Gazeta e Shoqates se Komunave te Shqiperise nr 4

SHOQATA E KOMUNAVE TË SHQIPËRISË Mundësia më e mirë për Komunat dhe drejtuesit e tyre!

Nr.4. Janar 2008. Organ i Shoqatës së Komunave të Shqipërisë.

Adresa: Rr. “Dervish Hima”, Kulla 2, Apt.33 (mbrapa stadiumit “Qemal Stafa”), Tirana - Albania. P.O. Box. 2377.

Tel&Fax: +355 4 259 318. E-mail.aac@abcom.al. Webpage:www.aac-al.org.

URIM

PUNË TË MBARË DHE SUKSESE NË ARRITJEN E OBJEKTIVAVE TUAJA PËR VITIN 2008 SIDA interesohet per qëndrueshmërine e Shoqatës së Komunave

P

erfaqesuesit e zyres se SIDA ne Shqiperi, Agjencisë Suedeze për Zhvillim Ndërkombëtar, organizuan nje takim me dt. 06 Dhjetor 2007 ne zyrat e shoqates me qellimin per te vleresuar progresin e deritanishem te projektit me synimin per te zhvilluar rekomandime per qendrushmerine e projektit.Ne takim moren pjese perfaqesuesit e SIDA: Z. Ralph Monö (Shefi i zyres se SIDA ne Shqiperi) Znj. Linda Gjermani Oficere Programi.

Gjithashtu te pranishem ishen edhe Z. Paul Dixelius (Menaxher i projektit DAAC), Z. Jacob Bac (Perfaqesues i VNG-International), Perfaqesuesit e FLAG : Znj. Alba Dakoli (Drejtoreshe ), Z. Artan Rroji.

Ne takim moren pjeseZ. Sabri Sallaku Kryetar i SHKSH-se,si dhe dy nenkryetaret Z. Ylli Kupi ,Z. Viktor Çervanaku .

Ne takim u diskutuan centje teper thelbesore qe lidheshim me:Sherbimet e SHKSH per anetaret e saj, kerkesat dhe mundesite, Qendrueshmeria institucionale dhe financjare e SHKSH-se,E ardhmje e projektit pas 2008. Ne cilat drejtime do te shkohet,Rolet e partnereve te projektit ne lidhje me te ardhmen Takimi u vleresua i rendesihem nga te gjithe palet e pranishme,dhe u shpreh gadishmeria per koperim dhe bashkepunim,u theksua rendesia dhe roli i ShKSh ne procesin e decentralizimin ,roli i ShKSh ne ndihme te komunave dhe roli qe duhet te luajne vete komunat ne forcimin shoqates duke e mbeshtetur ate me te gjithe format dhe menyrat ,rregullat dhe statutin e saj.

Mëë shumëë mbëështetje dhe pëërkushtim për Shoqatëën tonëë Bisedë me Kryetarin e Komunës Dërmenas, Fier z.Fadil Selaci - FAQE 3

Aktivitete dhe arritje 2007 Permbledhje nga raport i aktiviteteve për periudhën korrik-dhjetor Komiteti drejtues i SHKSH zhvilloi mbledhjen tij të rradhës më datës 21.12.2007 në Komunën Bradashesh, Elbasan.Anetaret e KD u pritën nga Z.Sollaku i cili ndër the tjera u prezantoi kolegëve arritjet e kesaj komune,mënyrën e organizimit dhe të funksionimit te saj.

Në takimin e Komitetin Drejtues ndër të tjera u diskutua mbi aktivitet e realizuara gatë periudhës midis dy takimeve , te prezantuara nga Drejtoti Ekzekutiv Z.Agron Haxhimali.

Raporti perqendrohet ne arritjet dhe aktivitet lidhur me tre funksionet baze te shoqates: 1. Përfaqësimi i interesave të Komunave a. Projekt-vendimi për Procedurat e Administrimit të Fondit Pyjor b. Projekt ligji për “Planifikim e Teritorit c. Projekt ligji për”Huamarrjen Vendore”. d. Projekt ligji për “Financave Vendore”. e. Draft Strategjia e Decen-

Komiteti Drejtues i Shoqatës së Komunave të Shqipërisë

KOMITETI DREJTUES MIRA TOI: MIRAT 1. Planin e punës së SHKSH për periudhën Janar – Gusht 2008 2. Strategjinë e Komunikimit të Shoqatës së Komunave të Shqipërisë 3. Kuadrin Strategjik të Lobimit të Shoqatës së Komunave të Shqipërisë 4. Përbërjen e Komisioneve të Përhershme të SHKSH tralizimit f. Hartimi i Startegjive Sektoriale dhe Rajonale Per te gjithe keto ligje dhe vendime ShKSh ka dhene kon-

tributin e saj,ka bere oponece, ka bere sygjerime bazuar ne konsultimet me anetaret e saj.

Ne grupet e punës te ngritura per hartimin e ketyre ligjeve

ShKSh ka pasur përfaqësuesit e saj. ShKSh dëshiron te falenderoj përfaqesuesit dhe institucionet që gjithmonë e kanë përfshirë ShKSh. Nder te tjera ne raport theksohet dhe pune a shoqates per Amendimin i ligjit “Për nëpunësin civil” për përfshirjen e aministratës së komunave. Në këtë ligj ShKSh, ka angazhuar dhe ekspertizën e saj me furiste komunash, kryetare etj, dhe ka dhënë sugjerimet e saj për ndryshimet e mundëshme dhe përkatësisht: Neni 2 “Përkufizimet dhe fusha e veprimit” propozohet që në përkufizimet “Institucionet e administratës publike të nivelit qendor apo vendor”, “Institucione të pavarura”, ku vec të tjerave futen dhe bashkitë e qarqet, të përfshihen dhe komunat.

Në termin “epror direkt” përfshihen drejtues dhe titullarë të dikastereve. Në komuna, propozohet që termi “epror direkt”t’ i referohet vetëm Kryetarit te Komunes.

(Vijon në faqen 2)

KOMENTE E SHKSH-SË MBI STRATEGJINË E DECENTRALIZIMIT

S

hoqata e komunave në tërësi e vlerëson pozitivisht dokumentin por sugjeron disa përmirësime të cilat po i rendisim më poshtë.

1-Lidhur me Përmirësimin e Sistemit Finaciar Vendor: Adaptimi i transfertës së pakushtëzuar të bëhet jo vetëm mbi bazën e përgjegjësive por edhe mbi bazën e shërbime publike që NJQV kryejnë.

2-Ligji për huamarrjen: Mendojmë se ky ligj duhet të fillojë nga zbatimi brenda vitit 2008, me qëllim që të testohet situata brenda një kohe të pranueshme brenda këtij mandati. Ligji duhet të përcaktojë qartë nivelin e borxhit, mekanizmat, saksionet dhe paralajmerimin për risqet.

3-Lidhur me forcimin e statusit profesional të stafit të komunave: Vlerësohet pozitivisht mbështetja e QQ për këtë nisëm që i paraprin tendencës për cilësi shërbimi. Sugjerohet që lidhur me standartet e rekrutimit të ngrihen 5 qendra rajonale që të shërbejnë për të gjitha komunat .

