ئەو حەسەن بەنایەی كە كەس نایناسێت

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫‪1‬‬

‫‪2014‬‬

‫‪2014‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫خوێندنەوەیەك‪:‬‬ ‫لە كتێبی ئەو(حەسەن بەنا)ـیەى كە كەس نایناسێت‬

‫خوێندنەوەی‪:‬‬ ‫محەمەد ىەریری‬

‫‪2014‬‬

‫‪2‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫بەشی یەكەم‪:‬‬ ‫ٌەَ وزێجە "دـٓ اٌجٕب اٌظی ال یؼغفٗ أدض" ٌە ٔ‪ٛ‬ؿیٕ‪ٛٔ ٝ‬ؿەع‪ ٜ‬عۆژٔبِۀ‪ٛ‬ؽ (دٍّی إٌُّٕ)ـە جێگغی‬ ‫ؿەعۆو‪ ٝ‬صەؿزە‪ِ ٜ‬یـغ‪ ٜ‬گلز‪ ٝ‬وزێجە‪ٚ،‬ثەڕێ‪ٛ‬ەثەع‪ٛٔ ٜ‬ؿیٕە ٌە گۆڤبع‪ ٜ‬اٌّێ‪ٛ‬ع وە ٌە صاع اٌ‪ٙ‬الي صەعصەچێذ ‪ٌٚ‬ە‬ ‫چۀضیٓ عۆژٔبِە ‪ٚ‬گۆڤبعی رغیق صۀ‪ٛ‬ؿێذ ثبیەس‪ ٝ‬ؿەعەو‪ٛٔ ٝ‬ؿیٕەوبٔ‪ ٝ‬صەعثبعە‪ ٜ‬وەؿبیەریە ِێژ‪ٚ​ٚ‬یەوبٔە‪...‬‬ ‫وە ئە‪ ٚ‬وزێجەَ س‪ٛ‬ێٕضە‪ٚ‬ە ٘ەؿزُ وغص وەٌێٕێى‪ ٝ‬گە‪ٚ‬عە ال‪ ٜ‬س‪ٛ‬ێٕەع‪ ٜ‬و‪ٛ‬عص ثە گلز‪ ٝ‬پڕ صەوبرە‪ٚ‬ە‬ ‫ال‪ ٜ‬س‪ٛ‬ێٕەع‪ ٜ‬ئیش‪ٛ‬أیق ثە كێ‪ٛ‬ەیەو‪ ٝ‬ربیجەر‪ ،ٝ‬چ‪ٔٛ‬ىە ئە‪ٚ ٚ‬ێٕەیە سەیبٌی ‪ٚ‬ئەفـبٔەییە‪ ٜ‬وە ئەدؼاثی ئیش‪ٛ‬اْ‬ ‫ِەكغەة صەعثبعە‪ ٜ‬دەؿەْ ثۀب صەیجەسلٕە‪ٚ‬ە یبعِەر‪ِ ٝ‬غۆڤ ٔبصاد رب ثە كێ‪ٛ‬ەیەو‪ ٝ‬ثبثەریبٔە ٌە س‪ٛ‬ص‪ ٜ‬دەؿەْ‬ ‫ثۀب ‪ٚ‬عێجبػەوە‪ ٜ‬رێجگبد‪ ،‬یبْ ٌە ِێژ‪٘ ٜٚ​ٚ‬ب‪ٚ‬چەعر رێجگبد‪ٚ .‬ێٕە‪ ٜ‬ئەفـ‪ٔٛ‬ب‪ ٜٚ‬دەؿەْ ثۀب ػیبرغ ٌە ‪ٚ‬ێٕە‪ٜ‬‬ ‫سەیبٌی ‪ٚ‬ؿەلەر‪ ٝ‬كیؼە ثۆ دەػعەر‪ ٝ‬ػەٌ‪ ٝ‬و‪ٛ‬ڕی ربڵیت صەچێذ وە ٘ەػاعجبع ٌە دەجّ‪ ٝ‬سۆی گە‪ٚ‬عەرغ‬ ‫وغا‪ٚ‬ە ربڕاصە‪ ٜ‬وغصٔ‪ ٝ‬ثە ٔیّچە س‪ٛ‬صا‪ٚ‬ۀضێه‪ ،‬ئە‪ ٚ‬جۆعە ِ‪ٛ‬ثبٌەغبد ‪ٚ‬ف‪ٛ‬رێىغصْ ؿەعەڕا‪ ٜ‬ئە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬صژ‪ٜ‬‬ ‫ِۀ‪ٙ‬ەجیەر‪ ٝ‬ػیٍّی ‪ٚ‬ئەوبصیّییە‪ ،‬صژ‪ ٜ‬س‪ٛ‬ص‪ ٜ‬ئبیٕ‪ ٝ‬ئیـالِییلە‪٘ ،‬ەع ؿەعٔج ثضەیٕە ل‪ٛ‬عئبْ ٌە‬ ‫جەسزىغصٔە‪ٚ‬ەوبٔ‪ٌ ٝ‬ەؿەع ئبصەِیەر‪ ٝ‬پێغەِجەع ‪ٚ ٚ‬ڕەسٕە ‪ٚ‬گٍەییەوبٔ‪ ٝ‬صەع٘ەق ثە پێغەِجەع ئەَ ڕاؿزیەد ثۆ‬ ‫صەعصەوە‪ٚ‬ێذ‪ٌ ،‬ە سـزٕە ڕ‪ ٜٚ‬ئەَ وزێجە ِەثەؿزُ ٔییە ربٔە ٌە وەؿبیەر‪ ٝ‬ثۀب ثضەَ یبْ ٌە ئیش‪ٛ‬اْ‪ ،‬چ‪ٔٛ‬ىە رب‬ ‫ئێـزبف ِٓ ثغاصەعأێى‪ ٝ‬ػۆعَ ٘ەیە ٌە ٔێ‪ ٛ‬ئیش‪ٛ‬أەوبْ ‪ٚ‬ڕیؼی ػۆعیلُ ٘ەیە ثۆیبْ‪ ،‬ثەالَ ػۆعَ پێشۆكە ٌەگەڵ‬ ‫ئە‪ٚ ٚ‬ەعػە‪ ٜ‬كۆڕكە وە ٘ەِ‪ ٚٛ‬جی‪ٙ‬بٔ‪ ٝ‬ئیـالِ‪ٚ ٝ‬ػەعەثی رۀی‪ٛ‬ەرە‪ٚ‬ە ئە‪ٚ‬أیق وەِێه ثە سۆیبْ صاثچٕە‪ٚ‬ە‪،‬‬ ‫٘یچی رغ گیغۆصە‪ ٜ‬رەلضیـىغصٔ‪ ٝ‬پیب‪ٚ ٚ‬ئەكشبێ ٔەثٓ ثب ئە‪ ٚ‬پیب‪ٚ‬ە دەؿەْ ثۀبف ثێذ‪ ،‬وەؽ ِ‪ٛ‬ؿزە٘ەلی‬ ‫رەلضیؾ وغصْ ٔییە ‪ٚ‬پێ‪ٛ‬یـزە ‪ٚ‬ەن ِغۆڤ ثڕ‪ٚ‬أیٕە ٘ەع ِغۆڤێه ثە ئیجبثیبد ‪ٚ‬ؿەٌجیبریە‪ٚ‬ە‪ ،‬ثە الیۀە ثە٘ێؼ ‪ٚ‬‬ ‫ال‪ٚ‬اػیەوبٔیە‪ٚ‬ە‪ ،‬ثە ڕاؿز‪٘ٚ ٝ‬ەڵەوبٔیە‪ٚ‬ە‪ .‬رەلضیـىغصْ ثەعثەؿزێىە ٌەثەعصەَ لەصەغەوغصٔ‪٘ ٝ‬ەع س‪ٛ‬ێٕضٔە‪ٚ‬ەیەو‪ٝ‬‬ ‫رغ ‪ٚ‬جیب‪ٚ‬اػ ثۆ س‪ٛ‬ێٕضٔە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬ئە‪ ٚ‬صەؿەاڵرە‪ ٜ‬وە ػأیبع‪ ٜ‬صەعثبعە‪ ٜ‬وەؿە ِ‪ٛ‬لضەؿىغا‪ٚ‬ەوە‪ ٜ‬پب‪ٚ‬اْ وغص‪ٚ‬ە‪،‬‬ ‫ٌە‪ٚ‬ەر‪٘ ٝ‬ەَ صژ‪ ٜ‬ثە ثزىغصٔ‪٘ ٝ‬ەع وەؿێىُ ٌە ثچ‪ٛ‬وزغیٓ كێش‪ ٝ‬فغی‪ٛ‬صەع‪ٔ ٜ‬ێ‪ ٛ‬گ‪ٔٛ‬ضەوبٔە‪ٚ‬ە رب گە‪ٚ‬عەرغیٓ ػأب‬ ‫‪ٚ‬ػبٌیُ ‪ٚ‬پیب‪ ٜٚ‬دەعەو‪ٚ ٝ‬ەن دەؿەْ ثۀب‪ ،‬رۀ‪ٙ‬ب كزێه وەِٓ ثۆَ ؿەیغ ث‪ ٚٛ‬ئە‪ٚ‬ە ث‪ ٚٛ‬وە س‪ٛ‬ص‪ ٜ‬دەؿەْ ثۀب‬ ‫عەدّەر‪ ٝ‬س‪ٛ‬ا‪ٌ ٜ‬ێ ثێذ صەؿز‪٘ ٝ‬ەث‪ٛ‬ە ٌە صع‪ٚ‬ؿزىغصٔ‪ ٝ‬ئە‪٘ ٚ‬بٌەیە ئەفـ‪ٔٛ‬ب‪ٚ‬ییە وە ثە صە‪ٚ‬ع‪ ٜ‬وەؿبیەر‪ ٝ‬ئە‪ٚ‬‬ ‫صع‪ٚ‬ؿزىغا‪ٚ‬ە ‪ٚ‬عصەوبع‪ ٜ‬ئە‪ ٚ‬ثبثەرە ٌە‪ٛٔ ٚ‬ؿیٕە چبوزغ صەثیٕیٓ‪ ،‬صەعثبعە‪ ٜ‬ئە‪ ٚ‬ثبثەرە ٔ‪ٛ‬ؿەع‪ ٜ‬وزێت ٌە پێلەویضا‬ ‫صۀ‪ٛ‬ؿێذ‪ ":‬ؿەعٔج‪ ٝ‬سۆكە‪ٚ‬یـز‪ ٝ‬ئیش‪ٛ‬أەوبُٔ صا‪ٚ‬ە ثۆ دەؿەْ ثۀب وە صەگبرە عاصە‪ ٜ‬رەلضیؾ وغصٔ‪ٝ‬‬ ‫ِ‪ٛ‬عكیضەوەیبْ‪ ،‬ئە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬ثڕ‪ٚ‬أێزە ٌیـز‪ ٝ‬ثەع٘ەَ ٘ێٕبٔ‪ ٝ‬ػأـز‪ ٝ‬ئیش‪ٛ‬أەوبْ ثۆی صەعصەوە‪ٚ‬ێذ وە وزێجێى‪ٔ ٝ‬بیبة‬ ‫‪ٚ‬ثۀغسیبْ ٔۀ‪ٛ‬ؿی‪ٛ‬ە ٌەؿەع ؿیغە ‪ ٚ‬ژیبٕٔبِە‪ ٜ‬پێغەثەع ‪ ،‬یبْ ٌەؿەع ژیبٕٔبِە‪ ٜ‬ئەث‪ٛ‬ثەوغ‪ ٜ‬هضیك وە یەوەِ‪ٝ‬‬ ‫ڕاكضیٕەوبٔە ‪ٚ‬ئە‪ٔ ٚ‬ەث‪ٛ‬ایە ئیـالَ صەفە‪ٚ‬رب ٌە پبف وۆچ‪ ٝ‬ص‪ٚ‬ایی پێغەِجەع ‪ ،‬یب ٌەؿەع وەؿبیەریە ِەػْ ‪ٔٚ‬ب‪ٚ‬صاع‬ ‫‪ٚ‬وبعیگەعەوبٔ‪ٔ ٝ‬ب‪ ٚ‬ؿەعٌەثەع‪ِ ٜ‬ێژ‪ ٜٚ​ٚ‬ئیـالَ‪ ،‬وەچ‪ ٝ‬چۀضیٓ وزێت ‪ٚ‬ر‪ٛ‬ێژیٕە‪ٚ‬ەیبْ ٔ‪ٛ‬ؿی‪ٛ‬ە ٌەؿەع ژیٕ​ٕبِە‪ٜ‬‬ ‫دەؿەْ ثۀب رێیضا ؿیفبر‪ٚ ٝ‬ا گە‪ٚ‬عە ‪ِ ٚ‬ەػٔیبْ سـزۆرە پبڵی وە ثە ػەدّەد ٌە ِغۆڤێىضا وۆصەثێزە‪ٚ‬ە‪...‬‬ ‫‪3‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫ٌە وزێجێى‪ِٕ ٝ‬ضااڵٔضا ٔب‪ٔٚ‬یلبٔی (دەؿەْ ثۀب‪ ،‬صاِەػعێٕەع‪ ٜ‬ثبٔگە‪ٚ‬اػ‪ ٜ‬ئیـالِ‪ )ٝ‬ئەگەع ڕاؿذ ثێذ‬ ‫دەؿەْ ثۀب صاِەػعێٕەع‪ ٜ‬صەػ‪ٛ‬ە‪ ٜ‬ئیـالِ‪ ٝ‬ثێذ‪ ،‬وە ڕاؿذ ٔییە‪ ،‬ئە‪ ٜ‬چ‪ ٝ‬صەِێٕێزە‪ٚ‬ە ثۆ پێغەِجەع‬ ‫‪٘ٚ‬ب‪ٚ‬ەڵەوبٔ‪ٝ‬؟!" (ي ‪ٌ )6-5‬ە‪ٚ‬أەیە ئەگەع ثگ‪ٛ‬رغاثب‪ٛٔ :‬ێىەعە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬ثبٔگە‪ٚ‬اػ‪ ٜ‬ئیـالِ‪ ،ٝ‬چبوزغ ث‪ٛ‬ایە‪.‬‬ ‫ئە‪ ٚ‬جۆعەرەلضیـىغصٔە ثەڕاصەیەو‪ ٝ‬ػۆع ؿەیغە رب ئە‪ ٚ‬ڕاصەیە‪ ٜ‬وە ثچ‪ٛ‬وزغیٓ ٘ەڵە ‪ٚ‬وەِ‪ٛ‬و‪ٛ‬عر‪ ٝ‬ئە‪ٚ‬‬ ‫پیب‪ٚ‬ە ٔیلبْ ٔبصعێذ‪ ،‬ئە‪ٚ‬ە ٌە وبرێىضا پێغەِجەع ٌە چۀضیٓ ك‪ٛ‬ێٓ ‪٘ٚ‬ەڵۆؿذ ٌە ل‪ٛ‬عئبٔضا ڕەسٕە‪ٌ ٜ‬ێگیغا‪ٚ‬ە ‪ٚ‬ەن ٌە‬ ‫ؿ‪ٛ‬عەر‪( ٝ‬ػجؾ) (ػجؾ ‪ٚ‬ر‪ ٌٝٛ‬اْ جب‪ ٖٚ‬االػّ‪ )ٝ‬یبْ ٌە ؿ‪ٛ‬عەر‪( ٝ‬اٌز‪ٛ‬ثە ‪( )34‬ػفب اٌٍٗ ػٕه ٌُ اطٔذ ٌ‪ ُٙ‬دز‪ٝ‬‬ ‫یزجیٓ ٌه اٌظیٓ هضل‪ٛ‬ا ‪ٚ‬رؼٍُ اٌىبطثیٓ) ‪ٚ‬صەیبْ ّٔ‪ٔٛ‬ە‪ ٜ‬رغ‪ٛٔ .‬ؿەع‪ ٜ‬وزێت صەڵێذ‪ " :‬ؿەیغ ٌە ‪ٚ‬ەصایە وە‬ ‫دەؿەْ ثۀب ٌە ژیبٔ‪ ٝ‬سۆیضا ‪ٚ‬أەث‪ ،ٚٛ‬چۀضیٓ جیب‪ٚ‬اػ‪ ٜ‬وە‪ٚ‬رە ٔێ‪ٛ‬اْ سۆیی ‪ٚ‬ئیش‪ٛ‬أەوبْ ‪ٚ‬چۀضیٓ وەؿی ٌێ‬ ‫جیبث‪ٛ‬ە‪ٚ‬ە‪ٚ ،‬چۀضیٓ وەؿە ٔؼیىەوبٔ‪ ٝ‬سۆی ٘ێغكیبْ وغصە ؿەع‪ ،‬وبع ثە‪ٚ‬ە گەیلذ (ادّض اٌـىغی) وە پیب‪ٜٚ‬‬ ‫ص‪ٚ​ٚ‬ەِ‪ٔ ٝ‬ب‪ ٚ‬ئیش‪ٛ‬اْ ث‪٘ٚ ٚٛ‬ب‪ٚ‬ثەك‪ ٝ‬دەؿەْ ثۀب ث‪ٌ ٚٛ‬ە صاِەػعأضٔ‪ ٝ‬جەِبػەرضا ‪٘ٚ‬ب‪ٚ‬ڕێی رەِۀ‪ ٝ‬ث‪ ٚٛ‬دەؿەْ‬ ‫ثۀب‪ ٜ‬رب‪ٚ‬أجبع صەوغص ثە صعۆوغصْ ‪ٚ‬چۀضیٓ وبع‪ ٜ‬رغ‪ ،‬وەؿبٔێى‪ ٝ‬رغ ربٔەیبْ ٌە صەؿزپبو‪ ٝ‬صعا‪ ٜٚ‬صەصا (ػیّە‪ٜ‬‬ ‫ِبٌی) ‪٘ٚ‬ەِ‪ ٚٛ‬ئە‪ٚ‬أە‪ٌ ٜ‬ە ئیش‪ٛ‬اْ جیبث‪ٔٛ‬ە‪ٚ‬ە رب‪ٚ‬أجبعیبْ صەوغص ثە سۆؿەپبٔضْ ‪ ٚ‬صیىزبرۆعیەد ‪٘ٚ‬ەعچۀضە‬ ‫ثەعصە‪ٚ‬اَ ثبؿی ك‪ٛ‬عا‪ ٜ‬صەوغص وەچ‪ ٝ‬وبع‪ ٜ‬پێٕەصەوغص ثۆ یەن جبعیق" (ي ‪)6‬‬ ‫ٔ‪ٛ‬ؿەع صەڵێذ رب ئێـزب ثەسۆصاچ‪ٔٛ‬ە‪ٚ‬ە ٔیە ٌە ٔێ‪ ٛ‬ئیش‪ٛ‬اْ ؿەثبعەد ثە ِێژ‪ ٜٚ​ٚ‬دەؿەْ ثۀب ‪ٚ‬وبرێ یبص‪ٜ‬‬ ‫‪ 66‬ؿبڵە‪ ٜ‬و‪ٛ‬كزٕ‪ ٝ‬ؿەعۆن ‪ٚ‬ەػیغأ‪ِ ٝ‬ذّ‪ٛ‬ص ف‪ ّٝٙ‬إٌمغاكی ٘بد ٌە ‪ 8668‬وە ٘ێّبیەو‪ ٝ‬گە‪ٚ‬عە‪ٔ ٜ‬یلزیّبٔ‪ٝ‬‬ ‫ِیـغی ث‪ٚ ٚٛ‬ثەژصاع‪ ٜ‬وغصث‪ٌ ٚٛ‬ە كۆڕكی ‪ٚ 9999‬د‪ٛ‬وّ‪ ٝ‬ئیؼضاِ‪ ٝ‬صەعوغا ٌە الیەْ ئیٕگٍیؼصا‪ ،‬ؿەثبعەد ثە‪ٚ‬‬ ‫ڕ‪ٚ‬صا‪ٚ‬ە وە ث‪ٛ‬ە ٘ۆی و‪ٛ‬كزٕ‪ ٝ‬س‪ٛ‬ص‪ ٜ‬دەؿەْ ثۀب‪ٛٔ ،‬ؿەعأ‪ ٝ‬ئیش‪ٛ‬اْ ٌە‪ ٚ‬ثۆٔەیەصا ٌە جیبر‪٘ ٝ‬ەڵـۀگبٔضٔێى‪ٝ‬‬ ‫ثبثەر‪ ٝ‬ثىەْ ثۆ ئە‪ ٚ‬ڕ‪ٚ‬صا‪ٚ‬ە وەچ‪٘ ٝ‬برٓ ‪ ٚ‬إٌمغاكی یبْ ثە‪ٚ‬ە رب‪ٚ‬أجبع وغص وە ِەیٍی ػایۆٔیؼِ‪٘ ٝ‬ەث‪ٛ‬ە‪ٚ ،‬ارە ٘یچ‬ ‫پەكیّبْ ‪ٚ‬ئەؿەف وێلبْ ٔیە ٌەالیۀ‪ ٝ‬ئە‪ٚ‬أە‪ٚ‬ە ٌەؿەع و‪ٛ‬كزٕ‪ ،ٝ‬ثەڵى‪ ٛ‬پێیبٔٓ ‪ٚ‬ایە وە‪ٚ‬ا ِ‪ٛ‬ؿزە٘ەلی و‪ٛ‬كزٓ ث‪ٚٛ‬ە‬ ‫(ي ‪)7‬‬ ‫وە‪ٚ‬اث‪ ٚٛ‬ئە‪ٛٔ ٚ‬ؿیٕە س‪ٛ‬ێٕضٔە‪ٚ‬ەیەو‪ٛٔ ٝ‬ێیە ثۆ دەؿەْ ثۀب ‪٘ٚ‬ە‪ٚ‬ڵی صۆػیٕە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬ڕ‪ٚ‬ەوە‪ ٜ‬رغ‪ ٜ‬دەؿەْ‬ ‫ثۀبیە‪ٔ ،‬ەن ڕ‪ٚ‬ە ئەفـبٔەیەوە‪ ٜ‬وە ثە ئبڕاؿزە‪ ٜ‬پۆػەریڤ ‪ٔٚ‬ێگەریڤ ٌەالیەْ ك‪ٛ‬ێٕىە‪ٚ‬ربٔ‪ٔٚ ٝ‬ەیبعأ‪ٔ ٝ‬یلبْ‬ ‫صەصعێذ‪٘ ،‬ەع یەوەیبْ سب‪ٚ‬ۀ‪ ٝ‬ئەفـبٔەیەو‪ ٝ‬ربیجەرٓ ثە ژیٕ​ٕبِە‪ ٜ‬دەؿەْ ثۀب‪( ...‬ي ‪)9‬‬

‫تەوگوچەڵەمەكاوي ووسیه لەسەر ژیاوي حەسەن بەوا‪:‬‬ ‫ٌە ثەكی یەوەِضا ٔ‪ٛ‬ؿەع پێی ‪ٚ‬ایە وە ػەدّەریەو‪ ٝ‬ػۆع ٘ەیە ٌە ٔ‪ٛ‬ؿیٓ ٌەؿەع ژیبٔ‪ ٝ‬دەؿەْ ثۀب‪،‬‬ ‫چ‪ٔٛ‬ىە رۀ‪ٙ‬ب ؿەعچب‪ٚ‬ە صەعثبعە‪ ٜ‬ژیبٔ‪ ٝ‬دەؿەْ ثۀب ثغیزییە ٌە س‪ٛ‬ص‪ ٜ‬دەؿەْ ثۀب ثەربیجەر‪ٌ ٝ‬ە لۆٔبغەوبٔ‪ٝ‬‬

‫‪4‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫ؿەعەرب‪ ٜ‬ژیبٔ‪ٚ ٝ‬ەن ِٕضاڵ ‪ٚ‬رب ؿەعصەِ‪ ٝ‬ال‪ٚ‬ێزیضا وە رب ئە‪ ٚ‬وبرە ال‪ٚ‬ێى‪ٔ ٝ‬ۀبؿغا‪ٚ‬ث‪ ،ٚٛ‬ئە‪ِ ٚ‬ێژ‪ٚ‬ەف ٘ەِ‪ٜٚٛ‬‬ ‫ثە پێٕ‪ٛ‬ؿی سۆی ٌە (ِظوغاد اٌضػ‪ٛ‬ح ‪ٚ‬اٌضاػیخ) ٔ‪ٛ‬ؿغا‪ٚ‬ە‪.‬‬ ‫ئە‪ ٚ‬یبصاكزٕبِەیەف وبرێ ٔ‪ٛ‬ؿغا‪ٚ‬ە وە دەؿەْ ثۀب ِ‪ٛ‬عكیض‪ ٜ‬گلز‪ ٝ‬ث‪ٛ‬ە‪ ،‬ثە‪ٛٔ ٚ‬ؿیٕە ِ‪ٛ‬سبرەثە‪ٜ‬‬ ‫جەِب‪ٚ‬ەع‪ ٜ‬جەِبػەرەوەی ‪ٚ‬سەڵىبٔ‪ ٝ‬صەعە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬وغص‪ٚ‬ە ‪ٚ ٚ‬ایٕ‪ٛ‬ؿی‪ٛ‬ە ‪ٚ‬ەن ثڵێی ٌە صایه ث‪ٛ‬ە رب ثجێزە ِ‪ٛ‬عكیض‪ٜ‬‬ ‫ػبِ‪٘ ٝ‬ەِ‪ ٚٛ‬وەؿێه!! ٘ەرب ثغای ثۀب‪ ،‬جەِبي ثۀٕب پێی ‪ٚ‬ایە " وە صەػ‪ٛ‬ە ٌە‪ ٚ‬یبصاكزٕبِەیەصا ػاڵە ثەؿەع صاػیە صا"‬ ‫(ي ‪)99‬‬ ‫ٌە وبرێىضا رە٘ب دـیٓ ٌە یبصاكزەوبٔ‪ ٝ‬ثبؿی چۀضیٓ وبع‪ ٜ‬سغاپی سۆی صەوبد وە چۆْ ڕەك‪ٛ‬ە‬ ‫‪ٚ‬ثەعریٍی صەصایە چب‪ٚ‬صێغی پۆٌەوە‪ ٜ‬رب ػەف‪ ٜٛ‬وبد ٌە س‪ٛ‬ێٕضٔە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬ثەكەوبٔ‪ ٝ‬ل‪ٛ‬عئبٔ‪ ٝ‬عۆژأە‪ٚ ،‬ثە ئبكىغاثبؿی‬ ‫ٔەر‪ٛ‬أیٕ‪ ٝ‬س‪ٛ‬ێٕضٔە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬چۀض ؿ‪ٛ‬عەرێه صەوبد ٌەثەعصەَ ثب‪ٚ‬و‪ٚ ٝ‬ثبؿی ڕلی سۆی ثۆ ِبِ‪ ٝ‬صەوبد چ‪ٔٛ‬ىە‬ ‫گبڵزە‪ ٜ‬ثە ٔبثیٕبیی ئە‪ ٚ‬صەوغص ‪ٚ‬ثبپیغی سۆكٕەصە‪ٚ‬یـذ چ‪ٔٛ‬ىە ئێـى‪ ٝ‬ػۆع ل‪ٛ‬عؽ ‪ ٚ‬گغاْ ث‪ ...ٚٛ‬وەچی ٌە‬ ‫یبصاكزەوبٔ‪ ٝ‬دەؿەْ ثۀب ٘ەؿذ صەوەیذ ئە‪ ٚ‬ئبصەِیؼاصێى‪ ٝ‬وبِیً ‪ٚ‬ثێ وەِ‪ٛ‬و‪ٛ‬عریە‪ٌ ...‬ە ژیبٔیضا یەن جبعیق‬ ‫صعۆیەو‪ٔ ٝ‬ەوغص‪ٚ‬ە‪ ،‬یەن ٘ەٌە‪ٔ ٜ‬ەوغص‪ٚ‬ە‪ ،‬ثەڵى‪٘ ٛ‬ەف‪ٛ‬ەیەو‪ ٝ‬ثچ‪ٛ‬ویی ٔەوغص‪ٚ‬ە ٌە ژیبٔیضا‪٘ ،‬ەعگیؼ ثە ؿبرێى‪ٝ‬‬ ‫ال‪ٚ‬اػیضا رێ ٔەپەڕی‪ٛ‬ە" (ي ‪.)98 – 99‬‬ ‫ئە‪ ٚ‬جۆعە سۆ ثبؿىغصٔە ‪ٚ‬ؿەعەڕای رەلضیـىغصٔ‪ ٝ‬جەِبػەرەوەی ثەربیجەر‪ ٝ‬پبف وۆربییە وبعەؿبد‬ ‫ئبِێؼەوە‪ ٜ‬ژیبٔ‪ ٝ‬ػیبرغ وبع‪ٌ ٜ‬ێىۆڵەع گغأزغ صەوبد ثەربیجەر‪ ٝ‬وە ئیش‪ٛ‬اْ ئبِبصە‪ ٜ‬ئە‪ٚ‬ە ٔیٓ رەؿبِ‪ٛ‬ح ثىەْ‬ ‫ٌەگەڵ ثچ‪ٛ‬وزغیٓ ڕەسٕە وە ئبڕاؿزە‪ ٜ‬دەؿەْ ثۀب ثىغێذ‪ٚ ،‬فلبعێى‪ِ ٝ‬ەػٕە‪ ٜٚ‬ػۆع گە‪ٚ‬عە صەسۀە ؿەع ٘ەع‬ ‫یەوێه ثیە‪ٚ‬ێذ ٌە‪ ٚ‬ثبثەرە ٔبؿىە ٔؼیه ثێزە‪ٚ‬ە ثەثێ ئیٕجی‪ٙ‬بع ‪ٚ‬ؿەعؿبَ ث‪ ٝٔٚٛ‬ڕە٘ب‪..‬‬ ‫ئیٕجب ثبؿی چۀض ڕ‪ٚ‬صا‪ٚ‬ێى‪ٔ ٝ‬ب‪ ٚ‬یبصاكزەوبٔ‪ ٝ‬دەؿەْ ثۀب صەوبد ‪ٚ‬صەڵێذ ػۆع صەلیك ٔییە وبرێ ثە‬ ‫كێ‪ٛ‬ەیەو‪ِٛ ٝ‬رەػەِیض ثبؿی لۆٔبغەوبٔ‪ ٝ‬س‪ٛ‬ێٕضٔ‪ ٝ‬سۆی صەوبد ثە ثێ ٔب‪٘ٚ‬ێٕبٔ‪ ٝ‬ڕاؿز‪ ٝ‬لۆٔبغەوە ٌە جیبر‪ ٝ‬ثڵێذ‬ ‫ل‪ٛ‬ربثی ث‪ٌ َٚٛ‬ە لۆٔبغی (االٌؼاِیە) صەڵێذ (االػضاصیە) ئە‪ٚ‬ە ٌە وبرێىضا ؿیـزّ‪( ٝ‬االػضاصیە) ٌە ؿبڵی ‪ٌ 9958‬ە‬ ‫ِیـغ صا٘ێٕغا‪ٚ‬ە ‪ٚ‬ارە پبف ِەعگ‪ ٝ‬ثۀب‪ٛٔ ،‬ؿەع پێی ‪ٚ‬ایە دەؿەْ ثۀب ثۆیە ثبؿی (االٌؼاِیە)‪ٔ ٜ‬ەوغص‪ٚ‬ە چ‪ٔٛ‬ىە ئە‪ٚ‬‬ ‫ل‪ٛ‬ربثشبٔبٔە ثۆ ِٕضاڵە ٘ەژاعەوبْ ث‪ٛ‬ە ‪ٚ‬ػۆع ثێ ثبیەر ث‪ٛ‬ە ‪ٚ‬پێی ‪ٚ‬اث‪ٛ‬ە ئەگەع ثبؿی ثىبد ٌە پبیە‪ ٜ‬سۆی ئە٘ێٕێزە‬ ‫س‪ٛ‬اعە‪ٚ‬ە (ي ‪)93‬‬ ‫ئیٕجب ثبؿی ع‪ٚ‬صا‪ٔ ٜٚ‬بعصٔە صەعە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬سۆی صەوبد ثۆ س‪ٛ‬ێٕضْ ‪ٚ‬ثە ئیؼزجبعی ئە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬یەوەِ‪ ٝ‬صثٍۆَ ث‪ٛ‬ە‪،‬‬ ‫وەچ‪ ٝ‬ص‪ٚ‬ایی صەڵێذ "صاع اٌؼٍ‪ َٛ‬وەؿی وبٔضیض ٔەوغص‪ٚ‬ە ثۆ ٔبعصٔە صەعە‪ٚ‬ە ئە‪ ٚ‬ؿبڵ"(ي ‪)95‬‬ ‫ثەاڵَ عی‪ٛ‬ایەرێى‪ ٝ‬رغ ٘ەیە ٌەؿەع ػِبٔ‪ ٝ‬ص‪ .‬اثغا٘ی ثی‪ِٛ‬ی ِضو‪ٛ‬ع ٌە یبصاكزەوبٔ‪ِ( ٝ‬غ االیبَ) رێیضا‬ ‫صەیـەٌّێٕێذ وە دەؿەْ ثۀب یەوەِ‪ ٝ‬صثٍۆَ ٔەث‪ٛ‬ە ثەڵى‪ ٛ‬ص‪ .‬اثغا٘ی ثی‪ِٛ‬ی ِضو‪ٛ‬ع یەوەَ ث‪ٛ‬ە ‪ٚ‬سەعیه ث‪ٛ‬ە ثیٕێغْ‬ ‫‪5‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫ثۆ صەعە‪ٚ‬ەف ثەاڵَ چ‪ٔٛ‬ىە ثب‪ٚ‬و‪ٚ ٝ‬ەفض‪ ٜ‬ث‪ٛ‬ە ‪ ٚ‬ئە‪ ٚ‬وبرەف ؿەػضییەوبْ ثبالصەؿذ ث‪ٔٛ‬ە ٌە دى‪ِٛ‬ەرضا‪ٌٚ ،‬ە ڕلی‬ ‫ثب‪ٚ‬و‪ٔ ٝ‬ەیبْ ٔبعص‪ٚ‬ە‪...‬‬ ‫یبصاكزەوبٔ‪ ٝ‬دەؿەْ ثۀب پڕە ٌە ؿەعؿبِج‪ ْٚٛ‬ثە س‪ٛ‬ص‪ ٜ‬سۆیی ‪ٚ‬ثەسۆ٘ەڵضأضا ثە كێ‪ٛ‬ەیەن ص‪ٚ​ٚ‬عە ٌە‬ ‫ڕ‪ٚ‬دیەر‪ ٝ‬ئەصەثیبر‪ ٝ‬ئبییٕ‪ٚ ٝ‬رەؿە‪ٚ‬ف وە ٘ەعصەَ ثە وەِزغیٓ ‪ٚ‬دەلیغرغیٓ ٔبػٔب‪ٔ ٚ‬ب‪ ٜٚ‬سۆیبْ صە٘ێٕٓ ‪ٚ‬ەن‬ ‫(اٌؼجض اٌفمیغ اٌذمیغ اٌ‪ ٝ‬اٌٍٗ) دەؿەْ ثۀب وبرێ چ‪ٛ‬ەرەئیـّبػیٍیە ٌە لب‪ٚ‬ەسبٔەوبٔ‪ ٝ‬صەعؿی ثۆ سەڵه صەگ‪ٛ‬رە‪ٚ‬ە‬ ‫صەعثبعە‪ ٜ‬سۆی صەڵێذ (‪ٚ‬أەثێژ ػۆع ‪ٚ‬عص ‪ٚ‬وبعاِە ث‪ٌ ٚٛ‬ە كێ‪ٛ‬اػە ٔ‪ٛ‬ێ صەگّۀەوە‪ ...ٜ‬ئە‪ ٚ‬ػۆع سەعیه صەثێذ‬ ‫‪ٚ‬ؿۆعاغ‪ ٝ‬ئە‪ ٚ‬ثبثەرە صەوبد ثە چبو‪٘ ...ٝ‬ەع‪ٚ‬ە٘ب كێ‪ٛ‬اػێى‪ ٝ‬چبن ٘ەڵضەثژێغێذ وە ثبەرەکە ػۆع ئبؿبْ ‪ٚ‬ج‪ٛ‬اْ‬ ‫‪ ٚ‬ؿەعٔج ڕاوێلەعی صەکبد) ‪ " :‬وبْ اٌّضعؽ صلیمب فی اؿٍ‪ٛ‬ثٗ اٌفغیض اٌجضیض‪ ،‬ف‪ ٛٙ‬یزذغ‪ ٜ‬اٌّ‪ًٛٛ‬ع اٌظی‬ ‫ؿیزذضس فیٗ جیضا (‪ ٛ٘ٚ )..‬وظٌه یزذغ‪ ٜ‬االؿٍ‪ٛ‬ة فیجؼٍٗ ؿ‪ٙ‬ال جظاثب ِل‪ٛ‬لب" (ي ‪)99‬‬

