DUIC Krant NR 195 - 21 oktober by DUIC

De krant die verder kijkt in de stad

21 OKTOBER 2022 | 8E JAARGANG NR. 195 | KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP

Op bezoek bij 't

Watertorens

Oortje aan de

met een nieuwe

Oudegracht

bestemming

P. 13

P. 14

Winnend idee voor daklozen: fietsenhokken als slaapplek

Wasserettes als huiskamers van de stad CRO

N DFU

DIN

DUIC.NL

Elk e een week nieu DUI we C

P.4

P.7

Utrecht Cangeroes heeft nog altijd geen sporthal

Bestel nu

het boek Verdwenen horeca in Utrecht

HEB JIJ EEN DROOM VOOR JOUW BUURT? KERN MET PIT HELPT MEE!

Ga naar voordekunst.nl of scan deze QR-code

– Maarten, fi nancieel vrijwilliger u-centraal.nl/datdoetgoed

t/m 28 oktober

Bouwsels in de Bieb Kids

Soworker maakt delen op Social media makkelijk! ‘Ik help mevrouw Block met de administratie. Ondertussen vertelt zij me veel over vroeger’

Agenda 20 okt – 2 nov

Boost je content en benut de kracht van je collega’s als ambassadeurs; 8 x meer bereik, 7 x hogere conversie en aanzienlijk meer sollicitanten.

Test gratis ons platform!

Nog veel meer feestjes zoals: > Monument of Sound: Spinvis speelt Jacob van Eyck > Kinderparade > Nacht van de Wijn > TBS zonder muren > MIJNMIJNMIJN > Uit de schaduw van de Dom > Desire Lanes > Grounding Kijk voor het volledige programma op utrecht900.nl

Advertentie

GRATIS

in Hotel Van der Valk Leusden

ENTREE LEUSDEN

2 OKTOBER T/M 20 NOVEMBER ELKE WEEK KANS OP

ELKE WEEK MAKEN 10 WINNAARS IN TIEL KANS OP € 1.000!

VANAF 15:00 UUR

DE TREKKINGEN

Vanaf 2 oktober ontvangt u bĳ elk bezoek aan Circus Gran Casino een deelnemerslot. Met deze deelnemersloten kunt u deelnemen aan de weektrekkingen op zondag waar 10 winnaars kans maken op 1.000 euro.

Zondag 9 oktober Zondag 16 oktober Zondag 23 oktober Zondag 30 oktober Zondag 6 november Zondag 13 november Zondag 20 november

Circus Gran Casino Leusden Philipsstraat 18a, 3833 LC Leusden zondag t/m donderdag 08:30 tot 01:00 uur vrĳdag en zaterdag 08:30 tot 03:00 uur

21 OKTOBER 2022 | NR. 195 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

INHOUD Nieuws 4 De wasserettes van Utrecht Wasserettes als huiskamers van de stad

7 Hoe is het nu met?

et is over en uit voor De Machinerie in Utrecht. DUIC probeerde al enkele weken antwoorden te krijgen van de stichting over de stand van zaken, maar de deuren bleven voor ons gesloten. Nu is duidelijk waarom. De Machicultuur, op de plek waar nu nog Central Studios zit, waar mensen vanuit het hele land naartoe zouden komen. Maar na uitstel, vertraging en versobering blijkt het plan toch te duur Machinerie gedoemd te mislukken. De gemeenteraad maakte een paar jaar geleden 3,5 miljoen euro vrij voor het plan, en de gebouweigenaar zegde ook toe miljoenen euro’s te investeren. Na de verbouwing zouden partijen als ’t Hoogt, Neder-

lands Film Festival en Fotodok zich er gaan huisvesten. Dit gaat dus allemaal niet door, wat natuurlijk erg jammer is voor de liefhebbers en betrokkenen. Vooral voor ’t Hoogt is het de zoveelste mislukking op rij. Eerder kwamen al de Bieb++, de Kade en de City Bioscoop voorbij als nieuw onderkomen gehaald. Daar kan men nu ook De Machinerie aan toevoegen. nog onderzoeken hoeveel geld het project heeft gekost. Wil je er meer over lezen? Dat kan op duic.nl. Robert Oosterbroek

Basketbalvereniging Utrecht Cangeroes

Cultuur / Uit DE VERANDERENDE STAD IN BEELD

9 Beton-T

Experimenteel stadsplein voor alle Utrechters

11 Uittips

Elke week de leukste tips

WITTEVROUWENSINGEL

Stad / Leven 12 Utrecht volgens...

Sander van der Meijs van Straatnieuws

13 Op bezoek bij

Utrecht is constant in beweging. Er wordt

1976

gebouwd en gesloopt.

't Oortje aan de Oudegracht

15 Op pad met Oud-Utrecht

Watertorens met een nieuwe bestemming

17 Herkomst straatnamen Dorstige Hartsteeg

Hierdoor ziet de stad er op sommige plekken heel anders uit dan vroeger,

2022

terwijl andere straten en pleinen juist al decennia hetzelfde blijven. In deze rubriek laten we dat zien.

17 Stad in cijfers

Energieverbruik en prijsplafond

17 In other news

Ga naar DUIC.nl voor meer oude en nieuwe foto’s van de stad.

Inhabitat

Sport 19 Pep en Frans over FC Utrecht

'Als we niet verliezen zijn we in Utrecht al blij'

19 Puzzel

Zoek de verschillen

Colofon

Social Media

REDACTIE Robert Oosterbroek

AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Arjan den Boer, Bas van Setten, Bo Steehouwer, Bram van Toor, Charlie van Dijk en Ilana Noot

CONTACT REDACTIE 030 - 633 18 90 redactie@duic.nl

ART DIRECTION EN VORMGEVING ddk.nl en redactie DUIC

VRAGEN OVER DISTRIBUTIE? Pierre Schoonhoven via pierre@duic.nl, 06 - 14 41 56 56

D OW

ADVERTEREN Helling 13, 3523 CB Utrecht, adverteren@duic.nl Dave Vorstenbosch dave@duic.nl 06 43 03 58 73

UITGEVERS Joris Daalhuisen en Martijn Rademakers

IN ND

Website DUIC.nl

Facebook DUICNL

Twitter @duicnl

nu Ga naar voordekunst.nl of scan deze QR-code

Instagram duic.nl

NR. 195 | 21 OKTOBER 2022 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

FOTOREPORTAGE

Wasserettes als huiskamers van de stad T

erwijl de wasmachines rustig rommelend ronddraaien en de klok secondes wegtikt maken de bezoekers een praatje met elkaar. Waar de meeste Utrechters hun broeken, rokken en sokken thuis in de wasmachine gooien is er ook een groep die regelmatig in de wasserette komt. Ilse Swank kende de wasserettes vooral uit het buitenland, maar regelmatig keek ze ook door het raam naar binnen bij de wassalons in Utrecht. Ilse besloot naar binnen te stappen en ondertussen heeft ze alle wasserettes in de stad bezocht en fotografeerde ze het leven naast de wasmachines. Her en der door stad verspreid zijn ze nog te vinden; ruimtes vol met wasmachines en drogers. Enkele stoelen op een rij om het wachten een beetje aangenaam te maken. Vaak ook met een wasserettemanager die het werk uit handen kan nemen of die er is om alles in goede banen te leiden. Ilse heeft alle wasserettes in Utrecht vanbinnen en het intrigeerde mij mateloos. Ik doe mijn was gewoon thuis en was benieuwd wie er allemaal in deze wasserettes langskomen.” In het dagelijks leven is Ilse docent op de Montessorischool in Oog in Al, maar ze pakt ook regelmatig de fotocamera. Ze besloot om alle wasruimtes langs te gaan en ze te fotograferen. Voor de mensen die het echt niet weten; in wasserettes kunnen mensen terecht om een wasje te draaien. Er staan vaak tal van machines op een rij die zelf te bedienen

zijn. Menig wasserette heeft ook wel personeel, zij doen bijvoorbeeld ook de was voor horecazaken. “Of ze strijken de was en vouwen het voor je op.” Maar in alle wasserettes komen mensen die vaak geen wasmachine hebben, of het gewoonweg gezellig vinden. “Ik heb veel mensen ontmoet die bijvoorbeeld maar voor een jaar in Utrecht wonen, die kopen dan geen wasmachine. In Overvecht raakte ik weer veel in gesprek met mannen met een migratieachtergrond en op het Utrecht Science Park kwamen alleen maar studenten.” Wat Ilse vooral opviel: “De goede sfeer in alle wasserettes. Sommige mensen komen daar al jaren wekelijks langs en kennen elkaar. Dan is het ook gewoon heel gezellig. Het is ook even een moment van rust, want je moet toch wachten tot je was klaar is. Wat ik ook leuk vond om te horen is dat alle wasserettes in Utrecht goed over elkaar spraken, er leek geen concurrentie te zijn. Overal waar ik kwam sprak ik aardige mensen, zowel de mensen die er werken als de bezoekers. In Kanaleneiland ontmoette ik een paar jonge mannen, die zeiden dat hun moeders altijd de was deden vroeger maar dat ze sinds kort juist de was voor hun moeders doen. Dat vond ik mooi om te horen.” Wat is de kracht van de wasserettes in Utrecht volgens Ilse? “Het zijn plekken waar mensen samenkomen, soms voor een vluchtig bezoek maar vaker nog voor het sociale karakter om naast de was ook gewoon samen te komen.”