4-Lidhur me paketën e ligjeve për transferimin e pronave: ShKSh mendon se ky proces duhet urgjentisht të përshpejtohet.

5-Lidhur me kalimin e ujësjellesave: Mendojmë se kjo është e rëndësishme të jetë detyrë e QV por duhet të bëhet kujdes nga QQ në

drejtim të: kuadrit të plotë ligjor dhe të detajuar për ujësjellsa që janë ndërkomunal, faturës finaciare, përgatitjes së një manuali për standartet e këtij shërbimi dhe kualifikimi i PV. 6-Lidhur me ndarjen e përgjegjësive në sektorin e arsimit dhe shëndetsisë: Duhet të ketë një kuadër të qartë të këtyre përgjegjësive ku NJQV të kenë më shumë kompetenca administrative.

7-Roli i këshillit të qarkut: Kjo është një cështje që ne mendojmë se duhet parë në dritën e përmirësimit të funksionit të këtij institucioni, në këndvështrimin e riorganizimit administrativ dhe zgjedhor të këtij institucioni, dhe më pas dhëniet e detyrave specifike.

8-Profili i asistencës së trajnimeve: Institucionet qendrore, dhe sidomos Ministria e Brendëshme, duhet të kordinojnë punën e tyre me organizmat ndërkombëtarë, në një bashkëpunim të ngushtë dhe ligjor me Shoqatat e të Zgjedhurve Vendorë për të realizuar trajnime me cilësi dhe të standartizuara për PV. Ky dokument duhet të prezantohet në takime/workshope rajonale me të gjithë të zgjedhurit vendorë me qëllim që ata të njhem me të dhe të japin mendimet e tyre. Ai të ketë bashkangjitur në formën e matricës disa strategji të tjera ndërsektoriale që janë shumë relevante me strategjinë e decentralizimit.

2007 - AKTET MË TË RËNDËSISHME LIGJORE TË MIRATUARA

K

uvendi i Shqipërisë për vitin 2007 ka miratuar një sërë ligjesh, të cilat ndikojnë në funksionimin e pushtetit vendor.

Më poshtë po i rendisim sipas rradhës kronologjike: 1. Ligji Nr. 9675, dt. 13.01.

2007 “Për disa ndryshime në ligjin 8417, dt. 21.10.1998 “Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë” Ky ligj solli një ndyrshim të rëndësishëm përsa i përket zgjatjes së mandatit të organeve të zgjedhura të pushtetit vendor, nga tre në katër vjet.

2.Ligji nr. 9720, dt. 23. 04.

2007 “Për auditin e brendshëm në sektorin publik” Në bazë të këtij ligji në cdo

njësi të qeverisjes vendore, por edhe ndërrmarrje apo njësi në vartësi të tyre, duhet të ngrihen dhe funksionojnë njësitë e auditit të brendshën, të cilat kanë një rëndësi të madhe për mirëfunksionimin e administratës publike.

3.Ligji Nr. 9723, dt. 03. 05.

2007 “Për Qendrën Kombëtare të Rregjistrimit” Ligji sjell një lehtësim të procedurave të rregjistrimit të biznesit, nëpërmjet krijimit të “Qendrës Kombëtare të Rregjistrmit (QKR)” dhe ngritjes së “sporteleve vendore” pranë organeve të qeverisjes vendore, të cilat kanë dhe të drejtën e lëshimit të NIPT-it.

4. Ligji nr. 9734, dt. 14. 05.

2007 “Për Turizmin” Duke rregulluar organizimin dhe funksionimin e veprimtarisë së turizmit, në aspektin institucional dhe funksional, ligji parashikon disa kompetenca dhe përgjegjësi konkrete për organet e pushtetit vendor dhe sjell më shumë hapësirë veprimi për njësitë vendore me potenciale turistike.

5. Ligji nr. 9774, dt. 12. 07.

2007 “Për vlerësimin dhe administrimin e zhurmës në mjedis” Ligji i jep mundësi njësive vendore të marrin masa parandaluese për mbrojtjen e shëndetit të komunitetit nga zhurmat. Ai parashikon dhe kompetenca për kontrollin e subjek-

teve që shkatojnë zhurma dhe marrjen e masave ndëshkuese për to.

6.Ligji nr. 9780, dt. 16. 07.

2007 “Për inspektimin e ndërtimit” Ky ligj i jep pushtetit vendor kompetencën për kontrollin dhe disiplinimin e ndërtimeve në territoret e administruara prej tij.

7.Ligji nr. 9808, dt. 24. 09.

2007 “Për disa ndryshime dhe shtesa në ligjin nr. 8378, dt. 22.07.1998 “Kodi rrugor i Republikës së Shqipërisë” Ky ligj ju kalon njësive vendore kompetencat e policisë së qarkullimit rrugor për kontrollin e parkimit të automjeteve në territorin e tyre.

SHOQATA E KOMUNAVE TË SHQIPËRISË

Nr.4. Janar

2008

/2

Përshkrim i ligjit “Për planifikimin territorial’’

P

Duke diskutuar mbi Stausin e Nëpunësit Civil

Aktivitete dhe arritje 2007 (Vijon nga faqja 1)

Neni 10, “Institucionet e Pavarura” propozohet që detyrat e “departamenteve të personelit për administrimin e shërbimit civil”, përcaktuar për instiucionet, në komunë të mund t’i akordohen një tjetër sektori të strukturës organizative, ose me miratimin e qarkut, të vendosin që disa funksione të menaxhimit të personelit të kryen nga qarku në emër të komunës. Sa i përket pranimit në shërbimin civil nëpërmjet komiteteve të vecanta ad hoc të përbëra prej pesë anëtarësh, në komunat këto komitete të përbëhen nga tre persona: një përfaqësues i departamentit të personelit, një përfaqësues i komunës dhe një ekspert i shquar profesionalisht ose një profesor në fushën përkatëse Neni 24, Ndryshimi i kërkesave për vendin e punës. Në paragrafin “në rastin e ndryshimit të kërkesave për vendin e punës, për shkak të ndryshimit të përshkrimit të punës”, propozohet të shtohet “dhe ndryshimet janë të domosdoshme për kryerjen e funksioneve të reja ose të ndryshuara të institucioneve të administratës publike qëndrore ose vendore”. Nëse në institucionet qëndrore nëpunësit civil i lihen 6 muaj kohë për tu përshtatur me kërkesat e reja, në komunat propozohet t’ i lihen 12 muaj kohë.

2. Ofrimi i shërbimeve për Komunat Trajnimi për Lidershipin kyshërbim u ofrua për të gjithe kryetarët e komunave në te 12 qarqet e vendit.Kurrikula e përgatitur u vlersua mjaft e perdorshme nga kryetaret e komuneve dhe sidomos nga te zgjedhurit për hërë te parë.

Organizimi i seminarit për Avokati e Lobim. Anetarët e KD si përfaqësuas te shoqatës u trajnuam mbi teknikat e avokatisë dhe lobimit me qellim mbrojtjen e interesave te komunave.

Ne raportë u përmend edhe konstitutimi i Komisionit të Revizionimit Financiar me kryetar Z. Safet Myftari dhe Komisionit të Manadateve, Statutit dhe Rregullores me kryetar Z. Rahim Lala.

