15 minute read
Toxicity and oxidation in interpersonal and international relations / Tοξικότητα και Oξείδωση στις Διανθρώπινες και Διεθνείς Σχέσεις
from VOLTA South #45
TOXICITY and OXIDATION
in interpersonal and international relations
Advertisement
HΗ ανθρΩπινΗ ΥπαρξΗ ειναι μια πολύπλοκη, πολύπλευρη και πολύμορφη οντότητα, με πολλαπλά στρώματα που υπόκεινται σε τοξικότητα και ταξικότητα, διαφθορά και οξείδωση. πολλοί θεωρούν ότι βρισκόμαστε στα πρόθυρα ενός επικείμενου μετανθρωπισμού, ακόμα και απανθρωπισμού, ή και ενός υπερφιλόδοξου υπερανθρωπισμού, επομένως κινδυνεύουν η ειρήνη, η δημοκρατία, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και το φυσικό περιβάλλον, κατά συνέπεια και η ίδια η ανθρώπινη ύπαρξη, σε ατομικό, και συλλογικό επίπεδο. μάλιστα, οι αισιόδοξοι θεωρούν ότι στην εποχή της νεωτερικότητας η ειρήνη, η ανάπτυξη και η πρόοδος θα θριαμβεύσουν, ενώ οι απαιματος, ή και ενός βιολογικού αρμαγεδδώνα. πολλές ολοκληρωτικές απόψεις ή αντιλήψεις, κάποια υποδόρια αδιαφορία συνδυαστικά με τον κενόδοξο ορθολογισμό και τον υπέρμετρο εγωισμό, οδηγούν σε απύθμενη συμφεροντολογία και σε αισχρό καιροσκοπισμό ατόμων, συλλογικοτήτων, λαών και κρατών. πολλοί απομακρύνονται από τα μεγέθη της φιλίας, της συνεργασίας και της αλληλεγγύης μεταξύ ανθρώπων και λαών, εγκαταλείπονται η πολιτική και η διπλωματία αξιών και αρχών και δρα η συνεχής διαπραγμάτευση συμφερόντων, έτσι ώστε οι άνθρωποι να οδηγούνται στην πλήρη απομάγευση της ζωής, όπως και κάθε ιερού και οσίου, όσιόδοξοι φοβούνται πως νέα κύματα σκοταδισμού, μισαλλοδοξίας και πολέμων θα κατακλύσουν τον πλανήτη και τα εσωτερικά των κοινωνιών, ενώ οι ανθρώπινες ψυχές και διάνοιες θα συννεφιάσουν και θα τυφλωθούν από τον ανορθολογισμό και τον φθόνο. Η αρνητική ενέργεια, δυστυχώς, αποκτά δυνάμεις, δυνατότητες και ευκαιρίες για τη δημιουργία μιας καταστροφικής χρονοδίνης, λόγω των πολέμων, της κλιματικής αλλαγής και του πάντα επικείμενου πυρηνικού ολοκαυτώπως σοφά έχουν διδάξει και προειδοποιήσει μεγάλοι Διδάσκαλοι και μεγάλοι Τραγικοί, των οποίων το αποκορύφωμα παρουσιάζεται στον προμηθέα του αισχύλου. ενώ οι κοινωνίες και τα κράτη έπρεπε να εδράζονται στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, στην κυκλική και ηθική οικονομία, στο δίκαιο εμπόριο, στους άγραφους ηθικούς νόμους, στην τήρηση των συμπεφωνημένων(pacta
Γράφει ο Χρήστος Φούκας /
Christos Foukas,
Ταξίαρχος ε.α - Αναλυτής / Brigadier of the Greek Army - Analyst
