Nowy Dziennik 2015/11/07 by Nowy Dziennik

P R Z E Ł O M W R E L AC JAC H Z M I Ń S K I E M ? | P O G R Z E B K I S Z C Z A K A B E Z H O N O R Ó W | C H R I S T I E P OZ A G Ł Ó W N Ą D E B AT Ą SPORT

www.dziennik.com

SATURDAY – SUNDAY, NOVEMBER 7-8, 2015

Pożegnanie z Europą polskich drużyn?

POLONIA

Pokażmy, że zależy nam na nazwie Kościuszko Bridge 30

Pochmurnie

O POLSCE

W imię ojca

EMIGRACJA SPRZYJA UZALEŻNIENIU

więcej Polaków sięga na przykład po wódkę czy wino, niż jeszcze 10-15 lat temu. Myślę, że ta liczba jest podobden z ostatnich raportów rządowych agencji znad Wisły. Czy podobnie jest na emigracji? Jed- na. Na pewno w ciągu ostatniej dekady noznacznych danych nie ma, ale polonijni terapeuci z metropolii przyznają, że wielu naszych ro- powstało wiele polskojęzycznych grup wsparcia. Tylko w poszczególnych miadaków zmaga się z uzależnieniem, i to nie tylko od alkoholu, ale i narkotyków. stach północnego New Jersey – Clifton, Garfield, Passaic – codziennie odbywa„Ilu Polaków regularnie sięga po alko- miejsce w metropolii, w którym pracu- że nowa rzeczywistość wcale nie jest taka, ją się jakieś spotkania i ludzie jeżdżą – we hol? Odpowiem krótko: za dużo! Ale je tak wielu polskich specjalistów. Z ich jak nam się na początku wydawało. Pije- wtorek w jedno miejsce, w środę w druto nie jedyna używka. Starsze osoby pi- pomocy regularnie korzysta ponad 100 my najpierw wweekendy itak niepostrze- gie, w czwartek kolejne” – mówi pani ją głównie wódkę i piwo, natomiast osób, większość stanowią nasi rodacy. żenie bez alkoholu nie jesteśmy w stanie Hanna (nazwisko do wiadomości red.), młodsi Polacy, tak do 30 roku życia, uza„Alkoholizm to choroba emocji, a wód- funkcjonować” – dodaje Katarzyna Fiori- zajmująca się pomocą rodakom. „Polależniają się najczęściej od kokainy i ma- ka, piwo czy wino stają się lekarstwem ta. Tylko wNowym Jorku działa kilkadzie- cy zawsze pili i piją. Różnica jest taka, rihuany” – mówi Katarzyna Fiorita, te- na smutek. Emigracja sprzyja uzależnie- siąt polskich grup wsparcia dla osób uza- że teraz jest więcej miejsc, gdzie mogą rapeutka pracująca w klinice Outreach niu, bo wielu z nas dotyka coś takiego, co leżnionych. Podobnie jest w New Jersey. znaleźć ratunek” – dodaje Hanna. na Greenpoincie. To jedyne tego typu się nazywa ‘traumą imigracyjną”. Bywa, „Nie potrafię powiedzieć, czy obecnie » STR. 2

n Blisko 12 proc. dorosłych Polaków nadużywa alkoholu – takie alarmujące dane zawiera je-

Naszym zdaniem Eksperci o repolonizacji polskich banków Zmarły dwa dni temu Czesław Kiszczak to druga, obok gen. Jaruzelskiego, postać, która kojarzy się z represjami stanu wojennego. Na szczęście jego pochowanie odbędzie się bez asysty honorowej. Ministerstwo Obrony Narodowej nie przydzieliło też generałowi miejsca na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Na pogrzeb nie wybierze się ani minister obrony narodowej odchodzącego rządu, ani przedstawiciele armii. Salw honorowych zatem na szczęście nie będzie. OPINIE, strona 10 ROK XLIV Nr 12 586 NOWY DZIENNIK $1.50 45615 >

08805 93289

18°C (63°F)

ILU POLAKÓW SIĘGA PO ALKOHOL? ZBYT WIELU!

WYWIAD

Wykorzystać potencjał Polaków żyjących za granicą 18

facebook.com/nowydziennik

FOTO: NOWY DZIENNIK

scribd.com/nowydziennik

$1.50

TPP ograniczy suwerenność USA?

Zyski uciekają za granicę Kontrowersyjny traktat handlowy n Zyski banków trafiają z Polski do Włoch, USA a nawet Japonii. W sumie

2,5 mld zł, czyli ponad 800 milionów dolarów – alarmuje portal Money.pl. Temat repolonizacji banków trafia ostatnio na podatny grunt polityczny. Poruszał go Andrzej Duda jeszcze w kampanii prezydenckiej. „Dzisiaj dwie trzecie banków znajduje się w rękach obcego kapitału i repolonizacja jest potrzebna. Powinna nastąpić przez stopniowy wykup banków przez pol skie in sty tu cje fi nan so we” – mówił. W tym samym tonie w trakcie kampanii wypowiadali się politycy PiS. Po wyborach parlamentarnych mają pełną władzę, taki krok wydaje się więc realny. Pytanie tylko, czy możliwy do realizacji. „Myślę, że mamy taki kapitał. Na spektakularne przejęcia stać na przykład PZU czy KGHM, więc czemu te spółki nie miałyby się zaangażować w repolonizację banków – kontruje Krzysztof Oppenheim, ekspert rynku bankowego. – Tym bardziej, że wiele do powie-

dzenia ma w nich Skarb Państwa. Poza tym nie trzeba od razu kapitału na przejmowanie większościowych udziałów. Wystarczy, żeby państwo było obecne w strukturze właścicielskiej. Nawet w kilku procentach”. Niektórzy eksperci są jednak sceptyczni. „Mam wątpliwości, czy którykolwiek z polskich podmiotów dysponuje odpowiednim kapitałem, aby przejąć podmioty z pierwszej dziesiątki w sektorze pod względem aktywów. Nawet PKO BP nie ma takich możliwości” – mówi portalowi Money.pl Tomasz Bursa z Opti Capital, ekspert sektora finansowego i czołowy analityk sektora bankowego. Jednym ze sposobów pozyskania pieniędzy na przejęcia mogłaby być też emisja nowych akcji na giełdzie przez duże podmioty.

» STR. 8

n Administracja Baracka Obamy udostępniła w czwartek tekst umowy o wol-

nym handlu w basenie Pacyfiku. Liczący 2000 stron dokument, który musi zostać zatwierdzony przez Kongres, spotkał się z krytyką zarówno z lewej, jak i z prawej strony sceny politycznej.

Partnerstwo Transpacyficzne (Trans-Pacific Partnership – TPP) obejmie 40 proc. światowej gospodarki i ma na celu zmniejszenie barier handlowych pomiędzy 12 krajami regionu Oceanu Spokojnego. Poza USA zrzesza między innymi: Kanadę, Japonię, Australię, Meksyk, Chile i Wietnam, ale poza porozumieniem znalazły się Rosja i Chiny. Zostało zawarte po ośmiu latach trudnych negocjacji i reguluje wiele dziecin życia – od przepływu siły roboczej, rolnictwo, energetykę po przestrzeganie praw autorskich i patentowych. Barack Obama uzyskał prawo do tak zwanej „szyb- W wielu krajach traktat ma swoich kiej ścieżki” w negocjacjach. » STR. 3 przeciwników

FOTO: EPA

nowy dziennik Sobota – niedziela 7-8 listopada 2015

W SKRÓCIE HAKERZY I SYMPATYCY KKK [USA] Hakerzy z grupy Anonymous opublikowali w internecie listę domniemanych sympatyków rasistowskiej organizacji Ku Klux Klan. Jest na niej około tysiąca nazwisk. Hakerzy twierdzą, że ich akcja to forma protestu wobec przemocy rasowej. Wcześniej Ku Klux Klan groził, że użyje – jak to zostało określone – „śmiertelnej siły” wobec tych, którzy protestowali po zabiciu młodego czarnoskórego mężczyzny przez policję w mieście Ferguson. Na liście znajdują się profile użytkowników portali społecznościowych, zawierające rasistowskie treści. Hakerzy twierdzą, że zdobyli te dane bez włamywania się na portale. Grupa Anonymous już od jakiegoś czasu prowadzi internetową wojnę z białymi rasistami w USA. „Macie krew na rękach od dwustu lat, my was teraz pozbawiamy anonimowości”– podaje grupa Anonymous w filmie wideo. Jednocześnie hakerzy ogłosili, że lista rzekomych członków Ku-KluxKlanu, opublikowana kilka dni temu, jest nieprawdziwa.

Ameryka Christie i Huckabee Trener szkolnej drużyny poza główną debatą zawieszony za modlitwę ■ We wtorkowej czwartej debacie najważniejszych republikańskich kandydatów

do Białego Domu już nie zobaczymy gubernatora New Jersey Chrisa Christiego oraz Mike'a Huckabee'ego. Joe Kennedy jest katolikiem, do pra- dyego z pracy, co więcej – będzie mógł cy w Bremerton High School został przyjęty w 2008 roku i od początku, przed każdym sportowym spotkaniem, a także po grze, odmawiał modlitwę. „Modliłem się np. o dobry mecz i uczciwą rywalizację, a później dziękowałem za wspaniały czas na boisku” – mówi Joe Kennedy. Trener, jak i wielu uczniów oraz kibiców w takim zachowaniu nie widzi niczego złego. Co więcej, wiele osób dołączało do modlitwy. Inaczej postawę nauczyciela oceniają jego przełożeni. Już kilka tygodni temu zakazali publicznego modlenia się na terenie szkoły, a gdy Kennedy nie posłuchał, został zawieszony. „Nie chcemy, by nasza placówka była kojarzona z jakąkolwiek religią. Na razie nie zwalniamy pana Kenne-

EKSPONAT WRÓCIŁ DO AUSCHWITZ [WASZYNGTON, DC] Barak więźniar-

ski z byłego niemieckiego obozu Auschwitz II-Birkenau przez wiele lat był elementem wystawy w waszyngtońskim Muzeum Holokaustu. Teraz wrócił do Auschwitz i tam jest montowany oraz konserwowany. Prace potrwają do wiosny przyszłego roku. Strony redaguje: Aleksandra Słabisz REKLAMA

FOTO: EPA

PASOŻYT W MÓZGU STUDENTA [KALIFORNIA] Student z Kalifornii skarżył się na silne bóle głowy i wymioty. Badając przyczyny złego samopoczucia pacjenta, lekarze wykryli w jego mózgu pasożyta. Student szybko trafił na stół operacyjny, co – zdaniem lekarzy – uratowało go od rychłej śmierci. Teraz lekarze szukają odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób pasożyt, bytujący zazwyczaj w jelitach, dostał się do mózgu.

Joe Kennedy, który od lat pracuje jako jeden z trenerów szkolnej drużyny futbolowej w miasteczku Bremerton w pobliżu Seattle, został zawieszony w czynnościach za to, że przed i po meczach odmawiał modlitwę. ■

AA, (R)

EMIGRACJA VS. UZALEŻNIENIE

» Jak można usłyszeć wpolonijnych sklepach monopolowych, Kandydaci ci nie zakwalifikowali się dażu) mogą wystąpić w debacie „słab- największym powodzeniem wśród do wystąpienia w głównej debacie or- szych” kandydatów, która odbędzie się polskojęzycznych klientów cieszą się ganizowanej tym razem przez Fox Bu- dwie godziny przed tą główną. piwa oraz wódki. „Mamy wielu takich siness Network, bo ich popularność Wypadnięcie poza główną debatę klientów, którzy co piątek przychodzą w sondażach w ostatnich tygodniach to ogromny cios dla gubernatora New do nas po to samo, czyli np. 3 butelki topnieje. Jersey Chrisa Christiego. Jego noto- wódki, a często są już po kilku piwW debacie wezmą udział Donald wania są słabe, a Trump, swoją spon- kach” – przyznaje jeden z ekspedienTrump, Ben Carson, sen. Marco Ru- taniczną kampanią, niechcący realizu- tów. „Nie wiem, ile osób dziennie mibio, sen. Ted Cruz, Jeb Bush, Carly je motto Christiego „Tell It Like It Is”. ja nasze drzwi i nie ma odwagi wejść Fiorina, gubernator John Kasich i sen. Christie robi jednak dobrą minę do środka, mimo że potrzebuje pomoRand Paul. do złej gry. Tuż po ogłoszeniu forma- cy. Mam jednak nadzieję, że się wkońAby zakwalifikować się do debaty, tu debaty napisał na Twitterze: „Nie- cu odważą” – mówi Dorota Reynoso, kandydaci musieli zdobyć co naj- ważne na której scenie, cieszę się, że terapeutka z kliniki Outreach. Jak szacuje polskie Ministerstwo mniej 2,5 procent poparcia w czterech mam okazję porozmawiać o ważnych ostatnich sondażach opinii publicznej. sprawach, takich jak ta”. Pod spodem Zdrowia, nadWisłą żyje około600-700 Ci poniżej tego progu (ale pod warun- umieścił link do nagrania, na którym tys. alkoholików – 2 procent społeczeńkiem, że zdobędą co najmniej 1 pro- mówi o problemie związanym z uza- stwa. Tych jednak, którzy nadużywacent poparcia w chociaż jednym son- leżnieniem narkotykowym. AS, (R) ją, a alkoholikami nie są, jest znacznie Christie robi dobrą minę do złej gry

wrócić do wykonywania swoich zajęć, gdy tylko zadeklaruje, że nie będzie się już modlił w pracy” – można przeczytać w oświadczeniu władz szkoły średniej. Jest ono związane z zażaleniem, jakie wpłynęło od jednej z organizacji, twierdzących, że w Bremerton High School łamany jest równy dostęp do religii. „To jakiś absurd” – komentuje z kolei część oburzonych uczniów. „Tzw. polityczna poprawność kieruje nas w stronę obłędu, a decyzja dyrekcji jest wyrazem hipokryzji. Powołują się na 1. poprawkę do Konstytucji, a tymczasem łamią prawo do wolności wyznania” – mówi jeden z zawodników trenujących pod okiem Joyego Kennedy.

DOK. ZE STR. 1

więcej. To aż12 proc. Polaków. Wśród nich większą grupę, bo około 60 proc., stanowią mężczyźni. Podobnie jest w metropolii, gdzie z chorobą alkoholową znacznie częściej zmagają się panowie, niż panie. „Wśród moich klientów najwięcej jest pracowników budowlanych. Jak opowiadają, piją, bo 'tak trzeba', 'taka jest moda' – w pracy trzeba, popracy trzeba, wweekend trzeba. Dla osoby uzależnionej każda okazja jest dobra” – mówi jedna z polonijnych terapeutek, ale dodaje, że jest to tak podstępna choroba, że każdy może wpaść w jej sidła, bez względu na wiek, zawód czy płeć. Więcej o uzależnieniach, a przede wszystkim o tym, jak z nimi walczyć i gdzie w metropolii można szukać pomocy, piszemy na stronie 24. AA

Joe Lentol interweniuje w sprawie toksycznej zabawy ■ Nie milkną echa kontrowersyjnej imprezy halloweenowej, która zorganizowana została w jednym z najbardziej

skażonych miejsc na Greenpoincie – w starej fabryce winylu NuHart Plastics Manufacturing. Zgłaszają się już pierwsze ofiary. Zarówno mieszkańcy, jak i lokalni politycy nie kryją oburzenia sytuacją, do jakiej doszło w sobotę, 31 października, na nabrzeżu polskiej dzielnicy. W jednym z najbardziej skażonych i radioaktywnych miejsc – na terenie byłej fabryki winylu NuHart Plastics Manufacturing (znanej także jako Harte & Company Inc.) – w dodatku w hali, w której znajdowały się materiały łatwopalne, zorganizowano halloweenową imprezę dla około 6000 osób. Zabawę na szczęście szybko przerwała straż pożarna zapobiegając potencjalnej tragedii. Przy organizacji imprezy rzekomo doszło do wielu naruszeń prawnych. Mieszkający na Greenpoincie poseł stanowy Joseph Lentol wezwał nawet stanowego prokuratora generalnego Erica Schneidermana do przeprowadzenia bardzo dokładnego śledztwa w tej sprawie. W liście, jaki wysłał do prokuratora, polityk porównał nawet uczestnictwo w halloweenowym party w hali NuHart Plastics Manufacturing do kąpieli w skażonej wodzie cieku Newtown Creek. Lentol wzywa również Schneidermana do sprawdzenia, w jaki sposób organizatorzy – firma CityFox – otrzymali pozwolenie na zorganizowanie imprezy w tak skażonym miejscu (objętym stanowym programem Superfund) oraz na sprzedaż alkoholu. Jest to tym bardziej podejrzane, że w dokumentach rzekomo było wiele błędnych danych, a poza tym normalna procedura rozpatrywania tego typu wniosków trwa co najmniej 30 dni, a oni pozwolenie rzekomo dostali w krótszym czasie.

Halloweenowe rave party zorganizowano na terenie byłej fabryki Harte & Company Inc. (znanej także jako NuHart Plastics Manufacturing), który jest jednym z najbardziej skażonych miejsc na Greenpoincie

Polityk twierdzi również, że organizatorzy powinni ponieść koszty akcji FDNY, a także zwrócić pieniądze zabilety osobom, które je nabyły. Kwota uzyskana z ich sprzedaży jest niebagatelna, w sumie – zgodnie z informacjami, jakie znalazły się na stronach internetowych informujących o imprezie oraz w oświadczeniu FDNY – bawiło się tam około 6000 osób, a bilety były w cenie od 50-80 dolarów. Organizatorzy tłumaczą się, że nic nie wiedzieli o potencjalnym skażeniu i radioaktywności miejsca, w którym zorganizowali rave party. Z dokumentów dostępnych na stronach internetowych wynika jednak, że świadomie okłamywali niektóre agencje. We wniosku do New York State Li-

KONTROWERSYJNY TRAKTAT…

» Oznacza to, że Kongres będzie mógł przyjąć lub odrzucić traktat w całości, nie może jednak zmieniać jego zawartości. Tekst TPP opublikował najpierw na swoich stronach rząd Nowej Zelandii, dopiero potem upublicznił go także Biały Dom. Układ budzi jednak w USA wiele kontrowersji. Konserwatyści argumentują, że ogranicza on suwerenność Stanów Zjednoczonych. Z prawej strony największe zastrzeżenia budzą prerogatywy Trans-Pacific Partnership Commission, czyli ciała, które ma nadzorować przestrzeganie traktatu. „Ten traktat pozwoli zagranicznym korporacjom na podważanie naszych mechanizmów chroniących zdrowie, bezpieczeństwo i środowisko przed obcym trybunałem, osłabiając tym samym nasze podstawowe zabezpieczenia” – uważa Jake Schmidt, dyrektor National Resources Defense Council, cytowany przez portal WND. Zastrzeżenia budzi także tryb rozstrzygania sporów przez członków TPP – ma o tym decydować trzyosobowa komisja, stosująca się do zasad Światowej Organizacji Handlu i pra-

DOK. ZE STR. 1

wa międzynarodowego. „Będziemy nadal pozwalać na ucieczkę miejsc pracy za granicę, nie mogąc interweniować w sprawach manipulacji kursami walutowymi, a w przypadku wejścia traktatu w życie stworzymy międzynarodową, niewybieralną komisję z szerokimi uprawnieniami, pozwalającymi na interpretację i realizację traktatu z pominięciem głosu Kongresu” – uważa z kolei Rick Manning, prezes organizacji Americans for Limited Governement. Także związki zawodowe, obrońcy środowiska i lewicowi aktywiści mówią otwarcie, że TPP przedkłada wielkie korporacje ponad interesy pracownicze i lokalny biznes. Prezes centrali AFL-CIO Richard Trumka uważa, że podczas negocjacji zignorowano większość postulatów świata pracy. TPP skrytykowała także ostro Hillary Clinton, która wcześniej kibicowała negocjacjom. Nowy przewodniczący Izby Reprezentantów republikanin Paul Ryan nie wyraził jeszcze opinii w sprawie traktatu, zastrzegając, że musi poznać jego szczegóły. ND, (R)

quor Authority zamieścili informację, że impreza planowana jest maksymalnie na 3500 osób, a jak się później okazało sprzedali około 6000 biletów. Poza tym pojawiła się już pierwsza osoba twierdząca, że rzekomo ucierpiała wskutek skażenia miejsca, w którym zorganizowane było halloweenowe rave party. Jest nią jeden z mężczyzn pracujących przy przygotowywaniu hali przemysłowej do sobotniej imprezy. Pracownik, pragnący na razie zachować anonimowość, twierdzi, że na jego ciele pojawiła się czerwona wysypka mogąca być skutkiem podrażnienia skóry przez szkodliwy azbest, którego w pofabrycznych pomieszczeniach jest bardzo dużo. WueM

Odnaleziony po 13 latach ■ W Ohio znalazł się 18-latek, który

zaginął 13 lat wcześniej w Alabamie. Pięcioletni Julian Hernandez zaginął w sierpniu 2002 r. Zniknął z domu swojej matki. Od początku podejrzanym był ojciec chłopca, Bobby Hernandez. Dopiero po latach okazało się, że mały Julian trafił wraz z ojcem do innego stanu i tam mieszkali spokojnie przez 13 lat ukrywając się pod zmienioną tożsamością. Niedawno 18-latek składał podanie na studia i wtedy okazało się, że jego numer Social Security nie pasuje do reszty danych. Wkrótce okazało się, że nastolatek widniał w federalnym spisie zaginionych dzieci. W poniedziałek FBI aresztowało jego ojca Bobby Hernandeza. Grozi mu m.in. oskarżenie o fałszowanie danych, ingerencję w opiekę nad dzieckiem. WOJ, (R)

nowy dziennik Saturday – Sunday, November 7-8, 2015

nowy dziennik Sobota – niedziela 7-8 listopada 2015

ROCZNICA PACYFIKACJI PROFESORÓW

[KRAKÓW] Ponadsetka studentów upa-

miętniła krakowskich profesorów aresztowanych na początku II wojny światowej. W76. rocznicę Sonderaktion Krakau studenci Uniwersytetu Jagiellońskiego na Cmentarzu Rakowickim oddali hołd naukowcom uwięzionym przez hitlerowców. Profesor Wojciech Nowak zaznaczał, że podtrzymywanie pamięci o zamordowanych i zmarłych wykładowcach jest obowiązkiem władz krakowskich uczelni. 6 listopada 1939 roku hitlerowcy podczas akcji pacyfikacyjnej aresztowali 183 profesorów i asystentów z UJ, Akademii Górniczej oraz Akademii Handlowej. Naukowców wywieziono do obozów koncentracyjnych, między innymi w Dachau. Wielu z nich właśnie tam zmarło.

Polska

Kto pojedzie na unijny szczyt?

Pogrzeb Kiszczaka bez honorów n Pogrzeb Czesława Kiszczaka bez asysty honorowej. Ministerstwo Obrony

Narodowej poinformowało, że nie zamierza też przydzielić zmarłemu w czwartek generałowi, byłemu szefowi MSW w czasach PRL, miejsca na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Chodzi o tereny, które są pod jurysdykcją ministerstwa.

ROZBUDOWANY PORT kończona została budowa nowego basenu rybackiego w zachodnim porcie. Potrudnych pracach hydrotechnicznych trwają ostatnie kosmetyczne poprawki iodbiory. Jak mówi Maciej Karaś, prezes zarządu Portu Morskiego Ustka, to największa inwestycja w powojennej historii kurortu. Na rozbudowie portu zyskali przede wszystkim rybacy. Wnowym basenie portowym ich jednostki znalazły schronienie nawet przed silnymi sztormami. Budowa nowego basenu rybackiego wPorcie Morskim Ustka kosztowała aż 20 milionów złotych. W 100 procentach inwestycja sfinansowana została z programu operacyjnego „Ryby” na lata 2007-2013.

DEFRAUDACJA W GAZ-SYSTEMIE [GLIWICE] Podejrzenie omilionowe defraudacje w Gaz-Systemie. Agenci Centralnego Biura Antykorupcyjnego zatrzymali dwie osoby pełniące kierownicze funkcje w firmie – państwowym operatorze gazociągów. „Są podejrzani onarażenie państwo naco najmniej2 mln złotych strat” – mówi prokurator Piotr Żak zgliwickiej Prokuratury Okręgowej w Gliwicach, która prowadzi dochodzenie. Według śledczych, zatrzymani podpisywali umowy na wykonanie fikcyjnych prac, wyprowadzając wten sposób pieniądze ze spółki. Śledztwo jest rozwojowe. Prokuratura nie wyklucza dalszych zatrzymań.

POMOCNY POLICJANT [SUCHA BESKIDZKA] Policjant zSuchej

Beskidzkiej pomógł uratować trzytygodniowe niemowlę. Dyżurny komendy powiatowej odebrał telefon odzrozpaczonej matki. Kobieta prosiła o pomoc dla dziecka, które straciło przytomność i nie oddychało. Dyżurny Mieczysław Frydel zachował zimną krew i instruował matkę jak powinna postępować. Kazał ułożyć je nakolanach ilekko poklepać po plecach. Kobieta przekazała telefon synowi, który przekazywał dalsze instrukcje policjanta, a sama przystąpiła do ratowania dziecka. Niemowlę jeszcze w trakcie rozmowy telefonicznej odzyskało oddech. Później matce pomogła sąsiadka, która jest pielęgniarką.

Stronę redaguje: Przemysław Cebula

FOTO: EPA/LAURENT DUBRULE

[USTKA] Port wUstce rozbudowany. Za-

W czasie, w którym odbędzie się unijny szczyt, Ewa Kopacz będzie składała dymisję swojego rządu

n Zamieszanie wokół szczytu Unii Europejskiej na Malcie i pierw-

„Wzwiązku ze śmiercią gen. wst. spocz. Czesława Kiszczaka Ministerstwo Obrony Narodowej informuje, że zmarłemu nie planuje przyznania miejsca pochówku na terenie Wojskowego Cmentarza nawarszawskich Powązkach, a w uroczystościach pogrzebowych nie przewiduje się udziału wojskowej asysty honorowej. W uroczystościach pogrzebowych nie będzie uczestniczył minister obrony narodowej ani żaden inny oficjalny przedstawiciel resortu” – napisał rzecznik prasowy MON płk Jacek Sońta. Nie tylko kwestia pogrzebu, ale i stopień generalski, który nosił do śmierci Czesław Kiszczak, bu-

dzi kontrowersje. Doktor Jerzy Bukowski, rzecznik Porozumienia Organizacji Kombatanckich i Niepodległościowych, mówi, że Kiszczak od lat 40. był wiernym wykonawcą sowieckiej racji stanu w Polsce. „Wraz z Wojciechem Jaruzelskim tworzyli tandem przeciwko opozycji niepodległościowej. Zgodzili się na rozmowy Okrągłego Stołu, gdy zmusiła ich do tego sytuacja polityczna i ekonomiczna” – powiedział Bukowski. Jego zdaniem, Czesławowi Kiszczakowi powinien zostać odebrany stopień generalski. „Byłby to akt sprawiedliwości dziejowej” – powiedział Bukowski. n

Więcej Polaków przeciw uchodźcom

szego posiedzenia Sejmu. Oba wydarzenia zaplanowano na 12 li- n Od maja coraz więcej Polaków jest przeciwnych przyjmowaniu uchodźców stopada. Unijni przywódcy mają omawiać kwestie dotyczące uchodź- – wynika z sondażu CBOS. Nadal jednak większość społeczeństwa (54%) poców. Polskę powinna tam reprezentować premier Ewa Kopacz. W tym piera udzielanie pomocy osobom uciekającym przed wojnami, choć zazwyczaj samym czasie w Sejmie szefowa rządu ma podać do dymisji swój tylko do czasu zakończenia konfliktu w kraju pochodzenia uchodźców (46%). gabinet, o czym mówi konstytucja. Większość ankietowanych (51%) jest przeanalizował też wpisy użytkowni-

12 listopada odbędzie się inauguracyjne posiedzenie Sejmu i Senatu. W związku z tym, że obecny rząd poda się wtedy do dymisji, a nowy gabinet będzie w fazie formowania, jedyną osobą, która może reprezentować nasz kraj jest prezydent. Dlatego Ewa Kopacz, za pośrednictwem mediów, zaapelowała do Andrzeja Dudy, by zamiast brać udział w uroczystej inauguracji parlamentu wybrał udział w szczycie na Malcie. Premier Kopacz powiedziała, że nie wyobraża sobie, by na Malcie nie było przedstawiciela Polski. Jak mówiła, mamy ważną rolę do odegrania – sprzeciwiania się kwotowemu przydziałowi imigrantów. Dlatego, zdaniem Kopacz, najmniej pożądanym wariantem byłoby takie rozwiązanie, by Polskę reprezentowały władze innego kraju. „Wtedy symbolem naszej obecności na szczycie byłoby puste krzesło” – mówiła. Prezydent na razie nie mówi „nie” i zastanawia się nad propozycją Ewy Kopacz. Rzecznik prasowy prezydenta Katarzyna Adamiak Sroczyńska powiedziała IAR, że prezydent spotka się w tej sprawie z doradcami. Dopiero po tych konsultacjach Kancelaria Prezydenta odniesie się do słów Ewy Kopacz. Rzeczniczka PiS Elżbieta Witek uważa, że szczyt ma charakter nieformalny i Polski nie musi na nim reprezentować premier. Elżbieta Witek dodała, że Donald Tusk, który wyznaczył datę tego spotkania, doskonale zna realia polskiego kalendarza wyborczego. Jej zdaniem, od dawna mówiło się o tym, że są

trzy możliwe daty – 12, 16 między innymi i 23 listopada – i Donald Tusk miał świadomość, że w każdym z tych trzech terminów może być zwołane pierwsze posiedzenie. „Taka była decyzja pana prezydenta, więc nie widzę tutaj żadnego faux pas w stosunku do pani premier, dlatego że szczyt jest nieformalny” – powiedziała rzeczniczka PiS. Według Elżbiety Witek, zastrzeżenia ze strony polityków PO to wywoływanie sztucznego niepokoju, bo bywało już tak, że zamiast premier Ewy Kopacz na unijnych szczytach polski rząd reprezentowali inni urzędnicy. n

przeciwna przyjęciu w Polsce części z przybyłych do Europy uchodźców, ale ponad dwie piąte (43%) akceptuje takie rozwiązanie. Obecnie znacznie mniej osób niż wmaju nie ma naten temat zdania (6% w stosunku do 14%). Według CBOS, negatywne nastawienie douchodźców generalnie oraz konkretnie do uchodźców z Bliskiego Wschodu i Afryki oraz z Ukrainy jest znacznie bardziej powszechne wśród młodych niż wśród starszych badanych.69 procent ankietowanych wwieku 18-24 lat uważa, że Polska w ogóle nie powinna przyjmować uciekinierów. Tego samego zdania jest 32 procent osób w wieku 55-64 lat. CBOS

ków internetu w sprawie imigrantów iuchodźców. Wynika znich, że81 procent internautów jest przeciwna ich przyjęciu głównie z powodu odmiennej religii i kultury (20%). Tylko 6% użytkowników sieci chce pomocy każdemu, bez względu na kolor skóry i religię. 3% neutralnie odnosi się do kwestii udzielenia uchodźcom schronienia w Polsce. Analizie poddano materiały zamieszczone w internecie w dniach 14-21.10.2015, czyli w tym samym czasie, kiedy przeprowadzono badanie kwestionariuszowe. Źródła treści: ponad8 tys. polskich portali internetowych, ok. 13 mln źródeł mediów społecznościowych. n

MÓWIMY PO POLSKU

TELEFONY CZYNNE CAŁĄ DOBĘ

WYPADKI

! WSZYSTKIE RODZAJE WYPADKÓW ! WYPADKI NA BUDOWIE ! WORKERS’ COMPENSATION ! BŁĘDY MEDYCZNE ! SOCIAL SECURITY DISABILITY

AMERYKAŃSKI ADWOKAT MÓWIĄCY PO POLSKU W POLSKICH DZIELNICACH

GREENPOINT

144 Nassau Ave., Brooklyn, NY 11222

RIDGEWOOD

65-18 Fresh Pond Rd., NY 11385 blisko Gates Avenue

blisko stacji metra G

tel.

718.383-0100

tel.

Jeżeli zostałeś poszkodowany w jakimkolwiek wypadku niezwłocznie skontaktuj się z jednym z naszych biur! udzielimy Ci bezpłatnie informacji o przysługujących Ci prawach. Odnosząc obrażenia na skutek wypadku w pracy, pamiętaj że przysługuje Ci Workers Compensation a także w wielu przypadkach powództwo o dodatkowy proces prawny, bez względu na Twój status imigracyjny.

Adam J. Stein, Esq.

347.881-9064

BOROUGH PARK

5606 13th Ave., Brooklyn, NY 11219 blisko stacji metra D i banku P&SFCU

tel.

718.871-0310

Oto przykładowe werdykty*:

$6,250,000 - Odszkodowanie dla robotnika, ka, który spadł z drabiny uderzając się w głowę w trakcie prac rac budowlanych przy zakładaniu belek podłogowych. Rezultatem tem wypadku było porażenie kończyn. *** $3,125,000 - Odszkodowanie dla czterdziestotrzyletniej ziestotrzyletniej kierowniczki sprzątaczek. W trakcie inspekcjii pokoju hotelowego powódka pośliznęła się na pozostałościach stałościach gipsowych i przewróciła się na metalowe schody. hody. *** $2,600,000 - Wygrana dla czterdziestodwuletniego wuletniego mężczyzny, który pracował na wysokościachh przy budowie. Poszkodowany spadł z niezapezpieczonego rusztowania i uszkodził lędźwia.

•

*Współpracujemy z renomowaną firmąą prawniczą na Manhattanie, której adwokaci procesowii na bieżąco negocjują milionowe odszkodowania. zkodowania.

Wioletta Kosiorek, Esq.

nowy dziennik Saturday – Sunday, November 7-8, 2015

BEZPŁATNA KONSULTACJA

LUFTHANSA ROZPOCZĘŁA STRAJK [BERLIN] Stewardesy i stewardzi niemieckich linii lotniczych Lufthansa rozpoczęli w piątek strajk. Dyrekcja koncernu skreśliła z rozkładu lotów w tym dniu 300 połączeń. Protest objął w piątek porty lotnicze we Frankfurcie nad Menem i Düsseldorffie. W sobotę personel pokładowy Lufthansy strajkować będzie na innych lotniskach. Strajk potrwa do przyszłego piątku. Związki zawodowe UFO domagają się podwyżek i przywilejów przedemerytalnych dla 19 tysięcy stewardes i stewardów. Dyrekcja Lufthansy poinformowała, że robi wszystko, aby zminimalizować skutki strajku. We Frankfurcie nad Menem wynajęła 2,5 tysiąca pokoi hotelowych dla pasażerów, których loty zostaną odwołane.

BĘDZIE DOM POLSKI WE LWOWIE [LWÓW] Minister spraw zagranicz-

nych Grzegorz Schetyna wmurował kamień węgielny pod Dom Polski we Lwowie. W uroczystości uczestniczył też sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta Adam Kwiatkowski. Starania o budowę polskiego ośrodka trwały od ponad dwóch dekad. Ośrodek powstanie przy ulicy Tarasa Szewczenki. Dom ma być ośrodkiem polskiej aktywności kulturalnej, społecznej i edukacyjnej. Będzie przede wszystkim służyć mniejszości polskiej mieszkającej we Lwowie. Uczestniczący w uroczystości mer Lwowa Andrij Sadowy podkreślał, że chciałby, aby centrum stało się miejscem pojednania Polaków i Ukraińców.

POLSCY POGRANICZNICY NA WĘGRZECH [BUDAPESZT] Grupa 43 funkcjonariu-

szy Straży Granicznej dotarła na Węgry. Polscy funkcjonariusze zostali oficjalnie powitani przez ministra spraw wewnętrznych Węgier Sandora Pintera i generała policji Károly Pappa. Polacy mają pomóc w patrolowaniu granicy Unii Europejskiej na odcinku granicy państwowej Węgier z Republiką Serbii. Podczas wspólnych patroli z węgierskimi policjantami Polacy będą pomagać w zwalczaniu zjawiska nielegalnej emigracji. Działania będą prowadzone na obszarze około 20 kilometrów od granicy węgiersko-serbskiej w głąb terytorium Węgier. Misja polskich pograniczników potrwa do 3 grudnia.

BUNDESTAG O EUTANAZJI [BERLIN] Bundestag przyjął ustawę

o eutanazji zakazującą oferowania jej przez firmy komercyjne. Lekarze nadal jednak będą mogli asystować śmiertelnie chorym, którzy z własnej woli chcą zakończyć życie. Większość deputowanych poparła projekt ustawy przygotowany przez polityków chadeckiej CDU i socjaldemokratycznej SPD. Wprowadza on zakaz świadczenia komercyjnych usług w zakresie eutanazji przez firmy lub organizacje pod karą trzech lat więzienia. Lekarze, a także bliscy osób pragnących umrzeć, którzy będą towarzyszyć takim osobom, nie będą podlegać karom. Kluby parlamentarne zwolniły swoich członków z dyscypliny partyjnej. Głosowali oni zgodnie z własnym sumieniem.

Stronę redaguje: Tomasz Deptuła Redaktor wydania: Tomasz Deptuła

Świat Białoruś przekazała Polsce dokument o Katyniu

Przełom w relacjach z Mińskiem?

n Szef cywilnych służb białoruskich jako „znak dobrej woli” prze-

kazał polskiej Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego dokument dotyczący zbrodni katyńskiej. Telewizja TVN24 mówi wręcz o przełomie w relacjach z Mińskiem. Białoruś otworzyła się też na współpracę z polskimi służbami specjalnymi oraz na wspólną ochronę granic przed nielegalnymi emigrantami. Przekazany dokument to raport do Ławrientija Berii o zorganizowaniu na terenie Białoruskiej Socjalistycz nej Re pu bli ki Ra dziec kiej „punktów zbiorczych” dla polskich oficerów pojmanych po 17 września 1939 roku. „Dokument przekazany nam przez stronę białoruską to znak dobrej woli” – potwierdza informacje portalu tvn24. pl Maciej Karczyński, rzecznik ABW. Kierownictwo Agencji i Marek Biernacki, ustępujący koordynator służb specjalnych, tydzień temu spotkali się w Mińsku z szefem Komitetu Bezpieczeństwa Dokument przekazany przez szefa Państwowego Republiki Białorusi. białoruskich służb cywilnych to „No„Szef białoruskich służb przekazał tatka w sprawie przeprowadzenia nam ten istotny dokument dotyczą- nr 19”, kierowana do Ławrientija Becy zbrodni katyńskiej. Jest to zapo- rii, ludowego komisarza spraw wewiedź dalszej współpracy i otwarcia wnętrznych ZSRR archiwów dla polskich ekspertów” – mówi Biernacki. Zaznacza, że doku- białoruską rozmawiał m. in. o tym, ment zostanie przekazany Instytuto- by dopuściła do swoich archiwów bawi Pamięci Narodowej, a ze stroną daczy z IPN. DET, (R)

Nowe porozumienie o transferze danych osobowych za 3 miesiące

Co po „Safe Harbour”?

n Komisja Europejska chce w ciągu najbliższych 3 miesięcy osiągnąć porozu-

mienie w sprawie transferu danych osobowych do USA. Stanowisko Brukseli w tej sprawie przedstawił wiceprzewodniczący do spraw jednolitego rynku cyfrowego Andrus Ansip. Chodzi o nowe zasady przekazywania danych Europejczyków firmom za oceanem, które zastąpiłyby umowę „Safe Harbour” uznaną wcześniej za nieważną. Wiceprzewodniczący Andrus Ansip powiedział, że Brukseli zależy na jak najszybszym zakończeniu negocjacji, aby zapewnić bezpieczny przepływ danych między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi. „Trzy miesiące to krótki okres, ale tutaj nie chodzi tylko o konkretną datę, ale o wyraźny przekaz, że musimy się pospieszyć” – powiedział Ansip. „Reprezentujemy interesy Europejczyków i musimy chronić ich danych w Stanach Zjednoczonych. Dlatego musimy się pospieszyć i dlatego wyznaczyliśmy cel osiągnięcia porozumie-

nia w ciągu trzech miesięcy” – dodał wiceszef Komisji. W październiku Trybunał w Luksemburgu orzekł, że porozumienie „Safe Harbour”, zatwierdzone w Unii w 2000 roku, jest nieważne, gdyż Stany Zjednoczone nie zapewniają odpowiedniej ochrony danych, które są przekazywane amerykańskim organom publicznym. Komisja przypomniała dziś ponownie, że zanim nowa umowa zostanie wynegocjowana istnieją alternatywne sposoby transferu danych do USA. Może się to odbywać między innymi na podstawie odpowiednich klauzul o ochronie danych w umowach między firmami, świadomej zgody osoby zainteresowanej czy wewnętrznych reguł obowiązujących w międzynarodowych korporacjach, które chcą przekazywać dane między różnymi swoimi oddziałami. DET, (R), (IAR)

FOTO: EPA

W SKRÓCIE

FOTO: TVN24. PL

nowy dziennik Sobota – niedziela 7-8 listopada 2015

Franciszek: „Także w Kościele są tacy, którzy zamiast służyć, zamiast myśleć o innych, wykorzystują Kościół”

Papież krytykuje biskupów przywiązanych do pieniędzy n „Smutkiem napawa widok biskupów i księży przywiązanych do pieniędzy”

– mówił w piątek papież Franciszek podczas porannej mszy w swojej rezydencji w Domu św. Marty. Nawiązał w ten sposób do ujawnionych w ostatnich dniach dokumentów, z których wynika, że duchowni – nawet z jego bliskiego otoczenia – obracali dużymi pieniędzmi, pochodzącymi nie zawsze z uczciwego źródła. Franciszek akcentował, że „biskupi i księża za wszelką cenę muszą przezwyciężyć pokusę „podwójnego życia”, ponieważ Kościół ma służyć innym, a nie posługiwać się innymi”. Papież przestrzegł przed „karie ro wi cza mi przy wią za ny mi do pieniędzy”, ponieważ – jak mó-

wił – wyrządzają oni wielką krzywdę Kościołowi. „Także w Kościele są tacy, którzy zamiast służyć, zamiast myśleć o innych, wykorzystują Kościół. Jak wielu widzieliśmy takich księży i biskupów! Smutne to, prawda?” – pytał Franciszek. Dodał, że chodzi o wygody związane z osiągniętym statusem: „Osiągnąłem pewien poziom – mówią – i żyję wygodnie i nieuczciwie. Taka pokusa – zakończył papież Franciszek – jest w gruncie rzeczy pokusą podwójnego życia”. SW, (R), (IAR)

Rosjanie wybudują nowe muzeum katyńskie n W Katyniu powstanie nowy pawilon muzealny, poświęcony ofiarom stali-

nizmu. Jak napisał dziennik „Izwiestia”, na 300 metrach kwadratowych będą prezentowane wystawy upamiętniające tragiczną historię rozstrzelania polskich jeńców wojennych i obywateli ZSRR. Pieniądze na budowę pawilonu mu- – ofiary represji stalinowskich. zealnego wydzieliło ze swojego buWedług gazety „Izwiestia”, tego tydżetu Ministerstwo Kultury Federa- pu inwestycja to gest dobrej woli wocji Rosyjskiej. Oprócz inwestycji bec Polski. Dziennik podkreśla, że w Katyniu, resort polecił też dokoń- w ostatnim czasie stosunki Warszaczenie budowy memoriału upamięt- wy z Moskwą nie są najlepsze. niającego zamordowanych przez „Krok Rosji pokazujący jej troskę o zaNKWD polskich oficerów w Mied- chowanie pamięci o zamordowanych noje. Realizacją przedsięwzięcia zaj- Polakach może nieco złagodzić nemą się specjaliści z Centralnego Mu- gatywne nastroje” – przekonują hizeum Historii Rosji. Jego szefowa Iri- storycy, cytowani przez „Izwiestia”. na Wielikanowa tłumaczy w rozmo- Jednocześnie dają do zrozumienia, że wie z Polskim Radiem, że chodzi Moskwa nie powinna liczyć na jao miejsca szczególne, w których obok kąś radykalną poprawę kontaktów siebie spoczywają Polacy i Rosjanie z Warszawą. DET, (R), (IAR)

nowy dziennik Saturday â&#x20AC;&#x201C; Sunday, November 7-8, 2015

Gospodarka

9,6

nowy dziennik Sobota – niedziela 7-8 listopada 2015

ZYSKI UCIEKAJĄ ZA GRANICĘ

» Eksperci o repolonizacji polskich banków 2014 roku banki komercyjne „na czysto” zarobiły prawie 15 mld zł (niecałe 4 mld dol.), z czego 4,5 mld zł (około 1,2 mld dolarów) trafiło do akcjonariuszy. Kwotowo większość zasiliła konta zagraniczne. Na tym może się nie skończyć, bowiem 3,5 mld zł z 10,8 mld zł pozostawionych na razie w bankach może być rozdzielone między inwestorów w przyszłych latach, zależnie DOK. ZE STR. 1

PROC. – do tej wysokości spadło w październiku bezrobocie w Polsce – szacuje Ministerstwo Pracy. We wrześniu wynosiło ono 9,7 procent. W urzędach pracy pod koniec ubiegłego miesiąca zarejestrowanych było 1 milion 518 tys. 300 osób, czyli o 21 tys. 200 mniej niż we wrześniu.

