GAZETA E SHOQATËS SË KOMUNAVE TË SHQIPËRISË - Nr. 9

SHOQATA E KOMUNAVE TË SHQIPËRISË Mundësia më e mirë për Komunat dhe drejtuesit e tyre!

Organ i Shoqatës së Komunave të Shqipërisë.

Nr. 9 Qershor 2009

Adresa: Rr. “Dervish Hima”, Kulla 2, Apt.33 (mbrapa stadiumit “Qemal Stafa”), Tirana - Albania. P.O. Box. 2377.

Tel&Fax: +355 4 22 59 318. E-mail.aac@abcom.al. Webpage:www.aac-al.org.

EDITORIAL

Administrimi i mbetjeve të ngurta - detyrë parësore e qeverisjes vendore

N

jë nga veprimtaritë e qeverisjes vendore është edhe administrimi i mbetjeve të ngurta, që sot për sot, përbëjnë problem shqetësues. Ligji “Për Organizimin dhe Funksionimin e Qeverisjes Vendore” përcakton qe menaxhimi i mbetjeve është një nga përgjegjësitë e njësive të qeverisjes vendore. Kjo i vë komunat përballë detyrimeve sidomos ato të zonave të largëta rurale ku sistemi i grumbullimit është ose i pakët ose thuajse nuk ekziston. Dihet se mbetjet e ngurta hidhen në mënyrë të pakontrolluar apo digjen në vende të hapura, gjë që dëmtojnë rëndë shëndetin e popullatës, mjedisin dhe zhvillimin ekonomik e atë turistik. Kjo praktikë duhet të marrë fund. Po si duhet të veprohet? Metoda kryesore depozitimin është hedhja në vendet e caktuara të mbetjeve të ngurta në fushat e grumbullimit. Realizimi i këtij objektivi, kërkon fillimisht të njihet mirë kuadri ligjor dhe mbi bazën e një studimi çdo komunë apo fshat të hartojë programet përkatëse të veprimit të cilat të jenë ambicioze dhe efikase.

Ndryshimi i situatës natyrisht që nuk do të bëhet brenda ditës por do të kërkojë kohë, përpjekje dhe investime. Një ndërmarrje e tillë kërkon planifikim.

(Vijon në faqen 2)

Për përmirësimin e jetesës së popullsisë rurale të vendit y16 komuna në gjithë vendin po asistohen nga FSHZH për përgatitjen e planeve të zhvillimit lokal dhe planeve hapësinore ne qendra të rëndësishme turistikey Kredi prej rreth 10 milion Euro e marrë nga Qeveria Shqiptare.

F

ondi i Shqiptar i Zhvillimit ka filluar zbatimin në terren i projektit “Punët në Komunitet III”, financuar nga Banka e Këshillit të Evropës, (CEB). Ky projekt është bërë i mundur nga një kredi e marrë nga Qeveria Shqiptare prej rreth 10 milionë Euro.

Projekti ka si qëllim përmirë-

simin e cilësisë së jetesës së popullsisë rurale të vendit përmes nxitjes së zhvillimit të qëndrueshëm social e ekonomik, përmirësimit të infrastrukturës komunale, forcimi i qeverisjes ne nivel lokal dhe rritjes së rolit komunitar në qeverisje nëpërmjet metodave pjesë-

Huamarrjet vendore Një instrument i ri i financiar në duart e qeverisjes vendore

N

jësitë e qeverisjes vendore prej më shumë se një viti kanë në dorë një instrument të ri financiar, mundësinë e huamarrjes në tregun financiar për të mbuluar nevojat financiare për funksionet e tyre të ndara apo të përbashkëta. Ligji Nr. 9869, datë 4.2.2008 “Për Huamarrjen Vendore” përcakton saktë kufijtë e huamarrjes nga njësitë e pushtetit vendor, garancitë, procedurat dhe raportimin pranë Ministrisë së Financave. Ministria e Financave në Bashkëpunim me USAID/LGPA (Programi i qeverisjes vendore në Shqipëri) kanë bashkëpunuar në prodhimin e “Manualit për Huamarrjen e Qeverisjes Vendore”.

Vlen të theksohet se Ligji për Huamarrjen Vendore respekton parimet e autonomisë e decentralizimit fiskal vendor. Kufijtë e huamarrjes shprehin kujdesin për stabilitet makroekonomik dhe besueshmërinë në tregjet financiare. Ai gjithashtu hap mundësinë e huamarrjes: Huamarrje për likuiditete e për investime, për çdo funksion vendor; huamarrje afatshkurtër e afatgjatë; nga banka, tregje kapitale, etj; hua nga tregu vendas apo i huaj.

(Vijon në faqen 2)

Veprimtari

y Gjatë kësaj periudhe SHKSH ka organizuar 6 mbledhje të Forumeve Profesionale. Forumet Profesionale identifikojnë dhe diskutojnë rreth problematikes që hasin komunat gjate ushtrimit te funksioneve, në këtë rast, duke synuar përmirësimin e funksionimit te Këshillit të komunës dhe mire-koordinimin e punëve midis ekzekutivit dhe këshillit të komunës. Dokumentet e përpiluara nga Forumet Profesionale shërbejnë si bazë për diskutimin e Komisioneve të Përhershme të Shoqatës, të cilat pas shqyrtimit i kalojnë për diskutim dhe miratim Komitetit Drejtues të Shoqatës. 3 prej këtyre forumeve mblidheshin për herë të parë në një mbledhje organizative ndërsa forumet e Juristëve, Financierëve dhe Sekretarëve të Këshillit janë aktivë tashmë prej më shumë se një viti.

Në vijim po bëjmë një përshkrim të shkurtër të çështjeve të diskutuara dhe temave të parashtruara (Vijon në faqen 4)

marrëse. Projekti ka dy komponentë: hartimin e planeve të zhvillimit lokal me pjesëmarrjen e komuniteteve lokale dhe hartimi i planeve hapësinore apo të zhvillimit të turizmit dhe mbështetjen me investime në projekte të infrastrukturës lokale në zbatim të planeve të hartuara. Bazuar

në kapacitetet e çdo komune, buxhetin, popullsinë e rëndësinë e tyre, komunat mund të kenë tavane të ndryshme financimi që mund të variojnë nga 500.000 deri në 1.200.000 Euro. Para se të fillonte zbatimi më terren, në tetor të vitit 2008, në mjediset e FSHZH u zhvillua një takim ku ishin ftuar edhe përfaqësuesit e pushtetit vendor që do të përfitojnë prej këtij projekti nga Komuna Kutalli, Ulëz, Rrashbull, Ishëm, Tregan, Dërmenas, Petran, Drenovë, Margegaj, FushëKuqe, Velipojë, Postribë, Petrelë, Kryevidh, Qender Vlorë, Orikum, si edhe drejtues të FSHZH-së.

Objektivi i takimit ishte prezantimi i parimeve mbi të cilët do të vihet në jetë ky projekt, kriteret dhe detyrimet dypalësh për të siguruar një bashkëpunim sa më të frytshëm. (Vijon në faqen 4)

PARANDALIMI I KORRUPSIONIT KERKON RRITJEN E INTERESIT TË TË ZGJEDHURVE VENDORE - Trajnim për kryetarë dhe nënkryetarë komunash, drejtues të këshillave komunale dhe përfaqësues nga stafet e komunave të Qarkut të Tiranës-

M

ë datat 8 dhe 15 maj 2009, në mjediset e Shoqatës së Ko munave, Partneri-Shqipëri në bashkëpunim me Shoqatën e Komunave të Shqipërisë, organizuan trajnimin me temë: “Të njohim modele e zbatojmë strategjitë që kurojnë dhe parandalojnë korrupsionin në nivelet e qeverisjes vendore”. Në këtë trajnim morën pjesë kryetarë dhe nënkryetarë komunash, drejtues të këshillave komunale dhe përfaqësues nga stafet e komunave të Qarkut të Tiranës. Programi i përgatitur me kujdes me tema me interes sillnin në qendër të vëmendjes së pjesëmarrësve shqetësime (Vijon në faqen 2)

Sovrani votoi për Shqipërinë Europiane M

ë 28 Qershor shqiptarët votuan për Kuvendin e Ri të Shqipërisë. Sovrani e dha masivisht votën e tij me shpresën dhe besimin e madh për një Shqipëri Evropiane, për një Shqipëri që po ndryshon e do të ndryshojë dita ditës, për një qeveri që ta qeverisë sa më mirë e të jetë sa më pranë problemeve e halleve të tij.

