DJB 41 by Blueprint Media

hallo Voorwoord

Index

De 100 van de ‘00’s Zo, dat was weer een jaar. Ongelooflijk hoe de tijd vliegt. Gaat het nu harder als je ouder wordt of lijkt het zo doordat je veel meer te doen hebt? We hebben werkelijk geen idee. Wat we wel weten is dat je nu de 11e DJB van dit jaar in je handen hebt. Nummer 41, alsof het niks is. We sluiten het jaar af met een dubbele kerstspecial, die zich richt op de 100 beste albums van het eerste decennium van deze eeuw en die je in de vorm van het DJB Vakantieboek het nodige knutsel- en puzzelvermaak biedt. Jawel, Y2K – het moment waarop de millennium bug hard zou bijten, ligt alweer tien jaar achter ons. In die tien jaar is een massa aan geweldige muziek geproduceerd en de wereld in geslingerd. DJBroadcast presenteert de beste 100 albums van deze periode, met dank aan onze lezers met een zeer verfijnde smaak, die ons wezen op de meest bijzondere werken. Burial’s Untrue meesterwerk is als beste uit de bus gekomen, op de voet gevolgd door Radiohead’s Kid A en The Last Resort van onze Deense vriend Trentemøller. Van elke langspeler uit onze Top 100 vind je in dit blad een review, groot of klein. Heerlijke lectuur voor de feestdagen, al zeggen we het zelf. Wie niet zoveel met lezen heeft, komt er bij DJB in de regel bekaaid vanaf, maar met het DJBroadcast vakantieboek kunnen de doeners onder ons hun hart ophalen. Vanaf pagina 34 kun je helemaal losgaan met 12 bladzijden vol puzzels, bouwplaten en veel meer. Je kunt zelfs de DJBroadcaster downloaden en door de kamer laten zweven. Geheide hit op een druilerige after of een overvloedig kerstfeest! Veel plezier met dit nummer! Het DJBroadcast team

12. medewerker v/d maand 14. News 19. DJB Locator 21. De Mixtape van Robert Meijerink 22. Boeken & Games 24. Digibroadcast 26. Film/Dvd 28. Underground Noise 35. DJB Nightteam 37. DJB Weekendwijzer 38. DJB Vakantieboek 50. top 100 Best albums of the decade 81. Gear 82. In de sae studio met

colofon Uitgever

Victor Bakhuis (victor@djbroadcast.nl) Eric van den Bogaard (eric@djbroadcast.nl) Hoofdredactie

Michael Oudman (michael@djbroadcast.nl) Eindredactie

Alfred Bos (alfred@djbroadcast.nl) Redactie

Tom van Haaren (tom@djbroadcast.nl) Tijn Benedek (tijn@djbroadcast.nl) RenĂŠ Passet (rene@djbroadcast.nl) Rogier van Kralingen (rogier@djbroadcast.nl) Aron Friedman Nick van der Pijl (nick@djbroadcast.nl) Redactie fashion & lifestyle

Lianne van de Laar (lianne@djbroadcast.nl) Distributie

Michael Oudman (michael@djbroadcast.nl) Vormgeving

Maslow, Amsterdam Illustraties

310K (index) Anna Eleanora (Weekendwijzer) Fotografie

Lianne Van de Laar (In de studio met..., Locator) Sales / Marketing

Victor Bakhuis (victor@djbroadcast.nl) Claartje Wolff (claartje@djbroadcast.nl) Minggus Dorpmans (minggus@djbroadcast.nl) Medewerkers

Het Night Team Abonnementen

Voor alle vragen over abonnementen en bezorging kun je terecht op www.djbroadcast.nl/subscribe. De abonnementenservice is te bereiken via abonnement@djbroadcast.nl Drukwerk

PRinterface Distributie

Jam

DJBroadcast Magazine is een uitgave van Blueprint Media BV Redactieadres

Persberichten Agenda Telefoon E-mail Website

DJBroadcast.nl Postbus 3952 1001 AT Amsterdam www.djbroadcast.nl info@djbroadcast.nl agenda@djbroadcast.nl 020-6868600 info@djbroadcast.nl www.djbroadcast.nl

pagina

medewerker van de maand tijn benedek

nu op

Hij is midden in de zomervakantie en festival drukte bij ons aangeschoven. Tijn Benedek, geboren in 1987. Met een takenpakket dat bestaat uit alles dat 2.0 is, en een hoop productiewerk tijdens beurzen, festivals en borrels heeft hij niet de makkelijkste taken gehad, maar hij heeft het er zonder kleerscheuren vanaf gebracht. Gelukkig houdt hij van media projecten, dat verzacht de pijn een beetje. Zijn opleiding Interactieve Media is daar ook wel Op dit moment is hij ook nog bezig met zijn studie Interactieve Media. De liefde voor muziek blijkt niet alleen uit het als bezoeker present zijn op feesten en partijen door het hele land, maar ook doordat hij regelmatig plaats neemt achter de draaitafels. Tot de andere hobby’s behoren: wakeboarden, golfsurfen en skiën. En koken. Waarschijnlijk spaghetti en hamburgers, want dat behoort tot zijn lievelingskost.

Podcasts Raiders of the Lost Arp, Fever Ray Streams Dj Rush, Jimpster Puschkin Shots Awakenings, Bazar Curieux Features Ille Bitch

freeloader Wacom Bamboo

In de Wacom prijs die we mogen weggeven komen de roots van het Japanse bedrijf naar boven. De Nextbeat – we besproken hem in het vorige magazine - is namelijk het eerste audioproduct dat de Jappanners op de markt brengen. Van origine produceren ze namelijk touch pads. En daar mogen wij er één van weggeven. Om precies te zijn de nieuwe Bamboo Touch. Niet alleen handig voor grafisch designers, maar ook voor mensen die de hele dag bezig zijn met presentaties, ebooks of gewoon met surfen. www.wacom.eu

Basserk USB Stick 2009 Collection

Van het Amsterdamse Basserk label mogen we een USB stick weggeven met daarop de gehele 2009 collectie. In hoge digitale kwaliteit en vergezeld van het bijbehorende artwork in hoge resolutie. Als je alle twaalf releases en de USB stick apart zou kopen zou je 60 euro’s kwijt zijn. De stick is voor 30 euro te koop in de Basserk webshop, maar wij mogen ’m helemaal voor niets weggeven. Nul euro, dus nergens goedkoper te krijgen! www.basserk.com

klinch Strippenkaart

DJBroadcast mag twee strippenkaarten weggeven, waarmee je vijf edities van klinch in de Melkweg kunt bezoeken. www.indeklinch.nl Check www.djbroadcast.nl/win om mee te doen aan de prijsvragen.

pagina

news

WinterWired ’09 Op 19 december vindt in Den Haag het door Villanuts gepresenteerde Winter Wired festival plaats. Het eendaagse festival is het vervolg op het Wired festival dat afgelopen zomer voor het eerst plaats vond. Het programma beslaat zowel hedendaagse tegen technologie aan schurkende kunst, als underground muziek. De locatie van dit alles is het oude KPN gebouw in de wijk Binckhorst: Binck36. Tijdens het festival staat de beleving van de bezoeker centraal. Het kunstprogramma dat samengesteld is door new media kunstenaars levert een interactieve speeltuin gevuld met installaties op. Daarnast is er ook een Live Cinema ruimte waar Macular en Martijn van Boven performances zullen geven. De muzikale invulling komt van Nederlandse bodem. De bands die acte de prescence zullen geven zijn zZz, Nobody Beats The Drum en Lola Kite. Voor zover het de wat bekendere namen betreft althans. Uit de underground naar boven gekropen namen zijn YobKiss, Milligram Retreat, Topless en Bombay Show Pig. Het festival duurt van 21.30 tot 04:00 uur. De prijs van 7 euro kan bijna geen excuus zijn om niet te komen. www.wiredfestival.net

Rectificatie

Tony’s board

In de hotshop van de november editie vertelden we dat de Absolut rock fles in samenwerking met de band Melomaniacs was, maar dat moest uiteraard Melomanics zijn.

Tony Hawk is niet alleen in de skateboard wereld een oude rot, neen, in digitale versie met bijbehorende uitrusting, is hij de stamvader van de skateboard games. Waar je bij de eerste delen van het spel nog gewoon met een controller in je hand naar een grauw scherm moest turen, kun je nu gewoon uit je zachte bank komen en – je voelt ‘m al aankomen – je voeten op een board neer planten. Zonder wielen, want dat gaat wellicht wat ver voor in de woonkamer. Voor Tony Hawk: RIDE heeft gameontwikkelaar Activision getekend, dat je waarschijnlijk kent van Dj Hero. Het meest bijzondere aan de Tony Hawk game is het board dat je gebruikt. Het deck – uiteraard met bewegingssensor - dien je te kantelen, draaien en op te tillen. Alsof je echt aan het skaten bent dus. En – niet het meest belangrijke kenmerk – het ding ziet er nog eens slick uit ook. Alhoewel dat misschien snel veranderd als je je aan het uitleven bent in de woonkamer. De game is er voor de Playstation 3, Xbox 360 en de Nintendo Wii. www.thride.com

news

pagina

EuroSonic Noorderslag 2010 Al jarenlang is EuroSonic Noorderslag Europa’s belangrijkste conferentie en showcase festival als het aankomt op live muziek. De volgende editie staat in de planning voor 14 tot en met 16 januari in het centrum van Groningen. Naast 250 frisse acts worden zo’n 2650 professionals uit heel Europa verwacht. Voor hen is er een conferentie georganiseerd met meer dan 100 panels, keynote speeches, awardshows, discussies en presentaties over de nationale en internationale muziekindustrie. Op de donderdag en vrijdag van het festival staat Groningen in het teken van nieuw Europees talent. Artiesten die nog geen stadions uitverkopen, maar wel tot de meest veelbelovende uit hun regio behoren. Denk hierbij aan namen als Callmekat (DK), Isbells (BE), Mari Boine (NO), Sometree (DE), Jenny Wilson (SW), Mintzkov (BE), The Popopopops (FR), Piano Club (BE), Ou Est Le Swimming Pool (UK), Pintandwefall (FI), Grant Campbell (UK), Delorentos (IE), Jamaica (FR), Crystal Fighters (ES), Heike has the Giggles (IT), We Can’t Sleep at Night (SLO). De Noorderslag zaterdag is ingericht voor Nederlandse nieuwkomers en vindt plaats in De Oosterpoort. Tot dusver bevestigde namen zijn Destine, Dio, Knalpot, Charlene, The Madd, Aux Raus Deluxe, Awkward I, Daily Bread, DeWolff, Flinke Namen, Go Back To The Zoo, Juju & Jordasch, Knobsticker, Kraantje Pappie, Laura Jansen, Mdungu, Moke, Moss, Promo (live) & Guests, Rigby, The Mad Trist, Tim Knol, Typhoon feat. New Cool Collective, Valerius, Waylon, en Zwart Licht. www.noorderslag.nl

Groove Armada exclusief op PlayStation’s VidZone PlayStation heeft de afgelopen jaren een snelle ontwikkeling doorgemaakt van pure spelcomputer tot allround entertainment console. Op 26 november jl. lanceerde PlayStation een nieuwe dienst voor de PlayStation®3 en PSP™ gebruikers: VidZone. VidZone is een nieuwe videoclipdienst voor de PlayStation®3. Het gaat om een nieuwe, gratis dienst met al meer dan 10.000 muziekvideo’s. Om de nieuwe VidZone applicatie te vieren biedt PlayStation een exclusief optreden van Groove Armada aan. Dit concert is tussen 3 en 8 december te zien in Presentation Podium area in PlayStation®Home, de virtuele PS3 omgeving. VidZone werd al eerder gelanceerd in andere delen van Europa. Acht weken na de lancering was de applicatie al meer dan één miljoen keer gedownload en werden er meer dan 100 miljoen muziekvideo's gestreamd. Geen slechte start, dat mag gezegd worden. Maar is dan ook gigantisch veel keus. Met A Guy Called Gerald, Nas, Bjork, Metallica, Armin van Buuren, Fever Ray, Pharrell Williams, Prince, Alicia Keys, Chase & Status en Benga nemen we slechts een kleine greep uit het overvloedige aanbod. Je kunt afzonderlijke videoclips in hoge kwaliteit streamen en je eigen muziekbibliotheek samenstellen. Bovendien kun je afspeellijsten maken voor elke gelegenheid. VidZone is compatibel met de PSP (PlayStation®Portable), waardoor je er ook onderweg mee aan de slag kunt. Zo staat de afspeellijst die je onderweg hebt samengesteld, klaar op je PS3 wanneer je thuiskomt. www.vidzone.com www.groovearmada.com/ps3

tekst

alfred bos

fotografie

Esmee van Loon

news

Ga mee naar EuroSonic Noorderslag met $jammie the Money en Vodafone 360 Het muziekjaar van de liefhebber wordt traditioneel geopend met het dynamische EuroSonic / Noorderslag festival, dat van 14 tot en met 16 januari wordt georganiseerd op een groot aantal locaties in Groningen. DJBroadcast stuurt samen met Vodafone 360 drie reporters op pad die jullie via verschillende social media en online communities op de hoogte zullen houden van alles dat zich op het festival afspeelt. Een van hen is dj en producer $jammie the Money uit Amsterdam, groot fan van het evenement. Ook Femke Dekker (MyLittleUnderground) en Darko Esser (Doornroosje) zijn ter plekke aanwezig om hun belevenissen met je te delen. $jammie the Money is pas 28, maar draait al geruime tijd mee in de muziekwereld. Eerst als de turntablist van Zuco 103, vervolgens als producer / dj van de driekoppige live act Nobody Beats the Drum. Solo doet hij het als dj / producer $jammie the Money op het Basserk label en op de een of andere manier vindt hij tussen de bedrijven door ook nog de tijd om zalen te rocken met dj collectief Boemklatsch. Om verslag te doen van EuroSonic / Noorderslag, zal Sjam zich bedienen van de Vodafone 360 Samsung H1, de eerste in een reeks handsets met Vodafone 360 â&#x20AC;&#x201C; een nieuwe verzameling internetdiensten voor de mobiele telefoon en pc die alle contacten, sociale netwerken en online communities, entertainment en persoonlijke voorkeuren (zoals games, muziek, fotoâ&#x20AC;&#x2122;s en video) verzamelt op een plek. Je kunt het verslag van Sjam en de andere reporters volgen via www.djbroadcast.nl/360. www.360.com www.myspace.com/sjammiethemoney www.nobodybeatsthedrum.com

pagina

tekst

michael oudman

fotografie

lianne van de laar

djb locator

pagina

number nine Ook deze maand zijn we weer op pad gegaan om één van de adressen die ons magazine elke keer weer op de deurmat vindt in het zonnetje te zetten. Alhoewel. Met een paraplu in de aanslag gaan we naar Haarlem, waar in de Kleine Houtstraat op nummer negen – jawel – Number Nine zit. De Kleine Houtstraat is wellicht één van de meest gezellige en knusse winkelstraten van het land, en daar past de kleine winkel van Milan prima tussen. Als we arriveren in de kleine doch ruim opgezette winkel en ons voorstellen aan de jongen bij de kassa, is het eerste wat hij doet zich excuseren voor zijn blote voeten. “Ik kom net pas aan eigenlijk. Op de fiets naar het station regende het, en van het station hier naartoe regende het nóg harder. Sorry daarvoor!” Geen punt. Zo eng is het nu ook weer niet. Als we in de winkel om ons heen kijken zien we niet alleen kleding, sneakers en accessoires, maar ook foto’s aan de muur, een fiets aan het plafond, twee fietsen voor de pashokjes en designer toys door de hele winkel. Milan: “Tja, die fietsen. Dat is eigenlijk een beetje toeval. Die blauwe en die gele zijn van mij. Die gele wil ik gewoon kwijt, en daarom heb ik ‘m hier te koop aangeboden. Er zit niet echt een gedachte achter verder. Laatst kwam er iemand langs en die vroeg of hij zijn fiets er ook neer mocht zetten, en dat vond ik wel prima. We krijgen daar een wandje met wat Nike spullen, maar voorlopig is dat nog niet klaar, dus toen dacht ik nou, dan kan er best nog wel een fiets bij staan.” Exposities Het wandje, zoals Milan het bescheiden noemt, wordt een muur van vloer tot plafond, die helemaal ingericht wordt op het tonen van Nike sneakers. “Dat komt vanuit Nike zelf, omdat we de op één na hoogste account hebben.” Als we vragen naar de bezoekers, blijkt dat het vooral vaste klanten zijn. “Daar moeten we het echt van hebben. Er zijn ook een hoop mensen van buiten Haarlem die hier speciaal naartoe komen. Ook veel Amsterdammers eigenlijk. Van de meeste mensen die bij ons binnen komen, kopen de meesten ook wel wat. In het weekend is het meestal erg druk. Dan staan we hier ook met zijn tweeën.” Zoals eerder al beschreven hangen er tegen de muren een aantal zwart-wit foto’s van artiesten. “We doen ook regelmatig exposities. Dit is een expositie van Stüssy, met Josh Cheuse, een Amerikaanse fotograaf die bandjes is gaan fotograferen, en daar behoorlijk goed in geworden is. We doen af en toe ook wat met Blue Chicken, en die jongen van Pimpalicious komt hier in februari exposeren.”

Oh ja, kleding Alles leuk en aardig, maar we zouden bijna vergeten dat we in een kledingzaak staan. Er zijn geen exclusieve deals met bepaalde merken, maar het aanbod gaat toch wel iets verder dan de commerciëlere merken. Die er overigens ook gewoon liggen. “Voor heren hebben we Nike, Asics, Gourmet, Penfield, Dr. Denim, Cheap Monday, Stüssy en Revolution. Voor dames hebben we Samsøe & Samsøe, Kling, Nike, Penfield, Designers Remix Collection, Modström, Numph en Cheap Monday. En we hebben ook nog Levi’s vintage. Het leuke is dat mensen die langskomen voor één van de commerciëlere merken, vaak toch naar huis gaan met wat specialers.” En waarom moeten de lezers van DJBroadcast juist naar Number Nine komen? “De mix van kleding, schoenen, de muziek die opstaat, dat spreekt de DJBroadcast doelgroep wel aan denk ik. Iedereen kan hier wel aan zijn trekken komen. Gewoon, een leuke mix van exposities, muziek en kleding.” Als laatste zijn we nieuwsgierig naar de toekomstplannen van Number Nine. “We hebben nu al een webshop waar we alleen sneakers op verkopen, maar vanaf volgend seizoen krijgt die een andere look, en we gaan ook kleding online verkopen. Daarnaast zijn we heel rustig aan het kijken of we kunnen uitbreiden naar een andere stad. Dat wordt dan niet een stad als Amsterdam, maar eerder een stad als Utrecht.” Number Nine zit op de Kleine Houtstraat 9, te Haarlem. www.numbernine.nl

tekst

michael oudman

de mixtape van...

pagina

Hoe hij nog tijd heeft kunnen maken om een mixtape te maken is ons eerlijk gezegd een beetje een raadsel, want als programmeur van zowel Doornroosje als van EuroSonic als van de-Affaire, baad je nu eenmaal niet bepaald in zeeën van tijd. Dat een dergelijk beroep een brede muzikale voorkeur en kennis vereist zie je terug in de mixtape van deze maand. Alhoewel in het geval van Robert de liefde voor muziek eerder aanwezig was dan de baan. 1. Jurriaan Andriessen – Hardware/Software Als liefhebber van labels als Warp,Planet Mu,Skam en Rephlex begon ik me begin jaren negentig te verdiepen in de geschiedenis van electronica. Ik stuitte op het album Hardware/Software van Nederlander Jurriaan Andriessen, een jonge neef van componisten Louis en Jurriaan Andriessen. Ik kocht dit album en het is nog altijd een album waar ik geen genoeg van krijg. Een meesterwerkje vol ambient,jazz,funk,easy listening, synth pop en space rythms en dit is misschien wel zijn meest vrolijke nummer. 2. Marvin Gaye – ’T Plays Cool Muziek van Marvin Gaye leerde ik kennen via mijn oma, een groot liefhebber van jazz en soul. Deze tijdloze up-tempo track is mijn favoriet van Marvin Gaye. 3. Os Mutantes – A Minha Menina Het geluid van Os Mutantes en ook stijlgenoten als Caetano Veloso en Gilberto Gil fascineert me. De mix van tropische pop, psychedelica en rock & roll is uniek. Dit nummer is een all time favourite van me. 4. Fela Kuti – Sorrow Tears and Blood Het was moeilijk kiezen tussen de vele goede nummers maar dit is mijn favoriete Fela nummer. Een aangename trip bestaande uit funk en jazz. De groove in dit nummer is weergaloos: het pakt me vanaf de eerste tonen en laat me niet meer los.

DJBroadcast.fm is powered by

5. Moondog – Bird’s Lament Ik hou van de muziek van Moondog: zijn muziek is uniek en bestaat uit ongewone ritmiek,klassiek, jazz,stemmen en experiment. Dit prachtnummer is te kort daarom draai ik hem regelmatig op repeat. Het is zo aanstekelijk dat ik het afentoe onbewust fluit.

