4. Sınıf Türkçe by selçuk kasap

Gü nGü nÇal ı ş maYapr ak l ar ı

4. Sınıf TÜRKÇE Bu kitabın bütün hakları Fatih KÜÇÜKAYDIN’a aittir. Yazarın yazılı izni olmaksızın kısmen veya tamamen alıntı yapılamaz ve çoğaltılamaz.

4. Sınıf Türkçe Etkinliklerle Çalışma Yaprakları

YAZAR Ahmet KÜÇÜKAYDIN Fatih KÜÇÜKAYDIN

KAPAK TASARIMI Resul KÖSE

DİZGİ - SAYFA TASARIMI Resul KÖSE

BASIM YERİ Ada MATBAA

BASIM TARİHİ Ağustos 2014 - ANKARA ISBN: 978-605-65024-7-7

İÇİNDEKİLER Zıt Anlamlı Kelimeler .................1 Eş Anlamlı Kelimeler ..................3 Eş Sesli Kelimeler .......................5 Değerlendirme - 1 ......................7 Alfabetik Sıralama ......................9 Noktalama İşaretleri .................11 Değerlendirme - 2 ..................15 Kurallı Cümle ...........................17 “Mi” Soru Ekinin Yazımı ..............21 Değerlendirme - 3 ..................23 Sebep - Sonuç Cümleleri ..........27 Değerlendirme - 4 ..................29 Destekleyici ve Açıklayıcı Örnekler..31 Yazım Yanlışı ............................33 İsmin Hâl Ekleri ........................35 Değerlendirme - 5 ..................37 Anlatım Bozukluğu ..................39 Sözcüklerin Kısaltılması .............41 Değerlendirme - 6 .................45 Ki’nin Yazımı ............................47 Deyimler .................................49 Atasözleri ................................51 Değerlendirme - 7 ...................53 Sözcüklerin Anlamları ..............57 Yapım Ekleri .............................59 Değerlendirme - 8 ...................61

Özel İsimler - Tür İsimler .........67 Değerlendirme - 9 ...................69

İsmin Yerine Kullanılan Kelimeler..71 Değerlendirme - 10 .................77

Varlığın Özelliğini Belirten Sözcükler..79 Kelimelerin Çağrıştırdıkları .......81 Sözcükte Anlam ........................83

Değerlendirme - 11 ..................85

Önem Belirten İfadeler ............87

Öznel ve Nesnel İfadeler ..........89 Soru Oluşturma .......................91

Değerlendirme - 12 .................93 Cümlede Anlam ......................95 Eylem ......................................97

Varlığın Özelliğini Belirten Sözcükler..99 Değerlendirme - 13 ..............101

Gerçek ve Mecaz Anlam .....103 Eylemin Zamanı .....................105

Deyimler ve Atasözleri .........107 Değerlendirme - 14 ..............109

Eş, Zıt ve Sesteş Sözcükler ......111

Sözcüklerin Anlamları ...........113 Cümlede Anlam ....................115

Değerlendirme - 15 ..............117 Hâl Ekleri ..............................119 Şiirde Anlam ..........................123

Değerlendirme - 16 ..............125 Noktalama İşaretleri ve

Terim Anlamlı Sözcükler ........127 Değerlendirme - 17 ..............131

4.SINIF

ZIT ANLAMLI KELİMELER

TÜRKÇE Aşağıdaki kelimelerin zıt anlamlılarını karşılarına yazalım. KELİME

ZIT ANLAMLISI

KELİME

ucuz

barış

giriş

taze

kuzey

cesur

toplama

boş

soru

içeri

ZIT ANLAMLISI

Aşağıdaki I. tabloda verilmiş olan kelimelerin zıt anlamlıları II. tabloda verilmiştir. Eşleştirmeleri yapalım.

a) katı

f) karanlık

1) cömert

6) yakın

b) uzak

g) cimri

2) kaybetmek

7) şehirli

c) zengin

h) kazanmak

3) tutsak

8) sıvı

d) köylü

ı) doğal

4) aydınlık

9) ıslak

e) kuru

i) özgür

5) yapay

10) fakir

8 .........

.........

