De krant die verder kijkt in de stad
12 JANUARI 2024 | 10E JAARGANG NR. 255 | KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP
Zeven leuke
Waar komt de
evenementen
naam Anna
om de komende
Maria van
dagen naartoe
Schurmanstraat
te gaan
vandaan?
P. 10
P. 13
Elk e een week nieu DUI we C
Hercules gooide Ajax uit de Beker; amateurclub maakt zich op voor volgende ronde
De Toevlucht bestaat tien jaar: 'Belangrijk om menselijke te zien'
DUIC.NL
P. 6
Nieuwe serie: Verdwenen villa's in Utrecht
P. 12
Advertenties
EEN DROOM VAN EEN SHOWROOM SALE Onze geweldige displaybedden nu voor een zeer aantrekkelijke prijs. Maar wees er snel bij: want op is op.
VERGADERZALEN BIJ CAMPING GANSPOORT MET CATERING MOGELIJK!
Machtige online marketingcampagnes runnen? Sipr weet precies wat jouw fans willen horen. En dat is te zien.
0,42%
Gemiddeld
1,78%
Sipr Doorklikpercentage LinkedIn
Voor meer info: HÄSTENS STORE | Oudkerkhof 27, 3512 GJ Utrecht | +3130-3075727
bel/app Pierre via 06-14415656 of zie campingganspoort.nl
Kan jij wel een sterke campagne gebruiken? 030 - 2006 028 | sipr.online
Vanaf € 75,HUB Utrecht is het nieuwe mediacentrum van de stad Utrecht met RTVU en DUIC als initiatiefnemers. Wil jij een vergaderruimte of studioruimte huren bij HUB Utrecht? Dat kan. Boek nu en reserveer via de QR-code.
Locatie: Achter Clarenburg 23-25
Volledig gefaciliteerd met o.a. led-scherm, WiFi en whiteboard en natuurlijk gratis koffie en thee.
Change Marketing
Advertentie
OP MERK* MONTUREN
3
12 JANUARI 2024 | NR. 255 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
INHOUD Nieuws 4 DUIC in Beeld
Verdwaalde kerstboom
D
e winst van Hercules op Ajax in stadion Galgenwaard was misschien wel het mooiste sportmoment in Utrecht van vorig jaar. Want helaas heeft lokale Eredivisieclub FC Utrecht nog maar weinig hoge ogen gegooid. 18 januari wacht de volgende ronde in de KNVB Beker. Dit keer mag Hercules optreden tegen Cambuur. Niet in stadion Galgenwaard, maar op Zoudenbalch. Waarom geen herhaling in het ‘grote’ stadion? FC Utrecht laat weten dat dit zo afgesproken was, voorafgaand aan het seizoen al. Het spelen van de wedstrijd in Galgenwaard tegen Ajax moet als een uitzondering gezien worden, ook vanwege de risico’s die met die
wedstrijd gepaard gingen. Onder de streep zal het allemaal wel met geld te maken te hebben. Een wedstrijd organiseren in het stadion van FC Utrecht kost nou eenmaal meer geld en organisatiekracht dan op Zoudenbalch. Toch jammer. Animo is er overigens genoeg. De duizend beschikbare tickets waren zo uitverkocht. We blikken in deze krant nog eenmaal terug, en verder vooruit met de voetbalvoorzitter van de Utrechtse amateurclub. Lees er meer over op pagina 14. Robert Oosterbroek
6 Tien jaar De Toevlucht
Opvang voor ongedocumenteerden
9 Serie over NIMBY
Deel 3: prostitutie in de jaren 70
Cultuur / Uit
DE VERANDERENDE STAD IN BEELD
10 Uittips
Elke week de leukste tips
Stad / Leven
DOMPLEIN
11 Wat vinden de lezers? DUIC-lezers aan het woord
12 Verdwenen villa's
Huis Voorzorg aan de Catharijnesingel
13 Straatnamen
Utrecht is constant in beweging. Er wordt gebouwd en gesloopt.
1927
+/-
Hierdoor ziet de stad er
Anna Maria van Schurmanstraat
13 Stad in cijfers
op sommige plekken heel anders uit dan vroeger,
2024
terwijl andere straten en
Jaarwisseling
pleinen juist al decennia
13 In other news
rubriek laten we dat zien.
hetzelfde blijven. In deze
'Quak, quak, wer vermisst Eddie?' Ga naar DUIC.nl voor
Sport
meer oude en nieuwe
14 Utrecht volgens...
foto’s van de stad.
Voetbalvoorzitter USV Hercules Gerard van Dieren
15 Puzzel
Zoek de verschillen
15 SportUtrecht
Vechtsporten op de barricades tegen discriminatie
Colofon REDACTIE Robert Oosterbroek
CONTACT REDACTIE redactie@duic.nl 06 86 80 32 22 VRAGEN OVER DISTRIBUTIE? Pierre Schoonhoven via pierre@duic.nl, 06 - 14 41 56 56
AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Arjan den Boer, Bas van Setten, Bo Steehouwer, Emily Hengeveld, Ilana Noot, Julia van Blaaderen, Kamiel Visser en Luuk Beckers ART DIRECTION EN VORMGEVING ddk.nl en redactie DUIC
Social Media ADVERTEREN Helling 13, 3523 CB Utrecht, adverteren@duic.nl Dave Vorstenbosch dave@duic.nl 06 43 03 58 73
UITGEVERS Joris Daalhuisen en Martijn Rademakers
Website DUIC.nl
Advertentie
U bent altijd welkom voor een open gesprek.
helder over wat een uitvaart kost
Bel 0800 - 023 05 50 of ga naar monuta.nl/ utrecht.
Johan Sienema
Utrecht
Soworker maakt delen op Social media makkelijk! Boost je content en benut de kracht van je collega’s als ambassadeurs! Test gratis ons platform!