10. Pavement - Grounded Albums als ‘Slanted&Enchanted’, ‘Crooked Rain Crooked Rain’ en ‘Wowee Zowee’ heb ik veel gedraaid. Dit is een van de mooiste Pavement liedjes: melancholisch, dynamisch met de typische stem van Stephen Malkmus.

6. A Tribe Called Quest – Sucka Nigga Twee albums van A Tribe Called Quest heb ik grijs gedraaid: Low End Theory en Midnight Marauders. ‘Sucka Nigga’ is een topnummer: de beats,stem van Q-Tip en de sample van Freddie Hubbard zijn een gouden combi.

11. Animal Collective – My Girls Een van de meeste interessante bands van de afgelopen tien jaar. Voor Animal Collective is dit misschien wel hun ‘hitje’. Een prachtig aanstekelijk nummer doorweekt met pop en psychedelica.

7. Aphex Twin - Izus Dit Aphex Twin nummer is voor mij een klassieker. Het staat op Come To Daddy EP waarin het een rustpunt vormt. Misschien ook wel een van zijn meest toegankelijke en poppy nummers. 8. Serge Gainsbourg – Ballade de Melody Nelson Gainsbourg heeft verslavende romantische muziek gemaakt. Een van de weinige artiesten wiens muziek ik altijd kan horen. In mijn oren is dit een van zijn beste nummers dat misschien wel van zijn beste album komt. 9. Nick Drake – Cello Song Een beter voorbeeld van iemand die na zijn dood bekend is geworden bestaat er misschien niet. Nick Drake heeft een stuk of vier of vijf albums gemaakt die tijdloos zijn. In ‘Cello Song’ weerklinkt Drake zijn unieke karakter: zijn typerende stem, unieke gitaarspel en de prachtige arrangementen.

12. Boards of Canada – Roygvib ‘Music Has The Right To Children’ is voor mij een baanbrekend album. Het album boeit me van het begin tot het eind. Het nummer Roygvib is een ‘elektronische evergreen’. 13. Slint – Good Morning Captain Toen Slint hun album Spiderland uitbracht was ik gefascineerd door het geluid: lome en trage rock. Zoiets had ik nog niet eerder gehoord. Volgens muziekcritici is het een van de eerste albums die de term postrock kreeg. Dit nummer is wat mij betreft hun beste. 14. Kraftwerk – Endless Endless Dertien favoriete nummers in een mixtape stoppen is niet alleen een uitdaging maar ook een erg moeilijke opgave. De muziek van Kraftwerk kan me altijd boeien. ‘Endless Endless’ is zeker niet hun beste track maar hij staat symbool voor hun oevre: eindeloos goed.

pagina

boeken & games

boek

alfred bos

column

rogier van kralingen

Van ragtime naar rap Boeken over muziekgeschiedenis te over. Ze gaan bijna zonder uitzondering over genres en grote namen. How The Beatles Destroyed Rock ‘N’ Roll beschrijft de Amerikaanse populaire muziek van de 20ste eeuw (eigenlijk van rond 1890 tot de jaren ’70) vanuit een andere insteek: de luisteraar, het publiek. Dan ziet het verhaal er toch anders uit. Het centrale punt van auteur Elijah Wald is dat populaire muziek altijd heeft gefunctioneerd als dansmuziek. Jazz begon als volks vertier voor de vrije avond en de electronische muziek die het baltsgedrag in clubs soundtrackt, vervult dezelfde functie. Dat gold ook voor de rock ‘n’ roll van Chuck Berry en (de jonge) Elvis Presley, en tot midden jaren ’60 was rock – en zijn ‘zwarte’ equivalent rhythm & blues, later soul genoemd - in de eerste plaats dansmuziek. Ook The Beatles begonnen als dansband, hun muziek werd in 1963 ‘beatmuziek’ genoemd. Hun doorbraak in Amerika (inleiding tot de ‘Britse invasie’ van 1964/65) gaf in de States de aanzet tot een explosie van garagerockbands. Die speelden voor de dansvloer. In 1966 werd er voor het laatst op’beatmuziek’ gedanst. Twee jaar later zat het publiek op de vloer van Paradiso te luisteren naar psychedelische muziek, geluidsfilms voor het hoofd, al dan niet gestimuleerd door psychedelische drugs. Boosdoener is het befaamde Beatles album Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band, dat de ‘beatmuziek’ respectabel maakte door het tot kunst te verheffen. En aldus de dansvloer de rug toekeerde. En omdat rock (’n roll) bedoeld was om te dansen, draaiden de Fab Four met Pepper hun ‘beatmuziek’ de nek om. En werd een lange traditie verbroken. Pas in de jaren ’90, met de wereldwijde doorbraak van house en techno, werd de continuiteit hersteld.

Column: De Spelende Mens De mens krijgt steeds meer nieuwe manieren om te spelen. De afgelopen tijd is de grootste nieuwe hype alles wat er met social networks kan. Veel professionals breken hun hoofd over hoe dit in te zetten voor hun doeleinden. Ze kunnen hun vingers er niet precies achter krijgen maar zijn het er collectief over eens dat een nieuwe fase van communiceren is aangebroken. Maar waarvoor gebruiken we het nu echt? Wat is de diepere wijsheid achter social networks? Is die er überhaupt wel? Regelmatig lig ik weer onder de tafel van het lachen van de soms geniale Facebook posts die mijn vrienden neerzetten. Het is compleet onzinnig natuurlijk om telkens te checken waar iedereen mee bezig is, of zelf te vertellen wat je aan het doen bent. Maar het kan zóó leuk zijn. Waarom checken we elkaar uit? Ik kan me maar één reden bedenken; voor de lol. We gebruiken ze om onszelf te vermaken, elkaar te vertellen over komende feestjes en exposities, vakantiefoto’s te posten, dates te regelen... Natuurlijk zijn er steeds meer ‘professionele’ netwerken, van niche networks tot het grote LinkedIn. Heel handig. Of gebruiken we van alles om over dingen op de hoogte te worden gehouden. Zeer professioneel. Maar het meeste geblog, getwitter en gehyve vind plaats ter vermaak. We uploaden, sturen door, laten memootjes achter... omdat we willen spelen. Waarom hebben we die social networks anders uitgevonden? Rogier van Kralingen (Musicus & innovatie auteur) rogier@djbroadcast.nl / www.innoa.eu

Alternatieve canon Wald betrekt in zijn kijk op de pophistorie ook de rol van geluidstechnologie en de invloed van de media. De uitgaanscultuur van vandaag begon in de roaring ‘20s in Amerika. Vrouwen konden voor het eerst alleen (of met vriendinnen) uitgaan, mode werd belangrijk en gevierde muzikanten groeiden uit tot publieksmagneten. Zo ziet de auteur de lang verguisde bandleider uit de jaren ’20, Paul Whitman, niet als een gladjakker die goede sier maakte met de muziek van gemarginaliseerde zwarte vernieuwers maar als een belangrijke popularisator en daardoor ook innovator, juist omdat hij ‘undergroundmuziek’ naar het grote, lees blanke publiek bracht. Wie wil weten hoe zijn grootouders en hun (groot) ouders in hun tijd muziek beleefden, welke hypes en trends hun zaterdagavonden bepaalden, hoe ze muziek consumeerden via radio, jukebox en grammofoon, hoe hun mening werd beinvloed door de media en hoe nieuwe audio-technologische ontwikkelingen de evolutie van de muziek stuurden, heeft aan dit boek een goeie. Het fotokatern toont de flyers, posters en affiches van toen en die maken duidelijk dat er, los van de technologie, in honderd jaar weinig is veranderd. Er loopt een lijn van ragtime naar rap, onderbroken door de Fab Four en wat ze losmaakten. Boeiend boek. Alleen, How The Beatles Destroyed Rock ‘N’ Roll schreeuwt om een vervolg: Hoe disco de rhythm & blues van de 21ste eeuw werd. Elijah Wald – How The Beatles Destroyed Rock ‘N’ Roll: An alternative history of American popular music (Oxford University Press) gebonden, 322 pagina’s, prijs circa € 25

pagina

digibroadcast

tekst e-mail 2.0

tijn benedek

tekst mixed creative blog

nick van der pijl

Mixed creative blog: New Work Nee, niet New York, maar New Work is een van de betere blogs van Nederland wat (nieuwe) media betreft. New Work is een collectief van jonge mensen die werkzaam zijn in de nieuwe media sector van Nederland. Dit online platform biedt een podium aan verschillende media professionals en –kunstenaars zoals bloggers, art directors en graffiti-artiesten. Meer dan 45 verschillende bloggers bloggen zich elke dag suf over alles wat maar binnen het kader ‘nieuwe media’ te plaatsen valt. En dat werkt: dagelijks worden er interessante updates geplaatst over kunst, muziek, advertising,

E-mail 2.0 met Google Wave Het principe van e-mailen is al heel erg oud. Je stuurt een bericht en je krijgt bericht terug. Google Wave wil het e-mailen naar een nieuw niveau brengen. Hun lijfspreuk is dan ook; “hoe zou e-mail eruit zien als het nu uitgevonden zou worden”. Google Wave is het antwoord. Dit nieuwe platform stelt je in staat op verschillende Google diensten, G-mail, Google docs en Google maps, in één overzicht te krijgen. Google Wave staat nog in een beta versie maar de gelukkigen die een uitnodiging weten te bemachtigen kunnen al aan de slag. Deze uitnodiging kan je op de wave.google.com aanvragen. Wat er dan zo veel handiger aan Wave is ten opzichte van e-mail? Dat zit hem in het live

gedeelte. Dat werkt net als een groepchat, maar hierbij zie je alles later nog terug. En iedereen kan op elk moment iets toevoegen. Je hoeft niet per se tegelijk online te zijn om toch een effectieve Wave te hebben. Videos, audio, afspraken, documenten, alles kun je toevoegen. In het begin zal het er allemaal nog al ingewikkeld uit zien, maar na even speuren en vrienden toegevoegd te hebben gaat het lopen. Communiceren gaat heel erg snel en als communicatieproces in een bedrijf of organisatie kan er veel tijd gewonnen worden. Samen brainstormen met iemand aan de andere kant van de wereld, interviews afnemen, videoconferentie en live audio streamen wordt een stukje taart in deze verwarrende wereld van 2.0 applicaties.

nieuwe technologieën, films en evenementen. Maar New Work is meer dan alleen maar een ‘mixed creative’ blog, want naast de blog is New Work ook nog een groot online portfolio voor al haar leden. Onder het kopje ‘people’ zijn alle portfoliopagina’s van de leden onder elkaar te vinden. Zo zijn de portfolio’s te bekijken van fulltime bloggers als Nalden, Jan Wicher Emmens (mymonobrow.nl) en Brian Elstak (Mixin Creativity), maar ook van Victor Ponten van Habbekrats Reclame en Thijs Remie, één van de grondleggers van het eigenzinnige designbureau Hotel. www.ilovenewwork.com

pagina

film & dvd

tekst

alfred bos

film kort Speurneus wordt vechtjas Op 7 januari gaat in Nederland de nieuwe film van Guy Ritchie in roulatie. In Sherlock Holmes neemt de beroemde detective, bijgestaan door zijn trouwe metgezel Doctor Watson, het op tegen de hoogbegaafde en vileine Irene Adler. Ze is de enige vrouwelijke tegenstander voor wie de aan cocaine verslaafde speurneus respect heeft; en de enige vrouw wier intellect dat van Holmes evenaart. De film speelt aan het einde van de 19de eeuw en Holmes is eerder een vechtjas dan een speurneus. Adler wordt vertolkt door de Canadese actrice Rachel McAdams, terwijl Robert ‘Iron Man’ Downey Jr. (Holmes) en Jude Law (Watson) de andere hoofdrollen vervullen. Overigens werkt Ritchie al een een vervolg. Daarin staat Holmes’ aardschurk Dr. Moriarty centraal.

Wall Street is de duivel De Twin Towers vielen in New York. Orkaan Katrina bulldozerde New Orleans. Maar de kredietcrisis raakt ook Amsterdam en Veenhuizen. En daarom zit je net iets ongemakkelijker te kijken naar de meest recente film van Michael Moore, Capitalism: A Love Story. Daarin neemt de meest succesvolle documentairemaker aller tijden het Amerikaanse bankwezen op de korrel. Hij maakt duidelijk dat Wall Street wordt bevolkt door gewetenloze schurken. Er valt nauwelijks iets te lachen. Capitalism is Moore’s zwartste en meest radicale film tot nu toe. In de twee uur durende film – die juist door zijn grimmigheid geen moment verveelt – botst Moore frontaal op de luchtbel van het Amerikaanse financiele systeem, dat in hoge mate is verweven met de politiek. In een reeks vlot gemonteerde statistieken laat hij zien hoe de middenklasse sinds het aantreden van president Reagan (1980-1988) is uitgekleed. Hebzucht werd het nieuwe geloof. Piloten van commerciele luchtvaartmaatschappijen verdienen zo weinig dat ze moeten leven van voedselbonnen. Pubers worden door corrupte rechters om triviale ‘vergrijpen’ opgesloten in geprivatiseerde gevangenissen. Werknemers nemen een levensverzekering op hun werknemers, die aldus voor het bedrijf dood meer waard zijn dan levend. Studenten steken zich diep in de schulden voor hun opleiding en gaan na het behalen van hun diploma werken voor – een bank! Daar bedenken de knapste koppen van de nieuwe generatie exotische bankproducten. Wanneer Moore aan deskundigen vraagt uit te leggen wat een derivaat is, blijven ze steken in stamelende wartaal. Hebzucht volgt zijn eigen logica. Moore begon met de preproductie van Capitalism:

A Love Story in het voorjaar van 2008. Zes maanden later brak de kredietcrisis uit, zo’n zes weken voor de presidentsverkiezingen tussen Obama en McCain. Toeval? Niet helemaal. De zittende regering Bush had een sympathiek oor voor Wall Street. Haal je de koekoek, want het Amerikaanse ministerie van financien werd op dat moment bevolkt door – Wall Street! De verantwoordelijke minister, Henry Paulson, had van 1974 tot 1995 bij de investeringsbank Goldman Sachs gewerkt en stak de Amerikaanse belastingbetaler tot in de volgende generatie in de schulden om de casinobankiers bij te staan. Dit jaar zijn er in de VS trouwens meer bankbonussen – met belastinggeld – uitbetaald dan het jaar vóór de crisis. Hebzucht is hardleers. Moore’s eerste film, Roger And Me uit 1989, gaat over de economische teloorgang van zijn geboorteplaats Flint, in de staat Michigan. Wat toen een lokaal probleem was, is twintig jaar later een nationaal en zelfs internationaal probleem. De bankiers komen in Capitalism zelf niet aan het woord, want ze weigeren iedere medewerking. Wel zien we Moore met een geel politielint een Wall Street bank afzetten: crime scene. Er is in Capitalism: A Love Story veel aandacht voor uit hun huis gezette burgers, voor werknemers die in opstand komen en voor gewone mensen zonder ambities of gouden dromen. Allemaal mensen die in beginsel van het kapitalisme houden. Maar het kapitalisme houdt niet van hen. Hebzucht is een parasitaire ziekte. En de parasiet die zijn gastheer opvreet, legt zelf ook het loodje. Michael Moore schopt Amerika een geweten. Au! Capitalism: A Love Story draait vanaf 26 november in de Nederlandse bioscoop. www.capitalismalovestory.com www.michaelmoore.com

No goats, no glory Het is wellicht weinigen opgevallen, maar 2009 was het jaar waarin er géén nieuwe George Clooney in de Nederlandse bios was te zien: zijn laatste was Burn After Reading (Coen Brothers) en die stamt uit najaar 2008. Maar dat gemis wordt in de eerste helft van januari al goedgemaakt, met maar liefst twee Clooney films in evenzovele weken. Vanaf 7 januari draait The Men Who Stare At Goats, een surrealistische satire op de oorlog in Irak (in 1999 parodieerde hij al de Golfoorlog in Three Kings). Naast Clooney zijn ook er ook hoofdrollen voor – hou je vast – Ewan McGregor, Jeff Bridges en Kevin Spacey. De film heeft als slogan ‘No goats. No glory’. Een week later, vanaf 14 januari, draait Up In The Air, een bitterzoete komedie rond een crisismanager die zelf zijn baan dreigt te verliezen. Daarin krijgt The Cloon weerwerk van de jonge actrice Anna Kendrick.

Dertig jaar Quadrophenia Mod (kort voor ‘modernists’) was de belangrijkste Engelse jeugdcultuur van de jaren ’60: mondige arbeidersjongeren die in consumeren een levensvervulling zagen. Scherpe outfits, coole kapsels, blinkende scooters en natuurlijk heel veel muziek, met The Who als grootste helden. Who gitarist Pete Townshend schreef in 1973 een rockopera over de subcultuur van de Mods, Quadrophenia, die in 1979 werd verfilmd. Naar aanleiding van het dertigjarige jubileum van de film is de documentaire The Who, The Mods And The Quadrophenia Connection op dvd verschenen. Daarin wordt het verhaal van de Mods verteld door ooggetuigen, waaronder Eddie Pillar, baas van het Acid Jazz label. Met veel archiefmateriaal, inclusief interviews en concertregistraties van The Who, tv-beelden van toen en videoclips. De ‘all nighters’ van toen zijn de clubnachten van nu.

pagina

Knapperend haardvuur Iedere tijd heeft zijn troubadour en deze tijd heeft Ane Brun. De Noorse zangeres is een regelrechte ster in haar geboorteland en in Zweden, waar ze tegenwoordig woont. Ook in Amerika en Frankrijk wist ze op te vallen met haar verstilde, precieze muziek die geen folk is, geen jazz, geen chanson en geen klassieke liedkunst. Brun (voluit Brunvoll, van bouwjaar 1976) is een singer-songwriter van het universele, tijdloze soort. Ze weet uit een tranentrekker als True Colors nog meer emotie te wringen dan de ook niet kinderachtige versie van Eve Cassidy.

Ane Brun is in ieder opzicht het tegendeel van de bekendste sirene uit Scandinavië, Bjork. Ze begon zich pas na haar twintigste serieus te interesseren voor muziek; Björk had er op die leeftijd al een loopbaan als zangeres van de schreeuwpunkband Kukl opzitten. Björk experimenteert met vorm en technologie, terwijl Brun de traditie omarmt. En waar de IJslandse dramaqueen het grote gebaar niet schuwt, is Brun sober en intiem. Een knapperend haardvuur tegenover een uitslaande brand. Wie van smeulende passie en smachtende emotie houdt, zit bij Brun op de voorste rij. En dat geldt letterlijk voor de dvd Live At Stockholm Concert Hall, eerder dit jaar opgenomen in haar huidige woonplaats. Het is de visuele tegenhanger van haar album Live At Scandinavia van twee jaar terug. Bij de dvd zit ook een cd, waar 16 van de 25 nummers zijn terug te horen; de cd sluit af met een nieuwe studiotrack, My Baby’s Arms. In een sober decor brengt de in een eenvoudige zwarte jurk gestoken zangeres een dwarsdoorsnede uit haar drie studioalbums van het afgelopen decennium, met de nadruk op het materiaal van haar meest recente werkstuk, Changing Of The Seasons (2008), een regelrechte hit in Noorwegen en Zweden. Ook het merendeel van haar singles is door de setlist gestrooid. Ze wordt begeleid door een negenkoppige semiakoestische band met ondermeer strijkers.

