DUIC krant NR. 023 november 2016

De krant die verder kijkt in de stad

NOVEMBER 2016 | 2E JAARGANG NR. 23 | KIJK VOOR HET LAATSTE UTRECHTSE NIEUWS OP

Utrecht volgens Zimra Geurts PAG. 13

Het Centraal Station is klaar

DUIC.NL

Neem

GRAT

IS

mee!

Een overzicht van 175 jaar verbouwingen pagina 4

Foto: Jurjen Drenth

Rita en Ad Verdonk

Talenten van de toekomst

Herdenken Nederlands-Indië

Nick en Laurens

pagina 14

pagina 18

De prachtige foto’s van DUIC nu bij u aan de muur Utrecht zoals je het zelden ziet www.duic.werkaandemuur.nl

WIR SIND GEÖFFNET WWW.KLEINBERLIJN.DE

BIJLAGE

Hypotheek binnen een week.

Rabobank introduceert: hypotheek binnen een week.

Ook voor zzp’ers.

Ga voor een afspraak naar rabobank.nl/hypotheek Een aandeel in elkaar

3

NOVEMBER 2016

INHOUD Nieuws

Stad / Leven Utrecht volgens Zimra Geurts pagina 13

Stationsgebied continu in beweging

‘Minder, minder’ zei Rita Verdonk nooit

A

chttien jaar geleden werd op begraafplaats St. Barbara het Indiëmonument opgericht. Het is sindsdien de plek waar jaarlijks nabestaanden, veteranen en andere betrokkenen de Utrechtse militairen herdenken die omkwamen bij de acties in Nederlands-Indië.

Een van de oprichters is Ad Verdonk. Jesse Holweg sprak met hem en zijn dochter Rita (voorzitter van de Stichting Indië-Monument Utrecht) over een bijna vergeten deel uit onze geschiedenis, het belang van zo’n monument en de rolverdeling tussen deze twee binnen de organisatie. Ze lijken namelijk nogal veel op elkaar: vasthoudend, strijdbaar en met overtuiging in eigen ideeën.

En natuurlijk wilde Jesse met Rita Verdonk ook nog even terugkijken op haar politieke carrière. En is er sprake van een terugkeer? Oud-minister Verdonk gaf aan geen politieke carrière meer te ambiëren; ze wil zich volledig focussen op haar eigen bedrijf.

Toch blijft de opkomst en val van Rita Verdonk een fascinerend verhaal. Zeker als we er anno 2016 op terugkijken. Rita Verdonk was in haar nadagen als politica voor velen de verpersoonlijking van bijna alle kwaad in de wereld. Zelfs haar kleding, kapsel en oogopslag waren onderwerp van discussie. “Kijk die boze blik toch eens.”

175 jaar station Utrecht Centraal pagina 4-7

Over de herdenking Nederlands-Indië pagina 14

Column Tom Staal

Onder de mensen

‘Vraag het dan niet’ pagina 8

Kasteeltuin Nijevelt pagina 15

Dat is de vraag

Het baasje van Barry

In de stad vuurwerk kunnen afsteken, is dat nog van deze tijd? pagina 9

Cultuur / Uit

De werkplek van Schipper Jolanda van der Linden pagina 17

Talent van de toekomst

Nick Kole en Laurens van Roomen van VR-House pagina 18

Jette & Jildou drinken koffie Bij Puschkin pagina 10

Ondernemer Centraal

Uittips

Martine Rooth van eHealth88 pagina 19

Laurence Jones en meer... pagina 10

Colofon

KOM NAAR

Winter Utrecht Special

Veel warme activiteiten in het hart van deze krant

Edwin Jacobs pagina 12

KIJK VOOR HET LAATSTE UTRECHTSE NIEUWS OP DUIC.NL

REDACTIE Michael Kroonbergs (hoofdredacteur), Merel Blom, Annabel van Heesbeen, Jesse Holweg, Hidde Zwiers, Fenna Riethof en Robert Oosterbroek BEELDREDACTIE Nienke Kamphuis en Robert Oosterbroek CONTACT REDACTIE redactie@duic.nl

Bijlage

Modemeter

Hoofdredacteur michael@duic.nl

Dorine Overmars pagina 16

Ondernemen

Ach, wat waren de tegenstanders blij met haar vertrek. Maar welke rol zou toenmalige hardliner Verdonk nu in de politiek spelen?

Misschien die van genuanceerd kamerlid dat gewaardeerd wordt om haar daadkracht en beschaafd taalgebruik. Want je kan veel van deze Utrechtse politica zeggen, maar de kreet “Minder, minder” hoorden we van haar nooit. Evenmin de minister-presidentiële opmerking dat mensen “moeten oppleuren”. Ik kan me voorstellen dat Rita Verdonk met verbazing naar het politieke theater van vandaag kijkt.

Michael Kroonbergs

Interview Rita en Ad Verdonk

AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Yontie Helders, Marieke van Willigen, Arjan den Boer, Jette Pellemans, Jildou Fabriek en Tom Staal

SALES

Wouter Jacobs wouter@duic.nl

ART DIRECTION EN VORMGEVING ddk.nl, Bas van Noppen & Nathan Roos

ADVERTEREN

030 - 633 18 90

Helling 12, 3523 CC Utrecht adverteren@duic.nl

UITGEVERS Joris Daalhuisen en Martijn Rademakers

WEBSITE DUIC.nl

TWITTER @duicnl

FACEBOOK De Utrechtse Internet Courant (DUIC)

INSTAGRAM _duic

4 Nieuws Arjan den Boer

NOVEMBER 2016

Spoorwegmuseum, Het Utrechts Archief, Nationaal Archief, Wikipedia, CU2030

STATIONSGEBIED C ­ ONTINU IN BEWEGING

175 jaar station Utrecht Centraal Op 7 december is de officiële opening van de nieuwe stationshal. De OV-terminal is daarmee nog niet af: het nieuwe Stationsplein Oost, sneltramstation, Noordgebouw en de megafietsenstalling volgen de komende jaren. Tegen die tijd kunnen we het 175-jarig jubileum van spoorstad Utrecht vieren: de eerste trein vertrok

hier in 1843. Het eerste stationsgebouw zou 25 keer in de huidige hal passen. Het werd in 1939 vervangen door de golvende gevel van Sybold van Ravesteyn, een geliefd gebouw dat in de jaren zeventig plaatsmaakte voor een anoniem station zonder begane grond. De stationshal moest meermaals uitgebreid worden.

Met een capaciteit van 100 miljoen reizigers per jaar lijkt het nieuwe station nu klaar voor de toekomst. Afgaand op het verleden zullen er echter elke 15 jaar uitbreidingen nodig zijn, en over een kleine 50 jaar een nieuw station.

1843: Rhijnspoorweg Vijf jaar na Nederlands eerste trein kreeg Utrecht een station. De Neder­ landsche Rhijnspoorweg-Maatschappij (NRS) legde een spoorlijn aan van Amsterdam naar Utrecht en Arnhem. Het Utrechtse station kwam ten westen van de stad, net buiten de Catharijnepoort, een plek die bekend stond als de Floraboomgaard. Het was een park en een klein kerkhof voor misdadigers en zelfmoordenaars. Zeshonderd bomen werden gekapt en het kerkhof werd geruimd. Eind 2016 zijn bij werkzaamheden nog enkele achtergeble-

ven skeletten gevonden. Het eerste station had een neoclassicistische bouwstijl zoals die destijds in de mode was. Het bestond uit een begane grond en een v ­erdieping met kantoren. Het middengedeelte werd bekroond door een fronton (driehoek) met daarin een klok. De hoeken van het gepleisterde gebouw waren versierd met imitatienatuursteenblokken. Aan weerszijden stonden twee k ­ leinere gebouwtjes die als goederenkantoor en rijtuiggarage dienden.

1855/1865: Uitbreidingen Na de aanleg van de spoorlijn naar Rotterdam in 1855 werd het station voor het eerst verbouwd. De twee kleine eindgebouwtjes werden afgebroken en het stationsgebouw zelf werd aan weerszijden verlengd. Vanaf 1863 maakte ook een andere maatschappij gebruik van het Rhijnspoorweg-station: de Nederlandsche Centraal-Spoorwegmaatschappij (NCS), die de spoorlijn naar Amersfoort en Zwolle exploiteerde.

In 1865 werd het station opnieuw uitge-

breid met aan elke zijde een hoge, vooruitspringende vleugel. Door deze ingrijpende verbouwing werd het station drie keer zo groot. Dit was nodig vanwege het groeiende reizigersaantal: ruim 100.000 in 1870.

Tussen de beide nieuwe vleugels kwam een overdekte galerij, zodat reizigers droog konden worden afgezet. Vanaf 1879 kon men op het Stationsplein ook de paardentram naar Zeist nemen.

1868: Staatsspoorwegen Rond 1860 nam de staat de aanleg van spoorlijnen ter hand, omdat de uitbreiding van het spoorwegnet door particuliere bedrijven stokte. Op de nieuwe lijnen werd gereden door de Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoor­wegen (SS). In 1870 was de spoorlijn Utrecht-’s-Hertogenbosch-Boxtel gereed. De Staatsspoorwegen konden echter geen overeenstemming bereiken met de NRS over het gebruik van het bestaande station Utrecht en moesten een eigen station bouwen. Het SS-station

verrees 750 meter zuidelijker (net voorbij de latere Inktpot), tussen de sporen in. Het was slechts bereikbaar door een tunneltje dat ‘Uit en In’ werd genoemd vanwege de erop aangebrachte borden. Na zes jaar gebruik van dit onhandig gelegen station kwamen de Staatsspoor­wegen en de NRS alsnog tot ­ samenwerking. Het SS-­ station ­fungeerde daarna als dienstgebouw, tot het in 1944 af brandde. In 1890 lijfden de Staatsspoorwegen de NRS in en werden dus eigenaar van het Utrechtse station.

Nieuws 5

NOVEMBER 2016

1894: Overkappingen Na de overname door de Staatsspoorwegen kreeg het station nieuwe overkappingen, het eerste project van ir. G.W. van Heukelom, later bekend als de architect van De Inktpot. Hij ontwierp drie perron­ kappen met daartussen twee hoge spoorkappen. Zo ontstond een overdekt gebied van 50 bij 335 meter. Het hoogste punt

lag op ruim elf meter. De sierlijke ijzerconstructie rustte op gegoten kolommen en was opgebouwd uit vakwerk-spanten met dwarsliggers. De kappen kwamen niet zonder slag of stoot tot stand; er vielen gewonden en zelfs een dode door ongelukken tijdens de bouw. Ook raakte de Belgische aannemer in financiële proble-

men. Nederlandse arbeiders werden vervangen door goedkopere Belgen, waarna er onlusten uitbraken. De socialistische voorman Pieter Jelles Troelstra leidde deze protesten. De overkappingen zouden tussen 1968 en 2011 stapsgewijs onttakeld worden.

Een gedeelte is herplaatst op het ­Berlijnplein.

Er vielen gewonden en zelfs een dode door ongelukken tijdens de bouw

1904: Buurtstation De Centraalspoorweg (NCS) richting Zwolle kreeg rond 1900 zijtakken naar Zeist en Baarn. Voor deze ‘buurtspoorwegen’ werd een eigen kopstation geopend nabij het grote station. Het lag net over de Leidsche Rijn, tussen de huidige Van Sijpesteijntunnel en Leidseveertunnel. Via een overdekte loopbrug, voorzien van een groot

bord ‘Buurtstation’ en een klok, was het verbonden met het Stationsplein. Het stationsgebouwtje had een merkwaardige plattegrond, omdat het op een V-vormig perron tussen twee sporen stond.

Vanaf 1921 konden ook treinen uit Hilversum het Buurtstation bereiken, waardoor het Maliebaanstation in het oosten van de stad langzaam

overbodig werd. Het Buurtstation zelf was in 1937 ­ achterhaald: toen werd het C ­entraal Station uitgebreid en de Leidseveertunnel aangelegd. De buurtsporen werden doorgetrokken tot aan het grote stationsgebouw. Nog steeds heeft Utrecht CS aan die kant vier kopsporen voor de treinen naar ­ Hilversum en Baarn.

1904: Perrontunnel Om een einde te maken aan het onveilig oversteken van de sporen werd in 1904 een verbindingstunnel aangelegd tussen de drie perrons.

De muren waren van wit geglazuurde bakstenen, net als de licht gebogen gewelven tussen ijzeren binten. De trappen naar de perrons werden gemarkeerd door rode granieten zuilen op grijze hard­ stenen basementen. De trappen

hadden smeedijzeren leuningen en balu­strades. Rond 1930 werden er verlichte vitrines met reclame in de tunnel aangebracht.

Sinds de opening van de Noorder­ tunnel in 1948 wordt de oude onderdoorgang de Middentunnel ­ genoemd. Beide perrontunnels zijn nog steeds in gebruik. De Middentunnel werd in de jaren zeventig verlengd, wit betegeld en van een

schrotenplafond voorzien. Daar­ boven zitten echter nog de oude gewelven. In 2007 werden twee zuilen van de oorspronkelijke ­ ­tunnel herontdekt en zichtbaar gemaakt voor het publiek. Samen met het tegeltableau in de Noorder­ tunnel vormen ze de enige historische e ­lementen in het huidige station.

1917: Vorming NS

1909: Centraal Station Sinds 1890 werd het station ‘Station Utrecht der Staatsspoorwegen’ genoemd, maar naar Amsterdams voorbeeld ging men al snel over op Centraal Station. Ook de uitbater van de stationsrestauratie gebruikte deze benaming, maar officieel werd die pas in 1909 ingevoerd.

Een andere wijziging met

de overgang naar de Staatsspoorwegen was het verplichte v ­ ervoerbewijs in het station; afhalers en brengers moesten een perronkaartje kopen.

Het aantal reizigers groeide tussen 1890 en 1910 van 200.000 naar ongeveer een miljoen per jaar. Rond het station waren bijgebouwen ver-

rezen, zoals aan de rechterzijde een snelgoederenloods en stationspostkantoor, en links een bagagegebouw. Op het Stations­ plein stonden een sigarenkiosk en urinoir.­ Vanaf 1907 vertrok hier de elektrische ­gemeentetram naar onder meer de Neude, het ­Domplein en Ledig Erf.

De 19e-eeuwse particuliere spoorwegmaatschappijen HSM, NCS en Staatsspoorwegen werkten vanaf 1911 samen en hanteerden dezelfde tarieven. Gedwongen door de economische situatie en de overheid richtten zij in 1917 de belangenmaatschap Nederlandsche Spoorwegen op. Het bleven voorlopig aparte bedrijven, maar naar buiten toe werd de naam NS al gebruikt. Pas in 1938 vond de volledige fusie plaats, waarbij alle aandelen in handen kwamen van de staat.

In de omgeving van het Utrechtse station was het ontstaan van de NS het meest zichtbaar aan de bouw van de Inktpot: het imposante administratiegebouw van de Nederlandsche Spoorwegen, het eerste gezamenlijke bouwproject. Het verrees aan het tegenwoordige Moreelsepark naast de twee oudere hoofdgebouwen van de Staatsspoorwegen, sinds 1868 in Utrecht gevestigd. Hiermee werd Utrecht spoorweghoofdstad.

6 Nieuws

NOVEMBER 2016

1937: Verbouwing In het kader van de ‘Spoorwegwerken’ in Utrecht – de verhoging van de spoorbanen en de aanleg van viaducten – kreeg ook het station een opknapbeurt. Er waren plannen voor een geheel nieuw en groter station, maar daarvoor was geen geld. NS-architect Sybold van

Ravesteyn kreeg in 1937 de opdracht het oude gebouw van een moderne voorbouw te voorzien, en binnen de doorstroming te verbeteren.

De architect ontwierp een golvende glazen gevel met geschulpte betonnen luifels. Het klassieke stationsgebouw bleef echter zichtbaar boven

de nieuwe glazen rondingen. Van Ravesteyn zette de welvingen voort in de stationshal. De loketten, het inlichtingenbureau, de stationsrestauratie en de kiosken kregen gebogen wanden. Deze droegen bij aan een vloeiende, natuurlijk looproute voor de reizigers.

1938: Elektrificatie In 1934 verschenen de eerste dieselelektrische treinen op Utrecht CS. De gestroomlijnde zilvergrijze treinstellen vormden een groot contrast met de aloude stoomlocomotieven – de bruine van de NRS en later de groene van de Staatsspoorwegen.

De volgende fase vormde elektrische treinstellen met bovenleiding.

In 1938 was de elektrificatie van het

zogenaamde Middennet voltooid: de spoorlijnen vanuit Utrecht naar Amsterdam, Rotterdam/Den Haag, Den Bosch/Eindhoven en Arnhem.

De elektrische treinen waren van de types Mat ‘36 en later Mat ‘46, bijgenaamd Muizeneus. Tot 1957 bleven er ook stoomtreinen rijden, zoals de bekende Jumbo-locomotieven. Zeker kort na de oorlog,

toen veel materieel en bovenleiding beschadigd waren, werd terug­ gevallen op stoom. Vanaf 1952 reisde men naar Zwolle en Groningen/ Leeuwarden in rijtuigen getrokken door elektrische locomotieven die bij Werkspoor Utrecht gebouwd ­waren.

1938: Brand Op zaterdagavond 17 december 1938 ontstond er brand op de bovenverdieping van het station, waarschijnlijk door kortsluiting.

De brandweer rukte snel uit met groot materieel, maar het blussen werd bemoeilijkt door de vorst en een felle oostenwind. Assistentie van de Amsterdamse brandweer kon niet voorkomen dat de bovenverdieping finaal uitbrandde.

De in 1937 gerenoveerde beneden­ verdieping liep vooral rook- en waterschade op.

Ondanks de kou trok de brand veel bekijks. Het Utrechts Nieuwsblad schreef: ‘Het was een beangstigend, doch buitengewoon mooi schouwspel, dit fel brandende Station tegen den grimmig-­donkeren, vaag besterden vrieshemel. Steeds feller werd het vuur en steeds hopeloozer scheen de taak van de brandweer te worden.’ De volgende dag was het station een donker ijspaleis: de vorst had van het druipende bluswater ijspegels gemaakt.