W jakim stanie jest naprawdę polska gospodarka?

od spełnienia przez banki wymogów nałożonych przez KNF. KNF w odniesieniu do podziału zysków podkreśla, że w ciągu ostatnich 15 lat banki komercyjne zatrzymały w sumie 81,85 mld zł, co bezpośrednio oddziaływało na zwiększenie kapitałów. Jednocześnie trzeba pamiętać, że do podziału między właścicieli poszło 60 mld zł. Większość tych pieniędzy wylądowała za granicą.

Dobre prognozy i… ostrzeżenia

ND, (R)

Coraz bliżej pełnego zatrudnienia?

Bezrobocie w dół W październiku bez pracy było tylko 5 proc. Amerykanów. Jednocześnie przybyło zaskakująco dużo miejsc pracy, bo aż 271 tys. wobec o połowę mniejszej liczby we wrześniu – poinformował Departament Pracy. USA są o krok od osiągnięcia stanu pełnego zatrudnienia. n

FOTO: EPA

nienie dolara i spadki na giełdach. „Raport pokazuje, że słabe odczyty z sierpnia i września miały przejściowy charakter. W tym kontekście grudniowa podwyżka stóp procentowych wydaje się najbardziej prawdopodobnym scenariuszem” – napisał w nocie do inwestorów Paul Ashworth, główna ekonomistka Capital Economics. „Po dobrych danych dotyczących wzrostu popytu na dobra trwałe i usługi, dzisiejsze dane pokazują, że amerykańska gospodarka kontynuuje solidny wzrost, głównie dzięki konsumentom. Prawdopodobieństwo Polskiej gospodarce zagraża „syndrom średniego rozwoju” – mówią ekonomiści. Na zdjęciu: zakłady Volkswagepodwyżki stóp znacząco się zwięk- na pod Poznaniem szyło” – uważa także Gad Levanon, ekonomista Conference Board. Tymczasem eksperci z firmy don Szybszy wzrost gospodarczy acja nieco się zmieni. Pozycję lideGdy by Fed zde cy do wał się ra utrzyma Irlandia, ale na drugim radczej Deloitte ostrzegają, że Polna podwyżki stóp procentowych, i spadające bezrobocie. Progno- miejscu ma być Rumunia, na trze- sce grozi pułapka średniego rozwobyłby to pierwszy taki krok od 2006 za gospodarcza Komisji Europej- cim Malta. Polska nie znajdzie się ju. Oznacza to, że kraj może przeroku. Od tamtego czasu stopy prowięc w pierwszej trójce, ale za na- stać doganiać najbogatsze gospodarcentowe tylko spadały. Dziewięć lat skiej dla Polski cieszy krajowych mi mają być Czechy. Ponadto z da- ki i pozostać na poziomie tylko nietemu główna stawka była na pozio- ekspertów. Według nich, przewi- nych Komisji wynika, że niski bę- co wyższym niż obecny. „Aby temie niewiele ponad 5 proc. Teraz jest deficyt finansów publicznych. go uniknąć, konieczne jest zwiękdywania urzędników mogą się dzie niemal zerowa. Nie przekroczy dozwolonego, 3-pro- szenie oszczędności zarówno bujednak nie spełnić. DET, (R) centowego limitu ani w tym roku, ani dżetu państwa, jak i gospodarstw dow najbliższych dwóch latach. Bruk- mowych” – wyjaśnia Krzysztof Polska pozostaje w czołówce krajów, sela prognozuje, że będzie na pozio- Stroiński, aktuariusz i partner w De6 listopada 2015 WALUTY jeśli chodzi o tempo wzrostu gospo- mie 2,8 procent PKB. loitte. Podkreśla, że w bogatych kradarczego. Bruksela prognozuje, że Według Komisji, spadać będzie jach oszczędności są lokowane NBP: kurs średni: dolar 3,9075 euro 4,2458 polska gospodarka będzie rosnąć także bezrobocie w Polsce. W przy- na giełdach papierów wartościoKANTORY: DOLAR EURO w tempie około 3,5 procent rocznie. szłym roku ma być na poziomie 6,8 wych i udzielane są z nich pożyczkupno sprz. kupno sprz. To o dwie dziesiąte punktu procen- procent, czyli nieco poniżej rekor- ki dla przedsiębiorstw. „W ten spoCentrum Warszawa 3,86 3,93 4,22 4,28 towego więcej niż przewidują progno- dowego niskiego poziomu z 2008 ro- sób po wsta ją no we in we sty cje Gdańsk, ul. Heweliusza 1a 3,85 3,95 4,19 4,29 zy majowe. Komisja szacuje, że go- ku. Wzrośnie natomiast dług publicz- i miejsca pracy” – dodaje. KrzyszKraków, ul. Wielopole 3 3,89 3,93 4,23 4,27 spodarka będzie rozwijała się w tym ny. W tym roku wyniesie 51,4 pro- tof Stroiński podkreśla, że wielu PoKrosno, ul. Sienkiewicza 4 3,83 3,93 4,17 4,27 samym tempie w najbliższych dwóch cent PKB, w przyszłym będzie o je- laków nie ma nawyku oszczędzalatach, choć dostrzega ryzyko. den punkt pro cen to wy wyż szy, nia i zbytnio wierzy w mit opiekuńŁódź, ul. Rzgowska 12 3,85 3,97 4,20 4,32 „Wzrost gospodarczy na stabilnym a za dwa lata ma być na poziomie 53,5 czego państwa. Poznań, ul. Głogowska 29 3,89 3,92 4,23 4,26 poziomie, wspierający go popyt we- procent PKB. Rafał Antczak z Deloitte wyjaśnia, Rzeszów, INSYGNIA 3,88 3,93 4,21 4,27 wnętrzny, a także poprawa na rynAnalityk biura maklerskiego TMS że do rozwoju gospodarczego koSzczecin, ul. Kr. Jadwigi 12 3,90 3,94 4,24 4,28 ku pracy i realny wzrost wynagro- Bartosz Sawicki spodziewa się szyb- nieczne są zasoby – siła robocza Warszawa, Intraco, ul. Stawki 23,90 3,91 4,24 4,25 dzeń” – podkreślili unijni eksperci szego wzrostu i podkreśla, że będzie i oszczędności. Ponieważ w Polsce Warszawa, K&K 3,89 3,95 4,23 4,29 w analizie dotyczącej Polski. Na- on dużej mierze zasługą Polaków. To ludzi będzie ubywało, konieczne jest Warszawa, Marymont 3,90 3,92 4,25 4,27 pisali też o wzroście eksportu na popycie wewnętrznym opiera się zwiększenie zasobów kapitałowych Warszawa, PKO BP 3,79 4,03 4,12 4,38 do unijnych krajów, który zrekom- wzrost gospodarczy. Ta tendencja – wyjaśnia. Jednocześnie ekspert podWrocław DUKAT 22 33 3,90 3,92 4,24 4,26 pensował negatywny wpływ kon- może być wzmocniona dzięki reali- kreśla, że w Polsce nie ma nawyku Zgorzelec, ul. Kościuszki 52 3,83 3,93 4,18 4,28 fliktu rosyjsko-ukraińskiego. Eks- zacji obietnic wyborczych nowej par- oszczędzania i dotyczy to zarówno perci z Komisji Europejskiej za- tii rządzącej. budżetu państwa, jak i gospodarstw strzegli jednak, że istnieje ryzyko Główny ekonomista BPS TFI, domowych. n Stron´ redaguje: Tomasz Deptu∏a pogorszenia się sytuacji, jeśli kry- Krzysztof Wołowicz zwraca uwagę, Z raportu wynika, że aby w 2030 zys na Ukrainie się pogłębi. Napi- że prognozę przygotowywano jesz- roku zbliżyć się do rozwoju gosposali też o niepewności co do gospo- cze przed wyborami. Jego zdaniem, darczego najbogatszych państw eudar czych planów nowego rządu. to stawia przewidywania Brukseli ro pej skich, Pol ska po trze bu je KOMENTARZ? Na razie, na podstawie obecnych pod znakiem zapytania. Ekspert wy- oszczędności na poziomie kilku, kilPOMYSŁ? OPINIA? danych, Komisja przewiduje, że jaśnia, że spełnienie zapowiedzi par- kunastu procent Produktu Krajowew tym roku szybciej będzie się roz- tii politycznych z ostatnich miesię- go Brutto. Tymczasem zasoby finanNAPISZ DO NAS: listy@dziennik.com wijała tylko gospodarka Irlandii, cy spowoduje zwiększenie deficytu sowe kraju są na wyczerpaniu. Malty i Czech. W przyszłym sytu- budżetowego. DET, (R), (IAR)

Spadkowi bezrobocia sprzyja powstawanie coraz większej liczby nowych miejsc pracy w USA. W październiku w sektorze pozarolniczym przybyło ich 271 tys. To dwukrotnie więcej niż wyniosła zmiana zatrudnienia we wrześniu. To też dużo lepszy wynik od prognoz. Analitycy szacowali średnio wzrost na poziomie 180 tys. Celem Fed jest zejście z bezrobociem poniżej 4,9 proc. – to według banku poziom pełnego zatrudnienia w gospodarce. Wtym kontekście warto przypomnieć, że w 2000 roku bezrobocie w USA było na poziomie 2,5 proc., a średnia w latach 2001-2007 wynosiła niecałe 3,5 proc. Najnowsze dane z rynku pracy mają kluczowe znaczenie dla polityki pieniężnej prowadzonej przez bank centralny – Fed, który zamierza w grudniu lub na początku przyszłego roku zacząć cykl podwyżek stóp procentowych. Po tak dobrych danych wydaje się, że znacznie bardziej prawdopodobny jest pierwszy scenariusz. To przekłada się na znaczące umoc-

POLSKI DENTYSTA

nowy dziennik Saturday – Sunday, November 7-8, 2015

Dr Bronisław Lemaitre Pełna opieka dentystyczna • leczenie kanałowe • wypełnienia • bonding • chirurgia • korony • mostki • protezy • implanty • laminaty porcelanowe • wybielanie zębów Większość ubezpieczeń akceptowana

896 Manhattan Ave, Brooklyn, NY 11222 tel: (718) BORO PARK GABINET CZYNN Y: poniedzia∏ek od 2:00-7:00 wiecz. Êroda od 2:00-7:00 wiecz. piàtek od 2:00-7:00 wiecz. sobota od 10:00-3:00 ppo∏.

389-6354

Pomoc w nagłych przypadkach

POLSKI GABINET LEKARSKI

RIDGEWOOD

Jerzy Wawerski, MD Specjalista chorób wewn´trznych

57-02 11th Ave., BROOKLYN, NY 11219

Tel: 718.435.5830

GABINET CZYNN Y: wtorek od 5:00-8:00 wiecz. czwartek od 5:00-8:00 wiecz. piàtek od 9:00 rano-12:00 sobota od 5:00-8:00 wiecz.

66-57 Forest Ave. RIDGEWOOD, NY 11385

THE CENTER FOR ADVANCED SPIRITUAL HEALING

ROMAN SVARCZEWSKI

Tel: 718.381.3766

Wi´kszoÊç ubezpieczeƒ honorowana (n.p. Aetna, Medicare, 1199)

Jedyny uzdrowiciel, który usuwa wszelkie dolegliwoÊci skórne nie pozostawiajàc blizny

Usuwa nietradycyjnymi metodami znamiona, brodawki, kurzajki i cysty z ka˝dej cz´Êci cia∏a, które po seansie stopniowo usychajà i bezboleÊnie odpadajà. Pomaga w ka˝dym problemie skórnym. Usuwa te˝ hemoroidy, plamy na skórze, piegi, wrzody, liszaje, grzybic´. Tel:

Aby umówiç si´ na spotkanie prosz´ dzwoniç:

718.332.1190 • 718.743.3343 (9 rano - 7 wiecz.)

206 Corbin Place (róg Brighton Beach) BROOKLYN, NY 11235

LEKARZ ALERGOLOG Dr. MONIKA I. WORONIECKA, M.D. Specjalista ALERGOLOG dla doros∏ych i dzieci (z wieloletnim doÊwiadczeniem)

DERMATOLOG

P . E . L E BO VI T S , M. D. , P . C . Juliana B.Williams, RPA-C S P E C J AL I S T A CH O R Ó B S K Ó R N Y CH I W E N E R YC Z N YC H OPERACJE SKÓRY LASEREM • ZABIEGI KOSMETYCZNE Medicare i większość innych ubezpieczeń akceptowane.

200 W. 58 Street (róg 7 Ave.) MANHATTAN tel.

158 Noble st. (róg Manhattan Ave.) GREENPOINT

212.757.7010 (mówimy po polsku)

laserowe usuwanie włosów, botox, wypełnianie zmarszczek, glycolic acid peels. Metro Manhattan: A, AA, D, B, CC i 1 do 59 St. (Columbus Circle) lub N, R do 57 St.

Dogodne godziny przyjęć, również rano, wieczorem i w soboty.

POLSKOJĘZYCZNY LEKARZ DENTYSTA

DR IZABELA DODO 69-40 Yellowstone Blvd. FOREST HILLS Dojazd metrem E, F, G, R do przystanku 71 Continental Ave.

(718) 896-3082

Większość Wizyty proszę umawiać telefonicznie ubezpieczeń Kontakt e-mailowy: izabela.dental@verizon.net honorowana WSZECHSTRONNA OPIEKA DENTYSTYCZNA • PIERWSZY PRZEGLĄD BEZPŁATNY

• Specjalistyczne skórne testy na alergie • Szczepienia odczulajàce, alergie Êrodowiskowe • Katar sienny, przewlek∏y kaszel i astma, alergiczne choroby zatok, uszu, oczu i skóry • Uczulenia na pokarmy, ostre reakcje uczuleniowe, uczulenia na ukàszenia przez owady • Zaburzenia uk∏adu odpornoÊciowego • Testy wydolnoÊci p∏uc Ubezpieczenia honorowane

Brooklyn:

115 Nassau Avenue (Greenpoint)

718.389.6950

Nassau:

125 Plandome Road (Manhasset), Long Island

516.570.0528

Opinie

nowy dziennik Sobota – niedziela 7-8 listopada 2015

Kiszczakowi – zamiast epitafium

Published by Outwater Media Group

OUTWATER MEDIA GROUP, PUBLISHER Edward K. Nowakowski: President Leszek (Nick) Sadowski: Executive Vice President Bart Sadowski: Vice President EDITORS / REPORTERS Jolanta Wysocka: Managing Editor Tomasz Deptu∏a: Senior Editor Aleksandra S∏abisz: Senior Editor Jolanta Wysocka: Przeglàd Polski Wojciech Maślanka, Janusz M. Szlechta, Anna Arciszewska CORRESPONDENTS Wojciech Zi´bowicz: New Jersey Regina Gorzkowska-Rossi: Philadelphia, PA, El˝bieta Pop∏awska: Long Island, NY Marek Michalski: Washington D.C. Michael Speidel: Boston, MA Anna Navas: Florida Eliza Sarnacka-Mahoney: Chicago, IL. Paweł Łepkowski: Poland Przemek Cebula: Poland Andrzej Âwidlicki: London ADVERTISING & MARKETING Tel.: (212) 594-2266, Fax: (212) 594-2383 Roland Boguszewski (Advertising Manager) – ext. 302 Aniela Chmielewska (Classified) – ext. 303 displays@dziennik.com classified@dziennik.com PRODUCTION Daria Szefke, Adrian Szefke PROOFREADING Jerzy Gieruszczak

FOTO: ARCHIWUM

SUBSCRIPTION & DISTRIBUTION

ską armię. Choć nie uczestniczył bezpośrednio w torturowaniu więźniów, był wiernym wykonawcą sowieckiej racji stanu w Polsce. Brał też udział w stłumieniu Praskiej Wiosny w 1968 roku. Do Ministerstwa Spraw WewnętrzDo tego, że osoby odpowiedzialne za zbrodnie ka odpowiedzialnością za wszystko, co działo się nych został ściągnięty przez Wojciecha Jaruzelkomunizmu umierają spokojnie we własnych łóż- w Polsce w latach 80. „Wchodził w skład biura skiego, który miał do wojska większe zaufanie kach, zdążyliśmy się już przyzwyczaić. Kiszczak politycznego Komitetu Centralnego Polskiej niż do aparatu bezpieczeństwa. Potem zajmował to druga, obok zmarłego rok temu generała Woj- Zjednoczonej Partii Robotniczej. Był jednym z kon- się represjonowaniem polskiej opozycji. Był zaciecha Jaruzelskiego, postać, która kojarzy się z re- struktorów stanu wojennego ze wszystkimi kon- angażowany m. in. w tuszowanie morderstw księpresjami stanu wojennego. To przez niego wielu sekwencjami tego, co stało się po 13 grudnia 1981 dza Jerzego Popiełuszki i Grzegorza Przemyka. Historia okazała się przewrotna. Kiszczak najroku” – przypomina. Dodaje także, że Kiszczak Polaków zostało zmuszonych do emigracji. Obrońcy Kiszczaka przypominają jednak, że odpowiadał za cały szeroko rozumiany aparat re- pierw likwidował struktury Solidarności, by blisko dekadę później uczestniczyć w transpo rozmowach okrągłego stołu i wyborach kon- presji, w tym także za interformacji Polski. Bez wątpienia jako dotraktowych w 1989 roku Kiszczak został nawet nowanie, aresztowanie ludzi, na krótko premierem, choć nie sformował rządu. zatrzymywanie. Nadzorował W odróżnieniu od Jaruzelskiego świadczony człowiek służb doskonale umiał manipulować ludźmi. Trzeba jedW pierwszym niekomunistycznym rządzie Tade- Służbę Bezpieczeństwa, ZmoKiszczak był jednym nak pamiętać, że i on i Jaruzelski zgousza Mazowieckiego został wicepremierem i mi- toryzowane Odwody Milicji nistrem spraw wewnętrznych. Na szczęście to był Oby wa tel skiej, czy li to z nielicznych komunistycznych dzili się na rozmowy okrągłego stołu, gdy dygnitarzy, prawomocnie zmusiła ich do tego sytuacja polityczwszystko, co w pamięci ludzi ostatni rozdział jego politycznej kariery. W odróżnieniu od Jaruzelskiego Kiszczak był w stanie wojennym i w następ- skazanych za działalność w PRL, na i ekonomiczna. Państwo, którym próbowali rządzić za pomocą pałek i reprejednym z nielicznych komunistycznych dygnita- nych latach zapisało się jak rzy, prawomocnie skazanych za działalność w PRL, najgorzej. Były komunistycz- choć w wolnej Polsce byłego sji, było praktycznie bankrutem. Aprzechoć w wolnej Polsce byłego szefa MSW udało ny premier wielokrotnie za- szefa MSW udało się skazać cież mało kto wierzył, że jego celem było przekazanie władzy. Komuniści chciesię skazać tylko w jednej sprawie – za członko- znaczał, że wprowadzenie tylko w jednej sprawie – za li zreformować po swojemu PRL, postwo w związku przestępczym o charakterze zbroj- stanu wojennego było w jego członkostwo w związku dzielić się z opozycją nie tyle władzą, co nym podczas stanu wojennego. Niestety, nie uda- ocenie jedynym wyjściem, ło się doprowadzić do skazania za inne czyny, jak które uchroniło Polskę przez przestępczym o charakterze odpowiedzialnością za sytuację i za stan państwa. Na szczęście ten manewr okachociażby za masakrę w kopalni „Wujek” w grud- agresją sowiecką, choć źródła zbrojnym podczas stanu zał się naiwny, nie było już szans na utrzyniu 1981 roku. Na szczęście – także dzięki temu historyczne wyraźnie wskazuwojennego. manie tej ekipy, poradzenie sobie z fajedynemu wyrokowi, który co prawda nie zapro- ją, że władze KPZR nie chcialą społecznych protestów. Osoby, które wadził generała za kraty – pogrzeb Czesława Kisz- ły interweniować w Polsce. czaka odbędzie się bez asysty honorowej. Mini- Trzeba też pamiętać, że w wyniku decyzji o wpro- miały z nim na co dzień do czynienia mówiły, że sterstwo Obrony Narodowej nie przydzieliło też wadzeniu stanu wojennego Polska straciła co naj- to człowiek inteligentny, bardzo zręczny, sprawgenerałowi miejsca na Cmentarzu Wojskowym mniej 10 lat, a na ulicach polskich miast zginęło ny. Tylko, że te dary wykorzystywał w sprawie nie służącej polskiej racji stanu. na Powązkach. Chodzi o tereny, które są pod ju- kilkadziesiąt osób. Przedstawiciele środowisk niepodległościowych Ale kariera Kiszczaka to nie tylko okres stanu rysdykcją ministerstwa. Na pogrzeb nie wybierze się też ani minister obrony narodowej odchodzą- wojennego. Od 1945 roku pracował w Informa- wręcz postulują, aby Kiszczakowi odebrać pośmiertcji Wojskowej, instytucji, która była fundamen- nie stopień generalski. Na tym pogrzebie salw hocego rządu, ani przedstawiciele armii. Historyk profesor Jerzy Eisler obciąża Kiszcza- tem państwa totalitarnego i sowietyzowała pol- norowych na szczęście nie będzie. ND Czesław Kiszczak, polityk i wojskowy, były szef MSW w czasach PRL, nie żyje. Choć został skazany prawomocnym wyrokiem za wprowadzenie w Polsce stanu wojennego, dożył w spokoju 90 lat.

Czesława Szymański BOOK KEEPING Dorota Tylutki (Accounting)

Publikowane materiały nadesłane nie zawsze odpowiadają poglądom Redakcji. Materiałów niezamówionych nie zwracamy. Przedruk bez zezwolenia wzbroniony. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść płatnych ogłoszeń. Published materials from outside sources do not always reflect the opinion of the newspaper. Unsolicited material will not be returned to the sender. Reprints without consent are forbidden. We are not responsible for opinions expressed in paid advertisements.

Nowy Dziennik USPS: 399-260 ISSN: 1064-8402 Published daily except Sundays and Holidays by Outwater Media Group, LLC Main Office Editorial, Advertising, and Business Offices 70 Outwater Lane, Garfield, NJ 07026 Business hours: 9 am – 5 pm Tel.: (212) 594-2266, Fax: (212) 594-2383 Greenpoint Office Polish Home Service 176 Java St. pokój # 5, Brooklyn NY 11222 Tel. (718) 389-6117, fax (718) 389-8134 E-mail Editorial: listy@dziennik.com Subscription & Distribution: Tel. (212) 594-2266 ext. 202 E-mail: prenumerata@dziennik.com www.dziennik.com Copyright 2012, Outwater Media Group, LLC Periodicals postage paid at Newark, NJ and Additional Offices. POSTMASTER: Send address changes to: “Nowy Dziennik” 70 Outwater Lane, Suite 402 Garfield, NJ 07026

nd POLISH DAILY

facebook.com/nowydziennik twitter.com/nowydziennik youtube.com/nowydziennik

Archiwum Nowego Dziennika:

issuu.com/dziennik

To i owo

11 nowy dziennik Saturday – Sunday, November 7-8, 2015

To nie depresja zabiła Robina Williamsa!

7 listopada – 26. dzień roku Imieniny obchodzą: Antoni, Florenty

NOWY JORK Sobota

„Robin tydzień przed samobójstwem poddał się badaniom neurologicznym. Lekarze na ich podstawie stwierdzili, że pozostały mu zaledwie trzy lata życia” – powiedziała Susan Williams w rozmowie z magazynem „People” i telewizją ABC. W maju 2014 roku, kilka miesięcy przed śmiercią, u zdobywcy Oscara za drugoplanową rolę w „Buntowniku z wyboru” zdiagnozowano parkinsona. Jak się okazało podczas sekcji zwłok, Williams cierpiał również na otępienie ciałami Lewy’ego – chorobę, która zaczęła poważnie go ograniczać. Według najnowszych badań okazuje się, że nie jest wcale taka rzadka, jak wcześniej sądzono, bo dotyka między 10 a 20 procent osób cierpiących na demencję. Towarzyszą jej halucynacje, urojenia, zaburzenia świadomości, omdlenia oraz zaburzenia poznawcze. „Zastanawiałam się długo, co zabiło Robina. Chciałam zrozumieć z czym walczyliśmy. Jeden z lekarzy mi powiedział: ‘Robin był bardzo świadomy, że traci rozum i wiedział, że nie może nic zrobić, żeby temu zaradzić – mówiła wdowa po komiku. – Zmagał się jednocześnie z depresją, ze swoimi lękami oraz

Poniedziałek

Robin Williams z żoną Susan przybywa na ceremonię rozdania nagród Creative Arts Emmy Awards w Los Angeles, 21 sierpnia 2010 roku

z objawami wczesnego stadium choroby Parkinsona i nie był gotowy na to, aby podzielić się tą informacją z opinią publiczną. To było jak gra w Whac-a-Mole” – dodała Susan. Powiedziała, że często zastanawiała się, czy jej mąż nie jest hipochondrykiem. Mierzyła się z tym, ale nie było żadnej odpowiedzi. Podkreśliła, że mimo wieloletnich problemów z uzależnieniami przez ostatnich osiem lat Williams był „kompletnie trzeźwy i czysty”. W poruszającym wywiadzie wspominała również ostatnią rozmowę z mężem oraz moment, gdy dowiedziała się o jego śmierci. „Prowadzi-

łam samochód i przez całą drogę krzyczałam. Dotarłam do domu przed policją i widziałam martwe ciało Robina. Powiedziałam mu: ‘Przebaczam ci, z całego serca. Jesteś największym człowiekiem na świecie, jakiego znałam”” – wyznała, płacząc. Susan Williams była trzecią żoną aktora. Wywiad dla magazynu „People” oraz stacji telewizyjnej ABC był również jej pierwszym publicznym wystąpieniem po sporze o spadek po Robinie z trójką jego dzieci z poprzednich małżeństw. Robin Williams zmarł w sierpniu 2014 roku. Miał 63 lata. JMS, (WWW.TVN24.PL)

listopada 1849 roku urodził się polski malarz Józef Chełmoński, 7 przedstawiciel realizmu; tworzył sceny rodzajowe ukazujące życie wsi polskiej i ukraińskiej (m.in.”Babie lato”, „Bociany”), sceny myśliwskie, pejzaże.

‘‘

– ARYSTOFANES

SUDOKU

FOTO: EPA

Współtwórczyni sympatycznego „E.T.” i była żona Harrisona Forda – Melissa Mathison zmarła w Los Angeles w wieku 65 lat po kilkuletniej walce z chorobą. Współpracowała ze Stevenem Spielbergiem, Frankiem Ozem i Martinem Scorsese. Od wielu lat zaangażowana była w ruch walczący o wolność Tybetu.

Harrison Ford i jego żona Melissa Mathison podczas prezentacji filmu „Airforce One” na Venice International Film Festival

dun – życie Dalajlamy” Martina Scorsese z 1997 r. W 2016 roku do kin wejdzie „The BFG” StevenaSpielberga, którego scenariusz Mathison napisała na podstawie powieści Roalda Dahla. Melissa Mathison mocno angażowała się

Kartka z historii

Człowiek mądry umie uczyć się od wrogów.

„Matka” E.T. nie żyje Brat scenarzystki Dirk Mathison w środę poinformował magazyn „Variety”, że scenarzystka odeszła po długiej walce z nowotworem neuroendokrynnym. Do historii kina przeszła jako autorka scenariusza „E.T.” w 1982 roku, za który otrzymała nominację do Oscara, jedyną w swej karierze. Zaczynała jako asystentka przy takich produkcjach, jak „Ojciec chrzestny II” oraz „Czas Apokalipsy”. Jako sce na rzyst ka za de biu to wa ła w 1979 roku scenariuszem do „Czarnego rumaka” w reżyserii Carroll Ballard. Następnie przyszła pierwsza współpraca ze Stevenem Spielbergiem przy słynnej opowieści o przyjaźni chłopca z sympatycznym kosmitą – „E.T.”. We współpracy z producentami Kathleen Kennedy i Frankiem Marshallem powstały jej scenariusze do takich obrazów, jak „Strefa mroku” z 1983 roku czy „Kun-

Niedziela

FOTO: EPA/PAUL BUCK

Susan Williams, wdowa po Robinie Williamsie, udzieliła pierwszego wywiadu po jego śmierci. Opowiedziała dziennikarzom, jak choroba niszczyła jej męża fizycznie i psychicznie.

w ruch wyzwolenia Tybetu. Przyjaźniła się z Dalajlamą XIV. Była członkinią zarządu organizacji International Campaign for Tibet. Wlatach19832004 była żoną Harrisona Forda, z którym miała dwójkę dzieci: Malcolma i Georgię. JMS

ROZWIĄZANIE – STR. 39

Teren nieogrodzony

nowy dziennik Sobota – niedziela 7-8 listopada 2015

A mury runą, mury rosną Eliza Sarnacka-Mahoney

Świadomość istniejących granic określała mnie w sposób zasadniczy. Była żandarmem ustawiającym mnie w szeregu, wyznaczającym mi miejsce, którego miałam się trzymać, by być za swoje posłuszeństwo nagrodzo- nie linearnie, że nie ma szans, by zwiną jakiegoś rodzaju przeżyciem dane- nęła się w trąbkę i wracała do jakiego mi życia. Jednym z bardziej odważ- goś swojego poprzedniego punktu, nych aktów egzystencjalnych bywa- a już na pewno, że mogłaby rozpaść ło myślenie, że jakimś bliżej nieokre- się na kawałki i biec dalej w wielu ślonym, a cudownym zrządzeniem lo- różnych kierunkach naraz. Los bywa przewrotny, by nie rzec su uda się z czasem pozyskać nieco większą, niż tylko średnia statystycz- – perfidny. Oto świadomość granic na, przestrzeń, na jakiej będzie się to znów zaczyna określać, i to w podobnie zasadniczy sposób, byt życie mogło rozgrywać, fiobecnych młodych pokozycznie i mentalnie. ŚwiadoOkazało się, że leń. Sondaże alarmują jedmość ta bywała smyczą. Niekiedy nie czuło się jej na szyi postęp cywilizacyjny nak, że zamiast wychodzić wcale, kiedy indziej dusiła, ra- potrafi się jednak na ulice i śpiewać o wolności młodzi ludzie z „Zany poobtarciach potrzebowały czasu, by się zagoić. Ale zerwać jak cienka chodu” siedzą dziś w skobyła jednocześnie czymś nitka, bez względu na rupach, zastraszeni, niepięknym i twórczym, i nie ma to, przez ile stuleci chętni, zlęknieni o swoją przyszłość. Świadomość tu oksymoronu. To dzięki niej udawało mu się granic nie jest dla nich ani powstawały bowiem i rozwijały się najpiękniejsze marze- zachować swój kurs piękna, ani twórcza. Jest zniewalająca. nia, jakie człowiek może poi ciągłość linii Nie dołączam jednak siadać: te o wolności i o tym, prostej. do grona utyskiwaczy, jak byłaby wykorzystana, krytykantów doszukujągdyby się ją posiadło. Gdy wraz z innymi młodymi ludźmi śpie- cych się w światopoglądzie dzisiejszej waliśmy przy ogniskach, w szkołach, młodzieży defektów, wyrażających pona prywatkach o murach mających ru- gląd, że ich postawa jest niezrozumianąć, wierzyliśmy, że wizja życia ła, przeczy logice. Nic nie przeczy logice, gdyż – jew świecie, w którym granice będę tylko zanikać, a procesy jednoczenia się, śli krytykanci nie zdołali jeszcze zaporozumienia, rosnącej tolerancji i za- uważyć – wiele wskazuje na to, że macierania różnic, zwłaszcza tych, z pomy dziś do czynienia ze zjawiskiem, wodu których wybuchają wojny i wy- któreśmy do niedawna uznawali rastają między ludźmi nowe mury, bę- za niemożliwe. Okazało się, że podą progresywnie w odwrocie. Tak pod- stęp cywilizacyjny potrafi się jednak powiadały nam przesłanki historii, tak zerwać jak cienka nitka, bez wzglęwynikało z kierunku rozwoju osi ludz- du na to, przez ile stuleci udawało mu się zachować swój kurs i ciągłość likiego ducha i postępu. Świetnie pamiętam moment, gdy nii prostej. Jego oś na naszych oczach po raz pierwszy pomyślałam: udało zwija się w trąbkę i sygnalizuje, że się! Siedziałam na kamiennym pod- jak najbardziej może się rozpaść na kawyższeniu, niewysokim, sięgało mi wałki, które podążą w sobie tylko znamoże pasa, a obcojęzyczna koleżan- nych kierunkach. Dzisiejsza młodzież, ka robiła mi pamiątkowe zdjęcie. w przeciwieństwie do pokaźnej licz„Podwyższenie” był pozostałością by pokoleń przed nią, żyje w świecie, po sławetnym Murze Hadriana w pół- w którym znienacka, na trakcie do tej nocnej Anglii. Mogłam na nie bez tru- pory wolnym od granic i murów, mudu wejść, mogłam przejść na drugą ry i granice wyrastają na ich oczach. jego stronę. Nie było lepszego sym- Przybierają postać imigrantów ciągnąbolu dla tego, co wtedy czułam. Mo- cych tabunami do Europy, backlashu ja obecność daleko poza fizycznymi względem ruchu na rzecz praw kogranicami, które z grubej linii prze- biet i dzieci, proklamacji wyższości kształciły się w cienką kreseczkę i do- jednych wiar religijnych nad innymi. Męczy mnie refleksja, że moje tykanie własnymi rękami kruszących się kamieni potwierdzały, że oś dzieci urodzone w kraju nieodgrorozwoju ludzkiego ducha i postępu su- dzonym od reszty świata murami,

FOTO: EPA/ ROBERT GHEMENT

Mam wiele pięknych wspomnień z młodości spędzonej w kraju odgrodzonym od reszty świata granicami, tymi prawdziwymi, fizycznymi, i tymi niewidzialnymi, które powstają w ludzkich głowach, a bywają trudniejsze do sforsowania niż kolczaste zasieki.

a zwłaszcza mentalnymi granicami, wyniosą ze swego dzieciństwa i poniosą w dorosłość wspomnienia trudne, bolesne. Nie pięcia się po drabinie postępu w górę, lecz zjeżdżanie z niej po załamującymi się pod nogami szczeblach. I myśl druREKLAMA

ga, może nawet jeszcze bardziej dręcząca: że gdybym była na ich miejscu, to z docierających do mnie przesłanek też nie potrafiłabym, w każdym razie byłoby to zadanie niezwykle trudne, patrzeć w przyszłość bez strachu, czy wręcz nawet pewnego

załamania się wiary w ideę o uniwersalnym wszystkim istotom ludzkim dążeniu do wolności. Siedzę na ganku przed własnym domem, biorę do ręki kamienie z ogrodu i myślę: czy to możliwe, że jednak się nie udało? n

Felieton Janka

nowy dziennik Saturday – Sunday, November 7-8, 2015

Brokerzy Jan Latus

Są na ogół młodzi, powiedzmy koło trzydziestki, ale ubierają się inaczej niż ich rówieśnicy. Na ogół noszą garnitury, ale nie jest to sztywny i konserwatywny uniform preferowany przez polityków, bankierów i adwokatów, mający podkreślać ich powagę i solidność. Ich garnitury są supermodne, obcisłe, błyszczące, krzyczące: jestem bardzo drogi i zaprojektował mnie znany designer! Do tych garniturów młodzi amerykańscy brokerzy zakładają skontrastowane odważnie w kolorze buty, stają na typowym ubiorze biznesokrawaty, akcesoria. Twarz błyszczy wym: czarnych spodniach lub spódod drogich kremów pielęgnacyjnych, nicy, garsonce. Jednak, jak zaświada na przegubie błyszczy najważniej- czają programy telewizyjne, zarówsze akcesorium – zegarek ekskluzyw- no kobiety, jak i mężczyźni pracujący w real estate nie mogą powstrzynej, szwajcarskiej marki. Tak szpanersko ubierają się tylko mać się przed kupnem luksusowych niektóre narody – Włosi, Francuzi. samochodów. Znowu mam wątpliZ Amerykanów – niektórzy Murzy- wości – jeśli pośrednik jeździ range roverem za 100 tyni, ci lubujący się w kolosięcy dolarów, na którowych dodatkach, efektownych kapeluszach i dro- Wiele złego narobiły rego mnie nigdy nie gich wodach kolońskich. programy telewizyjne będzie stać, może zarabia on za dużo? MoBroker swoim ubiorem przekazuje otoczeniu: świet- Million Dollar New York, że zrobi to na mnie złe czy podobny o Los wrażenie? nie zarabiam. Ergo – jestem Moda na pracę w reświetnym brokerem. Angeles. Pokazywały al estate pojawiła się kilPromieniuje też z niego one brokerów jak ka lat temu. Młodzi lunieprawdopodobna pewgwiazdorów reality dzie, nawet ci studiująność sie bie i próż ność. Uosabia on to, co najgorsze show: pięknie ubranych, cy kierunki kiedyś gwarantujące świetną i staw amerykańskiej, współczesnej cywilizacji: powierz- pustych, zarozumiałych, bilną karierę – prawo, zarazem jednak medycynę, komputery, chowność, kult finansowego sukcesu, opętanie mar- zarabiających wielkie nagle stanęli przed koniecznością zadowolekowymi dobrami materialpieniądze nia się niższymi zarobnymi, zajmowanie się wykami imniej stabilną połącznie sobą. Jak wynika jasno z powyższej ty- zycją. Było ich za dużo, firmy już nie rady, nie za bardzo młodych broke- potrzebowały tylu młodych, lecz drogich fachowców. rów lubię. Kariera w real estate wydawała się Dlaczego tak się prezentują klientom? Aby pokazać, że są sprawnymi prostsza: zamiast studiów wystarczybrokerami. Jest to jednak miecz obo- ło zdać egzamin, skończyć jakiś kurs sieczny. Biorą prowizję, a przecież ich przygotowawczy. Do real estate garsukces to prowizja wysoka, płaco- nęło się też wielu ludzi, którzy strana przez klientów. Tak więc to my, cili pracę, byli za starzy, żeby zaczyklienci sponsorujemy luksusowy i po- nać coś nowego. Wreszcie, wiele złego narobiły prowierzchowny styl życia brokera. Finansujemy jego złoty zegarek Ome- gramy telewizyjne, jak Million Dolga, garnitur Hugo Boss i buty Bally. lar New York czy podobny o Los AnMoże by więc w ogóle zrezygno- geles. Pokazywały one brokerów jak wać z pośrednika? Jest to teoretycz- gwiazdorów reality show: pięknie nie możliwe. Tak jednak, jak w przy- ubranych, pustych, zarozumiałych, padku załatwiania sobie spraw imi- zarazem jednak zarabiających wielgracyjnych, ludziom nie chce się stu- kie pieniądze. Wciskali kit, aby diować przepisów, badać rynku sprzedać komuś penthouse za 20 mina internecie, oglądać samodzielnie lionów, a potem brali za to prowizję domów. Czasem zresztą nie mają liczoną w setkach tysięcy. A ich prana to czasu. Tak więc wydają na po- ca polegała na – odejmowanych średnika, a ten śmieje im się prosto od podatków – lunchach w drogich w twarz: waszą krwawicę, czyli pro- restauracjach z potencjalnymi klienwizję, wydaję na rzeczy niepotrzeb- tami i na urządzaniu przyjęć w apartamentach na sprzedaż. ne i zbyt drogie. Nic dziwnego, że młodzi ludzie nie Co ciekawe, kobiety brokerki nie ubierają się z taką ostentacją. Poprze- mający głowy do studiowania ma-