sunt servanda), στη βιώσιμη ανάπτυξη, στην ισότιμη συνεργασία ανθρώπων, λαών και πολιτισμών, αυτά θεωρούνται, πλέον, αφελείς ρομαντισμοί. αντί να οικοδομούμε γέφυρες φιλίας, συνεργασίας και αλληλεγγύης, ώστε να γεννηθεί η κοσμική συνειδητότητα, με τη συμπόρευση του εγώ, του εσύ και του εμείς, πολλοί άνθρωποι και κυβερνήσεις ξεχνούν ή και παραμελούν την προστασία και τον σεβασμό του πολιτισμικού περιβάλλοντος, των αποτυπωμάτων των αρχαίων πολιτισμών, των έργων τέχνης και των μνημείων της ανθρωπότητας, αλλά και την ισότητα των δύο φύλων και τον πραγματικό σεβασμό της διαφορετικότητας, στοιχεία που είναι απαραίτητα στην ενσωμάτωση βέλτιστων πρακτικών διοίκησης, και όχι μόνον αυτό, αλλά και βέλτιστων πρακτικών συμβίωσης, συνεξέλιξης, συνευημερίας και συνεργασίας. είναι ανάγκη, λοιπόν, η ζωή των ανθρώπων και των κοινωνιών (τους) να κυριαρχείται από την οικονομία και την πολιτική,
που συνδυάζεται με την ηθική και από την επιστήμη/τεχνολογία και την τέχνη, που θα συζευχθούν με την αρετή. Η μεγάλη κληρονομιά από την αναγέννηση, το Διαφωτισμό, τον Ορθολογισμό, τη Βιομηχανική επανάσταση, τη νεωτερικότητα και το «πνεύμα του ατομικισμού», καλείται να επανασυνδεθεί με τις πραγματικές πηγές της ζωής, δηλ. την αρμονία, την αγάπη, την ειρήνη, τη συνεργασία και την αλληλεγγύη όλων μας. επομένως, πολιτισμός, πολιτική, πόλεμος, γεωπολιτική και διπλωματία είναι συγκοινωνούντα δοχεία σε κάθε εποχή, σε κάθε ιστορική περίσταση, εφόσον στοιχηθούν με την καταλαγή των ψυχών και των διανοιών όπως και τη θρησκεία, τη μυθολογία και τη λατρεία, σε μία ολιστική θεώρηση της ζωής και της συνείδησης. αυτοί οι δεσμοί και θεσμοί συνδημιουργούν το περιβάλλον μας, κοινωνικό και πολιτικό, πολιτισμικό και πολιτιστικό, και την περιρρέουσα ατμόσφαιρα, εντός της οποίας κινούνται όλες οι επιστήμες, οι επιστημονικοτεχνικές εξελίξεις, οι τεχνολογικές κατακτήσεις και οι γνωστικές μεταβολές, γύρω μας και μέσα μας.
αν και πολλοί διανοητές επιδιώκουν να παρουσιάσουν τις κοινωνίες ως ανθρωποσύνολα, που κατά βάση επιζητούν να θεσπίσουν και να θεσμίσουν κοινωνίες, όπου « άρχει ο νόμος» ή «άρχει το Κράτος Δικαίου-the Rule of Law», κατ’ ουσία, τα πράγματα στην πολιτική και την γεωπολιτική, στη διπλωματία και στην επιστήμη είναι πιο πολύπλοκα, πιο ρευστά, ίσως και πιο «ασαφή», ενώ εξελίσσεται και βιώνεται, σε πολλά επίπεδα η Δ’ Βιομηχανική(και επιστημονική/Τεχνολογική) επανάσταση, γύρω μας. Ίσως, ζούμε στο πλατωνικό σπήλαιο ή σ’ ένα σύγχρονο ψηφιακό μαΤRιΧ, άρα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί, ίσως και επιφυλακτικοί. ακόμα και σκεπτικιστές.