Vibrato Omdat het concert opent met orgelmuziek (wanneer een concertzaal over zo’n omvangrijk instrument beschikt, gebruik je ‘m natuurlijk) heb je heel even het idee naar een kerkdienst te kijken, te meer daar aankleding en sfeer calvinistisch streng zijn. Maar Brun preekt geen hel en verdoemenis, eerder bezinning en inlevingsvermogen. Haar ongeschoolde sopraan vol vibrato is niet voor ieder oor geschikt, maar ze evoceert net zoveel hartstocht als de beste soulzangeressen. Wie er kil onder blijft, heeft zijn ziel in ijs verpakt. Of is geen fan van Leonard Cohen noch Jeff Buckley, kan ook. Voor fans van Ane Brun is deze live dvd een aangenaam kerstcadeau en wie kennis wil maken met het werk van de struise blondine heeft aan Live At Stockholm Concert Hall een prima introductie, een soort live greatest hits. Beeld- en geluidskwaliteit zijn voortreffelijk, de repertoirekeuze en begeleidingsband ook. Een waardige afsluiting van een voor Brun opmerkelijk decennium. Live At Stockholm Concert Hall (dvd + cd) is verschenen via Bruns eigen DetErMine label en wordt in de Benelux verspreid door V2. www.anebrun.com www.myspace.com/anebrun

pagina

underground noise

Toekomstvisie? Het Rotterdamse Dek22 opent op 4 december tussen zes uur ’s avonds en middernacht de deuren voor veertien jonge kunstenaars, die aan de start van hun carrière staan. Het thema van de expositie die nog tot en met 17 januari zal duren, is Gouden Bergen. Elk van de veertien kunstenaars, waaronder organisatoren Bruce TMC en Linda van der Vleuten, geeft op zijn of haar eigen manier weer hoe de toekomst er uit te gaat zien. Succes, of falen? Wordt een status van gelukzaligheid bereikt, of blijft het bij aanmodderen? En worden de ooit beloofde Gouden Bergen behaald? Verwacht installaties, grafische kunst, zeefdrukken, collages en schilderwerk. Tijdens de opening zullen alle artiesten aanwezig zijn, en zullen dj’s voorzien in de muzikale behoeften van de aanwezigen. www.dek-22.com

pagina

underground noise

De koningin van de klei Als iemand de muziek van het New Yorkse collectief Grizzly Bear curieus noemt, dan is dat niet iets om verbaasd over te zijn. De veelal vervormde, langgerekte geluiden maken het beluisteren van een van hun cd’s tot een bijzondere belevenis, waarin je gedurende een nummer soms al terug wilt spoelen omdat je je eigen oren niet kunt geloven. Niet omdat het niet zou klinken, maar eerder vanwege de sprookjesachtige schoonheid. Eerder des Grimm dan des Disney overigens. Nu, met de clips is dat eigenlijk niet eens zo veel anders. De laatste track waar een clip van verscheen is Ready, Able. Een clip waarvoor kunstenares Allison Schulnik monnikenwerk heeft moeten verrichten. Ze toverde een duistere – niet zo onheilspellend als in de clips van Fever Ray – sprookjeswereld, die bewoont wordt door kleifiguren, die – dat is immers een kenmerk van klei – ongegeneerd allerhande vormen aannemen, maar vooral opvallen door een bepaald soort melancholie, en misschien zelfs eenzaamheid. Een gevoel dat uiteraard versterkt wordt door de klanken die de instrumenten en stembanden van Daniel Rossen, Ed Droste, Chris Taylor en Christopher Bear voortbrengen. De band heeft overigens al eerder samengewerkt met Schulnik. Zij hebben namelijk al eerder de muziek voor de kortfilm Hobo Clown aangeleverd. www.allisonschulnik.com

tekst

aron friedman

fotografie

michel mees

tekst

alfred bos

fotografie

lianne van de laar

red bull eurosonic

pagina

tekst

het nightteam

nightreport kerfstok? Niets minder dan een fraai staaltje burgerlijke ongehoorzaamheid...middels het ontduiken van een afgesproken ‘exclusiviteits-deal’.*** Nu is ook ons Nightteam geen voorstander van de zogenaamde exclusiviteit die sommige clubs voor de door hen geboekte djs proberen af te dwingen. Maar okay: Boris Werner op vrijdag in de Flex, dan zou hij dus niet een dag eerder op WKND in Studio 80 mogen draaien…*** Wie schetst de verbazing van Boris’ vervanger William Kouam Djoko, toen hij die avond de dj-booth binnenstapte en een andere dj ontwaarde, die ondanks de wilde pruik niet al te moeilijk was te herkennen als…. Boris Werner –‘vermomd’ als zijn alter ego Rens Worbier. *** Uiteindelijk draaiden Kouam Djoko en Herr Worbier de hele WKND back to back, waarna Boris nog een complimentje kreeg van een bezoeker: ‘Goed gedraaid, man! Hoe heet je eigenlijk? Ben je al lang bezig?’ ‘Eh, ik heet Rens Worbier, draai nog niet zo lang, maar doe mijn best…’ Met in dit Nightreport: ADE veroorzaakt talloze last minute omboekingen, de nieuwste gezondheidsrage in Amsterdam, het onhandelbare alter ego van Boris Werner, de breakdance-blessure van Dylan Hermelijn en ‘politieinval’ brengt Studio 80 in rep en roer. Dat Amsterdam op dit moment even het centrum van het dance-universum is moge inmiddels duidelijk zijn. Wie daar toch nog aan twijfelde, werd tijdens de afgelopen Amsterdam Dance Event met zijn neus op de feiten gedrukt. Nooit eerder was het zo heftig feest in de gehele stad, terwijl zo ongeveer elke club alle eigen records verbrijzelde. Het was overal druk en vol, maar vooral ook heel erg happening. *** Beste bewijs van een goed feest? Dat niemand naar huis wil. Zo liep ons Nachtteam op de vroege zondagochtend de ene na de andere grootheid tegen het lijf, die druk in telefonisch overleg was met management of vliegmaatschappij in een verwoede poging om de aanstaande vlucht naar huis te verzetten naar een later tijdstip. *** That’s the spirit! *** ADE-directeur Richard Zijlma was de eerste om toe te geven dat de bruisende ADE 2009 zeker niet alleen de verdienste was van de Amsterdam Dance Event zelf, maar ook van de Amsterdamse scene, waarvan een heel legioen dj’s en live-acts nu ook internationaal is doorgebroken. Zo telden de charts van downloadportal Beatport in de week na de ADE maar liefst 24 (!) tracks van eigen bodem, een absoluut record in de geschiedenis van de Nederhouse. *** Dit heugelijke feit was mogelijk de reden dat Dylan Hermelijn – peetvader van de Nieuwe Amsterdamse School – zich helemaal liet gaan tijdens een wel heel gezellig feestje…***De gewezen b-boy uit de Bijlmer (jawel, je zou het niet zeggen, maar Dylan is half-Surninaams) had samen met een vriend een hele fles cognac soldaat gemaakt, waarna zijn oude liefde voor het breakdancen op kwam borrelen. In een vlaag van bedwelmde bravoure besloot Dylan een heuse ‘windmill’ te maken. Voor de leken: bij deze vervaarlijke move zwengelt de danser, steunend op zijn handen, beide benen boven het hoofd als een windmolen. Een zeer toepasselijke move voor onze oer-Nederlandse technoheld. Desalniettemin sloeg Dylan net iets te ver door -auw! - waardoor hij nu met twee vingers in het gips loopt. *** Een ongeluk zit in een klein hoekje, zo blijkt weer... *** Hoe exclusiviteit te ontduiken En even off topic: wat is dat voor vreemde trend die het Nightteam ontwaart nu plotseling Dorine Dorado en Julien Chaptal, maar ook Lauhaus, David Labeij en Esther Duijn zich ieder op hun eigen manier zijn gaan bezighouden met de fysieke gezondheid? Als tegenwicht tegen de ongezonde nachten en het vele doorhalen heeft het gezelschap een nieuwe ontdekking gedaan. En dan niet (zoals vorig jaar) een fruitkuur of fitness, nee, ditmaal gaan ze allemaal voor….yoga! *** Natuurlijk schittert binnen dit gezelschap Boris Werner weer door afwezigheid, al mocht hij als vaste resident van deze pagina’s natuurlijk niet ontbreken in dit Nightreport. En wat had onze bad boy nu weer op zijn

Politieinval Van Boris Werner is het een kleine stap naar ‘de jeugd van tegenwoordig’. En hoe wereldvreemd die eigenlijk is. Mede als gevolg van het dag in dag uit spelen van te veel computerspelletjes. De gevaren daarvan worden dan wel weggewuifd met stellingen als: ‘If Pacman had affected us as kids, we’d all be running around darkened rooms, munching magic pills and listening to repetitive electronic music…’ Maar toch. *** De wereldvreemdheid van de jeugd is overigens niet alleen het gevolg van een overdosis computergames, of een hand over hand toenemende internetverslaving, maar zeker ook het bewijs dat televisie kijken uiterst schadelijk is voor de volksgezondheid. *** Soapsterren verbazen zich er al jaren over dat de gemiddelde kijker zo ernstig opgaat in de verhaallijn, dat iemand die in de soap in het ziekenhuis ligt, in het echte leven op straat wordt gefeliciteerd met het feit dat hij kennelijk al weer beter is. (‘Zo? Snel hersteld?’). ****Wat heeft deze verontrustende vaststelling te maken met onze dancescene, horen we je denken? Zoiets is toch zeker onmogelijk in ‘onze wereld’? Eh, toch niet helemaal..Zo was ons nachtteam aanwezig in de VIP-ruimte van Studio 80, toen programmeur Jaap Mutsaers in paniek binnenstormde: ‘shit…POLITIEINVAL!’ *** Verstijfd van schrik sidderde het gezelschap toen de deur openging en er inderdaad een rechercheur in grijze jas binnenstapte. *** Waarna schrik omsloeg in opperste verbazing… niet zozeer doordat de ‘rechercheur’ in kwestie zich na een korte groet onmiddelijk richting drankvoorraad spoedde, maar vooral door het feit dat ‘politieinval’ een wel erg dramatische omschrijving was voor de binnenkomst van tv-ster Victor Reinier Nieuwenhuijzen. Want die zit dan wel bij de politie…maar dan toch echt alleen bij tv-series als Baantjer en Flikken Maastricht. *** Naar waarheid opgetekend Uw Nightteam

pagina

weekendwijzer

illustratie anna eleanora

tekst tijn benedek

djbroadcast weekendwijzer december 2009

12/09

TIP 6 Stug @ Studio 80 Amsterdam, 20 december Neem maar vrij maandag, want dit kan je niet missen. Als goede opwarmer voor de feestdagen kan je maar beter deze zondag in Studio 80 zijn. Brother’s

TIP 5 Redevice @ Studio 80 Amsterdam, 19 december Tijdens deze avond haalt 80 Falko Brocksieper uit Berlijn de Studio in. Deze Duitser is de laatste tijd echt overal aan het draaien en doet nu gelukkig ook Amsterdam aan. Behalve Falko staat de zaal vol met grote namen. San Proper, William Kouam Djoko, Frodo, Ramchez en Vera maken de avond compleet.

TIP 4 State X New Forms @ Paard van Troje Den Haag, 11 & 12 december Festival voor avant rock, cutting edge electronics and nu-art. Met een hele lange lijst van artiesten is hier een klein overzicht. Peter Greenaway, Battles, Peaches, Rolo Tomassi, The Melvins, Gary Numan & Ade Fenton DJ set en Merzbow

TIP 3 Time Warp @ Maassilo Rotterdam, 12 december Dat Time Warp een feest is waar je naar toe moet gaan blijkt wel uit de lineup. Dit feest der feesten zal de gehele Maassilo en de Factory 10 behuizen dus ruimte zat voor de grote namen. Een greep uit de feestbak, Sven vath, James Holden, Speedy J, Chris Liebing, Marco Carola en Loco Dice

TIP 2 Finale Grote Prijs Van Nederland @ Melkweg Amsterdam, 12 december De finale is nabij! Wie gaat de grote prijs van Nederland winnen? Dat het spannend wordt is zeker, dat het een top avond wordt al helemaal. And the nominees are: [moos], Applescal, Baskerville, Loops, Pitto en The Routines.

TIP 1 Planet Rose @ Doornroosje Nijmegen, 12 december Bij deze Planet Rose special komt Detroit held Stacey Pullen de Doornroosje op zijn kop zetten. Ondersteund door de live act van Shinedoe en een dj-set van Pure wordt deze avond een echte klapper.

TIP 10 Nightlife Circus @ Central Studios Utrecht, donderdag 31 december Vorig jaar een groot succes. Dit jaar zal dat overtroffen moeten worden. Neerlands groten staan hier hun kunsten te vertonen. Gooi al je vuurwerk maar gelijk op de brandstapel en ga als een idioot naar de Central Studios. Remy, Secret Cinema, 2000 and One, Benny Rodriquez, Kabale und Liebe en de Audio Bullys komen de jaarwisseling vieren.

TIP 9 Sub Dub vs Sonic Warfare @ Melkweg Amsterdam, zondag 27 december Derde Kerstdag brengt een verrassing mee! Op deze dag wordt de derde verjaardag van Sonic Warfare gevierd. Zij nodigen Sub Dub uit Leeds uit. Dus whopwhopwhop de Melkweg in.The Bug ft. Flowdan, Iration Steppas & MC Danman, Headhunter, Youngsta, King Cannibal, Jack Sparrow & Exodus

TIP 8 Voltt @ Paradiso Amsterdam, zaterdag 26 december Voltt zonder Christmas special is een weggegooide kerst. De paradiso zal weer beuken tot het weer gerenoverd mag worden. Waarom? Omdat het magische DC-10 trio de tent komt afbreken. Pedro, Raresh en Rhadoo nemen de grote zaal onder hun vleugels. Geen Voltt zonder Bart Skills, hij wordt ondersteund door Sandy Huner en Makcim in de bovenzaal.

TIP 7 300MPH @ Catwalk Rotterdam, zaterdag 26 december Gezellig na het eten bij je schoonouders de Catwalk in. Na even uitbuiken kunnen de kilootjes er weer afgewerkt worden. Deze avond vol met fysieke inspanning wordt muzikaal ondersteunt door ondermeer Edu Imbernon en Joey Daniel. Met live acts van Julien Chaptal, Mulder en Rauwkost .

Vibe komt hier het weekend subliem afsluiten. Met Estroe er ook nog eens bij is de toon al helemaal gezet. Haal het siervuurwerk maar alvast uit de kast.

TIP 15 Voidd @ Studio 80 Amsterdam, 9 juanuari Wat betreft goede voornemens doet Studio 80 het prima. Haito en Vincenzo komen even laten zien dat 2010 een rockend jaar gaat worden. Als jou goede voornemens gelijk zijn aan die van Studio 80 mag je dit niet missen.

TIP 14 24 Hour Party People @ Studio 80 Amsterdam, vrijdag 1 januari Klaar om het nieuwe jaar helemaal goed te beginnen? Gewoon door gaan! Studio 80 geeft weer het beruchte 24 hour party people op de eerste van 2010. Dit feest gaat nog harder dan een Italiaanse bom

TIP 13 A NYE with Shakespeare @ Stanislavski Amsterdam, 31 december Deze theatrale avond staat in het teken van het goed afsluiten van het oude jaar en je klaar maken voor de nieuwe avonturen die 2010 zal brengen. Een greep uit de artiesten die het toneel beklimmen zijn DJ Lustige Lola und Weltschmerz, Meester Moeilijk en Sjonnie Disco.

TIP 12 NYE Knalwerk @ Melkweg Amsterdam, 31 december Niet echt van de techno maar toch willen knallen met de jaarwisseling? De Melkweg biedt een onderkomen dat iedereen zal plezieren. De Vage gasten erbij, Foxes en Wolves host een zaal en een deel van de electro garde van Ed Banger zal ook aanwezig zijn.

TIP 11 Switch @ Schram Filmstudio’s Amsterdam, donderdag 31 december Knallen zoals geen vuurwerk knalt. Dat gaat er gebeuren in de Schram Filmstudio’s. De line-up zorgt er wel voor dat de boze geesten nooit en dan ook nooit meer terug durven te komen. Techno zoals techno is bedoeld. Len Faki, Octave One, Sandwell District en Regis & Function om maar een deel op te noemen.

DJB VAKANTIEBOEK Welkom bij het DJB vakantieboek, je persoonlijke hulp voor de gure dagen die december gewoonlijk rijk is. De trein, tram of fiets naar zon, zand, zee of park pakken zit er niet echt in deze tijd van het jaar. Die ene keer wanneer je eindelijk op het punt staat de deur uit te gaan, kleurt je kamer ineens donker, en begint de regen weer tegen je raam te slaan. De regen veranderd in hagel, en de donkere lucht laten je het licht aan knippen. De moed om toch naar buiten te gaan zinkt je plotsklaps in de schoenen. Na enige twijfel zie je daar ineens je DJBroadcast liggen. Je weet dat er nog een hoop puzzels op te lossen zijn, en je kunt je eigen kleine dj-soap nog na gaan spelen met het Uit Je Plaat theater. Halsoverkop trap je die lompe waterdichte schoenen uit, gooi je die suffe winterjas over de stoel, en spit je al de lades die je huis rijk is door, opzoek naar schaar, lijm en kleurpotloden. Sterf maar lekker met je clubs, en je bijbehorende clubpraatjes. Terwijl je de beste 100 albums â&#x20AC;&#x201C; voor zover je die in je bezit hebt - van het afgelopen decennium luistert, zit je met je pantoffels aan op de bank het hele vakantieboek door te werken. Warm, droog, en beschut van alle andere winterse invloeden. En dat doe je echt niet voor niets. Als je uitgespeeld bent met het theater en de BROADCASTER en de antwoorden op de vragen en ingevulde puzzels naar ons opstuurt, dan maak je namelijk kans op de eerste vijf albums van de top 100. Echt geen gekke prijs, dachten wij zo. Voor iedereen die het zonde vindt om in zijn DJB te knippen: een kopietje maken van de paginaâ&#x20AC;&#x2122;s werkt ook!

Je inzending kun je sturen naar:

DJBroadcast Postbus 3952 1001AT Amsterrdam

DON

DIABLO

ISIS

2000 and one

DJ JEAN

vouwen

GASLAMPKILLER

vouwen

WELKE KOPTELEFOON KOMT MAAR 1X VOOR?

8 5 6 4 9 3 5 2 6 4 7 2 9 2 4 2 1 3 9 7 1 5 4 6 9 2 5

VOUW JE EIGEN BROADCASTER DJB-41

1. Vouw langs de middellijn, lijn 7, en vouw weer open.

2. Vouw langs lijn 1 en 2.

3. Vouw langs lijn 3 en 4

4. Vouw de neus omhoog langs lijn 5.

5. Vouw de neus terug langs lijn 6.

6. Draai het vliegtuig een halve slag en vouw het dubbel langs lijn 7

7. Vouw de vleugel omhoog langs lijn 8.

8. Draai het vliegtuig om.

9. Vouw de vleugel naar beneden langs lijn 9.

10. Vouw de vleugeluiteinden omhoog langs lijn 10 en 11.

Buig de hoogteroerkleppen iets omhoog om het vliegtuig goed te laten vliegen. Zorg ervoor dat de vleugeluiteinden iets boven de vliegtuigromp uitsteken, zodat de vleugels een‘Y’ vormen met de romp.

5 6

WEET JIJ WELKE HEADPHONES DIT ZIJN? A SONY MDR-XD400 B SENNHEISER HD 25 C PIONEER SE-DJ5000 PRO

ZOEK DE 10 VERSCHILLEN

ACID AIRPORTS ANALOOG AUTOGRAPH BASSDRUM BEAT BPM BREAKBEAT

CLASSIC CLUB CLUBHIT CROSSFADER DANCE DANCEFLOOR DEEJAY DISCOLAMP

DJBROADCAST DOORBITCH DOWNLOAD DRUGS ELECTRO EUROHOUSE FESTIVAL GARAGE

GEAR HARDCORE HEADPHONE HISTORY HOUSEPARTY JUNGLE KLAPPERKAKEN KOPTELEFOON

LABEL MELODY MIXER OUTGAAN PROGRESSIVE RAVE RECORDBAG RECORDSTORE

RELEASE ROLAND SCHEELKIJKEN SCHRANZ SINGLE SLEEVEDESIGN SOUND SOUNDTRACK

STROBOSCOOP TECHNO THUNDERDOME TRANCE UNDERGROUND VEEJAY VINYL WAREHOUSE

wanneer bestaat 01 Sinds 02 In welke technoact de discobol? speelde Jamie Lidell

voordat hij zijn soulfulle carrière begon te maken?

In welk jaar vond zowel de eerste als de laatste editie van het Rotterdam Electronic Music Festival plaats?

A B C

In welk jaar werd de tiende editie van het Amsterdam Dance Event gehouden?

In welk jaar raakte pinkpop in paniek vanwege het lage bezoekersaantal? 2005 2002 1998

A GHB B XTC C LSD

Ro Krom enige tijd gedrumd?

Welk van de volgende groepen is niet geproduceerd door Brian Eno

A B C D

TALKING HEADS

COLDPLAY

In welk jaar kwam Ableton voor het eerst op de markt?

EMILE BERLINER

05 In welk jaar sloot de Amsterdamse club Mazzo haar deuren?

A 2003

B 2004 C 2005

Wanneer zond DJB.fm voor het eerst uit?

Welke 2 klassieke componisten zijn in 2008 geremixed door Moritz von Oswald en Carl Craig

Wie is verantwoordelijk voor het meest kenmerkende orgelgeluid?

A B C albums bracht 21 Hoeveel Bibio uit in 2009? A3 B 2 C 1 George HAMMOND

Hoe heet het orkest waar Jeff Mills in 2006 een album mee heeft opgenomen?

Hoe lang heeft de Amsterdamse club 11 bestaan?

Phillip hammond

2001

2000

B 2002

U2 RADIOHEAD

DAVID E. HUGHES

Hoe heet de enige nieuwe kraftwerk release tussen The Mix en Tour de France?

Op welk Schots eiland werd Mylo geboren?

TREVOR BAYLIS

Welk van de volgende drugs kun je het makkelijkst thuis maken

A JAM MASTER JAY B J. DILLA C FAT JOE

Aan wie moet Paul Oakenfold vooral niet vragen om een pakje coke te gaan halen?

19 Bij welke groep heeft

Wat is de naam van de uitvinder van de grammofoon plaat?

09 Welke van de volgende artiesten is nog onder ons?

03 A B C

Hoeveel Aliassen gebruikt Danny Wolfers?

In welke stad stond de wieg van Aardvarck?

Wat is de naam van de band die Air begeleidde tijdens hun eerste tour?

Hoe Heet de DJ Partner van Trentemöller?

jaar overleed Bob Moog?

LAURENS HAMMOND

17 In welk

Welk van de volgende artiesten stond niet op Daft Punks Electroma soundtrack?