Aşağıdaki atasözlerini okuyalım. Zıt anlamlı kelimelerin altını renkli kalemle çizelim. Az veren candan, çok veren maldan verir. Bir deli kuyuya taş atmış, kırk akıllı çıkaramamış. Ölüevinde ağlamayı, düğünevinde gülmeyi bilmeli. Karıncadan ibret al, yazdan kışı karşıla. İyi evlat babayı vezir eder, kötü evlat rezil eder. İlim, sahibine dost; mal, sahibine düşman kazandırır.

1) Aşağıdaki sözcük çiftlerinden hangisi “zıt anlamlıdır”?

A) sıkıntı - dert B) renkli - renksiz C) gece - gündüz D) basit - kolay

2) “faydalı” sözcüğünün zıt anlamlısı aşağıdakilerden hangisidir?

II. önce - sonra

III. ödül - ceza

IV. hediye - armağan

Yukarıdaki sözcüklerden hangileri zıt anlamlıdır?

A) I - II C) III - IV

A) çalışkan C) sakin

A) 1

B) 2

C) 3

D) 4

A) öğrenci - talebe B) siyah - kara C) misafir - konuk D) dar - geniş

9) “Annem parayı nereye koyduğunu unuttu.”

B) II - III D) II - IV

Cümlesinde altı çizili sözcüğün zıt anlamlısı aşağıdakilerden hangisidir?

A) buldu C) anladı

B) hatırladı D) sandı

10) Aşağıdaki sözcüklerden hangisinin zıt anlamlısı yanlış verilmiştir?

B) mutlu D) misafir

5) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zıt anlamlı sözcükler bir arada verilmiştir?

Yukarıdaki dörtlüğün hangi satırında zıt anlamlı sözcükler bir arada kullanılmıştır?

4) Aşağıdaki sözcüklerden hangisinin zıt anlamlısı yoktur?

8) Hangi seçenekteki sözcükler arasındaki anlam ilişkisi farklıdır?

A) faydasız B) yararlı C) yararsız D) zararlı

3) I. cevap - yanıt

Günümüzde ilaçlar Veremi engelliyor, Doktorlar sabah akşam: Veremden korkma, diyor.

A) kalabalık-tenha C) komik-gülünç

B) acı-tatlı D) büyük-küçük

11) “Acemi şoför arabayı duvara çarptı.”

A) Sinan gizlice dışarı çıktı. B) Ebru, yaşlı adamın yanına oturdu. C) Soruların bazılarını doğru, bazılarını yanlış yapmışsın. D) Soğuk su içince hastalandı.

Cümlesinde altı çizili sözcüğün zıt anlamlısı hangisidir?

A) usta B) korkak C) cesur

12) “Dün doğalgaza zam yapıldı.”

6) Aşağıdaki sözcük çiftlerinden hangisi zıt anlamlı değildir?

Cümlesinde altı çizili sözcüğün zıt anlamlısı hangisidir?

A) artış B) fark C) indirim D) üretim

A) uzun - ince C) ileri - geri

B) ağır - hafif D) sert - yumuşak

4.SINIF EŞ ANLAMLI KELİMELER

TÜRKÇE Aşağıdaki kelimelerin eş anlamlılarını karşılarına yazalım. KELİME

EŞ ANLAMLISI

KELİME

ihtiyar

hekim

misafir

talebe

yoksul

kırmızı

hatıra

süratli

yıl

dargın

EŞ ANLAMLISI

Aşağıdaki I. tabloda verilmiş olan kelimelerin eş anlamlıları II. tabloda verilmiştir. Eşleştirmeleri yapalım.

a) kelime

f) hürriyet

1) delil

6) birey

b) görev

g) cümle

2) kuvvet

7) rastlantı

c) tesadüf

h) yolculuk

3) ihtiyaç

8) sözcük

d) gereksinim

ı) fert

4) vazife

9) özgürlük

e) kanıt

i) güç

5) tümce

10) seyahat

8 .........

.........

Tablolarda verilmiş olan büyük harfleri eş anlamlısının yanına yazarak şifreyi bulunuz. Kelime

Eş Anlamlısı

hür

çağrı

güz

savunma

esir

savaş

ulus

davetiye

özgür

taşıt

yel

vatan

yurt

rüzgâr

araç

tutsak

müdafaa

sonbahar

tertipli

düzenli

Kelime

Eş Anlamlısı

millet

harp

beyaz

1) “Tarkan meşhur bir şarkıcıdır.”

7) Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde eş anlamlı kelimeler bir arada kullanılmıştır?

