སེམས་ཅན་གང་ཞིག་ལ་སོ་སོའི་གཟུགས་པོ་དང་མཉམ་པའི་ལེ་
ཡོད་པ་ཁེད་ཀི་ཤེས་སམ། ཁ་ོལ་ལེ་རིང་པོ་དེ་འདྲ་དགོས་དོན་གང་
ཡིན་ནམ། ལེ་རིང་པོ་དེ་ནི་གོག་གཟན་པེང་གོ་ལིན་ཟེར་བའི་སོག་ ཆགས་ཀི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁད་ཆོས་ལས་གཅིག་རེད།
འདི་ནི་གོག་གཟན་པེང་གོ་ལིན་ཆུང་ཆུང་ཞིག་གི་སྒྲུང་ཡིན། ཁོ་རང་
དགོང་དྲོའི་ཕི་པོ་ཞིག་ལ་ཟས་འཚོལ་དུ་འགོ་སྐབས་དཀའ་ངལ་ནང་ ལྷུང་བ་རེད།
ཁོས་དཀའ་ངལ་དེ་ལས་ཐར་བའི་ཐབས་ཤེས་གང་
ཞིག་བཏོན་ཡོད་དམ། ཁེད་ཀིས་ཤེས་འདོད་ན་སྒྲུང་འདི་ཀོགས།
ལྕེ་རིང་གིས་རང་གི་དགྲ་བོར་ མགོ་སོར་གཏོང་བ།
རོམ་པ་པོ། ཤཱར་མི་ལཱ་དིཨོ། Eklavya
རི་མོ་བ།
ནི་ལོ་ཧེར་ཝཱ་ཌི་ཡཱ།
བོད་སྒྱུར་བ། ཚེ་རིང་དཔལ་འཛོམས།
ལྕེ་རིང་གིས་རང་གི་དགྲ་བོར་མགོ་སོར་གཏོང་བ།
རྩོམ་པ་པྩོ། ཤཱར་མི་ལཱ་དིཨྩོ། རི་མྩོ་བ།
ནི་ལྩོ་ཧྥེར་ཝཱ་ཌི་ཡཱ།
བྩོད་སྒྱུར་བ། ཚེ་རིང་དཔལ་འཛོམས།
ཤྥེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀིས་དཔར་འགྥེམས་ཞུས།
རྩོ མ་པ་པྩོ། ཤཱར་མི་ལཱ་དི་ཨྩོ། རི་མྩོ་བ།
ནི་ལྩོ་ཧིར་ཝ་ཌི་ཡཱ།
བྩོད་སྒྱུར་བ། ཚེ་རིང་དཔལ་འཛོམས།
སྤི་ཁྱབ་འགན་འཁུར།
བསྩོད་ནམས་བཟང་པྩོ།
རྩོམ་སྒིག་འགན་འཁུར། ངག་དབང་བསྟན་འཛིན། ཞུ་དག
དགྥེ་འདུན་དྩོན་ཡྩོད།
Story: Sharmila Deo Illustrations: Niloufer Wadia Editing Team: Sucharita Dutta-Asane, Sujatha Padmanabhan, Tanya Majmudar Layout and Typesetting: Tanya Majmudar Text: Sharmila Deo, May 2018 Illustrations: Niloufer Wadia, May 2018
Tibetan edition first published by Department of Education, CTA, Dharamsala in 2020 Printed by Sherig Parkhang Trust, Delhi This Children’s story book translation is made possible by the support of the American people through the United States Agency for International Development (USAID). The contents of this book are the sole responsibilty of Department of Education, Central Tibetan Administration and do not necessarily reflect the views of USAID or the United States Government
