Utrecht, stad in ontwikkeling

Page 1

STAD IN ONTWIKKELING

UTRECHT ADVERTENTIES

NIEUW: DE DUIC APP Locatiegebonden actualiteiten

Stel zelf je nieuws samen: uit de stad, de wijk of de straat

download snel


2

STADSONTWIKKELING

UTRECHT, STAD IN ONTWIKKELING Utrecht is al jaren een aantrekkelijke en populaire stad. De Domstad staat nummer 2 op de lijst van meest aantrekkelijke steden om te wonen in de Atlas voor Gemeenten en werd onlangs door de BBC uitgeroepen tot één van de meest gelukkige steden van Europa. Utrecht is ook de snelst groeiende stad van Nederland en zal naar verwachting rond het jaar 2033 de mijlpaal van 400.000 inwoners bereiken. Om ook alle nieuwkomers een plek te geven wordt er volop gebouwd en is Utrecht doorlopend in ontwikkeling. Als je goed kijkt zie je ontzettend mooie dingen in onze stad ontstaan.

In en rond het Utrechtse Stationsgebied vindt al geruime tijd de meest in het oog springende ruimtelijke ontwikkeling plaats en wordt volop gebouwd. Bouwkranen en omleidingen bepalen weliswaar nog het dagelijkse beeld, maar er zijn ook al indrukwekkende resultaten. Het woon-/winkelgebouw De Vredenburg, het naastgelegen TivoliVredenburg en het bruggenstelsel Vredenburgknoop zijn inmiddels opgeleverd en in de Catharijnesingel stroomt weer water tussen het Paardenveld en de Vredenburgknoop. Aan de westkant van het Centraal Station werd het imposante Stadskantoor eind 2014 opgeleverd en worden plannen gemaakt voor het Jaarbeursterrein en een Smart Sustainable District als tweede stadscentrum.

VLEUTEN-DE MEERN

De afgelopen jaren werd een groot aantal stedelijke ontwikkelingen afgerond. Zo zijn er bijvoorbeeld flink wat nieuwbouwwoningen opgeleverd in Leidsche Rijn, Parkhaven, Hoograven en andere wijken. In Veemarkt werd de eerste paal geslagen en zijn de ontwikkelingen momenteel in volle gang, net als op Kanaleneiland, Rotsoord en Zijdebalen. Ook kwam er behoorlijk wat nieuwe studentenhuisvesting, deels nieuwbouw en deels door transformatie van bijvoorbeeld leegstaande kantoren. En voor de komende jaren staat nog een aantal prominente ruimtelijke ontwikkelingsprojecten op stapel in gebieden als Leidsche Rijn Centrum, de Merwedekanaalzone en Cartesius. In deze special laten we een aantal van die ontwikkelingen de revue passeren. Met medewerking van Architectuurcentrum Aorta zoomen we in op gebiedsontwikkelingen als de Merwedekanaalzone, Rotsoord, Cartesius en Veemarkt. Ook metamorfoses als die in Kanaleneiland Centrum en Bedrijventerrein Nieuw Overvecht komen voorbij en bijzondere projecten als het spraakmakende Kubus Eiland in Leidsche Rijn en de herbestemming van het voormalige fabrieksgebouw van de N.V. Draadindustrie Neerlandia in Hoograven. Vanzelfsprekend zijn er nog veel meer ontwikkelingen die aandacht verdienen, op Aorta.nu zijn onder ‘Thermometer’ regelmatig nieuwe blogs te lezen over de ontwikkelingen, de inrichting en het functioneren van de stad.

Colofon REDACTIE: Maurice Hengeveld

OPLAGE: 146.000

COÖRDINATIE: Jesse Holweg

UITGAVE:

VORMGEVING: ddk.nl, Frankie Tjoeng, Joost Aalbers

1 ZIJDEBALEN: 2 DE MERWEDEKANAALZONE: 3 ROTSOORD: 4 VEEMARKT UTRECHT: 5 WERKSPOORKWARTIER: 6 DE VERKENNER: 7 LEIDSCHE RIJN CENTRUM: 8 UTRECHT SCIENCE PARK: 9 KUBUSEILAND: 10 GEZOND WESTWAARTS: 11 NEERLANDIA HERLEEFT: 12 NIEUW OVERVECHT:

pagina 4 pagina 5 pagina 6 pagina 7 pagina 7 pagina 9 pagina 10 pagina 11 pagina 11 pagina 13 pagina 14 pagina 15


3

STADSONTWIKKELING

12

OVERVECHT NOORDWEST

9

WEST

NOORDOOST

5

4

1

7 10BINNENSTAD

LEIDSCHE RIJN

8

2

OOST

6

3 ZUIDWEST

11 ZUID


4

STADSONTWIKKELING

1

Beeld: Zijdebalen.nl

ZIJDEBALEN

INFORMATIE: www.zijdebalen.nl AANTAL WONINGEN: circa 500 VERWACHTE OPLEVERING: fase1 eind 2016/begin 2017 – fase2 eind 2018/begin 2019

Statige nieuwe woonwijk midden in de stad

Aan de rand van de oude binnenstad en gelegen tegenover de historische voorstad Bemuurde Weerd, die rond 1300 ontstond, verrijst de komende jaren een aantrekkelijke nieuwe woonwijk. Zijdebalen, dat zijn naam dankt aan de voormalige buitenplaats met prachtige tuin aan de Vecht, grenst aan de binnenstad, de Staatsliedenbuurt, Pijlsweerd, Tuinwijk en de Vogelenbuurt. De bouw, die september 2015 van officieel start ging, is begonnen aan de kant van de binnenstad. Zijdebalen omvat

vier bouwblokken met daartussen een hoogwaardig ingerichte openbare ruimte en een nieuw aan te leggen stadsgracht. De eerste bouwfase van Zijdebalen bestaat uit een variatie van 12 herenhuizen en 223 appartementen met verdiept aangelegde parkeergarages. Dit deel van de wijk wordt ontsloten door de Zeedijk, de nieuwe Jongeneelstraat, Westerdijk en het nieuwe plein Jongeneelwerf. Tussen eind 2016 en begin 2017 zijn de 235 wonin-

gen bewoond. Van deze woningen zijn 177 vrije huursector woning­ en, 46 koopappartementen en 12 luxe herenhuizen aan de Vecht. De tweede bouwfase loopt tot 2019 en beslaat het gebied vanaf de Jonge­ neelstraat tot aan de David van Mollemstraat. In Zijdebalen komen in totaal circa 500 woningen, die zijn verbonden door binnentuinen. De straten in de wijk worden ingericht met een variatie van bomen en overig groen. Het plein langs de Westerdijk en de Korenschoofstraat krijgt de naam Jon-

geneelwerf als verwijzing naar de plek waar ooit het hout over water werd aangevoerd. Het wordt een ‘ultieme ontmoetingsplek’ in het gebied tussen Zijdebalen en de woontoren In het Noorderlicht aan de Oudenoord. Op het plein komt een horecapaviljoen. De oorspronkelijke buitenplaats/ lusthof annex zijdefabriek Zijdebalen, gesitueerd tussen Bemuurde Weerd en Amsterdamsestraatweg, kende een fraaie toegangspoort met daarin een

smeedijzeren hek. De tuinen en de toegangspoort waren in de stijl van Lodewijk IV. Het opvallende ontwerp van dit hekwerk, terug te vinden op verschillende tekening­ en­van de lusthof, komt terug in het nieuwe Zijdebalen en vormt de toegang tot de binnentuin vanaf de Jongeneelwerf. Het nieuwe hek wordt door Axel en Wout van der Horst gesmeed, die tegenover ­Zijdebalen aan de Bemuurde Weerd hun smidse hebben.