1939: Vernieuwing “Het geheel met de neo­ klassieke bovenverdieping was enigermate potsierlijk, maar NS had nu eenmaal geen geld. Gelukkig brandde op Kerstavond (sic) 1938 de bovenverdieping finaal af.” Zo blikte architect Van ­Ravesteyn terug op de brand.

De gebeurtenis gaf hem in 1939 de mogelijkheid ook het

Het beeld van een feniks refereerde aan de brand waaruit het station was herrezen 1944: Bombardement In 1940 dreigden de Duitsers na Rotterdam ook Utrecht te bombarderen, wat mede tot de Nederlandse capitulatie leidde. Het waren Engelse bommen die op 13 oktober 1944 alsnog voor enkele Utrechtse doden en veel schade zorgden.

Het ­ stationsgebied werd gebombardeerd omdat er treinen met on-

derdelen voor Duitse V2-raketten zouden staan. Vanwege de spoorwegstaking was het station grotendeels verlaten en waren er alleen Duitsers aan­wezig.

Enkele gebouwen raakten beschadigd, waaronder verzekeringsmaatschappij De Utrecht. Hotel Central op de hoek van het Stationsplein en

de Stationsstraat stortte helemaal in. Een bom veroorzaakte een k ­ rater tussen de sporen en twee bommen sloegen in op het stationsgebouw.

De stationsrestauratie derde klasse, een plaatskaartenkantoor en de eigen entree van de buurt­ sporen raakten zwaar beschadigd. Ze ­werden kort na de oorlog hersteld.

oude gedeelte te vervangen – op die manier ontstond alsnog een architectonische eenheid van glas en golvende gepleisterde muren.

De vernieuwing was in september 1939 klaar, op tijd voor de viering van het 100-jarig bestaan van de spoorwegen in Nederland.

Er werd zelfs een jubileum­

sigarenblik uitgebracht met een afbeelding van het nieuwe ­station. ­Begin 1940 werd de nieuwbouw b ­ ekroond met drie beelden van de kunstenaar Mari ­ Andriessen: ­Veiligh­eid, Phoenix en Snelheid. De ­ feniks refereerde aan de brand waaruit het ­station was herrezen.

Nieuws 7

NOVEMBER 2016

1969: Jaarbeurstraverse Al in de jaren vijftig werden er plannen gemaakt voor het stationsgebied en het centrum, ingegeven door toenemende reizigersaantallen en de groei van het autoverkeer. De Duitse verkeerskundige Feuchtinger stelde in 1958 voor om de singels te vervangen door autobanen. De Jaarbeurs, oorspronkelijk aan het Vredenburg gevestigd, opende nieuwe hallen aan de Croeselaan.

Op verzoek van de gemeenteraad kwam bouwbedrijf Bredero in 1962 met het eerste plan voor

Hoog Catharijne. In 1966 werd de NS bij de plannen betrokken. Het station en de sporen moesten een – verhoogde – verbinding vormen tussen de binnenstad, Hoog Catharijne en de Jaarbeurs. In 1969 werd als eerste fase de Jaarbeurstraverse feestelijk geopend: een overdekte passage over de sporen, voorzien van enkele winkeltjes.

Aan de Jaarbeurszijde kwam een stationsentree en een sporthal. De traverse sloeg de eerste bres in de overkappingen uit 1894.

1973: Hoog Catharijne Op 24 september 1973 opende prinses Beatrix Hoog Catharijne en op 17 december opende burgemeester Van Tuyll van Serooskerken het nieuwe station. Het ging aan de ene kant naadloos over in het winkelcentrum, aan de andere kant in de Jaarbeurstraverse.

Het functionalistische ontwerp

was van NS-architect Koen van de Gaast, net als de naastgelegen Katreinetoren (NS-kantoren). De sober uitgevoerde stationshal leek wel wat op een gymzaal.

Het nieuwe station had geen straatniveau en geen duidelijke entree. Het miste een eigen identiteit ten opzichte van Hoog Catha-

rijne en was daardoor nauwelijks herkenbaar als station. Onder de verhoogde stationshal en restauratie zat het busstation, terwijl de taxi’s op het naastgelegen plateau wachtten. Het oude station van Van Ravesteyn stond nog enige tijd naast het nieuwe bouwsel, tot het in 1975 werd afgebroken.

1989/1995: Nieuwe stationshal In de jaren tachtig kon de stationshal het reizigersaanbod nauwelijks meer aan. In 1989 – bij de viering van 150 jaar spoorwegen – werd een dubbel zo grote hal geopend boven de sporen. Kenmerkend aan het ontwerp van architect M.W. ­Markenhof waren de rode stalen bogen en blauwgetinte daklichten. De betegeling op de vloer maakte de onder de hal gelegen sporen zichtbaar. Ook hing er een groot blauw bord met roterende vertrektijden. In 1995 werd de hal nogmaals

2016: Opening OV-terminal Kort na de eeuwwisseling ontstond het plan voor een zogenaamde OV-terminal, berekend op 360.000 reizigers per dag. Een driehonderd meter lange hal over de sporen moest trein, bus en sneltram met elkaar verbinden.

De bouw begon in 2011, terwijl de treinenloop gewoon doorging, en het eerste deel van de hal opende twee jaar later. Ondertussen ging het hele stationsgebied op de schop onder de verwarrende noemer CU2030. Om de lengte van

­erdubbeld volgens hetzelfde ontwerp. De v nieuwe hal betekende het einde van het grootste deel van de oude perronoverkappingen, al zouden enkele delen het tot 2011 uithouden. Ook losten de vernieuwingen het probleem van het ontbrekende eigen gezicht niet op: het station bleef geheel naar binnen gericht. De hal bood wel ruimte voor allerlei kiosken, winkels en fastfoodrestaurants, die na de verzelfstandiging van de NS in 1995 voor extra inkomsten zorgden.

Het station wordt losgeknipt van Hoog Catharijne en krijgt een duidelijke entree

de enorme s­ tationshal te ‘breken’ ontwierp Benthem Crouwel Architecten een gegolfd dak, vanuit het nieuwe Stadskantoor gezien een fraai ­ gezicht. Binnen moest gekozen worden voor een relatief goed­ kope afwerking, waardoor sommigen de ruime nieuwe hal door ervaren als een hangar.

De perrons hebben nieuwe, deels glazen overkappingen met zonnecellen. Onder de betonnen vloer van de grote hal blijft het echter donker.

2018: Stationsplein en megastalling Het station wordt ‘losgeknipt’ van Hoog Catharijne en krijgt een duidelijke entree, zo beloven ProRail en de organisatie CU2030. Men heeft geleerd van de fouten bij het vorige station. Stationsplein Oost komt tussen het vernieuw-

de winkelhart en het station in.

Toch wordt het weer een verhoogd en deels overdekt plein, want op straatniveau ­komen vooral fietsen.

De grootste fietsenstalling ter ­wereld moet met 12.500 plaatsen een einde maken aan de decen-

nialange fietsenchaos. In 2018 zal ­vanaf de plek van het oude streekbusstation de sneltram naar de Uithof vertrekken. Bovenop het nieuwe bus- en tramstation komt een microcity voor wonen, werken en recreëren.

8 Nieuws

NOVEMBER 2016

COLUMN TOM STAAL

OP ZOEK NAAR EEN (BIJ)BAAN?

WIJ ZOEKEN VERKOOP

PROMOTERS! EN BIEDEN FLEXIBELE WERKTIJDEN MET EEN TOPSALARIS!

Wij zoeken enthousiaste mensen voor het (verkoop)promoten van onze producten en diensten. Hierbij is het de bedoeling dat je op locatie pro-actief potentiële nieuwe klanten aanspreekt en ervoor zorgt dat zij ter plekke een (gratis) simkaart afnemen, beltegoed kopen, zodat jij dit meteen voor de nieuwe klant kunt opwaarderen.

Locaties waar de werkzaamheden plaatsvinden zijn onder andere winkelcentra, treinstations, evenementen en diverse andere locaties.

Ons verdienmodel is (op basis van een vast en variabel salaris) als volgt ingedeeld:

• 18-20 jaar: €15,50 per uur • 21-22 jaar: €17,00 per uur • 23 jaar en ouder: €18,50 per uur Ben jij: • Niet verlegen?

• Vrolijk en spontaan?

• Commercieel?

• En een goede teamspeler?

Mail dan jouw CV en motivatie naar tina.canters@lebara.com.

Vraag het dan niet Elke keer als ik door Hoog Catharijne via het station naar het Jaarbeursplein loop, vraag ik me af: ‘Is dit nou visie A of 1?’ Ik weet het niet meer. Volgens mij was het ergens in 2002 dat we als inwoners van Utrecht mochten beslissen over het stationsgebied. Een echt referendum. Het bleek geen succes. We kozen voor visie A, maar of het stationsgebied serieus op A begint te lijken, ik durf het niet te zeggen. Weet u het wel? Het is te lang geleden.

We hebben wat met referenda in onze stad. We mochten ooit kiezen voor een burgemeester. Dat bleek eenzelfde gotspe. Toen geen keuze uit 1 of A, maar uit een PvdA-burgemeester of een PvdA-burgemeester. Het bleek geen succes.

In een ver verleden hadden we ook een referendum over meer koopzondagen.

Utrecht zei: ‘Nee.’ D66, zelf indiener van de landelijke referendumwet, duwde die koopzondagen tien jaar later, zonder de burger iets te vragen, alsnog door onze strot. D66 heeft sowieso wat moeite met referenda, bleek onlangs nog met het Oekraïne-referendum. Iets aan de burger vragen vinden D66’ers voor de bühne geweldig, maar de uitslag dan respecteren en opvolgen, dat kan volgens de ‘Democraten’ niet de bedoeling zijn.

Er vinden in Utrecht ook op kleinere schaal referenda plaats. Paar jaar geleden woonde ik in een flat in Overvecht. Het afvalsysteem was daar perfect. In het trappenhuis had je stortkokers. Je flikkerde je vuilnis erin waarna het beneden in een metalen container terechtkwam. Dit ingenieuze systeem werkte op de bijzondere duurzame en spotgoedkope zwaartekracht. Ok, je moest er geen halve keukens in proppen, maar voor de rest een topsysteem.

Er kwam een brief waarin de bewoners van ons gebied werd gevraagd of we van dat systeem af wilden en op straat hele hippe ondergrondse containersystemen wilden hebben. 81 procent zei: ‘Nee, we vinden het prima zoals het nu is.’ Een paar weken later wederom een brief. Wisten we het wel zeker? 81 procent had dan wel nee gezegd, maar dat was niet het antwoord dat de gemeente wilde. We mochten nogmaals zeggen dat we er niet op zaten te wachten. Dit keer zei meer dan 90 procent ‘nee’. Ongeveer zes weken later ploft brief nummer drie op de mat: ‘Van harte gefeliciteerd, binnenkort krijgt uw straat ondergrondse containers.’

Die koopzondagen, die visie A of 1, die burgemeester, die containers en ga zo door.

Het kan me niet heel veel interesseren, maar als u het toch vraagt en we geven met z’n allen een vrij duidelijk antwoord waar de vragensteller vervolgens zijn, al dan niet politieke, reet mee afveegt: ‘Vraag het dan niet!’

VERKEERSHINDER CARTESIUSWEG DOOR WERKZAAMHEDEN SPOORVERDUBBELING

BAM Infra realiseert in opdracht van ProRail de spoorverdubbeling tussen Utrecht Centraal en Leidsche Rijn

WIL JE PRATEN? Wij luisteren

Wij starten eind november 2016 met de bouw van het nieuwe spoorviaduct over de Thomas á Kempisweg. Deze werkzaamheden veroorzaken verkeershinder. Vanaf eind november 2016 wordt de huidige verkeerssituatie bij de Cartesiusweg, de Thomas á Kempisweg en het Thomas á Kempisplantsoen met 4 tot 6 maanden verlengd. Weggebruikers moeten tijdens de werkzaamheden rekening houden met files en extra reistijd.

Voor meer informatie kijkt u op

www.prorail.nl/projecten/utrecht-centraal-leidsche-rijn

BEL 030-294 33 44 CHAT www.chathulpdienstutrecht.nl TELEFONISCHE HULPDIENST UTRECHT Dag en nacht aandacht • www.thd-utrecht.nl

Nieuws 9

NOVEMBER 2016

Jesse Holweg

DAT IS DE VRAAG

Nienke Kamphuis

Overal in de stad vuurwerk kunnen afsteken, is dat nog van deze tijd?

Jan van Zanen

Remko Kundersma

Burgemeester Utrecht

Vrijwilliger en bestuurslid Vogelopvang Utrecht

“Het afsteken van vuurwerk en de overlast vóór en tijdens nieuwjaarsnacht is al enkele jaren onderwerp van maatschappelijk debat. Daarom is het sinds kort alleen tussen 31 december 18.00 en 1 januari 02.00 uur toegestaan consumentenvuurwerk af te steken. Uit bewonersmeldingen blijkt dat de meeste overlast veroorzaakt wordt door de harde knallen van illegaal vuurwerk en het afsteken van vuurwerk voorafgaand aan de jaarwisseling. Bij de vorige jaarwisseling heeft de gemeente geïnventariseerd of dieren en kwetsbare groepen mensen gebaat waren bij een vuurwerkluwe zone. Dat heeft geleid tot het instellen van zulke zones bij dierenverblijven. Dat is niet voor niets ‘Het veranderen gedaan, voor de komende jaarwisseling worden verdergaande initiatieven genomen. Er van een traditie zijn verschillende ideeën over het afsteken van vuurwerk en de vergt tijd’ manier waarop we schade en overlast moeten voorkomen.

Een grote groep inwoners ziet het afsteken van vuurwerk tijdens de jaarwisseling als traditie. ­Anderen willen het niet meer. Hoe dan ook, het veranderen van een traditie vergt tijd.”

“Wij hebben dit jaar nog niets gehoord over een vuurwerkluwe zone bij de Vogelopvang Utrecht. Vorig jaar was die er wel voor het eerst, omdat ­vogels willen wegvliegen bij de knallen in de buurt. Er werden borden opgehangen met streng kijkende vogels. Dat was wel het minste wat er moet gebeuren om doden in de vogelopvang te voorkomen. Ik kan moeilijk inschatten hoe effectief de bor‘In natuurgebieden den zijn geweest. Incidenteel werd er nog wel vuurwerk afgestoken, maar in tegenstelling tot andere jaren waren hoort geen er de volgende dag geen dode vogels. Er is een bord blijven hangen van vorig jaar, maar volgens mij wennen mensen vuurwerk’ daaraan en moet het elk jaar weer opnieuw worden aangegeven. Het is moeilijk in te schatten waar verder vuurwerkvrije of –luwe gebieden moeten komen, in elk geval vind ik dat er in natuurgebieden geen vuurwerk hoort.”

ren. Iedereen baalt van de directe schade van vuurwerk, maar ook indirect is het schadelijk: voor de luchtwegen. Daar komt bij dat de politie en andere hulpdiensten gerichter ingezet kunnen worden als er op minder plekken vuurwerk afgestoken wordt; er kan effectiever worden gehandhaafd. Ik wil niet alles verbieden wat mensen leuk vinden, dus ik ben ook niet voor ‘Utrecht blijft een volledig vuurwerkverbod in Utrecht. Maar Utrecht blijft achter’ achter; er zijn nu drie vuurwerkluwe zones en dat is te weinig.

Het vraagt wel om maatwerk. Een centrale vuurwerkshow is tevens een goede manier om het vuurwerkgebruik van consumenten op een positieve ­manier te verminderen. Hartstikke leuk toch, om met z’n allen naar een klok te kijken, vuurwerk te zien en een glas champagne te drinken?”

legale handel. Tijdens de afsteektijden zijn scholen in Utrecht gesloten en is de overlast daar minimaal. Daarnaast zijn er veel verzorgingshuizen zonder problemen met vuurwerk. Wel zul je merken dat de komende periode al vuurwerkoverlast zal zijn, al is het dus nog niet in de handel. Er is geen vuurwerkhandelaar in Nederland die nu ‘Los eerst de al verkoopt, omdat ze dan hun vergunning op het spel zetten. De knallen van illegaal vuurwerk zijn ook nog problemen met eens veel harder. Het is te gek voor woorden dat de illegale stroom niet kan worden gestopt en dat het de illegaal vuurwerk legale handel de kop moet kosten. De overheid moet eerst maar eens zorgen dat de ­ grenzen dichtgaan op’ voor illegaal vuurwerk. Laten we daarna verder kijken.”

GroenLinks Utrecht Ben Jongerius heeft een initiatiefvoorstel Eigenaar Intratuin Utrecht – ingediend om vuurwerkvrije Koningsdal Vuurwerk zones in Utrecht aan te wijzen.

“Als er aantoonbaar overlast Binnen het gemeentebestuur zijn is door legaal vuurwerk, dan Steven de Vries zijn vuurwerkvrije zones er verschillende opvattingen over hoe prima. We hebben de afgeRaadslid GroenLinks en schade en overlast beperkt moeten lopen twee jaar al verkorte indiener van het initiatief afsteektijden en wij verworden.

Volgens het college kost het kopen pas drie ­dagen voor “Het draagvlak om overal tijd om een traditie te hervormen. Het Oud en Nieuw. Als branche vuurwerk af te steken tijdens zijn we ook actief bezig exde jaarwisseling neemt af overweegt een invoer van vuurwerkluwe cessen tegen te gaan. Zo in Nederland. Op een aantal hebben we de zogenaamplekken is vuurwerk ook gezones, in plaats van vuurwerkvrije. de babypijltjes en Romeinse woon niet logisch, denk aan de Is overal in de stad vuurwerk kaarsen niet meer in de veroverlast voor flora en fauna langs koop. Uit rapportages bleken bijvoorbeeld de oostkant van kunnen afsteken nog wel die producten te vaak oogletsel Utrecht. Reeën migreren en leven van deze tijd? te veroorzaken. Er is alleen al daar en schrikken soms enorm van ver vóór de afsteektijden ellende de knallen. Dat kan weer gevaarlijke Dat is de vraag. van vuurwerk, dat is dus van de ilsituaties voor automobilisten opleve-

10 Cultuur / Uit

NOVEMBER 2016

Volg Jette & Jildou drinken koffie ook op Facebook en Instagram! Like ons en wees als eerste op de hoogte van waar Jette & Jildou deze keer koffie gaan drinken.

