De krant die verder kijkt in de stad
JULI 2021 | 7E JAARGANG NR. 131 | KIJK VOOR HET LAATSTE UTRECHTSE NIEUWS OP
DUIC.NL
Waarom is er een maximumaantal camera's in Utrecht? P. 7
Tijd voor meer levendigheid in straten rond Vredenburg
Advertenties
TWEEDE DRUK VAN BOEK VERGETEN GEBOUWEN VAN ARJAN DEN BOER NU OVERAL TE KOOP NU OOK ONLINE TE BESTELLEN VIA DUICSHOP.NL
DONEER EEN DUIT AAN DUIC Voor €2,50 donatie of meer informatie: donatie.duic.nl
Scan de QR-code om het boek te bestellen via duicshop.nl
UITVAARTVERZORGING IN GOEDE HANDEN
030-666 75 77 uitvaartverzorgingleidscherijn.nl
VERGADERZALEN BIJ CAMPING GANSPOORT MET CATERING MOGELIJK!
Voor meer info: WhatsApp 06 - 14 41 56 56 of zie campingganspoort.nl
De ruimste keuze in 2e hands fietsen van Utrecht e.o. Tevens diverse merken en eigen merk stadsfietsen nieuw, incl. alle garannes.
www.laagcatharijne.nl
LIMITED EDITION WENSKAARTEN
Munten Postzegels Goud & Zilver Sieraden
Bankbiljetten Kunst & Curiosa
GRATIS TAXATIE! Wie weet bezit u een kostbaar stuk!
€19,95 EXCLUSIEF VERKRIJGBAAR OP DUICSHOP.NL
Elke WOENSDAG EN DONDERDAG van 10-16 uur Heritage Auctions Europe, Energieweg 7, IJsselstein (UT) Info 030-6063944 / www.ha-europe.com (geen afspraak nodig!)
Advertenties
Ik schilder met licht. H A N S VA N O M M E R E N
t/m 19-09-2021
FOTOG R A AF
meer informatie en openingstijden: stadsmuseumwoerden.nl
ZOEKT ZELFSTANDIG WERKEND KOK Werken in een klein en gepassioneerd team, die samen nieuwe gerechten bedenken. Werk met verassende smaken, denk aan het fermenteren van groenten. Wij zoeken iemand die zelfstandig een avond kan draaien en in staat is andere collega’s aan te sturen. Spreekt deze vacature tot de verbeelding? Stuur een bericht en je cv naar info@dekeukenvangastmaal.nl tav. Erik.
Biltstraat 5
| 3572 AA Utrecht
|
030 233 46 33
3
JULI 2021 | NR. 131 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
INHOUD Nieuws
4 DUIC in beeld Theepot
De gevels en plinten van het Utrechtse station- en centrumgebied zijn een veelbesproken onderwerp. Het oude Hoog Catharijne kreeg na de opening in de jaren 70 steeds meer kritiek te verduren vanwege de gesloten plinten op straatniveau en de vele donkere gangen en nissen met als absolute dieptepunt de zogenoemde junkentunnel. De stad heeft er een hoop van geleerd en zo diep zullen we niet meer zinken. Maar het oude centrumgebied was het beste argument waarom er ook op straatniveau en in de plinten gezorgd moet worden voor levendigheid. Nu staat volgens de gemeente de levendigheid
rond de Hollandse- en Vlaamse Toren, het gebied rondom TivoliVredenburg, onder druk. Het is daar in het ontwerpproces niet helemaal goed gegaan. De oplossing lijkt ook niet snel gevonden, want vier jaar geleden kwam de gemeente al met beloftes om de situatie te verbeteren. Nu wordt er een ambitiedocument aangekondigd en gaat er volgend jaar echt wat gebeuren. We wachten het nog even af, lees ondertussen het verhaal over dit onderwerp verderop in deze krant. Robert Oosterbroek
6 Hollandse- en Vlaamse Toren Levendigheid in straten rondom Vredenburg
7 Cameratoezicht
Waarom toch dat maximumaantal?
DE VERANDERENDE STAD IN BEELD
Cultuur / Uit 8 Uittips
JANSKERKHOF
Elke week op stap
9 Uit met DUIC
FC Utrecht in het archief
Stad / Leven 10 Op bezoek bij... Fietsenwinkel Freem
11 Utrecht volgens...
Verfdokter Robert-Jan Brink
12 Ondernemer uitgelicht Rood & Bloem
Utrecht is constant in beweging. Er wordt gebouwd en gesloopt. Hierdoor ziet de stad er op sommige plekken heel
1967
anders uit dan vroeger, terwijl andere straten en pleinen juist al decennia hetzelfde blijven. In deze
2021
rubriek laten we dat zien.
13 Allemaal Utrechters Kylie Fletcher
Ga naar DUIC.nl voor meer oude en nieuwe
13 De stad in cijfers
foto’s van de stad.
Veiligheidsgevoel
13 In other news Apple-museum
14 Verdwenen horeca Automatiek Keers
15 Puzzel
Zoek de verschillen
Colofon REDACTIE Robert Oosterbroek CONTACT REDACTIE 030 - 633 18 90 redactie@duic.nl VRAGEN OVER DISTRIBUTIE? Pierre Schoonhoven via pierre@duic.nl, 06 - 14 41 56 56
Social Media AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Arjan den Boer, Bas van Setten, Bo Steehouwer, Chantal Spaan, Charlie van Dijk en Ilana Noot ART DIRECTION EN VORMGEVING ddk.nl en redactie DUIC
ADVERTEREN Helling 13, 3523 CB Utrecht, adverteren@duic.nl Amber Smits, amber@duic.nl, 06 86 86 87 07 Thomas Hak thomas@duic.nl 06 86 80 32 22 Pierre Schoonhoven, pierre@duic.nl 06 14 41 56 56 Laura Peek, laura@duic.nl, 030 740 04 44
UITGEVERS Joris Daalhuisen en Martijn Rademakers
Website DUIC.nl
Gezocht: chauffeurs DUIC-distributie Ken jij je stadsie op je duimpje, heb je een rijbewijs én ben je beschikbaar op oproepbasis? Word dan chauffeur voor De Utrechtse Internet Courant (DUIC). De papieren krant van DUIC komt elke week uit en wordt op donderdag en vrijdag verspreid naar ruim 550 uitgiftepunten in Utrecht en omstreken. Ons team van chauffeurs kan op donderdag en vrijdag versterking gebruiken. Per editie ben je 8-16 uur onderweg in en rondom Utrecht tegen een marktconform uurtarief en kilometervergoeding. Een eigen auto is een pré. Iets voor jou? Bel of app Pierre voor meer informatie via 06-14415656 of mail je interesse naar pierre@duic.nl
Facebook DUICNL
Twitter @duicnl
Instagram duic.nl
4
NR. 131 | JULI 2021 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
DUIC IN BEELD Theepot Het terras op
H
Fotografie: Bas van Setten
et is niet veel, een paar meter, maar het verplaatsen van de theepot die al jaren op het dak van de garage staat was een flinke operatie. Het gevaarte weegt dan ook 3.500 kilo en is dus niet even door een paar mensen op te tillen. Een kraanwagen die voor de garage geparkeerd stond tilde het kunstwerk op om het naar de rand van het dak te verplaatsen. Er werd al langere tijd gespro-
ken over de zichtbaarheid van de theepot – kunstwerk Celestial Teapot van Lily van der Stokker – met als gevolg dat het nu dus een paar meter verplaatst is. Liefhebbers kunnen nu vanaf één positie de theepot en dat andere kunstwerk zien, de ufo op de Inktpot. Over kunst is een hoop te zeggen, maar Utrecht heeft in ieder geval een theepot en een ufo.a
JULI 2021 | NR. 131 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
5
6
NR. 131 | JULI 2021 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
DE POORT NAAR DE STAD
Werk aan de winkel voor 'verlaten en sociaal onveilige' straten Tekst: Ilana Noot/ Fotografie: Bas van Setten en Chantal Spaan
Het is de poort naar de stad voor wie met de trein aankomt op Utrecht Centraal, maar veel mensen vinden het toch een wat onbestemd gebied: de Hollandse- en Vlaamse Toren. Er staat een gloednieuw TivoliVredenburg, een vernieuwd Hoog Catharijne en een anders ingericht Vredenburgplein, allemaal ontmoetingsplekken voor bewoners en bezoekers. Maar de straten daaromheen worden in de avonduren door veel mensen als verlaten en sociaal onveilig ervaren. Daar moet nu verandering in komen. De gemeente Utrecht, TivoliVredenburg, Klépierre en omwonenden slaan de handen ineen om het gebied aan te pakken. De uitwerking is nog niet helemaal bekend, maar de hoofdlijnen zijn al wel duidelijk.
