e-PROFIT nr 6/2014 by inkubator STARTER

e-profit Wszystko o e-biznesie | nr 6 rok 2014

Temat numeru: Statystyka dla kaĹźdego

R E D A KC J A

E–PROFIT 6/2014 Redakcja Agnieszka Meller Redaktor naczelna e-mail: eprofit@inkubatorstarter.pl Wydawca Inkubator STARTER Gdańska Fundacja Przedsiębiorczości ul. Lęborska 3b 80-386 Gdańsk NIP: 583-290-74-40 e-mail: eprofit@inkubatorstarter.pl tel. 58 731 65 65 www.inkubatorstarter.pl Facebook.com/inkubatorstarter Twitter.com/inkubatorstart Blog.inkubatorstarter.pl Jak dojechać? Google Maps http://goo.gl/maps/PfwPO Projekt makiety, okładki oraz skład magazynu

Engram www.studioengram.pl

e-profit

W S T ĘP N I A K

Sezon ogórkowy? Nic z tych rzeczy! Gdy za oknem żar leje się z nieba, e-maili przychodzi jakby mniej, a i telefon rzadziej dzwoni, wiadomo, że oto nadszedł tak wyczekiwany okres urlopowy. Wyczekiwany oczywiście przez tych, którzy mogą z niego skorzystać. Dla pozostających w pracy to idealny czas, by nadrobić zaległości w wiedzy, w tym tej niezbędnej dla biznesowego rozwoju. Ten numer mamy nadzieję Wam to ułatwi! Agnieszka Meller

W felietonie piszemy o wadze zaufania w biznesie online. Temat

Przygotowaliśmy więc dla Was ABC budowy marki startupu, dzięki

niestety ciągle istotny, mimo że e-commerce to nie żadne novum.

czemu możecie również wpłynąć na poziom sprzedaży.

Udało nam się również podpytać Rafała Janika ze Agencji 140 media, co Twitter (którego oficjalnie reprezentuje w Polsce) oferuje

W tym numerze dużo piszemy o mobile. Na przykładzie

w zakresie reklamy, a nade wszystko, czym chce się wyróżnić od

WellServed pokazujemy, że można swój pomysł na biznes oprzeć

swojego największego konkurenta w walce o portfele reklamo-

właśnie o aplikację mobilną. Co więcej uświadamiamy (również

dawców w mediach społecznościowych, czyli Facebooka.

sobie), że telefon nie służy już tylko do dzwonienia, a często to

Tematem numeru jest rozmowa z Arturem Kurasińskim z Get

czając sobie, jeśli popatrzeć na poprzednie numery, stawiamy tezę

jedna z funkcji, z których najrzadziej korzystamy. Trochę zaprzeFocused m.in. o tym, dlaczego Google Analytics nie dla wszyst-

„mobile nie jest jeszcze przez chwilę must have, ale to kierunek,

kich był dobrym narzędziem i czego w nim brakowało. Pozostając

w którym należy zmierzać”. W końcu nie wszystko trzeba mieć

w temacie analityki, sugerujemy, że warto pamiętać o liczbie

teraz i zaraz.

ekranów, na które codziennie patrzymy, w tym myśląc o procesach zakupowych. W końcu zarówno czekając na samolot, jak i leżąc

Na koniec w rozmowie z finalistami konkursu Creative Business

nad basenem czy sącząc poranną kawę w jakimkolwiek kurorcie,

Cup i infoShare Startup Zone podpowiadamy, jak uczynić naukę

właśnie na smartfony i tablety nieustannie zerkamy. Korzystanie

przedmiotów ścisłych przyjemniejszą. W końcu wielu z nas do dziś

z urządzeń mobilnych potwierdza także raport Mobile Visual

lekcji chemii czy fizyki wcale nie wspomina z rozrzewnieniem…

Networking Index firmy Cisco, który wskazuje, że w ciągu najbliższych 5 lat ruch w sieciach mobilnych wzrośnie aż jedenastokrotnie,

Miłej lektury i dużo słońca!

a do 2017 r. połowa operacji będzie dokonywana za pomocą sprzętu przenośnego. W tym e-proficie przypominamy również o wartości dobrych treści, czyli wartościowych linkach jako kluczach do sukcesu w wynikach wyszukiwania. Numer wakacyjny, ale tematyka poważna, bo o pieniądzach i inwestorach inaczej trudno pisać. Grzegorz Sperczyński pod lupę wkłada zarządzanie gotówką w startupach i wskazuje, co warto w tym temacie robić, by trzymać rękę (a może lupę) na finansach. Obok pieniędzy w startupie drugi ważny element rozwoju to budowa marki, dzięki której często ilość pieniędzy istotnie wzrasta.

e-profit

SPIS TREŚCI

Spis treści

WYDARZENIA FELIETON

10–13

TEMAT Z OKŁADKI

Twitter wchodzi do Polski 6–9 O zaufaniu słów kilka

14–17 Google inwestuje w Polsce

e-profit

Statystyka dla każdego

SPIS TREŚCI

WARTO WIEDZIEĆ

MOBILE

18–20

30–32

Multiscreening – czyli to skomplikowane

Menu w smartfonie

22–23

33–34

Zrób dobre pierwsze wrażenie

Polska coraz bardziej mobilna

w internecie

Z NASZEJ PERSPEKTYWY 35–36

24–25

Portfel to przeżytek

Zarządzanie gotówką pod lupą

40–42 Optymizm ponad wszystko

BEZ KRAWATA

37–39 26–29

Mobilny sklep: gadżet czy

43–45

46–48

ABC budowania marki startupu

konieczność?

Nauka poprzez zabawę

To co nas podnieca

e-profit

DZ I A Ł | A R T Y K U Ł

O zaufaniu słów kilka

Marek Dornowski

e-profit

DZ I A Ł | A R T Y K U Ł

Wirtualny biznes w coraz większym stopniu nabiera znamion tego, który znamy ze świata offline (jeśli coś takiego jeszcze w ogóle istnieje, bo zdania na ten temat są podzielone). Najlepszym przykładem jest zaufanie.

e-profit

F E L I E TO N | O Z A U FA N I U S ŁÓ W K I L K A

Ludzie przyzwyczaili się do e-zakupów. Powstały specjalne serwisy zawierające opinie o produktach, firmach

Dlaczego w pierwszych latach

one bezpieczne i nie będą

klienci poczują, że jesteś zaan-

rozwoju e-handlu wiele osób

nikomu przekazywane.

gażowany i można Ci zaufać.

było do niego nieprzekona-

Klient niekoniecznie musi

To organiczna droga budo-

nych i wolało przepłacać,

znać ustawę o ochronie

wania zaufania. Trudniejsza niż

niż korzystać z wirtual-

danych, a ty nie zamierzasz

wynajęcie „specjalisty”, który

nych sklepów? Tak tanio, to

jej łamać, prawda? Powiedz

będzie robił nam marketin-

niemożliwe, to jakieś oszu-

o tym swoim klientom. Poza

gowy szum. Trudniejsza, ale za to efektywniejsza.

stwo! –Zetknęliście się kiedyś

tym, zastanów się, czy

z podobnymi tekstami? No

naprawdę potrzebujesz

właśnie. Można było wówczas

wszystkich danych, które

tłumaczyć, że e-sklep to inne,

zbierasz?

mniejsze koszty, że niższa cena może wynikać ze skrócenia

• Kolejna obawa związana

łańcucha dostaw. Na próżno.

z internetem to anoni-

Ludzie płacili drożej, bo nie

mowość. Firmy, które nie

ufali. Bali się, że zamówiony

podają swoich pełnych

towar nie dojdzie albo okaże

danych, budzą niepewność.

się felerny, a gdy będą chcieli

Nie bój się podać adresu,

złożyć reklamację, to pojawi

czy pokazać własnej twarzy.

się „błąd 404”. Z czasem to

Ludzie ufają ludziom, nie

zaufanie wzrosło. Ludzie przy-

formularzom.

zwyczaili się do e-zakupów. Powstały specjalne serwisy

• Content is king – i nie

zawierające opinie o produk-

chodzi tu teraz o kwe-

tach, firmach. Powstały różne

stie SEO. W jakiejkolwiek

certyfikaty (Rzetelna Firma,

branży nie działasz, jeśli

Firma Przyjazna Internautom).

na Twojej stronie znaj-

Wszystko po to, by konsument

dzie się content związany

mógł zaufać i poczuć się bez-

z obszarem, w którym funk-

piecznie.

cjonujesz, automatycznie przełoży się to na wzrost

Nawet dziś jednak, gdy wydaje

zaufania do Ciebie.

się rynek trochę już dojrzał, kwestia zaufania może mieć

• No i wreszcie cały proces

większe znaczenie niż cena

obsługi posprzedażnej. To

produktu. Co zatem zrobić,

już jest mocno zróżnico-

by to zaufanie było jak naj-

wane w zależności od tego,

większe? Wystarczy naprawdę

co sprzedajesz. Ale im

niewiele.

większą transparentność zachowasz (np. możli-

• Ludzie boją się wykorzy-

wość sprawdzenia statusu

stania ich danych oso-

zamówienia), tym większe

bowych w niewłaściwy

zaufanie zyskasz.

sposób. Czasem sami nie potrafią określić, czego

Miarą zaufania na pewno są

tak naprawdę się boją.

opinie. Zbieraj je, proś o nie.

Jeśli więc w jakikolwiek

Pokaż, że Ci na nich zależy. Raz,

sposób zbierasz te dane,

że to naprawdę wartościowy

zapewnij klientów, że są

materiał dla Ciebie, a dwa

e-profit

DZ I A Ĺ | A R T Y K U Ĺ

Twitter wchodzi na polski rynek reklamowy

Rozmawia Marek Dornowski

e-profit

DZ I A Ł | A R T Y K U Ł

Przez długi czas mówiło się w Polsce „media społecznościowe”, mając na myśli jedynie portal Marka Zuckerberga. Dziś nikt już nad Wisłą nie kwestionuje roli, jaką w mediach społecznościowych odgrywa Twitter. Owszem o mniejszym zasięgu niż Facebook, ale czy mniej skuteczny marketingowo? Niekoniecznie. Zresztą postanowiliśmy zadać to pytanie Rafałowi Janikowi z Agencji 140 media, która właśnie została oficjalnym partnerem Twittera w sprzedaży reklam na Polskę.

e-profit

W YDAR ZENIA

Rafał, jak to jest być part-

Zapewne dysponujesz danymi

zupełnie inne narzędzia, cisną się

nerem jednego z największych

liczbowymi na temat Twittera

na usta. Po ostatnich zmianach

gigantów internetowych? Co

w Polsce. Zasięgowo do Face-

zasięg organiczny na Face-

poczułeś, gdy oficjalnie przeczy-

booka jeszcze daleko, ale grupa

booku, mówiąc delikatnie, się

tałeś: Very happy to introduce

docelowa bardzo interesująca.

obniżył. Czy skoro Twitter ma

@140media as our ad sales

Kogo dziś znajdziemy na Twit-

już swojego oficjalnego partnera

partner in Poland. Welcome to

terze?

reklamowego w Polsce oznacza,

the Twitter family!?

że wkrótce zasięg organiczny

Możesz nam w skrócie opowie-

R.J: Globalna polityka informa-

naszych tweetów również

dzieć, jak do tego doszło?

cyjna Twittera nie pozwala mi

spadnie? Są takie obawy…

R.J: Cieszę się, że nasze

gólnych rynkach, mogę jednak

R.J: Nie chcę oceniać działań

doświadczenie, wiedza i pasja

zapewnić, że ta platforma

Facebooka, każda firma pro-

mówić o liczbach na poszcze-

zostały zauważone przez Twit-

ma w Polsce ogromny poten-

wadzi własną politykę. Twitter

tera. Jak do tego doszło? Na

cjał. Kogo dziś znajdziemy na

to otwarta i szeroko dostępna

pewnym etapie rozpoznawania

Twitterze? Wszystkich, którzy

platforma komunikacyjna.

przez przedstawicieli Twittera

doceniają otwartość i sze-

Tweety publikowane są w kolej-

polskiego rynku zostałem zapro-

roką dostępność komunikacji

ności chronologicznej, co daje

szony do udziału w globalnych

w czasie rzeczywistym charak-

pewność, że nasz tweet na

procedurach, które obowiązują

teryzującą to medium.

pewno pojawi się u każdego, kto

wszystkich potencjalnych partnerów reklamowych Twittera.

obserwuje markę lub inne konto, Kto w Waszej strategii powinien

bez względu na to czy tweet jest

być najbardziej zainteresowany,

promowany, czy nie.

