ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས། ༢༠༡༩ ༄༅།ཁ་པར་ཡིན་ན་དགའ་བ་ལ།།གལ་ཏེ་ང་ཕ་མའི་ལག་ཐོགས་། ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་ག ས་བརྩམས། ཕ་ཡུལ་ཕྱོགས་བསྒ གས་དེབ་ཕ ང་། ༦༧
རྩོམ་སྒྲིག་འགན་འཛིན། ཨཱཙཱརྱ་ཀརྨ་ས ན་ལམ། རྩོམ་སྒྲིག་པ། ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན། རྩོམ་སྒྲིག་ལས་ར གས། ངག་དབང་བསྟན་འཛིན། རྲི་མ ་བ། ངག་དབང་ར ་རྗེ། ཇུས་འག པར་སྐྲུན་དང་འགད་པ། ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན།མས་སལ་བད་པ། ཤྗེས་རག་པར་ཁང་། Copyright © 2019 Department of Education All rights reserved First Edition 2019 ISBN 978-93-80091-95 -2 Acknowledgement Financial support from ARTIC (Association For Rengein Tanjouji International Cooperation), Japan has made this publication possible. Published by: Publication Cell/Education Council Department of Education Central Tibetan Administration Gangchen Kyishong, Dharamshala -176215 Distt. Kangra (H.P.) INDIA Printed by: Sherig Parkhang Trust E-mail: shepardelhi@gmail.com
ས ན་ག ང༌། ༄༅། །འདི་ག་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀ ་རྩྱོམ་སྒ ག་ཚན་པས༌ལ ་མང་རིང་རང་རིགས་གཞ ན་ སྐ ས་ཚོར་རྩྱོམ་ཡིག་འབ ་སྦྱོང་བ ད་རྒྱུས་མཚོན། ཟུར་བལྟའི་དཔྱད་གཞིར་མཁ ་བའི་དུས་ཆེན་ ང ་སྤ ད་དང་། ྋརྒྱལ་མཆ ག་ཡབ་སྲས་ཀ ་མཛད་རྣམ། དེ་བཞིན་མུ་འབ ལ་སྒྲུང་གཏམ་ག ་དེབ་ རིགས་སྣ་ཚོགས་དང༌། ཕ ་ག ང་གི་སྒྲུང་གཏམ། རྒྱུན་ཆགས་ལྔ་པ། མཚར་གཏམ་ས གས་ད་ ཕན་ཕ་ཡུལ་ཕྱོགས་བསྒ གས་དེབ་ཕ ང་ ༦༤ དང་། གངས་ལ ངས་འད ན་ཐེངས་ ༢༤། ག ང་ སྒྲུང་འད ན་ཐེངས་ ༡༣། བ ས་པའི་ཀ ག་རྩལ་ལས་གཞིའི་འ ག་ས ན་རྩ་བ ས་པའི་དེབ་ཕ ང་ ༤༠། བ ས་སྒྲུང་གསར་རྩྱོམ་ ༡༠ གསར་དུ་བརྩམས་ཡ ད་ཅིང་། དེ་མིན་ག ང་གི་ཁ ངས་སུ་ མ་གཏ གས་པའི་ས བ་ཕྲུག་གི་ཀ ག་དེབ་ཁག་ ༣༡ བཅས་ཁྱོན་བས མས་དེབ་གྲངས་ ༡༧༧ དང་། ལ ་རེར་ཕ་ཡུལ་ཤེས་བའི་བང་མཛོད་འད ན་ཐེངས་ ༡༠ རེ་པར་སྐྲུན་དང་འགྲེམས་ས ལ་ ཞུས་དང་ཞུ་བཞིན་པ་ལྟར། རྒྱ་ཆེའི་ཀ ག་པ་པ ་སྤ ་དང༌། བ ་བག་ཏུ་ས བ་གྲྭ་ཁག་གི་ས བ་ཕྲུག་ རྣམས་དང༌། གདན་ས་ཁག་གི་གྲྭ་གཞ ན་རྣམས་ཀ ས་དགའ་མ ས་ཆེན་པ ས་ལྟ་ཀ ག་བ ད་པ་ མ་ཟད། ང་ཚོར་ཡིག་ངག་གཉིས་ཐ ག་ནས་ལེགས་བར ད་དང་ཡ་ལན་གནང་མཁན་རབ་དང་
རིམ་པ་བྱུང་བར་བར ན། ལས་ད ན་འདི་དག་མུ་མཐུད་ས ལ་རྒྱུར་དགྱོས་མཁ ་དང་ཕན་འབས་ ཡ ད་པའི་རེ་བཅ ལ་ཞུ་འ ས་པ་མ་ཟད། སྤ ར་བཙན་བྱོལ་ནང་རང་རེའི་ས བ་ཕྲུག་ཆེ་འབ ང་ཆུང་ གསུམ་རྣམས་ལ་བ ད་ཡིག་གི་ཟུར་བལྟའི་དཔེ་དེབ་ཉུང་སྐྱོན་ཡ ད་པའི་ས ང་ཆ་དེ་ཉིད་ས ང་ ད་ལན་<ཕ་ཡུལ་ཤེས་ཐབས་ཆེད་འབད་བརྩྱོན་མུ་མཐུད་ཞུས་དང་ཞུ་མུས་ཡིན།བའི་བང་མཛོད།>ཀ་སྤའི་འདན་ཐེངས་ ༡༩༦ ནས་ ༢༠༥ བར་ དུ། 《 གལ་ཏེ་ང་ཕ་མའི་ལག་ཐ གས་ཁ་པར་ཡིན་ན་དགའ་བ་ལ།》 ཞེས་པའི་མུ་འབ ལ་ སྒྲུང་གཏམ་རིམ་པས་བཏ ན་ཟིན་པ་ཁག་དུས་ཀ ་དག ས་མཁ ་དང་བསྟུན་ནས་ཕྱོགས་ བསྒ གས་ས ན་ལ་ཞུས་ཏེ། ཕ་ཡུལ་ཕྱོགས་བསྒ གས་དེབ་ཕ ང་ ༦༧ པ་འདི་ཉིད་པར་སྐྲུན་དང་ འགྲེམས་ས ལ་ཞུས་པ་ལགས་ན། རྒྱ་ཆེའི་ཀ ག་པ་པ ་སྤ ་དང༌། བ ་བག་ཏུ་ས བ་ཕྲུག་རྣམས་ ཀ ས་སྤ ་བ་ཆེན་པ ས་ལྟ་ཀ ག་ཡ ང་བའི་རེ་འདུན་དང་། ས བ་ཕྲུག་གི་ཕ་མ་རྣམས་ཀ ས་སྒྲུང་ གི་བསབ་བ་ལག་བསར་གནང་བའི་རེ་སྐུལ་དང་བཅས། ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀ ་ཤེས་ ལྷན་རྩྱོམ་སྒ ག་ཚན་པ་ནས། བ ད་རྒྱལ་ལ ་ ༢༡༤༦ ཕ ་ལ ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༥ ཉིན།
1 ༄༅། །ཕ ་ལ ་ ༢༠༠༠ ཙམ་ག ་ས ན་ལ་བཙན་བྱོལ་བྱོད་མིའི་སྤ ་ཚོགས་ནང་ལག་ ཐ གས་ཁ་པར་འཁ ར་མཁན་ཉུང་ཡང་། ལ ་ཤས་ནང་ལ་འགྱུར་བ་ཆེན་པྱོ་ཐེབས་ཏེ། ད་ ཆ་ས བ་ཕྲུག་མ་གཏ གས་བ ད་མི་དབུལ་ཕྱུག་ཚང་མས་ལག་ཐ གས་ཁ་པར་འཁ ར་བའི་ དུས་སབས་ཤིག་ཆགས་ཡ ད། དུས་ཡུན་ཐུང་ངུའི་འགྱུར་ལ ག་དེས་སྤ ་ཚོགས་འབ ལ་ ལམ་ལའང་བཟང་ངན་ག ་ཤུགས་རྐ ན་ཆེན་པ ་ཐེབས་ཡ ད།
