]mfw sX‰nb Xoh≠n
]mfw sX‰nb Xoh≠n
tUm. Ggw-Ipfw kmwIp´n
Zo]vXn ]ªn-t°-j≥kv
1
2
Ggw-Ipfw kmwIp´n
(Malayalam)
Palam Thettiya Theevandi (Novel) By Dr. Ezhamkulam Chacko Samkutty, M.A., Ph.D. Copyright: Dr. E.C. Samkutty First Printing:1983 Tenth Printing: April 23, 2011 Printed at Darsana Offset, Thiruvalla Typesetting Global, Thiruvalla Published by
Deepthi Publications Planthottam Complex Thiruvalla 689 101. Distributed by
Deepthi Book Shop Planthottam Complex Thiruvalla 689 101. Ph: 0469 2634321 ISBN 81-903983-2-6 Price: Rs. 80.00
]mfw sX‰nb Xoh≠n
]mfw sX‰nb Xoh≠n (t\mh¬)
tUm. Ggw-Ipfw kmwIp´n
Zo]vXn ]ªn-t°-j≥kv πmt¥m´w tImwπIvkv Xncp-h√ 689 101
3
4
Ggw-Ipfw kmwIp´n
Ggw-Ipfw kmwIp-´n-bpsS IrXn-Iƒ A.D.2000 ? ( Cw•ojv ), 1972 imkv{Xhpw ss__nfpw, 1973 HSp-hn-esØ i{Xp, 1976 bp‡n-hmZw i\n-Z-i-bn¬, 1978 ]mfw sX‰nb Xoh≠n (t\m-h¬), 1983 `b-s∏-tS≠: {]iv\-߃°v ]cn-lm-c-ap≠v, 2009 (KpUv\yqkv _p°v Ãmƒ , tIm´bw 686 004)
Imk-‰p-Iƒ, kn.Un-.Iƒ `mcym`¿Ør-_‘w i‡-am-°m≥ ({]`m- j Ww), 1987 AXyp-∂-X\mw ssZhw : `‡n-Km-\-߃, 1984 hnSp-X-en≥ Km\-߃, 1990
eLp-Ir-Xn-Iƒ \nco-iz-cs‚ tNmZy-߃°p adp-]Sn, 1981 Hm¿Ω-bn¬ Xnßn\nev°p∂ A\p-`-h-߃, 1983 a-\p-jysc a[y-ÿ-cm-°-cptX!, 2008 (KpUv\yqkv _p°v Ãmƒ , tIm´bw 686 004)
tUm. kmwIp-´n-bpsS IrXn-I-sf-∏‰nbp≈ N¿®-Iƒ ]mfw sX‰nb Xoh≠n : \ncq-]-W-]-T-\-߃, 1994 (Fw.sI. am[-h≥\m-b¿, amXyp De-Iw-X-d, tPmk^v ]Sn-™m-td-°-c, ‰n. kn. amXyp, amΩ≥ ^nen-∏v, ]n. Fkv. sNdn-bm≥)
tImhq¿, ]o‰¿, kmwIp´n : A`n-ap-J-߃, 1996 (tPmbv Xpº-a¨)
]mfw sX‰nb Xoh≠n
5
t\mh-en-Ãn-s\-∏‰n Pohn-XsØ khn-ti-ja - mb Hc-ht- _m-[t- ØmsS Bflo-bZ- r-jvSn-bn¬ ho£n-°p-Ibpw hnNn-{X-amb {]ta-b-ß-fn-eqsS AXym-I¿j-I-ambn AhX-cn-∏n-°p-Ibpw sNøp∂ BJym-\-]m-S-h-amWv Ggw-Ipfw kmwIp-´nsb {it≤-b-\m°p∂Xv. 1949˛¬ P\n-®p. 1970-˛¬ ]Ø-\w-Xn´ ImsXm-en-t°‰v tImf-Pn¬ \n∂pw Cw•ojv kmln-Xy-Øn¬ _n.-F. _ncpZw kºm-Zn® tijw Ata-cn-°bn¬ D]-cn-]-T\w Bcw-`n-®p. 1973-˛¬ A¿°≥kmkv tÉv bqWn-thgvkn-‰n-bn¬ \n∂pw Cw•ojv kmln-Xy-Øn¬ Fw.F. _ncpZw t\Sn. 1974 apX-¬ \mep-h¿j-°mew bqWn-th-gvkn‰n Hm^v eqkn-bm-\-bn¬ Kth-jW-]-T\w \S-Øn. 1978-˛¬ eqknbm\m k¿∆-I-em-im-e-bn¬\n∂v {_n´ojv kmln-Xy-Øn¬ ]nF-®v.-Un. _ncpZw kºm-Zn®p. eqkn-bm\m k¿∆I-em-im-e-bn¬\n∂v Cw•ojv kmln-Xy-Øn¬ ]n-F-®v.-Un. _ncpZw e`n® B-ZysØ C¥ym-°m-c\ - pw, {]kvXpX k¿∆-Ie - m-im-eb - n¬ \n∂v tUmIvStd‰v _ncpZw Ic-ÿ-am-°nb G‰hpw {]mbw Ipd™ hy‡n-I-fn¬ Hcmfpw Bbn-cp∂p tUmŒ¿ kmwIp-´n. 1971 apX¬ Zn\∏-{X-ß-fnepw a‰v B\p-Im-enIßfnepw kmwIp´n teJ-\-߃ FgpXnXpS-ßn. Ccp-]-Øn-c-≠m-asØ hb-kn¬ BZysØ ]pkvXIw (A.D.2000?) FgpXn {]kn-≤o-I-cn-®p. 1970-˛-I-fnepw 80˛Ifnepw "ae-bm-f -a-t\m-ca k¨tU]Xn-∏n'¬ At±-l-Øns‚ \nc-h[n teJ-\ßfpw sNdp-I-Y-Ifpw {]kn-≤o-I-cn-®n-´p-≠v. ]m›m-Xy-cm-Py-ß-fn¬ {]Nmc-ap≈ kmlnXy tP¿W-ep-I-fn¬ Cw•ojv kmlnXykw_-‘n-bmb D]\ym-kß - ƒ Fgp-Xn-bn-´p-≠v. s{]m^-k¿ kmwIp-´nbpsS Ccp-]t- Xmfw `‡nKm-\-߃ i_vZ-te-J\w sNbvXn-´p-≠v. Hcp Ata-cn-°≥ae-bmfn BZyambn {]kn-≤o-I-cn® t\mh¬ "]mfw sX‰nb Xoh≠n' Bbn-cp-∂p. s{]m^-k¿ kmwIp-´n°v e`n-®n-´p≈ Ahm¿Up-Iƒ: temI ae-bmfn I¨h≥j≥˛˛anI® t\mh¬ Ahm¿Uv (1995); tIcf ss{IkvXh A°mZan˛˛alm-Ihn sI.-hn. sska¨ Ahm¿Uv (2002); k¿K-k-anXn kmlnXy-kmw-kv°m-cnI hm¿jnI ]pc-kv°mcw(1996); tIcfm FIvkv{]-kv˛- N-dp-IYm Ahm¿Uv(1996); s]¥-t°m-ì {]kv AtkmAta-cn-° —s kn-tb-j≥ Cw•ojv teJ\w Ahm¿Uv (1993); s]¥-t°m-ì {]kv Atkm-kn-tb-j≥ ae-bmfw teJ\w Ahm¿Uv (1996); t\m¿Øv Atacn-°≥ tIc-ssf‰v s]¥-t°m-ì ssdt‰gvkv t^mdw Ahm¿Uv (2003). bqWn-th-gvkn‰n Hm^v eqkn-bm\bnsebpw Fw.-F-®v. tImf-Pn-sebpw Cw•ojv hIp∏p-Ifn¬ tUmŒ¿ kmwIp´n A≤ym-]-I-\mbn tkh-\-a-
6
Ggw-Ipfw kmwIp´n
\pjvTn®n-´p-≠v. Ct∏mƒ ktX¨ bqWn-th-gvkn-‰n-bn¬ Cw•ojv hIp∏n¬ s{]m^-k-dm-Wv. `mcy tUmŒ¿ ]pjv] ktX¨ bqWn-th-gvkn-‰nbn¬ ssat{Im_tbm-fPn hIp-∏n¬ Atkm-jn-sb‰v s{]m^-kdm-Wv. aI≥ cRvPn-Xv. aIƒ _nµp. 1983-˛-emWv "]mfw sX‰nb Xoh-≠n-'bpsS H∂mw ]Xn∏v {]kn-≤o-Icn-®-Xv. ]nt‰ h¿jw apX¬ s{]m^-k¿ kmwIp´n At±-l-Øns‚ A≤ym]I tPmen-tbm-sSm∏w Ata-cn°≥ ae-bm-fn-Iƒ IqSp-X-embn Xma-kn°p∂ ]´- W - ß - f n¬ hmcm- ¥ - ß - f n¬ k©- c n®v aX- { ]- k w- K - ß ƒ \SØnXpS-ßn. ]n∂oSv ]Øn-cp-]Xph¿j-w aX-{]-kw-K-cw-KØv {i≤ tI{µo-I-cn-®p. c≠p kwkv°m-c-ß-fpsS kzm[o-\-X-bn¬ Pohn® Ata-cn°≥ ae-bmfnIfpsS c≠mw Xe-ap-db - nse bphP\߃°v At±-lØ - ns‚ ktµ-i-߃ -B-flo-tbm-tØ-P-\w \¬In. F∂m¬ aX-{]-kw-K-ß-fnte°p Xncn™ Cu \o≠ Ime- L - ´ - Ø n¬ At±- l - Ø ns‚ kmlnXycN\ aµ-K-Xn-bn-em-bn. ]Wn-∏p-c-bn-em-bn-cp∂ k¿K-Ir-Xn-Iƒ t]mepw Fgp-Xn-Xo¿°m≥ At±-l-Øn\p kmh-Imiw e`n®n√. ASp-Ø-Im-eØv s{]m^-k¿ kmwIp´n aX-{]-kw-K -cw-KØp \n∂v ho≠pw kmln-Xy-ta-J-e-bn-te°v aS-ßn-h-∂n-cn-°-bmWv ˛B≤ym-flnI aqey-ap≈ Ir-Xn-Iƒ C\nbpw cNn-°-W-sa∂ B{K-l-tØm-sS.
t\mh-en-Ãp-ambn _‘-s∏-Sp-∂-Xn-\p≈ hnemkw: READERS' FORUM Attention: Dr. E.C. Samkutty P.O.Box 851423 Mesquite, Texas 75185-1423, U.S.A ecsamkutty@hotmail.com ecsamkutty@yahoo.com
]mfw sX‰nb Xoh≠n
BapJw a\p-jys‚ A¥-ss›-X-\ysØ al-Xz-s∏-Sp-Øp-Ibpw IcpØp-‰Xm-°p-Ibpw sNøp∂ ktµ-i-ßfpsS A`mhw sIm≠v B[p- \ nI kmlnXyw s]m≈- b m- b nØo- ¿ - ∂ n- ´ ps≠∂v tUm. Fkv. cm[m-Ir-jvW≥ F-gp-Xn. kZm-Nmc-iq\y-amb kmln-XymZn Ie-I-fpsS {]Nmcw-aqew a\p--jys‚ hne- b n- S n- b p- s a∂v Ip´n- I r- j vW- a m- c m¿ ap∂- d n- b n∏p \¬Inbn´p-≠v. "Dcp-°p-a-\p-jysc krjvSn-°p-∂-Xn\p ]Icw d∫¿ a\p-jysc kr„n-°p∂' Nne B[p-\nI t\mh-epIƒ bph- X - e - a p- d - b v ° v Hcp im]- a m- b n- Ø o- ¿ ∂n- c n- ° p∂p F∂v {]kn≤ kmln-Xy-hn-a¿i-I-\mb s{]m-^-k¿ amXyp De-Iw-Xd Nq≠n-°m-Wn-°p-∂p. "]mfw sX‰nb Xoh≠n'bn¬ Ipsd Dcp°p a\p--jy-sc Is≠-Øm≥ hmb-\-°m-c\p km[n-s®-¶n¬ Rm≥ IrXm¿∞- \ m- b n. Ign™ ]Øp h¿j- ß ƒ°p- ≈ n¬ aq∂p ae- b mf {KŸ-ßfpw Hcp Cw•ojv {K--Ÿ-hpw {]kn-≤o-I-cn-°m≥ km[n®p. Cu IrXn-I-sf√mw Fs‚ hnZym-`ymk ImeØv Fgp-Xn-b-h-bm-Wv. Znh-tk\bp≈ ]T\w Ign™v cm{Xnbnse DØ-c-bm-a-ß-fnepw hmcm-¥-ß-fnepw In´p∂ kabw hn\n-tbm-Kn®mWv Ah Fgp-Xn-bXv. X∑qew cN-\-bn¬ th≠{X {i≤- s Im- S p- ° p- h m≥ Ign- ™ n- √ . Bi- b - ß ƒ s]s´∂v Bhn-jvI-cn-°-W-sa-∂-√msX kmln-Xy-ho-£-WØn-¬ Fs¥-¶nepw hnti-j-X-bp-≠m-I-Wsa∂ \n¿_‘w C√m- b n- c p- ∂ p. Aßs\ \n¿_‘w ]nSn- ® n- c p- s ∂- ¶ nepw AXn-\p≈ ka-btam kmh-Im-itam A∂n-√m-bn-cp-∂p. F∂m¬ "Xoh≠n' XnI®pw hyXy- k v X - a mb Hcp kmlNcy-Øn-emsW-gp-Xn-b-Xv. hnZym-`ymkw ]q¿Øo-I-cn®-tXmsS F\n-°n-t∏mƒ Iptd-°qSn kz-ÿ-Xbpw kmhIm-i-hp-ap-≠v. a\- n¬ sXfn-™p-h∂ {]ta-b-ß-sf-∏‰n kmh-Im-i-ambn Nn¥n-°p-hm\pw [ym\n°p-hm\pw Ah-kcw e`n-®p. Aß-s\ e`n® Z¿i\w IS-em-kn-e-h-X-cn-∏n-®Xpw [rXn-Iq-Sm-sX-bmWv. Ct∏mƒ, Fs‚ hnZym¿∞n- P o- h n- X - Ø n\p tij- w cNn® BZysØ Cu IrXn [H∂mw ]Xn-∏v ] s]mXp-P-\-ka£w k-a¿∏n-°p-∂-Xn¬ BÀm-Z-ap-≠v.