ས་རུབ་པ་ཡིན་ནམ། ལྥེ་རིང་གིས་རང་གི་མིག་ཟུང་ཆུང་ཆུང་དྥེ་གདངས།
གྩོད་ཁྩོག་ཅུང་ཙམ་ལྩོགས་ཏྥེ་རང་གི་ཚང་ནས་ཕི་རུ་དྩོན་པ་རྥེད། ཉི་མ་ལར་བཞུད་ཚར་ འདུག དགྩོང་ཟས་ཟ་བའི་དུས་ཚོད་རན་སྩོང་། ཁྩོ་དགའ་པྩོའི་ངང་རང་གི་ཟས་དགའ་ཤྩོས་ གྩོག་མ་དཀར་པྩོ་འཚོལ་བར་ནགས་ཚལ་གི་ཕྩོགས་སུ་ཐྩོན།
ལྥེ་རིང་ནི་ཁྥེར་རྐྱང་དུ་སྩོད་རྒྱུར་དགའ་བའི་གྩོག་གཟན་པྥེང་གྩོ་ལིན་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ཡིན། ཁྩོ་ལ་གྩོགས་པྩོ་མང་པྩོ་མྥེད། སྥེམས་ཅན་ གཞན་རྣམས་ཀིས་ཁྩོའི་ཕིའི་གཟུགས་ལ་བརྥེན་ནས་འཕ་སྩོད་ཡང་ཡང་བྥེད་ཀི་ཡྩོད། སྩོགས་སག་མང་པྩོས་བཀབ་པའི་གཟུགས་པྩོ་དྥེ་ཁྱད་མཚར་ཞིག་མཐྩོང་གི་ཡྩོད།
ཁྩོ་ཚོས་ཁྩོའི་སྙུང་དབིབས་ཅན་གི་ཁ་དང་།
འྩོན་ཀང་ལྥེ་རིང་གིས་དྥེ་ལ་སྣང་བ་གང་ཡང་གཏྩོང་གི་མྥེད། ཁྩོས་གྩོག་མ་དཀར་པྩོ་འཚོལ་བར་ མཚན་གང་ཁུ་སིམ་སིམ་ངང་ཕར་མྱུལ་ཚུར་མྱུལ་བྥེད་ཀི་ཡྩོད།
འུག་པ་ངལ་གསྩོ་བཞིན་པའི་ཡལ་གའི་འྩོག་ཏུ་ལྥེ་རིང་འགྩོ་
སབས། འུག་པས། ཝ་ཡྥེ། སྩོགས་སག་པ། ག་རྥེ་བས་སྩོང་། ཞྥེས་
དིས། ཡལ་ག་དྥེ་ནི་ཕི་དྩོ་འུག་པས་ཙི་ཙི་འཚོལ་སབས་དང་། དཀར་ལ་ འཇམ་པའི་གཤྩོག་པ་ལ་རང་གི་མཆུ་ཏྩོ་བིལ་སབས་ཀི་སྩོད་ས་རྥེད།
རྨ་བས་བཀྲག་མདངས་ལྡན་པའི་སྒྩོ་གུར་འབུབས་བཞིན་པའི་སབས། ལྥེ་རིང་ མཐྩོང་བས། ཁྩོའི་མཇུག་མའི་སྒང་ལའང་སྩོགས་སག་འདུག དྥེ་འདའི་མདྩོག་ངན་ པ་ལ་ཨང་། ཟྥེར། ལྥེ་རིང་རྨ་བའི་ཉྥེ་འགམ་དུ་སྥེབས་སབས། རྨ་བས་སད་ཅྩོར་ བརྒྱབ་སྟྥེ་འཕུར་ཕིན།
དྥེ་ནས་ཡར་ཙམ་ཕིན་པ་ན། ཤིང་སྩོང་འྩོག་ཏུ་ཁྱི་སྤང་ཞིག་གིས་བསད་མ་ཐག་
པའི་རི་བྩོང་ཞིག་ཟ་བཞིན་པ་མཐྩོང་། ཁྱི་སྤང་དྥེས། ཧི་་་ ཧི་་་ ཧི་་་ སྩོ་མྥེད་ མཁན་དྥེ་ཡང་འགྩོ་བཞིན་འདུག ཅྥེས་བརྙས་བརྩོས།
ལྥེ་རིང་དགྩོད་ཙམ་བས། ཁྩོ་ལ་སྩོ་མྥེད་པ་དྥེ་དངྩོས་གནས་རྥེད། འྩོན་ཀང་སྥེམས་ཅན་གཞན་པས་ཁྩོའི་འབར་ཚི་ཅན་གི་ལྥེའི་ནུས་པ་