D
e discussie over het gebied begon eigenlijk al in 2016, met een rapport over TivoliVredenburg. Dat rapport concludeerde dat de gemeente miljoenen euro’s extra moest investeren in TivoliVredenburg zelf, maar de onderzoekers adviseerden ook om ‘de binnenwereld en buitenwereld’ met elkaar te verbinden en het gebouw meer open te maken op de begane grond. In 2017 volgde een raadsmotie met een heldere boodschap: maak levendige straten van de Vlaamse en Hollandse Toren en verminder de fietsoverlast. Het idee voor levendige plinten komt in Utrecht natuurlijk ook niet uit de lucht vallen. Bij het oude Hoog Catharijne was dit een van de heikele onderwerpen. Het oude winkelcentrum kreeg in de loop van de jaren steeds meer kritiek te verduren vanwege de jaren 70 bouw, de gesloten plinten op straatniveau en de vele donkere gangen en nissen met als absolute dieptepunt de zogenoemde junkentunnel. Deze plek onder Hoog Catharijne was een verzamelplek van menselijk leed. Bij de bouw van het nieuwe stadscentrum is de roep om levendigheid op straatniveau dan ook altijd luid geweest.
De gemeente komt nu met nieuwe plannen voor de locatie. Eerst maar eens kijken om welk gebied het precies gaat: de Hollandse Toren is het stuk tussen TivoliVredenburg en Hoog Catharijne. Dit is een belangrijke route van de stad naar het station en andersom. De Vlaamse Toren is de straat tussen het Vredenburgplein en Vredenburg, een stukje dat geteisterd wordt door geparkeerde fietsen. Ook Vredenburg behoort tot de plannen, evenals Vredenburgkade, het gebied tussen de singel en TivoliVredenburg. De straten zijn de verbinding tussen Hoog Catharijne, TivoliVredenburg, Wijk C en het Vredenburgplein. Een belangrijk gebied dus, bijvoorbeeld voor dagjesmensen die komen winkelen of een concert bezoeken in TivoliVredenburg, maar ook voor bezoekers van de markt, die daar drie dagen in de week wordt gehouden. De straten moeten daarom beter met elkaar verbonden worden, en de openbare ruimte moet groener en daarmee aantrekkelijker worden ingericht. Daarvoor wordt ook het fietsparkeren aangepakt. FAME-straten Dan de plannen. Wat gaat er precies gebeu-
ren? Het gebied moet dus vooral aantrekkelijker en levendiger worden. Dat is vormgegeven in een zogenoemd ambitiedocument waarin alle partijen hun wensen hebben aangegeven. In dat document wordt gesproken over de FAME-straten: in de FOOD Street (Vredenburgkade) ligt de nadruk op een hapje en een drankje met uitzicht op de singel, de ART Street is de Hollandse Toren, waar een muurschildering van de Strakke Hand komt en gekeken wordt of Utrechtse kunstenaars en instellingen er een plekje kunnen krijgen. In de MUSIC Street, waar nu de artiesteningang van TivoliVredenburg is, komen minder fietsen en meer groen en in de ENERGY Street, waar ook het drukste fietspad van Nederland ligt, wordt straks duidelijk gemaakt wat het culturele aanbod is. De straten worden niet allemaal tegelijk aangepakt. De werkzaamheden worden namelijk in vier fases uitgevoerd. In de eerste fase wordt op de hoek van het Vredenburgplein en de Hollandse/Vlaamse Toren een extra entree gemaakt voor TivoliVredenburg. In fase twee, wordt, in de vorm van verlichting en de naam die duidelijker op de gevel komt, gewerkt aan de zichtbaarheid van TivoliVre-
denburg. Fase drie draait om de herinrichting van de openbare ruimte, waar meer groen, verlichting en plekken om te zitten moeten komen. Ook de aanpak van het fietsparkeren wordt meegenomen. In de laatste fase moet de plint van Hoog Catharijne levendiger worden, bijvoorbeeld in de vorm van kunst. Muurschildering De eerste resultaten van het project zijn overigens al snel te bewonderen. Nog deze maand wordt de muurschildering door De Strakke Hand op de gevel van TivoliVredenburg gezet. De schildering is ontworpen door grafisch vormgever Hansje van Halem. Zij is sinds 2017 hoofdontwerper van Lowlands en won in 2018 een Dutch Design Award. Voor de schildering liet ze zich inspireren door het diagonale lijnenspel en kleurenschema van de Grote Zaal van TivoliVredenburg. Het kunstwerk laat mensen die buiten staan als het ware door de muur heen naar binnen kijken, is het idee. Het aanbrengen van de schildering neemt ongeveer twee weken in beslag, dus het kunstwerk is begin augustus in zijn geheel te zien. a
De planning van het project Juni 2021
De plannen over de herinrichting van de openbare ruimte worden gedeeld met omwonenden Juli 2021 De gemeenteraad beslist over de financiering voor de verbouwing bij TivoliVredenburg Juli 2021 Op de muur van TivoliVredenburg wordt door De Strakke Hand de muurschildering aangebracht Najaar 2021 Het Integraal Programma van Eisen en Functioneel Ontwerp openbare ruimte liggen ter inzage Voorjaar 2022 Het voorlopige en definitieve ontwerp voor de openbare ruimte worden opgesteld Zomer 2022 Verbouwing TivoliVredenburg Zomer 2022 Verlevendigen van de plinten van Hoog Catharijne Najaar 2022 De herinrichting van de openbare ruimte wordt uitgevoerd
7
JULI 2021 | NR. 131 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Waarom hangen er niet veel meer camera’s in de stad? En nog zes vragen over camerabeveiliging in Utrecht Het lijkt zo simpel; hang de stad gewoon vol met camera’s om Utrecht veiliger te maken. Zo werkt het echter niet. Er zijn pagina’s vol geschreven over het camerabeleid want niet iedereen is voorstander van honderden elektronische ogen op straat. Kort gezegd heeft dat te maken met de afweging tussen privacy en veiligheid en met de discussie over het nut van cameratoezicht. Deze discussie werd recent in Utrecht weer aangewakkerd toen burgemeester Sharon Dijksma na een explosie besloot twee camera’s te plaatsen in de Geuzenwijk. Hiermee komt het aantal gemeentelijke camera’s op 83, terwijl de raad eerder afsprak om een maximum van 81 aan te houden. Tekst: Robert Oosterbroek
1
Hoe is het cameratoezicht tot stand gekomen?
Het cameratoezicht van de gemeente is als proef begonnen op de Neude en de Mariaplaats en de route daartussen in 2001. Het experiment was succesvol en het aantal camera’s in de binnenstad werd uitgebreid. Sinds 2005 zijn de camera’s ook te zien buiten het centrum. Lombok had de primeur waarop andere wijken volgden. In 2009 waren er 87 camera’s in Utrecht maar doordat prostitutielocatie het Zandpad sloot konden de camera’s daar verwijderd worden waarna het aantal camera’s op 78 uitkwam.
2
Nu zijn er normaliter 81 camera’s, hoe kan dat dan?
In 2007 besloot de gemeenteraad in Utrecht al het aantal camera’s in de stad te bevriezen op het toenmalige getal 87. Toen de camera’s in 2014 op het Zandpad weggehaald werden kwam het maximum op 78 te liggen. In 2017 werd echter besloten dat er, naast de vaste camera’s, ook behoefte was aan flexibel cameratoezicht. De meest recente afspraken en beleidsregels gaan uit van 75 vaste camera’s en 6 flexibele camera’s, 81 in totaal in dus.
3
Wat is flexibel cameratoezicht?
