De krant die verder kijkt in de stad
OKTOBER 2016 | 2E JAARGANG NR. 20 | KIJK VOOR HET LAATSTE UTRECHTSE NIEUWS OP
Het baasje van Butch en baas van Héron Petit Restaurant
DUIC.NL
Neem
GRAT
PAG. 14
IS
mee!
Podium voor wereldmuziek RASA sluit na 46 jaar pagina 4
Foto: Maarten Mooijman
De werkplek van
Mobach Keramiek
de burgemeester van Utrecht
werkt al 100 jaar op dezelfde manier
pagina 17
pagina 22
De prachtige foto’s van DUIC nu bij u aan de muur Utrecht zoals je het zelden ziet
Wie wilt u ontmoeten?
Met een bijlage in het midden van dit nummer
www.duic.werkaandemuur.nl
van 30 oktober tot en met
Een aandeel in elkaar
6 november
rabo.nl/utrecht/ontmoeting
start verkoop APPARTEMENTEN
zaterdag 29 oktober
De Edmund 50-170 m2 wooncomfort
Wonen in een mooi modern apparte ment met alle comfort midden in een levendig stadscentrum? Om de hoek bij alle voorzieningen, maar toch rustig? Het kan. De verkoop gaat van start! Wonen in Leidsche Rijn Centrum is wonen in een nieuw, stijlvol centrum.
ZATERDAG 29 OKTOBER TIJD: van 10.00 -12.00 uur LOCATIE: verkoopkantoor Leidsche Rijn Centrum & Brasserie Grauwaart (Grauwaartsingel 1A) • 88 complete appartementen en luxe penthouses • 50 tot circa 170 m2 • alle appartementen hebben een buitenruimte, berging en parkeerplaats • prijzen vanaf € 145.000,- v.o.n.
Brecheisen Makelaars tel. 030 - 233 11 34 www.brecheisen.nl
Lauteslager Makelaars tel. 030 - 231 51 86 www.lauteslager.nl
Ons Huis Vastgoed tel. 030 - 231 21 61 www.onshuisvastgoed.nl
.nl
3
OKTOBER 2016
INHOUD Nieuws
Stad / Leven Jette en Jildou
Drinken koffie bij ‘t Koffieboontje pagina 16
Hoe oprecht was de verontwaardiging van RASA eigenlijk?
R
ASA stopt er mee. En dat is in elk geval om nostalgische redenen een moment om bij stil te staan. Het muziekcentrum aan de Pauwstraat was ooit de opvolger van Kasieno: een roemrucht jongerencentrum aan het Paardenveld dat met een beetje fantasie de Utrechtse tegenhanger van Paradiso kon worden genoemd. Vloeistofprojecties, oosterse tapijten, hasjdampen, progressieve muziek. Daar zal de bezoeker van toen deze plek mee associëren. Kasieno ontstond in 1968, in de slipstream van het legendarische popfestival Flight To Lowlands Paradise. Hoewel sterk anti-establishment gericht hielden de initiatiefnemers dankbaar hun hand op bij de subsidiegevers. Uiteindelijk ging Kasieno over in RASA (naar ‘Tabula rasa’, Latijn voor onbeschreven blad). Het centrum kreeg een mooi gebouw en was duidelijk minder rebels dan zijn voorganger. In de loop der jaren is de nadruk steeds meer gaan liggen op wereldmuziek, totdat dit genre de enige reden van bestaan werd. ‘Niet meer subsidiewaardig’ was het advies dit jaar in de cultuurnota aan de wethouder. Er volgde een golfje van protest en uiteraard een petitie. Het heeft allemaal niet mogen baten. In de reconstructie van de ondergang van RASA in deze krant komt voorzitter Jan Ravesteijn aan het woord. Hij heeft zich neergelegd bij het onvermijdelijke en constateert dat er eigenlijk geen toekomst meer zit in het centrum. Nuchter, misschien realistisch maar ook wonderlijk. Want vanwaar dan die verontwaardiging? Was die wel zo oprecht? Al eerder was de subsidie afgewezen en werd via een handige constructie toch nog geld gevonden. RASA voerde met de petitie een actie voor de bühne waar creativiteit en ondernemerschap zinvoller was. Waarom niet gekeken naar een samenwerking met ’t Hoogt? Daar moeten ze nog met een goed plan komen om de 4 ton subsidie mogelijk te maken. Een centrum voor wereldcultuur, waar obscure films en muziek elkaar weten te vinden.
RASA Sluiting van podium pagina 4-5
De werkplek van
Vrijmetselarij
Burgemeester Jan van Zanen pagina 17
Een inkijkje pagina 6-7
Geheimen van St. Barbara
Column Tom Staal
Marcel Gieling pagina 19
Lijstjes pagina 7
Dat is de vraag De nalatenschap van Edwin Jacobs pagina 9
Cultuur / Uit Utrecht volgens
Uittips
Remy van Kesteren pagina 19
Ramblin’ Roots, LEGO World & Culturere Zondag pagina 10-11
Hotspot
Beers & Barrels pagina 20
Cultuur / Uit Ondernemer Centraal Mobach pagina 22
De klassieker
Op bezoek bij
Oude Dikke Dries pagina 12
Rose & Vanilla pagina 23
Baasje van Butch
Kennelijk was de puf uit de organisatie.
Victor Stukker pagina 14
Dan hadden die gasten van Kasieno, ondanks hun zweverige idealen, meer pit in hun donder.
Bijlage
Modemeter
Week van de Ontmoeting
Michael Kroonbergs Hoofdredacteur michael@duic.nl
Colofon
Diana van Achterbergh pagina 15
Wie ontmoet u? in het hart van de krant
KIJK VOOR HET LAATSTE UTRECHTSE NIEUWS OP DUIC.NL
REDACTIE Michael Kroonbergs (hoofdredacteur), Merel Blom, Annabel van Heesbeen, Jesse Holweg, Robert Oosterbroek
AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Yontie Helders, Marieke van Willigen, Marcel Gieling, Jeroen van Nijnatten, Jette Pellemans, Jildou Fabriek, Vrouwkje Tuinman en Tom Staal
BEELDREDACTIE Robert Oosterbroek, Nienke Kamphuis
ART DIRECTION EN VORMGEVING ddk.nl, Nathan Roos
CONTACT REDACTIE redactie@duic.nl
UITGEVERS Joris Daalhuisen en Martijn Rademakers
SALES Wouter Jacobs wouter@duic.nl ADVERTEREN 030 - 633 18 90 Helling 12, 3523 CC Utrecht adverteren@duic.nl
WEBSITE DUIC.nl
TWITTER @duicnl
FACEBOOK De Utrechtse Internet Courant (DUIC)
INSTAGRAM _duic
4 Nieuws
OKTOBER 2016
Robert Oosterbroek
NA 46 JAAR GAAT PODIUM VOOR WERELDMUZIEK RASA SLUITEN
De voorzitter van de raad van toezicht, Jan Ravesteijn
Maarten Mooijman
Wieland Eggermont was jarenlang verbonden aan RASA
Culturele sector maakt zich hard voor behoud podium Pauwstraat Het podium voor wereldmuziek RASA gaat sluiten. De gemeente Utrecht heeft besloten dat de organisatie geen subsidie meer krijgt. Daarmee komt er na 46 jaar een einde aan de exotische klanken in het pand aan de Pauwstraat. DUIC blikt terug met oud-directeur Wieland Eggermont en kijkt vooruit met huidig voorzitter van de raad van toezicht Jan Ravesteijn.
“O
nbegrijpelijk”, noemde Ravesteijn het advies aan het begin van dit jaar van de Adviescommissie Cultuurnota 20172020. Deze commissie keek in opdracht van de gemeente Utrecht naar de meerjarige subsidieaanvragen van de culturele sector in Utrecht. De commissie reageerde hard: het plan van RASA was niet innovatief genoeg, overtuigde onvoldoende van ondernemerschap en was niet onderscheidend genoeg. Er zou geen subsidie meer moeten gaan naar de stichting. Het college van burgemeester en wethouders besloot het advies over te nemen, en daarmee viel het doek voor het podium. De huur is ondertussen opgezegd. Binnenkort klink er geen griotmuziek uit Mali meer, en moeten we het ook zonder hallucinerende dansbare tropische gekte uit Colombia doen. Hasjdampen “RASA is niet altijd een podium voor
wereldmuziek geweest”, vertelt Wieland Eggermont. Hij was werkzaam bij RASA vanaf 1990. “Mijn eerste baantje was het vegen van de zaal.” Na twee jaar werd Eggermont programmeur en uiteindelijk schopte hij het tot directeur. In 2012 droeg hij het stokje over. “De geschiedenis van RASA begint in de jaren zestig in een pand op het Paardenveld, waar nu het politiebureau staat. Daar was Kasieno gevestigd, een jongerencentrum waar het bier op een gegeven moment okselhoog stond en de hasjdampen het zicht belemmerden. Na ruzie in het bestuur besloot men om de boel om te gooien: alle ramen gingen open en het pand werd wit geschilderd, en daar ontstond RASA. Kort daarna vertrokken ze naar het huidige gebouw in de Pauwstraat. “In de jaren zeventig was het een actiecentrum, maar in die tijd schreven ze nog ‘aksie sentrum’. Er werden bijvoorbeeld spijbellessen
gegeven, dat waren geen lessen voor leerlingen die spijbelden maar lessen hoe je het beste kon spijbelen. Het was een zeer gezagsondermijnende plek met punkbands en optredens van linkse sprekers en politiek theater. Daarnaast kwamen er veel anarchisten, maar was er bijvoorbeeld ook een homokoor“, vertelt de oud-directeur. Het bleef daar echter niet bij, RASA besloot op een gegeven moment om ook buiten in de stad evenementen te organiseren. “Er werden spektakels gehouden in de Utrechtse parken. Daar kwamen gastarbeiders op af en die vroegen of ze ook mee mochten doen. Natuurlijk mocht dat. Zo is RASA in de jaren tachtig een centrum voor migrantencultuur geworden.” De sociale context werd minder belangrijk en in die tijd werd de subsidiestroom ook overgeheven vanuit het welzijnspotje naar cultuur. “Vanaf dat moment kwam ook de term wereldmuziek op. Van een centrum voor migrantencultuur
“Ik kende alle vijf vaste bezoekers van RASA bij naam” veranderde RASA in een podium voor wereldmuziek, dat was toentertijd nog muziek uit derde wereldlanden. Begin 2000 kwamen daar ook allerlei Europese wereldmuziek en mengvormen bij.” RASA was ondertussen uitgegroeid tot een podium met internationale faam. “Wij waren in Europa wereldberoemd, in Nederland bekend en in Utrecht relatief onbekend”, vertelt Eggermont. “Dat klinkt maf, maar zo was het. In heel Europa keken mensen naar RASA om te weten wat er speelde in de wereld van wereldmuziek.” Toch was het niet altijd een makkelijke opgave voor de oud-directeur om de beste artiesten naar Utrecht te krijgen. Toen hij als programmeur in 1992 begon moest hij het echt hebben van zijn persoonlijke netwerk. “Ik werkte bijvoorbeeld veel samen met de Franse organisatie Maison des Cultures du Monde in Parijs en ook met Radio France. Zij hadden hun zaakjes ook goed op
orde. Ik had veel contact met hen en we wisselden dan ook veel kennis uit. Maar ik had ook een netwerk onder universiteiten en muziekdocenten. Ik was dus heel veel aan het bellen.” De technische vooruitgang maakte het werk voor Eggermont soms ook wat makkelijker: “Ik weet nog goed dat we een fax kregen, na twee weken kon ik mij niet meer herinneren hoe ik ooit zonder had gewerkt. Voor een Irakees programma heb ik toen twee manden naast de fax gezeten om te wachten op berichten uit Bagdad”, vertelt hij lachend. ”Gelukkig kregen we later de mobiele telefoon, toen kon ik ook nog af en toe een dagje naar het strand. Ik moest eindeloos veel contact hebben met mensen overal ter wereld.” Wat eind jaren negentig ook begon waren de gesprekken over een groot muziekpodium in de stad, het latere TivoliVredenburg. De toenmalige directeur van RASA, Tineke de Jong,
Nieuws 5
OKTOBER 2016
De Argentijnse singer-songwriter La Yegros
De bar in RASA was niet overtuigd van het nut en de noodzaak om haar podium daarin te betrekken. Toen Eggermont in 2006 directeur werd ging hij wel met de partijen om tafel zitten. Het was echter duidelijk dat niet iedereen RASA bij het initiatief wilde betrekken. Toen ook duidelijk werd dat er bezuinigingen in de culturele sector aan zouden komen, riep hij alle medewerkers bij elkaar. “We hebben in die tijd veel overleg gevoerd over welke richting we op moesten. Toen bleek dat de bezuinigingen ons ook hard zouden gaan raken, heb ik een plan gepresenteerd aan de gemeente: Get rid of the stones. We zagen toen ook al in dat wereldmuziek eigenlijk geen genre is. RASA heeft zo dus ook geen eenzijdig publiek. Ik kende alle vijf vaste bezoekers van RASA bij naam. De rest van het publiek kwam toch vooral op specifieke avonden. Iemand die van klassieke Chinese muziek houdt, hoeft natuurlijk niet geïnteresseerd te zijn in salsa. Ik had dus het idee om RASA uit het pand in de Pauwstraat te halen en te programmeren in de andere podia in Utrecht. Dus voor wereldjazz zouden we naar het SJU gaan, voor wereldklassiek naar Muziekcentrum Vredenburg en voor wereldpop naar Tivoli. Dan zou er nog meer bezuinigd kunnen worden op RASA en bleef de programmering bestaan. Het is ook altijd het doel van onze stichting geweest om zichzelf overbodig te maken.” Volgens Eggermont was de gemeente niet te spreken over dit plan: “Culturele Zaken zag dit helemaal niet zitten. Het plan werd onzinnig genoemd. Wij moesten gewoon in de Pauwstraat blijven.” Ondertussen kwamen de bezuinigingen. Kreeg Rasa eerst nog 2.250.000 euro, toen werd dat 730.000 euro. “Nu wordt RASA door de gemeente afgeslacht met mijn argumenten: wereldmuziek hoort onderdeel te zijn van reguliere podia. Een specifiek podium zou niet meer nodig zijn. Dit is een lofwaardig streven, helaas is de realiteit weerbarstiger. Er is specifieke kennis voor nodig, die nu verloren gaat.” Toekomst Dat het podium gaat sluiten staat vast, maar wat er met het volledige archief, de kennis, de medewerkers en het gebouw gaat gebeuren is nog onzeker. De adviescommissie cultuur meent dat wereldmuziek aan bod moet komen op alle andere podia in Utrecht en meent ook dat dit al steeds vaker gebeurt. Het meer-
jarenplan van RASA zou niet getuigen van voldoende kwaliteit om de subsidie met vier jaar te verlengen. “Tijdens de vorige subsidieronde, vier jaar geleden, kreeg RASA ook al een negatief advies. Toen besloot de gemeente wel over te gaan tot het geven van subsidie en schoof daarmee het advies van de commissie opzij. Dit werd echter gedaan na gesprekken met het Rijk, zij zouden in ruil de Utrechtse Spelen gaan subsidiëren. Toen was eigenlijk al duidelijk dat RASA het moeilijk zou gaan krijgen.” In 2012 stopte Eggermont als directeur. Begin 2015 trad Jan Ravesteijn aan als voorzitter van de Raad van Toezicht. Een van zijn eerste taken was het maken van de subsidieaanvraag en het daarbij behorende meerjarenplan. Ook hij wist dat vier jaar eerder de adviescommissie zich ook al negatief had uitgelaten over RASA. “We hielden er dus ook zeker rekening mee dat er minder budget voor ons beschikbaar zou zijn. Ook als je kijkt naar het type organisatie wat RASA is en de programmering in vergelijking met andere podia dan kregen wij naar verhouding een groot bedrag. Maar we gingen wel uit van een positief advies. We dienden dus een plan in voor hetzelfde bedrag als daarvoor, maar met in ons achterhoofd de gedachte dat het weleens minder zou kunnen worden.” Een van de kritiekpunten van de adviescommissie is dat het meerjarenplan van RASA te weinig biedt voor de verschillende etniciteiten in de stad Utrecht. “Maar dat klopt volgens mij niet. Wij proberen juist bewust met Syriërs of Turken in de stad in gesprek te raken, om ook hen te vragen waar ze geïnteresseerd in zijn.” Dat wereldmuziek steeds vaker te horen is op andere podia beaamt ook Ravesteijn. “Daar heeft RASA ook een belangrijke rol in gehad. We hebben altijd samengewerkt met andere partijen in de stad. Zo hadden we onlangs nog coproducties met Le Guess Who? en de Stadsschouwburg Utrecht.” Ravesteijn kwam zelf als bezoeker jaren geleden voor het politiek theater, maar is ook getrokken door de Afrikaanse muziek. Artiesten als Habib Koité, die nu wereldfaam hebben, hebben hier nog voor z’n dertig man opgetreden. Als het aan Ravesteijn ligt zullen er de komende jaren ook nog artiesten op het podium in de Pauwstraat staan, maar dan waarschijnlijk niet meer onder de naam
RASA. “De huur is opgezegd en voor de medewerkers lopen er gesprekken bij het UWV. Natuurlijk waren wij eerst heel chagrijnig vanwege de sluiting, maar nu we zien dat er geen weg terug is, moeten we ook realistisch zijn: RASA in de lucht houden gaat ons niet meer lukken. De cultuurcommissie heeft ook wel een punt, wereldmuziek moet niet alleen gekoppeld worden aan RASA.”
“Toen was eigenlijk al duidelijk dat RASA het moeilijk zou gaan krijgen”
Het college onderschrijft ook dat het van belang is om de programmering van niet-westerse muziek voor de stad te waarborgen en vindt dat wereldmuziek op alle podia een plek zou moeten krijgen. De gemeente heeft het Utrechts Muziek Overleg (het overlegorgaan van muziekpodia en -festivals in de stad) gevraagd een plan te maken voor een stedelijke programmeringsinstantie die wereldmuziek in Utrecht gaat programmeren. Daarvoor reserveert de gemeente de komende twee jaar 100.000 euro per jaar. Ravesteijn is blij met dit gegeven en gaat graag mee in een nieuw scenario. “Per saldo wordt er ingeleverd, maar er blijft toch wat over.” Podium Pauwstraat Ravesteijn hoopt dat met dit bedrag de expertise van de medewerkers van RASA wordt gebruikt om wereldmuziek nog meer op andere podia in de stad te programmeren. Er hangt op het moment dan ook geen zwaar dramatische sfeer bij RASA.
De medewerkers proberen vooral naar de toekomst te kijken. “Natuurlijk is het verschrikkelijk, maar we moeten het toch netjes afsluiten. Daarnaast wil iedereen meedenken over een nieuwe bestemming voor het pand.” Dat is ook nog een heikel punt. RASA heeft een goed technisch podium met een vlakke theatervloer. Ravesteijn: “Het zou doodzonde zijn dat door dit besluit het mooie muziekpodium Pauwstraat zou verdwijnen. De gemeente erkent dat er de laatste jaren veel is geïnvesteerd in het pand. Het zou enorme kapitaalvernietiging zijn als daar de komende jaren geen gebruik van wordt gemaakt.” RASA wil zich dan ook nadrukkelijk inzetten voor behoud van het podium voor cultuur en met name voor muziek. De stichting is daarom in gesprek gegaan met een aantal belangrijke spelers in de cultuursector. Zij onderschrijven het belang van het podium voor de culturele sector in Utrecht. Bijna de gehele sector, waaronder TivoliVredenburg, dB’s, Ekko, De Helling, Stadsschouwburg Utrecht, Kytopia, Theater Kikker, Podium Hoge Woerd, Le Guess Who?, Internationaal Literatuur Festival Utrecht, Nederlands Film Festival, SPRING en nog veel meer, roept de gemeente dan ook op om met een nieuw voorstel te komen zodat podium Pauwstraat behouden kan blijven voor de stad.
6 Nieuws
OKTOBER 2016
EEN INKIJK BIJ DE VRIJMETSELARIJ
“We zijn allemaal een ruwe steen”
Robert Oosterbroek
In deze ruimte komt de vrijmetselarij op maandagavonden samen om lezingen te houden
De vrijmetselarij is een illuster gezelschap. Beschreven in fictieboeken van Dan Brown en regelmatig onderwerp van andere spannende verhalen. De werkelijkheid lijkt anders. Ultrajectina, de oudste vrijmetselaarsloge van Utrecht, gooit de deuren open voor DUIC. Overigens niet wagenwijd: sommige zaken blijven ook voor ons geheim.
