De krant die verder kijkt in de stad
4 NOVEMBER 2022 | 8E JAARGANG NR. 197 | KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP
DUIC.NL
Advertentie
18 - 20 november ‘22
Utrecht volgens lichtontwerper Uri Rapaport
www.smartlappenfestival.nl P. 12
Zwemmen in een fietsenzee bij station Vaartsche Rijn
Burgemeester met koffer vol onderwerpen naar klimaattop
P.9
Op bezoek bij Engelstalige kinderboekenwinkel Paper Moon Books
UTRECHT IEDERE ZONDAG GEOPEND
Hilversum Vaartweg 4 • 035 - 6247194
COMFORT DEAL WEKEN UITGESLAPEN WAKKER WORDEN VOOR EEN DROOMPRIJS
PROVINCIALE STATEN OVER DE BEGROTING VAN 2023
Elk e een week nieu DUI we C
START VERKOOP
*demonstraties pottenbakkerij Attentie: zondag gesloten
11 november, vier jij mee? Kom kijken bij de
Parade zonder Muren
Bilthoven Julianalaan 43 • 030 - 2287451
MORPHEUS.NL
Mobach x The Wunderkammer
vrij 4 nov. 10.00-17.00 uur* zat 5 nov. 10.00-17.00 uur*
Slotfeest
Utrecht Oudkerkhof 11 • 030 - 2314984
Earthen Treasures De Aarde & Haar Schatten
Mobach Keramiek Museum Overzichtstentoonstelling
Kanaalweg 24 (zuid.deel) 3526 KM Utrecht 030-2880290 www.mobach-eu
P.16
Geniet van de spectaculaire Sfeerroute in de stad
Dans mee met de Stadsmuzikanten in het stadhuis
Proost samen met Pint Maarten!
Beluister de gedichten bij het magische kampvuur
Kijk voor het volledige programma van het Slotfeest op utrecht900.nl
Advertentie
START VERKOOP Waar?
BAM Wonen Marconibaan Nieuwegein
Hoelaat?
Van
tot
uur
OVER CENTRAL PARK Central Park is een groen, duurzaam, compleet en sportief appartementencomplex. Donderdag de verkoop van
november start
appartementen. Naast de verschillende
appartementen zijn er groene, gemeenschappelijke buitenruimtes en een hardloopbaan op het dak!
Meer informatie? Bezoek de website
3
4 NOVEMBER 2022 | NR. 197 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
INHOUD Nieuws 4 DUIC in Beeld
Marnixlaan wordt Westelijke Stadsboulevard
7 Hoe iedereen elkaar in de weg zit
O
nze burgemeester Sharon Dijksma gaat naar de wereldwijde klimaattop in Egypte als burgemeester van alle steden. Ze is namelijk door de Verenigde Naties aangesteld om het woord te mogen voeren namens ‘de stad’. Steden staan volgens Dijksma in de frontlinie bij de aanpak van klimaatcrisis en steden zouden daarom aan de onderhandelingstafel moeten zitten bij het stellen van klimaatdoelen en het bedenken van maatregelen. Voordat ze vertrekt gaat ze met ministers, burgemeesters, ambassadeurs, energieleveranciers, activisten, corporaties en de wetenschap in gesprek om te horen wat zij volgens hen moet vertellen in Egypte. Bij een paar van die gesprekken was ik aanwezig en gelukkig concludeerde Dijksma zelf ook dat onder deze partijen niet heel veel discussie is. Preken voor eigen parochie,
ze waren het wel met elkaar eens. Echte winst valt te behalen bij de gewone Utrechter, die wil vooral weten wat er voor hem verandert. Die gelooft wel dat hij later in een elektrische auto moet rijden, maar worden die ook betaalbaar? En hoe zit het met de isolatie van al die woningen? Komt de rekening bij de burger te liggen? Als steden in de frontlinie staan, staan de bewoners in de vuurlijn. Daar moet ook het grote draagvlak worden gecreëerd en moet je iedereen meekrijgen. Wil je er meer over lezen? Dat kan op pagina 9 Daarna behoefte aan een luchtiger onderwerp? Lees dan op pagina 7 over een mooi stukkie Utrechtse ‘cultuur’. Robert Oosterbroek
Zwemmen in de fietsenzee bij Vaartsche Rijn
9 Dijksma naar klimaattop in Egypte Welke onderwerpen neemt zij mee?
Cultuur / Uit DE VERANDERENDE STAD IN BEELD
12 Utrecht volgens...
Lichtontwerper Uri Rapaport
13 Uittips
Elke week de leukste tips
Stad / Leven 15 Op pad met Oud-Utrecht Special: Door middeleeuws Utrecht
16 Op bezoek bij
OUDEGRACHT Utrecht is constant in beweging. Er wordt gebouwd en gesloopt.
Engelstalige kinderboekenwinkel Paper Moon Books
17 Herkomst straatnamen Choorstraat
Hierdoor ziet de stad er op sommige plekken heel anders uit dan vroeger, terwijl andere straten en pleinen juist al decennia
17 In other news
1974 2022
hetzelfde blijven. In deze
CNN
rubriek laten we dat zien.
18 Utrechts gemaakt Pint Maarten
Ga naar DUIC.nl voor meer oude en nieuwe foto’s van de stad.
Sport 19 Pep en Frans over FC Utrecht
'Het Griekse godenrijk heeft er een nieuwe god bij'
19 Puzzel
Zoek de verschillen
Colofon REDACTIE Robert Oosterbroek CONTACT REDACTIE 030 - 633 18 90 redactie@duic.nl VRAGEN OVER DISTRIBUTIE? Pierre Schoonhoven via pierre@duic.nl, 06 - 14 41 56 56
Social Media AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Arjan den Boer, Bas van Setten, Bo Steehouwer, Bram van Toor, Charlie van Dijk en Ilana Noot
ADVERTEREN Helling 13, 3523 CB Utrecht, adverteren@duic.nl Dave Vorstenbosch dave@duic.nl 06 43 03 58 73
ART DIRECTION EN VORMGEVING ddk.nl en redactie DUIC UITGEVERS Joris Daalhuisen en Martijn Rademakers
Website DUIC.nl
U bent altijd welkom voor een open gesprek.
een afscheid precies zoals u het wilt
Bel 0800 - 023 05 50 of ga naar monuta.nl/ utrecht.
Jan Kruit
Utrecht
Facebook DUICNL
Twitter @duicnl
Instagram duic.nl
Soworker maakt delen op Social media makkelijk! Boost je content en benut de kracht van je collega’s als ambassadeurs; 8 x meer bereik, 7 x hogere conversie en aanzienlijk meer sollicitanten. Test gratis ons platform!
4
NR. 197 | 4 NOVEMBER 2022 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
5
4 NOVEMBER 2022 | NR. 197 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
DUIC IN BEELD
D
Fotografie: Robert Oosterbroek
agelijks passeren er normaal zo'n 30.000 auto's, maar het beeld in de spits was afgelopen tijd wel even anders. Bouwhelmen, pylonen en oranje hesjes kleurden de Marnixlaan. De weg en kruisingen waren afgesloten om omgetoverd te worden tot de Westelijke Stadsboulevard. Al het verkeer dat normaal gebruikmaakt van de verkeersader moest dus op zoek naar een andere route. Uiteinde-
lijk is het de bedoeling dat ook niet al die auto's terugkeren. Het idee achter de Westelijke Stadsboulevard is namelijk dat er meer ruimte Auto's moeten in de toekomst zoveel mogelijk via de ring naar hun bestemming rijden. De automobilisten die normaal altijd over de Marnixlaan rijden, hebben in ieder geval alvast even kunnen wennen aan hun toekomstige route.
Advertenties
4 NOVEMBER 2022 | NR. 197 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
ZWEMMEN IN EEN FIETSENZEE
Hoe iedereen elkaar in de weg zit bij Vaartsche Rijn
Het is geen unieke situatie, maar exemplarisch voor veel plekken in Utrecht is het wel. Voetgangers en fietsers zitten elkaar stevig in de weg bij station Vaartsche Rijn. In de alsmaar drukker wordende stad zitten voetgangers en fietsers elkaar wel vaker in de weg, en onder Vaartsche Rijn komt het allemaal samen. Doordat fietsers hun rijwielen achterlaten op de stoep, pakken voetgangers het fietspad en moeten geïrriteerde fietsers bellend en zigzaggend langs de voetgangers. En een paar meter verderop? Tientallen lege fietsenrekken want menig forens heeft helemaal geen zin om een paar meter verder te lopen. Tekst en fotografie: Robert Oosterbroek
E
en aanwinst voor de stad, zo werd het Utrechtse Vaartsche Rijn genoemd toen het in augustus 2016 geopend werd. Sinds december 2019 stoppen hier ook nog het station een belangrijk knooppunt in dit gedeelte van de stad. Dagelijks vertrekken, arriveren en stappen er duizenden mensen over op het nieuwe station. Ook de omgeving is aangepakt, er kwamen aan weerszijden len gratis veilig en droog kunnen stallen. Ook om de hoek bij het station zijn nog tientallen is een prima toevoeging aan de infrastructuur in de stad. Maar er is ook een typisch Utrechts verschijnsel ontstaan; heel veel gebruikers wildichtbij mogelijk stallen. Centimeters naast de toegangstrappen naar de perrons beginmee. Laten we wel wezen, dit is niet uniek in al waar Utrechters moeten zijn. Fietsen zit in doen we waar we zin in hebben. Bij Vaartsche Rijn komt dit allemaal ‘mooi’ samen. Wat gebeurt er elke ochtend? Doordat de trappen en over de gehele stoep onder het station kunnen voetgangers en overstappers - mensen die bijvoorbeeld vanuit de trein de tram moeten pakken of andersom - niet meer
over de dichtstbijzijnde stoep. Gemotiveerde pad over om hun weg te vervolgen over de sen, maar hele groepen voetgangers pakken van, want zij moeten zich zigzaggend een weg zien te banen tussen de mensen. Maar kwijt? Dat zou dus prima vijf meter verderop kunnen, in de gratis overdekte en bewaakte om te geven.