Skupmy się teraz na przyszłości,

by w swoich działaniach komuni-

co konkretnie chcecie sprze-

kacyjnych wykorzystać Twittera

Czy możesz powiedzieć, jakie

dawać, innymi słowy: jakie pro-

również w sposób komercyjny?

macie cele na ten pierwszy rok

dukty reklamowe ma Twitter?

współpracy? R.J: Twitter jest odzwiercie-

R.J: Twitter oferuje markom trzy formaty reklamowe:

dleniem zainteresowań swoich użytkowników, dlatego jesteśmy

wienie polskim markom dostępu

w stanie zaproponować markom

do produktów reklamowych

Tweets) – standardowe tweety,

dotarcie do użytkowników

Twittera i wsparcie ich na

jednak z dodatkową korzyścią

z dopasowanym kontentem.

każdym etapie współpracy,

dotarcia do zarówno obecnych,

Dzięki temu zdecydowanie

a także edukowanie rynku, tak

jak i potencjalnych śledzących,

więcej osób wchodzi w inte-

aby Twitter pojawiał się w kon-

którzy mogą być zainteresowani

rakcję z przekazem reklamowym

cepcjach kreatywnych jako stały

danym profilem.

niż w przypadku np. reklamy

element kampanii reklamowych

- Konta Promowane (Promoted

bannerowej. Angażowanie

online w Polsce.

Accounts) – konta budujące

użytkowników w czasie rzeczy-

- Tweety Promowane (Promoted

aktywną społeczność specja-

wistym może wpływać na ich

Jak po tym czasie według

listów i influencerów, którą

rozmowy w sposób wspiera-

Ciebie będzie wyglądał Twitter

można zaangażować na bieżąco.

jący każdy rodzaj biznesu – od

w Polsce?

- Trendy Promowane (Promoted

finansów, przez motoryzację,

Trends) – aktualne, gorące

telekomunikację aż po podróże.

tematy na Twitterze. Ponieważ

R.J: Naszym celem jest umożli-

R.J: Już w tej chwili widać bardzo wiele przykładów

są umieszczane w widocznym

Wybacz, że nasza rozmowa

wykorzystania Twittera

miejscu obok osi czasu użyt-

krąży ciągle wokół serwisu

w komunikacji. Bardzo dobrym

kownika, docierają do szerokiej

Zuckerberga, ale porównania,

przykładem prowadzenia komu-

publiczności.

mimo że Facebook i Twitter to

nikacji, z której sam korzystam,

e-profit

W YDAR ZENIA

jest Autostrada Amber One

rynku internetowym. Kierował

Nie inaczej było i tym razem.

(@AmberOne_A1), która infor-

projektami dla małych

Schmidt zapowiedział bowiem

muje na Twitterze o wydarze-

i dużych firm, takich jak stat24,

otwarcie w przyszłym roku

niach na drodze – jest to dla

e-commerce Era (T-Mobile)

w Warszawie centrum startu-

mnie idealne wykorzystanie

czy Nokaut.pl. Stworzył kilka

powego Google Campus.

szybkości i otwartości komuni-

udanych startupów. Jest

kacji na Twitterze. Za wieloma

absolwentem Uniwersytetu

O skali tego wydarzenia

świetnymi przykładami pójdą

Warszawskiego i Wyższej

świadczy fakt, że to trzeci (po

kolejne marki, które rozumieją,

Szkoły Informatyki Stosowanej

Londynie i Tel Awiwie) tego

że w dzisiejszych czasach liczy

i Zarządzania PAN

typu ośrodek na świecie. Dziś

się komunikacja.

jest jeszcze sporo niewiadomych dotyczących operacyjnych kwestii jego funkcjono-

Rafał Janik @rafaljanik

Google inwestuje w Polsce

wania, ale bez wątpienia to

właściciel i prezes 140

Marek Dornowski

spore wyróżnienie i ważne

w Gdańskiej Fundacji

To była wizyta przez duże „W”.

startupowej w Polsce. Jeśli

Przedsiębiorczości, właściciel

Szef amerykańskiego giganta

wszystko pójdzie zgodnie

Media, członek Rady Fundacji

wydarzenie dla całej branży

wydawnictwa Thinkmedia.

Google – Eric Schmidt odwie-

z planem, to w przyszłym roku

Rafał jest specjalistą ds.

dził Warszawę. Przy wizytach

Warszawa stanie się jednym

rozwoju biznesu z wieloletnim

osób takiego kalibru nie chodzi

z kluczowych miejsc na startu-

doświadczeniem na polskim

zazwyczaj o cele turystyczne.

powej mapie Europy.

# #

e-profit

Statystyka dla kaĹźdego

Rozmawia Marek Dornowski

e-profit

Można nie lubić statystyki, ale trudno zaprzeczyć, że analiza danych to dziś jedna z kluczowych funkcji w e-marketingu. O możliwościach Google Analytics napisano już sporo. Postanowiliśmy zatem zapoznać się z narzędziem, które powstało nad Wisłą. W założeniu twórców skierowane jest do osób, które z jednej strony nie należą do miłośników statystyk, a z drugiej chcą mieć wiedzę o tym, co w ich biznesie piszczy. Naszym gościem jest dziś Artur Kurasiński – szef projektu Get Focused.

e-profit

T E M AT Z O K Ł A D K I | S TAT Y S T Y K A D L A K A Ż D EG O

Twój najnowszy projekt to kon-

wielu płaszczyznach (social

ponieważ mamy już bardzo

kurencja do Google Analytics?

media, SEO/SEM, WWW).

dużą ilość informacji i możemy je analizować.

A.K: Fokus nie jest konkurencją

Uściślijmy to jak najprościej,

dla GA, ponieważ produkt od

czym jest Fokus i jaką wartość

Prowadziliście już testy wersji

Google’a jest świetnym i wspa-

dodaną wnosi?

Beta, jakieś wnioski co do zmian?

niałym narzędziem w rękach świadomego użytkownika.

A.K: Zamiast korzystać z kilku

Fokus jest narzędziem do

narzędzi, możesz błyskawicznie

A.K: Dziś testuje nas około

zebrania, analizy, ale przede

(serio – konfiguracja zamuje może

4 tys. użytkowników – wnio-

wszystkim do stworzenia wnio-

60 sekund) wpiąć swoje dane

sków jest kilka, ale przede

sków, co zmienić w naszym biz-

z Facebooka, Twittera, strony

wszystkim widzimy, że narzę-

nesie, na stronie, na profilu na

WWW czy YouTube’a i przeana-

dzie podoba się, jest wykorzy-

Facebooku – tam, gdzie kończy

lizować, co się tam dzieje – nie

stywane i spora grupa użytkow-

się GA, pojawia się Fokus.

tylko pod kątem ruchu, lecz

ników działa już z nim bardzo

także konkretnych wniosków.

dobrze.

Przyzwyczailiśmy się, że jeśli

Zrobiłeś fajny wpis na Face-

Google się za coś zabiera, robi

booku? Powiemy Ci, jak on

Kiedy możemy spodziewać się

to w sposób tak zaawanso-

konwertuje na Twojego bloga.

rynkowego debiutu Fokusa?

wany, że bez dużych nakładów

Serwer Ci padł? Spokojnie

finansowych trudno jest myśleć

– Fokus to wykryje i wyśle

Już wystartowaliśmy – co

o konkurowaniu. Zakładam, że

notyfikacje. Ktoś mówi o Tobie

prawda po cichu, ale Fokus

dość dobrze poruszasz się po

i Twojej marce w sieci? Zmo-

oficjalnie zaczął działać w wersji

GA. W którym miejscu stwier-

nitorujemy to i przekażemy

płatnej 13 czerwca (w piątek!).

dziłeś, że tu jest jeszcze miejsce

Ci wnioski, co robić, żeby

na produkt taki jak Fokus?

zwiększyć liczbę pozytywnych

Czego dziś można Wam najbar-

komentarzy.

dziej życzyć?

kiepsko się poruszałem (zresztą

Czyli grupę docelową stanowić

A.K: Mądrych decyzji:)

jak 95% osób) w GA, odczu-

będzie ta część rynku, dla której

wałem potrzebę skorzystania

GA jest zbyt zaawansowany,

z takiego narzędzia, które

i która analizę GA kończy na

„zassie” część danych z GA, ale

wykresie wzrostu lub spadku

również je dla mnie przeana-

UU?

A.K: No właśnie, dlatego że

lizuje i ładnie zwizualizuje. Google robi dobre projekty,

A.K: W dużej mierze tak.

ale jego targetem są wszyscy.

Fokus jest bardzo prostym

Fokus nie jest skierowany do

narzędziem dla użytkownika

każdego, tylko do tych, którzy

końcowego. Zaprojektowaliśmy

chcą dowiedzieć się szybko,

go tak, że nie wygląda jak kokpit

sprawnie i zrozumiale, co się

statku kosmicznego, ale to miłe

dzieje z jego biznesem czy

dla oka i użyteczne narzędzie.

stroną. Fokus nie jest narzędziem dla specjalistów czy pozy-

Ku jakiemu modelowi bizneso-

cjonerów – jest narzędziem

wemu się skłaniacie?

dla tych, którzy w organizacji mają pod sobą wiele projektów,

A.K: Abonament miesięczny

muszą szybko mieć dostęp do

oraz custom wdrożenia. Będzie

raportów i poruszają się na

też dostępny raport na żądanie,

e-profit

Fokus nie jest skierowany do każdego, tylko do tych, którzy chcą dowiedzieć się szybko, sprawnie i zrozumiale, co się dzieje z jego biznesem czy stroną

DZ I A Ł | A R T Y K U Ł

Multiscreening – czyli to trochę skomplikowane Marek Dornowski, www.firmy.net

e-profit

DZ I A Ł | A R T Y K U Ł

Przeglądając różne dane na temat korzystania z urządzeń mobilnych, marketer może łatwo wpaść w pułapkę, którą określiłbym jako narrow minded strategy, czyli mówiąc krótko ograniczenie lub skupienie się na konkretnym kanale komunikacji. Wielokrotnie podkreślamy: musisz być mobile, i to prawda. Tym razem jednak chciałbym przestrzec przed zachłyśnięciem się tym kanałem. Mobile nie jest ostateczny i samowystarczalny. Najczęściej to nie stacja docelowa, ale początek podróży. Ale po kolei.

e-profit

WA R TO W I E DZ I EĆ | M U LT I S C R E E N I N G – C Z Y L I TO T R O C H Ę S KO M P L I KO WA N E

The New Multi-screen World:

też wybór wykorzystywanego

Understanding Cross-Plat-

przez nas urządzenia zależy

form Consumer Behavior – to

od tego, które jest w danej

nazwa raportu opublikowa-

chwili po prostu bliżej. Dzieje

nego już jakiś czas temu przez

się tak w 34% przypadków.

Google. Jego lektura rzuca

Czy zdarzyło Ci się korzy-

inne spojrzenie na to, w jaki

stać ze smartfona podczas

sposób powinniśmy myśleć

oglądania telewizji? Tak jakby

o mierzeniu konwersji. Oka-

kontakt z jednym ekranem nie

zuje się bowiem, że 90% z nas

był wystarczający? Nie martw

korzysta z różnych urządzeń,

się, według Google’a aż 77%

by zrealizować jeden cel. Tym

widzów robi dokładnie to

celem może być wyszukanie

samo. Najczęściej oczywiście

informacji, ale równie dobrze

drugim urządzeniem jest wła-

tej pory stosowana jest często

może być to zakup danego

śnie smartfon. Bardzo często

jako kluczowy argument prze-

produktu lub usługi.

zdarza się, że jest wykorzy-

ciwko zwiększaniu budżetów

stywany do tego, by szukać

reklamowych na kampanie

Pośród liczb

szerszych informacji na temat

mobile. „Nasze dane mówią,

Średnio każdego dnia spę-

prezentowanych właśnie w TV

dzamy 4,4 h naszego wolnego

produktów.

czasu, patrząc się w ekran. No

naszego wolnego czasu, jej

Przyjmij, że Twój klient przed podjęciem decyzji zakupowej skorzysta z co najmniej dwóch różnych ekranów, z czego przynajmniej jeden to ekran urządzenia mobilnego

wpływ jako katalizatora do dalszych poszukiwań jest ogromny. Mając na uwadze to, że większość z nas podczas oglądania telewizji korzysta jednocześnie z innych urządzeń, upewnij się, że impuls zakupowy stworzony przez reklamę będzie mógł być szybko zaspokojony online. No i wreszcie rzecz, która do

że kanał mobile nie sprzedaje, powa ścieżka kończy się na

notujemy znacznie więcej

tablecie 61%.

zamówień za pośrednictwem

właśnie tylko w ekran czego?

Multitasking

No dobrze, wystarczy tych

tradycyjnej strony WWW”.