U
trecht kent vier verschillende loges (verenigingen), waarvan er drie gevestigd zijn aan de Maliebaan 70A. Het pand is groot en statig. Op de gevel prijkt het symbool van de vereniging: een winkelhaak en passer. De Utrechtse loge Ultrajectina bestaat sinds 1830. Deze huidige vorm van de vrijmetselarij is ontstaan rond 1715 in Engeland, maar haar geschiedenis gaat nog veel verder terug in de tijd. De vereniging is een plek voor vrijdenkers en heeft niet altijd goed gelegen in het regerende wereld beeld. Zo werd de vrijmetselarij in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog bestempeld als een verboden organisatie. Ook in het verzuilde Nederland kon een plek waar mensen uit de verschillende zuilen samenkwamen niet altijd op goedkeuring rekenen. Bij aankomst in het grote pand aan de Maliebaan wacht de secretaris van Ultrajectina mij op. Hij wil graag vertellen over de organisatie en wat het voor hemzelf betekent. In de hal staat een grote spiegel met daarvoor een ruwe steen die aan een zijde tot een kubus is gehakt.
Op de spiegel zelf staat in witte letters: ‘Ken Uzelve’. “Een tekst die in vrijwel elke loge te vinden is. Wat ook in elke loge te vinden is, is symboliek”, vertelt de secretaris terwijl hij de steen vastpakt. “Zo praten wij veel over metselen, vrij metselen. Als je dit zo ziet is het een ruwe steen, maar je ziet hier ook een k ubus verschijnen. We zijn allemaal een ruwe steen, maar door eraan te werken kun je er iets moois mee bouwen. Symboliek is voor ons een manier van communicatie.” In Utrecht zijn een kleine tweehonderd vrijmetselaren. 45 daarvan zijn lid van Ultrajectina. Hoewel het in sommige tijden beter voor de vrijmetselarij was om naar binnen te keren wil de vereniging nu juist meer naar buiten treden. “Het imago van onze orde en loges komt niet altijd overeen met de werkelijkheid. Er bestaan veel verhalen, mythes en geruchten. Terwijl wij denken dat we juist veel te bieden hebben, zowel voor individuen als voor de maatschappij in het geheel. Wij zijn erop gericht dat als je je aanmeldt voor de vrijmetselarij, je een beter mens wilt worden. Dit kun je op
verschillende manieren opvatten en dat mag ook. De een ziet dat als bijna iets godsdienstelijks, de ander wil graag de maatschappij verder verbeteren”, vertelt de secretaris. De Orde van Vrijmetselaren onder het Grootoosten der Nederlanden, waar de meeste loges in Nederland onder vallen, beschrijft het zo: “De vrijmetselarij biedt mannen van deze tijd een methode om te komen tot persoonlijke zingeving en ethische plaatsbepaling.” Meer dan een praatgroep De vrijmetselarij lijkt met deze uitleg op het eerste gezicht niet veel meer dan een praatclub voor mannen. De emotionele band die de leden hebben met de vrijmetselarij gaat echter vaak veel verder dan dat. Maar wat doen ze dan eigenlijk bij de vrijmetselarij? “Van september tot de langste dag van het jaar, rond 21 juni, komen wij op de maandagavonden bijeen om te bouwen aan onszelf en aan een betere maatschappij. Op de meeste avonden komen wij bijeen in deze kamer op de begane grond”, zegt de secretaris terwijl hij rond wijst. De kamer wordt gevuld door enke-
“Er is meer behoefte aan een omgeving waar andersdenkenden zich veilig en gewaardeerd voelen.”
Het pand aan de Maliebaan 70A
Nieuws 7
OKTOBER 2016
le tafels die in een U-vorm zijn opgesteld, er staat een kleine bar met wat barkrukken en aan de muren hangen oude geschriften en symbolische schilderingen. Aan de kop van de tafel staat een grote stoel met daarboven een portret van koning WillemAlexander. Aan de andere kant van de kamer staat een spreekgestoelte in de vorm van een gebroken kolom. “Hier houden de leden elke maandagavond om de beurt een lezing, wij noemen dat een bouwstuk.” Vrijmetselaren beschrijven zichzelf vaak als bouwers en deze symboliek komt overal in terug. “Zo’n bouwstuk kan over van alles gaan: over de vrijmetselarij zelf, over de eigen ontwikkeling van de spreker of over wetenschappelijke ontwikkelingen. Na deze lezing wordt er even kort gepauzeerd en daarna kunnen de aanwezigen hun visie of mening geven over datgene wat er gezegd is.” Hoewel de meningen soms lijnrecht tegenover elkaar staan, is het niet de bedoeling dat er stevig gedebatteerd wordt. “We leggen meer onze standpunten naast elkaar neer om daar weer van te leren, en te bouwen aan de eigen ontwikkeling. Daarnaast zijn vertrouwelijkheid, tolerantie en openheid belangrijke factoren. Hier kunnen leden dingen zeggen die zij misschien niet zo snel in de buitenwereld zouden zeggen. Daarom heeft het ook een besloten karakter. Overigens wordt er weinig g esproken over politiek en religie, bij deze punten is het soms lastiger om respectvol elkaars ideeën te vergelijken.”
is bijzonder mooi. Als een lid nieuw is moet diegene niet precies weten wat er gaat gebeuren, dat vermindert de belevenis.” Iets anders wat met twee muisklikken te vinden is, is de naam van de secretaris van de vereniging. Toch ondertekende hij zijn mails naar DUIC niet met zijn naam en wil hij ook niet in de krant met naam genoemd worden. Hij is trots op zijn lidmaatschap, maar zelfs een aantal van zijn vrienden weten niet dat hij lid is. “Bij heel veel mensen moet je uitleggen wat de vrijmetselarij is. Bij sommige mensen heerst er een negatief beeld en dan moet ik alles weer recht praten. Dat is prima, maar niet op elk moment.” Andersdenkenden Zelf kwam de secretaris in 2009 in aanraking met de vrijmetselarij. Hij liep tijdens de Open Monumentendag met zijn zoon over de Maliebaan en ging ook een kijkje nemen bij het pand van de vrijmetselarij. Daar werd
COLUMN TOM STAAL
“Elke vrije man van goede naam kan lid worden”
Rituelen Hoewel de meeste maandag avonden gevuld worden met deze lezingen, zijn er ook speciale avonden. Die bijeenkomsten zijn grotendeels de reden voor het geheimzinnige karakter dat de vrijmetselarij kenmerkt. “Op verschillende momenten in het jaar gaan wij naar deze ruimte.” De secretaris opent op de bovenverdieping twee grote houten deuren waardoor we in een afgesloten ruimte zonder ramen komen. Op de muren zijn symbolen te vinden, ook hier staat weer een ruwe steen, en aan het eind van de kamer kijkt het alziend oog over de kamer heen. De sfeer is meteen voelbaar, dit is een bijzondere ruimte. Bijna elke loge in de wereld heeft eenzelfde soort ruimte. “Hier voeren wij meerdere keren per jaar rituelen en ritualen op. Bijvoorbeeld wanneer een nieuw lid wordt ingewijd, en aan het begin van het jaar, de herfst en de winter. Maar ook wanneer er iemand overlijdt. We dragen dan zwarte smokings, witte handschoenen en een schootsvel.” Het toneelstuk, wat het eigenlijk is, is doordrenkt met symboliek. Maar wat er precies gebeurt tijdens deze rituelen en ritualen houden de vrijmetselaars liever geheim. “Hetgeen wij hier opvoeren en de symbolen die wij gebruiken zijn al decennia, zo niet eeuwen, oud en helpen ons bij het praten met elkaar. Daarnaast versterkt het ook het broederschapgevoel onderling.” En waarom moet dat dan geheim blijven? “Wat wij hier doen is nou ook weer niet zo geheim, op internet is alles te vinden. Wij vinden echter dat het iets is wat je moet ondergaan: het
hem gevraagd of het wellicht ook iets voor hem zou zijn. “De vraag is bij mij blijven hangen en toen ik ging opzoeken wat voor club het was, sprak mij eigenlijk alles aan wat ik erover las.” De secretaris ziet graag meer mensen lid worden. “Elke vrije man van goede naam kan lid worden van Ultrajectina . Er gaat wel een flinke procedure aan vooraf. Er gaan zes maanden heen over het eerste contact tot de inwijding. Dat is omdat we bij de aanname niet over één nacht ijs gaan. Het moet geen opwelling zijn, we moeten elkaar echt iets te bieden hebben.” Dat de vrijmetselarij voor veel verschillende mensen iets te bieden heeft is duidelijk. Homo’s, moslims, predikanten, ondernemers, leraren en politici zitten bij de vrijmetselarij aan één tafel. Er zijn ook loges speciaal voor vrouwen en gemengde loges. “Het zijn vaak mensen die openstaan voor andere gedachtes en bezig zijn met levensvragen. Daarom kan de vereniging juist in de huidige maatschappij veel betekenen, waar standpunten te vaak verharden en tegenstellingen moeilijk te overbruggen lijken. De huidige multiculturele, geïndividualiseerde en geëmancipeerde samenleving vraagt juist om reflectie. Er is meer behoefte aan een omgeving waar andersdenkenden zich veilig en gewaardeerd voelen.” Overigens is het niet alleen de vrijmetselarij zelf die vindt dat ze iets bijdraagt aan de wereld. De organisatie is aangewezen door de belastingdienst als een ‘Algemeen Nut Beogende Instelling’ waarmee de vrijmetselarij veel belastingvoordelen geniet. Een regel daarvoor is dat de werkzaamheden van de instelling voor 90 procent of meer het algemeen belang dienen. In november kan iedereen kennismaken met de vrijmetselarij en Ultrajectina tijdens een open dag. En hoewel het even wat moeite kost om bij de vereniging binnen te komen, een briefje naar de voorzitter volstaat wanneer iemand uit de loge wil stappen.
Lijstjes Dagelijks struint DUIC’s nieuwe columnist Tom Staal door de Utrechtse straten en komt daar diverse mensen tegen. Onlangs liep hij Dafne Schippers tegen het lijf. Dafne schat, stop even alsjeblieft... Wat is er? Je bent wat lastig bij te houden, ik wil je even bedanken. Waarvoor? Voor Rio, voor het middenin de nacht opstaan voor die 10 seconden. Ik snap dat het voor jou wellicht geen fijne herinnering is, dat winnen belangrijker is dan meedoen, maar toch bedankt. Het is al goed. Nu gaan we richting het eind van het jaar en dan komen de lijstjes. De belangrijkste voor dames is de VIVA400. Een powervrouwenbonanza van jewelste waar 400 deernes op prijken en daar mag de Viva-lezer op stemmen. Ja die lijst ken ik, daar stond ik wel eens op. Inderdaad, stond. Alleen dit jaar niet en dat vind ik raar. Hoezo vind je dat raar? Het lijkt me nogal een klus om 400 vrouwen op een lijst te krijgen en als je de namen bekijkt dan was het dat ook. Van de 400 doen er 380 bij mij nou niet bepaald een belletje rinkelen dan wel een lampje branden. Eigenlijk staat zo’n bee tje elke muts met een youtube-kanaal of een KVK-inschrijving op de lijst. Er kan gestemd worden op personen als Karmen Kekic, Malou Zuur en Willemijn Peeters. En wat is daar mis mee? Op zich helemaal niks, de dames zullen stuk voor stuk iets bereikt hebben, maar ik mis jouw naam daar tussen. Je kunt veel zeggen, maar power heb je zeker, meer dan de meeste vrouwen. Daar heb je dan ook je werk van gemaakt. Waarom sta je er niet op? Ehh ja, ik maak die lijst natuurlijk niet.
Heeft het te maken dat er dit jaar maar een iemand sneller was dan jij? Dat echt op een iemand na op de hele wereld geen vrouw te vinden is die harder kan lopen dan jij. Dat is dan geen goud waard, maar toch op z’n minst een vermelding op de “shortlist” van de VIVA. Vind je dit echt heel belangrijk, maak jij je hier druk om Tom? Die vrouwen die er wel op staan kunnen echt wel wat hoor.
“Dat is de saaie variant van porno. Gaat erg traag allemaal” Erg vind ik het niet, frappant wel als je kijkt wie er wel op die lijst staan. Een voorbeeldje: Wassila Hachchi van de D66 wordt geroemd om haar doorzettingsvermogen. Deze dame zei dit jaar haar kamerlidmaatschap op door middel van een ontslagbrief op de achterkant van een bierviltje om te gaan flyeren in Amerika voor Hillary Clinton. Of Zimra Geurts omdat ze een pornafilm heeft geregisseerd Porna? Dat is de saaie variant van porno. Gaat erg traag allemaal Oh, das niks voor mij. Nee precies, maar zo’n lijstje, ik had jou daar graag op zien staan. Niet dat het ook maar van enige toegevoegde waarde is. Zilveren plakken, waarmee je veel meer dan 400 vrouwen achter je laat, lijken me meer waard. Ik denk dat je te snel voor ze gaat.
Festivals & Evenementen in Utrecht
Oktober
MUZIEK
Za 22 okt
Ud Festival
DIVERSEN
Vr 11 & za 12 nov
De Tasty
Muziekfestival dat gewijd is aan de ‘ud’, een snaarinstrument uit het Midden-Oosten.
Culinair festival met workshops, proeverijen, demonstraties en culinaire inspiratie.
RASA
JAARBEURS
UDFESTIVAL.NL MUZIEK
Za 22 okt
Ramblin’ Roots
Een muziekbeurs met uitgebreide vinylcollecties, exposities, boekpresentaties en signeersessies. JAARBEURS
DIVERSEN
Impakt Festival Binnen het thema ‘Authenticity’ probeert Impakt vraagstukken te ontleden vanuit kunst, media en technologie.
DIVERSEN
Bats, Bones & Dice Halloween editie van de Dutch Comic Con met aandacht voor comics, games, fi lms en series. BATSBONESDICES.NL MUZIEK
Za 29 okt
Unlocked JAARBEURS FACEBOOK.COM/UNLOCKEDINDOORFESTIVAL
Het kleine broertje van Le Guess Who? met gratis optredens in verschillende winkels en restaurants. DIVERSE LOCATIES
Culturele Zondag: Win-Win
Huis van Sinterklaas Van 12 nov t/m 5 dec logeert Sinterklaas weer in het museum en iedereen is welkom. MUSEUM CATHARIJNECONVENT HUISVANSINTERKLAASINUTRECHT.NL KIDS
Zo 13 nov
Ook dit jaar doet de goedheiligman Utrecht weer aan met een vaartocht door de gracht en optocht door de stad.
DIVERSEN
Vr 18 t/m zo 20 nov
Meer dan veertig cafés en restaurants programmeren meer dan tachtig optredens vol tranentrekkers en schuimend bier. DIVERSE LOCATIES
SMARTLAPPENFESTIVAL.NL
Streekbierfestival
KASTEEL DE HAAR
STREEKBIERFESTIVAL.NL FILM
Za 5 nov
Crime Festival Een hele dag lang kan je genieten van Scandinavische misdaad series, Q&A sessies met acteurs en toelichtingen van schrijvers. LOUIS HARTLOOPER COMPLEX
Country & Christmas Fair Een kerstmarkt met exclusieve kerstcadeaus, decoraties, lekkernijen en kleding.
In verschillende Utrechtse cafés kan je genieten van de lekkerste bieren uit de omgeving van Utrecht. DIVERSE LOCATIES
DIVERSEN
Wo 23 t/m zo 27 nov DIVERSEN
Vr 4 t/m zo 6 nov
MUZIEK
Soenda Indoor
COUNTRYCHRISTMASFAIR.NL KIDS
Za 26 & zo 27 nov
Zapp Sinterklaasfeest De Sint viert zijn verjaardag groots in de Jaarbeurs met o.a. Ron Boszhard, Nienke en Kisses. JAARBEURS
ZAPPSINTERKLAASFEEST.NL
December
HARTLOOPER.NL
za 5 nov
DIVERSEN
Vr 2 dec t/m zo 8 jan
Winterplaza Utrecht
Techno-editie van het indoor dance festival. SOENDA.COM
In de wintermaanden verreist er een ijsbaan op de Neude voor jong en oud. NEUDE
WINTERPLAZAUTRECHT.NL
DIVERSEN
Za 5 & zo 6 nov
Bright Day WERKSPOORKATHEDRAAL
THEATER
Di 6 t/m di 10 dec
Technologiefestival met o.a. virtual reality, drones, Dutch design en robots. DAY.BRIGHT.NL
Wintercollectie Het jonge makers festival van Kikker met nieuw werk van nieuw theatertalent. THEATER KIKKER
THEATERKIKKER.NL
DIVERSEN
Za 5 & zo 6 nov
Sint Maarten Festival Een heel weekend in het teken van Sint Maarten met theater, lekkere hapjes, lampionnen, lichtsculpturen en muziek. SINTMAARTENUTRECHT.NL DIVERSEN
Zo 6 nov alle info onder voorbehoud - foto: Juri Hiensch
INTOCHTUTRECHT.NL
CULTURELEZONDAGEN.NL
November
Brasa Dei Festival TIVOLIVREDENBURG
DIVERSEN
Vr 9 t/m zo 11 dec
Fonteyn Festival Wintereditie van het wijnfestival met lekker eten en livemuziek. JANSKERKHOF
FONTEYNFESTIVAL.NL DIVERSEN
Vr 9 t/m zo 11 dec
Knüss Winterfest
Cultuurevenement met een smeltkroes van wereldmuziek en performances. BRASADEIFESTIVAL.NL
Utrecht is in kerstsfeer met een schaatsbaan, kerstmarkten, muziek, glühwein en chocolademelk. DIVERSE LOCATIES
KNUSSWINTERFEST.NL
MUZIEK
Do 10 t/m zo 13 nov
Le Guess Who? Muziekfestival op verschillende locaties met (pop)muziek uit alle windstreken en een focus op experiment en vernieuwing. DIVERSE LOCATIES
KIDS
Vr 12 nov t/m ma 5 dec
Smartlappen Festival
Een Culturele Zondag in het teken van duurzaamheid en sociaal ondernemerschap.
DIVERSE LOCATIES
LEMINIWHO.NL
DIVERSE LOCATIES
DIVERSEN
Zo 30 okt
CENTRAL STUDIOS
Le Mini Who?
Sinterklaasintocht
Indoormuziekfestival met hardstyle, freestyle, hardcore en industrial.
DIVERSE LOCATIES
DIVERSEN
Za 12 & zo 13 nov
IMPAKT.NL
Za 29 & zo 30 okt
JAARBEURS
RECORDPLANET.NL
RAMBLINROOTS.NL
Wo 26 t/m zo 30 okt
DIVERSE LOCATIES
DIVERSEN
Za 12 & zo 13 nov
Mega platen en cd beurs
Een hedendaags festival dat geheel in het teken staat van soul, americana, blues, country en andere verwante stijlen. TIVOLIVREDENBURG
DETASTY.NL
WIJ ZIJN VERNIEUWD!
LEGUESSWHO.NL
Do 22 t/m vr 30 dec
Jungleboek Muzikaal spektakel gebaseerd op het beroemde verhaal van Rudyard Kipling. Met o.a. dansers van ISH en muziek van Jungle By Night. STADSSCHOUWBURG UTRECHT STADSSCHOUWBURG-UTRECHT.NL
Meer tips?
THEATER
H OO R VA N A F 1 3 O K T O B E R
W W W . M U S E U M S P E E L K L O K . N L
Nieuws 9
OKTOBER 2016
DAT IS DE VRAAG
Jesse Holweg
Esmee Boeve
Hoe moet het
Centraal Museum nu verder? Marcel Gieling Kunstkenner “Edwin Jacobs heeft het Centraal Museum op een sympathieke wijze vertegenwoordigd. Hij zat niet op een eiland maar trok de stad in. Een goede en bevlogen spreker die zijn materie kende. Ook hij heeft, net als zijn voorganger Sjarel Ex, met een grote verbouwing zijn vlag geplant. Veel mooier dan het nu is, kan het museum niet worden. Dit betekent dat zijn opvolg(st)er zich kan concentreren op een goed aankoop- en tentoonstellingsbeleid. Het Centraal Museum is geen makkelijk museum om te leiden, het hinkt naar mijn mening op te veel poten. Mode, nijntje (overigens een grote publiekstrekker), Gerrit Rietveld, archeologie, de Utrechtse historie in het algemeen natuurlijk en nog veel meer. Waar geef je prioriteit aan, wat stel je tentoon? Wat zou het voor een opvolger heerlijk zijn om met een leeg museum te mogen beginnen. Nergens aan gebonden zijn en een eigen tentoonstellingsbeleid kunnen voeren. Helaas, een nieuwe directeur moet het doen met wat hij of zij in de schoot “Utrecht moet er maar aan geworpen krijgt en daar ligt dan ook de wennen om eens in de vijf of tien moeilijkheid. Voor deze functie haal je geen topper weg bij een ander musejaar een nieuwe museumdirecteur te um, een wat kleinere vis die zichzelf wil bewijzen en die als dat gelukt is ook weer moeten zoeken” op zal stappen net als Edwin Jacobs en Sjarel Ex. Het Centraal Museum blijkt een mooie opstap naar een (internationaal) hoger aangeschreven museum. Utrecht moet er maar aan wennen om eens in de vijf of tien jaar een nieuwe museumdirecteur te moeten zoeken.”
