De krant die verder kijkt in de stad
25 NOVEMBER 2022 | 8E JAARGANG NR. 200 | KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP
Column Koos
Uteregse Trijntje
Marsman over
in eigen stad op
Van Piekeren
avontuur
P. 6
P. 8
De drukte neemt toe, hoe kunnen we het stadswater eerlijk verdelen?
P.11
Utrecht volgens sportklimmer Jens de Louw Arbeidsongeschikt
P
OR RE-
DE
dinsdag 6 december U Centraal,
Elk ew eek een nieu DUI we C
Achter de schermen bij de Sanquin Powerbank
R
Bestel nu
het boek Verdwenen horeca in Utrecht incl. verzendkosten
Bouw je eigen Domtoren van LEGO
®
Bestel je bouwboekje via duicshop.nl
€
7,95
(inclusief verzending)
LET OP! Bouwstenen zijn niet inbegrepen. De losse onderdelen kun je kopen via www.bricklink.com
Bestel via Duicshop.nl
Unieke concertreeks van jong toptalent in Gasthuis Leeuwenbergh op 25, 26 en 27 november. .v. €20,- i.p 0 ,5 7 2 € de met co 22 ic u d F CL
P. 12 Gezocht
€ 34,95 Informatie en aanmelden
DUIC.NL
DUIC LEZERS ACTIE
Bestel hier:
Officemanager Jij zorgt dat ons kantoor op rolletjes loopt. Bent aanspreekpunt voor klanten en personeel. Regelt facilitaire zaken en ondersteunt bij aanbestedingen. Kortom: een uitdagende, afwisselende en zelfstandige functie in een groeiende organisatie. Prima salaris, goede secundaire arbeidsvoorwaarden en doorgroeimogelijkheden. Kijk voor meer informatie op ddk.nl/vacatures
Advertentie
LEUSDEN
EVENTS 25
NOV
20:00 uur
MAAK KANS OP TE GEKKE PRIJZEN!
01 DEC
11:00 uur
GEEN ENVELOP MAAR EEN PAKJE KIEZEN!!!
04 DEC
16:00 uur
SPECIALE MIDDAG MÉT BEZOEK VAN SINT & PIET, MAAKT U KANS OP PRACHTIGE PRIJZEN!
KIJK VOOR ALLE ACTIES EN INFORMATIE OP ONZE WEBISTE
3
25 NOVEMBER 2022 | NR. 200 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
INHOUD
N
og steeds moet ik af en toe uitleggen - vooral aan mensen die niet in Utrecht wonen – dat, hoewel we De Utrechtse Internet Courant heten, we toch echt ook een fysieke papieren krant hebben. In je handen heb je het 200ste nummer. Een mooi rond getal, maar geen uitgebreide jubileumeditie. Uiteindelijk is het ook maar een cijfer en we proberen elke dag weer kwalitatief hoogwaardige lokale journalistiek te brengen. Voor Utrechters, positief als het kan, kritisch als het moet. In december 2015 kwam het eerste nummer uit en krant 100 verscheen in maart 2020. Meerdere jaren kwamen we om de twee weken uit, maar sinds juli 2021 elke week. We zijn erg blij met onze fysieke editie en onze lezers ook. De krant vindt gretig aftrek via de vele honderden distributiepunten in de stad waar onze eigen bezorgers door wind en weer na het drukproces de kranten komen brengen.
Nieuws
4 DUIC in Beeld
De 200ste DUIC krant
6 Column Koos Marsman Van Piekeren
7 Drie vragen over...
Natuurlijk blijven we in de kern ook een online nieuwsmedia waar we zeven dagen per week en het hele jaar rond nieuws over de stad en de inwoners publiceren. Dichtbij de Utrechters. Deze week hebben we sowieso meer te vieren. We verhuizen vanaf Rotsoord naar hartje binnenstad waar onze redactie komt te zitten in twee voormalige winkelpanden in Achter Clarenburg. Samen met andere mediapartijen, onderwijsinstellingen en anderen die willen samenwerken willen we vanuit die locatie nog meer impact maken in Utrecht. We gaan vooral nog meer verbinding maken met de inwoners. De deur van onze nieuwe redactie blijft openstaan. Ondertussen werken we aan de komende tweehonderd kranten. Veel leesplezier. Robert Oosterbroek
Hoe kunnen we het stadswater eerlijk verdelen?
Cultuur / Uit 8 Uteregse Trijntje
Trijntje op avontuur in haar stad
DE VERANDERENDE STAD IN BEELD
9 Uittips
Elke week de leukste tips
Stad / Leven 11 Utrecht volgens...
VOORSTRAAT
Sportklimmer Jens de Louw
11 Utrechts gemaakt
Utrecht is constant in
VandeStreek bierwhisky's
beweging. Er wordt
12 Achter de schermen
gebouwd en gesloopt. Hierdoor ziet de stad er
Bij de Sanquin Powerbank
op sommige plekken heel
15 Straatnamen
1904
anders uit dan vroeger,
Kintgenshaven
terwijl andere straten en pleinen juist al decennia
15 Stad in cijfers
hetzelfde blijven. In deze
Weggehaalde fietsen
2022
rubriek laten we dat zien.
15 In other news
Ga naar DUIC.nl voor
Catharijnesingel
meer oude en nieuwe
17 Verdwenen winkels
foto’s van de stad.
Broodwinkel De Korenschoof
Sport 19 Puzzel
Zoek de verschillen
19 Sport Utrecht Sphaerinda
Colofon
Social Media AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Arjan den Boer, Bas van Setten, Bo Steehouwer, Bram van Toor, Charlie van Dijk, Ilana Noot en Luuk Beckers
REDACTIE Robert Oosterbroek CONTACT REDACTIE 030 - 633 18 90 redactie@duic.nl
ART DIRECTION EN VORMGEVING ddk.nl en redactie DUIC
VRAGEN OVER DISTRIBUTIE? Pierre Schoonhoven via pierre@duic.nl, 06 - 14 41 56 56
PR
R E-O
ADVERTEREN Helling 13, 3523 CB Utrecht, adverteren@duic.nl Dave Vorstenbosch dave@duic.nl 06 43 03 58 73
DE
UITGEVERS Joris Daalhuisen en Martijn Rademakers
R € 34,95 incl. verzendkosten
Website DUIC.nl
Bestel nu
het boek Verdwenen horeca in Utrecht
Facebook DUICNL
Twitter @duicnl
Bestel via Duicshop.nl Het boek zal waarschijnlijk op 2 december worden geleverd.
Instagram duic.nl
4
NR. 200 | 25 NOVEMBER 2022 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
5
25 NOVEMBER 2022 | NR. 200 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
DUIC IN BEELD
D
Fotografie: DUIC
e tweehonderdste DUIC krant ligt voor je. Een mijlpaal waar de redactie toch even bij stil wilde staan. In al die edities passeerden een hoop bijzondere onderwerpen de revue. We peilden stemmingen tijdens de verkiezingen, gingen mee met kunstenaars die op grote hoogte werken, we keken naar de stijging van de bierprijzen, vierden ons eigen tienjarig
bestaan, versloegen coronalockdowns, gingen mee met de afvalboot, enzovoort, en zo verder. Deze collage toont een selectie van al die onderwerpen nog een keer. Een inkijkje in alles wat er de afgelopen jaren in Utrecht gebeurde, dus. Hopelijk hebben jullie er net zoveel plezier en interesse in als wij, want wij gaan gewoon door met de volgende tweehonderd!