ZDJĘCIE: ARCHIWUM

Pozna się ich na ulicy od razu – po ubiorze i po szczególnej pewności siebie, wręcz zarozumiałości.

tematyki, ani ochoty na ciężką pracę, rzucili się na real estate. Branża ta ostatnio znowu ma się dobrze, zwłaszcza w Nowym Jorku. Tak więc ponownie młodzi szturmują sale egzaminów na licencję, aby potem sobie chodzić i jeździć z potencjalnymi klientami, pokazywać im cudze domy i, bez żadnej inwestycji własnej i ryzyka, brać prowizję. Brokerzy giełdowi mają chyba jeszcze gorszą reputację. Bez względu na to, czy ich klient zarobi, czy straci na transakcjach, biorą oni prowizję. Jest to rozwiązanie bardzo nie fair dla klientów, ale nie ma siły prawnej, aby je zmienić. Można też przyjąć, że wiele zajęć pośrednika jest zbędnych, wymyślonych tylko po to, aby ktoś zarobił, na przykład urząd miejski. Trudno, nie dla wszystkich będzie praca w szkołach i fabrykach, niech więc niektórzy pozostaną konsultantami i pośrednikami. Amerykański pośrednik nieruchomości prezentuje też słabości współczesnej gospodarki amerykańskiej, w której coraz mniej, już właściwie prawie nic, się nie produkuje, za to coraz więcej dochodów czerpie się z przeróżnych usług, transakcji finansowych, pośrednictwa, czyli zabierania pieniędzy jednym, żeby mieć je dla siebie, na przykład na drogi zegarek. Do niczego dobrego ta droga nie doprowadzi. Wyżyłem się na pośrednikach od mieszkań, a przecież wielu z nich to ciężko pracujący ludzie. Niekoniecznie celują w rezydencje na Manhattanie, nikt ich zresztą do takiego koryta nie dopuści. Sprzedają za to i wynajmują domki na Queensie i w New Jersey, mieszkania na Brooklynie. Często specjalizują się w swojej grupie etnicznej i swoim języku. Takim ludziom, jeśli wykonają ogromną pracę i znajdą nabywcę na moje mieszkanie albo znajdą mi niedrogi dom, zapłacę bez żalu. Żal mi tylko wydawać mój kredyt mieszkaniowy na złoty zegarek jakiegoś zarozumiałego bubka, który oprócz sprytu sprzedawcy nie ma w sobie nic. n

Głos z Polski

nowy dziennik Sobota – niedziela 7-8 listopada 2015

Mój sen FOTO: EPA/ SIMELA PANTZARTZI

wzbudzały niechęć. Oni też reagowali w ten sam sposób. Rodziła się agresja i coraz większa chęć, by ktoś coś z tym zrobił! Teraz wszyscy obawiają się uchodźców, którzy każdeBeata go dnia przekraczają granice Unii. Na nasze szczęście większość za cel Wermińska stawia sobie Niemcy, Francję, AnMiałam sen. Piękny sen. Byglię czy Szwecję i jak dotąd chyba łam na emeryturze, wybieranikt nie wybierał się do Polski... łam się właśnie na narty w DoW rezultacie brukselskich ustaleń Polska powinna przejąć określoną lomity, czyli, po pierwsze, byliczbę emigrantów. Ale czy ktoś pyłam zdrowa i niebiedna. Moje tał tych ludzi, czy chcą do Polski? dzieci nie mieszkały ze mną, Czy to będzie ustalane na zasadzie czyli stać je było na swoje wyliczanki: na kogo wypadnie, na temieszkania. Wniosek – musiago bęc? Nigdy nie miałam złudzeń ły mieć godziwe zarobki. co do poziomu umysłowego urzędników z Brukseli, ale nawet oni powinni chyba wpaść na pomysł, że Syn miał mnie odwieźć na lotnisko, emigranci zechcą sami zadecydować, gdyż miał największe auto. W śnie gdzie chcą mieszkać. No, chyba że patrzyłam na ulicę przed moim doto będzie osiedlenie przymusowe. Ale mem, gdzie wolno sunęły ładne samochody, po chodniku szli zdecydo- wiej i to nie telefoniczny, jak mi się Kto u licha, ranną porą tak się do mnie mu, ale dam wam jedzenie, pocze- wtedy rodzi się zasadne pytanie, w jawanie, ale spokojnie bez zbytniego początkowo wydawało, ale ten dobija?! Otworzyłam drzwi, a tam – kajcie chwilkę – zwróciłam się ki sposób zatrzymamy w Polsce tych, pospiechu eleganccy ludzie. Wszę- u drzwi. Wstałam i powlokłam się emigranci! Rany Julek! Prawdziwi, do kobiet. W tej samej chwili odwró- którym nie spodoba się nasza rzeczydzie widać było dzieci i uśmiechnię- schodami w dół. Ileż byłoby szyb- autentyczni, ciemniawi, okutani cili się i poszli. Słyszałam jeszcze tyl- wistość? Aprzede wszystkim jak bęte matki z wózkami. Skupiłam uwa- ciej, gdybym mogła zjechać, jak w kurtki, szale, coś jakby chusty, ko obszturchiwania chłopca, po co dziemy żyć obok siebie? Emigranci, którzy nie chcą tu być, i tubylcy, niegę na parze staruszków z psem, gdy w dzieciństwie, po poręczy… Nie- z których wyglądały czarne oczka… się odzywał! Wróciłam do łóżka z nadzieją zadowoleni z nich przybycia?! Jak?! usłyszałam dzwonek telefonu – pew- stety, obawiam się, że obecnie nie by- Dwie kobiety i czwórka dzieci nie córka – pomyślałam i w tym mo- łoby co ze mnie zbierać, więc szu- na własnych nogach, nie licząc tych na kontynuację snu, ten jednak nie Wszyscy zostaniemy przymuszemencie się obudziłam. Może to sen rałam kapciami schodek po schod- w zwojach. Jedna z nich podała mi przychodził. Przypomniało mi się, ni?! Piękna przyszłość, nie ma kartkę: „Jesteśmy biedni, nie jak dwadzieścia kilka lat temu co! I jak się to ma do mojego snu?! proroczy, z rodzaju tych, jaki mamy co jeść i pić. Prosimy do Polski napływała nielegalna rze- Nijak! Nie będzie dobrze, jeśli namiał Martin Luther King? Nie, W rezultacie brukselskich ustaleń Polska powinna o pieniądze na mleko dla dzie- sza żebraków z Rumunii. Byli rzuca się ludziom jakieś rozwiązażebym wierzyła w sny, zasadniczo to wiem, że to tylko pro- przejąć określoną liczbę emigrantów. Ale czy ktoś pytał ci”. A skąd jesteście? – zapy- na każdym dworcu, przed sklepami, nia bez ich zgody, bez akceptacji i zrotałam. – Z Radomia – odpowie- w podziemnych przejściach. Począt- zumienia. Nawet jeśli ktoś jest przejekcje mózgu działającego tych ludzi, czy chcą do Polski? dział rezolutnie jeden z chłop- kowo spokojnie wyciągali ręce. konany, że jest to dobre i słuszne! Tak na wolnych obrotach, ale sen ców i szybko ukrył się za no- Z czasem stawali się coraz bardziej nie wolno! Po wyborach nadszedł był taki sugestywny… to tak wyszło, że niechcący jednak uwie- ku, a w tym czasie przy wiercącym gami chyba mamy. Ooo, z Radomia natarczywi, wręcz nachalni. Za- czas zmian i nadziei. Proszę więc w mózgu dziury dzwonku wpadało – pomyślałam, czyli nie emigranci, miast współczucia i chęci pomocy mnie nie uszczęśliwiać na siłę! Nirzyłam i nabrałam nadziei. Dzwonek dzwonił coraz natarczy- jakieś światło na zwoje nerwowe… a swoi… – Nie mam pieniędzy w do- biegające za przechodniami dzieci czym! n REKLAMA

764 A Manhattan Ave., ( róg Meserole Ave.) Brooklyn, N.Y. 11222

AIR TOUCH DENTAL BROTHERS, PC Gwarantujemy wysokà jakoÊç us∏ug dla ca∏ej Rodziny • Leczenie kana∏owe • Koronki i mostki • Implanty • Bia∏e plomby • Wyjmowane ca∏kowicie albo cz´Êciowe protezy • Usuwanie z´bów • Leczenie paradontozy

100 % STERYLIZACJA

1 godzina w gabinecie wybielania z´bów

ORTODONTA

Prostowanie z´bów przez wyjmowany aparat

Pi´kny uÊmiech po 2 wizytach • Bez borowania • Bez zastrzyków • Bez bólu Najskuteczniejsza metoda leczenia na: krzywe, ukruszone, zabarwione i odbarwione z´by oraz odst´p mi´dzy z´bami

OTWARTE W NIEDZIEL¢

203 Nassau Ave., Greenpoint B’klyn NY 11222 (pom. Humbold St. & Russel St.) (718) 383-1270

Zdrowie Swobodny przepływ: cyrkulacja, cyrkulacja, cyrkulacja

nowy dziennik Saturday – Sunday, November 7-8, 2015

„Drogi doktorze Khitin, zawsze bólu w tym odcinku nie są jednak ner- pią na nieprawidłowy przepływ krwi, dość powszechna, ale jednocześnie z wielką przyjemnością czytam Pa- wy lędźwiowe, lecz staw biodrowy stopniowo zanikają, co powoduje fał- mało znana, a raczej źle rozumiana, na publikacje. Wreszcie zdecydowa- porażony przez artrozę – zwyrodnie- szywe odczucia nieistniejących bodź- nawet w kręgach medycznych. Więkłam się napisać. Mam chroniczne bó- nie chrząstki stawowej. Po trzecie, ców: ciepła lub zimna, drętwienia lub szość wie o żylakach, które są tylko jednym, raczej rzadkim objawem niele pleców. Bóle w krzyżu pojawiają mięśnie łydki są najbardziej oddalo- „rozpierania”. Wyżej wymienione objawy są wydolności żylnej. Znacznie częstsze się, gdy znajduję się w pozycji pio- ną od serca grupą mięśni i mogą uciernowej, ulgę odczuwam, gdy siadam pieć z powodu braku tlenu w przy- oczywiście tylko jednym z wielu moż- objawy to bóle w nogach, odczucia lub jestem na półleżąco, bóle prawie padku miażdżycy tętnic lub obliteru- liwych scenariuszy wyjaśniających ociężałości i zmęczenia, obrzęki, znikają, gdy jestem na leżąco. Bóle jącego zapalenia błony wewnętrznej Pani problemy. Jedynie specjalistycz- skurcze, problemy z utrzymaniem te odczuwam w zewnętrznej po- naczyń. Stąd bóle w dolnej części no- ne i szczegółowe badania pozwolą równowagi i odczucia łamania i skręwierzchni ud i podudzi, a także w pal- gi. Po czwarte, podudzia stanowią na wyjaśnienie obrazu klinicznego, cenia, „pieczenia”, „nóg jak z waty”, cach i stopach, które poza tym czę- „najniższy”, a więc najbardziej wraż- uzasadnienie diagnozy oraz opraco- „drętwienia” lub zimna w nogach. Wraz sto drętwieją, a czasem stają się zim- liwy przedział tkanek miękkich, na- wanie odpowiedniego planu leczenia. z nasileniem tego stanu dołączają powikłania, takie jak zakrzepowe zapane. Jednak ostatnio wyżej wymie- rażony na wysokie hydrostatyczne ci„Słyszałam, że do znanych już pro- lenie żył, troficzne owrzodzenia, zanione odczucia w nogach zaczęły po- śnienie słupa krwi w przypadku zablemów niedrożności naczyń krwio- każenia, a nawet krwawienia. jawiać się niezależnie od bólu w krzy- stoju krwi żylnej w kończynach dolMechanizm tej choroby jest dość nośnych dodano nową chorobę – ich żu. Pomyślałam: czy możliwe jest, że nych. Powoduje to tępe bóle i uczurozszerzenie. Czy to prawda i na ile zrozumiały i prosty. W organizmie nie są ze sobą związane? Chciałabym cie ciężkości w okolicy kostek. Po piąjest to niebezpieczne?”. (Lucyna S., ludzkim, jak wiemy, są dwa rodzaje usłyszeć Pana opinię na ten temat”. te, żyły nóg są często odpowiedzialne za odczucia „drętwienia” i „pienaczyń krwionośnych: tętnice i żyły. Queens) (Stanisława K., Brooklyn)

Droga Stanisławo, ma Pani absolutną rację co do wyników obserwacji. Opisane powyżej problemy z krzyżem i nogami najprawdopodobniej spowodowane są przez ten sam czynnik: pozycję pionową. W tym przypadku, po pierwsze, zmienia się rozkład masy ciała i zwiększa się obciążenie kręgosłupa, zwłaszcza u jego podstawy – odcinku krzyżowo-lędźwiowego. Powoduje to bóle pleców. Po drugie, podobny mechanizm jest odpowiedzialny za bóle w górnej zewnętrznej powierzchni nóg. Źródłem

czenia” w nogach. Wreszcie, po szóTak zwane rozszerzenie żył, jak ste, nieprzyjemne odczucia w stopach i zwężenie tętnic, jest chorobą znaną są spowodowane przez różne tak zwa- ludzkości sprzed wieków, od czasów ne neuropatie obwodowe. Wtakim sta- Hipokratesa. Prawdziwa jej nazwa to nie zakończenia nerwowe, które cier- „niewydolność żylna”. Choroba ta jest

zwężeniem. Dlatego leczenie zazwyczaj polega na ich rozszerzeniu. Choroby żył, w przeciwieństwie do tętnic, rzadko związane są z ich niedrożnością. Wręcz przeciwnie, zazwyczaj problem polega na ich rozszerzeniu. To z kolei prowadzi do zastoju krwi obwodowej i niecałkowitego jej powrotu do serca. Podejście do leczenia musi być selektywne, w zależności od stopnia, lokalizacji i wielkości rozszerzonego segmentu, jak również od wielu innych czynników. Problemy cyrkulacji krwi w kończynach dolnych są powszechne i różnorodne, amimo to są stosunkowo mało zrozumiałe, co powoduje, że są to jedne z najczęściej nieprawidłowo leczonych chorób. Jednocześnie, zgodnie ze statystyką, choroby krążenia Tętnice przenoszą krew z serca do na- krwi w kończynach dolnych są wiorządów obwodowych. Żyły z kolei dącym czynnikiem ograniczającym zwracają zużytą krew „z peryferii”, zdolność samodzielnego poruszania się, mówiąc po prostu, do serca. Proble- tym samym swobodę przemieszczamy tętnic są zwykle związane z ich nia się w przestrzeni, a zatem swobodę komunikacji. Prawa do swobodnego przemieszczania się i swobodnej komunikacji to z kolei niezaprzeczone i najbardziej podstawowe prawa człowieka. Prawa te bezpośrednio odzwierciedlają wysoką jakość przeżytych lat i pozwalają na odróżnienie jakości życia od jej ilości.

400 E 56th St, Manhattan 10022; (212) 575 – 8346 406 15th St, Brooklyn 11215; (718) 372 – 8346 www.NY4VEiN.com

DR LEW KHITIN

Powroty do Polski

nowy dziennik Sobota – niedziela 7-8 listopada 2015

Andrzej Nowak kilka miesięcy później też wrócił do Polski. To sprazespołu Rytmy w USA, i społecznikiem wiło, że Rytmy wkrótce się rozpadły. Mimo że dzisiaj mieszkamy daIle lat mieszkałeś i pracowałeś Wiele było powodów, ale najważ- leko od siebie, bo Andrzej mieszka Zacząłeś więc banalnie – stałeś w Stanach Zjednoczonych? niejszym była choroba moich rodzi- koło Krosna, do dzisiaj utrzymujesię solistą do wynajęcia. 17 lat – od 1989 do 2006 roku. 1 To prawda. Przez pewien czas by- ców. W kwietniu 2006 roku podją- my kontakty i trwa nasza przyjaźń. maja 2006 roku wylądowałem na lot- ło więc tak, że zespoły, które z ja- łem decyzję o powrocie i zacząłem Nawet kilka razy zagraliśmy razem nisku w Gdańsku, bez biletu powrot- kiegoś powodu straciły solistę, wy- się przygotowywać do opuszczenia w Gdańsku. Najważniejszy nasz nego. pożyczały mnie, najczęściej na jed- Stanów Zjednoczonych. Musiałem wspólny występ miał miejsce na banorazowe granie. Kiedyś poznałem za brać ze so bą ca ły do ro bek, lu absolwentów szkoły średniej Jaki był powód, że opuściłeś PolMarka Musiała, z którym długo gry- a przez 17 lat trochę się tego uzbie- w Krośnie, w której Andrzej kiedyś skę i wyjechałeś do Stanów Zjedwałem na różnych imprezach. Potem rało. Muzyka jest moim hobby i wiel- się uczył. noczonych? na pewien czas los mnie połączył ką pasją, ale też zbierałem antyki. NaKiedy żegnałem się z zespołem Powodów było kilka. Przede z małżeństwem Ewą i Irkiem Kowal- gromadziło się ich sporo i do Polski i z życiem w USA, przyrzekłem sowszystkim chciałem poznać ten kraj, czykami – nazwaliśmy się wówczas popłynął kontener wypełniony wła- bie, że coś się kończy, więc... kończę z graniem. Okazuje się to jednak o którym czytałem książki i ogląda- grupą Rytmy. W ten sposób nawią- śnie antykami. nie takie proste i łatwe zerwać łem filmy. Stany Zjednoczone są kra- załem do zespołu gitarowego Rytmy, Był pożegnalny bankiet, pożegna- z czymś, co się robiło tyle lat i kojem, o którym marzą ludzie na ca- który kiedyś współtworzyłem i z któłym świecie. Kuszą, inspirują... chy- rym grywałem na non stopach nie z zespołem Rytmy, z sympachało. Gdzieś tam, głęboko tęskniłem ba każdy chce tutaj być, chociaż w Gdyni, obok chociażby słynnych tykami zespołu... Czy wówczas za graniem... Koledzy zrobili mi podna chwilę... Pięciolinii. czas ostatnich kilku koncertów, taktylko gitara twoja łkała? Na początku 1995 roku wystąpiByła to też ucieczka przed pewTo są trudne chwile. Grałem, śpie- że podczas tego w Polskim Domu Nanymi problemami, z którymi nie mo- łem jako solista podczas wieczoru wałem i ocierałem łzy na pożegnal- rodowym na Greenpoincie, dużą głem sobie poradzić w Polsce. Wy- w lokalu Piast Manor w Garfield nym balu w Polskim Domu Narodo- i miłą niespodziankę. Podczas kilku ruszyłem statkiem z mojego rodzin- w stanie New Jersey. Podczas sobot- wym na Greenpoincie. Serdecznie po- ostatnich wspólnych występów, w tanego Gdańska i wysiadłem w Newar- nich dancingów grywał tam zespół, dziękowałem wówczas kolegom z ze- jemnicy przede mną, podpinali urząku. Tutaj zacząłem nowe życie. Po- który nagle został bez solisty i za- społu Rytmy, który założyłem i któ- dzenie do miksera, które rejestrowaczątki, jak w przypadku większości prosili mnie na jeden wieczór. Wte- rym 10 lat kierowałem. Na moje miej- ło wszystko to, co graliśmy – z wyemigrantów, były trudne i raczej po- dy poznałem saksofonistę Andrzeja sce przyszedł świetny gitarzysta To- jątkiem wokalu. W ten sposób nazbiezytywnie nie mogę o nich mówić. Nowaka, który był liderem tego ze- ny, który mieszkał w Linden w starali dużo aranży i dysk z nimi wręPo pewnym czasie zacząłem jednak społu. Andrzej zaproponował mi ponie New Jersey. Tak więc zespół po- czyli mi w momencie mojego wyjazrobić to, co kocham – czyli grać. tem, abym został z nimi na stałe. został w 5-osobowym składzie, gdyż du. Miałem więc podkłady muzyczOd tego momentu zaczęła się nasza na krótko przed moim odejściem do- ne, do których brakowało tylko wowspółpraca, która trwa do dziś. Do- łączyła do niego nowa solistka Mał- kalu. Po powrocie do Polski w speWspominałeś kiedyś, że bardzo braliśmy nowych muzyków, zespół gosia. Trzon zespołu tworzyli: Andrzej cjalistycznym sklepie firmy Yamaha chciałeś grać, stworzyć własny nabrał innego brzmienia. Zaczęliśmy Nowak (saksofon), Łukasz Pliś zamówiłem sprzęt, dzięki któremu zespół. Trudno było ci jednak regularne granie, nagraliśmy też (skrzypce, akordeon, fortepian) i Da- mogłem odtwarzać te nagrania i muznaleźć odpowiednich muzyków, pierwszą płytę CD. siałem dołączyć tylko swój śpiew. niel Sarwiński (keyboard, flet). wejść na rynek, aby się pokazać.

n Rozmowa z Andrzejem Mazurem – muzykiem, założycielem

Grałeś w wielu miejscach, z różnymi muzykami, spełniałeś się. 17 lat to szmat czasu... Wróciłeś jednak do Polski. Dlaczego?

ZDJĘCIA: JANUSZ M. SZLECHTA

Wróciłem i nie żałuję Czy odnalazłeś się w Polsce, czy znalazłeś swoje miejsce?

Tak, ale nie przyszło mi to łatwo. Po odejściu rodziców poczułem się bardzo samotny. Na szczęście utrzymywałem kontakty z Walą, moją przyjaciółką i partnerką życiową ze Stanów. Odwiedzałem ją w Białymstoku, a ona przyjeżdżała do mnie na Wybrzeże. Przed świętami Bożego Narodzenia w 2010 roku podjąłem decyzję, że opuszczam Trójmiasto i przenoszę się na Podlasie, do Wali. Dzięki temu zyskałem przybraną wnuczkę, gdyż córka Wali urodziła córeczkę. Bardzo polubiłem Podlasie, bo to dla mnie inny, piękny świat. Są tu piękne miejsca i krajobrazy i czas biegnie jakby nieco wolniej. Jest tu dostęp do zdrowej, naturalnej żywności, no i są naprawdę fajni ludzie. Ten świat bardzo mi odpowiada. Musiałem pokonać różne wymogi administracyjne, zmienić dokumenty. Wszyscy wówczas bardzo się dziwili, że zrezygnowałem z Trójmiasta i przeniosłem się na „wieś”, do Białegostoku, podczas gdy wiele osób chce się stąd wyrwać w świat, który ja tak łatwo opuściłem. Ale mnie tutaj jest dobrze. Znalazłem tutaj swoje miejsce. Nawiązałem też kontakt z muzykami, od czasu do czasu grywam. Próbowałem grywać w klubach osiedlowych w Białymstoku. Szybko się jednak okazało, że Białystok jest stolicą disco polo. Ta muzyka nie za bar-

MEDICAL MULTI IMAGING ULTRASONOGRAFIA

Czy to jest twoje źródło utrzymania?

Granie jest przede wszystkim moją pasją. Oczywiście, że coś tam zawsze zarobię. Ale żyję z dwóch skromnych emerytur – polskiej i amerykańskiej. Wala też ma swoją emeryturę i to nam wystarcza na chleb i masełko z szyneczką do chleba. Tu jest dostęp do zdrowej żywności i wiele smakołyków sami przygotowujemy. Mamy tutaj też jajka od kur, które biegają sobie po podwórku przy domu, czego w Trójmieście nie miałem.

Zamknąłem nieodwracalnie amerykański etap życia. Jeżeli wracam do tamtych czasów, to wspominam zawsze te dobre chwile, dobre wydarzenia. Z przyjemnością wspominam spotkania z tobą i różne charytatywne imprezy, które wspólnie organizowaliśmy i dawaliśmy coś z siebie innym. Tego tutaj bardzo mi brakuje, bo wciąż czuję potrzebę pomagania innym. Człowiek powinien dążyć do tego, aby się spełniać, aby się realizować. Czasami boimy się, czy też wstydzimy, uzewnętrznić nasze potrzeby, zrealizować jakieś tęsknoty. Każdy człowiek ma przecież jakieś pragnienia i ciche tęsknoty. Ważne jest, aby znaleźć czas, poza tym codziennym zapracowaniem, zabieganiem, i robić to, co się lubi. Ja to mam. No i jak się ma siły i zdrowie, aby to realizować, to jest właśnie to. Wspomniałeś, że po powrocie do Polski życie zaczynałeś na nowo, że nie było ci łatwo.

Rzeczywiście nie było łatwo. Największym moim problemem była choroba rodziców. Ojciec miał przerzuty nowotworowe, umierał. Mój powrót sprawił, że jednak jeszcze kilka miesięcy pożył – zmarł bowiem w grudniu. Ale jednocześnie szyb-

nym, ale już jakże innym świecie. No i tutaj 10 lat czekało na mnie mieszkanie. Zamieszkałem w nim wówczas, kiedy mama odeszła. Urządziłem się i dobrze mi się mieszkało. I dosyć szybko nawiązałem w Polsce kontakty z muzykami. Szybko mnie namówili do występu na spotkaniu „Amazonek” w Gdańsku. Przybyło tam ponad 500 pań. Honorowym gościem na tym spotkaniu była pani Danuta Wałęsowa. Kiedy mnie usłyszała, zaproponowała mi, aby miesiąc później wystąpił w ich rezydencji w Gdańsku na przyjęciu imieninowym jej męża Lecha. Potem zacząłem otrzymywać inne propozycje. Przez kilka sezonów występowałem w restauracji w hotelu Riviera w Gdyni. Graliśmy na tarasie, a w pobliżu jest plaża i piękna promenada, gdzie zawsze jest pełno ludzi. W pewnym stopniu kontynuowałem więc to, co robiłem w USA z zespołem Rytmy. Nie myślisz zatem o powrocie za ocean, nie tęsknisz...

Już nie! Poznałem tutaj fantastycznych ludzi, z którymi jest mi dobrze. Niedaleko tego miejsca, gdzie mamy dom na wsi, we wsi Kaniuki mieszka i pracuje wspaniały rzeźbiarz Włodzimierz Naumiuk. Ma tam

Teraz masz już pewien dystans, doświadczenia... Nie żałujesz, że wyjechałeś ze Stanów Zjednoczonych?

S. NI˚NIKIEWICZ

M.D.,F.A.C.O.G.

Przyjmuje w gabinetach: WESTCHESTER BROOKLYN, NY 351 Harrison Avenue, 146 Norman Ave. Harrison, NY tel. 718.349.1221 UWAGA! tel. 914.777.1300 NOWY ADRES NA GREENPOINCIE serwis: 914.777.1300

GABINET PSYCHOLOGICZNY Konsultacje | Ewaluacje | Testy | Diagnoza | Psychoterapia Dr ANDRZEJ TWARDOŃ Psycholog, St.Luke’s-Roosevelt Hospital The New School for Social Research

Mgr ANNA TWARDOŃ

Psychoterapeuta Uniwersytet Jagielloński, New York University

646-823-3257 920 Broadway, Manhattan NY

(bet 20-21st Street) Subway L., N, R, F, 4, 5, 6, F, B, D to 14th Street Union Sq.

(Polish / English)

Bezpłatna

konsultacja telefoniczna

Stres imigracyjny, nerwice, lęki, depresja, problemy osobiste i rodzinne, opinie dla sądów, nałogi, choroby psychiczne, nauka medytacji www.twardon.org • atwardon@gmail.com

Diplomate of American Board of Psychiatry and Neurology Absolwent Akademii Medycznej w Krakowie PSYCHIATRA

David Byron Bro˝yna M.D.

Stworzyliście sobie również piękne miejsce do życia niedaleko Białegostoku, na wsi.

Mamy piękny dom na wsi Ryboły, 30 kilometrów od Białegostoku, w pobliżu rzeki Narwi. Jest to stary, drewniany dom z 1920 roku. Jest tutaj oaza ciszy. Wyżywam się tam plastycznie. Uwielbiam bowiem korzenioplastykę, mam więc miejsce i czas do tego, bo w pobliżu są ogromne lasy. Zrobiłem w budynku galerię swoich prac. Stworzyłem też mały skansen, w którym zgromadziłem stare maszyny rolnicze, które gdzieś tam zawadzały ludziom. Kupowałem je tu i ówdzie i uzbierało się tego całkiem sporo. Ulokowałem tutaj też część antyków przywiezionych ze Stanów. Na zewnątrz budynek przypomina skansen, ale wewnątrz jest jak w dworku-muzeum. Jest to więc takie miejsce, w którym świetnie się czujemy i do którego z radością jeździmy. Chętnie odwiedzają tutaj nas znajomi i przyjaciele. Organizujemy więc od czasu do czasu spotkania z ciekawymi ludźmi. No i muszę dodać, że podtrzymuję tradycję, czyli robię domowe naleweczki, którymi potem częstuję przyjaciół i znajomych. W sezonie letnim spędzamy w domu na wsi dużo czasu. No, i tak sobie żyjemy tutaj, niespiesznie...

G I N E K O LO G I I I P O ¸ O ˚ N I C T WA

nowy dziennik Saturday – Sunday, November 7-8, 2015

dzo mi podchodzi, chociaż też zdarzało mi się i zdarza grywać w tych rytmach. Wolę jednak grać to, co lubię i co czuję zdecydowanie lepiej. Dosyć szybko trafiła mi się świetna okazja – zaproszono mnie do Hotelu Białowieskiego. Grywam tam od czasu do czasu, przede wszystkim w weekendy. Zjeżdżają tam ludzie z całej Polski, którzy chętnie mnie słuchają. Grywam też na tarasie w Ptasiej Osadzie – pięknym, prywatnym ośrodku nad Narwią. Miejsce jest cudne, bo ośrodek leży w pobliżu ptasiego rezerwatu. Mam więc dodatkowe, piękne wrażenia. Ludzie przyjeżdżają tam odpoczywać. Wylegują się na plaży i kąpią się w rzece, grają w koszykówkę i siatkówkę, mają też dużo miejsca na spacery. No i serwują tam pyszne obiady. A ja staram się stwarzać dobre klimaty muzyczne. Kiedyś grałem także podczas bankietu zorganizowanego z okazji otwarcia w Białymstoku ogromnego salonu samochodowego firmy Pegueot. Wielu muzyków proponowało mi współpracę, ale ja wciąż gram w jednoosobowym zespole Rytmy.

S P E C J A L I S TA

85 Orient Way, Rutherford, NJ 07070

tel. 201.939.5500 Fax: 201.939.1599

Leczenie: • depresji

• nerwicy • l´ków

• uzale˝nieƒ • stresu pourazowego

Wizyty prosimy zamawiaç telefonicznie:

Mówimy po polsku

P o l s k a

ko rozwijała się u mamy choroba Alzheimera. Żyła jeszcze dwa lata i praktycznie każdy dzień z nią spędzałem. Przez ostatnie pół roku już mnie nie poznawała, nie miała świadomości, że jestem jej synem. Po powrocie z USA przeżyłem szok, bo po tych 17 latach wróciłem do innej Gdyni, do innego kraju. Kiedy wyjeżdżałem doAmeryki, opuszczałem szary i ponury kraj. Po powrocie zastałem Polskę piękną, kolorową, zmienioną pod każdym względem. Nie poznawałem tych miejsc, które były mi kiedyś bardzo bliskie. Było trochę bałaganu, ale tego pozytywnego, bo gdziekolwiek się ruszyłem, były rozkopane drogi – budowano nowe. Największym jednak zaskoczeniem – niestety, negatywnym – byli dla mnie ludzie. Bardzo się zmienili. Moi znajomi i przyjaciele żyli w swoim świecie, część z nich została dziadkami, więc mieli liczne obowiązki. Nie było już takich spotkań, jak kiedyś... po prostu nie mieli już dla mnie czasu. Musiałem jednak tutaj żyć. W moim daw-

swoją pracownię. Od dziecka rzeźbi, poświęcił się temu zajęciu bez reszty. Mimo pewnej różnicy wieku nawiązała się między nami przyjaźń, mamy wspólne zainteresowania i tematy. Często spędzamy czas nad jego prywatnym stawem, popijając naleweczkę. Włodek opowiada mi historię Podlasia, a wiedzę ma ogromną. O jego życiu można by napisać książkę. Jest dla mnie wzorcem. Podziwiam jego sztukę i te jego opowieści, dodaje mi wiary w siebie. I jest mi po prostu dobrze. Czy utrzymujesz kontakty z dawnymi kolegami z Rytmów i z innych zespołów, z którymi grałeś?

Staram się, ale nie jest to łatwe, bowiem czas i odległość robią swoje. Wspominam ich z rozrzewnieniem, często za nimi tęsknię, a jak zdarzy się sposobność, że możemy się spotkać w Polsce, to ogromnie się cieszę. Wznosimy wówczas moją naleweczką toast za lepsze jutro! ROZMAWIAŁ: JANUSZ M. SZLECHTA

d e n t y s t k a

DR. DOROTA PODLI¡SKA z wieloletnim doÊwiadczeniem przyjmuje w gabinecie

530 D GRAND STR. Suite 1A MANHATTAN, NY 10002

tel 212.475.8170 Gabinet czynny 5 dni w tygodniu, poƒ.-piàtek 10-7 wiecz Wi´kszoÊç ubezpieczeƒ akceptowana. Dojazd metrem F, autobusem M14

PEDIATRA-LEKARZ CHORÓB DZIECI

ANNA PAWLIK M.D. Diplomate of The American Board of Pediatrics Cornell NY Presbiterian - opieka szpitalna Ubezpieczenia honorowane • Beeper 24 hr na dobę Lekarz mówi po polsku

557 LEONARD ST. GREENPOINT

(nad Apteką Murawskiego),

(718) 383-4555

O metropolii

nowy dziennik Sobota – niedziela 7-8 listopada 2015

Pokażmy, że zależy nam na nazwie Kościuszko Bridge n Rozmowa z dr. inż. Tadeuszem Alberskim, koordynatorem bu-

dowy mostu Kościuszki ze strony biura głównego stanowego Departamentu Transportu w Albany

Kiedyś mosty budowało się na około 50-70 lat. Obecnie istniejący most Kościuszki został oddany do użytku w 1939 roku, tak więc od tego czasu upłynęło dużo więcej lat, niż wcześniej przewidywano. W związku z tym jego stan techniczny nie jest już najlepszy, postanowiono zatem zaprojektować i wybudować nowy most. Prace nad nim trwały już od 2001 roku i trochę się przeciągały w związku z wieloma czynnikami, które trzeba było spełnić i wyjaśnić, jak np. sprawa wywłaszczenia ziemi, poszerzenia mostu, jego przebiegu oraz projektu, itp.

gan Street, Varick Street od strony Greenpointu oraz nad 53 Avenue i 54 Avenue od strony Maspeth, a to wymaga dużego nakładu pracy. Jak to wygląda w praktyce? Czy budowa przebiega zgonie z założeniami, czy może natrafiacie na jakieś dodatkowe problemy?

Dr inż. Tadeusz Alberski, koordynator budowy mostu Kościuszki ze strony biura głównego stanowego Departamentu Transportu w Albany, posiada ponad 40-letnie doświadczenie w budowaniu mostów

wschodnia od Morgan Street do części dojazdowej (Brooklyn connectors). Wtej chwili budowana jest wschod- Po stronie Queensu zarówno tzw. connia nitka mostu łącząca Brooklyn nectors, jak i approaches są również z Queensem. Po jej zakończeniu ca- mocno zaawansowane. Pierwszy etap, ły ruch, który obecnie biegnie starym czyli cały wschodni most z dojazdamostem Kościuszki, zostanie przenie- mi, powinien być zakończony i odsiony na tę część nowego obiektu. dany do ruchu na wiosnę 2017 roku. Obecnie montowane są belki nośne Jednak ambicją wykonawcy, jak siódmego przęsła części dojazdowej i wszystkich osób zaangażowanych (Brooklyn approaches) od strony Bro- w budowę jest to, aby ta część mooklynu i wykonywana estakada stu była gotowa do użytku już na Boże Narodzenie przyszłego roku. Po oddaniu do ruchu tej wschodniej nitki nowego mostu konstrukcja starego Kosciuszko Bridge oraz wszystkie dojazdy do niego zostaną całkowicie wyburzone i w tym miejscu rozpocznie się realizacja drugiego etapu nowego projektu. Powstanie tam druga, bliźniacza nitka, będąca lustrzanym odbiciem tej aktualnie budowanej części mostu łączącej Brooklyn z Queensem. Wraz z oddaniem do użytku pierwszej części nowego mostu powinny skończyć się problemy z ruchem i korkami w okolicy Kosciuszko Bridge, bowiem będzie na nim więcej pasów ruchu niż na obecnie istniejącym moście. Śmiało więc możNa jakim etapie są obecnie prowadzone roboty budowlane?

FOTO: NYSDOT

Ostateczny projekt nowego mostu Kościuszki został zatwierdzony w 2013 roku, a już rok później rozstrzygnięto przetarg, w wyniku którego korporacja Skanska, jako główny wykonawca, wraz z trzema innymi firmami została wybrana do budowy tego mostu. Prace rozpoczęły się jesienią 2014 roku. Uważam, że postęp robót budowlanych jest niesamowity, a wręcz wspaniały. Według mnie szybkość budowania tego mostu – a mam ponad 40-letnie Jego wygląd jest bardzo doświadczenie w tej branży – jest imnowoczesny i, jak zdążyłem się ponująca. Jest on budowany zgodwcześniej zorientować, ma on nie z nowojorskimi specyfikacjami, być mostem podwieszanym. Co jak również zgodnie z przyjętym harzadecydowało o takiej monogramem prac, co pozwala konstrukcji oraz czy jego stwierdzić, że powinien być nie tylrealizacja należy do bardzo ko ładny, ale także dobry jakościoskomplikowanych? W końcowym okresie etapu przywo. Jest on zaprojektowany na sto gotowawczego była bardzo duża dys- lat, zresztą takie są obecnie wymokusja na temat tego, jak ma ten nogi przy projektowaniu wszelkich mowy most wyglądać. Uczestniczyła stów. Oczywiście realizacja tak duw niej lokalna społeczność, która mo- żego projektu musi wiązać się z pewgła zapoznać się z różnymi przed- nymi utrudnieniami dla okolicznych stawionymi koncepcjami oraz wyra- mieszkańców, i w tej chwili są one zić swoją opinię na ich temat. Bar- związane z budową łącznika istniedzo się cieszę, że zwyciężył pomysł jącej estakady BQE z przęsłami momostu podwieszonego, a dokładniej stu od strony Brooklynu. Jednak mówiąc wantowego. Jednym z jego po zakończeniu budowy nowego mogłównych elementów jest pylon, stu na pewno wszyscy będą bardzo od którego rozciągnięte są liny, któ- zadowoleni z rozwiązań związanych re utrzymują konstrukcję nośną. Sam z ruchem oraz z wyglądu mostu. Bęmost stanowi tylko połączenie dwóch dzie on jednym z najładniejszych tebrzegów Newton Creek. Jednak że- go typu obiektów w tym rejonie, by można było z niego odpowiednio w dodatku ze ścieżką rowerową i pakorzystać, to konieczne jest stworze- sem dla pieszych z pięknym widonie całej infrastruktury dojazdowej, kiem na Manhattan. Na pewno staco wiąże się z budową nowych wianie się wizytówką tej części Brooklyduktów, np. nad Meeker Street, Mor- nu i Queensu.

FOTO: WOJTEK MAŚLANKA/NOWY DZIENNIK

Jaka idea przyświeca przebudowie mostu Kościuszki? Co było głównym powodem takiej decyzji nowojorskiego Wydziału Transportu?

Tak będzie wyglądał nowy Kosciuszko Bridge po zakończeniu budowy

na powiedzieć, że najpóźniej w okolicy połowy 2017 roku kierowcy powinni skończyć z narzekaniem na tzw. wąskie gardło mostu Kościuszki. Po zakończeniu jego budowy będzie on szerszy niż droga znajdująca się zarówno przed, jak i za nim. Ile pasów znajdzie się na nowym moście Kościuszki? Czy piesi oraz rowerzyści też będą mogli z niego korzystać?

Na aktualnie budowanej wschodniej nitce będzie docelowo pięć pasów ruchu oraz pobocze awaryjne. Z kolei od strony zachodniej, na której znajdzie się chodnik dla pieszych z widokiem na Manhattan oraz ścieżka rowerowa, będą cztery pasy przeznaczone do ruchu samochodowego. To wszystko będzie odpowiednio zabezpieczone, tak aby nikt nie mógł skoczyć z mostu, wspiąć się na jego konstrukcje itp. Cała nowa konstrukcja Ko sciusz ko Brid ge po win na być oddana do użytku przed 2020 rokiem. Natomiast na czas budowania drugiej części nowego mostu, gdy wschodnią nitką zostanie puszczony dwukierunkowy ruch, będzie się

na niej znajdowało sześć pasów ruchu, po trzy w każdą stronę. Z jakimi największymi trudnościami mieliście do czynienia do tej pory?

