Aanwinsten docAtlas maart-april 2014

1

Aanwinsten docAtlas: maart-april 2014 NEDERLANDS VOOR ANDERSTALIGEN / TAALVAARDIGHEIDSONDERWIJS .................................................................. 2 BASIS- EN SECUNDAIR ONDERWIJS ............................................................... 2 VOLWASSENENONDERWIJS ............................................................................. 7 HULPMIDDELEN BIJ HET TAALONDERWIJS .....................................................12 INTERCULTUREEL ONDERWIJS .....................................................................15 OPVOEDINGSONDERSTEUNING EN OUDERBETROKKENHEID ....................24 ANDER DIDACTISCH MATERIAAL .................................................................27 BASIS- EN SECUNDAIR ONDERWIJS ..............................................................27 VOLWASSENENONDERWIJS ............................................................................33 MONDIALE VORMING / KLEUR BEKENNEN ..................................................37 ACHTERGRONDLITERATUUR OVER ONDERWIJS EN DIDACTIEK ..............46 ALGEMEEN ......................................................................................................46 BASIS EN SECUNDAIR ONDERWIJS ................................................................50 VOLWASSENENONDERWIJS ............................................................................56 ACHTERGRONDLITERATUUR OVER INTERCULTURALITEIT .......................59 ALGEMEEN ......................................................................................................59 CULTUUR ........................................................................................................59 MIGRATIE .......................................................................................................62 JEUGD .............................................................................................................64 HULPVERLENING .............................................................................................66 VROUWEN .......................................................................................................69 RELIGIE ..........................................................................................................70 GEZONDHEIDSZORG.......................................................................................71 RACISME, DISCRIMINATIE EN BEELDVORMING .............................................72 BELEID ............................................................................................................73 ARBEID EN TEWERKSTELLING ........................................................................74 VLUCHTELINGEN EN ASIELZOEKERS ..............................................................77 STATISTIEKEN ................................................................................................77 JAARVERSLAGEN ............................................................................................78

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

2

NEDERLANDS VOOR ANDERSTALIGEN / TAALVAARDIGHEIDSONDERWIJS

BASIS- EN SECUNDAIR ONDERWIJS

Moffel en Piertje en het grote taalavontuur / Hofmans, Jorgen. - Rotterdam: Lemniscaat, 2014. - 46 p. - (Koekeloere).

- ISBN: 978-90-477-0566-6: 14,95 EUR Doelgroep: 3-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.1.5 Moff Koekeloere is een Schooltv-programma voor kleuters. De hoofdpersonen Moffel, Piertje en Arie beleven veel avonturen.

Taal met Moffel en Piertje is een schooltv-project dat zich richt op beginnende geletterdheid in groep 1, 2 en 3 van het basisonderwijs (2de, 3de kleuterklas en 1e leerjaar). Deze bundel met nieuwe verhalen over Moffel en Piertje bevat naast een voorleestekst een speciale zelfleestekst voor beginnende lezers, die in de tekeningen als een kronkelende gang onder de grond doorloopt.

Bas posterset / van Binsbergen, Liesbeth; Stam, Dagmar. - Heerenveen: Uitgeverij Groen Educatief, 2010.

- 12 platen: 120,00 EUR Doelgroep: 2 -6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.1.6 bass Het Bas-project bestaat uit verschillende onderdelen, die samen een volledig programma vormen voor de voor- en vroegschoolse educatie (VVE). De ontwikkelingsgebieden die in het project worden behandeld zijn taal, voorbereidend rekenen, wereldoriÍntatie, sociaalemotionele ontwikkeling en (senso)motoriek. De basis van het Bas-project zijn de prentenboeken met praatplaten. De ontwikkeling van Bas in de prentenboeken gaat gelijk op met de ontwikkeling van peuters en kleuters: de eerste thema’s hebben betrekking op het leven dichtbij huis, langzaam wordt de leefwereld van Bas groter. Een aantal van de illustraties uit de prentenboeken werden uitvergroot tot praatplaten in deze set. Thema's: ik, familie, huis, omgeving,...

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

3 Toolkit Competenties Nederlands Breed Evalueren Lager onderwijs / Seghers, Marieke; Philips, Iris; Versteden, Pandora; Ysenbaert, Joke. - Leuven: Centrum voor Taal en Onderwijs, 2013. - 451 p.

Doelgroep: 7-12 jaar URL: http://goo.gl/00UOvX Vindplaats Antwerpen: or 4.2.10 tool De Toolkit Breed Evalueren (TBE) is ontwikkeld door het Centrum voor Taal en Onderwijs (KUL) en het Steunpunt Diversiteit en Leren (UG) in opdracht van het Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming om leerkrachten te ondersteunen bij het breed in kaart brengen van de competenties Nederlands van leerlingen doorheen het lager onderwijs.

De TBE BAO omvat scenario's om mee aan de slag te gaan, beschrijvende fiches van evaluatie-instrumenten, een raamwerk met de eindtermen Nederlands, een kader waarin die eindtermen gelinkt worden aan bestaande evaluatie-instrumenten. De Toolkit kan eveneens als geheel gedownload worden.

DATplus: extra bouwstenen voor levend taalonderwijs / Broersma, Rouke; Velthausz, Freek. Beets: Nederlandse Jenaplanvereniging, 2012. - 178 p. ISBN: 978-90-70961-43-5: 33,00 EUR Doelgroep: 5-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.2 datp Levend taalonderwijs gaat uit van de leef- en ervaringswereld van kinderen: leren in levensechte taalsituaties. In dit boek vindt u de leerlijnen voor spreken en luisteren, lezen, schrijven en taalbeschouwing. Het hoofdstuk “Werken aan woorden” beoogt woordenschatverrijking, “Dat schrijf je zo” behandelt spelling en “dat heeft zin” focust op grammatica.

Zo teken je de leukste fantasie letters / Cameron, Jean. - Aartselaar: Deltas, 2012. - 15 p. - ISBN: 978-90447-3372-3: 5,95 EUR Doelgroep: 3-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.2 teke In dit boekje staan 15 alfabetten in allerlei vormen: letters als potlood, bubbel, monster, taartjes, ... om na te tekenen of je te inspireren om speels met het alfabet aan de slag te gaan.

Thuis spreek ik ook! / Gielen, Sara; de Smet, Hilde; Roels, Britt; Truyts, Ilona. - Brussel: Werkgroep Immigratie, 2014. - 72 p., met: losse bladeren, bevat: talenpas: 10,00 EUR Doelgroep: 5-12 jaar URL: http://goo.gl/Z4QxNy Vindplaats Antwerpen: or 4.2.2 thui Deze bundel kreeg een nieuwe inhoud dankzij de samenwerking tussen het Kruispunt Migratie-Integratie, de Pedagogische Begeleidingsdienst Stad Gent, het Steunpunt Diversiteit en Leren en het Regionaal Integratiecentrum Foyer. De bundel bevat didactische suggesties om Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

4 thuistalen op een aangename en motiverende wijze aan bod te laten komen tijdens lessen en/of activiteiten met kinderen tot 12 jaar. De bundel kan gebruikt worden in elk groepsverband, dus zowel in lessen op school als in georganiseerde vrijetijdsmomenten.

Bij het materiaal hoort een talenpas (als vereenvoudigde vorm van een taalportfolio) waarop kinderen kunnen noteren welke talen zij al kennen, welke zij gebruiken en welke zij nog zouden willen leren.

Moeilijke letters lezen : oefenbladen dyslexie / Vleeschouwer, Betty. - Leuven: acco, 2012. - 206 p. - ISBN: 978-90-334-9577-9: 38,00 EUR Doelgroep: 9-16 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.9 moei Vanuit haar praktijk als logopediste schreef de auteur werkboek. De werkblaadjes zetten kinderen met dyslexie en afwisselende manier op weg naar automatisatie. Het logopedisten, remedial teachers en zorgcoรถrdinatoren. bevat losse kopieerbladen.

dit concreet op een leuke richt zich tot Deze versie

7 tips om spelfouten te voorkomen / de Jong, Marijke. - [S.l.]: vantaalnaarnederlands, [2013]. - 22 p.

Doelgroep: 13-18 jaar URL: http://goo.gl/p2BY5o Vindplaats Antwerpen: or 4.3.10 7tip Leerlingen maken vaak dezelfde soorten spellingfouten. Als docent Nederlands, vakdocent maar ook als docent van een beroepsgericht vak is het belangrijk om de leerlingen te wijzen op de gevolgen van slecht spellen. Deze publicatie wil een aantal tips aanreiken aan alle leerkrachten om spelfouten bij de leerlingen te voorkomen. Daarbij hoopt de auteur een beroepshouding onder docenten inzake spelfouten te ontwikkelen.

Portfolio studiegebied personenzorg BSO / Fichefet, Inneke; Mollu, Mariette. - Brussel: Politeia, 2012. - 56 p. - ISBN: 978-2509-01299-9 Doelgroep: 12 -18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.3.10 port Dit portfolio kan gebruikt worden van bij het begin van het secundair onderwijs (B-stroom) tot het zevende jaar BSO binnen het studiegebied Personenzorg (van het eerste beroepsvoorbereidend leerjaar tot het zevende jaar Kinderzorg of het zevende jaar Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige). Het portfolio biedt de leerling steun tijdens zijn schoolloopbaan: het geeft zicht op eigen kunnen en interesses, verzamelt informatie over competenties en leert reflecteren.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

5

Vreemdgaan / van Gansewinkel, Annie. - Amsterdam: Eenvoudig Communiceren, 2014. - 103 p. - (Thuisfront). - ISBN: 978-90-8696-191-7: 15,00 EUR Doelgroep: 13-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.3.12 thui Thuisfront is een serie over jongeren met problemen thuis. Britt woont bij haar vader en zijn vriendin Inge. Ze vindt Inge wel okĂŠ, maar wil liever wat meer tijd met haar vader alleen doorbrengen.

Maar die heeft eigenlijk nooit meer tijd....

Prikkelbox OKAN / LOP Secundair Onderwijs Genk; FLOB SintTruiden; CEGO. - [S.l.]: -, [s.a.]. - 4 spelkaarten slangen en ladders, 1 cd-rom, 510 magneten, 16 prikkelboxwaaiers Doelgroep: 12 -18 jaar URL: http://goo.gl/TzCx99 Vindplaats Antwerpen: or 4.3.2 prik CEGO ontwikkelde in 2011 in samenwerking met de provincie Limburg, met LOP Genk en FLOB Aarschot een prikkelbox met verschillende methodieken en lesmateriaal om op een speelse en interactieve manier met anderstalige nieuwkomers (OKANleerlingen) te werken rond taal en talenten. Nadruk ligt daarbij op het motiveren van jongeren, op de groepsdynamiek en op het beter leren kennen van de jongeren: waar zijn ze sterk in, waar nemen zij het voortouw. De meeste methodieken in de doos laten verschillende beheersingsniveaus toe: zo wordt de hele groep uitgedaagd, ook om elkaar te helpen. Het is erg beeldrijk materiaal. De jongeren kunnen met bepaalde methodieken ook volledig zelfstandig aan de slag. De leer- en doe-opdrachten staan ook online.

Storytelling : verhalen vertellen kan iedereen / Vandewijer, Ina. - Leuven: Davidsfonds Uitgeverij, 2009. - 375 p. - ISBN: 978-90-79806-03-4: 29,95 EUR Doelgroep: 9-18 jaar, volwassenen URL: http://www.storytelling.be Vindplaats Antwerpen: or 4.3.3 stor Storytelling is een techniek om met een eenvoudig verhaal ingewikkelde gegevens eenvoudig te presenteren. Je kan er thuis, in de klas, in je werkomgeving, in je buurt, ... mee aan de slag. Dit boek bestaat uit twee delen: een handleiding en werkboek. In de handleiding wordt uitgebreid stilgestaan bij wat storytelling is, bij waarom, hoe en aan wie vertellen en hoe een goed verhaal in elkaar zit. In het werkboek worden praktische tips en oefeningen geschetst.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

6 Secretariaatsmedewerker (m/v) gevraagd / Henderickx, Johan; Smets, Nicole; Van Cauwenberg, Chris; Van Malderen, Sandra. - Berchem: de Boeck, 2011. - 256 p. (handleiding), 256 p. (cursistenboek). - ISBN: 978-90-455-3599-9. - ISBN: 978-90455-3600-2: 29,80 EUR (cursistenboek), 43,20 EUR (handleiding) Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: or 4.3.9 secr Secretariaatsmedewerker m/v gevraagd is een graadboek gebaseerd op het leerplan Secretariaat voor BSO studierichting kantoor, 3de graad. In dit boek worden de verschillende secretariaatstaken uitgewerkt om de leerlingen voor te bereiden op stages, vakantiewerk, beroepspraktijk of eventuele verdere studies.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

7 NEDERLANDS VOOR ANDERSTALIGEN / TAALVAARDIGHEIDSONDERWIJS

VOLWASSENENONDERWIJS

Woord voor Woord : mondelinge vaardigheden NT2 voor analfabete beginners. Docentenhandleiding en woorden en zinnen / Wind, Mirjam. - Groningen: Alfa-college Doelgroep: volwassenen URL: http://www.youtube.com/woordvoorwoordac Vindplaats Antwerpen: pa 1.1 woor Woord voor Woord is een programma mondelinge vaardigheden NT2 voor analfabete beginners. Het omvat 12 lessen en heeft als doel een eerste basiswoordenschat op te bouwen bij de beginnende NT2 cursisten, die geen ondersteuning hebben van het schrift.

Deze bundel omvat een docentenhandleiding, een overzicht van de woordenschat en een volledige transcriptie van de filmpjes die online te bekijken zijn.

De finale : voorbereiding op het Staatsexamen NT2 II B1> B2 / Beersmans, Maud; Tersteeg, Wim; et al. Amsterdam: Boom, 2013. - 287 p., ill. - ISBN: 978-94-6105571-2: 30,70 EUR Doelgroep: volwassenen URL: http://www.staatsexamennt2.nl Vindplaats Antwerpen: pa 3 fina Deze methode bereidt gevorderde anderstaligen voor op het Staatsexamen NT2 II. Aan de hand van negen thema's worden de vier vaardigheden lezen, schrijven, luisteren en spreken getraind: reizen, eten, het milieu, het klimaat, veiligheid enzovoort. Een uitgebreid grammaticaal overzicht en extra grammaticaoefeningen zijn opgenomen in de Grammatica. In de Taalhulp vindt u extra uitleg over het schrijven van verschillende tekstsoorten, het gebruik van verschillende strategieĂŤn om te lezen, luisteren en schrijven en een lijst met veelgebruikte zinnen. Op de bijbehorende website www.staatsexamennt2.nl staan alle luisterfragmenten, filmpjes en toetsen. Geheel herziene tweede druk.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

8

Derde ronde : Nederlands voor buitenlanders. Delftse methode / Meijer, P.; Wesdijk, J.L.; van Boxtel, S.; van Laar, A. - Amsterdam: Boom, 2005. - 191 p. (tekstboek) 36 p. woordenlijst, bevat: verklarende woordenlijst. - (Delftse methode). - ISBN: 978-94-6105-961-1: 65,00 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 3 nede Dit is een vervolgcursus Nederlands. De Derde ronde is bedoeld voor gevorderde anderstaligen. Het eindniveau van deze cursus is B2 of hoger; dit is voldoende om te kunnen deelnemen aan een hogere beroepsopleiding. Dit boek bevat 15 lessen met zo'n 2000 nieuwe woorden uit de lijst van frequent gebruikte woorden voor hogeropgeleiden relevante woordenschat. Met de Delftse methode is zelfstudie heel goed mogelijk. Er is aandacht voor veelvoorkomende grammaticale struikelblokken. Ook diverse taalregisters komen aan bod: van vergadertaal tot een rechtszitting en internetjargon. De inlogcode geeft toegang tot de bijbehorende site.

Taaltalent deel 1 : methode Nederlands voor midden- en hoogopgeleide anderstaligen / Verbruggen, Katja; Taks, Henny. - Bussum: Coutinho, 2014. - 187 p. - ISBN: 978-90469-0389-6: 26,00 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 3.1 taal Veel anderstaligen willen in Nederland een opleiding volgen, een baan vinden of zo goed ingeburgerd raken dat ze het Staatsexamen NT2, Programma I kunnen halen. Hiervoor hebben ze minimaal niveau B1 van het ERK nodig. Met Taaltalent kunnen ze hun taalvaardigheid op dat niveau brengen. Met Taaltalent 1, 2 en 3 leert de cursist het Nederlands op een communicatieve en interactieve manier van basisvaardigheden naar vaardigheden die meer gericht zijn op het talig kunnen functioneren in een opleiding of een baan. Daarnaast biedt Taaltalent opdrachten aan die de cursist voorbereiden op het inburgeringsexamen en op het Staatsexamen, Programma l. Taaltalent 1 brengt de cursist in zeven hoofdstukken naar niveau A1. In Taaltalent 1 is er niet alleen aandacht voor de basisgrammatica en de belangrijkste woordenschat, maar komen ook cultuur en studievaardigheid aan bod. De thematische hoofdstukken gaan over alledaagse onderwerpen. Na deel 1 is de cursist in staat een eenvoudig gesprek te voeren, formulieren in te vullen, korte teksten te schrijven en niet al te moeilijke lees- en luisterteksten te begrijpen.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

9 Nederlands leren / Mohammadi, Rassoul. - [S.l.]: Rassoul Mohammadi, 2013. - 170 p., cd: 17,00 EUR (boek), 10,00 EUR (cd) Doelgroep: volwassenen URL: http://nl.rassoulmohammadi.com/ Vindplaats Antwerpen: pa 4 nede Dit boek is een beknopte cursus Nederlands voor Farsi/Dari sprekenden. Het bevat de meest voorkomende fonetische en grammaticale regels.

Het verhaal van Kim / van Caeneghem, Johan. - Amsterdam: Eenvoudig Communiceren, 2014. - 53 p. - (Beeldboek). - ISBN: 978-90-8696-195-5: 10,00 EUR Doelgroep: 13-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 5.2 beel De teksten in de serie Beeldboek zijn geschreven op A1/A2niveau. Minstens de helft van de pagina's wordt gevuld met foto's die de tekst ondersteunen. De verhalen in deze serie draaien om een hoofdpersoon en een gebeurtenis die de hoofdpersoon meemaakt. Dit deel gaat over Kim. Kim is nog niet aan samenwonen toe. Dan vindt Emma Kim bewusteloos op de vloer van de badkamer. CO-gas of koolmonoxidevergiftiging komt veel voor in slecht geventileerde ruimtes met geisers of gaskachels. Vlaams luistermateriaal downloadbaar via de site van brusselleer: www.brusselleer.be .

De belofte / Hoefnagel, Marian. - Amsterdam: Eenvoudig Communiceren, 2014. - 95 p. - (Leeslicht). - ISBN: 978-90-8696194-8: 12,00 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 5.2 lees Diep in het katholieke zuiden van ItaliĂŤ staat in een klein plaatsje een beeld dat af en toe echte tranen huilt. Om de dood van hun moeder af te wenden, bidden twee zusjes tot het beeld dat ze er alles voor over hebben, als hun moeder blijft leven. Ze leggen zich een zelfverzonnen tegenprestatie op, die met een grote vanzelfsprekendheid het verhaal doet uitrollen tot een grote tragedie.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

10 Kinderjaren / Oberski, Jona; Schuurman, Ida. - Amsterdam: Eenvoudig Communiceren, 2014. - 72 p. - (Leeslicht). - ISBN: 97890-8696-193-1: 10,00 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 5.2 lees Een ervaringsverhaal om nooit te vergeten. Jona Oberski is twee jaar wanneer de Duitsers Nederland binnenvallen. Samen met zijn ouders wordt hij weggevoerd naar kamp Westerbork. Vandaar wordt het gezin gedeporteerd naar het concentratiekamp Bergen-Belsen. De lezer kijkt door de ogen van een kleuter naar de afschrikwekkende gebeurtenissen die het gezin overkomen. En weet hoeveel erger alles in werkelijkheid nog geweest moet zijn.

Mijn land, mijn adem, mijn zinnen. Anderstaligen schrijven hun verhaal / creatief Schrijven vzw. - Antwerpen: Creatief schrijven vzw, 2012. - 23 p.

Doelgroep: Volwassenen 17-18 jaar Vindplaats Antwerpen: pa 5.2 mijn Dit boekje bevat teksten van anderstaligen die ze tijdens een project creatief schrijven in Antwerpen hebben geschreven. Ze schreven in het Nederlands over hun eigen leven, zowel in hun land van herkomst als hier.

Milan is alleen / Plichart, Ilona; Kets, Jimmy. Mechelen: Wablieft, 2013. - 57 p. (boek), 30 p. (lesbundel), daisy-rom. - ISBN: 978-90-74040-00-6: 8,00 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 5.2 Mila Milan is een alleenstaande vader. Wanneer zijn zoon Igor weer ziek is zit hij met de handen in het haar. Zijn baas heeft geen begrip meer voor zijn situatie. Hij moet gaan werken. Hij raapt alle moed bijeen en klopt aan bij zijn buurvrouw. Zij helpt Milan uit de nood. Stilaan durft Milan anderen te vertrouwen en toe te laten in zijn leven. Dit boek maakt deel uit van een nieuwe reeks beeldboeken: verhalen in eenvoudig Nederlands met foto's van Jimmy Kets. Dit boek is ook als luisterboek beschikbaar. Er is ook een daisy-rom en lesbundel bij dit boek.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

11 Nelson Mandela : niets is onmogelijk / Ridley, Frances. Amsterdam: Eenvoudig Communiceren, 2014. - 32 p. - ISBN: 978-90-8696-189-4: 6,99 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 5.2 nels Deze biografie in eenvoudig Nederlands gaat over het leven van Nelson Mandela; vrijheidsstrijder en wereldleider. De uitgave bevat veel illustraties en overzichtelijke tekstblokjes.

Nu versta ik je! Uitspraak Nederlands voor Anderstaligen.

Belgische editie / Blomme, Ines; Nordin, Annelies; Potargent, Johanna. - Leuven: Acco, 2013. - 202 p., cd. - ISBN: 978-90-3349316-4: 41,50 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 5.4 nuve Met het boek Nu versta ik je! en de bijbehorende cd kan de beginnende en gevorderde anderstalige student zelfstandig zijn uitspraak verbeteren. De student kan de aangeboden cyclus van klanken chronologisch doorlopen of hij kan die klankcombinaties en oefeningen selecteren die voor hem relevant zijn. Via een contrastieve aanpak komen alle vocalen en de meeste consonanten aan bod, zowel op woord-, zins- als tekstniveau. Aan de hand van specifieke oefeningen op woord- en zinsaccent, klankverbindingen en prosodie, kan de student niet alleen de uitspraak van specifieke klanken trainen maar ook zijn verstaanbaarheid in het algemeen verbeteren.