Facebook DUICNL
Twitter @duicnl
Instagram duic.nl
4
NR. 255 | 12 JANUARI 2024 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
5
12 JANUARI 2024 | NR. 255 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
DUIC IN BEELD
D
e kerstdagen zijn weer achter de rug, het nieuwe jaar is begonnen en dus zetten Utrechters weer massaal hun kerstbomen buiten de deur. De gemeente probeert dat in goede banen te leiden met allerlei kerstboominzamelpunten en extra ophaalmomen-
Fotografie: Bas van Setten ten. De gemeente hoopt zoveel mogelijk bomen te verwerken tot compost, maar niet iedere boom haalt de gemeentelijke composthoop. Deze kerstboom op het Janskerkhof kreeg in ieder geval een wel heel bijzondere laatste rustplaats. a
6
NR. 255 | 12 JANUARI 2024 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
DE TOEVLUCHT
Al tien jaar lang is De Toevlucht in Utrecht ‘Het is zó belangrijk om het menselijke te blijven zien’
Opvang De Toevlucht, dat uitgeprocedeerde en ongedocumenteerde vluchtelingen onderdak en hulp biedt, bestaat tien jaar. Opgezet uit protest, maar uiteindelijk uitgegroeid tot een voltijdse opvang waar asielzoekers een tweede kans zoeken. Voor de toekomst heeft de organisatie haar eigen ambities en wensen, maar het lot daarvan ligt niet in eigen handen. Tekst: Kamiel Visser / Fotografie: Bas van Setten
D
e traptreden kraken wanneer een vrijwilliger naar boven loopt om de deur te openen naar De Toevlucht. Vlak bij winkelcentrum Kanaleneiland leidt een achteringangetje naar een wooncomplex dat bijna twintig asielzoekers voor een periode van zo’n drie maanden hun thuis noemen. Er is een woonkamer met tafelvoetbal en tv’s, waar een dun winterzonnetje door de grote ramen het pand huiselijk warm laat aanvoelen. Aangrenzend zit een gemeenschappelijke keuken met op de deur een rooster voor wie wat en wanneer schoonmaakt. Op die manier blijft iedereen ten minste een deel van de dag bezig, wanneer bewoners niet druk zijn met hun uitgeprocedeerde oordeel aanvechten. En daar speelt De Toevlucht al jaren een belangrijke rol in. Van opvang naar begeleiding Coördinator Ageeth Weelink verschuift haar blik even naar een punt in de verte wanneer
ze nadenkt over de afgelopen tien jaar: “De Toevlucht startte uit protest omdat er geen opvang was voor mannen die uitgeprocedeerd waren. Wij zijn toen begonnen met het ideaal om geen mens op straat te laten. In het begin was het letterlijk iemand die met een auto door Utrecht reed om de matrassen op te halen. Er lagen er toen simpelweg dertig op een rijtje.” Al vrij snel bleek het initiatief aan te slaan en schaarde de gemeente Utrecht zich achter de jonge organisatie. Binnen korte tijd ontstond de wens van aangesloten partijen om niet alleen opvang te bieden, maar ook een duurzame
oplossing te faciliteren. Weelink: “Daar zijn we super blij mee, want deze mannen hebben heel vaak wel degelijk mogelijkheden in hun asielprocedure. Het lukt ons samen met stichting Vluchtelingenwerk om verhalen boven tafel te halen die een verschil maken in of mensen wel of niet in Nederland mogen blijven. Het gaat in eerste instantie soms gewoon te kort door de bocht tijdens het nemen van een beslissing.” Menselijke benadering Door de jaren heen veranderde De Toevlucht van een nachtopvang in een faciliterende instelling met begeleiding. Aan het begin van de coronacrisis ontpopte de organisatie zich in een 24-uurs instelling. Het aantal mannen dat hun weg naar De Toevlucht vond, bleef al die jaren onverminderd groot. Ook de komende jaren verwacht de organisatie nog genoeg werk te hebben. Weelink: “Wanneer er een piek is in het aantal asielaanvragen, merken wij daar jaren later pas wat van. Dat komt doordat het screeningsproces van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) langere tijd duurt.” In al die tijd is het aantal vrijwilligers, die een groot deel van het werk in de opvang uit-
'Het gaat in eerste
instantie soms te kort door
de bocht tijdens het nemen van een beslissing'
voeren, flink gestegen. Zij zetten zich tijdens weekend-, avond- of nachturen bijvoorbeeld in om de veiligheid van de bewoners te waarborgen. Die grote inzet maakt volgens Weelink De Toevlucht zo speciaal: “Het belangrijkste is dat je na het hele asielproces weer als mens wordt gezien. De vrijwilligers kunnen een menselijke maat bieden, dat heeft zoveel meerwaarde. Het asieltraject mist dat naar mijn idee soms.” Politieke verschuivingen Dat er de afgelopen tijd een nieuwe piek in het aantal asielaanvragen was, is ook De Toevlucht en haar bewoners niet ontgaan. Een verpletterende verkiezingsuitslag in november bepaalt de koers die veel Nederlanders willen varen: minder immigranten en een strenger asielbeleid. Al met al lijkt het er niet zonniger uit te zien voor initiatieven zoals De Toevlucht. Weelink meent dat ze als opvang weinig verandering merken in de directe omgeving: “De mannen volgen het nieuws natuurlijk, maar tegelijkertijd leven zij ook echt met de dag. Voordat een nieuw beleid geldt, zijn zij al twee stappen verder in het asielproces.” Toch wordt er door de coördinator gevreesd voor wat de toekomst inhoudt. “Als er een meer rechts kabinet komt, is er altijd de vraag hoeveel steun er zal zijn. De gemeente Utrecht krijgt subsidie voor ons vanuit de landelijke overheid. Als het zou betekenen dat er straks haast niemand meer binnenkomt in Europa, dan moeten we dan verder
7
12 JANUARI 2024 | NR. 255 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
dé opvangplek voor ongedocumenteerden kijken. We gaan doen wat we vandaag kunnen doen.” Ambitie om te stoppen Terwijl de één druk heen en weer loopt, is de ander in de keuken bezig met thee zetten. Een groepje jongens speelt met z’n allen een voetbalspelletje op de tv. Er wordt gelachen en de sfeer is gemoedelijk; het is duidelijk dat de bewoners hier op hun gemak zijn. Dat is precies waar De Toevlucht in al die jaren naar toe wilde werken. Desondanks ambieert de organisatie om de deuren over tien jaar te sluiten. Een ongewone keuze voor de meeste organisaties en bedrijven, maar niet in dit geval. Het mooiste zou volgens Weelink namelijk zijn dat een opvang voor ongedocumenteerden dan niet meer nodig zal zijn. “Er moet beter tijdens de eerste asielaanvraag beter worden gekeken naar iemands verhaal. De persoonlijke redenen moeten meer worden meegewogen omdat die een verschil kunnen maken.” Hoe realistisch dat is, durft de coördinator daarentegen niet te zeggen. Het politieke vooruitzicht is nu nog te onzeker en instanties zoals het IND zouden tekortschieten om asielzoekers grondig te screenen. Een verandering lijkt er nog niet te komen. Daarom gaat De Toevlucht voorlopig gewoon door zoals ze dat in het afgelopen decennium ook heeft gedaan: dag voor dag, persoon na persoon. “Ik kan hun situatie niet veranderen maar wel zorgen dat het vanavond gezellig is. Dat hebben we dan in ieder geval wél”, sluit Weelink af. a
Advertentie
SFEERVOL VERGADEREN OP DE CAMPING
00,AF € 1 N A V L A GDEEL PER DA
IT’S TIME TO CELEBRATE
burnS niGht Embrace the spirit of Burns Night with traditional Scottish delights! From the iconic haggis to the soul-soothing Tunnock’s waffles. Discover special treats, raise a glass to the festivities and explore the taste of Scotland’s finest.
• • • • • • • •
4 vergaderruimtes, van 2 tot 60 personen Op een unieke locatie in Utrechts nieuwste hotspot Rotsoord Altijd goed bereikbaar met trein, bus, boot, fiets of auto Flexibele catering, van drankjes tot diners Volledig gefaciliteerd met o.a. led-scherm, supersnelle WiFi en whiteboard Standaard gratis zwarte koffie, thee en water Mooi uitzicht op de Vaartsche Rijn 365 dagen per jaar, ook in de avond
DIRECT RESERVEREN? Dat kan eenvoudig online met het contactformulier op onze website of mail je wensen naar vergaderen@ganspoort.nl. Liever bellen/appen? Pierre is te bereiken via 06-14415656. Kijk voor een indruk van alle zalen en mogelijkheden op
NACHTEGAALSTRAAT 9 HJ, 3581 AA UTRECHT
WWW.CAMPINGGANSPOORT.NL
Advertentie
MOORDSPEL BIJ CAMPING GANSPOORT Koop je een bril, dan krijg je een tweede (zonne)bril van ons én een cadeaubon tot 150.voor iemand anders!*
DURF JIJ HET AAN?
Ben je goed met puzzels en codes? Hou je van spellen zoals Cluedo en Escaperoom? Dan zou je weleens de moord op de camping op kunnen lossen. Probeer met jouw team erachter te komen wie de dader is.
Pearle Opticiens Utrecht De Gaard: Dé Keuze voor Oogzorg en Stijl Bij Pearle Opticiens Utrecht geloven we in de kracht van ons team. Onze opticiens en optometristen zijn deskundig en hebben een passie voor oogzorg. Ze zijn er om jou de best mogelijke service te bieden en om jouw zicht te verbeteren. Of je nu een eenvoudige oogtest nodig hebt of advies wilt over de nieuwste trends in brillen en contactlenzen, ons team staat voor je klaar. We begrijpen dat jouw ogen uniek zijn en verdienen daarom persoonlijke aandacht en zorg. We zien je graag in onze winkel!