C D

SEBASTIAN TELLIER TODD RUNDGREN LINDA PERHACS CASSIUS

KICKS

R LEFT ARM

RIGHT ARM

Q S W W

B E

C B

A TORSO

pagina

lijstenbrij djbroadcast presenteert de 100 beste albums van het afgelopen decennium

Het zit er op, de kop is er af. De eerste tien jaren van het nieuwe millennium zijn (bijna) verleden tijd. Het leven gaat sneller dan ooit. We krijgen meer informatie te verwerken dan enige generatie voor ons. En we vergeten daardoor ook veel meer. Zelfs zaken die op het moment van gebeuren de tag ‘bijzonder’ meekregen. Een kort moment van bezinning leert direct dat de afgelopen tien jaren nog sneller voorbij gingen dan de tien daarvoor. Dat het verschil tussen 2000 en 2009 extreem is. Want: in 2000 was Napster net geintroduceerd; in 2010 kreunt de platenindustrie op zijn grondvesten. In 2000 draaiden praktisch alle dj’s met vinyl; in 2009 is cd standaard en mp3 algemeen geaccepteerd. Revoluties die alweer zo gewoon zijn geworden dat we bijna vergeten dat het ooit (ooit? eergisteren!) anders was. Strippenkaart passé, OV-chipkaart door de keel gevoerd. Tien jaar terug was een pasfoto in het paspoort genoeg. Nu is het een pasfoto zonder bril, hoofddeksel of glimlach – en zijn vingerafdrukken verplicht. Roken? Uit. Overgewicht? In. Over politiek en economie willen we het niet eens hebben. Oké, eentje dan. Wat was het beste moment van de noughties? De eerste week van november 2008: een zwarte president in het Witte Huis. Unicum. Nog nooit vertoond. Doorbraak? Tellen Zijn de jaren ’00 van de 21ste eeuw in muzikaal opzicht even enerverend geweest? Ja en nee. Qua nieuwe ontwikkelen steken de noughties magertjes af tegen het voorgaande decennium. Dat had - hou je vast - gabber, tech-house, breakbeats, big beat, drum ’n bass, trance, progressive, bossa, ambient techno plus diverse vormen van dowtempo. De afgelopen jaren kwamen daar alleen grime en zijn neefje dubstep bij. Er zijn een paar exotische stijlen uit verre streken opgedoken, maar die blijven voorlopig steken op het niveau van ‘lokale held’. Wat de afgelopen tien jaar aan muzikale vernieuwing miste, werd meer dan gecompenseerd door het uitdiepen van stijlen die in de voorgaande decennia waren ontstaan maar na de eerste groeistuipen in hun ontwikkeling stokten. Want: nieuw speeltje, vorig speeltje aan de kant. Veel van die weeskinderen – met jaren ’80 stijlen als wave, electro en italo voorop – zijn na 2000 liefdevol omarmd. Uit het vuilnisvast van het verleden schoten opeens nieuwe bloemen omhoog.

Op de hierna volgende 22 pagina’s presenteert DJBroadcast honderd van de beste albums die er de afgelopen tien jaar zijn verschenen. Die selectie is gebaseerd op reacties van de lezers, die via de website werden aangespoord om hun 5 favoriete albums in te sturen. In volgorde, zodat album 1 vijf punten kreeg, album 2 vier punten, enzovoorts. Tel dat alles op en je krijgt een eindlijst. Klassiekers Niet dat we die lijst zonder verdere controle gepubliceerd hebben. Het was natuurlijk een geintje dat een cultuuricoon als Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band( uit 1967) werd genoemd als beste plaat van de afgelopen tien jaar. Maar zou een andere inzender echt niet door hebben gehad dat het inderdaad schitterende Stoneflower van Antonio Carlos Jobim uit 1974 stamt? Ook leuk: al die bijval voor de Selected Ambient Works van Aphex Twin – uit 1992. Het heeft een fraaie eindlijst opgeleverd. Niet de definitieve lijst met de 100 beste albums van 2000-2009 (bestaat die lijst?), maar wel een prima checklist om de gaten in de collectie aan het licht te brengen. Vrijwel alle belangrijke genres zijn vertegenwoordigd met albums die het in zich hebben om de status ‘klassieker’ te verwerven – voor zover ze het al niet zijn. Het is opvallend dat Kid A van Radiohead zo hoog is geëindigd. Los van het feit dat dansliefhebbers kennelijk goede oren hebben en ruimhartig genoeg zijn om ook buiten de clubs hun muzikale menu aan te vullen, is die bijval verrassend. Want toen Kid A in het najaar uitkwam als opvolger van het alom gevierde meesterwerk OK Computer, waren de klaagzangen niet van de lucht. Tien jaar later is die receptie gekanteld – en terecht. Maar de Amerikaanse evenknie van Radiohead, het postpsychedelische gezelschap Flaming Lips, is stelselmatig genegeerd en dat is raar. De band leverde het afgelopen decennium niet één maar drie meesterwerken af. Geen enkele werd ook maar één keer genoemd. Dat is bij deze rechtgezet. En volgend jaar? Het eerste van het nieuwe decennium? DJBroadcast voorziet een opleving van krautrock en postrock. Het wordt steeds duidelijker hoe belangrijk de Duitse muziekexperimenten uit de jaren ’70 zijn geweest voor de muziek van nu. En maak je geen zorgen: vinyl zal ook de komende tien jaren niet verdwijnen, en dat durven we over mp3 minder stellig te beweren. En ondanks de economisch mindere tijden blijven de feestjes gewoon doorgaan. Wij ook. De tekstbijdragen op de volgende 22 pagina’s zijn van Aron Friedman (AF), René Passet (RP) en Alfred Bos.

top 100

pagina

97 Hercules And Love Affair Hercules And Love Affair (DFA) maart 2008 Het DFA label is meer dan de groep LCD Soundsystem van labelchef James Murphy. Het is bijvoorbeeld ook Hercules And Love Affair, het discoproject rond Andrew Butler. Voorafgegaan door de single Blind (met gastzanger Anthony Hegarty en geremixed door Frankie Knuckles) maakte het album gehakt van de stelling dat disco niet werkt op de radio. Deze disco wel! Butlers voorliefde gaat uit naar electronische disco en vroege Chicago huis, maar dan wel gebracht op een onmiskenbare 21ste eeuwse manier.

100 Superpitcher Here Comes Love

(Kompakt) maart 2004 Met deze epische plaat zette Superpitcher (Aksel Schaufler) zichzelf op de kaart als producer en songschrijver. In zijn weemoedige en dansbare popsongs werd het menselijke smachten vereenvoudigd tot simpele mantra’s als I Want Happiness en I Was Looking For You. Op Here Comes Love ontpopte hij zich niet alleen als begenadigd electronica troubadour, maar ook als een voorvechter van vaderlandse geluiden. Met het Duitstalige Träume weerlegde hij de misvatting dat schlagers per definitie wanstaltig zijn en onderstreepte hij dat Duitsers eindelijk weer trots durven te zijn op hun eigen cultuur. (AF)

Redshape The Dance Paradox (Delsin) oktober 2009

98 99 Skream Skream! (Tempa) oktober 2006 Dubstep was een lokale undergroundstijl, beperkt tot enkele wijken in Londen, toen in het najaar van 2006 het debuutalbum van Skream (Oliver Jones) verscheen. Skream! heeft alles van een jonge stijl, beoefend door een jonge producer. Het is onaf, grillig, soms verbluffend anders en barstend van de ongestuurde energie. Het sloeg derhalve in als een hondsdolle V2 en maakte van dubstep de hotste (en enige nieuwe) stijl van de noughties. Maar zoals dat vaker gaat met prille uitingen, werd het album al ras overvleugeld door meer uitgebalanceerde en meer volgroeide producties. Veel werd er nadien niet meer van Skream vernomen, maar het punt was gemaakt.

Sasha Airdrawndagger (A rista) augustus 2002

In de lange discografie van Sasha (Alexander Coe) is maar één echt artiestenalbum te vinden. Airdrawndagger verscheen in 2002, toen het geluid waarmee de Welshman jarenlang werd geidentificeerd al over zijn grootste populariteit heen was. Het moet een zware bevalling zijn geweest, begeleid door meerdere producers, waaronder de Nederlander Tom Holkenberg alias Junkie XL. Het album Airdrawndagger is opgebouwd als de epische progressive tracks waarmee Sasha zijn dj sets vulde: ellenlang intro dat de spanning opbouwt (de eerste vijf tracks), een spetterend plateau met climax (tracks zes tot en met acht) en langzaam atmosferisch afbouwen (de rest van het album). Bijgestaan door producer Charlie May (helft van jaren ’90 progressive pioniers Spooky) bewees Sasha meer te zijn dan ’s werelds populairste dj. Grote muziek, maar zonder overdreven grote gebaren. Die plek in de ecologie van de clubmuziek werd overgenomen door Tiësto en diens stadionbrede galmtrance. Het maakt van Airdrawndagger met terugwerkende kracht een mijlpaal in Sasha’s loopbaan en een scharnierpunt in de ontwikkeling van dance.

Van alle gemaskerde techno superhelden is Redshape de meest intrigerende. Van Dr. Lektroluv en Deadmau5 weten we immers de identiteit. Maar wie er achter Redshape schuil gaat, blijft voor de meesten een mysterie. Goed, we weten dat hij in Berlijn woont en blank is. Waardoor we Carl Craig kunnen wegstrepen als verdachten. Met Craigs kijk op techno heeft Redshape overigens behoorlijk wat gemeen, zo valt af te leiden uit zijn debuutalbum The Dance Paradox op het Nederlandse label Delsin. De acht lange tracks zijn net zo duister en broeierig als die van de beroemde man uit Detroit. En kennen soms dezelfde losse jazz-structuur. Wegzetten als copy cat is echter te gemakkelijk. Redshapes kijk op techno is een stuk somberder en Europeser dan die van Craig. The Dance Paradox is de soundtrack van een Duitse wereldstad, gevangen in een koude winternacht. (RP)

95 Aardvarck Cult Copy (Rush Hour) februari 2006 Kom bij import-Amsterdammer Mike Kivits niet aan met een recht-door-naar-huis track. Doet-ie niet. Aardvarck staat voor krolse breakbeats, dwarse disco en vrolijk gestoorde tracks. Niet hoogdravend, niet provocerend, maar gewoon maf. Cult Copy, het tweede album van de geboren Bossenaar, verzamelt de reeks van drie Cult Copy 12 inches (2002-2005). Ze zijn voor het album aangevuld met een aantal, veelal korte tracks die alle kanten uitschieten. Aardvarck verwierf er een reputatie mee en Nederland had zijn antwoord op Aphex Twin.

pagina

top 100

94 Paul Kalkbrenner OST Berlin Calling (Bpitch Control) oktober 2008 Welke muur kon de diskjockey na het optreden van Tiësto op de Olympische Spelen nog slechten? Die van het toetreden tot de filmindustrie natuurlijk! Na rocker Jack Black en hiphopper Snoop Dogg besloot Paul Kalkbrenner als eerste (techno)dj een overtuigende gooi te doen naar het filmsterrenbestaan. Zijn acteerprestaties in Berlin Calling waren in de niet meer dan geestige film goed te pruimen. Hij wist – waarschijnlijk uit eigen ervaring – het karakter van een psychotisch gerakende nachtvlinder/dj/producer verdomd goed neer te zetten. En met één van de tracks op de bijbehorende soundtrack scoorde hij ook nog eens een nummer 1 hit in Nederland. Castles In The Sky was de eerste grote minimal techno hit na Samim’s Heater. De rest der Berlin Calling soundtrack leent zich niet alleen als filmmuziek, maar ook als episch dansvloermateriaal van de bovenste plank. (AF)

93 José James The Dreamer (Brownswood) januari 2008 Soms staat er uit het niets een talent op waarvan iedereen weet dat de baas het ver gaat schoppen. José James is het grootste vocale jazztalent sinds Bobby McFerrin. Via hip hop uitgekomen op de spirituele jazz van John Coltrane, paart James de techniek van een jazz zanger aan de street smarts van de b-boy. Zijn romige tenor is uitermate geschikt voor intieme overpeinzingen over liefde en leven. Begeleid door enkele jazz veteranen is het nauwelijks voor te stellen dat hij met The Dreamer zijn debuutschijf aflevert. Zo jong en al zo volgroeid, zo simpel en zo doorleefd. De dromer grijpt je bij je lurven en laat niet los.

Luomo Vocalcity

Kevin Yost Road Less Travelled

(Force Tracks) mei 2000

(i!) juni 2001

De Fin Sasu Ripatti had twee 12 inches uitgebracht toen midden in de lounge hausse zijn debuut onder de naam Luomo verscheen. Daarop gebruikte hij ultrakorte samples en plaattikken om zes lange tot zeer lange tracks te boetseren. Het resultaat was een ander soort electronica; het werd clickhouse genoemd. Achteraf blijkt het een voorstudie van minimal te zijn geweest. Vocalcity bevat geen muziek voor de dansvloer, eerder een aanmoediging om door de eigen hersenpan te reizen. Psychedelisch op een hele gestyleerde manier.

Eind jaren ’90 was de Amerikaan Kevin Yost een van de producers die zich liet inspireren door de jaren ’80 protohouse van Larry Heard en aldus meehielp om deephouse als aparte stijl af te bakenen. Road Less Travelled was zijn derde album (en tweede van 2001: One Starry Night verzamelde eerder verschenen 12 inches). Het is een onbetwiste deephouse klassieker, zo’n plaat waarop meerdere tracks staan die zowel op de dansvloer als thuis voor kippenvelmomenten zorgen. De jazzy toets en de subtiele beats – Yost is van huisuit drummer – maken dat de plaat een klein decennium later nog immer fris klinkt.

top 100

pagina

Vista Le Vie A Futuristic Family Film

Interpol Turn On The Bright Lights

Achter de a-typische groepsnaam gaan de Fransosen Gilles Blanchard en Max Guiguet schuil en A Futuristic Family Film – hun eerste en enige langspeler na twee mini-albums – is al net zo a-typisch. Gemuteerde sample jazz van Planeet Noir, alsof Miles Davis een soundtrack heeft gemaakt bij een paranoide science fiction thriller van Philip K. Dick. De donkere sfeer is zwanger van spanning en wie last heeft van claustrofobie kan deze familiefilm beter overslaan. Door een merkwaardig toeval verscheen bijna gelijktijdig de stripfilm Sin City in de bioscoop. Die twee passen bij elkaar als aas en troef.

Het debuutalbum van het New-Yorkse kwartet Interpol was een van de eerste indicaties dat er vanuit The Big Apple niets minder dan een heuse new wave rival – voor het eerst! – zat aan te komen. Interpol, opgericht in 1998, had er al een John Peel sessie opzitten eer Turn On The Bright Lights in de winkels verscheen. Het geeft aan dat de groep zijn inspiratie zocht (en vond) aan de andere kant van de plas. De Britse wave van rond 1980 (Joy Division, The Cure, Gang Of Four) is duidelijk terug te horen, maar in een meer gestyleerde vorm. Soms moet je een stap terug om twee stappen vooruit te kunnen zetten.

(F Communications) mei 2005

89 Isolée Rest

(Playhouse) januari 2000 De eerste klassieker van het nieuwe millennium komt op naam van Rajko Müller, of eigenlijk diens alias Isolée. Met deze plaat mag hij gezien worden als pionier van de minimale house. Velen die later in het genre furore maakten, zijn voor het eerst met de stroming in aanraking gekomen dankzij Rest. De bezieling waarmee de producer uit Frankfurt de verfijnde melodieën op de 12 tracks van deze plaat uitspon, is sindsdien maar zelden geëvenaard. Vooral Beau Mot Plage heeft zelfs tien jaar later zijn hemelse glans nog niet verloren. Rest blijft een essentieel en meeslepend meesterwerk. (AF)

(M atador) augustus 2002

87 Hudson Mohawke Butter (Warp) oktober 2009

Na Beans en Flying Lotus haalt Warp met Hudson Mohawke opnieuw een hip hop artiest binnen de electronische muren. Was Ross Birchard op de eerder dit jaar verschenen Polyfolk Dance EP nog zoekende naar een nieuwe route door het beatsbos, op zijn debuutalbum Butter hakt Hudson Mohawke zich een weg langs modegrillen als wonky, aquacrunk en glitch-hop, om uit te komen bij: de jaren ‘80. De introverte glitchy stijl van zijn eerdere werk is verruild voor uitbundige samples, luide drumpartijen en snerpend keyboardwerk. Butter klinkt alsof de beroemde producers Jimmy Jam & Terry Lewis samen met Luke Vibert en Kanye West een nachtje hebben doorgehaald op de kermis in Vegas. (RP)

pagina

top 100

86 Hot Chip Made In The Dark (EMI) februari 2008 Electro and wave zijn de vluchtheuvels waarop niettechnohunken kunnen schuilen voor de meer basale reacties van het publiek. Het zijn genres waar intelligente concepten en gestyleerde mafheid meer gewicht in de schaal leggen dan het percentage spiermassa of de klassieke kaaklijn. Het beste voorbeeld van de ‘revenge of the nerds’ die met de digitalisering van de clubcultuur opkwam, is het Londense kwintet Hot Chip. De groep telt vijf nerdy en studentikoze types, al dan niet met bril, baard of buik – of combinaties daarvan. Het verhinderde ze niet om met hun derde album Made In The Dark een crossover te maken tussen pop, electro en jaren ’80 wave. De 13 tracks zijn intelligent in elkaar gezet zonder te vermoeien, zo catchy als het water diep is en bovendien prikkelen ze de heupen. En omdat Hot Chip het kunstje ook kan brengen op het podium van een stampvolle zaal, is de groep zo ongeveer de ideale popact van de noughties, zoals Talking Heads dat rond 1980 was. Hot Chip staat ook voor de groeiende toenadering tussen rock en dance die als een rode draad door het afgelopen decennium loopt. Alle vijf zijn binnen of buiten de groep actief als dj, maar Hot Chip presenteert zich op het toneel als een traditionele groep. Hun liedjes zijn bedrieglijk eenvoudig, maar ze omzeilen de cliché’s en boren zich genadeloos in het geheugen. Hun songs staan op een prettige manier een beetje uit het lood. Toetsenman en mede-oprichter Joe Goddard: “We trachten de standaard oplossingen te vermijden. Het is niet zo dat we proberen om alles haaks op de geijkte manier te doen, maar we willen ieder nummer wel iets mee te geven dat origineel is en iets extra’s toevoegt. Een moment van opwinding.” Made In The Dark telt dertien momenten van opwinding, met de singles Shake A Fist en Ready For The Floor als beste voorbeelden. Goddard noemt excentrieke maar briljante eenlingen als Prince, Brian Wilson en Todd Rundgren als voorbeeld. “Ze maken een vreemd soort popmuziek. Intelligenter dan gemiddeld.” En dat is onverminderd van toepassing op Hit Chip. Made In The Dark is een eigentijdse klassieker.

85 DJ Shadow The Outsider (Island) september 2006 Dit album, het derde van Josh White onder de naam DJ Shadow, was aanleiding tot controverse onder fans van Shadow en hip hop in het algemeen. Het is geen Endtroducing, White’s baanbrekende plaat uit 1996, aldus de kritiek en het laat een andere Shadow horen. Minder experimenteel, meer traditioneel. Voor de puristen wellicht een schok, maar voor hip hop adepten goed nieuws want Shadow kan naast avontuurlijk ook heel degelijk uitpakken. Hij is niet alleen cratedigger en dj, maar ook producer. Dus er is wel degelijk ontwikkeling.

Fat Freddy’s Drop Dr. Boondigga & The Big BW

Daft Punk Alive

(V2) september 2009

(Virgin) december 2007

Met hun clubtournees had de band Fat Freddy’s Drop uit Nieuw-Zeeland al vele vrienden gemaakt. Ook was het ze gelukt om hun energieke podiumgeluid naar de plaat te vertalen, getuige hun debuut Based On A True Story (2005). Al hun kwaliteiten zijn verenigd op het tweede album, waarop de muzikale mix op basis van roots reggae nog meer regenboogkwaliteiten heeft: R&B, soul, jazz, funk, techno, zelfs dixieland komen al dan niet gemuteerd terug op dit verbluffende album. Dit is eclecticisme tot de hoogste macht verheven, de soundtrack voor een geglobaliseerde planeet.

Net toen iedereen dacht dat het tijdperk van de mega dance acts voorbij was, kwam Daft Punk door de bocht met een wereldtournee die op alle continenten voor mensenmassa’s bij de ticketkantoren zorgde. De Alive Tour werd met stip de grootste electronische muziekhype van dat jaar. Een slimme zet van de Franse filterhousers, die sinds Homework (1996) en Discovery (2001) geen geschiedenis meer hadden geschreven. Op de liveplaat die na hun wereldtour uitkwam, zijn alle grote hits in een nieuw en aanstekelijk jasje terug te horen. Misschien wel het sterkste live album dat de electronische muziek sinds 2000 heeft voortgebracht. (AF)

top 100

pagina

82 Cobblestone Jazz 23 Seconds (Studio !K7) oktober 2007 Cobblestone Jazz is een project van in Berlijn woonachtige Canadezen Mathew Jonson, Tyger Dhula en pianist Danuel Tate. Ze delen een voorliefde voor analoge synthesizers waarmee ze techno maken die nogal wat jazz-elementen heeft. Dat blijkt uit de avontuurlijke arrangementen, de soepele groove en het verbazingwekkend vrije pianospel van Tate. Veel tracks op 23 Seconds kwamen na urenlange jams tot stand, waaruit ze de beste delen haalden Cobblestone is op zijn best als er een goede balans is tussen het trippy technogefreak van Jonson enerzijds en de jazzy uitspattingen van Tate en Dhula anderzijds, met Saturday Night’als treffendste resultaat. Daarop sijpelen negen minuten lang synthesizerlaagjes als regendruppels over een beslagen ruit naar beneden terwijl Danuel Tate onverstaanbaar in een vocoder lispelt. (RP)

81 Breakestra Dusk Till Dawn (Strut) september 2009 Vier jaar na hun debuut Hit The Floor kwam de funkmachine uit Los Angeles terug met Dusk Till Dawn. Door groepsleider Miles Tacket opgedragen aan de in 2007 bij een verkeersongeval om het leven gekomen DJ Dusk, is het niettemin een exuberant en energiek album. Tacket en zanger plus dj Mixmaster Wolf nodigden drummers en rappers uit voor een dampende portie psychedelische soul en vloeiende funk. En daar is na de dood van James Brown (Kerst 2008) meer dan ooit behoefte aan.