2 དེང་སང་ལག་ཐ གས་ཁ་པར་རིགས་ལ་མཐུན་རྐ ན་འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་ཡ ད་ལ། བེད་ སྤྱོད་གཏ ང་མཁས་པའི་མི་རྣམས་ཀ ས་མི་ཕན་ཚུན་འབ ལ་འདྲིས་བ ད་རྒྱུར་ཁ་པར་གཏ ང་ བ་མ་ཟད། ཀམ་པུ་ཊར་ག ་ཚབ་ཏུ་བེད་སྤྱོད་བ ད་ཀ ་ཡ ད་པ་རེད། ཡང་འགའ་ཤས་ཀ ས་ དྲྭ་རྒྱའི་མཐུན་རྐ ན་བཅུག་ས ། ཉིན་རེའི་འཛམ་བུ་ག ང་སྤ ་དང་། བ ་བག་ཏུ་བ ད་ཕ ་ནང་ གི་གནས་ཚུལ་ལྟ་ཀྱོག་ཆེད་དུ་བེད་སྤྱོད་བ ད་ཀ ་ཡ ད་པ་རེད།
3 ཡང་འགའ་ཤས་ཀ ས་༸ག ང་ས་མཆ ག་གི་བཀའ་ས བ་དང་། གསུང་ཆ ས། དེ་བཞིན་ བརྡ་སྤ ད་དང་། ཚན་རིག སྤ ར་བཏང་ཤེས་བ། ཕྲུ་གུ་གསྱོ་སྐྱོང་ཤེས་བ་ས གས་ཀ ་ཆུ་ ཚད་ཡར་རྒྱས་གཏ ང་ཐབས་སུ། ག ག་རྡུལ་འཕྲུལ་དེབ་ཀ ག་པ་དང་། བརྙན་པར་དང་ སྒ་བཅུག་རིགས་ལྟ་བ་དང་ཉན་པ་ས གས་ལ་བེད་སྤྱོད་བ ད་ཀ ་ཡ ད་པ་རེད། དེ་དག་ ནི། ལག་ཐ གས་ཁ་པར་ལ་བར ན་ནས་ཕན་ཐྱོགས་ཆེན་པ ་ཡ ད་པའི་བཟང་ཕྱོགས་ཀ ་ ཆ་ཡིན་ཞིང་། དགའ་ཚོར་སྐ ་འ ས་པའང་ཡིན།
4 འ ན་ཀང་མི་འགའ་ཤས་ཀ ས་ཁ་པར་ནང་གི་རྩེད་མ འི་རིགས་ལ་མག ་འཁ ར་ནས་རང་ གཞན་གཉིས་ཀ་ཕུང་དུ་འཇུག་གི་ཡྱོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་ཁ་པར་འབྱོར་ཚད་ལ་དྱོན་དག་ ཡ ད་པའི་སད་ཆ་བཤད་རྒྱུ་ར གས་ར ས། དུས་ཚོད་དང་དངུལ་གཉིས་ཀ་འཕ ་བརླག་ཏུ་ འགྲྱོ་བའི་ངག་ཀལ་ཤ་སག་བཤད་དེ་དུས་ཚོད་མང་པ ་གཏ ང་བ་མ་ཟད། དེའི་སབས་ གཡས་གཡ ན་ནས་སད་བཏང་བ་ས གས་བས་ཀང་ཡ་ལན་བ ད་དཀའ་བའི་གནས་ སངས་མང་པ ་ཡ ང་གི་ཡ ད་པ་རེད།
5 བཟང་ངན་འདྲེས་མའི་ཤུགས་རྐ ན་ལན་པའི་སྤ ་ཚོགས་དེའི་ཁ ད་དུ་ཕ་ཐུབ་བསན་དང་ ཨ་མ་ཆ ས་སྒ ན་བཟའ་ཚོ་གཉིས་ཀང་འཚོ་ས ད་བ ད་ཀ ་ཡ ད་པ་རེད། ཁ ་གཉིས་ལ་ལ ་ ན་བཅུ་གཅིག་སྱོན་པའི་བུ་ཤེས་རབ་ཅེས་པ་ཞིག་ཡ ད་པ་རེད། ཐ ག་མའི་ཆར་ཕ་མ་ གཉིས་ཀ ས་ཕྲུ་གུ་དེ་གཡས་སྐྱོར་གཡ ན་སྐྱོར་ག ས་གས ་སྐྱོང་གང་ལེགས་གནང་གི་ ཡ ད་པས། བུས་ཀང་ཕ་མ་གཉིས་ལ་བརྩེ་དུང་ཆེན་པྱོ་ཡ ད་པ་རེད།