HtŒm-_¿ 20, 1983
Ggw-Ipfw kmwIp´n
7
8
Ggw-Ipfw kmwIp´n
\µn;
F∂m¬ am∏p tNmZn-°p∂n√
"]mfw sX‰nb Xoh≠n'bpsS Bdmw ]Xn∏n\pw `mhn-bn¬ {]kn≤o-I-cn-°m≥ km[y-X-bp≈ F√m ]Xn-∏p-Iƒ°pw apJ-sam-gn-bmbn Nne Imcy-߃ Ipdn-°-s´. 1983˛emWv "Xoh≠n'bpsS H∂mw ]Xn∏v {]kn-≤o-I-cn-®-Xv. hmb\-°m¿ Cu IrXnbv°v lrZy-amb kzoI-c-W-amWv \¬In-b-Xv. A`n-\µ-\-°p-dn∏pIƒ Fgp-Xn-b-h¿°v \µn. hna¿i\°Øp-Ifpw e`n-®n-´p-≠v. Rm≥ Fs‚ a\x-km£n A\p-k-cn-®mWv Fgp-Xp-∂-Xv. kXyw F∂p tXm∂p∂ Bi-b-߃-- A -- h-X-cn-∏n-°pI am{X-amWv Rm-≥ sNøp∂-Xv. Bcy-a-Xw, {InkvXp-a-Xw, C…mw˛˛Ch-bp-sS-sb√mw Bi-b߃ C¥ybpsS aÆn¬ hnX-bv°-s∏-´p. GIm-[n-]Xyw, P\m-[n-]Xyw, apXem-fn-Øw, ÿnXn-k-a-Xz-hmZw XpS-ßnb `c-W- k-{º-Zm-b-ß-fp-sSbpw kmaq-lnI hyh-ÿn-Xn-I-fp-sSbpw Bi-b-߃ \ΩpsS aÆn¬ hoWpI-gn-™p. AssZz-X-hm-Zhpw ktµ-l-hm-Zhpw \ncoizckn-≤m-¥hpw ISem-kp-hgn {]N-cn-∏n-°p-∂p. thmƒs´-b-dns‚ bp‡nZ¿i-\-Øn-s‚bpw S¿Kvs\-hns‚ iq\y-Xm-hm-Z-Øn-s‚bpw am¿Ivkns‚ sshcp-≤ym-flI `uXn-I-hm-Z-Øn-s‚bpw th¿Uvkvh¿Øns‚ hniz-tZ-h-Xm-hm-Z-Øn-s‚bpw Ham¿ Jm- b - Ø ns‚ {]m]- © nIZ¿i- \ - Ø n- s ‚bpw h‡m- ° - f mbn F{Xtbm IYm-]m-{X-߃ B[p-\nI t\mh-epIfn¬ kwkm-cn-°p∂p! Cu kzmX{¥yw am{Xta Rm\pw D]-tbm-Kn-°p-∂p-≈q. \ΩpsS ]q¿-∆n-I¿ Bi-bm-hn-jv°-c-W-Øn\v XS- -ap-≠m-°n-bn-cp-s∂-¶n¬ \aps°∂pw A`n-am-\n-°m≥ hI\¬Ip∂ P\m-[n-]-Xytam Alnw-km-kn≤m-¥-ßtfm C¥y-bn¬ thcq-∂p-I-bn-√m-bn-cp-∂p. Bi- b - ß ƒ hne- ° p- I ƒ IqSmsX Ah- X - c n- ∏ n- ° p- h m- \ p≈ kzmX{¥yw Fgp-Øp-Im-c\v D≠v. Bi-b-߃ XΩn¬ kwL-´\w \S°--s´. HSphn¬, kXyw kzoI-cn-°m\pw AkXyw X≈n-°-f-bm-\p-ap≈ kzmX{¥yw hmb-\-°m-c\pw D≠-t√m. IpSpw- _ w- t ]m- s e, hyhkmbwt]mse, I¿j- I - h r- Ø n- t ]m- s e, kwkv°m-cw-t]mse aXhpw Pohn-X-Øns‚ `mK-am-b-Xp-sIm≠v PohnXsØ Ah-X-cn-∏n-°p-tºmƒ IYm-]m-{X-ß-fpsS aX-Z¿i-\hpw t\mh-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
9
ep-I-fn¬ ]Xn-bm-dp-≠v. -]m-{X-ß-fpsS cm{„o-bhpw kmaq-lnIhpw aX]-c-hp-amb C„m-\n-„-߃ Hfn™pw sXfn-™pw IY-I-fn¬ ImWmdp≠v. IY-I-fpsS A¥¿[m-c-bn¬ aX-Z¿i\w Ds≠-∂p-≈-Xp-sIm≠v kmln-Xy-Øns‚ apJy-[m-c-bn¬ \n∂v AØcw IrXn-Isf am‰n-\n¿tØ≠-Xn-√ F∂ aqey-hm-Zn-I-fpsS hnizm-ksØ k¿∆m-fl\m AwKo-I-cn®p-sIm-≠mWv Rm≥ kmln-Xy-c-N\ \S-Øp-∂-Xv. "Xoh≠n'bnse {][m\ IYm-]m{Xw Hcp D]-tZ-in-bmWv ˛˛D]tZin-°p-∂-h≥, {]kw-Kn-°p∂h≥. Cu t\mh-ens‚ CXnhrØ-Ønse {][m\ kwL¿jsØ \bn-°p-∂Xpw \nb-{¥n-°p-∂Xpw hnizm-km-Nmc-ß-fn-ep≈ cpNn-t`-Z-ß-fm-Wv. GsXmcp t\mhen\pw Poh≥ \¬-Ip∂ LS-I-ß-fn¬ H∂mWv kwL¿jw (conflict). ]mc-ºcy-ss{I-kvX-h-cn¬ \n∂p≈ s]s¥-t°m-kvX-cp-sS AI¬®-bpsS Npcp-f-gn-bp-tºmƒ c≠p -Iq-´-cp-sSbpw hnizm-k-{]-am-W-߃ XΩn-ep≈ kwL-´-\-ß-fpsS Npcpfp-Ifpw Agnt™ ]‰q. A√m-Ø-]£w, {][m-\-I-Ym-]m-{X-amb sXßphnf aØm-bn-®s‚ Bflo-b-t]m-cm-´-߃°v XmXzn-Im-Sn-ÿm\w C√msX t]mIpw. Hcp t\mh-ense kw`m-jW hnj-b-߃°v ASn-ÿm\w IYm-]m{X-ß-fpsS kmwkv°m-cnIhpw kmaq-ln-Ihpw aX-]-chpw sXmgn¬]-chp-amb ]›m-Ø-e-am-Wv. Cu hnj-b-sØ-∏‰n Nn¥n-®-t∏mƒ s]s´∂v Hm¿a-bn-se-Ønb Nne t\mh-ep-I-sf-°p-dn®v Hcp hkvXpX Nq≠n-°mWn-°-s´. C. Fw. tImhq-cns‚ "ImSv' ]cn-tim-[n-°p-I. CXnse {][m\ IYm-]m-{X-߃ πmt‚-j≥ DS-a-I-fpw hym]m-c-{]-ap-Jcpw BWv. Ah¿°v ]d-bm-\p-≈tXm? ]vfmt‚-j≥ hnI-k-\w. FtÉv {Ib-hn-{I-b߃. em`-\-„-I-W-°p-Iƒ. Ch-sb√mw apX-em-fn-am¿ km[m-cW ]dbm-dp≈ hnj-b-߃. taml-\-h¿Ω-bpsS "Hmlcn'bnse IYm-]m-{X-߃ acp∂p Iº-\n-°mcpw ss^\m≥jy¬ t{_m°¿amcpw BWv. Ah¿ F¥p kwkm-cn-°p∂p? aqe-[-\-sØ-∏-‰n, hne-°-b-‰-sØ-∏-‰n. HmlcnItºm-f-Ønse IW-°p-Ifpw Ifn-Ifpw sIm≠v sa\-s™-SpØ kw`mj-W-߃. ]p\-Øn¬ Ip™-_vZp-≈-bpsS "acp∂v' F∂ t\mh-en¬ \nd™p \nev°p-∂Xv tUmŒ-¿amcpw BXp-cm-e-b-ßfpw BWv. sshZyim-kv{X-tØmSp _‘-s∏´ hnj-b-ß-fmWv Ah¿ kwkm-cn-°p-∂-Xv. "acp∂n's‚ ap∏-Øn-b©mw A≤ymbw H´p-ap-°mepw Zbm-h-[-sØ-∏-‰nbp≈ \o≠ N¿®-bmWv˛˛t\mh-ens‚ ]›m-Ø-e-hp-ambn tbmPn®p t]mIp∂ N¿®. XI-gn-bpsS "sNΩo\n'¬ ap°p-h-cpsS hnizm-k-ßfpw Ahn-izm-k-ßfpw A‘-hn-izm-k-ßfpw Dcp-Øn-cn-™p-h-cp-∂p. C¥ybpsS kzmX-{¥y-k-acw ]›m-Ø-e-am-°n-bn-´p≈ BJym-bn-I-I-fn¬ hnhn[ cm{„obZ¿i-\-߃ XΩn-ep≈ kwhm-Z-ßfpw hmKzm-Z-ßfpw th≠p-thmfw tIƒ°mw. HcpZml-cWw IqSn˛˛kn. cm[m-Ir-jvWs‚ "]p≈n-∏p-en-Ifpw sh≈n-\-£-{X-ßfpw.' At±-l-Øns‚ IYm-]m-{X-߃ imkv{X-⁄-∑mcpw Kth-j-W-hn-Zym¿∞n-Ifpw. {]]-©-c-l-ky-ß-sf-∏‰nbpw imkv{X-km-a-{Kn-I-sf-∏-‰nbpw Ah¿ hmtXm-cmsX kwkm-cn-°p∂p; t\mh-ens‚ BJym-\-Ønepw Cu hnj-b-߃ \nd™p \nev°p-∂p. as‰mcphn[-Øn¬ ]d-™m¬, sshZy≥ Huj-[-sØ -{]-Io¿Øn-
10
Ggw-Ipfw kmwIp´n
®m¬, a{¥n cmjv{Sobw ]d-™m¬, apX-emfn em`-\-jvS-I-W-°p-Iƒ hnkvX-cn-®m¬ AXn\v £a bmNn-t°-≠-Xn-√-t√m. Cu \ymb-Øns‚ ASn-ÿm-\-Øn¬ "Xoh≠n'bnse Nne IYm]m-{X-߃ aX-sØ-∏‰n, k`-sb-∏-‰n, hnizm-k-{]-am-W-ß-sf-∏‰n kwkmcn-°p-∂-Xn¬ F¥mWv sX‰v! Hcp D]-tZ-insb "D]-tZiw' ]d-bm\pw D]-tZ-in-∏Wn sNøm\pw Rm≥ A\p-h-Zn-®n-cn-°-bmWv. C°mcyØn¬ t\m-h¬ kmln-Xy-Ønse Iogvh-g-°-ß-sfm∂pw Rm≥ ewLn-®n-´n-√. s]¥-t°mkvXp {]ÿm-\hpw ]mc-º-cy-k-`-Ifpw XΩn-ep≈ Bib-]-c-amb kwL¿jØns‚ A]-kz-c-߃ Cu t\mh-en-ep-S-\ofw tIƒ°mw. CXv FIyq-sa-\n-k-Øns‚ bpK-am-Wv. k`-I-fp-sS sFIysØ-∏‰n Fhn-sSbpw N¿®-I-fm-Wv. Cu ]›m-Øe-Øn¬ Hcp {]tXyI k`m-hn-`m-K-Øns‚ hnizm-km-Nm-c-߃ Hcp t\mh-en¬ Ah-X-cn-∏n-°p∂-Xns‚ {]k‡n F¥v˛˛F\n°p e`n-®n-´p≈ hna¿i-\-°-Øp-I-fn¬ ]ecpw {]Xy-£-ambn D∂-bn-®n-´p≈ tNmZy-am-Wn-Xv. Fs‚ adp-]Sn! Hcp kmln-Xy-Im-c≥ kXyw ]d-bm≥ IS-s∏-´-h-\m-Wv. Cu t\mh-en¬ Nn{Xo-I-cn-°p∂ Ime-L-´-Øn¬ s]¥-t°mkvXpImcpw ]mc-º-cy-k-`Ifpw XΩn¬ ISpØ kwL-¿j-ap-≠m-bn-cp-∂p. Cu hkvXpX bYmXY-ambn Nn{Xo-I-cn-°msX høm. Cu ASp-Ø-Im-eØv Nne cwK-ß-fn¬ ]mc- º cy- k `- I - f pw s]¥- t °mkv X pk`- I - f pw At\ym- \ yw kl- I cn®pXpS-ßn-bn-´p≠v F∂ hkvXpX Ah-K-Wn-°p-∂n-√. Hcp kmln-Xy-Im-c≥ Xm≥ cNn® IrXn-sb-∏‰n \ymbo-I-cWw \¬In kzbw c£n- t °≠ Bh- i y- a n- s √∂v Nne¿ hmZn- t ®- ° mw. icnXs∂. F∂m¬ B IrXy-Øn\p apXn¿∂ Ihn-Ifpw BJymbnImImc∑mcpw D≠v. BwK-teb Ihn hneyw th¿Uvkvh¿Øv \s√mcp-Zm-l-c-W-am-Wv. th¿Uv-kv-h-¿-Øn\v kz¥w IrXn-°p-th≠n \ymb-hmZ- ß ƒ \S- t Ø- ≠ n- h - ∂ p- ˛˛ 1798- ˛ ¬ {]kn- ≤ o- I - c n® "endn- ° ¬ _meUvkn'\pth-≠n. ]pXnb {]tabßfpw \ho-\- ssi-eocq]-ßfpw kzoIcn®p cNn® Ipsd Ihn-X-I-fm-bn-cp∂p "endn-°¬ _me-Uvkn'¬ kaml-cn-®-Xv. (tImf-dn-UvPns‚ GXm\pw Ihn-X-Ifpw Cu IrXn-bn¬ tN¿Øn-cp-∂p).1800˛¬ AXns‚ c≠mw ]Xn∏v A®-Sn-®-t∏mƒ \o≠ Hcp apJ-°p-dn-∏p-IqSn At±lw Fgp-Xn-t®¿Øp.- A-∂sØ Nne kmlnXy-\n-cq-]-I-cpsS ap≥hn-[n-Iƒ At±-l-Øns‚ cN-\-I-sf-∏‰n sX‰n-[mcW Df-hm°pw F∂ Bi-¶-bmWv B Ihn-k-{am-´ns\ kz¥w IrXnsb-∏‰n Hcp \ymb-k-a¿∞\w \S-Øm≥ t{]cn-∏n®Xv. At±-l-Øns‚ apJ-°p-dn∏v kmln-Xy-a-WvU-e-Øn¬ {it≤-b-ambn. C∂pw "endn-°¬ _meUvkv' A®-Sn-°p-tºmƒ 1800-˛¬ At±lw Fgp-Xn-t®¿Ø apJ°p-dn∏v {]km-[-I-∑m¿ Hgn-hm-°m-dn√. `mj-bpsS Imcy-Ønepw inev]-Nm-Xp-cn-bpsS Imcy-Ønepw D∂X \ne-hmcw ]pe¿Øp∂ Nne ae-bmf t\mh-ep-I-fn¬-t]mepw hy‡n-Xzan-√mØ IYm-]m-{X-ßsf I≠p-ap-´m-dp-≠v. hnizm-km-Nm-c-ß-fn¬ hyXykvX-]-›m-Ø-e-߃ D≈ IYm-]m-{X-߃ AØcw hyXy-kvX-X-Isf ad-®p-h®psIm≠p kwkm-cn-°p-∂p; apJw-aq-Sn-bn´p s]cp-am-dp-∂p. Hcp k¿∆-a-X-ssa{Xn ktΩ-f-\-Ønse kwhmZw t]mse tXm∂pw IYm-]m-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
11
{X-ßfpsS kw`m-jWw tI´m¬. lnµpaXm-\p-bm-bn-Iƒ ss{IkvX-hs\-t∏m-se kwkm-cn-°p-∂p. C…mw aXm-\p-bm-bn-Iƒ ItØm-en-°s\t∏mse kwkm-cn-°p-∂p.-- ItØm-en-°≥ _p≤-a-X-°m-cs\t∏m-se. Hm¿Ø-tUm-Ivkp-Im-c≥ am¿tØm-a-°m-c-s\-t∏m-se. Npcp-°n-∏-d-™m¬ BJym-\-ßfpw kw`m-j-Wßfpw bmYm¿∞y-t_m-[-tØm-Sp-Iq-Sn-bh A√. CØcw FIyq-sa-\n-°¬ IYm-]m-{X-ß-fpsS FÆw s]cp-In-h-cp∂p. atX-Xc cm{„-amb C¥y-bn¬ Bcp-sSbpw aX-hn-Im-c-ßsf {hWs∏-Sp-Ø-cp-sX∂ Nn¥ Bbn-cn°mw CØcw IYm-]m{X kr„n°p ]n∂n¬. As√-¶n¬, Ahm¿UpIΩ‰nbnse AwK-ßsf {]oWn-∏n-°m≥. Cu hn[-Øn-ep≈ kmln-Xy-a-cymZ t\mh¬kmln-XysØ tZmjambn _m[n-°pw, Xo¿®. t\mh¬ cN-bn-Xm-°ƒ a\p-jy¿ XΩn-ep≈ sshcp-≤y-ß-sfbpw cpNn-t`-Z-ß-sfbpw s]mcp-Ø-t°-Sp-I-sfbpw ad-®ph®p kwkm-cn-°m≥ IYm-]m-{X-ßsf A\p-h-Zn-®m¬ ]m{X-kr-„n-bpsS Imcy-Øn¬ ]cm-P-b-s∏-´p-I-gn-™p. X\-Xmb hy‡n-Xz-an-√m-Ø, tdman¬ sN∂m¬ tdmam-°m-c-s\-t∏mse s]cp-am-dp∂, \s´-√n-√mØ Ipsd IYm]m-{X-ß-fm-bn-cn°pw krjvSn-°-s∏-Sp-∂-Xv. A\p-`-hN{I-hmfw hnI-kn-∏ns®Sp°m≥ B{K-ln-°p∂ hmb-\-°mc≥ Ft∏mgpw hyXy-kvXX-Isf kzmKXw sNøpw. "Abmƒ Fs∂t∏mse Bb-Xp-sIm≠v Rm≥ Abmsf kvt\-ln-°p∂p' F∂p ]d-bp∂-X√ bYm¿∞ kmtlm-Zcyhpw ku-lr-Zhpw. "Abmƒ F∂n¬ \n∂p hyXy-kvX-\m-Wv. hnizm-km-Nm-cm-\p-jvTm-\-ß-fn¬ R߃°p≈ cpNnt`Zw Abmsf kvt\ln-°p-∂-Xn\p XS- -a√' F∂p ]d-bm≥ Ign-bp∂Xphsc a\p-jy≥ hf-tc≠nbn-cn-°p-∂p. kaq-l-Ønse a‰p a\pjy¿°v \Ωn¬ \n∂p≈ hyXymkw {Kln®p Ign-bp-tºm-gmWv Ahsc a\- n-em°n Ah-cp-ambn kº¿°w ]pe¿Øm≥ \ap°p Ign-bp-∂-Xv. AØcw _‘-߃°p am{Xta ZrV-X-bp-≠m-hq. Hcp]t£ apºp I≠n-´n-√mØ HcpIq´w Bfp-Isfbmhpw Xoh≠n-bn¬ \n߃ ]cn-N-b-s∏-Sp-I. apºp I≠n-´n-√mØ coXn-bn¬ Nne IYm-]m-{X-߃ {]h¿Øns®∂n-cn-°pw. apºp-tI-´n-´n-√mØ hn[-Øn¬ Ah¿ kwkm-cn-s®∂p hcpw. Nnesc \n߃°v C„-s∏-´n-s√∂p hcpw. Nne-cpsS i_vZw Atcm-N-I-am-sb∂p hcmw. Ipg-∏-an-√. \n߃ kzX{¥-≥. Rm\pw kzX-{¥≥. IYm-]m-{X-ßsf Ah-cpsS hnizm-k-˛-t_m[y-߃°-\p-kr-X-ambn Pohn-°m\pw kwkm-cn-°m\pw Rm≥ A\p-hZn-®n-cn-°-bm-Wv. kwL¿j-ßf - psS Xo®q-fb - n¬ IpcpØ s]¥-t°mkvXp {]ÿm-\sØ Np‰n-∏‰n Fgp-Xn-bn-cn-°p∂ "Xoh≠n'bn¬ G‰p-ap-´e - p-If - psS i_vZwtI-´m¬ AXn-ib - n-°m-s\m-∂p-an-√. hntbm-P-\-°p-dn-∏p-Iƒ Fgp-Xn-b-h¿°pw \µn. F∂m¬, B[p-\nI s]¥-t°mkvXp {]ÿm-\-Øns‚ H∂mw Xeap-d-°msc bYm-X-Y-ambn Nn{Xo-I-cn-®-Xns‚ t]cn¬ am∏p tNmZn-t°≠ Bhiyw Rm≥ ImWp-∂n-√.