JETTE & JILDOU DRINKEN KOFFIE BIJ PUSCHKIN

Goodbye Lenin, laat Puschkin aantreden!

“N

ee, jullie moeten lachen ­alsof ze écht een goed verhaal vertelt. Alsof je nog nooit zoiets leuks hebt gehoord. Oké, klaar? Camera loopt, en actie!” Nee, we drinken geen koffie op een filmset, dit tafereel speelt zich af bij Puschkin, waar op deze dinsdagmorgen een film wordt opgenomen voor de almanakpresentatie van studentenvereniging UVSV. Een zucht van verlichting kan de barista niet onderdrukken als het hele zooitje kakelende meiden en de cameramensen met hun s­ tatieven, camera’s en monitoren even later de deur uit gaat.

De rust keert langzaam terug. Het valt nu pas op dat er vanuit een set mooie ­vintageboxen in de hoek een lekker soulmuziekje op staat.

­euze. De latte macchiato is vervangen door k Milch Kaffee, volgens de barista nagenoeg hetzelfde, maar dan met net wat meer melk en een Duitse naam. Ons oordeel: lekker bij je frühstuck of als je aan het eind van de dag al stuitert van de cafeïne.

Ondertussen komt er ook zwarte koffie. Niet zomaar koffie, maar die van het gerenommeerde Rotterdamse merk Giraffe Coffee Roasters. Zaken die met het merk in zee gaan, eindigen altijd hoog in kwaliteitslijstjes. In Utrecht kwamen we deze koffie nog niet eerder tegen! Pushkin biedt dus een leuke gelegenheid het eens te testen.

Wij doen dat door de french press te bestellen, een glazen kannetje waarin je met een ijzeren filter de koffie van boven naar beneden duwt. Uit Milch kaffee zo’n kannetje komt voor ons allebei twee kopjes.

De inrichting is verder sober: h ­outen taLeuk om te delen dus! En voor de doortankers fels en stoelen gecombineerd met groeonder ons is het een goede privévoorraad. De ne tinten. Rustig. Stijlvol. Niet te veel poespas. Door de grote ramen die de gehele­­ koffie is fruitig, smaakvol en licht. Niks maag­ krampen door sterke espresso’s; hier drink je zo zij- en voorkant beslaan, is al ­genoeg te zien. De de hele kan van leeg. koffiekaart past in het plaatje: precies genoeg

Snickers-taart We combineren de filterkoffie met wat origineels uit de taarten­vitrine: een stuk Hummingbird-cake en een heuse Snickers-taart. Die laatste kan qua smaak (en calorieën) concurreren met de échte Snickers: het is een stevige taart met laagjes koek, caramelvulling en bovenop een harde chocoladelaag met pinda’s erop. Heavy.

Wel lekker. De Hummingbird-cake is een bananencake. De zoete icing die erop zit, biedt geenszins zekerheid dat de glazuurlaag op je tanden blijft zitten. Maar met een goede hap cake erbij is het een fijne combi.

Geen wonder dat Puschkin zojuist daadwerkelijk dienst deed als filmdecor; het interieur doet ons denken aan de film Goodbye Lenin, waarin de kinderen van een zieke moeder hartstochtelijk proberen de DDR-sferen te behouden na de val van de muur. Puschkin houdt die herinnering nog even vast, en je hoeft er de grens niet voor over.

LAURENCE JONES Wo 30 november, 20.15 uur, De Helling Hij weet zich wel raad met de gitaar en zingt de blues alsof hij al jaren meegaat, maar Laurence ­Jones is nog maar vierentwintig lentes jong. In die gaten houden die hap. Begin daarmee (of ga ermee verder) in De Helling, waarie met zijn drummer en bassist optreedt – ook zij vervullen deze avond een belangrijke rol.

DEHELLING.NL

BOB MARLEY TRIBUTE Za 10 december, 17.00 - 00.00 uur, ZIMIHC Theater Stefanus De Bob Marley-liefhebber kan zijn hart ophalen, alles draait deze avond rond de Jamaicaanse reggaezanger (1945-1981).

DJ’s, singer-songwriters en dansers brengen een muzikale ode aan hem, een Bob Marley-expert vertelt over reggae en Marleys leven. Een quiz over de legendarische rastafari laat de hersenen kraken.

ZIMIHC.NL

WAUMANS & VICTORIA Za 3 december, 20.00 uur, Theater Kikker Gevestigde schrijvers als Herman Koch en Joris van Casteren, maar ook ‘superdebutant’ Jente Post­huma zijn een paar van de gezichten die in deze literaire show zullen verschijnen. Er is livemuziek van onder meer one-woman-showband Milena Haverkamp. Het presentatieduo Rob Waumans en Ivo ­Victoria trekt dit najaar met hun Groot Literair Variété Spektakel door het land.

WAUMANSVICTORIA.COM

VEGFESTNL Za 3 - zo 4 december, Jaarbeurs Een beurs voor veganisten, maar vooral voor iedereen die wil ­weten waarom je er een zou willen ­worden.

Met op vrijdagavond een pre-party: muziek, hapjes en een vegan pubquiz. Op zaterdag is er een productmarkt met veganistisch etenswaar, kookdemonstraties en een lezing: ‘Wat als dieren konden praten?’.

VEGFEST.NL

Jette Pellemans & Jildou Fabriek Nienke Kamphuis

Oordeel Puschkin Unique selling point: Een Duits thema! Dat noemen we nog eens origineel. En daarbij is de Giraffe Coffee in Utrecht ook wel een unique selling point te noemen.

Afknapmomentje: We breken graag een lans voor een goede latte macchiato, maar de Milch Kaffee gaat meer richting een drankje voor het slapengaan. Is dat juist jouw cup of tea, ga ervoor!

Foto: Maarten Mooijman BUITEN IN DE KUIL Vr 9 t/m 22 december, De Lage Vuursche Zelf een evenement organiseren? Goede optie: Paviljoen Buiten in de kuil in De Lage Vuursche. Er is een speciaal winterterras voor eindejaarsevenementen en andere ­najaarsborrels. Een plek in het bos om met vrienden of collega’s het glas te heffen en een stevige hap te eten: stoofpot uit Dutch ovens of een winterbarbecue.

BUITENINDEKUIL.NL

AFSLUITFEEST MOVEMBER Do 1 december, 23.00 - 04.00 uur, Hofman Café Mannen: heb je je snor laten staan in Movember?

Movember, de afkorting voor Moustache november, is elk jaar om geld in te zamelen voor prostaat- en teelbalkanker. De maand is voorbij, dus je kunt je boven­lip weer scheren. Het is aan te raden dat in Hofman te doen; daar is de beloning een gratis biertje.

HOFMAN-CAFE.NL

OPENING CENTRAAL STATION Wo 7 december, 07.00 - 19.00 uur, CS De hele woensdag feest, want de tijd van bouwhekken en geluidsoverlast is voorbij; Utrecht Centraal is af. Op een singer-songwriterconcert ­treden Sured en Terence Roelofsen op, ook geven een geboren en getogen Utrechtse en haar treinmachinist elkaar het ja-woord in de hal.

Andere feestelijke activiteiten worden in de aanloop naar 7 december ­bekendgemaakt op CU2030.NL

WINTERAGENDA DECEMBER 2016 R A A N KOM

VEEL PLEZIER DEZE WINTER!

2

WINTERSPECIAL KOM NAAR

Jan van Zanen, Burgemeester van Utrecht Glühwein Zo aan het eind van het jaar worden de dagen steeds korter, maar je wilt juist tijdens de winterdagen langer van de stad genieten.

De straatlantaarns, de feestverlichting van de winkelstraten, ze verspreiden een zacht licht.

Stralen nog meer gezelligheid uit dan in de zomer. Musea hebben speciale winterattracties, in kerken klinkt muziek en in theaters draaien familievoorstellingen.

Als ik, na een raadsvergadering of in een pauze, het stadhuis uitloop, omgeeft die winterstemming me meteen. Je loopt langs de kerstboom naar een winters Neude, krijgt zin om aan te schuiven in een restaurant met kaarslicht, om stil te blijven staan bij een kraampje met glühwein, rustig rond te snuffelen in een winkel of de bioscoop in te duiken voor een romantische kerstfilm. Als de raadsvergadering bijtijds is afgelopen, lukt dat mij. Soms. Meestal moet ik al snel weer terug...

Vanuit de raadszaal zie ik door één van de ramen de prachtig verlichte Vismarkt. Ik denk met lichte weemoed aan de mensen buiten, de ontspannen sfeer in de straten. Zelfs de Utrechtse fietsers lijken rustiger te bewegen.

Zo’n stad en zo’n sfeer, denk ik dan, die gun je iedereen.

Utrecht scoort hoog op verschillende ranglijsten van favoriete steden om te bezoeken. Voor sommige reizigers is een winters Utrecht nog aantrekkelijker dan een bezoek in de zomer. Ik begrijp dat wel.

In zo’n stad nodig je iedereen uit om mee te genieten van de echte wintersfeer. Ik nodig ook u van harte uit. Vergeet Keulen en Düsseldorf... kom gewoon naar Utrecht. Hier kun je dagenlang genieten.

Winter Utrecht Wat leuk dat je deze winter naar Utrecht komt! De Domstad laat zich weer van haar warmste kant zien.

Iedereen is van harte welkom tijdens de koude decemberdagen. In Utrecht hoef je je geen moment te vervelen. Of je nou een dagje komt om kerstinkopen te doen, een evenement bezoekt óf blijft slapen: er is genoeg te beleven.

Kom bijvoorbeeld spelen in het nijntje wintermuseum, waar je samen met het bekende konijntje de winter ontdekt. Of breng een bezoek aan Museum Catharijneconvent om alles te weten te komen over het kerstfeest tijdens Kerstival. Ontsnap aan de nachtelijke vorst en ga naar TivoliVredenburg voor muzikale talenten, winterkost en workshops; kunst- en muziekfestival De Langste Nachten is een centrale, open plek in de stad en iedereen is uitgenodigd.

Liever een dagje tussen treinen schaatsen, of in een origineel restauratierijtuig dineren? Dan ben je bij het Spoorwegmuseum aan het goede adres. In de Stadsschouwburg staan veel voorstellingen op het programma, wat dacht je van het spannende familiespektakel Jungleboek? Zo heb je het verhaal van Mowgli nog nooit meegemaakt.

Het is maar greep uit al het leuks dat Utrecht de komende weken te bieden heeft.

6 december t/m 29 januari nijntje wintermuseum 7 december Opening Utrecht Centraal Station 9 t/m 11 december Knüss Winterfest, centrum Utrecht 9 t/m 11 december Allerhande Kerstfestival, Het Spoorwegmuseum Utrecht 14 december Opening Kinepolis bioscoop, jaarbeurs Utrecht 15 t/m 31 december De Langste Nachten, TivoliVredenburg Utrecht 15, 22 & 29 december Lichtjes kijken op de Dom, Domtoren Utrecht 16 december Kerstbal festival, Berlijnplein Utrecht 17 & 18 december Kerstmarkt Leidsche Rijn, Utrecht 17 december t/m 8 januari Kerstival, Museum Catharijneconvent Utrecht 21 t/m 26 december Disney on Ice, Jaarbeurs Utrecht 22 t/m 30 december Jungleboek, Stadsschouwburg Utrecht 24 december t/m 5 januari Winter Circus Utrecht, Jaarbeurs Utrecht 24 december t/m 8 januari Winter Station, Het Spoorwegmuseum Utrecht 15 januari Culturele zondag: Nieuwjaarsduik

DE HELE AGENDA VIND JE OP WINTER-UTRECHT.NL Aan dit nummer werkten mee:

Oplage:

Ab Hooijer (Stadsschouwburg), Stephanie Spijkerman

170.000

& Lieke Timmermans (Tivolivredenburg), Bonny van Sighem & Manou Nonnekes (nijntje museum), Rosa van der Wielen (museum Catharijneconvent), Sandra Bechtholt & Evertjan

Realisatie & eindredactie: ddk.nl / DUIC (redactie@duic.nl)

de Rooij (Het Spoorwegmuseum), Robin Leenders

Contact:

& Frank Berg (Toerisme Utrecht)

marketing@toerisme-utrecht.nl winter-utrecht.nl facebook.com/BezoekUtrecht

3

WINTERSPECIAL R

AA KOM N NIJNTJE WINTERMUSEUM 6 DECEMBER T/M 29 JANUARI

Voor de kleintjes Nijntje en haar vriendjes vieren de winter, en hoe. Vanaf 6 december verandert het nijntje museum in het nijntje wintermuseum. Tijdens de koude wintermaanden ervaren families het héle museum in warme, winterse sferen.

Sinds de opening van het nijntje museum in februari 2016 brachten al meer dan 100.000 bezoekers uit de stad en ver daarbuiten een bezoek aan nijntje en haar vriendjes. Het museum is het enige in Nederland dat speciaal is ontwikkeld voor kinderen van 2 tot en met 6 jaar.

Met muziek, lichtjes en natuurlijk veel spelletjes ontdekken peuters en kleuters straks alles over de winter. Bind ski’s onder, rijd een stukje op de slee, bouw een sneeuwpoppuzzel, of versier een kerstengeltje. Trek je winterjas aan en kom spelen in het nijntje wintermuseum!

Wereldontdekkers Het nijntje museum is de wereld in het klein.

In tien themaruimten, geïnspireerd op de prentenboeken van Dick Bruna, ontdekken peuters en kleuters stap voor stap de wereld om hen heen. Kinderen stappen écht in de wereld van nijntje en haar vriendjes. Zo is er het huis van nijntje, de dokter en de dierentuin. In de winterperiode is het nijntje mu-

seum een winterwereld; elke themaruimte wordt omgetoverd. Natuurlijk doet de museumwinkel ook mee, daar vinden fans de leukste kerstcadeaus.

Animatie op de gevel Ook ‘s avonds is het wintermuseum een belevenis; elke avond kunnen de vele voorbijgangers, van alle leeftijden, genieten van de winterse projectie op de gevel van het museumgebouw.

De projectie is speciaal voor deze locatie gemaakt. In de voorstelling wordt gebruikgemaakt van de karakteristieke elementen in de gevel. Sneeuw hoopt zich op in het raamkozijn, nijntje opent de voordeur. Een vogeltje schuilt voor de regen onder de uitstekende daklijst, de vlieger van boris beer komt vast te zitten in het raam.

Een goede reden om na je bezoek aan het museum nog even in de buurt te blijven. De animatie is elke dag te zien van 17.15 tot 23.00 uur.

Sofie van den Enk

‘Zijn jullie al wezen kijken?

Het nijntje museum is echt een heel fijn beleefmuseum.’

Sofie van den Enk is o.a. presentator, columnist OPZIJ & Ouders van Nu en moeder

nijntje wintermuseum Wanneer 6 december tot en met 29 januari Openingstijden Dinsdag tot en met zondag van 10.00 tot 17.00 uur.

Gesloten op eerste kerstdag (25 december) en nieuwjaarsdag (1 januari). Extra geopend op tweede kerstdag (maandag 26 december).

Kaartverkoop Tijdens het nijntje wintermuseum gelden de normale tarieven. Wees er op tijd bij, want het nijntje museum is in vakanties regelmatig uitverkocht. Koop je kaarten online zodat je zeker weet dat er plek is.

Kijk op nijntjemuseum.nl voor meer informatie en kaartverkoop.

4

WINTERSPECIAL R

AA KOM N

TIVOLIVREDENBURG 15 T/M 30 DECEMBER

Foto: Jelmer de Haas

De Langste Nachten: 14-daags kunst- en muziekfestival Wanneer 15 tot en met 30 december De komende weken wordt steeds meer van het festivalprogramma bekendgemaakt. Kijk voor een actueel overzicht op www.tivolivredenburg.nl

Kunst en muziek voor iedereen

Nederlandse Bachvereniging. Foto: Juri Hiensch

De donkere dagen rond kerst zijn bij uitstek geschikt om samen te komen. Het is de tijd van serieuze bezinning, maar ook van vrolijk vooruitkijken: feestvieren, genieten, wegdromen en ontdekken. TivoliVredenburg organiseert de laatste twee weken van december kunst- en muziekfestival De Langste Nachten.

Tijdens De Langste Nachten is iedereen dagelijks vanaf zonsondergang welkom voor concerten, lekkere winterkost, gratis workshops, inspirerende lezingen, kunst en nog veel meer.

Van 15 tot en met 30 december stelt TivoliVredenburg elke dag vanaf 17.30 uur het hele gebouw open en is daarmee een open plek midden in de stad. Een ‘stad in de stad’, met als hart de verschillende Pleinen. Kies uit meer dan vijftig concert- en dansavonden waaronder VPRO 3voor12 Song van het Jaar, het Weihnachts-Oratorium, het Singlefeestje Kerstfestival, Eefje de Visser, Sevn Alias, Steve-O, de Rabo Open Winter Stage en Spinvis presenteert We Vieren Het Toch.

Met een programmering waarin een breed aanbod van genres, stijlen, tijden en culturen samenkomt, wil TivoliVredenburg een plek en podium zijn voor iedereen. Een paar hoogtepunten op een rij: Bachs Weihnachts-Oratorium Je hoeft niet diepgelovig te zijn om in de stemming te komen als Bach het kerstfeest aankondigt.

In zes cantates trekt het Neder-

lands Kamerkoor met muziek van Bach alles uit de kast om de luisteraar in een feestelijke stemming te brengen. Jubelkoren, pastorale klanken, wiegeliedjes, oorstrelende aria’s en melodieën, wervelende strijkers, pauken en trompetten, dit alles hoor donderdag 15 december in de Grote Zaal.