Sovrani, në votimet e 28 qershorit tregoi një maturi e pjekuri të admirueshme.

Ai shkoi në kutinë e votimit i qetë e largpamës me vështrimin nga Shqipëria Evropiane. Me votën e tij ai shprehu etjen e madhe për progres, për të qenë krah për krah popujve të tjerë të Evropës. Me votën e tij ai shprehu besimin në vazhdimin e reformave të thella e të gjithanshme që do të përmirësojnë më tej jetën e tij, shprehu besimin për infrastrukturë bashkëkohore, për paga e pensione më të larta, për biznese të garantuara, për më shumë vende pune e qetësi. Në zgjedhjet e 28 Qershorit, të cilat ishin votimet e para që

prej hyrjes në NATO të Shqipëri, përbënin një test e detyrim qytetar. Prandaj për 3.6 milion shqiptarët zgjedhjet e 28 Qershorit përbënin një betejë për të tejkaluar traditën e korrupsionit dhe mungesës së sundimit të ligjit, pas më shumë se katër dekadash diktature.

Më 28 Qershor të gjitha komunat e Shqipërisë, nga jugu në veri, treguan, si asnjëherë tjetër qytetari të lartë dhe përgjegjësi qytetare. Pushteti vendor përmes strukturave të tij përmbushën një prej elementëve thelbësorë të procesit zgjedhor që ishte pajisja me karta identiteti të shtetasve. Kjo mund të konsiderohet pa dyshim një nga arritjet që pa dyshim do të ketë një ndikim më të gjerë se në këtë proces zgjedhor. Pushteti vendor dha shembullin se si mund të organizohen zgjedhjet, se si mund të shkohet e të votohet pa asnjë lloj problemi e eksesi. Është kjo arsyeja që procesi zgjedhor deri në kutinë e votimit shënoi progres e përm-

bushi përgjithësisht standardet, falë qytetarisë së komunitetit në komuna, falë organizimit të pushtetit vendor. Sepse ata ishin të bindur se zgjedhjet parlamentare të 28 Qershorit ishin një test thelbësor për vlerat demokratike të Shqipërisë. Edhe nëse nuk ndodhi ajo që pritej, triumf i demokracisë elektorale, kjo nuk është aspak përgjegjësia e komunave dhe elektoratit të tyre.

Shoqata e Komunave të Shqipërisë përshëndet të gjithë komunat e vendit, qeverisjen vendore, për përkushtimin, për vlerësimin, për vlerat që treguan në këtë ngjarje me rëndësi që u cilësua si historike.

Shoqata e Komunave të Shqipërisë duke qenë gjithnjë më afër komunave do të kërkojë nga qeveria e ardhshme që reformat ekonomike dhe politike të jenë gjërat më të rëndësishme. Ne jemi të sigurt dhe kërkojmë që Qeveria e re të udhëheqë vendin drejt një Shqipërie të re Evropiane.

SHOQATA E KOMUNAVE TË SHQIPËRISË

Nr.9. Qershor

Ksamili ju pret -Intervistë e kryetarit të komunës së Ksamilit Vesel Koçia, dhënë gazetës sonë-

Pyetje: Cilat janë disa nga arritjet ekonomike e sociale të komunës suaj?

Përgjigje: Komuna që unë drejtoj, e përbërë nga 9300 banorë, është në një pozicion mjaft strategjik mes qytetit antik të Butrintit dhe qytetit të bukur të Sarandës. Është një pikë turistike që vizitohet nga shumë pushues vendas dhe të huaj.

Kështu që dhe qëllimi ynë kryesor ka qenë zhvillimi turistik i Komunës së Ksamilit, kështu që nuk mund të kuptohet zhvillimi turistik pa pasur një plan të përgjithshëm zhvillimi, pa një plan urbanistik. Në mandatin tim të parë është përfunduar plani i përgjithshëm rregullues, i cili ka qenë baza e zhvillimit ekonomik, baza e zhvillimit të infrastrukturës, si rrjedhim dhe baza e zhvillimit të turizmit. Ksamili nga një kaos urban, si ishte para disa vitesh për shkak të zhvillimeve demografike, sot ka një profil të qartë, një plan rregullues, një skemë rrugore të miratuar dhe që po vihet në zbatim. Në Ksamil është sot në përfundim projekti i ujit të pijshëm, pasi nuk mund të kuptohet një zonë turistike pa zgjidhur prob-

lemin e ujit të pijshëm. 4 milionë euro të investuara nga qeveria për këtë projekt duke siguruar ujin e pijshëm jo vetëm për Ksamilin e sotëm por dhe për Ksamilin në perspektivë me rreth 20 mijë banorë dhe për të përballuar kërkesat e turizmit.

Jemi duke përfunduar shëtitoren e Ksamilit, me gjatësi 1.62 km, duke zgjidhur dhe një problem për ne si pushtet vendor duke ju shërbyer dhe shumë pushuesve dhe komunitetit tonë, duke mbrojtur dhe natyralitetin e detit. Është bërë rikonstruksioni i shkollave ekzistuese, kanë nisur procedurat e tenderimit për shkollën e mesme të Ksamilit, është ndërtuar një kopësht i ri për fëmijët, me kapacitet prej 120 fëmijë, duke zgjidhur dhe problemin e arsimit parashkollor.

Ksamili sot është një qytezë me 5 km rrugë të brendshme të ndriçuara.

Pyetje: Kjo do të thotë që siguria për banorët, por dhe për pushuesit është rritur?

Përgjigje: Sigurisht, prandaj dhe numri i turistëve ka ardhur gjithnjë në rritje.

Prioriteti ynë është sistemimi i hapësirave publike dhe shndërrimi i tyre në funksion të komunitetit dhe pushuesve. Mjaft më me ndërtime pa leje, po sistemojmë hapësirat publike, kemi ndërtuar 3-4 lulishte, jemi duke ndërtuar një kënd të madh lojërash për fëmijë. Jemi duke mbjellë sipërfaqe të gjelbra pasi nuk mund të kuptohet një zonë turistike pa gjelbërimin pa ndriçimin dhe pa sistemimin e këtyre hapësirave. Prioriteti ynë është sistemimi i ujërave të zeza, duke qenë një zonë mjaft e ndjeshme pasi është e gjitha

EDITORIAL

Administrimi i mbetjeve të ngurta detyrë parësore e qeverisjes vendore (Vijon nga faqja 1) Në planet e veprimit duhet të përcaktohen nevojat afatshkurtra dhe afatmesme për investime e mbështetje dhe të formulohen në projekte, mënyra e financimit, nga buxheti i shtetit apo kontributet potenciale të donatorëve për mjedisin. Çdo njësi vendore të bashkëveprojë e të njohë planin rajonal. Një përvojë pozitive për këtë problem ka në njësitë vendore të Qarkut të Korçës që tashmë ka zhvilluar një plan për t’iu përgjigjur nevojave afatshkurtra dhe afatgjata. ShKSh merr përsipër që t’u ofrojë komunave udhëzime, standarde të përshtatshme (për grumbullimin, trajtimin dhe asgjësimin e mbetjeve), projekte të standardizuara si dhe mbështetje teknike në mënyrë që ato të marrin masa që planet të jenë të një cilësie të pranueshme dhe që rezultatet e tyre të jenë të krahasueshme.