Pqsse 13, 2006
Ggw-Ipfw kmwIp´n
12
Ggw-Ipfw kmwIp´n
Ah-Xm-cnI A`n-\hw F∂¿∞-ap≈ ]Z-amWv "t\mh¬'. Cu t]cn¬ Bhn¿`hn® kmln-Xy-cq]w Cw•o-jn¬\n∂p-amWv ae-bm-f-Øn-te°p IS-∂-Xv. tPm¨ _\n-bs‚ "]n¬{Knwkv t{]m{Kkv' F∂ t\mh-ens‚ hnh¿Ø\-amb "]c-tZ-in -tam-£-bm{X'bpw A∏p s\Sp-ßm-Sn-bpsS "Ipµ-eX'bpw ae-bmf t\mh¬{]ÿm-\-Øns‚ apt∂m-Sn-bmbn `hn®p F∂p ]d-bmw. 1887˛¬ ]pd-Øn-d-ßnb "Ipµ-eX'bv°v Nne Cw•ojv t\mh-ep-I-tfm-Sp≈ kmPmXyw Fw.- ]n. t]mƒ F-Sp-Øp ImWn-°p-∂p. AXp-sIm≠v 1889˛¬ ]pd-Øn-d-ßnb Hm. N¥p-ta-t\ms‚ "Cµp-teJ'bmWv ae-bm-f-Ønse e£-W-bp-‡-amb H-∂m-asØ t\mh¬ F∂ t]cv Ic-ÿ-am-°n-b-Xv. tIc-f-Ønse \ºq-Xn-cn--- ˛˛-\m-b¿ Xd-hm-Sp-I-fpsS ]›m-Ø-ehpw AhnsS Pohn-°p∂ Cµp-teJ, kqcn-\-ºq-Xn-cn-∏mSv XpS-ßnb Nne a\p-jycpw Cu Ir-Xnsb hy‡n-Xz-ap-≈-Xm-°n-Øo¿Øp. Aßs\ "]pXn-bXv' F∂ t]cns\ A\z¿∞-am-°n-s°m≠v Hm. N¥p-ta-t\m≥ ae-bmf t\m-h¬ {]ÿm-\-Øn\v Hcp Bcw-`-an-´p. XpS¿∂v N¥p-ta-t\ms\ A\p-I-cn®v \ºq-Xn-cn-˛- ˛-\m-b¿ Xd-hm-Sp-Iƒ ]›m-Ø-e-am-°n-s°m≠v At\I t\mh-ep-Iƒ P∑-sa-Sp-Øp. t\mhen\p th≠Xmb ]pXp-abpw hy‡n-Xzhpw A\p-I-c-W-߃°p-≠m-IW-sa-∂n-√-t√m. cN-\m-ssh-`-h-Ønepw sI´nepw a´nepw a‰pw X\Xp hy‡nXzw ]pe¿Øp∂ Nne B[p-\nI ae-bmf t\mh-en-Ãp-Iƒt]mepw Hm. N¥p-ta-t\m≥ Nn{Xo-I-cn-®n-´p≈ ]›m-Ø-e-Øn¬ InS∂p Id-ßp∂Xp ImWmw. Ncn-{Xm-Jym-bn-I-I-fn¬ {i≤-Xn-cn® kn.hn. cma≥]n≈ tIc-f-Øns‚ `qX-Im-e-Øn-te-°n-dßns®∂Xn\m¬ t\mh¬cN-\-bn¬ as‰mcp ]›m-Ø-e-sam-cp-°n-sb∂p ]d-bmw. ssh°w apl-ΩZp_jo¿ tIc-fØnse ap…ow kap-Zm-b-Øns‚ lrZ-b-Øp-Sn-∏p-Iƒ hc-®p-Im´n. AhnsSbpw A\p-I-c-W-߃ A\-h[n D≠m-bn. F∂m¬ "_mey-Im-e-kJn', "≥dp∏m-∏m-s°m-cm-t\-≠m¿∂v', "B\-hm-cnbpw s]m≥Ip-cnipw' F∂o eLp-Ir-Xn-If - n-eqsS _jo¿ A\-iz-ca - mb Hcp hy-‡nXzw t\mh¬kmlnXy-cw-KØp {]Z¿in-∏n-®p. thsdmcphn[-Øn¬ ]d-™m¬, At±-lhpw t\mh¬ F∂ ]ZsØ A\z¿∞-am-°n. XIgn, Ddq-_v, ]md-∏p-dØv XpSßn-b-h-cpsS t\mh-ep-Iƒ°v hy‡n-Xz-ta-Ip-∂Xpw Ah-bnse kmap-ZmbnIm¥-co-£-am-W-t√m. tIc-f-Ønse ]mc-º-cy-{In-kvXob kap-Zm-b-ßfpsS ]›m-Ø-e-Ønepw At\Iw t\mh-ep-Iƒ Bhn-jvI-cn-°-s∏-´p.
]mfw sX‰nb Xoh≠n
13
F∂m-¬ ae-bm-f- t\m-h¬{]ÿm-\-Øns‚ Ncn-{X-Øn¬ C∂p-hsc Bcpw ssIImcyw sNbvXn-´n-√m-ØXpw Nn{Xo-I-cn-®n-´n-√m-ØXpamb hnjb-ßfpw ]›m-Ø-e-hp-amWv tUm. Ggw-Ipfw kmwIp´n "]mfw sX‰nb Xoh≠n'bneqsS Ah-X-cn-∏n-°p-∂-Xv. A`n-\hw F∂¿∞-ap≈ "t\mhens\' A\z¿∞-am°ns°m≠pXs∂-bmWv Cu IrXn-bpsS Fgp-∂-≈Øv. Bcpw H∂p t\m°pw! ImcWw Cu hnj-bhpw Cu ]›m-Ø-ehpw apsºßpw kmln-Xy-Øn¬ h∂n-´n-√. Ccp-]Xmw \q‰m-≠ns‚ Bcw`w apX¬ tIc-f-Ønse F√m kaq-lß-fp-sSbpw CS-bn¬ tImfn-f°w krjvSn-®p-sIm≠v hf¿∂p-h∂ Hcp kaql-Øns‚ lrZ-b-kv]¿inbmb IY. F∂m¬ CXv Hcp {]tXyI kap-Zmb-Øns‚ am{Xw IY-b-√. tIc-f-Øn-ep≈ F√m kap-Zm-b-ßfpw CXn¬s∏Spw. F√m kap-Zm-b-ß-fn¬\n∂pw kaqlßfn¬\n∂pw Ch¿ apf-®p-h∂p. Npcp°w Nne-cmbn Ch¿ Hmtcm ÿe-ß-fnte°pt]mbn. AΩ-amcpsS {]k-h-th-Z\ IqSmsX Ch¿ s]cp-In. sN√p∂n-S-sØ√mw Ch¿ hnjb-am-bn-cp∂p. "sI´p-Xmens]m´n-°p-∂-h¿', "Ihpßpw sh‰n-e-s°m-Snbpw sh´p-∂-h¿', "P\sØ ]nSn®p Ie-°sh-≈-Øn¬ ap°p-∂-h¿', "acp-∂p-]tbm-Kn-°m-Ø-h¿', "Xtº-d-Sn®p s]m´n-°p-∂-h¿'˛˛F∂p XpSßn Chsc°pdn-®p≈ ]cmXnIƒ hf-sc-bm-Wv. Ch-cpsS ]m´p-If - psS i_vZw, {]kwK-ß-fpsS apg°w \msSßpw Ae-X-√p-∂p. P\-Øn\v Ccn-∏p-d-∏n-°m≥ IgnbmØ hn[-ap≈ kw`-h-_-lp-e-amb A\p-`-h-߃! tIc-f-Øn¬ am{X-a√, C¥y-bn-ep-S-\ofw Npcp-ßnb Imew sIm≠v Im´p-Xo-t]mse Ch¿ ]S¿∂p-I-Øn. Cu P\-hn-`m-K-Øns‚˛˛s]s¥-t°m-kvX-cpsS˛˛]›m-Øe-Øn¬ ae-bm-f-Øn¬ Hcp t\mh¬ ]nd-∂p-ho-gm≥ C{X Xma-kn-®-Xnte A¤p-X-s∏-Sm-\p-≈p. Hcn-°¬ "\√ t\mhepw al-Ømb t\mhepw' F∂ hnj-b-sØ°p-dn®v {]_-‘-a-h-X-cn-∏n® ]n.-sI. _me-Ir-jvW≥ C{]-Imcw FgpXn: "ae-bm-f-Øn¬ \√ t\mh-ep-Iƒ hnc-en-se-Æp-hm≥ am{Xw. al-Ømb t\mh-ep-Iƒ C√.' Aev]w AXn-itbm-‡n]c-amb Hcp {]kvXm-h-\-bmWn-sX-¶nepw hen-sbmcp hmkvXhw CXns‚ ]n∂n-ep-≠v. ae-bm-f-Øn¬ Ip∂p-Iq-Sn-s°m-≠n-cn-°p∂ t\mh-ep-I-fn¬ GXm≠v Fgp-]-Ø©p iXam-\hpw Iuam-c-{]mbw Ign-™p-h-cp∂ sNdp-∏-°m-cpsS IÆn¬ s]mSn hnXdn Aº-c-∏n-°p∂ {XntIm-W-t{]-a-ß-fpsS "\o≠-IY'Ifm-sW∂p ]d-bmw. \mb-I≥, \mbn-I, {]Xn-\m-b-I≥, Bfl-lXy XpS-ßnb Nne ]Z-߃ cq]-tc-J-I-fmbn ]d-™p-hn-´m¬ aXn, {]Xn-]m-Zy-sa-s¥∂v hmb\-°m-c-\-dn-bmw. hnhn[ t]cp-Iƒ FgpXn H´n® hnhn[ IYm-]m-{X-ßfn¬ Htc-X-c-Øn-ep-ff hn`-h-߃! h¿jw-tXmdpw ]W-Øn-\p-th≠n ]pXnb ]pXnb ssS‰n-ep-Iƒ! ]Iz-X-bp-ff hmb-\-°m-cp-sS-bn-S-bn¬ C∂v t\mh¬ Hcp ac-hn∏p krjvSn-®p-sh-¶n¬ A¤p-X-s∏-tS-≠. F∂m¬ {]Xn-`m-kº - ∂ - c - mb Fgp-Øp-Im-cpsS IrXn-Iƒ F∂pw `n∂ßfpw A`n-\-h-ß-fp-am-bn-cn-°pw. A\p-`-h-ßfpw A\p-`q-Xn-Ifpw H∂ptN¿∂v lrZ-b-Øn-\p-≈n¬ h∂p \nd™v AhnsS ÿe-an-√m-Xm-Ip-∂Xn-\m¬ Hcp Dcpƒs]m-´¬I-Ws° s]m´n-∏p-d-s∏-SpIbmWv. Aeu-In-
14
Ggw-Ipfw kmwIp´n
I-{]-Xn-`-bpsS DtØ-P-\-Øns‚ ^e-ambn Df-hm-Ip∂ AØcw A\p`q-Xn-Iƒ Af-hnepw \ne-bnepw coXnbnepw `n∂-ß-fm-bn-cn-°pw. "{]Xn`' F∂ ]Z-Øn\v "A]q¿∆-hk - vXp-\n¿Ωm-W£ - a - a - mb {]⁄' F∂p {]mNo\-kw-kvIr-Xm-e-¶m-cn-I-∑m¿ \n¿∆N\w sImSp-Øn-cn-°p-∂Xp {i≤n-°pI. Cu ]›m-Ø-e-Øn¬\n-∂p-sIm-≠p-th-Ww "]mfw sX‰nb Xoh≠n'sb hne-bn-cp-Øp-hm≥. I≠p ]g-Inb t{]ahpw {XntIm-W-t{]ahpw CXn¬ Is≠∂p hcn-I-bn-√. F∂m¬, kv{Xo]p-cp-j-t{]-asØ sh√p∂ Aeu-InI t{]aw Cu t\mh-ens‚ CXn-hr-ØsØ A\p-\nanjw \nb-{¥n-°p-∂Xp ImWmw. I≈n\pw I©m-hn\pw ASn-as - ∏-´v, Cu‰∏p-en-sb-t∏mse NmSn-hoWp ]cm-{I-aWw \S-Øp∂ kz`m-hß - ƒ Ip™mSn-s\-t∏mse Bbn-Øo-cp-∂-Xv, ]mt]m-∑p-J-ambn Iqew-Ip-Øn-∏m™v \mtim-∑p-J-ambn \new-]-Xn-°p∂ Nne a\p-jy-Po-hn-X-߃ am\-h-kvt\l-Øns‚ Bflm-lp-Xn-bm¬ \nXy-Po-h-¶-te°p Xncn-s™m-gp-Ip-∂-Xv˛˛F-∂n-ß-s\-bp≈ ]e-Xn-s‚bpw X∑-b-Xz-]q¿Æ-amb Nn{Xo-I-cWw Cu t\mh-en¬ ImWm≥ Ign-bpw. 1924 apX¬ 1960 hsc-bp≈ Ime-L´w tUm. kmwIp´n Cu t\mhen¬ hnj-b-am-°n-bn-cn-°p-∂p. 1929-˛¬ Ip°p-km-bn∏v tIc-f-Øn¬ h∂p \S-Ønb Hcp DW¿∆p-tbm-KsØ X√n-∏n-cn-°m≥th≠n ÿesØ Hcp amS-°-S-bn¬ Ccp∂v t{]m{Kmw Xøm-dm-°n, ka-b-Øn-\p-aptº IS-bp-aS-∏n®v amc-Im-bp-[-ß-fp-ta¥n tbmK-ÿ-e-sØ-Øp∂ sXßp-hnf aØmbn-®-\mWv Cu t\mh--ense {][m\ IYm-]m-{Xw. Cu IYm-]m-{XsØ Np‰n-∏-‰n-bmWv IY hf-cp-∂Xpw Ah-km-\n-°p-∂-Xpw. Xs‚ bu∆-\-ImesØ hnX-bpsS sImbvØv Ft∂mWw aØm-bn-®\v ]nev°m-eØp P\n® tPmWn F∂ ]p{X\pw IY-bpsS KXnsb \nb-{¥n-°p-∂p-≠v. 1924 apX¬ 1960 hsc-bp≈ kmaq-ly-a-WvU-ehpw Bflo-b-aWvUehpw t\mh-enÃv hfsc kq£va-am-bn, bYm¿∞-ambn Nn{Xo-I-cn®n-cn-°p-∂Xv t\mh-ens‚ kzm`m-hn-I-Xsb hfsc h¿≤n-∏n-®n-cn-°p-∂p. 1924-˛se sh≈-s∏m-°w, cmP-`-c-Ww, Znhm-∑m-cpsS Xncp-hn-Xmw-Iq¿ `cWw, D∏p-k-Xy-{K-lw, t£{X-{]-th-i-\-hn-fw-_-cw, Km‘n-Pn-bpsS lcnP-t\m-≤m-c-W-b-Xv\-߃, hnhn[ a{¥n-k-`-Iƒ, kzmX-{¥y-k-a-cw, Km‘nPn-bpsS h[w, Xncp-s°m®n kwÿm-\-cq-]o-I-c-Ww, BZysØ IΩyqWnÃv a{¥n-k-`, hntam-N-\-k-acw F∂n-ßs\ 1960-˛se ]´w-Xm-Wp-]n≈-bpsS a{¥n-k-`-hsc Cu t\mh-en¬ ]cm-a¿i-am-Ip-∂p-≠v. AXpt]mse Bflob aWvU-e-Øn¬ Np°m≥ ]nSn-°p-hm≥ ssZhw Ic-ßfn-se-SpØ ssZh-Zm-k∑ - mcpw t\mh-en¬ Ah-Xc - n-∏n°-s∏-´n-cn-°p-∂p. Cu Ncn-{X-]-›m-Øew "]mfw sX‰nb Xoh≠n'sb Pohn-X-Øn¬ \n∂v hen®p-Iodn FSpØ Hcp GSm-°n-Øo¿Øn-cn-°p-∂p. hy¿∞hpw \nc¿∞-I-hp-amb Nne AXym-[p-\nI t\mhepI-fpsS am{¥n-I-i-‡n-bn-e-Sn-a-s∏-´v, "Pohn-X-Øn\v imiz-X-amb Hcp aqey-hp-an-√, C{µn-b-߃°v Xr]vXn-h-cp-Øn-s°m≠v Pohn®p acn-°pI' F∂ XXzim-kv{X-Øn¬ hgn-sX‰n \nev°p∂ Hcp kaq-l-Øn\p apºn¬ imizX-aq-ey-ß-fn-e-[n-jvTn-X-amb D∂-X-amb Hcp Pohn-X-ho-£-W-amWv t\mh-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
15