Pearle Opticiens Utrecht - De Gaard Troosterhof 9 Tel. 030 - 20 93 959
Scan de QR code of ga naar pearle.nl/ afspraak en maak direct een afspraak.
*Vraag naar de voorwaarden.
Alle Utrechtse huurders hebben recht op hulp bij energiebesparing Maak er gebruik van!
De hele camping wordt omgebouwd tot een crime scene. Het thema zal zijn Circus Circus. Het spel is avondvullend en minstens één teamlid moet in het bezit zijn van een smartphone. Durf jij het aan? TIP: kom voorafgaand (uiterlijk 19.00 uur) gezellig dineren bij Camping Ganspoort. Het 2 gangen-menu is dan € 38,50,- inclusief deelname.
DINSDAG 16 JANUARI 2024 20.00 UUR TOT CA. 23.00 UUR MIN. 2 TOT MAX. 6 PERSONEN PER TEAM DEELNAME + DINER € 38,50 - P.P. ALLEEN DEELNAME € 17,50 P.P.
MELD JE NU AAN VIA HALLO@GANSPOORT.NL OF BEL MET 030-2006186 Meer info op onze website campingganspoort.nl
Je hebt recht op gratis hulp van gemeente Utrecht bij energiebesparing. Bijvoorbeeld met een doos vol gratis energiebesparende producten en door advies van een energiecoach. Zo helpen we je om te besparen op gas en elektriciteit. Wat krijg je? • Energiebox met energiebesparende producten (o.a. ledlamp, tochtstrips, radiatorfolie) • Bezoek van een energiecoach • Een energiebespaarrapport met persoonlijke tips • Heb je hulp nodig bij het installeren van de producten uit de box, dan helpt de energiecoach daarbij. Voor wie? Alle huurders in Utrecht kunnen zich aanmelden voor een Energiebox. Goed om te weten De Energiebox is écht gratis. Het is dus geen reclamebox. We zorgen ervoor dat je privacy wordt beschermd. Onze energiecoaches delen geen persoonlijke gegevens met de gemeente of andere partijen. Welke vragen heb jij? Kijk op utrecht.nl/rondkomen en lees je wat voor hulp je kunt krijgen.
Veel Utrechters hebben recht op geld en hulp van de gemeente. Kijk op utrecht.nl/rondkomen en ontdek waar jij recht op hebt.
utrecht.nl/ rondkomen
9
12 JANUARI 2024 | NR. 255 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
NIMBY? - DEEL 3
Hoe de gemeente in de jaren 70 wel een geschikte locatie vond voor sekswerk
In deze serie over NIMBY – Not In My Backyard –, in Vlaanderen ook wel NIVEA - Niet In Voor- En Achtertuin – genoemd, kijken we naar zaken die Utrechters graag in hun stad willen, maar liever niet in de eigen buurt. In dit artikel kijken we, net als een eerdere keer, naar het vinden van een geschikte plek voor prostitutie. Alleen kijken we in dit artikel niet naar het vraagstuk van vandaag de dag, maar naar het vraagstuk in de jaren 70. Hoe vond Utrecht destijds een plek in de stad waar sekswerk kan plaatsvinden?
Tekst: Luuk Beckers / Fotografie: Robert Oosterbroek
P
rostitutie is sinds mensenheugenis een ingewikkeld onderwerp. Opvattingen over de toelaatbaarheid van prostitutie zijn door de eeuwen heen veranderd. Van alle tijden is echter dat de meeste mensen niet zitten te wachten op (zichtbaar) sekswerk in de eigen buurt. Dit was in de jaren 70 niet anders. De gemeente ontving klachten van Utrechters over prostitutie in hun buurt. Zo wordt in een brief aan toenmalig burgemeester Vonhoff geklaagd over de situatie in de Maliestraat. “De souteneurs [...] laten automotoren soms wel een half uur stationair draaien, gebruiken onze gevel als urinoir, doden ’s zomers de tijd met kratten pils, benutten de autoradio op volle sterkte, trekken – uit protest tegen onze bezwaren – nog eens met extra lawaai op, etc., etc.” Tegelijkertijd waren de autoriteiten realistisch. In een politierapport uit 1970 lezen we dat prostitutie niet kan worden ‘geëlimineerd’. Het ingrijpen van de politie was er daarom op gericht de overlast te beperken en uitbreiding van prostitutie tegen te gaan. De tolerante benadering zorgde er bovendien voor dat de politie inzicht kreeg in wat er gaande was, bood kansen voor resocialistatiepogingen, criminalisering kon worden tegengegaan en het zorgde ervoor dat prostituees ontvankelijk werden voor medische
controles. Om overlast tegen te gaan pleitte de politie ervoor de prostitutie te concentreren. Ook gingen er stemmen op om een nieuw prostitutiecentrum te realiseren dat een alternatief moest bieden voor de sekswerkers aan het Zandpad die in de decennia ervoor in aantal sterk waren toegenomen. Met de bouw van de nieuwe wijk Overvecht was het Zandpad immers minder geschikt geworden als locatie voor prostitutie. Commissie op zoek naar geschikte locatie voor prostitutie De ontwikkelingen waren voor het college van B&W reden om op 8 mei 1970 de werkgroep ‘prostitutiecentrum Zandpad’ in te stellen. De commissie moest onderzoeken of het mogelijk was de prostitutie “te lokaliseren”. Hierbij werden twee mogelijke locaties genoemd voor een nieuw prostitutiecentrum: het Zandpad en in de omgeving van Hopakker, Predikherenstraat en de van Asch van Wijckskade. Deze locaties waren in beeld omdat hier al decennialang prostitutie plaatsvond. Om een toekomstig prostitutiecentrum in omgeving van Hopakker, Predikherenstraat en de van Asch van Wijckskade tot een succes te maken, werd het noodzakelijk geacht dit centrum voldoende ‘body’ te geven
en prostitutie op een grotere schaal te laten plaatsvinden dan tot op heden het geval was. Om dit mogelijk te maken, zouden 35 à 40 panden moeten worden opgekocht. Dit betekende dus ook dat 35 à 40 gezinnen zouden moeten verhuizen. Bovendien werd verwacht dat ook een deel van de andere bewoners in de wijk niet zou zitten te wachten op grootschalige prostitutie en daarom eveneens zou willen verhuizen. Een derde optie, die de commissie bekeek, was het verplaatsen van de prostitutieboten aan het Zandpad naar ander vaarwater. De commissie zag hierin echter geen oplossing. Over verplaatsing van prostitutie naar andere woonwijken schrijft de commissie: “Een invasie van een betrekkelijk groot aantal prostituees is wel het laatste dat men algemeen accepteert. Men stoort zich aan het gedragspatroon van de prostituees, voelt zich onveilig door de aanwezigheid van de souteneurs, ergert zich aan de rondrijdende auto’s en de wijk krijgt prompt een bepaalde sfeer en naam.” Volgens de commissie zijn andere rosse buurten in Nederland geleidelijk, soms over zeer lange tijd, ontstaan. In deze wijken heeft er selectie plaatsgevonden. Doordat mensen die niet van prostitutie gediend waren verhuisden. De overgebleven bevolking accepteerde de prostitutie. Een dergelijke buurt kent Utrecht niet volgens de commissie. Als vierde mogelijkheid heeft de commissie gekeken naar de mogelijkheid de prostitutie te concentreren in een flat. Ook dit zag de commissie echter niet zitten nadat dit eerder al was geprobeerd in Hamburg. De zogeheten Erosflat in deze stad was geen succes gebleken, omdat deze formule niet aansloot bij de gewenste beleving van zowel de prostituee als de prostituee-bezoekers. De enige optie die overbleef was de schepen aan het Zandpad te laten liggen. Dit is dan ook wat de commissie aanbeval. Wel zou er een scheiding moeten worden aangebracht met de wijk Overvecht door een dichte rand met struiken en bomen met watergang aan te leggen. Hierdoor kon voorko-