In Utrecht hangen honderden camera’s. Zo zijn er camera’s die automobilisten controleren die de milieuzone inrijden, camera’s die bij bruggen hangen om te kijken of ze veilig kunnen openen en sluiten en camera’s in het kader van terrorismebestrijding bij station Utrecht Centraal. In dit verhaal hebben we het over camera’s van de gemeente die gebruikt worden om de openbare orde te beschermen en moeten bijdragen aan veiligheid op straat. Er zijn vaste en flexibele camera’s. De vaste camera’s hangen veelal in de binnenstad, de situatie verandert daar niet heel veel en de camera’s zijn in grote getale aanwezig. Elk jaar wordt gekeken of de 75 vaste camera’s nog op de juiste plek hangen. De flexibele camera’s worden ingezet als er ergens tijdelijke overlast of criminaliteit voortkomt. De 6 flexibele camera’s krijgen om de drie tot zes maanden een nieuwe plek.
4
Maar waarom nou toch elke keer dat maximumaantal?
Het wel of niet beperken van het aantal camera’s en
het verdere beleid daaromheen komt vooral voort uit de (ideologische) standpunten van de gemeenteraad. Zo schrijft D66 Utrecht in haar programma: “Een belangrijk onderdeel van veiligheid is je vrij voelen zonder het gevoel te hebben dat iemand over je schouder meekijkt. Het bewaken van de privacy van de inwoners van Utrecht is daarom van belang […] Wij pleiten ervoor vrijheden niet doelloos op te offeren in ruil voor schijnveiligheid. D66 is daarom terughoudend bij het inzetten van cameratoezicht en preventief fouilleren. Deze maatregelen dienen altijd tijdelijk, doelgericht en proportioneel te zijn.” De grootste partij uit de raad schrijft: “GroenLinks staat kritisch tegenover de inzet van cameratoezicht. Voordat camera’s worden opgehangen, moet duidelijk zijn wat het doel is van cameratoezicht en waarom andere middelen onvoldoende helpen.” Daarentegen is de VVD in Utrecht juist tegen een maximumaantal camera’s: “Mobiel cameratoezicht is een bewezen en effectief middel om de stad veiliger te maken. Daarom willen wij dat de gemeente cameratoezicht makkelijker en sneller (kan) gebruiken. Op plekken waar bijvoorbeeld uit politiemeldingen is gebleken dat het nodig is, moeten camera’s kunnen worden opgehangen.” Ook in het coalitieakkoord, de vierjarige visie van het bestuur van de stad staat: “Het huidige maximum aantal camera’s blijft ongewijzigd en we hebben aandacht voor het beschermen van privacy.”
5
Er zijn dus ideologische afwegingen, hoe uit zich dat in het beleid?
Naast het maximumaantal camera’s is er een lijst met criteria gemaakt waar het vaste en flexibele camera-inzet aan moet voldoen. Er worden zelfs Europese richtlijnen genoemd voor het cameratoezicht. Zo moet er behoefte in de maatschappij zijn voor camera’s en moet er een ‘evenwichtige verhouding’ zijn tussen de mate van overlast en het inzetten van camera’s. Ook moet het doel, zoals bijvoorbeeld verminderen van overlast, niet te behalen zijn met andere maatregelen. Naast deze Europese richtlijnen zijn er ook nog aanvullende criteria gemaakt. Zo zijn camera’s altijd onderdeel van een pakket aan maatregelen en moeten er in de gebieden waar de camera’s geplaatst worden altijd meerdere problemen spelen. Daarnaast worden er afspraken gemaakt over het gebruik van de beelden en over verdere stappen. Voor vaste camera’s geldt dat er sprake moet zijn van ‘langdurige verstoring van de openbare orde’. Bij flexibel toezicht kan het gaan om een recente verstoring zoals een inbraakgolf, of een te verwachten verstoring, zoals autobranden rond oud en nieuw. Tot medio 2022 geldt nog het huidige beleid, volgend jaar wordt er een nieuwe evaluatie gemaakt en weer een nieuw plan voor de toekomst. De gemeenteraadsverkiezingen spelen daarin natuurlijk ook een rol.
6
Zit iemand echt de hele dag naar de camerabeelden te kijken?
In de meest recente evaluatie uit 2018 wordt meer verteld over de toezichtcentrale. In het politiebureau aan de Briljantlaan worden de beelden van de camera’s op grote schermen geprojecteerd. De camera’s in de binnenstad worden op maandag en dinsdag van 18.00 tot 02.00 uur live bekeken, van woensdag tot en met zaterdag van 18.00 tot 06.00 uur en op zondag van 12.00 tot 02.00 uur. De meeste camera’s in de wijken worden bekeken van 15.00 tot 02.00 uur, maar er zijn een aantal camera’s die onder het binnenstadsregime vallen. Dan is er nog een speciale categorie camera’s en die staan bij stadion Galgenwaard. De camera’s bij het stadion worden alleen bij wedstrijden en evenementen uitgekeken, dit gebeurt niet aan de Briljantlaan, maar in de commandokamer in het voetbalstadion zelf. Alle beelden van alle camera’s worden ook nog 28 dagen bewaard.
7
Nu weer even terug naar de Geuzenwijk, wat is er aan de hand?
Na een flinke explosie op 10 juli op het speelpleintje bij de Lumbresstraat stapte burgemeester Sharon Dijksma in de auto om met bewoners te spreken. De knal zorgde voor schade en zorgen onder bewoners. De explosie vond plaatst nadat de flexibele camera’s – die er een half jaar stonden – waren weggehaald. De burgemeester besloot kort na haar bezoek aan de wijk dat de camera’s zouden terugkomen, maar daarbij besloot ze ook dat er niet op een andere plek camera’s weggehaald zouden worden. Daarmee handelde ze, naar eigen zeggen, op ‘gespannen voet met de uitgangspunten’ van de eerder gemaakte afspraken over het maximumaantal schreef Dijksma: “Deze beslissing heb ik vooral genomen naar aanleiding van de gesprekken met bewoners van Geuzenwijk. Zij spraken over jarenlange overlast die gedurende het halfjaar dat er camera’s in de wijk hingen als sneeuw voor de zon verdween. Het signaal dat zij afgaven was duidelijk en indringend.” Hoewel er begrip was voor de zorgen van bewoners was het zelfstandige besluit van de burgemeester ook voer voor politieke discussie, want het maximumaantal was niet voor niets afgesproken. De belofte van de burgemeester dat de camera’s snel weer teruggebracht zouden worden naar 81 was voldoende om de discussie te temperen. a
8
NR. 131 | JULI 2021 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Utrecht Time Machine
De Parade
Wanneer: doorlopend Waar: diverse locaties in Utrecht Prijs: gratis
Wanneer: vrijdag 23 juli t/m zondag 8 augustus Waar: Moreelsepark Prijs: gratis
De geschiedenis in ons stadsie ligt voor het oprapen. Utrecht Time Machine maakt de geschiedenis voor liefhebbers een beetje zichtbaar: een groep studenten van de Universiteit Utrecht heeft informatie, foto’s, plattegronden en reproducties verzameld en nu op dertig historische plekken in de stad QR-tegels neergelegd. Wie de code op de tegel scant, kan een duik nemen in de geschiedenis van Utrecht. “Iedere Utrechter is al honderden keren over het Domplein gelopen, maar hoe vaak sta je stil bij wat zich daar 300 jaar geleden heeft afgespeeld?”, aldus een van de studenten.
Het was tijdens de coronacrisis onduidelijk of De Parade het zou overleven, maar ze staan er weer! Vanaf 23 juli is het reizende theaterfestival gewoon in het Moreelsepark in Utrecht te vinden. Toch ziet een bezoekje er iets anders uit dan vorige jaren: plan je bezoek van tevoren en koop online een Parade-pakket. Die pakketten zijn er in alle soorten en maten en zijn altijd inclusief twee voorstellingen. Wie er optreden? Verwacht onder andere Lucky Fonz III, ISH Dance Collective, Kiki Schippers, Het Zuidelijk Toneel en Frank en René Groothof!.
Walk The Line: Indie #4 Wanneer: vrijdag 23 juli Waar: TivoliVredenburg Prijs: 19,50 euro
Cinezomer: Buladó Wanneer: donderdag 22 juli, 19.00 uur Waar: Hoogt on Tour in De Nijverheid Prijs: 10 euro Als onderdeel van Cineville Zomertour is deze avond de film Buladó te zien in De Nijverheid. Deze winnaar van het Gouden Kalf voor Beste Film 2020 is een liefdevol, magisch-realistisch familiedrama dat zich afspeelt op Curaçao. De eigenzinnige Kenza (11) dreigt verstrikt te raken in de botsende levenswijzen van haar rationale vader en spirituele opa. De film is gesproken in Papiamento en is Engels ondertiteld. Tickets zijn te koop via hoogt.nl.