Sideshow Sideshow

Freeform Five The Strangest Things

Dit is om twee redenen een opvallende bijdrage aan dit overzicht. Ten eerste is Fin Greenall de enige artiest die twee keer in deze Top 100 voorkomt: als de akoestische singer-songwriter Fink en als dub act Sideshow. Bovendien is het titelloze debuutalbum van Sideshow de enige ‘digital only’ release uit deze lijst.

Freeform Five, de groep rond producer Anu Pillai, is een vreemd geval. Net als labelgenoten Zero 7 heeft men meerdere zangers/essen; ze geven Freeform Five (een kwartet) een veelkleurig geluid. Het ‘freeform’ in de groepsnaam klopt wél: hun geluid is niet onder één noemer te vangen. Het is pop en je kunt erop dansen. Er zijn breakbeats en soms klinkt het als verclubte R&B. Dit is hun enige album en het is pareltje van danspop. Ga voor de 2005 versie: een dubbelaar met bonusremixen, ook geweldig.

(Simple /AUS Music) januari 2007

Sideshow staat voor doorgerookte dub uit echokamers zo diep als de grotten van Han, overgoten met een danskriebel oproepend minimal sausje. Greenalls mengvorm van minimal en dub slaat een brug tussen Berlijn en Jamaica. Het album verzamelt de drie 12 inches die Sideshow uitbracht op Simple, het label van Will Saul, en AUS Music, een sublabel van sample dat de heren gezamenlijk aansturen. Als extra is er de remix die Sideshow maakte van Mike Monday’s Bhalobashi. Absolute hoogtepunt is de niet eerder verschener openingstrack Music For You – daar zou Massive Attack een moord voor doen. “Alle DJ’s hebben de 12 inches”, zegt Greenall. “Ze hebben behoorlijk goed verkocht. Maar voor mensen die niet wekelijks in een platenwinkel komen, zijn de nummers nu ook beschikbaar – los of als album. Dat is een van de redenen waarom we het album als een download-only album hebben uitgebracht.” Ondanks het heterogene bronmateriaal klinkt Sideshow (de plaat) als een album. En dat was ook de bedoeling, bevestigt Greenall. “Sideshow moet zijn eigen geluid hebben. En wat dat eigen geluid was, wist ik ook niet. Tot ik alle nummers bij elkaar zette. Toen hoorde ik iets wat de tracks met elkaar verbindt: dat ben ikzelf. Ik hou van delays en ik hou van dub. Je kunt zo veel doen met zo weinig. Dub biedt een breed spectrum aan emoties. Ook al is de muziek behoorlijk leeg en zijn er maar weinig elementen die met elkaar de muziek ‘maken’. Dat vind ik zalig. Maar ik vind het ook heerlijk om in Fabric te draaien. De muziek van Sideshow is niet bedoeld als chill muziek, hoewel je er uitstekend op kunt chillen. Als het even kan, moet je de Sideshow tracks ook op de dansvloer kunnen draaien. Misschien niet iedere dansvloer, maar mits goed getimed werken ze.” Daar is geen iota van gelogen. En wie het niet vertrouwd, moet de Mathew Jonson remix van The Slide checken: tien minuten dansvloerhalleluja. En waarom splitst hij zichzelf eigenlijk in tweeën, de akoestische Fink en de electronische Sideshow? Greenall: “Van huisuit ben ik DJ en ik heb jarenlang gedraaid. Dus ondanks mijn activiteiten als Fink wil ik toch bij het clubleven betrokken blijven.”

(Ultimate Dilemma) oktober 2004

78 Benga Diary Of An Afro Warrior (Tempa) maart 2008 Toen Benga (Beni Uthman) in het vroege voorjaar van 2008 zijn tweede album uitbracht, was de in 1987 geboren dubstep producer uit Oost-Londen al een veteraan. Hij debuteerde in 2002 en was met Skream een van de wegbereiders van het nieuwe genre. Daarom klinkt zijn tweede langspeler origineel, gelouterd en fris; een combinatie die zelden voorkomt. Zijn grooves zijn diep, maar anders dan de meeste dubstep producers verliest Benga zelden de melodie uit het oog. En er zit in Afro Warrior ook genoeg hip hop, electro en zelfs minimal om zelfs dubstep-schuwe luisteraars te overtuigen.

pagina

top 100

Gnarls Barkley St. Elsewhere

Vitalic OK Cowboy

(Warner) mei 2006

(Different) april 2005

Destijds was er grote ophef rond de uit Atlanta afkomstige hiphop/soul formatie. Hun eerste single Crazy was uitgelekt lang voordat de release gepland stond. Het mocht hun debuutalbum St. Elsewhere niet verhinderen om op nummer 7 in de Nederlandse album Top 100 te komen. Met Crazy als onbetwistbare topper (de song van het decennium?) was de collectie songs ook zo catchy dat je ze bijna allemaal mee kon fluiten. En nog steengoed ook. Dat kun je van de meeste hip hop platen die tegenwoordig chartsucces behalen helaas niet zeggen. (AF)

Vitalic is Pascal Arbez (1976, Dijon, Frankrijk), wegbereider van de electroclash opleving van begin jaren ’00. De meesten zullen Vitalic kennen van zijn debuut release, de Pony EP (2001, International Deejay Gigolo) of van zijn licht ontvlambare en vaak verpletterende live optredens. Arbez kwam in 2005 met het debuutalbum van Vitalic, OK Cowboy, waarop ondermeer de clubhits My Friend Dario en No Fun. Met zijn onvervaard rockende electro wist Vitalic ook mensen te boeien die niets met synthesizers hebben. Het is tekenend voor de energie van zijn eerste album. En voor de kracht van de catchy tracks.

74 UNKLE Never, Never, Land (Mo Wax) september 2003 Het zijn niet de minsten die meewerken aan het tweede album van UNKLE, de van samenstelling wisselende groep rond Mo Wax labelbaas James Lavelle. Never, Never, Land is een donker werkstuk op het snijvlak van rock en dance, een crypte van broeierige songs en melancholieke sferen. Met bijdragen van ondermeer Jarvis Cocker, Josh Homme, Brian Eno en Massive Asttacks 3D klinkt Never, Never, Land vaak als een compilatie van eenmalige samenwerkingen. En dat is het ook.

Fink Biscuits For Breakfast

Underworld A Hundred Days Off

(Ninja Tune) maart 2006

(V2) september 2002

Geen enkele electronische producer heeft het afgelopen decennium zo’n spectaculaire stijlbreuk gepleegd als Fin Greenall. Onder de naam Fink maakte hij in 2000 het triphop album Fink About It. Zes jaar later is hij opeens een singer-songwriter die folkblues uit zijn akoestische gitaar klopt. Fink is een zeldzaam talent: zijn stem is precies gruizelig genoeg voor het genre en zijn gitaarspel rudimentair maar efficient. Maar zijn grootste troef is zijn aanleg voor het schrijven van simpele liedjes die je onder de huid raken. Biscuits For Breakfast gaf de grootste schok, maar de opvolgers Distance And Time (2007) en Sort Of Revolution zijn mogelijk nog beter.

Zonder de hulp van Darren Emmerson werd A Hundred Days Off helaas geen Beaucoup Fish. Maar zelfs op hun mindere albums weten de heren Underworld een gevoelige snaar te raken. Dat deden ze door vast te houden aan de beproefde formule: pompende, met emotie beladen techno. Twee tracks van de plaat oogstten chartsucces in Groot-Brittannië. Two Months Off kwam op nummer 12 in de UK Single Chart en Dinosaur Adventure 3D op nummer 34. Nogmaals, geen Born Slippy of King Of Snake, maar als je de aanstekelijke goedgeluimdheid van Karl Hyde over een speaker hoort knallen, kun je eigenlijk niet anders dan een glimlach op je gezicht krijgen. (AF)

top 100

pagina

The Whitest Boy Alive Dreams

Phoenix Wolfgang Amadeus Phoenix

(Asound/Bubbles) april 2006

(V2) mei 2009

“When times are fun, people need serious music. When times are serious, they need fun music.” Wie deze uitspraak precies deed, is ons even ontschoten. Maar het zou een mooie verklaring kunnen zijn voor het enorme succes van no-nonsense act The Whitest Boy Alive. Op haar debuutalbum wist de Noorse groep met simpele doch doeltreffende popsongs een breed publiek te bekoren. De geslaagde crossover tussen indie-pop en electronica markeerde het aanbreken van een tijdperk waarin de scheidslijn tussen dance en rock eindelijk vertroebelde. De melancholische stem van Erlend Øye geeft hits als Burning en Fireworks een melancholisch en catchy tintje. Dreams is als een oude vakantieliefde die nooit helemaal is gedoofd. (AF)

Wie een definitie van 21ste eeuwse popmuziek zoekt, moet te rade bij dit kwartet uit Parijs. Eclectisch is een diplomatieke omschrijving van hun muzikale hutspot, waarin gitaren en synthesizers gelijkwaardig aan elkaar zijn. Net als pakkende melodieën en catchy songs. En met ieder album wint Phoenix aan focus en eigen geluid. Het voorlopige hoogtepunt in die geleidelijke ontwikkeling is hun vierde werkstuk, dat intelligente pop biedt waarvoor geen enkele club dj hoeft weg te duiken maar ook de radioluisteraar een goed humeur geeft.

72 Thom Yorke The Eraser (XL Recordings) juli 2006 Op zijn eerste uitstapje weg van Radiohead klinkt Tom Yorke niet als ‘Radiohead minus die andere vier’. Integendeel, The Eraser klinkt als Thom Yorke die zijn voorliefde voor electronica uitleeft. Zijn onmiddellijk herkenbare zang is gevat in een strak gestuctureerde laag van geluid. En Yorke kan niet verloochenen dat hij een songschrijver is want de negen liedjes kunnen zonder problemen ook ‘unplugged’ worden vertolkt. En helemaal solo is The Eraser ook niet, want Radiohead producer Nigel Godrich levert een belangrijke bijdrage. Veel solo-albums zijn geboren uit ijdelheid; The Eraser uit noodzaak.

70 The Strokes Is This It (RCA) augustus 2001 Je kunt er cynisch over zijn: als een album uit 2001 het beste is wat rock de afgelopen tien jaar voortbracht, dan is het genre in creatief opzicht op sterven na dood. Je kunt ook zeggen: het debuutalbum van het rockkwintet uit New York is een schoolvoorbeeld van hoe rockplaten zouden moeten klinken. Rebels, op het scherp van de snede, met een gestyleerd rafelrandje. En ook dat is waar. Jammer dat er weinig andere rockbands zo over denken. Wat ook te denken geeft: nadien wisten The Strokes dit niveau nimmer te evenaren. Dit is het dus.

top 100

pagina

66 Shinedoe No Boundaries (Intacto) mei 2009 De Amsterdamse New School heeft zich vooral in het tweede gedeelte van de noughties op de wereldkaart gezet als toekomstige techno generatie. Onder leiding van 2000 And One en Shinedoe hebben de Mokummers een klein imperium opgebouwd, dat wereldwijd te boek staat als toonaangevend. Het laatste wapenfeit van deze groep is No Boundaries, waarop Shinedoe de grenzen van haar genre opzoekt. Jazz-invloeden gaan hand in hand met Detroit techno capriolen en het resultaat mag er wezen. Voor een tijdsloosheidsoordeel is het na zes maanden te vroeg, maar de charts zijn No Boundaries gunstig gestemd. (AF)

68 Modeselektor Hello Mom!

(Bpitch Control) oktober 2005 “Modeselektor’s adaptation of urban catchwords like electro-IDM, booty house, Euro-crunk, continental grime, ghetto-bass, dubstep and such even get the most bored know-it-all’s off the barstools.” Dat Modeselektor schijt had aan conventies binnen de electronische muziek, liet het Berlijnse tweetal reeds in de bijgevoegde promotieteksten van hun debuutalbum merken. Net toen de heersende klasse zichzelf te serieus nam om nog te durven vernieuwen, gaf Modeselektor de neuzelaars het nakijken met een werkelijk verfrissend geluid. Hello Mom behoort tot de meest unieke en op zichzelf staande platen die de electronische muziek in de jaren 2000 heeft voortgebracht. Geen wonder dat er een uitroepteken achter de titel staat. (AF)

67 Gotan Project La Revancha Del Tango (Ya Basta) oktober 2001 De lounge liefhebbers hadden hoge verwachtingen na de superbe 12 inches Triptico en Vuelvo Al Sur, maar ook die konden niet voorzien dat het publiek Gotan Project massaal om de hals zou vallen. La Revancha Del Tango verkocht via mondreclame wereldwijd meer dan een miljoen exemplaren en bracht de tango terug in de schijnwerpers. Niet als muf vertier voor veteranen, maar als hippe en übersexy dansstijl. Het trio uit Parijs combineerde Latijns-Amerikaanse volksmuziek met electronica en katapulteerde tango naar de 21ste eeuw. Daarin heeft nog steeds niemand Gotan Project kunnen overtreffen.

Rhythm & Sound Rhythm & Sound

Patrick Watson Wooden Arms

(Rhythm & Sound) oktober 2001 Rhythm & Sound zijn Mark Ernestus en Moritz von Oswald, die ook produceren onder de naam Basic Channel. In muzikaal opzicht zijn er geen wereldschokkende verschillen tussen beide acts: dieper dan diepe dub met een warm, organisch gevoel. Het album Rhythm & Sound verzamelt de A- en B-kanten van 12 inches twee tot en met zes die via hun gelijknamige label verschenen. Toch klinkt de collectie als een album, door slimme sequentie van de tracks. Slotnummer Imprint is een dubavontuur van een kwartier, het is een studie in (niet) climaxen.

(Secret City) mei 2009 De in Montreal, Canada opgegroeide Amerikaan Patrick Watson is een songschrijver met een open geest. Hij is niet vies van folk noch electronica en ambient. Na twee albums vol stemmige kamerpop te hebben gemaakt met een vaste begeleidingsband is zijn derde, Wooden Arms, zijn meest opgesmukte werkstuk. De band heeft gezelschap van blazers en strijkers, waardoor Watsons romantische songs chique zijn gestijld zonder evenwel te versuikeren. Met zijn fluisterstem is Watson de spitting image van de New-Yorkse jaren ’60 acid folkie Tom Rapp en diens band Pearls Before Swine. Jeff Buckley meets Philip Glass, het kan.

pagina

top 100

61 Moodymann Forevernevermore (Peacefrog) november 2000 Het in 2000 verschenen Forevernevermore komt nog het dichtst in de buurt van een echt artiestenalbum van Moodymann (Kenny Dixon Jr.); eerdere langspelers waren singlescollecties. Op Forevernermore vertelt de enigmatische producer voor het eerst een verhaal. Over jazz, soul en de mystiek van de pure housegroove, of die nu in slow motion of op volle kracht op je af komt. Hij leidt ons langs kerkbanken en nachtclubs en neemt ons mee langs Curtis Mayfield, Gil Scott-Heron en Chic. Tel je zegeningen. (RP)

63 N.A.S.A. The Spirit Of Apollo (A nti-) februari 2009 Anti- is geen hip hop label, maar een bijkantoor van hét Amerikaanse punklabel Epitaph. Er zitten eigenwijze artiesten als Tom Waits, Tricky en Michael Franti op. Dat alleen al is een indicatie dat N.A.S.A. - Sam Spiegel (broer van regisseur Spike Jonze) en Zé Gonzalez (uit Brazilië), vandaar de groepsnaam: North America South America geen doorsnee hip hop maakt en op het debuut The Spirit Of Apollo gooien ze hun net inderdaad veel wijder. Brazil funk is de basis en electronica, reggae en jazz de garnering. Een batterij A-klasse gasten van uiteenlopende snit (David Byrne, Karen O) maken deze crossculturele trip compleet.

62 Mylo Destroy Rock & Roll (Breastfed) september 2004 Je kon er in de herfst van 2004 niet aan ontsnappen, aan Drop The Pressure van Mylo. De Schot bracht het geluid van de clubs (electro) naar de popradio. Van 538 tot 3voor12, ze hingen aan de lippen van Mylo. En het bijbehorende album was een stoomcursus in subversieve pop: hoe je het muziekbedrijf op eigen termen verslaat. Het geheim? Vergeet de hypes, doe gewoon wat je zelf leuk vindt. Mylo kwam het succes nimmer te boven: hoe rock & roll Mylo destroyde.

Newworldaquarium The Dead Bears

Louie Vega Elements Of Life

(N WAQ) februari 2008

The Dead Bears behoort tot het beste wat de Nederlandse house heeft voortgebracht. Het is zo’n klassiek album zonder uiterste houdbaarheidsdatum, zonder rimpels of ouderdomskwaaltjes. Vol met trage, stroperige tracks die aan dj haren trekken. Regelmatig wordt Newworldaquarium vergeleken met Theo Parrish en Moodymann, maar die vergelijking gaat slechts ten dele op. Met de Amerikaanse technoproducers deelt Jochem Peteri weliswaar de fascinatie voor trage beats en de funk in de machine; de roots van de Haarlemmer liggen eerder bij Tangerine Dream, The Beatles en Manuel Göttsching dan bij Motown, Electrifying Mojo en George Clinton. Deze dode beer wil maar niet stinken. (RP)

(V ega) juni 2004 Dit album was al enkele jaren alleen in Japan verkrijgbaar, toen het alsnog een Amerikaanse (en Europese) release kreeg. Little Louie Vega (Luis Fernando Vager) heeft zowel solo als in samenwerking met Kenny ‘Dope’ Gonzalez onder de naam Masters At Work een onwaarschijnlijke rij hits (club en chart) op zijn naam. Elements Of Life is zijn enige solo album. Daarop komt Vega’s kenmerkende fusie van soul, funk, jazz en latin in volle glorie voorbij. Het is het geluid van de smeltkroes. En het geluid van gepassioneerd vakmanschap.

top 100

pagina

La Roux La Roux

Roisin Murphy Overpowered

(Polydor) juni 2009

(EMI) oktober 2007

Hippe popmuziek met een kartelrandje is altijd een gewaardeerd Brits exportproduct geweest. En met het debuutalbum van het man-vrouw synthi-pop duo La Roux (Ellie Jackson en Ben Langmaid) lijken de tijden van Soft Cell, Yahoo en Pet Shop Boys te herleven. Het tweetal uit Zuid-Londen heeft een aangeboren flair voor singles, tracks die op hetzelfde moment vertrouwd én bijzonder klinken. En killer single In For The Kill is niet eens het beste nummer van La Rouxs debuut. Ze bouwen voort op ‘80s muziek, maar zijn onmiskenbaar van nu. Dit kan nog heel erg leuk worden.

Ze was als zangeres het onbetwiste middelpunt van de groep Moloko, die tussen 1995 en 2003 goed was voor vier albums en de megahit Sing It Back (1999). Na vier albums viel de creatieve (en privé)relatie van Roisin Murphy en Mark Brydon uit elkaar. Murphy verhuisde van Sheffield naar Londen en nam met producer Matthew Herbert haar debuut als solo artieste op, Ruby Blue. De plaat verscheen in 2005 en maakte gemengde reacties los. Applaus voor de lef om solo te gaan. Maar kritiek op de gekunstelde productie van Herbert. Het leek alsof Ruby Blue een personage was waarachter de echte Roisin Murphy zich verschuilde. Op haar tweede album tapt Roisin Murphy uit een heel ander vaatje. Overpowered is een popdisco plaat waarvan iedere track een single zou kunnen zijn. Het album laat de souldiva horen die er altijd al in haar heeft gescholen. De inspiratie voor Overpowered deed ze op in New York, waar dj legende Danny Krivit haar gids was. Murphy: “De Body & Soul feesten, die de hele zondag duren, waren heel inspirerend. Ik ben veel liefde tegengekomen in New York. Daar werd me duidelijk dat ik een discoplaat moest maken. Ik ging nu eens niet naar huis met het idee van, oh, dat is de beste club die ik ooit gezien heb. Ik wilde muziek maken voor de wereld die ik had leren kennen en die ook functioneerde in die wereld. Danny gaf me mixtapes en albums om naar te luisteren, muziek waar ik op kon dansen.”