ken? Nee, dat weten we bij DUIC ook. Maar we zien hier wel een mooi stukje Utrechtse cultuur op een paar vierkante meter, waarbij iedereen elkaar in de weg lijkt te zitten. Echt gevaarlijke situaties lijkt het overigens niet op te leveren. We hebben nog wel een kleine tip; maak vakken. Die stoep is breed genoeg voor gestoep direct onder de trappen vrij voor overmakkelijker hun weg vervolgen. Of moeten staande stalling maar kwijt? Ach, gelukkig zijn wij niet verantwoordelijk voor de inrichting van de publieke ruimte.
7
Dit artikel is gemaakt in samenwerking met de gemeente Utrecht
UTRECHT 900: DE PROGRAMMAMAKERS – DEEL 9
Vuren van Sint Maarten en Parade zonder Muren als afsluiting van Utrecht 900: ‘Iedereen is welkom en kan meedoen’ Aan alles komt een einde. Dat geldt ook voor de viering van Utrecht 900, hoe jammer het ook is. Op vrijdag 11 november eindigt een periode van ruim vijf maanden vol feest op een spectaculaire manier, met de Parade Zonder Muren. In de week daarvoor staan er al verschillende Vuren van Sint Maarten op het programma, verspreid door Utrecht. Wijkproducenten Rachella Bridgewater en Triwish Hanoeman, die betrokken zijn bij zowel de Vuren als de Parade, blikken vooruit op wat een spetterende afsluiting voor jong en oud belooft te worden.
D
e afgelopen maanden hebben we kunnen genieten van ruim 300 evenementen, voor en door Utrechters. Soms was het centrum van Utrecht het decor, maar vaak vonden de evenementen ook in de wijken plaats. Ook in de laatste week van de Utrecht 900-viering is er een belangrijke rol voor de wijken weggelegd. Zo vindt er op 4, 5 en 6 november in drie verschillende wijken een Vuur van Sint Maarten plaats, en werken alle Utrechtse wijken mee aan de Parade Zonder Muren op 11 november.
plaatsvinden in Leidsche Rijn, Overvecht en Hoograven, starten met een mini Parade met lichtsculpturen – gemaakt door mensen uit de wijk - en verschillende acts. Zo wordt langzaam opgebouwd naar het hoogtepunt: het uitspreken van de Vuurrede en het ontsteken van het vuur. “Ik ben heel blij met de samenstelling”, aldus Hanoeman, die verantwoordelijk is voor het Vuur in Hoograven. “Alle wijken en verschillende communities worden vertegenwoordigd en iedereen is welkom om mee te doen.”
Vuren van Sint Maarten Het evenement is dit jaar groter dan normaal. Zo vindt er normaal gesproken maar één Vuur van Sint Maarten plaats in november. Dit jaar zijn dat er drie. Bridgewater: “Omdat het thema ‘Stad zonder muren’ is en feestjes in de wijken belangrijk zijn tijdens Utrecht 900, worden er op drie plekken Vuren georganiseerd met een programma dat niet mee kan in de Parade. We komen bijeen met de wijk-coalities om te presenteren wat er allemaal is gemaakt. Ook zodat mensen die slecht ter been zijn of de allerkleinsten kunnen genieten van het Sint Maarten-feest en het moois wat de wijken te bieden hebben.” De drie Vuren van Sint Maarten, die
Parade Zonder Muren Een paar dagen later, op 11 november, vindt de grote afsluiting plaats: de Parade Zonder Muren. Het is vergelijkbaar met de jaarlijkse Sint Maarten Parade, maar dan veel groter. Zo is elke wijk geïnspireerd door een thema dat verbonden is aan de geschiedenis van Utrecht. “Het thema van Oost is bijvoorbeeld ‘De grote pestepidemie van Utrecht’”, vertelt Hanoeman. “Dus de sfeer is wat grimmiger: er loopt een Magere Hein mee in de Parade en er zijn dansers verkleed als kleine duiveltjes. En in de wijk Zuidwest is het thema ‘De kwamen we erop dat we ook rollende dingen moesten hebben. Dus er gaan BMX’ers mee,
rolschaatsers, maar bijvoorbeeld ook ouderen in een rolstoel.” Uiteindelijk hoopt zowel Bridgewater als Hanoeman op een mooie afsluiting van ruim vijf maanden feest in onze stad. “Veel evenementen in de afgelopen maanden waren voor
we een mooi festival neerzetten, waar alle Utrechters kunnen komen kijken. Ik hoop dat een aantal van deze makers er volgend jaar weer bij is.”
ke wijk”, blikt Bridgewater terug. “Dat vind ik goed en belangrijk. Maar de Vuren en de Parade zijn een heel mooi voorbeeld van iets waar iedereen aan mee kan doen en waarbij iedereen betrokken wordt.” Hanoeman sluit zich daarbij aan. “Ik zou het tof vinden als
Wil je meer informatie over De Vuren van Sint Maarten en Parade Zonder Muren? Kijk dan op sintmaartenparade.nl. De Vuren en de Parade zijn programmaonderdelen van Utrecht 900 jaar. Kijk voor het volledige programma op utrecht900.nl.
Advertentie
Een duurzaam Utrecht voor iedereen; ook voor inwoners met minder geld Wat hebben Utrechters die wat minder geld hebben nodig om duurzaam te leven? Die vraag was het startpunt voor Ineke Malsch waaruit het project Duurzaam Utrecht 2030 is voortgekomen. En er zijn al concrete resultaten; zo gaan vrijwilligers bij bewoners thuis langs om energieadvies te geven, worden bewoners zonder tuin aan mensen met een tuin gekoppeld en loopt er een onderzoek naar de mogelijkheden voor het subsidiëren van biologische boodschappen.
D
e gemeente Utrecht doet al een hoop om in 2030 klimaatneutraal en duurzaam te zijn maar er kan nog een hoop gebeuren, zo meent Malsch. “Er zijn al een hoop potjes en regelingen, maar die komen niet altijd terecht bij bewoners die een smalle beurs hebben.” Vorig jaar ontstond het idee om juist met deze mensen in gesprek te gaan over duurzaam leven, zodat alle bewoners kunnen bijdragen aan de klimaatdoelen en het klimaatbeleid ook eerlijker werkt voor alle mensen. Malsch is een van de kartrekkers van Duurzaam Utrecht 2030, zoals het project waarbij Utrechters met weinig geld mee kunnen doen aan het verduurzamen genoemd is. “We zijn met studenten van de Hogeschool Utrecht langs tal van buurthuizen in de stad geweest om in gesprek te gaan met bewoners. We vroegen hoe ze over duurzaamheid dachten, wat ze er al aan doen en wat ze nodig hebben om mee te werken aan een duurzaam en klimaatneutraal Utrecht.” Uit de tientallen gesprekken die ze voerden kwam naar voren dat veel mensen al bezig zijn met het thema, maar dat er ook nog
een hoop winst te behalen is. Coalitie om te helpen Met Duurzaam Utrecht 2030 willen de initiatiefnemers de gemeente Utrecht en andere overheden, maatschappelijke organisaties, onderwijsinstellingen en bedrijven samenbrengen om zo burgers te helpen in het verduurzamen. Malsch: “We gaan uit van wat bewoners ons vertellen nodig te hebben, en daar zoeken we een coalitie bij van bedrijven en organisaties die kunnen helpen. Nu we al maanden bezig zijn zien we dat het echt steeds meer gaat leven, steeds meer organisaties willen helpen om bewoners te ondersteunen.” Daar zijn ook al concrete resultaten bij behaald. Er zijn verschillende bijeenkomsten gehouden en workshops gegeven. Ook worden bewoners die geen tuin, maar wel groene vingers hebben, gekoppeld aan Utrechters met een tuin maar die niet van tuinieren houden. Zo kan de tuinier een groentetuin bijhouden in de tuin van een ander. Ook gaan vrijwilligers langs bij bewoners om simpele energietips te geven, zoals het plakken van
radiatorfolie en tochtstrips. “De gemeente Utrecht doet dit ook met de Energiebox, maar daarvoor is ondertussen een wachtlijst van een jaar. Wij willen voor de kerst al bij mensen langsgaan”, vertelt Malsch. “Ook loopt er een onderzoek om te kijken of we gesubsidieerd biologische boodschappen kunnen aanbieden.” Tijdens de Mantel van Sint Maarten, op 11 november in de Domkerk, presenteert Duur-
zaam Utrecht 2030 wat er afgelopen maanden allemaal gedaan is en richten ze hun blik op de toekomst om te kijken hoe het project verder gaat. Malsch: “Samen kunnen we het mogelijk maken.” Meer informatie over Duurzaam Utrecht 2030 of zelf een steentje bijdragen? Kijk op de website duurzaamutrecht2030.nl of spreek ons 11 november aan in de Domkerk.