གང་འད་ཡྩོད་མྥེད་ཤྥེས་ཀི་མྥེད། ཁྩོའི་ལྥེ་དྥེ་ཧ་ཅང་རིང་པྩོ་ཡྩོད་པས། གྩོག་མ་དཀར་པྩོའི་ཚང་གི་གཏིང་ལ་བརྐྱངས་ནས། གྩོག་མ་མང་ པྩོ་འཛིན་ཐུབ་ཀི་ཡྩོད། ཁྩོས་ཐྥེངས་གཅིག་ལ་གྩོག་མ་མང་པྩོ་དྥེ་འད་འཛིན་ཐུབ་ན། སྩོ་དགྩོས་དྩོན་ག་ལ་ཡྩོད།
ཁྩོས་ཁ་ལག་གི་སྩོར་བསམ་བྩོ་གཏྩོང་
སབས། གྩོད་ཁྩོག་དྥེ་བས་མང་བ་ལྩོགས། ཁྩོ་ཀྲྩོང་ངྥེར་ལངས་ཏྥེ།
ཕར་ཚུར་དི་མ་
སྣྩོམ། ཨྩོ་་་ གཞི་ནས་རག་སྩོང་། ཁྩོས་
གྩོག་མཁར་མ་མཐྩོང་ན་ཡང་། གྩོག་མའི་
དི་མ་ཁ་བས། དྥེའ་ི ཕྩོགས་སུ་བྥེལ་སྟབས་ ཀིས་ཕིན།
གྩོག་མཁར་འགམ་ན་དུག་སྦྲུལ་གདྥེངས་ཀ་ཅན་ཞིག་ཡྩོད་པ་དྥེས་མགྩོ་བྩོ་བསྣར་ཏྥེ་སུ་ཞིག་སྥེབས་མིན་བལས།
ཁྩོས་སྣ་གདྩོང་རིང་
བའི་སྥེམས་ཅན་ཁྱད་མཚར་པྩོ་ཞིག་གིས་དི་མ་སྣྩོམ་བཞིན་པ་མཐྩོང་བས། དྥེ་མུར་ཁུ་སིམ་མྥེར་ནུར་བཞིན་ཚང་དུ་ལྩོག་ཕིན།
ལྥེ་རིང་གིས་ནམ་རྒྱུན་སྟྩོབས་ཤུགས་ཆྥེ་བའི་སྥེར་མྩོས་གྩོག་མཁར་སྩོག་གི་ཡྩོད་ཀང་། དྥེ་རིང་ཁྩོས་མ་འད་བ་ཞིག་བྥེད་འདྩོད་སྐྥེས་
པ་རྥེད། ངས་གྩོག་་མཁར་མ་བཤིག་པར་ལྥེས་ཇི་ཙམ་སྩོབ་ཐུབ་མིན་ལ་ཡི་ཡིན། དྥེ་ལར་རང་གི་སྣ་གདྩོང་ཨི་ཁུང་ཞིག་གི་ནང་བཅུག་
ཐབས་བས་པ་རྥེད། ཨི་ཁུང་དྥེ་ཧ་ཅང་ཆུང་།
ཁྩོ་ཨི་ཁུང་གཞན་ཞིག་ཡྩོད་སར་ཕིན་ཏྥེ། ཨི་ཁུང་འདི་ཡང་ཆུང་དགས་འདུག གལ་སིད་ངས་ཤུགས་ཏྩོག་ཙམ་བརྒྱབ་ན་ཤྩོང་སིད། ཁྩོས་
ཨི་ཁུང་ནང་ད་དུང་མགྩོ་ཤུགས་ཀིས་བརྒྱུས་པ་རྥེད། ཨ་དགའ་བ་ལ། ཁྩོས་ལྥེའི་སྟྥེང་གྩོག་མ་མང་པྩོ་འབར་བ་ཚོར། དྥེ་ལར་གྩོག་མར་
ལྩོངས་སྤྩོད་བཞིན་མགྩོ་བྩོ་གྩོག་མཁར་གི་གཏིང་རིང་སར་བཅུག
ཡུད་ཙམ་རྥེས་གྩོད་ཁྩོག་རྒྱགས་ཡྩོད་པ་ཚོར། ད་ཆ་ཁྩོ་ངལ་གསྩོ་དགྩོས་པས་མགྩོ་བྩོ་
ཕིར་འདྩོན་ཐབས་བས། ཨ་ཁ། ཁྩོའི་མགྩོ་གྩོག་ཚང་ནང་འཁར་བ་རྥེད། ཁྩོས་ཤུགས་ ཆྥེ་ཙམ་བརྒྱབ་སྟྥེ་འཐྥེན། ད་འགིག་མ་སྩོང་། ངས་ག་རྥེ་བྥེད་དགྩོས་སམ། འདི་ནས་
ག་འད་འཐྩོན་དགྩོས་སམ། ཁྩོ་དངངས་སྐྲག་སྐྥེས་ཏྥེ། རྩོགས་པ་གནང་དང་། རྩོགས་ པ་གནང་དང་། བཞུགས་མཁན་ཨྥེ་ཡྩོད་ན། ཞྥེས་སད་ཅྩོར་བརྒྱབ།
ཁྩོས་གཤྩོག་པ་རྥེབ་པའི་སྒ་ཞིག་ཐྩོས་ཀང་། དྥེ་མ་བསད་པར་ཉྥེ་འགམ་ནས་འཕུར་ཕིན།
ཧྩོབ་་་ ཧྩོབ་་་ ཅྥེས། སྥེམས་ཅན་ཞིག་ལྩོ་མ་སམ་པྩོའི་སྟྥེང་ཕིན་པའི་སྒ་ཐྩོས་ཀང་། གྩོམ་སྒ་དྥེའང་རིམ་བཞིན་ཡལ།