VPRO 3voor12 Song van het Jaar 3voor12 presenteert op vrijdag 16 december de Top 100 beste songs van dit jaar en telt tijdens het festival af naar nummer één, de winnaar van Song van het Jaar 2016. Tijdens deze 32e editie van de Song van het Jaar kun je optredens verwachten van onder andere De Staat, Bazart, Black Honey, Jonna Fraser, Roosevelt en verschillende artiesten van Rotterdam Airlines.

My First Festival Op dit avontuurlijke familiefestival zijn kinderen de baas en wordt het hele gebouw omgetoverd tot een grote speeltuin waar muziek klinkt uit alle hoeken. My First Festival is een muziekfestival voor kinderen tussen 2 en 12 jaar en hun ouders en grootouders. Dit jaar vindt op woensdag

Spinvis Daar zitten we dan. Allemaal in hetzelfde bootje.

Alles om ons heen verandert en niets blijft hetzelfde. En ook het jaar is alweer zowat voorbij.

Er zit nog maar een heel klein staartje aan. Mensen hebben hard gewerkt, of juist geen klap uitgevoerd, ontmoeten weer vrienden die ze het hele jaar niet hebben gezien of zijn brak van het feesten. Het wordt vaak niet eens meer licht overdag, zelfs de zon heeft het een beetje opgegeven.

In die onstuimige storm van veranderingen lijkt de tijd toch even stil te staan. Op 28 december Vieren We Het Toch.

Kom gerust. We zitten toch al in hetzelfde bootje.

28 december alweer de zesde editie plaats, met dit keer Spinvis & Saartje, Lucky Fonz lll, Gers Pardoel, Stout Konijn, Grrrrroenten, Broken Brass Ensemble en veel meer.

Nieuw: Het Wonka Ticket Tijdens De Langste Nachten introduceert TivoliVredenburg een nieuw initiatief. Echte enthousiastelingen kunnen nu the full TivoliVredenburg experience krijgen door een Wonka Ticket te kopen.

Daarmee kan een bezoeker op 17, 18 en 29 december voor slechts 20 euro naar alle concerten die op die avond plaatsvinden. Je zult wel snel moeten zijn, want het aantal Wonka Tickets is beperkt.

Gratis programma Hoe zorg je dat je goede voornemens blijven plakken? Hoe imponeer je jouw schoonouders bij het kerstdiner? Het concert- en nachtprogramma wordt tijdens De Langste Nachten elke dag op een andere manier verrijkt met grotendeels gratis evenementen, zoals een kook- en (cadeautjes-) inpakworkshop en optredens van Het Comedyhuis en lezingen van de Universiteit van Utrecht en School of Life.

Leuk: de Universiteit Utrecht geeft een lezing over geur. Brandend hout in de open haard, dennennaalden van de kerstboom, de sinaasappel en kruidnagel van de glühwein op het fornuis... waarom maken ‘kerstgeuren’ bij zoveel mensen nostalgische gevoelens los? Monique Smeets doet onderzoek naar geur en herinneringen. Hoe kan het dat sommige geuren een sterke herinnering oproepen? Eén hypothese is dat de gebieden in de hersenen waar geuren verwerkt worden, naast de gebieden liggen die de herinneringen opslaan en emoties verwerken.

Pop-up restaurant ‘Het Gulle Rendier’ Of je nu een kaartje hebt gekocht voor een concert, gewoon even Utrecht van veertig meter hoogte wilt bewonderen, of allebei – je bent welkom in het Pop-up restaurant ‘Het Gulle Rendier’. Op Plein 6 kun je tijdens het festival elke dag vanaf half zes ’s middags terecht bij het restaurant voor een warme winterkost, of de lekkerste chocolademelk van Utrecht.

WINTERSPECIAL

5

AAR

KOM N

MUSEUM CATHARIJNECONVENT 17 DECEMBER T/M 8 JANUARI

Dennengeur, kunst en peperkoek Kerstival Museum Catharijneconvent Wanneer 17 december tot en met 8 januari Openingstijden Maandag t/m vrijdag van 10.00 tot 17.00 uur. Zaterdag, zondag en kerstdagen van 11.00 tot 17.00 uur. Maandag 19 december en zondag 1 januari gesloten.

Kerstival is een festival van sneeuw, maretakken, licht en dennengeur. Laat je verrassen door deze bijzondere presentatie van het grootste winterfeest van het jaar en ontdek hoe elke generatie iets toevoegt aan het verhaal dat wij kerst noemen.

Kijk op catharijneconvent.nl voor meer informatie en kaartverkoop

Conny Kraaijeveld ‘Rond kerst is het altijd fijn in Museum Catharijneconvent’ “Soms moet je in drukke tijden wat moeite moet doen om te beseffen dat kerst eraan komt. Op mijn werk is dat niet zo moeilijk. Bij mijn radioprogramma Aan Tafel! van Radio M Utrecht staat het de twee weken voor kerst bol van de gezelligheid. Er is live kerstmuziek (de 3JS, Dutch Swing College Band) en gasten schuiven aan (Pia Douwes, Ruth Jacott). Diverse koks maken lekkere gerechten en geven tips over de kerstdis.

In mijn vrije tijd ga ik graag naar een museum. Met zoon Bing (8) kom ik al jaren in het Spoorwegmuseum. Als klein mannetje van twee was hij al fan van Thomas de Trein. Dan schalde hij door het museum: ‘Tomatiti-kijkie.’

Nu, zes jaar later, gaan we er nog steeds graag naartoe. Maar nu om te schaatsen op de schaatsbaan die rond een grote locomotief ligt. We laven ons aan de sfeer met kerstbomen, koek en zopie en natuurlijk een cadeautje uit het winkeltje.

Museum Catharijneconvent staat ook op onze lijst, rond kerst is het altijd fijn hier. Je leert: waar komen al die feestdagen toch vandaan? Hoe zit het ook alweer met de herkomst van een kerstboom en de kerststal?

Als je het museum binnenloopt, word je omgeven door kerstbomen en sfeer. Alleen al het pand met zijn kloostergang is prachtig!

Een andere liefhebberij: met het gezin de Burgemeester Reigerstraat in. Sfeer snuiven. Ik woon daar in de buurt. In de etalage van ijzerwarenzaak Langerak is de wintermodelspoorbaan al opgezet. Tientallen kinderen duwen hun neus tegen het raam van de zaak. Oliebol hier, glühwein daar. Zo gaat het aardig lukken met de kerstgedachte. Utrecht, ik hou ervan!”

Conny Kraaijeveld is presentatrice bij RTV Utrecht

Kerstlichtjes-challenge Er is veel te beleven voor jong én oud. Geniet van mooie verhalen en de warmte bij de vuurkorf, maak zelf sneeuw terwijl je schommelt en bouw een peperkoekhuisje. Of daag je familie uit voor de kerstlichtjes-challenge.

Wie lukt het om als eerste de kerstlichtjes te ontwarren? Ook spannend: schuif aan bij de kerstquiz en test je kennis over het leukste winterfeest van het jaar. Creatievelingen kunnen hun hart ophalen met het maken van kerstkaarten of kerstversiering.

Prachtige etalering Museum Catharijneconvent heeft een prachtige collectie kunstvoorwerpen.

Het zijn er zoveel, dat ze niet altijd tentoongesteld kunnen worden. Deze kerst mogen ze schitteren in prachtige, overdadig ingerichte etalages. Zo-

veel engelen en kandelaars heb je nog nooit bij elkaar gezien!

Napolitaanse kerststal Ook is de Napolitaanse kerststal weer opgesteld. Deze 18e-eeuwse kerststal bestaat uit meer dan zestig figuren en is gemaakt in de Zuid-Italiaanse stad Napels. De Napolitanen voegden een bonte schare volkstypen aan de kerstgroep toe, zoals marktkooplui en bedelaars. De kerststal werd in 1932 aan het museum geschonken door een Rotterdamse familie. Niet alle poppen kwamen toen mee, het prinsje en de hazewindhond waren als ‘knuffels’ achtergebleven. Zij kwamen in 1984 terug. De afgelopen jaren werden diverse figuren toegevoegd. Ook de kerstengel met het wierookvat keerde, na een opknapbeurt, terug in de kerststal.

6

WINTERSPECIAL AAR

KOM N

STADSSCHOUWBURG 22 T/M 30 DECEMBER

Swingende kerstvoorstelling

Na 26 jaar kerstcircus Cascade, nu iets nieuws.

Stadsschouwburg Utrecht presenteert ‘Jungleboek’, een swingende voorstelling voor avonturiers. Het moet een nieuwe kersttraditie worden.

Deze feestelijke familievoorstelling is gebaseerd op het wereldberoemde The Jungle Book van Rudyard Kipling, over het mensenkind Mowgli dat opgevoed wordt door een groep wolven en uitgroeit tot ‘heer van de jungle’.

In deze wildernis zien we de levensgevaarlijke tijger Shere Khan, beer Baloe en de zwarte panter Bagheera, Mowgli’s leermeesters. Ook maken we kennis met krijsende apen, woest dansende olifanten, de indrukwekkende roedel grijze wolven en natuurlijk Kaa, de reusachtige en wijze python. Zeker geen lieverdjes! Maar voor één ding hebben ze een heilig ontzag: de wetten van de jungle.

Het adembenemende verhaal van Mowgli wordt dit keer verteld door een groot ensemble dat bestaat uit maar liefst tien dansers van danscollectief ISH, de negenkoppige band Jungle By Night en de rapper Gikkels (Gideon Everduim).

Dat alles tegen de achtergrond van prachtige animaties van Catherine Henegan.

Jungleboek is geschikt voor avonturiers ouder dan 7 jaar.

Achtergrond In 1894 schreef de Engelse dichter Rudyard Kipling tijdens een reis door Amerika voor zijn dochtertje een aantal verhalen die de basis vormden voor The Jungle Book.

Kipling schreef niet alleen over wat hij wist van de Indiase jungle, waar hij lange tijd woonde en werkte, maar ook over wat hij droomde.

Het boek werd wereldberoemd: het is in alle talen vertaald en vaak verfilmd.

Regisseur Titus Muizelaar plaatst het verhaal in een bredere context die wat grimmiger is dan Disney’s

filmversie, met verwijzingen naar actuele ontwikkelingen in onze samenleving. Hoe is het om op te groeien in een wereld waarin miljoenen mensen op de vlucht zijn?

Het vluchtelingenkamp bij Calais kreeg niet voor niets de naam ‘Jungle van Calais’. Hoe overleven kinderen in die jungle? Jungleboek wordt een spannend beeldverhaal voor jong en oud, dat ook recht zal doen aan de diepgang van Kiplings meesterwerk.

Band ‘Jungle By Night heeft zich ontwikkeld tot het swingendste, speelste collectief van Nederland en waarschijnlijk ook het veelzijdigste’, schreef de Volkskrant bij het verschijnen van hun laatste album The Traveller. Jungle By Night bestaat uit negen jonge muzikanten.

Ze spelen een unieke mix van afro, funk en jazz met een flinke scheut hiphop en rock. Met uitverkochte optredens in concertzalen en op festivals over de hele wereld heeft de band een uitstekende live reputatie opgebouwd. In de voorstelling zal muziek klinken van The Traveller, maar ook succesnummers uit eerder repertoire. Misschien maken ze zelfs een eigen arrangement van het bekende liedje van Baloe de beer... De gelijkenis tussen de naam van de voorstelling en die van de band berust overigens op louter toeval.

ISH gelooft niet in grenzen Sinds het jaar 2000 brengt danscollectief ISH onder leiding van Marco Gerris hun skills van de straat naar de grote podia, om daar de verbinding aan te gaan met gevestigde kunstvormen. Van een kruising tussen hiphop en ballet tot een samensmelting van freestyle BMX en klassieke muziek: ISH gelooft niet in grenzen en zoekt samenwerking met artiesten die ook graag buiten

de lijntjes kleuren. Nog een kenmerk van hun voorstellingen: de energie spat ervan af!

Gikkels Gikkels (Gideon Everduim) bracht in 2010 zijn debuutalbum Uit M’n Cocon Gekropen uit. Daarover zei hij in een interview met de website HiphopInJeSmoel: ‘Het album vertelt het verhaal van de rups die een vlinder wordt. Ik ben niet zozeer een vlinder, maar ik verwacht wel dat ik vleugels krijg na dit album. (…) Ik wil grootse dingen doen qua muziek en veel bruggen bouwen in de muziek. (…) Hiphop moet ook te zien zijn in het concertgebouw.’

Met Gikkels’ aandeel in Jungleboek in de Stadsschouwburg zet hij een mooie stap in die richting.

Afterparty in TivoliVredenburg Maar liefst negen dagen is het theaterspektakel te zien in de Utrechtse schouwburg. Dat vraagt natuurlijk om een afterparty en die komt er dan ook. Op woensdag 30 december bent u welkom bij Baloo’s Boogie Ball in het altijd spectaculaire Pandora! Met als hoofdmoot een spetterende, en voorlopig laatste liveset van Jungle By Night. Want het hete Amsterdamse negental dat van elke zaal een swingende rimboe maakt, neemt na vijf jaar en 450 shows een adempauze.

Kerstmenu ‘Jungle bells’ Gedurende de speelperiode kunt u in het sfeervolle schouwburgrestaurant Zindering op de eerste verdieping genieten van een verrassend kerstmenu, geïnspireerd op Jungleboek. Ook voor kinderen!

Jungleboek Wanneer 22 tot en met 30 december Speeldata Donderdag 22 t/m vrijdag 30 december om 20.00 uur, behalve op 25 en 26 december. Dan zijn er voorstellingen om 12.00 en 15.30 uur. Extra voorstelling op 27 december, 15.00 uur.

Kaartverkoop Reguliere kaarten 24,50 euro / CJP en U-Pas 19,50 euro / tot en met 18 jaar 10 euro.

Ga voor meer informatie naar ssbu.nl/jungleboek

7

WINTERSPECIAL KOM NAAR

HET SPOORWEGMUSEUM 24 DECEMBER T/M 8 JANUARI

Draaien en schaatsen tussen de treinen Winter Station Wanneer 24 december tot en met 8 januari Openingstijden: Dagelijks van 10.00 tot 19.00 uur.

Op 24, 25, 26 en 31 december tot 17.00 uur. 1 januari gesloten Kaartverkoop 16,00 euro (voor 4+) / museumkaart gratis. Van plan na 16.00 uur te komen? Bestel dan je ticket online, die kost je maar 10 euro.

Ga voor meer informatie naar winterstation.nl

Zoals elk jaar wordt Het Spoorwegmuseum in de kerstvakantie een betoverend mooie plek. Tijdens Winter Station brengen ontelbare lampjes, decoratie en een antieke carrousel het museum in de romantische kerstsfeer. Natuurlijk kan er weer geschaatst worden in het museum, schaatsen zijn gratis te leen. Elke dag is er een wisselend programma met muziek en kinderactiviteiten.

Boven een kampvuurtje kun je marshmallows roosteren, of verstuur in het postkantoor een bijzondere wenskaart. De periode rond de feestdagen staat in het teken van lekker eten, ook bij Het Spoorwegmuseum.

Daarom is het museum langer open: tot 19.00 uur. In de museumhal staat een ronddraaiend restaurant, een bijzondere manier om te genieten van een maaltijd of snack. Ook al zo mooi: dineren in een historisch restauratierijtuig van Wagon Lits. Genoeg winterse gezelligheid dus! Als klap op de vuurpijl zijn alle attracties van Het Spoorwegmuseum in bedrijf, dat maakt Winter Station tot het ideale familie-uitje in de kerstvakantie!

Dineren in een ouderwets restauratierijtuig Eind 19e eeuw startte de Compagnie Internationale des Wagons-Lits met luxe treinreizen door heel Europa. Een reis met comfortabele slaapcoupés, restauratierijtuigen en entertainment aan boord.

Het Spoorwegmuseum heeft een prachtig Wagon Lits-restauratierijtuig met eigen keuken dat dienst heeft gedaan op de Holland-Scandinavië Express die reed tussen Hoek van Holland en Hannover. Het rijtuig krijgt tijdens Winter Station zijn originele functie terug en wordt weer in gebruik genomen als restaurant op de draaischijf. Het Spoorwegmuseum is tot 19.00 uur geopend dus kom vooral dineren in dit prachtige oude restauratierijtuig.

De antieke carrousel van Het Spoorwegmuseum Een blikvanger tijdens Winter Station is de antieke carrousel. De lichtjes en muziek van de oude ‘Galopper’ zorgen automatisch voor een gezellige sfeer in het museum. De paarden van de carrousel die in 1903 werd gebouwd door de Belgische firma DeVos, gaan tijdens het draaien omhoog en omlaag. Het is alsof de paarden in galop zijn! Daarom worden dit soort draaimolens ‘Galoppers’ genoemd. Als je denkt dat het alleen paarden zijn, dan heb je niet goed gekeken; een kameel, varkentje, olifant en haan maken ook deel uit van het geheel. Al die beesten zijn van hout en hebben bijna allemaal een naam: Peter, Dinky, Bayol, Addy, Johnny en Vernon. Die namen komen van de leden van de familie die de carrousel exploiteerde. In de winter, als het seizoen voor de draaimolen voorbij was, knapten ze de beesten zelf op.

Ze kregen de naam van degene die eraan gewerkt had. Vanaf 24 december kunnen kinderen in Het Spoorwegmuseum weer eindeloos rondjes draaien op deze antieke carrousel.

Leren schaatsen in Het Spoorwegmuseum Edith Kuiper, moeder van de tweeling Jikke en Veerle, is vaste gast van Het Spoorwegmuseum. Ze komt elk jaar in december meerdere keren naar Het Spoorwegmuseum. Het hoogtepunt van deze uitjes?

De ijsbaan! Edith: “We wonen hier niet ver vandaan, Het Spoorwegmuseum is een fantastische plek om heen te gaan. Vooral de attracties De Vuurproef en Stalen Monsters zijn favoriet bij mijn dochters, maar het allerleukste in de winter is de ijsbaan. De meiden hebben hier leren schaatsen, tussen de treinen!

