371 76 93
AYLIK AKTÜALİTE ve YAŞAM DERGİSİ
KASIM 2019 - YIL: 10 - SAYI: 99
Bahçeşehir Mobilyacılar Sitesi
Sayfa 30
0212 672 46 91
Sayfa 40
Sayfa 50
Sayfa 44
0532
‘DE NELER VAR?
EDİ TÖR ,ün Notu
Bir yılı 20 güne sığdırıyorum:) Yeni bir Kasım sayımızdan hatta 10’uncu yılımızın son sayısından herkese merhaba diyerek başlayayım sözlerime... Dergimize bismillah diyerek başladığımız 15 Kasım 2009’dan bugüne tam 10 yıl geçti. Ne mutlu bize, 2019 yılının özetinin yer alacağı önümüzdeki ay hazırlayacağımız yıllık sayımızla, 100’üncü kez sizlerle olacağız. Tabii ki bu arada benim karın ağrılarım da başladı. “Her yıl ay ay olayları toplayacağım, hazırlayacağım yıllık sayfalarını” diye kendime söz versem de, yine her yıl olduğu gibi bu yıl da Kasım sayısı sonrası başlayacağım yıllık sayfalarını hazırlamaya:( Bu arada belki çok şaşıracaksınız ya da bana güleceksiniz bilemedim ama sizlerle paylaşmak istiyorum. Ben bir yıl boyunca ne gazete okuyorum, ne de haber izliyorum. Neden mi? Çünkü Kasım ayında 20 günde tüm bir yılın gazetelerini 1 Ocak tarihi itibariyle okumaya başlıyorum ve yıllık sayfalarını hazırlıyorum. Manşet haberler, gün gün haber takibi, magazin haberleri, ilginç haberler, kaybettiklerimiz derken hepsini tek tek okuyup yazıyorum. Hal böyle olunca ondan sonrasında uzun bir süre haberlerden, gazetelerden uzak duruyorum bünyem kaldırmıyor:) Uzun bir süre sonrasında ise yeni bir yıllık sayısı hazırlayacağım düşüncesi ve nasıl olsa o zaman hepsini okuyacağım diyerek neredeyse tüm bir yılı habersiz geçiriyorum. Habersiz geçiriyorum derken o kadar da değil canım, sosyal medyada gündem konularına arada şöyle bir bakıyorum ama göz ucuyla:) Ya da genelde sağ olsun Hatice beni bilgilendiriyor gündem konuları ile ilgili. Yazık benim arkadaşıma ya, beni bildiği için duydun mu diye başlayan bir sürü cümle kuruyor bana:) Bu konunun başka bir boyutu ise, Kasım ayında yıllık sayfalarını hazırlarken mesela mart ayında yaşanmış bir olayı okuyup, etrafımdakilerle paylaşınca bana çooook gülüyorlar:) E ne yapayım benimde hayatım böyle işte... Galiba biraz ilginç... Gelelim sizlerle paylaşmak istediğim ve beni çok üzen başka bir konuya... Bahçeşehir’de 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı kutlamaları konusuna... Evet yine bu yıl da Bahçeşehir’de görkemli bir şekilde kutlandı 29 Ekim. Hemde iki ayrı tören yapıldı bu sene... Belediye ve Bader ayrı ayrı kutladı. İkisine de katılmaya çalıştım. Elimde bayrağım ‘Yaşasın Cumhuriyet’ diyerek var gücümle marşlara eşlik ettim. Ben ettim ama uzuuuun yıllardır Cumhuriyet kortejine camlardan, balkonlardan eşlik edenlere anlam veremiyorum. Camlardan, balkonlardan alkışlayacaklarına neden aramıza katılıp daha büyük coşku yaşamıyorlar. Her sene bu konu beni çok üzer, o yüzden sizlerle paylaşıp, bir sonraki sene camlarda balkonlarda olan herkesi aramızda görme dileklerimi iletmek istedim. Bir Kasım ayı yazısının sonuna geldiğimde Kasım ayının mesajlarını düşününce aklıma hemen geçtiğimiz yıl yaptığım Ata’mız ile ilgili talisiz hata geldi ve yine kendime çok kızdım. Yanlışlıkla yazdığım cümlem için telefon açan, mesaj atan sevgili okuyucularımızdan bir kez daha özür dileyerek, tekrardan duyarlılıklarından dolayı çooook teşekkür etmek istiyorum ve Kasım ayında ölümünün 81. yılında Ulu önderimiz Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü saygıyla anarken, çocuklarımızı emanet ettiğimiz tüm öğretmenlerimizin 24 Kasım Öğretmenler Günü’nü de kutluyorum. 2019 yılının özetinin yer alacağı yıllık sayımızda görüşmek dileğiyle...
Melike Güntürk
50
12. Orion Robotics Takımı FRC şampiyonu oldu 14. ÇYDD Bahçeşehir Şubesi 20. yılını coşkuyla kutladı 16. MEMEDER İstanbul’u pembeye boyadı 18. Darüşşafaka alt yapı takımlarına katılma fırsatı Bahçeşehir’de 22. Kıssadan hisse bir hayat dersi HAVADAN SUDANMüjde Köseoğlu 24. Global ekonomi alarm veriyor EKONOMİ- Kayhan Öztürk 28. Gazeteci, yazar Selhan Özdemir: Sonbahar sanattır 30. Tiyatrolar perdelerini açtı
İmtiyaz sahibi: HAZAN YAPIMEVİ Genel Yayın Yönetmeni: Hasan Güntürk Yazı İşleri Müdürü: Melike Güntürk Haber Müdürü: Hatice Gülçür İnanç Yayın Danışmanı: Ş. Bengü İnanç Yayın Kurulu: Kazım İlter İnanç Tasarım ve Uygulama: Hazan Yapımevi Katkıda Bulunanlar: Müjde Köseoğlu, Serda Büyükkoyuncu, Kayhan Öztürk, Yasemin Yurtman Candemir, Batuhan Nar, Nisa, Murat Sevinç Baskı: WPC Matbaacılık A.Ş. 0212 886 83 30 Dağıtım: Yeditepe Kurye Hizmetleri 0541 748 31 13 4 Mevsim Bahçeşehir Dergisi ayda bir yayınlanır. Fiyatı: 10 TL’dir Bahçeşehir’de işyerleri, binalar, villalar başta olmak üzere, Ardıçlı Evler, Ardıçlı Göl Evleri, Eston Şehir, Ispartakule (Gökkuşağı, Toros, Ilgaz Berit blok ve villaları), Bahçekent, Akbatı AVM blokları ve işyerleri, Gün Işığı, Hilpark, Uphill Court, Dumankaya, Mesa Nurol, Kelebekler Vadisi, Yeni Ispartakule işyerleri ve sosyal tesisler, ParkCity, N Tepe, City Court, Spradon, Manolya Evleri, Banu Evleri, Esenkent ve Boğazköy (seçilmiş villalar ve tüm işyerleri) bölgelerine 8000 adet ücretsiz dağıtılır.
İLETİŞİM:
HER REKLAM BİR KAZANÇTIR DİYORSANIZ BİZE ULAŞIN
532
371 76 93
4mevsimbahcesehir@gmail.com
36. Akciğer kanseri kadınlarda daha sık görülüyor! 38. Panik atak hastalığı kalp krizi riskini artırır! 40. Yumurta alerjisi olanlar grip aşısına dikkat! 42. OECD “Bir bakışta eğitim 2019” raporu EĞİTİM-Batuhan Nar 44. KAPAK KONUSU Hem cebini hem çevreni koru! Evimizin enerji canavarları 50. Instagram fenomeni Serda Büyükkoyuncu’nun anlatımıyla: Akdeniz’in ortasında bir ada: Malta 52. Mevsim geçişlerinde cildin “Mükemmel bakım”a ihtiyacı var! GÜZELLİK - Yasemin Yurtman Candemir 54. ASTROLOJİ- Nisa 56. BULMACA
Bahçeşehir 2. Kısım Mah. Hoşseda Sit.H Blok 7/14 Başakşehir/İst.
Tel: e-mail:
0532 371 76 93 4mevsimbahcesehir@gmail.com 4mevsim@4mevsimbahcesehir.com Facebook: Dört Mevsim Bahçeşehir Instagram: 4mevsimbahcesehir App Store: 4 Mevsim Bahçeşehir Android: 4 Mevsim Bahçeşehir www.4mevsimbahcesehir.com Dergimizde yayınlanan yazıların sorumluluğu yazı sahibine, reklamların sorumluluğu reklam verenlere aittir.
10
I KASIM 2019
4mevsimbahcesehir
KISA HABERLER
Dört Mevsim Bahçeşehir
Orion Robotics Takımı FRC şampiyonu oldu Özel Vizyon Anadolu Lisesi öğrencilerinin kurduğu Orion Robotics Takımı ve birlikte yarıştıkları üçlü ittifak, FRC Mersin Off Season 2019 Liseler Arası Robotik Turnuvasıʼnın şampiyonu oldu. Türkiye genelinde 41 okuldan 500ʼden fazla öğrencinin katıldığı turnuvada her biri 3ʼer takımdan oluşan ittifaklar, tasarladıkları robotlarla mücadele ettiler. Haber müdürümüz Hatice Gülçür İnançʼın kızının da yer aldığı; Orion Robotics Takımı öğrencileri Hayal İldeniz İnanç, Arda Aygün, Berke Aygün, Görkem Aydın, Gülşan Destina Cura ve Mentor öğretmenleri Murat Kayaʼyı kutluyor, başarılarının devamını diliyoruz.
KISA HABERLER
ÇYDD Bahçeşehir Şubesi 20. yılını coşkuyla kutladı
Kurucusu Prof. Dr. Türkan Saylanʼın "Benim hayatımda en değerli mücevherim, tıp rozetim oldu" demesi gibi tüm öğrencilerinin birer rozeti olmasını isteyen Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği Bahçeşehir Şubesi 20. kuruluş yılını ve Cumhuriyetimizin 96. yılını gönüllülerin yüksek katılımı ve katkılarıyla kutladı. Tiyatro sanatçısı Betül Arım ve Ahmet Ayaz Yılmazʼın sunumu ve burslu öğrencilerin vals ve zeybek gösterilerinin coşkuyla izlendiği gecede ÇYDD Genel Başkanı Prof. Dr. Ayşe Yüksel yaptığı konuşmada; bugüne kadar 36 bin öğrenciye ulaşan burslu öğrenci sayısının 100 binlere ulaşabilmesi için herkesin desteğinin çok önemli olduğunu dile getirdi. Bahçeşehir Şubesi başkanı Dr. Sevinç Peker de yönetim kuruluna, gönüllü ve üyelerine, öğrencilerine, velilerine, burs veren ve misafirlerine destekleri için teşekkür etti.
Hayat kurtarmak için koştular!
İstanbul Organ Nakli Derneği önderliğinde, Medicana Sağlık Grubuʼnun desteğiyle 39 Kasım Organ Bağışı Haftası kapsamında düzenlenen “Hayat Kurtarmak İçin Yarıştayız” koşusu bu yıl 5. kez binlerce gönüllüyü bir araya getirdi. 20 Ekimʼde İstanbul Caddebostanʼda düzenlenen ve organ bağışı farkındalığı oluşturmak için düzenlenen koşuya; binlerce İstanbullunun yanı sıra, sporcular, nakil bekleyen hastalar ve hasta yakınları ile sağlık çalışanları katıldı. Düzenlenen ödül töreninin ardından sahne alan Carnaval Turco Perküsyon Grubuʼnun ritim performansı yoğun ilgi gördü. Tören sonrası yapılan ve katılımcıların eşlik ettiği zumba dansı Caddebostan sahilinde renkli görüntülerin kaydedilmesine neden oldu.
14
I KASIM 2019
NOTRE-DAME SION LİSESİ EĞİTİM VAKFI BAHÇEŞEHİR NESLİN DEĞİŞEN SESİ ANAOKULU / İLKOKULU / ORTAOKULU
www.ilkokul.nds.k12.tr
nds@ilkokul.nds.k12.tr
+ 90 21 2 6 0 7 3 1 3 1
KISA HABERLER
MEMEDER İstanbul’u pembeye boyadı
MEMEDER (Meme Sağlığı Derneği), Ekim ayı boyunca devam eden meme kanseri farkındalık etkinliklerini 5-6 Ekimʼde Florence Nightingale Hastanesiʼnde PEMBE FESTİVALʼ2019 ile başlattı. Meme kanseri hastaları, yakınları, ünlüler ve halkın yoğun katılımının gözlendiği Festivalʼde meme kanseri hakkında bilgilendirme toplantıları, Bahçeşehir Tarama Projesiʼnin değerlendirilmesi, uzmanlarla söyleşiler ve sosyal etkinliklerle dolu iki yoğun gün geçti. 5 yıldır MEMEDERʼe aralıksız destek veren Çırağan Palace Kempinski Oteli pembe çiçekler ve pembe dekorasyonuyla konuya dikkat çekerek MEMEDER Kurucu ve onursal başkanı Prof. Dr. Vahit Özmen ile Tülin Şahinʼin TV programına ev sahipliği yaptı. İstanbul Büyükşehir Belediyesiʼnin işbirliğiyle Galata Kulesi ve Beyazıt Kulesi meme kanserine dikkat çekmek amacıyla pembe renkte ışıklandırılarak hastalığa görsel bir etkinlikle dikkat çekti.