Kiedyś głównym umilaczem

Masz do sprzedania produkt,

liczb, bo można się w nich

Być może tak, a być może

(lub jak kto woli złodziejem)

który klient ma kupić pod

już pogubić. Czas wyciągnąć

userzy po prostu przechodzą

czasu była telewizja. Dziś jest

wpływem impulsu? Koniecznie

z tego wnioski.

swoją wydeptaną ścieżkę od

to również nasz laptop, tablet

pomyśl o obecności w mobile.

lub smartfon. Według danych

Aż 81% zakupów robionych za

Po pierwsze, zapomnij

tak jest (a w wielu przypad-

Google’a laptop średnio zago-

pośrednictwem smartfonów

o obecności tylko na jednym

kach jest), to warto pamiętać,

spodarowuje nam jedynie 24%

to zakupy spontaniczne.

urządzeniu. Przyjmij, że

że ten „nieefektywny” ruch

naszego czasu, podczas gdy

W przypadku towarów, któ-

Twój klient przed podjęciem

mobile może stanowić najbar-

smartfon aż 38%. Co ciekawe

rych zakup wymaga głębszego

decyzji zakupowej skorzysta

dziej niedocenianą podstawę

każde z urządzeń ma swoje

przemyślenia możesz być

z co najmniej dwóch różnych

naszego sukcesu.

własne czynniki determi-

pewien, że proces decyzyjny

ekranów, z czego przynajmniej

nujące nas do skorzystania

będzie „multiscreen”. Ale

jeden to ekran urządzenia

z niego. W przypadku laptopa

nie martw się tym. Według

mobilnego. Ważne jest nie

będzie to poszukiwanie

Google’a aż 67% z nas rozpo-

tylko to, by Cię tam zobaczył,

informacji (40%) oraz chęć

czyna proces zakupowy na

ale by Twój przekaz był mak-

„bycia na bieżąco” (29%). Jeśli

jednym urządzeniu a kończy

symalnie spójny bez względu

chodzi o smartfony motywy

na innym. Przykładowo oglą-

na urządzenie.

są zupełnie inne. To przede

damy produkt na smartfonie

wszystkim potrzeba komuni-

pod wpływem impulsu, ale

Po drugie, weź pod uwagę

kacji (54%) i rozrywka (33%).

zakupu dokonujemy, sie-

kontekst, w którym użyt-

Do poszukiwania informacji

dząc spokojnie w domu przy

kownik korzysta z danego

używamy zarówno laptopa, jak

laptopie. To właśnie smartfon

urządzenia i dostosuj do tego

i smartfona. W tym pierwszym

jest najczęściej miejscem

swój przekaz marketingowy.

przypadku są to z góry zapla-

„pierwszego kontaktu zaku-

nowane poszukiwania (48%),

powego” (65%), wyprzedzając

Po trzecie, pomimo faktu, że

natomiast w drugim dominuje

laptop (25%) i tablet (11%).

telewizja nie jest już monopo-

spontaniczność (80%). Często

Najczęściej zaś nasza zaku-

listą w zagospodarowywaniu

smartfona do laptopa? Jeśli

e-profit

WA R TO W I E DZ I EĆ | J A K S F I N A N S O WA Ć S W ÓJ P O M Y S Ł N A B IZ N E S ?

WA R TO W I E DZ I EĆ | Z R Ó B D O B R E P I ER W S Z E W R A Ż E N I E W I N T ER N ECI E

Zrób dobre pierwsze wrażenie w internecie Czasy tradycyjnego SEO opartego na dużej liczbie linków odeszły bezpowrotnie w przeszłość. To już było, minęło i raczej nie wróci. Dziś Google stawia na jakość. Dobre treści, polecenia znajomych, tylko wartościowe linki – to klucz do sukcesu w wynikach wyszukiwania. Marcin Osiak, www.marcinosiak.pl

Zanim jednak napiszę o tym, jak

się rozniesie w internecie, dając

Dlatego SEO, jakie znamy, nie

wiednio podpisane, i tak dalej…

dobre treści wpływają na SEO,

kolejne linki, ale także budując

tyle umiera, ile się zmienia. Pozy-

Mówienie jednak, że content

warto zdefiniować, czym one

dla firmy zasięg i wizerunek;

cjonowanie coraz bardziej przy-

marketing to nowe SEO jest

w ogóle są.

• posiadająca linki: mimo

pomina działania marketingowe,

w tej chwili nadużyciem.

wszystko odnośniki w treści

a pozycjonerzy i agencje SEO

W największym skrócie dobre

muszą być;

bardziej dbają o profil linków

Content, to też wideo

treści to takie, które niosą jakąś

• pochodząca z dobrego źródła:

i ich jakość, niż o ilość i „dopa-

Słowo pisane nie ma monopolu

wartość dla użytkownika. Ich

czyli umieszczona w „dobrym”

lanie strony” poprzez niskiej

na content marketing. Za wszel-

celem nie jest linkowanie, ale

miejscu przez autora, który wg

jakości zalpecza. Pochodną

kiej maści treść uznać można

rozwiązanie problemu czytel-

algorytmów Google posiada

takich działań jest oczywiście

również zdjęcia, infografiki czy

nika. Nieważne, czy jest to treść

sprawdzoną „reputację” i jego

konieczność posiadania dobrego

filmy. O tych ostatnich mówi się,

na blogu, stronie firmowej, czy

wpisy Google uznaje za warto-

contentu, którym „karmić”

że w kontekście pozycjonowania

zamówiony artykuł w portalu

ściowe.

będziemy internet.

mają szczególne znaczenie.

internetowym. Ponadto dobra

Dane Gemiusa mówią też, że 8

treść powinna być:

Przynajmniej od roku widać, że

na 10 internautów w polskim

• unikalna: czyli napisana

Dlaczego to ważne?

marketing treści zaczyna być

internecie ogląda materiały

treść pojawia się raz w jednym

Według ekspertów SEO dobre

coraz silniej powiązywany z SEO.

wideo. Firmy i agencje, mając

miejscu;

treści mają też coraz większe

Pozycjonowanie mocniej stawia

takie dane, swoimi działaniami

• naturalna: pisana tak, aby

znaczenie w kontekście wyników

na elementy jakościowe aniżeli

spowodowały, że na filmy wideo

przeciętny użytkownik zro-

wyszukiwania. Algorytmy

ilościowe. Warto zauważyć też,

nastała w sieci moda. I choć

zumiał, co autor miał na myśli.

Google zmierzają w kierunku

że w ofertach pozycjonerów

w przypadku filmu „precla” (czyli

Dobra treść nie może być

jakości i poleceń, dlatego „stare

na pierwszym miejscu prawie

treści niemającej żadnej war-

zbitkiem niezrozumiałych fraz,

metody” pozycjonowania można

zawsze pojawia się optymali-

tości użytkowej) zrobić się raczej

których celem jest jedynie prze-

schować do szuflady. Coraz czę-

zacja strony. Ten zabieg to nic

nie da, to wideo – aby przynieść

kazanie mocy;

ściej słyszy się głosy, że obecnie

innego, jak poprawienie jej do

firmie rozgłos i sławę w dobrym

• angażująca: im więcej inte-

lepiej jest mieć kilka wartościo-

standardów wyszukiwarek pod

tego słowa znaczeniu – powinno

rakcji, udostępnień, tym lepiej;

wych linków niż kilkaset „śmie-

kątem jakości, aby szybciej się

być naprawdę dobre. Smutny

Jeśli treść jest dobra, „sama”

ciowych”.

ładowała, obrazki były odpo-

autobus być może w kontekście

e-profit

WA R TO W I E DZ I EĆ | Z R Ó B D O B R E P I ER W S Z E W R A Ż E N I E W I N T ER N EC I E

SEO pomoże, ale wizerunkowo

użytkownik zadający to samo

stronie widzimy link do „anty

jest sprzedawać, będą mieli to

MSW wyjdzie na nim raczej

pytanie w innym mieście, czy

nc+”… Dobrego PR-u to firmie na

zadanie bardzo utrudnione. Albo

słabo… https://www.youtube.

użytkownik niezalogowany lub

pewno nie robi…

klienci nie będą chcieli z nimi

com/watch?v=LP5WB6OXv1g

wyszukujący czegoś w trybie incognito.

A co z poleceniami?

wcale rozmawiać, albo będą Podsumowując

musieli odbijać krytykę, co na

Pierwsze wrażenie o firmie

pewno nie zostanie bez wpływu

Geolokalizacja, sieć znajomych

Społeczności też nie wolno

coraz częściej potencjalny klient

na realizację ich planów sprzeda-

w mediach społecznościowych,

lekceważyć. Warto dbać

wyrabia sobie na podstawie

żowych.

ich rekomendacje – to wszystko

o internautów i umiejętnie z nimi

tego, co znajdzie w sieci, a kon-

ma coraz większy wpływ na

się komunikować, ponieważ

kretnie w wyszukiwarce na liście

Dlatego warto mieć świa-

wyniki wyszukiwania. Oczywi-

błąd może być potem bardzo

wyników. I jeśli na kluczowe dla

domość, że by wywrzeć jak

stością dziś jest, że zalogowany

kosztowny. Za przykład niech

firmy frazy pojawiają się treści,

najlepsze pierwsze wrażenie na

w wyszukiwarce użytkownik,

posłuży platforma NC+. Od

których być tam nie powinno,

kliencie, trzeba dbać o to równie

który posiada już jakąś historię

„afery” minęło już bardzo dużo

firma tylko na tym traci.

mocno w sieci, co w świecie

i znajduje się w danej lokali-

czasu, a dziś, wpisując w Google

Zły wizerunek w sieci sprawi też,

offline.

zacji, zobaczy inne wyniki, niż

frazę „nc+”, wciąż na pierwszej

że handlowcy, których zadaniem

{ { 23

WA R TO W I E DZ I EĆ | Z A R Z Ą DZ A N I E G OTÓ W K Ą P O D LU PĄ

Zarządzanie gotówką pod lupą Wiele przypadków relacji z inwestorem opiera się na bieżącej kontroli finansowej, tak bardzo źle postrzeganej przez projektodawców. Mnóstwo osób odbiera postawę inwestora negatywnie – jako tego, który podda kontroli najmniejszy zakamarek konta.

Grzegorz Sperczyński

Dojrzali przedsiębiorcy wiedzą,

Dobre praktyki

obowiązku płatności, niż fak-

niej kontroli projektodawcy,

co oznacza sprawne zarządzanie

Dobrą praktyką menadżerską

tycznie go odzyskać, a zapłacić

a jedynie na sprawnej infor-

gotówką w firmie, doskonale

jest stały monitoring przepływu

kolejną wartość w późniejszym

macji na temat wydatków

wykorzystują wszelkie moż-

pieniądza w postaci bieżącej

okresie. Procedura odzyskania

i przychodów, które dzieją

liwie odległe terminy płatności,

informacji o zobowiązaniach

VAT jest długa i praktycznie

się w firmie. Regulacji takiej

sprawnie operują przepływem

i należnościach oraz progno-

zawsze związana z kontrolą

dostarczają zazwyczaj zwykła

rozliczeń z kontrahentami, aby

zowanie tych przepływów,

skarbową. Innym przykładem

sprawozdawczość projekto-

nie wpaść w pułapkę zbyt wyso-

przynajmniej w okresie kilku

może być kwestia płatności

dawcy w ujęciu budżetowym

kich zobowiązań.

najbliższych miesięcy. Małej

podatku CIT, jeśli zanadto pro-

(wydane tyle…, zarobione tyle…,

firmie wystarczy dobrze przy-

jektodawca rozpędzi się z ter-

powinno być…, z tego wynika

Sprawne zarządzanie prze-

gotowany arkusz kalkulacyjny.

minami płatności w umowach.

przesunięcie…, takie zdarzenie

pływami jest więc kluczowe

Na przykład, by sprawdzić, kiedy

Czasem lepiej poczekać kilka dni

miało wpływ na to… itd.) oraz

dla prawidłowego życia firmy.

w wyniku określonej faktury

i „przeciągnąć kołdrę” płatności

okresowo sprawdzane dane

Analitycy zarządzanie gotówką

zakupowej powstanie możliwość

powstałych w ten sposób zobo-

księgowo. Najczęściej od mniej-

żartobliwie nazywają „przecią-

przeniesienia lub odzyskania

wiązań.

szych podmiotów wymagane

ganiem kołdry” – gdy zbytnio

VAT i w którym momencie spró-

zakryjemy głowę, może nam

bować ponegocjować szybszą

Czego może wymagać inwestor?

pod postacią rachunku zysków

zabraknąć materiału na nogi. To,

płatność od kontrahenta, aby

Inwestor w większości przy-

i strat, zestawienia bilansu.

w co zmarzniemy, jest kwestią

to przeniesienie zniwelować.

padków wymaga bardzo

W dużych podmiotach stoso-

kompromisu.

W podanym wzorze łatwiej jest

podobnego podejścia tylko

wane są dodatkowo mecha-

zniwelować wartość VAT do

w relacji do budżetu ustalonego

nizmy rachunku przepływów

odzyskania lub przeniesienia

w ramach umowy inwestycyjnej.

pieniężnych (popularnie zwane

poprzez powstanie określonego

Nie zależy mu na bezpośred-

CashFlowTM).

jest kwartalne prognozowanie

e-profit

WA R TO W I E DZ I EĆ | Z A R Z Ą DZ A N I E G OTÓ W K Ą P O D LU PĄ

Dobrą praktyką menadżerską jest stały monitoring przepływu pieniądza w postaci bieżącej informacji o zobowiązaniach i należnościach oraz prognozowanie tych przepływów, przynajmniej w okresie kilku najbliższych miesięcy

Co jest dla mnie dobre, a czego

kanie (analogia kosztów inwe-

się wystrzegać?

stycyjnych). Jeśli te elementy nie

Zbyt nadgorliwe użycie narzędzi

będą liczone na bieżąco, może

w małej spółce może zamor-

się okazać, że na któryś z tych

dować biznes lub księgową

składników po prostu, zabraknie

firmy. Jeśli liczba transakcji jest

pieniędzy.

niewielka (nie mylić z kwotami), sprawdzają się małe narzędzia,

Brak przyzwyczajenia do

również zwykły arkusz kalku-

oglądania każdej złotówki jest

lacyjny skorelowany z posia-

gwoździem do trumny startupu.

danymi umowami, działaniami

Nie dajmy się jednak złapać

handlowca, czy nawet samego

w pułapkę wykorzystania

prezesa danej spółki lub wła-

wszystkich możliwych narzędzi.