De transfer naar de spontane spraak gebeurt door communicatieve oefeningen zoals taalriedels, dialogen, open vragen, rollenspelen enz. Handige tips en oefeningen maken het boek ook geschikt voor gebruik in de klas. Bovendien is er een appendix met extra uitspraakoefeningen bij de methode Vanzelfsprekend en Niet Vanzelfsprekend.

Liedjes voor wie Nederlands leert : Lennaert & de Bonski's kennen hun wereld / Lennaert & De Bonski's. Wemmel: deRand vzw, 2013. - 26 p. + cd met 14 tracks, bevat: cd + boekje met taalspelletjes, lesmateriaal Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 5.5 lied De cd en lessuggesties horen bij de muziekvoorstelling 'De Bonski's kennen hun wereld'. De cd bestaat uit twee delen: deel 1 is een soort van 'best of' en bevat naast enkele nieuwe liedjes de beste songs van de vorige twee cd's. Deel 2 heet 'Liedjes uit de wereld' en bevat volksliedjes uit alle hoeken van de wereld, ingezongen door studenten uit het land waar de song vandaan komt, en naar het Nederlands vertaald.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

12 NEDERLANDS VOOR ANDERSTALIGEN / TAALVAARDIGHEIDSONDERWIJS

HULPMIDDELEN BIJ HET TAALONDERWIJS

Woordenboek Maatschappelijke Oriëntatie NederlandsFarsi/Dari Farsi/Dari-Nederlands / Mohammadi, Rassoul. [S.l.]: FNTranslations, 2013. - veelv.gepagineerd: 37,00 EUR (in pakket met Nederlands leren) Vindplaats Antwerpen: lg 1 fars Dit woordenboek bevat de sleuteltermen van de Maatschappelijke Oriëntatie, bestaande uit 17 onderwerpen. Enkele voorbeelden van deze onderwerpen zijn: geschiedenis, geografie, onderwijssysteem, werken, bank en verzekering, wonen, . De trefwoorden van deze onderwerpen, stelt de nieuwkomer in België in staat om een diep inzicht te krijgen in zijn of haar nieuwe maatschappij. De trefwoorden zijn niet enkel vertaald, maar ook, waar nodig, uitvoerig verklaard. Voor een optimaal gebruik is het woordenboek ook omgezet naar Farsi / Dari Nederlands.

Woordenlijst : een nuttig werkinstrument voor wie subsidies aanvraagt / Regionaal Integratiecentrum Foyer. - Brussel: Regionaal Integratiecentrum Foyer Brussel, [s.a.]. - 54 p.: URL: http://goo.gl/OyZ2Ja Vindplaats Antwerpen: lg 1 woor Een woordenboekje met de meest gebruikte en moeilijke woorden in verband met het uitschrijven van projecten en het aanvragen van subsidies. De woorden in het woordenboekje worden op een eenvoudige en duidelijke manier uitgelegd. De betekenis van de woorden die gangbaar zijn binnen de verschillende overheidsinstanties en de socio-culturele, welzijnsen gezondheidssector wordt toegelicht met concrete voorbeelden.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

13 Beter in Nederlands / Tiggeler, Eric. - Amsterdam: Sdu Uitgevers, 2013. - 109 p. - ISBN: 978-90-395-2725-2: 24,95 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: lg 2 bete Beter in Nederlands helpt je om je kennis van de Nederlands taalregels op te frissen. Laagdrempelig van opzet, een minimum aan theorie en een maximum aan direct toepasbare regels en voorbeelden. Aan bod komen: woordgeslacht en lidwoorden, verwijswoorden, woorden die vaak verward worden, werkwoorden, correcte zinsbouw en helder taalgebruik. Voor gevorderde anderstaligen zeker bruikbaar. Geschikt voor klassikaal gebruik én zelfstudie.

Antwoorden bij de oefeningen achteraan in het boek.

Beter in spelling / Tiggeler, Eric. - Amsterdam: Sdu Uitgevers, 2013. - 124 p. - ISBN: 978-90-395-2724-5: 24,95 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: lg 2 bete Beter in spelling helpt je om je kennis van de spellingregels van het Nederlandsop te frissen. Laagdrempelig van opzet, een minimum aan theorie en een maximum aan direct toepasbare regels en voorbeelden.

Aan bod komen verschillende spellingkwesties: van werkwoordspelling tot meervouden, van hoofdletters tot interpunctie. Voor gevorderde anderstaligen zeker bruikbaar. Geschikt voor klassikaal gebruik én zelfstudie. Antwoorden bij de oefeningen achteraan in het boek.

Taalvoutjes / [s.n.]. - Leuven: Davidsfonds Uitgeverij, 2013. - 152 p.

- ISBN: 978-90-5826-984-3: 12,50 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen URL: http://www.taalvoutjes.nl Vindplaats Antwerpen: lg 2 taal Begin 2012 richtten Inger Hollebeek en Vellah Bogle de facebookpagina Taalvoutjes op. De 'voutjes' zijn taalmissers –vooral spellingsfouten- uit de media, van winkels, bedrijven of particulieren.

In dit boek werden een heel aantal van die voutjes gebundeld, van commentaar voorzien en aangevuld met columns van Vlaamse en Nederlandse auteurs.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

14 Kleurendobbelsteen / kit for kids. - [S.l.]: kit for kids, [s.a.].: 17,50 EUR Vindplaats Antwerpen: lg 3 kleu Een grote zachte dobbelsteen die je zelf kan vullen. Elke kant heeft een andere kleur met een transparante laag erover. Hier kan je zelf een kaartje insteken met bijvoorbeeld getallen, gezichten, foto`s of opdrachten.

Klinkerdobbel / Goedegebure, Marieke. - Leiden: NT2Spraak, 2013. - spelregels, 3 dobbelstenen (2 klinkerdobbelstenen en 1 lettergreepdobbelsteen), scoreblad: 15 EUR Vindplaats Antwerpen: lg 3 klin Klinkerdobbel is een leuk dobbelspel waarin je wordt uitgedaagd om woorden te bedenken met de gegooide klanken en lettergrepen. Dit vereist klankkennis, kennis van lettergrepen en spelling. Het spel kan in moeilijkheidsgraad worden aangepast.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

15 INTERCULTUREEL ONDERWIJS

Das kleine Ich bin Ich / Lobe, Mira; Weigel, Mira. - Wenen: Jungbrunnen Wien - München, 2012. - prentenboek [30]p., Nederlandse vertaling [5]p. - ISBN: 978-3-7026-5835-9 Doelgroep: 5-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 2.2 ichb Een Duitstalige prentenboek op rijm met toegevoegde Nederlandse vertaling over een diertje dat zoekt naar zijn identiteit. Een kleurig dier wandelt vrolijk door de wei. Een kikker vraagt wat voor een dier hij (of zij) is, maar daar kan het dier niet op antwoorden. De kikker raadt aan om het aan de andere dieren te vragen en iemand te zoeken die er hetzelfde uitziet. Het dier loopt van de ene groep dieren naar de andere maar vindt niemand die precies is zoals hij/zij. Dan beseft het dier plots dat het gewoon "Ik-Ben-Ik" is.

Bij-de-handjes 6 : deeg / Garner, Lynn; Liekens, Tine; Sweeten, Sammy. - Leuven: Cego Publishers, 2012. - 44 p. (Bij-de-handjes: handige boekjes boordevol ideeën; 6). - ISBN: 978-90-77343-21-0: 5,00 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.1.2 bijd 'Deeg' is het zesde deel van de Bij-de-handjes reeks ideeënboekjes met activiteiten voor kleuters. Dit boekje bundelt meer dan twintig originele deegrecepten om mee aan de slag te gaan. Naast recepten voor klassiekers als zoutdeeg en papiermaché vind je recepten voor shampoodeeg, zaagseldeeg, watjesdeeg, aardappeldeeg, koffiedeeg, lijmdeeg... Elk deeg heeft een aparte structuur, een eigen kleur, geur en eigen mogelijkheden. Hier en daar worden suggesties gegeven voor een afgewerkt product. Met achteraan een overzicht van de betrokken ontwikkelingsdoelen.

Slaap nu, Ninette : slaapliedjes van bij ons / Bogaerts, Bas; Schampaert, Eva; Tavernier, Julie. - Tielt: Lannoo, 2011. - [44] p. - ISBN: 978-90-209-9891-7: 19,99 EUR Doelgroep: 0-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.1.2 slaa Verzameling van vergeten slaapliedjes uit Nederland en Vlaanderen, zoals 'Slaap nu, Ninette' 'Oh mijn kindje', 'Engel van mij' en 'Het zandmannetje komt'. Deze zijn opnieuw leven ingeblazen door binnen- en buitenlandse muzikanten, onder meer Gabriel Rios, Zap Mama, Free Souffriau en Jan de Wilde.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

16 Documenteren voor jonge kinderen / Malavasi, Laura; Zoccatelli, Barbara; Westerdiep, Karin. - Amsterdam: SWP, 2013. - 213 p. - ISBN: 978-90-8850-327-6: 29,90 EUR Doelgroep: 0-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.1.3 docu Pedagogisch documenteren, een uit ItaliĂŤ overgewaaide methodiek, kan in kinderopvang en kleuterscholen een middel zijn om te communiceren en te reflecteren. Dit boek laat stap voor stap zien hoe je projecten voor jonge kinderen kunt documenteren en presenteren aan kinderen, ouders, team en omgeving. De auteurs bieden een theoretisch kader en beschrijven de materialen en ervaringen van de Italiaanse centra voor jonge kinderen. Ook enkele Vlaamse kinderopvangcentra gingen aan de slag met pedagogisch documenteren. Enkele praktijkvoorbeelden uit Vlaanderen illustreren wat pedagogisch documenteren betekent voor het team, de kinderen en hun ouders.

Verrassing / van Hout, Mies. - Rotterdam: Lemniscaat, 2013. - [28] p. - ISBN: 978-90-477-0562-8: 14,95 EUR Doelgroep: 3-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.1.5 verr Een prentenboek over het moederschap: het begint met een vogel gevuld met kleine vogeltjes ('Verlangen'), via een vogel met vogeltjes op haar rug ('Genieten'), tot een vogel die vogeltjes nakijkt die wegvliegen ('Loslaten'). De liefde tussen moeder en kind is weergegeven door middel van erg mooie afbeeldingen van vogels en hun jongen in felle kleuren op een donkere achtergrond. Op elke twee pagina's staat een vogel afgebeeld met haar jongen en het woord dat weergeeft wat de moedervogel wil of doet.

Waar is omabeer? / Alting, Onno. - [Huizen]: Pica, 2013. [36] p. - ISBN: 978-94-91806-01-8: 14,95 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.1.6 waar Beertje begrijpt niet veel van doodgaan en heeft veel verdriet als hem wordt verteld dat oma er nooit meer zal zijn om met hem te spelen. Gelukkig kan hij met zijn vragen bij zijn ouders terecht.

Samen gaan ze naar de kist kijken. Daarna volgt de crematie.

Papabeer legt uit wat er met het lichaam zal gebeuren.

Prentenboek op rijm voor kinderen vanaf drie jaar.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

17 Na-apen! Educatief pakket / Technoppolis. - Mechelen: Flanders Technology International vzw, 2012. - 44 p.

Doelgroep: 11-12 jaar URL: http://goo.gl/oNQcTo Vindplaats Antwerpen: or 3.2.1 na-a Met het educatief pakket Na-apen! gaan leerlingen van het vijfde en zesde leerjaar basisonderwijs op onderzoek in de wereld van de imitatie. Aan de hand van vijf wetenschappelijke opdrachten onderzoeken ze verschillende vormen van imitatie in de wetenschap, de natuur en de maatschappij. Het pakket bevat vijf onderzoekskaarten met instructies en opdrachten om in kleine groepjes uit te voeren. Daarnaast zijn er lerarenfiches met didactische tips en achtergrondinformatie als ondersteuning van de les. De leerlingen kunnen de opdrachten zelfstandig doorlopen in het kader van 'onderzoekend leren'. De leerkracht fungeert als coach. Met de WebWijzer achteraan in het pakket leren leerlingen efficiënter opzoeken op het internet. Het pakket kan ingezet worden tijdens de lessen wereldoriëntatie en muzische vorming. Er is ook aandacht voor vakoverschrijdende doelstellingen zoals de eindtermen ICT, leren leren en sociale vaardigheden.

Spe(e)ltijd! Een boek boordevol spelactiviteiten / Sevens, Elke. - Sint-Niklaas: Abimo, 2014. - 179 p. - ISBN: 978-94-6234167-8: 29,95 EUR Doelgroep: 5-16 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.2 spee

'Spe(e)ltijd!' staat boordevol spelmateriaal, voor binnen, buiten, in het bos, in grote of in kleine groep. Lange spelletjes, korte spelletjes, tussendoortjes, spelen met en zonder materiaal. Handige tips helpen je om spelen te begeleiden - met aandacht voor specifieke doelgroepen - en te variëren met bestaande spelmethodieken. Het boek bevat heel wat kant-en-klare spelletjes, maar ook aanwijzingen voor wie zelf een spel in elkaar wil steken.

4 je mee? Initiatielessen voor 6-jarigen met cross-overs naar de kunstdisciplines drama, dans, muziek, beeld / Selderslaghs, Bob; Van Moorsel, Annouk; Caluwaerts, Sanne; Wolfaert, Indra. - Antwerpen: Garant, 2013. - 307 p. - ISBN: 978-90-441-3080-5: 29,00 EUR Doelgroep: 5-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.3 4jem '4 je mee?' is een praktisch handboek voor leerkrachten initiatie in het deeltijds kunstonderwijs en bij uitbreiding voor leerkrachten muzische vorming in het basisonderwijs. Het bevat 36 lessen drama, dans, muziek en beeld voor 6- à 7-jarigen. De leeractiviteiten zijn erop gericht om domeinoverschrijdend te werken in de klas. Er werd vertrokken vanuit negen thema's: kennismaking met de 4 disciplines, op reis naar de 4 windstreken, de 4 basisemoties, op 4 poten, de 4 seizoenen, de 4 muzische attitudes, de 4 dimensies, werken in 4 groepen, de 4 natuurelementen. Per thema wordt er voor elke discipline een les voorgesteld waarbij je de andere kunstdisciplines makkelijk kunt integreren. Verder geeft het boek heel veel tips om de initiatielessen boeiend en zinvol te maken voor jezelf en je leerlingen.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

18

Hoe bedenk je het?! Creatief denken in het basisonderwijs / De Bode, Jenny; Nijman, Lia. - Bussum: Coutinho, 2014. - 256 p. ISBN: 978-90-469-0377-3: 26,00 EUR Doelgroep: 5-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.3 hoeb Goed leren denken ligt aan de basis van intellectuele en emotionele ontwikkeling, van inventiviteit, invoelingsvermogen en flexibiliteit, allemaal creatieve vaardigheden. Goed denkwerk is een combinatie van logisch, kritisch en creatief denken. 'Hoe bedenk je het?!' wil studenten lerarenopleiding en leerkrachten in het basisonderwijs inspireren om op een speelse en creatieve manier met kinderen te werken aan denkvaardigheden. Het boek bestaat uit twee delen. In het eerste deel wordt een definitie gegeven van creativiteit. De auteurs beschrijven factoren die de creativiteit bevorderen en strategieĂŤn om creatief denken in de klas te stimuleren. Het tweede deel bevat meer dan 100 werkvormen en lessuggesties voor het ontwikkelen van het oplossingsgericht vermogen via een creatief klassenklimaat.

Piep zoekt zichzelf / Bakker, Eva Louise. - Hoofddorp: Pica, 2013. - 31 p. - ISBN: 978-94-91806-10-0: 9,95 EUR Doelgroep: 5-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.4 piep Piep is een bijzonder kuiken dat de wijde wereld in gaat. Hij wil onderzoeken hoe het toch komt dat hij zich altijd maar anders voelt dan iedereen die hij kent. Onderweg komt hij mensen en dieren tegen die hem veel leren over zichzelf en over de wereld waarin hij leeft. Een verhaal om voor te lezen of zelf te lezen over een kuiken dat op zijn manier zijn autisme beleeft en ermee leert omgaan.

Twee mama's / Pardi, Francesca. - Rijswijk: De Vier Windstreken, 2013. - 32 p. - ISBN: 978-90-5116-317-9: 11,95 EUR Doelgroep: 5-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.5 twee Een prentenboek over twee vrouwen die veel van elkaar houden en graag kinderen willen. Met de hulp van het ziekenhuis kunnen ze zwanger worden. Na een tijdje hebben ze vier kinderen. Ze doen precies dezelfde dingen als een gezin met een mama en een papa.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

19

De vriend van papa / Pardi, Francesca; Guicciardini, Desideria; Ander, M.E. - Rijswijk: De Vier Windstreken, 2013. - 29 p. - ISBN: 978-90-5116-316-2: 11,95 EUR Doelgroep: 5-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.5 vrie De ouders van Julia en Sander zijn gescheiden. De kinderen blijven bij mama wonen, maar zien papa regelmatig. Papa doet al een tijdje geheimzinnig en Julia en Sander begrijpen niet goed waarom. Alles wordt duidelijk als papa hen voorstelt aan zijn nieuwe vriend.

Kofferkinderen : helpende ideeën voor kinderen met gescheiden ouders / Visch, Charlotte. - Steenwijk: 248media, 2013. - 143 p. - ISBN: 978-90-79603-25-1: 21,95 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: or 3.2.6 koff Het boek ‘Kofferkinderen’ is bedoeld voor ouders, leerkrachten, therapeuten, psychologen, kinderartsen en andere mensen die kinderen willen helpen met allerlei afscheidsmomenten. De auteur biedt concrete tips en ideeën om een echtscheiding van de ouders zo dragelijk mogelijk te maken. Je leest hoe je je kind weerbaarder kunt maken en begeleiden bij het afscheid nemen van oude knuffels, een oude school of de vertrouwde kamer in het oude huis. En misschien kun je een oude wond van jezelf helen door het 'zelfhulp-in-tien-stappenplan' toe te passen. In het laatste gedeelte van het boek wordt uitgebreid verteld over twee kinderen die verwikkeld zijn in zeer moeilijke omstandigheden bij een echtscheiding.

Pipa vindt een weg : voor kinderen die denken dat ze alleen zijn / Ledegen, Lies; Jacobs, Lies. - Antwerpen: Garant, 2013. - prentenboek (26 p.), leidraad met doeopdrachten (38 p.). - ISBN: 978-90-441-3074-4: 19,70 EUR Doelgroep: 5-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.6 pipa Het voorleesboek 'Pipa vindt een weg' en de bijbehorende leidraad zijn geschreven voor kinderen die niet opgroeien in hun gezin van oorsprong. Pipa kan niet bij zijn mama hond wonen. Hij vindt een plekje bij de grote berenfamilie. De rode draad in het boek neemt de lezer mee langs Pipa's levensverhaal en zoekt daarbij een antwoord op de vraag: Waarom kan ik niet wonen in mijn gezin van oorsprong?. Het boekje gaat verder op zoek naar wat Pipa allemaal doet om zijn pijn te verdragen en hoe zijn nieuwe gezin daarmee omgaat. Het boek en de leidraad bieden ouders en opvoeders handvatten om creatief om te gaan met de problemen waar ze mee te maken hebben om, net zoals andere gezinnen, veel plezier te beleven aan het zien opgroeien van hun kinderen.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

20

Kinderen en ...de kunst van het contact maken : clownerie als methode om open en vol zelfvertrouwen te spelen en te leren / Zierikzee, Lidion. - Amersfoort: Kwintessens, 2013. - 202 p. - ISBN: 978-90-5788-411-5: 29,50 EUR Doelgroep: 5-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.7 kind Dit handboek bevat concrete handvatten om contact maken in de klas te bevorderen. Aan de hand van de zes eigenschappen van 'de meester van contact', de clown, wordt in Deel I beschreven hoe zowel de leerkracht als de leerlingen meesters in contact maken kunnen worden. In Deel II staan praktische oefeningen en tips die gemakkelijk kunnen toegepast worden in de les. Het zijn diverse oefeningen voor zowel binnen als buiten de klas, groepsgericht en individueel. De oefeningen dragen bij aan het pedagogische en didactische klimaat en bevorderen het zelfvertrouwen van de leerlingen.

Kleur : levensbeschouwing vanuit sociaal-emotionele thema's : Ik & jij. Hoe dichtbij? / Kopmels, Tamar. - De Meern: Levendig Uitgever, 2014. - 48 p.

Doelgroep: 3-12 jaar URL: http://www.kleuropschool.nl Vindplaats Antwerpen: or 3.2.7 kleu ‘Kleur’ is een methode levensbeschouwing en sociaal-emotionele ontwikkeling voor de basisschool in tijdschriftvorm. Het verschijnt vier keer per jaar. Elk nummer bevat vijf lessen per leeftijdsgroep: groep 1 en 2 (2e en 3e kleuterklas), groep 3 en 4 (1e en 2e leerjaar), groep 5 en 6 (3e en 4e leerjaar) en groep 7 en 8 (5e en 6e leerjaar). Het overkoepelende thema van dit nummer is intimiteit in de breedste zin van het woord. Met de lessen kan gewerkt worden rond seksualiteit, seksuele identiteit, seksuele diversiteit en seksuele weerbaarheid.

Pestpiramide / Vlottes, Alice. - Utrecht: APS/Pestweb, 2012. - 10 sets van 24 kaartjes + handleiding in doosje: 16,95 EUR Doelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.7 pest De ‘Pestpiramide’ is een hulpmiddel om pesten in de klas te bespreken. Elk groepje leerlingen krijgt een set kaartjes met daarop verschillende vormen van pesten. In overleg met elkaar moeten ze een piramide bouwen met onderaan de kaarten waarvan ze vinden dat die de ergste vorm van pesten weergeven. Daarna wordt plenair in de klas geïnventariseerd wat in de verschillende groepjes als ergste vorm van pesten wordt gezien en waarom.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

21

Lespakket relaties & seksualiteit / [s.n.]. - Utrecht: Rutgers WPF, 2013.: 72,00 EUR Doelgroep: 5-12 jaar URL: http://www.lespakketrelatiesenseksualiteit.nl Vindplaats Antwerpen: or 3.2.7 rela Dit lespakket is bedoeld om kinderen vanaf de derde kleuterklas tot en met het zesde leerjaar te ondersteunen bij hun relationele en seksuele ontwikkeling, op een manier die past bij hun leeftijd.