6
NR. 200 | 25 NOVEMBER 2022 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
COLUMN
Koos Marsman is ambesedeur vollekstaol en commetator. Hij schrijf tweewekelijks voor DUIC, natuurlijk in de Uterechse vollekstaol
Van Piekeren Mense, gaot stemme en koop ’n cedee. Graog maok’ onbeschaomde reklaome voor ’t Cetraol Museum da ’n groat geldbedrag ken binnehaole via de Vriendenloterij as d’r maor genoeg Uterechters (en and’re) te vinde zijn die effe de moeite neme om voor ons eige museum te stemme. Gaot naor de webstek van ’t Cetraol Museum (www.centraalmuseum.nl) en je wor doorgeleid. En daorna ga je naor de webstek VanPiekeren.nl en bestel de nieuwe cedee ‘Gedaan wat ik wilde’. Da’s ’n kelektie liedsjies die Jan van Piekeren de laotste paor jaor heef gemaok (saome mè de geweldige gitarist Johan Fransen) en d’r zitte d’r ook ’n paor nieuwe bij. Nou zink die Van Piekeren in ’n liedsjie da die nie alleen alles al gedaon heb wa die wilde, maor da die ook allang dood is. Da laotste is zo’n dingetsjie van ’n kunstenaor wan Van Piekeren is zeker nie dood, hij gaot mè ze bandleje de kommende tijd meer dan alles leve wan hij tree steeds meer op, nie alleen in Uterech maor in ’t heule land. Maor voor ons is ie die echte Uterechse woordkunstenaor mè ze gevoelige-snaorliedsjies waorin ie ongelooflijk sentimenteel ken worre, maor we kenne ‘m natuurlijk vooral van ze Utereg-liedsjies over de Voorstraot, over Paleis Lofen en natuurlijk de hit (as ze me vraoge waor ‘k vandaon kom) ‘Ik kom uit Utereg’ wa ’n eerbetoan is an ze stadsjie waor ie zoveul van hou. Uterech mag zich gelukkig prijze mè de hese (50 jaor wiet roke!) stem van deze gozer die altijd ’n lach an ze kont heb hange. Hij pas geheul in de sfeer van Uterechzangers zo as Herman van Tongerloo en Herman Pouderoyen die allebei veul Utereg in hun liedsjies stoppe. Helaos is Pouderoyen in 2019 overleje, maor ze cedee draoi ‘k nog wel ‘ns en me favoriet is ‘Rukker van Hoograven’. Wa zou ‘t mooi zou zijn as Van Piekeren ’n paor van de liedsjies van Pouderoyen gaot zinge. Ze hebbe dezellefde schorre, diepe Tom-Waits-stem en dezellefde gelaogde tekste. Maor eers nou ‘Gedaan wat ik wilde’ kope of via Spotify draoie. Veul plezier.
Advertentie
Soworker maakt delen op Social media makkelijk!
Boost je content en benut de kracht van je collega’s als ambassadeurs; 8 x meer bereik, 7 x hogere conversie en aanzienlijk meer sollicitanten. Test gratis ons platform!
7
25 NOVEMBER 2022 | NR. 200 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
DRIE VRAGEN OVER...
Hoe moeten we het water in de stad verdelen? De stad groeit en zeker op warme zomerse dagen zoeken veel Utrechters het water op. Om te zwemmen, te varen of langs de oevers te wandelen. Daarbij is het water een belangrijk leefgebied voor dieren en planten. Nu de zomers heter en droger worden, neemt de druk op het water op allerlei manieren toe. Dat vraagt om toekomstplannen, zodat er voor iedereen plek blijft op, in en rondom het water. Die plannen liggen er nu en iedereen die dat wil kan er de komende tijd op reageren. Wat staat er in de plannen? Tekst: Ilana Noot / Fotografie: Jasper Witte
W
at verandert er voor zwemmers en watersporters?
ciële buitenzwemlocaties, waar de veiligheid en waterkwaliteit regelmatig gecontroleerd worden. Dit zijn de oostelijke Haarrijnseplas, de Strijkviertelplas en het gebied de Zeven Stroompjes in de Voorveldse polder. Zoals op warme dagen nu ook al vaak merkbaar is, is er behoefte aan meer zwemwater in de stad. Vanwege de groei van de stad stijgt de vraag meente met 25 tot 30 procent in 2040. Dan speelt ook klimaatverandering nog water. Er zullen meer warmere dagen zijn, waardoor het naar verwachting ook in het plekken. Daar komt bij dat door de warmte de waterkwaliteit soms minder is, waardoor op sommige plekken tijdelijk niet gezwommen kan worden.
het Merwedekanaal. De gemeente wil de routes voor SUPs en kano’s verbeteren, bijvoorbeeld door meer dat er plek blijft voor roeiers in de stad. Met de roeiverenigingen zijn afspraken gemaakt, wedekanaal en over het niet aanleggen van route. De gemeente onderzoekt verder de mogelijkheden om te roeien op de Vecht en water is.
W
at verandert er voor vaarverkeer in Utrecht?
Ook voor de grotere vaartuigen gaat het een en ander veranderen. De gemeente begint
nen worden. Het gaat dan om de Muntsluis,
terkade. De kade is een populaire plek om boten op of af te stappen, maar volgens de gemeente is de overlast voor omwonenden sinds deze zomer ‘niet meer acceptabel’. Er wordt overlegd met de exploitanten van de boten, maar als dat niks uithaalt, overweegt
der, Werkspoorhaven en Veilinghaven. Daar moet dan nog wel het een en ander gebeuren, zoals het aanleggen van openbare toiletten.
giersboten en rondvaartboten. De gemeente wil daarnaast – in de vorm van het aanwijzen van nieuwe ligplaatsen
we zwemlocaties kunnen worden aangelegd
tenzwemlocatie kunnen zijn. Zwemmen blijft verboden op plekken waar dat – bijvoorbeeld vanwege vaarverkeer – te gevaarlijk is, zoals in de Vecht, Oudegracht, Vaartsche Rijn en
vaartboten en passagiersschepen hebben. Nu zijn die plekken alleen beschikbaar voor slechts een paar ondernemers. De ligplaatszones voor plezierbootjes rendeel van de tijd niet gebruikt worden. Er gunningen, maar daar wil de gemeente mee stoppen. De wachtlijst die er nu nog is, moet in 2026 zijn afgehandeld. Daarna komt er een tjes die niet commercieel worden gebruikt voorrang krijgen. Verder moeten alle gebruikers van het water een marktconforme prijs gaan betalen meente ligt, komen er nieuwe ligplaatszones
ven van kano’s en SUPs moeten gaan betalen voor het gebruik.
ren, met behulp van emissieloze boten. Dat gebeurt nu al in de binnenstad, maar moet in de toekomst worden uitgebreid naar onder kwartier. Dat zou moeten bijdragen aan de leef baarheid in de stad, schonere lucht en het ontlast kwetsbare kades en werfkelders.
H
oe gaan de oevers eruitzien?
den met elkaar. De gemeente wil de oevers en vooral de biodiversiteit graag verbeteren. Elke keer dat er werkzaamheden zijn bij een oever, zal bijvoorbeeld worden gekeken wat er gedaan kan worden om de biodiversiteit op de oever en in het water te verbeteren. nenstad kunnen de harde kades niet zomaar dat de kades belangrijk zijn voor het behoud beterd worden met bijvoorbeeld kunstmatige tharijnesingel. De riffen zijn een schuilplek voor vissen en een plek voor waterinsecten, algen en mosselen. De gemeente wil kijken of er meer van dit soort plekken kunnen komen, zowel in de binnenstad als daarbuiten. delpaden aanleggen, bijvoorbeeld langs de stadssingel, de Vaartsche Rijn en Leidsche Rijn. Ook moeten wandelpaden langs het als met het twaalf kilometer lange Rondje Stadseiland gebeurt. Langs het water moeten mooie verblijfplekken komen en er komt een bootjes.