De schaatsen zijn gratis te leen, maar tegenwoordig nemen we onze eigen schaatsen mee. De meiden vermaken zich altijd opperbest. Nu ze wat groter zijn en zelf kunnen schaatsen ga ik, als ik er genoeg van heb, langs de kant zitten met een warm kopje chocomel. Genieten.”

8

WINTERSPECIAL AAR

KOM N

Kerstsfeer in het centrum Hét kerstfeest van Utrecht keert terug: Knüss Winterfest omarmt net als vorig jaar de winter! Drie dagen lang staat de Domstad in het teken van kerstmarkten, klinken er kerstliederen en vloeit de glühwein rijkelijk.

De stad is mooi verlicht en bekende Utrechtse iconen hullen zich voor de gelegenheid in een winters jasje. Je hebt het centrum van Utrecht nog nooit zo betoverend meegemaakt!

Unieke cadeautjes voor onder de kerstboom vind je dit weekend op de Zelfgemaakte Kerstmarkt, de winterse Streekmarkt en de kerstmarkt in de Twijnstraat. Geniet van winterse wijnen bij een romantisch vuurtje op het Fonteyn Festival en dans jezelf warm op livemuziek.

Het Stadhuisplein en de Neude worden omgetoverd tot winterpleinen met activiteiten voor het hele gezin. Speciaal voor de allerjongste bezoekers wordt er deze dagen een kerstfeestje gevierd in het nijntje

IK WENS...

KNÜSS WINTERFEST 9 T/M 11 DECEMBER

1. Kerst met Kids & De Grote Outdoor Pubquiz Stadhuisplein, 9 - 11 dec 2. Fonteyn Festival Wintereditie Janskerkhof, 9 - 11 dec

museum en kun je luisteren naar kerstverhalen in Museum Catharijneconvent.

3. Winterfest Familie Plein Neude, 9 - 11 dec

Twee wensen doen Natuurlijk vergeten we de kerstgedachte niet tijdens Knüss Winterfest. Op de Neude, Mariaplaats, het Stadhuisplein en Janskerkhof vind je sprookjesachtige wensbomen waar je jouw Utrechtse kerstgedachte in kunt hangen. Iedereen mag twee wensen doen: eentje voor iemand die het volgens jou echt verdient en eentje voor de stad Utrecht.

4. Allerhande Kerstfestival Spoorwegmuseum, 9 - 11 dec 5. De Zelfgemaakte Kerstmarkt Mariaplaats, 10 + 11 dec 6. De Winterse Streekmarkt Mariaplaats, 10 + 11 dec 7. Kerstmarkt Twijnstraat Twijnstraat, 11 dec

Kun je niet bij het Knüss Winterfest zijn? Laat dan je wensen achter op knusswinterfest.nl/winterwens en ze komen alsnog in één van de bomen te hangen.

...een compleet verzorgde dag

uit in Utrecht voor:

...voor de stad Utrecht:

Naam Leeftijd Telefoonnummer E-mail

Vul het kaartje in, knip hem uit en hang hem in één van de wensbomen (zie plattegrond) Met een beetje geluk gaat jouw wens in vervulling!

Meer informatie vind je op knusswinterfest.nl

Cultuur / Uit 11

NOVEMBER 2016

HETZELFDE MAAR DAN ANDERS:

5 X LEUK ALS HET REGENT Bier en Appelsap is een online magazine voor ouders in de regio Utrecht met tips om met je kinderen op pad te gaan. Bier en Appelsap houdt van horeca, cultuur, natuur en geeft elke week een overzicht van de leukste weekendtips! Vaak hebben we het over uitjes in de buitenlucht, maar wat moet je doen als het regent? Natuurlijk kun je ergens koffie gaan drinken of de kroeg in voor bitterballen, maar we hebben nog vijf leuke tips voor je!

Wil je meer leuke tips voor ouders en kids in Utrecht en omgeving? Kijk dan op bierenappelsap.nl

TUSSEN JE OREN

WAT LUISTER JIJ? Ik was al binnen van Broederliefde WIE BEN JIJ? Lisa Verhoef (19) Student Media en Communicatie “Eigenlijk vind ik het nummer dat ik aan het luisteren was helemaal niets.

Ik had geen zin om door te klikken, omdat ik bang was dat mijn telefoon dan nat zou regenen. Als ik dat wel had gedaan, had ik Good Grief van Bastille gekozen. Dat is even net even anders dan de mainstream muziek.

Dat geldt ook voor de muziek van Kensington, mijn favoriete band. Echt Utrechts ook, dat vind ik sowieso al leuk. De eerste plaat die ik kocht voor mijn nieuwe platenspeler is van hen.

Foto: Universiteitsmuseum

Naar het museum Er zijn in Utrecht veel leuke musea waar je met je kids heen kunt.

De kleintjes maak je altijd blij met het nijntje museum. Oudere kinderen neem je bijvoorbeeld mee naar het Universiteitsmuseum voor een leerzame middag. Ze kunnen proefjes doen en verzamelobjecten uit de wetenschap bekijken. Treinfans komen aan hun trekken in het Spoorwegmuseum.

Naar de film In de stad zit het wel goed met de bioscopen. Denk eens aan het grote Cinemec in Leidsche Rijn. Of ga in de binnenstad naar ’t Hoogt of het Louis Hartlooper Complex. Vooral in het weekend spelen er veel leuke films voor kinderen. Drink meteen een appelsapje in de bijbehorende cafés en je hebt een leuke middag!

Ook leuk: vanaf half december komt er een grote bioscoop bij, op het Jaarbeursplein.

Zwemmen Moeten jouw kids hun energie kwijt? Dat is best lastig als het regent, maar je kunt natuurlijk gaan zwemmen. De Hommel in Oog in Al en De Kwakel in Overvecht zijn leuk om met kinderen naartoe te gaan. Ook in Leidsche Rijn heb je een zwembad: Fletiomare. Net buiten de stad kun je terecht bij zwembad

WAT LUISTER JIJ? Controle van ValsBezig WIE BEN JIJ? Reshwan Fuad (24) Student bedrijfseconomie “Het ligt een beetje aan mijn mood wat voor muziek ik luister. Als ik me goed voel, luister ik wat snellere muziek. Als ik een beetje down ben, kies ik eerder voor wat deprimerende muziek. Daar sluit de Koerdische muziek, uit mijn land van oorsprong, goed bij aan. Je hebt de muziek over liefdesverdriet – treurige muziek – en de muziek die eigenlijk nergens over gaat, maar wel heel lekker klinkt. Die muziek is eigenlijk vooral bedoeld om te dansen. Op de tekst wordt niet gelet.”

Merwestein, in Nieuwegein. Check voordat je gaat altijd wel even het rooster van je gekozen zwembad; soms kun je alleen baantjes trekken of wordt er lesgegeven.

Naar de bieb Low budget, maar altijd leuk om te doen: een bezoekje brengen aan de bibliotheek. Door heel Utrecht zitten vestigingen van de openbare bieb. Zo zit er een mooie in de Cereolfabriek in Oog in Al (bij restaurant Buurten). Of ga naar het hoofdgebouw aan de Oudegracht. Ga op zoek naar boeken, lees een verhaaltje voor en drink een kop koffie in het café.

Schaatsen We boffen in Utrecht met De Vechtsebanen. Het complex heeft een 400 meter lange baan en een binnenbaan om rondjes draaien en achteruit schaatsen te oefenen. Beide banen zijn overdekt.

Schaatsen kan tot ongeveer half maart. Ook hier geldt: check even het rooster voor de openingstijden.

Wil je meer tips om met je kinderen op pad te gaan?

Check dan www.bierenappelsap.nl

KENNER TIPT = JOHAN GIJSEN (LE GUESS WHO?)

SIMON JOYNER De uiterst breekbare stem van de melancholische Amerikaanse poëet Simon Joyner is niet voor iedereen weggelegd. Toch mag hij een indrukwekkend rijtje grootheden zoals wonderkind Beck, countryen folkzangeres Gillian Welch en de legendarische BBC-dj John Peel tot zijn bewonderaars rekenen. Peel draaide zelfs een volledig album van Joyner op de Britse radio, iets wat zelden of nooit gebeurt.

Simon Joyner (46) was nooit op zoek naar succes en roem. Het interesseert hem niet. Hij wil mooie

verhalen zingen. Zijn weemoedige folkliedjes vertolken de worstelingen des levens. Over zwakte, mislukking, teleurstelling en natuurlijk ook de liefde. Vergelijkingen met Leonard Cohen en Townes van Zandt worden vaak gemaakt. Niet alleen qua mistroostigheid, maar ook wat betreft kwaliteit en bijzonderheid.

Donderdag 8 december treedt de troubadour op in Utrecht. Zoals ik hem het liefst hoor: breekbaar, solo op akoestische gitaar. In het altijd fijne dB’s aan de Cartesiusweg!

12 Cultuur / Uit

NOVEMBER 2016

MODEMETER PAULA EDWIN JACOBS Marieke van Willigen Nienke Kamphuis

Edwin Jacobs (1960) is sinds 2009 directeur van het Centraal Museum Utrecht. Vanaf januari volgend jaar is hij gesamtleiter van Dortmunder U, centrum voor kunst en creativiteit in Dortmund.

Zelfs de sokken ton sur ton Hij is nu nog directeur van het Centraal Museum van Utrecht, maar staat op het punt te vertrekken naar Dortmund. Jammer, want met Edwin Jacobs verdwijnt er een stijlicoon uit Utrecht.

Wat heeft u met mode?

“Ik ben gefascineerd door de combinatie van functionaliteit, heldere lijnen en compositie. Mijn fascinatie begon met de expositie van Victor en Rolf. Daarna kwam de expositie ‘Stof tot Nadenken’ van Alexander van Slobbe. Mode is representatie. Er is altijd aandacht voor. Dat vind ik er interessant aan.”

Broek & jasje, Strellson; schoenen, Van Lier; overhemd, Suitsupply (“Mooie boorden”); sokken, Alvarez

Ik zie dat u ook aandacht aan uw kleding schenkt.

“Vroeger droeg ik altijd een spijkerbroek en een zwart T-shirt, of in de winter een zwarte coltrui.

Sinds een jaar of tien denk ik meer na over mijn kleding. Ik zorg dat het ton sur ton is bijvoorbeeld; dat de kleur van de schoenen past bij mijn riem en stropdas. Zelfs mijn sokken passen bij de rest. Kleding is ­ultieme vrijheid. Een mens kan aantrekken wat hij wil, helemaal naar zijn smaak. Ook al vindt niemand anders het mooi, dat dondert niet. Als het voor jou maar iets betekent.”

Je ziet veel conformisme in kleding, al staat het volgens u ­ voor ultieme vrijheid.

“Met die vrijheid ontstaan er toch weer formats. De teflonjasjes die je kunt bestellen bij de ANWB, de ­ bikers, meisjes met een korte spijker­broek en daaronder een legging met scheuren. Ondanks de individualiteit heb je allerlei groepen modetypes.”

Waarom heeft u oorbellen?

“Dat komt door David Beckham.

Hij zette in de voetballerij een heel nieuwe cultus in gang. Hij had ineens tatoeages, droeg sleeves en deed oorbellen in. Hij werd een fenomeen omdat hij zich funda­ menteel anders presenteerde.

Toen dacht ik: ik knal ze er ook in. En het dondert niet dat ik museumdirecteur ben. Juist niet. Ik kleed me op mijn eigen manier.”

‘Utrechtse studentenjongens zijn net iets te blond’

Wat zijn uw fashion no-go’s?

“Ha! Ongetailleerde jurken: no go. Glimmende trainingspakken: no go. Regenjassen die lijken op vuilnis­zakken: no go. Petjes: no go.

Heb je nog even?”

Wat is het Utrechtse modetype?

“Het heeft zich als een virus verspreid: Utrechtse studentes lopen in een lichte broek en altijd een loszittend knotje. De studentenjongens dragen een ongeknoopte stropdas met een wit overhemd waarvan één kant in de broek zit en de andere kant niet. En ze zijn net iets te blond.”

Journalist Marieke van Willigen blogt op www.jurkenvanmaria.nl

Advertorial

COLUMN STEEF SCHINKEL

Wegdromen bij het vallen van sneeuwvlokken Al als kind ben ik gefascineerd door het vallen van de bladeren en vooral door dwarrelde sneeuwvlokken. Sneeuw komt naar beneden in de vorm van sneeuwkristallen. In de natuur begint iedere sneeuwvlok als een piepklein stofje in de atmosfeer. Rondom dit stofje vormt zich ijs. Er ontstaat een kraal van ijs.

Het ijs is warmer dan de lucht eromheen. De warmte stroomt naar buiten in alle richtingen en op een gegeven moment is de vorm van de kraal niet meer efficiënt genoeg. Dan verandert de architectuur en krijgt het sneeuwvlokje zes armen. De sneeuwvlok kan steeds groter worden. Terwijl een sneeuwvlokje naar beneden valt, ontstaat er een prachtige structuur en dat deeltje bevriest tot een klein ijskristal. Dit proces vindt vooral plaats tussen -5 en -20 °C en optimaal bij een temperatuur rond -12 °C. Wist u dat een sneeuwvlok miljarden moleculen bevat? Geen enkele sneeuwvlok is hetzelfde en zo’n vlok heeft wel duizenden verschillende gezichten. De zeshoekige vormen zijn geheel afhankelijk van de temperatuur maar ook de weercondities.

H

eerlijk als het straks weer gaat sneeuwen want dat is voor mij altijd genieten geblazen. Gek eigenlijk als het in ons land weer voor het eerst gaat sneeuwen dat vrijwel iedereen daarvan in de ban raakt. Files, code geel en waarschuwingen zijn dan de orde van de dag. Mensen om me heen vinden sneeuw daarna zo eentonig. Men noemt het snel “slecht weer”. Zelfs het ANP geeft ons aan: “Blijf binnen en ga niet op pad, want het wordt te glad.” Het zal ons dan de gehele dag diverse malen weer ingepeperd worden door het KNMI. Ik zie het voor mij dat ik voor ons raam in het theater sta en kijk naar de prachtige sneeuwvlokken die

tergend langzaam neervallen. Ik vind de vallende sneeuw helemaal niet zo ellendig. De sneeuw brengt bij mij juist positieve herinneringen uit mijn verleden omhoog of mooie gedachten over deze wereld, onze voorbijvliegende tijd, de vergankelijkheid en waarden van het leven.

Zo herinner ik ineens een door mij bijna vergeten moment uit mijn jeugdjaren. Het was in de zomer, ik was tien jaar en uitermate vrolijk. Met mijn beste vriend, bijgenaamd Witte Kip, liep ik door de statige Brigittenstraat richting Lepelenburg. Aangekomen bij Lepelenburg gingen wij naar rechts het pittoreske straatje de Bruntenhof in, alwaar nog veel Utrechters in

klederdracht woonden. De Bruntskameren aan Bruntenhof en Bruntensteeg werden in 1621 door mr.

Frederik Brunt gesticht op het erf van zijn huis Klein Lepelenburg. Hij bouwde op het erf van dit huis, het huidige Bruntenhof 5, vijftien huisjes, waarvan er vier aan de Bruntensteeg lagen en elf (Bruntenhof 6 t/m 16) langs de stadswal. De vier pandjes aan de Bruntensteeg zijn inmiddels samengevoegd tot twee woningen (Bruntensteeg 2 en 3).

Het was er gezellig op de Bruntenhof en er was wat te beleven. Midden in het straatje stond haaks voor een nostalgisch huisje een bankje.

Daarop zaten een man en vrouw

Zaterdag 26 november - 20:30 uur Daisy Correia Uma casa Portuguesa

Daisy Correia brengt met Uma casa Portuguesa een hommage aan Amália Rodrigues. Ze zingt niet alleen fado’s van Amália, maar vertelt ook over het leven, het werk, de angsten en de triomfen van een zangeres die zei alleen op het podium te kunnen leven en zich een weg moest banen door een leven vol drama.

Zaterdag 3 december - 20:30 uur BLAFWAF

met beiden, op hun hoofd, een hoed en kapje. Terwijl zij een oud Nederlands lied zongen, luisterden en keken tientallen bewonderaars en wij naar deze twee mensen. In het midden zat statig een dobberman. Deze herinnering doet mij nu denken aan het moment dat ik door onze etalage naar buiten kijk.

Ik zeg tegen mezelf bij het zien van neervallende sneeuwvlokken: Tijd vliegt, de tijd gaat als een gek.

Vasthouden van mooie dingen is onmogelijk, echter maak er met zijn allen, als straks weer de eerste sneeuw valt, wat moois van!

Maxime, Tim en Erik, drie gasten met Brusselse roots, kletsen hun muzikale goesting bij mekaar.

Nederlandstalige songs, daar gaan ze voor. Alles wat ze met hun nummers willen vertellen lukt gewoon het best in de eigen taal. Met muziek die uw oren gezond aantast en teksten die garant staan voor spontane lachkuiltjes, boren zij zich zelfverzekerd een weg in uw geheugen. Lachrimpels behoren tot de schoonheids-idealen. Blafwaf wil u op dat vlak graag in de watten leggen. BlafWaf is de winnaar van het Utrechts Cabaret Festival 2016.

Zie ook: www.blafwaf.be/bw/ Zaterdag 10 december - 20:30 uur La Pat Winter’s Choice (Try-Out)

Ze kwam, zag en zong. En de zalen gingen plat.

Voor La Pat. Zangeres Patty Trossèl veroverde in 1991 de vaderlandse podia met Eine Frau für die Liebe. Een stem als een klok, een extravagante act en unieke composities. Die Blumen waren schöner wie immer im Keukenhof dieses Jahr.