Esengücü Engelliler Spor Kulübü
desteklerinizi bekliyor
Esengücü Engelliler Spor Kulübü, “Engel insanların dış görünüşünde eksik olması değil, onların yapmak istediklerinin önyargı ile kısıtlanmasıdır” düşüncesiyle engelleri yani önyargıları kaldırmak amacıyla yola çıktı. Unutulmamalıdır ki her sağlam birey aynı zamanda bir engelli adayıdır. Bu bilinçle engelli vatandaşlarımızın yanında olabilmek ve onların yaşarken karşılaştıkları zorlukları “Engelli Sporları” sayesinde yakından gözlemleyerek sorunlarını en aza indirebilmek, bir motivasyon oluşturarak onların hayata tutunmalarını sağlayabilmek amacıyla 2015 yılında Esengücü Engelliler Spor Kulübü Derneği kuruldu. İlk olarak da Ampute Futbol Takımı sportif alanda faaliyetlerde bulunmaya başladı. Bu faaliyetleri yürütebilmeleri için siz sporseverleri 1000 üye projelerine destek olmaya bekliyorlar. Kayıt müracaat: Özlem Yıldız 0535 258 60 26
16
I KASIM 2019
4mevsimbahcesehir
KISA HABERLER
Dört Mevsim Bahçeşehir
Darüşşafaka alt yapı takımlarına katılma fırsatı Bahçeşehir’de Darüşşafaka Spor Kulübü bünyesine bağlı olan Darüşşafaka Basketbol Okulu, Bahçeşehir'de 2004-2013 yılları arası doğumlu tüm kız ve erkek gençlerimize kapılarını açtı. Spor kültürünü ve ahlakını genç yaşlarda kazandırmak, fiziksel gelişimini sağlayarak sağlıklı nesiller yetiştirmek ve onlara özgüven ve takım ruhunu aşılayarak kişisel gelişimlerine katkıda bulunmak amacıyla kurulan spor okulu Türk sporuna başarılı sporcular yetiştirmeyi hedeflemektedir. Darüşşafaka Spor Kulübü, çocuklara ve gençlere uzman antrenörleri ile enerjilerini doğru yere yönlendirerek fiziksel ve duygusal olarak güçlenmelerini, reflekslerini geliştirmeyi, galibiyet ve mağlubiyet duygularını ölçülü yaşamalarını, takım çalışmasını, mücadeleyi, pes etmemeyi basketbol sporu aracılığıyla aşılamaya çalışıyor. Basketbolun temel tekniklerini
öğreterek kas ve kemiklerin güçlenmesine, denge ve koordinasyonun güçlenmesine, yağ yakımına ve fiziksel ve sağlıklı bir görünüm kazanmalarına yardımcı oluyor. Darüşşafaka Spor Kulübüʼne ve Türk basketboluna yeni efsaneler kazandırmak ve basketbol sevgisini geniş kitlelere yaymak adına faaliyet gösteriyor. Spor okulunda başarılı performans gösteren gençler ilerleyen dönemlerde Darüşşafaka altyapı takımlarına katılma fırsatı da yakalayabilecek Spor okulunda antrenmanlar, okulların
eğitim-öğretim döneminde Çarşamba günleri okul sonrası 17:00-20:00 saatleri arasında, Cumartesi ve Pazar ise 10:0015:00 saatleri arasında yapılmaktadır. Ayrıca daha kaliteli ve verimli, kendilerini daha rahat ifade edebilecekleri ve geliştirecekleri bir ortam yaratmak adına her gence kendi yaş grubu ile eğitim vermektedir. Tel: 0532 593 37 99
Sizin için artık; sokaktaki dostlarımız için mama
BemCar'dan Yılın Fırsatı!
Bakımda Yüzde 50 İşçilik İndirimi
Dünyanın lider otomobil üreticilerinden BMW'nin Türkiye Distribütörü olan Borusan Otomotiv'in Yetkili Servisi BemCar Otomotiv, yılın en büyük fırsatını BMW kullanıcılarının hizmetine sunuyor. Yaş sınırı olmaksızın, tüm BMW modelleri için 30 Aralık 2019 tarihine kadar gerçekleştirilen bakımlarda tam yüzde 50 işçilik indirimi fırsatı sunuluyor. Salı ve Çarşamba günleri geçerli olan fırsattan faydalanmak için BMW kullanıcıları, www.bemcar.com online servis formu üzerinden veya 0212 669 09 09 numaralı iletişim hattıyla randevu alarak işçilik indiriminden faydalanabiliyor.
18
I KASIM 2019
“Sizin için artık; sokaktaki dostlarımız için mama” sloganıyla, Arel Üniversitesi Çocuk Gelişimi öğrencileri ve Ispartakule Patileri üyelerinin birlikte yürüttüğü bu projeye desteğiniz olsun ister misiniz? Geri dönüşüm farkındalığı yaratmak ve sokaktaki dostlarımıza yardımcı olmak için evinizde ve restoranlarda artan yemekleri sokaktaki dostlarlarımızla paylaşalım!! Aşağıdaki adreslere dostlarımız için mama bırakabilir veya ‘ispartakulepatileri’ instagram adresinden onlara ulaşabilirsiniz. Unutmayın SİZİN İÇİN ARTIK ; SOKAKTAKİ DOSTLARIMIZ İÇİN MAMA... Dostlarımızın Adresleri: Stüdyo24 Sitesi, Aprikot Garden Sitesi, Ebruli Şantiye 1 ve 2, Efes Sitesi, Koza 2 sitesi, Banu Evleri sitesi 1 ve 2
4mevsimbahcesehir
HAVADAN SUDAN
Dört Mevsim Bahçeşehir
Kıssadan hisse bir hayat dersi Son günlerde sosyal medyada bir paylaşım var. Herkes birbirine göndermekle meşgul umarım ki özeleştiri yaparak içselleştiriyorlardır mevzuyu. Mevzu Leonardo da Vinci'nin Son Akşam Yemeği adlı ünlü tablosunun yapım aşamasında ressamın nasıl titizlikle çalıştığı ve sonucunun üstüne kıssadan hisse bir hayat dersi. Leonardo'dan Son Akşam Yemeği tablosunu yapması istenir. Konu İsa'nın havarileri ile son konuşmasını yaptığı yemek. Yemeğin en önemli noktası içlerinden birinin hain olup ihanet edecek olması. İyi, hain ve diğerlerinin reaksiyon suratları resmedilecek. Leonardo'dan istenen ise basit gibi gözüküyor. Netice de adam büyük bir ressam. Resmin teması belli. Bir çırpıda yapar biter. Ama Leonardo için durum böyle değil. Çok detaya girmeyeceğim ama özetle Leonardo’nun bu tabloyu yapması çok uzun bir zaman dilimine yayılıyor. Çünkü ressam her bir yüz için uzun bir araştırmaya giriyor. Milano sokaklarında günlerce dolaşıyor. Gitmediği yer kalmıyor. Her bir yüzü inceliyor beynine nakşediyor ki iyiyi ve
“Leonardo'dan Son Akşam Yemeği tablosunu yapması istenir. Konu İsa'nın havarileri ile son konuşmasını yaptığı yemek. Yemeğin en önemli noktası içlerinden birinin hain olup ihanet edecek olması.”
22
I KASIM 2019
kötüyü reaksiyon veren yüzleri gerçekçi olarak resmetsin. Yüzlerin büyük bir kısmını çok kısa zamanda tamamlıyor. Fakat İsa ve haini resmetmesi çok uzun sürüyor. Yıllarını alıyor. Hatta çok uzun sürdüğüne dair eleştiriler de alsa vazgeçmiyor ve büyük bir titizlikle çalışıyor her şeyin gerçekçi olması için. İkinci yıl sonunda bir öğrencinin suratını kullanarak nihayet iyinin suratını yapıyor. Sıra kötüde yani hainde... Nihayet uzun araştırmasının neticesinde kötüyü buluyor. Ve suratını resmediyor. Bu kişi Leonardo’ya “ne yaptığını suratını nerede kullanacağını” soruyor. Leonardo da resmi tamamlayıp kişiye resmi gösteriyor. Kötü için kullandığı suratın sahibi ‘ben bu resmi biliyorum’ diyor. Leonardo ‘imkansız bu resmi göremezsin çünkü henüz tamamladım’ deyince adam ‘yok yok biliyorum yıllar önce öğrenciyken bu resim için modellik yaptım ve İsa’nın yüzü için benim suratım kullanıldı’ diyor ve işte kıyamet. Aynı kişi hem iyinin hem kötünün suratına model olmuş. Kim iyi, kim kötü, kim dost, kim hain.
İşte bu ikilem, o kadar modernleşmeye, o kadar eğitime, o kadar aydınlanmaya rağmen halen MÜJDE KÖSEO ĞLU mevcut. Gerek mikro boyutta yaşantımız da gerek makro boyutta uluslararası ilişkilerde. Kim iyi, kim kötü, kim dostumuz, kim düşmanımız gerek sosyal hayatta gerek kurumsal hayatta anlamak zor. Sırttan bıçaklama deyimi boşuna değil. Ne diyeyim Allah iyilerle karşılaştırsın. Uluslararası boyuta gelince çok haklı olarak başlattığımız Barış Pınarı Harekatı’nda da aynı şeyi yaşadık. Kim dost ülke, kim hain ülke, kim müttefik, kim değil şaşkınız. Değişen bir şey yok Leonardo’dan bu yana. Değişmesi temennisiyle sağlık, huzur, iyiler, iyilikler diliyorum. I
4mevsimbahcesehir
EKONOMİ
Dört Mevsim Bahçeşehir
Global ekonomi alarm veriyor
ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşları ve Brexit çıkmazı küresel sistemi resesyona sürüklüyor. OECD global ekonominin bu yıl, 2008-2009 finans krizinden bu yana en zayıf büyümesini yaşayacağını belirterek tahminlerini düşürdü. Küresel ekonomi, ticaret savaşlarının ve Brexit’in neden olduğu belirsizlik nedeniyle yavaşlama dönemine giriyor. IMF, Dünya Bankası, Avrupa Birliği (AB) gibi kurumların resmi açıklama ve öngörülerinin yanısıra uluslararası finans ve danışmanlık şirketlerinin raporları yeni bir krizin sinyallerini veriyor. 2020'den önce büyüme beklentilerini düşüren ve daha temkinli bir pozisyon alan piyasaların gözü ABD ve Çin arasındaki görüşmelere ve Brexit sürecinde olacak.
Ticaret savaşı ve Brexit belirsizliği körüklüyor
ABD ve Çin arasındaki müzakerelerde olumlu sonuç bekleyenlerin hayalleri iki tarafın teknoloji firmalarına yönelik kısıtlayıcı hamleleri nedeniyle, şimdiden suya düşmüş durumda. ABD Başkanı Donald Trump'ın geçen ay 28 Çinli şirketi kara listeye aldığını açıklaması, piyasaların var olan savaşın yeni cephelerde devam edeceği endişesini güçlendirdi. Zira alınan her ticari önlem, dünyadaki toplam hasılanın düşmesine sebep oluyor. Bunun nedenlerinden biri de üretimin küreselleşmesi. Yani bir şirkete karşı aldığınız önlem, onun yatırım ve üretim yaptığı onlarca ülkeyi etkiliyor. Bu da global düzende kelebek etkisine sebep oluyor. Bahse konu olan ABD, Çin ve AB gibi küresel devler olunca olumsuz havanın rüzgarı her yerden hissediliyor. İngiltere’de 3 Başbakan’ın kellesini alan Bre-
24
I KASIM 2019
xit’in oluşturduğu belirsizlik de karamsarlığın artmasına neden oluyor. OECD’nin Küresel Ekonomik Beklentiler Raporu’ndaki veriler, aslında dünyanın ekonomik durgunluk olarak bilinen resesyona girmiş olduğunu gösteriyor. ABD hazine bonolarının 10 yıllık getirisinin tersine çevrilmesi, dünya imalat sanayii endeksinin (PMI) sürekli gerilemesi, küresel sermaye hareketlerinin hızının düşmesi, 2018’de dünyadaki yabancı yatırımların yüzde 13 oranında gerilemesi krizin kapıda olduğuna dair önemli verilerinden sadece birkaçı. OECD, global ekonominin bu yıl, 2008-2009 krizinden beri en zayıf büyümesini göreceğini ve 2018'de yüzde 3,6 olan küresel büyümenin yüzde 2,9'a gerileyeceği tahminini açıkladı.
Dünya Bankası Başkanı David Malpass, global büyümenin öngörülern yüzde 2,6'nın gerisine düşebileceğini belirterek karamsarlığını gizlemiyor. Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva ise önceki gün
İhtilafın 2020 maliyeti
KAYHAN ÖZTÜ
RK
FİNANSGÜNDE M.COM GENEL YAYIN YÖ kozturk@finan NETMENİ sgundem.com
yaptığı değerlendirme toplantısında şu uyarılarda bulundu: "Ticaret ihtilaflarının küresel ekonomiye kümülatif etkisi 2020 yılında 700 milyar dolar azalma veya gayrisafi yurt içi hasılanın yüzde 0,8'inin kaybedilmesi olabilir.” IMF Başkanı Kristalina Georgieva, bu yıl dünya ekonomilerin yaklaşık yüzde 90'ında daha yavaş büyüme beklediklerini ifade ederek, küresel sistemin artan ticaret ihtilafları nedeniyle 'senkronize yavaşlama' ile karşı karşıya olduğunu söyledi. Konuşmasında dünyada artan özel sektör borcuna da değinen Georgieva, “Yeni analizimiz, büyük bir ekonomik gerileme olursa, temerrüt riski altında olan özel sektör borç stokunun 19 trilyon dolara yükselebileceğini veya sekiz büyük ülkedeki toplam borcun yüzde 40'ını bulabileceğini gösteriyor. Bu, finansal kriz döneminde görülen seviyelerin üzerinde” değerlendirmesinde bulundu. Küresel ekonomik öngörülerini açıklayan uluslararası alacak sigortası şirketi Euler Hermes’e göre ise 2019 - 2020’de siyasetçilerin ve merkez bankalarının küresel durgunluğu önleyeceği belirtiliyor. Önümüzdeki süreçte de yaşanacak yatay büyümeler 2015-16 yıllarındaki ekonomik karışıklığı hatırlatacak. Küresel İflas Endeksi’nde hem 2019 hem 2020’de yüzde 8 oranında Asya özelinde ise 2019’da yüzde 15, 2020’de yüzde 16’lık bir artış bekleniyor. ABD-Çin rekabeti, Brexit belirsizliği,
Küresil iflaslar artacak
EKONOMİ İtalya’da yeni hükümetin başa geçmesi gibi gelişmeler siyasi riskleri artırırken, yılın ilk yarısında ticaret, imalat gibi sektörlerde ve birçok ekonomide durgunluğa sebep olabilir. 2020’de küresel mal ve hizmet ticareti 2009’dan bu yana en düşük rakam olan yüzde 1,7 oranında büyüyecek. Hizmet ve inşaat gibi yerel sektörler 2020’nin ikinci yarısında parasal koşulların hafifletilmesine ve imalat sektörünün ekonomik olarak toparlanmasına yardımcı olacak. İlliberal döngüye giren dünyada 2020’de daha değişken piyasalar ve kararsız sermaye akımları bekleniyor. ABD – Çin ticaretinde ABD faydacılığının, ekonomi yavaşlarken gerilimi artırması beklenirken, gelişmekte olan piyasalardaki neo – otoriter liderler ise maliye ve para politikalarını seçimleri kazanmak üzere kurgulayacak. Önümüzdeki süreçte bu politikaların getirisinin düşük olması bekleniyor. 2020 yılında gelişebilecek negatif olasılıklar arasında ABD’de zombi kuruluşların temerrüde düşmesi, ABD-Çin arasında ticaret ve para savaşının alevlenmesi durgunluğu tetikleyebilir. Önümüzdeki dönemde artan volatilite ile birlikte küresel pazarların yönünü belirlemek daha da zor olacak. Şiddetli ekonomik gerilemeler hisse senedi piyasalarında aşağı yönlü bir harekete yol açacak. Hala devam eden belirsizlik dolayısıyla yeterli güven ortamı gelişmediğinden bu durum altın fiyatlarının daha yüksek seviyelere çıkmasına neden olacak. ABD ile Çin arasındaki ticaret çatışmasından kaynaklanan yüksek volatilite, doların güçlü kalmasını sağlayacak. 2019'un sonunda euro/dolar için kurun 1.10 ve 2020'nin sonunda 1.12 olması bekleniyor.
