DUIC krant NR. 025 december 2016

Page 1

De krant die verder kijkt in de stad

DECEMBER 2016 | 2E JAARGANG NR. 25 | KIJK VOOR HET LAATSTE UTRECHTSE NIEUWS OP

Actuee vel

rleden

E-MAIL: INFO@GESCH

IEDENISTERU

GGEHAALD.N

DECEMBER Een uitgave

L | WEBSITE: WWW.GESCH

IEDENISTERU

GGEHAALD.N

2016

van:

L

Toen & Nu

De stad groeit. De stad verander plekken van t. Bekende onze stad, zoals het Jaarbeur de Catharijn splein en het esingel, transformeren, Vredenburg maar blijven Bekijk de verschille ook herkenba ar. n zelf op deze pagina’s.

Catharijnesin gel Vroeger was het water van de singels rondom elkaar aangesloten. het centrum Nu wordt er zien als op de op gebouwd oude foto’s. Het water komt en zal het eruit komen te weer terug.

2016

1965 -1970

Special Actueel Verleden van Geschiedenis Teruggehaald

Deze bijlage kwam tot stand is is de feestmaand samenwerki decemng met de ber. Toen en Stichting Geschiedenis en beeld. Metnu in woord Teruggehaa als primair ld. Deze stichting doel om het zet zich in gesprek met voor het stimuleren dementeren de mensen van het contact tot stand te tussen brengen. sen met dementie menkan in verzorgingst Dat en hun omgeving. Het ehuizen waar deze deze mensen doel is om bezorgd, maar krant wordt ook u kunt betrekken bij te blijven hem in uw omgeving om leving. Dit wil de samendie reden zij bereiken gebruiken. door het ontwikkelen En daarnaast denken we dat en produceren deze beelden van een krant met verhalen voor iedereen van de stad uit leuk zijn om leden die linken het verte zien. naar de actualiteit, toegesnede n op de behoeften Deze uitgave is van de doelgroep: gelijk gemaakt mede momensen met door De dementie en Ridderlijke Duitsche ving, familie hun omgein de protestantse Orde vrienden of Balije verzorgers. Utrecht en het K.F. Het thema van Hein Fonds. deze bijlage

1965 -1970

Jaarbeursple Het is altijd in druk geweest rond het Jaarbeursplei n. Tegenwoordi er een groot g staat kantoorgebou w aan deze kant van het station: Nog steeds wordt het Stadskantoor. hier zoals een grote veel gebouwd, fietsenstallin g.

2016

Het grote eindejaarsnummer

VUURWERKVERKOOP Dumpprijs spektakel. Wij rekenen voorgoed af met de concurrentie!!!

3 DAGEN NON-STOP BIJ ONS GEEN VOORVERKOOP

Importeur direct aan particulieren containers voordeel. De grootste en goedkoopste van Europa!!!

TOPCOLLECTIES TEGEN DUMPPIJZEN ALLES MOET WEG KORTINGEN 75% TOT 90% ZIE ONZE ADVERTENTIE IN DEZE KRANT

VUURWERKGIGANT HOLLANDIVANI • Info: 06 - 53702693 of www.hollandivani.nl

DUIC.NL

Neem

GRAT

IS

mee!

Advertenties

ORLOFF AAN DE KADE ZOEKT NIEUWE BEDRIJFSLEIDER & VAKANTIEKRACHTEN . FULLTIME PARTTIME

MEER INFO PAGINA 20

Alle nieuwbouw in regio Utrecht:

UTRECHTWOONT.NL


In 2016 werd DUIC mede mogelijk gemaakt door onze adverteerders. Wij wensen jullie fijne feestdagen.

Aangenaam Slapen - All Riool - Amac Utrecht - Argentijnse Tanga Anna Rosa - Atelierroute Utrecht - Automobielbedrijf Kooijman - Babel Taalcursussen en Communicatietrainingen - Balansdigitaal - BAM - Barsoi Mannenmode - Berlijnplein Utrecht - Beumer Makelaars - Bloem Gezondheid - Brecheisen Makelaars - Centraal Museum - Cinemec Utrecht - Coskun Slagerij - De Fysiotherapeut - De Utrechtse Bazaar - De Vechtsebanen - Debuut BV - DRONGO Talenfestival - Drukwerverspreiders - Fairtrade Utrecht - Festival Bombarie Jaarbeurs Utrecht - Festival De beschaving - Flevo Research - FonQ.nl - Ford Utrecht - Friedrich Laubinger - Fysius Rugexperts - Geertekerk - Gemeente Utrecht - George In der Maur - GEPU - Grafisch Lyceum Utrecht - Hacking Habitat - Havas Media - Heijmans - Het Spoorwegmuseum - Hoog Catharijne - Hoogvliet Supermarkten - Hubrecht Instituut - Huurdersvereniging STOK - In de buurt - Kantien - Kasteel de Haar - Keukenloods - Koedam tegels - Koor Company - Kringloopwinkel De Waarde Krullaards Laren - Kunst in het stationsgebied - KWF - Latei - Leiden Marketing - Lekker Bootjevaren - Love for Life Jaarbeurs Utrecht - Matrabike - Maximaal Genieten - Mediderm - Mitland Bowling - Morpheus - Museum Catharijneconvent - Museum Speelklok - MyCom - Natuurmonumenten - Natuurwinkel Utrecht - Oberr - Orloff aan de Kade - Oudenrijn Meubel - Parkwijk Winkelcentrum - People’s Avenue - Picnic - Popocatepetl - Provincie Noord Holland - Provincie Utrecht - Puck Grafisch ontwerp - Punt Makelaars - Rabobank Utrecht e.o. - Record Autoonderdelen - Sani-Dump - Schiller - Schinkel Benelux Stefon BV - Schoonderwoerd Optiek Sens Uitvaarten - Showmans Fair (Mobile Arts Projecten) - SingelSwim Utrecht - Slot Zuylen - Sneeuwbal Festival - Spare Rib Express - Spoor6 - St. Cultuurpromotie Utrecht - St. Sint Maarten Utrecht - State of Art-Mensware - Stichting Starter - Stichting Theatergroep Aluin - Syntus - Telefonische Hulpdienst Utrecht - Theater Utrecht - Thom broekman - TivoliVredenburg - Toerisme Utrecht Trainspot Office Leercentrum - Triaderm - Tuincentrum Overvecht - U OV - U-Centraal - UCK - Utrecht Woont - Utrechts Landschap - van den Bergh Optiek - Veiligheidsregio Utrecht RVU - Veox keukens - Volksuniversiteit Utrecht - Vorkje prik - VreeswijkVolVaart Week van de duurzaamheid - Weekend van de wetenschap - Wijn & Stael Advocaten NV - Winkelstraat Twijnstraat Voor meer informatie over adverteren bij DUIC gaat u naar www.duic.nl/adverteren. U kunt ook contact opnemen met Wouter Jacobs (wouter@duic.nl; 0629505602)


3

DECEMBER 2016

INHOUD Nieuws

Stad / Leven

Het jaar van

Jeroen van Nijnatten

Yannick van de Velde van Rundfunk, 4

Vier sterren kerstmenu pagina 19

Winnaar Gouden Griffel Anna Woltz, 5

De Utrecht Top 101 aller tijden

Dorine van de Klashorst van Dare to be Grey, 5

Palwasha Muhammad Hassan, vrouw van het jaar

De Afghaanse Palwasha Muhammad Hassan, 6-7

“E

n, hoe was het?” vroeg ik redacteur Fenna Riethof toen ze terugkwam van een interview met Palwasha Muhammad Hassan. “Geweldig. Wat een positieve vrouw, ik heb enorm veel energie gekregen van dit gesprek”, was het antwoord. Palwasha Muhammad Hassan werkte voor mensenrechtenorganisaties in haar land Afghanistan. Omdat zij vooral opkwam voor vrouwenrechten was zij doelwit van serieuze bedreigingen. Palwasha vluchtte met haar gezin naar Nederland. Niet lang na haar aankomst hier kreeg ze te horen dat ze uitgeprocedeerd was en terug moest. Haar gezin zou ze moeten achterlaten. Palwasha legde zich hier niet bij neer en startte samen met haar vrienden, onder wie Marije van Zomeren, een tweede procedure. Dat leidde na twee jaar knokken tot een terechte verblijfsvergunning. Het verhaal van Palwasha is onderdeel van het jaaroverzicht in deze krant. Het is het verhaal van optimisme, daadkracht en vriendschap. Wat mij betreft het verhaal van de Utrechter van dit jaar. En een pleidooi voor nuance in de vluchtelingendiscussie. In deze dikke krant ook een special van ‘Actueel Verleden’, een uitgave van de Stichting Geschiedenis Teruggehaald dat als doel heeft het gesprek op gang te brengen met dementerende ouderen. Bij Alzheimer verdwijnen recente herinneringen het eerst. De oudste herinneringen blijven het langst bestaan en worden ook steeds levendiger. Over het verleden kan men dus langer goed meepraten, dat geeft een gevoel van veiligheid. Wanneer men houvast in het heden kwijt is, kan het verleden nog grip op het leven geven. Deze krant is een mooi hulpmiddel. We zijn blij als DUIC een podium te kunnen bieden aan dit initiatief. Onze dank gaat vooral uit naar de Ridderlijke Duitsche Orde en het KF Heinfonds, die met hun bijdragen deze uitgave mogelijk hebben gemaakt. De redactie van DUIC wenst zijn lezers fijne feestdagen. Over drie weken verschijnt er weer een nieuwe krant. Voor al het laatste nieuws kijk je natuurlijk op duic.nl!

Michaël Kroonbergs Hoofdredacteur michael@duic.nl

Colofon

Doe mee en stem op je favoriete Utrechtse nummer pagina 21

Alexander Wijninga van Watermelon, 7

DUIC fotografisch jaaroverzicht Een greep uit de mooiste beelden pagina 22-25

Onder de mensen

Willemien van Aalst scheidend directeur NFF, 8

Meetellen in Utrecht pagina 26

Gert Franke van CLEVER°FRANKE, 9 Max van Ee live bij Jimmy Kimmel, 9

Utrechter van het Jaar-verkiezing Column Tom Staal pagina 10

Dat is de vraag De gekozen visie voor het Stationsgebied in 2002 pagina 11

Het baasje van Luna

Cultuur / Uit

Jan van Gijn pagina 27

Uittips

De herinnering van

Kerst en Oud & Nieuw pagina 12-13

Greet Baars pagina 29

Modemeter

Verdwenen gebouwen

Fenny Faber pagina 14

Het legendarische verzekeringskantoor ‘De Utrecht’ pagina 31

Jette & Jildou drinken koffie Cornelis pagina 14

Special

Culturele hoogtepunten

Geschiedenis Teruggehaald

Instellingen kijken terug pagina 16-17

Actueel verleden In het hart van deze krant

KIJK VOOR HET LAATSTE UTRECHTSE NIEUWS OP DUIC.NL

REDACTIE Michaël Kroonbergs (hoofdredacteur), Fenna Riethof (eindredacteur), Annabel van Heesbeen, Jesse Holweg, Hidde Zwiers en Robert Oosterbroek

AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Yontie Helders, Marieke van Willigen, Tom Staal, Tim de Hullu, Jette Pellemans, Jildou Fabriek, Jeroen van Nijnatten en Arjan den Boer

BEELDREDACTIE Robert Oosterbroek en Nienke Kamphuis

ART DIRECTION EN VORMGEVING ddk.nl, Frankie Tjoeng, Nathan Roos en Joost Aalbers

CONTACT REDACTIE redactie@duic.nl

UITGEVERS Joris Daalhuisen en Martijn Rademakers

SALES Wouter Jacobs wouter@duic.nl ADVERTEREN 030 - 633 18 90 Helling 12, 3523 CC Utrecht adverteren@duic.nl

WEBSITE DUIC.nl

TWITTER @duicnl

FACEBOOK De Utrechtse Internet Courant (DUIC)

INSTAGRAM _duic


4 Nieuws

DECEMBER 2016

HET JAAR VAN YANNICK VAN DE VELDE Hidde Zwiers

Tom Sebus, Bron: KRO-NCRV

‘Pierre Bokma wilde nog meedoen ook’

Een leraar met Hitler-sympathieën, een gymdocent die een donkere jongen in de wasmachine stopt en twee hoofdrolspelers die alleen maar willen scoren bij de meiden. Zomaar wat ingrediënten van de absurde komedieserie Rundfunk op NPO3, dit jaar populair geworden onder een grote groep jongeren.

HET JAAR VAN

die door iedereen wordt afgemaakt, red.) had ik niet. Maar ik denk wel dat iedereen een docent kent die te lief is en het daardoor op alle vlakken verliest van een klas. Dat soort dingen zijn mij altijd bijgebleven. Als het in de eerste week misgaat voor zo’n leraar, komt het de rest van het jaar niet meer goed.” Beroemde vader Yannick heeft het vak niet van een vreemde. Zijn vader is niemand minder dan Jean van de Velde, de bekende Utrechtse filmmaker en regisseur. “Hij wilde niet per se dat ik ook de filmwereld in zou gaan – sterker nog: hij was er niet heel blij mee. Als geen ander weet hij hoe onzeker het bestaan van een regisseur of acteur kan zijn. Tot nu toe heb ik alles zelf gedaan. Het grote voordeel van een vader in de filmwereld is dat ik al jong wist wat ik wilde; mede door de vele bezoekjes aan het Louis Hartlooper Complex vroeger, wist ik op mijn zevende al dat ik acteur wilde worden.”

‘Omdat iedereen op de middelbare school heeft gezeten, zijn de situaties voor iedereen herkenbaar’

Van links naar rechts: Tom van Kalmthout, Rachan Ntumba en Yannick van der Velde

“I

emand riep ineens heel hard ‘ONVOLDOENDE!’ tegen me. Toen had ik het idee dat dit weleens kon gaan aanslaan.” Yannick van de Velde (27), geboren en getogen in de Utrechtse Schildersbuurt, bedacht de serie met zijn beste vriend Tom van Kalmthout tijdens hun opleiding aan de toneelacademie in Amsterdam. De serie is dit jaar zo populair geworden dat Van de Velde nu regelmatig op straat wordt herkend. De onvoldoende-scène was begin dit jaar een succesnummer op het populaire platform Dumpert.nl. In de korte scène zien we een leraar die behoorlijk wat van Hitler weg heeft en nazi-attributen op zijn bureau heeft staan. Hij vertelt de klas eerst dat iedereen een voldoende heeft gehaald voor een toets, maar neemt dat dan terug. Tot vijf keer toe zet hij de klas én de kijker op het verkeerde been – en uiteindelijk blijkt iedereen een onvoldoende te hebben. Een vrolijk melodietje start, de leraar danst, pakt een konijn van een leerling uit zijn bureaula en schudt het flink door elkaar. Einde scène.

Naam Yannick van de Velde Leeftijd 27 jaar Van Rundfunk

i n

Moment Maakt succesvolle i n televisieserie i s

“Het is een soundbite geworden”, zegt Van de Velde over de sketch, die overigens ooit daadwerkelijk heeft plaatsgevonden bij Van Kalmthout de klas. “Er zijn steeds meer Youtube-video’s waarin mensen iets zeggen, om vervolgens ‘of toch niet?’ erachteraan te plakken, zoals de leraar ons filmpje ook doet.” De populariteit van het filmpje, dat miljoenen keren bekeken, verbaast hem. “Over som-

mige scènes doen we drie of vier dagen, deze hebben we letterlijk binnen een minuut geschreven. Het is de macht van een leraar samengevat: hij verandert in een seconde van een heel amicaal persoon in een teringlijer.” High school comedy “De kracht van de serie zit ‘m in de setting. Omdat iedereen op de middelbare school heeft gezeten, zijn de situaties ook voor iedereen herkenbaar. Het is een absurde periode; je pubert en hebt geen zin in school, maar je moet erheen omdat je snapt dat het nuttig is voor je toekomst. En je wordt in een klas gezet met mensen waarmee je het een jaar moet uitzingen.” High school comedies zijn in Amerika al jaren populair, in Nederland zie je ze zelden. “Tom en ik zijn er al jaren fan van. Je had hier wel Spangas, of de boeken van Carry Slee, maar daarin zitten altijd mensen met zware problemen. Dat is niet hoe het bij mij op school was – bij de meeste mensen niet, denk ik. Wij doen in principe hetzelfde als deze ‘politiek correcte’ programma’s, de personages zijn ook allemaal stereotypes, maar ze zijn op een andere manier extreem. Bijvoorbeeld: iedereen kent wel een nare leraar. Voor komedie is het leuk als-ie dan extreem kut is. Daarom kan een leraar Duits bij ons joden in een hok achter zijn bureau houden, is een racist zo racistisch dat hij zelf niet doorheeft dat-ie het is en is een lerares zó fout dat ze pubers drogeert en het met ze doet.” Van de Velde ging naar het Christelijk Gymnasium. De leraren uit de serie zijn niet gebaseerd op zijn oude docenten. “Zo’n Barteljaap (de leraar wiskunde

Die droom kwam al op jonge leeftijd uit. In 2004 had Van de Velde samen met Thomas Acda en Wendy van Dijk de hoofdrol in de jongerenfilm In Oranje. “Daar herinnert niemand mij meer aan inmiddels”, zegt hij lachend, “maar het was een geweldig grote kans. Ik voetbalde al jaren bij Kampong en wilde acteren, dus de rol was perfect voor mij. Na die film had ik veel andere dingen kunnen doen, maar ik wilde eerst school afmaken. Na school heb ik besloten dat ik toch echt wilde acteren. Mijn vader heeft me destijds één ding op het hart gedrukt: leer schrijven. Ik denk dat we beiden niet hadden verwacht dat ik nu al een hele serie zou schrijven.” 2016 Nadat Van de Velde en Kalmthout met hun absurdistische toneelstuk Rundfunk, een zoektocht naar nuance (“We vonden ‘rundfunk’ gewoon een leuk Duits woord, het betekent verder niets”) zijn gescout om een serie te maken, moeten ze wat wennen aan de plotselinge mogelijkheden. “De producent vroeg welke acteurs we voor de rollen wilden. We dachten onder anderen aan Pierre Bokma, maar durfden niet om hem te vragen. ‘Niet zo bescheiden, wie wil je?’, drong hij aan. Om de één of andere reden wilde Pierre nog meedoen ook. Ik denk dat gevestigde namen hun expertise graag overbrengen op jonge makers. Ook voor iemand als Kees Hulst is het fantastisch om een keer een player te spelen; dat verwacht je totaal niet bij hem.” Wat is er in een jaar tijd veranderd? “Een jaar geleden hadden Tom en ik nét een idee voor de eerste aflevering. Het is een spannend avontuur geworden. Nu hebben we een volwaardig seizoen en het is waanzinnig dat die zo wordt opgepakt. De Volkskrant en HP/De Tijd hebben ons goedgekeurd. En aangezien ik niet op social media zit, moet ik het vooral hebben van reacties op straat, of tijdens het uitgaan. En die zijn alleen maar positief”, besluit Van de Velde.


Nieuws 5

DECEMBER 2016

HET JAAR VAN ANNA WOLTZ

Annabel van Heesbeen

Chris van Houts

‘Kennelijk kan ik schrijven’ Schrijfster Anna Woltz won dit jaar de Gouden Griffel voor beste kinderboek van 2016 met haar boek Gips. “Voor mij de allermooiste prijs die ik kan winnen.”

‘Eigenlijk ben ik nooit gestopt met denken als kind‘

N A V R A A HET J Naam Anna Woltz Leeftijd 34 jaar Van kinderboek Gips Moment wint Gouden Griffel

B

egin oktober kreeg Anna Woltz de Gouden Griffel uitgereikt van de jury op het Kinderboekenbal, dat de Kinderboekenweek inluidt. Elk jaar worden er tien boeken genomineerd voor de Zilveren Griffel en wordt er tijdens het Kinderboekenbal één bekroond tot beste kinderboek van het jaar. Op een Gouden Griffel voor Gips had Woltz niet gerekend, wel had ze stiekem gehoopt op een zilveren. Gips is haar 21ste kinderboek. “Steeds meer mensen zeiden tegen

me dat het tijd werd dat ik een griffel kreeg. Dat het meteen de gouden zou zijn, kwam als een grote verrassing. Goud lag nog buiten mijn horizon, mijn fantasie ging in stapjes; ik dacht dat ik eerst een zilveren zou winnen.” Woltz is ontzettend blij: “De prijs voelt als een mooie erkenning; iedereen kent de Gouden Griffel.” Ze genoot van alle reacties die ze kreeg. “Maar het was ook gek om van zoveel mensen iets te horen; iedere man met wie ik

HET JAAR VAN DORINE VAN DE KLASHORST Annabel van Heesbeen

Maarten de Leeuw

D

Dare to be Grey wil extremisme bestrijden door polarisatie tegen te gaan. “Het sterker worden van

Hoofpersoon Fritz’ voornemen om nooit meer verliefd te worden, mislukt. “Ik zou zelf nooit zeggen dat mijn boeken een boodschap hebben, want dat klinkt veel te educatief. Maar het is wel hoe ik naar het leven kijk; het kan heel vaak misgaan in de liefde, maar ik blijf altijd hoopvol.” Woltz wil kinderen graag meegeven dat er altijd onverwachte dingen gebeuren in het leven, maar dat die het juist mooi maken. “Anders wordt het saai.”

Gips Gips gaat over het 12-jarige meisje Fritz, dat een week geleden heeft gehoord dat haar ouders gaan scheiden. Ze is boos en besluit nooit meer verliefd te worden. Het oordeel van de jury: ‘Woltz verbindt en vervlecht verhaallijnen virtuoos. Haar beeldende taal heeft geen nadere uitleg nodig. Alles heeft een functie.’ Woltz zegt wel dat het ‘een rotboek’ was om te schrijven. “Ik leef altijd erg mee met mijn hoofdpersonen, een half jaar lang heb ik het gevoel gehad dat mijn ouders een week geleden waren gescheiden.” Hoe lukt het haar zich zo in te leven in een tienermeisje? “Ik ben zelf twaalf geweest en dat kan ik me goed herinneren. Eigenlijk ben ik nooit gestopt met denken als een kind.”