58 Tosca Suzuki (G-Stone) maart 2000 Wat krijg je als een klassiek geschoolde pianist en een producer met een oor voor dub zonder deadline loslaat in de studio? Dan krijg je Tosca: de jeugdvrienden Rupert Huber (de muzikant) en Richard Dorfmeister (de dj). En dan krijg je ook een album als Suzuki, hun tweede. Loungemuziek komt nauwelijks geraffineerder. Onder het ogenschijnlijk rimpelloze oppervlak van de muziek tintelt het van het leven. Muziek als een Zen tuin, daar kun je in wonen. Achter een wolk moet Eric Satie breed glimlachen.

57 Laurent Garnier Unreasonable Behaviour (F Communications) oktober 2000 Zeker een van de meest uitgesproken techno albums van het afgelopen decennium. Jammer dat Garnier na deze epische langspeler vooral op zoek ging naar uitdagingen buiten de techno, want juist zijn binnen het genre was zijn eigengereidheid zo onmisbaar. Tracks als The Man With The Red Face (onlangs nog bijzonder verdienstelijk herbewerkt door Mark Knight) en Communications From The Lab zijn op zichzelf staande, tijdloze tracks, die nog steevast voor kippenvel op de dansvloer zorgen. De flair waarmee Garnier een album als Unreasonable Behaviour heeft geproduceerd, maakt techno tot een verfijnde kunstvorm. (AF)

Disco is de extraverte Murphy op het ranke lijf geschreven. Ze is een geboren performer van het uitbundige soort. Maar wel van eenvoudige komaf, ze kent het Britse arbeidersmilieu van binnenuit. “Toen ik aan Overpowered begon te werken wilde ik een referentiepunt hebben en ben ik bewust meer naar Britse soul gaan luisteren. De northern soul scene van de late jaren ’60 en ‘70 was het begin van de danscultuur en de clubmuziek zoals we die nu kennen. Het is een working class fenomeen met een working class gezichtspunt; het kijkt vanuit het arbeidersmilieu naar buiten. Voor mij geldt dat ook voor disco.” Het zit in haar ziel en dat laat Overpowered horen. Pep voor ieder moment van de dag en nacht. Nu-disco album van het decennium.

pagina

top 100

51 Ricardo Villalobos Alcachofa (Playhouse) september 2003

Nadat de minimalhype aan haar eigen ingetogenheid ten onder is gegaan, kan voorzichtig de balans van dit wereldveroverende genre worden opgemaakt. Wat overblijft is vooral een hoop pruttelende vinylvervuiling en slechts een handvol parels. Er zijn maar weinig mensen die minimal zo sensueel hebben laten klinken als Ricardo Villalobos. ‘Less is more’ was voor de Chileense Duitser veel meer dan een holle frase – veeleer een levenswijsheid waaraan hij de essentie van zijn muzikale visie ontleende. Alcachofa blijft zijn grootste verdienste aan de electronische muziek. Met epische tracks als Dexter, Easy Lee en What You Say Is More Than I Can Say zette hij een mijlpaal van een album neer, dat gezien mag worden als het absolute hoogtepunt van de hedendaagse minimal. (AF)

54 Keane Hopes & Fears (Island) mei 2004 Het best verkochte album van Engeland in 2004 kwam van debuterende buitenbeetjes. Trio Keane telt een zanger, een pianist en een drummer. Hun weemoedige liedjes, met een zwierig gevoel voor net niet vet aangezet drama, brachten festivals, de hitparade én kritische kenners in vervoering. Naast de pakkende songs vormt de stem van zanger Tom Chaplin de voornaamste troef van het trio. Binnen het aanbod aan Britse pop en rock viel Keane op door een eigen geluid en even leken ze zelfs Coldplay van de troon te zullen stoten. Die hoop (of vrees?) werd niet bewaarheid.

53 Joris Voorn From A Deep Place (Green) juni 2007 Zelfs dit jaar won Joris Voorn nog een award op Ibiza voor beste doorbraakartiest. Hij kan er inmiddels een prijzenkast mee vullen, met de ‘best upcoming’ bekers. Laat iedereen maar denken dat hij opkomt, wij weten al lang dat hij een gevestigd artiest is met een groter bereik dan menig andere Nederlander. Hij trekt er alleen niet de godganse dag zijn bek over open; hij heeft het veel te druk met kneiters van albums maken. Daarvan was From A Deep Place misschien nog het beste voorbeeld. Een dijk van een techno album met aangename verwijzingen naar house en electronica. Effectief en esthetisch verantwoord. Kortom, een sterk staaltje Dutch Design. (AF)

52 Röyksopp Melody A.M. (Wall Of Sound) oktober 2001 Mensen kunnen lullen wat ze willen, maar Röyksopp’s debuutplaat was hun beste. Het is ze sindsdien niet meer gelukt om de frisheid en tijdloosheid te evenaren van tracks als Eple, Poor Leno en Remind Me. En al oogstte Eple het grootste hitsucces, Remind Me blijft toch de ware parel. Nog altijd vormt het melancholische nummer met Erlend Øye als vocalist de ideale muzikale omlijsting voor intens weemoedige doorhaalsessies. Het electronische equivalent van The Velvet Underground’s Sunday Morning – daarna had Röyksopp op zijn lauweren mogen rusten. (AF)

top 100

pagina

GAS Pop

Ellen Allien & Apparat Orchestra Of Bubbles

Wolfgang Voigt uit Keulen – mede-oprichter van het Kompakt label - maakte tussen 1996 en 2000 als GAS vijf albums met experimentele ambient; eerder muziek met drones dan melodieuze soundtracks. Dat pakt vaak geeuwverwekkend uit, maar niet bij Voigt. Ook de laatste uit de reeks van vijf, Pop, telt instrumentale tracks zonder titel, weinig meer dan een simpele loop die eindeloos wordt herhaald. Maar Voigt brengt zijn minimale variaties zo precies aan dat er een hypnotiserend klanktapijt ontstaat. Slechts weinig mensen hebben Pop gehoord, maar ze spreken zonder uitzondering over een unieke ervaring.

De noughties vormden vooral het decennium waarin Berlijn haar positie als toonaangevende wereldcultuurstad heroverde. Nergens anders was de electronische muziek als lifestyle zo duidelijk onderdeel van de stedelijke cultuur als in de Duitse hoofdstad. Een album dat de sfeer van deze bijzondere tijd en plaats uitstekend wist te grijpen is Orchestra Of Bubbles. Gemaakt door een voormalige West-Berlijnse en een gewezen Ossi in een nog grotendeels braakliggende stad, ademt Orchestra Of Bubbles zowel de melancholische hang naar het verleden als de onzekere blik op de toekomst die onze tijdgeest tekenen. Hoekige breakbeats en wollige akkoorden in mineur; echoënde vocalen over een mengelmoes van IDM, electro en techno. Het schuurt aan alle kanten, maar brengt je nog altijd in vervoering. (AF)

(Mille Plateaux) september 2000

(Bpitch) april 2006

49 Jill Scott Who Is Jill Scott – Words & Sounds Vol. 1 (Hidden Beach) juli 2000

Ze kwam relatief laat, maar maakte een van de beste platen uit de nu-soul opeving van eind jaren ‘90/begin ’00. Jill Scott was actief als ‘spoken word’ artiest toen ze werd ontdekt door QuestLove van The Roots en net als veel andere nu-soul artiesten uit Philadelphia mengt Scott soul met elementen uit hip hop, jazz en R&B. Naast haar muzikale loopbaan heeft ze ook een carrière als dichteres. Het maakt de ondertitel van haar debuutalbum minder pretentieus. Scott is wat ze is: een formidabele soulzangeres, 21ste eeuwse stijl.

Extrawelt Schöne Neue Extrawelt

DJ Sprinkles Midtown 120 Blues

In 2005 presenteerden Arne Schaffhausen en Wayan Raabe uit Hamburg, bekend als Midi Miliz en Spirallianz, zich met veel aplomb onder een nieuwe naam, Extrawelt. Hun Soopertrack op Border Community is een van die onbenoembare clubparels die maar niet wil vervelen. Op het eerste Extrawelt album tappen ze uit een iets anders vaatje. Het is weliswaar minimal, maar eerder voor thuis dan de clubs. Sfeervolle tracks, precies geproduceerd. Muziek die als een warme weken om je heen valt.

DJ Sprinkles is een schuilnaam van Terre Thaemlitz, een van ‘s werelds meest veelzijdige - en meest markante producers en componisten. De man (van bouwjaar 1968) is actief op vele fronten, inclusief politiek activisme. Hij stoeit met diverse kunstvormen en heeft als muzikant electroakoestische kunstmuziek, club tracks en experimentele ambient geproduceerd. Als DJ Sprinkles maakt hij dieper dan diepe house en downtempo, vergelijkbaar met het werk van Ron Trent en Larry Heard. Midtown Blues 120 werkt ook als introductie op een boeiend en grillig oeuvre.

(Cocoon) oktober 2008

(Mule Musiq) januari 2009

pagina

top 100

Dizzee Rascal Boy In Da Corner

Carl Craig & Moritz von Oswald ReComposed

(XL Recordings) juli 2003

(Deutsche Grammophon Gesellschaft) februari 2009

De belangrijkste Britse rapper van het afgelopen decennium landde met een klap. Dizzee Rascal (Dylan Kwabena Mills) was nog geen 18 toen zijn debuut verscheen. Hij kreeg er de Mercury Prize voor, de jongste winnaar ooit. Zijn beats zijn fris (hip hop met garage), hij gebruikt originele samples (metal gitaren, exotische fluiten) en zijn woordenstroom heeft elementen van MC’ing, traditonele rap en ragga toasting. Boy In Da Corner vormde de vliegende start van een bloeiende carrière.

Een hemels huwelijk: twee van de invloedrijkste en meest innovatieve producers van electronische muziek slaan de handen ineen voor dit speciale project waarop opnames uit 1987 van het Berlijns Filharmonisch Orkest worden ‘hertaald’ naar de 21ste eeuw. Uit de inmense catalogus van hét label voor klassieke muziek, DGG, kozen Carl Craig en Moritz von Oswald een van de bekendste klassieke ‘hits’, de Bolero van Ravel, en maakten er iets van dat een brug slaat tussen de minimal van Steve Reich en hedendaagse clubmuziek. Omdat ze toch bezig warem deden ze ook Ravels Rapsodie Espagnola en Mussorgsky’s De Schilderijententoonstelling. Dit is de avant-garde van nu en je kunt er ok op dansen.

41 Martyn Great Lengths (3024) april 2009

Martyn (Martijn Deykers) is een van Neerlands drum ‘n bass pioniers. Hij is ook een van ’s werelds meest prominente dubstep producers. Niet dogmatisch, maar met open geest. Great Lengths wordt verkocht onder het kopje ‘dubstep’, maar heeft meer te bieden: ook diepe techno en filmische soundcapes. DJB recensent René Passet sprak van “een indrukwekkend debuut”, met “stoere, strakke en originele (break)beats op diverse tempi”. Great Lengths is meer dan een ingekoste belofte. Het is een instant klassieker.

Voom:Voom Peng Peng

Zero 7 Simple Things

(Studio !K7) april 2006

(Ultimate Dilemma) juni 2001

Drie kapiteins op een schip? Dat wordt rondjes varen. Maar Voom:Voom is de spreekwoordelijke uitzondering. Peter Kruder (bekend van het downtempo duo Kruder & Dorfmeister), Christian Prommer en Roland Appel (tesamen Fauna Flash, ook actief als ritmesectie van het Rainer Trüby Trio) maakten tussen 2001 en 2003 drie 12 inches voor Compost en menige dj draaide ze stuk. Hun album Peng Peng bevat tech-house: rijk van kleur en sfeer, vol muzikale verrassingen en bloedsterk geproduceerd.

In de zomer van 2001 piekte lounge en het debuutalbum van het duo Zero 7 is het symbolische bewijs. Aanvankelijk ontvangen als het Britse antwoord op Air – romige productie, lieve melodieën – ontwikkelde de groep zich op het podium en latere albums tot een allround popband. Maar de dromerige sfeer van hun debuut hebben ze nimmer overtroffen. Zo’n tien jaar later is Simple Things nog steeds de ideale soundtrack voor een luie zomerdag in het park.

top 100

pagina

38 Aril Brikha Deeparture In Time (Transmat) februari 2000

Klassiek Detroit techno album van een uit Iran afkomstige Zweed. Toen Deeparture In Time uitkwam, markeerde de plaat niet alleen het aanbreken van een nieuw millennium voor de vierkwartsmaat, maar tevens het slotakkoord van een decennium, waarin de techno mosterd nog te Motor City gehaald moest worden. Tien jaar later hebben evergreens als Groove La Chord zich genesteld in het collectieve geheugen van de technokenner, tussen alle met emotie beladen Detroit klappers van de vorige eeuw. Geen wonder dat Derrick May Deeparture In Time met liefde uitbracht op zijn legendarische Transmat label. (AF)

Boys Noize Power

Au4 On: Audio

Arcade Fire Funeral

Niemand heeft zo geprofiteerd van de kortstondige populariteit van Justice als Alexander Ridha. Bijna gelijktijdig kwam hij onder de naam Boys Noize met een album (Oi Oi Oi) dat klinkt als de Berlijnse tegenhanger van Justice’s debuut. Hij had er toen al een reeks clubklappers – de meeste uit via zijn eigen Boysnoize label – opzitten. Maar Boys Noize is geen hype: het label is een pakhuis van power tracks en zijn tweede album een waardige (en betere) opvolger van Oi Oi Oi. Die kan, gelet op de energie van Ridha’s muziek, maar één titel hebben: Power.

Au4 (spreek uit: Oh-Four) is een kwartet uit Vancouver, Canada, dat in eigen beheer een sterk electronica album uitbracht. De broers Ben, Aaron en Nathan Wykie, aangevuld met Jason Nickel, hebben een eclectisch album gemaakt dat bijeen wordt gehouden door de ingetogen sfeer. On: Audio telt triphop, ambient en dreampop, en heeft in het stuwende A Mile From Here een milde clubtrack. On: Audio is de vrucht van vijf jaar voorbereiding. Het blijft ook zeker vijf jaar vers.

Romantici kunnen hun hart ophalen aan Funeral, het debuut van het kwintet Arcade Fire uit Montreal. Met zijn elegische toon (een vriend van de groep was kort daarvoor overleden) en stemmige kamerpop is Funeral niet direct het zonnetje in huis. De akoestische folkpop, aangelengd met klassieke strijkjes, werd laaiend enthousiast ontvangen door publiek en pers. De afwisseling van mannelijke en vrouwelijke zang geven de epische songs extra dynamiek. Kleine liedjes, groot gebracht – fans van Jeff Buckley weten genoeg.

(Boysnoize) oktober 2009

(Torn Open) september 2006

(Merge) september 2004

top 100

pagina

36 Bibio Ambivalence Avenue (Warp) juni 2009

2009 is zonder twijfel het jaar van Bibio, alias de Britse producer Steven Wilkinson. Hij bracht in krap zes maanden maar liefst drie albums uit. In maart kwam Vignetting The Compost, het laatste van zijn drieluik dat hij vanaf 2004 bij het kleine Amerikaanse westkust label Mush uitbracht. In oktober verscheen The Apple And The Tooth, een verzameling remixen en kliekjes. En daartussen, in juni, was er het zomeralbum van 2009, Ambivalence Avenue. Het is zijn debuut voor Warp. Op Ambivalence Avenue klinkt Wilkinson als een bastaardkind van Aphex Twin en Nick Drake: hij combineert bossa, pastorale folk en abstracte electronica. Hij raakte tijdens zijn studie (Sonic Arts in Londen) geïnteresseerd in de avontuurlijke electronica van acts als Autechre en Boards Of Canada. Wilkinsons lo-fi collages van bewerkte gitaarklanken en omgevingsgeluid vielen in de smaak bij de mannen van Boards en het was Marcus Eoin die Bibio’s demo’s toespeelde aan het Mush label. Wilkinson staat in een traditie. Of eigenlijk twee tradities, die langzaam maar zeker vergroeien. De ene is Britse pastorale muziek, de verheerlijking van de korte WestEuropese zomer met zijn zondoorstoofde middagen en lange zwoele avonden. Het is de plek waar The Lark Ascending van klassiek componist Vaugh Williams, Pink Floyds Grantchester Meadows en het The Big Chill festival bij elkaar komen. De andere is die van de geluidscollage, de nerd die uit veldopnames een abstracte soundscape boetseert. In de wereld van Wilkinson is muziek iets wat muzikanten uit de ether plukken. Ambivalence Avenue, met zijn twaalf tracks in net iets meer dan veertig minuten, is een compact album: liedjes, geen soundtracks om verf bij te laten opdrogen. De term folktronica dekt deze lading maar half, er zijn ook verminkte breakbeats die je eerder van Flying Lotus verwacht. En helemaal opvallend: op Jealous Of Roses klinkt Bibio als het neefje van Jamie Lidell, een digitale folkie die de soulman in zichzelf heeft ontdekt. Ambivalence Avenue is Bibio’s meest complete en volwassen album. Hij is gegroeid als producer, hij is zelfverzekerder als muzikant (gitaar, toetsen) en hij heeft ontdekt dat kij kan zingen. Liefhebbers van Tom Middleton of Ulrich Schnauss kunnen zich aan Ambivalence Avenue laven, terwijl fans van Baden Powell of Antonio Carlos Jobim ook hun trekken komen. Deze postmoderne clash van stijlen kan alleen in de 21ste eeuw gemaakt zijn.

35 Aphex Twin Drukqs

(Warp) oktober 2001 Drukqs is waarschijnlijk het meest grillige en minst toegankelijke album van Richard James. Het is zijn laatste voor het Warp label en tevens het laatste album dat de excentrieke Brit uitbracht. De van hem bekende electronica uitspattingen zijn op Drukqs opnieuw te horen en ditmaal staan ze naast en tussen tracks waarin de ‘prepared piano’ (schoevendraaiers tussen de snaren, dat werk) centraal staat. Die tracks verwijzen naar ambient pionier Eric Satie en avant-garde componist John Cage. Muziek als puzzel.

Swayzak Loops From The Bergerie

Boozoo Bajou Dust My Broom

Het Londense duo Swayzak (David Brown en James Taylor) heeft nooit geclaimed pioniers van minimal en deep house te zijn, maar het is een feit dat ze eind jaren ’90 al de muziek maakten waar Berlijn dik vijf jaar later internationale faam verwierf. De tien grooves op hun vierde album zijn zodanig uitgekleed dat ze ook als chill tracks kunnen dienen. En waar de muziek diep gaat, zijn er vocalen om de luisteraar bij de les te houden. De climax blijft uit, de sfeer beklijft.

Vijf jaar deden Peter Heider en Florian Seybarth over de opvolger van hun debuut Satta. De ultraslome broeierigheid van Satta is voor Dust My Broom verplaatst van het Braziliaanse regenwoud naar de swamps van Louisiana. Dit is geen downtemp meer, dit is no-tempo met beats. En een vleugje lome swampblues. Die komt uit de keel van Tony Joe White. Voor de soul zorgt Fat Freddy’s Drops Joe Dukie. Lounge? Alleen als je de sushi vervangt door gefrituurde alligator.

(Studio !K7) september 2004

(Studio!K7) augustus 2005

top 100

pagina

32 Amy Winehouse Back To Black (Island) oktober 2006

Vaker in het nieuws om haar afwijkende gedrag dan als gevestigde artiest, is het makkelijk om te vergeten dat Amy Winehouse (Whinehouse?) de meest succesvolle Britse soulzangeres is sinds Dusty Springfield. Op Back To Black, haar tweede album, is Winehouse te horen op de piek van haar kunnen. Het babyvet is verdwenen, de braspartijen moeten nog beginnen. De jazz-invloeden van haar debuut Frank (2003) hebben plaatsgemaakt voor de girl-group sound van begin jaren ’60. Het leverde een vracht aan onderscheidingen en een internationaal hitalbum op.

31 The Streets Original Pirate Material (Locked On) maart 2002

De stem van de straat. De uit Birminghan afkomstige Mike Skinner verwoordt op zijn debuut onder de naam The Streets het levensgevoel van iedere laag-opgeleide en tussen troosteloze woontorens opgegroeide hooligan uit Engeland. Maar Skinner is geen gansta, hij is een schoffie met een gouden hart en een scherpe tong. Hij verpakt zijn rake observaties in spitse taalvondsten en grooves die het midden houden tussen hip hop en 2-step. En dat alles met een vettig accent.

29 Sufjan Stevens Come On Feel The Illinoise (Asthmatic Kitten) augustus 2005

30 Kraak & Smaak Boogie Angst ( Jalapeno) juni 2005

Toen de eerste langspeler van het Leidse funk/breakbeattrio Kraak & Smaak in de zomer van 2005 uitkwam, klapte er in Engeland een bommetje. En niet alleen om de voor Britten vermakelijke groepsnaam (Crack & Smack: shotje oorlog). Kaaskoppen met funk? Jazeker, en toen het studiodrietal vervolgens met levende muzikanten het podium opstapte, knalde er ook vuurwerk op festivalweides van Australië tot Amerika. De funk-rap-breakbeat cocktail is niet retro en niet modern. Van alle tijden en voor iedereen dus.

