Gazeta e Bashkive - nr. 30

Gazeta e Bashkive Prill, 2010 / Nr. 30 Botim i Shoqatës së Bashkive të Shqipërisë

Intervistë me zotin Ardian Turku

Nënkryetar i Kuvendit të Shqipërisë Kryetar i Bashkisë Elbasan (2003-2007) dhe anëtar i Komitetit Drejtues të Shoqatës

1. Cilat janë vështirësitë e punës së kryetarit të bashkisë dhe sfidat që i duhet të përballë?

Do të doja të nënvizoja që në fillim se sfida më e madhe apo parësore e një kryetari bashkie është sfida me veten. Kam parasysh këtu atë sfidë e cila lidhet me konceptin që do të përqafojë në menaxhimin e njësisë se tij. Nëse ka apo do të ketë lajtmotivin e futjes së bashkisë në rrugën e zhvillimit të qëndrueshëm apo do të zgjedhë qeverisjen fasadë.

Nëse do të zgjedhë rrugën e zhvillimit të qëndrueshëm do t’i duhet të shpenzojë shumë energji, në radhë të parë për të kuptuar vetë mirë çdo gjë. Do t’i duhet të jetë i hapur, të vendosë lidhje me aktorë dhe homologë të tjerë, për të parë eksperiencat më të mira dhe krijuar partneritete. Do t’i duhet të analizojë këto eksperienca pozitive e mbi bazën e evidentimit të pikave të forta e të dobëta të njësisë së tij të ndërtojë një strategji për mandatin. Besoj që nuk do të mund të bëjë asnjë hap përpara po qe se nuk e fillon nga rritja në kapacitetet njerëzore dhe ato infrastrukturore të bashkisë si edhe hapja e proceseve me pjesëmarrje qytetare jo vetëm për transparencë por edhe për sinergji intelektuale.

Unë do të rendisja disa fusha prioritare, në blloqe të mëdha që mendoj se janë gjithmonë aktuale sidomos për vendin tonë por edhe më gjerë, pasi janë dinamike dhe nuk varen nga madhësia apo sa potenciale është bashkia (në shumë tregues): Së pari, menaxhimi i territorit. Është koncept kompleks, i ndërlidhur dhe ndërvarur me fushat e tjera të menaxhimit. Planin rregullues nuk e shoh si një dokument stoli, por si një dokument politikash zhvillimore. Ai ndërtohet mbi bazën e analizave të të dhënave dhe treguesve zhvillimorë disavjeçarë, të analizës së prirjeve për të krijuar idenë se ku do të jetë qyteti pas 15 apo njëzet vjetësh. Ai mbështetet në një metodologji e cila mbi bazën e tipologjisë urbane dhe treguesve të trendeve të zhvillimit për çdo fushë, mundëson të bësh zonimin funksional e të parashikosh e orientosh zhvillimet në territor për shtrirjet apo intensifikimet urbane, zonat ekonomike, zonat relaksive, institucionet për shërbimet arsimore, shëndetësore, zhvillimin e transportit publik, të shërbimeve të pastrimit etj. etj. Në

Probleme të Pushtetit Vendor • Intervistë me zotin Ardian Turku Veprimtari të SHBSH-së • Për taksat vendore • Mbi rolin e Shoqatave Vendore në bashkëpunimin ndërkufitar Integrimi Europian dhe Qeverisja Vendore • Programi i punës i Këshillit të Bashkive dhe Rajoneve Evropiane, CEMR, për vitin 2010 • Konventa e Kryetarëve të Bashkive për ta bërë Strategjinë e Evropës 2020 një sukses Për një Qeverisje të mirë Vendore • Sistemi i ri i taksave në Fier përmirëson shërbimet publike • Kryetari i Bashkisë së Korçës Niko Peleshi shpallet kryetari më miqësor ndaj çështjes rome

Probleme të Pushtetit Vendor

2 rezultanten e tij, projektohet profili i qytetit të ardhshëm, sipas përcaktimeve qytetare të pranishme për gjatë procesit me tendencën e një qyteti me zhvillim harmonik dhe të jetueshëm për të gjithë.

Së dyti, politikat fiskale dhe mirë menaxhimi i të ardhurave dhe burimeve të tjera financiare. Është një temë shumë e diskutueshme. Unë i qëndroj mendimit që hapësirat për të bërë politika fiskale janë rritur. Jo gjithmonë rritja e taksave lokale sjell rritje të buxhetit. Sidomos mungesa e barazisë midis të njëjtëve lloje biznesesh, apo mosplanifikimi i saktë duke unifikuar tarifat për të gjithë (kur shërbimi që kërkohet nuk është i njëjtë), apo për më tepër puna në të zezë (pa u licensuar) janë shumë të dëmshme. Mosvendosja e raporteve të drejta brenda buxhetit midis shpenzimeve administrative, shpenzimeve operative që shkojnë si shërbime ndaj qytetareve dhe investimeve është gjithashtu i dëmshëm. Kjo çon në përdorim jo efektiv jo vetëm të të ardhurave të veta por edhe të burimeve të tjera si transferta e pakushtëzuar. Për më tepër, sfida është se sa sinergji financiare krijon, pra sa bashkëfinancime me donatorë të ndryshëm, për investimeve a projekte zhvillimore krijon.

Së treti, hartimi dhe prodhimi në vazhdimësi i studimeve, projekteve zhvillimore dhe atyre të zbatimit.