ADVERTENTIES

NIEUW IN UTRECHT STADSRESTAURANT KANTIEN

Gerechten met een Hollandse inslag, Nederlandse bieren en fijne wijnen. Open van woensdag tot en met zondag vanaf 18u. Reserveer je tafel via welkominkantien.nl

t/m

ZATERDAG 9 JANUARI

MATRASSEN BOXSPRINGS LEDIKANTEN SLAAPKAMERS LINNENKASTEN DEKBEDOVERTREKKEN DEKBEDDEN HOOFDKUSSENS SIERKUSSENS

t/m

ZATERDAG 9 JANUARI

MATRASSEN BOXSPRINGS LEDIKANTEN SLAAPKAMERS LINNENKASTEN DEKBEDOVERTREKKEN DEKBEDDEN HOOFDKUSSENS SIERKUSSENS

Hilversum Vaartweg 4 • 035 - 6247194 Utrecht Oudkerkhof 11 • 030 - 2314984 Donderdag koopavond

Bilthoven Julianalaan 43 • 030 - 2287451 Mijdrecht Dorpsstraat 74 • 0297 - 281054 Vrijdag koopavond

morpheus.nl

INFO@WELKOMINKANTIEN.NL 0303020477 RAVELLAAN 96 UTRECHT

Hilversum Vaartweg 4 • 035 - 6247194 Utrecht Oudkerkhof 11 • 030 - 2314984 Donderdag koopavond

Bilthoven Julianalaan 43 • 030 - 2287451 Mijdrecht Dorpsstraat 74 • 0297 - 281054 Vrijdag koopavond

morpheus.nl


5

STADSONTWIKKELING

2

Fotograaf: Dennis Hofstee

DE MERWEDEKANAALZONE Een kansrijk stuk Utrecht Waarschijnlijk door maar weinig mensen als een aaneengesloten gebied in de stad gezien of herkend, is het de Merwedekanaalzone waar zich in de nabije toekomst een omvangrijke binnenstedelijke herontwikkeling zal voltrekken. In functie en uitstraling nogal divers, strekt de zone zich langs de westelijke oevers van het Merwedekanaal uit tussen de A12 in Zuid en het Amsterdam Rijnkanaal in Noord. Het gebied gaat in de toekomst fungeren als nieuwe verbinding tussen de binnenstad en de wijken in West. De plannen dateren al van begin deze eeuw, de uitvoering verloopt traag en soms moeizaam. Desondanks dient zich, versnipperd over het gebied, de vernieuwing al aan!

Van hoogtijdagen tot verval Tussen 1880 en 1892 is het Merwedekanaal aangelegd als onderdeel van de scheepvaartverbinding voor de opkomende industrie en handel tussen Amsterdam, Utrecht, de grote rivieren en verder naar Duitsland. Veel fabrieken vestigden zich langs het kanaal, dat sneller dan verwacht te klein werd voor de scheepvaart. Nadat het Amsterdam Rijnkanaal werd gegraven – dat met enige vertraging als gevolg van het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog pas in 1952 werd geopend - raakte het Merwedekanaal in onbruik. Bedrijven vertrokken, veel industriepanden werden gesloopt. Tussen Oog in Al en Lombok, bij het gebouw van de Nederlandse Munt, liggen de Muntsluis en Muntbrug als overgebleven industrieel erfgoed uit de hoogtijdagen van het Merwedekanaal. Iets zuidelijker vind je Mobach Keramiek, al vijf generaties lang gevestigd in Merwede. De opgave Van de Merwedekanaalzone liggen de gebiedsdelen tegenover Parkhaven en Rivierenwijk, ooit bedrij-

venterreinen aan de rand van de stad, inmiddels ingeklemd tussen woongebieden. Met de komst van de nieuwe wijken in West, zoals Kanaleneiland en Leidsche Rijn, zijn de betreffende deelgebieden een bijna hinderlijke barrière gaan vormen. Transformatie naar nieuwe stedelijke woon- en werkgebieden zou de nu nog grotendeels troosteloze en monofunctionele bedrijventerreinen kunnen opwaarderen tot het nieuwe midden van de stad. Na opname in de ‘Structuurvisie Utrecht 20152030’ uit 2004 kwam in 2005 de gemeentelijke ‘Visie Merwedekanaalzone’ en werd de opgave in het Stadsdebat 2011 aan Utrechters voorgelegd om vervolgens in het Dynamisch Stedelijk Masterplan te worden opgenomen als herontwikkelingszone naar woon-, werken recreatiezone. Zichtbare vernieuwing Een aantal prominente ontwikkelingen in de Merwedekanaalzone is inmiddels in gang gezet of zelfs afgerond. Bijvoorbeeld de restauratie en herbestemming van de Cereolfabriek naast Park Oog in Al

en aangrenzend de hoogwaardige nieuwbouw van Meyster’s Buiten. Iets zuidelijker is inmiddels het Rijksmonument Villa Jongerius volledig gerestaureerd en als vergader- en evenementenlocatie nieuw leven ingeblazen. Het naastgelegen voormalige defensieterrein werd april 2014 door de gemeente Utrecht aangekocht voor herontwikkeling tot nieuwe woonwijk. Er zullen de komende jaren zo’n 600 woningen gebouwd worden, waarvan 350 studentenwoningen en 250 eengezinswoningen. Een paar honderd meter verderop zal op termijn Wilhelminawerf verrijzen, met een woonprogramma voor robuust stedelijk wonen aan het water. Meer Merwede als aanjager Het gebied tussen Balijebrug en Socratesbrug heeft inmiddels zijn eigen dynamiek. Onder andere door de tijdelijke herbestemming van het voormalige OPG-terrein, waar initiatieven als de creatieve broedplaats Vechtclub XL, restaurant De Klub, sportieve hotspot KW4 en werklocatie De Alchemist hun intrek hebben genomen. Zui-

delijker zijn de woontorens van City Campus MAX een eyecatcher en wordt daarnaast het appartementencomplex Twogether gebouwd. Rond de voortgang van de transformatie is het Meer Merwede dat zich sinds september 2012 inzet als aanjager en ondersteuner van het proces. Onder andere door middel van een gerichte gebiedsmarketing, bijeenkomsten, fysieke interventies en de realisatie van tijdelijke functies. Door de initiatiefnemers werd samen met eigenaren, gebruikers en gemeente en provincie Utrecht inmiddels een ontwikkelambitie opgesteld. Business Eiland Het direct naast de A12 gelegen kantorenpark, gerealiseerd in de tijd van economische voorspoed,

heeft anno 2015 zijn eigen problematiek. Naast inmiddels behoorlijk wat leegstand is het met name het monofunctionele karakter dat het gebied onaantrekkelijk maakt. Ook hier dienen zich echter ontwikkelingen aan die naar verwachting meer dynamiek in het gebied zullen brengen. Zo wordt een voormalig kantoorgebouw van de gemeente Utrecht aan de Vliegend Hertlaan door vastgoedinvesteerder City Pads getransformeerd tot wooncomplex met 252 zelfstandige appartementen en studio’s voor hoogopgeleide expats. Iets verderop in het gebied wordt gebouwd aan een Van der Valk congreshotel met direct ernaast het kantoorgebouw De Winthont. Focus binnen het gebied blijft vooralsnog business.

INFORMATIE: www.meermerwede.nl OPGAVE: Transformatie van de zone met een gemengd stedelijk intensief milieu, zoals het toevoegen van (hoog) stedelijke woonmilieus, stimuleren van kleinschalige bedrijvigheid, intensiveren van huidige extensieve bedrijven en opwaarderen van arbeidsintensieve werkgelegenheid. OPLEVERING: Ontwikkelambitie biedt perspectief voor 2030