Singer-songwriter Sufjan Stevens is een natuurtalent uit Detroit. Hij leerde zichzelf een batterij instrumenten bespelen en bedacht als puber gewichtige conceptalbums. Zijn vierde langspeler, Come On The Feel The Illinoise, is de tweede van een geplande reeks die alle (!) Amerikaanse Staten in muziek vangt, het Fifty States Project. Het komt na Greetings From Michigan: The Great Lake State en het is het meest betoverende album dat er de afgelopen tien jaar is verschenen.

Het album is een soort muzikaal geschiedenisboek over de staat Illinoise. De teksten bevatten verwijzingen naar beroemde kunstenaars en politici uit de staat (architect Frank Lloyd Wright, president Abraham Lincoln), ook worden er veel steden en gebeurtenissen vernoemd. Dat klinkt op papier allemaal reuzezwaar, maar de muziek is licht als een vlinder. En wie schrijft er een hemels liedje over een beruchte seriemoordenaar? Daarvoor moet je bij Sufjan Stevens zijn.

Stevens schrijft poëtische, hoogst persoonlijke teksten bij zijn bevlogen en afwijkend gearrangeerde muziek. Op die muziek past geen bestaand etiket. Illinoise biedt zeker geen rock of dansmuziek, eerder kamerpop met filmische kwaliteiten. Naast de standaard begeleidingsband van gitaar, toetsen, bas en drums zijn er ook strijkers en blazers met een afwijkende klankkleur (trompetten, trombone, Franse hoorn, klarinet) te horen. Daarover zingt Stevens met zijn karakteristieke fluisterstem. Hij klinkt als niemand anders.

Illinoise is niet typerend voor Stevens. Dat is geen enkele van zijn albums, daarvoor verschillen ze onderling te veel. Hij maakte christelijke folk (het album Seven Swans), hij heeft gestoeid met electronica (Enjoy Your Rabbit), hij schrijft jaarlijks een aantal kerstliedjes (verzameld op de box Songs For Christmas), hij componeerde in opdracht van de Brooklyn Academy of Music orchestrale muziek bij een filmproject over een beruchte snelweg (zijn recentste album The BQE) en hij nam bijdragen op voor tribute albums rond Joni Mitchell, Jeff Buckley, John Fahey, Bob Dylan en The Beatles. Sufjan Stevens is een muzikale magiër.

Wie naar Illinoise luistert, wordt verplaatst naar een droomlandschap waar de tijd stilstaat en het altijd zomer is. Door de staccato blazers herinnert de georchestreerde muziek vaag aan mimimal componist Steve Reich of de americana van de duizendpoot Van Dyke Parks. Het is excentriek, alsof de soundtracks bij Disney films zijn gemuteerd tot postmoderne kamersymfonieën.

Zo’n excentrieke en ongrijpbare alleskunner is niet altijd voor iedereen even toegankelijk. Illinoise is wellicht het meest geschikte album kennis te maken met Sufjan Stevens. Dat levert gegarendeerd kippevel op.

pagina

top 100

25 Booka Shade Movements

(Get Physical) mei 2006 Walter Merziger en Arno Kammermeier hadden er al een succesvolle loopbaan opzitten – midden jaren ’90 maakten ze smaakvolle tech-house voor het Nederlandse Touché label – toen ze in 2002 het Get Physical label opzetten. En daarmee direct de aandacht vestigden op Berlijn als knooppunt voor electronische (dans)muziek. Hun tweede album, Movements, is hun sterkste werkstuk. Daarop ook de singles en internationale clubknallers Body Language, In White Rooms en Mandarin Girl. Stuk voor stuk voltreffers, net als de rest van het album dat het clubgevoel naar de huiskamer weet te vertalen. En dat is geen geringe verdienste.

Kings Of Convenience Riot On An Empty Street

Eelke Kleijn Naturally Artificial

Boards Of Canada Geogaddi

Met Quiet Is The New Loud hadden ze in 2001 al de heropleving van akoestische muziek in gang gezet en met hun tweede langspeler bevestigde het Noorse duo (muzikant Eirek Glambek Bøe en zanger Erlend Øye) dat Quiet geen toevalstreffer was. Simpele maar sophisticated liedjes, sober en smaakvol gearrangeerd en naar het hart van de luisteraar gezongen door vocaal talent Øye. Riot On An Empty Street bleek de geliefde comedown soundtrack van stukgefeeste clubbers.

In het buitenland was hij bekender dan in eigen land, het overkwam Eelke Kleijn (uit de regio Rijnmond) toen hij via het vermaarde Britse progressive label Global Underground zijn debuutalbum losliet. Wat is dat? Topproductie van een onbekende Hollander? Maar progressive jocks wereldwijd hadden zijn singles 8Bit Era en Monsters Of The Deep al stukgedraaid. De laatste track staat ook op het album Naturally Artificial, dat nog 13 fraaie voorbeelden van ’s mans mengvorm van techno en progressive telt. Ongemeen volwassen, ongemeen sterk. Een volbloed klassieker.

Met hun tweede album en debuut voor Warp, Music Has The Right To Children (1998), vestigden de Schotten Mike Sandison en Marcus Eoin zich als kandidaat voor de eretitel ‘meest betoverende techno act’, een plek die na het uiteenvallen van The Black Dog vacant was. En met hun tweede langspeler bevestigden ze hun reputatie. Geogaddi is een onaards techno album, dromerig en mysterieus als een half-scherpe foto. Wie wil wegdromen op zoete gedachten, kan zich nauwelijks een fraaiere soundtrack wensen.

(Source) juni 2004

(GU Music) oktober 2007

(Warp) februari 2002

top 100

pagina

Âme Âme

The Knife Silent Shout

Moderat Moderat

Het titelloze debuutalbum van het oorspronkelijk uit Frankfurt afkomstige duo Âme (Kristian Beyer en Frank Wiedemann) verscheen ruim voor de import-Berlijners internationaal furore maakten met het spectaculaire Rej. Daarom zou je het makkelijk over het hoofd kunnen zien, wat volkomen ten onrechte is want op Âme boetseren de mannen negen lange tracks die zowel minimal als techno als deephouse zijn. Warm, melodisch, vol soul en groovend als een wimpel in de wind. Een beter uithangbord kan Berlijn zich nauwelijks wensen.

Het derde album van broer-zus duo The Knife (Olof en Karin Dreijer) is wellicht hun beste. Er stonden maar liefst vijf singles op Silent Shout, met het titelnummer als grootste trekker. De collectie synthi-pop werd alom juichend ontvangen, van thuisland Zweden tot de States. Maar echt toegankelijk is het album ook weer niet, het materiaal is donkerder dan voorganger Deep Cuts uit 2003 (en 2004 voor de rest van de wereld). Dat het niettemin zo’n doorslaand succes werd, zegt alles over de kwaliteit van Silent Shout.

Wat krijg je wanneer je Apparat (Sascha Ring) en Modeselektor (Gernot Bronsert en Sebastian Szary) samen in een studio stopt? Dan krijg je Moderat. Eerder, in 2003, maakten de labelgenoten samen al een obscure EP en de plannen om vaker gedrieën de studio op zijn kop te zetten werden door conflicterende agenda’s lange tijd op ijs gezet. Moderat, het gelijknamige album, was het wachten waard. Veel eigenwijze en tegendraadse techno, altijd pakkend en vaak met een twist. En ook een aantal dubstep ecxercities. Dit is de techno van de toekomst.

(Sonar Kollektiv) oktober 2004

(R abid) maart 2006

(Bpitch Control) april 2009

20 Quince En.vi.sion

(Delsin) juni 2007 Hij had al een vinyl EP uit, maar eigenlijk had niemand van Quince gehoord – niet in Nederland, niet daarbuiten – toen uit de blauwe hemel dit prachtige techno album viel, courtesy het onvolprezen Delsin label. Producer Quince is Bram Sluiter die zijn brood verdient als diëtist van een ziekenhuis in zijn woonplaats Utrechts. Hij is een techno producer van de traditionele slag; melodie en funk staan voor hem centraal. Sterk geproduceerd en met slim geordende tracks (flow!) is En.vi.sion weinig minder dan een openbaring.

MGMT Oracular Spectacular (Columbia) maart 2008

Ze wilden er eigenlijk al mee ophouden, toen Andrew VanWyngarden en Ben Wasserman werden ontdekt door sterproducer Rick Rubin. Als studenten hadden ze onder de naam The Management al een album en een paar EP’s gemaakt. Als MGMT verscheen via major CBS het album Oracular Spectacular en het werd een internationaal succes. Hun frisse pop, op het snijvlak van synthi-pop en alternatieve rock, haalde ook in Nederland de Top 40. Sterke liedjes, goed gebracht: zo moet pop klinken.

top 100

pagina

19 Grace Jones Hurricane

(Wall Of Sound) november 2008 Het was de comeback van het decennium: het voormalige model en de ultieme disco diva herrees na twintig jaar uit het wrakhout en verwees Madonna op slag naar de coulissen. Bijgestaan door een stoet namen – waaronder mensen uit het team achter haar grootste jaren ’80 successen – bewees Grace Jones op haar bijna-zestigste vitaler en actueler te zijn dan menige tienerster. Hurricanes krijgen namen; deze heet Grace.

17 The XX XX

(Young Turks) augustus 2009 Romy Madley Croft (zang en gitaar), Baria Qureshi (gitaar), Oliver (Ollie) Sim (zang en bas) en Jamie Smith (electronische drums) zijn net-twintigers uit Londen, kennen elkaar van de middelbare school en speelden twee jaar in deze samenstelling toen hun debuutalbum verscheen. XX is een verzameling atmosferische liedjes die herinneren aan jaren ’80 wave acts als Young Marble Giants en Cocteau Twins. De songs zijn origineel en zeer sober gearrangeerd. Sterkste troef is de duozang van jeugdvrienden Croft en Sim. Meest succesvolle debuut van 2009.

16 St Germain Tourist

(Blue Note) mei 2000

Speedy J Loudboxer

(Nova Mute) juni 2002 Speedy J ( Jochem Paap) zette rond 1990 Rotterdam op de kaart als technostad. Aanvankelijk maakte hij protogabber, vervolgens bracht hij enkele albums uit met de fraaiste ‘intelligent dance music’ sinds The Black Dog en vervolgens pakte hij de tegendraad weer op met harde, rauwe en schurende techno. Loudboxer is dik een uur kraaktechno van de bovenste plank. Korte tracks met maffe titels worden aan elkaar gemixed, terwijl twee lange stampers de ruggegraat van dit moddervette album vormen. Hij is nog immer Neerlands meest avontuurlijkste (en meest getalenteerde) producer.

De lounge hausse piekte in 2000 en geen album karakteriseerde de plotselinge populariteit van downtempo en chill muziek zo overtuigend als Tourist, het tweede album van de Parijse producer St Germain (Ludovic Navarre). Met zijn lome funk, slimme jazz samples en een onwerelds kreunende John Lee Hooker (gesampeled van de Miles Davis soundtrack The Hot Spot) is Tourist het ultieme lounge album. Tijdens de zomer van 2000 was er een zondag dat op het strand van Bloemendaal uit letterlijk iedere strandtent gelijktijdig tracks van dit album klonken! Het zegt iets over de universele aantrekkingskracht van Navarre’s muziek: buik/ strak, hip/kaal, jong/oud, iedereen vibreerde op de grooves van Rose Rouge of Sure Thing. Nadien heeft St Germain niets meer uitgebracht. Hoeft ook niet, Tourist verkocht miljoenen exemplaren en is (bijna) tien jaar na dato nog even fruitig als bij verschijnen. Een stone cold classic.

pagina

top 100

15 Fever Ray Fever Ray

(R abid) maart 2009 Scandinavië is hofleverancier van engelachtige singersongwriters en ‘kooky singers’. Jarenlang vervulde de IJslandse sirene Björk de rol van boegbeeld, maar het afgelopen decennium is haar plek stilaan overgenomen door Karin Dreijer, zangeres van het Zweedse duo The Knife. Onder de naam Fever Ray debuteerde ze als solo-act. En mai, wat een debuut is dat. Sprookjesmuziek, maar dan wel sprookjes van het angstaanjagende soort waar de gebroeders Grimm in uitblonken. Met behulp van vocoder en pitchshifter heeft ze haar zangstem vervormd. Als Fever Ray klinkt Dreijer – moeder van twee kinderen, vegetariër - eerder als een boze trol dan als de vriendelijke, maar afstandelijke blondine die ze in werkelijkheid is. Het album biedt een stemmige, donkere en sfeervolle fantasiewereld in geluid. Een echte winterplaat. Dat bevestigt Karin Dreijer: “De plaat is gemaakt tussen september en maart. Het is dus inderdaad een winterplaat. Ik denk dat hij de omgeving reflecteert waarin hij gemaakt is. Als ik in Californië had gewoond, zou de plaat anders hebben geklonken. Hij is gemaakt in het donker en er staan veel fantasieën over licht op. Ik ben niet een van die duizenden Zweden die de winter in Thailand doorbrengen. Dus fantaseerde ik over de zomer.”

Het album, dat werd gevold door een solo-tournee, is het resultaat van een hiaat is het werkschema van The Knife. Na zeven jaar bijna onafgebroken te hebben getoerd en tussendoor drie albums plus een soundtrack te hebben afgeleverd, besloten broer Olof en zus Karin elkaar even niet te zien. “Ik had net een jaar opgetreden en wilde weer de studio in. Dat vind ik prettig, de studio. Nice and quiet.” Van dat hiaat is ook de luisteraar beter geworden. Dreijer: “Het idee was dat ik het allemaal zou laten gebeuren in de studio. Ik heb lang met Olof gewerkt, dus ik wist niet of ik het in mijn eentje ook zou kunnen. Ik had geen plan, het wees zichzelf. De muziek is niet zo moeilijk, ik heb veel ideeën. Het lastige is om het te laten klinken zoals je het in je hoofd hoort. Met teksten heb ik het een stuk moeilijker. Je moet woorden vinden die in de maat passen. Ik werkte acht maanden van ’s ochtends tot de vroege middag, een beetje alsof je naar kantoor gaat. Dit soort werk kent geen routine, dus probeerde ik het zelf aan te brengen. Ik heb structuur nodig.”

LCD Soundsystem Sound Of Silver (DFA) maart 2007

14 Jamie Lidell Multiply (Warp) juni 2005

Cultuurschok: blanke Britse producer van experimentele electronica maakt het beste R&B album van midden jaren ’00. De voormalige helft van Super_Collider verbaasde iedereen. Met zijn muzikale volte. En vooral met zijn van soul druipende stem. Zo groezelig sexy had sedert Jamiroquai geen bleke soulboy meer geklonken. Zodat liefhebbers van Sly Stone, Stevie Wonder en Prince opeens ook een Warp release op de draaitafel legden. En fans van Aphex Twin of Autechre ontdekten dat er onder hun nek nog een lichaam zat.

Toen na 11 september 2001 de puinwolken waren opgetrokken bleek New York opnieuw de navel van de globale muziekwereld te zijn. En dat op alle fronten. Rockers stonden te glimmen bij het debuut van The Strokes. Wave adepten werden vrolijk van Interpol en Radio 4. In South Jamaica, Queens was Curtis Jackson bezig om 50 Cent te worden. En James Murphy begon zijn Death from Above (DFA) label. Het startschot: de 12 inch Losing My Edge van Murphy’s groep LCD Soundsystem. Tien minuten krautrock groove met een vlijmscherpe tekst over muzikaal snobisme. New York als mondiaal laboratorium voor eigentijdse, statenloze, kosmopolitische cultuur en DFA – met LCD Soundsystem voorop – als ambassadeur van de nieuwe clubmuziek: een onbestemd mengsel van punk, disco, wave, electro en funk. De discobol op hoes van LCD Soundsystems debuutalbum (2005) was kaputt; de wereld als spiegel maar dan gebroken. Dat was een statement voor wie zijn discogeschiedenis kent: de eerste glitterbollen schitterden in het New-Yorkse nachtleven van de jaren ’20; de jazz age, de roaring ‘20s. Willie ‘The Lion’ Smith, de meest gevierde pianist van de ‘stride piano’, speelde in zijn tijd op privéfeestjes. James Murphy liet tachtig jaar later Daft Punk bij hem thuis opdraven. Hier werd een stippellijn doorgetrokken, een verborgen traditie in ere hersteld. Talking Heads schudden handen met Can: we maken er wat van!

(Island) april 2008

Het verschil tussen LCD’s debuut en opvolger Sound Of Silver is het verschil tussen de Beastie Boys’ License To Ill en Paul’s Boutique: van punkband die dansmuziek speelt tot volleerde meesters van de groove. James Murphy: “Na punk en post-punk en post-post-punk leven we in een muzikaal tijdperk van post-abstract expressionisme.” Het is dat onbestemde mengsel van punk, disco, electro, wave en funk. Je hoort aan Sound Of Silver dat het geen studio product is, maar het werkstuk van een ingespeelde live band. De plaat ruikt naar kleedkamer en soundcheck.

Midden jaren ’90 maakte trio Portishead de donkere en filmische breakbeats (triphop) salonfähig voor de mainstream. En toen – niets. Na elf jaar was daar opeens Third en het bleek een monster. De tracks zijn nog steeds donker, de beats gebroken en de stem van zangeres Beth Gibbons niet ieders kopje thee. Wat Third echter onderscheidt van zijn voorgangers is de experimentele productie. Sommige tracks zijn eerder postrock dan triphop, met single Machine Gun als visitekaartje. Third is het tegendeel van behaagziek.

En de link met Talking Heads is overduidelijk. Murphy hoort het ook: “We komen uit New York, we zijn blank, we klinken funky, de muziek is intelligent en heeft iets hoekigs, dus Talking Heads is een makkelijk etiket om op LCD Soundsystem te plakken.” Maar er is meer: het nauwelijks te missen gevoel te leven in een draaikolk van paranoia. En hoe je daarin te verankeren. Talking Heads zong: Stop making sense. LCD Soundsystem voegt daar aan toe: En ga dansen.

Portishead Third

top 100

pagina

11 The Black Dog Radio Scarecrow (Soma) maart 2008

De techno helden van de vroege jaren ’90 leken uitgespeeld. Voorman Ken Downie maakte met nieuwkomers Martin en Richard Dust in 2005 het comeback album Silenced, maar dat week qua geluid af van hun vroegere werk. De werkelijke comeback van The Black Dog is het schitterende Radio Scarecrow, dat aansluit op hun jaren ’90 techno, een frisse energie uitstraalt en bovenal klinkt als een album – niet als een verzameling losse tracks. Het thema van de plaat is de paranoia van de Big Brother maatschappij en de muziek klinkt anders dan alle andere techno die er in 2008 werd uitgebracht. Er zijn muzikale verwijzigingen naar Kraftwerk en Eric Satie, maar Radio Scarecrow van The Black Dog is uniek en tijdloos, zijn eigen categorie.

8 Madvillain Madvillainy

(Stones Throw) maart 2004 Het eerste decennium van de 21ste eeuw was niet de beste tijd voor mainstream hip hop. Met Madvillainy maakten Westcoast producer Mad Lib en MC Doom echter rhymes & beats die weghapten als luchtige pop en zeker niet vluchtig bleken. Madvillainy is geen verzameling singles, maar een doorlopende collectie avontuurlijke tracks met humor, onderbroken door ‘radiopraatjes’. De samples zijn organisch, de productie ademt. Een baken in een door uitgekauwde gansta rap gedomineerd genre.

The Other People Place Lifestyles Of The Laptop Café

Arctic Monkeys Whatever People Say I Am, That’s What I’m Not

James Stinson was Detroit techno act Drexciya, soms bijgestaan door studiopartner Gerald Donald. Minder bekend is dat Stinson onder het pseudoniem The Other People Place ook een voortreffelijk downtempo album heeft gemaakt; veel warmer en intiemer dan de soms naar industrieel neigende techno en electro van moederschip Drexciya. Korte, grotendeels instrumentale tracks die grooven, maar zich nimmer opdringen. Prachtige melodieën in een eenvoudige lijst. Stijlclashes die boeien, niet vermoeien. En een regelrechte droomtrack, Moonlight Rendezvous. Lifestyles Of The Laptop Café maakt het overlijden van Stinton (in 2002, nog geen jaar na de release) extra treurig.

Het meest spectaculaire debuut van de afgelopen tien jaar komt uit Sheffield. Tienerband Arctic Monkeys was in korte tijd extreem populair geworden via illegale downloads van hun eerste twee singles (I Bet You Look Good On The Dancefloor en When The Sun Goes Down), waarop de release van hun eerste langspeler werd vervroegd. Whatever People Say I Am bleek het snelst verkopende debuutalbum uit de Britse geschiedenis en Arctic Monkeys het vlaggeschip van een Britse muziekscene in verval. Korte pakkende liedjes, op het scherp van de snede gebracht en wars van trends (geen Britpop, geen wave, geen electropunk): gitaarbands hebben toekomst. Zolang ze zo eigenwijs zijn als de Monkeys.