Iedereen die dat wil, kan tot en met 23 december reageren op de ideeën van de gemeente. In de zomer van 2023 hoopt het college van burnen voor te kunnen leggen aan de gemeenteraad.
8
NR. 200 | 25 NOVEMBER 2022 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
CLOWNSDUO ROEPT UTEREGSE TRIJNTJE IN HET LEVEN
Uteregse Trijntje gaat op avontuur in haar stad Utrechtse Trijntje van Gaal en Karin van Kooten vormen al jaren, in het eerste opzicht niet het meest voor de hand liggende duo. Toen er meer ruimte kwam in hun agenda door corona ontstond er een nieuw project: ‘Uteregse Trijntje’. Een magazine vol avonturen die Trijntje beleeft in haar stad Utrecht. Met eigen illustraties door Karin van Kooten en de verhaaltjes worden geschreven door Trijntje van Gaal. Tekst: Charlie van Dijk / Fotografie: Bas van Setten
“K
arin en ik hebben samen het magazine Uteregse Trijntje uitgebracht. Ik ben Trijntje, geboren en getogen in Utrecht en opgegroeid in Ondiep. Daar ging ik naar de Rietendakschool en dagelijks zwom ik in het Noorderbad. Bij een opleiding contactclown heb ik Karin ontmoet en inmiddels ben ik met haar al jaren actief als clownsduo. Met respect, een warm hart en humor, brengen wij mooie, blije momenten bij kwetsbare mensen. Wij doen dit als vrijwilliger. We zijn onder meer twee keer naar Bosnië geweest. Tijdens de opleiding was er vanaf het eerste moment een klik tussen ons twee. Hier beleven wij nog steeds ongelofelijk veel plezier aan”, zegt Trijntje. Achter glas Maar ook voor het dynamische duo Karin en Trijntje kwam er in maart 2020 opeens een verandering in hun clownsactiviteiten. “Nog steeds werden wij gevraagd maar met een mondkapje op pad en achter glas werd het een andere beleving.” Trijntje hervat: “We doen dit al best lang, dus wij worden als duo
ook veel gevraagd maar zijn toen even gestopt als contactclown omdat deze manier van clownen niet bij ons past. Vanaf dat moment besloten ze om iedere maand met elkaar af te spreken om hun creativiteit te delen.” Trijntje Trijntje vindt het leuk om grappige verhaaltjes te schrijven, en Karin had net een leuk boekje geïllustreerd voor ‘Zeeuwse Sien’, een comédienne die actief is in Zeeland. “Weet je wat”, besloten Karin en Trijntje na enige tijd, “eigenlijk vinden wij het wel leuk om een boekje te maken over Uteregse Trijntje. En zo ontstond er een vrolijk en grappig magazine met avonturen die Trijntje beleeft in haar stad Utrecht. Bij elk verhaaltje staan serieuze weetjes die horen bij het verhaaltje. Koffertje Zo gaat Uteregse Trijntje zo nu en dan een middagje naar Station Overvecht. Daar gaat ze zitten en kijkt ze naar de meneren die zich via de glijbaan met hun koffertje in de hand
naar de trein haasten. Wanneer ze bijna te laat zijn, als de conducteur al in de deurope-
een praatje met een schipper van de Havendienst.
dan kunnen ze een extra snelle route nemen met deze ’transferversneller’. “Trijntje heeft er het grootste plezier in, om te zien hoe die mannen met hun koffertjes naar beneden roetsjen.” Verder gaat Trijntje op zoek naar de Visdeurbel, maakt ze een wandeling rond de singel, eet ze vele Domtorentjes van Theo Blom en maakt ze
Presentatie Op zondag 20 november jongstleden werd Uteregse Trijntje feestelijk gepresenteerd in café Stichtse Taveerne in de Twijnstraat. Sinds deze week is Uteregse Trijntje, het magazine voor alle leeftijden, te vinden bij boekhandel Broese, de VVV en bij verschillende winkels in de Twijnstraat.
Advertentie
Perfect
in pasvorm
“Niet iedere voet is gelijk, waarom zou er dan wel één standaard schoen moeten zijn?”
‘Pulles Schoenen is al sinds 1970 in de familie’, zo vertelt Robin Pulles, met zijn vrouw Miranda eigenaar van de zaak. De speciaalzaak aan de Nachtegaalstraat 5 in Utrecht herbergt daarmee al vele jaren aan kennis en kunde. Goed advies en service staan hoog in het vaandel. Pulles Schoenen heeft schoenen voor zowel vrouwen als mannen. Of u nu schoenen nodig heeft om op te werken of een vrijblijvende voetanalyse wilt - de medewerkers van de winkel kunnen hun klanten als geen ander adviseren. Pulles Schoenen onderscheidt zich vooral door het ruime assortiment aan schoenen voor ‘lastige’ voeten. Niet iedere voet is gelijk, waarom zou er dan wel één standaard schoen moeten zijn? Daarom worden er bij Pulles schoenen verkocht in veel verschillende wijdtematen. Ook is er mogelijkheid om door middel van aan gratis voetanalyse meer inzicht te krijgen in uw houding of voeten. Robin en Miranda nemen ruim de tijd om hun klanten te helpen, zodat u met de schoenen die bij u passen de winkel verlaat.
Ruim 50 jaar
Miranda maakte al jarenlang het etalagemateriaal voor de winkel. Steeds vaker kreeg zij van klanten de vraag waar zij haar materialen kocht. Maar waarom klanten doorsturen als deze spullen ook zelf verkocht konden worden? Om deze reden bevindt de Hobbyshop Utrecht zich sinds 1,5 jaar naast Pulles Schoenen. Hier verkopen dezelfde eigenaren een divers aanbod aan creatieve producten, zoals stickers, schrijfwaren, snijmallen, vele soorten papier, linten, sprays en nog veel meer. Het vakmanschap van Robin en Miranda in combinatie met de twee winkels zorgt voor winkelen. Beide winkels zijn dinsdag t/m vrijdag van 10.00 tot 18.30 geopend en zaterdag tot 17.00. Met het openbaar vervoer kunt u hen ook goed bereiken!
Pulles schoenen Nachtegaalstraat 5 Utrecht Tel. 030 - 231 4728
9
25 NOVEMBER 2022 | NR. 200 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Arthur Japin Nesim El Ahmadi – TABOE!
Waar: TivoliVredenburg Wanneer: dinsdag 29 november Prijs: 12,50 euro
Waar: Werftheater Wanneer: woensdag 30 november, 20.30 uur Prijs: 19,50 euro
De Utrechtse schrijver Arthur Japin staat dinsdag 29 november op de planken van TivoliVredenburg. Alweer 25 jaar geleden verscheen De zwarte met het witte hart, zijn eerste roman. Het boek over de twee Ghanese prinsen die in de negentiende eeuw in Nederland terechtkwamen werd een bestseller, met tientallen herdrukken en vertalingen. Sindsdien schreef Japin naast elf romans ook novelles, filmscenario’s, liedteksten, theaterstukken en een opera. Op dinsdag 29 november praat hij met Mieke van der Weij over zijn leven en werk, en belichten diverse sprekers en artiesten de verschillende aspecten van zijn carrière.