Woltz’ boeken worden inmiddels in negen talen vertaald. “Ik wist niet dat je daarvoor zoveel moest reizen!” Druk op een nieuw boek na het winnen van de Gouden Griffel ervaart Woltz niet: “Op dinsdagavond won ik de griffel en woensdagochtend lag mijn nieuwe boek Alaska al in de winkel. Dus ik kon aan dat boek niets meer veranderen.” Die gedachte vindt ze wel ontspannend. De Gouden Griffel geeft haar zelfs een gevoel van vrijheid: “Kennelijk kan ik schrijven en komt mijn smaak genoeg overeen met die van kinderen. Geweldig!” Plannen voor het nieuwe jaar heeft Woltz nog niet. “Er komt vast een nieuw boek, maar ik heb zo’n druk jaar achter de rug dat ik eerst even rustig aan ga doen.”

HET JAAR VAN

Facebook en het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken daagden studenten uit de hele wereld uit te onderzoeken hoe je social media kunt inzetten om extremisme tegen te gaan. Dorine van de Klashorst (22) bedacht met een studentengroep Dare to be Grey. Ze presenteerden hun plannen aan Facebook en wonnen.

e Universiteit Utrecht (UU) deed als enige universiteit van ons land mee aan de wedstrijd Peer 2 Peer: Challenging Extremism met het U.S. Department of State en Facebook als sponsors. Dorine van de Klashorst zat in het team van de UU. In februari zijn ze begonnen met het opzetten en uitvoeren van de campagne, in mei dienden ze een rapport in bij een internationale vakjury. Op basis daarvan werden 16 van de 55 universiteiten uitgenodigd om in Washington D.C. hun campagne te presenteren. Van de Klashorst: “Dat was fantastisch leuk, maar ook erg spannend. Er zaten veel belangrijke mensen in de zaal, zoals Monika Bickert, de Head of Global Policy Management van Facebook.” Eenmaal op het podium verdwenen de zenuwen. “Toen was het knallen, we hadden het goed voorbereid.” Het team van Dare to be Grey versloeg samen met Afghanistan alle andere landen en kwam op de gedeelde eerste plek.

ooit een date heb gehad, bleek mijn nummer nog te hebben”, lacht ze. De leukste reactie kwam van haar oude basisschooljuf Nel. “Mijn favoriete juf, die ik al 25 jaar niet heb gezien. Zij had een brief geschreven naar mijn uitgeverij. Ik herkende haar handschrift direct; ze heeft nog steeds zo’n mooi juffrouwenhandschrift. Nel schreef dat ze na het horen van het nieuws direct op haar fiets is gesprongen mijn boek te kopen. Zo ontroerend.”

‘Het is tijd om je mening uit te spreken’ Naam Dorine van de Klashorst

‘De Head of Global Policy van Facebook zat in de zaal’ tegenstellingen tussen bevolkingsgroepen vormt een belangrijke voedingsbodem voor radicalisering, daarom wilden we daar iets tegen doen.” De campagne promoot een open debat met ruimte voor genuanceerde meningen, twijfel en diversiteit. Dare to be Grey probeert een stem te geven aan de grijze massa tussen de kleine groepen zwart- en witdenkers die nu vaak het debat bepalen. Het team van de UU won behalve publiciteit ook 5000 dollar – ze zijn nog aan het bedenken hoe ze dat bedrag het beste kunnen gebruiken. Bovendien vloog een select groepje, onder wie Van de Klashorst, in september op kosten van Facebook opnieuw naar Washington om de campagne aan de Verenigde Naties te presenteren. “Minister Koenders had last minute andere verplichtingen, maar er waren wel veel ande-

Leeftijd 22 jaar Van Dare to be Grey Moment Wint Peer 2 Peer: Challenging Extremism

Winnaar De Jonge 100

ren van buitenlandse zaken aanwezig. En Facebook natuurlijk.” Dare to be Grey richt de campagne momenteel op scholen, want: “Daarmee bereiken we de toekomst van Nederland.” In februari gaat het ook een tijdschrift uitgeven, maar Facebook blijft het hoofdplatform. Volgens Van de Klashorst is de campagne geslaagd als Nederlanders weer op een ‘normale manier’ met elkaar kunnen praten. “Het

zijn spannende tijden, met Trump, Brexit en de verkiezingen in ons land komen eraan. Ik hoop dat mensen beseffen dat ze elkaar uiteindelijk allemaal nodig hebben. We zullen naar elkaar moeten luisteren. Richting de verkiezingen zal de polarisatie toenemen, daarom is het tijd om je mening uit te spreken. Misschien twijfel je, of weet je het niet precies – maar juist dát genuanceerde beeld is belangrijk om te laten horen.”

Dorine van de Klashorst won dit jaar ook ‘De Jonge 100’ in de categorie pioneers. Jongeren die problemen aanpakken, komen daarvoor in aanmerking. ‘Serieuze problemen die iedereen wat aangaan, maar waar niet iedereen naar omkijkt. Ze betreden onbekend terrein en pas later volgen anderen’, aldus de jury.


6 Nieuws

DECEMBER 2016

HET JAAR VAN PALWASHA MUHAMMAD HASSAN Fenna Riethof

Gevlucht, geknokt en gewonnen HET JAAR VAN

We kunnen rustig stellen dat 2016 goed was voor Palwasha Muhammad Hassan (33). Aanvankelijk was de Afghaanse uitgeprocedeerd – ze zou haar gezin moeten achterlaten in Utrecht. Maar na bijna drie jaar terugknokken, sleepte deze powerwoman op 3 december dit jaar een verblijfsvergunning binnen.

D

e lach gaat niet meer van Palwasha’s gezicht. Begin december kreeg ze het verlossende mailtje van haar advocaat; ‘je mag blijven!’. “Ik begon te springen en te schreeuwen. Ik heb meteen iedereen gebeld en geappt – pas toen besefte ik hoeveel mensen me hebben geholpen. Wel zestig of zeventig. Utrechters zijn zó aardig, ik voel me bevoorrecht hier te wonen.”

‘Ik blijf strijden voor womanpower’

Naam Palwasha Muhammad Hassan Leeftijd 33 jaar Van Uit Afghanistan Moment Krijgt een verblijfsvergunning

De tekst van het mailtje ging direct in de Whatsapp-groep met haar beste vrienden, die haar intensief geholpen hebben. Marije van Zomeren is één van hen. Palwasha stelt haar glunderend voor. “Een van mijn allerbeste vriendinnen. Zij zat bijvoorbeeld altijd bij de gesprekken met mijn advocaat.” Van Zomeren: “Ik stond in een sportklasje toen mijn man geëmotioneerd binnen kwam rennen. Eerst dacht ik dat er iets met de kinderen was. Hij riep: ‘Palwasha mag blijven!’ Toen ging ik door het dak natuurlijk.”

Op de voorgrond Palwasha en achter haar Marije van Zomeren zomaar een vinger in de pap hebben. Palwasha: “Ook gebeurt het vaak dat agenten vrouwen pas willen helpen als ze veel geld betalen, of seks met ze hebben – en dan helpen ze je waarschijnlijk nog niet goed.” Na het belletje van haar vader was de keuze gemaakt; teruggaan naar Afghanistan zou neerkomen op het ondertekenen van een doodsvonnis. Zij en haar man Kasim dachten aan hun slimme Sahel van zeven jaar. Aan hun lieve Sedna van vijf maanden. Toen een collega van Palwasha vertelde dat ze waarschijnlijk ook vanuit Nederland haar werk zou kunnen doen, gaf dat wat moed. Het gezin ging direct vanuit Duitsland door naar Nederland – naar Utrecht, waar Palwasha’s tante woonde. Vanaf 2002 had Kasim al een tijd in Nederland gewoond en gemakkelijk een verblijfsvergunning gekregen; in die tijd was het oorlog in Afghanistan en werden vluchtelingen zelfs uitgenodigd hier de veiligheid op te zoeken.

Taliban Terug naar februari 2014. “Mijn vader belde me vanuit Afghanistan toen ik met mijn gezin in Duitsland zat voor een conferentie”, vertelt Palwasha. “Hij zei: ‘Ik heb ze met geweren bij jullie appartement zien lopen.’” Ze wist direct wie hij bedoelde; een week eerder was ze in Afghanistan door de Taliban onder schot gehouden. De mannen dreigden Palwasha en haar familie om te brengen als ze zou doorgaan met haar werk. Een angstige ervaring waar ze in Duitsland nog niet van bekomen was. De idealistische Palwasha was sinds de bedreiging al bezig met een enorm dilemma: ondanks het gevaar blijven strijden voor haar idealen, of die laten varen.

Asielzoekerscentrum Kasim trok in februari 2014 meteen bij Palwasha’s tante in, zijn vrouw moest naar het asielzoekerscentrum in Oog in Al. De kinderen gingen met haar mee. Doordeweeks kwam papa langs, in het weekend ging het gezin naar papa. Het AZC is volgens Palwasha een naargeestige plek met weinig ruimte. Ze woont er nu (half december, red.) nog. “We hebben één kleine kamer met z’n drieën en moeten een wc en douche met anderen delen. Ik let altijd goed op mijn kinderen; er lopen enge types rond. Mannen zonder doel, mensen met psychische problemen. Er wordt veel gestolen, zoals eten uit de keuken. Ook is het lastig dat Afghanen tussen alle Syriërs in de minderheid zijn.”

Palwasha werkte voor het Amerikaanse humanitaire agentschap USAID en mensenrechtenorganisatie Oxfam GB. In het bijzonder kwam ze op voor vrouwenrechten. Dat was een doorn in het oog voor aanhangers van de terreurgroep, die vrouwen in een ondergeschikte rol wil zien. Ze waren al vaker met bedreigingen aan Palwasha’s adres gekomen. Aangifte doen was geen optie, want ook bij de politie kon de Taliban

Palwasha weet hoe moeilijk het leven als vluchteling is, maar één ding begrijpt ze niet: waarom je in godsnaam zou stilzitten. Zelf heeft ze dat bepaald niet gedaan. Een jaar na haar aankomst in Nederland werd ze uitgeprocedeerd, daar kan Van Zomeren kan zich nog over opwinden: “Er wordt met ‘Nederlandse ogen’ naar dossiers gekeken. Als ze eens wisten wat vluchtelingen hebben meegemaakt!” Palwasha leerde de


Nieuws 7

DECEMBER 2016

HET JAAR VAN ALEXANDER WIJNINGA Jesse Holweg

Naam Alexander Wijninga Leeftijd 22 jaar Van Watermelon Moment Gaat failliet na clash met WhatsApp

taal, deed vrijwilligerswerk voor onder meer de Dominicusschool in Oog in Al en deelde haar verhaal met zoveel mogelijk mensen om zich heen. Zo ontmoette Palwasha Van Zomeren, moeder van twee meisjes, via de loopbaanbegeleider van Kasim, én twee andere moeders die zich betrokken gingen voelen. Palwasha, haar nieuwe vriendinnen en hun aanhang sloegen de handen ineen met Vluchtelingenwerk Nederland en gingen voor een tweede procedure. Van Zomeren: “Met maximale inzet hebben we alles en iedereen achter ons gekregen: organisaties als De Dienst Terugkeer en Vertrek, de burgemeesters van Utrecht en Zeist en zelfs Amnesty International UK.” Het was aan staatssecretaris Dijkhof om over Palwasha’s lot te beslissen. Na eindeloos veel gesprekken en werken aan een sterk dossier met ‘nieuwe feiten’, kwam er eind dit jaar plotseling uitsluitsel. “Ik was gewoon bezig met leven”, zegt Palwasha. “Andere asielzoekers taalles geven en zelf de taal leren. En vooral proberen om me niet te veel zorgen te maken.” Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie Dijkhof blijkt gebruik te hebben gemaakt van zijn zogeheten discretionaire bevoegdheid: de vrijheid om op eigen houtje een keuze te maken. Hij kan daarmee elk jaar maximaal honderdvijftig asielzoekers een verblijfsvergunning toekennen. Omdat Palwasha het enige gezinslid is dat terug naar Afghanistan zou moeten, vindt hij haar situatie schrijnend. Voor haar wordt een uitzondering gemaakt. Jaarlijks hebben maar liefst 23.000 asielzoekers niet zoveel geluk, zij moeten wel terug naar het land van herkomst. Een nieuw begin Van Zomeren kan niet ophouden haar vriendin, de nieuwbakken statushouder, te knuffelen. “Ze is voor haar kinderen altijd sterk gebleven. Het is fijn dat ook die nu onbezorgd kunnen zijn. Ze spelen vaak met mijn dochters – heerlijk om te zien, die zwarte en witblonde koppies bij elkaar.” Ze geeft een bescheiden voorbeeld van hoe de Nederlandse en Afghaanse culturen elkaar verrijken. “Palwasha en Kasim hebben voor het eerst in hun leven eettafelstoelen aangeschaft en mijn man en ik voor het eerst een perzisch tapijt.” Ze lacht. Palwasha: “Een van de eerste dingen die haar zoon Sahel zei toen hij hoorde dat ik mag blijven, was: ‘Dan kunnen we nu op vakantie naar Frankrijk!’ Ik mocht tot nu toe het land niet uit. Maar we beginnen met Duitsland; 23 december trouwt daar een neef van me.” Daarna gaat de statushouder actief op zoek naar werk. “Ik wil mijn gezin kunnen onderhouden. Kasim werkt bij de Jumbo – dat is super, maar het verdient niet zo goed. Ik wil graag een baan waarmee ik vluchtelingen kan helpen, nu ik weet hoe het is om er een te zijn. Ook wil ik me blijven bezighouden met vrouwen. Ik blijf naar het AZC gaan voor vrijwilligerswerk, er zitten sowieso nog vrienden van me. Ik wil activiteiten organiseren voor de vrouwen die er wonen, zoals koken en dansen, maar ze ook leren voor zichzelf op te komen. Ik blijf strijden voor womanpower.”

‘Het leven kan eindelijk beginnen’

In september 2017 begint de Afghaanse, die in haar thuisland een universitaire opleiding heeft gevolgd, aan een nieuwe studie: de parttime master International Relations aan de Universiteit Leiden. Daar werd ze eerder dit jaar – ook bij uitzondering – al aangenomen, een ander hoogtepunt in 2016. Zo zijn er nog wat geluksmomentjes op te noemen. Kasim vond na lang zoeken in de zomer een flatwoning in Zeist, waar nu dus ook Palwasha, Sahel en Sedna hun thuis van kunnen maken. Erg trots is Palwasha op haar zingende en dansende driejarige, en op haar zoon, die keer op keer thuiskomt met hoge cijfers. “Eindelijk is er rust”, verzucht Palwasha, die het desondanks nog druk heeft met reageren op alle felicitaties. “Vanaf jonge leeftijd heb ik moeten knokken; er kwam oorlog, ik ben bedreigd en gevlucht. Nu is dat klaar. We kunnen eindelijk een normaal gezin vormen. Het leven kan beginnen.” De toekomst is rooskleurig, toch blijven er dingen om voor te knokken. Voor Sahel is er op de goed aangeschreven basisscholen in Zeist bijvoorbeeld geen plek. Ze zitten vol. “Dat vind ik erg, want ik gun het hem dat-ie alles uit zijn schooltijd kan halen.” Gelukkig zal de jongen het op elke school naar zijn zin hebben; hij vindt alles beter dan Afghanistan, waar eens vlakbij zijn school een zelfmoordterrorist zich opblies. En Palwasha’s vader, die zit nog in Afghanistan. “Alleen. Mijn moeder is overleden toen ik veertien was en al zijn kinderen zijn naar het buitenland vertrokken. Pas heeft hij een auto-ongeluk gehad, ik kan niets doen. We hebben tegen elkaar gezegd dat we hopen elkaar nog één keer te zien.” De vastbesloten Palwasha inmiddels een beetje kennende, gaat dat haar lukken.

‘Ik kan maarHET JAA R VAN één kant op en dat is omhoog’ Het was ‘hectisch’ en dat is nog een understatement, zegt Alexander Wijninga (22) over 2016. Hij werd samen met de andere jongens van Watermelon uitgeroepen tot beste jonge ondernemers van Nederland, maar trok ruim een maand later noodgedwongen de stekker uit de organisatie.

M

et enige regelmaat blikt Wijninga terug op het afgelopen jaar. Behalve hectisch was het ook dramatisch. “Maar”, zegt hij, “met stip op één: leerzaam.” Al op zijn zeventiende begon Wijninga met ondernemen. Het eerste bedrijf dat hij begon was een social media consultancy dat uitgroeide tot online marketingbureau The Next Network. Wijninga verkocht dat bedrijf dit jaar, na alle gebeurtenissen rond Watermelon. “Ik wilde een frisse start maken en alles afsluiten. Nu kan ik maar een kant op en dat is omhoog.”

Het was de insteek om overgenomen te worden. “If you can’t beat them, join them. Jammer genoeg heeft WhatsApp ons gebeat”, treurt Wijninga. Eind augustus liep Watermelon op zijn eind. “Ik was in een soort bubbel terechtgekomen, dat maakte het faillissement persoonlijk zwaar. Ik had ineens niets meer omhanden.”

In 2014 bestormt de jonge Wijninga, die vaker risico’s neemt, de markt met Watermelon: een service die de klantenservice van een bedrijf regelt via WhatsApp en vergelijkbare apps. Daan Gönning is verantwoordelijk voor de techniek, Charl Haas en Wijninga voor de design en marketing. Er start een mooie periode; begin 2016 zijn enkele investeerders bereid om voor 150.000 euro in het project te springen en de klanten stromen binnen. Maar het succes van Watermelon blijkt toch van korte duur. Blokkade “Het is misgegaan op juridisch en technisch gebied.” In maart 2016 viel er een brief op de mat van een advocaat van de Amerikaanse berichtendienst WhatsApp. Daarin stond dat de applicatie niet mocht worden gebruikt voor ‘koude acquisitie’. “We moesten stoppen met al onze activiteiten, maar ze wilden wel alle data”, vertelt Wijninga. “We hadden hun algemene voorwaarden geschonden, maar ze wilden dus wel iets van ons. ‘Mooi’, dachten we. Uiteindelijk hebben we een brief teruggestuurd, waarin we zeiden de voorwaarden nooit te hebben geaccepteerd.” De Amerikanen reageerden stevig; alle klanten van Watermelon werden geblokkeerd. Sommige haakten direct af en dat veroorzaakte een gat in de cashflow van het jonge bedrijf. Saillant detail: een maand daarvoor hadden de drie ondernemers nog de prijs gekregen voor beste jonge ondernemer, van Sprout Magazine. “Er ontstond een schuld waardoor we een faillissement aan konden vragen. ”

‘Jammer genoeg heeft WhatsApp ons ‘gebeat’’

Met de kennis van nu had Wijninga het technisch anders aangepakt, maar toch voelt het als een succesvolle tijd, zegt hij. Ook is hij inmiddels naar eigen zeggen weer helemaal opgekrabbeld. Alles behalve de software van Watermelon kocht hij terug en is inmiddels een nieuw bedrijf gestart. Charl Haas is weer bij dat nieuwe project betrokken en een oudere ondernemer met dezelfde visie. “Met Melon.ai en Watermelon Messenger willen we bedrijfsprocessen verbeteren door middel van kunstmatige intelligentie. Zo kan op lange termijn klantenservice worden geautomatiseerd.” Wijninga zal WhatsApp in ieder geval voorlopig niet meer gebruiken voor de diensten. Dat heeft hij inmiddels wel geleerd.


8 Nieuws

DECEMBER 2016

HET JAAR VAN WILLEMIEN VAN AALST Annabel van Heesbeen

NFF / Ramon Mangold

‘Na twintig jaar filmfestivals organiseren, is het tijd voor wat anders’ “B

ij de openingsspeech dacht ik: ‘dit is de laatste keer’”, zegt Willemien van Aalst. De directeur van NFF vindt de openingsspeech van het festival altijd spannend (“want dan wil je er staan”), maar dit jaar was die dat extra. “Toen wist niemand behalve het bestuur en de zakelijk leider dat ik zou vertrekken.” Wat ze nu gaat doen, kan ze nog niet zeggen. “Ik heb al wel ideeën. Na dertien jaar bij het IDFA en zeven jaar bij het NFF vind ik het een mooie tijd voor mezelf om, ook gezien mijn leeftijd, wat anders te gaan doen.”

‘Mijn werk zal nooit af zijn’

De 36e editie van het Nederlands Film Festival (NFF) was de laatste met Willemien van Aalst als directeur. Na ruim zeven jaar maakt ze in april plaats voor een opvolger.

HET JAAR VAN

Filmtips voor de kerstdagen

De laatste editie van het NFF heeft Van Aalst beleefd als een bijzondere. Eén hoogtepunt benoemen vindt ze lastig. “Dit jaar liep organisatorisch alles op rolletjes, dus daar had ik veel plezier van. Je werkt er met een team het hele jaar naartoe; samen heb je alles van tevoren uitgedacht, maar dan moet alles nog goed samenkomen.” Wat Van Aalst altijd bijzonder vindt aan het festival zijn de activiteiten voor kinderen en scholen, zoals Blik op de Set of het Junior Gouden Kalveren Gala. “Dan loop je van dat gala naar een bijeenkomst voor filmprofessionals in de schouwburg en denk je: wat is dit toch ontzettend leuk!” Dat de schouwburg weer open is, is voor Van Aalst ook een hoogtepunt. “Tijdens de première van de film MeesterSpion zag je al die kleintjes over de rode loper de schouwburg in lopen… dat is feest.” Thuisstad Van Aalst kwam in 1982 in Utrecht wonen om te studeren, daarna is ze gebleven. Ze ontmoette haar man in het Springhaver Theater. “Hij werkte daar als operateur, ik zat achter de kassa.” Werken in haar thuisstad vindt ze fijn. “Ik vind het belangrijk iets te kunnen doen voor mijn eigen leefomgeving, dat heb ik destijds ook in mijn sollicitatiebrief gezet. Iets doen voor je eigen stad maakt toch verschil.” Er werken nu zo’n negenhonderd ondernemers in de stad samen met het filmfestival. Typisch voor Utrecht, zegt ze. “Zulke actieve ondernemers ben ik in andere steden niet tegengekomen. In alle vijf de kwartieren van Utrecht zag ik de samenwerking terug; zo waren er beschilderde etalages in de Twijnstraat en lagen er rode lopers voor winkels. Dat maakte me trots.” Veel gehoorde kritiek op het NFF is dat het beter naar Amsterdam kan verhuizen. Daar is Van Aalst het niet mee eens: “Het filmfestival hoort in Utrecht. Dat wil niet zeggen dat er in andere steden ook satellietevenementen kunnen plaatsvinden, maar de schaal van dit centrum is bijzonder en past bij het NFF. Die compactheid heb je niet in andere steden. Tijdens het festival kleurt het centrum hele-

“Tijdens de vakantie draaien er hartstikke goede Nederlandse films. Aanraders zijn de documentaire De Kinderen van Juf Kiet en de films Tonio, Layla M., Soof 2 en Waterboys. Ik ga graag naar CineMec, want daar heb je fantastische beelden geluidskwaliteit!”