Serdecznie zapraszamy do GABINETU OKULISTYCZNEGO Doktor mówi po polsku

dr Michał Kiselow OD

NOWOCZESNE METODY LECZENIE WAD I CHORÓB OCZU (jaskra, kontrola chorych na cukrzyce, badanie dna oka, pomiar ciśnienia FOTO: TADEUSZ ALBERSKI

Największe problemy zawsze związane są z fundamentami. To, co widać na zewnątrz, można łatwo przewidzieć i zaprojektować, a potrzebne dane i istniejące warunki dokładnie sprawdzić. Niestety, nigdy do końca nie wiemy, czego możemy się spodziewać w trakcie prac związanych z usadowieniem mostu w gruncie, bowiem pod ziemią można napotkać na różnego rodzaju niespodzianki. Wdodatku nowy most Kościuszki budowany jest częściowo w miejscu, w którym kiedyś istniał już podobny obiekt (Meeker Avenue Bridge, zwany także Penny Bridge – przyp. WM), zanim wybudowano ten obecnie istniejący. Okazało się, że poziom ówczesnych dróg w niektórych miejscach był o prawie 10 stóp niższy od obecnie istniejących ulic. W ciągu ostatnich około 200 lat przybyło tyle gruntu na tych ulicach, że ich poziom podniósł się o wspomnianą wysokość. Przy kopaniu tzw. pali wielkich średnic odnaleźliśmy wiele ciekawych rzeczy nagromadzonych w ziemi. Na pewno dużo problemów sprawił wykonawcy mostu transport materiałów budowlanych, a zwłaszcza dużych elementów konstrukcyjnych, bowiem musiały być one przewożone bardzo wąskimi i niesamowicie zakorkowanymi drogami, jakie są w tej okolicy. Przęsła mają długość około 130 stóp (40 metrów). Są one spławiane barkami z Wirginii do New Jersey i w nocy przewożone sa mo cho da mi cię ża ro wy mi na miejsce budowy. Budowanie mostu w tak zaludnionym i zagęszczonym rejonie, jakim jest Greenpoint, sprawia wykonawcy bardzo dużo problemów. Uważam, że prace przy nowym moście Kościuszki są bardziej skomplikowane niż te przy dużo większym Tappan Zee Bridge, budowanym wprawdzie nad wodą, ale w wolnej przestrzeni. Tam na pewno niejedną trudność sprawiała przeprawa przez wodę, ale przy użyciu odpo-

Nazwa mostu Kosciuszko Bridge, biegnącego nad Newton Creek i łączącego Brooklyn z Queensem, obowiązuje od chwili jego wybudowania w 1939 roku. Na tablicy z nazwą mostu znajduje się także polskie godło

wiedniej liczby jednostek pływających – barek – można było zrobić wszystko bez większych problemów, a tutaj mamy o wiele więcej utrudnień logistycznych związanych z lokalizacją mostu w gęsto zabudowanej przestrzeni. Wraz z budową nowego mostu Kościuszki pojawiło się zagrożenie związane ze zmianą jego nazwy. Były pomysły, by ułatwić Amerykanom wymowę nazwy mostu i ją skrócić. Czy to zagrożenie już minęło, czy udało się zachować nazwę Kosciuszko Bridge, honorującą gen. Tadeusza Kościuszkę, bohatera dwojga narodów – polskiego i amerykańskiego?

Nazwa ta została nadana po wybudowaniu w 1939 roku obecnie istniejącego mostu, co miało związek z tym, że znajdował się on w pol-

skiej dzielnicy. Zresztą mocno zabiegali o to ówcześni Polacy, mieszkający przed drugą wojną światową na Greenpoincie. W sumie mamy w stanie Nowy Jork dwa mosty Kościuszki, drugi znajduje się w Albany, niedaleko Saratoga Battlefield. Po tylu latach okazało się, że Amerykanie mają poważne problemy z wymówieniem nazwy Kosciuszko Bridge i już nawet zaczęli używać skrótu w postaci K-Bridge. Na szczęście oficjalnie stara nazwa nadal obowiązuje i pozostanie, ale uważam, że Polonia powinna pokazać, że bardzo zależy jej na utrzymaniu pełnej nazwy – Kosciuszko Bridge. Powinniśmy również zrobić wszystko, by nauczyć ludzi prawidłowej wymowy nazwiska Tadeusza Kościuszki oraz by nikt w przyszłości nie miał ochoty na zmianę nazwy mostu na K-Bridge. ROZMAWIAŁ: WOJTEK MAŚLANKA

sródgałkowego oraz komputerowe badanie pola widzenia).

Konsultacja i kwalifikacja do zabiegu laserowej korekty wad wzroku oraz usuwania zaćmy.

PEŁNY ZAKRES OPIEKI OKULISTYCZNEJ DOROSŁYCH I DZIECI

• dobór soczewek kontaktowych• wysoka jakość szkieł korekcyjnych •duży wybór oprawek: PRADA, RAY BAN, DOLCE & GABBANA, VERSACE, BVLGARI,COACH, TIFFANY • okulary przeciwsłoneczne; akcesoria optyczne oraz okulistyczne badania dla kierowców (DMV)

909 Manhattan Ave., Brooklyn NY 11222

tel.718.389.0333

pon. – pt.: 10.30 rano – 7 wiecz. sobota: 9.30 rano – 5.30 ppoł.

Większość ubezpieczeń medycznych, optycznych i unĳnych honorowana

* NOWA LOKALIZACJA 60-44 Myrtle Ave., Ridgewood NY 11385

tel.718.456.3100

pon. – pt.: 10.30 rano – 7 wiecz. sobota: 10 rano – 6 wiecz. niedziela 11 rano - 5 ppoł.

SPECJALISTA CHORÓB PRZYZĘBIA I IMPLANTÓW ZĘBOWYCH

PARADONTOLOG URSZULA KOROL, D.D.S. BOARD CERTIFIED, (DIPLOMATE OF AMERICAN BOARD OF PERIODONTOLOGY)

• ZAPOBIEGANIE I LECZENIE PARADONTOZY

(KIESZONKI DZIĄSŁOWE, KRWAWIENIE DZIĄSŁOWE, RUCHOMOŚĆ ZĘBÓW)

• IMPLANTY ZĘBOWE • REGENERACJA - ODBUDOWA KOŚCI WOKÓŁ ZĘBÓW • WSZCZEPY KOSTNE - ODBUDOWA WYROSTKA ZĘBODOŁOWEGO

• CHIRURGIA PLASTYCZNA DZIĄSEŁ

- PRZESZCZEPY DZIĄSEŁ WOKÓŁ OBNAŻONYCH SZYJEK ZĘBOWYCH - KOREKTA PRZEROSTU DZIĄSEŁ • STABILIZACJA RUCHOMYCH ZĘBÓW • SZCZEGÓŁOWE BADANIE GŁOWY I SZYI W CELU WYKRYCIA RAKA JAMY USTNEJ I PATOLOGII STAWU SKRONIOWO-ŻUCHWOWEGO

DR. KOROL JEST JEDYNĄ POLSKĄ SPECJALISTĄ-PARADONTOLOGIEM, ABSOLWENTKA NEW YORK UNIVERSITY, DEPARTAMENT PARADONTOLOGII I IMPLANT DENTISTRY W CELU UMÓWIENIA SIĘ NA WIZYTĘ PROSZĘ DZWONIĆ POD NR:

212.888.2008

57 W. 57 Street, SUITE 805, NYC, NY 10019 (Między 5 i 6 Ave.)

DENTYSTA

FOTO: TADEUSZ ALBERSKI

Dr Eugene Burbacki, DDS

Budowa wschodniej nitki nowego mostu Kościuszki przebiega zgodnie z harmonogramem. Na zdjęciu widać pylon, z którego rozciągnięte będą liny podtrzymujące konstrukcję nośną

Wszystkie zabiegi dentystyczne: mosty, korony, protezy, leczenie kana∏owe, leczenie dziàse∏, plomby, kosmetyka, etc. Nowy zmodernizowany gabinet 1601 W 6th. Str. (róg P Ave.) Brooklyn, NY 11223 Tel. (718) 339-8856 Przyjmujemy ró˝nego rodzaju ubezpieczenia dentystyczne.

Mówimy po polsku.

nowy dziennik Saturday – Sunday, November 7-8, 2015

nowy dziennik Sobota â&#x20AC;&#x201C; niedziela 7-8 listopada 2015

Moim zdaniem

21 nowy dziennik Saturday – Sunday, November 7-8, 2015

O upadku przemysłu w PRL i USA

KOGO WINIĆ ZA KRACH POLSKIEGO PRZEMYSŁU Kiedy Lenin z Trockim z pomocą niemieckiego i amerykańskiego kapitału zrobili rewolucję w Rosji, byli zaskoczeni, że tak łatwo im się to udało. Co do ekonomii nie mieli żadnego gotowego planu, sięgnięto, więc do wzorów Niemiec i Stanów Zjednoczonych. Lenin był pod wrażeniem niemieckiej wojennej ekonomii i systemu centralnego planowania, który pozwolił im prowadzić długą pierwszą wojnę światową z przeważającym przeciwnikiem. Stąd powstała mantra, którą powtarzaliśmy na wykładach z ekonomii politycznej, że ekonomia dzieli się na bazę i nadbudowę. Baza, wedle Lenina i później Stalina, miała polegać na przemyśle ciężkim, czyli węglu, stali, betonu i elektryczności. W tamtych czasach nie myślano o elektronice, chociaż początki radia już istniały. Ponieważ od początku liczono się z wojną, naprzód z kapitalistami, a później z Niemcami, koordynacja produkcji za pomocą centralnego planowania była koniecznością. Dzięki centralnemu planowaniu ZSRR wygrał wojnę z Niemcami. Ja już w latach 60. zauważyłem, że rozwój technologii, szczególnie elektroniki, spowodował takie zróżnicowanie gatunków produkcji, że metody centralnego planowania całkowicie zawodziły. Dla mnie dowodem tego był brak na rynku śrubek M3, które sam produkowałem w zakładach Kasprzaka na praktyce wakacyjnej, po pierwszym roku studiów. Partia komunistyczna i jej nomenklatura nie chciała się zgodzić na radykalną reformę ustroju ekonomicznego, gdyż centralizacja była im na rękę. Im głównie chodziło o utrzymanie władzy, a koszty ekonomiczne były drugorzędne. POLITYCZNE MOTYWACJE WIELKICH INWESTYCJI Pochodną cechą centralizacji planowania były przemysłowe inwestycje. W tym przypadku niewielka grupa ludzi, mająca do wyłącznej dyspozycji olbrzymi kapitał ludzki, chcia-

FOTO: WIKIPEDIA.ORG

Część polskiego społeczeństwa uważa, że dorobek ponad 40 lat rozkradziono albo sprzedano za bezcen. Jeden z moich kolegów powiedział kilka lat temu, że firma wystawiona na sprzedaż jest tyle warta, ile nabywca chce za nią zapłacić. To on wyznacza cenę. Tego nie rozumiał przypadkowy obserwator, z którym nawiązałem rozmowę dwa lata temu na Krakowskim Przedmieściu. Właśnie ulicą przechodził Marsz Solidarności, dmąc w plastykowe trąbki i domagając się ustąpienia premiera Tuska, którego winiono za niskie płace dla braci z Solidarności. Okazało się, że spotkany mężczyzna był robotnikiem, który budował hale zakładów telewizyjnych w Piasecznie. Jak mi powiedział, dzisiaj te hale stoją puste. Próbowałem mu wytłumaczyć, że telewizorów na lampach próżniowych już na świecie się nie produkuje i że wartość obiektu w Piasecznie jest tyle warta, ile ktoś za niego chce zapłacić, czyli zero albo około zera.

Pozostałości po części infrastruktury Huty Kościuszko w Chorzowie w woj. śląskim

Temat przeskoku z ekonomii socjalistycznej do ekonomii rynkowej, jaki odbył się w latach 1989-1992, budzi do dziś wiele kontrowersji. Jan Czekajewski

ła wykorzystać go do inwestycji. WZSRR budowano, więc kanały między Moskwa i Leningradem a także słynny Kanał Białomorski, w którym zmarło tysiące, jeśli nie setki tysięcy więźniów Gułagu. WPolsce budowano Hutę Lenina i Hutę Katowice bez oglądania na koszty i nawet warunki geologiczne i dystans do wody i surowców. Opowiadał mi kiedyś pewien człowiek, który znał Hilarego Minca, szefa wszechpotężnej Komisji Planowania Gospodarczego, że Minc, przechadzając się z nim na deptaku w Krynicy, zwierzył się, że wyczerpał już swoją wyobraźnię, i zastanawiał się, co jeszcze w Polsce można by zbudować. Wyraźnie Minc nie ufał innym, aby mu coś zasugerowali. Polegał więc na własnej wyobraźni i wzorach zaczerpniętych od sowieckiego sojusznika.

skich i górskich uzdrowiskach.

skopiowany w Polsce. Przyjrzyjmy się zatem bliżej, co się stało w Ameryce, i to nie z powodu przemian ustrojoPOCZUCIE NIŻSZOŚCI Na dodatek produkty przemysłu wych, socjalizm względem kapitaliPRL-u były technologicznie opóźnio- zmu, ale w ramach samego kapitaline o wiele lat w stosunku do produk- zmu. Olbrzymia większość amerykańtów „krajów wiodących”. Jeszcze skich przedsiębiorstw jest finansowaw czasie mego krótkiego stażu inży- nych przez kredyty bankowe. Jeśli konieryjnego w Polsce drażniły mnie niunktura na rynku spada, jak np. cepubliczne stwierdzenia komunistyczna ropy na świecie, to firmy wydonych polityków i gazet, że taki czy bywające ropę, jeśli nie mają własnych inny wyrób jest porównywalny z wy- dużych oszczędności, bankrutują. robem produkowanym na Zachodzie. Bankructwo może być wywołane wieNigdy nie słyszałem, że polski wy- loma przyczynami, z których tylko nierób był lepszy. Przy takim przeko- które są spowodowane błędami inwenaniu polskich przywódców, nic stycyjnymi menedżerów. Wiele z tych dziwnego, że nikt nie ośmielił się wy- bankructw jest spowodowane nagłym produkować czegoś, co by było świa- skokiem technologicznym, na który towym sukcesem. Taką „porówny- dana firma nie jest przygotowana. walną” wypowiedź słyszałem oso- Welektronice pojawienie się płaskich biście od ministra Komitetu Nauki telewizorów spowodowało nagłe zai Techniki, tow. Chylińskiego, nawia- mknięcie wszystkich zakładów prosem mówiąc syna pierwszego pre- dukujących telewizory, które opieraBRAK WYMIENIALNEJ WALUTY zydenta PRL-u Bieruta. W czasie ły się na lampach kineskopowych. Jeszcze innym wbudowanym man- krótkiej rozmowy minister Chyliń- W USA firmy elektroniczne produkamentem systemu centralnie stero- ski chwalił się, że jakiś polski inży- kujące telewizory zostały zamknięte wanego był monopol handlu zagra- nier wymyślił silnik samochodowy i nie zbudowano nowych, nawet tanicznego w rękach kilku Centrali Han- podobny do silnika Wankla, a in- kich, które by produkowały płaskie dlu Zagranicznego. Jak wiadomo, na polska fabryka już zaczyna robić telewizory. Płaskie telewizory zaczęniemożliwe, aby handlowcy w Elek- tranzystory krzemowe, „porówny- to więc sprowadzać z Japonii i Korei trimie czy Varimeksie znali się na sze- walne” do zachodnich. Jeśli nasi przy- Południowej, wykorzystując istniejąrokiej gamie produktów, które ofero- wódcy mieli poczucie niższości cą już sieć dystrybucji telewizorów wali. Dodatkowo brak wymienialne- w stosunku do Zachodu, ich to nie- kineskopowych. Wielkie firmy elekgo pieniądza uniemożliwiał popraw- pewność własnych możliwości prze- troniczne i elektryczne, jak np. Geną wycenę kosztów własnych zarów- nosiła się na masy im podległe. neral Electric, przewidując, że nie bęno inwestycji, jak i produktów. Kiedą mogły konkurować ceną w produkdy wprowadzono wymienialność zło- JAK UPADAŁ STARY PRZEMYSŁ W USA? cji telewizorów lub odbiorników ratego na inne waluty, wtedy okazało Jeden z naszych kolegów spędził diowych, od dawna zmodyfikowały się, że koszty własne produktów wyrok w USA, w Chicago na zaprosze- swoje inwestycje i zajęły się także bantwarzanych były wyższe niż ich ryn- nie swego syna. Naocznie obserwo- kowością i ubezpieczeniami. Owszem, kowa wartość. Na dodatek w koszty wał upadek starego amerykańskiego na peryferiach miast widzi się nowo te trzeba było wliczyć archaiczne kon- przemysłu, który był równocześnie za- powstające zakłady, z których tylko strukcje żelbetonowych hal produk- stępowany przez nowo powstające za- niektóre są zakładami produkcyjnycyjnych i całą akcję socjalną razem kłady, poza centrum miasta. Uważał, mi. Głównie są to centra dystrybucji z domami wypoczynkowymi w mor- że model amerykański mógłby zostać produktów importowanych z Chin.

Wmiastach natomiast jest rozkwit różnego rodzaju budynków biurowych i wieżowców dla banków i przedsiębiorstw ubezpieczeniowych. Wsumie produkcji jest coraz mniej, a biurokratów coraz więcej. Ameryka weszła w fazę postprzemysłową. Co więc się stało z klasą robotniczą, która zajmowała się produkcją? Rząd, zdając sobie sprawę z zagrożenia dla ładu społecznego przez rzeszę bezrobotnych, stworzył całą sieć świadczeń socjalnych, które umożliwiają godziwą egzystencje bez wysiłku związanego z regularną pracą. I tak np. następujące stany USA mają więcej ludzi na różnego rodzaju zasiłkach niż pracujących: Kalifornia, Nowy Meksyk, Missisipi, Alabama, Illinois, Kentucky, Ohio, Nowy Jork, Maine, Karolina Południowa. Po podliczeniu wartości zasiłków i porównaniu tych wartości z przeciętna sumą zarobków amerykańskiego pracownika wychodzi, że dochody ludzi objętych zasiłkami kształtują się na poziomie 40 dol. na godzinę, natomiast średnia płaca pracownika amerykańskiego wynosi 30 dol. na godzinę. Nic więc dziwnego, że domy handlowe i restauracje poszukują pracowników, a do pracy brakuje chętnych. Wygląda na to, że po prostu ludzie w USA nauczyli się dobrze kalkulować. JEŚLI JEST TAK ŹLE W USA, TO DLACZEGO NAM JEST TAK DOBRZE? Luksusowe restauracje są pełne. Ludzie kupują więcej wielkich samochodów terenowych i półciężarówek. Po prostu rząd USA pokrywa koszty drukując dolary, wypuszczając obligacje, które kupują inne kraje, głównie produkujące ropę, ale i Chiny, Japonia itd., jako walutę rezerwową. Dolar więc zastąpił złoto, które ma ten mankament, że nie można go dowolnie pomnażać. Za pożyczone pieniądze importuje się więc różnorodne dobra z Chin i innych krajów, które na rynku amerykańskim są dużo tańsze, niż gdyby były produkowane w USA. W sumie standard życiowy w USA jest za wysoki w stosunku do wydajności (produkcyjności) własnej populacji. Jak długo tego rodzaju polityka jest możliwa – nie wiadomo. Dla zabezpieczenia amerykańskiego dolara, „jako wartości rezerwowej”, USA mają największą armię na świecie i związane z tą armią wydatki. Zakusy na podważenie pozycji dolara na rynku światowym mają Rosja i Chiny. Zobaczymy, czym się to starcie skończy... Jak długo Stany Zjednoczone będą zdolne utrzymać dominację dolara i związaną z dolarem wysoką stopę życiową? Nadzieje, że model amerykański mógłby być zastosowany w Polsce, są płonne. Na zakończenie chciałbym zwrócić uwagę, że każdy system ekonomiczny, łącznie z amerykańskim kapitalizmem, ma swoje wady i możliwości bankructwa. W USA żyjemy nie tylko za pożyczone pieniądze, ale pod groźbą, że sam raj ekonomiczny, jaki rząd amerykański i jego otoczka bankowa nam stworzył, ma ograniczony czas życia. n

Polacy w USA

nowy dziennik Sobota – niedziela 7-8 listopada 2015

25 lat z wiatrem i pod wiatr... n Polski Klub Żeglarski w Nowym Jorku działa już nieprzerwanie

przez 25 lat. Właśnie niedawno obchodził urodziny. Z tej okazji żeglarze i sympatycy żeglarstwa spotkali się w sobotę, 10 października 2015 roku, w siedzibie Fundacji Kościuszkowskiej na Manhattanie, aby wspólnie świętować. DYPLOMY, NAGRODY, ŻYCZENIA To były ważne i miłe chwile, kie„Serdecznie witam wszystkich zgroma- dy wielu z obecnych gości stawadzonych gości: członków klubu, że- ło przed mikrofonem, składało żyglarzy i sympatyków żeglarstwa, a tak- czenia kolejnych, dobrych 25 lat dla że nieżeglarzy – czyli tych, którzy jesz- Pol skie go Klu bu Że glar skie go cze nie wiedzą, co tracą” – powiedział w Nowym Jorku, a komandorowi Krzysztof Sierant, komandor PKŻ. wręczali dyplomy, drobne upoA przybyli goście niemal z całych minki i piękne prezenty. Stanów Zjednoczonych, z Kanady Jako pierwszy uczynił to Zbigniew i z Polski. Do żeglarzy zawitała wi- Stosio, sekretarz generalny Polskiecekonsul z nowojorskiego konsulatu go Związku Żeglarskiego. A po nim Joanna Byszewska-Zapletal. Ze sta- życzenia i dyplomy przekazywali: Jerego kraju przybył gość specjalny – rzy Porębski i komandorzy Andrzej Zbigniew Stosio, sekretarz generalny Gruszka, Elżbieta Sawicka i Jerzy WilPolskiego Związku Żeglarskiego, czek. Stanisław Żelazny, wicekoprzyjaciel nowojorskiego klubu, któ- mandor Joseph Conrad Yacht Club ry wspiera jego działania od... 25 lat! w Chicago, przekazał komandorowi To dzięki niemu przez wiele lat PKŻ Sierantowi dyplom i guzik komandobył jedynym polonijnym klubem że- ra na szczęście (który obciął od sweglarskim na świecie, który mógł sa- go munduru). Kapitan Jacek Reschmodzielnie prowadzić szkolenia że- ke ofiarował dla członków nowojorglarskie i wystawiać – również samo- skiego klubu dwa miejsca na rejs dzielnie – patenty Polskiego Związ- po Karaibach na jego katamaranie. ku Żeglarskiego. Pani konsul Joanna Byszewska-ZaZ Polski przybył również Jurek Po- pletal życzyła żeglarzom pomyślnych rębski – honorowy członek nowojor- wiatrów. Abyły komandor klubu Anskiego klubu, przyjaciel wszystkich że- drzej Gruszka powiedział: „Życzę glarzy (i nieżeglarzy również). Przy- wam i sobie, abyśmy nie zrobili czejechał wraz z żoną Helenką. Bez nich goś, co by nie pozwoliło nam się spotrudno byłoby sobie wyobrazić to ju- tkać za 25 lat”. bileuszowe spotkanie. „Wielkie dzięki ‘ojcom założyciePrzybyli komandorzy i przedstawi- lom”, uczestnikom pierwszego spociele polonijnych klubów i organiza- tkania, którzy wpadli na pomysł, aby cji: komandor Polish Yachting Asso- założyć Polski Klub Żeglarski po tej ciation of North America (PYANA) stronie oceanu – powiedziała ElżbieKrzysztof Kamiński z Chicago, wita Sawicka, komandor od maja 2002 cekomandor Joseph Conrad Yacht do stycznia 2004 roku. – Z dokumenClub wChicago Stanisław Żelazny, ko- tu, który widziałam, wynika, że po tymandor Polish Yacht Club Chicago lu latach mamy wśród nas założycieMarzena Oberski. la, uczestnika pierwszego spotkania Z różnych stron świata dojechali lub – jest nim Stefan Bienias. Klub jest dopłynęli: kpt. Jacek Rajch, Jurek Ko- w tej chwili potężny. Potęgę tego klułakowski, Jacek i Dobrochna Resch- bu zbudował Janusz Kędzierski, koke, Jacek i Bogusia Sołtysowie, Pa- mandor czterech kadencji, od lutetrick i Ela Lee. Dotarli byli komando- go 2006 roku. To on i jego zarząd porowie PKŻ: Maciej Znaniecki (z żo- rwali się na coś, co się wydawało nieną), Andrzej Gruszka (z żoną), Elż- prawdopodobne – postanowili kupić bieta Sawicka i Jerzy Wilczek. Poja- Barkę. Członkowie klubu zapłacili wiło się też wielu byłych wicekoman- składki z góry za parę lat i tym spodorów oraz członków zarządów, któ- sobem mamy naszą siedzibę. Janusz rych ciężka praca bywa czasami nie- jest też pomysłodawcą szkoleń dla doceniana, a przecież bez nich, bez ich dzieci. Z jego inicjatywy zostały zapracy nie byłoby tego klubu i tego spo- kupione optymisty, na których dzieci tkania. uczą się żeglować. Za jego ostatniej REKLAMA

ZDJĘCIA: JANUSZ M. SZLECHTA

Janusz M. Szlechta

Na Barce komandor Krzysztof Sierant podzielił tort jubileuszowy

Grupa dzieci zaśpiewała kilka szant, co wzbudziło radość, a nawet entuzjazm, wśród jubileuszowych słuchaczy

kadencji została też kupiona ‘Fantazja” – nasza zamorska ‘posiadłość”, czyli jacht, który żegluje po Karaibach. 8 lat pracował dla klubu jako komandor. W moim przekonaniu, a także wielu innych osób obecnych dzisiaj w Fundacji, Janusz Kędzierski jest komandorem 25-lecia” – podkreśliła Elżbieta Sawicka. Komandor Krzysztof Sierant przeczytał listy, jakie przysłali członkowie honorowi klubu, którzy nie mogli przyjechać na jubileuszowe spotkanie. Jerzy Knabe napisał m. in.: „Załączam najlepsze życzenia wszelkiej pomyślności dla Was wszystkich i dla każdego z osobna. Jak ten czas leci... Dopiero co było 20-lecie! Ściskam serdecznie”. Jerzy Knabe to polski inżynier, publicysta (m. in. pracował dla „Poznaj Świat” i„Żagli”), żeglarz (kapitan jachtowy żeglugi wielkiej), płetwonurek. Od roku 1970 mieszka w Londynie. Współzałożyciel m. in. Yacht Klubu Polski wLondynie iMesy Kaprów Polskich w Bractwie Wybrzeża; uczestnik wielu wypraw żeglarskich, kajakowych i lądowych. „Nie tylko myślami isercem chcę być z Wami w tym uroczystym dniu – 25. rocznicy Polskiego Klubu Żeglarskiego w Nowym Jorku – ale i słowem – napisał znany w świecie żeglarz Hen-

Komandor PKŻ Krzysztof Sierant (z lewej) otrzymał dyplom i koło sterowe od Zbigniewa Stosia, sekretarza generalnego Polskiego Związku Żeglarskiego, aby mu się dobrze sterowało klubem

ryk Jaskuła. – Otóż gdyby Bolesław Chrobry, zamiast walić mieczem w bramy Kijowa, utworzył Polski Związek Żeglarski, z całą pewnością polscy żeglarze odkryliby Amerykę. Nie sprowadzilibyśmy doAmeryki połowy Afryki, lecz sami byśmy ochoczo harowali na farmach – przecież Polak roboty się nie boi. Niepodległość dalibyśmy Ameryce bez żadnej woj-

ny, przecież by to byli nasi synowie i wnukowie, wszystko załatwiłoby się przy gąsiorze wina. Najpierw utworzylibyśmy na tych ziemiach Amerykański Okręgowy Związek Żeglarski w Nowym Krakowie – tak byśmy nazwali miasto, które inni nazwali po swojemu Nowym Jorkiem. Wszędzie dookoła mówiłoby się po polsku, a imigracja angiel-

ska, hiszpańska, francuska uczyłaby się polskiego języka. Jedno jest pewne: dzisiaj osobiście trącałbym się z Wami lampkami, jako zamieszkały tam od dziecka, gdyby nie tak zwane limity imigracyjne. W 1926 roku mój ojciec chciał jechać do Stanów, ale ten limit dla Polaków był wyczerpany, kazano mu czekać rok na wizę. Więc pojechał do Argentyny. Na zdrowie! Sto lat dla klubu!”. Henryk Jaskuła to polski żeglarz, kapitan jachtowy, z wykształcenia elektryk. Pierwszy Polak i trzeci żeglarz w historii, który samotnie, bez zawijania do portów, okrążył ziemię. Dokonał tego na jachcie „Dar Przemy- Jubileuszowy koncert piosenki żeglarskiej na Barce. Grają (od lewej): śla”. Ma już ponad 90 lat! Jest dosko- Krzysztof Kuza, Jurek Porębski, Ryszard Czerski i Dorota Huculak nałym przykładem patriotyzmu dla wać. Dołączyli do niego: Krzysztof do poświęceń, do ponoszenia ryzyka. dzieci polonijnych. Kuza ze swoją malutką gitarą i Ry- Przez kilka lata jachty te były spłacaszard Czerski grający na banjo. Akie- ne. Rozpoczęto mozolne budowanie JUBILEUSZOWY KONCERT Wielkim wydarzeniem, przede dy pojawiła się Dorota Huculak, rów- struktur klubowych, powstawały kowszystkim dla gości „z zewnątrz”, był nież wzięła gitarę, usiadła obok trzech lejne wersje statutu, zaczął ukazywać występ 10-osobowej grupy dzieci uro- facetów, grała i śpiewała wraz z nimi. się klubowy biuletyn. Stworzona zoJuż była głęboka noc, kiedy ktoś stała strona internetowa, sukcesywnie dzonych w USA (dzieci żeglarzy, członków klubu), które zaśpiewały kil- zadecydował, że chyba już czas był rozszerzany kalendarz kluboka piosenek ze słowami, które często na odpoczynek. Niechętnie się że- wych imprez. „Kilkakrotnie pojawiały się trudnotrudno jest nam wymówić. Towarzy- gnano, bo żal było kończyć to spości, ale – jak podkreślał komandor szyli im: Jurek Porębski z gitarą i Ry- tkanie przyjaciół. Krzysztof Sierant – potrafiliśmy je szard Czerski z nieodłącznym banjo. przezwyciężać, potrafiliśmy pracować Potem sam Jurek Porębski zaśpiewał CO NIECO O HISTORII KLUBU piosenkę, do której napisał słowa Z okazji 20-lecia PKŻ wydana zo- razem, dla wspólnego dobra”. Narozwój klubu, najego sukces, złoi skomponował muzykę. Piosenka no- stała książka pamiątkowa, w której zasi tytuł „25-lecie Jacht Clubu w No- warta została historia klubu. To tam żyło się wiele przyczyn, ale najważwym Jorku”: zapisano, że zebranie założycielskie niejsza była praca wielu ludzi, bo – – z inicjatywy kapitana Grzegorza Ste- jak powszechnie wiadomo – to ludzie Jacht Club w Nowym Jorku faniaka – odbyło się 3 czerwca 1990 są najważniejsi. Jacy ludzie – taki klub. Od 1991 roku klub prowadzi szkodwadzieścia pięć lat roku w redakcji „Kuriera” przy GreTo długo, to długo enpoint Avenue na Greenpoincie. lenia żeglarskie, a od 7 lat organizuJuż przecież ćwierć wieku zna go W kolejnych latach klubowi przewo- je obozy żeglarskie dla dzieci i młocały świat dzili: Grzegorz Stefaniak, Sławomir dzieży. Klub posiada dwa pełnomorskie To dużo, to dużo Michałowski, Maciej Znaniecki, Andrzej Gruszka, Elżbieta Sawicka, Je- jachty: „Babę Jagę” – 28 stóp i „FanA jeszcze przed nami oceanu toń rzy Wilczek, Janusz Kędzierski tazję” – 34 stopy. Ma też kilkanaście optymistów, lasery, Huntera 170 sprawne białe żagle i sternika dłoń i Krzysztof Sierant. I znów popłyniemy rejsem wokół Gdyby ktoś z zewnątrz, ktoś mało i windsurfery. No i ma – jedyną w swoziemi obeznany z działalnością Polskiego im rodzaju – siedzibę, czyli Barkę. To Rejsem poprzez cały świat Klubu Żeglarskiego zapytał, co wła- jest dom żeglarzy na wodzie, miejsce, ściwie robi się wtym klubie, możnaod- do którego wszyscy chętnie ciągną nawet z daleka. Jeszcze nauczymy młode pokolenie powiedzieć krótko: WSZYSTKO! Rozbudowywany przez lata kalenPływania, pływania Ludzie związani z klubem organiNiech im szary dzień zwyczajny zują regaty i rejsy, szkolą dzieci, mło- darz klubowych wydarzeń jest niezwyświata nie zasłania dzież i dorosłych, no i przede wszyst- kle bogaty. Dla członków zarządu praPływania, pływania kim kształtują charaktery młodych lu- ca w klubie to jak drugi etat; zawsze dzi. Popularyzują żeglarstwo w śro- jest coś do zrobienia, przygotowania, Bo jeszcze przed nami cuda tego dowiskach polonijnych, kultywują załatwienia, naprawienia, przeproświata narodowe tradycje i zwyczaje (żeglar- wadzenia... Klub wciąż się rozwija właOceanu wielki szmat skie i nieżeglarskie) wywiezione śnie dlatego, że jest wielu oddanych Niech też mają swoje morzem z Polski. Rozwijają klubową działal- ludzi, pracujących społecznie. Ma też kołysane ność, tworzą też nowe, własne trady- sponsorów zarówno wśród członków Dwadzieścia pięć lat. cje i własną bazę sprzętową. A miej- klubu, jak i na zewnątrz. Najważniejscem, gdzie to wszystko dzieje się, jest si to: Polsko-Słowiańska FederalPotem przyszedł czas na wspólny przede wszystkim nieoceniona Barka na Unia Kredytowa i Adamba – Adaobiad, pogaduszki, zdjęcia. Przy oka- w Gatawey Marina na Brooklynie. ma Bąka. Każdy, kto pracował dla klubu, kto zji można było obejrzeć świetną wy- A klub zaczynał z niczym, od zera. stawę, pełną zdjęć, artykułów z gazet Gdy Grzesiek Stefaniak zwoływał przyczynił się do jego rozwoju, zasłu(także z „Nowego Dziennika”) i cie- pierwsze, założycielskie spotkanie, żył na pochwałę. Trudno wymienić kawych eksponatów. nie wiedział, co będzie dalej. Nie by- wszystkich, bo przez ćwierć wieku ło pieniędzy, ludzi, a większość z po- przewinęło się przez klub kilkaset osób. tencjalnych członków nie miała Ale niektórych trzeba wspomnieć: RyFINAŁ JUBILEUSZU NA BARCE ZFundacji Kościuszkowskiej żegla- wówczas uregulowanego pobytu szard Raczyński, Jurek Kołakowski, rze i ich przyjaciele udali się specjal- w USA. Różne opinie, zdania, dys- Rysia iArek Gaczewscy, Anita Litwin, nym autobusem i prywatnymi samo- kusje doprowadziły do podjęcia de- Jacek Wasiak, śp. Tadziu Cieszyński, chodami na Barkę, która jest siedzi- cyzji – pozornie – nieracjonalnej. Ale Janusz Stec, śp. Jurek Musiałowski, bą klubu w Gateway Marina. Tam był to właśnie ta decyzja, jej wyjątko- Zygmunt Wiśniowski, Wojtek Walczak czas na biesiadowanie przy stołach, wość, pozwoliła klubowi przetrwać, (sprzedał klubowi jacht po okazyjnej cenie), Lech Poradowski, Jola Szczepa później się rozwijać. dyskusje, snucie planów i tańce. Jaka to była decyzja? Kupno klu- kowska, Marcel Hovra, Lucyna i MaKomandor Krzysztof Sierant pokroił jubileuszowy tort i rozdawał wszyst- bowego jachtu! Klub, który jeszcze nie rek Kopczyńscy, Beata Sluszkiewicz, kim chętnym. Godzinę później drugi był formalnie zarejestrowany, zaku- Krzysztof Rzamek, Maciek Kmita, Antort pokroił były komandor Janusz Kę- pił dwa jachty, choć nie miał żadne- drzej Palowski, Mirek Popławski, dzierski. Tak więc słodkości tego wie- go majątku, żadnych funduszy ani Elżbieta Sawicka, Arek Kwapiński czoru nie brakowało, a i jadła również, sponsorów. Ale miał ludzi. Wyjątko- i wielu, wielu innych. Niektórzy z nich uczestniczyli wych ludzi: pełnych energii, dobo kuchnia była otwarta cały czas. Apotem przyszedł moment, na któ- świadczonych żeglarzy, instruktorów w rocznicowym spotkaniu zarówno ry wszyscy czekali: Jurek Porębski żeglarstwa. Ludzi zakochanych w że- w Fundacji Kościuszkowskiej, jak wziął do rąk gitarę i zaczął grać i śpie- glarstwie, odważnych, skłonnych i na Barce. n

nowy dziennik Saturday – Sunday, November 7-8, 2015

O metropolii

nowy dziennik Sobota – niedziela 7-8 listopada 2015

ALKOHOLIZM – CHOROBA SKRZĘTNIE UKRYWANA

FOTO: EPA/RANDY RAIN

“PIJĘ, ALE TO NIE PROBLEM”

FOTO: ARCH. OUTREACH NA GREENPOINCIE

Na Greenpoincie czy Borough Par- „Kiedy stałem się alkoholikiem? Tydzień temu? Miesiąc temu? Rok temu?” – to jedne z najczęstszych ku można zauważyć – na przykład pytań, jakie zadają sobie osoby walczące z nałogiem. Ilu wśród nich jest Polaków – imigrantów? w pią tek póź nym po po łu dniem – w wielu sklepach spożyw- Takich danych nie ma, ale sądząc chociażby po liczbie grup AA w Nowym Jorku można stwierdzić, czych panów, którzy wracając z praże sporo. „Nie ma nic trudnego w upijaniu się, w dodatku wódka jest tania. Ale przestać? To jest cy kupują sobie obiad, a do tego kilka piw. Zdarza się też, że jedno lub wyzwanie” – mówią zgodnie terapeuci. dwa wypijają od razu przed sklepem. Anna Arciszewska „Często się tak dzieje?” – pytam w jednym z polonijnych sklepów. „Może nie codziennie, ale kilka razy w tygodniu” – mówi jedna z ekspedientek. „Ja przyleciałam z Polski niedawno i u mnie na wsi też pod sklepem panowie pili. Nie ma chyba w tym nic dziwnego?” – zastanawia się sprzedawczyni. Pomijając nowojorskie prawo, zgodnie z którym spożywanie alkoholu w miejscach publicznych może skończyć się mandatem, a nawet więzieniem, to takie z pozoru niegroźne „picie po pracy” nie musi, ale może być już sygnałem uzależnienia. „Aco tam pani opowiada, ile te piwa mają procent? Jak każda baba, musi pani szukać problemów” – skrzyczał mnie jeden z zaczepionych przy sklepie Polaków. Uzależniony, jak przekonuje, nie jest, bo do pracy chodzi, a kiedyś nawet nie pił cały miesiąc. Problem w tym, że takie „przerwy” o niczym nie świadczą – jest to raczej, jak tłumaczą terapeuci, takie uspokojenie swojego sumienia i pokazanie bliskim: panuję nad swoim piciem. Czasem jest to przerwa wyłącznie po to, Klinika Outreach, oprócz różnego rodzaju terapii, oferuje m.in. badania toksykologiczne, terapię indywidualną i grupową by „wykurować się”, a po pewnym prowadzoną przez terapeutki mówiące m.in. po polsku. Na zdjęciu od lewej: Katarzyna Fiorita, Joanna Kabat-Rey, Marta czasie wrócić do nałogu. Sokołowski, Ewa Łapińska – pielęgniarka, Adela Szprengiel – dobry duch sekretariatu oraz terapeutka Dorota Reynoso

„NIKT NIE RODZI SIĘ ALKOHOLIKIEM – mówi Katarzyna Fiorita, te-

rapeutka pracująca w klinice Outreach na Greenpoincie, prowadząca terapię indywidualną i grupową dla osób wychodzących z uzależnienia oraz zajęcia dla członków rodzin osób dotkniętych tym problemem. – Do nałogu prowadzi wiele dróg, czasem krótszych, czasem dłuższych, ale co powoduje, że człowiek wpada w pułapkę? Jest to splot czynników biologicznych, psychologicznych i środowiskowych. Często słyszę od moich pacjentów, że w kościele przysięgali, że przez jakiś czas nie sięgną po alkohol, ale jak ten termin ustalonej abstynencji minął, to już następnego dnia nad ro bili z nawiązką – stwierdza Katarzyna Fiorita. – Zanim przyznamy się sami przed sobą, że nie jesteśmy w stanie kontrolować swojego picia i że jesteśmy bezsilni wobec uzależnienia, często mijają długie lata. Nim otworzymy się na profesjonalną pomoc, próbujemy rozwiązać problem własnymi sposobami, które nie przynoszą rezultatów. Ważne jest zrozumienie, że alkoholizm jest chorobą taką jak rak, cukrzyca czy gruźlica, i – tak jak każda choroba – wymaga profesjonalnego leczenia. A ja staram się zawsze motywować pacjentów – mówię: nie traćmy ani dnia. Jeśli coś jest nie tak, proszę szukać wsparcia, przyjść do nas, udać się na spotkanie polskojęzycznych AA, które prężnie działają w Nowym Jorku.

25 nowy dziennik Saturday – Sunday, November 7-8, 2015

JĄ, ŻE COŚ JEST NIE TAK. Bardzo

charakterystyczny w tej chorobie jest tzw. mechanizm zaprzeczenia. Mimo że osoba uzależniona z powodu nałogu wpadła w poważne kłopoty, to sama nie chce tego zauważyć. Wśród pacjentów greenpoinckiej kliniki są kierowcy przyłapani na jeździe pod wpływem alkoholu albo sprawcy przemocy w rodzinie. Sędzia zaoferował im alternatywę: albo terapia, albo poważne konsekwencje prawne. Do kliniki przy Manhattan Avenue zgłaszają się też i takie osoby, którym alkohol zabrał wszystko: dom, rodzinę, przyjaciół, pieniądze, zdrowie. Przychodzą, bo wiedzą, że to jest ich ostatni ratunek. „Mamy wiele przykładów ludzi, którzy zgłosili się do nas po pomoc dosłownie z ulicy. Z czasem, kiedy postawili na trzeźwość i zaangażowali się w terapię, ich życie zaczęło się zmieniać na dobre. Patrząc na nich trudno uwierzyć, że kiedyś znaleźli się w tak trudnej sytuacji” – opowiada Katarzyna Fiorita. „Co sprawiło, że wyszli z nałogu?” – dopytuję. „Pili tak dużo, że już nie byli w stanie sięgnąć po kolejną butelkę. Zdrowie odmówiło im posłuszeństwa. Mieli już dosyć, albo widzieli, jak kolega z parku umiera z przepicia, i wystraszyli się, że mogą podzielić ten sam los. Zdarza się też, że jeden bezdomny przyprowadza do nas innego bezdomnego, i prosi: uratujcie mojego przyjacieTRUDNO JEST OSZACOWAĆ LICZ- la” – mówi Dorota Reynoso.