Σήμερα, εξελισσόμαστε σ’ ένα νέο περιβάλλον, όπου οι τοξικές και ταξικές συμπεριφορές είναι αναγνωρίσιμες για τη βλάβη που προκαλούν στους ανθρώπους και στις κοινωνίες και αποτελούν δείκτες ενός ανεπίλυτου και ανεπούλωτου τραύματος, μιας διαταραχής, ή ενός πολιτικού ή διπλωματικού ρήγματος, γι’ αυτό, συνεχώς, η ειρήνη και η δημοκρατία βρίσκονται σε πραγματική απειλή, από ομάδες ανθρώπων, που στοχεύουν σε στενά συντεχνιακά συμφέροντα και σε μια προσωπική ικανοποίηση, ακόμα, πολλές φορές, σε βάρος των συνανθρώπων τους, του φυσικού περιβάλλοντος και των πολιτιστικών επιτευγμάτων της ανθρωπότητας. μέσα από τα εργαλεία της χειριστικότητας, της επικριτικότητας, της ανευθυνότητας, της εξαπάτησης, της χειραγώγησης, της θρασύτητας και του χυδαίου λόγου, επιδιώκουν κάποιοι να επιβληθούν στις ζωές των άλλων, να τις αποδιοργανώσουν ή να τις καταστρέψουν. Έτσι, λοιπόν, δημιουργείται ένα περιβάλλον, κοινωνικό ή διεθνές, υποκείμενο σε αρνητισμό, εμπάθεια, μονοδοξίες και ανορθολογισμό. Οι ανθρώπινες σχέσεις οφείλουν να είναι αληθινές, αυθεντικές, ουσιαστικές και φιλάνθρωπες, και όχι υποκριτικές, ψευδεπίγραφες και τοξικές. εάν η δοτικότητα και αλληλεγγύη είναι ευλογία, το ψεύδος και ο ναρκισσισμός υπονομεύουν τα πάντα. μέσα από πολλά μικρά και μεγάλα ψεύδη, μέσα από τον ναρκισσισμό και την κτητικότητα, αποδομούνται και απονομιμοποιούνται όχι μόνο οι διανθρώπινες σχέσεις αλλά και οι διακρατικές.
Hέκπτωση του σεβασμού οδηγεί σε δραματικές καταστάσεις, έστω και αθέλητα, στις σχέσεις μεταξύ ανθρώπων, λαών και πολιτισμών. Και όπως έχει πει ο Dalai Lama: «Όταν λέω πως η ανθρώπινη φύση είναι ευγενική, δε σημαίνει ότι ισχύει 100%. Ο κάθε άνθρωπος έχει αυτή τη φύση μέσα του, όμως υπάρχουν πολλοί που δρουν ενάντια σε αυτή την φύση». πραγματικά, λοιπόν, δεν μπορεί οι ανθρώπινες σχέσεις να στηρίζονται στο ψεύδος, στην οπισθοβουλία και στην υποκρισία, πρέπει να στηρίζονται στην αλήθεια, στην ευγένεια της ψυχής, στο φως όλων μας, στη λάμψη των ενεργειών και των πράξεων και όχι σε προσωπεία, μάσκες και προσποιήσεις.
Χρειαζόμαστε σχέσεις προσώπων και όχι προσωπείων, χρειαζόμαστε σχέσεις μεταξύ ανθρώπων και όχι απλά ατόμων, χρειαζόμαστε σχέσεις στοργής και όχι οργής. Η Δημοκρατία, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η αγάπη για τη μητέρα Φύση μπορούν να μας δώσουν τη δυνατότητα να γνωρίσουμε καλύτερα τον εαυτό μας και τους άλλους.
Οφείλουμε, λοιπόν, να είμαστε ειλικρινείς και με τον εαυτό μας αλλά και με τους άλλους. Άλλωστε, «το σκοτάδι δεν μπορεί να διώξει το σκοτάδι. μόνο το φως μπορεί. Το μίσος δεν μπορεί να διώξει το μίσος. μόνο η αγάπη μπορεί». μάλιστα, και η διδασκαλία του Mahatma Gandhi μας θυμίζει: «Δεν χρειάζεται να χάσουμε την πίστη μας στην ανθρωπότητα. Η ανθρωπότητα είναι σαν τον ωκεανό. αν κάποιες σταγόνες είναι βρώμικες, ο ωκεανός δεν βρωμίζεται». ας αγαπήσουμε τον εαυτό μας, τον συνάνθρωπό μας, ας αναγνωρίσουμε τις αξίες μας και ας δούμε στο πρόσωπο του άλλου μία κοσμική συνειδητότητα.
Βέβαια, απαιτείται προσαρμοστικότητα για τον καθένα μας, αλλά και πίστη στις βα-
Οι τΟξικΟι ΑνθρωπΟι, τα ενεργειακά βαμπίρ(νίτσε) και οι αθεράπευτοι νάρκισσοι, με όπλα τους τη κτητικότητα, την αποδόμηση του άλλου, την επικριτικότητα και τη διαρκή απαξίωση, αποθεώνουν τον εαυτό τους, επιδιώκοντας να υποβαθμίσουν κάθε άλλον. κοινωνίες, των οποίων ένα μεγάλο ποσοστό αποτελούνται από τοξικούς ανθρώπους, που κρύβονται πίσω από την ανωνυμία τους, φαίνονται σαν χώροι συνάντησης ανοίκειων προσώπων, όπου το Εγώ, το Εσύ και το Εμείς δε συναντώνται ποτέ.