Het pakket is opgebouwd aan de hand van vier thema's: lichamelijke ontwikkeling en zelfbeeld, voortplanting en gezinsvorming, sociale en emotionele ontwikkeling, seksuele weerbaarheid. Het pakket bestaat uit een algemeen katern met uitleg over de opbouw en het gebruik ervan, tips en aandachtspunten, informatie over de seksuele ontwikkeling van kinderen, links naar meer informatie en nuttige websites. Verder zijn er vier leskaternen waarin op een leeftijdsadequate manier invulling wordt gegeven aan de vier hoofdthema's. Inhoudelijk wordt er in elk volgend katern dieper ingegaan op het onderwerp. Het lespakket is theoretisch en praktijkgericht onderbouwd, het steunt op recente wetenschappelijke inzichten, is op effectiviteit onderzocht en op gebruikswaarde geëvalueerd.

Holebipioniers : drie methodieken voor het holebi- en transgenderthema in de laatste graad van het secundair onderwijs / Het Roze Huis - çavaria. - Antwerpen: Het Roze Huis, [s.a.]. - 17 p.

Doelgroep: 15-18 jaar URL: http://www.holebipioniers.be Vindplaats Antwerpen: or 3.3.13 hole Via een erfgoedproject ging het Roze Huis - çavaria op zoek naar de pioniers in de holebibeweging en het verhaal van de geschiedenis van holebi's in Vlaanderen. Het resultaat van het project is een website waar de geschiedenis aan de hand van getuigenissen terug tot leven komt en in klasverband besproken kan worden via een aantal educatieve methodieken. Er wordt ook specifiek ingegaan op de rol die vrouwen gespeeld hebben, wat de mogelijkheid biedt om de emancipatorische strijd van vrouwen in de klas aan bod te laten komen. Het eerste deel van deze publicatie omvat een handige leidraad voor leerkrachten en vormingswerkers om met het thema in de klas aan de slag te gaan. Tips omtrent aanpak, opstelling, verloop, etc. bieden houvast. Deel twee biedt drie verschillende methodieken waarbij één tot drie lesuren aan het holebithema kan gewijd worden. De fragmenten en informatie waarnaar verwezen wordt, zijn terug te vinden op de website holebipioniers.be.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

22 Joseph l'insoumis / Glorion, Caroline. - Brussel: ATD Vierde wereld, 2012. - dvd 91 min.: 15,00 EUR Doelgroep: 13-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: or 3.3.4 jose De speelfilm 'Joseph, de rebel - van wanhoop tot verzet' is geïnspireerd op een periode uit het leven van Joseph Wresinski, een priester van Poolse afkomst en grondlegger van de Internationale Beweging ATD Vierde Wereld. Het verhaal speelt zich af eind jaren vijftig, begin jaren zestig in een sloppenwijk net buiten Parijs. De film toont wat de personages drijft, hun gevoelens, onderlinge tegenstellingen, hun hoop en hun lijden onder de meeste erbarmelijke omstandigheden, die het gevolg zijn van sociale uitsluiting en armoede. Armoedebestrijding is voor "père Joseph" een strijd voor rechten (op inkomen, op degelijke huisvesting en gezondheidszorg, toegankelijk onderwijs, ) een strijd ook die je voert door je te verenigen.

Crush : werken met jongeren rond relaties, alcohol en cannabis / Baeten, Ingrid; Bernaert, Ilse; Degryse, Bart. - Brussel: VAD, 2013. - 42 p.: 5,00 EUR Doelgroep: 15-18 jaar URL: http://www.vad.be Vindplaats Antwerpen: or 3.3.5 crus Vindplaats Turnhout: T 03.02.46 Met dit lespakket kunnen leerkrachten en begeleiders van jongeren tussen 16 en 18 jaar preventief werken rond alcohol en cannabis vanuit een levensdomein waar elke jongere voeling mee heeft: vrienden en relaties. Met ‘Crush’ krijgen jongeren kennis en vaardigheden aangereikt die hen in staat stellen op een verantwoordelijke manier om te gaan met alcohol en cannabis. Ze leren tegelijkertijd zorg te dragen voor zichzelf en de ander. Het materiaal bestaat uit vijf methodieken, elk met een specifieke doelstelling.

Het pakket is zo opgebouwd dat er eerst basisinformatie over alcohol en cannabis wordt verworven. Daarna wordt er gewerkt aan normen en waarden en tenslotte wordt er gefocust op grenzen stellen. Bij de methodieken wordt ook gebruik gemaakt van digitaal materiaal. De PDF's en Powerpoints kunnen gedownload worden op de website van VAD en de filmpjes kunnen bekeken worden via Youtube.

Hasj en wiet :...zonder boe of bah / De Paepe, Nina. - Brussel: VAD, 2010. - 26 p.

Doelgroep: 11-18 jaar URL: http://goo.gl/seNwI6 Vindplaats Antwerpen: or 3.3.5 hasj Deze brochure is volledig op maat gemaakt van mensen met een lichte verstandelijke beperking. Op een duidelijke, volwassen manier legt ze cannabis, zijn werking, effecten en risico's uit. Naast de brochure ontwikkelde de VAD ook een lespakket op maat van jongeren met een verstandelijke beperking. 'Alcohol en Cannabis... zonder boe of bah' is ook beschikbaar in docAtlas.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

23 SOS SOA : lespakket over soa's en leven met hiv / Degryse, Bart; De Schutter, Leen. - Antwerpen: Sensoa vzw, 2013. - 77 p.

Doelgroep: 11-18 jaar URL: http://goo.gl/m4qGIx Vindplaats Antwerpen: or 3.3.7 soss Vindplaats Turnhout: T 03.01.139 Het condoomgebruik bij jongeren blijkt af te nemen terwijl het aantal soa-diagnoses bij zowel hetero- als homoseksuele jongeren stijgt. In dit lespakket vind je tal van methodieken om in het secundair onderwijs te werken rond soa's, veilig vrijen, condoomgebruik en leven met hiv. De doelstellingen van de methodieken zijn divers. Sommige mikken vooral op kennisoverdracht, met andere leer je jongeren vaardigheden aan of speel je in op attitudes. De oefeningen zijn aangepast aan de leeftijd van de jongeren. Een overzichtsschema geeft aan welke oefening voor welke graad meest geschikt is. Binnen sommige werkvormen is er een specifieke opsplitsing per graad. Je kan met dit pakket verschillende vakgebonden eindtermen van natuurwetenschappen realiseren en het komt ook tegemoet aan verschillende vakoverschrijdende eindtermen zoals lichamelijke gezondheid en veiligheid, mentale gezondheid en socio-relationele ontwikkeling.

100 jaar Groote Oorlog herdenken in de klas / Boelaert, Luk; Demeulenaere, Brecht; Terryn, Dirk. - Brussel: Agentschap voor Onderwijscommunicatie, CANON Cultuurcel, 2013. - 46 p.: gratis Doelgroep: 5-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.3.9 100j Deze brochure maakt leerkrachten wegwijs in de enorme hoeveelheid aan informatie, acties, evenementen en oproepen die ter gelegenheid van 100 jaar Groote Oorlog georganiseerd worden.

De brochure bevat inspirerende praktijkvoorbeelden, achtergrondinformatie en tools voor een kwaliteitsvolle aanpak van de herdenking van WOI in de klas. Verder is er een handige kalender met aankondiging van educatieve initiatieven en een selectie uit het recente boekenaanbod rond WO I.

Afspraak in Nieuwpoort : gebaseerd op waargebeurde verhalen / Adriaenssens, Ivan. - Tielt: Lannoo, 2011. - [128] p.

- ISBN: 978-90-209-9705-7: 19,99 EUR Doelgroep: 13-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: or 3.3.9 afsp Deze graphic novel vertelt het verhaal van een Belgische, Franse en Engelse frontsoldaat tijdens de eerste wereldoorlog. Exact tien jaar na hun eerste ontmoeting in 1914 zouden zij opnieuw afspreken in Nieuwpoort. De Duitsers zouden nog vier jaar stand houden in een waanzinnige loopgravenoorlog die miljoenen doden zou eisen. Wie van de drie soldaten zou deze tragedie overleven en de afspraak in 1924 halen? Het verhaal is onderbouwd met goed onderzochte historische bronnen. Bovendien onderscheidt de auteur duidelijk de waargebeurde verhalen (de drie soldaten hebben echt bestaan) met een fictieve rode draad (ze hebben elkaar nooit ontmoet). Achterin werd een grondige historische achtergrond bij het verhaal opgenomen.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

24 OPVOEDINGSONDERSTEUNING EN OUDERBETROKKENHEID

Als kleine kinderen groot worden : een handige gids over alcohol, tabak en drugs voor ouders van tieners / VAD. - Brussel: VAD, 2013. - 38 p.

Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 alsk Met de overgang naar het secundair onderwijs, breekt er voor de prille tiener een periode van grote veranderingen aan. Zeker op het vlak van alcohol, tabak en drugs. De druk om erbij te horen zal er zijn.

Deze brochure geeft ouders informatie, advies en tips over hoe ze hun tiener kunnen helpen om gezonde keuzes te maken en grenzen te trekken. Ze vinden er ook tips voor als hun tiener al experimenteert met tabak, alcohol of drugs.

Bereik en impact van het project Boekbaby's bij ouders / Van Nuffel, Helena; Houben, Lies. - Antwerpen: Stichting Lezen, 2014. - 104 p.

Doelgroep: volwassenen URL: http://boekbabys.be/ URL: http://goo.gl/s2EeE1 Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 boek Boekbaby’s is een samenwerkingsproject tussen Stichting Lezen, de bibliotheken en Kind & Gezin. Doel van het project is het stimuleren van de taalontwikkeling van baby’s en peuters, maar vooral ook van het plezier dat kinderen samen met volwassenen aan boeken beleven. Boekbaby’s wil alle kinderen gelijke kansen bieden door ze al heel vroeg in de thuiscontext te laten kennismaken met boeken en ze te laten genieten van voorlezen. In de gemeenten die aan het project deelnemen, krijgen ouders in de loop van de eerste twee levensjaren van hun kind tweemaal een pakket cadeau met boeken en informatie over voorlezen en de bibliotheek. Met het onderzoek rond Boekbaby’s wordt gekeken naar het bereik en de impact van het project. De onderzoekers focussen hierbij op de primaire doelgroep, de ouders, en in het bijzonder de anderstalige en/of laagopgeleide ouders.

Mag (leren) lezen nog plezierig zijn? : een boekje voor ouders (en leerkrachten) die kinderen op een plezierige manier willen ondersteunen bij het (leren) lezen / Coppens, Lieven. - Klascement.be: Coppens Lieven, 2013. - 24 p.

Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 magl Dit boekje geeft ouders antwoord op de vraag wat ze kunnen doen om de leestechniek, de woordenschat, het leesplezier en de leesmotivatie van hun kind te bevorderen. Het bevat speelse oefeningen en tips voor het werken aan woordenschat, leesplezier en leesmotivatie. Het boekje is geschreven voor ouders maar biedt ook informatie voor Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

25 leerkrachten en professionele begeleiders zodat leesvorderingen van het kind kunnen communiceren.

deze

met

de

ouders

over

de

Mijn kind en gamen : de meest gestelde vragen / De Druglijn.

- Brussel: VAD, 2014. – 8 p.

Doelgroep: volwassenen URL: http://goo.gl/GlVE0N Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 mijn Deze folder geeft antwoorden op de meest gestelde vragen over gamegedrag bij kinderen en jongeren.

Taal voor thuis oefeningen : thema eten [proefversie] / [s.n.]. - Den Haag: Stichting Lezen & Schrijven, [s.a.]. - 19 p.

Doelgroep: volwassenen URL: http://goo.gl/P7EAwr Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 taal Deze proefles van het project Taal voor Thuis is bedoeld voor laaggeletterde ouders van peuters en kleuters. Het Nederlandse project Taal voor Thuis is erop gericht om ouders, met name moeders, te leren om de taal van hun kinderen te stimuleren.

Bovendien krijgen de ouders ook oefeningen om hun eigen Nederlands te verbeteren. Deze gezinsaanpak voor taal wordt ook wel 'family literacy' genoemd. De proefles bevat tips voor ouders om de taal van hun kind te stimuleren en oefeningen rond het thema eten.

Vlaggensysteem : reageren op seksueel (grensoverschrijdend) gedrag van kinderen en jongeren / Frans, Erika; Franck, Thierry. - Antwerpen: Garant, 2014. - boek (139 p.), 46 kaarten, handouts (17 p.), uitgebreide normatieve lijst (25 p.). - ISBN: 978-90-441-3123-9: 43,00 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 vlag Vindplaats Turnhout: T 07.01.442 Het vlaggensysteem stelt begeleiders en opvoeders in staat om 1) seksueel gedrag correct in te schatten, 2) in gesprek te gaan met alle betrokkenen en 3) een eenduidig pedagogisch plan uit te werken en uit te voeren. Daarnaast kan het vlaggensysteem kinderen en jongeren helpen om 1) inzicht te krijgen in welk seksueel gedrag wel en niet oké is, 2) eigen en andermans grenzen te herkennen, erkennen en respecteren, 3) weerbaar te reageren op seksueel grensoverschrijdend gedrag en 4) taal te hebben om met anderen in gesprek te gaan. De volledige set ‘Vlaggensysteem’ bestaat uit een boek, een kaartenset en handouts. Op de 45 steekkaarten staan concrete situaties van seksueel gedrag van kinderen en jongeren afgebeeld. Elke situatie op de steekkaart wordt beoordeeld aan de hand van zes criteria voor gezond seksueel gedrag en van een Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

26 vlag voorzien. De bijbehorende uitleg en gesuggereerde reactie helpen om een gepaste uitleg te geven naar kinderen, jongeren en ouders toe. Het boek bestaat uit zes hoofdstukken: doel en ontwikkeling van het vlaggensysteem, seksuele ontwikkeling en motieven voor seksueel gedrag van kinderen en jongeren, seksualiteit en grenzen, begeleidercompetenties en beleid, praktijkervaringen, methodieken om effectief met het vlaggensysteem aan de slag te gaan en oefeningen voor teams. Bij sommige methodieken horen (downloadbare) handouts. Achterin het boek staat een beknopte normatieve lijst, dit is een lijst met seksuele gedragingen die veel voorkomen op een bepaalde leeftijd. De uitgebreide normatieve lijst kan gedownload worden.

Thuis op school : mijn kind op het VO / Idee aan zee. - Den Haag: Stichting Expertisecentrum ETV.nl, [s.a.]. - 1 dvd (17x ca. 10 min.): 12,10 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.2.1 thui Het programma 'Thuis op school: mijn kind op het VO' bestaat uit vijftien afleveringen met informatie over het voortgezet onderwijs en meer in het bijzonder over het vmbo (voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs). Er is vooral aandacht voor de rol van ouders. Het programma wil ook betrokkenheid vanuit scholen creĂŤren: hoe krijg je ouders de school in. De serie gaat over Nederlandse scholen. Hoewel de meeste informatie ook voor Vlaamse ouders en leerkrachten nuttig is, worden er soms andere termen gebruikt dan in Vlaanderen en gaan de laatste twee afleveringen over de Nederlandse onderwijsstructuur.

Wat verandert er in het secundair onderwijs? : brochure voor ouders / De Laet, Alexandra. - Brussel: Vlaamse Overheid - Agentschap voor Onderwijscommunicatie, 2013. - 12 p.

Doelgroep: volwassenen URL: http://goo.gl/uSTfXH Vindplaats Antwerpen: pa 8.2.1 watv In juni 2013 werd het masterplan voor hervorming van het secundair onderwijs goedgekeurd door de Vlaamse regering. In deze brochure voor ouders wordt uitgelegd hoe deze hervorming wordt aangepakt en hoe het masterplan het onderwijs moet beter maken.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

27 ANDER DIDACTISCH MATERIAAL

BASIS- EN SECUNDAIR ONDERWIJS

Breinsleutels : voor leerkrachten in het primair en speciaal onderwijs / Mens, Marald; Boornstra, Marije; Tjallema, Marieke. - Rotterdam: CED-Groep, 2013. - 216 p.

ISBN: 978-90-5819-307-0: 37,50 EUR Doelgroep: 5-14 jaar Vindplaats Antwerpen: or 5.1.2 brei In dit boek wordt uitgelegd wat breinonderzoek vertelt over hoe kinderen leren en wat leerkrachten concreet met deze kennis kunnen doen, zowel bij het lesgeven aan de hele groep als bij de begeleiding van individuele leerlingen. De auteurs onderscheiden 'vijf deuren' als metafoor: elke deur naar de bovenkamer staat symbool voor een belangrijke denkfunctie bij het leren. De eerste vier deuren - werkgeheugen, inhibitie, flexibiliteit en planning - worden ook wel executieve functies genoemd. De vijfde deur staat voor het langetermijngeheugen. Breinsleutels zijn de didactische handvatten die je kunt inzetten om de deuren naar de bovenkamer bij je leerlingen te openen of open te houden. De informatie in het boek maakt duidelijk waarom de juiste Breinsleutels (didactische handelingen), zoals bv. het stellen van een lesdoel of de evaluatie van de les, goed werken en het leren bevorderen. Naast de vijf deuren speelt motivatie een belangrijke rol bij leren. Motivatie is geen Breinsleutel, maar het resultaat van didactische handelingen die goed zijn afgestemd op de psychologische basisbehoeften van de leerling. In het boek zit een overzichtsschema van alle tien Breinsleutels, hun betekenis en toepassing. De dvd toont leerkrachten die de tien Breinsleutels uit het boek toepassen in hun klas.

Leer mindmappen ...voor kids : de mind-app voor het betere denkwerk / Van Uden, Ed; Lee, Linda. - Culemborg: Van Duuren Media, 2012. - 96 p. - ISBN: 978-90-5940-539-4: 19,95 EUR Doelgroep: 9-14 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: or 5.1.2 leer In dit boek leer je hoe je een mindmap maakt, en hoe die je helpt om makkelijker te werken en te leren.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

28 Lees eerst de vraag : over opdrachten verkennen en addertjes onder het gras vermijden / Timmerman, Kaat. Tielt: Lannoo Campus, 2013. - 168 p. - ISBN: 978-94-014-10649: 19,99 EUR Doelgroep: 5-14 jaar Vindplaats Antwerpen: or 5.1.2 lees ‘Lees eerst de vraag’ toont stap voor stap hoe je een instructie leest, analyseert en verwerkt vooraleer je aan de uitvoering begint. Deel 1 schetst de theorie; deel 2 bevat oefenmateriaal voor het werken in individueel- of groepsverband. Er wordt met 3 niveaus gewerkt, afhankelijk van leeftijd en ontwikkelingsniveau: jonge kinderen die nog niet kunnen lezen, leerlingen van tweede, derde en vierde leerjaar en als laatste derde graad gewoon onderwijs. Het boek is een praktijkboek, geïnspireerd op Feuersteins gedachtegoed (nauwkeurig waarnemen) en de zelfinstructiemethode van Meichenbaum.

Competentiesprint : aan de slag met competenties : een educatief spelpakket om in het jeugdwerk aan de slag te gaan met competenties / Formaat Jeugdhuiswerk Vlaanderen vzw. - Brugge: Provincie West-Vlaanderen, 2008.

Doelgroep: 17-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: or 5.2.1 comp Het concept 'elders verworven competenties' (EVC) wint zowel op Europees als op Vlaams niveau aan belang. Het idee is dat jongeren ook buiten de schoolse context en de arbeidsmarkt competenties verwerven die ze gedurende hun verdere levensloop kunnen gebruiken. Dit educatief spelpakket is ontwikkeld voor vrijwilligers in het jeugdwerk om aan de slag te gaan met deze competenties.

Jeugdwerkers krijgen tools aangereikt om de vrijwilligers meer bewust te maken van de competenties die ze verwerven via het jeugdwerk. De spelers doorlopen een fictieve carrière als vrijwilliger in het jeugdwerk en verwerven daarbij een aantal competenties.

Na deze jeugdwerkcarrière komen de spelers in het echte leven terecht waarbij ze met een aantal probleemsituaties worden geconfronteerd. Die kunnen ze oplossen met de competenties die ze in het jeugdwerk hebben verworven. De competentiesprint bestaat uit drie delen: een bordspel, een kaartspel ter nabespreking van het bordspel, en een competentielijst. Zowel het bordspel als het kaartspel zijn opgemaakt in een versie voor jongeren en een versie voor kinderen.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

29

Hierna studeren / Dircken, Carolien. - Amstelveen: Young Crowds, 2013. - 16 p.: 7,50 EUR Doelgroep: 17-18 jaar URL: http://hiernastuderen.nl/ Vindplaats Antwerpen: or 5.2.1 hier Dit magazine richt zich tot jongeren die gaan verder studeren.

Er komen een aantal jongeren aan het woord over hun studiekeuze, een artikel zoomt in op wonen op een campus en het belicht een aantal studentensteden. Op de website staan verschillende filmpjes, getuigenissen en ook studiekeuzetests.

KOMPASS : begeleidingsprogramma voor studenten met ASS : studie- en beroepskeuzebegeleiding / Tops, Wim; Baeyens, Dieter; Schietecatte, Inge. - Antwerpen: CODE Expertisecentrum Thomas More, 2013. - 61 p.

Doelgroep: 15-18 jaar URL: http://www.codelessius.eu/code Vindplaats Antwerpen: or 5.2.1 komp Dit boekje werd door Code ontwikkeld om jongeren met ASS te ondersteunen bij hun studie- of beroepskeuze. Het biedt een concreet tijdspad met de verschillende stappen die de jongeren best doorlopen om hun studie- of beroepskeuze te maken. Via verschillende oefeningen, tips en tricks krijgen ze meer inzicht in hun persoonlijkheid en interesses, hun minder sterke kanten en gevoeligheden. Er wordt ook dieper ingegaan op de extra uitdagingen die studenten met ASS tegenkomen.