ściciela biznesu. Nie ma złotej

Używając analogii rolniczej: nie

zasady, jakich narzędzi używać

warto używać kombajnu do

w danej chwili, ale istotne jest,

źdźbła pszenicy.

aby narzędzia te nie zajmowały więcej niż 5–10% czasu poświę-

Grzegorz Sperczyński

canego na właściwy biznes.

autor książki „Przygotowanie

Przy dużych wolumenach

do wyceny”. Startup okiem

transakcji, przy spółkach, które

praktyka traktującej o ukrytym

muszą konsolidować wyniki na

majątku w firmie. Twórca

poziomie spółki giełdowej (bo

inicjatywy rcpartners.org, która

np. tego wymaga inwestor),

służy tworzeniu relacji startupu

liczba narzędzi dramatycznie

z funduszami. Członek rady

wzrasta. Ale z drugiej strony,

nadzorczej eFund SA, a także

życzę czytelnikom takiego suk-

współwłaściciel eFund SA

cesu i takiego wolumenu działań,

i pośrednio grupy kapitałowej,

który taki problem wygeneruje.

w której jest m.in. fundusz

Na ratunek przychodzą wtedy

zalążkowy TechnoBoard.

wyspecjalizowane podmioty

W TechnoBoard do września

księgowe oferujące w pakie-

2013 był zaangażowany

tach standardowy monitoring

w procesy preinkubacji.

finansów (zwany też controllin-

Obecnie w TechnoBoard

giem) oraz niezbędne dane ana-

sprawuje funkcję nadzorczą

lityczne, czasem nawet w czasie

z poziomu eFund SA. W trakcie

rzeczywistym.

kariery zawodowej pomógł operacyjnie przetworzyć

Zbierając myśli, czyli…

ponad 1500 pomysłów typu

W ramach podsumowania,

startup.

porównam finanse w firmie do budżetu domowego. Istotne jest, kiedy ma nastąpić wypłata (analogia rozliczenia z kontrahentem), jak uregulować bieżące rachunki (analogia podatków), jak zapewnić jedzenie (czyli jak pokryć koszty operacyjne), jak odłożyć na wakacje lub miesz-

e-profit

WA R TO W I E DZ I EĆ | A B C B U D O WA N I A M A R K I S TA R T U P U

ABC budowania marki startupu Od dłuższego czasu z zawodową ciekawością przyglądamy się startupom. Na co dzień zajmujemy się brandingiem i projektowaniem, zerkamy więc na branżę startupową pod kątem podejmowanych działań w zakresie budowania marek.

Izabela Jackowska, Bartosz Kotowicz | www.studioengram.pl

Cieszy nas, że jest, co obser-

na pytanie, co zrobić, aby

responsywnej, czyli skalowalnej.

z nowoczesnością, pozostaje

wować i analizować. Startupowe

wizerunek marki był czytelny,

Co za tym idzie – najlepiej, aby

przy tym czytelne i atrakcyjne.

marki pojawiają się jak grzyby

funkcjonalny, a przy tym atrak-

logo było czytelne nawet na

Twórcy postawili na typogra-

po deszczu. Raz po raz polskie

cyjny. Podpowiemy także, w jaki

najmniejszym ekranie smart-

ficzne rozwiązanie, skupiając się

startupy wytwarzają ze swoich

sposób znaleźć projektanta

fona. Dobrze także, by logo

w logotypie wyłącznie na liter-

świeżych pomysłów wiele solid-

lub agencję, którzy sprostają

mówiło o idei stojącej za marką,

nictwie. Dodatkowo zostało one

nych produktów i usług, którymi

naszym wymaganiom i port-

produkcie lub było bogate

uatrakcyjnione poprzez płynne

starają się podbić świat.

felom.

w symbolikę. Powinno ono także

połączenie ze sobą dwóch par

pasować do charakteru orga-

liter. Minimalistyczny i pozba-

Dobry produkt czy usługa to

Wyrazisty znak to podstawa

nizacji, oddawać jej docelową

wiony efektownych zdobień font

jednak trochę za mało. Dziś nie

Dla wielu Kowalskich logo „duże

osobowość.

świetnie wpisuje się w obecne

mniej ważne jest „opakowanie”.

i na środek” jest synonimem

W przypadku startupów dzia-

dobrego wizerunku marki. Duży

Jak w praktyce może wyglądać

łających głównie w internecie

rozmiar logo natomiast utożsa-

takie logo? Spójrzmy na dobre

Wiele marek jest niechętna

nie chodzi o kartonowe pudełko

miany jest z łatwością zapa-

praktyki z własnego podwórka,

znakom firmowym opartym

– choć i one się pojawiają – ale

miętania znaku. Otóż nic z tych

aby to zrozumieć. Logo Moiseum

na liternictwie z obawy o brak

o wizerunek organizacji lub

rzeczy. Logo przede wszystkim

jest trafnym przykładem, które

unikalności lub atrakcyjności.

marki. Ten natomiast tworzony

powinno być proste i łatwe

wpisuje się we wcześniejsze

Światowi giganci jak Google,

jest przy pomocy wielu narzędzi

do rekonstrukcji w umysłach

reguły.

Ebay czy Yahoo są jednak przy-

i elementów. Sama marka to

odbiorców. Prostota powinna

szeroki koncept obejmujący

dotyczyć przede wszystkim

Moiseum to startup zajmujący

nych marek, pomimo stosowania

znacznie więcej aniżeli sferę

czytelności. Dlatego należy

się unowocześnianiem i uatrak-

logo zbudowanego wyłącznie

wizualną. Na początku skupmy

unikać bogatych form i nadmiaru

cyjnianiem ofert muzeów

z liter. Są to namacalne, dobrze

się jednak na niej, bo ma bardzo

rozwiązań graficznych. Jest to

i instytucji kultury. Charakter

znane przykłady, które powinny

duży wpływ na odbiór Twojej

o tyle ważne, że wiele startupów

marki idealnie został oddany

rozwiewać wszelkie wątpliwości.

marki. Przy okazji odpowiemy

posiada swoje strony w wersji

w logo, które łączy powagę

Cieszy więc, że wiele polskich

trendy.

kładami bardzo rozpoznawal-

e-profit

WA R TO W I E DZ I EĆ | A B C B U D O WA N I A M A R K I S TA R T U P U

startupów kładzie szczególny

fotografiami, animacjami lub rysun-

nacisk na tego typu znaki fir-

kami. Odpowiednim przykładem

mowe. Marki takie jak Fanpoint

jest strona Confr.com, na której

czy Ecologic.io są modelo-

nie znajdziemy długich bloków

wymi przykładami budowania

tekstu ciągnących się w nieskoń-

wizerunku w oparciu o proste

czoność. Dzielenie informacji

typograficzne logo. Powyższe

i tekstów na mniejsze elementy,

przykłady pokazują również, że

dodatkowo uzupełnione przez

stosowanie wielkich lub małych

elementy infograficzne oraz

liter ma także duże znaczenie.

ikony, urozmaicają stronę. W dzi-

Stosowanie tzw. minuskuł, czyli

siejszych czasach koniecznością

małych liter w nazwach jest

są także webfonty, czyli fonty

celowym rozwiązaniem, nada-

odczytywane przez systemy

jącym marce bardziej innowacyj-

operacyjne. Jeden krój wykorzy-

nego charakteru.

stywany zarówno w materiałach do druku, jak i na stronie inter-

Wykorzystano w niej wiele barw

Dla wielu Kowalskich logo „duże i na środek” jest synonimem dobrego wizerunku marki. Duży rozmiar logo natomiast utożsamiany jest z łatwością zapamiętania znaku. Otóż nic z tych rzeczy. Logo przede wszystkim powinno być proste i łatwe do rekonstrukcji w umysłach odbiorców

i ich odcieni, unikając jednocześnie wrażenia chaosu. Użyte kolory pomimo swojej różnorodności wzajemnie się uzupełniają i uatrakcyjniają projekt. Należy także pamiętać o kolorze białym, który może znaleźć zastosowanie w różnego rodzaju materiałach – od strony internetowej po foldery produktowe. Przykładowo naprzemienne stosowanie kolorowych i białych pasów uatrakcyjnia strony internetowe oraz co ważne zwiększa

Zdecydowanie inne rozwiązanie

netowej buduje spójny wize-

zostało zastosowane przez Esti-

runek marki. Bez względu na

mote. Ten startup z kolei oprócz

sposób interakcji z Twoją marką,

typografii użył w logo elementu

odbiorca będzie miał zawsze te

graficznego (tzw. sygnetu) przy-

same odczucia. Sporą listę takich

pominającego produkt firmy.

darmowych krojów można

Łączenie typografii z grafiką

znaleźć na stronie Google Fonts.

i pozostawić decyzyjność w tej

jest jak najbardziej dobrym

Polecaną, zawierającą obszerny

sprawie. Nie zaszkodzi jednak

i powszechnie stosowanym

wybór fontów, jest Typekit.com

podrzucić swoje inspiracje. Na

rozwiązaniem. Jest jednak

lub Myfonts.com. Przy czym ten

przykład można to zrobić za

jeden warunek: całość powinna

drugi, oprócz krojów webowych,

pomocą zdjęć, które oddają

tworzyć spójną kompozycję

zawiera duży wybór liternictwa

oczekiwaną atmosferę i cha-

i odzwierciedlać tożsamość

do standardowego użytku.

rakter Twojej marki. Colour

firmy.

czytelność zawartości. Istnieją darmowe strony oraz aplikacje, które ułatwią współpracę z grafikiem lub agencją nad kolorystyką identyfikacji wizualnej firmy. Warto im zaufać

Thief (http://lokeshdhakar.com/ Warto pamiętać, że wiele

projects/color-thief/) generuje

Gdy chcemy się rozczytać

fontów kosztuje. Można jednak

paletę kolorów z fotografii,

Dobrze jest także zastanowić

poszukać darmowych roz-

którą wystarczy, że przecią-

się, w jaki sposób układamy tekst

wiązać, tanich fontów albo

gniesz na ekran. Paletę barwną

na stronie naszego startupu. Dla

poczekać na przeceny. Dzięki

do samodzielnego stworzenia

oka odbiorcy długie lub krótkie

temu możemy zainwestować

proponuje aplikacja ColorRotate

linie mogą być rozpraszające

w dobry krój za małe pieniądze.

(http://mobile.colorotate.org/),

i męczące. Długie czytanie

Paletton.com lub powszechnie

zakłóca rytm, bo odbiorca

Siła koloru

znane Colourlovers. Możliwości

ma trudność ze znalezieniem

Wybór palety kolorystycznej

jest wiele, warto przetestować

następnego wiersza. Wąska

ma gigantyczne znaczenie na

kilka kompilacji barw, zanim

długość linii tekstu jest akcepto-

to, w jaki sposób odbiorcy będą

wybierzemy tę ostateczną.

walna tylko w przypadku krót-

interpretować naszą markę.

nie możemy stosować błękitów,

Pamiętajmy jednak, aby przy

kiego tekstu. Właściwe byłoby

Każda barwa ma swoje unikalne

granatów czy wygaszonych

wyborze nie sugerować się

podzielenie tekstu na partie

znaczenie i bogatą symbolikę.

zieleni. Wszystko jest kwestią

własnymi upodobaniami firmy.

w taki sposób, aby prowadzić

Ciepłe i jasne barwy wpływają

dopasowania do usług i kon-

Istotne jest dobranie palety

naszego czytelnika po stronie

na nas pozytywnie, chłodne

cepcji, jaką masz na markę. Przy-

kolorów tak, aby odzwiercie-

WWW bez męczenia jego

zaś, kojarzą nam się z czymś

kładem dobrego zastosowania

dlało to, co robisz i do kogo

wzroku. Warto uzupełniać tekst

poważnym. Nie oznacza to, że

kolorów jest strona Estimote.

kierujesz swoją ofertę.

e-profit

WA R TO W I E DZ I EĆ | A B C B U D O WA N I A M A R K I S TA R T U P U

Wiedzieć oczami

projektów, które można znaleźć

chcemy wizualnie zachwycić

Ile za to wszystko zapłacę?