Kararsız sermaye akımları
Global yönetim danışmanlığı McKinsey, Ekonomik Görünüm raporunun Eylül 2019 dönemi sonuçlarını açıkladı. Rapor, dünya çapında farklı sektörlerden 1.350’yi aşkın uzmanın görüşleriyle hazırlandı. Rapora göre, katılımcılar hem ülkelerinde hem de küresel çapta ekonomide düşüş yaşandığını belirtiyor ve bunun gelecek 6 ayda da devam edeceğini öngörüyor. Ekonomideki negatif yönlü hareketin temel nedenleri arasında ilk sırada ticari anlaşmazlıklar ve bu alandaki politikalarda gerçekleştirilen değişiklikler gösteriliyor. Uzmanların üçte ikisi ekonomik gelişim hakkında endişeli Raporun verilerine göre, katılımcıların yüzde 74’ü, küresel ekonominin 6 ay öncesine göre çok daha kötü şartlarda olduğunu ifade ediyor, bu, şimdiye dek paylaşılan en yüksek oran. Gelecek 6 ay için de beklentiler negatif yönlü; katılımcıların üçte ikisi bu dönemde küresel ekonomideki küçülmenin devam edeceğini tahmin ediyor. Gelecek öngörüleri kapsamında, gelişmiş ekonomileri temsil eden katılımcıların yüzde 70’i düşüş beklerken, bu oran, gelişmekte olan ekonomilerde yüzde 59. Aynı zamanda, gelecek 10 yılı değerlendiren uzmanlar, kendilerine sunulan 4 farklı senaryo kapsamında, ilk iki sırada küresel ekonomide yavaşlama ve bölgesel kriz olasılıklarını seçti. Bu senaryolara yönelen katılımcıların oranı yüzde 70 olarak gerçekleşti. Bu oran Eylül 2018 anketinde yüzde 52, bir önceki anket dönemi olan Haziran 2019’da ise yüzde 60’tı.I
McKinsey’in ekonomik raporu
26
I KASIM 2019
4mevsimbahcesehir
KİTAP
Dört Mevsim Bahçeşehir
‘Sonbahar sanattır’ Sararmış yaprakların üzerindeki bir damlayı, kızıllaşmış bitki örtüsüyle kaplı doğayı, Sonbahar renklerindeki hüznü gazeteci, yazar Selhan Özdemir'in kaleminden paylaştık.
Ressamların tuvallerine en güzel şekilde ilham olan mevsim; sonbahardır. Bazılarına göre hüznün ayı olsa da; ruhun derinliklerinde ağaçlardan silkelenen sarı yapraklarla, yeni tohumların, yazın açılacak goncaların, çiçeklerin habercisidir. Güzel beldem Bahçeşehir'de yaptığım ufak gezintimde hep bunu yansıtır ve görürüm. Doğayla iç içe olduğumuz gölet çevresi yaprakların, çiçeklerin yerlerdeki hali, sarıdan kızıla bitki örtüsü renkleri sonbaharın ahengidir. Kışın; soğuk günlerinin habercisi olsa da sonbahar rüzgarlarıyla, yağmurlarıyla paylaşım ayıdır. Bir şemsiye altında iki kişi korunmak
bile sevgi işaretidir. Soğuktan kızarmış yüzünüz, donmuş burnunuzla beğeniliyorsanız yeni bir aşk başlangıcı dahi olabilir sizin için. Adını 'Dört Mevsim'den alan bilgi hazinesi dergimde zaman zaman yazılarımla sizlerle kucaklaşmak bana ayrı keyif veriyor. 'Düşen bir yaprak görürsen beni hatırla demiştim, biliyorsun seni ben sonbaharda sevmiştim' dizelerindeki gibi, çıkaracağım "Gözüm Üstünde" kitabımın bir bölümü aşklarım, sevdalarım mevsim mevsim yanlızlıklarım, hüzünlerim, coşkularımla doludur. Sonbaharı uğurlarken sıcak bir el tutmak bile içinizi ısıtır. Bu anne
Sevdalı olduğum Bahçeşehir'de bir köşeye oturup sonbahar yağmurlarını seyrederken Da Vinci'nin o değerli sözü gelir aklıma; "Sadelik en yüksek gelişmişlik düzeyidir". 28
I KASIM 2019
eli, bir dost eli vs. her mevsim sevgi ayı olduğunu size anımsatır. En temiz en doğal mevsimdesiniz inanın... Sevdalı olduğum Bahçeşehir'de bir köşeye oturup sonbahar yağmurlarını seyrederken Da Vinci'nin o değerli sözü gelir aklıma; "Sadelik en yüksek gelişmişlik düzeyidir". Yüreğimden ve kalemimden dökülen kitabımın satırlarında mutluluğun diğer adı olarak nitelediğim sadelikten söz ettim. En iyi yaşanan hayat abartıdan uzak basit bir yaşamdır. Minimalizm diye de söylenen natürellik; gösteriş abartı olmadan küçük şeylerden mutlu olmak; bunun hazzını yaşamaktır. Bu mutluluğu kucaklamak istiyorsanız sade bir akla ve uyumlu olmaya ihtiyacınız vardır. Ben bu güzelliklerin tümünü önce huzur bulduğum yıllardır yaşadığım Bahçeşehir'de elde ettim. Sonbaharın hüznünü mutlulukla karşıladım. Her mevsimin tadını çıkarırcasına sizi selamlıyor ve vedalaşıyorum. Şimdilik kalın mutlulukla... I
4mevsimbahcesehir
TİYATRO
Dört Mevsim Bahçeşehir
Tiyatrolar perdelerini açtı 2019-2020 tiyatro sezonu başladı. Yeni sezonda İstanbul Devlet Tiyatrosu ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları’nda yeni oyunların yanı sıra geçtiğimiz sezondan seyircinin beğenisini kazanan oyunlar da seyirciyle buluşmaya devam edecek.
İstanbul Devlet Tiyatroları İstanbul Devlet Tiyatrosu 2019-2020 sezonu boyunca William Shakespeare’in ‘Yanlışlıklar Komedyası’, Bertolt Brecht’in ‘Küçük Burjuva ve Adalet Ağaoğlu’nun ‘Kozalar’ı gibi dünyadan ve Türkiye’den seçkin eserleri tiyatroseverlerle buluşturacak. Yeni sezonda sahnelenecek oyunlardan bazılarını sizler için seçtik...
Uçmak “Hazerfen Ahmed Çelebi”
Hırçın Kız
Yazan: Ömer F. Oyal Rejisör: Hakan Çimenser 17. yüzyıl İstanbul'unda gönlüne aklına uçmak fikrini sabitlemiş bir bin ilimli Ahmed Çelebi. Nişapur Camii'nden havanın o tatlı, insanı çeken boşluğuna kollarında kapı kanatlarıyla kendini bırakan Cevheri'nin izinden giderek kuşların uçuşlarını inceleyen ve insanların bir türlü anlayamadığı bir garip insan. Ne karısı, ne cariyesi bu isteğine anlam vermekte ne de etrafındaki diğer insanlar. Bir iz bırakma gayesi peşinde rakibi Lagari Hasan Çelebi'yle bir kavgalı bir fikir teatisinde Hezarfen. Varsa yoksa uçmak; havada süzülmenin kendine çeken duygusuna, düşüşün âlemlere sığmayan korkusu ve zevkine ulaşmak için tüm benliğini ortaya koymuş bir adam. Sultan IV. Murad'ın bu gayesinden haberi olmasıyla artık ciddiyete binen uçma sevdası, Hezarfen Ahmed Çelebi'nin hayat ve ölüm arasında gidiş gelişlerine dönüşür. Ya uçuş mümkün olacaktır ya da güneş o olmadan doğacaktır İstanbul'un üstüne...
İyi Şanslar
Yazan & Yöneten: Okday Korunan Kendi iç tartımıyla baş başa iki insan. Kuytularında mı yaşar? Yoksa büyük bir kaçışla yalanlara mı sığınır? Birbirini denetlemeye çalışarak üstünlük kurma denemelerinde
30
I KASIM 2019
mi bulunur? Dahası bir rögardaki fareye mi dönüşür? Şüphesiz insan hayata kattıklarıyla var olur. Varoluşu olmadık yerde ve zamanda egemen kılmaya çalışmak içgüdüsel bir davranıştır. Okday Korunan, yazıp yönettiği İyi Şanslar oyununda geniş hesaplaşmasını yaparken, koca dünyada bir nokta haline dönüştürülen insanın ayakta kalma serüvenine ışık tutuyor. Her biri isimsiz kahraman. XXʼler YYʼler. Peki siz hatırlayacak mısınız onları?
Hırçın Kız
Yazan: William Shakespeare Çeviren: Nurettin Sevin Dramaturgi & Reji: Yücel Erten Oyun, Sinyor Battistaʼnın biri fevkalade hırçın ve dik başlı, diğeri uysal ve uyumlu iki kızının evlilik maceraları çevresinde döner. Battista, huysuz büyük kızı Katerina kocaya varmadan, küçük kızı Biankaʼnın evlenmesine izin vermeyeceğini açıklamıştır. Küçük kızın talipleri, bu kilidi açması için Petrukioʼya başvururlar. Petrukio hem evlenip kadının yüklü çeyizine konmak hem de onu terbiye edip uysallaştırma iddiası ile işe girişir. Bu arada Biankaʼnın talipleri de türlü yöntemlerle genç kıza yaklaşmaya, gönlünü çelmeye çalışırlar. Katerinaʼnın erkek egemen çevreye ayak direme çabası ile Biankaʼyı elde etmek için kurulan düzenler, bir çeşit anafor oluşturacaktır.
TİYATRO
Devlet Tiyatroları
Karmakarışık
Karmakarışık
Yazan: Ray Cooney Çeviren: Haldun Dormen / Kemal Uzun Yönetmen: Haldun Dormen Richard Phillips adında saygın bir bakan, rakip partinin sekreteriyle küçük bir kaçamak yapmak için bir otel odası tutar. Ancak otel odasında bir cesetle karşılaştıklarında olaylar içinden çıkılmaz ve karmakarışık bir hal alır.
Kosovalı Peer Gynt
Kontrabas
Yazan: Yeton Neziray - Çeviren: Senem Cevher Yönetmen: Saydam Yeniay 1990-2014 yılları arasında ülkesindeki olumsuzluklardan kaçıp diğer Avrupa ülkelerinde yaşamını sürdürmeye çalışan genç bir insanın dramatik serüvenini gerçekçi-şiirsel bir dille anlatıyor.
Yazan: Patrick Süskind - Çeviren: Hale Kuntay Rejisör: Metin Belgin Bir devlet memuru olan kontrabasçı; müziğin, tarihin, hiyerarşinin, cinselliğin ve toplumun, dedikodusunu yapıyor. Patrick Süskindʼin bütün dillerde en çok oynanan oyunu yirmi yedinci yılında yine sahnede.
DEVLET TİYATROLARI ÇOCUK OYUNLARI Turta Girmemiş Orman
nemez. Ta ki ormanda çıkan yangın tüm gerçekleri ortaya çıkarana kadar. Bakalım sevimli aşçı Ejderha özlemini çektiği lezzete kavuşabilecek mi?
Turta Girmemiş Orman
Yazan: Dila Er - Gözde Kısa Yönetmen: Elif Erdal Turta Girmemiş Ormanʼın yamacındaki dağ, lezzetli dev çileklerle doludur. Sevimli aşçı Ejderhaʼnın dev çileği yemesi, orman sakinleri tarafından yasaklanmıştır. En sevdiği şeyden mahrum bırakılan sevimli Ejderha, çok huysuz ve mutsuzdur. Ormanın afacan devi Devcan da baba kucağından mahrum bırakıldığı için aynı derecede mutsuzdur. Bu yüzden arkadaşı Ejderhaʼya yardımcı olmaya çalışır ancak Ejderhaʼya konulan yasağın nedenini bir türlü öğre-
Keloğlan Keleşoğlan
Yazan & Yöneten: Ulviye Karaca Sıradan bir hayatın içinden çıkıp birden sıra dışı olaylar yaşamaya başlayan Keloğlanʼın hayata ve olaylara bakışı değişir, kendi içindeki dinamikleri fark eder. Artık o eski tembel Keloğlan gitmiş, yerine kendine güvenen, aklını kullanan ve insanları olumlu yönde etkileyen bambaşka bir Keloğlan gelmiştir.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları İBB Şehir Tiyatroları, kurucusu Muhsin Ertugrul’un çizdigi sanat haritasıyla 106 yıldır tiyatro ü retiyor. Şehir Tiyatroları 2019-2020 sezonu boyunca Aziz Nesin’in ‘Biraz Gelir Misiniz?’, Carlo Goldoni’nin ‘İki Efendinin Uşağı’, Necati Cumalı’nın ‘Mine’ gibi seçkin eserleri tiyatroseverlerle buluşturacak. Yeni sezonda sahnelenecek oyunlardan bazılarını sizler için seçtik...
Çin Sabahta
Yazan: Nezihe Meriç Yönetmen: Hülya Karakaş Toplumun çok farklı kesimlerinden gelen, mutluluğu yakalayamamış, duyarlı, sevecen iki kadının hüzün dolu öyküsünün aktarıldığı oyunda, insanların birbirlerinin yaşamlarından nasıl ders alıp hayata umutla bakabilecekleri aktarılıyor.
İki Efendinin Uşağı
Yazan: Carlo Goldoni Yönetmen: Aslı Öngören Pantolone, kızı Dottore'yi oğlu Slvio ile evlendirmeye karar vermiştir ve evinde bir tören düzenler. Gençler birbirlerine aşıktır ancak daha önce Pantolone'nin kızını evlendirme sö-
32
I KASIM 2019
zünü verdiği ve öldüğünü sandıkları Federico Rasponi'nin bu törene gelmesiyle işler karışır. Sözlü gelenekten beslenen İtalyan Halk Tiyatrosu Commedia Dell Arteʼnin seçkin örneklerinden biri olan ve uşak Truffaldinoʼnun kurnaz hazırcevaplığı ile ilerleyen oyun izleyicilerine keyifli bir seyir sunuyor.
Matruşka
Yazan: Tuncer Cücenoğlu Yönetmen: Bora Seçkin Bir kadın, bir erkek, bir ilişki... Kavgalar, çatışmalar, ayrılıp barışmalar, kopamayışlar... Varoluştan bugüne değişmeyen rutine, iki insanın birbirini tanıma, anlama, bir arada yaşama mücadelesine yeniden ve farklı bir yorumla yaklaşan Matruşka, ilişkilerde ideali arama uğraşını mercek altına alıyor.