21 OKTOBER 2022 | NR. 195 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

Dit artikel is gemaakt in samenwerking met de gemeente Utrecht

UTRECHT 900: DE PROGRAMMAMAKERS – DEEL 8

Tegen muren aan schoppen in familievoorstelling MIJNMIJNMIJN: ‘Hou je niet van delen? Dan is dit echt iets voor jou!’ Utrecht is een stad van ons allemaal. We zien elkaar, ontmoeten elkaar en delen onze stad met elkaar. Dat is iets waar tijdens de Utrecht 900-viering meer dan ooit aandacht aan besteed wordt. Maar is dat zien, ontmoeten en delen eigenlijk wel zo makkelijk als het lijkt? Want wat hoort bij wie, en wie bepaalt dat? Over dat soort vragen hebben theatermakers Eileen Graham en Katelijne Beukema van coupdeboule de familievoorstelling MIJNMIJNMIJN gemaakt. Fotografie: Liza Hein

“W

e wilden iets doen met Utrecht 900, omdat we dat als goede kans zagen om als jong Utrechts theatergezelschap iets voor Utrecht te kunnen doen”, vertelt Beukema over de totstandkoming van MIJNMIJNMIJN. “Toen we lazen dat het thema ‘Stad zonder muren’ is, gingen onze theaterradartjes aan. We dachten: ‘Maar willen we wel delen? Het wordt wel leuk gezegd, maar er zijn toch nog overal muren, beetje tegenaan schoppen?’ We wisten ook dat we een jeugdvoorstelling wilden maken. Tegen regeltjes, muren en kaders aanschoppen voor vijfjarige kinderen, daar ging onze fantasie erg van aan.” Graham vult aan: “Bezit is ook iets waar vijfjarigen mee bezig zijn: ‘Dat is van mij!’” Bezit en bubbels De voorstelling zal dus vooral gaan over bezit. Graham: “We zoomen er bijvoorbeeld op in dat alles wat je bezit bij jou hoort. Iemand groter en neemt meer ruimte in. Daar gaan we mee spelen. En als je veel ruimte inneemt, is er minder ruimte voor anderen.” Ook het feit dat veel mensen in een bubbel leven komt

aan bod. “Ik ben daar zelf ook tegenaan gelopen”, vervolgt Graham. “Een theaterbubbel, een bepaalde leeftijdsgroep waar ik me het liefst in beweeg… Hoe vaak zet ik nou eigenlijk een stap buiten mijn bubbel? En hoe zet je überhaupt een stap buiten je bubbel? Dus hoe kom je voorbij zo’n muurtje?” MIJNMIJNMIJN vindt plaats op vier verschillende locaties in Utrecht. Daar hebben Graham en Beukema bewust voor gekozen. “De mensen die naar het theater komen, zitten vaak ook in een theaterbubbel”, ziet Graham. “Wij gaan niet in bekende theaters spelen, maar in ruimtes die normaal gesproken niet als theater dienen. Juist ook om uit die theaterbubbel te stappen.” Daarnaast zijn de voorstellingen gratis te bezoeken. “Geld is ook een muur. Dus het feit dat deze voorstelling gratis is, is een muur minder.” Beeldend ‘Bezit’ en ‘bubbels’. Het zijn veelomvattende thema’s, die Graham en Beukema beeldend proberen te krijgen. “We vinden het eigenlijk altijd wel leuk om te zoeken naar hoe we vage en grote vragen tot iets beeldends kunnen krijgen”, aldus Beukema. “Je hoeft niet alles uit te spreken; je kunt ook zorgen dat

de mensen in het publiek het op hun netvlies hebben staan en denken: ‘Ooh, dat is een bétje oneerlijk verdeeld’. Zeker ook kinderen van vijf.” Uiteindelijk hopen de theatermakers dat MIJNMIJNMIJN het publiek aan het denken zet. “We hopen dat kinderen en volwassenen zich na de voorstelling afvragen wat ze al delen met anderen, wat vanzelfsprekend alleen van hen is en wat ze écht niet willen delen”, besluiten ze. “Dus hou je niet van delen? Dan is MIJNMIJNMIJN echt iets voor jou!"

Advertentie

MIJNMIJNMIJN is gratis te bezoeken, duurt een half uur en vindt plaats op zaterdag 29 oktober, zondag 30 oktober, zaterdag 5 november en zondag 6 november. Wil je meer informatie of een gratis kaartje bemachtigen? Kijk dan op coupdeboule.nl/mijnmijnmijn. MIJNMIJNMIJN is één van de programmaonderdelen van Utrecht 900 jaar. Kijk voor het volledige programma op utrecht900.nl.

21 OKTOBER 2022 | NR. 195 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

HOE IS HET NU MET UTRECHT CANGEROES

Utrecht Cangeroes heeft nog altijd geen sporthal: ‘De wachtlijsten zijn langer dan ooit tevoren’ DUIC schreef in januari: “Bijna de voltallige Utrechtse gemeenteraad heeft het college vragen gesteld over de situatie rondom de Utrechtse basketbalvereniging Utrecht Cangeroes. De vereniging maakte twaalf jaar gebruik van een sporthal van David Lloyd in Overvecht, maar de verhuurder zag op het laatste moment af van een nieuwe huurovereenkomst met Utrecht Cangeroes.” De gemeente zegde toe op zoek te gaan naar een accommodatie. Inmiddels is het nieuwe seizoen begonnen en is er nog geen nieuwe hal. We spraken voorzitter Theo Slaats over wachtlijsten, betrouwbaarheid en degene die iedere week de trainingsschema’s maakt. Tekst: Charlie van Dijk/ Fotografie: Michiel van Beers Hoe is het nu met de Utrecht Cangeroes? “Niet veel beter. Ik vind het jammer waar we nu staan. In januari hoorden we dat de deal met David Lloyd niet doorging. De gemeente zou ons helpen met een oplossing vinden. De ambitie was om in augustus een tijdelijke accommodatie te vinden. Inmiddels is het oktober en hebben we nog geen duidelijkheid. Het nieuwe sportseizoen is gestart en we spelen nu in gymzaaltjes ter grootte van een half basketbalveld. Met tien volwassen mannen in zo’n zaaltje, dat is niet leuk en niet passend voor deze sport. Als je nou zou weten dat je binnenkort ergens terecht kan, oké. Maar dat is niet zo. Daar ben ik wel teleurgesteld in.” Welk moment zal je voorlopig bijblijven? “Dit hele jaar zal me wel bijblijven. We zijn een van de grootste basketbalverenigingen van Nederland, maar vorig jaar liepen we opeens tegen een probleem aan dat vele malen groter was dan wij ooit hadden verwacht. De onzekerheid heeft er onder meer voor gezorgd dat we de eredivisie-dames niet hebben kunnen inschrijven. Het is een neerwaartse spi-

raal waar iedereen in terechtkomt. De sport is nog steeds super populair. De wachtlijsten zijn langer dan ooit tevoren. Zonder accommodatie moeten we echter aan alle kanten nee verkopen. Veertig kinderen uit Overgedaan bijvoorbeeld, kunnen nu geen lid worden omdat we geen sporthal hebben. Dat is wel het ergste. Het voelt zo raar om een jaar lang discussies te voeren over de accommodatie. Niet de trainers of het materiaal, maar net dat ene dat ik niet kan beïnvloeden.” Waar heb je veel van geleerd? “Wat ik geleerd heb, begint bij de discussie met David Lloyd: accommodatie is een taai dossier en je moet als vereniging verder kijken dan je neus lang is. Wij dachten vorig jaar een oplossing te hebben gevonden met David Lloyd en hebben daar alle pijlen op gericht (Utrecht Cangeroes kon bij David Lloyd blijven met een tijdelijke subsidie van de gemeente, red.). Er was geen plan B, maar dat blijkt toch wel iets dat je als vereniging moet hebben. Je moet meerdere scenario’s uit-