YouTuber en presentator Nesim El Ahmadi gaat het theater in met zijn eerste cabaretvoorstelling Taboe! Nesim bespreekt taboes en verhalen die voor hem belangrijk zijn. Hoe is het om de zoon van een vluchteling te zijn? De zoektocht naar zijn geloof, op jonge leeftijd trouwen met een christelijke vrouw en zelf moslim zijn. Een haartransplantatie op je 23e, de ontvoering van je vrouw of hoe het is om vast te zitten in een cel.
Een avond met mij Waar: Stadsschouwburg Utrecht Wanneer: 27 november, 20.00 uur Prijs: 10 tot 24,50 euro
Miss Montreal Waar: TivoliVredenburg Wanneer: vrijdag 25 november, 20.15 uur Prijs: 33,75 euro Miss Montreal viert haar vijftienjarig bestaan! In die tijd zijn de sympathieke Sanne Hans en haar band uitgegroeid tot een vaste waarde in het Nederlandse poplandschap. Ze scoorde vrolijke successen zoals Just A Flirt, maar de laatste jaren heeft haar werk meer diepgang gekregen. Dankzij het tv-programma Beste Zangers kreeg Miss Montreal een superhit met Door De Wind en heeft ze het Nederlands herontdekt: door nummers als Alles, Zo Mooi en het gloednieuwe Geef Me Dan Even.
De makers van Merwede Waar: Vechtclub XL, Kanaal30, De Createur en Karma Kebab Wanneer: zondag 27 november, 12.00 uur Prijs: gratis De creatieve broedplaatsen in de wijk Merwede openen weer hun deuren voor Winterwinkelen. Neem een kijkje achter de schermen in de ateliers en ontdek het werk van de lokale makers: porselein, sieraden, houtwerk, 3D-prints, illustraties, meubels en meer. Je kan zelf aan de slag in creatieve workshops. Er zijn expo's en je kan genieten van livemuziek onder het genot van een lokaal hapje & drankje.
Ronald Snijders staat al tien jaar solo in het theater en dat viert hij met zijn nieuwste show: ‘Een avond met mij’. ‘Een avond met mij’ is een aaneenschakeling van swingende verhandelingen, indrukwekkende versprekingen, kortstondige liedjes, normale humor, nieuwe pincodes en natuurlijk een exclusief interview met de allereerste mens op aarde: welkom in het gekantelde universum van Ronald Snijders.
Onvergetelijk Centraal Waar: Centraal Museum Wanneer: 30 november, 14.30 uur Prijs: 7,50 euro Elke laatste woensdag van de maand is er een Onvergetelijk Centraal-rondleiding voor mensen met dementie en hun dierbaren. Tijdens de rondleiding bekijken zij samen een aantal kunstwerken waarover ze met elkaar in gesprek gaan. Het genieten van kunst staat centraal. Door verhalen, herinneringen, associaties en ideeën te delen, brengen ze met elkaar de kunstwerken tot leven.
Where are you Adam? Waar: op verschillende plekken in Utrecht Wanneer: op verschillende data Prijs: 10 euro, opbrengst deels voor Oekraïne Deze documentaire geeft een inkijkje in het leven van de monniken op het Griekse schiereiland Athos. Het is een visueel rijke en prachtige, beschouwende documentaire. We zien gelovige mensen die opgaan in hun werk en gebed, beproevingen, diverse moeilijkheden en pijn. Door de inzet van de monniken raken de filmbeelden je in de ziel. De film is in het Nederlands ondertiteld. De maker verzorgt een inleiding.
Advertentie
11
25 NOVEMBER 2022 | NR. 200 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
UTRECHT VOLGENS SPORTKLIMMER JENS DE LOUW
In de rubriek Utrecht Volgens spreken we een
'Vijf jaar geleden moest ik uitleggen wat boulderen is, nu weet iedereen het'
bekende of onbekende Utrechter. Vaak met een actuele aanleiding en altijd met een paar standaardvragen over het leven in Utrecht.
De Utrechtse Jens de Louw heeft op 19 november een bronzen medaille gewonnen bij het Nederlands Kampioenschap Sportklimmen. Het is de eerste podiumplaats ooit bij een NK van de 20-jarige klimmer. Na vier competitiewedstrijden plaatste hij zich als tweede voor het Petzl NK Lead in Sittard. In tegenstelling tot bij boulderen, klim je bij lead gezekerd aan een touw dat je bevestigt aan haken in de wand. Hij deed al drie keer eerder mee aan het NK Lead en vier keer aan het NK Boulder. We vroegen Jens waarom hij klimmen zo leuk vindt en wat zijn lievelingsplek is in Utrecht. Tekst: Bo Steehouwer / Fotografie: Bas van Setten Wat moest je precies doen? “In totaal waren er tien deelnemers. We kregen zes minuten om de klimroute ‘in te lezen’. Dat betekent een plan maken over hoe je de route gaat aanpakken, die proberen te onthouden en te visualiseren. Je mag de route namelijk niet oefenen. Je bespreekt het ook met de andere deelnemers, ook al zijn het je concurrenten. Uiteindelijk krijg je daarna maximaal zes minuten om te klimmen. Dat is meestal genoeg. Het gaat niet om snelheid: wie in die zes minuten het hoogst klimt, wint.” Hoe ging de wedstrijd? “De eerste helft van de route kon ik lekker klimmen, maar daarna werd het wat moeilijsoms wel zit. Ik viel omdat mijn spieren heel verzuurd waren. Ik heb wel alles kunnen geven. Daar ben ik blij mee.” Hoelang klim je al? “Toen ik 11 was, klom ik voor het eerst. Dat was hier in Boulderhal Sterk. Het was een paar maanden na de opening. Ik ging het een keer proberen en vond het gelijk helemaal geweldig. Na de eerste paar keer lag de huid op mijn handen helemaal open, maar ik bleef
doorgaan met klimmen. Nu heb ik gelukkig een heel dikke huid op mijn vingers.” Waarom vind je het zo leuk? “Het is cool dat klimmen altijd anders is. Ook ben je echt met je hele lichaam bezig. Ik voelde altijd al best goed aan hoe je moet bewegen tijdens het klimmen en hoe je je lichaam moet positioneren. Als je nog op de grond staat, denk je veel na over hoe je de route zal klimmen. Maar zodra ik ga klimmen, heeft het meer te maken met voelen. Als dat goed lukt, is dat heel speciaal.” Snap je dat klimmen steeds populairder wordt? “Vijf jaar geleden moest ik altijd uitleggen wat boulderen was, maar nu weet iedereen het. De meeste mensen die ik ken die een keer gaan klimmen, doen het daarna bijna allemaal vaker. In de klimhallen hangt ook een heel leuke sfeer. Je kan niet de hele tijd klimmen en bent tussendoor veel aan het rusten. Dan kan je gezellig met andere mensen praten.” Wat wil je de komende tijd nog doen op klimgebied? “Ik heb dit jaar wat meer buiten geklommen
en het lijkt me vet om dat door te zetten. Ik wil graag de beste klimmer worden die ik kan zijn. Nederland is het enige land waar je niet buiten kan klimmen op rotsen. Daarvoor ga ik bijvoorbeeld naar Fontainebleau, net onder Parijs. Dat is misschien wel het mooiste bouldergebied van de wereld. Het is een heel groot bos met enorm veel rotsblokken van vier, vijf meter hoog. We nemen speciale matten mee die je op je rug kan dragen voor als je valt. Als het even kan, wil ik daar binnenkort weer heen. Ik heb net een auto gekocht. Die geeft me meer vrijheid. Daar ben ik ook een bed in aan het bouwen, zodat ik kan gaan klimmen wanneer ik wil.” En waar drink je het lekkerste biertje in Utrecht? “Op het Ledig Erf met vrienden. Een vriend van mij heeft daar vlakbij ook een kamer waar we dan ook afspreken.” Wat is je lievelingsplek in Utrecht? “Het gebied rondom de Dom vind ik heel
UTRECHTS GEMAAKT
mooi. Dat vind ik het hart van Utrecht. Ik ben ook een paar keer bovenop de Dom geweest, maar dat is inmiddels alweer een tijdje geleden. Je kunt vanaf daar mooi uitkijken over de stad.” Wat is jouw mooiste herinnering aan Utrecht? “Drie jaar geleden stond er een piano op het Domplein waar iedereen op kon spelen. Met de piano werden projectoren bediend die op de Domtoren stonden gericht. De lichten reageerden op de muziek die werd gespeeld.” Wie is jouw favoriete Utrechter? “Maarten van Rossem vind ik cool. Hij is heel slim en deelt veel van wat hij weet. Hij neemt het allemaal ook niet te serieus. Ik zie hem soms als hij een rondje aan het lopen is, want hij woont best dichtbij mij.” Utrecht is…
In de rubriek staat een
Utrechtse brouwerij vandeStreek maakte bierwhisky’s van afgekeurd bier
creatief, ambachtelijk of historisch product uit de stad centraal. In deze editie: vandeStreek bierwhisky's
De brouwers van de Utrechtse brouwerij vandeStreek hebben deze maand twee limited edition bierwhisky’s gelanceerd, de een gerijpt op ‘bourbon cask’ en de ander op ‘burgundy cask’. Een onverwachts experiment waarmee ze duizenden liters afgekeurd bier toch nog konden hergebruiken. Tekst: Charlie van Dijk
H
et craft bier van brouwerij vandeStreek is in Utrecht inmiddels een bekende
we besloten om het te gaan destilleren tot een bierwhisky.”