‫‪6‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫بەشی دووهم‪:‬‬ ‫دەؿەْ ثۀب ٌە ك‪ٛ‬ێٕێى‪ ٝ‬رغ ثبؿی ٔیگەعأی سۆی صەوبد صەعثبعە‪ ٜ‬ربلیىغصٔە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬إٌذ‪ٚ ٛ‬اٌوغف ‪ٚ‬‬ ‫ص‪ٚ‬ایی ثە سە‪ٚ‬ێه چبعەؿەع‪ ٜ‬صەوبد وبرێ ػأبیەن صێزە سە‪ٚ ٝٔٚ‬چۀض الپەعەیەو‪ٔ ٝ‬یلبْ صەصاد ٌە (كغح‬ ‫االٌفیە الثٓ ػمیً) وە ص‪ٚ‬ایی ػۆعثە‪ ٜ‬پغؿیبعەوبْ ٌە‪ ٚ‬ثبثەربٔە صێٕە‪ٚ‬ە ‪ٌٚ‬ە ربلیىغصٔە‪ٚ‬ەوە ؿەعصەوە‪ٚ‬ێذ!! (ي‬ ‫‪.)99‬‬ ‫‪ٚ‬اصیبعە ّٔ‪ٔٛ‬ە‪ ٜ‬ػۆع ٘ەْ ٌە‪ ٚ‬پیب‪ٚ‬أە‪ ٜ‬سەعیى‪ ٝ‬وبعی ئبیٕ‪ ٝ‬ؿیبؿیٓ وە وێلەوبٔیبْ ثە سە‪ ْٚ‬ثۆیبْ‬ ‫چبعەؿەع صەثێذ ‪ٌٚ‬ە و‪ٛ‬عصؿزبٔیق ٌە‪ ٚ‬جۆعە ٘ەیە وە سە‪ٔٚ‬ەوبٔ‪ٚ ٝ‬ەن رە‪ٚ‬ژِ‪ ٝ‬ؿێزەالیذ ٘ەِ‪ ٚٛ‬كزەوبٔ‪ٝ‬‬ ‫ٔیلبْ صەصاد!!‬ ‫"ئە‪ٚ ٚ‬ێٕە ٔیّچە ِ‪ٛ‬لەصەؿە‪ ٜ‬وە دەؿەْ ثۀب صەعثبعە‪ ٜ‬سۆی صەیىێلێذ‪٘ ،‬ەؿذ ثە ٔەث‪ ٝٔٚٛ‬یبْ غیبثی‬ ‫‪ٚ‬عصەوبعیە ِغۆییە ؿبصەوبْ صەوەیذ ٌە ر‪ٛ‬ڕەث‪ٚ ْٚٛ‬كبص ث‪ ..ْٚٛ‬سۆكە‪ٚ‬یـز‪ٚ ٝ‬ڕق‪٘ ..‬ەڵچ‪ ٚ ْٚٛ‬ؿبعص ‪ٚ‬ؿڕی‬ ‫وە ٘ەِ‪ِ ٚٛ‬غۆڤێه ص‪ٚ‬چبع‪ ٜ‬صێذ ٌە گە‪ٚ‬عە ‪ٚ‬ثچ‪ٛ‬وضاْ‪ٚ ،‬ێٕە‪٘ ٜ‬ەلیمی دەؿەْ ثۀب وەِێ‪ٌ ٝ‬ە‪ٔ ٚ‬بِبٔە ثەصیبع‬ ‫صەوە‪ٚ‬ێذ وە ثۆ ثب‪ٚ‬و‪ٔ ٝ‬بعص‪ٚ‬یەر‪ ٝ‬وە جەِبي ثۀب‪ ٜ‬ثغا ثچ‪ٛ‬و‪ ٝ‬ثاڵ‪ٚ‬یىغصۆرە‪ٚ‬ە وە ِەػۀضەوغێذ ٌە ؿبڵی‬ ‫‪ 9988‬یبْ ‪ٛٔ 9989‬ؿغا ثێذ وە رێیضا صەڵێذ‪ ":‬ئبؿ‪ٛ‬صەیی ئێ‪ٛ‬ە ػۆع الَ گغٔگە ثە ٘ەع ٔغسێه ثێذ‪ٌ ،‬ە‪ٔ ٚ‬بِەیە‬ ‫ثبؿی سەعجیەوبٔ‪٘ ٝ‬ەع ؿێ ِبٔگ‪ٛٔ ٝ‬فەِجەع ‪ٚ‬ؿەپزەِجەع ‪ٚ‬ئۆوزۆثەعربْ ثۆ صەوەَ‪ٚ ،‬ارە ٌە‪ٚ‬ەر‪ ٝ‬ئێ‪ٛ‬ەَ جێ‪ٙ‬ێلز‪ٛ‬ە‬ ‫ربثؼأٓ وە ٘یچ ٘ەڵەسەعجی ‪ٙٔٚ‬ێٕ‪ٚ ٝ‬سۆؿەپبٔضْ ٔییە ٌە سەعجیەوبُٔ‪ ،‬ثەڵى‪ٌ ِٓ ٛ‬ە ژێغ وبعیگەع‪ٜ‬‬ ‫٘ەٌ‪ِٛ‬ەعجضاَ وە صەعەلەر‪ٔ ٝ‬بیەَ‪ ،‬ئەگەع ػع‪ٚ‬فُ ‪ٚ‬ا ثێذ رب‪ٚ‬أ‪ ِٓ ٝ‬چییە" ٌە ٔێ‪ ٛ‬سەعجیەوبٔ‪ 56 ٝ‬لەعف‬ ‫ٔ‪ٛ‬ؿغا‪ٚ‬ە (ثۆ ِؼگە‪ٚ‬ر‪ ٝ‬اٌغاكضیٓ) ثە ثب‪ٚ‬و‪ ٝ‬صەڵێذ‪ " :‬ئەگەع ثبثەر‪ 56 ٝ‬لغكەوە ئبػاع‪ ٜ‬صا‪ ْٚ‬وە ثە ِؼگە‪ٚ‬د‬ ‫صعا‪ٚ‬ە رىبیە رەلضیغ‪ ٜ‬ئە‪٘ ٚ‬ەٌ‪ِٛ‬ەعجە ثىەْ وە ثە ٘ۆیە‪ٚ‬ە رێ‪ٛ‬ەگالَ ‪ٚ‬رەلضیغی ئەجغ ‪ٚ‬پبصاكزەوە‪ ٜ‬ثىەْ‪،‬‬ ‫ئە‪ٚ‬ەف دیـبثبر‪٘ ٝ‬ەع ؿێ ِبٔگەوە ثە ‪ٚ‬عصرغیٓ كێ‪ٛ‬ە ئەگەعیق ثە صڵزبْ ٔیە رب‪ٚ‬أ‪ ِٓ ٝ‬چییەْ صا‪ٚ‬ا ٌە س‪ٛ‬ا‬ ‫ثىەْ ئە‪ ٚ‬ثبع‪ٚ‬صۆسە ثگۆڕێذ" (ي ‪)89‬‬ ‫ٔ‪ٛ‬ؿەع صەڵێذ‪ٌ":‬ە‪ٔ ٚ‬بِەیەصا ئێّە ٌەثەعصەَ ِغۆڤێى‪ ٝ‬ػیٕض‪ ٚ​ٚ‬صایٓ ٌە س‪ٛ‬ێٓ ‪ٚ‬گۆكزضا‪ٚ ،‬وێلە‪ ٜ‬ئبث‪ٛ‬ع‪ٜ‬‬ ‫ر‪ٔٛ‬ض‪٘ ٜ‬ەیە ‪...‬ثەالَ ئە‪ٚ ٚ‬ێٕەیە ِغۆییە و‪ٛ‬ژێٕغا‪ٚ‬ەرە‪ٚ‬ە ٌە یبصاكزەوبٔ‪ ٝ‬دەؿەْ ثۀب ثەصەؿز‪ ٝ‬س‪ٛ‬ص‪ِٛ ٜ‬عكیض‪ٜ‬‬ ‫گلز‪ٌ ٝ‬ە جیبر‪ ٝ‬ئە‪ٚ‬ە ‪ٚ‬ێٕەیەو‪ ٝ‬ئەفـبٔە ئبِێؼ‪ٚ ٜ‬عەثبٔی ٔیلبٔضعا‪ٚ‬ە وە سۆی وێلب‪ٚ‬ەر‪ ،ٝ‬ئە‪ٚ ٚ‬ێٕەیەف ثۆرە‬ ‫رۀ‪ٙ‬ب ‪ٚ‬ێٕە‪ ٜ‬دەؿەْ ثۀب ثۆیە صەپغؿیٓ‪ :‬ئبیب ئە‪ ٚ‬یبصاكزە ثە رۀ‪ٙ‬ب ثە وەڵى‪ ٝ‬ئە‪ٚ‬ە صێذ ثۆ ‪ٚ‬ەعگغرٕ‪ٚ ٝ‬ێٕەی‬ ‫٘ەلیمی ِ‪ٛ‬عكیض‪ ٜ‬صاِەػعێٕەع دەؿەْ ثۀب؟ ‪ٚ‬ەالَ ثەكێ‪ٛ‬ەیەو‪ ٝ‬ڕە٘ب ٔەسێغە‪ ..‬ثەالَ ‪ٚ‬الیؼ‪ ٝ‬دبي صەڵێذ رۀ‪ٙ‬ب‬ ‫ؿەعچب‪ٚ‬ەیەوە ٌەثەعصەؿزضا ثێذ ثۆ ئە‪ ٚ‬ثبثەرە‪( ...‬ي ‪.)88‬‬

‫‪7‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫ئیخوان لە جەمعیەوە بۆ جەماعەت‪:‬‬ ‫ٌە ؿەعەرب‪ ٜ‬ثەكی ص‪ٚ‬ەِ‪ ٝ‬ئەَ وزێجە ٔ‪ٛ‬ؿەع جەسذ ٌەؿەع ٔبصیبع‪ِ ٜ‬ێژ‪ ٜٚ​ٚ‬صاِەػعأضٔ‪ ٝ‬ئیش‪ٛ‬اْ‬ ‫صەوبد وە ٘ەِ‪ ٚٛ‬الیەن پێی ‪ٚ‬ایە ؿبڵی ‪ ، 9988‬ثەاڵَ ٌە یبصاكزٕبِەێى‪٘ ٝ‬ب‪ٚ‬ثەك‪ٔ ٝ‬ێ‪ٛ‬اْ دەؿەْ ثۀب ‪ ٚ‬ادّض‬ ‫اٌـىغی ‪ ٚ‬دبِض ػـىغیە وە ٌە ؿبڵی ‪ٛٔ 9989‬ؿغا‪ٚ‬ە وە جەِبي ثۀب‪ ٜ‬ثغا ثچ‪ٛ‬و‪ ٝ‬ثاڵ‪ٚ‬یىغصۆرە‪ٚ‬ە گ‪ِٛ‬بْ‬ ‫صەوە‪ٚ‬ێزە ؿبڵی صاِەػعأضٔ‪ 9988 ٝ‬چ‪ٔٛ‬ىە ٌە وۆربیی یبصاكزٕبِەوە ٘ەع ؿێىیبْ ٔب‪ ٜٚ‬سۆیبْ ٔ‪ٛ‬ؿی‪ٛ‬ە ثەثێ‬ ‫ئە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬ئبِبژە ثىەْ ثۆ ٔب‪٘ ٜٚ‬یچ جەِبػەد ‪ٚ‬گغ‪ٚ‬پێه‪ ،‬وە ٌە‪ٚ‬أەث‪ ٚٛ‬یبصاكزٕبِەوەیبٔ‪ ٝ‬ثە٘ێؼرغ وغصثب ‪ٚ‬ئە‪ٚ‬‬ ‫وبرەف ٘یچ وێلەیەن ٔەث‪ٌ ٚٛ‬ەثەعصەَ صا‪ٚ‬اوغصٔ‪ ٝ‬ڕ‪ٚ‬سـەر‪ ٝ‬وبع ثۆ ٘ەع جەِؼیەرێى‪ ٝ‬ئبییٕ‪ٚ ٝ‬فەع٘ۀگ‪ ٝ‬چ‪ٔٛ‬ىە‬ ‫ٔؼیىە‪ 986 ٜ‬جەِؼیە‪ ٜ‬صیٕ‪٘ ٝ‬ەث‪ٌ ٚٛ‬ە‪ ٚ‬وبرەصا‪ .‬ئەگەعیق ثە پێی الئیذە‪ ٜ‬یەوەِ‪ ٝ‬ئیش‪ٛ‬اْ ثێذ وە‬ ‫ثەڵگۀبِەیەو‪ ٝ‬فەعِییە ئە‪ٚ‬ە جەِؼیە‪ ٜ‬اس‪ٛ‬اْ اٌّـٍّیٓ ٌە ؿبڵی ‪ 9946‬صا صاِەػعا‪ٚ‬ە‪.‬‬ ‫"الئیذە‪ ٜ‬یەوەِ‪ ٝ‬ئیش‪ٛ‬اْ ثبؿی جەِؼیە‪ ٜ‬اس‪ٛ‬اْ اٌّـٍّیٓ صەوبد ٔەن جەِبػە‪ ٜ‬اس‪ٛ‬اْ اٌّـٍّیٓ‪ ،‬ثۆ‬ ‫یەن جبعیق ٔب‪ ٜٚ‬جەِبػەد ٔبیەد‪ ،‬ثۆیە ٘یچ ثبؿی ِ‪ٛ‬عكیض‪ ٜ‬ػبَ ‪ِٚ‬ەوزەثی اعكبص ٌە ئبعاصا ٔییە‪ٌ ،‬ەجیبر‪ٝ‬‬ ‫ثبؿی عئیؾ ِجٍؾ اصاعە (ؿەعۆو‪ ٝ‬ئۀج‪ِٛ‬ۀ‪ ٝ‬وبعگێڕی) ‪ِٚ‬جٍؾ اصاعە صەوغێذ‪ ،‬ئە‪ ٚ‬الئیذەیە ثە ڕ‪ ٝٔٚ‬ثبؿی‬ ‫ص‪ٚ​ٚ‬عوە‪ٚ‬رٕە‪ٚ‬ە صەوبد ٌە ؿیبؿەد ‪ٚ‬ەن ٌە ِبصە‪ ٜ‬ص‪ٚ​ٚ‬ەِضا ٘بر‪ٛ‬ە‪":‬ئە‪ ٚ‬جەِؼیە یە سۆی ٌە لەعە‪ ٜ‬ثبؿ‪ٛ‬س‪ٛ‬اػ‪ٜ‬‬ ‫ؿیبؿەد ٔبصاد ٘ەعچیەو‪ ٝ‬ثێذ‪ٌ "...‬ەِبصە‪ ٜ‬ؿێیەِضا صەڵێذ وە ئبِبٔجەوبٔ‪ ٝ‬جەِؼیە چبوىغصٔ‪ ٝ‬ثبع‪ٚ‬صۆس‪ٝ‬‬ ‫ِ‪ٛ‬ؿڵّبٔبٔە ٌە الیۀ‪ ٝ‬وۆِەاڵیەر‪ٚ ٝ‬ڕە‪ٚ‬كزیضا" ٌە وۆربیی ئە‪ ٚ‬الئیذەیەصا ٌە ِبصە‪ 34 ٜ‬صەڵێذ‪ٔ ":‬ب ثێذ ٌە ٘یچ‬ ‫دبٌەرێىضا ِبصە‪ ٜ‬ص‪ٚ​ٚ‬ەَ ‪ ٚ‬ؿێیەَ ‪ٚ‬كەكەَ ثگۆڕصعێذ" ‪ٚ‬ارە س‪ٛ‬صی جەِؼیە ثۆی ٔییە ئە‪ِ ٚ‬بصأە ثگۆڕێذ وە‬ ‫جەسزضەوۀە‪ٚ‬ە ٌەؿەع ص‪ٚ‬عوە‪ٚ‬رٕە‪ٚ‬ە ٌە ؿیبؿەد‪ ،‬وەچی ٌە یەوەَ گۆڕأ‪ ٝ‬ئە‪ ٚ‬الئیذەیە ئە‪ِ ٚ‬بصأە گۆڕاْ ٌە‬ ‫ؿبڵی ‪٘ 9453‬یجغ‪ ٜ‬پبف پێٕج ؿبڵ‪ِ ،‬بصە‪ ٜ‬ص‪ٚ‬ەَ ثەرە‪ٚ‬ا‪ ٜ‬الثغصعا‪ٚ ،‬كە‪ ٜ‬جەِؼیە ثؼع ث‪ٚ ٚ ٚٛ‬كە‪ ٜ‬جەِبػە‬ ‫ك‪ٛ‬ێٕ‪ ٝ‬گغرە‪ٚ‬ە‪ ،‬ثبؿی عئیؾ ِجٍؾ اصاعە (ؿەعۆو‪ ٝ‬ئۀج‪ِٛ‬ۀ‪ ٝ‬وبعگێڕی) ‪ِٚ‬جٍؾ اصاعە ٔەِب ثبؿی ِ‪ٛ‬عكیض‪ٜ‬‬ ‫ػبَ ك‪ٛ‬ێٕی‪ ٝ‬گغرٕە‪ٚ‬ە" (ي ‪)87‬‬ ‫٘ەع ٌە الئیذە‪ ٜ‬ص‪ٚ​ٚ‬ەَ ٌەگەڵ ئە‪٘ ٚ‬ەِ‪ ٚٛ‬ثە ؿیبؿیىغصٔەف ٌە ِبصە‪ 95 ٜ‬صا صەڵێذ‪ِٛ " :‬عكیض‪ ٜ‬ػبِ‪ٝ‬‬ ‫اس‪ٛ‬اْ اٌّـٍّیٓ ثەپێی ڕای ئۀج‪ِٛ‬ۀ‪ ٝ‬ك‪ٛ‬عا ٘ەڵضەثژێغصعێذ ‪ٚ‬ال صەثغێذ ئەگەع ؿەٌّێٕضعا وە جەِبػەد‬ ‫ثەڕێگبیەو‪ٔ ٝ‬بوۆن ثە ثە ثٕەِبوبٔ‪ ٝ‬ئیـالِضا صەثبد" وەچی ٌە الئیذە‪ ٜ‬ؿێیەِضا ٌە ؿەپزەِجەع‪ٌ 9935 ٜ‬ە ِبصە‪ٜ‬‬ ‫‪ 89‬صا صەڵێذ ‪ٌ " :‬ەثەع ئە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬ؿبدێجی فەػیٍەد ئ‪ٛ‬ؿزبػ دەؿەْ ثۀب ِ‪ٛ‬عكیض‪ ٜ‬ػبِ‪ ٝ‬اس‪ٛ‬اْ اٌّـٍّیٕە ٌە ئێـزبصا‬ ‫‪٘ٚ‬ەع ثە سۆكی صاِەػعێٕەع‪ ٜ‬یەوەِ‪ ٝ‬ئە‪٘ ٚ‬ەیئەرەیە ‪ٚ‬ثەڕێ‪ٛ‬ەثەعیز‪ٌ ٝ‬ە‪ٚ‬ەر‪ ٝ‬صاِەػعأیە‪ٚ‬ە‪ ،‬ثۆیە فەػیٍەریبْ رەػیٓ‬ ‫وغا ثە ِ‪ٛ‬عكیض‪ ٜ‬ػبِ‪ ٝ‬اس‪ٛ‬اْ اٌّـٍّیٓ ثە صعێژایی ژیبٔیضا‪( "..‬ي ‪)89‬‬ ‫ئە‪ ٚ‬دبڵەرە‪ ٜ‬رەػیٕىغصٔە وبعیگەع‪٘ ٜ‬ەیە ٌەؿەع ػۆعثە‪ ٜ‬ئیش‪ٛ‬أەوبٔ‪ ٝ‬جی‪ٙ‬بْ ثە و‪ٛ‬عصؿزبٔیلە‪ٚ‬ە ٘ەؿذ‬ ‫صەوەیذ ِ‪ٛ‬عكیض یبْ ؿەعۆن یبْ ڕاثەع یبْ ئەِیٕضاع ِەصا‪ ٜ‬دەیبد ٌە‪ ٚ‬ك‪ٛ‬ێٕەیە ‪٘ٚ‬ەِ‪ ٚٛ‬صا‪ٚ‬ەوبٔ‪ ٝ‬یبعیىغصٔ‪ٝ‬‬ ‫‪8‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫ٔب‪ ٚ‬دؼثەوە‪ ٜ‬ثەصەؿزە ‪ٚ‬ثەوەیفی سۆی رەؿفیە ‪ٚ‬رەػویە‪ ٜ‬ئۀضاِەوبٔ‪ ٝ‬صەوبد ؿەعەڕا‪ٔ ٜ‬ب‪ٚ‬چەگەعێز‪ٚ ٝ‬سؼَ‬ ‫سؼِێٕەیق‪.‬‬ ‫وبرێه ئە‪ ٚ‬ئەثەصیەرە‪ ٜ‬ؿەعۆن رەلٕیٓ صەوغێذ ثە صەلێه ٘ێلزب رغؿٕبوزغە ٌە ئەثەص‪ ٜ‬وغصْ ثە ‪ٚ‬الیؼی‬ ‫دبي‪ٌ ،‬ە‪ّٔٛٔ ٚ‬ەیەصا دەؿەْ ثۀب صەؿەاڵر‪ ٝ‬ڕە٘ب ثۆ سۆی ِـۆگەع صەوبد ٘ەرب ٔب‪ ٜٚ‬ثەیؼەرە ڕ‪ٚ‬وەكیەوەف ٌە‬ ‫گۆڕێضا ٔبِێٕێذ ئە‪ٚ‬ەف ئە‪ ٚ‬ثیغ‪ٚ‬ڕایبٔە پلذ ڕاؿزضەوۀە‪ٚ‬ە وە دەؿەْ ثۀب ػۆع صیىزبرۆع ‪ٚ‬یەوبس‪ٛ‬ڕە ث‪ٛ‬ە‬ ‫ربڕاصە‪ ٜ‬وەؿبٔێى‪ ٝ‬ػۆع ٌەثەع ئە‪ ٚ‬ؿیفەرە‪ٌ ٜ‬ێی جیبث‪ٔٛ‬ەرە‪ٚ‬ە‪..‬‬

‫‪9‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫بوشی سێیەم‪:‬‬ ‫تووذ وتیژى لە تەعالیمەكاوي مورشیذدا‪:‬‬ ‫ٌە‪ ٚ‬ثەكەصا ٔ‪ٛ‬ؿەع (دٍّی إٌُّٕ) ٌە‪ ٚ‬ثەكەصا ثبؽ ٌە ر‪ٔٛ‬ض‪ٚ‬ریژ‪ ٜ‬گغ‪ٚ‬پە ئبییٕیەوبْ صەوبد ‪ٚ‬ثبؿی ئە‪ٚ‬ە‬ ‫صەوبد وە ئیش‪ٛ‬اْ ٌەگەڵ ڕ‪ٚ‬صأ‪٘ ٝ‬ەعوبعێى‪ ٝ‬ر‪ٔٛ‬ض‪ٚ‬ریژصا كبٔبػ‪ ٜ‬ثەسۆیبْ صەوەْ وە‪ٚ‬ا ئە‪ٚ‬اْ ِیبٔەڕە‪ ،ْٚ‬ثەاڵَ‬ ‫ئە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬ژیبْ ‪ٚ‬رەػبٌیّەوبٔ‪ ٝ‬دەؿەْ ثۀب ثش‪ٛ‬ێٕێزە‪ٚ‬ە صەػأێذ وە‪ٚ‬ا ػۆعثەی گغ‪٘ٚ‬ە ر‪ٔٛ‬ضعە‪ٚ‬ەکبْ ٌە پبڵزۆی‬ ‫ئیش‪ٛ‬أضا صەعچ‪ ،ْٚٛ‬ثەثەڵگە‪ ٜ‬ئە‪ٚ‬ە‪( ٜ‬ك‪ٛ‬وغی ِـزەفب) ئۀضاَ ث‪ٌ ٚٛ‬ە ئیش‪ٛ‬اْ ‪ٚ‬یەوێه ث‪ٌ ٚٛ‬ە‪ٚ‬أە‪ ٜ‬صاصگبیی وغا‬ ‫ٌە ڕێىشغا‪ ٜٚ‬ؿەیض ل‪ٛ‬رت ٌە ؿبڵی ‪٘ ،9965‬ەع‪ٚ‬ە٘ب جەِبي ثۀب‪ ٜ‬ثغا ثچ‪ٛ‬و‪ ٝ‬ثاڵ‪ٚ‬یىغصۆرە‪ٚ‬ە وە‪ٚ‬ا ؿبٌخ ؿغیە‬ ‫ل‪ٛ‬ربثیەو‪ ٝ‬دەؿەْ ثۀب ث‪ٛ‬ە ‪ٔٚ‬بِەیەو‪ ٝ‬پڕ ٌە ؿەعؿبِ‪ ٝ‬ثۆ دەؿەْ ثۀب ٔ‪ٛ‬ؿی‪ٛ‬ە‪ ،‬ئە‪ ٚ‬ؿبٌخ ؿغیە‪ ٜ‬وە‬ ‫ؿەعۆوبیەر‪٘ ٝ‬ە‪ٚ‬ڵێى‪ ٝ‬و‪ٛ‬صەرب‪ ٜ‬وغص وە ٔبؿغا‪ٚ‬ە ثە ػەِەٌیە‪( ٜ‬اٌفٕیە اٌؼـىغیە) ٌە ؿبڵی ‪ٌ 9973‬ە لب٘یغە‪( .‬ي‬ ‫‪.)43‬‬ ‫ئیٕجب ٔ‪ٛ‬ؿەع صەڵێذ ئەگەع ئە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬ثبؿّبْ وغص لبثیٍی ڕەسٕە ‪ٚ‬ربٔە ثٓ ثەاڵَ ػۆعثە‪ ٜ‬ئە‪ ٚ‬ثیغۆوە ر‪ٔٛ‬ض‬ ‫‪ ٚ‬رەوفیغیبٔە ٌۀێ‪( ٛ‬عؿبٌخ اٌزؼبٌیُ) ‪ ٜ‬دەؿەْ ثۀب صەصۆػعێٕە‪ٚ‬ە ئە‪ ٚ‬عؿبٌەیە ئبڕاؿزە‪٘ ٜ‬ەِ‪ ٚٛ‬ئۀضاِبٔ‪ ٝ‬ئیش‪ٛ‬اْ‬ ‫ٔەوغا ث‪ ،ٚٛ‬ثەڵى‪ٚ ٛ‬ەن ٌە ؿەعەربی عؿبٌەوەصا صەڵێذ‪":‬ئە‪ٚ‬ە پەیبِ‪ِٕ ٝ‬ە ثۆئیش‪ٛ‬أە ِ‪ٛ‬جب٘یضەوبْ ٌە ٔێ‪ٛ‬اْ االس‪ٛ‬اْ‬ ‫اٌّـٍّیٓ‪ ،‬ئە‪ٚ‬أە‪ ٜ‬ثب‪ٚ‬ەڕیبْ ثە ثەعػ‪ ٜ‬صەػ‪ٛ‬ەوەیبْ ‪ٚ‬ل‪ٛ‬صؿیەر‪ ٝ‬ثیغ‪ٚ ٚ‬فیىغەوەیبْ ٘ەیە‪ٚ ،‬ػەػیّەریبْ وغص‪ٚ‬ە‬ ‫پێیە‪ٚ‬ە ثژیٓ ‪ٌٚ‬ە پێٕب‪ٚ‬یضا ثّغْ‪ ،‬رۀ‪ٙ‬ب ثۆ ئە‪ٚ‬أە ئە‪ٚ ٚ‬كەیە و‪ٛ‬عرە ئبڕاؿزە صەوەَ ‪ .‬ئە‪ٚ ٚ‬كبٔەف ‪ٚ‬أە ٔیٓ ثۆ‬ ‫ٌەثەعوغصْ ثەڵى‪ ٛ‬رەػٍیّبرٓ ثۆ جێجەجێ وغصْ" (ي ‪)43‬‬ ‫ٌە رەػٍیّ‪ ٝ‬ژِبعە ‪ 96‬ثۀب صا‪ٚ‬ا‪ ٜ‬صاثڕاْ صەوبد ٌە ٘ەِ‪ ٚٛ‬جۆعە ‪ٚ‬ەػیفەیەن ٌە د‪ٛ‬وّەد رۀ‪ٙ‬ب ئەگەع‬ ‫یەوێه ٔبچبع ثێذ ‪ ٚ‬ئەگەع ٌە‪ٚ‬ەػیفەف صا ث‪ ،ٚٛ‬ثب ‪ٚ‬اػ‪ٌ ٜ‬ێ ٔە٘ێٕێذ رۀ‪ٙ‬ب ئەگەع پێچە‪ٚ‬أە‪ ٜ‬وغص ٌەگەڵ‬ ‫ئەعوەوبٔ‪ ٝ‬صەػ‪ٛ‬ەصا‪.‬‬ ‫ٌە رەػٍیّ‪ 89 ٝ‬صا‪ٚ‬ا صەوبد " سؼِەر‪ ٝ‬ؿبِبٔ‪ ٝ‬ئیـالِ‪ ٝ‬گلز‪ ٝ‬ثىغێذ ثە ٘بٔضأ‪ ٝ‬ثەع٘ەَ ‪ٚ‬صاِەػعا‪ٚ‬ە‬ ‫ئیـالِیەوبْ ‪ٚ‬ربپێذ ثىغێذ ٔە٘ێڵی ٘ەرب لغكێىیق ثىە‪ٚ‬ێزەصەؿزێى‪ٔ ٝ‬ب ئیـالَ"‪.‬‬ ‫ئە‪ٚ‬ەف ٌۀب‪ٚ ٚ‬اڵرێى‪ ٝ‬فغە ئبییٕضا وێلەیەو‪ ٝ‬ػۆع صع‪ٚ‬ؿذ صەوبد ئیٕجب چی صەوغێذ ئەگەع ِ‪ٛ‬ؿڵّبْ‬ ‫پێ‪ٛ‬یـز‪ ٝ‬ثە ثەع٘ەِ‪ٔ ٝ‬ب ئیـالِ‪ٔ ٝ‬ب‪ٚ‬ەو‪ٚ ٝ‬صەعەو‪٘ ٝ‬ەث‪ٚ ٚٛ‬ەن صەعِبٔ‪ٔ ٝ‬ەسۆكیەوبٔ‪ ٝ‬كەوغە ‪ٚ‬صڵ ‪ٚ‬كێغپۀجە‬ ‫وە ػۆعثەیبْ ثە صەؿز‪ٔ ٝ‬ب ِ‪ٛ‬ؿڵّبْ صع‪ٚ‬ؿذ صەوغێٓ (ي ‪)45‬‬ ‫ٌە رەػٍیّ‪ 85 ٝ‬ثە دەعفی صا‪ٚ‬ا صەوبد‪ِٛ " :‬لبرەػە‪ ٜ‬صاصگب ئەٍ٘یەوبْ ‪٘ٚ‬ەع لەػایەو‪ٔ ٝ‬ب ئیـالِ‪ٝ‬‬ ‫ثىەیذ‪٘ٚ ،‬ەع‪ٚ‬ە٘ب ِ‪ٛ‬لبرەػە‪ ٜ‬یبٔە ‪ٚ‬عۆژٔبِە ‪ٚ‬وۆِەڵە ‪ٚ‬ل‪ٛ‬ربثشبٔەوبْ ‪٘ ٚ‬ەیئبرەوبْ ثىەیذ وە ثەع٘ەڵـز‪ٝ‬‬ ‫‪10‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫ثیغۆوە‪ ٜ‬ئیـالِی رۆ صەوەْ" وە ئە‪ٚ‬ەیبْ ٘ەعە رغؿٕبوزغیٕی رەػبٌیّەوبٔە ثەِبٔب‪ِٛ ٜ‬لبرەػە‪ ٜ‬صە‪ٚ‬ڵەر‪ٛٔ ٝ‬ێ‬ ‫‪ٚ‬صەؿەالر‪ ٝ‬صاصگبیی ثىبد‪ ،‬ئە‪ ٚ‬صەؿەاڵرە لەػائیە‪ ٜ‬وە ڕێىشەع‪ ٜ‬وۆِەڵە ٌە ثۀضەوبٔ‪ِ ٝ‬بف ‪ ٚ‬ئەعوە‬ ‫یبؿبیەوبٔضا‪( .‬ي ‪)46‬‬ ‫ٌە رەػٍیّێى‪ ٝ‬رغ‪ ٜ‬رغؿٕبوضا ژِبعە ‪ 45‬صا ٘بر‪ٛ‬ە‪":‬اْ رذبعة اِبوٓ اٌٍ‪ ٛٙ‬فٌال ػٓ اْ رمغث‪ٙ‬ب" ٌێغەصا‬ ‫چەِى‪ ٝ‬ك‪ٛ‬ێٕەوبٔ‪ ٝ‬ڕاث‪ٛ‬اعصْ صیبعی ٔەوغص‪ٚ‬ە‪ ،‬چ‪ٔٛ‬ىە ثبثەرەوە عێژەییە‪ ،‬وەؿبٔێى‪ِٛ ٝ‬دبفیؼوبع ٘ەْ ٘ەرب‬ ‫چبیشبٔەوبٔیق ثە اِبوٓ اٌٍ‪ ٛٙ‬صەػأٓ‪ ،‬ئیٕجب جۆعی ِ‪ٛ‬دبعەثە وغصٔەوەكی صیبع ٔەوغص‪ٚ‬ە ئبیە ثە رەلبٔضٔە‪ٚ‬ە‪ٜ‬‬ ‫صەوغێذ یبْ ثە كىبٔضٔ‪ ٝ‬وەي ‪ٚ‬پەٌەوبٔیضا‪ٚ ،‬ارە دەؿەْ ثۀب‪ِٛ ٜ‬عكیض وبع‪ٌ ٜ‬ێىضأە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬ثۆ س‪ٛ‬ص‪ٜ‬‬ ‫(ِ‪ٛ‬جب٘یضەوبْ) جێ‪ٙ‬ێلز‪ٛ‬ە ‪ٚ‬ەن ِەؿەٌە‪ ٜ‬و‪ٛ‬كزٕ‪ِٛ ٝ‬ؿزەكبع اٌشبػٔضاع‪ٚ ،‬ەن وەؿبٔێى‪ ٝ‬ئیش‪ٛ‬اْ صەگێڕٔە‪ٚ‬ە وە‬ ‫ثۀب ال‪ ٜ‬ؿەعۆو‪ ٝ‬عێىشغا‪ ٜٚ‬ربیجەر‪ ٝ‬چەوضاع‪ ٜ‬ػجضاٌغدّٓ اٌـٕض‪ٚ ٜ‬ر‪ٛ‬یەر‪" :ٝ‬سۆػگەس‪ٛ‬ا عػگبع‪ ٜ‬صەوغصیٓ‬ ‫ٌێی‪ ...‬ئەگەع یەوێه ٌەصەؿز‪ ٝ‬ڕػگبع‪ ٜ‬وغصثبیٓ"!!! ‪ٚ‬ؿەعۆو‪ ٝ‬عێىشغا‪ ٜٚ‬ربیجەریق ئە‪ ٚ‬لـبٔە‪ ٜ‬ثۀب‪ ٜ‬ثە‬ ‫فەعِبٔێى‪ ٝ‬ڕاؿزە‪ٚ‬سۆی و‪ٛ‬كزٕ‪ ٝ‬سبػٔضاع‪ ٜ‬دـێت وغص‪( ..‬ي ‪)47‬‬ ‫ٌە ثەكی پێٕجەَ ثبؿی و‪ٛ‬كزٕ‪ ٝ‬ص‪ .‬ادّض ِب٘غ صەوبد ٌە‪ 85‬فجغایەع‪ 9935 ٜ‬صا وە چۆْ ثى‪ٛ‬ژەوە‪ٜ‬‬ ‫(ِذّ‪ٛ‬ص اٌؼیـ‪ٛ‬ی) ئیؼزغافی ٔەوغص‪ٚ‬ە ثە پبڵٕەع‪ ٜ‬رب‪ٚ‬أەوە‪ ٜ‬رب كێز ؿیض ؿبثك ٌە عۆژٔبِە‪( ٜ‬اٌّـٍّ‪ )ْٛ‬صأیپێضأب‬ ‫وە ثەصەؿز‪ ٝ‬عێىشغا‪ ٜٚ‬ربیجەر‪ ٝ‬ئیش‪ٛ‬اْ و‪ٛ‬ژعا ‪٘ٚ‬ەع‪ٚ‬ە٘ب گ‪ٛ‬ر‪ ٝ‬وە اٌؼیـ‪ٛ‬ی ؿەع ثە عێىشغا‪ ٜٚ‬ربیجەر‪ ٝ‬ث‪ ٚٛ‬ثە‬ ‫كێ‪ٛ‬ەیەو‪ٙٔ ٝ‬ێٕ‪٘ ٝ‬ەعچۀضە ثۆ رّ‪ٛ‬یٗ ‪ٚ‬پەعصەپۆكی ثج‪ٛ‬ە ئۀضاِ‪ ٝ‬دؼثی ٔیلزیّبٔ‪ ،ٝ‬گغٔگ‪ ٝ‬كبیەصیەوە‪ ٜ‬ؿیض‬ ‫ؿبثك ٌە‪ٚ‬ە‪ٚ‬ە صێذ وە سۆی ئۀضاِێى‪ ٝ‬وبعا‪ ٜ‬عێىشغا‪ ٜٚ‬ربیجەر‪ ٝ‬ث‪( .ٚٛ‬ي ‪(33‬‬ ‫كبیەص‪ ٜ‬ص‪ٚ​ٚ‬ەَ ٌە كیز ادّض دـٓ اٌجبل‪ٛ‬عی صا صەعچ‪ ،ٚٛ‬ئە‪ ٚ‬پیب‪ٚ‬ە‪ ٜ‬وە سەعیه ث‪ ٚٛ‬ثجێزە ِ‪ٛ‬عكیض‪ٜ‬‬ ‫گلز‪ ٝ‬اس‪ٛ‬اْ ٌە پبف ثۀب ثەاڵَ ٌەثەع الیۀگیغ‪ِ ٜ‬ەٌیه فبع‪ٚ‬ق دـٓ ٘‪ٛ‬ػەیجی ث‪ٛ‬ە ِ‪ٛ‬عكیض‪ .‬ثبل‪ٛ‬ع‪ٌ ٜ‬ە‬ ‫یبصاكزەوبٔ‪ٌ ٝ‬ە عۆژٔبِە‪( ٜ‬اٌّـٍّ‪ )ْٛ‬صا ثە‪ ٚ‬كێ‪ٛ‬ەیە ثبؿی ئە‪ ٚ‬ثبثەرە‪ ٜ‬وغص‪ٚ‬ە"ٌە ثەصثەسز‪ ٝ‬صەػ‪ٛ‬ەصا ئە‪ٚ‬‬ ‫عێىشغا‪ٚ‬ە ربیجەر‪ ٝ‬یە ثڕیبعیضا رۆڵە‪ ٜ‬سـزٓ ‪ٚ‬ؿەعٔەوە‪ٚ‬رٕ‪ِٛ ٝ‬عكیض ٌە ٘ەڵجژاعصٔەوبٔ‪ ٝ‬صائیغە‪ ٜ‬ئیـّبػیٍیەصا‬ ‫ثىبرە‪ٚ‬ە‪ٚ ،‬ثەپەعۆكزغیٓ وەؽ ثۆ ثیغۆوە‪ ٜ‬رۆڵەؿۀضٔە‪ٚ‬ە پبعێؼەعێى‪ ٝ‬ال‪ ٚ‬ث‪ِ ٚٛ‬ەكمی صەوغص ٌە ٔ‪ٛ‬ؿیٕگە‪ٜ‬‬ ‫ػجضاٌّمو‪ٛ‬ص ِز‪ٌٛ‬ی‪ ،‬ئە‪ ٚ‬پبعێؼەعە ال‪ٚ‬ەف ٔب‪ِ( ٜٚ‬ذّ‪ٛ‬ص اٌؼیـ‪ٛ‬ی) ث‪٘ ،ٚٛ‬ەعوە دى‪ِٛ‬ەر‪ ٝ‬ص‪ .‬ادّض ِب٘غ جبڕی‬ ‫جۀگیضا ٌە صژی ‪ٚ‬اڵربٔ‪ِ ٝ‬یذ‪ٛ‬ەعصا رب ِیـغ ثز‪ٛ‬أێذ ئبِبصە ثێذ ٌە وۆٔگغە‪ ٜ‬ؿ‪ٛ‬ڵخ ئەگەع صیّ‪ٛ‬وغاریەد‬ ‫ؿەعوە‪ٚ‬د ثەؿەع ٔبػیەد ‪ٚ‬فبكیەد‪ ...‬عێىشغا‪ ٜٚ‬ربیجەر‪ ٝ‬ئە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬ثە ٘ەي ػأ‪ ٝ‬ثۆ رۆڵە ؿۀضٔە‪ٚ‬ە ٌە ؿەعۆن‬ ‫‪ٚ‬ەػیغاْ ثۆیە (ِذّ‪ٛ‬ص اٌؼیـ‪ٛ‬ی) ئبڕاؿزە وغص ثۆ و‪ٛ‬كزٕ‪ ٝ‬ص‪ .‬ادّض ِب٘غ پبكب ئە‪ٚ‬یق ر‪ٛ‬أ‪ٌ ٝ‬ۀب‪ ٚ‬پەعٌەِبٔضا‬ ‫وۆربیی ثە ژیبٔ‪ ٝ‬ث‪ٙ‬ێٕێذ‪ ،‬ئە‪ ٚ‬ژیبٔە‪ ٜ‬وە ئە‪ ٚ‬ثە ِیـغ‪ ٜ‬ثە سلیج‪ٌ ٚٛ‬ە‪ٚ‬ەر‪ٔ ٝ‬یلزّبٔپەع‪ٚ‬ەع‪ٔ ٜ‬بؿیج‪ ،ٚٛ‬ڕەدّەرێى‪ٝ‬‬ ‫گە‪ٚ‬عە ‪ٚ‬فغا‪ٚ‬أ‪ ٝ‬س‪ٛ‬ا‪ٌ ٜ‬ێ ثێذ" (ي ‪)36- 35‬‬