6

STADSONTWIKKELING

ROTSOORD

Nieuwe dynamiek in een voormalig industriegebied 3

‘Het Terras van Zuid’, zo werd eerder Rotsoord in Hoograven omschreven. ‘Een gebied waar men op een prikkelende manier kan recreëren.’ Dat valt terug te lezen in het stageverslag ‘Watertoren Rotsoord: een onderzoek naar de mogelijkheden van hergebruik’ door Hayet Benkacem uit 2010. Inmiddels is die herbestemming een feit en fungeert de locatie als een café, kantoren en een brasserie/restaurant. Het is slechts één van de huidige ontwikkelingen die het voormalige industriegebied een nieuwe dynamiek zullen geven als creatieve hotspot. Bijzondere historie Als voormalig industriegebied langs de Vaartsche Rijn kent Rotsoord een lange en bijzondere historie. Waar in de 19e eeuw vooral de bouwmaterialen, tegel, steenen pannenbakkerijen floreerden vestigden zich er in de loop van de tijd veel andere industrietakken. Een voorbeeld daarvan is meubelfabriek Pastoe op de plek van de 17de eeuwse buitenplaats Rotsenburg, dat in de jaren 60 van de vorige eeuw definitief plaats maakte voor de Utrechtse Machinale Stoel- en Meubelfabriek (U.M.S.). Anno 2015 trekken Tivoli De Helling, restaurant LE:EN en Klein Berlijn als pioniers veel (uitgaans)publiek en is ontwikkelaar Jebber begonnen met de bouw van De Trip. Dat zal vanaf 2016 ruimte bieden aan zo’n 250 starters op de woningmarkt, aan horeca en kleinschalige bedrijfsruimtes. Ook de

vernieuwing van het Pastoe-complex gaat dit jaar gestalte krijgen waarbij de HKU zich in het pand gaat vestigen. Nieuwe dynamiek De recente oplevering van Station Vaartsche Rijn, dat pas eind 2016 in gebruik zal worden genomen, vormt zonder enige twijfel de opmaat naar de ontwikkeling van Rotsoord als zuidelijke uitloper van de Utrechtse binnenstad. Volop ontwikkelingen dus met, naast nieuwbouw, ook herbestemming in het programma. Al in de Visie Rotsoord (2006) werd de potentie van het gebied nadrukkelijk beschreven en ingezet op enerzijds behoud en zichtbaarheid van industrieel erfgoed en anderzijds het benadrukken en openbaar maken van de oever langs de Vaartsche Rijn. Functiemenging en verdichting moeten er volgens de

visie uiteindelijk voor zorgen dat het gebied gaat fungeren als overgangszone tussen de binnenstad en de achterliggende wijken. In de op de visie aansluitende planvorming werden ontwikkelingen meegenomen die inmiddels al zijn afgerond, zoals de bouw van woningcomplexen Vaartsche Compagnie aan de Diamantweg en De Steenhouwer op de hoek Briljantlaan/Diamantweg. Ook de plannen voor nieuwbouw op het voormalige veevoederbedrijf Vicona gaat op termijn plaats maken voor woningen en kantoren.

inspirerende ideeën voor herbestemming. Het Utrechtse architectuurbureau Sluijmer en van Leeuwen kwam bij een prijsvraag als nummer één uit de bus. De Watertoren huisvest inmiddels een kleinschalig café met terras aan het water, diverse kantoorruimtes voor (creatieve) ondernemers én een panoramisch restaurant op het dak van de toren en wordt ongetwijfeld een bruisende plek in het gebied. De herbestemming is een van de eerste tastbare projecten op het gebied van industrieel erfgoed in Rotsoord.

Herbestemming watertoren Prominent zichtbaar op dit moment is de herbestemming van de watertoren op Rotsoord, een gemeentelijk monument uit 1906. Nadat de gemeente Utrecht in 2010 eigenaar werd van de watertoren is zij op zoek gegaan naar

Verbinding leggen Ook actief in het gebeid zijn de initiatiefnemers van het plan voor de Rotsoord wandel- en fietsbrug. Omdat de tegenover gelegen Rivierenwijk Noord weinig groen heeft zou een oversteek naar Rotsoord, waar kinderboerderij

Nieuw Rotsoord als het groene hart van Hoograven een ontmoetingsplek vormt, voor Rivierenwijkers ineens een stuk makkelijker worden. Daarnaast zou een brug ook Rotsoord als toekomstige cultureel- en recreatiegebied beter ontsluiten. Om hun plannen kracht bij te zetten werd medio 2013 de Rotsoordbrug 1.0 gebouwd als tijdelijke symbolische verbinding tussen de wijken. Een jaar later werden buurtbewoners tijdens het Festival De Stad De Toekomst van Culturele Zondagen in de gelegenheid gesteld zelf mee te bouwen aan de Rotsoordbrug 1.1. Momenteel wordt in samenwerking met het jaarlijkse evenement Wij zijn de Wijk gewerkt aan een promotiefilm rond het plan.


7

STADSONTWIKKELING

VEEMARKT UTRECHT De toekomst van wonen!

4

De eerste zelfbouwwoning in Veemarkt: foto via Utrecht.nl

Op het voormalige Veemarktterrein in Utrecht Oost werd in juli 2014 de eerste nieuwbouwwoning opgeleverd van wat in de komende jaren moet uitgroeien tot de moderne en duurzame nieuwe stadswijk Veemarkt. In totaal zullen daar de komende jaren zo’n 630 woningen worden gebouwd, waarvan een groot deel zelfbouw. De ambities zijn veelbelovend! Het nieuwe wonen Van de circa 630 huur- en koopwoningen die in Veemarkt zullen verrijzen wordt slechts een klein deel ‘kant-en-klaar’ aangeboden. Het streven is dat circa driekwart van de woningen (mede) bedacht en/of gebouwd gaat worden door de toekomstige bewoners zelf, die daarbij veel ruimte krijgen. Maar ook zijn er kavels voor zogenaamde bouwgroepen: collectieven van gelijkgestemde mensen die hun gemeenschappelijke (werk- en) woonidealen vertalen in een zelfbouwproject. Naast deze individuele en collectie kavels is er echter ook de mogelijkheid om te kiezen voor mede opdrachtgeverschap, waarbij een professionele ontwik-

kelaar het initiatief voor een plan neemt en daar in een vroeg stadium bewoners bij betrekt. Participatietraject en proeftuin Om de ideevorming rond Veemarkt als nieuwe woonwijk te stimuleren werd door de gemeente Utrecht eind 2009, begin 2010 een participatietraject opgestart. Het proces, waaraan werd deelgenomen door uiteenlopende partijen en omwonenden, resulteerde in zes kwaliteitsdoelstellingen die april 2010 werden gepresenteerd. Inzetten op een toonaangevend duurzame ontwikkeling met een innovatief karakter en ruimte voor (eigen) initiatief, zoals Collectief Particulier Opdrachtgeverschap

(CPO), kwamen daarbij al nadrukkelijk in beeld. Ook werd het Veemarktterrein door de gemeente aangemeld als proeftuin binnen een kennisproject van het Mini­ sterie van VROM (Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer). Impuls Het stimuleren van Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO) kreeg in 2011/2012 via Architectuurcentrum Aorta een impuls door het uitschrijven van een ideeënprijsvraag voor professionele ontwerpers. De prijsvraag leverde spraakmakende visies en ontwerpen op, zoals dat van prijswinnaar Zofa architecten uit Gro-

ningen. Met ‘More Cowbell’ bracht Zofa de beschermende functie van het woonhuis in directe relatie met het buitenleven door de introductie van een kas als nieuw verband tussen binnen- en (collectieve) buitenwereld. Ook andere ontwerpen spraken tot de verbeelding waarbij het vooral de bedoeling was om mogelijke kopers in contact te brengen met ontwerpers. Inmiddels zijn diverse zelf bouw projecten in ontwikkeling. Op schema Met op dit moment circa 250 woningen in ontwikkeling – zo’n 40 procent van het voorziene programma – lijkt de planning voor Veemarkt redelijk op schema te

WERKSPOORKWARTIER

liggen. Zo werd in mei 2014 bijvoorbeeld de eerste paal geslagen voor het project Oase, 38 kant en klare duurzame eengezinswoningen voor starters, en betrokken de eerste bewoners daar al begin 2015 hun woning. Binnen het project De Smaaktuin werden inmiddels 40 woningen opgeleverd en de projecten De Wijck (zorgwoningen voor ouderen) en de De Vrijmarkt (50 grondgebonden woningen) zijn inmiddels in aanbouw. Daarnaast is momenteel een groot aantal projecten in voorbereiding. De verdere ontwikkelingen zijn te volgen via Utrecht.nl/ wonen-in-veemarkt.

