DUIC Krant NR 225 - 26 mei

Sta

“Asmall old city with an ugly shopping mall, stay in Amsterdam”, schreef een reisgids vijftig jaar geleden over Utrecht is te lezen op pagina 7. Tijden zijn veranderd. Utrecht is populair. Maar het artikel in deze krant gaat niet over de populariteit van onze stad bij toeristen, maar over de populariteit onder woningzoekenden. Het krijgen van een sociale huurwoning is een hele taak. De wachtlijsten worden alleen maar langer en de bouw van nieuwe sociale huurwoningen gaat ook maar moeilijk. Dan toch weer even een vergelijking met Amsterdam. Daar werd deze maand bekend dat maar 23 sociale huurwoningen in 2021 naar reguliere woningzoekenden gingen, op een totaal van 7000 woningen die dat jaar vrijkwamen. De overige huizen gingen naar woningzoekenden die gebruik konden maken

DE VERANDERENDE STAD IN BEELD

Colofon

van een voorrangsregeling of met een urgentieverklaring, wie niet van deze mogelijkheden gebruik kon maken had dus bijna geen kans op het verkrijgen van een woning. Hoe zit dit in Utrecht? Dat moet binnenkort duidelijk worden. De lokale fractie van de PVV heeft aan de wethouder gevraagd wat de cijfers zijn in onze stad. Het is nog even wachten op de cijfers. In het verhaal in deze krant duiken we dieper in de geschiedenis van de sociale woningbouw in de stad, van de jaren ’70 tot nu. Dan nog even terugkomend op uitspraak in de reisgids. Anno 2023 schrijft Lonely Planet: “It's hard not to fall in love with Utrecht.”

Robert Oosterbroek

Utrecht is constant in beweging. Er wordt gebouwd en gesloopt. Hierdoor ziet de stad er op sommige plekken heel anders uit dan vroeger, terwijl andere straten en pleinen juist al decennia hetzelfde blijven. In deze rubriek laten we dat zien.

Ga naar DUIC.nl voor meer oude en nieuwe foto’s van de stad.

U bent altijd welkom voor een open gesprek.

Bel 0800 - 023 05 50 of ga naar monuta.nl/ utrecht

Arjan den Boer, Bas van Setten, Bo Steehouwer, Floor Vervoort, Ilana Noot, Lisette Oorschot en Luuk Beckers

Johan Sienema Utrecht

DUIC IN BEELD

De Mat'36 252 zag de afgelopen jaren heel wat stallingsplekken vanbinnen. Het elektrische trein-waarloosd, maar is nu weer in puntgave staat te bewonderen in het Spoorwegmuseum in Utrecht. De Mat'36-treinen reden tot 1968, maar raakten overbodig toen er nieuw materieel kwam. Het had weinig gescheeld of er was geen enkel treinstel uit deze serie

bewaard gebleven. Enkele betrokkenen hebben zich echter tientallen jaren hardgemaakt voor eerherstel en dat werpt zijn vruchten af. Eerst kregen ze voor elkaar dat de allerlaatste Mat'36 niet vernietigd werd en nu is het treinstel dan ook eindelijk opgenomen in de collectie van het Spoorwegmuseum, waar het het pronkstuk is van de nieuwe tentoonstelling 'Onder Hoogspanning.

Fotogra e: Robert Oosterbroek

COLUMN

De zogehete Westerbork llem, bekend van ‘t beeld waorop ‘t Roma-mesjie Settela Steinbach te zien is, is erreg angrijpend om naor te kijke. Die llem laot zien hoe in 1944 joodse mense in ’n veewaoge worre geprop om vervoer te worre naor de vernietegingskampe van de Nazi’s. Vanaf deze week kijke we nog indringender naor die llem wan in ‘n stukkie van zes seconde is ’n joods echpaor te zien waorvan we nouw de naome wete - Johanna en Ludwig Dannheisseren van wie we wete da ze uit Uterech kwaome. Ze woande in de Bijlhouwerstraot 1 en laoter op de Burregemeester Reigerstraot 77, gevluch in de jaore dertig uit Duitsland in de hoop in ons stadsie veilig te zijn. Maor de Nazi’s kwaome achter ze an en gin enk’le jood was meer veilig. De Dannheissers werde opgepak, naar Westerbork gebrach en vandaoruit op 19 mei 1944 in ‘n trein gezet die naor Dachau ging waor ’t echpaor is vermoord.

Voor Johanna en Ludwig zijn dankzij binnestadsbewoaner Robin van Essen stolpersteine (struikelstene) geplaos voor de woning an de Bijlhowerstraot, opda deze mensen nooi nie worre vergete. In ketak mè nazaote wer ontdek da ’t echpaor in de llem te zien is. Bizar is overiges da die llem, in opdrach van kampbaos Gemmeker, gemaok wer door ’n and’re Uterechter: de ook uit Duitsland gevluchte Rudolf Breslauer die in Oog in Al woande. Of hij ‘t echpaor herkende uit Uterech zulle we nooi nie wete, wel da hij ze onsterre elijk heb gemaok door ze eve in beeld te brenge, Johanna mè ’n zakdoek in haor hand en Ludwig mè ’n mooie hoed op. Hij zal die hoed ook gedraoge hebbe toen hij mè ze vrouw in Uterech wer opgepak en naor ’t Maoliebaonstesion wer gebrach. Ze zulle ’t stukkie waorschijnlijk hebbe gelope, zo’n tien minute wandele. Zulle ze nog gezwaaid hebbe naor de bure of onderweg bekende hebbe gezien? In de llem zie je Ludwig ze hoof draoje in de richting van de kaomera. Herkende hij Breslauer? Zes seconde llem, ze zijn nie te bevatte.

Koos Marsman is ambesedeur vollekstaol en commetator. Hij schrijf tweewekelijks voor DUIC, natuurlijk in de Uterechse vollekstaol

WONINGBOUW IN UTRECHT - DEEL 3

Sociale woningbouw van alle tijden maar niet altijd bij iedereen even gewild

Veel Utrechters wonen in een sociale huurwoning. Ongeveer een derde van het aantal woningen in de stad is een sociale huurwoning. Het is vaak prima wonen tegen een betaalbare prijs. Het krijgen van een huurwoning is tegenwoordig echter niet eenvoudig. In dit artikel zoomen we in op het wonen in een Utrechtse sociale huurwoning. We kijken hierbij naar de afgelopen decennia. Hoe heeft de sector haar rol vervuld in een veranderende stad? Voor wie waren de sociale huurwoningen? Was het altijd al zo lastig een sociale huurwoning te bemachtigen of was het vroeger eenvoudiger?

Tekst: Luuk Beckers / Fotogra e: Fotodienst GAU/Bas van Setten

De jaren 70 en 80: een sociale huurwoningen voor iédereen in een stad in verval Het is bijna niet meer voor te stellen hoe Utrecht er in de jaren zeventig en tachtig uitzag. “‘A small old city with an ugly shopping mall, stay in Amsterdam’, schreef de Lonely Planet destijds”, vertelt Bastiaan Staffhorst. Staffhorst, bij velen bekend van de inmiddels verdwenen muziekwinkel Staffhorst, heeft er inmiddels een jarenlange carrière bij woningcorporatie Mitros op zitten. Sinds kort is hij directielid van Woonin. De corporatie waar Mitros in is opgegaan. “In de jaren 60 gingen mensen naar de na-oorlogse wijken zoals Kanaleneiland en Overvecht, om in de jaren 70 en 80 de stad te verruilen voor de nieuwe gezinswoningen in Maarssenbroek of Nieuwegein,” vertelt hij. “Door de wederopbouw groeiden de woningcorporaties. In de oude stad waren veel krotten en echte ‘achterbuurten’.” Een term die we nog steeds gebruiken en stamt uit die tijd. “Achterbuurten waren de buurtjes die vanwege ruimtegebrek in de tuinen van de panden aan de weg waren gebouwd”, legt Staffhorst uit. De kleine huisjes in deze achterbuurten waren in de loop van de tijd veelal in verval geraakt.