‫‪11‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫٘ەعچۀضە ٘یچ ثەڵگەیەن ٔەث‪ ٚٛ‬وە ئە‪٘ ٚ‬ەڵجژاعصٔە رەػ‪ٚ‬یغی رێضا وغاثێذ‪ ،‬ؿەعەڕا‪ ٜ‬ئە‪ٚ‬ەف ثۀب سۆی‬ ‫سەڵى‪ ٝ‬ئیـّبػیٍیە ٔەث‪ٌٚ ٚٛ‬ە ‪ 9948‬كە‪ٚ‬ە ئە‪ٚ‬ێی ثەعە‪ ٚ‬لب٘یغە ثەجێ‪ٙ‬ێلزج‪ ٚٛ‬پبف ئە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬چۀضیٓ وێلە‪ٌ ٜ‬ە‬ ‫ص‪ٚ‬ا‪ ٜ‬سۆی جێ‪ٙ‬ێلزج‪.ٚٛ‬‬ ‫ثە ٔیـەثەد (ِذّ‪ٛ‬ص اٌؼیـ‪ٛ‬ی) وە ثەعەؿّ‪ ٝ‬ؿەع ثە دؼثی ٔیلزیّبٔ‪ ٝ‬ث‪ ،ٚٛ‬ئە‪ٚ‬ە ِذّ‪ٛ‬ص ػـبف ٌە‬ ‫یبصاكزەوبٔیضا چبعەؿەعی ئە‪ِ ٚ‬ەرەڵەِبْ ثۆ صەوبد وە ثبؿی چبٔضٔ‪ ٝ‬ئۀضاِە ئیش‪ٛ‬أیەوبْ صەوبد ٌە ٔب‪ٚ‬‬ ‫دؼثەوبٔ‪ ٝ‬رغ‪ِ ٜ‬یـغیضا ‪ٚ‬ەن كی‪ٛ‬ػی ‪ِ( ٚ‬وغ اٌفزبە) ٘ۀضێىیبْ ِبٔگبٔەكیبْ ثۆ ثڕیجۆ‪ٚ‬ە‪ ،‬وە‪ٚ‬اث‪ ٚٛ‬ؿّیٕ‪ ٝ‬صی‪ٛ‬اع‪ٜ‬‬ ‫دؼثەوبٔیزغ ٌۀب‪ ٚ‬ئیش‪ٛ‬أضا ثٕەِبیەو‪ ٝ‬وبعپێىغا‪ ٚ‬ث‪ ٚٛ‬ئە‪ٚ‬ەف ٌە ثٕەڕەرضا پغٔـیپێى‪ِٛ ٝ‬سبثەعار‪ ٝ‬ث‪( .ٚٛ‬ي ‪)39‬‬ ‫وبع‪ ٜ‬ئە‪ ٚ‬عێىشغا‪ٚ‬ە ربیجەر‪[ ٝ‬رٕظیُ سبم] یە ٘ێٕضە ئبڵۆػ ث‪ ٚٛ‬رب ئە‪ ٚ‬ڕاصەیە‪٘ ٜ‬ۀضێه پێیبْ ‪ٚ‬ایە ٌە‬ ‫صەؿذ ثۀبف صەعچ‪ٛ‬ث‪ ،ْٚٛ‬ثەاڵَ اٌـٕض‪ ٜ‬ؿەعۆو‪ ٝ‬ئە‪ ٚ‬عێىشغا‪ٚ‬ە ٘ەعصەَ صەیگ‪ٛ‬د‪ :‬وە‪ٚ‬ا دەؿەْ ثۀب فەعِبٔیبْ‬ ‫پێضەوبد ثۆ ٘ەع وبعێه‪ ،‬كێز ِذّض اٌغؼاٌی ٌە (ِٓ ِؼبٌُ اٌذك فی وفبدٕب االؿالِ‪ ٝ‬اٌذضیش) صا صەڵێذ‪:‬‬ ‫"ثۀب عێىشغا‪ ٜٚ‬ربیجەر‪ ٝ‬صع‪ٚ‬ؿذ وغص وە ثغیزی ث‪ٌ ْٚٛ‬ە‪ ٚ‬ال‪ٚ‬أە‪ِ ٜ‬ەكمیبْ صەوغص ٌەؿەع و‪ٛ‬كزبع‪ ...‬ئە‪ ٚ‬ال‪ٚ‬ە‬ ‫ٔ‪ٙ‬ێٕیبٔە ثەاڵ ‪ٚ‬كەڕێى‪ ٝ‬گە‪ٚ‬عە ث‪ ْٚٛ‬ثەؿەع جەِبػەد‪ٌ ،‬ە ص‪ٚ‬اییضا صەؿزیبْ وغصە عكزٕ‪ ٝ‬س‪ٛ‬ێٕ‪ ٝ‬یەوزغ ‪ٚ‬ث‪ٔٚٛ‬ە‬ ‫ئبِغاػ‪ ٜ‬رێىضەع‪ٚ ٜ‬رۆلبٔضْ ثە صەؿز‪ ٝ‬وەؿبٔێه کە فەُ٘ ‪ٚ‬فیم‪ٙ‬یبْ ٔەث‪ٌ ٚٛ‬ە ئیـالِضا‪ "...‬اٌغؼاٌی ٌێغەصا ئبِبژە‬ ‫صەوبد ثە و‪ٛ‬كزٕ‪ ٝ‬ؿیض فبیؼ ٌەالیەْ عێىشغا‪ ٜٚ‬ربیجەر‪ ٝ‬وبر‪ ٝ‬ل‪ٛ‬ر‪ٛ‬ێه كیغیٕ‪ ٝ‬ثۆِجىغا‪ٚ‬یبْ ثۆ ٔبعصە ِبڵە‪ٚ‬ە‪،‬‬ ‫٘ۆوەكی صەگەڕێزە‪ٚ‬ە ثۆ ئە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬وە ِ‪ٛ‬عكیض‪ ٜ‬ئە‪ ٚ‬وبرە دـٓ ٘‪ٛ‬ػەیجی ثڕیبع‪ ٜ‬صاث‪ ٚٛ‬ؿیض فبیؼ ثىبرە ثەعپغؿی‬ ‫عێىشغا‪ ٜٚ‬ربیجەر‪.ٝ‬‬ ‫"ص‪.‬ػجضاٌؼؼیؼ وبًِ ٌە یبصاكزەوبٔیضا صەڵێذ ٌە ؿبڵی ِبعؿی ‪ 9938‬ئبِبصە‪ ٜ‬وۆث‪ٔٛ‬ە‪ٚ‬ەیەن ث‪ٌ ٚٛ‬ە‬ ‫ِەڵجۀض‪ ٜ‬گلز‪ ٝ‬ئیش‪ٛ‬اْ ثە ئبِبصەث‪ِٛ ٝٔٚٛ‬عكیض‪ ٜ‬گلز‪ ٝ‬دەؿەْ ثۀب ‪ٚ‬ؿەعأ‪ ٝ‬رۀؼیّ‪ ٝ‬سبم (عێىشغا‪ٜٚ‬‬ ‫ربیجەد) وۆث‪ٔٛ‬ە‪ٚ‬ەوە ربیجەد ث‪ ٚٛ‬ثە و‪ٛ‬كزٕەوە‪ ٜ‬اٌّـزلبع ادّض اٌشبػٔضاع‪ .‬ئ‪ٛ‬ؿزبص ثۀب گ‪ٛ‬ری‪ :‬ئە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬ئە‪ٚ‬‬ ‫گ‪ٛ‬ریەر‪ ٝ‬صەعثبعە‪ ٜ‬د‪ٛ‬وّەوبٔ‪ ٝ‬سبػٔضاع صەعثبعە‪ ٜ‬وەیـەوبٔ‪ ٝ‬ئیش‪ٛ‬أەوبْ ئە‪ٚ‬ۀضە ث‪( ٚٛ‬سۆػگە س‪ٛ‬ا ٌە صەؿ‪ٝ‬‬ ‫عػگبعی وغصثبیٓ)‪.‬یبْ سۆػگە ٌێی عػگبع صەث‪ٛ‬یٓ‪ ،‬یبْ سۆػگە یەوێه ٌە صەؿ‪ ٝ‬عػگبعی وغصثبیٓ‪ ،‬ئە‪ٚ‬‬ ‫ِبٔبیەف ٌە چ‪ٛ‬اعچێ‪ٛ‬ە‪ ٜ‬سۆػگە صەعٔبچێذ ‪ٔٚ‬بگبرە ؿٕ‪ٛ‬ع‪ ٜ‬فەعِبْ وغصْ‪ ،‬چ‪ٔٛ‬ىە فەعِبْ صیبعیىغا‪ٚ‬ە ثۆ‬ ‫وەؿێى‪ ٝ‬صیبعیىغا‪ٚ‬یلە‪ ،‬ئە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬فەعِبٔ‪ ٝ‬صەعٔەوغص‪ٚ‬ە ‪ٚ‬ارە وەؿیلی رەوٍیف ٔەوغص‪ٚ‬ە ثە جێجەجێىغصٔ‪"ٝ‬‬ ‫(ػجضاٌؼؼیؼ وبًِ‪ :‬فی ٔ‪ٙ‬غ اٌذیبە م ‪ ،36‬اٌّىزت اٌّوغی اٌذضیش‪.َ 8666 ٍ ،‬‬ ‫ئیٕجب ص‪ .‬ػجضاٌؼؼیؼ وبًِ صەڵێذ وە پغؿیبعێى‪ ٝ‬ئبعاؿزە‪ ٜ‬ثۀب وغص‪:‬‬ ‫فەػیٍەرزبْ فەعِبٔ‪ ٝ‬عاكىب‪ٚ‬ربْ ثۆ ػجض اٌغدّٓ اٌـٕضی صەعوغص‪ٚ‬ە؟‬‫ٔەسێغ‪.‬‬‫س‪ٛ‬ێٕ‪ ٝ‬سبػٔضاع ثە ئەؿزۆی سۆد صەگغیذ ‪ٚ‬پێیە‪ٚ‬ە صەچیزە دؼ‪ٚ‬عی س‪ٛ‬ا ٌە عۆژی لیبِەرضا؟‬‫‪12‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫ٔەسێغ‪.‬‬‫٘ەِبْ پغؿیبعەوبٔ‪ٌ ٝ‬ە ػجض اٌغدّٓ اٌـٕضی ثەعپغؿی عێىشغا‪ ٜٚ‬ربیجەر‪ ٝ‬وغص‪ٚ‬ە ثە‪ ٚ‬كێ‪ٛ‬ەیە‬ ‫فەعِبٔذ ٌە وێ ‪ٚ‬ەعگغر‪ٛ‬ە ٌە‪ ٚ‬ثبعەیە‪ٚ‬ە؟‬‫گ‪ٛ‬ر‪ٌ :ٝ‬ە ئ‪ٛ‬ؿزبص (دەؿەْ ثۀب)‬‫س‪ٛ‬ێٕ‪ ٝ‬سبػٔضاع ثە ئەؿزۆی سۆد صەگغیذ ‪ٚ‬پێیە‪ٚ‬ە صەچیزە دؼ‪ٚ‬عی س‪ٛ‬ا ٌە عۆژی لیبِەرضا؟‬‫ٔەسێغ‪.‬‬‫ٌە وۆربیضا ػجضاٌؼؼیؼ وبًِ صەڵێذ ثە ػجض اٌغدّٓ اٌـٕضی گ‪ٛ‬د‪" :‬ئ‪ٛ‬ؿزبص ٔى‪ٌ ٌٝٛ‬ێضەوبد ‪ٚ‬رۆ ٔى‪ٌٛ‬ی‬ ‫ٌێضەوەیذ‪ ،‬ئ‪ٛ‬ؿزبص رەثەعا صەوبد رۆف رەثەعا صەوەیذ" ػجض اٌغدّٓ اٌـٕضی ٌە ‪ٚ‬ەاڵِضا گ‪ٛ‬ر‪ :ٝ‬وبرێ ئ‪ٛ‬ؿزبص‬ ‫صەڵێذ وە ئە‪ ٚ‬ئب‪ٚ‬ارەس‪ٛ‬اػە عػگبعی ثێذ ٌە اٌشبػٔضاع‪ ،‬ئە‪ ٚ‬دەػ ‪ٚ‬عەغجەرە‪ ٜ‬ئە‪ٌ ٚ‬ە عػگبع ث‪ٌ ْٚٛ‬ێی فەعِبٔێىە‬ ‫ٌەال‪ ٜ‬ئە‪ٚ‬صا" (ي‪.)66- 59‬‬ ‫ٔ‪ٛ‬ؿەع ٌە رەػٍیمێىضا ٌەؿەع ئە‪ ٚ‬ثبثەرەصەڵێذ‪٘ " :‬ەعچۀضە ٘ەعص‪ ٚ​ٚ‬ال ٔى‪ٌٛ‬ی صەوەْ ‪ِٛٚ‬عكیض صەڵێذ‬ ‫ئە‪ ٚ‬فەعِبٔ‪ٔ ٝ‬ەصا‪ٚ‬ە ثەڵى‪ ٛ‬رۀ‪ٙ‬ب رەِۀب‪ ٜ‬وغص‪ٚ‬ە عػگبع‪ ٜ‬ثێذ ٌە سبػٔضاع‪٘ ،‬ەرب ئەگەع ثە كێ‪ٛ‬ەیەو‪ٝ‬‬ ‫ڕاؿزە‪ٚ‬سۆف فەعِبٔ‪ٔ ٝ‬ەصاثێذ ئە‪٘ ٚ‬ەع ثەعپغؿیبعەر‪٘ ٝ‬ەڵضەگغێذ‪ ،‬ئەگەع ؿەعۆو‪ ٝ‬صە‪ٚ‬ڵەرێه ٌەگەڵ ؿەعۆو‪ٝ‬‬ ‫ِ‪ٛ‬سبثەعاد صأیلێذ ‪ٚ‬ثڵێذ وە ئە‪ ٚ‬ئب‪ٚ‬ارەس‪ٛ‬اػە عػگبعی ثێذ ٌە وەؿێه ‪ ،‬ئە‪ ٚ‬لـەیە ٌە ع‪ ٜٚ‬پغاوزیىیە‪ٚ‬ە‬ ‫فەعِبْ وغصٔە ثە كێ‪ٛ‬ەیەو‪ ٝ‬ڕاؿزە‪ٚ‬سۆ‪ ...‬ثبثەر‪ ٝ‬فەعِبٔ‪ ٝ‬ڕاؿزە‪ٚ‬سۆ ‪ ٚ‬فەعِبٔ‪ٔ ٝ‬بڕاؿزە‪ٚ‬سۆ رۀ‪ٙ‬ب ؿەفـەرەیەو‪ٝ‬‬ ‫ئیجغائییە‪ ،‬وێلە ٔییە ِ‪ٛ‬عكیض ئب‪ٚ‬ارەس‪ٛ‬اػی صەعثجڕێذ ٌۀێ‪ ٛ‬سەڵى‪ ٝ‬ئبؿبیی ‪ ،‬ثەاڵَ ٌە ٔێ‪ ٛ‬سەڵى‪ ٝ‬جۀگب‪ٚ‬ەع وە‬ ‫ٌە ژێغ فەعِبٔ‪ ٝ‬ئە‪ٚ ْٚ‬سۆی ؿەعوغصە‪ ٜ‬ثباڵیبٔە وبعەوە جیب‪ٚ‬اػە" (ي ‪)66‬‬ ‫٘ەرب ؿەعوغصەیەو‪ ٝ‬رغ‪ ٜ‬عێىشغا‪ ٜٚ‬ربیجەد ِذّ‪ٛ‬ص اٌوجبؽ ٌە یبصاكزەوبٔ‪ ٝ‬سۆی (اٌزو‪ٛ‬یت االِیٓ‪ ،‬ي‬ ‫‪ )44‬وە ثەژصاع‪ ٜ‬ئە‪ ٚ‬وۆث‪ٔٛ‬ە‪ٚ‬ەیە ث‪ٛ‬ە ثە كێ‪ٛ‬ەیەن ٌە كێ‪ٛ‬ەوبْ پلزڕاؿز‪٘ ٝ‬ەڵ‪ٛ‬ێـز‪ ٝ‬ػجض اٌغدّٓ اٌـٕضی‬ ‫صەوبرە‪ٚ‬ە وبرێه جەسذ ٌەؿەع ئە‪ٚ‬ە صەوبرە‪ٚ‬ە "وە ٘یچ ؿەعوغصە ‪ٚ‬ثەعپغؿێه ٌە عێىشغا‪ ٜٚ‬ربیجەد ثۆیبْ ٔییە‬ ‫٘یچ وبعێه ثىەْ ثەثێ ع‪ٚ‬سـەد ‪ٚ‬فەعِبٔ‪ِٛ ٝ‬عكیض‪ ٜ‬ػبَ‪٘ ٚ ،‬ەِ‪ ٚٛ‬وبعەوبٔ‪ ٝ‬ؿەعأ‪ ٝ‬عێىشغا‪ ٜٚ‬ربیجەد‬ ‫ثغیزیە ٌە وبعە عێىشغا‪ٚ‬ەیی ‪ٚ‬پەع‪ٚ‬ەعصەییەوبْ ‪ٚ‬صأبٔ‪ ٝ‬پالٔ‪ ٝ‬جێجەجێىغصْ ثۆ ئە‪ ٚ‬ئۆپەعاؿیۆٔبٔە‪ ٜ‬وە فەعِبٔیبْ‬ ‫ثۆ صێذ ثە جێجەجێىغصٔ‪ٌ ٝ‬ە الیەْ وەؿی ِ‪ٛ‬عكیض‪ ٜ‬ػبَ" (ي ‪)69‬‬ ‫وە‪ٚ‬اث‪ِٛ ٚٛ‬عكیض‪ ٜ‬ػبَ دەؿەْ ثۀب ٌێغەصا ٌەثەعاِجەع رب‪ٚ‬أ‪ ٝ‬س‪ٛ‬ێٕڕكزٕە ‪ٚ‬ئبِبصە ٔییە ثە ئەؿزۆكی ثگغێذ‬ ‫‪ ٚ‬وەؿی ثەعپغؿیق ٌێی ؿؼا ٔبصاد ‪ٚ‬ثەپێی ئیـالَ و‪ٛ‬كزٕ‪٘ ٝ‬ەڵەف ؿؼا‪٘ ٜ‬ەیە وەچی ٘ەع ثێضۀگ‪ٌ ٝ‬ێىغا ‪ٚ‬ەن‬ ‫ثڵێی ٘یچ ڕ‪ٚ‬یٕەصا‪ٚ‬ە‪ ،‬ئە‪ ٚ‬س‪ٛ‬ێٓ ڕكزٕە ئبؿبٔە‪ ٜ‬وەؿبٔ‪ ٝ‬رغ عێگب‪ ٜ‬ئبؿبٔزغ وغص ثۆ وەؿبٔ‪ ٝ‬رغ س‪ٛ‬ێٕ‪ٝ‬‬ ‫ئیش‪ٛ‬أەوبْ ‪ٚ‬س‪ٛ‬ص‪ِٛ ٜ‬عكیض‪ ٜ‬ػبَ ثڕێژْ‪...‬‬

‫‪13‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫صەث‪ٛ‬ایە ِ‪ٛ‬عكیض‪ ٜ‬ػبَ چبوزغ چب‪ ٜٚ‬ثە ػەع‪ٚ‬عەر‪ٚ ٝ‬ج‪ٛ‬ص‪ ٜ‬عێىشغا‪ ٜٚ‬ربیجەد ثشلێٕێزە‪ٚ‬ە ٔەن ئە‪ٚ‬‬ ‫عێىشغا‪ٚ‬ە ػیبرغ ثەوبع ث‪ٙ‬ێٕێذ ثۆ رەؿفیە وغصٔ‪ٔ ٝ‬ەیبعەوبٔ‪ ٝ‬چ‪ٔٛ‬ىە ئە‪ ٚ‬وبعأە یبع‪ ٜ‬وغصٔە ثە ئبگغ‪...‬‬ ‫"كزێى‪ ٝ‬رغ وە ػیبرغ صەیـەٌّێٕێذ وە دەؿەْ ثۀب ئبگبصاع ث‪ٛ‬ە ‪ٚ‬فەعِبٔ‪ ٝ‬صاث‪ ٚٛ‬ثە و‪ٛ‬كزٕ‪ ٝ‬اٌّـزلبع‬ ‫ادّض اٌشبػٔضاع ئە‪ ٚ‬ڕ‪ٚ‬صا‪ٚ‬ەیە وە ٔ‪ٛ‬ؿەع ‪ٚ‬وەؿبیەر‪ٔ ٝ‬ب‪ٚ‬صاع فزذی عً‪ٛ‬اْ ٌە ‪ٚ‬ربعێىیضا ٌە گۆڤبع‪ ٜ‬اٌض‪ٚ‬دە‪ٜ‬‬ ‫لەرەع‪ ٜ‬ثبؿی صەوبد ئە‪ٚ‬ەیە وە ٌە ئێ‪ٛ‬اعە‪ ٜ‬ئە‪ ٚ‬عۆژە‪ ٜ‬سبػٔضاع ریغۆع وغا ثە كێ‪ٛ‬ەیەو‪ ٝ‬ؿەعپێیی چب‪ ٜٚ‬ثە‬ ‫دەؿەْ ثۀب وە‪ٚ‬د ‪ ٚ‬ثۀب ثە‪ ٚ‬پەڕی ِزّبٔە ثەسۆ‪ٚ‬ە پێیگ‪ٛ‬رج‪٘(: ٚٛ‬ە‪ ً٘ ..‬اصعن إٌبؽ االْ ِب یّىٓ اْ ٔفؼٍە)‬ ‫‪ٚ‬ارە ئێـزب سەڵى‪ ٝ‬صەػأێذ وە ئێّە چیّبْ پێضەوغێذ؟! (ي ‪)68‬‬