BĘ POLAKÓW, KTÓRZY ZMAGAJĄ SIĘ Z TYM PROBLEMEM NA EMIGRACJI, także i dlatego, że są różne stop-

nie uzależnienia. WPolsce szacuje się, że co najmniej 12 proc. osób nadużywa alkoholu. WStanach też jest to poważny problem, ale rzadko się o tym mówi. „Nie wiem, ile osób dziennie mija nasze drzwi inie ma odwagi wejść do środka, mimo że potrzebuje pomocy. Mam jednak nadzieję, że się w końcu odważą. Na tych pierwszych spotkaniach bardzo się wstydzą, no bo jak tu się przyznać, że piję butelkę wódki dziennie, albo że mój 16-letni syn palił marihuanę w łazience, a ja tego nie zauważyłem, albo że mąż pije i bije. A ja zawsze odpowiadam, że to, iż jesteś tutaj na terapii, to była najlepsza decyzja twojego życia i dziękuję ci za to” – mówi Dorota Reynoso, terapeutka z kliniki Outreach. Wciąż wśród leczących się alkoholików więcej jest panów niż pań. Na przykład w 12-osobowej grupie terapeutycznej dziesięciu uzależnionych to panowie. „W domach, za zamkniętymi drzwiami, ta różnica maleje. Pamiętam jedną z pacjentek, którą przyprowadził do nas syn. Wgabinecie, przy niej, powiedział, iż sądzi, że mama ma kłopoty z piciem. Ona oczywiście zaprzeczyła, ale zaraz jak syn wyszedł, przyznała, że tak, nadużywa alkoholu. Piła głównie wieczorami, gdy mąż zasypiał, jak opowiadała, na kanapie lub w łóżku, a ona wychodziła do kuchni i otwierała sobie butelkę wina. Tłumaczyła, że jest już naemeryturze, mąż też, dzieci się wyprowadziły, a ona się czuje bardzo samotnaiznudzona. Rozwiązaniem miał być alkohol. Takie przypadki można mnożyć” – zapewnia Dorota Reynoso. TE RA PEU CI NIE MA JĄ ZŁU DZEŃ – DOSKONALE WIEDZĄ, ŻE NA TERAPIĘ BARDZO RZADKO ZGŁASZAJĄ SIĘ OSOBY, KTÓRE PODEJRZEWA-

I RATUJĄ. KORZYSTAJĄC Z RÓŻNYCH KONTAKTÓW KIERUJĄ OSOBY MOCNO UZALEŻNIONE NA TZW. DETOKS. Kolejny etap leczenia jest

w ośrodku zamkniętym i na końcu terapia u nich na Greenpoincie. „Nikomu nie odmawiamy pomocy. Nie ma dla nas znaczenia twój status imigracyjny – czy jesteś legalnie w USA, czy też nie, czy masz ubezpieczenie, czy mówisz po angielsku, czy też na przykład wyłącznie po polsku. Dla nas jest ważne, że zwróciłeś się po pomoc lub ktoś z twoich bliskich cię do nas przyprowadził. Reszta już należy do nas. Honorujemy większość ubezpieczeń albo – jeśli ktoś nie ma ubezpieczenia – koszty sesji dopasowujemy do możliwości finansowych pacjentów” – tłumaczy Jill Mastrandrea, dyrektorka kliniki Outreach na Greenpoincie. Dodaje, że to jedyne tego typu miejsce w metropolii, gdzie pracuje tak wielu polskich terapeutów. „Nie mówisz po angielsku? Żaden problem, jak będziesz do nas dzwonić, powiedz tylko ‘polski” i przełączymy cię do odpowiedniej osoby” – zapewnia dyrektorka greenpoinckiej kliniki. Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, w którym momencie należy zwrócić się po pomoc dla siebie lub bliskich, ale już samo podejrzenie, że może się dziać coś złego, powinno być dla nas taką czerwoną lampką. „Często powtarzający się scenariusz to: mąż nadużywa alkoholu, z tego powodu trudno jest mu dotrzymać różnych zobowiązań, ale oczywiście problemu nie widzi. Żona prosi, by zgłosił się po pomoc, on kategorycznie odmawia. W tym momencie wiele pań myśli, że są bezsilne. Nie jest to prawda. Mąż nie widzi potrzeby terapii? Przyjdźmy same. Nauczymy się wtedy, jak skutecznie radzić sobie z problemem uzależnienia w do-

FOTO: ARCH. OUTREACH NA GREENPOINCIE

Proszę dać sobie szansę na pomoc. Porównuję to do awarii samochodu, też nie naprawiamy go byle jakimi narzędziami, tylko idziemy do kogoś, kto się na tym zna”. Obecnie z pomocy terapeutów kliniki Outreach w polskiej dzielnicy korzysta ponad sto osób, ponad połowa z nich to nasi rodacy. „Alkoholizm to choroba emocji, a wódka, piwo czy wino stają się lekarstwem na smutek. Emigracja sprzyja uzależnieniu, bo wielu z nas dotyka coś takiego, co się nazywa ‘traumą imigracyjną”. Bywa, że nowa rzeczywistość wcale nie jest taka, jak nam się na początku wydawało. Na przykład jesteśmy wykształceni, w Polsce pracowaliśmy w biurze, urzędzie, a tymczasem musimy sprzątać czyjeś mieszkania, wynosić czyjeś śmieci. Do tego dochodzi bariera językowa, chcemy, ale nie potrafimy znaleźć przyjaciół, a te znajomości tuż obok są jakieś takie płytkie, czujemy się wyobcowani, jest nam źle i pocieszamy się na przykład drinkiem, później dwoma. Pijemy najpierw w weekendy i tak niepostrzeżenie bez alkoholu nie jesteśmy w stanie funkcjonować. Ale ta choroba dotyka też i takie osoby, które pozornie mają wszystko, to znaczy dobrą pracę, rodzinę tutaj, niezłe zarobki. Są na przykład szefami firm. Z jakiegoś powodu jednak nie radzą sobie z emocjami i sięgają po butelkę” – tłumaczy Katarzyna Fiorita.

Każda z osób korzystająca z pomocy kliniki na Greenpoincie ma zapewnioną anonimowość, nie ma znaczenia status imigracyjny ani to, czy mamy ubezpieczenie medyczne, czy też nie REKLAMA

mu, jak wyznaczać zdrowe granice, co robić, a czego nie robić, by nie stracić szacunku do samej siebie. Częstym błędem jest sprzątanie po wybrykach męża, na przykład wrzucanie butelek do śmieci. Nie róbmy tego. Zostawił je przy łóżku, niech je rano zobaczy. Nie usprawiedliwiajmy męża przed szefem. Nie wstał do pracy? Niech tłumaczy się sam. Każda osoba nadużywająca alkoholu musi sama ponosić tego konsekwen cje. Za mia ta nie pro ble mu pod dywan sprawi, że ten proces będzie się przedłużał. Co więcej, często też zdarza się, że jak przyjdzie do nas żona, to po pewnym czasie na terapię dołączy też partner” – tłumaczy terapeutka Marta Sokołowski. Zwyczajna grupa terapii uzależnień, do jakiej każdy z nas może dołączyć, w klinice, ma wielką moc. Poznaje-

my w niej zarówno osoby na progu uzależnienia, jak i te, które przeszły tę ciężką drogę, a teraz swoją postawą pokazują, że z nałogiem można wygrać, ale ten pierwszy krok należy do nas. n KLINIKA OUTREACH MIEŚCI SIĘ PRZY 960 MANHATTAN AVE NA GREENPOINCIE. Numer telefonu – (718) 383 7200. Osoby mówiące wyłącznie po polsku mogą poprosić Adelę. Klinika, oprócz różnego rodzaju terapii, oferuje m.in. badania toksykologiczne, terapię indywidualną i grupową, zajęcia dla współuzależnionych, pomoc w leczeniu traumatycznych przeżyć, doradztwo dotyczące przemocy w rodzinie. Każdy pacjent ma zapewnioną anonimowość.

Wywiad

nowy dziennik Sobota – niedziela 7-8 listopada 2015

FOTO: ARCHIWUM RYSZARDA CZARNECKIEGO

WYKORZYSTAĆ POTENCJAŁ POLAKÓW ŻYJĄCYCH ZA GRANICĄ

n Rozmowa z przebywającym z wizytą w Waszyngtonie Ryszar-

dem Czarneckim – wiceprzewodniczącym Parlamentu Europejskiego, jednym z najaktywniejszych europosłów z Polski w kadencji 2009-2014 Jaki jest powód pańskiej wizyty w Waszyngtonie?

Planuję spotkania z kongresmanami i senatorami oraz przedstawicielami instytucji, które są związane z Partią Republikańską, oraz z dziennikarzami. Spotykam się m.in. z prezesem Heritage Foundation Jimem DeMintem, a także członkami Kongresu Polonii Amerykańskiej z okręgu Waszyngton DC. Jest to moja już druga wizyta w tym roku, bowiem byłem zaproszony w lutym na spotkania organizowane przez Partię Republikańską. Rozumiem, że nowy rząd w Polsce zamierza zwiększyć kontakty z Polonią świata, w tym z największą grupą Polaków mieszkających w USA. Jaka jest pańska wizja, aby włączyć Polonię w proces odnowy kraju?

Myślę, że Polacy mieszkający poza ojczyzną, których jest ponad 20 milionów, zasługują na to, aby mieć swojego reprezentanta we władzach ustawodawczych w Warszawie. Zaledwie kilka dni temu przedstawiłem w Polsce propozycję, aby zmienio-

no ordynację w Polsce i ustanowiono takiego reprezentanta Polonii w Senacie, który będzie wybierany przez Polonię rozsianą po całym świecie, a który to senator będzie reprezentował interesy polskiej diaspory. Jako wiceprzewodniczący Parlamentu Europejskiego ciągle widuję na obradach Parlamentu posłów z Francji, którzy reprezentują Francję w terytoriach zamorskich (Martynika, Gwadelupa). Francja dba bardzo mocno o to, aby ich obywatele z całego świata mieli swoich reprezentantów w Paryżu, dlaczego więc Polska nie może mieć chociaż jednego senatora, który by reprezentował całą polską diasporę? Oczywiście nie wszyscy Polacy mają obywatelstwo polskie i wielu nie głosuje, ale jednak na pewno znajdzie się duża grupa, która widząc, że istnieje ich przedstawiciel w Polsce, zacznie brać większy udział w wyborach i w życiu politycznym czy gospodarczym kraju. Uzyskałem także obietnicę, że zostanie powołany pełnomocnik rządu ds. emigrantów, bowiem istnieje duży potencjał w Polakach mieszkają-

cych poza granicami kraju, który należy wykorzystać.

cy na Krymie i Ukrainie uaktywniły politykę zagraniczną USA w stosunku do Rosji i otworzyły tutejszym politykom oczy, że nie można ufać RoPrzeciętny Amerykanin niewiele sji, o czym myśmy (Polska) ciągle mówie o Polsce. Nie prowadzi się intensywnej kampanii w mediach wili. Po wyborze Baracka Obamy amerykańskich, aby pokazać na prezydenta Stany Zjednoczone planowały poświęcić na ołtarzu kraje Eumożliwości turystyczne naszego ropy Centralnej, aby nie psuć swokraju, piękno przyrody, naszą ich, bądź co bądź dobrych, stosunkulturę, zabytki, doskonałą ków z Rosją. Był to duży błąd USA kuchnię. Czy sądzi pan, że nowy i dzisiaj cieszę się, że prezydent Obarząd to naprawi? Ma pan rację, w ostatnich 8 latach ma to zrozumiał i zmienił swoją poPolska zaniedbała bardzo PR nie tyl- litykę zagraniczną, stawiając na Polko w USA, ale i na całym świecie. skę, zwiększając przy tym swoją obecMisją nowego szefa MSZ będzie więc ność w Europie Centralnej. zwiększenie reklamy Polski jako kraCzy Polska widzi teraz, ju ciekawego, nie tylko do wizyt tupo wyborach, możliwości rystycznych, ale też do inwestowaw Brukseli na naśladowanie tzw. nia. Uważam to za bardzo ważny eleopcji Camerona, czyli: własna ment polityki nowego rządu. Dodam, waluta, popieranie kampanii że idąc wzorem innych krajów eudemokratycznych w Brukseli, ropejskich, planujemy stworzyć lobrówność państw członkowskich by w USA i innych krajach, aby promować Polskę. w Brukseli i proamerykańskie Czy podczas pana spotkań z politykami amerykańskimi będzie poruszana sprawa niepewnej sytuacji w Europie Centralnej?

podejście do polityki międzynarodowej?

Jako wiceprzewodniczący Parlamentu Europejskiego spotykam się 18 listopada w Londynie z premierem Davidem Cameronem i będę starał Planuję wiele spotkań, które będą się przedstawić wspólny mianownik poświęcone temu tematowi, chociaż polityki nowego rządu RP i Wielkiej Amerykanie są teraz zainteresowani Brytanii w stosunku do Unii Europrzede wszystkim swoją kampanią pejskiej. Będę też poruszał sprawę wyborczą... Muszę jednak przyznać, podejścia Brytyjczyków do polskich że wydarzenia ostatnich 12 miesię- imigrantów, którzy bardzo zwiększa-

ją PKB Wielkiej Brytanii i są ważni dla jej ekonomii, więc nie ma co się ich obawiać. Będę podkreślał, podobnie jak to czyni pan Cameron, że Unia to nie Bruksela – to jest Europa narodów, składająca się z 28 państw, a nie tyl ko Unia zdo mi no wa na przez 1-2 państwa. Jeśli chodzi o przystąpienie do strefy euro, mogę obiecać, że za kadencji nowego rządu Polska na pewno nie przystąpi do niej przed rokiem 2019, bowiem byłoby to niedobre nie tylko dla polskiej gospodarki, ale i dla przeciętnego obywatela. Jak pan ocenia przyszłość polskiego rolnictwa po roku 2020, kiedy to skończą się subsydia unijne? Co planuje pan zrobić w Brukseli, aby ochronić polskie rolnictwo po roku 2020?

Polska jako drugi kraj, obok Grecji, gdzie nadal najwięcej osób zatrud nio nych jest w rol nic twie, na pewno będzie domagać się dopłat dla polskich rolników. Nowy rząd na pewno będzie walczył o to, aby w najbliższych latach polscy rolnicy byli traktowani tak jak farmerzy z Holandii, Niemiec czy Wielkiej Brytanii. Jak w Brukseli ocenia się wybory parlamentarne i nowego prezydenta w Polsce?

Właśnie w zeszłym tygodniu byłem na 3. sesji Parlamentu w Strasburgu, gdzie przyjmowałem dużo szczerych gratulacji od wielu europosłów z różnych krajów unijnych, a w szczególności od krajów tzw. Grupy Wyszehradzkiej plus kraje bałtyckie i bałkańskie. Jak mi powiedział jeden ze znanych polityków rumuńskich, jego kraj i inne państwa z Europy Wschodniej będą się teraz opierały nie tylko nieprzyjaznej polityce Rosji, ale też naciskom nie fair Niemiec i Francji na nasze kraje. Mam nadzieję, że nowy rząd przyjmie tę nową strategię w stosunku do osi Berlin-Paryż. Dużym błędem było to, że koalicja PO-PSL (szczególnie Donald Tusk i Ewa Kopacz) koncentrowała się głównie na negocjacjach z Berlinem i Paryżem kosztem krajów naszego regionu. Uważam, że jeśli dołączymy do tej grupy, wówczas mamy więcej szans na stanie się silniejszymi w Unii. Czy może pan skomentować, dlaczego Angela Merkel i Francois Hollande manipulują traktatem z Schengen, używając mediów i prowadząc nieformalne negocjacje w kuluarach na temat przyjęcia ponad 1 miliona emigrantów z Bliskiego Wschodu, Afryki i Azji? Dlaczego ta decyzja nie była konsultowana oficjalnie z pozostałymi 26 krajami Unii, jak wymaga tego Konstytucja UE?

zułmanów. Z tej liczby pozostało na stałe w Polsce tylko 1000 osób, ale na początku trzeba było tych ludzi wykarmić, zorganizować leczenie chorych, zapewnić zasiłek, przeszkolić do zawodów, odziać i dać im miejsce do spania. Dodatkowo Polska wydała tylko w poprzednim roku ponad 800 000 wiz wjazdowych dla Ukraińców, a łącznie z rokiem bieżącym wydano ponad 1,4 miliona wiz dla emigrantów z Ukrainy, którzy obecnie pracują w Polsce szczególnie w przemyśle meblarskim (woj. poznańskie głównie opiera się na pracownikach z Ukrainy), rolnictwie czy w usługach budowlanych. Nie mówię tutaj o Białorusinach, Gruzinach, Ormianach, Mołdowianach, Azerach czy innych nacjach. To zatem fałsz i oszczerstwo, że Polska jest przeciwna obecnym emigrantom. Po prostu pani Kopacz nie umiała tego jasno i odważnie przedstawić w Brukseli, aby ustalić kwotę ludzi, którą Polska będzie w stanie przyjąć. Psuje to oczywiście image Polski na forum międzynarodowym, że nasze społeczeństwo i rząd są przeciwne emigrantom. Na ten temat media jakoś milczą. Polska od 25 lat nie przeprowadziła radykalnych reform, że wymienię służbę zdrowia, edukację, siły zbrojne i podatki. W latach 2012-2014 ponad 2 mln młodych ludzi wyemigrowało z Polski nie licząc ponad 40 000 specjalistów wysokiej klasy i ponad 8000 lekarzy. Ponad 1,4 mln ludzi – według badań NBP – planuje wyemigrować w tym i następnym roku. W Brukseli jest 51 europosłów z Polski. Jest to duża liczba i wasz głos powinien być teraz głośniejszy na forum Parlamentu. Czy widzi pan możliwości, aby Bruksela pomogła Polsce wprowadzić potrzebne reformy i przeznaczyła jakieś finanse na ich zrealizowanie?

jest rzeczywisty stan kraju i zapoznać się z problemami, i wówczas podejmiemy odpowiednie decyzje, aby te reformy wprowadzić. Polska ma otrzymać z Unii do roku 2020 ponad 350 miliardów euro (prawie 0,5 tryliona dolarów). Czy zostanie wprowadzona jakaś kontrola, aby te pieniądze nie zostały zmarnowane?

Do roku 2020 Polska otrzyma rzeczywiście dużo pieniędzy z ostatniego już, 7-letniego planu budżetowego Unii. Potem będziemy musieli płacić składki, bowiem po roku 2020 mają wejść do Unii kraje bałkańskie. Rozmawiałem na ten temat z prezesem Kaczyńskim, aby go uczulić na ten temat, żeby te pieniądze były wydane na dobre projekty w Polsce, a Unia nie mogła nam w przyszłości zarzucić, że przyznane sumy zostały źle wydatkowane. Jest pan w Brukseli członkiem prestiżowej grupy Foreign Affairs i tzw. grupy South East Asia. Jak wyglądają stosunki Polski z krajami rozwijającymi się w Azji? Czy Polska planuje zwiększyć swój udział w wymianie handlowej, naukowej i obronnej w Azji?

Zadał pan bardzo dobre i zarazem ważne pytanie. Polska, jako najbogatszy kraj z rejonu Europy Wschodniej i Środkowej, planuje odgrywać Niewątpliwie istnieje tandem Berważniejszą rolę, szczególnie w krajach byłych republik sowieckich, talin-Paryż, o czym wspomniałem w poprzedniej odpowiedzi, i dlatekich jak: Kazachstan, Kirgistan, Uzbekistan, Turkmenistan, Mongolia go zbudował się w pewnym sensie i Tadżykistan. Dużo studentów z tych opór krajów biedniejszych z Unii wobec dominacji Berlina i Paryża. Jekrajów ukończyło polskie uczelnie, a Polacy w tych krajach są odbieraśli chodzi o emigrantów, to Niemcy czują się nadal winni za II wojnę świani dużo lepiej niż np. Francuzi, Niemcy, Holendrzy czy nawet Ametową i starają się kompensować swój rykanie. Jest to bardzo ważny obszar, image przyjmując wielu uchodźców. gdzie toczy się ostra walka o wpłyCo ciekawe, kraje skandynawskie, bałtyckie i biedne kraje z Grupy Wywy polityczne i ekonomiczne, gdzie szehradzkiej, które nie prowadziły ninajbardziej agresywne są Rosja i Turcja. Co ciekawe, coraz większą rolę gdy polityki kolonialnej, uważają, że odgrywa tam też Iran, a nawet Bułto nie fair akceptować teraz tylu emigaria czy Łotwa. Dużym błędem bygrantów z krajów, gdzie bogate państwa Europy miały kiedyś swoje koNa obronę i rekonstrukcję MON- ło zamknięcie przez poprzednią adlonie i z których czerpały olbrzymie -u nie dostaniemy pieniędzy z Unii. ministrację polskiej ambasady w Ułan zyski. PiS obniżył podatki w latach 2006- Bator (Mongolia), ale planujemy to Ironią losu jest to, że bogate kra- 2008, ale potem PO je zwiększyło. naprawić. Polska powinna rozpocząć je arabskie nie chcą akceptować swo- Na tę reformę pieniędzy też z Unii w Azji poważną politykę, jest to boich pobratymców, wzbudzając tym nie otrzymamy. Będziemy starali się wiem bardzo ważny i ciekawy obsamym oburzenie wśród członków wprowadzić niezbędne reformy, ale szar, nie tylko pod względem poliUnii. najpierw musimy zorientować się, tycznym, ale przede wszystkim ekoPragnę tutaj dodać, że Polska przy- w jakim stanie nasi poprzednicy po- nomicznym. jęła w latach 1996-2002 ponad 90 000 zostawili nam państwo. Dlatego ROZMAWIAŁ: MICHAEL SPEIDEL uchodźców z Czeczenii, głównie mu- chcemy zrobić najpierw audyt, jaki

KOMENTARZ? OPINIA? NAPISZ DO NAS: listy@dziennik.com

POPIERAJCIE SWOICH

(718) 383-7910 STOBIERSKI - LUCAS Gardenview Funeral Home, Ltd. Zajmujemy si´ przewozem zw∏ok i prochów do Polski

161 Driggs Avenue (róg Humboldt Str.) Brooklyn, NY 11222

7th AVENUE DENTAL OFFICE EUGEN MILFORD DDS, JUDY JOHNSON DDS

1. 2. 3. 4. 5.

Najnowsze metody leczenia i usuwania zębów, lecznie kanałowe Specjalna opieka nad dziećmi, w odp. pomieszczeniu, z użyciem gazu Wszystkie odmiany protez robimy na miejscu, naprawy na poczekaniu Przyjmujemy wszystkie ubezpieczenia oraz Medicaid Bardzo przystępne ceny dla osób nie posiadających ubezpieczenia

Odwiedźcie nasz nowoczesny gabinet i laboratorium dentysyczne.

Miła i wysokiej klasy obsługa. Gabinet ot warty: poniedziałek - piątek 10-7, sobota - niedziela 10-5

Usunięcie zęba Leczenie kanałowe Koronki Protezy

od $50 od $150 od $150 od $350

Oferujemy również implanty w cenie: $ 1 implant: 1,800 $ 3 implanty: 1,700 jeden 6 implantow: $1,600 jeden

Boro Park, 5610 7th Avenue, Brooklyn. 718.436.1339 • 917.783.8820 po polsku

LEON NITKIN, MD PO¸O˚NIK - GINEKOLOG 375 Jay St., Brooklyn, NY 11201 718-243-0100 37 Murray St., New York, NY 10007

212-732-6006 1120 Brighton Beach Ave, Brooklyn, NY 11235

Tel. 718-646-8808

Leczenie: • zaburzeƒ hormonalnych • niep∏odnoÊci • kobiecych i m´skich chorób wenerycznych • stanów przedrakowych narzàdów rodnych • prowadzenie cià˝y prawid∏owej i powik∏anej • kontrola urodzeƒ • wstawienie spirali • kosmetyczna chirurgia • Ginekologiczne zabiegi wykonujemy w gabinecie z ogólnà narkozà w obecnoÊci anestezjologa mówimy po polsku

nowy dziennik Saturday – Sunday, November 7-8, 2015

Technologia

nowy dziennik Sobota – niedziela 7-8 listopada 2015

Nasze bezcenne myśli

REKLAMA

kusowe, które do tej pory badano na potrzeby kampanii, mogą być zawodne, ponieważ wyborcy często albo nie wiedzą, albo nie wyjawiają, na jakiego kandydata zagłosują. Fale mózgowe czy mimika twarzy mogą zdradzić jednak opinie wyborcy, co czyni je lepszym wyznacznikiem dla zachowań reszty społeczeństwa. Od 2008 roku w Stanach Zjednoczonych rola neuromarketingu umacnia się, choć pracami nad jego rozwojem zajmowało się tylko kilka dużych firm badawczych. W Ameryce Łacińskiej i Europie coraz więcej jest jednak małych firm, które dopiero rozpoczynają swoją działalność, ale dzięki pomysłom i nowym narzędziom szybko zdobywają rynki na całym świecie. Co ciekawe, popularne jest, by firmy badawcze nie obsługiwały polityków w swoich krajach, lecz działały na „obcym” terenie. Hiszpańska firma badawcza Emotion Research Lab twierdzi, że prowadzi proces postrzegania twarzy przez wyborców dla meksykańskich kandydatów na wszystkich szczeblach władzy. Polska firma Do naszego mózgu od kilku lat chcą dostać się politycy Neurohm twierdzi z kolei, że obsługiwała już kilka amerykańskich Na świecie jest tysiące osób i firm, które chciałyby poznać nasze myśli. Zaczynając od naukowców, kam panii prezydenckich. Brazylijska poprzez sprzedawców, a skończywszy na… politykach. Tak, to politycy chcieliby wiedzieć, firma neuromarketingowa stosowała w ostatnim czasie swoje techniki co myślimy o nich, a w szczególności na kogo zagłosujemy w wyborach. dla wysokich urzędników państwoZ pomocą przychodzi im neuromarketing. wych w Rosji. Neuromarketing, często określaPrzemek Cebula ny jako „neurologia konsumenta”, mimo krytyki wielu stron po cichu z przypadków wykorzystania neuro- elekcję ubiegał się prezydent Juan przyznała, że uczestniczyła w kam- ewoluował w wielu częściach świamarketingu jest kampania meksykań- Manuel Santos. W Turcji natomiast panii prezydenckiej Hillary Clinton, ta. Nikt nie jest w stanie tego poskiego prezydenta Enrique’a Pe- premier Ahmet Davutoglu i jego par- aby pomóc jej w zwiększeniu efek- wstrzymać, dlatego wielu badaczy na Nieto i jego partii PRI. Zatrud- tia zatrudniły turecką firmę neuro- tywności kierowanych do wybor- skupia się na tym, by wzmocnić przenieni specjaliści wykorzystali narzę- marketingową w wyborach w czerw- ców wiadomości. Jednak, gdy ame- strzeganie standardów naukowych dzia do pomiaru fal mózgowych wy- cu tego roku. Wykorzystano tam mie- rykańskie media skontaktowały się i zapewnienie tej dziedzinie odpoborców, pobudzenia ich skóry, a tak- szankę technik takich jak: śledzenie z głównym strategiem kampanii wiedniej przejrzystości i etyki. Praże poziomu ich tętna i analizy mi- fal mózgowych, oczu, twarzy, skó- Clinton, ten odmówił odpowiedzi cownicy firm neuromarketingowych, miki twarzy podczas kampanii pre- ry i bicia serca. Okazało się, że tu- i nie zdecydował się zdradzić, ja- świadczący usług dla polityków, zydenckiej w 2012 roku. Niektórzy recki premier nie potrafił emocjonal- kiej metodologii używają w walce twierdzą, że rynek ten wciąż rośnie, ale przyznają, że ich usługi to nadal politycy mówią otwarcie o wykorzy- nie zaangażować wyborcy w swoich o wyborców. Z kolei John Weaver, który brał temat tabu. staniu narzędzi neuromarketingu nie przemówieniach. Nauka jednak nie Jak więc wygląda rzeczywistość? tylko w czasie kampanii, ale i rzą- poszła w las, bo partia Ahmeta Da- udział w kampaniach kilku republivutoglu w ostatnich wyborach odnio- kańskich kandydatów na prezyden- Coraz częściej nasze życie wygląda dzenia krajem. ta, w tym Johna McCaina, a teraz jest jak to z filmu Matrix braci WachowCo ciekawe, neuromarketing wy- sła zwycięstwo. Na ukow cy spe cja li zu ją cy się głównym strategiem Johna Kasicha, skich. Mottem przewodnim, powtakorzystują także polscy politycy, choć tutaj efekt na razie nie wyglą- w neuromarketingu prowadzą swo- powiedział w jednym z wywiadów, rzanym przez bohaterów, było to, że da dobrze. W kampanii wyborczej, je badania w kilkunastu krajach, że używał narzędzi neuromarketin- realny świat nie istnieje, a wszystko zakończonej w październiku, narzę- m.in. w Argentynie, Brazylii, Ko- gu w przeszłości, ale że ich wyko- wokół nas jest wykreowane. Czy ja dzia neuromarketingowe wykorzy- staryce, Salwadorze, Rosji, Hiszpa- rzystanie w USA było „bardzo ogra- sam wiem, jaki mam kupić produkt, jaką usługę wybrać i na jakiego postywała Ewa Kopacz. Podobne na- nii oraz, w znacznie mniejszym niczone”. rzędzia zapewniły jednak wygraną stopniu, Stanach Zjednoczonych. Specjaliści twierdzą, że korzyści lityka zagłosować? Tego nie jestem w Kolumbii, gdzie skutecznie o re- Jedna z neuromarketingowych firm są oczywiste. Według nich, grupy fo- już pewien. n FOTO: EPA/SALVATORE DI NOLFI

Nasze mózgi na polityków reagują w różny sposób. Wszystko zazwyczaj zależy od naszych poglądów politycznych. Gdy widzimy kandydatów z nielubianej partii, w naszym organizmie pojawia się złość i niechęć, gdy natomiast widzimy polityka z partii, której sprzyjamy, na naszych twarzach maluje się radość i zadowolenie. Czasem jednak w myślach zgadzamy się z naszymi politycznymi przeciwnikami i choć staramy się to ukryć, do końca nam to nie wychodzi. Na taki sygnał czekają spece od neuromarketingu, którzy na potrzeby kampanii politycznej obserwują nasze zachowania. Nieświadomi obserwacji byli niedawno przechodnie w stolicy Meksyku. Przechodząc obok cyfrowej reklamy jednego z kandydatów na kongresmana nie zdawali sobie sprawy, że oko na nich ma kamera. Specjalnie opracowany algorytm sczytywał mimikę ich twarzy i reakcje emocjonalne, takie jak szczęście, zaskoczenie, złość, obrzydzenie, strach i smutek. Zmieniając przekaz na billboardzie, specjaliści od neuromarketingu przeglądali statystyki i wyciągali wnioski, wybierając obraz swojego kandydata, który spotkał się z najlepszymi reakcjami przechodniów, licząc na to, że taki sam odbiór będzie miał on wśród innych wyborców. Technologie takie, jak odczytywanie emocji z twarzy, czy obrazowanie mózgu, od dawna są wykorzystywane przez firmy w nadziei, że staną się one kolejnym krokiem rozwoju marketingu, a co za tym idzie – zwiększą ilości sprzedawanych produktów. Ale ich stosowanie przez partie polityczne i rządy państw to narastające zjawisko, przywołujące futurystyczne sceny z filmu „Raport mniejszości”, w którym inteligentne billboardy skanowały oczy nadjeżdżających osób i dzwoniły do nich po imieniu. Większość naukowców krytykuje używanie neuromarketingu i nazywa jego rozwój śmieciową nauką. To jednak nie przeszkadza partiom politycznym na całym świecie do korzystania z jego dobrodziejstw. Według oficjalnych danych, w ostatnim czasie na co najmniej trzech kontynentach politycy posłużyli się w kampaniach tą metodą do zdobywania większej ilości wyborców. Jednym

O świecie

29 nowy dziennik Saturday – Sunday, November 7-8, 2015

Kto może się łudzić, że Rosja wyrówna rachunek za dziesięciolecia sowieckiej okupacji?

Litwa, Łotwa i Estonia chcą odszkodowań n Czy realne jest uzyskanie od obecnych

Imponujący budynek Muzeum Okupacji Łotwy w Rydze

ma żadnych podstaw do odszkodowań od Rosji za okres okupacji” – utrzymywali w wypowiedziach dla mediów rosyjscy dyplomaci. Obecnie jako pierwszy krok w procedurach (po najnowszym memorandum podpisanym w Rydze), rządy trzech państw planują ustalenie wspólnej metodyki obliczania strat materialnych. „W dalszej kolejności prawnicy zajmą się prawnym uzasadnieniem ewentualnych roszczeń” – informują estońskie służby prasowe i dają do zrozumienia, że koronnym argumentem będzie fakt, iż w świetle prawa międzynarodowego Federacja Rosyjska jest prawnym następcą ZSRR. Co ciekawe, teraz trzy państwa, strony memorandum, nie wykluczają nawet wysunięcia roszczeń wobec konkretnych osób fizycznych, mimo iż nie przedstawiono jeszcze oficjalnie listy żyjących wciąż oficjeli, którzy mogą ponosić odpowiedzialność za dramaty sprzed lat. Trudno też oczekiwać, by Rosja zgodziła się w tym pomóc. Zamiast pomocy jest odbijanie piłeczki. „A może to właśnie Litwa, Łotwa i Estonia po-

wstały nielegalnie” – sugerowali niedawno politycy zbliżeni do Kremla. Na polecenie władz rosyjska Prokuratura Generalna miała sprawdzać, czy uznanie niepodległości krajów bałtyckich przez władze ZSRR w ogóle było legalne (procedura była analogiczna do wcześniejszego uznania za nielegalną decyzji o oddaniu Krymu w 1954 r.). Agencja Interfax cytowała anonimowego informatora twierdzącego, że z prawnego punktu widzenia decyzja o uznaniu w 1991 r. niepodległości krajów bałtyckich jest wadliwa z uwagi na fakt, iż podejmował ją niekonstytucyjny organ państwa. Dokładnie taki argument wysuwał wcześniej cytowany przez prasę lider Sprawiedliwej Rosji Siergiej Mironow, komentujący sytuację prawną Krymu. Zastępca Prokuratora Generalnego Federacji Rosyjskiej stwierdził, że złamanie prawa było możliwe, bo decyzję o uznaniu niepodległości tych państw podjęły przez niekonstytucyjne organa... Co na to Litwa? Zdaniem byłego szefa parlamentu Vytautasa Landsbergisa, samo istnie-

FOTO: WIKIPEDIA/US NATIONAL ARCHIVES

Specjalny dokument ministrowie sprawiedliwości Estonii, Łotwy i Litwy podpisali w stolicy pierwszego z wymienionych krajów – Rydze. Jak tłumaczą służby prasowe estońskiego resortu, państwa te uznają swoją przynależność do Związku Radzieckiego jako okupację ich terytorium. Więcej, utrzymują doktrynę ciągłości prawnej pomiędzy wolnymi republikami sprzed włączenia do ZSRR a proklamacjami niepodległości z 1990 roku, kiedy ZSRR walił się w gruzy. „Na podstawie przepisów międzynarodowych, za straty spowodowane przez okupację można żądać zarówno materialnego odszkodowania, jak i przeprosin” – stwierdza rzecznik Ministerstwa Sprawiedliwości Estonii. Projekt dochodzenia swoich praw od Rosji powstał w Krajach Nadbałtyckich jeszcze w latach 90. Następnie w 2000 r. Estonia po raz pierwszy oficjalnie zaproponowała Litwie i Łotwie wspólne do moskiewskich władz o rekompensaty. Według argumentów z tego czasu, przedstawianych przez rządzące estońskie ugrupowanie polityczne Pro Patria, przynajmniej częściowemu wyrównaniu muszą podlegać straty poniesione między rokiem 1940 i 1991. Tylko jak policzyć wysokość żądań? Wcześniej – według wiadomości agencyjnych z tamtego okresu – jedynie Litwa „na własną rękę” domagała się od Rosji rekompensat, wyliczając poniesione przez siebie straty w milionach dolarów, a później określając je na... 23 miliardy euro. Oczywiście moskiewska administracja od początku odrzucała roszczenia, mniejsze i większe, nie uznając włączenia Litwy, Łotwy i Estonii do ZSRR za okupację. Nadbałtyccy politycy nie zamierzają jednak wyłącznie zgłaszać żądań. Chcą też dyskutować. Właśnie swoiste zaproszenia do negocjacji dla przedstawicieli Rosji zawierały już pierwsze uchwały dotyczące ewentualnych odszkodowań. Wczesną jesienią 2012 r. inicjatywą ponownie wykazał się rząd Litwy. Zatwierdził skład komisji, która miała przygotować stanowisko negocjacyjne w celu uzyskania rekompensat za okres okupacji sowieckiej. Grupa tych specjalistów obejmowała przede wszystkim przedstawicieli Centrum Badania Ludobójstwa i Ruchu Oporu Mieszkańców Litwy oraz Światowej Wspólnoty Litwinów. Ale co najważniejsze – przypomnijmy – litewski rząd zlecił swemu resortowi sprawiedliwości zbadanie „czy osoby prywatne mogą ubiegać się o rekompensaty w powództwach indywidualnych”. Ministerstwo stworzyło również system bezpłatnych konsultacji prawnych, zaś współpracujący z komisją zagraniczni eksperci mieli badać, jakie są możliwości wyegzekwowania odszkodowań. Rosjanie niezmiennie, powołując się na dokumenty z czasów ZSRR, utrzymują, że trzy kraje przystąpiły do Związku dobrowolnie. Tym samym resort spraw zagranicznych w Moskwie konsekwentnie podkreśla, że wykorzystywanie w tym przypadku terminu „okupacja” jest całkowicie niedopuszczalne. „Podobne roszczenia psują wzajemne stosunki, a Litwa nie

FOTO: WIKIPEDIA.ORG

moskiewskich władz rekompensaty za dziesięciolecia sowieckiej okupacji? Nie wydaje się to prawdopodobne, co szefom resortów sprawiedliwości Estonii, Łotwy i Litwy nie przeszkodziło w podpisaniu memorandum, zakładającego wspólne wystąpienie do Rosji w sprawie odszkodowania za okres przynależności tych trzech państw do ZSRR.

Deklaracja Departamentu Stanu USA, nieuznająca włączenia Litwy, Łotwy i Estonii do ZSRR oraz stwierdzająca okupację tych krajów przez Sowietów

nie Rosji jest sprzeczne z prawem! „Litewscy politycy, podobnie jak zrobili to rosyjscy, również mogliby się zwrócić do prokuratury, aby uzyskać odpowiedź na pytanie o legalność Rosji – stwierdził Landsbergis. – A to dlatego, że Rosja prawdopodobnie istnieje bezprawnie. Obaliła cara, zabiła go wraz z jego dziećmi, więc czy to jest legalne państwo?”... Termin „okupacja krajów bałtyckich” odnosi się do okupacji krajów bałtyckich przez ZSRR i III Rzeszę w czasie II wojny światowej i po niej (do roku 1990). Kraje bałtyckie (Republika Litewska, Republika Łotewska, Republika Estońska) zostały anektowane jako republiki radzieckie przez ZSRR w czerwcu 1940 r. w konsekwencji postanowień paktu Ribbentrop – Mołotow. Wsierpniu 1941 r. kraje te trafiły pod okupację III Rzeszy na skutek sukcesów Operacji „Barbarossa”, by w 1944 r. zostać na nowo zajęte przez ZSRR. Wojska rosyjskie w 1993 r. opuściły Litwę, a w 1994 r. Estonię. Jak odnotowuje Wikipedia, w następstwie porozumienia z Łotwą, Rosja wycofała swoje wojska także z tego kraju, ale nadal używała radaru w Skrundzie-1. Trwało to do 1995 r., kiedy obiekt wyburzono. Ostatnie oddziały rosyjskie stacjonujące w Skrundzie-1 opuściły Łotwę dopiero w 1999 r. W stolicy tego ostatniego kraju ma siedzibę Muzeum Okupacji Łotwy. Budynek muzeum wybudowano w 1971 r. w stulecie urodzin Lenina i do 1991 r. prezentowano w nim tylko ekspozycję poświęconą Czerwonym Strzelcom Łotewskim (pomnik tej formacji do dnia dzisiejszego stoi przed muzeum). Ale w 1993 r. uruchomiono część muzeum upamiętniającą okupację sowiecką (lata 1940-1941 i 1944-1991) oraz niemiecką (1941-1944, choć fragment Łotwy był w rękach Niemców aż do roku 1945). Wzruszająca wystawa obejmuje dokumenty, tajne akta, prasę, zdjęcia, filmy, ówczesną propagandę, przedmioty użytku codziennego – łącznie 25 tys. eksponatów. Jest tutaj także rekonstrukcja drewnianego baraku z obozu pracy przymusowej Gułagu. WOJ

O Polsce

nowy dziennik Sobota – niedziela 7-8 listopada 2015

W imię ojca n Po co politykowi córka? Żeby wygrywać wybory. Ostatni przy-

FOTO: EPA/PAWEŁ SUPERNAK

Co by było, gdyby Jarosław Kaczyński miał córkę? Zostałby premierem. Nie musiałby rezygnować z ambicji w imię zwycięstwa swojej partii. A tak nie ma sposobu, by ocieplić wizerunek. Dowód? Jaki news na temat Pawła Kukiza był najczęściej powtarzany w ostatnich dniach kampanii? Że córki nagrały film zachęcający do głosowania na niego. Nie było portalu, który by tego nie opisał, fotografie córek lidera ruchu Kukiz’15 pojawiły się w tabloidach, ale również telewizje informacyjne przyjrzały się młodym damom. Sam filmik jest dość banalny, by nie powiedzieć amatorski, ale czuć w nim szczerość. Co więcej, sprawia wrażenie inicjatywy samych dziewcząt, a nie jakichś cwanych speców od politycznego marketingu. „Chcemy, żeby w parlamencie byli tacy ludzie jak tato. Szczerzy, bezpośredni, sprawiedliwi. A przede wszystkim prawdziwi – mówią Julia, Hania i Pola Kukizówny. – Tato zawsze mówił, żebyśmy się kierowały zasadami. Zawsze mówi to, co myśli. Ale to już pewnie wiecie. Tacy ludzie zmienią Polskę”. Po takim wyznaniu Pawłowi Kukizowi, który przecież naprawdę zmienił Polskę, bo bez jego sukcesu nie byłoby wygranej Andrzeja Dudy i PiS, nie zaszkodzi byle wpadka. Włącznie z obrażeniem dziennikarzy, którzy mu się narazili (tuż po wyborach na swoim Facebooku przekręcił nazwisko redaktor Opozdy, w sposób którego łatwo się domyślić).