werken, een groter netwerk opbouwen en beter geïnformeerd zijn. Dat is iets dat veel tijd vraagt. Wij hebben nu een bestuurslid accommodatie. Met een vereniging die groeit, moet er altijd iemand bezig zijn met de zalen. Daar besteden we zelf aandacht aan, maar we kijken ook samen met andere sportverenigingen hoe we het kunnen oplossen. Want wij zijn niet de enigen die problemen hebben met accommodatie.” Wat zou je niet nog een keer willen meemaken? “Wat ik niet meer wil meemaken, binnen de vereniging en in het algemeen, is dat mensen niet betrouwbaar zijn. Bij mij blijft het zure gevoel achter dat er veel beloftes zijn gemaakt, maar zonder dat het nou echt duidelijk was wat er wel en wat er niet haalbaar tot de kerstdagen de suggestie wekken dat er een deal is, en alles op het laatste moment toch anders willen? Doe dat niet. In algemene zin: wees open en transparant en betrouwbaar, dat probeer ik ook te doen. Ik ben ook

wel een beetje idealistisch.” En wat zou je zo weer doen? “Waar ik erg trots op ben, is dat de hele club is opgestaan en heeft gezegd: hoe de situatie ook is, we gaan door met elkaar. Met de mogelijkheden die we hebben gaan we alles proberen op te lossen. Ik moet denken aan onze planner, die inplant welk team waar gaat trainen. Die moest tijdens de coronacrisis al elke week een nieuwe schema maken. En nu moeten er weer steeds nieuwe schema’s in elkaar worden gezet. Ik heb wel respect voor iemand die gewoon twintig keer opnieuw een schema maakt. Mooi om te zien hoe de vrijwilligers toch de club draaiende weten te houden.” Wat zijn de vooruitzichten? “Ik hoop heel erg dat die nieuwe accommodatie er zo snel mogelijk komt. Dat zou een mooi begin van 2023 zijn, als we na de kerstvakantie in een nieuwe hal zouden kunnen. Dat we iedereen die wil meespelen een plekje kunnen bieden.”

Advertentie

SFEERVOL VERGADEREN OP DE CAMPING

€ 100, F A N AL VA AGDEEL PER D

• • • •

4 vergaderruimtes, van 2 tot 60 personen Op een unieke locatie in Utrechts nieuwstehotspot Rotsoord Altijd goed bereikbaar met trein, bus, boot, fiets of auto Flexibele catering, van drankjes tot diners

• • • •

Volledig gefaciliteerd met o.a. led-scherm, supersnelle WiFi en whiteboard Standaard gratis zwarte koffie, thee en water Mooi uitzicht op de Vaartsche Rijn 365 dagen per jaar, ook in de avond

DIRECT RESERVEREN? Dat kan eenvoudig online met het contactformulier op onze website of mail je wensen naar vergaderen@ganspoort.nl. Liever bellen? We zijn te bereiken via 06-14415656. Kijk voor een indruk van alle zalen en mogelijkheden op

WWW.CAMPINGGANSPOORT.NL

Advertenties

CRO

N U F D

G N I D

Gezelligheid tot sluitingstijd In dit boek zijn de stukken gebundeld die Arjan den Boer schreef over verdwenen horeca voor DUIC, aangevuld met extra afbeeldingen zoals menu’s en reclames. Aan de hand van historische bronnen zoals krantenberichten beschrijft hij de geschiedenis van 25 bekende zaken, met speciale aandacht voor het gebouw en het interieur. Aan deze verhalen voegde Ton van den Berg er nog eens 25 toe, geschreven op basis van gesprekken met oud-uitbaters en herinneringen van klanten. Zij hadden vaak ook nog foto’s.

De persoonlijke verhalen en de meer feitelijke stukken geven samen een rijkgeschakeerd beeld van de Utrechtse horeca in de 20e eeuw. Aan bod komen Chinese restaurants, tearooms voor deftige dames, bars met bijzondere namen, cafés waar schrijvers en kunstenaars kwamen, dancings en discotheken, ijssalons, een vegetarisch hotel, een poffertjeskraam en zelfs een ‘foute kroeg’ voor NSB’ers. Het boek bevat ook horecazaken die nog vers in het geheugen liggen, zoals Broodje Ploff en De Witte Ballons. En waar was eigenlijk de eerste automatiek van Utrecht?

Ga naar voordekunst.nl of scan de QR-code PB

Het Dim Sum Paradijs in Utrecht

Eerder was je hier al aan het juiste adres bereiding, daar heb je ervaren chefs voor voor de sushi, wok gerechten en verse nodig. Gelukkig hebben wij een heel goed gerechten van de teppanyaki bakplaat. Je team, met wel dertig jaar ervaring in de kunt er nu ook genieten van traditionele dim sum gerechten. Hiermee is Juliana mokeuken.” menteel een van de weinige Utrechtse restaurants waar je kan Dim sum in Utrecht voor dimsummen. iedereen! Sta jij ook te popelen om kennis te De eerste dim sum gerechten zijn inmiddels gestoomd en opgediend. “We maken met dit gloednieuwe dim maakten af en toe al dim sum voor onze sum concept? Je kunt van maanDim sum brengt China naar jou vaste gasten, maar wilden eerst rustig dag tot en met zondag van 12.00 Dim sum kun je op elk moment van de opstarten. We vinden het namelijk heel tot 22.30 uur terecht bij dag nuttigen. Chinezen eten de hapjes belangrijk dat de kwaliteit van de Restaurant Juliana. Gelegen ter regelmatig als ontbijt of lunch, maar je Amsterdamsestraatweg 464, kunt er natuurlijk ook mee dineren. “Het opstartfase achter de rug hebben, alles 3553EL Utrecht. idee om dit dim sum concept uit te goed loopt en we veel positieve reacties Kijk op onze website voor meer brengen begon bij onze gasten, met ontvangen, mag iedereen uit Utrecht informatie: name gasten die oorspronkelijk uit China komen proeven”, zegt de trotse komen”, aldus de restauranteigenaar. www.restaurantjuliana.nl restauranteigenaar. “Regelmatig werd de bediening aangesproken op de afwezigheid van Meer dan alleen Dim sum in dim sum gerechten op de menu kaart. Ze Utrecht misten de gerechtjes en vroegen of ik er Ga je naar Restaurant Juliana, dan niet over na wilde denken”, legt de waan je je voor even in Azië. restauranteigenaar uit. De Chinese cultuur is onlosmakelijk verbonden met Trending in Nederland lekker eten en dat proef je in De restauranteigenaar merkte dat dim dit restaurant. sum ook onder Nederlanders steeds populairder werd en daarom besloot hij samen met de chefs om een menukaart vol met dim sum gerechtjes te maken.

Ontelbaar veel gestoomde en gefrituurde hapjes in allerlei smaken: dim sum is niet alleen verrukkelijk, het is ook nog eens een oogstrelende verschijning. De trendy gerechtjes komen oorspronkelijk uit China en bij ons staan ze ook wel bekend als Aziatische tapas.

21 OKTOBER 2022 | NR. 195 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

EXPERIMENTEEL STADSPLEIN

Wat doe jij met 3.600 vierkante meter en 2.500 euro? Beton-T zoekt naar experimentele plannen Alle Utrechters zijn uitgenodigd om mee te komen denken over de invulling van het experimentele stadsplein Beton-T. Het terrein aan de Koningin Wilhelminalaan beslaat een oppervlakte van 3.600 vierkante meter, een joekel van een betonnen plaat waar alle ideeën welkom zijn. Iedere maand krijgt een nieuwe ‘Stadscurator’ hier de mogelijkheid om zijn of haar idee uit te voeren. Tot juli 2023 wordt er elke maand zo'n nieuwe Stadscurator verkozen. Een idee insturen kan elke maand, voor de eerste dag van de maand. Tekst: Charlie van Dijk

en ‘experimenteel stadsplein’. Die woorden alleen al zijn genoeg om je een levendige voorstelling te kunnen maken van deze nieuwe locatie aan de Koningin Wilhelminalaan in Utrecht. Een rafelrandje van de stad, een vrijplaats waar Utrechters het zelf voor het zeggen hebben. Beton-T moet een plek worden ‘waar cultuur, beweging, educatie, groen, ontspanning en verwondering naast elkaar kunnen leven’. De stad Utrecht groeit de laatste jaren met een buitengewoon hoog tempo. Nieuwe woontuinen, bushaltes, supermarkten en horecazaken worden zorgvuldig in de beschikbare ruimte gepuzzeld. Erg indrukwekkend, dat is het zeker. Maar een beetje benauwend is het ook wel. Beton-T stelt daarom het experimentele stadsplein ter beschikking aan alle Utrechters. “In een stad die al jaren snakt naar ruimte voor experimentatie en cultuur hebben we hier tot en met 2025 een carte blanche om op los te gaan.” Voorwaarde is dus wel dat je met een leuk idee komt. Het mag alles zijn. Rafelrandje Beton-T is een tijdelijk project van de creatieve broedplaats Vechtclub, legt Anne Gelderland uit. “Er wordt hier keihard gewerkt aan de bouw van de Merwedekanaalzone, maar ook hier kan dat rafelrandje van de stad echt bestaan. Het gebouw dat hier eerst stond, is tegen de vlakte gegaan. In aanloop naar de nieuwe wijk mogen wij deze ruimte gebruiken. We vliegen hierbij alles heel experimenteel aan. We experimenteren met hoe