9
4 NOVEMBER 2022 | NR. 197 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
KLIMAATTOP COP27 IN SHARM-EL-SHEIKH
Sharon Dijksma vertrekt namens alle steden naar de klimaattop in Egypte, wat zit er in haar koffer?
De vliegtickets zijn geboekt en burgemeester Sharon Dijksma is haar koffer aan het pakken. Volgende week vertrekt ze naar de klimaattop in Egypte waar wereldleiders samenkomen in de strijd tegen klimaatverandering. Dijksma gaat daar niet alleen heen namens Utrecht, zij is daar voor de Verenigde Naties als de stem van alle steden in de wereld. Steeds meer inwoners wonen in steden en daar liggen zowel problemen als oplossingen om klimaatverandering aan te pakken.
"Steden staan in de klimaatcrisis aan de frontlinie. Het is daarom van groot belang dat zij worden betrokken bij internationale afspraken over het klimaat."
Tekst en fotografie: Robert Oosterbroek
M
inisters, burgemeesters, actievoerders, bewoners, jongeren en andere betrokkenen hebben de afgelopen weken allemaal gesproken met Dijksma. De Utrechtse burgemeester wilde weten wat zij allemaal graag besproken zien worden in Egypte. Als speciaal gezant van het stedennetwerk voor de Verenigde Naties gaat ze zich hardmaken voor een grotere rol voor steden bij het maken van klimaatafspraken. Dijksma: “Steden staan in de klimaatcrisis aan de frontlinie. Het is daarom van groot belang dat zij worden betrokken bij internationale ter in staat worden gesteld om te voldoen aan de uitvoering van klimaatbeleid.” Maar wat gaan ze daar in Egypte vertellen? Alles wat ze afgelopen weken gehoord heeft neemt ze mee in haar koffer. Maandag 30 oktober verzamelden bij sterrenwacht Sonneborgh tientallen genodigden en ongenodigden om Dijksma inhoud mee te geven. Aniek Moonen en Laura de Vries schoven aan namens de Jonge Klimaatbeweging die aan 1 miljoen jongeren in Nederland gevraagd heeft hoe ze zouden willen leven in 2040. “Voor jongeren is klimaatverandering een risico voor onze toekomst. Een toekomst die er zwart gaat uitzien als we niks doen. Vandaag de dag hebben al veel mensen last van klimaatverandering. We denken dat we de problemen al voldoende doorhebben, maar als je kijkt naar het beleid dat wordt gevoerd dan zien we dat er nog onvoldoende gebeurt. Daar maken jongeren zich veel zorgen over.” ‘Preken voor eigen parochie’ Van de meeste mensen die Dijksma spreekt - van energiebedrijven, corporaties en over-
heden tot wetenschappers - krijgt de burgemeester te horen hoe belangrijk de strijd tegen klimaatverandering is. ‘Preken voor eigen parochie’, werd dan ook al gauw het motto dat juist doorbroken zou moeten worden. Zo liet Lot van Hooijdonk namens de Vereniging van Nederlandse Gemeenten weten dat bewoners ook perspectief geboden moet gewikkeld omdat in een klimaatvriendelijke toekomst alles anders is. Het betekent een systemen, een nieuwe economie, anders op vakantie gaan en anders naar ons eten kijken. Alles wordt anders.” In de grote verandering moet burgers wel verteld worden wat dan het perspectief is. “Als je stelt dat alles anders moet, moet je ook vertellen wat het nieuwe normaal wordt. Als je niet meer met een fossiele auto kan verplaatsen, hoe dan wel? Als je je huis niet meer met gas mag verwarmen, hoe dan wel? Als je baan verdwijnt in de fossiele economie, wat is dan het nieuwe perspectief? Als we dit niet weten te vertellen, dan gaat het niet lukken.” Dijksma kon zich hier goed in vinden en gaf aan dat het draagvlak onder bewoners voor de groene transitie vaak nog ontbreekt. “Wij zijn er allemaal van overtuigd dat de groene transitie noodzakelijk is, maar veel Utrechters zien het als een bedreiging.” Volgens Dijksma komt dat doordat het ook een sociaal-economische uitdaging is. “Mensen met een kwetsbaar inkomen moeten juist het zij moeten het merken in de portemonnee. Het is ook echt gewoon een verdelingsvraagstuk. De transitie is geen bedreiging voor hen, maar juist ook een kans. Dat verhaal
moeten we ook vertellen.” Waar energiebedrijven en corporaties zeiden zelf al een hoop te doen, vroegen ze ook naar stippen op de horizon vanuit de overheid. “Waar moeten we naartoe werken?” Ze gaven aan ook vooral belang te hebben bij voorspelbaarheid vanuit de overheid en duidelijke normen. De FNV benadrukte de samenhang tussen klimaatbeleid en de rechten van werknemers wereldwijd. De energietransitie in Nederland mag weer niet nadelig uitpakken voor werknemers op andere plekken in de wereld. Ook steden zouden daarover moeten nadenken. Namens de wetenschap was bijzonder hoogleraar aan de Universiteit Utrecht Annelies Huygen aanwezig. Zij benadrukte het belang van steden in de aanpak van klimaatverandering en wilde de nadruk leggen op de energietransitie. Als steden en wijken allemaal energieneutraal moeten worden, moet er nagedacht worden hoe al die wijken ook energie kunnen opwekken. Ze pleitte voor meer internationale samenwerking tussen gemeentes wereldwijd om expertise uit te wisselen. Naast de gevestigde namen had ook Extinction Rebellion zichzelf uitgenodigd. De actiegroep overhandigde een fysieke koffer aan de burgemeester. Daarin zaten tientallen verklaringen van bezoekers van de markt op het Vredenburgplein. De activisten lieten weten dat het onderwerp leeft onder de voorbijgangers. “Mensen willen dat steden groene oases worden en veel mensen vinden klimaatrechtvaardigheid belangrijk. Zij willen bijvoorbeeld extra steun voor energietransitie in arme landen. Daarnaast zijn schone lucht, schoon water én burgerparticipatie genoemd als belangrijke speerpunten.” De
koffer mocht Dijksma overigens niet houden. “Het is wel zo circulair als we hem weer kunnen gebruiken.” Formele rol voor steden Dat er een hoop moet gebeuren en dat steden een belangrijke rol spelen, daar was iedereen het wel over eens. Dijksma wil dat steden dan ook een grotere en formele rol van betekenis krijgen, daarvoor gaat ze pleiten in Egypte. In 2050 woont 70 procent van de wereldbevolking in steden. “Er vindt dan ook heel wat uitstoot in de steden plaats. Maar steden hebben ook een sleutelrol in de groene transitie. Lokale overheden zijn heel erg belangrijk daarin.” Concluderend zegt Dijksma dat er eigenlijk gewoonweg te weinig tijd is. “80 procent van de opgave moeten we in 20 procent van de tijd doen. Maar we moeten zelf het goede voorbeeld geven.” Er moet volgens de burgemeester nog wel een versnelling plaatsvinden, daar zijn ook kaders voor nodig. Grote organisaties en overheden moeten aan de slag en “we moeten aangejaagd en tegengesproken worden door jongeren”. Dijksma gaf mee dat de boodschap ook vooral goed uitgelegd moet worden aan bewoners en dat er verteld moeten worden waarom de transitie nodig is.
De Klimaatconferentie van Sharm-el-Sheikh in Egypte is de 27e top van de Verenigde Naties. Op de top wordt gesproken over het Klimaatverdrag en maatregelen die nodig zijn in de strijd tegen klimaatverandering.
Advertentie
PROVINCIALE STATEN OVER DE BEGROTING VAN 2023 De provincie Utrecht wil in 2023 investeren in duurzame energie, circulaire economie, gezonde mobiliteit en kringlooplandbouw. Het versnellen van de woningbouw, de vraag naar bedrijfsruimte en de krapte op de arbeidsmarkt zijn ook onderwerpen waar de provincie aan wil werken. Dat staat in het begrotingsvoorstel voor 2023. In het overzicht hieronder is te zien waar de provincie het geld aan wil besteden. Zijn de verschillende politieke partijen in Provinciale Staten het eens met deze voorstellen? Hierover beslissen ze op 9 november. In deze krant blikken de fractievoorzitters alvast vooruit op deze Statenvergadering. Meer lezen? Kijk dan op provincie-utrecht.nl/begroting.
BEGROTING 2023 BEGROTING 2023 IN HET KORT IN HET KORT
Groen, gezond en sociaal!
Problemen oplossen, kansen pakken!