KŁOPOTY Z FACETAMI Tym bardziej że córki muzyka są naprawdę urodziwe i mają mnóstwo wdzięku. Żaden polityk nie miał tak efektownego drugiego planu w czasie wieczoru wyborczego. Trzy córki i żona stojące u boku Pawła Kukiza pokazują go w kontekście, jakiego każda osoba zabiegająca o swój wizerunek może mu pozazdrościć. Jako człowieka rodzinnego, wiernego zasadom, kochającego ojca i męża. Przy czym nie wygląda to na kreację. Zwłaszcza że dzisiejszy lider trzeciej siły w parlamencie prawdopodobnie nie zostałby politykiem, gdyby nie najmłodsza córka. Kukiz nie mówił o tym w kampanii, ale wielokrotnie opowiadał o tym w wywiadach, zanim się zaangażował w politykę. Otóż muzyk pod wpływem ciężkiej choroby dziecka przeżył nawrócenie i zaczął leczyć się z alkoholizmu, co po kilku latach doprowadziło go do tego miejsca, w którym znalazł się dziś. Warto dodać, że podczas wieczoru wyborczego na scenę polityczną wróciła na chwilę Marta Kaczyńska. I ten fakt był w mediach komentowany wyłącznie pozytywnie. Nikt nawet nie wspomniał o kłopotach jej męża (jeśli wierzyć informacjom tabloidów, już jakiś czas temu się z nim rozstała), który od jakiegoś czasu przebywa w areszcie oskarżony o oszustwa i pranie brudnych pieniędzy. To zapewne pokłosie wydarzeń z poprzedniej kampanii, kiedy to Tomasz Lis i Tomasz Karolak zaatakowali córkę Andrzeja Dudy. Na antenie TVP 2 cytowali jej wpis, że pre-

Marta Kaczyńska, by wesprzeć swego stryja Jarosława Kaczyńskiego, wróciła na chwilę na scenę polityczną podczas wieczoru wyborczego 25 października br.

Paweł Kukiz ze swoimi córkami po ogłoszeniu wyników wyborów parlamentarnych

zydent po wygranych wyborach zamierza oddać Oscara dla „Idy”, jako że film jest antypolski. Okazało się później, że była to fałszywka. Zdaniem wielu obserwatorów właśnie ta napaść na córkę prezydenta ostatecznie przechyliła szalę na jego korzyść. A to, jak się wydaje, nauczyło media, że atakowanie rodziny polityka szkodzi wyłącznie atakującemu. Zwłaszcza jeśli chodzi o córki, bo już z synami różnie bywa. Z nimi liderzy partyjni mają czasem poważne problemy. Przykładem może być Michał Tusk, który współpracował bez zgody redakcji „Gazety Wyborczej”, gdzie wtedy był zatrudniony, z właścicielami Amber Gold. I to stało się powodem licznych napaści na niego samego i jego ojca w mediach niechętnych PO. Wracając do bratanicy prezesa PiS i ataków na córki pierwszoligowych polityków, warto przypomnieć, jaki niesmak wywołał Janusz Palikot, mówiąc publicznie o wysokości odszkodowania, jakie córka nieżyjącego prezydenta dostała po śmierci rodziców w katastrofie smoleńskiej. Marta Kaczyńska była zresztą ważnym atutem Lecha Kaczyńskiego w czasie kampanii prezydenckiej w 2005 r., kiedy wraz z ówczesnym mężem pojawiła się nawet na billboardach (a zaraz po wyborach się z nim rozwiodła).

łego premiera prowadzi popularne- „pod wpływem” w czasie jednego go bloga o modzie i kuchni „Make z przemówień. n Life Easier”, który doczekał się naMateriał z tygodnika „Wprost” udostępniony w ramach wet równie popularnej parodii. Politycy dbają o swoje córki, bo partnerskiej współpracy „Wprost” (Warszawa) i „Nowei one dbają o nich. Ola Kwaśniew- go Dziennika” (Nowy Jork). ska straciła pracę w TVN za to, że broniła na antenie ojca dotkniętego „wirusem filipińskim”. Poza córką nikt nie miał wąt pli wo ści, że był

TANIEC Z CÓRKAMI Kinga Duda jest dla obecnego prezydenta, podobnie jak jego małżonka, ważnym sojusznikiem. Jeszcze podczas kampanii pojawiała się na Twitterze i uroczystościach oficjalnych. Nie była zresztą pierwsza. Ola Kwaśniewska też wspierała ojca w kampanii w 2000 r., choć do „Tańca z gwiazdami” trafiła w roku 2006. Kilka miesięcy później w tym samym programie pojawiła się na parkiecie Kasia Tusk, dla której występ stał się wstępem do kariery w show-biznesie. Jej ukoronowaniem jest wydana właśnie książka „Elementarz stylu” – dziś numer 1 Kinga Duda (z lewej) jest dla obecnego prezydenta, podobnie jak jego małżonna listach bestsellerów. Córka by- ka, ważnym sojusznikiem

FOTO: EPA/JACEK TURCZYK

Mariusz Cieślik

FOTO: EPA/MARCIN OBARA

kład: filmik nagrany przez Julię, Hanię i Polę Kukizówny.

O świecie uprawianiu sportów w przeszłości. Masz sztywny kark, bo nie jesteś w stanie wyłączyć się z codziennego stresu. Nie śpisz itrzeszczy ci w stawach. Jeśli tak boli, że nie możesz wytrzymać – dobra – odwiedź kręgarza, aby znieść podróż bez jęków, i leć, jedź, płyń do Norwegii. Halina Kaczmarczyk

Nie zalecam wycieczki z biura podróży za tysiące dolarów – w kierdlu innych uczestników bitych przez cywilizację – nie ozdrowiejesz. Na początek przeprawa promem jako wstęp do terapii właściwej. Wychodzisz na otwarty pokład i już cię leczy morska bryza, konfiguracje chmur ze słońcem, bezmiar horyzontu i miarowe kiwanie. Odrywasz się od rzeczywistości, jeśli się boisz, albo cierpisz na chorobę morską, tym lepiej – koncentrujesz się na pozornym niebezpieczeństwie bycia na statku i zapominasz o pozaurlopowej egzystencji. Nieznacznie trzeźwiejesz, gdy odwiedzasz sklepy bezcłowe na łajbie, bo ceny dają ci do zrozumienia, że płyniesz do dość drogiego raju. Drożyznę złagodzi pobyt pod dachem gościnnych przyjaciół, gdzie otrzymasz nie tylko strawę i wygodne łóżko z Ikei, ale przede wszystkim traktowanie i bajkowe otoczenie. Jeszcze nie wiesz, że będziesz leczony, a twoje zmasakrowane życiem nerwy, ścięgna, stawy i kości nie zdają sobie sprawy z urody sanatorium. Ale ty zachwycisz się siedliskiem krytym drewnianym sidingiem malowanym na biało. Tarasami, balkonami i oknami z widokami na góry i sąsiednie równie jasne domki, do których dostęp mają kierowcy wiedzący, jak na jedynce pokonywać strome żużlowe podjazdy. Już drugiego wieczoru rozumiesz, że nie trzeba jechać aż do norweskiej Mekki – Bergen, aby zakosztować regenerujących właściwości Norwegii. Nawet na południe od Oslo ten kraj występuje w swojej surowej krasie i urodzie jasnych letnich wieczorów trwających niemal do północy, kie-

Panorama miasta Bergen w Norwegii

nowy dziennik Saturday – Sunday, November 7-8, 2015

Sanatorium – Norwegia ZDJĘCIA: ARCHIWUM

n Bolą cię kolanapozawodowym

Barwne nadbrzeżne domki norweskie

dy popija się orzechówkę na miodzie mieszaną z mlekiem. Bez względu na ilość wypitego alkoholu na drugi dzień nie ma kaca, a wręcz przeciwnie, zaczynasz się rwać do życia na łonie natury. Sierpniowe poranki wstają wcześniej niż symboliczne skowronki, stroją rosą okoliczne trawy przyczepione na słowo honoru do skał. Jakby ktoś chciał, może po śniadaniu udać się na wspinaczkę prosto z tylnych schodów. Dla niechętnych pionowym skałom natura przygotowała oddalone o setki kilometrów łowiska, gdzie wyrywa się z wody cielska 40-kilogramowych dorszy za pomocą wyrafinowanego sprzętu za tysiące norweskich koron. Mniej zuchwali finansowo albo nie zainteresowani rekordami rybackimi łowią w pobliskim fiordzie drobnicę. Po świeżych makrelach łosoś ze sklepu ma smak płyty paździerzowej. Poranny widok z kuchennego okna, wielkiego jak wystawa drogiego domu towarowego, zawsze zaskakuje. Pijesz kawę i obserwujesz wędrującą mgłę, w następnym dniu prze-

lotny deszcz i nagłą tęczę. Potem znów słońce rozświetli szczegóły doliny i nie możesz oczu oderwać od „performance’u” natury. Spływa na ciebie zbawcze zapomnienie, nalewasz następną filiżankę kawy, nie liczysz czasu, przestajesz się przejmować, że komórka rozładowała się poprzedniego popołudnia. Zaczynasz od bliskich spacerów, aby zastały organizm nie zwariował od nadmiaru wolności. W tym celu gospodarze powinni cię zawieźć drogą wąską na półtora samochodu, wijącą się między skałami z jednej strony i walącym o kamienie w dolinie potokiem z drugiej, w miejsce, gdzie spróbujesz pełzania po wielkich głazach nadbrzeżnych. Tam również zobaczysz łososie prące w górę rwącej rzeki i rybaków balansujących na ruchomych pomostach między skałami nad spienioną wodą. O dziwo, po takich ćwiczeniach następny dzień wcale nie zaczyna się od bolesnego prostowania kręgosłupa. Wstajesz raźno jakby po odnowie biologicznej za setki dolarów. Wyruszasz z przyjaciółmi na wichrowe wzgórza porośnięte wrzosami

o tak intensywnym odcieniu fioletu, dowata i da się chwilę popływać, naże podejrzewasz GMO. Po kilkugo- wet bez pianki. Doznajesz uczucia niedzinnej wspinaczce na szczyt nie pa- słychanej frajdy, nurkując pod dnem dasz z wyczerpania, ale z otwartą gę- łodzi, gdzie woda jest już lodowata. bą gapisz się dookoła. Od południo- Niespodziewana krioterapia i później wego zachodu otacza cię ciemnogra- znikają wszelkie dolegliwości. Turynatowe Morze Północne i jego od- styczna komercja nie zapewnia takich nogi wcinające się między skały. Ale wzruszeń i doznań. Gdy już się suszysz jak daleko sięga fiord, a gdzie koń- po kąpieli i pijesz gorącą herbatę, łódczy się rzeka, albo czy spokojna wo- ka kieruje się na otwarte wzburzone da od wschodu to jezioro – nie wiesz. morze i po chwili rozbryzgi wystrzeMożna sprawdzić organoleptycznie, lają nad dziobem. Unosicie się i opaale ty i twoi towarzysze zapomina- dacie w bruzdę fali. Nikt nie nakłada cie o pragnieniu rozwikłania zagad- kapoka, nie wypada. Wiatr chce urwać ki smaku wody, bo w drodze w dół głowę i ciągle się nasila. Trzeba będzie zrezygnować z popa da cie na ko la łowu na dzikiej wyspie. na przed dywanem kurek. Zagarniacie za- Fiordy norweskie to nie Opuszczacie rozchwiane Morze Północne, chłannie całe połacie tylko dzikość wpływacie w zacisze ingrzybków o kapelusimonumentalnej nego fiordu, aby z innej kach nie przekraczająnatury. I nie chodzi strony dotrzeć do portu. cych średnicą centymeFiordy norweskie to nie tra i wrzucacie w reklao wodne garaże tylko dzikość monumenmów kę, do tor by, na motorówki, ale talnej natury. I nie chodzi w końcu w zdjęty skao miejsca, gdzie o wodne garaże na motofander, bo niżej tak nie wieje. Obładowani ru- z balkonów można łowić rówki, te się opatrzą już drugiego dnia, ale o miejnem leśnym niespodziewanie wchodzicie ryby, a nabrzeżne domki są sca, gdzie z balkonów do prywatnego ogrodu barwne i misterne niczym można łowić ryby, a nabrzeżne domki są barwprzez gościnnie otwarsklep z upominkami ne i misterne niczym tą bramkę. Tam, na zanurzonej w zieleni ska- przed Bożym Narodzeniem. sklep z upominkami le stoi pomnik kota. Zmienia się pogoda. Pada deszcz, przez kuchenne okno widać taras w „opłakanym” stanie, sąsiednie zabudowania pojawiają się i giną w mglistym niebycie. Mrok pogłębiony burymi chmurami zahaczającymi o komin zapada, jak mówią gospodarze, wcześnie – już przed 10 wieczorem. Wilgoć wnika do wewnątrz. W piecu w salonie zaczyna trzaskać ogień. Wieś norweska ogrzewa się drewnem. Wszyscy milczą, piec-kominek i niewielka stojąca lampa rozdają ciepłe światło. „Krystyna, córka Lavransa” – ten klimat, gdyby nie elektroniczne światełko ekranu tableta. Statek wycieczkowy jest kaleczeniem doznań. Mała rybacka łupinka to jest to. Wbrew twoim oczekiwaniom woda w zacisznym fiordzie nie jest lo-

przed Bożym Narodzeniem. Spoglądasz na chałupkę, jakby z czekolady i cukierków, rozsiadłą wygodnie na szczycie skały, co jeszcze nie dziwi tak bardzo, ale zastanawia brak obiektywnych trudności, gdy do chatynki przytwierdzonej u podnóża góry można dostać się jedynie drogą wodną. Oprócz ognia w kominku, domostw przyklejonych do litej skały, tęcz i szumu leśnych potoków w kraju wikingów, leczy pierwotna czystość środowiska: krystaliczna woda i powietrze bez spalin. Może dzięki temu, że naród norweski w 1972 roku nie wyraził zgody na wstąpienie do Wspólnoty Europejskiej, bo przeczuł, że wszelkie sojuzy nie są korzystne dla mniejszych narodów? A może dlatego, że nie przejmują się tak bardzo swoją prowincjonalnością. n

Kronika Florydy

nowy dziennik Sobota – niedziela 7-8 listopada 2015

Ksiądz Stanisław Rakiej nowym gospodarzem w Polskiej Misji Katolickiej w Pompano Beach na Florydzie

Zamiana proboszczów n W Polskiej Misji Katolickiej Matki Boskiej Częstochowskiej w Pom-

pano Beach, na południu Florydy, 1 sierpnia 2015 roku nastąpiła zmiana proboszcza. Oficjalne objęcie placówki przez księdza Stanisława Rakieja miało miejsce w niedzielę, 23 sierpnia, i było połączone z uroczystym odpustem. na czele z jej prezesem Chesterem Malinowskim. Mi mo licz nych obo wiąz ków, Duszpasterstwo w tej misji, od początku jej istnienia, prowadzą księ- do których należało również odpraża z Towarzystwa Chrystusowego wianie coniedzielnych mszy świędla Polonii. Przez ostatnie 8 lat funk- tych w Miami oraz okazjonalnych cję proboszcza w Pompano Beach w Lantana i na Key West na Florypełnił z dużym oddaniem ksiądz dzie – a odległości są naprawdę spoKlemens Dąbrowski. W sierpniu zo- re pomiędzy tymi miejscowościami stał on przeniesiony do pracy wśród – ks. Klemens znajdował czas dla kanadyjskiej Polonii, w parafii św. wiernych. Otaczał ich troskliwą Jadwigi w Oshawie, w prowincji opieką duchową, dodawał otuchy, Ontario. Na jego miejsce przybył modlił się żarliwie za chorych i cierz tejże właśnie parafii jej dotych- piących. Był gościnny i pełen huczasowy proboszcz, ks. Stanisław moru. Popierał inicjatywy polonijRakiej, również z Towarzystwa ne, udzielał niejednokrotnie sal parafialnych na spotkania kulturalne Chrystusowego. i literackie, a nawet na wybory prezydenta Polski oraz na dyżury konPOŻEGNANIE KSIĘDZA sularne. KLEMENSA DĄBROWSKIEGO To wszystko sprawiło, że parafiaW dniach poprzedzających uroczystość istniejąca przy Misji Kato- nie będą długo i dobrze wspominać lickiej Szkoła Polska im św. Jadwi- ks. Klemensa Dąbrowskiego, a jegi Królowej zorganizowała wzrusza- go wizyty będą tu zawsze mile wijące pożegnalne spotkanie z ks. Kle- dziane. Miejmy nadzieję, że jego mensem Dąbrowskim. Nie zabrakło praca duszpasterska przyniesie rówkwiatów, podziękowań i łez wzru- nie pozytywne rezultaty w jego noszenia. Ks. Klemens był bardzo lu- wym miejscu posługi – w Kanadzie. biany przez parafian, a w szczegól- Parafianie z Florydy życzą mu teności zaskarbił sobie zasłużoną go z całego serca. sympatię dzieci i młodzieży. Od lat prowadził z dużym zapaPOWITANIE KSIĘDZA łem i nieodzowną dozą humoru rozSTANISŁAWA RAKIEJA śpiewane lekcje religii wśród najNowym proboszczem Polskiej młodszych parafian. Miał dla nich Misji Katolickiej Matki Boskiej zawsze czas, uśmiech oraz kiesze- Częstochowskiej został nominowanie pełne cukierków. Dzieci po pro- ny ks. Stanisław Rakiej. Jest to kastu go uwielbiały. Sprawy szkoły płan o długoletnim doświadczeniu polskiej, sprawnie prowadzonej w pracy misyjnej i duszpasterskiej. przez dyrektor Dorotę Bogdziewicz, Dla florydzkiej Polonii, która jeszbyły dla niego bardzo ważne. Udzie- cze nie zna dobrze ks. Rakieja, warlił szkole pomieszczeń na naukę ję- to przytoczyć kilka faktów z jego zyka polskiego, historii i geografii życiorysu. Polski, bywał częstym gościem Ksiądz Stanisław Rakiej urodził na licznych imprezach okoliczno- się w 1949 roku w Plotach, powiat ściowych organizowanych przez Gryfice, w rodzinie Stefanii i Anszkołę. Obdarzony szczególnym toniego Rakiejów. Jego dzieciństwo talentem muzycznym ksiądz Kle- wypełnione było nie tylko nauką, mens urządzał piątkowe wieczory ale również sportem, dla którego z gitarą dla młodzieży parafialnej. ks. Sta ni sław miał szcze gól ne Ale nie tylko młode pokolenie po- upodobanie. Wychowany w duchu lonijne mówi dużo dobrych słów katolickim, już jako chłopiec przeo księdzu Dąbrowskim. Dorośli jawiał umiłowanie dla Boga i był parafianie również wspominają 8 lat bardzo zaangażowany w służbę miduszpasterskiej posługi ks. Klemen- nistrancką. Zaraz po zdaniu matusa Dąbrowskiego jako bardzo zna- ry w liceum ogólnokształcącym mienny okres w Polskiej Misji Ka- w Gryficach w 1967 roku, młody tolickiej w Pompano Beach. Utar- Stanisław wstąpił do Towarzystwa ło się powiedzenie, że „ksiądz Dą- Chrystusowego dla Polonii Zagrabrowski zastał parafię drewnianą, nicznej. Po ukończeniu studiów a zostawił murowaną”. Nie da się z zakresu filozofii i teologii, przyukryć, że zarówno sam kościół, jak jął w roku 1974 – z rąk arcybiskui otaczające go zabudowania para- pa Antoniego Baraniaka – święcefialne są dumą florydzkich parafian, nia kapłańskie. Pierwszą parafią, a liczne prace renowacyjne i upięk- w której nowo wyświęcony ksiądz szające – przeprowadzone dzięki ini- Rakiej pełnił funkcję duszpasterza, cjatywie proboszcza i ofiarności była parafia w Szczecinie. Po 3 lawiernych – są wyraźnym dowodem tach został skierowany do pracy midobrego zarządzania ze strony pro- syjnej poza granicami Polski. Pobosz cza oraz Ra dy Pa ra fial nej, cząwszy od roku 1977 ks. Stanisław

FOTO: ANIA NAVAS

Ania Navas

Rakiej był kapłanem w 9 rożnych parafiach na świecie. Najpierw w Adelajdzie w Australii, a później w Sydney i Dilong. Następnie w Nowej Zelandii, w Auckland, i ponownie w Australii, w Brisbane i w Sydney. Od 1992 roku ks. Rakiej przebywał w Stanach Zjednoczonych, gdzie pełnił posługę duszpasterską w Minneapolis. W 1997 roku został nominowany proboszczem w parafii Chatta w Ontario w Kanadzie, a następnie był również proboszczem w Scarboro. Tam też przyczynił się do spłacenia długu hipotecznego oraz do wykończenia sali parafialnej przy wybudowanym kościele, a także zadbał o zainstalowanie klimatyzacji. Według parafian z Kanady, ksiądz Stanisław Rakiej był bardzo lubianym kapłanem, wielkim patriotą, dbającym o dobry wizerunek Polski poza granicami kraju oraz o kontakt Polonii z ojczyzną. Charakteryzuje go poczucie humoru i niespożyta energia, a także łatwość kontaktu z ludźmi, dobroć i wielkie oddanie sprawie Bożej. Parafianie z Polskiej Misji Katolickiej w Pompano Beach z otwartym sercem powitali nowego proboszcza. Miejmy nadzieję, że ksiądz Rakiej szybko przyzwyczai się do Florydy i że będzie aktywnym członkiem naszej polonijnej społeczności. Witamy na Florydzie, księże Stanisławie! n

FOTO: JERZY BOGDZIEWICZ

Ks. Klemens Dąbrowski, dotychczasowy proboszcz Polskiej Misji Katolickiej w Pompano Beach, dziękuje parafianom za 8 lat współpracy Wzruszające pożegnanie dotychczasowego proboszcza ks. Klemensa Dąbrowskiego przez delegację z polskiej szkoły: dyrektorkę Dorotę Bogdziewicz, przewodnicząca Rady Rodziców Ewę Sewioł, uczennicę Izę Sewioł oraz ucznia Bartka Bogdziewicza

Nowy proboszcz w Pompano Beach ksiądz Stanisław Rakiej

2400 NE 12th Street Pompano Beach, Fl 33062 tel. (954) 545 3861 e-mail: polishchurch@bellsouth.net www.polishchurch.com

FOTO: MAJA ŚWIDERSKA

POLSKA MISJA KATOLICKA MATKI BOSKIEJ CZĘSTOCHOWSKIEJ Uczestniczki parafialnego odpustu (od lewej): Małgorzata Świderska, Dorota Piskorska, Patrycja Popiołek, Ania Navas oraz 2-letnia Julka Piskorska. Dziewczynka ma patologię nóżek. Jest pacjentką w klinice doktora Paleya i ma nadzieją, że kiedyś będzie chodzić

Kronika Filadelfii

33 nowy dziennik Saturday – Sunday, November 7-8, 2015

Wspominaliśmy tych, którzy odeszli n Procesja z różańcem, pod wodzą proboszcza księdza Jana Palkowskiego, popro-

Regina Gorzkowska-Rossi

Z kościoła św. Wojciecha wyszło około pięćdziesięciu osób, a po drodze dołączali inni i było nas coraz więcej. Blisko 300 osób wzięło udział w tym polskim, tradycyjnym obrządku odwiedzania grobów. Nowa Polonia jeździ we Wszystkich Świętych na cmentarz przy Sanktuarium Maryjnym w Doylestown, założony w 1959 roku. Są tam tysiące polskich grobów. Cmentarzyk św. Piotra w Filadelfii jest niewielki. Z tablic odczytujemy, jak z otwartych kart, polskie nazwiska, często nie wiedząc zbyt wiele o tych, którzy tu żyli przed nami. Razem z Holy Redeemer Cemetary w sąsiedniej dzielnicy Bridesburg, cmentarz św. Piotra przypomina stuletnią historię Polonii żyjącej w dzielnicach River Wards, Fishtown, Port Richmond i Bridesburg. Modlący się z kapłanem na ogół nie zbaczali z głównej alei w poszukiwaniu rodzinnych grobów, ich bliscy bowiem na ogół spoczywają daleko. Modliliśmy się za nas, za księży i biskupów i księży, za tych, których grobów nie możemy odwiedzić. Wspominaliśmy tych, którzy niedawno od nas odeszli. Niedawno “Nowy Dziennik” drukował nekrolog Barbary Łozy, zamieszczony przez rodzinę z Kalifornii. Zmarła niedawno, bo 24 września, w wieku 90 lat, w domu córki, po przeżyciu w Filadelfii większości danego jej czasu. Była znaną postacią w życiu filadelfijskim, jako że pełniła funkcję sekretarki i kronikarki Koła 36 SPK. Zostawiła mi plik notatek i parę wywiadów. Skontaktowała się ze mną w sierpniu 2003 roku. Zastanawiała się, czy polscy żołnierze stacjonujący w Iraku są świado-

mi, że nie są tam pierwsi, że mieli poprzedników. Barbara była sama częścią wojennej historii. Wraz z polskim wojskiem dotarła do Iranu. Pod Bagdadem stacjonowały przez pewien czas dwie dywizje i dowództwo Armii Polskiej, wraz z generałem Andersem. Trafiła do Basry, gdzie był obóz szkoleniowy dla 200 osób. Barbara spędziła tam prawie trzy miesiące, aż do momentu wycofania armii – pracowała jako kancelistka. Przetrwała wojnę, trzymając się ściśle polecenia ojca, który przed aresztowaniem przykazał jej “trzymać się wojska”. Była od urodzenia “military brat”. Urodziła się w roku 1925 w koszarach w Łomży, a dorastała w Cytadeli Warszawskiej jako córka oficera sztabowego, kapitana Jana Komarnickiego, weterana I wojny światowej. We wrześniu 1939 roku kapitan Komarnicki, wraz ze sztabem i z rodziną, został ewakuowany na wschód. Dostał się w ręce bolszewików i został zamordowany w Katyniu. Barbara pracowała w szpitalu w Teheranie. Zostawiła mi kopię rozkazu komendanta szpitala, porucznika doktora Grębeckiego, z dopiskiem odręcznym: “Przezacnej kierowniczce Kancelarii Głównej Szpitala, ochotniczce Barbarze Komarnickiej, z wyrazami szczególnego uznania za jej pracę i położone zasługi dla dobra chorych i potrzebujących rodaków z ZSSR”. Jako nastolatka przez rok była kierowniczką ewidencji w kancelarii głównego szpitala wojskowego w Teheranie, dokąd docierali Polacy z sowieckich łagrów. Normalność wróciła dopiero wówczas, kiedy w latach 1943-1946, w Nazarecie, podjęła naukę przerwaną przez wojnę w drugiej klasie gimnazjalnej. Należała do Związku Szkół Młodocianych Ochotni-

TO I OWO Święto Niepodleglości

Redaktor Andrzej Dąbrowski w PUL

Jak informują afisze Stowarzyszenia Rodzin Polonijnych, Święto Niepodległości Polski, przypadające 11 listopada, uczcimy podczas mszy świętej, 8 listopada o godz. 11:30, w kościele św. Jana Kantego na Bridesburgu (Thompson i Orthodox Streets) oraz podczas festynu w sobotę, 14 listopada, w Domu Polskim (9150 Academy Road, Philadelphia, PA 19114) – z programem dla rodzin, w godzinach od 15 do 17 i zabawa taneczną. Po mszy poczet sztandarowy ZHP odwiedzi pobliska kwaterę Holy Redeemer Cemetary, gdzie spoczywa weteran powstania styczniowego.

Więcej o polskiej tradycji teatralnej dowiemy się od red. Andrzeja Dąbrowskiego, który w niedzielę, 15 listopada, o godzinie 15:00, wygłosi w Polskim Uniwersytecie Ludowym prelekcję na temat „Sto lat Teatru Narodowego w Warszawie”. W sezonie wykładowym 2015-2016 zbieramy się po raz drugi na regularne spotkanie w drugą niedzielę miesiąca w Domu Polskim przy 9150 Academy Road, NE Philadelphia.

„Damy i huzary” w Domu Polskim W niedzielę, 8 listopada o godzinie 6 wieczorem, na scenie Domu Polskiego (9150 Academy Road, Philadelphia, PA 19114) jeszcze raz wystąpią nasi ulubieńcy z Polskiego Teatru Dramatycznego im. Adama Mularczyka we fredrowskiej komedii „Damy i huzary”. Patronatowi Zofii Mularczyk i reżyser Helenie White zawdzięczamy ten uroczy wieczór, który utwierdza nas w przekonaniu, że wszystko dobre co się dobrze kończy.

Zofia Romaszewska w Filadelfii W piątek, 13 listopada o godzinie 19:00, Klub Gazety Polskiej w Filadelfii zaprasza na spotkanie z Zofią Romaszewską, dzałaczką opozycji demokratycznej w PRL i współzałożycielką – wraz z mężem Zbigniewem Romaszewskim – Biura Interwencyjnego KSS KOR, czyli Komitetu Obrony Robotników i współtwórczynią Radia Solidarność. Od 2015 roku jest ona doradcą społecznym prezydenta RP.

3 x Andrzejki 14 listopada Szkoła Języka Polskiego im. św. Wojciecha urządza tradycyjne Andrzejki w godzinach od 8 wieczorem do 2 nad ranem, w sali parafialnej kościoła przy Allegheny, w centrum polskiej dzielnicy. Wejście od 3233 E. Thompson Street. Gości będzie bawił DJ Tomsky. W cenę biletu – 45 dolarów (przy wejściu – 50 dolarów) wliczone są przekąski, gorący obiad (alkohol nawłasny rozrachunek). Bilety donabycia wPolskiej Księgarni, 2617. E. Allegheny oraz w delikatesach w Runnemede pod adresem 125 N. Black Horse Pike. ZHP Filadelfia-Bridesburg urządza Andrzejki wraz z Polską Szkołą w sobotę, 21 listopada o godz. 20:30. Zabawa przy muzyce Simone Band. Bilety w cenie 50 dolarów w przedsprzedaży w Agencja Polus przy Allegheny Avenue w Filadelfii badź u Moniki, Szkoła Polska, tel. 267-738-8075. 28 listopada Andrzejki w Klubie Sportowym „Polski Orzeł” (3157 E.Thompson Street) od godziny 20:00. Do tańca grać będzie Nowa Dance Band. Gorąca kolacja wraz (z przekąskami i deserami) przygotowana będzie przez Polish Dinner House. Wstępu – 30 dolarów. Rezerwacje i informacje w klubie, tel. 215-423-0800.

FOTO: REGINA GORZKOWSKA-ROSSI

wadziła nas w niedzielę na niedaleki cmentarzyk św. Piotra, przy Belgrade i Tioga Street. Cmentarzyk jest pod opieką redemptorystów, którzy założyli pierwszy w dzielnicy Port Richmond kościół katolicki i szybko wycofali się do śródmieścia.

Grupa Polaków modliła się w niedzielę za zmarłych na cmentarzu św. Piotra, przy Belgrade i Tioga Street

czek i przez całe życie podtrzymywała kon- “Gwiazda”. Spoczęła w weterańskiej kwaterze na cmentakty koleżeńskie. W Filadelfii osiadła w 1952 roku, sponso- tarzu Sanktuarium Matki Bożej Częstochowrowana przez polską rodzinę, zapewne dzięki skiej w Doylestown, nieopodal pomnika Hupośrednictwu redaktora Wachtla, który te spra- sarza. Nie zapomnimy jej zasług i prawego chawy prowadził w oparciu o lokalną gazetę rakteru. n REKLAMA

PO WYPADKU OD RAZU DZWOŃ: 215.564.1866 w ciągu dnia i w weekendy 215.322.0235 wieczorem

Adwokat specjalizuje się w prowadzeniu spraw: • wypadki samochodowe i wszystkie inne • wszelkiego rodzaju wypadki przy pracy • wszystkie wypadki powodujące obrażenia • błędy lekarskie • testamenty Center City Office 1628 John F. Kennedy Blvd. Suite 1750 Filadelfia, PA 19103 Tel. 215.564.1866 (od poniedziałku do piątku)

Northeast Phila Office 8510 Bustieton Ave Filadelfia, PA 19103 Tel. 215.322.0235 (wieczorem i weekend)

Każda pierwsza konsultacja jest BEZPŁATNA.

Odwokat przyjedzie do domu klienta lub szpitala o ile klient nie moze przyjechac do biura.

38 lat ccałościowej ałościowej reprezentacji reprezentacji kklienta, lienta, maksymalnych rrezultatów, ezultatów, nienagannej nienagannej reputacji reputacji maksymalnych

i obop obopólnego o bopólnego ólnego zzaufania. aufania. Mówimy po polsku

Powieść

nowy dziennik Sobota – niedziela 7-8 listopada 2015

WIRTUALNE RÓŻE Rozdział XXIII – Desmond

wet gdybym miała miliony i tak bym mu nie dała. Muszę myśleć przede wszystkim o moich dzieciach i znam życie. Pożyczysz komuś forsę, to potem musisz prosić o zwrot i kupujesz sobie wroga. Pamiętasz Karinę? Pożyczyła ode mnie stówę, a potem się wypierała. Plułam sobie w brodę, że dałam się tak przerobić! Wstrętne babsko przekręciło kilka osób! – Ode mnie też chciała pożyczyć, ale na szczęście byłam bez grosza przy duszy. Opatrzność czuwa nad głupkami. Wróćmy jednak do tego pięknisia. Jak mu było na imię? – Desmond – prawda, że uroczo? – Śliczniutko! Spojrzały na siebie porozumiewawczo i roześmiały się. – Otóż Desmond napisał, że z natury jest hojny i że kupi mi piękną sukienkę, buciki i do tego torebkę, ale póki co, to ja mam mu przesłać te nędzne grosze. Jeśli nie wpłaci tego wadium, to cała transakcja pójdzie się bujać. Podsunęłam inne rozwiązania, wręcz paletę rozwiązań i wyjście z problemu. – Co mu zaproponowałaś? – Najprostsze – córeczka pójdzie na randkę w starej kiecce. Narzeczony, jak kocha, to się nie zorientuje, że metka była dawno temu odcięta. Drugie, równie proste – nich pożyczy od rodzinki lub przyjaciół, których zna dłużej niż mnie. Trzecie, może mniej korzystne, lecz bardziej normalne w świecie biznesu, czyli pożyczkę bankową. – Czyli zadziwiłaś go swoją wiedzą. – Chyba tak, bo wił się jak piskorz i nasz czat przypominał ping-ponga. Po kolei odpadały różne propozycje. Urocza córeczka, o egzotycznej urodzie, nie mogła zrezygnować z zakupu i nic nie wiedziała o chwilowej niedyspozycji finansowej tatusia. Desmond nie posiadał też żadnej rodziny i przyjaciół. Biedna sierotka, w okrutnym i bezlitosnym świecie! Pojawiła się za to na horyzoncie niecna przyjaciółka nieboszczki żony. Ta okrutna kobieta zgodziła się pożyczyć pieniądze, pod jednym, ale za to nikczemnym warunkiem. Otóż mój uroczy przyjaciel miał z nią spędzić upojną noc. – Nie gadaj! – Oczywiście, że nie mógł się zgodzić! Wszak mnie pokochał! Joanna spojrzała na Ninę i obydwie buchnęły niepohamowanym śmiechem. Łzy popłynęły im po policzkach. Nie mogły się opanować i co chwila ciszę przerywały salwy śmiechu. – Przestań, bo padnę ze śmiechu. Co było dalej? – Dalej było też fajnie. Mój ukochany nie wierzył w system bankowy. Ci faceci w czerni tylko czyhali, aby przejąć jego świetnie prosperująca firmę. Kiedy się go zapytałam, czy woli krwiopijców z banku od podłej przyjaciółki świętej pamięci zmarłej, chyba wyczuł, że robię sobie z niego jaja. Trzeba jednak przyznać, że znał zasady funkcjonowania systemu Western Union i Money Gram. Z tego wniosek, że transfery pieniężne miał dobrze opanowane. – No patrzcie… a myślałam, że ci zaproponuje gołąbka z przywiązaną do nóżki gotówką. – Podpowiedziałam mu to i chyba go zdenerwowałam. Wyrzucił mnie ze znajomych! – Teraz rozumiem twoje stresy! – Cha! cha! cha! Kiedy o tym myślę, to pękam ze śmiechu. W życiu nie spotkałam takiego kretyna! Debil myślał, że spotkał pierwszą naiwną. Powiem ci, że nawet czuję się urażona, że tak nisko oszacował moją inteligencję. – Biedak nawet nie przypuszczał, że pod fizjonomią aniołka mieszka diabełek! To co, diablico? Może kieliszeczek czerwonego winka? – Joanna mrugnęła porozumiewawczo i podeszła do barku. Trzeba walczyć z anemią! CD za tydzień FOTO: ARCHIWUM

– Halo, tu ziemia! – z zamyślenia wyrwał ją okrzyk Niny. Wracaj do nas! – Już jestem – roześmiała się. – Chyba znowu odleciałam… Nikt nie lubi pożegnań i rozstań. Czasami bywają jak wyrok, – Opowiem ci, Aśka, coś zabawnego – Nina usiadła na kaod którego nie można się odwołać. Nina ostatecznie postanowiła wyjechać do Adama, do Anglii. Powoli i systematycznie napie i podkurczyła nogi. – Tylko muszę się wygodnie usadowyprzedawała swój lichy majątek. Potrzebowała trochę pie- wić, bo historia jest długa, ale za to warta opowiedzenia. – Zamieniam się w słuch – usiadła obok niej i popatrzyła niędzy na bilety i start. Co chwila odwiedzała Joannę i relacjonowała jej sytuację. Zachodziła przeważnie późnym popo- z zaciekawieniem. – Otóż postanowiłam sprawdzić, jak to jest, i dodałam łudniem. – Nawet nie wiesz, jak bardzo się boję! Schudłam już chy- do znajomych na Facebooku pewnego faceta. Od razu wyba z pięć kilo! Czuję się tak, jakbym miała żołądek zawiąza- dał mi się podejrzany. No wiesz, taki nowy profil bez wpiny w supełek. Robi mi się niedobrze, kiedy patrzę na jedze- sów, bez znajomych, ale za to mężczyzna piękny jak marzenie! – Klasyczna nerwica. Staraj się jeść rzeczy lekkostrawne. Nie możesz zachorować! – upominała ją Joanna. – Poczekaj, zrobię ci coś do jedzenia. – Nie obraź się, jak nie dam rady przełknąć jednego kęsa. – Nie interesuje mnie to, musisz jeść. Nie pozwolę ci umrzeć z głodu lub wpaść w anemię – uśmiechnęła się życzliwie i zaczęła smarować chleb masłem. Po chwili na talerzyku piętrzył się stos apetycznie wyglądających kanapek. Nina wzięła jedną i zaczęła powoli jeść. – W telewizji mówią, że ludzie, którzy wyjeżdżają – gonią za lekkim chlebem. – Mało to głupot się słyszy? To wcale nie jest łatwa decyzja i wymaga sporej odwagi. Musisz porzucić wszystko i wszystkich. Odnaleźć się w zupełnie innym, nowym świecie – zaprotestowała Joanna. – Gdyby nie ta nędza, to nigdy bym nie opuściła kraju. Robię to przede wszystkim dla dzieciaków. Boję się też o szkołę. Nie śpię po nocach i cały czas się martwię. Jak oni sobie dadzą radę? Angielski mają słabo opanowany. Staram się ich uczyć i siebie przy okazji. Ponaklejałam karteczki z rzeczownikami na różnych przedmiotach. Ciężko mi idzie zapamiętywanie tych słów. Nie mam talentu. – Nie martw się. Dzieci uczą się łatwiej obcego języka niż dorośli. Zdziwisz się, że tak szyb- nie. Ponieważ tacy faceci nie chodzą po ulicach samotnie, wiedziałam, że coś tu nie gra. Bądźmy szczerzy, nie jestem ko im to pójdzie. – Szkoda, że nie emigrujesz z nami… – rozmarzyła się Ni- Miss Polonia ani spadkobierczyni fortuny Rockefellerów. Ciena i sięgnęła po kolejną kanapkę. – Byłoby fajnie, gdybyśmy kawość zwyciężyła i postanowiłam się dowiedzieć, czego mieszkały blisko siebie. Dzieciaki ciebie uwielbiają i ja czu- ode mnie chce. Przy okazji pomyślałam sobie, że podszlifuję trochę angielski. Początki były bardzo sympatyczne – łabym się bezpieczniej… – Nigdy nic nie wiadomo – filozoficznie zauważyła Joan- pięknie się przedstawił i przesyłam mi bukiety wirtualnych na i podała Ninie kolejną kromkę chleba z białym serem i szczy- róż. Nie powiem, było milutko… – I co? Długo trwała sielanka? Tracił swój cenny czas piorkiem. – Niezbadane są wyroki opatrzności. – To prawda. Pamiętam, że nie miałam zbytniej ochoty, aby na ciebie? – No… parę bukiecików dostałam. Aż tu nagle pewnego piękpójść na kurs opiekunek. Marzyła mi się praca w policji. A teraz? Okazało się, że moje papiery są w Anglii honorowane, nego dnia pisze mi, że wyjeżdża w interesach do Niemiec. Jak a co najważniejsze dostanę tam od razu pracę. No wiesz… je- się domyślasz ma firmę w Londynie i jest biznesmenem przez stem z Adamem, ale wolę dmuchać na zimne. Nauczyłam się duże B. Piękny, inteligentny, czuły i bogaty. Czego może praliczyć tylko na siebie. Chyba już nie potrafię zaufać żadnemu gnąć więcej samotna kobieta? Podrywał mnie ostro. – A co Adam na to? Nie był zazdrosny? facetowi, a ty? – Adam niczego nie wie, a poza tym to był tylko... ekspery– Sama nie wiem. Mam sporo przykrych doświadczeń i trudno mi uwierzyć w każde słowo. Coś się we mnie załamało, i to ment naukowy i darmowe lekcje angielskiego. No... przecież… jest chyba nieodwracalne. Czasami tylko brakuje mi kogoś bli- musiałam się wysilić, żeby sklecić parę zdań. Samo Google skiego, z kim można porozmawiać i do kogo można się przy- translate to za mało. – Rozumiem i co było dalej? tulić, i kto potrafi wesprzeć w trudnych chwilach. – Dalej zrobiło się zabawnie. Pisze do mnie, że musi jechać W pokoju zaległa cisza. Nina zamyśliła się. Joanna poszyi podpisać kontrakt, ale do szczęścia brakuje mu drobnych tybowała myślami do Londynu. – Ciekawa jestem, czy potrafiłabym pokochać George’a tak, siąc pięćset funtów, na jakieś zabezpieczania transakcji. W zasadzie, to mu nie brakuje, ale córeczka ma randkę i mujak kiedyś Jerzego? Był dla mnie wszystkim, całym światem. W narzeczeństwie tęskniła za nim, a każda godzina bez niego si mieć nową sukienkę, która kosztuje dokładnie tyle kasy. Pobyła stracona. Czy uświadomił sobie, co zrobił? Jak mógł za- nieważ kocha mnie bezgranicznie i planuje ze mną przyszłość, bić taką wielka miłość? Ile jest w tym mojej winy? Dlaczego to prosi o pożyczkę. Nie wiem, co on sobie wyobraził? Jemu się chyba wydawało, że śpię na kasie i że jestem idiotką. Naakceptowałam jego egoizm? Alicja Maria Kuberska