dit terrein gevuld gaat worden; dat kan een cultureel of creatief evenement zijn, maar je kan net zo goed iets met sport of onderwijs graag onze kennis en zijn we er om mee te denken, bijvoorbeeld door tips te geven over de aankleding en inrichting van het terrein. Wil je het terrein bijvoorbeeld gebruiken om ook een idee om de première op deze locatie te houden.” Hekken open “Aan de andere kant is het ook voor ons echt een experiment, het is best spannend. Op de momenten dat er geen evenement is, dan is het terrein gewoon open. Wat je nu merkt, is dat de mensen die deze plek ontdekken, niet meer uit een underground culture komen. Kennelijk hebben zij behoefte aan ruimte en dus komen ze hierheen. Het terrein is ook van hen. Maar wat nu ook spannend is, is de vraag hoe we het terrein representatief houti komen spuiten, zou je willen zeggen: hier mag het wel en daar liever niet. We zoeken hier naar verbinding en ontmoeting, dus heb je een idee: ga het hier uitproberen. We gaan het meemaken.” De campagne ‘Beton-T deelt uit’ is afgelopen maand al van start gegaan en loopt door tot in juli 2023. In deze periode zal er iedere maand een idee voor de invulling van het plein gekozen worden. Deelnemers hoeven hiervoor geen doorgewinterde festivalorganisatoren te zijn, integendeel. “Het idee is om het laagdrempelig te houden, dus kom

maar met een leuk plan.” Je kan het zo klein of zo groot maken als je maar wilt, van bijvoorbeeld een concertreeks tot openbare gymlessen, een huisdierentuin of misschien gek niet verzinnen. “We zijn op zoek naar experimentele plannen, die ook ruimte bieden voor verbinding met andere Utrechters”, vertelt Anne over de campagne. “Wij gaan dan kijken naar waar wij het meest voor voelen – we gaan graag in gesprek over de ingezonden ideeën en misschien kunnen wij daar nog andere partijen aan koppelen.” Startbudget Het terrein is uitgerust met basisfaciliteiten, zoals een podium en een geluidssysteem, en skate-objecten. Beton-T draagt zoals gezegd ook bij aan het maken en uitvoeren van de plannen. De Stadscuratoren krijgen hiervoor een startbudget. Het gaat om een bedrag van 2.500 euro, dat ervoor moet zorgen dat de plannen ook werkelijk tot stand komen. Anne: “Voor dit project hebben we een aantal subsidies aangevraagd en dat geld gaan we verdelen. We willen deelnemers zo de mogelijkheid geven om ook echt te gaan doen wat ze bedacht hebben.” Naast een terrein en zakgeld krijgen de Stadscuratoren ook begeleiding bij de organisatie en

Cynthia Boom en Kevin Kars zijn de eerste Stadscuratoren.

uitvoering van het plan. “Elke maand kiezen we iemand uit en die nodigen we uit voor gesprekken. Dat kan een hele brainstormsessie zijn, omdat we het plan nog iets meer body willen geven door er iets aan toe te voegen. Maar misschien is dat niet nodig, en hoeven we alleen te kijken naar hoe we het plan gaan uitvoeren.” Walkshops De eerste Stadscuratoren zijn al bekend: Cynthia Boom en Kevin Kars van de Utrechtse designstudio Kars + Boom. Zij starten in november met een serie ‘walkshops’ met inwoners uit de wijk, en willen op basis van die gesprekken op de betonnen plaat een speelinstallatie voor volwassenen bouwen. “Dit sprak ons meteen aan”, merkt Anne op. “Er zijn al heel veel leuke optredens, maar dat zijn eenmalige evenementen. Je mag bij Beton-T ook langdurige projecten doen, dingen gaan bouwen. Daarnaast was dit een perfecte samenkomst met onze vraag. Je kan hiermee de wijk betrekken en kijken wat de behoeften zijn, en dat vertalen naar kunst: een speelinstallatie voor volwassenen die aanspoort tot ontmoeting. Cynthia en Kevin werken bovendien samen met een pas afgestudeerd architectuurstudent.” Kars + Boom is voorlopig nog bezig met de walkshops in de wijk. De installatie komt komend voorjaar naar Beton-T.

Advertentie

N E L A H R E V E D BELEEF T H C E R T U O I G VAN RE A E S U M K

E E R T S E D K E O Z E B + N E T H C A B M A KASTELEN +

VISIT

S D I K R O O V + T E R FG O E D + KU N S

S U M K E E R T S / M O .C U T R EC H T R EG I O N

21 OKTOBER 2022 | NR. 195 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

Ramblin’ Roots

Open – Over mentale gezondheid

Waar: TivoliVredenburg Wanneer: zaterdag 22 oktober Prijs: 44,75 euro

Waar: De Helling Wanneer: dinsdag 25 oktober Prijs: gratis

Het jaarlijks terugkerende americana & roots festival Ramblin’ Roots is terug. Op zaterdag 22 oktober staat TivoliVredenburg weer geheel in het teken van het beste uit de wereld van de americana, blues, roots, altcountry en aanverwante muziekstijlen tijdens Ramblin Roots. Vier zalen gooien de deuren open voor de achtste editie van het festival.

Thirty030 en De Helling openen samen het gesprek over mentale gezondheid. Met verschillende sprekers, ervaringsdeskundigen, muziek, kunst en een spoken word-artiest wordt het belang van praten over prestatiedruk benadrukt en gaan we met elkaar open in gesprek. Zit jij of iemand die je kent met zichzelf in de knoop? Wil jij weten hoe je van jouw druk jouw geluk maakt en wil je praktische tips horen hierover? Dan is deze avond wat voor jou.

Herfstfeest in het Gagelbos Waar: Gagelbos Wanneer: donderdag 27 oktober Prijs: gratis

Fotografie- en architectuurtour Waar: verzamelen op Ledig Erf Wanneer: zaterdag 23 oktober Prijs: 12,50

Het is herfstvakantie dus er is ook doordeweeks van alles te doen in Utrecht voor kinderen en ouders. Verschillende organisaties hebben de handen ineen geslagen voor een feestje in het bos met muziek en theater, vuuracrobatiek, hutten bouwen en vuur maken, koek en zopie en wandelingen met de boswachter. Het verzamelpunt is IJsclub Siberia, maar ook bij Fort de Gagel zijn activiteiten.

Gids Yusuf Deniz neemt je mee langs enkele opmerkelijke plekken in de binnenstad en daar zoom je letterlijk en figuurlijk in op de architectuur. Je ontdekt hoe kenmerken die vaak onopgemerkt blijven, je van alles vertellen over stijl, geschiedenis en functionaliteit. Tijdens de tour krijg je alle ruimte om met je eigen fotocamera of mobiel verborgen details te ontdekken en vast te leggen. Wat valt jou op, wat vind je mooi of functioneel? Ga in gesprek over de betekenis van een plek of gebouw en wissel met elkaar ideeën uit over perspectief, compositie en fototechnieken. Aanmelden kan via de website van Aorta.

Herfststukjes

Griezelbus12

Waar: verschillende podia in stad en regio Wanneer: 21 tot en met 30 oktober Prijs: divers

Waar: EKKO Wanneer: donderdag 27 oktober Prijs: 6,66 euro

In acht theaters in de provincie Utrecht kun je je hart ophalen met het mooiste jeugdtheater. In de stad doen Theater Kikker, Stadsschouwburg, Podium Hoge Woerd en Bibliotheek Neude mee, maar ook buiten de gemeente gooien theaters de deuren open voor energieke, ontroerende of bijzondere jeugdtheatervoorstellingen.

De periodieke clubnacht Bus12 in EKKO verandert deze week in een Halloween-editie. Met een behekste buschauffeur, spookachtig barpersoneel en een beruchte sfeer zorgt GriezelBUS12 voor de rit van je leven. Verwacht qua muziek ‘enge throwbacks en monsterlijke hits’. Verkleden mag, vanaf 0.00 uur is er een kleedkamer beschikbaar op de eerste verdieping.

Vier Bier Festival Waar: Nijverheid, NAR en Boot 122 Wanneer: zaterdag 22 oktober Prijs: Gratis De drie locaties Nijverheid, NAR en Boot 122 hebben elk verschillende brouwerijen uitgenodigd, die elk met bijzondere bieren komen. Met een strippenkaart kan je per locatie 4 biertjes proeven, maar natuurlijk is het ook mogelijk om een vol glas te bestellen. Deelnemende brouwerijen zijn onder andere Oedipus, Maximus, VandeStreek, House of Pint, Oproer, De Kromme Haring, Eleven en Boot 122. Het biermenu wordt aangevuld met een muzikaal programma en er kan gegeten worden.