Hartimi i Planit Kombëtar do të çojë detyrimisht në zbatimin e plotë të legjislacionit të Bashkimit Europian për administrimin e mbetjeve. Aktualisht ky legjislacion përqendrohet në zbatimin rigoroz të hierarkisë së mbetjeve te ndare në (1) Reduktim, (2) Ripërdorim, (3) Riciklim dhe (4) Asgjësim pa rrezik. Fusha e grumbullimit të mbetjeve është i vetmi vend ku duhet të përfundojnë plehrat.

Urgjentisht duhet të trajtohen disa kategori specifike mbetjesh të rrezikshme si: Mbetjet klinike (Direktiva 1991/689/KEE); Vajrat e përdorur (Direktiva 75/439/KEE); Automjetet jashtë përdorimit (2000/53/KE); Bateritë (91/ 157/KEE); Ambalazhet (94/62/KE); Mbetje DPK (Di-fenilet e polilorinuar) (1996/59/KE).

Masa e parë e menjëhershme që duhet të merret për zbatimin e këtij objektivi është zhvillimi i një fushate të koordinuar të ndërgjegjësimit e cila të synojë sensibilizimin e opinionit, rritjen e ndërgjegjësimit në përgjithësi, për pasojat e hedhjes së pakontrolluar të mbetjeve apo djegien në vende të hapura etj. Fushata e ndërgjegjësimit duhet të përqendrohet dhe në ndryshimin e qëndrimit dhe sjelljes së popullatës, në zonat dhe në momentin që do të instalohen pajisjet e reja të grumbullimit, përzgjedhjes dhe riciklimit të mbetjeve. Rritja e ndërgjegjësimit duhet të pasohet nga një fushatë masash detyruese e shtrënguese kundër hedhjeve të paligjshme të mbetjeve. Tregtarë dhe familjarë, duhet t’u përgjigjen pozitivisht këtyre masave. Gjatë viteve të ardhshme do të bëhen një sërë fushatash për të nxitur, mbështetur dhe promovuar një administrim të qëndrueshëm të mbetjeve.

e rrethuar nga uji. Është bërë studimi i fizibilitetit të sistemimit dhe përpunimit të ujërave të zeza nga një kompani gjermane, projekt i financuar nga Banka Botërore. Krahas përfundimit të rrjetit të furnizimit me ujë është patjetër një prioritet dhe sistemimi i ujërave të zeza. Dhe problemi i mbetjeve urbane zgjidhet me ndërtimin e një landfilli në një komunë të Delvinës, menaxhuar nga Bashkia e Sarandës.

Pyetje: Pra, menaxhim i mbetjeve urbane është rezultat i bashkëpunimit ndër-komunal?

Përgjigje: Patjetër, do të bëhet përllogaritja e kostove për ndërtimin e landfillit dhe do të llogaritet kostoja për çdo njësi të qeverisjes vendore në përpjesëtim të drejtë me numrin e banorëve, ose në bazë të volumit të mbetjeve të depozituara. Akoma nuk është vënë në funksionim. Jemi në një periudhë sezoni turistik i cili ka filluar natyrshëm me ekskursionet e nxënësve dhe të tjerëve sidomos të shtunave dhe të dielave. Më 4 qershor ne si komunë festojmë Ditën e Detit.

Pyetje: A mendoni se duke qenë dhe i pranishëm në media me aktivitete të ndryshme afroheni me turistët e huaj apo dhe vendas që nuk kanë informacionin e duhur për komunën tuaj?

Përgjigje: Patjetër, për ne ky lloj marketingu është mjaft i rëndësishëm dhe hapja e faqes së internetit shërben për të dhënë një informacion për të gjithë ata që dëshirojnë të vizitojnë Ksamilin. Kjo faqe përmban të dhëna të përgjithshme mbi komunën, burimet e saj, parku i Butrintit

Huamarrjet vendore (Vijon nga faqja 1) Reforma e decentralizimit ka njohur progres. Qeverisja vendore e në mënyrë të veçantë komunat gëzojnë tashmë autonomi funksionale e financiare. Kjo autonomi po çon drejt forcimit të kapaciteteve, eficiencës, rritjes së investimeve etj.

Pas miratimit të Ligjit për Huamarrjen Vendore, instrumenti i huamarrjes së qeverisjes vendore merr një rëndësi të veçantë për vetë kontekstin në të cilin ndodhen sot financat vendore. Qëllimi i këtij manuali është lehtësimi i punës së specialistëve të financave dhe të gjithë aktorët e tjerë në qeverisjen vendore për vlerësimin e nevojës për të financuar një projekt me anë të huasë, analizës së tregut financiar, procedurave të miratimit të saj, parashikimit të fondeve që do të merren hua si dhe mënyrës së shlyerjes së tyre, përgatitjen e projekteve të financueshme nga bankat dhe të

besueshme financiarisht.

Ligji për Huamarrjen Vendore është një hap drejt shtimit të kapaciteteve financiare të njësive vendore për të realizuar projekte investimi, të cilat janë të pamundura me fondet e buxhetit vjetor. Sipas Manualit në fjalë, fryma e këtij Ligji është konservatore duke parashikuar nivele të ulta të huamarrjes duke zvogëluar dhe riskun për të mos përballuar një kredi të marrë.

Ekspertët rekomandojnë gjithashtu, që para se të merret vendimi për të marrë hua të shfrytëzohen të gjitha burimet e tjera të financimit si aplikimi për grant konkurues, donatorë të ndryshëm, partneritet publik, privat etj.

Manuali është një material i plotë, duke përfshirë bazën ligjore deri te raste studimore konkrete, procedurat përkatëse e të gjitha kriteret e elementët e përfshira në procesin e huamarrjes.

PARANDALIMI I KORRUPSIONIT KERKON RRITJEN E INTERESIT TË TË ZGJEDHURVE VENDORE (Vijon nga faqja 1) bashkëkohore, si rritjen e efiçencës dhe cilësisë së shërbimeve në nivel vendor duke rritur në radhë të parë interesin e drejtuesve vendorë për të adresuar korrupsionin duke përdorur metoda strategjike pjesëmarrëse që: ndryshojnë sisteme të korruptuara dhe jo vetëm individë të korruptuar; përfshijnë qytetarët në procese pjesëmarrëse; ndihmojnë drejtuesit vendorë të hartojnë plane veprimi për të kuruar korrupsionin.

Në Sesionin I u trajtuan temat se çfarë është korrupsioni dhe problemet e shfaqjes së tij në Shqipëri, origjina, zanafilla, tipet e korrupsionit, kostot, modelet dhe efektet e tij. Pjesëmarrësit treguan interes për temat e zhvilluara, drejtuan pyetje dhe morën pjesë gjallërisht në debate gjë që e bënë shumë interesant dhe ngjalli tepër interes për ta ndjekur me vëmendje nga pjesëmarrësit. Ata sollën shembuj të ndryshëm nga përvoja dhe

e kthyen trajnimin në një bashkëbisedim me interes ku nuk munguan edhe debatet. Në rrahjen e mendimeve, pse duhet ta kurojmë korrupsionin, u bënë sugjerime u dhanë modele të ndryshme se si duhet luftuar me efekt korrupsioni.