‫‪14‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫بەشی چوارەم‪:‬‬ ‫ڕاستە خەریك بوو ئیخوان ئیسرائیل تەفروتووا بكات ئەگەر بڕیارى هەڵوەشاوذوەوەی وەدرابایە‪:‬‬ ‫ٌە ثەكی پێٕجەِ‪ ٝ‬ئە‪ ٚ‬وزێجەصا ٔ‪ٛ‬ؿەع ثبؿی ثیبٔ‪ٛ‬ەوبٔ‪ ٝ‬ئیش‪ٛ‬اْ صەوبد ثۆ و‪ٛ‬كزٕ‪ ٝ‬إٌمغاكی ٌە ‪،9938‬‬ ‫ئە‪ٚ‬یق ئە‪ٚ‬ەیە وە إٌمغاكی ثڕیبعی ٘ەڵ‪ٛ‬ەكبٔضٔە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬ئیش‪ٛ‬أی صا‪ٚ‬ە ‪ٚ‬چۆرە ژێغثبعی فەعِبْ ‪ٚ‬فلبعەوبٔ‪٘ ٝ‬ێؼە‬ ‫ثێگبٔەوبٔ‪ ٝ‬ئیٕگٍیؼ‪ٚ ٜ‬فەعۀـی ‪ٚ‬ئەِغیى‪ ،ٝ‬ئە‪ ٚ‬فەعِبٔبٔەف ثە پبڵٕەع‪ ٜ‬ػایۆٔیؼَ صەعچ‪ٛ‬ە ‪ٚ‬ەن رۆڵەیەن ٌە عۆڵی‬ ‫لبعەِبٔبٔە‪ ٜ‬ئیش‪ٛ‬اْ ٌە جۀگ‪ ٝ‬فەٌەؿزیٓ‪ٚ ،‬ئەگەع جەِبػەد دەي ٔەوغاثب ئە‪ٚ‬ە ٘ێٕضە‪ٔ ٜ‬ەِبث‪ ٚٛ‬فەٌەؿزیٓ‬ ‫ثەصەؿزی ئیش‪ٛ‬اْ ڕػگبع ثىغێذ ‪ٚ‬ئیـغائیً ثە یەوجبع‪ٌ ٜ‬ۀب‪ ٚ‬ثجغێذ!! ‪ٚ‬ەن ِذّ‪ٛ‬ص اٌوجبؽ ‪ٚ‬ص‪ .‬دـبْ دزذ‪ٛ‬د‬ ‫‪ٚ‬وەؿبٔ‪ ٝ‬رغ ‪ٚ‬ا صەڵێٓ‪...‬‬ ‫ِ‪ٛ‬عكیض‪ ٜ‬ػبَ دەؿەْ ثۀبف وە ثغە‪ ٚ‬پێضەع ‪ٚ‬ریۆعیـز‪ ٝ‬ئە‪ ٚ‬ثیغ‪ٚ‬ثۆچ‪ٔٛ‬ە ث‪ ،ٚٛ‬ئە‪ ٚ‬لـبٔە‪٘ ٜ‬ەِ‪ٜٚٛ‬‬ ‫ص‪ٚ‬ثبعە وغصۆرە‪ٚ‬ە ٌە یبصاكزٕبِەیەن ٌە ژێغ ٔب‪ٔٚ‬یلبٔ‪( ٝ‬لٌیزٕب) ‪ٚ‬ەن ‪ٚ‬ەاڵَ ٌەؿەع یبصاكزٕبِەوە‪ ٜ‬ػجض اٌغدّٓ ػّبع‬ ‫‪ٚ‬ەویٍ‪ٚ ٝ‬ەػیغ‪ٔ ٜ‬ب‪ٚ‬سۆ ؿەثبعەد ثە ٘ەڵ‪ٛ‬ەكبٔضٔە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬جەِبػەد‪ٌ :‬ە‪ ٚ‬یبصاكزٕبِە یەصا ٘بر‪ٛ‬ە‪ ":‬ئەؿزەِە پبڵٕەع‪ٜ‬‬ ‫٘ەلیمی ثۆ ئە‪٘ ٚ‬ۀگب‪ٚ‬ە ث‪ٛ‬ێغە‪ ٜ‬دى‪ِٛ‬ەد رۀ‪ٙ‬ب گ‪ِٛ‬بْ ثێذ ٌە ئبِبٔجەوبٔ‪ ٝ‬ئیش‪ٛ‬اْ یبْ ‪ٚ‬ەن ؿەعچب‪ٚ‬ەیەن ثۆ‬ ‫٘ەڕەكەوغصْ ثٓ ٌە ئبؿبیق ‪ٚ‬ئبكز‪ ،ٝ‬وە ئە‪ٚ‬ەف ٘یچ ثەڵگە ‪ٚ‬ث‪ٛ‬ع٘بٔێى‪ٌ ٝ‬ەؿەع ٔییە‪ ،‬پبڵٕەع‪٘ ٜ‬ەلیمی ثە‬ ‫ِەػۀضە‪ ٜ‬ئێّە ٌە ٘ەي لۆػرٕە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬ثێگبٔەوبٔە ٌە ڕ‪ٚ​ٚ‬صأ‪ ٝ‬چۀض ڕ‪ٚ‬صا‪ٚ‬ێه ٌەگەڵ كڵەژأ‪ ٝ‬ؿیبؿەر‪ٔ ٝ‬ێ‪ٛ‬صە‪ٚ‬ڵەر‪ٝ‬‬ ‫‪ٔٚ‬یگەعأ‪٘ ٝ‬ەڵ‪ٛ‬ێـذ ‪ٚ‬ثبع‪ٚ‬صۆس‪ ٝ‬فەٌەؿزیٓ‪ٚ ،‬ؿیبؿەر‪٘ ٝ‬ۀگب‪ٚ‬ێ ثۆ پێلە‪ٚ‬ە ‪ٚ‬یەوێى‪ ٝ‬رغ ثۆ ص‪ٚ‬ا‪ٚ‬ە‪ِ ٜ‬یـغە ثۆیە‬ ‫فلبعەوبٔیبْ ٌەؿەع د‪ٛ‬وّەد ػیبرغ ر‪ٔٛ‬ض وغص‪٘ ،‬ەرب ػّبع ثەگ یق ئە‪ٌ ٚ‬ێض‪ٚ‬أە‪ ٜ‬صا‪ٚ ،‬صأی ثە‪ٚ‬ەصا ٘ێٕب وە‬ ‫ثبڵ‪ٛ‬ێؼەوبٔ‪ ٝ‬ئیٕگٍیؼ‪ٚ ٜ‬فەعۀـی ‪ٚ‬ئەِغیى‪ٌ ٝ‬ە كبع‪ ٜ‬فبیض وۆث‪ٔٛ‬ە‪ٚ‬ە ‪ٚ‬ثۆ إٌمغاكی یبْ ٔ‪ٛ‬ؿی ثە ڕاكىب‪ ٜٚ‬صا‪ٚ‬ا‪ٜ‬‬ ‫پێ‪ٛ‬یـز‪٘ ٝ‬ەڵ‪ٛ‬ەكبٔضٔە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬ئیش‪ٛ‬اْ یبْ وغصث‪ ،ٚٛ‬صەث‪ٛ‬ایە ثەڕێؼیبْ ثەعپەچی صاثبٔە‪ٚ‬ە ٌە‪ ٚ‬صەؿذ رێ‪ٛ‬ەعصأە ٌە‬ ‫وبع‪ٚ‬ثبع‪ٔ ٜ‬ب‪ٚ‬سۆیی‪ٌ...‬ەجیبر‪ ٝ‬ئە‪ٚ‬ە ‪ٚ‬ەاڵِ‪ ٝ‬ئە‪ٚ ٚ‬یـزە ثێگبٔەیە‪ ٜ‬صایە‪ٚ‬ە ‪ٚ‬ثڕیبعی ٘ەڵ‪ٛ‬ەكبٔضٔە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬صەعوغص ‪ٚ‬ثە‪ٚ‬‬ ‫كێ‪ٛ‬ەیە ص‪ٚ‬ژِٕ‪ ٝ‬پێشۆف وغصیٓ ‪ٚ‬ئیّبٔضاعأ‪ ٝ‬غەِگیٓ وغص" (ي ‪)68‬‬ ‫ٔ‪ٛ‬ؿەع ٌە وۆِێٕێىیضا ٌەؿەع ئە‪ ٚ‬ڕ‪ٚ‬صا‪ٚ‬ە صەڵێذ‪" :‬ئە‪ ٚ‬صەلە گ‪ٛ‬ػاعف صەوبد ٌە غغ‪ٚ‬ع ‪ِٚ‬زّبٔەیەو‪ ٝ‬ڕە٘ب‬ ‫ثە سۆصا‪ ،‬وبرێ ‪ٚ‬ا صڵٕیبْ وە ئەؿزەِە ثڕیبع‪٘ ٜ‬ەڵ‪ٛ‬ەكبٔضٔە‪ٚ‬ە ٌەثەع ئە‪٘ ٚ‬ۆیبٔە ثٓ وە ٌە یبصاكزٕبِەوە‪ ٜ‬ػجض‬ ‫اٌغدّٓ ػّبع ٘بر‪ ،ْٚٛ‬ص‪ٚ‬ایی صەوە‪ٚ‬ێزە‪ٚ‬ە ٔبؿبػ‪ٌ ٜ‬ە لـەوبٔ‪ ٝ‬وبرێ صەڵێذ"٘ۀضێ ڕ‪ٚ‬صا‪ ٚ‬ڕ‪ٚ‬یبْ صا" ثێ ئە‪ٚ‬ە‪ٜ‬‬ ‫صەؿزٕیلبٔیبْ ثىبد‪ ،‬یبْ صیبع‪ ٜ‬ثىبد وێ ئۀجبِ‪ ٝ‬صا‪ ،ْٚ‬ثەاڵَ ٌە ٔێ‪ ٛ‬ئە‪ ٚ‬ڕ‪ٚ‬صا‪ٚ‬أە (ڕەكەو‪ٛ‬ژی ؿەعۆو‪ٝ‬‬ ‫صاصگب ث‪ٌ ٚٛ‬ەؿەع كەلبِ‪ ٝ‬گلز‪..ٝ‬ثۀـجەد سـزٕە پبڵی چیغۆو‪ ٝ‬وۆث‪ٔٚٛ‬ە‪ٚ‬ە‪٘ ٜ‬ەعؿێ ؿەفیغە ثیبٔیەوەف ثۆ‬ ‫ػەِبع ثەگ‪ ،‬ئە‪ٚ‬ە ػەِبع ثەگ ئە‪ ٚ‬لـەیە‪ ٜ‬ثۀب‪ ٜ‬ثەصعۆ سـزە‪ٚ‬ە ٌە ص‪ٚ‬اییضا ‪ٔٚ‬ى‪ٌ ٌٝٛ‬ە گ‪ٛ‬رٕ‪ ٝ‬وغص ٌە ٘ەِ‪ٚٛ‬‬ ‫ٌێىۆڵیٕە‪ٚ‬ەوبٔ‪ ٝ‬صاص‪ٚ‬ەع‪ ٜ‬گلز‪ٌ ٝ‬ەپبف و‪ٛ‬كزٕ‪ٔ ٝ‬ەلغاكی‪ ...‬دەؿەْ ثۀب ٌە‪ ٚ‬ثەكەصا صعۆی صەوغص ‪ٚ‬ك‪ٛ‬ێٓ‬ ‫وە‪ٚ‬ر‪ٛ‬أیلی ثب‪ٚ‬ەڕیبْ پێضەوغص‪ ،‬ثەڵگۀبِەیەو‪ ٝ‬ػۆع ئبكىغاث‪ٌ ْٚٛ‬ە ص‪ٚ‬ای كۆڕكی ‪ ٜ84‬یۆٌیۆی ‪ 9958‬ئەگەع‬ ‫‪15‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫كزگەٌێى‪ٚ ٝ‬ە٘ب ڕ‪ٚ‬یبٔضاثب ئەفـەعە ئبػاصەوبْ ٔەیبْ صەكبعصە‪ٚ‬ە‪ ،‬ؿەعەڕا‪ ٜ‬ئە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬وە ثەڵگۀبِە ثێگبٔەوبٔ‪ٝ‬‬ ‫صەعثبعە‪ ٜ‬ئە‪ ٚ‬لۆٔبغە ئبكىغا وغاْ ٌە‪ٚ‬ەف گغٔگزغ پەی‪ٛ‬ۀضیەوبٔ‪ ٝ‬ئە‪ ٚ‬ؿێ ‪ٚ‬اڵرە (ثەعیزبٔیب ‪ٚ‬فەعۀـب ‪ ٚ‬ئەِغیىب)‬ ‫رب ئە‪ ٚ‬ڕاصەیە ٌێه ٔؼیه ٔەث‪ ،ْٚٛ‬چ‪ٔٛ‬ىە ئەِغیىب ٘ە‪ٚ‬ڵ‪ ٝ‬الثغصٔ‪٘ ٝ‬ەعص‪ ٚ​ٚ‬صە‪ٚ‬ڵەرەوە‪ ٜ‬صەوغص ٌە ٔب‪ٚ‬چەوە‪( "...‬ي‬ ‫‪.)69‬‬ ‫ثە ٔـجەد وێلە‪ ٜ‬فەٌەؿزیٓ یق‪ ،‬ئیش‪ٛ‬اْ رۀ‪ٙ‬ب الیەْ ٔەث‪ٌ ْٚٛ‬ە ثبیەر صاْ ثە‪ ٚ‬وێلەیە ‪ٚ‬یەوەَ الیۀیق‬ ‫ٔەث‪ ،ْٚٛ‬ثەڵى‪ٌ ٛ‬ە‪ٚ‬ەر‪ ٝ‬وێلە‪ ٜ‬فەٌەؿزیٓ ٘برۆرە ئبعا‪ٚ‬ە صە‪ٚ‬ڵەربٔێه ‪ٚ‬ئەدؼاثێى‪ ٝ‬ػۆع ٔبٔ‪ ٝ‬پێ‪ٛ‬ە صەسۆْ ئە‪ٚ‬ە‬ ‫صە‪ٌٚ‬ەر‪ ٝ‬ؿ‪ٛ‬عیبیە چً ؿبڵە ٘ەع لە‪ٚ‬أ‪ ٝ‬وێلە‪ ٜ‬فەٌەؿزیٓ ٌێضەصاد ‪ٚ‬سەڵى‪ ٝ‬پێ ٘ەڵضەسەڵێٕێذ ‪ٚ ،‬ئە‪ٚ‬ە دؼة‬ ‫اٌٍٗ ‪ٌٛ ٜ‬ثٕبٔ‪٘ ٝ‬ەِ‪ ٚٛ‬ئبِبٔج‪ ٝ‬رەثلیغی كیؼەگەعێز‪ٌ ٝ‬ە ڕێگب‪ ٜ‬وێلە‪ ٜ‬فەٌەؿزیٓ جێجەجێ صەوبد‪ٌ ،‬ە‬ ‫ٌێض‪ٚ‬أێى‪ ٝ‬ثۆ گۆڤبعێى‪ ٝ‬ئێغأ‪ٔ ٝ‬ێغ اٌٍٗ ٌە ‪ٚ‬ەاڵِ‪ ٝ‬ئە‪ ٚ‬كیؼە ر‪ٔٛ‬ضڕە‪ٚ‬أە‪ ٜ‬وە ڕاػیٕەثج‪ ْٚٛ‬دؼة اٌٍٗ ٘ێٕضە سۆی‬ ‫سەعیه ثىبد ثە وێلە‪ ٜ‬فەٌەؿزیٓ وە ػیبرغ وێلە‪ ٜ‬ؿ‪ٔٛ‬ە ٔبێجیەوبٔە ‪ٚ‬رج‪ ٜٛ‬ئێّە سۆكە‪ٚ‬یـز‪ ٝ‬كیؼە ‪ٚ‬د‪ٛ‬ؿێٓ‬ ‫‪ٚ‬هذیفە‪ ٜ‬ؿەجبص ِبْ ثغصە ٔب‪٘ ٚ‬ەِ‪ِ ٚٛ‬بڵێى‪ ٝ‬ؿ‪ٔٛ‬ە ٌەؿەع وۆڵ‪ ٝ‬وێلە‪ ٜ‬فەٌەؿزیٓ!!! صا٘ێٕبٔ‪ ٝ‬ئیش‪ٛ‬اْ ٌە‪ٚ‬ەصایە‬ ‫وە ئە‪ٚ‬اْ یەوەَ دؼة ث‪ٔٚٛ‬ە وە ئە‪ ٚ‬وێلەیبْ ثەوبع ٘ێٕب‪ٚ‬ە ثۆ پغ‪ٚ‬پبگۀضە‪ ٜ‬ؿیبؿی ئەگیٕب دؼثی ِوغ اٌفزبح‬ ‫یەوەَ وەریجە‪ ٜ‬سۆثەسلی جۀگب‪ٚ‬ەع‪ٔ ٜ‬بعصە فەٌەؿزیٓ ٌە ؿبڵی ‪ 9938‬پبف ؿەعصأ‪ ٝ‬ادّض دـیٓ ثۆ فەٌەؿزیٓ‪،‬‬ ‫٘ەرب جەِبػەر‪ ٝ‬كجبة ؿیضٔب ِذّض ٌە گۆڤبع‪ٔ ٜ‬ەػیغ ٔ‪ٛ‬ؿیج‪ٛ‬یبْ‪ " :‬وٍّە دك یجت اْ رمبي‪ِ ..‬وغ اٌفزبح رزمضَ‬ ‫اٌوف‪ٛ‬ف" ەرەیەکی ٘ەق‪ ،‬دؼثی ِیـغی فەربد ٌە ڕیؼی پێلە‪ٚ‬ەصایە (ي ‪.)75‬‬ ‫ئیٕجب ٘ەع ٌە گەعِە‪٘ ٜ‬ەڵّەر‪ ٝ‬پبعە وۆوغصٔە‪ٚ‬ە ثۆ وێلە‪ ٜ‬فەٌەؿزیٓ‪ٔ ،‬بوۆویەو‪ ٝ‬گە‪ٚ‬عە رەلیە‪ٚ‬ە ٌە‬ ‫ٔێ‪ ٛ‬ئیش‪ٛ‬أضا‪ٌ ،‬ە ٔێ‪ٛ‬اْ دەؿەْ ثۀب ‪ٚ‬وۆِەڵێه ٌە ئۀضاِبْ ٌە ؿەعەرب‪ ،9936 ٜ‬وبرێ ئە‪ ٚ‬ئۀضاِە یبسیبٔە ٌە‬ ‫گۆڤبع‪ٔ ٜ‬ەػیغ ٌە ‪ ٜ9‬فجغایەع‪ 9936 ٜ‬ثەیبٔێىیبْ ثاڵ‪ٚ‬وغصثۆ‪ٚ‬ە ثە ٔب‪ٔٚ‬یلبٔ‪" :ٝ‬لٌیە فی ؿجیً اٌٍٗ‪ِٛ ...‬لفٕب إٌ‪ٙ‬بئی‬ ‫ِٓ جّؼیە االس‪ٛ‬اْ اٌّـٍّیٓ" (صۆػێه ٌە پێٕب‪ ٚ‬س‪ٛ‬اصا‪٘...‬ەڵ‪ٛ‬ێـزە وۆربییّبْ صەعثبعە‪ ٜ‬جەِؼیەر‪ ٝ‬ئیش‪ٛ‬اْ‬ ‫اٌّـٍّیٓ) ٌە‪ ٚ‬ثەیبٕٔبِەیەصا ڕەسٕەیبْ ٌە دەؿەْ ثۀب گغرج‪ٌ ٚٛ‬ە چ‪ٛ‬اع وێلە‪ ٜ‬ؿەعەویضا وە ؿێیەِیبْ ثە‬ ‫ٔب‪ٔٚ‬یلبٔ‪( ٝ‬اٌزالػت اٌّبٌی) رێیضا ٘برج‪ ٚٛ‬وە صا‪ٚ‬ایبْ ٌە ِ‪ٛ‬عكیض‪ ٜ‬ػبَ وغص‪ٚ‬ە صەؿزەیەو‪ ٝ‬ثە٘ێؼ ‪ٚ ٚ‬عیب صع‪ٚ‬ؿذ‬ ‫ثىبد ثۆ چب‪ٚ‬صێغ‪ ٜ‬صعا‪ٚ ٜٚ‬پبعاؿزٕ‪ٌٚ ٝ‬ێپغؿغا‪ ٚ‬ثٓ ٌەثەعصەَ ئیش‪ٛ‬اْ‪ ،‬وەچی فەػیٍەر‪ِٛ ٝ‬عكیض گ‪ٛ‬ێی ٌەئبؿذ‬ ‫ئە‪ ٚ‬صاس‪ٛ‬اػیبٔە صاسـذ ‪ٚ‬پلز‪ٌ ٝ‬ێىغص وە صا‪ٚ‬ایەو‪ ٝ‬ػبصیالٔەیە ‪ٌٚ‬ەگەڵ ؿبصەرغیٓ پغٔـیپەوبٔ‪ ٝ‬وبعگێڕی‬ ‫صەگ‪ٔٛ‬جێذ" (ي ‪.)79‬‬ ‫ٌض‪ٚ‬اییضا ثبؿی صەؿزێ‪ٛ‬ەعصأ‪ ٝ‬صعا‪ ٜٚ‬صەوەْ ثە ژِبعە ‪ٚ‬صارب ٌە‪ ٚ‬ثەیبٕٔبِەیەصا وە ‪ 98‬وەؽ ‪ٚ‬اژۆیبْ‬ ‫وغصث‪ ٚٛ‬ئۀضاِێى‪ ٝ‬پێل‪ِ ٜٛ‬ىزت اعكبص ‪ٚ‬چۀضیٓ ئۀضاِ‪ ٝ‬ئەلبٌیُ ‪ٚ‬وۆٌیژەوبٔ‪ ٝ‬ػأىۆی لب٘یغە ‪ ٚ‬ئەػ٘ەع‪ٜ‬‬ ‫رێضاث‪ ٚٛ‬وە ٌە ص‪ٚ‬اییضا جەِبػەر‪( ٝ‬ال‪ٚ‬أ‪ِ ٝ‬ذّض ) یبْ پێى‪ٙ‬ێٕب‪ .‬ئە‪ ٚ‬رۆِەربٔە‪ ٜ‬وە ٌە‪ ٚ‬ثەیبٕٔبِەیەصا ٘برج‪ ٚٛ‬ػۆع‬ ‫ڕ‪ٚ‬كێٕەع ث‪ ْٚٛ‬ثە ٘ەلی دەؿەْ ثۀب ثەربیجەر‪ ٝ‬صەعثبعە رۆِەرە ِبٌیەوبْ ‪ٚ‬ؿەعەڕا‪ ٜ‬رۆِەرێىی رغ وە پەی‪ٛ‬ۀض ث‪ٚٛ‬‬ ‫ثە ثبثەر‪ ٝ‬ڕە‪ٚ‬كز‪ ..ٝ‬پبف ‪ٚ‬ەاڵِضأە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬دەؿەْ ثۀب ػیبرغ ر‪ٛ‬ڕەث‪ٚ ْٚٛ‬رب‪ٚ‬أجبعیبْ وغص ثە كێ‪ٛ‬أضٔ‪ ٝ‬ڕاؿزیەوبْ‬ ‫‪16‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫ٌە‪ٚ‬ەاڵِضا ٔ‪ٛ‬ؿیج‪ٛ‬یبْ‪ " :‬رۆ ئەِیٓ ٔەث‪ٛ‬یذ ٌەگێڕأە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬ڕ‪ٚ‬صا‪ٚ‬ەوبْ ‪ٚ‬كێ‪ٛ‬أضٔذ ثە ر‪ٔٛ‬ضرغیٓ كێ‪ٛ‬اػ ٌە‪ٚ‬أەیە ٘ێلزب‬ ‫ئە‪ ٚ‬فەعِ‪ٛ‬صە‪ ٜ‬پێغەِجەعد [ص‪.‬ر] ٌەثیغ ِبثێذ وە صەڵێذ ئیّبٔضاع ٌە‪ٚ‬أەیە غەف ثىبد ‪ٌٚ‬ە‪ٚ‬أەیە صػ‪ ٜ‬ثىبد‬ ‫ثەاڵَ ٘ەعگیؼ صعۆ ٔبوبد" (ي ‪.)73‬‬ ‫ئیٕجب ٔ‪ٛ‬ؿەع ثبؿ‪ ٝ‬ػیبصەعە‪ِٛٚ ٜٚ‬ثبٌەغبری ئیش‪ٛ‬اْ صەوبد ٌە ڕۆٌیبْ ٌە وێلە‪ ٜ‬فەٌەؿزیٓ‪ٚ ،‬صەڵێ ٌە‬ ‫یەن ٍِیۆْ ئۀضاَ وە ئیش‪ٛ‬اْ صەڵێٓ ٘ەیبٔج‪ ٚٛ‬رۀ‪ٙ‬ب ‪ 666‬وەؿی سۆثەسلیبْ ٘ەث‪ ٚٛ‬ثۆ جۀگ ٌە فەٌەؿزیٓ‪ٚ ،‬ئە‪ٚ‬‬ ‫ئەعوبٔە‪ ٜ‬پێیبْ صعاث‪ ٚٛ‬ئەعو‪ ٝ‬جۀگ‪ ٝ‬ؿ‪ٛ‬ن ث‪ ،ٚٛ‬چ‪ٔٛ‬ىە ٌەكىغێى‪ٔ ٝ‬یؼاِ‪ٔ ٝ‬ەث‪ٚ ْٚٛ‬چەوەوبٔیبٔیق ؿ‪ٛ‬ن ث‪ْٚٛ‬‬ ‫٘ەرب " كە٘یض‪ ٜ‬لبعەِبْ ادّض ػجض اٌؼؼیؼ ٌە ڕاپۆعریىیضا وە ثۆ ؿەعۆو‪ ٝ‬وۆِىبع‪ٚ ٜ‬اڵربٔ‪ ٝ‬ػەعەثی‬ ‫ثەعػیىغصۆرە‪ٚ‬ە ثبؿی ثبع‪ٚ‬صۆس‪ٔ ٝ‬ب‪ٚ‬چە‪ ٜ‬س‪ٛ‬اع‪ ٜٚ‬فەٌەؿزیٓ صەوبد ثەربیجەر‪ ٝ‬ؿەعثبػگە‪ٔ ٜ‬ێیغاد وە ئیش‪ٛ‬أ‪ٝ‬‬ ‫ٌێج‪ٚ ،ٚٛ‬صەڵێ‪ " :‬چەوەوبٔیبْ ‪ٚ‬رەلەِۀیەوبٔیبْ ػۆع وەَ ‪ٚ‬ؿٕ‪ٛ‬عصاعْ" ثبؿی ‪ 999‬وەؿیبْ صەوبد ٌە فڕگە‪ ٜ‬غەػە‬ ‫‪ٚ‬صەڵێذ‪ " :‬ئە‪ٚ‬أە‪ ٜ‬ثبع‪ٚ‬صۆسیبْ ػۆع سغاپە ٌە ڕ‪ ٜٚ​ٚ‬جً ‪ٚ‬ثەعگ ‪ٚ‬چەن‪٘ ،‬ەرب ٘یچیبْ ٔییە چەوەوبٔیبْ پێی پبن‬ ‫ثىۀە‪ٚ‬ە" ئیٕجب صەڵێذ‪ :‬ئیش‪ٛ‬اْ رۀ‪ٙ‬ب فەعِبٔیبْ ٌە كێز فەعغەٌی ‪ٚ‬ەعصەگغد ‪ٚ‬چبالویەویبْ ئۀجبِضا ٌە صژ‪ٜ‬‬ ‫وۆٌۆٔی (ِـزؼّغە)‪( ٜ‬وفبعا ئبع‪ )َٚ‬رێیضا ئبػایەریبْ ٔ‪ٛ‬أض ‪ 98ٚ‬وەؿیبْ كە٘یض ث‪ 6ٚ ْٚٛ‬یبٔیق ػاِضاع ث‪،ْٚٛ‬‬ ‫ثەصاسە‪ٚ‬ە جێجەجێىغصٔ‪ ٝ‬پیالٔەوە ٌە ؿەعوغصایەریضا ػۆع سغاپ ث‪٘ٚ ٚٛ‬ەع‪ٚ‬ە٘ب چەوەوبٔیبْ گ‪ٔٛ‬جب‪ٔ ٚ‬ەث‪ْٚٛ‬‬ ‫ٌەگەڵ چبالویەوەصا‪ ،‬ثۆیە كەعەویبْ صۆڕأض‪( "...‬ي ‪.)79‬‬ ‫٘ەع‪ٚ‬ە٘ب صوزۆع ؿەع‪ٚ‬ەد ػەوبكە وە ئەفـەع ث‪ٌ ٚٛ‬ە ِ‪ٛ‬سبثەعاری كب٘بٔەصا ‪ٚ‬ثەعپغؿی وەعر‪ ٝ‬س‪ٛ‬اع‪ٜٚ​ٚ‬‬ ‫فەٌەؿزیٓ ث‪ٌ ٚٛ‬ەكەڕی ‪ 9938‬صا ٘ەِبْ ڕاؿزیەوبْ ص‪ٚ‬ثبعە صەوبرە‪ٚ‬ە‪ٌ " :‬ە س‪ٛ‬اع‪ ٜٚ‬فەٌەؿزیٓ ٘ێؼە سۆثەسلەوبْ‬ ‫سەفیف ث‪ ٚٛ‬ثەؿەعوغصایەر‪ ٝ‬ادّض ػجض اٌؼؼیؼ چبوزغیٓ ٘ێؼ‪ ٜ‬سۆثەسلەوبْ ٌە ڕ‪ ٜٚ​ٚ‬ڕێىشـزٓ ‪ٚ‬چەوضاعیە‪ٚ‬ە‬ ‫٘ەعچۀضە ئە‪ٚ‬ەف وەِ‪ٛ‬و‪ٛ‬عریەو‪ ٝ‬ػۆعی ٘ەث‪ٌ ٚٛ‬ە الیۀ‪ِ ٝ‬ەكك ‪ٚ‬چەو‪ٛٔ ٝ‬ێضا" ئیٕجب صەڵێذ‪ٌ ":‬ەكىغی ػایۆٔ‪ٝ‬‬ ‫ثغیزیج‪ٌ ٚٛ‬ە ‪٘ 36‬ەػاع کەؽ‪ ،‬وە ٌە ئبؿزێى‪ ٝ‬ثەعػ‪ِ ٜ‬ەكمضاع ث‪ ،ْٚٛ‬ؿەعەڕا‪٘ 86 ٜ‬ەػاع‪ ٜ‬رغ وە ٌە س‪ٛ‬اعە‪ٚ‬ە‪ٜ‬‬ ‫ئبؿز‪ ٝ‬یەوەَ ث‪ ...ْٚٛ‬چەن ‪ٚ‬رفبلێى‪ ٝ‬ثێ ك‪ِٛ‬بعیبْ ٌەثەع صەؿزضا ث‪ٌ ٚٛ‬ە چەو‪ ٝ‬ل‪ٛ‬عؽ ‪ٚ‬ػعێپۆف ‪ٚ‬و‪ٌٛٛ‬پەٌی‬ ‫جۀگ‪ ... ٝ‬وە ئە‪ٚ‬ەف ٘ێؼێى‪ ٝ‬ئبگغ‪ ٜ‬گە‪ٚ‬عە‪ ٜ‬ثۆ ٌەكىغیبْ صاثیٓ صەوغص ‪ٌٚ‬ەگەڵ سێغایی ٌە ج‪ٛ‬ڵەصا" (ي ‪.)86‬‬ ‫ئبیە سۆثەسلبٔ‪ ٝ‬ئیش‪ٛ‬اْ ثە ‪ 666‬وەؿە‪ٚ‬ە‪ ،‬ثە ِەكمێى‪ ٝ‬وەَ ‪ٚ‬ؿٕ‪ٛ‬عصاع ‪ ٚ‬ثە چەو‪ ٝ‬ؿ‪ٛ‬وە‪ٚ‬ە صەیبٔز‪ٛ‬أ‪ٝ‬‬ ‫ٌەكىغ‪ ٜ‬ػایۆٔ‪ ٝ‬ثجەػێٕٓ ثە‪٘ ٚ‬ەِ‪ ٚٛ‬چەن ‪ٚ‬ئیّىبٔیبد‪ٚ ،‬جگە ٌە ثەژصاع‪ ٜ‬ػۆعثە‪ ٜ‬ؿەعثبػەوبٔ‪ٌ ٝ‬ە جۀگ‪ٝ‬‬ ‫جی‪ٙ‬بٔ‪ ٝ‬ص‪ٚ​ٚ‬ەِضا‪ٔ ،‬ەن ئە‪ٚ‬ە ثەڵک‪٘ ٛ‬ەرب رێىڕای سۆثەسلەوبْ ‪ٌٚ‬ەكىغەوبٔ‪ ٝ‬ػەعەة وە ‪٘ 98‬ەػاع جۀگب‪ٚ‬ەع‬ ‫ث‪ ْٚٛ‬صەیبٔز‪ٛ‬أ‪ ٝ‬ئە‪ ٚ‬ئەعوە جێجەجێ ثىەْ؟!" (ي ‪.)89‬‬ ‫وەؽ ٔبر‪ٛ‬أێذ ٔى‪ٌٛ‬ی ٌە لبعەِبٔیەر‪ ٝ‬ربوەوەؿی ثىبد وە وەؿبٔێه ٌە ٔێ‪ ٛ‬سۆثەسلەوبْ یبْ ٌەكىغ‪ٜ‬‬ ‫ٔیؼاِ‪ٔ ٝ‬یلبٔیبْ صا‪ ....‬لبعەِبٔیەر‪ ٝ‬صەگّۀّبْ ثیٕ‪ٌ ٝ‬ە وۆٌۆٔیً ِذّض ٔجیت ‪ٚ‬ئەفـەع ػجض اٌذىیُ ػبِغ ‪ٚ‬جّبي‬ ‫ػجض إٌبهغ‪ ،‬ئەگەع لبعەِبٔیەر‪ ٝ‬ڕیؼپەڕ‪ٚ ٜ‬ە٘بف ٌەالیەْ ئیش‪ٛ‬أەوبْ ڕ‪ٚ‬یبٔضا ثێذ وەؽ ٔبر‪ٛ‬أێ ٔى‪ٛ‬ڵیبْ‬ ‫‪17‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫ٌێجىبد‪ ،‬ثەاڵَ چۀض ٔ‪ٛ‬ؿەعێى‪ ٝ‬ئیش‪ٛ‬اْ ثڵێٓ وە‪ٚ‬ا سەعیه ث‪ ٚٛ‬ئیش‪ٛ‬اْ ئیـغائیً رەفغ‪ٚ‬ر‪ٔٛ‬ب ثىبد ئەگەع ثڕیبع‪ٜ‬‬ ‫٘ەڵ‪ٛ‬ەكبٔضٔە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬ئیش‪ٛ‬اْ ٔەصعاثبیە‪ ،‬ئە‪ٚ‬ە رۀ‪ٙ‬ب صعۆ ‪ٚ‬رەصٌیؾ ‪ٚ‬ؿب‪ٚ‬یٍىەیی ‪ٚ‬ؿەرذیەرە ٌەثبؿىغصٔ‪ ٝ‬صۆسەوەصا‪،‬‬ ‫ؿەیغ ٌە‪ٚ‬ەصایە وە ئە‪ ٚ‬صعۆیە ثەعصە‪ٚ‬اَ ثێذ ‪ٚ‬ئە‪ ٚ‬رەصٌیـە صعێژە‪ ٜ‬پێ ثضعێذ ٌەپبف رێپەڕث‪ ٝٔٚٛ‬ػیبرغ ٌە ‪66‬‬ ‫ؿبڵ ٌە ٌەصەؿزضأ‪ ٝ‬فەٌەؿزیٓ ‪ٚ‬ئبكىغاث‪ ٝٔٚٛ‬ڕاؿز‪ٚ ٝ‬ثەڵگۀبِەیى‪ ٝ‬ػۆع‪.‬‬

‫‪18‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫بەشی پێنجەم‪:‬‬ ‫ٌە ثەك‪ ٝ‬كەكەِ‪ ٝ‬ئەَ وزێجەصا‪ ،‬ئەگەع ؿەعٔج‪ ٝ‬وەؿبیەر‪ ٝ‬دەؿەْ ثۀب ‪ٚ‬ەن ئبصەِیؼاصێى‪ ٝ‬ػاصە‪ٜ‬‬ ‫ؿەعصەِ‪ ٝ‬سۆ‪ ٜ‬ثضەیٓ‪ ،‬صەثیٕیٓ ػۆع ثیغ‪ٚ‬ڕا‪٘ ٜ‬ەث‪ٛ‬ە وە رب ئەِڕۆف صەوغێذ ؿ‪ٛ‬ص‪ٌ ٜ‬ێ‪ٛ‬ەعثگیغێذ‪ ،‬ثەاڵَ ٌە‬ ‫٘ەِبْ وبریلضا ثیغ‪ٚ‬ڕا‪ ٜ‬ػۆع ٔێگەریڤبٔەك‪٘ ٝ‬ەیە ٌە ث‪ٛ‬اعەوبٔی ؿیبؿ‪ٚ ٝ‬وۆِەاڵیەر‪ٚ ٝ‬ئبییٕ‪ ٝ‬صەث‪ٛ‬ایە‬ ‫چب‪ٚ‬پێشلبٔضٔە‪ٚ‬ەیبْ صەع٘ەق وغاثب‪ٔ ،‬ەن ٘ەع پیٕە ‪ٚ‬پەڕۆ‪ ٜ‬ثۆ ثىەْ‪ٚ ،‬اثؼأُ ٌە ٘ەِ‪ ٚٛ‬ئە‪ ٚ‬ث‪ٛ‬اعأە‪ ٜ‬وە دەؿەْ‬ ‫ثۀب سۆی ٌەلەعەیبْ صا‪ٚ‬ە‪ٌ ،‬ە ٘یچ ث‪ٛ‬اعێه ثیغ‪ٚ‬ڕاوبٔ‪ٔ ٝ‬ێگەریڤزغ ٔبصۆػیٕە‪ٚ‬ە ثەلەص ٔێگەریڤی ٌە ؿیبؿەرضا‪ ،‬ثەڵى‪ٛ‬‬ ‫ػیبصڕە‪ٔ ٜٚ‬بوەیٓ گەع ثڵێٓ ػیبرغ ٌە فیىغ‪ ٜ‬فبكیؼَ ٔؼیىزغە رب ٌە ئیـالَ ‪ٚ‬صیّ‪ٛ‬وغاؿیەد‪ٚ ،‬اثؼأُ ثەكێى‪ٝ‬‬ ‫ػۆعی ٔ‪ٛ‬كـزیە ؿیبؿیەوبٔ‪ ٝ‬ئیش‪ٛ‬اْ یق ‪ٔٚ‬ەر‪ٛ‬أیٕ‪ ٝ‬سۆگ‪ٔٛ‬جبٔضْ ٌەگەڵ ص‪ٔٚ‬یب‪٘ ٜ‬ب‪ٚ‬چەعر صەگەڕێٕە‪ٚ‬ە ثۆ ثیغ‪ٚ‬ڕا‬ ‫ٔێگەریڤە ؿیبؿیەوبٔ‪ ٝ‬دەؿەْ ثۀب‪ ،‬وە ٘ەعصەَ جۆعێه ٌە ئەثەصیەد ‪ٚ‬لەرؼیەری پێضەثەسلغێذ ال‪ ٜ‬ئیش‪ٛ‬أەوبْ‬ ‫‪ٚ‬لبثیٍی پێچ‪ٔٚٛ‬ە‪ٚ‬ە ‪ٚ‬ڕەسٕە ٔیٓ‪ ،‬رغؿ‪ ٝ‬چب‪ٚ‬پیبسلبٔضٔە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬ئیش‪ٛ‬اْ ثۆ ثیغ‪ٚ‬ڕاوبٔ‪ ٝ‬ثۀب ٘ێٕضە ؿەیغە ٘ەرب صەگبرە‬ ‫ڕاصە‪ ٜ‬ئە‪ٚ‬ە‪ٔ ٜ‬ب‪ٚ‬ێغْ رۀ‪ٙ‬ب صەؿزٕیلبٔ‪ ٝ‬ئە‪ ٚ‬دەصیـبٔەف ثىەْ وە دەؿەْ ثۀب ثەوبعی ٘ێٕب‪ ،ْٚ‬ػار‪ ٝ‬ئە‪ٚ‬ە ٔبوەْ‬ ‫ثڵێٓ ثۆ ّٔ‪ٔٚٛ‬ە ئە‪ ٚ‬دەصیـبٔە‪ ٜ‬رۆ ثۆ فەػڵی ػەعەة ‪ٚ‬ػغ‪ٚ‬ثەد ثەوبعد ٘ێٕب‪ ْٚ‬ؿەعٌەثەع‪ِ ٜ‬ە‪ٚ‬ػ‪ٚ‬ػٓ یبْ‬ ‫(٘ەڵجەؿزغا‪ )ْٚ‬صەیبْ ؿبڵە ئە‪ٔ ٚ‬بِیٍىبٔە ثەثێ ٘یچ ِ‪ٛ‬عاجەػە ‪٘ٚ‬ەڵـۀگبٔضٔێه چبپ صەوۀە‪ٚ‬ە‪.‬‬ ‫یەن ٌە‪ ٚ‬ثبثەربٔە‪ ٜ‬وە دەؿەْ ثۀب ػۆع ؿبرّە‪ ٜ‬گە‪ٚ‬عە‪ ٜ‬رێضا وغص‪ٚ‬ە ِەؿەٌە‪ ٜ‬سیالفەرە وەپێی ‪ٚ‬ایە سەٌیفە‬ ‫ؿێجەع‪ ٜ‬س‪ٛ‬ایە ٌەؿەع ػە‪ٚ ٜٚ‬ەن صەڵێذ‪ " :‬ئەگەع ئە‪ٚ‬ە ثۆ ِ‪ٛ‬ؿڵّبٔبْ ٘ەڵـ‪ٛ‬ڕا ئۀجبِ‪ ٝ‬وۆث‪ٔٛ‬ە‪ٚ‬ە‪٘ ٜ‬ەِ‪ٚٛ‬یبٔ‪ٝ‬‬ ‫ٌەؿەع ئیّبِێه ٌێضەوە‪ٚ‬ێزە‪ٚ‬ە وە ئە‪ ٚ‬وۆوغصٔە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬پەیّبٔەوبٔە ‪ٚ‬وۆوەعە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬الیۀەوبٔە ‪ٚ‬لیجٍەگب‪ ٜ‬صڵەوبٔە ‪ٚ‬‬ ‫ؿێجەع‪ ٜ‬س‪ٛ‬ایە ٌەؿەع ػە‪( "ٜٚ‬ي ‪ )89‬ئە‪ٚ‬ەف ‪ٚ‬ەن ٔ‪ٛ‬ؿەع صەڵێذ ثەِبٔب‪ ٜ‬صاِەػعأضٔ‪ ٝ‬صە‪ٚ‬ڵەر‪ ٝ‬صیٕ‪ٝ‬‬ ‫(ریۆوغاؿی) صێذ وە ٘یچ ث‪ٛ‬اعێى‪ ٝ‬رێضا ٔییە ثۆ ٘یچ جۆعە ئبػاصییەو‪ ٝ‬گلزی ‪ٚ‬فەعصی‪ ،‬رۀ‪ٙ‬ب ؿێجەع‪ ٜ‬س‪ٛ‬ا‬ ‫ٌەؿەع ػە‪ٌ ٜٚ‬ە ئبعاصایە‪.‬‬ ‫صەعثبعە‪ ٜ‬ژیبٔ‪ ٝ‬دیؼثی‪ ،‬ئە‪ٚ‬ە دەؿەْ ثۀب ٌە (اٌغؿبئً) پێی ‪ٚ‬ایە " ئیش‪ٛ‬اْ پێیبْ ‪ٚ‬ایە وە ئە‪ ٚ‬دؼثیەرە‬ ‫٘ەِ‪ ٚٛ‬الیۀەوبٔ‪ ٝ‬ژیبٔ‪ ٝ‬سەڵىیبْ رێىضا‪ٚ‬ە‪ ،‬ثەعژە‪ٚ‬ۀضیەوبٔ‪ٚ ٝ‬ەؿزبٔض‪ٚ ،ْٚ‬ڕە‪ٚ‬كز‪ ٝ‬گۀضەڵ وغص‪ْٚ‬‬ ‫‪ٚ‬پەی‪ٛ‬ۀضیەوبٔ‪ ٝ‬پچڕأض‪ٌ ،ْٚ‬ە ژیبٔ‪ ٝ‬گلز‪ٚ ٝ‬ربیجەریبٔضا سغاپزغیٓ وبعیگەعی ٘ەث‪ٛ‬ە" (ي ‪)96‬‬ ‫ئیٕجب ٘ۀگب‪ٚ‬ێى‪ ٝ‬رغ ٌە عژێّە ر‪ٛ‬ربٌیزبعیەوبْ ٔؼیه صەوە‪ٚ‬ێزە‪ٚ‬ە وبرێ ؿزبیلی ڕژێّ‪ ٝ‬یەن دؼثی لبئیض‬ ‫صەوبد‪ " :‬ئە‪ ٚ‬ثیبٔ‪ٛ‬ەیە‪ ٜ‬وە صەڵێذ ؿیـزّ‪ ٝ‬پەعٌەِبٔزبع‪ٔ ٜ‬بوغێذ ثۆچ‪ ٝٔٚٛ‬ثۆ ثىغێذ ثە ثێ ث‪ ٝٔٚٛ‬وۆِەڵێ‬ ‫دؼة‪ ،‬ثیبٔ‪ٛ‬یەن ‪ٚ‬ثەڵگەیەو‪ ٝ‬ال‪ٚ‬اػە ‪ ٚ‬ػۆع ٌە ‪ٚ‬اڵربٔ‪ ٝ‬صەؿز‪ٛ‬عصاع‪ ٜ‬پەعٌەِبٔ‪ٌ ٝ‬ەؿەع ڕێگب‪ ٜ‬عژێّ‪ ٝ‬ربن دؼثی‬ ‫‪19‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫صەڕ‪ٚ‬اد‪ ،‬ئە‪ٚ‬ەف ٌە ر‪ٛ‬أبصایە ثىغێذ" ثێگ‪ِٛ‬بْ ئە‪ ٚ‬لـبٔە ٌە ؿبڵی ‪ 9947‬صا صەوغا وە ِەٌیه فبع‪ٚ‬ق ٘ێلزب‬ ‫ٌەؿەعەرب‪ ٜ‬د‪ٛ‬وُ وغصٔیضا ث‪ ،ٚٛ‬ثۆیە لـەوبٔ‪ ٝ‬دەؿەْ ثۀب ‪ٚ‬ەن لۀض ٌۀێ‪ ٛ‬صڵی كب فبع‪ٚ‬ل‪ ٝ‬گۀضەڵ صەر‪ٛ‬ایە‪ٚ‬ە‪،‬‬ ‫ئە‪ ٚ‬كبیبٔە‪( ٜ‬ػەثبؽ ‪ٚ‬فبع‪ٚ‬ق) وە دەؿەْ ثۀب رب عۆژ‪ِ ٜ‬غصٔیلی ٘ەع سەعیى‪ ٝ‬رەِەٌ‪ٛ‬ق ‪ٚ‬پۆٌیلىغصٔ‪ٚ ٝ‬ێٕەیبْ‬ ‫ث‪ ،ٚٛ‬ثەربیجەر‪ ٝ‬وە فبع‪ٚ‬ق ‪ٚ‬ەن ثب‪ٚ‬و‪ ٝ‬ػۆع سە‪ ٝٔٚ‬ثە ث‪ٔٚٛ‬ە سەٌیفە‪ِٛ ٜ‬ؿڵّبٔبٔە‪ٚ‬ە صەصیذ‪ٚ ،‬ػۆع ٌە وێلەف‬ ‫صاث‪ٌ ٚٛ‬ەگەڵ دؼثی ‪ٚ‬ەفض ‪ٚ‬ؿەعۆوە وەٌە ؿەسذ ‪ٚ‬ػیٕبصەوە‪ِ ٜ‬ـزەفب إٌذبؽ‪ ،‬ثۆیە " دەؿەْ ثۀب ر‪ٛ‬كی‬ ‫ڕارەوبّٔبْ صەوبد وبرێه صەڵێذ ئیش‪ٛ‬اْ ٘ۀگب‪ ٜٚ‬ػەِەٌیبْ ٔب‪ٚ‬ە ثە‪ ٚ‬ئبڕاؿزەیە کبرێ صەڵێذ ‪ " :‬ئیش‪ٛ‬أەوبْ‬ ‫صا‪ٚ‬ایبْ ٌە جەالٌەر‪ِ ٝ‬ەٌیه وغص ٘ەِ‪ ٚٛ‬ئە‪ ٚ‬دؼثبٔە ٘ەڵ‪ٛ‬ەكێٕێزە‪ٚ‬ە رب ٘ەِ‪ٚٛ‬یبْ صەِج ثىغێٓ یبْ یەن ثشغێٓ ٌە‬ ‫صەؿزەیەوضا ٌە ثەعژە‪ٚ‬ۀض‪ ٜ‬ئ‪ِٛ‬ەد وبع ثىبد ٌەؿەع ثٕەِبوبٔ‪ ٝ‬ئیـالَ‪( !!:‬ي ‪ )96‬ئیٕجب ثۀب ئە‪ ٚ‬رۆربٌیزبعیەریە‬ ‫‪ٚ‬یەن ڕاییە‪ ٜ‬پێ ٔبِ‪ٛ‬ؿێى‪ ٝ‬س‪ٛ‬صاییە (یبؿبییەو‪ ٝ‬س‪ٛ‬اصایی) وبرێ صەڵێذ‪ " :‬ئیش‪ٛ‬اْ ٌە ٘ە‪ٚ‬ڵەوبٔیبْ ثەعصە‪ٚ‬اَ‬ ‫صەثٓ ٌە‪ ٚ‬ڕێگبیەصا‪ ،‬ثە رە‪ٚ‬فیمی س‪ٛ‬ا ‪ٚ ٚ‬عیبیی ئ‪ِٛ‬ەد ‪ٚ ،‬ثە فەكەٌە یەن ثەص‪ٚ‬ا یەوەوبٔ‪ ٝ‬پیب‪ٚ‬أ‪ ٝ‬ئەدؼاثەوبْ ٌە‬ ‫٘ەِ‪ ٚٛ‬گۆڕەپبٔەوبْ ثێگ‪ِٛ‬بْ یبؿبگەٌ‪ ٝ‬س‪ٛ‬ایی صێزە ص‪( "ٜ‬ي ‪)96‬‬ ‫ئیٕجب وە صێیٕە ؿەع ثۆچ‪ ٝٔٚٛ‬ئیش‪ٛ‬اْ ‪ٚ‬ثۀب ثەعاِجەع وەِبیەریە ئبیٕیەوبْ‪ ،‬ئە‪ٚ‬ە ئیش‪ٛ‬اْ ٘ەع ثبؿی‬ ‫پەی‪ٛ‬ۀض‪ ٜ‬چبو‪ ٝ‬دەؿەْ ثۀب صەوبد ثە ِەوغەَ ػ‪ٛ‬ثیض‪ِ ٜ‬ەؿیذ‪٘ ،ٝ‬ەعچۀضە رۀ‪ٙ‬ب عۆكزٕ‪ِ ٝ‬ەوغەَ ػ‪ٛ‬ثیض ٌە‬ ‫جۀبػە‪ ٜ‬ثۀب ثە ِبٔب‪ ٜ‬پەی‪ٛ‬ۀض‪ ٜ‬ر‪ٔٛ‬ض ‪ٚ‬رۆڵ ٌەگەڵ ِەؿیذیەوبْ ڕاڤە ٔبوغێذ چ‪ٔٛ‬ىە ئە‪ ٚ‬پیب‪ٚ‬ە ٌە عۆژی‬ ‫جیبث‪ٔٛ‬ە‪ٚ‬ە‪ٌ ٜ‬ە ‪ٚ‬ەفض ٌە ‪ 9938‬ػۆع ثە رۀگ ئە‪ٚ‬ە‪ٚ‬ە ث‪ٚ ٚٛ‬ەن ؿەعوغصەیەو‪ِ ٝ‬ەؿیذ‪ ٝ‬لیجز‪ ٝ‬صەعٔەوە‪ٚ‬ێذ‪،‬‬ ‫ثەڵى‪ٚ ٛ‬ەن ؿەعوغصەیەو‪ِ ٝ‬یـغی سۆی صەعصەسـذ‪.‬‬ ‫ػۆع جبع لـەوبٔ‪ ٝ‬دەؿەْ ثۀب ٔیگەعأ‪ ٝ‬ػۆعی ال‪ ٜ‬غەیغە ِ‪ٛ‬ؿڵّبٔەوبْ صع‪ٚ‬ؿذ صەوغص ‪ٚ‬ەن ٌە‬ ‫اٌغؿبئً ێ ‪ 943‬صەڵێذ‪ٔ " :‬یلزیّبٔ‪ ٝ‬ئیـالَ یەوێىە ‪ٚ‬ثەف ثەف ٔبوغێذ‪ ،‬ص‪ٚ‬ژِٕىبع‪ٌ ٜ‬ەؿەع ٘ەع ثەكێى‪ٝ‬‬ ‫ص‪ٚ‬ژِٕىبعییە ثۆ ٘ەِ‪ ،ٜٚٛ‬ئە‪ٚ‬ە یەن‪ ،‬ص‪ٚ‬ەَ ئیـالَ ٌەؿەع ِ‪ٛ‬ؿڵّبٔبٔ‪ ٝ‬فەعػوغص‪ٚ‬ە وە ؿەعصاع‪ٚ ٜ‬اڵربٔ‪ ٝ‬سۆیبْ‬ ‫ثٓ‪٘ ،‬ەع ٘ێٕضەف ٔب‪ ،‬ثەڵى‪ ٛ‬پێ‪ٛ‬یـزە فلبع ٌەؿەع غەیغی سۆكیبْ ثىەْ رب ثێٕە ٔب‪ ٚ‬ثبٔگە‪ٚ‬اػەوەیبْ ‪٘ٚ‬یضایەد‬ ‫ثىەْ ثە ع‪ٔٚ‬بو‪ ٝ‬ئیـالَ‪ٔ "...‬ە‪ٚ‬ەن ‪ٚ‬ەعگێڕأەوەَ ‪ٚ‬عص ٔەثێذ ئە‪ٚ‬ە صەلە ػەعەثیەوەیە (ثً اْ ػٍی‪ ُٙ‬اْ یذٍّ‪ٛ‬ا‬ ‫غیغُ٘ ػٍ‪ ٝ‬اٌضس‪ٛ‬ي فی صػ‪ٛ‬ر‪ٚ ُٙ‬اال٘زضاء ثأٔ‪ٛ‬اع االؿالَ اٌزی ا٘زض‪ٚ‬ا ث‪ٙ‬ب ِٓ لجً) (ي ‪)99‬‬ ‫ثغ‪ٚ‬أە گ‪ٛ‬ػاعكی (یذٍّ‪ٛ‬ا غیغُ٘) ‪ٚ‬ارە ٔبِ‪ٛ‬ؿڵّبٔبْ ثە پبڵەپەؿزۆ ‪ٚ‬فلبع ثەعە‪ ٚ‬ئیـالَ ثەعْ‪ ،‬ئە‪ٚ‬‬ ‫ٌێض‪ٚ‬أبٔەف گ‪ِٛ‬بٔ‪ ٝ‬رێضا ٔییە ػۆع رۆلێٕەعْ ثۆ غەیغە ِ‪ٛ‬ؿڵّبٔەوبْ‪٘ ٚ ،‬ەعصەَ ٔیگەعاْ صەثٓ صەعثبعە‪ ٜ‬ئبییٓ‬ ‫‪ٚ‬ثیغ‪ٚ‬ثب‪ٚ‬ەڕی سۆیبْ‪ ،‬ئیٕجب پبڵیبْ پێ‪ٛ‬ە صۀێذ ثۆ پغؿیبع وغصْ صەعثبعە‪ ٜ‬پبیە‪ ٜ‬سۆیبْ ٌۀب‪ٔ( ٚ‬یلزیّبٔ‪ ٝ‬ئیـالِ‪)ٝ‬‬ ‫‪20‬‬

