De krant die verder kijkt in de stad
MEI 2016 | 2E JAARGANG NR. 10 | KIJK VOOR HET LAATSTE UTRECHTSE NIEUWS OP DUIC.NL
De kledingdracht van de Slag bij Waterloo
100-jarig jubileum Hubrecht Instituut
PAG. 11
PAG. 19
Bevrijdingsfeest in Transwijk is aftrap van het festivalseizoen Kijk voor de uittips op pagina 6-7 en The Brahms op pagina 17
ADVERTENTIES
Varen vanuit ’t Raboes het mooiste plekje van Nederland, voor u en uw boot Met haar unieke ligging in natuurgebied de Eemvallei en slechts 5 minuten van het Eemmeer, is jachthaven ’t Raboes een mooie uitvalsbasis voor zeilen op de Randmeren, het Gooimeer en het Markermeer. De jachthaven biedt de rustzoekende watersporter veel comfort met ligplaatsen die een weids uitzicht geven over de omringende polder. Maar ‘t Raboes is méér dan alleen een jachthaven. Natuur-, rust- en watersportliefhebbers leggen hier aan langs de vakantievlonder, huren een sloep of een zeilboot of maken een vaart met de botter. ’t Raboes wordt omringd door water en groen en ligt op slechts 30 minuten rijden van de Utrechtse Dom.
Wilt u ook een ligplaats huren in ’t Raboes? Kijk voor meer informatie op www.raboes.nl Jachthaven ’t Raboes - Raboes 1, 3755 NR Eemnes - 06 553 424 01 - info@raboes.nl - www.raboes.nl
Kom naar het glasvezelinformatiepunt. Ruim 3.500 huishoudens in Terwijde en Langerak hebben inmiddels een eigen glasvezelaansluiting vanuit de wijkcentrale tot in hun woning. Ook huishoudens in Parkwijk en Het Zand ontvangen een afspraakvoorstel voor de installatie van het glasvezelaansluitpunt. Deze eigen verbinding geeft de vrijheid om te genieten van alle mogelijkheden van razendsnel en stabiel internet, nu en straks. Om alle vragen over glasvezel, de planning en de mogelijkheden te beantwoorden, is Reggefiber aanwezig met een glasvezelinformatiepunt op winkelcentra Parkwijk en Terwijde. Glasvezeladviseurs Derk en Moena nodigen iedereen uit.
Derk en Moena zijn glasvezeladviseurs in Leidsche Rijn. ‘‘Mensen hebben vaak vragen over de aanleg van glasvezel of een abonnement. In het glasvezelinformatiepunt help ik ze. Ook bij het aanmaken van een eigen MijnGlasvezel account. In deze online omgeving vinden bewoners alles over de aansluiting op hun adres”, aldus Derk. Glasvezeladviseur Moena voegt hier nog aan toe: “En we komen op afspraak ook bij bewoners aan huis, dan kunnen we op basis van de persoonlijke situatie een advies geven.” Het glasvezelnetwerk van Reggefiber is een open netwerk. Dat betekent dat er meerdere providers hun diensten over leveren. Derk en Moena kennen ze allemaal en geven graag onafhankelijk advies. Ook maken zij de inschrijving in orde.
Extra activiteiten bij het glasvezelinformatiepunt.
Winkelcentrum Parkwijk
Winkelcentrum Terwijde
Glasvezel Aansluitdag – zaterdag 7 mei
Woensdag Vrijdag Zaterdag
Dinsdag Donderdag Vrijdag
Bij het glasvezelinformatiepunt worden regelmatig leuke activiteiten georganiseerd. In de maand mei nodigen wij u van harte uit voor: Deze dag er een glasvezelmonteur aanwezig die laat zien hoe apparatuur wordt aangesloten op het glasvezelaansluitpunt. Speciaal voor Moederdag ligt er voor iedere bezoeker een attentie klaar (op=op).
Kleurplaatactie – tot en met zaterdag 14 mei
Kinderen kunnen tot en met 14 mei een kleurplaat ophalen bij het glasvezelinformatiepunt. Iedereen die deze voor 15 mei inlevert, maakt kans op mooie prijzen.
Verlengde Houtrakgracht
10:00 - 17:00 uur 10:00 - 15:00 uur 10:00 - 16:00 uur
Ella Fitzgeraldplein
10.00 - 17.00 uur 14:00 - 20:00 uur 16:00 - 20:00 uur
(0548) 72 81 08 leidscherijn@reggefiber.nl
www.eindelijkglasvezel.nl/leidscherijn
3
MEI 2016
INHOUD Nieuws
Stad / Leven
Nieuws in beeld De skyline van Utrecht pagina 4-5
Laten we het gezellig houden in de stad
I
n een eerdere editie van deze krant besteedden we aandacht aan het spanningsveld tussen leef baarheid en levendigheid in deze stad. Aanleiding was het terrasverbod van Stelios en Speck op het Ledig Erf. Bewoners boven deze zaken hadden bezwaar gemaakt tegen de vergunningen en de rechter ging daarin mee. De reacties op onze site over deze berichtgeving waren grotendeels negatief. De teneur: als je rust zoekt ga je maar naar Leidsche Rijn. Of erger, naar Drenthe. In ons verhaal zochten we de nuance op en het werd duidelijk dat goed overleg tussen de partijen vaak helpt. Goed overleg was ook de reden dat bovengenoemde terrassen (weliswaar in afgeslankte vorm) voorlopig weer open zijn. Dat is goed nieuws. Voor de Utrechter, die bij een beetje zon moet vechten voor een stoeltje. En voor de ondernemers, die hun zaken niet hoeven te sluiten. Overleg en begrip.
Het klinkt een beetje zalvend maar voor wie niet in een hutje op de hei wil wonen, maken deze begrippen het leven in de stad wel leef baarder. Aan de term begrip moest ik ook afgelopen Koningsnacht denken toen een sambaband een boete kreeg omdat ze zonder vergunning het feest dacht op te vrolijken. Het is waar, vergunningen zijn er niet voor niets. (Hoewel je bij sommige vraagtekens kan zetten) Maar om nou op een avond waar vrolijkheid voorop staat het bonnenboekje te trekken… Toen ik op Koningsdag langs park Lepelenburg liep, zag ik handhavers bekeuringen uitschrijven omdat mensen hun auto even hadden geparkeerd. Het ging om ouders die snel vrijmarkthandel aan het uitstallen waren. Het is waar, parkeerverboden zijn er niet voor niets. Maar voor deze actie kon niemand begrip opbrengen. Laten we het vooral gezellig houden in de stad. De burger is geen vijand. In elk nummer openen we met een fotospread over een actueel onderwerp. Dit keer kozen we voor iets anders. Onze fotograaf Robert Oosterbroek en stagiair Renzo G erritsen (die jongen komt er wel!) fotografeerden de skyline van Utrecht vanuit verschillende standpunten. Het leverde een fraaie serie op. Op pagina 4 en 5 een voorbeeld. De hele serie is te zien op DUIC.nl.
Hubrecht Instituut
Geen dak boven je hoofd in Utrecht pagina 6-7
Instelling viert 100-jarig jubileum pagina 19
Werfberichten
Utrecht volgens
Arthouse pagina 9
Journalist Ad van Liempt pagina 22
Cultuur / Uit Modemeter Marieke van Willigen over Robert Smith pagina 11
Uittips Bevrijdingsfestival, Stekker in de Tunnel, Utrechts Jazz festival pagina 12-13
Binnenkijken bij Weerdsingel Oostzijde pagina 23
Het baasje van Manoj Bandhu en Bruno Allebei een eigen hond pagina 25
Centraal Museum Ontspannen dwalen in het vernieuwde museum pagina 14-15
Verdwenen gebouwen
De spookachtige ruïne van molen De Kat pagina 27
KIJK VOOR HET LAATSTE UTRECHTSE NIEUWS OP DUIC.NL
REDACTIE Michael Kroonbergs (hoofdredacteur), Merel Blom, Annabel van Heesbeen, Jesse Holweg, Robert Oosterbroek
CONTACT REDACTIE redactie@duic.nl
Dak- en thuislozen
Op het Bevrijdingsfestival staan is een droom die uitkomt pagina 17
Hoofdredacteur michael@duic.nl
BEELDREDACTIE Robert Oosterbroek
No-nonsense bij Kafé België pagina 18
Interview de Brahms
Michael Kroonbergs
Colofon
De klassieker
AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Bart Prinsen, Marcel Gieling, Yontie Helders, Renzo Gerritsen, Bas van Setten, Steef Schinkel, Marieke van Willigen en Arjan den Boer
ART DIRECTION EN VORMGEVING ddk.nl, Frankie Tjoeng en Nathan Roos OPLAGE 145.000 UITGEVERS Joris Daalhuisen en Martijn Rademakers
SALES Robert Bolsius en Jeroen van Doleweerd robert.bolsius@duic.nl en jeroen@duic.nl ADVERTEREN 030-633 18 91 Helling 12, 3523 CC Utrecht adverteren@duic.nl
WEBSITE DUIC.nl FACEBOOK De Utrechtse Internet Courant (DUIC) TWITTER @duicnl INSTAGRAM duicnl
4 Nieuws
MEI 2016
Nieuws 5
MEI 2016
Robert Oosterbroek
Renzo Gerritsen
Nieuws in beeld D
e stad is volop in ontwikkeling. De Domtoren was ooit het eerste en enige hoge gebouw in de stad. Tegenwoordig verrijst er steeds meer hoogbouw en daarmee verandert de skyline van Utrecht. Toch is de Domtoren met 112 m eter nog steeds het hoogste gebouw van Utrecht en dat zal ook nog wel even blijven. Twee fotografen van DUIC, Robert Oosterbroek en Renzo Gerritsen, zijn op pad geweest en maakten meerdere foto’s vanuit de hoogte kijkend over de stad. Bijgevoegde foto is gemaakt vanaf het Noorderlicht, met 54 meter niet een van de hoogste panden van Utrecht maar het geeft wel een prachtig beeld van de stad. Ook zijn de fotografen onder andere op de Neudeflat, het Provinciehuis, Apollo Résidence en het NS Hoofdkantoor geweest. De volledige serie is te bekijken op DUIC.nl.
6 Nieuws
MEI 2016
De regels van de Sleep Inn zijn duidelijk
DAK- EN THUISLOZEN
Jesse Holweg en Robert Oosterbroek
Renzo Gerritsen
Geen dak boven je hoofd in Utrecht en wat nu? Het klassieke beeld van een zwerver en een kartonnen doos. Dat zie je niet meer zo vaak in Utrecht. Toch zijn er tientallen dak- en thuislozen in de stad. De meesten daarvan hoeven gelukkig niet dagelijks op straat te slapen maar kunnen terecht bij instellingen of vrienden en familie.
V
erschillende instanties in Utrecht zijn betrokken bij de opvang en de begeleiding van dak- en thuislozen in Utrecht. Deze groep kan zowel overdag als ‘s nachts ergens terecht. Zo is het Catharijnehuis in de Catharijnesteeg een dagopvang voor dak- en thuislozen in Utrecht. Hier kunnen ze terecht voor een douche, wat eten en drinken, een gesprek of - vaak ook erg belangrijk - een luisterend oor.
de problemen: schulden en geen inkomen. Maar de begeleiders zien ook ingewikkelder problematiek. “Er is bijna nooit één oorzaak aan te wijzen”, zegt Juliëtte (22), begeleider bij de Sleep Inn, gevraagd naar waarom mensen hier komen. “Het kan iedereen gebeuren. Kijk maar eens rond en vertel mij wie er dakloos is en wie begeleider. Dat lukt je dus niet.” En inderdaad, bij velen is dat erg lastig om te zien.
De Sleep Inn aan het Jansveld in het centrum van Utrecht is een van de plekken waar dak- en thuislozen voor nachtopvang terecht kunnen en wordt ook wel een crisisopvang genoemd. De mannen en vrouwen die hier komen hebben vaak dezelf-
Afhankelijk van anderen Hoe mensen dakloos worden heeft te maken met verschillende oorzaken. Zo twijfelt Nourdinne (38) even als hem wordt gevraagd waarom hij hier terecht is gekomen. “Eigenlijk niks. Ik moest thuis bij mijn ouders
weg en woonde in een studio, maar dat kon ik niet meer betalen. En nu kan ik geen huis krijgen. Ik sta al heel lang ingeschreven, maar er is geen woning beschikbaar.” Hij hoopt snel in aanmerking te komen voor een huis en de deur van de Sleep Inn definitief achter zich te kunnen sluiten. “Niemand wil hier zijn. Ik wil niet afhankelijk zijn van anderen, maar dat ben ik wel”, vertelt Nourdinne rustig. Toch is dit meer dan alleen een slaapplek voor dak- en thuis lozen in de regio. “Het kan ook heel gezellig zijn en het is fijn om te praten met mensen die je niet kent.” Hij is zelf een van de mensen die ook meehelpt bij de Sleep Inn. Zo helpt
hij met het serveren van eten, het doen van boodschappen of werkt hij mee in de tuin. Dat doet hij in ruil voor een gratis maaltijd, maar ook voor de gezelligheid. “Het is voor mij ook een leerproces en als ik hier straks weg ben kan ik beter voor mezelf zorgen.” “Een luisterend oor is vaak al heel veel voor mensen die op straat vaak genegeerd worden”, zegt begeleider Frans over de band met de daklozen. Het gevoel dat je niet bestaat of mee kan doen in de maatschappij is dan ook iets waar de daklozen zelf erg veel moeite mee hebben. De begeleiders stippen vooral de vooroordelen die mensen hebben over daklozen aan als iets dat zou moeten veranderen in de samenleving.
“We hebben vorig jaar ongeveer 250 mensen moeten weigeren” Frans werkt al acht jaar bij de Sleep Inn en heeft een hoop verschillende mensen zien binnenkomen. “Er heeft hier iemand gezeten die eerder een advocatenkantoor had. Hij ging failliet, zijn vrouw vertrok en hij kon zijn huis niet meer betalen.
Toen stond hij ineens hier.” Waar Frans vooral moeite mee heeft is dat hij soms mensen binnen ziet komen die afglijden onder de ogen van de begeleiding. Ook Juliëtte ziet soms dat mensen steeds verder achteruit gaan. “Dan komen ze binnen voor hulp, maar krijgen een steeds grotere achterstand tot de maatschappij. Dan ligt al snel drugs- of alcoholgebruik voor de hand om te ontsnappen aan de problemen. Daarmee wordt het alleen maar erger.” Toch is het niet alleen maar kommer en kwel bij de opvang. “Integendeel! Het kan verbazingwekkend gezellig zijn. Natuurlijk hebben we ook te maken met agressie en onderlinge ruzies. Vooral rond de feestdagen is het altijd moeilijker voor de gasten.” Een van de meest beangstigende momenten beleefde Frans toen een ex-gast werd geschorst en hij ineens een steen door de ruit gooide vanbuiten. “Dat was wel even schrikken, maar over het algemeen gaat het goed. Als er problemen zijn kunnen we iemand voor een dag schorsen, of langer, mocht dat nodig zijn.” Uitstroming Hoe gezellig het soms ook is, er wordt altijd gewerkt aan uitstroming bij de Sleep Inn. Binnen vijf dagen moet er contact zijn met een begeleider van bijvoorbeeld het buurtteam en binnen een maand
Nieuws 7
MEI 2016
Linksboven: Juliëtte van stichting De Tussenvoorziening. Rechts het pand op de Voorstraat
“Er heeft hier iemand gezeten die eerder een advocaten kantoor had” zicht op uitstroming. Dat betekent niet dat iedereen na drie maanden ook weer weg is. Frans: “Het lukt sommigen niet om snel een thuis te vinden en die blijven dan langer hier. Het komt ook voor dat mensen even weg zijn, zwerven en daarna weer terug komen, Of een huis hebben gevonden, maar dat het toch weer misgaat.” Medewerkers bij de Sleep Inn noemen het werk uitdagend, maar het geeft toch voldoening. “De daklozen hebben veel problemen en willen dat ook graag kwijt. Daar heeft de begeleiding ook een grote rol in. We hebben ook medewerkers die dakloos zijn geweest. Dat werkt voor sommigen fijner omdat die beter weten hoe het is om dakloos te zijn. Maar je hoeft geen dankbaarheid te verwachten. Daarvoor zijn de problemen te groot”, aldus een van de vrijwilligers, die graag anoniem wenst te blijven. De gasten moeten na een nacht in de opvang om tien uur ‘s ochtends weer naar buiten. ‘s Avonds kunnen de gasten eten, verzorgd door Het Smulhuis. Daarna kunnen kleren worden gewassen. Tussen acht en negen uur is een meldplicht en voor tien uur moeten ze binnen zijn. “De een gaat drinken, de ander een stukje wandelen. Ook blijven er daklozen hangen in de woonruimte waar ze spelletjes kunnen doen,
tv-kijken of praten met elkaar of met de begeleiding. De woonkamer is bijna net zo groot als de rokersruimte, logisch want veel daklozen roken. Softdrugs is toegestaan, maar alcohol en harddrugs mogen niet worden genuttigd in de gemeenschappelijke ruimte.” Voor opvang wordt een eigen bijdrage betaald. Deze bijdrage verschilt per locatie. De Sleep Inn kost € 4,20 per nacht, inclusief ontbijt. Een overnachting bij de Nachtopvang in Zelf beheer (NoiZ) kost € 3,50 per nacht. Warm eten bij de NoiZ kost € 2,20 per maaltijd. Voor sommige mensen kan dat een probleem zijn. In bijzondere gevallen, bijvoorbeeld als een uitkering nog niet is geregeld, kan een garantstelling worden afgegeven. Meestal door de gemeente maar ook De Tussenvoorziening kan dat doen. Dan kunnen mensen in ieder geval slapen. Voor Het Smulhuis zijn er Smulmunten die soms door Utrechters worden gekocht en die aan daklozen kunnen worden gegeven om bij Het Smulhuis te eten. En tot slot kunnen mensen helpen bij de opvangvoorziening en op die manier een overnachting of maaltijd verdienen.