5

Voormalig industrieterrein wordt Playground

Het Werkspoorkwartier, de voormalige industriële driehoek begrensd door het spoor naar Amsterdam, de Cartesiusweg en het Amsterdam Rijn Kanaal, was ooit het kloppend hart van Zuilen. In de eerste helft van de 20ste eeuw waren grote ondernemingen zoals staalfabriek Demka en machinefabriek Werkspoor hier gevestigd. Na het vertrek van deze industrie begin jaren tachtig van de vorige eeuw is in het gebied een bedrijventerrein ontstaan. In 2012 heeft de gemeente Utrecht een ontwikkelingsvisie voor het gebied vastgesteld en kreeg het Werkspoorkwartier de functie van broedplaats voor de creatieve industrie. In het gebied is inmiddels een groot aantal creatieve bedrijven, werkplaatsen en ateliers gevestigd. Binnen het Werkspoorkwartier neemt de Vlampijpzone een bijzondere positie in. De strook startend aan het kanaal, langs het spoor en het park zijn in bezit van de gemeente. De komende jaren wil de gemeente Utrecht samen met pioniers deze zone ontwikkelen. In 2014 organiseerde de

gemeente Utrecht een aantal sessies met buurtbewoners, creatieve initiatieven en bedrijven om zo samen de verschillende behoeften in kaart te brengen. Op PlaygroundCartesius.nl komen inmiddels ideeën, plannen en ruimte samen voor het bedrijventerrein Cartesius. Op deze website kunnen initiatiefnemers hun dromen, wensen en con-

crete plannen voor Werkspoor delen, direct koppelen aan een fysieke ruimte en op zoek gaan naar medestanders om het te realiseren. Zo wordt momenteel gewerkt aan de transformatie van de Werkspoorkathedraal aan de Tractieweg tot een inspirerende locatie waar in de toekomst werken, leren en ontspannen zullen samenkomen. Er komt ruimte voor studio’s en flexwerkplekken

en er kunnen evenementen gehouden worden. Ook liggen er plannen voor een nieuwe groene buitenwerkplek in de Vlampijpzone onder de naam ’t Hof van Cartesius. Concreet gaat het om de bouw van drie paviljoens met een buitenruimte vanaf (naar verwachting) begin 2016. Momenteel wordt gewerkt aan de verdere uitwerking van het plan,

dat inmiddels is goedgekeurd door de Utrechtse gemeenteraad. Een andere fabriekshal van Werkspoor, aan de overkant van de Tractieweg, is inmiddels aangekocht door het ontwikkelcollectief Connecting Cartesius. In deze 175 meter lange oude fabriekshal komt naar verwach­ ting ruimte voor creatieve bedrijven en horeca.


Hoogwaardige A-merken sanitair en tegels voor bodem-prijzen, dat is Sani-Dump!

OOK VOO R AL UW TEGELS!

Hoogwaardige A-merken tegen absolute bodem-prijzen, dat is Sani-Dump! Merken zoals onder meer Sphinx, Grohe, SaniJura, Duravit (Philippe Starck), Thebalux, Primabad, Wisa, Vasco, Hotbath, Novellini, Riho, Detremmerie en Villeroy & Boch. Kwaliteit staat bij Sani-Dump hoog in het vaandel. Hoge kortingen door grootschalige inkoop van sanitair en de goede relatie met onze leveranciers. Uw sanitair wordt speciaal voor u besteld bij de fabrikant. Geen restpartijen of B-keuzen! Verder kijken is vaak overbodig, in onze showrooms vindt u een enorm assortiment, waaronder: 50 baden, 100 badmeubels en 75 douchecabines. Daarnaast hebben wij het gehele assortiment kranen van Grohe, verschillende merken tegels, al het keramisch sanitair van Sphinx en Villeroy & Boch, kortom, u kijkt uw ogen uit!

EINDEJAARS-SPEKTAKEL IN ALLE 27 MEGASTORES!

! D G N LE ER V K EE W 1 ES C C U S S EN EG W ACTIE

NU 4X VOORDEEL!

Gelukkig wordt kiezen makkelijk omdat alle producten onder één dak staan in al onze megastores. Waar u anders verschillende sanitairzaken moet bezoeken om een keuze te kunnen maken voor uw badkamer ziet u bij ons in één oogopslag wat er allemaal te koop is. Onze adviseurs maken voor u vrijblijvend een 3D-tekening zodat u uit ons uitgebreide assortiment de ideale indeling en badkamer kunt samenstellen. Tel daarbij op dat de A-merken sanitair een fabrieksgarantie van minimaal 5 jaar geven. Dan begrijpt u dat Sani-Dump de juiste keuze is.

OP ONZE TOCH AL LAGE PRIJZEN

1.

NU NOG DE PRIJZEN VAN 2015 UITLEVEREN IN 2016

2.

DIVERSE FEESTELIJKE AANBIEDINGEN EN MEENEEM ACTIES!

Sani-Dump maakt reclame de goedkoopste van de Benelux te zijn en dat is wat we ook altijd waarmaken. Vandaar onze slogan: ‘Neem uw offerte mee, wij zijn altjid goedkoper!’.

Maak online een vrijblijvende afspraak in een van onze 27 megastores. - Gedegen advies op maat - Professioneel 3D ontwerp

- VILLEROY & BOCH WANDCLOSET

SPECTACULAIRE EINDEJAARSKORTING AANGEBODEN DOOR SANI-DUMP

4.

EXTRA KORTING AANGEBODEN DOOR BIJNA ALLE LEVERANCIERS OPLOPEND TOT WEL: 15%

% 1 0o.a.

ING EXT RA KO RT N OP: AAN GEB ODE

I.V.M. LEV ERA NC IER S SP EKTAK EL

???

EX TR A KO RT AAN GEB ODE

ING

N OP:

NC IER S I.V. M. LEV ERA SPE KTA KEL

10%

ING EXT RA KO RT N OP: AAN GEB ODE

I.V.M. LEV ERA NC IER S SP EKTAK EL

12%

EX TR A KO RT AAN GEB ODE

ING

N OP:

NC IER S I.V. M. LEV ERA SPE KTA KEL

10%

ING EXT RA KO RT N OP: AAN GEB ODE

I.V. M. LEV ERA NC IER S SPE KTA KEL

12%

EXT RA KO RT AAN GEB ODE

ING

N OP:

* zie www.sa

TOILET ACTIE SET*

3.

NC IER S I.V. M. LEV ERA SPE KTA KEL

T/M ZONDAG 10 januari

- COMPLEET MET ZITTING - GROHE INBOUWRESERVOIR - GROHE AFDEKPLAAT

62%

KORTIN G

!

NORMAAL € 695,-

269,-

NC IER S I.V. M. LEV ERA SPE KTA KEL

15%

ING EXT RA KO RT N OP: AAN GEB ODE

www.sanidump.nl

NEEM OFFER UW WIJ Z TE MEE IJN GOED ALTIJD KOPE R!

DE GROOTSTE EN ALTIJD DE GOEDKOOPSTE MET SANITAIR EN TEGELS

SANIDUMP UTRECHT HOLLANTLAAN 28 | Aalsmeer

Almere

Amsterdam

Bergen op Zoom

Breda

Dordrecht Roosendaal

Drachten Rotterdam

Groningen Sliedrecht

Leiderdorp Spijkenisse

Merksplas (België) *Middelburg Tilburg Utrecht

Wijchen

Zaandam

Zaltbommel

Zoetermeer

*Onze 28e vestiging (middelburg) opening medio maart 2016!

KIJK VOOR ALLE

Capelle a/d IJssel

Delft

Den Haag

Nuenen Veghel

Roelofarendsveen Volendam

27VESTIGINGEN EN OPENINGSTIJDEN OP WWW.SANIDUMP.NL

nidump.nl


9

STADSONTWIKKELING

Beeld: mei-arch.eu/projecten-archief/woningbouwcomplex-kanaleneiland

DE VERKENNER

Poortwachter van een Nieuwe Wereld

5

INFO: ontdekdeverkenner.nl en hetwordtmooi.nl AANTAL WONINGEN DE VERKENNER: 71 driekamerappartementen, 9 woon-/werkunits en 15 zorgwoningen VERWACHTE OPLEVERING DE VERKENNER: medio 2016

Op de hoek van de Beneluxlaan en de Churchilllaan, direct aan het 5 Meiplein op Kanaleneiland, wordt sinds oktober 2014 gebouwd aan woontoren De Verkenner. Het markante gebouw krijgt een prominente positie binnen de nieuwe ontwikkelingen in de typisch naoorlogse stadswijk. Die ontwikkelingen zijn al geruime tijd geleden ingezet met de bouw van de Nieuwe Wereld als deelproject 1 van het Centrumplan Kanaleneiland. Tot 2017 worden ongeveer 1100 woningen en een nieuw cultureel hart gerealiseerd. Ook het winkelcentrum wordt flink vernieuwd en uitgebreid.