Mijn skills : magazine over werk, opleidingen, stage en vakwedstrijden / Lagermann, Claudia; Vijfvinkel, Liesbeth. Amstelveen: Young Crowds, 2013. - 23 p.: 7,50 EUR Doelgroep: 15-18 jaar URL: http://www.skillsnetherlands.nl/ Vindplaats Antwerpen: or 5.2.1 mijn De Stichting Skills Netherlands promoot het belang van het vakmanschap en het beroepsonderwijs. Dat doet de stichting door het ontwikkelen en organiseren van diverse evenementen en vakwedstrijden en door het verspreiden van het magazine Mijn Skills. In dit magazine getuigen een aantal mensen over hun beroepskeuze, vind je een test om uit te zoeken hoe creatief je bent, wordt er een bijzonder beroep in de kijker geplaatst en is er een artikel over het belang van zelfvertrouwen bij het maken van een keuze.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

30 Netwerk : spelen met je netwerk : een educatief arbeidsmarktspel voor leerlingen 3de graad, schoolverlaters en studenten / Impressant Plus. Ledeberg: Impressant Plus, 2014. -: 40,00 EUR Doelgroep: 15-18 jaar URL: http://www.schoolatwork.be/ Vindplaats Antwerpen: or 5.2.1 netw Het spel 'Netwerk' verkent alle aspecten van het toekomstige beroepsleven. Het kan gespeeld worden als voorbereiding op de zoektocht naar een job of als inspiratiebron voor een studiekeuze. 'Netwerk' richt zich naar leerlingen derde graad secundair onderwijs en schoolverlaters. Ze komen op een zeer laagdrempelige wijze in aanraking met typische situaties, problemen en kansen voor jonge schoolverlaters. Sleutelwoorden van het spel zijn zelfredzaamheid, bewustwording, realisme (zonder alle dromen opzij te zetten), zelfreflectie en empathie. Het spel kan worden gespeeld met 15 individuele spelers of 30 spelers in teams van twee personen. De leerlingen kruipen in de huid van een personage en leren zo dat een netwerk belangrijk is om je kansen op de arbeidsmarkt te verhogen. Inhoudelijk is het spel opgebouwd rond zeven lesthema's: Wegwijs de school verlaten, Beroepskeuze & competenties, Leren solliciteren, Je eerste job, Diversiteit op de arbeidsmarkt, Mannen & Vrouwen, De werkwereld. Deze thema's komen kriskras doorheen het spel aan bod in de vragen, opdrachten en situaties. De meest actuele versie van de antwoorden op de kennisvragen en een verklarende woordenlijst staan op de website school@work. Op deze website staat ook een zoekmachine die het hele aanbod aan arbeidsmarkteducatie doorzoekt en toelaat een lespakket op maat van de klas samen te stellen.

Wijs! aan 't werk. Handleiding voor de leerkracht / Het Beroepenhuis. - Gent: Het Beroepenhuis, 2012. - 62 p.

Doelgroep: 15-18 jaar URL: http://www.wijsaantwerk.be Vindplaats Antwerpen: or 5.2.1 wijs Het Beroepenhuis werkte een arbeidsmarkt-educatief pakket uit voor leerlingen in de laatste jaren van het secundair onderwijs. Het resultaat heet de 'goestingsmethodiek' (interactief, laagdrempelig, doorverwijzend en vertrouwelijk) en staat uitgeschreven in dit lespakket voor ASO, BSO, TSO en KSO. Op de website vind je ook de handleiding voor het DBSO en de powerpoints met extra informatie. Aan de hand van een vraaggesprek, een interactieve quiz en een reeks doe-opdrachten worden leerlingen geprikkeld om meer te weten te komen over dit thema.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

31 In debat : werkbundel over Woonbeleid en Sociale Huisvesting voor de leraar van het secundair onderwijs / [s.n.]. - Brussel: Vlaams Parlement, De kracht van je stem, [s.a.].

- [18] p.

Doelgroep: 13-18 jaar URL: http://goo.gl/SaugIP Vindplaats Antwerpen: or 5.2.3 inde Leerlingen blijken weinig feitenkennis te hebben over veel maatschappelijke thema's die aan bod komen in het simulatiespel 'Overstemmen'.

Huisvesting en woonbeleid, onderwijs, armoedebestrijding, mobiliteit, werkgelegenheid..., over heel wat thema's wordt vaak met veel vooroordelen gedebatteerd. Dit informatiedossier werd samengesteld ter ondersteuning van leerlingen die een debat willen voeren over Sociale Huisvesting. De werkbundel kan leerkrachten helpen om voorafgaand aan het spelen van het simulatiespel 'Overstemmen', de leerlingen zowel feitenkennis bij te brengen als hen te laten nadenken over beleid. Er wordt aangegeven aan welke vakoverschrijdende eindtermen met het dossier kan worden gewerkt.

PAV-atelier : inspraak en politiek : soms moet je kiezen [Medium] / Stabel, Mario. - Berchem: De Boeck, 2014. handleiding (139 p.), werkboek (64 p.). - ISBN: 978-90-455-45363. - ISBN: 978-90-455-4537-0: 7,50 EUR (leerwerkboek); 15,00 EUR (handleiding) Doelgroep: 13-16 jaar Vindplaats Antwerpen: or 5.2.3 insp De bundel 'Inspraak en politiek' uit de reeks PAV-Atelier is geschikt voor leerlingen in de tweede graad BSO (label medium) en maakt de leerlingen wegwijs in de politieke doolhof. Dit gebeurt geleidelijk aan en met veel interactieve werkvormen (leerlingen zetten de theorie steeds om in praktijkvoorbeelden). De leerlingen krijgen het nodige inzicht in de werking van een land, een provincie en een gemeente. Ze worden ook geconfronteerd met hun eigen verantwoordelijkheden.

Verkiezingen 2014 : set van zes klasposters / Brussel: De Kracht van je Stem, educatieve dienst Vlaams Parlement, 2012. 6 posters in koker Doelgroep: 12-18 jaar URL: http://goo.gl/ufKxAa Vindplaats Antwerpen: or 5.2.3 krac Deze zes posters geven in één oogopslag weer waar de verkiezingen over gaan: 'het Vlaams Parlement', de 'Vlaamse Regering', 'Gewesten en Gemeenschappen', 'Wat doet Vlaanderen', 'Wat doet België' en 'Wat doet Europa'. Geschikt voor leerlingen van het (buitengewoon) basisonderwijs, het (buitengewoon) secundair onderwijs en volwassenen. De posters kunnen ook gedownload worden.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

32

Ontdek Europa [speldoos] / BUSO De Varens 't Kasteeltje Knokke-Heist. - Brussel: De Kracht van je Stem, educatieve dienst Vlaams Parlement, 2014.: 25,00 EUR (incl. spel Zo Verkozen) Doelgroep: 12-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 5.2.3 ontd Met het educatief spel 'Ontdek Europa' reizen de spelers (in 4 teams) door Europa. Onderweg moeten ze vragen beantwoorden en maken zo kennis met Europese landen, hun gewoontes, cultuur en weetjes. Er zijn zes categorieĂŤn vragen.

De brochure 'Ontdek Europa in detail' legt uit hoe de Europese Unie werkt. Geschikt voor leerlingen van het secundair onderwijs.

Verkiezingen 2014 : De Basis / De Kracht van je Stem ; Toemeka vzw ; Ryckevelde vzw. - Brussel : De Kracht van je Stem, educatieve dienst Vlaams Parlement, 2014. - brochure (47 p.), lerarenhandleiding (67 p.), opdrachtenboek (63 p.): 25,00 EUR Doelgroep: 12-18 jaar URL: http://goo.gl/tidBii Vindplaats Antwerpen: or 5.2.3 zove Met het pakket 'Verkiezingen 2014 : De Basis' kunnen leraren en leerlingen vanaf de derde graad basisonderwijs aandacht besteden aan democratie, vertegenwoordiging, de overheid en de verkiezingen. 'De Basis' is bedoeld voor alle leerlingen die geen politieke voorkennis hebben en die in eenvoudige taal de essentie van de verkiezingen uitgelegd willen krijgen.

Verkiezingen 2014 : In Detail / De Kracht van je Stem ; Toemeka vzw ; Ryckevelde vzw. - Brussel : De Kracht van je Stem, educatieve dienst Vlaams Parlement, 2014. - brochure (63 p.), lerarenhandleiding (59 p.), opdrachtenboek (43 p.): 25,00 Doelgroep: 12-18 jaar URL: http://goo.gl/dLBoI0 Vindplaats Antwerpen: or 5.2.3 zove Met het pakket 'Verkiezingen 2014 : In Detail' kunnen leraren en leerlingen vanaf de eerste graad secundair onderwijs aandacht besteden aan democratie, vertegenwoordiging, de overheid en de verkiezingen. In de brochure wordt dieper ingegaan op de drie verkiezingen (Vlaanderen, BelgiĂŤ en Europa), het subsidiariteitsbeginsel, de manier waarop verkiezingen worden georganiseerd en wat er gebeurt na de verkiezingen. Met extra's over een aantal discussiethema's en historische achtergronden. 'In Detail' is bedoeld voor leerlingen die al een politieke basiskennis hebben verworven en meer willen weten.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

33 Zo Verkozen: editie verkiezingen 2014 / De Kracht van je Stem ; Toemeka vzw ; Ryckevelde vzw. - Brussel : De Kracht van je Stem, educatieve dienst Vlaams Parlement, 2014. - 2 posters 'Hoe moet ik stemmen'(A3); spel Zo Verkozen (spelbord, 4 pionnen, dobbelsteen, 58 vragenkaartjes, fiches voor de leraar): 25,00 EUR Doelgroep: 12-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 5.2.3 zove 'Zo Verkozen' is een eenvoudig bordspel met vragen over de verkiezingen en drie bestuursniveaus: Vlaanderen, België en Europa. De spelers stellen zich kandidaat en leggen een campagneparcours af. Het bordspel is ontwikkeld voor de eerste graad van het secundair onderwijs, maar u kan het niveau gemakkelijk verhogen of verlagen door vooraf de vragenkaarten te selecteren.

VOLWASSENENONDERWIJS

Geef je wenskaart een bestemming! Methodiek ter versterking van huwelijksmigranten / Miri, Amal; Van Hamme, Annelies. - Brussel: Ella vzw, 2014. - ringmap met 2 brochures (27 en 11 p.), kaarten, 5 bladen (A4), 3 posters Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.5 geef Nieuwkomers hebben het vaak moeilijk om te aarden in België en om een nieuw evenwicht te vinden in hun leven.

Daarom ontwikkelde Ella vzw deze methodiek. De nadruk ligt niet alleen op de individuele dromen en wensen, krachten en competenties maar ook op de maatschappelijke en historische context. De focus ligt op positieversterking en emancipatie, door in te zoomen op de eigen initiatieven, sterktes, dromen, talenten en competenties van de huwelijksmigrant. Deze methodiek, die kan variëren naargelang de samenstelling van de groep, is bedoeld voor onthaalbureaus en voor iedereen die met groepen huwelijksmigranten werkt. Ella vzw wil de deelnemers zelf op een visuele manier in beeld laten brengen hoe hun eigen (groei)traject eruit ziet, op een realistische en meetbare manier.

Communiceren met pictogrammen / Huis van het Nederlands Antwerpen. Antwerpen: Huis van het Nederlands Antwerpen, [s.a.].

Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.6.1 comm In een gesprek met een laagtaalvaardige huurder vormen woorden soms een struikelblok. Pictogrammen kunnen hierbij een hulpmiddel zijn. Ze helpen laagtaalvaardige klanten om informatie, een instructie of een brief sneller te begrijpen. In dit boekje vind je pictogrammen in volgende categorieën: aan de balie, logo's en signalisatie.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

34 OpStap : een begeleide wandeling die nieuwe inwoners laat kennismaken met het vrijetijdsaanbod in de gemeente : draaiboek / ODiCe vzw. - Gent: ODiCe vzw, 2014. - 15[+ 6] p.

Doelgroep: Volwassenen URL: http://goo.gl/LBjChJ Vindplaats Antwerpen: pa 8.6.1 opst Verschillende Oost-Vlaamse steden en gemeenten waren in 2013 het decor van een opStap-wandeling. Tijdens zo'n wandeling kunnen nieuwe inwoners, waaronder inwoners met een vreemde herkomst, kennis maken met lokale voorzieningen zoals de bibliotheek, de sporthal of het buurtcentrum. ODiCe organiseert de opStap-wandeling samen met Inburgering Oost-Vlaanderen en de gemeentelijke diensten. De opgedane ervaringen resulteerden in een draaiboek, waarmee je zelf een opStap-wandeling of een gelijkaardig initiatief kan inrichten. Het draaiboek bevat tips om deelnemers met succes uit te nodigen en lokale partners te betrekken bij de wandeling. Verder vind je er een checklist voor de praktische organisatie van de wandeling, sjablonen voor wervingsmateriaal en uitnodigingsbrieven voor de wandeling. Ook tips rond het gebruik van klare taal en info over het al dan niet werken met tolken staan in het draaiboek vermeld.

Het interimspel / Vormingsfonds voor uitzendkrachten. Leuven: Centrum Informatieve Spelen vzw, 2013: 65,00 EUR Doelgroep: Volwassenen 17-18 jaar URL: http://www.interim-info.be/ Vindplaats Antwerpen: pa 8.7 inte Het Vormingsfonds voor Uitzendkrachten (VFU) heeft samen met Vokans en CIS (Centrum Informatieve Spelen vzw) het Interimspel ontwikkeld. Dit interactief spel laat de spelers kennismaken met uitzendarbeid en geeft werkzoekenden of schoolverlaters tips rond solliciteren, zodat ze hun talenten maximaal kunnen inzetten als uitzendkracht. Het spel wil toeleiden naar de e-learning tool http://www.interim-info.be/ en informeert de deelnemer aan het spel op een ervaringsgerichte manier over uitzendarbeid. Het Interimspel is geschikt voor zowel schoolverlaters als andere werkzoekenden in trajectbegeleiding op zoek naar een geschikte (uitzend)job.

Het klantenspel / Kuiper, Ammy. - Zaltbommel: Thema, 2011. - doos met: handleiding; spelbord; 4 pionnen; 60 Blije Klanten-jetons; 64 vraagkaarten (15 oranje, 15 blauwe, 8 gele, 8 groene, 10 paarse, 8 rode); 1 kleurendobbelsteen. - ISBN: 978-90-5871-712-2: 43,95 EUR Doelgroep: 17-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.7 klan Met dit spel oefen je de grondhouding van klantgericht denken en handelen en vertaal je die naar concrete actie. Het spel geeft je inzicht in herkenbare situaties met klanten ĂŠn in

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

35 hoe je die zelf kunt be誰nvloeden. Dat geeft jou en je klanten een goed gevoel over je relatie en zorgt voor wederzijds vertrouwen. Het spel kan gebruikt worden bij trainingen klantvriendelijkheid en wil een bijdrage leveren aan bewustwording, reflectie, samenwerking, inspiratie, motivatie en klantgedrevenheid.

Het zin in werk spel : ontdek de echte waarde van je werk / [s.n.]. - Zaltbommel: Thema, 2009. doosje met 6 x 10 kaarten + handleiding. - ISBN: 978-90-5871-691-0: 27,50 EUR Doelgroep: Volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.7 zini Meer dan ooit willen we van werk ons eigen werk maken: werk als uitdrukking van onszelf en van ons kunnen. De vragen uit dit spel helpen je op weg om deze missie handen en voeten te geven. Deze zelfscan maakt je bewust van je waarden, motieven, emoties en belangen in werk. Het helpt je om goed voorbereid een motivatie- of ontwikkelingsgesprek in te gaan. Zodat je weet wat je waard bent en wat voor jou waardevol is in je werk. In Het Zin in werkspel staan twee vragen centraal: Wat zoek ik in mijn werk? en Wat vind ik in mijn werk? Vervolgens moet de speler een antwoord proberen te vinden op de vraag: Wat doe ik als wens en werkelijkheid niet overeenkomen? Aan de hand van dit spel kun je op een concrete manier met deze vragen aan de slag gaan. Het Zin in werk spel kan gebruikt worden in trainingssituaties, bij re誰ntegratie, reorganisatie, verlies van werk of de zoektocht naar werk, of in de individuele begeleiding bij loopbaanontwikkeling en/of coaching.

Gezond bezig met taal: Makkelijk leesbare teksten over gezondheid Met oefeningen / Eenvoudig Communiceren. Amsterdam: Eenvoudig Communiceren, 2014. - 86 p. - ISBN: 97890-8696-172-6: 15,00 EUR Doelgroep: 13-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.9.1 gezo ; or 4.3.9 gezo Gezond bezig met taal is een werkboek om te oefenen met lezen en taal. Lezen is belangrijk voor de woordenschatontwikkeling.

Door deze makkelijke en interessante teksten te lezen en de opdrachten naast de leesteksten te maken komt de leerling/cursist op een hoger niveau (boven A2/1F). De teksten uit dit werkboek gaan allemaal over onderwerpen uit de gezondheidssfeer. Denk aan tips voor gezond leven, informatie over hart- en vaatziekten, longproblemen en oorzaken daarvan, psychische problemen, leerproblemen, Eerste Hulp bij Ongevallen, veilig met blootstelling aan zonlicht omgaan etc.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

36

East meets west memory / Liu, Yang. - Ravensburg: Ravensburger, 2012. - ISBN: 4005556265732: 14,18 EUR URL: http://www.yangliudesign.com/ Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.10 ostt Een memory met de afbeeldingen van het boekje 'Ost Trifft West' van de Chinees-Duitse grafische vormgeefster Yang Liu. De afbeeldingen in pictogramstijl geven de verschillen tussen de Oosterse en Westerse culturele denkkaders grafisch weer.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

37 MONDIALE VORMING / KLEUR BEKENNEN

Meteor. Humanitaire noodhulp - Artsen Zonder Grenzen / [s.n.]. - Brussel: Artsen Zonder Grenzen, 2013.

- Handleiding 27 p. + cd-rom + 2 leerlingenboekjes 15 p. + poster + 2 stickersvellen + 10 fiches Doelgroep: 9-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A 01.077 Dit lespakket voor derde graad basisonderwijs wil leerlingen laten kennismaken met de humanitaire waarden en de situatie waarvan de teams van AZG getuige zijn. Met een inlevingsspel ontdekken leerlingen de realiteit. Het pakket bestaat uit: bordboek (software ter ondersteuning bij digitale schoolborden); werkboek en stickervel voor de leerlingen; klasposter; handleiding leerkracht met gebruiksklare lesfiches; 10 kaarten (5 functiekaarten en 5 crisiskaarten) Let's eat! A tab-and-slot book with poster / Fuller, Rachel,. - London : Tango, 2007. - [12] p. + 30 losse stukjes.

- ISBN: 978-1-85707-700-1. - ISBN: 1-85707-700-8 Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: A 02.01.211 Vindplaats Turnhout: T 02.01.221 Dit Engelstalig prentenboek met flapjes insteekkaartjes toont hoe in de wereld gegeten wordt.

My Lotto: learn about countries and cultures with this fun lotto game / Gibsons. - Engeland: Gibsons, [s.a.]. - 6 spelborden, 36 kaartjes. - ISBN: 5012269010169: 9,87 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: A 02.01.214 Vindplaats Turnhout: T 10.101 Dit lottospel voor kinderen van 4 tot 9 jaar kan gespeeld worden met 2 tot 6 kinderen. De prentjes komen uit de 5 wereldcontinenten.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

38 Een reis rond de wereld in 500 festivals / Davey, Steve. - 'sGraveland: Fontaine, 2013. - 272 p. - ISBN: 978-90-8679-406-5.

- ISBN: 978-90-5956-402-2: 19,95 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: A 02.01.219 Elk land ter wereld heeft wel haar eigen schatkamer van gebruiken en tradities met hun wortels in het verleden. Jaarlijks worden duizenden ervan in ere gehouden en herdacht door feesten. De meeste reisgidsen vermelden deze evenementen nauwelijks. Deze aparte gids wil je de magie laten proeven van de 500 meest bijzondere feesten en festivals ter wereld. De meest kleurrijke, ontroerende, vrolijke en spectaculaire lokale gebruiken en tradities in al hun rijkdom en verscheidenheid. Met meer dan 270 kleurenfoto's die de geest en sfeer van de ceremonies vastleggen. De auteur geeft steeds aan waar en wanneer deze evenementen plaatsvinden, zodat je jouw reiservaring tijdens je vakantie kan verbreden en uitdiepen.

Alle evenementen in deze gids zijn toegankelijk voor iedereen.

It ‘s a girl : de drie meest dodelijke woorden in de wereld / Grae Davis, Evan. - Amersfoort: Neema Media B.V., 2013. – dvd, 64 min. - ISBN: 978-94-91001-57-4: 10,00 EUR Doelgroep: 17-18 jaar, volwassenen URL: http://www.itsagirlmovie.com/ Vindplaats Antwerpen: A 03.02.040 Deze documentaire vertelt het schokkende verhaal van de vermiste, geaborteerde en vermoorde meisjes in India en China.

Het verhaal van vrouwen die lijden onder extreem geweld vanwege de bruidsschattraditie. Vrouwen die dapper het leven van hun dochters proberen te redden, maar ook vrouwen die hun dochters vermoord hebben, omdat ze alleen maar zoons willen. Tientallen miljoenen meisjes zijn vermist. Sommige bronnen spreken van wel 200 miljoen. Experts en activisten uit diverse landen van over heel de wereld, plaatsen de verhalen in hun context en laten zien wat er moet gebeuren om deze schending van mensenrechten, deze gendercide tegen te gaan.

De Grote Oorlog voor kleine kinderen : heldenmoed in beeld / Langley, Anthony; Langley, Nicky. - Leuven: Davidsfonds, 2012. - 149 p. - ISBN: 978-90-5826-872-3: 27.50 EUR Doelgroep: 17-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: A 05.087 Van 1914 tot 1918 werd het dagelijkse leven volledig beheerst door de oorlog. Ook kinderen ontsnapten er niet aan het. Zo sloop de Grote Oorlog binnen in de literatuur voor kinderen.

School- en leesboeken bevatten oorlogsverhalen, schriften kregen oorlogsillustraties op de cover, strips, tijdschriften, en zelfs kleurboeken toonden de oorlog in woord en vooral in beeld. Van kindvriendelijke Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

39 prenten over dappere dieren die ingezet werden in de gevechten tot gruwelijke taferelen over kinderen die met de bajonet de vijand te lijf gaan. Van tekeningen van jonge kinderen die zelf geëxecuteerd werden tot heroïsche afbeeldingen van vechtende soldaten. Gevarieerd en kleurrijk spraken deze afbeeldingen ongetwijfeld tot de verbeelding van kinderen. In dit boek gaat de auteur na waarin de uitgaven voor kinderen verschillen in België, Duitsland, Groot-Brittannië en Frankrijk, welk onderliggend gedachtegoed ze meegeven en welke invloed ze uitoefenden op kinderen na het einde van de oorlog.

Jacques en Jelle kunnen niet zonder de mensenrechten / Franken, Paul jr. - Vlaardingen: FortMedia, 2013. – 68 p.

Doelgroep: 11-16 jaar Vindplaats Antwerpen: A 06.01.077 Een beeldverhaal voor jongeren over de mensenrechten. Jacques en Jelle zijn twee vrienden die samenwonen met een stewardess.

Op een dag wordt er een boek bezorgd. Het zijn de Mensenrechten.

Ze besluiten de wereld rond te reizen om de landen te bezoeken die meewerkten aan het ontstaan van de Mensenrechten. Onderweg merken ze dat ze niet meer zonder deze rechtenbundel kunnen. Zo wordt het een spannende en leerzame wereldreis voor de drie vrienden. Het boek met de Mensenrechten wordt hun onmisbare reisgids. De teksten uit het beeldverhaal zijn een bewerking van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.