3. Komunikimi dhe Shpërndarja e Informacionit per Komunat ka qenë në qendër të vëmendjes duke dërguar në vazhdimësi paketa informuese tek të gjithe antarët, përfshi raportet e punës dhe gjithçka tjeter që i shërben komunikimit dhe transparencës.

2008 - Viti i zbatimit të strategjive K

onsorciumi zbatues i projektit ‘Zhvillimi i Shoqatës së Komunave të Shqipërisë’, dhe stafi i Shoqatës, punuan së bashku për të detajuar planin e aktiviteteve të projektit për vitin e tij te fundit. Plani Vjetor i përpiluar, iu prezantua Kryesisë së Shoqatës dhe u miratua ne Komitetin Drejtues.Përgjithësisht, veprimtaritë e vitit të fundit të projektit ‘Zhvillimi i SHKSH’, financuar nga SIDA do te fokusohen në zbatimin e strategjive që SHKSH ka përpiluar e miratuar si dhe vënien në funksionim të mjeteve dhe kapaciteteve të zhvilluarë deri tani nga projekti i asistencës.

Veprimtaritë konkrete te projektit, sipas komponentëve përkatës janë: Komponenti 1: Forcimi i kapacitetit të SHKSH për të përfaqësuar anëtarët e saj Veprimtaria 1.1: Takimet e planifikuara të Komitetit Drejtues të SHKSH Periudha kohore: Java e tretë e Dhjetorit; Java e tretë e Marsit 2008, Java e fundit e Qershorit 2008 Komponenti 2: Sigurimi i një zyre qendrore operacionale për ShKSh Veprimtaria 2.3: Ngritja e një sistemi për monitorimin dhe vlerësimin e dokumenteve strategjike të SHKSH Periudha kohore: Mars – Qershor 2008 Komponenti 3: Krijimi i një sistemi për vetmbështetjen financiare të ShKSh Veprimtaria 2.3: Asistencë për zbatimin e Strategjisë së Qendrueshmërisë Financiare të SHKSH Periudha kohore: Java e fundit e Shkurtit 2008 Komponenti 4: Forcimi i kapacitetit përfaqësues dhe rolit të mbrojtjes së interesave të

ShKSh Veprimtaria 4.1: Përpilimi i kuadrit strategjik të lobimit dhe negociatave për SHKSH Periudha kohore: Prill – Maj 2008 Veprimtaria 4.2: Lehtësimi i takimeve dhe procedurave të mbledhjeve të Komiteteve të Përhershme të Shoqatës në mënyrë që të përgatiten për vendimmarrje dhe negocim Periudha kohore: Maj – Qershor 2008 Veprimtaria 4.3: Ngitja e Forumeve Profesionale të SHKSH që raportojnë tek Komisionet e përhershme dhe KD Periudha kohore: Një takim në Prill 2008 dhe një në Maj 2008, për secilin prej dy Forumeve Profesionale Komponenti 5: Përmirësimi i kryerjes së shërbimeve të ofruara nga ShKSh Veprimtaria 5.1: Zhvillimi i Strategjisë së Ofrimit të Shërbimeve Periudha kohore: Java e fundit e Janarit deri në Javën e tretë të Marsit. Zbatimi fillon në Prill Veprimtaria 5.2: Shpërndarje e praktikave të mira komunale Periudha kohore: Dhjetor 2007 – Janar 2008 Komponenti 6: Krijimi i sistemeve funksionalë të përhapjes dhe komunikimit Veprimtaria 6.1: Përpilim dhe zbatim i Strategjisë së Komunikimit Periudha kohore: Miratimi i strategjisë, Dhjetor 2007. Zbatimi duke filluar nga Janari 2008 Veprimtaria 6.2: Asistencë SHKSH-së për komunikimin periodik me antarësinë Periudha kohore: Edicione të Gazetës së Komunave në Dhjetor, Maj, Gusht

roçesi i hartimit të projek tligjit “Për planifikimin territorial”, u organizuar në mënyrë që të përfshiheshin të gjithë aktorët e interesit, si ato shtetërore ashtu edhe ato të pavarura.

Objektivi kryesor i këtij ligji, neni 2, është sigurimi i përdorimit të qëndrueshem të tokës në përputhje me dokumentat ndërkombëtarë dhe evropianë, duke siguruar transparencën dhe pjesëmarrjen e publikut në vendimmarrje.

Thelbi i sistemit të ri të planifikimit, i miratuar në këtë ligj, konsiston në kalimin nga planifikimi urban në atë gjithëpërfshirës (përqasja evropiane) Ai siguron decentralizimin e plotë të kompetencave si në hartimin e instrumentave planifikues ashtu dhe në miratimin e zbatimin e tyre Në kuadër të planifikimit në nivel kombëtar, autoriteti kombëtar i planifikimit ushtrohet nga ministritë dhe organet e

tjera të qeverisjes qëndrore dhe nga Agjencia e Planifikimit Kombëtare (APK) Përsa i përket autoritetit vendor të planifikimit, ai shtrin kompetencat e tij në të gjithë territorin administrativ të njësisë vendore (urbane dhe rurale) dhe miraton instrumentet e planifikimit dhe kontrollet e zhvillimit vendor si dhe zbaton instrumentet e planifikimit dhe kontrollet e zhvillimit vendor e kombëtar.

Planet territoriale vendore hartohen me nismën e kryetarit të njësisë vendore ose të aktorëve të interesit sipas një proçesi konsultimi të gjerë me publikun. Ato shqyrtohen dhe miratohen nga këshilli vendor.

Në lidhje me zonat rurale, autoritet e planifikimit vendor do të zbatojnë politikat territoriale kombëtare për zonat rurale. Instrumentet e planifikimit vendor do të përcaktojnë kufijtë e zonave rurale dhe do të ven-

dosin pjesët e zonave rurale në të cilat përdorimet urbane ndalohen rreptësisht dhe ato në të cilat lejohet zhvillimi i kufizuar për mbështetjen e përdorimeve rurale. Këta instrumentë vendorë duhet të përputhen plotësisht me politikat kombëtare detyruese për zonat rurale.

Kontrollet e zhvillimit vendor sigurojnë zbatimin e politikave dhe planeve vendore, parandalimin e një zhvillimi thelbësisht të ndryshëm nga ai i zonës gjatë fazës së miratimit të planit vendor.

Në rastin e rezervimit publik të tokës, autoriteti i planifikimit mund të vendosë rezervimin publik të të gjithë apo të një pjese të pasurisë së paluajtshme që është kryesore për plotësimin e një nevoje kryesore publike që shkaktohet drejtpërsëdrejti nga zhvillimi i propozuar.

Monika Daci Jursite e ShKSh

PYJET - PRONËSI APO PËRDORIM TË NJËSIVE VENDORE

N

ë mbështetje të Kush tetutës dhe të ligjit “Për Pyjet dhe Shërbimin Pyjor” Këshilli i Ministrave, vendosi të përcaktojë rregullat dhe procedurat për administrimin e fondit pyjor në pronësi apo përdorim të Njësive vendore. Më poshtë rendisim disa nga pikat më të rëndësishme të vendimit.