Strategjia e zhvillimit të qytetit është krossektoriale dhe ka nevoje për kolaudime të vazhdueshme dhe plane operacionale implementimi, plani rregullues ka nevojë për studime të detajuara urbanistike dhe prodhim projektesh zbatimi të investimeve (shkolla, rrugë, lulishte, spitale, landfille, qendra sportive etj). Nëse keni një strategji të hartuar me të gjithë faktorët (të pakontestueshme), të zbërthyer në plane zhvillimorë dhe me projekte konkrete zbatimi, jeni në rrugë të drejtë. Atëherë do të keni edhe partnerë madje potencialë. Performanca në menaxhimin e territorit, në fushën fiskale dhe të menaxhimit të buxhetit dhe pasuria në plane zhvillimore e projekte zbatimi sigurojnë një menaxhim që absolutisht çojnë në

rritje punën e kryetarit të bashkisë dhe vetë bashkisë në rritje kur qeverisja shkon drejt fundit të mandatit.

Nëse do të zgjedhe qeverisjen fasadë, kryetari i bashkise do të përpiqet të tresë dhjamin që ka, do të përpiqet të gjejë sa më shumë fonde të gatshme e njëkohësisht do t’i duhet patjetër të përpunojë opinionin publik kryesisht me mediat, për të krijuar idenë e një qeverisjeje të suksesshme. Karakteristike është vendosja jo transparente e prioriteteve. Vendosja e hedhjes së parave jo atje ku është më e domosdoshme dhe në radhën e zhvillimeve të qytetit por atje ku ato janë më të dukshme dhe krijojnë iluzionin e ndryshimeve të mëdha. Çdo lloj investimi është i mirë por racionaliteti i përdorimit të parave në raport me përmirësimin e shërbimeve duhet të jetë udhëheqës. Analizat e partnereve, përtej fasadës gjithmonë të nxjerrin zbuluar dhe bashkëpunimi zbehet derisa ndërpritet. Ndërkohë që menaxhimi real i njësisë vendore, sa më shumë ofrohet fundi i mandatit, vjen në rënie.

Besoj që sfida e vetme por dhe komplekse e një kryetari bashkie është ajo e përfshirjes së qytetit në rrugën e zhvillimeve të qëndrueshme. Pasi kjo ngërthen në vetvete një mori sfidash.

2. Si mendoni a mund të ndikojë bashkia me shërbimet e saj në përmirësimin e nivelit të jetesës së qytetarëve të vet?

Si, në ç’mënyrë? Ku në cilat fusha?

Besoj që nga përgjigja e pyetjes së parë del qartë që është bashkia dhe vetëm ajo që mund të përmirësojë të gjitha llojet e shërbimeve. Ose në raste të veçanta të projektojë përmirësimin e tyre. Edhe bashkia më e pasur e botës do të donte më shumë fonde për investime, politika sociale, etj. Asnjë kryetar nuk ka për t’i pasur ndonjëherë në dispozicion të gjitha. Sigurisht për sipërmarrje të mëdha si landfill-et etj qeveria qendrore ka rolin e saj. Opinioni im është që kryetari i bashkisë është ai që projekton, zbaton, krijon partneritete dhe sjell ndryshime të padiskutueshme.

djathtë, vazhduam me të njëjtin ritëm angazhimi e mirëkuptimi. Përjashtuar kryetarin e atëhershëm të shoqatës.

Me stafin e SHBSH në Shtator 2009

3. Bashkëpunimi midis Kryetareve si ka qenë në kohën tuaj. Çfarë duhet të përmirësohet?

Mendoj që ka qenë një nga mandatet me produktive. Aktivitete dhe shkëmbime eksperiencash të panumërta. Jetë aktive shoqate me plane dhe takime periodike.

Lobime në favor të të gjithëve. Përfitime reciproke kolegësh larg egoizmave por edhe politikës. E kujtoj me nostalgji dhe them pa droje që shoqata na rriti dhe u rrit bashkë me ne. Në të vërtetë dua t’i shmangem efektit negativ të ndikimit politik në pjesën e dytë të mandatit tonë. Sepse ishte i vogël dhe të gjithë ne kryetarët e bashkive, të majtë e të

Shoqata sot? Shpreh keqardhjen time për krijimin e një shoqate të re, me ndarje, nga kryetarët e majtë. Mund të ketë vetëm një të tillë, e vetmja që duhet të jetë përtej të majtës dhe të djathtës. Nga këndvështrimi i synimeve të saj. Dhe ndoshta do të dëshiroja më tepër harmoni midis kryetarëve të djathtë, brenda kuadrit të shoqatës. Të më mirëkuptojnë miqtë e mi, nuk është fajësim për ndonjërin por dëshirë e brendshme e imja që nuk mund të mos e përmend.

Mendoj se ky është problemi akut. Në këtë situatë të gjithë janë të humbur, edhe vete shoqata. Strukturave të ligjshme do t’i përcillja dëshirën e sinqertë që të punojnë për të gjetur gjuhën e përbashkët, ndërkohë që duhet të vazhdojnë jetën aktive të shoqatës, pavarësisht mungesave, si deri tani. Të mos lejohet të atrofizohet shpirti i saj sepse shumë shpejt gjërat vijnë në vendin e vet.

Nuk do të doja të shkoja më tej për detaje.

Ju faleminderit.

