De krant die verder kijkt in de stad
MEI 2017 | 3E JAARGANG NR. 35 | KIJK VOOR HET LAATSTE UTRECHTSE NIEUWS OP
Het baasje van Riva
DUIC.NL
Neem
Ad Lengkeek
GRAT
pagina 16
De populaire zusters Augustinessen
I mee! S
Heel gewoon maar ook heel bijzonder pagina 8
De werkplek van Ambulanceverpleegkundige Pieter Dekkers
pagina 21
Allemaal Utrechters Bright Richards uit Liberia
pagina 11
Advertenties
KRINGLOOPWINKEL DE WAARDE
op duic.nl
HELLING 5 IN UTRECHT Het leukste tweedehands warenhuis van Utrecht! dewaarde.org | info@dewaarde.org
DONDERDAG
meer informatie op pagina 2
1
JUNI
van 19:00 UUR
tot
19:00 UUR
VRIJDAG
2
JUNI
g n a l r u u 4 2 j i m g n l e o d “V a t s e d k i ” l j n i e i w z t ter a a l n OT e O I s D I n S e OEP m R E B r L AA T haa S M TO DONDERDAG 1 JUNI VANAF 19:00 OP DUIC.NL
#24MET030
24 UUR LIVE DUIC TV DUIC maakt 1 en 2 juni 24 uur lang live televisie. Presentator Tom Staal zal zich onderdompelen in alles wat Utrecht te bieden heeft. 24 ontmoetingen in de stad, 24 uur niet slapen. Kijk live mee op DUIC.nl
Karten in de Kartfabrique
DONDERDAG
VRIJDAG
JUNI
JUNI
1
Tom Staal gaat om 21.00 uur op 1 juni ook wat rondjes karten bij de de Kartfabrique. Wil je ook graag karten en het opnemen tegen Tom? Stuur je contactgegevens in een mail naar info@duic.nl , vermeld ‘24met030’ in de onderwerpregel en maak kans om mee te racen!
Eindfeest in de Jaarbeurs
2
0
:0
19
0
0
:0
18
:0
17
0
:0
16
0
:0
15
0
:0
14
0
0
:0
13
0
:0
12
:0
11
0
:0
10
00
9:
00
8:
00
7:
00
6:
00
5:
00
4:
00
3:
00
2:
00
1:
00
0:
0
:0
23
0
:0
22
0
:0
21
0
0
:0
20
:0
19
#24met030
3
MEI 2017 | NR. 35 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
INHOUD
Een seizoenkaart voor de Zusters Augustinessen
I
Nieuws 6 De zoon van Rietveld Bertus Mulder over zijn spirituele vader
8 De Zusters Augustinessen Reportage in het klooster
Michaël Kroonbergs Hoofdredacteur michael@duic.nl
k heb in mijn rijke roomse leven het nodige meegemaakt. Gezongen in het kerkkoor van de Bernardusparochie, een hoge dus veilige plek zal ik maar zeggen. Me een versuffing gebiecht (wat zullen we nu weer eens verzinnen?) waarbij ik steevast kon rekenen op de clementie van Pastoor Savenije: “Een onze vader, twee weesgegroetjes. Ga heen en zondig niet meer.” Opgegroeid in een vermoedelijk door de kerk gestimuleerd groot gezin. Hartelijk dank nog voor een jeugd vol verpletterende gezelligheid. Hosties gekauwd tot ik een ons woog. Een tikkie aangeschoten de nachtmis bijgewoond, geen miswijn maar de AH-klassieker Pinard. Ik dacht dus dat ik alle facetten van het kerkelijk instituut wel kende. Totdat ik zaterdagavond naar FC Utrecht-Heerenveen
keek en juichende Zusters Augustinessen op de tribune ontwaarde. Je zou bijna van je geloof vallen, maar wat een schitterend beeld. Uiteraard werd de wedstrijd gewonnen. Zoals dat al eerder het geval was toen de zusters hun club in 2012 aanmoedigden. Met deze steun is De Heer duidelijk met ons. Annabel van Heesbeen sprak op de maandag na de wedstrijd met de zusters. FC Utrecht-voorzitter Wilco van Schaik blijkt ze vaker uit te nodigen als de club een cruciale wedstrijd speelt. Verstandig, maar het kan beter. Ik zeg: een seizoenkaart voor het leven. Dan ligt een landskampioenschap in het verschiet. Het zou me niet eens verbazen als zij zaterdagmiddag ook de finale Rotterdam-Kampong met hun aanwezigheid hebben opgevrolijkt.
UIT met DUIC 11 Utrecht volgens Woo-portier Fred Prang
GEMIST
12 Uittips Belgisch Film Festival & Klein New Orleans
NIEUWS Stad/Leven
DUIC.nl voorziet dagelijks duizenden Utrechters van het nieuws uit de stad. Dit zijn de hoogtepunten van 11 tot 24 mei.
• Een deel van het Smakkelaarsveld is ontruimd geweest door een gaslek, ontstaan door werkzaamheden bij de Leidseveer. Een aantal kantoorpanden en het gebied eromheen zijn ontruimd geweest. • Ongeveer honderd verlieslatende filialen van de Blokker gaan sluiten. Veel vestigingen in Utrecht verkeren nog in onzekerheid, wel is het al zeker dat de vestiging op de Nachtegaalstraat gaat sluiten. •In Zuilen heeft ’s nachts een schietpartij plaatsgevonden op de Burgemeester van Tuyllkade en de Edisonstraat. Daarbij zijn geen gewonden gevallen. Twee mannen van 29 en 37 jaar zijn aangehouden.
16 Het baasje van Riva Ad Lengkeek
17 Utrechtse affiches
Oud burgemeester Annie Brouwer is op 70-jarige leeftijd overleden. Ze was al lange tijd ziek. Brouwer was van 1999 tot 2008 burgemeester van Utrecht, actief in diverse organisaties en heeft veel betekend voor de LHBT-gemeenschap. Het condoleanceregister is geopend en ligt zowel in het stadhuis als in het stadskantoor.
De Trans Europ Express Flinke chaos op het Smakkelaarsveld: fiets- en wandelroutes zijn weer aangepast.
19 Herinnering van Marieke Dubbelman: Verliefd op de vinex
In P+R parkeergarage De Uithof heeft opnieuw de Klimtijdrit Utrecht plaatsgevonden.
21 De werkplek Ambulancebroeder Pieter Dekkers
OPMERKELIJK • De New York Times schrijft dat Utrecht één van de meest bruisende terrasculturen heeft van Europa. Volgens correspondent Nina Siegal komt dat vooral door onze unieke grachten en werven. • Een 54-jarige vrouw is op het terras van het Louis Hartlooper Complex bekogeld met een blikje kattenvoer. Ook lag er een brandend blikje kattenvoer naast het bioscoopcomplex. • In een reportage van BNN waren teleurstellende beelden te zien: mannen die hand in hand door Utrecht liepen, werden negatief benaderd door een aantal voorbijgangers. • Een 54-jarige Utrechter is voor de 131e keer in aanraking gekomen met de politie. De ‘oude bekende’ werd bij station Vleuten opgepakt voor het stelen van een fiets.
DUIC in Zaken 23 Ondernemer Centraal Juuls Hummus
Colofon
Het mooie weer zorgde een aantal dagen voor volle terrassen. Die drukte is niet gek: onderzoek van Datling wijst uit dat Utrecht de minste terrassen heeft ten opzichte van het aantal inwoners. Een grote stoelendans dus!
KIJK VOOR HET LAATSTE UTRECHTSE NIEUWS OP DUIC.NL
REDACTIE Michaël Kroonbergs (hoofdredacteur), Fenna Riethof (eindredacteur), Annabel van Heesbeen, Jesse Holweg, Merel Blom en Robert Oosterbroek
AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Jeroen van Nijnatten, Yontie Helders, Romy de Weert, Eva de Koeijer, Tim de Hullu, Vera de Lange, Marcel Gieling en Arjan den Boer
BEELDREDACTIE Robert Oosterbroek en Marlot van den Berg
ART DIRECTION EN VORMGEVING ddk.nl, Nathan Roos
CONTACT REDACTIE redactie@duic.nl
UITGEVERS Joris Daalhuisen en Martijn Rademakers
SALES Wouter Jacobs via wouter@duic.nl ADVERTEREN 030 - 633 18 90 Helling 12, 3523 CC Utrecht adverteren@duic.nl VRAGEN OVER DISTRIBUTIE? Pierre Schoonhoven distributie@duic.nl 06 - 14 41 56 56
WEBSITE DUIC.nl
FACEBOOK DUIC
TWITTER @duicnl
INSTAGRAM duic.nl
ADVERTENTIE
Maurice de Wert
Kampioen van Nederland 32 jaar heeft Kampong op een landstitel moeten wachten, maar op zaterdag 20 mei 2017 was het dan ook echt zover. Na een slopende wedstrijd nam de ploeg van Alexander Cox de shoot-outs beter en kon de champagne worden ontkurkt. De volgende sponsors willen Kampong hartelijk feliciteren met het behalen van het felbegeerde kampioenschap.
www.envigroup.nl Adriaen van Ostadelaan 15 3583 AA Utrecht, 030 24 00 461 post@lapiazzetta.nl, www.lapiazzetta.nl
6 Nieuws
NR. 35 | MEI 2017 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Vera de Lange
Robert Oosterbroek
‘Rietveld was altijd in ons leven’ Architect Bertus Mulder en zijn zoon over Gerrit Rietveld als spirituele vader
Bij de tentoonstelling Rietvelds Meesterwerk. Leve De Stijl! in het Centraal Museum is de documentaire Rietveld Ruimtekunstenaar te zien. De film is gemaakt door Bertus Mulder (88), die in de jaren zestig met Gerrit Rietveld samenwerkte als architect en later het Rietveld Schröderhuis restaureerde. Zijn leven lang was hij groot bewonderaar van Rietvelds werk en ideeën, die ook doorklonken in de opvoeding van zijn drie kinderen. Nu maakt hij documentaires met zijn zoon Marco (54), die in de Verenigde Staten woont. Tijdens het creatieve proces bleken hun botsende karakters opeens goed samen te werken en zelfs het herseninfarct dat Bertus onderweg trof, kon hen er niet van weerhouden om door te gaan.
Bertus: Ik leerde Rietveld kennen in 1958, toen ik als architect met mijn vrouw in Utrecht kwam wonen. Ik was onder de indruk van zijn werk en ik bood hem mijn diensten aan. Toen ik hem een jaar later een huwelijkskaart stuurde, kreeg ik een felicitatiebrief van hem, met onderaan een P.S.: ‘Komt u eens langs voor event. werk’. Drie jaar heb ik voor hem gewerkt, tot ik voldoende eigen werk had. Marco: Rietveld was altijd in ons leven. Hij was de spirituele vader van Bertus, die veel in hem herkende; ze waren beiden zonen van handwerkers, die zich op eigen kracht hebben opgewerkt. Net als Rietveld zaten we thuis op oncomfortabele houten stoelen. Er waren geen gordijnen of familiefoto’s; alles moest sober zijn. Mijn zus vond dat vreselijk. We kregen geen koekje bij de thee, geen hagelslag of jam, alleen maar bruin brood met pindakaas. De eerste acht jaar van mijn leven gingen we veel naar de kerk en ik deed mijn communie, maar op een
dag kwam Bertus thuis en zei: “God bestaat niet.” Net als Rietveld stapte hij van zijn geloof af.
Rietveld: ‘Neem alles wat je kunt gebruiken, de rest donder je maar weg’
Bertus: In de eerste vier jaar van ons huwelijk woonden we in Rietvelds eigen appartement boven de door hem verbouwde bioscoop aan het Vreeburg (het pand waar nu Esprit zit, red). Rietveld was na het overlijden van zijn vrouw ingetrokken bij Truus Schröder in het Rietveld Schröderhuis. Het appar-
tement bestond voornamelijk uit één grote open ruimte. De kinderen sliepen in nissen, van de woonruimte gescheiden door gordijnen. De grote doorlopende raampartij zag uit op de Jaarbeursgebouwen die daar toen nog stonden. Rietveld had al zijn meubels achtergelaten, zelfs zijn tandenborstel stond nog in het glas op het aanrecht. Hij zei: “Neem alles wat je kunt gebruiken, de rest donder je maar weg.” Er stonden kasten die in het Museum of Modern Art hadden gestaan, de labels hingen er nog aan. Toen Bertus en Monica er genoeg van hadden om in een museum te wonen, konden de kinderen van Rietveld uitzoeken wat ze wilden hebben. Bij de geboorte van hun derde kind, Marco, werd het appartement te klein en verhuisde het gezin naar de statige A.R. Falckstraat vlakbij het Utrechtse Wilhelminapark. Dit huis uit de jaren tien werd door Bertus grondig verbouwd in moderne stijl. De kasten in de woonkamer zijn
blauw, geel en grijs geschilderd. Origineel Rietveld-meubilair staat er niet meer. Wel bewaart de familie nog enkele erfstukken van Rietveld, zoals een eikenhouten dekenkist, een kruik en een robuust melkkrukje waar diens nazaten geen interesse voor hadden. De kamers hangen vol met schilderijen in kleurrijke, geometrische patronen van spiegels en glas, gemaakt door Bertus’ vrouw Monica, die kunstenaar is. Bertus: Het interieur was helemaal bruin: het behang, de kozijnen en de deuren. Ik heb als eerste de klassieke voordeur vervangen voor een knalblauwe schuifdeur. De buurt was onthutst. Marco: En je bouwde een stalen wenteltrap in de hal. Onze truien zaten vol gaten omdat wij hier altijd vanaf roetsjten. Het dak werd deels omhooggetild, dat werd een atelier voor Monica. Ik zag het huis veranderen, en leerde: je kunt van een huis maken wat je wilt. Bertus en Monica wezen ons op de gereed-
schapskist: ga maar iets timmeren. Op mijn tiende heb ik samen met Bertus twee stoelen gemaakt, waar mijn ouders nu nog op zitten. In de woonkamer was een podium, daaronder draaiden we filmpjes met een projector.
Rietveld: ‘Je kunt je kinderen wel voeden, maar niet opvoeden’
Marco: Bertus had van Rietveld geleerd dat kinderen zichzelf moeten grootbrengen. Bertus: Rietveld zei: “Je kunt ze wel voeden, maar niet opvoeden.” Ik vond ook dat kinderen hun eigen weg moeten gaan, al was Monica het daar totaal niet mee eens.
Felicitatiebriefje dat Gerrit Rietveld schreef aan Bertus Mulder vanwege zijn huwelijk
Bertus Mulder en Marco Mulder
Advertorial
Nieuws 7
MEI 2017 | NR. 35 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
COLUMN STEEF SCHINKEL Sponsor: Schinkel Benelux STEFON BV
Het eerste huis In 1923 bouwde meubelmaker Gerrit Rietveld (Utrecht, 1888-1964) zijn eerste huis. Hij ontwierp dit ‘studieobject’ in Utrecht samen met zijn opdrachtgeefster en geliefde Truus Schröder-Schräder, een weduwe met drie kinderen. Zij wilde graag een sober huis dat flexibel in te delen is, wat leidde tot een ingenieus schuifwandensysteem. Na dit
Rietveld Schröderhuis ontwierp hij nog meer dan honderd andere huizen en gebouwen en werd een van de meest invloedrijke architecten van Nederland. In de tentoonstelling Rietvelds Meesterwerk. Leve De Stijl! wordt Rietvelds vroege ontwikkeling getoond, met de beroemde Rood-blauwe stoel en zijn lidmaatschap van kunstenaarsbeweging De Stijl.
Fotomontage van Gerrit Rietveld met zijn vrouw, dochter en kleinzoon in zijn etagewoning aan het Vredenburg, omstreeks 1947. Foto: Nico Jesse
Annie Brouwer RIP respect en warmte Bedroefd en met ontsteltenis hebben wij kennisgenomen van het overlijden van Annie BrouwerKorf, die een belangrijke plaats innam in ons leven. Wij hebben als mens en diverse organisaties enorm veel waardering voor haar gekregen, voor al het fantastisch werk dat zij vanuit haar functie als burgemeester van Utrecht voor onze schitterende stad en haar bewoners heeft gedaan. Daarvoor verdient zij alle lof!
Marco: Het was een ramp. Ik blonk uit in de creatieve vakken, maar werd van de Montessorischool geschopt. Het was er te chaotisch voor mij om bij de les te blijven. Bertus: Na zijn examen had hij geen enkel plan. Hij had verkeerde vrienden, het was een puinhoop. Monica zei: “Je moet iets van je leven maken, en anders ga je maar op reis. Steek de oceaan over, en blijf minstens een half jaar weg.” Wij gaven hem een creditcard, met tienduizend gulden erop, de jaarlijkse studiekosten van onze andere kinderen. Hij bleef ruim twee jaar weg. Soms hoorden we maanden niets van hem. Marco: Ik reisde door Noord- en Zuid-Amerika. In een boek over Oosterse filosofie las ik dat je je moet losmaken van je familie. Zonder verdere uitleg stuurde ik mijn rugzak naar huis. Bertus: Op een dag ging de telefoon. Het was Marco. Hij vertelde dat hij in een hotelkamer in Ecuador zat. In de nerven van het houten plafond had hij mijn gezicht gezien. Kort daarna kwam hij weer thuis. Marco: Ik zei toen: “Ik word kunstenaar.” Het werd de Filmacademie. Toen ik die had afgerond, ging ik weer in de Verenigde Staten wonen en trouwde daar. Bertus was altijd druk geweest met zijn werk, dus ik deed het omgekeerde. Als huisman zorgde ik voor mijn drie kinderen. Ik bleef wel altijd bezig met bouwen. Mijn eigen huis heb ik helemaal verbouwd en ik knap onbewoonbare woningen op.