O swojej działalności, firmie czy

na wielu stronach udostępniają-

naszych odbiorców. Zdjęcia

Skoro wiemy już, jakie elementy

też produkcie i sposobach jego

cych darmowe materiały. Warto

możemy pozyskiwać na wiele

są istotne w projektowaniu dla

działania opowiedzieć możesz nie

pamiętać, że nie zawsze jednak

sposobów. Popularne są banki

startupów, zapewne chcieli-

tylko tekstem – wykorzystaj ilu-

jest to dobry wybór, ponieważ

zdjęć tzw. stocki. Jest ich pełno,

byśmy dowiedzieć się, czy nie

stracje bądź zdjęcia. Za przykład

wiele projektów jest zapisana

najpopularniejsze, czyli Istock-

zbankrutujemy przy współ-

może posłużyć ponownie strona

w nieedytowalnej formie, co

photo czy Fotolia mają bardzo

pracy ze studiami projektowymi.

Confr, na której wykorzystane są

utrudnia powielanie ikon na róż-

rozbudowaną ofertę. Nie pole-

Pomimo dostępności stron

kolorowe ilustracje oraz czytelne

nych nośnikach, np. do druku.

camy ich ze względu na trudność

oferujących darmowe elementy

ikony. Za pomocą rysunków,

To, że głównie dzięki obrazom

w znalezieniu zdjęć. Dobrze jest

graficzne, nie jesteśmy w stanie

małych infografik i piktogramów

poznajemy świat, wiemy nie

korzystać z darmowych banków

sami zbudować spójnej identy-

można szybko opowiedzieć

od dziś. Stosowanie fotografii

zdjęć lub tych bardziej niszo-

fikacji wizualnej, jeśli nie mamy

o skomplikowanych zagadnie-

na stronach nadaje im auten-

wych. Darmowe zdjęcia w dobrej

w tym doświadczenia.

niach. Dobrze jest zlecić zapro-

tyczności. Wiemy, że mówimy

jakości znajdziemy na stronach

jektowanie takich ikon. Gdy nie

o czymś, co istnieje, o ludziach,

Littlevisuals.co,

Istnieją różne generatory logo-

posiadamy funduszy, pozostaje

zdarzeniach, produktach. To

Gratisography.com albo

typów, choćby Logotypemaker.

nam skorzystanie z darmowych

wszystko jest istotne, gdy

Splitshire.

com. Za pomocą kilku kliknięć

e-profit

WA R TO W I E DZ I EĆ | A B C B U D O WA N I A M A R K I S TA R T U P U

samemu można stworzyć swoje logo… za darmo. Ale już na pierwszy rzut oka widać, jak bardzo niedokładne są te projekty. Sygnety i typografia jest dobierana automatycznie, więc nie mamy możliwości zadbania o szczegóły. Drugim tanim sposobem na stworzenie elementów swojej identyfikacji jest skorzystanie z platform konkursowych. Corton.pl to strona, na której firmy umieszczają briefy do wglądu dla grafików i czekają na ich propozycje np. plakatu, strony czy reklamy. Graficy wysyłają na platformę swoje propozycje, a firma wybiera jeden zwycięski projekt. Budżet zazwyczaj jest niski, a graficy

Zdarzają się na rynku oferty typu „logo za 10 zł”. Pamiętaj jednak, że logo jest najważniejszym elementem wizualnym firmy. Warto w niego zainwestować, aby nie skończyć z niepoprawnym i mało oryginalnym projektem

mocno się różnią. Zatem, jeśli

to godnym źródłem polecenia

chcemy mieć ładne odręczne

jest strona Stowarzyszenia

rysunki, wybierzmy osobę, która

Twórców Grafiki Użytkowej

ma zdolności manualne. Ci,

(www.stgu.pl). Jest to organizacja

którzy mają dobre oko do two-

branżowa, skupiająca najlepsze

rzenia layoutów, pomogą nam

polskie studia projektowe

w zaaranżowaniu elementów

i freelancerów. Gwarantuje to

na naszej stronie. Najlepiej

odpowiedni poziom realizacji

byłoby jednak zdecydować się

usług. Ze względu na prace nad

na jednego wykonawcę w celu

nowym serwisem, baza firm

uniknięcia bałaganu w naszej

członków jest na etapie uzupeł-

identyfikacji.

niania. Zawsze można jednak pozyskać listę firm, kontaktując

Sporą bazą kreatywnych jest

się z biurem organizacji.

Behance.com. Tu ludzie zajmujący się kreacją wizualną

Wystarczy chcieć

umieszczają swoje portfolio. Jest

Jak widzimy, narzędzi i ewen-

to źródło warte polecania, z któ-

tualnych rozwiązań mamy pod

rego można pozyskać do współ-

dostatkiem. To od nas zależy,

pracy świetnych fachowców.

które z nich wybierzemy do

często idą na łatwiznę, kopiując

stworzenia języka wizualnego

siebie nawzajem albo po prostu

Wyższy level

naszej początkującej firmy.

plagiatują istniejące już pro-

Startupy posiadające większy

Twórcy startupów powinni

jekty. Pamiętajmy, że idąc po linii

budżet mogą zwrócić się

z większą uwagą przyglądać się

najmniejszego oporu, nigdy nie

o pomoc do agencji reklamo-

designowi. Projektowanie gra-

otrzymamy idealnego projektu

wych lub studia projektowego.

ficzne to bowiem nie tylko ładne

dla naszej firmy. Dlatego zde-

Często status doświadczonej

obrazki, lecz także użyteczne

cydowanie radzimy skorzystać

agencji może lepiej wpłynąć na

narzędzie w procesie sprzedaży.

z usług doświadczonych projek-

wizerunek naszej firmy. Agencja

tantów. Tylko jakich i gdzie ich

mająca wieloletnie doświad-

znaleźć?

projektant. Zdarzają się jednak

czenie we współpracy z setkami

na rynku oferty typu „logo za

klientów będzie wiarygodnym

Wybór: zatrudnić projektanta

10 zł”. Pamiętaj jednak, że logo

wykonawcą naszego projektu.

lub zespół projektantów powi-

jest najważniejszym elementem

Nie umniejszając freelancerom,

nien wyznaczać obecny status

wizualnym firmy. Warto w niego

studia oraz agencje oferują inny

naszej firmy. Jeżeli jesteśmy

zainwestować, aby nie skoń-

model współpracy, bardziej

startupem w początkowej fazie

czyć z niepoprawnym i mało

pogłębiony oraz gwarantują

rozwoju i mamy ograniczone

oryginalnym projektem, który

duże bezpieczeństwo realizacji

środki, warto skorzystać z usług

nieprzypadkowo już gdzieś

projektu. Agencje zazwyczaj

freelancerów. Pamiętajmy, że

widzieliśmy. Takie masowe pro-

poświęcają więcej czasu na

nie oznacza to pracy za darmo.

dukowanie nie jest projektowa-

przeanalizowanie problemu,

Często zdarza się, że osoba

niem z głową.

ponieważ często pracują gru-

zlecająca projekt freelance-

powo. Zawsze możemy też

rowi oczekuje niskiej stawki za

Przed wyborem projektanta

liczyć na dodatkowe wskazówki

usługę albo w ogóle nie chce

warto dokładnie sprawdzić jego

z zakresu szeroko pojętego

zapłacić. Tak zwane „projekty

portfolio, aby zobaczyć, czy

brandingu. Naturalnie jednak

do portfolio” nie są dobrym roz-

projekty trafiają w założenia

wiąże się to z większymi kosz-

wiązaniem, gdyż nikt nie zwykł

naszej firmy. Style i umiejęt-

tami. Jeśli nie wiesz, gdzie szukać

pracować za darmo, nawet

ności każdego z projektantów

dobrych studiów graficznych,

e-profit

Menu w smartfonie

Rozmawia Marek Dornowski

e-profit

W sieci powstało już wiele serwisów opisujących aplikacje mobilne. Niektóre z nich czytane i pisane są dla pasjonatów i skupiają się wyłącznie na technicznych aspektach poszczególnych appek. Inne swoimi recenzjami starają się wytyczać trendy, pokazując, które rozwiązania mają szanse na sukces, a które skazane są na porażkę. Wychodzi to zresztą z różnym skutkiem.

e-profit

MOBILE | MENU W SMARTFONIE

My nie stawiamy tutaj sobie aż tak ambitnych celów. Chcemy po prostu podzielić się z Wami wiedzą na temat tych aplikacji, które zwróciły naszą uwagę nie tyle designem czy super– rozwiązaniami technicznymi (co nie znaczy, że pokazywane aplikacje tego nie mają), ile przede wszystkim swoją przydatnością w codziennym życiu. Chcemy

W ostatnich latach rekordy popularności biją rozwiązania dedykowane urządzeniom mobilnym: smartfonom i tabletom

to WellServedToday

przetestowania nowych dań

(www.WellServed.Today).

w ofercie, bez konieczności

Jest to bezpłatne narzędzie

przedruku karty. Liczymy też

marketingowe dla restau-

na to, że nasz pomysł pozwoli

racji. Użytkownicy będą mogli

na zwiększenie rotacji stolików,

odkryć dania dnia i sezonowe

co przełoży się na zwiększone

promocje w swojej aktualnej

przychody.

okolicy. Jaki jest zatem model biznesowy? Dlaczego akurat gastronomia? M.K: Pobieramy miesięczną M.K: Branża gastronomiczna,

opłatę w wysokości dwóch

stojącymi za każdym projektem

w ujęciu globalnym, to materia

średnich zamówień, które

i historię powstania wybra-

dosyć oporna na nowinki

zostały dokonane przez naszą

nych appek. Na pierwszy ogień

technologiczne. Widać jednak,

aplikację. Jeżeli tych zamó-

wzięliśmy aplikację WellServed.

że w tej kwestii następują

wień jest mniej niż 10 – usługa

Przetestowaliśmy ją podczas

przemiany. Obserwujemy coraz

jest bezpłatna. Przy marżach

tegorocznej edycji infoShare.

więcej wdrożeń mobilnych

gastronomicznych usługa

Kilka pytań zadaliśmy Maksymi-

systemów płatności, nowocze-

bilansuje się po około czte-

lianowi Kuśmierkowi – jednemu

snych programów lojalnościo-

rech zamówieniach. Dzięki

z jej twórców.

wych czy systemów zamawiania

temu modelowi jesteśmy

na dowóz. Duża liczba smart-

zorientowani na zwiększanie

Dlaczego zdecydowaliście się

fonów i dostęp do internetu

wartości średniego rachunku.

oprzeć swój pomysł na biznes

sprawiły, że ten trend jest nie-

Próg wejścia jest bardzo niski

o aplikację mobilną?

odwracalny.

– wystarczy tablet do odbioru

też pokazać konkretnych ludzi

zamówień i dostęp do internetu. M.K: W ostatnich latach rekordy popularności biją

Opowiedz, proszę, jaka jest warCzym jest aplikacja WellServed?

użytkownika Waszej aplikacji?

rozwiązania dedykowane

Nie ma opłat aktywacyjnych.

tość dodana dla mnie jako dla Jak wygląda Wasz projekt od

urządzeniom mobilnym: smart-

M.K: To nasz pierwszy, główny

fonom i tabletom. Wynika to

produkt. Swoją premierę

Dla użytkownika to przede

z dostępności tych urządzeń

miał na konferencji infoShare

wszystkim swoboda skła-

M.K: Aplikacje do zamawiania

i powszechnego dostępu do

w Gdańsku. Jest to rozwiązanie

dania zamówień w dowolnym

dedykowane gościom są przy-

szybkiego, mobilnego inter-

do kontekstowego przetwa-

momencie, bez konieczności

gotowane na systemy Android

netu. Technologia wywiera

rzania zamówień. Wiemy, gdzie

oczekiwania na obsługę. Roz-

i iOS. Do końca roku powstanie

coraz większy wpływ również

znajduje się zamawiający i co

szerzony opis i zdjęcia pozwa-

wersja na Windows Phone.

na branżę gastronomiczną,

jest oferowane w tej lokalizacji.

lają na lepsze zapoznanie się

Panel do odbierania zamó-

w której chcieliśmy działać.

Niezależnie czy jest to stolik

z ofertą. Aplikacja ma wbudo-

wień dla obsługi dostępny jest

Dzięki rozwiązaniom chmu-

restauracyjny, pokój hotelowy,

wany pager do przywoływania

w przeglądarce, więc może być

rowym, obniżającym próg wej-

miejsce w pociągu, czy leżak

obsługi jednym przyciskiem.

obsługiwany przez komputer,

ścia, wdrożenie innowacyjnych

przy basenie.