Administrimi i Pyllit realizohet nga njësitë vendore në përputhje me ligjin, kushtet e kufizimet e përcaktuara në aktin e transferimit të çdo njësie pronë, në pronësi apo në përdorim të njësisë vendore, rregullat teknike kombëtare të shfrytëzimit e aktet kombëtare të planifikimit të shfrytëzimit të pyjeve të parashikuara nga legjislacioni në fuqi dhe planit të mbarështrimit të miratuar nga këshilli i njësisë vendore për cdo Ekonomi pyjore.

Trajtimi rehabilitues i Ekonomisë pyjore apo pjesëve të saj realizohet nga njësia vendore nëpërmjet koncensionimit të shërbimit subjekteve të licensuara sipas legjislacionit në fuqi.

Njësia vendore mund të japë në përdorim pjesë të ekonomisë pyjore për punë kërkimore e studimore, për mbarështrimin e florës dhe

faunës së egër, për baza didaktike apo eksperimentale, për qëllime pushimi, argëtimi, shëndetësore, shoqërore, veprimtari turistike në përputhje me procedurat e parashikuara në legjislacionin në fuqi. Tarifat e përdorimit sipas llojit të veprimtarisë dhe sipërfaqes së Ekonomisë pyjore të dhëna në përdorim, miratohen nga këshilli i njësisë vendore.

Prerja e materialit drusor, mbledhja e bimëve mjeksore, etj, përvecse për qëllim rehabilitimi apo trajtimi të përvitshëm bëhet për plotësimin e nevojave të banorëve të njësive vendore me lëndë drusore për ndërtim e dru zjarri, për sigurimin e bazës ushqimore për blegtorinë dhe nevojat për bimë mjeksore, etj. produkte dytësore të pyllit. Vetëm në rast se pas plotësimit të këtyre nevojave dhe në përputhje me planin vjetor të shfrytëzimit rezultojnë kapacitete të tepërta, prerja apo mbledhja bëhet me qëllim shfrytëzimin ekonomik të pyllit.

Plotësimi i nevojave të familjes bujqësore të njësisë vendore përfshin: vjeljen e lëndës drusore për ndërtim e dru zjarri; vjeljen e bimëve mjeksore, etj. produkte dytësore të pyllit.

Këshilli i njësisë vendore, në bazë të kërkesave të paraqitura nga banorët, përcakton sasinë që përfiton cdo familje bujqësore dhe tarifën për njësi për sejcilën nga veprimtaritë e përcaktuara.

Shfrytëzimi ekonomik i pyjeve, kryhet nga njësia përkatëse e qeverisjes vendore nëpërmjet strukturave të krijuara posaçërisht për shfytëzim apo nëpërmjet kontraktimit të shërbimit subjekteve të licensuara sipas ligjit.

Subjeki i licensuar përzgjidhet nga njësia përkatëse e qeverisjes vendore në përputhje me legjislacionin e prokurimit publik Shitja e lëndës drusore, bimëve mjëksore, etj. produkte dytësore të pyllit, apo nga veprimtaritë e rehabilitimit dhe trajtimit bëhet nga njësia vendore nëpërmjet procedurave të ankandit sipas legjislacionit në fuqi.

Njësia vendore mund të japë në koncension Ekonomi pyjore apo pjesë të saj për realizimin e njerës apo më shumë prej veprimtarive të administrimit, sipas procedurave të parashikuara nga legjislacioni në fuqi.

Monika Daci Jursite e ShKSh

Principet për një qeverisje të mirë demokratike

N

isur nga perceptimi që, qeverisja e mirë është një koncept shumë-dimensional, e ngritur mbi principet, rregullat dhe praktikat e zhvilluara nëpër botë, eksperienca të zbatuara nga organizata të tjera ndërkombëtare dhe vetë Këshillit te Evropës, në fushat e demokracisë, të drejtave të njeriut, dhe të rendit, janë propozuar 12 Principe themelore të qeverisjes së mirë demokratike në nivele lokale.

1) Një drejtim i ndershëm i zgjedhjeve, Prezantim dhe Pjesëmarrje, për të siguruar mundësi reale për të gjithë qytetarët të kenë fjalën e tyre në punët publike lokale.

2) Përgjegjësi, të sigurojë që autoritetet lokale vazhdimisht të mbulojnë nevojat dhe pritshmëritë e qytetarëve 3 )Eficenca dhe efektivite-

ti, të sigurojë që objektivat janë plotësuar ndërsa mundësojnë përdorimin më të mirë të burimeve 4)Të qenurit i hapur dhe transparent, t’i sigurojë një akses të plotë publikut në informacion dhe lehtësojë kuptueshmërine se si drejtohen punët publike lokale.

5 ) Rendi , të sigurojë drejtësi, paanshmëri dhe mundësi parashikimi 6) Drejtim etik, të sigurojë që intereresi publik është vendosur para atij privat.

7) Kompetencat dhe kapacitetet , të sigurojë që perfaqësuesit lokalë dhe zyrtarët janë shumë të gatshëm të zbatojnë detyrat e tyre 8) Rinovime dhe gadishmëria për ndryshim, të sigurojë që përfitimet vijnë nga zgjidhjet e reja dhe praktikat e

mira 9) Qëndrueshmëria dhe orientimi afatgjatë, të marrë në konsideratë interesat e gjeneratave të ardhshme 10) Menaxhim financiar i shëndoshë, të sigurojë një përdorim të kujdesshëm dhe produktiv të fondeve publike 11) Të drejtat e njeriut, diversiteti kulturor dhe kohezioni social , të sigurojë që të gjithë qytetarët janë të mbrojtur dhe respektuar dhe se asnjë nuk është i diskriminuar ose i përjashtuar.

12 ) Përgjegjshmëri, t’u sigurojë përfaqësuesve lokalë dhe zyrtarëve të marrin përgjegjësi dhe të mbahen përgjegjës për veprimet e tyre Ky material është shkëputur nga Artikulli 3.1 I Kartes Evropiane per Vet – Qeverisje Lokale

SHOQATA E KOMUNAVE TË SHQIPËRISË

Nr.4. Janar

2008

/3

Roli i komunave në zhvillimin e rajonit Tiranë-Durrës

Nga AGRON HAXHIMALI

K

uadri i zhvillimit ra jonal Tirane-Durrës nuk është thjeshtë një dokument, por konsiderohet si një mekanizëm me instrumenta të përdorshëm dhe funksionalë për të gjithë institucionet dhe aktorët lokalë dhe qendrorë, politikëbërës dhe ekzekutues, për komunitetin e biznesit vendas dhe ndërkombëtar. Drafti paraqet një pamje të qartë të situatës në këtë rajon, me anët pozitive dhe gjendjen e padëshiruar; paraqet dinamizmin dhe potencialet e zhvillimit të këtij rajoni me interes jo vetëm kombëtar, por si një rajon potencial, dinamik dhe strategjik për rajonin e Ballkanit.

Drafti duket se respekton parimet e konkurencës për zhvillimin e zonave dhe rajonit në tërësi. Marrja në konsideratë e këtij dokumenti zhvillon progresivisht oportunitete dhe barazi për zhvillim ekonomik e social dinamik, duke respe-

ktuar qëndrueshmërinë e burimeve që ka dhe mund të japi natyra në këtë rajon.