Marjolein van Elteren
André van Schie
GroenLinks is blij met deze begroting. De provincie pakt door op het versneld bouwen van meer betaalbare woningen voor iedereen en het bieden van meer zekerheid en ondersteuning voor mensen met een kleine beurs. We zien een aanpak van de klimaatcrisis met schone en betaalbare energie en het aanleggen van meer natuur met volop ruimte voor planten en dieren. We zien ook dat de provincie goed inzet op bereikbaarheid, of je nu reist met het openbaar vervoer, de fiets of te voet. GroenLinks kiest voor deze groene, gezonde en sociale provincie Utrecht, waar het fijn leven, wonen en werken is!
UITGAVEN
Ongelijkheid bestrijden met ongelijk investeren
(*1.000)
Marieke Lejeune
RUIMTELIJKE ONTWIKKELING Aantrekkelijke steden en dorpen Provinciaal ruimtelijk beleid Ruimtelijke kwaliteit en overig
ONZE AMBITIES
€ 10.935 € 3.116 € 7.328
• Fijne en gezonde leefomgeving • Mooie natuur en schoon water • Sneller naar duurzame energie, voor iedereen • Levendige steden en dorpen • Gezonde, veilige en duurzame mobiliteit
LANDELIJK GEBIED Ontwikkeling robuust natuurnetwerk Behouden, beleven en verbeteren natuur Duurzame landbouw, leefbaarheid en overig
€ 17.601 € 46.150 € 3.839
• Gezonde economie • Samen komen we verder
BODEM, WATER EN MILIEU Bodem-, grond- en oppervlaktewater Gezonde en veilige leefomgeving
€ 19.895 € 14.104
ENERGIETRANSITIE Energietransitie
€ 10.772
BEREIKBAARHEID (excl. OV) Beheer (vaar)wegen, overig Programma’s, projecten en subsidies mobiliteit
BEREIKBAARHEID (OV) Openbaar vervoer
Laat de bussen rijden! Jan Breur
€ 15.018 € 7.949
ECONOMIE Economie Recreatie en toerisme
€ 9.101
€ 145.114 € 30.448
€
OVERIGE INKOMSTEN Uit provinciale reserves Aan ontvangen rente en dividend Aan verkoop, grond, huur, leges e.d.
€ 8.365
€ 275.466
€
TOTAAL INKOMSTEN
€ 46.627
Of de discussie nu gaat over de opvang van vluchtelingen, waar windmolens komen of hoe een duurzame toekomst voor boeren en natuur er uitziet: door groeiende ongelijkheid zien we steeds meer spanning en polarisatie tussen verschillende groepen. Die ongelijkheid kunnen we tegengaan door meer te investeren in mensen met minder kansen. Bijvoorbeeld gratis openbaar vervoer bieden aan ouderen met een laag inkomen en meer betaalbare woningen bouwen. Want juist de mensen die in een veranderende wereld niet goed mee kunnen komen hebben steun nodig, zodat ze maximaal meeprofiteren van al het moois dat de provincie Utrecht te bieden heeft.
(*1.000)
VAN OVERHEDEN Van het Rijk uit het provinciefonds Van het Rijk aan Motorrijtuigenbelasting Overige bijdragen van het Rijk, andere provincies en gemeenten
€
€ 43.008
€ 192.897
CULTUUR EN ERFGOED Erfgoed Cultuur en bibliotheken
INKOMSTEN
Politiek gaat over de dingen in de samenleving die we samen moeten doen. Er zijn nu grote problemen op te lossen met elkaar: de planeet vraagt om oplossingen voor een schone toekomst en in Oost-Europa woedt een oorlog waar we dagelijks de gevolgen van merken. Daardoor zijn er in Nederland hervormingen nodig om onze welvaart en veiligheid te behouden. De VVD luistert daarbij goed naar inwoners, ondernemers en gemeentebesturen en blijft optimistisch! Daarom hebben we ook dit jaar weer een eigen toekomstbegroting gemaakt met minder regels, meer woningen, betere wegen en meer ruimte voor werk, recreatie en schone energie.
€ 178.153
BESTUUR Provinciale Staten Kabinetszaken Strategie en bestuurlijke zaken Algemene middelen Reserves
€ 4.018 € 2.233 € 13.574 € 3.552 € 124.326
€ 257 € 33.706
€ 663.144
BEDRIJFSVOERING (overzicht overhead) TOTAAL UITGAVEN
Ga voor begroting provincie-utrecht.nl/begroting Ga de voorvolledige de volledige begrotingnaar naar provincie-utrecht.nl/begroting
€ 58.736
Vanwege de corona-epidemie is de dienstregeling van het openbaar vervoer afgeschaald. Er reden minder bussen. Maar nu de maatregelen voorbij zijn, rijden er nog steeds minder bussen. Er is geen geld voor, wordt gezegd. Maar de provinciebegroting laat iets anders zien: 26 miljoen euro belastinggeld wordt binnengehaald, maar niet uitgegeven. De SP en Socialisten Utrecht zeggen: steek dat geld in het openbaar vervoer. Laat de bussen rijden, geef chauffeurs goed loon en arbeidsvoorwaarden en houd kaartjes betaalbaar. Daar betalen we immers belasting voor!
€ 663.144
Wat vindt u? Geef uw mening!
Advertentie
Samen verantwoordelijk, verschillen verbinden
Met vertrouwen naar de toekomst
Chris Westerlaken
Marc de Droog
Bij ons staat alles in het teken van het behoud van koopkracht en het respecteren van particulier eigendom. Wij zullen geen beleid steunen dat de inkomens- en vermogenspositie van inwoners nog verder aantast. Dorpen en steden in Utrecht kunnen alleen groeien als daarbij ook extra verkeerscapaciteit komt, zoals het ondergronds brengen van het tramverkeer binnen de ring van de stad Utrecht. Wij steunen geen extra vliegverkeer boven de provincie en wijzen actieve medewerking aan het huidige nationale klimaat- en immigratiebeleid af. Tenslotte willen we extra aandacht voor onze watervoorraad.
In onze kleine provincie staan we voor grote uitdagingen: wonen, werken, landbouw, natuur, mobiliteit, leefbaarheid en energie en landschap. We moeten keuzes maken. Niet alles kan omdat ruimte en geld schaars zijn. Door die uitdagingen gaan tegenstellingen de boventoon voeren. Beelden worden geschetst, stellingen betrokken. Politiek die polariseert in plaats van mensen bij elkaar brengt. Ons antwoord is groeien met een menselijke maat. Vanuit verantwoordelijkheid voor een gezonde samenleving. Vanuit rentmeesterschap ruimte voor natuur, duurzame energie en toekomstgerichte landbouw. Wij willen recht doen, goed leven met én voor elkaar en verschillen verbinden. Samen verantwoordelijk voor de provincie Utrecht.
De provincies spelen de komende jaren een sleutelrol bij grote maatschappelijke vraagstukken. Wij kijken daarvoor met vertrouwen naar de solide basis en ambitie van onze provincie Utrecht. Er is hard gewerkt aan financiën, organisatie en een focus op kwaliteit. D66 wil vooruit, met oog op de toekomstige groei en de kwaliteit van onze provincie. Deze begroting geeft blijk van onze ambities op klimaat, hernieuwbare energie, duurzaam reizen, een gezonde leefomgeving voor mens en dier en voldoende woningen en werk in een circulaire economie. Een mooie basis om op te bouwen!
Voor goed en gezond samenleven
Stemmen doet er toe
Er is geen Planeet B
René Dercksen
Hiltje Keller
De ChristenUnie vindt het belangrijk dat er in de begroting ruimte is voor een gezonde leefomgeving, volhoudbare landbouw, meer woningen, betere bereikbaarheid, duurzame energie en voldoende natuur. De provincie bekijkt per gebied wat nodig is, zodat zowel steden als dorpen hiervan profiteren. We zetten ons in voor de schepping en voor een rechtvaardige samenleving. Wij willen het goede zoeken voor alle inwoners, waarbij we oog hebben voor elkaar zodat niemand aan zijn of haar lot wordt overlaten.
Het linkse college (CDA, GroenLinks, PvdA, ChristenUnie en D66) heeft zich allerlei taken op de hals gehaald die niet bij een provincie thuis horen. De belastingen werden verder verhoogd en boeren werden lastiggevallen met stikstof. De eigen dogma’s waren heilig, zoals de onbetaalbare en landschapsvernietigende energietransitie. Zoals het kabinet van VVD’er Mark Rutte gemeenten gaat dwingen AZC’s te openen, zo gaat de provincie gemeenten dwingen ziekmakende windmolens te plaatsen. Ook als de bevolking en de gemeenteraad dat niet wil. U heeft nog slechts één kans om dit te stoppen: bij de verkiezingen voor Provinciale Staten en Eerste Kamer in maart.
De Partij voor de Dieren benadrukt dat de stikstofaanpak grote prioriteit heeft en dat hierop geïnvesteerd moet worden. De afspraak in het regeerakkoord, een halvering van de stikstofuitstoot in 2030, is de minimale ondergrens voor de natuur. Wij vinden het belangrijk dat de verandering binnen de landbouw als geheel wordt gezien. Thema’s als dierenwelzijn, het voorkomen van uitbraken van dierziekten (zoönosen), volksgezondheid, klimaatverandering en droogte zouden integraal moeten worden meegenomen in de stikstofaanpak. Laten we daar als provincie op inzetten en investeren!
