SHOQATA E KOMUNAVE TË SHQIPËRISË Mundësia më e mirë për Komunat dhe drejtuesit e tyre! Nr.1. Dhjetor 2006. Organ i Shoqatës së Komunave të Shqipërisë. Adresa: Rr. “Dervish Hima”, Kulla 2, Apt.33 (mbrapa stadiumit “Qemal Stafa”), Tirana - Albania. P.O. Box. 2377. Tel&Fax: +355 4 259 318. E-mail.aac@abcom.al. Webpage:www.aac-al.org.
EDIT ORIAL EDITORIAL ZËRI KOMBËTAR PËR AUTORITETET KOMUNITARE
Ta bëjmë më të mirë jetën lokale Rrugë të mbarë buletinit të Shoqatës e këtë numër starton numri i parë i bule M tinit të Shoqatës së Komunave të Shqipërisë. Ky botim do të përpiqet që të vijë afër jush, afër problemeve dhe shqetësimeve tuaja, dhe ku të mundet do të përpiqet të gjejë zgjidhje brenda kornizave që na jep ligji. Por cfarë është Shoqata e Komunave të Shqipërisë? Ajo është një organizatë joqeveritare e themeluar në 1997. Anëtarët e saj janë kryetarët e zgjedhur të komunave. Shoqata ka në gjrin e saj një numër prej 308 anëtarësh. Misioni i Shoqatës së Komunave të Shqipërisë është mbrojtja e interesave të përbashkëta të komunave dhe influencimi në procesin e decentralizimit sipas parimeve të Kartës Europiane të Autonomisë Vendore, si dhe zhvillimi i komuniteteve, mbrojtja e të drejtave të njeriut sidomos në zonat rurale, si dhe promovimi i të drejtave të grave dhe të fëmijëve në fshatra”. Me këtë mision të qartë dhe konkret Shoqata përpiqet në mënyrë të vazhdueshme të mbrojë interesat e përbashkëta të komunave me qëllim arritjen dhe zhvillimin e demokratizimit dhe decentralizimin e qeverisjes vendore. Gjitashtu Shoqata përpiqet të përfaqësojë interesat e përbashkëta të komunave të Shqipërisë në marrëdhëniet me organizmat e ndryshme shqiptare dhe të huaja, brenda dhe jashtë vendit. Ajo mundëson vendosjen e lidhjeve të drejtpërdrejta, të vazhdueshme dhe të institucionalizuara me Kuvendin e Shqipërisë, qeverisjen qendrore dhe atë lokale në mbrotje të interesave të komunave duke u bërë aktore kryesore në proçesin e hartimit të politikave decentralizuese dhe legjislacionit për qeverinë vendore. Që nga dita e themelimit e deri më sot Shoqata është munduar të rrisë shërbimin e saj ndaj anëtarëve duke ju ofruar atyre kualifikime dhe trejnime të ndryshme. Përmes këtij buletini ne synojmë gjetjen e zgjidhjeve praktike dhe shkëmbimin e eksperiencave të komunave më të mira duke pasur parasysh se procesi i dijes nuk përfundon kurrë dhe mbi të gjitha bazuar në faktin se para se të synojmë të hapim terrene të reja, më e mira është të implementojmë përvojat pozitive të kolegëve tanë. Duke siguruar mbështjetjen e një donatori potencial dhe serioz si SIDA (Agjensia Suedeze për Zhvillim Ndërkombëtar) SHKSH po zbaton një program trevjecar (2005-2008) për forcimin e kapaciteteve të saj në fushat e mëposhtme: y Forcimi dhe përsosja e kapacitetit të zgjedhur dhe të emëruar të SHKSH y Krijimin e një sistemi për vetfinancim y Përmirsimi i shërbimeve të siguruara nga shoqata nëpërmjet një advokatie dhe lobingu më të mirë. y Krijimi i një sistemi për shpërndarjen e informacionit për anëtarët nëpërmjet buletinit që ju tashmë keni në dorë. Shpresojmë se buletini që po lexoni do të bëhet një bashkudhëtar i juaji i përhershëm gjatë punës tuaj dhe ju do të bëheni jo vetëm lexues por edhe aktorë të tij duke na shkruar për cdo shqetësim apo problem tuajin në rubrikën „Letra editorit” si dhe mirëpresim që të ndani me ne shkrimet tuaja për të na treguar të gjitha eksperiencat tuaja pozitive në fushën e qeverisjes lokale, në mënyrë që buletini ynë të kthehet në një arenë të shkëmbimit të ideve dhe praktikave më të mira. ILMI GJECI Kryetar i SHKSH aac@abcom.com