Në sesionin II, pjesëmarrësit ndoqën me interes temat si të bëhej diagnostikimi i funksioneve potenciale te korruptuara në pushtetin vendor. Pjesëmarrësit u njohën me teknikat e adresimit te korrupsionit, me ndërtimin e koalicioneve, ndërtimin e një koalicioni udhëheqës etj. Në debatin “Pse duam ta kurojmë korrupsionit” pasi u bë prezantimi teorik u bënë sugjerime te vlefshme dhe rrahje mendimesh për ndërtimin e koalicioneve Trajnimi u mundësua nga Ambasada e Mbretërisë së Bashkuar në kuadër të projektit “Të Punojmë së bashku për një qeverisje më të përgjegjshme dhe transparente”.

2009

/2

dhe të tjera, të dhëna mbi popullsinë, hotelerinë mbi turizmin familjar e të tjera.

Jemi duke përpunuar një guidë turistike dhe kemi përgatitur një spot më të pasuruar se i vjetshmi. Ky spot publicitar do të jepet në mediat elektronike. Ne hartuam albumin “Ksamili në foto” dhe më 4 qershor hapë ekspozitën mbi Ksamilin me piktorë të njohur me punime në grafikë dhe peizazhe që do të qëndrojë hapur gjithë verës.

Pyetje: Zoti Kryetar, jeni në mandatin tuaj të dytë dhe puna juaj është mbresëlënëse. Cili është mesazhi që do të përcillni për kolegët që drejtojnë komuna me fokus turistik?

Përgjigje: Shumë kryetarë kanë përvojë dhe rezultate ndoshta më të mira nga çfarë kam arritur unë por duke qenë se Komuna e Ksamilit përballet me probleme shumë të mëdha të infrastrukturës, urbanizimit, ndotja e mjedisit etj, dhe unë kam përvojën time por mund të them se përkushtimi është elementi më thelbësor për të ecur përpara dhe për të realizuar objektivat dhe synimet që kemi. Njëkohësisht përfshirja e komunitetit dhe të gjithë specialistëve për zgjidhjen e problemeve më emergjente, sepse për probleme të caktuara nuk mund të zgjidhen vetëm nga administrata e komunës. Ajo bën punën e përditshme por kordinimi i punës me specialistë dhe me studio të specializuara në fusha të caktuara ndihmon në ngritjen e cilësisë së projekteve, sepse pa projekte ne nuk mund të realizojmë investimet.

Pyetje: Si e gjykoni bashkëpunimin me Shoqatën e Komunave?

Përgjigje: Kjo shoqatë ka pasur një rol vendimtar në decentralizimin e funksioneve për pushtetit vendor, ndryshime që nuk kanë qenë të vogla. Shoqata e Komunave ka kapacitetet dhe mundësitë e duhura për të ngritur probleme që shqetësojnë komunat duke sugjeruar dhe zgjidhjet mundshme. Vlerësoj shumë asistencën e dhënë nëpërmjet trajnimeve të organizuara nga Shoqata.

Legjislacioni për pushtetin vendor 2009 Vendim, nr. 522, date 13.5.2009 “Për Përcaktimin e pagës minimale në shkallë vendi”, Fletore Nr. 77.

Udhëzim, Nr. 2, datë 14.5.2009 “ Për Kriteret e Konkurimit dhe procedurën e dhënies në përdorim me kontratë qeraje të fondit pyjor dhe kullosor”, Fletore Zyrtare Nr. 64. Ministria e Mjedisit Ligj nr. 10 117, datë 23.4.2009 “ Për disa ndryshime në ligjin nr. 9632, datë 30.10.2006 “Për sistemin e taksave vendore”, Fletore Zyrtare nr. 62.

Udhëzim nr.26, datë 16.4.2009 “Për mbledhjen e kontributeve të detyrueshme të sigurimeve shoqërore dhe shëndetësore”, Ministria e Financave.

Udhëzim i Ministrisë së Brendshme, nr. 308, datë 8.5.2009 “Për Pajisjen me pasaportë biometrike të shtetasve”.

Fletore Zyrtare Nr. 61 Ligj nr. 10 119, datë 23.4.2009 “Për planifikimin e territorit”, Fletore Zyrtare nr. 56.

Ligj nr. 10 107 , datë 30.3.2009 “Për Kujdesin Shëndetësor në Republikën e Shqipërisë”, Fletore Zyrtare nr. 46.

Vendim i Këshillit të Ministrave nr.

216, datë 11.2.2009 “Për një shtesë në Vendimin nr. 45, datë 21.1. 2009 të Këshillit të Ministrave “ Për kryerjen e procedurave të prokurimit publik në mënyrë elektronike” Ligj nr. 10 081, datë 23.2.2009 “Për licensat, autorizimet dhe lejet ne Republikën e Shqipërisë”, Fletore Zyrtare nr. 31.

Vendimi nr. 45, datë 21.1. 2009 të Këshillit të Ministrave “ Për kryerjen e procedurave të prokurimit publik në mënyrë elektronike” Vendim Nr. 46, datë 21. 1. 2009 të Këshillit të Ministrave “ Për disa ndryshime dhe shtesa në Vendimin nr. 1 datë 10 01. 2007 Për miratimin e Rregullave të Prokurimit Publik”.

Ligj Nr. 10 073, datë 09. 02. 2009 “ Për një shtesë në Ligjin “Për sistemin e taksave vendore” të ndryshuar.

Ligj Nr. 10 078, datë 16. 02. 2009 “Për disa shtesa dhe ndryshime në Ligjin “Për urbanistikën”.

SHOQATA E KOMUNAVE TË SHQIPËRISË

Nr.9. Qershor

2009

/3

KOMUNAT NË FOKUSIN E ZHVILLIMIT

Komuna e Fanit

VENDNDODHJA, SIPËRFAQJA, KLIMA Komuna Fan ndodhet në pjesën verilindore të Mirditës dhe ka një sipërfaqe prej 175 km2.

Komuna është njësi administrative e rrethit të Mirditës, Qarku Lezhë dhe kufizohet: në Jug dhe Perëndim me Komunën Orosh, në Veriperëndim me komunën Gjegjan dhe Fushë –Arrëz ndërsa në Veri me dy komuna të rrethit Kukës. Komuna ka një territor të përgjithshëm të thyer e malor dhe ka një shtrirje veri-jug 21 km, ndërsa lindje–perëndim 9 km. Shtrihet përgjatë një lugine që rrethohet nga malet Zepa e Munella dhe bjeshka e Qafë – Kumbullës. Lartësia mbi nivelin e detit varion nga 2500 m mbi në fshatin Shtrungajë deri në 1992 m në malin e Munellës, gjë që i jep një klimë të dallueshme sipas fshatrave. Komuna ka klimë mesdhetare kontinentale malore me dimër të ashpër dhe verë të nxehtë. Terreni malor ndikon që vera të mos jetë e nxehtë, me temperaturë mesatare të korrikut 23°C dhe maksimale 35°C, ndërsa dimri i ftohtë, por jo me temperatura shumë të ulta, për arsye se malet qe e rrethojnë e mbrojnë nga erërat e ftohta te veriut. Temperatura mesatare e janarit shkon ne -3°C, me e ulta -8° C dhe rrallë -12 e -13° C. Dendësia me e madhe e reshjeve është gjate periudhës nëntor-prill, qe shkon nga 1400-1500 cm. Gjate muajve te dimrit bora mbulon tere territorin me 20-30 cm ne zonat me lartësi 700m dhe 70-100 cm ne zonat më të larta. Ditët me bore variojne nga 20 ne zonat e ulta deri ne 60 ne zonat e larta malore. Erërat qe fryjnë ne territorin e komunës janë kryesisht murlani qe vjen nga veriu dhe qe është i thate e i ftohte dhe erërat nga jugu e juglindja te ngrohta dhe te lagështa. Periudha e vegjetacionit fillon ne fund te muajit prill e mbaron ne tetor, gjithsej 200 dite.