We spreken ook Marcel Trip. Hij is al bijna een decennium werkzaam bij de Woonbond, een belangenbehartiger voor huurders. Momenteel is hij er Senior Belangenbehartiger. Hij vertelt dat er in de jaren 80 heel anders aangekeken werd tegen sociale huur. “Sociale woningbouw was vroeger voor iedereen. Dus mensen konden onafhankelijk van het inkomen aanspraak maken op een sociale huurwoning. Er bestond geen inkomensgrens en ook geen inkomensafhankelijke huurverhoging. De overheid ging er in die tijd vanuit dat wonen het Rijk sowieso geld kost. Sociale huurwoningen werden gesubsideerd en mensen met een koopwoning kregen hypotheekrenteaftrek”, legt Trip uit.

Vanaf de jaren 80: sociale huur vervangt

krotten

We maken een sprong naar 2023. Als we Utrecht opzoeken op de website van Lonely Planet begint het artikel over de stad met: “It's hard not to fall in love with Utrecht”.

Lonely Planet omschrijft Utrecht in superlatieven. Het is een “vibrant university city”, met “fascinating venues to eat, drink, dance or sleep” en Utrecht heeft een “brilliant cafe culture”. Utrecht lijkt door de jaren heen veel aantrekkelijker geworden. En dat geldt niet alleen voor toeristen. De achterbuurten van weleer zijn onherkenbaar veranderd. We lopen met Staffhorst door de Tuinstraat, een voormalige achterbuurt. Aan één kant van de straat zijn woningen te zien uit de jaren tachtig. Aan de andere kant staan eeuwenoude huisjes. Maar schijn bedriegt. Het is alleen de voorgevel die oud is, de rest van de woningen is in de jaren 80 opnieuw gebouwd.

“De straat laat een onwikkeling zien die op diverse plekken in de oude stad heeft plaatsgevonden. De gemeente kocht in de jaren 80 veel vervallen woningen en fabriekjes op. Regelmatig zo vervallen dat ze leegstonden. Vervolgens gingen de woningcorporaties aan de slag. Ze bouwden nieuwe huizen of renoveerden oude panden. Woonin koestert deze nieuwbouw uit de jaren 80 in de binnenstad”, vertelt Staffhorst. “Bewoners wonen er graag in hun sociale huurwoning en er is weinig verloop. In tegenstelling tot de jaren 80 woningen heeft de woningcorporatie de monumenten in de binnenstad wel van de hand gedaan. Deze zijn overgedragen aan monumentenbeheer.”

Vanaf de jaren 90: Sociale huurwoning gewild, maar niet in de politiek Volgens Staffhorst is de wachttijd voor een sociale huurwoning altijd lang geweest, maar is deze wel langer geworden. “Wachtte je in de jaren 90 tot negen jaar voor een leuke woning, nu is dat met ruim elf jaar nog wat langer. Dit komt doordat de bouw van sociale

huurwoningen geen gelijke tred heeft gehouden met de groei van de stad”, legt Staffhorst uit.

Marcel Trip, van de Woonbond, vertelt dat de rol van sociale woningbouw sinds de jaren 90 is afgenomen als gevolg van politieke keuzes. “In de politiek was jarenlang de gedachte dat het eigen woningbezit moest worden gestimuleerd. Met een eigen woning konden mensen immers eigen vermogen opbouwen, was de gedachte. Het idee van een brede volkshuisvesting werd in deze periode minder. Sociale huur is steeds meer voor lagere inkomens en mensen met een rugzakje geworden”, licht Trip toe.

Utrecht heeft volgens Staffhorst tegen de landelijke trend in geprobeerd de sociale huursector op peil te houden. Dit heeft volgens Staffhorst te maken met de linkse signatuur van de stad. Maar ook in Utrecht werden in de jaren 90 sociale huurwoningen gesloopt om vervolgens minder sociale huur terug te bouwen. “Dit is bijvoorbeeld in de Staatsliedenbuurt gebeurd”, zegt Staffhorst. “Ook in Leidsche Rijn is deze politieke koers terug te zien. Er werd daar maar zo’n 20 procent sociale huur gebouwd. Veel minder dan elders in de stad gebruikelijk was. In die tijdgeest vond zelfs onder de Utrechtse PvdA-wethouder Harrie Bosch een krimp van de sociale huursector plaats”, vertelt Staffhorst.

Vanaf medio jaren 10: Sociale woningbouw weer in de belangstelling

In 2013 werd een extra belasting voor woningcorporaties geïntroduceerd: de verhuurcorporatie zo’n twee maandhuren per huurwoning per jaar. Hierdoor was er minder geld om woningen te bouwen en moesten zelfs sociale huurwoningen worden verkocht. Maar er zijn meer oorzaken voor het tekort aan sociale huurwoningen. Zo is het moeilijker geworden om huizen te bouwen door het

gebrek aan ruimte, stoperige procedures, en strenge milieunormen. Denk aan stikstof en PFAS. Niet alleen het aanbod is een knelpunt. Ook is de vraag gestegen. Het aantal mensen dat zich inschrijft voor een woning neemt toe. Dit komt door arbeidsmigratie uit de EU en het kleiner worden van huishoudens door bijvoorbeeld scheidingen. Ouderen en psychiatrisch patiënten wonen langer thuis en het besteedbaar inkomen blijft achter bij de groei van de economie, waardoor mensen zich uit voorzorg inschrijven.

Waar de Haagse politiek in 2013 nog de Utrecht rond dat jaar weer een grotere rol te zien voor sociale woningbouw. “Dit is terug te zien in de laatste fase van de ontwikkeling van Leidsche Rijn waarbij meer sociale huurwoningen worden gebouwd”, vertelt Staffhorst. Trip ziet deze ontwikkeling meer recent ook terug in Den Haag. “De pendule is de laatste vijf jaar aan het kantelen”, zegt Trip. “Je merkt dat het weer gaat over een grotere sociale huursector. De wachtijden zijn opgelopen en duurder wonen blijkt niet automatisch meer woningen op te leveren”, legt Trip uit. “Men ziet ook de voordelen van woningcorporaties weer meer. Zo kunnen corporaties in crisistijden juist bouwen. Ze hebben geen winstoogmerk en kunnen goedkoop lenen omdat de overheid garant staat”, vertelt Trip. Ook Staffhorst ziet weer mogelijkheden. “Corporaties hebben weer geld om te bouwen, maar het kost tijd voordat het proces op gang komt. Woonin heeft geld om zo’n 800 woningen per jaar te bouwen, maar het tekort aan bouwlocaties zorgt ervoor dat het niet lukt. Hiermee zou de gemeente kunnen helpen”, zegt Staffhorst. Zowel Trip als Staffhorst pleiten voor meer ambitie. Staffhorst licht toe: “Er moeten meer locaties komen en het moet een tandje sneller.” Dat het tekort aan betaalbare woonruimte in Utrecht wordt opgelost, noemt Staffhorst ‘een illusie’. “Daarvoor is Utrecht te veel een magneet.”