(Warp) september 2001

(Domino) januari 2006

7 Gui Boratto Chromophobia (Kompakt) februari 2007 De architect uit Brazilië (São Paolo, 1974) had al een aantal sterke 12 inches afgeleverd toen zijn debuutalbum duidelijk maakte dat Boratto meer was dan een knoppendraaier. Chromophobia is een ironische titel, want het is een bijzonder zwierig, melodieus, intiem en gevarieerd album dat het etiket ‘minimal’ verre overstijgt. Boratto weet zijn weg met beats, maar kan ook filmisch uitpakken met sfeerschetsen en soundscapes. Licht en donker wisselen elkaar fraai af, er zijn subtropische en industriële sferen en Boratto tracteert ons op zijn gitaarspel. Beste minimal album ooit?

pagina

top 100

Richie Hawtin Closer To The Edit

Flying Lotus Los Angeles

(Nova Mute) september 2001

(Warp) juni 2008

Een week na ’11 september’ ontstak Richie Hawtin zijn minimal vuurpijl. Met Closer To The Edit herdefenieerde hij het concept ‘album’: het is geen ‘normaal’ album, het is geen verzameling remixen en het is geen mixcompilatie – maar een mengvorm. Hawtin legt zelf uit: “Nadat ik 100 tracks had ingeladen en uit elkaar geknipt tot hun basiscomponenten, had ik een verzameling van meer dan 300 loops, in lengte varierend van één noot tot vier maten. Daarna begon ik iedere track opnieuw te interpreteren door de stukjes als een puzzel samen te voegen.” Het leverde een werkstuk van 53 minuten op, dat bestaat uit meer dan 70 tracks. Uit bestaande muziek creëerde Hawtin iets nieuws. Het is wellicht zijn sterkste moment als ziener en vernieuwer.

Het Warp label deed zijn reputatie als platform voor boeiend muzikaal experiment opnieuw eer aan met de uitgave van Flying Lotus’ tweede album. Los Angeles is vernoemd naar de nieuwe woonplaats van Steven Allison, zoals de maker van linksdraaiende beats voor zijn moeder heet. DJB recensent René Passet was er laaiend enthousiast over: een van de beste releases op Warp sinds tijden. Hij belde met LA en noteerde het volgende. Los Angeles is een bijzonder album. Geen hiphop, geen electronica en ook geen psychedelica. Maar een broeierige mix daarvan. Het is een album dat je vooral opzet vanwege de sfeer. Het staat vol ruizende en krakende beats, fragmenten van obscure films en verknipte geluidjes uit videogames. Laag over laag over laag. “I needed Warp but they needed me too”, zegt Ellison zelfverzekerd over het contract dat hij met ze sloot voor zijn tweede album. Het typeert de Amerikaanse producer en dj. Hij mag dan pas 24 zijn, Ellison weet precies wat ‘ie wil. Steve Ellison is een laptop beatmaker die je eerder in Europa dan in de States zou verwachten. Zijn slow motion beats zijn zacht en pluizig als kattenpootjes en zijn samples zo delicaat dat ze dreigen te breken zodra ze uit je speakers vallen. Stel je voor dat Theo Parrish samen met Autechre de vloer aanveegt in DJ Shadows stoffige studio en je komt in de buurt. Samen met jongens als Dabrye, Prefuse 73 en Gaslamp Killer pompt Flying Lotus nieuwe energie in de uitgekakte hip hop scene, waar sinds het overlijden van J Dilla nog maar weinig echte avonturiers te vinden zijn. Hij groeide op met de beats van Dré en Snoop, leerde alles over jazz van zijn muzikale moeder en zijn groottante Alice Coltrane (de weduwe van John) en ontmoette hip hop vrienden als Ras G, Daedelius en Gaslamp Killer in de plaatselijke club Little Temple. Toch voelt Ellison zich niet echt op zijn gemak in de hip hop wereld. “Maar ik voel me ook niet thuis in de electronica scene. Om eerlijk te zijn voel ik nergens op mijn gemak. Dat is precies wat ik wil. Als ik me ergens op mijn gemak ga voelen, zal mijn muziek snel zijn frisheid verliezen, vrees ik.” Ellison legt zichzelf liever geen regels op als hij achter zijn MPC plaats neemt. “Fuck no. Er zijn geen regels. Als ik morgen gitaarloops wil opnemen, dan doe ik dat.”

5 Justice †

(Ed Banger) juni 2007 Toen het debuutalbum van Justice (Gaspard Augé en Xavier de Rosnay) in de voorzomer van 2007 uitkwam, overschaduwde het duo voor even de belangrijkste Franse dansact sinds mensenheugenis, Daft Punk. Met hun scheurende, overstuurde electrohouse was Justice het paradepaardje van het Ed Banger label uit Parijs. Ook zetten ze de toon voor het clubgeluid van dat najaar, waar acts als Digitalism, Boyz Noise en MSTRKRFT gretig op mee surfden. Niet slecht voor twee vormgevers die min of meer toevallig aan het produceren waren geslagen. Zelfs Amerika ging plat en Red Hot Chili Peppers-zanger Anthony Kiedis verklaarde zich fan. Maar Justice staat ook voor de oppervlakkigheid van hypes: veel rumoer dat nauwelijks beklijft. De muziek op † is qua idee en uitwerking flinterdun, maar qua impact moddervet. Alsof je je in een vlaag van vreetwoede te buiten gaat aan roomsoezen. Even feest en daarna nooit meer.

3 Trentemøller The Last Resort

(Poker Flat) oktober 2006 Weinig albums hebben de afgelopen tien jaar alom zo’n verpletterende indruk gemaakt als het debuut van Anders Trentemøller. Het lanceerde de producer uit Kopenhagen als internationale ster. En hoewel de basis van The Last Resort electronische clubmuziek is, bereikte het ook een publiek buiten het nachtleven. Met zijn filmische klanken en melancholieke toon is het nagenoeg instrumentale album de Dark Side Of The Moon van de vroege 21ste eeuw. “De plaat was bedoeld om een verhaal te vertellen of een soort reis uit te beelden”, aldus Trentemøller. “Toen alle nummers af waren, heb ik veel tijd besteed om de tracks in de goede volgorde te plaatsen. Daar alleen al heb ik twee maanden aan besteed: bogen maken en nummers op de juiste manier op elkaar laten aansluiten. Zodat het album één lange flow zou worden. Het moest een organisch geheel vormen. Als je luistert naar de klassieke platen van Pink Floyd kun je horen dat ze goed hebben nagedacht over de volgorde van de nummers.” De kracht van Trentemøller zijn ‘s mans sublieme productietechniek vol detail en zijn trefzekere gebruik van contrasten. Net als bij Pink Floyd draait Trentemøllers muziek om ruimte. Weinig producers hebben de dub elementen zo creatief toegepast als hij. “De muziek die je op het album hoort, is het soort muziek dat ik altijd gemaakt heb. Maar ik had nooit het juiste platform om die meer bezonken tracks uit te brengen, dus ik heb ze achter de hand gehouden voor het moment waarop ik een album zou kunnen maken. Op The Last Resort staan dus geen oudere nummers, ze zijn allemaal in 2005 en 2006 geproduceert met het album in mijn achterhoofd.” The Last Resort verscheen in oktober 2006 en hield de producer bijna twee jaar lang ‘on the road’. Begeleid door gitarist/bassist Mikael Simpson en drummer Henrik Vibskov toerde de Deen langs festivalweides en concertzalen, wat in 2008 de EP Live In Concert opleverde. Daarop staan live versies van vier albumtracks, opgenomen tijdens het Roskilde Festival van 2007. Electronische droommuziek die veel verder reikt dan de clubs, die niet alleen in de studio gedijt maar ook op het toneel weet te boeien, die te veelkleurig is voor etiketten en doelgroepen – zulke muziek is zeldzaam. En nieuwe generaties zullen The Last Resort blijven ontdekken en waarderen. Tijdloos.

top 100

pagina

2 Radiohead Kid A

(Parlophone) oktober 2000 De lievelingen van de media én van het alternatieve publiek stonden voor de taak hun meesterwerk OK Computer (1997) minstens te evenaren. Onbegonnen werk; ruzies en depressies plaagden de sessies voor Kid A. Vier studio’s en een writer’s block later lagen er niet één maar twee albums klaar. Kid A klonk anders: minimaler, electronischer, vrijer. Sommige critici noemden het ‘commerciele zelfmoord’ en de fans waren verdeeld, maar de tijd is mild over Kid A. Quincy Jones sprak ooit: Succes is het beste moment om risico’s te nemen. Radiohead deed het en maakte een van de albums van het decennium. Het meer gitaar-georiënteerde zusteralbum Amnesiac (‘Kid B’) verscheen negen maanden later en werd aanvankelijk beter ontvangen. Maar Radiohead had het goed gezien: Kid A wees de weg voorwaarts.

1 Burial Untrue

(H yperdub) november 2007 Eén ding is zeker, een tweede plaat als Untrue is er niet. Zelfs Burials veelgeprezen debuut uit 2006 geeft hoogstens een hint van de buitenaardse schoonheid die uit Untrue’s donkerte van subsonische bassen, versplinterde breakbeats en uitgewoonde cityscapes opkringelt. Dubstep is het terrein, de rave cultuur van omstreeks 1990 het muzikale kompas. Als cyberpunk (de films, de science fictions romans) zijn eigen soundtrack heeft, dan is William Bevan de huiscomponist. Dubstep is grotestadsmuziek. Het kleinkind van hip hop en 2-step. Zijn oudere neefje grime heeft moeite met deugen. Dubstep is minder grimmig, losser ook. Letterlijk losser, er is weinig om je aan vast te houden. Untrue projecteert een modernistische droom in verval. Het is de muziek van aftakelende woontorens en kinderspeelplaatsen vol stompe naalden en gebruikte condooms. Een landschap van vervreemding en isolement. Contact maak je in je hoofd en Untrue biedt de beste headfuck aan deze kant van de apocalyps. Untrue is gestoofd in een bouillon van vroege jaren ’90 ravecultuur – de tijd dat house, techno, gabber en breakbeats nog één grote gezellige familie waren – en radiopiraten; illegaal verklaarde stadsjunglesubcultuur. Het gereedschap is brak (geen samplers), het geluid gemankeerd. Alsof er uit de ether een vervormde boodschap is komen aanwaaien, ooit uitgestuurd door een onbekende beschaving die inmiddels is verdwenen. Schok, we zijn niet alleen! Naschok, we zijn te laat; die kans is verkeken. Untrue is bitter en zoet tegelijk. Untrue is het werkstuk van een producer die niet meedoet met de rest, die kiest voor de zijlijn. Het laat horen hoe de drum ’n bass van Omni Trio en LTJ Bukem zich had kunnen ontwikkelen als er geen MySpace en Ableton hadden bestaan. Ironie: de meest typerende plaat van de ‘00s grijpt niet terug op de jaren ’80 – zoals zo ongeveer de helft van de tussen 2000 en 2010 verschenen releases – en klinkt ook niet als de toekomst; het klinkt als een album dat de oerjaren van house en rave pasticheert. Dat past bij de verwarring van het huidige tijdsgewricht. En de restauratie die bij onzekerheid hoort. Stap terug, twee zijwaarts, twee vooruit. Nog net geen rondje, nietwaar? Een paar maanden na het verschijnen van Untrue stapte Burial uit zijn isolement en liet de wereld weten dat hij William Bevan heet. Eén ding is zeker: zo’n plaat als Untrue maakt hij nooit meer. En waarom ook. De Noordpool ontdek je maar één keer.

tekst

jeffrey uyen

Ableton Live INTRO

Voor iedereen die nog niet zeker weet of Ableton Live dé hobby is die de al jaren durende verveling op zal gaan lossen, en ook meteen een blijvende oplossing is, is Intro een goed alternatief voor de normale Live versie. Intro kost met een adviesprijs van 99 euros namelijk maar een derde van Live. Intro is gebaseerd op Live 8, de meest recente versie, en deelt ook de meest belangrijke onderdelen met datzelfde pakket. Het bevat ondermeer 64 Audio en een ongelimiteerd aantal MIDI tracks, opnamekwaliteit tot 32 bit/192 kHz, ondersteuning van alle VST en AU instrumenten, effecten en plugins, en een uitgebreide sample bibliotheek uit de grote Live 8 SUITE versie. Uiteraard kun je zowel met een Mac als met een Windows bak aan de slag. www.ableton.com/live-intro

Akai LPD8

Wederom een vriendelijk geprijsd artikel. De Akai LPD8 is een kleine midicontroller, die er niet alleen keurig uit ziet, maar ook nog eens erg goed te gebruiken is, en solide aanvoelt. De pads zijn behalve led verlicht ook aanslag gevoelig, en kunnen derhalve tegen een stootje. Dat het kleinood ontworpen is met Traktor in gedachten blijkt wel uit de hoeveelheid potmeters: 8 stuks. De LPD8 is een plug-and-play apparaat, waardoor het installeren van drivers overbodig is. Zowel op een Mac als op een Windows computer. Doormiddel van een editor die Akai meelevert, maar die ook te downloaden is, kun je het hele apparaat programmeren voor midi doeleinde. DJB is fan, want al dit moois is te koop voor 49 euro. www.akaipro.com

Native Instruments Traktor Kontrol X1

Nog niet in de schappen, en ook nog niet bij ons langsgekomen, maar we verwachten er een hoop van. De Native Instruments Traktor Kontrol X1 is – de naam zegt het al een speciaal voor Traktor ontworpen midicontroller. Met de X1’s kan je door middel van een aparte button alle 4 de decks in traktor bedienen, maar je kunt ‘m ook koppelen aan een andere X1 om op die manier alle decks te bedienen. Ook de X1 is een plug-and-play apparaat. Suckers voor slick design zullen ‘m waarschijnlijk sowieso aan hun verlanglijstje toevoegen, maar ook voor elke andere Traktor gebruiker is het er één om te onthouden. De prijs is met een euro of 200 wat minder vriendelijk dan bijvoorbeeld de hiernaast beschreven Akai, maar er is ook wel wat meer te bieden. Gelukkig is het apparaat niet alleen voor Traktor te gebruiken, maar ook voor andere dj software. www.native-instruments.com

Propellerhead Reason Soul School ReFill voor gratis

Tot het eind van het jaar geeft Propellerhead gratis software weg. Iedereen die voor 31 december zijn vers aangeschafte Reason, Record Reason Duo, Reason Educational of Record Reason Duo Student/Teacher registreert kan gratis het ReFill pakket downloaden. Het pakket bestaat uit een compleet pakket aan REX files en Multi sampled soul sounds, waarmee het motown geluid uit de jaren ’60 en ’70 weer tot leven gewekt wordt. www.propellerheads.se/register

dj gear

pagina

in de sae studio met...

Op een winderige donderdagmiddag hebben we afgesproken in de Rotterdamse SAE studio’s. Wie we zijn? Naast uw verslaggever zijn dat fotografe Lianne, Estroe, Steven Pieters en Ilker Soylu – studio engineer en zelf ook producer en dj als Philogresz. Het onderwerp? Acid Sunset, Stevens inzending voor de SAE Audiobot Competition. Bij aankomst blijken er wat problemen te zijn in de studio. De software werkt niet goed, en Esther – zoals we Estroe mogen noemen – en Steven zitten nog een beetje hulpeloos te kijken. De tijd gebruiken we om te luisteren naar een andere track, een remix die Steven heeft gemaakt voor de Combinator track Tranq. Die komt in januari uit op Manual Music. Al snel daarna blijkt de reden van de weigerende software duidelijk – een los kabeltje – en gaat de sessie van start. Tijdens deze eerste van twee studiosessies wordt er gewerkt aan de arrangementen. Alhoewel dat in eerste instantie niet echt nodig zou zijn volgens Esther. “Toen ik naar de track luisterde, dacht ik eigenlijk vooral aan mixverbeteringen”. Dat neemt natuurlijk niet weg dat het de moeite kan lonen om de track toch nog even onder de loep te nemen. Ondertussen is in de krappe studio – absoluut geen eten en drinken! – ook Francisco Allendes aangeschoven. De Cadenza artiest komt langs om even te meeten met Ilker, maar laat zo nu en dan ook zijn licht schijnen over de aanpassingen die Esther en Steven maken. Want zei Esther eerder nog weinig aan de arrangementen te willen veranderen, zit ze ondertussen wel samen met Steven en Ilker behoorlijk te schuiven. Tijdens het meermaals beluisteren zijn er toch wel een paar dingen opgevallen, en ook Steven is niet overal tevreden mee. “Is de track nu niet aan de korte kant? Ik zou hem zelf eigenlijk liever een minuut of zeven zien duren.” In overleg wordt besloten om het intro langer te maken, en een overgang in het begin van de track wat vloeiender te maken. Steven zegt een ‘sweep’ te willen gebruiken waarna alle neuzen onmiddellijk richting beeldscherm draaien, alwaar de zoektocht naar een passende sweep begint. Uiteindelijk neemt Ilker het roer over, waarna Steven bezorgd reageert. “Nee nee! Het moet echt een ander geluid zijn!” Ilker biedt Steven aan zelf opzoek te gaan. Op het beeldscherm verschijnt een lijst met digitale synthesizers, die doordat vier handen de toetsen beroeren, razendsnel aan de aanwezige neuzen voorbij trekken. Esther schakelt tussen de verschillende synths, terwijl Steven enkele toetsen uitprobeert. Na een behoorlijke lijst geprobeerd te hebben, zonder een geschikte sweep gevonden te hebben, verzucht Steven “Pfoe… ik vind het echt moeilijk man”. Uiteindelijk, na nog een keer naar de track geluisterd te hebben, maakt de sweep plaats voor een vocaltje dat Steven tegen het einde van de track ook al gebruikt heeft. Het intro wordt verlengd door de baslijn eerder te laten beginnen en dat te combineren met de vocal. Maar toch kijkt Ilker nog niet tevreden. Niemand eigenlijk. Tijd voor overleg. Esther: “Het is moeilijk om aan een nummer dat af is, nog dingen toe te gaan voegen. Helemaal als je zelf al redelijk tevreden bent.” Ilker: “Als we te veel gaan

tekst

michael oudman

fotografie

lianne van de laar

pagina

estroe veranderen aan de arrangementen, gaan we de oorspronkelijke track te veel veranderen. De track startte in één keer, alle sporen begonnen tegelijk. Zoals het nu is, begint het met een kale beat en een vocal sample. En dán komt alles in één keer. Het zou of allemaal rustiger op moeten bouwen, of er moeten meer sporen mee doen met opbouwen.” Alle aanwezigen zijn het er mee eens, en de koppen draaien wederom naar het beeldscherm. Steven vindt dat er dan maar meer geluiden mee naar voren moeten verhuizen. En zegt dit tegen Esther, die reageert met “Ok, je zegt het maar, jij bent de baas!” De sfeer zit er ondertussen goed in, en iedereen voelt elkaar goed aan. Steven en Esther discussiëren nog wat over kleine veranderingen, waarop Esther uiteindelijk besluit “Wat we nu doen, zijn eigenlijk allemaal kleine nuance verschillen, waar je uiteindelijk zelf over zult moeten beslissen. Als ik zelf bezig ben, dan doe ik meestal maar wat, ik probeer wat dingen. Het is moeilijk om dat zo uit te leggen aan je.” Iets wat Steven absoluut niet uit het oog wil verliezen is de draaibaarheid. “Hij moet wel te gebruiken blijven door dj’s. Als ze hem in mixen, moeten ze hem gelijk kunnen laten lopen met de andere track, zodat de veranderingen in beide tracks op dezelfde momenten vallen snap je?” Esther lacht, en zegt “ik ben zelf nog van de generatie die alles mixt, maar laten we het dan maar proberen.” De kick moet dus vanaf de eerste tel beginnen, maar de track moet thuis ook luisterbaar blijven. Ilker: “Laten we dan een filter gebruiken”. Iedereen is voor, en Steven mag nu zelf het klusje klaren. “Het is nog best ingewikkeld om alle verschillende parameters van de filter in een take goed in te spelen met de midi controller!” Na een tijdje flink oefenen, en pielen, is de kick niet alleen te horen vanaf het begin van de track, maar is het ook prima te doen voor thuis. De track wordt subtiel genoeg ingeleid. Maar klaar is de track nog niet. De beat is gedurende de hele track hetzelfde. Er mag wel wat meer variatie in, eigenlijk volgens alle aanwezigen in de zaal. Er wordt een tijd naar een goede manier gezocht om die variatie te realiseren, maar dat blijkt ingewikkelder dan gedacht. Als ik heel even de studio uit ben, en daarna weer terugkom, blijk ik de geboorte van de oplossing gemist te hebben. Een enthousiaste Ilker en Esther weten allebei niet waar ze moeten beginnen. Uiteindelijk lukt het Ilker om zijn zin te beginnen. “Met Ableton kun je een stukje uit een Wave form pakken en die slicen naar MIDI. Daarna kun je het stukje in Ableton bewerken. Daarom kunnen we nu wel fatsoenlijk een variatie aanbrengen in de kick!” Steven is onder de indruk. “Dit soort dingen kun je met Reason niet!” Na nog een aantal verschillende mogelijkheden proberen, zowel in het begin van de dag, als aan het einde, begint de kleine wijzer van de klok toch razendsnel richting vijf te gaan. Het afmixen van de track wordt tijdens een tweede sessie gedaan, die tijdens het ter perse gaan van dit blad nog niet is gehouden. Als we na afloop van de sessie nog wat hangen, en napraten, blijkt de dag voor iedereen leerzaam te zijn geweest. Deze editie van de SAE Audiobot Competetion bleek dus weer een erg geslaagde. www.sae.nl