Për taksat vendore Gjatë muajit prill 2010, Shoqata e Bashkive të Shqipërisë, me mbështetjen e Fondacionit Hanns Seidel, zhvilloi 3 takime zonale “Për taksat vendore” ku morën pjesë përfaqësues të bashkive të interesuar për fushën. Takimet u zhvilluan: - në Kamëz (më 1 prill), me pjesëmarrës nga bashkitë e qarqeve Tiranë, Durrës, Elbasan dhe Korçë; - në Shkodër (më 2 prill) me nga bashkitë e qarqeve Shkodër, Kukës, Lezhë dhe Dibër; - në Sarandë (më 14 prill) me përfaqësues të qarqeve Vlorë, Gjirokastër, Fier dhe Berat.

ndjekur nga një prezantim prej Drejtorit të Taksave të bashkisë.

Në të tre takimet u paraqit nga kryetari ose nënkryetari i bashkisë pritëse një referat “Për ecurinë e punës me taksat vendore” i

Në këto seminare u referuan temat “Ndryshimet ligjore në sistemin fiskal në Shqipëri” nga z. Olsi Çoku, jurist pranë SHBSH dhe

V ep r i m t a r i t ë S H B S H

Referimet ishin orientuar nga shoqata që të trajtonin probleme të mënyrës së organizimit të punës me taksat, vendimmarrja e këshillit të bashkisë në plotësim të kompetencave përkatëse në këtë fushë, niveli i realizimit të detyrave nga administrata si dhe evidentimi i probleme e vështirësive. Kjo me synim që të shërbejë për shkëmbim përvoje mes bashkive dhe për të dhënë mendime dhe konsiderata me karakter përgjithësues për përmirësimin e procedurave ligjore në këtë fushë.

3

Veprimtari të SHBSH

4 “Problematika dhe veprimtaria e organeve vendimmarrëse dhe atyre ekzekutive të bashkive në punën me taksat vendore”nga z. Zyher Beci, ekspert pranë SHBSH-së.

Pjesëmarrësit diskutuan gjallërisht lidhur me përvojën e tyre dhe shqetësimet që hasin për plotësimin sa më mirë të funksioneve dhe kompetencave në fushën e taksave vendore.Nga diskutimet u pa qartë që bashkitë kanë evoluar jo pak në rritjen e kapaciteteve në administrimin e taksave, këshillat kanë konkretizuar objektivat në fushën e taksave, administrata tatimore në bashki ka një dinamikë përmirësimi në rritje gjë që ka bërë që të ardhurat nga taksat dhe tarifat të rriten në mënyrë të ndjeshme. Mjafton të përmendim që në bashkinë Kamëz dhe për koincidencë edhe në Sarandë, numri i bizneseve si taksapagues nga rreth 600 në vitin 2006 ka arritur në mbi 1600 në vitin 2009 si dhe të ardhurat nga taksat për këtë periudhë janë rritur, (në Kamëz mbi 3 herë).

Rezultate të ngashme u prezantuan edhe në Shkodër, Himarë, etj.

Në Shkodër (qyteti është i ndarë në katër rajone) u evidentua një praktikë sipas së cilës, niveli i shlyerjes së detyrimeve për taksat dhe tarifat nga qytetarët e lagjes, shërben si tregues bazë në akordimin e fondeve për investime publike për territorin përkatës. Organizimi i zyrave tatimore në bashki përbën një rezervë të konsiderueshme për rezultate në rritje në vjeljen e detyrimeve tatimore.

Bashkia e Shkodrës, Kamzës dhe Sarandës i kushtuan vëmendje të veçantë përmirësimit të mënyrës së organizimit të administratës tatimore në bashki me nënndarjet e tyre dhe detyrat përkatëse për çdo zyrë.

Në Shkodër si përvojë pozitive u prezantua caktimi i inspektorëve të taksave në rajone, me territore të caktuara, duke përmirësuar ndjeshëm komunikimin me qytetarët. Po ashtu u vlerësua nevoja e bashkërendimit dhe mbështetjes së administratës fiskale të bashkisë nga zyrat e tjera të kësaj administrate. Këto kanë bërë që të konsolidohet dokumentacioni në fushën e taksave, të përmirësohet dhe konkretizohet komunikimi

i administratës së taksave me subjektet si në rastin e bizneseve ashtu edhe me familjarët. Në këto takime (sidomos në Kamëz dhe Shkodër) u evidentua puna e bërë me informatizimin e dokumentacionit me program të veçantë, në të gjitha procedurat dhe dokumentet e aplikuara në ushtrim të këtij funksioni, gjë që u bë objekt i tërheqjes së vëmendjes për mundësitë dhe dobitë e kësaj pune në çdo bashki. Në Kamëz pjesëmarrësit vlerësuan shumë pozitivisht punën e kësaj bashkie në organizimin e njësisë me një ndalesë dhe shërbimin elektronik në komunikim me kërkuesit e shërbimit, ku vend të veçantë zinte edhe shërbimi për qytetarët në sistemin fiskal. Është për t’u evidentuar interesi i konsiderueshëm nga pjesëmarrësit për problemet e trajtuara dhe për praktikat e mira të prezantuara, duke i krahasuar me mundësitë e bashkive të tjera.

Disa probleme shqetësuese për punën:  Bëhen ndryshime ligjore dhe hartohen akte nënligjore me mjaft efekte në të ardhurat apo në procedurën që ndiqet nga bashkitë për taksat por ato bëhen pa ndonjë konsultim me bashkitë, pa u dhënë atyre ndonjë informacion të drejtpërdrejtë sqarues si dhe në mes të vitit, pa pasur mundësi reflektimi në buxhet.