Cümlesinde altı çizili sözcüğün eş anlamlısı aşağıdakilerden hangisidir? A) yardımsever C) ünlü

B) mutlu D) cömert

A) özlem - hasret C) üretim - tüketim

B) ters - düz D) cömert - cimri

8) “Keloğlan azığını alarak yola koyuldu.”

2) “Hakan yaşadıklarını detaylı bir şekilde anlattı.”

Cümlesinde altı çizili sözcüğün anlamdaşı aşağıdakilerden hangisidir? A) yiyecek C) ceket

Yukarıdaki cümlede altı çizili sözcüğün yerine hangisi yazılırsa cümlenin anlamı değişmez?

A) farklı C) üzüntülü

9) Hangi seçenekteki sözcükler arasındaki anlam ilişkisi farklıdır?

B) ayrıntılı D) karışık

3) “Mağazamıza deneyimli satış elemanı alınacaktır.”

Cümlesinde altı çizili sözcüğün anlamdaşı aşağıdakilerden hangisidir?

A) usta C) güvenilir

A) kalp - yürek C) soru - cevap

B) tecrübeli D) dürüst

B) anne - valide D) arpa - buğday

Cümlesinde altı çizili sözcüğün yerine hangisi yazılırsa cümlenin anlamı değişmez? A) attı C) bozdu

A) Çok zor görevlerin üstesinden geldi. B) Ebru gösterişli bir elbise aldı. C) Bu soru diğerine göre daha kolay. D) Hafif yemekler yemesini söyledi.

12) I- Öykünün sonunu hatırlamadım

B) tamir etti D) parçaladı

6) “Basket maçında 4-A sınıfına yenildik.”

A) maaş - aylık B) zengin - varlıklı C) hediye - armağan D) alıcı - satıcı

11) “basit” sözcüğünün anlamdaşı hangi seçenekte kullanılmıştır?

5) “Babam, bozulan ütüyü onardı.”

A) doğu - batı B) ödül - ceza C) hayret - şaşkınlık D) güzel - çirkin

10) Aşağıdaki sözcüklerden hangisinin eş anlamlısı yanlış verilmiştir?

4) “korkak - cesur” sözcükleri arasındaki anlam ilişkisi hangi seçenekte vardır?

B) şapka D) çanta

Cümlesinde altı çizili sözcükle aynı anlama gelen sözcük grubu aşağıdakilerden hangisidir? A) mağlup olduk B) ters geldik C) üstünlük sağladık D) galip geldik

II- Arkadaşımla aynı fikirdeyim.

III- Ayşe’nin hastalığına çare bulamadılar.

Altı çizgili sözcüklerin eş anlamlıları hangi seçenekte sırasıyla verilmiştir?

A) Masal - söz - dert B) Hikaye - düşünce - derman C) Hikaye - düşünce - hastalık D) Şiir - söz - emek

4.SINIF EŞ SESLİ KELİMELER

TÜRKÇE Cümlelerdeki noktalı yerlere ifadelerden uygun olanı yazalım.

zıt anlamlı

eş anlamlı

eş sesli

a) Anlamları aynı olan kelimelere ............................................ kelimeler denir. b) Birden fazla anlamı olan kelimelere ............................................ kelimeler denir. c) Karşıt anlamlı kelimelere ............................................ kelimeler denir. Aşağıdaki kelimelerin iki anlamı vardır. Kelimeleri belirtilen anlamlarıyla cümle içinde kullanınız. (Kelimelere ek getirebilirsiniz.) PAZAR PAZAR

: 1.anlamı: Haftanın günlerinden bir tanesi. Cümle: ..................................................................................................................................... . : 2.anlamı: Alışveriş yapılan yer. Cümle: ..................................................................................................................................... .

AY: 1.anlamı: Dünya’mızın uydusu olan gök cismi. Cümle: ..................................................................................................................................... . AY: 2.anlamı: Yılın on ikiye bölünmüş parçasından her biri. Cümle: ..................................................................................................................................... . KAZ KAZ

: 1.anlamı: Karada ve suda yaşayan eti yenen bir hayvan. Cümle: ..................................................................................................................................... . : 2.anlamı: Toprağı kazma eylemi. Cümle: ..................................................................................................................................... .