Bastiaan Sta horst bij de poort die toegang geeft tot de Tuinstraat

Tuinstraat 1977, Bron: Fotodienst GAU, [835834]/Utrechts Archief

Tuinstraat 2023

Ex-kankerpatiënt Femke Riel bedenkt samen met oncoloog Annemiek Doeksen buddysysteem voor patiënten

Zes jaar geleden, net voor de kerst in 2016, kreeg de Utrechtse Femke Riel de diagnose borstkanker. Als ze enkele dagen later in de wachtkamer van het St. Antonius Ziekenhuis in Utrecht plaatsneemt voor de uitslag van de MRI-scan, loopt Hester voorbij met haar man. “Ik zag een stralende, goedlachse vrouw met een mutsje op en dacht meteen: zij heeft het ook.” Oncologisch chirurg Annemiek Doeksen bracht de twee vrouwen met elkaar in contact. Die ontmoeting is het begin geweest van Stichting Buddyhuis. Het buddysysteem wordt inmiddels in meerdere ziekenhuizen gebruikt en verder uitgebreid.

Tekst: Floor Vervoort / Fotogra e: Bas van Setten

Het begon allemaal met een ‘match’ tussen de buddy’s Femke Riel en Hester. “Toen ik Hester zag lopen, straalde ze een bepaalde kracht en positieve energie uit. Ik dacht: dat wil ik ook”, aldus Riel. Ze sprak haar wens uit aan haar oncologisch chirurg Annemiek Doeksen en zo werden de twee aan elkaar gekoppeld. “Voor mij was het desgematcht. Ik was de drempel waarschijnlijk wachtkamer had gelegen”, aldus Riel. Op dat moment ontstond Buddyhuis, een stichting die patiënten met elkaar in contact brengt.

In contact zijn met iemand die iets vergelijkbaars meemaakt of mee heeft gemaakt, kan waardevol zijn voor veel patiënten. Het kan helpen met de verwerking van de diagnose, inzicht bieden in wat patiënten moeten verwachten van de behandeling en hoe vond aan het hebben van een buddycontact, is dat je met iemand je angsten en onzekerheden kan delen. Dingen waarin je je gezin wil ontzien, maar die iemand die in dezelfde situatie zit of heeft gezeten wel begrijpt”, zo legt Riel uit.

Matchen

Toen initiatiefnemer Riel en oncoloog Doeksen erachter kwamen dat meer patiënten hier behoefte aan hadden, breidden ze het systeem verder uit. Het matchen begon in een

klein kamertje op de afdeling oncologie in het Utrechtse ziekenhuis, waarbij patiënten via een excel-bestandje door Riel aan elkaar werden gekoppeld. Inmiddels is er, speciaal voor Stichting Buddyhuis, een digitale ‘intelligentenancierd door KWF Kankerbestrijding, matcht twee patiënten met elkaar op basis van verschillende kenmerken. Zo wordt bijvoorbeeld gekeken naar de behoefte van een patiënt, soort behandeling, leeftijd of gezinssituatie. Hierbij wordt altijd rekening gehouden met de privacy van buddy’s en de veiligheid van data.

Doeksen: “Pas geleden belde een dame van 20 jaar met borstkanker mij op. Ze vroeg: ‘Heb je niet een heel oude buddy voor mij die ook borstkanker heeft gehad?’ Dat liet haar zien dat ze hier uit kan komen en oud kan worden. Het kan ook zijn dat iemand op zoek is naar een buddy die kinderen van dezelfde leeftijd heeft of dezelfde behandelingsvorm heeft gehad.” Riel: “Sommige patiënten vin-deltraject een buddy te hebben, een ander kan het bijvoorbeeld juist in de periode na de

behandelingen goed gebruiken. Zo kun je wat terugdoen voor een andere patiënt en helpt het bij je eigen verwerking.”

Succesvol Dat het hebben van een buddy een positief effect heeft op de patiënt, beaamt de oncoloog. “Mensen zijn er echt ontzettend blij mee. Blijheid kun je natuurlijk niet meten, dus dat blijft lastig. We zien wel dat het stressverlagend werkt voor de patient, het zorgt voor empowerment. De buddy’s verlenen elkaar aanvullende zorg, bovenop de zorg die vanuit het ziekenhuis wordt gegeven. Uiteindelijk ga je de zorg ontlasten, maar ook de kwaliteit verhogen.”

Inmiddels hebben zo’n duizend patienten met borstkanker in het St. Antonius al gebruikgemaakt van het buddysysteem. Het systeem is zelfs zo succesvol, dat het in meerdere ziekenhuizen en op verschillende afdelingen wordt ingezet. Zo worden mensen met diabetes aan elkaar gekoppeld, maar ook ouders van te vroeg geboren of zieke baby’s. Om alles goed, veilig en professioneel te laten verlopen, wordt er heel secuur en in kleine

stapjes opgeschaald en moet het buddysysteem altijd plaatsvinden onder het dak van een ziekenhuis of zorginstelling.

In actie komen

Om Stichting Buddyhuis verder te ontwikkelen en meer mensen aan elkaar te kunnen koppelen, worden er verschillende acties georganiseerd. Met de opbrengsten daarvan worden er onder meer voorlichtingen gegeven in ziekenhuizen over de waarde van Buddyzorg, wordt de digitale matchmaker verder doorontwikkeld en kunnen Buddyhuiskamers in ziekenhuizen worden gebouwd. Ook kunnen de Buddytrolley’s die door het ziekenhuis rollen worden uitgebreid. Zo zit één trolley vol met Buddyberen die worden uitgedeeld aan gezinnen met jonge kinderen en zit een andere trolley juist vol met mutsjes.

Op zondag 4 juni vindt de Buddyloop plaats, als onderdeel en goed doel van De Loop van Leidsche Rijn. Dit jaar staat de Loop in het teken van ‘Verbinden en Sporten’. Het doel is om mensen bij elkaar te brengen en samen te genieten van actief bezig zijn. Naast het hardlopen (500 meter, 5, 10 of 15 kilometer), kan er dit jaar ook 5, 10, 15 of 20 kilometer worden gewandeld. Het inschrijfgeld van de wandelaars komt dit jaar ten goede aan Stichting Buddyhuis. “Wij zijn er bij!”, aldus Doeksen en Riel. Inschrijven voor De Loop van Leidsche Rijn of een donatie doen kan via www.deloopvanleidscherijn.nl.

'In contact zijn met iemand die iets vergelijkbaars meemaakt of mee heeft gemaakt, kan waardevol zijn voor veel patiënten.'

Op zoek naar dat ene mooie badpak of bikini? Bij Mooi Lingerie slaag je sowieso

Een heerlijke zomervakantie in het vooruitzicht en warme temperaturen op komst in eigen land, maar nog niet die ene goed passende bikini of badpak gevonden? Bij het Utrechtse Mooi Lingerie wordt jouw zoektocht sowieso een succes. ‘Op het strand moeten alle vrouwen zich mooi voelen.’

Met ruim vijftien jaar haar eigen speciaalzaak, weet Mary van Dinther als geen ander hoe ze vrouwen zich goed kan laten voelen in badmode en lingerie. “Wij willen alle dames mooi maken”, zegt Mary. “Ook op het strand moeten ze zich mooi voelen.”

In haar winkel op de Vinkenburgstraat neemt ze de tijd voor al haar klanten. Er staat wat te drinken klaar en van het passen wordt altijd een feestje gemaakt. Een goedelangrijk. “In een bikini of badpak moet je je nergens zorgen over te hoeven maken, maar lekker kunnen bewegen terwijl alles perfect blijft zitten. Daar gaan we voor.”

Vrolijk en hip

In de winkel in de Utrechtse binnenstad vind je onder meer merken als Prima Donna Swim en Marie Jo Swim.

De succesvolle badmodelijnen bestaan uit bikini’s en badpakken met bh-maten, met of

zonder beugels en allemaal in prachtige kleuren en patronen.