Willemien van Aalst naast acteur Nasrdin Dchar bij de uitreiking van zijn Gouden Tegel in de Vinkenburgstraat in 2012 maal rood.” De lijnen zijn kort in de stad en dat maakt het werken volgens haar effectief. “Je kunt snel schakelen tussen gemeentebestuur, collega-instellingen en ondernemers. Wel mag de politiek soms wat sneller handelen; ik heb een tijd in Rotterdam gewerkt en als je daar iets wilde, was het snel geregeld. Hier kan het wat langer duren.” Het NFF heeft de afgelopen jaren ‘lopen schipperen’ met locatieproblemen, onder andere vanwege de tijdelijke sluiting van de schouwburg. Het eerste jaar was TivoliVredenburg de plek van premières, maar het bleek niet geschikt voor filmvertoningen. “De grote zaal is rond, dat werkt niet; bij film wil je

Vernieuwing Het filmfestival is al 36 jaar in onze stad en toch leeft het lang niet voor iedere Utrechter, dat weet Van Aalst ook. “We horen vaak dat mensen het NFF belangrijk vinden voor de stad en dat ze er trots op zijn. Toch komt lang niet iedereen erheen, dat is jammer.” Door de grote media-aandacht heeft het festival een hoog glamourgehalte: “Daardoor denken mensen dat ze er niet bij horen, terwijl juist iedereen erbij hoort! Het publiek is ook relatief blank, dat is geen geheim, het moet diverser. Er is dus nog veel waar we aan moeten werken.” Zo ook aan vernieuwing. Van Aalst: “Het is een feest, maar het blijft een plek waar je voor de troepen uit moet lopen. Elk festival

‘De compactheid van dit centrum past bij het NFF’

Naam Willemien van Aalst Leeftijd 53 jaar Van Nederlands Film Festival Moment De laatste keer directeur van het NFF

naar een plat vlak kijken.” Vorig jaar werd het probleem opgelost door de opening en het gala in het Beatrix Theater te organiseren. Met de opening van CineMec en Kinepolis zijn andere tijden aangebroken. “Zaak is wel dat de locatieproblematiek in de binnenstad wordt aangepakt; ‘t Hoogt zoekt een nieuwe locatie en de City- en Rembrandt bioscoop zijn toe aan een flinke make-over.”

moet zich blijven vernieuwen, zeker als het over film gaat; bewegend beeld met filmische vertellingen zit middenin een grote ontwikkeling. De laatste jaren heeft het NFF meer aandacht voor televisiedrama’s en interactieve verhalen, daar moeten we ons nog veel verder in ontwikkelen.”

Van Aalsts keuze om weg te gaan was lastig. “Maar er is nooit een goed moment; mijn werk is nog niet af, maar over tien jaar zal dat het ook nog niet zijn.” Ze weet wel dat het festival er goed voor staat met een ‘fantastisch team’. Ook is de basissubsidie van het rijk, de provincie en de gemeente voor 20172020 geregeld. “Overigens is dat zo’n 35 procent van ons totale budget.” Wat gaat Van Aalst het meest missen? “Met een team, toch een soort familie, naar een hoogtepunt toewerken. En door middel van het festival aan een breed publiek duidelijk maken hoe belangrijk de Nederlandse film is. Het is mijn grote overtuiging dat cultuur belangrijk is voor een samenleving, al denken sommigen daar anders over.” Er zijn ook dingen die ze zal missen als kiespijn: “Als je directeur bent, komt iedereen die iets te klagen heeft of boos is, bij jou. En als je groot bent, komt er veel kritiek op je af. Dat is natuurlijk niet erg, je weet dat het bij je baan hoort, maar ik vind het wel fijn het straks wat dat betreft rustiger wordt.” Op de vraag hoe ze hoopt dat mensen haar als directeur zullen herinneren, antwoordt ze: “Zo lijkt het net alsof ik doodga!” Ze lacht. “Het festival is vernieuwd en ondanks dat er altijd kritiek is, staat het er goed voor. En dat in een tijd die niet makkelijk was vanwege de cultuurbezuinigingen en locatieproblemen. Ik hoop dat mensen denken: dat heeft die Willemien goed gedaan.”


Nieuws 9

DECEMBER 2016

HET JAAR VAN CLEVER°FRANKE

Jesse Holweg

HET JAAR VAN MAX VAN EE

Annelies Hoelen

Hidde Zwiers

Aan de lopende band opdrachten voor Google Een nieuw kantoor in Chicago en een aanstaande verhuizing naar een nieuw pand binnen de stadsgrenzen; het Utrechtse ontwerpbureau Clever°Franke zette in een bewogen jaar grote stappen voorwaarts. Mede-eigenaar Gert Franke: “In Amerika beginnen we weer een beetje op nul.”

I

De datavisualisatie waar om werd gevraagd, is nu een van de grootste portals van Google rond marktresearch. “Daarin verzamelen ze al hun gegevens over toegang tot het internet in verschillende landen en in hoeverre bepaalde producten online worden gekocht. Die gegevens gebruiken marketeers om te bekijken in welke landen vooral on- of offline verkoop interessant is. Daarmee waren we in Nederland de enige partij die voor Google werkte. Dat opende veel deuren.” Om data inzichtelijk te maken, maakt het bedrijf grote kaarten, maar ook installaties en grote websites. Om iets te kunnen visualiseren voor een opdrachtgever is veel vakkennis nodig. Om die reden worden vaak specialisten vanuit de organisatie ingevlogen. “Wel doen we steeds meer zelf de research voor de klanten. Dat is tijdsintensief, maar we proberen continu te laten zien wat er allemaal mogelijk is met data. In je telefoon zitten bijvoor-

Leeftijd 32 jaar

N A V R A A J T E H

Van Clever°Franke

n september 2016 startte het techbedrijf een tweede kantoor in Chicago om Amerikaanse klanten als Google en Cisco beter te kunnen bedienen. Clever°Franke richt zich op ‘big data’ en maakt voor andere bedrijven datagedreven producten en inzichtelijke, visuele analyses van gegevens. Gert Franke en Thomas Clever richtten het ontwerpbureau acht jaar geleden op en zijn sindsdien gestaag gegroeid naar zo’n twintig medewerkers. Het pand in de Boothstraat is zodoende te klein geworden. En de stap naar Amerika moet de grip op de Amerikaanse markt vergroten. Clever en Franke (beiden 32 jaar) zaten samen op de HKU en begonnen een ontwerpbureau. Al snel zagen ze dat in datavisualisatie grote mogelijkheden lagen. Het bureau stond echt op de kaart na een opdracht van Google. De internetgigant kwam via via bij Clever°Franke uit. “Google vroeg een marktresearchbureau uit Amsterdam een datavisualisatie te maken, die kende ons en stuurde de opdracht door.” Bescheiden merkt Franke op dat er veel geluk in het spel is geweest. Of het alleen maar dom toeval was? Franke twijfelt even en zegt dan: “Ook voortschrijdend inzicht, denk ik. We begonnen ons al snel te specialiseren in datavisualisatie en waren in Nederland een van de weinige bedrijven met ervaring op dit gebied. Dan ben je al snel een interessante partij.”

Naam Gert Franke

Moment Opent een tweede kantoorpand in Chicago

Gert Franke en Thomas Clever in de tuin van hun pand in de Boothstraat beeld sensoren waar veel mee te doen valt en op straat zijn steeds meer camera’s en trackers die ons leven kunnen vergemakkelijken.”

‘Er is geluk in het spel geweest, maar ook voortschrijdend inzicht’ Onderscheidend “We waren in het begin wel een beetje dé partij voor datavisualisatie”, klopt Franke zich voorzichtig op de borst. “We waren met z’n tweeën en concurreerden met veel andere bureaus. Tijdens onze studie hadden we al veel freelancewerk gedaan, dat ging steeds minder uitdagend voelen. Wilden we grote, interessante projecten binnenhalen, moesten we ons meer onderscheiden. We zijn op zoek gegaan naar wat ons uniek maakt.” Sindsdien doet Clever°Franke aan de lopende band opdrachten voor Google, maar ook voor bijvoorbeeld techmagazine Wired. Het bedrijf werd vanuit de hele wereld gevraagd en sinds drie jaar komt het grootste deel van de aanvragen uit Amerika. Franke: “Toen bedachten we dat we daar meer presence moesten krijgen. Het is een

HET JAAR VAN

Foto: Martin Bruining

belangrijke markt voor ons, waar we meer grip op wilden.” Aan het begin van het jaar vlogen de twee ondernemers naar Amerika om te bekijken wat de beste vestigingsplaats was. “We zijn voor Chicago gegaan, omdat het tijdsverschil daar meevalt en het wat goedkoper is dan New York en San Francisco. Daar zitten bovendien nog niet zoveel techbedrijven, maar er zijn wel veel universiteiten en hoofdkantoren.” Toegankelijk Daarnaast is Chicago volgens Franke een leuke stad. “De stad van de blues. De skyscrapers geven een zekere allure die andere Amerikaanse steden niet hebben. Chicago heeft iets rauws en de inwoners zijn een beetje de harde jongens van Amerika, wat dat betreft is deze stad vergelijkbaar met Rotterdam.” Momenteel zit één medewerker van Clever°Franke in het pand in Chicago, die zich voornamelijk richt op sales. Het moet worden uitgebreid naar een volledig team. Franke: “De vraag vanuit Amerika is nu al een stuk groter, maar het hoofdkantoor zal in Utrecht blijven. We gaan wel verhuizen van de Boothstraat naar een groter pand in de stad.” Dat nieuwe pand zal behalve groter ook toegankelijker worden voor de buitenwereld. “Er komt een soort sensorlab in, met hardware, slimme sensoren en virtual reality brillen. Die willen wij beschikbaar maken voor anderen in de stad. Dan kunnen we gezamenlijk in de stad bekijken hoe we het leven gemakkelijker kunnen maken. Er komt ook een eventruimte bij om zaken te bespreken.” Franke vindt het interessant om een plek te creëren waarin de sector van tech zich verder kan ontwikkelen. “We zijn in gesprek met veel partijen om die samen op te tuigen. Dat zijn vooral veel hogescholen, waarmee we het gat tussen school en praktijk wat kunnen verkleinen.” Op creatief gebied is er in de stad volgens de ondernemer de laatste jaren wel veel positiefs gebeurd, maar de techsector blijft achter. Bedrijven zijn er te weinig, of verenigen zich niet genoeg. “Daarvoor steek ik ook de hand in eigen boezem. Daarom starten we het sensorlab. Maar misschien is een oproepje ook niet verkeerd; laten we ons verenigen!”

‘Hey, wait! You were on Jimmy Kimmel!’ Het was bedoeld als grapje voor zijn vrienden thuis. Live in de uitzending bij de Amerikaanse Jimmy Kimmel maakt Max van Ee (24) op 16 maart een U-teken met zijn hand. Wat bleek: niet alleen zijn vrienden konden het waarderen, ook tienduizenden andere Utrechters stelden de actie op prijs.

D

e deelname aan het populaire Amerikaanse programma was ongepland. Van Ee was bezig met een reis door Amerika en werd op die bewuste ochtend uit zijn bed getrokken in een hostel in Los Angeles. “Ik had er net vier dagen feest op zitten, toen een onbekende vrouw naast mijn bed stond. Ze vroeg of ik al iets te doen had vandaag. Toevallig had ik net een rustdag voor mezelf ingepland. Of ik mee wilde doen aan een quiz. Ik dacht: waarom niet?”, verklaarde de Utrechter een paar dagen na het programma. Tijdens de voorstelronde voor de kijkers liet Van Ee Amerika zien hoe je Utrecht met een handgebaar representeert, om vervolgens de quiz ook nog eens te winnen. Beloning? Een nachtje ter waarde van 1.500 euro in een suite van het beroemde Roosevelt Hotel aan de Hollywood Boulevard in Los Angeles. “Die suite had enorme ramen waardoor je over heel Hollywood uitkeek. We hebben met een man of vijftien een goed feest gegeven”, vertelt Van Ee. “Mijn tegenstander en haar vrienden had ik ook uitgenodigd, zij had als troostprijs alleen een paar flessen champagne gekregen en meegebracht. Het was fantastisch.” Wie dacht dat de luxe ophield bij de flessen champagne moet Van Ee naar het ontbijt vragen van de volgende ochtend. “Ik weet niet of een burger tachtig euro waard kan zijn, maar het kwam zeker in de buurt. Dat ding was veertig centimeter en leek meer op een biefstuk, ongelofelijk.” Van Ee begon zijn reis in februari in San Francisco, waarna hij via Los Angeles naar San Diego trok om te eindigen in Mexico. Wat heeft hij tijdens de reis opgestoken? “Je maakt snel contact met Amerikanen, maar ze zijn wel erg luidruchtig en trots – het aantal Amerikaanse vlaggen dat in de straten hangt, is belachelijk. Mexico is leuker, wat een chaosland! Direct over de grens stoppen de straten en staan er eettentjes op de weg – of wat voor een weg moet doorgaan. Maar de mensen zijn supervriendelijk en de ezels lopen om je heen, te gek.” Bij terugkomst in Utrecht, twee maanden na de quiz, was volgens Van Ee zijn moment of fame alweer overgewaaid. In Amerika werd hij wel nog regelmatig herkend. “Het leukste moment was in een bar in San Diego. Na verloop van tijd kwam de manager naar me toe: “Hey, wait! You were on Jimmy Kimmel!” Kregen we een drankje van hem.”

Naam Max van Ee

Leeftijd 24 jaar

Van Jimmy Kimmel

Moment Maakt U-teken tijdens Amerikaanse live-televisie


Maak van je collega’s social media ambassadeurs!

10 Nieuws

DECEMBER 2016

COLUMN TOM STAAL

Probeer nú 2 maanden gratis via www.soworker.com

Stap 1

Stap 2

Stap 3

Maak je social media bericht aan

Zet ‘m uit onder je collega’s

Laat je collega’s delen met 1 klik

Laat je content delen Probeer nú 2 maanden gratis via www.soworker.com

Stap 1

Stap 2

Stap 3

Maak je social media bericht aan

Zet ‘m uit onder je collega’s

bedankt Laat je collega’s delen met 1 klik

Laat je content delen

Veiligheidsregio Utrecht bedankt haar veiligheidspartners en alle werkgevers van onze brandweervrijwilligers voor hun steun in 2016!

UTRECHTER VAN HET JAAR

‘Een politicus hoort niet op zo’n lijst’ De verkiezing van de Utrechter van het Jaar van het AD is er weer. Je zou denken dat je op mensen kunt stemmen die iets bijzonders voor de stad hebben gedaan, zich tomeloos inzetten voor de zwakkeren in ons stadsie, of die ons een beker hebben gebracht. Kijk naar de genomineerden van de afgelopen jaren en dan klopt die gedachte wel. Van Seumeren, Schippers en zelfs Wielaert waren mijns inziens terechte kandidaten, want ondanks dat ik die Wielaert een hautaine, elitaire papzak vind, heeft hij dingen voor onze stad gedaan waarvoor we hem eeuwig dankbaar mogen zijn. Er is echter ook een aantal politici genomineerd. Pia Dijkstra bijvoorbeeld. Wat zij voor Utrecht gedaan heeft, weet niemand, maar landelijk heeft ze,

SAMEN WERKEN WE AAN DE VEILIGHEID IN ONZE REGIO VEILIGHEIDSREGIOUTRECHT | @VRUTRECHT WWW.VRU.NL | WWW.VRUBRANDWEER.NL

dankzij de Partij van de Dieren in nauwe samenwerking met de NS door treinvertraging kon een PvdD-lid niet tegenstemmen - de wet registratie orgaandonatie erdoorheen gekregen. Jeuj. Pepijn Zwanenberg is ook genomineerd. Een kleurrijk figuur en een echte idealist waar we er te weinig van hebben. Hij zit bij GroenLinks, wat voor mij dan weer niet hoeft. Hij regelde het regenboogzebrapad en heeft zelf zo’n soort regenboogzebrapad over zijn gezicht en hoofd lopen. Dat gaybrapad bij de Bijenkorf (als het goed is, heeft Jerry Goossens dit woord verzonnen, dus ik vermeld hem maar even als bron) is een schoolvoorbeeld van symboolpolitiek. Er is werkelijk geen potenrammer die denkt: ‘Wat een fijne kleurtjes, vanavond ga ik geen homo’s kapotschoppen, maar ze een kusje geven’. Het gaat natuurlijk om het kweken van bewustzijn, maar ik wil graag dat we daar wat harder in worden. Dat we niet zeggen: ‘Hee homo’s, jullie zijn hier welkom hoor’, maar: ‘Als je homo’s niet accepteert, tiefstraal je maar op’. Eigenlijk wil ik een zebrapad voor potenrammers, zodat ik extra gas kan geven als ze oversteken. Terug naar de verkiezing. Een politicus hoort niet in zo’n lijstje te staan, die hebben hun eigen verkiezing. Meestal niet jaarlijks, behalve in Italië. Een politicus wordt eens in de vier jaar gewaardeerd of afgestraft door de kiezer. Dat is hun feestje, hun verkiezing. Geen krant hoeft daar een schep bovenop te doen. Ik zie zelf graag mensen op die lijst staan die zich

Volksuniversiteit Utrecht Waar samen leren het best is! (ook in Nieuwegein)

belangeloos – en geen politicus is dat – inzetten voor de stad. Mensen die bij de eenzame oudere op bezoek gaan, bij de voedselbank werken, ga zo maar door. Dus niet mensen die hun werk doen. Ze staan er wel tussen, daarom mijn bindende en ongevraagde stemadvies, waarvoor het waarschijnlijk te laat is als

Open Dag: zaterdag 14 jan. 13:00 – 16:00 uur

‘Je verwacht dat de genomineerden iets bijzonders hebben gedaan voor de stad’

u dit leest, maar goed. Mijn stem gaat naar Gijs Werschkull. Hij bedacht en

195 cursussen: 18 talen van beginners tot (ver) gevorderden,

crowdfundde restaurant Syr, waar nu vluchtelingen kunnen werken. En

Bedrijfsgericht, Creatief, Kunst & Cultuur, Culinair, Filosofie en Body & Mind.

dat zonder ook maar één cent belastinggeld. Daar kan zelfs de grootste

Ook les- of vergaderruimtes te huur op een fantastische locatie! www.volksuniversiteitutrecht.nl

criticaster en azijnzeiker zoals ik niets tegen hebben. Daarnaast behoort (of, helaas: behoorde) de Syrische keuken tot een van de verfijndste en lekkerste ter wereld. Fijne dagen en we spreken weer in 2017!