TivoliVredenburg plakt er nog maar een unieke tour door het gebouw aan vast: tijdens Walk The Line maken bezoekers tussenstops bij muzikale avonturen in de Ronda, Pandora, Cloud Nine en Hertz. Na succesvolle indietours in juli, augustus en oktober 2020 moest de vierde editie in december worden verplaatst, maar dat wordt dubbeldik ingehaald. De nadruk ligt deze keer meer op elektronische muziek, met Meetsysteem, The Resurrection, Winterdagen en Yukon op het programma.
Nooit Meer Werken Wanneer: Op verschillende woensdagen en zondagen in juli, augustus en september, om 18.00 uur Waar: Berlijnplein Prijs: 42,50 - 47,50 euro (incl. driegangendiner) Deze voorstelling staat in het teken van automatisering, digitalisering en robotisering in ons dagelijks werk. Acteurs Greg Nottrot en Floor Leene liggen aan de rand van een zwembad te nippen van hun cocktails. Ze hoeven niet meer te werken want ze zijn vervangen door twee robots. Robot G1 en robot F1 spelen de voorstelling. Heerlijk! Of slaat de verveling toe en verliezen ze de zin van hun bestaan? In Nooit meer werken laat het Nieuw Utrechts Toneel de uiterste consequentie zien van het idee dat technologie ons werk overneemt.
Marieke Lucas Rijneveld | Sarah Lynn Huizing en Lars Visscher Wanneer: zaterdag 24 juli Waar: Geertekerk Prijs: 49 euro Een boordevol programma deze avond: geniet van zes kleine gerechten vol bloemen, onder het genot van poëzie van Marieke Lucas Rijneveld - winnaar van de International Booker Prize 2020 - en de fijne klanken van violiste Sarah Lynn Huizing en accordeonist Lars Visscher, die elkaar leerden kennen op het Utrechtse conservatorium. Cultuur en culinair ontmoeten elkaar op deze bijzondere avond.
Plogging Utrecht in Zuilen Wanneer: dinsdag 27 juli om 19.30 uur Waar: in Zuilen Prijs: gratis Het zal niet iedereen gelijk bekend voorkomen, maar ploggen is voor steeds meer mensen een nuttige én gezellige bezigheid. Een Zweedse trend om precies te zijn (ploggen komt van ‘plocka up’, wat opraapactie betekent). In het kort? Joggend zoveel mogelijk zwerfafval ophalen en dat met een groep gelijkgestemde afvalrapers. Sinds juni vorig jaar werd in Utrecht al 862,7 kilo afval geplogged en dat moet uiteraard nog veel meer worden. Opgeven voor de plog in Zuilen kan via linktr.ee/ploggingutrecht.
9
JULI 2021 | NR. 131 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Tentoonstelling ‘FC Utrecht vanuit het hart’ in Het Utrechts Archief gaat over meer dan voetbal alleen Vanwege de vijftigste verjaardag van de ‘Ambitieuze Abraham’ FC Utrecht organiseren de club en Het Utrechts Archief de tentoonstelling ‘FC Utrecht vanuit het hart’. Foto’s, films en verhalen, maar ook trofeeën en t-shirts van FC Utrecht vertellen het verhaal van de club, de supporters en vele anderen.
Tekst: Charlie van Dijk
H
et komt niet vaak voor dat Het Utrechts Archief zo veel voorwerpen in bruikleen heeft als nu. Verschillende spelersshirts hangen, van oud naar nieuw, in een grote vitrine in het midden van de zaal. Eronder staan verschillende schalen en bekers uitgestald, bewijs van de successen van FC Utrecht. “In onze Expo op de Hamburgerstraat hebben we een nieuwe zaal ingericht, waarin we samenwerken met Utrechters en met organisaties en bedrijven”, vertelt Alexander Roos van Het Utrechts Archief. “Hier komen onze archiefstukken samen met de verhalen en collecties van onze partners. En dat is nieuw voor ons, want als archief bewaren we wel foto’s, films, tekeningen, boeken en documenten, maar geen voorwerpen.” De afwisseling wordt door het publiek met open
armen ontvangen. “Onze bezoekers waarderen het enorm dat ze onze stukken zien in samenhang met prachtige voorwerpen zoals de KNVB-bekers, de Johan CruijffSchaal en shirts uit de jaren ‘70.” Sociale projecten De voetbalclub, die in 1970 ontstond uit de Utrechtse clubs DOS, Elinkwijk en Velox, is sinds het moment van oprichten geen moment uit de Eredivisie verstoten. Maar voetballen is niet het enige waar het bij deze club om draait. "FC Utrecht brengt mensen samen en verbindt”, is te lezen in een van de verhalen over de club. Dat laat deze tentoonstelling zien. Alexander: “In de tentoonstelling die we samen met FC Utrecht maakten, zie je de hoogtepunten uit 50 jaar clubgeschiedenis én laten we zien wat de club allemaal bui-
ten het veld doet aan sociale projecten. Denk aan het jaarlijkse kerstdiner voor ouderen, of aan de voorzieningen voor zieke kinderen, of blinden en slechtzienden.” Wist je niet dat er voorzieningen voor blinden en slechtzienden in de Galgenwaard waren? Je kan zelf ervaren hoe het is om een wedstrijd in het stadion mee te maken, als je het spel niet (goed) kan zien. Je ploft zo neer in de kuipstoeltjes en met een druk op de knop start er een wedstrijd in. Via een telefoonhoorn wordt de wedstrijd begeleid. Een beetje zoals een live wedstrijdverslag op de radio zou klinken. “De wedstrijden van FC Utrecht worden niet altijd live op de radio uitgezonden, maar wel in het stadion”, vertelt Roos. Dan knippert het beeldscherm, tot het beeld uiteindelijk wegblijft. “Zo kunnen ook mensen met een visuele beperking de wed-
Advertenties
5 9 , €7
VERKRIJGBAAR OP DUICSHOP.NL
strijd meemaken.” De tentoonstelling is verder aangevuld met onder meer materiaal uit Het Utrechts Archief zelf. Wat er in de tentoonstelling te zien valt, is echter bij lange na niet alles wat het archief te bieden heeft. “In de tentoonstelling kunnen we maar een heel klein deel laten zien van de archiefstukken en mooie beelden die we van FC Utrecht en alle voorgangers bewaren. In onze online collectie is nog veel meer te vinden”, vertelt Alexander enthousiast. “Denk bijvoorbeeld aan de filmbeelden van DOS uit de jaren ’40, waar een van onze bezoekers een aantal jaren geleden mee kwam aangelopen, of aan foto’s van het oude stadion Galgenwaard. Die beelden kun je gewoon thuis via internet bekijken op onze website.” a
10
NR. 131 | JULI 2021 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
OP BEZOEK BIJ FIETSENWINKEL FREEM
‘Fietsen en je kop leegmaken, dat doe ik al heel lang’ In het ronde bakstenen pand met grote ramen op de hoek van de Gansstraat zit sinds vijf jaar fietsenwinkel en -maker FREEM. Toen de Tour de France in Utrecht startte, was de zaak van Eric van Stuijvenberg net open. Zijn team is klein, maar fijn: heeft hij drie man in dienst. FREEM verkoopt vooral stadsfietsen, waaronder van een aantal Utrechtse merken, maar repareert alle soorten fietsen. Ook kon je er terecht voor een kopje koffie, maar door de drukte staat dat deel van de zaak even op een laag pitje. DUIC fietste eens langs bij FREEM bikes & coffee.