Marco: ‘Ik liep met de camera achter mijn vader aan’
Rietveld Ruimtekunstenaar is de tweede documentaire die Bertus en Marco samen maakten. De liefde tussen twee mensen, de ontwerpers van het Rietveld Schröderhuis, staat hierin centraal, net als de verbinding met de natuur waar het huis vroeger op uitkeek. Soortgelijke thema’s waren al aanwezig in hun eerste film, Zen in de polder: over de meditatieve krachten van het Hollandse landschap, maar ook over de band tussen een vader en een zoon. Bertus: Het idee achter Zen in de polder is geleidelijk ontstaan. Ik werkte als architect altijd ontzettend hard. In de jaren zeventig begon dat me op te breken. Een bevriende landschapsarchitect raadde me aan te gaan mediteren. In die tijd kocht ik ook een racefiets en fietste ik veel in de polder. Toen ik ook foto’s van het landschap ging maken, vroeg Marco: “Wat ben je toch aan het doen, waarom maken we geen film?” Marco had immers de Filmacademie gedaan. Marco: …en ik verlangde naar een relatie met mijn vader. Ik wilde hem beter leren kennen, want hij had vroeger nooit tijd voor mij. Vroeger op de Filmacademie had ik de opdracht gekregen om een film te maken over dingen die ik voor mijn vijfde levensjaar belangrijk vond. Ik besloot dat ik een film zou maken over de relatie tussen vader en zoon. We hebben gedaan wat een vader eigenlijk met een zoon van vijf moet doen: samen op avontuur gaan. Ik heb dus met de camera achter hem aangelopen en hem geïnterviewd. “Heb je geen echte vragen?”, zei hij dan. We hebben nu nog steeds onenigheid over de films die we maken. Als Bertus een shot niet goed vindt, roept hij: “Dit is brandhout!” Bertus: Ik was altijd erg verrast door Marco’s opnames; hij ziet tien keer meer dan ik.
Ook hebben we zelf mogen vaststellen dat zij nauw betrokken was bij het wel en wee in de omgang en dat deed zij op geheel eigen, charmante en innemende wijze. Bij haar collega’s, maar ook bij onze mede-Utrechters, dat willen wij benadrukken, was ze geliefd. Mooie herinneringen blijven, edoch wij zullen haar aanwezigheid, kennis, ervaring missen. Helaas waren wij wegens omstandigheden niet in de gelegenheid aanwezig te zijn bij het afscheid. Wij wensen u allen veel sterkte met dit verlies.
De etagewoning boven de bioscoop Vreeburg aan het Vredenburgplein
Van timmermansknecht tot architect Bertus Mulder werd geboren in Dedemsvaart in 1929. Van timmermansknecht klom hij op tot architect. Zijn laatste opleiding aan de Hochschule für Gestaltung in het Duitse Ulm, opgericht als vervolg op het Bauhaus door de Zwitserse kunstenaar Max Bill, heeft hem het meest gevormd. Daar ontmoette hij ook zijn vrouw Monika Buch. Begin jaren zestig werkte hij voor Rietveld en zou verschillende Rietveldhuizen en -gebouwen restaureren en reconstrueren, waaronder het Rietveld Schröderhuis en het Sonsbeekpaviljoen. Daarnaast werkte hij als zelfstandig architect en bouwde in 2005 nog samen met kunstenaar Stanley Brouwn het markante tentoonstellingspaviljoen Het Gebouw in Leidsche Rijn. Zijn dochter en haar man zetten zijn werk nu voort.
Marco: En mijn vader is een enorm harde werker, ik kon hem nooit bijbenen. Tijdens het filmen van Zen in de polder maakten we soms draaidagen van dertien uur in Noord-Groningen. In die periode kreeg Bertus een herseninfarct. Hij kon bijna niks meer, alleen de rechterkant van zijn lichaam kon hij nog bewegen. Er waren mensen die kwaad waren op mij en zeiden: “Je hebt je vader de dood in gejaagd met die film!” Bertus: Ik kon het accepteren. Dat hoort ook bij Zen, het leven verandert. Marco: Ik heb de hele revalidatie met de camera gevolgd. Ook wanneer hij in zijn Superman-pyjama oefeningen ging doen. Bertus: Mensen vroegen of ik niet enorm schrok toen dat gebeurde. Maar ik dacht alleen: werk aan de winkel. Na vier weken fysiotherapie was ik weer redelijk op de been. Marco: Die opnames zijn allemaal niet in de film terechtgekomen. Ik bewaar ze voor een film die ik nog eens over het leven van Bertus wil maken. Bertus: We hebben Zen in de polder tot de essentie teruggebracht. Marco: We zijn nooit gestopt met filmen. In het laatste shot zie je Bertus strompelen door een tulpenveld. Visueel is het sterk: hij draagt een witte pet en een witte broek, en
loopt door een veld met paarse tulpen. Het is voor mij een beeld van mijn vader in de hemel. Bertus: De beelden zijn prachtig geworden, niets is te veel. Marco: Nu pas geeft mijn vader me erkenning, door het maken van de films. Vroeger hadden we veel meningsverschillen over het leven, nu alleen nog over het creatieve proces. Het filmen houdt hem op de been, voor mij is het een manier om te zorgen dat hij nog niet doodgaat. Bertus en Marco Mulder werken nu aan hun derde documentaire, een opdracht van woningcorporatie Bo’ex, over Rietvelds woningbouw aan de Robijnhof in Hoograven. Deze film komt naar verwachting in juni uit in op dvd. Rietveld Ruimtekunstenaar draait zolang de tentoonstelling duurt, tot en met 11 juni in het Centraal Museum. Voor verdere vertoningen van de films, zie muldermoviesmulder.com. Vera de Lange gaf tijdens haar studie Film- en televisiewetenschap rondleidingen in het Rietveld Schröderhuis. Ze werkt nu als tekstschrijver voor musea en is co-auteur van het boekje Rietvelds Meesterwerk van het Centraal Museum. Haar blog verascoop gaat over films, kunst, fotografie en architectuur.
Met oprechte deelneming en mede namens alle medewerkers en directie, Stichting Behoud Schiller Theater “Place Royale” Schinkel Benelux STEFON BV Hannie Schinkel Keizer en Steef Schinkel
Tien cabaretiers in de halve finale van het 11e Utrechts Cabaret Festival #11UCF2017 Het Schiller Theater Place Royale organiseert van 8 tot en met 10 juni 2017 de 11e editie van het Utrechts Cabaret Festival. Dit festival is één van de hoogtepunten van het culturele seizoen in de stad Utrecht. Door een selectiecommissie zijn tien beginnende en/of ervaren cabaretiers, die zich hadden ingeschreven voor deze halve finaleronden, geselecteerd.Het Utrechts Cabaret Festival vindt plaats in het historische Rijksmonument van het Schiller Theater, Minrebroederstraat 11 te Utrecht. Het biedt plaats aan 132 personen. In 2016 ging de felbegeerde juryprijs naar het Belgische BlafWaf, terwijl Duo Bonus Materiaal de publieksprijs in de wacht sleepte.
De halve finalisten:
Donderdag 8 juni - Arjan Evertz, Sammy van der Vaart, Paul London, Anouk Kragtwijk, Hella de Boer Vrijdag 9 juni - Martin Borggreve, Jules Keeris, Midge Hazewinkel, Kwartel & Koekoek, Bart van der Harst Op donderdag 8 en vrijdag 9 juni beginnen de halve finales om 20.30 uur. Zaterdag 10 juni is de GRAND FINALE, aanvang ook 20.30 uur. Een vakjury zal tijdens deze finale een keuze maken wie de winnaar van dit prestigieuze Utrechts Festival is. Het publiek gaat bepalen wie de publieksprijs krijgt, en het Stichtingsbestuur van het theater kan een persoonlijkheidsprijs ter beschikking stellen. Kaarten uitsluitend te reserveren op schillertheater.nl (wijzigingen voorbehouden)
8 Nieuws
NR. 35 | MEI 2017 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Annabel van Heesbeen Marlot van den Berg
REPORTAGE - DE ZUSTERS AUGUSTINESSEN
De zusters Augustinessen kaarten in de recreatiezaal van het klooster
‘Wij zijn gewoon, maar wel bijzonder’ Op een hoek van de Oudegracht wonen sinds 1934 de zusters Augustinessen van Sint-Monica. Het klooster valt nauwelijks op, de zusters daarentegen wel. In hun witte habijt bezoeken ze Utrechters die hulp nodig hebben, fietsen ze door de stad en moedigen ze het elftal van FC Utrecht aan in de Galgenwaard. Zondag 11 juni opent het klooster de deuren voor iedereen die geïnteresseerd is. “Wij zijn heel gewoon, maar voor mensen vaak bijzonder. Ik hoop dat we die drempel weghalen en mensen gewoon effe komen binnenlopen.”
L
angs de Oudegracht scheuren de fietsers en brommers je voorbij, eenmaal binnen in het klooster is het de stilte die overheerst. In het klooster wordt er op de gangen niet gesproken, net als op de kamers van de zusters. Toch horen we vanuit het spreekkamertje zuster Meijerink aankomen. “Het is toch geweldig? Van de NOS tot New York, overal staan we op de social media!” Ze praat tegen Tom, een jonge student in korte broek die de zusters helpt bij de receptie. Afgelopen weekend moedigden de zusters FC Utrecht aan in het stadion in de play-offs voor Europees voetbal. Supporten doen de zusters iedere week, maar vaak bij de televisie in de recreatieruimte. “Iedere zondagavond kijken wij hier Studio Sport hoor, heerlijk.” Als FC Utrecht het écht nodig heeft, mailt directeur Wilco van Schaik. Dan komen ze opdraven, in habijt mét FC Utrecht-sjaal. Zuster Corbière komt ook al snel aangelopen. Een voorzichtige schatting van haar leeftijd (“Je raadt het tóch fout”) is 75 of 80 jaar. Ze blijkt 95 te zijn. “Het is geen verdienste, ik kan moeilijk ophouden met ademhalen”, zegt ze lachend.
Op haar 27e kwam ze bij de zusters terecht. Hoe ging dat? “Oh, effe denken hoor. Door iemand in elk geval. Het komt nooit uit de lucht vallen.” Op haar school voor maatschappelijk werk kreeg Corbière de tip om eens met de zusters Augustinessen te praten. “Ik dacht: ‘Zusters? Ik kijk wel uit!’” Meijerink en Corbière lachen. “Die drempel is er voor iedereen.” Maar eenmaal binnen zag Corbière wat het kloosterleven betekent. “Een klooster is een groep mannen of vrouwen die een bepaald ideaal hebben en dat samen proberen vorm te geven. Daarbij wordt van ieders persoonlijke talenten gebruikgemaakt.” Aan de Oudegracht is het de heilige Augustinus die de zusters bindt. Meijerink: “En dan hoef je nog niet eens iets te weten over Augustinus, want het gaat er uiteindelijk om dat je met elkaar één van hart en één van ziel bent.” Corbière probeert het verder uit te leggen. “Ieder mens vraagt zich uiteindelijk af: waar ga ik naartoe? Waar dient al die poppenkast voor? Iedereen krijgt volgens haar (‘de een wat sterker dan de ander’) het verlangen de zin van het leven te ontdekken. Voor haar was het klooster
daarvoor de aangewezen plaats. “Dat noemen ze dan een roeping. Ik denk dan: het zal wel.” Samenleven In het klooster hebben de zusters een eigen slaapkamer, maar dat is zo ongeveer het enige wat niet gedeeld wordt. Er is één auto, één televisie, één tuin en één bibliotheek. Alles wordt gedeeld, ook de enkele mobiele telefoons en computers. Er zijn drie mailadressen, voor elke groep die in het klooster zit één. Vroeger werd er door de zusters samen gekookt, maar door de leeftijd (gemiddeld 84) wordt dat tegenwoordig overgelaten aan een kok. “Als je met een groep leeft, ben je nog geen leefgemeenschap”, zegt Meijerink. Hier wordt alles in samenspraak gedaan. Alles is gemeenschappelijk. Corbière: “Als je geen goed huishouden hebt, kun je de deur niet openzetten.” Dat is wat het klooster tientallen jaren heeft gedaan: de deur opengezet. Op de voorgevel van het klooster aan de Oudegracht zie je de letters ‘R.K. Meisjesschool’ nog staan. Het klooster was vanaf 1939 ‘Meisjesstad’, een plek waar jonge vrouwen
werden opgevangen die ongewenst zwanger waren geworden. Later werd het ook de plek waar vrouwen die thuis werden mishandeld of bedreigd naartoe konden vluchten. Ook konden dakloze vrouwen er terecht. In 2009 droegen de Zusters Augustinessen hun werk over aan de Utrechtse organisatie De Tussenvoorziening. Het klooster opende in 1934 haar deuren in Wijk C; het werk lag toen voor de deur. De stichter van het klooster, Pater
van Nuenen, zag de ellende van de buurt dagelijks door zijn werk in de Augustinuskerk. Daar wilde hij wat tegen doen. Maar dat zou volgens hem niet lukken met studenten of andere jonge mensen. “Daar kun je niet iets blijvends mee opbouwen”, zegt Corbière. Er kwam een blijvende groep die het werk kon ondersteunen: de zusters Augustinessen. De zusters hebben de behoeften van de moderne mens zien veranderen. Vroeger was er ‘pure
Nieuws 9
MEI 2017 | NR. 35 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Open Kloosterdagen De Zusters Augustinessen van Sint Monica openen op zondag 11 juni vanaf 14.00 uur hun deuren. Er worden korte rondleidingen gegeven, maar zelf rondlopen op de begane grond van het klooster is ook mogelijk. Daarnaast is er bij een kopje koffie of thee de gelegenheid voor ontmoeting en gesprek. Om 17.00 uur wordt de dag afgesloten met de vespers (het avondgebed). Op zaterdag 10 juni houdt Casella in Hilversum open huis.
Ook bij FC Utrecht zijn de zusters aanwezig. Beeld: FC Utrecht Media armoe’. Zo is het voorgekomen dat een kleine jongen bij café Bunkerbar (nu café Weerdzicht) om een glas water voor zijn moeder kwam vragen. De café-eigenaar verwees het jongetje door naar de zusters, waar ineens voor hém gezorgd werd, in plaats van andersom. Meijerink vertelt meer over het verschil tussen nu en vroeger. “Tegenwoordig zijn vrouwen niet meer zo afhankelijk. Wanneer ze weg willen bij hun man, kunnen ze scheiden. En desnoods een uitkering aanvragen.” Voor de armsten liepen de zusters vroeger geregeld naar de C&A om om kleding te vragen. Die kregen ze dan ook. Aan overheidssubsidie zijn ze nooit gebonden geweest. Corbière: “Daardoor hebben we veel vrijheid. Als we vroeger van mening waren dat een meisje beter de straat op kon omdat ze hier te veel onrust maakte, mochten we zeggen: ‘Ga jij maar een deurtje verder’. Volgens papieren zou dat niet mogen.” Corbière is stiekem blij dat ze Meisjesstad niet meer hebben. “De wereld was vroeger eenvoudiger; de nood was toen menselijk, nu is die bijna gestructureerd.” Meijerink: “Mensen komen hier soms met duizenden euro’s schuld, maar daar kunnen wij niets aan doen.” Voor ieder probleem is tegenwoordig een loket of organisatie. ‘Verdeel naargelang uw behoeften’ De zusters leven volgens de regel van bisschop Augustinus. Hij leefde in de vierde eeuw in Noord-Afrika. Corbière: “Dan denk je, tsjee, wat hebben we te maken met 1.600 jaar geleden? Ouwe koek. Maar Augustinus hield zich bezig met de intellectuele vragen: ‘Wat doe ik hier op de aarde?’ en ‘Wanneer ben ik gelukkig?’. Dat zijn spannende vragen.” Het gemeenschapsleven is volgens de zusters een antwoord. Een belangrijke les die Corbière hier in haar tijd heeft geleerd, is: ‘Verdeel naargelang uw behoeften’. “Niet iedereen heeft dezelfde behoeften. Als je meer behoefte hebt, dan krijg je meer. Toen ik pas in het klooster was, vroeg ik me af waarom niet alle mensen zo leven. Dan zou er nooit oorlog zijn!”
De zusters hebben de samenleving individualistischer zien worden. Dat daarin een omkering gaat komen, zijn de zusters van overtuigd. Corbière: “Die is al aan de gang.” Meijerink: “Het gebeurt niet bij iedereen, maar er beginnen belletjes te rinkelen. Er zijn nu te veel mensen die álles hebben, maar nog niet gelukkig zijn.” Corbière lacht. “‘En nog kon Holle Bolle Gijs niet slapen’, zeg ik altijd maar.” Kunnen de zusters het zich nog voorstellen hoe het is om alleen te leven? Er valt een stilte. “Hoe bedoel je?” Een leven zonder gemeenschap blijkt moeilijk voor te stellen. “Nee, nee”, wordt er gestameld. Meijerink wordt het gelukkigst van samen bidden, samen werken én samen naar de voetbal gaan. “Juist het feit dat je met elkáár naar het stadion gaat, maakt het leuk.”