Vijf vragen aan De Tussenvoorziening Willem Lammerink is Senior Projectleider bij De Tussenvoorziening. De Sleep Inn is onderdeel van deze stichting. Aan hem leggen we vijf vragen voor. Hoe worden mensen dakloos? “Dat is altijd een combinatie van factoren. Maar mensen hebben altijd wel schulden (als je geen schulden hebt, kun je je huur betalen en word je niet dakloos). Ook is er sprake van wat wij noemen ‘een zwak sociaal netwerk’: mensen kunnen geen beroep (meer) doen op vrienden of familie als ze in de problemen zijn geraakt en staan alleen voor problemen die ze niet zelf kunnen oplossen. En dan is er vaak, maar niet altijd, sprake van bijkomende problemen zoals verslaving, psychiatrische problematiek, verstandelijke beperking maar ook bijvoorbeeld laaggeletterdheid. Als je zelf geen formulieren kunt invullen en je kent niemand die dat voor je kan doen heb je een groot probleem.” Hoe veel daklozen zijn er in Utrecht? “Dat lijkt een makkelijke vraag, maar dat is het niet. Veel daklozen zullen wij nooit zien omdat ze binnen hun eigen netwerk worden opgevangen. Bijvoorbeeld iemand die na een scheiding een paar maanden bij familie op de bank slaapt totdat hij een nieuwe plek heeft gevonden. Anderen zullen wij niet snel zien omdat ze niet gevonden willen worden, mensen zonder papieren bijvoorbeeld. Dan heb je nog het onderscheid tussen ‘zwervers’ - zeg maar de mensen die het meest opvallen en die in de stad lopen - en andere daklozen die niet als zodanig herkenbaar zijn. Om het even op De Tussenvoorziening te betrekken, in 2015 hadden we 737 unieke cliënten in de Sleep Inn en NoiZ, hebben we meer dan 250 kinderen met hun ouders opgevangen, en op 31 december hadden we 185 personen op de wachtlijst staan (exclusief eventuele partner of kinderen). In totaal waren er toen vierhonderd wachtenden in heel Utrecht, waaronder dertig gezinnen.” Hoe worden dak- en thuislozen geholpen in Utrecht? “Ten eerste wordt er natuurlijk geprobeerd om te voorkomen dat mensen dakloos worden. Zo heeft de gemeente veel regelingen om mensen financieel te ondersteunen. En natuurlijk zijn er de buurtteams die een preventieve taak hebben. Verder zijn er afspraken met woningbouwverenigingen die proberen tijdig te signaleren wanneer er huurachterstand ontstaat. Mochten mensen
wel in de problemen raken, dan zijn er meerdere instanties in Utrecht die dak- en thuislozen helpen. De Tussenvoorziening natuurlijk, de buurtteams, het Leger des Heils. Maar ook Lister, Movira, Altrecht, (voorheen) Victas, en nog wel meer instanties. Ieder op zijn eigen expertise. De Tussenvoorziening kan bijvoorbeeld geen psychiatrische patiënten behandelen, maar wel begeleiden. Behandeling doet Altrecht. Wij begeleiden mensen wel uit dakloosheid.” “Het wordt ingewikkelder als we gaan kijken naar hoe we dak- en thuislozen moeten helpen om hun leven weer op de rit te krijgen. Het is namelijk enorm afhankelijk van de situatie waarin iemand zich bevindt. De gemeente wil wel dat er voor iedereen die dakloos is, iemand is die hem begeleidt. Er is in ieder geval vrijwel altijd sprake van budgetbeheer en schuldhulpverlening. Maar verder hangt het af van wat iemand zelf kan en wil, of er kinderen bij betrokken zijn, enzovoort. Sommige mensen moeten echt opnieuw ‘leren wonen’, die zullen altijd enige vorm van begeleiding nodig hebben. En voor anderen is dakloosheid een tijdelijke en vervelende onderbreking in hun leven. Zij kunnen relatief eenvoudig weer zelfstandig verder.” Waar kunnen daklozen terecht voor een slaapplaats en zijn er voldoende slaapplekken? “In de nachtopvang bij de Sleep Inn, de NoiZ, de Weerdsingel (voor mensen zonder papieren) en bij het Leger des Heils. En dan natuurlijk bij al onze andere voorzieningen, maar die zijn niet meteen voor iedereen beschikbaar, daar is een wachtlijst voor. De nachtopvang is vrijwel altijd vol. Sinds opvang Weerdsingel is geopend is de druk er gelukkig wel een beetje af. Uit mijn hoofd hebben we over het hele vorige jaar ongeveer 250 mensen moeten weigeren, dus minder dan één per dag. En dat was het jaar daarvoor echt meer. Als het koud is zijn er bedden beschikbaar voor iedereen die wil. Dan hebben we koudweerregeling.” Waarom zijn sommige instanties in Utrecht alleen voor daklozen uit deze regio? “Dat is landelijke wetgeving. Daar hebben we niets over te vertellen. Maar het idee erachter is om een ‘aanzuigende werking’ naar gemeenten die opvang voor daklozen goed hebben geregeld (en de gemeente Utrecht heeft echt goed aandacht voor de opvang van daklozen) te voorkomen.”
WÉL ALLEEN A-MERKEN, ÉCHT DE GOEDKOOPSTE!
DEZE WEEK EXTRA BTW VOORDEEL! MA 2 ME I
I MA 2 ME EI
ZON 8 M
ZON 8 M
EI
I.V.M. OPENING 28e MEGASTORE Zonda 8 mei g open!
5 mei t aar v l e m e H OPEN! R OOK VOO S EGEL T W U L A AMER K N O O EN W VLOEREN
Bij Sani-Dump vindt u voor ieder budget alle A-merken, voor uw badkamer en/of toilet! DE GROOTSTE EN ALTIJD DE GOEDKOOPSTE MET SANITAIR, TEGELS & WOONKAMERVLOEREN
SANIDUMP UTRECHT HOLLANTLAAN 28 | Aalsmeer
Almere
Amsterdam
Bergen op Zoom
Breda
Dordrecht Roosendaal
Drachten Rotterdam
Groningen Sliedrecht
Leiderdorp Spijkenisse
Merksplas (België) Middelburg Tilburg Utrecht
Wijchen
Zaandam
Zaltbommel
Zoetermeer
KIJK VOOR ALLE
Capelle a/d IJssel
Delft
Den Haag
Nuenen Veghel
Roelofarendsveen Volendam
28VESTIGINGEN EN OPENINGSTIJDEN OP WWW.SANIDUMP.NL
Nieuws 9
MEI 2016
WERFBERICHTEN BART PRINSEN
Arthouse Het zou niet goed gaan met het Nederlandse filmhuis. Er komen te weinig bezoekers en als ze komen zijn ze allemaal boven de vijftig. Reden voor het Nederlands Filmtheater Overleg (NFO) om afgelopen vrijdag de eerste Nederlandse Filmnacht te houden in vier steden: Amsterdam, Den Haag, Eindhoven en Nijmegen. Utrecht was er dus niet bij.
Z
ou het echt zo bar gesteld zijn met de Nederlandse cinema? Ik vraag het aan Rianne Brouwers, de kersverse directeur van ’t Hoogt – overigens het oudste filmhuis van Nederland. Ze moet er een beetje om grinniken. “Het gaat helemaal niet slecht. Vorig jaar trokken we juist twintig procent meer bezoekers! En ja, dat dat niet allemaal jongeren zijn, dat klopt. Maar je kunt je afvragen hoe erg dat is.” Vooralsnog is het lastig die cijfers te controleren. In verband met de toekomst is het ’t Hoogt er veel aan gelegen goed voor de dag te komen. Maar het is in de bioscoop al niet anders dan op de televisie, jongeren kiezen hun eigen bronnen om films en program-
ma’s te bekijken: YouTube, Netflix. En volgens mij geldt dat ook steeds meer voor mensen van bóven de dertig. ’t Hoogt doet wel zijn best om jongeren te bereiken, door het organiseren van workshops voor scholieren, en met Hugo’s Hoogtepunten, filmklassiekers die in het collectief geheugen gegrift staan, gekozen door Filmkrantjournalist Hugo Emmerzael, zelf nog maar 22 jaar. En waarom deed Utrecht eigenlijk niet mee aan de Filmnacht? Rianne: “We waren wel gevraagd, en we hadden eigenlijk best graag meegedaan, maar doordat er half februari asbest was ontdekt in ons theater moesten we een paar weken dicht. Volgend jaar doen we zeker mee!”
Intussen liep ik zaterdag na het verorberen van een hippe hamburger zelf maar eens het theatercafé van ’t Hoogt binnen, dat vanwege talkshow Aan de Slachtstraat afgeladen vol was met types van alle leeftijden. Mustafa Marghadi, Fleur Wallenburg en Onno Beukers presenteerden er een vrolijk programma over eten. Zanger Frank Valenza speelde een mooi liedje. Comedy-artiest Hans Gommer hield een vermakelijke sketch. En een grijsbebaarde Ronald Giphart prees Karel V aan als goeie eettent. Dat leek me een open deur. Ikzelf beveel van harte in uw aandacht aan: Thais restaurant Saowapa aan de Nicolaasstraat. Klein en authentiek, voor jong én oud.
ADVERTENTIE
Acties zijn geldig van woensdag 4 t/m dinsdag 10 mei 2016
10 Cultuur / Uit
Hoogvliet, altijd de laagste prijs!
MEI 2016 ADVERTORIAL
Met meer dan 80 scherpe PrijsKrakers per week!
COLUMN STEEF SCHINKEL
en 4 pakk
Wicky
4 pakken met 10 pakjes van 0.2 liter 6.36
99 4. Per liter 0.62
Liefde gaat niet altijd over rozen Het is vandaag toch nog een aardige en zonnige lentedag geworden. Daar liep ik snipverkouden, met verstopte buizen van Eustachius, vanaf de Stadshuisbrug naar beneden de Utrechtse Vismarkt op. In gedachten verzonken dacht ik terug hoe het in 1925 moet zijn geweest. Zou het zo kunnen zijn, dat men voor het eerst Moederdag op deze wijze vierde?
H kilo
Rundergehakt
99 3.
Kilo 5.49
WeekendKraker! Alleen geldig op vrijdag 6 t/m zondag 8 mei 2016
et was op deze plek waarschijnlijk net als nu aardig druk. Ik ruik de geur van paling, haring, tong en tonijn. Ik zag het voor mij dat de visvrouwen met doordringende stem hun prijs riepen voor hun vis. Met paars aangelopen en gevlekte gezichten zag ik ze hun waar aan de man proberen te brengen. Hun redelijk bedekte boezems hadden zij voorzien van een schort. Van oude foto’s en ansichtkaarten herkende ik hun kledij. In de verte zag ik een dame onze richting op komen. Zittend op een paard en achter haar vier herauten voor het opluisteren van een optocht met indrukwekkend trompetgeschal. Zij droeg een prachtig lang rood-wit uit zijde gemaakt gewaad. Met rode rozen in haar haar en in haar hand een bord: Vandaag vieren wij Moederdag! Rood is een kleur die aandacht trekt, dacht ik. Zien wij de kleur rood niet ook als teken van gevaar en liefde? De psychologische betekenis van rood is als oersymbool, emotioneel, passie en verlangen. Toch enigszins gebiologeerd wat er op ons pad kwam zag ik dat zij halverwege op de vismarkt afsteeg en aan beide voeten rode schoenen droeg. Terwijl enkele mannen die haar voorbij liepen haar amusant nakeken en de visvrouwen op de vismarkt ineens in
alle talen zwegen. Indrukwekkend om zo de Moederdag voor het eerst in Nederland terug te zien. Het had zo gekund! Moeten wij in ons Utrecht niet onze stadse kleur, zijnde rood wit, niet wat meer op deze manier exploiteren, zo vroeg ik mij af. Mijn gedachten gaan terug naar het heden. Rood, zo denk ik, is de kleur van de hartstocht. Tijdens onze Argentijnse Tango-avonden viert de rode roos hoogtij. Frivool was de aanwezigheid van deze dame die aandacht vroeg voor de eerste Moederdag in Utrecht. Velen van ons vieren komende zondag op 8 mei Moederdag. Utrecht op rood wit, want één boeket moet kunnen van de bloemenman. We moeten niet vergeten dat de roos centraal staat voor velen van ons maar zeker ook vanwege onze moeder, oma of zelfs overgrootoma. Rode rozen zijn onlosmakelijk verbonden met de liefde. De majestueuze roos is de koningin van de bloemen. Dus waar of wie je ook bent, rozen zijn altijd welkom. Bekijk de hartvormige blaadjes van de roos maar eens goed, die staan voor liefde en vertrouwen terwijl die vervelende doornen mij aangeven dat de liefde niet altijd over rozen gaat! Sponsor Schinkel Benelux STEFON BV
Nog enkele tips 10de Utrechts Cabaret Festival
0 ml fles 50 Robijn wasverzachter Puur & Zacht of Morgenfris Fles 500 ml 1.78 - 1.86
99 0. Per liter 1.98
Let op: niet alle Hoogvliet winkels zijn op zondag geopend! Kijk voor onze actuele openingstijden op www.hoogvliet.com/openingstijden. Ook online te bestellen in de Hoogvliet websuper. Max. 4 keer de aanbieding per klant.
Het Schiller Theater Place Royale organiseert op donderdag 9 juni, vrijdag 10 juni en zaterdag 11 juni inmiddels de tiende editie van het Utrechts Cabaret Festival. In 2015 veroverde Andrea Noske de juryprijs en Isabel Nolte de publieksprijs. Uit twee halve finales (donderdag en vrijdag) worden de finalisten voor de finale op zaterdag gekozen. Meer dan twintig kandidaten hebben zich inmiddels aangemeld. Cabaretiers, beginnend of ervaren, konden zich inschrijven. Via een selectieronde zal een aantal kandidaten doorstromen naar de halve finale. Ook dit jaar zal in het historisch Schillertheater, Minrebroederstraat 11, in het hart van de Domstad, het festival plaatsvinden. Het sfeervolle theater biedt plaats aan ruim 130 bezoekers. Winnaar van het eerste festival in 2006 was het duo Olaf & Jasper. Naast de juryprijs, een publieksprijs zal door het theater ook een persoonlijkheidsprijs worden uitgereikt. De voorzitter van de vakjury is Erwin Lunstroo (Impresariaat Puuree). Kaarten voor dit festival zijn te reserveren via de website van het Schiller Theater Place Royale, www.schillertheater.nl en bedragen € 14,- en € 16,- euro voor de halve finale en
voor de finale € 18,- en € 22,- Vrienden van het theater, studenten, 65+ en U- pashouders geldt de kortingsprijs. De speeldata van de kandidaten Eerste halve Finale donderdagavond 9 juni aanvang 20.30 uur Tweede halve Finale vrijdagavond 10 juni aanvang 20.30 uur Zaterdag 11 juni aanvang 20.30 uur *** GRAND FINALE *** Tijdens deze finaleavond zal het bestuur van Schiller Theater Place Royale een primeur wereldkundig maken
Contactgegevens Schiller Theater Place Royale Minrebroederstraat 11, 3512 GS Utrecht info en reserveringen www.schillertheater.nl corr. en e-mail: info@schillertheater.nl t: 030 23 19 380
Cultuur / Uit 11
MEI 2016
MODEMETER ROBERT SMITH Marieke van Willigen Robert Oosterbroek
Robert Smith (44) komt uit Texas. Hij is freelance vertaler Nederlands Engels en studeerde Militaire Geschiedenis aan de Universiteit Utrecht.