Nieuws 11

DECEMBER 2016

Jesse Holweg

Robert Oosterbroek

DAT IS DE VRAAG

Is er voldaan aan de gekozen visie voor het Stationsgebied in 2002? André van Schie Gemeenteraadslid VVD Utrecht “Als je kijkt naar de belangrijkste keuzes uit de referendumvisie A is daar wel ‘creatief’ invulling aan gegeven. De VVD is net zo vaak (al dan niet succesvol) kritisch geweest op deelprojecten die wél in visie A zaten maar die wij toch niet zo nodig vonden (Stadskantoor, Bieb++) als dat we de keuze betreuren om belangrijke projecten níet uit te voeren (zoals de Westpleintunnel). Het hele projectgebied is een stuk steniger geworden dan de gekozen visie beoogde, maar het is wél gelukt de singelstructuur te herstellen. Hoog Catharijne kent straks nog steeds een onder- en een bovenwereld Wethouder Stationsgebied maar het wordt in de openbare verblijfsgebieden wél ‘Er is natuurlijk een mooi winkelcentrum. Het stationsplein wordt “Herstellen, verbinden en betekenis geven: dat was ‘Meer dan veel veranderd minder ruimtelijk, groen en zichtbaar dan beoogd, in 2002 de opgave en is nu nog steeds waar we aan herstellen, verbinden maar we kunnen er straks wel 12.000 fietsen onder werken in het Stationsgebied. Daar is al veel van in veertien kwijt. Ik merk dat ambtelijk en bestuurlijk gezien te zien: het eerste deel van het water is terug in en betekenis geven’ steeds geprobeerd wordt in de geest van de refede Singel, TivoliVredenburg is af, Utrecht Centraal jaar tijd’ rendumkeuze de beste beslissingen te nemen, maar Station ook, met de wandelboulevard over het spoor er is natuurlijk wel veel veranderd in veertien jaar tijd. en de mooie entree aan het Jaarbeursplein met het StadsKeuzes van toen zijn inmiddels achterhaald of financieel kantoor, de Moreelsebrug als belangrijke nieuwe verbinding over het spoor is geopend onhaalbaar gebleken. Herstellen, verbinden en betekenis geen de vernieuwing van Hoog Catharijne is in volle gang. Hierbij geldt natuurlijk dat de ven waren de kernthema’s van de aanpak stationsgebied en dat blijven wereld sinds het referendum in 2002 niet heeft stilgestaan. De gemeente maakt de belangrijke doelen om te realiseren. Ik vind dat we nu de oostkant van het stad samen met bewoners, partners en andere betrokkenen en dat heeft een continue station snel af moeten maken en de bouwput terug moeten geven aan de dynamiek. Over aanpassingen in het Masterplan Stationsgebied heeft de gemeenteraad inwoners van Utrecht. Aan de westkant zal nog veel veransteeds besloten. Zo bouwen we de grootste fietsenstalling ter wereld naast deren, waarbij de referendumkeuze van toen minder het station en hebben we in 2009 actief ‘duurzaamheid’ aan onze planbelangrijk is dan de visie die we nú hebben op het nen toegevoegd. vergrote centrum. Bereikbaarheid van de beIn het Stationsgebied vindt de grootste binnenstedelijke verstaande stad en de nieuwe ontwikkelingen nieuwing in Nederland plaats. Aan de Jaarbeurszijde van Op 15 mei 2002, en een goede mix van wonen, werken en het station bouwen we kantoren, woningen en horeca. verblijfskwaliteit zijn daarbij voor mij Belangrijk is dat het grotere centrum nauw verbonden op dezelfde dag als de belangrijk.” zal zijn met de historische binnenstad - die behoudt Tweede Kamerverkiezingen, altijd haar kernkwaliteiten. We willen dat dit nieustemden Utrechters op de visie voor we centrumgebied hoogstedelijk wordt en tegelijk levendig en prettig wordt om te wonen, te het stationsgebied. Het ging tussen Visie werken en uit te gaan. Het moet voor iedereen 1 ‘Stadshart Compact’ en Visie A ‘Stadshart veilig en gezond zijn om hier te verblijven, met Oprichter Leefbaar Utrecht water en groen. Zo doen we veel meer dan Verruimd’. Utrecht koos voor de laatste. Voor verbinden: we bouwen echt een groter cen“Er is een referendum geeen stadshart dat meer verbonden zou zijn met trum van Utrecht.” houden waarbij met een de rest van de stad, twee hoofdroutes van oost enorme opkomst de keus viel op een variant die naar west en een grondige verbouwing van het groen zou zijn, waar laagmuziekcentrum. Ook zou de Catharijnesingel een bouw in zou zitten en de menselijke maat centraal Initiatiefnemer Bouwpututrecht.nl rustige strook met groene oevers moeten worden, zou staan. De leden van onder het Westplein moest een tunnel komen en de partijen die toen in de “De belangrijkste reden om het referendum er zouden extra investeringen moeten worden Stadsregering zaten, Leefte houden was om het broodnodige vernieubaar Utrecht, CDA, PvdA en wingsproces van het centrum vlot te trekken. vrijgemaakt. De sfeer moest authentiek en VVD, beloofden voorafgaand Zoals zo vaak geldt: niet het doel telt, maar de ontspannen worden. Nu, bijna veertien jaar aan het referendum dat aan weg ernaartoe. Het vraagstuk of Visie A nu is de uitslag niet getornd zou gerealiseerd of niet, vind ik, anno 2017, een beetlater, is zichtbaar wat ervan terecht is worden. In de loop van het reje academisch. Er werd en wordt nogal selectief in gekomen. Is er voldaan aan de alisatieproces heeft niemand de gewinkeld, door mensen die een bepaald punt progekozen visie in 2002? behoefte gehad de - zelfs op schrift beren te maken. Sinds 2002 hebben we een krediet-, - vastgestelde belofte na te komen. klimaat-, luchtkwaliteit- en EU-crisis gehad, er zijn Dat is de vraag. Zelfs de initiatiefnemers van het refedrie nieuwe colleges van B&W geweest, er is al bijna een rendum niet, Leef baar Utrecht. De door de geheel nieuwe generatie bewoners bijgekomen. En de stad stemgerechtigden gekozen visie groeit hard door. Vanuit maatschappelijk oogpunt kun je beis dus opgeofferd aan de visie argumenteren dat het jammer is dat de favoriete waarvoor juist niet door gekozen Visie A niet volledig is gevolgd. Stedenbouwkundig werd. Tenzij je met droge ogen durft ligt het allemaal wat ingewikkelder. Het plan om het ‘Niet het doel te beweren dat het stadskantoor en TivoliVreWestplein te ondertunnelen was van meet af aan ondoordacht, denburg typische voorbeelden van laagbouw om een voorbeeld te noemen. De Bieb++ is gesneuveld, na een telt, maar de weg zeer lang en pijnlijk politiek proces. Ik denk dat het college op zijn. Ook de belofte dat de zalen van het cultuurpaleis slechts bij wijze van uitzondering dit moment juist handelt door voor het structuurplan fase 2 ernaartoe’ ‘Groen is een een andere dan een culturele functie mochten zoveel mogelijk betekenisvolle input uit de stad te krijgen, van hebben is aan de laars gelapt. Tenzij je durft te alle denkbare stakeholders. Deze aanpak is openbaar, beïnvloedfata morgana’ beweren dat een jaarvergadering van Groenbaar en controleerbaar, er wordt veel tijd voor uitgetrokken. Het zal Links en het CDA vallen onder een culturele de kwaliteit van het eindproduct ten goede komen. Om een voorbeeld te noemen: er dus terecht gesubsidieerde bestemming. En het wordt nu ingezet op meer groen van hoge kwaliteit. Dit aspect is in fase 1 helaas nogal groen? Wie dat alomtegenwoordig ziet, die ziet karig bedeeld. Of het in 2025 is wat ons nu wordt voorgespiegeld, tja, dat mag DUIC dan een fata morgana.” weer onderzoeken.”

Victor Everhardt

Henk Westbroek

Herbert Bolland


12 Cultuur / Uit

DECEMBER 2016

2016 Fenna Riethof

2017

DE LANGSTE NACHTEN 15 t/m 30 december - TivoliVredenburg Muziekcentrum TivoliVredenburg is de laatste weken van december een ‘stad in de stad’. Elke dag vanaf zonsondergang staan de deuren wijdopen tijdens muziek- en kunstfestival De Langste Nachten. Op en rond de verschillende Pleinen zijn concerten, workshops en andere evenementen. Ook is er lekker eten. TIVOLIVREDENBURG.NL

KERST Kerstavond t/m Tweede Kerstdag - diverse locaties Activiteiten voor families zijn er tijdens Kerst in overvloed, maar soms heb je even geen zin in familie. Neem gelijkgestemde vrienden op Kerstavond mee naar Kerstavond bij de Stathefamilie in eetcafé Stathe – lekker kneuterig met truien, spelletjes en glühwein – of proost tijdens de Red Cup Party in de Stairway to Heaven. Doe op Eerste of Tweede Kerstdag ‘lekker gek’ en bezoek Wintercircus Utrecht (mét acrobaten, zónder wilde dieren).

OUD & NIEUW Za 31 december - diverse locaties Het nieuwe jaar inluiden kan op verschillende plekken in de stad. Bijvoorbeeld tussen de glitters en ballonnen in EKKO, op het feest 2017: Peer ‘m erin. Liever wat eleganters? De Winkel van Sinkel heeft het Stars NYE Gala. Voor cocktails en wat spanning kies je voor het gemaskerde bal Très Brut: Bal Masqué in Zussen. Pak die kans, want deze tent sluit begin 2017 zijn deuren.

TIE INFORMA R E E M R KIJK VOO TEN OP DUIC.NL EN FEES

NIEUWJAARSDUIK (1) Zo 1 januari, 11.30 uur - Haarrijnseplas De jaarlijkse Utrechtse Unox Nieuwjaarsduik is bij de Haarrijnseplas. Bestel vooraf een ticket. En dan op Nieuwjaarsdag razendsnel de kleren uit, het oranje mutsie op en met z’n allen (inclusief burgemeester Van Zanen) het ijzige water in. Een fris begin van 2017. UNOX.NL/NIEUWJAARSDUIK

NIEUWJAARSDUIK (2) Zo 15 januari - diverse locaties Geen natte voeten tijdens deze ‘Nieuwjaarsduik’. Het is de eerste Culturele Zondag van het jaar: de afsluiting van de winterperiode in Utrecht en de opening van de culturele jaarkalender. Een duik in de cultuur; zeventig locaties in Utrecht hebben een speciaal programma. In het Stadhuis is ‘cartoontheater’, in de Lutherse Kerk wordt gegoocheld. CULTURELEZONDAGEN.NL

HETZELFDE MAAR DAN ANDERS:

8 X TIPS VOOR DE KERSTVAKANTIEOMGEVING De hele maand december is Museum Speelklok in een gezellige kerstsfeer en kun je de voorstelling van het sprookje De Sneeuwkoningin bekijken met liedjes uit Frozen. Kinderen kunnen hun mooiste prinsenpak of prinsessenjurk aantrekken en krijgen een mooie poster. 24 december t/m 8 januari museumspeelklok.nl

Rond de feestdagen en in de kerstvakantie is er weer tal van leuke activiteiten te doen. Bier en Appelsap heeft de leukste tips voor je verzameld. Wil je meer tips om met je kinderen op pad te gaan? Check dan bierenappelsap.nl Tijdens Winterkost bundelen Theater Kikker in Utrecht, Podium Hoge Woerd in Leidsche Rijn en Theater de Lieve Vrouw in Amersfoort de krachten. Ze brengen een uitgebreid programma aan theatershows voor kinderen, waaronder een muziekconcert voor baby’s. 26 december t/m 6 januari jeugdtheaterindevakantie.nl

Tijdens de vakantie zijn er speciale rondleidingen tijdens Kerst op de Haar. Spannend: ontrafel de code en red zo het kerstdiner van de baron en de barones in Kasteel de Haar in Haarzuilens. 25 december t/m 8 januari kasteeldehaar.nl In Castellum Hoge Woerd zijn er voor deze weken vele activiteiten georganiseerd. Zo kun je de levende kerststal bezoeken en een Romeins olielampje maken bij Steede Hoge Woerd in de Meern. 28 december castellumhogewoerd.nl

In de Stadsschouwburg kun je naar

De jongste muziekfans kunnen in de kerstvakantie naar My First Festival. Dit is een afwisselend en muzikaal festival, speciaal voor kinderen. Locatie: TivoliVredenburg. 28 december tivolivredenburg.nl

Jungleboek. Het verhaal van Mowgli wordt verteld door een groot ensemble dat bestaat uit maar liefst tien dansers, de negenkoppige band Jungle By Night en rapper Gikkels. 22 t/m 30 december stadsschouwburg-utrecht.nl

Kerstival in Museum Catharijneconvent is het festival van maretakken, licht en dennengeur. Je kunt genieten van de mooie verhalen, warm jezelf bij de vuurkorf, maak zelf sneeuw terwijl je schommelt, doe de kerstlichtjes-challenge of bouw een peperkoekhuisje. Er is ontzettend veel te beleven voor jong en oud. 17 december t/m 8 januari catharijneconvent.nl

Bij hoeve De Boerinn in Kamerik kunnen kinderen tussen de 2 en 10 jaar tijdens de Winterboerderij allerlei leuke binnen- en buitenactiviteiten doen, zoals boogschieten en popcorn poffen. 27 t/m 30 december winterboerderij.nl


Cultuur / Uit 13

DECEMBER 2016

KENNERS TIPPEN - WAAR MOETEN WE IN 2017 NAAR UITKIJKEN?

Danae Bos

TUSSEN JE OREN

t s r e K

FILM HIDDEN FIGURES

In februari, rond de uitreiking van de Oscars, is een bezoek aan de bioscoop vaak een goed idee: er draaien zeker films die genoemd worden voor de belangrijkste filmprijzen. Dit jaar bijvoorbeeld Fences en Jackie. Toch is er dit jaar een film waar ik speciaal naar uitkijk. Een film die op alle knoppen drukt om het publiek te laten genieten: Hidden Figures. Geen zware, lange, moeilijke film, maar een klassieke feelgood-, girlpowerfilm, gebaseerd op – zoals zo vaak – een onbekend, maar waargebeurd verhaal. Het gegeven dat er begin jaren zestig bij NASA computers waren om alles na te rekenen wat er bedacht werd en dat die ‘computers’ zwarte vrouwen waren. De feelgoodfactor wordt verder versterkt door de groovende, door de jaren zestig geïnspireerde songs van Pharrell Williams, die je ook onder de beelden van de trailer kunt horen. Gelukkig zijn sommige films die gemaakt worden volgens vaststaande formules daadwerkelijk goed. En, zo blijkt ook uit de eerste Amerikaanse recensies, lijkt het erop dat dit zo’n film is waar je als publiek gewoon blij van wordt.

WAT LUISTER JIJ MET KERST? Van alles, als het maar geen kerstmuziek is WIE BEN JIJ? Jamie Kauffeld (21) Studente international Business and Management “Ik heb heel lang in een winkel gewerkt waar één dag na Sinterklaas al kerstmuziek werd gedraaid. Van negen tot vijf die muziek – afgrijselijk. Pas na Kerstmis hield het weer op. Ik heb dus een kerst-overload gehad, sindsdien kan ik er niet meer tegen. Eén keer op de dag een kerstliedje horen vind ik niet erg, meer dan dat gaat me te ver.”

CONCERT VAUDOU GAME Ruim een jaar geleden zag ik op een Zuid-Frans dorpsplein de band Vaudou Game optreden. Een warme zomeravond waar oude omaatjes een dansje maakten met leden van de Gendarmerie kleuren zo’n herinnering natuurlijk, maar de opzwepende mix van afrofunk en soul (denk aan Fela Kuti en James Brown) bleek ook later op de draaitafel thuis stevig overeind te blijven. Het goede nieuws is dat deze Frans-Togolese band op 28 januari in TivoliVredenburg zal optreden. En wie die avond nog verder wil dansen kan na afloop snel door naar De Helling, waar de Engelse houselegende A Guy Called Gerald zal aantreden op de jaarlijkse 030303 Rave Edition. Gerald (ja, dat is zijn echte naam) verwierf eind jaren tachtig faam met hits als Voodoo Ray en Rockin’ With Ricky. Een lange avond, maar zeker de moeite waard.

Vrouwkje Tuinman

WAT LUISTER JIJ? All I want for Christmas van Mariah Carey WIE BEN JIJ? Freark Westra (22) Student Technische Bedrijfskunde “Ik moet gewoon All I want for Christmas zeggen, want dat is toch wel dé kerstmuziek bij uitstek”, zegt hij. “Mijn moeder luistert altijd naar kerstmuziek rond de feestdagen. Als ik thuiskom en die muziek hoor, krijg ik kriebels en warme kerstgevoelens. Kerstmuziek kan heel sfeervol zijn, mits je het niet te veel hoort. Dan kan het vervelend worden.”

BOEK NACHTWANDELING ‘We hebben een verdacht overlijden’, hoort inspecteur Mudde aan het begin van Nachtwandeling. De Utrechtse schrijver Robbert Welagen komt in zijn zevende boek met een heuse misschien-wel-moord. Of het er echt een is, kan ik nog niet melden, want ik heb alleen de eerste pagina gelezen. Het boek komt namelijk pas op 28 maart 2017 uit. Maar het gegeven is mooi: wat is er gebeurd met de schrijver Jacob van Herwijnen, die een grote prijs wint en daarna verdwijnt? De volgende ochtend wordt zijn lichaam drijvend in de Amstel gevonden. Nou gebeurt dat wel vaker, weet ik uit de krant, en meestal betreft het mannen die met een slok op iets te dicht bij de waterkant stonden te plassen. Maar met deze dode is misschien toch iets anders gebeurd. Inspecteur Mudde, die eigenlijk met pensioen wil, hoopt dat Van Herwijnen zijn laatste zaak wordt. Om die rond te krijgen moet hij zich in een nieuwe wereld verdiepen: die van de boeken. Ik ben heel benieuwd hoe Robbert Welagen, schrijver van vaak ingetogen en altijd heel eigen romans, de Nederlandse literaire wereld portretteert. Sommige schrijvers en recensenten kunnen elkaars bloed wel drinken – maar bij mijn weten is dat vóór dit boek nog niet echt gebeurd. Nachtwandeling is mijn tip voor 2017.

Jeroen Vedder


14 Cultuur / Uit

DECEMBER 2016

MODEMETER FENNY FABER Marieke van Willigen Annelies Hoelen

Fenny Faber (31) studeerde mode aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht. Instagram: @fennyfaber.

Alle kleding made in Holland De Mart Vissers en Dries van Notens zijn old school. Er is een nieuwe generatie mode-ontwerpers, zoals de Utrechtse Fenny Faber (31). “Schoonheid en comfort, daar gaat het om.”

de andere modieuze outfit showen. Dan denk ik: wat is jouw eigen stijl? Je hebt goede kleding nodig die bij je past en die je draagt tot ze versleten zijn.”

Mooi én lekker zittend, gaat dat samen? “Natuurlijk. Kijk maar naar mijn ontwerpen. Die zijn basic, maar je kunt er verschillende kanten mee op. Een tuniek bijvoorbeeld kun je ook dragen als jurk, stoer of classy. Mijn principe is dat je kledingstukken op verschillende manieren moet kunnen dragen, zodat je niet veel kleding nodig hebt. Dat is mijn antwoord op duurzaamheid.”

Wat voor kleding moet standaard in de kast hangen? “Moet ik een rijtje gaan opnoemen? Ik heb een hekel aan rijtjes.”

...dat er zo min mogelijk in je kast hangt? “Ja.” Ik moet er niet aan denken mijn jurkenverzameling te decimeren. “Het is lastig, ik ben al een tijdje bezig mijn kledingkast te minimaliseren. Ik wil bijdragen aan de tendens dat mensen minder kleding hebben, dat ze voor kwaliteit kiezen en dat het ontwerp niet onderhevig is aan modegrillen. Waarom zijn kleren uit de jaren vijftig nog steeds mooi? Omdat ze tijdloos zijn. Tegenwoordig zie ik vaak dat bloggers die de ene na

Jurk, Fenny Faber; schoenen, Sacha

Doe toch maar. “Een little black dress, lang vest en verschillende soorten goede panty’s – daar kun je het verschil mee maken. Verder: goede schoenen en een basisjurk; ik geloof niet in het verschijnsel ‘zomerjurk’. Een mooie jurk kun je ook in de winter dragen, maar dan met een vest, of een jasje eroverheen. Is het rijtje zo lang genoeg?” Waar haalt u uw inspiratie vandaan? “Uit het dagelijkse leven, op straat. Door om me heen te kijken. Ik hou van geometrische vormen. Alles wat ik zie, sla ik op en dan begin ik te tekenen. De tekeningen werk ik daarna uit tot een patroon. Daarna zoek ik de juiste stof en maak ik een proef.” En dan? “Uiteindelijk wordt het gemaakt in een fabriek in Rotterdam. Al mijn kleding is made in Holland, van duur-

JETTE & JILDOU DRINKEN KOFFIE BIJ CORNELIS

zaam materiaal en in goede arbeidsomstandigheden. Ik kan tijdens het proces kijken hoe het gaat. Ik heb vroeger ook in Polen laten produceren, maar ze maakten er iets heel anders van – ben je uiteindelijk toch duurder uit.” Wat zijn uw tips voor het kiezen van de ideale kerstjurk? “Alweer een rijtje? Vooruit. Neem een jurk die je ook buiten de kerstdagen kunt dragen. Let ook op comfort; kerst is er voor gezelligheid met vrienden en familie, als je de hele dag in een jurk zit opgesloten, bederft dat het plezier. Verder moet je ruimte hebben om een beetje te kunnen uitbuiken, zodat hij niet na de zoveelste gang niet meteen op knappen staat.” Waar kan ik uw kleding kopen? “Bij Livstores in de Twijnstraat en Puha in de Voorstraat.

Journalist Marieke van Willigen blogt op www.jurkenvanmaria.nl

Jette Pellemans & Jildou Fabriek Annelies Hoelen

Cornelis: eigenwijze kruideniers-koffie in het Maliekwartier

Volg Jette & Jildou drinken koffie ook op Facebook en Instagram! Like ons en wees als eerste op de hoogte van waar Jette & Jildou deze keer koffie gaan drinken.

Het oude kruidenierspand van Cornelis in het Maliekwartier zou zo uit een Dickens-prent kunnen komen. Met de kerstlampjes, oude winkelweegschaal en vitrine vol taartjes is het een ideale uitvalsbasis voor een kopje kerstkoffie – en dan denken we zelf het laagje sneeuw in de kozijnen er wel bij.

J

e moet weten dat het er zit; Cornelis ligt niet bepaald op de doorgaande route. Maar eenmaal in de Monseigneur van de Weteringstraat – een zijstraat van de Nachtegaalstraat – is het voormalige kruideniershoekpand niet te missen door zijn mooie donkergroene kozijnen en grote ramen.

Volgestouwde toonbank De betegelde toonbank van zo’n zes meter lang neemt een centrale plek in in de ruimte en staat vol met mixers, een taartjesvitrine, stapels chocoladerepen en een oude weegschaal. Erachter zijn stellingkasten goed gevuld met food- en interieurproducten die te koop zijn.

Op deze dinsdagmorgen hebben in ieder geval genoeg mensen Cornelis gevonden. Aan de grote tafel werken mensen op laptops, op de zitjes zitten vrienden of buren bij te kletsen. De lange bank met kussens langs het raam – tactisch voor de verwarming geplaatst – nodigt uit om eens fijn neer te strijken.

Dan de koffie. Zo ongeveer het gehele arsenaal aan melkkoffies is beschikbaar bij Cornelis. Van flat white tot koffie verkeerd en van macchiato tot meer of minder latte. Wat betreft zwarte koffie is er echter niet meer te krijgen dan americano of espresso. We missen een filterkoffie-optie. Daar valt nog wat te halen, denken we.

Oordeel Cornelis Unique selling point: De verwarmingsbank is heerlijk huiselijk. Afknapmomentje: De appeltaart die er zo lekker uitzag, maar dat niet was...

Aan de andere kant: waarom méér als wat je hebt al goed is? De americano is overheerlijk: zachte smaak, lekker vol, de onvolprezen bonen van Bocca doen goed hun werk. De cortado is lekker: goede verhoudingen in deze kleine melkespresso met een beetje schuim. We willen er eigenlijk gelijk nog een bestellen. Minder is de cappuccino, die had wat romiger gekund, het schuim is snel verdwenen. Wiskundige precisie We hebben ook gemengde gevoelens over de afdeling zoet; de appeltaart eten we niet helemaal op. Ondanks dat-ie er smakelijk uitziet – het is een vierkant stuk ‘plaattaart’ – blijkt-ie in werkelijkheid

koud, niet krokant en veel te zoet. Gauw weer een slok americano nemen, achteroverleunen op de bank en het is weer goed. De worteltaart is wel lekker. De topping is dun, de cake heerlijk en de punt lijkt afgesneden met een liniaal erlangs, zo recht. Pluspunten voor deze wiskundige precisie. Ondanks de mixed feelings over het taarten koffie-aanbod, zijn we het over één ding eens: de eyecatchers van Cornelis zijn het geweldige pand en de sfeer. De gezellige kerstversiering geeft een extra boost. En als er straks ook nog een vlokje sneeuw valt, kun je ons helemaal wegdragen.