enÃv Ah-Xc - n-∏n-°p-∂X - v. C∂v ae-bm-fØ - n¬, t]cp-]d - b - m≥ Ad-bvt°≠ Nne t\mh-en-Ãp-I-fpsS (Ip){]kn-≤-amb (hn)IrXn-Iƒ \ΩpsS bphtem-IØp hcp-Øn-°q-´nb hn\-I-sf-s¥∂v Adn-hp-≈-h¿ am{Xta D∂X Pohn-X-ho-£-W-Øns‚ ^e-ambn ]pd-Øp-h-cp∂ kmln-Xy-Ir-Xn-Isf hne-a-Xn-°p-I-bp-≈q. imiz-X-aq-ey-ß-fn-e-[n-jvTn-X-amb IrXn-I-fmWv ImeL-´-sØ-Øm≠n Pohn-°p-∂-Xv. Cu ]›m-Ø-e-Øn¬ thWw tUm. kmwIp-´n-bpsS Cu t\mh-en¬ sXfn™pImWp∂ Pohn-X-ho-£-WsØ hne-bn-cp-Øp-hm≥. B Pohn-X-ho-£-W-sa-¥m-sW-∂pw, ]m{X-Nn-{Xo-I-c-W-Øn-eq-sSbpw IYm-I-Y-\-Øn-eq-sSbpw AXv F{]-Imcw Dcp-Øn-cn™p hcp-∂p-sh∂pw a‰p-ap-ff Imcy-߃ Rm≥ hmb-\-°m-cs‚ Bkzm-Z-\-Øn\p hnSp-I-bmWv. F∂m¬, ZnMvam-{X-ambn H∂p c≠p Imcy-߃ FSpØp ImWn-t°≠-Xp-≠v. At±-l-Øn\p kz¥-a-√m-ØtXm as‰tßm tI´tXm hmbn®tXm Bb Pohn-X-ho-£-W-a-√, {]XypX Fgp-Øp-Im-cs‚ A¥-k-ØbpsS Hcp {]Xn-^-e\w Xs∂ "]mfw sX‰nb Xoh≠n'bn¬ Atßm-fan-tßmfw \nd-™p-\n-ev°p-∂Xp ImWmw. IYm-I-Y-\-Øns‚ Imcy-Øn¬ t\mh-enÃp ImWn-®n-´p≈ Iem-hn-cpXv {]iw-k-\o-b-am-Wv. apjn-∏n-√msX hmbn-®p-t]m-Imw. \mS≥ ssien-bn-ep≈ NSp-e-amb kw`m-j-W-ß-fn-eqsSbpw \mS-Io-b-ambn Nn{Xo-I-cn-°p∂ kw`-h-ß-fn-eq-sSbpw Hcp Xoh≠n-t]mse Xs∂ IY Cc-®p-]m™p apt∂-dp-∂p. ]m{X-ß-fpsS am\kn-Im-]-{K-Y\w \S-Øp∂ t\mh-enÃv ]e-t∏mgpw Hcp a\x-imkv{X hnZKv≤s‚ ]mS-h-amWp ImWn-°p-∂-Xv. {]ta-bm-h-X-c-W-Øn-ep≈ Iem-]-c-amb Bh-c-Ww, hmMva-b-Nn-{X߃, \mS-Iob hyXn-bm-\-߃, sshhn-[y-am¿∂ ]›m-Øew XpSßn Cu t\mh-ens‚ {]Xn-]m-Z-\-co-Xn-bn¬ ImWp∂ {]tXy-I-X-I-sf√mw DØa kmln-Xy-e-£Ww Xs∂. kmdm-Ω, IrjvW≥\m-b¿, _mhm-dmhp-Ø¿, tZh-kym, A®mΩ F∂o IYm-]m-{X-߃ \ΩpsS {i≤sb ]nSn-®p-]-‰p-∂p. angnhpw hy‡n-Xz-hp-ap≈ aØm-bn-®≥, tPmWn F∂o IYm-]m-{X-ß-tfmSv Cgp-In-t®-cp-∂-Xp-\n-anØw \nd-I-Æp-I-tfm-Sp-IqSn am{Xta hmb-\-°m-c\v Ah-tcmSv hnS-]-d-bm≥ Ign-bp-I-bp-≈q. Cu Iem-inev]w kk-t¥mjw Rm≥ kmlnXytemIØv Ah-Xcn-∏n-®p-sIm-≈-s´.
\hw-_¿ 11, 1983
tPmk^v ]Sn-™m-td-°c
16
Ggw-Ipfw kmwIp´n
17
]mfw sX‰nb Xoh≠n
H∂v Rm
bdmgvN cmhnse amWn-°-∏ym¿ Ib‰w Ibdn AW®v ]≈nap-‰-sØ-Øn-b-t∏mƒ ]≈nbpw ]cn-k-chpw Dd-ßn-°n-S-°p-I-bm-bn-cp-∂p. \o≠, Xpcp-ºp-]n-Sn® Xmt°m-ep-sIm≠v ap≥h-isØ IXIp Xpd∂v aWn apg-°n-b-t∏mƒ Hcm-gvNsØ Be-ky-Øn¬\n∂pw sNß-∂q¿ ItØm-en°m]≈nbpw ]cn-k-chpw DW¿s∂-gp-t∂-‰p. Ip¿∫m-\-bv°p-th≠n P\w XSn-®p-Iq-Sn. A®≥ {]th-in-®p. P\w Fgp-t∂-‰p. Ccp-∂p. ho≠pw Fgp-t∂‰p. Ing-t°m´p Xncn-™p. ap´p-a-S-°n. Ipcn-ip-h-c-®p. XIvkm t\m°n {]m¿∞n-®p. Io¿Ø-\-ß-fm-e-]n-®p. A®Sn-ajn ]pc-fmØ Bi-bß - s - fm∂pw ]d-™n-√, ]mSn-bn-√, sNm√nbn-√. \o´v, Ipdp°v, A¿≤-hn-cm-aw, ]q¿W-hn-cmaw, i-_vZ-Øn-s‚- Btcm-lm-h-tcm-l-W-߃, hm°p-I-fpsS D®m-c-W߃-—-F√mw bm{¥nI-amb IrXy-X-tbmsS! t\m´hpw \o°hpw AwKo-Ir-X am\-Z-WvU-ßf-\p-k-cn®v. Ic-N-e-\-߃ {]am-W-hn-[n-Iƒ°-\p-bp-‡-ambn. I\yImadn-bw, hnip-≤-am-Xmhv \n¿Ωe I\y-I, `mKy-hXn Ir]-\n-d-™-hƒ, h√` \∑ \nd-™-hƒ, amem-J-am-cpsS cm⁄n BIm-itam£Øns‚ hmXn¬. tbip- { In- k v X p- h ns‚ amXm- h n- s \- ∏ ‰n CØcw hnti- j - W ߃ A®s‚ Io¿Ø-\-ßfn¬ CS-bv°nsS tIƒ°m-am-bn-cp-∂p. ]nXmhv ]p{X≥ ]cn-ip-≤m-flm-hv....Cu kw⁄-Iƒ Io¿Ø-\-ß-fnepw {]m¿∞-\-Ifnepw IqsS-°qsS apg-ßn-s°m≠n-cp-∂p. Ah-km-\sØ {]m¿∞\ Dcp-hn-´-tijw A®≥ P\-ßsf A`n-kwt_m-[\ sNbvXp. taS-®q-Sns‚ AXn-{]-kcw s\‰n-bn-sem-gp-°nb hnb¿∏pXp-≈n-Iƒ XpS®p\o°n-s°m-≠mWv At±lw Hcp hnhmlw ]ckyw sNbvX-Xv. h[q-hc-∑msc∏‰n Npcp-ßnb hnh-c-߃ \evIn. hc≥-—sN-ß-∂q¿, apf-°pg `mKØv sXßp-hn-f-bn¬ ]tc-X-\mb tbml-∂m≥ apX-em-fn-bp-sSbpw tN®-Ω-bp-sSbpw aI≥ aØm-bn. h[p-—Nß-\m-t»-cn-bn¬ Ipcn-ipw-aq-´n¬ Ipcym-t°m-kp-am-∏n-f-bpsSbpw t{Xkym-Ω-bp-sSbpw aIƒ kmdm-Ω. hnhm-l-k-a-bw-˛˛-a-e-bm-f-h¿jw 1099 taS-amkw 15-˛mw Xob-Xn....-Cw-
18
Ggw-Ipfw kmwIp´n
Kvfojv h¿jw 1924 G{]n¬ 27-, Xn¶-fmgvN cmhnse H≥]Xp aWn. sNß-∂q¿---- hnZym-e-b-Øn¬ CwKvfojv `mjm-≤ym-]\w XpS-ßn-b-tij-amWv sNdp-∏-°m-cp-sS-bn-S-bn¬ {InkvXp-h¿jw {]Nm-c-Øn-em-b-Xv. {InkvXp-h¿jsØ \m´p-Im¿ CwKvfo-jv h¿jw F∂mWp hnti-jn-∏n°m-dp-≈-Xv. apJ-Øev]w hnf¿®_m[n® sXßp-hn-f-a-Øm-bn-®s\ ]ecpw GdpI-Æn-´p-t\m-°n. B-≠n-semt∂m ct≠m-h-´w am{Xw ] -- -≈n-bn¬ hcp∂ aØm-bn-®≥ Ccp-∂Xv G‰hpw ]pd-In-esØ \nc-bn-em-Wv. Nne bph-Xn-I-fpsS apJØv tNmZy-`mhw ]S¿∂p. "sIm≈mw, Atß¿°p hnhm-ltam? I≈p hb-‰n-s®-∂m-∏ns∂ Abmƒ°p e°pw eKm-\p-an-√. ImepsX‰n hgos°-S°pw!' ]pd-In-en-cp∂ Hcp kv{Xo Iq´p-Im-cn-bpsS sNhn-bn¬ a{¥n-®p. "t\cm....-A-tßtc Ieym-Wn-°p∂ s]s¶m®v GtXm `mKyw-sI-´-hfm. IpSn-b≥ aØm-tøsS `mcybmIp-∂-Xn-epw-sa®w ]mXm-f-Øn-t∏mbn kmØms‚ sh∏m-´n-bm-Ip-∂-Xm.' Hcp ]cn-lm-k®n-cn-tbm-sS-bm-W-hƒ adp]Sn ]d-™-Xv. ]≈n ]ncn-™-t∏mƒ aØm-bn-®≥ Zmcpinev]mewIrX-amb hmXnens‚ kao]w {]Xn-jvTn-®n-cp∂ hn{K-l-Øns‚ apºn¬ sN∂p-\n-∂p. `‡n-]p-c- cw H∂p t\m°n. ssIIq∏n. Ft¥m a{¥n-®p. tbip-{In-kvXp-hns‚ hn{K-l-am-bn-cp∂p AXv. XmSn-h-f¿Øn apSn \o´nb tbip. kmbn-∏ns‚ \ndw. kmdm-Ωbv°p awKeyw Nm¿Øm≥ In´nb sNdp-°≥ aZy-]m-\n-bmsW-∂p≈ hkvXpX h[p-hns‚ ho´p-Im¿s°mcp {]iv\-am-bn-cp-∂n-√. h[p-hn\v \mem-ß-f-am-cm-Wv. aqØ-bmƒ am\y-\mb Hcp ]ptcm-lnX≥. Cf-b-h≥ IqSn-b-\m-Wv. Hcp IpSn-b-s\°qSn kln-°mw. ho´p-Im-cpsS CjvS-am-Wt√m hnhm-l-Øn¬ apJyw. s]Æp-ß-fpsS CjvSm-\n-jvS-߃°v \m´n-emcpw hne Iev]n-®n-cp-∂n-√. A∏s‚ CjvSw. Bß-f-am-cpsS CjvSw. AΩm-®-∑m-cpsS CjvSw. s]Æn-t\-°mƒ hne aÆn\pw s]m∂n-\pw. sXßp-hnf aØm-bn®\v aÆp-≠v. CjvSw-t]mse Irjn-`q-an. sXßn≥tXm-∏v. hb¬. s]m∂n\pw Ipd-hn-√. tN®-Ω-bpsS ImXn-sebpw Igp-Øn-sebpw B`-c-W-߃ Xq°n-hn-‰m¬ Hcp henb XpI In´pw. hcm≥t]m- I p∂ acp- a - I - s \- ∏ ‰n {]Xo- £ - I ƒ s\bv X p- I q- ´ nb t{XkymΩ Biz-kn®p: "Ahcp ]W-sam-t≈m-cm. h√-t∏mgpw sXm≈n I≈p-Ip-Sn-®-Xp-sIm≠p apSn-™p-t]m-hq-√. \ΩpsS tImin-tams‚ Imcyw t\m°v-—s]Æp-sI-´p-∂-Xp-hsc sZhtkmw aq°p-aps´ IpSn-°p-am-bn-cp∂p. C∏-f-h≥ h√-t∏m-gpta IpSn-°q. s]ºn-f-am-cpsS \√ kz`mhw ImWpºw BWp-ßfp \∂m-bn-s°m-≈pw.' Ipcym-t°mkpam∏n-f- Aw-Ko-I-cn-®p: "sNdp-°\v hb- n-cp-]-Øn-\mte
]mfw sX‰nb Xoh≠n
19
D≈q. C®ncn {]mb-am-Ipºw Imcy-t_m[w ht∂m-fpw.' "]ns∂ F√m KpW-ß-fp-samØv B¿°pw IeymWw \S-°-Øn-√. Ipt‰mw sImdhpw B¿°m-t∂epw ImWpw.' "\ΩsS tamfv aIw - - - ]nd∂-- a¶- b m.-- Ah°p tZmjw- h - c n√.' he-Xp-Im¬ h®mWv hc≥ ]≈n-bn¬ Ib-dn-b-Xv. sNß-∂qcpw {]m¥-{]-tZ-i-amb apf-°p-gbpw Xncp-hn-Xmw Iq-dns‚ aSn-Ø-´n¬, ]º-bpsS XocØv at\m-l-c-amb Hcp ]®-∏-c-h-Xm-\n-t]mse Npcpƒ \nh¿∂p InS-°p-Ib - m-Wv. \mSns\ s\SpsI apdn-®p\oßp∂ tIm´bw-˛-Xn-cp-h-\-¥-]pcw tdmUv Hcp s]cp-ºm-ºn-s\-t∏mse \o≠p-h-f-™pIn- S - ° p- ∂ p. h√- t ∏m- g p- t am- S p∂ aq°p- \ o≠ _ p- I - s fm- g n- ® m¬ tamt´m¿hm-l-\-߃ A[n-I-sam∂pw AXnte IS-∂p-t]m-bn-´n-√. Ahbn-semcp _ n-emWv h[phpw _‘p-an-{Xm-ZnIfpw h∂n-d-ßn-b-Xv. h[p-hns\ kq£va\ - n-co-£Ww \S-Øn-s°m≠v amWn-°∏ - ym-cpsS `mcy Ab-e-Øp-Im-cn-bpsS sNhn-bn¬ ]d™p: "aW-hm´n kpµ-cn-bm.' "kuµcyw am{X-a-√, hnZym-`ymtkmw H≠v.' ]nXm-hn\pw ]p{X\pw ]cn-ip-≤-dq-lm-bv°pw, IqSmsX I\ym-a-dn-bØn-\pw kvXpXn-b¿∏n-®p-sIm-≠mWv IqZmi Bcw-`n-®Xv. AXn-Yn-I-fn¬ sXt°-∏-d-ºnse ]mÿ sI.-C. G{_lmw am{Xw hnip-≤-am-Xm-hns\ hmgvØm-™-Xns‚ Imc-W-sa-¥m-bn-cn-°mw...! At±lw Nndn-]q-´n-\n-∂p. Ft¥m {]Xn-tj[w lrZ-b-Øn-ep-S-°n-°nS-°p∂ `mh-Øn¬. F¶nepw Zmº-Xy-Po-hn-X-Øn-te°p {]th-in-°p∂ Ab¬hm-kn°v lkvX-Zm\w \¬In A\p-tam-Z-\-a¿∏n-°m≥ DÆq-Ænkm-sd∂ A]-c-\m-a-Øn-e-dn-b-s∏-´n-cp∂ At±lw ad-∂n-√. F{X s]s´-∂mWv sNß-∂q¿ {]mY-anI hnZym-e-b-Øn¬ kmdmΩbv°p tPmen In´nbXv! `mKy-hXn! ]t£, hnhmlPohnXw? - -‘-\-am-W-hƒ°v. aZym-k-‡n-bn¬s]-´p-gAsXmcp _‘-a-√-—_ ep∂ Hcp ]pcp-j-\p-am-bp≈ _‘-\w. kvt\l-a-kr-W-amb Hcp hm°v B ]pcp-js‚ \mhn-en-√— -- -a-Zy-®p-h-bp≈ iIm-c-߃am-{Xw. Ieym-W-aWvU-]-Øn-ep-b¿∂ kpK-‘-[q]w H-tcm¿Ω-am-{Xw-—-C-t∏mƒ _oUn-∏pI-bpsS cq£-K-‘w. s]Æn-t\bpw aÆn-t\bpw ZWvUn-∏n-®m¬ KpWw h¿≤n-°p-sa∂ ]g-s©m√n¬ Dd®p hniz-kn-°p-∂h - c - mWv sXßp-hnf Xd-hm-´nse `¿Øm°-∑m¿. Km¿ln-I-{]-iv\-߃ sX√pt\c-tØ°p ad-∂p-sIm≠mWv kmdmΩ klm-≤ym-]n-I-bmb X¶-Ω-km-dns\ A`n-hmZyw sNbvX-Xv: "F\n-s°mcp hnti-j-ap-≠v.' F∂n´v e÷m-`m-h-Øn-semcp aµ-lm-kw. "F\n-°-dnbmw Ft¥m∂m hnti-j-sa-∂v. kmdm-Ω-bpsS DZ-csØ ssZhw ISm-£n-®n-cn-°p-∂p.' "AtX, Rms\m-c-Ω-bm-Im≥ t]mIp-hm.' "amXm-hns‚ Ir] !- BWpthtWm s]Æp-thtWm?' "B¨-Ip-™m-Im≥ amXmhp XpW-bv°-s´.' "F¥m t]cn-Sm-\n-cn-°p-∂Xv?