Stały podgląd wysokości

tablet czy telefon. Wkrótce

rachunku gwarantuje komfort.

zaprezentujemy pierwsze integracje z systemami POS.

rozwiązań technologicznych

strony technicznej?

jest proste i tanie, jak nigdy

Skoro mówisz, że WellServed

W wybranych lokalizacjach

dotąd. Można więc powiedzieć,

jest pierwszy, to znaczy, że już

umożliwiamy modyfikowanie

że kierowała nami obserwacja

szykujecie coś nowego?

dań, zmianę dodatków czy

rynku i zmiany na nim zachodzące.

składników. Z kolei dla naszych M.K: Zgadza się, drugi pro-

klientów (restauracji, hoteli)

dukt, który zostanie udostęp-

to szansa na większą elastycz-

niony w okresie wakacyjnym,

ność menu, czy też możliwość

e-profit

M O B I L E | P O L S K A CO R A Z B A R DZ I E J M O B I L N A

Polska coraz bardziej mobilna Ruch w sieciach mobilnych rośnie z roku na rok. Według najnowszego raportu Mobile Visual Networking Index firmy Cisco, w ciągu najbliższych 5 lat wzrośnie aż jedenastokrotnie, a do 2017 r. połowa operacji w sieci będzie dokonywana za pomocą sprzętu przenośnego. Nic dziwnego, gdyż już dziś nowoczesna firma, chcąc się dynamicznie rozwijać, musi mieć wygodny dostęp do swoich zasobów i narzędzi biurowych, w każdym momencie i z dowolnego miejsca na świecie.

Grupa BMR

Czasem wydaje się, że jesteśmy podłączeni do sieci przez całą dobę, nieustannie śledzimy pocztę i portale społecznościowe na ekranach smartfonów i tabletów

Mobilny jak Polak

niedawno nowatorskie, szybko

My Polacy nie odstajemy od

stają się zwykłą codziennością –

Europy jeśli chodzi o korzy-

popularnym narzędziem wyko-

stanie z internetu radiowego.

rzystywanym w pracy i życiu

Według danych z 2012 r. Orga-

prywatnym.

nizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) Polska

Technologie codzienne

z nasyceniem 53,5% (na 100

Polacy na co dzień używają

mieszkańców) znajduje się

urządzeń mobilnych. Przeglą-

w pierwszej 15 krajów świata.

dają prasę, wysyłają e-maile

Także nasz sektor bankowy

w czasie podróży do pracy auto-

dorównuje pod względem

busem czy pociągiem. Poznają

technologicznym innym krajom

ofertę sklepów i robią zakupy,

Europy. Wręcz należymy do

czekając w kawiarni na spóźnia-

czołówki, wyprzedzając np.

jącą się przyjaciółkę. Czasem

Niemców i Norwegów. Polacy

wydaje się, że jesteśmy podłą-

też chętnie korzystają z udo-

czeni do sieci przez całą dobę,

stępnianych im przez banki

nieustannie śledzimy pocztę

nowoczesnych rozwiązań.

i portale społecznościowe

Do oferty usług mobilnych

na ekranach smartfonów

podchodzimy tak naturalnie,

i tabletów. Doceniamy też

jak do korzystania ze skrzynki

możliwość łączenia się z każ-

e-mailowej. Możliwości techno-

dego miejsca i o każdej porze

logiczne, wydające się jeszcze

ze swoim kontem bankowym.

e-profit

M O B I L E | P O L S K A CO R A Z B A R DZ I E J M O B I L N A

Każdy medal ma jednak dwie

z miesiąca na miesiąc. Wg badań

zowany – faktura od razu trafia

przedsiębiorcy, a ¾ sądzi, że takie

strony. Wielu pracowników

TNS Polska, z początku bieżą-

do chmury i wszystkich odpo-

rozwiązanie zmniejszyłoby koszty

przestało „wychodzić z pracy” –

cego roku, 46% spośród nas

wiednich adresatów, łącznie

firmowe. Bardzo duże zaintere-

są zobligowani przez szefów do

korzystało z aplikacji mobilnych,

z urzędami i naszą księgowością

sowanie wzbudziła perspektywa

przeglądania poczty firmowej

a 64% wchodziło do internetu,

– mówi Adam Głos. Kierowana

skorzystania z „chmury ban-

po godzinach urzędowania.

wykorzystując do tego swój

przez niego firma Tax Care

kowej” – dodaje Adam Głos.

Francuskie związki zawodowe,

telefon.

już teraz daje swoim klientom

Tymczasem polska księgowość

wynegocjowały więc regu-

dostęp do ich dokumentów

to nadal półki pełne przepeł-

lację, dzięki której sprawdzanie

Zamiast papieru – chmura

z każdego miejsca na świecie.

nionych segregatorów, papier

służbowej poczty w czasie

– Marzę o tym, by cały obieg

– Dajemy klientom możliwość

i drukarka. W czasach, gdy

wolnym będzie zabronione.

faktur i innych dokumentów

magazynowania i przetwarzania

nawet książki czytamy na ekra-

My Polacy, wciąż nie czujemy

księgowych odbywał się w prosty

danych w tzw. „chmurze”. Razem

nach urządzeń elektronicznych,

przesytu nowymi technologiami

sposób. Wyobraźmy sobie, że

z Idea Bankiem przeprowadzi-

wydaje się to anachroniczne.

i chętnie je wykorzystujemy

tankujemy benzynę i zamiast

liśmy badanie opinii. Pytaliśmy

Jest szansa, że niedługo stanie

w pracy i w domu. Chcemy,

podawania danych do faktury,

w nim m.in. o cloud computing.

się prawdziwym przeżytkiem.

by oszczędzały nasz czas, pie-

czekania na papierowy wydruk

36% ankietowanych uważa,

niądze i energię. Liczba nowych

i przekazywania go księgowej,

że przechowywanie danych

aplikacji do uruchomienia na

przykładamy telefon do czytnika,

w chmurze jest bezpieczniejsze

tablecie lub smartfonie, rośnie

a cały proces jest zautomaty-

od trzymania ich na komputerze

@ -%

e-profit

M O B I L E | P O R T F E L TO P R Z E Ż Y T EK

Portfel to przeżytek Gdyby kilka lat temu zadać ludziom pytanie: do czego służy telefon? – większość odpowiedziałaby ze zdziwieniem: przecież oczywiste jest, że do dzwonienia. Dziś odpowiedzi byłoby o wiele więcej. Coraz częściej korzystamy z telefonu jak z mobilnego narzędzia do łączenia się z siecią. Dla dużej grupy użytkowników jest narzędziem do przeglądania aplikacji i bycia w social mediach. No i wreszcie znalazłaby się już grupa takich, którzy swój smartfon kojarzą głównie z płatnościami mobilnymi. Rozmawia Marek Dornowski

Jest Pan przedstawicielem

Na pierwszy plan w dalszym

Podstawową potrzebą, jaką

tej grupy osób, które wierzą

ciągu wysuwają się zastoso-

zaspokajają tego typu roz-

w szybki rozwój płatności mobil-

wania rozrywkowe, ale coraz

wiązania, jest spektakularne

nych. Dlaczego?

częściej przeciętny Kowalski

uproszczenie codziennych

zaczyna zdawać sobie sprawę,

czynności i zaoszczędzenie

D.M: Smartfony posiada już

że telefon może znacznie

czasu. Przy obecnym tempie

ponad połowa Polaków i stały

więcej, np. stać się skuteczną

życia staje się to ogromną war-

się nieodłącznym elementem

alternatywą dla wysłużonego

tością dla użytkowników. Dla-

codzienności. Wielu z nas nie

portfela. Co więcej, by kupić

tego jako najbardziej użyteczne

potrafi sobie wyobrazić funk-

towar i zapłacić za usługi nie

postrzegane jest obecnie

cjonowania bez nich. Miłośnicy

trzeba już udawać się do sklepu

płacenie za usługi, które kojarzą

fantastyki pamiętają książkę

czy siadać przed komputerem.

się z czymś powtarzalnym

Limes inferior Janusza A. Zajdla.

Coraz częściej wystarczy

i uciążliwym, co każdego dnia

Polski autor opisał oryginalną

sięgnąć do kieszeni po telefon.

zabiera cenny czas, np. płat-

w skali światowej fantastyki

Ten rewolucyjny trend, zmie-

ności w komunikacji miejskiej,

ideę Klucza, który jest zarazem

niający zwyczaje zakupowe

a także uciążliwa, szczególnie

portfelem i dowodem tożsa-

konsumentów, nasilił się, kiedy

przy złej pogodzie, proce-

mości zawierającym wszystkie

standardem stało się integro-

dura płatności za parkowanie.

informacje potrzebne czło-

wanie aplikacji z kartami płatni-

Płacąc telefonem, możemy

wiekowi do poruszania się

czymi. Komórki przestały być

zrezygnować z poszukiwania

w rzeczywistości. Dzięki

przedpłaconymi portmonet-

drobnych, stania w kolejkach,

różnorodnym aplikacjom

kami, które zniechęcały część

szukania kiosków czy wracania

komórki zbliżają się dziś do tej

użytkowników do korzystania

do samochodu tylko po to, żeby

wizji. Zagospodarowały wiele

z aplikacji.

przedłużyć postój. Wszystkie te

obszarów, których do niedawna

standardowe czynności można

nawet nie braliśmy pod uwagę.

wykonywać mimochodem, bez

e-profit

Coraz częściej wystarczy sięgnąć do kieszeni po telefon. Ten rewolucyjny trend, zmieniający zwyczaje zakupowe konsumentów nasilił się, kiedy standardem stało się integrowanie aplikacji z kartami płatniczymi

M O B I L E | P O R T F E L TO P R Z E Ż Y T EK

odrywania się od prawdziwie

do instalowania wielu sys-

czy zakupy w technologii NFC.

Czyli obszarów do rozwoju

ważnych spraw. Nadchodzące

temów płatniczych w telefonie.

Pierwszą usługą dostępną

płatności mobilnych jest jeszcze

lata przyniosą dalszy rozwój

Finalnie wybiorą jedno lub dwa

w aplikacji były przelewy

sporo?

płatności mobilnych, które

rozwiązania, które zaofe-

między użytkownikami, ale

będą się pojawiały w kolejnych

rują niezawodność i wygodę

systematycznie pojawiały się

D.M: Zdecydowanie tak. Poten-

obszarach życia.

transakcji przy zachowaniu

kolejne: parkowanie, bilety do

cjalnych obszarów rozwoju

jak najwyższej uniwersalności.

kina z możliwością samodziel-

płatności mobilnych jest wiele

Rozwój mobile jest pewny,

Podobnie wygląda to od strony

nego wyboru miejsc na sali,

i dostawcy aplikacji powinni być

niepewne jest tylko jego tempo.

partnerów biznesowych, którzy

wypłacanie gotówki z ban-

na to gotowi. Budowanie firmy

Tutaj sporą barierą może być

decydują się na współpracę

komatów czy płatności za

zajmującej się płatnościami

niska świadomość społeczna.

z systemem zapewniającym

domowe rachunki. Taki model

mobilnymi to proces złożony

Wielu spośród użytkow-

skuteczny, bezpieczny i ela-

biznesowy pozwala też na

i długotrwały, wymagający

ników płatności mobilnych

styczny kanał sprzedaży, bez

o wiele bardziej zaawansowaną

ogromnej elastyczności. Ważne

to osoby, które nie korzy-

względu na oferowany produkt

współpracę z partnerami, two-

jest dostrzeganie niszy rynko-

stają aktywnie z bankowości,

czy usługę. W obu przypadkach

rzenie zupełnie nowych usług

wych, umiejętność wchodzenia

zarówno internetowej, jak

kluczową rolę odgrywa techno-

i wkraczanie na kolejne obszary.

we współpracę z nowymi

i tradycyjnej. Pomimo rosnącej

logia, której końcowym efektem

Przykładowo, Orlen udo-

partnerami i stałe powiększanie

świadomości i zaufania, jakim

ma być prosty w obsłudze

stępnił swoim klientom unikalną

masy użytkowników.

darzone są nowe technologie,

interfejs, pozwalający nieza-

możliwość rozliczania opłat za

w dalszym ciągu wyzwaniem

wodnie komunikować się za

parkowanie razem z wydat-

pozostaje bardzo niski poziom

pomocą telefonu z zaawanso-

kami paliwowymi. Pracownik

ubankowienia społeczeństwa,

wanymi systemami transak-

dokonuje płatności telefonem,

plasujący Polskę na ostatnich

cyjnymi. Jeżeli klient podejmie

która jest następnie auto-

Dariusz Mazurkiewicz

miejscach w Europie. Szacuje

decyzję zakupową, zadaniem

matycznie wliczana w koszty

dyrektor zarządzający

się, że konta w banku posiada

aplikacji ma być jak największe

firmy, co stanowi ogromne

SkyCash Poland SA. W latach

ok. 60% Polaków, ale w dużej

ułatwienie transakcji. W końcu

ułatwienie dla działów księgo-

2002–2006 zawodowo

mierze są one wykorzysty-

to sam zakup jest celem, a nie

wości. Otwartość, która stoi

związany z centralą Michelin

wane jedynie do wypłacania

płatność, która stanowi jedynie

u podstaw modelu biznesowego

we Francji, gdzie pełnił funkcję

pieniędzy z kasy lub bankomatu

środek do jego realizacji.