Knallend het jaar uit met Wittenberg

Profiteer alleen dit jaar nog van € 2.000 korting op deze voorraadmodellen!

De Hyundai i10 Comfort Nu rijklaar van € 13.684

De Hyundai i20 Comfort Nu rijklaar van € 18.248

voor

voor

€ 11.684

€ 16.248

Kom nu naar de showroom en profiteer van dit voordeel! OP = OP! Ontdek meer op wittenberg.hyundai.nl Hyundai Wittenberg Amersfoort: Xenonweg 15, tel. 033 - 463 5535 Hyundai Wittenberg Harderwijk: Zuiderbreedte 8, tel. 0341 - 439 090 Hyundai Wittenberg Hilversum: Franciscusweg 4b, tel. 035 - 624 2624 Hyundai Wittenberg Utrecht: Landzigt 30, tel. 030 - 603 1216

Gecombineerd brandstofverbruik: Brandstofgegevens 3,6 – 5,0 (l/100 km) / 27,7 – 20 (km/l); CO2 - emissie: 84 - 115 (g/km). Uitstoot is afhankelijk van gebruik. Uitstoot- en brandstofverbruikgegevens zijn gebaseerd op tests die zijn uitgevoerd volgens Europese Verordening 715/2007/EEG. Actie geldig t/m 31 december 2016 op voorraadmodellen en zolang de voorraad strekt. Genoemde prijzen zijn excl. metallic lak en eventuele opties. Afgebeelde modellen kunnen afwijken van standaard uitvoering. Zie voor kosten en voorwaarden www.hyundai.nl of vraag ernaar in de showroom. Druk- en zetfouten voorbehouden.

FILM

FESTIVALS

THEATER

Za 24, ma 26 en do 29 dec

t/m zo 8 jan

Wo 4 + do 5 jan

FILMTHEATER ‘T HOOGT

HET SPOORWEGMUSEUM

STADSSCHOUWBURG [20.00]

hoogt.nl

spoorwegmuseum.nl

ssbu.nl

‘Exhibition on Screen’ is een samenwerking met topmusea en -kunstinstituten om spraakmakende internationale toptentoonstellingen naar het witte doek te brengen. In december ziet u in ’t Hoogt de documentaire ‘The Curious World of Hieronymus Bosch’, naar aanleiding van de publiekstrekkertentoonstelling ‘Jheronimus Bosch - Visioenen van een genie’ in het Noordbrabants Museum.

Zoals ieder jaar is Het Spoorwegmuseum weer omgebouwd tot een winters landschap tijdens ‘Winter Station’. Bezoekers, jong en oud, kunnen genieten van een prachtige winters aangekleed museum met volop vermaak. Zo is er een antieke carrousel, elke dag live muziek, diverse workshops voor kinderen, kampvuurtjes, lekker eten en kan er geschaatst worden op een echte ijsbaan.

De controversiële Britse toneel-, opera- en filmregisseur Katie Mitchell maakt haar regiedebuut bij Toneelgroep Amsterdam met ‘De meiden’ van de Franse schrijver Jean Genet. De zussen Claire en Solange werken al meer dan tien jaar als dienstmeid bij een rijke vrouw in. Elke avond voeren ze een rollenspel op waarin ze om de beurt hun mevrouw spelen. Fantasie en werkelijkheid raken met elkaar verstrengeld. De afloop is fataal.

Exhibition on Screen

MUSEA & EXPOSITIES

De getekende stad In de tentoonstelling ‘De getekende stad’ laten ruim 90 kunstenaars in kleurige tekeningen zien hoe Utrecht zich in de 20e eeuw ontwikkelde tot een moderne stad. Met krijt, verf, houtskool, potlood en pen tonen ze hun beeld van Utrecht. Onze voorstelling van Nederland in de eerste helft van de 20e eeuw wordt voor een groot deel bepaald door zwart-wit foto’s. De tekeningen in ‘De getekende stad’ geven een heel andere indruk: groene jassen, blauwe auto’s en geel gepleisterde panden tonen een verassend veelkleurige stad. Elke twee maanden wordt er een nieuwe serie tekeningen getoond van een andere deel van de stad. Tot en met 8 januari is dat Van Zuilen tot Lombok. Naast het bezichtigen van de tekeningen, kun je ook meedoen met workshops, stadswandelingen en andere activiteiten voor jong en oud. Zo kunnen kinderen in de kerstvakantie aan de slag met het gratis doe-boek vol teken- en kijkopdrachten en geven twee tekendocenten op de woensdagmiddag tussen 14.00 uur en 16.00 uur een tekenles, met telkens een nieuw onderwerp. Aanmelden kan via Het Utrechts Archief.

Doorlopend

De getekende stad HET UTRECHTS ARCHIEF [DI T/M ZO]

hetutrechtsarchief.nl

Winter Station

De Meiden

Za 7 jan

DOMKERK [15.30]

domkerk.nl/zamimuziek

Iedere zaterdag organiseert Zaterdagmiddagmuziek Domkerk een gratis muziekconcert in de Domkerk en klinkt er vocale en instrumentale muziek van de late renaissance tot heden, van bekende tot onbekende componisten. Zaterdag 7 januari is dat het Nieuwjaarsconcert. Waarbij Domorganist Jan Hage een verzoekprogramma speelt.

Utrecht is een stad vol muziek. Je kunt onder andere naar deze concerten en optredens:

Di 27 dec

3e Keesdag met Kees van Hondt Pan-Europese volksmuziek, polkapop en aanverwante dijenkletsers. TIVOLIVREDENBURG [22.00]

Wo 28 dec

Stream of Passion DE HELLING [20.15]

KLASSIEKE MUZIEK

Zaterdag­ middagmuziek: Nieuwjaarsconcert

Erminia Fernández-Córdoba

Do 29 dec

Canto Ostinato

UITACTIE

Win 2 X 2 vrijkaarten voor NFF x LHC: Brimstone Voor iedereen die houdt van exclusieve voorvertoningen, organiseert het Nederlands Film Festival nu ook buiten het filmfestival bijzondere premières van Nederlandse producties. Op donderdag 12 januari is dat de première van ‘Brimstone’ in aanwezigheid van Gouden Kalf-winnaar Martin Koolhoven. Na de vertoning is er alle gelegenheid voor jouw vragen aan Koolhoven tijdens een Q&A onder leiding van NFF-programma Claire van Daal. Jij kan erbij zijn. Het Nederlands Film Festival geeft 2 x2 vrijkaarten weg! Reageren tot en met 4 januari.

Canto Ostinato van Simeon ten Holt voor vier vleugels. TIVOLIVREDENBURG [20.15]

Wo 4 jan

Jazzkelder Kargadoor DE KARGADOOR [19.30]

Vr 6 jan

Van Baerle Trio TIVOLIVREDENBURG [19.30]

Zo 8 jan

Weekend Opera Utrecht TIVOLIVREDENBURG [14.30]

Zo 8 jan

El Amor Brujo van Manuel de Falla Kamerorkest van Muziek in de Meern samen met Erminia Fernández-Córdoba. PODIUM HOGE WOERD [15.00]

Kijk nu op uitagendautrecht.nl/acties

Meer tips? Neem het magazine UITagenda Utrecht o.a. bij

mee of kijk op


16 Cultuur / Uit

DECEMBER 2016

CULTURELE INSTELLINGEN KIJKEN TERUG

Culturele hoogtepunten Utrecht bruist van de culturele festiviteiten. Welke sprongen er in 2016 het meest uit? We blikken met culturele instellingen terug op het afgelopen jaar.

van 2016

Foto: Sanne Peper

‘Tweeduizend jongeren zongen en sprongen dat het een lieve lust was’ Frans Vreeke, directeur TivoliVredenburg Foto: Femke Hansen

Broederliefde Zoals je een vader niet kunt vragen wie van zijn kinderen hij het liefst vindt, kun je mij eigenlijk niet vragen wat in TivoliVredenburg het beste concert was van 2016. Maar als het dan tóch moet… Laat me allereerst een aantal concerten opnoemen die het nét niet geworden zijn, dat verzacht de pijn. Het Juilliard Kwartet op 22 januari, trompettist Ibrahim Maalouf op 26 maart, Het Koninklijk Concertgebouw Orkest op 23 april, muzikantenduo Terry & Gyan Riley op 20 september en rockband Wilco, niet lang geleden op 9 november. Bij het concert dat ik bovenaan heb gezet, gaat het niet specifiek om de kwaliteit van het gebodene, maar veel meer om wat het teweegbracht.

Harm Lamberts, directeur Theater Kikker TivoliVredenburg probeert zoveel mogelijk een gebouw te zijn voor álle inwoners van Utrecht. Dus ook voor jongeren en mensen met een migratie-achtergrond. Vooral die laatste groep komt buiten de speciale programma’s zoals Catching Cultures of Brasa Dei nog maar moeilijk over de drempel. Tijdens het beste concert van 2016 leek de integratie in Nederland voltooid. Tweeduizend jongeren tussen de 16 en 22 jaar dansten, zongen en sprongen dat het een lieve lust was. Het was perfect, want alles kwam samen: hiphoppetjes, hoofddoekjes, hotpants, lange rokken en alle huidskleuren. Waar hebben we het over? Het grote feest op 20 oktober, bij het concert van rapgroep Broederliefde.

Jos Stelling, Filmmaker en eigenaar LHC en Springhaver

The Paradise Suite Wat het afgelopen jaar de meeste indruk op me heeft gemaakt? Een film, natuurlijk. Die wil ik graag met u delen. Maar eerst: wat waren er veel hoogtepunten in de theaters. De gemiddelde filmtheaterbezoeker heeft, in tegenstelling tot de bioscoopbezoeker, best een sceptische houding tegenover de gemiddelde Nederlandse film. Die denkt daarbij te vaak aan sitcoms (komedies met veel BN’ers), maar vergis u niet. Begin dit jaar was er bijvoorbeeld de ijzersterke film Helleveeg van de Utrechtse regisseur André van Duren, met de fantastische Hannah Hoekstra. En wat dacht u van de verfilming van Tonio, van regisseur Paula van der Oest? Met een hoofdrol voor de geweldige Pierre Bokma. Een mooie kersttip: de nieuwe film Waterboys van de geweldige en gedreven cineast Robert-Jan Westdijk. Dan mijn culturele hoogtepunt. Dat waren de drie gouden kalveren – beste film, scenario én acteur (Issaka Sawadogo) – voor The Paradise Suite. Een film die weliswaar al eind 2015 in première ging, maar in 2016 zijn internationale glorietocht begon. Dit meesterwerk is geschreven en geregisseerd (een echte auteursfilm) door Joost van Ginkel uit De Bilt. Ik weet hoe hard, hoe lang en met hoeveel overgave hij aan de film heeft gewerkt. Toen ik het eindresultaat dit jaar zag, was ik onder de indruk en vooral blij. Blij, omdat de scepsis met betrekking tot de Nederlandse film weer eens is gelogenstraft. The Paradise Suite is misschien geen ‘Nederlandse’ film, maar wel een die in Nederland is gemaakt.

Een viering met ‘oersterke verhalen’

25-jarig bestaan Theatergroep Aluin Het is onmogelijk om uit zo’n 300 voorstellingen van 120 verschillende producties de mooiste of meest indrukwekkende kiezen, laat staan de beste. Het theater dat in Theater Kikker te zien is, is altijd stevig verankerd in het hier en nu, doet een beroep op de verbeelding en is, in tegenstelling tot wat velen denken, heus niet ingewikkeld. Het is hooguit nog niet zo bekend. We zijn blij met de trouwe, veelal jonge en nieuwsgierige bezoekers, die ons aanbod op waarde schatten. Dus, wat te kiezen – de voorstelling Amadeus van De Warme Winkel, een ode aan het vrije kunstenaarschap waarin commercie en publieksgunst geen rol spelen? Of, Pushing the Wheel, waarvoor topchoreografe Ann van den Broek beelden samenbracht uit haar werk van de afgelopen vijftien jaar? Of was het hoogtepunt toch Falling Dreams van Het Filiaal theatermakers: een jeugdvoorstelling waarin de fantasie een feestje viert? Weet je wat. Ik kies voor een feestelijke gebeurtenis: de week in november toen ons huisgezelschap Aluin (net als Het Filiaal een gezelschap waar Utrecht trots op mag zijn) hun 25-jarig jubileum vierde met een uitgebreid overzicht van de ‘oersterke verhalen’ waarin ze grossieren. Ja – 2016 was het jaar van het jarige Aluin!

Lucia Claus, directeur Stadsschouwburg

Five Easy Pieces Ik noem niet de titel van een song of film, maar van de meest aangrijpende voorstelling die ik dit seizoen heb gezien, over Marc Dutroux. Wat hij met zijn slachtoffers uitvoerde, was bizar wreed. Kun je daar theater van maken zonder dat het oversentimenteel wordt? Erik de Volder bewees zeventien jaar geleden met zijn voorstelling Diep in het Bos dat het kan. De Zwitserse theatermaker Milo Rau doet dat met Five Easy Pieces opnieuw. Vijf kinderen spelen de gebeurtenissen na. Een volwassen acteur, Peter Seynaeve, filmt het. Daardoor is er een heldere afstand, maar is het tegelijk heel voorstelbaar; de kinderen hebben de leeftijd van de meisjes die Dutroux destijds gevangen hield. De scène waarin de 8-jarige Rachel door Peter wordt geïnterviewd (en gefilmd) en ze op verzoek van hem haar T-shirt uitdoet, haar armen om haar knieën slaat en haar relaas doet over de vele verkrachtingen die ze heeft moeten doorstaan, is van een verwarrende schoonheid die ik niet gauw zal vergeten.

The Paradise Suite. Gouden kalf voor beste acteur: Issaka Sawadogo

Ik kijk uit naar 2017, in het bijzonder naar het hoogtepunt van SPRING, het tiendaags festival dat vanaf volgend seizoen niet alleen aan het begin van de zomer in de schouwburg neerstrijkt, maar ook vlak daarna: de drie dagen extra festival SPRING IN AUTUMN.

Foto: Phile Deprez


Cultuur / Uit 17

DECEMBER 2016

Marjan van Huijstee, programmeur Podium Hoge Woerd

Het Uitfeest

Foto: Aafke Holwerda

Marije Lieuwens, FOTODOK

Belief, on the Move FOTODOK is de internationale plek voor documentairefotografie. Toch wel een hoogtepunt van het afgelopen jaar was onze tentoonstelling Belief, on the Move. Foto’s van de verschillende fotografen en filmmakers lieten zien hoe geloof in beweging is – in de wereld, maar ook bij individuen tijdens hun persoonlijke zoektocht naar zingeving. Vooral het werk van Henk Wildschut, met beelden uit het beruchte vluchtelingenkamp ‘de Jungle van Calais’, veroorzaakte kippenvel. Doordat Belief, on the Move verschillende werelden en perspectieven toonde, leidde dat binnen FOTODOK tot wederzijds begrip; de foto’s waren het vertrekpunt voor een goed gesprek. Bezoekers deelden

hun persoonlijke verhalen over hoe ze op verschillende manieren bezig zijn met zingevinng; moslims zijn met gereformeerden in gesprek geraakt en een Utrechtse non vertelde mij, een atheïst, over haar levensvisie. Dat is wat we willen bereiken. Voor exposities kiezen we voor urgente, onderbelichte, mooie en spannende geëngageerde documentaireverhalen. Van begin maart tot eind april 2017 staat FOTODOK in het teken van de nieuwe tentoonstelling: (Re)Inventing Nature. Die biedt een perspectief op de veranderende relatie tussen mens, natuur en technologie. Een optimistische aanzet voor een nieuw natuurbeeld. Met vast wéér spannende beelden die het begin zijn van een goed gesprek.

Sinds augustus 2015 is Podium Hoge Woerd één van de trotse ‘bewoners’ van Castellum Hoge Woerd in Leidsche Rijn. Zondag 4 september vierden we daar, samen met onze medebewoners Museum en Steede Hoge Woerd, het Uitfeest: een feestelijke dag waarop cultuur, natuur en historie samenkwamen. Castellum Hoge Woerd op z’n best. Al vroeg die zondag onthaalden we onze ‘hulptroepen’, zo ongeveer honderd vrijwilligers. Vanaf twaalf uur ‘s middags namen 150 artiesten, bijna allemaal afkomstig uit Utrecht, het Castellum in bezit en speelden ze voorstellingen in alle hoeken en gaten van het gebouw, binnen én buiten. Wat voorbeelden: er waren klassieke concerten in het paviljoen, toneel en muziek in de tuinen van Steede en in de studio toneel voor kinderen. De goederenlift was omgebouwd tot klein cabarettheater, in de theaterzaal was de voorstelling HUiD te zien van Schweigman&, en in het openluchttheater op het binnenterrein kon het publiek genieten van allerlei muziekgroepen. Een stortbui midden op de dag kon voor ruim 1500 bezoekers de pret niet drukken. We sloten de dag dansend af in het zonnetje op het binnenterrein met de vijftienkoppige brassband Gallowstreet. Met deze vrolijke opmaat voor het theaterseizoen plaatste het Castellum zich in het hart van Utrechts nieuwe stadsdeel. Als het aan ons ligt... het begin van een traditie.

Marten Foppen, directeur Het Spoorwegmuseum

Treinen door de Tijd Sommige mensen denken dat het beroep van museumdirecteur rustig is en ietwat saai. Nou, het tegendeel is waar. Het Spoorwegmuseum is als een voortdenderende trein en zoals u weet, zit er op een trein geen stuur. Dan is het zaak om op het juiste moment de goede wissels om te zetten. Afgelopen jaar hebben we er een aantal omgezet, om te zorgen dat de trein die ‘Spoorwegmuseum’ heet de goede kant op blijft gaan. Dat resulteerde in een aantal hoogtepunten. Zo openden we de tentoonstelling ‘Utrecht Centraal’ over de historie van het Utrechtse stationsgebied. Een aanrader, nog te zien tot 5 februari. Er kwam een vernieuwde museumhal die we ‘Treinen door de Tijd’ hebben genoemd, een volledig verbouwd museumrestaurant (‘De Remise) en, misschien wel het absolute hoogtepunt, een bijzondere uitbreiding van de collectie toen de NS de Mat 64 met pensioen stuurde. Wij hebben als museum de eer om deze trein, met de bijnaam ‘Apekop’, voor de komende generaties te bewaren. We kijken al uit naar de hoogtepunten die in 2017 te wachten staan. Op de agenda staat een geweldige interactieve presentatie over de trein en techniek, en in de zomer komt er een tentoonstelling over 150 jaar spoorwegen in Indonesië. Ik kijk ernaar uit, ik hoop u ook.

‘Het is tof om comedians te zien groeien’

Martijn Mannak, programmeur Hofman Café

Utrecht Lacht Zeker een hoogtepunt is de groei van onze maandelijkse comedy-avond Utrecht Lacht. Tegenwoordig is de open-micavond steevast uitverkocht. Omdat het zo laagdrempelig is, kunnen nieuwe én meer ervaren cabaretiers er goed hun nieuwe materiaal op publiek testen. Het is tof om comedians te zien groeien, dat bijvoorbeeld hun optreden de tweede

Robin Rump, programmeur Stathe

Michaël Stoker, directeur Het Literatuurhuis

GOSTO

International Literature Festival Utrecht Het internationale literatuurfestival dat Het Literatuurhuis jaarlijks organiseert, beleefde dit jaar om meerdere redenen een memorabele editie. Allereerst veranderden we de naam; het heet nu International Literature Festival Utrecht, kortweg het ILFU. Een naam die zegt waar het op staat en recht doet aan de brede selectie wereldwijd geroemde schrijvers die we voor het festival naar Utrecht halen. Vele auteurs lieten gedurende de twee festivaldagen een andere kant van zichzelf zien, maar nog het meest verrassend was het optreden van wereldster PJ Harvey. Zij had net een nieuw album uit en stond op het punt te beginnen met een tournee langs alle grote Europese popfestivals. Maar niet voordat ze tijdens het ILFU een exclusief literair optreden had gegeven. Zacht doch dwingend droeg de frêle Britse singer-songwriter gedicht na gedicht voor over haar reizen naar ‘oorlogsgebieden’ Washington D.C., Kosovo en Afghanistan, afkomstig uit de bundel The Hollow of the Hand. De hal van het oude postkantoor op de Neude

keer sterker overkomt dan de eerste keer. Vaak zien we die mensen later terug op andere plekken, soms zelfs op het International Comedy Festival in TivoliVredenburg. Leuk: de groei van de Utrecht Lacht betekent dat er steeds vaker bekende artiesten op het programma staan, zo hebben we afgelopen jaar al Raoul Heertje en Pepijn Schoneveld weten te boeken.

Het meest legendarische optreden van 2016 is misschien ook wel het meest legendarische in de 3,5-jarige geschiedenis van Stathe. Hij is van Roel Gosto Vermeer, beter bekend als GOSTO. Hij produceerde zijn plaat Ivy als een soort kluizenaar op zijn zolderkamer en verzamelde de juiste muzikanten om zich heen voor zijn live show – zo vielen tijdens het optreden alle puzzelstukjes in elkaar.

Foto: Anna van Kooij was afgeladen vol en het was alsof de honderden bezoekers letterlijk hun adem inhielden. Geen kuchje, niets. Een perfect voorbeeld van literatuur op het podium en iets waar we in het nieuwe jaar nog veel meer van gaan presenteren. Namelijk tijdens het ILFU in mei 2017, dat vanwege de verbouwing van het postkantoor op een andere locatie zal plaatsvinden, en al eerder tijdens het NK Poetry Slam: kom vooral meeschreeuwen en -klappen voor jouw favoriet tijdens die finale op 27 januari en bepaal zo wie met de titel ‘Slampion 2017’ naar huis gaat.

Niet onbelangrijk voor ons, is dat de mensen die komen spelen ook gewoon leuke gasten zijn. Dat waren GOSTO en zijn band. Niet alleen de kwaliteit van de show was hoog, maar ook die van de avond; van binnenkomst tot het uitzwaaien hebben we een onvergetelijke dag met elkaar gehad, met de muziek als fundering. Ik raad iedereen die de kans krijgt aan om GOSTO en zijn band snel live te gaan zien. Iedereen die de kans niet krijgt, moet gewoon lekker hun plaat opzoeken en er thuis met een kop thee bij wegdromen. De muziek zal je niet teleurstellen, die is in één woord epic. Wat ben ik trots dat ik de band heb kunnen binnenhalen!