‘Als je geen goed huishouden hebt, kun je de deur niet openzetten’
Door hun hoge leeftijden kunnen de zusters van het klooster minder zorg verlenen dan voorheen. De oudsten hebben er inmiddels een dagtaak aan om zichzelf staande te houden. “Veel zusters staan niet meer in vijf minuten op zoals vroeger.” Meijerink, zelf 69 dus een van de jongere zusters, helpt veel zusters met verzorgen of ziekenhuisbezoekjes. “Er zijn ook nog genoeg dingen die we wel kunnen hoor, je moet er alleen de geschikte personen voor vinden;
voor dit interview vroeg ik bijvoorbeeld gelijk aan Corbière of ze tijd had om erbij te zitten.” Corbière: “Ik ben nog jong en wil wat.” Het geven van minder zorg proberen ze te compenseren met het afstaan van vrije ruimtes in het klooster aan groepen die ze nodig hebben, zoals AA-groepen, NA-groepen of vluchtelingen van de organisatie New Dutch Connections. Ook is er een zuster die een vluchteling Nederlands leert. Andere zusters bieden een luisterend oor tijdens hun vriendschappelijke huisbezoeken. In de recreatiezaal drinken de zusters samen een kopje thee voordat de zangles van maandagmiddag begint. Een zuster komt aangelopen: “Bent u van de krant? Kunt u misschien een goed woordje doen voor het Volksbuurtmuseum, onze buren, zodat het behouden kan blijven? Het is echt een heel leuk museum – niet groot, wel sympathiek. Het hoort bij de buurt.” Waar het kan, helpen de zusters dus nog graag mee. ‘Uiterlijke eenheid voedt innerlijke eenheid’ Een gemeenschapsleven levert ook gedeelde herinneringen op. Alle vakanties brengen de zusters samen door. Hoe ziet zo’n vakantie eruit? Meijerink: “Je pakt de fiets, neemt een sneetje brood mee, een thermosfles met water of koffie en je gaat lekker de hei op.” Aan vervoer gaven ze zo min mogelijk geld uit – als het niet met de fiets kon, werd er gelift. Dat leverde verrassende ontmoetingen op, vertelt Meijerink. “We waren altijd met twee zusters en waren herkenbaar door ons habijt. Dat schept vertrouwen bij mensen.” Voor dat vertrouwen werken ze ook zelf, trouwens. “Door een rood stoplicht rijden wij niet. Al sta ik ook soms met mijn fiets te trappelen, hoor”, lacht Meijerink. Het habijt dragen de zusters met trots. Buiten valt-ie op. Meijerink: “Toen ik laatst boodschappen deed bij de Aldi was er een mevrouw die me wilde voorlaten in de rij bij de kassa. Ze zei: ‘Kom maar zuster, u hebt meer te doen dan ik.’ Maar dat is helemaal niet zo. Het is goed bedoeld, maar we nemen
Zuster Meijerink
Zuster Corbière geen andere plek in dan anderen en willen ook niet dat mensen dat denken.” In Casella, het klooster van de zusters Augustinessen in Hilversum, dragen de zusters burgerkleding in plaats van een habijt. In Casella kunnen 18- tot 35-jarigen terecht omdat er volgens de zusters een toenemende behoefte is aan een plek van rust in deze hectische tijden. Het ideaal van de Oudegracht gaat daar in een andere vorm verder. “Zo is het leven”, zegt Corbière. “Daar moet je rustig onder blijven, we hebben er hier alles aan gedaan.” Hilversum is een plek in het bos waar je niet je hele leven aan verbonden hoeft te zijn, maar ook een weekend langs kunt komen. De naam Casella bete-
kent ‘huisje langs de weg’. “Als je je scriptie wil schrijven. Of toch eens wilt kijken hoe het zit; je hoeft niet gelovig te zijn, als je maar gevoelig bent voor religie”, bemoedigt Corbière. Wel denkt zuster Meijerink dat ze in Hilversum later misschien weer zullen kiezen voor een uniform. “Omdat uiterlijke eenheid de innerlijke eenheid voedt.” De uiterlijke herkenbaarheid van de zusters leidt tot gesprekken waar ‘burgerkleding’ niet zo snel toe zou leiden. Net zoals hun habijt is de behoefte aan een luisterend oor tijdloos gebleven. Opvallend: in al die uren bij de zusters is het woord ‘God’ niet één keer gevallen. Misschien ‘gewoon’ voor deze tijd, maar toch bijzonder.!”
‘Gefeliciteerd kampioenen!’ Al meer dan 20 jaar trotse sponsorpartners Rabobank Utrecht feliciteert Kampong met het behalen van het kampioenschap. rabobank.nl/utrecht
Een aandeel in elkaar
UIT MET DUIC
ALLEMAAL UTRECHTERS – BRIGHT RICHARDS
UIT MET DUIC
Annabel van Heesbeen
11
Marlot van den Berg
‘De eerste drie jaar in Nederland liep ik op klompen’ Allemaal Utrechters is een reeks interviews met in het buitenland geboren Utrechters. We vragen ze naar hun achtergrond en hun ideeën over Utrecht en tonen zo de diversiteit van onze stad. We streven ernaar alle Utrechtse nationaliteiten te portretteren. Deze keer: Bright Richards (48) uit Liberia.
I UTRECHT VOLGENS voormalig Woo-portier
Fenna Riethof
Fred Prang
Geboren in de Bilt, maar al heel lang ‘een echte 030’er’. Fred Prang (64) stond meer dan veertig jaar lang aan de deur van Woolloomooloo. Utrechts bekendste portier, die in 2004 koninklijk werd onderscheiden, moest stoppen vanwege zijn ziekte. ‘Een geluk bij een ongeluk’, want nu heeft hij meer tijd voor andere passies, zoals werken voor zijn stichting Veiligheid en Uitgaan. Je bent ziek, moeten we ons zorgen maken? “Nee! Ik heb een zeldzame bloedziekte in mijn beenmerg, maar ik voel me 200 procent. Ik ben vaak in het ziekenhuis – gelukkig vinden de artsen het leuk me te behandelen – en zie daar dan veel kreunende mensen lopen. Zo iemand ben ik niet. Eerst vond ik het jammer dat het portierwerk niet langer ging, nu zie ik veel mooie, nieuwe kansen.” Wat ga je doen? “Mijn motto is: ‘Wie niet steelt of erft, moet werken tot-ie sterft’, dus werk ik door! Ik ga mijn stichting uitbreiden, nog meer voorlichting geven over drugs aan middelbare scholieren. Zij zijn de doelgroep die nog niet gevormd is; studenten hebben vaak allang geëxperimenteerd. Daarnaast wil ik graag leuke, alcoholvrije feesten organiseren voor minderjarigen. Hopelijk ook eens in samenwerking met de Woolloomooloo.” Zin in je afscheidsfeest op 16 juni in de Woo? “Inmiddels wel, het wordt overvol en ik zal vast het middelpunt zijn. Voor oud-leden van het studentencorps en gewone studenten wordt het een soort reünie, iedereen praat erover. Er komen zelfs mensen overvliegen uit Amerika en Japan en ik heb wat vrienden van het koningshuis uitgenodigd. Pieter-Christiaan van Vollenhoven komt in elk geval!” Je was portier sinds je vijftiende. “Ik woonde in de Bilt en werd gevraagd als beveiliger bij de kerksoos op zaterdagavond. Ik vond dat mooi. ‘Gepast geweld’ zat er bij mij al vroeg in; op de basisschool pestten de jongens me omdat ik ‘oude ouders’ had… ze waren mijn grootouders, maar dat weigerde ik te vertellen. Ik was acht en knokte uit zelfverdediging en beschermde de meiden, met wie ik altijd juist heel goed kon opschieten.” De eerste keer Utrecht “Ik was zeventien en werd gevraagd te komen beveiligen bij De Raadskelder, een militaire ontmoetingsplek. Daar hadden ze op vrijdag en zaterdag disco en die avonden werden geterroriseerd door
jongeren uit Sterrenwijk. Ik vond het mooi, want een klein deel van de wereld, in dit geval een discotheek, beschermen voor de grote boze buitenwereld is waarvoor ik op aarde ben.” Mooiste stukje Utrecht “Waar ik woon: bij de Rijksmunt, tussen Lombok en Oog in Al. Daar heb ik twee woonarken, grotendeels zelf gebouwd. Lombok is multicultureel, dat vind ik er zo leuk aan. Hetzelfde geldt voor Sterrenwijk, Overvecht en Kanaleneiland. Mooie wijken. Maar heel Utrecht is schitterend.” Utrecht mist… “Een goed gemeentebeleid voor de Utrechtse en allochtone jongeren. De gemeente weet niet hoe ze overlast van deze groepen moeten oplossen. Ik wel: zorg voor jeugdhuizen en goede begeleiders waar ze tegenop kijken.” Favoriete Utrechter “Ik heb er drie! Anton Geesink was een vriend, die vaak in de Woo kwam. Hij was zo imposant dat mensen voor hem terugdeinsden, maar hij is altijd menselijk gebleven. Net als Joop de Winter, de alleraardigste oude cafébaas van de Ouwe Dikke Dries. Ook Herman van Veen is belangrijk; al zijn theaterproducties en liederen zijn mooi.” Culinair genieten “Dat kan in het Wilhelmina Paviljoen, daar is het ook erg mooi. En waar je van mij zéker naartoe moet, is restaurant Vandaag Utrecht, achterin Leidsche Rijn. Krankzinnig lekker eten, een gemoedelijke sfeer en multicultureel – zowel de gasten als de keuken. Het is er all you can eat, je betaalt een bedrag per uur. Niet normáál goedkoop! Ik beloof je: je wilt niets anders meer.” Beste biertje “Ik heb nooit alcohol gedronken. Een colaatje drink ik vaak bij Broers of de Rechtbank. En bij sommige cafés op de Neude. Vroeger kon ik daar niet heen, omdat te veel mensen me herkenden. Door mijn ziekte ben ik aangekomen, dus nu kan ik er eindelijk anoniem zitten!”
n Liberia kon Bright niet zomaar over straat. Hij speelde in een van de meest bekeken televisieseries van het land, dus waar hij liep ontstond file. “Er moest vaak politie komen om de weg voor me vrij te maken.” Aangekomen in Nederland herkende niemand hem meer, dat vond hij stiekem jammer. “Ik miste het wel; als artiest leef je voor je publiek.” Daarom kocht hij een paar klompen, waar hij de eerste drie jaar in ons land op liep: “Zo hoorden mensen mij weer aankomen en werd ik gezien. Ik had weer een publiek: de straat.” Bright is bezig met zijn nieuwe voorstelling The Bright side of life. Die positiviteit van hem is geen spel, maar oprecht. Zijn ogen twinkelen en zijn glimlach gaat van oor tot oor. Over de oorlog in Liberia wil hij niet veel kwijt. Hij begon op zijn 21e met ‘zwerven’. “Wanneer er oorlog is, gaat iedereen zijn eigen weg.” Hij vertrok zonder familie en stapte in 1993 in een vliegtuig naar Schiphol. “Dat was geweldig. Zodra je in het vliegtuig zit ben je geen vluchteling meer, maar een reiziger.” Zijn aankomst op de luchthaven vond hij prachtig: de drukte, de vriendelijke mensen en al het eten. “Ik kreeg een bonnetje waarmee ik gratis eten mocht halen, wauw, dat was overweldigend.” Bright landde in 1993 op Nederlandse bodem. Hij leerde een tijdje de taal en deed met zijn klompen aan auditie voor de toneelschool van ArtEZ, waar hij werd aangenomen. Voor zijn afstudeeronderzoek zat hij in Londen. Daar besloot hij: ik wil een theaterproductiebureau oprichten voor eerste generatie migranten. Hij wilde de organisatie vestigen in Utrecht, zodat iedereen vanuit het hele land gemakkelijk kon langskomen. “Veel migranten die hier een kunstopleiding doen, krijgen geen ruimte om hun eigen verhaal te vertellen. Ik wil ze daarbij helpen.” Hij belde een
Naam Bright Richards
vriendin die in Utrecht woonde en vertelde zijn plan. Die wilde toevallig naar Londen verhuizen en het kwam tot een huizenruil. “Incredible, hè? Zo kwam ik ineens in Wittevrouwen te wonen in een prachtig huis.” Echt ingeburgerd Het huis in Wittevrouwen was tien jaar het kantoor van zijn organisatie New Dutch Connections, maar pas geleden is de organisatie verhuisd naar Park Oog in Al. In Oog in Al woont hij nu ook met zijn vrouw, die hij in concertzaal SJU ontmoette, en hun drie kinderen. Hij vindt de wijk perfect voor kinderen, die fijn buiten op straat kunnen spelen. Met New Dutch Connections hoopt Bright vluchtelingen (‘Nieuwe Nederlanders’) te helpen economisch zelfstandig te worden. “In Amstelveen wonen drieduizend Japanners, niemand die je erover hoort. Ik wil dat vluchtelingen net zoveel waarde krijgen als iedereen, waardoor niemand nog over ze klaagt.” Hij geeft trainingen aan jonge asielzoekers, maar heeft ook het toneel niet losgelaten. Niet lang geleden speelde hij nog op een conferentie van de Europese Unie. Waar hij het allemaal voor doet? “Ik wil dat mensen weer in zichzelf gaan geloven.” Voor hem is dat een kleine inspanning (‘Ik ben alleen maar een inspirator’), voor asielzoekers een groot geluk. Uit Nederland wil hij nooit meer weg. “Gisteren vertelde ik in de opvanglocatie in Ter Apel dat ik met mijn kinderen mee de avondvierdaagse ga lopen. Toen riep iemand: ‘Bright! Dan ben je echt ingeburgerd!’” Allemaal Utrechters is een samenwerking van DUIC en Culturele Zondagen, mogelijk gemaakt door Stichting Dialoog en Gemeente Utrecht.
ALLEMAAL UTRECHTER
S
Geboortedatum 17-12-1969 Land Liberia Plaats Monrovia Levensmotto ‘Niet waar je geboren bent, niet waar je vandaan komt, niet waar je graag zou willen zijn, maar daar waar het goed met je gaat is jouw thuis’
12
UIT MET DUIC
HETZELFDE MAAR DAN ANDERS
5 x spelen in water Bier en Appelsap is een online magazine voor ouders in de regio Utrecht. Bier en Appelsap houdt van horeca, cultuur, natuur en geeft elke week weekendtips voor het gezin. Voor DUIC zet Bier en Appelsap deze keer vijf leuke speelplekken met water in de stad voor je op een rij.
De speelbadjes op de genoemde plekken zijn niet altijd gevuld met water, check dus voordat je gaat de website om teleurstelling te voorkomen.
De Bosspeeltuin ingang Maximapark aan Europalaan of tegenover Utrechtseweg 4 debosspeeltuin.nl In het Máximapark in Leidsche Rijn ligt de Bosspeeltuin. Veel houten speeltoestellen om te klimmen en klauteren. Daarnaast ook een soort amfitheater waarin fonteinen zijn opgesteld. Met mooi weer kun je hier lekker doorheen rennen en zo een beetje afkoelen. Een gedeelte ervan is overdekt met een schaduwdoek. Naast de Bosspeeltuin ligt restaurant Anafora. De uitgang van de speeltuin grenst aan het terras. Dus als je geen zin hebt om met je kroost mee te spelen, kun je daar neerploffen.
Speeltuin Bankaplein Billitonstraat 7 ’s Zomers wordt het pierenbadje in speeltuin Bankaplein in Lombok gevuld met een laagje water. De glijbaan die daarin eindigt, is dan favoriet bij klein en groot. Rondom de – met een stevig hek omheinde – speeltuin staan hoge bomen die de speeltuin in de zomer lekker koel houden. Voldoende bankjes, picknicktafels en andere plekken om te zitten terwijl de kinderen spetteren.
Speeltuin De Boog Merwedekade 128a - wijkspeeltuindeboog.nl Verscholen tussen de huizen aan de Merwedekade ligt speeltuin De Boog. Een echte buurtspeeltuin gerund door vrijwilligers uit de wijk. Bij mooi weer wordt het spetterbadje gevuld met water en gaat de sproeier aan. Er is altijd een schaduwplekje te vinden op het terrein. Naast het spetterbadje zijn er een grote zandbak, schommels, een glijbaan en veel fietsjes. Even verderop is een wat avontuurlijker deel voor de wat oudere kids. Lekker klauteren.
Waterspeeltuin in de Voorveldse Polder Zeven Stroompjes - voorveldsepolder.nl De Voorveldse Polder ligt aan de oostrand van Utrecht, grenzend aan Fort De Bilt en rotonde de Berekuil. Er zijn onder andere twee maneges in het gebied en Camping de Berenkuil. Wat niet veel mensen weten, is dat je hier goed met water kunt spelen. Er is een heuse waterspeeltuin. Klauteren over het water, of er gewoon lekker doorheen!
MEREL BLOM
KENNERS TIPPEN
literatuurwetenschapper
Wil je meer tips om met je kids op pad te gaan? Kijk dan op bierenappelsap.nl
Griftsteede in het Griftpark Van Swindenstraat 129 utrechtnatuurlijk.nl/locaties/griftsteede Op 4 en 5 juni wordt Fort aan de Klop omgetoverd tot een kleurrijk festivalterrein met de sfeer van een oude dorpskermis. Kermis de Klop betekent twee pinksterdagen lang plezier voor kinderen én volwassenen, met onder andere een zweefmolen, kinderworkshops, festivalfood en livemuziek in de avonduren.
JEROEN VAN NIJNATTEN traiteur
EXPO
De Stijl literair Wat Expositie De Stijl literair Waar Universiteitsbibliotheek Drift 27 Wanneer Tot en met 7 juli
Je kunt in Utrecht geen etalageruit voorbij lopen of je komt het kenmerkende geel, blauw en rood tegen. De Stijl bestaat honderd jaar en de hele stad staat in het teken van deze kunststroming. Mondriaans schilderijen en Rietvelds stoelen kennen we allemaal wel. Maar ook met literatuur is van alles gedaan binnen deze kunstbeweging. In de Universiteitsbibliotheek kun je naar de tentoonstelling ‘Het vergif van den nieuwen geest’ – De Stijl literair. Hier ontdek je de experimentele woordkunstwerken van onder meer de schrijvers Paul van Ostaijen, H. Marsman en Theo van Doesburg.
ETEN
Vis van de markt Jan en Barbara van de Goede Vissers zorgen er elke vrijdag voor dat hun viskraam op de biologische boerenmarkt gevuld is met slow gevangen vis uit de Waddenzee. Jans moeder staat altijd met liefde de seizoensvissen aan te prijzen, zoals harder (nu tot november), zeebaars, griet tarbot en schol. Soms is er snoekbaars uit het Amstelmeer van een bevriende visser, zeldzaam lekker! Vergeet niet de joekels van waddenoesters naar binnen te slurpen en koop ook eens waddengarnalen, die zijn net iets zoeter dan de Noordzeefamilie. De poontjes hebben ze zelf gerookt, dus die kan erbij voor het weekend.