“Eigenlijk draagt iedereen historische kleding” Ooit diende hij in het Amerikaanse Korps Mariniers, nu vecht hij in het Vijfde Bataljon van de Nederlandse Militie in 1815, in de Slag bij Waterloo. Slaat de Amerikaanse Utrechter Robert Smith door in zijn liefde voor het land? Die is al afgelopen hoor, de Slag bij Waterloo. “Gelukkig wel. Driekwart van de soldaten uit het Vijfde Bataljon zijn omgekomen bij Waterloo. Maar het Vijfde Bataljon heeft de meeste onderscheidingen van het Nederlandse leger ooit gekregen. Het Vijfde Bataljon is een belangrijke reden voor de nederlaag van Napoleon.” Maar u vecht nog steeds? “Ja, met MARS, een vereniging van militaire historici. Je hebt over de hele wereld groepen die historische veldslagen naspelen. Het Zevende Bataljon van het Nederlandse leger in 1815 zit in Australië, bijvoorbeeld.” Waarom zit er zo’n pluimpje op uw hoed? “Deels versiering maar het heeft ook een functie. Door de kruitdampen van de kanonnen en musketten kun je niet
veel zien op het slagveld. Aan de hoed zie je bij welk leger iemand hoort. Je kunt meer aflezen aan het uniform. Heb je één rij knopen, dan is dat de invloed van de Engelse militaire mode en ben je bondgenootschap van de Britten. Bij twee rijen knopen ben je meer onder invloed van de Pruisen of de Russen.” Je kunt er niet echt mee rennen, met die hoed. “Je hoefde niet te rennen, alles werd in looppas gedaan. In formatie: marsen, laden, schieten, op de slag van de trommel.” Wie maakte de pakken? “Honderden naaisters, met de hand. Soms moesten ze opschieten en maakten ze shortcuts. Vaak moesten de soldaten nog wat verstelwerkzaamheden verrichten omdat er een naad losscheurde. “
Maar ik heb drie spijkerbroeken en een paar blauw-wit gestreepte T-shirts, die dragen ze bij de Russische marine. Maar u hing wel tijdens de Vrede van Utrecht torenhoog op het stadhuis, met een historisch pak. “Toen was ik als soldaat uit het Nederlandse leger in 1713. Kennelijk heb ik een historisch gezicht.” Zit uw uniform van het Amerikaanse Korps Mariniers net zo goed als die uit het Vijfde Bataljon? “De uniformen van vroeger waren van zuiver wol met daaronder linnen. Mijn uniform uit het Korps Mariniers was in de zomer wel lekker koel, maar in de winter kon het koud zijn. Het is een mix van katoen en synthetische stof. Zuiver wol zit in zomer en winter altijd goed.”
Draagt u in het dagelijks leven ook historische pakken? “Nee, tenzij je jeans en T-shirts als militair historische kleding ziet want die zijn door de Amerikaanse marine over de hele wereld verspreid. In die zin draagt iedereen historische kleding.
THEATER
THEATER
Ma 9 mei
Ma 9 mei
Zo 15 t/m za 28 mei
STADSSCHOUWBURG UTRECHT [20.00]
BUITENLOCATIE: KOOIJDIJK
Sonnenborgh [13.00] sonnenborgh.nl Op 9 mei is er in Nederland een bijzonder hemelverschijnsel zichtbaar: de planeet Mercurius beweegt tussen de aarde en de zon door. Je kunt de planeet dan zien als een klein stipje dat over de zon schuift. Op Sonnenborgh – museum & sterrenwacht kun je met verschillende telescopen de Mercuriusovergang met eigen ogen bekijken of bij slecht weer met een live webcast. Ook zijn er lezingen over dit bijzondere verschijnsel. FESTIVALS
Vanaf donderdag 19 mei vindt in Utrecht alweer de vierde editie van SPRING plaats. SPRING is hét festival waar je vernieuwende theatermakers en choreografen uit binnen- en buitenland ontdekt die risico’s durven te nemen en de grens opzoeken van dans, theater en beeldende kunst. De voorstellingen en installaties zijn te zien in de theaterzalen van Utrecht, zoals Stadsschouwburg Utrecht en Theater Kikker, maar ook op onverwachte plekken in de stad. Zo balanceert Nick Steur op de Neude twee levensgrote rotsblokken als één grote concentratieoefening. Ook op de Neude staat Katja Heitmann’s interactieve installatie For iTernity waarbij bezoekers zelf performers worden. Massimo Furlan laat met Blue Tired Heroes ‘supermannen’ op leeftijd paraderen door de Domstad. Verder is er werk te zien van onder andere Dries Verhoeven, Jan Martens, Toshiki Okada/chelfitsch en vele anderen. Het Festivalhart bevindt zich in Stadsschouwburg Utrecht met elke avond DJ’s in stadscafé Mevr. Dudok. DJ St. Paul sluit op zaterdag 28 mei het festival muzikaal af.
Do 19 t/m za 28 mei
SPRING
DIEVERSE LOCATIES
springutrecht.nl
Advocaat van de duivel
Re-enactment of the Now Theater Utrecht
ssbu.nl
theaterutrecht.nl
Het team van ‘De Verleiders’ neemt u mee naar de wereld van de advocatuur, waarin de zucht naar geld en macht de moraal geheel verdrongen heeft. De jonge ambitieuze advocaat Kevin Taylor wordt gevraagd als partner bij een groot kantoor. Hij raakt verstrikt in een duivels verbond en wordt het middelpunt van een spel op leven en dood. Na afloop van de voorstelling is er een nagesprek.
De jonge theaterregisseur Davy Pieters neemt je op een bijzonder locatie mee naar de toekomst en laat je terugkijken op het nu. Klimaatsverandering bedreigt de wereld, de zeespiegel stijgt, de aarde warmt op en diersoorten sterven uit. De waarschuwingen hiervoor zijn duidelijk, maar waarom grijpen we niet in en veranderen werkelijk iets aan de manier waarop wij leven?
KLASSIEKE MUZIEK
Do 19 mei
De Storm - Nederlands Kamerkoor en Hadewych Minis TIVOLIVREDENBURG [20.00]
nederlandskamerkoor.nl
De zangers van het Nederlands Kamerkoor en actrice/zangeres Hadewych Minis bijten zich vast in Shakespeare’s beroemde toneelstuk De Storm, een stuk over macht en machtsmisbruik. Is het een lezing, is het een concert? Een ding weten we zeker: niets is wat het lijkt. Niet bij Shakespeare en niet in De Storm. De teksten zijn van Spinvis
UITACTIE
Win 2x 2 vrijkaarten voor de Botanische Tuinen In de Botanische Tuinen Utrecht vind je de mooiste planten uit de hele wereld. Ontdek de grootste Rotstuin van Europa, de Thematuin vol plantenverhalen en de Evolutietuin met de geschiedenis van het plantenrijk. Vergaap je aan de prachtigste orchideeën, bloeiende bananen en andere exotische schoonheden in de Kassen. Dit jaar is het thema ‘Biomimicry: Leentjebuur bij de natuur’. Tot 1 december kun je gaan leren van de natuur in de Botanische Tuinen. We geven kaarten weg! Kijk nu op uitagendautrecht.nl/acties
Meer tips? Neem het magazine Uitagenda Utrecht o.a. bij
Claudia de Breij: Benefiet voor Duchenne-onderzoek
MUSEA & EXPOSITIES
Mercuriusovergang
SPRING
Rokjas, klepbroek en sjako (hoed) van het Vijfde Bataljon uit het jaar 1814 (gereproduceerd). Linnen onderhemd tot aan de knie. Geen onderbroek. Enkellaarzen van Van Bommel. Musketgeweer.
Journalist Marieke van Willigen blogt op www.jurkenvanmaria.nl
Utrecht is een stad vol muziek. Je kunt deze week o.a. naar deze concerten en optredens:
Za 7 mei
New Cool Collective Big Band ft. Thierno Koite TIVOLIVREDENBURG [21.00]
Zo 8 mei
Gaudeamus Muziekweek Sessies MUZIEKHUIS UTRECHT [16.00]
Wo 11 mei
Claudia de Breij & Utrechtse band ISRI Benefiet voor Duchenneonderzoek RASA [20.30]
Do 12 mei
Frank Boeijen theatertournee STADSSCHOUWBURG UTRECHT [20.00]
Do 12 mei
Bach Motetten – Nederlandse Bachvereniging JACOBIKERK [20.15]
Vr 13 mei
Weser Renaissance: Morales’ perfecte kunst GEERTEKERK [20.00]
Zo 15 mei
My First Festival Avontuurlijk muziekfestival voor kinderen vanaf 2 jaar TIVOLIVREDENBURG [10.30]
mee of kijk op
12 Cultuur / Uit
MEI 2016
MEREL TIPT VIER FEESTJES VOOR LEVENSGENIETERS
Bevrijdingsfestival Utrecht De vrijheid vieren doe je natuurlijk op het Bevrijdingsfestival in Utrecht. In Park Transwijk is er de hele dag gezelligheid, goede muziek, bier, eten en hopelijk een beetje zon. Het belooft hoe dan ook een heel leuk feest te worden. Op de mainstage staan onder andere de ‘flamboyante muziekgod’ Jett Rebel, Utrechts eigen The Brahms (lees op pagina 18 in
DUIC’s eigen cultuurredacteur Merel Blom brengt wekelijks de uittips op DUIC.nl en weet als geen ander wat de beste feestjes, de mooiste boeken, de bijzonderste films, de meest spraakmakende festivals en interessantste tentoonstellingen zijn.
deze krant een exclusief interview met de bandleden!) en John Coffey. En ook Juliette and the Licks, de band van de Amerikaanse actrice Juliette Lewis (The Firm, Due Date), komt spelen. Op de Sena Talent Stage en het NPAC Podium krijgen aanstormende talenten als HAEVN en Mary Fields een podium. Op het Vrijheidspodium wordt onder meer de To-
lerantieprijs uitgereikt aan een Utrechts bedrijf of organisatie die zich op een creatieve manier inzet voor een verdraagzame samenleving. ONLINE: bevrijdingsfestivalutrecht.nl WANNEER? Donderdag 5 mei WAAR? Transwijk HOE DUUR? Gratis
De trend voor feestjes waarbij het eten en drinken minstens zo belangrijk is als de muziek is op z’n minst opvallend te noemen. En ook heel erg fijn. De komende twee weken is er wel heel veel keus. Mijn advies: gewoon zonnebril op je hoofd (of paraplu) en overal even langsgaan. Fonteyn Festival staat van vrijdag 6 tot en met zondag 8 mei op het Janskerkhof. Hier presenteren Utrechtse wijnhuizen en -cafés hun lekkerste wijnen. Mobiele keukens serveren daar passende gerechten bij en er kan tot 01.00 uur ook nog eens gedanst worden.
Stekker in de Tunnel // Weekender
Van donderdag 12 tot en met maandag 16 mei rol je je picknickkleedje uit in het Griftpark bij het gratis Food Truck Festival TREK. Dit festival trekt langs de grote Nederlandse steden en tientallen mobiele keukens serveren er hun gerechten. Ook is er live muziek en er zijn theatervoorstellingen.
Het ruigste technofeestje van Utrecht komt met een heuse ‘weekender’. Na succesvolle eerdere edities op deze bijzondere plek, kun je dit Pinksterweekend maar liefst twéé nachten lang dansen bij Stekker in de Tunnel in de Expeditiestraat onder Hoog Catharijne. Gewoon omdat het kan, aldus de organisatie. Tussendoor mag je best even slapen en een
Het PINT Utrechtse Bierbrouwers Festival vindt voor de zesde keer plaats en verhuist dit keer van Molen de Ster naar de superhippe industriële evenementenlocatie De Fabrique. Hier proef je de beste biertjes gebrouwen in onze provincie, op zaterdag 14 mei van 12.00 tot 19.00 uur. Je betaalt € 5 entree en daar krijg je een proefglas bij (mag je houden).
gebakken eitje scoren om op te laden: op beide dagen duurt het feest van 23.00 tot 08.00 uur. Er zijn ook losse dagkaarten verkrijgbaar. De Expeditiestraat stond jarenlang bekend als de ‘junkentunnel’, omdat er vroeger veel daklozen in verbleven. Inmiddels is het dé locatie voor een heel gaaf feest voor ravers en liefhebbers van elektronische muziek. Op de
line-up staan onder andere Anil Aras, U Know The Drill en Pitto. ONLINE: stekker.nl WANNEER? Zaterdag 14 en zondag 15 mei van 23.00 tot 08.00 uur WAAR? Expeditietunnel Hoog Catharijne HOE DUUR? Dagticket € 30 / Weekendticket € 54
Gumbo met garnalen, voodoo, jazz en wilde brassbands. Bij Klein New Orleans waan je je in het broeierige zuiden van de Verenigde Staten. Het festival focust zich op de muziek en het eten uit deze regionen. Zondag 15 mei vanaf 15.00 uur op de Breedstraat.
Utrechts Jazz Festival Foto: Food Truck Festival TREK
Zowel jazzkenners als potentiële liefhebbers zitten helemaal goed bij het Utrechts Jazz Festival. Voorgaande jaren was het een groot succes en zondag 15 mei vindt de derde editie van dit gratis festival plaats. Op het Janskerkhof swing je dan op de klanken van de beste jazzmuzikanten van het moment. Van Sven Hammond bijvoorbeeld. De bandleider
en toetsenvirtuoos Sven Figee trad al eerder op met Di-rect en Anouk. De Nederlandse band laat nu werk van haar nieuwe album horen. Verder treden onder andere de pianist Peter Beets, de explosieve band The Amsterdam Saints en de Amerikaanse vocalist Deborah J. Carter op. En ook vind je op dit festival lekkere hapjes, fijne cocktails, een goed
glas wijn of een lekker biertje. ONLINE: utrechtsjazzfestival.nl WANNEER? Zondag 15 mei van 12.00 tot 23.00 uur WAAR? Janskerkhof HOE DUUR? Gratis
Cultuur / Uit 13
MEI 2016
HETZELFDE MAAR DAN ANDERS:
KOP: 5 X KOFFIEZAAKJES Bier en Appelsap is een online magazine voor ouders in de regio Utrecht met tips om met je kinderen op pad te gaan. Bier en Appelsap houdt van horeca, cultuur, natuur en geeft elke week een overzicht van de leukste weekendtips. Voor DUIC heeft Bier en Appelsap vijf leuke plekken voor je uitgekozen waar je koffie kunt gaan drinken met je kinderen. Een fijn speelhoekje, aardig personeel of een mooie omgeving. Wil je meer tips van Lisanne Davids-Busink? Kijk dan op bierenappelsap.nl.
TUSSEN JE OREN Cornelis, Maliestraat 16 In een kindvriendelijke wijk van Utrecht vind je Cornelis. Je kunt hier je bezoek laten slapen in het eenkamerhotel, een echte aanrader! Of enkel langsgaan voor een kop koffie met lekkere plaatkoek. Voor de kinderen is er een klein speelhoekje, maar ook met z’n tweetjes of voor een zakelijke afspraak kun je hier goed terecht. Bas en Dave hebben in korte tijd een fijne zaak neergezet, die niet meer weg te denken is uit Utrecht.
Noen, Jan van Scorelstraat 8 WAT LUISTER JIJ? Mobb Deep – Trife Life
Vlakbij het Wilhelminapark vind je sinds een tijdje Noen. Een gezellig koffie- en lunchzaakje op de hoek van de straat. Je drinkt hier koffie, een vers sapje of eet een lekker broodje. Eigenaresse Tanja heeft er een gezellige plek van gemaakt waar iedereen welkom is.
WIE BEN JIJ? Tim van der Pol 27 jaar Credit manager “Ongeveer tien jaar geleden begon ik naar de echte hardcore hiphop te luisteren. Het album The Infamous van Mobb Deep vond ik in mijn tienerjaren, hoewel die plaat toentertijd ook al tien jaar oud was, een van de vetste hiphop-albums. Het nummer Trife Life luisterde ik destijds wat minder omdat hij net wat rustiger is dan de rest. Ik merk dat naarmate ik ouder word, ik meer de schoonheid begin in te zien van de nummers die ik als puber te soft vond. Van discman, naar iPod, naar smartphone, The Infamous blijft altijd een lekker album voor tussen je oren.”
Stael, Twijnstraat 9 In de Twijnstraat vind je Stael, het voormalige Sector 3. Dat zit er nu naast en daar kun je allerlei lekkers voor thuis kopen. Bij Stael kun je al vroeg terecht voor koffie en bijbehorende lekkere dingen. Taartjes, muffins, maar ook een ruime keuze uit lekkere broodjes. Kinderen kunnen spelen in het fijne speelhoekje. Er is wel een trapje in de zaak, dus plof in het eerste gedeelte neer als je met een wagen bent.
De Veldkeuken, Koningslaan 11A, Bunnik Zin in koffie, maar moeten je kinderen ook een beetje uitrazen? Neem ze dan mee naar de Veldkeuken. In de bossen van Amelisweerd ligt dit mooie plekje in het oude koetshuis. Dus maak een flinke wandeling en plof daarna binnen lekker neer voor een kop koffie, een taartje of misschien een broodje. Alles komt uit eigen bakkerij en is hartstikke vers!
Koffie 75, Poortstraat 75
WAT LUISTER JIJ? The Temperance Movement Know for Sure WIE BEN JIJ? Lars Krijgsman 26 jaar Journalist “The Temperance Movement is een blues-rockband uit Groot-Brittannië. De zanger heeft een moeilijk te plaatsen accent, maar omdat hij uit Schotland komt en een rauwe whiskystem heeft zal het wel Schots zijn. De band is qua sound en structuur beïnvloed door Led Zeppelin. De opbouw wijkt daarom af van het ‘normale’ couplet-refreincouplet-refrein-couplet-refreinrefrein, waardoor The Temperance Movement een eigen sound heeft. De band is absoluut iets om in de gaten te houden. Een tijdje terug heb ik ze nog voor € 7 live gezien in een klein zaaltje en nu staan ze al in het voorprogramma van The Rolling Stones.”
Sinds vorig jaar zit het gezellige Koffie 75 in Wittevrouwen. Een koffietentje op de hoek van de straat met een fijn terrasje. Het is niet heel groot, maar hier kun je met elk gezelschap terecht voor een lekkere koffie, huisgemaakte ijsthee met natuurlijk wat lekkers erbij. Ook een lunch is mogelijk. Extra pluspunt: het fijne personeel!