VUURWERKVERKOOP

DUMPPRIJZEN SPEKTAKEL

TOPCOLLECTIES ALLES MOET WEG! LET OP HOLLANDIVANI LAAT ALLE PRIJZEN EXPLODEREN!! WEG MET ALLE CONCURRENTIE. MEDEDELING: MEGA CONTAINERS VOORDEEL. SLA JE SLAG!! OP

VEEL NIEUWE PRODUCTEN

COLLECTIE 2016/2017

DUMPPRIJZEN KORTINGEN TOT 75% zwaarste collectie van Nederland. OP ALLE CAFFERATA Complete vuurwerk shows. Uw voordeel tot 75% COMBIBOXEN TOPCOLLECTIES. ZIE ENKELE VOORBEELDEN

KIJK en VERGELIJK

MET DE ALLERNIEUWSTE EFFECTEN

Perfect Four Feuer Platte Professional Tube Prof. China Box Tripple Splitter Spring Meister Big gold Crystal

80 80 100 130 135 144 144

schots schots schots schots schots schots schots

1,5 1,5 2 1,5 1,5 2 2

kg kg kg kg kg kg kg

kruid kruid kruid kruid kruid kruid kruid

Excellent Box Incredible Fan Sixpack Big Platina Crystal Profi Final Special Attraction Extreme prof.cake box

DUIZENDEN 500 GRAM KRUIT CAKES EN WAAIERCAKES

Uw voordeel tot 85% Zie enkele dumpprijs voorbeelden:

schots schots schots schots schots schots schots

elders elders elders elders elders elders elders

29,99 44,99 49,99 52,50 69,99 69,99 89,99

Elders 119.99 Dumpprijs

29.99

SLA JE SLAG ALLE BOXEN TOT 75% KORTING, ALLES MOET WEG!

12 grote pijlen

elders 49,99

EXTREEM PIJLEN ASSORTIMENT 12 supergrote pijlen

elders 69,95

12 ZWAAR KALIBER SUPER ROCKETS

professioneel pijlen pakket elders 89,95

MEGA KINGSIZE ASSORTIMENT 19 grote super pijlen

MEGA ASSORTIMENT

elders 94,99

UW VOORDEEL

TOT 85%

DUMPPRIJS DUMPPRIJS

9,99

DUMPPRIJS

14,99

DUMPPRIJS

19,99

27 king size super pijlen de grootste van de Benelux elders 99,95 DUMPPRIJS PIJLEN GEVULD

TOT 40 GRAM

KIJK EN VERGELIJK ZIE ENKELE DUMPPRIJS VOORBEELDEN:

7,50

27,50

DUIZENDEN STUKS

UW VO OR DE EL TO T 90 %

LOS VUURWERK

XXXL Kanonslagen Black Cracker

IEDEREEN KAN ZEGGEN DE LAAGSTE PRIJS TE HEBBEN, WIJ GARANDEREN HET!!!

40 stuks in doos

elders 2,50

DUMPPRIJS ...... 0,25

de ouderwets gillende keukenmeiden 24 stuks in doos elders 2,19

DUMPPRIJS ..... 0,25

snelspinnende tollen met felle stroboscoop flitsen 6 stuks in doos elders 2,99

DUMPPRIJS ...... 0,25

6 stuks in doos

elders 4,99

DUMPPRIJS ...... 0,99

240 stuks in pak

elders 2,75

DUMPPRIJS ...... 0,25

Wondertollen/Grondbloemen Lucht Sirenes

Spinning Strober

Thunder Shocks Knal Mortieren Crazy Jumping Jacks

UW VOORDEEL TOT 75% COLOR MAGIC HARDE KNAL ROL 48 CM Schiet bij elke knal gekleurde ballen met mega eindknal elders 50,-

DUMPPRIJS

19,99

100.000 SCHOTS CHINESE ROL met eindknal

elders 79,99 DUMPPRIJS

19,99

300.000/350.000 CHINESE MEGA ROL met mega eindknal elders 139,99 DUMPPRIJS 39,99 500.000 SCHOTS NITRAAT ROL 35m 25 KG! met mega harde eindknal elders 175,-

DUMPPRIJS

89,99

SUPERSTUNT MEGA KNALPAKKET 2.000 eenheden in een zak aan knal- en siervuurwerk

Wij zijn de goedkoopste maar nooit ten koste van kwaliteit en veiligheid!

elders 49,95 DUMPPRIJS ......... 19,99

Super kinderpakket

elders 14,95 DUMPPRIJS ............. 4,99

Zie enkele DUMPPRIJS voorbeelden: Meter Sierpakket Een meter lang knal en siervuurwerk Elders 29,99 Familie Topper Siervuurwerkpakket Elders 74,99 Giga Topper Siervuurwerkpakket Elders 109,99 Sierpakket premier quality Siervuurwerkpakket Elders 188,99

DUMPPRIJS ...... 7,50 DUMPPRIJS .... 24,99 DUMPPRIJS .....34,99 DUMPPRIJS .....69,99

LET OP! NACHTVERKOOP

DO. 29 dec. 00.00 tot 22.00 uur VR. 30 dec. 06.00 tot 22.00 uur ZA. 31 dec. 06.00 tot 18.00 uur

3 DAGEN NON-STOP

VUURWERKGIGANT HOLLANDIVANI

Ambachtstraat 12-14 Beverwijk Industriegebied bij Beverwijkse Bazaar. Infolijnen 0251-224918 of 06-53702693 / 06-10634892 www.hollandivani.nl

PINAUTOMAAT AANWEZIG

Prenatal

McDonalds

Makro

MEUBELBOULEVARD (parallelweg)

Parkeren markten montageweg

AMBACHTSTRAAT RANDWEG OOSTERSE MARKT

G R AT I S PA R K E R E N

Ringvaartweg

DUMPPRIJS ...... 0,25

DE ZWAARSTE EN GROOTSTE MEGAKLAPPERS VAN NEDERLAND NIEUWE CHEMISCHE SAMENSTELLING

Uw voordeel tot 75%

Buitenlanden

elders 3,29

kruid kruid kruid kruid kruid kruid kruid

DUIZENDEN PROFESSIONELE SIERVUURWERKPAKKETTEN DE MOOISTE VAN NEDERLAND

Industrieweg

200 stuks in slof

kg kg kg kg kg kg kg

ALS BESTE GETEST TUBES TOT 50 GRAM

DUIZENDEN PROFESSIONELE 4 CONTAINERS CHINESE ROLLEN BIG SIZE VUURPIJLPAKKETTEN DE ENIGE ECHTE ORIGINELE! GROOTSTE VUURPIJLEN VAN NEDERLAND MET EFFECTEN DIE ER NIET OM LIEGEN

ZIE ENKELE DUMPPRIJS VOORBEELDEN SUPER PIJLEN ASSORTIMENT

2 2 4 4 4 6 6

NERGENS GOEDKOPER

6

DE MOOISTE, ZWAARSTE, EN GROOTSTE 1 KG KRUIT CAKE-BOXEN

1 kg kruit per cake-box

schots schots schots schots schots schots schots

KG KRUIT

DUMPPRIJS ......... 4,99 DUMPPRIJS ......... 7,50 DUMPPRIJS .......... 7,50 DUMPPRIJS ......... 9,99 DUMPPRIJS ....... 12,50 DUMPPRIJS ....... 14,99 DUMPPRIJS ........ 17,50

Deze CAKE-BOXEN geven elk een totaal verschillende complete vuurwerkshow met een schouwspel van gouden harde knetterregen, fantastische zilveren glittereffecten en helder blauwe sterren met een knallende finale.

144 160 216 222 244 366 420

KIJK en VERGELIJK,

MET PROFESSIONELE EFFECTEN

30 40 45 60 70 70 100

Kortingen tot 90%

BAZAAR

• Weg met al die gen of gratis vuurwerk teren in folders of on-line en dan kortin en. Allemaal flauwekul. betal 1 = geven. Ook 2,3 of zelfs 4 halen te veel. veel al l artike e eerst het voor lt U betaa iteit en prijzen geheel in • Door directe import hebben wij kwal . hand eigen ouders van Beverwijk voor het • Wij danken Burgemeester en Weth om dit dump prijzen spektag unnin tverg nach een van nen verle hiervoor ingerichte loods aal speci een kel mogelijk te maken in se Bazaar. rwijk Beve de bij bied triege indus in het

ze eigen im rechtstreeks van een port kochten wij duizenden stuks over Chinese fabrikant productie DUIZENDEN PROFESSIONELE BOXEN vuurwerk van top merken bestemd Cafferata voor de markt waaronder: ca Meer dan 50 verschillende professionele ke boxen, pijlpakketteNed. n, siervuurwerkpakkette cakes en flowerbeds boxen,de grootste en n etc.

BAZAAR

VERKOprijzen hanS GEEN enVOdieOR BIJ ONtusse em hoge extre nhandelar

!!! S LA JE SLAG. Naast on

Wijkermeerweg

DUMP SPEKTAKEL DUMP SPEKTAKEL DUMP SPEKTAKEL DUMP SPEKTAKEL DUMP SPEKTAKEL DUMP SPEKTAKEL SPEKTAKEL

3 DAGEN NON STOP

WIJ GARANDEREN KORTINGEN TOT 90% GOEDKOPER DAN WIE DAN OOK!!!

ALLES CE GOEDGEKEURD ALLES CE GOEDGEKEURD ALLES CE GOEDGEKEURD ALLES CE GOEDGEKEURD ALLES CE GOED-

Importeur direct aan particulieren. De grootste en goedkoopste van Europa.


Stad / Leven 19

DECEMBER 2016

RECEPT

Vier sterren kerstmenu Een diner voor vier personen

Hertenstoofpotje met paddenstoelen, een knollentaartje en bladerdeegster Ingrediënten bladerdeegster: • 4 boter-bladerdeeg plakjes van 10 x 10 cm, iets groter uitgerold • 1 eidooier om te smeren • Beetje amandelschaafsel Rol de plakjes bladerdeeg iets uit. Snijd in het vierkant een ster uit en plaats de ‘afval’-driehoekjes terug op de ster. Bestrijk het geheel met ei en bestrooi de sterren met amandelschaafsel. Bak de sterren op 190 graden af in de oven tot het gaar is (ongeveer 12 minuten). Warm ze voor het serveren nog even op in de oven. Ingrediënten knollentaartje: • 100 gram gele biet, geraspt • 100 gram knolselderij, geraspt • 100 gram boerenkoolblad (dus zonder nerf), fijngesneden • 100 gram zoete aardappel, geraspt • 2 eieren • Mespunt korianderpoeder • Peper en zout naar wens en een lik mosterd • Siliconenmuffinvorm

Roos van garnalen op een bieten-, wortel-, en gembersalade Ingrediënten roos: • 300 gram rauwe gamba’s, fijngehakt of gedraaid in keukenmachine • 100 gram knolselderij, geraspt • 1 ui, gesnipperd • 1 teen knoflook, fijngehakt • 1 theelepel tandoori specerij • 2 eetlepels oestersaus • 4 geblancheerde Chinese of witte koolbladeren (zacht) • ½ pak ontdooide filodeeg, vijf bladen op elkaar van 20x20cm, in 4 stroken gesneden • 1 ei • Peper en zout naar wens • Siliconen muffinvorm Ingrediënten salade: • 2 in blokjes gesneden gekookte bietjes • 100 gram geraspte wortel • 1 cm geraspte verse gember • Scheutje gembersiroop • Een klein beetje dressing van kwart limoen • Scheutje olijfolie • Scheutje zoute soja of vissaus (‘nam pla’) Meng de ingrediënten voor de salade en verdeel over vier borden. Leg de koolbladeren tussen de filodeegbladen. Smeer deze bladen in met het ei en rol of vouw ze op in de siliconenvorm zodat er een rond roosachtig figuur ontstaat. Zorg voor een lege ruimte in het midden, zodat je die later kunt vullen. Maak ook hier 4 stuks van. Meng het gehakt van de gamba’s met de ui, knoflook, knolselderij, tandoori en oestersaus en stop in het midden van de roos. Bak de roos met het ‘gehakt’ in de oven op 180 graden gedurende 10 tot 15 minuten. Zorg dat het deeg niet te donker wordt. Leg de gambarozen tenslotte op de salade en serveer!

Romige pastinaakbloemkoolsoep met een kaascracker Ingrediënten kaascracker: • 50 gram geraspte oude kaas • 1 eiwit • beetje bieslook Meng de kaas met een geklopt eiwit en wat bieslook. Verdeel het in vieren en smeer uit op bakpapier. Bak de kaascrackers in de oven op 180 graden goudbruin. Ingrediënten soep: • 150 gram bloemkoolroosjes • 150 gram pastinaak, kleingesneden • 1 gesnipperde ui • 1 teen knoflook, fijngehakt • 150 milliliter room (40% vet) • 1 paddenstoelen bouillonblokje • 1 blaadje laurier • 1 vliesje foelie • 1 theelepel komijnpoeder • Bakboter • Bieslook om te garneren Fruit de bloemkool, pastinaak, ui en knoflook fruiten in de boter. Blus het geheel dan af met 250 milliliter water. Laat het hierna 15 minuten zachtjes koken met de laurier, blokje, komijn en foelie. Haal de foelie en de laurier eruit en blender het met een staafmixer of keukenmachine tot een gladde massa. Warm het geheel in de pan weer op en doe de room erbij. Serveer de soep in koffiekopjes en garneer met bieslook en een kaaskoekje.

Jeroen van Nijnatten is al negentien jaar luxe cateraar in Utrecht. Speciaal voor DUIC bekokstooft hij de lekkerste recepten: voor de kerstdagen uiteraard een bijzonder viergangenmenu. Met zo min mogelijk à la minute bereidingen om kerststress te voorkomen en met eenvoudig verkrijgbare producten.

Let op, dit gerecht moet minimaal vier uur van tevoren in de vriezer!

Meng alle ingrediënten goed door elkaar en verdeel het over 4 muffinvormpjes (het is te veel, maar laat het er lekker overhangen). Bak de taartjes af in de oven op 180 graden in 15 minuten. Dit gerecht is dus gemakkelijk van te voren te maken en later nog even op te warmen in de oven. Ingrediënten hertenstoof: • 500 gram hertenstoofvlees, in kleine stukjes gesneden • 250 gram paddenstoelen, gesneden • 1 ui, gesneden aan ringen • 1 teen knoflook, fijngehakt • 150 mililiter rode wijn • 150 mililiter room (40% vet ) • 2 plakken ontbijtkoek, verkruimeld • ½ eetlepel 5- spices of quatre epices • Peper en zout naar wens • Boter om te braden • Garnering: handje platte peterselie en ¼ rode paprika, heel fijn gesneden in blokjes Bak het met specerijen ingesmeerde vlees in de schuimende boter om en om. Voeg de ui en knoflook toe. Zet het vuur zeer laag en voeg dan de wijn toe. Bak in een andere koekenpan de paddenstoelen gedurende 5 minuten in boter. Voeg na een half uur de paddenstoelen toe aan het stoofvlees. Kijk tussendoor of er voldoende vocht in de pan zit. Voeg na ongeveer 1 uur de room en ontbijtkoek toe, roer het goed door en laat het nog een half uurtje garen onder het kookpunt. Laat de stoofpot afkoelen en warm het dan weer op op het moment dat je het gaat eten. Verdeel het stoofvlees over de borden, leg de (opgewarmde) bladerdeegster erop en voeg het (opgewarmde) taartje toe, bestrooi met paprika en peterselie.

Avocado-parfait ijs met mascarpone Ingrediënten: • 1 grote avocado, gepureerd • 2 eetlepels sinaasappelmarmelade • Scheut Grand Marnier (optioneel) • 150 gram mascarpone • 2 eieren • 40 gram kristalsuiker • Snufje zout • Siliconenmuffinvorm • Garnering: alles is mogelijk op het gebied van fruit en chocoladefiguurtjes tot amandelschilfers en eetbare kerstkraaltjes Meng de avocado met marmelade, Grand Marnier en mascarpone en het zout. Klop de 2 eieren (niet direct uit de koelkast) tot een dikke schuimige massa. Schep het schuim voorzichtig door het advocadomengsel zonder te veel lucht uit te halen. Schep het mengsel dan in z’n geheel in 4 of meer vormpjes (indien te veel). Zet de vormpjes weg in de vriezer voor minimaal 4 uur. Haal het ijs er a la minute uit en stort het op de bordjes. Garneer naar hartelust.


Orloff aan de Kade zoekt nieuwe bedrijfsleider Na 2,5 jaar is Orloff aan de Kade niet meer weg te denken van de Oosterkade, vlakbij het Ledig Erf in Utrecht. Met een hecht team verzorgen wij voor onze gasten ontbijt, lunch, borrel en diner. Dat doen we zeven dagen in de week in een sfeervolle en toegankelijke, laagdrempelige zaak. Onze pizza’s uit de houtoven zijn nu al fameus in de stad, maar we hebben ook elk seizoen een nieuwe kaart voor lunch en diner. Voor Orloff aan de Kade, waar we met trots en plezier werken, zoeken we per direct een bedrijfsleider voor operationele taken, de administratie en het personeelsbeleid.

Onze nieuwe collega moet goed leiding kunnen geven aan het team van jonge en enthousiaste mensen, is creatief en gastvrij en is bedreven in het plannen en organiseren van de werkzaamheden. We vragen dan ook kennis van Excel en Word. Wij bieden een werkweek van 38 uur, waarbij het maken van overuren tot de uitzonderingen behoort. Salarisindicatie: functiegroep 7 of 8, behorend bij de functie van bedrijfsmanager. Wanneer doelstellingen behaald worden, is er sprake van een bonusregeling.

Wij zoeken voor onze zaak ook vakkrachten, zowel fulltime als parttime! Heb je belangstelling om het team van Orloff aan de Kade te versterken? Neem dan contact op met Roos via admin@orloffaandekade.nl. Kijk ook op www.orloffaandekade.nl en https://www.facebook.com/OrloffaandeKade/

Niet thuis tijdens de feestdagen? Zorg dat je woning een bewoonde indruk maakt • Sluit alle deuren en ramen goed af • Laat een lichtje branden • Registreer waardevolle spullen via www.stopheling.nl of de Stopheling app • Zet ladders en vuilcontainers weg • Laat geen sleutels aan de binnenkant van het slot zitten Om het inbrekers nog moeilijker te maken, kunt u aan het Politiekeurmerk Veilig Wonen (PKVW) behalen. Kijk op www.utrecht.nl/pkvw voor meer informatie.


De top 25 van vorig jaar:

DOE MEE EN STEM OP JE FAVORIETE UTRECHTSE NUMMER

De DUIC Utrecht Top 101 aller tijden

1.

Claudia de Breij – Mag ik dan bij jou

2.

Kyteman – Sorry

3.

Herman Berkien – Als ik boven op de Dom sta

4.

Wim Sonneveld – Het Dorp

5.

Klein Orkest – Over de muur

6.

Herman van Veen – Suzanne

7.

Henk Westbroek – Zelfs je naam is mooi

8.

Rijk de Gooijer – Als ik boven op de Dom kom

9.

Het Goede Doel – België

10. Kensington – War 11. Urban Dance Squad – Deeper shade of Soul 12. Kensington – Home Again

Robert Long, Herman van Veen, Henk Westbroek of toch weer Claudia de Breij? Utrecht heeft door de jaren heen veel noemenswaardige artiesten voortgebracht, maar wat is het beste liedje uit of over Utrecht?

13. Jan van Piekeren – Voorstraat

W

16. Spinvis – Bagagedrager

ij zijn benieuwd en presenteren daarom voor de tweede keer de Utrecht Top 101. Een longlist met daarop alle nummers en artiesten met een duidelijke link naar de stad. Na een succesvolle eerste editie in 2015 hebben wij de longlist verder aangevuld en zijn ook de Utrechtse bijdragen van dit jaar meegenomen. Vorig jaar was Claudia de Breij met het nummer Mag ik dan bij Jou de winnaar van de eerste Utrecht Top 101. De Utrechtse muziekwereld leeft. Zo was elke show van Kensington dit jaar binnen no-time uitverkocht en waren ze de grote winnaars bij de 3FM Awards 2016, staat Claudia de Breij voor de tweede maal op rij in de top 10 van de Top 2000, is The Brahms definitief doorgebroken en heeft geen andere stad

14. Het Goede Doel – Vriendschap 15. Herman van Veen – Hilversum II

zo’n mooi muziekpaleis als Utrecht. Genoeg reden dus voor een bundeling van Utrechtse muziek door de jaren heen. Vorig jaar werden meer dan 4500 stemmen uitgebracht op de Utrecht Top 101 van DUIC. Kyteman eindigde met zijn nummer Sorry op de tweede plek en de derde plaats is een gedeelde tussen Herman Berkien met Als ik boven op de Dom sta en Het Dorp van Wim Sonneveld op de voet gevolgd door Klein Orkest met Over de Muur. Bij DUIC kan gestemd worden op uw persoonlijke top vijf. Stemmen kan tot en met 30 december. Kijk op DUIC.nl/cultuur/top101 om te stemmen.

17. Herman van Veen – Opzij, Opzij, Opzij 18. Pleps – Ik wist niet dat je kwaad werd 19. Urban Dance Squad – Demagogue 20. Spinvis – Ik wil alleen maar zwemmen 21. Henk en Henk – Sinterklaas wie kent hem niet 22. Janine Jansen – Mendelssohn Violin Concerto 23. Joop Visser – Utrecht 24. The Nixe – Under my bed 25. Herman Berkien – Waar is toch mijn caravan

NIEUWBOUW IN REGIO UTRECHT 1 6

4

7

5

8

9

3

2

10

11

Utrecht Woont brengt het nieuwbouwaanbod van de regio Utrecht bij elkaar, geeft het laatste nieuwbouwnieuws en veel informatie over stadsdelen en wijken.

12 13

Alle nieuwbouw projecten en meer informatie vindt u op

1

Hof van Kanis (voorbereiding)

4

Wonen in het groene hart, 13 woningen Programma: 4 rijwoningen, 8 comfortwoningen en 1 vrije kavel Oppervlakte: circa 115 m² Locatie: Woerden, Kamerik

2

Defensie eiland (in verkoop)

Hanick (voorbereiding) U bepaalt! De ontwikkelaar ontvangt graag uw woonwensen en ideeën om samen met u te bepalen hoe de nieuwe wijk vorm moet worden gegeven, zodat deze aansluit op de woonbehoefte van de inwoners van Harmelen.