DİL: 1.anlamı: Tad alma organımız. Cümle: ..................................................................................................................................... . DİL: 2.anlamı: Konuştuğumuz, anlaştığımız lisan. Cümle: ..................................................................................................................................... . ŞİŞ: 1.anlamı: Örgü örmede kullanılan demirden yapılmış ince çubuk. Cümle: ..................................................................................................................................... . ŞİŞ: 2.anlamı: Çarpma sonucu oluşan kabartı. Cümle: ..................................................................................................................................... .

1) Aşağıdaki sözcüklerden hangisinin eş seslisi (sesteşi) yoktur?

7) Dal: Ağaç gövdesine bağlı olan kollardan her biri.

Dal sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde yukarıdaki anlamıyla kullanılmamıştır?

A) Çocuklar, ağacın dallarını kırmayın. B) Meyve yüklü dallar yere eğiliyordu. C) Suya dalıp çocuğu kurtardı. D) Kuru dalları toplayıp eve götürdü.

A) yüz

B) sağ

C) dağ

D) çay

2) Aşağıdaki sözcüklerden hangisinin eş seslisi (sesteşi) vardır?

A) İhtiyar C) bayrak

B) sıcak D) yaz

8) I- kır 3) Dolu: Buz tanesi şeklinde yağan bir yağış çeşidi. Dolu sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde yukarıdaki anlamıyla kullanılmıştır? A) Bardağın yarısı su dolu. B) Bidonlar ağzına kadar yağ dolu. C) Benzin dolu varilleri kamyona yüklediler. 9) D) Genellikle ilkbaharda dolu yağar.

4) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “yol” sözcüğü farklı anlamda kullanılmıştır?

III- bal

V- çöl

VI- pil

Yukarıdaki sözcüklerden hangilerinin iki anlamı vardır? A) I - III - IV C) II - IV - V

B) I - II - IV D) III - V - VI

Aşağıdaki kelimelerden hangisi eş sesli (sesteş) değildir? A) ocak

B) kır

C) ben

D) gün

10) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “set” sözcüğü diğerleriyle sesteştir?

A) Sana tavuğun tüylerini yol dedim. B) Okula genellikle bu yoldan giderim. C) Yol yapım çalışması devam ediyor. D) Çarşıdan dönerken yolunu kaybetti.

5) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “gül” sözcüğü diğerleriyle sesteştir?

IV- kara

II- bin

A) Babam toprağın kaymasını önlemek için set yaptı. B) Voleybol maçı toplam üç settir. C) Okan maçın ikinci setinde oyundan çıktı. D) Son sette maçı kazandık.

11) Aşağıdaki sözcüklerden hangisinin eş seslisi (sesteşi) yoktur?

A) Kırmızı güllerden bir demet topladı. B) Gülmek sana çok yakışıyor. C) Gülme komşuna, gelir başına. D) Ağlanacak halimize güleriz bazen.

A) yat

B) yağ

C) yaş

D) yak

6) Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde sesteş bir kelime vardır?

12) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “kara” sözcüğü diğerleriyle sesteştir?

A) Güneş girmeyen eve doktor girer. B) Mum dibine ışık vermez. C) Sütten ağzı yanan yoğurdu üfleyerek yer. D) Damlaya damlaya göl olur.

A) Yolcular karaya çıktı. B) Sonunda kara göründü. C) Denizi doldurup kara yaptılar. D) Emre’nin kara kaşları çok güzel.

4.SINIF

DEĞERLENDİRME - 1

TÜRKÇE .....................................................

4) Metne göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Bal arıları çok çalışmışlar, kovanlarını balla doldurmuşlar. Bir gün ormana yaban arıları gelmiş. Bal arılarına: - Bal verin bize, yoksa saldırırız size, demişler. Bizimkiler eşek arılarından yardım istemişler. Eşek arıları: - Yardım ederiz size, balın yarısını verirseniz bize, demişler. Bizimkiler düşünmüşler, taşınmışlar: - Çalışmak bizden, yemek onlardan, olmaz böyle şey. En iyisi birlik olup savaşalım. Balımızı koruyalım, demişler. Birlik olmuşlar, savaşmışlar. Yaban arılarını ormandan kovmuşlar.

5) Aşağıdakilerden hangisi eşek arıları için geçerli değildir?

( Aşağıdaki ilk 5 soruyu metne göre cevaplandırınız.)