Firmoset marrëveshja për projektin “Zhvillimi i Shoqatës së Komunave të Shqipërisë” Nga Agron Haxhimali Drejtor Ekzekutiv SHKSH
N
ë fund të vitit të kalu ar, Komiteti Drejtues i Shoqatës së Komunave miratoi dhe lidhi marrëveshjen për projektin “Zhvillimi i Shoqatës së Komunave të Shqipërisë”. Ky projekt financohet nga SIDA (Agjensia Suedeze per Zhvillim Nderkombetar) dhe do te zbatohet nga SALAR (Shoqata e Bashkive dhe Rajoneve Suedeze), VNG (Shoqata e Bashkive Hollandeze) dhe FLAG (Fondacioni për Autonomi dhe Qeverisje Vendore). Miratimi dhe lidhja e marrëveshjes është ngjarja më e rendësishme per ShKSh që nga themelimi i saj ne vitin 1997, sepse per here te pare Shoqata merr formen zyrtare te nje institucioni me te gjitha strukturen e saj te nevojshme ne funksion te antereve te saj. Bazuar ne kriteret e caktuara nga Komiteti Drejtues per strukturen dhe stafin, bashke me konsorciumin u be
perzgjedhja e stafit te shoqates. Që nga ai moment angazhimi yne eshte perqendruar ne organizimin e zyres, hartimin e planit te aktiviteteve, ndjekjen e detyrave, etj. Falë fillimit të punës normale të stafit të shoqatës, i cili operon si rezultat i mbështetjes së projektit DAAC, aktivitetet e shoqatës gjatë periudhes Dhjetor - Mars u rritën ndjeshëm. PËRFAQËSIMI I INTERESAVE TË KOMUNAVE ShKSh ka rritur ndjeshëm praninë e saj në arenën e qeverisjes vendore ne Shqipëri. Ne jemi perpjekur te ndjekim situ-
aten dhe te jemi prezent ne ambientet ku diskutohet dhe debatohet per ceshtje qe lidhen me interesat e komunave. Keshtu ne me përfaqsues të shoqatës kemi marre pjese aktivisht ne tavolinat ku eshte diskutuar mbi: y Strategjine e Sherbimeve ne nivel vendor, y Investimet kapitale-subvencionet e qeverisë qëndrore per investimet ne rruge rurale, y Formulen e buxhetit të qeverise vendore, y Licensimin e biznesit te vogel, y Ligjin per Prokurimet Publike, y Propozime dhe kerkesa
te ardhura nga kryetarë të ndryshëm komunash drejtuar institucioneve dhe organizmave te ndryshme. Ne te gjitha keto takime ne si zeri i juaj kemi mbajtur qendrimet tona qe lidhen me interesat dhe kerkresat tuaja. Rezultate të prekshme gjatë kësaj perudhe kanë ndodhur. a. Shërbimet Publike. Propozimet tona qe ujësjellësat t’i kalojne komunave dhe kjo te shoqerohet me faturen financiare eshte konsideruar kerkese e drejte e shoqates dhe ne këtë linje do te procedohet. b. Infrastruktura. Përsa i përket investimeve ne rruget rurale ne i kemi kerkuar Ministrisë së Brendshme dhe Ministrisë së Puneve Publike dhe Transporteve qe fondet perkatëse për investimet e rrugëve rurale te dergohen direkt ne komuna. Kjo kerkese eshte pare e drejte nga organizmat përkatëse. c. Decentralizimi Fiskal. Përsa i përket formulës së buxhetit, ne kemi propozuar pranë Ministrisë së Brendshme (Vijon në faqen 4)