NR. 195 | 21 OKTOBER 2022 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

UTRECHT VOLGENS HOOFDREDACTEUR STRAATNIEUWS SANDER VAN DER MEIJS

In de rubriek Utrecht Volgens

‘Je wil niet oproepen om mensen in een fietsenhok te laten slapen’

spreken we een bekende of onbekende Utrechter. Vaak met een actuele aanleiding en altijd met een paar standaardvragen over het leven in Utrecht.

Straatnieuws Utrecht heeft half oktober de pitchnight van Awesome Utrecht gewonnen. De avond stond dit keer in het teken van dakloosheid en woningtekort. Het idee van Straatnieuws: stel fietsenhokken ter beschikking aan daklozen zodat ze niet in de bosjes hoeven te slapen. Een ‘schurende oplossing’ om aandacht te vragen voor de vele dak- en thuislozen in Utrecht. Sander van der Meijs is nu twee jaar hoofdredacteur van de daklozenkrant. We vroegen hem waarom Straatnieuws zo belangrijk is en wat zijn lievelingsplek is in Utrecht.

Tekst: Bo Steehouwer/Fotografie: Bas van Setten Hoe zijn jullie op het idee gekomen voor deze pitch? “In de coronatijd was er een guerrilla-actie van een locatiemanager van een dagopvang voor niet-rechthebbenden. Die opvang was van 10.00 uur tot 17.00 uur open en daarna moesten de mensen weer weg. Maar ze gingen natuurlijk niet ver weg en bleven in de buurt hangen en sliepen bijvoorbeeld in de bosjes. Dat gaf overlast, los van dat het geen prettig idee is dat mensen in de struiken moeten liggen. Die locatiemanager liet toen expres de poort open. Zo konden de mensen

Droog, beter beschut en de politie kan je niet wegsturen. Maar in Nederland wil je niet op-

plan dan de bosjes in.” En wat gaan jullie nu doen? “We gaan bedrijven en particulieren oproeAppartementencomplexen en scholen hebmensen in contact met daklozen en kunnen ze van elkaar leren.” Om welke groep mensen gaat het? stuk karton hebben liggen waar ze op slapen. Vaak zijn dat niet-rechthebbenden. Dat wil

alleen op gericht om ze terug te sturen of ze moeten aan het werk. De meesten doen een van de twee, maar er is een kleine kwetsbare groep die ertussen valt en toch hier blijft. Voor hen gebeurt er niks, maar ondertussen gaat het in Utrecht eerder om honderden dan om tientallen.” Waarom is Straatnieuws zo belangrijk? “Je gaat pas Straatnieuws verkopen als je helemaal niks anders meer kunt. Je moet echt een drempel over om bij een supermarkt te Zo zien mensen het ook. Sommige verkopers zijn helemaal geïntegreerd bij een supermarkt en verweven met een wijk. Dat is ook eten, drinken en geld van voorbijgangers. Ze kunnen ergens blijven staan en maken deel uit van de samenleving, doen nieuwe contacten op en praten met mensen. De onderdeel van iemands dag. Anders hebben ze helemaal niks.” schreef een brief aan de Tweede Kamer waarin stond dat alle seinen op rood staan en dat het aantal daklozen de laatste tien jaar sterk gestegen zou zijn. Merken jullie dat bij Straatnieuws ook?

in Nederland in de problemen. De doorstroming is heel erg slecht door de huizenmarkt-

ger was dat nog niet zo. Toen wandelde ik

Hoe ben jij betrokken geraakt bij Straatnieuws?

nachts een sigaretje. Je staat daar midden in de stad, maar toch overal buiten. De sojafabriek werkte toen nog. Dat was een stomend gevaarte en er waren een heleboel duiven.

ken. Ik begon hier ooit als vrijwilliger, omdat ik wat voor mijn stad en de mensen wilde doen. Frank Dries was toen hoofdredacteur, ik checkte de teksten. In coronatijd werd ik valt me heel goed.” Wat vind je er zo leuk aan? “Ik kom een heleboel mensen tegen die ik anders niet zou spreken. Iedereen heeft zijn eigen verhaal, issues en problemen, maar het zijn vooral gewoon hele leuke en aardige mensen. In het begin was het even wennen, want tot twee jaar geleden deed ik veel meer op de achtergrond voor het Straatnieuws.”

nog steeds heel graag langs. Ik woon er nu ook in de buurt.” Wat is jouw mooiste herinnering aan Utrecht? “Vlak bij de sluis, op de Keulsekade, zit ook de NoiZ (Nachtopvang in Zelf beheer) van De Tussenvoorziening. Daardoor kwam ik daar regelmatig daklozen tegen die aan het wach-

Welke verhalen zijn je bijgebleven de afgelopen jaren?

meer op die plek is mijn Straatnieuws-verhaal begonnen. Daar kwam ik die mensen tegen en raakte met hen in gesprek. Van de daklozen die ik daar ontmoette leerde ik onder andere dat je altijd je paspoort in je onderbroek moet doen in de opvang, omdat die anders werd gejat.”

jaar lang in haar Fiat Panda heeft gewoond. Inmiddels heeft ze een huis. Zo vertelde zij dat je het beste bij de McDonalds kon parke-

En waar drink je het lekkerste biertje in Utrecht? “Bij Kafé België, maar vroeger ging ik ook

verhaal van Andrey en zijn vriendin Joanna en het niet goed met hen gaat. Dat is met alle Wat is je lievelingsplek in Utrecht?

dere kroeg geworden.”

Utrecht is… “…voor mij de plek waar ik woon, werk en ermee vergroeid.”

21 OKTOBER 2022 | NR. 195 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

OP BEZOEK BIJ 'T OORTJE OP DE OUDEGRACHT

‘Ik heb twintig jaar als secretaresse gewerkt, maar wilde wat anders’ Op de Oudegracht zit al sinds 1985 sieradenwinkel ’t Oortje. Een winkel vol kleurrijke sieraden van allerlei materialen, zoals zilver, goud op zilver, edelstaal, titanium, kunststof, rubber, koper en messing. Maar je vindt er ook sjaals, tassen en haarspelden. Ook kan je er terecht om gaatjes te laten schieten. Sommige vrouwen die daar vroeger voor langskwamen bij ’t Oortje, komen nu met hun dochters langs, vertelt eigenaar Daniëlle Hartings. Tekst: Bo Steehouwer / Fotografie: Robert Oosterbroek

p 1 oktober was het precies één jaar geleden dat Daniëlle ’t Oortje heeft overgenomen van de vorige eigenaar. Voordat hij met pensioen ging, werkte ze twee jaar in de zaak. “Vanaf het begin ging het goed hier en had ik het naar mijn zin. Toen hij vroeg of ik het over wilde nemen, wilde ik meteen volmondig ‘ja’ zeggen, maar ik heb er nog even over nagedacht. Het is namelijk best een stap in deze tijd. Maar het is een goedlopende winkel met mooie sieraden waar ik blij van word.” Ze is blij en trots dat ze de sprong in het diepe heeft genomen. “Ik heb twintig jaar als secretaresse gewerkt, maar ik wilde wat anders. Ik had altijd de droom om mijn eigen winkel of bedrijf te hebben.” Na even in de horeca gewerkt te hebben, ging ze twee jaar geleden bij ’t Oortje aan de slag. “Toen ik hier kwam werken, was ik gelijk enthousiast. Ik vond het zo leuk.” Gaatjes schieten “Mensen komen hier iets moois voor zichzelf kopen of een cadeautje. Het is dan een kunst om hen te helpen wat uit te zoeken en goed advies te geven. Als iemand bijvoorbeeld met een mooie jurk in de winkel komt en daar sieraden bij wil.” Daarnaast kan ze zelf geen sieradenwinkel voorbij lopen zonder er toch even naar binnen te gaan. “Dat heb ik altijd al gehad. Ik hou van sieraden.” Gaatjes schieten vond ze wel spannend. “Nog steeds, maar uiteindelijk is het zo leuk. Niemand heeft dezelfde oren. Je moet een oor goed bekijken. Het is heel secuur werk. Het blijft leuk om een klant helemaal blij met nieuwe oorbelletjes naar buiten te zien lopen.” Een snoepwinkel De plek waar haar winkel inmiddels al 37 jaar is gevestigd is ook iets waar ze enthousi-