men worden dat er “een ongewenste relatie tussen allerlei vormen van vrijetijdsbesteding enerzijds en het prostitutiebedrijf anderzijds” zou ontstaan. Het college van B&W nam het advies over en besloot op 14 juli 1971 tot handhaving van het Zandpad en het niet ‘lokaliseren’ van prostitutie in de binnenstad. Het college gaf opdracht de werkgroep groenstrook Overvecht, die zich bezighield met de toekomst van het groen langs de Vecht, te informeren over het besluit. Afdeling Overvecht Katholieke Volkspartij in verzet In Overvecht zat echter niet iedereen te wachten op voortzetting van prostitutie in hun buurt. Er kwam met name verzet van de afdeling Overvecht van de Katholieke Volkspartij (KVP), een van de voorlopers van het CDA. De partij zag liever dat de Vecht werd betrokken bij de groenstrook in plaats van dat het een plek voor prostitutie zou blijven. De partij kwam met een alternatief idee: het verplaatsen van de prostitutiezone naar het gebied ten zuidoosten van de Marnixbrug. Het college van B&W vroeg de betrokken ambtenaren om advies over het voorstel van de KVP. De directeur openbare werken raadde het plan, met name om verkeerskundige redenen, af. Er werd een overleg gearrangeerd met vertegenwoordigers van de KVP, de werkgroep groenstrook, de politie en enkele ambtenaren. Van dit overleg is ook een verslag gemaakt. Opvallend punt hieruit is dat de plannen van de gemeente om het Zandpad ook voor de toekomst in te richten voor prostitutie, nooit zijn besproken met de bewoners van Overvecht. De vertegenwoordiger van de KVP merkt tijdens het overleg op dit een omissie te vinden. Het overleg leidt wel tot resultaat: de partijen bedenken een compromis waarbij de prostitutieschepen en de verkeersafwikkeling op een andere manier worden ingepast. In 1973 besluit het college van B&W dit plan uit te voeren en het Zandpad ook voor de toekomst in te richten voor sekswerkers. a
10
NR. 255 | 12 JANUARI 2024 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Showmeister Waar: Theater Kikker Wanneer: dinsdag 16 t/m zaterdag 20 januari Prijs: 11,50 tot 23 euro
Opera voor dummies Waar: Werftheater Wanneer: vrijdag 12 en zaterdag 13 januari Prijs: 17,50 tot 19,50 euro
Als de succesvolle voetballer Mario (Jim Bakkum) van de dokter hoort dat hij nog maar een jaar te leven heeft, stort zijn wereld in. Zijn prijzen en miljoenen op de bank stellen niks meer voor en de club is al bezig met een vervanger. Mario laat de oppervlakkige voetbalwereld achter zich en besluit zijn laatste dagen te besteden aan een cadeau voor zijn miljoenen fans: een theatershow over zijn eigen leven. Fabio (Thomas Höppener) is artistiek leider van het koninklijk theater waar Mario zijn show op wil voeren. Hij gaat nog liever failliet dan dat hij zijn artistieke ziel verkoopt en ruimte geeft aan dit soort plat entertainment, maar helaas voor Fabio is de afdeling marketing het daar niet mee eens en starten de repetities volgende week.
Opera voor een breed publiek toegankelijk maken, Sopraan Céline Janssen toont in ‘Opera voor Dummies’ aan dat opera eigenlijk hartstikke hip en voor iedereen toegankelijk kan zijn. Ze heeft zelfs de halve finale van het zangprogramma ‘We Want More’ weten te behalen. Door niet alleen opera, maar ook jazz, pop en rock met elkaar te combineren en bekende nummers te ‘ver-opera-en’ zoals ‘Who Wants To Live Forever’ van Queen. Een toegankelijke voorstelling waar je ook nog wat van leert!
Gala van de Filmmuziek Waar: TivoliVredenburg Wanneer: zaterdag 13 januari Prijs: 32,50 euro
Boni, de musical Waar: Stadsschouwburg Wanneer: zaterdag 13 januari Prijs: 12,50 tot 44,50 euro ‘Boni, de musical’ vertelt het waargebeurde verhaal over Boni, de Surinaamse verzetsheld en zijn strijd, samen met zijn medestanders Jolicoeur en Baron tegen de slavernij in de Surinaamse binnenlanden. Helaas wordt Boni gepakt en gedood. Of niet? In deze moderne musical wordt het publiek meegetrokken naar de achttiende eeuw met een grote groep dansers, zangers en acteurs.
Het Nederlands Filmorkest bestaat 25 jaar en dat is een mooie reden voor een feestelijke voorstelling! In deze voorstelling staat het symfonieorkest stil bij al het moois dat de geschiedenis van de filmmuziek ons gebracht heeft. Speciaal voor dit concert heeft het Nederlands Filmorkest acht categorieën geselecteerd: van animatie tot western en van sciencefiction tot musical. Valeska Poismans (zang) en Gijs Leegwater (accordeon) zijn de solisten van deze avond en op groot scherm zijn filmbeelden te zien. Verwacht muziek uit onder andere Star Wars, Fantasia, en The Good The Bad and the Ugly. Er zit een pauze in dit programma, waarin een drankje voor je klaar staat.
ANOOK Waar: EKKO Wanneer: zaterdag 13 januari Prijs: 9 euro Denk je ANOOK, dan denk je dansen! Dit jaar begint met een avond vol house en eclectische, energieke sounds. Deze clubnacht werd al eens gehouden in Nar Café der Kunsten en er waren ook al eerdere edities in EKKO. Nu is ANOOK daar weer terug. Met muziek die varieert van house tot electro en alles wat daar tussenin ligt ga je een avond vol dansen en zweten tegemoet.
Hoeheettut (6+)
Impossible is Nothing
Waar: ZIMIHC theater Wanneer: zondag 14 januari Prijs: 8 tot 11 euro
Waar: Centraal Museum Wanneer: nog t/m zondag 14 januari Prijs: ticketprijs museum
Hoeheettut is de perfecte voorstelling om op de zondagmiddag met kinderen die net zijn begonnen met lezen, of iedereen die van taal houdt te bezoeken. De voorstelling is gebaseerd op nieuwe en bestaande teksten en tekeningen van Joke van Leeuwen, waaronder het boek Mooi boek dat in 2016 met de Zilveren Griffel is bekroond. Tijdens Hoeheettut ontdek je de abc’s in de vorm van mannetjes, verstopte letters, ruziemakende letters en meer. “Letters, woorden en rijmen buitelen over elkaar heen in uiterst geestige, beeldende scenes”, schreef de Theaterkrant in oktober 2023.
In de Annex van Stoel neemt stelling toont kunstenaar Thierry Oussou (1988, Allada, Benin) zijn installatie Impossible is Nothing. Een bijzondere stoel staat hier centraal, namelijk de troon van koning Béhanzin, de laatste koning van Dahomey, het huidige Benin. In Impossible is Nothing laat Oussou zien dat de stoel ook voor macht kan staan en stelt hij vragen over herinneringen aan het cultureel erfgoed, toegang tot en het eigendom van cultureel erfgoed, maar ook over ambacht en studie. De installatie is dit weekend voor het laatst te zien in het Centraal Museum.