ToxiC people, energy vampires (Nietzsche) and incurable narcissists armed with possessiveness, deconstruction of others, criticism and constant devaluation, deify themselves seeking to degrade everyone else. Societies, a large percentage of which constitutes of toxic people hiding behind their anonymity, seem like meeting places for strangers where the Me, You and Us never really meet.
Οι ΑνθρωπινΕς ςΧΕςΕις ΟΦΕιλΟυν νΑ ΕινΑι ΑληθινΕς, αυθεντικές, ουσιαστικές και φιλάνθρωπες, και όχι υποκριτικές, ψευδεπίγραφες και τοξικές. Εάν η δοτικότητα και αλληλεγγύη είναι ευλογία, το ψεύδος και ο ναρκισσισμός υπονομεύουν τα πάντα. Μέσα από πολλά μικρά και μεγάλα ψεύδη, μέσα από τον ναρκισσισμό και την κτητικότητα, αποδομούνται και απονομιμοποιούνται όχι μόνο οι διανθρώπινες σχέσεις αλλά και οι διακρατικές.
HUMaN relaTioNSHipS oUgHT To be TrUe,genuine, substantive and charitable, not hypocritical, false and toxic. if generousity and solidarity are a blessing, lies and narcissism undermine everything. Through many small and big lies, through narcissism and possessiveness, not only in interpersonal but also transnational relations are deconstructed and delegitimized.
σικές αξίες της ζωής, άρα έντιμοι συμβιβασμοί και αποτελεσματικότητα, χωρίς να υποκύπτουμε στις παγίδες ενός φαύλου κύκλου. Άνθρωποι και λαοί ας θυμηθούν πως «στη ζωή σε αντιμετωπίζουν, όπως εσύ μαθαίνεις τους άλλους να σε αντιμετωπίζουν (Wayne Dyer)».
xρειαζόμαστε, πραγματικά, αυθεντικές σχέσεις, υγιείς σχέσεις, πραγματικές συμμαχίες, άρα ασφαλείς σχέσεις και συμμαχίες, άρα ένας τόπος, όπου μπορούμε να είμαστε ο εαυτός μας χωρίς φόβο, ένας «τόπος» όπου αισθανόμαστε άνετοι και ασφαλείς, μία ζώνη ηρεμίας(comfort zone) και συνευημερίας, μακριά από ναρκισσισμούς, τοξικότητες, ταξικότητες, υποκρισία και αναξιοπρεπείς χειρισμούς, που μπορεί να μας δημιουργούν ενοχές και αυτοαποδόμηση. αντίθετα, με ενσυναίσθηση, με συναισθηματική νοημοσύνη και με ορθολογισμό, οργανώνουμε συνέργειες και στηρίζουμε, κατ’ αρχήν τις αυθεντικές σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων, που προάγουν, κατ’ επέκταση, και την ειρήνη, τη συνεργασία, την ασφάλεια και τη σταθερότητα μεταξύ συμμαχιών και πολιτισμών. Άλλωστε, «οι άνθρωποι είτε σε εμπνέουν, είτε σε εξαντλούν - κάνε προσεκτική επιλογή», σύμφωνα με τον Hans F. Hansen επομένως, είναι ανάγκη πάντοτε να εμπλακούμε σε ένα εποικοδομητικό και ειλικρινή διάλογο, στη βάση αξιών και αρχών, γιατί «Τα σπουδαία μυαλά συζητάνε ιδέες, τα μέτρια μυαλά γεγονότα, τα μικρά μυαλά συζητούν για άλλους ανθρώπους», μας θυμίζει η Έλεανορ ρούσβελτ, ακολουθώντας την αντίστοιχη Σωκρατική θεώρηση. Όμως, οπωσδήποτε, το δούναι και λαβείν, και οι αμοιβαίες υποχωρήσεις, στη βάση των έντιμων συμβιβασμών, πέρα από επαναλαμβανόμενα μοτίβα ανειλικρίνειας, χειρισμών και υποκρισίας. επιγραμματικά, πιθανόν, όλα τα προηγούμενα να συνοψίζονται σ’ έναν παράξενο και αινιγματικό χρησμό που «απηύθυνε» προς την παγκόσμια κοινότητα ο ρώσος πρόεδρος Vladimir putin, μετά το τέλος της συνάντησής του με τον αμερικανό πρόεδρο Joe Βiden ( ιουν 2021), όταν ρωτήθηκε για τα θέματα εμπιστοσύνης μεταξύ των, πως: «δεν υπάρχει ευτυχία στη ζωή, μόνο ένας αντικατοπτρισμός στον ορίζοντα, οπότε ας διατηρήσουμε αυτό». Ίσως, κατά κάποιο τρόπο, επικαλούμενος σχετική ρήση του Λέοντα Τολστόι πως «δεν υπάρχει ευτυχία στη ζωή, υπάρχει μόνο η λάμψη της», θέλησε να εκφράσει, την απαισιοδοξία του και τις χαμηλές προσδοκίες του για τις Διανθρώπινες, Διακρατικές αλλά και Διεθνείς σχέσεις, αλλά και έμμεσα, πιθανόν, την ελπίδα πως η ανθρωπότητα θα μπορούσε να διαχειριστεί, τη δύσκολη κατάσταση, στην οποία, ανά πάσα στιγμή, μπορεί να βρεθεί, εξαιτίας των πάσης φύσεως ασύμμετρων «απειλών», φανερών ή αφανών ή και κάποιου απρόσμενου γεγονότος.