Kohët e fundit ka raste kur organet tatimore në bashki nuk marrin udhëzime për aktet e reja si p.sh. për ndryshimin e kufirit të TVSH nga 8 në 5 milion.  Komunikimi i degëve rajonale të tatimeve me administratën tatimore në bashki lë mjaft për të dëshiruar. Kjo shfaqet në komunikimin për transmetim të të dhënave dhe kryerjen e rakordimeve si në vlerësimin e aktivitetit të biznesit, përfshi

Konkluzione dhe propozime: • Në bashki të intensifikohet puna: - Për përfundimin e sistemit të adresave, - Për informatizimin e sistemit të taksave në nivel vendor, Kjo të përbëjë tanimë një detyrim ligjor dhe të vlerësohet si një mundësi në rritje për komunikim transparent me qytetarët.

- Të vlerësohet me kujdes administrata e taksave të bashkisë si në drejtim të plotësimit të saj për të përballuar detyrat përkatëse sipas ligjit por edhe në orga-

nizimin e brendshëm, me qellim që të jetë sa më mirë në gjendje të njohë dinamikën në raport me terrenin dhe të kontribuojë sa më efektivisht në funksionimin e plotë të të gjithë skemës së taksave dhe tarifave vendore për minimizimin e evazionit fiskal. Këshillat vendore, mbi bazën e propozimit nga ana e administratës, të shqyrtojnë dhe miratojnë strukturën e administratës së taksave, detyrat e secilës nga strukturat përbërëse të saj si dhe të zyrave të tjera që duhet të angazhohen në këtë sistem (policia bashkiake, zyra e urbanistikës, shërbimeve, etj.

Veprimtari të SHBSH

edhe rastet e kalimit në grupin e biznesit të madh, me numrin e punonjësve sipas referencave ligjore, madje u konstatua se ka raste (si në Shkodër) kur në komunikim me subjektin që ankohet, përgjegjësinë për vlerësimin e qarkullimit, ia adresojnë padrejtësisht administratës së bashkisë.  Marrëdhëniet me organizma të tjera si ZRPP (Zyra e Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme) dhe QKR (Qendra Kombëtare e Regjistrimit). Ka mungesë informacioni nga ana e tyre ne adresë të bashkive sipas ligjit, apo me procedurat e regjistrimit e çregjistrimit, për të cilat bashkitë kërkojnë komunikim më sistematik dhe respektim të detyrimeve sipas akteve ligjore. Në Sarandë konstatohet se aplikohet “pezullim i aktivitetit” dhe jo çregjistrim që ka vështirësuar nxjerrjen e detyrimeve sepse subjekti vazhdon aktivitetin dhe i shmanget detyrimeve.  Grupe task-force që shkojnë nga ana e organeve tatimore qendrore në terren, (shqetësim nga Saranda) nuk përfshijnë probleme në lidhje me taksat vendore si dhe nuk bashkërendojnë me strukturat tatimore të bashkive.  Nga bashkia e Himarës doli problem përcaktimi me ligj i nivelit të tarifave në masën 10% të nivelit tregues të taksës së biznesit të vogël, me argumentin se nuk përputhet kjo me koston e shërbimit sidomos për pastrimin. Nga ana e Bashkisë së Sarandës u evidentua se efektet që sjell kjo masë është punuar të kompensohet me tarifat në adresë të popullatës.

Në marrëdhënie me organet qendrore.

- Ndryshimet në legjislacion, me impakt në qeverisjen vendore që lidhen me taksat dhe tarifat vendore, të paraprihen me konsultime me drejtues dhe specialistë të taksave dhe financave vendore,

- Ndryshimet në legjislacion të shoqërohen me nxjerrjen në kohë të udhëzimeve dhe çka është edhe më e rëndësishme, të sqarohen detyrat dhe procedurat e reja me strukturat vendore.

- Organet tatimore qendrore, si dhe administrata e njësive qendrore që lidhen me sistemin e taksave si ZRPP dhe QKR, të rrisin nivelin e bashkëpunimit me homologët e tyre vendorë në radhë të parë nëpërmjet plotësimit të detyrimeve ligjore por edhe me një komunikim permanent dhe të hapur, për përballimin e problemeve dhe vështirësive që ndeshen në praktikë.

- Mjaft shqetësime krijohen nga niveli aktual i pagave në administratën tatimore.

Kërkohet që vendimi i KM të reflektojë më mirë vështirësitë që kanë punonjësit e këtij sektori.

Përgatiti: Zyher BECI

5

MBI ROLIN E SHOQATAVE VENDORE NË BASHKËPUNIMIN NDËRKUFITAR Veprimtari të SHBSH

6

Shoqata e Bashkive të Shqipërisë me mbështetjen financiare të Fondacionit Hanns Seidel organizoi më 9 prill 2010 në Tiranë pranë Qendrës së informimit të BE (EU info Centre) një seminar për rolin e Shoqatave Vendore në programin e bashkëpunimit ndër-kufitar IPA&CBC. Në këtë takim ishin të ftuar të gjitha Shoqatat e Bashkive të vendeve që janë në kufi me Shqipërinë, për të diskutuar rreth rolit të tyre në këtë program si dhe bashkitë e komunat që mund të jenë përfituese sipas kritereve të BE-së. Në seminar u evidentua roli i madh që kanë shoqatat në promovimin, informimin dhe ndihmën për bashkitë potencialisht përfituese të programit, si dhe koordinimin e projekteve të mundshme në të dy anët e kufirit.