ལྥེ་རིང་གི་རྥེ་བ་ཡྩོངས་སུ་ཟད། ཤིག་འཚོལ་དགྩོས་ཀི་ཡྩོད།
ཁྩོས་མགྩོགས་པྩོ་ཐབས་ཤྥེས་
དཀའ་ངལ་འཕྲད་སབས་སྥེམས་
ལྩོད་ལ་འབབ་དགྩོས་ཞྥེས་པའི་ཨ་མའི་བསབ་བ་དྥེ་དན། འདི་ནས་
མར་འཐྩོན་པའི་ལམ་ཞིག་བརྙྥེད་ཀི་རྥེད། ངས་མུ་མཐུད་ཐབས་ ཤྥེས་བྥེད་ཀི་ཡིན། ཞྥེས་བྩོ་ཁྩོག་ཆྥེན་པྩོས་བསམ་བྩོ་བཏང་།
ཁྩོས་སྥེར་མྩོས་འབད་དྥེ་གྩོག་མཁར་བཤིག་རྒྱུར་འབད་བརྩོན་
བས་ཀང་། ས་ཐར་ཐྩོར་ཙམ་གྩོག་པ་ཙམ་ལས་དྥེ་མ་ཞིག དྥེ་ནས་
ཁྩོས་ས་སྩོབ་སྩོབ་མ་ཆགས་བར་དུ་མགྩོས་ཕར་ཚུར་འབུད་རྒྱག་
བཏང་བ་རྥེད།
མཐར་ས་རྩོག་ཆྥེན་པྩོ་ཞིག་ལྷུང་ནས་ཁྩོའི་
མགྩོ་གྩོག་ཚང་ནས་ཐར་བ་རྥེད། ཨ་ཡྩོ།
ད་ནས་བཟུང་ངས་ནམ་ཡང་འདི་འད་བྥེད་ ཀི་མིན། དྩོ་དགྩོང་ཁྩོས་རྒྱགས་ཚད་ཟ་རྒྱུ་
བྱུང་ཡྩོད་སྟབས་རང་ཚང་ལ་ལྩོག་པ་རྥེད། འྩོན་ཀང་ཁྩོས་གདྩོང་ལྥེན་བྥེད་དགྩོས་པ་ ད་དུང་མཇུག་སྒིལ་མྥེད།
གྩོ་བུར་དུ་ནགས་ཚལ་གི་ལིང་འཇགས་ཡྩོངས་སུ་དཀྲྩོགས་པ་རྥེད། སབས་དྥེར་སྤྲའི་ཚོ་ཁག་གིས་ཉྥེན་བར་གཏྩོང་ཞིང་། བ་བིའུ་འད་མིན་གི་སད་ཅྩོར་བར་སྣང་ཁྥེངས་པ་མ་ཟད། ཤ་ཁྱུས་ལྩོ་མ་དང་ཐལ་རྡུལ་འཚུབ་བྥེ་བྩོས་འགྩོ་བཞིན་ཡྩོད།
ག་རྥེ་བྱུང་བ་ཡིན་ནམ། ལྥེ་རིང་ཞྥེད་སྣང་སྐྥེས་ཏྥེ་ཁྩོ་ཡང་མཉམ་དུ་བྩོས་པ་རྥེད།
འོན་ཀྱང་དེ་དུས་རྦད་དེ་འཕྱི་དྲགས་པ་རེད།
ག་ཡོང་འདི་ཡོང་མ་ཤེས་པའི་གཟིག་ཅིག་གློ་བུར་དུ་ཐོན་ནས་ཁོའི་མདུན་དུ་ལངས་ནས་བསྡད་ཡོད། ལྕེ་རིང་ཞེད་ཐག་ཆོད་དེ་འདར་སིག་བརྒྱབ།
སབས་དྥེ ར ་ནགས་ཚལ་ཡྩོ ང ས་རྩོ ག ས་འཇམ་
ཐིང་ངྥེར་གྱུར། ཤ་བས་ཤིང་སྩོང་རྒྱབ་ནས་ཡིབ་ལ་བས་
པ་དང་། འུག་པས་ཡལ་གའི་སྟྥེང་ནས་མར་བལས། དུག་སྦྲུལ་
གདྥེངས་ཀ་ཅན་སྩོང་པྩོར་འཁྱུད། རྨ་བས་ཁུ་སིམ་མྥེར་རྩྭ་གསྥེང་
དུ་ཡིབ་ནས་བསད། ཁྱི་སྤང་གིས་ཐག་རིང་ནས་ཅྥེར་ཏྥེ་བསད་པ་ དང་། སྥེམས་ཅན་ཚང་མས་ག་རྥེ་བྱུང་མིན་བལས་ནས་བསད།
གཟིག་གིས་ཁྩོ་ལ་སྥེར་འབད་རྒྱག་པར་བརམས་པ་ན། ལྥེ་ རིང་མཐྩོང་རྒྱུ་མྥེད་པར་གྱུར་པ་རྥེད། གཟིག་མགྩོ་འཐྩོམས་
ནས་ཕར་ཚུར་འཚོལ་སབས། པྩོ་ལྩོ་རྒྱ་སྨུག་ཅིག་མཐྩོང་།
འདི་མིག་འཕྲུལ་བསྟན་པ་ཡིན་ནམ།