Educatie voor duurzame ontwikkeling (EDO): competenties / Frantzen, Delphine. - Brussel: Departement Leefmilieu, Natuur en Energie (LNE), 2013. - 17 p.

Doelgroep: volwassenen URL: http://goo.gl/hWoD9u Vindplaats Antwerpen: A 09.02.034 Vindplaats Turnhout: T 09.01.233 Het lerend netwerk Duurzame ontwikkeling in de lerarenopleiding werkte aan een EDO-competentieprofiel, gelinkt aan de EDOprincipes. Het is een mogelijke leidraad om aspirant-leerkrachten handelingsbekwaam te maken om EDO in de scholen/klassen te introduceren. De EDOcompetenties zijn hierbij richtinggevende competenties waarover een toekomstige leerkracht moet beschikken.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

40

In het oog van de storm : over mensen, geschiedenis en klimaatveranderingen / Goeteyn, Luc; Jacobson, Chris. - Brussel: ASP, 2012. - 283 p. - ISBN: 978-90-5718-144-3: 24,95 EUR Doelgroep: 17-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: A 09.02.035 Hoe meer de problemen zich opstapelen, hoe meer we uit het oog verliezen hoe de ecologische, de economische, de politieke en de sociale crisis met elkaar verweven zijn, en hoe de ene crisis brandstof is voor de andere. Vanuit een arendsperspectief kijken de auteurs naar de menselijke soort en hoe die zich de voorbije millennia gedragen heeft in interactie met haar medemensen en haar natuurlijke omgeving. Daaruit komt een ontluisterend beeld naar voren, dat duidelijk maakt welke enorme kloof er gaapt tussen onze biologische determinatie en de maatschappelijke opdracht waar we voor staan, nu we als wereldgemeenschap geconfronteerd worden met klimatologische wijzigingen en op de grenzen van de planeet stoten.

De mythe van de groene economie : valstrik, verzet, alternatieven / Kenis, Anneleen; Lievens, Matthias. - Berchem: EPO, 2012. - 336 p. - ISBN: 97894-91297-36-6. - ISBN: 978-90-6224-523-9: 17,95 EUR Doelgroep: 17-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: A 09.02.036 De klok tikt ongenadig: het klimaat verandert. We moeten samenwerken: allemaal samen tegen CO2.

Steeds meer ngo's, bedrijven en politieke partijen vinden elkaar rond de slogan van de 'groene economie'. Of spreken we beter over 'groen kapitalisme'? Kiezen voor groen is niet alleen belangrijk om de klimaatverandering tegen te gaan, het maakt een land ook 'sterker, gezonder, veiliger, innovatiever, competitiever en gerespecteerder', zo stelt Thomas Friedman, columnist van de The New York Times. Dit boek ontrafelt de mythe van de groene economie in al haar dimensies: van emissiehandel tot duurzaam consumeren, van bevolkingscontrole tot technologisch optimisme. Maar het tekent ook een aantal krachtlijnen uit voor een alternatief. De transitie naar een duurzame toekomst kan niet zonder diepgaande maatschappijverandering, stellen de auteurs. En zo'n verandering vraagt precies meer sociale gelijkheid, meer democratie en minder markt.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

41

Het koffertje van MiniMip / Jamar, Jimmy. Brussel: Europese Unie, 2012.

Doelgroep: 5-8 jaar Vindplaats Antwerpen: A 09.03.113 Vindplaats Turnhout: T 08.52 Respect voor het milieu, wat is dat eigenlijk? En wat is een evenwichtige voeding? Is vreedzaam en vriendelijk samenleven mogelijk op aarde? In dit koffertje, dat uitgaat van de Europese Commissie, antwoorden Jim & ZoĂŠ op de vragen die MiniMip zich stelt. Boekjes en spelletjes kunnen gebruikt worden in de klas. De bedoeling is kinderen bepaalde thema's te laten ontdekken en ze er tegelijkertijd bewust van te maken dat ze "Europese burgertjes" en "wereldburgertjes" zijn. Thema's: bestrijding van racisme, gezonde voeding en respect voor het milieu.

Samsam Ghana: 2de hands / Bonting, Mirjam. - Amsterdam: NCDO, 2014. - 24 p., docentenhandleiding + werkbladen: 9 p. (Samsam) Doelgroep: 9-14 jaar URL: http://www.samsam.net/thema/ghana-tweedehands Vindplaats Antwerpen: A AFR/GHA.005 'Samsam' is een Nederlands wereldtijdschrift voor kinderen. Elk nummer bevat een aantal vaste rubrieken en is vergezeld van een docentenhandleiding met diverse suggesties en opdrachten die inspelen op thema's uit het tijdschrift. Dit Samsamnummer gaat over Ghana en meer bepaald over 2de hands kleding. Tweedehands is goedkoop en hip!

In Ghana is tweedehands heel gewoon. Nieuwe spullen zijn voor veel mensen onbetaalbaar en niet alles is nieuw te krijgen. Kinderen vertellen in dit nummer waarom tweedehandsspullen voor hen belangrijk zijn.

Aller-retour Senegal: Senegalese jongeren op weg naar een betere toekomst / Vandevyvere, Karen. - Brussel: Broederlijk Delen, 2014. - 31 p.: 5,00 EUR Doelgroep: 17-18 jaar Vindplaats Antwerpen: A AFR/SEN.017 Senegalese jongeren zijn op zoek naar een betere toekomst. Van plattelandsvlucht over duurzame landbouw tot de toekomst van voedselproductie. Drie verschillende lessen brengen deze thema's op maat van de leerlingen. Iedere les geeft nog extra suggesties om verder inhoudelijk, levensbeschouwelijk of godsdienstig te verdiepen. Elke les geeft duidelijk aan voor welke doelgroep het bedoeld is, de duur van de activiteit, de doelstellingen, de vakoverschrijdende eindtermen, de didactische werkvormen en leermiddelen, de lesvoorbereidingen te doen door de leerkracht, de lesstructuur en de gebruikte literatuur.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

42

Wereldreis Brazilië : Carnaval / Vande Voorde, Helga. Brussel: Studio Globo, 2014. - 19 p., + kalenderfoto. (Wereldreis) Doelgroep: 5-12 jaar URL: http://goo.gl/GuR70H Vindplaats Antwerpen: A AME/BRA.005 ‘Wereldreis’ is een lesbrief die maandelijks verschijnt bij de foto's van de Wereldkalender uitgegeven door het NCOS/11.11.11. Elke maand wordt het land of thema van de foto uit de doeken gedaan. Je krijgt steeds achtergrondinformatie over dit land of thema, een beschrijving van de foto, een brief bij de foto en allerlei lessuggesties en werkbladen. In dit nummer maken we kennis met Pedro uit Brazilië. Hij houdt van en doet graag mee aan carnaval.

De slipper van Maria Bonita : een liefdesverhaal uit Pernambuco / Ruben, Liesbet; Van Ogtrop, Babette. - Amsterdam: KIT, 2012. - 95, 95 p. - ISBN: 978-94-6022-216-0: 14,95 EUR Doelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A AME/BRA.018 Een foto- en verhalenboek voor iedereen vanaf 6 jaar die Brazilië beter wil leren kennen. Nino is breakdancer.

Hij houdt van zijn stad Recife. Maria Bonita speelt de grote trommel in een maracatu orkest. Zij houdt van het binnenland van Pernambuco. Bij een verlaten suikerfabriek verliest Maria haar linkerslipper in de rivier. Niet zomaar een slipper. Haar geluksslipper... ‘De slipper van Maria Bonita’ is een boek met twee voorkanten. Je kunt zelf kiezen aan welke kant je begint. Aan de kant die geschreven is vanuit de hoofdpersoon Nino of aan de kant geschreven vanuit de andere hoofdpersoon: Maria Bonita. Is verschenen bij de tentoonstelling MixMax Brasil in Tropenmuseum Junior (oktober 2012-maart 2015)

Eén, twee, drie, vier : hoofddoek van plezier! / Cronie, Jeanine; Cronie, Totie. - S.l.: Maopé Books, 2013. [22] p. - ISBN: 978-90-8934-000-9: 13,50 EUR Doelgroep: 5-8 jaar Vindplaats Antwerpen: A AME/SUR.015 Prentenboek over de Surinaamse hoofddoeken en hun betekenis: De oma van Kate viert haar verjaardag, maar oma is helemaal niet blij, ze kan haar hoofddoek niet vinden. Uitgegeven naar aanleiding van de herdenking van de afschaffing van de slavernij in Nederland.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

43 Chinese goden en symbolen / Grubner, Marjolein. - Amsterdam: Ming Ya, 2001. - 255 p. - ISBN: 90-72179-20-X Doelgroep: 17-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: A AZI/CHI.044 Goden en symbolen spelen een grote rol in de Chinese samenleving.

Ze zijn aanwezig bij alle belangrijke gebeurtenissen in het leven zoals geboorte, huwelijk en overlijden, maar ook op verjaardagen, feestdagen of bij de opening van een zaak. De auteur gaat in op de historische aspecten, behandelt de iconografie en vertelt ons fascinerende verhalen over allerlei populaire goden.

De getallensymboliek komt ook aan bod en diverse symbolen worden verklaard, toegelicht en van voorbeelden voorzien.

Wereldreis Iran: Klank / Debonnet, Jan; Vande Voorde, Helga. - Brussel: Studio Globo, 2014. - 19 p. + kalenderfoto, bevat: + kalenderfoto. - (Wereldreis) Doelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A AZI/IRAN.009 ‘Wereldreis’ brengt de realiteit achter de foto's van de wereldkalender van 11.11.11. Een verhaal brengt de foto tot leven, het tijdschrift brengt ook informatie over het land en duiding bij het centrale thema. Per graad vind je praktische lessuggesties die te gebruiken zijn in verschillende vakken. In deze aflevering maken we kennis met Finde uit Iran die de klank van de trommels voelt.

Iran : een land vol verrassingen / Christiaans, Nicole. Utrecht: Gopher, 2007. - 160 p. - ISBN: 978-90-5179-499-1: 19,50 EUR Doelgroep: 17-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: A AZI/IRAN.012 Dit boek toont ons een heel andere kant van Iran dan vaak getoond wordt in kranten en op TV. De auteur beschrijft hoe zij het leven in Iran ervaren heeft. Ze wil laten zien hoe mooi de Iraanse godsdienst en cultuur kan zijn en dat doet ze aan de hand van voorbeelden uit het gewone alledaagse leven en ondersteund door de resultaten van nationaal en internationaal onderzoek. Om lezers te informeren dat het een prachtig land is met een enorme veelzijdigheid, maar ook om het negatieve beeld en de vooroordelen over de positie van de vrouw te ontkrachten.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

44 Onder Palestijnen : de intifada in beeld / Sacco, Joe. Amsterdam: Xtra, 2005. - 285 p. - ISBN: 978-90-77766-04-0: 25 EUR Doelgroep: 13-18 jaar Vindplaats Antwerpen: A AZI/PAL.019 Een getekend beeldverslag van Joe Sacco's verblijf als journalist van twee maanden in de bezette gebieden tijdens de eerste Intifada (1991-92). Sacco kiest partij voor de Palestijnen, maar hij vereert ze niet als helden. Hij probeert ze te begrijpen en de lange geschiedenis van het probleem te doorgronden. Door het verhaal menselijk te houden, komen de problemen zoals het dagelijkse geweld hard aan. De zwart-wittekeningen en kadering getuigen van durf, maar helpen ook mee om emoties over te brengen zoals angst. Het album is eerst als negen losse afleveringen verschenen en later gebundeld en is bekroond met onder andere de American Book Award.

Female Superheroes / Butch & Sundance. - Den Haag: Codename Future, 2014. lespakket 25 p., 12 werkbladen Doelgroep: 15-16 jaar URL: http://www.femalesuperheroes.nl/ Vindplaats Turnhout: T 03.02.44 Het online game 'Female Superheroes' vertrekt vanuit Kenau. Kenau was een krachtige vrouw die het verschil durfde te maken tijdens de Tachtigjarige Oorlog, door met een vrouwenleger de strijd aan te gaan met de Spaanse bezetter. Dat soort helden zijn ook nu nog nodig en gelukkig zijn ze er ook nog steeds. In het online game Female Superheroes worden drie van deze vrouwen voorgesteld aan de hand van waargebeurde verhalen: een verhaal over Hawa in Soedan, Razan in Egypte en Thiri in Birma.Tijdens dit interactief spel leer je de leefwereld van deze vrouwen kennen aan de hand van filmpjes en foto's. Hierdoor worden jongeren ervan bewust gemaakt welke heldenrollen vrouwen tegenwoordig spelen in moeilijke situaties en dat het belangrijk is dat deze vrouwen steun krijgen. Het bijbehorend lespakket kunnen docenten gebruiken om te praten over de keuzes die leerlingen en de vrouwen hebben gemaakt en waarom, over het belang van vrouwenrechten en wat leerlingen zelf zouden kunnen bijdragen aan betere rechten voor vrouwen in de wereld.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

45

De grote reis van kleine schildpad. Vertelplaten [Kamishibai] / Bergh, Inge; Misschaert, Inge; Ruell, Kristina. - Wielsbeke: De Eenhoorn, 2012. - 24 p. - ISBN: 978-90-5838-861-2: 29,95 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Turnhout: T AFR/AFR.84 De kleine Yomi is erg ziek. Zijn moeder draagt hem over het Afrikaanse platteland naar een dokter in de stad. Onderweg vertelt ze hem een verhaal over een schildpad die ervan droomt te vliegen. Om het verhaal aan de hand van deze platen te vertellen, heb je een kamishibai-verteltheatertje nodig.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

46

ACHTERGRONDLITERATUUR OVER ONDERWIJS EN DIDACTIEK

ALGEMEEN

Zevenentwintigste conferentie onderwijs Nederlands / Vanhooren, Steven; Mottart, André. - Gent: Academia Press, 2013.

- 315 p. - ISBN: 978-90-382-2262-2 URL: http://goo.gl/TkJXh7 Vindplaats Antwerpen: dg 1 conf Conferentiebundel van de zevenentwintigste editie van de Conferentie onderwijs Nederlands (vroeger: Het schoolvak Nederlands) die plaats vond op 29 en 30 november 2013. Deze conferentie is een rijk forum voor allen die zich bij de ontwikkelingen van het onderwijs Nederlands in alle mogelijke leeromgevingen betrokken voelen. Alle beschikbare samenvattingen van de workshops ook van de voorbije jaren zijn nu gedigitaliseerd.

De onderwijsklapper: Strategieën, handelingsadviezen & weetjes / Jaasma, Josje. - Zeist: pica, 2013. - veelv.gepag. ISBN: 978-94-91806-17-9: 18,50 EUR Vindplaats Antwerpen: dg 1 onde De Onderwijsklapper is een instrument dat de leraar ondersteunt bij allerlei zaken die hij of zij dagelijks in het onderwijs tegenkomt.

De Onderwijsklapper bestaat uit 50 kaartjes en is onderverdeeld in de volgende categorieën: klassenmanagement, directe instructiemodellen, coöperatieve werkvormen, gedrag, taal, rekenen, specifieke didactische en pedagogische behoeftes, ouders en weetjes.

Competentieprofiel Docent Nederlands als Tweede Taal (NT2) & Handleiding bij het portfolio 'Competent NT2-docent' / Liemberg, Ellie; Janssen-van Dieten, AnneMieke; Coumou, Wim. - Amsterdam: BeroepsVereniging van docenten Nederlands als Tweede Taal, 2010. - 71 p. - ISBN: 978-90-808971-7-5 URL: http://goo.gl/qcshMX Vindplaats Antwerpen: dg 2 comp De Nederlands-Vlaamse Beroepsvereniging van docenten Nederlands als Tweede Taal heeft een competentieprofiel voor de NT2-docent uitgewerkt. Met de beschrijving van dit profiel stelt men zich niet alleen tot doel de competente NT2 docent te beschermen, maar ook een garantie te geven voor competent NT2 onderwijs. Het profiel moet gezien worden als een multifunctioneel instrument dat kan dienen als hulpmiddel bij zelfreflectie voor de individuele docent, als richtsnoer bij deskundigheidsbevordering, nascholing en initiële opleidingen. Het tweede deel van deze publicatie is de handleiding bij het portfolio Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

47 'Competent NT2 docent', waarmee de lesgever zijn leer- en werkervaringen, voor zover relevant bij het werk als docent NT2, in kaart brengt.

Eén taal voor taal : verslag van de veldraadpleging en expertmeeting aangaande de behoeften van taalzwakke doelgroepen rond de invoering van het Referentiekader taal / Kuijpers, Christel. - 's-Hertogenbosch: cinop, 2012. - 26 p.

URL: http://goo.gl/uy7RPb Vindplaats Antwerpen: dg 3 eent Om een vertaalslag te kunnen maken van beschrijvingskaders die gebruikt worden bij taaltrajecten voor volwassenen naar het Referentiekader, heeft CINOP de opdracht gekregen om te inventariseren welke behoeftes en wensen bestaan onder betrokken professionals en organisaties voor onderwijs en scholing aan (jong) volwassenen met betrekking tot deze vertaalslag. De inventarisatie is georganiseerd in een veldraadpleging en een expertmeeting.

SMS & MSN / Daniëls, Wim. - Houten: Het Spectrum, 2009. 155 p. - ISBN: 978-90-491-0052-0: 5,00 EUR Vindplaats Antwerpen: dg 4 smsm In dit boekje legt Wim Daniëls uit hoe sms-taal en msn-taal zijn ontstaan en hoe ze eruit kunnen zien. Ook gaat hij in op de vraag of vaak sms-en en msn-en invloed heeft op het gewone Nederlands.

E-learning : trends en ontwikkelingen / Rubens, Wilfred. Middelbeers: InnoDoks, 2013. - 232 p. - ISBN: 978-94-9048403-3: 23,95 EUR Vindplaats Antwerpen: dg 5 e-le Dit boek geeft professionals die zich bezig houden met leren een uitgebreid beeld van trends en ontwikkelingen én mogelijkheden en valkuilen van e-learning in de brede zin van het woord: leren (gestuurd en zelfgestuurd) met behulp van informatie- en communicatietechnologie. De auteur legt steeds de nadruk op leren en didactiek en niet op de technologie. Deel I bevat een historische terugblik op de ontwikkeling van e-learning op basis van drie ontwikkelingsstadia.

Verder worden acht omgevingsfactoren beschreven die van invloed zijn op inhoud en vormgeving van elearning. Deel II gaat uitgebreid in op visies en opvattingen over leren die van invloed zijn op e-learning. Eerst worden enkele drijfveren voor leren besproken. Dan wordt de vraag gesteld of e-learning uit moet gaan van het individu of van de organisatie of samenleving? Daarna worden verschillende alternatieven voor het traditionele opleiden, trainen en leren besproken, terwijl het volgende hoofdstuk ingaat op nieuwe visies op elearning. Vervolgens wordt ingegaan op een trend die vooral in het (hoger) onderwijs een

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

48 rol speelt: de opkomst van open, meer toegankelijke educatie, dankzij de ontwikkeling van vrij verkrijgbare en her te gebruiken leermaterialen. Tenslotte worden drie mythes ten aanzien van e-learning ontmaskerd. Deel III staat uitgebreid stil bij digitale didactiek.

In de eerste plaats worden de pijlers van digitale didactiek beschreven, daarna acht modellen op het gebied van digitale didactiek en tenslotte dertien illustraties van toepassingen van digitale didactiek (met tips voor docenten). Deel IV gaat in op technologieĂŤn die gebruikt kunnen worden voor leren: de elektronische leeromgeving, learning analytics, mobiele technologie voor leren, sociale media, serious gaming enz.

Naar een krachtige samenwerking tussen ouder en school : een werkkader / Kruispunt Migratie-Integratie. - Brussel: Kruispunt Migratie-Integratie vzw, 2012. - veelv. gepag.

URL: http://goo.gl/o2GgT8 Vindplaats Antwerpen: dg 6 naar Deze tekst biedt een werkkader aan om in verschillende onderwijsniveaus en contexten te werken aan een krachtige samenwerking tussen ouder en school.

Ontmoetingsfunctie voor kinderen en ouders in de Huizen van het Kind / Hulpia, Hester. - Gent: VBJK, 2013. - 44 p.

URL: http://goo.gl/W6zBPD Vindplaats Antwerpen: dg 6 ontm In juni 2013 keurde de Vlaamse Regering het ontwerp van decreet inzake de organisatie van preventieve gezinsondersteuning goed. Dit ontwerp van decreet regelt de Huizen van het Kind. Inmiddels zijn de eerste Huizen van het Kind in Vlaanderen en Brussel van start gegaan. Een Huis van het Kind vervult drie functies: preventieve gezondheidszorg, opvoedingsondersteuning en sociale cohesie/ontmoeting. Over de laatste functie gaat dit onderzoeksrapport. Het rapport staat stil bij de decretale bepalingen over de ontmoetingsfunctie en bij het belang van ontmoeting. Voor het onderzoek heeft VBJK intensief samengewerkt met bestaande projecten 'Huizen van het Kind' in een lerend netwerk. Betrokkenen (zoals ouders en medewerkers) werden bevraagd en er werd overlegd met de stuurgroep 'ontmoetingsfunctie voor kinderen en ouders in de HvhK'.

Het rapport reikt handvatten aan voor beleid en praktijk.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

49

Opvoedingsproblemen 4-12 jarigen : handleiding voor opvoeders / Oosterhof-van der Poel, M.M.W. - Assen: Van Gorcum, 2013. - 147 p. - ISBN: 978-90-232-5125-5: 27,75 EUR Vindplaats Antwerpen: dg 6 opvo Dit boek over gewone alledaagse opvoedingsvragen wil (mede) opvoeders ondersteunen om kinderen sociaal emotioneel gezond en weerbaar in het leven te doen staan. Het is heel praktisch van opzet.

Rond een aantal belangrijke opvoedingsthema's worden eerst vragen gesteld, de kern van elk hoofdstuk wordt gevormd door inzichten die opvoeders bewust maken van de dieper liggende psychologische wetmatigheden die spelen en de gevolgen hiervan op lange termijn. Elk hoofdstuk geeft vervolgens handvatten voor een praktische aanpak. In deze derde, geheel herziene druk zijn in de meeste hoofdstukken een aantal nieuwe inzichten en adviezen toegevoegd. Een aantal andere inzichten zijn korter geformuleerd of samengevoegd omdat ze gewoon zijn geworden in de opvoedingsliteratuur. Er zijn ook een aantal paragrafen toegevoegd: Mediaopvoeding, Adviezen ter stimulering van authentiek gedrag, Stressreacties, Prikkelgevoeligheid. Het boek is bestemd voor een ieder die betrokken is bij de opvoeding van 4-12-jarigen, zoals (gast)ouders, leerkrachten, artsen en verpleegkundigen, leidsters naschoolse opvang, jeugdwelzijnswerkers,...