‫‪2014‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫ثەربیجەر‪ ٝ‬ئەگەع ثؼأیٓ دەؿەْ ثۀب ئە‪ ٚ‬چەِىە‪ ٜ‬ػۆع ص‪ٚ‬ثبعە صەوغص‪ٚ‬ە ٌە ٌێض‪ٚ‬أەوبٔیضا ‪٘ ٚ‬ەعصەَ ك‪ٛ‬ێٓ‬ ‫وە‪ٚ‬رەوبٔ‪ٝ‬‬

‫ئبگبصاع‬

‫صەوغصە‪ٚ‬ە‬

‫ٌە‬

‫چەِى‪ٝ‬‬

‫(ٔیلزیّبْ‬

‫پەع‪ٚ‬ەع‪)ٜ‬‬

‫ٌە‬

‫ؿەعصەِ‪ٝ‬‬

‫سۆیضا‪.‬‬

‫٘ەع ٌە‪ ٚ‬ثبعەیە‪ٚ‬ە دەؿەْ ثۀب ٌە ٔ‪ٛ‬فەِجەع‪ ٜ‬ؿبڵی ‪ 9937‬ثبؿی ؿەعأە (جؼیە) ‪ٚ ٜ‬ع‪ٚ‬ژأض ‪ٚ‬ثەعگغیەو‪ ٝ‬ػۆعی‬ ‫ٌێىغص‪ ،‬ئە‪ ٚ‬وبرەف ثڕیبعی صاثەكىغصٔ‪ ٝ‬فەٌەؿزیٓ صەعچ‪ ٛ‬ث‪ ٚٛ‬جە‪ٚ‬ێى‪ ٝ‬صەع‪ ٝٔٚ​ٚ‬ئبییٕ‪ ٝ‬ػۆع سغاپ ٌە ئبعاصا‬ ‫ث‪ ٚٛ‬ثەربیجەر‪ٌ ٝ‬ە ٔێ‪ٛ‬اْ ِ‪ٛ‬ؿڵّبٔبْ ‪ٚ‬ج‪ٌٛ‬ەوەصا ‪ٚ‬ثەع ٌە‪ٚ‬ەف ٌە ئبػاع‪ 9937 ٜ‬وۀیـەیەن ؿ‪ٛ‬رێٕغا ٌە ػەلبػیك وە‬ ‫رێیضا دەؿەْ ثۀب ‪ٚ‬ئیش‪ٛ‬اْ ‪ٌٚ‬ێض‪ٚ‬أە ‪ٚ‬ع‪ٚ‬ژێٕەعەوبٔ‪ ٝ‬رب‪ٚ‬أجبع وغاْ‪ٌٚ ،‬ەگەڵ ٔەث‪ ٝٔٚٛ‬فەع٘ۀگ‪ ٝ‬جیب‪ٚ‬اػیىغصْ ٌە‬ ‫ٔێ‪ٛ‬اْ ج‪ٌٛ‬ەوبیەر‪ٚ ٝ‬ػایۆٔیؼَ‪ ،‬ج‪ٌٛ‬ەوەوبٔ‪ِ ٝ‬یـغ ‪ٌِٛٚ‬ه ‪ٚ‬ؿبِبٔیبْ وە‪ٚ‬رٕە ثەع ٘ێغكگەٌێى‪ ٝ‬ػۆع ٌەالیەْ‬ ‫ئیش‪ٛ‬أەوبْ وە ثە ئبكىغا كبٔبػیبْ پێضەوغص‪ ،‬ئە‪ ٚ‬وغصە‪ٚ‬أە ث‪ٛ‬ە ٘ۆی ئە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬وە ٔ‪ٛ‬ؿەع‪ ٜ‬ؿێىی‪ٛ‬العیـز‪ٝ‬‬ ‫ثۀب‪ٚ‬ثبٔگ (ؿالِە ِ‪ٛ‬ؿ‪٘ )ٝ‬ێغكێى‪ ٝ‬گە‪ٚ‬عە‪ٛٔ ٜ‬ؿیٓ صەؿذ پێجىبد ٌە صژ‪ ٜ‬دەؿەْ ثۀب ‪ٚ‬دى‪ِٛ‬ەر‪ٔ ٝ‬ەلغاكی‬ ‫وە گ‪ٛ‬ایە ٔبػ‪ ٜ‬ثۀب ػۆع صەوێلێذ ‪ٚ‬چب‪ٚ‬پۆكی ٌە وبعە ٔبیبؿبییەوبٔ‪ ٝ‬صەوبد‪( .‬ي ‪.)95 – 93‬‬ ‫جب ئەگەع ٘ەڵ‪ٛ‬ەؿزە ٔەوەیٓ ٌەؿەع ڕەسٕەوبٔ‪ ٝ‬ؿالِە ِ‪ٛ‬ؿ‪ ٝ‬ؿەعەڕای گغٔگیلیبْ‪ ،‬ثەالَ چ‪ٔٛ‬ىە ئە‪ٚ‬‬ ‫ثیغِۀضە ؿیىی‪ٛ‬العیـذ ث‪ ٚٛ‬ثە ئبكىغا ‪ٚ‬دؼة ‪ ٚ‬فیم‪ٙ‬ی ئیـالِیق ٘ەعصەَ ڕ‪ٌ ٜٚ​ٚ‬ە پیب‪ٚ‬أ‪ ٝ‬صیٕی ئبیٕەوبٔ‪ ٝ‬رغە‬ ‫‪ٚ‬ڕیؼێىیبْ ثۆ صاصۀێذ‪ ،‬ئە‪ٚ‬ە چی ثڵێٓ صەعثبعە‪ ٜ‬ئە‪ ٚ‬كەڕە ‪ٚ‬ربعە ر‪ٔٛ‬ضە‪ٔ ٜ‬ێ‪ٛ‬اْ دەؿەْ ثۀب ‪ٚ‬لەكەیەو‪ ٝ‬ػأب ‪ٚ‬‬ ‫‪ٚ‬عیب‪ٚ ٜ‬ەن (اٌمّن ؿغجی‪ٛ‬ؽ) وە وەؿبیەریەو‪ ٝ‬ئبیٕ‪ ٝ‬ث‪ٌ ٚٛ‬ە پٍە‪ ٜ‬یەوەِضا‪٘ٚ ،‬ێّبیەو‪ٔ ٝ‬یلزیّبٔ‪ ٝ‬كۆڕكی‬ ‫‪ 9999‬ف ث‪ٚ ،ٚٛ‬ػۆع چبالوبٔە ثەژصاع‪ ٜ‬رێضا وغص ‪ٌٚ‬ە چۀضیٓ ِؼگە‪ٚ‬د ‪ٌٚ‬ە ئەػ٘ەعیق ‪ٚ‬ربع‪ ٜ‬صەصا رب ڕاصە‪ٜ‬‬ ‫ئە‪ٚ‬ە‪ٔ ٜ‬بػٔب‪ٚ ٜٚ‬ربعس‪ٛ‬ێٕ‪ ٝ‬كۆڕكیبْ ٌێٕبث‪ٚ ٚٛ‬ػۆع ث‪ٛ‬ێغأە صا‪ٚ‬ا‪ ٜ‬ؿەعثەسۆیی ِیـغی صەوغص‪ ،‬ئە‪ ٚ‬پیب‪ٚ‬ە‬ ‫صژایەریەو‪ ٝ‬ر‪ٔٛ‬ض‪٘ ٜ‬ەث‪ٌ ٚٛ‬ەگەڵ ئیٕگٍیؼ ‪ٚ‬چۀضیٓ جبع ثە ٔەفی ‪ٚ‬ؿؼاصأ‪ ٝ‬رغ ؿؼایبْ صا‪ٚ‬ە‪ ،‬وەچی ئیش‪ٛ‬اْ‬ ‫رب‪ٚ‬أجبعیبْ وغص ثە ثەوغێگیغا‪ٚ‬ەر‪ ٝ‬ثۆ ئیٕگٍیؼ پبف ئە‪ٚ‬ە‪ٚ ٜ‬ەاڵِ‪ ٝ‬صا‪ٚ‬ەر‪ ٝ‬جەِؼیەرێى‪ ٝ‬لیجزی ِەؿیذ‪ ٝ‬صایە‪ٚ‬ە ثۆ‬ ‫‪ٚ‬ربعصأ‪ ٝ‬ئبییٕ‪ٌ ٝ‬ە ؿەعثبػگب‪ ٜ‬اٌزً اٌىجیغ ثەعیزبٔ‪ ،ٝ‬ثێگ‪ِٛ‬بْ ئە‪ ٚ‬پیب‪ٚ‬ە ثەعگە‪ ٜ‬ئە‪ ٚ‬رۆِەربٔە‪ٔ ٜ‬ەگغد ‪ٌٚ‬ە‬ ‫دەؿەْ ثۀب ‪ ٚ‬ئیش‪ٛ‬اْ ٘برە ‪ٚ‬ەاڵَ ػیبرغ ٌە ثیـذ ‪ٚ‬ربع ‪ٚ‬ەاڵِ‪ ٝ‬صأە‪ٚ‬ە‪ ،‬یەوەَ ‪ٚ‬ربع‪ٌ ٜ‬ە ژێغ ٔب‪ٔٚ‬یلبٔ‪ِ( ٝ‬ەعگ‬ ‫ٔە‪ٚ‬ەن صە‪ٚ‬ڵەر‪ِ ٝ‬بَ دـٓ ثۀب) (اٌّ‪ٛ‬د ‪ٚ‬ال دىُ ص‪ٌٚ‬ە دـٓ اٌجٕب) (ي ‪.)969- 966‬‬ ‫ٌە‪ٚ‬ربعەوبٔیضا كبعەػایەو‪ ٝ‬ػۆع ل‪ٛ‬ڵ ٔیلبْ صەصاد ثە ػأـزە ئیـالِیەوبْ ‪ٚ‬ػۆع ئبگبصاعە ثە ئبیەرەوبٔ‪ٝ‬‬ ‫ل‪ٛ‬عئبْ ‪ٚ‬ثیغ‪ٚ‬ڕا جیبوبٔ‪ ٝ‬گە‪ٚ‬عە ِ‪ٛ‬فەؿیغەوبْ ‪ ٚ‬دەؿەْ ثۀب رب‪ٚ‬أجبع صەوبد ثە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬وە (رەفـێغێى‪ ٝ‬ثەپۀب ‪ٚ‬پێچ‬ ‫ثۆ ل‪ٛ‬عئبٔ‪ ٝ‬پیغۆػ) پێلىەف صەوبد ثەربیجەر‪ٌ ٝ‬ە ڕاڤەوغصٔ‪ ٝ‬ئە‪ ٚ‬ئبیبربٔە‪ ٜ‬ربیجەد ث‪ ْٚٛ‬ثە ئەٍ٘ی ویزبة ٌە ٔێ‪ٛ‬‬

‫‪21‬‬

‫‪2014‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫ئە‪ ٚ‬ئبیەربٔەف‬

‫اَّلل ۆاڵ ِبا ْل ْێوم ْاْلخِڕ ۆاڵ ُی َح ِّرمُونَ َما َح َّر َم َّ‬ ‫سول ُ ُه ۆاڵ ێدِی ُنونَ دِینَ ا ْل َحقِّ مِنَ الَّذِینَ أُو ُتوا‬ ‫( َقاتِلُوا الَّذینَ اڵ ُی ْۆ ِم ُنونَ بِ َّ ِ‬ ‫ۆر ُ‬ ‫َّللا ُ َ‬ ‫ِ‬

‫ج ْزێ َه عَنْ ێ ٍد ۆ ُه ْم صا ِغرُونَ )‬ ‫ا ْل ِك َت َ‬ ‫اب َح َّت ٰى ُی ْعطوا ا ْل ِ‬

‫اٌز‪ٛ‬ثە (‪.)89‬‬

‫دەؿەْ ثۀب ٌە رەفـیغی ئە‪ ٚ‬ئبیەرەصا رب‪ٚ‬أجبع‪٘ ٜ‬ەِ‪ ٚٛ‬ئەٍ٘‪ ٝ‬ویزبثی وغص "ثە ؿێ ؿیفبد وە ٌە‬ ‫ئبیەرەوەصا ٘بر‪ٛ‬ە‪ :‬ثڕ‪ٚ‬أەث‪ ْٚٛ‬ثە س‪ٛ‬ا ‪ٚ‬ثە ڕۆژی لیبِەد‪ ،‬دەعاَ ٔەوغصٔیبْ ثۆ ئە‪ٚ‬أە‪ ٜ‬س‪ٛ‬ا ‪ٚ‬پێغەِجەع دەعاِ‪ٝ‬‬ ‫وغص‪٘ٚ ،ْٚ​ٚ‬ەع‪ٚ‬ە٘ب ثە ؿبسزەیی ئبییٕەوەیبْ وە ئە‪ٚ‬ەف ػأغا‪ٚ‬ە ٌە ژیبٔیبْ ‪ٚ‬وزبثەوبٔیبْ‪( :‬ي ‪ٌ )968‬ە‬ ‫‪ٚ‬ەاڵِەوبٔیضا لەكە ؿغجی‪ٛ‬ؽ ئبِبژە صەوبد ثە وۆڵە‪ٚ‬اع‪ ٜ‬دەؿەْ ثۀب ٌە رەفـیغصا ‪ٚ‬صەڵێذ وە ئە‪ ٚ‬ئبیەرە ئبِبژە‬ ‫ثە وۆی گلز‪ ٝ‬ئەٍ٘ی ویزبة ٔبوبد ثەڵى‪ ٛ‬ثە ثە صەؿزەیەن ٌە‪ٚ‬أە‪ ٜ‬ئە‪ ٚ‬ؿیفبرۀەیبْ رێضا صەعصەوە‪ٚ‬ێذ‬ ‫‪ٚ‬چۀضیٓ ثیغ‪ٚ‬ڕا‪ ٜ‬گە‪ٚ‬عە ِ‪ٛ‬فەؿیغأ‪٘ ٝ‬ێٕبیە‪ ٚ‬وە صژی ثیغ‪ٚ‬ڕا‪ ٜ‬ثۀب ث‪ٚ ،ْٚٛ‬ؿەعەڕا‪ٚ ٜ‬ەالِ‪ ٝ‬چۀضیٓ ػأبیبٔ‪ٝ‬‬ ‫ئەػ٘ەع‪٘ ٜ‬ێٕبیە‪ٚ‬ە وە ٌەصژ‪ ٜ‬ڕاوبٔ‪ ٝ‬ثۀب ث‪.ْٚٛ‬‬

‫‪22‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫بەشی شەشەم‪:‬‬ ‫بەوا‪ :‬سعودیە هیوایەكە لە هیواكاوي موسڵماوان و دروشمي كاركردوە بە كیتابی خوا و سووەتي پێغەمبەر‪:‬‬