ཁྩོས་གྩོག་གཟན་མ་བརྙྥེད་པས་པྩོ་ལྩོ་ཡྩོད་སར་ཕིན། པྩོ་ལྩོ་འདི་མ་འད་བ་ཞིག་འདུག ཅྥེས་བསམ་པ་རྥེད། འདི་སྩོགས་སག་གིས་
ཁྥེངས་འདུག ག་རྥེ། སྩོགས་སག་་་ འདི་པྩོ་ལྩོ་རྥེད་མི་འདུག གཡྩོ་སྒྱུ་ཅན་འདི། རིལ་རིལ་དུ་བསྒིལ་བའི་སྩོག་ཆགས་ཤིག་རྥེད་འདུག
འདི་ཇི་ལར་འདུལ་དགྩོས་མིན་ངས་ཤྥེས་ཀི་ཡྩོད། དྥེ་ལས་ས་པྩོ་རྥེད། གཟིག་ལ་སྥེམས་ཅན་གང་ ཡིན་ལས་ས་པྩོར་ཟ་ཐུབ་པའི་མཆྥེ་བ་རྣྩོན་པྩོ་ཡྩོད། ཁྩོས་ཁ་ཆྥེན་པྩོ་གདངས།
ཧྩོག་་་ ཁྩོའི་མཆྥེ་བས་གྩོག་གཟན་གི་སྩོགས་སག་ལ་གནྩོད་པ་ཅི་ཡང་བྥེད་མ་ཐུབ་པར། ཨ་ར་ར་་་ ངའི་སྩོ། ཞྥེས་སད་ངན་ཤྩོར།
གཟིག་དྥེས། ཐྲག་་་ ཅྥེས་པྩོ་ལྩོ་དྥེར་སྥེར་འབད་ཤུགས་ཆྥེན་པྩོ་
ཞིག་བརྒྱབ་ནས། ཁ་འབྥེད་ཐབས་བས་ཀང་ཕྥེ་མ་ཐུབ། ཁྩོ་པྩོ་ལྩོ་དྥེར་སྩོར་བ་ཐྥེངས་འགའ་ཤས་བརྒྱབ་པ་རྥེད།
དྥེ ་ ནས་ཁྩོ ་ ལ་ཅི ་ བྥེ ད ་འདི ་ བྥེ ད ་
མྥེད་པར་སྥེམས་ཅན་ཁྱད་མཚར་ པྩོ་དྥེར་བལས་ནས་བསད།
པྩོ་ལྩོ་དྥེ་འགུལ་བསྐྩོད་ཅི་ཡང་མྥེད་པར་རང་སྩོར་བསད།
མཐར་གཟིག་གིས་སྥེམས་ཅན་དྥེར་ཁ་གཏད་དྥེ་ངར་སྒ་ཆྥེན་པྩོ་ཞིག་བསྒགས།
ཁྱྩོད་ཞྥེད་ནས་བ་ཁྱྥེར་གི་རྥེད། ཟྥེར།
འྩོན་ཀང་དྥེ་ལས་ལྡྩོག་སྟྥེ། ཚིརརར་་་ ཞྥེས་པྩོ་ལྩོ་དྥེ་ཡིས་དི་ངན་པ་ཁ་བའི་གཤྥེར་ཁུ་
ཞིག་གྩོད་པ་རྥེད།
ཕྥེ་་་ དྥེ་འདའི་ཛོར་བ་ལ་་་ དི་ངན་དྥེ་ཡིས་གཟིག་ཕིར་ འཐྥེན་བྥེད་དགྩོས་བྱུང་བ་རྥེད། ཁྩོས་དི་ངན་དྥེར་མ་བཟྩོད་ པར་ལྩོག་ཕིན།
གཟིག་ཕིན་པའི་རྥེས་ལྥེ་རིང་གིས་གཅུས་རིལ་ག་
ལྥེར་བཤིགས་པ་རྥེད། དྥེ་ནས་སྥེམས་ཅན་རྣམས་
ཡིབ་ས་ནས་ཕིར་དྩོན་ཏྥེ་ཁྩོའི་ཉྥེ་འགམ་དུ་སྥེབས། ཁྱི་སྤང་གིས་གད་མྩོ་དགྩོད་བཞིན། ལྥེ་རིང་། དྥེ་
འདའི་དི་མ་ངར་བ་ལ་་་ དྥེས་ཏན་ཏན་ཁྱྥེད་ཀི་ སྩོག་བསྐབས་ཡྩོད་རྥེད། ཟྥེར།
ཡང་འུག་པས། དྥེ་མ་ཟད། ཁྱྥེད་རང་པྩོ་ལྩོ་ལ་སྒིལ་རྒྱུ་དན་
པ་དྥེ་ཐབས་ཤྥེས་བཟང་པྩོ་ཞིག་རྥེད། གཟིག་ལ་བྥེད་རྒྱུ་གང་ ཡང་བྱུང་མ་སྩོང་། ཞྥེས་ལབ།
དུག་སྦྲུལ་གདྥེངས་ཀ་ཅན་གིས།
ཁྩོའི་ཁྲབ་དྥེ་ཡག་པ་ལ་
ཨང་། གལ་སིད་ངའི་ཤུན་པགས་ཀང་དྥེ་ནང་བཞིན་ཡྩོད་ན། ནྥེའུ་ལྥེ་ལ་སྩོབ་གསྩོ་ཡག་པྩོ་ཞིག་སྤྲྩོད་ཐག་ཆྩོད་ཡིན། ཞྥེས་ བསམས།