6 འ ྱོན་ཀང་ཉེ་ཆར་ཕ་ཐུབ་བསན་དང་ཨ་མ་ཆ ས་སྒ ན་གཉིས་ཀ ས་ཀུ་ཤུ་རགས་ཅན་ག ་ ལག་ཐྱོགས་ཁ་པར་རེ་རེ་ཉྱོས་པ་དེས་ཁ མ་ཚང་དེའི་ནང་ལའང་སྤ ་ཚོགས་ཀ ་ཤུགས་ རྐ ན་ངན་པ་དེ་ས བས་འགྱོ་ཚུགས། ཕ་མ་གཉིས་ཀ ས་དུས་ཚོད་ས ང་པ་ཡ ད་ཚད་ལ་ ས ་ས འི་ལག་ཐ གས་ཁ་པར་ལ་འཐམ་ས ད་པས། ནང་མིའི་དགའ་སྐ ད་ཀ ་འཚོ་བ་ཉམས་ བཞིན་པ་མ་ཟད། ཕྲུ་གུའི་ལྟ་སྐྱོང་ཐད་ལ་ཡང་འཐུས་ཤ ར་འགྲྱོ་འག ་ཚུགས་པ་རེད།
7 ཕ་ཐུབ་བསན་ཞ གས་པ་གཉིད་སད་མ་ཐག་ལག་ཐ གས་ཁ་པར་བལྟ་རྒྱུར་བ ལ་བ་ཆེ་ ཞིང་། ཉིན་རེའི་ཞ གས་ཇ་ཡང་ལྷྱོད་ལྷྱོད་ངང་འཐུང་བའི་དུས་ཚོད་གཏ ང་དཀའ་བ་དང་། དག ང་མ ་ལས་ཁུངས་གྲྱོལ་བ་དང་ངལ་གས ་རྒྱག་ལ ང་མེད་པར། ཀུ་ཤུ་རགས་ཅན་ག ་ ལག་ཐ གས་ཁ་པར་ནང་དུ་ཡ ད་པའི་རང་ཉིད་ཀ ་རྩེད་མ ་དགའ་མ ས་ཆེ་ཤ ས། ‘སྒང་ཕུག་ བར ལ་རྒྱུའི་རྩེད་མ །’ སྱོགས་ལ་མག ་འཁ ར་ནས་ས ད་ཀ ་ཡ ད་པ་རེད།
8 ཨ་མ་ཆ ས་སྒ ན་ཡང་ལག་ཐ གས་ཁ་པར་ནང་གི་ ‘བ ་རིལ་གཏ ར་རྒྱུའི་རྩེད་མ །’ དེ་ལ་ ཞེ་དྲག་དགའ་པ ་ཡ ད་པ་རེད། ཨ་མས་རྩེད་མ ་དེ་འག ་ཞིག་བཙུགས་ན། དུས་ཚིགས་ གསུམ་ག ་ཁ་ལག་བཟ ་རྒྱུའི་དུས་ཚོད་ཚང་མ་འཁྲུག་འགྲྱོ་ཡི་ཡ ད་པ་རེད། དེ་འདྲའི་ དབང་གིས་སབས་རེ་པ་ལགས་ཀང་ཞ གས་ཟས་མེད་པར་ལས་ཁུངས་ལ་འགྲྱོ་དག ས་ པའི་དུས་སབས་མི་ཉུང་བ་བྱུང་ཡ ད་པ་རེད།
9 དེ་བཞིན་ཕ་མ་གཉིས་ལ་ས ་ས འི་མདུན་དུ་ཡ ད་པའི་བུ་ལ་ཁ་ཡ་དེ་ཙམ་བ ད་ལྱོང་མེད་ ཀང་། ཕ ་ལ གས་ནས་སྤུན་མཆེད་དང་། གྲྱོགས་པ ་གྲྱོགས་མྱོ་ཚོའི་ཁ་པར་འབྱོར་ན། སད་ཆ་བཤད་ནས་དུས་ཚོད་ཚོད་མེད་གཏ ང་གི་ཡ ད་པ་རེད། དེ་འདྲའི་སབས་སུ་ བུ་ཤེས་རབ་ཀ ས་ཕ་མ་གཉིས་ལ་སད་ཆ་དྲིས་ན་ཡང་། ཏ ག་ཙམ་ཁ་ར ག་ས ད་དང་། ཞེས་བཤད་རྐང་མ་གཏ གས། བུས་ག་རེ་ཤ ད་ཀ ་ཡ ད་མེད་ཉན་འཇ ག་བ ད་ཁག་པ ་ ཡ ད་པ་རེད།
10 ཉིན་གཅིག་བུས་ཞ གས་ཇ་འཐུང་བའི་སབས། པ་ལགས། ངས་འབ ་དེབ་ཉ ་རྒྱུ་མངགས་ པ་དེ་ཉ ས་གནང་ཡ ད་དམ། ཞེས་དྲིས་པར། ཕ་ཐུབ་བསན་ག ས་ཁ་པར་ནང་གི་རྩེད་མ ་ དགའ་ཤ ས་དེ་རྩེ་བཞིན། ཏ ག་ཙམ་སྒུགས་དང་། འདིར་རྩེད་མ ་ཤ ར་འགྲྱོ་ཡི་འདུག ཅེས་ བཤད་པར། བུས། པ་ལགས། ང་སྱོབ་གྲྭ་ལ་འགྲྱོ་རན་ས ང་། མགྱོགས་པ ་གནང་དང་། ཞེས་ཞུས་མ་ཐག ཕ་ཐུབ་བསན་ག ས་མིག་ཀང་མ་བལྟས་པར། ད་ལྟ་མེད། ར ས་ལ་ ཉ ་ཆ ག ཅེས་བཤད་དེ་རྩེད་མ ་མུ་མཐུད་རྩེས་པ་རེད།