E ardhmja e këtij rajoni gjatë 20 viteve është perceptuar qartë në formulimin e vizionit.

Zhvillim i qëndrueshëm dhe i integruar. Zhvillim urban dhe zhvillim rural. Zgjerimi i vendbanimeve në periferi, zhvillimi i zonave rurale dhe tendencat respektive që janë trajtuar në këtë kuadër përbëjnë padiskutim një bazë informacioni dhe orientime për qeveritë komunare (këshillat dhe kryetarët e komunave të këtij rajoni). Po kështu edhe rekomandimet për zhvillimin e fshatrave-ku del domosdoshmëri caktimi i vijave të verdha, dhe parandalimi i ndërtimeve ilegale, programet për leje ndërtimi dhe respektimi i standarteve në këtë fushë duhet të shërbejnë si udhërrëfyes për qeveritë vendore që detyrimisht duhet të jenë jo vetëm suportues të kuadrit por duhet të integrojnë zhvillimin e zonave të tyre në harmoni me zhvillimin rajonal.

Këto rekomandime janë në përputhje me moton se “pa zhvillim rural nuk mund të kemi zhvillim urban”. Zhvillimi i zonave rurale moderne në çdo rajon, duhet të shikohet me vëmendje së pari nga vetë drejtuesit e komunave, sepse janë pikërisht vetë këto zona që e përbëjnë në masën më të madhe hapsinore rajonin dhe përfitues direkt janë dhe komunitet që jetojne në fshat.

Komunat duhet të pranojnë dhe adoptojnë strategjinë e zhvillim rural sipas

gjendjes aktuale të sejcilës komunë, por cdo përshtatje duhet të ketë parasysh tendencën e bashkëpunimit ndërkomunal dhe të mos cënojë zhvillimin e rajonit. Zhvillimi i fshatit, ruajtja e traditave dhe kulturës së gjërë rurale, si elementë kryesorë që e bejnë rajonin sa atraktiv dhe të civilizuar por që bëjnë dhe zbutjen e varfërisë rurale kërkojnë iniciativa dhe politika si nga pushteti qendror ashtu edhe nga vetë komunat. Çdo komunë që do të bëjë një plan të tillë, duhet patjetër ta prezantoje planin e saj te institucionet qendrore dhe aktorë të tjerë, duke theksuar se është në përputhje me dukumentin kuadër të zhvillimit të rajonit përkatës dhe të kërkojë nga qeveria mbështetje për implementimin e planit.

Qeveria qendrore duhet patjetër të inkurajojë dhe të mbështesë me projekte Planet e zhvillimit ekonomik të komunave. Pikërisht këtu fillon sfida e partneritetit, bashkëpunimit dhe mbështetjes reciproke midis qeverisë vendore, qeverisë qendrore dhe agjensive të zhvillimit.

Zhvillimi i këtij rajoni duhet të jetë një shembull pozitiv mardhënjesh dhe partneriteti me të gjithë aktorët për vetë rëndësinë strategjike që ka rajoni, dhe sfidë mbetet zbatimi i këtij plani sipas parimeve, rregullave dhe standarteve që kërkohen për të pasur një zhvillim të qëndrueshëm dhe të integruar rajonal.

Mëë shumëë mbëështetje dhe pëërkushtim për Shoqatëën tonëë Bisedë me Kryetarin e Komunës Dërmenas, Fier z.Fadil Selaci Z. Kryetar, ju jeni në mandatin e parë të qeverisjes. Si i zgjedhur i ri, c’mund të thoni lidhur me ndjesitë tuaja në këtë pozicion? Cilat janë vështirësitë? - Në profesion jam agronom. Përvec detyrave të tjera së fundmi kam drejtuar një shoqatë kombëtare të farës së patates, mbështetur nga IFDC. Kam bashkëpunuar dhe me shumë organizata të tjera. Me këtë dua të them që në drejtimin teknik të problemeve e ndjej vehten shumë komod.

Po si drejtues i zgjedhur nga komuniteti? - Faktikisht vështirësitë e para kanë qenë në strukturimin dhe organizimin e administratës. Por kontaktet që kam pasur me shumë fermerë në të gjithë vendin, më bënë të njoh shpejt problemet dhe të përshtatem. Kjo solli si rezultat një ristrukturim dhe riorganizim të administratës mbi baza profesionale. Ç’ju shtyu të bënit këtë riorganizim? - Nuk gjeta nivelin e duhur arsimor të administratës.

Si teknicien nuk i gëlltis dot njerëzit që vegjetojnë. Tani kam një staf të mirëpërgatitur, 25 veta, 90% e tyre janë me arsim të lartë.

Ju e morët drejtimin e Komunës në Prill të vitit të kaluar. A mund të na thoni dicka lidhur me arritjet tuaja pere vitin 2007? Përgjithësisht arritjet identifikohen me investime në dobi të ko-

munitetit, dmth realizim të ardhurash. Në momentin që mora drejtimin e Komunës niveli i tyre ishte zero. Por falë një angazhimi total me të gjithë bashkëpunëtorët e mij arritëm të realizojmë investimet e planifikuara 100%, në masën 34.6 min. lekë. Janë rikonstruktuar dy qendra shëndetsore, është kryer riparimi dhe lyerja e të gjithë shkollave dhe rikonstruksioni i një kopshti. Në bujqësi është investuar në fushën e ujitjes duke mirëmbajtur pompat dhe kanalet vaditës. Për herë të parë është ngritur dhe funksionon KRRTja e Komunës, dhe inspektoriati i ndërtimit.

A mendoni se zgjatja e mandatit për të zgjedhurit vendorë do të ndikojë në të mirë të komunitetit? - Absulutisht po. Si

drejtues i ri e ndjej më shumë se të vjetrit. Fillimisht të duhet një periudhë orientimi. Pastaj ke hapësirën e nevojshme kohore për të punuar, natyrisht duke shpenzuar të gjithë aftësitë dhe energjitë e tua. Periudha tre vjecare nuk të krijonte kaq mundësi.

Shoqata ka kërkuar përfshirjen e administratës së Komunave në statusin e nënpunësit civil. A mendoni që jemi në drejtimin e duhur për zbatimin e këtij ligji?

- Kolegët më thonë që ka qenë një kërkesë e kahershme e tyre. Gjatë periudhës që unë drejtoj ka qenë synimi ynë kryesor. Më në fund ndjen kënaqësinë e arritjes së përbashkët.

Jeni njohur nag burime të ndryshme lidhur me paisjen me pasaportë shërbimi për Kryetarët e Komunave. E mendoni arritje të Shoqatës? - Zakonisht në bisedat tona e kemi quajtur një diferencim të të zgjedhurve vendorë çështjen e pasaportave të shërbimit. Është ngritur vazhdimisht në takimet e shoqatës.

Me të vërtetë i takojnë përgëzime të sinqerta drejtuesve të saj për këtë arritje, që është shumë e rëndësishme. Së pari sheshon atë diferencim që përmenda më sipër dhe krijon mundësi hapje dhe komunikimi me simotrat e rajonit.