Wat Viskraam Goede Vissers Waar Boerenmarkt, Vredenburgplein Openingstijden Vrijdag van 10.00 tot 18.00 uur Online goedevissers.nl
MARCEL GIELING
JEROEN VEDDER
Plato-eigenaar
kunsthandelaar
MUZIEK EXPO
Orchestra Baobab -
Tribute To Ndiouga Dieng Het uit Senegal afkomstige Orchestra Baobab bestaat al zo’n vijftig jaar en hun stijl kenmerkt zich door een mix van Afrikaanse en Cubaanse elementen. In de jaren tachtig kreeg de groep wereldwijd bekendheid na het verschijnen van de cd Pirate’s Choice. Prachtig lome klanken. De nieuwe elpee is een eerbetoon aan hun vorig jaar overleden zanger Ndiouga Dieng. De nieuwe frontman Balla Sidibe blijkt een waardig opvolger, het geluid is nagenoeg onveranderd gebleven. De muziek van Orchestra Baobab is eigenzinnig en toegankelijk, net als die van de Buena Vista Social Club (op hun manier). Maar hopelijk heeft Baobab niet eerst een documentaire nodig om een groter publiek te bereiken.
Rietveld Wat De cd/lp Tribute to Ndiouga Dieng van Orchestra Baoba
Wat Expositie van de vroegste meubels van Rietveld
Waar Onder meer te koop bij Plato
Waar Poortgebouw van Slot Zuylen, Tournooiveld 1, OudZuilen
Prijs € 17,99
Wanneer 22 april tot en met 24 september Openingstijden zie slotzuylen.nl
Omdat dit jaar de geboorte van De Stijl-beweging uitbundig wordt gevierd, is er de mogelijkheid het Poortgebouw van Slot Zuylen te bezoeken dat normaliter is gesloten. De vroegste meubels van Gerrit Rietveld zijn hier te bewonderen. In de jaren twintig kreeg Rietveld de opdracht om meubels te maken die een eenheid vormden met de architectuur van het Poortgebouw. Die opdracht was in feite de opmaat voor wat Rietveld een tiental jaren later zou doen bij de realisatie van het beroemde Schröderhuis: verbinding zoeken (en maken) tussen architectuur en meubels. In het bijzonder voor liefhebbers van De Stijl en Rietveld een kans die je niet wilt missen.
UIT MET DUIC
Uittips
13 Merel Blom
Klein New Orleans
Tussen je oren Romy de Weert
Zo 4 juni – Breedstraatbuurt Grote potten vol gumbo met garnalen, voodoo, wilde brassbands en hoge hoeden. Het straatfestival Klein New Orleans brengt het broeierige zuiden van de Verenigde Staten naar de Domstad. Er zijn optredens van onder meer het Broken Brass Ensemble en de gypsyfolk-band Holy Moly & The Crackers. Volg er een lindyhop-dansworkshop om het betere voetenwerk onder de knie te krijgen.
Marlot van den Berg
kleinneworleans.nl
Festival TREK
WIE BEN JE? Huseyin Colak (28), studeert Sociaal Pedagogische Hulpverlening WAT LUISTER JE? Habiba van Boef “Ik mag die gozer totaal niet, maar hij heeft wel een bepaalde flair. In korte tijd is hij best groot geworden. Toevallig droomde ik vannacht over Boef, dus ik checkte vanochtend zijn muziek en Habiba is wel heel lekker. Verder luister ik graag naar 2Pac, zijn muziek raakt me. Als ik naar zijn nummers luister, voel ik de ghetto life – die heb ik nooit echt gehad, want ik ben in Ermelo opgegroeid. De muziek doet me aan actiefilms denken, zoals Scarface, dat is mijn lievelingsfilm.”omdat je echt goed was.”
Do 1 t/m ma 5 juni – Griftpark
Utrechts Jazzfestival
Van sushi tot Surinaams: bij foodtruckfestival TREK kun je de meest uiteenlopende en smakelijke streetfood proeven. Na drie eerdere succesvolle edities doet het rondreizende festival ook deze lente Utrecht aan. In het Griftpark komen tientallen rijdende keukens en barretjes met speciaalbier, cocktails en wijn te staan. Jonge theatermakers en lokaal muzikaal talent zorgen voor vermaak en ’s avonds kun je dansen op de beste eighties-hits.
Zo 4 juni – Janskerkhof Of je nu een jazzkenner bent of gewoon nieuwsgierig naar dit genre, bij het Utrechts Jazzfestival zit je goed. Tussen de groene bomen en de karakteristieke gebouwen van het Janskerkhof swing je de hele dag op de klanken van saxofoons, trompetten en mooie stemmen. En ook vind je op dit festival lekkere hapjes, fijne cocktails, een goed glas wijn of een koud biertje.
festival-trek.nl
utrechtsjazzfestival.nl
Culturele Zondag: Utrecht Centraal Ma 5 juni – diverse locaties Het is dan wel maandag, maar de stad staat op Tweede Pinksterdag in teken van Culturele Zondag: Utrecht Centraal. Honderden Utrechtse muzikanten komen optreden op podia in de binnenstad en daarbuiten. Van klassiek tot pop, van vocaal tot instrumentaal, van veelbelovend jong talent tot gevestigde namen. Ook zijn er volop lezingen, workshops, interviews, een muziekmarkt en nog veel meer. WIE BEN JE? Remco Rodenburg (28), gepromoveerd in scheikunde en biochemisch onderzoek WAT LUISTER JE? 30 Hours van Kanye West “Ik luister nu veel naar hiphop. Vroeger was ik vooral van de alternatieve muziek, toen skateboardde ik veel en bekeek ik skatefilmpjes op internet. Daarin hoorde ik dan muziek bijvoorbeeld van Arcade Fire en The National. De alternatieve band Modest Mouse vind ik nu erg goed. Ik ben bijna gepromoveerd in scheikunde en biochemie, maar halverwege had ik het best moeilijk en ging het niet goed. Float On van Modest Mouse heeft me erdoorheen geholpen.”
culturelezondagen.nl
Belgisch Film Festival Do 8 t/m zo 11 juni – Louis Hartlooper Complex Onze zuiderburen weten wel hoe ze mooie films moeten maken. Je ontdekt hun kunsten op het Belgisch Film Festival. Ze vertonen opmerkelijke lange en korte films en tv-series uit Vlaanderen en Wallonië. Ook zijn er Belgische biertjes en gerechten te krijgen. De openingsfilm is My First Highway, een comingof-age-drama over de zestienjarige Benjamin die op vakantie halsoverkop valt voor een Vlaams meisje dat hem meesleurt in een gevaarlijk avontuur.
belgischfilmfestival.nl
WÉL ALLEEN A-MERKEN, ÉCHT DE GOEDKOOPSTE!
DEZE WEEK EXTRA BTW VOORDEEL! 2e Pinkste rdag
2e ag d r e t s k Pin
VERKOPERS GEZOCHT!
www.sanidump.nl/vacature solliciteren@sanidump.nl
1e
PINKSTE RDAG GESLOTE N
2e
R OOK VOO S EGEL T W U L A AMER K N O O EN W VLOEREN
PINKSTE RDAG OPEN!
Bij Sanidump vindt u voor ieder budget alle A-merken, voor uw badkamer en/of toilet!
DE GROOTSTE EN ALTIJD DE GOEDKOOPSTE MET SANITAIR, TEGELS & WOONKAMERVLOEREN
SANIDUMP UTRECHT HOLLANTLAAN 28 |
Aalsmeer
Almere
*Amersfoort
Amsterdam
Bergen op Zoom
Breda
Capelle a/d IJssel
Delft
Den Haag Middelburg
Dordrecht Nuenen
Drachten Roelofarendsveen
Geel (België) Roosendaal
Groningen Rotterdam
Leeuwarden Sliedrecht
Leiderdorp Spijkenisse
Merksplas (België) Tilburg
Utrecht
Veghel
Volendam
Wijchen
Zaandam
Zaltbommel
Zoetermeer
Zwolle
* Amersfoort opening medio juli 2017
KIJK VOOR ALLE
31VESTIGINGEN EN OPENINGSTIJDEN OP WWW.SANIDUMP.NL
UIT MET DUIC
15
ONDER DE MENSEN – JEROEN BIJ TRAINERSKRACHT Jesse Holweg
Deze serie komt tot stand in samenwerking met de gemeente Utrecht.
Trainerskracht geeft jongeren een steuntje in de rug die het nodig hebben Trainerskracht is een project van de Hogeschool Utrecht, V.V. De Meern en Harten voor Sport, dat risicojongeren opleidt tot jeugdtrainers. Naast de mogelijkheid voor kinderen om te sporten, biedt het hen structuur en ontwikkeling. Jeroen heeft een vorm van autisme, PDD-NOS, maar vermaakt zich op woensdagmiddag prima op het voetbalveld: “Vooral structuur is voor mij heel belangrijk.”
“K
om op! Opstaan!”, schalt het over het kunstgrasveld van V.V. De Meern. Een groep van tien kinderen speelt op een veldje vijf tegen vijf. Aan de zijlijn staat Jeroen. Het is de eerste tropisch warme dag van het jaar, toch spoort hij de kinderen fanatiek aan. “Ja! Passen nu. Mooie bal!” De kinderen die komen voetballen zijn nog geen lid van de club, maar staan op de wachtlijst. Door het project Trainingskracht slaat de voetbalvereniging twee vliegen in één klap. De kinderen hebben een plek om te trainen en de jongeren leren de fijne kneepjes van het trainerschap in verschillende sporten. Jeroen kwam in augustus 2016 voor het eerst bij het project. Hij woont sinds 2011 beschermd bij Lister en zijn trajectbegeleidster vroeg hem wat hij leuk vond. “Voetballen. Toen ik
wist wat hier werd gedaan, zag ik veel potentie”, vertelt Jeroen kalm. Gedetailleerd vertelt hij wat het project hem oplevert. “Ik kom om mezelf te leren kennen. Hoe ik als persoon ben en hoe anderen kunnen zijn. Ik leer ook te reflecteren op mezelf.” Een voetbalkantine Jeroen heeft moeite zich te motiveren om ergens aan te beginnen, vertelt hij in de kantine van V.V. De Meern. “Maar als ik ben begonnen, maak ik het altijd af. Het gaat hier heel goed en het is ook erg gezellig.” Dat blijkt ook als de jongeren samen met de coördinators voor de training even bij elkaar zitten. Het lijkt wel een kleedkamer; de een weet het zeker: Ajax wint de Europa League, de ander lacht en weet dat Manchester United het makkelijk zal winnen. De studenten en jongeren in het
project zijn ongeveer even oud. Een meerwaarde, omdat ze elkaar daardoor goed begrijpen. Even later vertelt Jeroen dat hij opkijkt naar de trainers van de Hogeschool Utrecht en de begeleiding vanuit Harten voor Sport. Hij kijkt opzij naar Cas, een van de HU-studenten. “Ik heb het hem nog nooit verteld, maar hij is mijn voorbeeldtrainer. Ik vind het zo knap hoe hij de kinderen weet te motiveren.” Hij richt zijn blik weer naar voren en zegt zelfverzekerd: “Dat is mijn volgende stap.” Van de straat Structuur in het leven van Jeroen is belangrijk. “Die leidt tot alles. Ik ben gemotiveerder om andere dingen te doen. Ik kan mezelf triggeren. Ik heb bijvoorbeeld moeite om thuis de afwas te doen, maar nu snap ik dat ik op bepaalde momenten nou eenmaal moet.” Ook
Groene Weelde Vanaf 1 juni kun je je onderdompelen in groene rijkdom, want deze zomer viert Kasteel de Haar de afronding van de restauratie van de romantische kasteeltuin en het uitgestrekte landschapspark met het nieuwe programma Groene Weelde. Tussen 2006 en 2016 is het park opnieuw grondig gerestaureerd. Nieuw is bijvoorbeeld het beplantingsontwerp dat landschapsarchitect Adriaan Geuze maakte voor de Romeinse tuin. Er zijn verschillende wandelroutes langs de uitgestrekte waterpartijen, bijzondere bomen, eilanden, bruggetjes, een picknickweide en het hertenkamp. Vanuit het park heb je prachtig zicht op het imposante gebouw met de torens, grachten en poorten. Ook staat de rozentuin vol in bloei met meer dan 75 verschillende soorten rozen; een ware geur- en kleursensatie. Binnen is het kasteel natuurlijk ook te bezichtigen met speciaal ingerichte vertrekken, zoals de historische bloemenkamer en fraaie uitzichten vanuit niet eerder opengestelde ruimtes op de tweede verdieping. Hierdoor wordt de oorspronkelijke relaties tussen kasteel en park weer zichtbaar. Voor kinderen is er onder meer een nieuwe parkspeurtocht.
Do 1 juni t/m zo 3 sept
Groene Weelde KASTEEL DE HAAR
kasteeldehaar.nl
combinatiefunctionaris Ferdi Vrede ziet vooruitgang. “Het is een heel goede jongen. En zo enthousiast! Echt een voorbeeld voor deze doelgroep.” Vrede vertelt dat de jongeren in het project soms letterlijk van straat worden geplukt. “Het is voor hen belangrijk om afspraken na te moeten komen. Ze moeten hier op tijd zijn. Aan aanmeldingen nu geen gebrek. We worden goed geholpen met oa. subsidie van de gemeente, maar hebben ook een sponsorcontract met Nike getekend. Het is natuurlijk prachtig als we ze in mooie pakjes kunnen ste-
ken. Dat geeft iets extra’s.” Jeroen probeert ook andere jongeren ervan te overtuigen zich bij Trainingskracht aan te sluiten. “Bij Lister kom ik wel eens mensen tegen wie ik dan zeg: het is goed voor je, omdat je bezig bent. Je bent onder de mensen en hebt sociale contacten. Als je ergens mee zit, is het nooit goed om stil te zitten. Ik zeg er ook bij dat je het voor jezelf moet doen. Zelf ben ik blij dat ik die kinderen de mogelijkheid kan geven om te voetballen.” En dan is het weer tijd om het veld op te gaan.
RONDLEIDINGEN
FESTIVALS
OPERA
Vr 2 juni
Ma 5 jun
Di 6 jun
DOMTOREN [18.00 + 19.30]
DIVERSE LOCATIES
STADSSCHOUWBURG [20.00]
domtoren.nl
culturelezondagen.nl
ssbu.nl
Tijdens deze rondleiding kom je alles te weten over klokken. Je krijg een kijkje in de wereld van de klokkenluiders van het UKG en de stadsbeiaardier van Utrecht. Een luidmeester legt uit hoe het luiden van klokken in zijn werk gaat en je mag een blik werpen in de Luidzolder, die normaliter voor publiek gesloten is. Daarna breng je een bezoek aan de plek met het mooiste uitzicht van de stad: de beiaardierscabine op 80 meter hoogte.
Tweede Pinksterdag verandert Utrecht in één groot muziekpodium. Er zijn optredens van meer dan honderd Utrechtse muzikanten, in onverwachte crossovers en op bijzondere plekken. Van klassiek tot pop, van vocaal tot instrumentaal, van startende bandjes tot gevestigde namen. Daarnaast zijn er lezingen, workshops, interviews, ontmoetingen speeddatesessies en een markt.
Het theaterduo Geert Lageveen en Leopold Witte, van Orkater, regisseren hun tweede opera bij Opera Zuid. Dit keer Rossini’s ‘De Barbier van Sevilla’, een opera vol intriges waarin alles draait om jeugd en ouderdom, liefde en begeerte. Graaf Almaviva haalt heksentoeren uit om de mooie, jonge en rijke Rosina te schaken, tegengewerkt door rivaal dokter Bartolo en geholpen door de sluwe kapper Figaro.
De Klokkenluiders van de Domtoren
MUSEA & EXPOSITIES
Onder de Mensen is een serie verhalen van DUIC waarin we zoeken naar voorbeelden van hulp, ondersteuning en initiatieven in Utrecht. Bij wie kun je terecht voor een steuntje in de rug om je leven weer op de rit krijgen? Hoe ondersteunen en helpen mensen elkaar om een stapje verder te komen? Wie zijn de enthousiaste initiatiefnemers die opstaan voor hun buurt? Deze keer deel 17: Trainerskracht.
Culturele Zondag: Utrecht Centraal
Il Barbiere Di Siviglia
THEATER
Vr 9 en za 10 jun
A Midsummer Night’s Dream
PARNASSOS [20.30]
parnassos.nl Het komische en magische verhaal van Shakespeare over elfen, geliefden en een amateur theatergezelschap die terecht komen in een grote chaos van liefde en wraak. Deze voorstelling is de eerste Engelstalige theaterproductie met een internationale cast die Parnassos op de planken zet. Het stuk wordt uitgevoerd in het Engels.
UITACTIE
Win 2 X 4 vrijkaarten voor de vaderdagrondleiding In Museum Speelklok kun je je vader in het zonnetje zetten met de muzikale Vaderdagrondleiding. Tijdens deze speciale Muzikale Tour, in het teken van de man des huizes, hoor je onder andere M’n Opa, Ach vaderlief toe drink niet meer, Vader Jakob en Papapa van K3. Ook worden pa’s spierballen getest bij een wedstrijdje draaiorgel draaien. Vaders mogen op vertoon van een kind gratis het museum bezoeken. Maar we geven kaarten weg, dus het hele gezin mag voor niets naar binnen!
Anne van Veen
Utrecht is een stad vol muziek. Je kunt onder andere naar deze concerten en optredens:
Wo 31 mei
U Jazz cross-over Jam: Alex Siegers PARNASSOS [21.00]
Do 1 jun
Robert Jan Stips Robert Jan Stips (NITS) speelt en zingt verzoeknummers uit zijn oeuvre van ruim 300 liedjes. WERFTHEATER [20.30]
Vr 2 jun
Uncommon Ground Festival Kunst, performance en muziekfestival met studenten van het Utrechts Conservatorium. ROOD NOOT [16.00]
Zo 4 juni
My First Festival (2+) TIVOLIVREDENBURG [11.00]
Zo 4 jun
B O I - Anne van Veen STADSSCHOUWBURG [20.30]
Do 8 jun
De Utrechtse Studenten Bigband ft. Boris, Shirma Rouse en Jan van Duikeren TIVOLIVREDENBURG [20.30]
Kijk nu op uitagendautrecht.nl/acties
Meer tips? Neem het magazine UITagenda Utrecht o.a. bij
mee of kijk op
16 Stad / Leven
NR. 35 | MEI 2017 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
AD LENGKEEK - BAASJE VAN RIVA
Yontie Helders
Robert Oosterbroek
‘Onder de vloer van onze B&B vonden we een De Tijd uit 1940’ Elke dag komen mijn briard Crosby en ik tijdens onze rondjes door het Zocherpark dezelfde mensen tegen met hun hond. Je kent de verhalen over de hond, maar wie zijn toch de ‘baasjes van’? In deze rubriek hun verhaal.