20
Ggw-Ipfw kmwIp´n
"sIm≈mw. C∏-tg-sb-¥n\m t]cp I≠p-]n-Sn-°p-∂Xv?' "F∂m-epw-—?' "BWm-t∂ev tPmWo-∂m-bn-cn-°pw. AΩm-ø-∏s‚ t]cv tbml∂m≥. tPmWo∂p t]co-S-tWm∂m AΩm-bn-AΩ ]td-∂-Xv. tbml-∂m≥ Ipdp-In-bp-≠m-b-Xm-Wt√m tPm¨. tPmWn¬ \n∂m-Wt√m tPmWn.' "icn-bm, tbml-∂m≥kv\m-]-I\v CwKvfo-jn¬ tPm¨ F∂m-Wt√m....-B-s´, tPmWn P\n-°pºw Rms\mcp kΩm-\-s∏-´o-ambn hcp-∂p≠v.' "Ft¥m kΩm-\am?' "C∏w F¥n\m Adn-bp-∂Xv?' "F∂m-epw-—?' "H´-I-tcm-aw. tXm¬hm-dv....-sh-´p-°n-fn, Im´p tX≥.' "t]cn-\p- tN¿∂------ kΩm\w.' kmdmΩ s]m´n-®ncn®p. tPmWn P\n-®n-√. kΩm-\-ß-fp-ambn X¶Ωkmdn\v htc-≠-Xm-bnh-∂p-an-√. Znh-k-߃°p-≈n-emWv sNß-∂q¿{]-tZ-isØ sh≈-Øn-emgvØnb alm-{]-f-b-hp-ambn I¿°-S-Ita-L-ß-sf-Øn-b-Xv. Poh-c-£bvt°m-Sn-b-hgn kmdmΩ Hcp h≈-Øn¬ hb-dn-Sn-®p-ho-Wp. ASn-h-b-‰n¬ thZ-\-tbm-sS-bm-cw-`n® Akzmÿyw GI-tZiw c≠p-am-k-amb iniphn\p \miw- h-cp-Øn. I¿°SI°m‰v ag-°m-dns\bSn-®p-\o-°n-°-S∂p t]mbn; DZ-c-Ønse ]n©p-sIm-Snsb XpS-®p-\o-°n-s°m-≠mWv sh≈-s∏m-°-a-h-km-\n-®-Xv. AXn-\nsS aØm-bn-®\p ae-º\n ]nSn-®p. icocw Xf¿∂p Ipsd\mƒ InS-∂p. IÆn\p Rc-ºp-sh-´¬. ImgvNbv°p a߬. In´nb ih-߃ {InkvXym-\n-Iƒ Ipgn-®n´p; lnµp-°ƒ Zln-∏n-®p. In´m-Ø-h-cpsS Bfl-im-¥n-°mbn sNß-∂q¿]≈n-bn¬ t\¿®-Iƒ A¿∏n-®p.
c≠v A
©p-h¿jw apºp \S∂ sh≈-s∏m°w Cs∂m-tcm¿Ω-am{Xw. tISp-h∂ Iøm-e-Ifpw hoSp-Ifpw ]pXp-°n-∏-Wn-Xp. Irjn-ÿ-e߃ ]®-]n-Sn-®p. ]qhpw Imbp-a-Wn-™p. Bflo-b-a-WvU-e-Ønepw ]®-]n-Sn® A\p-`-hw. ]e Ime-Ømbn tPm¨Acp-f-∏≥, hnZzm≥Ip´n, Xangv tUhn-Up-]tZin F∂n-h¿ ae-¶-c-bn¬ hnX® kphn-ti-j-hn-Øp-Iƒ apf®pXpSßn. sh≈-°m-cpsS \m´n¬\n∂pw Hcp `mcybpw `¿Ømhpw Imf-h-≠nbn¬ k©-cn®v {InkvXp-hns‚ kphn-tijw {]kw-Kn®p \S°p∂p. Ccp-´n-en-cp∂ P\w hen-sbmcp shfn®w I≠p. Hcp Bflo-b-\Zn apf-°p-g-bn-eqsS Hgp-In. ]®-°p-Xn-c-I-fpsS A\p-kyq-X-amb Nnd-I-Snbpw DW-°- ap-f-I-fpsS Indp-Ind-i-_vZhpw BSp-am-Sp-I-fpsS Ipf-º-Snbpw apf-°p-g-bpsS \ni-_vZXsb CS-bv°nsS `RvPn-°p-∂p. kpc-`n-ehpw Ia-\o-b-hp-amb Xcp-e-Xm-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
21
Zn-I-fn¬\n∂p-b-cp∂ ]®-∏ns‚ aWw apf-°p-g-bpsS Xd-hm-´p-ap-X-em-Wv. Cu imZz-e-]-dp-Zo-k-bpsS \ni-_vZ-Xsb `RvPn-°p∂ as‰mcp i_vZw Ac-®-´-ºn-bmbn hne-kp∂ sXßp-hnf aØm-bn-bp-tS-Xm-Wv. CjvSw t]mse \new, ]pc-bn-Sw. Id-h-bp≈ c≠p-aq∂p ]ip-°ƒ. A≤ym-]n-I-bmb `mcy....-C-{Xbpw kuI-cy-ß-fp≈ Abmƒ apgp-®-´ºn-bm-bmepw Bcp tNmZn-°m-\mWv! sXßp-hnf aØm-bn-®≥ tZh-kym-bpsS amS-°-S-bn-ep-≠v. \m´p-Im¿ Ahsc kl-Ip-Sn-b-∑m-sc∂v hnfn-°p∂p. aZy-tkh \S-Øp-∂Xpw hg°p≠m°p-∂Xpw F√mw Ah¿ H∂n-®m-Wv. tZhkym kwkm-c-Øn-\mcw- ` - a n´p: "H∂pc≠p amk- ß - f m- b t√m aØm- b n®m Xs∂ I≠n- ´ v . NØpt]msb∂m Hm¿Ø-Xv. Be-∏p-g-Ø-s∂-bm-cpt∂m?' "NmhmsX NØp Iqt´, It®-coØ-s∂-bm-bn-cp∂p sZhkw samØw. Be-∏ptgw sIm®o-ep-ambn sIS-∂p-I-d-ßp-hm-cp-∂p.' "tIskms° Xo¿t∂m?' "hn[n]d™p. RßsS `mKw tXm‰p.' sXßp-hnf tbml-∂m≥apX-em-fn°v Be-∏p-g-bnepw sIm®n-bnepw h≥InS Ipcp-ap-f-Ip-I-®-hSw D≠m-bn-cp-∂p. Hcp- h≥XpI IS-s∏-Sp-Øn-bn´m-W-bmƒ acn-®-Xv. ]nXm-hns‚ ac-W-tijw I®-h-S-tØmSp _‘-s∏´ hyh-lm-c-߃ aI≥ Gs‰-SpØp \S-Øn-s°m-≠n-cn-°p-I-bm-bn-cp-∂p. aØm-bn-®≥ XpS¿∂p: "FXn¿]m¿´n°v hyh-lm-c-Øn\p sNe-hmb ]W-apƒs∏sS Hcp hey-XpI AS-t°≠nh∂p. hkvXphpw Gsd \jvSambn. Be-∏p-g-bp≈ ISbpw hkvXphpw P]vXn-sN-bvXp. ]ns∂ h°oe-∑mcpw ]W-sam-Øncn ]nSp-ßn.' "F¥p sNøpw? sImXn-®Xp hcm-—' "hn[n-®tX hcq,' aØm-bn-®≥ ]qcn-∏n®p: "]Ww DSt\ HSp-°-Ww. ]dºv H´p-ap-°mepw hnev°m≥ t]mhzm. AtΩsS B`-c-W-߃ sImd®v C∂se Xq°n-hn-‰p. sXßn≥tXm∏v Ip™-®≥ samX-em-fn°p sImSp°m-sa∂p hm°p ]d-™n-cn-°zm.' Iq´p-Im-cs‚ Zp¿hn-[n-bn¬ tZh-kym-bpsS lrZbw thZ-\n-s®-¶nepw AXp ]pdØp {]I-Sn-∏n-°msX aØm-bn-®s\ Biz-kn-∏n-°p-hm≥ {ian®p: "X\n°p sXßn≥tXm-∏n-t√epw t]cv sXßp-hnf aØm-øo-∂m. IpSpw-_-t∏-c-t√, XqØm-t∏m-I-Øn-√.' "IÆp-sh-´ep NnIn-’n-°m≥ HØncn Imip sNe-hm-°n. Hf-»-aqkns\ apX¬ tIm´bv°¬-B-cy-ssh-Zy-s\- hsc ImWn-®p. sshZy-Ωmcpw h°o-e-Ωmcpw IqSn F¥p-tΩ≠n ]Ww ]ngn™p!' "s]ºn-fbv°p tPmen-bnt√? AXp-a-Xn.' "icn-bm. Fs{Xms° Fgp-Xn-hn-‰mepw C\o Ggp-]d s\ew sIS°p-∂p. ct≠-°¿ s]mtc-S-hpw. I™n IpSn-°m≥ s\√p In´pw. I≈pIp-Sn-°m≥ Imipw. ]ns∂ s]ºn-tfsS iºfw an®w.' ]oSn-I-tbmSp tN¿-∂p-In-S∂ X´p-]-Sn-bn-en-cp-∂p-sIm≠v Abmƒ A`n-am-\-]q¿∆w ]d-™p. amS-°-S-bpsS tImWn¬ InS-°p∂ X´p-]Sn N´ºn-Iƒ°pw sa\t°-Sp-Im¿°pw Hcm-{i-b-am-Wv. tZh-ky-bpsS apØ-—≥ XpSßn c≠p-
22
Ggw-Ipfw kmwIp´n
aq∂p Xe-ap-d-°m¿ Ccp∂p hn{i-an-®n-´p≈ B X´p-]Sn, aØm-bn-®≥ kwkm-cn-°m-\mbn ssIbpw apJhpw Db¿Øp-∂-X-\p-k-cn®v Indp-]nsd i_vZw ]pd-s∏-Sp-hn-®p-sIm-≠n-cp-∂p. Aß-Ise Bdm-´p-]p-g-bpsS B{I-µ-\-ß-fp-b¿∂p. ]pg IS-∂p-h∂ Ipfn¿Im‰v k¿∆-N-cm-N-c-ß-fnepw \thm-t∑jw ]I¿∂p. {]IrXn kz—-µ-amb k‘ysb FXn-tc-ev°m≥ Xøm-sd-Sp-°-bmWv. \m´p-{]-am-Wn-Ifpw sa\-t°-Sp-Im-cp-apƒs∏sS Hcp sNdnb Iq´w \m´ph¿Ø-am-\-Øn-\mbn amS-°-S-bpsS apºn¬ h∂p-Iq-Sn-bn-´p-≠v. sX°p-\n∂pw inh-`-‡-cpsS \ma-P]w tIƒ°mw. lrZ-b-ß-fn¬ inh-`-‡n. A[-c-ß-fn¬ inh-a-{¥-߃. Ing°p\n∂p-b¿∂ Xtº-d-Sn-bpsS [z\n aØm-bn-®s‚ I¿Æ-ßfn¬ ]Xn-®p. I-S-bpsS apºn-eqsS IS-∂p-t]mb tXhn-tbmSp tNmZn®p: "FSo tXho, Ahn-sS-¥hm Hcp Xtº-d-Snbpw sIm´pw ]m´pw?' "X{ºm-\-dn-™nt√? sIm°p-km-bn∏pw Iq´cpw cm{Xn-tbmKw sXmSßzm. Xtº-d-Sn®p ]m´p-]mSn PmY-bmbn tbmK-ÿ-e-tØ°p t]mIzm. sImsd sZh-k-ß-fm-bn´v cm{Xoev HW¿∆p-tbmKw \S-Izm. \msf cmhnse Bdm-´p-s]mg IS-hnev hey-sh-tfse samX-em-fos‚ X{ºm-´nsb ap°zm.' "Nmt°m samX-em-fn-tbsS `mcy-tbtbm?' "B∂p X{ºm-t\. samX-emfn Adn-bmXm ap°p-∂-Xv. Adn-™mev samX-emfn DutZ-in-am-cpsS It®m-Sw-I-gn-°pw.' "samX-emfn FhnSm?' "samX-emfn sIm√Øv It®m-S-Øn\p t]mtb-°zm, ASp-ØmgvtN aS-ßn-h-c-sØm-≈q.' Aev]w ]cn-lm-k-kz-c-Øn¬ Abn-cq-°p-gn-bn¬ Ip©m≠n tNmZn®p: "tXho,- \o-sb-¥n\m kmbn-∏ns\ sIm°p-km-bn-s∏∂p hnfn-°p-∂Xv?' "Atßcp sIm°p-t]mse shfp-Øn-cn-°phm X{ºm-t\.' "FSo, sIm°p-km-bn-s∏-∂-√, Ip°p-km-bn-s∏-∂m....tI-t´m.' "X{ºm-s\-¥n\m Fs∂ Ifnbm°pt∂! RΩ-fp- ]-≈n-°q-S-Ønseßpw t]mbn-´n-√. a‰n-¶n-fojp ]d-bm≥ F\°p \m°p hg-ß-Øn√ X{ºm-t\.' tI´p \n∂-h¿ Nncn-®p. tXhn \¬Inb hm¿Ø Aa¿jtØmSp-Iq-Sn-bmWv aØm-bn-®≥ kzoI-cn-®-Xv. Nmt°m-ap-X-em-fn-bpsS `mcy aØm-bn-®s‚ AI∂ Hcp _‘p-hm-Wv. sNß-∂q¿ ItØm-en°m ]f-fn-bnse Hcp {]am-Wn-bmWv apX-em-fn. At±-l-Øns‚ `mcy s]¥-t°m-kvXnse kmbn-∏ns‚ ssI°ogn¬ kv\m\w kzoI-cn-°m≥ t]mIp∂p!! tZhkym aØm-bn-®s\ t\m°n-∏-d™p: "imt°m samX-em-fosS `mcy ]I-tem-a‰w IpSpw-_-°m-cn-bm. tXma-k-t∏m-kvtXm-e≥ c≠m-bncw h¿jw-apºv kv\m\w sImSpØv {InkvXym-\n-I-fm-°nb {_m“W- IpSpw-_-Øns‚ A\-¥c Xe-apd!' "]n∂-t√ym. Ahcp Ip™m-bn-cn-°pºw heysa{Xm-®\m amtam-Zok \¬In-b-Xv. C\o sh≈-Øn-∏n-Sn®p ap°tWm? \√ IqØm.' "Bt´mw IqØp-sam-∂p-a√ - . Al-¶m-ca - m....-Xm-\d - nt™m c≠m-gvNb - mbn kmbn∏v ]pØ≥Im-hn¬ sshIn´p tbmKw \S-Øp-hm. ]-s≠ms°
]mfw sX‰nb Xoh≠n
23