Co, gdzie, kiedy SOBOTA, 7 LISTOPADA Clark, NJ – Koncert szant i ballad morskich i nie tylko. Wystąpią znani i lubiani wykonawcy z Polski, Kanady i USA: Waldemar Mieczkowski, Arek Wlizło, Jacek Jakubowski, Dorota Huculak i „Piwnica u Dziadka”. Początek o godz. 19:00. Miejsce: Polska Fundacja Kulturalna, 177 Broadway, Clark NJ 07066. Greenpoint, NY – III Zakon zaprasza do udziału w nabożeństwie w pierwszą sobotę miesiąca, wynagradzającym Niepokalanemu Sercu Maryi, za „zniewagi tych, którzy starają się zaszczepić w sercach jej dzieci: obojętność, wzgardę, a nawet nienawiść do Matki Najświętszej”. Nabożeństwo zostanie odprawione w dolnym kościele św. St. Kostki o godz. 17:30. Więcej informacji: tel. 718-389-7785, brat Antoni. Passaic, NJ – Polsko-Amerykańskie Centrum Kultury (1-3 Monroe Street) zaprasza na sobotnie wieczory taneczne od godz. 21:00 do 2 w nocy. Do tańca gra znakomity zespół Zambrowiacy. Wstęp – $15.00 od osoby; gorące zakąski, kuchnia oraz otwarty bar. Organizujemy przyjęcia okolicznościow Chicago, IL – Z okazji 155. rocznicy urodzin Ignacego Jana Paderewskiego, Paderewski Symphony Orchestra, pod dyrekcją Wojciecha Niewrzoła, zagra jedyny w historii koncert dla szkół w Orchestra Hall at Symphony Center, 220 S. Michigan Ave. Początek o godz. 10:00. W programie: Koncert fortepianowy a-moll oraz Symfonia „Polonia” (fragmenty) Ignacego Jana Paderewskiego oraz „Wielki Polonez Brillante” Fryderyka Chopina. Wystąpią pianiści: Igor Lipiński i 16-letni Daniel Sze fer. Do dat kowe in for ma cje i rezerwacja biletów: biuro PaSO, tel. 773467-9000, www.pasochicago.org. NIEDZIELA, 8 LISTOPADA Williamsburg, NY – Polski Klub Żeglarski w Nowym Jorku zaprasza do kultowej „BIBY”, z widokiem na East River (110 Kent Ave., Brooklyn, NY 11249), na koncert piosenki szantowej. Początek o godz. 4 pm. Wystąpią świetni wykonawcy z Polski, Kanady i USA. Jerzy Porębski będzie grał na gitarze i śpiewał własne, poruszające opowieści o morzu. Kpt. Waldemar Mieczkowski będzie śpiewał utwory Cohena. Jacek Jakubowski – lider zespołu Formacja Szantowa – wprowadzi nas w odmienny klimat szant w odcieniu gdańskiego folkloru. Arek Wlizło zaśpiewa własne utwory, ale też piękne ballady czeskiego barda Jaromira Nohavicy. Wystąpią też lubiani wykonawcy lokalni: Dorota Huculak i Krzysztof Kuza. Donacja 30 dolarów (członkowie klubu – 25). Liczba miejsc ograniczona. Dodatkowe informacje i rezerwacja miejsc: Elżbieta Sawicka, tel. 646-483-1281, email: elsawicka@aol.com. Manhattan, NY – Katolicki Klub Dyskusyjny im. św. Jana Pawła II zaprasza na mszę świętą i wykład na temat „Biblia o homoseksualiźmie”, który poprowadzi ojciec Marek Kreis – paulin. Spowiedź o godz. 2.30 ppoł. Msza św. o godz. 3.00 ppoł. Wykład z dyskusją o godz. 4.00 ppoł. Miejsce: kościół św. Stanisława BiM, 101 E 7 Street, pomiędzy 1 Avenue i Avenue A. Dojazd metrem 6 do Astor Place lub metrem F do 2 Ave. Informacje: tel. 347-225-4860. Manhattan, NY – W klubie Cornelia Street Cafe o godz. 8.30 pm wystąpi sekstet Rafała Sarneckiego – jednego z czołowych polskich gitarzystów jazzowych młodego pokolenia. Koncert będzie promował najnowszą płytę zespołu „Cat’s Dream”, która ukazała się jesienią 2014 roku nakładem prestiżowej amerykańskiej wytwórni Brooklyn Jazz Underground Re-

cords, a w marcu 2015 została nominowana do nagrody FRYDERYK 2015. Lider zespołu, Rafał Sarnecki, pochodzi z Warszawy, lecz od 10 lat mieszka i koncertuje w Nowym Jorku odnosząc liczne sukcesy. Towarzyszyć mu będą znakomici muzycy: Lucas Pino – saksofon, Glenn Zaleski – fortepian, Rick Rosato – kontrabas, Jimmy Macbride – perkusja oraz pochodząca z Krasnegostawu wybitna wokalistka Bogna Kicińska. Adres: Cornelia Street Cafe, 29 Cornelia Street, NY 10014. Trenton, NJ – Klub Polonijny „Mała Polska” (1046 Brunswick Ave.) zaprasza na spotkanie z Małgorzatą Grażyną Kurmin – aktorką teatralną i telewizyjną, wokalistką, finalistką I edycji konkursu „Miss po 50.” oraz propagatorką kuchni śród ziem no mor skiej. Po czą tek o godz. 15:00. Wstęp: $15. Oprawa muzyczna: DJ Wojtek. W programie: literacko-muzyczna opowieść o blaskach i cieniach bycia artystką przed i po 50., Promocja książki Katarzyny Czajki „Zostać Miss... miss po 50ce” z autografem autorki, interakcja z publicznością na temat kobiecych uzależnień, przemocy w rodzinie oraz walki z depresją oraz plotki i ploteczki na babskie tematy.

WTOREK, 10 LISTOPADA Greenpoint, NY – Spotkanie z Zofią Romaszewską, społecznym doradcą prezydenta RP. Miejsce: dolna sala kościoła świętego Stanisława Kostki. Początek o godzinie 6 pm. Po spotkaniu, o godzinie 7 pm, w górnej sali kościoła odbędzie się msza święta w intencji poległych w Smoleńsku. Organizatorem spotkania są: SOLIDARNI 2010 NY/NJ oraz Klub Gazety Polskiej NY. ŚRODA, 11 LISTOPADA Linden, NJ – Spotkanie z Zofią Romaszewską, społecznym doradcą prezydenta RP, w sali dolnej kościoła świętej Teresy. O godzinie 7 pm rozpocznie się msza święta celebrowana przez biskupa Wiesława Lechowicza, delegata Episkopatu Polski dla Polonii, w intencji wolnej Polski. Po mszy, o godzinie 8 pm, rozpocznie się spotkanie z panią Zofią Romaszewską. Organizatorem spotkania są: Solidarni 2010 NY/NJ oraz Klub Gazety Polskiej NY. Greenpoint, NY – Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce (138 Greenpoint Ave., Brooklyn NY 11222) zaprasza na Dzień Otwarty z okazji Święta Niepodległości, w godzinach 12:00-19:00. W programie: zwiedzanie galerii, mini-kiermasz książek, kiermasz sztuki „Artyści dla Instytutu”. O godz. 17:00 projekcja fragmentów filmu dokumentalnego pt. „Wielka wojna na wschodzie”. Bądź z nami tego dnia. Zaproś rodzinę i przyjaciół! Dodatkowe informacje: tel. 212-505-9077, e-mail office@pilsudski.org. CZWARTEK, 12 LISTOPADA Manhattan, NY – Wystawa ilustracji Tomka Bogackiego w The Polish Institute of Arts & Sciences of America (PIASA). Początek o godz. o 6 wieczorem. Adres: 208 E 30th St, New York, NY 10016. Dodatkowe informacje: tel. (212) 686-4164. PIĄTEK, 13 LISTOPADA Greenpoint, NY – Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce (138 Greenpoint Ave., Brooklyn NY 11222) zaprasza na wykład dr. hab. Sławomira Łukasiewicza pt. „W proteście przeciwko Jałcie. Polski Ruch Wolnościowy ‘Niepodległość i Demokracja” w USA po II wojnie światowej”. Początek o godz. 19:00. Wstęp wolny. Donacje mile widziane. Informacje: tel. 212505-9077, e-mail office@pilsudski.org. Greenpoint, NY – Grupa Pro-Life św. Max Kolbe zaprasza wiernych do udziału w Publicznej Krucjacie Różańcowej Matki Bo-

W INTERNECIE: Informacje "co gdzie kiedy" dostępne są także na stronie internetowej "Nowego Dziennika" www.dziennik.com/co-gdzie-kiedy. Aby zobaczyć pełną treść wiadomości, należy nacisnąć na jej tytuł. Chcesz dodać ogłoszenie? Napisz:js@dziennik.com

nowy dziennik Saturday – Sunday, November 7-8, 2015

WŁAŚNIE TRWAJĄ NIEDZIELE Manhattan, NY – Sanktuarium Matki Bożej z Góry Karmel zaprasza na mszę św. w języku polskim. W każdą niedzielę o godz. 2:30 ppoł. Parafia mieści się 448 E. 116 St. pomiędzy 1 Ave. a FDR. Serdecznie zapraszamy. Pomagamy osobom starszym Jeżeli potrzebujesz (bezpłatnie) pomocy ze strony opiekunek Home Health Aide (HHA), jesteś chory lub w podeszłym wieku, wystarczy zadzwonić. Pomożemy załatwić formalności szybko i na miejscu. Oferujemy pomoc ze strony miłych, polskojęzycznych profesjonalnych opiekunek, o dobrym sercu. Agencja M.Z.L. posiada 4 oddziały na terenie Nowego Jorku i Long Island. Telefon:718.480.6034, Krystyna. Hackensack, NJ – Bezpłatne testy wykrywające raka piersi, szyjki macicy, odbytu i jelita grubego. Nauczanie, skierowania, pomoc. Inf. (210) 634-2660. Departament Służby Zdrowiea Powiatu Bergen. Cancer Education and Early Detection Program, 1 Bergen County Plaza, 4 piętro. Inf. www.bergenhealth.org. Brooklyn, NY – Szkoła im. H. Sienkiewicza zaprasza wszystkich nowych żej z Fatimy, przed kościołem św. Antoniego i Alfonsa, 862 Manhattan Ave., Brooklyn, NY 11222. Będziemy się modlić z transparentami po polsku, angielsku: o zakaz aborcji, eutanazji i małżeństw tej samej płci oraz o powrót Ameryki do Boga! Dodatkowe informacje: tel. 718389-7785, brat Jan.

SOBOTA, 14 LISTOPADA Queens, NY – Grupa Pro-Life św. Maksymiliana Kolbego zaprasza wiernych do udziału w Diecezjalnej Krucjacie w Obronie Życia Poczętego, która rozpocznie się mszą świętą o godz. 7:30 rano, w kościele Presentation of the Blessed Virgin, 88-19 Parsons Blvd., Jamaica, Queens 11432. Po mszy pod klinikę aborcyjną uda się procesja różańcowa. Greenpoint, NY – Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce oraz EK Polish BookStore zapraszają o godz. 15:30 na spotkanie z Witoldem Ławrynowiczem poświę co ne je go książ ce pt: „Dro ga do człowieczeństwa”. Spotkanie poprowadzi Elżbieta Kieszczyńska. Na spotkaniu będzie można kupić książki Witolda Ławrynowicza. Adres: 138 Greenpoint Ave, Brooklyn, NY 11222. Informacje: tel. 212-5059077, e-mail office@pilsudski.org Perth Amboy, NY – Zjednoczenie Polaków w Ameryce (281 Grace Street) zaprasza na coroczny Bal Jesienny – początek o godz. 8:00 wieczorem. Do tańca grać będzie zespół Sygnał. Bbilet wstępu – $45 (w cenę biletu wliczony zimny i gorący bufet). Rezerwacja miejsc do 11 listopada pod numerami telefonów: 732586-0853 – Marta, 908-494-6531 – Mirek, 732-754-1750 – Magda.

uczniów. Zajęcia dla polonijnych dzieci już od 3. roku życia. Podczas wakacji zapisy prowadzi dyrektor Anna Kubicka (718) 666-5404. Wszystkie informacje o szkole i warunkach rejestracji na stronie www.szkolapl.org. PONIEDZIAŁKI Wallington, NJ – W każdy poniedziałek od 6:30 do 7:30 wiecz. w Civic Center odbywają się zajęcia gimnastyczne dla dorosłych. Można się zrelaksować i poćwiczyć z innymi przy muzyce. Trzeba przynieść swoją matę albo ręcznik i ciężarki. Koszt zajęć to 2 dol. 24 Union Blvd. PIERWSZY PIĄTEK MIESIĄCA Newark, NJ – Parafia św. Kazimierza Królewicza zaprasza na czuwanie nocne w kościele. Godz. 8 wiecz. Możliwość spowiedzi. Po czuwaniu spotkanie przy kawie i ciastku. 91 Pulaski St. WTORKI I SOBOTY Manhattan, NY – Wspólnota Odnowy w Duchu Âwi´tym Lew Judy zaprasza na rozwa˝anie S∏owa Bo˝ego we wtorki o godz. 7: 15 wiecz. oraz na msz´ Êw. i spotkanie modlitewne w sobot´ o godz. 8 wiecz. w koÊciele Êw. Sta-

nis∏awa B. M., 101 East 7th Street. Inf. (347) 416–2536, odnowany@earthlink.net. ŚRODY Greenpoint, NY – Brooklyn Public Library, oddział na Greenpoincie (107 Norman) zaprasza na konwersacje w języku angielskim. Konwersacje na Greenpoincie odbywają się w środy 6–7 wiecz. Nie ma potrzeby zapisywania się, spotkania są nieodpłatne. Inf. (718) 349–8504, (718) 486–3365. Hempstead, NY – Chór im. K. Ogiƒskiego zaprasza napróby m´˝czyzn zamieszka∏ych naLI. Próby odbywajà si´ wka˝dà Êrod´ o godz. 7 wiecz. w Polskim Domu Narodowym przy329 Peninsula Blvd. Inf. (516) 671–6072, (516) 822–0358, (718)208–8818. oraz wsoboty iniedziele w godz. 11 rano do 5 ppoł. PIĄTKI Brooklyn, NY – Polsko-Amerykański Zespół Folklorystyczny poszukuje miłośników tańca ludowego!. Zaprasza młodzież, byłych członków zespołów folklorystycznych w Polsce i USA na zajęcia taneczne. Godz. 8: 15 wiecz. Zajęcia są bezpłatne. Polski Dom Narodowy Warsaw, 261 Driggs Ave., 3 piętro. Inf. www.pafdc.org.

Ozone Park, NY – Liga Morska zaprasza wszystkie dzieci na zabawę Pijama Party, która odbędzie się w sali przy kościele 88-10 102 Ave., Ozone Park, w godzinach 17- 2. Cena biletu – 25 dolarów. Opiekunowie i dzieci do 3 lat – wstęp wolny. W cenie biletu: hot-dogi, napoje oraz inne smakołyki. Atrakcje: klown z bajkowym charakterem, magic show, DJ. Bilety do nabycia w Polskiej Szkole w Ozone Park, tel. 347-963-0549, Ewa.

NIEDZIELA, 15 LISTOPADA Filadelfia, PA – Polski Uniwersytet Ludowy zaprasza na kolejny wykład w języku polskim, który odbędzie się w Domu Polskim (9150 Academy Rd.). Jan Latus zaprezentuje temat „Jeszcze media nie zginęły! Czy gazety i inne tradycyjne media istotnie nie mają przyszłości?” Początek o godz. 15:00. Jan Latus jest dziennikarzem, eseistą i tłumaczem. W latach 1991-2013 był dziennikarzem „Nowego Dziennika”, a w latach 2009-2013 obowiązki redaktora naczelnego. W Polsce wydał trzy książki – zbiory felietonów i poradnik. Od roku 2015 pracuje w Konsulacie Generalnym RP w Nowym Jorku jako specjalista do spraw mediów. Clifton NJ – Polskie Radio w Nowym Jorku 910 AM zaprasza na specjalny koncert z okazji Dnia Niepodległości. Muzyką i śpiewem pragniemy uczcić pamięć poległych za wolność naszej ojczyzny i Narodowy Dzień Niepodległości. W specjalnym koncercie w kościele św. Jana Kantego wystąpią: Chór Aria, soliści: Agnieszka Pan kow ski i Paweł Ra czek; instrumentaliści: Piotr Frey – skrzypce, Stanisław Nestorowicz – klarnet, saksofon,

Marcin Pękala – pianino, organy. Początek o godzinie 15:00. Adres: 49 Speer Avenue, Clifton, NJ 07013. Wstęp wolny. Dodatkowe informacje: tel. 201-456-6673. Floral Park, NY – KPA LI zaprasza do Domu Parafialnego w parafii św. Jadwigi (309 Jericho Turpike, NY 11001) na uroczyste obchody Święta Niepodległości Polski. Początek o godz.12:30. W programie wystapią: Chór im. Ogińskiego, Slavic Arts Ensemble, aktor Tadeusz Turkowski, dzieci z Polskiej Szkoły Dokształcającej im. Z. Herberta w Copiague i Andrzej Gawęcki. Będą też niespodzianki. Współorganizatorem jest Stowarzyszenie Polskich Kombatantów. Williamsburg, NY – III Zakon św. Franciszka zaprasza do udziału w zebraniu otwartym, które rozpocznie się ogodz.13:00 wkościele Most Holy Trinity (Grahaam Street i Montrose Ave., Williamsburg, Brooklyn). Poprowadzi je ojciec franciszkanin Mieczysław Wilk. Dodatkowe informacje: brat Antoni, tel. 718-389-7785. Trenton, NJ – Zapraszamy do Druch Studio Gallery na 155. Salon Artystyczny. Jego gościem będzie redaktor „Nowego Dziennika”, dziennikarz, poeta, działacz polonijny Janusz M. Szlechta, który będzie opowiadał o swojej najnowszej książce „Widziane stąd”. Zebrał w niej kilkadziesiąt wywiadów z ciekawymi Polakami mieszkającymi w Stanach Zjednoczonych. W spotkaniu weźmie udział gita rzysta Le szek Ku ciar ski – je den z bohaterów książki „Widziane stąd”, który zaprezentuje kilka utworów. Początek o godz. 17:00. Adres: 920 Brunswick Ave., Trenton, NJ 08638. Rezerwacja miejsc: tel. 609-532-3676.

REKLAMA

J O S E P H

IW A N I C K I,

M . D. GINEKOLOG - POŁOŻNIK St. Luke’s-Roosevelt Hospital Centre, Lenox Hill Hospital

LEKARZ MÓWI PO POLSKU

• Ciąża prawidłowa i wysokiego ryzyka • Chirurgia ginekologiczna • Testy ciążowe • Colposcopia, leep • Badania ultrasonograficzne • Zabiegi diagnostyczne w gabinecie

Manhattan, 159 E. 74 Str., NY 10021 (wtorki) Brooklyn, 2187 Ocean Ave. (poniedziałki, środy, piątki i soboty)

212.717.0606 718.627.6111

Krzyżówka

nowy dziennik Sobota – niedziela 7-8 listopada 2015

Dowcipy z brodą i bez Do wróżki przyszedł śpiewak operowy. Ta spojrzała w kryształową kulę i mówi: – Mam dla pana dobrą i złą wiadomość. Którą chce pan usłyszeć pierwszą? – Tę dobrą. Po śmierci będzie pan śpiewał w chórze anielskim. – To wspaniale. A ta zła? – pyta śpiewak. – Pierwsza próba jutro o dziesiątej. Wróżka mówi do klientki: – Nie będę ukrywać, ale karty mówią, że pani mąż zginie śmiercią tragiczną. A kobieta na to: – A czy zostanie mi to udowodnione? – Żona nie przeszła „próby biedy” – mówi facet do przyjaciela. – Dzwonię do niej i mówię, że wszystko stracone, biznes padł i jestem spłukany. Przyjeżdżam do domu, a jej już nie ma, spakowała swoje rzeczy i się wyniosła. – I dobrze! – na to przyjaciel. – Po co ci baba bez poczucia humoru.

Żona mówi do męża: – Ostatnio mnie zaniedbujesz. Kiedyś kupowałeś mi kwiaty, czekoladki... a teraz nic! A mąż na to: – Czy ty widziałaś, żeby wędkarz dokarmiał rybę, którą złowił?!

Podczas kłótni żona, żeby do żywego dopiec mężowi, mówi: – Jak umrzesz, natychmiast wyjdę za mąż! – No wiesz, a co mnie obchodzi nieszczęście obcego człowieka?! Rozmowa dwóch kumpli: – Powiedz Karol, kto cię poznał z twoją żoną? – pyta kolega. – To był przypadek... nawet nie ma kogo winić. – Powinienem zwolnić swojego kierowcę – mówi minister do żony. – Jeździ jak wariat, już piąty raz ledwo uszedłem z życiem... – Daj mu jeszcze jedną szansę! – na to żona. – Coś ty najlepszego zrobił! – wita żona męża, wracającego z pracy. – Gosposia złożyła wymówienie, bo podobno ordynarnie nawymyślałeś jej przez telefon. – A to nie byłaś ty?! – mąż na to. Facet z miasta ożenił się z kobietą ze wsi i ochoczo przeniósł się na wieś. Żona często nabijała się z jego miastowego pochodzenia. Do czasu, gdy pewnego razu, na rodzinnym przyjęciu powiedziała: – Ty nawet nie wiedziałeś, jak wygląda prawdziwa krowa, dopóki mnie nie poznałeś. REDAGUJE: JANUSZ M. SZLECHTA JS@DZIENNIK.COM NADESŁAŁ: TADEUSZ URBAŃSKI

ŹRÓDŁO: SZARADA.NET

– Kochanie, co ci kupić na imieniny? – żona pyta męża. – Nic mi nie kupuj... nie mam pieniędzy! – mąż na to.

Og∏oszenia/Classified FIRMA TRANSPORTOWA

PRACA HELP WANTED

zatrudni kierowcę z prawem jazdy CDL-A na dalekie trasy. Komunikatywny angielski oraz doświadczenie wymagane. Po więcej informacji proszę dzwonić:

(646) 296-5417

PRACA HELP WANTED NY Agency looking for * nannies * housekeepers for many families.

Some English is helpful. Driving a big plus. NannyExpress.US@gmail.com www.NannyExpress.US (914) 282-7979

37 nowy dziennik Saturday – Sunday, November 7-8, 2015

Z powodu wyjazdu sprzedaję:

We’re looking a sales person to Marketing Department. Polish and English speaking. Full time job. Please send your resume at: ac@dziennik.com

• Futro z norek, długie, rozm 12. W dobrym stanie. • Futrzana kamizelka z lisa, w dobrym stanie • Zestaw do sypialni • Wersalka • Komplet kuchenny, stół + 4 krzesła • Ikony

Telefon: (718) 229-5610, Maria

PRACA HELP WANTED NJ European Motor Service

zatrudni mechanika z doświadczeniem i znajomością europejskich samochodów. Wymagane własne narzędzia. Praca od zaraz w South Plainfield, NJ.

Roman (732) 393-0444

Zatrudnie pracowników do pracy na dachy płaskie. Stała praca. Prosze o kontakt Bogdan (718) 208-7564 lub (516) 369-0511

Firma Transportowa zatrudni kierowcę z prawem jazdy CDL klasy A na średnie trasy. Po więcej informacji proszę dzwonić. Tel. (201) 647-2256

Przyjm´ pracowników do intalacji rynien. Sta∏a praca, płatne święta i wakacje, zarobki w granicach $1000/tyg. Praca na terenie New Jersey, Jackson. Po wi´cej informacji proszę dzwoniç: (732) 803-6337 www.mmgutters.com

Looking for 2 live in housekeepers. One must live in 5 days in NJ and know how to drive. The other must be legal to work - in NYC and willing to travel out of the country to Europe several months of the year. References and experience necessary. Very high salary. Call (732) 213-8797

POTRZEBNA CZYSTA, pracowita, niepaląca osoba w średnim wieku do pracy z zamieszkaniem na 5 dni do utrzymania czystości w domu. Prywatny dom w NJ. Własny pokój, tv, łazienka oraz internet. PROSZĘ DZWONIĆ: (973) 714-8847

Potrzebni pracownicy na dachy płaskie. Doświadczenie mile widziane jednak nie wymagane . Kontakt (973) 575-5200

Business Operations Manager, Garfield, NJ. Bachelor (or foreign equivalent) +6 months exp. required. Fax resume to: (973) 340-4803 Piast Meats & Provisions, Inc.

Construction Company looking for Carpenter. Must have 10 plus years experience and papers. Please call: (347) 739-2583

DZIAŁ OGŁOSZEŃ Tel.: (212) 594-2266 ext. 303

NAPISZ DO NAS: displays@dziennik.com

Zatrudnię doświadczoną krawcową do szycia ubrań na miarę w salonie krawieckim na Manhattanie. Telefon: (347) 451-1065

Electrician Wanted Call (718) 234-9193 from 9-3pm

Poszukujemy pracownika do działu Marketingu

z terenu NY oraz stacjonarnie w Garfield,NJ. Ważne prawo jazdy. Język angielski. Mile widziane doświadczenie.

Zainteresowane osoby proszone są o przesłanie resume na classified@dziennik.com

** PRACA NA FLORYDZIE ** Firma poszukuje techników do instalacji internetu oraz TV !! Możesz zdobyć nowy zawód - szkolimy !! Bardzo dobre warunki płacy. Okolica Orlando, FL. Zapewniamy mieszkanie. Angielski oraz pobyt wymagany. Po więcej informacji zadzwoń, Ariel (773) 332-2202

MECHANIK / ELEKTROMECHANIC potrzebny na pełny etat do firmy Construction na Grennpointcie do naprawy różnych maszyn i różnego rodzaju sprzętu. Po więcej informacji proszę dzwonić lub zgłosić się osobiście w naszym biurze na 60 Bayard Street (pomiedzy Leonard i Lorimer), 7-8 rano lub 17-18 wieczorem. Telefon: (718) 302-2004

PLUMBING & HEATING

Looking for single, good looking female assistant to a very successful businessman (American/Chinese) Requirements: master degree, Polish/English speaking, willing to travel internationally, elegant, some experience with administrative experience. Starting as part time. Please email simple profile, your photo to smileatme888@gmail.com or call Christina (646) 508-7239

Licensed Master Plumber: Andrzej Natkaniec

• INSTALACJA NOWYCH BOILERÓW • ZAMIANA BOILERÓW OLEJOWYCH NA GAZOWE • USUWANIE VIOLATION • RPZ/Backflow Preventer INSTALACJA & COROCZNE SERWISY Firma ubezpieczona z licencją • Darmowe wyceny Przyjmujemy credit cards.

WYNAJMĘ FOTEL w zakładzie fryzjerskim na Ridgewood NY, dla doświadczonej chętnej do pracy fryzjerki. Telefon: (646) 286-6683

O 718.326.9090

53-28 61st Street • Maspeth, NY 11378

CENY OGŁOSZEŃ / CLASSIFIED ADVERTISING RATES ZAMIESZCZANIE / ORDER Pon. – Pt. / Mon. – Fri. $14 dzieƒ / each day Sob. – Niedz. / Sat. – Sun. $24 35 s∏ów / words limit per ad

Wycofanie og∏oszenia / Cancellation Charge

1 tydzieƒ / week 2 tygodnie / weeks 3 tygodnie / weeks 4 tygodnie / weeks

$57 / $67 $110 $160 $210

Bring or mail your classified ad to our office 70 Outwater Lane, Garfield, NJ 07026 or any branch office listed below. Call (212) 594-2374, or (718) 389-6117, Fax (212) 594-2383, E-mail: classified@dziennik.com, Website: www.dziennik.com

Deadlines: For Monday Issue: Friday 3 PM Tuesday – Weekend Issues: 12 PM

FRIDAY + SAT./ SUN. – $38 + MONDAY FREE MENTION: PAY FOR 3 WEEKENDS AND THE 4TH IS FREE!

We accept:

W dniu publikacji w gazecie og∏oszenia umieszczone sà na naszej stronie internetowej www.dziennik.com

OG¸OSZENIA DO NOWEGO DZIENNIKA PRZYJMOWANE SÑ RÓWNIE˚: SIEDZIBA GŁÓWNA GARFIELD • daily: 9AM – 5PM

GREENPOINT, NY

Polish Home Service 176 Java St., pok. 5

(Centrum Polsko-S∏owiaƒskie),

phsfrank@gmail.com • M – F: 9AM – 6PM • SAT.: 10AM – 12PM

tel. 212 594-2266 ext 302, 303, 304

DISCLAIMER:

tel. 718 389-6117 fax 718 389-8134

RIDGEWOOD, NY

NEW JERSEY

Flowers by Renia 6404 Fresh Pond Rd • M – SAT.: 9AM – 8PM • SUN.: 10AM – 5PM

Classic Travel 186 Maple Avenue, Wallington, NJ 07057 info@classic-travel.com • M – F: 11AM – 2PM

tel. 718 821-3193 fax 718 418-5860

tel. 973-473-3845 800-774-6996

"Nowy Dziennik" assumes the statements made in classified advertisements are accurate, but cannot investigate them and assumes no responsibility or liability concerning their content. The Publisher reserves the right to decline, withdraw, or edit advertisements. Every effort will be made to avoid mistakes, but responsibility cannot be accepted for clerical or printing errors.

GLENDALE, NY

ELLA Business Center 65-19 Myrtle Ave. www.NajlepszaAgencja.com

LONG ISLAND

El˝bieta Pop∏awska • daily: 8AM – 8PM

Nowak Travel Agency Wies∏aw Nowak 42 Broad Street • M – F: 9AM – 6PM • SAT.: 9AM – 2PM

tel. 347 341-2217

tel. 860 224-3127

elzbietapoplawska5@gmail.com

• M – SAT.: 10AM – 8PM

tel. 718 386-4222 fax 718 386-4293

NEW BRITAIN, CT

ZRZECZENIE SIĘ ODPOWIEDZIALNOŚCI:

“Nowy Dziennik” zakłada, że informacje podane w ogłoszeniach są zgodne z prawdą. Jednak nie jest w stanie sprawdzać ich prawdziwości i brać odpowiedzialności za ich treść. Wydawca ma prawo do odmówienia, wycofania lub przeredagowania treści ogłoszenia. Wydawca dochowa wszelkich starań, by uniknąć pomyłek, ale nie ponosi odpowiedzialnoci za błędy w druku.

Og∏oszenia/Classified SZUKAM PRACY POSITION WANTED

NIERUCHOMOŚCI USA REAL ESTATE USA

Poszukuję pracy Z ZAMIESZKANIEM w okolicy NYC lub w NJ, jako OSOBA SPRZĄTAJĄCA DOM, OPIEKUNKA DZIECI lub OSOBY STRASZEJ. Jestem energiczną kobietą, posiadam doświadczenie w pracy w USA, referencje od amerykańskich pracodawców. Wykształcenie wyższe (psychologia). Można na mnie polegać, mam dobry kontakt z osobami w różnym wieku. Posiadam prawo jazdy. Język angielski w stopniu komunikatywnym. Kate (773) 526-1242

Unikat, Dom w Buttle, Montana Suchy klimat, niska cena na szybką sprzedaż. Cena $180k 3 sypialnie, jedna łazienka, solarium, garaż, pow. użytkowa około 2000sqf. Działka 7200 sqf Telefon: (406) 490-2196

NIERUCHOMOŚCI NY REAL ESTATE NY

I’M LOOKING FOR WORK

as a caregiver for an elderly person. 5-6 days in week, live in or live out. I have own transport and references. Please call: (201) 757-3098 ***

CENTRALNE NJ ZAPRASZA: Old Bridge NJ $239,000 3 sypialnie, 2 piętra, 50x100 działka, garaż, niski tax, dobry dojazd do NY *** Sayreville NJ, $449,000 3200 SF CEGLANY RANCH 4 sypialnie, 3 łazienki, piwnica wykończona, 2 garaże. *** South Amboy, NJ $129,000 3 sypialnie, colonial. *** Więcej domów na: www.BestHomeNJ.com RE/MAX Central Beata Pruszkowski (732) 972-1000 X 234 (732) 266-1721 cell

nowy dziennik Sobota – niedziela 7-8 listopada 2015

SAMOCHODY CARS

SZUKAM PRACY

jako opiekunka do osoby starszej. 5 lub 6 dni w tygodniu z zamieszkaniem lub bez. Posiadam własny transport oraz referencję. Proszę dzwonić: (201) 757-3098

DO WYNAJĘCIA NJ FOR RENT NJ CENTRALNE NJ ZAPRASZA: Townhouse Sayreville,NJ 3 sypialnie, 2.5 łazienk. Cena: $1995/miesiąc *** Mieszkanie South Amboy, NJ 3 sypialnie, $1459/miesiąc *** Więcej domów na: www.BestHomeNJ.com RE/MAX Central Beata Pruszkowski (732) 972-1000 X 234 (732) 266-1721 cell

NIERUCHOMOŚCI NJ REAL ESTATE NJ Wallington, NJ. 3 family-No Flood Zone, Quiet Residential location. 8 bedrooms, 4 baths, 3 separate. New high efficiency heating systems gas, electric, walk to NYC bus 160, shopping center, schools and park - Asking $639,000 Call: (973) 452-9416

Chrysler Town and Country ‘13 Przebieg 39K, kolor złoty, stan idealny. Cena $11200 Telefon: (718) 552-5782

DZIAŁ OGŁOSZEŃ Tel.: (212) 594-2266 ext. 303

NAPISZ DO NAS: displays@dziennik.com

180

95 70

60 50

W SKRÓCIE Siatkówka

PORADY PRAWNE LEGAL ADVICE

BIZNES BUSINESS Dental office, Dental Lab, Dental supply for sale in a busy Chines area (5610-7Ave, Brooklyn)

Call: (917) 783-8820 Alex

USŁUGI SERVICES n

M&R

ELECTRICAL, INC. n

149 FRANKLIN STREET, BROOKLYN, NY 11222 n

(718) 389-2159

LICENCJONOWANY ELEKTRYK

PODATKI TAXES

n Znane są już szczegółowe terminarze tur nie jów kwa li fi ka cyj nych do igrzysk olimpijskich siatkarek i siatkarzy. Biało-Czerwoni rywalizację w Berlinie (5-10 stycznia 2016 roku) rozpoczną z Serbią, nasze zaś zawodniczki w pierwszym meczu zmierzą się w Ankarze (4-9 stycznia 2016 roku) z Rosją. Siatkarze na parkiecie pojawią się 5 stycznia. Dwa dni później ich rywalami będą Belgowie, a na koniec rywalizacji w grupie A Polacy zmierzą się z gospodarzami turnieju – Niemcami (8 stycznia). W drugiej grupie rywalizować będą: Finlandia, Rosja, Bułgaria i Francja. Z każdej z grup do półfinału awansują po dwa najlepsze zespoły. Zwycięzca grupy A zmierzy się z drugą drużyną grupy B i na odwrót. Awans wywalczy tylko jedna ekipa. Nasze siatkarki rozpoczną rywalizację 4 stycznia. Dzień po meczu z Rosją zmierzą się z Belgią, a następnie 7 stycznia z Włochami. W drugiej grupie rywalizować będą: Holandia, Niemcy, Chorwacja i Turcja. System gier w dalszej części turnieju jest identyczny jak u mężczyzn. n Siatkarze PGE Skry Bełchatów wygrali na wyjeździe z Duklą Liberec 3:0 (25:16, 25:22, 25:19) w swoim pierwszym meczu Ligi Mistrzów. W innym spotkaniu grupy E włoskie Cucine Lube Civitanova pokonało belgijski Knack Roeselare 3:1. W drugiej kolejce Skra podejmie 18 listopada Cucine Lube Civitanova.

Piłka ręczna n Mistrzostwa świata piłkarzy ręcz-

RTB HOME INSPECTIONS

Profesjonalny HOME INSPECTIONS service dla kupujących i sprzedających dom lub mieszkanie.

TURYSTYKA TOURISM AGENCJE AGENCIES

n Posiadam licencje, wiedzę i sprzęt który pomoże Ci podjąć decyzje przy kupnie lub sprzedaży domu czy też mieszkania. n W czasie inspekcji dowiesz się w jakim stanie jest dany dom. n Po przeprowadzonej inspekcji otrzymasz komputerowy raport ze zdjęciami, rekomendacjami oraz Thermal raport który umożliwi Ci głębiej dowiedzieć się o domu lub mieszkania. Po więcej informacji proszę dzwonić. Telefon: (516) 220-3977

Rozwiązanie sudoku

Prenumeruj

nowy dziennik Kontaktuj si´ z nami elektronicznie

prenumerata@dziennik.com

nych w 2023 roku odbędą się w Polsce i Szwecji. Wspólną kandydaturę zaakceptował Komitet Wykonawczy Międzynarodowej Federacji Piłki Ręcznej (IHF) na kongresie w Soczi. Najbliższy mundial mężczyzn odbędzie się w styczniu 2017 roku we Francji, a kolejny dwa lata później – o który starała się również Polska – zorganizują wspólnie Duńczycy i Niemcy. W Soczi zdecydowano również, że mistrzostwa świata w 2021 roku zorganizuje Egipt, skąd pochodzi szef IHF Hassan Moustafa. W przyszłym roku Polska będzie gospodarzem mistrzostw Europy mężczyzn, a Szwecja kobiet. Ponadto w 2020 roku Skandynawowie wraz z Norwegią i Austrią zorganizują mistrzostwa Europy mężczyzn. n Trener reprezentacji Polski w piłce ręcznej Kim Rasmussen ogłosił szeroki skład na mistrzostwa świata w Danii, które w grudniu odbędą się w Danii. Duński selekcjoner polskiej kadry podał nazwiska 28 zawodniczek, wśród nich jest sześć piłkarek grających za granicą. Najwięcej, aż sześć reprezentantek gra na co dzień w Vistalu Gdynia, jest też pięć zawodniczek Pogoni Szczecin i cztery z MKS-u Lublin. Kadra na MŚ – bramkarki: Anna Wysokińska, Izabela Prudzienica, Weronika Gawlik, Monika Maliczkiewicz, Adrianna Płaczek; rozgrywające: Kinga Achruk, Monika Kobylińska Emilia Galińska, Aleksandra Zych Małgorzata Stasiak, Kristina Repelewska, Karolina Kudłacz-Gloc, Iwona Niedźwiedź, Klaudia Pielesz; skrzydłowe: Joanna Gadzina, Agnieszka Kocela, Katarzyna Janiszewska, Aleksandra Jędrzejczyk, Agnieszka Jochymek, Katarzyna Kołodziejska, Patrycja Królikowska, Karolina Zalewska Aneta Łabuda, Katarzyna Pasternak; kołowe: Aleksandra Dankowska, Monika Stachowska, Patrycja Kulwińska, Hanna Sądej.

Piłka nożna n

Brytyjskie media informują, że Ar-

Koszykówka Polska znalazła się w ścisłym gronie kandydatów do organizacji koszykarskich mistrzostw Europy w 2017 roku. W grze o EuroBasket zostały też Finlandia, Izrael, Rumunia i Turcja. Turniej może rozegrany w jednym lub kilku krajach. Polska ubiega się o prawo goszczenia jednej grupy. FIBA-Europe podejmie decyzję o formacie imprezy i wybierze jej gospodarza lub gospodarzy na posiedzeniu zarządu w Monachium w dniach 11-12 grudnia. n

Tenis n Amerykanka Venus Williams i Włoszka Roberta Vinci oraz Czeszka Karolina Pliskova i Ukrainka Jelina Switolina zagrają w półfinałowych meczach tenisowego turnieju WTA Elite Trophy w Zhuhai w Chinach. W półfinale debla zagrają dwie Polki – Alicja Rosolska i Klaudia Jans-Ignacik. Rosolska w parze z Kanadyjką Gabrielą Dabrowski zmierzą się z Hiszpankami Anabel Mediną Garrigues i Arantxą Parrą Santonją, a Jans-Ignacik i Słowenka Andreja Klepac zagrają z Chinkami Chen Liang i Yafan Wang. n Roger Federer odpadł z tenisowego turnieju ATP w Paryżu. W trzeciej rundzie rozstawiony z numerem trzecim Szwajcar po ponad dwóch godzinach walki przegrał z Amerykaninem Johnem Isnerem 6:7 (3-7), 6:3, 6:7 (6-8).