Edwin Jacobs van het centraal museum
Jos Stelling Filmregisseur en eigenaar van het Springhaver en het Louis Hartlooper Complex
“Een moderne culturele “Het gebouw, de plek en de (Utrechtse) geschiedenis zijn, incluis Utrechtse iconen als ontmoetingsplaats als Van Honthorst, Van Scorel, Rietveld, Bruna, tegenwicht voor het het belangrijkst. Zie het Amsterdam Museum. Voor moderne kunst is minder vereenzamende digitale plaats: kunst is - zoals het Edwin Jacobs hoort - al overal en ontijdperk” der ons. Feitelijk niets Scheidend directeur Centraal Museum nieuws. Elke UtrechEdwin ter moet trots zijn op dit “Wat ik belangrijk vind en waar ik op hoop Jacobs verlaat Utrecht Museum, zich er thuis voeis dat de connectie met de wereld bij het len met voldoende spraakmakende Centraal Museum in Utrecht zich verna zeven jaar op 1 januari aanleidingen om daar regelmatig der ontwikkelt. De plannen om in2017 het Centraal Museum te komen. Een plek die vertelt ternationaler actief te zijn hebben over ons verleden en aanleiding we vastgelegd in het meerjarenom te vertrekken naar Dortmunder U, geeft tot inspiratie, bezinning plan en het is de bedoeling dat een voormalige bierbrouwerij in en reflectie. Een moderne die strategieën worden doorgeculturele ontmoetingsplaats zet. Mijn belangrijkste doel was Dortmund die is omgebouwd tot groot als tegenwicht voor het verde verbinding zoeken met de cultureel verzamelgebouw. Het Centraal eenzamende digitale tijdstad. Het museum opnieuw in perk. Het vraagt om een contact brengen met de stad Museum heeft veel aan zijn reputatie directeur met een groot en met belangrijke spelers, hart voor Utrecht. Geen zoals de Utrechtse ongewerkt om meer bij de stad te horen en kunstmanager die zichdernemers. Een keer een prominentere positie in te nemen in de zelf belangrijker vindt dan per jaar plande ik “Ik wilde het museum: een cultureel een internationaal culturele stad Utrecht. Na Edwin Jacobs staat ondernemer pur sang met waarbij ik lachende mensen bezoek nu een stevige opdracht te wachten voor zijn passie, gedrevenheid en beondernemers in trokkenheid. Een directeur contact kon brenopvolger, die nog niet bekend is. Hoe moet op de foto” die dienstbaar en voorwaarde gen met collega-dihet Centraal Museum verder? scheppend denkt en een groot recteuren van andere en nieuw publiek, maar ook en musea. Dat heeft heel veel Dat is de vraag. DUIC vraagt het aan vooral medewerkers aan zich goodwill opgeleverd. Daarnaast prominente Utrechters met een weet te binden en te inspireren.” was het belangrijk om banden aan te halen met bijvoorbeeld Kunstliefde en duidelijke mening. andere kleine kunstpartijen en makers. Op alle fronten vond ik het belangrijk om plezierig en aangenaam met relaties om te gaan. Ik wilde lachende mensen op de foto. Ik hoop dat mijn opvolger met hetzelfde gevoel erin stapt.”
Arne Zuidhoek Kunstenaar
“Uit het takenpakket dat de nieuwe CM-directeur wacht springt er één taak uit. En wel die van de structurele versteviging van de band tussen Centraal Museum, de Utrechtse beeldende kunsten en het publiek. Een “De Utrechtse Salon kan herkenbare traditie hierin bestaat niet - het Directeur Toerisme Utrecht is van belang deze in het leven te roepen. uitgroeien tot een cultureel Dat kan door middel van een herkenbare “Zoals ik vlak voor de Tour bij Toerisme Utrecht begon, zo valt ook de kunstmanifestatie, die dan een keer per jaar opvolger van Edwin Jacobs met zijn of haar neus in de boter. Omdat beevenement op niveau” plaatsvindt en we bijvoorbeeld ‘De Utrechtgin 2017 nationaal en internationaal het De Stijl-jaar losgaat en het een se Salon’ noemen. Het Centraal Museum preprominente expositie heeft over Gerrit Rietveld, misschien wel de grootsenteert er dan stukken uit de eigen collectie ste Utrechter in de (kunst)geschiedenis. Lekker makkelijk… - stukken van vroeger en nu - en biedt tegehaha. Serieus, ik zou het toejuichen als het museum blijft lijkertijd ruimte aan de eigentijdse Utrechtse vernieuwen in het nadenken over publieksbereik. De Zij het uitsluitend na een strenge ballotage. Van het etalage van Centraal Museum in Hoog Catharijne is “Ik zou het toejuichen kunstenaar. werk van de aspirant-deelnemers kan als aanloop eveneens top. Rietveld vlak voor de H&M. Dat heeft bereik een interessante expositie worden gemaakt, desnoods een en impact. En leidt uiteindelijk ook tot bezoekers als het museum blijft verkooptentoonstelling. Met élan en de noodzakelijke ernst die hun weg naar het museum vinden. Dat is de legacy van Edwin en het pad dat vervolgd mag vernieuwen in het nadenken aangevat kan ‘De Utrechtse Salon’ uitgroeien tot een cultureel evenement op niveau, waar het publiek, de pers, belangworden.” over publieksbereik” hebbenden en het Centraal Museum zelf naar uitkijken.”
Ronald Besemer
10 Cultuur / Uit
MEREL TIPT HET IMPAKT FESTIVAL DUIC’s eigen cultuurredacteur Merel Blom brengt wekelijks de uittips op DUIC.nl en weet als geen ander wat de beste feestjes, de mooiste boeken, de bijzonderste films, de meest spraakmakende festivals en interessantste tentoonstellingen zijn. We presenteren onszelf op social media het liefst zo uniek en oorspronkelijk mogelijk. En ook bij de dingen die we kopen en eten is ‘eerlijk’ en ‘bewust’ steeds belangrijker. Maar ondertussen draagt iedereen dezelfde trui en delen we allemaal dezelfde kattenfilmpjes. Hoe authentiek ben je nou eigenlijk echt in het digitale tijdperk? Tijdens het vijfdaagse media- en kunstfestival Impakt wordt deze vraag onderzocht. Op het programma staan lezingen, exposities en filmvertoningen. Spraakmakende internationale media-experts komen over hun vakgebied vertellen. Een tip is de Italiaan Franco Berardi. Hij is een bekende linkse denker die komt vertellen over digitale vervreemding. Het Berlijnse filmmagazine Fireflies komt bijzondere films vertonen van de Portugese regisseur Pedro Costa en de Britse kunstenaar en filmmaker Ben Rivers, waaronder de melancholische slow-cinema film Two Years at Sea. Ook bijzonder: je kunt je opgeven voor een geheime brunch, waarbij je in select gezelschap naar verrassingslocaties wordt gebracht. Op verschillende Airbnb-locaties in de stad kun je dan eten en een lezing bijwonen. Impakt Festival wordt al sinds 1988 in Utrecht gehouden. De hoofdlocatie van het festival is dit jaar Theater Kikker. Hier vind je de kaartverkoop en een heleboel activiteiten. Van vrijdag tot en met zondag schuif je hier in de foyer dagelijks aan bij een lunchbuffet (van 12.00 tot 14.00 uur, € 5) of een dinerbuffet (18.00 tot 19.00 uur, € 12,50). Verder staan er een bijzondere tentoonstellingen op het programma in de expositieruimte van Fotodok/Casco en in het Rietveld modelhuis.
OKTOBER 2016
Ramblin’ Roots De allerbeste authentieke en hedendaagse soul, americana, blues, country, rootsrock en aanverwante muziekstijlen hoor je tijdens Ramblin’ Roots. Dit festival staat voor de derde keer in TivoliVredenburg en vindt plaats in de zalen Ronda, Pandora, Hertz, Cloud Nine en op de pleinen in het gebouw. Op de line-up staan maar liefst 22 acts. Een greep uit het veelbelovende programma: Bombino, de gitarist uit Niger die zingt in het Tamasheq (de
taal van een Afrikaanse bevolkingsgroep in de Sahara) en die taal mixt met rauwe rock, blues en reggae. Ook niet te missen: Admiral Freebee. Deze Vlaming begon als rootsrocker in de stijl van Neil Young, maar maakt nu zijn eigen indie- en rootsrockgeluid. De Canadese Matt Andersen & The Bona Fide treedt over de hele wereld op en komt Ramblin’ Roots omver blazen met zijn mix van soul, blending blues en folk. De Amerikaanse The Reve-
rend Shawn Amos keert terug naar zijn roots: blues en soul. En ook onze eigen stad is vertegenwoordigd op de line-up. De Utrechtse band Crimson Inc. maakt luchtige bluegrass en country. ONLINE: ramblinroots.nl WANNEER? Zaterdag 22 oktober, deuren open 15.00 uur WAAR? TivoliVredenburg HOE DUUR? € 40
Culturele Zondag: Win-Win Sociaal ondernemen is hip. Denk maar aan succesvolle ondernemingen als SnappCar, Goboony, Tony’s Chocolonely en Thuisafgehaald. Culturele Zondag Win-Win staat helemaal in het teken van de jonge ondernemers die hard werken aan oplossingen en plannen om onze stad nu en in de toekomst bereikbaar, leefbaar en gezond te maken. Tijdens Culturele Zondag Win-Win kun je de mensen achter deze sociale ideeën ontmoeten en horen over hun plannen en werk. Je vindt ze deze dag onder meer
in het oude Staffhorst-gebouw op het Paardenveld. Daar opent volgend jaar de Social Impact Factory (een ontmoeting- en werkplek voor sociaal ondernemers) en hier staat tijdens Win-Win het groene podium waar de ondernemers presenteren en workshops geven. Zo komt Innofest laten zien hoe zij festivals vernieuwen en verduurzamen en laat Instock, het restaurant dat voedselverspilling op de kaart zet, lekkers proeven. In het oude Postkantoor op de Neude komt een mini-winkelcentrum waar je
goed zit voor lokaal en bewust eten, kleding en andere producten. En ook in de voormalige gevangenis Wolvenplein en op de Stadhuisbrug staat van alles op het programma.
vijfduizend bouwwerken wordt gebouwd. Zo zie je dit jaar onder meer een levensgrote Porsche die voor de helft een echte auto is en voor de andere helft van LEGO is gemaakt. En je bewondert er de allergrootste boot – maar liefst 12 meter lang – die ooit met het speelgoed is gebouwd. Voor Star Wars-fans is er dit jaar een unieke collectie van alle LEGO Stars Wars-minifiguren die ooit zijn gemaakt. Jeuken je handen om zelf te spelen? Er staan heel veel activitei-
ten op het programma. Je kunt je eigen LEGO-robot besturen. Kinderen kunnen zich laten opleiden tot ridder bij LEGO Nexo Knights. En voor de kleintjes is er een LEGO DUPLO-theatershow.
ONLINE: culturelezondagen.nl WANNEER? Zondag 30 oktober WAAR? Verschillende plekken in de stad HOE DUUR? Gratis, tenzij anders vermeld
ONLINE: impakt.nl WANNEER? Woensdag 26 t/m zondag 30 oktober WAAR? Op verschillende locaties in de stad HOE DUUR? € 10 - € 35
LEGO World Wie is er niet opgegroeid met de kleine gele poppetjes en de kleurige steentjes waarmee je de meest fantastische bouwwerken kunt maken? Tijdens de zestiende editie van LEGO World kun je je met de hele familie vergapen aan de meest imposante bouwwerken en themawerelden die helemaal uit LEGO-steentjes zijn opgetrokken. Voor het evenement worden er veertien ton LEGO-steentjes naar de Jaarbeurs gebracht, waarmee elke dag aan meer dan
ONLINE: legoworld.nl WANNEER? Dinsdag 18 t/m maandag 24 oktober, van 10.00 tot 17.00 uur WAAR? Jaarbeurs HOE DUUR? Dagticket online € 19,50 / dagticket deur € 25
Cultuur / Uit 11
OKTOBER 2016
HETZELFDE MAAR DAN ANDERS:
5 X DE LEUKSTE SPEELHOEK IN EEN HORECAZAAK
TUSSEN JE OREN
In de binnenstad van Utrecht is het soms even zoeken naar een horecazaak met een fijne speelhoek. Niet overal is er een plekje ingericht voor kinderen om te spelen, zodat jij lekker koffie kunt drinken en de kinderen even kunnen spelen terwijl ze op het eten wachten. Maar gelukkig zijn er wel een aantal van die fijne plekken! Speciaal voor DUIC zette het online magazine Bier en Appelsap ze voor je op een rijtje. Wil je meer leuke tips voor ouders en kids in Utrecht en omgeving? Kijk dan op bierenappelsap.nl
WAT LUISTER JIJ? Soldiers of the Wasteland van DragonForce WIE BEN JIJ? Geert 26 jaar, werkend bij een marketingbureau “Ik luister nu een afspeellijst op Spotify die ik samen met een vriend heb gemaakt. Iedere week zetten we er zo’n vijf nummers bij, onder het genot van een biertje. Inmiddels telt onze lijst 716 nummers. Er staat echt van alles op: van hardcore tot klassiek. Zo staat de Vier Jaargetijden van Vivaldi er ook tussen. Ik heb geen uitgesproken muziekstijl, ik luister meer muziek naar hoe mijn stemming is.”
Jozef eten & drinken Mariaplaats 50
The Colour Kitchen Oudegracht 214
Sinds een aantal maanden vind je aan de Mariaplaats de leuke horecazaak Jozef eten & drinken. De zaak is ruim opgezet en ingedeeld in verschillende hoeken met leuke zitjes. In het achterste gedeelte is een speelruimte voor de kinderen ingericht. Ze kunnen er krijten, spelen met blokken of puzzels en door de glazen wand kun je toch even naar binnen spieken!
The Colour Kitchen aan de Oudegracht is zo’n fijn plekje om te weten als je tijdens het winkelen even wat wilt drinken of eten. De speelhoek is ingericht als keukentje. De kleine chefs hebben hier zelfs zicht op de grote chefs. Zo krijgen ze zeker wel inspiratie om een lekker taartje voor je te bakken!
Zussen Korte Jansstraat 23 Zussen ken je misschien wel van de lekkere cocktails die ze hier schenken, maar eigenlijk kun je hier goed met je kinderen naartoe. In de kelder zit namelijk een speelruimte verstopt. Er is geen toezicht en kinderen moeten zelfstandig kunnen spelen, dus vooral geschikt voor de wat oudere kids. Met een flipperkast en grote knutseltafel krijg je ze waarschijnlijk niet meer mee naar huis!
Buurten Burgemeester Reigerstraat 61
WAT LUISTER JIJ? Aida van Verdi WIE BEN JIJ? Jan-Karel 67 jaar, niet helemaal met pensioen (eigen zaak) “Ik luister overdag vaak naar Radio 1, zo ben ik de hele dag op de hoogte van het nieuws. Als ik moe word, schakel ik over naar mijn mp3-speler. Dan luister ik naar klassiek; en dan naar alles wat met trompet te maken heeft. Ik speel zelf ook al jarenlang trompet. Ik was niet goed genoeg voor het conservatorium, maar speel wel iedere dag. Elke week kies ik een ander stuk uit. Ik zit ook nog steeds op trompetles, dat zorgt voor discipline. En anders maak ik ook telkens dezelfde fouten, haha!”
Niet helemaal in de binnenstad, maar wel een fijne speelhoek, dus het is het omfietsen waard. Bij Buurten kunnen de kinderen in een serre met elkaar spelen. Er staat een keukentje, er zijn auto’s en blokken. Genoeg vermaak! Buurten is voor de hele buurt, dus je vindt er altijd een leuke mix van mensen.
Orloff aan de kade Oosterkade 18 Aan de Oosterkade zit Orloff aan de kade. Wanneer het weer het toelaat zit je hier nog tot laat in de zon op het terras, maar met onstuimig herfstweer zit je hier ook heerlijk binnen! Een tekenmuur en een speelhoekje met boeken en tekenspullen zorgen voor vermaak voor de kindjes. Vraag bij het reserveren ook even of je in de buurt van de speelhoek kan zitten. Handig, want dan heb je gewoon zicht op je kind.
KENNER TIPT = VROUWKJE TUINMAN (SCHRIJFSTER EN JOURNALIST)
OMDAT IK IETS TE ZEGGEN HAD Eerlijk toegeven: wie kent Ina Boudier-Bakker alleen maar van de studentenflats, en heeft geen idee wat zij zoal schreef? Ik stak zojuist mijn hand omhoog. En dat terwijl haar De klop op de deur een regelrechte bestseller is geweest, met verkoopcijfers die weinig hedendaagse Nederlandse boeken halen. In de expositie Omdat ik iets te zeggen had komen 19e-eeuwse schrijfsters aan bod. Vaak werkten zij tegen de stroom in: lange tijd ging men er simpelweg van uit dat vrouwen geen boeken konden schrijven. Het hoorde trouwens ook niet. Belle van Zuylens (anoniem gepubli-
ceerde) werk werd zelfs uit de handel genomen. Omdat ik iets te zeggen had geeft haar, maar ook bijna vergeten collega’s als Melati van Java, meer context. De opening in de Centrale Bibliotheek op de Oudegracht is op 18 oktober, en een paar dagen later, op de 22ste, is er een optreden van Lieke Marsman. Zij reageert in gedichten op het oeuvre van haar voorgangsters, maar vertelt misschien ook wel hoe het is om in de 21ste eeuw schrijfster te zijn. Elders in het gebouw kunt u vervolgens De klop op de deur lenen, als ik dat tenminste niet al heb gedaan.
12 Cultuur / Uit
OKTOBER 2016
DE KLASSIEKER - OUWE DIKKE DRIES
Merel Blom
Nienke Kamphuis
Aan de bar hoor je alles In hartje Wijk C ligt het café Ouwe Dikke Dries. Van oudsher een beruchte volksbuurt maar daar merk je nu niet zoveel meer van volgens bedrijfsleider Antoinette. “Die levendigheid van vroeger is echt wel weg” zegt ze. “Er komen steeds meer studentenappartementjes in de buurt. En de oude garde is ook wel aan het verhuizen nu.” Toch blijft het een gezellige boel in het café.