Dit jaar hebben de collecties van zowel Marie Jo en Prima Donna bikini’s en badpakken in vrolijke en hippe kleuren, zoals aqua tinten, maar ook veel roze en paars. Bij Prima Donna valt er daarnaast ook te kiezen uit allerlei mooie accessoires, zoals een tuniekje of een jurkje, om het leuk af te stijlen. Zo kan je er echt een mooi vakantiesetje van te maken.

Oog voor detail

Met maten van 65 tot 90 en van cup B tot en met J, is er voor iedere vrouw de juiste badmode te vinden om deze zomer in te schitteren. Met professioneel maat- en stylingadvies en oog voor detail laten Mary en haar team alle vrouwen zich mooi voelen.

Wil je ook eens een badpak proberen, of toch juist een bikini? Bij Mooi Lingerie is er voor ieder wat wils en zit het gegarandeerd als gegoten. Zo voel jij je deze zomer vrouwelijk en vol zelfvertrouwen.

Heb jij ook zo’n liefde voor lingerie als Mary en haar team? Mooi Lingerie is namelijk op zoek naar een nieuwe stylist en weekendhulp.

Mooi Lingerie vind je op Vinkenburgstraat 12 Maar je mag natuurlijk ook altijd bellen (030 789 02 41) Of mailen (info@mooi-lingerie.nl)

Quooker: een duurzame keuze

Duurzaamheid is een thema wat steeds belangrijker wordt. Actie ondernemen vraagt voor ons gevoel vaak om grote aanpassingen. Soms zijn aanpassingen echter kleiner. In het formaat van een Quooker om precies te zijn. Een Quooker-kraan voorziet u op elk gewenst moment van kokend water, en wordt opgeborgen in uw gootsteenkastje. Dit neemt kleine ruimte in, maar levert u grote voordelen op. De kraan zorgt ervoor dat u bespaart, op energie én op water.

Energie

Vaak horen wij dat men bang is dat zo’n Quooker juist veel energie kost. Maar wie meerdere keren per dag kokend water gebruikt, verbruikt niet meer energie dan met een waterkoker het geval zou zijn. Water wordt in een hoogvacuümgeïsoleerd reservoir bewaard, waardoor er slechts 10 watt nodig is om het op temperatuur te bewaren. Ter vergelijking, dat kost net zoveel energie

niet. Hoe vaak gebeurt het niet dat u water kookt voor de thee, even wat anders tussendoor gaat doen, en de waterkoker vervolgens nog een keer aan moet zetten?

hebben, gebeurt dit u nooit meer.

Water

waterkoker, meer water dan u nodig heeft, wat vervolgens door de gootsteen verdwijnt. Met een Quooker tapt u precies zoveel water

laten stromen tot het eindelijk warm is.

Quooker is bekend geworden als kokendwaterkraan, maar intussen kan de kraan veel meer! Naast kokend water kunt u uit de Quooker Cube ook gekoeld en bruisend water tappen. In plaats van dat handbereik, zo uit de kraan.

Westbroek. Wilt u een kraan die kokend water kan tappen, of een

bij ons de Quooker die bij u past!

Lang Leve de Pechgeneratie: Studieschuld

Waar: TivoliVredenburg

Wanneer: donderdag 25 mei

Prijs: gratis, aanmelden noodzakelijk

In deze eerste editie van Lang Leve de Pechgeneratie duiken we dieper in de nanciële toekomst van onze generatie. Volgens het CBS hadden in 2022 namelijk ruim 300.000 mensen minimaal 30.000 euro studieschuld. Het leenstelsel had moeten zorgen voor meer kansengelijkheid onder studenten, maar hier wordt niemand beter van. Presentatoren Ciana Mayam (BNNVARA) en Podium-programmamaker Amber gaan in gesprek met een speciale gast die zelf nog student is, maar ook nauw betrokken bij het politieke spel rondom studie nanciering: Mauk Bresser, bestuurslid van de JOVD. Tickets zijn gratis, want het studentenleven is al duur genoeg. Aanmelden is wel noodzakelijk via de website van TivoliVredenburg.

Pieter de Graaf

Waar: TivoliVredenburg

Wanneer: zondag 28 mei

Prijs: 18,05 euro

Tentacles

Waar: De Helling

Wanneer: vrijdag 26 mei

Prijs: 16 euro

Na een succesvolle preview keert Tentacles terug! En deze keer in De Helling. Bij Tentacles draait alles om sfeer, diversiteit, plezier en natuurlijk diepe bass. Tentacles houdt zich niet aan één genre per evenement, maar is uniek door gevarieerde sets en artiesten, de hele nacht door. Er wordt samengewerkt met de beste dj’s, residents, en lichtkunstenaars voor een onvergetelijke ervaring. Tickets zijn te koop via de website van De Helling.

Workshop & Open Atelier Day SOIL

Waar: BENJAMINS

Wanneer: zaterdag 27 mei

Prijs: 0 tot 6,20 euro

SOIL opent haar deuren tijdens de Open Atelier Day!

SOIL biedt een maak- en ontwikkelprogramma, waarbij mode maken wordt ingezet als tool om creatieve vaardigheden & persoonlijke ontwikkeling te bevorderen. Je kunt kennismaken met het programma, de coaches en deelnemers door middel van een gratis SOIL Tour om 11.00 uur. Een gratis ticket is online te bestellen. Daarnaast kunnen bezoekers hun creativiteit de vrije loop laten tijdens de textiel bleek workshop, gehost door een van de getalenteerde deelnemers Robine. Deze vindt plaats om 13.00 uur en 15.00 uur. Ga voor meer informatie en tickets naar de website van Eventbrite.

Zaterdagmiddagmuziek: Domorganist Jan Hage

Waar: Domkerk

Wanneer: zaterdag 27 mei Prijs: gratis

Elke zaterdagmiddag vindt er een prachtig concert plaats in de Utrechtse Domkerk. Deze keer staat er een orgelconcert op het programma door Domorganist Jan Hage. Hij speelt Cyclus ‘L’Ascension’ en Messe de la Pentecôte van componist Olivier Messiaen. Het concert is gratis te bezoeken, een eventuele donatie kan gedaan worden bij de collectebus bij de uitgang.

De Utrechtse pianist Pieter de Graaf werd al in zijn jeugd gegrepen door de muziek van de Amerikaanse jazzgrootheid Herbie Hancock. Hij volgde de conservatoriumopleiding jazz, speelde bij The Kyteman Orchestra en toerde de wereld rond met Wouter Hamel. Moe van alle hectiek wilde De Graaf zich daarna opnieuw uitvinden, en dat doet hij via de neoklassieke muziek. Zijn soloalbums Fermata (2019), Equinox (2021) en de nieuwe ep Home (2022) doen op het eerste gehoor denken aan Nils Frahm of Einaudi, maar dan met een De Graaftwist van meer tempo en onverwachte geluiden: modern neoklassiek. Tickets zijn te bestellen via de website van TivoliVredenburg.

De regels van Floor 8+

Waar: Stadsschouwburg

Wanneer: maandag 29 mei

Prijs: 10 tot 22,50 euro

Van de succesvolle boekenreeks van Marjon Ho man rond het eigenwijze meisje Floor is al een televisieserie gemaakt en nu komt Floor ook naar het theater. ‘De regels van Floor’ wordt een humoristische familievoorstelling over herkenbare gezinsproblemen. In het leven van de elfjarige Floor gaat alles precies volgens plan. Oké, er komt best een grote verandering aan, Floor gaat na de zomervakantie namelijk naar de middelbare school, samen met haar beste vriendin Margreet. De toekomst ziet er rooskleurig uit. Maar dan heeft haar vader een verrassing… Ben je benieuwd? Koop dan snel je kaartje via de website van Stadsschouwburg Utrecht.