Żużel n Krzysztof Kasprzak zostaje w Sta-

li Gorzów. Żużlowiec porozumiał się z klubem w sprawie nowych warunków finansowych obowiązującego jeszcze dwa lata kontraktu. 31-letni Kasprzak to indywidualny wicemistrz świata z ubiegłego roku. W Stali występuje nieprzerwanie od czterech lat. Nadchodzący sezon będzie jego piątym w barwach gorzowskiego zespołu.

Boks n W ciągu dwóch lat w Warszawie ma stanąć pomnik najsłynniejszego polskiego trenera boksu Feliksa „Papy” Stamma. Projekt zostanie wyłoniony w konkursie i zostanie sfinansowany przez Fundację jego imienia. Pomnik ma zostać odsłonięty w rocznicę mistrzostw Europy rozegranych w Warszawie w maju 1953 roku. Polacy pod wodzą Stamma zdobyli na tej imprezie pięć złotych, dwa srebrne i dwa brązowe medale. Stamm był trenerem narodowej kadry od 1936 roku. Prowadził polskich bokserów na siedmiu igrzyskach olimpijskich – po raz ostatni w 1968 roku – na których jego podopieczni zdobyli 24 medali (6-7-11). W mistrzostwach Europy zawodnicy trenowani przez Stamma wywalczyli 61 krążków (25-17-19).

Hokej na lodzie Słowenia pokonała w Katowicach Austrię 5:1 (2:1, 1:0, 2:0) w meczu turnieju EIHC w hokeju na lodzie. To drugie zwycięstwo Słoweńców w tych zawodach. W czwartek wygrali z Polakami 2:1. n

39 nowy dziennik Saturday – Sunday, November 7-8, 2015

Ogłoszenia/Sport

kadiuszem Milikiem bardzo poważnie interesuje się Leicester City. Rewelacja rozgrywek chce zapłacić za reprezentanta Polski 10 milionów funtów! To cztery razy więcej, niż Ajax Amsterdam zapłacił za Milika Bayerowi Leverkusen. Claudio Ranieri, menedżer Lisów, w zimowym okienku transferowym planuje solidnie wzmocnić swój zespół. n Reprezentacja Nigerii awansowała do finału piłkarskich mistrzostw świata do lat siedemnastu (U17), wygrywając z Meksykiem 4:2 (2:1). W drugim meczu 1/2 finału Mali zwyciężyło Belgię 3:1 (1:1).Spotkanie o trzecie miejsce oraz finał zaplanowano na niedzielę w chilijskim Vina del Mar.

Sport Czarna dziura Marcina Gortata Bryant pierwszy 40

nowy dziennik Sobota – niedziela 7-8 listopada 2015

na liście płac

n „Gram źle. Gram okropnie. Rzu-

ty nie wpadają do kosza, a ja nie wiem, czemu tak się dzieje” – mówi Marcin Gortat. Środkowy Washington Wizards nie jest zadowolony z tego, jak zaczął sezon NBA.

larów. Środkowemu Washington Wizards daje to 69. miejsce na liście płac. Najbardziej wzbogaci się Kobe Bryant z Los Angeles Lakers. Dostanie 25 mln dolarów. Gortat przed rozgrywkami 2014/15 podpisał pięcioletni kontrakt opiewający na 60 mln dolarów. Umowa Bryanta natomiast po zbliżającym się sezonie wygasa. Kolejne miejsca zajmu ją Joe John son (Bro oklyn Nets) – 24 894 863 i LeBron James (Cleveland Cavaliers) – 22 971 000. W Wizards dwóch koszykarzy otrzyma więcej pieniędzy od Polaka: John Wall – 15 851 950 i Brazylijczyk Ne-

ne Hilario – 13 mln dol. Ciekawostką jest dopiero 65. miejsce – z sumą 11 370 786 – Stephena Curry’ego, najbardziej wartościowego zawodnika poprzedniego sezonu. Rozgrywający Golden State Warriors, który poprowadził drużynę do mistrzostwa, w przeszłości zmagał się z kontuzjami i w 2012 roku zgodził się na czteroletnie przedłużenie umowy za 44 mln dol. n

NAJLEPIEJ ZARABIAJĄCY KOSZYKARZE W SEZONIE 2015/16

FOTO: EPA

Wizards zaczęli sezon od trzech zwycięstw w czterech meczach. W środę ograli u siebie silnych San Antonio Spurs. Gortat w czterech meczach rzucał średnio 9,5 punktu, miał 7,5 zbiórki i jeden blok. Średnie nieco niższe niż w ostatnich sezonach. „Staram się grać we właściwy sposób. Mam nadzieję, że trenerzy to dostrzegają. Wiem, że oglądają dokładnie moją grę, rozmawialiśmy już o tym kilka razy. Gram jednak źle. Gram okropnie. Rzuty nie wpadają do kosza, a ja nie wiem, czemu tak się dzieje” – mówi. Rzeczywiście rzuty Gortatowi do kosza wpadać nie chcą. Polski środkowy oddał w czterech meczach tylko 29 rzutów, trafił 13 z nich. Daje to niespełna 45 procent skuteczności z gry. „Nie mam prawa być zły na nikogo. W zasadzie to jestem wdzięczny, że cały czas dogrywają mi piłkę i dają mi szanse” – dodaje. Wydawało się, że w odmienionej taktyce Wizards – teraz zespół ma grać szybciej i bardziej opierać się na grze obwodowych – Gortat będzie się czuł dobrze. Bo tak już było i w Phoenix Suns, i w Orlando Magic. I patrząc na to, jak Polak błyszczał w meczach sparingowych, można było pozytywnie nastawić się na sezon regularny. „Rzeczywiście, okres przygotowawczy miałem dobry. Jestem w dobrej

n Za sezon 2015/16 w lidze NBA Marcin Gortat zarobi dokładnie 11 217 391 do-

formie fizycznej, ale rzuty nie wpadają do kosza. Nic nie chce wpaść. Nie wiem, dlaczego – mówi Gortat i zaraz dodaje: – Muszę zacząć trafiać. Nie mam zbyt wielu rzutów w meczu, ale te które mam, muszę trafiać. Jak będę trafiał, to będę chciał być jeszcze bardziej aktywny w ataku”. Trener Randy Wittman mówi, że Polak musi wrócić do dawnych przyzwyczajeń, gdy po zasłonie od razu szybko ścinał pod kosz i czekał na podanie, zamiast czekać na rzut z pół-

dystansu. „Jeśli będzie ścinał do kosza, będzie miał więcej szans na zdobycie punktów” – mówi Wittman. Powodów do bicia na alarm w przypadku Gortata jeszcze nie ma, bo to dopiero początek sezonu. Wizards zagrali ledwo cztery z 82 meczów w sezonie zasadniczym, jest jeszcze dużo czasu, by niedociągnięcia naprawić. Najbliższą okazję do przełamania się Gortat miał w piątek, kiedy Czarodzieje na wyjeździe zmierzyli się z Boston Celtics. n

1. Kobe Bryant (Los Angeles Lakers) 2. Joe Johnson (Brooklyn Nets) 3. LeBron James (Cleveland Cavaliers) 4. Carmelo Anthony (New York Knicks) 5. Dwight Howard (Houston Rockets) 6. Chris Bosh (Miami Heat) 7. Chris Paul (Los Angeles Clippers) 8. Kevin Durant (Oklahoms City Thunder) 9. Derrick Rose (Chicago Bulls) 10. Dwyane Wade (Miami Heat) . Brook Lopez (Brooklyn Nets)

25 000 000 dol. 24 894 863 22 971 000 22 875 000 22 359 364 22 192 730 21 468 696 20 158 622 20 093 063 20 000 000 20 000 000

69. Marcin Gortat (Washington Wizards)

11 217 391

Dwie tercje to za mało

politan Division, zdobyli Brooks Laich, John Carlson oraz Karl Alzner. grali na wyjeździe z Montreal Cana- Jedynego gola dla Niedźwiadków diens 1:4 w czwartkowym meczu NHL. uzyskał Jimmy Hayes. Gra ją cy w Ari zo na Coy otes Wyspiarze przez dwie tercje toczy- szwedzki obrońca Nicklas Grosli wyrównany bój z najlepszą obec- smann zawsze podkreśla, że więcej nie drużyną ligi. Co prawda na 70 satysfakcji sprawia mu blokowanie sekund przed końcem pierwszej ter- strzałów rywali, niż zdobywanie n Derrick Rose poprowadził Chicago vina Duranta, który zdobył 33 punk- która miała 35-procentową skutecz- cji gospodarze objęli prowadzenie goli. Ale w meczu NHL przeciwko ty. Jego klubowy kolega Russell We- ność w rzutach z gry, najlepiej spi- po trafieniu Dale’a Weise’a, ale na po- Colorado Avalanche (4:2) pierwszy Bulls do wygranej u siebie z Oklaho- st brook z kolei zaliczył double-do- sał się Shabazz Muhammad – 14 czątku drugiej odsłony wyrównał Ky- raz w karierze uzyskał dwie bramki. ma City Thunder 104:98 w meczu li- uble – 20 punktów i 10 asyst. Mimo punktów i sześć zbiórek. le Okposo. Decydująca dla losów 30-letni Grossmann wpisał się na liKibiców Charlotte Hornets ucieszy- spotkania okazała się ostatnia tercja, stę strzelców w 8. i 26. minucie. to ekipa z Oklahomy przegrała trzegi koszykówki NBA. ci mecz z rzędu. Niektórzy za powód ła postawa Ala Jeffersona, który zna- w której gospodarze szybko zdoby- W NHL występuje już od 11 lat, do tej W innym czwartkowym spotkaniu takiego rozwoju wypadków podają cząco przyczynił się do wyjazdowej li dwie bramki. W niespełna dwie mi- pory rozegrał 543 spotkania, ale niefektownym rzutem popisał się Dwy- zmęczenie wynikające z częstej gry. wygranej Szerszeni z Dallas Mave- nuty na listę strzelców wpisali się Da- gdy nie zdobył więcej niż jednego „Tu nie chodzi o to, że mieliśmy ricks 108:94. Rzucił on 31 punktów vid Desharnais i Brendan Gallagher. gola. W ogóle do czwartku miał ane Wade, a jego zespół Miami Heat pokonał na wyjeździe Minnesota ostatnio cztery mecze w pięć dni. Mu- i miał 83-procentową skuteczność. Po- Z kolei w 58. minucie wynik spotka- na koncie tylko dziesięć trafień, simy szybko to rozpracować” – za- przednio drużyna na ligowe zwycię- nia ustalił Tomas Plekanec. Timberwolves 96:84. z których pięć zapisał na koncie w postwo w Dallas odniosła w 1998 roku. Rose rozegrał tego dnia najlepszy znaczył Durant. Po tej porażce Islanders mają przednim sezonie w barwach PhilaW ekipie gospodarzy nie błyszczał na swoim koncie 17 punktów i zaj- delphia Flyers. Bohaterem Miami Heat tego dnia mecz w sezonie, zdobywając 29 punktów. Występujący w specjalnej ma- był Wade, który rzucił 25 punktów, Dirk Nowitzki. Niemiec rzucił tyl- mują trzecie miejsce w Metropolitan Drużyna Coyotes z dorobkiem 13 sce ochronnej po złamaniu latem ko- najwięcej ze swojej drużyny. Dodat- ko 14 punktów, ale na pocieszenie Division oraz czwarte w Konferencji punktów zajmuje 10. miejsce w taści jarzmowej zawodnik 10 punktów kowo w ostatnich sekundach drugiej został w czwartek 16. koszykarzem Wschodniej. Z kolei Canadiens z do- beli Konferencji Zachodniej. TW rzucił w ostatnich 3,5 minutach me- kwarty popisał się celną próbą z po- w historii NBA, który przekroczył robkiem 25 punktów są zdecydowaczu. Jego drużyna chwilę wcześniej nad połowy boiska. Piłka wpadła granicę 45 tysięcy rozegranych mi- nymi liderami na wschodzie. O sienut w sezonie zasadniczym. roztrwoniła 10-punktową przewagę. do kosza równo z syreną. TW dem oczek wyprzedzają Washington WYNIKI NHL „To był dobry moment. Obejrzałem Najbardziej wartościowego koszyCapitals i New York Rangers. Buffalo Sabres – Tampa Bay Lightkarza (MVP) ligi NBA w sezo- to już na Instagramie i zauważyłem, W spotkaniu Capitals z Boston ning 1:4, Washington Capitals – Bonie 2010/11 docenił trener Byków Fred że wielu chłopaków z zespołu już Bruins (4:1) jedną z bramek dla stoWYNIKI LIGI NBA ston Bruins 4:1, Montreal Canadiens Hoiberg, który cieszył się z „przebu- w momencie oddawania przeze mnie łecznego zespołu strzelił 30-letni – New York Islanders 4:1, Ottawa Chicago Bulls – Oklahoma City dzenia” 27-letniego podopiecznego. rzutu cieszyło się, wiedząc, że traAleksander Owieczkin. Łącznie Senators – Winnipeg Jets 3:2 po rzuThunder 104:98, Dallas Mavericks „Takie spotkanie, jak to, doda mu pew- fię” – wspominał później Wade. w rozgrywkach NHL ma już 482 i zatach karnych, Minnesota Wild – Na– Charlotte Hornets 94:108, Denver shville Predators 2:3, Calgary Flames Występujący także w Heat Chris ności siebie” – zapewnił. ledwie jednej brakuje mu do wyrówNuggets – Utah Jazz 84:96, Minne– Philadelphia Flyers 2:1 po dogrywRo se’a wspo mógł zna czą co Bosh dołożył 16 punktów i 12 zbiónania rekordu Siergieja Fiodorowa. sota Timberwolves – Miami Heat ce, Arizona Coyotes – Colorado 84:96, Portland Trail Blazers – w czwartek Jimmy Butler, który do- rek. Każdy z graczy wyjściowej piątTo najskuteczniejszy zawodnik poAvalanche 4:2, San Jose Sharks – Memphis Grizzlies 115:96. łożył 26 punktów. Ekipie gości nie ki gości zdobył dwucyfrową liczbę chodzący z Rosji. Florida Panthers 5:2, Los Angeles pomogła bardzo dobra postawa Ke- punktów. W ekipie Timberwolves, Pozostałe gole dla zespołu z WaKings – Columbus Blue Jackets 2:3. szyngtonu, który po tej wygranej awansował na pozycję lidera MetroNa podstawie informacji w∏asnych, IAR, portali internetowych, prasy amerykańskiej i polskiej oraz doniesieƒ korespondentów redagują: Jerzy Gieruszczak i Tomasz Deptuła

Rose bohaterem Byków

n Hokeiści New York Islanders prze-

Sport

41 nowy dziennik Saturday – Sunday, November 7-8, 2015

BJ Flores najbliższym rywalem polskiego mistrza świata?

Nawałka skompletował kadrę na Islandię i Czechy

Głowacki celuje w USA

Dwie niespodzianki

podobnie wróci na ring w USA. Polski mistrz świata federacji WBO może zmierzyć się z BJ Floresem.

Selekcjoner Adam Nawałka uzupełnił kadrę na listopadowe mecze towarzyskie z Islandią (13 listopada w Warszawie) i Czechami (17 listopada we Wrocławiu). Powołania otrzymało dziesięciu zawodników z Ekstraklasy, w tym m.in. Mariusz Stępiński z Ruchu Chorzów, oraz zawodnik rezerw Benfiki Lizbona – Paweł Dawidowicz. Obaj dobrze prezentowali się w ostatnich meczach kadry do lat 21.

Informację o tym, że jedyny aktualnie polski czempion może zmierzyć się z Amerykaninem podał Andrzej Wasilewski, promotor Polaka. „Żadne decyzje jeszcze nie zapadły, ale jesteśmy partnerami najpotężniejszego dzisiaj człowieka w boksie, czyli Ala Haymona, i naturalne wydaje się, że w dobrowolnej obronie pasa, a o takiej walce mówimy, myślimy o innych pięściarzach z jego grupy” – tłumaczy „Przeglądowi Sportowemu” Wasilewski. 34-letni BJ Flores wydaje się faktycznie niezłym przeciwnikiem. W ostatniej walce co prawda przegrał z Beibutem Szumenowem, ale generalnie na zawodowym ringu radzi sobie nieźle. I ma jeszcze coś, na czym zależy Głowackiemu i jego ludziom – rozpoznawalność w USA. Polak stoczył dotychczas za oceanem jedną walkę. Mowa oczywiście o fantastycznej wygranej z Marco Huckiem. O „Główce” zrobiło się po tym triumfie głośno, ale potrzebuje się „utrwalić” kibicom. Teraz więc najlepiej byłoby zmierzyć się z kimś znanym w USA. Flores spełnia ten warunek. „Walczy od lat, ale poza tym regularnie komentuje gale i występuje jako ekspert. Ludzie go powszechnie znają” – tłumaczy Wasilewski, który nie ukrywa, że wybierając przeciwnika dla Polaka, myśli o kimś, dzięki komu nazwisko „Głowacki” będzie bardziej znane. Na razie jednak nic nie zostało podpisane. Na temat ewentualnego pojedynku nie wypowiadał się też sam Flores. „Zakładam, że taki pięściarz przyjmuje wyzwania. Poza tym, stawką byłby pas mistrza świata, więc

Pod koniec października Nawałka ogłosił listę powołanych piłkarzy z lig zagranicznych. W piątek uzupełnił ją o nazwiska zawodników występujących na co dzień w Ekstraklasie. Zadecydował również o dodatkowym powołaniu dla Dawidowicza – występującego w drugiej drużynie Benfiki Lizbona. Zawodnik, mogący występować zarówno w obronie, jak i pomocy już raz w przeszłości znalazł się w kadrze – na towarzyski mecz z Litwą (2:1), jednak nie pojawił się na boisku. W gronie piłkarzy z polskiej ligi zaskoczeniem jest powrót do kadry Stępińskiego. Piłkarz Ruchu Chorzów w przeszłości został już powołany do kadry i rozegrał w niej jeden mecz. Waldemar Fornalik sprawdził go w lutym 2013 roku, dając mu szansę gry w towarzyskim meczu przeciwko Rumunii (4:1). Obok niego, na zgrupowanie reprezentacji udadzą się dobrze znani selekcjonerowi: Sławomir Peszko, Sebastian Mila, Jakub Wawrzyniak i Ariel Borysiuk (Lechia Gdańsk), Krzysztof Mączyński (Wisła Kraków), Karol Linetty (Lech Poznań), Bartosz Kapustka (Cracovia), Tomasz Jodłowiec i Michał Pazdan (Legia Warszawa). „Eliminacje zakończone. Zwycięstwem z Irlandią przypieczętowaliśmy awans do finałów mistrzostw Euro py, re ali zu jąc za kła da ny cel. Po krótkich chwilach radości, meczami z Islandią i Czechami rozpoczyna my przy go to wa nia do EU RO 2016 – powiedział kilka dni temu Adam Nawałka, cytowany przez oficjalną stronę PZPN-u. – Wszyscy mamy świadomość, że największe

FOTO: LUCAS NOONAN/PREMIER BOXING CHAMPIONS

n Krzysztof Głowacki prawdo-

Pojedynek Głowacki – Huck został uznany za walkę roku

chyba naturalne, że byłby tym zainteresowany” – przekonuje Wasilewski. Głowacki jednak musi najpierw otrzymać ofertę. Ta powinna być liczona w setkach tysięcy dolarów, choć o milionach można na razie oczywiście zapomnieć. „Krzysiek doskonale zdaje sobie sprawę, że jesteśmy fachowcami i dobrze prowadzimy jego karierę. Czeka na konkrety i robi swoje” – twierdzi promotor, który razem ze swoim podopiecznym był ostatnio w USA na zjeździe federacji WBO. W Orlando ogłoszono, że pojedynek Głowacki – Huck, który zakończył się w 11. rundzie, został uznany za walkę roku. Pytanie, kiedy Głowacki mógłby wrócić do ringu? Najbardziej prawdopodobny dzisiaj termin to luty przyszłego roku. Polak jest po kontuzji i dopiero zaczyna trenować. Termin jednak nie powinien być problemem, bo gale Haymona odbywają się

praktycznie co weekend. W przyszłym roku ma ich być około stu, a więc wychodzą właściwie dwie w każdy weekend. „BJ Flores? To nazwisko ciągle się pojawiało jako możliwy rywal dla któregoś z naszych pięściarzy – mówi Fiodor Łapin, trener Głowackiego. – To czasem dziwny pięściarz. Dużo potrafi, ale czasem nie chce podjąć ryzyka, gdy jest w ringu z mocnym przeciwnikiem. Tak było w pojedynkach z Szumenowem i Dannym Greenem (to jedyne porażki Floresa na zawodowym ringu – przyp. red.). Boksuje wtedy asekuracyjnie i z tego powodu jest nieprzy jem nym prze ciw ni kiem. Na pewno jednak potrafi kontrować. Krzysiek z kolei lubi się pobić, a ten pewnie wolałby się schować i czekać na mo ment de kon cen tra cji” – analizuje szkoleniowiec polskiego mistrza. n

„Diablo” zmierza po trzeci pas! n Wszystko wskazuje, że Krzysztof Włodarczyk (49-3-1, 35 KO) wróci na ring

jeszcze w grudniu tego roku. Według informacji Polsat Sport, popularny „Diablo” zmierzy się 18 grudnia z Kazachem Beibutem Szumenowem (16-2-0, 10 KO). Włodarczyk dwa razy sięgał po tytuł mistrza świata wagi junior ciężkiej (IBF:2006-07 iWBC:2010–14), aniebawem może zdobyć swoje trzecie trofeum. 34-letni „Diablo” ma skorzystać z dziwnej polityki federacji WBA, która w jednej kategorii wagowej (w boksie zawodowym istnieje ich aż 17, a przecież liczą się jeszcze trzy poważne organizacje: IBF, WBC i WBO) potrafi przyznać aż trzy mistrzowskie pasy (superczempiona, mistrza regularnego i tymczasowego), w ten sposób zarabiając trzy razy więcej na opłatach od promotorów. Tak jest choćby w wadze ciężkiej (Władymir Kliczko, Rusłan Czagajew, Luis Ortiz). W kategorii cruiser czempionów jest obecnie dwóch: De-

nis Lebiediew (regularny) i Szumenow (tymczasowy). Właśnie z tym drugim, 32-latkiem z Kazachstanu, Włodarczyk ma się zmierzyć 18 grudnia w Las Vegas o pas WBA Interim. Ten sam tytuł był stawką ubiegłorocznej, przegranej przez Mateusza Masternaka potyczki z Yourim Kalengą. Informację o walce ujawnił w rozmowie z Polsat Sport Piotr Werner, współpromotor „Diablo”. Andrzej Wasilewski zdementował słowa wspólnika. Na Twitterze napisał, że Werner się pospieszył, a zbyt wczesne informowanie opojedynku może przeszkodzić w jego finalizacji. Włodarczyk trzyma wersję starszego promotora. „Kontrakt już na mnie czeka. To będzie mój powrót natron!” – powiedział „Su-

per Expressowi”. 32-letni Szumenow to mistrz Azji (2004) i olimpijczyk z Aten, gdzie w pierwszej rundzie wypunktował Aleksego Kuziemskiego. Jako zawodowiec sięgnął potytuł WBA wagi półciężkiej (2010-14). Gdy tracił pas, najadł się dużo wstydu, bo jego pogromcą był 49-letni Bernard Hopkins, który ustanowił wówczas rekord wszech czasów jeśli chodzi o wiek zwycięzcy walki o mistrzostwo. Potem Kazach przybrał nawadze iprzeniósł się dowagi junior ciężkiej, wktórej pokonał Bobby’ego Thomasa Juniora (grudzień2014, TKO), a następnie BJ’a Floresa (lipiec 2015, jednogłośna decyzja sędziów), zdobywając pas WBA Interim. 34-letni Włodarczyk ostatnią walkę stoczył we wrześniu 2014 roku, przegrał jednogłośną decyzją sędziów z Rosjaninem Grigorijem Drozdem i stracił pas mistrza świata federacji WBC. n

wyzwania są dopiero przed nami. Wierzymy, że drużyna będzie się dalej rozwijać, kontynuując ciężką i ukierunkowaną pracę, która miała przełożenie na postawę zespołu w eliminacjach. Skład drużyny jest stabilny, ale drzwi do kadry są cały czas otwarte. Czekamy na zawodników, którzy swoją grą dadzą wyraźny sygnał, że mogą podnieść jakość reprezentacji”. n

KADRA NA MECZE Z ISLANDIĄ I CZECHAMI Bramkarze: Artur Boruc (Bournemouth), Łukasz Fabiański (Swansea City), Wojciech Szczęsny (AS Roma), Przemysław Tytoń (VfB Stuttgart). Obrońcy: Thiago Cionek (Modena), Kamil Glik (Torino FC), Artur Jędrzejczyk (FK Krasnodar), Łukasz Piszczek (Borussia Dortmund), Łukasz Szukała (Osmanlispor), Michał Pazdan (Legia Warszawa), Jakub Wawrzyniak (Lechia Gdańsk). Pomocnicy: Jakub Błaszczykowski (Fiorentina), Kamil Grosicki (Stade Rennais), Paweł Dawidowicz (Benfica II Lizbona), Maciej Rybus (Terek Grozny), Grzegorz Krychowiak (Sevilla FC), Piotr Zieliński (Empoli), Ariel Borysiuk (Lechia Gdańsk), Bartosz Kapustka (Cracovia), Karol Linetty (Lech Poznań), Sebastian Mila (Lechia Gdańsk), Tomasz Jodłowiec (Legia Warszawa), Krzysztof Mączyński (Wisła Kraków), Sławomir Peszko (Lechia Gdańsk). Napastnicy: Arkadiusz Milik (Ajax Amsterdam), Robert Lewandowski (Bayern Monachium), Artur Sobiech (Hannover 96), Mariusz Stępiński (Ruch Chorzów).

45 mln euro za Krychowiaka n Według najświeższych doniesień hiszpańskich mediów, agenci Grzegorza Kry-

chowiaka zakończyli w czwartek negocjacje z działaczami Sevilli w sprawie nowego kontraktu dla Polaka. Nowa umowa ma obowiązywać do czerwca 2019 roku. Zostanie w nią wpisana kwota odstępnego w wysokości 45 mln euro. Negocjacje przedstawicieli Krychowiaka z działaczami Sevilli w sprawie nowego kontraktu dla pomocnika reprezentacji Polski toczyły się już od dłuższego czasu. W czwartek dziennik „ABC” poinformował, że agenci zawodnika osiągnęli porozumienie z przedstawicielami klubu w sprawie przedłużenia umowy Krychowiaka. Według ustaleń hiszpańskich dziennikarzy, nowa umowa polskiego pomocnika będzie obowiązywała dokońca czerwca 2019 roku. Wkontrakt zostanie wpisana kwota odstępnego w wysokości 45 mln euro. Jeśli zainteresowany pozyskaniem Krychowiaka klub zapłaci Sevilli takie pieniądze, będzie mógł automatycznie

rozpocząć negocjacje z zawodnikiem. Obecna umowa reprezentanta Polski z ekipą zAndaluzji wygasa z końcem czerwca 2018 roku. Jest w nią wpisana klauzula odstępnego w wysokości 30 mln euro. Nawet jeśli Krychowiak podpisze nowy kontrakt z Sevillą, nie oznacza to wcale, że do 2019 roku będzie występował w tym zespole. Polak kilkakrotnie podkreślał, że chce, żeby klub godnie zarobił na jego transferze. Jeśli któryś z wielkich klubów zainteresowanych pozyskaniem Polaka istotnie zdecydowałby się zapłacić za niego 45 mln euro, to Krychowiak będzie jednym z najdroższych defensywnych pomocników w historii futbolu. n

nowy dziennik Sobota â&#x20AC;&#x201C; niedziela 7-8 listopada 2015

OPEN 7 DAYS 0% FINANCING AVAILABLE

www.istikbalfurniture.com

1378 Main Ave. Clifton, NJ 07011 Ph: 973.772.8500

Sport

43 nowy dziennik Saturday – Sunday, November 7-8, 2015

SSC Napoli, Molde FK, Borussia Dortmund i Rapid Wiedeń w 1/16 finału Ligi Europejskiej Porażki Lecha i Legii

Pożegnanie z Europą?

n Dwa strzały Josipa Ilicicia pozwoliły Fiorentinie zrewanżować się Lechowi Poznań

za porażkę na własnym stadionie. Włosi wygrali przy Bułgarskiej 2:0 w czwartej kolejce grupy I Ligi Europejskiej i zepchnęli mistrzów Polski z drugiego miejsca w tabeli. Przegrała również Legia, na wyjeździe z Club Brugge 0:1, i praktycznie pozbawiła się szans na wyjście z grupy D. W czwartek awans do 1/16 finału LE zapewniły sobie SSC Napoli, Molde FK, Borussia Dortmund i Rapid Wiedeń.

Lech Poznań AC Fiorentina

0 (0) 2 (1)

Bramki: Josip Ilicić (42, 83)

Żółte kartki: Karol Linetty. Sędzia: Halis Ozkahya (Turcja). Widzów: 22 343. Lech Poznań: Jasmin Burić – Tomasz Kędziora, Dariusz Dudka, Marcin Kamiński, Tamas Kadar – Abdul Aziz Tetteh (72-Denis Thomalla), Łukasz Trałka – Dariusz Formella (60-Gergo Lovrencsics), Karol Linetty, Szymon Pawłowski – Kasper Hamalainen (77-Maciej Gajos). AC Fiorentina: Luigi Sepe – Nenad Tomović, Davide Astori, Gonzalo Rodriguez, Federico Bernadeschi – Matias Vecino, Mario Suarez (79-Milan Badelj) – Jakub Błaszczykowski (72-Marcos Alonso), Matias Fernandez, Josip Ilicić – Giuseppe Rossi (63-Nikola Kalinić).

Club Brugge Legia Warszawa

1 (1) 0 (0)

Bramka: Thomas Meunier (38)

Żółte kartki: Laurens De Bock – Marek Saganowski, Michał Pazdan, Guilherme. Sędzia: Marijo Strahonja (Chorwacja). Widzów: ok. 18 tys. Club Brugge: Sebastien Bruzzese – Thomas Meunier, Stefano Denswil, Brandon Mechele, Laurens De Bock – Felipe Gedoz, Claudemir, Timmy Simons, Victor Vazquez (90. Hans Vanaken) – Abdoulay Diaby (82. Boli Bolingoli Mbombo), Leandro Pereira (74. Jelle Vossen). Legia Warszawa: Dusan Kuciak – Bartosz Bereszyński (67. Michał Kucharczyk), Jakub Rzeźniczak, Igor Lewczuk, Tomasz Brzyski – Ivan Trickovski, Stojan Vranjes, Michał Pazdan, Tomasz Jodłowiec (62. Guilherme), Ondrej Duda – Marek Saganowski (59. Aleksandar Prijović).

do stracenia. Zagrał z zębem, ambitnie, ale trudno mu było stworzyć większe zagrożenie pod bramką Sepego. Wysoki pressing powodował czasami straty piłki przez Fiorentinę w środkowej strefie, ale w akcjach Kaspera Hamalainena czy Szymona Pawłowskiego brakowało wyczucia, dobrego ostatniego podania. Wejście na boisko napastnika Denisa Thomalli za defensywnego pomocnika Tetteha oznaczało, że w ostatnim kwadransie Lech jednak zaryzykuje, nawet kosztem wyższej porażki. I to się omal nie opłaciło w 78. minucie – ładna akcja „Kolejorza” zakończyła sie minimalnie niecelnym strzałem Gergo Lovrencsicsa. Widać było wtedy, jak bardzo mistrzom Polski zależy na zmianie wyniku. To się jednak nie udało, a w 83. minucie Ilicić znalazł się sam przed Buriciem i ładną „podcinką” znów go pokonał. LEGIA POGRZEBAŁA NADZIEJE Legia Warszawa w fatalnym stylu przegrała z Club Brugge 0:1 i praktycznie pozbawiła się szans na wyjście z grupy. Jedynego gola zdobył Thomas Meunier, który „zakręcił” warszawskimi obrońcami i uderzył czubkiem buta. Legia pierwszy poważny cios dostała już przed meczem. Z powodu przeziębienia nie mógł zagrać Nemanja Nikolić. Najlepszy strzelec Legii Warszawa w tym sezonie miał być siłą napędową zespołu ze stolicy w starciu z Belgami. Zastąpił go 37letni Marek Saganowski i nie był to najlepszy wybór Stanisława Czerczesowa. Rosyjski szkoleniowiec wystawił bardzo defensywny skład. Brak „armat” powodował bardzo wyraźne problemy z kreowaniem akcji. Zagubiony jak we mgle był Ivan Triczkowski, a Saganowski tylko raz w pierwszej połowie pokazał się kibicom – gdy został ukarany żółtą kartką za faul. Zawiódł Ondrej Duda, który sprowokował sytuację, po której padła bramka w pierwszej połowie. Pomocnik, który jest wyceniany na grube miliony, podał niedokładnie, a Belgowie ruszyli z kontratakiem. Meunier znakomicie zachował się w polu karnym. Przyjęciem piłki zgubił Jakuba Rzeźniczaka, a później jednym prostym zwodem „nawinął” Michała Pazdana. Uderzył czubkiem buta tuż obok bezradnego Duszana Kuciaka. Już na początku drugiej połowy Legia powinna przegrywać 0:2. Fatalnie zachował się Igor Lewczuk, który w niegroźnej sytuacji podawał do Kuciaka, ale w to wszystko wmieszał się jeszcze Abdoulay Dia-

Jakub Błaszczykowski (z lewej) po raz pierwszy w karierze pokonał Lecha. Szymon Pawłowski z kolegami zachował jednak szanse na awans

by, który przechwycił piłkę i gnał na bramkę Legii. Jedynie ofiarna interwencja Kuciaka zapobiegła utracie bramki. Z czasem na boisku pojawili się Aleksandar Prijović, Michał Kucharczyk i Guilherme. Obraz gry delikatnie uległ zmianie, Legia atakowała częściej, ale wciąż nie miała klarownych okazji. Po słabym meczu warszawianie zasłużenie przegrali z Belgami i „rozgościli się” na ostatnim miejscu w tabeli. By awansować, musieliby teraz wygrać dwa ostatnie mecze – z FC Midtjylland i Napoli. ALBAŃSKA SENSACJA W czwartek awans do 1/16 finału Ligi Europy zapewniły sobie SSC Napoli, Molde FK, Borussia Dortmund i Rapid Wiedeń. Napoli po zwycięstwie 5:0 nad FC Midtjylland (dwa gole strzelił Manolo Gabbiadini, po jednym Omar El Kaddouri, Christian Maggio i Jose Maria Callejon) jest pewne zwycięstwa w grupie D. Z grupy A awansowało Molde FK, które pokonało w Glasgow Celtic 2:1. W innym spotkaniu tej grupy Ajax Amsterdam zArkadiuszem Milikiem w składzie bezbramkowo zremisował z Fenerbahce Stambuł. W grupie C Borussia Dortmund wygrała z FK Qabala 4:0. W Borussii cały mecz rozegrał Łukasz Piszczek, a bramki azerskiego zespołu bronił Dawid Pietrzkiewicz. W kolejnej rundzie wystąpi też Rapid Wiedeń, który wmeczu grupy Ewygrał na wyjeździe zViktorią Pilzno 2:1. Do największej sensacji doszło w grupie H, gdzie albański Skenderbeu Korcza wygrał ze Sportingiem Lizbona 3:0. Niespodziankę sprawił też azerski Karabach Agdam, który zremisował u siebie zAS Monaco 1:1 w meczu grupy J. Jedenaście goli padło w dwóch spotkaniach grupy L – Athletic Bilbao rozgromił Partizan Belgrad 5:1, a FC Augsburg wygrał z AZ Alkmaar 4:1. W grupie K Asteras Tripolis pokonał AOPEL Nikozja 2:0. W APOEL-u do przerwy grał Mateusz Piątkowski. n

FOTO: EPA/JAKUB KACZMARCZYK

LECH SPROWADZONY NA ZIEMIĘ Po czterech kolejkach sytuacja Lecha w walce o awans do 1/16 finału jest trudna, ale nie beznadziejna. Poznaniacy mają wciąż cztery punkty – o dwa mniej od Fiorentiny i o pięć mniej od FC Basel „Kolejorz” musi po prostu za trzy tygodnie wygrać w Lizbonie z Belenenses i liczyć na to, że w starciu FC Basel z Fiorentiną nie padnie remis. A później, na koniec, ograć Basel. Fiorentina chciała w Poznaniu zrehabilitować się za porażkę na własnym stadionie. Trener Paulos Sousa zostawił na ławce kilku podstawowych graczy, ale i tak zestaw jego zawodników w jedenastce robił wrażenie. Znalazło się tam także miejsce dla Kuby Błaszczykowskiego, który choć nie zagrał wcale dobrze, to jednak po raz pierwszy w karierze pokonał Lecha. W pucharach Lech nie stracił bramki w pierwszej połowie w sześciu kolejnych spotkaniach i wiele wskazywało na to, że podobnie będzie tym razem. W 42. minucie turecki sędzia dopatrzył się jednak faulu Dariusza Dudki na Giuseppe Rossim tuż za polem karnym. Doświadczony napastnik Fiorentiny szukał kontaktu z rywalem, a gdy go znalazł, upadł. Do piłki podszedł Josip Ili cić i per fek cyj nym strza łem nad murem – tuż przy słupku – pokonał Jasmina Buricia. „Viola” na tę bramkę nie zasłużyła, ale triumfowała dzięki cwaniactwu. Lech po przerwie nie miał już nic

LIGA EUROPEJSKA

Grupa G Roseborg Trondheim – Lazio Rzym 0:2 (0:2)

Grupa A Ajax Amsterdam – Fenerbahce Stambuł 0:0

Saint Etienne – Dnipro Dniepropietrowsk 3:0 (1:0)

Wyniki meczów czwartej kolejki:

Celtic Glasgow – Molde FK 1:2 (1:2) 1. Molde 2. Fenerbahce 3. Ajax Amsterdam 4. Celtic Glasgow

4 10 4 5 4 3 4 2

9-4 4-5 3-4 6-9

Grupa B Rubin Kazań – Liverpool 0:1 (0:0) 4 4 4 4

8 6 3 2

5-3 4-3 2-3 2-4

Grupa C Borussia Dortmund – FK Qabala 4:0 (2:0)

FC Krasnodar – PAOK Saloniki 2:1 (1:0) 1. Borussia Dortmund 2. FK Krasnodar 3. PAOK Saloniki 4. FK Gabala

4 10 4 7 4 3 4 1

4 10 4 7 4 4 4 1

10-3 5-4 2-3 2-9

Grupa D Club Brugge – Legia Warszawa 1:0 (1:0)

Grupa H Beskitas Stambuł – Lokomotiw Moskwa 1:1 (0:0)

1. Lokomotiw Moskwa 2. Besiktas 3. Sporting Lizbona 4. Skenderbeu

4 4 4 4

1. Basel 2. Fiorentina 3. Lech Poznań 4. Belenenses

4 4 4 4

1. Tottenham 2. Monaco 3. Anderlecht 4. Qarabag

7-3 8-4 2-5 2-7

4 4 4 4

7 6 4 4

7-5 4-3 4-5 3-5

Grupa K Asteras Tripolis – APOEL Nikozja 2:0 (2:0)

Grupa E Dynamo Mińsk – Villareal 1:2 (0:0)

Viktoria Pilzno – Rapid Wiedeń 1:2 (0:1) 4 12 4 9 4 3 4 0

9 6 4 4

Grupa J Karabach Agdam – AS Monaco 1:1 (1:0)

1. Napoli 2. Midtjylland 3. Club Brugge 4. Legia

1. Rapid Wiedeń 2. Villarreal 3. Viktoria Pilzno 4. Dynamo Mińsk

7-3 4-3 7-8 4-8

Lech Poznań – Fiorentina 0:2 (0:1)

Tottenham Hotspur – Anderlecht Bruksela 2:1 (1:0)

16-1 5-10 3-9 1-5

8 6 4 3

Grupa I Beleneses Lizbona – FC Basel 0:2 (0:1)

SSC Napoli – FC Midtjylland 5:0 (3:0) 4 12 4 6 4 4 4 1

9-4 8-5 2-5 3-8

Skenderbeu Korcza – Sporting Lizbona 3:0 (2:0)

Sion – Bordeaux 1:1 (0:0) 1. FC Sion 2. Liverpool 3. Bordeaux 4. Rubin Kazań

1. Lazio Rzym 2. Saint Etienne 3. Dnipro 4. Rosenborg

8-4 8-3 5-6 1-9

Sparta Praga – Schalke 04 Gelsenkirchen 1:1 (1:1) 1. Schalke 04 2. Sparta Praga 3. Asteras Tripolis 4. APOEL

4 4 4 4

8 6 4 3

10-3 6-4 4-7 2-8

Grupa F FC Gronigen – Slovan Liberec 0:1 (0:0)

Grupa L Athletic Bilbao – Partizan Belgrad 5:1 (3:1)

Olympique Marsylia – SC Braga 1:0 (1:0)

FC Augsburg – AZ Alkmaar 4:1 (2:1)

1. Sporting Braga 2. Slovan Liberec 3. Olympique Marsylia 4. Groningen

1. Athletic Bilbao 2. FC Augsburg 3. Partizan Belgrad 4. AZ Alkmaar

4 4 4 4

9 7 6 1

5-3 3-2 6-4 1-6

4 4 4 4

9 6 6 3

11-4 7-7 7-10 5-9

nowy dziennik Sobota – niedziela 7-8 listopada 2015

PERIODICALS postage paid at New York, NY. Delivered to the Post Office as periodicals class mail on Friday, November 6, 2015

POSTMASTER: Send address changes to “Nowy Dziennik”, 70 Outwater Lane, Suite 402, Garfield, NJ 07026