A
ls ze aan komt lopen, stopt ze eerst even bij het huis naast het café. “Even de sleutel halen”, verduidelijkt Antoinette. Een oudere dame doet de deur open, ze kletsen even met elkaar. Dan opent Antoinette de deuren van het bruine café. Terwijl ze bierviltjes op de bar neertikt en stoelen van tafels haalt, vertelt ze: “Onze buurvrouw is al heel lang een vaste gast van ons. Ze kwam hier vroeger altijd al. Ze is even verhuisd geweest maar toen ze hoorde dat het pand naast haar oude stamcafé te koop stond, kwam ze weer terug naar Utrecht. Nu doet ze hier elke dag even koffie.” Al is de wijk minder levendig dan vroeger, het contact met de buurtbewoners en de andere cafés blijft hecht. Antoinette praat vaak even bij met Marian, de barvrouw van café Zanzibar, een straat verderop. “We staan hier altijd klaar voor elkaar. Als je op een drukke avond merkt dat de Flügel-flesjes heel hard gaan, dan loop je even naar het volgende café. Als zij nog een doosje hebben liggen dan helpen ze je daar gewoon mee. Of als wij een groep voor een borrel niet
kwijt kunnen, dan vragen we of zij misschien plek hebben.” De Ouwe Dikke Dries bestaat al sinds 1937. De zwaarlijvige Marinus (Dries) de Winter vernoemde het café naar zichzelf en opende later ook de Nieuwe Dikke Dries aan het Oudkerkhof. Het tweede café wordt nog altijd door familie de Winter bestierd, de Ouwe Dikke Dries al een jaar of twintig niet meer. De zaak aan de Waterstraat had verschillende eigenaren en is sinds 2011 van Paul Pessels en Marco Mesu. Er werken nu zes mensen achter de bar en Antoinette is er sinds vijf jaar bedrijfsleider. Ze ziet wekelijks heel wat mensen voorbijkomen. “Elke dag is anders hier. Soms denk ik: er staat niks op de agenda, het zal wel rustig blijven vanavond en dan komt er een groep van een vrijgezellenfeest binnen en is het weer de hele avond feest. Echt lachen vind ik dat.” In de Ouwe Dikke Dries komen van oudsher veel studenten- en studieverenigingen. Onder meer Helix, Cognatio, Codex en Vocus houden hier maandelijks hun borrel. “Die studenten bedenken altijd wel iets geks. Komen ze
allemaal in dierenpak, of houden ze een helium-karaokeavond. Dat is natuurlijk heel grappig, staan ze allemaal te zingen met van die rare stemmetjes.” Emmertje erbij “Vroeger kwam het Utrechtsch Studenten Corps hier weleens biertapwedstrijden houden. De studenten stonden in een rij tot aan
de muren in het café hangen oude zwart-witfoto’s waarop de studenten van toen te zien zijn. “Soms komen er nog weleens mensen terug. Dat vinden ze echt leuk, om nog eens te zien waar ze vroeger als student kwamen. En dan zien ze zichzelf terug op die foto’s.” In de Ouwe Dikke Dries ben je wel pas welkom vanaf 21 jaar. “Die regel hebben we bedacht omdat onze ervaring is dat mensen die net achttien zijn, en dus net mogen drinken, vaak nog niet zo goed tegen drank kunnen. Dan krijg je dat haantjesgedrag. Vanaf hun 21ste kunnen de meeste mensen er toch wat beter tegen”, vertelt Antoinette. De Ouwe Dikke Dries had eerder een portier die de leeftijden controleerde, maar zo’n kleerkast voor de deur schrikte
“Vroeger kwam het Corps hier biertapwedstrijden houden. Die gaven we er dan wel een emmertje bij, want op een gegeven moment ben je zo dronken, dat wordt echt een smerige boel” de kerk hierachter te wachten tot ze een biertje mochten tappen, dat ze dan aan een bestuurslid moesten geven. Die gaven we er dan wel een emmertje bij, want op een gegeven moment ben je zo dronken, dat wordt echt een smerige boel”, gnuift de bedrijfsleider. Aan
toch wat af, dus houden Antoinette en haar collega’s het nu zelf in de gaten. De sfeer is altijd goed, vindt de barvrouw. “Ja, er is altijd veel drank”, lacht ze. “Er gebeurt van alles. Mensen worden verliefd, er wordt gedanst. En aan de bar hoor je alles, soms heb je echt zware ge-
sprekken. Maar je hoort ook alle roddels. Aan het begin van het jaar gaan de studenten altijd op kamp. Dan hoor je precies wie een oogje op wie heeft en wie er dronken uit bed is gevallen.” De gewone werkende mensen Naast studenten, komen er in de Ouwe Dikke Dries ook regelmatig mensen van de nabijgelegen kantoren en natuurlijk de Utrechters uit de buurt. “Het valt ons op dat er voor de gewone werkende mensen weinig meer is in de stad”, zegt Antoinette. “Het is allemaal overgenomen door de studenten. Vooral in het weekend, vanaf de donderdagavond, komen de werkende mensen bij ons even lekker een drankje doen. En ook verjaardagen en trouwdagen worden hier gevierd. We kunnen een cateraar regelen die hapjes brengt. Kunnen ze kiezen uit een salade of een sateetje: de basisdingen zeg maar.” Hoogtepunten van het jaar zijn evenementen als het Smartlappenfestival en de wedstrijden van het Nederlands elftal. Dan gaan er binnen en buiten schermen aan, rollen ze een grasmat uit voor de deur en is het feest. “Iedereen juicht voor hetzelfde, dat zijn altijd mooie momenten. Ook als we verliezen blijft de sfeer gewoon goed. En met Koningsdag is het ook altijd leuk. Dan halen we boven de kroeg de ramen eruit, waarachter dan zangers optreden en een dj plaatjes draait. Dan staat de straat hier helemaal vol. Je maakt hier heel veel avonden mee om nooit te vergeten.”
vraag nu GRATIS Mijn Utrechts Landschap aan
EN ONTDEK HOE MOOI UTRECHT IS!
Huidproblemen? Kies voor kwaliteit bij de huidtherapeut
BESTEL GRATIS Probeer eenmalig het leden magazine van Utrechts Land schap. Lees over natuurnieuws, wandel en fietstips, activiteiten en een wandeling met de bos wachter. Allemaal bij u in de buurt.
Eva Bonthuis Muller - Huidtherapeut Triaderm
gra tis
030 271 55 11, contact@triaderm.nl www.triaderm.nl
General Idea
www.utrechtslandschap.nl/gratis
DIVERSEN
CABARET
THEATER
Vr 21 + za 22 okt
Do 27 okt
Vr 28 + za 29 okt
MIRLITON THEATER
STADSSCHOUWBURG UTRECHT [20.00]
HET ZUIDELIJK TONEEL PODIUM HOGE WOERD
ssbu.nl
podiumhogewoerd.nl/ theaterkikker.nl
salonsaffier.nl Literair theater Salon Saffier zet William Shakespeare centraal. Op vrijdag verzorgt Paul Fransen een lezing waarbij de bewering en van de dichter John Keats (17951821) over Shakespeares werk centraal staan. Judith Linssen zingt daarbij liederen en vertolkt sonnetten. Op zaterdag is de filmkomedie ‘Shakespeare in love’ met Joseph Fiennes, Gwyneth Paltrow en Judi Dench te zien. FESTIVALS
Impakt festival
MUSEA & EXPOSITIES
BAK
Van 26 tot en met 30 oktober staat Utrecht weer in het teken van het Impakt festival. Het thema dit jaar is Authenticiteit. Echt en authentiek overkomen lijkt belangrijker dan ooit in de manier waarop we onszelf presenteren. Authenticiteit, het is een woord dat je in reclames van alle kanten wordt toegeworpen. We willen blijkbaar "authentieke" koffie gemaakt uit handgemalen koffiebonen van een kleine plantage in Colombia, "authentieke" hamburgers met biologisch vlees en "authentieke" vakanties waarbij je je kunt voelen als een local. Is het slechts een marketingtruc in onze verzadigde markt of is er meer aan de hand? Ook onze kunstwerken willen we al helemaal graag "authentiek" hebben, want anders hebben ze toch geen waarde? Maar hoe zit het dan met digitale kunstwerken? Foto’s, programma’s of video’s kun je met één klik van je muis dupliceren. Over al deze vragen en meer gaan de lezingen, filmvertoningen, tentoonstellingen en discussies tijdens het festival.
Wo 26 t/m zo 30 okt
Impakt festival DIVERSE LOCATIES
Impakt.nl
Couscous & Baklava
bakonline.org
Nicoline van Harskamp, Wer Mae Hao
In de nieuwe tentoonstelling ‘Englishes’ van BAK verkent kunstenaar Nicoline van Harskamp het wereldwijd gebruik van de Engelse taal door mensen die het niet als moedertaal hebben geleerd. ‘Englishes’ laat zien hoe een meervormigheid van gesproken Engels zich ontwikkelt en hoe de vermeende voorrangspositie van de dominante versies ervan verdwijnt.
Berlin
Standupcomedians als Anuar, Howard Komproe en Vincent Geers leggen de multiculturele samenleving in Nederland op ludieke wijze onder een ver grootglas. Bereid je voor op een avond waarbij elkaars cultuur geëerd of juist op de hak geno men zal worden aan de hand van lachwekkende voorvallen en herkenbare situaties. Humor, met als hoofdingrediënten couscous en baklava, overgoten met een muzikale saus.
t/m wo 30 nov
Englishes
ult
Alexander Numankade 199, Utrecht
Vraag het gratis magazine aan op
Shakespeare
con s
Level 42
Utrechts Landschap, Bunnikseweg 39, De Bilt
“Een huidtherapeut kan ongelofelijk veel voor mensen betekenen. ‘Dit had ik veel eerder moeten doen’, is een reactie die we bijna elke dag krijgen.”
Pétro en Nadia, een oud echt paar geboren en getogen in Zvizdal, weigeren na de ramp bij Tsjernobyl in 1986 de evacuatie en verkiezen in hun oude dorp en huis te blijven. Vier jaar lang reisde Berlin twee maal per jaar naar Tsjernobyl om tijd met Pétro en Nadia door te brengen, hen voor de camera te inter viewen en hun leven en keuzes te volgen. Een uniek portret over afzondering en het leven dat gewoon door gaat.
Utrecht is een stad vol muziek. Je kunt deze week o.a. naar deze concerten en optredens:
Do 20 okt
Vergnügte Ruh – Nederlandse Bachvereniging Vier topcantates van Bach TIVOLIVREDENBURG [20.15]
Do 20 + zo 23 okt
Muziek op Sonnenborgh Muziek van Trio Nebula geïn spireerd door de ruimte. SONNENBORGH [20.00]
UITACTIE
Vr 21 okt
Win 2 X 2 vrijkaarten voor brunch tijdens Culturele Zondag
Sara Paixão
Op zondag 30 oktober staat Utrecht in het teken van cultuur, duurzaamheid en sociaal ondernemen. Tijdens de Culturele Zondag Win-Win vertellen onder andere Tony’s Chocolonely, Kuyich en Ramon Mosterd KarTent hun verhaal over hoe zij oplossingen bedenken voor grote en kleine maatschappelijke problemen. Deze zondag geeft je een andere kijk op de wereld en laat je bijzondere initiatieven zelf ervaren. Begin je dag goed en geniet van een brunch met muziek van de Franse gypsy jazzband Pierre & les Optimistes. We geven kaarten weg! Reageren kan t/m 26 oktober.
Paul de Munnik (try-out)
Kijk nu op uitagendautrecht.nl/acties
Meer tips? Neem het magazine UITagenda Utrecht o.a. bij
mee of kijk op
Portugese fado RASA [20.30]
Za 22 okt PODIUM HOGE WOERD [20.30]
Wo 26 okt
U Jazz Cross-over: Roberto Haliffi PARNASSOS [21.00]
Do 27 okt
Beethoven 5 Uitgelegd TIVOLIVREDENBURG [20.15]
Wo 2 nov
Level 42 TIVOLIVREDENBURG [20.00]
14 Stad / Leven
OKTOBER 2016
HET BAASJE VAN BUTCH EN BAAS VAN HÉRON PETIT RESTAURANT
“Heel naïef dacht ik te kunnen reserveren bij Noma” V
ictor Stukker, geboren in Holten, groeide op in de Sallandse bossen én in het restaurant van zijn ouders: De Wielen. “Het restaurant had vijfhonderd zitplaatsen binnen en nog ruim tweehonderd op het terras. Het was begin jaren tachtig dat we vijftig tot tachtig bussen per dag met voornamelijk ouderen bij ons binnenkregen. “Toen kon je nog niet voor 150 euro naar Spanje vliegen en maakten mensen graag een busreisje door Nederland. Het begon om half acht met koffie, daarna koffie met gebak, koffietafel, thee, borrel en zo door tot en met het diner. In het restaurant hadden we een kleine kaart met kroketten, schnitzel, tong, frites en appelmoes.” Victor besloot ook de horecakant op te gaan en koos voor de middelbare hotelschool, eerst in Apeldoorn en daarna in Almelo. Hij ging werken in Deventer bij restaurant Hans en Grietje. De naam doet een pannenkoekenrestaurant vermoeden maar dat was het niet: de aspiraties van de eigenaar waren ooit nog de Top 100 van de restaurantgids Lekker te bereiken, maar dat is nooit gelukt. De ouders van Victor waren ook eigenaar van Hotel Restaurant De Swarte Ruijter en even overwoog Victor om dat over te nemen, maar de investeringen die hij dan zou moeten doen weerhielden hem ervan.
assistent-bedrijfsleider en daarna als bedrijfsleider bij De Colonie aan de Ganzenmarkt. Het was een succesvolle periode voor het restaurant met soms wel driehonderd gasten per avond. De Colonie lag midden in de stad en ze hadden veel te maken met criminaliteit in de omgeving. In die tijd kreeg Victor ook zijn eerste hond, een Engelse basset. “Ik ging weer wan-
gaan maar door de tsunami daar moesten we onze reis annuleren en we besloten naar Kopenhagen te gaan. Heel naïef dacht ik even te kunnen reserveren bij Noma maar dat was natuurlijk onmogelijk. Een half jaar later vertelde een vriendin dat zij ging eten bij Noma, ik zag groen van jaloezie! Zei zei: ‘Nou dan reserveer ik toch voor twee personen meer’, en wonder boven
wonder is dat gelukt. Wat eigenaar en kok René Redzepi met producten doet, die hij zelf vindt in de omgeving, is onvoorstelbaar. We aten daar een rendiermos met een poeder van eekhoorntjesbrood en na de eerste hap was ik verkocht. Ik bedacht dat ik ook meer moest gaan doen met mijn kennis van het bos, waar ik als kind altijd te vinden was, en dus met mijn roots: kruiden en paddenstoelen. Samen met mijn collega’s wonnen we met Gastmaal de derde prijs voor een vegetarisch gerecht in een landelijke competitie gehouden in De Echoput van Peter Klosse. Ik maakte een vegetarische hachee met rendiermos, afgekeken van Redzepi, en laurierzout als topping. Klosse, aanhanger van de traditionele Franse keuken moest wel erg lachen om mijn rendiermos, maar hij vond het verrassend genoeg verrukkelijk.”
Maak van je collega’s social media ambassadeurs!
Inmiddels was Joyce, zijn vriendin sinds de middelbare school, naar Utrecht vertrokken om hier aan de School voor Journalistiek te gaan studeren. Victor besloot haar te volgen en vond een baan, eerst als
Rendiermos Inmiddels was Joyce zich ook voor de wereld van ‘het eten’ gaan interesseren, zij schrijft voor culinaire tijdschriften en samen bezochten ze de meest fantastische restaurants over de hele wereld: in Hongkong en Chicago, ze aten bij Mugaritz in San Sebastian en als hoogtepunt bij Noma in Kopenhagen. “Dat bezoek heeft mijn leven veranderd! We zouden naar Japan
Nienke Kamphuis
Elke morgen verzamelen zo’n twintig hondenbezitters zich in het Zocherpark. Het is een hecht groepje waar je niet zomaar bij komt. Dat geldt voor de honden maar ook voor hun baasjes. In deze rubriek het verhaal van de baasjes.
“Roberto Gelato maakte speciaal voor Butch een ‘blafijsje’, maar dat liet de hond koud” delen in de bossen in Houdringe in het Panbos en in de Soesterduinen en langzaam vond ik vond mijn rust weer terug en mijn liefde voor het bos.” Victor zocht een wat kleinschaliger restaurant en kon gaan werken bij MaS in de Schalkwijkstraat, hij zou daar acht jaar blijven voor hij naar De Keuken van Gastmaal in de Biltstraat vertrok om daar duurzamer te kunnen gaan werken.
Yontie Helders
Zelfgeplukte kruiden en paddenstoelen “Restaurant MaS in de Schalkwijkstraat stond al een tijdje te koop, het was te duur voor ons maar toen de kleine schuur achter het restaurant, die gebruikt werd als kleedkamer en opslagruimte, niet meer bij de koop inbegrepen zou zijn, besloten Joyce en ik de sprong te wagen. We zijn rigoureus gaan verbouwen: een open keuken met een bar eromheen op kookhoogte om zo de dynamiek in de keuken te laten zien en gasten kunnen ook een praatje maken met de koks. Ik wilde werken met streekgebonden producten van lokale leveranciers en zelfgeplukte kruiden en in het seizoen paddenstoelen. Koken met respect voor mens, dier en milieu en daarom gebruik ik ook orgaanvlees. Het werk op een tuinderij of veehouderij is vreselijk intensief en vooral als je dat op een duurzame manier wilt doen. Voor een jongen die opgroeide tussen de kroketten en appelmoes is het een hele verandering”, grinnikt Victor. Als naam voor hun restaurant kozen zij Héron Petit Restaurant. Petit met een knipoog naar het grote restaurant van Victors ouders en Héron
(reiger) omdat dit de favoriete vogel van Victor is: ”Het is een alleseter, ben ik ook, en verzamelt zijn eten uit zijn omgeving, doe ik ook.” Inmiddels hebben Victor en Joyce hun tweede basset: Butch, een snuffelgrage eigenwijze hond. “We hebben hem uit Landgraaf, zijn eerste eigenaar dacht dat het een luie hond zou zijn die de hele dag voor de kachel wilde liggen, maar het was een speelse jonge hond waar je ook veel mee moest wandelen, precies wat ik ook wilde, de bossen in.” Nu ligt hij vaak voor het restaurant wanneer Victor bezig is met de mise-en-place en tussendoor wandelen ze in het Zocherpark, nou ja wandelen? “Butch komt vaak niet verder dan het tweede bankje”, grapt Victor. ”Maar hij wordt dan ook al tien jaar! Hij haat autorijden en vaak zit hij in een karretje achter de fiets, maar daar heeft hij ook een hekel aan. Als beloning fietsen we dan naar Roberto Gelato voor een ijsje. Roberto maakte speciaal voor Butch het ‘blafijsje’, maar dat liet Butch koud. Butch is net als zijn baasje een fijnproever: Allebei dol op yoghurtijs.”
ADVERTENTIES
Maak van je collega’s social media ambassadeurs! Probeer nú 2 maanden gratis via www.soworker.com
Stap 1
Stap 2
Stap 3
Maak je social media bericht aan
Zet ‘m uit onder je collega’s
Laat je collega’s delen met 1 klik
WIL JE PRATEN? Wij luisteren
BEL 030-294 33 44 CHAT www.chathulpdienstutrecht.nl
Laat je content delen Probeer nú 2 maanden gratis via www.soworker.com
TELEFONISCHE HULPDIENST UTRECHT Dag en nacht aandacht • www.thd-utrecht.nl
Stad / Leven 15
OKTOBER 2016
MODEMETER DIANA VAN ACHTERBERGH Marieke van Willigen Robert Oosterbroek
Diana van Achterbergh (46) is zangeres (milk-music. nl) en fotograaf (vanachterbergh.com). Ze staat als vrijwilliger achter de tap bij café Averechts.
Een jurk tussen de gangsters Haar stem is diep en meisjesachtig. Je ziet haar achter de bar bij Averechts of achter de camera, half Utrecht heeft zijn familie bij haar laten fotograferen. De prachtige zangeres en fotograaf Diana van Achterbergh geeft niets om goud en goed. “Moet ik echt op de foto?” Ja, u moet echt op de foto. Waarom vindt u dat eng? “Omdat ik liever achter de lens sta dan ervoor. Ik ben heel kritisch, want ik ben zelf fotograaf. Op de belichting bijvoorbeeld, dat je geen slagschaduwen krijgt op de verkeerde plekken. Fotograferen is belichten.” En er een beetje leuk uitzien, lijkt me. “Ja, je moet aantrekken wat bij je past. Ik had een keer een heel lief meisje voor de camera. Ze had allemaal sportieve kleding bij zich. Zwarte wijdvallende T-shirtjes, dat werk. Uiteindelijk heb ik haar een gehaakt sjaaltje omgedaan, dat paste bij hoe ze was. Het werden mooie foto’s.” Welke outfit past bij u? “Ik ben beweeglijk. Dus het liefst een broek die ik al jaren heb, en die naar mijn lichaam staat. Dat de gaten er nog
net niet invallen. Als ik naar buiten ga, let ik meer op wat ik aantrek, maar ook dan speelt comfort een rol.” Dus we zullen u niet aantreffen in een penciljurkje? “Ik zou gek van een penciljurk worden, zo weinig bewegingsvrijheid! (Vouwt haar benen onder zich) Wat nog erger is, maar dat is meer vanwege het model, zijn die hooggesloten jurken tot de enkels, met pofmouwtjes en elastiek bij de polsen. Ik zou het bijna vrouwonvriendelijk noemen. Nee, ik ben geen jurkenvrouw.” In één van uw clips heeft u anders een prachtige jurk aan. “Ja, die jurk deden we omdat de rest van de band in gangsterstyle ging: een pak met zo’n smalle zwarte stropdas. Als contrast zou ik een jurk aandoen, sexy en ook zwart-wit. Het is inderdaad een mooie jurk. Maar ook in die jurk beweeg ik me minder vrij dan in een broek, al is hij wijd.”
derd. Ik draag altijd iets waarin ik me goed beweeg en wat past bij hoe ik me voel. Ik geef niet veel geld uit aan kleding. Soms heb je mensen die 150 euro uitgeven voor een bloesje. Dan denk ik: wát!” Hoeveel geeft u dan uit? “25 euro per maand, schat ik.” Dus in uw kast hangt een broek, een T-shirt en een onderbroek. “Nee, mijn kast puilt uit, want ik ben geen weggooier.” Welke zangeres vindt u goedgekleed? “Geen idee. Countryzangeressen kleden zich beroerd, valt me op. Ja, Caro Emerald heeft altijd van die jaren vijftig-kleding aan, met petticoats, zwierig en vrouwelijk. Dat heeft iets.”