Contactgegevens

Schiller Theater Place Royale Minrebroederstraat 11, 3512 GS Utrecht info en reserveringen www.schillertheater.nl corr. en e-mail: info@schillertheater.nl t: 030 23 19 380 sponsor: Schinkel Benelux STEFON BV

Stad / Leven 13

NOVEMBER 2016

UTRECHT VOLGENS

Jesse Holweg

Zimra Geurts De geboren Utrechtse Zimra Geurts (25) zat op het Utrecht Stedelijk Gymnasium. Ze verhuisde als tiener naar Kaapstad, waar haar moeder vandaan komt. Ze werd gescout als model en kwam later weer terug naar Nederland. Hier werd Geurts vooral bekend als verslaggever van GeenStijl, daarnaast is ze model, blogger, presentator en regisseur.

Je was de afgelopen tijd in het nieuws door een chirurgische ingreep aan je billen.

“Klopt, het was een verplaatsing van lichaamseigen vet om zo de vorm en het volume van mijn billen te verbeteren. Na eindelijk op een juiste, gezonde manier vijftien kilo te zijn afgevallen, was ik alleen nog ontevreden over wat het schommelen in gewicht en mijn eetstoornissen hebben betekend voor mijn billen. Ik had de ingreep natuurlijk geheim kunnen houden, maar dat voelde niet goed tegenover jonge meiden en vrouwen. Ik ben zelf ook een meisje van dertien geweest en heb negen jaar lang eetstoornissen gehad, mede omdat ik niet wist dat er zoveel bekende vrouwen gebruik maken van cosmetische ingrepen. Het zou heel oneerlijk en hypocriet richting dat dertienjarige meisje zijn als ik nu niet eerlijk zou zijn over deze ingreep.”

Je hebt op veel plekken gewoond. Waar voel je je het meest thuis?

“Ik heb op onwijs veel verschillende plekken op de wereld gewoond, die ervaringen en belevingen zijn enorm uiteenlopend.

Als ik zou moeten kiezen, dan voel ik mij stiekem toch het meest thuis in Kaapstad, waar een groot deel van mijn familie nog woont.”

Tot rust komen “Af en toe een boswandeling in Amelisweerd of wandelen langs de singel vind ik fijn. Ik woon op dit moment nog samen met mijn verloofde in het stadscentrum, dus de singel is lekker om de hoek.”

Daan Bramer

Hoe is erop gereageerd?

“Mensen kunnen helaas nog altijd onnodig kritisch op elkaar zijn in plaats van elkaar beter proberen te begrijpen en van elkaar te leren. Ik wist dat de kans groot was dat ik een lading kritiek over mij heen zou krijgen, maar dat is uiteindelijk enorm meegevallen. Ik heb voor 80 procent erg positieve en leuke reacties gehad en waardering voor mijn eerlijkheid.”

Een van de meest recente projecten was je regiedebuut bij een pornafilm. Wat is dat?

“Een pornafilm is een vrouwvriendelijke erotische film. Er is in vergelijking met een pornofilm meer aandacht voor beide geslachten en voor de chemie tussen de spelers. Ook is een pornafilm minder ‘gemaakt’ dan een pornofilm. Ik vind het belangrijk dat de hedendaagse tiener hierdoor meer realistische seks te zien krijgt en zo hopelijk geen volledig vertekend beeld krijgt van seks door pornofilms. Dit kan, vind ik, schadelijk zijn omdat zij het gedrag in pornofilms gaan ‘kopiëren’ en dat is natuurlijk zonde.”

DIVERSEN

‘t Hoogt Debat Op woensdagavond 7 december vindt bij ‘t Hoogt de eerste FAQ (Frequently Asked Questions) plaats, een nieuw debat­ programma waarin experts met elkaar en het publiek in discussie gaan over actuele of maatschappelijk relevante onderwerpen.

De ‘prestatiemaatschappij’, een ‘burnout-epidemie’; het zijn woorden die onderdeel zijn geworden van ons alledaagse taalgebruik en de zelfhulpboeken en mindfulnesstrainingen vliegen ons om de oren. De samenleving waarin we leven lijkt steeds meer gericht te zijn op prestatie en efficiëntie, en tegelijkertijd zijn we krampachtig bezig om balans te vinden en de beste versie van onszelf te zijn. Hoe is dat gekomen? En wat is dat, de beste versie van jezelf?

Woensdag 7 december wordt er langs invalshoeken uit de filosofie, psychologie en theologie ingegaan op het onderwerp ‘zelfverbetering’. Moderator is socioloog en schrijver Ruben Jacobs. De sprekers zijn: Jacques Bos, onder andere schrijver van Het ongrijpbare zelf, Barbara van der Steen, psycholoog, coach en schrijver, Matthias Smalbrugge, predikant en hoogleraar Europese cultuur en christendom, en Arjen Kleinherenbrink, metafysicus, wijsgerig antropoloog en schrijver.

Wo 7 dec

‘t Hoogt Debat FILMTHEATER ’T HOOGT [19.00]

hoogt.nl

Geurts heeft onlangs haar eigen tv-zender gelanceerd bij Ziggo: Secret Circle Culinair genieten “Restaurant Vis & Meer aan de Drieharingstraat is mijn favoriete restaurant in Utrecht. Ik houd op z’n tijd enorm veel van lekkere vis en zeegerechten. De sfeer, de service en de bereiding is er altijd top!”

Utrecht mist ...

“Ik werkte op mijn achttiende bij ‘Stamppot to go’. Daar kon je megalekkere stamppot afhalen. Helaas liep het ‘s zomers minder storm en daarom hebben ze uiteindelijk de deuren dichtgegooid. Nu mist Utrecht absoluut een plek waar je overheerlijke, oer-Hollandse stamppotten af kunt halen of kunt laten bezorgen. Ik zou in ieder geval vaste klant zijn.”

Inmiddels ben ik echt een beetje gestoord geworden van hoe belachelijk vaak en luid dat ding afgaat. De hele nacht door, letterlijk om het kwartier, met een heel deuntje. Ik bedoel, even serieus, waar is dat voor nodig?”

Lekkerste biertje “Ik ben niet zo heel erg meer van het ‘stappen’. Door drukte, maar ook omdat ik af en toe gewoon lichtelijk autistisch kan zijn. Als ik dan weleens de deur uitga voor een lekker drankje, dan ga ik meestal naar Café van Velsen of Zussen.”

Droomhuis “Die hebben mijn verloofde en ik net gekocht! We hebben een tijd gezocht naar een leuk koophuis in Utrecht en afgelopen zomer zijn we beiden verliefd geworden op een huis. De koop is nu net rond, vanaf april volgend jaar kunnen we er in.

Daar leven we op dit moment dus heel erg naartoe.”

Ergernis “Geloof het of niet, maar dat is op dit moment (en eigenlijk al een hele tijd) de Domtoren. Ik vind de Domtoren prachtig hoor, maar wanneer je in hartje Utrecht woont met de Domtoren om de hoek, dan beleef je hem net even op andere manier.

Utrecht is …

“Een hartstikke leuk stadsie! En een plek waar voor mij onwijs belangrijke mensen wonen die ik graag zo dicht mogelijk om mij heen heb en met wie ik samen oud wil worden. Maar dat oud worden heeft natuurlijk geen haast.”

Milow MUSEA & EXPOSITIES

THEATER

THEATER

Doorlopend

Za 3 dec

Zo 11 dec

MUSEUM SPEELKLOK [DI T/M ZO]

THEATER KIKKER [20.00]

museumspeelklok.nl

literatuurhuis.nl / theaterkikker.nl

WERFTHEATER [14.30]

In een internationaal literair variété spektakel gaan Rob Waumans en Ivo Victoria op zoek naar het verhaal áchter de schrijver en zijn boeken.

Ondersteund door one-womanshowband Milena Haverkamp, ontvangen zij zowel gevestigde namen als nieuw talent op het gebied van proza & poëzie. In deze editie zijn Karin Amatmoekrim, Herman Koch, Joris van Casteren, Jente Posthuma en Eva van Manen te gast.

In deze voorstelling neemt Yvonne Groeneveld je mee in een zoektocht door haar eigen leven. Geboren uit een Indische moeder en een Nederlandse vader zijn in haar de twee culturen even sterk aanwezig.

De herinnering aan haar moeder roept beelden op uit het verleden. Maar wat heeft zij echt zelf meegemaakt en wat heeft zij zich uit de verhalen van haar moeder eigen gemaakt?

Wat betekent die vermenging van verschillende culturen?

Muziekdoosjes

In deze tentoonstelling zie je de muziekdoosjes van bekende en onbekende Utrechters en hoor je de bijzondere herinneringen die ze hieraan hebben.

Verhalen over verre oorden, oude vrienden, overleden geliefden en memorabele feestdagen. Ook toeval, hoop en geloof spelen een rol. Er zijn muziekdoosjes te zien van onder andere burgemeester Jan van Zanen, Tineke Schouten, Hans Liberg, Sofie van den Enk en Henk Westbroek.

Waumans & Victoria

KLASSIEKE MUZIEK

As met een Indisch Verleden werftheater.nl

Di 13 dec

Hohe Messe Nederlandse Bachvereniging TIVOLIVREDENBURG [19.30]

bachvereniging.nl / tivolivredenburg.nl Marcel van der Vlugt

Wat zou Bach zelf als zijn beste werk hebben gezien?

Goede kans dat het de Mis in b klein, beter bekend als de ‘Hohe Messe’, zou zijn. Deze mis, waaronder een sanctus voor eerste kerstdag, is Bachs opus ultimum waarin hij zijn mooiste en beste werken tot een universeel kunstwerk smeedde.

UITACTIE

Win 2 X 2 vrijkaarten voor Jungleboek In de kerstvakantie kun je met de hele familie naar het muzieken dansspektakel Jungleboek.

Te zien van 22 tot en met 30 december in Stadsschouwburg Utrecht. De voorstelling is gebaseerd op het wereldberoemde ‘Jungle Book’ van Rudyard Kipling over het mensenkind Mowgli die opgevoed wordt door een groep wolven en uitgroeit tot ‘Heer van de Jungle’. Maar liefst 10 dansers van ISH, de negenkoppige band Jungle By Night en de rapper Gikkels vertellen het verhaal van Mowgli, Agheera, Baloe, Akela, Shere Khan en Kaa. En jij kan erbij zijn.

Stadsschouwburg Utrecht geeft 2 x 2 vrijkaarten weg.

Utrecht is een stad vol muziek.

Je kunt onder andere naar deze concerten en optredens:

Za 3 dec

Zaterdagmiddagmuziek Domkerk Viering van het 45-jarig bestaan van de Domcantorij DOMKERK [15.30]

Za 3 dec

Rumor Festival DIVERSE LOCATIES

Zo 4 dec

Maaike Ouboter STADSSCHOUWBURG UTRECHT [20.00]

Di 6 dec

Milow TIVOLIVREDENBURG [19.45]

Do 8 dec

IJzersterke Soundtracks Het Noord Nederlands Orkest speelt soundtracks, aan elkaar gemonteerd door Eric Corton.

TIVOLIVREDENBURG [20.15]

Vr 9 dec

La Couleur Royale Bert Boeren ZIMIHC THEATER STEFANUS [19.00]

Za 10 dec

Theo Mackaay Unplugged TIVOLIVREDENBURG [20.30]

Kijk nu op uitagendautrecht.nl/acties

Meer tips?

Neem het magazine UITagenda Utrecht o.a. bij

mee of kijk op

14 Stad / Leven

NOVEMBER 2016

Jesse Holweg

Nienke Kamphuis

Rita Verdonk Geboren: Utrecht, 18 oktober 1955 Huidig beroep: Zelfstandig ondernemer, oprichter directeur CVmonitor Politieke functies: 2003-2006 Minister voor Vreemdelingenzaken en Integratie 2006 Minister van Justitie 2006-2007 Minister voor Integratie, Jeugdbescherming, Preventie en Reclassering 2006-2010 Lid Tweede Kamer 2008-2011 Politiek leider Trots op Nederland

RITA EN AD VERDONK OVER HERDENKING NEDERLANDS-INDIË

‘Het is niet zo dat we het altijd eens zijn o ­ mdat we vader en dochter zijn’ In de geschiedenisboeken van Nederland is er maar mondjesmaat aandacht geweest voor de oorlog in Nederlands-Indië van 1945-1950. In Utrecht werd daarvoor de eerste herdenkings­bijeenkomst in 1999 gehouden. Een interview met voorzitter Rita Verdonk en mede-oprichter Ad Verdonk over de herdenking.

H

et is een drukte van jewelste in de aanleunwoning van Ad Verdonk en zijn vrouw in Overvecht. Oudste dochter en oud-politica Rita Verdonk is al binnen, maar ook zoon Ad Verdonk met de derde generatie Verdonk (“De enige andere militair van de familie!”) komt een verrassingsbezoek brengen. Even later komt ook de rest van het bestuur van Stichting Indië-Monument Utrecht ­binnen om te vergaderen.

Ad ­ Verdonk blijft er in ieder geval rustig onder: “Ik ben intussen wat minder mobiel, maar gelukkig nog gezond.” En dus blijft hij zich inzetten voor de nagedachtenis van Utrechtse soldaten tijdens de ­ oorlog in ­ Nederlands-Indië en Nieuw-­ Guinea. Op 17 december wordt de bijeenkomst voor de achttiende keer georganiseerd op begraafplaats St. Barbara.

Ad en Rita Verdonk zijn uit hetzelfde hout gesneden. Vasthoudend, strijdbaar en met overtuiging in eigen ideeën. Ad Verdonk was boven­dien, als een van de oprichters van Stichting Indië-Monument Utrecht, trots om zijn dochter te kunnen strikken als voorzitter.

Rita met een lach: “Toen ik uit de ­politiek vertrok, zei mijn vader: ‘Je hebt nu toch niets meer te doen en wij hebben nog een voorzitter nodig’. Het is wel erg bijzonder om dit nog met mijn vader te kunnen

doen. Ik heb het geluk dat mijn beide ouders nog leven.”

Geamuseerd vertelt Ad Verdonk soms in de clinch te liggen met zijn dochter tijdens vergaderingen. “Dat lijkt me niet meer dan ­ normaal”, vult Rita Verdonk aan. “Het valt mee hoor, maar het is natuurlijk niet zo dat we het altijd eens zijn omdat we vader en dochter zijn. Het gaat dan over de toekomst van het monument en wanneer wat moet ­ veranderen.”

Strijden voor een herdenking Ad Verdonk deelt naast wat uiterlijke kenmerken met de bekende oud-politica, ook gelijkenissen in zijn uitingen; in zijn bewoordingen is hij standvastig en duidelijk, zoals we dat kennen van Rita Verdonk als minister van de VVD. Ad Verdonk vertegenwoordigt de belangen van veteranen met veel passie. Het was ook niet zomaar gezegd dat het monument en de herdenking er eind jaren negentig zouden komen.

“Wij vonden dat onze Utrechtse jongens die daar ‘gebleven’ zijn, geëerd moesten worden, maar we hadden wel een strijd met de ­gemeente”, vertelt Ad Verdonk over de eerste herdenking in 1999. De veteranen waren destijds al een jaar bezig om bijna vijftig jaar na thuiskomst een herdenking te organiseren. De fractievoorzitters waren

voor, maar het werd een aantal keer geschrapt van de agenda van B&W. Verdonk nam het heft in eigen hand en belde De Telegraaf. “Dat was een hele toestand”, merkt Ad Verdonk droogjes op. “Ik werd uitgenodigd door burgemeester Brouwer om te praten, maar die was al erg kwaad vanwege de publiciteit. Toen ook nog bleek dat er zo’n veertig andere veteranen mij in vol ornaat kwamen steunen en ook naar binnen wilden, was de burgemeester overdonderd en wilde ze me wegsturen. Ik zei een demonstratie te kunnen organiseren met honderden veteranen – burgemeester Brouwer gaf niet veel later toch haar goedkeuring aan de herdenking.” Inmiddels was het al december: de eeuwwisseling kwam eraan. “We hebben gezegd dat de hele ‘Indië-toestand’ bij de

Het monument op Begraafplaats St. Barbara in Utrecht steeds. Rita Verdonk zegt dat er veel oud zeer zit bij de Indië-­ veteranen. “Het grootste deel van de 140.000 mannen en vrouwen die daar naartoe gingen waren uitgezonden. In feite gingen we met de pest in ons lijf daarheen en was de oorlog ­politiek gezien al verkocht”, zegt Ad Verdonk.

“Er was ons toegezegd dat we een huis, werk en duizend gulden zouden krijgen bij terugkomst, maar uiteindelijk kregen we zes weken vrij vervoer op de spoorwegen om werk te zoeken, en 35 jaar later pas het geld”, aldus Ad Verdonk die ­inmiddels is geridderd als Lid in de Orde van Oranje Nassau. “Gelukkig hebben ze van ons geleerd en worden veteranen nu veel beter ontvangen.” Volgens Rita Verdonk is de

‘Toen ik uit de politiek vertrok, zei mijn vader: ‘Je hebt niets meer te doen en wij hebben nog een voorzitter nodig’’ twintigste eeuw hoorde en dat de eerste herdenking dus meteen in die maand zou moeten plaats­ vinden. Dat is gelukt.” Burgemeester Brouwer was vervolgens wel elk jaar op de herdenking en sindsdien is er bij elke editie een burgemeester aanwezig geweest.

Waardering De oorlog om het behoud van de Nederlandse kolonie komt maar mondjesmaat terug in de geschiedenisboeken. Nederland wilde het wingewest na de Tweede Wereldoorlog niet kwijt, maar de oorlog beschadigde de Nederlands reputatie. De manier waarop terug­ gekeerde militairen werden ontvangen, steekt Ad Verdonk nog

reden van de slechte ontvangst niet helemaal duidelijk. “Als oud-politicus zou ik zeggen: dat moet je aan de politiek vragen. We laten het er maar bij dat de reden voor uitzending een politieke beslissing was.”

Ad Verdonk heeft nooit veel verteld over zijn periode als militair in ­Nederlands-Indië. Rita Verdonk zegt, terwijl ze naar haar vader kijkt: “Ik ben al heel lang uw dochter en kan getuigen dat het een gesloten boek is. Wat u er al die jaren over verteld hebt, is minimaal. Dat hoor je overigens vaker van kinderen van veteranen.” Ad Verdonk reageert: “Als we als veteranen op een reünie samen zijn, dan hebben we natuurlijk wel verhalen. Maar de

jongere generatie begrijpt niet wat we hebben meegemaakt.”