Over ons kijken : armoede op school / Coucquyt, Gaby; Missiaen, André. - Gent: Diocesane Pedagogische Begeleidingsdienst, 2008. - dvd 'Over ons kijken' (27:56 min.); videofilm 'Scènes op school' (30 min.); pedagogische leidraad (veelv. gepag.): 20,00 EUR Vindplaats Antwerpen: dg 6 over De dvd 'Over ons kijken' bestaat uit vier scènes met teksten die zijn ontstaan vanuit de vele verhalen van gezinnen uit kansarme milieus over hun ervaringen met de (lagere) school. De vijftien scènes van de videofilm (op dvd) 'Scènes op school' illustreren de problemen van ouders van leerlingen in het secundair onderwijs om de schoolkosten te kunnen betalen en de wederzijdse communicatie tussen school en ouders. De bedoeling van de makers van deze films is om bij leerkrachten en ander opvoedend personeel de problematiek 'Armoede op school' bespreek- en herkenbaar te maken. De films kunnen gebruikt worden als inleiding voor een groepsgesprek, met eventueel gebruik van de vragen en suggesties uit het begeleidende pedagogisch dossier om het gesprek richting te geven. De uiteindelijke doelstelling is om na het "sensibiliseren" afspraken te maken over een concrete aanpak op school: enerzijds mogelijks afspraken rond aandacht, mentaliteit, communicatie, informatie, anderzijds de thematiek permanent in de schoolcultuur inbedden. Het pedagogisch dossier 'Over ons kijken' bestaat uit verwerkingsvragen en suggesties bij de dvd's, een achtergrondvisie "Een pleidooi voor presentie en participatie", een uitgebreide materialenwijzer.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

50

BASIS EN SECUNDAIR ONDERWIJS

Wat verandert er in het secundair onderwijs? Brochure voor leraren / De Laet, Alexandra. - Brussel: Vlaamse Overheid Agentschap voor Onderwijscommunicatie, 2013. - 20 p.

URL: http://goo.gl/JVqg8h Vindplaats Antwerpen: ro 1 watv In juni 2013 werd het masterplan voor hervorming van het secundair onderwijs goedgekeurd door de Vlaamse regering. In deze brochure voor leraren wordt uitgelegd hoe deze hervorming wordt aangepakt en hoe het masterplan het onderwijs moet beter maken.

Allochtone leraren en prestaties van allochtone leerlingen / Driessen, Geert. - Utrecht: Forum, 2014. - 22 p.

- (FORUM Onderzoek;maart 2014) URL: http://goo.gl/buPXBg Vindplaats Antwerpen: ro 1 foru In dit onderzoek staat de relatie tussen de herkomst van de leraar en de prestaties van allochtone leerlingen centraal.

Hier vloekt men niet, Facebook ziet alles : sociale netwerken ontrafeld / Heyman, Rob; Daems, Annet; Baelden, Dorien; Pierson, Jo. - Leuven: Davidsfonds, 2013. - 149 p. - ISBN: 978-90-6306647-5: 17,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 1 hier Dit boek behandelt bezorgdheden die gepaard gaan met het gebruik van internettechnologieĂŤn. Meer in het bijzonder biedt het een aantal inzichten in de mechanismen van sociale netwerksites. Deze kunnen de gebruiker ondersteunen in een meer bewust en veilig gebruik van de online netwerkplatformen. In eerste instantie focust het boek op de persoonsgebonden gegevens die gebruikers op sociale netwerksites plaatsen. Vragen die in dit thema behandeld worden zijn onder meer: Wie heeft toegang tot de gegevens die gebruikers online zetten?; Wat gebeurt er met die gegevens?; en Wat zijn de mogelijke gevolgen van het feit dat derden toegang hebben tot die gegevens? In tweede instantie wordt aandacht besteed aan een aantal mogelijke gevaren verbonden aan het gebruik van sociale netwerksites en met name voor kinderen en jongeren. De vragen focussen op: Wat zijn de gevaren gerelateerd aan andere sociale netwerksite gebruikers (bv. cyberpesten); en Wat is de impact van de privacyinstellingen van Facebook op de identiteitsontwikkeling van jongeren?

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

51

Kansen en keuzes voor de toekomst : routes in het onderwijs en naar de arbeidsmarkt van niet-westerse allochtonen / Petit, RĂŠgina; van Esch, Wil; van der Meer, Marc; Smulders, Hester.

- 's-Hertogenbosch: ECBO, 2013. - 50 p. - ISBN: 978-94-6052070-9 URL: http://goo.gl/ypQNYa Vindplaats Antwerpen: ro 1 kans Niet-westerse allochtonen hebben een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt. Dat is voor een belangrijk deel te wijten aan opleidingsniveau en -richting en de daarmee samenhangende kansen op de arbeidsmarkt. 'Kansen en keuzes voor de toekomst' geeft een overzicht van literatuur en inzichten over allochtone jongeren in het onderwijs en in de overgang naar de arbeidsmarkt.

Katholiek basisonderwijs vademecum zorg / Vanhove, Geert. Brussel: DOKO vzw, 2012. - 146 p. - ISBN: 9789081420372: 13,21 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 1 kath Dit vademecum is een leidraad om in het schoolwerkplan te beschrijven op welke wijze je als school je zorg- en gelijkekansenbeleid voert. Het kan ook gebruikt worden als toetssteen voor het zorgbeleid van je school. Er wordt verwezen naar interessante websites en literatuur.

Ouders uit kansarme milieus aan het woord over zorg en onderwijs voor jonge kinderen / Thirion, Joke; Dewil, Niels; Geuens, Nina. - Brussel: Koning Boudewijnstichting, 2013. - 82 p. ISBN: 978-90-5130-813-6 URL: http://goo.gl/XW9xVm Vindplaats Antwerpen: ro 1 oude Dit rapport laat gezinnen met jonge kinderen in armoede aan het woord. In opdracht van de Koning Boudewijnstichting voerde het Expertisecentrum Krachtgericht Sociaal Werk van de Karel de Grote-Hogeschool een kwalitatief onderzoek uit naar de beleving en de verwachtingen van autochtone en allochtone kansarme ouders met betrekking tot voorzieningen, begeleidingsinitiatieven en scholen voor kinderen in hun eerste levensjaren. Op basis van diepte-interviews met 31 respondenten en 2 focusgroepen, werd een analyse gemaakt van de redenen voor niet-gebruik, de positieve en negatieve ervaringen met scholen en voorzieningen en hun voorstellen tot optimalisering van de werking voor kwetsbare doelgroepen.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

52

Positief op school : een samenwerkingsdocument voor CLB's en scholen / Sensoa. - Antwerpen: Sensoa, 2011. - 24 p.

URL: http://goo.gl/U2kTz4 Vindplaats Antwerpen: ro 1 posi Dit draaiboek dient als wegwijs voor CLB-medewerkers in hoe men op school kan omgaan met seropositieve leerlingen, seropositieve leerkrachten of seropositieve ouders.

Het biedt praktische informatie en tips om met concrete casussen en ook niet-medische vraagstellingen om te gaan op school. Hierbij is er aandacht voor het algemeen gezondheidsbeleid en hoe dit kan aangevuld worden om te komen tot een breed hivbeleid.

Als je wordt buitengesloten : hoe ouders en leraren een einde kunnen maken aan pesten op school / Wijnands, Zeger. - Heerenveen: Groen, 2013. - 352 p. - ISBN: 978-908897-080-1: 19,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 3 alsj De auteur van dit boek deed een uitgebreide literatuurstudie naar de oorzaken en gevolgen van pestgedrag. Hij pleit voor een radicaal andere aanpak van het probleem dan de meeste antipestprogramma's. Cruciaal in deze benadering is dat het proces van groepsvorming goed begeleid wordt zodat er een veilig pedagogisch klimaat kan ontstaan. Ook het tijdig signaleren van pesten is belangrijk. Dat vraagt om alerte leerkrachten ĂŠn betrokken ouders. De auteur geeft praktisch advies om pesten in het onderwijs tegen te gaan.

Verder bespreekt hij enkele methoden tegen pesten.

Geschiedenisonderwijs en etnisch-culturele diversiteit : hoe begin je eraan? / Janssenswillen, Paul. - Vorselaar: P-review, 2013. - 50 p.

URL: http://www.p-reviews.be/ URL:

http://goo.gl/150bPC

Vindplaats Antwerpen: ro 3 gesc Hoe kan bij toekomstige leraren geschiedenis secundair onderwijs een op diversiteit gerichte houding worden aangeleerd die het geschiedenisonderwijs zinvol, haalbaar en leerbaar maakt voor leerlingen van etnisch-culturele minderheidsgroepen? Dit onderzoek bekijkt bestaande wetenschappelijke publicaties hierover en geeft aanbevelingen. Er zijn 2 versies van de review: een wetenschappelijke tekst, en een eenvoudige webversie.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

53

Pesten is laf! Cyberpesten is laffer / Delver, Bamber; Hop, Liesbeth. - Haarlem: Vives Media, 2007. - 157 p. - ISBN: 978-90809076-4-5: 17,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 3 pest Dit boek over cyberpesten is het resultaat van gesprekken met ouders, leerkrachten, leerlingen, politiemensen en vertrouwenspersonen. Het beschrijft uitgebreid hoe cyberpesten eruit ziet en waarin online pesten verschilt van het offline pesten. Het bevat interviews en getuigenissen. Het geeft adviezen aan ouders en scholen over hoe ze cyberpesten kunnen voorkomen en hoe ze ermee kunnen omgaan. 'Pesten is laf! Cyberpesten is laffer' is bedoeld voor ouders/opvoeders en professionals m.b.t. kinderen/jongeren in de leeftijd van 10-16 jaar.

Raamwerk Seksualiteit en Beleid : kwaliteit, preventie en reactie in jouw school : versie voor onderwijs 2014 / Frans, Erika; De Bruycker, Astrid. Antwerpen: Sensoa vzw, 2014. - 128 p.

URL: http://goo.gl/DIzzdb Vindplaats Antwerpen: ro 3 raam Dit 'Raamwerk Seksualiteit en Beleid' kan scholen helpen bij het uitwerken of aanvullen van het beleid rond lichamelijke en seksuele integriteit, inclusief alle thema's die daaraan verbonden zijn. Het Raamwerk bestaat uit drie grote onderdelen. Deel ĂŠĂŠn is een model voor het beleid dat vertaald werd in uitgangspunten op drie niveaus van beleid en verder geconcretiseerd in initiatieven per beleidsdomein (zorg en educatie, huisregels en accommodatie, deskundigheid en communicatie). Het tweede deel biedt instrumenten die het beleid toepasbaar maken in de praktijk met o.m. een inspirerende leidraad over hoe het proces aan te pakken, de methodiek het Vlaggensysteem en een checklist voor omgangsregels. Het derde deel bevat achtergrondinformatie met o.m. denkkaders voor een beleid over lichamelijke en seksuele integriteit, een normatieve lijst seksuele ontwikkeling en een overzicht seksuele en relationele vorming per leeftijdsgroep. Tot slot toont een uitgebreide referentielijst de weg naar bestaande literatuur en voorbeelden.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

54 AliASS : algemene leidraad in autismespectrumstoornissen : een snelkoppeling naar een autismevriendelijke begeleiding / De Caluwe, Paulette; Meganck, Hilde; Michiels, Carine; Pauwels, Hilde. - Brussel: Politeia, 2012. - 78 p. - ISBN: 978-2-509-01406-1: 19,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 6 alia 'AliASS' is een algemene leidraad in de begeleiding op maat van mensen met een autismespectrumstoornis. Het boek is gericht naar schoolteams leerkrachten, begeleiders, ouders en andere belangstellenden. In het hoofdstuk 'Theoretische achtergrond' vind je een kort overzicht van de kwalitatieve mogelijkheden, beperkingen en sterktes die mensen met autisme ervaren. In de volgende hoofdstukken vind je zowel algemene als meer specifieke informatie om de leerling met ASS te begeleiden in het schools functioneren.

(Psycho)motorische begeleiding bij kinderen : een praktische gids bij de proces- en taakgerichte interventie / Dewitte, Griet; Dewitte, Kaat; Carton, Wouter. - Leuven: Acco, 2013. - 119 p. ISBN: 978-90-334-9322-5: 28,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 6 moto Dit boek gaat over motoriek en bewegen bij kinderen. Naast een korte theoretische duiding is het boek vooral praktisch opgebouwd.

Het is een verzameling van oefeningen om de grove motoriek, fijne motoriek en visuo-motoriek in de grote en kleine ruimte te stimuleren. Er wordt stap voor stap uitgelegd hoe je de belangrijkste vaardigheden die je nodig hebt in het dagelijkse leven, kunt aanleren. Het boek richt zich in de eerste plaats tot pediatrische kinesitherapeuten en ergotherapeuten, maar ook (sport) leerkrachten uit het kleuter- en basisonderwijs, zorgcoĂśrdinatoren, opvoeders en logopedisten zullen zeker ideeĂŤn opdoen om met hun kinderen aan de slag te gaan.

Ontwrichte kinderen in het onderwijs : een verborgen epidemie / De Jong, Willem; de Jong, Annelies. - [S.l.]: PICA, 2013. - 182 p. - ISBN: 978-94-91806-12-4: 18,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 6 ontw Het gedrag van kinderen met hechtingsproblemen en van getraumatiseerde kinderen lijkt soms op dat van kinderen met ADHD, autisme, angst of gedragsstoornissen. Daarom worden deze leerlingen in het onderwijs lang niet altijd herkend. Als leerkrachten de oorzaak van het gedrag wel herkennen, ervaren ze vaak onmacht en blijken ze handelingsverlegen. Dit boek wijst onderwijsprofessionals op de signalen, risico's en gevolgen van deze problematiek en geeft handvatten voor het werken met getraumatiseerde en verwaarloosde kinderen. Zo kan de leerkracht de spil worden in het herstelproces van beschadigde leerlingen.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

55

Regie in de klas : omgaan met veranderende relaties tussen leerkracht en leerling / Faseur, Geert; Van Nooten, Marie-Rose.

- Brussel: ASP nv, 2013. - 201 p. - ISBN: 978-90-5718-338-6: 24,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 6 regi Anno 2013 zijn de relaties tussen leerkracht en leerling minder afgelijnd dan vroeger. Ook het leren en de onderwijsprocessen zijn niet meer als voorheen. Jongeren zijn bovendien kritischer en mondiger geworden en beleven de afstand tussen hen en de lesgever als minder groot. De overdracht van leerinhouden en het bijbrengen van attitudes blijkt in de praktijk moeizamer te verlopen door deze veranderende verhoudingen. Regie in de klas wil zowel de beginnende als de ervaren leerkracht inzicht geven in de manier waarop hij de groeiende diversiteit en complexiteit binnen de klas en binnen de schoolmuren in handen kan nemen. Het boek laat nadenken en biedt praktische werkmiddelen aan. Daardoor kan de leerkracht met toenemend vertrouwen als regisseur van zijn klaspraktijk groeien. Zijn medespeler, de leerling, krijgt hier de rol van performer: hij is actief en wordt uitgedaagd om aan het leerproces deel te nemen. Groeien in sociale autonomie is het uiteindelijke doel van het leertraject. Leerkrachten uit het basis- en secundair onderwijs of uit de lerarenopleiding kunnen hier nieuwe, werkbare impulsen en inzichten ontdekken om met leerlingen de voorgestelde competenties in te oefenen.

Talent gezien in de klas? Handwijzer voor een talentrijk parcours in jouw school / Spanjers, Liesbeth. - Brussel: Departement Onderwijs en Vorming, 2013. - [26]p.

URL: http://go4talent.be/ Vindplaats Antwerpen: ro 7 tale Deze bundel helpt je om wegwijs te raken op de website Go4Talent. Het project Go4talent ondersteunt en inspireert leraren en directie om - elk vanuit hun verantwoordelijkheid met een talentgerichte bril te gaan kijken naar jongeren. Het project speelt zich af op twee vlakken: een lerend netwerk over alle scholen/netten heen en een concreet uit te werken casus in elke deelnemende school zelf. De reeds opgedane ervaringen van de scholen, hun concrete acties wat talentgericht en waarderend werken betreft werden gebundeld in een draaiboek en de website Go4Talent.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

56

VOLWASSENENONDERWIJS

Servicedocument opleidingsprofielen NT2 / Stuurgroep Volwassenenonderwijs. [S.l.]: Stuurgroep volwassenenonderwijs, 2014. - 85 p.

URL: http://goo.gl/W2rKSN Vindplaats Antwerpen: bl 1 serv De projectgroep curriculum heeft een servicedocument ontwikkeld ten behoeve van de gebruiker van de vernieuwde opleidingsprofielen NT2. Dit servicedocument biedt achtergrondinformatie bij de geactualiseerde opleidingsprofielen NT2 secundair volwassenenonderwijs. Het schetst de historiek en de werkwijze bij de ontwikkeling en de belangrijkste veranderingen in de opleidingsprofielen NT2. Volgende punten komen uitvoerig aan bod: de redenen voor actualisering van de opleidingsprofielen NT2 SVO; de flexibilisering van het aanbod NT2; het ERK als referentiekader; de belangrijkste wijzigingen in de opleidingsprofielen; de opbouw van de opleidingsprofielen.

Taalvaardig aan de start / De Wachter, Lieve; Heeren, Jordi. Leuven: Interfacultair Instituut voor Levende Talen/KU Leuven, 2011. - 31 p.

URL: http://goo.gl/NRxmKf Vindplaats Antwerpen: bl 1 taal Taalvaardig aan de start (TaalVaST) is een project gefinancierd door het aanmoedigingsfonds dat de instroom en doorstroom wil bevorderen van studenten uit bevolkingsgroepen die ondervertegenwoordigd zijn in het hoger onderwijs. Om de noden en behoeften van de eerstejaarsstudenten in kaart te brengen is geopteerd voor een behoefteanalyse, die in deze publicatie besproken wordt.

Handreiking NT2 voor vrijwillige taalcoaches / Wind, Mirjam. Groningen: Alfa-college, [s.a.]. - 67 p.

URL: http://projecttop.nl/images/Download/handreiking.pdf Vindplaats Antwerpen: bl 2 hand Deze handreiking wil vrijwillige taalcoaches een aantal algemene tips en aanwijzingen meegeven voor het begeleiden van NT2 cursisten.

Naast NT2 en didactiek, een beknopte uitleg over alfabetisering, woordenschat, grammatica, luistervaardigheid en TPR worden er ook een aantal werkvormen en oefeningen meegegeven.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

57

Secrets and words / BBC. - [S.l.]: Just Entertainment, 2013. - 2 dvd's. - EAN: 8717344752077: 18,11 EUR Vindplaats Antwerpen: bl 5 secr Secrets & Words is een verzameling van vijf ontroerende verhalen over volwassenen die moeite hebben met lezen en schrijven; een wereldwijd probleem waar vele miljoenen dagelijks mee kampen.

Al naargelang van de definitie die en het meetinstrument dat gehanteerd wordt, variĂŤren de cijfers voor BelgiĂŤ van meer dan 1% van de volwassen bevolking (als men vindt dat een handtekening kunnen zetten volstaat) tot 37% van de volwassen bevolking (als men vindt dat het minimaal kennisniveau om zich beroepsmatig te kunnen inschakelen in onze maatschappij dat van het hoger secundair onderwijs is). De film is Engels gesproken en Nederlands ondertiteld.

Taalverhalen : 17 maskers afgezet / Lagermann, Claudia. - Amstelveen: Young Crowds, 2012. - 45 p.

URL: http://goo.gl/kHGwum Vindplaats Antwerpen: bl 5 taal Het boekje Taalverhalen 17 maskers afgezet is een uitgave van Stichting Lezen & Schrijven in samenwerking met Stichting ABC. In het boekje komen zeventien voormalig laaggeletterden aan het woord. Zij vertellen wat hun motivatie was (alsnog) te leren lezen en schrijven. Deze mooie en hoopgevende getuigenissen van mensen die het roer omgooiden kunnen inspireren om de strijd tegen laaggeletterdheid aan te gaan.

Monitor laaggeletterdheid door bibliotheken: Eindrapportage 2013 / Kasperkovitz, J.M. - [S.l.]: sectorinstituut openbare bibliotheken, 2014. - 34 p.

URL: http://goo.gl/aJDmwi Vindplaats Antwerpen: bl 6 moni In opdracht van de SIOB verscheen deze Monitor bestrijding laaggeletterdheid door bibliotheken; eindrapportage 2013. Hieruit blijkt onder meer dat de vele activiteiten die bibliotheken bieden voor laaggeletterden, zowel gericht zijn op taal als op digitale vaardigheden. De resultaten van de monitor kunnen dienen als onderbouwing van het beleid rond laaggeletterdheid. De onderzoekers concluderen: 'Hoewel de verbeteringen van het taalniveau van de cursisten beperkt kunnen zijn, is het effect op het dagelijks leven van de deelnemers aanzienlijk. Zij leren niet alleen beter lezen en schrijven, maar worden zelfredzamer, leggen makkelijker contacten en ondervinden een grote toename in zelfvertrouwen en behoefte om door te leren.'

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

58

Wat maakt leren van laaggeletterde volwassenen effectief en hoe kunnen leereffecten gemeten worden? Resultaten van een literatuuronderzoek / Steehouder, Paul. - 's-Hertogenbosch: cinop, 2013. - 41 p.

URL: http://goo.gl/FM4CN2 Vindplaats Antwerpen: bl 6 watm Dit rapport geeft de resultaten weer van een literatuuronderzoek naar de effectiviteit van leerprocessen bij laaggeletterde volwassenen.

Tools van, voor en door lerarenopleidingen / Yildirim, Sรถhret. - Gent: Academia Press, 2012. - 175 p. - ISBN: 978-90382-2061-1: 15 EUR Vindplaats Antwerpen: bl 7 tool Dit boek brengt een overzicht van projecten die werden ontwikkeld binnen het Expertisenetwerk Lerarenopleidingen Associatie Universiteit Gent. Deze tools van, voor en door de lerarenopleidingen werden gegroepeerd volgens de thema's vakdidactiek, diversiteitsbeleid, taalbeleid, kunsten cultuureducatie, onderzoeksondersteuning, ICT-competenties, didactisch (beeld)materiaal, elektronische leeromgevingen en praktijkcomponent.

Advieslijst collecties voor laaggeletterden NT1 en NT2 / [s.n.]. - Hoofddorp: Probiblio, 2013. - 23 p.