TİYATRO
Şehir Tiyatroları
Şahane Züğürtler
Yazan: Jacques Deval Yönetmen: Haldun Dormen Rusya'daki devrimden sonra pek çok Rus asilzadesi batı ülkelerine kaçtı. Ouratieff çifti de bu ailelerden biridir. Çar'a ait yüklüce bir serveti de beraberinde getiren çift bu paraya dokunmaz, çeşitli evlerde hizmetçilik ve uşaklık yaparak hayatlarını sürdürmeye devam ederler. Ancak bu parada herkesin gözü vardır ve Ouratieff çifti parayı korumak için büyük bir gayret içindedir. Neticede, çok büyük bir servete hükmetmekle beraber yoksul bir hayat yaşayan çiftin başına akılalmaz olaylar gelir.
Şahane Züğürtler
Ay, Carmela
Cibali Karakolu
Yazan: Jose Sanchis Sinistera Çeviren: Yalçın Baykul Yönetmen: Naşit Özcan İspanya iç savaşında Franco rejimi tarafından rehin alınan iki varyete oyuncusu Carmela ve Paulino istemedikleri bir gösteriye zorlanırlar. Bu süreçte yaşadıkları olaylar nedeniyle birbirlerini, evliliklerini, sevgilerini, savaşı sorgularlar.
Yazan: Henri Keroul ve Albert Barre Yönetmen: Nedret Denizhan Cibali Karakolu hali hazırda varlığını koruyan pek çok gerçeğe ışık tutarak geçmişten günümüzü yansıtan eleştirel bir ayna olmayı başarıyor. Öğrenilmiş kadın erkek ilişkileri başta olmak üzere, paranın ilişkilerdeki etkisi, çeşitli kurumlardaki eksikliklerin neden olduğu yetersizlik, toplumsal ve politik yaşama dair eleştirilerle biçimlenen oyun, güldürmek kadar yeniden cevaplanması gereken pek çok soruyu da beraberinde getirmektedir.
Tatlı Kaçık
Yazan: John Patrick Bizim Aile Çeviren: Ahmet - Hasan Levendoğlu Yazan: Sadık Şendil Yönetmen: Naşit Özcan Mr. Tanner ile paylaştığı evinde, çöp toplayarak Yönetmen: Aziz Sarvan Sevgi, saygı, birlik ve beraberlik duygularıyla bezenen yaşayan, çevresindeki her şeye sonsuz bir sevgi oyun emeğin ve sevginin gücünü gösterirken seyirciyi aile ve şefkatle bağlı Opalʼin kendi halindeki yaşamı sıcaklığında bir yolculuğa çıkarıyor. üç davetsiz misafirin gelişi ile umulmadık şekilde değişir. Sol, Gloria ve Brad Söz veriyorum kendi hesaplarının peşinde Tatlı Kaçık Opalʼin huzur dolu yaşamına Yazan: Aleksei Arbuzov giriverirler. Opal onları hayaYönetmen: Hülya Karakaş tına almak konusunda en ufak 2. Dünya Savaşı sırasında kubir tereddüt bile duymaz ancak şatma altındaki bir şehirde yaşasonsuz bir iyi niyetle evinin kanan umutsuzluk ve yıkım pılarını açtığı misafirleri sevgisürecinde üç arkadaşın hayat mücadelesi içinde yaşadıkları aşkı lerini paylaşmak konusunda konu alır. Opal kadar istekli değildirler.
ŞEHİR TİYATROLARI ÇOCUK OYUNLARI Karagöz Çiftlik Bekçisi
Yazan & Yönetmen: Özgür Atkın Karagöz uzun zamandır işsizdir ve iş aramaktadır. Sonunda kendisine bir çiftlikte iş bulur. İşi hayvanların bakımını yapmaktır. Ama ortada bir sorun vardır. Karagöz, hayvanları tanımamaktadır.
Harikalar Mutfağı
Harikalar Mutfağı
Yazan: Haluk Işık ve Ege Işık Yönetmen: Arda Aydın Harikalar Mutfağıʼnda Papatya Sokağı'nda lokantaları olan iki aşçı
34
I KASIM 2019
Gümüşkepçe ve Kırıkçatal'ın yemek pişirme macerası anlatılıyor. Oyunun önemli kahramanları, kedi Yorgunpençe, fare Kazmadiş ve bayan Gülücükʼtür. Oyunda ustalığın, bir işi yaparken gösterilen özen, sevgi ve dikkatle ortaya çıkabileceği düşüncesi işleniyor.
Rüya
Yazan: Özge Midilli-Ertan Kılıç -Yönetmen: Özge Midilli Hayvanların kafese kapatılması, gösterilerde kullanılması, doğal yaşam alanlarından uzaklaştırılmaları nedeniyle çok üzülen bir çocuğun onları nasıl kurtardığı anlatılır.
I
4mevsimbahcesehir
ADVERTORIAL
Dört Mevsim Bahçeşehir
Akciğer Kanseri
Kadınlarda Daha Sık Görülüyor! Akciğer kanseri dünyada en sık görülen ve en fazla ölüme sebebiyet veren kanser türüdür Son zamanlarda çok sık görülen ve devamlı artış gösteren bu kanser türü erkeklere oranla, kadınlarda daha sık görülüyor. Medicana International İstanbul Hastanesi Göğüs Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Oğuzhan Özyurtkan, akciğer kanseri hakkında bilgiler verdi. Sigara Kullanmayı Bırakın
Prof. Dr. Mehmet Oğuzhan Özyurtkan, “Genel olarak bakıldığında küçük hücreli kanser ve küçük hücreli dışı kanserler olarak ikiye ayrılır. İlk grup daha ziyade vücuda sıklıkla yayılan grup olduğu için hastanın operasyon şansı yok denecek kadar azdır, bu grupta ideal tedavi kemoterapi ve radyoterapidir. Fakat ikinci grupta, özellikler erken evrede yakalanan kanserde cerrahi tedavi mümkündür ve başarıyla uygulanmaktadır. Akciğer kanserinin en önemli risk faktörü sigara kullanımıdır. Ülkemizde sigara kullanımının
oldukça yaygın olduğu göz önüne alındığında akciğer kanseri oranında artış görülmektedir. Ayrıca sağlık verilerine ve raporlara göre, özellikle kadınlarda sigara kullanımında artış mevcuttur. Bu yüzden de ülkemizde kadınlarda akciğer kanserinde artış daha sık görülmektedir.” diye ifade etti.
Rutin Akciğer Taramaları Yapılmalı 25 yıl önce akciğer kanseri her 11 erkeğe karşılık 1 kadında görülmekteydi diye belirten Dr. Özyurtkan, “Ancak günümüzde her 2 erkeğe karşın 1 kadında akciğer kanseri gelişmektedir.
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre 2030 yılına kadar kadınlarda akciğer kanserine bağlı ölümlerde %43 artış olacağı öngörüsü vardır.
Medicana International İstanbul Hastanesi Göğüs Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Oğuzhan Özyurtkan
Bu kötü durum ülkemiz haricinde dünyada da önemli bir sorun olarak ortaya çıkmıştır. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre 2030 yılına kadar kadınlarda akciğer kanserine bağlı ölümlerde %43 artış olacağı öngörüsü vardır. Akciğer kanserinden korunmak için özellikle sigara bırakılmalıdır. Ayrıca rutin akciğer taramaları yapılmalı ve nodül (3cmʼden küçük lezyon) döneminde yani erken dönemde yakalanan akciğer kanserlerinin cerrahi tedavisi ivedilikle uygulanmalıdır. İlk evrede yakalanan ve cerrahi olarak tedavisi verilen akciğer kanserli hastalarda yaşam beklentisi %85-90 seviyelerine kadar ulaşabilmektedir.”
4mevsimbahcesehir
SAĞLIK
Dört Mevsim Bahçeşehir
Panik Atak Hastalığı Kalp Krizi Riskini Artırır! “Panik atak, belli bir zamanda ortaya çıkan şiddetli korku endişe nöbetidir. Aniden başlar. Hızlı bir şekilde tepe noktasına ulaşır. Yaklaşık 10-15 dakika sürer, ancak bazen 1-2 dakika bazen de bir saatten uzun sürebilir.” diyen Medicana International İstanbul Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Göksel Güz panik atak hastalığı hakkında önemli bilgiler verdi. Panik Atak ölüm korkusu yaşatan bir nöbettir. Başlama yaşı geç ergenlik ve 20'li yaşlar olmakla birlikte 25-45 yaş aralığında daha sık rastlanmaktadır. Göğüs ağrısı her zaman kalpten kaynaklanmaz. Atak sırasında nefes darlığı, kalp çarpıntısı, göğüste daralma ve baskı hissi hisseden panik atak hastaları, kalp krizi geçirdiğini düşünür. Medicana International İstanbul Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Göksel Güz panik atak hastalığı hakkında önemli bilgiler verdi.
Stres ve Kaygıdan Uzak Durulmalı
Dr. Göksel Güz, “Günümüz
yaşam koşulları dikkate alındığında, hepimiz artan stres ve endişe durumu ile karşı karşıyayız. Özellikle kaygı ve stres durumunu nasıl yöneteceğini bilmeyen kişilerde panik atak olarak bilinen anksiyete bozukluğu gelişebilir. Panik bozukluğu kişide çarpıntı, göğüs ağrısı, fenalık hissi, nefes darlığı gibi kalp rahatsızlığını düşündüren belirtilerle seyrediyor. Bu hastalar kalp krizi geçirdiğini düşünerek acile başvuruyor. Panik bozukluk kalp hastalarında da görülebiliyor. Böyle bir durumda panik bozukluk tedavi edilmezse kalp hastalığının gidişi de olumsuz etkilenebilir.” dedi.
Kalp krizinde daha çok soğuk terleme görülürken, panik atakta daha çok sıcak basması şeklinde şikayetler belirir. 38
I KASIM 2019
Dr. Öğr. Üyesi Göksel Güz
Belirtileri Benzerlik Gösterebiliyor
Dr. Güz, “Panik atak sırasında kalbin daha hızlı çalışmasını sağlayan, uzun süreli damar sertliği riskini arttıran stres hormonlarının kan düzeyi artar. Dolayısıyla kalp hastalarında panik bozukluk sırasında kalp krizi gelişme riski artar. Kalp krizi sırasında olan göğüs ağrısı yaygın baskı tarzında iken, panik atak ağrıları genellikle iğne batması tarzında ve sıkıntı şeklindedir. Kalp krizinde daha çok soğuk terleme görülürken, panik atakta daha çok sıcak basması şeklinde şikayetler belirir. Kalp krizi esnasında mide bulantısı kusma ve bayılma durumu daha sık görülür.” diyerek kalp krizi ve panik atak arasındaki farklara dikkat çekti. İlk kez atak belirtileri yaşayan bir kişinin ilk yapacağı hızla sağlık kurumuna başvurmaktır. Çünkü özelikle kalp krizi ve pulmoner emboli belirtileri panik atak belirtilerine benzer. Bu nedenle kişinin genel fiziksel durumunun değerlendirilmesi önemlidir. Fiziksel bir hastalık tespit edildiği durumda var olan duruma yönelik tedavi uygulanmalıdır. Unutulmaması gereken; belirtileri açıklayan bir fiziksel hastalık varlığıyla birlikte bir ruh sağlığı sorunu olan panik atak da ek olarak bulunabilir. I
4mevsimbahcesehir
SAĞLIK
Dört Mevsim Bahçeşehir
Yumurta alerjisi
olanlar grip aşısına dikkat! “Grip aşısının yapılmasının riskli olduğu bazı durumlar vardır. Bunlar; yumurta allerjisi olan bireyler, grip aşısına daha önce allerji gelişen bireyler ve 6 aydan küçük bebeklerdir.” diyen Birinci International Hastanesi Dahiliye doktoru Uzm. Dr. Hüsniye Bayladı grip aşısını anlattı. Grip enfeksiyonu influenza virisünün neden olduğu bir solunum yolu hastalığıdır. Ateş yüksekliği, kas ağrıları ve kuru öksürük sık görülen bulgulardır. Kış aylarında özellikle aralık ayı itibari ile görülme sıklığı artan hastalıktan korunmanın en önemli yolu grip aşısıdır. Koruyuculuğu ortalama %70 olan aşının hastalıktan koruma süresi 6 aydır. Aşı gribe yakalanmayı önlemese bile hastalığın daha hafif atlatılmasını sağlar. İki formu vardır,
ülkemizde yapılan aşı formu kas içine uygulanan ölü virüs formudur. Grip aşısının yapılmasının riskli olduğu bazı durumlar vardır. Bunlar; yumurta allerjisi olan bireyler, grip aşısına daha önce allerji gelişen bireyler ve 6 aydan küçük bebeklerdir. Grip aşısı tavuk üreme hücreleri üzerinden üretildiğinden bu aşılarda az miktarda da olsa yumurta proteini vardır. Bu nedenle yumurta alllerjisi olan bir kişiye uygularken alerjiye neden olma riski vardır. Bu allerjik durum; basit cilt döküntüleri olabileceği gibi, nefes darlığı, tansiyon düşmesi,
Birinci International Hastanesi Dahiliye Doktoru Uzm. Dr. Hüsniye BAYLADI
“Yumurta allerjisi olan kişilerde aşı; basit cilt döküntülerine neden olabileceği gibi, nefes darlığı, tansiyon düşmesi, vücut şişmesi gibi acil müdahale gerektiren reaksiyonlar verebilir.”
vücut şişmesi gibi acil müdahale gerektiren reaksiyonlar olabilir. Yumurta alerjisi basit cilt döküntüleri şeklinde olan bireyler bir hekime danışarak grip aşısı yaptırabilirler. Ciddi yumurta allerjisi olan bireylere ise grip aşısını yaptırma kararı mutlaka hekim muayenesi ile karar verilmelidir. Özellikle bağışıklık sistemi baskılı olan bireyler, böbrek yetersizliği, karaciğer yetersizliği, ciddi astım, 65 yaş üstü bireyler, şeker hastaları, kanser hastaları beraberinde ciddi yumurta allerjileri mevcut ise hekim muayenesi ile grip aşısı kararı verilmelidir ve hekimin yakın gözetiminde gereğinde aşı uygulanmalıdır. I
40
I KASIM 2019
4mevsimbahcesehir
EĞİTİM
Dört Mevsim Bahçeşehir
OECD “Bir bakışta eğitim 2019” raporu
OECD tarafından her yıl güncellenen veriler ışığında ülkelerin eğitim durumlarının analiz edildiği rapor bu yıl da önemli veriler sunuyor. Bu veriler, OECD ortalamasıyla karşılaştırmalı olarak Türkiye özelinde diğer ülkeleri de baz alarak yorum yapmamızı sağlıyor. İşte eğitim durumu, ekonomik yatırım ve istihdam gibi bazı noktalarda OECD ülkeleri içindeki eğitim durumumuz:
Türkiye OECD ortalaması
25-34 Yaş Aralığındaki Yükseköğretim Mezunu Genç Yetişkinlerin Yükseköğretim Derecesine Göre Dağıtılımı (%) (2018) Ön lisans
Lisans
Yüksek lisans
Doktora
9,2 7,9
21,2 23,8
2,6 14,3
0,2 0,8
Kaynak: OECD, 2019. Veri: ttps://doi.org/10.1787/888933980792, Figure A1.3.