Dy fjalët e radhës i mbajtën përfaqësuesi i zyrës së BE-së në Tiranë, zoti Ardian Haçkaj dhe Z. Roland Bejko, Drejtor i Përgjithshëm i politikave të decentralizimit pranë Ministrisë së Brendshme. Zoti Haçkaj vlerësoi iniciativën e SHBSH dhe theksoi se fondet IPA janë të një rëndësie të veçantë për vendet kandidate potenciale si Shqipëria drejt rrugës për tu bërë anëtare me të drejta të plota në BE. Zoti Bejko, pasi vlerësoi dobinë e këtij seminari të organizuar nga Shoqata e Bashkive kërkoi nga bashkitë më shumë bashkëpunim me pushtetin qendror si dhe shfaqi përgjegjësitë e Ministrisë së Brendshme në ndihmën që i është dhënë në të kaluarën bashkive duke theksuar bashkëpunimin e frytshëm që ka me SHBSH. Prezantimet e përfaqësueseve të Shoqatave të Maqedonisë Zj. Ivana Serafimova dhe të Malit të Zi Zj. Vanja Starovah u ndoqën me shumë interes nga pjesëmarrësit.

Fjalën e hapjes në këtë takim e mbajti Drejtori Ekzekutiv i Shoqatës së Bashkive të Shqipërisë që evidentoi rolin e shoqatës në ndihmën që i ka dhënë bashkive në këtë aspekt dhe hapat që duhet të ndërmerren për hartimin e projekteve të përbashkëta me shoqatat e anës tjetër të kufijve Kosovë, Mali i Zi dhe Maqedoni, por dhe Greqia që ka një rëndësi më të madhe strategjike duke qenë vend anëtar i BE-së.

Përfaqësuesja e Shoqatës së Bashkive maqedonase u përqendrua në programin Maqedoni Shqipëri dhe fushat ku duhet të shtrihen projektet. Ajo evidentoi bashkëpunimin për turizmin, zhvillimin ekonomik të zonave rurale, ekosistemeve, promovimin e burimeve natyrore të zonave kufitare, etj.

Një tjetër mundësi bashkëpunimi ishte dhe krijimi i rrjeteve mes bashkive për një komunikim më të shpejtë dhe të drejtpërdrejtë.

Shoqata e Bashkive të Maqedonisë (ZELS) është observatore e komitetit të granteve për Programin e Bashkëpunimit Ndërkufitar (CBC).

Përfaqësuesja e Malit të Zi theksoi stadin e avancuar ku gjendet vendi i saj. Shoqata e Bashkive të Malit të Zi ka bashkëpunim me vende si Serbia, Kroacia dhe mundësia e radhës është bashkëpunimi me Shq-

Në këtë projekt bashkëpunimi prioritetet e analizuara janë promovimi, bashkëpunimi ndërmjet njerëzve, komuniteteve dhe institucioneve në zonat kufitare, duke synuar marrëdhënie të fqinjësisë së mirë, zhvillim të qëndrueshëm, stabilitet dhe prosperitet në interes të përbashkët të të dy vendeve. Pika të tjera ku mund të ndalohet janë dhe : - Promovim i kohezionit rajonal dhe konkurrimit nëpërmjet qëndrimeve që integrojnë zhvillimin ekonomik, mjedisor e social - Zhvillimi ekonomik me theks në promovimin e turizmit - Përmirësim i kohezionit social nëpërmjet aksioneve person-me-person Në referimin e përfaqësueses së ministrisë së Integrimit, Zj. Patris Kraja, u shpjegua në mënyrë të përgjithshme se çfarë është bashkëpunimi ndërkufitar dhe cilat janë mundësitë për projekte e ku mund të aplikohet. Ajo gjithashtu shfaqi dhe vijën kufitare me të gjitha Njësitë e Qeverisjes Vendore që mund të përfitojnë nga ky bashkëpunim me Malin e Zi, Kosovën, Maqedoninë dhe Greqinë duke bërë të ditur datat dhe afatet e projekteve ekzistuese dhe të ardhshme.

Takimi u mbyll me diskutime të hapura nga të gjithë pjesëmarrësit me ndërhyrje nga

OJQ-të , bashkitë dhe të pranishëm të tjerë.

Veprimtari të SHBSH

ipërinë. Gjithashtu ajo përmendi dhe faktin se Shoqata e Bashkive të Malit të Zi është anëtare në vendin e saj në Komitetin e Granteve.

Konkluzionet - Të ndërgjegjësohen bashkitë për të aplikuar në fondet që vë në dispozicion BE. - Takime të tilla të bëhen sepse mësohet nga përvoja e vendeve të tjera.

- Të nxitet nga shoqata e bashkive zhvillimi i veprimtarive ndërkufitare ekonomike, sociale dhe mjedisore të zonave kufitare; - Të bashkëpunohet për trajtimin e sfidave të përbashkëta në fushën e mjedisit, shëndetit publik, turizmit, infrastrukturës si nevoja më emergjente etj.; - Shoqata e Bashkive të Shqipërisë duhet të bëhet Vëzhguese në Komitet - Të bëhet nga organet përkatëse sigurimi i kufijve në mënyrë të mirë organizuar e të mirë mbrojtur; - Të gjenden nga bashkitë përfituese të projektit partnerë për të bërë të mundur zhvillimin e projekteve.

- Të shpërndahet informacioni i marrë dhe rezultatet në zhvillimin e projekteve.