Tekst: Bo Steehouwer / Fotografie: Bas van Setten
E
ric vindt een fiets het mooiste in een pure vorm. “Een stalen frame, gewoon een rond buisje, that’s it”, zegt hij. “Dat vind ik sowieso met producten: als ze er functioneel uitzien, worden ze door hun puurheid vaak ook mooier. Dat is wat minder met elektrische fietsen. Daar zit zoveel omheen gebouwd dat je eigenlijk niet meer ziet wat het is.” Volgens Eric heeft het merk Roetz dat leuk gedaan. “Daarvan zie je eigenlijk niet dat het een elektrische fiets is. De motor zit achterin het wiel, net zoals de accu.” Maar als je echt het gevoel van fietsen wil hebben, moet je niet elektrisch fietsen. “Dan zit je toch op een soort autootje.” Elektrische fietsen zijn op de Utrechtse fietspaden niet meer weg te denken. Menig Utrechter zal er regelmatig eentje voorbij zien zoeven. Ook Eric merkt dat de elektrische fiets op begint te komen. “Toen ik hier begon waren ze eigenlijk helemaal nog niet zo populair. Het afgelopen jaar begon het echt aan te trekken, vooral de bakfietsen. Mensen zoeken een vervanging voor de auto. Je kunt er drie of vier kinderen in kwijt, boodschappen mee doen en voor de deur zetten.” Zelf heeft hij geen elektrische fiets, maar hij pakt er regelmatig eentje uit de zaak om te testen. “Als een fiets problemen heeft gehad, rij ik zelf vaak twee dagen op naar huis.” Ook in zijn vrije tijd is hij vaak op de fiets te vinden. Op zijn mountainbike dan. Maandagmorgen is vaste prik en is hij te vinden in Amerongen. “Even fietsen en je kop leegmaken. Dat doe ik al heel lang.” Ook naar werk pakt hij de fiets, vanaf zijn huis in De Meern. “Dat is gewoon heerlijk.” Een streepje voor “Het gaat heel goed, ondanks de corona”,
zegt Eric. Hij zit aan de grote houten koffietafel die in zijn zaak staat. Hij verbetert zijn antwoord. “Of juist dankzij de coronaperiode. Het is momenteel echt crazy.” Zijn mensen meer gaan fietsen? Erics antwoord met een twijfelachtige ‘Ja’. “Ik weet niet of ze per se meer zijn gaan fietsen, maar wel meer geld gaan uitgeven aan fietsen. Dat zijn twee verschillende dingen. Er bleef geld over, omdat ze bijvoorbeeld niet op vakantie konden.” Voor het koffiegedeelte is nu dan ook even geen tijd. “Het is zo druk met reparatie en verkoop”, legt Eric uit. “We zijn er eigenlijk een beetje romantisch mee begonnen, maar in de praktijk werkt het jammer genoeg niet.” Eric en zijn team hebben het dus druk genoeg. “Er kan eigenlijk niks tussendoor. Dat is wel jammer. Aan het begin was het allemaal wat gemoedelijker. Ik heb nog steeds de neiging als ik iemand over straat zie lopen met lekke band, om diegene te helpen. Maar dat doe ik ondertussen niet meer. Die professionele slag moet je maken, anders kun je niet voldoende doen op een dag. In het begin voelde het als een hobby, maar nu moet je knallen om te kunnen voldoen aan de verwachtingen van je klanten. Ik zou graag wat meer ruimte willen, maar daar kun je geen geld mee verdienen. Het is elke keer een afweging. Vaste klanten hebben toch altijd een streepje voor.” Klanten in de winkel krijgen zoveel tijd als ze willen. “We pushen nooit dat er nu beslist moet worden. Als er iemand in de winkel is, staat diegene op eerste plek. Mensen komen dan ook altijd terug.” Reparateur Marijn heeft ook in andere fietsenzaken gewerkt en daar wordt echt naar de koop toegewerkt, zegt Eric. “Je hebt een bepaalde tijd om de koop sluiten. Dat geeft
natuurlijk enorme druk. De klant voelt dat op den duur ook. Dan heb je helemaal geen fijne dag. Het is juist leuk om het met een bakkie koffie erbij bijvoorbeeld even over de kids te hebben, of vakantie. Mensen wonen vaak in de buurt en je kent de buurt ook. Dat is altijd leuk.” Tour de France Voordat hij zijn fietsenwinkel opende, was Eric productontwikkelaar. “Ik deed wat dingen voor Gazelle. Alles met wielen wel: kinderwagens, fietsen, en dan vooral de technische uitwerking. Uitdokteren hoe het slimmer kan, of goedkoper.” Dat heeft hij vijftien jaar gedaan. “Op een beurs kwam ik mensen van BSP tegen, een fietsenmerk uit Utrecht. Zij vroegen of ik het niet leuk vond om een winkel over te nemen. Ik wilde altijd al graag een mooi kinderfietsje te ontwerpen. Een fietsje dat prettig is voor kids om mee rond te rijden. Vaak zijn die wat zwaar. Weet je wat: ik begin eerst een winkel en dan komt dat misschien wel later.” Toen Eric aan de slag ging met de winkel, startte ook de Tour de France in de
stad. “Met de tijdrit kwamen ze hier voorbij knallen. Het zag zwart van de mensen. We hebben alle fietsen aan de kant gezet en verkochten ijsjes. Het was supergaaf.” Hij is blij met (de locatie van) zijn winkel. “Ik heb altijd op ontwerpbureaus veel tijd achter een beeldscherm doorgebracht. Hier heb je eigen ruimte waar je kan doen wat je wil. Dat is supertof. En met een mooi uitzicht.” Het idee om een kinderfiets te ontwerpen heeft hij eigenlijk niet meer. Nu denkt hij meer aan het ontwerpen van een simpele elektrische fiets, als een soort statement. “In die elektrische fietsen zit heel veel elektronica. Ze kunnen ontzettend veel: mensen kunnen zien waar ze gereden hebben, de fiets op afstand openen, beveiligen tegen diefstal, je kunt het zo gek niet bedenken. Dat geeft ook veel storing.” Hij zou wel een fiets willen bedenken die één aan-knop heeft. “Dat het gewoon weer simpel is, maar wel elektrisch. Mensen willen steeds meer, mooier en duurder, meer snufjes. Je hebt al zoveel ruis in je hoofd in de stad, je krijgt al zoveel prikkels. En dan heb je ook nog een fiets die bijna kan vliegen.” a
11
JULI 2021 | NR. 131 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
UTRECHT VOLGENS DE VERFDOKTER ROBERT-JAN BRINK
Twaalf dagen schilderen: 'Tof object en een hele eer om te doen' Tekst: Bo Steehouwer / Fotografie: Bas van Setten
'Er waren allemaal stukken over geschreven en ik heb foto’s gezien uit 1942'
Robert-Jan Brink, ook wel bekend als de Verfdokter, heeft een bunker in het Gagelbos bij Overvecht beschilderd. De schildering laat zien hoe soldaten schuilen in de betonnen constructie. De schuilplaats is onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, een belangrijke verdedigingslinie uit de Nederlandse geschiedenis. Er staan 700 van dit soort bouwwerken langs die linie, meestal gebouwd tussen 1939 en 1940. In opdracht van de provincie Utrecht en met behulp van de gemeente en Staatsbosbeheer heeft de Verfdokter er nu eentje beschilderd. We vroegen hem hoe hij op het idee kwam voor het ontwerp en wat zijn mooiste herinnering is aan Utrecht.
Het ontwerp heeft te maken met waar de bunker vroeger voor werd gebruikt. Had je meteen dit idee in je hoofd? “Het kwam ter sprake dat het jubileumjaar van de Hollandse Waterlinie eraan komt. Daardoor leek het me het meest logisch om iets te maken waar dat bij aansluit. De bunker was bedoeld als schuilplek en er konden maximaal twaalf Nederlandse soldaten in zitten. Ik vond het supervet om dan een doorkijk te maken van hoe het eruit zag, omdat de bunkers dichtgemetseld zijn.” Hoe reageerde de provincie in eerste instantie op jouw ontwerp? “Het plan dat ik voorstelde, was meteen goed. Ik kon doen wat ik wilde. Ik moest wel even uitleggen waarom ik zes soldaten wilde schilderen in plaats van alle twaalf. Als je er twaalf in schildert, zie je niks meer van de ruimte. Die is dan vol met alleen maar figuren. Zo geeft het een beter beeld van hoe klein de ruimte was en zie je de achterste persoon ook nog goed zitten.”