11 ཕ་ཐུབ་བསན་དང་ཨ་མ་ཆ ས་སྒ ན་གཉིས་ནམ་རྒྱུན་དུ་ལག་ཐ གས་ཁ་པར་ལ་སྦར་དྲགས་ པའི་སྐྱོན་ཡ ད། ཉིན་གཅིག་བུ་ཤེས་རབ་ཀ ས། པ་ལགས་དང་ཨ་མ་ལགས། ས་མ་ ཡིན་ན། པ་ལགས་དང་ཨ་མ་ལགས་གཉིས་ཧ་ཧ་དང་ཧུ་ཧུ་ཞེས་བཞད་གད་ཀ ་སྐ ད་ སྣང་དྱོད་པ འི་ངང་ས ད་ཀ ་ཡ ད་པ། དེང་སང་ཁ་པར་མཉམ་དུ་རྩེད་མ ་རྩེ་བཞུགས་ཀ ་ འདུག་ག དེ་ནས་རྔན་པ་འདྲ་ཐ བ་ཀ ་ཡ ད་རེད་དམ། ཞེས་བཤད་པར། ཕ་ཐུབ་བསན་ ག ས། ད་ལྟ་ཁ ད་རང་གིས་མག ་འཚོས་ཀ ་མ་རེད། ཅེས་བཤད།
12 འགྱུར་འ གྲྱོ ས་དེས་ཁ མ་ཚང་དེའི་བདེ་སྡུག་དང་། ལྷག་པར་དུ་བུ་ཤེས་རབ་ཀ ་སེམས་ ཁམས་ལ་ཕ ག་ཐུག་འ གྲྱོ ་ཡི་ཡ ད་པའི་སེམས་ཚོར་བྱུང་བ་རེད། དེ་ནས་ཉིན་གཅིག་ བུ་མེད་པའི་ ས བས་ཤིག་ལ་ཕ་མ་གཉིས་ཀ ས་བུས་ཉེ་ཆར་བཤད་པའི་ ས ད་ཆ་དེ་ དྲན་གས ་བཏང་བས། བུས་བཤད་པའི་ ས ད་ཆ་དེ་ལ་བསམ་གཞིག་མ་བ ད་ཀ་མེད་ ཆགས་པ་རེད།
13 ཁ ་གཉིས་ཀ ་ཕྲུ་གུ་ད་ཆ་འཛིན་རིམ་ལྔ་པར་ས བ་སྦྱོང་བ ད་ཀ ་ཡ ད་པ་རེད། བུ་ཤེས་རབ་ ནི། དུས་རྒྱུན་ས བ་སྦྱོང་ལ་བརྩྱོན་འགྲུས་ཆེ་ཞིང་། རིག་པ་བཟང་བ། དགེ་རྒན་དང་རྒན་ པར་གུས་བཀུར་ཆེ་བ། ས བ་ཕྲུག་ཆེ་ཆུང་ཚང་མར་མཐུན་ལམ་བ ད་མཁས་པའི་ས བ་ ཕྲུག་ཅིག་རེད། བུ་ཤེས་རབ་ཀ ་རིག་ས བས་དང་ཡ་རབས་ཀ ་ཡ ན་ཏན་དེ་དག་ལ་དགེ་ རྒན་རྣམས་ཀ ས་བསགས་བར ད་དང་དགའ་མ ས་ཆེན་པ ་གནང་གི་ཡ ད་པ་རེད།
14 ཕ་མའི་བསམ་གཞིག་བ ད་མུར། ཉིན་གཅིག་ས བ་ཕྲུག་སུམ་ཅུ་ཡྱོད་པའི་བུ་ཤེས་རབ་ ཀ ་འཛིན་གྲྭར་བ ད་ཡིག་དགེ་རྒན་ག ས། གལ་ཏེ་ང་གཅིག་ཡིན་ན་དགའ་བ་ལ། ཞེས་ པའི་བར ད་གཞིའི་ཐ ག་ལ་རྩྱོམ་ཞིག་འབ ་རུ་བཅུག་པ་རེད། འཛིན་གྲྭའི་ཚོགས་ཐེངས་ གྲྱོལ་བ་དང་རྒན་ལགས་ཀ ས་ས བ་ཕྲུག་གི་རྩྱོམ་ཡིག་དེ་དག་ན ར་བཅ ས་བ ད་རྒྱུར་ལས་ ཤག་ལ་བསྣམས་ཕེབས་པ་རེད།
15 ལས་ཤག་ཏུ་འབྱོར་ར ས་སྐུ་ངལ་གས ་བ་དང་ལྷན་དུ་གས ལ་ཇ་ཞིག་མཆ ད་དེ། རྩྱོ མ་ཡིག་རྣམས་ན ར་བཅ ས་བ ད་འགྱོ ་བཙུགས། དེ་ནས་བུ་ཤེས་རབ་ཀ ་ རྩྱོ མ་ ཡིག་ས བས། དགེ་རྒན་ལགས་ཀ ས་བུ་ཤེས་རབ་ཀ ས་ རྩྱོ མ་ཡག་པ ་འབ ་ཡི་ ཡྱོ ད་པ་གཞིར་བཞག ཁ འི་འད ད་པ་ཅི་ཡིན་མཁ ན་འད ད་ཆེན་པ ་བྱུང་ནས་མུ་ མཐུད་ ལ གས་ཀ ག་གནང་བ་རེད།