kleurige etiketten vind je in menig horecazaak en supermarkt. Maar sinds deze maand is vandeStreek ook in de slijterij te vinden, met twee bierwhisky’s. Na vier jaar op vat is het destillaat klaar om te worden gedronken.
Vaten Ronald: “De ingrediënten van bier en whisky zijn in principe hetzelfde: mout, water en gist. Wij hebben dan ook nog hop erbij, omdat we dat aanvankelijk bij het bierbrouwen hadden toegevoegd. We hebben het afgekeurde bier in twee vaten gedaan. Eén daarvan was eerst gebruikt voor bourbon en het andere vat was gebruikt voor een bourgogne. We hebben uiteindelijk geprobeerd om zo dicht mogelijk bij een echte whisky te komen. En er zijn echt twee hele verschillende resultaten uitgekomen.” De bourbon cask noemt Ronald zacht en – in brouwersjargon – verrassend doordrinkbaar. De burgundy cask vindt hij wat uitdagender, met rood fruit en kruidige componenten. Eindoordeel: “Allebei echt goed. Daar hadden we alleen maar van durven dromen.” En natuurlijk is november dé maand om zoiets als een bierwhisky te lanceren. “Het past goed bij het seizoen. Lekker als het buiten wat kouder wordt. Als ik aan de smaak van
Extra druk Ronald van de Streek is, net als de rest van het team, erg tevreden met de uitkomst. Want het destilleren stond nou niet bepaald op de agenda. kaal naar Nieuw-Overvecht verhuisd en waren begonnen met het brouwen van de eerste batch bier. Maar ja, de eerste keer gaat het wel eens mis. Er was iets fout gegaan met de brouwketels waar het bier in zat. Daardoor bouwde de druk in de fusten extra druk op. Het probleem met de ketels was zo verholpen, maar het bier werd daardoor wel afgekeurd. Jammer, want het bier was verder goed. We zijn toen gaan nadenken. Kunnen we nog iets met dat bier? En dat is wanneer
whisky denk, dan moet ik ook meteen aan winters weer denken.” Eenmalig De brouwerij heeft sinds die eerste zomer in Nieuw-Overvecht grote stappen vooruit gedaan wat betreft de productie van het bier. De fusten van vandeStreek bier zijn nu dus altijd te tappen. “Het gaat zelfs zo goed dat
er geen afkeurbier is om meer whisky mee te maken”, kondigen de brouwers aan. “Een vervolg op deze unieke whisky’s zal er voorlopig niet komen. Ook de vaten waar de whisky in lag, zijn nu gevuld met bier voor vatrijping. “Zo blijft het geheel een circulair project.” De bierwhisky’s van vandeStreek zijn bij verschillende slijterijen en via de webshop van de brouwer te koop.
12
NR. 200 | 25 NOVEMBER 2022 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
ACHTER DE SCHERMEN BIJ DE SANQUIN POWERBANK
'Er is een wereldwijd tekort aan plasma en de vraag blijft stijgen'
Een bloedbank maar dan alleen voor bloedplasma, dat is de Powerbank in Kanaleneiland. De Powerbank opende zo’n twee jaar geleden de deuren aan de Hammarskjöldhof, gelegen in Winkelcentrum Nova. Het is een pilot van Stichting Sanquin, de organisatie die Nederland voorziet van bloed (en plasma). Tekst: Charlie van Dijk / Fotografie: Bas van Setten
H
et is rond 17.30 uur als we bij Winkelcentrum Nova aankomen en in deze tijd van het jaar dus al zo goed als donker. De brede gangen van het winkelcentrum baden in het licht. De winkels zijn open en er is nog aardig wat volk op de been. En daar, midden tussen alle winkels, zit de Powerbank. Hier krijgen we een kijkje achter de schermen. Want hoe werkt dat eigenlijk, plasma doneren? Bülent Ünlü gaat het laten zien. Hij is nu bijna een jaar werkzaam bij de Powerbank en sinds enkele maanden ook opgeleid tot volwaardig donorassistent. Hiervoor had hij een heel andere baan en kwam hij regelmatig naar de Powerbank om zelf plasma te doneren. Waarom is dit nou een bijzondere locatie? “Op de meeste locaties van Sanquin kan je alleen bloed doneren. Op sommige locaties kan je bloed én plasma doneren en op deze locatie kan je alleen maar plasma doneren”, vertelt Ünlü. Hij lijkt al te weten welke vraag er nu komt, want we krijgen meteen het antwoord. “Je bloed bestaat voor ongeveer de helft uit plasma. Plasma is een gelige vloeistof die voor het grootste deel uit water bestaat.” In bloedplasma zitten nog wel rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes, legt hij uit. Net als vetten, zouten en eiwitten. “In plasma zitten veel belangrijke stoffen, zoals immunoglobulines. Een soort eiwitten. Deze stoffen beschermen je lichaam tegen infecties. Van plasma worden medicijnen gemaakt die van sommige mensen het leven kunnen redden.” Onder meer zwangere vrou-
wen of mensen met een afweerstoornis, een spieraandoening of een ontstekingsziekte kunnen deze medicijnen hard nodig hebben. Maar aan plasma is een groeiend wereldwijd tekort. Check-in Allereerst de check-in, waarbij de gegevens van de donor worden gecontroleerd. “Legitimatie is verplicht als je gaat doneren”, zegt de dame achter de balie. “Niet vergeten, dus.” Na het invullen van het formulier met naam en contactgegevens, krijgt iedere donor een eigen mapje. Hierin zit opnieuw een aantal formulieren met vragenlijsten die bij de medische keuring worden ingevuld. Ben je naar bepaalde landen gereisd? Heb je zelf een bloedtransfusie gehad? Ben je vrij van via bloed besmettelijke ziekten? Ook je lengte, gewicht, bloeddruk, hartslag en het hemoglobinegehalte in je bloed worden gemeten. “Het is voor jouw eigen veiligheid en voor die van de persoon die het plasma straks ontvangt”, legt de arts uit. “Er wordt gekeken naar de medische achtergrond, de reishistorie, de seksuele contacten en middelengebruik van een donor. Je mag als donor geen extra gezondheidsrisico’s lopen door te doneren. En soms is het bloed van een donor niet of minder geschikt om aan een patiënt te geven.” De arts stelt daarna vast hoeveel plasma je mag doneren, op basis van je lengte en gewicht. Voor de keuring worden dan nog vier kleine buisjes bloed afgenomen. Die worden getest in het lab, om alle risico’s uit