(Vijon në faqen 4)

SNV ofron 1.8 milionë Euro per komunat

SNV–më mirë të dish se të kesh Nga NATASHA MAZARI Këshilltare për qeverisjen vendore, SNV Tiranë

S

hqipëria ishte vendi i parë ku SNV- Organizata Hollandeze për Zhvillim, filloi veprimtarinë e vet në Ballkan më 1993. Sot SNV ka 5 zyra në Fier, Tiranë, Korçë, Peshkopi e Kukës. Me një ekip prej afro 30 këshilltarësh , SNV ndihmon organizatat lokale të forcojnë kapacitetet e tyre në fushën e menaxhimit të burimeve natyrore (kryesisht pyjeve e kullotave), turizmit dhe bujqësisë. Por megjithëse e fokusuar në këto tre fusha specifike, puna e SNVsë ka si synim final përmirësimin e qeverisjes dhe sidomos asaj vendore. Këshilltarët tanë janë çdo ditë pranë njerëzve, duke punuar bashkë me ta për zgjidhjen e problemeve të zhvillimit, duke nxitur praktikat e qeverisjes së mirë dhe pjesëmarrjes.

Rezultatet e punës së tyre janë një dëshmi se jo vetëm fondet, por edhe dijet janë një aset i çmuar në zhvillimin e një vendi.

Natyrisht, zhvillimi nuk është pronë e një aktori të vetëm dhe këtë filozofi SNV mundohet ta zbatojë cdo ditë në punën e vet duke u përpjekur të lehtësojë dhe të nxisë marrëdhëniet midis të gjithë aktorëve në nivele të ndryshme. Dhe padyshim që në këtë kuadër, komunat janë një prej aktorëve të qeverisjes lokale me të cilët SNV ka një histori të gjatë bashkëpunimi.

Komunat kanë qenë dhe janë një partner i rëndësishëm i SNVsë në programin e pyjeve dhe kullotave komunale, që nisi më 1996. Në Fier dhe Korcë, disa komuna po ndihmohen që të zbatojnë një plan masash për nxitjen e turizmit natyror e kulturor. Në hartimin e strategjive rajonale për bujqësinë, SNV ka bashkëpunuar ngushtësisht me komunat në organizimin e takimeve për thithjen e mendimit të fshatarëve. Gjithashtu, SNV ka investuar në forcimin e Shoqatës së Komunave duke trajnuar disa prej anëtarëve të saj në aktivitete të ndryshme.

Por objektivi ynë afatgjatë është bashkëpunimi ndërkomunal në nivel rajonal- një model që ka filluar të zbatohet në qarkun e Dibrës me programin e forcimit të qeverisjes vendore. Pas një pune afro 2 vjeçare të SNV-së me

Këshillin e Qarkut, ky i fundit arriti të formulonte një projekt-propozim për realizimin e planeve strategjikë të zhvillimit që njësitë e qeverisjes vendore ne këtë qark kishin formuluar po me ndihmën e SNV-së. Ambasada e Mbretërisë së Vendeve të Ulëta u shpreh e interesuar për këtë projekt dhe në prill të vitit që shkoi ajo firmosi bashkë me SNVnë dhe Këshillin e Qarkut Dibër një marrëveshje mirëkuptimi për një program tre vjeçar me vlerë afro 4.1 milionë Euro. Programi synon forcimin e qeverisjes vendore në qarkun e Dibrës duke krijuar më shumë hapësira për pushtetin lokal, në mënyrë që ky i fundit të jetë më aktiv dhe të realizojë objektivat e veta në shërbim dhe në përputhje me nevojat e komunitetit. Njësitë e qeverisjes vendore janë ftuar të konkurojnë me projekte konkrete çdo 6 muaj dhe një komision i Këshillit të Qarkut në bazë të kritereve plotësisht transparente, bën përzgjedhjen e tyre. Bashkitë dhe komunat që aplikojnë për të marrë mbështetje financiare nga ky program, duhet të kontribuojnë me 30-40 % të vlerës së projektit me fondet e veta. Pjesë kryesore e këtij programi është dhe vazhdimi i asistencës për forcimin e kapaciteteve të njësive të pushtetit vendor, sidomos në fushën e menaxhimit financiar. Kjo pjesë e programit i është besuar SNV-së.

Në vitin 2007 komunat kanë arritur të fitojnë 4 projekte: 1. Komuna Melan-rindërtimi i rrugës dhe sistemit të ujërave të zeza, fshati Grevë 2. Komuna Lis- ndërtimi i tregut të komunës 3. Komuna Sllove- rindërtimi i kanalit kullues Sllove-Trojak 4. Komuna Tomin- ndërtimi i sistemit të ujërave të zeza, fshati Ushtelenze Për 2008, fondi i vënë në dispozicion të komunave dhe bashkive është 1.8 milionë Euro. Qëllimi është që ky projekt të shërbejë si shembull dhe për qarqet e tjera dhe deri tani ka gjasa që Qarku i Shkodrës dhe ai i Kukësit mund ta aplikojnë një qasje të tillë. Ky program është shembulli më i mirë sesi forcimi i kapaciteteve kontribuon në zhvillimin e vendit dhe SNV mbetet e përkushtuar ta vazhdojë këtë mision edhe në të ardhmen.

Çfarë është SNV-ja?

SNV është një organizatë ndërkombëtare me qendër në Hagë të Hollandës e cila ka si mision përmirësimin e qeverisjes dhe reduktimin e varfërisë. Ajo e nisi jetën e saj në vitet ’60 kur vullnetarë hollandezë shkuan në vendet në zhvillim dhe ofruan ndihmë në projekte të ndryshme. Me kalimin e viteve, SNV-ja u fokusua më shumë në dhënien e shërbimeve këshëllimore për institucionet dhe organizatat lokale që dëshironin të forconin kapacitetet e tyre për të qenë pjesëtarë me të drejta të plota në procesin e zhvillimit të vendeve përkatëse. SNV beson se vetëm në këtë mënyrë mund të kemi një zhvillim të qëndrueshëm, ndaj dhe investon për të. Sot SNV numëron afro 1000 këshilltarë në të gjithë botën, me një prani lokale në 33 shtete të botës të organizuara në 5 rajone: Ballkan (Shqipëri, Maqedoni, Mal të Zi dhe Bosnje-Hercegovinë), Amerikën Latine, Afrikën Lindore dhe Jugore, Afrikën Qendrore dhe Perëndimore dhe Azi.

SHOQATA E KOMUNAVE TË SHQIPËRISË

Nr.4. Janar

2008

/4

PROFILI I KOMUNËS EKSPERIENCA ÇEKE – sfidat dhe roli PAPËR i komunave në procesin e integrimit Komuna Papër në Qarkun e Elbasanit shtrihet në zonën qendrore të Shqipërisë së mesme, përgjate lumit Shkumbin në të dy krahët e tij në perëndim të qytetit në km 14 të superstradës Elbasan – Rrogozhinë dhe 6 km larg nga qyteti i Cerrikut. Ajo përbëhet nga 13 fshatra. Ka një sipërfaqe totale prej 80km2. Qendra e Komunës ndodhet buzë rrugës nacionale Elbasan – Rrogozhinë, 50 m larg stacionit hekurudhor të udhëtarëve në Papër. Komuna Papër kufizon në lindje me Komunën Bradashesh Elbasan, në Veri me Komunën Gracen Elbasan, në Perëndim me Komunën Pajovë Peqin dhe në Jugë me Komunën Shalës Elbasan e Bashkinë Cerrik. Ka një reliev fushor – kodrinor me kodra të buta që arrijnë në lartësi 100 -350 m mbi nivelin e detit. Sipërfaqja e tokës fushë është afro 1000 ha. Lartësia nga niveli i detit është 80 m.