Shtrirja e gjerë gjeografike e bën komunën të pasur me ujë dhe bimësi të shumëllojshme, ku veçohet ajo malore me pyje dushku, ahu dhe pishe, si dhe e larta me kullota. Rriten shumë lloje drurësh dhe shkurresh si shqemi, shqepa, lisi, pisha, bredhoi, ahu, lajthia, boshtra (bimë e rrallë), frashri, dëllinja, shkoza, etj. Bimët mjekësore në territorin e komunës numërohen deri 250 lloje, ku me të përmendurat janë lisna, trumza, shqemi, veshtulli, çaji, i malit, salepi, zhumbrica, xhusiohulli, luleshtrydhja etj. Tërë gjatësinë e komunës e përshkon Fani i Vogël me një rrjet të dendur përrenjsh malorë ku shquhet Brrena e Domgjonit dhe Knella e Shëngjinit që kanë prurje të cilat nuk shterojnë as gjatë verës. Në to ka pak peshq kryesisht troftë. Kafshët e egra janë të shumëllojshme po ashtu edhe shpendët.

HISTORIA

Sipas gojëdhënave emri Fan vjen nga ai i lumit Fan i Vogël.

Krahina e Fanit ka një histori të lashtë. Fani ka qene i banuar qe ne kohët më të lashta ilire. Dëshmi për ketë janë Qyteza e Batrave dhe Gurra e Domgjonit. Fani përmendet në një dokument të vitit 1387 ku thuhet se Tanush Lek Dukagjini ka qenë zot i Fanit dhe familja e tij ka patur në zotërim

një territor të gjerë në Shqipërinë e Veriut. Origjina e kësaj komune vjen nga fisi i Pirustëve qe kane qene shkrirës bakri e metalesh te tjera. Dëshmi janë mbeturinat e furrave primitive qe vendasit, edhe sot e kësaj dite, u thonë “Gurët e Xhudhive”. Ne vitin 1529 Fani ka patur 11 fshatra dhe 240 shtëpi. Deri me 1770 Fani ka qene i bashkuar me Begollin e Pejës, por pas këtij viti, i bashkëngjitet Mirditës. Me vone Fani u popullua nga familjet Bisakasi, Domgjonasi, Xhuxhasi, Konaj dhe Shëngjini nga ku morën emrat dhe disa fshatra ne Fan. Ne pjesën verilindore te Fanit ndodhet Batra dhe pak me lart rrënojat e Qytezës, një fortese qe thuhet se është përdorur në luftërat e njëpasnjëshme. Ekzistenca e rrugës së ndërtuar nga romakët tregon se ajo u shërbente atyre për të siguruar rrugëkalimin Shkodër-Nish.

Gurra e Domgjonit ndodhet në rrënojat e qytezës së vjetër e cila kishte ujësjellësin e vet. Ky monument ndërtimor ka tunele nëntokësore dhe një pus kontrolli, kubeja e të cilit është 8 m, më e lartë se niveli i ujërave. Gurra është ndërtuar në shekullin IV të erës sonë dhe lidhet me ujësjellsin. Ishte pikërisht ky ujësjellës i cili furnizonte me ujë edhe Sukbukeran, qendrën më të vjetër të banuar në Domgjon.

Ujësjellsi vlerësohet si një ndër veprat më të rralla në Ballkan të llojit të tij.

FANI I FIGURAVE TË SHQUARA

Nga kjo trevë kanë dalë njerëz të shquar që kanë dhënë kontribute në historinë e kombit shqiptar drejtues, shkrimtarë e veprimtarë politike si: Gjergj Fishta, me origjinë nga Domgjoni e fisi i Pacit, poet i madh kombëtar; Anton Ceta me prejardhje nga Xhuxha, shpërngulur në Kosovë para 70 vjetësh, e që ka qenë kryetar i pajtimit të gjaqeve në Kosovë; Zef Kol Noka nga Shëngjini i shpërngulur në Gjakovë, komandant i luftërave për liri kundër turqve dhe serbëve, bashkëluftëtar me Isa Buletinin e Bajram Currin, Ndrec Ndue Gjoka Mësues i Popullit që kontribuoi për hapjen e 50 shkollave në Mirditë fill pas çlirimit, etj.

POPULLSIA

Fani ka një popullsi tërësisht autoktone. Fani është ndër krahinat e pakta ne Shqipëri me popullsi krejtësisht të krishterë.

Populli i Fanit është mikpritës, trim dhe i besës. Ndër shekuj ka ndërtuar rite të cilat janë trashëguar brez pas brezi e që shfaqen në dasma dhe në morte edhe sot. Popullsia e Fanit ka lëvizur vazhdimisht nga Fani në Kosovë dhe anasjelltas duke pësuar një ndryshim demografik të vazhdueshëm. Kështu në vitin 1529 Fani kishte 240 shtëpi me 1000 banorë, në vitin 1641 kishte 2000 banorë. Në vitin 1916 arrinte në 3661 banorë dhe gradualisht erdhi duke u rritur. Në vitin 1989 arriti shifrën më të lartë me mbi 13.000 banorë. Lëvizja e popullsisë pas viteve 1990, pas ndryshimit të sistemeve e vendosjes së pluralizmit, si pasojë e migrimit dhe emigrimit drejt qendrave të mëdha urbane brenda vendit e jashtë shtetit si në Greqi, Itali e gjetkë, afërsisht 60% e banorëve, në më të shumtën të rinj, u larguan nga komuna.

Popullsia e komunës sot është rreth 5400 banorë.

BUJQESIA

Komuna e Fanit ka një sipërfaqe të kufizuar toke, gjithsej 738 ha, nga të cilat fermerëve u janë ndarë 416 ha tokë arë, ndërsa pjesa tjetër prej 322 ha janë toka

të varfra dhe pa mundësi shfrytëzimi për arsye të largësisë nga fshati. Sasia e tokës shkon mesatarisht 750 m2 për frymë.

Sipërfaqet më të mëdha të tokës arë janë në fshatrat Katundi i Ri, 36ha dhe Shëngjin 35ha, ndërsa me pak ato Shtrungaj, Sang dhe Gjakëz me 8 ha secili. Komuna e Fanit ka kushte përgjithësisht të favorshme për zhvillimin e bujqësisë pasi tokat janë të ujitshme dhe përgjithësisht të sistemuara. Në komunën e Fanit mbillet kryesisht misri, patatja, jonxha dhe perimet. Pemëtaria ka kushte tepër të favorshme për prodhim, ndërkohë që pemët dhe hardhitë nuk janë të sistemuara në blloqe dhe vreshta. Në territorin e Komunës numërohen 47,000 rrënje hardhi dhe 23,000 rrënje pemë frutore ku kultivohet fiku, arra, qershia, kumbulla, molla, dardha, pjeshka, ftoi etj. Perimet më të kultivuara janë domatja, speci, lakra, qepa, trangulli dhe hudhra. Terreni favorizon edhe mbjelljen e bimëve eterovajore, gjë që do të përmirësonte strukturën e mbjelljeve duke shfrytëzuar tokat më të varfra.

BLEGTORIA

Komuna Fan ka kushte të favorshme për zhvillimin blegtoral dhe që nga krijimi i saj është mbështetur tek blegtoria prej nga siguron deri ne 90% të ardhurave.

Karakteristikë është se rreth 75% të bagëtive të imta e zë dhia e cila ka një prodhimtari prej 150 litra qumësht për krerë dhe një peshë mesatare prej 40 kg. Gjithashtu rritja e dhisë ka një kosto të ulët mbarështimi. Kapaciteti kullosor është afërsisht 25,000-30,000 krerë bagëti të imta dhe 10.000 krerë gjedhë.