te sluiten. Is alles in orde, dan mag je twee weken later plasma komen doneren. Centrifuge Dat is wat er gebeurt in de grotere ruimte, verder achterin het pand. “Het doneren van plasma werkt anders dan van bloed, want je herstelt sneller”, zegt Bülent Ünlü. Hij laat het zien. Een slangetje met bloed loopt vanuit de arm van de donor naar een speciale machine, maximaal twee liter. De machine centrifugeert het bloed dan op zo’n snelheid dat het plasma wordt gescheiden van de bloedplaatjes. Dat gebeurt bij 6000 tot 7000 rotaties per minuut; het plasma is lichter dan de bloedplaatjes en stroomt dus door het midden van de centrifuge in de zak. De rest van het bloed krijg je daarna weer terug.” Hoeveel plasma je mag doneren, verschilt per persoon, maar het maximum ligt
op 840 milliliter. Dat is hoeveel een langere, volwassen man mag doneren. Omdat je als plasmadonor een deel van het bloed weer terugkrijgt, mag je plasma vaker doneren dan bloed. Bij plasma is dat eens in de twee weken en maximaal 26 keer per jaar. Vaker doneren zou ervoor zorgen dat er minder van de belangrijke antistoffen in je bloed komen, waar de patiënten nou juist behoefte aan hebben. Zo nu en dan hoor je een muziekje in de zaal. Niet van iemand die een spelletje op zijn mobiel doet, maar van de machines die het bloedplasma winnen. Ünlü: “Daar is iemand klaar. De machine weet via een weegschaal dat de donor nu zijn of haar maximumaantal milliliters plasma heeft gegeven. Het slangetje mag dan uit je arm en je krijgt verband. Dat moet je ongeveer twee uur omhouden. Je kan na het doneren beter niet meteen gaan sporten – geen grote inspanningen
13
25 NOVEMBER 2022 | NR. 200 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
doen. En het is goed om genoeg te eten en te drinken, om je lichaam er weer bovenop te helpen.” Drinken en een snack Doneren kan je overigens beter niet op een lege maag doen, vertelt de doktersassistent. “Je verlaagt je bloeddruk tijdelijk, dus het zou kunnen dat je wat licht in het hoofd wordt. Zorg dus dat je uitgerust bent, en dat je iets eet en drinkt van tevoren. Hier zijn ook vrijwilligers die klaarstaan om je wat te drinken en een snack te brengen.” Na ongeveer een uurtje zit het werk voor de donor erop en kan die naar huis. Het plasma wordt in doorzichtige zakken verzameld. “Die worden elke avond opgehaald en naar een centrale locatie in Amsterdam gebracht. Ze worden daar eerst ingevroren op -25 graden Celsius.” De Powerbank haalt per jaar zo’n 8500 liter plasma op. Bij de verwerking van het plasma worden de eiwitten eruit gehaald. Het plasma wordt daarna behandeld. De behandeling is afhankelijk van het doel waarvoor het plasma later
gebruikt moet worden. “Zeker naar plasma is een grote vraag”, zegt Ellen Kloos, locatiemanager van de Powerbank. “Er is een wereldwijd tekort aan plasma en de vraag blijft stijgen. De noodzaak wordt steeds groter. Dat moet het doneren nog makkelijker maken. Het doneren willen we daarom zoveel mogelijk optimaliseren, voor zowel de donor als maar ondertussen moeten we de kwaliteit waarborgen. De Powerbank is een pilot om te onderzoeken hoe dat kan.” Het belangrijkste verschil tussen de meeste donatielocaties en deze pilotlocatie is de omgeving. Kloos: “Hier op een doorlooplocatie een vestiging hebben, zorgt ervoor dat plasmadonatie meer in de spotlights komt. Er komt meer publiek op af. Daarbij is deze locatie makkelijker te bereiken dan veel andere locaties.” Nu, zo’n twee jaar na het openen van de Powerbank in Kanaleneiland, loopt de pilot op zijn eind. “Het wordt tijd om te gaan evalueren”, zegt Kloos, “maar geen zorgen, wij gaan hier nog niet weg.”
Advertenties
MOORDSPEL
Gezocht
Officemanager Ben jij graag de spil van een bedrijf? En hou je van ‘dingen regelen’? Ben jij servicegericht en communicatief vaardig? Dan is deze vacature misschien iets voor jou!
Ben je goed met puzzels en codes? Hou je van spellen zoals Cluedo en Escaperoom? Dan zou je weleens de moord op de camping op kunnen lossen. Probeer met jouw team erachter te komen wie de dader is. De hele camping wordt omgebouwd tot een crime scene. Het thema zal zijn Día De Los Muertos. Het spel is avondvullend en minstens één teamlid moet in het bezit zijn van een smartphone. Durf jij het aan? Tip: kom voorafgaand (uiterlijk 19.00 uur) gezellig dineren bij Camping Ganspoort. Het 2 gangen-menu is dan € 37,50,- inclusief deelname.
DINSDAG 20 DECEMBER 2022 20.00 UUR TOT CA. 23.00 UUR MIN. 2 TOT MAX. 6 PERSONEN PER TEAM ALLEEN DEELNAME € 17,50 P.P.
MELD JE NU AAN VIA
Meer info op onze website campingganspoort.nl
Wij zoeken een officemanager, die zorgt dat ons kantoor op rolletjes loopt. Voor onze klanten ben jij het eerste aanspreekpunt, zowel per e-mail als per telefoon. Daarnaast regel je operationele zaken rondom personeel, zoals ziekmeldingen, loonmutaties en praktische zaken rondom in- en uitdiensttreding. Maar, bijvoorbeeld ook personeelsuitjes! Je bent verantwoordelijk voor onze facilitaire zaken, kantoorartikelen, boodschappen en licenties. En je ondersteunt ons bij het indienen van aanbestedingen. Kortom: een uitdagende, afwisselende en zelfstandige functie in een groeiende organisatie, met een stabiele, prettige en veilige werkomgeving. Onze wensen: • Minimaal MBO+ denk- en werkniveau • Ervaring in soortgelijke functie • Pro-actief, nauwkeurig en sociaal vaardig • Sterke mondelinge en schriftelijke communicatieve vaardigheden • Uitstekende kennis van de Nederlandse en (bij voorkeur) ook Engelse taal Wij bieden je een prima salaris, goede secundaire arbeidsvoorwaarden en doorgroeimogelijkheden. DDK is een creative marketing bureau met een eigen ontwerpstudio. Gevestigd in Rotsoord, de creatieve en culturele hotspot van Utrecht. Hier voelt DDK zich thuis - omgeven door gezellige eettentjes, inspirerende flexplekken, onstuitbare startups en toonaangevende opleidingsinstituten. Neem vast een kijkje op www.ddk.nl of mail direct naar mariette@ddk.nl
Meer informatie? ddk.nl/vacatures
Advertenties
35%
50%
30%
40%
15
25 NOVEMBER 2022 | NR. 200 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Straatnamen
In deze rubriek vertellen we het verhaal achter de straatnamen in de stad. Sommige namen zijn voor iedereen bekend, andere juist helemaal niet. Voor alle namen geldt dat ze niet zomaar gekozen zijn. Maar wat is eigenlijk de herkomst van de namen? Dat zoeken we uit.