THe HuMan exisTence is a coMpLex, multifaceted and multi-formed entity consisting of multiple layers subject to toxicity and social classification, corruption and oxidation. Many believe that we are on the verge of an impeding metahumanism, even inhumanism, or even an overambitious superhumanism, thus peace, democracy, respect for human rights and the natural environment, and consequently human existence itself are endangered, both individually and collectively. in fact, optimists believe that in the era of Modernity, peace, development and progress will triumph, while pessimists fear that new waves of darkness, intolerance and war will flood the planet and the core of societies, while human minds and souls will become overcast and blinded by irrationality and envy. negativity has unfortunately been acquiring power, capability and opportunities to create a catastrophic time warp, due to climate change, wars and the always impeding nuclear holocaust, or even a biological armageddon. a number of despotic views or perceptions, and an underlying indifference combined with arrogant rationalism and excessive egoism, lead to bottomless opportunism and shameless exploitation of individuals, communities, nations and states. Many are distancing themselves from the values of friendship, cooperation and solidarity among people and nations, politics and diplomacy of values and principles are abandoned and the constant negotiation of interests has taken control, resulting in a complete desolation of life, virtue and morality, as the Great Teachers and Great Tragic poets taught and warned about, the culmination of which being present in prometheus by aeschylus.
While societies and states should have been based on respect for human rights, the protection and preservation of the environment, circular and moral economy, just and fair trade, unwritten moral laws, the observance of agreements (pacta sunt servanda), sustainable development, as well as equal cooperation of people, nations and cultures, these are now considered naive romanticism. instead of building bridges of friendship, cooperation and solidarity, so that cosmic awareness can be born, with the coexistence of Me, You and us, many people and governments forget or even neglect the protection and respect for cultural environment, the imprints of ancient civilizations, works of art and monuments of humanity, as well as gender equality and the sincere respect for diversity, essential elements to the integration of optimum management practices, and in addition, optimum practices of coexistence, codevelopment, coprosperity and cooperation.
Therefore, it is essential that the lives of people and their societies should be dominated by economics and politics, combined with ethics and by science/technology and art, which will be coupled with virtue. The great legacy of the Renaissance, the en-
T
lightenment, Rationalism, the industrial Revolution, Modernity and the ”spirit of individualism” is called to reconnect with the real fountains of life: harmony, love, peace, cooperation and solidarity. Thus, culture, politics, war, geopolitics and diplomacy are communicating vessels in every era, every historical moment as long as they are aligned with the conquest of minds and souls, as well as religion, mythology and worship, in a holistic view of life and awareness. These bonds and institutions cocreate our social, political and cultural environment and the surrounding sphere in which all sciences, scientific and technological developments, technological feats and cognitive changes move around us and within us.
although many thinkers seek to present societies as groups of people basically aiming to establish societies where “ the Law Rules” or “the Rule of Law” dominates, in essence, things in politics, geopolitics, diplomacy and science are more complex, more fluid, perhaps even more “vague”, while the 4th industrial ( and scientific/Technological) Revolution is evolving and being experienced around us. perhaps, we live in the platonic cave or in a modern digital MaTRix, thus we need to be very careful, maybe even cautious and skeptics.