BIZNESI

Biznesi është e ardhmja e ekonomisë dhe jetës shoqërore të Fanit. Gjatë këtyre viteve biznesi ka filluar të gjallërohet.

Përgjithësisht tani për tani ai është i përqendruar te bizneset familjare. Disa nga bizneset që mund të përmendim janë: përpunimi i lëndës drusore, prodhimi i drurëve të zjarrit, përpunimi i inerteve, guroret, tregtimi i gjësë së gjallë dhe prodhimeve bujqësore, përpunimi i bulmetit, etj.

AUTOSTRADA HAP NJE EPOKE TE RE

Komuna e Fanit është në prag të fillimit të një epoke të re në historinë e saj duke qenë se përsh-

kohet nga autostrada DurrësKukës-Morinë, një rrugë strategjike për kombin shqiptarShqipëri e Kosovë, një nga veprat më të rëndësishme në Shqipëri e në Rajonin e Ballkanit.

Ndërtimi i korridorit është një mundësi që do të lejojë një lëvizje më të gjerë te njerëzve përtej këtyre dy kufijve duke sjellë shanse të reja zhvillimi për rajonin tonë. Autostrada DurrësKukës-Morinë do të krijojë kushte të favorshme për fuqizimin e bizneseve ekzistuese, sidomos të atyre blegtorale dhe instalimin e bizneseve të reja që do të shfrytëzojnë burimet natyrore të komunës si dhe të turizmit.

ADMINISTRIMI

Ne territorin e Komunës Fan gjendet 17 fshatra: Shtrungaj, Bisake, Klos, Fan, Katund i Ri, Konaj, Shëngjin, Petoq, ZallXhuxhe, Gjakz, Munelle, Domgjon, Hebe, Sang, Thirre, Dardhaz dhe Xhuxhe. Qendra administrative ndodhet në fshatin Klos ku janë edhe zyrat e Komunës.

Këshilli i Komunës, i zgjedhur më 18 shkurt 2007, PR një mandat 4 vjeçar, përbëhet nga 15 anëtarë të cilët përfaqësojnë 13 subjekte të ndryshme politike. Administrata e komunës përbëhet nga 18 punonjës të cilët paguhen nga buxheti i shtetit.

ARSIMI

Shkolla e pare shqipe në zonën e Fanit është hapur ne vitin 1927, me 13 nxënës, në shtëpinë e Gjon Ndue Ndrecës.

Gjatë viteve 1932-1936 Dom Zef Kana mundësoi kalimin e shkollës ku mësonin 27 nxënës në pronat e kishës. Pas çlirimit shkolla e parë u hap në Bisakë më 14 dhjetor të vitit 1944 me 38 nxënës, e më pas, u hapën edhe shkollat në Konaj, (35 nxënës/13 vajza), në Domgjon (59 nxënës/ 14 vajza), në Xhuxhë (60 nxënës/ 18 vajza) e në Klos-Zallë (59 nxënës/19 vajza) si edhe në Hebë, Mollkuqe, Dardhaz, Petoq.

Në 1951 u hapën shkollat 7 – vjeçare në Bisakë dhe në 1960 në Domgjon, duke mundësuar kështu arsimin për të gjithë fëm-

ijët. Në Shtator të vitit 1976 u hap shkolla e mesme në degën Agronomi dhe në 1985 u hap Gjimnazi i cila funksionon edhe sot. Pas viteve 1980 në Shkollën e Mesme të Bashkuar Klos kishte 800 nxënës e 50 mësues. Me ndryshimet demokratike dhe lëvizjen e popullsisë numri i nxënësve dhe mësuesve u ul.

Aktualisht në Fan ka 14 shkolla: 7 të ciklit të ulët, 6 të arsimit 9vjeçar dhe gjimnazi.

SHËRBIMET PUBLIKE

Komunën ofron një sërë shërbimesh publike, konkretisht; Shërbimi i përmirësimit dhe mirëmbajtjes së rrjetit rrugor. Ky shërbim ofrohet për rrugët e brendshme që lidhin fshatrat me njëri-tjetrin dhe me qendrën e komunës. Komuna Fan lidhet me qytetin e Rrëshenit nëpërmjet rrugës automobilistike FanReps-Rrëshen e gjatë 45 km.

Rrjeti rrugor kap një gjatësi prej 84 km me një sipërfaqe prej 125 km2. Ky rrjet është ndërtuar ne 25% te tij me kalldrëm dhe 75% me zhavorr.

1. Shërbimi shëndetësor në Komunën Fan kryhet në qendrën shëndetësore Qendër të komunës dhe në fshatra. Shërbimi shëndetësor në komunë mbështetet nga një personel prej 2 mjekësh e 24 punonjësish dhe ofron shërbim 24 orësh, ku përfshihet edhe shërbimi i maternitetit.

2. Shërbimi telefonik Shërbimi telefonik në komunë realizohet në 90 % të tij nëpërmjet sistemit celular.

3. Furnizimi me ujë të pijshëm Komuna Fan, si zonë kryesisht malore, ka burime të bollshme ujore që dalin nga malet dhe shfrytëzohen nga banorët për nevoja familjare dhe për vaditje. Aktualisht funksionojnë disa ujësjellësa të ndërtuar ndër vite si p.sh. ujësjellësi i Gurrës së Domgjonit, ujësjellësi i Klosit i ristrukturuar vitet e fundit, ujësjellësi i Xhuxhes, i Shëngjinit, si dhe ujësjellësi i Bargjanës që furnizon fshatin Shtrungaj por edhe qytetin e Rrëshenit.

LOGIN www.logincee.org Informacion i shpejtë dhe i thjeshtë për Qeverisjen Vendore LOGIN - (Rrjeti i Informacionit mbi Qeverisjen Vendore) është një platformë njohurish dhe informacioni për çështje të qeverisjes vendore dhe reformës në administratën publike. U themelua nga OSI, USAID, Banka Botërore, PNUD dhe Këshilli i Evropës dhe po zbatohet njëkohësisht në 15 shtete të Botës, përfshi dhe Shqipërinë. LOGIN është dizenjuar për punonjësit e administratës vendore, përfaqësues të OJF-ve, kërkues shkencorë, specialistë.

Misioni i LOGIN është të promovojë zhvillimin profesional të zyrtarëve të qeverisjes vendore dhe stafit të tyre, të fuqizojë kapacitetet e organizatave që mbështesin reformën e administrimit publik dhe decentralizimin duke lehtësuar kohën për shkëmbim dhe marrjen e informacionit të dobishëm në nivel bashkiak, rajonal dhe kombëtar, në të gjitha vendet e Evropës Jug-Lindore dhe vendet e ish Bashkimit Sovjetik.

Prej gati 10 muajsh Co-PLAN, Shoqata e Bashkive të Shqipërisë dhe Universiteti POLIS janë tre partnerë që i bashkangjiten kësaj iniciative rajonale në mundësimin e funksionim sa më efikas të kësaj platforme. Baza e të dhënave të LOGIN

është tashmë aktive me shumë materiale që do ti vijnë në ndihmë njësive të qeverisjes vendore si në shqip dhe në anglisht. Ky informacion mund të vizitohet në faqet zyrtare përkatëse: • www. co-plan.org • www.aam-al.com • www.universitetipolis.edu.al Çfarë mund të gjeni ne bazën e të dhënave LOGIN? • Ligje, projekt-ligje, dokumenta ligjore; • Manuale, raporte, analiza, udhëzime; • Prezantime, trajnime, njoftime për konferenca, seminare; • Rekomandime, botime; • Strategji, etj

SHOQATA E KOMUNAVE TË SHQIPËRISË

Nr.9. Qershor

2009

/4

Një vizitë mbresëlënëse -Një delegacion i ShKSh vizitoi Republikën e Kosovës -

M

e ftesë të Asociacionit të Ko munave të Kosovës (AKK) nga data 26 deri më 29 prill 2009 një delegacion prej 15 anëtarësh nga Shoqata e Komunave të Shqipërisë (SHKSH) zhvilloi një vizitë në Republikën e Kosovës. Në përbërje të delegacionit ishin Kryetari i Shoqatës, Z. Sabri Sollaku, dhe kryetarë të komunave.