11
12 JANUARI 2024 | NR. 255 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
WAT VINDEN DE LEZERS?
Elke week reageren DUIC-lezers honderden keren op de artikelen
DUIC-lezers aan het woord
die op de website verschijnen. Wat vinden de lezers van DUIC van onderwerpen die spelen in de stad? Je leest het in deze rubriek.
Sint Gertrudiskerk opent deuren als sportschool De voormalige Sint Gertrudiskerk op de Amaliadwarsstraat, die 2 jaar geleden te koop stond, opent de deuren als sportschool. Het wordt de derde vestiging van de COMMIT Health Club. Aankomend weekend gaat de sportschool in Rivierenwijk in Utrecht voor het eerst open, maar de officiële opening is in maart van dit jaar.
“ “ “ Ook bomen aan ASW gekapt voor herinrichting De gemeente Utrecht heeft een kapvergunning verleend voor de kap van zo’n 107 bomen aan de Amsterdamsestraatweg. Net als bij de Europalaan, waar 125 bomen gaan verdwijnen, is het kappen volgens de gemeente nodig voor de herinrichting van de straat.
“ “
“
JdV: “Bomen horen niet in steden maar in bossen.”
Abs: “Het wordt ook wel tijd dat na Amsterdam Utrecht een eigen dumbbell-dominee krijgt.”
Krul: “Net als vroeger! Met tegenzin er heen, afgemat worden en blij dat je weer naar huis mag.”
Peter van Zoest: “Kerken lopen leeg en sportscholen stromen vol leeghoofden.”
Nieuwe bevolkingscijfers: tienduizenden weg en tienduizenden erbij Het is ondertussen geen nieuws meer; Utrecht heeft er vorig jaar weer een hoop inwoners bijgekregen. Uit voorlopige nieuwe cijfers van het CBS blijkt dat er vorig jaar 6.462 Utrechters bij kwamen, maar in totaal zijn er meer dan 32.000 nieuwe mensen komen wonen in de stad. Het gaat nog om voorlopige cijfers, want de maand december is nog niet meegenomen.
Marcel: “Heerlijk al die meningen van mensen die er niet wonen. Jullie rijden er niet eens. Je kan de AMSTW ook zo laten maar dan sta je weer in de file. En ik heb een verrassing voor jullie: dat blijft zo. Ik kom er vaak en dan zie je dat niemand die bomen zal missen. Iedereen is er druk met zichzelf. Je moet overleven in een winkelstraat. Daar kan je ook sprieterige boompjes voor gebruiken. En de herinrichting van de AMSTw kan je zien bij de info van de gemeente. Veel succes alvast!! O ja, happy nieuwjaar nog.” Tinka: “Belachelijk wanbeleid. Hoezo zou de Amsterdamsestraatweg nu ALWEER heringericht moeten worden? En zeker niet ten koste van zoveel volwassen bomen, waar je dan weer sprietjes voor terugkrijgt- als er dan überhaupt nog plaats zou zijn voor boompjes. Hoe kan het dat die vergunning al verleend is??? Wie heeft hier profijt van? Niet de bewoners of de gebruikers in ieder geval. Echt schandalig.”
“ “ “
Binnenstadbewoner: “Utrecht blijft booming. Zo ongeveer de populairste stad van Nederland. Azijnzeikers die hier steeds beweren dat het zo verschrikkelijk is, hebben ongelijk. De grote aanwas kan grotendeels simpelweg worden verklaard door studenten die hier komen studeren. Elk jaar weer. Degenen die Utrecht verlaten zouden wel willen blijven, maar doen dat niet vanwege gebrek aan perspectief op de ontspoorde woningmarkt.” De Vreemdeling: “De stad is overvol geworden, nu iedere dag enorme drukte ook als er geen vakantie is.”
Katja: "Waarom niet naar de randgemeenten ? Daar is het meestal niet zo druk. Wij hoeven toch niet iedereen hier te vestigen ? genoeg is genoeg."
12
NR. 255 | 12 JANUARI 2024 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
VERDWENEN VILLA'S IN UTRECHT
Huis Voorzorg aan de Catharijnesingel
Presentatietekening van villa Voorzorg door Nicolaas Kamperdijk, 1867. Deze nieuwe serie gaat over verdwenen villa's in Utrecht: grote, vrijstaande woonhuizen in een groene omgeving, bewoond door de elite. De meeste huizen die aan bod komen, dateren uit de 19e en vroege 20e eeuw. Ze stonden net buiten de toenmalige stad, al waren er ook enkele binnen de singels. Veel van deze villa's zijn in de loop der jaren gesloopt om plaats te maken voor moderne bouwwerken of vanwege stadsuitbreidingen. Een voorbeeld is het landhuis Voorzorg dat aan de Catharijnesingel stond, tegenover de Geertekerk. Daar verrezen rond 1900 de huizen rond de Justus van Effenstraat, in de huidige buurt Hooch Boulandt. Tekst: Arjan den Boer / Beeld: Het Utrechts Archief
B
egin 19e eeuw omvatte het gebied tussen de Catharijnesingel en de Kruisvaart (waarlangs later de spoorlijn werd aangelegd) drie buitenplaatsen met daartussen het Sterrenbos, een wandelpark annex exercitieterrein. Ter hoogte van de latere NS-hoofdgebouwen lagen Nieuweroord en Puntenburg. Aan de andere kant, ten zuiden van het Sterrenbos, lag buitenplaats Voorzorg. De naam was waarschijnlijk bedacht door Gijsbert Dirk Cazius (1722-1804), die er eind 18e eeuw een steen- en cementfabriek was begonnen: een 'voorzorg' voor de financiële toekomst van zijn familie. De fabriek met enkele arbeidershuisjes lag achteraan het terrein, tegen de Kruisvaart aan. Cazius senior woonde elders, maar zijn zoon Jan Hendrik (1767-1845) liet in 1823 een herenhuis bouwen op Voorzorg, nabij de singel. Toen de buitenplaats in 1840 werd verkocht, telde het huis zeven benedenkamers, een slaapverdieping en zolders. Ook was er een koetshuis met stalling voor vier paarden. In het omringende groen stond een theekoepel van waaruit men zicht had op de singel en de stad. De nieuwe eigenaar van huis Voorzorg en de steenfabriek werd de advocaat en bankier Jan Gerlings (1806-1884), die er ging wonen met zijn vrouw Judith Oortman (1807-1886) en vijf kinderen. De steenfabriek werd geleid door de meesterknecht, zodat Gerlings zijn andere werk kon blijven doen. Hij woonde mooi in het groen en had ook nog extra inkomsten uit de fabriek. Nicolaas Kamperdijk In 1867 verkocht Gerlings het zuidelijk deel