Haarzicht (voorbereiding)

7

Wonen in een omgeving van historie en natuur Programma: eengezinswoningen en kavels Locatie: Utrecht Vleuten – De Meern Voor meer info: Utrechtwoont.nl

5

Huren in Terwijde (voorbereiding)

6

Antoniuskwartier (in verkoop) Wonen in het groen Programma: 67 eengezinswoningen Oppervlakte: vanaf 112 m² Prijs: Vanaf € 269.000,- v.o.n.

14

15

Oudenoord (voorbereiding)

10

8

Neudeflat (in verhuur)

11

Hoogwaardig afgewerkte appartementen met witte strakke keuken en luxe badkamer. Programma: 88 appartementen Oppervlakte: circa 49-57 m² Prijs: vanaf € 899,- p.m. (excl. € 35,servicekosten)

9

Los Angeles (in verhuur) Hoogwaardig afgewerkte appartementen met witte strakke keuken en luxe badkamer. Programma: 93 appartementen Oppervlakte: circa 48-103 m² Prijs: vanaf € 775,- p.m.

De Wij Welgelegen (voorbereiding)

13

Hoogwaardig afgewerkte appartementen met witte strakke keuken en luxe badkamer. Programma: 45 startersappartementen, 52 eengezinswoningen Locatie: Utrecht, Welgelegen, Den Hommel

5 min loopafstand van het centrum Programma: 70 appartementen Oppervlakte: circa 50-95 m² Locatie: Utrecht, Pijlsweerd-Zuid

In voorbereiding van verhuur Programma: 21 eengezinswoningen en 49 appartementen Prijs: vanaf circa € 760,- p.m. (appartementen), vanaf € 990,- p.m. (eengezinswoningen)

Wonen in het groene hart, 13 woningen Programma: 12 appartementen, 2 penthouses en 19 eengezinswoningen Oppervlakte: vanaf 66 m² Prijs: Vanaf € 225.000,- v.o.n.

3

UTRECHTWOONT.NL

DSL030 (in verkoop)

Aan de Hollandse IJssel. Na de succesvolle verkoop van Zomerweg en de Hollandsche werf, volgt hier de laatste fase van de Oranjenassaukades.

14

Moderne woningen in de wijk Nieuw-Hoograven. Programma: 13 eengezinswoningen Oppervlakte: vanaf 125 m² Prijs: vanaf € 372.500,- v.o.n.

12

Van Reeshof (in verhuur) Verschillende 3 kamer appartementen Programma: 40 appartementen Oppervlakte: circa 80-90 m² Prijs: vanaf circa € 815,- p.m. (excl. servicekosten)

Oranjenassaukades (voorbereiding)

Wonen in Helsdingen (voorbereiding) De nieuwbouwontwikkeling Wonen in Helsdingen is op interactieve wijze met geïnteresseerden en belanghebbenden uitgewerkt. Programma: 45 eengezinswoningen Locatie: Vianen, Monnikenhof en Amaliastein

15

Hoef en Haag (in verkoop) Dorps, Sfeervol en Helemaal Nieuw Dorpshart 29 eengezinswoningen, De Hoffelijkheid 12 eengezinswoningen en 17 bouwkavels Prijzen: vanaf € 200.000,- v.o.n. Oppervlaktes: 115-174 m² (eengezinswn.)


22 Stad / Leven

DECEMBER 2016

Fotografisch jaaroverzicht

Jesse Holweg & Annabel van Heesbeen Robert Oosterbroek

2016

DUIC maakt graag vele en uitgebreide fotoreportages over de stad. Dat kunnen grote nieuwsgebeurtenissen zijn, maar ook gewoon mooie beelden van Utrecht. Hier een greep uit het jaar 2016.

Een kijkje in het oude postkantoor De Centrale Bibliotheek in Utrecht hield begin dit jaar een rondleiding in het oude postkantoor op de Neude. Tijdens de rondleiding werd verteld over hoe het gebouw eruit komt te zien als de bibliotheek er over twee jaar intrekt.

Bouw fietsenstalling Dit jaar werd er druk gebouwd aan de ‘grootste fietsenstalling ter wereld’. Het eerste gedeelte van de stalling moet in 2017 opengaan en er zullen dan meer dan zevenduizend fietsparkeerplekken komen.

Utrecht Science Park Marathon Duizenden deelnemers renden in maart onder de Dom door. De finish en de start van de hardloopwedstrijd lagen op de Uithof.

Homecoming John Coffey De Utrechtse band John Coffey organiseerde een homecoming in de TivoliVredenburg. De band is inmiddels uit elkaar, maar liet zien een grote schare fans te hebben in hun thuisstad.


DECEMBER 2016

Stad / Leven 23

Bekerfinale In aanloop naar de bekerfinale van de KNVB-beker verscheen er graffiti van de Utrechtse Kabouter die rent over een van de te slopen rijtjeswoningen met de beker in de hand. Het liep uit op een graffitirel met Feyenoord.

Domtoren in Belgische driekleur Er vielen zeker 35 doden en 340 gewonden bij aanslagen op het vliegveld Zaventem en metrostation Maalbeek in de Belgische hoofdstad. Om solidair te zijn aan de slachtoffers had de Domtoren de kleuren van de Belgische vlag.

Molen Rijn en Zon Na maanden zonder, kreeg de molen op de Adelaarstraat weer zijn wieken terug. De kap van de molen Rijn en Zon werd weer teruggeplaatst na een grondige restauratie. Het bouwwerk uit 1913 moest nodig opgeknapt worden.

Fietsen in de gracht Wat krijg je in Utrecht te zien als je het water uit een gracht wegpompt? Inderdaad, fietsen. Bij de Knoopkazerne in Utrecht bleken er meerdere rijwielen op de bodem te liggen.


24 Stad / Leven

DECEMBER 2016

Fotografisch jaaroverzicht

2016

Campus Party Duizenden studenten bivakkeerden in de Jaarbeurs tijdens de Campus Party. Het was een festival voor technologische ontwikkelingen en bestond vooral uit veel sprekers en ‘hackatons’. Utrecht terug in de tijd Een boer met paard en wagen gaat in Utrecht tegenwoordig langs de parken in de binnenstad om het gras te maaien. Een ecologische keuze van de gemeente. Het voordeel van paard en wagen is dat er veel preciezer gewerkt kan worden. “We gaan hiermee zestig jaar terug in de tijd”, aldus Wim Horst, parkbeheerder van de gemeente.

24 uur met de brandweer De brandweer ging afgelopen jaar in staking voor nieuwe pensioenregelingen. Aanleiding voor DUIC om 24 uur met de brandweer mee te lopen om te kijken hoe een dienst eruitziet.

Berlijnplein Het Berlijnplein is een nieuw plein in Leidsche Rijn en werd geopend in juni. De overkapping van het plein is de oorspronkelijke 19e-eeuwse gietijzeren stationsoverkapping van perron 9 op Utrecht Centraal.


DECEMBER 2016

Stad / Leven 25

Bomenkap Een storm bracht grote schade toe aan een 114 jaar oude plataan aan de werf vlakbij Oudegracht 251. De boom ging gevaarlijk hellen en de wortels van de plataan drukten de grond omhoog. De gemeente heeft de boom gered.

Pokémon Go-battle De Pokémon Go-hype kan niemand ontgaan zijn dit jaar. In de binnenstad deden zo’n driehonderd mensen mee aan de eerste echte Pokémon Go-battle in Utrecht. Zo snel als de hype kwam, zo snel verdween hij ook weer.

Kunstwerk Een interactieve en kleurrijke kunstinstallatie van Aura Utrecht siert de trappen van het stadsplateau bij het Jaarbeursplein. Het kunstwerk is onderdeel van Public Works en is inmiddels gekortwiekt.

Fontein op Neude Op de Neude onstond een groot waterballet. Bij de aansluiting van de waterleidingen voor een evenement van de UIT ging er iets mis. Een vrachtwagen raakte een opzetstuk, wat een fontein tot gevolg had.

Rubberboot Missie Honderden mensen namen begin augustus de Utrechtse singels over, gewapend met peddels en rubberboten. Een kleurrijke stoet van drinkende, varende en zwemmende mensen trok van het Griftpark naar TivoliVredenburg.


26 Stad / Leven

DECEMBER 2016

ONDER DE MENSEN

Jesse Holweg

‘Onder de mensen’ is een serie verhalen van DUIC, waarin we zoeken naar voorbeelden van hulp, ondersteuning en initiatieven in Utrecht. Bij wie kun je terecht voor een steuntje in de rug om je leven weer op de rit te krijgen? Vandaag in deel 8: Annette Schlingmann (44) van Meetellen in Utrecht.

‘Wij weten wat er speelt’ U

it ervaring weet Schlingmann als geen ander hoe moeilijk het kan zijn om in een kwetsbare situatie terecht te komen. Ze had een achtergrond in het onderwijs, maar was veel bezig met levensvragen. Dat nam uiteindelijk zoveel tijd in beslag, dat ze haar baan kwijtraakte en dakloos werd. “Een heel moeilijke periode in mijn leven. Ik paste niet in het systeem, omdat ik ook geen indicatie voor hulpverlening kreeg”, vertelt ze oprecht en open. “Daardoor moest ik alles zelf oplossen en kon ik praktisch geen aanspraak maken op hulp.’’ Vooral de stempel die een dakloze vaak krijgt, vond ze naar: “Ik werd vaak niet als volwaardig gezien. Het kan pijnlijk zijn als iemand vraagt of je wel kunt lezen, terwijl ik een hbo-opleiding heb afgerond.” Schlingmann kwam terecht bij de NOIZ (nachtopvang voor daklozen) waar ze later ook beheerder werd. “Toch was het niet de plek voor mij. Ik ben innovatief en wil altijd vooruit. Veel vrijwilligerswerk was vooral praktisch ingericht en maar weinig op een hoger niveau.” Meetellen in Utrecht was naar eigen zeggen de redding voor Schlingmann.

In maart 2013 kon ze daar aan de slag als medewerker. Al snel nam ze coördinerende taken op zich en volgde ze een opleiding Project Management voor Zorg en Welzijn. Ruim een jaar later kreeg ze een aanstelling als coördinator van Meetellen in Utrecht en kon ze ‘genezen en herstellen’ van een zware periode. “Ik kon weer verbinding maken met alles wat ik ooit was.” Onderzoek en advies Meetellen in Utrecht doet onderzoek onder mensen die extra ondersteuning nodig hebben. Dit kunnen (ex-)verslaafden, (ex-) daklozen of mensen met psychiatrische problemen zijn, maar ook mensen met een licht verstandelijke of lichamelijke beperking. “We starten nu een project om de informatie van de gemeente toegankelijker te maken. Dat is een groot probleem, omdat de informatie soms essentieel is voor hulpvragen. In de brieven, maar ook achter de balie is de bejegening nu te formeel.” Sinds 2012 geeft Meetellen in Utrecht zo een waardevolle inkijk in de wensen en problemen van een moeilijk bereikbare groep in-

woners. Hun panelledenbestand bestaat inmiddels uit een kleine driehonderd mensen. “Zij zijn heel waardevol, omdat het moeilijk is het vertrouwen te winnen van de doelgroep ten opzichte van de gemeente of andere organisaties”, aldus Schlingmann. “Daarnaast

‘Het is zo belangrijk om deze mensen een stem te geven’ moet de gemeente een breed beleid maken voor alle inwoners, maar bleek het lastig om onze doelgroep te bereiken. Wij komen met Meetellen overal makkelijk binnen en weten wat er speelt.” “Er waren wel klanttevredenheidsonderzoeken bij instellingen of organisaties, maar die informatie is niet voldoende. Je moet niet over de hoofden heen bedenken hoe het moet voor deze mensen. Ze vallen overal buiten, maar Meetellen heeft het vertrouwen van de doelgroep weten te winnen”, vertelt Schlingmann trots. Uit een enquête van

Meetellen bleek bijvoorbeeld dat binnen deze doelgroep veel eenzaamheid is. “Daar is onder andere naar aanleiding van onze uitkomsten een werkgroep voor opgericht. Daarin proberen we mensen te helpen relaties op te bouwen, zowel vriendschappelijk als intiem.” Ondanks haar persoonlijk moeilijke periode zegt Schlingmann geen spijt te hebben van keuzes. “Ik was hier anders ook nooit terechtgekomen.” De ervaringen uit die tijd zijn bovendien waardevol in haar huidige functie: “Je kent de pijn van mensen en snapt het. Het is zo belangrijk om die mensen een stem te geven. Dat werkt twee kanten op. Door mijn eerdere functie in het onderwijs snap ik ook waar mensen vanuit de gemeente mee te maken hebben. Er moet realistisch worden gekeken naar wat wel of niet mogelijk is.” Die verbinding probeert Meetellen te leggen door de doelgroep actief te betrekken bij enquêtes en de uitkomsten te delen. “Het is hard werken om het panel op orde te houden, maar het gaat steeds beter. Je moet soms andere wegen bewandelen om mensen te kunnen bereiken.”

Advertenties

Vitale & gave huid bij de huidtherapeut GRATIS CONSULT Vanuit Gezondheidscentrum Het Zand bieden we u paramedische zorg voor uiteenlopende huidproblemen én hoogwaardige cosmetische behandelingen voor huidverbetering. We onderscheiden ons door het gebruik van de nieuwste behandeltechnieken en een uniek aanbod van laserbehandelingen.

Enkele laserbehandelingen uitgelicht:

Laser ontharen

MediDerm, al 12 jaar dé specialist in laser ontharen. Alle medische erkende behandelmethoden, zodat u verzekerd bent van een optimale behandeling.

MediDerm

Laserbehandeling voor kalknagels

MediDerm

HUIDTHERAPIE &nodig. LASERBEHANDELINGEN Slechts 2 behandelingen Kijk op de website voor het tijdelijke actietarief! HUIDTHERAPIE & LASERBEHANDELINGEN

Meer informatie over de behandelingen kunt u vinden op www.mediderm.nl Ons adres in Utrecht Gezondheidscentrum Het Zand, Vogelvlinderweg 56, Utrecht

MediDerm

MediDerm

L A S E R B E H A ND E L I N G E N

HUIDTHERAPIE & LASERBEHANDELINGEN

Interesse? Bel voor een gratis consult of het maken H U I D T HE RA PIE & van een behandelafspraak 0318 505065

Ook praktijken in Nijmegen, Arnhem, Veenendaal, Amersfoort en Bennekom

www.mediderm.nl

Persoonlijk en deskundig. Al 12 jaar dé specialist in laser ontharen.


Stad / Leven 27

DECEMBER 2016

HET BAASJE VAN LUNA - JAN VAN GIJN

Yontie Helders

Robert Oosterbroek

‘Uit belangstelling doorvragen is nooit onbeleefd’ Elke dag komen mijn briard Crosby en ik tijdens onze rondjes door het Zocherpark dezelfde mensen tegen met hun hond. Je kent de honden en vaak de verhalen over de hond. Maar wie zijn toch ‘de baasjes van’? In deze rubriek hun verhaal.

H

alverwege de zomer verscheen op het hondenveldje een nieuwe pup: Luna. En zoals dat gaat met nieuwkomers, praatten we met het baasje over de hond. Allemaal hadden we in de gaten dat het hier ging om een erudiete man. “Hij is vast acteur”, opperde de een. “Misschien schrijver, of kunstenaar”, meende de ander. Jan van Gijn bleek bijna al die dingen te zijn. Hij is auteur van het boek Lijf en Leed, geneeskunde voor iedereen, kan bevlogen vertellen over zijn beroep van arts in de televisie-uitzendingen van Kijken in de Ziel, hij is neuroloog in ruste, professor en student. Jan werd in 1942 in Geldermalsen geboren, zijn vader was natuurkundig ingenieur en werkte in een steenfabriek in de Betuwe. Later zou het gezin naar Eindhoven verhuizen: “Vader werd ingelijfd door Philips.” Jan doorliep het gymnasium en bleek een echte alfa: “Ik ben dol op talen en ze vlogen bij mij erin. Voor de exacte vakken heb ik wel echt moeten leren.” Een taal studeren was een voor de hand liggende optie, maar leraar worden was voor de 18-jarige Jan een schrikbeeld. Het werd geneeskunde in Leiden: “Ik moest blokken, ik wist niet waar ik moest beginnen. Anatomie was een ramp. Ik heb uitgebreid gestudeerd, zal ik maar zeggen.”

werk- of thuisgerelateerd blijken. En uit belangstelling doorvragen is nooit onbeleefd.” Jan stopt als hij zeventig is en besluit met een eveneens gepensioneerde vriend het schoollatijn weer op te pakken: eerst een jaar op het Christelijk Gymnasium en daarna drie jaar aan de UvA in Amsterdam. Na de studie Latijn besluit Jan wetenschapsgeschiedenis te studeren in Utrecht. “Ik wil een boek schrijven over de geschiedenis van de beroerte, die het functioneren zoveel dieper beïnvloedt dan bijvoorbeeld een hartinfarct. Ik wil de geschiedenis niet als een rechte lijn beschrijven, maar het historisch denken in de wetenschap met de kennis van de tijd combineren. Daar heb ik het Latijn voor nodig.” Voor Jan kwam na zijn werkende bestaan een nieuwe: het bestaan als student in de collegebanken. Die rol zijn levert soms leuke momenten op: “Zo deed een klasgenote me de groeten van haar ouders die beiden college van mij hebben gehad.” Pielemans En toen was er ook tijd voor een hond. “Mijn eerste hond was de huishond in het studentenhuis aan de gracht het Rapenburg in Leiden. Ik kwam daar als huisjongste binnen en

‘Ik was een ‘lor’ van een student, maar voor een dier zorgen deed ik zorgvuldig’

kreeg taken zoals het innen van de telefoonrekening, maar ook het dagelijks eten halen voor de hond: anderhalve ons gesneden hart bij de slager. Ik was dan wel een ‘lor’ van een student, maar voor een dier zorgen deed ik zorgvuldig.” Het hondje heette Pielemans en was een bekendheid in Leiden. “In die tijd aten we niet vaak in een restaurant, maar toen een vriend zijn doctoraal examen had gehaald en wij met zijn ouders in een restaurant gingen eten, zagen we ineens Pielemans; hij liep dwars door het restaurant naar de keuken. Daar kwam hij geregeld. Pielemans en ik waren zo met elkaar vergroeid dat ik hem heb meegenomen toen ik wegging uit het studentenhuis. Na Pielemans hebben we in mijn gezin met jonge kinderen nog een bastaardherder uit het asiel gehad, daarna lang alleen maar poezen. En nu dus Luna. Ze komt uit Portugal. We zagen haar snui�tje op internet; de foto stond op de website van een project dat Homeless Dogs heet. Dat probeert voor honden een goed huis te vinden in Nederland. Toen we haar in Almere in de armen sloten, waren we verkocht. Ik had een hond en studeerde weer. Mensen vroegen mij soms wat ik ging doen na mijn pensi-

onering, ‘zeker reizen’. Nou, daar moet ik niet aan denken, ik kan de vertrekhal van Schiphol niet meer zien na alle congressen die ik over de hele wereld heb bezocht. Carien en ik willen graag fietsen door Frankrijk, maar in de zomer kan Carien de moestuin niet drie weken alleen laten. En in september moet ik weer naar college. Maar, het karretje achter de fiets voor Luna hebben we al.”

Carien is inmiddels ook gestopt met haar baan als huisarts in Lombok. Zij tuiniert graag: in de achtertuin, een moestuin en als vrijwilliger in de Hortus. Ook is ze lid van het Utrechts Klokkenluiders Gilde. Na een opleiding van een jaar mag ze nu op tien verschillende plekkende de klokken luiden, waaronder de veertien luidklokken van de Dom. Wie weet horen we haar met Kerstmis.

‘Toen kwam Utrecht’ Ouder en wijzer werd Jan toch nog leraar: repetitor voor studenten Geneeskunde. “Geen leerling aandachtiger dan de student die een paar weken voor zijn tentamen zit.” In een van zijn klasjes zit Carien, zijn toekomstige vrouw. Na Leiden verhuizen Jan en Carien naar Rotterdam waar Jan zijn opleiding tot neuroloog volgt: “De sfeer die in het academisch ziekenhuis in Rotterdam heerste, was uniek. Alles onder één dak, geen verschillende koninkrijkjes. En vooral respect voor iedereen: je collega’s, de studenten en vooral de patiënten. We dachten nooit uit Rotterdam weg te zullen gaan. Maar toen kwam Utrecht.” Jan werd afdelingshoofd aan de singel, waar neurologie en psychiatrie samen in een gebouw zaten: “Holle, lange gangen met gele tegeltjes... het voelde als een gesticht. Maar ik wist dat we naar een nieuw gebouw zouden gaan, waar net als in Leiden alles onder een dak zou zitten. Eén organisatie, dat werkt heel prettig.” Als Jan 65 wordt, is hij 24 jaar hoogleraar geweest: “Ik heb me daarna nog vijf jaar weten vast te klampen aan mijn werk; ‘jullie krijgen mij nog niet weg’. Ik bemoeide me met de patiëntenzorg en was supervisor voor assistenten neurologie. Ik wilde ze leren hoe belangrijk het is de hele geschiedenis van een patiënt te kennen. Om de hoofdklacht van een patiënt te kunnen begrijpen, moet je weten hoe die het dagelijks leven beïnvloedt. Ook moet je doorvragen naar de sociale achtergrond; hoofdpijn kan na doorvragen ook

Jan van Gijn met zijn hond Luna langs de Maliesingel


Hoogwaardige A-merken sanitair en tegels voor bodem-prijzen, dat is Sanidump!

Maak o nli uw grat ne is 3D ontwerp !

Hoogwaardige A-merken tegen absolute bodem-prijzen, dat is Sanidump! Merken zoals onder meer Sphinx, Grohe, SaniJura, Duravit (Philippe Starck), Thebalux, Primabad, Wisa, Vasco, Hotbath, Novellini, Riho, Detremmerie en Villeroy & Boch. Kwaliteit staat bij Sanidump hoog in het vaandel.

WÉL ALLEEN A-MERKEN, ÉCHT DE GOEDKOOPSTE!