Is uw kledingstijl veranderd, de afgelopen jaren? “Als puber deed ik rare dingen, zoals een lange rok over een broek. Overduidelijk op zoek naar een identiteit. Daarna is er niet zoveel meer veran-
Journalist Marieke van Willigen blogt op www.jurkenvanmaria.nl
ADVERTENTIE
S U P E R S T U N TAC T I E SU
B N AN MA O II JJ M OO KO B II JJ K
Toyota Aygo Cageman Sport
Toyota Yaris Cageman
Rijklaar van € 14.835 Stuntkorting € 1.858
Rijklaar van € 15.613 Stuntkorting € 1.617
Nu voor € 12.995*
Nu voor € 13.995*
• Airconditioning • 15” lichtmetalen velgen • Multimediascherm met Bluetooth en parkeercamera • Centrale vergrendeling met afstandsbediening • Radio met AUX- en USB-aansluiting
• Airconditioning • Radio/CD-speler met MP3-/USB-aansluiting en 6 speakers • Centrale vergrendeling met afstandsbediening • Getint glas
Cageman Plus Pakket
3 jaar fabrieks- en 12 jaar carrosseriegarantie
Privé Lease vanaf € 199 p.m.
met achterspoiler, uitlaat sierstuk en diffuser van € 595
Privé Lease vanaf € 259 p.m.
Nu voor € 395
Exclusieve superstunt bij Toyota Kooijman: twee sportieve actiemodellen met een rijke uitrusting en een onweerstaanbare rijklaarprijs. Ook mogelijk met aantrekkelijke financiering. Direct uit voorraad, maar op=op, dus kom snel langs voor een proefrit!
Meijewetering 39, 3543 AA Utrecht, Tel. (030) 266 00 44 www.kooijman-autogroep.nl Alleen bij Toyota Kooijman, zolang de voorraad strekt. Prijzen zijn inclusief btw en bpm, kosten rijklaar maken en overheidskosten, exclusief metallic lak (Aygo € 450, Yaris € 595). Inruilpremie is in rijklaarprijs verwerkt. Afbeeldingen kunnen afwijken van standaard specificaties. Drukfouten voorbehouden. © 10-16
16 Stad / Leven
OKTOBER 2016
JETTE & JILDOU DRINKEN KOFFIE BIJ ‘T KOFFIEBOONTJE
Een kleine parel in de binnenstad Niet meer ‘the newest kid on the block’, maar toch meer dan een bezoekje waard. Jette & Jildou drinken deze week koffie bij Espressobar ‘t Koffieboontje aan de Oudegracht. Waar de koffiekaart keuze te over biedt en ze een tamelijk briljant stempelkaartensysteem hanteren.
E
erst maar eens over die stempelkaarten. We weten niet hoe het met u zit, maar in onze portemonnees houden die stempelkaarten van allerhande koffiebarretjes zo’n beetje een centimeter dik aan ruimte bezet. Bovendien, zul je zien, heb je altijd nét die stempelkaart uit je beurs gekieperd op het moment dat je er toevallig weer eens belandt voor een kop koffie. Dat kan beter, dachten ze bij ‘t Koffieboontje. Daarom hebben ze op de toonbank een handige kaartenbak staan op alfabetische volgorde – zoiets als in de bibliotheek – waar je je stempelkaart achter kunt laten! Hoef je ‘m nooit meer mee te nemen! Zoals gezegd: tamelijk briljant. ‘t Koffieboontje is een klein zaakje aan de Oudegracht, zo’n beetje tegenover bioscoop Rembrandt. De inrichting is niet ontzettend uitgesproken, maar wel duidelijk met zorg samengesteld. De houten tafeltjes met grafisch ingelegd patroon, de mintgroene muren en de grote lightbulbs komen met een dikke voldoende door de keuring van de interieurmodepolitie. De raambank met veel
Jette Pellemans & Jildou Fabriek
Volg Jette & Jildou drinken koffie ook op Facebook en Instagram! Like ons en wees als eerste op de hoogte waar Jette & Jildou deze keer koffie gaan drinken. #jetteenjildou
“We laten de flat white en de babyccino voor deze keer links liggen, en gaan voor een rondje filterkoffie”
kussens en een mooie ei-vormige hangstoel van touw, is een gezellige hangplek voor een kleine groep.
goede combinatie van droog en smeuïg, een fris kokoslaagje bovenop, lekker!
Dan de vraag: wat zullen we eens drinken? Koffie, uiteraard, maar dat is hier nog niet zo’n eenvoudige beslissing. Op een langwerpig handgeschreven krijtbord staan de mogelijkheden netjes uitgeschreven. We hebben geen koffievariant kunnen bedenken die níet op het lijstje staat. We laten de flat white en de babyccino voor deze keer links liggen, en gaan voor een rondje filterkoffie. Met twee zetmethodes: de aeropress en de ouderwetse filter, wat in een hippe espressozaak ‘V60’ heet. Beide koffies werden geserveerd in leuke erlenmeyers (inclusief servies, uiteraard).
Groot is het trouwens niet, vanbinnen. Dat de zaak ’t Koffieboontje heet en niet ‘De Koffieboon’, zal er vast mee te maken hebben. Afgelopen winter zagen we regelmatig beslagen ramen, maar ook op een gewone najaarsdag kan het daarom soms wat benauwd aanvoelen binnen. Misschien is een bezoekje aan deze koffiebar dan ook geschikter op een doordeweekse dag dan op een drukke zaterdag. Desalniettemin is ‘t Koffieboontje een gezellige toevoeging aan het Utrechts koffiebarrenbestand. Op het eerste oog voornamelijk een ‘blend in’, maar wie langer kijkt weet de parels te vinden.
Ook de latte macchiato en de cappuccino vallen in de smaak. Prima schuim, goede verhoudingen, gewoon goed. Qua zoetigheid viel ons oog op een appeldadelcake en een carrotcake. De laatste was grof en erg zoet. Het ontbreken van de frisse topping vonden we daarnaast ook een minpuntje. De appeldadelcake was daarentegen heerlijk. Een
Unique selling point: leuke kwinkslagen als een stempelkaartenbak, parapluverhuur en stopcontacten onder elke tafel. Afknapmomentje: het pand is een soort brede pijpenla waardoor het met veel mensen binnen een beetje bedompt wordt. Buiten een teug zuurstof opsnuiven is dan wel prettig.
COLUMN STEEF SCHINKEL Vrijdag 28 oktober om 20:30 uur Janneke Jager & Dan Tien in de Lucht Schiller Theater Carrousel
Rauw! Puur! Bruut! Knisperend vers! En een stuk beter te hachelen dan gojibessen. Het klinkt als de nieuwste superfoodsmoothie, maar het is een avond powercabaret, gebracht door podiumbeesten Dan Tien in de Lucht en Janneke Jager. Instant energie en, niet onbelangrijk, een stuk goedkoper dan zo’n glas groene derrie. Proberen die hap! Dan Tien in de Lucht won in 2015 de Jury- en Publieksprijs van het Utrechts Kleinkunst Festival. Zaterdag 29 oktober om 20:30 uur Les Tigresses Rouges VerDronken
Winnaars Utrechts Kleinkunst Festival 2016! Les Tigresses Rouges brengen meerstemmig muzikaal cabaret in het Nederlands en het Frans. Deze ietwat onhandige femmes fatales gunnen je een blik op hun kleine kantjes. In deze wereld strijden ze dagelijks met het vrijgezellenbestaan: hun strijdlustige kant. In deze wereld zwaaien katachtige vrouwen de plak: hun dominante kant.
Geschreven in lauw water Wist u dat cabaret een vorm van entertainment is die vaak uit een combinatie van komedie, dans, zang, poëzie en theater tot leven komt? Cabaretiers hebben een creatieve geest, zitten soms vol met prachtige poëzie. Het staat hen vrij om ons te ‘mogen’ beïnvloeden. Zij proberen te choqueren of creëren een moderne hype. Het verkrijgt meer dan bovenmatige aandacht waardoor andere wellicht belangrijkere zaken voor even lijken te worden vergeten. ‘De Hype’ is een verschijnsel dat al sinds mensenheugenis een bovenmatige aandacht krijgt en daardoor belangrijker lijkt dan het in werkelijkheid is.
D
e schrijvers van deze hype zetten zich, via allerlei door hen zelf gecreëerde heilige huisjes, op een voetstuk of lijken zichzelf te voelen als het genie van ons Nederlandse volk. Maar ook wij schrijvers van couranten, radio en tv-stations streven ernaar, soms met maar een doel: verhoging van de verkoop van onze edities en het verkrijgen van zo veel mogelijk luister- of kijkerspubliek. Is de
media werkelijk daarvoor bedoeld, vraag ik mij al jarenlang af? Laat u zich als lezer niet enorm door ons beïnvloeden? Het is 46 jaar geleden dat ik in 1970 bij dagblad Het Centrum aan de Kromme Nieuwe Gracht in Utrecht als redactie-assistent werkte en daar toen een aantal gedichten en verhalen over dit onderwerp schreef. In die tijd schreef ik dit:
Zondagmiddag 30 oktober om 15:00 uur Meike Veenhoven Alles van waarde
Winnares Nederlandse Oeuvreprijs Kleinkunst 2016. Meike leeft in constante verbazing over de Dingen Die Voorbijgaan. Voordat je iets hebt kunnen vastpakken, ligt het alweer achter je en kan je alleen nog omkijken naar hoe het steeds verder uit het zicht raakt. Ook verhaalt ze over Dingen Die Hadden Kunnen Zijn: de niet-geleefde levens. Over de breekbaarheid van geluk. Over dingen die grappig zijn en tegelijkertijd een beetje pijn doen. Vanachter de piano bezingt Meike dit alles met een lichtvoetige melancholie.
Contactgegevens Schiller Theater Place Royale Minrebroederstraat 11, 3512 GS Utrecht info en reserveringen www.schillertheater.nl corr. en e-mail: info@schillertheater.nl t: 030 23 19 380
Ik schrijf mijn teksten als was het geschreven in lauw water. Verdwijnend tergend langzaam als in het moeras. Dat ik mijn teksten daarin steeds wens weg te dumpen. Was het misschien dan toch weer geen poëzie? Ik ken slechts weinig schrijvers die doen aan zelfkritiek. Het is maar al te vaak een stukje eigen behaag- of eigen machtzucht. Wat is bijvoorbeeld de waarheid, wat is toch de leugen? Iedereen heeft een waarheid die weleens een leugen kan zijn. En iedereen lijkt een leugen te hebben die een waarheid kan zijn. Wat is deze persoon en wat is zijn masker, of komt er bij mij rebellie op. Is het voor ons een optocht van beschaving. Ik voel me een reusleeuw in een wilde bosdecoratie. Ik sta in een decorontwerp, die schreeuwt voor inhoud, voor oprechtheid, voor zuiverheid en voor een verdere ontwikkelde beschaving. Wie, oh wie, van ons is wel een oprechte schrijver? Wie, oh wie van ons gaat bijdragen aan een verdere ontwikkeling voor wat wij noemen beschaving. Zonder valse verzen in het hart, geest en verstand!
Stad / Leven 17
OKTOBER 2016
DE WERKPLEK VAN DE BURGEMEESTER VAN UTRECHT
“Als ik bij de bakker sta ben ik nog steeds de burgemeester”
Jesse Holweg
Robert Oosterbroek
De burgemeester van een grote stad heeft per definitie een bijzondere werkplek. Jan van Zanen van Utrecht niet uitgezonderd. Op de twintigste etage van het stadskantoor is het uitzicht van de werkkamer spectaculair en de inrichting bijzonder. Vooral de verzameling aan attributen is groot. Van Zanen: “In het stadhuis hangt nog meer zooi van mij.”
“Naast het stadhuis en het stadskantoor is de auto natuurlijk ook een belangrijke werkplek”
B
brood voor Utrecht ook een beetje buiten de deur helpen verdienen.” Met enige regelmaat is de burgemeester natuurlijk ook te vinden in het stadhuis, in ieder geval voor de vergaderingen met de raad. Daar is ook een kamer ingeruimd voor de burgervader. Lachend vervolgt hij: “Ook daar hangt een heleboel. Eerst vonden medewerkers het vreselijk, want het hangt helemaal vol. Maar voor mij heeft ieder schilderij betekenis en als het hangt is het best vrolijk, of misschien maak ik mezelf dat wel wijs.”
dat het zo door elkaar loopt. In het stadhuis zag ik vooral deftige bestuurders of adviseurs. Hier sta ik gewoon met iedereen in de lift.” Het mooiste aan de kamer is zonder twijfel het schitterende uitzicht over de stad. “De mensen die het gebouw hebben gemaakt hebben ooit bedacht dat de burgemeester moet uitkijken op de Dom. Daar geniet ik zelf nog steeds van. Maar ook mijn bezoek. Als er mensen uit de zakenwereld of ambassadeurs op bezoek komen kunnen ze zo over de stad uitkijken.”
De tour door de werkkamer is voorlopig niet voorbij. Alles in de kamer heeft wel een verhaal en is van persoonlijke waarde. Een uitgeprinte pagina van NOS Teletekst trekt de aandacht. “Daar verbaas ik me altijd een beetje over. Bijna elke zomer is het nieuws dat er via Schiphol weer een recordaantal passagiers heeft gereisd. Dat is natuurlijk geweldig, maar hier onder ons, via Utrecht Centraal Station reizen dagelijks meer mensen”, zegt Van Zanen trots.
Naast het stadhuis en het stadskantoor is de auto natuurlijk ook een belangrijke werkplek. Ook voor de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), waarvan Jan van Zanen voorzitter is, is hij vaak op pad. Zo is hij minimaal een keer per week in Den Haag te vinden. “Ik ben eigenlijk nooit vrij. Zelfs als er niets op de agenda staat en ik sta bij de bakker ben ik nog steeds burgemeester en herkennen mensen me. Het is ook mijn handel en mijn werk. Stel je voor dat niemand je herkent.”
Het brood van Utrecht Dit kantoor is niet de enige werkplek van de burgemeester, maar wel de belangrijkste. “Ik ben hier ongeveer de helft van de week, maar ik ben natuurlijk ook vaak weg. Ik moet het
Stadskantoor Het stadskantoor is inmiddels twee jaar in gebruik en het bevalt de burgemeester meer dan goed. “In het begin was het even spannend of iedereen zijn weg kon vinden. Nu is het leuk
En er valt nog iets op aan de kamer in vergelijking met de rest van de etage. Er hangen namelijk gordijnen. “Dat is niet zonder reden. Dat is me dringend aangeraden omdat hier weleens gesprekken plaatsvinden waarbij enige zorgvuldigheid geboden is. En ik vind ook dat dit een plek moet zijn waar mensen hun hart uit kunnen storten. Dat geldt voor gasten, voor medewerkers en ook voor bewoners. Mijn deur staat zoveel mogelijk open. In het begin toen we in het Stadskantoor zaten, kwam er wel eens groepje van een rondleiding langs. Ze stapten dan mijn kamer binnen met de vraag of ze even mochten kijken. Ik ga ontspannen om met de aandacht, maar met de gordijnen en de deur denk dat ze mij een beetje tegen mezelf in bescherming nemen.”
ij binnenkomst valt vooral de muur op. Plek om nog iets nieuws op te hangen is er niet meer. Burgemeester Van Zanen loopt er even snel doorheen: “Dit is de keizerlijke onderscheiding van Japan, hier twee van de mooiste verkiezingsposters die ik ken uit de jaren twintig, een schilderij over zeven ondeugden (ik weet ook niet waarom ik die kreeg), grote platen van New York en Washington uit mijn studententijd in Amerika en hier een oorkonde van de start van de Tour de France.”
Hyundai Wittenberg Prijzen Circus De komende weken is het Wittenberg Prijzen Circus met heel veel voordeel. Kom snel langs want op = echt op!
Nu met
€
1.750
Hyundai i10 Comfort
Hyundai i20 1.2 Comfort
Van €12.995 voor €11.245
Van €17.495 voor €15.495
korting
€
2.000
korting
Nu met
€
Nu met
2.500
Hyundai i30 i-Motion Plus
Hyundai ix20 Go!
Van €22.995 voor €20.495
Van €20.795 voor €19.545
korting
Nu met
€
1.250
korting
HYUNDAI WITTENBERG
Amersfoort Xenonweg 15 tel. 033 - 463 5535 Harderwijk Zuiderbreedte 8 tel. 0341 - 439 090 Hilversum Franciscusweg 4b tel. 035 - 624 2624 Utrecht Landzigt 30 tel. 030 - 603 1216 Ontdek meer op wittenberg.hyundai.nl
Gecombineerd brandstofverbruik: 3,6 - 6,5 (l/100 km) / 27,7 - 15,4 (km/l); CO2 - emissie: 84 - 154 (g/km). Uitstoot is afhankelijk van gebruik. Uitstoot- en brandstofverbruikgegevens zijn gebaseerd op tests die zijn uitgevoerd Volgens Europese verordening 715/2007/EEG. Actie geldig t/m 31 december 2016, alleen geldig op voorraadauto’s en zolang de voorraad strekt. Genoemde prijzen van de modellen zijn incl. BTW&BPM en excl. kosten rijklaar maken, metallic lak, leges en recyclingbijdrage. Afgebeelde modellen kunnen afwijken van standaard uitvoering. Druk- en zetfouten voorbehouden. Zie voor kosten en voorwaarden www.hyundai.nl of vraag er naar in de showroom.
Stad / Leven 19
OKTOBER 2016
MARCEL GIELING – DE GEHEIMEN VAN ST. BARBARA
Een monument in groene kalksteen Marcel Gieling
Begraafplaats Sint Barbara, aangelegd in 1875, is de laatste rustplaats van veel Utrechters, bekende en minder bekende. Kunsthandelaar Marcel Gieling komt graag in deze oase van rust met haar de enorme verscheidenheid aan graven die, verspreid over ruim een eeuw, een tijdsbeeld laten zien. Gieling neemt ons mee naar deze bijzondere plek en ontrafelt haar geheimen. Deze keer het monument Ode.