Today, we evolve in a new environment, where toxic social class behaviors are acknowledged for the harm they cause to people and societies and are indicators of an unresolved and incurable trauma, a disorder, a political or diplomatic rift, which is why peace and democracy are constantly under real threat from groups of people aiming at inhuman trade interests and personal satisfaction, quite often at the expense of others, the natural environment and the cultural achievements of humanity. Through the tools of manipulation, criticism, irresponsibility, deception, manipulation, audacity and vulgar speech, some seek to impose themselves on the lives of others, to disorganize or even destroy them. Human relationships ought to be true, genuine, substantive and charitable, not hypocritical, false and toxic. if generousity and solidarity are a blessing, lies and narcissism undermine everything. Through many small and big lies, through narcissism and possessiveness, not only in interpersonal but also transnational relations are deconstructed and delegitimized. Thus, a social or international environment is created which is subject to negativity, empathy, arrogance and irrationality. The degradation of respect leads to dramatic situations, though often unintentionally, in relationships among people, nations and cultures. and as the Dalai Lama said: “When i say that human nature is kind, it is not 100% true.” every human being has this nature within, but there are many who act against this nature.” indeed, human relations cannot be sustained in falsehood, backwardness and hypocrisy. They need to be based on truth, the kindness of the soul, on the inner light of us all, on the radiance of actions and deeds and not on masks, disguises and pretence.
We need honest and unmasked relationships; we need relationships of affection, not anger. Democracy, love for Mother nature and respect for human rights can enable us to get to know better both ourselves and others. Therefore, we need to be honest, not only with ourselves but with others, as well. after all, “darkness cannot drive out darkness. only light can do that. Hate cannot drive out hate. only love can do that.” Besides, as Mahatma Gandhi’s teaching remind us: “We do not need to lose our faith in mankind. Mankind is like the ocean. if some drops are dirty, the ocean does not get dirty.” Let us love ourselves and one another, let us recognize our values and in the face of others a cosmic consciousness.
needless to say that adaptability is required for each one of us, but also faith in the basic values of life, thus honest compromises and efficiency, without succumbing to the trap of a vicious circle. Let people and nations remember that “in life they treat you the way you teach others to treat you” (Wayne Dyer)
We really need authentic, healthy relationships, real, dependable alliances, which means a realm where we can be ourselves without fear, a “place” where we feel safe and comfortable, a zone of calmness (comfort zone) and coexistence in prosperity, away from narcissism, toxicity, classism, hypocrisy and indecent manipulations which can create guilt and self destruction. in contrast, with empathy, emotional intelligence and rationality, we organize synergies and support primarily authentic, genuine relationships among people, which, in turn, promote peace, cooperation, security and stability among alliances and cultures. after all, “people either inspire you or exhaust you –choose wisely” according to Hans F. Hansen.
Therefore, it is always necessary to engage in a constructive and honest dialogue, based on values and principles, because “Great minds discuss ideas, average minds discuss events, small minds discuss people”, as eleanor Roosevelt reminds us, following the corresponding socratic view. However, it goes without saying that giving and taking and mutual concessions are the core of a mature relationship, based on honest compromises, beyond repetitive patterns of insincerity, manipulation and hypocrisy. in a nutshell, perhaps all the aforementioned can be summarized in the strange and enigmatic statement by the Russian president Vladimir putin addressing the world community, after the end of his meeting with the american president Joe Biden (June 2021). When asked about matters of their mutual trust, he said that “there is no happiness in life, only a reflection on the horizon, so let us keep this.” perhaps, in a way, quoting Leo Tolstoy who said that “there is no happiness in life, there is only its radiance” wanting, indirectly, probably, to express his pessimism and his low expectations for interpersonal, Transnational and international Relations, as well as the hope that humanity would be able to handle the difficulties which could arise at any time due to all kinds of asymmetric “threats”, visible or invisible or even some unexpected event.