Kintgenshaven
I
De stad in cijfers#
In de rubriek Utrecht in Cijfers gaan we in op data over de stad. De
gemeente Utrecht houdt van honderden onderwerpen bij hoe het er
11.000
in de stad voorstaat, van aantal Utrechters dat een fiets heeft tot 10.187
hoeveel procent van de Utrechters last heeft van lawaai door verkeer of
10.000
bedrijven in de stad. Elke week lichten we een van de onderwerpen uit.
E
9000 8000
7520
7000 6000 5000
4618
4000 3000 2000
1481
1000 230
175
159
2
In other news
kk en W ra
28 s W ee
14 s W ee
G
ev aa
rli
jk
0
'El Premio Europeo del Espacio Público Urbano 2022'
T
Advertenties
VOOR WERKEN IN DE ZORG Werken in de zorg doet er toe. Het is waarom je voor dit werk kiest. Omdat jij het verschil maakt. Bij Careyn helpen we je om je werk goed te doen en bieden we je de kans om je persoonlijk en professioneel te ontwikkelen. Vind jij werken dichtbij jouw woonplaats met verantwoordelijkheid en doorgroeimogelijkheden belangrijk? Kies dan voor Careyn.
Wij zoeken nieuwe collega’s in de regio! Verzorgende IG
Verpleegkundige
Je werkt samen in de wijk of verpleeghuis. Je helpt, ..
Samenwerken vind je belangrijk. Je levert en ..
begeleidt en zorgt graag voor clienten. Dit doe je
coordineert complexe zorg. Je kijkt en luistert
door ze te stimuleren om te doen wat kan.
goed naar de client, handelt en lost problemen op.
..
Ga naar werkenbijcareyn.nl en ontdek jouw baan.
een persoonlijke uitvaart voor elk budget
Help jij Angela met rust, structuur en veiligheid in haar leven? Kom bij ons werken als persoonlijk begeleider!
Natalie van Eijndthoven
Wat een uitvaart kost, hangt af van uw persoonlijke wensen. Wij denken graag met u mee en zorgen dat de uitvaart binnen het budget past. Klein of groot. U bent bij ons altijd welkom voor een open gesprek. Ook als u niet of ergens anders verzekerd bent. Bel ons op 0800 - 023 05 50 of ga naar monuta.nl/utrecht.
Utrecht
Wil jij met jouw houding en optreden zorgen dat kwetsbare mensen met respect kunnen werken aan herstel van hun leven? Solliciteer dan nu en pak de kans om houvast te bieden!
Word jij onze nieuwe collega bij Domus Leidsche Maan in Utrecht? Bekijk de vacature
Scan de QR-code en bekijk de vacature
Kijk voor al onze betaalde banen op www.legerdesheils.nl/vacatures
17
25 NOVEMBER 2022 | NR. 200 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
VERDWENEN WINKELS IN UTRECHT
Broodwinkel De Korenschoof aan het Brederoplein Tegenwoordig kopen de meeste mensen hun brood niet bij de warme bakker maar in de supermarkt. Ook een eeuw geleden aten veel Utrechters al fabrieksbrood. Met de groei van de stad ontstonden rond 1900 industriële bakkerijen met een bezorgnetwerk en eigen verkooppunten. Veel mensen kennen nog de naam Lubro, maar de eerste broodfabriek van Utrecht was De Korenschoof. Beide bedrijven hadden winkels door de hele stad.
Tekst: Arjan den Boer / Fotografie: Het Utrechts Archief
D
e Korenschoof was in de 19e eeuw begonnen als meelfabriek met een graanmolen op waterkracht in de Westerstroom. Het waterrad was een overblijfsel van de textielnijverheid die hier ooit begon op de buitenplaats Zijdebalen. Al snel kreeg De Korenschoof ook stoommachines en later elektrische aandrijving. Naast de meelfabriek aan de Kaatstraat begon De Korenschoof in 1885 een grote eigen bakkerij. Het brood en later ook het banket van De Korenschoof werd verspreid door depothouders: kleine kruideniers of particulieren die vanuit hun huis of winkeltje brood verkochten en rondgingen met een kar. In 1914 had De Korenschoof vijftig depothouders in de stad en zeven daarbuiten. Kort daarop begon het bedrijf ook winkels met de naam De Korenschoof op de pui. Winkel No. 1 (ze kregen allemaal een nummer) was aan de Kerkweg 77. In 1920 waren er twintig van zulke brood- en banketzaken, waarvan er maar vier overlapten met de depothouders van 1914. Het aantal winkels zou oplopen tot ongeveer veertig. Vanaf 1919 was er concurrentie van Lubro, wat stond voor Luxe Brood. Deze broodfabriek begon aan de Abel Tasmanstraat in Lombok en had ook bezorgers, depothouders en winkels. Brederoplein in Dichterswijk Rond 1913 verrees het eerste deel van de Dichterswijk tussen de Kruisvaart en de toenmalige Moesgracht (langs de Croeselaan). De NV Nationaal Grondbezit liet 24 geschakelde dubbelwoningen bouwen aan de Vondelkade en de Anna Maria van Schurmanstraat. Enkele jaren later zouden deze straatnamen veranderden: dit deel van de Schurmanstraat werd Brederoplein en de Vondelkade kwam bij de Croeselaan. Architect van de sierlijke
huizen was de nog maar 24-jarige Frans Lourijsen (1889-1934) uit Den Haag. Later zouden de woningen gekenschetst worden als 'badplaatsen-architectuur'. In 1919 kocht De Korenschoof het huis op de hoek van het Brederoplein en de Croeselaan (nu De Pizzabakkers). Hier kwam 'Winkel No. 17', maar eerst werd het pand verbouwd. De oorspronkelijk rechte hoek werd afgeschuind en kreeg een winkeldeur, en in de zijgevel kwam een etalageraam. Het uithangbord 'Winkel van De Korenschoof' en de raamteksten 'brood, beschuit en banket' maakten het plaatje compleet. Toen Korenschoof-directeur Nicolaas Jacobus ten Bosch (1874-1943) in 1925 zijn zilveren jubileum vierde, kreeg hij van het lialen — op dat moment 36 stuks. Uiteraard werd ook de winkel aan het Brederoplein gefotografeerd. Het stel dat in de deuropening poseerde - hij met uniformpet, witte kiel en zwarte laarzen, zij in een soort schort — zorgde hij brood in de buurt, terwijl zij in de winkel stond. Waarschijnlijk waren het Dirk Sijberden (1897-1937) en zijn echtgenote Helena Burgemeester. In een adresgids stond meld, maar er is niemand met die voorletter terug te vinden. Misschien was het een foutje of gebruikte Sijberden een andere voornaam om zich te onderscheiden van zijn oom Dirk was voor De Korenschoof, maar dan aan de Tromstraat. Overgang naar Lubro In 1930 namen Johannes Hendrikus Kraaijmaat (1903-?) en zijn vrouw Jenneke van
Brederoplein 6 over. Zij waren daarvoor depothouder aan de Oudekamp geweest. In september van hetzelfde jaar wonnen de Kraaijmaats een van de 'ereprijzen' bij een etalagewedstrijd van De Korenschoof tijdens de Lichtweek. In deze feestweek was de stad
sierlijk verlicht vanwege de opening van het tweede Jaarbeursgebouw. Hoe de winnende etalage eruit zag, is niet zeker. De enige foto van een etalagewedstrijd uit het Korenschoof-archief laat heel veel Haagsche Hopjes (!) zien, maar geen speciale verlichting. Wel zijn er foto's van verlichte Korenschoof-auto's tijdens de Lichtweek. Terwijl de meelfabriek van De Korenschoof goed bleef lopen, maakte de broodfabriek verlies door de economisch crisis van de jaren dertig en de concurrentie van Lubro. In 1938 werd de broodfabriek dan ook geechter hun wijk houden en De Korenschoof vroeg klanten om hun broodverkoper trouw te blijven. Veel verkopers kozen toen voor Lubro als leverancier. De Korenschoof als bakkerij was voorbij, maar de meelfabriek aan de Kaatstraat zou nog tot 1970 bestaan. Ook de Kraaijmaats en hun broodwinkel aan het Brederoplein gingen over naar Lubro. Dat weten we omdat het Utrechtsch Nieuwsblad in april 1954 schreef: 'Hedenochtend werden de heer en mevr. Kraaymaat op het hoofdkantoor van de NV Lubro gehuldigd, daar het 25 jaar geleden was dat zij bij dit bedrijf in dienst kwamen. Mevr. Kraaymaat de toonbank terwijl haar echtgenoot in de Rivierenwijk de klanten aan huis bediende.' Dat zij de eerste helft van hun carrière voor De Korenschoof hadden gewerkt, vermeldde het bericht niet! Lubro was inmiddels gevestigd aan de Hoogenoord, vlakbij De Korenschoof. Nadat in 1970 het bakkersconcern Meneba de fabriek overnam, verdwenen de Lubro-winkels en broodkarren uit het straatbeeld.