- Të planifikohet në buxhetet vjetore pjesa e 15% të fondit që financohet nga bashkitë për Bashkëpunimin Ndërkufitar - Të asistohen nga shoqatat përkatëse bashkitë nga të dy anët e kufirit ne hartimin e projekteve dhe të mbikëqyren gjatë zbatimit të tyre.

- Seminare të tjera të tilla të shtohen për të ecur me hapin e vendeve të rajonit në trajnimin e njësive të pushtetit vendor për tu bërë pjesë aktive e procesit të integrimit në BE dhe rrjedhimisht të përfitimit të projekteve prej tij.

Përgatiti: Olsi ÇOKU

7

Programi i punës i Këshillit të Bashkive dhe Rajoneve Evropiane, CEMR, për vitin 2010 Integrimi Europian dhe Qeverisja Vendore

8

Objektivi A: të fuqizojmë rolin dhe kontributin e qeverive lokale dhe rajonale në qeverisjen evropiane, qytetarinë aktive dhe zhvillimin e demokracisë Qëllimi A.1: Shkëmbimi i informacionit dhe tërheqja e përfundimeve mbi zhvillimet në qeveritë lokale dhe rajonale dhe demokracinë përgjatë Evropës.

• Organizimi i konferencave mbi besimin te qeveria, në bashkëpunim me VNG • Të vazhdojë monitorimi i impaktit të krizës financiare dhe ekonomike (përfshirë propozimet për ndryshim strukturor) dhe marrja e ndonjë iniciative mbi qeverinë lokale e rajonale dhe shoqatat e tjera kombëtare, • Shkëmbim informacioni mbi masat për të zgjeruar eficencën dhe zbutur ndikimin negativ të reduktimeve në financat e qeverive lokale dhe rajonale.

• Ndërmarrja e vëzhgimit mbi statusin ligjor dhe financiar të përfaqësuesve lokalë dhe rajonalë dhe zyrtarëve/punonjësve civilë në tërë Evropën, po ashtu edhe në zgjedhjen dhe përcaktimin e procedurave.

Qëllimi A.2: Të vlerësojë e botojë rezultatet e Traktatit të Lisbonës për autoritetet lokale dhe rajonale dhe qytetarët e tyre • Tu sigurohen shoqatave anëtare material komunikimi duke shpjeguar pikat e rëndësishme të Traktatit, me theks autoritetet vendore e rajonale.

• Të mbajnë në vëmendje zbatimin e procesit, duke siguruar që këto pjesë të kartës dhe protokollet e saj të kenë një ndikim të drejtpërdrejtë në autoritetet vendore e rajonale dhe qytetarët e tyre afektojnë në mënyrat se si zgjerohet qeverisja shumë nivelesh e Evropës.

Qëllimi A.3: Të ndihmojë qeveritë lokale e rajonale për të marrë veprim efektiv për barazinë gjinore • Të vazhdojë nxitja e nënshkrimit të Kartës Evropiane për Barazinë e grave dhe burrave në jetën lokale, veçanërisht në vendet ku karta nuk ka marrë ende një numër të madh nënshkrimesh, • Të organizojë shkëmbimin e përvojës mbi aksionet për të zbatuar nene specifike të Kartës, • Të drejtojë punën me treguesit dhe mbështesë planet e veprimit për zbatimin e Kartës.

• Të sjellë zërin e grave përfaqësuese të zgjedhura në Komisionin Evropian dhe Parlamentin Evropian (mundësisht duke i dëgjuar) për të forcuar politikën Evropiane për barazinë.

• Të bashkëpunojë me Institutin Evropian të Barazisë Gjinore.

Qëllimi A4: Të nxisë binjakëzimin e qyteteve me cilësi të lartë dhe iniciativa të tjera të qytetarisë ndërshtetërore si një mjet për zgjerimin e mirëkuptimit dhe të një qytetarie më të fortë Evropiane.

• Të organizohen tre seminare rajonalë në (Estoni, shkurt, Maltë, qershor dhe Gjermani, tetor) me qëllim përgatitjen efektive të kongresit tjetër Evropian të binjakëzimit, të planifikuar për 2011-ën, me synim rinovimin dhe modernizimin e aksioneve të binjakëzimit dhe partnershipit të autoriteteve lokale evropiane dhe aktorëve të tjerë, si edhe të ardhmen e programit Evropian të qytetarisë aktive pas 2013, • Të nxiten idetë e ngritura në letrën e CEMR për modernizimin dhe fuqizimin e binjakëzimit si instrument për zgjerimin e qytetarisë Evropiane, veçanërisht drejtuar Komisionit Evropian dhe Parlamentit Evropian.

riteteve Lokale dhe Rajonale dhe Komitetin e Rajoneve.

Qëllimi A5: Të zhvillojë punën e CEMR në lidhje me Evropën Juglindore, duke ndihmuar për të fuqizuar kapacitetet evropiane të shoqatave kombëtare të rajonit.

• Të organizohen takime me përfaqësuesit e organizatave të shoqërisë civile Evropiane me synim zgjerimin e bashkëpunimit dhe rritjen e pjesëmarrjes së qytetarëve në debatet dhe çështjet Evropiane, duke i përfshirë në përgatitjen për Kongresin tonë të Binjakëzimit.

• Të vazhdojë dialogu me Concord me qëllim që të fuqizojë bashkëpunimin e OJF-ve me autoritetet lokale për zhvillimin ndërkombëtar (shpjegohet në nenet e mposhtëm) dhe lidhur me zhvillimin e arsimit në Evropë.