D
e opdrachtgever voor dit monument had twee specifieke wensen: de steen moest kleur hebben en het aspect ‘licht’ moest een rol spelen. Het zijn twee stenen geworden. Ze staan symbool voor samen, maar toch ook alleen. De bres in de steen symboliseert een stralende zon. Een van de redenen waarom ik graag op St. Barbara wandel is dat bij ieder weertype, regen of zonneschijn, de grafmonumenten die zijn gemaakt uit natuursteen van kleur veranderen. De vorm blijft hetzelfde maar de stenen krijgen een ander aanzien. De groene (Italiaanse) kalksteen waaruit dit monument is gehakt kent een kleurschakering die varieert tussen lichtgroen bij zonneschijn en diep donkergroen als het regent. Het zijn prachtige kleurnuances. Dit monument is ge-
maakt door de Amsterdamse beeldhouwer Marianne van den Heuvel (1947). Naast andere disciplines, is het maken van grafmonumenten in opdracht een van haar specialisaties. Monumenten van haar hand staan verspreid op begraafplaatsen in heel Nederland. Dit monument kreeg om twee redenen de naam Ode. Op de eerste plaats natuurlijk is het een ode aan de overledene, maar het is ook een ode aan de beroemde Engelse beeldhouwer Barbara Hepworth (1903-1975). Zij is voor Marianne altijd een inspiratiebron geweest. Marianne van den Heuvel kreeg haar opleiding aan de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam. Haar vrije werk wordt met regelmaat in binnen- en buitenland geëxposeerd, van Colombia tot China en
UTRECHT VOLGENS
een aantal landen daartussen. Ze is medeoprichter en docent aan de in Amsterdam gevestigde Beeldhouwschool en bestuurslid van de Stichting Memento. Deze stichting, die in 1991 is opgericht, is een samenwerkingsverband van professionele kunstenaars die zich toeleggen op persoonlijke gedenkbeelden. De kracht van de aan Memento verbonden kunstenaars ligt vooral in hun inlevingsvermogen. De grafmonumenten of gedenkbeelden zo u wilt, worden in nauw overleg met de nabestaanden ontworpen en hoeven zeker niet meer te kosten dan het traditionele aanbod. De website van Marianne laat zien dat beeldhouwen meer is dan haar beroep, het is haar passie. Ze is ook de maker van een beeldje, gemaakt uit wit albast, dat sinds
Annabel van Heesbeen
2010 deel uitmaakt van de prijs van de Gouden Strop. De Gouden Strop is een prijs die jaarlijks wordt uitgereikt aan de winnaar van het spannendste Nederlandstalige boek. Naast haar activiteiten als docent, het maken van opdrachten en haar vrije werk heeft Marianne van den Heuvel tijd gevonden om drie b oeken over beeldhouwkunst te publiceren: Ontmoetingen in steen, Beeldverhalen en Van blok naar beeld. Deze boeken zijn te bestellen via haar website. Marianne van den Heuvel ziet zichzelf als vertaler van herinneringen, verhalen en wensen naar een beeldtaal
die uiteindelijk resulteert in een grafmonument. Zo draagt ze bij aan de verwerking van rouw en dat ziet ze als een dierbaar aspect van haar kunstenaarschap. Wordt vervolgd. Meer informatie over St. Barbara? www.begraafplaats-stbarbara.nl Meer informatie over Marianne van den Heuvel? mariannevandenheuvel.nl en memento-gedenkbeelden.nl
Peter van der Heyden
Harpist Remy van Kesteren De Nederlandse harpist Remy van Kesteren liep als tienjarige jongen al door het Utrechts conservatorium. In 2010 richtte de nu 27-jarige harpist het Dutch Harpfestival op, dat vanaf 15 oktober voor de vierde keer gaat plaatsvinden in onze stad. Bij het grote publiek werd hij bekend door zijn deelname aan het televisieprogramma Wie is de Mol?, maar in de harpistenwereld is hij al lange tijd een grote beroemdheid. Met welk idee richtte je het Dutch Harp Festival op? “Het Dutch Harp Festival heb ik samen met studenten opgericht omdat we harpisten van over de hele wereld naar Utrecht wilden halen. Bovendien wilden we een wedstrijd organiseren waar het niet zozeer om de competitie zou gaan, maar vooral om het samenkomen en van elkaar leren. Daarom werd het een festival.” Hoe was het om als 10jarige jongen door het Utrechts Conservatorium te lopen? “Toen ik werd uitgenodigd om in de Jong Talentklas te komen van het conservatorium, wist ik nog niet eens wat een conservatorium was. Maar ik vond het te gek dat er een plek was waar anderen net als ik zo intensief met muziek bezig waren.”
Wat is voor jou – tot nu toe – het meest memorabele moment in je carrière? “Ik denk dan toch als eerst aan een recent hoogtepunt: het debuut met mijn band afgelopen juni. Vooral omdat ik hier voor het eerst mijn eigen muziek speelde en de plek van My Best Kept Secret Festival maakte het heel bijzonder. Verder was spelen in de Carnegie Hall in New York ook wel een droom die waarheid is geworden.” Wat is jouw favoriete stuk om te spelen op harp? “Dat is Leviathan, het stuk dat ik zelf schreef voor harp en mijn band, omdat je de harp hier zó anders hoort dan normaal gesproken. Het wordt echt een ander instrument en het is heerlijk om het publiek naar die nieuwe wereld mee te nemen.”
Eerste keer in Utrecht “Ik denk als klein kind in het Spoorwegmuseum ofzo? Ik groeide op in Zeist, dus ik kwam vaak in Utrecht, maar het Spoorwegmuseum was toch een van mijn favoriete uitjes.” Tot rust komen “Ik vind het heerlijk om langs de singel te wandelen. Dan een mooie film te kijken in het Louis Hartlooper Complex en vervolgens een biertje te drinken op het Ledig Erf.” Culinair genieten “Er zijn zoveel plekken! Alles tussen de brasserie van Hotel Karel V en Kafé België, want soms heb je zin in iets heel bijzonders en de andere keer wil je gewoon friet met bier.”
Mooiste herinnering “Toen ik nog maar net in Utrecht was komen wonen als student, het winter werd, de singel bevroor en we konden schaatsen op de gracht. Tegen het vallen van de avond, met prachtig avondlicht weerkaatsend op het ijs, voelde ik me toen zó gelukkig en vrij. Dat was een heel bijzonder moment.” Leukste avond “In RASA heb ik veel te gekke concerten beleefd. En daarna dansen in de EKKO. Of TivoliVredenburg natuurlijk, daar komt zoveel voorbij.” Lekkerste biertje “Toch Kafé België dan, ja.”
Lievelingsplek “Het is net wat buiten Utrecht, maar Rhijnauwen vind ik zo’n prachtige plek om te lopen of fietsen. In de stad verdwaal ik graag in de kleine steegjes tussen de grachten.” Trots als Utrechter “Ik ben heel trots op de prachtige muziektempel TivoliVredenburg. Heel bijzonder dat zo’n relatief kleine stad zo’n grote en indrukwekkende plek voor muziek heeft.” Beste optreden in Utrecht “Dat was denk ik Oi Va Voi in het oude Tivoli, een Brits/ Israëlische indie-folkband wat een beetje de soundtrack was van mijn jeugd. Te gek om ze live te horen daar.”
Grootste ergenis “Het verbouwen op en rond het station.” Inspiratiebron “Inspiratie zit overal! Zowel als ik door de drukke stad loop op een zaterdag, maar ook als ik door het Pandhof loop bij de Dom of in de parken en omliggende bossen.” Droomhuis “Ik zou ooit wel in een huis aan de gracht willen wonen!” Utrecht is …. “Een stad waar ik me altijd zal thuis voelen, waar ik ook ben. Ik heb zoveel herinneringen aan gebouwen en plekken dat de stad me altijd dierbaar zal blijven.”
20 Stad / Leven
OKTOBER 2016
HOTSPOT BEERS & BARRELS
Merel Blom
Vleesch en bier
Het gaat goed met het hippe restaurant Beers & Barrels. De eerste vestiging opende begin vorig jaar aan de Oudegracht en afgelopen lente kwam er ook een zaak aan de Veilinghaven bij. De succesformule: eenvoudig maar goed eten met een heerlijk koud (zelfgetapt!) speciaalbiertje erbij.
E
igenaar Wichert van Rijn, ook het brein achter de restaurants Veiling en Harbour, kreeg het idee voor Beers & Barrels toen hij met een club vrienden aan de Oudegracht zat te eten. “Ik dacht eigenlijk dat echte Utrechters daar nooit kwamen”, lacht hij. “Maar het viel me op hoe druk en gezellig het er eigenlijk is. Het leek me een leuk plan om een hippe, trendy zaak op die locatie te openen.” Van Rijn besloot in te spelen op de markt. “Bier is een opkomende drank. In Utrecht en ook op andere plekken komen er steeds meer brouwerijen. Vanuit die craft beer-beweging zijn we begonnen. Daarom hebben we het woord ook in de naam verwerkt. Voor iedereen is duidelijk: hier kun je heel veel soorten bier krijgen. Verder vind ik de combinatie van borrelen en lekker eten heel belangrijk. In het begin zeiden mensen wel eens: ‘Het is echt een mannenzaak’. Maar dat is helemaal niet zo. We krijgen een
gemixt publiek. De sfeer is altijd informeel, laagdrempelig en gezellig.” Houtskool De keuken van Beers & Barrels is gericht op barbecue. “Veel hamburgertenten koken op gas, maar wij doen dat op houtskool. Dat proef je terug in de smaak van het vlees. We vinden het belangrijk dat het eten eenvoudig maar van hoge kwaliteit is.” Ze serveren er onder andere hamburgers, kip en kreeft en maken hun eigen dry age-vlees. “We kopen bij een hobbyboer uit Amerongen hele lendes en rugstukken. Die laten we zelf een maand agen. En we zijn heel trots op onze kip. Daar zijn we echt goed in, vinden we zelf”, lacht Van Rijn. “We krijgen regelmatig telefoontjes van mensen die het recept willen hebben.” Verder wordt er veel geslowcookt. En Beers & Barrels was de eerste plek in Utrecht waar ze taptafels hadden, waaraan je zelf je eigen bier tapt. “Het loopt
goed. Het werkt zo: je komt binnen en als je aankomt wegen we het fust. Als je weggaat wegen we het opnieuw en je betaalt het verschil. Je kunt zo’n tafel vanaf zes personen reserveren en er zijn in beide zaken zes tafels.” Tweede zaak De zaak aan de Oudegracht liep zo goed dat er al gauw een tweede zaak bijkwam. “We hadden het idee dat Beers & Barrels in de haven ook goed zou werken. Aan de Oudegracht hebben we een gezellige werfkelder en aan de haven het tegenovergestelde: een pand met heel veel glas en daglicht. Een grote groep jong publiek uit de omliggende wijken komt op de fiets, maar ook zakenmensen weten ons te vinden. In de binnenstad komen ook veel mensen die een dagje Utrecht doen en na het winkelen wat komen eten. De zaken zijn allebei dagelijks goed gevuld. Het is hier altijd levendig.”
50 sprekers | 10 keynotes | 15 streams Het grootste MKB evenement van Nederland Donderdag 27 oktober Beatrixgebouw Jaarbeurs Utrecht
Als relatie van
profiteert u van korting op de ticketprijs.
Boek nu snel uw ticket(s) voor het gereduceerde tarief van €39,- inclusief BTW. Uw ticket geeft toegang tot het grootste MKB-evenement van Nederland, met: • Plenaire sessies met bijzondere sprekers, waaronder Roland Kahn en Jort Kelder. • 50 break-out sessies gericht op nieuwe kennis en innovaties. • Automotive Plein, mobiliteit van nu en de toekomst. • Technology Playground, slimme tech voor het MKB. • MKB Talks, waar u kennis en ervaringen uitwisselt met branchegenoten en andere MKB-ondernemers. Ontvangst met koffie of thee en rond etenstijd een selectie van heerlijke gerechten zijn bij uw ticket inbegrepen. U kunt de hele dag GRATIS gebruik maken van een werkplek op de 2de verdieping van het Beatrix Theater met uiteraard goede Wi-Fi en smaakvolle koffie! Boek nu snel uw ticket(s)!
www.mkbondernemerscongres.nl/duic
Beers & Barrels
Stad / Leven 21
OKTOBER 2016
ONDER DE MENSEN
Jesse Holweg
Robert Oosterbroek
“Het buurtteam heeft mij er weer bovenop geholpen”
De persoon op deze foto is niet de geïnterviewde
‘Alleenstaand, maar niet alleen’, zo omschrijft Willem van 72 jaar zich. Na verschillende operaties raakte hij zijn rechterbeen kwijt en werd depressief. Hij zag het leven niet meer zitten, maar zocht wel hulp. Een medewerker van het buurtteam hielp hem om zijn leven weer op orde te krijgen: “Het was een schot in de roos.”
D
e deur staat al op een kier in de flat in Leidsche Rijn. Willem zit midden in zijn kamer in de rolstoel te wachten. “Kom binnen en ga lekker zitten!”, zegt hij opgewekt en wijst naar een stoel aan een klein tafeltje. Hij voelt zich weer beter na een moeilijke periode. “Anders had ik dit interview ook niet kunnen doen. Misschien ben ik het ergens wel, maar ik probeer te voorkomen een oude brombeer te worden.” De Utrechter woonde zijn hele leven in de binnenstad en besloot rond de eeuwwisseling te verhuizen. De stijgende huizenprijzen en een mager pensioentje bewogen hem ertoe te verhuizen. “Dit zou mijn laatste huis zijn en ben nog steeds heel blij met het appartement. Ook na het verlies van mijn been hoefde er gelukkig niets te gebeuren. Alles is op één niveau en er waren geen drempels.” Dat Willem zijn been verloor kwam niet helemaal als een verrassing, maar ondanks dat hij een hele zomer aan het idee kon wennen, kwam de klap hard aan. Vooral het verlies van mobiliteit was lastig. “Voor mijn gevoel reed ik al mijn hele leven op de motor. Het leek er even op dat het met een geamputeerd been alsnog kon, maar ik verloor ook het zicht in mijn rechteroog. Gelukkig heb ik in 2005 nog zes maanden lang heel Amerika door getoerd.” Willem stortte in en zag het allemaal niet meer zitten. “Rekeningen stapelden zich op en werden niet betaald. Rond 1990 was ik achteraf gezien wel depressief geweest, maar nooit zo ernstig als nu. Ik kwam nog buiten om boodschappen te doen, maar verder hoefde het van mij allemaal niet meer. Het was wachten tot ik doodging”, vertelt hij eerlijk. Hulp van buitenaf Aanvankelijk zocht hij hulp bij de huisarts, die hem doorverwees naar een psychologe. “Die stuurde mij al snel naar het wijkteam en toen kwam Annemieke van Steenis binnen. Die kwam gewoon maar eens praten. Ik was heel bang mijn huis uit te worden gezet, want de huur stijgt elk jaar met 5 procent, maar mijn pensioen wordt niet meer geïndexeerd.” Willem was twintig jaar lang werkzaam als vertaler en eindredacteur Engels van het Nederlands Omroepproduktie Bedrijf (NOB), een bedrijf
Onder de Mensen is een serie verhalen van DUIC waarin we zoeken naar voorbeelden van hulp, ondersteuning en initiatieven in Utrecht. Bij wie kun je als inwoner terecht voor een steuntje in de rug om je leven weer op de rit krijgen? Hoe ondersteunen en helpen mensen elkaar om een stapje verder te komen? Wie zijn de enthousiaste initiatiefnemers die opstaan voor hun buurt? Deze keer in deel 3: De 72-jarige Willem.
“Als ze alleen al naar die rekeningen wees ging ik al hyperventileren. Het geluk was dat ik het vanaf het begin al redelijk kon vinden met Annemiek van het wijkteam.”
dat faciliteiten voor televisie en radioproducties voor onder andere de NOS leverde. Hij heeft een zoon die in Eindhoven woont met drie kleine kinderen. “Het is voor hem lastig om hier heel veel te zijn en te helpen. Wel heb ik een goede vriendin en een oud-collega die ik vaak zie, maar die zijn zelf natuurlijk ook ouder aan het worden.” Er moest dus hulp van buitenaf komen. “Annemieke hielp mij met orde brengen in de rekeningen.” Willem wijst op een tafel waar een aantal kranten en enveloppen liggen opgestapeld: “Als je nu kijkt naar deze tafel, dan is die opgeruimd. Er lag een enorme stapel kranten en ongeopende post toen ze hier binnenkwam. Als ze alleen al naar die rekeningen wees, ging ik hyperventileren. Het geluk was dat ik het vanaf het begin al redelijk kon vinden met Annemiek.” Willem liet een vrijwilliger van het buurtteam toe om hem te helpen met de financiën via een simpel efficiënt stappenplan. Eerst werden de enveloppen geopend zonder erin te kijken. Daarna werd het gesorteerd op bedrijf en vervolgens op datum. Toen bleek dat er al heel veel bij het oud papier kon worden gedaan. “Het was aanmaning op aanmaning, want die volgen elkaar op. Daarna bleef er een stapeltje over en die zijn we nu aan het wegwerken.” Vertrouwen Sinds een paar weken voelt de Leidsche Rijner zich beter dan dat hij zich jaren heeft gevoeld. Dat komt door het buurtteam, die hij overigens nog steeds maatschappelijk werkers noemt. “Het werkt absoluut voor mij. Het is een grote stimulans om mezelf op te krikken, want ik vraag Annemieke om hulp en wil haar niet laten stikken. Dat had ik van tevoren niet verwacht.” Willem geeft een voorbeeld van een moment waarop hij een jaar geleden het bijltje erbij had neergegooid. “Ik moest een afspraak maken voor mijn kapotte scootmobiel en liet Annemieke bellen want die heeft meer autoriteit. De afspraak stond gepland voor over drie weken, telefonisch. Annemieke had een ingang en dan nog duurde het zo lang! Nu kan ik het gelukkig wat beter relativeren.” Willem zegt veel strijdbaarder te zijn, net als hij vroeger was. “Je moet leuke dingen nooit uitstellen maar direct doen. Ik ga de toekomst weer met vertrouwen tegemoet.”
22 Ondernemen
OKTOBER 2016
ONDERNEMER CENTRAAL – MOBACH KERAMIEK Jesse Holweg
Robert Oosterbroek
Utrechtse familie verspreidt wereldwijd keramiek
Een medewerker van Mobach is bezig met een van de vele potten
Er is in meer dan honderd jaar tijd bijna niets veranderd bij Mobach Keramiek aan de Kanaalweg. Inmiddels staat de vijfde generatie van de familie Mobach aan het roer van de pottenfabriek en wordt nog steeds elke vaas handgemaakt afgeleverd. “Wij zijn eigenlijk het enige bedrijf dat nog op deze schaal handgemaakte keramiek maakt.”
D
e verwachting van een oude fabriek wordt bij Mobach volledig waargemaakt. Bij binnenkomst staan de manshoge vazen nog onder stijlvol licht en op een showroomachtige vloer, een deur verder ruikt het naar klei en ovens en staan overal geharde potten. Alsof de tijd heeft stilgestaan wordt op de zolder van het pand met de hand gewerkt aan de potten en vazen. De medewerkers in overall zitten onder de klei en met kleine gereedschappen wordt secuur gewerkt aan de afwerking van de producten. In 1895 kwam de eerste van de familie Mobach uit Friesland naar Utrecht. De betovergrootvader van de generatie van vandaag. Aan de Vaartsche Rijn werd het eerste bedrijfje gestart en achttien jaar later verhuisde de fabriek naar het pand aan de Kanaalweg. Het bedrijf begon vooral met gebruiksvoorwerpen, maar rond 1900 werd veel Jugendstil-aardewerk geproduceerd en werden het steeds vaker decoratieve voorwerpen. “Vanaf het begin stonden onze voorouders op het Jaarbeursterrein en verkochten ze al veel aan winkels en op grotere schaal”, vertelt Henriëtte Mobach (54). “Er waren in die tijd veel fabrieken die keramiek produceerden. Het bijzondere is dat het daarna hier nooit is veranderd. De wereld werd kleiner en door goedkope import is het steeds moeilijker om handwerk te kunnen verkopen.” Toch is het familiebedrijf nog steeds springlevend. Samen met haar neef, Kasper (55), leidde Henriëtte het bedrijf door de crisis in 2008. “Eigenlijk zijn we dit jaar pas weer op een goed niveau terug. Dat komt
doordat we heel erg onze eigen stijl hebben gehouden. Kwaliteit en vormgeving is dan heel belangrijk. Maar er zijn natuurlijk meer crises geweest in de geschiedenis van het bedrijf zoals de Grote Depressie in de jaren dertig en de oliecrises.” Bij Mobach wordt daarom altijd keurig rekening gehouden met tijden dat het minder kan gaan. Klanten van over de hele wereld Wat is dan het geheim van een meer dan honderd jaar oude fabriek die midden in Utrecht nog op dezelfde manier kan werken? Kasper: “We maken uitsluitend onze eigen modellen en glazuren. Je borduurt voort op een collectie die je hebt.” Henriëtte vult aan: “Daarnaast zijn er ook trends qua kleuren, waaraan je je aanpast. Je maakt niet iets totaal anders van de ene op de andere dag. Men moet ook lang met onze producten kunnen doen, omdat het prijzige spullen zijn.” Grote plantenbakken, schalen, bloempotten en vazen; die worden bij Mobach gemaakt. “En af en toe een decoratief element zoals een kei. Veel is zo gemaakt dat het mooi is zonder iets erin. Naast functioneel is het vooral kunst”, legt Kasper uit. De huidige Mobachs vullen elkaar, net als in het gesprek, ook bedrijfsmatig goed aan. “Wij zijn erin gegroeid”, zegt Henriëtte, terwijl ze naar haar neef kijkt. Kasper: “Zij heeft een economische opleiding gedaan en ik de kunstacademie. Dat deden onze vaders ook.” Marketing en financiën zijn het grondgebied van Henriëtte en de productie en vormgeving zijn het terrein van Kasper. “Je kan elkaar natuurlijk wel
Kasper en Henriëtte Mobach
“Alles uit de koker van Mobach is handgemaakt. Dat is de grote charme van het bedrijf” aanvullen. Dat werkt uitstekend.” Alles uit de koker van Mobach is handgemaakt. Dat is de grote charme van het bedrijf, maar door deze werkwijze zijn de stukken wel prijzig. De grootste vazen en potten gaan voor 10.000 euro over de toonbank. Met name kantoren, bankgebouwen en hotels zijn afnemers, maar ook particulieren zijn wereldwijd klanten van Mobach. “Vaak kennen wij de eindgebruiker niet. Het gaat regelmatig via onze klanten zoals stylisten en binnenhuisarchitecten. Ik weet dat het bij een aantal bekende mensen zoals wat voetballers in binnen- en buitenland staat, maar die namen mogen we niet noemen.” Ondanks het feit dat er soms opdrachten voor honderd dezelfde vazen zijn, zijn ze allemaal toch net iets anders en kunnen ze worden verkocht als unica. Ook het glazuur aan de buitenkant wordt door Kasper zelf ontwikkeld volgens een familierecept. “Het is een geheim recept dat verder niemand heeft.” Door gemalen glas, zilver, ijzer en koper te smelten worden de verschillende kleuren gecreëerd. “In de loop der jaren is dat een steeds belangrijker proces geworden. We onderscheiden ons met een levendig glazuur.” 65 procent van de productie is export en daarvan is weer meer dan de helft voor de Europese markt. Ook het Midden-Oosten blijkt een populaire markt voor Mobach Keramiek. “Die komen vaak door binnenhuisarchitecten bij ons terecht. In Parijs zien we dan ook wel geregeld delegaties uit het Midden-Oosten”, aldus Henriëtte.