A
d Lengkeek werd geboren in De Bilt, haalde zijn eindexamen op het Christelijk Lyceum in Zeist, studeerde Bouwkunde aan de TU in Eindhoven en begon zijn eigen architectenbureau in het huis waar hij ter wereld kwam. “Het verhaal gaat dat mijn werkkamer dezelfde kamer is waar ik geboren ben. Wie kan dat nou zeggen?” Samen met zijn vrouw Els, die hij op zijn achttiende lesgaf op een zeilkamp in Friesland, verhuisde hij naar de Boomstraat in Utrecht. Na de geboorte van hun zoon werd de woning te klein en het gezin verhuisde naar Kattenbroek in Amersfoort. “Voor een architect een prachtige plek om te wonen: de spraakmakende architectuur van de nieuwbouwwijk roept uiteenlopende reacties bij de mensen. ‘Vreselijk en lelijk’, of juist ‘gedurfd en mooi’. Maar Els en ik spraken toch af om ooit terug te gaan naar Utrecht.” Inmiddels was zijn bureau uitgegroeid tot een bedrijf waar vijftien mensen werkten en specialiseerde Ad zich in het bouwen en verbouwen van zorginstellingen. Talloos zijn de projecten waar Ad aan werkte, van een herstellingsoord in Wolfheze tot een verpleeghuis in Rotterdam. “Een gebouw moest passend en op maat zijn voor de mensen die er werken en verblijven – dan heb je met eindeloos veel facetten te maken.” Ad
ontwikkelde het Care Concept. “Een methode die al in het beginstadium verschillende mensen laat meedenken over wat wenselijk en mogelijk is en dat in een schets vertaalt. Door met elkaar om tafel te gaan, krijgt elke partij inzicht in en begrip voor wat de ander wil”, legt Ad uit. “Per slot van rekening heeft men hetzelfde doel voor ogen. In deze beginfase mag iedereen alles roepen en komen we gezamenlijk tot een basisontwerp waar iedereen zich in kan vinden. Zo voorkom je teleurstellingen.” Ad geeft een voorbeeld van inspraak in de bouw, die dat eigenlijk niet is: “Onlangs was er in het Academiegebouw aan het Domplein een bijeenkomst voor omwonenden over de herinrichting van hun buurt. De gemeente organiseerde de boel. Rond vier tafels stonden groepjes mensen te discussiëren over waar de lantaarnpalen moesten komen. Vier verschillende oplossingen, en de gemeente doet uiteindelijk toch wat-ie van plan was. Dat noem ik geen inspraak.”
Bij het oude voornemen naar Utrecht te verhuizen, hoorde het plan een hond te nemen
Een Bed & Breakfast Het gezin was inmiddels uitgebreid met een dochter en van Amersfoort naar Bilthoven verhuisd. Na vijfentwintig jaar verkocht Ad zijn bureau en loste hij een belofte in: ze keerden terug naar Utrecht. Ze kochten een pand aan de Lange Nieuwstraat waar Mary van der Zalm, de echtge-
Ad Lengkeek in het Zocherpark
note van keramist Gert de Rijk, een Bed & Breakfast runde, genaamd De Verrassing. Ad besloot het bedrijfje voort te zetten. De gastenkamers zaten op de bovenste verdieping van het pand, maar Ad en Els wilden niet dat er door hun huis gelopen zou worden en verbouwden de benedenverdieping tot de B&B. En zoals dat – zelfs bij een architect – gaat, liep de verbouwing anders dan ingeschat. “Door een muurtje weg te breken kwamen we in een kast bij de buren terecht. Het bleek dat de twee huizen direct met elkaar in verbinding hebben gestaan. In de archieven hebben we er niets over kunnen vinden, maar misschien is het tijdens Tweede Wereldoorlog een vluchtroute geweest.” Het huis gaf meer geheimen prijs: op zolder vonden ze onder de vloer een goed bewaard exemplaar van De Tijd uit 1940, met op de voorpagina een foto van Hitler, een lofzang op zijn toespraak. De krant was daar bewust neergelegd. Ad vertelt dat bij de bouw of verbouwing van een huis het vaker gebeurt dat iemand een krant verstopt om het tijdsbeeld door te geven, maar wat de geschiedenis van de voormalige bewoners precies is, kan hij enkel naar gissen. De B&B is nu twee jaar open en er komen veel verschillende gasten: zangers van de Nederlandse Bach Vereniging, mensen die een sollicitatiegesprek hebben op de Universiteit (“het resultaat zullen we nooit weten”) en vriendinnen die een weekend Utrecht willen ‘doen’. “Onze eerste gasten waren drie Amerikanen die gereserveerd hadden via een grote boekingswebsite – maar ik was vergeten om op onze site te kijken… we zaten aan tafel toen de bel plotseling ging. We hebben snel de bedden moeten opmaken en zo.” Ad lacht. “Dat overkomt me natuurlijk niet meer.” Bij het oude voornemen naar Utrecht te verhuizen, hoorde het plan een hond te nemen. “Daar moesten mensen smakelijk om lachen. Ze zeiden: ‘Jullie wonen aan de rand van het bos en dan nemen jullie een hond als je weggaat’. We kozen voor een Toller, de officiële naam van het ras is Nova Scotia duck tolling retriever. Alleen mensen die zelf een toller hebben, of hebben gehad, kennen die riedel. Ik had ook graag een labrador genomen, maar een hond mag in het eerste jaar geen trappen lopen, en deze zou ik met gemak een jaar kunnen dragen. Riva heeft veel beweging nodig, maar alleen fysieke uitdaging is niet genoeg. Het is een leergierig dier, ze is blij als je haar dingen leert. We hebben veel tips gekregen van een stel in de buurt dat ook een Toller heeft. Waar de naam Riva vandaan komt? Onze hele zomervakantie in Riva del Garda hebben we het over de hond gehad; de vakantie was er werkelijk van doordrenkt. Riva, werd het dus.”
Stad / Leven 17
MEI 2017 | NR. 35 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
UTRECHTSE AFFICHES
Arjan den Boer
De Trans Europ Express, een Utrechts idee Affiches uit het verleden vertellen meerdere verhalen. In de eerste plaats over het bedrijf, product of evenement waar reclame voor werd gemaakt. Maar ook over de ontwerper, of het nu een bekende kunstenaar was, of een anonieme graficus. Daarnaast laten affiches zien welke stijlen in de mode waren. Deze keer een affiche van de Trans Europ Express (1957), door Utrechter Jan Rodrigo.
O
Affiche Trans Europ Express, Jan Rodrigo, 1957 (coll. Arjan den Boer)
p 2 juni 1957 – precies zestig jaar geleden – ging de Trans Europ Express van start, een netwerk van snelle en luxe dagtreinen tussen zeventig Europese steden. De TEE had Utrechtse wortels. Het idee was in De Inktpot geboren, TEE-treinen werden bij Werkspoor gebouwd en zowel het logo als de eerste affiches werden ontworpen door Utrechtse kunstenaars. Geestelijk vader van de Trans Europ Express was F.Q. den Hollander, president-directeur van de NS. Hij introduceerde in 1953 het idee van een Europa Expresse, waaruit na internationaal overleg de TEE voortkwam. Gezamenlijk gingen acht
Rodrigo wist de snelheid en het internationale karakter van de TEE goed te vatten spoorwegmaatschappijen de con currentie aan met het op komende vliegverkeer. De moderne en snelle treinen (140 kilometer per uur) hadden uitsluitend eersteklas zitplaatsen, vooral gericht op zakenlieden, met voorzieningen als airco, telefoon, typiste (!) en een boordrestaurant. De elektrische systemen verschilden per land, dus werden er dieseltreinen gebouwd. De Zwitserse en Nederlandse spoorwegen ontwikkelden samen een treinstel met 114 zitplaatsen. De motorwagens werden bij Werkspoor in Utrecht gebouwd, de rijtuigen in Zwitserland. De opvallende kop werd ontworpen door interieurontwerpster Elsebeth van
Blerkom (1919-2009). ‘Ik had de kantine voor Werkspoor ontworpen,’ zei ze later in een interview. “De directeur was daar zo tevreden over dat hij zei: Kunt u ook een trein maken?” Om hoongelach van Werkspoor-ingenieurs te voorkomen, verdiepte ze zich in de aerodynamica. Het resultaat was een soort eivorm van enkel gekromde vlakken. Deze treinstellen reden vanaf 1957 als ’TEE Edelweiss’ van Amsterdam naar Zürich en als ’TEE Étoile du Nord’ tussen Amsterdam en Parijs. Logo en affiche Het TEE-logo, dat groot voorop de treinen stond en in alle reclame-uitingen werd gebruikt, was ontworpen door de Utrechtse surrealistische schilder Joop Moesman (1909-1988). Als zoon van een drukker en fotograaf aan de Neude bezocht hij de Grafische School en volgde hij tekenlessen. Om in zijn onderhoud te voorzien, werkte hij decennialang op de grafische afdeling van de NS. De eigenzinnige Moesman sprak zelf schamper over zijn baan bij de spoorwegen, maar naast ‘de kleine lettertjes van de spoorboekjes’ maakte hij in 1956 en ‘57 verschillende varianten van het TEE-logo. Net als bij de door hem ontworpen lettertypes gebruikte Moesman gebogen lijnen, geïnspireerd op de kalligrafie. Het eerste affiche voor de Trans Europ Express werd in 1957 gemaakt door de Utrechter Jan Rodrigo (19212013). Hij bezocht onder andere de Academie Artibus en kreeg privéles van Willem van Leusden. Rodrigo schilderde en tekende vooral stadsgezichten, landschappen en reisimpressies. Vanaf de late jaren vijftig werkte hij als reclametekenaar bij de afdeling Propaganda van de Nederlandse Spoorwegen. Het TEE-affiche, dat in verschillende talen door heel Europa hing, toonde een trein in vogelvlucht met
kleurrijke vlaggen op het dak. Rodrigo wist daarmee de snelheid en het internationale karakter van de TEE goed te vatten. De scherpe neus van het Nederlands-Zwitserse treinstel kwam echter niet goed uit de verf, waardoor het meer op de bekende Nederlandse ‘Hondekop’ leek. Een paar jaar later maakte NS-collega Jan de Haan (1917-1975) een nieuw affiche dat wat betreft letters, kleuren en lijnen voortbouwde op Rodrigo, maar het TEE-treinstel veel nauwkeuriger weergaf. Hoewel Utrecht de ‘geboorteplaats’ was van de Trans Europ Express, moest de stad nog tot 1965 wachten tot er een TEE-trein stopte: de ‘Rheingold’ naar Bazel en Genè-
ve. Deze bestond uit losse rijtuigen met een elektrische locomotief – ook op de andere trajecten koos men daar uiteindelijk voor. De Nederlands-Zwitserse dieseltreinstellen werden daarom in 1974 aan Canada verkocht. Toen ze daar werden afgeschaft hebben liefhebbers ze deels teruggehaald naar Europa. De resten staan tegenwoordig in slechte staat bij Amsterdam CS, goed zichtbaar vanuit de trein uit Utrecht. Het Trans Europ Express-netwerk werd in de jaren negentig ontmanteld, onder andere vanwege het groeiende vliegverkeer. Wel is de TEE een belangrijke inspiratiebron geweest voor hogesnelheidstreinen als de TGV, Thalys en ICE.
TEE-trein bij Werkspoor Utrecht, 1957 (coll. Nico Spilt)
“De ARM is een sociale onderneming zonder winstoogmerk die als doel heeft sociale werkgelegenheid te bieden en hergebruik te bevorderen van goederen en grondstoffen met een grote positieve impact op mens en milieu! “
“Kopen bij de Kringloop is duurzaam & trendy” Kringloopwarenhuis Verlengde Hoogravenseweg Met 3500 m2 aan winkeloppervlakte en nog eens 2500 m2 aan magazijnen en werkplaatsen is onze vestiging in Hoograven met recht een ‘Kringloop Warenhuis’ te noemen. Makkelijk te bereiken en met ruime (gratis) parkeergelegenheid. Alles wat u nodig hebt vindt u hier onder één dak. Door het grote en uitgebreide assortiment is het eigenlijk onmogelijk dat u niet iets van uw gading kunt vinden. Variërend van boeken, kleding, sieraden tot bedden, kinderfietsen, wastafels en elektrische apparatuur. Winkels Oudegracht-Zuid Uniek gelegen in de oude binnenstad, het mooiste stukje van Utrecht, vindt u onze verschillende speciaal-winkels aan de Oudegracht. Zowel op straatniveau als in de diverse werfkelders kunt u lekker rond te snuffelen op zoek naar leuke gebruikte spullen.
Uniek karakter Onze kringloopwinkels onderscheiden zich door het unieke van het assortiment. U kunt daardoor uw inrichting geheel individueel en naar eigen smaak samenstellen met of zonder inachtneming van trends. Juist dat aparte tafeltje, kastje of curiosa is te vinden in de kringloopwinkel. Met enige creativiteit kunt u er helemaal uw eigen unieke en hippe kastje van maken! Veel kopers hebben de weg naar de kringloopwinkel gevonden als bijzonder snuffelparadijs. Kringloopwinkels hebben, naast het ‘bijzondere’ en ’unieke’ aanbod een goede prijs- kwaliteitsverhouding, waardoor wij ook de mensen die weinig te besteden hebben van dienst kunnen zijn. Winkelen bij de kringloop is voor veel klanten meer dan een hobby. Het hergebruiken van bestaande materialen, het zogenaamde ‘pimpen’ en het bezig zijn met Vintage is erg trendy op dit moment. En waar kun je nu beter terecht voor de echte ‘Vintage’ dan in de kringloop!
DO
MEEE !
1KM
5KM
10KM
11 JUNI 2017
UTRECHT MÁXIMAPARK SAMEN HELPEN WE KINDERKANKER DE WERELD UIT!
RUNFORKIKA.NL
In een mooi deel van het centrum van Utrecht zit Inhuis Advocatuur, een advocatenkantoor gespecialiseerd op het gebied van arbeidsrecht en contractenrecht, dat is opgericht door Anne Els Bos. De naam van het kantoor zegt het al: de cliënten worden ontvangen in een kantoor ”Inhuis”. Anders dan bij advocatenkantoren waar formaliteit en onpersoonlijkheid drempels kunnen vormen, is de werkwijze van Inhuis Advocatuur persoonlijk en betrokken. Daarbij is er een scherp oog voor de menselijke kant die aan iedere zaak zit. Deze aspecten zijn van groot belang voor het rechtsgebied arbeidsrecht, maar ook om andere juridische vraagstukken op adequate wijze te kunnen beantwoorden.
Inhuis Advocatuur werkt tevens bij ondernemingen “Inhuis”: op die manier kan in een vroeg stadium geadviseerd worden door de advocaat zodat de kwestie vaak niet tot een conflict leidt. De uiteindelijke kosten zijn dan substantieel lager. Bijzonder om te weten is dat Inhuis Advocatuur ieder jaar één zaak gratis behandelt. Welke zaak dit wordt, laat Anne Els Bos afhangen van “wie mijn hulp het meest nodig heeft”. Voor een oriënterend telefonisch gesprek kunt u contact opnemen op onderstand telefoonnummer. Een e-mail sturen kan ook altijd en wel op info@inhuisadvocatuur.nl www.inhuisadvocatuur.nl telefoon: 030-271 00 90
KORTINGSBON bij inleveren in winkels 20% korting tot 1 augustus 2017 www.kringloopcentrumutrecht.nl
Stad / Leven 19
MEI 2017 | NR. 35 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Tim de Hullu Robert Oosterbroek
Verliefd op de Vinex Utrecht is een decor van mooie, ingrijpende, grappige of ontroerende herinneringen. DUIC gaat met Utrechters terug naar hun memorabele momenten.
Z
ul je altijd zien: mensen die het hardst roepen dat ze in Leidsche Rijn nog niet dood gevonden willen worden, komen er het eerst terecht. Een paar jaar nadat Marieke Dubbelman en man Roel een etage aan de Damstraat hebben verruild voor een supermooi nieuwbouwappartement met uitzicht over de Billitonkade in Lombok, drukken buren hen in 2004 een folder in de hand. Van ‘fucking Vleuterweide’. “Wij gaan, gaan jullie mee?” Marieke verkondigt dat Vleuterweide bijna Woerden is, maar slaat toch aan het denken. Ze is zwanger van de tweede en een ruim huis met brede gang zou toch wel erg handig zijn. En waar moet ze anders naartoe? Vrienden gaan naar Utrecht-Oost of Oog in Al, maar dat is het ook niet, met klushuizen van vier ton. Ze staart naar de folder en ziet een foto die haar fantasie op hol brengt. Een open trap met bordes. In haar dromen ziet Marieke haar kinderen erop dansen en zingen. Met kriebels in haar buik vertrekt ze daarom op een druilerige dag naar de dan nog gigantische modderpoel van Leidsche Rijn. De brug over bij Douwe Egberts, onder het spoor door, de spoordijk over, rechtsaf een weiland in en dan immer gerade aus. Voor haar gevoel zit Marieke vanaf de dijk wel een kwartier in de auto. Ze ziet alleen maar weiland en zand, een paar plukjes huizen en een school die net wordt gebouwd. Het is mistig en het regent. Ze zegt tegen Roel: “Dit overleef ik niet.” Verliefdheid hou je niet tegen. Het gezin besluit in het diepe te springen en vertrekt net als vele andere gezinnen naar de nieuwe wijk, waar het nog even duurt voor de droom werkelijkheid wordt. Het nieuwe onderkomen is in het begin vooral veel te groot. ’s Avonds zitten ze niet in de enorme woonkamer op de eerste verdieping, maar op het bankje in de kleine speelkamer beneden. De eerste anderhalf jaar wordt Marieke elke dag wakker van de stratenmaker en ‘achteruitpiepwagens’ en de klusbusjes rijden af en aan, want complete bouweilanden poppen uit de grond. De start is overleven. De kinderopvang is ver weg, haar baan bij Hart van Nederland is in Amsterdam, ze geeft borstvoeding en heeft een kind dat niet doorslaapt –Marieke is na vijf maanden Vinex totaal uitgeput. Ze kijkt Roel aan: dit kan zo niet. De journalist zegt haar baan op en begint thuis voor zichzelf. Voor haar neus ziet ze een samenleving ontspruiten.