Poortwachter Woontoren De Verkenner, naar een ontwerp van Mei architects & planners in opdracht van Mitros, gaat fungeren als ‘poortwachter’ binnen het Centrumplan Kanalen­ eiland. Het nieuwe gebouw zal zich met zijn 50 meter hoger gaan manifesteren dan de omliggende gebouwen en krijgt daarmee een bijzondere positie binnen de nieuwe ontwikkelingen in Kanaleneiland. In de toren komt een gemengd woonprogramma met 74 vrije huurwoningen in het bovenste deel en vijftien woningen voor autistische jongeren plus negen woon-werkwoningen in de plint. De gevel aan het 5 Meiplein krijgt een gesloten karakter vanwege de geluidbelasting en wordt bekleed met 13.000 keramische tegels die worden voorzien van dichtregels die zijn geschreven door de Amsterdamse dichter Tsead Bruinja.

Anders dan gebruikelijk op Kanaleneiland, zal de gevel worden doorgetrokken over de galerijen en balkons. Centrumplan Kanaleneiland Het Structuurplan Kanaleneiland Centrum vormt de basis voor de huidige ontwikkelingen in de typisch naoorlogse wijk Kanaleneiland en is bedoeld om het centrum van de wijk door sloop en nieuwbouw te moderniseren en daarmee heel Kanaleneiland een nieuwe impuls te geven. Het is een intensief programma gericht op het verbeteren van de sociaal economische positie van de wijk en haar bewoners. Binnen het plan moeten goede woningen voor alle soorten inkomensgroepen en leefstijlen, onderwijsvoorzieningen en een ontmoetingscentrum aanwezig zijn. Deze voorzieningen moeten gaan zorgen voor een levendig

en hedendaags centrum. De levendigheid en afwisseling moeten nog worden versterkt door een grote variatie van opvallende bouwvormen en hoogten. De Prins Clausbrug en de vernieuwde Churchilllaan met verbeterde OV-verbinding passen hier uitstekend bij. Zo zal uiteindelijk een representatieve stedelijke entree naar de binnenstad ontstaan. Eerste kennismaking ‘Welkom in de Nieuwe Wereld.’ Met die woorden vierden woningcorporaties Portaal en Mitros in september 2013 de oplevering van de eerste woontorens in de Nieuwe Wereld binnen deelproject 1 in Kanaleneiland Centrum. Samen met aannemer Trebbe en ontwikkelaar Proper-Stok werden in het gebied tussen de Amerikalaan en de Churchilllaan, de Rooseveltlaan en de Marco Pololaan drie nieu-

we woontorens gerealiseerd. De opvallende gebouwen liggen aan de voet van de Prins Clausbrug en geven het centrum van Kanaleneiland een zichtbaar eigentijdse en stedelijke uitstraling. De woontorens met in totaal 102 huurappartementen, zijn acht verdiepingen hoog. De huurders, waarvan een deel afkomstig is uit het sloopgebied in Kanaleneiland Centrum, hebben een weids uitzicht over de Churchilllaan, de Prins Clausbrug en de achtergelegen nieuwe wijk Papendorp. Naast huurappartementen omvat het plan 56 stadswoningen en 119 koopappartementen. In maart 2009 startte de bouw en eind 2013 werd het laatste koopappartementen verkocht. Deelprojecten Het nieuwe Kanaleneiland Centrum zal in delen worden gerealiseerd, zo blijkt uit informatie

op de website hetwordtmooi.nl van Portaal en Mitros. Het totale programma is onderverdeeld in zes deelgebieden, gelegen aan weerszijden van de Churchilllaan bij de Prins Clausbrug. Na oplevering van de Nieuwe Wereld wordt momenteel gewerkt aan de vervolgprojecten binnen het gebied. Deelproject 2 omvat het voormalige ROC-gebouw, deelproject 3 het terrein van het voormalige Niels Stensen College – waar nu woontoren De Verkenner verrijst – en deelproject 4 en 5 omvat de flats van Portaal en Mitros en de eengezinswoningen met garages. Deelproject 6 tenslotte betreft Winkelcentrum Kanaleneiland, dat volgens de plannen flink zal worden uitgebreid en beter moet gaan aansluiten op de wijk. Daarover zijn onderhandelingen gaande met Urban Interest, de huidige eigenaar van het winkelcentrum.


10

STADSONTWIKKELING

Beeld: www.leidscherijncentrum.nl

LEIDSCHE RIJN CENTRUM

‘Een toekomstgericht stadscentrum met hoge verblijfswaarde’

7

Een wervend filmpje met veel eigentijdse plaatjes van voornamelijk lachend kooppubliek en met teksten als ‘laat je verrassen’ en ‘wanneer kunnen we gaan winkelen’. Dat is waarmee bezoekers van de website leidscherijncentrum.nl welkom worden geheten. Het is de gebruikelijke marketing rond een dergelijke grootschalige stedelijke ontwikkeling. Over de bouw van Leidsche Rijn Centrum woeden echter al lange tijd verhitte discussies en voor betrokken partijen is de stadsuitbreiding inmiddels een hoofdpijndossier. Toch vond in april 2015 een opvallend opgewekte presentatie plaats van de afgeslankte plannen door de gemeente Utrecht en ontwikkelcombinatie ASR/Vesteda.

Afgeslankte plannen ‘Moedige besluiten’ en ‘tevreden partijen’, zo werd gesteld bij de presentatie van de nieuwe plannen voor Leidsche Rijn Centrum afgelopen 15 april op het Utrechtse Stadskantoor. Het langverwachte nieuwe winkelgebied wordt aanzienlijk kleiner dan gepland, compact stelt de gemeente Utrecht, maar daardoor flexibel en toekomstgericht. Waar in aanvang nog sprake was van 48.000 m2 bvo (bruto vloeroppervlakte) winkelruimte is dat inmiddels teruggebracht tot 32.500 m2. Daarvan wordt 5.600 m2 gevuld door het Jumbo Foodmarket concept, dat eerder al succesvol in Breda en Amsterdam werd gelanceerd. Naar verwachting gaat het overige vloeroppervlak naar retail als ‘family stores, convenience goods, fashion, personal care én local stores’. Onderhandelingen daarover met mogelijke kandidaten moeten echter nog gevoerd worden. Ook al zijn de plannen afgeslankt, er komen volop en voorlopig gratis parkeervoorzieningen. Nieuwe trekker Niet alleen de forse verlaging van het bruto vloeroppervlakte voor winkelvoorzieningen is nieuw aan de plannen. Ook nieuw is dat, waar eerst nog sprake was van een warenhuis, nu de Jumbo Foordmarket trekker

wordt aan het bij het station gelegen Brusselplein. Tevens zal het zuidelijk deel, waar voorheen een buurtwinkelcentrum met supermarkt gepland stond, vooralsnog niet worden ontwikkeld. De daarvoor uitgezette Europese aanbesteding is inmiddels dan ook stopgezet. Waar ontwikkelcombinatie ASR/ Vesteda eerder al had ingezet op aanpassing van de plannen in deze richting is nu dus ook de gemeente Utrecht overstag. Ondanks het feit dat de gemeente Utrecht vooralsnog dus geen grondopbrengsten ontvangt voor de opnieuw te ontwikkelen Zuidpunt, waren de betrokken partijen verrassend positief tijdens de presentatie. Economische tegenwind Nog even terug naar hoe het allemaal begon. Waar de planontwikkeling al in 2003 startte werd het Masterplan Leidsche Rijn Centrum in 2006 door de Utrechtse gemeenteraad vastgesteld. In 2010 volgde het Stedenbouwkundig Plan Leidsche Rijn Centrum Kern, een winkelgebied als levendig tweede centrum van Utrecht. In eerste instantie gericht op inwoners van de Vinexwijk, zou het zeker ook aantrekkelijk worden voor alle andere Utrechters, de regio en zelfs voor de gehele Randstad. In die zin is er niet veel veranderd, want ook nu wordt gesproken