Atßcv \mSp-\osf k©cn®p {]kw-Kn-°p-hm-cp-∂p. C∏w sN-ß∂ - qcpw ]cn-kc - Øpw Xmh-fa - S- n-®n-cn-°b - m. kz¿§-cm-Py-Øn¬ t]mIm-\p≈ hgnsb-∏‰n Abmƒ {]kw-Kn°pw F∂v t\m´okv ASn-®n-d° - n-bn-´p-≠v.' "Xm\-bmsf I≠n-s´mt≠m?' "C∂m-fn-en-Xnte Atßcv Hcp Imf-h-≠n-bn¬ t]m∂Xp I≠p. h≠n-\n¿Øn Hma√q¿ t]mIp-∂h - gn Ft∂mSv tNm-Zn-®p. kmbn--∏n\v C®ncn ae-bmfw Adn-bmw. Aev]w ae-bmfw kwkm-cn-°p∂ Hcp Xan--g\pw IqsSbp-≠m-bn-cp-∂p.' "F∂n´v?' "Rm≥ hgn-]d - ™ p-sIm-Sp-Øp. ]ns∂m-cn-°¬ tImgn-®¥-bn-te°p≈ hgn tNm-Zn-®p. Atß¿°v tImgn-bn-d®n h√y- C-jvS-am.' amS-°-S-bn¬ \n∂pw hmßnb I∏-e≠n s]m´n®v hmbn-en-´p-sIm≠v laoZv apk-en-bm¿ CSbv°p Ib-dn: "Hma-√q¿ FØm\p≈ hgn AdnbmØ Atßcv kz¿§-cmPyw hsc-bp≈ hgn Fß\dn™p!' tZhkym Nncn®p: "icym.. tImgn®¥-bn-te-°p≈ hgn-t]mepw AdnbmØ Abmƒ ]dp-Zo-k-h-sc-bp≈ hgn {]kw-Kn-°p-∂p.!!' "Rm\m kmbn-∏ns\∏‰n tI´n-t´-bp-≈q. tIkn\v \S-°p-hm-cp-∂p. \m´n¬ hcp-t∂m-sc-sbms° ImWm≥ t\c-an-√m-bn-cp-∂p,' aØm-bn-®≥ ]d™p. "Hcp aZm-tΩ-sam≠p Iq´n-\v. AbmsS sI´n-tbm-fm.' sXdp-∏p-_oUn ]pI-®p-sIm≠v tZhkym hni-Zo-I-cn-®p. "Xm\n-sXms° Fß-s\-b-dn-s™tSm?' "\mc-ßm-sh≈w IpSn-°m≥ sZhkw Ggpw F´pw DutZ-in-amcm ChnsS hcp-∂-Xv. s]¥-t°m-kvXp-Im-cpsS hnizm-k-߃ hoSp-I-fn-se√mw Ib-dn-bn-dßn {]N-cn-∏n-°zm.' AIse ]º-bm-‰n¬ sh≈w \pc-™p-s]m-ßn. aØm-bn-®s‚ a\ n¬ tIm]w ]X-™p-s]m-ßn. "sIm°m-bmepw Ipbn-em-bmepw Cu am∏f-am-cpsS tZiØv Ch-Ωm-sc-sbm-∂nt\w tI‰-cp-Xv.' X´p-]Sn Indp-Indp°pIbpw CS-Xp-h-i-tØ°v BSp-Ibpw sNbvXp. aØm-bn-®s‚ CSsØ IÆv Cdp-In-sh-´n-bXv tZhkym {i≤n-®p. sh≈-s∏m-°-Im-e-Øp-≠mb IÆns‚ Rc-ºp-sh-´¬ aØm-bn-®s‚ Xt‚-Sw Ipd-®n-´n-√. CSvbv°nsS Abmƒ°v IÆn¬ sh´-ep-≠m-Im-dp≠v. hnIm-cm-[o-\-\m-Ip∂ thf-I-fn¬ Rc-ºp-sh-´¬ IqsS-°q-sS-bp-≠mIp∂p; At∏mƒ CStØ IÆns‚ ImgvNbpw aßp-∂p. "Ah-sc¥p tZmjw sNbvXp?' ae-bn¬ tImin tNmZn-®p. adp-]Sn {]Xo-£n-°msX tImin XpS¿∂p: "kmbn∏v B¿°p-samcp tZmtjmw sNbvXn-´n-√. Atßcv temI-Øns‚ shfn-®-amb kphn-tijw {]kw-Kn-°-bm.' aØm-bn-®≥ i_vZ-ap-b¿Øn-b-t∏mƒ tIm]-Øns‚ hkq-cn-°e apJ-amsI ]S-cp-∂p-≠m-bn-cp∂p: "F¥p tZmjw sNbvsX-t∂m-—h-e-ØpI-øn¬ thZ-]p-kvX-Ihpw CS-Xp-I-øn¬ tXm°p-ta¥n C¥ym-°m-cpsS Ipcp-ap-fIpw tXbn-ebpw X´n-sb-Sp-°m≥ \S-°p-t∂mcm sh≈-°m-sc-√mw. sXmen shfp-Ø-Xm-—-AIw Imt°-°m-´nepw Idp-Ø-Xm.'
24
Ggw-Ipfw kmwIp´n
tZhkym ]cm-Xn-s∏´p: "B kmbn∏v \ΩsS \{km-Wn-s∏-Æp-ßsS an-∂pw amtew Ducn-∏n-°p-∂p. an∂pw amtew AWo-∂Xv ]m]-am-Wp-t]mepw! _oUn-h-en-°p-t∂mcpw sh‰ne apdp-°p-t∂mcpw \c-I-Øn-t∏m-sa∂m {]kw-Kw. ]e-tcbpw B‰nepw tXm´nepw ]nSn®p-ap-°p-∂p. Ah-csS `mtj¬ apgp-I¬kv\m\w Ign-∏n-°-bm-Wp-t]mepw!' IS-bn¬ IqSn-bn-cp-∂-h¿ Hmtcm-cp-Ø-cmbn N¿®bn¬ ]s¶-SpØp XpS-ßn. "adp-\m-´n-seßpw Ie-°-sh-≈-an-√m-™n-´mtWm Chn-sS-h∂o AlΩXn ImWn-°p-∂Xv?' ]p√m-™n-°m-em-bn¬ Ipcym-t°mkv Bcm-™p. aØm-bn-®≥ \o´n-sbm∂p Xp∏n. "Cu sh‰ntew _oUow ]√p-thZ\bv°p \√-Xm∂m taS-bn¬ tImin-ssh-Zy≥ ]d-™n-s´m-≈-Xv. hnZym`ym-k-sam-≈-h-cmcpw Cu kmbn-∏-∑m-cpsS a≠-Øcw tI°-Øn-√.' IS-bn-te-ho-´n¬ tPmk^v kwkm-c-Øn-\n-S-bn¬ Ibdn: "aØm-bn®m, B tXm´pw-Ic Ioh¿®\pw sXt°-∏-d-ºnse DÆq-Æn-kmdpw Abncq-°p-gn-bnse tPm¨km-dp-sams° a‰n-¶n-fojp ]Tn-®-h-ct√? Ah-scsbms° kmbn∏v t]m°-‰n-em-°n-bn-cn-°p-∂p. Ah-cpsS {]h¿Ø-\-߃ Im´p-Xo-t]mse ]S-cp-I-bm-Wv.' NnΩn-\n-hn-f°p sImfpØn amS-°-S-bpsS apºn¬ Xq°n-bn-´p-sIm≠v tZh-kym, tPmk-^ns‚ A`n-{]m-bsØ \ncm-I-cn®p: "DÆq-Æn-km-dns\ Bcpw t]m°-‰n-em-°n-bX - √ - . kmbn∏v sNß-∂qcp hcp-∂X - n-\p-aptº DÆqÆn-kmdv s]¥-t°m-kp-Im-c-\m.' ]pXn-b-ho-´n¬ Ip™p-h¿Kokv hni-Zo-I-cn®p: "DÆq-Æn-km-dns‚ t\Xr-Xz-Øn¬ sX∂n-¥ym-s]-¥-t°mkvXp ssZh-k-`-sb-s∂mcp Iq´-ap≠m-bn-cp-∂p. kmbn-∏ns‚ t\Xr-Xz-Øn¬ sX∂n¥ym ]q¿Æ kphn-tij-k-`-sb∂v as‰mcp Iq´-hpw. C∏w c≠pIq´-ßfpw IqsS H∂n®v H‰ k`-bm-Wv-—a-e-¶c s]¥-t°mkvXp k`.' Hcp _oUn IØn- ® p- s Im≠v Ip™p- h ¿Kokv hni- Z o- I - c Ww XpS¿∂p: "ae-¶c s]¥-t°mkvXpkt`em tXm´pw-Ic Ioh¿®-\n-t∏mƒ. Ioh¿®≥ A®≥]´-Øn\p ]Tn-°m-\n-cp-∂-Xm.' "C\n-bn∏w s]¥-t°m-knse IØ-\m-cm-I-mat√m.' amS-°-S-tbmSp tN¿Øp ]WnX Hme-®m-bn-∏n¬ InS∂ _©n-te°p amdn-bn-cp-∂p-sIm≠v ]p√m-™n-°m-em-bn¬ Ipcym-t°mkv A`n-{]m-b-s∏-´p. Ip™p-h¿Kokv H∂p Nncn®p: "X\n-s°-¥-dnbmw Iptcymtk--— s]¥-t°m-kn¬ A®\pw IØ-\mcpw _kv°ym-Ωbpw H∂p-an-√. D]tZ-inbpw D]-tZ-in-b-Ωbpw! ]mÃdpw ]mÃ-d-Ω-bpw.' "Hmtlm Aß-\mt∂m? GXm-bmepw Ioh¿®≥ kmbn-∏-Ωm-cpsS kn¬_-‘n-bm. C∂m-fn-e-tßsc ImWm≥ c≠p Im¿ \ndsb kmbn-∏Ωm¿ h∂n-cp-∂p.' "\ΩpsS Xncp-ta-\n-amtcw _mhm-amtcw Fgp-s∂-≈n-°p-tºmƒ hcp∂-Xns‚ \qdn-sem∂p Imdp-Iƒ s]¥-t°m-kp-Imsc ImWm≥ hcptam?' c≠p-aq-∂p -h¿jw apºv ]cp-a-e-bn¬h®v _t -en-tbm-kp _m-hmbpw {KntKm-dn-tbm-kp-Xn-cp-ta-\nbpw Chm-\n-tbmkvsa{Xm-t∏m-eo-Øbpw H∂n®p IqSn-b-t∏mƒ Fgp-s∂-≈-Øn\v sX°p-\n∂p h∂ Hcp Iq´w Imdp-Iƒ
]mfw sX‰nb Xoh≠n
25
sNß-∂q¿ hgn IS-∂p-t]m-bn. A°m-cy-amWv Ip™p-h¿Kokv A`n-am\-]q¿∆w kqNn-∏n-®-Xv. IS-bn-te-ho-´n¬ tPmk^v ho≠pw N¿®-bv°p-in-cp-Iq´n: "B DÆqÆn-kmdv Ipsd-\m-fmbn Xp≈-ep-Im-cpsS t\Xm-hmbn \S-°b - m. sa{Xmt\w A®-Ωmtcw H∂pw Atß¿°p th≠m. I\ym-a-dnbm-Ωnt\w th≠m∂m hoc-hmZw ]td-∂-Xv.' "]pWy-hm-f-Ωmtcw th≠m.' Ip™p-h¿Kokv Iq´n-t®¿Øp. "Atß-cp-Xs∂ Hcp ]pWy-hm-f≥ Na™p \S-°phm. ]ns∂-¥n\m Koh¿Kokv ]pWy-hm-fs\?' "DÆq- Æ n- k mdv adp- ` mj ]td- s a∂p tI´p!' Aev ] w A¤pXw Ie¿∂ kzc-Øn¬ tZhkym ]d-™p. Ing-t°-ho-´n¬ cma-\m-im≥ CS-bv°p-I-bdn: "DÆq-Æn-kmdp a‰n-¶nfo-jp-`mj ]Tn-®-h-\-t√, A\y-`mj ]td-∂-Xn-se¥m A¤pXw? Fs‚ tamsf an®¬km-bn∏m kv°qfn¬ C¶n-fojp ]Tn-∏n-®X - v. Ahfpw an®¬kmbn-∏ns‚Iq´v C®ncn adp-`mj ]d-bpw.' _oUn-∏pI D—z-kn-®p-sIm≠v Ip™p-h¿Kokv Bims\ H∂p Ifnbm-°n. "sIm≈mw-—-Xm-s\-¥hm C∏-td-∂-Xv. DÆq-Æn-kmdp ]td-∂Xp a‰nw-Kvfojpw kwkvIrtXmw H∂pa√. ]Tn®p ]d-bp-∂-X-s√-t∂-—-kz¿§ob-`m-j-bm. ]cn-ip-≤m-flmhp In´pºw ]td∂ `mj-bm-sW∂m Ah-Ωmcp hoº-Sn-°p-∂-Xv.' Ip™p-h¿Kokv ep¶n apdp°n DSp-Øp. s]¥-t°mkvXv tbmK-ßfn¬ tIƒ°m-dp≈ adp-`m-jm-`m-jWw A\p-I-cn-®p-Xp-S-ßn. Hm´≥Xp-≈¬ ssien-bn¬: tkm{Xw-˛-kq-{Xw, tKm{Xw-˛-Km{Xw kmdm-˛-km-dm, amdm-˛-kmdm tPmk^v X´p-]-Sn-bn¬ \n∂pw s]mSp-∂s\ Fgp-t∂-‰p.-i-cocw hnd∏n-®p-sIm≠v A\p-I-cWw Gs‰-Sp-Øp. ]cn-lm-k-Øns‚ Cuc-Sn-Iƒ: tkm{Xw imkv{Xw, ]m{Xw tKm{Xw tat\ tat\, sXt°¬ Nentbm \mb-∑msc Ip©≥\-ºym¿ Nn{Xo-I-cn-®-Xns‚ lmkym-\p-I-c-W-Ønte°v Ip™p-h¿Kokv IS∂p: \mb-∑m-cp-S≥ HmSp-t∂cw Bbp-[-sa√mw hgn-bn¬ t]mbn Bb-Xp-]n-s∂bpw D≠m-°oSmw Imbw In´p-IneXp_lp-em`w. s]¥-t°m-kvX¿ Xp≈pt∂cw apSnbpw PSbpw Xd-bn¬t]mbn BbXp-]n-s∂bpw D≠m-°oSmw adp-`mj In´p-In¬ AXp _lp-em`w. ]Zy-c-N-\bv°v ]≠v kvIqfn¬ kΩm-\-߃ Ic-ÿ-am-°n-bn-´p≈ tPmk^v lmky-k-{am-´ns‚ Ihn-X-bpsS _m°n Iptd-°qSn ap≈pw ap\bp-ap≈ `mj-bn-emWv A\p-I-cn-®Xv: ]pg-bpsS Acn-In¬ sN∂p InS∂p
26
Ggw-Ipfw kmwIp´n