Yukarıdaki tabloda 25-34 yaş aralığındaki yükseköğretim mezunu genç yetişkinlerin eğitim düzeylerini incelediğimizde, ön lisans haricinde OECD ortalamasının altında olduğunu görüyoruz. Özellikle vakıf ve özel üniversiteler sayesinde artan yüksek lisans imkanlarına rağmen bu kademede açılan fark dikkat çekici… 25-34 Yaş Aralığındaki Yükseköğretim Düzeyinde Eğitime Sahip Genç Yetişkinlerin Yükseköğretim Derecesine Göre İstihdam Oranları (%) (2018)
Türkiye OECD ortalaması
Ön lisans
Lisans
Yüksek lisans
Doktora
66 84
74 83
84 87
84 90
Kaynak: OECD, 2019. Veri: https://doi.org/10.1787/888933976821
Peki, yükseköğrenim gören gençlerimizin istihdam oranı nasıl diye yukarıdaki tabloya baktığımız zaman, Türkiye’de ön lisans düzeyinde eğitim almış bireylerin istihdam oranı %66 ile OECD ortalamasında aynı kademe için en düşük orandır. Buna karşın, yüksek lisans veya doktora mezunu bireylerin istihdam oranları OECD ortalamasına yakın seviyede görülüyor. Aşağıdaki tabloya baktığımız zaman Türkiye’de bireylerin eğitim düzeyi arttıkça istihdam edilebilirliğinin de artış gösterdiğini görüyoruz. Her ne kadar OECD ortalamasının altında olsak bile, kendi özelimizde eğitim seviyesinin değer görüp iş yaşamında karşılık bulması umut verici…
İSTİHDAM
42
I KASIM 2019
I
25-34 Yaş Aralığındaki Gençlerin Eğitim Düzeyi ve İstihdam Oranları (%) (2018)
YÜKSEKÖĞRETİM
Türkiye OECD ortalaması
BATUHAN NAR
EĞİTİM UZMAN
Ortaöğretim mezunu olmayan Ortaöğretim veya ortaöğretim sonrası yükseköğretim kademesinde olmayan okullardan mezun Yükseköğretim mezunu
54
60
65
78
73
84
Kaynak: OECD, 2019. Veri: https://doi.org/10.1787/888933976688
Yapılan araştırmalarda OECD genelinde bireylerin eğitim düzeyi arttıkça istihdamlarının ve maaşlarının da arttığı görülüyor. OECD ortalamasında üniversite düzeyinde eğitim almış yetişkinler ortaöğretim düzeyinde eğitim almış yetişkinlerden ortalama %57 daha fazla, ortaöğretim eğitimi almış yetişkinler ise ortaöğretim altı düzeyde eğitim almış yetişkinlerden %21 daha fazla aylık kazanç elde etmektedir. Türkiye’de ise yetişkinlerin eğitim düzeyleri yükseldikçe, aylık gelirleri OECD ortalamasına göre daha fazla artma eğilimi göstermektedir. Türkiye’de üniversite düzeyinde eğitim almış yetişkinler ortaöğretim düzeyinde eğitim almış yetişkinlerden ortalama %64 daha fazla, ortaöğretim eğitimi almış yetişkinler ise ortaöğretim altı düzeyde eğitim almış yetişkinlerden %27 daha fazla kazanç elde etmektedir. Bu da yine Türkiye’de eğitim seviyesinin gelir seviyesinde hatırı sayılır bir etkisinin olduğunu gözler önüne seriyor.
GELİR
Yükseköğretimin Kişisel Maliyet ve Getirisi (2016) Bireysel maliyet (USD, SAGP) Getiri (USD, SAGP) Kadın Erkek Kadın Erkek Türkiye OECD ortalaması
-4,300 -34,800
-11,500 -45,100
290,800 262,400
296,100 341,000
Not:Ü̈ niversite eğ itimi alanlarla ortaö ğ retim eğ itimi alan bireyler kıyaslanmaktadır. Kaynak: OECD, 2019. Veri: https://doi.org/10.1787/888933977087 https://doi.org/10.1787/888933977106
Yukarıdaki tabloda yükseköğretim seviyesinde maliyet gelir endeksi gösteriliyor. OECD ortalamasında kadınlar ve erkekler için bireysel maliyetlerinin 7,5 kat getirisi olduğu görülürken bu oranlar Türkiye’de kadınlar için 67,6 ve erkekler için 25,7’tür. I Kaynak: https://tedmem.org/mem-notlari/degerlendirme/bir-bakista-egitim-2019
KAPAK KONUSU
Hem cebini hem çevreni koru!
Evimizin enerji Günümüzün en önemli ihtiyaçlarından olan ve aşırı kullanma ile gelecek nesilleri zor durumda bırakacak olan enerjinin gereği kadar ve bilinçli kullanılması hem dünya hem de ülkemiz için çok önemli bir konu. Aydınlatmadan ısınmaya, ulaşımdan iş hayatına günlük faaliyetlerimizin tamamı enerjiye dayanıyor. Derleyen: Hatice Gülçür İnanç
Türkiye’de Enerji
Ülkemizde taşkömürü, linyit, petrol ve doğalgaz bulunmasına rağmen bu yakıtlar ülkemizin enerji ihtiyacını karşılaya-
Ev içi elektrik tüketim paylarına bakıldığında, ilk sırayı %30’la buzdolabı almaktadır. Buzdolabını %28 oranla aydınlatma takip ederken %10 ile elektrikli fırınlar üçüncü sıradadır.
44
I KASIM 2019
cak yeterlilikte değildir. Yeni kaynaklar bulunmadığı takdirde yurt içi toplam ham petrol ve doğal gaz rezervlerimiz yeterli değildir. Linyit haricindeki diğer tüm fosil yakıtlar yönünden fakir bir ülkeyiz. Yenilenebi-
lir enerji kaynakları yönünden her ne kadar potansiyelimiz büyük ise de bunlar henüz yeterince ekonomik değildir. Bu yüzden, enerji kaynaklarında büyük oranda dışa bağımlıyız. Ülkemizde kullanılan enerjinin yaklaşık %75ʼini yurt dışından satın alıyoruz. Petrol ve doğalgazda bu oran %90ʼdan fazladır. Oysa Türkiyeʼnin enerji tüketiminin toplamı içinde bu iki yakıtın payı yaklaşık %62 oranındadır. Enerji verimliliğinde de oldukça geriyiz. Enerji verimliliği, harcanan her birim enerjinin daha fazla hizmet ve ürüne dönüşmesi demektir. Ülkemizde 1.000 dolarlık bir millî hasılayı üretmek için yaklaşık 400 litre petrol eşdeğeri enerji harcanmaktadır. Oysa örneğin Japonya ve Danimarkaʼda bu oran sadece 100 litredir. Ekonomik üretimin ana
4mevsimbahcesehir Dört Mevsim Bahçeşehir
CANAVARLARI unsuru olan ve hayat kalitemizi iyileştiren enerjinin kullanımından vazgeçemeyeceğimize göre enerjiyi verimli kullanma konusunda duyarlı davranmalıyız. Çünkü; I En önemli enerji kaynağı olan petrol ve kömür gibi fosil yakıtlar sadece ülkemizde değil dünyada da hızla tükeniyor. I Kullandığımız enerjinin büyük bir kısmını döviz ödeyerek yurt dışından satın alıyoruz. I Gelirlerimizin çok büyük bir bölümünü enerji ithalatına harcıyoruz. I Enerji üretim ve tüketim süreçlerinde ortaya çıkan sera gazı emisyonları ve çeşitli atık ürünler çevreye büyük zararlar veriyor. I Evimizde ve ulaşımda bilinçsizce tükettiğimiz enerjinin faturası aile bütçesini sarsıyor. Oysa ki yapılan hesaplamalar yaklaşık 7,5 milyar TL değerinde enerji tasarruf potansiyelimiz olduğunu gösteriyor. Bu paraya dört Keban Barajı inşa edilebilir ya da en az 30 milyon konutun bir yıllık enerji ihtiyacı karşılanabilir. Enerji faturalarımızı düşürmek, aile ekonomisine katkıda bulunmak, ülkemizin enerjide dışa bağımlılığını azaltmak ve gelecek nesillere yaşanılabilir bir çevre bırakmak için enerjiyi verimli kullanalım. Enerji tüketim alışkanlıklarımızdaki küçük değişiklikler, konutlarımızda alacağımız bazı önlemler bizlere çok şeyler kazandıracaktır. Unutmayalım! Tasarruf edebileceğimiz her birim enerji hem ülkemize hem de cebimize fayda sağlar!
Konutlarda Enerji
Az enerji kullanmak tek başına yeterli değildir. Önemli olan az enerjiyle yüksek verimlilik sağlayabilmektir. Çünkü enerji tasarrufu kısa vadede para tasarrufu, uzun vadede dünyanın korunması demektir.
Ne Kadar Enerji Tüketiyoruz?
Ülkemizde elektrik ve doğalgaz, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumuʼndan lisans alan özel şirketler tarafından dağıtılmaktadır. Farklı bölgelere farklı firmalar hizmet verse de faturalarda yer alan bilgiler değişmez.
Bir tüketici, faturalarına bakarak tükettiği aylık elektrik ve doğalgaz miktarını ve bunların kendisine maliyetini öğrenebilir.
Evimizi Yalıtsak da mı Isıtsak Yalıtmasak da mı Isıtsak?
Az enerji kullanmak tek başına yeterli değildir. Önemli olan az enerjiyle yüksek verimlilik sağlayabilmektir. Bu sebeple enerjiden tasarruf ederken evin hem dışı hem de içi düşünülerek tedbirler alınmalıdır. Evlerin ısıtılmasına harcanan enerjiden tasarruf etmek için iç ortam ısısının muhafaza edilmesi gereklidir. Isı yalıtımı doğru yapılan bir binada ısıtma ve soğutma harcamaları büyük ölçüdeazalır. Binalarda çatılardan, dış duvarlardan, döşemelerden ve kapılardan önemli ölçülerde ısı kayıpları olur. Buraların doğru yöntemlerle yalıtılmasıyla %25ʼden %50ʼye kadar varan oranlarda enerji tasarrufu sağlanabilir.
Balık Baştan Kokar!
Isınan hava yükselir ve çatıdan dışarıya kaçmaya çalışır. Bu nedenle öncelikle çatının yalıtılması gerekir. Çatılar uygun özellik ve kalınlıktaki yalıtım malzemeleri ile yalıtılmalıdır. Bölgelere göre 5–10 cm arasında uygun bir yalıtım malzemesi ile yalıtılan bir çatı, %10–15 civarında bir enerji tasarrufu sağlar.
Binanıza Manto Giydirin!
İmkân varsa binaya mantolama yap-
tırılmalıdır. Mantolama binanın soğuğa veya sıcağa karşı korunması amacıyla özel malzemeyle kaplanmasıdır. Yalıtım yaparken ucuz olanı değil uygun malzemeyi tercih etmek doğru sonuç verir. Binaların yalıtılmasıyla yüzde 25`ten yüzde 50`ye varan oranlarda yakıt tasarrufu ve daha iyi ve sağlıklı bir ısınma sağlanabilir.
Soğuğa Kapıları Kapatın!
Soğuk havalarda apartman giriş kapılarının açık kalmaması gerekir. Çift kapı veya otomatik kapama sistemi uygulamaları ısının korunması için en kullanışlı yöntemlerdir.
Kapı ve Pencerelere Dikkat!
Kapılar ve pencereler, evdeki ısının dörtte birinin kaybına sebep olmaktadır. Çift cam veya ısıcam olan pencerelerde ısı kaybı yarı yarıya azalır. Evde bir tadilat yapılacaksa çift cam konusuna öncelik verilmelidir. “Şimdilik imkânlarımız elvermiyor.” diyorsanız pencere ve kapı kenarlarından hava sızmasını pencere bandı ve sünger kullanarak engelleyin. Pencere ve kapı doğramaları ile duvar arasında hava sızıntısına yol açacak açıklık varsa bunlar mutlaka dolgu malzemeleri (alçı, sıva, macun, silikon vb.) ile kapatılmalıdır. KASIM 2019 I
45
KAPAK KONUSU I Evin havalandırılması gerektiğinde bu işlem tüm pencereleri aynı anda açarak en kısa sürede yapılmalı.
Kalorifer Kullanıyorsanız…
I Kalorifer kazanı veya kat kaloriferi, ısıtma ihtiyacı olmayan bir yerde ise bu alandaki tüm boru ve tanklara ısı yalıtımı yaptırılmalıdır. I Konutlarda gereken 20 derece sıcaklığın yeterli olduğu belirtiliyor. Bu değerin üzerindeki her 1 derecelik kontrolsüz sıcaklık yükselmesinin, yakıt tüketiminde yüzde 6`lık bir artışa neden olacağı kaydediliyor. I Radyatörlerin önünü veya üstünü kapatacak perde ve mobilya kullanımından kaçınılmalıdır. Perde boylarının radyatörlerin ısı akışına engel olmayacak uzunlukta olmasına özen gösterilmelidir. Möbleli radyatör muhafazaları ortamın ısınmasına engel olur. I Radyatörlerin ve genel olarak tüm ısı kaynaklarının arkasına yansıtıcı paneller koyulmalıdır. Böylece radyatörün arkasındaki dış duvardan ısının kaçışı engellenip odaya yansıması sağlanır. Yansıtıcı panellerin yerleştirilmesinde dikkat edilmesi gereken nokta, mat yüzünün duvara, parlak yüzünün radyatöre bakması ve radyatöre temas etmemesidir. I Radyatörlerin temizliğine dikkat edilmelidir. Çünkü üzeri toz tutan radyatörler ısıyı hapseder. I Bir evin kuzey ve güneye bakan taraflarında sıcaklık farkları olur. Güney cephesi daha fazla ısı ve ışık aldığı için kuzey cephesine oranla daha iyi ısınır. Bu yüzden güney cephesindeki odaların radyatör vanaları kısılmalıdır.