over een ‘huiskamer’ voor Leidsche Rijn, dat kan ‘profiteren van de vele (extra) regiobezoekers’. De economische crisis en de sterke groei van internetshoppen gooiden de afgelopen jaren echter roet in het eten, de retail kampt momenteel met grote problemen en diverse winkelketens vechten tegen faillissement of zijn inmiddels ‘omgevallen’. Gegadigden trokken zich terug en de interesse in vestiging slonk zienderogen. Toekomstgericht stadscentrum In de vorig jaar gepresenteerde plannen lijken partijen elkaar weliswaar naar tevredenheid te hebben gevonden in wat volgens hen een compact, maar compleet en toekomstgericht stadscentrum zal worden met een hoge verblijfswaarde. Het bij de presentatie ter inzage gedeelde eindrapport over

de ruimtelijke-economische effecten van een supermarktontwikkeling in Leidsche Rijn Centrum komt daarbij tot duidelijke conclusies. De komst van een Jumbo Foodmarket als trekker in het gebied biedt een meerwaarde voor de bestaande detailhandelsstructuur waarvan de consument profiteert en waarvan de effecten op het aanbod elders in Utrecht en de regio beperkt zullen zijn. Voorts zal de invulling binnen het winkelgebied deels flexibel zijn, wat ruimte biedt voor andere functies zoals een gezondheidscentrum, horeca, atelierwoningen of plek voor kleine ondernemers uit de regio. Of daarmee de levendige ontmoetingsen uitgaansplek gecreëerd zal worden die bewoners van Leidsche Rijn al zo lang ontberen valt pas vanaf eind 2017 te beoordelen.

INFORMATIE: www.leidscherijncentrum.nl AANTAL VOORZIENINGEN EN WONINGEN: Ruim 130 winkels, een Foodmarkt, zo’n 15 restaurants, cafés en koffiebars en moderne kantoren boven de winkels. Een bioscoop voor films en congressen, voldoende openbare parkeerplaatsen, zorgdiensten, culturele voorzieningen, onderwijs en meer. Voorts 500 koop en circa 250 huurwoningen. OPLEVERING: Naar verwachting eind 2017


11

STADSONTWIKKELING

UTRECHT SCIENCE PARK Kloppend hart van de kenniseconomie 8

Naast een perfecte match tussen innovatieve kennis en het bedrijfsleven fungeert het Utrecht Science Park ook al geruime tijd als toonaangevend op het gebied van vooruitstrevende stedelijke ontwikkeling en spraakmakende architectuur. Sinds de jaren ’60 ontwikkeld als locatie voor de Universiteit Utrecht kwam na de eerste bouwimpuls de verdere invulling van De Uithof lange tijd stil te liggen. De laatste jaren wordt er echter weer met verve gebouwd en krijgt De Uithof steeds meer het aanzien van een echt science park De meeste opleidingen van de Universiteit Utrecht bevinden zich op het Utrecht Science Park/ De Uithof. Op de campus, gelegen aan de oostzijde van de stad, woont inmiddels een deel van de Utrechtse studenten. Bijvoorbeeld in de vrolijk gekleurde woontoren ‘Casa Confetti’ of in een van de ‘Bisschoppen’. Zij kunnen gebruik maken van diverse voorzieningen, zoals het sportcomplex Olympos, een café-restaurant en een aantal winkels. De universiteitsgebouwen zijn door bekende architecten ontwikkeld. De aanleg van De Uithof heeft een aantal zeer bijzondere gebouwen opgeleverd, zoals het opvallende en prijswinnende Educatorium van Rem Koolhaas/OMA (1997), de Faculteit voor Economie en Management van Mecanoo met verborgen binnentuinen (1995), de Universiteitsbibliotheek van Wiel Arets

De P+R op het Utrecht Science Park

(2004) en de faculteit Bètawetenschappen van Studio Herman Hertzberger (2011). Maar ook het Ronald McDonald Huis van Bosch Haslett, het A.A. Hijmans van der Berghgebouw van EEA Architects (2005), het Nicolaas Bloemberggebouw van UN Studio (2000), de warmtekrachtkoppelingcentrale van Liesbeth van der Pol (2005) of de glossy Basketbar van NL Architects (winnaar Rietveldprijs 2003). Weer volop in ontwikkeling wordt op De Uithof de komende tien jaar verder gebouwd aan een campus, een kenniscentrum en het Utrecht Science Park. Naast onderwijsgebouwen en studentenwoningen verrijzen er inmiddels namelijk ook andere kennis gerelateerde instellingen, zoals Universitair Medisch Centrum (UMC) Utrecht, de Hogeschool Utrecht en de Botanische Tuinen. De laatste jaren trekken

ook grote bedrijven zoals Danone Nutricia Research en Genmab naar de campus. Daarmee komt ook het gebied rondom Utrecht Science Park steeds nadrukkelijker naar voren als ruimtelijk-economische hotspot van de Utrechtse regio. Er gebeurt niet alleen al van alles, ook wordt op deze locatie de komende jaren volop geïnvesteerd in nieuwbouw door de Universiteit Utrecht, het UMCU en andere kennisinstellingen, maar ook met de aanleg van P+R De Uithof en de Uithoflijn, investeringen in het omliggende groen en de nabijgelegen forten. In dit dynamische proces werken publieke en private partijen samen aan het vergroten van de regionale concurrentiepositie. In 2020 moet het Utrecht Science Park een internationaal toonaangevend vestigingsmilieu vormen voor het cluster life sciences, duurzaamheid en gezondheid.

KUBUSEILAND Spraakmakende architectuur in de Vinex

9

Bron: Architectuurguide.nl

Een bijzonder kavelproject in de wijk Terwijde – pal naast het toekomstige Leidsche Rijn Centrum - kreeg in mei 2012 voor het eerst zichtbaar vorm na oplevering van de eerste villa. KubusEiland Utrecht moet een unieke wijk worden door enerzijds de ligging en anderzijds de opvallend architectonische kubuswoningen, ontworpen door 24 geselecteerde architectenbureaus. Jammer genoeg wil het nog niet echt vlotten met de interesse! Beperkte interesse Spraakmakende nieuwbouwprojecten die nauwelijks bekendheid genieten, ze bestaan! Op een braakliggend terrein langs de Jazz-

singel in de wijk Terwijde/Leidsche Rijn – gelegen tussen bedrijventerrein De Wetering en het spoor van Utrecht naar Rotterdam en Den Haag - staan sinds enige tijd drie opvallende kubuswoningen. Ze staan er als voorbode van wat op termijn KubusEiland Utrecht moet worden, een bijzonder kavelproject van de gemeente Utrecht voor in totaal 48 architectonische zelfbouwwoningen. Toekomstige bewoners kopen een kavel en kunnen kiezen uit een aantal kubuswoningen ontworpen door 24 geselecteerde architectenbureaus, waaronder klinkende namen. De toekomst moet uitwijzen of de tot nu toe beperkte interesse terecht is, maar een vermelding is het

spraakmakende nieuwbouwproject desondanks zeker waard. Boom cadeau Voor KubusEiland, onderdeel van het Eilandenrijk, is gekozen voor een hoogwaardig architectonisch en landschappelijk beeld. Specifieke boomsoorten, heesters en bloemen geven het eiland een bijzondere sfeer. De kubuswoningen liggen verspreid over het eiland en krijgen een bijzondere architectonische uitstraling. Centraal op het Eiland ligt De Binnentuin, een groene tuin voor en van alle bewoners van KubusEiland, een plek om te recreëren, tuinieren of te spelen. De definitieve inrichting van De Binnentuin wordt door alle bewo-

ners samen bepaald, uitgevoerd, beheerd en onderhouden. Dat bij aankoop van een kavel een boom cadeau wordt gegeven om het groene karakter van KubusEiland te versterken lijkt voor potentiële kopers vooralsnog echter geen doorslaggevend argument te zijn. Wonen in een kubus Wat er architectonisch allemaal mogelijk is binnen een kubusvorm met een maximale afmeting van 10x10x10 meter blijkt uit de voorbeeldontwerpen van ruim 30 architecten en bouwers, die op Utrecht. nl worden getoond. Daarbij zijn de randvoorwaarden, details en referentiebeelden, vastgelegd in het Beeldkwaliteitsplan KubusEiland

(uit september 2010), samen met kavelspecificaties leidend geweest. Het levert méér dan aansprekende architectuur op, zoals de inmiddels gerealiseerde ontwerpen van 123DV Architecten, LEAH architectuur en FutureHomeConcepts. Zowel in binnen- als buitenland werd al lovend over de betreffende ontwerpen geschreven en gepubliceerd, waarbij ook duurzaamheid, indeling en lichtinval als prominente pluspunten werden aangehaald.