van zijn grond aan de gemeente Utrecht voor de bouw van het Stads- en Academisch Ziekenhuis, dat daar vier jaar later geopend zou worden. Waarschijnlijk met de 30.000 gulden die de grond had opbracht, liet Gerlings in hetzelfde jaar het huis Voorzorg uitbreiden en verfraaien tot een moderne villa. Daarvoor schakelde hij Nicolaas Kamperdijk (1815-1887) in, destijds de bekendste architect van Utrecht. Naast stations in Amersfoort en Zwolle en kerken in Zeist en Montfoort had hij in Utrecht herensociëteit De Vriendschap gebouwd (het latere Polman’s Huis) en het eerste hoofdgebouw van de spoorwegen aan het Moreelsepark. Hij was ook betrokken bij de restauratie van de Domkerk en de Geertekerk. Kamperdijk had ervaring met villa's en landhuizen, zoals Villa Lievendaal op het Lepelenburg (met Samuel van Lunteren), Klein Zuylenburg in Oud-Zuilen en De Hemelsche Berg in Oosterbeek. In dezelfde periode als Voorzorg ontwierp hij ook Maliebaan 40, het latere Aartsbisschoppelijk Paleis. De architect woonde zelf aan de Catharijnesingel nabij het station, waar hij achter zijn huis de Westerstraat aanlegde. Kamperdijk werkte in een neoclassicistische stijl met veel pleisterwerk en brede daklijsten. Soms gebruikte hij gotische elementen zoals torentjes, maar niet bij Voorzorg. Het vierkante huis kreeg aan de kant van de Catharijnesingel een driezijdige uitbouw met veranda's die waren voorzien van houtsnijwerk. De entree aan de zijkant had een portiek met tuinvazen en een stenen balustrade, zo blijkt uit Kamperdijks kleurrijke presentatietekening uit 1867. De kozijnen waren
De familie Gerlings in de plantenkas, foto door Corine Ingelse, 1898. crèmekleurig geschilderd en voor de ramen zaten louvre luiken. De tuin was aangelegd in romantische landschapsstijl met slingerpaden, bossages en dichter bij het huis gazons met ronde bloemperken. Er was ook een vijver en een bruggetje over een zijtak van de Kruisvaart. Naast de al oudere theekoepel en het koetshuis beschikte Voorzorg over een prieel, een oranjerie en een plantenkas die deels als wintertuin diende met tropische planten. Ook was er een tennisbaan. Al deze elementen zijn te zien op een serie foto's uit meerdere seizoenen die vlak voor de sloop van Voorzorg in 1900 zijn gemaakt door Corine Ingelse (1859-1950). Zij was een van de weinige vrouwelijke fotografen uit die tijd en had haar studio aan de door Kamperdijk gebouwde Westerstraat. Bouwterreinen Op sommige foto's uit de serie staan leden van de familie Gerlings-Oortman, nazaten van Jan Gerlings. Na diens dood had een van zijn zoons Voorzorg bewoond: de gemeen-
teontvanger Cornelis Gerlings (1834-1898). Toen Cornelis ook overleed, besloot zijn vrouw Geertruida Hasselman (1850-1935) samen met haar kinderen om Voorzorg te verkopen. Een stuk grond ging naar het rijk voor uitbreiding van het academisch ziekenhuis. Met de gemeente werd onderhandeld over de aankoop van de rest van het bezit. Toen dat niet snel genoeg ging, richtte de familie de Maatschappij Voorzorg tot Exploitatie van Bouwterreinen op. De bouwmaatschappij liet nieuwe straten ontwerpen en bouwkavels intekenen, die in de verkoop gingen. In 1900 werd de villa Voorzorg gesloopt. Tussen 1901 en 1905 verrezen woonhuizen voor de middenstand aan de Catharijnesingel, Justus van Effenstraat, Nicolaas Beetsstraat, Schroeder van der Kolkstraat en Hartingstraat. De Maatschappij Voorzorg betaalde mee aan de aanleg van de Bartholomeusbrug (1902) voor een betere verbinding met de binnenstad en droeg de nieuw aangelegde straten over aan de gemeente. a
13
12 JANUARI 2024 | NR. 255 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Straatnamen Anna Maria van Schurmanstraat
V
lak bij de Croeselaan, tussen de Da Costakade en het Brederoplein, ligt de Anna Maria van Schurmanstraat. De straat ligt in een buurt waar meer straten vernoemd zijn naar zeventiende-eeuwse dichters en schrijvers, maar wie was Anna Maria van Schurman? Anna Maria van Schurman werd geboren in Keulen op 5 november 1607. Naar verluidt kon ze al lezen toen ze drie jaar oud was, maar ook in de papierknipkunst was ze zeer getalenteerd. Vanaf dat ze elf jaar oud was, werd ze samen met haar broers door haar vader onderwezen in het Latijn en later ook het Grieks. In 1615 verhuisde de familie naar Utrecht, waar Anna Maria het grootste deel van haar leven zou wonen. Anna Maria van Schurman werd in 1636 door professor Voetius uitgenodigd om een lofdicht uit te spreken ter ere van de net opgerichte Universiteit Utrecht. Het was een lofzang op de stad Utrecht en de nieuwe universiteit, maar ze sprak zich ook uit over de toelating van vrouwen tot de universiteit. Dit
In deze rubriek vertellen we het verhaal achter de straatnamen in de stad. Sommige namen zijn voor iedereen bekend, andere juist helemaal niet. Voor alle namen geldt dat ze niet zomaar gekozen zijn. Maar wat is eigenlijk de herkomst van de namen? Dat proberen we te achterhalen.
kaartte ze aan met de woorden: “Maar, vraag je misschien, wat heb je op je hart? Wel, vrouwen worden niet tot de universiteit toegelaten.” Anna Maria van Schurman werd door Voetius in 1636 als eerste vrouw aan de universiteit toegelaten. Helemaal openlijk was dat nog niet: Van Schurman moest de colleges volgen vanachter een gordijn, zodat de mannelijke studenten haar niet konden zien. In 1638 werd Van Schurman in heel Europa bekend, nadat ze een verhandeling had geschreven over het recht van vrouwen om een wetenschappelijke opleiding te volgen. In Utrecht werd naar Anna Maria van Schurman dus een straat vernoemd, maar sinds kort heeft ze ook een monument. Aan de Nieuwegracht is vorige maand een lantaarnconsole onthuld ter ere van Van Schurman. De lantaarnconsole is gemaakt door de Utrechtse beeldhouwer Laura Kok en is een initiatief van de Historische Vereniging OudUtrecht en de gemeente. a
De stad in cijfers #
In de rubriek Stad in Cijfers gaan we in op data over de stad. De gemeente
Utrecht houdt van honderden onderwerpen bij hoe het er in de stad voorstaat, van aantal Utrechters dat een fiets heeft tot hoeveel procent van de Utrechters last heeft van lawaai door verkeer of bedrijven in de stad. Elke week lichten we een van de onderwerpen uit.
D
e jaarwisseling in Utrecht verliep volgens de gemeente over het algemeen ‘feestelijk en rustig’, maar er werd op meerdere plekken in de stad met zwaar vuurwerk naar agenten gegooid. Ook in de regio Utrecht was het op sommige plekken onrustig met meerdere geweldsincidenten tegen hulpverleners. Dat blijkt uit de voorlopige rapportages van politie, brandweer en de ambulancedienst. De brandweer moest 114 keer uitrukken, de ambulancedienst voerde veertig spoedritten uit. De politie verrichtte negentien aanhoudingen en er waren 24 autobranden. Zowel het aantal aanhoudingen als het aantal autobranden ligt iets hoger dan tijdens de vorige jaarwisseling. Burgemeester Sharon Dijksma: “De jaarwisseling is voor veel Utrechters geweest wat
In other news ‘Quak, quak, wer vermisst Eddie?’