I Akkor lambalar kompakt fluorasan lambalarla değiştirilmelidir. Bir kompakt fluorasan lambanın kullanım ömrü akkor lambaya göre 8 kat uzundur ve bir akkor lambanın beşte biri kadar enerji kullanır. Yani 100 watlık bir akkor lamba yerine 20 watlık bir kompakt florasan lamba kullanarak aynı ışığı sağlayabilmek mümkündür. I Işığa çok fazla ihtiyaç duyulmayan odalarda düşük wattlı lambalar tercih edilmelidir. I Aydınlık seviyesinin yüksek olması gereken mekânlarda, birkaç ışık kaynağı yerine güçlü tek bir ışık kaynağı kullanılması daha az enerji sarfiyatı sağlar. I Işığı kısıp yükseltebilen (dimmerli) ışık ayarlayıcıları kullanılarak lambalara giden enerji kontrol edilebilir. Bu şekilde ışığın parlaklığı ihtiyaca göre azaltılabilir ya da arttırılabilir. I Bulunulan mekândan ayrılırken lambalar söndürülmelidir. I Dekoratif abajurlar yerine şeffaf gölgelikli abajurlar tercih edilmelidir. I Ev içinde zaman zaman girip çıkılan ve sıklıkla ışığı açık unutulan bölümlerde ışığa duyarlı (fotoselli) veya zaman ayarlayıcı cihazlar kullanılabilir. I Eve eşya alırken ya da evin dekorasyonunu yaparken açık renkler tercih edilmelidir. Açık renkli duvarlar, mobilyalar, perdeler ve halılar ışığı yansıtarak odanın aydınlatma ihtiyacını azaltır.
Lüzumsuzsa Söndür!
I Sıcaklık ayarlı termostatik radyatör vanaları tercih edilmelidir. Bu tür vanaların ilk yatırım maliyetleri yüksektir. Ancak ortalama iki yılda maliyetlerini çıkarırlar. I Odalar nemlendirilmelidir. Çünkü kaloriferler yüksek ısıda çalışırken havayı kurutur. Kuru havada da soğuk daha fazla hissedilir. Ayrıca kuru hava solunum sorunlarına da sebep olur. I Kombi kullanılıyorsa kombi sürekli açılıp kapatılmamalı, düşük ısıda sürekli çalışır vaziyette tutulmalıdır. I Evdeki sıcaklığın çok fazla olduğu durumlarda; pencereleri açmak yerine ısıtıcının ayarlarını düşürün.
Hangisi Ne Kadar Elektrik Harcıyor?
Ev içi elektrik tüketim paylarına bakıldığında, ilk sırayı %30ʼla buzdolabı almaktadır. Buzdolabını %28 oranla aydınlatma takip ederken %10 ile elektrikli fırınlar üçüncü sıradadır. Televizyon, ailenin elektrik tüketiminde %10, çamaşır makinesi %7, bulaşık makinesi %6, ütü %4, elektrikli süpürge %3 ve saç kurutma makinesi %2 paya sahiptir.
Elektrikli Ev Aletleri
Kullanılacak ev aletleri satın alınırken sadece fiyat açısından değil, enerji tasarrufu açısından da karşılaştırma ya-
Bahçeşehirlilere sorduk: ENERJİ TASARRUFU YAPIYOR MUSUNUZ? Arshia Fanazad / Öğrenci
Tabii ki yapıyorum. Buzdolabı kapağının uzun süre açık tutulduğunda daha fazla enerji harcadığını bildiğimden dolayı elimden geldiğince dolabı kullanırken hızlı hareket ederim. Dişlerimi fırçalarken su tasarrufu için musluğu ihtiyacım olduğu zaman açarım, hatta duş alırken elimden geldiğince oyalanmamaya dikkat ederim. Çünkü dişlerimizi fırçalarken musluğu kapatırsak 11 litre, duş alma süresini 1 dakika kısaltınca 9 litre su tasarrufu yapıldığını okumuştum.
Ayşe Baran / Emekli
Evimizde enerji tasarrufuna elimizden geldiği kadar dikkat ediyoruz. İhtiyacımız kadar lamba kullanıyoruz. Tasarruflu ampul tercih ediyoruz. Bulaşık, çamaşır makinasının dolmasını bekleyip gece 10’dan sonra çalıştırıyorum.
46
I KASIM 2019
Helin Zaimoğlu / Öğrenci
Evet yapıyorum. Bahçe ışıklarını hava kararmadan açmıyoruz, tasarruflu ampul kullanıyoruz. Dişlerimi fırçalarken suyu açık bırakmıyorum.
Balçiçek Üstünsoy / Ev hanımı
Elektrikli ev aletlerini A sınıfı almaya dikkat ediyorum. Enerji tasarruflu ampulleri kullanıyorum, bulunmadığım odaların ışığını mutlaka kapatıyorum.
Kaan Ege Ceylan / Öğrenci
Şarj kablolarını kullanmadığım zamanlar prizden çıkarıyorum. Odalardan çıkarken ışıkları kapatıyorum. Odam çok sıcak olursa cam açmak yerine kalorifer peteklerini kısıyorum.
4mevsimbahcesehir Dört Mevsim Bahçeşehir
pılmalıdır. Enerji verimliliği seviyesi yönetmeliklere uygun olarak belgelenmiş olan bir cihaza yapılacak yatırımın maliyeti yüksek olmakla birlikte, cihazın 10– 15 yıllık kullanım ömrü boyunca sağlayacağı enerji tasarrufu ödenen parayı kat kat geri kazandıracaktır. “A” ve “A+” işaretli cihazlar en verimli olanlarıdır. Yüksek verimli ve çok düşük verimli cihazlar arasında yaklaşık %60 oranında enerji tüketim farkı vardır.
Cihazlarınızın fişini mutlaka çekin
Evinizde bulunan elektrikli eşyalarınızı kullanmadığınız zamanlarda mutlaka fişini prizden çekin. Ya da kablolarda bulunan açma-kapama düğmesini kapanır duruma getirin. Çünkü kullanmasak bile elektrikte bulunan prizler, elektrik üretirler.
Buzdolabı: Her Gün 24 Saat
Buzdolapları, çoğu elektrikli araçtan farklı olarak günün 24 saatinde ve yılda 365 gün çalışmaktadır. Bu sebeple buzdolabının verimli kullanılması daha fazla önem taşır. Buzdolabını verimli kullanmak için şunlara dikkat edilmelidir: I İhtiyaç duyulandan daha yüksek kapasitede bir buzdolabı satın alınmamalıdır. Büyük kapasiteli buzdolapları daha fazla enerji harcar. I Yiyecek ve içecekler buzdolabına hava akışını engellemeyecek şekilde yerleştirilmelidir. Derin dondurucudaki yiyeceklerin ise sıkıca paketlenmesi, aralarında boşluk bırakılmaması gerekir. I Buzdolabı, evdeki ısı kaynaklarından en az 30 cm uzağa yerleştirilmeli, güneş ışınlarından uzak tutulmalıdır. I Buzdolabının kapılarındaki manyetik yapışma bantları, yapışma yüzeyle-
riyle birlikte ayda bir defa temizlenmelidir. I Buzdolabının kapı contaları zaman zaman kontrol edilmelidir. Eğer deforme olmuşsa mutlaka değiştirilmelidir. I Buzdolabındaki sulu yiyeceklerin üstü kapatılmalıdır. Çünkü açık bırakıldığında dolaptaki nem oranı artar. Bu da buzdolabının daha fazla çalışmasına sebep olur. I Yiyecekler sıcakken buzdolabına koyulmamalı, oda sıcaklığına gelinceye kadar bekletilip sonra yerleştirilmelidir. I Derin dondurucudan çıkarılacak donmuş malzeme, bir gün önceden alınarak buzdolabına konulmalı ve orada çözülmeye bırakılmalıdır. Donmuş malzeme çözülürken dolaba soğukluk vereceği için buzdolabı daha az enerji harcayacaktır. I Buzdolabında 5–6 mmʼden fazla kalın buz tabakası oluşmadan gerekli çözdürme ve temizlik işlemi yapılmalıdır. I Buzdolabı kapısı uzun süre açık tutulmamalıdır. I Buzdolabının duvarla arasında arkadan 10 cm, yanlardan ise 15 cm mesafe bırakılmalıdır. I Buzdolabının arka kısmındaki ızg-
Tolga Tavelli / Otomotiv Bayii
Tüm eski tip aydınlatmaları led ile değiştirdim. Yenilemek durumunda olduğum elektikli cihazları seçerken A sınıfı olmasına dikkat ettim. Klima çalıştırırken daima 23 dereceyi seçiyorum. Aç kapa şeklinde olan muslukların lavabo altından sıcak vanasını kapatıyorum. Çünkü kimse musluk kolunun konumuna bakmadan kolu kaldırıyor ve sıcak su musluğa ulaşmadan işini bitirip kapatıyor. Bu durumda gereksiz yere kombi devreye girerek hem doğalgaz hemde elektrik harcıyor. Ayrıca işyerimde kompanzasyon sistemi kurarak reaktif enerji tüketimimizi minimuma indirdim.
Yaman Türkmenli Restoran İşletmecisi
Yakın zamanda elektrik fiyatlarına gelen fahiş artışlarla beraber enerji kullanım kaynaklı maliyetler geçen seneye
arası yılda en az bir defa uygun yumuşak bir süpürgeyle temizlenmelidir.
Paranızı Ateşe Atmayın!
Yiyecekleri pişirmek için, verimli pişirme araçlarının kullanımı ile enerji tasarrufu sağlanabilir. İster elektrik enerjisi ister gaz kullanılsın, ocaklarda yemek pişirmek fırında yemek pişirmekten daha ekonomiktir. Fırın ve ocakları verimli kullanmak için şunlar dikkate alınmalıdır: I Fırın ve ocak satın alırken enerji sınıfı “A” ve üstü olanlar tercih edilmelidir. I Pişirilen yemeğin türüne göre tencere ve tava kullanılmalıdır. Boş yere kullanılan kalın altlıklı tencereler fazla enerji tüketimine sebep olur. I Pişirme esnasında tencere kapakları kapalı tutulmalıdır. Kapağı açık pişen yemekler için üç kat daha fazla enerji tüketilmektedir. I Fırın kapağının her açılışında %20 oranında ısı kaybı olur. Bu nedenle pişme süresinin sonuna kadar kapak açılmamalıdır. I Yemek pişirirken basınçlı (düdüklü) tencereler tercih edilmelidir. Bu tür tencereler pişirme süresini düşürür, enerji tüketimini azaltır. I Donmuş yiyecekler çözülmüş yiyeceklere göre her zaman daha uzun sürede pişer. Bu nedenle önce yiyeceklerin çözülmesini sağlamak gerekir. I Fırında aynı anda birden fazla yiyecek pişirmeye çalışılmalıdır. I Eğer evde birkaç fırın varsa daima küçük olan tercih edilmelidir. Büyük bir fırının yarı kapasite ile kullanılması yerine, küçük bir fırının tam kapasite ile kullanılması elektrik faturalarında azalma sağlayacaktır. I Fırın, pişirme işleminden sonra da
göre % 150’ye yakın oranlarda arttı. Bu maliyetleri ürünlere yansıtmak malesef mümkün olmuyor. Bu nedenle tasarruf maksadı ile ortam ısıtmamızı elektrikten doğalgaza çevirdik. Aydınlatmadan ısıtmaya tasarruf tedbirlerini uygulamaya koyduk.
Ahmet DOĞAN Gayrimenkul Uzmanı
Evimde ve iş yerimde “enerji tasarrufu” konusunda olabildiğince dikkatli davranmaya çalışıyorum; özellikle işe ilk önce ısı yalıtımından başladım çünkü enerji sarfiyatının büyük çoğunluğu bulunduğumuz ortamdaki izolasyonların yetersiz olmasından kaynaklı dolayısı ile bu anlamda tedbirleri azami ölçüde aldım. Bununla beraber ısıları belli bir dengede tutmak adına termostat kullanıyorum. Ayrıca akşamları aydınlatma için geleneksel ampul yerine led ampul kullanıyorum böylelikle %25-30 arası bir tasarruf sağlıyoruz. " KASIM 2019 I
47
KAPAK KONUSU ısısını yaklaşık 15 dakika kadar korur. Bu 15 dakika değerlendirilebilir.
Çamaşırlarınızı Parayla Daha Temiz Yıkayamazsınız
I Yeni bir çamaşır makinesi satın alırken kapasitesi ihtiyaca göre belirlenmelidir. Örneğin 10 kg kapasiteli makineler A sınıfı bile olsalar, küçük aileler ve çok sık çamaşır yıkama ihtiyacı içinde olan aileler için uygun değildir. I Kurutmalı çamaşır makinesi alınacak ise bunların çamaşır kuruduğu zaman üniteyi kapatan, nem sensörlü olanları tercih edilmelidir. I Çamaşır makinesi alırken önden yüklemeli makineler tercih edilmelidir. Bu tür makineler genellikle üstten yüklemeli makinelere göre daha az enerji tüketirler. I Çamaşır makinesi, çevresi hava alacak şekilde duvardan en az 5 cm uzağa yerleştirilmelidir. I Çamaşırlar gerekmedikçe yüksek ısıda yıkanmamalıdır. Çünkü enerjinin büyük bölümü suyu ısıtmak için kullanılır. I Az kirli çamaşırlarda ekonomik program seçilmelidir. Çok kirli ve lekeli çamaşırlar ise önceden ıslatılmalıdır. I Kurutma makinesi yerine çamaşırları asarak kurutmak tercih edilmelidir. I Çamaşır makinesi her zaman tam kapasitede çalıştırılmalı ancak kapasitesinin üstünde de çalıştırılmamalıdır. I Makineye az miktarda çamaşır konuluyorsa daha az su almasını sağlaya-
cak program seçilmelidir.
Bulaşıklara Dikkat!
Ülkemizin bir kısmı yaz aylarında aşırı sıcak olmakta, bu durum çalışma ve yaşama koşullarını olumsuz yönde etkilemektedir. Bu nedenle de daha rahat bir yaşama çevresinin sağlanması için sıcaklık ve nem oranını düşüren soğutucular ve klima cihazları kullanılmaktadır. Klima cihazı satın almadan önce evin pasif soğutma yöntemleri (güneş alan kısımların ağaçlandırılması, cam filmleri, pencere tenteleri vs. kullanılması) ile serinletilip serinletilemeyeceğini düşünmek enerji tasarrufu açısından akıllıca olacaktır. Bu yöntemlerin yeterli olamayacağı düşünülüyorsa soğutucu ve klimaları verimli kullanmak için şunlara dikkat edilmelidir: I Uygun ölçülerde klima tercih edilmelidir. İhtiyaç olandan çok büyük bir klima para ve enerji kaybı demektir. I Klima seçerken aletin ısıyı düzenli ve dengeli yayma özelliğine ve elektronik ısı ayarlı (termostatlı) olmasına dikkat edilmelidir. I Klimanın kışın ısıtma sıcaklık ayarı çok yüksek, yazın da soğutma sıcaklık ayarı çok düşük tutulmamalıdır. I Klima çalışırken oda kapıları kapalı tutulmalıdır. I Klimalar mümkün olduğunca ısıtma amaçlı kullanılmamalıdır. I Klima dış ünitesinin yaz aylarında güneşe doğrudan maruz kalması engellenmeli, gerekirse gölgelik kullanılmalıdır.