INFO: utrecht.nl AANTAL WONINGEN: 48 OPLEVERING: niet nader bekend


Wij zoeken een Front-end developer

WIJ ZOEKEN BEZORGERS Bij DDK, een full-service bureau voor marketing, communicatie, PR en media, zoeken we een front-end developer die meebouwt aan onze (actie)websites, applicaties en tools.

• Minimale leeftijd is 13 jaar • Ook vragen wij 65+ en Vutters te reageren • De kranten worden thuis afgeleverd

088 - 444 77 88

inspectie@ddwv.nl

Interesse? Stuur een motivatie met CV naar Charlotte van Zutphen via charlotte@ddk.nl. Vragen? Neem contact met ons op via 030 - 2630 631 of kijk op ddk.nl.


13

STADSONTWIKKELING

Bron: CU2030

GEZOND WESTWAARTS!

Ontwikkelfase 2 Stationsgebied krijgt ‘Healthy Urban Boost’

10

‘Utrecht Centrum wordt een toonbeeld van duurzame en gezonde verstedelijking.’ Dat was de boodschap tijdens de presentatie van de toekomstvisie voor Utrecht Centrum in april 2015, tevens de aftrap voor de tweede ontwikkelfase van het Stationsgebied. Met de herontwikkeling van de westkant van het Utrechtse stadshart wil de gemeente, samen met de stad en partners in het stationsgebied en de regio, een flinke sprong voorwaarts maken. Sterker nog, er liggen kansen voor Utrecht om uit te groeien tot een duurzaamheidsicoon.

Duurzaamheidsicoon Met de ontwikkelingen aan de oostkant van het nieuwe Stationsgebied Utrecht nog in volle gang diende zich op woensdag 1 april 2015 de aftrap aan voor de tweede ontwikkelfase, die aan de westkant. En die aftrap werd vrij ambitieus ingestoken door deze te koppelen aan kansen om door middel van een duurzame herontwikkeling van Stations­gebied West als stad uit groeien tot een duurzaamheidsicoon op regionaal, nationaal en zelfs Europees niveau. Binnen het Europese Climate-KIC initiatief is voor het programma ‘Smart Sustainable Districts’ de herontwikkeling van fase 2 van het Utrechtse Stationsgebied verkozen tot één van de pilotprojecten. Verschillende Europese kennisinstellingen gaan onder leiding van het Utrecht Sustainability Institute (USI) de duurzame herontwikkelingsambities van de gemeente Utrecht en haar partners voor dit gebied verder uitwerken. Het begin ligt er inmiddels met de ‘Toekomstvisie Utrecht Centrum: a healthy urban boost’.

Ontwikkelfase 2 Ontwikkelfase 2 van het Stationsgebied zal zich voor een groot deel op het Jaarbeursterrein afspelen. Daarbij wordt onder andere ingezet op het verplaatsen van de parkeerruimte naar de over-/westzijde van het Merwedekanaal, vergroening van het hele gebied en de realisatie van een Centrumboulevard als nieuwe voetgangersverbinding vanaf het Merwedekanaal tot aan de Stationshallen. Met het Jaarbeursterrein, het Westplein en de Van Sijpesteijnkade als voornaamste deelgebieden zal de realisatie van Fase 2 tot zeker het jaar 2030 in beslag nemen. Een kwestie van de lange adem dus voor zowel betrokken partijen als voor inwoners. En dat terwijl volgens verantwoordelijk wethouder Victor Everhardt de huidige ontwikkelingen in het Stationsgebied juist bedoeld zijn voor de nu opgroeiende generatie Utrechters. Groen en autoluw Hoewel een Structuurvisie voor fase 2 nog moet worden opgesteld werd tijdens de pers-

bijeenkomst al wel een doorkijkje gegeven in de plannen voor wat inmiddels ‘Utrecht Centrum’ wordt genoemd. De toekomstvisie laat aan de westkant van het Centraal Station een ruim gebied zien, omgeven door water en groen. Langzaam verkeer krijgt er prioriteit door de ‘toegangspoort’ richting stadscentrum te verschuiven van het Westplein naar de overkant van het Merwedekanaal. Daar, aan de rand van het nieuwe vergrote stadscentrum, komen parkeervoorzieningen van waaruit via verbindingen over land en water voetgangers en fietsers snel richting Centraal Station of verder richting historische binnenstad kunnen komen. Het Westplein zal daardoor, tegen de voorkeur van de bewonersgroep Lombok Centraal in, niet worden ondertunneld, maar ingericht als ‘autoluw’ gebied. Hoe precies is nog onzeker! CU2030… Inmiddels is de toekomstvisie Utrecht Centrum ook terug te vinden op CU2030.nl, hét informatieplatform over de ontwikkelingen

in het Utrechtse Stationsgebied. De visie dient als kader voor ontwikkelfase 2, die zal worden vastgesteld in de structuurvisie 20152040. Daarin zal tevens de verdere invulling van de ‘Healthy Urban Boost’ vorm krijgen waarbij, zo meldt de gemeente, telkens stap voor stap en per deelgebied met alle betrokkenen de best passende en meest duurzame oplossingen zullen worden bedacht. Vooruitlopend daarop is er inmiddels vanuit diverse partijen echter al flinke kritiek geuit op de voorliggende plannen. Utrecht als Smart Sustainable City mag namelijk als exportproduct best heel interessant zijn, voor Utrechters zijn dergelijke economische voordelen beduidend minder belangrijk. Voor hen gaat het er uiteindelijk gewoon om dat ze zich thuis voelen in en kunnen genieten van hun eigen stad.


14

STADSONTWIKKELING

NEERLANDIA HERLEEFT! Van draadnagelfabriek tot nieuwbouwwijk

11

Beeld: neut.nu

Medio oktober 2014 vond in de Utrechtse wijk Oud-Hoograven een bewonersbijeenkomst plaats over de herbestemmingsplannen voor het voormalige fabrieksgebouw van N.V. Draadindustrie Neerlandia, tussen de Verlengde Hoogravenseweg en de Vaartsche Rijn. De oude fabriekshal krijgt, als onderdeel van de nieuwe woonwijk Neerlandia Utrecht, op het fabrieksterrein, de functie van bruisend middelpunt met een combinatie van wonen en horeca. De termen sober en stoer zijn leidend binnen het project en de verkoopslogan luidt dan ook ‘Neerlandia herleeft!’

Historisch perspectief Op het plangebied was pas op een topografische kaart uit 1948 voor het eerst bebouwing te zien. Het gaat dan om de fabriek van de N.V. Draadindustrie Neerlandia, waar draadproducten als prikkeldraad, gaas en spijkers werden geproduceerd. In 1973 vestigde lompenhandel Prozee zich in deze fabriek nadat het bedrijf haar vestiging aan de Jutfaseweg – ter hoogte van de huidige Amerhof – onder druk van de gemeente moest verlaten vanwege het hoge brandgevaar. Omdat het aanpassen van de fabriek voor Prozee financieel niet haalbaar was besloot men over te gaan op handel in oude metalen. Rond 2004 werken alleen de drie dochters van voormalig eigenaar wijlen Ate Prozee nog in de ijzerhandel en wordt een gedeelte van de fabriek verhuurd aan Stichting A.R.M., die afgedankte goede-

ren inzamelt en voor hergebruik ­bestemd. In November 2011 stemt de Utrechtse gemeenteraad in met het bestemmingsplan Prozee­ terrein Hoograven, dat voorziet in de realisatie van de nieuwe woonwijk Neerlandia. Nieuwbouwplannen Al in 2004 ontstaan er voor het eerst plannen voor herbestemming van het Prozeeterrein. De bebouwing is vervallen en verkeert in zeer slechte staat. Ten tijde van het realiseren van de betreffende bedrijfsgebouwen woonden mensen dichter bij het werk. Het terrein lag destijds aan de rand van de stad, maar is in de loop der jaren steeds meer in de stad komen te liggen. Omdat industriële functies vanuit milieueisen minder goed zijn te combineren met wonen wordt besloten om het complex te herbestemmen tot woonwijk.