རྨ་བྱས་རང་ཉིད་ལྕེ་རིང་ནང་བཞིན་གཟུགས་སྒྲིལ་ ཐབས་ཀྱི་བསམ་བློ་བཏང་ཡང་། ཁོའི་སྒྲོ་མདོངས་ རིང་པོ་དེ་ཇི་ལྟར་སྒྲིལ་ཐུབ་བམ།
སྥེམས་ཅན་ཚང་མས་ལྥེ་རིང་ལ་མུ་མཐུད་བསགས་བརྩོད་བས་ཀང་། དྥེས་ཁྩོ་ལ་ཁྱད་པར་གང་ཡང་བཟྩོ་མི་སིད། དྥེ་མུར་མདུན་དུ་ བསྐྩོད་ནས་མུན་ནག་ནང་ཡལ་ཕིན། དཀའ་ཚེགས་ཆུང་ངུ་དྥེས་ཁྩོ་བསྐར་དུ་ལྩོགས་བཅུག་པ་དང་། ཁྩོའི་སྥེམས་ནང་བསམ་རྒྱུ་གཅིག་ རང་ཡྩོད་པ་ནི་ཟས་ཞིམ་པྩོ་གྩོག་མ་དཀར་པྩོ་དྥེ་ཚོ་ཡིན།
གྩོག་གཟན་པྥེང་གྩོ་ལིན་གི་སྩོར།
གྩོག་གཟན་པྥེང་གྩོ་ལིན་ཞྥེས་པ་མཱ་ལྥེ་ཤི་ཡའི་ཐ་སད་པྥེང་
གུ་ལུང་། ཞྥེས་པ་ཟུར་ཆག་པ་ཞིག་རྥེད། དྩོན་ནི་གང་ཞིག་ སྒིལ་བ་ལ་ཟྥེར་གི་ཡྩོད། ད་ཆ་ཁྱྥེད་ཚོས་སྒྲུང་འདི་བཀླགས་
ནས་ཁྩོ་ཚོས་སྒིལ་དགྩོས་དྩོན་གང་ཡིན་པ་ཤྥེས་ཡྩོད་ཀི་
རྥེད། གྩོག་གཟན་པྥེང་གྩོ་ལིན་ནི་སྩོགས་སག་གིས་བཀབ་
པའི་འྩོ་འཐུང་སྩོག་ཆགས་གས་ཀི་གཅིག་རྥེད། སྩོགས་སག་ ནི་ང་ཚོའི་སྥེན་མྩོའི་འགྲུབ་བྥེད་ཀི་རྒྱུ་དང་གཅིག་པ་རྥེད།
Amit B Dutta/Sanctuary Photo Library
སྩོ ག ་ཆགས་གཞན་གི ་ གནྩོ ད ་འཚེ ་ བྥེ ད ་སབས་ཁྩོ ་ ཚོ ས ་
ཐབས་ལམ་འད་མིན་གིས་རང་ཉིད་སྲུང་སྐྩོབ་བྥེད་ཀི་ཡྩོད། ཁྩོ ་ ཚོ ས ་གཟུགས་པྩོ ་ སྒི ལ ་རྒྱུ་ལས་གཞན་མཇུག་མས་ གཞུས་པ་དང་། བཤང་ལམ་ཟུར་གི་དམིགས་བསལ་རྨྥེན་ བུ་ནས་དི་མ་ངན་པའི་གཤྥེར་ཁུ་ཞིག་གཏྩོང་གི་ཡྩོད།
གྩོག་གཟན་པྥེང་གྩོ་ལིན་ཕལ་ཆྥེ་བ་མཚན་མྩོ་རྒྱུ་བ་དང་། མཚན་ལ་གྲུང་ཤ་དྩོད་པྩོ་ཡྩོད། ཁ་ཤས་ཤིང་སྩོང་སྟྥེང་ལ་ གནས་ཀང་། ཕལ་ཆྥེ་བ་རང་གིས་བྲུས་པའི་ས་ཁུང་ནང་ Vedant Thite/Sanctuary Photo Library
སྩོད་ཀི་ཡྩོད།
གྩོག་གཟན་པྥེང་གྩོ་ལིན་ཕྩོ་མྩོ་གཉིས་ལྩོ་གཅིག་ནང་ཐྥེངས་
རྥེ་འདུས་ཀི་ཡྩོད་པ་དང་། མྩོ་དྥེ་ཡིས་ཕྲུ་གུ་པྥེང་གྩོ་པཱབ་(Pangopup) ཅྥེས་པ་སྐྥེས་ཀི་ཡྩོད། མིང་འདི་སིང་རྥེ་པྩོ་ཞིག་མི་འདུག་གམ། ཕྲུ་གུ་ ཨ་མས་ལྩོ་གཉིས་མ་ཟིན་བར་ལ་སྐྩོང་བྥེད་ཀི་ཡྩོད། སབས་རྥེར་ཨ་མས་ཕྲུ་གུ་མཇུག་མའི་སྟྥེང་ལ་བསྐྩོན་ནས་ཁྲིད་པ་དང་། ཉྥེན་ཁ་ཡྩོད་པ་ཤྥེས་
དུས། ཕྲུ་གུར་སྒིལ་ནས་སྲུང་སྐྩོབ་བྥེད་ཀི་ཡྩོད།