KENNER TIPT = VROUWKJE TUINMAN (SCHRIJVER EN MUZIEKJOURNALIST)
PUNK ROCK HEAVY METAL KARAOKE “Ik heb nog nooit karaoke gezongen. Dat heeft met van alles te maken (gebrek aan ballen, besef van slechte zangstem en algemeen onvermogen tot overgave) maar ook met het feit dat het net niks is: zo’n blikkerig tapeje, publiek dat je weg staat te kijken en alleen maar wacht tot ze zelf aan de beurt zijn. En o ja, het repertoire. Dat kan beter, om precies te zijn op 7 mei in dB’s. Daar vindt niet de eerste Punk Rock Heavy Metal Karaoke plaats. Celine Dion is nergens te bekennen. Het gaat er muzikaal ongeveer zo aan
toe als bij mij in de auto (Beastie Boys, Rammstein, Iggy Pop) maar dan heel anders, namelijk met een live band. U vraagt, zij draaien, nu ja, spelen. Gekkenhuis gegarandeerd. Het is nog gratis ook. En nee, ik ga ook hier weer geen microfoon vasthouden, maar iets zegt me dat niemand het hoort als ik ergens in het publiek mijn mond open trek.” Punk Rock Heavy Metal Karaoke is op zaterdag 7 mei vanaf 21.00 uur in dB’s. De entree is gratis. Kijk op dbstudio.nl voor meer informatie.
14 Cultuur / Uit
MEI 2016
INTERVIEW Marcel Gieling
Hagen Zeisberg, Soda, Robert Oosterbroek
Ontspannen dwalen in het nieuwe Centraal Museum
Links Edwin Jacobs en naast hem Marco Grob
Het kan u nauwelijks zijn ontgaan, op zaterdag 23 april heeft het Centraal Museum na een langdurige renovatie zijn deuren voor het publiek geopend. Wie het museum oude stijl kent, zal verbaasd staan, het interieur heeft een metamorfose ondergaan. Niet langer verdwalen, maar ontspannen dwalen, lijkt het motto. DUIC columnist Marcel Gieling sprak hierover met Edwin Jacobs en Marco Grob, respectievelijk artistiek en zakelijk directeur.
A
l pratend ontdek ik dat er een sterk tandem tegenover mij zit. In functie dragen de heren twee verschillende petten, maar over het heden en de toekomst van het museum zijn ze het helemaal met elkaar eens. Beiden zijn overtuigd dat het museum met deze renovatie een sprong in de toekomst maakt. Ik was nogal sceptisch, want wil niet iedere museumdirecteur een eigen vlag planten? Weer een verbouwing! Sjarel Ex, die van 1988 tot 2004 in Utrecht de scepter zwaaide, verplaatste de entree van de Agnietenstraat naar de zijkant van het museum en nu, vijftien jaar later, is de situatie weer omgedraaid. “Dat besluit is niet van maandag op dinsdag genomen”, zegt Marco Grob. “Een grondige analyse in samenwerking met ontwerpbureau Soda is hieraan vooraf gegaan. De terugplaatsing van de entree naar zijn oorspronkelijke plek was een absolute voorwaarde om het museum de eenentwintigste eeuw in te loodsen.” De nieuwe, of beter gezegd de nieuwe/oude entree, werd al in juni 2015 feestelijk heropend. Meteen naast de entree betreedt de bezoeker de museumwinkel, hier worden ook de entreetickets verkocht. De winkel is gehuisvest in de kapel, waarin een vide is gemaakt die via
een nieuwe monumentale trap te bereiken is. Op de vide bevindt zich het informatiecentrum en, als ik dan een minpuntje moet noemen, de vide is voor rolstoelgebruikers alleen onder begeleiding met de lift bereikbaar. Ik word door hen uitgenodigd voor een rondje museum nieuwe stijl. Publiekstrekkers Na de entree kan de bezoeker twee kanten op. Ten eerste naar een educatieve ruimte waarin de stad Utrecht in al haar facetten wordt gepresenteerd. Want, zo benadrukken Jacobs en Grob, “de stad Utrecht staat in alles centraal.” De educatieve ruimte, voorheen het museumcafé, is door middel van een glazen brug verbonden met de eveneens gerenoveerde stallen. Een slimme oplossing want in de oude situatie waren de stallen slecht(s) bereikbaar via een ingewikkeld gesitueerde ondergrondse gang. De brug is het startpunt voor een bezoek aan de stallen. Daarbij biedt de brug de bezoeker een blik op de nieuw aangelegde tuin. In de stallen kun je niet meer zoals vroeger verdwalen, er is een heen en een terug. Makkelijker kan het niet. De stallen, waar op dit moment de tentoonstelling Haar te zien is, zijn voorbehouden aan tijdelijke tentoonstellingen en dat is voor mij de aanleiding om Jacobs en Grob te
Bij de feestelijke heropening van het Centraal Museum was vooral de tuin het middelpunt
Zakelijk directeur Marco Grob: “Voor het nijntje museum staan op sommige dagen al rijen wachtenden” vragen waarom er in Utrecht geen grote publiekstentoonstellingen worden georganiseerd zoals David Bowie in Groningen of Jeroen Bosch in Den Bosch? Tentoonstellingen waarvoor mensen in de rij staan en waarvan ook de middenstand aantoonbaar flink meeprofiteert. Marco Grob geeft het antwoord: “Jeroen Bosch in Den Bosch spreekt voor zich, bovendien is daar heel veel provinciegeld voor vrijgemaakt, en het Groninger Museum werd gevraagd om Bowie over te nemen, daar kwam geen ander museum tussen. Bovendien streeft het Centraal Museum naar een structurele groei en niet zozeer naar tijdelijke pieken.” De andere keuzemogelijkheid is om vanaf de entree het hoofdgebouw betreden. Hier is ruim plaatsgemaakt voor de vaste presentatie. Zou de renovatie inderdaad de beloofde verbeteringen hebben gebracht? Het moet worden gezegd, het museum is onherkenbaar heringericht. Hier en daar zijn muren verwijderd, soms alleen
doorgebroken, waardoor ruimten zijn gecreëerd die je de oude situatie doen vergeten. Niet langer het kruip-door-sluip-doorgevoel, maar lichte ruimtes zonder benauwde gangetjes. De Nieuw Utrechtse Kamers bijvoorbeeld, kamers waar hedendaagse kunstenaars bij toerbeurt een podium wordt aangeboden, waren in de oude situatie ietwat verstopte kleine ruimten. Nu zijn er ruime, heldere kamers gecreëerd waarin de kunstenaar zijn werk aantrekkelijker kan exposeren en de bezoeker de ruimte krijgt het geëxposeerde werk van dichtbij, maar ook van enige afstand te bekijken. Tentoonstellingen Gelijktijdig met de heropening start de tentoonstelling De wereld van Utrecht waarin topstukken uit alle deelcollecties worden getoond. En hoewel er kunst en kunstschatten uit alle windstreken te zien zijn, staat Utrecht centraal en dat in de meest uitgebreide zin van het woord. De expositie waarin topstukken uit de museumcollectie is
te zien tot 30 april 2021. De wereld van Utrecht is te zien op de begane grond en de eerste verdieping en is veelomvattend: oude kunst, moderne kunst, mode, stadsgeschiedenis, fotografie en toegepaste kunst - alles komt erin samen. De (zit)meubelen van Gerrit Rietveld bijvoorbeeld zijn geëtaleerd op een slim geconstrueerd podium en er tegenover staat zijn beroemde buffetkast in al zijn schoonheid. De werken van surrealistische schilders uit de Utrechtse School hebben de ruimte gekregen die hen toekomt. Er zijn schilderijen van Willem Wagenaar, Jopie Moesman, Gerrit van ‘t Net, om maar een paar namen te noemen. De magisch-realistische schilderijen van Pyke Koch, maar ook mode, kostuum en religieuze kunst hebben een nieuwe plek gekregen en steeds word ik verrast door de ruimtelijkheid en, niet te vergeten, door de verlichting. In het hele museum zorgen LED-spots voor de verlichting van de kunstwerken die nu minder ‘hard’ zijn uitgelicht. Daarbij zorgt
Cultuur / Uit 15
MEI 2016
De museumwinkel in de kapel
deze verlichting voor een enorme energiebesparing. Marco Grob komt nog even terug op mijn vraag met betrekking op een publiekstrekkende tentoonstelling, hij zegt: “In Utrecht staan op sommige dagen nu ook al rijen wachtenden, (nog) niet voor het Centraal Museum, maar wel voor het nijntje museum.” Als nijntje ter sprake komt, vraag ik of het niet vervelend is dat het nijntje museum meer bezoekers trekt dan de oude en nieuwe collectie kunst? Allerminst vervelend, stellen beide directeuren: ‘Het nijntje museum is, hoewel gescheiden gehuisvest, een onlosmakelijk deel van het Centraal Museum.” Het gereconstrueerde atelier van Dick Bruna is in het nieuwe Centraal Museum geplaatst omdat in dit museum Dick Bruna als kunstenaar wordt gepresenteerd voor de volwassen museumdoelgroepen. Het nijntje museum is het kindermuseum: “ontdek je wereld met nijntje en haar vriendjes.” Navolgers van Caravaggio Kijkend naar de toekomst is er wel zeker een publiekstrekker van formaat aanstaande. Nog maar
kortgeleden ondertekende Edwin Jacobs in het bijzijn van onder andere koning Willem-Alexander en koningin Máxima een samenwerkingsovereenkomst met Bernhard Maaz, directeur van de Alte Pinakothek in München. Overeengekomen is om van 13 november 2018 tot 24 maart 2019 in Utrecht een tentoonstelling te organiseren over de internationale navolgers van de Italiaanse schilder Caravaggio (1571-1610). Hiertoe behoren ook de Utrechtse schilders Dirck van Baburen, Hendrick ter Brugghen en Gerard van Honthorst. Caravaggio was een revolutionair en vernieuwend in zijn tijd. Hij brak met een honderdjarige traditie van devote schilderkunst en zette zijn personen realistisch, vaak in dramatisch licht neer. Zijn Utrechtse volgers deden daar nog een schepje bovenop door ook in detail realistisch te schilderen. Rotte tanden, snotneuzen en open wonden, niets werd weggelaten. Rembrandt en tijdgenoten werden op hun beurt weer beïnvloed door de Caravaggisten. Deze bijzondere tentoonstelling reist na afloop door naar München. Al pratende zijn we aan-
Het museum is onherkenbaar heringericht. Niet langer het kruipdoor-sluipdoorgevoel, maar lichte ruimtes zonder benauwde gangetjes
gekomen bij het uit glas opgetrokken café, gehuisvest in de vroegere (door Sjarel Ex gerealiseerde) entree en museumboekwinkel. Nu herinneren alleen de glazen gevels nog aan wat hier ooit was. De tussenvloer is verwijderd waardoor een hoge ruimte is ontstaan, een ruimte die aansluit op een fraai terras in de nieuw aangelegde tuin. Het café Ik zie gras zo groen als gras hoort te zijn, een wandelpad, een enkele boom, maar geen sculpturen. Die zou je toch verwachten in deze fraai aangelegde museumtuin. Maar nee, die staan er niet en komen er ook niet permanent te staan. Wat dan wel, alleen maar gras? “Nee hoor”, zegt Jacobs: “De kunstenaar Couzijn van Leeuwen, die ook de opvallende theatrale tuindeuren heeft ontworpen, werkt op dit moment aan op zerken geïnspireerde plaquettes die in het gras worden geplaatst. De plaquettes zijn een verwijzing naar het kloosterverleden want onder de museumtuin is nog steeds de vroegere kloosterbegraafplaats aanwezig. Daarnaast is er ruimte voor mogelijk tijdelijke exposities.” Het café kan weleens een hotspot
in de stad worden. Het is een oase van rust, weg van het drukke stadsgewoel zoals op het Ledig Erf. Het is geopend van 10.00 tot 18.00 uur en is ook zonder entreebewijs te bezoeken, te bereiken via het Nicolaaskerkhof. Ik heb een laatste vraag voor ik afscheid neem van de beide heren. Mist Utrecht niet een centraal gelegen en gemakkelijk met openbaar vervoer bereikbaar museum dat zich helemaal richt op hedendaagse kunst? Edwin Jacobs vindt van niet, hij zegt hierover: “Utrecht kent op het gebied van hedendaagse kunst extreem veel initiatieven. Zoals op dit moment in de gevangenis aan het Wolvenplein en bij BAK, een centrum voor moderne kunst in de Lange Nieuwstraat, en een zeer actief Genootschap Kunstliefde in de Nobelstraat. Het Centraal Museum ligt dan wel niet in het centrum, maar is prima bereikbaar vanaf het Centraal Station met buslijn 2 en binnenkort ook via Station Vaartsche Rijn dat op loopafstand ligt.”
vana
â‚Ź25
f
,-
Het UTRECHTPAKKET is dĂŠ Utrechtse kadobox, ideaal als verjaardagscadeau of relatiegeschenk. Ook op maat samen te stellen vanaf 25 stuks.
utrechtmade.com/utrechtpakket/
Spoorverdubbeling Utrecht Centraal - Leidsche Rijn Verleggen kabels en leidingen ProRail start in de zomer van 2016 met de spoorverdubbeling tussen station Utrecht Centraal en station Leidsche Rijn, inclusief de bouw van een nieuwe spoorbrug over het Amsterdam-Rijnkanaal. Vooruitlopend wordt er gewerkt aan kabels en leidingen ter hoogte van het viaduct Cartesiusweg. Dit is nodig om de spooruitbreiding te kunnen uitvoeren. De werkzaamheden veroorzaken verkeershinder voor het verkeer richting Amsterdamsestraatweg.
Het Centraal Museum een warm hart toedragen
en daar samen volop van genieten.
Samen de cultuur van Utrecht toegankelijk maken Samen maken we de cultuur van Utrecht toegankelijk voor een breed publiek, zodat iedereen kan genieten van al het moois dat Utrecht te bieden heeft.
www.rabobank.nl/utrecht Een aandeel in elkaar Foto door: Hagen Zeisberg voor Centraal Museum Utrecht
Voor autoverkeer is er een rijstrook afgesloten. U wordt geadviseerd om de aangegeven adviesroutes te gebruiken. Voetgangers en fietsers worden omgeleid via de overkant van de straat. Deze werkzaamheden duren tot eind augustus. Daarna wordt tot en met oktober aan de andere kant van het viaduct gewerkt. Meer informatie over de spoorverdubbeling vindt u op: www.prorail.nl/utrechtcentraalleidscherijn, of bel 0800 - 7767 245
Cultuur / Uit 17
MEI 2016
INTERVIEW THE BRAHMS
Merel Blom
Ruud Baan
“Op het Bevrijdingsfestival staan is een droom die uitkomt” The Brahms zijn definitief doorgebroken. De indie-popband met Utrechtse wortels bracht net zijn tweede EP Belise uit, won de 3FM Awards Beste Alternative en speelt voor uitverkochte zalen. Aanstaande 4 mei geven de jongens een bijzonder herdenkingsconcert in de Domkerk. En 5 mei staan ze op het hoofdpodium van het Bevrijdingsfestival in Park Transwijk, en op de bevrijdingsfestivals in Den Bosch en Roermond. Een Q&A met bandleden David Westmeijer (leadzanger, 21), Thomas Braam (gitarist, 19), Martin Brummelkamp (drummer, 22) en Tobias Moeken (bassist, 27).