A) Eşek Arıları C) Yaban Arıları

B) Afrika Arıları D) Bal Arıları

A) vatanın C) ailenin

B) ülkenin D) milletin

7) “Ömür” sözcüğünün yerine hangisi yazılırsa şiirin anlamı bozulmaz?

A) Ballarını almakla B) Saldırmakla C) Öldürmekle D) Kovmakla

A) hayat C) çocukluk

B) yıl D) gençlik

8) Öğretmenimiz zıt anlamlı sözcüklere örnek vermemizi istedi. Aşağıdaki örneklerden hangisi doğrudur?

3) Eşek arıları, bal arılarının yardım teklifine nasıl karşılık vermişler?

B) çıkarcı D) barışçı

6) “Ulusun” sözcüğünün eş anlamlısı aşağıdakilerden hangisidir?

2) Yaban arıları, bal arılarını neyle tehdit etmişler?

A) menfaatçi C) fırsatçı

Sen ki bir Türk çocuğusun, Ulusun tek umudusun. Eğer çokça çalışırsan, Ömür boyu hep mutlusun.

1) Aşağıdakilerden hangisi metne en uygun başlık olur?

A) Bal arıları, eşek arılarından yardım istemişler. B) Eşek arıları, yaban arılarından korkmuşlar. C) Bal arıları, birlik olup yaban arılarına saldırmışlar. D) Yaban arıları, bal arılarını tehdit etmişler.

A) Karşılıksız yardım edeceklerini söylemişler. B) Yardım karşılığında balın yarısını istemişler. C) Balın tamamını vermelerini söylemişler. D) Yardım teklifini kabul etmemişler.

A) otur - oturma C) mağlup - yenik

B) saygılı - saygısız D) önce - sonra

9) Aşağıdaki sözcüklerden hangisinin sesteşi yoktur?

A) yüz

B) can

C) sağ

D) bağ

10)

ilk

hafif

sinirli

ihtiyar

soru

son

sakin

ağır

cevap

15) I- geri vermek - iade etmek II- etiket - kalite III- müsaade etmek - izin vermek IV- binmek - inmek Hangileri eş anlamlı sözcüklerdir?

Yukarıdaki sözcükler zıt anlamıyla eşleştirildiğinde hangisi boşta kalır? A) ilk

B) hafif

C) sinirli

16) Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde eş sesli sözcükler bir arada kullanılmıştır?

D) ihtiyar

11) “anımsamak - hatırlamak” sözcükleri ara sındaki anlam ilişkisi hangi sözcükler arasında vardır?

A) başlamak - bitirmek B) gülmek - ağlamak C) küsmek - darılmak D) bilmek - bilmemek

A) Bardak yarıya kadar su dolu. B) Kuyuya su dolu olduğu için inemedi. C) On dakika boyunca dolu yağdı. D) Depodaki bidonlar ağzına kadar dolu.

Cümlesinde boş bırakılan yere aşağıdaki sözcüklerden hangisi gelmelidir?

A) ile

C) ama

Cümlesinde altı çizili sözcüğün yerine hangisi getirilirse cümlenin anlamında bir değişiklik olmaz?

A) cezalandırdı C) azarladı

B) bağışladı D) ödüllendirdi

A) Manavdan acı biber aldı. B) Doktor acı yememesini söyledi. C) Lahmacunu acı olduğu için yemedi. D) Arkadaşlar, dost acı söyler!

19) Emrah, hızlı araba kullandığı için kendisiyle övünüyor.

D) ancak

14) Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde zıt anlamlı sözcükler bir arada kullanılmıştır?

18) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “acı” söz cüğü farklı anlamda kullanılmıştır?

13) “Bu kitap .................. şu kitabı dolaba koy.”

B) için

A) Sana vereyim bir öğüt, kendi ununu kendin öğüt. B) Sora sora Bağdat bulunur. C) İyi olacak hastanın doktor ayağına gelir. D) El atına binen çabuk iner.

17) “Öğretmenimiz Ali’yi affetti.”

12) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “dolu” sözcüğü diğerleriyle sesteştir?

A) I - IV B) II - III C) I - III D) III - IV

A) Güneş girmeyen eve doktor girer. B) Mum dibine ışık vermez. C) Ev alma, komşu al. D) Dost başa, düşman ayağa bakar.

Cümlesinde altı çizili sözcüğün eş ve zıt anlamlıları sırasıyla aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) süratli - acemi B) usta - yavaş C) süratli - yavaş D) tehlikeli - süratli