Doelgroep: volwassenen URL: http://goo.gl/AeL9Up Vindplaats Antwerpen: bl 8 advi Deze lijst richt zich op bibliothecarissen van openbare bibliotheken die collectioneren voor de doelgroep laaggeletterde volwassenen. Voor de lijst wordt geen onderscheid gemaakt in NT1 of NT2. De adviezen zijn gebaseerd op ervaringen in Bibliotheek ZuidKennemerland, Kennemerwaard, Arnhem en Hengelo.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

59 ACHTERGRONDLITERATUUR OVER INTERCULTURALITEIT

ALGEMEEN

Praktijkgids participatie : 55 concrete tips voor succesvolle inspraakprojecten / Derwael, Bart. - Brussel: Politeia, 2013. - 107 p. - ISBN: 978-2-509-01792-5: 29,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 01 prak Inspraak en participatie zijn hot, ook in Vlaanderen en Nederland.

De voorbije jaren werd er heel wat geĂŤxperimenteerd met participatievormen en -projecten. Maar wat leren we hieruit? Hoe begin je aan zo'n participatieproject en vooral, hoe breng je het tot een goed einde? Dit kom je te weten in de pocket 'Praktijkgids participatie: 55 concrete tips voor succesvolle inspraakprojecten'. Deze gids bevat aanbevelingen, te vermijden valkuilen en talrijke tips uit de praktijk, en wil organisaties, verenigingen en overheden op weg helpen om een eigen visie op participatie uit te werken en die ook om te zetten in de praktijk.

CULTUUR

Neuzen in de Antwerpse souks / Curieus Antwerpen vzw. - Antwerpen: Curieus Antwerpen, 2014. - 52 p.

URL: http://goo.gl/mx23d0 URL: http://www.curieus.be Vindplaats Antwerpen: ge 02.1 neuz Dit kleine boekje werpt een blik op de Marokkaanse cultuur in Antwerpen. Het vertelt het verhaal van de eerste Moskee in Deurne, de armoedeorganisatie Al-Ikram, het succes van de Kielse rapband Nomobs, geeft enkele adresjes, recepten, een wandeling, en meer. 'Neuzen in...' is een reeks brochures van de sociaal-culturele vereniging Curieus. Dit boekje is gratis te verkrijgen in Atlas.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

60 Fundamental rights-based police training : a manual for police trainers / FRA. - Vienna: European Union Agency for Fundamental Rights, 2013. - 201 p. - ISBN: 978-92-9239-230-7 URL: http://goo.gl/lZnkxS Vindplaats Antwerpen: ge 02.4 fund Dit is een handleiding voor het organiseren van trainingssessies of opleidingen over mensenrechten voor (aspirant-)politieagenten. De map bevat volledig uitgewerkte modules met achtergrondinformatie, lesmateriaal, gevalstudies en tips voor de trainer. De praktische voorbeelden zorgen ervoor dat de abstracte principes naar het dagelijks politiewerk worden vertaald. De handleiding focust onder meer op diversiteit, non-discriminatie, het absolute folterverbod, maar ook op de mensenrechten van politieagenten en discriminatie op de werkvloer.

In nesten : onderzoek naar talentontwikkeling en interculturaliteit in de podiumkunsten / Simons, Greet; Maréchal, Mehdi; Hesters, Delphine; Gadeyne, Jolien. - Brussel: Demos, 2014. - 183 p. - (Demos onderzoeksrapporten; 2013/ 2) Vindplaats Antwerpen: ge 02.4 inne Vlaams Theater Instituut, Demos, Brussels Kunstenoverleg en Réseau des Arts à Bruxelles startten medio 2012 een intensief onderzoek naar talentontwikkeling van jong (divers) kunstzinnig talent. Ze bevroegen zestien organisaties, die ze indeelden in twee types. Aan de ene kant broedplaatsen die vanuit de kunsten-, jeugd- of welzijnssector werken aan artistieke ontwikkeling van jongeren. En aan de andere kant werkplaatsen die de artistieke vervolmaking van jongvolwassen kunstenaars begeleiden en ondersteunen. In deze publicatie lees je welke dynamieken spelen op het vlak van instroom, aanbod en doorstroom in deze twee contexten. En wat we hieruit kunnen leren wanneer we een beter uitgebouwd netwerk van talentontwikkeling en een meer divers podiumlandschap ambiëren.

Migratiemaatschappij : 20 stemmen over samenleven in diversiteit / Petrovic, Milica; Ravijts, Fons; Roger, Els. - Leuven: Acco, 2014. - 160 p. - ISBN: 978-90-334-9557-1: 24,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 02.4 migr België is vandaag een migratieland. Eén op vijf inwoners is van buitenlandse herkomst, in sommige steden bijna de helft. Er worden meer dan honderd talen gesproken. Veel gezinnen zijn dan ook meertalig. Hoe gaan we om met al die veranderingen? Hoe kunnen we met elkaar samenleven? Wat zijn de gevolgen in onderwijs en werk? Wat wordt onze omgangstaal? Moeten we aandacht hebben voor identiteit? In het boek Migratiemaatschappij openen 20 experts perspectieven op de toekomst. Vanuit heel verschillende achtergronden bespreken ze de complexe nieuwe realiteit. Hoe zien ze de samenleving evolueren? Hoe gaan we er met zijn allen op vooruit? Wat betekent integratie als de meerderheid uit minderheden gaat bestaan?

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

61

Superdiversiteit en democratie / Maly, Ico; Blommaert, Jan; Yakoub, Joachim Ben. - Berchem: EPO, 2014. - 219 p. - ISBN: 97894-91297-66-3: 22,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 02.4 supe Vertrekkend vanuit onderzoek naar en in wijken in Brussel, Antwerpen en Gent concluderen Ico Maly, Jan Blommaert en Joachim Ben Yakoub dat de vlag 'multiculturele maatschappij' tekortschiet om de diversiteit van de hedendaagse samenlevingen te begrijpen. Door toegenomen mobiliteit, globalisering en het internet is de wereld en ieders leven grondig veranderd. Daardoor moeten we onze democratie herdenken, verbeteren en verdiepen. Vergeet multiculti, hier is superdiversiteit. Bij wijze van voorsmaakje van de wereld van morgen.

Tolerantie en actief pluralisme : de afgewezen erfenis van Erasmus, More en Gillis / Vanheeswijck, Guido. - Kapellen: Pelckmans, 2008. - 112 p. - ISBN: 978-90-289-4910-2: 13,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 02.4 tole De Belgische filosoof Guido Vanheeswijck bespreekt in dit boek de historisch-filosofische oorsprong van een actief pluralistische houding. In zijn boek nuanceert hij de gangbare opvatting die de oorsprong van de moderne westerse tijd in de 17e eeuw dateert. Hij noemt deze de tweede renaissance, de rationele en wetenschappelijk moderne. Zij is de basis voor het passieve pluralisme. In navolging van Burckhardt, Kundera en Toulmin situeert hij een eeuw daarvoor een eerste, literaire en humanistische renaissance. Het is de tijd waarin de Lof der Zotheid van Erasmus en Utopia van Thomas More ontstonden.

Deze humanisten leerden elkaar in Antwerpen, door toedoen van Pieter Gillis, kennen.

Onder deze filosofen werd een open discussie over geloofszaken gepropageerd. Door het bloedvergieten tijdens de godsdienstoorlogen ontstond er echter een passieve tolerantie waarbij de 'laatste vragen' geleidelijk uit het publieke discours verdwenen. In een democratie behoort er echter ook dialoog te zijn over fundamentele waarden en overtuigingen. Hiervoor kan inspiratie geput worden uit de eerste renaissance van humanisten als Erasmus en More.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

62

MIGRATIE

Dakira : 50 jaar Marokkaanse migratie / Ettourki, Karim; El Morabiti, Youssra. - Antwerpen: Federatie van Marokkaanse Verenigingen, 2014. - 63 p.

Vindplaats Antwerpen: ge 04 daki Deze publicatie bij de gelijknamige tentoonstelling wil het verhaal van de Marokkaanse migratie en de Marokkaanse gemeenschap in Vlaanderen belichten. Ze kan ook als cataloog van de tentoonstelling opgevat worden en bevat een aantal reproducties van de belangrijkste stukken uit de tentoonstelling.

De teksten gaan in op: de migratie vanuit Marokko naar BelgiĂŤ; opvanginitiatieven en migratiebeleid; het Marokkaanse middenveld; onderwijs; identiteit en cultuur.

Exodus : hoe migratie onze wereld verandert / Collier, Paul. - Houten: Spectrum, 2013. - 290 p. - ISBN: 978-90491-0234-0: 19,99 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 04 exod Nooit eerder waren jonge mensen in arme landen zich zo bewust van de mogelijkheden buiten hun eigen land. Het gevolg is migratie op grote schaal, waardoor zelfs hele landen ontvolkt kunnen raken. In de gastlanden wonen mensen van allerlei nationaliteiten, die niet integreren. De bevolking van de emigratielanden raakt verspreid en het zwaartepunt van hun economische activiteit ligt vaak buiten hun land van oorsprong. In 'Exodus' neemt Paul Collier een prikkelende stelling in. Hij bepleit dat nationale grenzen alleen binnen strenge regels overschreden kunnen worden. 'Exodus' presenteert ethische en legitieme redenen om migratie te beperken, in het belang van zowel de samenleving in de gastlanden als in de migratielanden. Collier onderbouwt zijn betoog met de verhalen van mensen die achterbleven, van mensen die emigreerden naar nieuwe landen en van degenen die het effect van migranten in hun eigen maatschappij ondervinden.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

63 The age of migration : international population movements in the modern world / Castles, Stephen; de Haas, Hein; Miller, Mark J. - Hampshire: Palgrave Macmillan, 2014. - 401 p. - ISBN: 978-0230-35577-4: 40,99 EUR URL: http://www.age-of-migration.com/ Vindplaats Antwerpen: ge 04 migr Dit is een standaardwerk over internationale migratie. Het boek heeft als centrale stelling dat we meer dan ooit leven in een migratietijdperk. Deze vijfde editie is volledig geactualiseerd en beschrijft onder meer de gevolgen van de recente economische crisis, de klimaatverandering en de uitbreiding van de EU. De toegenomen klemtoon op veiligheid door overheden uit angst voor terrorisme komt ook aan bod. Naast deze recente tendensen is er ook uitgebreid aandacht voor de historische achtergronden en oorzaken. De hoofdstukken behandelen achtereenvolgens: migratietheorieĂŤn; hoe migratie samenlevingen transformeert; internationale migratie voor 1945; migratie in Europa sinds 1945; migratie in Noord en Zuid-Amerika; migratie in AziĂŤ; migratie in Afrika en het Midden-Oosten; migratie, veiligheid en de klimaatverandering; de rol van de staten; migranten en de arbeidsmarkt; de positie van etnische minderheden in de samenleving; immigranten en politiek.

Visiting the past : a memoir of a Belgian-American immigrant / Smith-Six, Mariette. - Port Huron: Mariette Smith, 2011. - 228 p. - ISBN: 978-0-615-38969-1.

Vindplaats Antwerpen: ge 04 visi In deze autobiografie vertelt Mariette Smith-Six haar verhaal. Ze werd geboren in Oostende en emigreerde met haar familie toen ze 17 jaar oud was naar de Verenigde Staten.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

64

JEUGD

#Believe : waarom iedereen zegt maar niemand echt gelooft dat jongeren de toekomst zijn / El Kaouakibi, Sihame. Leuven: LannooCampus, 2013. - 166 p. - ISBN: 978-94-014-12407: 24,99 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 05.1 beli De hedendaagse jeugd in de steden wordt al te vaak bekeken als een hardnekkig probleem. In #Believe pleit Sihame El Kaouakibi voor een andere kijk op de stedelijke jeugd. Centraal staat de kracht van jongeren. Dit is volgens Sihame El Kaouakibi dĂŠ sleutel voor de toekomst. Vanuit het enorme potentieel dat zij ziet bij deze jongeren, komt de auteur tot een oproep aan het beleid maar ook aan de hele samenleving om de oogkleppen af te werpen en het talent van jongeren aan te spreken.

We moeten als maatschappij jongeren aanmoedigen om hun eigen talenten te ontwikkelen. Daarbij vertrekken jongeren best vanuit hun eigen krachten. #Believe zet die krachten nog eens goed in de verf en biedt jongeren goesting. Sihame El Kaouakibi schreef een overtuigend visieboek dat wil aanzetten tot actie.

Jeugdwerk met maatschappelijk kwetsbare kinderen en jongeren : een onderzoek bij werkingen, begeleiding en deelnemende jongeren / De Pauw, Pieter. - Brussel: Agentschap Sociaal-cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen, 2013. - 231 p.

URL: http://goo.gl/dKIfzK Vindplaats Antwerpen: ge 05.2 jeug Uit onderzoek blijkt dat de toegenomen diversiteit in de samenleving in Vlaanderen niet weerspiegeld wordt in de samenstelling van de jeugdbewegingen. Kwetsbare kinderen en jongeren, zoals kinderen van allochtone origine of kinderen in kansarmoede, komen er relatief gezien weinig voor. Het rapport bevat de resultaten van een onderzoek naar het jeugdwerk voor maatschappelijk kwetsbare kinderen en jongeren. Het geeft een antwoord op de vragen: wat is er specifiek aan de werkingen, wat zijn de bijzondere kenmerken van de begeleiding en welke kinderen en jongeren worden bereikt.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

65

Kwetsbare vrije tijd? Uitdagingen voor emanciperend jeugdbeleid / Mathijssen, Carmen; Loopmans, Maarten; Crivit, Robert. - Leuven: ACCO, 2014. - 276 p. - ISBN: 978-90-334-93645: 22,50 EUR URL: http://goo.gl/W3uPgP Vindplaats Antwerpen: ge 05.2 kwet Het eerste deel van dit boek duidt de spanningen rond de tweedeling tussen vrije en on-vrije tijd: spanningen waarmee het jeugd(welzijns)werk vandaag worstelt. Het tweede deel beschrijft die strijd meer in detail: de moeilijke evenwichtsoefeningen waarmee jeugdwelzijnswerkers zich op het terrein geconfronteerd zien. Het derde en laatste deel richt onze blik op de toekomst. Welke uitdagingen komen er op ons af? Met welke kwesties zal het jeugdwerk worden geconfronteerd in 2020 en verder?

Missing link : een integrale begeleiding voor moeilijk bereikbare jongeren / Van Dooren, Greet; Abdelmalki, Hafid; Bocken, Dirk; Castro, Dirk. - Leuven: Acco, 2014. - 147 p. - ISBN: 978-90-334-9559-5: 24,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 05.4 miss Dit is een methodiekboek voor wie aan de slag wil met moeilijk bereikbare doelgroepen: mensen die door de mazen van het hulpverleningsnet dreigen te glippen. Het wil praktijkwerkers helpen om deze mensen te begeleiden naar werk of als dit nog niet haalbaar is naar een zinvolle tijdsbesteding, met aandacht voor allerlei obstakels in hun leven. Het is een praktisch boek met methoden en bijbehorende instrumenten. Missing Link-begeleiding is erop gericht moeilijk bereikbaren alsnog te bereiken, hen aan het stuur van hun traject te zetten, hun netwerk te verstevigen, samen op weg te gaan richting werk of zinvolle tijdsbesteding en de afgelegde weg in beeld te brengen. Dit vereist vindplaatsgericht en aanklampend werken, aandacht voor alle levensdomeinen en het betrekken en uitbreiden van het persoonlijke en professionele netwerk van de doelgroep. Het vereist een begeleider die trajectgezel is en het versnipperde lokale hulpverlenings- en dienstverleningsaanbod linkt en coรถrdineert.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

66

HULPVERLENING

BODY : handboek voor volwassen vormingswerkers / KGV. - [S.l.]: Europese Commissie, 2013. - [174] p.

URL: http://www.bodyproject.eu/media/BODY-Manual-NL.pdf URL: http://www.bodyproject.eu/ Vindplaats Antwerpen: ge 06.1 body BODY is een Grundtvig project met als algemeen doel te onderzoeken hoe onze perceptie van het lichaam en lichaamsgerelateerde onderwerpen, zoals gender, leeftijd, seksualiteit, handicap, gezondheid en ziekte, worden be誰nvloed door culturele verschillen en tegelijkertijd onze interculturele communicatie be誰nvloeden. In deze handleiding wordt elk van deze thema's op vier verschillende manieren benaderd: 1. Er wordt onderzocht waar de impact ligt van culturele verschillen in het werk van volwassen trainers. Kritieke incidenten worden geanalyseerd door middel van de methodologie van Cohen-Emerique; 2. Er worden een aantal innovatieve best practices in volwassenentraining voorgesteld, die rekening houden met culturele diversiteit binnen het werkveld van gezondheidseducatie, seksualiteitstraining, gendergerelateerde training en interculturele training; 3. Een verzameling achtergrondartikels gebaseerd op de disciplinaire achtergrond van culturele antropologie, interculturele psychologie en sociologie; 4.

Praktische instrumenten en oefeningen die gebruikt kunnen worden in trainingen.

Professioneel omgaan met diversiteit / Willems, Sara; Mertens, Jos. - Mechelen: Kluwer, 2013. - IX, 163 p. - (Cahier welzijnsgids; 02/ 13). - ISBN: 978-90-465-5476-0 URL: http://goo.gl/BXjDn6 Vindplaats Antwerpen: ge 06.1 cahi Dit cahier biedt een overzicht van de diversiteit in de Belgische samenleving, en van de uitdagingen voor (de opleiding van) zorgverstrekkers in de gezondheids- en welzijnssector. Het boek is geschreven door academici en ervaren hulpverleners en biedt een aantal theoretische kaders aan om beter te leren omgaan met diversiteit in de praktijk. Daarnaast werden naast de theoretische onderbouwing ook heel wat voorbeelden uit de praktijk opgenomen.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

67 Conflicten coachen / ten Hoedt, Francine. - Amsterdam: Boom/Nelissen, 2013. - 175 p. - ISBN: 978-90-244-0249-6: 22,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 06.1 conf Conflictcoaching is een bijzondere vorm van coaching, waarbij de coach de betrokkenen helpt de angel uit het conflict te halen. Dat vraagt om onafhankelijkheid, uit de inhoud blijven en empowerment van de conflictpartners. 'Conflicten coachen' biedt de fijne kneepjes van het vak, zowel uit theorie als praktijk. Het gaat in op wat conflictcoaching is, het diagnosticeren van de situatie en de mate van conflictvaardigheid van de conflictpartners, de basishouding van de conflictcoach en op bekend gedrag in conflicten en hoe dat aan te pakken. Het is bedoeld voor iedereen die te maken heeft met mensen die conflictvaardiger willen worden, ruzie hebben of die mensen wil helpen de winst uit hun conflict te oogsten.

Hulp- en dienstverlening gevangenis Antwerpen : een onderzoek naar de behoeften van gedetineerden. / Brosens, Dorien; De Donder, Liesbeth; Verté, Dominique. - Brussel: Vrije Universiteit Brussel, 2013. - 156 p. - ISBN: 978-90-90279886 Vindplaats Antwerpen: ge 06.1 hulp Rapport van een onderzoek naar de behoeften van gedetineerden m.b.t. hulp- en dienstverlening. In nauwe samenwerking met de hulp- en dienstverleners van de gevangenis van Antwerpen werd door onderzoekers van de Vrije Universiteit Brussel een onderzoek uitgevoerd naar participatie aan sport, onderwijs, arbeid, cultuur, geestelijke gezondheid en welzijn. De belangrijkste thema’s hierbij waren: Hoe is het gesteld met de participatie van gedetineerden? Wie participeert en wie niet? Welke motieven en barrières dragen ertoe bij dat gedetineerden wel of niet participeren? En welke ondersteuningsnoden hebben gedetineerden m.b.t. de brug tussen binnen en buiten? Dit onderzoek biedt handvaten voor zowel praktijk als beleid.

Ouder worden in een veranderende samenleving / De Kock, Charlotte; Vens, Eva; Beljoudi, Yasmina; Van Kerckhove, Christian. Antwerpen: Garant, 2014. - 188 p. - (Sociale wetenschappen Kruispunten; 1). - ISBN: 978-90-441-3108-6: 21,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 06.1 oude Vanuit verschillende invalshoeken schetsen de auteurs een kader van wat ouder worden vandaag betekent.

Theoretische benaderingen worden gecombineerd met verhalen uit de praktijk.

Telkens gaat het om een kritische benadering van de context waarin zij de gevolgen van ouder worden in een diverse samenleving ervaren. Onder meer de behoefte aan een aangepaste kijk op arbeid, gezondheidzorg en implicaties van interculturaliteit op de zorgsector komen aan bod. De bijdragen komen van academici, van mensen die werken in de praktijk van die diversiteit en uit de vakbondswereld. Verder geeft het boek zowel een kijk op interculturele zorg vanuit het Oost-Vlaams Diversiteitscentrum ODiCe als op het concept van Kwaliteit van Leven. Ook Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

68 fragmenten uit het levensverhaal van een acteur komen aan bod. Daardoor geeft het boek een breed beeld op de betekenis van ouderdom in de samenleving vanuit politiek, cultureel, sociaal en persoonlijk perspectief.

Training gespreksvaardigheden voor social work / Gerritsen, Maritza; Vlasman, Ineke. - Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2013. - X, 142 p. - ISBN: 978-90-368-0247-5: 38,67 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 06.1 trai Dit boek is bedoeld om social workers in opleiding en andere sociaal agogische professionals te ondersteunen bij het ontwikkelen van gespreksvaardigheden. Het boek behandelt de meest voorkomende vaardigheden voor social workers in praktische zin en bevat een groot aantal oefeningen die je kunt gebruiken om je verder te bekwamen in het voeren van gesprekken met cliĂŤnten, hun netwerk en je collega's. In de filmfragmenten op de bijhorende website worden veel voorkomende vaardigheden voor social workers getoond, zowel met als zonder nadere uitleg. Op de website is ook ondersteunende informatie en toetsmateriaal te vinden.

Voorbereiding van de latere levensjaren : verwachtingen van kwetsbare groepen / Dumoulin, Robbie; Reynaert, JeanFrançois; Heylen, Leen; Nisen, Laurent. - Brussel: Koning Boudewijnstichting, 2014. - 82 p. - ISBN: 978-90-5130-833-4 URL: http://goo.gl/8vUsM9 Vindplaats Antwerpen: ge 06.1 voorb Het doel van dit onderzoek was om een goed beeld te krijgen van de behoeften, noden en verwachtingen van drie kwetsbare groepen, nl. personen met een migratiegeschiedenis, mensen in armoede en personen met een beperking, betreffende de planning van hun oude dag. Als methodologie werd gekozen voor een kwalitatieve aanpak, meer bepaald interviews met experten en focusgroepen met in een eerste fase stakeholders en in een tweede fase de ouder wordende personen zelf en hun naasten. Twee onderzoeksvragen staan centraal in het onderzoek: (1) in welke mate en op welke wijze denken mensen in een kwetsbare positie en hun omgeving na over en/of plannen ze hun oude dag? En (2) in welke mate en op welke wijze wordt hierover het gesprek aangegaan door mensen in een kwetsbare positie zelf en hun omgeving?