Duke u shtrirë buzë lumit Shkumbin në 14 km gjatësi ka vende të bukura ku biznesi ka filluar të zhvillohet.

Ka një klimë mesdhetare, ku sasia e reshjeve vjetore varion nga 1200-1800 mm shi, kryesisht në vjeshtë dhe në dimër. Temperatura mesatare është 17–20 gradë C, e ulta deri në –10 gradë dhe më e larta deri në +40 gradë C. Komuna ka burime natyrore të mjaftueshme; si pyje 3696 ha, kullote 180 ha. Fusha e Vidhasit. Buzë lumit Shkumbin ka pellgun më të madh ujëmbajtës në Shqipëri. Komuna Papër ka 9000 banorë me dendësi popullsie 113 banorë/km2. Shumica e familjeve janë me tokë dhe janë vetëpunësuar, por sipërfaqa e tokës për frymë nuk mjafton, kështuqë një pjesë e tyre nuk plotësojnë nevojat minimale të jetës.

Në këtë aspekt punësimi është problem. Emigracioni ze vend të rëndësishëm në të ardhurat e ekonomisë familjare. Sot ka të punësuar 4550 vetë. Afro 30 % e popullsisë së aftë për punë është e papunë. Shtrirja përgjatë aksit rrugor Elbasan – Durrës, kohët e fundit i ka dhënë një zhvillim të madh biznesit të vogël, i cili po rrit numrin e të punësuarve. Komuna disponon 2400 ha tokë të punueshme dhe nga kjo banorëve i është ndarë 1770 ha. Kohët e fundit struktura e mbjelljeve ka pësuar ndryshim, është ulur ndjeshëm sipërfaqja e mbjellë me drithera buke dhe është shtuar sipërfaqja me pemtari, vreshtë dhe ullishte. Sot kemi 170000 rrënjë ullinj në prodhim, është 10 fishuar sipërfaqa me pemë dhe vreshta. Gjithashtu është shtuar siperfaqa me perime. Ndër bizneset e mëdha në territorin tonë është fabrika e tullave “Refraktare Sh.a”, fabrika e profileve metalike dhe uzina e ferrokromit “Darfo”. Nga 170 biznese Komuna siguron cdo vit afro 5.6-5.7 milion lekë të ardhura vendore. Ajo ofron sot disa shërbime ndaj Komunitetit si: shërbimin e pastrimit në 6 fshatra, mirëmbajtjen e rrugëve dhe rrjetit të kanaleve të ujrave të zeza në të gjithë fshatrat.

Po ashtu dhe shërbimin postar. Komuna ka gjithsej 13 shkolla, 6 kopshte me 1620 nxënës dhe 12 ambulanca.

Për më shumë informacion për Komunën Papër vizitoni faqen e internetit të Shoqatës së Komunave të Shqipërisë: www.aac-al.org

Mëë shumëë mbëështetje dhe pëërkushtim për Shoqatëën tonëë (Vijon nga faqja 3) Cilat janë marrëdhënjet tuaja me SHKSH-në? Shumë të mira. Nga eksperienca ime i pëlqej, i respektoj dhe i mbështes shumë këto organizma. Në të vërtetë shoqata jonë jep një ndihmesë mjaft të madhe, ajo është një strehë dhe mbështetje maksimale për ne.Marr pjesë rregullishtë ne takimet që ajo organizon.Shoqata na dërgon vazhdimisht informacione dhe materilale qe ne mund ti perdorim ne funksion te komunës.

Aktualisht SHKSH mbështetet finaciarisht nga SIDA. A mendoni se duhet të ketë një angazhim total të Kryetarëve për të shlyer detyrimet financiare ndaj shoqatës, me qëllim sigurimin e vete qëndrueshmërinë financiare te shoqates? - Është e domosdoshme. Shuma që ne i detyrohemi shoqatës është me të vërtetë simbolike. Të gjithë kolegët duhet ta ndjejnë detyrim shlyerjen e saj. Nuk mund të lemë këtë organizate, të ngritur me mundim dhe me ndihmën e të tjerëve, që nga pasiviteti ynë të mos sigurojë nje të ardhem te sugurtë.

Mesazhi juaj për kolegët? –Së pari përfitoj nga rasti ti uroj punë te mbarë për vitin 2008 e në vazhdim te gjithë kolegëve të mi dhe së dyti I ftoj të gjithe kolegët të japim me shume mbështetje dhe përkushtim për Shoqatën e Komunave për të arritur qëllimet tona.

Intervistoi M.Alicka

QELLIMI I VIZITES STUDIMORE erfaqesues te shoqates se komunave realizuan nje vizite studimore ne Rebubliken Çeke.

Qellimi i udhetimit te delegacionit ishte te mbeshtese procesin e zhvillimit te SHKSH nepermjet shkembimit te njohurive ne ceshtjet relevante Ky objektiv kryesor mbulon dy nen-objektiva; 1. Te jape informacion delegacionit te SHKSH-se mbi rolin e organizatave te pushtetit vendor ne zhvillimin kombetar dhe procesin e decentralizimit 2. Te jape njohuri mbi efektet e anetaresise ne Evrope te pushteti vendor dhe fermeret Arsyeja themelore eketij aktiviteti ishte qe njohurite e paraqitura se bashku me shembuj praktik do te stimulonin dhe mbeshtetnin SHKSH ne zhvillimin e ideve mbi rolin e organizates se tyre dhe nivelit te pushtetit vendor ne Shqiperi

P

ANET ARESIA NE BE DHE P ASOJ AT PER ANETARESIA PASOJ ASOJA DEGEN E A GRICUL TURES NE ÇEKI GRICULTURES eqe shume komuna ne Shqiperi kane nje pjese te madhe te popullsise qe punon ne sektorin e agrikultures dhe ne deget e saj , kjo teme gjithashtu u nenvizua ne program.

Prezantuesi ishte nje perfaqesues i Bashkimit Agrar te Republikes Ceke. Disa shpjegime u dhane mbi kuptimin e deges se agrikultures ne Republiken Ceke . Dega e agrikultures eshte relativisht e vogel ne Republiken Ceke por unioni eshte i organizuar shume mire. Nje vemendje e vecante ju kushtua pasojave qe anetaresia ne Bashkimin Evropian do te kete per sektorin e agrikultures. Dukej qarte qe pasojat nuk do ishin shume positive. Fermeret e vendeve te reja anetare te BE –se si Republika Ceke nuk marrin plotesisht perdorim te subvencioneve te BE-se (vetem 40 % eshte e disponueshem.

Keshtu ata kane patur nje pozicion te keq fillimisht perkundrejt fermereve te tjre te vendeve me te vjetra anetare te BE-se. Me keto subvenscione ne sasi te vogel atyre u duhet te konkurrojne me fermeret e tjere te Evropes Perendimore. Shume fermere kane veshtiresi te mëdha qe te perballohen me kete situate. Eshte e rendesishme per Shoqaten e tyre qe te loboje ne Bruksel.