The Great Idle: Hybride live performance door Benjamin Pompe

Waar: IMPAKT Centrum voor Mediacultuur

Wanneer: woensdag 31 mei

Prijs: 2 tot 5 euro

Op woensdagavond presenteert IMPAKT The Great Idle, een mixedreality performance van kunstenaar Benjamin Pompe. The Great Idle combineert een live performance met een realtime interactieve simulatie. Je kunt kiezen of je de voorstelling online of op locatie bij IMPAKT wilt meemaken. Ga mee naar een virtueel onbewoond eiland en verken op een speelse manier het thema van storytellingagency in de online wereld van videogames. Om de sessie online (2 euro) of op locatie (5 euro) bij te wonen, zijn er kaarten te koop via de website van IMPAKT.

OP PAD MET OUD-UTRECHT

Op zoek naar de gasspoorlijn

Wil je lid worden van Oud-Utrecht? Kijk dan op oud-utrecht.nl/ lid-worden

De historische vereniging Oud-Utrecht maakt voor DUIC wandelingen door de stad, op zoek naar bijzonder erfgoed. Dit keer gaan we op zoek naar de verdwenen gasspoorlijn.

In 1859 besluit het stadsbestuur van Utrecht om het gas voor de straatverlichting niet langer te betrekken van de particuliere gasfabriek De Heus op het Vredenburg, maar een gemeentelijke gasfabriek op te richten buiten de singels. Het oog viel op een terrein tussen de Wittevrouwensingel en de Biltse Grift. De voor de gasproductie benodigde steenkolen konden hier gemakkelijk via de singel worden aangevoerd. In 1862 kwam de nieuwe gasfabriek gereed met aan de singel een administratiegebouw en een directeurswoning en daarachter de fabrieksgebouwen. Via een smalspoortje werden de kolen van een loskade aan de Wittevrouwensingel aangevoerd. De gasfabricage groeide in hoog tempo, daar gas ook steeds meer werd gebruikt voor de verlichting van gebouwen en woningen en later ook voor koken en verwarming. In de loop der jaren werd de gasfabriek steeds verder uitgebreid. Langs de Blauwkapelseweg werden steeds meer installaties en gashouders gebouwd, ook ten noorden van de Biltse Grift. Daarbij groeide de behoefte aan steenkool. Om de aanvoer daarvan te verbeteren legde in 1881 de Nederlandsche Centraal Spoorwegmaatschappij (NCS) een speciale spoorlijn aan die de fabriek verbond met hun spoorlijn van Utrecht naar Zwolle. Vanaf de aftakking niet ver van de spoorwegovergang bij Blauwkapel liep het lijntje in rechte lijn door de weilanden naar de gasfabriek. De gasfabriek bleef in gebruik tot 1959, werd gesloopt en het spoorlijntje werd opgeheven.

We gaan op zoek naar sporen van dit bijzondere spoorlijntje. We beginnen onze wandeling bij de Kleine Singel waar het enige gebouw dat nog over is van de oude gasfabriek te vinden is: het oude administratiegebouw

uit 1862, dat nu een hostel voor mensen met verslavingsproblemen is. We wandelen over het brede natuurstenen wandelpad van het Griftpark, dat na de sloop van de gasfabriek en na jarenlange strubbelingen op het terrein is aangelegd. Van het spoorlijntje is niets meer te zien, hoewel er op deze plek toch verschillende sporen hebben gelopen. Alleen in de tuin van de kinderboerderij, vlak bij de uitgang naar de Van Swindenstraat, is nog iets van de gasfabriek te zien: daar is de pinakel opgesteld die vroeger het dak van de werden met NCS-locomotieven naar de fabriek gebracht, maar de fabriek had een rangeerlocomotief, Marie genaamd, die een eigen loods had op het fabrieksterrein. Als we het Griftpark via het hek verlaten, zien we direct rechts een fototentoonstelling die de geschiedenis van de gasfabriek en het Griftpark toont. Het gasspoorlijntje liep hierlangs en kruiste daarna wat toen de Ezelsdijk was en nu de Kardinaal de Jongweg is, om verder door Tuindorp te gaan.

Tuindorp

Toen het spoorlijntje werd aangelegd was er nog geen sprake van Tuindorp. Daar in de weilanden kon de spoorlijn tweesporig gemaakt worden, zodat er ruimte was om treinen op te stellen en te rangeren. Toen vanaf 1930 Tuindorp werd gebouwd, moest er bij het ontwerp rekening worden gehouden met de spoorlijn. Nu het lijntje al lang is opgeheven, is de loop ervan nog steeds goed te zien en is de kaarsrechte route prima te bewandelen. Na het oversteken van de Kardinaal De Jongweg lopen we na een kort stukje Eykmanlaan langs de achterzijde van de huizen aan de Eykmanlaan, de Lovinklaan en de Pullelaan waar een gedeelte van het tracé wordt gebruikt als opslagplaats voor bouwmateri-

aal, terwijl de meeste ruimte nu wordt ingenomen door garages en opslagboxen. Nadat we de Melchior Treublaan zijn overgestoken lopen we door het Professorenlaantje, waarvan de tuinen precies op het vroegere spoorwegtracé liggen.

Het Zwarte Water

Omdat we bij de Leonard Fuchslaan op een bosje en het Zwarte Water stuiten, steken we die vaart over naar de Reinwardtlaan. De plek waar de gasspoorlijn het Zwarte Water kruiste is nog steeds te zien: daar waar in de rij fraaie bomen langs het water er enkele ontbreken. Ook is nog goed te zien waar het spoorlijntje de Van Bemmelenlaan kruiste. Het hoekhuis staat los van de rest van de straat, wat in Tuindorp niet veel voorkomt. Door die opening reden de treinen. De huizen aan de Hugo de Vrieslaan en de J.P. Thijsselaan staan verder uit elkaar dan bij de an-

dere straten van Tuindorp. Bij de bouw van die straten liep daar het lijntje dat bij de huidige Albrecht Thaerlaan met een boog aansloot op de spoorlijn naar Zwolle. Hier eindigt onze wandeling.

Van de spoorbruggen over de Biltse Grift, het kanaal bij de Ezelsdijk en over het Zwarte Water is niets meer te zien. De spoorlijn kruiste ook vele wegen, vanaf de jaren dertig vooral in Tuindorp. Overwegen waren er niet: de goederentreinen, die vooral op zondag en ’s nachts reden, deden dat stapvoets en werden steeds begeleid door een spoorwegman met een rode vlag, die steeds dezelfde wandeling maakte als wij nu over het inmiddels verdwenen spoorlijntje.

Tekst: Herman de Wit / Fotogra e: Het Utrechts Archief / privéfoto’s

Fototentoonstelling over de geschiedenis van de gasfabriek en het Griftpark. Foto auteur.

Gezicht op de Gemeentelijke gasfabriek in 1862, met links het administratiegebouw dat er nog steeds staat. (Tekening van J.M. van der Made, Het Utrechts Archief, catalogusnummer 28787)

Het voormalige administratiegebouw van de Gemeentelijke gasfabriek, Wittevrouwensingel 88. Foto auteur.

Een goederentrein op de gaslijn gezien vanuit een woning aan de Pullelaan. Op de achtergrond huizen aan de Eykmanlaan. Foto René Verheul.

Garages en opslagboxen op het oude tracé van de gaslijn achter de Eykmanlaan en de Pullelaan. Foto auteur.