ast van wordt. Daniëlle komt zelf uit IJsselstein, maar Utrecht vindt ze een veel leukere plek voor een winkel. “De diversiteit van de mensen hier is zo leuk. Daar hou ik wel van. Doordat de prijsklasse in de winkel van laag tot hoog is, komt er ook verschillend publiek langs.” Die diversiteit geldt volgens haar ook voor de sieraden die er in de winkel te vinden zijn. “Ik vind het één grote snoepwinkel.” In de vele glazen vitrines liggen onder meer titaniumsieraden van de Titaantovenaar uit Velp. “Dat zijn sieraden voor mensen die allergisch zijn voor andere materialen.” In weer een andere vitrine liggen de sieraden van het Tilburgse Tjonge Jonge. “Een van de nieuwe merken is Daniel Vior uit Barcelona, erg mooi. Hij laat zich inspireren door de natuur.” Ook liggen er speciale Utrechtse kettingen met elastiek erin. “Als iemand bijvoorbeeld een ketting voor zijn of haar moeder wil kopen die haar ketting niet meer vast kan maken.” ‘Als het maar shiny is’ Het eerste jaar als eigenaar is haar goed bevallen. “Het voelt heel vanzelfsprekend. En als iets vanzelf gaat, is het goed. Maar het is wel rige eigenaar.” Hij maakt ook nog steeds zelf sieraden die Daniëlle verkoopt. “Zijn merk heet Mooi. Het zijn sieraden van aluminium en gepatineerd messing. Ik vind ze tijdloos en uniek. Ze worden nog regelmatig verkocht.” Als de nieuwe eigenaar heeft ze tot nu toe nog niet veel veranderd, op het toevoegen van een paar nieuwe sieradenmerken aan haar collectie na. Zoals die van het Duitse merk Konplott. “Als het maar shiny is.” Vroeger kocht ze van dat merk voor zichzelf al eens oorbellen. Dat deed ze toen bij het winkeltje Bibijoux in IJsselstein. “En nu heb ik

die oorbellen in mijn eigen winkel”, zegt ze breed glimlachend. Dochter in de winkel De inrichting is nagenoeg hetzelfde als vroeger. En dat blijft voorlopig ook even zo, zegt ze. “Ik heb nu nog niet de intentie om die te veranderen. Het is gewoon nostalgie. Het is

voor nu goed zoals het is. Dat is ook het kenmerk van de winkel. Als er maar veel keuze is.” Dagelijks komen er mensen binnenlopen die verbaasd zijn dat de winkel er “nog steeds” zit. “Zij kwamen hier bijvoorbeeld vaak in hun studententijd. Ik kwam hier vroeger ook naartoe toen ik een jaar of dertien was.” Op zondagen staat Daniëlles dochter in de winkel. “Super leuk”, vindt ze.

Advertentie

HEB JIJ EEN DROOM VOOR JOUW BUURT? KERN MET PIT HELPT MEE! Of het nou om een buurtmoestuin, een gezamenlijke klusschuur, of een speeltuin gaat, Kern met Pit helpt bewoners hun droom te realiseren! Margje van Spaendonck, landelijke coördinator: “Kern met Pit bestaat al 45 jaar, en iedere keer zijn er weer bewoners die met elkaar fantastische initiatieven voor hun wijk verwezenlijken. Daar ben ik echt trots op.” Kern met Pit organiseert elk jaar een landelijke verkiezing voor buurtinitiatieven. De plan-

het initiatief Pluktuin Erebloem uit Nieuwegein. Buurtgenoten kregen het voor elkaar om van

Wij helpen bewoners die niet weten waar te beginnen met hun plan nen moeten een oppepper voor de buurt zijn, en om mee te kunnen doen moet je samenwerken. Vorig jaar won

een verwilderd stuk gras een fijne buurttuin te maken. De buurt plukt hier nu letterlijk de ‘vruchten’ van.

Kern met Pit regelt ook hulp. Margje: “Bewoners weten vaak niet waar te beginnen met een plan voor de buurt. Hoe kom je bijvoorbeeld aan een vergunning? Of hoe krijg je geld voor je project? En handjes om mee te helpen?” Kern met Pit heeft inmiddels 140 vrijwilligers door het hele land die hier graag bij helpen. Onder andere door het inzetten van hun kennis en netwerk. Margje: “Ook maken we gebruik van de expertise van ingenieursbureau Arcadis, zij maken bijvoorbeeld een kostenberekening of een bouwtekening van het plan”.

Bewoners die meedoen krijgen een eigen adviseur en hulp van het ingenieursbureau en zij mogen workshops en bijeenkomsten volgen. Hier ontmoeten ze ook andere initiatiefnemers. Wie het lukt om binnen een jaar zijn droom te realiseren, krijgt 1.000 euro en een predicaat. De provincie Utrecht wil graag dat goede ideeën voor de leefbaarheid van kleine kernen kans krijgen om tot bloei te komen en draagt daarom bij aan Kern met Pit. Aanmelden kan nog tot en met 31 oktober via kernmetpit.nl.

en gezonde natuur, goede kwaliteit van water en lucht en vitale steden en dorpen. Het versnellen van woningbouw, de vraag naar bedrijfsruimte en de krapte op de arbeidsmarkt zijn onderwerpen waar ook in 2023 aan wordt gewerkt. Zijn de verschillende politieke partijen in Provinciale Staten het eens met de voorstellen? Hierover beslissen ze op 9 november. De week ervoor, op 2 november, blikken zij in deze krant al vooruit op het debat in de Statenvergadering. Meer lezen? Kijk dan op provincie-utrecht.nl/begroting

Vergaderingen Provinciale Staten Statenvergaderingen kan je volgen op de publieke tribune in het provinciehuis en via stateninformatie.provincie-utrecht.nl. Daar kun je ook de commissievergaderingen terugkijken. De volgende vergaderingen staan gepland op: 19 oktober, 09.00 uur: Statencommissie Bestuur, Economie en Middelen 19 oktober, 13.30 uur: Statencommissie Milieu en Mobiliteit 9 november, 09.30 uur: Provinciale Staten/Begroting 16 november, 10.30 uur: Provinciale Staten 23 november, 09.00 uur: Financiële Audit Commissie 23 november, 13.30 uur: Statencommissie Ruimte, Groen, Water en Wonen 30 november, 09.00 uur: Statencommissie Bestuur Economie en Middelen 30 november, 13.30 uur: Statencommissie Milieu en Mobiliteit 7 december, 09.00 uur: Commissie Omgevingsvisie 14 december, 10.30 uur: Provinciale Staten Bekijk de actuele agenda van alle openbare bijeenkomsten en vergaderingen op stateninformatie.provincie-utrecht.nl.

Hoeveel gaat de provincie in 2023 uitgeven en waaraan? Het college van Gedeputeerde Staten heeft het begrotingsvoorstel voor 2023 aangeboden aan Provinciale Staten. Hierin staat hoeveel de provincie Utrecht wil gaan uitgeven en waaraan. Het voorstel laat zien dat er een sluitende begroting ligt, waarin alle begrote inkomsten en uitgaven van de provincie voor het komende jaar in evenwicht zijn. De provincie Utrecht gaat in 2023 investeren in duurzame energie, circulaire economie, gezonde mobiliteit en kringlooplandbouw. Daarnaast zet de provincie zich in voor meer

Pluktuin Erebloem, winnaar Kern met Pit 2021. V.l.n.r. Eveline Jorritsma, Margje van Spaendonck, Bert Elbertsen.

Werk aan de weg Hieronder een greep uit de geplande wegwerkzaamheden, onder voorbehoud van onvoorziene (weers)omstandigheden: N221 Baarn, rioolinspectie Amsterdamsestraatweg, 14-18 november N227 Langbroek, renovatie riool parallelweg Cotherweg, 7-21 november N233 Veenendaal, groot onderhoud gedeelte RondwegOost 21-31 oktober N233 Rhenen, werkzaamheden parallelweg Cuneraweg 21-31 oktober N414 Baarn, groot onderhoud Bisschopsweg en Eembrug 14 september-18 oktober N415 Baarn, rioolinspectie Hilversumsestraatweg 24-28 oktober

Jezelf kunnen zijn in de provincie Utrecht Het is belangrijk om te kunnen zijn wie je bent. Niet alleen thuis, maar overal. Journalist Bo Hanna ging in gesprek met inspirerende inwoners uit de 12 verschillende provincies, die een bijdrage leveren aan de regenbooggemeenschap. Uit de provincie Utrecht delen Saph Metekohy (39) en Robin Palma (22) hun erva-

ringen over de verschillen in acceptatie en veiligheid van lhbtiq+ personen in de stad of in een dorp. Hun hele verhaal en verhalen uit andere provincies kun je lezen in de 12-delige artikelenreeks over de regenbooggemeenschap op: movisie.nl/interviewreeksjezelf-zijn-provincie.

Een interactieve kaart van alle actuele wegwerkzaamheden aan de provinciale wegen vind je op: provincie-utrecht.nl/wegen. Volg ons twitteraccount @werkaandewegutr. Bel voor spoedeisende zaken zoals storingen aan de verkeerslichten, wegversperringen en olie op de weg met het Meldpunt calamiteiten (030) 258 36 00.