Hoge kortingen door grootschalige inkoop van sanitair en de goede relatie met onze leveranciers. Uw sanitair wordt speciaal voor u besteld bij de fabrikant. Geen restpartijen of B-keuzen! Verder kijken is vaak overbodig, in onze showrooms vindt u een enorm assortiment, waaronder: 50 baden, 100 badmeubels en 75 douchecabines. Daarnaast hebben wij het gehele assortiment kranen van Grohe, verschillende merken tegels, al het keramisch sanitair van Sphinx en Villeroy & Boch, kortom, u kijkt uw ogen uit! Gelukkig wordt kiezen makkelijk omdat alle producten onder één dak staan in al onze megastores. Waar u anders verschillende sanitairzaken moet bezoeken om een keuze te kunnen maken voor uw badkamer ziet u bij ons in één oogopslag wat er allemaal te koop is.

EINDEJAARS-SPEKTAKEL IN ALLE 30 MEGASTORES!

* 2e g Kerstda open!

Onze adviseurs maken voor u vrijblijvend een 3D-tekening zodat u uit ons uitgebreide assortiment de ideale indeling en badkamer kunt samenstellen. Tel daarbij op dat de A-merken sanitair een fabrieksgarantie van minimaal 5 jaar geven. Dan begrijpt u dat Sanidump de juiste keuze is. Sanidump maakt reclame de goedkoopste van de Benelux te zijn en dat is wat we ook altijd waarmaken. Vandaar onze slogan: ‘Neem uw offerte mee, wij zijn altjid goedkoper!’.

Maak online een vrijblijvende afspraak in een van onze 30 megastores. - Gedegen advies op maat - Professioneel 3D ontwerp

www.sanidump.nl

NU 4X VOORDEEL! OP ONZE TOCH AL LAGE PRIJZEN

1.

NU NOG DE PRIJZEN VAN 2016 UITLEVEREN IN 2017

2.

DIVERSE FEESTELIJKE AANBIEDINGEN EN MEENEEM ACTIES!

TOILET ACTIE SET* - VILLEROY & BOCH WANDCLOSET

3.

SPECTACULAIRE EINDEJAARSKORTING AANGEBODEN DOOR SANI-DUMP

4.

EXTRA KORTING AANGEBODEN DOOR BIJNA ALLE LEVERANCIERS OPLOPEND TOT WEL: 15%

NC IER S I.V. M. LEV ERA SPE KTA KEL

10%

ING EXT RA KO RT N OP: AAN GEB ODE

I.V.M. LEV ERA NC IER S SP EKTAK EL

???

EX TR A KO RT AAN GEB ODE

ING

N OP:

NC IER S I.V. M. LEV ERA SPE KTA KEL

10%

ING EXT RA KO RT N OP: AAN GEB ODE

I.V.M. LEV ERA NC IER S SP EKTAK EL

12%

EX TR A KO RT AAN GEB ODE

ING

N OP:

NC IER S I.V. M. LEV ERA SPE KTA KEL

10%

ING EXT RA KO RT N OP: AAN GEB ODE

I.V. M. LEV ERA NC IER S SPE KTA KEL

12%

EXT RA KO RT AAN GEB ODE

ING

N OP:

NC IER S I.V. M. LEV ERA SPE KTA KEL

15%

ING EXT RA KO RT N OP: AAN GEB ODE

- COMPLEET MET ZITTING - GROHE INBOUWRESERVOIR - GROHE AFDEKPLAAT

62%

KORTIN G

!

NORMAAL € 695,-

269,-

NEEM OFFER UW WIJ Z TE MEE IJN GOED ALTIJD KOPE R!

DE GROOTSTE EN ALTIJD DE GOEDKOOPSTE MET SANITAIR EN TEGELS

SANIDUMP UTRECHT HOLLANTLAAN 28 |

Aalsmeer - Almere - *Amersfoort - Amsterdam - Bergen op Zoom - Breda - Capelle a/d IJssel - Delft - Den Haag - Dordrecht - Drachten - *Geel (België) - Groningen Leeuwarden - Leiderdorp - Merksplas (België) - Middelburg - Nuenen - Roelofarendsveen - Roosendaal - Rotterdam - Sliedrecht - Spijkenisse - Tilburg - Utrecht - Veghel Volendam - Wijchen - Zaandam - Zaltbommel - Zoetermeer - Zwolle * Amersfoort & Geel opening medio jan/feb 2017

KIJK VOOR ALLE

30VESTIGINGEN EN OPENINGSTIJDEN OP WWW.SANIDUMP.NL


Stad / Leven 29

DECEMBER 2016

DE HERINNERING VAN - GREET BAARS

Tim de Hullu

Choqueren in het buurthuis

Greet Baars (midden) komt nog dagelijk in buurthuis Rosa. Foto: Nienke Kamphuis

Wie: Greet Baars (78) Herinnering: oprichting van buurthuis Rosa Locatie: Lombok Wanneer: 1978

“Z

ullen we hem dan maar castreren?”, vraagt Greet Baars aan haar collega’s in Buurthuis UtrechtWest. Een schoffie met een grote mond ligt trillend op een biljarttafel en trekt wit weg als Greet een groot mes uit een la tevoorschijn haalt. De jongen maakte volgens de dames iets te vaak seksistische opmerkingen en dit lijkt hen de beste remedie om hem daarvan te verlossen. Greet wendt zich tot de jongen, doet alsof ze zijn gulp openritst en kijkt hem dan aan met een veelbetekenende blik. Het leed blijft hem bespaard. Voortaan zal hij wat beter op zijn woorden letten. Het zijn de jaren zeventig. In het buurthuis aan de Van Heutszstraat komen zeer moeilijk opvoedbare jongeren, maar Greet laat direct bij haar aanstelling als medewerker zien dat ze hen aankan. ‘Blondie’, zoals ze wordt genoemd, die mogen ze wel, ze is in voor een dolletje en grijpt in als het nodig is. Dat terwijl Greet al een tijd niet meer heeft gewerkt. Ze is huisvrouw met drie kinderen als haar man, kersvers ondernemer, onderverzekerd in het ziekenhuis belandt. Greet moet aan de bak. Haar ervaring als meisje van twaalf op de markt komt goed van pas; ze had haar vader geholpen groente te verkopen. Met paard en wagen reden ze markten af, waar ze leerde assertief te zijn. Dan stopte ze alvast drie kroppen sla bij een vrouw in haar tasje, om

Greet als Ma Flodder tijdens één van de memorabele feestavonden in Buurthuis Rosa

Utrecht is een decor van herinneringen. Ze kunnen mooi zijn, ingrijpend, grappig of ontroerend. DUIC neemt Utrechters mee terug naar hun memorabele momenten. vervolgens te vertellen dat ze een kwartje kostten. Ook had ze geleerd door te zetten. Door weer en wind reed ze op de kar, gehuld in opa’s kriebelbroek, omdat er voor eigen kleding geen geld was.

ze alleen dan subsidie kan krijgen, stopt ze met dat aanbod; zelf heeft ze door armoe in de oorlogsjaren nooit zwemles gehad en ze is niet de enige. Daarom moet iedereen hetzelfde betalen, vindt ze.

Greet geniet van haar nieuwe werk. Lekker onder de mensen. De probleemjongens, ‘achterbuurters’ genoemd, zijn – vaak letterlijk – boeven, maar toch mag Greet ze. Na een paar jaar vraagt een collega haar: ‘Zullen we een buurthuis voor vrouwen beginnen?’ Greet vindt het best. De Utrechtse ziet dat Nederlandse vrouwen die naar Canada emigreren, zich daar aanvankelijk vreselijk eenzaam voelen en in de kerk een netwerk opbouwen. Maar voor de Marokkaanse en Turkse vrouwen die jaren zeventig in Utrecht neerstrijken, is er dan nog geen moskee. Waar moeten zij naartoe?

Sommige vrouwen hebben het niet zo op buitenlanders en vinden dat ze zelf maar activiteiten moeten ontplooien. Maar Greet kan niets met die opmerkingen. Rare hoofddoeken? In Volendam lopen ze er ook vreemd bij. Migrantenvrouwen hebben een reden gehad om hier te komen, Greet geeft ze een warm welkom. Wie een cursus volgt, krijgt gratis kinderopvang.

Naar Rosa dus, Greets nieuwe buurthuis. Vernoemd naar de revolutionaire politica Rosa Luxemburg. Via haar zwager regelt Greet een locatie aan de Johannes Camphuysstraat. Rosa start met 18.000 gulden subsidie en biedt onder meer fiets-, naai- en taallessen voor allochtone vrouwen, maar is er op aandrang van Greet voor álle vrouwen. Als de gemeente haar verzoekt de zwemlessen voor allochtone vrouwen goedkoper te maken dan voor autochtone vrouwen, omdat

Rosa is nieuw, dus in trek. De cursussen lopen storm en de thema- en feestavonden zijn befaamd. Greet steelt de show bij playbackshows. Ze verrast iedereen als ze uit het niets in Tina Turner verandert en choqueert haar zus als ze tijdens ‘Drie kleine kleutertjes’ ineens haar gebit uitdoet. Met Greet is het lachen, gieren, brullen. Ze ziet veel veranderen. De subsidie wordt minder en ook mannen worden de doelgroep. Het buurthuis legt een reis af door de wijk: via de Kanaalstraat en de Groeneweg naar de Malakkastraat, waar Rosa sinds de eeuwwisseling zit. In het pand, waar ook Buurtteam West cliënten ontvangt, is het tegenwoordig

‘Voor Marokkaanse en Turkse vrouwen die in de jaren zeventig in Utrecht neerstreken, was er nog geen moskee’ een drukte van belang. Het lijkt wel een warenhuis, vindt Greet. Ze mist de warmte van vroeger. Nog steeds is ze dagelijks in Rosa, maar haar rol is bescheidener. Ze runt een weggeefwinkeltje en leidt een vrouwengroep op de woensdagavond. Greet zelf lijkt onveranderd. Blijft domweg gelukkig in Lombok. Met manlief woont ze naar volle tevredenheid in een appartementencomplex waar ze de enigen zijn zonder migratieachtergrond. En nog steeds werkt Greet op de lachspieren. Een baliemedewerkster van Malakkastraat 6 toont een filmpje op haar telefoon. Van een feestje, een paar jaar geleden. Een vrouw met badmuts op en in knalroze jurk komt met grote ogen naar de de camera gelopen. Sugar Greet Hooper. Tim de Hullu legt herinneringen vast in boeken: www.biografieschrijven.nl.


Vrijdag 30 en zaterdag 31 december open!

Wil je vrijwilligerswerk doen, maar niet elke week?

Haal en bestel uw verse oliebollen voor oudjaar! Met krenten, rozijnen, appel en poedersuiker maar ook naturel. Tegen inlevering van de bon

2E PERSOON GRATIS op vrijdag 30 december

Nieuwjaa

rsdag gesloten

Knip uit en neem volledig ingevuld mee voor 2e persoon gratis toegang op vrijdag 30 december. Geldig voor 1 persoon op vrijdag 30 december 2016.

Niet geldig i.c.m. andere acties. Maximaal 1 coupon per transactie.

E-mail of mobiel nummer:

...................................................................................

Postcode + Huisnummer:

................................................................................... D Groenewoudsedijk 6 • 3528 BG Utrecht 030 - 677 98 99 • www.utrechtsebazaar.nl

BESTEL EEN CORONA EN MAAK KANS OP EEN REIS NAAR MEXICO!

Herkenbaar? Je wilt eigenlijk wel iets voor iemand anders betekenen. Iemand die het misschien minder goed getroffen heeft dan jij. Boodschappen doen, de taal oefenen, een lampje ophangen, computerhulp. Maar hoe combineer je dat met je werk, je aandacht voor familie en vrienden, je hobby’s?

Hier maak je mensen blij mee: - Hoogbejaarde meneer voorlezen uit de krant en erover praten. - Chronisch zieke vrouw helpen met gordijnen ophangen. - Boodschappen doen met een mevrouw die in een rolstoel zit. - De Nederlandse taal oefenen met een echtpaar uit Syrië.

Flexibel vrijwilligerswerk Zo’n 450 vrijwilligers in Utrecht zijn al actief bij de Algemene Hulpdienst van U Centraal. Ze bepalen zelf hoe vaak ze in actie komen, in welke wijk en wat voor werk ze leuk vinden. Flexibel vrijwilligerswerk, dus. Met z’n allen maak je echt verschil in de stad! Het aantal hulpvragen neemt toe, daarom is de Hulpdienst op zoek naar nieuwe vrijwilligers.

Deze mensen hebben door hun situatie allemaal wat extra ondersteuning nodig. Meer weten? www.u-centraal.nl/ klussen 030 236 17 43 (Jos Verbeij)

¡VIVA O! MEXIC

UTRECHT.POPO.NL

Advertorial

COLUMN STEEF SCHINKEL - KERSTNACHTVIERING VAN DE ST. JACOBUSKERK IN ZUILEN

Ons (Utrechts) paradijs Wat

Uitnodiging voor de Kerstnachtviering St. Jacobuskerk, Prins Bernhardplein 40 (Zuilen) Wanneer 24 december vanaf 22.00 uur Waar

Men noemt u en mij vaak een intelligent wezen, maar zijn we dat echt, of zijn we toch gewoon een zwakke tweevoeter? De mensheid verwaarloost immers zelf de aarde. Saamhorigheid en naastenliefde zouden hoger in ons vaandel moeten staan.

De Rooms-Katholieke geloofsgemeenschappen St. Jacobus, St. Ludgerus en St. Salvator in Zuilen nodigen u uit voor de viering op kerstavond in de St. Jacobuskerk. De geboorte van Jezus Christus in Bethlehem zal gevierd worden. De voorganger is Bernard Hofte. Het Duo Amica, met Edith Mathot op de viool en Lucia Wisse op de harp, verzorgt de muzikale begeleiding. Ook het Zuilense Drieslagkoor geeft acte de présence en de solisten deze kerstnacht zijn Ineke van Doorn en Hannie Schinkel-Keizer. De deuren zijn open vanaf 21.30 uur en u wordt vriendelijk verzocht om 21.45 uur aanwezig te zijn. Contactgegevens

Schiller Theater Place Royale Minrebroederstraat 11, 3512 GS Utrecht info en reserveringen www.schillertheater.nl corr. en e-mail: info@schillertheater.nl t: 030 23 19 380 sponsor: Schinkel Benelux STEFON BV

A

l tijden staan we bovenaan de evolutieladder, met zijn allen proberen we Moeder Aarde met steeds zwaarder geschut op allerlei manieren te beïnvloeden. Gelukkig heeft die wat controlesystemen ingebouwd. Maar, laten we het nog eens doornemen. Is het niet zo dat onze wereld, met haar oceaanstromingen, de bomen, planten, gewassen en vulkanische bewegingen ervoor zorgt dat de lucht wordt gezuiverd waardoor u en ik gezond kunnen leven? Het is toch gek voor woorden dat wij homo sapiens al tientallen jaren massa’s bomen hebben gekapt zonder oog op onze toekomst; bomen nemen kooldioxide in zich op en via fotosynthese maken ze de zuurstof die noodzakelijk voor dier en mens. Op onze planeet staan bijvoorbeeld

honderd jaar oude beuken met een bladoppervlak van niet minder dan 1.500 vierkante meter. Zo’n beuk alleen kan al voorzien al in de jaarlijkse zuurstof behoefte van tien mensen. En wist u dat deze beuk, in de maanden dat-ie in blad staat, nog eens zo’n drie kubieke meter fijnstof kan opnemen? Na een fikse regenbui neemt hij hierna dezelfde hoeveelheid stof op. Door grootschalige ontbossing elders in de wereld en de verbranding van hout is het niet gek dat er nogal wat koolstofdioxide in de dampkring komt. Mede hierdoor is het beruchte broeikaseffect ontstaan. We zitten, hoe je het wendt of keert, met z’n allen in de door onszelf gecreëerde broeikas. Temperaturen van min 5 of 8 graden overdag en strenge vorst ‘s nachts er-

voeren wij in onze jeugdjaren ‘s winters als heel normaal. We gaan steeds frequenter te maken krijgen met sterk wisselend weer. Ook wereldwijd toenemende droogte en hongersnood zijn vaststaande feiten. Ik roep de politiek in de provincie en onze mooie stad op nog meer na te denken over een doortastend beleid waarmee we Utrecht milieutechnisch kunnen beheersen. Gelukkig zijn er al uitstekende plannen voor bijvoorbeeld zonne-energie in Utrecht. Laten we met zijn allen denken aan de dieren en mensen op aarde en in ons Utrechts paradijs! Voor de kerstdagen zou ik zeggen: ‘wees goed voor deze aarde’ en: ‘ga in liefde met elkaar om, in plaats van elkaar te bestrijden’.


Stad / Leven 31

DECEMBER 2016

VERDWENEN GEBOUWEN

Arjan den Boer

Het legendarische verzekeringskantoor ‘De Het meest betreurde gebouw van de stad is ongetwijfeld ‘De Utrecht’, één van de mooiste Jugendstil-panden van het land. Ondanks protesten moest het rijk gedecoreerde gebouw uit 1902 wijken voor het Gildenkwartier van Hoog Catharijne.

Utrecht’

H

et gebouw De Utrecht stond aan wat toen de Leidseweg was en nu Smakkelaarsveld is, ongeveer ter hoogte van de Mediamarkt. Na de sloop heeft het gebouw mythische proporties gekregen. Het werd het symbool voor alles wat verloren is gegaan in de jaren zestig en zeventig. Velen denken hier met pijn in het hart aan terug. Toch is nostalgie misplaatst; steden veranderen altijd en het oude stationsgebied zou de huidige bezoekersstromen nooit aankunnen. Dat neemt niet weg dat een zo bijzonder gebouw als De Utrecht gespaard had moeten blijven. Opzienbarend Levensverzekeringsmaatschappij Utrecht was al sinds 1883 aan de Leidseweg gevestigd. Nadat het internationaal succesvolle bedrijf opvallende panden had geopend in Parijs, Brussel en Kopenhagen, moest het nieuwe hoofdkantoor in Utrecht ook opzienbarend worden. De Rotterdamse architect Jan Verheul koos voor de modieuze stijl Art Nouveau, of Jugendstil – voor Nederland en Utrecht vrij nieuw. De haast symmetrische zandstenen gevel werd rijkelijk voorzien van beeldhouwen siersmeedwerk. Verheul schakelde verschillende kunstenaars en ontwerpers in. De Haagse beeldhouwer Jan Diekman maakte adelaars, draken en ook leeuwen met het stads- en provinciewapen bij de bordestrap. Het beeld op de linkerhoek – het hoogste punt, goed zichtbaar komende vanaf het Vredenburg – was de verzekeringsengel met fakkel door Henri Scholtz. Deze wat loensende dame werd al snel de ‘schele maagd’ genoemd. Ernaast was een pelikaan zichtbaar, symbool voor ouderliefde en daarmee zorg voor verzekerden. Behalve het imposante trappenhuis met marmer, smeedijzer en een groot daklicht kende het interieur nog een hoogtepunt: de bibliotheek. In hoge eikenhouten kasten was de bijzondere boekencollectie ondergebracht die de directeur van een voorloper van het bedrijf in 1870 was begonnen. De soms eeuwenoude boeken gingen over verzekeren, rekenen, economie en typografie. In bibliotheek hing een sierlijk gekrulde kroonluchter, de arts-and-crafts-leestafels en -stoelen stonden op een tapijt met Jugendstil-motieven.

‘Afzichtelijk’ In de jaren zestig ontstonden rigoureuze plannen voor de modernisering van het stationsgebied. In het betonnen Hoog Catharijne was geen plaats voor De Utrecht. Een architect noemde het ‘afzichtelijke gebouw’ zelfs een ‘architectonisch monster’. Velen dachten daar anders over en protesteerden. Een alternatief plan voor behoud van De Utrecht werd onder druk van ontwikkelaar Bredero afgewezen. Ook bleek herbouw op een andere locatie te duur. In november 1974 volgde de sloopkogel. De Utrecht is wel het best bewaarde gesloopte gebouw van Utrecht. Het is niet alleen vastgelegd op vele foto’s, ook zijn tientallen bouwfragmenten en interieuronderdelen bewaard. Deels in nabijheid; op het oude gedeelte van TivoliVredenburg staat het beeld van de verzekeringsengel, terwijl bij de artiesteningang de oude brievenbus en in de foyer twee gietijzeren draaihekken bewaard zijn – net als fragmenten van het naastgelegen archiefgebouw van De Utrecht. In het museumcafé van het Centraal Museum zijn sinds kort gietijzeren kroonluchters en lantaarns uit De Utrecht te zien in een interessante horizontale positie. In de museumdepots worden verder de gebeeldhouwde draken, adelaars, leeuwen en pelikaan bewaard, net als het Jugendstil-tapijt. Ook zijn er nog onderdelen in depot bij de gemeente en meubels in het ASR-hoofdkantoor aan de Archimedeslaan. Hereniging? Het grootste bewaarde element is de tien meter lange kastwand van de bibliotheek met balustrade en boekenladders. Het is terechtgekomen in het Pompstation Soestduinen (Vitens) en moet daar binnenkort weg. Het Centraal Museum zoekt nu een geschikte plek in de stad. Overigens is de boekencollectie zelf bij het Instituut voor Internationale Sociale Geschiedenis in Amsterdam. De terugkeer van de bibliotheek zou een mooie gelegenheid zijn om alle onderdelen – tijdelijk of blijvend – te herenigen. Zo’n tentoonstelling doet De Utrecht weer herleven en dient ook als waarschuwing; misschien slopen we nu ook wel ‘monsterlijke’ gebouwen en krijgen we daar later spijt van.

De Utrecht verlicht, 1909 (J.A.H. Wagenaar / HUA)

Een architect

Dit is de laatste aflevering over verdwenen gebouwen in onze krant. Vanaf januari volgt hier zijn nieuwe serie over Utrechtse affiches.

noemde het gebouw een

Arjan den Boer blijft op duic.nl schrijven over vergeten (bestaande) gebouwen.

‘architectonisch monster’

Onderdelen De Utrecht (Arjan den Boer / Centraal Museum)


Hypotheek binnen een week. Rabobank introduceert: hypotheek binnen een week. Ook voor zzp’ers. Ga voor een afspraak naar rabobank.nl/hypotheek Een aandeel in elkaar


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.