Open huis Drie keer per jaar staat Mobach op grote beurzen. Tweemaal in Parijs en een keer in Frankfurt om nieuwe klanten aan zich te binden, maar vaak gaat het ook via-via. “Stylisten kennen ons wel. Als je als stylist onze naam niet kent is het een beetje gênant.” Bij het jaarlijkse open huis begin november komen veel Utrechters ook even kijken bij de fabriek. Dan wordt een bloemist uitgenodigd en is ook het kleine museum toegankelijk voor bezoekers. Henriëtte: “Dit keer komt de bloemist uit Oostenrijk. Dan wordt ook het productieproces gedemonstreerd in de fabriek. Dat doen we bewust omdat we daar veel vraag naar krijgen, maar ook om de prijs te verantwoorden.” Met het 100-jarig bestaan in 1995 besloten Kasper en Henriëtte om een klein museum te maken in het oude pand. Het begon met verschillende exposities en verschillende stijlen, maar de interesse bleek eerder gericht op de keramiek van voor de Tweede Wereldoorlog. “Daar wisselen we nog wel in. We hebben kasten vol met spullen die we ook kunnen laten zien.” De werknemers hebben vaak zelf ook een artistieke achtergrond. Volgens Kasper is dat niet strikt noodzakelijk, maar is het logisch dat de mensen die liefde hebben voor het product blijven hangen. “Ik maak het grootste deel van de collectie, maar de medewerkers hebben zeker ook de vrijheid om een groot gedeelte te ontwerpen. Vooral de mensen die hier al jaren werken weten wat onze klanten willen.”
Ondernemen 23
OKTOBER 2016
OP BEZOEK BIJ ROSE&VANILLA
Zita Eijzenbach
Robert Oosterbroek
Een glutenvrij, lactosevrij én biologisch taartje kan ook heel lekker zijn De stad zit vol bijzondere winkels met een interessant verhaal. DUIC gaat op pad om deze verhalen op te sporen. Zita Eijzenbach ging deze keer op bezoek bij Daphne Giesberger van rose&vanilla aan de Amsterdamsestraatweg 13.
D
e baksels van Daphne Giesberger (46) zijn al in tientallen winkels in Nederland te koop, toch bestaat de gluten-, lactosevrije en biologische bakkerij in Utrecht nog geen drie jaar. De kleine winkel is uit noodzaak geboren: kort na de geboorte van haar jongste dochter wordt geconstateerd dat ze gluten, noten en melk niet kan verdragen. “Zoals op iedere verjaardag, ging ik ook op haar eerste verjaardag de keuken in om er uren later weer uit te komen met de heerlijkste taarten. Iedereen zat te smullen, maar omdat ik niet wist wat ik voor haar moest maken, zat de jarige job met een beteuterd gezicht voor haar in de winkel gekochte droge, kleuren smaakloze taartje. Ze at het niet, gelukkig maar.” Oma’s recept Daphne gaat gedreven aan de slag. Er moet toch iets lekkers te maken zijn voor haar dochter. Na veel experimenteren is ‘Wallie’s Worteltaart’ een feit. Een gluten- en lactosevrije taart waar – het belangrijkste – ook haar jongste van kan genieten. Er komen ook cake-
jes: naar het recept van haar oma, met de smaken rozen en vanille als eigen twist. Omdat de reacties positief zijn, ontstaat het idee om ook voor anderen te gaan bakken. Maanden later stapt Daphne gedurfd met haar eigen ovale cakejes de Bakkerswinkel binnen. “Ik heb ze gewoon laten proeven, zonder
“Wekelijks gaan er duizenden cakejes naar biologische supermarkten en lunchrooms” iets te zeggen over het feit dat er geen gluten in zaten. Ze waren blij verrast: ‘O, maar het is heel lekker!’ Toen ik vertelde dat er ook geen melk in zat, zeiden ze me vol verbazing: ‘Dat kan niet!’, maar het was toch echt zo. Ze waren dolenthousiast en zijn direct begonnen met afnemen. Toen had ik nog niet eens mijn eigen verpakking!”
Dan gaat alles in sneltreinvaart en is de vraag bijna niet meer bij te benen vanuit de gastkeuken waar Daphne haar cakejes maakt. Twee jaar is Daphne bezig om haar winkel gecertificeerd glutenvrij en biologisch te krijgen. Het lactosevrije aspect van de zaak ‘pakt ze gewoon mee’, dat vereist nog de minste aanpassingen. “We gebruiken andere ingrediënten en moesten daar goed naar zoeken. Het bakken gaat op een andere manier dan geleerd wordt op bakkersopleidingen, je moet anders nadenken en talloze keren per dag je handen wassen. Ik denk weleens dat ik dat vaker dan een chirurg doe op een dag”, zegt Daphne terwijl ze haar handen afdroogt. “Het hoort erbij. Coeliakie – een glutenallergie – is er in soorten en maten. Sommige mensen kunnen wel een hap verdragen, maar een ander wordt al ziek van een kruimel. Zelf thuis is het nog wel te doen, maar ga je ergens buiten de deur eten, loop je al snel tegen allerlei problemen aan. Het is mooi om te zien dat er steeds meer glutenvrije producten – er is zelfs glutenvrij speciaalbier – op de markt komen en dat er bij restaurants ook
steeds vaker rekening gehouden kan worden met een dieet of allergie.” Smullen Inmiddels zijn er ook cakejes met smaken amandel&citroen, chocolade&hazelnoten en vanille&chocolade. De chocolade is biologisch en fairtrade en Daphnes populaire kleine ronde appeltaartjes zijn gezoet met dadels. “Bij rose&vanilla kunnen mensen met een glutenallergie en een lactose-intolerantie samen met hun vrienden van een taartje of een cakeje genieten. Ze kunnen smullen van hetzelfde en hoeven niet meer hun eigen trommeltje mee te nemen. Een glutenvrij, lactosevrij en biologisch taartje hoeft dus echt niet smaakloos te zijn. We werken zonder geraffineerde suiker in de taarten en zonder melk en dat klinkt misschien lastig, maar dat valt best mee. Ik zou ook graag met raw food willen
werken, maar ook daaraan zijn allerlei regels verbonden. De producten mogen bijvoorbeeld niet boven de 42 graden komen en dat kan ik nu nog niet garanderen.” De kleine winkel op de hoek van de Herenweg is inmiddels uit zijn voegen gegroeid. Rond het middaguur staat de vensterbank volgepakt met kleine witte doosjes vol zakjes met cakejes. Wekelijks gaan er duizenden cakejes naar (biologische) supermarkten en lunchrooms. De distributie naar de Utrechtse zaken doet Daphne af en toe nog zelf. “Ondanks de lange dagen zou ik niets anders meer willen. Ik droom er juist van om nog groter te groeien. Ik ben toe aan een grotere bakkerij, de vijftig vierkante meter die ik nu heb, mogen er wel tweehonderd worden. Ik droom ervan om rose&vanilla-winkels in heel Europa te openen.”
Vrijblijvend binnenlopen
met je droomhuis in gedachten.
Donderdag, vrijdag en zaterdag: Hypotheek Inloopspreekuur Tijdens onze inloopspreekuren kun je vrijblijvend binnenlopen voor een oriĂŤnterend gesprek of informatie over wonen en hypotheken. Zonder dat je daar een afspraak voor hoeft te maken. Klant of geen klant, iedereen is welkom.
Kijk voor de locaties en tijden op rabobank.nl/utrecht Een aandeel in elkaar
Wie wilt u ontmoeten?
van 30 oktober tot en met 6 november
Een aandeel in elkaar
rabo.nl/utrecht/ontmoeting
2 Week van de ontmoeting
rabo.nl/utrecht/ontmoeting
BIJZONDERE ONTMOETINGEN OP EEN BIJZONDERE LOCATIE
Dineren bij het Bartholomeus Gasthuis In het kader van de ‘Week van de Ontmoeting’ nodigt het Bartholomeus Gasthuis in Utrecht studenten met een Rabopas voor het eerst uit om gratis mee te eten met bewoners. Het monumentale Bartholomeus Gasthuis, gesticht in 1367, bouwt na bijna 650 jaar nog altijd voort op de eeuwenoude doelstelling een huis te zijn voor iedereen die ouder wordt in de binnenstad van Utrecht. Gastvrijheid, aandacht en betrokkenheid staan daarbij hoog in het vaandel. Als huis in de wijk is het Gasthuis er overigens niet alleen voor ouderen, maar eigenlijk voor iedereen.
I
n september 2017 bestaat het monumentale Bartholomeus Gasthuis aan de Utrechtse Smeestraat 650 jaar. Eerst als herberg, later als ziekenhuis en zorginstelling en altijd letterlijk en figuurlijk midden in de Domstad. In het kantoor van Willy van Egdom, bestuurder en directeur van het Bartholomeus Gasthuis, vindt al enige tijd regelmatig overleg plaats rond de viering van het 650-jarig bestaan. Een indrukwekkende geschiedenis die begint in 1367 als een tot nu toe onbekend gebleven burger het Sint Apollonia Gasthuis sticht. Door de eeuwen heen volgden vele verbouwingen en uitbreidingen. In de jaren tachtig van de vorige eeuw dreigde sloop omdat het gebouw sterk was verouderd en niet meer voldeed aan de eisen van de moderne tijd. Gelukkig kon het Gasthuis worden gered door een ingrijpende verbouwing. De laatste verbouwing en renovatie is afgerond in 2012. Het Bartholomeus Gasthuis is daarmee inmiddels al bijna 650 jaar een kleinschalige en belangrijke zorgverlener voor senioren in de
Utrechtse binnenstad. Het huis is een vertrouwde, veilige plek om ‘Zorgeloos Verzorgd’ te genieten van het ouder worden. In totaal wonen er rond de tachtig bewoners in verschillende zelfstandige en groepswoningen. De sfeer wordt niet bepaald door anonimiteit en zakelijkheid, zoals bij grote verzorgingshuizen vaak het geval is. Integendeel, de kleinschaligheid van het Gasthuis biedt zowel cliënten als medewerkers veel voordelen. Ouderen en zorgbehoevende cliënten kunnen rekenen op kwalitatief hoogstaande zorg die goed aansluit op hun persoonlijke situatie en wensen. Het Bartholomeus Gasthuis biedt daartoe een gevarieerd en eigentijds aanbod met moderne serviceappartementen, een zorghotel, een kleine buurtwinkel, somatische en psychogeriatrische zorg, zalen & banqueting, een brasserie, wellness, activiteitenkalender en informatieloket. Daarbij staan gastvrijheid, aandacht en betrokkenheid hoog in het vaandel bij zowel bestuur als medewerkers.
Drempels De services en diensten vallen onder het initiatief ‘Bartholomeus in de Wijk’, opgezet als plek voor iedereen die ouder wordt in het centrum van Utrecht en antwoord zoekt op de vraag: ‘Hoe zou ík oud willen worden?’ Om zo lang mogelijk zelfstandig te kunnen blijven wonen is het belangrijk actief te zijn en te blijven en om mensen te ontmoeten. ’Bartholomeus in de Wijk’ maakt uitgaan en het ontmoeten van anderen al mogelijk. Vandaar ook dat de actie in het kader van de Week van de Ontmoeting zo geschikt is in het Gasthuis. Studenten in bezit van een Rabo pas en studentenkaart ontmoeten bewoners en eten met hun samen. De omgeving van ouderen wordt steeds meer en actief betrokken bij zorg en familie en vrijwilligers zijn daarbij van groot belang. Een actueel thema om verzorgingshuizen beter te laten functioneren is bijvoorbeeld om woningen beschikbaar te maken in delen van een huis. Tussen de ouderen in het Utrechtse verzorgingstehuis Tolsteeg wonen inmiddels ook officieel starters.
Maar eerst moet de ontmoeting plaatsvinden. De eerste drempel is vaak al een struikelblok en die wordt geslecht in een informele setting mede mogelijk gemaakt door Rabobank Utrecht. Historische locatie Ook het prachtige monumentale pand waarin het Bartholomeus Gasthuis is gevestigd, is van
toegevoegde waarde voor de sfeer en de onderlinge verhoudingen. Zodra je over de drempel stapt ervaar je de prominente historie die het pand vertegenwoordigd. Voor de studenten die komen eten een uitgelezen mogelijkheid om kennis te maken met ouderen in de buurt en voor ouderen ook een zeer waardevol contact.
Week van de ontmoeting
rabo.nl/utrecht/ontmoeting
3
De Week van de Ontmoeting
VOORWOORD
Met trots presenteer ik in de week van 30 oktober tot en met 6 november de ‘Week van de Ontmoeting’. Een week vol ontmoetingen en unieke lokale acties om onze klanten te bedanken. Waarom? Simpelweg omdat ze klant zijn en daarmee helpen om deze samenwerkingen mogelijk te maken. Het is de ambitie van Rabobank Utrecht om als financiële dienstverlener onze klanten en hun lokale omgeving te versterken. Samen met onze partners willen we bijdragen aan een samenleving waarin mensen elkaar ontmoeten, zich kunnen ontwikkelen en waarin zij elkaar helpen als dat nodig is. Dit doen we in de eerste plaats door in onze dienstverlening dichtbij de klant te zijn. Zowel via onze kantoren, mobiel bankieren als via de persoonlijke inzet van medewerkers. Met bijzondere aandacht voor klanten die in de huidige tijd van virtualisering behoefte blijven hebben aan persoonlijke bediening of op een toegankelijke manier advies willen hebben, bijvoorbeeld voor de aankoop van een huis of de start van een eigen bedrijf. En verder gedurende het hele jaar door middel van kennisdeling, sponsoring van cultuur en sport en door in te zetten op maatschappelijke thema’s. Zo ondersteunen we projecten gericht op bewustmaking van kinderen en jongeren over de betekenis van geld en het voorkomen van schulden. We stimuleren ook ondernemerschap door ondernemers met kennissessies verder te brengen en helpen via een netwerk van relevante lokale partijen onze klanten bij de verduurzaming van hun woning. De ledenraad en studentenraad denken daarbij voortdurend mee over de verbetering van onze dienstverlening. Week van de Ontmoeting Het is erg mooi om te ervaren met hoeveel enthousiasme we dit jaar ook de ‘Week van de Ontmoeting’ samen met
onze partners uit Utrecht en omgeving organiseren. Een week waarin alles samenkomt. Niet alleen een samenwerking met de bank, maar ook samenwerkingen onderling. Studenten die samen met senioren gaan dineren, hockeyclubs die de buurt uitnodigen en van elkaar leren en kinderen die in aanraking komen met de wetenschap. Zomaar een greep uit de activiteiten. Stuk voor stuk inspirerend. Ook onze medewerkers dragen hun steentje bij door vrijwillig mee te werken aan de ontvangst van onze klanten. Dit doen zij overigens niet alleen in deze week, maar gedurende het hele jaar. Winst uitkeren om de buurt te verbeteren Daarnaast geven wij via onze Stimuleringsfonds en het StimuleringsfondsXL een deel van de winst terug aan de maatschappij om zo samen de buurt te verbeteren. Elk kwartaal bekijkt onze ledenraad de ingezonden plannen voor het Stimuleringsfonds. Als deze aan de gestelde voorwaarden voldoen wordt de gevraagde ondersteuning toegekend. Eén keer per jaar organiseren wij een wedstrijd waarbij de finalisten niet alleen de gevraagde financiële steun ontvangen, maar ook hulp bij de aanscherping van het plan en de promotie daarvan. Dit is het StimuleringsfondsXL. Dit jaar hebben we maar liefst 60 plannen ontvangen en onze ledenraad heeft acht initiatieven gekozen die elk op een eigen manier Utrecht én omgeving verbeteren. Benieuwd? Kijk eens op stimuleringsfondsXL.nl en breng uw stem uit. Op 1 november vanaf 16.30 uur kunt u zelf de finalisten ontmoeten in TivoliVredenburg en maken wij de drie winnaars bekend. Het belooft een mooie week te worden. Ik kijk ernaar uit en hoop u te ontmoeten! Annemarie van den Berg, Directievoorzitter Rabobank Utrecht
TIVOLIVREDENBURG
“We willen lokaal talent echt op weg helpen” De ontmoeting met muziek. De opening van de Week van de Ontmoeting is in TivoliVredenburg. Waarom leent deze plek zich voor deze opening? We vragen het aan Frans Vreeke, directeur TivoliVredenburg.
“T
ivoliVredenburg is in alle bescheidenheid het grootste concertgebouw van Nederland. Met 30.000 vierkante meter muziek is het ook een zeer centrale plek in Utrecht. Wat is dan mooier dan de Week van de Ontmoeting te openen in de grote hal van TivoliVredenburg? Wij moedigen het initiatief van onze partner, de Rabobank, van harte aan. Net als de Rabobank geloven wij in muziekeducatie voor participatie van alle Utrechters. Onze Rabo Open Stage is daar een goed voorbeeld van. Het afgelopen seizoen waren daar meer dan driehonderd concerten: pop, klassiek, jazz en alles daartussenin. Door jong en oud. Samen met de Rabobank geven we hier ook een vervolg aan: jonge, ambitieuze muzikanten krijgen gedurende lange tijd via een coachingstraject professionele begeleiding om nog beter te worden, want we helpen lokaal talent graag echt goed op weg. De naam van dit coachingstraject is Rabo NEXTSTAGE. Op 1 november starten we met NEXTSTAGE, want we willen lokaal talent echt op weg helpen.“
Wat wordt er nog meer georganiseerd op deze dag? “Op dinsdag 1 november bieden wij geïnteresseerden de kans om een kijkje achter onze schermen te nemen. Zij kunnen de aankomende week een vrijkaartje bestellen voor de rondleiding. In de vorm van een rondleiding komen onze gasten op bijzondere plekken in TivoliVredenburg. De rondleiding leidt langs een aantal bankjes. Op die bankjes bieden we onze gasten ruimte tot ontmoetingen met bijzondere Utrechters. Wie dat zijn, houden we nog even geheim!” Er worden meerdere bankjes geplaatst om ontmoetingen te bewerkstelligen. Wat zijn bijzondere ontmoetingen waar jullie naar uitkijken? “Gedurende de Week van de Ontmoeting tref je overal in stad witte bankjes. In TivoliVredenburg gaan de bankjes in première. Zoals gezegd zit er op elk bankje een bijzondere Utrechter. Ik kan je al verklappen dat ik op 1 november ook op een van de witte bankjes zal zitten: klaar voor de ontmoetingen.” Ook de bekendmaking van de winnaars van het StimuleringsfondsXL is op die dag. Wat gaat daar precies gebeuren? “Dat klopt! Vanaf 16.30 uur is iedereen welkom in de grote hal van TivoliVredenburg.
Daar hebben de acht finalisten van het StimuleringsfondsXL een plaats op het Rabo Open Stage. Zij zijn gekozen uit zestig inzendingen. Alle inzendingen gaven een mooie opzet om Utrecht en omgeving sterker te maken. Een ambitie waarin TivoliVredenburg ook een actieve rol speelt. Het muzikale programma duurt tot ongeveer 19.00 uur en is voor iedereen vrij toegankelijk. De Rabobank biedt al haar leden een glaasje aan en TivoliVredenburg serveert smakelijke borrelhapjes.” TivoliVredenburg is met de verscheidenheid aan zalen een plek waar veel mensen samenkomen. Waarom is dat bijzonder? “Ons gebouw is neergezet voor alle soorten muziek en daar komt vanzelfsprekend een heel divers publiek op af. Liefhebbers van harde muziek, zachte muziek, ingewikkelde muziek, dansbare muziek voor jong en oud. In onze zalen is voor ieder wat wils. Dat alle verschillende muziekfans elkaar tegenkomen in de hal en in de gangen maakt deze plek alleen maar meer bijzonder.”