Officielebekendmakingen.nl Voor officiële bekendmakingen kun je terecht op officielebekendmakingen.nl en op mijnoverheid.nl. Via mijnoverheid.nl krijg je automatisch bericht bij publicaties over een locatie bij jou in de buurt. Wil je toch een geprinte versie van een provinciale verordening, beleidsregel of kennisgeving, die betrekking heeft op jouw directe leefomgeving? Bel dan (030) 258 9111.

Meer informatie? Kijk op onze website: provincie-utrecht.nl of volg ons op Facebook.com/provincieutrecht en Twitter: @ProvUtrecht | @PSUtrecht

21 OKTOBER 2022 | NR. 195 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

OP PAD MET OUD-UTRECHT

Watertorens met een nieuwe bestemming

Watertoren Amsterdamsestraatweg

Watertoren Lauwerhof

Wil je m met 'O eeschrijven p Utrech pad met Ou t'? Ma dil d r e d ac t ie.nieu an naar oud-ut wsbrief@ recht .n l

In 1937 afgebroken watertoren in Lombok

Watertoren Overvecht De historische vereniging Oud-Utrecht maakt voor DUIC wandelingen door de stad, op zoek naar bijzonder erfgoed. Deze keer wandelen, of fietsen, we langs de vier watertorens die vroeger zorgden voor voldoende druk op de waterleidingen in Utrecht.

Tekst: Mario Gibbels / Fotografie: Het Utrechts Archief

ot ver in de negentiende eeuw was men in Utrecht voor drinkwater aangewezen op een openbare pomp of de grachten. Alleen rijke mensen hadden een eigen waterput bij hun huis. Met de stijging van het inwonertal van Utrecht in de 19e eeuw werd de kwaliteit van het drinkwater evenwel snel slechter. In die tijd braken in Utrecht meerdere cholera-epidemieën uit, die soms grote aantallen slachtoffers eisten. In het midden van de 19e eeuw ontstond het inzicht dat vervuild water een belangrijke oorzaak vormde voor de verspreiding van ziektes. Waterleiding In 1881 werd daarom begonnen met de aanleg van een drinkwaterleidingnet. Het water werd door een pompstation in Soesterberg vanuit de zandgrond door leidingen naar de stad Utrecht gevoerd over een afstand van ongeveer 15 kilometer. Het verval van zo'n 50 meter was in de beginjaren, samen met een door stoom aangedreven pompstation, genoeg om voldoende waterdruk op de waterleiding te houden. Op 31 maart 1883 werd de Utrechtse waterleiding in park Tivoli feestelijk

Watertoren Helling

in gebruik genomen. Langzaam maar zeker nam de vraag naar water uit de waterleiding toe. Vanaf 1883 gebeurde dat zelfs met zo'n duizend aansluitingen per jaar. Naarmate het waterleidingnet zich over steeds meer buurten uitspreidde, werd het noodzakelijk om de druk op het net aan te vullen. Die druk moest geleverd worden door de bouw van watertorens.

het Waterleidingmuseum in de watertoren op het Lauwerhof. In 2016 heeft Vitens de watertoren verkocht aan particulier Harm Aarts. Zijn bouwplan bestaat uit twee fases: in het onderste gedeelte van de watertoren (de torenschacht) komen drie appartementen en een kantoor, en in de kop van de toren (het bredere gedeelte) wil hij een brewpub, een B&B en een penthouse bouwen voor zichzelf.

Watertorens: Lauwerhof De eerste Utrechtse watertoren verrees in 1896 naar een ontwerp in neorenaissancestijl van UWM (Utrechtsche Waterleiding Maatschappij) architect L.C. Dumont op het Lauwerhof. De directeur van de UWM, C.P. van Metelerkamp had zijn tuin voor deze toren beschikbaar gesteld omdat er geen andere geschikte plek in de binnenstad voorhanden was. Het op 30 meter hoogte aangebrachte waterreservoir heeft een inhoud van 15.000 m3 en is het grootste dat in Nederland is toegepast. De watertoren was tot 1983 in gebruik; daarna diende het reservoir nog tot 2010 als reservevoorziening. Vervolgens zat ruim 25 jaar

Lombok Een jaar later, in 1897, werd er een tweede watertoren gebouwd aan de Riouwstraat in Lombok. Het waren hier niet zozeer de woningen die in groten getale werden aangesloten, maar wel een aantal fabrieken die zeer grote afnemers waren. Zo waren daar de Lood- en Zinkpletterij Hamburger, de machinefabriek Jaffa en de houtzaagmolen De Ster. De Lombokse watertoren werd echter in 1937 alweer gesloopt omdat hij vanwege zijn geringe hoogte onvoldoende druk leverde. Helling Een watertoren die in uiterlijk overeenkwam met die op het Lauwerhof werd tussen 1906 en 1907

gebouwd aan de Helling. De toren is in dezelfde neorenaissancestijl gebouwd. Beide watertorens hebben een ijzeren reservoir. Dat reservoir is een stuk breder dan de schacht van de toren. De toren was in gebruik tot 2005. Sinds oktober 2015 is restaurant WT Urban Café & Kitchen gevestigd in de bovenste verdieping van de watertoren aan de Helling. Daaronder zijn vergaderzalen en op de begane grond is een café. Amsterdamsestraatweg De volgende watertoren verrees in 1917 aan de Amsterdamsestraatweg naar ontwerp van architect W.K. de Wijs in de stijl van de Amsterdamse School. De watertoren heeft een waterreservoir van 1000 m3 en is 43,5 meter hoog. Het reservoir is vrijwel even breed als de schacht van de watertoren. Hier is het zogeheten hangbodemtype toegepast, wat betekent dat de bodem van dit ijzeren reservoir in een bolle vorm op de schacht 'hangt'. Sinds halverwege de jaren 80 is hij niet meer in gebruik. De watertoren is een aantal keren gekraakt en is tussen 2020 en 2022 naar ontwerp van Zecc Archi-

tecten getransformeerd tot appartementen met horeca op de begane grond. Neckardreef De laatste watertoren is aan de Neckardreef in Overvecht en is gebouwd tussen 1934 en 1935 in opdracht van de toenmalige gemeente Maartensdijk. De watertoren werd ontworpen door J.L. Pateer. De toren is gebouwd volgens het in de twintigste eeuw meest voorkomend type: met een betonnen vlakbodem reservoir. Ook hier is de schacht even breed als het reservoir. De bodem van het betonnen reservoir rust op een draagconstructie van beton, die schuilgaat achter bakstenen gevels. De watertoren was eigendom het gebouw in 2018 verkocht aan probeert tot herbestemming te komen voor het monument. Gepland zijn kangoeroe-woningen, kantoren, vergaderruimte, een panoramadek, alsmede bed & breakfast en een op het terrein nieuw te bouwen horecapaviljoen met terras.

Advertenties

Hulp vragen, daar help je ons allemaal mee.

VOOR WERKEN IN DE ZORG Werken in de zorg doet er toe. Het is waarom je voor dit werk kiest. Omdat jij het verschil maakt. Bij Careyn helpen we je om je werk goed te doen en bieden we je de kans om je persoonlijk en professioneel te ontwikkelen. Vind jij werken dichtbij jouw woonplaats met verantwoordelijkheid en doorgroeimogelijkheden belangrijk? Kies dan voor Careyn.

Bel de Rode Kruis Hulplijn: 070-44.55.888

Wij zoeken nieuwe collega’s in de regio! Verzorgende IG

Verpleegkundige

Je werkt samen in de wijk of verpleeghuis. Je helpt,

Samenwerken vind je belangrijk. Je levert en

begeleidt en zorgt graag voor clienten. Dit doe je

coordineert complexe zorg. Je kijkt en luistert

door ze te stimuleren om te doen wat kan.

goed naar de client, handelt en lost problemen op.

U bent altijd welkom voor een open gesprek.

een persoonlijke uitvaart voor elk budget

Bel 0800 - 023 05 50 of ga naar monuta.nl/ utrecht.

Ga naar werkenbijcareyn.nl en ontdek jouw baan. Natalie van Eijndthoven

MOORDSPEL

FUTURE CUMBIA GECOMBINEERD MET INDRUKWEKKENDE BEELDEN

Ben je goed met puzzels en codes? Hou je van spellen zoals Cluedo en Escaperoom? Dan zou je weleens de moord op de camping op kunnen lossen. Probeer met jouw team erachter te komen wie de dader is. De hele camping wordt omgebouwd tot een crime scene. Het thema zal zijn P.J. Klaassen. Het spel is avondvullend en minstens één teamlid moet in het bezit zijn van een smartphone. Durf jij het aan? Tip: kom voorafgaand (uiterlijk 19.00 uur) gezellig dineren bij Camping Ganspoort. Het 2 gangen-menu is dan € 37,50,- inclusief deelname.