• Të bashkëpunojë efektivisht me NALAS, duke përfshirë pjesëmarrjen në ngjarje dhe këshilla për temat përkatëse të qeverisë vendore dhe demokracisë.

• Të punojë me shoqatat kombëtare të vendeve të Ballkanit Perëndimor, p.sh. mbi çështjet e Integrimit Evropian dhe pjesëmarrjen aktive në programet e BEsë për binjakëzimin.

Qëllimi A6: Të nxisë demokracinë lokale në Evropën Lindore • Të organizojë një takim në Ukrainë, me shoqatën e Ukrainës.

• Të zhvillojë dialogun për demokracinë lokale me partnerët në Bjellorusi.

Qëllimi A7: Të nxisë demokracinë dhe qeverisjen e mirë në partnership me Këshillin e Evropës dhe në veçanti Kongresin e Auto-

Integrimi Europian dhe Qeverisja Vendore

• Të vazhdohet bashkëpunimi me Agjencinë Ekzekutive të Arsimit dhe Kulturës të Komisionit Evropian, duke i dhënë mbështetje dhe pjesëmarrje në dialogun e strukturuar për programin “Evropa për Qytetarët”.

• Dialog i hapur me anëtarët e Parlamentit Evropian mbi të ardhmen e programit të qytetarisë aktive Evropiane (veçanërisht binjakëzimin dhe partnershipin e autoriteteve lokale) dhe me një këndvështrim për financim të mjaftueshëm për të ardhmen.

• Të punojmë me shoqatat tona kombëtare me qëllim që ta bëjmë Website e Binjakëzimit një mjet efektiv për kërkim partneri dhe shpërndarje informacioni/ të praktikave të mira.

• Të punojë për çështje me interes të përbashkët me Kongresin, dhe Komitetin e Rajoneve, duke përfshirë rezultatet e konferencës së Ultrechtit të Ministrave të Pushtetit Vendor, dhe të nxisë e publikojë Javën e Demokracisë Lokale.

• Të zbatojë marrëveshjen e bashkëpunimit me Komitetin e Rajoneve, duke identifikuar fushat e interesit të përbashkët për veprime të bashkuara specifike.

Qëllimi A8: Të zgjerojë bashkëpunimin në nivel Evropian midis qeverisë vendore e rajonale dhe organizatave të shoqërisë civile.

Qëllimi A9: Të fillojnë përgatitjet për kremtimin e 60-vjetorit të CEMR në 2011, puna dhe parimet e tij.

• Rënia dakord e konceptit të përgjithshëm për ngjarjen dhe të planifikimi i përmbajtjes tematike.

Shënim:Do të botojmë në vazhdimësi materiale për veprimtaritë e organizmave evropiane ku SHBSH është anëtare.

Ky program vazhdon në numrin tjetër të Gazetës së Bashkive

9

Integrimi Europian dhe Qeverisja Vendore

10

Konventa e Kryetarëve të Bashkive për ta bërë Strategjinë e Evropës 2020 një sukses Salerno, 29 prill 2010

Qytetet e angazhuara në Konventën e Kryetarëve të bashkive po presin një sinjal të fortë nga Komisioni Evropian dhe Vendet Anëtare.

Në 4 Maj më se 1000 përfaqësues të qeverive vendore do të bashkohen në Parlamentin Evropian në Bruksel për ceremoninë e dytë të Konventës së Kryetarëve të Bashkive.

Energjia e qyteteve luan një pjesë aktive në këtë nismë unike e cila sjell së bashku 1700 Kryetarë bashkie Evropianë të gjithë të angazhuar për Klimën e BE dhe objektivat e Energjisë.

Pas dështimit të negociatave ndërkombëtare mbi ndryshimet klimatike dhjetorin

e kaluar dhe rreziqet e energjisë – si ndotja nga nafta – që janë më akute, ne kemi nevojë për aksion lokal të na udhëheqë ne drejt “qyteteve me konsum të ulët energjie por me cilësi të lartë jetese për të gjithë”. Papunësia, varfëria, arsimimi, përtëritja teknike dhe shoqërore janë të gjitha pjesë e të njëjtit objektiv, për të krijuar një lloj të ri rritjeje.

Gjatë Asamblesë së tij të Përgjithshme në Salerno më 29 Prill, Energjia e Qyteteve miratoi një rezolutë që i bën thirrje Komisionit Evropian dhe gjithë Shteteve Anëtare për të mbështetur financiarisht qytetet e angazhuara në Konventën e Kryetarëve të Bashkive përmes Planit Ekonomik Evropian ose Fundeve Strukturore dhe të Kohezionit.

Sistemi i ri i taksave në Fier përmirëson shërbimet publike Kryetari i Bashkisë së Fierit, Baftjar Zaqaj, dhe Oficeri i USAID, Stephen Herbaly, përuruan më 23 shkurt 2010 një sistem të ri të kompjuterizuar të taksave vendore për Bashkinë e Fierit.

Sistemi i zhvilluar nëpërmjet Programit të USAID-it për Qeverisjen Vendore në Shqipëri (LGPA) mundëson një administrim më të efektshëm dhe më efikas të vjeljes së taksave dhe ofrimit të shërbimeve që do të rezultojnë në të ardhura më të mëdha nga taksat për bashkinë dhe në shërbime më të mira për qytetarët e Fierit. Me sistemin e ri të kompjuterizuar, departamenti i taksave do të ulë kohën që duhet për të llogaritur

saktësisht detyrimet tatimore, për të evidentuar pagesat e taksave, do të hartojnë raporte më të mira dhe më të shpeshta si dhe do të analizojnë të ardhurat nga taksat, të rëndësishme për zyrtarët e urbanistikës dhe zyrtarë të tjerë.