Oog voor u!
Veiligheid op de weg belangrijk
Een provincie voor ALLE inwoners
Mieke Hoek
Fatma Demir
50PLUS vindt dat er meer geld in de begroting moet komen voor veiligheid op provinciale wegen, zoals bij oversteekplaatsen. De maximumsnelheid moet overal teruggebracht worden naar 60 kilometer per uur. De provincie moet meer ruimte maken voor woningbouw buiten de stedelijke grenzen zonder beperkende regels om te kunnen bouwen. Er moeten energiebesparende huizen gebouwd of aangepast worden voor zowel sociale huur als in de vrije sector. Het openbaar vervoer moet gratis in de daluren voor iedereen boven de 60 jaar. Daarnaast mag de motorrijtuigenbelasting niet worden verhoogd tot de AOW en de pensioenen voldoende geïndexeerd zijn.
De provincie lijkt altijd ver van de burgers af te staan, maar heeft wel degelijk invloed op het leven van de inwoners. Of het gaat om wonen, het openbaar vervoer of de energietransitie; DENK vindt dat er voldoende rekening moet worden gehouden met betaalbaarheid, toegankelijkheid en betrokkenheid van inwoners. Het is belangrijk om in de begroting beslissingen te nemen en geld uit te geven aan plannen die ook de inwoners van onze provincie ondersteunen bij deze uitdagingen. Bij alle plannen moet het effect op alle inwoners goed meegewogen worden. Ik zal bij de behandeling van de begroting hier aandacht voor vragen.
Geen verarming in onze provincie! Wouter Weyers
Henriëtte Rikkoert
Bertrick van den Dikkenberg
We zijn blij dingen die we eerder hebben voorgesteld terug te zien in de begroting. De provincie gaat werk maken van het tegengaan van antisemitisme, er komt serieuze aandacht voor ons prachtige varend erfgoed en voedselbanken worden geholpen om voedsel van boeren uit de buurt in de schappen te krijgen. Veel om blij mee te zijn, maar het is de vraag of deze begroting in het algemeen iets doet aan de zorgen die u op dit moment hebt. Het is voor ons onbestaanbaar dat uw motorrijtuigenbelasting omhoog gaat, terwijl de provincie fors geld overhoudt. Dat kan in deze tijd echt niet!
Provinciale Staten zijn de gekozen volksvertegenwoordiging van deze regio. Zij beslissen over de begroting en daarmee wat de provincie gaat doen het komende jaar. statengriffi e@provincie-utrecht.nlof e@provincie-utrecht.nl of De Statenleden willen graag weten wat u belangrijk vindt voordat zij 9 november a.s. beslissen. Reageer door een e-mail te sturen naar statengriffi benader rechtstreeks de politieke partij van uw keuze via provincie-utrecht.nl/psutrecht.
12
NR. 197 | 4 NOVEMBER 2022 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
In de rubriek Utrecht Volgens spreken we een
UTRECHT VOLGENS LICHTONTWERPER URI RAPAPORT
‘Normaal gesproken ben ik altijd toeschouwer’
bekende of onbekende Utrechter. Vaak met een actuele aanleiding en altijd met een paar standaardvragen over het leven in Utrecht.
In een grote koepel in het Máximapark is tot en met 20 november een bijzondere voorstelling te zien. Het Nieuw Utrechts Toneel (NUT) speelt samen met het Utrechtse dansgezelschap SHIFFT de voorstelling ‘Licht’. Greg Nottrot, mede-oprichter van het NUT, en lichtontwerper Uri Rapaport zijn de twee spelers en makers van de voorstelling samen met choreograaf Jasper van Luijk en danser Lo Walther Boer. Als lichtontwerper was Uri bij ruim 750 theatervoorstellingen verantwoordelijk voor het licht. Hij werkte onder meer voor Joop van den Ende aan The Sound Of Music en Ciske de Rat en recent aan Dagboek van een Herdershond. Voor het eerst staat hij zelf op het podium. We vroegen hem waar de voorstelling over gaat en wat het beste optreden was dat hij ooit in Utrecht zag. Tekst: Bo Steehouwer/Fotografie: Bart Grietens Hoe is het idee ontstaan voor deze voorstelling? “Dat is gaandeweg tussen Greg en mij ontstaan. We kennen elkaar al heel lang en hebben elkaar ooit ontmoet in De Bastaard. We zijn goede vrienden. Het idee om een voorstelling over licht te maken was er al. Later kwam het idee om dat op te hangen aan het moment dat ik blind kon worden.” Waar gaat de voorstelling over? “Het gaat over het verhaal dat ik twee weken blind door het leven ging na een operatie aan een tumor op mijn oog. Greg neemt mij mee op een reis naar de bron van het licht. Het publiek krijgt van te voren een diner bij Anafora. Alle feiten die worden verteld kloppen, alleen sommige tijdstippen en data niet helemaal. Ik heb inderdaad een oogoperatie gehad. Die moest binnen drie dagen, anders was het waarschijnlijk te laat geweest. Er is bijna geen grotere metafoor: een lichtontwerper die bijna blind wordt. Greg is degene die mij komt redden in de voorstelling. Mijn voornaam betekent trouwens toevallig ‘mijn licht’ in het Hebreeuws.” Hoe waren de eerste voorstellingen? “De plek, het podium, is niet onwennig. Ik
vermaak me er goed. Regelmatig sta ik op een podium voor mijn werk, maar ik heb nog nooit voor publiek staan acteren. Het is leuk om te ontdekken hoe dat is. Normaal gesproken ben ik altijd toeschouwer. Ik ben een beelddenker. Het is gek om op het podium te staan en in het moment van de voorstelling te moeten zijn. Ik ben iemand die vooruit denkt en wil oplossen, maar dat is nu niet handig. Ik moest dat leren loslaten. De plek is sensationeel mooi. Die koepel die we hebben gebouwd heeft iets bijzonders. Het liefst hadden we naast de Domtoren een tempel van licht gemaakt, maar dat was logistiek niet haalbaar.” Hoe ben jij ooit begonnen als lichtontwerper? “Mijn moeder was vroeger lid van een amateurtoneelvereniging. Die deed mee aan het Landjuweel: een wedstrijd voor amateurverenigingen. Die wedstrijd werd gehouden in de net geopende Blauwe Zaal in de Stadsschouwburg Utrecht. Ik was zeventien en had op kosten van de toneelgroep een cursus gevolgd over belichting en techniek. Vervolgens werd ik gevraagd om drie maanden te werken in de Blauwe Zaal. Eigenlijk was het de bedoeling om te gaan studeren, maar
ik heb het wel gedaan. Uiteindelijk werd het contract verlengd, deed ik bijscholingen en werkte achttien jaar bij de Stadsschouwburg. Daar is het allemaal begonnen. En dan maak je ineens allerlei grote circussen, musicals, opera’s, evenementen, cabaretvoorstellingen en stadion-openingen.”
“De binnentuin achter de grijze poort op de Springweg, maar ook de kleine witte huizen op het Bruntenhof bij Lepelenburg. Of de splitsing op het Pausdam bij de Nieuwegracht. Daar kijk je vanachter op de Dom. Dat is mooier dan Keulen. Je staat gewoon in de middeleeuwen.”
Wat vind je het leukste om te doen? “Ik hou erg van toneel. Die grote musicals zijn leuk, maar ik hou van de verteldrift van toneel. En van de inhoud en body die het heeft. Als ik met een groot acteur werk die met één woord of blik de hele zaal vangt, en ik kan daar licht op zetten waardoor dat moment nog mooier of nog groter wordt, word ik daar intens gelukkig van.”
Wat is jouw mooiste herinnering aan Utrecht? “Ik vind Utrecht het allermooist als het sneeuwt, vooral ’s nachts. Ik kwam ooit een keer ’s nachts thuis na werk. Het begon hard te sneeuwen. Utrecht klinkt dan gedempt door de verse sneeuw en je ziet hier en daar wat kattenpoten. Echt waanzinnig.”
Hoe en wanneer was je voor de eerste keer in Utrecht? “Dat was toen ik in de Stadsschouwburg ging werken: bij de voorstelling De Kale Zangeres van Eugène Ionesco. Het werd gespeeld door toneelgroep Eva, waar mijn moeder dus lid van was. Daarvoor was Utrecht een beetje eng, maar twee weken later woonde ik op de Maliesingel.” Wat is je lievelingsplek in Utrecht?
Wat was het beste optreden dat je ooit in Utrecht gezien hebt? “Een van de recentere is het optreden van Kensington op de Domtoren. Dat vond ik te gek. Ook de voorstelling ‘Hamlet’ bij het 50-jarig jubileum van de Stadsschouwburg was bizar mooi.” Utrecht is… “…verrassender en diverser dan iedereen denkt.”
Advertentie
Lamp stuk of vervangen? Wecycle je oude! Hoeveel oude lampen zie jij zitten in deze lamp?
In veel huizen en bedrijven worden oude lampen vervangen om energie te besparen. Goed idee!