གྩོག་གཟན་པྥེང་གྩོ་ལིན་ལ་འབར་ཚི་ཅན་གི་ལྥེ་ཧ་ཅང་རིང་པྩོ་ཞིག་ཡྩོད་པས།
དྥེ་མར་བསྣར་སབས་རང་གི་གཟུགས་པྩོ་ལས་རིང་བ་མ་ཟད།
སྥེམས་ཅན་གཞན་འཇུ་བཟུང་བྥེད་པར་ལྥེ་དྥེ་བྥེད་སྤྩོད་བྥེད་ཀི་ཡྩོད། ཁྩོའི་ཟས་སུ་གྩོག་མ་དཀར་ནག་ཟ་བ་དང་། སབས་རྥེར་འབུ་སིན་གཞན་གི་
སྒྩོ་ང་དང་། ཚང་འབུ་ཡང་ཟ་ཡི་ཡྩོད། ཤྥེས་ཚོད་ལ་གྩོག་གཟན་པྥེང་གྩོ་ལིན་གིས་ལྩོ་གཅིག་གི་ནང་འབུ་སིན་ས་ཡ་བདུན་ཅུ་ལག་ཟ་ཡི་ཡྩོདཀང་། ཁྩོ་ཚོ་ཏྩོག་ཙམ་གཏམ་འདྩོད་ཅན་ཞིག་ཡིན་པས་འབུ་སིན་རིགས་རྥེ་གཉིས་ལས་ཟ་ཡི་མྥེད། དྥེ་ནི་ང་ཚོ་ཁག་ཅིག་གིས་སྩོ་སྩོ་དགའ་ཤྩོས་ཀི་ཚལ་ དྥེ་ཟ་བ་ལས། ཚལ་འད་མིན་མི་ཟ་བ་ནང་བཞིན་རྥེད།
ཁྱྥེད་ཀི་ཕ་མས། ཁ་ལག་ཟ་སབས་ལྡད་ཡག་པྩོ་རྒྱག་དགྩོས་པ་གསུངས་ཡྩོད་ངྥེས། ལྡད་ཡག་པྩོ་བརྒྱབ་ན་ལས་ས་པྩོ་འཇུ་ཐུབ་ཀི་ཡྩོད། འྩོན་ཀང་ གྩོག་གཟན་ལ་སྩོ་མྥེད་སྟབས་ལྡད་རྒྱག་མི་ཐུབ་པས། ཟས་ཞིབ་མྩོར་གཏྩོང་ཆྥེད་ཁ་ལག་མཉམ་དུ་རྩོ་ཕྥེ་དང་བྥེ་མ་ཁྱུར་མིད་གཏྩོང་གི་ཡྩོད། སའི་གྩོ་ལའི་ཐྩོག་གྩོག་གཟན་པྥེང་གྩོ་ལིན་རིགས་མི་འད་བ་བརྒྱད་ཡྩོད།
རྒྱ་གར་ནང་རྒྱ་གར་གི་གྩོག་གཟན་དང་རྒྱ་ནག་གི་གྩོག་གཟན་རིགས་ མཐྩོང་རྒྱུ་ཡྩོད།
ཡིད་སྐྩོ་དགྩོས་པ་ཞིག་ལ་མི་ཚོས་གྩོག་གཟན་པྥེང་གྩོ་ ལིན་གི་ཤ་དང་། པགས་པ། སྩོགས་སག་སྩོགས་ཀི་ ཆྥེད་དུ་གསྩོད་ཀི་ཡྩོད་སྟབས།
དྥེ་ནི་སྟྩོང་ལ་ཉྥེ་བའི་
སྩོག་ཆགས་ཤིག་ཆགས་ཡྩོད། རི་སྐྥེས་སྩོག་ཆགས་
སྲུང་སྐྩོ བ ་ཆྥེ ད ་གཞུང་དང་ཚོ ག ས་སྥེ ་ མང་པྩོ ས ་འབད་ Ansar Khan/Sanctuary Photo Library
བརྩོན་བྥེད་མུས་ཡིན།
དེབ་འདིའི་རོམ་པ་པོ་ཤཱར་མི་ལཱ་དི་ཨོ་ (Sharmila Deo) ཆུང་དུས་ནས་རི་སྐེས་སྐེ་དངོས་ལ་ཡིད་
སོན་བེད་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། རང་ཉིད་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་ལ་སྤོ་སྣང་ཡོད་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་ བརོད་ཀི་ཡོད། མོས་རང་གི་བཟའ་ཟླ་ལྷན་དུ་ཕྲུ་གུ་འགའ་ཤས་རིའི་སྒང་ལ་ཁིད་ནས་ཞག་སོད་སོགས་
བེད་ཀི་ཡོད། མོས་རོམ་ཡིག་སྣ་མང་སེལ་བ་མ་ཟད། མི་གཞན་དང་མཉམ་འབེལ་གིས་དེབ་གངས་