‘Ze wordt zowaar het gezicht van de Vinex. Met
N DE HERINNERING VA
MARIEKE DUBBELMAN
als absolute hoogtepunt het verzoek om in 2014 de eerste paal van het winkelcentrum erin te draaien.’
Er zijn jaren dat ze in een droomwereld leeft. Alles komt tot bloei. Het gaat goed met iedereen, de huizen zijn mooi, tuinen beginnen dicht te groeien en haar kinderen (uiteindelijk vier) kunnen hier heerlijk opgroeien. Maar er komen ook barstjes in de roze bubbel. Stellen gaan uit elkaar, mensen uit de buurt worden ziek of overlijden… Het echte leven komt om de hoek kijken. Vinexvrouwtje De Vinex fascineert. Hoe is het mogelijk dat je zo dicht bij een stad zo afgelegen kunt wonen?, vraagt Marieke zich af. Omdat een busrit naar de stad twintig minuten kost, koopt ze voor een jarige vriendin in de noodsupermarkt een ovenschaal met inhoud. Terwijde maakt je creatief. Ze besluit over Leidsche Rijn te bloggen. De teksten slaan aan en leveren nieuwe contacten op. Haar vierhonderdste Twitter-volger, die ze traditiegetrouw een natte keek komt brengen, wordt haar beste vriendin. Onder de naam Vinexvrouwtje krijgt Marieke een column in het AD Utrechts Nieuwsblad. Ze wordt zowaar het gezicht van de Vinex. Met als absolute hoogtepunt het verzoek om in 2014 de eerste paal van het winkelcentrum erin te draaien. Op een woensdagmiddag ziet een plein vol moeders en kinderen (gratis ijs!) hoe een lachende Marieke met bouwhelm haar kunstje doet. De sfeer is goed, totdat een vastgoedman zich tot Marieke wendt en zegt: “Wie denk jij wel niet dat je bent dat jij die paal erin mocht draaien?” Ze denkt: ‘Lulhannes, kijk eens om je heen. Al die moeders hier en ik kunnen jouw winkelcentrum maken of breken. Wie denk jij eigenlijk dat je bent, dat je hier in onze buurt mag komen? Jouw dikke auto is door alle mensen in deze wijk betaald’. Maar ze neemt een hap lucht en zegt: “Waarom zou ik dat niet mogen doen?” In een veel te grote partytent staat Marieke Dubbelman ineens haar territorium af te bakenen. Juist, op die plek waar ze vroeger nog niet… Afijn, ze leeft nog steeds.
Ze had het vroeger nooit gedacht, maar Leidsche Rijn is Mariekes hood geworden
Wie: Marieke Dubbelman (42) Wat: Verhuizing naar Leidsche Rijn, 12 jaar geleden
Op de zandvlakte die Terwijde dertien jaar geleden nog was
Advertentie Workshop financiën bij levensgebeurtenissen Grote gebeurtenissen in het leven brengen vaak financiële veranderingen met zich mee. Door omstandigheden zoals echtscheiding, ontslag, pensioen of arbeidsongeschiktheid kan het inkomen dalen of komt u voor extra kosten te staan. Daardoor komen veel mensen juist in die periodes in financiële problemen.
Voorkom financiële problemen De informatie uit de workshops behoedt mensen voor de belangrijkste valkuilen en biedt handvatten om grip te houden op de financiële situatie. Er is altijd een deskundige die uitleg geeft over het betreffende thema. Alleen informatie is niet voor iedereen voldoende. Daarom checkt de consulent Levensgebeurtenissen een paar weken na de workshop of de deelnemer nog vragen heeft of ondersteuning wenst.
Workshop financiën bij levensgebeurtenissen U kunt zich nu inschrijven
voor de volgende workshops: •
(Echt)scheiding
•
Arbeidsongeschiktheid
• •
Ontslag
Pensioen
Kijk voor meer informatie op www.u-centraal.nl/ levensgebeurtenissen of bel U Centraal, team Financiën, Informatie en Advies, 06 – 2333 5893.
Heeft u door een beperking hulp en ondersteuning nodig bij: › › › › ›
Administratie Huishouden Dagstructuur Zinvolle daginvulling Of vervoer?
Dan komt u misschien in aanmerking voor bijvoorbeeld hulp van een buurtteam, dagbesteding of een PGB voor begeleiding thuis. Deze ondersteuning valt vaak onder de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Hiervoor kunt u terecht bij uw buurtteam. Een Klantondersteuner kan u daarbij ondersteunen. Klantondersteuning is niet verbonden aan het buurtteam en is kosteloos.
p
t erw eeke s k n in zo 4 juni ma 5 juni
van 11.00 tot 22.00
d
Een Klantondersteuner helpt u in de aanvraag door: › Informatie en advies over de aanvraagprocedure › Te helpen de ondersteuningsvraag onder woorden te brengen
f a m i l i e f e s t i va l
› Mee te gaan naar gesprekken › Ondersteuning als u al contact heeft gehad met het buurtteam en niet tevreden bent over de uitkomst of gang van zaken.
Klantondersteuner van U Centraal
oa: kinderworkshops live muziek zweefmolen
Bel of mail ons voor een gesprek: Drift 11 in Utrecht 030 - 236 17 60 klantondersteuner@u-centraal.nl www.ugids.nl/klantondersteuner
foodtrucks
www.kermis deklop.nl Fort aan de Klop
1 e Polderweg 4 Utrecht
Zwemmen in de historische singel tegen spierziekte FSHD De derde editie van de SingelSwim in Utrecht is op zondag 18 juni in Park Lepelenburg. Bij de zwemwedstrijd wordt geld opgehaald voor het goede doel: onderzoek naar de spierziekte FSHD. Onderzoeker Niels Geijsen probeert de genetische aandoening in het lichaam te repareren. “Het is baanbrekend onderzoek.”
I
n Nederland lijden zo’n tweeduizend mensen aan de spierziekte FSHD. Prof. dr. Niels Geijsen is verbonden aan het Hubrecht Instituut in Utrecht en doet onderzoek naar het foute gen dat de zeldzame erfelijke spierziekte veroorzaakt: “Bij FSHD weten we al ongeveer wat er misgaat. FSHD is een spierziekte die wordt veroorzaakt door een fout in het DNA. Door die fout gaat er iets mis met de aan- en uitschakeling van een gen in spiercellen. Na de spieren in het gezicht, schouders en bovenarmen, raken buik en benen aangedaan.” In het Hubrecht Instituut wordt baanbrekend onderzoek gedaan naar de behandeling van de spierziekte. Met een ‘moleculair schaartje’ (CRISPR-Cas) kan worden geknipt in het DNA om het vergiftigde gen te verwijderen. “Wij hebben een metho-
de ontwikkeld om deze moleculaire schaar in spiercellen toe te passen. Om alleen het giftige gen uit te schakelen is echter lastig”, vertelt Geijsen. “Het risico bestaat dat je de verkeerde stukken weghaalt. Het komende jaar willen we ons gaan richten op het gen zelf. Dat is giftig, maar de vraag is waarom. Misschien kunnen we een tweede generatie genen aanpakken en daarmee voorkomen dat de vergiftiging ontstaat.” De SingelSwim De SingelSwim haalt al een aantal jaar geld op voor dit onderzoek. Geijsen vertelt wat er ondertussen is gebeurd met het geld: “We hebben enorm hard gebouwd aan het ontwikkelen van die moleculaire schaar en om die efficiënt in het spierweefsel toe te passen. Daarnaast hebben we celmodellen ge-
bouwd, waarmee we de ziekte in het lab kunnen nabootsen. Zo kunnen we nieuwe strategieën testen om deze ziekte aan te pakken.” Geijsen had contact met de FSHD Stichting, die weer met de SingelSwim samenwerkte. “Eigenlijk is deze manier van opbrengsten genereren heel geschikt voor ons onderzoek. Bij de ziekte kunnen patiënten zelf minder goed zwemmen vanwege problemen met de schouderspieren. Het laat de impact van leven met deze ziekte erg goed zien.” De onderzoeksgroep van Geijsen zwemt zelf ook mee en is ook aanwezig in een tent op park Lepelenburg “We gaan experimentjes doen met en voor bezoekers. Vorig jaar hebben we bijvoorbeeld DNA geïsoleerd uit wangslijmvlies en DNA gebouwd met snoepjes. Was nog lekker ook!”
Zwem zelf ook mee met de derde editie van de SingelSwim Utrecht op zondag 18 juni 2017 bij Park Lepelenburg. Ben je gezond, 16 jaar of ouder en niet zwanger, ga dan deze uitdaging aan. Zwem 1,2 of 2 kilometer door de historische Utrechtse Singel. Ben je tussen de 10 en 15 jaar, gezond en in het bezit van een A- en B-diploma? Zwem dan mee met de tweede editie van de KidsSwim Utrecht op zondag 18 juni. Kijk voor meer informatie op singelswimutrecht.nl en doe mee!
Stad / Leven 21
MEI 2017 | NR. 35 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
DE WERKPLEK VAN - PIETER DEKKERS
Robert Oosterbroek
‘Geweld komt weinig voor, maar ik heb wel eens een klap gehad’
Pieter Dekkers rijdt al acht jaar op de ambulance
Ambulanceverpleegkundige Pieter Dekkers kan zich zijn eerste rit nog goed herinneren. “Dat was een kinderreanimatie. Zo’n klus staat bekend als een van de lastigste uit je carrière en ik kreeg hem meteen.” Dekkers rijdt nu acht jaar op de ambulance, nog elke dag houdt hij van dit afwisselende werk.
A
ls twaalfjarige jongen keek Dekkers naar een documentaire over ambulancemedewerkers en wist-ie dat hij dat ook wilde gaan doen. 24 jaar later was het zover. “Het heeft wat langer geduurd, omdat ik op andere leuke afdelingen in het ziekenhuis als verpleegkundige heb gewerkt. Ik heb bij chirurgie gewerkt, nierdialyses en chemokuren gegeven en uiteindelijk op de intensive care gewerkt. Ik kwam toen op een punt dat ik besefte: als ik nog iets wil veranderen in mijn carrière, moet ik het nu doen. Zo ben ik hier beland.” Na een opleiding bij de ambulance-academie, speciale trainingen in het ziekenhuis en tien dagen meelopen op een ambulance kon Dekkers aan de slag. Hij werkt sinds acht jaar op de ambulancepost op de Vader Rijndreef. “Mijn allereerste rit was een kinderreanimatie. Dat wordt gezien als de vervelendste rit die je kunt hebben in je carrière, ik ben daarmee begonnen. Daarom kan ik me die eerste rit nog zo goed herinneren.” Het werk van een ambulanceverpleegkundige gaat niet altijd om het redden van mensenlevens. Veel ritten die een ambulance uitvoert, hebben een minder hoge prioriteit. “De meeste mensen zien de ambulance vooral met veel toeters en bellen, en denken dat we altijd bloed zien. Ik kan je vertellen dat de verbandtas de tas is die het minst snel uit de auto komt. Het vervoer dat we doen, is verdeeld in gradaties. Zo doen we veel besteld vervoer, daar hebben we aparte auto’s voor. In het ziekenhuis in Leidsche Rijn hebben ze bijvoorbeeld geen mogelijkheden voor bestraling, maar het kan wel zijn dat je daar bent opgenomen. Sommige patiënten moeten dan dagelijks voor hun bestraling naar het ziekenhuis in Nieuwegein worden gebracht. Dat doen wij ook.” Er zijn dagen dat
‘Ik vind het heerlijk om de auto na afloop goed te poetsen, geestdodend werk te doen’
Dekkers de sirenes helemaal niet hoeft te gebruiken. Uiteraard zijn er ook regelmatig meldingen die vragen om spoed. “Dan laat ik alles uit mijn handen vallen, stop ik waarmee ik bezig ben en zorgen we dat we zo snel mogelijk ter plaatse zijn.” De afwisseling vindt Dekkers het leukste aan het werk: “Het is allemaal interessant en uitdagend. De spoedindicatie is daarbij niet het allerbelangrijkste. Ik breng soms mensen naar het ziekenhuis voor een bestraling die net zo oud zijn als ik, die ook een gezin en kinderen hebben. Dat zijn trieste verhalen en dat werk is psychisch soms net zo zwaar.”
‘De verbandtas is de tas is die het minst snel uit de auto komt’ Alarm Als dan het alarm afgaat voor een spoedmelding gaat het snel. Dekkers springt in de auto met zijn chauffeur. “Samen vorm je een team, we hebben allebei onze eigen verantwoordelijkheden maar werken vooral samen.” De ambulanceverpleegkundige en de chauffeur komen op veel verschillende plekken: “Dat maakt het ook zo bijzonder. We hangen soms op onze kop in een autowrak om hulp te verlenen, maar zijn ook nodig in het verzorgingshuis of bij iemand in de schuur.” Als ze aankomen bij de melding is de chauffeur gelijk bezig met hoe ze daar wegkomen. Dekkers: “Ik probeer gelijk het gesprek met het slachtoffer aan te gaan als dat mogelijk is. De chauffeur vraagt zich af de brancard de trap af kan,
De binnenkant van de ziekenauto
of we snel weg kunnen rijden en of er brandweer of politie nodig is. Hij of zij helpt natuurlijk ook mee met de medische hulpverlening – neemt de bloeddruk op, maakt een hartfilmpje of bereidt de medicijnen voor. En we controleren steeds elkaars werkzaamheden zodat we het goed blijven doen.” Dekkers komt soms in stressvolle situaties en heeft zoals veel hulpverleners soms te maken met agressie. “Ik heb wel eens een klap gehad, ja. Alcohol speelt vaak een rol – ik vind dat absoluut geen excuus voor wangedrag. Ik drink ook soms wat en ga dan ook niet slaan.” Af en toe is de situatie dreigend. “Ik zat eens bij een man op de grond die een hartinfarct had gehad. Zijn zonen kwamen om me heen staan en riepen dreigend dat ik hun vader niet dood mocht laten gaan. Ik zat op mijn knieën en dat voelde niet helemaal lekker met die jongens in m’n nek.” Wel wil Dekkers het beeld van vele geweldsincidenten nuanceren. “Ik maak vaak acht ritten per dag en krijg heel weinig te maken met geweld.” Als ambulanceverpleegkundige maak je soms zeer trieste en heftige dingen mee. Daarvoor is er een bedrijfsopvangteam. Dekkers: “De meldkamer of leidinggevenden maken soms de inschatting dat een hulpverlening heftig was. Het bedrijfsopvangteam neemt dan contact op om het gesprek aan te gaan. Ik merk wel eens bij collega’s dat ze zich na een heel nare rit anders gedragen, dat ze van slag zijn. Dan bel ik het team op om dat te melden.” Dekkers heeft er veel aan om alles te bespreken met zijn directe collega. “Als we terugrijden van een ernstig incident, praten we erover. Soms is de auto wat vies na een heftige inzet. Ik vind het heerlijk om de auto na afloop goed te poetsen, geestdodend werk te doen. Dan laad ik op en ben ik weer klaar voor de volgende rit.”.
Advertentie
Jochem Uytdehaage traint deelnemers SingelSwim Meervoudig schaatskampioen Jochem Uytdehaage stimuleert mensen om goed voor hun lichaam en spieren te zorgen. Juist bij een sportevenement als de SingelSwim is het belangrijk om je goed voor te bereiden. Om deelnemers daarbij te helpen geeft Jochem voorlichting tijdens de buitentraining die maandag 29 mei plaatsvindt bij Down Under in Nieuwegein. Wie wil zich niet gezond en energiek voelen? Bewust bezig zijn met het fithouden van je lichaam is daarvoor heel belangrijk, weet Uytdehaage. De oud-schaatskampioen heeft zich daarom als vitaliteitsambassadeur verbonden aan zorgverzekeraar ONVZ. “Het is voor mensen essentieel om het lichaam in conditie te houden en te blijven gebruiken, vooral naarmate ze ouder worden.” Sportevenementen zoals de SingelSwim Utrecht dragen hier enorm aan bij. Volgens Jochem gaat het deelnemen aan een sportevenement verder van het doel op zich. “Naast dat mensen geld inzamelen werken ze aan hun eigen fysieke doelen en prestaties. Dit zorgt ervoor dat ze het bewegen als leuk ervaren en dit mogelijk blijven doen.” Wel geeft Jochem aan dat het goed is voor deelnemers om zich voor te bereiden op hun zwemtocht door de singel. “Zwemmen in openwater kan voor veel mensen best spannend zijn, omdat het niet te vergelijken is met zwemmen in een zwembad.”