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

69

Zeg het met spreuken en zegswijzen : interpretatie als toegevoegde waarde bij interculturele bemiddeling / Foyer vzw. - Brussel: Foyer vzw, 2014. 54 p.

URL: http://goo.gl/gxlejR Vindplaats Antwerpen: ge 06.1 zegh Tijdens een interculturele bemiddeling worden heel wat spreuken en zegswijzen gebruikt. De taak van de interculturele bemiddelaar (IB) bestaat erin om deze zo correct mogelijk over te brengen bij de hulpverlener zodat hij ze in de juiste context kan plaatsen. Een IB doet meer dan enkel tolken en in deze brochure worden de verschillende taken van de IB toegelicht. Ook worden de zegswijzen die tijdens de bemiddelingsgesprekken voorkomen onder de loep genomen. Daarnaast wordt nagegaan hoe in verschillende talen wordt begroet en afscheid genomen. Ook het belang van de non-verbale communicatie komt ter sprake.

VROUWEN

Je moet je dochter bij je houden : specifieke opvoedingsondersteuning als alternatief voor de traditie van vgv? / de Jager, Marlies. - Utrecht: Pharos, 2013. - 23 p.

URL: http://goo.gl/fRWTbu Vindplaats Antwerpen: ge 07.3 jemo Dit rapport is een verslag van focusgroep gesprekken met vrouwen en mannen uit SomaliĂŤ, Sierra Leone, Eritrea en Egypte. Doel van deze gesprekken was te onderzoeken of het ontwikkelen en aanbieden van specifieke opvoedingsondersteuning in Nederland, gebaseerd op het idee van het aanbieden van een alternatief ritueel in plaats van het ritueel van meisjesbesnijdenis, een toegevoegde waarde heeft. Het rapport geeft een beeld van de ervaringen van vrouwen en mannen over besnijdenis in het land van herkomst. Daarnaast geeft het informatie over de sociale druk die zij ervaren om hun dochter te besnijden, zowel in Nederland als vanuit het land van herkomst.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

70

RELIGIE

Arbeidsethiek vanuit een islamitisch perspectief / Driesen, Stefan. - Soest: Boekscout.nl, 2013. - 193 p. - ISBN: 978-94-6206857-5: 17,75 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 08.2 arbe Door migraties en globalisering wordt de werkplek van de 21ste eeuw steeds meer een multiculturele arbeidsomgeving. Zo ontwikkelde zich in het geïndustrialiseerde West-Europa een duidelijk zichtbare moslimminderheid. Deze maatschappelijke veranderingen leiden vaak tot heel wat spanningen en vooroordelen. Maar wat zegt de islam nu eigenlijk over arbeid? Vaak ontbreekt hierover zelfs bij moslims enige kennis. Dit boek tracht deze leemte op te vullen en een aantal vragen te beantwoorden. Welke jobs mogen moslims uitvoeren en welke niet? Waarom hebben gastarbeiders in de rijke Golfstaten zo weinig arbeidsrechten? Mogen vrouwen uit werken gaan?

Leven als de profeet in Nederland : over de salafi-beweging en democratie / Roex, Ineke. - Amsterdam: Amsterdam University Press, 2013. - 336 p. - ISBN: 978-90-8964-578-4: 19,95 EUR URL: http://dare.uva.nl/record/444335 Vindplaats Antwerpen: ge 08.2 leve De salafi-beweging in Nederland wordt sterk in de gaten gehouden door de media, politiek en inlichtingendiensten. Iedereen heeft een mening over deze streng orthodoxe islamitische stroming met haar opvallende verschijningsvormen en controversiële opvattingen.

Weinig mensen nemen echter de moeite om zelf de salafi's te leren kennen. Voor dit boek verrichtte Ineke Roex intensief antropologisch veldwerk in en rondom salafistische organisaties in Nederland. Door zich helemaal onder te dompelen in de beweging bevindt Roex zich in een unieke positie om de beweging van binnenuit te begrijpen en beschrijven. Roex analyseert de condities en belemmeringen om uit de beweging te stappen en komt zo tot een interessante nieuwe conclusie over de manier waarop de salafi-beweging tegenover de autonomie van het individu staat. Hierdoor kan Roex breken met bestaande vooroordelen rond de beweging en op gedetailleerde wijze laten zien dat de salafi-beweging het niet per definitie slecht voor heeft met de democratie. ‘Leven als de profeet in Nederland’ biedt een rijke beschrijving van de organisatievormen, religieuze disciplinering, politieke opvattingen en participatievormen binnen de beweging. Ineke Roex is antropoloog en werkzaam als onderzoeker en docent aan de afdeling politicologie van de Universiteit van Amsterdam

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

71

GEZONDHEIDSZORG

Guide des rites, cultures et croyances à l'usage des soignants / Lévy, Isabelle. - Paris: De Boeck-Estem, 2013. - 504 p. - ISBN: 978-2-84371-674-4: 35,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 09 guid URL: http://www.levyisabelle.net/ Hebben leven, liefde en dood dezelfde betekenis voor alle culturen?

Wat zijn de houdingen van de verschillende religies ten aanzien van contraceptie, abortus, pijn en euthanasie? Van geboorte tot overlijden is het de rol van gezondheids- en welzijnswerkers goed geïnformeerd en respectvol om te gaan met belangrijke gebeurtenissen in het leven van patiënten en hun omgeving. Dit zorgvuldig samengestelde naslagwerk biedt daarvoor de nodige achtergronden en richtlijnen. De schrijfster leeft en werkt in Frankrijk. De vermelde wetgeving en organisaties zijn dan ook Frans.

Onzichtbare pijn bij migranten : hoe kan de huisarts helpen? / Rijpkema, M. - Enschede: Universiteit Twente, 2013. 52 + 22 p.

URL: http://goo.gl/08B7Dv Vindplaats Antwerpen: ge 09 onzi De zorg aan patiënten met somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten (SOLK) is ingewikkeld voor huisartsen en veroorzaakt druk op de arts-patiënt relatie. Wanneer de SOLK patiënt van niet-westerse afkomst is, is het zorgproces vaak een nog grotere uitdaging omdat er taalbarrières en culturele verschillen kunnen spelen. Huidige richtlijnen verschaffen enige adviezen, maar geen concrete aanpakken die huisartsen in de dagelijkse praktijk kunnen toepassen. Als gevolg hiervan ervaren huisartsen onzekerheid over welke aanpak ze het best kunnen hanteren in de zorg aan deze patiënten. Deze studie gaat op zoek naar succesfactoren in de huisartsenzorg aan niet-westerse migrantenpatiënten met SOLK. Hierbij wordt gekeken welke factoren van belang zijn voor het opbouwen van een relatie, het bespreken van psychosociale achtergronden, uitleg geven over SOLK en overeenstemming bereiken over het vervolg.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

72 Yemma : stilleven van een Marokkaanse moeder / Benzakour, Mohammed. - Breda: De Geus, 2013. - 220 p. - ISBN: 978-90-4452594-6: 18,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 09 yemm Mohammed Benzakour vertelt in dit boek het verhaal van zijn moeder. Ze is de echtgenote van een eerstegeneratiegastarbeider.

Ze is analfabeet en heeft nooit Nederlands geleerd. Na een herseninfarct belandt ze in een rolstoel, verlamd en zonder spraakvermogen. Ze wordt volledig zorgafhankelijk. Zonder haar zoon, die als tolk en belangenbehartiger optreedt, is ze verloren in een doolhof van ziekenhuizen, therapeuten en zorginstellingen die niet berekend zijn op patiënten zoals zij. Benzakour beschrijft hoe hij zijn yemma Marokkaans voor moeder - langzaam ziet afglijden. Hij haalt herinneringen op aan zijn vroegere moeder, aan wie zij was en wat hij aan haar te danken heeft. Te midden van een schrijnend gevecht tegen cultureel onbegrip en bureaucratie die menswaardigheid in de weg staan, doet Benzakour alles om haar leven enigszins te veraangenamen.

RACISME, DISCRIMINATIE EN BEELDVORMING

Tintin et Spirou contre les négriers : la BD franco-belge : une littérature antiesclavagiste / Delisle, Philippe. Paris: Karthala, 2013. - 223 pages. - ISBN: 978-2-81111012-3 Doelgroep: 17-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: ge 10 tint Sinds de jaren 1940 stigmatiseerden de Frans-Belgische strips regelmatig de handel in zwarte mensen en de koloniale slavenhandel. Dit boek belicht een belangrijk aspect in de geschiedenis van de Franstalige stripverhalen maar toont ook op originele wijze hoe we het Europees denken over de slavenhandel met Afrikanen moeten begrijpen. Einde jaren zestig wordt het stripverhaal niet meer enkel voor kinderen geschreven maar ook voor volwassenen. We moeten echter wachten tot begin 1980 om een ommekeer vast te stellen: vrouwen krijgen een plaats als heldin, de zwarte slavenhandel wordt in een nieuw perspectief benaderd. Alvorens te schrijven, documenteren de auteurs zich grondig over het thema en meer en meer wordt de échte realiteit weergegeven.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

73

BELEID

Geactualiseerde omgevingsanalyse 2013 : focus op lokale besturen. Onderzoeksrapport / Ceuterick, Melissa. - Brussel: Kruispunt Migratie-Integratie, 2014. - 84 p.

URL: http://goo.gl/quv9NW Vindplaats Antwerpen: ge 11 omge Hoe krijgt integratiebeleid vorm bij lokale besturen die recent te maken kregen met nieuwe migratiestromen? Dat vroeg het Kruispunt zich af en het sprak met 79 medewerkers van lokale besturen en van integratiediensten. Op welke knelpunten botsen de medewerkers? Welke initiatieven werpen vruchten af? Welke ondersteuning kan de integratiesector daar tegenover plaatsen?

De resultaten van het onderzoek zijn gebundeld in dit rapport.

Het brengt de noden van lokale besturen in kaart en formuleert aanbevelingen voor de brede integratie- en inburgeringssector.

(On)gewenste immigratie? Gezinshereniging in België tot 1980 / Lens, Alexandra. - Antwerpen: Garant, 2013. - 102 p. ISBN: 978-90-441-3115-4: 14,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 11 onge Dit boek is de eerste historische monografie over gezinshereniging in België en beschrijft het ontstaan van het Belgisch beleid inzake gezinshereniging en de evolutie ervan tot 1980. Bij gezinshereniging laat een buitenlander die in België verblijft, zich vervoegen door zijn gezin. Meestal wordt die hereniging voorgesteld als een praktijk van na de arbeidsimmigratiestop van 1974. Het is inderdaad in de jaren 1970 dat migratie om familiale redenen de belangrijkste vorm van immigratie in België wordt, maar het fenomeen bestaat al sinds het einde van de jaren 1920. Ook vóór de jaren 1970 beïnvloedde gezinshereniging het migratiebeleid en kon ze zelfs voor problemen zorgen, zoals blijkt uit dit boek.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

74

ARBEID EN TEWERKSTELLING

Bruto stedelijk geluk / Nys, Luk. - Borgerhout: Kunstenwerkplaats Madam Fortuna, 2012. - DVD (55 min.)

Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: ge 14 brut Moeder, waarom werken wij? Worden we genoeg gewaardeerd voor ons werk? Verdienen we wel genoeg? Vinden we het fijn om te werken? Staan we achter de producten die we maken? Madam Fortuna ging op zoek naar het werkgeluk van mensen in de stad Antwerpen. Mensen uit alle lagen van de bevolking werden ge誰nterviewd. Van de asielzoeker die officieel niet mag werken, tot de CEO in de haven die duizenden werkkrachten uitstuurt over alle werelddelen.

De meerwaarde van diversiteit in de publieke sector : de rol van diversiteitsbeleid, HRM en leiderschap / Ashikali, Tanachia; Erradouani, Fatiha; Groeneveld, Sandra. Rotterdam: Erasmus Universiteit, 2013. - 91 p.

URL: http://goo.gl/w7exas Vindplaats Antwerpen: ge 14 meer Het verbinden van diversiteit en diversiteitsbeleid aan de kerndoelen van de organisatie met het streven beter te presteren, wordt de business case van diversiteit genoemd.

Onduidelijk is echter naar welke meerwaarde de business case van diversiteit in een publieke context verwijst, hoe die meerwaarde tot stand kan komen en welke factoren daaraan bijdragen. Met dit onderzoek is in kaart gebracht welke business cases van diversiteit er binnen publieke organisaties onderscheiden kunnen worden. Daarnaast geeft het onderzoek inzichten in de condities die de meerwaarde van diversiteit be誰nvloeden. Tot slot worden er aanbevelingen gedaan voor de borging van diversiteit in het strategisch HRM- en organisatiebeleid van publieke organisaties. De inzichten uit het onderzoek geven input voor HRM functionarissen en managers om aan de slag te gaan met diversiteit in publieke organisaties.

De meerwaarde van etnische diversiteit : goed voor de business : een serie casestudies onder mkb-bedrijven / van der Wolk, Joyce; Keijzer, Laura; Dorenbosch, Luc; de Vries, Sjiera. - Delft: TNO, 2009. - 72 p.

URL: http://goo.gl/aO8sw4 Vindplaats Antwerpen: ge 14 meer Biedt de diversiteit op de arbeidsmarkt ondernemers een meerwaarde? Met die vraag heeft TNO in opdracht van Div, het Landelijk Netwerk Diversiteitsmanagement, onderzoek gedaan onder ondernemers in het Midden en Klein bedrijf. Dit onderzoek heeft als doel inzichtelijk te maken wat een divers personeelsbestand ondernemers oplevert.

Wat moeten ondernemers doen om daadwerkelijk meerwaarde te bereiken? Zijn er randvoorwaarden en investeringen nodig? Is diversiteit goed voor de business? In totaal Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

75 heeft TNO twaalf bedrijven onderzocht, zowel grotere als kleinere mkb-organisaties, in verschillende sectoren. Het zijn bedrijven die zelf aangeven dat zij voordelen zien in het werken met divers personeel. Het onderzoek richt zich op een specifiek aspect van diversiteit binnen arbeidsorganisaties: afkomst, waarbij het hoofdzakelijk gaat om nietwesterse allochtonen. Andere verschillen, zoals gender, leeftijd en opleiding, worden in deze publicatie niet behandeld.

The principles of scientific management / Winslow Taylor, Frederick; Peters, Jaap; Janssen, Harold. - Schiedam: Managementboek, 2011. - 147 p. - ISBN: 978-90-8959-073-2: 24,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 14 prin Frederick Winslow Taylor is de grondlegger van 'Scientific Management'. Al lange tijd is zijn boek uit 1911 een bron van inspiratie voor leidinggevenden en studenten van managementtechnieken. Het taylorisme lag mee aan de basis van de moderne organisatiekunde. Toen Taylor als ingenieur bij een staalbedrijf werkte, voerde hij zorgvuldige experimenten uit om vast te stellen hoe een bewerking het beste kon worden uitgevoerd en hoeveel tijd die bewerking in beslag nam. Hij analyseerde materialen, gereedschappen en procedures en stelde een verdeling van verantwoordelijkheden vast tussen management en werknemers. Naar aanleiding van deze experimenten formuleerde Taylor de beginselen van Scientific Management en sprak deze uit in een rede ten overstaan van de American Society of Mechanical Engineers. Later is deze rede op schrift gesteld en uitgegeven als 'The Principles of Scientific Management'. Taylor beschrijft een systeem waarin men werknemers doelmatig laat samenwerken en de werkzaamheden strak organiseert. Het hele stelsel is gebaseerd op een fundament van duidelijk omschreven wetten en regels.

Met efficiency, controle en arbeidsverdeling legde Taylor de basis voor de grootschalige industriële productie van de 20ste eeuw. Dit boek bevat de oorspronkelijke tekst van Taylor, maar ook een essay van Harold Janssen en Jaap Peters met de titel: ‘100 jaar piepel-management is wel genoeg’.

Switch : veranderen als verandering moeilijk is / Heath, Dan; Heath, Chip. - Amsterdam: Pearson Benelux, 2013. - 256 p. ISBN: 978-90-430-2950-6: 12,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 14 swit Waarom is het toch zo lastig om veranderingen door te voeren in een bedrijf of in het dagelijks leven? Dat komt allemaal door een conflict dat zich in onze hersenen afspeelt. In ons brein wordt namelijk een strijd geleverd tussen onze rationele kant en onze emoties. Als je eenmaal begrijpt hoe onze gedachten werken, dan kan je die ingebouwde weerstand tegen verandering overwinnen. In 'Switch' werpen Chip en Dan Heath een nieuw licht op hoe je verandering kan realiseren. Dit praktische boek laat zien dat succesvolle veranderingen een bepaald patroon volgen en toont aan hoe je dat patroon kunt gebruiken als je een verandering wil realiseren.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

76

Het teamspel / Loomans, Natasja; van Reusel, Vincent. - Nederland: Thema, 2012. - handleiding (15 p.), 54 kaarten. - ISBN: 978-90-5871-100-7: 29,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 14 team Goede samenwerking komt niet vanzelf. Dit spel maakt de belangrijkste aspecten van teamwork bespreekbaar. De opdrachtkaarten van het teamspel zijn ingedeeld in vijf thema's: missie, doelen, taken en rollen, werkafspraken en procedures, en onderlinge verhoudingen. Het teamspel ontleent zijn opzet aan het zogeheten teameffectiviteitsmodel. Het teameffectiviteitsmodel gaat uit van een hiĂŤrarchie van de genoemde vijf thema's, waarbij de thema's hoger in de piramide van invloed zijn op de lager gelegen thema's.

Praktijkboek veranderdiagnose / van Es, Rob. - Deventer: Kluwer, 2014. - 247 p. - ISBN: 978-90-13-11880-3: 23,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 14 vera De auteurs van dit praktijkboek zijn allen werkzaam als interimmanager, adviseur, trainer of coach. Driemaandelijks spraken ze met elkaar over hun praktijk in relatie tot veranderdiagnose en kwamen zo tot teksten die in dit praktijkboek zijn gebundeld.

Sommigen werken heel dicht op het model om de veranderdiagnose zo scherp mogelijk te stellen. Anderen combineren delen van veranderdiagnose met inzichten of indelingen uit andere praktijktheorieĂŤn. Dat levert bij elkaar een mooie staalkaart van toepassingen op. In het slothoofdstuk worden de gewonnen inzichten verzameld en verwerkt tot een bijgesteld veranderdiagnosemodel.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

77

VLUCHTELINGEN EN ASIELZOEKERS

Wat is Dublin? / Vercruysse, Kim; Bonamini, Claudia. Brussel: Vluchtelingenwerk Vlaanderen, 2013. - 30 p.: 0,00 EUR URL: http://goo.gl/EzFkMV Vindplaats Antwerpen: ge 15 wati Asielzoekers hebben vaak een moeilijk reis achter de rug voor ze in Europa aankomen. En daarna hebben ze soms nog een lange weg af te leggen. Want wist je dat asielzoekers niet altijd een nieuw veilig leven kunnen beginnen in hetzelfde land als hun gevluchte familie? En dat ze niet zomaar asiel kunnen aanvragen in het land van hun keuze? Dat is een gevolg van de Dublin-verordening.

Maar wat is dat juist? Vluchtelingenwerk maakte een brochure waar 'Dublin' van a tot z wordt uitgelegd.

Wat is een vluchteling? / Heylighen, Eef; Bonamini, Claudia; Houben, Kathelijne. - Brussel: Vluchtelingenwerk Vlaanderen, 2013. - 31 p.: 0,00 EUR URL: http://goo.gl/OBLNNr Vindplaats Antwerpen: ge 15 wati Met deze brochure wil Vluchtelingenwerk Vlaanderen duidelijkheid scheppen. Wat is het verschil tussen asielzoekers en vluchtelingen? Hebben ze allebei recht op onze bescherming? En waarom vluchten ze eigenlijk weg uit hun land?

STATISTIEKEN

Lokale demografie : kleuren of krimpen? Evolutie 2002-2022 / Bottu, Guido; Marynissen, Rudy. - Antwerpen: Dienst Welzijn en Gezondheid Provincie Antwerpen, 2014. - 35 p.

URL: http://goo.gl/Z5686z Vindplaats Antwerpen: ge 16 loka Deze studie onderzoekt voor de gemeenten in de provincie Antwerpen de demografische evolutie met opsplitsing naar origine: Belgisch of Nederlands, versus andere. Voor die origine gaat zij terug tot de nationaliteit bij geboorte van de ouders. De centrale vraag is: hoe evolueert het aandeel van de inwoners met andere origine, en wat is de invloed op de evolutie van de totale bevolking? Voor de periode 2012-2022 werkt zij voor de bevolking met andere origine twee scenario’s uit: 1. zonder migratie (of alleszins geen saldo van inwijking en uitwijking); 2. migratie zoals in de periode 2002-2012. De studie Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014

78 sluit af met de vraag of beleid (ook op lokaal niveau) invloed kan uitoefenen op de demografische evolutie.

Migraties en migrantenpopulaties in BelgiĂŤ : statistisch en demografisch verslag 2013 / [s.n.]. - Brussel: Centrum voor gelijkheid van kansen en voor Racismebestrijding, 2013. - 175 p.

URL: http://goo.gl/iliJ6v Vindplaats Antwerpen: ge 16 migr Dit verslag wil statistische en demografische elementen aanreiken om burgers en beslissingmakers te informeren. Om de dynamiek van de migratieconjunctuur en de migrantenpopulaties inzichtelijk te maken worden zeven facetten belicht: de beschikbare statistische bronnen; legale migratiestromen; omvang van de asielinstromen; de vreemde bevolking (in wettig verblijf); verkrijgen en toekennen van de Belgische nationaliteit; de populatie van vreemde afkomst in wettig verblijf; personen in onwettig verblijf.

JAARVERSLAGEN

Jaarverslag 2013 Provinciaal Documentatiecentrum Atlas / Antwerpen: Provinciaal Documentatiecentrum Atlas, 2014. - 26 p.

Vindplaats Antwerpen: ge 17 pda Dit jaarverslag geeft, naast cijfergegevens over de collectie en de werking, een overzicht van de belangrijkste gebeurtenissen en processen in de ontwikkeling van het Provinciaal Documentatiecentrum Atlas in 2013.

Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas maart-april 2014