གསུམ་བརམས་ཡོད། དེ་བཞིན་དུས་དེབ་དང་། ཚགས་ཤོག་སེང་ལའང་སྒྲུང་ཐུང་མང་པོ་བཏོན་ཡོད།
མོ་རང་དུས་ཚོད་སོང་པ་ནམ་ཡིན་ལ་ཀཱལ་པྭ་རིཀྵ་ (Kalpavriksh) དང་། པཱ་རི་སཱར་(Parisar)
ཞེས་པའི་སྤི་དམངས་ཚོགས་སེའི་སྒིག་འཛུགས་གཉིས་ནང་ཞོར་ལས་གནང་གི་ཡོད། མོས་མཱཧཱ་རཱཤ་
ཏྲཱའི་ (Maharashtra) མངའ་སེའི་བི་མཱ་ཤཱན་ཀཱར་རི་དྭགས་ཚལ་ (Bhimashankar Wildlife
Sanctuary)
གི་སོབ་གྲྭ་བཞིའི་ནང་རི་སྐེས་སོག་ཆགས་སྲུང་སྐོབ་ཀི་གོ་རོགས་ལས་འགུལ་
བརམས་གནང་བ་དང་། ལ་དྭགས་ཀི་སོབ་གྲྭ་གཅིག་ལའང་དེ་ལྟར་རྒྱབ་སྐོར་གནང་ཡོད།
དེབ་འདིའི་རི་མོ་བ་ནི་ནི་ལོ་ཧེར་ཝཱ་ཌི་ཡཱ་ (Niloufar Wadia) ཡིས་ལོ་ངོ་ ༢༠ ལྷག་རིང་འཆར་ འགོད་པ་དང་བརྡ་ཁབ་ཇུས་འགོད་པ། སྒྱུ་རལ་འགན་འཛིན་སོགས་ཀི་ཕག་ལས་གནང་། དེ་ནས་
ལས་འཁྱུར་བས་རེས་རང་གི་དགའ་ཕོགས་གཙོ་བོ་རི་མོ་འབི་བའི་ལམ་བུར་ཞུགས། ཕི་ལོ་ ༢༠༡༦ ལོར་པྲ་ཐམ་དཔེ་ཚོགས་ཀིས་བིས་པའི་དཔེ་དེབ་འགན་བསྡུར་གོ་སྒིག་ཞུས་པའི་ནང་འཛུལ་ཞུགས་
བས། དེ་ནས་བཟུང་བིས་པའི་དཔེ་དེབ་བཅུ་ལྷག་གི་རི་མོ་བིས་ཤིང་། ད་དུང་མུ་མཐུད་ནས་ལས་ཀ་
འདི་རང་རྒྱུན་རིང་བེད་ཐུབ་པའི་འབད་བརོན་བེད་ཀི་ཡོད། མོས་ཞ་སྨྱུག་དང་། སྣུམ་ཚོན། ཆུ་ཚོན། གོག་ཆས་ཚོན་རིས་སོགས་ཀིས་རི་མོ་དང་ཇུས་འགོད་སྣ་ཚོགས་བེད་ཀི་ཡོད།
སེམས་ཅན་གང་ཞིག་ལ་སོ་སོའི་གཟུགས་པོ་དང་མཉམ་པའི་ལེ་
ཡོད་པ་ཁེད་ཀི་ཤེས་སམ། ཁ་ོལ་ལེ་རིང་པོ་དེ་འདྲ་དགོས་དོན་གང་
ཡིན་ནམ། ལེ་རིང་པོ་དེ་ནི་གོག་གཟན་པེང་གོ་ལིན་ཟེར་བའི་སོག་ ཆགས་ཀི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁད་ཆོས་ལས་གཅིག་རེད།
འདི་ནི་གོག་གཟན་པེང་གོ་ལིན་ཆུང་ཆུང་ཞིག་གི་སྒྲུང་ཡིན། ཁོ་རང་
དགོང་དྲོའི་ཕི་པོ་ཞིག་ལ་ཟས་འཚོལ་དུ་འགོ་སྐབས་དཀའ་ངལ་ནང་ ལྷུང་བ་རེད།
ཁོས་དཀའ་ངལ་དེ་ལས་ཐར་བའི་ཐབས་ཤེས་གང་
ཞིག་བཏོན་ཡོད་དམ། ཁེད་ཀིས་ཤེས་འདོད་ན་སྒྲུང་འདི་ཀོགས།
ལྕེ་རིང་གིས་རང་གི་དགྲ་བོར་ མགོ་སོར་གཏོང་བ།
རོམ་པ་པོ། ཤཱར་མི་ལཱ་དིཨོ། Eklavya
རི་མོ་བ།
ནི་ལོ་ཧེར་ཝཱ་ཌི་ཡཱ།
བོད་སྒྱུར་བ། ཚེ་རིང་དཔལ་འཛོམས།