Cili është vizion im për koordinimin e donatorëve në mbështetje të decentralizimit të qeverisjes vendore! tributin dhe mbështetjen thelbësore që i kanë dhënë në vite këtij procesi dhe institucioneve dhe të zgjedhurve vendore. Të klasifikuar në natyra ndërhyrje proceset decentralizuese do të nënkuptojnë ndërhyrje në legjislacion, ndërhyrje institucionale për plotësim të pengesave dhe vonesave të krijuara dhe rritje të kapaciteteve njerëzore. Nga FERDINAND PONI Zv. Ministër i Brendshëm
S
fida për Decentralizimin e kon ceptuar si një tregues mjaft i prekshëm i përpjekjeve të shoqërisë shqiptare për të qenë e zonja të prodhojë vlera në cdo qelizë të sajën ka qenë dhe ngelet për shqiptarët një komponente shumë e rëndësishme e aktivitetit të strukturave të saj në këtë tranzicion nga një shoqëri totalitariste në një shoqëri demokratike, nga një shoqëri e bunkerizuar në një shoqëri e konceptuar, ndërtuar dhe orientuar nga qytetarët dhe komunitetet e tyre. Një falenderim e konsideratë shumë të vecantë për të gjithë miqtë tanë, përfaqësuesit e SHBA, Gjermanisë, Suedisë, Italisë, Hollandës, Svicrës, Norvegjisë, Danimarkës, dhe institucionet ndërkombëtare si Bashkimi Europian, Këshilli i Europës, UNDP, OSBE, Banka Botërore dhe projektet e ekspertët e tyre, për kon-
NDËRHYRJA PËR PËRMIRSIMIN E LEGJISLACIONIT Është më se e domosdoshme që të rishikohet kohëzgjatja e mandatit të të zgjedhurve vendore pasi ajo është mjaft e vogël, vetëm 3 vjet, nuk ka përputhje me kohëzgjatje të mandateve të tjera zgjedhore, dhe nuk lejon realisht mundësinë për realizimin e programeve të zhvillimit vendor të konsoliduar, dhe nuk krijon mundësi për plane e strategji afatgjata. Nga pikpamja teknike ndryshimi nuk është i vështirë por paraqet një sensibilitet të madh sepse kerkon ndryshime të kushtetutës dhe paraprakisht mund të jetë objekt i një komisioni bipartizan. Në këtë grup mund të klasifikojmë edhe disa ndryshime ligjore e nënligjore që mund të bëjmë lidhur me statusin e kryetarëve të komunave, përmirsime apo thjeshtime në statusin e kryeqytetit. Ushtrimi i funksioneve të veta të
qeverisjes vendore, në fushën e planifikimit të territorit kërkon përgatitjen e një ligji të ri, në koherencë me ligjin organik të qeverisjes vendore, i cili do të kërkojë angazhimin e shumë aktorëve me qëllim që ai të jetë një ligj i qartë e i zbatueshëm. Kjo inisiativë që duhet të realizohet në një periudhë relativisht të shkurtër ka nevojë për t’u shoqëruar me ndërhyrje të forta dhe mbështetje të njësive të qeverisjes vendore në hartimin e planeve rregullues, të specifikuar keto për zonat urbane, qendrat e banuara, zonat turistike. Një ligj i ri për financat vendore, do të siguroje burime të mjaftueshme për njësitë e qeverisjes vendore në ushtrimin e funksioneve të tyre. Për t’i paraprirë zgjedhjeve që duhet te bejme per kete ligj kaq te rendesishem, Ministria ne bashkepunim me Bankën Botërore, USAID, FMN, shoqatat e të zgjedhurve vendorë (Shoqata e Bashkive, Komunave dhe Qarqeve), ka organizuar nje sere takimesh pune te formatit multidikasterial dhe me pjesemarrjen e shoqatave te te zgjedhurve vendore dhe aktoreve te interesuar . Një prioritet i veprimtarise sonë është mundësimi per të kaluar me ligj mbledhjen e taksës së biznesit të vogël në njësitë e qeverisjes vendore. (Vijon në faqen 2)