Hoelang ben je bezig geweest met de bunker? “Ik heb in totaal twaalf dagen geschilderd, verspreid over een paar weken. Best lang eigenlijk, maar ik wilde er goed de tijd voor nemen. Het is een tof object en een hele eer om te mogen doen. En ook leuk dat de gemeente en provincie ervoor openstaan om dit soort dingen meer te doen. Het is gewoon tof om een bunker te mogen beschilderen. Voor mij was het ook weer een tijdje geleden dat ik een mooie opdracht had in de stad Utrecht. Ik was er heel blij mee.” Wat vind je zo leuk aan dit werk? “Bij deze opdracht vond ik het onderzoek doen heel leuk. De provincie had ook al veel uitgezocht. Er waren allemaal stukken over geschreven en ik heb foto’s gezien uit 1942. Ik werk tegenwoordig nauwkeuriger; zoek dingen beter uit. Deze opdracht was daar wel heel geschikt voor. Zo dacht ik bijvoorbeeld goed na over de kleding van de soldaten die in de schuilplaats zaten. Die wilde ik wel goed schilderen, het moet wel klop-
pen. Ik kwam filmpjes tegen waarin werd uitgelegd hoe de outfits van de soldaten er vroeger uitzagen. Dat verschilde per rang. Daarin kwam ook naar voren dat ze banden om hun scheenbenen heen hadden. Die zorgden ervoor dat er geen vuil in hun broek of schoenen kwam. Die heb ik er ook bij geschilderd. Zulke details wist ik van tevoren niet.” Wat is jouw mooiste herinnering aan Utrecht? “Mijn jeugd in Overvecht, de nachtelijke sferen daar. Ik zou graag weer een weekje achttien willen zijn. Dat gaat ook vaak gepaard met geuren trouwens: natte bakstenen, of de geur van ‘s ochtends vroeg door een berm lopen en vers gemaaid gras.” Waar beleef je de leukste avond in Utrecht? “Op een warme zomeravond een balletje trappen in het Griftpark met een paar biertjes.” Wat is je lievelingsplek in Utrecht?
“Momenteel is dat het Berlijnplein in Leidsche Rijn. Hier kan je legaal graffiti spuiten. Af en toe heb ik een dag vrij en dan kan ik me daar lekker uitleven. Je hoeft niet netjes te werken of af te plakken. Dus compleet zorgeloos met verf in de weer is hartstikke lekker. Ik ben dan echt even helemaal weg.” Wat is je droomhuis in Utrecht? “Doordat ik nu druk ben geweest met de bunker op de Gageldijk viel me weer op hoeveel mooie huisjes hier staan, met mooie slootjes en een beste lap grond eromheen.” Wat is je lievelingswinkel in Utrecht? “Ik haal regelmatig materialen bij Swaak op de Oudegracht: vulpotlood, papier, tekenboeken, spuitbussen, verf, et cetera. Ze hebben vrijwel alles en als ik snel wat nodig heb, is het een betrouwbare leverancier.” Utrecht is… “…groot genoeg.” a
12
NR. 131 | JULI 2021 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
ONDERNEMER CENTRAAL
In deze rubriek staat een Utrechtse ondernemer of onderneming centraal.
Carolien Rutgers gooide het roer om en opende Rood en Bloem
Deze week: Carolien Rutgers van Rood en Bloem.
Vijf jaar geleden begon Carolien Rutgers met Rood en Bloem. Daarvoor werkte ze lange tijd voor een groot internationaal bedrijf als stylist. “Ik wilde al langere tijd het roer omgooien en op een dag heb ik het besluit genomen. Ik heb mijn gevoel en passie gevolgd, en dat was een winkeltje openen.”
Tekst: Charlie van Dijk / Fotografie: Bas van Setten
V
ijf jaar geleden begon Carolien Rutgers met Rood en Bloem. Daarvoor werkte ze lange tijd voor een groot internationaal bedrijf als stylist. “Ik wilde al langere tijd het roer omgooien en op een dag heb ik het besluit genomen. Ik heb mijn gevoel en passie gevolgd, en dat was een winkeltje openen.” Het begon klein, in een ruimte in bedrijfsverzamelgebouw Vechtclub XL. “Dat was een soort garagebox, waar we zelf nog ramen in hebben gemaakt. Ik was toen drie dagen per week open en werkte er nog naast als stylist”, vertelt Carolien. Op een gegeven moment had ze een buffer opgebouwd. Die was groot genoeg om te verhuizen naar de Springweg. Dat is nu drie en een half jaar geleden. Ze zit met een cappuccino op het bankje van de buurman en kijkt naar het voorbijgaande verkeer. “Door heel hard werken, mijn passie en vooral mijn hart te volgen ben
ik gekomen waar ik nu ben, samen met een heel fijn team meiden zijn we nu wel een begrip geworden in Utrecht. We hebben veel vaste klanten. We geven veel liefde en dat krijgen we terug. Op sommige momenten kan ik kippenvel krijgen als mensen oprecht een verhaal vertellen of mij bedanken dat ik de winkel ben begonnen. We zijn er echt voor mensen, dat is heel dankbaar werk.” Bewust bezig met trends De overgang van werknemer naar ondernemer was hard werken, maar daar heeft Carolien geen dag spijt van gehad. Ze zegt zelfs nooit meer voor een baas te willen werken. “Ik denk zelf niet in beperkingen maar in mogelijkheden. Dat brengt mij veel. Vanwege mijn achtergrond als stylist ben ik veel bezig met trends en houd ik bij wat mensen graag willen. Wat er in de wereld gebeurt.” In de
winkel staat het vol met gekleurd en geglazuurd aardewerk, in de etalage prijken witte kopjes met vriendelijke gezichtjes erop geschilderd en aan het plafond hangt een bos gedraaide kaarsen. Een andere belangrijke trend, denkt Carolien, is dat zoveel mogelijk duurzaam en biologisch af breekbaar moet gaan zijn. “We zijn daar wel heel bewust mee bezig; alleen papieren tassen en we kopen steeds meer producten in die biologisch af breekbaar zijn.” Drie kinderen “De biologische trend is een soort tegenbeweging tegen de wereld van nu, met veel online en weinig connectie met de natuur”, zegt Carolien. Met haar lepeltje schept ze overgebleven melkschuim van haar cappuccino uit
Advertenties
Er loopt iemand bij Rood en Bloem naar binnen, Carolien moet weer aan de slag. Nog even zegt ze: “Eigenlijk heb ik drie kinderen, Pleun (2 jaar) en Kato (6 maanden) en Rood en Bloem. Ik stop er evenveel liefde in. Je moet kritisch blijven kijken naar je vak, je werk en je uitstraling. Volg je gevoel en luister naar jezelf, dan komt alles goed. En bovenal enorm genieten!”a
€1 9 9, 5
LIMITED EDITION WENSKAARTEN EEN UNIEKE SAMENWERKING TUSSEN ECHT UTRECHT EN DUIC Stuur eens een kaartje! Met deze Limited Edition wenskaarten heb je voor elke gelegenheid een prachtig kaartje in huis. Een samenwerking tussen Echt Utrecht en DUIC ontstaan uit liefde voor de stad en haar iconische plekken. Van bekende klassiekers tot gebouwen die alleen de échte Utrechter kent! Dus maak je familie, vrienden, buren of iemand anders blij met een wens en ontwerp van de Domtoren, Watertoren, Neude, Tivoli Vredenburg, Stadskantoor, Winkel van Sinkel, Muntgebouw, Pastoefabriek, Inktpot, of Stadion Galgenwaard!
het kopje. “Maar aan de andere kant is online erg belangrijk voor mij. Ik investeer veel in mijn online aanwezigheid, op sociale media. Zo houd je jezelf en je bedrijf zichtbaar. Als ik een plantje met een bijpassend potje op Instagram zet, dan verkoop ik die combinatie meteen.” Welke combi heeft ze als laatste geüpload? “Dat is een Strelitizia (Paradijsvogelplant, red.) in een groene pot!”
EXCLUSIEF VERKRIJGBAAR OP DUICSHOP.NL
13
JULI 2021 | NR. 131 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Allemaal Utrechters Kylie Fletcher: 'In de Utrechtse horeca leerde ik voor mezelf opkomen'
O
p haar vierde verhuist Kylie naar Nederland, en komt ze, samen met de rest van het gezin, terecht in Alphen aan den Rijn. Utrecht bezoekt ze vanaf haar zeventiende regelmatig voor haar studie Journalistiek aan de Hogeschool Utrecht. “Ik wist al op mijn dertiende dat ik journalist en/of schrijver wilde worden. De opleiding in Utrecht stond het best aangeschreven. Ik moest toelatingsexamen doen in de Veemarkthallen en voorafgaand aan het collegejaar liep ik de UIT om de stad te leren kennen.” Ze kon niet wachten om in Utrecht te gaan wonen; op haar achttiende verjaardag ging ze uit huis. “Eerder mocht niet.” Kylies verhaal komt al snel op een zijspoor: naast haar opleiding klust ze bij in de Utrechtse horeca. “Ik ging werken bij Hoog Centraal, een bruin café op het station. Naast reizigers en beursbezoekers, was het ook de stamkroeg van een deel van de harde kern van FC Utrecht.