Check het antwoord op wecycle.nl Als kleurplaat beschikbaar op wecycle.nl/kids
Lever dan wel de oude in voor recycling dan maken wij er van, misschien wel voor jouw volgende lamp!
wecy cle.n l
Vind een inleverpunt op wecycle.nl
13
4 NOVEMBER 2022 | NR. 197 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Stippenlift
Knor & Koning Worst
Waar: De Helling Wanneer: donderdag 3 november, 20.15 uur Prijs: 16 euro
Waar: ’t Hoogt in Bieb Neude Wanneer: vrijdag 4 november Prijs: 6 euro
Hugo van der Poel – alias Stippenlift – zingt meesterlijke, weemoedige liedjes, met teksten over huilen, depressie en existentiële vraagstukken die rusten op een bedje van aanstekelijke elektronische muziek zonder opsmuk. Zelf noemt hij de muziek d e p r i w a v e, wat misschien wel genoeg zegt. Maar neem een duik in zijn muziek en je komt er weer sterker en vrolijker bovenop!
Voor haar negende verjaardag krijgt Babs van haar opa varkentje Knor cadeau. Babs mag Knor van haar ouders alleen houden als het varkentje zich goed aan de regels houdt en een puppycursus volgt. Dan blijkt dat opa stiekem andere plannen heeft met Knor. Hij doet mee aan de worstenwedstrijd van de Vereniging voor Vleeswaren van Verse Varkens… De animatiefilm Knor kreeg dit jaar het Gouden Kalf in de categorie Beste Film en is daarmee de eerste animatiefilm die de filmprijs kreeg. Aansluitend aan de film Knor wordt deze avond Koning Worst vertoond, de muzikale prequel van de film Knor. Wat gebeurde er jaren eerder?
IMPAKT Festival 2022: The Curse of Smooth Operations Waar: verschillende plekken in Utrecht Wanneer: woensdag 2 t/m zondag 6 november Prijs: 7,50 tot 39,50 euro
The Watery Body – Sarah Fokke Waar: EXbunker Wanneer: zaterdag 5 t/m zondag 27 november Prijs: gratis
We weten allemaal hoe frustrerend het kan zijn als technologie niet werkt, onvoorspelbaar is of er gewoon helemaal mee ophoudt. Van 2 tot 6 november nodigt het IMPAKT Festival je uit om in de tegenovergestelde richting te denken: zou het kunnen dat technologie het meest onbevredigend is als ze wél goed werkt of zelfs onze verwachtingen overtreft? Dit festival gaat niet over de schoonheid van fouten, maar over de horror van dingen die perfect werken. Omdat kunst bij uitstek in staat is met tegenstrijdigheden om te gaan, stelt The Curse of Smooth Operations de kunst centraal in een programma van twee tentoonstellingen, filmvertoningen, lezingen, gesprekken en performances.
Beeldend kunstenaar Sarah Fokke zoekt naar manieren om de onderlinge relatie tussen de mens en natuur te visualiseren. Door te werken met vooral lokaal gevonden en natuurlijk materiaal, probeert ze een diepe en bewuste verbinding aan te gaan met de natuurlijke omgeving. De installatie ‘The Watery Body’ reflecteert op die verbinding tussen het menselijk lichaam en de wereld om ons heen.
Expeditie filterbubbel Waar: Bibliotheek Neude Wanneer: maandag 7 t/m zondag 13 november, 9.00 tot 18.00 uur Prijs: gratis Tijdens Expeditie Filterbubbel in Bibliotheek Neude kun je zeven verschillende bubbels van echte Utrechters ontdekken. Je stapt letterlijk in iemands persoonlijke bubbel en ervaart het perspectief dat deze persoon op de wereld heeft. Je ziet ook hoe diegene tot dat perspectief komt. Daarvoor maak je kennis met diens achtergrond, leefgebied, kansen, interesses en keuzes. Durf jij je eigen vooroordelen opzij te zetten?
Soul Power Waar: TivoliVredenburg Wanneer: zaterdag 5 november, 22.45 uur Prijs: 12,50 euro Soul Power! Deze clubnight is nieuw in TivoliVredenburg. De lekkerste soul, funk, 90’s R&B en disco-classics in geluid én beeld. Dj Mr. Speak en VJ Supreme Cuisine nemen je via D’Angelo mee naar Stevie Wonder en via Janet Jackson naar Diana Ross. Make it funky!
Wijn & Spijs: kleurrijk Midden-Oosten Waar: Stadsschouwburg Wanneer: dinsdag 8 november, 18.30 uur Prijs: 64,50 euro Elke editie van Wijn & Spijs heeft een uniek en smakelijk thema; een mini-vakantie naar een gastronomische streek. Deze editie tekenen duizend-en-één geuren en smaken samen de contouren van deze culinaire hotspot. Specerijen en kruiden in alle kleuren zijn de traditionele smaakmakers van deze regio en ook de wijncultuur begon hier. Het huidige Georgië is de vindplaats van de oudste wijnpersen. Deze avond is een culinair eerbetoon aan de rijke eetcultuur van een mystieke plek waar het begon. Ontrafel jij de keukengeheimen van het Midden-Oosten?
Advertenties
VOOR WERKEN IN DE ZORG
Vacature:
Teamleider Fietskoeriers Utrecht Ben je fietsliefhebber en lijkt het je leuk om leiding te geven aan een team èchte fietskoeriers in Utrecht? Solliciteer dan direct via: velomedi.nl/teamleiderfietskoeriers-utrecht
Werken in de zorg doet er toe. Het is waarom je voor dit werk kiest. Omdat jij het verschil maakt. Bij Careyn helpen we je om je werk goed te doen en bieden we je de kans om je persoonlijk en professioneel te ontwikkelen. Vind jij werken dichtbij jouw woonplaats met verantwoordelijkheid en doorgroeimogelijkheden belangrijk? Kies dan voor Careyn.
Wij zoeken nieuwe collega’s in de regio! Verzorgende IG
Verpleegkundige
Je werkt samen in de wijk of verpleeghuis. Je helpt, ..
Samenwerken vind je belangrijk. Je levert en ..
begeleidt en zorgt graag voor clienten. Dit doe je
coordineert complexe zorg. Je kijkt en luistert
door ze te stimuleren om te doen wat kan.
goed naar de client, handelt en lost problemen op.
..
Ga naar werkenbijcareyn.nl en ontdek jouw baan.
MOORDSPEL
Ben je goed met puzzels en codes? Hou je van spellen zoals Cluedo en Escaperoom? Dan zou je weleens de moord op de camping op kunnen lossen. Probeer met jouw team erachter te komen wie de dader is. De hele camping wordt omgebouwd tot een crime scene. Het thema zal zijn P.J. Klaassen. Het spel is avondvullend en minstens één teamlid moet in het bezit zijn van een smartphone. Durf jij het aan? Tip: kom voorafgaand (uiterlijk 19.00 uur) gezellig dineren bij Camping Ganspoort. Het 2 gangen-menu is dan € 37,50,- inclusief deelname.
DINSDAG 15 NOVEMBER 2022 20.00 UUR TOT CA. 23.00 UUR MIN. 2 TOT MAX. 6 PERSONEN PER TEAM ALLEEN DEELNAME € 17,50 P.P.
Voorwaarden op pearle.nl
Kom voor specialistische oogzorg naar de Gaard! • Uitgebreide montuurkeuze en hippe nieuwe merken. • Ervaring, vakkennis, gezelligheid en een goede kop koffie. • Geavanceerde apparatuur zowel in de werkplaats als in de oogmeetruimte.
MELD JE NU AAN VIA
Pearle Opticiens Utrecht Meer info op onze website campingganspoort.nl
Troosterhof 9 Tel. (030) 209 39 59
Scan de QR code en maak direct een afspraak
4 NOVEMBER 2022 | NR. 197 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
15
16
NR. 197 | 4 NOVEMBER 2022 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
OP BEZOEK BIJ ENGELSTALIGE KINDERBOEKENWINKEL PAPER MOON BOOKS
‘We hebben ook Nederlandse klassiekers, zoals Kikker, in het Engels’ Op de Oudegracht in het pand met de donkerbruine gevels zit de Engelstalige kinderboekenwinkel Paper Moon Books. Dit voorjaar opende de Britse Kate Jales hier haar winkel. Op de planken staan onder meer veel tweedehands Engelstalige kinderboeken. Verder is er een hoek waar kinderen kunnen kleuren en spelen, worden er workshops gegeven en is er een bankje waarop mensen rustig kunnen bladeren. Kate zorgt voor de koffie.