De herdenking De herdenking is een bijzondere dag voor beiden, maar Ad Verdonk geeft ook toe het een pijnlijke dag te vinden: “Dat geldt ook voor mijn medeveteranen, maar er hangt wel een bepaalde sfeer die de ons bij elkaar houdt.” Rita vult aan: “Die ­ band tussen de veteranen is sterk, maar ook nabestaanden en familieleden leven mee.” Wel zou de Stichting Indië-Monument Utrecht wat meer aansluiting willen met jongere veteranen. Rita Verdonk: “We zijn in gesprek met de ­ gemeente om ze op de een of andere manier te koppelen. Het zou mooi zijn als er wat jongeren bij komen. Momenteel is er elk jaar een afvaardiging van de Studentenweerbaarheid Wageningen en die geven toch een nieuw elan.” Ook wordt er bij de Stichting gesproken over een veteranenmonument in Utrecht, zoals dat in Roermond al wel bestaat.

Het programma van de herdenking op 17 december begint altijd met een kop koffie. “Iedereen wordt verwelkomd. Dan wordt de ­ erewacht neergezet, bestaande uit de studentenweerbaarheid uit Wageningen, de Wapenbroeders en aangevuld met mariniers”, aldus Rita Verdonk. “Daar staan 52 kaarsjes te branden voor de 52 jongens. Kleinkinderen dragen de kransen aan en dit jaar zullen de burgemeester, de dochter van een veteraan en Luitenant-Generaal Ted Meines spreken. Daarna gaan we naar het monument en roept mijn vader de namen op. Na drie namen roept er iemand present.

Dat vind ik altijd een heel mooi moment. Daarna gaan we naar binnen om allemaal even bij te komen.” Ad ­Verdonk: “En dan drinken we ook een neut met z’n allen.”

Stad / Leven 15

NOVEMBER 2016

ONDER DE MENSEN KASTEELTUIN NIJEVELT

Jesse Holweg Nienke Kamphuis

Onder de Mensen is een serie verhalen van DUIC waarin we zoeken naar voorbeelden van hulp, ondersteuning en initiatieven in Utrecht. Bij wie kun je als inwoner

Zingend achter de grasmaaier Op het voormalig kasteelterrein Nijevelt, tegenwoordig het De Milan Viscontipark, werken buurtbewoners en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt samen aan een moestuin. Buurtbewoner Klaas Smit (62): “De tuin is voor én door de buurt.”

I

n een nieuwbouwwijk in Vleuten-De Meern is een klein stukje natuur te vinden met een bijzondere functie. Het terrein van de kasteeltuin is cultureel historisch erfgoed. In het afgeschermde gedeelte zijn nog wat muurresten te vinden van het kasteel, de rest van het De Milan Viscontipark in de wijk Veldhuizen wordt op een ­andere manier benut. Daar werkt een achttal mensen onder begeleiding van Stichting De Wending met handen en voeten in de kleigrond.

Stichting de Wending initieert projecten waarbij natuur, duurzaamheid en ondernemerschap mensen en instituties moeten verbinden.

Rosa Noé (29) is een van de tuin­

coördinators van De Wending. ­Vrolijk loopt ze door de tuin van het De Milan Viscontipark. Zojuist heeft ze een aantal instructies gegeven aan ­participanten van de Kasteeltuin. “Ik heb misschien wat vieze handen”, zegt ze lachend als ze een hand geeft. Ze stapt het knusse tuinhuisje binnen en gooit nog een houtblok op het vuur voordat ze van wal steekt: “Groen is het middel waarmee we verschillende mensen aan het werk kunnen zetten. Het is ­natuurlijk niet de bedoeling er rijk van te worden; we verdienen alleen de werkplekken terug.”

De buurt en omgeving Vooral buurtbewoners zijn volgens Noé belangrijk. “We noemen ze

terecht voor een steuntje in de rug om je leven weer op de rit krijgen? Hoe ondersteunen en helpen mensen elkaar om een stapje verder te komen? Wie zijn de enthousiaste initiatiefnemers die opstaan voor hun buurt? Deze keer in deel 6: Kasteeltuin Nijevelt in Veldhuizen.

tie sterker maken ten opzichte van de gemeente Utrecht, Abrona (een organisatie voor dienstverlening aan mensen met een verstandelijke beperking) en het Leger des Heils. Die drie organisaties zijn nu verbonden aan het project Kasteeltuin Nijevelt, maar Noé vertelt dat iedereen welkom is bij de moestuin.

“Er komen nu veel mensen vanuit welzijnsorganisatie Lister, de buurtteams of het Leger des Heils bij ons. Daarnaast zien we steeds vaker vaste klanten of zelfoogsters uit de buurt komen. Die kunnen dan echt zelf oogsten, of we helpen ze een handje.”

niet vrijwilligers, want dan denken mensen vaak dat ze ergens toe verplicht zijn. Dat zijn ze dus niet, maar we hebben de buurt wel ­nodig om ­bijvoorbeeld onze gewassen te verkopen, of om te h ­ elpen met oogsten. Ook moeten onze buurtfunctie en de sociale cohesie groot zijn.”

Eén van die buurtbewoners is Klaas Smit (62). Hij is met een krui­wagen in de weer en vertelt over de geschiedenis van het kleine park.

“Het heeft een groenbestemming gekregen en is uitbesteed door de gemeente. Wel moeten we opletten dat we niet te diep in de grond gaan, want dan zouden we wel eens archeologisch materiaal kunnen tegenkomen. Een kas zal hier dus niet snel komen.”

Resultaat Enthousiast vervolgt Noé haar verhaal terwijl een van de cliënten plaatsneemt om groenten in plastic bewaarzakjes te stoppen.

“Het mooiste vind ik om te zien hoe mensen hier veranderen. Soms komen ze hier gedemotiveerd aan.

Dan zitten ze veel binnen en ­nemen

Smit is daarnaast met twee actieve buurtgenoten bezig een bewonersorganisatie op te richten. Zo willen ze de positie van de buurtorganisa-

ze snel pauze, maar hier kruipen ze uit hun schulp en staan ze in verbinding met wat ze doen. De ­diversiteit van de plek en mensen is groot en het is heel concreet wat we hier doen. Je hebt direct resultaat en er is een focus.”

De tuin is in de herfst minder aantrekkelijk om te zien, maar Noé benadrukt dat er altijd genoeg te doen is. “Er moeten bordjes worden gemaakt, het gras moet ­worden bijgehouden en mensen moeten hout zagen. Dus we kunnen het hele jaar door werken.”

Ook Smit werkt vaak in de tuin, hij geeft een voorbeeld van wat het werk voor mensen kan betekenen.

“Er kwam hier eens een man via het Leger des Heils die helemaal in ­ elkaar gedoken zat. Een paar ­weken later liep hij zingend achter de grasmaaier. Het is heel mooi als dat lukt.”

Advertenties

k

Bezoe VOETKLACHTEN? Bezoek ons voor advies.

www.finnamic.info

19

NOV. T/M

Lopen op Finnamic gaat makkelijker door de unieke rolzool. Deze rolzool verhelpt en voorkomt voorvoet en hiel klachten.

4

Finnamic maakt het bewegen soepeler en aangenamer. Zowel bij staan als gaan is er een voort-durende dynamiek van de hiel naar de tenen.

Vanzelfsprekend kunt u het superzachte FinnComfort voetbed ook omwisselen voor uw eigen, op maat gemaakte, voetbed.

Al zes jaar op rij de 553 recensies beste!

Een gratis kop koffie of thee bij binnenkomst! www.beterlopenwebwinkel.nl

8,9

LOCATIE: GODEBALDKWARTIER, NAAST ALBERT HEIJN

OP DE FOTO MET DE SINT PEPERNOTEN BAKKEN

George In der Maur Beterlopenwinkel

HAAL JE PIETENDIPLOMA

Koningin Wilhelminaweg 497

EN NOG VEEL MEER...

3737 BG Groenekan (Utrecht)

hoogcatharijne.nl

030 - 20 40 612 www.indermaur-beterlopenwinkel.nl

LET OP!!! Om het blauwe mannetje staan witte lijnen.

Deze lijnen hebben een puntdikte. Mocht het beeld in Adobe Illustrator vergroot worden dan gaat deze puntdikte niet automatisch mee. Let dus op dat de dikte juist is!!

DEC.

16 Stad / Leven

NOVEMBER 2016

HET BAASJE VAN BARRY - DORINE OVERMARS

Yontie Helders

Sjaak Ramakers

Elke dag komen mijn briard Crosby en ik tijdens onze rondjes door het Zocherpark dezelfde mensen tegen met hun hond. Je kent de honden en vaak de verhalen over de hond. Maar wie zijn toch ‘de baasjes van’? In deze rubriek het verhaal van de baasjes.

‘Toen ik Barry achterliet, heb ik vier uur lang gejankt’

D

orine Overmars, een energieke, hartelijke vrouw zwaait de voordeur open.

Labrador Barry staat er kwispelend bij. De van oorsprong Rotterdamse verhuisde als kind naar Bilthoven en ging naar het Reformatorisch College Blaucapel in Utrecht, waar ze haar man Willem ontmoette. Na haar studie rechten kreeg ze een baan bij een advocatenkantoor in Amsterdam. De hectiek van de advocatuur met lange werkdagen wilde Dorine na de geboorte van hun eerste kind Johannes niet meer.

“Ik ben gestopt, heb vervolgens een tijdje gewerkt op de redactie van een juridisch tijdschrift en als bedrijfsjurist voor Paul de Leeuw.”

Toen ook dochters Roos en Pien waren geboren, gooide Dorine het roer om. Ze ging toegepaste psy-

staal en overig materiaal achter, waarvan het huis is gebouwd.” Behalve een fantastisch onderkomen had het gezin ook de gastvrijheid van de Amerikanen: ”De mensen waren oprecht aardig. We werden opgenomen in hun cultuur: uitgenodigd voor Thanksgiving en we keken The Super Bowl.”

chologie studeren. “Niet de medische of wetenschappelijke kant, maar ik leerde hoe de mens in elkaar zit en waarom we bepaalde keuzes maken.”

En Dorines opleiding? Die maakte ze online af vanuit de VS. In Amerika oefende ze het coachen op mensen die bij haar aan de keukentafel aanschoven. Lachend: “Toen ik eenmaal genoeg ervaring had opgedaan, ben ik er geld voor gaan vragen.” In Amerika volgde ze ook nog een opleiding tot Positive Psychology Coach. Dorine: “Ik probeer altijd iemands sterke punten te benoemen. Die zijn voor jezelf soms zo vanzelfsprekend dat je ze niet ziet, terwijl ze een buitenstaander meteen opvallen.”

Emigratie In het verlengde van deze opleiding lag een opleiding tot coach. Toen Dorine daar bijna klaar mee was, kreeg Willem een baan in Boston aangeboden. Het gezin verhuisde naar Lexington. Zonder Johannes, die inmiddels aan de mode-academie studeerde (in juli won hij de Frans Molenaar-prijs). “Het enige huis dat te huur was, stond bekend als Big Dig House. The Big Dig was een omvangrijk project dat als doel had de autosnelweg die door Boston liep, onder de grond te laten verdwijnen. Er bleef veel beton,

Barry Inmiddels was Roos ook vertrokken om in Nederland te gaan studeren en dus was Pien alleen. Dorine: “We

wilden een hond, maar het plan was om na de States in Amsterdam te gaan wonen en een hond in de binnenstad leek ons geen goed plan.

Toen opperde iemand het idee om een tijdelijke hond te nemen, een pup die anderhalf jaar bij ons zou blijven om opgevoed te worden tot blindengeleidehond.” Dat werd labrador Barry. “We trainden intensief samen, leerden hem Engelse commando’s en werden onafscheidelijk.” Het bleek erg moeilijk om hem na anderhalf jaar af te staan.

“Ik zei altijd: het is een goede daad.

Ik dacht dat het wel zou lukken.

Maar het spookte steeds door mijn hoofd: nog twee maanden, nog één week, nog drie wandelingen… We brachten hem naar New York, naar het instituut. We draalden nog wat bij de kennel en dat was het. Ik heb vier uur lang in de auto zitten janken: je raakt zo vertrouwd met zo’n dier. Hem achterlaten voelde alsof mijn hart eruit werd getrokken.”

Af en toe kreeg het gezin een kaartje ‘van Barry’, dat het goed met hem ging. Na een bootreis door

Alaska, waar ze slecht bereik hadden gehad, kwamen ze terug in de bewoonde wereld. Het opleidingsinstituut van Barry bleek vier keer te hebben gebeld. “‘Barry has been released from training’ – of wij hem nog wilden hebben. Hij was vermagerd vanwege de stress. Maar hij herkende ons, het huis en de hond van de buren meteen: hij was weer thuis!”

Dorine en het gezin keerden terug naar Nederland. Ze keken naar huizen in Amsterdam, maar daar hadden de huizenprijzen astronomische hoogten bereikt. “Een verbouwde garage kostte net zoveel als een mooi huis in Utrecht. Dus gingen we terug naar de stad waar we met zoveel plezier gestudeerd hadden. We hebben een heerlijk huis waar ik als loopbaancoach ruimte heb voor mijn praktijk. Ook is het vlakbij het park, voor Barry.

Wat is Utrecht leuk geworden. Het is een klein Amsterdam, maar zonder de ratelende koffers onderweg naar Airbnb’s.

Advertenties

PERSONEEL GEZOCHT vraag nu GRATIS Mijn Utrechts Landschap aan

Werken bij Nederlands grootste badkamerspecialist?

Wij zoeken:

fulltime verkopers voor ons filliaal in:

Saniump is de grootste en goedkoopste aanbieder van sanitair in de Benelux.

EN ONTDEK HOE MOOI UTRECHT IS!

Door onze enorme groei zijn wij op zoek naar enthousiaste mensen

Utrecht

die ons team komen

Functie inhoud: Binnen een team van collega’s adviseert u consumenten bij de aanschaf van hun badkamer. U bent o.a. verantwoordelijk voor de totale afhandeling van aankooporders.

Functie eisen: U bent representatief, communicatief vaardig, flexibel en kunt goed werken in teamverband. Passie en kwaliteit zijn voor u belangrijke kernwaarden als het gaat om het verkopen van badkamers en sanitair. Ervaring in het vak is een pré.

Informatie: Door de enorme groei van Sanidump zijn er goede doorgroeimogelijkheden naar de functie van bedrijfsleider.

versterken.

Wij zijn een jong dynamisch bedrijf met 29 megastores.

Sanidump is hèt adres op het gebied van A-merken sanitair tegen absolute bodemprijzen!

BESTEL GRATIS

* Ruim 20 jaar sanitair ervaring. * Gedegen en eerlijk advies op maat. * Professioneel ontwerp.

3D badkamer

* Daarnaast verkopen wij uitsluitend de bekende A-merken sanitair en tegels.

Grootste zelfstand ige Sanitairke ten van Nede rland

Interesse? Stuur uw motivatie (incl. recente foto) naar: Sani-Dump t.a.v. P van der Wiele Daltonstraat 65, 3316GD Dordrecht of mail naar solliciteren@sanidump.nl

Aalsmeer

Almere

Amsterdam

Bergen op Zoom

Breda

Capelle a/d IJssel

Delft

Den Haag

Dordrecht Roelofarendsveen

Drachten Roosendaal

Groningen Rotterdam

* Leeuwarden Sliedrecht

Leiderdorp Spijkenisse

Merksplas (België) Tilburg

Middelburg Utrecht

Nuenen Veghel

Volendam

Wijchen

Zaandam

Zaltbommel

Zoetermeer

Zwolle

KIJK VOOR ALLE

* Open medio december 2016

29VESTIGINGEN EN OPENINGSTIJDEN OP WWW.SANIDUMP.NL

Utrechts Landschap, Bunnikseweg 39, De Bilt

Probeer eenmalig het leden­ magazine van Utrechts Land­ schap. Lees over natuurnieuws, wandel­ en fietstips, activiteiten en een wandeling met de bos­ wachter. Allemaal bij u in de buurt.

Vraag het gratis magazine aan op

www.utrechtslandschap.nl/gratis

Ondernemen 17

NOVEMBER 2016

DE WERKPLEK VAN – SCHIPPER JOLANDA VAN DER LINDEN

J

olanda van der Linden (40) staat sinds zes jaar aan het roer van Schuttevaers rondvaartboten. Samen met drie andere schippers vormt ze de vaste ploeg van de rederij. Van der Linden maakt dagen van 11.00 tot 18.00 uur, met vaak elk uur een nieuwe rondvaart. ’s Winters vaart ze zeven keer per dag, vier dagen per week de ‘standaardroute’: de Oudegracht af richting het zuiden, onder de Tolsteegbrug door, de singels af, langs de schouwburg en de oude gevangenis, om zo weer op de Oudegracht te eindigen. “Ik blijf de hele dag de lucht zien, dat vind ik mooi. Je bent buiten, dicht bij de natuur”, zegt Van der Linden.

‘Mijn vriend zwaait nog steeds elk uur als ik voorbij vaar’

Na de middelbare school wist Van der Linden niet wat ze wilde studeren. “Van mijn ouders moest ik daarom gaan werken, maar dat wilde ik niet.” Haar zus deed een opleiding bij het leger, zo kwam Van der Linden bij de marine-opleiding terecht.

Na haar studie begon ze als schipper op een rondvaartboot in Leeuwarden. Toch Annabel van Heesbeen werd ze daar niet gelukkig van, dus begon Sjaak Ramakers & Nienke Kamphuis ze aan een tweede opleiding: diermanagement. Ook die opleiding voltooide ze, maar er was weinig werk in de sector te vinden.