\mb-∑m¿ Nne¿ {]mW`b-Øm¬ hen-sbmcp ]pen h∂-Snbpw Iq´n Xebpw sIm≠v IS∂pIf™p!! ]pg-bpsS Acn-In¬ sN∂p \S∂p s]¥-t°m-kvX¿ ]m]`b-Øm¬ hen-sbmcp ]mÿ IpS-h-b-td¥n Ac-sh-≈-Øn¬ ap°n FSpØp!! amS-°-S-bn¬ \n∂p Iq´-®n-cn-bp-b¿∂p. Hme-®m-bn-∏ns‚ ad-bn¬ XWpØ Im‰-Sn-®p. Nncn-b-S-°n-s°m≠v tZh-kymbpw aØm-bn-®\pw N¿® Gs‰-Sp-Øp: "B Abn-cq-°pgn-bnse F.-sI. hdp-Ko-kns‚ Imcy-a-dnt™m aØm-bn-®m. Atßcv kmbn-∏ns‚ {]kwKw ae-bm-f-Øn¬ ]d-bm≥ \S°p-hm.' "slm-—I-jvSw. F.-sI. kmdn\v thsd sXmgn-ent√? sIm®oev {_n´ojv I®-h-S-°m¿°p Zzn`m-jn-Isf thWw. Ahn-sS-ßm\pw t]mbn \√ iº-f-Øn\p tPmen t\m°-cptXm? Cu kmbn-∏ns‚ I≈-bp-]-tZi-߃ ae-bm-f-Øn-em-°m-sX....' IS-bn¬ Iq´-®ncn ho≠p-ap-b¿∂p. aØm-bn-®s‚ IÆn\v {Iam-XoX-ambn Rc-ºp-sh-´-ep-≠m-bn. \oe-t®-e-bp-SpØ BImiw Ccp-≠p. AXn-\n-S-bn-eqsS sh≈n-shfn®w hnX-dn-s°m≠v H∂p-c≠p \£-{X-߃ Hfn-™p-t\m-°n. Hmtcmcp-Ø-cmbn km[-\-߃ hmßn ho´n-te°p aS-ßn. aØm-bn-®≥ apdp-°m≥ B™p-Xp-∏n. "IS-b-Sbv°q tZh-kym. Ahn-tS-bvs°m∂p s]mbv°-f-bmw. DW¿∆pImsc samØw X√-Ww. \m´n-em¿°pw InS-s∂m-d-ß-≠m. k¿∆{X _lfw. sIm´pw ]m´pw sIm´pw ]m´pw.' "Xmº-d-™Xp icym. ]mc-º-cy-ap≈ IpSpw-_-ß-fn¬ P\n® \ΩpsS BWp-ßtfw s]Æp-ßtfw DutZ-in-amcv hio-I-cn-°p-∂p. H∂nt\w Poht\mSp sht®-°-cp-Xv.' "`¿Øm-°-∑m-c-dn-bm-XmtWm s]Æp-ßsf kv\m\-s∏-Sp-Øp-∂Xv?' "Hcmsf ap°pºw Ata-cn-t°∂v Bbncw tUmf¿ hoXw {]Xn-^ew In´pw. CsX√mw Ata-cn-°≥ ]W-Øn\p th≠n-bm. imt°m-sam-X-emfn-tbsS `mtcy ap°n-tb®pw HØncn tUmf¿ kºm-Zn-°pw.' "Nmt°m-sam-X-em-fosS `mcy Fs‚-sbmcp _‘-°m-cn-bm. Ahsf \msf ap°n-bm¬ Rm≥ kmbn-∏ns‚ IY-I-gn-°pw.' "kmbn-∏ns\ tNmc-bn¬ ap°-Ww.' ]n®mØn ImWn-®p-sIm≠v tZhkym ]d-™p. "Bs´ ]‰n-t®-°mw. C∂p cm{Xn-Xs∂ F√m-‰nt\w Hcp ap°p ap°ntb-°mw....-aq-°p-ap-s´....-B-‰n¬ hen-s®-dn-bpw.' "Xm\-dn-t™m, Ipd-Øn-bmd ]utem-kns‚ s]ºf Ip™m-≠Ω ]utem-k-dn-bmsX Ign™ amkw cl-ky-ambn kv\m\-s∏-´p. N¥bn¬sh®v Bcm≠v ]utem-kn-t\mSv hnhcw ]d-™p.' "]utem-skt¥m sNbvXp?' "]utem-tkm-˛-l-˛-l-˛-A-bmfv aq¿®-bp-ff Hcp hm°Øn hmßn-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
27
s°m≠v ho´n-te°p Xncn-®p. AhsS ssI sh´m≥!' "F∂n´p sh´ntbm?' "]utemkv Ae-dn-s°m≠v ASp-°-tf¬ NmSn-°-b-dn. s]º-d-t∂mcsS Xe-ap-Sn-°p-Øn¬ tIdn-∏n-Sn-®p. hm°Øn s]m°n. "Bcp ]ds™So \nt∂mSp kv\m\-s∏Sm's\∂p tNmZn-®p....-A-hfp hnd-®p-t]m-bn. "F‚®mbm Fs∂ sIm√-t√....-C-{]m-hiyw £an-°-tW....-C\n Hcn-°epw Rm≥ kv\m\-s∏-S-Øns√'∂hƒ kXyw sNbvXp.' F∂n´p sh´p \St∂m?' "Abm°p Xr]vXn-bm-bn. hm°Øn Xmsg-bn-´p. "taem¬ kv\m\s∏-t´-°-cpsX'∂bmƒ ap∂-dn-bn∏p \¬In. `mKy-Øn\p sh´pw IpØpw \S-∂n-√.' "a≠≥ ]utem-kv— - -A-h-fn-t∏mgpw s]¥-t°m-kp-Im-cpsS IqSmt∂m tbmK-Øn\p t]m∂Xv?' "B∂p. BgvtNev aq∂m-ep-h´w tbmK-am. DutZ-in-amcpw DutZ-in-\nIfpw ]utem- k n- √ mØ X°w t\m°n Ip™m- ≠ - Ω - b psS ho´nev {]m¿∞\ \S-Øpw.' "a≠≥-—-a-c-a-≠≥ ]utem-kv.' tZhkym IS-]q-´n. "Aev]w I≈p-Ip-Sn-®n´p t]mbm-t]mtc?' aØm-bn-®≥ B{Klw {]ISn-∏n-®p. "Hm, ka-b-an-√. aS-ßn-h-cpºw aXn IpSnbpw ISn-bpw.' \mcßm apdn-°p∂ ]n®mØn Acn-ºmd \nd™ ssIsh-≈-bn¬ XqØp-an-\p-°n-btijw tZhkym Ffn-bn¬ Xncp-In. ]m°v-D-S-bv°p∂ Np‰nI aØm-bn-®≥ aSn-°p-Ønepw XmgvØn. ]{X-{]-h¿Ø-I\pw bph-I-hn-bp-amb ]pØ≥Imhp amØ≥ XcIs‚ ]dºp IS-∂mWv tbmK-ÿ-eØv FtØ-≠-Xv. h¿Æ-h-kv{X-ßf-Wn™ Hcp ]pXp-a-W-hm-´n-sb-t∏mse apf-°p-g-bpsS ]m¿iz-Øn¬ \nesIm-≠n-cp∂ ]pØ≥ Imhp-{]-tZiw Zqsc I≠-t∏mƒ aØm-bn-®s‚ lrZbw thZ-\n-®p. AhnsS Abmƒ°v Htc-°¿ hmg-tØm-∏p-≠m-bn-cp-∂p. aq∂p h¿jw apºv sIm®n-bn¬h®v Hcp-amkw XpS¿®-bmbn Ipsd sXm≠p-I-®-h-S-°mcp-ambn NqXp-I-fn-®p. aØm-bn-®≥ tXm‰p. Hcp h≥Xp-I-bpsS IS-`mc-hp-am-bmWv XncnsI h∂-Xv. ISw ho´m≥ hmg-tØm∏v FgpXn hn‰p. \o≠ hmg-bn-e-Iƒ Im‰n¬ Xe-bm´n A`n-hm-Zy-a-cp-fp-∂Xp I≠t∏mƒ aØm-bn-®s‚ thZ\ tIm]-ambn amdn. tZhkym tIƒs° Abmƒ hn[n-sb-—a-\p-jy\p Zp¿`mKyw hn[n-°p∂ ssZh-sØ-—i-]n-®p. hgn-bn¬ I≠ IS-em-h-W-°ns‚ sImsºm-Sn®v \o≠-sbmcp hSn aØm-bn-®≥ Xøm-dm-°n. Hcp tXm¿Øpw Xe-bn¬ sI´n. tbmK-ÿ-e-tØm-S-Sp-Ø-t∏mƒ Hcp aZm-Ω-bpsS Km\w Ah-cpsS ImXp-I-fn¬ ]Xn-®p. "B aZmΩ hey ]m´p-Im-cn-bm. sIm®p {]kw-K-°m-cn-bpw. Rm\ß\m tI´-Xv.'
28
Ggw-Ipfw kmwIp´n
"Hmtlm--—-CXp s]Æp-ß-fpsS Ime-at√? ktcm-P-\o-\m-bn-Up-ht√ C∏w cmjv{So-b-tbm-K-ß-fn¬ {]kw-Kn-t®m≠p \S-°p-∂Xv! tXm´-bv°m´p am[-hn-b-Ωsb sIm®n \nb-a-k-`-bn-te°p \nb-an-®nt√? Ahcm C≥Uybnse BZysØ h\n-Xm-sa-º¿. s]Æp-ß-fn∏w kt`epw \pg-™p-tIdp∂p!' cmjv{So-b-⁄m-\-ap≈ aØm-bn-®≥ {]Xn-h-Nn-®p. tbmKw \S-°p∂ ]pc-bn-S-Øns‚ ]Sn-™msd tImWn¬ \n∂psIm≠v Ah¿ ÿnXn-K-Xn-Iƒ k{i≤w ho£n-®p. Hcp Hme-∏¥ - e - n-\p-ff - n¬ P\w {]m¿∞n-°p-∂p. ]mSp-∂p. \qdpt]tcmf-ap-≠v. Hc-™q-dp-t]-cpsS tImem-l-ew. Gß-e-Snbpw hnXp-Ωn-°-c-®nepw kvtXm{Xm¿®-\-bpw. "CsXmcp \mY-\n-√m-°-f-cn-bm. Ch-‰-Isf¥n\m Cßs\ Itc-∂Xv? Bcm≠p NsØm?' tZhkym ]cn-l-kn-®p. "kmbn∏v ]s≠-ßm≠p kv\m\-s ∏-Sp-Øn-b∏w sh≈w IpSn®p NtØm-csS t{]Xw Ic-bp-hm. F√mw Hc-hn-bep ]cp-h-Øn-em.' "\ΩpsS ]≈n-I-fn-te-t∏mse sNm√n-√. A®-\n-√. Ip∏m-b-an-√. I]ymcn-√. A®-Sn® {]m¿∞-\-bn-√. t\ctØ ]Tn-t®m≠p h∂ hmb-\-bn-√. ChnsS hmbn-tØm-∂p-∂-sXms° ]td-∂p. ASp-°p-an-√, Nn´-bp-an-√.' Ingt° tImWn-ep≈ kZ-kn\p Np‰pw NnΩn-\n-hn-f-°p-I-fp-sS {]Imiw. a≤y-h-b-kvI-\mb Hcp kmbn∏pw Pp∫m-[m-cn-I-fmb Ipsd D]-tZ-in-amcpw IÆn¬s]-´p. ]ecpw apºp I≠n-´p-≈-h¿. Nne¿ ISbn¬ h∂p \mc-ßm-sh≈w IpSn-®n-´p-≈-h¿. thsd Nne¿ ]cn-k-c-{]-tZi-Øp-≈-h¿. Ipsd-t∏¿ Ab¬hm-kn-Iƒ. "B XmSn-ao-i-°m-c-\mcm?' "Abm-fpsS t]cv F.-B¿.-‰n. AXn-ibw F∂m. C∂m-fn-e-bmƒ \mcßm-sh≈w IpSn-°m-s\s‚ IS-bn¬ h∂p. HØn-cn-t\cw h¿Ø-am\w ]d-™p. Xan-gp-\m-´nse Hcp {]`p-Ip-Spw-_-Øn¬ P\n-®-Xm-sW∂p ]d™p. Ct∏m-g-bmƒ Cu I≈-km-bn-∏ns‚ he-bn-em.' "AXn-ibwXs∂. h√mØ AXn-ibw' "Zm I≠nt√, CS-sØ-b-‰sØ _©n¬ sXt°-∏-d-ºnse DÆq-Ænkm¿ Ccn-°p-∂p.' "I≠p I≠p. h∂-t∏mtg I≠p.' "Ch-Ωm-sc√mw FhnsS sIS-∂Sm!' "Cu®-t]mse kmbn-∏ns‚ Np‰pw!' "h√ Imcym-tem-N-\-tbmtKmw \msf-°m-Wpw. Ch-Ωm-cpsS DW¿hp- -Øncn DutZ-in-amcv h∂p-Iq-Spw. ]ns∂, tbmKw Cß-\m∂m tI´-Xv-—H ]Itema‰w imt°m-sam-X-em-fosS s]º-f-bt√ \msf kv\m\-s∏-Sp-∂Xv. sh≈-Øn¬ ap°p-∂-Xp-I≠p t{]m’m-ln-∏n-°m≥ kao-]-{]-tZ-iß-fn-ep≈ DutZ-in-am-sc√mw IqSn-b-Xm. C∂p cm{Xn kmbn-s∏-√m-h¿°pw tNmdp sImSp-°pw.' "_m C∏w Xs∂ ]pd-In-°qSn IS∂p hnf-°p-Iƒ X√n-s°-Sp-Ømw. Zm ]Øep I≠n-t√. Ad™p If-bmw.' "\Ωsf Adn-bp-∂-h-ct√?' "Adn-™m-se-¥m-—Cu sXßp-hnf aØm-bnsb Ah-Ωm-sct¥m
29
]mfw sX‰nb Xoh≠n
sNøm\m?' "samJw tXm¿Øp-sIm≠p aqSmw. \sΩ Xncn-®-dn-b-≠m. X√p sImSpØn´v setKym≥ hcpt∂ setKym≥ hcp-t∂∂v Ae-do´v ]º-I-S-°mw.' aØm-bn-®≥ Aev]t- \cw au\-ambn \n∂-tijw A`n-{]m-bs - ∏´p: sh≈-°m-cs - \-¥hm {]kw-Kn-°p-∂s - X∂v tIƒ°mw. AXp-Ig - n-™p-aXn X√v.' "F¥n\m {]kwKw tI°p-∂-Xv. \ΩsS hmbn-en-cn-°p∂ _oUntb-hsc Abmfp Ip‰w]dbpw.' "{]kw-K-Øn-\n-Sbv°p \ΩpsS sa{Xm-Ωm-sctbm A®-Ωm-sctbm Ip‰w ]d-™mev At∂cw AbmsS IY-I-gn-°mw. _oUosS Imcyw ]d- ™ m¬ At∂cw hmbnev _oUn IpØn- t °‰mw. GXm- b mepw {]kwKw H∂p Xo¿t∂m-´v.' Ah¿ ]¥-en\p Ing-°p-h-i-Øp≈ Iøm-e-bn¬ Nmcn-\n-∂p. Xs‚ hc-b-\p-Sp-∏ns‚ t]m°-‰n¬ \ns∂-SpØ ]pI-bn-ebpw ]m°p-I-j-Whpw aØm-bn-®≥ hmbn-en-´p. D]-tZ-in-am-tcm-Sp≈ tZjyw ImWn-°m-\m-bncn°mw--—Aa¿Øn Nh-®-c-®p-sIm-≠n-cp-∂p.