Klima Kullanımının Püf Noktaları
I Bulaşık makineleri elde yıkamaya oranla daha az su ve elektrik tüketimi sağlar. Bu sebeple bulaşık makinesinde yıkama tercih edilmelidir. I Bulaşık makinesi, etrafına en az 5 cm boşluk bırakarak yerleştirilmelidir. I Makine dolmadan çalıştırılmamalıdır. Çünkü makine her durumda aynı su ve enerjiyi harcar. Az kirli bulaşıklar için ekonomik program kullanılmalıdır. I Bulaşık makinesi yeleştirirken yemek artıkları durulanarak değil sıyrılarak temizlenmelidir. I Makinenin son durulama tamamlandıktan sonra durdurulması, kapağın açılarak bulaşıkların kurutulması daha az enerji tüketimi sağlayacaktır.
Bahçeşehirlilere sorduk: ENERJİ TASARRUFU YAPIYOR MUSUNUZ? Ali Kocabıyık / Matematik Öğretmeni
Ev içerisinde tasarruf yapabilmek için ailedeki tüm bireylerin bilinçli olması gerekir. Bu durumda yapabileceklerimiz; evde kullanılmayan alanlardaki lambaları kapalı tutmak, tasarruflu ampuller kullanmak, kullanılmayan elektronik cihazların kapatılması ve fişlerinin prizden çıkarılması, evde kullanılmayan odada bulunan radyatörlerin kapalı tutulması, beyaz eşyaları yenilemek zorunda kaldığımızda enerji tasarrufu fazla olan cihazları tercih etmek, özellikle kış günlerinde kapı ve pencerelerde hava akımını durdurmak, yalıtımı iyi yapmak, yıllık kombi ve radyatör temizliği ve bakımı yaptırmak, özellikle evde kullanılan beyaz eşyaların kullanımında standartlara dikkat edilmesi örneğin çamaşır makinesi ve buzdolaplarını belirlenen ölçüler içerisinde kullanmak.
Çiğdem Erci / Pilates Eğitmeni
Evde elektrik tasarrufu yapmaya dikkat ediyorum. Karanlıkta oturmayı sevdiğimden pek aydınlantıcı kullanmıyorum. Ampullerin tasarruflu olanlarını tercih ediyorum. Ev aletlerini genellikle akşamları kullanmaya çalışırım.
48
I KASIM 2019
Nil Tavelli / Kişisel Gelişim Uzmanı
Evde veya ofisimde klima yada kombi kullanımı maximum derecede kullanmak yerine konforlu olan sıcaklığı koruyacak şekilde olmasına özen gösteriyorum. Bilgisayarımda işlem yapmadığım durumlarda monitörünü 1 dk içinde kapanacak şekilde ayarladım çünkü monitörler ciddi anlamda enerji tüketiyorlar. Sensör ile çalışan aydınlatmalarımı en kısa süreye ayarlıyorum. Uzun süreli buzdolabı kapağını açık tutmuyorum. Çok gerekmedikce çamaşırları düşük ısıda yıkamaya gayret ediyorum.
Alper Arslan / Esnaf
Evet yapıyorum. Genel olarak aydınlatmaları gün ışığını yitirmeden açmıyorum. Ütü yapılacağı zaman devamlı çalışır halde bırakmıyorum. Her gün çalışan çamaşır makinesini haftada belli günler olarak belirliyorum. Televizyon izlemek istediğimde televizyon açıyorum, normalde devamlı açık olurdu. Evdeki spotlar yerine ayaklı lamba kullanıyorum ve buna benzer birçok şey ile tasarruf sağlamaya çalışıyorum.
4mevsimbahcesehir Dört Mevsim Bahçeşehir
I Ütüleme işi, ütüyü yeniden ısıtmak gerekmeyecek şekilde planlanmalıdır.
Saçlarınız
I Saçlar havlu ile iyice kurulandıktan sonra saç kurutma makinesi kullanılmalıdır. Böylece daha az enerji harcanır.
Televizyonunuzu Kapatmayı Unutmayınız!
I Hava filtresi belli aralıklarla değiştirilmelidir. Tıkalı filtreler hava akışını, soğutmayı ve nem gidermeyi engeller; daha fazla enerji sarfiyatına sebep olur.
Küçük Deyip Geçmeyin!
Ütüler evlerdeki enerji tüketim kapasitesi en yüksek cihazlardandır. Bu yüzden ütü kullanımında aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir: I Ütü alırken buhar kapasitesi yüksek olanlar tercih edilmelidir. Bu bilgiye ütünün üretim bilgileri etiketinden ulaşılabilir. I Ütü yapmadan önce çamaşırlar düzgün şekilde askıya asılmalıdır. Böylece fazla kırışmadığı için ütülerken daha az elektrik harcanır. Çamaşırlar nemli olarak ütülenmelidir. I Buharlı ve termostatlı ütüler tercih edilmelidir. I Ütüleme işinin bitimine yakın ütü prizden çekilerek ütülenecek son parça kalan ısısıyla tamamlanmalıdır.
I Bekleme (stand-by) konumundaki cihazlar enerji tüketmeye devam ederler. Cihazlar güç düğmelerinden kapatılmalı. I Bilgisayarınız açık kalacaksa, ekran koruyucu kullanmak yerine bilgisayarınızı uyku veya hazırda bekleme moduna geçirirseniz daha az elektrik kullanır.
Enerji Verimliliği Etiketi Okuyalım
Yeni kanunların getirdiği zorunluluğa göre elektrikli bir ev aleti A, B, C, D, E, F ve G harfleriyle etiketlendirilmektedir. Bu etiketler cihazın enerji tüketimi hakkında bilgi verir. Diğer bir deyişle satın alınan ürünün yılda ne kadar enerji tüketeceği etiketlerinden hareketle tahmin edilebilir. A harfi en düşük enerji tüketimli cihazlar için kullanılır. Örneğin, enerji verimliliği “A” sınıfı olan bir buzdolabı “D” sınıfı bir buzdolabına göre %45, “G” sınıfı bir buzdolabına göre ise %56 daha az enerji harcar.
Kaynaklar: Zeynep Şarlak: Enerji tasarrufu, 2011. www.istanbultesisat.org - www.yeniisfikirleri.net www.ekolojist.net - http://www.yegm.gov.tr
Kadriye İnce / Mimar
Enerji tasarrufu için dikkat ettiğim hususlar şunlar; Binamızın ısı yalıtımlı olması, pencere kanatları ve dış kapılara conta ve sünger yapıştırılması, ortam çok sıcak olursa radyatörlerin kısılması, hava yapan ve su kaçıran peteklerin tamir ettirilmesi, petek önlerine perde, kanepe gibi malzemelerin konulmaması, akan muslukların onarılması (su tasarrufu için), bulaşıkların olabildiğince makinede yıkanması, elektrikli ev aletlerini seçerken A++ olması, ocakta yemek yaparken uzun süreli kaynatmalardan kaçınmak, çamaşır makinasının tam dolmadan çalıştırılmaması, odadan çıkarken elektriklerin kapanması, televizyonu seyretmiyorsak kapatılması, deterjanların üzerinde yazan miktarda kullanılması, uzun süre pişmesi gereken yemeklerin düdüklü tencerede pişirilmesi.
Levent Olcay / Sanatçı
Evde enerji tasarrufu yapıyorum. Az ışık yakmaya dikkat ediyorum. Ütü, bulaşık makinesi, tost makinesi kullanmıyorum. Çamaşır makinesini haftada sadece 1 kere ve gece çalıştırıyorum.
ARAÇLARDA TASARRUF
Yapılan araştırmalarda kar yağışının neden olduğu trafik yoğunluğunun yakıt tüketimini %20 artırabileceği, klimanın ise kış aylarında bile %4ʼe varan oranda fazla yakıt tüketimine yol açtığı ortaya çıkmıştır. İşte tavsiye edilen önlemler; I Trafikte uzun bekleme yapacağınız durumlarda kontağı kapatın. I Periyodik olarak bakım yaptırın ve lastiklerinizi kontrol ettirin. 0.5 bar eksilmiş hava, yakıt tüketimimizi yüzde 5 oranında artırır. I Aracınızda bulunan 100 kiloluk bir yük, 100 kilometrede 1 litre daha fazla yakıt tüketmenize neden olur. Bagajınızda bulunan gereksiz eşyaları temizleyin. I Arabanızı hareket halindeyken ısıtmaya çalışın. Dururken daha geç ısınır ve daha çok yakıt tüketir. I Otomobilinizi camları açık olarak saatte 100 km'lik bir hızla kullanmanız yüzde 4 daha fazla yakıt tüketimine sebep olur. I Otomobilinizi 95 km/saat hızın üzerinde kullanmanız daha fazla benzin tüketimine neden olur.
Sezer Şahin / İşletmeci
Evimde enerji tasarrufu yapıyorum. Evde yokken televizyon, mikrodalga, su ısıtıcısı gibi eşyaları prizden çekiyorum. Evde açık ışık bırakmamaya dikkat ediyorum.
Özge Nur Kaya / Öğrenci
Evet, tabii ki de dikkat ediyoruz. Odamda olmadığım zamanlarda ışığımı kapalı tutarım. Bilgisayarımı kullanmadığımda mutlaka kapatıyorum ve telefonumu uzun süre fişte takılı bırakmıyorum.
Yağmur İrem Özkan / Öğrenci
Evet, yapıyorum. Dışarıdan gelen ışık yetersiz olmadıkça ışığı kullanmıyorum. Bulaşıkları yıkarken suyu açık bırakmıyorum. Duş alırken hızlı hareket edip oyalanmayıp, su tasarrufu yapmaya çalışıyorum. Televizyon izlerken, telefonla ilgilenmiyorum veya telefonla uğraşırken boşu boşuna televizyonu açık bırakmıyorum. KASIM 2019 I
49
I
GEZİ
AKDENİZ’İN ORTASINDA BİR ADA:
MALTA Akdeniz coğrafyasında adeta bir nokta gibi olan Malta önemli bir stratejik konuma sahip, bu yüzden tarih boyunca hem denizciler hem de korsanlar için çok önemli bir rol oynamış.
Sicilyaʼnın 93 km. güneyinde yer alan ülke üç bölümden oluşuyor: Malta, Gozo ve Comino Adaları. Gozoʼda 30 bin civarında insan yaşarken, Comino turistlerin el ayak çektiği kış aylarında üç beş çiftçiye kalıyor. Malta dalmayı sevenler için adeta bir cennet. Gozo ve Comino denizaltı güzellikleri için çok doğru seçimler. Avrupa Birliğiʼne üye olan ama belli yerleri insana Kuzey Afrikaʼyı hatırlatan Malta diğer Avrupa ülkelerine göre daha uygun fiyatlı. Malta dili Arapça ve İbranice gibi semitik kökenli ama Latin alfabesiyle yazılıyor. Arapça etkisi çok belirgin. Şehir girişlerindeki tabelalar “Merhaba” diye sizi selamlıyor. İngilizce ikinci resmi dil olarak kullanıldığından lisan problemi yaşanmıyor. İ.Ö 800ʼlü yıllarda Akdenizʼin çoğu yerinde olduğu gibi Maltaʼda da Fenikeliler bir koloni kurmuşlar. Ada Kartaca ile Roma İmparatorluğu arasındaki savaşların ardından Romalıların eline geçmiş. Kuzey Afrikaʼdan gelen Arapların 1090ʼda adadan atılmasıyla 400 yıl süren bir
50
I KASIM 2019
Sicilya dönemi başlamış. Adanın tarihi Kanuni ile değişmiş. St. John Şövalyeleri Rodosʼta Osmanlılara yenilince, İspanyol Kralı 5.Charles adayı şövalyelere vermiş. Kira bedeli olarak da her yıl iki Malta Şahini istemiş! Osmanlılar şövalyelere Maltaʼda da huzur vermemiş, adayı kuşatmışlar ama alamamışlar. Etrafta bu “Büyük Kuşatma” ile ilgili bir sürü şey görüyorsunuz, neredeyse tarihlerindeki en önemli olay. 1565ʼde Kanuniʼnin 180 gemi ve 30 bin denizci ile yaptığı bu kuşatmada Osmanlılara karşı zafer kazanan komutanın adı başkent Vallettaʼya verilmiş. Maltaʼnın tarihini anlatan ve Malta Experience dedikleri bir gösteride Osmanlılara önemli bir yer ayrılmış! Adada 1565 adını taşıyan bira bile var.1814ʼde İngiltereʼnin bir parçası haline gelen ada bağımsızlığına ancak 1964ʼte kavuşmuş. Akdeniz kültürünün etkisi altındaki Maltalılar koyu Katolikler, köyleri koca kiliseler süslüyor. Nüfusun %95ʼi bu adada doğmuş.
Maltaʼnın başkenti Valletta UNESCO SERDA Dünya BÜYÜKKOYU Kültür NCU EUROSUN Mirası ANAOKULL Listesiʼnde ARI KURUCUSU yer alıyor. Instagram @ser da
buyukkoyuncu
MALTA’NIN YILDIZLARI St. John şövalyelerinin Türkler gelir korkusuyla hızlı bir şekilde inşa ettikleri şehirde 16. yüzyıl mimarisi hala egemen. Malta hükümetinin merkezi olan ve yarımada üzerindeki bir tepede yer alan şehir Grand Harbour (Büyük Liman) ile Marsamxett Limanlarıʼna bakıyor. İtalyaʼdan gelen feribotlar Büyük Limanʼa yanaşıyor ve oradan 15 dakikalık bir tırmanışla şehre ulaşabiliyorsunuz. Şehirde görülecek çok güzel yerler var. Şövalyeler geldikleri yer ve konuştukları dile göre
VALLETTA
4mevsimbahcesehir Dört Mevsim Bahçeşehir
yedi gruba ayrılmışlar. Auberge de Castile eskiden İspanyol ve Portekizli şövalyelere aitmiş, günümüzde Başbakanlık Ofisi olarak kullanılıyor. Hemen yakınında bulunan Yukarı Barrakka Bahçeleri ise İtalyan şövalyelerinmiş, bugün ise Büyük Liman manzaralı güzel bir park. Fransaʼnın Provence bölgesinden gelen şövalyelerin binası olan Auberge de Provence Maltaʼnın Arkeoloji Müzesi olarak hizmet veriyor. Tarihe meraklıysanız, dünyanın en eski taş yapıları olan ve İ.Ö 3600 ile 2500 yılları arasında yapılan megalitik Tapınakları Malta ve Gozoʼda görebilirsiniz. Aziz Yahyaʼya adanmış olan St Johnʼs Katedrali ve Müzesi Vallettaʼnın tam göbeğinde yer alıyor. İçi Barok tarzda bir mimariyle yapılmış olan binada güzel bir dokuma koleksiyonu var. 1573ʼte yapılmış olan katedralde Caravaggioʼnun “Vaftizci Yahyaʼnın Başlangıcı “ isimli eseri de var. Rodosʼta olduğu gibi bu adada da
Bugibba St.Paulʼs Körfeziʼnde bulunuyor ve uygun fiyatlı konaklama tesisleri ile restoranlara sahip, gece hayatı da pek bir renkli. Daha ileride adadaki en güzel plajlardan biri olan ve şehir merkezinden 43 veya 48 numaralı otobüslerle ulaşabileceğiniz Mellieha var. Diğer bir gözde plaj da Paradise Bay.