‫ثەكی دە‪ٚ‬رەِ‪ ٝ‬ئە‪ ٚ‬وزێجە ثۆ پەی‪ٛ‬ۀض‪ ٜ‬صێغیٕ‪ٔ ٝ‬ێ‪ٛ‬اْ ئیش‪ٛ‬اْ ‪ ٚ‬ؿؼ‪ٛ‬صیە رەعسبْ وغا‪ٚ‬ە ثە ٔب‪ٜٚ‬‬ ‫(اٌجّیً اٌـؼ‪ٛ‬صی) ‪ٚ‬ارە چبوە‪ ٜ‬ؿؼ‪ٛ‬صی‪ ،‬رێیضا ثبؿی پەی‪ٛ‬ۀضیەو‪ ٝ‬صێغیٕ‪ ٝ‬دەؿەْ ثۀب ‪ٚ‬ئیش‪ٛ‬اْ صەوبد ٌەگەڵ‬ ‫صە‪ٚ‬ڵەر‪ ٝ‬ؿؼ‪ٛ‬صی‪ ،‬ثەع ٌە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬س‪ٛ‬ص‪ِ ٜ‬یـغ صاْ ثە كەعػیەر‪ ٝ‬صە‪ٚ‬ڵەر‪ ٝ‬ؿؼ‪ٛ‬صیە ثٕێذ‪ٚ ،‬ثەعٌە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬ؿؼ‪ٛ‬صیە ثجێزە‬ ‫ئە‪ ٚ‬صە‪ٚ‬ڵەرە ٔە‪ٚ‬رییە‪ ٜ‬وە ثە ػەثغی پبعە ‪ٚ‬ؿبِبٔ‪ٔ ٝ‬ە‪ٚ‬د ثز‪ٛ‬أێذ صەؿذ ثشبرە ٔب‪ ٚ‬وبع‪ٚ‬ثبعی ػۆع ٌە ثؼااڤە‬ ‫ئیـالِیەوبْ‪ .‬وە‪ٚ‬اث‪ ٚٛ‬ؿەعؿبِ‪ ٝ‬دەؿەْ ثۀب ثە‪ ٚ‬ئەػِ‪ٔٚٛ‬ە ؿؼ‪ٛ‬صیە‪ٌ ،‬ەگەڵ ٘ەِ‪ ٚٛ‬ئە‪ ٚ‬ر‪ٔٛ‬ضڕە‪ٚ‬یە ؿەٌەفیەرە ‪ٚ‬‬ ‫‪ٚ‬كىە صیٕضاعیە صەگەڕێزە‪ٚ‬ە ثۆ ٘ۆوبعێى‪ ٝ‬س‪ٛ‬ص‪ ٜ‬دەؿەْ ثۀب‪ٔ ،‬ەن ٌە پێٕب‪ ٚ‬ثەعژە‪ٚ‬ۀضیەو‪ِ ٝ‬بص‪٘ ،ٜ‬ەع ثۆیە‬ ‫ئە‪ ٚ‬ؿەعؿبِیە صەگەڕێزە‪ٚ‬ە ثۆ ؿەعەرب‪ ٜ‬وبعوغصٔ‪ٌ ٝ‬ە ئیـّبػیٍیە ‪ٚ‬ەن (ِبِۆؿزبی صەؿشەر‪ ٝ‬ػەعەثی) [ِؼٍُ‬ ‫االِال ء اٌؼغث]] ٌە‪ ٚ‬ڕۆژگبعە دەؿەْ ثۀب ػۆعی ٘ە‪ٚ‬ڵضا ثۆ ئە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬ثچێزە ؿؼ‪ٛ‬صیە ثۆ ‪ٚ‬أە ‪ٚ‬رٕە‪ٚ‬ە ٌە پەیّبٔگبیەو‪ٝ‬‬ ‫ئبییٕ‪ ٝ‬ئە‪ٚ‬ێ‪ ،‬ثەاڵَ ٌە ٘ە‪ٚ‬ڵەوبٔ‪ ٝ‬ؿەعوە‪ٚ‬ر‪ٔ ٚٛ‬ەث‪ٌ ٚٛ‬ەثەع ژِبعەیەن ٘ۆوبع وە ثە كێ‪ٛ‬ەیەوی رێغ‪ٚ‬رەؿەي ٌە‬ ‫یبصاكزەوبٔ‪ ٝ‬ڕ‪ٔ ٝٔٚ​ٚ‬ەوغصۆرە‪ٚ‬ە‪ ،‬وە رێیضا صەڵێذ وە چۀض ِەعجێى‪٘ ٝ‬ەث‪ٛ‬ە ‪ٚ‬چۀض صا‪ٚ‬وبعیەو‪٘ ٝ‬ەث‪ٛ‬ە وە‬ ‫جێجەجێ ٔەوغاْ‪ ،‬ثەاڵَ ٌە‪ٚ‬ە ٔبچێذ وبعەوە ثە‪ ٚ‬كێ‪ٛ‬ەیە ثێذ‪ ،‬صەر‪ٛ‬أیٓ ثڵێیٓ وە ثڕ‪ٚ‬أبِە‪ ٜ‬ػأـز‪ ٝ‬دەؿەْ ثۀب‬ ‫ٌە‪ ٚ‬ئبؿزە ٔەث‪ ٚٛ‬وە ثز‪ٛ‬أێذ ‪ٚ‬أەثێژی ثىبد ٌە پەیّبٔگبیەو‪ ٝ‬ئبییٕ‪ ٝ‬چ‪ٔٛ‬ىە ثۀب صەعچ‪( ٜٚٛ‬رج‪ٙ‬یؼیە صاع اٌؼٍ‪)َٛ‬‬ ‫ث‪٘ ٚٛ‬ەڵگغ‪ ٜ‬صیپٍۆِ‪ ٝ‬صاع اٌؼٍ‪ َٛ‬ث‪ ٚٛ‬وە ئە‪ ٚ‬صیپٍۆِە ‪ٚ‬ەن ٌیـبٔؾ یبْ ثەوبٌۆعیۆؽ ِبِەڵە‪ٌ ٜ‬ەرەوضا ٔەصەوغا‪،‬‬ ‫‪ٚ‬صەعچ‪ ٜٚٛ‬ئە‪ ٚ‬صیپٍۆِە ثەكێ‪ٛ‬ەیەو‪ ٝ‬رە‪ٚ‬ا‪ ٚ‬كیب‪ٔ ٚ‬ەث‪ ٚٛ‬ثۆ ‪ٚ‬أەثێژی ٌە پەیّبٔگبیەو‪ ٝ‬ئبییٕ‪ ،ٝ‬ثەربیجەر‪ ٝ‬ئەگەع‬ ‫ثؼأیٓ ٘ەعگیؼ ٌە ئەػ٘ەع‪ٔ ٜ‬ەس‪ٛ‬ێٕضث‪ٚ ،ٚٛ‬وبعیلی ٌە ِیـغ (ِبِۆؿزبی صەؿشەر‪ ٝ‬ػەعەثی)‪٘ ،‬ێلزب ٔەگەیلزج‪ٛ‬ە‬ ‫ئبؿز‪ِ ٝ‬بِۆؿزب‪ ٜ‬ػِبٔ‪ ٝ‬ػەعەثی‪ ،‬چ جب‪ ٜ‬ئە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬ثجێزە ِبِۆؿزب‪ ٜ‬ثبثەرە ئبییٕیەوبْ! ٌەگەڵ ئە‪ ٚ‬ثێ ٘ی‪ٛ‬ایەی وە‬ ‫دەؿەْ ثۀب ص‪ٚ‬چبع‪٘ ٜ‬بد ٌە ‪ٚ‬ەعٔەگیغأ‪ٌ ٝ‬ە ‪ٚ‬أە ‪ٚ‬رٕە‪ٚ‬ە ٌە ؿؼ‪ٛ‬صیە وە ٌە ٔبِەیەو‪ ٝ‬ثۆ ثب‪ٚ‬و‪ ٝ‬ثبؿی ٌێ‪ٛ‬ە‬ ‫صەوبد ‪ٚ‬صەعصەوە‪ٚ‬ێذ وە ٘ی‪ٛ‬ایەو‪ ٝ‬ػۆعی پێ ٘ەث‪ٚٛ‬ە‪ ،‬ثەاڵَ ٌەگەڵ ئە‪ٚ‬ەكضا رۆػلبڵێه ٌە ؿەعؿبِ‪ٚ ٝ‬ئیؼجبثی‬ ‫ثۀب‪ ٜ‬وەِٕەوغصە‪ٚ‬ە ثە ؿؼ‪ٛ‬صیە وە صەعثبعە‪ٌ ٜ‬ە یبصاكزەوبٔ‪ ٝ‬صەڵێذ‪ " :‬ؿؼ‪ٛ‬صیە ٘ی‪ٛ‬ایەوە ٌە ٘ی‪ٛ‬اوبٔ‪ِٛ ٝ‬ؿڵّبٔبْ‪.‬‬ ‫صع‪ٚ‬كّ‪ ٝ‬وبعوغصٔە ثە ویزبثی س‪ٛ‬ا ‪ ٚ‬ؿ‪ٔٛ‬ەر‪ ٝ‬پێغەِجەع [ص‪،‬ر] ‪ٚ‬ؿۆعاس‪ ٝ‬ؿیغەر‪ ٝ‬ؿەٌەفی ؿبٌخ" (ي ‪- 969‬‬ ‫‪.)996‬‬ ‫ئیٕجب ٔ‪ٛ‬ؿەع گە‪ٚ‬ا٘یەو‪ ٝ‬ثیغِۀض ‪ٛٔٚ‬ؿەع‪ ٜ‬ثۀب‪ٚ‬ثبٔگ‪ِ ٝ‬یـغی ِذّض دـیٓ ٘یىً (‪)9956 -9888‬‬ ‫صە٘ێٕێزە‪ٚ‬ە وە ثە ڕێىە‪ٚ‬د ؿەفەع‪ ٜ‬ئە‪ ٚ ٚ‬دەؿەْ ثۀب ٌەؿەع ٘ەِبْ وەكز‪ ٝ‬ث‪ٛ‬ە ثۆ ؿؼ‪ٛ‬صیە ٌە ؿبڵی ‪،9945‬‬ ‫‪23‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫دەؿەْ ثۀب ثە صیزٕ‪٘ ٝ‬یىً ػۆع سۆكذبڵ صەثێذ ربڕاصە‪ ٜ‬ئە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬سۆی صەچێزە ال‪ ٜ‬ثبؿی ئبِبٔجی‬ ‫جەِبػەرەوە‪ ٜ‬صەوبد‪ ،‬ثە‪ٚ‬ۀضەف ثەؽ ٔبوبد ثەڵى‪ ٛ‬ػەعػ‪٘ ٜ‬یىً صەوبد "‪ٚ‬ەن ٔ‪ٛ‬ؿەع‪ ٜ‬وزێجی (ژیبٔ‪ٝ‬‬ ‫ِذّض) یبعِەر‪ ٝ‬جەِبػەرەوە‪ ٜ‬ثضاد‪ٚ ،‬ثەڵى‪٘ ٛ‬ی‪ٛ‬اس‪ٛ‬اػە ٘یىً ؿەعوغصایەر‪ ٝ‬ثىبد" (ي ‪.) 994‬‬ ‫٘ەڵجەرە ٘یىً ئە‪ ٚ‬ػەعػە لج‪ٛ‬ڵ ٔبوبد ثە ثیبٔ‪ ٜٛ‬ؿەعلبڵی ثە ٔ‪ٛ‬ؿیٓ ‪ٚ‬وبع‪ ٜ‬ؿیبؿی‪ ،‬ؿەیغ ٌە‪ٚ‬ەصایە‬ ‫٘ەع ئە‪ ٚ‬وزێجە ‪ٚ‬ارە (ژیبٔ‪ِ ٝ‬ذّض) وە دەؿەْ ثۀب ‪ٚ‬اثە كبٔبػیە‪ٚ‬ە ثبؿی صەوبد ربڕاصە‪ ٜ‬ئە‪ٚ‬ە‪ٛٔ ٜ‬ؿەعەوە‪ٜ‬‬ ‫وبٔضیض صەوبد ثۆ پێلە‪ٚ‬ایەر‪ ٝ‬ئیش‪ٛ‬اْ‪ ،‬ص‪ٚ‬ایی ٘ەع ئە‪ ٚ‬وزێجە ‪ٚ‬ئە‪ ٚ‬وزێت ٔ‪ٚٛ‬ؿە ثە ر‪ٔٛ‬ضرغیٓ كێ‪ٛ‬ە ٘ێغكیبْ‬ ‫صەوغێزە ؿەع ٌەالیەْ صەػگب ڕاگەیبٔضٔەوبٔ‪ ٝ‬ئیش‪ٛ‬اْ‪ ،‬ئیٕجب ٘ێغف صەوۀە ؿەع س‪ٛ‬ص‪٘ ٜ‬یىً ثە ثۆِجێه ثۆ ؿەع‬ ‫ئ‪ٛ‬ر‪ِٛ‬جیٍەوە‪ٚ ٜ‬رێیضا ٘ب‪ٚ‬ؿەع‪٘ ٜ‬یىً ص‪ٚ‬چبع‪ ٜ‬پێىبْ صەثێذ ‪ٚ‬ر‪ٛ‬كی چەپۆوێى‪ ٝ‬صەع‪ ٝٔٚ​ٚ‬صەثێذ ثۆ چۀضیٓ‬ ‫ِبٔگ چبعەؿەع‪ ٜ‬ثۆ صەوغێذ!! ي ‪٘ .994‬یىً كبیەص‪ ٜ‬ئە‪ ٚ‬پێل‪ٛ‬اػیە گەعَ ‪ٚ‬گ‪ٛ‬عە‪ ٜ‬ؿؼ‪ٛ‬صیەوبْ ث‪ٛ‬ە ٌە‬ ‫دەؿەْ ثۀب رب ئە‪ ٚ‬ڕاصەیە‪ ٜ‬ڕێگب‪ ٜ‬پێضعا‪ٚ‬ە ِە‪ٚ‬ػیؼە ثضاد ٌە ِەوە وە ئە‪ ٚ‬وبعە ڕێگب‪ ٜ‬پێٕەصەصعا ثۆ ٘ەِ‪ٚٛ‬‬ ‫ػأبیەو‪ ٝ‬غەیغە ‪ٚ‬ە٘بثی ٌە رغؿی جیب‪ٚ‬اػ‪ ٜ‬ثیغ‪ٚ‬ڕای ٌەگەڵ ؿؼ‪ٛ‬صیەوبْ‪ ،‬وەچی ڕێگب ثە دەؿەْ ثۀب صعا‪ٚ‬ە‬ ‫ؿەعەڕا‪ ٜ‬ئە‪ٚ‬ە‪ٌ ٜ‬ە ػأب گە‪ٚ‬عەوبْ ٔەث‪ٛ‬ە‪ ،‬ثەڵى‪ٌ ٛ‬ە ئبؿز‪ ٝ‬ػأب ئبؿبییەوبٔیق ٔەث‪ٛ‬ە‪٘ .‬یىً ٌەثەع ؿەعؿ‪ٛ‬ڕِبٔ‪ ٝ‬ثە‪ٚ‬‬ ‫ِبِەڵەیە پغؿیبعی وغص‪ٚ‬ە ‪ٚ‬پێیبْ گ‪ٛ‬ر‪ٛ‬ە (وە پەی‪ٛ‬ۀض‪ ٜ‬ثە دى‪ِٛ‬ەر‪ ٝ‬ؿؼ‪ٛ‬صیە ٘ەیە ‪ٚ‬پبڵپلز‪ِ ٝ‬بص‪٘ٚ ٜ‬ب‪ٚ‬ؿۆػ‪ٜ‬‬ ‫ٌە‪ٚ‬أە‪ٚ‬ە ‪ٚ‬ەعصەگغێذ) (ي ‪.)993‬‬ ‫ئیٕجب ٔ‪ٚٛ‬ؿەع ثبؿی گە‪ٚ‬ا٘‪ ٝ‬ثبڵ‪ٛ‬ێؼ‪ ٜ‬ئەِغیى‪٘ ٝ‬یغِـبْ ئبیٍزؾ صەوبد وە چۀضیٓ جبع چب‪ ٜٚ‬ثە‬ ‫دەؿەْ ثۀب وە‪ٚ‬ر‪ٛ‬ە ٌە ؿؼ‪ٛ‬صیە‪ ،‬وە‪ٚ‬اث‪ ٚٛ‬ؿەعصأ‪ ٝ‬ثەعصە‪ٚ‬اِ‪ ٝ‬ؿؼ‪ٛ‬صیە‪ ٜ‬وغص‪ٚ‬ە ئە‪ٚ‬ەف ڕاڤە‪ ٜ‬ئە‪ٙٔ ٚ‬ێٕییە‬ ‫صەوبد وە ثۆچی ‪ٚ‬ێٕە‪ ٜ‬كب‪ ٜ‬ؿؼ‪ٛ‬صیە ػجض اٌؼؼیؼ ٘ەعصەَ ٌەؿەع ثەعگ‪ ٝ‬یەوەِ‪ ٝ‬گۆڤبع‪ ٜ‬ئیش‪ٛ‬اْ ث‪،ٚٛ‬‬ ‫ؿەعەڕای ٘ە‪ٚ‬اڵەوبٔ‪ ٝ‬ئە‪ٚ ٚ‬گە‪ٚ‬عە ئەِیغەوبٔ‪ٚ ٝ‬ثەعپغؿبٔ‪ ٝ‬ؿؼ‪ٛ‬صیە وە ‪ٚ‬ێٕەوبٔیبْ ‪٘ٚ‬ە‪ٚ‬اڵەوبٔیبْ ػیبرغ ٌە‬ ‫ثەعپغؿبٔ‪ِ ٝ‬یـغی ثاڵ‪ٚ‬صەوغایە‪ٚ‬ە‪" .‬ڕاؿزە ؿؼ‪ٛ‬صیە ئە‪ ٚ‬وبرە ٌە ؿیەوبْ ‪ ٚ‬چٍەوبٔضا صە‪ٚ‬ڵەرێى‪ٔ ٝ‬ە‪ٚ‬ر‪ٔ ٝ‬ەث‪ٛ‬ە‬ ‫‪ٚ‬ؿبِبٔێى‪ ٝ‬ػۆعی ٔەث‪ٛ‬ە‪ ،‬ثەاڵَ ثیغِبْ ٔەچێذ وە رۀ‪ٙ‬ب ِەثٍەغی پێٕج ؿەص ج‪ٔٛ‬ە‪ِ ٜ‬یـغی وە دەؿەْ ثۀب ٌە‬ ‫وۆِپبٔیب‪ ٜ‬لٕبە اٌـ‪ٛ‬یؾ ‪ٚ‬ەعی گغد ٘ب‪ٚ‬ؿۀگ‪ ٝ‬صعا‪ ٜٚ‬ثۆ جەِبػەد ٘ێٕبیە ئبعا‪ٚ‬ە‪ٚ ،‬ر‪ٛ‬أیبْ ل‪ٛ‬ربثشبٔە‬ ‫‪ِٚ‬ؼگە‪ٚ‬رێى‪ ٝ‬پێ صع‪ٚ‬ؿذ ثىەْ" ي ‪ .995‬ثێگ‪ِٛ‬بْ صە‪ٚ‬ڵەرێى‪ٚ ٝ‬ەن ؿؼ‪ٛ‬صیە ٌە‪ ٚ‬وبربٔەف ر‪ٛ‬أب‪ ٜ‬ثەسلیٕ‪ٝ‬‬ ‫ػۆعرغی ٘ەث‪ٛ‬ە ٌە وۆِپبٔیبیەن‪.‬‬ ‫ٌە ثەكی ٘ەكزەَ ٌە ژێغ ٔب‪ٔٚ‬یلبٔ‪( ٝ‬اٌ‪ ٝ‬اٌـفبعە االِغیىیە) ٔ‪ٛ‬ؿەع ئبِبژە ثۆ پەی‪ٛ‬ۀض‪ ٜ‬ئبكىغا‪ ٜ‬دەؿەْ‬ ‫ثۀب صەوبد ثە ئیٕگٍیؼ وە ثەسۆی ٌە یبصاكزەوبٔ‪ ٝ‬ئبِبژە‪ ٜ‬پێضەوبد وە چۆْ سۆی چ‪ٛ‬ە ثۆ وۆِپبٔیب‪ ٜ‬لۀبری‬ ‫‪24‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫ؿ‪ٛ‬ەیـی ئیٕگٍیؼ‪ ٜ‬صا‪ٚ‬ا‪ ٜ‬ثبعث‪ٌ ٜٚٛ‬ێىغص‪ ،ْٚ​ٚ‬ثێگ‪ِٛ‬بْ ئە‪ ٚ‬وبعە‪ ٜ‬ثۀب جێگب‪ٔ ٜ‬بڕەػایی چۀضیٓ ئۀضاِ‪ٝ‬‬ ‫ئیش‪ٛ‬اْ ث‪ ،ٚٛ‬ثەاڵَ ثۀب ‪ٚ‬ەاڵِ‪ ٝ‬صأە‪ٚ‬ە‪ :‬وە ئە‪ٚ‬ە پبعە ‪ٚ‬ؿبِبٔ‪ ٝ‬سۆِبٔە وە رباڵٔىغا‪ٚ‬ە ‪ٚ‬ئەگەع وەِێى‪ ٝ‬ث‪ٙ‬ێٕیٕە‪ٚ‬ە‬ ‫ػیبٔ‪ ٝ‬رێضا ٔیە" (ي ‪ )997‬ثەاڵَ وبعەوە ثە‪ ٚ‬ئبؿبٔی ‪ٚ‬ؿبصەییە ٔەث‪ ٚٛ‬وە ئە‪ ٚ‬پێی ‪ٚ‬اث‪ ،ٚٛ‬ئیٕگٍیؼ ثەثێ دیـبة پبعە‬ ‫ٔبصۀە گۀجێى‪ٔ ٝ‬ۀبؿغا‪ٌ( ٚ‬ە‪ ٚ‬وبرە) ‪ٚ‬ئەٍ٘ی سێغ ‪ٚ‬دەؿبٔزیق ٔەث‪ٌ ،ْٚٛ‬ە ثەڵگۀبِەوبٔ‪ ٝ‬ثەعیزبٔی ثبؿێى‪ ٝ‬ػۆعی‬ ‫ئە‪ ٚ‬پبعە ‪ٚ‬پ‪ٌٛ‬ە ِ‪ٛ‬سبثەعاریە وغا‪ٚ‬ە وە ثۆ ئبِبٔجێى‪ ٝ‬ؿیبؿی ِەػْ صعا‪ٚ‬ە‪ ،‬چ‪ٔٛ‬ىە ئیٕگٍیؼ ثۀب یبْ ‪ٚ‬ەن سەؿّێى‪ٝ‬‬ ‫ؿیبؿی ر‪ٔٛ‬ض‪ ٜ‬دؼثی ‪ٚ‬ەفض صەثیٕی ‪ٚ​ٚ‬یـزیبْ ؿ‪ٛ‬ص‪ٌ ٜ‬ی ثجیٕٓ ثۆ ال‪ٚ‬اػوغصٔ‪ٚ ٝ‬ەفض ‪ٚ‬ثؼاڤ‪ٔ ٝ‬یلزّبٔ‪ِ ٝ‬یـغی(ي‬ ‫‪.)997‬‬ ‫ئە‪ٚ‬ە‪ٛٔ ٜ‬ێیە ٌە‪ ٚ‬پەی‪ٛ‬ۀضیە ِ‪ٛ‬سبثەعاریبٔە پەی‪ٛ‬ۀض‪ ٜ‬دەؿەْ ثۀب یە ثە ئەِغیىب "ٌێغەصا كبیەص‪ ٜ‬ثبڵ‪ٛ‬ێؼ‪ٜ‬‬ ‫ئەِغیى‪٘ ٝ‬یغِـبْ ئبیٍزؾ ثە ؿ‪ٛ‬صە وە چۀضیٓ جبع چب‪ ٜٚ‬ثە ثۀب وە‪ٚ‬ر‪ٛ‬ە ٌە ؿؼ‪ٛ‬صیە ‪ٚ​ٚ‬ەؿفی صەوبد ثە‬ ‫(وەؿێى‪ ٝ‬سۆف ِەكغەة) ‪(ٚ‬العی ٔییە ٌە صیزٕ‪٘ ٝ‬ەع وەؿێى‪ ٝ‬ڕۆژئب‪ٚ‬ایی) ‪ٚ‬صەڵێذ‪( :‬صەػأُ یەوێه ٌە‬ ‫٘ب‪ٚ‬ڕێىبُٔ ٌە ثبڵ‪ٛ‬ێؼسبٔە‪ ٜ‬ئەِغیى‪ٌ ٝ‬ە لب٘یغە ثە ثەعصە‪ٚ‬اِ‪ ٝ‬چب‪ ٜٚ‬ثە ثۀب صەوە‪ٚ‬ێذ) (ي ‪.)999‬‬ ‫ٌە یەوێه ٌە ثەڵگۀبِەوبٔ‪ ٝ‬ثبڵ‪ٛ‬ێؼسبٔە‪ ٜ‬ئەِغیى‪ٌ ٝ‬ە لب٘یغەصا ٘بر‪ٛ‬ە وە ‪ٌ ":‬ە ‪ 9937/8/89‬ؿىغرێغی‬ ‫یەوەِ‪ ٝ‬ثبڵ‪ٛ‬ێؼسبٔە‪ ٜ‬ئەِغیى‪ٌ ٝ‬ە لب٘یغە چب‪ ٜٚ‬ثە ثۀب وە‪ٚ‬ر‪ٛ‬ە وە رێیضا ثبؿی ثبع‪ٚ‬صۆس‪ ٝ‬گلز‪ٚ ٝ‬‬ ‫سۆپیلبٔضأەوبٔ‪ِ ٝ‬یـغ وغا‪ٚ‬ە‪ ...‬دەؿەْ ثۀب ڕاثەعایەر‪ ٝ‬سۆپیلبٔضأێى‪ ٝ‬ػۆعی وغص‪ٚ‬ە ثۆ پبڵپلزیىغصٔ‪ٌ ٝ‬ە‬ ‫ٔەلغاكی پبكب ؿەعۆن ‪ٚ‬ەػیغاْ وە ثۆ ئۀج‪ِٚٛ‬ۀ‪ ٝ‬ئبؿبیق صەچ‪ ٚٛ‬ثۆ سـزٕە ڕ‪ ٜٚ‬صا‪ٚ‬اوبعیەوبٔ‪ِ ٝ‬یـغ‪ ،‬ئە‪ٚ‬‬ ‫وبرە رغؿێى‪ ٝ‬ػۆع ٘ەث‪ ٚٛ‬وە ئە‪ ٚ‬سۆپیلبٔضأبٔە پلێ‪ٛ‬ی ‪ٚ‬پبكبگەعصأیەو‪ ٝ‬ػعی ٌێ ثىە‪ٚ‬ێزە‪ٚ‬ە‪ ،‬وەچی دەؿەْ‬ ‫ثۀب ٘ە‪ٚ‬ڵی ٘ێّٓ وغصٔە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬ثەعپغؿەوە‪ ٜ‬ثبڵ‪ٛ‬ێؼ‪ ٜ‬ئەِغیى‪ ٝ‬صا‪ٚ‬ە ثە ‪ٚ‬رٕ‪٘( :ٝ‬یچی رغ پلێ‪ ٜٛ‬ڕ‪ٔٚ​ٚ‬بصاد‬ ‫‪ٌٚ‬ەر‪ٛ‬أبِضایە صەؿزی پێجىەَ ‪ٚ‬وۆربیی پێ ثێُٕ)!! ثەعپغؿەوە ثە كێ‪ٛ‬ەیەو‪ٚ ٝ‬ع‪ٚ‬ژێٕەع ‪ٚ‬گ‪ِٛ‬بٔب‪ٚ‬ی ‪ٚ‬ەاڵِ‪ٝ‬‬ ‫صەصارە‪ٚ‬ە‪( :‬گ‪ِٛ‬بُٔ ٘ەیە ثز‪ٛ‬أیذ فزٕە صاِغوێٕیە‪ٚ‬ە ٌەپبف ٘ەڵگیغؿبٔضٔی) وەچی ِ‪ٛ‬عكیض‪ ٜ‬ػبَ دەؿەْ ثۀب ثە‬ ‫سۆصەعسـزٕێى‪ ٝ‬ئبكىغا ‪ٚ‬ەاڵِ‪ ٝ‬صەصارە‪ٚ‬ە‪( :‬ئیش‪ٛ‬اْ ثە‪ ٚ‬چۀض ِبٔگبٔە‪ ٜ‬ص‪ٚ‬ایی ػیبرغ ‪ٚ‬ثە٘ێؼرغ ث‪ ْٚٛ‬پبف ئە‪ٚ‬ە‪ٜ‬‬ ‫ئە‪ٚ‬أە‪ٌ ٜ‬ە ‪ٚ‬ەفض جیبث‪ٔٚٛ‬ە‪ٚ‬ە ٘برٕە ٔب‪ ٚ‬ئیش‪ٛ‬اْ‪ٚ ،‬ژِبعە‪ ٜ‬ئیش‪ٛ‬اْ ئێـزب ثۆرە ‪٘ 666‬ەػاع ئۀضاَ‪ٚ ،‬گغ‪ٚ‬پێى‪ٝ‬‬ ‫وبعیق ٘ەیە وە ژِبعە‪ ٜ‬ئۀضاِبٔ‪ٌ ٝ‬ە ٔێ‪ٛ‬اْ ‪ 85‬رب ‪٘ 46‬ەػاع ئۀضاَ صەثێذ ٌە (جە‪ٚ‬اٌە) وە ثە كێ‪ٛ‬ەیەو‪ٝ‬‬ ‫ؿەعثبػ‪ ٜ‬ڕێىشغا‪ِٚ ْٚ‬ەكمی ؿەعثبػ‪ ٜ‬ئیججبعی ‪ٚ‬ەعصەگغْ ثە ثەوبع٘ێٕبٔ‪٘ ٝ‬ەع چەوێه چٕگیبْ وە‪ٚ‬ێذ)"‬ ‫ؿىغرێغی یەوەَ ئبگبصاع‪ ٜ‬ثۀب صەوبرە‪ٚ‬ە وە ئە‪ٚ‬اْ صەػأٓ چ جۆعە چەوێىیبْ ٘ەیە ‪ٚ‬ئبِبژەف ثە‪ٚ‬ە‬ ‫صەوبد وە چۆْ ئۀضاِەوبٔ‪ ٝ‬ئیش‪ٛ‬اْ پەی‪ٛ‬ۀض‪ ٜ‬ثە ثبڵ‪ٛ‬ێؼسبٔە‪ ٜ‬ئەِغیى‪ ٝ‬صەوەْ ثۆ پغؿیبعوغصْ ٌەؿەع ػأیبعی‬ ‫‪25‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫صەعثبعە‪ ٜ‬چەوەوبْ‪ .‬ثغیىبع‪ ٜ‬ثبڵ‪ٛ‬ێؼسبٔە‪ ٜ‬ئەِغیى‪ٌ ٝ‬ە لب٘یغە (جیفغؿ‪ ْٛ‬ثبرغؿۆْ) لـەوبٔ‪ ٝ‬ثۀب‪ ٜ‬ص‪ ٚ​ٚ‬پبد‬ ‫وغصۆرە‪ٚ‬ە ثە ‪ٚ‬رٕی‪ " :‬ئیش‪ٛ‬اْ ثە‪ ٚ‬چۀض ِبٔگبٔە‪ ٜ‬ص‪ٚ‬ایی ثە٘ێؼرغ ث‪٘ "ْٚٛ‬ەع‪ٚ‬ە٘ب صەعثبعە‪ ٜ‬ثۀب صەڵێذ‪" :‬ثە‬ ‫ٌەثەعچب‪ ٚ‬گغرٕ‪ ٝ‬پێلیٕە‪ ٜ‬ڕاثغص‪ ٜٚ​ٚ‬وە پڕە ٌە ئیٕزی‪ٙ‬بػیەد (٘ەٌپەعؿزی) صەر‪ٛ‬أیٓ ثگەیٕە ئە‪ ٚ‬صەعۀجبِە‪ ٜ‬وە‬ ‫ثۀب ثەعصە‪ٚ‬اَ صەثێذ ٌە‪ ٚ‬ؿیبؿەرە‪ِ – ٜ‬ەثەؿز‪ ٝ‬ؿیبؿەر‪ٔ ٝ‬ەلغاكییە – ِبصاِەوێ گ‪ٔٛ‬جب‪ ٚ‬ثێذ ثۆ س‪ٛ‬ص‪ ٜ‬سۆی"‬ ‫(ي ‪.)986‬‬ ‫ٌە ٘ەِ‪ ٜٚٛ‬ؿەیغرغ ئە‪ ٚ‬چب‪ٚ‬پێىىە‪ٚ‬رٕە ٌە یبصاكزەوبٔ‪ ٝ‬دەؿەْ ثۀب ٘یچ ئبِبژەیەو‪ ٝ‬پێٕەوغا‪ٚ‬ە ٘ەرب ثۆ‬ ‫ِێژ‪ٚ​ٚ‬ف‪ٌ ،‬ە چب‪ٚ‬پێىە‪ٚ‬رٕ‪ ٝ‬ص‪ٚ‬ەِیق وە ِذّ‪ٛ‬ص ػـبف ثەعپغؿی ڕاگەیبٔضٔەوبْ ٌە عۆژٔبِە‪ ٜ‬ئیش‪ٛ‬اْ یل‪ ٝ‬وە‬ ‫ٌەگەڵضا ث‪ٛ‬ە ٘یچی صەعثبعە‪ ٜ‬ثبؿٕەوغص رۀ‪ٙ‬ب پبف ئە‪ٚ‬ە‪ٙٔ ٜ‬ێٕ‪ٌ ٝ‬ەؿەع ثەڵگۀبِەوبٔ‪ ٝ‬ئەِغیىب الصعا ثە پێی‬ ‫یبؿبی ئەِغیىب‪ ،‬ئە‪ ٚ‬وبعەف ٘ێٕضە‪ ٜ‬رغ یبصاكزەوبٔ‪ ٝ‬ثۀب صەسبرە ژێغ پغؿیبعە‪ٚ‬ە ‪ٚ‬ػیبرغ ڕ‪٘ ٜٚ​ٚ‬ەڵجژاعصەیی‬ ‫‪ٚ‬ئیٕزیمبئیەر‪ ٝ‬صەلەوە صەعصەسبد (ي ‪.)984 – 988‬‬ ‫ٌە چب‪ٚ‬پێىە‪ٚ‬رٕ‪ ٝ‬ص‪ٚ‬ەِضا ثە پێی ؿىغرێغی یەوەِ‪ ٝ‬ثبڵ‪ٛ‬ێؼسبٔە‪ ٜ‬ئەِغیى‪( ٝ‬فیٍیپ ئیغالٔض) ثۀب صا‪ٚ‬ا‬ ‫صەوبد وە چۀض وەؿێى‪ ٝ‬ئیش‪ٛ‬اْ ربیجەد ثىبد ثە ِ‪ٛ‬دبعەثە‪ ٜ‬كی‪ٛ‬ػیەد "ٌەڕێگب‪ ٜ‬سؼیٕە ٔب‪ ٚ‬ڕیؼەوبٔ‪ٝ‬‬ ‫كی‪ٛ‬ػیەوبْ ثۆ ‪ٚ‬ەعگغرٕ‪ ٝ‬ػأیبع‪ ٜ‬وە ئە‪ٚ‬ەف صەثێزە ٘ۆی ‪ٚ‬اػ ٘ێٕبْ ٌە وبع‪ٚ‬ثبعیبْ ‪ٚ‬ثڕأ‪ِٛ ٝ‬چەوبٔیبْ‪ ،‬ئەگەع‬ ‫ثىغێذ صایبْ ِەػعێٕٓ ٌەؿەع ثٕچیٕە‪ٚ ٜ‬ەن ِ‪ٛ‬دەلیك یبْ ٌێىۆٌەعاْ ئە‪ ٚ‬وبرە ئە‪ ٚ‬وێلەیە چبعەؿەع‪ ٜ‬ئبؿبْ‬ ‫صەثێذ" (ي ‪.)988‬‬ ‫ثەاڵَ ِذّ‪ٛ‬ص ػـبف ص‪ٚ‬پبر‪ ٝ‬صەوبرە‪ٚ‬ەوە دەؿەْ ثۀب ثە ثیغۆوە‪٘ ٜ‬ب‪ٚ‬وبع‪ ٜ‬عاػ‪ ٜ‬ث‪ ٚٛ‬ثۆ صژایەر‪ٝ‬‬ ‫وۆِۆٔیؼَ ثەاڵَ ثە‪ٚ‬ەعگغرٕ‪ ٝ‬پبعە ڕاػ‪ٔ ٜ‬ەث‪ ٚٛ‬چ‪ٔٛ‬ىە ئە‪ٚ‬اْ ٌە پێٕب‪ ٚ‬ثیغ‪ٚ‬ثب‪ٚ‬ەڕیبْ ئە‪ ٚ‬وبعە صەوەْ ٔەن ٌە پێٕب‪ٚ‬‬ ‫وغێ ‪ٚ‬پبصاكذ" (ي ‪.)984 – 988‬‬ ‫وەچی ٘ەع ثە پێی ِذّ‪ٛ‬ص ػـبف ٌە یبصاكزەوبٔیضا ثۀب ثە جۆعێى‪ ٝ‬رغ صا‪ٚ‬ا‪ ٜ‬پبعە‪ ٜ‬وغص‪ٚ‬ە ٌە‬ ‫ئەِغیىیەوبْ‪ ،‬عی‪ٛ‬ایەر‪ ٝ‬ػـبف صەڵێذ‪ " :‬ئێّە ٘یچ العییەوّبْ ٔییە ٌە یبعِەر‪ ٝ‬صأزبْ ثە‪ ٚ‬ػأیبعأە‪ ٜ‬صەؿزّبْ‬ ‫صەوە‪ٚ‬ێذ ٌەثبعە‪ ٜ‬كی‪ٛ‬ػیەد‪ .‬سۆػگە ٔ‪ٛ‬ؿیٕگەیەوزبْ صاصەِەػعأض ثۆ صژایەر‪ٚ ٝ‬جۀگبْ ٌە صژی كی‪ٛ‬ػیەد‪ ،‬ئە‪ٚ‬‬ ‫وبرە صەر‪ٛ‬أیٓ چۀض پیب‪ٚ‬ێى‪ ٝ‬ربیجەرّۀض‪ ٜ‬سۆِبٔزبْ پێجضەیٓ ‪ ،‬ثە ِەعجێه ئە‪ ٚ‬وبعە ثە ؿیفەرێى‪ ٝ‬ڕەؿّ‪ٌ ٝ‬ە‬ ‫ئێّە‪ٚ‬ە ص‪ٚ​ٚ‬ع ثێذ‪ ،‬صەر‪ٛ‬أٓ ِبِەڵە ٌەگەڵ ئە‪ ٚ‬پیب‪ٚ‬أە ثىەْ چۆٔێى‪ ٝ‬ئێ‪ٛ‬ە ثە گ‪ٔٛ‬جب‪ ٜٚ‬صەثیٕٓ ثەثێ صەؿذ‬ ‫رێ‪ٛ‬ەعصاْ ٌەال‪ ٜ‬ئێّە‪ٚ‬ە جگە ٌە ِۆڵەد پێضأیبْ ثە وبعوغصْ ٌەگەڵ ئێ‪ٛ‬ەصا" (ي ‪ )984‬ئەگەع ػۆع ِ‪ٛ‬ئەصەة ثیٓ‬ ‫ٌەرەن ئە‪ ٚ‬ػەعػەصا‪ٔ ،‬ب‪ ٜٚ‬ئیغریؼالی ؿیبؿی ٌێضۀێیٓ‪ ،‬ئەگیٕب چۆْ دەؿەْ ثۀب ڕاػ‪ ٜ‬صەثێذ ثە فغۆكزٕ‪ ٝ‬ػأیبع‪ٜ‬‬ ‫‪26‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫‪ٚ‬ثەوبع٘ێٕبٔ‪ ٝ‬ثە‪ ٚ‬كێ‪ٛ‬ەیە ِیىیبڤیٍیە‪ ،‬ػـبف ٌە یبصاكزەوبٔ‪ ٝ‬ثبؿی چبٔضٔ‪ ٝ‬ؿیش‪ٛ‬ڕی ئیش‪ٛ‬اْ صەوبد ٌۀب‪ٚ‬‬ ‫دؼثەوبٔ‪ ٝ‬رغ ثە ربیجەر‪ ٝ‬كی‪ٛ‬ػیەوبْ‪ ،‬ئیٕجب صەڵێذ ئە‪ ٚ‬ػأیبعی ثّبٔ‪ٛ‬یـزب ثاڵ‪ِٚ‬بْ صەوغصە‪ٚ‬ە ‪ٚ‬ەن ؿىبٔضاڵ‬ ‫‪ٚ‬ئبثڕ‪ٚ‬چ‪ٌ ْٛ‬ە گۆڤبع‪ ٜ‬وەكى‪ٛٔ ٌٝٛ‬ێ ئە‪ٚ‬ەكی " گغٔگ ثب ثۆ صەػ‪ٛ‬ەد ٔیلبٔ‪ ٝ‬ئیّبِ‪ ٝ‬كە٘یض ِبْ صەصا‪،‬‬ ‫ثبلیەوەك‪ ٝ‬صەِبٔگەیبٔضە ثەڕێ‪ٛ‬ەثەع‪ ٜ‬گلز‪ ٝ‬ئبؿبیق ‪ٚ​ٚ‬ەویٍی ‪ٚ‬ەػاعەر‪ٔ ٝ‬ب‪ٚ‬سۆ س‪ٛ‬ا ٌێشۆكج‪ ٚٛ‬ادّض ِ‪ٛ‬عرەػا‬ ‫اٌّغاغی" (ي ‪ )985‬ئەگەع ئە‪ ٚ‬وبعەف ثە پبڵٕەع‪ٔ ٜ‬یلزیّبٔ‪ ٝ‬وغاثێذ وە ٔبوغێذ ئە‪ٔ ٚ‬ب‪ٚ‬ە‪ٌ ٜ‬ێ ثٕغێ چ‪ٔٛ‬ىە‬ ‫صژ‪٘ ٜ‬ێؼێى‪ٔ ٝ‬یلزیّبٔیە ثب كی‪ٛ‬ػی ٔەثێذ ‪ ٚ‬وبفغ‪٘ ٜ‬ەع ؿێ صیٕبْ ثێذ‪ ،‬ئە‪ ٜ‬فغۆكزٕ‪ ٝ‬ئە‪ ٚ‬ػأیبعأە ثە الیۀ‪ٝ‬‬ ‫ئەِغیى‪ٚ ٝ‬ثەسلیٕ‪ ٝ‬پیب‪ٚ ٚ‬ەن (وغێگغرە) ثۆ صاِەػعأضْ ٌە ژێغ صەؿەاڵر‪ِٛ ٝ‬سبثەعار‪ ٝ‬ئەِغیى‪ٌ ٝ‬ەژێ ٔب‪ٜٚ‬‬ ‫(ٌێىۆڵەع) ٔب‪ ٜٚ‬چی ٌێضۀغێذ؟!! ٌە‪ٚ‬أەكە ئەگەع ٘ەع یەوێه ٌە‪ٌ( ٚ‬ێىۆڵەعأە) یبْ (وغێگغربٔە) صەؿزگیغ وغاثبْ‬ ‫ثە رۆِەر‪ ٝ‬ؿیش‪ٛ‬ڕ‪ ،ٜ‬یەوـەع دەؿەْ ثۀب ‪ ٚ‬ئیش‪ٛ‬اْ رەثەعایبْ ٌێضەوغص ‪ٚ‬ەن چۆْ ‪ٚ‬ایىغص ٌەگەڵ ثى‪ٛ‬ژأ‪ٝ‬‬ ‫إٌمغاكی وە صەعثبعەیبْ ‪ٚ‬ر‪ٔ( :ٝ‬ە ئیش‪ٛ‬أٓ ‪ٔٚ‬ە ِ‪ٛ‬ؿڵّبْ) ٌیـ‪ٛ‬ا اس‪ٛ‬أب ‪ٌٚ‬یـ‪ٛ‬ا ِـٍّیٓ‪( .‬ي ‪.)987‬‬ ‫"چبٔضٔ‪ ٝ‬ئۀضاِەوبْ ٌەالیەْ دەؿەْ ثۀب‪ٚ‬ە ٌۀب‪ ٚ‬دؼة ‪ٚ‬گغ‪٘ٚ‬ەوبٔ‪ ٝ‬رغ ‪ ،‬ثب سیالفی ئبیضیۆٌۆژی‬ ‫٘ەعچۀضە ثێذ‪ ،‬ئە‪٘ ٚ‬ەلیمەرە صەؿەٌّێٕێذ وە ِ‪ٛ‬عكیض‪ ٜ‬ػبَ ٘یچ ثب‪ٚ‬ەڕێى‪ ٝ‬ثە دی‪ٛ‬اع‪ ٜ‬فیىغ‪ٚ ٜ‬جەصەٌ‪ٔ ٝ‬ێ‪ٛ‬اْ‬ ‫رە‪ٚ‬ژِەوبْ ‪ٚ‬گۆڕیٕە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬ثیغ‪ٚ‬ڕا ٔەث‪ٛ‬ە‪ٚ ،‬ەن ئۀجبِیق ثب‪ٚ‬ەڕ‪ ٜ‬ثە صەؿزب‪ٚ‬صەؿذ وغصْ (اٌزضا‪ٚ‬ي) ‪ ٜ‬صەؿەاڵد‬ ‫ٔەث‪ٛ‬ە‪ ...‬ثەڵى‪ ٛ‬ثب‪ٚ‬ەڕ‪ ٜ‬ثەوبع‪ ٜ‬ژێغثەژێغ ‪ٙٔٚ‬ێٕ‪ٚ ٝ‬سەعیىە ثڵێُ ثە (وبع‪ ٜ‬چەپەڵ) (اٌؼًّ اٌمظع) ٘ەث‪ٛ‬ە ٌەصژی‬ ‫غۀیّەوبٔ‪ ٝ‬وە ص‪ٚ​ٚ‬صڵ‪ٔ ٝ‬بوبد ٌە سەثەع ٌێضأیبْ ٌەال‪ ٜ‬صەػگب ئەِٕیەوبْ‪ ،‬ثەڵى‪ٌ ٛ‬ەال‪ ٜ‬ثبڵ‪ٛ‬ێؼسبٔە ثیبٔیەوبْ‪،‬‬ ‫ئە‪ٚ‬ەف سۆی ٌە سۆیضا ڕەكەو‪ٛ‬ژیەو‪ِ ٝ‬ەػٕە‪ ٜٚ‬رە‪ٚ‬ا‪ٚ‬ە ٌە ئۀجبِضا ڕەكەو‪ٛ‬ژ‪ِ ٜ‬بص‪ٚ ٜ‬جەؿزەیی صەثێزە‬ ‫وبعێى‪ ٝ‬ئبؿبیی ‪ٚ‬ثێ صڵ ٌە صڵضاْ" (ي ‪.)988‬‬