Straatnamen

Wittevrouwenstraat

De Wittevrouwenstraat is een honderdvijftig meter lange straat in de binnenstad van Utrecht. De straat begint aan de Driftbrug en loopt door tot aan de Wittevrouwenbrug. De straat verbindt de Biltstraat en de Voorstraat met elkaar. De Wittevrouwenstraat heeft twee zijstraten, namelijk de Ridderschapstraat en de Keizerstraat.

Volgens het boek ‘Een paradijs vol weelde’. Geschiedenis van de stad Utrecht’ bestond de straat al rond het jaar 1300. De straat is vernoemd naar het Wittevrouwenklooster, een vrouwenklooster in Utrecht dat in het begin van de achttiende eeuw verdween. Omdat de nonnen witte kledij droegen, kreeg het klooster deze naam. Niet alleen de Wittevrouwenstraat is vernoemd naar het klooster. Ook de wijken Wittevrouwen en Buiten Wittevrouwen en de straten Wittevrouwensingel en Wittevrouwenstraat zijn hiernaar vernoemd.

Volgens de ‘Lijst van beschermde monumenten’ van de gemeente Utrecht staan er tal van monumenten in de straat. De panden op nummer 1, 2, 3, 5, 7, 9, 11, 26, 28, 30, 32, 34, 36

en 44 zijn rijksmonumenten. De panden op huisnummer 13, 15, 17, 18, 20, 22, 24 en 42 zijn gemeentelijke monumenten.

Er staan twee opvallende gebouwen in de straat. Zo bevindt zich op de hoek van de Wittevrouwenstraat/Drift de Universiteitsbibliotheek Binnenstad. Dat was voorheen het paleis van Lodewijk Napoleon. Napoleon liet grachtenpanden samentrekken en daarachter een ‘grande galerie’ bouwen met balzaal en kapel. Het paleis was maar kort in gebruik en werd toen Universiteitsbibliotheek. DUIC schreef al eens eerder over ‘het koninklijke boekenpaleis’. Het gebouw op nummer 44 was ooit een accijnshuis en Politiebureau Wittevrouwen. Inmiddels dient het gebouw als advocatenbureau. De panden in de straat worden verder veelal gebruikt als huizen, winkels en horeca.

Volgende week vertellen we het verhaal achter de Potterstraat. Kun jij ons meer vertellen over de herkomst van deze straatnaam? Laat het ons dan weten.

In other news

„Kleinkriminalität wie Taschendiebstahl kommt insbesondere in den Großstädten

Dat Utrecht populair is onder toeristen, is bij velen wel bekend. Veel toeristen, waaronder Duitsers, brengen graag een bezoek aan de grote steden in Nederland.

Nu de vakantieperiode weer voor de deur staat, worden Duitse toeristen echter voor één ding gewaarschuwd als ze Utrecht willen bezoeken: oplichting.

Volgens het Duitse online medium Der Westen is oplichting een probleem waar onder meer de Utrechtse stad al jaren mee kampt.

“Denn mit einem Problem haben Städte wie Amsterdam, Utrecht und Rotterdam schon seit Jahren zu kämpfen: mit Trickbetrügern.”

Het ministerie van Buitenlandse Zaken schrijft in het reisadvies voor Nederland: “Kleinkriminalität wie Taschendiebstahl

kommt insbesondere in den Großstädten vor.”

Het Duitse medium noemt als voorbeeld: een ‘vervelende oplichter' die doet alsof hij is beroofd en geld nodig heeft om de reis naar de ambassade te kunnen betalen, maar dat blijkt niet zo te zijn. “Doch dabei steckt leiBetrüger, der es nur auf dein Geld abgesehen hat!” In het artikel Der Westen worden toeristen daarom gewaarschuwd om voorzichtig te zijn. Om te voorkomen dat de lezers slachtoffer worden van oplichting, volgen onderaan het artikel enkele tips. “Du solltest wichtige Unterlagen wie Bankkarten und Dokumente sowie Bargeld immer sicher verstauen. Spricht dich ein Fremder an und bittet dich um Hilfe, lehne besser ab und such das Weite.”

In deze rubriek vertellen we het verhaal achter de straatnamen in de stad. Sommige namen zijn voor iedereen bekend, andere juist helemaal niet. Voor alle namen geldt dat ze niet zomaar gekozen zijn. Maar wat is eigenlijk de herkomst van de namen? Dat proberen we te achterhalen.

De stad in cijfers

In de rubriek Utrecht in Cijfers gaan we in op data over de stad. De gemeente Utrecht houdt van honderden onderwerpen bij hoe het er in de stad voorstaat, van aantal Utrechters dat een ets heeft tot hoeveel procent van de Utrechters last heeft van lawaai door verkeer of bedrijven in de stad. Elke week lichten we een van de onderwerpen uit.

Het aantal inwoners in Utrecht groeit nog altijd door. Dat blijkt uit de onlangs gepubliceerde Utrecht Monitor. Vorig jaar groeide Utrecht met 6.242 inwoners naar een bevolkingsomvang van 367.984 op 1 januari 2023.

Dit is de sterkste groei sinds 2014. In de jaren 2015 – 2019 zat Utrecht op een groei tussen 4.100 en 5.400 inwoners per jaar. Tijdens de coronajaren was de groei juist uitzonderlijk laag: in 2020 groeide de stad met 1.636 inwoners en in 2021 met 2.387 inwoners.

De bevolkingsgroei in een stad is altijd opgebouwd uit natuurlijke aanwas (verschil tussen geboorte en sterfte) en een vestigingssaldo (verschil tussen vestiging en vertrek). In beide factoren is een opvallend verschil te zien met voorgaande jaren.

Het verloop van het geboortecijfer in Utrecht volgt de landelijke ontwikkeling. Er was een kortdurend geboortegolfje in 2021,

#maar in 2022 werden juist minder kinderen geboren. In 2022 zijn er 4.330 Utrechtse baby’s geboren, ongeveer 600 minder dan in 2021 en 400 minder dan in de jaren daarvoor. Het lage geboortecijfer in combinatie met het aanhoudend hoge sterftecijfer gaf Utrecht in 2022 een natuurlijke aanwas van bijna 2.300 personen, het laagste geboorteoverschot sinds 2003. Het overige deel van de bevolkingsgroei wordt veroorzaakt door het verschil tussen vestiging in en vertrek uit de stad. In 2022 hebben 33.800 mensen zich in Utrecht gevestigd en zijn 29.600 Utrechters uit de stad vertrokken. Dit verschil tussen in- en uitstroom geeft voor dat jaar een vestigingsoverschot van circa 4.000.

Tijdens de coronajaren 2020 en 2021 had Utrecht, voor het eerst deze eeuw, te maken met een vertrekoverschot: het aantal mensen dat de stad verliet was toen groter dan het aantal dat zich in Utrecht vestigde.

vor“

Gezicht op de voor- en zijgevel van het Politiebureau Wittevrouwenstraat (Wittevrouwenstraat 44) te Utrecht (omstreeks 1927). Foto: Het Utrechts Archief

UTRECHT VOLGENS ARTS-MICROBIOLOOG MARC BONTEN

ZOEKPLAAT

Zoek de zeven verschillen

OPLOSSING ZOEK DE VERSCHILLEN LOCATIE VOORSTRAAT

In de rubriek Utrecht Volgens spreken we een bekende of onbekende Utrechter. Vaak met een actuele aanleiding en altijd met een paar standaardvragen over het leven in Utrecht.