Qëllimi i vizitës ishte shkëmbimi i përvojës mes SHKSH dhe Asociacionit të Komunave të Kosovës në fushën kryesore të veprimtarisë së këtyre dy shoqatave.

Vëmendja u përqendrua në qeverisjen lokale në përgjithësi por dhe në problematikën që ajo mban në vetvete. Me anë të kësaj vizite u hap rruga e bashkëpunimit mes dy shoqatave homologe dhe shpresuar dhe punuar për një bashkëpunim të mëtejshëm intensiv. Gjithsesi, kjo i kapërceu kufijtë e programit, se për çdo shqiptar nga Shqipëria, vizita në Kosovë mbart emocione që s’thuhen dot me fjalë.

Asociacioni i Komunave të Kosovës(AKK) është formuar me 26 janar 2001 në mbledhjen e parë të Kuvendit të AKK-së pas zgjedhjeve të para demokratike komunale në Kosovën e pasluftës. lokale në Kosovë.

Ndërsa Kuvendi i fundit zgjedhor është mbajtur më 27 Shkurt 2008.

Themelimi i Asociacionit të Komunave të Kosovës është mbështetur në nenin 10 të Kartës Evropiane të Autonomisë Lokale në kuadër të Këshillit të Evropës (e drejta për asociacion). AKK sheh nevojën për të qartësuar kompetencat në fusha të ndryshme dhe të forcojmë marrëdhëniet mes nivelit komunal dhe atij qendror.

Më 9 maj 1950, Robert Schuman, Ministri i Jashtëm i Francës, paraqiti propozimin e tij për krijimin e një Europe të organizuar, e domosdoshme për ruajtjen e marrëdhënieve paqësore.

Propozimi i njohur si “Deklarata e Schuman”, konsiderohet si nisja e krijimit të cka është sot Bashkimi Europian.

Në deklaratën e tij Schuman shtoi se “Europa nuk do të bashkohet menjëherë apo përmes një plani të vetëm. Ajo do të ndërtohet përmes arritjeve konkrete të cilat do të krijojnë fillimisht një solidaritet de facto.”

Sot, 9 maji është shndërruar në një simbol (dita e Europës), e cila së bashku me flamurin, himnin, moton dhe monedhën e përbashkët (euron) dhe identifikon entitetin politik të Bashkimit Europian.

AKK-ja është organizatë jo-fitimprurëse, është person juridik që përfaqëson interesat e përgjithshme të anëtarëve të saj - autoritetet lokale. Anëtarë të Asociacionit janë autoritetet lokale të Kosovës. Autoritetet lokale anëtarësohen në Asociacion nga Kuvendi i Asociacionit pas vendimit të marrë në Kuvendin Komunal.

Vizita jonë e parë u bë te Varri i Presidentit të ndjerë Ibrahim Rugova, Presidenti i Paqes. Bëmë homazhe e vendosëm aty kurora e tufa me lule në shenjë respekti për veprimtarinë e tij dhe për atë që ai përfaqëson në Kosovën martire. Në këto homazhe na shoqëronin vec anëtarëve të bordit të AKK edhe Kryetari i Komunës së Prishtinës z. Isa Mustafa.

Pas homazheve te varri i Rugovës u nisëm drejt Prekazit. Ky shekull i Ri vërtet që është shekulli i shqiptarëve. Padrejtësitë e shekujve të tjerë ai i vuri në vend.

Përpara shtëpisë së Jasharajve të duket sikur je përpara një legjende. Të gjithë e dimë historinë, por kur je në shtëpinë e komandantit legjendar të UCK Adem Jashari, kur e sheh, kur e prek të duket edhe më e madhërishme ajo luftë e UCK dhe e Komandantit të saj proverbial… Në këto homazhe na shoqëronte kryetari i Komunës së Skenderaj z.

Sami Lushtaku dhe Kryetari i Komunës së Drenasit z. Nexhat Dermaku.

Edhe në Shtime, vizita ishte po interesante. Takim me kreun e Komunës së Shtimes dhe anëtarin e Bordit të AKK-së z. Naim Ismajli së bashku me Kryetarin e Komunës së Lipjanit z. Shukri Buja dhe Kryetarin e Ferizaj dhe njëherit anëtar Bordi i AKK-së z.Bajrush Xhemajli na flasin për përvojën e Flamuri europian nuk është vetëm simbol i Bashkimit Europian por është dhe një simbol i bashkimit dhe identitetit të Europës në një plan më të gjerë.

Rrethi i yjeve të artë përfaqëson solidaritetin dhe harmoninë mes popujve të Europës. Numri i yjeve nuk lidhet me numrin e shteteve anëtare. Janë 12 yje pasi numri 12 është tradicionalisht simbol i përsosmërisë dhe unitetit. Rrjedhimisht flamuri mbetet i pandryshuar pavarësisht nga zgjerimi i vazhdueshëm i Bashkimit Europian.

“Të bashkuar në diversitet” është motoja e Bashkimit Europian.

Kjo moto nënkupton se përmes BE, Europianët janë të bashkuar në përpjekjet e tyre për paqe dhe prosperitet, dhe që shumë gjuhë dhe kultura të ndryshme përbëjnë një pasuri më vete për kontinentin.

Euro është monedha e ligjshme për më shumë se 325 milionë njerëz në 16 shtete të BE. Simboli i saj është Euro.

Banknotat e euros janë identike në të gjitha vendet por çdo vend prodhon monedhat e tij.

Këto monedha janë njësoj kudo nga njëra anë dhe nga ana tjetër kanë një emblemë kombëtare të dallueshme. Të gjitha këto banknota dhe monedha mund të përdoren në të gjithë vendet që kanë adoptuar euron..

9 Maji festohet në forma të ndryshme në shumë prej shteteve anëtare por dhe të tjerë.

Për shkak të natyrës politike të kësaj dite, ajo shihet si një moment i duhur për përpjekje për të folur rreth Bashkimit Europian dhe në mbështetje të integrimit Europian.

Për më tepër, 9 Maji është dhe Dita e Fitores, fundi i Luftës së Dytë Botërore në ish Bashkimin Sovjetik (festuar më 8 Maj në Europën Perëndimore).

tyre në qeverisjen vendore.

Në Gjakovë. Qyteti i gjakut shqiptar. Qytet ndodhet në jugperëndim të Rrafshit të Dukagjinit. Në këtë trevë kanë lindur burra të tillë të mëdhenj të kombit si Sulejman Vokshi, Mic Sokoli, që luajtën rol të madh në Lidhjen e Prizrenit. Padyshim që Komuna e Gjakovës duhet të jetë nga më të favorizuarat për investime nga biznesmenë të huaj e vendës. Në takimin me kreun e Komunës së Gjakovës dhe njëherit anëtar i Bordit të AKK-së, z. Pal Lekaj së bashku më Kryetarin e komunës të Pejës, z. Ali Berisha, Kryetarin e komunës së Istogut dhe njëherit anëtar Bordi i AKK-së z. Fadil Ferati dhe Kryetarin e komunës së Deçanit z.

Musa Berisha, këmbyem mendime, mësuam shumë gjëra dhe volëm eksperienca.