Daar heb ik mijzelf ontwikkeld van klein, onzeker meisje tot volwassen vrouw. Ik heb daar echt voor mezelf leren opkomen.” Ze vindt het jammer dat de zaak niet meer bestaat, maar gelukkig is er in de loop der jaren veel voor terug gekomen. “De nieuwste aanwinst voor Utrecht? Restaurant Badhuis. Het interieur, personeel en vooral het eten... Het is een hele fijne zaak.” “Volgens mij hebben veel mensen het idee dat de Nederlandse en Britse cultuur gelijk zijn, maar er zijn veel nuanceverschillen”, denkt Kylie hardop. Toch lijken Birmingham en Utrecht ergens wel op elkaar. “De sfeer is in beide steden gemoedelijk, mensen zijn ‘lief’ voor elkaar. Dat merk je vooral nu de coronacrisis voorbij trekt”, legt ze uit. “Het is weer gezellig op straat, in winkels en de horeca. Men maakt weer grapjes en houdt ‘small talk’. Het is fijn om te zien hoe alles weer tot leven komt.”a
Allemaal Utrechters is een reeks interviews met onze in het buitenland geboren stadsgenoten. We vragen ze naar hun achtergrond en hun ideeën over Utrecht en tonen zo de diversiteit van onze stad. Jezelf of iemand anders aanmelden voor deze rubriek? Dat kan! Mail naar redactie@ duic.nl.
Paspoort Naam: Kylie Fletcher Land: Verenigd Koninkrijk Geboorteplaats: Birmingham Geboortedatum: 15 mei 1988
'Toch lijken Birmingham en Utrecht ergens wel op elkaar'
#
De stad in cijfers
In de rubriek Utrecht in Cijfers gaan we in op data over de stad. De gemeente Utrecht houdt van honderden onderwerpen bij hoe het er in de stad voorstaat, van aantal Utrechters dat een fiets heeft tot hoeveel procent van de Utrechters last heeft van lawaai door verkeer of bedrijven in de stad. Elke week lichten we een van de onderwerpen uit.
H
In other news Franse aandacht voor komst van Applemuseum naar 'centre commercial' The Wall
H
et grootste Apple-museum van Europa opent volgend jaar de deuren in Utrecht en dat is ook buitenlandse media niet ontgaan. Het Franstalig Belgische nieuwsweekblad Le Vif, bijvoorbeeld, besteedt aandacht aan de komst van het museum naar “le centre commercial The Wall”. De Franstalige tegenhanger van het Nederlandstalig-Belgische weekblad Knack gaat uitgebreid in op de komst van het museum. In het museum zijn vanaf begin volgend jaar vijfduizend Apple-producten te zien; nagenoeg alle Apple-producten die tussen 1977 en nu zijn uitgekomen, waaronder een aantal exemplaren dat alleen in de Verenigde Staten uitkwam. Le Vif vermeldt ook Ed Bindels, oprichter en eigenaar van Apple-winkel Amac en initiatiefnemer voor het museum. Hij kocht in de
loop van de jaren verschillende inboedels van winkels op, maar wist ook een deel van de museumcollectie te bemachtigen bij het Apple-museum in Westerbork. “'Je ne veux pas d'un tas de palettes avec d'anciens ordinateurs, mais une collection joliment présentée dans un espace vraiment professionnel avec l'histoire propre à chaque produit, parce qu'il n'en manque assurément pas”, citeert Le Vif Ed Bindels. Een mooi gepresenteerde collectie moet het dus worden, met bij elk product ook het achterliggende verhaal en het tijdsbeeld waarin het geplaatst moet worden. Voordat het museum open kan, moet een deel van de Apple-producten worden gerestaureerd. Het museum moet begin volgend jaar de deuren openen voor het publiek.a
et veiligheidsgevoel in de stad is altijd actueel, maar sinds de explosie in de Geuzenwijk (Zuilen) speelt de discussie weer verder op. De gemeente zet in Utrecht op verschillende plekken flexibel cameratoezicht in om overlast en criminaliteit terug te dringen, beide factoren die van invloed zijn op het veiligheidsgevoel. Eerder in deze krant besteedden we al aandacht aan cameratoezicht in Utrecht, maar de gemeente vraagt in de Inwonersenquête ook naar het veiligheidsgevoel van Utrechters. Hoeveel procent van de inwoners voelt zich weleens onveilig in de eigen buurt? Gebieden die er wat dat betreft uitspringen zijn Lunetten, Overvecht, Lombok en Kanaleneiland. Op die plekken ervaren,
vergeleken met andere buurten in Utrecht, de meeste inwoners een gevoel van onveiligheid. Het veiligste gevoel in de eigen buurt hebben inwoners van respectievelijk Votulast, Tuindorp, Voordorp, Het Zand en Vleuten, Haarzuilens. In de grafiek is wel een verband te ontdekken tussen de plekken waar de gemeente het flexibele cameratoezicht inzet en de buurten waar het onveiligheidsgevoel onder eigen inwoners groot is. De gemeente zette afgelopen jaren flexibel cameratoezicht in in onder meer Lombok, Leidseweg, Zuilen-noord en -oost en op de Zamenhofdreef, Wolgadreef en Tigrisdreef. Die buurten komen er in de Inwonersenquête op het gebied van veiligheidsgevoel niet zo goed vanaf.a
14
NR. 131 | JULI 2021 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
VERDWENEN HORECA IN UTRECHT
Automatiek Keers aan het Vredenburg Tekst: Arjan den Boer / Fotografie: Het Utrechts Archief
Febo en Smullers hebben ze nog, maar de automatiek begint uit de tijd te raken. Wie wil er nog een slappe kroket die al even ligt te sudderen? Maar toen in 1933 de eerste automatiek in Utrecht opende, zag men die als toonbeeld van moderniteit en gold de hygiëne juist als pluspunt. Er brak zelfs een soort automatieken-oorlog uit.
H
eck's Lunchroom aan de Reguliersbreestraat in Amsterdam kwam in 1931 als eerste met een automatiek, al snel gevolgd door de Arnhemse vestiging. De Utrechtse Heck's aan de Potterstraat kende deze nieuwigheid niet. Wel was er in die straat al een tabaksautomatiek. De eerste met etenswaren opende in 1933 aan het Vredenburg 15 op de hoek met de Korte Viestraat, het tegenwoordige begin van de St.-Jacobsstraat. De automatiek stond ongeveer op het huidige zebrapad tussen de Decathlon en Bijenkorf. De zaak openende in februari 1933 'onder zeer groote belangstelling' met als naam Automatiek Royal, al zou dat niet lang duren. 'Zij bevat 25 automaten die ingebouwd zijn in keurige marmeren wanden terwijl men de vele uiteenloopende smakelijke producten achter frissche vitrines ziet liggen. In het met mooi teakhout bekleede interieur staan eenige tafeltjes, zoodat men zich ook zittend kan versterken, verkwikken en verfrisschen met broodjes en warme en koude dranken', schreef een krant. Er kwamen nog geen bamischijven uit de muur, maar wel broodjes 'croquet', kalfspasteitjes, huzarensalades, Russische eieren, appelbollen en ander gebak. 'De bereiding voldoet aan de hoogste eischen der hygiëne', adverteerde Royal. De automatiek was open van 8 uur 's morgens tot middernacht. Er waren speciale muntjes ter waarde van 12½ cent, die aangeschaft konden worden bij een 'vriendelijke juffrouw, terwijl in het wit gekleed personeel adviseert en behulpzaam is'. Fooien waren overbodig.