D
e Nederlandse Spoorwegen (NS) startten onlangs de week van de verloren knuffel. Met de actie wil de spoorwegmaatschappij op een ludieke manier aandacht vragen voor alle spullen die mensen zijn verloren. Op het hoofdkantoor in Utrecht liggen onder andere een sjoelbak, kinderzitjes en ook meer dan honderd knuffels. Dat is niet onopgemerkt gebleven door het Duitse platform Radio Bielefeld. “Fotos einiger verlorener und nicht abgeholter Kuscheltiere wurden dazu mit einem kleinen Text in den sozialen Medien veröffentlicht,” aldus het radiostation van onze oosterburen. Door middel van een aantal foto’s waar pluisbeestjes in de spotlight staan,
wordt gekeken of de knuffels herenigd kunnen worden met hun eigenaar. Radio Bielefeld gaat door met de top vijf van verloren items in Nederlandse treinen: “Schlüssel, Taschen und Koffer, Jacken, Kopfund Ohrhörer sowie Geldbörsen. Insgesamt rund 100 Kuscheltiere wurden im laufenden Jahr in den Abteilen gefunden.” Ook werden er dit jaar in de trein een duur koffiezetapparaat, tuinset en hondenbench achtergelaten. Zelf zegt de NS dat je het beste een melding van verloren spullen kan maken binnen 48 uur. De ervaring leert dat dan de meeste kans is om succesvol herenigd te worden met je eigendommen. a
het zou moeten zijn: een mooi feestje. Tegelijkertijd was er een groep mensen die zich heeft misdragen en het nodig vond vuurwerk naar agenten en brandweer te gooien. Het is een trend die voor levensgevaarlijke situaties zorgt en ook omstanders raakt. Over deze trend maak ik me grote zorgen.” De politie, brandweer en ambulancedienst hebben een rapport opgesteld met de voorlopige cijfers van incidenten. De cijfers gaan over de periode van 31 december 18.00 uur tot en met 1 januari 6.00 uur. Cijfers over bijvoorbeeld de schade aan de openbare ruimte en het aantal meldingen volgen later nog. In de grafiek is te zien hoe het aantal incidenten zich verhoudt tot de voorgaande jaren. Vanwege een andere manier van registreren bij de ambulancedienst, wijkt dit cijfer af ten op zichte van eerdere jaren. a
14
NR. 255 | 12 JANUARI 2024 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
UTRECHT VOLGENS VOETBALVOORZITTER VAN USV HERCULES GERARD VAN DIEREN
In de rubriek Utrecht
‘Het beste optreden dat ik ooit in Utrecht zag? Het optreden van Hercules tegen Ajax natuurlijk’
Volgens spreken we een bekende of onbekende Utrechter. Vaak met een actuele aanleiding en altijd met een paar standaardvragen over het leven in Utrecht.
2023 eindigde voor de Utrechtse amateurclub USV Hercules als een sprookje. De ploeg uit de derde divisie versloeg op 21 december tot ieders verbazing Ajax en kwam zo een ronde verder in de KNVB Beker. De volgende wedstrijd spelen ze op 18 januari tegen het Friese SC Cambuur. Niet in de Galgenwaard dit keer, maar op Sportcomplex Zoudenbalch. De duizend kaartjes waren binnen een paar uur uitverkocht onder de leden. Wie misgreep, kan de wedstrijd live op grote schermen op de club komen kijken. Hercules-voetbalvoorzitter Gerard van Dieren is zo trots als een pauw en hoopt natuurlijk dat de 18e net zo’n groot feest wordt als 21 december.
Tekst: Bo Steehouwer / Fotografie: Bas van Setten Zijn jullie op de club klaar voor de 18e? “Ik heb er vertrouwen in dat het opnieuw een mooi feest wordt, hoewel we maar duizend mensen kwijt kunnen bij de wedstrijd. We willen voor de rest van de leden ook wat organiseren. Je bent er als vereniging voor je leden, ook al zijn het niet allemaal voetballeden. Dus gaan we regelen dat er de 18e op de club live op grote schermen meegekeken kan worden met de wedstrijd. Zo maken we er voor iedereen een leuke avond van.” Vind je het jammer dat jullie de 18e niet in de Galgenwaard spelen? “Dat wilden we heel graag, maar het zat er niet in helaas. Ik ben allang blij dat we gewoon in Utrecht kunnen spelen. Zoudenbalch voelt wel een beetje als thuis. Vorig seizoen speelden we daar tegen NAC Breda.
Dankzij de inspanning van de gemeente, politie en FC Utrecht hebben we er in ieder geval voor kunnen zorgen dat de wedstrijd in onze eigen stad plaatsvindt. Dat bleek al een hele opgave.” Hoe heb je 21 december beleefd? “Ik was natuurlijk in de Galgenwaard en het was een heel bijzondere avond. De beelden van het feest na afloop spreken voor zich. De aanloop naar de wedstrijd was ook enorm intens. Dat begon al bij de loting. Ons bestuurslid dat verantwoordelijk was voor het eerste team, Sydney Volten, overleed op de dag van de loting. Hij was nog maar 57 en ernstig ziek. Het bericht over zijn overlijden kwam ’s middags en dat hakte er bij iedereen behoorlijk in. Daardoor vergat ik die hele loting. ’s Avonds kreeg ik allemaal appjes met
‘Ajax!’ binnen. Sydney was een enorme Feye- noorder, dus hij had dit heel mooi gevonden. De winst op Ajax maakte veel los binnen de vereniging. Dat geldt nu ook weer in aanloop naar de 18e. Iedereen leeft mee. Mensen hebben allerlei ideeën, willen dingen organiseren en meedenken over hoe we dit zo leuk mogelijk kunnen aanpakken. Dat vind ik het mooie van de vereniging: iedereen komt meteen in actie zonder er zelf enig belang bij te hebben. Ze willen ervoor zorgen dat dit voor iedereen een mooi feestje wordt. De vereniging is ook een beetje van jou, zo voelt het. Je bent samen de vereniging.” Hoe gaat het met de voetbalafdeling? “Het gaat goed met voetbal. We hebben een heel vitale afdeling van ongeveer 1700 leden. Binnen Hercules zijn we de grootste afdeling, in Utrecht zijn we een van de grootste verenigingen. Er is gelukkig voldoende aanwas vanuit de jeugd, maar het is ook mooi om te zien dat we veel seniorenteams hebben, ook ex-studententeams. Het is wel druk op de velden en dus hebben we te maken met wachtlijsten. We kunnen nu helaas niet uitbreiden en zitten al een tijd tegen onze grenzen aan qua capaciteit. Als we ons hoofdveld omzetten naar kunstgras scheelt het al een hele hoop: dan kan je er ook op trainen en meer wedstrijden spelen.” Hoe en wanneer was je voor de eerste keer in Utrecht? “Een deel van de familie van mijn vaders kant komt uit Utrecht, sommigen woonden in de Van Musschenbroekstraat in Tuinwijk. Daar woon ik nu vlakbij, dus dat vind ik wel mooi. Ik kan me alleen niet herinneren dat ik toen ooit bij die familie op bezoek ben geweest. Ik kan me nog wel een excursie van de middel-
bare school naar Utrecht herinneren: naar het Domplein en het provinciehuis.” Waar kom je tot rust in Utrecht? “Ik ben op zondagochtend vaak in de Nieuwe Kerk te vinden, locatie Wilhelminapark. Dat is voor mij een plek om tot rust te komen, inspiratie op te doen en bezig te zijn met grotere thema’s dan mijn dagelijkse beslommeringen.” En waar drink je het lekkerste biertje in Utrecht? “Toen ik studeerde heb ik een jaar of drie in studentenhuis Tout Passe gewoond, aan de Prins Hendriklaan. Café Jan Primus was onze stamkroeg. Die bestaat nog steeds. Het is een biercafé als huiskamer, zonder muziek, met interessante mensen en speciale biertjes. Heerlijk authentiek.” Waar beleef je de leukste avond in Utrecht? “Een van de mooiste ervaringen is toch een rondje varen over de grachten en de singel, hier en daar aanleggen, een foodfestival meepakken in Park Lepelenburg, bootjes kijken bij de Weerdsluis en een drankje doen aan de kade bij Op Zuid. Als we straks ook nog over het Merwedekanaal en langs de Leidsekade terug kunnen varen naar de singel wordt dat nog mooier.” Wat was het beste optreden dat je ooit in Utrecht gezien hebt? “Dat was natuurlijk het optreden van Hercules tegen Ajax in de Galgenwaard.” Utrecht is… “… de stad waar je altijd weer naar terug wilt.”
a
15
12 JANUARI 2024 | NR. 255 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
DUIC PUZZEL
ZOEKPLAAT Zoek de zeven verschillen
OPLOSSING ZOEK DE VERSCHILLEN LOCATIE JANSKERKHOF
Sporten, bewegen en een gezonde leefstijl. Het brengt je veel qua gezondheid,
SPORTUTRECHT
zowel fysiek als ‘tussen je oren’. En zit je lekker in je vel, dan brengt sport ook
Vechtsporten op de barricades tegen discriminatie
heel veel goeds op het gebied van sociale contacten. Maar daarvoor moeten er wel een paar randvoorwaarden op orde zijn. Zeven Utrechtse Martial Arts (MMA) en vechtsportclubs gaan het eerste kwartaal van 2024 de nadruk leggen op het project ‘Vuist tegen Discriminatie’. Dit doen ze tijdens open dagen, waarop naast de (gratis) lessen het gesprek gaat over diversiteit, inclusiviteit en respect voor elkaar.