Më tej, takimi me kreun e Komunës së Prizrenit, z. Ramadan Muja së bashku më Kryetarin e komunës të Rahovecit, z. Qazim Qeska, Kryetarin e komunës së Suharekës, z. Sali Asllanaj dhe Kryetarin e komunës së Dra-

gashit z. Salim Jonuzi ishte tepër vëllazëror.

Udhëtrojmë drejt kryeqytetit të dytë shqiptar, Prishtinës. Ne na duhen dy kryeqytete, dy kre se edhe shqiponjën e kemi me dy krye… Ndiejmë tërëpushtetshmërinë e e një kryeqytetit dhe na duhet t’i përshtatemi rregullit dhe disiplinës qytetare të kryeqytetit të shtetit më të ri në botë dhe ta zbatojmë atë. Prishtina shtrihet mes luginave të lumenjve të vegjël Prishtevkë e Vellushë në një lartësi 585 m mbi nivelin e detit. Gjurmët e Prishtinë i gjejmë 6000 vjet më parë… gjatë sundimit romak 10 km në juglindje të Prishtinës u ndërtua qyteti i madh antik ULPIANA, qendër e provincës ilire të

Dardanisë. Na presin Kryetari i komunës së Prishtinës dhe z/kryetarin e AKK-së z. Isa Mustafa së bashku me Kryetarin e Komunës së Podujevës, z. Ilaz Pireva me Kryetarin e Komunës së Obiliqit z. Rexhep Kelani dhe Kryetarin e Komunës së Fushë Kosovës z.

Burim Berisha. Pasi bisedojmë e shkëmbejmë mendime shkojmë në takim me Ministrin e MAPL-së, z. Sadri Ferati. Shteti i Kosovës ecën. Zoti Ministër na shpjegon prioritete e qeverisë dhe zbatimi i ligjit të decentralizimit të pushteti. Qeveria ecën, shteti ecën, Republika ecën. Kë dëshirë t’i biesh tejembanë gjithë sipërfaqes prej 10 877 km katrore…

Për përmirësimin e jetesës së popullsisë rurale të vendit (Vijon nga faqja 1) Drejtori Ekzekutiv i FSHZH-se, Benet Beci, vuri theksin tek eksperienca e gjatë e Fondit Shqiptar të Zhvillimit, në bashkëpunimin me Njësitë e Qeverisjes Vendore dhe përqasja e re për investime të përqendruara në zona me potenciale të mira ekonomike. Ardhja deri në listën përfundimtare të komunave që do të përfitojnë nga ky projekt, ka kaluar në një proces përzgjedhës. Në këtë periudhë u vlerësuan individualisht mundësitë e secilës komunë në raport me kriteret e vendosura. Informacioni i përdorur për vlerësimin u mblodh nga Zyrtarët e Qeverisjes Vendore, nga baza e të dhënave të Ministrisë së Financave, plane e studime lokale apo rajonale dhe vëzhgimi i drejtpërdrejte në terren. Për çdo komunë u përgatit një raport i shkurtër me të dhënat

Veprimtari

(Vijon nga faqja 1) y Forumi i Juristëve u mblodh për çështje lidhur më Ligjin e ri mbi Prokurimet Publike. Ekspertja e ftuar e LGPA/ USAID, Programi për Qeverisjen Vendore mbështetur nga USAID, u përqendrua në shpjegimin e procedurave teknike që duhen ndjekur në zbatim të rregullave për prokurimin elektronik. Anëtarët e forumit ndanë eksperiencën e deritanishme të tyre duke identifikuar si problematike çështje si lidhja me internetin, pajisjet e duhura etj. Forumi sugjeroi se do të ishte i dobishëm një shembull praktik tenderimi i asistuar nga një ekspert informatike. Një sugjerim tjetër ishte takimi me një përfaqësues të Agjencisë së Prokurimit Publik, mundësisht jurist, për sqarimin e disa çështjeve teknike ligjore që hasen në praktikën e përditshme. y Forumi i Sekretarëve të Këshillave të Komunave u takua në vazhdimësi të procesit të nisur për hartimin e një Model-Rregulloreje për Organizimin e Funksionimin e Këshillave. Në këtë takim u vendos për variantin përfundimtar të disa pikave të diskutueshme të Model-Rregullores. Një çështje tjetër ishte dhe mënyra dhe procedura për tu ndjekur nga ShKSh për shpërndarjen e kësaj Model-Rregulloreje në të gjitha komunat. Sekretarët sugjeruan se në takimet rajonale të planifikuara për këtë qëllim duhet të ketë një prezantim te strukturës së dokumentit. Më pas vëmendja mund të përqendrohet tek çështje kyçe si procedurat gjatë mbledhjeve të këshillit, masat disiplinore për këshilltarët, detyrat dhe roli i sekretarit të këshillit etj.

përkatëse sipas kritereve. Lista e komunave fituese është e bazuar në parimin e shpërndarjes gjeografike: Çdo qark ka te paktën një komunë (atë me pikëzimin më të lartë brenda qarkut) në program.

Përzgjedhja e komunave është bëre bazuar në disa kritere të qarta dhe transparente, të tilla si: aftësitë administrative, financat lokale apo mundësitë e zhvillimit ekonomik, bazuar edhe në propozimet e Qarqeve përkatëse. FSHZH i kërkoi 12 Qarqeve të vendit të propozonin të paktën dy komuna me potenciale të mira ekonomike dhe turistike. Pas vlerësimit të 30 propozimeve të ardhura nga Qarqet, FSHZH përzgjodhi 16 komunat e sipërpërmendura për të punuar në përgatitjen e Planeve të Zhvillimit Lokal dhe mbështetjen me financime për prioritete të parashikuara në këto plane, me fokus zhvillimin ekonomik.

Veprimtari

y Forumi i Financierëve u lehtësua nga përfaqësues të Ministrisë së Financave. Fokusi ishte shpjegimi i mëtejshëm i urdhrit të Këshillit të Ministrave mbi hartimin e Buxhetit Afat-Mesëm për njësitë lokale. Ekspertët e Ministrisë së Financave shpjeguan legjislacionin duke nënvizuar nevojën për një strategji zhvillimi të miratuar për çdo komunë dhe rolin e kryetarit, këshillit, financierëve dhe aktorëve të tjerë të përfshirë në hartimin e projekt-buxhetit. y Forumi i Shërbimeve Publike diskutoi mbi rajonalizimin e sistemit të furnizimit me ujë, një kompetencë relativisht e re për komunat. Çështje me interes për tu zhvilluar ishin: modele të përshtatshme bashkimi për kushtet aktuale të komunave, elementët e këtyre modeleve të bashkimit dhe përcaktimi i procesit të menaxhimit të përbashkët. Takimi u lehtësua nga Shoqata e Ujësjellës-Kanalizimeve. y Takimi i Forumit të Planifikimit Urban pasi si temë ligjin e ri për Planifikimin e Territorit. Drejtori i Planifikimit Urban në Ministrinë e Punëve Publike, Marin Bicoku, ishte i pranishëm për të informuar të pranishmit mbi këtë ligj. Ishte një takim i dobishëm ku u diskutuan mjaft çështje teknike. y Forumi i Përdorimit të Tokës Bujqësore dhe Pyjeve pasi si fokus të takimit të tij situatën aktuale mbi planin kombëtar mbi ruajtjen e pyjeve. Ekspertë të Ministrisë së Mjedisit dhe anëtarët e forumit diskutuan mbi probleme si: roli i qartë i komunës; kritere të financimit; mungesa e burimeve njerëzore dhe ngritja e kapaciteteve; nevoja për ndërgjegjësim të banorëve mbi çështjet mjedisore; hartimi dhe miratimi i planeve të veprimit dhe strategjive lokale për menaxhimin e pyjeve etj.