Dziękuję za rozmowę.

i technologicznego umożliwia

kontrolera zarządzania

i płacenia nimi za tradycyjne

też swobodną integrację z ban-

Dyrekcji Linii Produktów

zakupy. Tutaj uwydatnia się

kowością mobilną. Z takiego

Specjalistycznych, a następnie

istotna, często pomijana, rola

Jak wygląda rozwój usług sek-

rozwiązania skorzystał BZ

dyrektora Finansowego spółki

aplikacji płatniczych, które

tora płatności mobilnych z Pana

WBK, udostępniając swoim

Societe d`Etudes et Applica-

dzięki swojej dostępności i pro-

perspektywy?

klientom możliwość kupowania

tions Michelin. Po powrocie

stocie działania stanowią dla

biletów komunikacji miejskiej.

do Polski dołączył do zespołu

wielu osób pierwszy kontakt ze

D.M: Podczas gdy większość

Nasza współpraca z Orange

portalu Interia (Grupa Bauer

światem m-commerce.

z dostępnych rozwiązań wyszła

Polska i Zarządem Infrastruk-

Media), w którym objął sta-

od płatności za parkingi czy

tury Komunalnej i Transportu

nowisko wiceprezesa zarządu.

Czyli w Pana opinii płatności

bilety, nasz system ma zupełnie

w Krakowie pokazuje natomiast

Sprawował też obowiązki

mobilne mają szansę przebić się

inne funkcjonalne DNA. Od

potencjał integracji SkyCash

prezesa zarządu spółki Bauer

ze względu na uniwersalność

samego początku powstawał

ze wspomnianą wcześniej

Weltbild Media. Od kilku lat

zastosowania?

z myślą, że będzie systemem

technologią zbliżeniową, która

jest prezesem SkyCash, firmy

uniwersalnym, oferującym

pozwala na jeszcze łatwiejszą

będącej liderem polskiego

D.M: Tak. Dynamika rozwoju

platformę do płatności za

i wygodniejszą obsługę trans-

rynku płatności mobilnych.

usług mobilnych jest ogromna,

różne usługi. Dzięki temu

akcji. Pasażer dokonuje zakupu

Posiada doświadczenie

a kierunki rozwoju nie do końca

jest w pełni otwarty na nowe

dosłownie w kilka sekund,

w obszarze finansów przed-

przewidywalne. Ewoluowały

trendy i potrzeby rynkowe, jak

zbliżając telefon do specjalnej,

siębiorstw, e-commerce oraz

będą także potrzeby użytkow-

chociażby realizowanie trans-

umieszczonej w każdym pojeź-

direct marketingu.

ników, którzy nie będą skłonni

akcji w saldo karty płatniczej

dzie naklejki z tagiem NFC.

e-profit

M O B I L E | M O B I L N Y S K L EP : G A DŻ E T C Z Y KO N I EC Z N O Ś Ć ?

Mobilny sklep: gadżet czy konieczność? W kwietniowym numerze e-profit zwróciłem szczególną uwagę na słowa Jakuba Oleszeka, który stanowczo ogłosił: nie ma Cię mobilnie – to nie istniejesz!. Czy ze sklepami internetowymi jest tak samo jak z przytoczonym przez niego marketingiem i postrzeganiem marki? Przekonajmy się.

Jędrzej Przeździęk

Czy warto inwestować w m-com-

przypadku przy użyciu tele-

przez to zjawisko trudno nam

merce?

fonu komórkowego. Według

zbadać, jaki jest tak naprawdę

Tylko 3% badanych Polaków

raportu Jestem.mobi około 30%

odsetek decyzji podejmowanych

dokonało zakupów przy użyciu

badanych Polaków przyznaje

dzięki zastosowaniu tych tech-

telefonu komórkowego. Opie-

się do showroomingu, z tego

nologii. Moim zdaniem badanie,

rając się na tych badaniach,

coraz więcej właśnie przy użyciu

ile osób dokonuje zakupu przez

raczej nie powinniśmy budować

technologii mobilnych. Drugim

mobile, nie jest do końca wiary-

sklepów mobilnych. Czy należy

argumentem na tak, który moim

godne. Potrzeba danych, które

zatem od razu skreślić sklepy

zdaniem przeważa, jest fakt, że

pokażą, ilu użytkowników korzy-

mobilne i uznać za niepotrzebny

wiele osób podejmuje decyzję

stających ze sklepów online

gadżet? Przyjrzyjmy się innym

zakupową (wybiera produkty,

podejmuje decyzję zakupową

danym, z których wynika, że

przenosi je do koszyka) na

przez telefon. Nawet jeśli koniec

budowanie sklepów dla urzą-

swoim telefonie, ale proces

końców kupi produkt na swoim

dzeń mobilnych to już koniecz-

samego zakupu finalizuje na

laptopie.

ność. To, co znalazłem, to show-

komputerze stacjonarnym.

rooming przy użyciu telefonów

Zjawisko to określa się skrótem

Jak z mobile radzą sobie duże

i coś, co kryje się pod skrótem

RMPO (Reserch Mobile Prunche

firmy?

RMPO.

Online). Jest to spowodowane

Z grupy 100 największych

nie do końca rozwiniętą techno-

sklepów internetowych tylko

Showrooming to „zmora”

logią płatności mobile oraz słabo

25 sklepów jest przystosowana

sklepów stacjonarnych, która

zaprojektowaną użytecznością

do zakupów mobilnych. Wynik

coraz częściej przenosi się na

koszyka. Zasługi za konwersje

jest dość niski, ale z dnia na

mobile. Polega na porówny-

oraz przekonanie klienta do

dzień rośnie. Dodatkowo moim

waniu przez klientów cen, opinii

zakupu w tym przypadku należą

zdaniem tylko kilka z nich można

i dostępności towaru, w tym

się rozwiązaniom mobilnym,

nazwać przystosowanymi, pozo-

e-profit

M O B I L E | M O B I L N Y S K L EP : G A DŻ E T C Z Y KO N I EC Z N O Ś Ć ?

stałe to tylko responsywne, źle

Tekst do sklepów mobilnych

na w pełni mobilnej wersji swo-

skonstruowane sklepy prze-

powinien przypominać SMS-a:

jego systemu).

niesione na małą rozdzielczość.

idealny jest krótki, zwięzły

Pozytywne są liczby pokazujące

i mówiący tylko to, co konieczne.

Właścicielom sklepów, którzy

duży potencjał:

Mniejszy ekran utrudnia też

walczą o każdy promil swojej

nawigację po sklepie, więc

konwersji, obniżają ceny tak, że

• Grupa Allegro ostatnio

duże drzewa kategorii się nie

ich zysk jest znikomy, a także

ogłosiła, że aż 40% ruchu

sprawdzają. Ułatwienie nawi-

tym, którzy uważają swój sklep

generowane jest z urzą-

gacji poprzez dodanie przycisku

za idealny – polecam zainte-

dzeń mobilnych (ponad 2 mln

przejścia z karty produktu do

resować się tym niezagospo-

pobrań aplikacji),

następnego produktu powinno

darowanym jeszcze rynkiem

• Nicisklep.pl poprawił swoją

pomóc, ale to nie wszystko.

w Polsce.

konwersje o 26% po wprowa-

Warto również dodać więcej

dzeniu aplikacji,

produktów na stronę główną

Odpowiadając na pytanie posta-

• Ceneo.pl miesięcznie 45 tys.

oraz odpowiednio przygotować

wione w tytule artykułu: mobile

przejść z aplikacji do sklepów

wyszukiwarkę (użytkownik

to jeszcze nie konieczność, ale

internetowych,

mobile wie, czego chce i tego

kierunek, w którym powinniśmy

• Pizzaportal.pl zaplanowało,

szuka, nie przegląda bezmyślnie

zmierzać.

że w 2013 roku 10% ogółu

treści). Ostatnim elementem

zamówień będzie pochodzić

– ale chyba najbardziej zanie-

z urządzeń mobilnych i udało

dbanym – jest koszyk. Przygoto-

im się osiągnąć ten wskaźnik,

wując się do tego artykułu, pró-

• Aplikacja Multikino –

bowałem kupić parę produktów

65 tys. użytkowników,

przy pomocy tabletu oraz

którzy już dziś generują 9%

telefonu. Powiem wam szczerze:

sprzedaży biletów online.

nie jest to łatwe. Scrollowanie długich formularzy, checkboxy,

Więcej pozytywnych przy-

które nie chciały się zaznaczać,

kładów można znaleźć

komunikaty o błędzie zasłania-

w raporcie Mobile Commerce

jące resztę ekranu – po prostu

w Polsce 2013 przygotowanym

masakra. Dodatkowo płat-

przez Jestem.mobi.

ności mobilne oferuje niewiele banków, a systemy szybkiej płat-

mSklep jak zacząć?

ności działają dość topornie.

Wielu ludzi zaczynających przenosić swoje sklepy na ekrany

Co dalej z m-commerce?

telefonów popełnia podsta-

W Polsce wartość sektora

wowy błąd: przenosi je 1:1,

m-commerce wycenia się na

dopasowując rozdzielczość lub

około 1 mld zł, co w stosunku do

tworząc aplikacje. Tymczasem

poprzedniego roku daje dwu-

należy pamiętać, że inaczej

krotny wzrost. W przyszłym

używa się komputera i telefonu,

roku wartość może być jeszcze

a różnica nie tkwi tylko w roz-

wyższa ze względu na upo-

dzielczości.

wszechniający się stały dostęp do internetu. Dodatkowo coraz

Korzystając ze smartfona np.

więcej banków jest dostosowa-

podczas jazdy tramwajem, mamy

nych do mPłatności, a systemy

zazwyczaj mniej czasu na czy-

szybkiej płatności dynamicznie

tanie długich opisów produktów.

się rozwijają (PayPal pracuje już

e-profit

DODAJ DO KOSZYKA

Optymizm ponad wszystko

Anna OsiĹ&#x201E;ska

e-profit

Po raz kolejny trójmiejscy przedsiębiorcy uczestniczyli w spotkaniu z cyklu Creative Morning, które łączy ze sobą networking (w bardzo nieformalnej atmosferze) z wiedzą i inspiracją ekspertów. Gościem ostatniego przed wakacjami Creative Morning był Borys Musielak. Startupowiec opowiadał o samotnych, zdesperowanych bankrutach, czyli… między innymi o samym sobie.

e-profit

Z N A S Z E J P ER S P EK T Y W Y | O P T Y M IZ M P O N A D W S Z Y S T KO

Wbrew pierwszemu wrażeniu

podkreślił też wagę wytrwa-

wiać ze sobą i wymienić się

Relację z ostatniego spotkania

prezentacja założyciela Filma-

łości w biznesie.

doświadczeniami. Statystyki

można przeczytać na:

dla startupów są nieubłagane:

http://blog.inkubatorstarter.

Czego jeszcze dowiedzieli się

9 na 10 projektów kończy się

pl/samotny-zdesperowan-

ster nie była pesymistyczna, raczej zawierała w sobie dużo praktycznych porad – głównie

uczestnicy? Tego, jak istotne

fiaskiem. By zwiększyć szanse

y-bankrut-czyli-co-cie-cz-

jak uniknąć sytuacji z tematu

są nowe kontakty w roz-

powodzenia, warto słuchać

eka-jak-zalozysz-startupa-

wystąpienia. A że droga

wijaniu firmy. Warto więc

rad bardziej doświadczonych

creative-morning-z-borysem-

początkującego przedsię-

bywać na różnych spotka-

biznesowo osób i poznawać

musielakiem/

biorcy nie zawsze jest usłana

niach, bo networking znacznie

kolejne.

różami, to w końcu sama

zwiększa szanse na sukces.

prawda! Borys na podstawie

Zdanie to podziela kilkuset

Wyjdź więc z domu! Okazji

Zakład Komunikacji Miejskiej

własnych doświadczeń opo-

przedsiębiorców, którzy co

do networkingu nie brakuje

w Gdańsku

wiedział o tym, że pomysł nie

miesiąc odwiedzają Starter,

jest najważniejszy – ważniejsi

żeby w nieformalnej atmos-

są ludzie, którzy za ideą stoją,

ferze, przy kawie, porozma-

Partnerem spotkania był

– w Starterze kolejny już po wakacjach!

e-profit

Z N A S Z E J P ER S P EK T Y W Y | N A U K A P O P R Z E Z Z A B AW Ę

Nauka poprzez zabawę

Gdy mówimy o e-learningu wielu z nas kojarzy się to jedynie z wykorzystaniem skrzynki e-mailowej jako elektronicznej formy przesyłania materiałów szkoleniowych. W najlepszym razie mówimy o testach, które można rozwiązywać online. Tymczasem e-learning w praktyce już dawno wyszedł poza te wąskie ramy. Obecnie dzięki połączeniu elementów augmented reality czy grywalizacji można skonstruować narzędzia, które zamieniają nudną naukę z papierowych podręczników w niezwykłą edukacyjną przygodę. Gościmy dziś na naszych łamach twórców jednego z takich właśnie rozwiązań – Marka Trojanowicza i Mateusza Marmołowskiego – założycieli i pomysłodawców http://professor-why.pl/.