Lithos bouw & ontwikkeling uit Amersfoort gaat op basis van volmacht namens de erven Prozee aan de slag met de planvorming voor ontwikkeling tot woningbouw. Naast de bouw van 130 woningen – zowel grondgebonden woningen als appartementen - voorzien de plannen in de realisatie van 250 m2 hoogwaardige horeca en kantoorruimtes en/of ateliers in een paviljoen. Neerlandia krijgt vorm De grens van het plangebied voor Neerlandia wordt globaal gevormd door de Verlengde Hoogravenseweg in het oosten, het Hamerplantsoen in het noorden, de Vaartsche Rijn in het westen en het perceel Verlengde Hoogravenseweg 65 en het Befuterrein in het zuiden. Op het terrein van de voormalige betonmortelcentrale Befu wordt de ontsluitingsweg voor de nieuwe

woningen gerealiseerd. De kade aan de Vaartsche Rijn behoort tot het openbaar gebied en wordt ingericht als een langzaam verkeerszone en verblijfsgebied. De kade vormt deels het dak van de daaronder liggende parkeergarage en is openbaar gebied, wat zorgt voor een opening van de wijk Hoograven aan de Vaartsche Rijn. Aan de zuidzijde van het plan vormt een groene zone het decor voor de oude wand van de fabriekshal. In deze zone bevinden zich een weg, parkeerplaatsen en een doorlopend wandelpad. Op de grens met de kade komt bij de inrit naar de parkeergarage een klein paviljoen met wooneenheden. Populaire wijk Neerlandia Utrecht blijkt al vanaf aanvang een populaire locatie om te wonen. Wie op de twee projectwebsites de situatiekaart

bekijkt ziet dat alle woningen inmiddels zijn verkocht dan wel verhuurd. De bouw van de eerste fase (4 appartemententorens met parkeerkelder en de grondgebonden woningen) is inmiddels afgerond. De plannen voor de fabriekshal worden steeds concreter. In dit complex komt ruimte voor een horecagelegenheid met terras aan de kopse kant van het gebouw aan de zijde van het kanaal. Lithos bouw & ontwikkeling is momenteel nog in gesprek met enkele exploitanten voor de invulling hiervan. Naast horeca is er ruimte voor parkeerplaatsen van naastgelegen woningen en de in het complex nog te bouwen loftwoningen en studenten-/startersappartementen op de verdiepingen. Daarvoor wordt nog gewerkt aan de optimalisatie van de gevels en plattegronden, maar de verkoopvoorbereiding zijn inmiddels opgestart.


15

STADSONTWIKKELING

NIEUW OVERVECHT

12

De gestage revitalisatie van een bedrijventerrein De al in 2010 opgeleverde nieuwe huisvesting van de Dutch HealthTec Academy op bedrijventerrein Nieuw Overvecht, markeert de start van een nieuwe aanpak. Bedoeld om de economische vernieuwing van het wat gedateerde gebied een zichtbaar vertrekpunt te geven, werd het zwaar verwaarloosde voormalige bedrijfspand vanuit een Cradle tot Cradle filosofie omgetoverd tot een state of the art onderwijsgebouw en kenniscentrum. Strak, clean, functioneel en een inspirerend voorbeeld voor de aanpak die momenteel op veel bedrijventerreinen nodig is.

Inzet op revitalisering Dat de aanpak van knelpunten op bestaande Utrechtse bedrijventerreinen al langer speelt is terug te zien op Nieuw Overvecht. Wie de Sint Laurensdreef op het bedrijventerrein oprijdt, bereikt pas na het passeren van een lange reeks autobedrijven en –showrooms het strak vormgegeven gebouw van de Dutch HealthTec Academy (DHTA). Nog geen jaar nadat de Utrechtse gemeenteraad instemde met de ruimtelijk economische visie voor Nieuw Overvecht werd de DHTA in 2010 in gebruik genomen. De bouw en oplevering van de DHTA liep op die gemeentelijke visie vooruit en werd niet alleen gezien als belangrijke aanjager voor de revitalisatie van het gedateerde bedrijventerrein, het voegde ook de noodzakelijke programmatische diversiteit toe. De ambities daaromtrent kwamen voort uit langgekoesterde wens van de Ondernemersvereniging Nieuw Overvecht (ONO) om het bedrijventerrein ook in de toekomst aantrekkelijk te houden

voor bedrijven. Dat was hard nodig want al langere tijd was er sprake van achteruitgaande kwaliteit en daarmee toenemende leegstand. Ruimte voor vernieuwing ‘In 2020 moet Nieuw Overvecht een bedrijventerrein zijn dat een inspirerende omgeving biedt voor werken, leren en mogelijk andere functies.’ Dat valt te lezen op de mede daartoe gelanceerde website NieuwOvervecht.nl. ‘Indien versterkend voor de economische kracht van het gebied, worden nieuwe functies zoals onderwijs, wonen en sport & ontspanning aan de hoofdfunctie werken toegevoegd. Dit in een goede dosering en passend binnen een compleet concept.’ Op de valreep van 2011 werd daartoe het herziene bestemmingsplan onherroepelijk, dat ruimte moe(s)t bieden voor het toestaan van meer variatie aan functies zoals onderwijs, een hotel, horeca, sport en ontspanning, volumineuze detailhandel en voor een beperkt deel ook wonen.

Het toevoegen van functies moet op zijn beurt weer leiden tot investeringen en tot vermindering van leegstand, een toename van werkgelegenheid én een toename van bezoekers. ‘Bedrijventerrein Nieuw Overvecht is in ontwikkeling met een ambitieuze ondernemingsvereniging’, zo valt inmiddels dan ook te lezen in de ‘Wijkambitie 2014-2018’ voor Overvecht. Opmerkelijke transformatie Interessant onderdeel van de recente ontwikkelingen in Nieuw Overvecht is de nieuwe huisvesting van de DHTA. ‘Nieuwe mogelijkheden ontdekken in bestaande gebouwen en omgeving zonder daarbij over te gaan tot heel grote aanpassingen. Geen sloopkogels en/of bulldozers dus, maar herdefiniëring. Met minimale middelen een maximaal resultaat.’ Die filosofie lag aan de basis van een plan voor herontwikkeling van een leegstaand, zwaar verwaarloosd voormalig bedrijfspand uit 1969 aan de Sint Laurensdreef 22 tot

onderwijsgebouw en kenniscentrum. In opdracht van de Dutch HealthTec Academy (praktijkopleidingen van medisch technisch personeel) en het SVGB Kennis en opleidingscentrum was het JHK Architecten uit Utrecht dat de opdracht kreeg en met een opmerkelijk verrassend ontwerp kwam. Belangrijke uitgangspunten in dit ontwerp zijn de grote, vrij in te delen vloeroppervlakten, een heldere draagstructuur/staalskelet, de grote overmaat in verdiepingshoogte met toepassing van entresolvloeren, zoveel mogelijk hergebruik van bestaande wanden en materiaal en het betrekken en opwaarderen van de tussensteeg bij de entree en het interieur door middel van een patio/binnentuin. Ondernemersloket en Pocketpark Ook 2014 was voor Nieuw Overvecht geen onbelangrijk jaar, blijkt uit de ontwikkelingen. Zo werd samen met BOOM Businesspoint een proef gehouden om te bekijken of er behoefte is aan een onderne-

mersloket op het bedrijventerrein waar de organisatiegraad nog relatief laag is. BOOM fungeerde daarbij als contactpunt voor vragen en opmerkingen en voor algemene berichtgeving en werkte samen met de ONO en het Overvechtse bureau HIK-ontwerpers aan de plannen voor en realisatie van een zogenaamd ‘pocketpark’ als aangename verblijfsplek voor gebruikers om in de lunchpauze buiten te zijn. En inmiddels opende ook het eigentijdse lunchroom-restaurant Samen1 haar deuren aan de St. Laurensdreef. Ook is er inmiddels daadwerkelijk sprake van een toename van andere/nieuwe functies. Verdere inspanningen moeten nog leiden tot een (nog) grotere diversiteit aan bedrijven, het stimuleren van ondernemerschap en de onderlinge verbondenheid, meer verbinding tussen bedrijventerrein en de aangrenzende woonwijken én het verder verbeteren van de pr en communicatie.

Beeld: DHTA (Fotografie: Jeroen Schoots)



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.