Om klanten te trekken was er 'gezellige muziek' en ontving iedere bezoeker een… gratis scheermesje! Een maand na opening ging Royal ook complete maaltijden aanbieden voor 3 munten, zoals Wiener schnitzel met gebakken aardappelen en groenten. Deze gerechten zullen wel van een buffet zijn gekomen. Banketbakkerij Automatiek Royal werd gerund door ene H.N. Ellenberg. Hij huurde het pand van de naastgelegen banketbakkerij Keers, die er voordien z'n lunchroom had. Ellenberg pleegde echter financiële malversaties, maakte schulden en vertrok met de noorderzon toen de zaak na een half jaar failliet ging. Het bleek dat hij de automatiek had opgezet met geld van twee Duitse broers, Mahler geheten. Die probeerden nog de zaak voort te zetten. Maar bakker Friedrich Jacob Keers wist nu hoeveel klandizie de automatiek trok en greep zijn kans: hij liet er beslag op leggen vanwege huurachterstand. Weinig sociaal ontsloeg de bakker al het personeel en verving de neonletters Royal door Keers. Naast de deur liet hij een muurschildering maken met de tekst: 'Vlug een lekker hapje, 12½ cent'. Keers adverteerde in de krant: 'Onze banketbakkerij is een waarborg voor hetgeen men krijgt in de automatiek'. Vooruitlopend op de sloop van zijn panden aan het Vredenburg, nodig voor de verbreding van de Lange Viestraat, opende Keers in 1934 een nieuwe automatiek aan de Leidseweg 11 bij het station (nu Smakkelaarsveld). De oude winkel
daar werd geheel gemoderniseerd door de architecten Gebr. Koster met een pui van wit metaal en glas, binnen aangevuld met marmer en blank eiken. Op de eerste verdieping kwam een — bediende — lunchroom. Het was volgens het Utrechtsch Nieuwsblad een 'hypermoderne inrichting in architectonisch hoogst smaakvolle en aesthetische uitvoering'. Enige overeenkomst met hedendaagse fastfoodrestaurants was het afval: 'In de hall staan twee prachtige marmeren tafels, waarin een gat om vuil in te werpen, dat naar beneden verdwijnt.' Automatenmode Andere Utrechtse ondernemers zagen Keers' succes en begonnen ook met 'automatische verkoop'. Zoals P. van Aelst, die aan
de Potterstraat de 'grootste Bonbon- en Chocolade-Automatiek in Nederland' opende en adverteerde met: 'Heeft U reeds onze warme Croquetten, Nierbroodjes en diverse Salades geprobeerd?' Banketbakkerij Van Angeren, die ook lunchrooms had, begon maar liefst drie automatieken: aan de Amsterdamsestraatweg, de Koekoekstraat en de Vismarkt. De dichtregels 'Ik heb haar gezoend in het Hanengeschrei / bij de automaat aan de Choorstraat / terwijl ze garnalencroquetjes at' van Kees Stip gaan waarschijnlijk over de Vismarkt, daar vlakbij. Al in 1936 deed Van Angeren de drie automatieken over aan Alphons van Gool, die ze voortzette als Golo Automatenhal. Specialiteit was de 'kaasoester'. Na de oorlog concentreerde Van Gool
zich met zijn zoon Alphons jr. op de Koekoekstraat 25 (zie bijgaande foto uit 1948) waarboven ze ook woonden, terwijl de Golo Automatiek aan de Vismarkt 25 werd heropend door A.R. Verhaar. Slager Carl de Vaal was kort voor de oorlog automatieken begonnen aan de Nobelstraat en de Amsterdamsestraatweg, nadien aangevuld met een filiaal op de hoek Kanaalstraat-Bandoengstraat. De ooit hypermoderne automatiek van Keers aan de Leidseweg werd later voortgezet door Wim Kruijs. Daar zat inmiddels een heel rijtje cafetaria's en automatieken, totdat deze 'patatstraat avant la lettre' in 1975 door de sloopkogel werd getroffen voor het Gildenkwartier van Hoog Catharijne. a
15
JULI 2021 | NR. 131 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
DUIC PUZZEL
ZOEKPLAAT Zoek de zeven verschillen
OPLOSSING ZOEK DE VERSCHILLEN LOCATIE GANZENMARKT
Advertenties
DRIVE TOGETHER
EEN MOOI MOMENT VOOR
D E M A Z D A M X- 3 0
. 100% elektrische crossover . Imposant van buiten en royaal van binnen . Zeer rijke standaarduitrusting
Mazda MX-30 vanaf € 33.140. Gemiddeld stroomverbruik Mazda MX-30 19 kWh per 100 km / CO2-uitstoot van 0 g/km. De vermelde WLTP waarden voor het gecombineerde stroomverbruik en de CO2uitstoot zijn gemeten volgens de nieuwe WLTP-testmethodiek. Prijzen incl. BTW en kosten rijklaar maken, excl. mica/metallic (3-tone) lak en opties. Actie geldig bij particuliere/zakelijke aanschaf met uiterlijke offertedatum 31 juli 2021 en uiterlijke registratiedatum 30 oktober 2021. Mazda Leasing is gerechtigd de overeenkomst eenzijdig te beëindigen indien hier niet aan voldaan kan worden. Het vanaf tarief is gebaseerd op een looptijd van 60 maanden en 10.000 km/jaar incl. rente, afschrijving, reparaties, onderhoud, banden, wegenbelasting, verzekering o.b.v. 6 schadevrije jaren, pechhulp en BTW. Meerprijs kilometers maximaal € 0,1576 en minderprijs kilometers minimaal € 0,0315. De maandbedragen zijn exclusief stroom en eventuele opties. Overige consumentenacties zijn niet mogelijk i.c.m. het Private Lease aanbod. Actie is geldig zolang de voorraad strekt. Afgebeeld model kan afwijken van de daadwerkelijke specificaties. Prijswijzigingen voorbehouden. Zie voor kosten en voorwaarden: www.mazda.nl.
PR I VATE L E A SE NU VA N A F € 299 PER M A A ND
AUTOBEDRIJF KNOOP MAARSSEN Kometenweg 7 | 3606 BD Maarssen | 0346 - 586444 www.knoop-mazda.nl |
Advertenties
TWEEDE DRUK VAN BOEK VERGETEN GEBOUWEN VAN ARJAN DEN BOER NU OVERAL TE KOOP Het boek Vergeten Gebouwen in Utrecht 1850-1940 van Arjan den Boer is nu ook via duicshop.nl te koop. Omdat de verkoop zo hard liep is eind juli besloten om een tweede druk te bestellen.
HET BOEK IS BIJ ONDERSTAANDE BOEKHANDELS TE KOOP EN BIJ DIVERSE ONLINE-AANBIEDERS TE BESTELLEN. •
BROESE BOEKHANDELS
•
BOEKHANDEL OSTADE
•
DE UTRECHTSE BOEKENBAR
•
BOEKHANDEL DE KLER HOUTEN
•
DE BILTHOVENSE BOEKHANDEL
•
THE READSHOP IJSSELSTEIN
•
BOEKHANDEL BIJLEVELD
•
BRUNA MAARSSEN
•
VVV UTRECHT
•
ALEPH BOOKS/ BOEKHANDEL
•
GROETEN UIT UTRECHT
•
BRUNA, NACHTEGAALSTRAAT
•
DOMSHOP
•
KANTOORBOEKHANDEL KEES VISCHER DE MEERN
•
BOEKHANDEL JACQUES BAAS
•
BOEKHANDEL VAN RAVENSWAAY
•
BOEKHANDEL STEVEN STERK
€ 34,95
inclusief plattegrond
-ANTIQUARIAAT ALEPH
BESTELLEN NU OOK ONLINE TEOP.NL VIA DUICSH
Scan de QR-code om het boek te bestellen via duicshop.nl
Hé, jij! Op zoek naar een nieuwe baan? Bij Sipr staan twee toffe vacatures open. Weten welke het beste bij jou past? Check de boxen die voor jou van toepassing zijn!
Junior Digital Marketeer
Junior Content Marketeer
Jij spreekt vloeiend de digi-taal
Meer online dan offline
Leest enen en nullen als geschreven tekst
Weet alles van de nieuwste social mediatrends
Komt met datagedreven adviezen en rapportages
Wil groeien in ontwikkeling van creatieve content
Analytisch vermogen
Schrijft rake teksten
Richt strakke campagnes in op relevante platformen
Online marketing is jouw ding
CPC, CPM en CTR klinken jou niet vreemd in de oren
Creativiteit stroomt door jouw bloed
Minimaal 1 jaar ervaring in vergelijkbare functie
Minimaal 1 jaar ervaring in vergelijkbare functie
Veel vinkjes kunnen zetten? Of gewoon nieuwsgierig naar meer informatie? Kijk op sipr.online/vacatures of stuur direct jouw C.V. naar info@sipr.online