Fred Dekkers van Tjamie Sport is een van de scholen die de deuren openstellen. Het project is een gevolg van een succesvolle pilot in 2022 en wordt mogelijk gemaakt door het Nederlands Instituut voor Vechtsport en Maatschappij en SportUtrecht en gelden uit het Utrechtse Sportakkoord. De open dagen worden op diverse locaties gegeven van 12 tot en met 20 januari. Het uiteindelijke doel is om nieuwe ontmoetingen te faciliteren en de vechtsporten in te zetten als sociaal ‘bindmiddel’ en als vuist tegen discriminatie. Tekst: Marina van Huissteden-Kaspers
D
e zeven sportscholen weten als geen ander dat het niet altijd gemakkelijk is om de culturele verschillen op een respectvolle wijze te overbruggen. En zeker niet om respect te hebben voor die verschillen. “Wij werken allemaal met heel veel gemengde bevolkingsgroepen. Marokkanen, Surinamers, Syriërs, Nederlanders, Turken, Oekraïners, noem maar op. En daar zijn we ontzettend trots op. Maar we weten ook als geen ander dat het heel erg belangrijk is om het onderwerp discriminatie blijvend op de agenda te houden. En dan heb ik het niet alleen over de verschillen in afkomst. Ik heb het dan ook over pesten, bijvoorbeeld als iemand dik is of een beperking heeft of een ander gender heeft. Hoe ga je daar mee om en wat kun je eraan doen, hoe word je weerbaarder? We leren ze ook hoe je niet alleen voor jezelf op kunt komen maar ook voor zwakkeren. We volgen eigenlijk voor een deel de methodieken van de Vreedzame Scholen”, aldus Dekkers. Dekkers geeft aan dat met name de jeugd die meedoet heel veel leert. “De groep die bij ons binnenkomt staat nu eenmaal bloot aan heel veel verlokkingen of heeft er thuis mee te maken. Op straat lopen heel veel crimine-
len rond die juist jongeren voor hun karretje proberen te spannen. Hier op onze sportscholen proberen we jongeren handvatten te geven om hiermee om te gaan. Ze leren hier binnen de sporten ook wel heel gevaarlijke dingen, maar juist om dit goed te gebruiken buiten de sportscholen, geeft heel veel zelfvertrouwen. En dan hebben ze die technieken helemaal niet nodig. Als je ruzie hebt op het schoolplein, gebruik je je mond en ga je er niet op los slaan.” Dekkers doelt hiermee ook op het ‘nee’ durven zeggen als men benaderd wordt voor bijvoorbeeld ‘koerierswerk’, het beschikbaar stellen van je bankpas of het zelf maken en verkopen van cobrabommen met flitspoeder, de laatste trend op vuurwerkgebied. Wie kennis wil maken met de verschillende vechtsporten en wil ervaren dat deze sporten er echt voor iedereen zijn, kan zich opgeven bij de verschillende sportscholen te weten: The Colosseum Gym, Central Gym, Impact Fit, Taekrosa, Fighting 4 Power, Taekwon-Do IN NAE DO KWAN, Casca Dura en Tjamie Sports. Het programma is te vinden via de link: bit.ly/VuistTegenDiscriminatie Naast het geven van de open dagen in januari is er een vervolg in maart. Gedurende
Tigers en Taekwon-Do leerlingen in de Cereolfabriek bij project Vuist tegen discriminatie het traject wordt er een Community of Practice gevormd tussen de deelnemende clubs, waarbij op verschillende momenten gedurende het traject diverse vechtsportdisciplines, doelgroepen en omgevingen bij elkaar komen om van elkaar te leren, relaties te versterken en ervaringen uit te wisselen. De meerwaarde in kennis die men hierin opdoet
wordt gedeeld met andere clubs in de stad met als doel een groeiende Community of Practice te bewerkstelligen. De trainers van de clubs krijgen een scholing als aanvulling op die uit 2022 om ze handvatten te geven om het gesprek met sporters en eventueel ouders aan te gaan. a
DOOR DE OGEN VAN MONDO LEONE | LEON GIESEN, EEN HALF LEVEN BUURMAN ALDAAR 12 WEKEN LANG DEELT HIJ ZIJN VERWONDERING OVER DE AMSTERDAMSESTRAATWEG
LEUK? Poster van personeel (gezien door spiegelende ruit), links Hassan en Najat
IK VROEG AAN MIJN TURKSE BUUR MAN WAT HIJ NOU LEUK VOND OP OF AAN DE AMSTERDAMSESTRAATWEG. EN HIJ MOEST DIEP NADENKEN.
verrast jou misschien, maar mij niet. Er is echt iets met die Albert Heijn. Bijvoorbeeld: het personeel zegt hallo. Mijn werkruimte is op de Draaiweg en de supermarkt daar in de buurt is echt anders. Niks hallo.
Hij vond wel een heleboel dingen niet leuk, daar kon ik hem alles over vragen. Ik mocht ook bellen – waarop hij zijn nummer gaf - hij zou overal op antwoorden.
Nou is het zo dat er in heel Utrecht stad maar twee Albert Heijns zijn die van franchise-houders zijn. Van zelfstandige ondernemers dus. Die aan het Willem van Noordplein en die aan het begin van de Straatweg. De rest is van Albert Heijn zelf. De winkel aan de Straatweg heet dan ook Albert Heijn Konincks. Van Arjan Konincks zelf hoor ik dat zij een keer geteld hebben en dat ze 16 of 17 ‘nationaliteiten’ in het personeel hadden. En dat er ook een grote, blonde,
Maar leuk? Syriërs nemen de shoarmatenten over en deze shoarmatenten mogen ook niet meer lang open zijn in het weekend. Leuk? Uiteindelijk kwam hij op de Albert Heijn. Die aan het begin van de Straatweg. Die keuze
Arjan Konincks in de kantoorruimte, waar de fiets hangt waarop zijn opa begonnen is
MARNIXLAAN
heel religieuze jongen werkte die kerkmuziek draaide in het magazijn. Konincks hecht er waarde aan dat het personeel bezig is met de overeenkomsten en niet de verschillen. En dat er weinig verloop is onder het personeel. Najat, de manager, werkt er al heel lang. Net zoals Hassan, teamleider in opleiding. En weet je wat ik zelf nou echt heel leuk vind? Dat er jonge, zelfbewuste vrouwen in het personeel rondlopen alsof ze nu nog vakkenvullen, maar later zelf zo’n winkel gaan beginnen. Zoals de jonge Turkse Nida. Ik snap mijn buurman wel.
Nida aan het werk in de winkel
UTRECHT CENTRUM
AMSTERDAMSESTRAATWEG