DINSDAG 15 NOVEMBER 2022 20.00 UUR TOT CA. 23.00 UUR MIN. 2 TOT MAX. 6 PERSONEN PER TEAM ALLEEN DEELNAME € 17,50 P.P.

MELD JE NU AAN VIA

Meer info op onze website campingganspoort.nl

Utrecht

21 OKTOBER 2022 | NR. 195 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

Straatnamen

In deze rubriek vertellen we het verhaal achter de straatnamen in de stad. Sommige namen zijn voor iedereen bekend, andere juist helemaal niet. Voor alle namen geldt dat ze niet zomaar gekozen zijn. Maar wat is eigenlijk de herkomst van de namen? Dat zoeken we uit.

Dorstige Hartsteeg

herbergen met een kolf baan in Utrecht te vinden. De kolf baan heeft er nog vele jaren voor vertier gezorgd. Ergens rond 1840 raakte de kolf baan langzaamaan buiten gebruik. De sport was allang niet meer zo populair als die tijdenlang was geweest. Vermoedelijk had dat te maken met de opkomst van het biljart. De zeventiende eeuwse kolf baan ‘de Drie Dorstige Harten’ is in 2012 volledig gedemonteerd. Alle stenen en balken van de baan zijn vervolgens naar partycentrum Het Vechthuis aan de Jagerskade in Utrecht gebracht. De kolf baan is destijds op de nieuwe locatie in ere hersteld. Het Vechthuis sloot in 2017 de deuren. Op deze locatie wordt de bouw van drie nieuwe woningblokken met 67 appartementen voorbereid. “Het grootste deel van het eerdere Vechthuis wordt afgebroken”, schrijft de gemeente Utrecht. “Alleen de monumentale panden van Jagerskade 13 en 15

n de Dorstige Hartsteeg staan dertig adressen geregistreerd, en je vindt er hetzelfde aantal huizen. Het jongste huis in de straat is gebouwd in 1991. De oudste woning in de Dorstige Hartsteeg heeft als bouwjaar 1450. De straat zelf zou al rond 1300 moeten zijn ontstaan, maar droeg destijds nog geen of een andere naam. De Dorstige Hartsteeg heeft haar naam gekregen van een herberg met kolf baan, de Drie Dorstige Herten genaamd. Hart betekent dan ook hert. De herberg zou zeker al sinds het jaar 1635 gasten hebben ontvangen. In oude registers is terug te lezen dat ene Evert Harmanss in dit jaar achter de toog kwam te staan bij de herberg aan de ‘Henrick de Royensteech, waar de Drie Dorstige Harten uythangen’. In het begin van de achttiende eeuw ontstond er een nieuwe rage: steeds meer mensen raakten verslingerd aan kolven, een spel waarbij je punten krijgt door met een slaghout tegen een paal te slaan. Veel herbergen legden een kolf baan aan. Volgens een publicatie uit 1989 van het Utrechts Monumentenfonds waren er in 1792 maar liefst 21

stige Herten’ dat tegenwoordig aan de Lange Nieuwstraat zit, heeft dan dezelfde naam als de oude herberg maar ligt niet op exact dezelfde plek.

De stad in cijfers#

In de rubriek De stad in Cijfers gaan we in op data over de stad. De

gemeente Utrecht houdt van honderden onderwerpen bij hoe het er in de stad voorstaat, van aantal Utrechters dat een fiets heeft tot hoeveel procent van de Utrechters last heeft van lawaai door verkeer of bedrijven in de stad. Elke week lichten we een van de onderwerpen uit. 3000

Prijsplafond stroom

2800 2600 2400 2200 2000 1800 1600 1400 Prijsplafond gas

1200 1000 800 600 400 200

te ot

1180

2580

dh ov en

2360

Ei n

880

aa g H

er d st Am

2400

rd am

1080

ch tre U

2130

880

2430

810

In other news

'The wall began to crumble'

“F

or many centuries, the city of Utrecht in the Netherlands was protected by a defensive wall and canal. But over time, the wall began to crumble…” Het klinkt als de inmaar het is de eerste zin van een artikel van Inhabitat, een blog over design en lifestyle, over Utrecht. Inhabitat is met 1,2 miljoen volgers op Facebook en 55.000 volgers op Instagram toch wel vrij populair te noemen. Het platform gaat in het artikel in op de transformatie van de Utrechtse singels: “Historic canal in Utrecht is now a climate-res-

ilient park”, luidt de kop dan ook. Inhabitat beschrijft het project, dat vele jaren in beslag nam en vorig jaar uiteindelijk werd afgerond. OKRA landschapsarchitecten krijgt een speciale plek in het artikel. “OKRA’s design for the new layout of the canal and park features three main interventions. Firstly, the park forms a buffer between the residential and commercial zones of the city”, aldus Inhabitat. “Pedestrians are the top priority, and they are given their own distinct paths where feasible. Meanwhile, a new walking track has been set up along the canal. It leads exercisers through the

stallations and seating areas, and provides visitors with views of the city.” Inhabitat gaat tot slot in op de positieve gevolgen voor het klimaat en de biodiversiteit. “Through their interventions, OKRA transformed the historic site into a healthy, climate-resiand fauna thrive. The Catharijnesingel serves as a solution to mitigate the heat island effect of the city and creates connections to other green spaces, such as the Moreelse park, expanding Utrecht’s network of parks.”

m Nederlanders tegemoet te komen in tijden van hoge energieprijzen, voert het kabinet vanaf januari 2023 een prijsplafond in. Huishoudens betalen vanaf dan – ongeacht hun energiecontract – niet meer dan 1,45 euro per kuub gas en 0,40 euro per kilowattuur stroom tot een verbruik van 1.200 kuub en 2.900 kilowattuur. Voor verbruik boven die waardes, gelden de – momenteel vaak hoge – prijzen uit het energiecontract. Hoeveel energie verbruiken Utrechters eigenlijk? Het gemiddelde huishouden in Utrecht verbruikt minder gas en elektriciteit dan het prijsplafond, blijkt uit onderzoek van energiebedrijf Zonneplan, op basis van regionale verbruiksdata van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Zo-

wel qua gas- als stroomverbruik zit het gemiddelde huishouden onder het prijsplafond. Het gemiddelde gasverbruik in 2021 was in Utrecht 810 kuub en het stroomverbruik 2430 kilowattuur. een gemiddeld huishouden in de grote steden naast elkaar gezet. De twee lijnen geven aan wat het prijsplafond voor gas en stroom vanaf 1 januari is. Te zien is dat het stroomverbruik in alle grote steden ruim onder het prijsplafond zit. Voor het gasverbruik is de marge iets krapper. Den Haag en vooral Eindhoven zitten net onder de grens. In Utrecht is het gasverbruik gemiddeld gezien het laagst, terwijl het stroomverbruik dan weer relatief hoog is in vergelijking met de andere grote steden.

Advertentie

21 OKTOBER 2022 | NR. 195 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

PEP EN FRANS OVER FC UTRECHT

Pep en Frans, twee broers die al sinds jaar en dag iedere wedstrijd van FC Utrecht volgen, maken een column voor DUIC. In de column wordt de week

‘Zolang we niet verliezen, zijn we in Utrecht tegenwoordig al blij’

van FC Utrecht doorgenomen. Martijn Kramer schrijft het verhaal op.

FC Utrecht zit al weken in de hoek waar de klappen vallen. In Eindhoven werd er kansloos met 6-1 verloren van PSV. Pep en Frans zien de druk op trainer Henk Fraser in sneltreinvaart toenemen. De huidige hoofdtrainer heeft met FC Utrecht pas drie keer gewonnen en staat voor een belangrijke voetbalweek.

“O

p voorhand is PSV-FC Utrecht een

Fraser naar Qatar

Vrouwenvoetbal Pep gaat verder in op de positie van de -

Communicatie

DUIC PUZZEL

ZOEKPLAAT Zoek de zeven verschillen

OPLOSSING ZOEK DE VERSCHILLEN LOCATIE NEUDE

Advertentie

E I T I S O P X E E D E O G N E E ST T R O O F S R E IN AM je heen. m o l a r e v o is Baksteen daar geen is t r o fo s r e m ie A Ook het moo sthal KAdE n u K m u e s u op. M ateriaal uitzondering m w u o b it d de aan l keiharde o v brengt een o g in ll e t s n n tentoo N | BRICK. E E met een eige T S K A B d , genaam onheid kunstwerken o h c s e d r o o ssen d Laat je verra steen. n e k k a b e g n va tuigen! in z je l a t e m Beleef het

P I R T Y T I C E L E R U T L U C OP T H C E R T U O I I N R EG

TIPS AGENDA INFO