Meqe fermereve u duhet qe te mbushin forma aplikimi te veshtira per subvencione nje ide mund te jete qe ata te mbeshteten ne keto aplikime nga aktoret lokal.

Disa masa te tjera indirekte per te mbeshtetur degen e agrikultures ne nivel lokal mund te jene aktivitetet si mirembajtja e rrugeve, procedura me lehtesuese per licensa dhe leje fermereve, diskriminime positive ne lidhje me pagesen e taksave, akses me i lehte i lendeve djegese, dhe sigurimi i mbeshtetjes per kooperim ndermjet fermereve

M

AGJENCIA BASHKIAKE PER ZHVILLIM EKONOMIK NE VSETIN

D

ita e katert filloi me nje udhetim prej disa oresh per ne bashkine Vsetin ne pjesen Lindore te Republikes Ceke. Delegacioni arriti ne mesdite ne qytet. Kryetari dhe sekretari i bashkise i uruan mireseardhjen grupit.

Pas nje ceremonie te vogel dhe tradicionale Ceke grupi u ftua per dreke . Pas dreke u vizitua qyteti dhe programi vazhdoj me disa prezantime rreth projekteve te ndryshme te inicuar dhe zbatuar ne Vsetin dhe rajonin e saj.Me pas kryetri I ShKSh Z,Sabri Sollaku dhe Drejtori Ekzekutiv I ShKSh paten nje takim me Kryetarene Bashkise Vsetine.Ne takim u diskutua per mundesite e bashkepunimit dhe te shkembimet te eksperiencave.Ne fund te takimit Z.Sollaku i dhuroi Kretares se bashkise emblemen e ShKSh. Bashkia Vsetin ka themeluar nje ‘Agjensi per zhvillimin ekonomik te Vsetines’ ne 2005 . Agjencia eshte themeluar nga nje resolute e keshillit bashkiak te qytetit Vsetin.

Qellimi i kesaj agjencie ishte te zhvillonte aktivitete ko-

merciale per te ulur papunesine dhe te mbeshtese rinovimet dhe transferimin e teknologjise ne Vsetin dhe ne rajonin e saj. Aktivitetet e zhvilluara nga agjencia jane psh. Grumbullimi e burimeve per projekte , zhvillimi I projekteve, sigurimi I kontakteve per qendra kerkimesh dhe zhvillimesh, mbeshtetja e futjes se investimeve ne rajon, marketimi I zonave industriale, dhe zhvillimi I ngjarjeve arsimore dhe seminareve. Kjo agjenci mund te shihet nje shembull progresi dhe rinovimi e aktiviteteve qe te mbeshtese zhvillimin ekonomik local. Agjencia tashme ka zbatuar disa projekte. Ky shembull mund te jete frymezues per entet me te medha lokale te Shqiperise ose ato qe kooperojne bashke. Eshte gjithashtu me vend per Shqiperine meqe ato shperndajne keto lloj shembujsh midis anetareve te tyre .

Disa projekte te cilat jane financuar nga BE u prezantuan nga nenkryetari i bashkise i Vsetines i cili ishte gjithashtu kryetari i Shoqates se bashkive ne mikro regjionin e Vestinsko.

Kjo shoqate ishte themeluar me qellim qe te formonte nje mikro regjion. Kjo mund te jete shume efektive dhe e dobishme per sa I perket aplikimeve te projekteve dhe implementimit tyre.

Idea e nje mikro rajone eshte me te vertete shume interesante per ShKSh-ne meqe shume komunave u mungon fuqia dhe kapaciteti per te aplikuar grantet Evropiane vet. Mikro regjioni mund te jete nje zgjidhje per kete. Shksh mund te inicjoje kete ide dhe te stimuloje anetaret e saj te kooperojne ne kete stukture.

Shembujt e projekteve ishin te gjitha te zbatuara nga shoqata e bashkive e mikro regjioneve dhe te gjitha ishin te financuara nga BE. Projektet e prezantuara ishin si psh : Projekte infrastrukture, nje project i perqendruar ne logjistiken e mbeturinave ne rajon. Nje projek tjeter I mjedisit kishte patur qellim pastrimin e lumit . Ne fund u prezantua nje projekt qe kishte si qellim ndertimin e nje trotuari te madh per ciklizem ne zonen e Vsetines .

KOMUNA LIPTÁL –SHEMBULL I MIRE I QEVERISJES NE ZONE RURALE

D

elegacioni Shqiptar u prit nga Z. Vaculik, Kryetari i Komunës së Liptál. Pritja ishte organizuar sipas traditës së zonës. Një grup nxënësish kishin parapërgatitur në gjuhën Angleze një sërë prezantimesh për të demonstruar potencialin, historinë dhe figurat e shquara të Liptál.

Komuna e Liptálit, gjeografikisht në të njëjtin rajon si bashkia e Vsetin, në veri të Moravisë, ka marrë titullin ‘Komuna e Vitit 2006’ për planet e saj të zhvillimit, programet folklorike dhe projektet e zhvilluara me pjesëmarrjen e fëmijëve dhe rinisë. Ky titull jepet nga Ministria e Zhvillimit Rajonal, pas një vlerësimi të përvitshëm që ndërmerret nga komisioni i vlerësimit. Në vitin 2006, komuna e Liptálit kishte konkurruar me 355 komuna të tjera që i përkisnin 13 rajoneve të ndryshme të Republikës Çeke. Së bashku me titullin e marrë komunës fituese i akordohen edhe një milion korona ceke për tu përdorur në zbatim të projekteve zhvilluese. Kryetari i Komunës së Liptálit përshkroi edhe eksperiencën e tij si anëtar i Komisionit për vlerësimin e komunave që kanë aplikuar për të marrë titullin ‘Komuna e Vitit’ ne 2007.

Komuna e Liptál, emër i cili përkthehet ’Lugina e Dashurisë’, daton nga viti 1361, dhe ka popullsi prej 1400 banorë. Në komunë ndodhen 3 shkolla dhe Liptál, duke tërhequr interesin e familjeve për dërguar fëmijët në shkollën e tyre mundësonte tërheqjen e fondeve për përmirësimin e kushteve në mjediset shkollore. Rreth 50 biznese kryenin veprimtarinë në territorin e komunës.

Turizmi familjar ishte i zhvilluar.

Delegacion i Shqiptar u interesua për mënyrën e organizimit të një sërë shërbimesh publike dhe administrative nga Komuna e Liptálit si dhe lehtësitë që i ofrohen komunës nga të qenit anëtare e Unionit te Bashkive në Republikën Çeke. Kryetari i Komunës ofroi një sërë detajesh për mënyrën e organizimit të shërbimeve si dhe tarifave që aplikoheshin për banor nga komuna. Ai gjithashtu theksoi se përgatitja për të marrë pjesë në konkurrim për komunën e vitit solli një sërë përmirësimesh në proceset e punës në administratë si dhe në atmosferën e krijuar në komunë.

Perkthyer nga Raporti i pregaditur nga Jacob Bac/ VNG.