Wat is jullie band met Utrecht? “De Herman Brood Academie trok ons alle vier naar Utrecht. Daar is The Brahms ook ontstaan. Het was een fijne tijd. Je wordt er heel vrijgelaten om te ontdekken wie je bent als muzikant. Je komt in verschillende bandjes terecht en zit gelijk in een uitgebreid netwerk van docenten en andere leerlingen die al lang bezig zijn in de industrie. In 2014 deden we mee aan Het Geheim van Starsound, een bandjeswedstrijd in de repetitiestudio Starsound. Dat is een van onze mooiste Utrechtse herinneringen, want het was ons eerste optreden. Via die weg zijn we bij de Utrecht Popprijs terecht gekomen, die we vervolgens wonnen waardoor het balletje is gaan rollen. Vlak voor vorige zomer studeerden we af met een optreden in De Helling. Nadat we ons diploma in ontvangst hadden genomen werd het gelijk een stuk drukker met de band dus de timing was perfect.” Wilden jullie altijd al muzikant worden? “We waren eigenlijk alle vier altijd al wel bezig met muziek. Thomas en David speelden al vrij vroeg gitaar en Martin speelde bijvoorbeeld ook al in een bandje. Pas op de Herman Brood Academie kwam bij ons het besef dat we het veel serieuzer wilden gaan aanpakken. We worden alle vier heel gelukkig van muziek maken en we willen dat zo lang mogelijk blijven doen.” Wat is het meest gedenkwaardige optreden van The Brahms tot nu toe? “Dat zijn er voor ons een paar. Zo stonden we in de zomer van 2015 voor een uitverkochte grote zaal in Paradiso als voorprogramma van Sheppard. Op Appelpop 2015 stonden we voor het eerst voor een enorm festivalpubliek en heel memorabel was onze show in Oosterpoort, Groningen met HAEVN en Son Mieux. Daar lieten we bij Golden iedereen tot de grond zakken om ze vervolgens bij het refreintje allemaal te laten springen. Dat was echt een magisch moment. Onze jongensdroom is om uit te breiden naar het buitenland. En dan het liefst naar de Pyramid Stage op Glastonbury. Dat is de main-
stage van dat festival en daar willen we echt een keer terecht komen!” Jullie EP Belise is net uit. Hoe klinkt hij? “Net wat sferischer en volwassener dan de vorige EP. We zijn als band het afgelopen jaar gegroeid door heel veel live te spelen en naar nieuwe bands te luisteren. We wilden met deze EP vooral de diepte in gaan en kijken hoe we ons bandgeluid nog meer konden vernieuwen. Dat is goed gelukt en je hoort op Belise echt The Brahms 2.0. We zijn alle vier heel trots op Feels Like Home. Het liedje ontstond vrij snel en alle elementen komen goed samen.” Jullie wonnen dit jaar de 3FM Awards Beste Alternative, stonden op festivals als de Beschaving en Appelpop, Golden werd een megahit, jullie staan voor uitverkochte zalen. Jullie zijn echt doorgebroken. Hoe is dat? “We staan nog steeds een beetje met een mond vol tanden. Het geeft ons heel veel energie om nog betere liedjes te schrijven. Als band zit je eigenlijk constant bovenop alles wat er gebeurt. Je maakt alles van dichtbij mee en we kijken altijd vooruit. Dat maakt het soms wel moeilijker om te beseffen wat we allemaal wel niet meemaken. Soms moeten we juist even een stapje achteruit doen om goed door te krijgen wat een ontzettend vette dingen wij mogen doen. Dat is echt heel belonend.” Jullie staan 4 mei in de Domkerk voor een herdenkingsconcert. Wat voor optreden wordt dat? “We zijn heel vereerd dat we zijn gevraagd voor deze avond. De dodenherdenking is natuurlijk een beladen avond. We hebben ons dan ook goed afgevraagd hoe we deze avond willen invullen. Het wordt een iets aangepaste versie van The Brahms. Het zal iets meer om de kern van de liedjes gaan. We gaan samenwerken met het Ragazze Kwartet dus het wordt echt een unieke uitvoering. We willen goed stilstaan bij wat vrijheid voor ons en de huidige generatie betekent en we willen er ook een gevoel van hoop en optimisme inbrengen.”
Is het bijzonder om in zo’n oud gebouw te spelen? “Zeker, we hebben er al een keer gesoundcheckt en alles wat je speelt galmt nog een seconde of tien na. Hier hebben we met de aankleding van onze liedjes ook goed rekening mee gehouden maar dat maakt het concert des te specialer. Het is compleet anders dan spelen in nieuwere zalen. De kerk is niet ingericht op een popband. Dat maakt het een hele gave uitdaging en geeft ons ook weer nieuwe mogelijkheden.” En dan staan jullie daarna op de bevrijdingsfestivals in Utrecht, Den Bosch en Roermond. Hebben jullie er zin in? “Het is zeker een droom die uitkomt. Hier hebben we met zijn vieren al die tijd naar toegewerkt. We
dromen er al jaren van om voor een enorm festivalpubliek te staan op een enorme grasweide. Vorig jaar kregen we daar al op Appelpop een voorproefje van dus we hebben er des te meer zin in. Utrecht is voor ons altijd wel een thuiswedstrijd. David is een trouwe bezoeker van Bevrijdingsfestival Utrecht. Vooral de mainstage ziet er elk jaar weer zo groots uit dus het is wel echt cool om er nu eindelijk zelf een keer te mogen staan. Er zullen ook veel bekenden van ons in het publiek staan. We hebben in ieder geval heel wat mensen uitgenodigd.” Worden jullie dan met helikopter ingevlogen? “Dat zou een mooie bijkomstigheid zijn. Helaas laat ons huidige budget dat niet toe. We gaan lekker met
onze bandbus door het hele land rijden en zo veel mogelijk mensen laten dansen. Maar als er iemand nog een helikopter in zijn achtertuin heeft staan dan horen wij het graag!” Jullie hebben aardig wat concerten en festivals op de planning staan voor de zomer. Waar kijken jullie in het bijzonder naar uit? “Naar Concert At Sea, Damaris en Fields Of Joy. Maar er zijn ook nog enorm veel festivals onbekend voor ons. We hebben er zin in om die allemaal te gaan ontdekken. En momenteel zijn we tussen alle drukte door weer aan het schrijven aan nieuwe liedjes. Er komen dus nieuwe liedjes aan maar eerst gaan we nog wat liedjes van onze nieuwe EP releasen. Verder gaan we gewoon heel veel blijven spelen.”
“Soms doen we even een stapje achteruit om goed door te krijgen wat een ontzettend vette dingen wij mogen doen” The Brahms op een geheim concert twee weken voorafgaand aan De Beschaving
18 Stad / Leven
MEI 2016
DE KLASSIEKER KAFÉ BELGIË
Merel Blom
Robert Oosterbroek
No-nonsense Wie Kafé België zegt, zegt natuurlijk bier. Maar ook: haai, koe, Maria. Het fameuze speciaalbiercafé aan de Oudegracht heeft 193 bieren op de kaart. Tot het interieur behoren een statig Mariabeeld, een gigantische liggende koe achter de bar (die wordt een keer per jaar uitgelaten, dan zetten ze haar op straat om haar schoon te maken) en een levensgrote haaienkop en -staart aan de muur. “Waar die vandaan komen? Tsja, dat is het mysterie van België”, doet bedrijfsleider Gijs geheimzinnig. Kroegbaas Ronald houdt van duiken maar of daar een verband tussen zit? Gijs gaat het je niet vertellen. Misschien als je een biertje komt drinken. Het kleine terras aan de Oudegracht
E
en volleybaluitje naar België (het land) in de jaren tachtig was het moment dat het idee voor Kafé België werd geboren. Ronald de Koning, de eigenaar en oprichter van het café, ging daar na het sporten stappen met vrienden en was gecharmeerd door de Belgische bruine-kroeggezelligheid. En in Utrecht ontbrak nog een café gericht op speciaalbier. Kafé België opende haar deuren in 1984, toen nog met danskelder eronder en de bar aan de linkerkant. No-nonsense Vandaag de dag runt bedrijfsleider Gijs het dagelijkse reilen en zeilen in de zaak. Er werkt een man of twintig. Veel doen er nog iets naast; het zijn cartoonisten, fotografen, schrijvers. “Ze werken hier
om daarnaast hun eigen creatieve bedrijfjes te kunnen bedruipen”, zegt Gijs. Hij lacht, potentiële barmensen herkent hij zo. “De meeste mensen die hier werken zijn eigenzinnig. Maar niet omhooggevallen. Ze maken hier vaak een korte leerschool door, waarin ze wat van die eigenwijsheid moeten kwijtraken, maar er blijft dan meestal een sterk karakter achter de bar over. Je moet stevig in je schoenen staan om een plek als deze draaiende te houden. Dat is eigenlijk het geheim van Kafé België: de barmensen maken het tot wat het is. Kafé België is veel. We doen lunch, diner, bier en zijn een nachtcafé. Alles wat in Utrecht leeft komt hier. Internationale studenten, vaste gasten, toeristen, maar ook wel volk dat minder goedgezind is. Dat laatste
tolereren we hier niet. Die no-nonsense uitstraling hoort ook wel bij ons. De barmensen leiden het allemaal in goede banen.” De invloed van België 193 verschillende biertjes op de kaart is niet weinig. Toch kennen alle barmannen en -vrouwen de kaart uit het hoofd. “Je hoeft geen kenner te zijn als je hier begint. Maar als je niet van bier houdt, heb je hier niet zoveel te zoeken, denk ik. We proeven veel en geven advies aan de gasten. Zo leer je best snel zo’n kaart uit het hoofd.” Zelf is Gijs altijd te spreken over Orval, dat is een unieke trappist. Ook lokale brouwerijen worden op de kaart gezet. De invloed van Kafé België is groot. “Er zijn veel mooie initiatieven in Utrecht die uit deze kroeg
zijn voortgekomen. Zo komen de oprichters van brouwerij Maximus bij ons vandaan. En ook Erik van Café Derat en Daniël van Behind Bars stonden eerder hier achter de bar. Er komen veel horecamensen aan het eind van de avond nog even naar België voor een naborrel. We zijn altijd open.” Het leukst zijn de avonden waarop het stampvol is, een echt gekkenhuis, dat het een wonder is dat de kroeg nog overeind blijft staan. Zoals laatst met de Popronde. “Toen crowdsurfden de mensen op een gegeven moment door de kroeg. Als het lukt om alles op zo’n avond vlekkeloos te laten verlopen, voelt dat echt als een topprestatie. En als iedereen dan eindelijk weg is, drink je met je collega’s een lekker biertje.”
“De barmensen kennen alle 193 speciaalbiertjes op de kaart uit het hoofd”
Stad / Leven 19
MEI 2016
INSTITUUT OPENT DE DEUREN VOOR PUBLIEK
Robert Oosterbroek
Archief
Topwetenschap in 100-jarige Utrechtse Hubrecht Instituut Het gerenommeerde Utrechtse Hubrecht Instituut bestaat honderd jaar. Aanvankelijk zat de instelling in de binnenstad, maar in 1960 verhuisde het instituut naar een nieuw gebouw op de Uithof. Tegenwoordig staat het Hubrecht in de academische wereld zeer hoog aangeschreven en behoort het tot de wetenschappelijke wereldtop.
D
e geschiedenis van het instituut zelf begint in 1916 na de dood van hoogleraar Hubrecht. Toen werd besloten het eerste Hubrecht Laboratorium te vestigen in het huis van de overleden onderzoeker op het Janskerkhof. Rond 1960 verhuisde het Hubrecht Laboratorium naar de Uithof. Ondertussen is vorig jaar alweer het allernieuwste gebouw opgeleverd en is het tijd voor het instituut om meer naar buiten te treden. Op 21 mei is er een grootse open dag om de honderdste verjaardag van het instituut te vieren. Daniël Kusse werkt al enkele jaren bij het instituut als hoofd communicatie maar richt zich daarnaast ook op de Stichting Vrienden van het Hubrecht. “Het is niet zo dat het Hubrecht een gesloten instituut is geweest maar de communicatie naar buiten is nooit een groot onderdeel geweest van de organisatie. En ook nu blijft onderzoek de basis, maar het wordt wel steeds belangrijker om aan de buitenwereld te vertellen wat wij doen. Al is het maar omdat we voor een groot gedeelte gefinancierd worden door belastinggeld.” Dr. Paul Bouter was tien jaar geleden betrokken bij de oprichting van de stichting. “Ik ben ooit opgeleid als internist en zie heel veel patiënten met chronische ziekten, zoals bijvoorbeeld diabetes. Daar is op dit moment nog geen oplossing voor, dan ben je als arts slechts bezig met symptoombestrijding. Tien jaar geleden kreeg ik van Hans Clevers een rondleiding in het Hubrecht Instituut en zag ik dat ze hier bezig waren met onderzoek waar later oplossingen uit voort zouden kunnen komen voor mijn patiënten. Dit fundamentele onderzoek is echt nodig.” Met die beweegredenen verzamelde Bouter enkele mensen om de stich-
ting op te richten. “Hiermee willen we talentvolle mensen financieel steunen. Zo hebben wij ook een volledig nieuwe onderzoeksgroep onder leiding van Eelco de Koning voor diabetes kunnen starten.” Samen met Bouter zet Kusse zich in om het instituut meer naamsbekendheid te geven bij het grote publiek. “En we hopen meer financiering los te krijgen voor het belangrijke onderzoek dat hier gedaan wordt”, vertelt Kusse. Fundamenteel onderzoek Het Hubrecht richt zich met negentien projectgroepen en enkele honderden wetenschappers op fundamenteel onderzoek. De vertaalslag naar de dagelijkse praktijk en maatschappij is met dit soort onderzoeken soms lastig om te maken, vertelt Kusse: “Wij willen graag vertellen wat wij doen en daarvoor moeten we toegankelijke en begrijpelijke informatie geven. Dit is een vertaalslag waar wij aan moeten werken. We willen laten zien hoe wetenschap werkt, wat er onderzocht wordt en waarom deze onderzoeken belangrijk zijn. Dit is een grote maar ook inspirerende uitdaging.” Aan goede onderzoekers is geen gebrek: “Wij hebben hier veel talent rondlopen, die vooral werken uit eigen nieuwsgierigheid en zelf nieuwe mogelijkheden willen ontdekken. Ze zijn gedreven en ambitieus en wij hebben zodoende veel wetenschappelijke publicaties, maar het grote publiek weet soms nog te weinig van ons instituut.” Het instituut en de stichting willen dan ook meer naar buiten treden. Dit doen ze door publieksevenementen te organiseren en het wetenschappelijk onderzoek ook voor niet-wetenschappers begrijpelijk te
maken. Er worden openbare colleges gegeven en er wordt nu voor het eerst in honderd jaar een grote open dag georganiseerd. “Uiteindelijk hopen we dat dit ook leidt tot nieuwe donateurs, het zou goed zijn als er meer geld beschikbaar komt voor onderzoek. Fundamenteel nieuwsgierigheidsgedreven onderzoek is gewoonweg nodig voor meer kennis en kan weer verder leiden tot oplossingen.” De standaard financiering van het Hubrecht loopt via de KNAW, het UMC Utrecht en via beurzen die onderzoekers binnenhalen. Bouter: “De Stichting Vrienden van het Hubrecht geeft geld aan het instituut dat binnengehaald wordt via particulieren en andere fondsen. Toen ik hier tien jaar geleden mee begon werd er zo’n 25.000 euro opgehaald. In de loop van jaren hebben wij veel mensen kunnen overtuigen van het nut van fundamenteel onderzoek. Er zijn dokteren aan bedden nodig om zieke mensen beter te maken, maar er zijn ook zeker wetenschappers nodig om daar de basis voor te leggen. Elk jaar wordt
er dan ook meer geld opgehaald. Vorig jaar haalden we een miljoen euro op.” Vooral ook dokter De stichting haalt niet alleen grote donaties binnen. “Ook nu zijn er al mensen die bijvoorbeeld armbandjes verkopen om zo geld op te halen. De donaties verschillen dan ook van tien euro tot wel honderdduizend euro.” Op 18 mei wordt er geld opgehaald met een heuse rally: “Een unieke autorit met honderd mensen langs de mooiste plekken van Nederland met als eindpunt het prestigieuze Hubrecht Instituut. Mensen kunnen zich nog steeds aanmelden”, vertelt Bouter. Naast directeur van de stichting is Bouter ook vooral dokter: “Op woensdagen ben ik in het Hubrecht en op donderdag doe ik darmonderzoek in het ziekenhuis. Als ik dan op donderdag kanker vaststel bij een patiënt dan is het goed om te beseffen dat er elke dag mensen bezig zijn om te zoeken naar oplossingen. Dat kan ik die patiënten dan ook vertellen. Zo word ik door het Hubrecht ook een betere dokter.”
Wie was Hubrecht? Het Hubrecht Instituut is vernoemd naar Ambrosius Arnold Willem Hubrecht (18531915), hoogleraar zoölogie aan de medische faculteit van de Universiteit Utrecht. Aan het begin van de jaren 1880 correspondeerde de wetenschapper nog met Charles Darwin, die de evolutietheorie beschreef in zijn boek On the Origin of Species. Tijdens zijn leven verzamelde Hubrecht een enorme hoeveelheid embryonaal materiaal van verschillende diersoorten, met name uit de voormalige Nederlandse koloniën van Oost-Indië. Na het overlijden van Hubrecht in 1916 werd er besloten om het eerste Hubrecht Laboratorium te openen in zijn voormalige woning aan het Janskerkhof.