Rozmawia Anna Osińska

Przystępując do realizacji

informacji, dlatego stosując

Gdy przypomnę sobie szkolne

czeniu z technologią AR powo-

swojego projektu, postawili-

elementy grywalizacji, rów-

lata, to przyznam się Wam bez

dują, że dzieci są realnie zainte-

ście sobie za cel zrewolucjo-

nież w nauce, otrzymuje się

bicia, że lekcje chemii były dla

resowane przedmiotem. Bawią

nizowanie podejścia do nauki.

najlepsze rezultaty. Dzieciaki

mnie drogą przez mękę. Zbiór

się, a przy tym uczą chemii.

Zazwyczaj przedsiębiorcy

i tak spędzają wiele godzin

zadań, wzorki, wyliczenia. Nikt

stawiają sobie nieco przyziem-

przed komputerem, a rodzice

wówczas nawet nie myślał, żeby

Dlaczego akurat chemia? Czy

tworzyć wirtualne laboratorium.

Wasz projekt ma się docelowo

niejsze cele. Skąd u Was pasja

i nauczyciele nie mają alter-

do tego, by nie tylko zarabiać,

natywy, by zastąpić popu-

lecz także zmieniać świat?

larne gry typu „bij-zabij”. Tak

M.T i M.M: Nad grą zaczęliśmy prace wraz z początkiem

na tym skupić, czy wyobrażacie M.T i M.M: Każdy z nas

sobie podobną wersję swojej

wymyśliliśmy Professor Why™.

pamięta to samo – nauki ścisłe

gry, w którą równie zawzięcie

Jest to gra edukacyjna, która

są trudne i właśnie z tego

można by grać na fizyce czy

łączy w sobie najważniejsze

powodu nielubiane przez mło-

historii?

firmy, czyli w lutym 2013 roku.

aspekty popularnych gier: gra-

dzież. Dlatego Professor Why

Doszliśmy do wniosku, że edu-

fikę 3D, zabawę, rywalizację

nie dość, że umożliwia prze-

M.T i M.M: Oczywiście, już

kacja w klasycznym wymiarze

oraz możliwość dzielenia się

prowadzenie eksperymentów,

mamy przygotowany zestaw

przestaje być efektywna.

osiągniętymi umiejętnościami

których uczniowie przeważnie

zadań i eksperymentów do

Wiele badań dowodzi, że

ze znajomymi (gra połączona

nie mają szansy zobaczyć

części fizycznej. Naszym celem

odpowiedni nastrój i zabawa

jest z popularnymi portalami

w szkole, to zawiera elementy

jest stworzenie społeczności

zwiększają przyswajalność

społecznościowymi).

grywalizacyjne, które w połą-

wokół Professora Why jako

e-profit

Z N A S Z E J P ER S P EK T Y W Y | N A U K A P O P R Z E Z Z A B AW Ę

Nauczyciele i edukatorzy to kolejna grupa odbiorców naszego produktu, który pozwala im w innowacyjny sposób uzupełnić lekcje i zrealizować poszczególne punkty podstawy programowej

przewodnika i pomocnika

nież interesująca dla dzieci

jest do kanału online – czyli

w nauce. Technologia AR daje

poniżej 10 lat. Jedyny warunek

promocja w Google, na Face-

naprawdę spore możliwości

pozwalający na samodzielną

booku – a także wszelkie

zobrazowania rzeczywistości.

grę i naukę to umiejętność czy-

blogi tematyczne, wortale

Myślimy również o biologii

tania ze zrozumieniem. Prze-

kierowane do naszej grupy

i matematyce. Teraz przede

prowadzaliśmy testy w szko-

docelowej. Dodatkowo orga-

wszystkim chcemy skupić się

łach. Gimnazjaliści, którzy na

nizujemy i czynnie udzielamy

na rozwoju produktu do nauki

ogół nie rwą się do nauki, byli

się we wszelkich festynach,

chemii i stworzyć wersję na

w grę bardzo zaangażowani.

pokazach, w których możemy

urządzenia mobilne, także

zademonstrować możliwości Jestem bardzo ciekawa, jak

konsole.

naszego Profesora;-)

przebiegała Wasza rozmowa, Przejdźmy do szczegółów. Na

gdy omawialiście kwestię

Nie boicie się, że polski system

czym polega gra http://profes-

modelu biznesowego. Wbrew

edukacyjny nie jest jeszcze

sor-why.pl/ w praktyce, do kogo

pozorom nie jest taki prosty.

gotowy na rozwiązania takie jak

jest kierowana?

Przecież trudno sobie wyobrazić,

Wasze?

by gimnazjaliści chcieli M.T i M.M: Rozszerzona rze-

wydawać własne pieniądze na

M.T i M.M: Faktycznie,

czywistość, a na niej bazuje gra,

wirtualne laboratoria.

polskim szkołom brakuje

to technologia, która pozwala

praktycznego wykorzystania

łączyć świat rzeczywisty

M.T i M.M: Faktycznie, model

wiedzy i nowoczesności

z cyfrowym. W Professor Why

nie jest prosty, bo to rodzice

w podejściu do nauczania.

gracze są w stanie przeprowa-

są głównymi decydentami

W placówkach są tablice mul-

dzić wiele doświadczeń, w cał-

zakupu, a użytkownikami są

timedialne, które dają szerokie

kowicie bezpieczny sposób

dzieci. Stąd nasz marketing

możliwości, ale brak tak pod-

w wirtualnym laboratorium na

w dużej mierze skupia się na

stawowych rzeczy jak specjali-

swoim biurku. W trakcie gry

eventach, takich jak imprezy

styczny sprzęt i odczynniki. To

posługują się tzw. edu-kar-

naukowe, w których uczest-

powoduje, że chemia staje się

tami, zawierającymi znaczniki.

niczą całe rodziny. Rodzice,

bardzo teoretycznym przed-

Program przetwarza obraz

widząc fascynację dzieci,

miotem, a powinna być prak-

z kamery internetowej i dodaje

wykazują większą motywację

tyczno–eksperymentalnym.

do niego, na ekranie kompu-

do zakupu. Dodatkowo sama

Nauczyciele czują jednak ten

tera, niezbędne do przeprowa-

rozszerzona rzeczywistość

dysonans i poszukują alter-

dzenia doświadczenia odczyn-

nie jest popularna i niejed-

natyw. W nich upatrujemy

niki i sprzęty laboratoryjne

nokrotnie, dopóki ktoś nie

odbiorców naszych rozwiązań.

w technologii 3D.

wypróbuje naszej gry, nie

Grę kierujemy do dzieci

rozumie, o co tak naprawdę

Zwyciężyliście w polskim etapie

w wieku 10 – 15 lat oraz ich

w niej chodzi, jak działa.

międzynarodowego konkursu

rodziców, stwarzając tym

Zdajemy sobie z tego sprawę

Creative Business Cup oraz

samym alternatywę dla gier

i tak układamy naszą politykę

konkursie na najlepszy startup

typu „bij-zabij”. Nauczyciele

działań, by pokonywać róż-

w ramach konferencji infoShare.

i edukatorzy to kolejna grupa

nego rodzaju przeszkody.

Czy to coś zmieniło w Waszym podejściu do tego, co robicie?

odbiorców naszego produktu, który pozwala im w innowa-

Jak zamierzacie promować swój

cyjny sposób uzupełnić lekcje

projekt?

i zrealizować poszczególne

M.T i M.M: Przede wszystkim jest to dla nas wielki zaszczyt

punkty podstawy progra-

M.T i M.M: Na razie mówmy

mowej. Najlepsze jest jednak

o rynku polskim. Nasza pro-

feedback, który towarzyszył

to, że gra okazuje się rów-

mocja głównie skierowana

konkursom, są dla nas sporym

e-profit

i radość. Wygrane i pozytywny

Z N A S Z E J P ER S P EK T Y W Y | N A U K A P O P R Z E Z Z A B AW Ę

zastrzykiem energii i pomy-

M.T i M.M: Polska nie jest

Znaczące w całym procesie

funduszy na Kickstarterze,

słów. Działamy intensywnie

naszym docelowym rynkiem,

będzie pozyskanie inwestora,

a także wejście na rynek

i niebawem wiele nowych roz-

celujemy zwłaszcza w dystry-

który pomoże nam w realizacji

australijski i azjatycki, gdzie

wiązań wejdzie w życie :)

butorów i wydawców angiel-

powyższych planów. W przy-

obecnie prowadzimy rozmowy

skojęzycznych. Z końcem

szłym roku wydamy również

i poszukujemy partnerów biz-

Można by powiedzieć o Waszej

roku zamierzamy zaatakować

część do nauki fizyki. Z czasem

nesowych.

firmie, że to zdolny i obiecujący

rynki europejskie, na pierwszy

planujemy dystrybucję

talent. Gdzie widzicie ten Wasz

ogień idzie Wielka Brytania,

w Stanach Zjednoczonych,

Powodzenia i dziękuję za

talent za rok, dwa?

w związku z tym już opraco-

m.in. zaprezentowanie

rozmowę.

wujemy angielską wersję gry.

naszego pomysłu i zebranie

CH CH

e-profit

To co nas podnieca

Marek Dornowski

Nie samą pracą żyje człowiek, a okres wakacyjny to najlepszy czas, by sobie o tym przypomnieć. Przedstawiamy kilka pomysłów, by w te wakacje zrobić coś bardziej szalonego i podnoszącego poziom adrenaliny niż zbudowanie zamku na piasku czy spacer po Gubałówce.

B E Z K R AWATA | TO CO N A S P O D N I EC A

Wrażenie pędzenia po morzu z prędkością jaką zazwyczaj jeździmy po autostradzie z pewnością warte jest tych kilkudziesięciu złotych, nawet za te parę minut

Zobacz świat z perspektywy

Parku Krajobrazowego to koszt

ścia, a największym zagroże-

Kto choć raz leciał samolotem

300 zł od osoby.

niem, jest to, że pokochacie

ten wie, co to za uczucie, gdy

sporty ekstremalne. A że

z atmosfery zabiegania na

Morze z innej perspektywy

niebezpieczne… Tylko z pozoru.

lotnisku i mniej lub bardziej

Siedząc na plaży, można się

Zresztą z drugiej strony skok

nieudolnych prób pakowania

zżymać na zapaleńców, którzy

ze spadochronem może być

bagażu ręcznego do schowków

na skuterze wodnym przeci-

bezpieczniejszym pomysłem niż

nagle wzbijamy się ponad

nają fale i… trochę hałasują. To

spacer po sopockim molo…

chmury. Świetne, ale jest

fakt, skutery wodne potrafią

jeszcze bardziej emocjonująco,

zdenerwować każdego, kto

gdy mamy świadomość, że za

marzy jedynie o tym, by napić

moment drzwi w samolocie

się na plaży zimnego piwka

się otworzą i będziemy musieli

(koniecznie bezalkoholo-

z niego wyskoczyć. Skoki

wego, żeby uniknąć mandatu)

ze spadochronem to hobby

i popatrzeć na fale. Może więc

coraz większej liczby Polaków

raz warto spojrzeć na to z tej

i (przynajmniej statystycznie)

drugiej, morskiej perspektywy.

jest to zdecydowanie bez-

Wrażenie pędzenia po morzu

pieczniejsza forma rozrywki

z prędkością, jaką zazwyczaj

niż… jazda samochodem. Jeśli

jeździmy po autostradzie,

jednak nie zamierzacie robić

z pewnością warte jest tych

specjalistycznych kursów, by

kilkudziesięciu złotych, nawet

skakać samemu, zawsze można

za parę minut.

spróbować skoku w tandemie z profesjonalnym skoczkiem.

Skok życia

Wówczas jedyne co Wam pozo-

Nie, nie zachęcamy do skoku

staje, to zapanować nad ner-

na bank. Wrażenia co prawda

wami i… podziwiać. Taki skok to

mogą być niesamowite, ale kon-

wydatek około 600 zł, a miejsc,

sekwencje dość opłakane. Jeśli

w których możecie skakać jest

skakać, to tylko na bungie. Koszt

naprawdę sporo.

130 zł za kilkanaście sekund maksymalnego poziomu adre-

Twój własny Paryż – Dakar

naliny, to całkiem niezły interes.

Marzyłeś/łaś, by kiedyś

Jeśli już się zdecydujecie, to

wystartować w rajdzie samo-

podpowiadamy: skaczcie OD

chodowym po pustyniach

RAZU, gdy tylko usłyszycie, że

Ameryki Południowej? Okej,

wszystko od strony technicznej

nie każdemu jest dane, by móc

jest gotowe. Im dłużej będziecie

startować w tym najbardziej

patrzeć w dół i zastanawiać

prestiżowym rajdzie samocho-

się nad logicznością swojego

dowym świata. Ale dlaczego

pomysłu, tym większe prawdo-

nie zrobić sobie przejażdżki

podobieństwo, że zjedziecie na

wypożyczonym off – roadem,

dół tak jak wjechaliście.

po leśnych odstępach naszego

kraju? Przykładowo, w oko-

Z powyższych propozycji

licach Kazimierza Dolnego

możecie skorzystać jako

jednodniowa wyprawa wypo-

dodatek do „tradycyjnego”

życzoną terenówką po dzikich

spokojnego urlopu. Koszty

zakątkach Kazimierskiego

nie są barierą nie do przej-

e-profit