Advertentie
Week 47 2022: Geldig van wo. 23 t/m di. 29 november.
E R I A L U SPECTAC E I T C A A EXTR
dreef.
n Zambesi e f e re td n la e o R , n a la a m t Vasco Da Ga
ech
Alléén geldig bij Dirk Utr
OP = OP
Del Monte bananen Los.
PER KILO van 1.19
89
19
25 NOVEMBER 2022 | NR. 200 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
DUIC PUZZEL
ZOEKPLAAT Zoek de zeven verschillen
OPLOSSING ZOEK DE VERSCHILLEN LOCATIE STEENWEG
DE VERANDERENDE SPORTSTAD…
De Utrechtsche Studenten Sport Vereniging Sphaerinda
Er is voor veel Utrechtse sportverenigingen de laatste eeuw heel wat veranderd. Sommige oeroude Utrechtse verenigingen hebben het overleefd, andere behoren voorgoed tot de geschiedenis. In deze serie een aantal echte Utrechtse verenigingen die al heel wat jaartjes meegaan. Marina van Huissteden-Kaspers nam voor SportUtrecht en DUIC een kijkje bij De Utrechtsche Studenten Sport Vereniging Sphaerinda, die net het 140-jarig jubileum achter de rug heeft.
Cricket is de eerste sport die in 1882 door enkele gymnasiasten in Utrecht beoefend werd. Zij richtten, toen ze eenmaal student waren, de Utrechtsche Studenten Sport Vereniging Sphaerinda op. Deze werd op 9 oktober 1888 erkend door het Utrechtsch Studenten Corps, en vanaf die dag is Sphaerinda hiermee geassocieerd.
A
l snel bleek dit initiatief een groot succes, want een jaar later werd er binnen de vereniging ook gevoetbald, gehockeyd en getennist. Eind jaren vijftig kwam daar golf bij. “En deze sporten worden nog steeds door ons beoefend. We hebben het wel een beetje moeilijk gehad door de coronajaren, maar we doen er alles aan om de vereniging weer vitaal te maken en dat lukt goed. Daarnaast gaan we ook met de tijd mee, want we hebben inmiddels ook padel toegevoegd aan het sportaanbod”, zegt Dirk Boellaard, president van het negenkoppige bestuur van Sphaerinda. De club telt momenteel één voetbalteam, drie hockeyteams, een aantal jongens die golfen op De Pan en één tennis-competitieteam, maar wel driehonderd kaarthouders die op de eigen banen tennissen. Al die tijd werd er wel getennist op de eigen banen op de weg naar Rhijnauwen, en gegolft op de prachtige 18-holes-baan van U.C.G. De Pan, maar dat lag anders voor de teamsporten. De voetballers spelen bij Sterrenwijk en daar was het park een tijdje gesloten voor de senioren. Datzelfde geldt voor het cricket bij Kampong en voor de hockeyers van Sphaerinda, die zowel bij Kampong als bij SCHC spelen. “Natuurlijk werd het sporten gemist, maar ook de sociale contacten. Niet alleen bij de verenigingen, maar natuurlijk ook op het Janskerkhof 14, de sociëteit PHRM en bij Woolloomooloo.” Springlevend Dat de inmiddels 140-jarige vereniging springlevend is, bewijzen de vele activiteiten. Veelal evenementen die al een jarenlange
traditie kennen, zowel voor eigen leden maar ook wel voor derden. “Zo organiseren wij elk jaar de beruchte ‘Sphaerinda-Cup’, waar leden van Sphaerinda (USC) en van de Pan samen spelen. We huren jaarlijks een vak af bij FC Utrecht waar we dan met honderden studenten een wedstrijd van FC Utrecht bezoeken”, aldus Boellaard. Binnen het hockey is het zogeheten ‘Huizenhockeytoernooi’ een groot succes. “Hier strijden alle corpshuizen van het USC - met dus ook de meisjes van UVSV - om het beste hockeyende studentenhuis te worden.” Sphaerinda wordt door de buitenwereld vaak omschreven als een tennisvereniging. En dat is niet zo gek als je weet dat Sphaerinda tot een van de vijftien clubs behoort die in 1899 de KNLTB hebben opgericht en een van de leden, Mr. C. Ridder van Rappard, zelfs initiatiefnemer hiervan was. Ook het clublied verwijst naar een drietal ‘beruchte’ tennissers uit die tijd, te weten Max Tieleman (voormalig Nederlands Kampioen) en de gebroeders Röell, die in het lied voorkomen als ‘de poezen’. Een naam die zij danken aan het feit dat hun snorren een lengte hadden vergelijkbaar met die van een poes. “Een tennistoernooi kon niet uitblijven. En zo werd in 1914 het ABCD- tennistoernooi geboren. Nu, vele edities later, is dit toernooi nog altijd een groot succes en trekt het tennissers vanuit het hele land, nu onder de naam Sphaerinda Open NRT**. Het bestaat uit een Open toernooi en een Nationaal Ranglijst toernooi en is het oudste tennistoernooi van Nederland”, aldus Boellaard. De historie van de club leeft dus duidelijk voort in de huidige generatie. “Zeker, en het
mooie is dat ook de honoraire leden bij ons betrokken zijn. Op de receptie ter ere van het boek waren er maar liefst tachtig aanwezig. Zoals D.A.S. Sjamsoedin, die niet alleen ons tennistoernooi tot een hoger niveau heeft gebracht maar ook mede-auteur is van ons jubileumboek”, vertelt Boellaard. En dit jubileumboek is werkelijk een juweeltje geworden. Sjamsoedin heeft met zes
mede-auteurs anderhalf jaar gedaan over het 350 pagina’s tellende boek. Een boek dat naast de geschiedenis, bomvol staat met anekdotes en de meest prachtige foto’s die een nauwkeurig tijdsbeeld schetsen. Het boek is te bestellen via de website www.sphaerinda.nl en kost 50 euro.
Advertentie