Hoe stimuleren jullie nog meer de ontmoeting tussen bezoekers in bijvoorbeeld het café? “In Het Gegeven Paard komt iedereen samen voordat ze naar de concerten gaan. Wij denken dan ook goed na over de muziek en de sfeer op die plek.” De Rabo Open Stage is ook een plek waar veel mensen samenkomen en bijzondere concerten vanuit het niets kunnen ontstaan. Hoe gaat het met deze opzet? “In 1 jaar waren er 300 concerten en 17.000 bezoekers. En de optredens zijn zeer divers: jong, oud, echte Utrechters, maar ook vluchtelingen. Wij nemen alle aanmeldingen serieus, maar kijken altijd naar kwaliteit.” Jullie willen op dit podium verschillen bij elkaar brengen. Waarin toont zich dat? “Omdat verschillende publieksstromen bij elkaar komen in de hal worden zij getrakteerd op diverse, bijzondere, kleinschalige en intieme concerten. Dit maakt de muzikale wereld voor iedereen groter. Een leven lang muziek voor iedereen. Daar werken wij aan!”
4 Week van de ontmoeting
MHC FLETIOMARE Kom kijken naar top hockey op MHC Fletiomare
DE KOM NIEUWEGEIN Met korting naar ‘A Chorus line’
rabo.nl/utrecht/ontmoeting
UNIVERSITEITSMUSEUM UTRECHT Met het hele gezin gratis naar ‘Wetenschap om te smullen’
KAMPONG HOCKEY Kom naar de clinics van Marieke Dijkstra bij MHC Nieuwegein of MHC Fletiomare, aangeboden door Kampong Hockey
CENTRAAL MUSEUM 50% korting voor tentoonstelling ‘Craigie Horsfield’
KASTEEL DE HAAR 25% korting voor de tentoonstelling ‘Lifestyle & Interieur’
FC UTRECHT
DOMUNDER
MHC NIEUWEGEIN
Als Rabobank klant met korting naar FC Utrecht - NEC
20% korting op toegang en gratis magazine ‘2000 jaar Domplein’
Bezoek het Rabobank speelveld en ontmoet onze topspelers
BARTHOLOMEUS GASTHUIS Gratis dineren voor studenten met een Rabo pas
HET UTRECHTS ARCHIEF Gratis toegang en een poster van ‘De getekende stad’
STADSSCHOUWBURG UTRECHT
TIVOLIVREDENBURG
Als Rabobank klant voor €1,- naar college van Jeroen Smit (auteur ‘De Prooi’)
Verrassend ontmoetingsprogramma met bekende Utrechters
RABO ONTMOETINGSBANKJE Neem plaats voor een goed gesprek
MUSEUM SPEELKLOK 25% korting op toegang en 2e kopje koffie gratis
rabo.nl/utrecht/ontmoeting
Week van de ontmoeting
rabo.nl/utrecht/ontmoeting
5
UTRECHT 7
13 8
Zo
30 –10
1
BARTHOLOMEUS GASTHUIS
2
CENTRAAL MUSEUM
3
DE KOM NIEUWEGEIN
4
DOMUNDER
5
HET UTRECHTS ARCHIEF
6
KAMPONG HOCKEY
7
KASTEEL DE HAAR
8
MHC FLETIOMARE
9
MHC NIEUWEGEIN
Ma 31–10
Di
1–11
Wo Do 2 –11
3–11
Vr
4 –11
Za
5 –11
11 10 4 5 1
Zo 6 –11
12 2
14
6
9 3
10
MUSEUM SPEELKLOK
11
STADSSCHOUWBURG UTRECHT
12
UNIVERSITEITSMUSEUM UTRECHT
13
TIVOLIVREDENBURG
14
FC UTRECHT
NIEUWEGEIN
STADSSCHOUWBURG UTRECHT
“We richten ons op alle doelgroepen”
De ontmoeting met theater. In de Stadsschouwburg Utrecht wordt de Week van de Ontmoeting afgesloten met een bijzondere spreker. Jeroen Smit, auteur van Het drama Ahold (2004) en De Prooi. Blinde trots breekt ABN Amro (2008), vertelt over het bankwezen van vandaag de dag. De ontmoeting met de bank.
“I
k vond het verbijsterend hoe sommige dingen in de bankensector werkten”, zegt Dennis Dercksen manager sales en sponsoring bij de Stadsschouwburg Utrecht, over De Prooi. “Smit gaat in zijn lezing door op het bankwezen na zijn laatste boek. Hij weet veel ins en outs van de sector en Jeroen is daarom een uitermate interessante spreker.” Smit is freelance journalist en schrijft columns en commentaren over bedrijfseconomische en management onderwerpen. Daarnaast presenteert hij ook radio- en tv-programma’s. Voor BNR Nieuwsradio presenteerde hij BNR Laat en Marktveroveraars, en de tv-programma’s Nova en Buitenhof. De lezing is tot stand gekomen in een samenspel tussen Rabobank Utrecht en de Stadsschouwburg Utrecht. Samen hebben de partijen nagedacht om inhoudelijk iets interessants neer te zetten wat ook een link is met de bank. In zijn boek reconstrueert Smit wat er misging bij de ABN Amro. Hij sprak met vrijwel alle betrokkenen voor zijn boek over de grootste bank van Nederland. Het boek vormde daarnaast de basis voor een toneelstuk van het Nationale Toneel en ook de televisieserie De Prooi is gebaseerd op het boek. Het theatercollege van Smit zal het publiek laten kennismaken met de bankenwereld. Volgens Dercksen wil de schouwburg Utrecht ontmoeting op allerlei manieren faciliteren. “We hebben natuurlijk veel mogelijkheden voor ontmoeting. De ontmoeting met de
theatersector en de nieuwe kunsten en stromingen die daar onder vallen, maar ook zeker de ontmoeting met elkaar.” Sinds de recente verbouwing van de Stadsschouwburg Utrecht in januari dit jaar zijn de mogelijkheden daar weer in gegroeid. De verbouwing “De daghorecagelegenheid Mevrouw Dudok is natuurlijk een goede plek voor relaties en gasten, maar ook in een aantal foyers kan worden geborreld.” Dercksen zegt dat het fantastisch gaat met de schouwburg sinds de verbouwing. “Ik merk dat mensen er heel positief op reageren. Onder andere de oude Douwe Egberts-zaal is helemaal vernieuwd met nieuwe stoelen, meer beenruimte en betere zichtlijnen.” De programmering van de Stadsschouwburg Utrecht is volgens Dercksen vrij breed en de focus is veelal gericht op toneel, jeugd, dans en cabaret . Dercksen: “Vooral dansvoorstellingen kunnen vrij artistiek zijn en het jeugdtheater is van heel hoog niveau.” In weekenden staan vaak familievoorstellingen geprogrammeerd, waaraan vaak een educatief programma is gekoppeld. In aparte ruimtes kunnen dan opdrachten worden gedaan die te maken hebben met de voorstelling. Dercksen: “We richten ons natuurlijk op alle doelgroepen als theater. We hebben bijvoorbeeld ook wel eens een Marokkaans programma met muziek en dans.” De programmering van Jeroen Smit past derhalve goed bij de brede opzet van de schouwburg en de Week van de Ontmoeting. Dercksen verwacht een bijzondere middag tegemoet te gaan met het verhaal over de bankenwereld. “Ik ben zeer benieuwd hoe het er tegenwoordig voor staat met de banken in Nederland. En Jeroen Smit is bij uitstek de man die dat kan vertellen.”
6 Week van de ontmoeting
rabo.nl/utrecht/ontmoeting
HET UTRECHTS ARCHIEF
“Talloze tekenaars hebben de stad in alle kleurenpracht vastgelegd” De ontmoeting met geschiedenis. Het Utrechts Archief (HUA) brengt een boek uit met vierhonderd tekeningen van Utrecht uit de twintigste eeuw en organiseert een tentoonstelling. De tekeningen in de tentoonstelling geven steeds een ander beeld van bekende en minder bekende Utrechtse plekken tussen 1900 en 2000.
C
oördinator marketing & communicatie bij Het Utrechts Archief, Alexander Roos: “De Week van de Ontmoeting vindt plaats vlak voor de opening van onze nieuwe tentoonstelling De getekende stad op 6 november, waar we ruim honderd tekeningen van de stad Utrecht uit de vorige eeuw laten zien. Bezoekers van ons publiekscentrum op de Hamburgerstraat mogen in de Week van de Ontmoeting alvast een affiche van deze nieuwe tentoonstelling meenemen.” Het Utrechts Archief is altijd vrij toegankelijk voor bezoekers door de financiële steun van de Rabobank Utrecht. Het boek komt in het najaar uit bij de nieuwe tentoonstelling van Het Utrechts Archief. De tekeningen laten een kleurig en bruisend Utrecht zien dat steeds verandert. Zo zijn er tekeningen van bekende straten en iconen als de Dom, het stadhuis, de Neude en de grachten. Ook de minder bekende plekken in de stad zijn onderdeel van de tekeningen. Utrecht uit het begin van de vorige eeuw is goed bekend van oude zwart-witfoto’s, die echter vaak een wat statische uitstraling hebben. “Er waren in deze tijd daarentegen ook talloze tekenaars die de stad in alle kleurenpracht vastlegden en juist deze werken geven
een beeld van een verrassend levendige, kleurige en dynamische stad”, aldus Roos. “Elke kunstenaar legde de Utrechtse pleinen, straten en singels weer op een hele eigen manier vast. We zien bekende plekken , maar ook onbekende stukjes stad die inmiddels verdwenen zijn, zoals de reclames op de muren en de auto’s waarmee de Utrechters rondreden.” Ontmoetingsplek Het is volgens Roos dé kans om de hoogtepunten uit de collectie 20ste-eeuwse tekeningen van Het Utrechts Archief te zien. Om zoveel mogelijk tekeningen te kunnen tonen worden om de twee maanden alle stukken gewisseld, waarbij er steeds nieuwe wijken aan bod komen. Daarnaast is er een uitgebreid programma met workshops, lezingen en andere activiteiten voor jong en oud. Het Utrechts Archief is een ontmoetingsplek waar mensen meer te weten komen over de Utrechtse geschiedenis, hierover met elkaar in gesprek gaan en helpen het verhaal van de Utrechtse geschiedenis te beschrijven. “We werken met honderden vrijwilligers die onze bronnen nader toegankelijk maken, bijvoorbeeld voor gebruik via internet. Iedereen kan in de studiezaal en via de website zelf aan de slag met de 30 kilometer archieven en honderdduizenden foto’s, films, prenten en tekeningen. Met hulp van Rabobank Utrecht, de hoofdsponsor, kan iedereen ook gratis genieten van de tentoonstellingen in het publiekscentrum. “Hierdoor kunnen we ook dit aanbod op een laagdrempelige manier aanbieden.”
CENTRAAL MUSEUM
“De ogen worden op steeltjes gezet” De ontmoeting met kunst. “In het Centraal Museum vindt dit najaar een bijzondere solotentoonstelling plaats van de Britse kunstenaar Craigie Horsfield.” Directeur van het museum Edwin Jacobs: “Het is indrukwekkend en intens.”
H
en realistische beeldhouwwerk is daar uiterst et Centraal Museum biedt kunst geschikt voor en ik verwacht dan ook een breen cultuur waarmee je de wereld der publiek dan alleen maar geïnteresseerden van Utrecht ontdekt. De wereld van of liefhebbers.” Met ruim veertig kunstwerken Utrecht heeft vele geschiedenissen. gemaakt met diverse technieken moet de “Utrecht is een prachtige middeleeuwse stad expositie oproepen na te denken over je relatie met vele historische ontwikkelingen. Voor tot de wereld om je heen. het Centraal Museum is het essentieel om dat gevoel en die ervarin“De bijzondere toepasgen mee te geven. Die singen van Horsfield ontmoeting met de zijn op een heel verfijnstad is voor ons dus “De verhuizing naar een de wijze gemaakt. De eigenlijk een essentieel groter pand heeft voor meer werken zijn ongeveer 5 touchpoint”, zegt Jacobs. mogelijkheden gezorgd” bij 9 meter, dus enorm “We zijn een ontmoemonumentaal. De combitingsplaats waarin de natie met de technisch vele facetten van Utrecht zeer verfijnde uitwerking zijn gecombineerd.” De maakt het indrukwekkend en intens”, vertelt tentoonstelling van Horsfield is volgens Jacobs Jacobs enthousiast. “Het dwingt je echt tot zen een uitstekend voorbeeld van een eerste en tot stilte. Het is een wonderlijke werking ontmoeting met kunst. “Het is een hele lage waarbij de ogen echt op steeltjes worden gevorm van instappen in de kunst. Het klassieke
zet.” Daarnaast wordt tijdens de tentoonstelling een geluidskunstwerk ten gehore gebracht. Die is ontworpen en op maat gemaakt in combinatie met de verschillende thema’s die te zien zijn. Jacobs zegt: “De verschillende elementen uit de tentoonstelling komen op de een of andere manier tot uitdrukking in het geluidskunstwerk. We spelen ook met zintuiglijke prikkels.”
Jacobs spreekt bij hedendaagse beeldende kunst het liefst over ‘kunst nu gemaakt’. Hij vertelt dat de technische uitvoering de esthetische beleving vergroot. “Dat geeft een extra ruggensteun om heel dicht in de buurt van de kunst van nu te komen. Er is heel weinig barrière meer om deze kunst te beleven. Eerder was het al snel: ‘Dat kan ik ook’ of ‘Is dat nou alles?’” Jacobs belooft dat die emotie niet snel naar boven zal komen in deze expositie.
Week van de ontmoeting
rabo.nl/utrecht/ontmoeting
7
THEATER EN KUNSTENCENTRUM DE KOM
“Kinderen moeten minimaal één keer per jaar in contact komen met theater” De ontmoeting met theater. Het theater- en kunstencentrum DE KOM in Nieuwegein is vier jaar geleden verhuisd naar het nieuwe gedeelte van het stadscentrum en heeft de capaciteit enorm vergroot. In het prachtige gebouw is DE KOM meer dan alleen een theater of kunstencentrum, het is ook een ontmoetingsplek. Directeur van DE KOM Ariane Kop: “Er gebeurt van alles!”
“De verhuizing naar een groter pand heeft voor meer mogelijkheden gezorgd”
T
ijdens de Week van de Ontmoeting wordt een bijzondere musical opgevoerd in het theater in Nieuwegein. Zeventien jonge toptalenten willen maar één ding: een rol in een Broadwayshow, want alleen in de spotlights voelen ze zich goed. De legendarische musical A Chorus Line vertelt het verhaal van hun strijd om die felbegeerde rol. Hun weg vol dromen, angsten en passies wordt gevolgd tijdens de audities. A Chorus Line is de voorloper van tv-talentenjachten en laat de genadeloze afvalrace vol bloed, zweet en tranen van dichtbij zien. Ontmoetingsplek Een musical die past bij het huidige karakter van een theatercentrum waarbij de gehele beleving belangrijk is. “Je moet verankerd zijn in de samenleving. We hebben natuurlijk ook ons
kunstencentrum en we doen veel voor het lokale amateurtheaterleven. Ook zakelijk worden veel congressen en bijeenkomsten georganiseerd.” Volgens Kop is het best een druk gebeuren. Ook kinderen worden veel betrokken bij de culturele activiteiten in het centrum. “Tijdens de herfstvakantie zijn er bijvoorbeeld speciale kindervoorstellingen. We zijn een gesubsidieerde instelling en moeten naast faciliteren ook initiëren.” Zo wordt veel gedaan met verschillende partners in de wijken. Kop zegt dat de ontmoeting tussen mensen op wat voor manier dan ook een wezenlijk onderdeel blijft, ook in het huidige tijdperk. “Je moet zoveel mogelijk zoeken naar een meerwaarde in de gemeente. Gelieerd aan kunst en cultuur willen we dat zo goed mogelijk faciliteren.” DE KOM heeft ook een eigen
theatercafé, waar vaak meet and greets zijn of livemuziek is te horen. De verhuizing heeft voor een schaalvergroting en meer mogelijkheden gezorgd. “Het is een enorme vergroting van capaciteit. Twee keer zoveel stoelen en veel meer voorstellingen, tot wel 180 voorstellingen per jaar. Ook de bereikbaarheid en de aanzuigende werking van het nieuwe stadscentrum heeft grote voordelen.” Scholen In het eigen gebouw zijn ook cursussen voor muziek, dans en toneel. De vele projecten samen met middelbare en basisscholen met verschillende programma’s moeten zorgen voor het contact met kinderen en jongeren. “Minimaal een keer in het jaar moeten kinderen in contact komen met het theater, bijvoorbeeld door achter de schermen mee te kunnen kijken.”
UNIVERSITEITSMUSEUM UTRECHT
“Wij voelen ons uitgedaagd om bezoekers goede vragen te laten stellen”
De ontmoeting met de wetenschap. Bij het Universiteitsmuseum in Utrecht vindt dat contact dagelijks plaats. Kinderen zijn vaak heel enthousiast om kennis te maken met de hedendaagse wetenschap en de eeuwenoude collectie van het museum, maar ook volwassenen kunnen er aan de slag en worden aan het denken gezet.
D
e Week van de Ontmoeting staat bij het Universiteitsmuseum in het kader van proeven doen. Zo kunnen alle kinderen op zondag 6 november aan de bak met snoep dat ze verdienen tijdens het Sint-Maartenfeest in de stad. Zelf winegums maken. Tests met chips doen, waarbij de vergelijking tussen het vetgehalte van oven- en gewone chips wordt gemaakt. Met een vacuümpomp werken en ook een onderzoek doen naar smaak. “Welke factoren zijn belangrijk om smaak te doen veranderen, zoals structuur, geluid en kleur. Dat wordt allemaal onderzocht”, aldus woordvoerder Annabeth Felet. Experimenteren met snoep staat centraal op deze dag. Ook het thema van de Rabobank ‘Banking for food’ sluit goed aan op deze actie. Daarin wordt aandacht besteed aan waar voedsel vandaan komt. Wetenschap inzichtelijk maken voor een groot publiek, daar draait het om in het Universiteitsmuseum Utrecht. Bezoekers worden uitgenodigd om mee te kijken over de schouder van wetenschappers van vroeger en van nu. Volgens Felet is het niet moeilijk om kinderen te interesseren voor wetenschap, omdat ze vaak al uit zichzelf nieuwsgierig zijn. “Maar het Universiteitsmuseum is voor iedereen die nieuwsgierig is. Vaak zijn het kinderen die snel vraagtekens zetten bij dingen die volwassenen als normaal zien. Wij voelen ons uitgedaagd om bezoekers goede vragen te laten stellen. Ze moeten aan het denken worden gezet over het hoe en wat en zelf conclusies leren trekken.”
Eeuwenoude collectie Het lukt volgens de woordvoerder steeds beter om een breed publiek te interesseren voor wetenschap. “We hebben een prachtige eeuwenoude collectie van al die jaren dat de Universiteit Utrecht er is, maar ook hedendaags onderzoek krijgt steeds meer een plek. We bieden regelmatig een plek waar wetenschappers en onze bezoekers elkaar ontmoeten. Voor de onderzoekers is het belangrijk om van gedachten te wisselen of data te verzamelen, maar voor bezoekers is het minstens zo interessant om te zien hoe hedendaags onderzoek zich ontwikkelt. Tijdens het Weekend van de Wetenschap konden museumbezoekers met het echte oefenmateriaal van artsen bij een hersenoperatie werken. Neurochirurgen van het UMC Utrecht waren daarbij om te assisteren. Dat zijn hele bijzondere en leerzame ontmoetingen. Naast de experimenten met snoep op 6 november is er deze dag nog meer te zien en te doen bij het Universiteitsmuseum. Zo kan iedereen zelf aan het werk als archeoloog in het ArcheoLAB. Eeuwenoude spullen leren van alles over de geschiedenis, maar ook eigen vondsten worden samen met een archeoloog onderzocht. Naast alle activiteiten is het natuurlijk altijd mogelijk om te ontspannen in de aangrenzende Oude Hortus. De unieke historische tuin is verdeeld in een aantal delen, waaronder een cottagetuin en een medicinale tuin: de Regiustuin. Daarnaast herbergt de tuin vele plant- en boomsoorten. Zo staat hier bijvoorbeeld een van de oudste Ginkgo biloba’s van Nederland.
Goed u te ontmoeten.
Fijn u te kunnen bedanken.
Bijzondere ontmoetingen in Utrecht en omgeving Week van de Ontmoeting 30 oktober t/m 6 november
rabo.nl/utrecht/ontmoeting Een aandeel in elkaar