‘In januari 2020 liet iedereen alles uit zijn handen vallen’

ken geweest. Eén die zeker aan bod komt, is het grote wereldwijde onderzoek over wat we hebben gedaan voor de behandeling van patiënten op de intensive care: de REMAP-CAP-studie. Door dat onderzoek konden we meerdere groepen medicijnen tegelijk testen. Die studie was al opgezet voor corona, en was bedoeld om tijdens een pandemie te kunnen functioneren. Dat werkte heel goed. We moesten aan het begin heel erg veel ziekenhuizen laten aansluiten. Datlijk deden veel patiënten mee en kregen we vanaf het najaar van 2020 de eerste resultaten van behandelingen. Zo konden we in korte tijd veel belangrijke vragen beantwoorden. Wat je ook ging onderzoeken tijdens de pandemie, je moest wel snel zijn. Er waren snelle antwoorden nodig voor de patiënten.”

Je was tijdens de pandemie onderzoekscoordinator bij het UMC Utrecht, een andere rol dan je gewend was. Hoe was dat?

Marc Bonten is arts-microbioloog en hoogleraar Moleculaire epidemiologie van infectieziekten. Tijdens de coronapandemie was hij ook onderzoekscoördinator van COVID-19 onderzoek in het UMC Utrecht. Op vrijdag 26 mei is hij een van de sprekers bij een openbare publiekslezing in het UMC Utrecht: ‘Terugkijkend op corona’. Wetenschappers en artsen vertellen over de coronapandemie: hoe het ging en wat heeft het opgeleverd? We vroegen Bonten naar een van de coronaonderzoeken en naar zijn lievelingswinkel in Utrecht.

Tekst: Bo Steehouwer / Fotogra e: UMC Utrecht

Wat willen jullie bereiken met de lezing?

“Met de lezing willen we mensen op de hoogte stellen en bijpraten over wat wij aan wetenschappelijk onderzoek hebben gedaan tijdens de pandemie. Niemand werkte daarvoor nog met het virus, want we kenden het natuurlijk nog helemaal niet. Dus in januari 2020 liet iedereen alles uit zijn handen vallen en ging bedenken: wat kan ik doen? Er zijn

heel veel initiatieven gestart. Ik ga vertellen op welk moment we welke vragen hadden en hoe we die toen hebben geprobeerd te beantwoorden. En ook of dat gelukt is en wat het effect daarvan was op het coronabeleid in Nederland en de behandeling van patiënten.”

Welke onderzoeken bespreek je?

“Ik ben bij heel wat onderzoeken betrok-

“Dat was niet altijd makkelijk. Alle onderzoeken moesten bij mij worden gemeld. Ik kon besluiten of bepaalde onderzoeken wel of niet doorgingen. Dat leverde best wel eens wat discussie op. Bijvoorbeeld bij onderzoek naar de beste behandeling voor coronapatienten. Er waren heel veel (kleine) initiatieven, maar de enige manier om snel een antwoord te vinden, is als je allemaal samenwerkt.”

Wat doet een arts-microbioloog precies?

“Het is een heel veelzijdige rol. Als arts-microbioloog houd je je bezig met infectieziekten, vooral bij patiënten die al in het ziekenhuis liggen. Als er op dat gebied problemen zijn, moet er een diagnose worden gesteld. Daarover adviseert een arts-microbioloog. Dat geldt ook voor de daaropvolgende behandeling van een patiënt. Verder ben je ver-

antwoordelijk voor hoe het er in het laboratorium aan toegaat en dat de uitslagen kloppen. En je houdt je bezig met de infectiepreventie in het ziekenhuis: hoe zorg je ervoor dat de mensen die in het ziekenhuis liggen niet nog een andere infectie krijgen?”

Wat is je lievelingsplek in Utrecht?

“De Nieuwegracht. Als ik een stukje ga lopen, dan loop ik daar graag. Het is daar lekker rustig.”

Wat is je lievelingswinkel in Utrecht? “Dat is simpel: Boekhandel Bijleveld. Het komt zelden voor dat ik daar niet naar binnen ga als ik er langskom. Het aantal nog te lezen boeken stapelt zich gestaag op thuis.”

Waar ben je trots op als Utrechter?

“Ik ben een Limburger en toevallig ben ikrechtgekomen. Wat ik erg leuk vind, is dat ik uit Maastricht kwam en altijd heel trots was om te vertellen dat ze daar zoveel Michelinsterren hadden. Nu zie je toch dat het begint om te draaien, nu we er twee bij hebben meer te beleven op dat gebied dan in Maastricht. Dat vind ik leuk.”

En waar drink je het lekkerste biertje in Utrecht?

“Dat is bij Café Primus op de Jan van Scorelstraat. Ze hebben me daar al een hele tijd niet gezien, maar als de kinderen wat groter zijn, wordt het weer eens tijd voor een biertje daar.”

Utrecht is…

“…het wetenschappelijk middelpunt van het land.”

Publiekslezing ‘Terugkijkend op corona’ (wel van tevoren aanmelden):

Vrijdag 26 mei 14.30-17.30 uur, met afsluitende borrel.

Roze collegezaal in het UMC Utrecht, Heidelberglaan 100, 3584 CX Utrecht

PEP EN FRANS OVER FC UTRECHT

Pep en Frans zien FC Utrecht afdruipen: ‘Dan zijn ze al snel meerdere maatjes

De voorlaatste wedstrijd van de competitie is door FC Utrecht verliezend afgesloten. In de Johan Cruij ArenA was Ajax een paar maatjes te groot. De ploeg van Michael Silberbauer verloor uiteindelijk met 3-1. Pep en Frans ergerden zich aan de Amsterdamse gemeente, bereiden zich alvast voor op de play-o s en pleiten voor nieuwe verdedigers.

“Als er ooit moment was om Ajax op een vernederende manier te verslaan, dan was het zondag”, zo begint Pep. “Het heeft er alleen geen moment in gezeten. Ajax is op dit moment een instabiel en onzeker elftal. Dit was het moment om die arrogante Amsterdammertjes op hun plek te zetten. Het is er allesbehalve uitgekomen. Alle spelers kwamen overal een stap te laat en in de rust had het al 4-0 voor Ajax kunnen staan. Ajax is normaal een maatje te groot, maar als je ze laat voetballen zoals afgelopen zondag, dan zijn ze al snel meerdere maatjes te groot.”

Ondanks de nederlaag genoot Frans wel van spits Tasos Douvikas. Hij is met achttien doelpunten nog steeds de topscorer van de Eredivisie. “De wedstrijd stelde weinig voor, maar de goal van Douvikas was wel erg mooi. Hij is nog altijd op jacht naar de topscorerstitel. Volgende week staat een thuiswedstrijd tegen FC Emmen op het programma. Met twee doelpunten in die wedstrijd moet hij de titel toch veilig kunnen stellen. Het is nog nooit voorgekomen dat FC Utrecht de topscorer van de Eredivisie in zijn selectie had. Als het hem lukt dan is dat waanzinnig knap

SPORTUTRECHT

en gaat dat veel geld opleveren.”

Supportertje pesten

De mannen willen de nederlaag van zondagmiddag snel vergeten. Toch blijft Pep een ander aspect van de middag wat langer bij. “Het Nederlandse beleid ten aanzien van supporters begint langzaam een beetje te lijken op supportertje pesten. De uitwedstrijd tegen Ajax moest met de bus bezocht worden. In die bussen was het ten strengste verboden om een blikje, een snoepje of een zakje chips mee te nemen. De gemeente Amsterdam wilde niet dat er op de parkeerplaats van de bussen bij de Johan Cruijff ArenA afval op de grond kwam te liggen. Daardoor mocht niemand iets meenemen. Tegelijkertijd zitten er meer dan 50.000 Ajax-supporters in het stadion. Voor de wedstrijd wordt er volop bier gezopen en zijn er overal lege blikjes en bekertjes te vinden. Iets verderop, waar onze bussen staan, is dat dan ten strengste verboden. Er wordt aan alle kanten met twee maten gemeten.”