Daarom is de zwemtraining bij Down Under een mooie gelegenheid voor deelnemers om te oefenen in openwater. “Je moet het natuurlijk ook niet groter maken dan het is. Drink voldoende en zorg voor goede voeding voorafgaand aan de zwemtocht. Wanneer je kan zwemmen kom je al een heel eind!”. Tijdens de training geeft Jochem een aantal tips en tricks, maar dat is voor hem niet de meest noodzakelijke boodschap. Hij wil de deelnemers triggeren om een slag verder te gaan en de uitdaging op te zoeken. “Wanneer jij je gezonde spieren inzet voor mensen met de spierziekte FSHD, laat dan ook maar zien wat je kunt!” Ga jij de uitdaging AAN? Ben je gezond, 16 jaar of ouder, niet zwanger en klaar voor een uitdaging? Doe dan mee met de derde editie van de SingelSwim Utrecht op zondag 18 juni 2017! Duik de Utrechtse singel in en gebruik jouw gezonde spieren om geld op te halen voor het onderzoek naar de spierziekte FSHD! Nog geen 15 jaar? Niet getreurd! Speciaal voor kinderen van 10 tot en met 15 jaar is er de Kids Swim Utrecht! Tijdens de Kids Swim zwemmen alle deelnemers de laatste 800 meter van het officiële 2km parcours van de SingelSwim Utrecht. Dit doe je niet alleen, maar samen met een begeleider van 18 jaar of ouder. Ga jij de uitdaging AAN? Schrijf je dan nu in en zwem FSHD op UIT!
Onderzoek spierziekte FSHD De SingelSwim Utrecht is een jaarlijks zwemevenement waarbij deelnemers twee kilometer door de singel zwemmen om geld op te halen voor het goede doel: de spierziekte FSHD. In Nederland lijden ongeveer 2.000 mensen aan deze spierziekte. FSHD wordt veroorzaakt door een fout in het DNA. Door deze fout gaat er iets mis met de aan/uitschakeling van een gen in spiercellen. Het gen staat in spiercellen van FSHD-patiënten ‘aan’, terwijl het ‘uit’ zou moeten staan. Elke dag worden mensen met FSHD geconfronteerd met alledaagse dingen die ze wellicht de dag erna niet meer kunnen. Veel mensen die FSHD hebben zijn niet in staat om te glimlachen, een kind op te tillen of hun ogen dicht te doen als ze gaan slapen. Met dank aan de vorige edities van de Utrechtse SingelSwim heeft professor Niels Geijssen, verbonden aan het Hubrecht Instituut in Utrecht, een nieuwe technologie ontwikkeld. De nieuwe ontdekking in het onderzoek maakt gebruik van het genetische schaartje CRISPR-Cas. Met deze methode kan in het DNA worden geknipt, precies op de plaatsen waar moet worden geknipt. Het vergt nog jaren van onderzoek voordat deze methode voor het menselijk lichaam beschikbaar zal zijn. Daarom is de SingelSwim Utrecht hard op zoek naar zwemmers die ‘geknipt’ zijn om op zondag 18 juni deze uitdaging AAN te gaan en FSHD op UIT te zetten.
schrijf je in op: www.singelswimutrecht.nl/deelnemen
Informatie: SingelSwim Utrecht
De zwemtraining vindt plaats op maandag 29 mei van
www.singelswimutrecht.nl
19:00 tot 21:00 bij Down Under in Nieuwegein. Ook
Zondag 18 juni 2017
Zwemanalyse zal hier aanwezig zijn en deelnemers
Park Lepelenburg
voorbereiden op hun zwemtocht door de Utrechtse singel.
DUIC in Zaken 23
MEI 2017 | NR. 35 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
ONDERNEMER CENTRAAL JUULS HUMMUS
Jesse Holweg
Robert Oosterbroek
‘We krijgen zelfs complimenten van Israëli’s’ In Utrecht-Oost zit sinds twee maanden een bijzonder winkeltje: Juuls Hummus. Een koffiezaak die draait om hummus, een populair gerecht uit het MiddenOosten op basis van kikkererwten. Eigenaar Remco Carstens trots: “Wij maken hummus op de Israëlische manier met een heel eigen twist.” De buurt heeft de beginnende ondernemers al omarmd en de vaste klantenkring groeit.
I
n deze vrolijke eetwinkel en deli wordt hummus niet enkel gezien als smeersel voor op brood, maar ook als een volwaardig hoofdgerecht. Hier krijg je bowls hummus met verschillende toppings en daarnaast een pitabroodje, pittige saus, dressing, olijven en augurk. Behalve hummusmaaltijden staan ook baba ganoush, auberginepuree, en verschillende salades op het menu. Een aantal jaar geleden kwam bij Carstens (40) en zijn vrouw Julia Rabin (38) het idee voor de winkel op tijdens een reis naar Israël. Rabin is geboren in Rusland en verhuisde op haar elfde naar Israël, waar haar familie nog altijd woont. Het verhaal wordt nog internationaler; haar Nederlandse man ontmoette ze op een wereldreis in Thailand. Carstens kijkt naar Rabin en zegt lachend: “Een echte vakantieliefde, hè?” Beiden waren aan het eind van hun reis. Carstens: “We hebben daar twee weken doorgebracht. Toen ik naar huis vloog, wist ik zeker dat het geen definitief afscheid zou zijn.” Tien dagen later ging Rabin op bezoek in Nederland (“Ik had het reisgevoel nog”) en na drie maanden gingen ze samen
Remco Carstens en Julia Rabin achter de toonbank
Het pand aan de Baanstraat op zoek naar een woning in Nederland. “In afwachting van mijn verblijfsvergunning deed ik Ruslandkunde aan de universiteit van Leiden. Daar heb ik daarna vrijwel nooit wat mee gedaan.” En nu dus hummus verkopen in Nederland. De wens om te ondernemen in de horeca was er al jaren, maar het duurde even voor ze de sprong waagden. “We hadden de eerste hummuswinkel in Nederland willen zijn”,
‘In Turkije wordt de hummus weer anders gemaakt dan in Libanon of Noord-Afrika’ zegt Rabin. “Maar een paar jaar geleden zagen we er al een paar in Amsterdam. Jammer, maar we wilden toch niet in Amsterdam gaan zitten, dus zijn we de eerste in Utrecht geworden!” De winkel opende op 21 maart zijn deuren op de Baanstraat. Volgens het stel een goede plek voor een winkel van deze soort. “Onze doelgroep zijn bewuste eters tussen de 25 en 40 jaar oud. Die hebben wat meer
te besteden en willen graag vers, gezond en lekker eten.” Alles wat wordt bereid in de keuken van Juuls Hummus is kakelvers. Hummus maken is tijdrovend en het recept komt erg precies. Hun eigen recept geven ze natuurlijk niet zomaar, maar een klein kijkje in de keuken gunnen ze wel: “De kikkererwten moeten twaalf uur weken en dan vijf à zes uur koken. Vervolgens voeg je onder meer tahin, olijfolie en andere specerijen toe om ze op smaak te brengen.” Hummus komt oorspronkelijk uit de regio Levant, is onderdeel van de Libanese keuken, maar is tegenwoordig ook populair in Europa en bij veel supermarkten verkrijgbaar. Rabin vertelt dat ze met het gerecht is opgegroeid in Israël, het is enorm populair in de Levantijnse keuken. In de zogenaamde Hummusias is er in elke stad en elk dorp goede hummus te krijgen. “We gingen naar het dorp Abu Gosh, omdat ze daar de beste hummus van heel Israël zouden hebben”, vertelt Carstens. “We kwamen in een heel klein restaurantje terecht waar allemaal oude mannetjes samenkwamen. Er waren hele maaltijden met allerlei bijgerechten en de hum-
mus als hoofdgerecht. Ik was direct verkocht.” Rabin vertelt dat het allemaal een zeer precies werk is. “In Turkije wordt de hummus weer anders gemaakt dan in Libanon of Noord-Afrika. Ons recept is vooral erg smeuïg. We krijgen zelfs vaak complimenten van Israëli’s.” Carstens knikt naar Rabin en zegt: “De hummuskoningin in de keuken. Zij heeft de
techniek ontwikkeld voor ons eigen recept.” Momenteel is de winkel gericht op afhalen en bezorgen, maar Juuls wil ook een aantal zitplekken in de winkel. “We zouden het leuk vinden wat stoeltjes neer te zetten; het leukste is natuurlijk om direct op te eten wat we hier maken. En het lekkerste, want dan is het nog warm.”
RABO NEXT STAGE
CULTURELE ZONDAG Kom kijken naar de talenten van de Rabo Next Stage op 5 juni 2017 door heel Utrecht
Wanneer breek jij door? Meld je voor 15 juni 2017 aan voor het volgende traject via tivolivredenburg.nl/ rabonextstage
2 | RABO NEXT STAGE HANNO TOMASSEN, PROGRAMMEUR TIVOLIVREDENBURG - RABO NEXT STAGE
‘Hun spel groeit waar je bij staat’ ‘Ik heb de ambitie en gretigheid gezien waarmee de talenten naar 5 juni toeleven.” Programmeur Hanno Tomassen van TivoliVredenburg kijkt reikhalzend uit naar de Culturele Zondag: Utrecht Centraal. De jonge deelnemers van het coachingstraject Rabo Next Stage zullen op diverse podia in de stad laten zien en horen wat ze sinds oktober hebben geleerd.
Veel jonge artiesten, van late tieners tot begin twintigers en bijna allemaal uit Utrecht, hadden zich voor het Rabo Next Stage-traject opgegeven. Hanno Tomassen maakte vorig jaar samen met professionele coaches en coprogrammeur Kees de Brouwer een selectie van de grootste beloftes. De coaching van Rabo Next Stage was verdeeld in drie genres: pop, jazz en klassiek. Popcoaches Coen Witteveen en Dries Bijlsma hadden gedurende het traject één artiest onder hun hoede: Arie Buursema. De singer-songwriter van de Nederlandse Pop Academie had al eens opgetreden op Rabo Open Stage, het kleine open podium in Het Gegeven Paard onderin TivoliVredenburg. Daar zijn jaarlijks driehonderd acts te zien. Tomassen: “Daar is Arie ons opgevallen. Zijn Nederlandstalige liedjes á la Spinvis zijn geweldig.” Dat er voor het allereerste traject van Rabo Next Stage maar één poptalent was, is toeval, zegt Tomassen. “Volgend jaar kunnen het er meer zijn.” De jazzpoel en klassieke groep waren groter. Van de zeven jazzmuzikanten heeft trompettist Jeroen Doomernik een orkest samengesteld, het Next Stage Jazz Orchestra. Doomernik heeft tijdens het traject niet alleen op techniek gehamerd; veel van de muzikanten hebben die op het conservatorium al onder de knie gekregen. Nee – vooral belangrijk, vertelt Tomassen, waren gevoel en intentie.
Die ontwikkelden de muzikanten snel tijdens hun wekelijkse bijeenkomsten in een repetitieruimte buiten TivoliVredenburg. Dat zag Tomassen met eigen ogen, wanneer hij weer eens binnenliep om te kijken. “Het is zo mooi; hun spel groeit waar je bij staat. Ze waren aanvankelijk nog te voorzichtig. Jeroen heeft ze over een drempel getrokken en nu spelen ze met volle overtuiging. Dan is een enkel fout nootje niet erg.” Hetzelfde geldt voor de klassieke talenten. Zij waren onder
meur van TivoliVredenburg educatie- en participatieprogramma’s. Dit nieuwe traject van Rabo Next Stage is tot stand gekomen in samenwerking met de Rabobank. Het begon alleen met dat kleine podium beneden. “Een informele, toegankelijke plek om je te laten horen. Maar daar zagen we zó veel talent voorbijkomen, dat we besloten een vervolgtraject op te zetten. Om daarmee de meest veelbelovende artiesten te helpen kilometers te maken. In je eentje en zonder hulp is dat moeilijk; de weg naar professioneel muzikantschap zit vol hobbels.” En kilometers zijn er gemaakt. Daar is Tomassen trots op. “Het ene individu heeft grotere sprongen gemaakt dan het andere, maar bij iedereen zijn er kwartjes gevallen. Elke artiest heeft een eigen groeiproces doorgemaakt.
Er is veel persoonlijke aandacht aan ze besteed.” Het is de verwachting dat we nog veel van de talenten zullen horen; sommige zitten nu al in een stroomversnelling. “Door de grote exposure komen er kansen op ze af. Arie Buursema heeft veel verzoeken gekregen om ergens te komen optreden en hij stond al op het Bevrijdingsfestival in Utrecht dit jaar. En twee strijkkwartetten zijn geselecteerd om mee te doen aan het Internationale Kamerconcert Festival. Dat zijn mooie resultaten.” Toekomstmuziek Wat gebeurt er na 5 juni met de talenten, als het traject 20162017 voorbij is? Tomassen: “We laten ze niet aan hun lot over. De coaches zullen, als de artiesten daar om vragen, een vinger aan de pols houden. Ook staan wij open om een adviserende rol te vervullen en kunnen ze gebruik maken van ons netwerk.” Behalve connecties, ervaring en zelfvertrouwen, zijn er ook muzikale en persoonlijke vriendschappen ontstaan, ziet Tomassen. Dat is ook wat waard.
Tomassen en de coaches hebben tien dagen om van de Culturele Zondag bij te komen; tot 15 juni kunnen nieuwe jonge, ambitieuze muzikanten zich alweer aanmelden voor Rabo Next Stage 2017-2018. Daarna begint er een nieuwe selectieprocedure. “De pilot, de afgelopen periode, is zo’n succes gebleken dat zowel de Rabobank als wij niet hebben getwijfeld om ermee door te gaan. Het is belangrijk de talenten kansen te geven. Als Utrecht muziekstad móet je dat doen.” Maar eerst nog de grote dag: zondag 5 juni. Tomassen: “Ik heb de ambitie en gretigheid gezien waarmee ze naar hun slotconcert toeleven. Het wordt geweldig.”
‘Als Utrecht muziekstad móet je dat doen’
‘nu spelen ze met volle overtuiging’ de vleugels van Quatuor Danel, een strijkkwartet dat bij TivoliVredenburg vaker optreedt als Ensemble in Residence. Omdat het kwartet niet altijd in het land is, heeft het in totaal drie keer lesgegeven – maar dan wel een paar dagen achter elkaar, intensief. Ook bij hen ging het niet over techniek, maar over ‘interpretatie’. Een belangrijke les die de jonge musici – die waren verdeeld in vier kwartetten – geleerd hebben, vertelt Tomassen, is dat je risico’s moet durven nemen. Van Open naar Next Stage Tomassen bedenkt als program-
Kickstarter voor muziek Het is niet meer weg te denken uit de hal van TivoliVredenburg: De Rabo Open Stage. Het open podium van TivoliVredenburg waar talentvolle, beginnende muzikanten ervaring op kunnen doen. Wekelijks treden hier muzikanten op uit alle genres. Op deze plek kunnen de amateurmusici de broodnodige vlieguren maken voor publiek, om zo verder te bouwen aan hun carrière. De Rabo Open Stage is neergezet dankzij de Rabobank. Dichtbij “Als coöperatieve bank staan wij midden in de samenleving. Dichtbij, betrokken en voor iedereen”, aldus Tom van Kuyk, sponsorstrateeg van de Rabobank. “Samen met TivoliVredenburg willen we dan ook muzikaal talent stimuleren. Of dat nou popmuziek, jazz, klassieke muziek of dance is.” Om de missie verder te on-
derstrepen is de Rabobank daarnaast partner geworden van Kunstbende en Lowlands. Kunstbende is de landelijke wedstrijd om jongeren van 13 t/m 18 jaar helpen bij de ontwikkeling van hun creatieve talent. Hierdoor wordt Nederland verrijkt met een nieuwe generatie cultuurmakers. Een nieuwe Kunstbende-stage op Lowlands 2017 vormt het hoogtepunt van
deze samenwerking. Van Rabo Open Stage naar Ronda Sinds de opening in 2015 hebben al vele honderden muzikanten opgetreden op de Rabo Open Stage. In het afgelopen seizoen speelden meer dan driehonderd acts voor ruim 19.000 bezoekers. Voor een aantal van hen is het
waarschijnlijk slechts de eerste stap en wie weet eindigen ze in een uitverkochte Ronda of Grote Zaal. TivoliVredenburg laat de programmering van de Rabo Open Stage aansluiten bij die van de overige zalen, zodat de talenten voor een passend publiek kunnen spelen. De lokale talentontwikkeling staat voorop. De musici wor-
den serieus genomen in een professionele omgeving en dat maakt de eerstvolgende stap in hun ontwikkeling tastbaar. Ze stijgen vaak boven zichzelf uit. Regelmatig worden acts teruggevraagd en gewezen op de volgende mogelijkheid Rabo NEXT Stage.