Tekst: Bo Steehouwer / Fotografie: Paper Moon Books
A
fgelopen voorjaar opende Paper Moon Books de deuren op de Oudegracht. Kate komt uit Londen en woont inmiddels ruim vijf jaar in Nederland. Eigenlijk was het plan om terug te verhuizen naar Engeland met haar gezin, maar toen dit pand vrijkwam liepen die plannen dus toch net even anders. Voorlopig blijven ze in Utrecht wonen. In haar winkel vind je tweedehands boeken, maar een deel van haar collectie bestaat ook uit nieuwe edities. Verder staat er een kast met een aantal zeldzame en antieke boeken op de planken. Bijvoorbeeld een originele editie van Alice in Wonderland uit 1930, maar ook oude exemplaren van de verhalen van Charles Dickens uit de negentiende eeuw en boeken van J.R.R. Tolkien. Laatst verkocht ze nog een speciale editie van Moby Dick. “Zoveel tweedehands boeken zijn nog zo goed als nieuw”, zegt Kate. “Het is sowieso beter voor het milieu om deze te verkopen, maar ook kunnen mensen nu bijvoorbeeld drie boeken kopen voor de prijs van één nieuw boek. Zo maken we lezen hopelijk voor meer mensen toegankelijk.” Spontaniteit Kate wil mensen aanmoedigen om minder boeken online bij de grote ketens te bestellen. “De magie van een boekenwinkel is juist de gesprekken die je hier hebt, zowel met kinderen als met volwassenen. Zoiets verlies je door online alleen ergens op te klikken en te bestellen. Dan kan je een boek niet vasthouden en er even doorheen bladeren. Hier is de tijd en de ruimte om rond te slenteren Volgens haar neemt online bestellen ook de spontaniteit weg, want daar kom je niet zomaar onverwachts een uniek boek tegen. Ze hoopt dat mensen fysieke boekwinkels
blijven waarderen. Tot nu toe heeft ze het gevoel dat dat bij haar winkel wel lukt. “De mensen die hier tot nu toe langskomen, blijven terugkomen gelukkig.” Kate vindt het heel leuk om te merken dat er, naast bijvoorbeeld expats en toeristen, ook veel Nederlandse gezinnen binnenwandelen. Verder kopen verschillende scholen boeken bij haar. “We worden continu verrast door iedereen die in de winkel komt. Zo is er een meisje van zeven dat hier elke zaterdag langskomt om even te lezen. Ze woont vlakbij. Soms koopt ze het boek, soms niet. Het is geweldig dat ze zo blij wordt om hier te komen.” The Very Hungry Caterpillar Kate en haar team zijn trots op de boeken die ze hebben liggen. “We hebben veel boeken die je nergens anders meer kan vinden. Ze worden bijvoorbeeld niet meer gedrukt of zijn van schrijvers die gestopt zijn.” De meeste grote boekenwinkels slaan Engelse boeken in die net uit zijn of van de bekendste schrijvers, zegt Kate. “Bijvoorbeeld The Tiger Who Came to Tea van Judith Kerr of The Very Hungry Caterpillar (Rupsje Nooitgenoeg, red.) van Eric Carle. Wij verkopen juist alle boeken van Eric Carle. Die vind je nergens anders.” Een van de medewerkers, Natasha, vult haar aan. “We hebben ook Nederlandse klassiekers, zoals Kikker, in het Engels.” Kate wil graag dat de winkel een plek is voor de buurt om samen te komen. Dat lukt tot nu toe goed, vindt ze. Ze tikt op de houten bank waar ze op zit. “Een van de vaders heeft deze voor ons gemaakt.” Vanaf het begin kregen ze hulp van de Utrechters uit de buurt. “Tijdens het verbouwen en schilderen, klopten mensen op het raam. Dat waren onder meer buren die kwamen zeggen dat ze blij waren met onze komst. Ik was blown away
door hun reacties. Het voelt heel goed.” Iedere vrijdag wordt er voorgelezen tijdens ‘story time’. De houten bakken met boeken in het midden van de zaak, die op wieltjes staan, worden dan aan de kant gereden. Ook heeft Kate genoeg ideeën om workshops te geven, aan jonge en oude kinderen. Over hoe ze een eigen verhaal kunnen schrijven of over illustraties maken. “Er werken hier ook een aantal illustratoren, van wie er boeken in de winkel liggen. Een van hen had ook haar boeklancering hier.” Dick Bruna "Ik kan niet stoppen met boeken kopen. Het is een soort verslaving”, zegt Kate. Haar oom heeft een antieke boekenwinkel in Londen: Fosters'. “Toen ik jong was, was ik bijna elk weekend in zijn winkel te vinden. Ik was altijd geïnspireerd door boeken.” Kate heeft een heel lijstje met favorieten: Jon Klassen, maar ook Dick Bruna, Oliver Jeffers en Shirley Hughes staan op haar lijstje. Die laatste is
haar “all-time favorite”. “Met haar boeken en verhalen ben ik opgegroeid.” Mengelmoes Kates achtergrond ligt in het theater, waar ze regisseur was. Literatuur was altijd al een groot deel van haar leven, maar toch droomde ze van een eigen boekenwinkel. "Ik ben een visueel persoon en hou van fotoboeken en illustraties. Die trokken me altijd al aan. Ik hou ook van antieke boeken." Die mengelmoes van verhalen, oud en dert continu. Door eigen ideeën, maar ook door tips van klanten. “Ik word heel blij als ik met Nederlandse gezinnen praat die Britse klassiekers nog niet kennen. De voor mij bekende Britse schrijvers en illustratoren als Judith Kerr vind ik dan heel leuk om met hen te delen. Maar zij raden mij ook weer nieuwe dingen aan, zoals Kikker. Het is leuk om die uitwisseling te hebben. Zo blijven we van elkaar leren."
17
4 NOVEMBER 2022 | NR. 197 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Straatnamen
In deze rubriek vertellen we het verhaal achter de straatnamen in de stad. Sommige namen zijn voor iedereen bekend, andere juist helemaal niet. Voor alle namen geldt dat ze niet zomaar gekozen zijn. Maar wat is eigenlijk de herkomst van de namen? Dat zoeken we uit.
Choorstraat
I
n de historische binnenstad van Utrecht vind je de Choorstraat, een straat van zo’n 100 meter lang die tussen de Stadhuisbrug en het Buurkerkhof in ligt. Volgens het Kadaster zijn er 49 huizen in de Choorstraat te vinden en die zijn gemiddeld gezien aan de oude kant. De oudste woning in de Choorstraat is 572 jaar oud en heeft als bouwjaar 1450. De jongste woning heeft een leeftijd van 89 jaar en komt dus uit het jaar 1933. Volgens de notities van de geschiedschrijver Van der Monde was op deze plek in de zestiende eeuw de Lakensnijdersstraat of ‘Onder de Lakensnijders’ te vinden. De straat was vernoemd naar de bewoners: de lakensnijders, oftewel mensen die kleinere stukken stof verkochten. Voor lange tijd werd het verkeer in de straat opgehouden door het koor van de aangrenzende Buurkerk. Het probleem was kennelijk zo erg, dat de Raad van de stad Utrecht in het jaar 1586 besloot dat de hele koorpartij
van de kerk gesloopt moest worden. De kerk werd daarop weer dichtgemetseld en de grond waarop het koor had gestaan werd in achten verdeeld en verkocht. In 1588 werd de opdracht gegeven om de nieuwe wegen te bestraten, waarvoor de ‘Stadtswegen’ het zand en de keien leverde. Die bestrating was in 1589 voltooid en daarop kreeg de straat een naam: Choorstraat, naar het koor van de Buurkerk. Waarom noemen veel mensen deze straat nou de ‘Goorstraat’, terwijl die uitspraak verkeerd is? De ‘ch’ is vanuit verschillende talen in het Nederlands terechtgekomen, en wordt dus op verschillende manieren uitgesproken. Uit het Engels kennen we de klank uit ‘chatten’, uit het Frans ‘champagne’ en uit het Grieks ‘chaos’. Die hebben al heel verschillende klanken. Choor is afgeleid van het Middeleeuws-Latijnse ‘chorus’ en wordt als ‘koor’ uitgesproken.
In other news
'In our streets, the cars are guests'
D
e reportage is al veel voorbij gekomen, maar mag in deze rubriek natuurlijk ook niet ontbreken. Het Amerikaanse televisienetwerk CNN was op bezoek in Utrecht, ‘just outside Amsterdam’. Het item van CNN draait om alles dat Utrecht doet in de strijd tegen klimaatverandering. CNN noemt Utrecht ‘a model of sustainability’ en daar vertelt burgemeester Sharon Dijksma de zender graag meer over. “I always arrive on my bike to my work, as
many people do here”, stelt Dijksma. Volgens cijfers die CNN vervolgens laat zien, gebruikt meer dan 90 procent van de Utrechters “In our streets, the cars are guests”, vervolgt Dijksma haar verhaal. “I think that the pedestrians and the people who are travelling on bikes rule the road, actually.” Maar CNN houdt het niet alleen fenomeen ‘verticale tuin’ wordt behandeld, evenals zonnepanelen op ‘most of the city’s roofs’.
“Dijksma’s commitment to climate change has been going on for years”, zegt de voice-over, die uitlegt dat de burgemeester dit jaar aanwezig zal zijn bij COP27 in Sharm-el-Sheikh. De reportage van CNN werd gemaakt in het kader van die klimaatconferentie in Egypte. “I’m a mayor and we think that the voice of cities has to be heard at the COP”, zegt Dijksma verder. “Because cities are the places where the pollution takes place, but we are also part of the solution of the problems.”
Advertenties
Hulp vragen, daar help je ons allemaal mee.