‫‪27‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫بەشی حەوتەم‪:‬‬ ‫حەسەن بەوا لە ستایشي تاغوتذا‪:‬‬ ‫ٌە ثەكی ٔۆیەِ‪ ٝ‬ئە‪ ٚ‬وزێجە ٔ‪ٛ‬ؿەع ثەعصە‪ٚ‬اَ صەثێذ ٌەؿەع ڕەسٕەوغصٔ‪ٌ ٝ‬ە ڕێچىەی ؿیبؿی دەؿەْ ثۀب‬ ‫‪ٌٚ‬ەژێغ ٔب‪ٔٚ‬یلبٔی (دەؿەْ ثۀب ‪ِ ٚ‬ەٌیه فبع‪ٚ‬ق) ٌە ؿەعەربصا ثبؿ‪ ٝ‬الثغصٔ‪ ٝ‬ثەكێى‪ ٝ‬رە‪ٚ‬ا‪ ٜٚ‬وزێجی (ِظوغاد‬ ‫اٌضػ‪ٛ‬ح ‪ٚ‬اٌضاػیخ) ‪ ٜ‬دەؿەْ ثۀب صەوبد‪ .‬ئە‪ ٚ‬ثەكە ٌەیەوەَ چبپیضا وە ٌە (صاع اٌىزبة اٌؼغثی) ثغیزی ث‪ٌ ٚٛ‬ە‬ ‫ژِبعە‪ 859 ٜ‬ثۆ ‪ٌ 855‬ە ژێغ ٔب‪ٔٚ‬یلبٔی (اٌّؤرّغ اٌغاثغ ٌالس‪ٛ‬اْ ‪ٚ‬االدزفبي ثذٌ‪ٛ‬ع جالٌە اٌٍّه ‪ٚ‬رـٍیّٗ ِمبٌیض‬ ‫االِ‪ٛ‬ع) رێیضا ؿزبیلىغصٔێه ‪ٚ​ٚ‬ەالئێى‪ِٛ ٝ‬رڵەق ثۆ كب فبع‪ٚ‬ق ٔیلبْ صەصەْ رب ڕاصە‪ِ ٜ‬بؿزب‪ٚ‬وغصْ ثە ثۆٔە‪ٜ‬‬ ‫گەڕأە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬فبع‪ٚ‬ق ٌە ٌۀضەْ ‪ٚ‬ث‪ ٝٔٚٛ‬ثە كبی ِیـغ‪ ،‬پبف ِغصٔ‪ ٝ‬كب ػەثبؿ‪ ٝ‬ثب‪ٚ‬و‪ ٝ‬رێیضا ثۀب ٌەژێغ ٔب‪ٔٚ‬یلبٔی‬ ‫(دلض ٌُ یـجك ٌٗ ٔظیغ فی ربعیز ِوغ اٌذضیثخ) وە ٌە گۆڤبع‪ ٜ‬ئیش‪ٛ‬اْ صەیٕ‪ٛ‬ؿێزە‪ٚ‬ە ‪ٚ‬صەڵێ‪ٌ " :‬ە ؿبدە‪ٜ‬‬ ‫ػبثضیٓ ك‪ٛ‬ێٓ پێیەوذ صەؿذ ٔەصەوە‪ٚ‬د ٌەثەع لەعەثبٌغی ػۆع ‪ٌٚ‬ەثەع ٘‪ٛ‬ربف وێلبْ‪ ،‬وە ؿەصا‪ٌ ٜ‬ە ئبؿّبٔضا‬ ‫صۀگ‪ ٝ‬صەصایە‪ٚ‬ە‪ ،‬ثە ػەدّەد گ‪ٛ‬ێذ ٌەوەؿێه صەث‪ ٛ‬ئەگەع رۆی ص‪ٚ‬أضثب‪ .‬ثە‪ ٚ‬جۆعە ئیش‪ٛ‬أەوبْ ٌەثەعصەَ‬ ‫صە عگب‪ ٜ‬وۆكى‪ ٝ‬كب ‪ٚ‬ەؿزب ث‪ ْٚٛ‬ئبالوبٔیبْ ثەعػ ٘ەڵىغصث‪ٛ٘ٚ ٚٛ‬عایب صەوێلب (اٌٍٗ اوجغ‪ ،‬اٌٍٗ اوجغ‪ ،‬االس‪ٛ‬اْ‬ ‫اٌّـٍّ‪ ْٛ‬یجبیؼ‪ ْٛ‬اٌٍّه اٌّؼظُ) (ي ‪.)946- 945‬‬ ‫وە‪ٚ‬اث‪ ٚٛ‬ثاڵ‪ٚ‬وغصٔە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬وزێجی ِظوغاد اٌضػ‪ٛ‬ح ‪ٚ‬اٌضاػیخ ثەكێ‪ٛ‬ەیەو‪ِ ٝ‬یؼاج‪ٚ ٝ‬ثژاعصەیی ث‪ٛ‬ە‪ ،‬چ‪ٔٛ‬ىە‬ ‫ئە‪ ٚ‬یبصاكزٕبِەیە ٌەپبف وۆچی ص‪ٚ‬ایی دەؿەْ ثۀب ٌە ‪ 9956‬ثاڵ‪ٚ‬وغایە‪ٚ‬ە‪ ،‬ئە‪ ٚ‬وبعەیبْ ثۆیە وغص چ‪ٔٛ‬کە ‪ٚ‬اصیبعە‬ ‫٘ەؿزیبْ ثە وۆربیی د‪ٛ‬وّ‪ ٝ‬كب فبع‪ٚ‬ق وغصث‪ ،ٚٛ‬ثۆیە ئە‪ ٚ‬ثەكەیبْ الثغص! یبْ ٌەثەع ٘برٕ‪ٔ ٝ‬ب‪ ٜٚ‬ػّغ اٌزٍّـبٔی‬ ‫ث‪ٌ ٚٛ‬ۀێ‪ ٛ‬ئە‪ٚ‬أە‪ ٜ‬ثەژصاعیبْ ٌە‪ ٚ‬ئب٘ۀگە ِەػٔە‪ ٜ‬كب فبع‪ٚ‬ق وغصث‪ٌ .ٚٛ‬ەڕاؿزیضا ئە‪ٛ٘ ٚ‬ربف وێلبٔە ثۆ كب فبع‪ٚ‬ق‬ ‫٘ێٕضە ٔۀگ‪ٔ ٝ‬ەث‪ٌ ٚٛ‬ە ؿبڵی ‪ 9946‬وە رب ئە‪ ٚ‬وبرە وەؽ فبع‪ٚ‬لی ٔەصۀبؿی‪ ،‬ئە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬وە ػۆع ٔۀگیە ئە‪ٚ‬ەیە وە‬ ‫ئە‪ ٚ‬عەفزبعە‪ ٜ‬دەؿەْ ثۀب ‪ٚ‬ئیش‪ٛ‬اْ رب ص‪ٚ‬اییٓ عۆژی ژیبٔیبْ ‪ ٚ‬رب ِغصٔ‪ِ ٝ‬ەٌیه ثە‪ ٚ‬كێ‪ٛ‬ەیە ث‪ !ٚٛ‬ثەعصە‪ٚ‬اَ‬ ‫سەعیى‪ِ ٝ‬بویبژوغصٔ‪ٚ ٝ‬ێٕە‪ ٜ‬فبع‪ٚ‬ق ث‪٘ ْٚٛ‬ەرب پبف صػێ‪ ٛ‬ث‪ٔٚٛ‬یلی ‪ٚ‬صەعوە‪ٚ‬رٕ‪ ٝ‬ڕ‪ ٜٚ​ٚ‬صػێ‪ ٜٛ‬كب فبع‪ٚ‬ق‪،‬‬ ‫‪ٚ‬صاثەػیٕ‪ ٝ‬جەِب‪ٚ‬ەعی ث‪ ٝٔٚٛ‬ثۆ ٔؼِزغیٓ ئبؿذ ٌە وۆربیی چٍەوبٔضا‪ .‬ئە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬ؿەعٔج ثضارە ثەعگ‪ ٝ‬گۆڤبعە‬ ‫٘ەفزەییەوە‪ ٜ‬ئیش‪ٛ‬اْ ثۆی صەعصەوە‪ٚ‬ێذ چۆْ ‪ٚ‬ێٕە‪ ٜ‬كب فبع‪ٚ‬ق ِێ‪ٛ‬أ‪ ٝ‬ثەعصە‪ٚ‬اِ‪ ٝ‬ثەعگ‪ ٝ‬یەوەَ ث‪ ٚٛ‬رۀ‪ٙ‬ب‬ ‫ِ‪ٔٛ‬بفـێى‪ٚ ٝ‬ێٕە‪ِ ٜ‬ەٌیى‪ ٝ‬ؿؼ‪ٛ‬صیە ػجضاٌؼؼیؼ ئبي ؿؼ‪ٛ‬ص ‪ٚ‬سێؼأەوە‪ ٜ‬ث‪( .ْٚٛ‬ي ‪ )948‬وبعەوە ثە‪ٚ‬ە ٔەصە‪ٚ‬ەؿزب‬ ‫سۆیبْ ‪ٚ‬ارە ثۀب ‪ ٚ‬ئیش‪ٛ‬اْ ٌە جە‪ٚ‬لە‪ ٜ‬ؿزبیلىەعاْ ثٓ ثەڵى‪ ٛ‬ثە‪ٚ‬ە صەگەیلذ وە ڕەسٕە ئبڕاؿزە ٘ێؼەوبٔ‪ ٝ‬رغ‬ ‫‪28‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫ثىەْ وە ئە‪ ٚ‬وبعەیبْ ٔەصەوغص! ئە‪ ٚ‬ڕەسٕەیەف جۆعێه ث‪ٌ ٚٛ‬ە ئیجزیؼاػ‪ ٜ‬ؿیبؿی ‪ٚ‬ثەڵى‪ ٛ‬ڕاپۆعد ٌێضاْ‪( .‬ي‬ ‫‪.)949‬‬ ‫ئەگەع چب‪ٚ‬ێه ثە ژِبعەوبٔ‪ ٝ‬ؿبڵی ‪ 9938‬ثشلێٕیٓ‪ٌ ،‬ە‪ ٚ‬ؿبڵە‪ ٜ‬وە سەڵه رێىڕا ٌە سەیبڵ ‪ٚ‬صۆڵێه‬ ‫ث‪ٚ ْٚٛ‬رب ص‪ٚ‬ارغیٓ پٍە‪ ٜ‬ثێ ئ‪ِٛ‬ێض‪ٌ ٜ‬ە كب فبع‪ٚ‬ق ثێ ئ‪ِٛ‬ێض ثج‪ٌ ،ْٚٛ‬ەثەع ٔ‪ٛ‬ك‪ٛ‬ؿزی فەٌەؿزیٓ ‪ٚ‬ثبعۆصۆس‪ٝ‬‬ ‫ٔب‪ٚ‬سۆیی‪ ،‬وەچی ثەعگەوبٔ‪ ٝ‬گۆڤبع‪ ٜ‬ئیش‪ٛ‬اْ ٌە سەیبڵێى‪ ٝ‬رغ ‪ٚ‬صۆڵێى‪ ٝ‬رغ صا ث‪ ،ْٚٛ‬ثۆ ّٔ‪ٔٚٛ‬ە‪:‬‬ ‫ژِبعە‪ 7 ٜ‬فجغی‪ٛ‬ەع‪ٚ 9938 ٜ‬ێٕە‪ ٜ‬كب فبع‪ٚ‬ق پڕ ثە ثەعگ ‪ٌٚ‬ەژێغی ٔ‪ٛ‬ؿغا‪ٚ‬ە‪( :‬جالٌە ٍِه اٌ‪ٛ‬اصی ثّٕبؿجە ػیض‬‫ِیالصە اٌـؼیض) (‪ ٜ99‬فجغێ‪ٛ‬ەع‪.)ٜ‬‬ ‫ژِبعە‪ 88 ٜ‬ێیبع ‪ٚ‬ێٕەیەو‪ ٝ‬لەثە‪ ٜ‬كب فبع‪ٚ‬ق ‪ِٚ‬بٔلێزێى‪ ٝ‬پڕ ٌە ِبؿزب‪ٚ ٚ‬صعۆی ِێژ‪ٚ​ٚ‬یی ػەثەالح‬‫(هبدت اٌجالٌخ اٌٍّه اٌّؼظُ فبع‪ٚ‬ق اال‪ٚ‬ي ثّٕبؿجە أزوبع جٕ‪ٛ‬صٖ اٌّظفغیٓ فی فٍـطيٓ) وبَ ؿەعوە‪ٚ‬رٓ ‪ٚ‬وبَ‬ ‫ػەفەع‪ ،‬ؿەعوە‪ٚ‬رٕەوبٔ‪ ٝ‬فەٌەؿزیٓ رۀ‪ٙ‬ب ٌە ِبویٕە‪ ٜ‬پغ‪ٚ‬پبگۀضەیی ئیش‪ٛ‬اْ ث‪٘ ٝٔٚٛ‬ەث‪ ،ٚٛ‬صەؿذ ‪ٚ‬پێ‪ٛ‬ۀضەوبٔ‪ٝ‬‬ ‫فبع‪ٚ‬لیق ٘ێٕضە ثە ج‪ٛ‬عئەد ٔەث‪ٌ ْٚٛ‬ەؿەع وغصٔ‪ ٝ‬صعۆیەو‪ٚ ٝ‬اكبسضاع ‪ٔٚ‬ب‪ٌ ٚ‬ە‪ ٚ‬صۆڕأضٔە گە‪ٚ‬عەیە‪ ٜ‬كب فبع‪ٚ‬ق‬ ‫ثٕێٓ ؿەعوە‪ٚ‬رٓ!! ئیش‪ٛ‬اْ رۀ‪ٙ‬ب یەن ‪ٚ‬كەیبْ ثە ِێژ‪ٚ​ٚ‬ف ٔە‪ٚ‬د صەعثبعە‪ٌ ٜ‬ە صەؿذ چ‪ ٝٔٚٛ‬فەٌەؿزیٓ‪ ٚ ،‬چەو‪ٝ‬‬ ‫فبؿیض‪ٚ ،‬گۀضەڵی كب فبع‪ٚ‬ق ‪ٚ‬صەؿذ ‪ٚ‬پێ‪ٛ‬ۀضەوبٔ‪٘ ،ٝ‬ەع ثۆیە سۆكیبْ ثە پێچە‪ٚ‬أە‪ ٜ‬ئە‪ ٚ‬ؿەعوە‪ٚ‬رٕە صعۆییبٔەی‬ ‫وە رەپڵیبْ ثۆ ٌێضەصا ؿەصاْ ڕەسٕەیبْ صەعثبعە‪ٚٛٔ ٜ‬ؿی ٌەپبف ِغصٔ‪ ٝ‬كب فبع‪ٚ‬ق وە ئە‪ٚ‬وبرە ٘یچ ؿ‪ٛ‬صێى‪ٝ‬‬ ‫ٔەث‪ٛٔ .ٚٛ‬ؿەع ٘ەرب ِبٔگ‪ ٝ‬رەِ‪ٛ‬ػ ػیبرغ ٌە كەف ژِبعە‪ ٜ‬گۆڤبعەوە ثە ‪ٚ‬ێٕە‪ ٜ‬كب فبع‪ٚ‬لە‪ٚ‬ە ثە ّٔ‪ٔٚٛ‬ە صە٘ێٕێزە‪ٚ‬ە!!‬ ‫ٌە ٘ەِ‪ٔ ٜٚٛ‬بكیغیٕزغ ٌەوبع‪ ٜ‬ئبِێغی پڕ‪ٚ‬پبگۀضەیی ئیش‪ٛ‬اْ ئە‪ٚ‬ەث‪ ٚٛ‬وە ٘ەعچۀضە ٘ەِ‪ ٚٛ‬سەڵه ثە‬ ‫گۀضەڵی ڕە‪ٚ‬كز‪ ٝ‬كب فبع‪ٚ‬ل‪ ٝ‬صەػأ‪ٚ ٝ‬ثبؿی كە‪ٚ‬ە پەِەیی ‪ٚ‬ؿ‪ٛ‬عەوبٔ‪ ٝ‬ثە صعێژایی ‪ٚ‬پبٔبیی ‪ٚ‬اڵد ثاڵ‪ٚ‬ثجۆ‪ٚ‬ە‪،‬‬ ‫وەچ‪ ٝ‬ئیش‪ٛ‬اْ سەعیى‪ ٝ‬ثە صیٕضاعوغصٔ‪ٚ ٝ‬ێٕە‪ ٜ‬كب فبع‪ٚ‬ق ث‪ٌ ْٚٛ‬ەؿەع پەعە‪ ٜ‬گۆڤبعەوەیبْ ثۆ ّٔ‪ٔٛ‬ە‪:‬‬ ‫ٌە ژِبعە‪ 87 ٜ‬رەِ‪ٛ‬ػ‪ٚ 9936 ٜ‬ێٕە‪ِ ٜ‬ؼگە‪ٚ‬رێه پڕ ثە ثەعگ ‪ٌٚ‬ەژێغی ٔ‪ٛ‬ؿغا‪ٚ‬ە‪ِ( :‬ـجض فبع‪ٚ‬ق اال‪ٚ‬ي ثغأؽ‬‫اٌجغ)‬ ‫ٌە ژِبعە ‪ ٜ96‬ئۆگـز‪ٚ 9936 ٝ‬ێٕە‪ ٜ‬كب فبع‪ٚ‬ق ثە‪ ٚ‬پەڕ‪ ٜ‬سل‪ٛ‬ع ‪ٚ‬رەل‪ٛ‬ا‪ٚ‬ە صأیلز‪ٛ‬ە ‪ٌٚ‬ەژێغی‬‫ٔ‪ٛ‬ؿغا‪ٚ‬ە‪( :‬هبدت اٌجالٌە اٌٍّه یـزّغ اٌ‪ ٝ‬ا‪ ِٓ ٜ‬اٌظوغ اٌذىیُ)‪....‬‬

‫‪29‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫ٌۀبِەیەوضا وە دەؿەْ ثۀب ثۆ كب فبع‪ٚ‬ل‪ٔ ٝ‬بعص‪ٚ‬ە‪ ،‬جگە ٌە‪ٚ‬ە‪ٌ ٜ‬ێ‪ٛ‬اْ ٌێ‪ٛ‬ە ٌە پیب٘ەڵضاْ ٘ۀضێ‬ ‫گ‪ٛ‬ػاعكی ٔب كەعػیلی رێضایە ‪ٚ‬ەن (ػغكه اٌؼؼیؼ) ‪( ٚ‬ربجه اٌّمضؽ) وە‪ ٜ‬ربج‪ ٝ‬ؿەعی ِەٌیىەوبْ‬ ‫ِ‪ٛ‬لەصەؽ ‪ٚ‬پیغۆػ ث‪ٛ‬ە‪.‬‬

‫ئەوەى خوارەوە بەشێكە لەو ستایشىامەیە‪:‬‬ ‫اٌـالَ ػٍیىُ ‪ٚ‬عدّە اٌٍٗ ‪ٚ‬ثغوبرٗ‪ٚ ..‬ثؼض‪:‬‬ ‫فأٔذ یب هبدت اٌجالٌخ ِ‪ًٛ‬غ االًِ ‪ِٚ‬ؼمض اٌغجبء ٌ‪ٛ‬اصی إٌیً ‪ٚ‬الثٕبء اٌؼغ‪ٚ‬ثە ‪ٌٚ‬لؼ‪ٛ‬ة االؿالَ‪،‬‬ ‫ػبطفە ِٓ اٌ‪ٛ‬الء ‪ٚ‬اٌذت غغؿ‪ٙ‬ب اٌٍٗ ٌه فی لٍ‪ٛ‬ة إٌبؽ العاصە یؼٍّ‪ٙ‬ب ‪ٚ‬دىّخ یغیض٘ب‪....‬‬ ‫‪ِٚ‬وغ االْ یب هبدت اٌجالٌخ رجزبػ اصق ِغادً ربعیش‪ٙ‬ب اٌذضیش ‪ٚ‬دى‪ِٛ‬ز‪ٙ‬ب فی ِفب‪ًٚ‬خ ِغ دى‪ِٛ‬ە‬ ‫ثغیطبٔیب رغج‪ ٛ‬اْ روً اٌ‪ ٝ‬دك اٌ‪ٛ‬طٓ فی اٌجالء ‪ٚ​ٚ‬دضح اٌ‪ٛ‬اصی دز‪ ٝ‬یذیب دیبە اٌذغیخ ‪ٚ‬اٌىغاِخ ‪ٚ‬االؿزمالي‬ ‫فی ظً ػغكه اٌؼؼیؼ ‪ٚ‬ربجه اٌّمضؽ !!!‬ ‫ئە‪ ٚ‬سیزبثە ‪ٚ‬ئە‪ ٚ‬ػەلٍیەرە گ‪ٛ‬ػاعف ٌە ػەلٍیەر‪ ٝ‬ثەس‪ٛ‬اوغصٔ‪ ٝ‬دبوُ صەوبد (رأٌیە اٌذبوُ) وە ٌە ؿەصە‬ ‫وۆٔەوبْ ٌە ‪ٚ‬اڵرەوبٔ‪ ٝ‬ڕۆژ٘ەاڵد ‪ ٚ‬ئە‪ٚ‬ع‪ٚ‬پب‪ ٜ‬ؿەصەوبٔ‪ٔ ٝ‬ێ‪ٛ‬ەڕاؿذ ٘ەث‪ ،ٚٛ‬ؿەصەوبٔ‪ ٝ‬ربعیى‪ ٝ‬وە ِغۆڤبیەر‪ٝ‬‬ ‫٘ە‪ٚ‬ڵی سۆ ٌێ ڕػگبعوغصْ ٌە‪ ٚ‬لۆٔبغە صەصاد ‪ ،‬وەچی دەؿەْ ثۀب ٘ە‪ٚ‬ڵ‪ ٝ‬گێڕأە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬صەصا چ‪ٔٛ‬ىە ٘ەع ثۀب ٌە‬ ‫ثۆٔەیەو‪ ٝ‬رغ ‪ٚ‬ەن ثبؿّبْ وغص سەٌیفە‪ ٜ‬پێ ؿێجەع‪ ٜ‬س‪ٛ‬اث‪ٌ ٚٛ‬ەؿەع ػە‪(ٜٚ‬ي ‪ٌ )936- 936‬ەؿبیە‪ ٜ‬ئە‪ٚ‬‬ ‫وۆڵە‪ٚ‬اعییە ؿیبؿیەیە‪ ٜ‬دەؿەْ ثۀبیە‪ ،‬ئە‪ ٚ‬وۆِەڵە ٌە‪ٚ‬ەر‪٘ ٝ‬ەیە ؿەعوە‪ٚ‬رٕێى‪ ٝ‬ؿیبؿی ئە‪ٚ‬رۆیبْ رۆِبع ٔەوغص‪ٚ‬ە‬ ‫‪٘ٚ‬ەعصەَ ِ‪ٛ‬ؿبیەعە‪ ٜ‬صیىزبرۆعەوبْ صەوەْ ‪ٚ‬وبرێ سەڵى‪ ٝ‬رغ ڕاصەپەڕێذ ‪ٚ‬كۆڕف صەوبد سۆیبْ ثە‬ ‫كەِۀضەفەع‪ ٜ‬كۆڕف ٘ەڵضە‪ٚ‬اؿٓ ‪٘ٚ‬ێٕضە‪ ٜ‬پێ ٔبچێذ سۆیبْ ٌێضەوەْ ثە سب‪ٚ‬ەْ‪.‬‬

‫ماهیەتي پرۆژە چاكسازیەكەى حەسەن بەوا‪:‬‬ ‫ٌە ثەكی صەیەِی کزێجەکەیضا‪ٛٔ ،‬ؿەع جەسذ ٌەؿەع ئە‪ٚ‬ە صەوبرە‪ٚ‬ە وە پغۆژە‪ ٜ‬دەؿەْ ثۀب‬ ‫صعێژوغا‪ٚ‬ە‪ ٜ‬پغۆژە‪ِ ٜ‬ذّض ػجضاٌ‪٘ٛ‬بث‪ ٝ‬صاِەػعێٕەع‪ٚ ٜ‬ە٘بثیەد ث‪ٚ ٚٛ‬ثە٘یچ كێ‪ٛ‬ەیەن صعێژوغا‪ٚ‬ە‪ ٜ‬پغۆژە‪ٜ‬‬ ‫چبوـبػ‪ ٜ‬ئەفغبٔ‪ِٚ ٝ‬ذّض ػەثضە ٔەث‪ٛٔ .ٚٛ‬ؿەع پێی‪ٛ‬ایە وە ِذّض ػجضاٌ‪٘ٛ‬بة ٌە ٔێ‪ٛ‬ۀضێى‪ ٝ‬ثیبثبٔ‪ٔ ٝ‬ەجض‪ٜ‬‬ ‫ص‪ٚ‬اوە‪ٚ‬ر‪ ٛ‬صەعوە‪ٚ‬د وە وۆِەڵگبوە رەلضیـی صاع ‪ٚ‬ثەعص ‪ٚ‬چۀض گۆڕێىیبْ صەوغص ؿەعەڕا‪ ٜ‬ثاڵ‪ٚ‬ث‪ٔٛ‬ە‪ٚ‬ە‪ٜ‬‬ ‫گۀضەڵی ئەساللی ‪ٚ‬صیبعصە‪ ٜ‬ثەچەثبػی ثەكێ‪ٛ‬ەیەو‪ ٝ‬ئیـزیفؼاػ‪ ،ٜ‬ثەاڵَ دەؿەْ ثۀب و‪ٛ‬ڕی ژیٕگەیەو‪ٝ‬‬ ‫‪30‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫ولز‪ٛ‬وبڵی ث‪ ٚٛ‬وەچی ٘ەؿز‪ ٝ‬ثە جیب‪ٚ‬اػیەوە ٔەصەوغص ٌۀێ‪ٛ‬اْ ٘ەعص‪ ٚ​ٚ‬وۆِەڵگبوە ثۆیە گۆڕأىبعیە‬ ‫وۆِەاڵیەریەوبٔ‪ ٝ‬پبف كۆڕكی ‪ 9999‬ی ثە رە‪ٚ‬ژِێه ٌە ثێ عە‪ٚ‬كز‪ٚ ٝ‬ئیٍذبص‪ٚ ٜ‬ەؿف صەوغص (ي ‪ .)953‬ئیٕجب‬ ‫دەؿەْ ثۀب ثە پێچە‪ٚ‬أە‪ ٜ‬پغۆژە‪ ٜ‬چبوـبػ‪ ٜ‬ئەفغبٔ‪ِٚ ٝ‬ذّض ػەثضە‪ ،‬پبڵپلذ وەعێى‪ ٝ‬ؿەعؿەسذ ث‪ٌ ٚٛ‬ە‬ ‫ئیـزجضاص ‪ٚ‬صیىزبرۆعەوبْ‪ٚ ،‬ئیـزجضاص‪ ٜ‬ثە ٘ۆیەو‪ ٝ‬ؿەعەو‪ ٝ‬ص‪ٚ‬اوە‪ٚ‬رٕ‪ ٝ‬جی‪ٙ‬بٔ‪ ٝ‬ئیـالِ‪ٔ ٝ‬ەصەػأ‪ٚ ٝ‬ەن ئەفغبٔ‪ٝ‬‬ ‫‪ِٚ‬ذّض ػەثضە‪ .‬وێلە‪ ٜ‬ص‪ٚ‬اوە‪ٚ‬ر‪ٛ‬یی ِ‪ٛ‬ؿڵّبٔبْ ٌە ث‪ٛ‬اع‪ ٜ‬ػأـزە ؿغ‪ٚ‬كزیەوبْ ‪ ٚ‬ویّیب ‪ٚ‬فیؼیب ثبؿێه ٔییە ٌە‬ ‫پغۆژە‪ ٜ‬ثۀب‪ ،‬ثەڵى‪ ٛ‬وێلەوبْ ٘ەِ‪ ٜٚٛ‬ثە ٘ۆی ص‪ٚ​ٚ‬عوە‪ٚ‬رٕە‪ٚ‬ە‪ِٛ ٜ‬ؿڵّبٔبٔە ٌە صیٕەوەیبْ‪ ،‬وە‪ٚ‬اث‪ ٚٛ‬ثۆچی ثەگژ‬ ‫دبویّە ئیـزجضاصیەوبٔە‪ٚ‬ە ثچیٓ؟! چبوزغ ‪ٚ‬ایە ثبكزغ ثگەڕێٕە‪ٚ‬ە ثۆ صیٕەوەِبْ ‪ٚ‬یەن ٌە چبعەؿەعەوبْ ثۆ‬ ‫عػگبعث‪ِٛ ٝٔٚٛ‬ؿڵّبٔبْ ٌە‪ِ ٚ‬یذٕەرە‪ ٜ‬رێیضاْ س‪ٛ‬ێٕضٔ‪ ٝ‬ص‪ٚ‬ػب‪ ٜ‬لٕ‪ٛ‬رە ٌەپبف ئبسیغ عەکەػەری ٘ەع ٔ‪ٛ‬ێژێه!! (ي‬ ‫‪ )957‬وە‪ٚ‬اث‪ ٚٛ‬وێلەوە ٌە س‪ٛ‬ص‪ِٛ ٜ‬ؿڵّبٔبْ صایە ٔەن ٌە ٘ۆیە ثبثەری‪ٚ ٝ‬صەعەویەوبْ‪ ،‬وە‪ٚ‬اث‪ٔ ٚٛ‬ەثبؿی ئبػاصیە‬ ‫گلزیەوبْ ‪ٚ‬ربوەوبْ‪ٔٚ ،‬ەثبؿی ؿەع‪ٚ‬ەع‪ ٜ‬یبؿب ‪ٚ‬صەؿز‪ٛ‬ع‪ٔٚ ،‬ە ٘ەڵجژاعصْ‪ٔٚ ،‬ە جۀگبْ ٌە صژ‪ ٜ‬ئیـزجضاص‬ ‫‪ٚ‬گۀضەڵ‪ٔٚ ٝ‬ە صاس‪ٛ‬اػ‪ ٜ‬پٍ‪ٛ‬عاٌیؼِ‪ ٝ‬ؿیبؿی ٌە گۆڕێضایە ٘ەِ‪ ٚٛ‬وبعەؿبرەوبْ ٌە س‪ٛ‬ص‪ ٜ‬ربن ربو‪ِٛ ٝ‬ؿڵّبٔەوبْ‬ ‫صەؿذ پێضەوبد ‪٘ٚ‬ەع ٌە‪ٚ‬یق وۆربیلی پێضێذ‪.‬‬

‫حەسەن بەوا و تاكپەرستي (عیبادەتي فەرد)‪:‬‬ ‫ٌەثەكی یبػصە٘ەَ ٔ‪ٛ‬ؿەع ٘ەعجەسذ ٌەؿەع عەفزبع ‪ٚ‬ثیغی ؿیبؿی دەؿەْ ثۀب صەوبد ‪ٚ‬چۆْ ٘ەِ‪ٚٛ‬‬ ‫‪ٚ‬عص ‪ٚ‬صعكز‪ ٝ‬وبعەوبٔ‪ ٝ‬جەِەػبر‪ ٝ‬ئیش‪ٛ‬أ‪ٌ ٝ‬ەژێغ صەؿذ ‪ٚ‬چب‪ٚ‬صێغی سۆیضا ثەڕێ‪ٛ‬ە صەچ‪ٌ .ٚٛ‬ە ػِبٔ‪ِ ٝ‬ذّ‪ٛ‬ص‬ ‫ػـبف ٌە یبصاكزٕبِەوە‪ ٜ‬صەگێڕێزە‪ٚ‬ە وە ثۀب ثەعٌە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬وەؿێه ثىبرە یبعیضەصەع‪ ٜ‬سۆی ٌە ٔب‪ ٚ‬ئیش‪ٛ‬أضا ربلی‬ ‫صەوغصە‪ٚ‬ە‪ٚ ،‬یەوێه ٌە‪ ٚ‬ربلیىغصٔە‪ٚ‬أە ئبِبژە ثۆ جۆعی ثیغوغصٔە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬فەعصیەر‪ ٝ‬ثۀب صەوبد‪ ،‬وبرێ ٌە‪ ٚ‬وەؿە‪ٜ‬‬ ‫صەپغؿی‪ " :‬ئەگەع و‪ٛ‬صەربیەن ٌە ٔب‪ ٚ‬ئییش‪ٛ‬اْ صا وغا ‪ ٚ‬دەؿەْ ثۀب ص‪ٚ‬عسغایە‪ٚ‬ە‪ ،‬ئبیب ٘ەع ٌە ئیش‪ٛ‬اْ‬ ‫وبعصەوەیذ؟" ‪ٚ ...‬ەاڵِ‪ِ ٝ‬ذّ‪ٛ‬ص ػـبف ثە‪ ٚ‬كێ‪ٛ‬ەیە ث‪ " :ٚٛ‬ثبٔگە‪ٚ‬اػ‪ ٜ‬ئیش‪ٛ‬اْ ِ‪ٛ‬ؿٍّیٓ ثەثێ دەؿەْ ثۀب صەثێزە‬ ‫كزێى‪ ٝ‬رغ‪ ٜ‬جیب‪ٚ‬اػ ٌە ثبٔگە‪ٚ‬اػ‪ ٜ‬ئیش‪ٛ‬اْ وە فێغی ث‪ٚٛ‬یٓ ‪ٚ‬رێیگەیلزیٓ ‪ٌٚ‬ەؿەع‪ ٜ‬پەع‪ٚ‬ەعصە ث‪ٚٛ‬یٓ" ئە‪ٚ ٚ‬ەاڵِە‬ ‫٘ەعچۀضە ئبكىغایە ٌەؿەع دەػ‪ ٜ‬ثۀب ثٕیبرٕغا‪ٚ‬ە وەچی دەؿەْ ثۀب ٘ەعصڵی ئب‪ٔ ٜٚ‬ەس‪ٛ‬اعصە‪ٚ‬ە ‪ٚ‬ثە ػـبف‪ٝ‬‬ ‫گ‪ٚٛ‬د‪ ":‬ثڕ‪ٚ‬أە ِذّ‪ٛ‬ص‪ ،‬ئیّبْ ثە ئیـالَ ٌەؿەع ص‪ ٚ​ٚ‬كبیەرّبٔ‪ ٝ‬ثۀضە‪( :‬ال اٌە اال اٌٍٗ ‪ٚ‬اْ ِذّضا عؿ‪ٛ‬ي اٌٍٗ)‬ ‫ئەگەع یەوێه ثب‪ٚ‬ەڕی ثە (ال اٌە اال اٌٍٗ) ٘ێٕب‪ ٚ‬ثب‪ٚ‬ەڕ‪ ٜ‬ثە (ِذّض عؿ‪ٛ‬ي اٌٍٗ) ٔە٘ێٕب ئە‪ ٚ‬وەؿە ‪ٚ‬ەن ئەٍ٘ی‬ ‫ویزبث‪ٌ ٝ‬ێضێذ وە رۀ‪ٙ‬ب ثب‪ٚ‬ەڕیبْ ثە س‪ٛ‬صایە ‪ٚ‬صاْ ثە پێغەِجەعایەر‪ِ ٝ‬ذّض ٔب٘ێٕٓ" وە‪ٚ‬اث‪ ٚٛ‬ئە‪ٚ‬ە‪ٌ ٜ‬ەؿەع ئیـالَ‬ ‫‪ٚ‬پێغەِجەع جێجەجێ صەثێذ‪ٌ ،‬ەؿەع ئیش‪ٛ‬اْ ‪ ٚ‬دەؿەْ ثۀبف جێجەجێ صەثێذ‪ ،‬ئە‪ٌ ٚ‬ۆژیىە‪ٌ ،‬ۆژیى‪ ٝ‬یەوـبْ‬ ‫‪31‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫وغصٔ‪ ٝ‬فیىغە ‪ٚ‬سب‪ٚ‬ۀ‪ ٝ‬فیىغەیە‪ ،‬وە‪ٚ‬اث‪ٔ ٚٛ‬بوغێ ئیش‪ٛ‬اْ ثیذ ‪ٚ‬ثب‪ٚ‬ەڕد ثە دەؿەْ ثۀب ٔەثێذ‪ .‬ثۆیە ثۀب ثە‬ ‫ڕاكىب‪ٌ ٜٚ‬ە‪ ٚ‬ثبعەیە‪ٚ‬ە صەڵێذ‪" :‬پێ‪ٛ‬یـزە ثب‪ٚ‬ەڕ ثە فیىغە ‪ٚ‬سب‪ٚ‬ۀەوە‪ ٜ‬پێىە‪ٚ‬ە ثىەیٓ‪ ،‬ئێّە جەِؼیەرێه یبْ‬ ‫پێى‪ٙ‬برەیەو‪ ٝ‬وۆِەاڵیەر‪ٔ ٝ‬یٓ‪ .‬ئەگەع ‪ٚ‬اثبیٓ ٘یچ گغٔگیەن ثۆ ؿەعوغصە ‪ٚ‬پێلە‪ٚ‬ا ٔییە‪ ،‬صەوغێذ ٘ەع ربوێى‪ٝ‬‬ ‫جەِؼیەرەوە ثێزە ؿەعۆن‪ .‬ثەاڵَ چ‪ٔٛ‬ىە ئێّە ثبٔگە‪ٚ‬اػیٓ پێ‪ٛ‬یـزە ثب‪ٚ‬ەڕِبْ پێی ٘ەثێذ ‪٘ٚ‬ۀگب‪ ٚ‬ثٕێیٓ ٌەؿەع‬ ‫ڕێجبػ‪ ٜ‬سب‪ٚ‬ەْ ثبٔگە‪ٚ‬اػەوە‪ٚ ،‬وبعثىەیٓ ثۆ جێجەجێىغصٔ‪ ٝ‬ثیغۆوەوبٔ‪ ٝ‬رب ؿ‪ٛ‬صیبْ ٌێ‪ٛ‬ەعگغیٓ ثە ڕەػاِۀضیە‪ٚ‬ە"‬ ‫(ي‪.)967- 965‬‬ ‫‪ٚ‬اصیبعە ثۆیە دەؿەْ ثۀب رب ئە‪ ٚ‬ڕاصەیە صژی دؼة ‪ٚ‬دؼثیەد ث‪ ،ٚٛ‬چ‪ٔٛ‬ىە دؼث‪٘ ٝ‬ەلیمی ؿەعۆوێى‪ٝ‬‬ ‫٘ەیە ‪٘ٚ‬ەڵضەثژێغصعێذ ثۆ ِب‪ٚ‬ەیەو‪ ٝ‬ؿٕ‪ٛ‬عصاع‪ ،‬ثۆی ٘ەیە ٘ەڵجژێغصعێزە‪ٚ‬ە یبْ ٔب‪ ،‬ثۆی ٘ەیە ئۀضاِبٔ‪ ٝ‬رغ جیب‪ٚ‬اػ‬ ‫ثٓ ٌەگەڵیضا‪ ،‬ثەاڵَ وبرێه ِەؿەٌەوە صەثێزە (صەػ‪ٛ‬ە ‪ٚ‬صاػیە) ئە‪ٚ‬ە ٘ەع جیب‪ٚ‬اػییەن ٌەگەڵیضا سۆی ٌەلەعە‪ ٜ‬و‪ٛ‬فغ‬ ‫صەصاد ئەگەع س‪ٛ‬ص‪ ٜ‬و‪ٛ‬فغ ٔەثێذ‪ ،‬چ‪ٔٛ‬ىە صەػ‪ٛ‬ە ثێ صاػیە ٔبثێذ ‪ٚ‬ثەڵى‪ ٛ‬صاػیە (ثبٔگش‪ٛ‬اػ) ثەعجەؿزەوەع‪ٜ‬‬ ‫صەػ‪ٛ‬ە‪ ،‬وە ئە‪ ٚ‬چەِىەف ػیبرغ ٌە فیمٗ ‪ٚ‬فیىغ‪ ٜ‬كیؼەگەعێزیە‪ٚ‬ە ٔؼیىە ‪ٌٚ‬ە ڕ‪ ٜٚ​ٚ‬ئبیضیۆٌۆژیە‪ٚ‬ەف ٔؼیىە ثە‪ٚ‬‬ ‫ثیغۆوە ؿۆڤیەریە‪ ٜ‬وە صەی‪ٛ‬د"ثب‪ٚ‬ەڕ ثە پێلە‪ٚ‬ایەر‪ ٝ‬ؿزبٌیٓ یەوـبٔە ثە ثب‪ٚ‬ەڕ ثە ریۆعی ِبعوـیـؼَ "‬ ‫ئە‪ ٚ‬سەیبڵە وبعیؼِە ئبؿبیە‪ ٜ‬دەؿەْ ثۀب ‪ٚ‬ایٍێىغصث‪ ٚٛ‬ػۆع وەَ پغؽ ‪ٚ‬ڕا ثىبد ‪ٚ‬ػۆعثە‪ ٜ‬وبعەوبٔ‪ ٝ‬ثە ٔ‪ٙ‬ێٕ‪ٝ‬‬ ‫ئۀجبَ ثضاد ٘ەرب وبرێه ئیـّبػیٍیە‪ ٜ‬ثەجێ‪ٙ‬ێلذ ثۆ لب٘یغە ٌۀب‪ ٚ‬صەیبْ ئۀضاِ‪ ٝ‬ػأب ‪ٚ‬صأبصا صاعربكێى‪ٔ ٝ‬یّچە‬ ‫س‪ٛ‬ێٕضە‪ٚ‬اع‪٘ ٜ‬ەڵجژاعص ثۀب‪( ٜٚ‬ػٍی اٌجضا‪ٚ‬ی) ثۆ گغرٕە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬ك‪ٛ‬ێٕ‪ ٝ‬سۆی‪ ،‬وبرێه وەؿبٔێه ٔبڕەػاییبْ صەعثڕی‬ ‫ث‪ ،ٚٛ‬دەؿەْ ثۀب ثەر‪ٔٛ‬ضرغیٓ ‪ٚ‬كە ‪ٚ‬ەؿفیبْ صەوبد ثە جۆعێه ٌە ؿ‪ٛ‬وبیەر‪ٚ ٝ‬اللغرێی‪ ٝ‬پێىغصْ‪ٌ ،‬ەوۆربییضا‬ ‫صاعربكەوە ثڕیبعی ٌەؿەع صعا‪ٚ ٚ‬صا‪ٚ‬ا‪ٌ ٜ‬ێىغا ‪ٚ‬اػ ٌەوبعەوە‪ ٜ‬ث‪ٙ‬ێٕێذ ‪ٚ‬رەفەع‪ٚ‬ؽ ثىبد ثۆ صەػ‪ٛ‬ە ٌە ك‪ٛ‬ێٕ‪ ٝ‬ثۀب!!!‬ ‫ِێژ‪ ٚ​ٚ‬صەیـەٌّێٕێذ وە ئە‪ٚ‬أە‪ ٜ‬ػۆع سۆیبْ پێ ثەعػ ثێذ‪ ٚ ،‬سۆیبْ پێ لبئیض‪ ٜ‬ئە‪ٚ‬دەص ثێذ ٘ەعصەَ‬ ‫دەػصەوەْ سۆیبْ صە‪ٚ‬عەصەْ ثە وەؿبٔێى‪ ٝ‬ال‪ٚ‬اػ ‪ ٚ‬ث‪ٛ‬صەڵە ‪ٚ‬گ‪ٛ‬ێ ٌەِـذ‪ ،‬رب ٘یچ رغؿٕبویەن صع‪ٚ‬ؿذ ٔەوەْ‬ ‫ٌەؿەع پبیە‪ ٜ‬پێلە‪ٚ‬ا ‪ٚ‬ئەِیغ‪ ٜ‬جەِبػەد‪ ،‬ئە‪ ٚ‬صیبعصەیە ٌە ٔێ‪ ٛ‬ػۆعثە‪٘ ٜ‬ەعە ػۆعی دؼثە عۆژ٘ەاڵریەوبْ ثب‪ٚ‬ە ثە‬ ‫و‪ٛ‬عصؿزبٔیلە‪ٚ‬ە‪( .‬ي ‪.)968‬‬