RABO NEXT STAGE | 3 CATEGORIE POP
‘Ik wil mijn muziek laten horen aan iedereen’ Rabo Next Stage is een coachingstraject van amateurmusici door professionals. In oktober vorig jaar is het traject gestart, met een groots optreden tijdens Culturele Zondag: Utrecht Centraal op 5 juni als einddoel. In de categorie Pop wordt singer-songwriter Arie Buursema klaargestoomd voor zijn grote doorbraak. Voor coach Coen Witteveen klikte het meteen bij Arie Buursema’s liedje ‘Rode wijn in bed’. “Ik heb dat opgezet en de hele avond heeft het door mijn huis geklonken. Ik dacht: dit is wel de jongen waarmee we dit moeten gaan doen”, zegt hij met een glimlach. De Amersfoortse Buursema begon zijn muzikale carrière als gitarist en liedjesschrijver, onder meer bij de pop-band New Arrivals. “Drie jaar geleden begon ik ook met muziek maken voor mezelf”, vertelt hij. De singer-songwriter is druk bezig geweest met zijn repertoire opbouwen. In eerste instantie solo, zichzelf begeleidend met zijn gitaar, piano en mondharmonica. Met zijn Nederlandstalige liedjes wil hij je aan het denken zetten of aan het lachen maken. Kansen Inmiddels heeft Buursema ook een bandje om zich heen verzameld en is hij een van de deelnemers van het Rabo Next Stage-coachingstraject. Vanuit hun ervaring en expertise zijn coaches Coen Witteveen en Dries Bijlsma aan het werk gegaan met de muzikant. Samen gingen ze aan de slag met het uitwerken van zijn liedjes. “De coaches geven goede tips en we zijn veel in de oefenruimtes bezig. Dan wordt er goed geluisterd naar mijn liedjes en gekeken naar wat voor arrangementen daarbij zouden kunnen passen om ze nog beter te laten klinken. Het feit dat ik hiervoor ben gekozen heeft veel met mij gedaan”, vertelt Buursema. “Er zijn mensen die echt geïnteresseerd zijn, die iets in mij
zien en mij verder willen helpen in mijn muziek. Daardoor ben ik mezelf ook serieuzer gaan nemen. Ik wil mezelf laten zien en mijn muziek laten horen aan iedereen.” “Het repertoire zit er goed in. We spelen veel en ik ervaar weinig spanning”, zegt hij. “Die had ik eerder wel. De eerste keren dat je met je band op het podium staat zijn spannend.” Inmiddels hebben ze al meerdere keren samen opgetreden, onder meer in de Ronda. Door het Rabo Next Stage-project krijgt Buursema kansen die hij anders misschien niet zo snel had gekregen. Ook op zijn opleiding aan de Nederlandse Pop Academie zien ze dat hij hard aan de weg timmert en dat levert hem weer andere leuke klussen op. Zo stond hij laatst op het festival Hemelbestormers, waar aanstormend talent van verschillende muziekopleidingen een podium krijgt. En ook stond hij dit jaar op het Bevrijdingsfestival in park Transwijk. Een duwtje in de rug “Wat Rabo Next Stage voor mij betekent is een duwtje in de rug”, zegt de singer-songwriter. Als muzikant zou hij graag vooral heel veel spelen. “Dat vind ik het leukste wat er is. Al vind ik het ook leuk om liedjes aan te leveren voor andere artiesten. Ik zie mijzelf later van alles en nog wat doen in de muziek. Het is best lastig om jezelf op de kaart te zetten. Het is handig om extra begeleiding en aandacht te krijgen. Op deze manier kom je op mooie plekken te staan en krijg je kansen.”
‘Hierdoor ben ik mezelf ook serieuzer gaan nemen’ De coaches De twee coaches in de categorie Pop zijn niemand minder dan Dries Bijlsma en Coen Witteveen. Bijlsma is drummer, zanger, dubmixer, gitarist en beatmaker. Je kent hem onder andere als producer van Typhoon, Combo di Conjo en Seven League Beats. Witteveen is saxofonist, producer, muziektheatermaker, docent en inspirator. Hij werkt onder meer met Typhoon, Wende Snijders, Adriaan van Dis en Kenny B. En ook heeft hij zijn eigen electro-band Plastik Soldiers. Met zijn werk viel Witteveen meermaals in de prijzen. Met Typhoon – waarvoor hij saxofonist is – won hij onder meer een Gouden Plaat en de 3FM Award voor ‘Best Hip Hop’. Witteveen zegt: “Het Rabo Next Stageproject is belangrijk voor beginnende muzikanten. Nu kunnen er een aantal experts bijgehaald worden die een beginnende artiest begeleiden en kunnen wijzen op de valkuilen die zij zijn tegengekomen. Dat is te gek, en een unieke kans.” Vanaf september gaan Dries Bijlsma en Coen Witteveen aan de slag met nieuwe talenten. Aanmelden kan nog t/m 15 juni 2017.
4 | RABO NEXT STAGE
Het slotconcert tijdens Culturele Zondag Tijdens het Pinksterweekend staat Utrecht volledig in het teken van muziek. Op maandag 5 juni vindt de Culturele Zondag plaats, waar TivoliVredenburg een mooi en divers programma biedt door de hele stad. Zo spelen zes talentvolle bands en gezelschappen uit het coachingstraject Rabo Next Stage op verschillende locaties en kan het publiek naar Catching Cultures Orchestra Festival in de Centrale Hal van TivoliVredenburg.
Rabo Next Stage Een half jaar lang hebben de artiesten ernaartoe geleefd: het slotconcert. Zes talentvolle gezelschappen/bands in de genres klassiek, pop en jazz hebben zich ontwikkeld tijdens het coachingstraject Rabo Next Stage. Ze zijn begeleid door landelijk bekende en succesvolle muziekprofessionals en spelen nu op diverse locaties in de stad hun slotoptredens.
Waar zijn de artiesten te vinden? Programma Rabo Next Stage 13.45 uur: Dostojevski Kwartet | Hofpoort 14.00 uur: Arie Buursema & Band | Stayokay, Neude 14.15 uur: Animato Kwartet | Stach Food, Twijnstraat 14.45 uur: Helikon Kwartet | Startpunt boot: t.h.v. Gaardbrug 175. Het kwartet is te beluisteren vanaf de kade. 15.15 uur: Dostojevski Kwartet | Geertebrug 15.45 uur: Jazz Orchestra | Café Tilt 15.45 uur: Dostojevski Kwartet | Tuin Tivoli, Oudegracht 245 (Kytopia) 16.00 uur: Arie Buursema & Band | Winkel van Sinkel 16.15 uur: Helikon Kwartet | Twijnstraat 28 (voor de apotheek) 16.20 uur: Jazz Orchestra | Café Tilt 16.45 uur: Animato Kwartet | Karel V
Alle optredens duren 15 tot 20 minuten. Helikon Kwartet zal enkele delen van Brahms’ klarinet quintet spelen, Animato Kwartet speelt Katabasis van Jonathan Brigg (speciaal geschreven voor Animato) en het Dostojevski kwartet zal delen uit Strijkkwartet nr 2. van Brahms ten gehore brengen. Helaas is het Metis kwartet uitgevallen, omdat het een zeer belangrijke auditie heeft in Duitsland. Het Dostojevski kwartet neemt een slot van hen over. In totaal kunnen we elf mooie optredens verwachten! Catching Cultures Orchestra Festival In de Centrale Hal van TivoliVredenburg is van 14.00 tot 17.00 uur het Catching Cultures Orchestra Festival te bezoeken. Muziek maakt ontmoeting en uitwisseling mogelijk. Dit festival brengt dan ook muziek uit verschillende werelden samen met bewoners van het asielzoekercentrum en de noodopvang. Het resultaat is een mooie mix van stijlen dat voor een open sfeer zorgt – de sfeer waar muziek het beste klinkt.
RABO NEXT STAGE | 5
6 Universiteits kwartier
-
2
malie kwartier
8
1 4 7
5 Museumkwartier
3 9
1 DOSTOJEVSKI KWARTET | HOFPOORT 2 ARIE BUURSEMA & BAND | STAYOKAY, NEUDE 3 ANIMATO KWARTET | STACH FOOD, TWIJNSTRAAT 4 HELIKON KWARTET | STARTPUNT BOOT: T.H.V. GAARDBRUG 175. HET KWARTET IS TE BELUISTEREN VANAF DE KADE.
5
DOSTOJEVSKI KWARTET | GEERTEBRUG
6 JAZZ ORCHESTRA | CAFÉ TILT 7 DOSTOJEVSKI KWARTET | TUIN TIVOLI, OUDEGRACHT 245 (KYTOPIA)
8 9
ARIE BUURSEMA & BAND | WINKEL VAN SINKEL HELIKON KWARTET | TWIJNSTRAAT 28 (VOOR DE APOTHEEK) ANIMATO KWARTET | KAREL V
6 | RABO NEXT STAGE CATEGORIE KLASSIEK
‘Dit is heel wat anders dan spelen in je eigen muziekkamertje’ Rabo Next Stage is een coachingstraject van amateurmusici door professionals. In oktober vorig jaar is het traject gestart, met als afsluiting een groots optreden op 5 juni, tijdens Culturele Zondag. In de categorie Klassiek worden vier veelbelovende strijkkwartetten begeleid bij hun stappen naar een grote carrière.
“Jonge musici kunnen zich beter niet te veel te focussen op hun zwakke punten. Veel belangrijker zijn je sterke kanten. Weet waarom je speciaal bent, en werk eraan om zelfs nog specialer te worden”, zegt coach Marc Danel. Hij begeleidt voor het Rabo Next Stage-traject vier jonge strijkkwartetten: het Helikon Kwartet, Metis Kwartet, Dostojevski Kwartet en Animato Kwartet. “Je kunt je bij groepen als deze altijd afvragen hoe ver ze zullen komen. Het is moeilijk om te weten wat mensen gaan bereiken”, zegt Danel. “Wel weet ik dat jonge mensen tussen de leeftijd van 20 en 23 zich enorm kunnen ontwikkelen als ze potentie en de juiste mentaliteit hebben. Het is zo belangrijk om dit soort projecten te hebben, omdat je dingen echt leert door ze te doen. Naar school gaan en in je eigen oefenruimte oefenen is één ding, maar als deze jonge musici beter willen worden, moeten ze veel spelen en voor publiek staan. Hier in TivoliVredenburg kan dat.” Bijzondere akoestiek Een van de jonge groepen die Danel begeleidt is het Metis Kwartet, dat werd opgericht in 2015. De leden zijn Emma Rhebergen (viool), Ana Termeulen (viool), Anna Meenderink (altviool) en Carlos Leal Cardín (cello). Ze wonnen individueel prijzen bij het Prinses Christina Concours en de competities van de Stichting Jong Muziektalent Nederland. Ook stonden ze in de finale van de Grote Kamermuziekprijs. In het Animato Kwartet spelen Shin Sihan (viool), Tim Brackman (viool), Elisa Karen Tavenier (altviool) en Pieter de Koe (cello) sinds 2013 samen. “We kenden het Danel Quartet al van naam. Dit was een ideale kans hen te ontmoeten”, vertelt violist Brackman. “We krijgen hier allemaal leuke mogelijkheden en werken met geweldige
docenten – we moeten nu serieus gaan nadenken over wat wij willen als kwartet. Voor ons is het ook bijzonder om de atmosfeer en akoestiek van dit gebouw te ervaren. Het is toch heel wat anders dan spelen in je eigen muziekkamertje of je studiootje.” Ontwikkeling “Ik vind het geweldig dat TivoliVredenburg en de Rabobank ons dit programma aanbieden”, zegt Marlene Dijkstra (viool). Zij speelt samen met Marieke Kosters (viool), Lotus de Vries (altviool) en Renate Apperloo (cello) in het Helikon Kwartet. “We leren er heel veel van. Onze manier van repeteren en naar stukken kijken is veranderd. We werken ook gedetailleerder en serieuzer. Dit is heel erg goed voor ons. Daarnaast proberen we altijd een goede balans te vinden tussen het kwartet en onze persoonlijke ontwikkeling. Die willen we niet uit het oog verliezen.” Ook het Dostojevski Kwartet is blij met de begeleiding. Charlotte Basalo Vazquez (viool), Julia Kleinsmann (viool), Lisa Eggen (altviool) en Emma Kroon (cello) leerden elkaar op het conservatorium kennen en spelen sinds 2014 samen. Basalo Vazquez vindt de masterclasses erg nuttig. “Ze zijn leerzaam en de leraren zijn ontzettend leuk. Ze wijzen ons op allerlei dingen, met als gevolg dat de stukken die we spelen interessanter worden. We hebben de ambitie om later samen heel veel te gaan spelen, intensief met het strijkkwartet bezig te zijn. Voor volgend jaar staan er veel concerten op de planning. Dat ze hier zo’n topkwartet als artist in residence hebben is erg leuk voor ons, omdat we veel van ze kunnen leren. Bijvoorbeeld over samenspel en interpretatie. Het levert veel plezier op in het spelen.”
‘Weet waarom je speciaal bent, en werk eraan om nog specialer te worden’
De coach Het Quatuor Danel bestaat sinds 1991. Sindsdien hebben zij zo’n 2.500 concerten gegeven en behoren ze tot de top van de muziekwereld. Het kwartet bestaat uit Marc Danel (eerste viool), Gilles Millet (viool), Vlad Bogdanas (altviool) en Yovan Markovitch (cello). Zij geven concerten over de hele wereld en maken vernieuwende opnames. Bekend zijn hun interpretaties van werken van Haydn, Beethoven, Schubert, Shostakovich en Weinberg. Ze werken graag samen met eigentijdse componisten en begeleiden jonge strijkkwartetten en musici. Sinds 2016 zijn ze ensemble in residence bij TivoliVredenburg. Hier verzorgen zij concerten, masterclasses en lezingen, en gaan ze onverwachte samenwerkingen aan met andere artiesten. Marc Danel is verder ook artistiek leider van de Nederlandse Strijkkwartet Academie. Vanaf september gaat Quatuor Danel aan de slag met nieuwe talenten. Aanmelden kan nog t/m 15 juni 2017.
RABO NEXT STAGE | 7
‘Dit is een plek waar je samen kunt spelen, maar vooral ook waar je fouten mag maken en dingen kunt ontdekken’
CATEGORIE JAZZ
‘Blijven dromen, maar vooral juist ook doen’ Rabo Next Stage is een coachingstraject van amateurmusici door professionals. In oktober vorig jaar is het traject gestart, met een groots optreden tijdens Culturele Zondag: Utrecht Centraal op 5 juni als einddoel. In de categorie Jazz worden zeven veelbelovende jonge artiesten samengebracht in het NEXT STAGE Jazz Orchestra. “Muziek maken doe je het beste samen, niet in je eentje”, stelt coach Jeroen Doomernik. “Veel muzikanten spelen natuurlijk in eerste instantie wel alleen, maar ze willen vaak juist zoveel mogelijk in een band spelen en samen dingen ontdekken. Dat is wat we hier doen. Het is ontzettend belangrijk dat jonge muzikanten die verder willen in de muziekpraktijk – of dat in ieder geval willen onderzoeken – daarvoor de kans krijgen.” Doomernik begeleidt tijdens het Rabo Next Stage-project zeven getalenteerde jonge muzikanten. Lauran Neerincx (trompet/ bugel), Tania Zountsa (altsax), Ap Verhoeven (drums), Ilias Aggelius (basgitaar), Lazlo Rogier (gitaar), Jack Diwese (gitaar) en Jonas Hormann (piano) vormen samen het NEXT STAGE Jazz Orchestra. Katalysator “Of er talenten uitspringen? Iedereen die hier binnenkomt heeft natuurlijk een eigen talent”, zegt de coach. “Het zijn allemaal al bovengemiddeld goede muzikanten. Ik denk met name dat ze als groep erg groeien. Al deze jongeren willen verder in de muziek. Ze willen naar het conservatorium of zitten al in het eerste of het
tweede jaar. Wij willen een katalysator zijn. Het project is een soort broedplaats voor deze aanstormende talenten. Ze hebben een plek waar ze samen kunnen spelen, maar vooral ook waar ze fouten mogen maken en dingen kunnen ontdekken. Dat is hartstikke leuk.” Ap Verhoeven zit in het tweede jaar van het conservatorium in Arnhem en is drummer bij het Jazz Orchestra. Hij vindt Rabo Next Stage een goed initiatief. Hij merkt als jonge muzikant dat er weinig van dit soort trajecten zijn. Terwijl het juist zo belangrijk is om speelervaring op te doen, voor mensen die op professioneel niveau door willen. De aansluiting vanaf de muziekschool is daarin vaak niet toereikend. “Je kunt op de muziekschool misschien een van de betere zijn”, legt de drummer uit. “Maar op het conservatorium gaat het echt om een hoog niveau. En bovendien beginnen de meeste mensen die muziek maken met rock- en popnummers. Terwijl ze op de muziekopleidingen ook echt stromingen als jazz willen horen. Het is goed dat daar projecten voor bestaan. Zo kun je speelervaring op doen
en aansluiting vinden voor de volgende stap.” Groeien Als beginnende muzikant moet je volgens Doomernik goed kijken naar wat je eigenlijk wilt. “Voor jazzmuziek is het heel belangrijk om goed te luisteren naar hoe de oude helden speelden, maar juist ook om eens te kijken naar modernere varianten. In de werelden van de jazz en de geïmproviseerde muziek gebeurt heel veel en er komen steeds meer invloeden van andere stromingen. Dat houdt de jazz enorm levendig. Het grootste advies dat ik jonge muzikanten kan meegeven? Ik zou zeggen: blijven dromen, maar je moet het vooral ook gewoon doen.” Drummer Verhoeven ziet dat het goed gaat met het Jazz Orchestra. “We groeien veel en leren steeds van elkaar. Je merkt het zelf niet altijd meteen, als je elke dag een beetje beter wordt, maar ik denk wel dat Jeroen dat goed doorheeft. Volgens mij zijn we als groep een stuk beter geworden door het traject. Als je opnames terug hoort dan klinkt het geheel echt goed nu.”
‘Je kunt op de muziekschool misschien een van de betere zijn, maar op het conservatorium gaat het echt om een hoog niveau’
De coach De coach in de categorie Jazz is Jeroen Doomernik. Hij is trompettist, componist en arrangeur. Hij maakt muziek met onder meer The Monochrome, SteamTeam, POET30 en Vlek. Hij is leider van het Brabants Jazz Orkest en doet de jazz- en wereldmuziekprogrammering in Muziekcentrum de Toonzaal in ‘s-Hertogenbosch. Daarnaast houdt Doomernik zich veel bezig met talentontwikkeling. In 2013 zette hij de JazzAcademy in ‘s-Hertogenbosch op. Dit is een creatieve broedplaats voor jonge, veelbelovende jazzmuzikanten en kan een goed opstapje zijn voor mensen die verder willen in de muziek. Hier is Doomernik zeer actief als educator en inspirator. Voor het Rabo Next Stage-coachingstraject zet hij zijn expertise in door het NEXT STAGE Jazz Orchestra samen te stellen en te begeleiden. Vanaf september gaat Jeroen Doomernik aan de slag met nieuwe talenten. Aanmelden kan nog t/m 15 juni 2017.
'Het kleinste podium met een groots bereik.' Het Grote Meedoen, Sponsoring volgens de Rabobank Wij geloven in de kracht van verenigingen. Daarom helpen we hen ambities te realiseren waar we kunnen. Bijvoorbeeld door samen een podium te creĂŤren voor jong talent. Zo krijgt iedereen een kans. Welkom bij Het Grote Meedoen.
Ontdek meer op rabobank.nl/meedoen Een aandeel in elkaar