Bel de Rode Kruis Hulplijn: 070-44.55.888
18
NR. 197 | 4 NOVEMBER 2022 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
In de rubriek staat een creatief, ambachtelijk of historisch
UTRECHTS GEMAAKT
product uit de stad centraal. In deze editie: Pint Maarten
Samen proosten op Utrecht met het stadsbier ‘Pint Maarten’ Sint Maarten, de welbekende feestdag op 11 november, is ieder jaar al iets bijzonders in Utrecht. De barmhartige Sint Maarten is de beschermheilige van de Domstad en dat wordt jaarlijks groots gevierd met een prachtige lichtparade. Maar dit jaar is het dubbel feest. 11 november is namelijk ook de laatste dag waarop de verjaardag van Utrecht wordt gevierd – 900 jaar geleden kreeg Utrecht stadsrechten. Tekst: Charlie van Dijk
D
e parade volgt dit jaar echter een wat andere route dan voorgaande jaren. De lichtsculpturen volgen de singel, in plaats van de route door de binnenstad. Huilen met de lamp uit, voor de ondernemers in de binnenstad? Niet met de limited edition ‘Pint Maarten’, een blond bier dat door een selectie Utrechtse brouwers speciaal voor deze dag wordt gebrouwen. “Wij zijn benaderd door Centrum Management Utrecht met de vraag of we iets voor Sint Maarten wilden bedenken”, vertelt Nadia Khaleghi van de Horecaburgemeester. “Dit jaar gaat de Sint Maarten-parade langs de singel van Utrecht, in plaats van door de binnenstad, dus hoe kunnen de horecaonren? Je zou graag willen dat ouders met kinderen even in de stad blijven hangen, en dat mensen zonder kinderen ook de stad intrekken. Wij dachten meteen aan iets met bier, want wat verbroedert er nou meer dan met elkaar proosten?” Samen proosten De brouwers van het collectief Nu Utrechts Bier wilden graag meewerken. “De meesten
vonden het meteen een leuk idee. We zijn samen gaan brainstormen en kwamen we al snel op de naam Pint Maarten. Sint Maarten is natuurlijk de stadsheilige van Utrecht, die de helft van zijn mantel aan een arme gaf. De thema’s van Utrecht900 zijn ‘feest’ en ‘samen’. En daarbij past perfect: samen proosten op de stad.” In de gedachte van Sint Maarten verkopen de brouwers daarom het limited edition bier voor de helft van de prijs aan ondernemers in de binnenstad. Zo kunnen die ondernemers daar wat aan verdienen. Doordrinkbaar “We hebben roerige tijden doorgemaakt en de aftermath is nog steeds voelbaar”, zegt Mark Strooker van Oproer Brouwerij. “Dit is een leuke manier om onze collega’s een beetje te helpen. We wilden de barmhartige Sint Maarten dan ook overal een beetje in terug laten komen. We maken nu een blond bier waar iedereen iets aan heeft bijgedragen.” Nadia legt uit: “We kwamen uit op een blond bier; het mag bijzonder zijn, maar moest ook een beetje doordrinkbaar blijven. Het melkzuur komt van Vandestreek en de
hop van de Kromme Haring. Tijdens het harde werk in de brouwerij hielpen wij als Horecaburgemeester mee, samen met alle brouwers.” Mark: “We wilden Pint Maarten aanvankelijk alleen maken voor de natte horeca, dus de horeca waar je alleen kan drinken en niet kan eten. Die bedrijven konden tijdens de coronalockdowns bijvoorbeeld ook niet de overstap naar bezorgen maken. Maar de andere horeca heeft het evengoed moeilijk gehad in de lockdowns.” Limited edition “We hebben 2.400 liter Pint Maarten gebrou-
wen”, vertelt Nadia verder. “Op 11 november tje getapt. Het idee is dat het bier alleen op 11 november verkrijgbaar is, maar sommige zaken zullen het hele weekend nog Pint Maarten schenken. Dat is een beetje afhankelijk van hoe snel het verkoopt. Het bier zal bij zo’n 35 horecazaken en vijf winkels in de binnenstad van Utrecht worden verkocht. De geven voor alle deelnemende horecazaken om een tap op de stoep te zetten. Buiten bij de deelnemende zaken wordt iets opgehangen of neergezet, zodat je ze kan herkennen."
Advertentie
E I T I S O P X E E D STEENGOE T R O O F S R E M A IN l om je heen. ra e v o is n e Bakste aar geen d is rt o fo rs e ie Am Ook het moo unsthal KAdE K m u e s u M . op uitzondering uwmateriaal o b it d n a a e d brengt een o ol keiharde v g in ll te s n o n tento . met een eige TEEN | BRICK S K A B d m a a , gen eid kunstwerken r de schoonh o o d n e s s a rr Laat je ve n steen. van gebakke ! al je zintuigen t e m t e h f e Bele
TIPS AGENDA INFO
T H C E R T U O I G E R N I P I R T Y T I C E L E R U T OP CUL WWW.CULTURELECITYTRIP.NL
19
4 NOVEMBER 2022 | NR. 197 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
PEP EN FRANS OVER FC UTRECHT
Pep en Frans: ‘Het Griekse godenrijk heeft er een nieuwe god bij’
Pep en Frans, twee broers die al sinds jaar en dag iedere wedstrijd van FC Utrecht volgen, maken een column voor DUIC. In de column wordt de week van FC Utrecht doorgenomen. Martijn Kramer schrijft het verhaal op.
FC Utrecht heeft de smaak te pakken. Na overwinningen op Sportlust en Sparta werd afgelopen zaterdag ook Heerenveen verslagen. Kanonskogels van Tasos Douvikas en Modibo Sagnan leverden een 1-2 overwinning op. Ondanks de geweldige doelpunten dragen Pep en Frans de overwinning toch op aan doelman Vasilios Barkas.
“H
et Griekse godenrijk heeft er een nieuwe god bij”, zo begint Pep. “De oppergod heet vanaf nu Vasilios Barkas. Wat een tijger is onze keeper.” Ook Frans zag de indrukwekkende prestatie. “We hebben in Utrecht veel seizoenen een keepersdicussie gehad. Eindelijk is er nu duidelijkheid. De trainer kan simpelweg niet om onze Griek heen. Het is wel te hopen dat Jordy Zuidam niet stil blijft zitten. Dit zijn spelers die de club vooruithelpen, alleen staat hij nog wel op de loonlijst bij het Schotse Celtic.” Pep reageert weer. “In Schotland zijn ze ook niet gek. Die zien dat hij hier geweldig speelt. Per redding die onze keeper maakt, wordt hij een ton duurder. Dat is het nadeel van een leenspeler die het goed doet.” Harde poeiers De mannen kunnen uren lullen over de reddingen van Barkas. Toch wil Pep ook de doelpunten aanhalen. “De goals die FC Utrecht maakte waren de mooiste van het hele week-
end. Sagnan kan niet voetballen, maar dat heeft hem bij deze goals geholpen. Hij is namelijk gewend om alle ballen zo hard mogelijk naar voren te poeieren. Tegen Heerenveen deed hij dat van een metertje of veertien en dan vliegt die opeens binnen.” WK voor Sagnan Frans zag naast de mooie doelpunten ook een stoeiend Utrecht. “Voetballend was het allemaal nog niet best. Heerenveen was de betere en had er minimaal drie moeten maken. Je moet onze jongens wel nageven dat ze voor de punten hebben gestreden. Fraser hanteert eindelijk een keer dezelfde opstelling en het zit ook gewoon eens mee. Heel voetballand kan de wedstrijd tachtig keer analyseren, maar het valt een keer onze kant op.” Pep reageert op zijn broer. “De spelersgroep moet nu niet denken dat het lek boven is. Nu nog twee keer winnen zorgt voor een heerlijke kerst. Niemand had het verwacht, maar met nog twee overwinningen doe je gewoon weer
helemaal mee. Daarnaast zou het niet gek zijn dat de doelpuntenmaker van afgelopen week naar Qatar zal afreizen. Raphaël Varane van Manchester United is een twijfelgeval binnen de Franse selectie. De geruchten gaan nu dat Sagnan sinds zondag op de schaduwlijst van het nationale elftal staat.” Waar het op het veld deze week allemaal zo lekker ging, was er buiten de lijnen minder leuk nieuws. Voorlopig zal de tram op wedstrijddagen niet stoppen bij de Galgenwaard en ook de pendelbussen komen niet meer terug. Pep windt zich daarover op. “De provincie Utrecht laat de club Utrecht echt in de steek. Er kan geen streekvervoer meer naar het stadion worden geregeld, omdat er geen personeel meer te vinden is. De trams rijden
niet meer in de weekenden en voor bussen zijn niet genoeg chauffeurs. Wat willen ze bij provincie en gemeente dan? Dat een 75-jarige man uit Nieuwegein door weer en wind oplossing gaan komen. Younes op de skelter Tot slot reageert Frans nog een keer. “De selectie zou dit probleem ook zelf op kunnen gaan lossen. We hebben ongeveer 26 spelers en trainers op de bank zitten. Sommigen lopen alleen maar warm langs de zijlijn en raken geen bal. Ze kunnen een Amin Younes gewoon tot chauffeur omscholen. Dan kan Younes toch nog drie kinderen met een skelter ophalen.”
DUIC PUZZEL
ZOEKPLAAT Zoek de zeven verschillen
OPLOSSING ZOEK DE VERSCHILLEN LOCATIE BEMUURDE WEERD
Advertentie