16 བུ་ཤེས་རབ་ཀ ་རྩྱོམ་གཟིགས་པའི་སབས་སུ་རྒན་མིག་དམར་ལགས་སྤན་ཆབ་ཕྲུམ་ ཕྲུམ་ཤ ར་བ་རེད། གནས་སངས་དེ་རང་གི་བཟའ་ཟླས་མཐ ང་ནས། མིག་དམར། ག་ རེ་བས་ནས་མིག་ཆུ་གཏ ང་གི་ཡ ད། དེའི་ནང་ག་རེ་བ ས་འདུག ཅེས་དྲིས། བ ད་དགེ་ མིག་དམར་ལགས་ཀ ས་རང་གི་བཟའ་ཟླར། དེ་རིང་ས བ་ཕྲུག་རྣམས་ལ། གལ་ཏེ་ང་ གཅིག་ཡིན་ན་དགའ་བ་ལ། ཞེས་པའི་བར ད་གཞིའི་ཐ ག་ལ་རྩྱོམ་ཡིག་འབ ་བཅུག་ ཡིན། ས རང་དབང་མེད་པར་ཤབ་ཕྲུག་གཅིག་གི་སེམས་ཚོར་ཆེ་བའི་རྩྱོམ་འདི་བཀགས་པ་དང་ང་མིག་ཆུ་ར་སང་།ཞེས་བཤད།
17 བཟའ་ཟླ་སྒ ལ་མས། དེའི་ནང་ལ་མིག་ཆུ་ཤ ར་དགྱོས་པའི་གནས་ཚུལ་ག་རེ་བ ས་འདུག་ གམ། ཞེས་དྲིས་པར། རྒན་མིག་དམར་ལགས་ཀ ས། གས ན་ཨང་། ཞེས་གསུངས་ ཏེ། བུ་ཤེས་རབ་ཀ ་རྩྱོམ་ག ་འག ་བར ད། གལ་ཏེ་ང་ཕ་མའི་ལག་ཐ གས་ཁ་པར་ཡིན་ན་ དགའ་བ་ལ། ཞེས་པ་བཀགས་པས། རྒན་ལགས་ཀ ་བཟའ་ཟླ་ཅུང་ཡ་མཚན་དང་བཅས་ ཞིབ་ཕ་ཤེས་འད ད་བྱུང་ས ། རྩྱོམ་ཡིག་དེ་བསྐར་དུ་ཀ གས་དང་། ཞེས་བཤད་པ་རེད།
18 དེ་ནས་རྒན་ལགས་ཀ ས་ལགས་ཀ ག་གནང་བ། ངའི་ཕ་མ་གཉིས་ཀ ས་ང་ལ་དགའ་པ ་ ཞེ་དྲག་ཡྱོད། འ ན་ཀང་ཁ ང་གཉིས་ཀ ས་ལག་ཐ གས་ཁ་པར་ཉ ས་གནང་བ་ནས་བཟུང་། ང་ལས་ལག་ཐ གས་ཁ་པར་ལ་ཞེ་དྲག་དགའ་བ་གནང་གི་འདུག ཁ ང་གཉིས་ལག་ཐ གས་ ཁ་པར་ལ་དགའ་དྲགས་ནས། ང་ལ་ལྟ་སྐྱོང་གནང་རྒྱུ་ལྷྱོད་ཡངས་འགྲྱོ་ཡི་འདུག ངའི་ པ་ལགས་ལས་ཁུངས་ནས་སྐུ་ལས་ཁག་ནས་ཕེབས་དུས། ང་ལ་ཁ་ཡ་གནང་ཐབས་ མེད་ཀང་། ལག་ཐ གས་ཁ་པར་དང་མཉམ་དུ་འབར་ནས་བཞུགས་རྒྱུའི་དུས་ཚོད་དང་ ནུས་པ་འདུག ཅེས་དང་།
19 ད་དུང་མུ་མཐུད་དེ། ངའི་ཕ་མ་གཉིས་ཀ ས་ ཕག་ལས་གལ་ཆེན་པ ་ཞིག་གནང་བཞིན་ པའི་ ས བས་སུ་ཡང་། ལག་ཐ གས་ཁ་པར་ག ་ དྲིལ་བརྡ་ཐེངས་གཅིག་ཙམ་བཏང་བ་ དང་ཁ་པར་འགྱོག་གནང་གི་རེད། འ ན་ ཀ ང་ངའི་ཆེད་དུ་དེ་འདྲའི་ཡ་ལན་དང་དུས་ ཚོད་གཏྱོང་གནང་གི་མི་འདུག ང་ངུ་བཞིན་ཡ ད་ནའང་ཁ་ཡ་གནང་ཁག་པ ་ཡ ད། ཁ ང་ ཚོར་ལག་ཐ གས་ཁ་པར་ནང་གི་ རྩེ ད་མ ་ རྩེ ་ལ ང་ཡ ད་ ཀ ང་། ངའི་མཉམ་དུ་ རྩེ ད་མ ་ རྩེ ་ ལ ང་མེད། ཅེས་དང་།