MDINA
bir Grand Masterʼs Palace ( Üstad-ı Azam Sarayı) bulunuyor. Republic (Cumhuriyet) Caddesiʼndeki yapıda bugün Cumhurbaşkanlığı Ofisi ve Parlamento var. Binanın içinde “Büyük Kuşatma” yı gösteren bir fresk de bulunuyor.
VALLETTA CİVARI
Valletta yakınlarındaki Sliema varlıklı adalıların oturduğu gözde bir muhit, devamında ise turistlerin tekelinde bulunan ve gece hayatının merkezleri St Julianʼs ile Paceville yer alıyor. Kuzeye doğru devam ederseniz,
Şövalyelerin gelip Vallettaʼyı kurdukları 1566ʼya kadar Maltaʼnın merkezi Mdina olmuş. Denizden uzakta, korunaklı bir kaya parçasının üzerine inşa edilen bir kalede yer alan Mdinaʼnın yaklaşık 3000 yıllık bir tarihi var. Arnavut kaldırımı, dar ara sokaklar çok güzel. Tarihe sahip çıkılıp, eserler iyi korunmuş. Adı Arapçaʼdan gelen Mdinaʼda dolaşırken, kendinizi Marakeş gibi bir Afrika şehrinde hissederseniz şaşırmayın. Aristokrat ailelerin hala yaşadığı evlerdeki kapı kollarına özellikle dikkat edin ve güzel manzaralı kafelerden birinde içkinizi yudumlayın.I
KASIM 2019 I
51
4mevsimbahcesehir
GÜZELLİK
Dört Mevsim Bahçeşehir
GÜZEL FİKİRLER
YASEMİN YURTMAN CANDEMİR
Mevsim geçişlerinde cildin “Mükemmel bakım”a ihtiyacı var!
Mevsim geçişleri cilt bakımı için stratejik bir önem taşır. Bu yüzden cildinizin bariyerini şimdi güçlendirmelisiniz.
Kuruluğa ve dolgunluğunu kaybetmiş dokulara rastlamak istemiyorsanız cildinizi iyi temizlemeli, haftada en az iki kere peeling yaparak canlandırmalı, cilt bariyerini onaracak ve güçlendirecek ürünlerle nemlendirmeli ve tonik ile sıkıştırmalısınız. Ciltteki iyi bakterileri dengeleyen, cilt yüzeyini yeniden yapılandıran serumları da elinizin altında bulundurmalısınız. Bu bakım ritüeli sadece mevsim geçişlerine değil, güzelliğinize yapacağınız yatırım anlamı taşır.
Sonbahar Cilt Bakımı
Doğru temizleyiciler sadece daha temiz
52
I KASIM 2019
bir cilt sunmaz. Yağlı cildi matlaştırır, kuru cildi nemlenmeye hazır hale getirir, yanı sıra kaşlarınızı ve kirpiklerinizi de (nefes almalarını sağlayarak) koruma altına alır. Isana Makyaj Temizleyici Misel Su, yüz temizleme mendilleri, Alterra yıkama köpükleri ve göz makyaj temizleyicileri ile cildinizi narince makyajdan, toz zerreciklerinden ve fazla yağ tabakasından arındırır. Doğal kaynaklardan elde edilen koku ve ekstraktlar içeren ürünler, size bakımın bir sonraki aşamasına dikkatlice hazırlar. Burada önemli olan nazik hareketlerle temizleyicileri uygulamanız ve içinizden en
az 60’a kadar sayarak tüm yüzü temizlemenizdir.
Olmazsa olmazlar listesi!
Cildi canlandırmak için haftada en az iki defa peeling uygulamalı, normal ve yağlı bir cildiniz varsa L’Occitane’ın Infusions peeling’ini, kuru bir cildiniz varsa Frenk üzümü tohumu içeren Soothing Maskesi’ni banyoda her an ulaşabileceğiniz alanda tutmalısınız. Her şeyi hızlıca halletmeyi seven bir yapıdaysanız, Isana’nın çok sevilen peeling etkili cilt temizliği mendillerinden yardım alabilirsiniz. Vücut bakımında Rossmann’ın Spa bakımı yapan Wellness&Beauty peeling ürünlerinden destek almalı, tamamen doğal bir ürün tercih ediyorsanız Infusions kusurları küçültme özelliği ile bilinen, cildi mükemmel bir şekilde arındıran L’Occitane’ın Purifying Mask’ı nı da cildimizi kışa hazırladığımız bu dönemde mutlaka denemelisiniz. I
ASTROLOJİ
Bahçeşehir'in vazgeçilmez tarotçusu Nisa, artık İsveç Yotebori'de yaşıyor ama her ay olduğu gibi, aylık burç yorumlarıyla bu sayımızda da yine sizlerle... nisadincer03@gmail.com Kasımʼın ortalarından itibaren biraz daha dikkatli çalışmalar yapacak ve parasal konularda aşırıya kaçmamaya özen göstereceksiniz. Denge ve mantığınızı bir arada kullanmaya başlayacak, karşınıza çıkan iş fırsatlarını bu yönde değerlendirmeye başlayacaksınız. Sürpriz iş teklifleri ile, farklı alanlarda ilerlemeniz ve terfi almanız mümkün. Ticaret işiyle uğraşan Koç burcu insanları, kazançlı çıkacağınız yolculuklar gündeminizde olacak. Arkadaş ve aile hayatınız ise oldukça güzel ve eğlenceli geçecek. Aşk hayatınızda, güzel ve mutlu bir ay sizi bekliyor.
KOÇ
Kasım ayı içerisinde yaşanacak olan olumsuzluk, hayal kırıklığı yaşamanıza neden olabilir. Ayın son günlerinde ise, aşkla ilgili sıkıntılar tamamen ortadan kalkacak ve ilişkiler konusunda istediğiniz ilerlemeyi yapabileceksiniz. İlişkisi olmayan kişiler ise, karşı cins ile yakınlaşmaya başlayacak. Savurganlıkları ve lüks takıntıları ile bilinen boğaları, maddi sıkıntılar bekliyor. Ayın ortalarına kadar yaşayacağınız savurganlıktan dolayı gelen maddi sıkıntı, ayın sonlarına doğru peşinizi bırakacak. Sürpriz bir aşk kapınızda bekliyor.
BOĞA
Ayın ilk gününde, dışarıdan bakıldığında sizin için her şey yolunda gibi görünebilir ancak iç dünyanızda durum hiç de öyle olmayacak. Kendinizi bazı konularda rahat ve huzurlu hissetmeyeceğiniz bir Kasım ayı yaşayacaksınız. İçinizdeki sıkıntılardan kurtulmayı başaramadığınız takdirde sürekli olarak huzursuzluk ve içsel baskı altında geçirebilirsiniz. Özellikle iletişim konularında elinizden geldiği kadar dikkatli olmalısınız. Hareketli ve enerji dolu bir ay geçirecek olan ikizler, pek çok fırsatla da karşılaşacaklar.
İKİZLER
Sosyal olarak hareketli olacağınız bu dönem içerisinde aşk hayatınız da hareketlenecek. Özellikle ilişkisi olmayan Yengeç burcu insanları aradığı aşkı bulabilir. Katıldığınız ortamlarda gözler üzerinizde olabilir. İletişim yeteneğiniz sayesinde insanlarla yakınlaşabileceksiniz. Kasım ayı içerisinde yaşam kaliteniz yükseliyor. Çalışma hayatında oldukça verimli ve hareketli bir ay sizi bekliyor olacak. Karşınıza çok güzel fırsatlar ve sürpriz teklifler çıkacak. Bunları iyi değerlendirdiğiniz takdirde, çok güzel paralar kazanabilirsiniz.
YENGEÇ
54
I KASIM 2019
İçinizde hissettiğiniz güç, zaman zaman yanlış adımlar atmanıza neden olabilir ve bu nedenle biraz daha dikkatli olmalısınız. Duygularınız yoğunlaşıyor ve duygularınızın size yanlış adımlar attırmasına izin vermemelisiniz. Kafanızda bir ilişki şekli oluşturacak ve bunu gerçekleştirme fırsatı yakalayacaksınız. Kasım ayı içerisinde, var olan birlikteliğinizi bir yapılandırmaya sokmak isteyebilirsiniz. İş hayatında alacağınız kararlar, başarılı olmanıza neden olacak ancak yanlış kararlar vermeniz, sizi maddi açıdan sıkıntıya sokabilir.
ASLAN
Daha önce karşınıza çıkmayan fırsatlarla karşılaşabilir ve mantıklı davrandığınız takdirde bu fırsatları en iyi şekilde değerlendirip, lehinize çevirebilirsiniz. Kasım ayı içerisinde maddiyata daha fazla önem vermeye başlayacak ve nasıl para kazanacağınızı araştıracaksınız. Kariyerinizle ilgili önemli adımlar atacaksınız ve bu durum daha fazla para kazanmanızı sağlayacak. Kasım ayı içerisinde size parasal konularda destek verecek kişilerle işbirliği yapacaksınız. Sorun gibi görülen gelişmelerin çözüme kavuşması sizi mutlu edecektir.
BAŞAK
Ortağınız ya da üstünüz olan kişilerle önemli çalışmalar yapmaya başlayacak ve ileriye dönük projelerin ilk adımlarını Kasım ayında atmaya başlayacaksınız. Söz konusu iş olduğunda daha olgun ve mantıklı hareket etmeye başlayacak, sizden beklenen performansı sergilemeye çalışacaksınız. Mesleki kişiliğinizi daha fazla ön plana çıkartacaksınız. Gerek aile, gerek işiniz, gerek keyfi olarak yaptığınız seyahatlerde yeni biriyle tanışabilirsiniz. Hem iş hem de aşk hayatında kararlı ve dengeli tavırlarınız sayesinde, başarılı olmanız söz konusu.
TERAZİ
Maddi konularda güven arayışında olacaksınız ve arayışınız sonuca gidebilir. Yeni kazanç kapıları aralayabilir, yeni iş ortaklıkları yapabilir ya da ileriye dönük yatırımlar yapabilirsiniz. Akrep burcu, Kasım ayı içerisinde söz konusu iş olduğunda daha profesyonel davranacaksınız. Bazı çalışmalara kuşkucu yaklaşabilirsiniz. Birlikte çalıştığınız kişilerin mantıklı düşüncelerine önem vereceksiniz. Kasım da geleceğinizi garanti altına alacağınız girişimler söz konusu olabilir. Aşk hayatınızda maceralara hazırlıklı olmalısınız.
AKREP
4mevsimbahcesehir Dört Mevsim Bahçeşehir
Hedefleriniz belli ve Kasım ayı içerisinde sizi hedeflediğiniz noktaya ulaştıracak çalışmalar yapmalısınız. Sizin başarınızı kıskanacak ve buna engel olmaya çalışacak çok fazla rakibiniz olacak. Rakipleriniz ne kadar çok olursa olsun, asla çalışmaktan vazgeçmeyeceksiniz. Çalışma arkadaşlarınızın ve çalıştığınız yerin fırsatlarını kullanacak, olanakları değerlendireceksiniz. Bu dönem içerisinde grup çalışmaları da ön plana çıkıyor. Her konuda başarılı olacaksınız. Aşk hayatınızda kısa süreli gerginlikler olsa da, genel anlamda sizi etkilemeyecek. Sosyal hayatınızda da renkli ve eğlenceli bir ay yaşayacaksınız.
YAY
Kasım ayında, özellikle iletişim seviyeniz gerçekten mükemmel. Karşı cins ile nasıl iletişim kuracağınızı iyi biliyorsunuz. Uzun süredir devam eden bir ilişkiniz var ise, daha istekli ve yakın davranışlar sergileyerek, partnerinizi mutlu edebilirsiniz. Birlikteliğiniz hareketlenecek. Aşk hayatınız size mutluluk verecek ve arzu ettiğiniz paylaşımları rahatlıkla yapabileceksiniz. Yalnızsanız ve aşkı arıyorsanız, gözünüzü dört açmalısınız. Yeni bir partner ile tanışıp, evlilik kararı bile almanız mümkün. Parayı çok iyi yöneten oğlaklar, bu ay da büyük paralar kazanabilecekler.
OĞLAK
Aradığınız aşkı bulmanız için çok iyi bir dönemdesiniz ve kısa süre içerisinde harekete geçmelisiniz. Uzun süredir ilgi duyduğunuz veya aşık olduğunuz bir kişiye açılmayı düşünüyorsanız, tam zamanı! Kasım ayı içerisinde hem aşkı hem de işi bir arada yürütebilirsiniz. Sosyal olarak da fazlasıyla aktifsiniz. Sosyal hayatınız, aşk hayatınızın hareketlenmesini sağlayacak. Hırslı olan yapıları nedeniyle, güzel bir ay geçirecek olan kovalar, maddi anlamda rahat ve kazançlı bir ay geçirecekler. İş hayatında güzel fırsatlar ve kariyerler sizleri bekliyor. Bu ay işinizde terfi almanız mümkün olacak.
KOVA
Kasım ayı içerisinde enerjiniz üst seviyede olacak. Girdiğiniz her türlü ortamda dikkat çekmeyi başaracaksınız. Üzerinizdeki çekingenliği bir kenara bıraktığınızda aradığınız aşkı bulmanın zor olmadığını fark edeceksiniz. Bu ay içerisinde, aşkla ilgili çok önemli fırsatlar karşınıza çıkacak. Bulunduğunuz ortamın popüler ve ilgi gören kişisiyle yakınlaşma fırsatı yakalayabilirsiniz. Duygusal ve hayalperest olan balık burçlarını, güzel gelişmeler ve hayallerindeki fırsatlarla karşılaşacakları bir ay bekliyor. Hem kariyer hem de aşk hayatında, aradığınızı bulacağınız ve istediğinizi alacağınız bir Kasım ayı olacak.
BALIK
KASIM 2019 I
55
4mevsimbahcesehir
BULMACA
56
I KASIM 2019
Dรถrt Mevsim Bahรงeล ehir
Alara Sok. Ilgaz 02/21 Bahçeşehir/İstanbul
608 1 000 (pbx)
www.eurosun.com.tr
instagram: @serdabuyukkoyuncu