Informatie Kijk ook op www.utrecht.nl/gemeenteberichten 4 mei 2016
BEKENDMAKING • Bestemmingsplan Beiroetdreef, Overvecht met omgevingsvergunning Burgemeester en wethouders van Utrecht maken, ter voldoening aan het bepaalde in artikel 3.8 lid 4 van de Wet ruimtelijke ordening, bekend dat met ingang van 5 mei 2016 gedurende zes weken voor een ieder ter inzage ligt: - het op 10 maart 2016 door de gemeenteraad vastgestelde bestemmingsplan Beiroetdreef, Overvecht dat is vastgelegd in het digitale bestand NL.IMRO.0344.BPBEIROETDREEFOVER-VA01.gml; - de omgevingsvergunning met kenmerk HZ_WABO-15-21314, voor het bouwen van een school. Ligging plangebied Het plangebied ligt in het noorden van Overvecht in de wijk de Gagel. Het wordt begrensd door de Beiroetdreef, Eufraatdreef en de achterkanten van woningen aan de Tigrisdreef en de Aleppodreef. Doelstelling bestemmingsplan De vernieuwing van de scholen Beiroetdreef en Pagodedreef is de laatste vernieuwing van de basisscholen in Overvecht. De Johannesschool (KSU schoolbestuur), die nu aan de Pagodedreef is gevestigd, en de Openbare Basisschool Overvecht aan de Beiroetdreef (SPOU schoolbestuur) komen samen in een nieuw gebouw aan de Beiroetdreef. Ze blijven wel los van elkaar functioneren en herkenbaar. De gymzaal voor beide scholen wordt aan de Pagodedreef gerealiseerd. Hiervoor wordt een afzonderlijke procedure doorlopen. De hoofddoelstelling van het bestemmingsplan is de realisering van het kindercluster aan de Beiroetdreef (2 basisscholen, met ruimtes voor voor- en vroegschoolse educatie, een ouderlokaal en buitenschoolse opvang) planologisch-juridisch mogelijk te maken. Coördinatie Artikel 3.30 van de Wet op de ruimtelijke ordening en de Coördinatieverordening maken het mogelijk dat diverse procedures gezamenlijk worden doorlopen. Dat wil zeggen dat de voorbereiding en bekendmaking van verschillende besluiten tegelijk worden behandeld. Inzien het bestemmingsplan en de omgevingsvergunning liggen tijdens kantooruren ter inzage van donderdag 5 mei gedurende zes weken, dus tot en met woensdag 15 juni 2016, in het Stadskantoor, Stadsplateau 1, 5e verdieping, 3521 AZ Utrecht. Het bestemmingsplan is ook digitaal raadpleegbaar: - via de landelijke website ruimtelijkeplannen.nl (deze versie is authentiek en rechtsgeldig boven alle andere versies); - via de gemeentelijke website Utrecht.nl/bestemmingsplannen. Beroepsmogelijkheid Gedurende de bovengenoemde termijn van terinzagelegging kan tegen het besluit tot vaststelling van het bestemmingsplan en het besluit tot verlening van de vergunning beroep worden ingesteld door belanghebbenden aan wie niet redelijkerwijs kan worden verweten dat zij geen zienswijzen hebben ingebracht. Het beroep kan worden ingesteld bij: Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State Postbus 20019 2500 EA Den Haag Zo mogelijk dient een kopie van het bestreden besluit bijgevoegd te worden. Voor het indienen van beroep zijn griffierechten verschuldigd. Mogelijkheid verzoek om voorlopige voorziening Het enkel indienen van een beroepschrift schort de werking van het besluit niet op. Als een spoedeisend belang aanwezig is, kan door de indiener van een beroepschrift een afzonderlijk verzoek om ‘voorlopige voorziening’ ingediend worden bij de Voorzitter van de voornoemde Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Ook voor het indienen van een verzoek om voorlopige voorziening zijn griffierechten verschuldigd. Het is niet mogelijk om per e-mail of anderszins digitaal beroep of een voorlopige voorziening in te dienen.
Officiële publicaties op internet lezen? Kijk op:
Vooraankondiging bestemmingsplannen Burgemeester en wethouders maken ter voldoening aan het bepaalde in artikel 1.3.1 van het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) bekend dat de onderstaande bestemmingsplannen worden voorbereid: • Bestemmingsplan 1e herziening Van Sijpesteijnkade, Westflank Noord-HOV, Stationsgebied Doelstelling en plangebied De doelstelling van deze herziening is de verruiming van de maximaal toegestane brutovloeroppervlakte voor de functie ‘wonen’ met 6.000 m2 BVO planologisch-juridisch mogelijk te maken. Het betreft louter een functionele herziening van het bestemmingsplan. De toegestane bouwvolumes (maximale bouwhoogten, bouwvlakken e.d.) blijven ongewijzigd. Het plangebied wordt globaal begrensd door het spoorwegemplacement aan oostelijke zijde, de Mineurslaan in het westen, het Westplein in het noorden, en het Stadskantoor en het Jaarbeursplein in het zuiden. • Bestemmingsplan Bartóklaan Doelstelling en plangebied Het doel van het bestemmingsplan is het juridisch-planologisch mogelijk maken van de bouw van 45 appartementen. Het plangebied is de locatie hoek Baróklaan 5/Schönberglaan 2 in Oog in Al. Planning Naar verwachting zullen de plannen in het tweede kwartaal van 2016 ter inzage worden gelegd voor het indienen van zienswijzen. • Bestemmingsplan Herontwikkeling Oudegracht 245, Binnenstad Doelstelling en plangebied De hoofddoelstelling van het bestemmingsplan is de beoogde herontwikkeling van het gebouwencomplex Oudegracht 245 middels een breed scala aan functies planologischjuridisch mogelijk te maken. Het plangebied wordt gevormd door het complex aan de Oudegracht 245 en omvat ook de panden aan de Springweg 102C, 102D en 102E en de daarbij behorende tuinen. De globale ligging van het complex wordt gevormd door de Oudegracht, Brandstraat, Springweg en Zwaansteeg. Het plangebied is omgegeven door de Oudegracht aan de oostzijde, bestaande bouwblokken aan de noord- en zuidzijde en een (semi)openbare binnentuin aan de westzijde. • Bestemmingsplan Croeselaan, Stationsgebied Doelstelling en plangebied De hoofddoelstelling van het bestemmingsplan is de ontwikkeling van een grootschalig complex met hotelkamers en woningen aan de Croeselaan in het Stationsgebied planologisch-juridisch mogelijk te maken. Het plangebied ligt aan de Croeselaan, aan het Jaarbeursplein en aan de Centrumboulevard die de terreinen van de Jaarbeurs met het station verbindt. De grens van het plangebied wordt verder bepaald door de aangrenzende bebouwing: Prins van Oranjehal aan de westzijde en het naastgelegen kantoorgebouw Hojel City Centre aan de noordzijde. Planning Naar verwachting zullen de plannen in het derde kwartaal van 2016 ter inzage worden gelegd voor het indienen van zienswijzen. • Facetbestemmingsplan Woningvorming en omzetting Doelstelling en plangebied Het doel van het bestemmingsplan is het maken van één juridisch-planologische regeling voor het splitsen en omzetten van woningen voor de gehele gemeente, met uitzondering van de plangebieden Oog in Al, Lunetten en Amsterdamsestraatweg waarbinnen deze regeling al is opgenomen. Planning Naar verwachting zal het plan in het tweede of derde kwartaal van 2016 ter inzage worden gelegd voor het indienen van zienswijzen. Er is gelet op de aard van de bestemmingsplannen vooralsnog geen aanleiding voor het raadplegen van externe deskundigen.
Gemeente Utrecht bellen?
www.utrecht.nl/gemeenteberichten
Bel 14 030
U Utrecht.nl Utrecht.nl
Bestrijden van de eikenprocessierups
BEKENDMAKING • Ontwerpbeheersverordening De Meern Noord, Maximapark, Vogelenbuurt, Wittevrouwen
Van mei t/m juli hebben eikenbomen in Utrecht te maken met de eikenprocessierups. De brandharen van deze rups kunnen huidirritaties veroorzaken, dus pas hier voor op. Uit veiligheidsoverwegingen voor de gezondheid van mens (en dier), bestrijdt de gemeente de rups door middel van biologische bestrijding en de nesten weg te zuigen. Dit is een milieuvriendelijke en veilige manier van bestrijden.
Burgemeester en wethouders van Utrecht maken bekend dat een consultatieronde wordt gestart over de ontwerpbeheersverordening De Meern Noord, Maximapark, Vogelenbuurt, Wittevrouwen die is vastgelegd in het digitale bestand BVDEMENRDVOGEWITTE.ON0.gml.
Heeft u een nest gezien? Meld het ons dan via telefoonnummer (030) 286 00 00 en kijk voor verdere informatie op Utrecht.nl/bomen.
BEKENDMAKING • Notitie Reikwijdte en Detailniveau Merwedekanaalzone Burgemeester en Wethouders van de gemeente Utrecht maken op grond van artikel 7.9 Wet milieubeheer bekend dat zij een omgevingsvisie voorbereiden voor de Merwedekanaalzone en daartoe de concept Notitie Reikwijdte en Detailniveau voor de Milieueffectrapportage Merwedekanaalzone voor inspraak ter inzage leggen. De inspraak termijn loopt van 6 mei tot en met 16 juni 2016. Aanleiding De gemeente Utrecht is voornemens een omgevingsvisie (structuurvisie in de zin van de Wet ruimtelijke ordening) op te stellen voor de Merwedekanaalzone. Bij het opstellen van een omgevingsvisie is het verplicht om een milieueffectrapport (MER) op te stellen als die omgevingsvisie het kader vormt voor toekomstige projecten of besluiten die mogelijk m.e.r.(beoordelings)-plichtig zijn op grond van het Besluit milieueffectrapportage (m.e.r.). In de in voorbereiding zijnde omgevingsvisie voor de Merwedekanaalzone gaat het om de toevoeging van 3.000 tot 9.000 woningen. Er is sprake van een stedelijk ontwikkelingsproject als bedoeld in bijlage D van het besluit m.e.r. (D11.2), zodat een plan-MER noodzakelijk is. Beoogd wordt de om de Merwedekanaalzone (deelgebied 4,5 en 6), te transformeren naar een gemengd stedelijk gebied waar de nadruk ligt op wonen maar waar ook kantoorachtige en publieksfuncties zullen zijn gevestigd. De wensen die onder meer uit de Ruimtelijke Strategie Utrecht 2016 voortvloeien voor wat betreft verdichting, gezonde verstedelijking, bereikbaarheid, mobiliteit en duurzaamheid, dienen onderling afgestemd te worden. Onderzoek zal moeten uitwijzen welke mate van verdichting in relatie tot bereikbaarheid en het realiseren van een gezonde en duurzame verstedelijking in het gebied mogelijk en wenselijk is en wat de invloed daarbij kan zijn van verkeersarm ontwerpen. Ook wordt onderzocht of een passende beoordeling vanwege mogelijk significante gevolgen voor een Natura-2000-gebied nodig is. Indien van toepassing zal de passende beoordeling in het plan-MER worden opgenomen.
Plangebied en doelstelling Het plangebied is te onderscheiden in twee aaneengesloten gebieden. De Meern-Noord en het Maximapark Dit deel van het plangebied ligt ten westen van de stad. Het gebied wordt aan de zuidzijde begrensd door de Leidsche Rijn. Aan de westzijde wordt de grens gevormd door (globaal) de sportvelden Fletiomare, de Europaweg, Huis te Vleutenlaan en De Tol. In het noorden vormt de Meijewetering de grens. De Robert Planguettelaan, Englaan, Max Ernstlaan, Parkzichtlaan en de Woerdlaan vormen de oostgrens van dit deel van het plangebied. Wittevrouwen, Zeeheldenbuurt, Huizingabuurt, Vogelenbuurt en Tuinwijk Dit deel van het plangebied ligt ten noorden/noordoosten van de binnenstad. Het gebied wordt begrensd door de Kardinaal de Jongweg in het noorden, de stadsbuitengracht en de Biltstraat in het zuiden en de Vecht en de Gruttersdijk in het westen. Ten noordwesten vormen het Zwarte Water en de Willem Arntszkade de plangrens. Ten oosten wordt de grens gevormd door het spoortracé, de Karel Doormanlaan en de Huizingalaan. De hoofddoelstelling van de beheersverordening (artikel 3.38 Wet ruimtelijke ordening) is het actualiseren van de grondgebieden van De Meern Noord, Vogelenbuurt, Wittevrouwen. I nzien De ontwerpbeheersverordening ligt ter inzage van vrijdag 6 mei 2016 gedurende drie weken, dus tot en met 26 mei 2016 in het Stadskantoor, Stadsplateau 1, 5e verdieping, 3521 AZ Utrecht. De ontwerpbeheersverordening is digitaal raadpleegbaar via de gemeentelijke website Utrecht.nl/bestemmingsplannen. Reactie Gedurende de termijn van terinzagelegging is het voor een ieder mogelijk schriftelijk en/of mondeling een reactie in te dienen bij: Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling Afdeling Gebiedsontwikkeling T.a.v. Mevrouw T.L. Tijbosch Antwoordnummer 3376 3500 VP Utrecht Onder vermelding van ‘reactie ontwerpbeheersverordening De Meern Noord, Maximapark, Vogelenbuurt, Wittevrouwen’. Een postzegel is niet nodig. Voor het indienen van een mondelinge reactie kunt u op werkdagen telefonisch een afspraak maken via telefoonnummer 030 - 286 02 26 b.g.g. 030 - 286 02 29. U kunt ook per email een reactie indienen. Stuur hiervoor een e-mail naar gebiedsontwikkelingjz@utrecht.nl
Notitie Reikwijdte en Detailniveau De eerste stap in de procedure van een plan-MER is het bepalen van de reikwijdte en het detailniveau van het MER-onderzoek. Met de concept Notitie Reikwijdte en Detailniveau beschrijft de gemeente globaal voor welke activiteit de plan-MER wordt opgesteld, welke alternatieven zullen worden onderzocht en op welke manier en tot welk detailniveau de milieueffecten van dit onderwerp zullen worden beschouwd. Inspraak en overleg Inspraak en overleg over deze concept Notitie Reikwijdte en Detailniveau vindt op verschillende manieren plaats. Ten eerste wordt door middel van deze kennisgeving iedereen in de gelegenheid gesteld om binnen de termijn van zes weken schriftelijk of mondeling een zienswijze over het voornemen en notitie naar voren te brengen. Ten tweede worden de wettelijke adviseurs en enkele betrokken overheids- en maatschappelijke organisaties apart benaderd. De Commissie voor de m.e.r. wordt in deze fase niet vrijwillig om advies gevraagd. Vervolgprocedure Alle zienswijzen en adviezen worden betrokken in de definitieve notitie over de reikwijdte en het detailniveau van het MER. Vervolgens worden de ontwerp Omgevingsvisie en het voor de Merwedekanaalzone opgesteld. Deze rapportage wordt dan samen met de ontwerp Omgevingsvisie voor de Merwedekanaalzone vrijgegeven voor de inspraak. De Commissie voor de m.e.r. zal dan ook om advies worden gevraagd. Inzien De concept Notitie Reikwijdte en Detailniveau ligt ter inzage van vrijdag 6 mei gedurende zes weken, dus tot en met donderdag 16 juni 2016 in het Stadskantoor, Stadsplateau 1, 5e verdieping, 3521 AZ Utrecht. Tijdens de inspraakperiode wordt een inloopavond georganiseerd op 19 mei om 20.00 uur in het Stadskantoor, Stadsplateau te Utrecht. Deze inloopavond vindt plaats op de 6e verdieping in zaal V32 en V33. De notitie is digitaal raadpleegbaar, via de gemeentelijke website Utrecht.nl/bestemmingsplannen. Zienswijze Gedurende de bovengenoemde termijn van terinzagelegging kan een ieder schriftelijk of mondeling zijn zienswijze omtrent de concept notitie indienen bij: De gemeenteraad van Utrecht Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling, afdeling Gebiedsontwikkeling T.a.v. P.H. Meijer Postbus 16200 3500 CE Utrecht Onder vermelding van: 'zienswijze concept notitie Reikwijdte en Detailniveau Merwedekanaalzone'. Voor het mondeling indienen van zienswijzen kunt u tijdens werkdagen telefonisch (op nummer 030 - 286 02 26 b.g.g. 030 - 286 02 29) een afspraak maken tot drie werkdagen vóór de afloop van de termijn van terinzagelegging. U kunt een zienswijze niet via e-mail of anderszins digitaal indienen.
www.utrecht.nl/gemeenteberichten
aard Ontdek wat uw afval w is op afvaliswaarde.nl Afval is grondstof voor allerlei nieuwe producten. Van blik maken we bijvoorbeeld fluitketels, kentekenplaten, schemerlampen en onderdelen voor auto’s, scooters en treinen, fitness apparatuur, en nog veel meer. Daarom is het zo belangrijk om ons afval te scheiden. En dat doen we natuurlijk. Want in Utrecht weten we wat afval waard is.
22 Stad / Leven
MEI 2016
UTRECHT VOLGENS
Ad van Liempt Annabel van Heesbeen
J In stijl met je vrienden naar jouw (school)gala?
TEGENDE R E V O ORF BIJENK
Dat is hét moment dat je in een kostuum verwacht wordt! Bij Barsoi Mannenmode helpen we je aan een mooi “slimfit” kostuum! Nu kostuums voor € 198,- en een tweede voor € 99,-. Dus neem gerust een vriend mee, dan kunnen jullie samen van de aanbieding profiteren! We maken je kostuum direct op maat. Knip de advertentie uit en ontvang bij je/jullie aankoop een luxe Barsoi-tas/hoes cadeau.
KOSTUUM
198,- HALVE PRIJS €99,-
NU €
2e KOSTUUM
LANGE VIESTRAAT. KIJK OP: BARSOIMANNENMODE.NL VOOR ONZE SHIRTACTIE
Keke Keukelaar
ournalist Ad van Liempt schreef Aan de Maliebaan, een boek over de gebeurtenissen rond deze straat ten tijden van de Tweede Wereldoorlog. Hij schreef meer boeken over de oorlog. “Ik ben er vanaf mijn 15e jaar over gaan lezen en niet meer opgehouden.” De 66-jarige Van Liempt heeft een rijkelijke journalistieke loopbaan, begonnen in de regionale dagbladjournalistiek gevolgd door leidinggevende functies bij de NOS en NOVA. In 2000 was hij mede-oprichter en eerste eindredacteur van het geschiedenisprogramma Andere Tijden. Memorabele plekken voor Utrechters om op 4 mei bij stil te staan zijn volgens hem de namenwand bij het voormalige Maliebaanstation. “Daar zijn twee treinen met gedeporteerde joden vandaan vertrokken. Ook herinnert de steen bij het Rosarium aan de fatale schietpartij van 7 mei 1945.” Sinds 2006 is hij te vinden op de Hogeschool Utrecht als bijzonder lector onderzoeksjournalistiek. “Ik zou graag nog eens de sensationele veranderingen in de stad tussen circa 1950 en 1975 willen onderzoeken.”