20 ཡང་། ཕ་མ་གཉིས་ཀ ས་ལག་ཐ གས་ཁ་པར་ཐ ག་མི་གཞན་ཞིག་གི་ལྷན་དུ་བཀའ་མ ལ་ གནང་བའི་སབས་སུ། ང་ལ་སད་ཆ་གལ་ཆེན་པ ་ཞིག་བཤད་རྒྱུ་ཡ ད་ཀང་ཉན་འཇ ག་ གནང་གི་མ་རེད། དེ་འདྲ་ས ང་ཙང་། ང་ལག་ཐ གས་ཁ་པར་ཞིག་ཡིན་ན་དགའ་བ་ལ་ བསམ་ག ་འདུག དེ་ངའི་འད ད་པ་དང་རེ་བ་ཡིན། དེ་གྲུབ་ན་ཕ་མ་གཉིས་ཀ ་བརྩེ་བ་ཆ་ཚང་ ང་ལ་ཐ བ་ཀ ་རེད། དཀ ན་མཆ ག་མཁ ན། དེ་འགྲུབ་པར་ཤ ག ཅེས་བ ས་ཡ ད་པ་རེད།
21 དེ་ལྟར་བཀགས་པའི་ར ས་ལ་རྒན་མིག་དམར་ལགས་དང་བཟའ་ཟླ་གཉིས་ཀ་སར་བཞིན་ སྤན་ཆབ་ཤ ར་ཞིང་། བུ་ཤེས་རབ་ལ་ས ང་ར ་ཚད་མེད་སྐ ས་པ་རེད། དེ་ནས་དབུགས་ རིང་ཞིག་བཏང་ནས་རྒན་ལགས་བཟའ་ཚོ་གཉིས་ཀ ས་བུ་ཤེས་རབ་ཀ ་ཕ་མར་ཇི་ལྟར་ བཤད་དག ས་མིན་གྲྱོས་སྡུར་གང་འཚམས་བས་ར ས། ཉིན་ར ས་མར་རྩྱོམ་དེ་སུས་ བ ས་མིན་མ་བཤད་པར་བུ་ཤེས་རབ་ཀ ་ཕ་མ་གཉིས་ལ་ཀ ག་འཇུག་རྒྱུར་ཐག་བཅད།
22 ཉིན་ར ས་མ་དེ་རེས་གཟའ་ཉི་མ་རེད། རྒན་མིག་དམར་ལགས་བུ་ཤེས་རབ་ཀ ་ཁ མ་ ལ་ཕེབས་ཏེ། སྒྱོ་ དྲིལ་བརྡུངས་པ་དང་། བུ་ཤེས་རབ་ཀ ་ཕས་ སྒྱོ ་ཕ ་ས ། ཨ ། རྒན་ མིག་དམར་ལགས་རེད་འདུག་ག བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས། ཞེས་ཞུས། རྒན་ལགས་ ཀ ས་ ཀ ང་འཚམས་འ དྲི་གནང་ར ས། བུའི་པ་ལགས་ཀ ས་རྒན་ལགས་ནང་ལ་ཕེབས་ བསུ་ཞུས་པ་རེད།
23 ནང་དུ་ཕེབས་དུས་རྒན་ལགས་ཀ ས་བུའི་ཨ་མ་ལག་ཐ གས་ཁ་པར་ལ་འཐམ་བསད་ཡྱོད་ པ་གཟིགས། དེ་ནས་རྒན་ལགས་ལ་གས ལ་ཇ་ཞལ་ཏ ག་ཞུས་ཏེ་ཅི་འཕྱོས་མ ལ་འཕ ས་ གང་འཚམས་གནང་ར ས། ཕ་མ་གཉིས་ཀ ས་ཕྲུ་གུའི་སྱོབ་སྦྱོང་དང་ཀུན་སྤྱོད་ཐད་ལ་ བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར། རྒན་མིག་དམར་ལགས་ཀ ས། བུ་ཤེས་རབ་ལ་བཤད་དག ས་ པ་གཅིག་ཀང་མེད། ཁ ་རང་ཀུན་སྤྱོད་ཡག་པ ་ཡ ད་པ་མ་ཟད། ས བ་སྦྱོང་ལ་བརྩྱོན་ཞིང་ རིག་པ་ཡག་པ ་ཡ ད། ཅེས་བས ད་བསགས་བཏང་གནང་བ་རེད།
24 དེ་ནས་རྒན་ལགས་ཀ ས། དེང་སང་གི་ཕྲུ་གུ་ཚོ་ལ ་ན་ཆུང་ཆུང་ཡིན་ནའང་། ས ་མྱོ ་ ང་ཚོ་ནང་བཞིན་རེད་མི་འདུག་ག ཁ ་ཚོ་མག ་འཚོས་པ ་དང་ཚོར་བ་མྱུར་པ ་འདུག ཕ་མ་དང་རྒན་པ་ཚོས་ག་རེ་བ ད་མིན་ལམ་སང་ཤེས་ཀ ་འདུག་ལ། དེའི་ཐ ག་ནས་ ཁ ་ཚོར་ཚོར་བ་སྣ་ཚོགས་ཡ ང་གི་ཡ ད་པ་འདྲ། ཞེས་ས བ་ཕྲུག་སྤ འི་གནས་ ས ངས་ གསུངས་པ་རེད།