Sparta geen club om te vrezen

Winnen of verliezen tegen FC Emmen maakt

DWSV op zoek naar een plek om te voetballen

DWSV (Door Wilskracht Steeds Vooruit), opgericht in 1931, mag weer deelnemen aan de competitie van de KNVB. De voetbalclub van de Loevenhoutsedijk had in januari 2020 niet door de KNVB geroyeerd mogen worden als lid, zo bepaalde de rechtbank begin april. Volgens voorzitter Wout Stulen staat de club te trappelen om weer de wei in te gaan. Er is echter één probleem: de club heeft geen accommodatie en kantine meer.

“We zijn weer terug maar nu hebben we dus een ander probleem. We hebben geen plek meer om te voetballen, want de gemeente heeft aan onze velden aan de Loevenhoutsedijk een andere bestemming gegeven. En wij, die dus ten onrechte zijn gestraft, moeten maar zien waar we nog terechtkunnen.” Stulen is boos. En ditmaal op de gemeente. Een gesprek, een paar weken geleden, tussen de gemeente en de club leverde voor DWSV niet het gewenste resultaat op.

Een uitzonderlijke situatie, zo kun je dat wel stellen. DWSV werd door de KNVB uiteindelijk geroyeerd als lid, doordat men de herhaaldelijke geweldsincidenten zat was. De club ging in beroep en de rechtbank oordeelde begin april dat deze straf te zwaar was. Het uitsluiten van alle teams van DWSV gedurende één seizoen had volgens het contract tussen de KNVB en DWSV de zwaarst mogelijke straf kunnen zijn. Ook meldde het vonnis dat de KNVB ook andere, minder verstrekkende maatregelen had kunnen nemen zonder dat zij haar doel (de veiligheid) tekort zou doen.

Maar tussen het aanspannen van het beroep en de uitspraak in april, sloot de gemeente Utrecht in juni 2022 een overeenkomst met het bestuur van DWSV. Er kwam

een vergoeding voor onder meer de inboedel van de kantine die eigendom is van de gemeente. Daarnaast is er geen nieuw huurcontract, dat herzien had moeten worden, voor de velden aangegaan.

Louis Rabou, die namens de gemeente dit dossier op zijn bordje heeft zegt: “Natuurlijk was en is deze hele geschiedenis vervelend. Maar de feiten liggen er wel. En wat ons betreft wordt er geen voetbalclub meer gehuisvest op de Loevenhoutsedijk. Op het oude veld dat DWSV van ons huurde is nu een sporthal voor tien jaar gepland, omdat in Utrecht ook aan zaalruimte een schreeuwende behoefte is. Naast het feit dat dit dus al in de planning zit willen we in Utrecht graag vitale verengingen. DWSV heeft op dit moment niet deze status en wij vinden dat je met één voetbalveld nooit een vitale vereniging kunt zijn, met voldoende kader en leden die in staat zijn een heel complex te beheren.”

De gemeente heeft met DWSV gesproken over mogelijk gebruik van velden, waaronder Sportpark Zuilen. “Niet ideaal omdat daar al een viertal andere voetbalverenigingen zit, maar daar is nog ruimte. En natuurlijk kunnen ze ook met andere verenigingen gaan praten over een samenwerking”, aldus Rabou. Afgesproken is dat DWSV de gemeente laat weten welke velden ze eventueel zouden wil-

Pep en Frans, twee broers die al sinds jaar en dag iedere wedstrijd van FC Utrecht volgen, maken een column voor DUIC. In de column wordt de week van FC Utrecht doorgenomen. Martijn Kramer schrijft het verhaal op.

eigenlijk niet meer uit. De nummer zes van de competitie Sparta wordt hoe dan ook de tegenstander van de Domstedelingen in de play-offs. De stuntploeg van trainer Maurice Steijn lijkt op voorhand een angtgegner, maar Frans is nergens bang voor.

“Er is totaal geen reden om te vrezen voor Sparta. In de competitie heeft FC Utrecht die Rotterdammers twee keer verslagen. Sparta heeft met Koki Saito, Mica Pinto en Vito van Crooij drie leuke spelertjes tot zijn beschikking, maar het is geen wonderploeg. Het enige struikelblok kan onze eigen verdediging zijn. Defensief lijkt het nog steeds nergens op. Onze verdedigers staan meestal lucht te dekken en hebben geen idee naar welke kleur ze de bal moeten spelen. Dat worden span-

nende momenten.”

Pep gaat nog verder in op het hoofdpijndossier dat de verdediging heet. “Het is te hopen dat er snel geïnvesteerd gaat worden in nieuwe achterhoedespelers. De meeste verdedigers die hier rondlopen zijn al bijna toe aan een rollator. Dit seizoen is wel gebleken dat in de huidige selectie niemand de achterhoede kan dragen. Redouan El Yaakoubi kan een goede optie zijn voor de club. Hij beleeft een prima seizoen bij Excelsior. Het is een Utrechtse jongen, hij heeft al bij de club gezeten en het is een bijtertje. Desondanks moet eerst de focus op de rest van het seizoen. Zondag wacht FC Emmen, dan gaan we ons hart maar weer vasthouden voor de capriolen van de huidige defensie.”

Er is voor veel Utrechtse sportverenigingen de laatste eeuw heel wat veranderd. Sommige oeroude Utrechtse verenigingen hebben het overleefd, andere behoren voorgoed tot de geschiedenis. In deze serie een aantal echte Utrechtse verenigingen die al een behoorlijk aantal jaartjes meegaan. Marina van Huissteden-Kaspers nam voor SportUtrecht en DUIC een kijkje bij voetbalvereniging DWSV dat wel een bijzonder roerige geschiedenis kent.

len gebruiken. Uiteraard wordt er in samenspraak met de daar al spelende verenigingen bekeken of dit dan inpasbaar is.

Stulen kent de argumentatie van de gemeente en zegt: “Natuurlijk hebben we op dit moment bijna geen leden meer, maar ik ben ervan overtuigd dat we heel snel weer vier teams, inclusief een jeugdteam, op de been kunnen brengen. Dat waren er tien, drie zaterdag, drie zondag en vier jeugdteams. Nu willen ze ons bijvoorbeeld naar de Manitobadreef of naar sportpark Zuilen verbannen. Wij moeten maar uitzoeken wie er plaats voor ons heeft en wie de velden dan met ons wil delen. En natuurlijk zijn we het clubhuis kwijt, maar we hebben gehoord dat we dat wel weer zouden kunnen huren. Het is toch idioot dat er nu een grote sporthal komt en

wij het kind van de rekening zijn. Ja ik weet dat we de consequenties moeten dragen van wangedrag uit het verleden, maar daar ben ik wel klaar mee. De gemeente moet ons gewoon ons eigen veld weer geven en dan plannen ze die sporthal maar ergens anders. Degene die er nu al staat wordt ook bijna niet benut, laten ze daar eerst maar eens naar kijken. Ik ga maar weer eens contact zoeken met onze advocaat.”

Penningmeester Willem van Tuijl voegt toe: “Deze verbanning van onze eigen plek heeft ook als consequentie dat we alleen maar op zaterdag of zondag kunnen spelen. En dat trainen op datzelfde complex ook moeilijk zal zijn vanwege de andere clubs die daar zitten. Maar dat ziet de gemeente blijkbaar ook niet als probleem.”

Tekst: Marina van Huissteden-Kaspers

te groot’

Het clubgebouw aan de Loevenhoutsedijk dat nu leeg staat en waar de gemeente nog geen bestemming voor heeft.