Eerste keer in Utrecht “Op 21 mei 1949, bij mijn geboorte.”
Trots “Op de schoonheid van de grachten.”
Tot rust komen “Als ik op mijn gemak rondfiets door de stad, in mijn oude buurt de Rivierenwijk of elders.”
Beste optreden “Het optreden van FC Utrecht op 26 augustus 2010. Toen won de club met 4-0 van Celtic.”
Culinair genieten “Dat kan in heel veel restaurants, ik heb eigenlijk geen speciale voorkeur.”
Favoriete weekend “Tegenwoordig kom ik nog maar zelden in de stad in het weekend. Tot 1973 woonde ik in de stad, sindsdien woon ik in Nieuwegein.”
Lievelingsplek “De vierkante kilometer rond de Domtoren.” Mooiste herinnering “Toen mijn oudste dochter werd geboren in het Oudenrijn Ziekenhuis in 1973.” Favoriete Utrechter “Tonny van der Linden. Hij was de voetballer die DOS in 1958 landskampioen maakte.” Lievelingswinkel “De boekwinkel Broese.”
Verslaafd? Verslaafd?
Wij bieden in een respectvolle omgeving hulp Wij bieden in een respectvolle hulp Wij bieden in een respectvolleomgeving omgeving hulp in de Wij bieden invorm een respectvolle omgeving hulp in de in de van een dagbehandeling of een vorm van van diverse ambulante behandelingen in de vorm een dagbehandeling of eenof een vorm van diversebehandeling. ambulanteMet behandelingen of een intensieve behandeling. intensieve onze dagbehandeling intensieve behandeling. intensieve behandeling. Met onze dagbehandeling
van tweeisweken met nazorg zijn wij onderscheidend. Spoor6 een erkende GGZ-instelling voor
van twee met nazorg zijnvoor wij onderscheidend. Spoor6 isweken een erkende GGZ-instelling verslavingszorg. Leidraad onzevoor werkwijze zijn Spoor6 is een erkende GGZ-instelling voor de de uitgangspunten hetonze Minnesota Model. verslavingszorg. Leidraadvan voor werkwijze zijn verslavingszorg. WijGGZ-instelling hebben geen wachtlijsten en Spoor6 is een erkende voor de Wij hebben geen wachtlijsten en de Model. de uitgangspunten van het Minnesota de behandeling wordt vergoed door de meeste verslavingszorg. Wij hebben geen wachtlijsten en behandeling wordt vergoed door Wij hebben geen wachtlijsten en de de meeste zorgverzekeraars. de behandeling wordt vergoed door de meeste zorgverzekeraars. behandeling wordt vergoed door de meeste zorgverzekeraars. zorgverzekeraars.
Droomhuis “Ik droom niet van huizen. Vroeger wilde ik wel aan een gracht wonen, maar dat is er nooit van gekomen.” Utrecht is … “Ongelooflijk in zijn voordeel veranderd, door de toevloed van studenten en andere jonge mensen die een levendigheid aan de stad hebben toegevoegd die vroeger niet bestond.”
Minder stress, meer rust en genieten?
Volg onze mindfulnesstraining Utrecht Centrum & Leidsche Rijn
www.trainingsbureauvoormindfulness.nl Lindelaan 6 • 1405 AJ Bussum (035) 69 75 400 • www.spoor6.nl
Van zondag 1 tot vrijdag 6 mei zijn De Maliebaanmonologen te zien op NPO 2 rond 22.30 uur (na Nieuwsuur). De monologen in de televisieserie zijn gebaseerd op het boek Aan de Maliebaan. Van Liempt schakelde vorig jaar de scenarioschrijver Erik Snel van de Utrechtse theatergroep Aluin in om zes monologen te schrijven, gebaseerd op zijn boek. Die monologen werden toen in het kader van Culturele Zondagen uitgevoerd op de historische locaties aan de Maliebaan. Door de vele enthousiaste reacties gingen Van Liempt en Aluin ertoe over om de monologen op video vast te leggen, en er zo een televisieserie van te maken.
Meer dan 500 tevreden klanten!
Stad / Leven 23
MEI 2016
BINNENKIJKEN BIJ WEERDSINGEL OOSTZIJDE
Annabel van Heesbeen
Robert Oosterbroek
Altijd vakantie met een palmboom in huis Wanneer je langs de huizen op de Weerdsingel Oostzijde loopt, valt al snel de levensgrote palmboom op. Hij vult de gehele voorkamer van Mirjam (49) en Hugo (48). “Met Koningsdag vorig jaar vertelde een voorbijganger dat ze Pindo, zo noemen wij onze palmboom, iedere dag even gedag zegt”, vertelt Hugo. “Het is leuk om te weten dat meer mensen lol aan hem beleven.”
M
irjam en Hugo woonden, voordat ze bij het huis aan de Weerdsingel terecht kwamen, al vijf jaar anti-kraak in Utrecht. Zo sliepen ze iets meer dan twintig jaar geleden nog samen in de Winkel van Sinkel. “De rij ramen boven de zuilen in de vorm van vrouwenbeelden waren toen de ramen van onze woonkamer”, vertelt Mirjam trots. Toch werden ze het verhuizen een beetje zat: “We waren in vijf jaar tijd tien keer verhuisd”, vertelt Hugo. Toch was het lastig om een huis te vinden dat voldeed aan hun wensen. “Alle huizen waren vrij klein voor wat we gewend waren”, verklaart Mirjam. “Uiteindelijk vonden we dit huis, dit was voor ons ruim genoeg. Alleen konden we de vraagprijs niet betalen.” Hugo vertelt verder: “Daarom hebben we toen mijn broer erbij gevraagd, met z’n drieën konden we de vraagprijs nét betalen.” Zelfde kluisdeur als in Paleis Soestdijk De broer van Hugo is inmiddels samen met zijn vriendin verhuisd naar Amersfoort, maar Mirjam en Hugo wonen er nu al twintig jaar. Ze kochten het pand als twee huizen,
waarbij de benedenverdieping gescheiden was van de bovenverdieping. Sinds de broer van Hugo eruit is, is het huis nu een geheel. De benedenverdieping dient als kantoor voor hun bedrijf: “Wij m aken fulltime PowerPoint-presentaties voor bedrijven”, aldus Hugo. In de kantoorruimte valt de enorme kluisdeur direct op. Voordat Mirjam en Hugo de woning betrokken, zat er een juwelier in het pand. Dat verklaart de noodzaak tot de enorme massieve deur. “Toen koningin Juliana was overleden, was het mogelijk om een rondleiding te krijgen in Paleis Soestdijk”, zegt Hugo enthousiast. “In de kelder zagen we echt precies dezelfde kluisdeur. Het is dus echt een goede kluis.” En wat bewaren zij er dan in? “Niet zo veel eigenlijk, wat administratie van ons bedrijf”, lacht Mirjam. “Hij is er meer voor de sier.” Het oude pand beschikt over talloze deuren. De een leidt naar een trap, de ander naar een opslagruimte. Naast de bank staat een oud stuur, afkomstig van een boot. Hij lijkt er voor de sier te staan, maar niets is minder waar. Naast de bank doet Hugo een deur open, waarachter
zich een gang bevindt met twee fietsen, drie motors en een catamaran hangend aan het plafond. Een knap staaltje ruimtelijk inzicht is nodig om dat er allemaal in te krijgen. En met de boot wordt ook nog vaak genoeg gevaren. Dan gaat de catamaran de singel in, de mat met kunstgras erover, twee stoeltjes erop en varen maar. Tijdens de start van de Tour zijn ze nog gespot door een fotograaf van Reuters en ging hun kleurrijke vaartuig inclusief nep-zonnebloemen de wereld over.
auto’s. Met Koningsdag is het huis van Mirjam en Hugo altijd gezellig gevuld. De kerstverlichting wordt dan voor het raam weggehaald, zodat de ramen open kunnen en er vrij uitzicht is over de vrijmarkt. De zolder biedt dan plek aan minstens vijftien logees. Dat gebeurt wel vaker: om de trap naar zolder te kunnen betreden moeten er eerst wat luchtbedden worden weggehaald. Hugo: “Oh, we hadden een feestje dit weekend.” Op Koningsdag wordt er eigenlijk ook niet veel geslapen, “meer even een uurtje crashen”.
Vrij uitzicht over de vrijmarkt Kleurrijk is het huis zeker te noemen. Van een grote muurschildering in de achtertuin tot de vele foto’s in het huis. Die herinneren aan feestjes, vakanties en oude
Voor al die feestjes staat er bij binnenkomst een bartafel met krukken. De inrichting van het huis is geleidelijk gegaan. “Na tijden anti-kraak wonen, waren onze spullen eigenlijk allemaal troep”,
vertelt Mirjam. Ook hadden ze veel te veel meubels, dus veel is weggegaan. Binden aan spullen doen ze niet snel: “Alles heeft z’n tijd. Als je heel gehecht bent aan spullen is het ook niet oké.” En dan nog even over Pindo. Die is nep. Hugo: “We konden helaas geen echte plaatsen omdat die dan door het dak heen zou groeien. Of je krijgt zo’n treurige palmboom. Wij wilden juist een zuidelijke palmboom die je altijd een vakantiegevoel geeft, ook al ben je thuis.” Pindo’s takken hangen zo dat je wanneer je het kantoor in of uit loopt, altijd even een aai over je bol krijgt. “Dat is de psychologie van Pindo.”
24 Stad / Leven
Alleen bij Hyundai Wittenberg MEI 2016
Privé Lease
INCLUSIEF:
De Hyundai i10 i-Drive
€199,per maand*
> Reparatie, onderhoud en banden > Verzekering > Wegenbelasting
De Hyundai i10 Comfort
€229,per maand*
HYUNDAI WITTENBERG Amersfoort (Bedrijventerrein De Isselt) Xenonweg 15, tel. 033 - 463 5535
Harderwijk (Bedrijventerrein De Tonsel) Zuiderbreedte 8, tel. 0341 - 439 090
Hilversum (Bedrijventerrein Kerkelanden) Franciscusweg 4b, tel. 035 - 624 2624
Ontdek meer op wittenberg.hyundai.nl
Utrecht (Bedrijventerrein Oudenrijn) Landzigt 30, tel. 030 - 603 1216
Gecombineerd brandstofverbruik: 4,3 (l/100 km) / 23,3 (km/l); CO2 - emissie: 98 (g/km). Uitstoot is afhankelijk van gebruik. Uitstooten brandstofverbruikgegevens zijn gebaseerd op tests die zijn uitgevoerd volgens Europese Verordening 715/2007/EEG. *PRIJS GELDT BIJ EEN CONTRACT VAN 60 MAANDEN EN 10.000 KILOMETER PER JAAR. HET GENOEMDE BEDRAG IS INCLUSIEF B.T.W. ACTIE IS GELDIG T/M 30 JUNI 2016. KIJK VOOR DE ACTIEVOORWAARDEN OP WITTENBERG.HYUNDAI.NL. AFGEBEELD MODEL KAN AFWIJKEN VAN STANDAARD UITVOERING. DRUK- EN ZETFOUTEN VOORBEHOUDEN.
Picanto Privé Lease. Zorgeloos genieten, alleen nog zelf tanken.
De Kia Picanto All-in vanaf € 189,Rijden zonder verrassingen
Voor één vast bedrag per maand zonder verrassingen rijden in een nieuwe Kia Picanto? Er is al een Kia Picanto vanaf € 189,- per maand. U hoeft alleen nog maar te tanken. Vraag in de showroom naar de mogelijkheden of bereken online eenvoudig uw maandbedrag.
Kooijman Utrecht
Meijewetering 39, Utrecht, Tel. 030 – 26 60 044, www.kia-utrecht.nl Gem. brandstofverbruik: 4,1 – 6,0 l/100km, 24,4 – 16,7 km/l. CO2-uitstoot: 95 – 125 g/km. Actievoorwaarden: De getoonde leaseprijs is gebaseerd op basis van ten minste 6 schadevrije jaren, 60 maanden en een maximale kilometrage van 10.000 per jaar. De leaseprijs is all-in, u hoeft alleen nog te tanken. Exclusief waxoyl. Genoemde actie is van toepassing op Picanto’s Euro 5 modellen. Uiterste aanvraag- en registratiedatum datum 31-08-2016. Heeft u andere wensen of minder schadevrije jaren? Neem dan contact op met uw Kia-dealer. Getoond model kan afwijken van de bijbehorende uitvoering. Wijzigingen en drukfouten voorbehouden.
Stad / Leven 25
MEI 2016
Patricia van Vuuren samen met haar twee Duitse herders en een kleine shih tzu
DE BAASJES VAN MANOJ, BANDHU EN BRUNO
Yontie Helders
Renzo Gerritsen
Allebei een eigen hond Elke morgen verzamelen zo’n vijftien hondenbezitters zich in het Zocherpark. Het is een hecht groepje waar je niet zomaar bij komt. Dat geldt voor de honden maar ook voor hun baasjes. In deze rubriek het verhaal van de baasjes.
P
atricia van Vuuren ontvangt mij hartelijk in haar ruime en lichte huis boven de slagerij in de Twijnstraat. Drie honden, twee Duitse herders en een kleine shih tzu, bekijken mij argwanend maar na even snuffelen en een aai over hun kop is alles goed en gaan ze braaf naar hun plaats. Patricia is alweer bijgekomen van de feestelijkheden rond hun vijfentwintigjarig huwelijksfeestje. “Het leukste cadeau was wel dat van onze drie dochters. Ze bedankten ons voor het feit dat altijd alles mocht, alles kon, alle vrienden en vriendinnen welkom waren en iedereen altijd aan kon schuiven aan tafel. Dat laatste is ook precies zoals het bij mij thuis was”, vertelt Patricia. Patricia is geboren in het oude centrum van Houten, toen dat nog een dorp was, omringd door boerderijen en kersenboomgaarden en er absoluut niets te beleven was. “Ik kom uit een warm maar streng nest, we hadden het niet echt breed maar toch kon iedereen altijd mee-eten. Het ergste vond mijn moeder als er gezegd werd: ‘we gaan aan tafel’, wat vaak ‘wegwezen’ betekende, maar wat
bij ons ‘eet je mee?’ inhield. Ik ben de jongste van vier dochters en als je dacht dat de oudere zussen de kastanjes voor mij uit het vuur hadden gehaald dan vergis je je. In het weekend om twaalf uur thuis was twaalf uur thuis! En geen minuut later, anders het volgende weekend huisarrest. Nu was er in Houten niet zo veel te beleven, we hadden Café De Roskam met een zaaltje waar wel eens een bandje speelde of een dj draaide, maar dat was altijd om half twaalf afgelopen. Uitgaan in Utrecht, daar was geen sprake van. Na de lagere school in Houten naar het Gregorius in Utrecht. Maar niet in de stad blijven hangen, meteen op de fiets naar huis.” Een Tervuerense herder voor mevrouw Van Vuuren Patricia volgde een opleiding aan de Detex en vond een baan bij De Rode Winkel op de Steenweg. In die tijd ging ze nog steeds naar De Roskam en kwam daar Frans van Vuuren tegen. Hij woonde in Utrecht en ging wel eens met vrienden naar De Roskam. Toen het wat serieuzer tussen Patricia en Frans werd zei
ze tegen hem: “Ik ga nooit in dat donkere huis van je ouders wonen en ik ga ook nooit in de slagerij van je ouders werken, als je daar maar rekening mee houdt.” Nu vijfentwintig jaar geleden, trouwden ze, trokken in het huis van Frans zijn ouders, verbouwden het huis, en Frans nam de slagerij over. De slagerij liep zo goed dat er personeel bij moest komen, maar dat was niet te vinden. Na maanden van zoeken en adverteren schoof Patricia nog een principe opzij en besloot Frans in de zaak te gaan helpen. “Als dank kocht Frans een hond voor mij: het werd een Tervuerense herder.” Hoe toepasselijk voor mevrouw van Vuuren. “Daarna kregen we een berner sennenhond, maar die had een zwakke gezondheid en om het leven voor hem een beetje op te fluffen namen we er een kleine shih tzu voor hem bij.” Inmiddels kregen ze drie dochters, de meisjes groeien op in de stad en raken vertrouwd met de soms wel ‘vreemde’ passanten in de Twijnstraat. “De meisjes zijn er wereldwijs en uitermate sociaal
van geworden”, vertelt Patricia. “Ze hebben dan ook alledrie voor een beroep in de verzorgende sector gekozen: orthopedagoog, HBOV verpleegkunde (na uitgeloot te zijn voor geneeskunde) en de jongste heeft net gehoord dat ze geplaatst is voor de opleiding fysiotherapie.” De slagerij liep nog steeds erg goed en Frans maakte lange dagen en kwam weinig buiten. “Wonen en werken in hetzelfde pand, ik vond dat niet goed. De berner sennenhond was overleden en we hadden alleen Bruno. Ik vond dat Frans een grote hond moest hebben waar hij mee moest wandelen. Dat werd Bandhu (vriend en bewaker in het Sanskriet), een Duitse herder. Het is echt Frans zijn hond. Hij traint met de hond want herders zijn werkers, zo doet Frans nu een opleiding tot speurhond met hem. Frans zijn hond en ik de mijne: Manoj (liefde in het Hindoestaans), nog een Duitse herder. Ik doe veel hersengymnastiek met de hond en heb al talloze workshops gevolgd, momenteel doen we ‘fysiek fit’. Een herder moet je goed onder appèl hebben want mensen vinden zo’n
hond vaak een beetje angstaanjagende verschijning.” En de slagerij, nog steeds zo druk? “Zeker, we maken al onze producten zelf en we hebben behalve ons pure rundvlees nu ook Livarvarken, scharrelhoen en Eco Fields kalfsvlees. Rustiger is het dus niet geworden en daarom gaat hij iedere avond met alle honden naar een losloopgebied, weer of geen weer.” En in de winter ook? “Dan gaat hij naar het Gagelbos, daar kan hij nog lopen bij het licht van de maan.”