Jolanda van der Linden trotseert bijna dagelijks de Utrechtse grachten en singels met haar rondvaartboot. Ze is schipper bij Rederij Schuttevaer, het Utrechtse rondvaartbedrijf dat ruim 55 jaar geleden startte in onze stad.

historische binnenstad. “Vooral de Herenbrug over de singel bij Lepelenburg vond ik spannend.” Koningsdag blijft een lastige opgave voor de schippers. “Dat is een gekkenhuis. Er zijn dan zoveel mensen op het water die eigenlijk niet weten hoe ze moeten varen. Ik vaar met een groot schip, dus lig niet in één keer stil. Dat begrijpt niet iedereen.” De vaarroutes vindt Van der Linden niet meer moeilijk. Ze gaat door de historische binnenstad met de welbekende rondvaartboten, maar ook met kleinere boten over de Nieuwegracht. In de zomerperiode varen ze naast de stadsroutes ook rondvaarten over de Krommerijn, de Vaartse Rijn, de Vecht en naar Amelisweerd. Die laatste is haar favoriet: “Dan zie je soms ijsvogels, dat zijn echt snoepreisjes”, glundert ze. Samen met de andere schippers kijkt Van der Linden uit naar het nieuwe stuk singel voor TivoliVredenburg, “Ik ben benieuwd hoe het is om de singel helemaal rond te kunnen varen.”

Meer toeristen Van der Linden geniet van alle mensen die ze ontmoet in de boot. Ze heeft het idee dat het toerisme is toegenomen na de start van de Tour de France in Utrecht. “Er

‘Ik ben benieuwd hoe het is om de singel helemaal rond te kunnen varen’ “Het lukte niet om het werk te vinden dat ik wilde.” Daarom volgden er na de opleiding talloze baantjes, van post rondbrengen tot werken in de horeca.

Interne opleiding Van der Linden kwam regelmatig in Utrecht om haar oma te bezoeken. Daar zag ze op een dag een briefje bij de kassa van Rederij Schuttevaer hangen. “Ze zochten schippers, het leek me wel weer wat.”

Van der Linden werd aangenomen en kreeg een interne opleiding. Daarvoor ging ze één keer per week naar IJmuiden, waar ze vakken kreeg als gastheerschap en motorkennis. “Wij zijn in ons werk niet alleen bezig met varen, ook met mensen. Daarom worden je sociale vaardigheden getraind.”

Als schipper is Van der Linden onderweg ook uitgebreid aan het gidsen. “De verhalen leerde ik van andere schippers tijdens mijn opleiding, maar de Oud Utrechter is ook een goede bron”, vertelt ze. Inmiddels kan de schipper niet alleen gidsen in het Nederlands, ook in het Engels, Duits en zelfs een beetje in het Russisch. “Daar heb ik een cursus voor gevolgd, ik vind het zo’n mooie taal. Ik houd het alleen nog geen uur vol”, geeft ze toe.

Jolanda van der Linden aan het roer

In het begin kreeg Van der Linden nog weleens buikpijn van de lage bruggen in de

komen steeds meer Amerikanen en Australiërs, maar ik ontmoet ook veel andere culturen. Gisteren had ik nog Zuid-Afrikanen in de boot.” Het hoogseizoen wordt langer, de boten zitten nu van april tot eind oktober goed vol. Het overgrote deel komt uiteraard om Utrecht te zien, maar dat gaat soms nog weleens mis. “Ik had laatst een Australische man aan boord. In het najaar is het soms heel rustig, dus hij was de enige. Na een half uur zei hij: “You talk a lot about Utrecht, are we not in Amsterdam?” Dat soort dingen maak ik vaker mee”, vertelt ze lachend.

De sfeer in de binnenstad onder de mensen die op of langs het water werken, is volgens Van der Linden goed. “Er wordt heel wat gezwaaid naar elkaar.” Ze vaart bijvoorbeeld elke dag langs de kanoverhuur. “Het begon met zwaaien naar de leuke man die daar werkt”, zegt ze. “Bij werkzaamheden of drukte op het water moet je soms wachten, zo zijn we een keer begonnen met praten.” Na haar laatste dienst haalde ze vaak pizza die ze dan opat in de boot. “Hij riep vaak: ‘Wanneer neem je nou eens een stuk voor mij mee?’ Dat heb ik uiteindelijk een keer gedaan en nu hebben we een relatie.” Zwaaien doet hij overigens nog steeds. “Hij loopt nog altijd elk uur even naar buiten om te zwaaien als ik langskom, romantisch toch? Zo blijf ik mijn werk wel leuk vinden, hoor!”

Advertentie

ELKE ZONDAG GEOPEND VAN 12.00 UUR TOT 17.00 UUR

Bank Sydney: vele mogelijkheden, royale 3-zits in stof vanaf €

899,-

WWW.OUDENRIJNMEUBEL.NL Strijkviertel 17, De Meern | t: 030 666 4477 | oudenrijnmeubel.nl | openingstijden: ma gesloten, di t/m vrij 10.00 - 18.00u, za 09.00 - 17.00u, zo 12.00 - 17.00u

18 Ondernemen

NOVEMBER 2016

VR-House van Nick Kole en Laurens van Roomen TALENTEN VAN DE TOEKOMST

Annabel van Heesbeen Nienke Kamphuis

Nick (24) en Laurens (22) zijn begin dit jaar gestart met vr-house.nl, een startup gespecialiseerd in virtual reality (VR). In hun webshop verkopen ze VR-brillen, ook zijn ze door bedrijven in te huren voor demonstraties met VRbrillen of 360 graden camera’s. Ze hebben klanten als Google, KLM, BAM, SBS en Belsimpel.

Waarom virtual reality brillen?

Laurens: “Toen ik voor het eerst een virtual reality bril op had, vond ik het direct vet. Het was een kartonnen bril waar ik mijn telefoon in kon schuiven. Hoewel er nog niet veel apps beschikbaar waren met de VR-techniek, zag ik meteen hoeveel mogelijkheden VR in de toekomst zou kunnen brengen. Nick: “We studeren allebei innovatiewetenschappen, nieuwe dingen vinden we dus vaak interessant. Bij virtual reality dachten we direct: dit gaat de nieuwe trend worden. Er zijn zoveel kansen waarop VR kan inspelen.”

via de webshop. Ook bieden we bedrijven aan om kartonnen brillen te laten bedrukken met hun logo, dat loopt ook erg goed. We zijn nu bezig zelf apps voor VR te ontwikkelen.”

Waarin zijn jullie onderscheidend?

Nick: “Ik denk dat het een groot voordeel is dat wij onze website overzichtelijk proberen in te richten, met zoveel mogelijk informatie.

We hebben bijvoorbeeld een pagina-overzicht waar bedrijven precies kunnen zien hoe en wat we kunnen bedrukken.”

‘Een half jaar geleden hadden we niet gedacht nu een kantoor te hebben’

Wanneer zijn jullie gestart met VR-House?

Laurens: “Ik had met mijn broertje al een webshop voor telefoonarmbanden, banden waarin je je telefoon kunt bevestigen voor tijdens het hardlopen. Het was voor mij dus niet de eerste keer. Nadat ik de bril op had gehad, ben ik samen met mijn broertje direct begonnen aan het bouwen van een website. Die ging een maand later live, daar had Nick me overigens al mee geholpen.”

Laurens: “Verder proberen we met een goede service uit te blinken. Bedrijven krijgen vaak al binnen een uur hun offerte binnen. Daar zijn ze vaak verbaasd over; dat zijn ze niet gewend.”

Nick: “De site liep gelijk zo goed, dat Laurens me er al na een maand bij vroeg. We kopen de brillen in vanuit China en verkopen ze weer

Waar staan jullie over vijf jaar?

Laurens: “Haha – daar hebben we het wel eens over, maar een half jaar geleden hadden

Laurens van Roomen en Nick Kole in hun kantoor op de Archimedeslaan

we niet eens gedacht dat we nu een kantoor zouden hebben, of twee werknemers.”

Nick: “Tot nu toe hebben we alles wat we hebben opgebouwd niet van tevoren bedacht. Ontwikkelingen ontstaan telkens vanuit de vraag van een klant. We konden eerst geen VR-brillen bedrukken, maar omdat een klant erom vroeg, zijn we het gaan uitzoeken.

Onze focus komt wel steeds meer op bedrijven te liggen, in plaats van op consumenten.

Dat komt ook doordat er voor de consument vooralsnog minder content beschikbaar is.”

Wat is jullie belangrijkste advies aan andere jongere ondernemers?

Nick: “Doe wat je heel erg leuk vindt. Denk niet alleen in geld, je passie moet er liggen.

En gewoon doen! Er komt vanzelf veel op je af, probeer daarop in te spelen.”

Laurens: “Ja, ga niet een heel business plan uitwerken voordat je een bedrijf begint. Het werkt toch vaak anders dan zoals je het uitdenkt. Begin gewoon voorzichtig, kijk hoe het leeft. Trial en error.”

Advertentie

TOP 5

O U V N ER P .

TA

MEEST GEKOZEN.

Dit is het moment om over te stappen op glasvezel. Alle providers hebben nu interessante acties en aanbiedingen voor u. Overstappen is zo eenvoudig dat u het zelf snel en makkelijk in drie stappen online regelt. Liever persoonlijk advies? Onze glasvezeladviseurs geven u graag een onafhankelijk overzicht. Ga voor de beste deal op ons netwerk naar www.eindelijkglasvezel.nl/beste-deal.

1

100 / 100 Mbps € 52,50 ALLES-IN-1 INSTAP

2

Download / upload

3

Download / upload

4

Download / upload

!

D D E BEST

Download / upload

SNELLER INTERNET 100

AL

S

L E Z E V S A L G !

N E K WE AL TI J

KIES NU UIT DE POPULAIRSTE PROVIDERS VOOR GLASVEZEL.

5

E D E

50 / 50 Mbps ALLES-IN-1 50 MB

50 / 50 Mbps ALLES-IN-1 50 MB/S

50 / 50 Mbps ALLES-IN-1 SMART

Download / upload

50 / 50 Mbps

GLASVEZEL 3-IN-1 BASIS MET TV LIGHT

€ 48,50 € 46,00 € 66,00 € 45,00

In dit overzicht gaan we uit van de pakketten die het afgelopen jaar zijn afgesloten via de vergelijker op onze website (vastgesteld op 15 oktober 2016). De top 5 meest gekozen is op basis van de meest gekozen provider en het meest gekozen pakket per provider.

Alle genoemde prijzen zijn exclusief eventuele actiekortingen.

Vergelijk, kies

ZO ZIJN WIJ BEREIKBAAR.

en sluit direct af.

www.eindelijkglasvezel.nl/beste-deal

Wilt u bellen of chatten met onze glasvezeladviseur? Neem dan contact met ons op. www.eindelijkglasvezel.nl/advies 088 006 37 10 www.twitter.com/reggefiber 06 541 151 19

Ondernemen 19

NOVEMBER 2016

ONDERNEMER CENTRAAL – MARTINE ROOTH VAN EHEALTH88 Annabel van Heesbeen

Wiep van Apeldoorn

‘Mijn idee stuitte andere fysiotherapeuten ­tegen de borst’ Met haar bedrijf eHealth88 is Martine Rooth (28) een marktleider op het gebied van online innovatie in de zorg. Na twee jaar werken bij een fysiopraktijk kwam ze op het idee zelf een online praktijk te beginnen. Inmiddels helpt ze ook zorginstellingen online te innoveren.

M

artine Rooth studeerde in 2011 af als fysiotherapeut in Utrecht. Na haar studie begon ze te werken bij een traditionele fysiotherapiepraktijk.

Ze koos haar studie met het oog op haar ambitie ooit een eigen praktijk te starten.

“Ik zag mezelf altijd als een ondernemer.”

Echter op het moment van afstuderen verdween de vergoeding van fysiotherapie uit het basispakket, waardoor fysiotherapeuten het niet breed hadden. “Het was geen goed idee om in zo’n slechte tijd een bedrijf te starten”, zegt Rooth. Daarom koos ze ervoor eerst te gaan werken bij een fysiotherapiepraktijk.

“Ik was onbewust altijd al online bezig”, vertelt Rooth. “In mijn studententijd was ik de eerste in mijn vriendenkring die online kleding kocht.” Tijdens haar werk bij de fysiotherapiepraktijk merkte Rooth dat een behandeling voor zowel de patiënt als de fysiotherapeut efficiënter kon.

“Een patiënt moest van ver komen, dan eerst in de wachtkamer zitten voordat

‘Ik was onbewust altijd al online bezig’ hij of zij een half uurtje werd behandeld door een fysiotherapeut. Daarnaast moest de patiënt zelf met de oefeningen aan de slag gaan, maar die vergaten ze vaak, of ze waren niet duidelijk genoeg geïnstrueerd.”

Daarom begon Rooth in haar vrije tijd met het bouwen van een website waar patiënten online op spreekuur konden komen bij een fysiotherapeut, maar waar ze ook hun oefenschema inclusief instructievideo’s konden raadplegen. Ervaring met het bouwen van een website had ze niet: “Ik besteedde bijna al mijn avonduren op fora om tips en tricks te lezen”, lacht Rooth.

Kritiek Toen Rooth 25 was, lanceerde ze de zelfgebouwde website: fysiovoorjou.nl. Ze had niet verwacht dat de site zoveel reacties van fysiotherapeuten teweeg zou brengen. “De hele beroepsgroep viel over me heen”, zegt Rooth. “Ze noemden het een ‘verkrachting van het beroep’ omdat ik de dienstverlening grotendeels online ging aanbieden.” Ze vond het pittig. “Het idee stuitte kennelijk veel collega’s tegen de borst, maar ik dacht ook: waar zijn jullie bang voor?” Rooth stopte dat jaar, in 2013, met haar baan en ging alleen verder, met haar bedrijfje eHealth88. De website trok al snel Nederlanders die in het buitenland wonen, maar wel gebruik willen maken van de Nederlandse zorg. Ook mensen zonder fysiotherapie in hun verzekering schakelen graag eerst de website in, voor ze daadwerkelijk naar een praktijk stappen. Het platform verwijst een patiënt indien nodig namelijk nog altijd door naar een traditionele fysiopraktijk.

Groeien Tegenwoordig helpt eHealth88 meerdere zorginstellingen om hun dienstverlening op een andere manier aan te bieden. “We helpen ze hun zichtbaarheid te vergroten”, zegt Rooth. “Onze specialisatie is blended care: zorgverlening die deels offline en deels online plaatsvindt.” Zo werkt eHealth88 nu aan een grote opdracht van het Rotterdamse Erasmus Medisch Centrum, waarvoor ze de nazorg van spoedeisende hulp verbeteren. Met een app en een website willen ze die nazorg begrijpelijker maken voor de patiënt. “Vaak hebben mensen vragen als: ‘als ik flauwval, moet ik dan naar de spoedeisende hulp, of naar de huisartsenpost?’ Zulke informatie willen wij overzichtelijk maken.”

‘Wij’? Ja, in drie jaar tijd is het bedrijf van Rooth van een eenmanszaak uitgegroeid tot een bedrijf met zes werknemers. In het team van eHealth88 zitten naast communicatiemedewerkers ook designers en developers. Die combinatie van verschil-

Martine Rooth in het kantoor van eHealth88

‘Stel duidelijke doelen en houd jezelf daaraan’ lende soorten kennis in huis hebben, is volgens Rooth belangrijk. “Omdat we zo’n klein bedrijf zijn, heeft ook heeft iedereen nog andere werkzaamheden, dat levert vaak verrassende inzichten op.”

Daarnaast is ze trots dat ze over relevante medische kennis beschikt. “Toen we een grote opdracht voor het Erasmus Medisch Centrum hadden gewonnen, heb ik achteraf gevraagd waarom. Het antwoord was: ‘omdat jullie ons vakjargon begrijpen’.

Als ik met tien specialisten van het ziekenhuis om tafel zit, hoeven ze me niets uit te leggen.”

Het afgelopen jaar stond Rooth voor een lastige keuze. “Een grote opdrachtgever wilde dat we meer voor hen gingen werken, anders zou onze samenwerking stoppen. Achteraf gezien was ons bedrijf te afhankelijk geworden van één opdrachtgever, ik heb er toen dan ook voor gekozen de samenwerking af te breken. Anders

kon ik net zo goed het bedrijf opdoeken en alleen voor hen gaan werken.” Uiteindelijk was dit de beste beslissing voor eHealth88 tot nu toe; het bedrijf is het afgelopen jaar twee keer zo hard gegroeid als het jaar ­ervoor. “We hadden ook binnen drie maanden failliet kunnen zijn. Maar tegenslag kan dus ook een kracht zijn.”

Vasthoudendheid Rooth wil graag blijven groeien met het bedrijf, maar het moet geen ‘megabedrijf’ worden. “Nu kan ik nog bijhouden waar iedereen mee bezig is”, lacht ze. Ondanks dat het bedrijf kan groeien, wil ze het komende jaar de boot een beetje afhouden.

“Zakelijk heb ik veel ambities, maar privé had ik er ook één. Die gaat nu in vervulling: ik ben zwanger! Dat krijgt nu natuurlijk ook de aandacht. Ik weet dat er vier maanden zwangerschapsverlof staan voorgeschreven, maar ik hoop er na zes weken alweer te zijn.” Rooth krijgt vaak de vraag of ze minder gaat werken nu er een kindje op komst is. “Dat vraag je toch ook niet aan een man? Nee, ik ga niet minder werken. Dat is niet eens een optie met een eigen bedrijf.”

In 2014 won Rooth een LOEY Award voor beste ondernemer in de Nederlandse online-industrie. “Dat was heel gaaf, ik ­ was nog zo’n broekie.” De prijs werkte als een stimulans; Rooth werd zekerder van haar zaak. De belangrijkste eigenschap voor jonge ondernemers vindt ze vasthoudendheid. “Ik denk dat je jezelf duidelijke doelen moet stellen en je daar ook aan moet houden. Daar kom je ver mee.

En je moet geloven in de diensten die je aanbiedt.”

JACKETT & SONS

OLYMP

PEUTEREY

PROFUOMO

R2 WESTBROOK

SAVE THE DUCK

SCOTLAND BLUE

THOMAS HENDERSON

THOMAS MAINE