Kryetari i Bashkisë së Korçës Niko Peleshi është shpallur si kryetari më miqësor ndaj çështjes rome në Shqipëri.

 Strehimi i familjeve në nevojë.

24 familje rome janë strehuar në apartamente me kredi të ulët.

Kryebashkiaku Peleshi fiton kështu garën mes kryetarëve të bashkive dhe komunave shqiptare, në kuadër të fushatës evropiane "Romët Tipikë", e cila është një fushatë ndërkombëtare për të respektuar qytetarinë e të gjithëve, në një shoqëri të vetme, duke synuar të promovojë imazhin e romëve dhe të forcojë zërin e tyre kundër diskriminimit dhe stigmatizimit.

 Rikonstruksioni i një godine të përbashkët ku jetojnë disa familje rome dhe egjiptiane në bashkëpunim me organizata rome.

“Me një vizion drejt një qyteti gjithëpërfshirës Kryetari i Bashkisë së Korçës do të vazhdojë të mbështesë politikat sociale që favorizojnë komunitetin rom dhe që ndihmojnë integrimin e tij në qytet, komb dhe të gjithë Evropën. Si njohës i mirë i traditave, kulturës dhe gjuhës rome, Kryetari i Bashkisë së Korçës mendon se një qytet ku integrohen vlera, tradita, gjuhë dhe zakone të ndryshme, është një qytet gjithëpërfshirës, më i bukur dhe me më shumë vlera të shtuara konkurruese”.

Për një Qeverisje të mirë Vendore

Kryetari i Bashkisë së Korçës Niko Peleshi shpallet kryetari më miqësor ndaj çështjes rome

 Kopshti rom Bashkia Korçë mbulon kostot operative  Kënd i ri lojërash për fëmijët  Kampet Verore Nga 250 fëmijë që frekuentuan kampin, rreth 40 % kanë qenë fëmijë romë dhe egjiptianë nga familje me probleme social-ekonomike  Lehtësi biznesi për sipërmarrësit e rinj Të rinj të komunitetit rom dhe egjiptian u trajnuan në profesione si elektricist, hidraulik, mobilieri, parukeri dhe rrobaqepësi .

Projektet e Bashkisë Korçë në mbështetje të komunitetit rom  Rikthimi në shkollë i 30 fëmijëve romë  Largimi i fëmijëve nga rruga 800 fëmijë u sensibilizuan dhe vijojnë të sensibilizohen për rreziqet e rrugës dhe të drejtat e fëmijëve. Nga këta 450 përfituan ndihmë të drejtpërdrejtë. 30 fëmijë ndiqen nga psikologu i shkollës.  Tekste dhe mjete shkollore falas 200 fëmijë kanë përfituar mjete shkollore falas për 100 fëmijë të tjerë tekste shkollore.

 Grande për familjet në nevojë 100.000 Lekë për 20 familje rome të shoqëruara me një kredi të lehtë me interes të papërfillshëm për hapjen e një biznesi familjar.  Investime komplekse në infrastrukturën e lagjeve rome.

11

Samiti i 2-të i Romëve u organizua në Pallatin e Kongreseve në Kordovë, Spanjë. Arsyeja e përzgjedhjes së Spanjës si vend për zhvillimin e samitit ishte sepse kishte presidencën e radhës.

5 kryetarë bashkish u përzgjodhën nga 5 vende të Evropës, Bullgari, Maqedoni, Moldavi, Rumani, Shqipëri. Këta kryetare janë përzgjedhur nga fushata Tipical Roma e organizuar nga Rrjeti ERGO dhe në Shqipëri nga organizata Roma Active Albania.

Samiti organizohej nga Këshilli i Evropës, Bashkimi Evropian, Parlamenti Evropian. Theksi në këtë samit u vendos në Edukim, Shëndetësi, Punësim, Strehim, por më shumë atë në edukim-arsimim.

Në këtë samit kishte pjesëmarrës nga të gjithë organizmat ndërkombëtare, Kryeministra, ministra, zëvendësministra, deputetë të Parlamentit Evropian, Ambasadorë, organizata si SOROS, OSCE, një delegacion nga Uashintoni, etj.

Kryetarin i Bashkise , z Niko Peleshi u shoqërua për në Spanjë nga koordinatori i zyrës rajonale Roma Active Albani, z Erion Jakupi.

Kryetarit të Bashkisë Korçë, z. Niko Peleshi, certifikata me titull “ Kryetari më miqësor ndaj çështjes rome në Shqipëri” iu dorëzua nga zj. Ruus Dijksterhuis, drejtoreshë e organizatës Spolu Holandë.

Te nderuar lexues, adresa e re e SHBSH-së është: Gazeta e Bashkive mbështetet nga Intercooperation, financuar nga Qeveria Zvicerane (SDC), në kuadrin e Programit për Decentralizimin dhe Zhvillimin Lokal.

Shoqata e Bashkive të Shqipërisë Rr. “Avdyl Frashëri”, Pall. 11, Shk. 2, ap. 14, Tiranë Tel/fax ++ 355 4 2257603/6, Email: aam@albmail.com, Url: www.aam-al.com