“Ik ga nooit in dat donkere huis van je ouders wonen en ik ga ook nooit in de slagerij van je ouders werken”
Welkom bij Koedam Tegels en Veox Keukens Altijd spectaculaire aanbiedingen en altijd de nieuwste trends!
www.koedam.nl
ZANDWEG 186 A 3454 HD De Meern
SCHOONDERWOERD OPTIEK
De sportzonnebril op sterkte!
www.veoxkeukens.nl
Gezonde & gave huid bij de huidtherapeut GRATIS CONSULT
030 - 2310620 • INFO@SCHOONDERWOERDBRILLEN.NL ST.JACOBSSTRAAT 12 • 3511 BS UTRECHT
Vanuit Gezondheidscentrum Het Zand bieden we u paramedische zorg voor uiteenlopende huidproblemen én hoogwaardige cosmetische behandelingen voor huidverbetering. We onderscheiden ons door het gebruik van de nieuwste behandeltechnieken en een uniek aanbod van laserbehandelingen.
Wil jij relevante ervaring opdoen voor je CV én bijdragen aan een betere wereld? Reageer dan op de vrijwilligersvacatures van Fairtrade Utrecht.
e fairtrade siaste organisatie di ou th en n ee is t ch re Fairtrade Ut wo ners. reca, bedrijven en in ho , ls ke in w j bi t oo prom We zoeken vrijwilligers van verschillende leeftijden en achtergronden voor het organiseren van de volgende projecten:
Fairtrade Expositie Fair food restaurant campagne Flairtje Festival Hier en Daar Kijk op www.fairtradeutrecht.nl/vacatures voor meer informatie.
Enkele laserbehandelingen uitgelicht:
Laser ontharen
MediDerm, al 12 jaar dé specialist in laser ontharen. Alle medische erkende behandelmethoden, zodat u verzekerd bent van een optimale behandeling.
MediDerm
Laserbehandeling voor kalknagels
MediDerm
HUIDTHERAPIE &nodig. LASERBEHANDELINGEN Slechts 2 behandelingen Kijk op de website voor het tijdelijke actietarief! HUIDTHERAPIE & LASERBEHANDELINGEN
Meer informatie over de behandelingen kunt u vinden op www.mediderm.nl Ons adres in Utrecht Gezondheidscentrum Het Zand, Vogelvlinderweg 56, Utrecht
MediDerm
MediDerm
L A S E R BE H A N D E L IN G E N
H U ID T H E R A P IE & L A S E R B E H A N D E L IN G E N
Interesse? Bel voor een gratis consult of het maken HUID T H ERA P IE & van een behandelafspraak 0318 505065
Ook praktijken in Nijmegen, Arnhem, Veenendaal, Amersfoort en Bennekom
www.mediderm.nl
Persoonlijk en deskundig. Al 12 jaar dé specialist in laser ontharen.
Stad / Leven 27
MEI 2016
Lange Hagelstraat met gevelsteen van zwarte kat (Arjan den Boer)
Dat de molenstomp er dertig jaar na de brand nog stond vonden velen een aanfluiting voor de stad Sloop van molen De Kat, 1909 (Het Utrechts Archief)
VERDWENEN GEBOUWEN
Arjan den Boer
De spookachtige ruïne van molen De Kat aan de Vleutenseweg De molen Rijn en Zon aan de Adelaarstraat heeft z’n kap met wieken weer terug na een restauratie. Dat is mooi, maar eigenlijk zijn molens zonder wieken — rompen of stompen dus — veel spannender. Aan het begin van de Vleutenseweg, rechts van de huidige toegang tot de Daalsetunnel vanaf het Westplein, stond tot 1909 de macabere ruïne van korenmolen De Kat. De zwartgeblakerde en overwoekerde kolos vormde jarenlang een steen des aanstoots. Spookverhalen Dat er spookverhalen de ronde deden over De Kat is niet gek als je nagaat hoe de molen en bijbehorende molenaar in 1877 aan hun einde kwamen. Het hoofd van molenaar Jacobs werd verpletterd toen de vang (de rem op de wieken) losschoot terwijl hij de assen aan het smeren was. Alsof er duistere krachten in het spel waren brandde een dag na zijn begrafenis — hij liet een vrouw en twee kinderen achter — de molen af. Een ooggetuige: “’t Was een akelige nacht met een mooie brand en als je vanaf het Vreeburg de Leidscheweg op keek, dan zag je daar een stenen kolos geheel in vlammen gehuld, een brede opengesperde molenkap, één vuurzuil, vurige armen, zwaai-
end en dreigend, die zich verhief boven de donkere daken van de kleine huisjes aan zijn voet.” Snelle kat Molen De Kat dateerde uit de 18de eeuw. Aan de Vleutense Wetering, een brede sloot langs de Vleutenseweg die later is gedempt, stond al eerder een houten korenmolen. In 1746 werd deze vervangen door een stenen exemplaar, een ronde bovenkruier. Dit molentype heeft bovenop een draaibare kap met de wieken. Een jaar eerder was eenzelfde molen verrezen aan het Paardenveld: Rijn en Zon, later herbouwd aan de Adelaarstraat. Beide waren zo’n 25 meter hoog — nodig om in de bebouwde kom voldoende wind te vangen — met halverwege
een stelling (omloop). De molen aan de Vleutenseweg werd voorzien van een reliëf van een kat met de tekst: “De snelle kat / Ziet naar de stad / Als nieuw geboren / Om ‘t schoonste graan / Te malen gaan / Naar elks behoren.” Deze gevelsteen uit 1746 is enigszins geblakerd bewaard gebleven in het depot van het Centraal Museum. Dat de molenstomp er dertig jaar na de brand nog stond vonden velen een aanfluiting voor de stad. “Ieder, die sedert 1877 Utrecht naderde vanuit de richting Amsterdam-Rotterdam of Den Haag, ziet deze zwarte steenklomp staan, hoog boven de omliggende huizen uit”, schreef een krant vlak voor de sloop. De ruïne was niet alleen zwartgeblakerd
maar ook overwoekerd met onkruid en distels en moest worden gestut om instorting te voorkomen. Twistappel Op een ansichtkaart, waarvan er rond 1900 verschillende verschenen, heette de molen de ‘twistappel’ van Utrecht. Daarmee doelde men op het jarenlange juridische getouwtrek tussen de eigenaar en de gemeente over de sloop. In 1909 was het zover. “Men schrijft uit Utrecht: de ‘luciferspot’ zal eindelijk verdwijnen, de grote lelijke ruïne van de molen De Kat aan de Vleutenscheweg”, stond in verschillende landelijke bladen. Geslaagde onderhandelingen hadden als uitkomst dat de oprui-
ming voor rekening kwam van de gemeente en dat de eigenaar de grond als bouwterrein zou verkavelen. In 1910 verrezen zodoende woningen aan de Hagelstraat, die goed aansloten op de huizen die in 1900 al aan de Blekerstraat waren gebouwd. Op een hoek van de Lange Hagelstraat kwam later een gevelsteen van een kat, maar zonder het rijmpje van de oude gevelsteen of een andere tekst. Dat de zwarte kat aan een spookmolen herinnert zullen weinig voorbijgangers weten. Het schijnt dat er ‘s nachts soms onverklaarbaar kattengejank klinkt.
Rijksoverheid
Kennisgeving A27/A12 Ring Utrecht Ontwerptracébesluit en milieueffectrapport Ter inzage van 10 mei tot en met 20 juni 2016 De Ring Utrecht is de draaischijf van het Nederlandse snelwegennetwerk. Veel mensen maken dagelijks gebruik van de weg om hun bestemming te bereiken. De afgelopen jaren hebben daarom meerdere wegen rondom Utrecht al extra capaciteit gekregen. De A12 aan de zuidkant en de A27 ten oosten van Utrecht zijn nog niet aangepakt. Hier staan dan ook nog elke dag files. - het gemeentehuis van Zeist, Het Rond 1 in Zeist; - het gemeentehuis van Nieuwegein, Stadsplein 1 in Nieuwegein; - het gemeentehuis van De Bilt, Soestdijkseweg Zuid 173 in Bilthoven. Uw mening geven Iedereen kan van 10 mei tot en met 20 juni 2016 (zes weken) een zienswijze kenbaar maken. In uw zienswijze kunt u ingaan op alle onderdelen van het ontwerptracébesluit en het milieueffectrapport. Dat kunt u doen aan de hand van de volgende vragen: - Staan er naar uw mening onjuistheden in het ontwerptracébesluit of de andere documenten? Wilt u ook aangeven waarom u dat vindt, en hoe dat verbeterd zou moeten worden? - Zijn er naar uw oordeel belangen over het hoofd gezien, en zo ja, welke? - Wordt u geraakt in uw belang, en zo ja, op welke wijze? We ontvangen uw gemotiveerde zienswijze bij voorkeur digitaal. Dat kan via het zienswijzeformulier op www.platformparticipatie.nl. Zodra uw zienswijze is ontvangen, ontvangt u daarvan een bevestiging. U kunt uw mening ook op schrift zetten. In dat geval stuurt u uw brief, met vermelding van ‘zienswijze project A27/A12 Ring Utrecht’, naar de directie Participatie, Postbus 30316, 2500 GH Den Haag. Zodra de schriftelijk ingediende zienswijze is ontvangen, verstuurt de directie Participatie een ontvangstbevestiging. U kunt uw mening ook mondeling doorgeven. Dit kan tijdens een van de informatiebijeenkomsten of door tijdens kantooruren te bellen naar telefoonnummer 070 456 89 99. Informatiebijeenkomsten We organiseren tijdens de periode van de tervisielegging een aantal informatiebijeenkomsten waarvoor u zich niet vooraf hoeft aan te melden. Deze informatiebijeenkomsten zijn bedoeld voor belangstellenden en belanghebbenden en vinden in de regio plaats. De bijeenkomsten zijn steeds van 16.30 uur tot 20.30 uur. U kunt op elk tijdstip binnenlopen. U krijgt informatie aan de hand van onderzoeken, beelden, kaarten en een korte film. Deskundigen geven antwoord op al uw vragen. De bijeenkomsten worden gehouden op de volgende data en locaties: Doel De aanpak van de A27 en de A12 zorgt voor een betere en veiligere doorstroming van het verkeer rondom Utrecht. Daarbij is ook gezocht naar oplossingen om de leefkwaliteit in de omgeving niet verder te belasten en deze, waar mogelijk, te verbeteren. Ontwerptracébesluit In het ontwerptracébesluit staan de voorstellen voor de wijzigingen aan de A27 en de A12 en het eerste deel van de A28 bij Utrecht gedetailleerd beschreven. Het gaat om de uitwerking van de voorkeursvariant van de Ring Utrecht die in 2014 is gekozen. Om ervoor te zorgen dat het verkeer vlot en veilig kan doorstromen, wordt de capaciteit van de A27 en de A12 vergroot door het toevoegen van extra rijstroken. Het ontweven van verkeersstromen op de A27 tussen de knooppunten Lunetten en Rijnsweerd is daarnaast een belangrijk onderdeel van het project. Milieueffectrapport Naast het ontwerptracébesluit ligt ook de milieueffectrapportage ter visie. Het doel van de m.e.r.-procedure is het milieubelang volwaardig mee te laten wegen in de besluitvorming. Om die reden zijn diverse varianten op hun effecten beoordeeld voordat de voorkeursvariant van de Ring Utrecht is bepaald. De milieueffectrapportage die deel uitmaakt van de m.e.r.procedure, geeft een beschrijving van deze milieueffecten. Deze rapportage bestaat uit twee fasen, te weten de eerste fase waarbij het voorkeursalternatief is bepaald, en een tweede fase waarbij een aantal varianten binnen het voorkeursalternatief is beoordeeld. Onderdeel van die tweede fase is het Meest Milieuvriendelijk Alternatief. De onafhankelijke commissie voor de milieueffectrapportage heeft al advies uitgebracht over de eerste fase en zal nog advies uitbrengen over de tweede fase. Publieksparticipatie Verschillende belangenorganisaties, belanghebbenden en omwonenden zijn in de afgelopen jaren bij de voorbereidingen voor het aanpassen van de Ring Utrecht betrokken. Uitgebreid onderzoek, overleg tussen betrokken partijen, adviezen van onafhankelijk deskundigen en meedenkbijeenkomsten met omwonenden en belangengroeperingen hebben uiteindelijk geleid tot de voorkeursvariant die in het ontwerptracébesluit is uitgewerkt. Ook de betrokken bestuursorganen zijn geraadpleegd. De verkregen informatie is samengebracht in het ontwerptracébesluit en het milieueffectrapport. Inzien Het ontwerptracébesluit en het milieueffectrapport A27/A12 Ring Utrecht liggen met de andere relevante documenten ter inzage. Dit is een formeel participatiemoment dat de procedure volgt zoals beschreven in de Algemene wet bestuursrecht. Vanaf 10 mei 2016 kunt u de documenten downloaden op de website van de directie Participatie: www.platformparticipatie.nl. Bovendien liggen de documenten vanaf die datum gedurende zes weken ter inzage op de volgende locaties: - Ministerie van Infrastructuur en Milieu, Plesmanweg 1-6 in Den Haag; - het provinciehuis van de provincie Utrecht, Archimedeslaan 6 in Utrecht; - het kantoor van Rijkswaterstaat Midden-Nederland, Griffioenlaan 2 in Utrecht; - het Stadskantoor van de gemeente Utrecht, Stadsplateau 1 in Utrecht; - het gemeentehuis van Bunnik, Singelpark 1 in Odijk; - het gemeentehuis van Houten, Onderdoor 25 in Houten; - het kantoor van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden, Poldermolen 2 in Houten;
Datum
Locatie
Adres
Dinsdag 17 mei 2016
Aristo Accommodaties
Brennerbaan 150, Utrecht
Woensdag 18 mei 2016
Gemeentehuis Houten
Onderdoor 25, Houten
Maandag 23 mei 2016
NBC Congrescentrum
Blokhoeve 1, Nieuwegein
Woensdag 25 mei 2016
Provinciehuis Utrecht
Archimedeslaan 6, Utrecht
Maandag 30 mei 2016
HF Wittecentrum
Henri Dunantplein 4, De Bilt
Dinsdag 7 juni 2016
Restaurant ’t Oude Tolhuys
Weg naar Rhijnauwen 13-15, Utrecht
Tijdens deze bijeenkomsten komt u meer te weten over het project en de procedure en is er gelegenheid om vragen te stellen. Bovenwettelijke maatregelen voor geluid In het ontwerptracébesluit zijn geluidmaatregelen opgenomen die nodig zijn om aan de wettelijke eisen voor geluid te voldoen. De minister heeft daarnaast 15 miljoen euro ter beschikking gesteld voor extra leefbaarheidsmaatregelen in het projectgebied van Ring Utrecht: de ‘bovenwettelijke’ maatregelen. De provincie Utrecht, de betrokken gemeenten en Rijkswaterstaat hebben samen onderzocht hoe deze 15 miljoen euro zo effectief mogelijk ingezet kan worden. Het doel is om (extra) maatregelen te treffen voor woningen met een hoge geluidbelasting. De uitkomst is een voorlopig maatregelenpakket met op een aantal locaties extra en/of hogere geluidsschermen dan de wettelijk verplichte geluidsschermen. Tijdens de informatieavonden kunt u zien hoe dit voorlopige pakket van extra maatregelen eruit ziet. U kunt op de informatieavonden of via www.provincie-utrecht.nl/bwmringutrecht uw mening hierover geven in de periode van 10 mei tot en met 20 juni 2016. Pas daarna wordt er een definitief besluit genomen over de bovenwettelijke maatregelen. Meer informatie vindt u op: www.provincie-utrecht.nl. De bovenwettelijke maatregelen maken geen deel uit van het ontwerptracébesluit. Vervolg Op basis van de ingediende zienswijzen en adviezen wordt het tracébesluit voorbereid. De minister stelt vervolgens het definitieve tracébesluit vast met daarbij een Nota van Antwoord waarin de reactie staat op alle ingediende zienswijzen. Ook het tracébesluit wordt weer zes weken ter inzage gelegd. Alleen degenen die een zienswijze hebben ingediend op het ontwerptracébesluit kunnen in beroep gaan tegen het tracébesluit. Meer informatie Op www.platformparticipatie.nl staat alle actuele informatie over het project; op www.ikgaverder.nl/documenten vindt u alle relevante documentatie van het project. Mocht u nog vragen hebben, dan kunt u tijdens kantooruren bellen naar de informatielijn van Rijkswaterstaat: 0800 8002 (gratis) of mailen naar: ring.utrecht@rws.nl. Meer informatie over de procedure vindt u op www.platformparticipatie.nl. Met vragen hierover kunt u bellen naar telefoonnummer 070 456 89 99.