25 དེ་ར ས་རྒན་མིག་དམར་ལགས་ཀ ས། ངའི་འཛིན་གྲྭའི་ནང་ལའང་བུ་ཤེས་རབ་འདྲ་པ ་ ས བ་སྦྱོང་ཡག་པ ་བ ད་མཁན་འགའ་ཤས་ཡྱོད། ཁ་སང་ངས་ས བ་ཕྲུག་ཚོ་ལ་རྩྱོམ་ཞིག་ འབ ་བཅུག་པ་ཡིན། བུ་གཅིག་གིས་སེམས་ཚོར་ཆེན་པ འི་སྒྱོ་ནས་རྩྱོམ་ཡག་པ ་ཞིག་ བ ས་འདུག གཟིགས་ཨང་། ཞེས་གསུངས་ཏེ། དཔེ་ཁུག་ནས་དེབ་དེ་བཏ ན་ནས་རྩྱོམ་ དེ་བུ་ཤེས་རབ་ཀ ་ཕ་མ་གཉིས་ལ་བསན་གནང་བ་རེད།
26 བུ་ཤེས་རབ་ཀ ་ཕ་མ་གཉིས་ཀ ས་རྩྱོམ་དེ་ཀྱོག་རིམ་བཞིན་བུ་དེ་ལ་ས ང་ར ་ཆེ་རུ་ཆེ་ རུ་སྐ ས་པ་མ་ཟད། ཕྲུ་གུ་དེ་རང་ཉིད་ཀ ་བུ་ཤེས་རབ་ཡིན་སྲིད་པའི་ད གས་པའང་བྱུང་ བ་རེད། དེ་ནས་ཕ་ཐུབ་བསན་ག ས་རྒན་ལགས་ལ། རྩྱོམ་སེམས་པ་སྐྱོ་པ ་ཞིག་བ ས་ འདུག ས ང་ར ། དེ་སུས་བ ས་པ་རེད། ཅེས་དྲིས་པར། དེ་བུ་ཤེས་རབ་ཀ ་རྩྱོམ་རེད། ཅེས་གསུངས་མ་ཐག བུའི་ཕ་མ་གཉིས་བ ་འགྱོད་ཆེན་པ ་སྐ ས་ཏེ། རྒན་མིག་དམར་ ལགས་ལ་དག ངས་སེལ་ཞུས་པ་མ་ཟད། ད་ནས་བཟུང་ཕྲུ་གུའི་ལྟ་སྐྱོང་ཐད་ལ་འཐུས་ ཤ ར་མེད་པ་བ་རྒྱུའི་ཁས་ལེན་ཞུས་པ་རེད།
27 དེ་ནས་རྒན་མིག་དམར་ལགས་ཕ ར་ཕེབས་པའི་ར ས་ཙམ་ལ་བུ་ནང་ལ་ལ ག་ས བས། སབས་དེར་ཕ་མ་གཉིས་ཀ ས། བུ། ང་ཚོའི་ང ས་ནས་ད་ཕན་ལ་འཐུས་ཤྱོར་ཕ ན་པར་ དག ངས་དག་ཞུ་ཡི་ཡིན། ད་ནས་བཟུང་ང་ཚོས་ཁ ད་ལ་སར་ཆུང་ངུའི་སབས་ལས་ལྷག་ པའི་ལྟ་སྐྱོང་བ ད་ཀ ་ཡིན། ཞེས་བཤད་པས། བུ་ཤེས་རབ་ཅུང་ཧང་སང་བའི་མ ད་ལ། ཕ་མས་གནས་ཚུལ་ཞིབ་ཕ་བཤད་ནས་བུར་འཐམ་ས ། ཕ་མ་བུ་ཕྲུག་གསུམ་ག་མིག་ ཆུ་ཕྲུམ་ཕྲུམ་ཤ ར།
28 དུས་དེ་ནས་བཟུང་བུ་ཤེས་རབ་ལ་བསྐར་དུ་ཕ་མའི་བམས་བརྩེ་དང་ལྟ་སྐྱོང་བཟང་པ ་ ཐ བ་ས ། ཕ་མ་གཉིས་ཀ ་བུ་ཕྲུག་ཆགས་པ་སལ་པ་བཟང་པ ར་བསམས་ཤིང་། ཉིན་ གཅིག་ཁ ས། “ང་སར་ཡང་ཕ་མ་གཉིས་ཀ ་དགའ་མ ས་ཆེ་ཤ ས་ཆགས་པ་སེམས་གཏིང་ ནས་དགའ།” ཞེས་སར་ས ་ས འི་ཚོར་སྣང་གི་རྩྱོམ་བ ས་པའི་རྐ ན་ག ས་སར་ཡང་ཕ་མའི་ བམས་སྐྱོང་ཐ བ་ཚུལ་ག ་རྩྱོམ་ཞིག་བ ས་པ་དགེ་རྒན་དང་ཕ་མ་གཉིས་ཀ ས་མཐ ང་ས ། དགའ་ཚོར་ག ་མིག་ཆུ་རང་དབང་མེད་པར་ཤ ར་བ་རེད།། །།