‫‪32‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫بەشی ىەشتەم‪:‬‬ ‫حەسەن بەوا و تاكپەرستي (عیبادەتي فەرد)‪:‬‬ ‫ئە‪ ٚ‬جۆعە پەع‪ٚ‬ەعصەیە وبعیؼِب ئبؿبیە ‪ٚ‬ای ٌە یەوێه ٌە صەؿذ ‪ٚ‬پێ‪ٛ‬ۀضە ٔؼیىەوبٔ‪ ٝ‬دەؿەْ ثۀب ثۀب‪ٜٚ‬‬ ‫ادّض ػبصي وبًِ کغص‪ ،‬ثە كێ‪ٛ‬اػ‪ ٜ‬ئەصەثیبر‪ ٝ‬ؿیغە‪ ٜ‬پێغەِجەع ‪ٚ‬ەؿفی ثۀب ثىبد ثە‪ ٚ‬جۆعە‪ ٌُ " :‬یىٓ عًی‬ ‫اٌٍٗ ػٕٗ ثبٌط‪ٛ‬یً ‪ٚ‬ال ثبٌمویغ ‪ٚ‬اْ وبْ اٌ‪ ٝ‬اٌموغ الغة‪ ٌُٚ .‬یىٓ ثبٌغفیغ ‪ٚ‬ال ثبٌـّیٓ ‪ٚ‬اْ وبْ ِّزٍئب عثّب‪ٌُٚ ،‬‬ ‫یىٓ اثیي ٔبهغ اٌجیبى ‪ٚ‬ال اؿّغ ثیٓ اٌـّغە‪ٌٚ ،‬ىٕٗ وبْ ؿ‪ٛ‬اء ثیٓ طٌه" (عەػای س‪ٛ‬ای ٌێجێذ ٔە صعێژ ث‪ٚ ٚٛ‬‬ ‫ٔە ک‪ٛ‬عد‪٘ ،‬ەعچۀضە ثۆ ک‪ٛ‬عری ٔؼیکزغ ث‪ٔ .ٚٛ‬ە ال‪ٚ‬اػ ث‪ٔ ٚٛ‬ە لەڵە‪٘ ٚ‬ەعچۀضە گۆكزٓ ‪ ٚ‬پڕ ث‪ٔ !ٚٛ‬ە ػۆع ؿپی‬ ‫ث‪ٔ ٚٛ‬ە صەر‪ٛ‬أی ثڵێیذ ئەؿّەعیق ث‪ ،ٚٛ‬ثەڵک‪ٌ ٛ‬ە ٔێ‪ٛ‬أیبٔضا ث‪.)ٚٛ‬‬ ‫ئیٕجب صەع‪ٚ‬ێلیەوە‪ ٜ‬ػیبرغ ثڕ صەوبد ‪ٚ‬صەڵێذ‪ ٌُ " :‬یىٓ فیٗ ای كئ غیغ ػبصی‪ٌٚ ..‬ىٕٗ ثىً ربویض‬ ‫وبْ فیٗ ؿغ غیغ ػبصی ٌیؾ ِٓ اٌـ‪ ًٙ‬اْ رضعی ِب ٘‪ٌ !!!"ٛ‬ە ئۀجبِضا ٘ێٕضە ثچ‪ٛ‬ن صەثێزە‪ٚ‬ە ثەعاِجەع ئە‪ٚ‬‬ ‫ِەػٔبیەریە‪ ٜ‬پێلە‪ٚ‬ا رب صەگبرە صاْ ٘ێٕبْ ثە ػەئبٌەد ‪ٚ‬ثچ‪ٛ‬و‪ ٝ‬سۆی‪" :‬یوغغ اٌ‪ٛ‬ادض ِٕب فی ٔفـٗ وثیغا ‪ٚ‬یذؾ‬ ‫أٗ ال كئ اِبَ ػّالق ًشُ هٕؼٗ اٌٍٗ ػٍ‪ ٝ‬ػیٕٗ ‪ٚ‬اهطٕؼٗ ٌضػ‪ٛ‬رٗ‪ ،‬فال یجض ادضٔب دغجب ‪ٚ‬ال غٌبًە اْ یمغ‬ ‫أٗ فی دبجە اٌ‪٘ ٝ‬ظا اٌغجً ٌیغكضٖ" (ي ‪( )973 - 974‬دەؿەْ ثۀب ٘یچ كزێکی ٔبئبؿبیی رێضا ٔەث‪..ٚٛ‬ثەاڵَ ثە‬ ‫صڵٕیبیە‪ٚ‬ە ٔ‪ٙ‬ێٕیەکی ٔبئبؿبیی رێضا ث‪ ٚٛ‬ئبؿبْ ٔەث‪ ٚٛ‬ثؼأیذ چییە‪٘...‬ەع یەکێه ٌە ئێّە ٌە صەع‪ٔٚ​ٚ‬ی سۆیضا ػۆع‬ ‫ثچ‪ٚٛ‬ن صەث‪ٛ‬ە‪ٚ‬ە ‪٘ٚ‬ەؿزی صەکغص ٘یچ ٔیە ثەعاِجەع ئە‪ ٚ‬ػّاللە ػەثەالدەی کە س‪ٛ‬ا ثەسۆی صع‪ٚ‬ؿزی کغصث‪ ٚٛ‬ثە‬ ‫ثبیەسی سۆی ثۆ صەػ‪ٛ‬ەرەکەی‪٘ ،‬یچ کەؿێه ٌە ئێّە پێی كەعَ ٔیە صاْ ثٕێذ ثە پێ‪ٛ‬یـزی ثە‪ ٚ‬پیب‪ٚ‬ە ثۆ ئە‪ٚ‬ەی‬ ‫ڕێٕیلبٔضەعی ثکبد)‪.‬‬ ‫ٔ‪ٛ‬ؿەع ٌە‪ٚ‬ثبعەیە‪ٚ‬ە صەڵێذ‪ ":‬ئە‪ٚ‬ە رۀ‪ٙ‬ب ّٔ‪ٔٛ‬ەیەوە ٌە‪ٛٔ ٚ‬ؿیٕبٔە‪ ٜ‬وە صەعثبعە‪ ٜ‬دەؿەْ ثۀب ٔ‪ٛ‬ؿغا‪ٚ‬ە‪،‬‬ ‫‪٘ٚ‬ەؿذ ثەجۆعێه ٌە ثەس‪ٛ‬صا‪ٚ‬ۀض وغصْ (رأٌیە) صەوەیذ‪ٌ ...‬ەڕاؿزیضا ثۀب سۆی پلىێى‪ ٝ‬گە‪ٚ‬عە ٌە‪ٚ‬‬ ‫ثەعپغؿیبعیەریە ٘ەڵضەگغێذ‪ ،‬چ‪ٔٛ‬ىە ٘ەِ‪ ٚٛ‬ئە‪ٚ‬أە‪ٚ ٜ‬یـزیبْ ثیغ‪ٚ‬ڕایەو‪ ٝ‬جیب‪ٚ‬اػ ٌە ثیغ‪ٚ‬ڕا‪ ٜ‬ئە‪ ٚ‬صەعثڕْ‪ ،‬رێیبْ‬ ‫وە‪ٚ‬د ثە صەعوغصْ ثە سێغارغیٓ ‪ٚ‬صڵ ڕەلزغیٓ كێ‪ٛ‬ە ثۆ صەعە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬جەِبػەد‪ٚ ،‬ەن چۆْ ‪ٚ‬ایىغص ٌەگەڵ ادّض‬ ‫اٌـىغی ‪ ٚ‬ص‪ .‬دـٓ اثغا٘یُ ‪ ٚ‬وەؿبٔ‪ ٝ‬رغ‪ ،‬رۀ‪ٙ‬ب ئە‪ ٚ‬چۀض صەع‪ٚ‬ێق ‪ِٛٚ‬عیضە‪ٌ ٜ‬ە صە‪ٚ‬ع‪ِ ٜ‬بیە‪ٚ‬ە‪ٌ ،‬ە‪ٚ‬‬ ‫ؿەعؿبِبٔە‪ ٜ‬وە ٌە ئیٕجی‪ٙ‬بع ‪ٚ‬ؿەعؿبِج‪ ٚ ْٚٛ‬رەؿجیذبد وغصْ ثە فەػائیٍەوبٔ‪ٚ ٝ‬ەن ثڵێی پێغەِجەعێى‪ٔ ٝ‬ێغصعا‪ٚ‬‬ ‫ثێذ ٌەالیەْ س‪ٛ‬ا‪ٔ ،‬ەن ربوێه ثێذ ثۆی ٘ەیە ثپێىێذ ‪ٔٚ‬ەیپێىێذ‪ ،‬ػیبرغ ٘یچیزغیبْ پێٕەث‪ٌ .. .ٚٛ‬ە ؿۆٔگە‪ٜ‬‬ ‫ئە‪ٚ‬ە‪ٚ‬ە كێز دەؿەْ ثۀب ٘ەعصەَ صە‪ٚ‬عەصعاث‪ ٚٛ‬ثە وۆِەڵێه ٌە ؿەعؿبِج‪ٛ‬اْ ‪ٚ‬رێىلىب‪ٚ‬اْ ‪ٚ‬کەؿبیەری ٌەعػۆن‬ ‫‪33‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫ٌەثەعاِجەع ئە‪ٚ‬صا‪ٚ ،‬ػۆعثەكیبْ ال‪ ٜٚ‬رەِەْ ثچ‪ٛ‬ن ث‪ ،ْٚٛ‬ثێ ل‪ٛ‬اڵیی ‪ٚ‬ثێ فیمٗ ث‪ٌ ْٚٛ‬ە ػأیبعیەوبٔ‪ ٝ‬صیٕضا‪ ،‬وەؿی‬ ‫ٔەصۆػیە‪ٚ‬ە ٌە‪ٚ‬أە ئبگبصاع‪ ٜ‬وۀە‪ٚ‬ە ٌە ِەرغؿی ئە‪ ٚ‬وبعأە‪ ٜ‬وە صەیىغصْ‪( ...‬ي ‪.)973‬‬

‫حەسەن بەوا و دەرەوجامي كەتىهكان‪:‬‬ ‫ئیٕجب ثەك‪ ٝ‬ص‪ٚ‬اػصەِ‪ ٝ‬ئە‪ ٚ‬وزێجە ؿەعٌەثەع‪ ٜ‬ثبؿی پەی‪ٛ‬ۀض‪ ٜ‬ثۀب ‪ٚ‬كب فبع‪ٚ‬ق ‪ٚ‬و‪ٛ‬كزٕ‪ ٝ‬إٌمغاكی‬ ‫صەوبد ثە صەؿز‪( ٝ‬ڕێىشغا‪ ٜٚ‬ربیجەر‪ )ٝ‬ؿەع ثە ئیش‪ٛ‬اْ ٌە ‪٘ ،9938/98/88‬ەع ٌە پبف ئە‪ٚ‬ە ٘ە‪ٚ‬ڵ‪ ٝ‬و‪ٛ‬كزٕ‪ٝ‬‬ ‫دبِض ج‪ٛ‬صە وغا وە سؼِێى‪ٔ ٝ‬ؼیى‪ٔ ٝ‬ەلغاكی ث‪ ،ٚٛ‬ثە‪ٚ‬ەف ٔە‪ٚ‬ەؿزبْ ٘ە‪ٚ‬ڵی و‪ٛ‬كزٕ‪ ٝ‬اثغا٘یُ ػجض اٌ‪ٙ‬بصی یبْ صا‬ ‫وە ؿەعۆن ‪ٚ‬ەػیغأ‪ ٝ‬پبف ٔەلغاكی ث‪ !!ٚٛ‬ثێگ‪ِٛ‬بْ و‪ٛ‬كزٕ‪ٔ ٝ‬ەلغاك‪ٚ ،ٝ‬ئە‪٘ ٚ‬ە‪ٚ‬ڵە ٔەػۆکٕەی رغ‪ ٜ‬ڕەكەو‪ٛ‬ژی‪،‬‬ ‫وبعصأە‪ٚ‬ەیەو‪ ٝ‬ر‪ٔٛ‬ض‪ ٜ‬گۆڕەپبٔ‪ ٝ‬ؿیبؿی ‪ٚ‬جەِب‪ٚ‬ەع‪ ٜ‬ثەؿەع ئیش‪ٛ‬اْ ‪ ٚ‬دەؿەْ ثۀب ٘ێٕب‪ ،‬رب ڕاصە‪ ٜ‬ئە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬ثۀب‬ ‫٘ەؿز‪ ٝ‬ثە رغؿٕبو‪ ٝ‬ثبع‪ٚ‬صۆسەوە وغص‪ٚ ،‬وە‪ٚ‬رە ٘ە‪ٚ‬ڵی پبوبٔەوغصْ ثۆ سۆی ‪ٚ‬ثەیبٔێى‪ ٝ‬صەعوغص ٌە ئیضأەوغصٔ‪ٝ‬‬ ‫ثى‪ٛ‬ژأ‪ٔ ٝ‬ەلغاكی‪ ،‬ئیٕجب صەؿز‪ ٝ‬وغصە ٘ە‪ٚ‬ڵضاْ ثۆ ‪ٚ‬اؿزە ‪ٔٚ‬ب‪ٚ‬ثژی ثۆ رەثغیە وغصٔ‪ ٝ‬سۆی‪٘ ،‬ەرب جبعێىیبْ ٌە‬ ‫ئۆفیـی ؿەعۆن ‪ٚ‬ەػیغاْ ثەگغیبٔە‪ٚ‬ە صا‪ٚ‬ا‪ٌ ٜ‬ێج‪ٛ‬عصٔ‪ ٝ‬کغصث‪ٚ ،ٚٛ‬ثەڵى‪ٌ ٛ‬ە رغؿی و‪ٛ‬كزٕ‪ ٝ‬صا‪ٚ‬ا‪ ٜ‬وغص وە ػیٕضأ‪ٝ‬‬ ‫ثىەْ ثۆ ڕػگبع ث‪ٌ ْٚٛ‬ە ٘ە‪ٚ‬ڵ‪ ٝ‬رۆڵە ٌێىغصٔە‪ٚ‬ە(ي ‪.)978‬‬ ‫٘ەِ‪٘ ٚٛ‬ە‪ٚ‬ڵەوبٔ‪ ٝ‬دەؿەْ ثۀب ثۆ ڕػگبع ث‪ٌ ْٚٛ‬ە ئۀجبِ‪ ٝ‬وبعەوبٔ‪ ٝ‬ؿەعیبْ ٔەگغد‪ .‬جە‪ٚ‬ێى‪ ٝ‬ػبَ‬ ‫ثبڵی ثەؿەع گۆڕەپبٔ‪ ٝ‬ؿیبؿی ِیـغ وێلبث‪ ٚٛ‬ثە ئبڕاؿزە‪ ٜ‬ؿؼاصأ‪ ٝ‬ئیش‪ٛ‬اْ ‪ٚ‬ثۀب وە ص‪ٚ‬ژِٕیبْ ػۆع ثج‪ٌ ٚٛ‬ە‬ ‫ئۀجبِی ؿیبؿەرە ٘ەڵەكەوبٔ‪ ،ٝ‬ال‪ٚ‬أ‪ ٝ‬دؼثی ؿەػضیەوبْ ٌە ٘ەِ‪ ٚٛ‬وەؽ صار ٌە صڵزغ ث‪ ْٚٛ‬ثۆ و‪ٛ‬كزٕە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬ثۀب‬ ‫ٌەثغی ٔەلغاكی‪ .‬ئە‪ٚ‬ەث‪ٌ ٚٛ‬ە ‪ 9939/8/98‬دەؿەْ ثۀب یبْ و‪ٛ‬كذ (ي ‪ )864‬رب ئێـزبف ثە رە‪ٚ‬ا‪ ٜٚ‬ئبكىغا ٔەث‪ٛ‬ە‬ ‫وێ ثۀب‪ ٜ‬و‪ٛ‬كز‪ٛ‬ە‪ ،‬صەڵێٓ دى‪ِٛ‬ەد ‪ٚ‬ال‪ٚ‬أ‪ ٝ‬ؿؼضییەوبْ و‪ٛ‬كز‪ٛ‬یبٔە‪ٚ ،‬ؿەعچب‪ٚ‬ە‪ ٜ‬رغ صەڵێٓ ِەٌیه فبع‪ٚ‬ق‬ ‫و‪ٛ‬كز‪ٛ‬یەر‪ ،ٝ‬چ‪ٔٛ‬ىە ٘ە‪ٚ‬ڵێى‪ ٝ‬و‪ٛ‬كزٕ‪ِ ٝ‬ەٌیه ئبكىغاث‪ ٚٛ‬ثە وغێىبع‪ ٜ‬ئەؿبٔـێغی ِەٌیه وە صەعچ‪ٌ ٚٛ‬ە‬ ‫(ڕێىشغا‪ ٜٚ‬ربیجەر‪ )ٝ‬ئیش‪ٛ‬اْ ث‪٘ ،ٚٛ‬ەعچۀضە ثۀب رب عۆژی ِغصٔیلی ٘ەع سەعیى‪ِ ٝ‬ەصح ‪ٚ‬ؿۀب‪ِ ٜ‬ەٌیه ث‪( ٚٛ‬ي‬ ‫‪.)863‬‬ ‫ٌە ٘ەِ‪ ٜٚٛ‬ؿەیغرغ ئە‪ ٚ‬ڕایەیە وە صەڵێذ ثە صەؿز‪ ٝ‬پیب‪ٚ‬أ‪( ٝ‬ڕێىشغا‪ ٜٚ‬ربیجەر‪ )ٝ‬سۆی و‪ٛ‬ژعا‪ٚ‬ە‬ ‫چ‪ٔٛ‬ىە پبف ئە‪ٚ‬ە‪ٔ ٜ‬ەلغاك‪ ٝ‬پێى‪ٛ‬كزٓ‪ ،‬ثەیبٕٔبِەی رەثەعا‪ٌ ٜ‬ەؿەع صەعوغصْ ثۀب‪ٌ( ٜٚ‬یـ‪ٛ‬ا اس‪ٛ‬أب ‪ٌٚ‬یـ‪ٛ‬ا‬ ‫ِـٍّیٓ) [ٔە ئیش‪ٛ‬أٓ ‪ٔٚ‬ە ِ‪ٛ‬ؿڵّبٔٓ!] وە ٌە ئۀجبِ‪ ٝ‬ر‪ٛ‬ڕەیی ٌە‪ ٚ‬ثەیبٕٔبِەیە‪ ٜ‬ثۀب‪ ،‬ثى‪ٛ‬ژی ٔەلغاكی (ػجضاٌّجیض‬

‫‪34‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫‪2014‬‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫دـٓ) صأی پێضا ٘ێٕب وە‪ٚ‬ا و‪ٛ‬كزٕ‪ٔ ٝ‬ەلغاكی ثە فەعِبٔ‪ ٝ‬ڕاؿزە‪ٚ‬سۆی ثۀب ث‪ٚٛ‬ە!! ‪ٚ‬ئە‪ٚ‬ەك‪ ٝ‬فەعِبٔەوە‪ٜ‬‬ ‫پێگەیبٔض‪ٚ‬ە پیب‪ِٛ ٜٚ‬عكیض‪ ٜ‬ػبَ ث‪ٌ ٚٛ‬ۀب‪ ٚ‬ڕێىشغا‪ٚ‬ەوە وە ؿەیض ؿبثك ‪ ٜ‬سب‪ٚ‬ۀ‪( ٝ‬فمە اٌـٕە) ث‪(ٚٛ‬ي ‪.)863‬‬ ‫ؿیبؿەر‪ ٝ‬ثۀب ثج‪ٛ‬ە ِبیە‪ ٜ‬ثێؼاع‪ ٜ‬ػۆع ٌە ئۀضاِبٔ‪ ٝ‬ئیش‪ٛ‬اْ‪ ،‬ثەاڵَ ٘ەع وەؿێه ڕەسٕە‪ٌ ٜ‬ێگغرجب‬ ‫چبعۀ‪ٛ‬ؿی صەعوغصْ ث‪٘ ،ٚٛ‬ەرب وۆِەٌێه ٌە وبصیغە ال‪ٚ‬ەوبْ ئیش‪ٛ‬اْ پێىە‪ٚ‬ە صەؿزیبْ ٌەوبعوغصْ وێلبیە‪ٚ‬ە ٌە‬ ‫ئیش‪ٛ‬اْ ‪( ٚ‬جّبػە كجبة ِذّض) یبْ پێه ٘ێٕب ٌە ‪ ،9936‬ئیٕجب ٔۆعە‪ٚ ٜ‬ەویٍی جەِبػەد ادّض اٌـىغ‪٘ ٜ‬بد‪،‬‬ ‫وە فەػڵ ‪ٚ‬چبوە‪ ٜ‬ػۆعی ٘ەث‪ ٚٛ‬ثەؿەع ثۀب‪ ،‬چ‪ٔٛ‬ىە اٌـىغ‪ ٜ‬وبعەؿبر‪ ٝ‬چب‪ٚ‬ەڕ‪ٚ‬أىغا‪ ٜٚ‬ؿیبؿەر‪ ٝ‬ثۀب‪ٜ‬‬ ‫صەصیذ‪٘ٚ ،‬ە‪ٚ‬ڵ‪٘ ٝ‬ێ‪ٛ‬عوغصٔە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬صەصا ‪ٌٚ‬ۀبِەیەن وە ثۆ ثۀب‪ٛٔ ٜ‬ؿی‪ٛ‬ە رێیضا ٘بر‪ٛ‬ە"ئبگبصاع‪ ٜ‬صەوبرە‪ٚ‬ە ٌە سٕىبْ‬ ‫ٌۀب‪ ٚ‬ؿیبؿەر‪ ٝ‬دؼثی ثەرە‪ٚ‬ا‪ٚ ،ٜٚ‬ئیٕجب گۆڕاْ ٘ەع عۆژە‪ ٜ‬ثە جۆعێه ٌە‪ ٚ‬ؿیبؿەرە رب ڕاصە‪ٌ ٜ‬ەثیغکغصٔی‬ ‫ئبِبٔجە ثەعػەوبّٔبْ‪ٚ ،‬ثە جۆعێه ث‪ٛ‬یٕەرە ِبیە‪ ٜ‬ؿبػف ٌەؿەع کەع ‪ِٛٚ‬ؿب‪ٚ‬ەِە‪٘ ٜ‬ەِ‪ ٚٛ‬الیەن" ٌەثەع ئە‪ٚ‬ە ثۀب‬ ‫ثڕیبعێى‪ ٝ‬ربن ڕە‪ٚ‬أە‪ ٜ‬صا ثە صەعوغصٔ‪ٌ ٝ‬ە جەِبػەد ثە رۆِەر‪( ٝ‬یبسیج‪( !!)ْٚٛ‬ي ‪.)895‬‬

‫سەرچاوەى تاكڕەوێتي وتاكپەرستي حەسەن بەوا‪:‬‬ ‫صەوغێذ ئە‪ ٚ‬ربوڕە‪ٚ‬ییە‪ ٜ‬ثۀبف ٌە ژێغ وبعیگەع‪ ٜ‬ئە‪ ٚ‬ڕێچىە رەؿە‪ٚ‬فە ثێذ وە ثۀب ِب‪ٚ‬ەیەن ٌە ژیبٔ‪ٝ‬‬ ‫رێیضا ث‪ ٚٛ‬وە (رەعیمەر‪ ٝ‬دەؿبفی) ث‪ ،ٚٛ‬ػۆعثە‪ ٜ‬ئە‪ ٚ‬رەعیمەربٔەف ثٕەِب‪ ٜ‬ڕێىشـزٕ‪ ٝ‬رێضایە وە پەی‪ٛ‬ۀض‪ٔ ٜ‬ێ‪ٛ‬اْ‬ ‫ِ‪ٛ‬عكیض ‪ِٛٚ‬عیض ڕێىضەسبد‪ ،‬ئە‪ٚ‬ە‪ٔ ٜ‬بِیٍىە‪( ٜ‬اصاة اٌّغكض ‪ٚ‬اٌّغیض) اثٓ ػغثی ثش‪ٛ‬ێٕێزە‪ٚ‬ە صەػأێذ وە ئە‪ٚ‬‬ ‫پەی‪ٛ‬ۀضییە ػیبرغ ٌە پەی‪ٛ‬ۀض‪ ٜ‬ثۀضایەر‪ ٝ‬صەچێذ‪ ...‬ثۆ ّٔ‪ٔٛ‬ە ِ‪ٛ‬عیض ثۆی ٔیە ٘ەعگیؼ لـە ثىبد ٌە دؼ‪ٚ‬عی‬ ‫ِ‪ٛ‬عكیضصا‪ ،‬رۀ‪ٙ‬ب ئەگەع ِ‪ٛ‬عكیض صا‪ٚ‬ا‪ٌ ٜ‬ێىغص لـە ثىبد‪ ،‬ثۆكی ٔییە گفز‪ٛ‬گۆ ‪ِٚ‬لز‪ِٛ‬ڕی ٌەگەڵ ثىبد ٌەؿەع‬ ‫٘یچ ثیغ‪ٚ‬ڕایەو‪ ٝ‬یبْ ڕەسٕە‪ٌ ٜ‬ێ ثگغێذ‪ ،‬ثۆی ٔییە ِ‪ٛ‬عیض ٘ەع كزێى‪ٌ ٝ‬ێ صا‪ٚ‬ا ثىبد عەر‪ ٝ‬ثىبرە‪ٚ‬ە ٘ەرب‬ ‫ئەگەع ثجێزە ٘ۆی ِەعگیلی!! پێ‪ٛ‬یـزە عۆد‪ِٛ ٝ‬عیض ‪ٚ‬ژیبٔ‪ٌ ٝ‬ە صەؿز‪ِٛ ٝ‬عكیضصا ‪ٚ‬ەن الكە‪ِ ٜ‬غص‪ ٚ​ٚ‬ثێذ ٌەژێغ‬ ‫صەؿز‪ ٝ‬الكەكۆعەوە‪ ...ٜ‬ئەگەع ِ‪ٛ‬عكیض ِغص ِ‪ٛ‬عیض ثۆی ٔییە ژٔەوە‪ ٜ‬ئە‪ ٚ‬ث‪ٙ‬ێٕێزە‪ٚ‬ە!!! ٘ەع ثۆیەف دەؿەْ ثۀب‬ ‫ِ‪ٛ‬عربح ٔەث‪ ٚٛ‬ثۆ ٘یچ ٔب‪ٔٚ ٚ‬بػٔب‪ٚ‬ێى‪ ٝ‬رغ ػیبرغ ٌە ٔبػٔب‪ِٛ ٜٚ‬عكیض‪ ٜ‬ػبَ (ي ‪٘ٚ )898 - 897‬ەِ‪ ٚٛ‬ثٕەِبوبٔ‪ٝ‬‬ ‫ئبصاث‪ِٛ ٝ‬عكیض ‪ِٛٚ‬عیض‪ ٜ‬ؿۆفیەر‪ ٝ‬گ‪ٛ‬اؿزە‪ٚ‬ە ثۆ ٔب‪ ٚ‬ئیش‪ٛ‬اْ‪ ،‬رب ئەِڕۆف ٘ەع ئە‪ ٚ‬ثٕەِبیبٔە رەدەو‪ َٛ‬ثە‬ ‫پەی‪ٛ‬ۀضیەوبٔ‪ٔ ٝ‬ب‪ ٚ‬ئیش‪ٛ‬اْ صەوبد‪.‬‬

‫‪35‬‬

‫‪2014‬‬

‫خوێندنەوەیەك بۆ كتێبی‬

‫(حەسەن بەنا) یەى كە كەس نایناسێت‬ ‫محهمهد هـهریری‬

‫صەڵێٓ پبف و‪ٛ‬كزٕ‪ٔ ٝ‬ەلغاكی دەؿەْ ثۀب ٌە وبرێى‪ ٝ‬ػۆع ٔب‪ٚ‬ەسذ ‪ٚ‬صعۀگ ٘ە‪ٚ‬ڵیضا ثە٘ەِ‪ ٚٛ‬ثٕەِبوبٔ‪ٝ‬‬ ‫وبع‪ ٜ‬ئیش‪ٛ‬اْ صا ثچێزە‪ٚ‬ە‪ٚ ،‬ػەعػ‪ ٜ‬صەؿەاڵرضاعأ‪ ٝ‬وغص ثە رە‪ٚ‬ا‪ٚ ٜٚ‬اػ ٌە ؿیبؿەد ث‪ٙ‬ێٕێذ! صەگێڕٔە‪ٚ‬ە ٌێی وە‪ٚ‬ا‬ ‫ػۆع پەكیّبْ ث‪ٌ ٚٛ‬ە صع‪ٚ‬ؿزىغصٔ‪( ٝ‬ڕێىشغا‪ ٜٚ‬ربیجەد)‪ ،‬ػۆع پەكیّبْ ث‪ ٚٛ‬وە وۆِەڵێه گۀج‪ ٝ‬پەع‪ٚ‬ەعصە‬ ‫ٔەوغص وە رۀ‪ٙ‬ب ثۆ ئبییٓ ‪ٚ‬ثەعػوغصٔە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬ئیـالَ ٘ە‪ٚ‬ڵیبْ صاثب‪ ،‬صەیگ‪ٚٛ‬د صەیە‪ٚ‬ێذ چب‪ ٚ‬ثشلێٕێزە‪ٚ‬ە ثە ػۆع ٌە‪ٚ‬‬ ‫وبعأە‪ ٜ‬وە ئۀجبِیضا‪ٚ ،ْٚ‬سە‪ ْٚ‬ثە جەِبػەرێى‪ ٝ‬رغ ‪ ٚ‬ئیش‪ٛ‬أێى‪ٛٔ ٝ‬ێ صەثیٕێذ ثەث‪ ٝ‬ػا٘یغ ‪ٚ‬ثبرٓ (ڕ‪ٚ‬اڵەد‬ ‫‪ٚ‬پۀ‪ٙ‬بْ) ‪ٚ‬ثەثێ ڕێىشغا‪ٙٔ ٜٚ‬ێٕ‪ ٝ‬چەوضاع ‪ٚ‬ثەثێ و‪ٛ‬كزٓ ‪٘ٚ‬ەڕەكەوغصْ ٌە ٔەیبعاْ (ي ‪ )886‬ثەص‪ٚ‬ع‪ٔ ٜ‬بػأیٓ‬ ‫وە ثۀب ئە‪ ٚ‬ثیغ‪ٚ‬ڕایبٔە‪ ٜ‬ثەڕاؿزگۆیبٔە صەعثڕیجێذ ‪ٚ‬ئە‪ ٚ‬ئب‪ٚ‬اربٔە‪٘ ٜ‬ەلیمی ث‪ٛ‬ثٓ ‪ ،‬ثەاڵَ ٌەوبرێى‪ٔ ٝ‬ب‪ٚ‬ەسذ‬ ‫گ‪ٛ‬ػاعك‪ٌ ٝ‬ێىغصْ‪ٔ ،‬ەن ٔەیبعأ‪ ٝ‬پێیبْ ثب‪ٚ‬ەڕ ٔەصەوغص ‪ ،‬ثەڵى‪ ٛ‬پیب‪ٚ ٚ‬جێٕیلیٕەوبٔ‪ ٝ‬سۆكی ثب‪ٚ‬ەڕیبْ پێٕەصەوغص‬ ‫‪ٚ‬ەن (لـە‪ ٜ‬صأ‪ٛ‬ؿزبْ) ‪ ٜ‬رەوزیى‪ ٝ‬ثۆیبْ ٌێىضایە‪ٚ‬ە‪ ،‬ثە‪ ٚ‬جۆعە ثۀب رب ئەِڕۆف ػۆع ٌە ٘ەڵە ؿیبؿیەوبْ‬ ‫‪ٚ‬ثیغ‪ٚ‬ڕایە ثەؿەعچ‪ٛ‬ەوبٔ‪ ٝ‬ثەعۆو‪ ٝ‬گە‪ٚ‬عەرغیٓ ڕێىشغا‪ ٜٚ‬ئیـالِ‪ ٝ‬جی‪ٙ‬بٔ‪ ٝ‬ئیـالِ‪ ٝ‬گغرۆرە‪ٚ‬ە‪ٚ ،‬ثەصەگّەْ‬ ‫وەؿبٔێه ٘ەْ ٌە‪ ٚ‬ڕێىشغا‪ٚ‬ە ػەثەالدە ػار‪ ٝ‬پێضاچ‪ٔٚٛ‬ە‪ٚ‬ە ثۆ ٘یچ ٌە ثیغ‪ٚ‬ڕاوبٔ‪ ٝ‬ثىەْ‪.‬‬ ‫ٌێغەصا وۆربیی ثە ثبؿىغصْ ‪ٚ‬سـزٕەڕ‪ ٜٚ‬ئە‪ ٚ‬وزێجە صە٘ێُٕ‪ٚ ،‬ثبٔگەكە‪ ٜ‬ئە‪ٚ‬ە ٔبوەَ وە ٘ەِ‪ٚٛ‬‬ ‫ػأیبعیەوبُٔ سـزجێزە ڕ‪ ،ٚ​ٚ‬ثەاڵَ ٘ە‪ٚ‬ڵّضا‪ٚ‬ە ػۆعرغیٓ ثڕی ئە‪ ٚ‬ػأیبعیبٔە ثشەِە ڕ‪ٚ ٚ​ٚ‬ەن سؼِەرێه ثە ٘ەق‬ ‫‪٘ٚ‬ەلیمەد‪ ،‬ثەاڵَ ئە‪ٚ‬ە‪ ٜ‬ئە‪ ٚ‬وزێجە‪ ٜ‬صەؿذ صەوە‪ٚ‬ێذ چبوزغە ثیش‪ٛ‬ێٕێزە‪ٚ‬ە چ‪ٔٛ‬ىە ثێگ‪ِٛ‬بْ ِٓ ٔەِز‪ٛ‬أی‪ٛ‬ە‬ ‫٘ەِ‪ ٜٚٛ‬ثشەِە ثەعچب‪ ٜٚ‬س‪ٛ‬ێٕەعاْ‪ ،‬ئێّە ػۆع پێ‪ٛ‬یـزّبْ ثە‪ ٚ‬جۆعە وزێجبٔە ٘ەیە ٌەؿەع ئە‪ ٚ‬وەؿبیەریە‬ ‫ِێژ‪ٚ​ٚ‬یبٔە‪ ٜ‬وە ثبٔگەكە‪ ٜ‬دؼثی ‪ٚ‬ؿیبؿی ٘ەلیمەریبٔ‪ٌ ٝ‬ە سەڵه كبعصۆرە‪ٚ‬ە‪ ِٓ .‬ثە‪ ٚ‬وبعە ٔبِە‪ٚ‬ێ یڵێُ دەؿەْ‬ ‫ثۀب سغاپ ث‪ٛ‬ە یبْ ثبف ث‪ٛ‬ە‪ ،‬ثەڵى‪ ٛ‬رۀ‪ٙ‬ب صەِە‪ٚ‬ێذ چۆْ ث‪ٚٛ‬ە ‪ٚ‬ا ثبؿجىغێذ‪٘ ،‬یچی رغ ئەصەثیبر‪ ٝ‬دؼثی سەڵه‬ ‫‪ٚ‬س‪ٛ‬ێٕەع ثە چە‪ٚ‬اكە ٔەکەْ ‪ ٚ‬ثە گێً ‪ٚ‬صەثۀگیبْ ٔەػأٓ‪.‬‬

‫كــۆتایی‬ ‫دهزگای راگهیاندنی ستاندهر‬

‫‪36‬‬