aq∂v "I
¿Øm-hn¬ ktlm-Z-c-ß-tf, am\y-cmb tIƒhn-°m-tc, \n߃s°s‚ kvt\lm-iw-k-Iƒ \¬Ip-∂p.' Btflm-Xv°¿jw ]I-cp∂ Kw`o- c amb i_v Z - Ø n- e mWv At±lw P\- ß sf A`n- k w- t _m- [ \ sNbvX-Xv. AXn\p InS-\n-ev°p∂ F.-sI. h¿Ko-kns‚ hnh¿Ø\ ssienbpw t{imXm-°sf lTm-Zm-I¿jn-®p. P\-°q-´-Øns‚ IÆp-I-fn¬ {]Xo-£-bpsS ]q°ƒ hncn-™p. sh≈-bp-Sp∏pw {Sukdpw [cn® Hcp kp`-K≥. NqSp Imem-h-ÿaqew Xz°ns‚ \ndw aßn-bn-´p-≠v. F¶nepw At±lØns‚ apJw a™n-\p-aosX hoW \nem-hp-t]mse Bfl-{]-`-bpsS ]cn-th-j-a-Wn-™ncp-∂p. Ij≠n Bcw`n®n-´p-≠v. NnΩn\nhnf-°-pIfpsS Zo]vXn-bn¬ tijn°p∂ apSn {]Im-in-®p. ]Øp-\m-ev]-Ø©p hb p tXm∂n-°pw. Xmgv∂ kzc-Øn¬ aØm-bn-®≥ tZh-kym-tbmSp ]d™p: "B sh≈°m-c≥ A{X tami-a-√. tIgvhn°msc am\y∑m-sc∂p hnfn-°p-∂p--—IdpØ \nd-°m-cmb \Ω-sf...' "hS°v d∫-dp-tXm-´-Øns‚ kq{]-≠p-km-bn∏v IdpØ \nd-°msc ]´o∂pw Igp-tX∂pw hsc hnfn-°pw.' "Ct±lw kvt\lm-iw-k-IqSn \¬Ip∂p! Al-¶m-cn-b-√.' "sNe∏w tIƒhn-°msc N°-c-hm°p ]d™p ab-°o´v sh≈Øn ap°n kt`ev tN¿°m-\m-cn-°pw.' "F∂mepw I≠n-t√. B apJØv Hcp t\cpw s\dn-bp-ap-≠v. GtXm Hcp shfn-®w.' kmbn-∏ns‚ Acp-Wm-`-amb apJØv ZrjvSn ]Xn-∏n-®psIm≠v aØm-bn-®-\-`n-{]m-b-s∏-´p. {]kwKw {i≤n-°m≥ Xmev]-cy-ap≈ `mhw aØm-bn-®s‚ apJØp \ng-en-´p. AXp a\- n-em-°nb tZhkym IqsS-°qsS kwkm-cn®v aØm-
30
Ggw-Ipfw kmwIp´n
bn-®s‚ GIm-{K-Xsb Xncn-®p-I-f-bm≥ {ian-®p-sIm-≠n-cp-∂p. tbip-{InkvXp acn® emk-dns\ Dbn¿sØ-gp-t∂-ev]n® IY-bmWv {]kw-K-hn-j-bw. "C∂m-sW-¶n¬, C∂sØ Bfp-I-fm-sW-¶n¬ emk¿ ac-W-i-ø-bn-em-b-t∏mƒ ih-a-S-°-Øn\v sagp-Ip-Xn-cnbpw kpK-‘-te-]\-ßfpw hmßp-hm≥ Bfns\ N¥-bn¬ hnSp-am-bn-cp-∂p. F∂m¬ emkdns‚ ho´p-Im¿ BZyw tbip-hn-s‚b-Sp-°-te°v Bf-b-®p.' P\w Nncn-®p. A[nIw ]√p-Im´n Nncn-°m-dn-√mØ kmbn∏pw CØhW H∂p Nncn-®p. At±-l-Øns‚ ]√p-Iƒ item-tams‚ Z¥-tKm-]pc-ß-sf-t∏mse hiy-am-bn-cp-∂p. ]Øp-]-Xn-\©p an\n´p Ign-™-t∏mƒ hnj-b-tØm-S-\p-_-‘n®v kmbn-s∏mcp ]m´p-]m-Sn. F´mw ¢m n¬ tXm‰ aØm-bn-®s‚ a\- n¬ sNß-∂q¿ kv°qfn¬ ]Tn® CwKvfojv ]mT-ß-fp-W¿∂p. Aßpw Cßpw Ipsd Bi-b-߃ a\- n-em-bn. Km\-Øns‚ CuWhpw AXnse Bib-ßfpw aØm-bn-®s‚ a\- n¬ arZp-e-hn-Im-c-ß-fp-W¿Øn. A¿∞w Zzn`mjn hni-Zo-I-cn-®p. Hcp ]m]n-bpsS Zp¿L-S-amb ]mXsb-∏-‰n-bm-bn-cp∂p Km\w. ZpjvSs‚ Pohn-X-ssien ico-cm-fl-tZ-ln-Isf Bk-Iew \in-∏n-°p-sa∂pw tbip-{In-kvXp-hn\v ]m]nsb cq]m-¥-c-s∏Sp-Øp-hm≥ Ign-hp-s≠∂pw hnIm-c-`-cn-X-amb hm°p-I-fn¬ Zzn`mjn hnhcn-®-t∏mƒ aØm-bn-®s‚ a\- n¬, Aev]w apºp-b¿∂ hnIm-cm-\p-`qXn IqSp-X¬ Xo{h-am-bn. kz¥w Pohn-X-ssien aØm-bn-®s‚ a\- n-eqsS IS-∂p-t]m-bn. ]I¬ NqXp-I-fn. sshIn´v No´p-I-fn. cm{Xn-bn¬ I≈p-Ip-Sn. Cu Pohn-X-]mX Fs∂bpw IpSpw-_-sØbpw FhnsS FØn°pw? Pohn-X-Øn-em-Zy-am-bn-´mWv kz¥w Pohn-XsØ Hcp tNmZy Nn-”Øns‚ apºn¬ \n¿Øn-b-Xv. ssIbn-en-cp∂ hSn Xmsg h®p. Aÿn-]-RvP-c-Øns‚ _‘w \mcmb-ap-\-bn¬s]´p XI-cp-∂Xpt]mse tXm∂n. aØm-bn-®\pw tZh-kymbpw ]¥-en-\-Sp-tØ°p \S-∂p. Iøm-ebn¬\n∂p ]‰nb a¨X-cn-Iƒ ep¶n-bpsS ]pd-In¬\n∂pw X´n-°p-S-™tijw ]¥-ens‚ G‰hpw ]pd-Inse XqWn-t\mSp tN¿∂p-\n∂ Hcp ssXsØ-ßns‚ Nph-´n-¬ Ah¿ C-cp-∂p. ]pd-In-en-cp-∂-h¿ sXßn≥ Nph-´n-en-cp-∂-hsc kwi-b-ZrjvSym t\m°n. ]cn-kcw Ku\n-°msX aØm-bn-®≥ XI-c-t°m-fm-ºn-bn¬°qSn hcp∂ {]kwKw {i≤n-®p-sIm-≠n-cp-∂p. aØm-bn-®≥ IqSp-X¬ {i≤m-ep-hm-Ip∂Xp I≠ tZhkym AS-°nb kzc-Øn¬ sNhn-bn¬ a{¥n®p: "B sh≈-°m-c≥ GtXm a{¥-hmZw {]tbm-Kn-®-Xm-bn-cn-°pw. X\n°v Cu IY-bn-√mØ {]kwKw tIƒ°m≥ C{X B{Klw tXm∂m≥ Imc-Ww.' Km\m-em-]-\Øn-\p-tijw {]kwKw XpS¿∂p: "{]nb-tc, \ΩpsS a≤yØn¬ {XnXz-Øn¬ aq∂m-a-\mb ]cn-ip-≤m-flm-hp-≠v. \c-t`m-Pn-Isf \ckvt\-ln-I-fm-°p∂ Bflm-hv. Nnecp hnNm-cn-°p-∂-Xn≥hÆw CXv `qXØn-s‚tbm Ipc-f-bp-sStbm Bflm-h-√. kXy-Øns‚ Bflm-hm-Ip-∂p.'
]mfw sX‰nb Xoh≠n
31
"kvtXm{Xw. lt√ep-øm.' kZ- ns‚ tImWn-en-cp∂v s]mSn-ae aØmbn-®≥ kmbn-∏ns‚ Bi-bsØ ]n¥m-ßn. "ssZh-\o-Xn°p adp-Ir-Xn-bmbn {]h¿Øn-°p-∂-h¿ Adp-Xn-bn-√mØ \c-I-Øo-bn¬ hogpw. Ah¿°v Bfl-s\m-º-c-ßfpw ico-c-s\m-º-cßfpw D≠m-Ipw. Za-kvtImkv ]´-W-Øns‚ ]Sn-hm-Xn¬-°¬h®v ssZh-Ip-™pßsf D]-{Z-hn-°m≥ ]≤-Xn-bn-´p-t]mb iuens\ Xmsg hogvØnb ]cnip-≤m-flm-hmWv sNm∆n-√m-tØmsc ssIImcyw sNøp-∂-Xv.' tZhkym AS°w ]d™p: "\ΩpsS Imcy-at√ Abm-fo-∏-td-∂-Xv. a\- n-en-cn-°p-∂-sX√mw Abm-sf-ßs\ ]nSn-s®-SpØp?' "hnip≤ I\y-a-dn-bmΩ shfn-s∏-Sp-Øn-b-Xm.' "Hm, I\ym-a-dn-bmapw ]pWy-hm-f-∑mcp-sam∂pw shfn-s∏-Sp-ØnbX√. h√ a{¥-th-etbm NmØ≥tk-htbm Bbn-cn-°pw....-A-s√-¶n¬ Dulns®-Sp-Ø-Xm-bn-cn-°pw. \√-hcpw NoØ-Ifpw Bƒ°q-´-Øn-ep-s≠∂v Atß¿°-dn-bmw.' kmbn∏p XpS¿∂p. "Hcp]t£ ssZh-t{Zm-ln-Iƒ ChnsS Ccn-∏p-≠mbn-cn-°pw. emk-dn-s\-t∏mse Bfln-I-ambn NØp- ]-gpØp {Zhn-®-h¿ D≠m-bn-cn-°pw. H‰p-Im-c≥ bqZm-sb-t∏mse \c-I-°p-go-te°p t]mIp-∂h-cp-≠m-Ipw....CXm, \nßsf sNm∆m-°p-hm≥ Ign-hp≈ Hcp {InkvXp-hp≠v. I≠-IØw Dt]-£n-∏o≥. \√-Xn-∑Æw Pohn-°p-hn≥. _oUn-h-en, aZy-]m-\w, hy`n-Nm-cw, tamjWw CXp-Iƒ tlXp-hmbn \nß-fpsS icoc-Øn\pw Bflm-hn\pw G\-t°-Sp-≠m-Ipw. km£m¬ \oXn-bpsS hgnbn¬ \S-°p-ho≥.' kl-P-amb emfn-Xyhpw ssZh-hN-\-Øns‚ Bghpw ]c∏pw B hm°p-I-fn¬ ktΩ-fn-®n-cn-°p-∂p. _oUn hen-°p∂hsc Ip‰w-]-d-™m-ep-Ss\ X√p-sIm-Sp-°m≥ Xømdm-bn-h∂ aØmbn®\pw tZh-kymbpw IÆn¬°-Æn¬ t\m°n. aSn-bn¬ ]n®mØn X∏n-s°m≠v tZhkym aØm-bn-®s\ IÆp-Im-Wn-®p. aØm-bn-®≥ AkvX-i-‡-\m-bn. Abmƒ apJw Ip\n-®n-cp-∂-tX-bp≈q. "ho≠pw \ap°p ]m´p-]mSn km£y-ßfpw {]t_m-[-\-ßfpw \SØmw. tbmKw s]s´∂p \ndp-Ø-cp-sX∂v ssZhm-flm-sh-t∂mSp kwkmcn-®n-cn-°p-∂p. Fs‚ {]kwKw Xo¿∂p. F∂m¬ Bflm-hns‚ hym]mcw Xo¿∂n-´n-√.' ]¥fw aØm-bn-®s\ t\m°n-s°m≠v kmbn∏v {]kwKw D]-kw-l-cn-®p. ]¥fw aØm-bn-®s‚ ssIbn¬ ]m´p-]p-kvX-I-Øns‚ Xmfp-Iƒ adn™p. F¥-Xn-i-bta ssZh-Øn≥ kvt\lw F{X at\m-l-cta AXp Nn¥-bn-e-Sßm kn‘p-k-am-\-ambv k¥Xw ImWp∂p Rm≥. A¿∞hpw cmKhpw ktΩ-fn® Km\-Øn\v Xmfhpw tafhpw \¬Ins°m≠v BZysØ hcn-Iƒ Bh¿Øn®p ]mSn. F¥-Xn-i-bta ssZh-Øn≥ kvt\lw lte-eqøm tkm{Xw
32
Ggw-Ipfw kmwIp´n
tkm{Xw tkm{Xw tkm{Xw sNdp-∏-°m-cn¬ Nne¿ ]mÿ F.- B¿. -‰n. A-XnibØns‚ apJtØ-°p t\m°n. Nne Ip´n-Iƒ Nncn-®p. At±-l-Øns‚ t]cpw ]mSnb Km\-Øns‚ hcn-Ifpw XΩn-ep≈ _‘-sØ-°p-dn-t®m¿Ø-t∏m-gm-Wh¿°p Nncn s]m´n-b-Xv. kZ- n¬ Nne¿ Xs∂ {i≤n-®Xv ]mÿ AXn-ibw a\- n-em-°nbn-√. At±lw IÆp-Iƒ ]q´n ssZhsØ ]mSn kvXpXn-®p-sIm-≠n-cp∂p˛˛˛ Im-Xp-Iƒ kz¿§-Øn-te°v Xpd-∂p-sh-®p-sIm≠v. At±-l-Øns‚ XmSn-aoi ip{`hpw at\m-l-c-hp-ambn ImW-s∏-´p. A[-c-Øn¬\n∂v {]hln® kvtXm{Xm¿®-\-Iƒ hkv{X-Øns‚ hnfp-ºn-te°v, Al-tcms‚ XmSn-bn-te-°p-Xs∂ Hgp-Ip∂ hnti-j-ssX-ew-t]m-se-bpw, kotbm≥]¿∆-XØn¬ s]øp∂ sl¿tΩm-\y-a-™p-t]m-sebpw DW¿∆p-tbm-KØns‚ A¥-co-£sØ Bio¿h-Zn-®p-sIm-≠n-cp-∂p. ]mÿ AXn-i-bsØ t\m°n-s°m≠v kmbn∏v ]d™p: "ssZhmflmhv Fs∂ t{]cn-∏n-°p-∂-Xp-sIm≠v ]mÿ AXn-ibw aptºm-´p-h∂v At±-l-Øns‚ A\p-`h km£yw {]kvXm-hn-°p-hm≥ Rm≥ At]£n-°p-I-bm-Wv. AXpIgn™v Bfl-t{]-c-W-bp≈ Hcmƒ°v sNdnb Hcp {]t_m-[-\hpw ]d-bm≥ kabw D≠v.' tZhkym sNhn-bn¬ a{¥n®p: "Xm≥ t\ctØ ]d-™Xp icn-bm. tbmKw Ahn-b-ep-]-cp-h-Øn-em. {]kwKw Ign™p {]kw-Kw. ]nt∂bpw {]kw-Kw. ]ns∂ km£n. AXp-I-gn™v ]m´v. {]t_m-[-\w. ]ns∂bpw {]t_m-[-\w. CS-bv°nsS an\n-´p-Iƒ \o≠p-\n-ev°p∂ lt√-ep-øm-kvtXm{X-ß-fpsS _l-fw....-A-e-h-em-Xn-bm.' aØm-bn-®≥ ]Xp-ßnb i_vZ-Øn¬ hni-Zo-I-cn®p: "\ΩpsS ]≈ose-√mcpw ]mh-sb-t∏mse A®≥ ]td-∂-sX√mw sNøp-∂p. XØ-°n-fnsb-t∏mse A®-Sn® {]m¿∞\ G‰p-sNm-√p-∂p. A\p-I-c-Ww. k¿∆{X A\p-I-c-Ww. Ipºn-Sp-∂p. hW-ßp-∂p. sIg-t°m´p Xncn-bp-∂p. Ipcnip hc-bv°p-∂p....-s]-¥-t°m-kpIm-cpsS tbmK-Øn¬ sImtd-°qSn kzmX-{¥yap-≠v. lrZ-b-Øns‚ t{]c-W-b-\p-k-cn®p {]kw-Kn-°bpw ]mSp-Ibpw {]m¿∞n-°bpw sNømw. Ifn-∏m-ht- ]m-se-b√ - .' Pohn-XØ - n-em-Zy-am-bn-´mWv aØm-bn-®≥ ItØm-en°m ]≈n-sbbpw ]´-°m-scbpw hna¿in-®X - v. tZhkym-bpsS sNhn-bn¬! "CXp I≠n´v Xncp-hm-Xn-c-I-fn-t]mse tXm∂p-∂nt√?' "F∂mepw Chn-Sn-cp-∂n´v Dd°w hcp-∂n-√. ]≈oev A®Sn® sNm√pw {]m¿∞t\w am{Xw tI°pºw F\n-°p-d°w ]nSn-°pw. AXp-sIm-≠t√ym Rm≥ ]≈o t]mIm-Ø-Xv.' ]mÿ AXn-i-b-Øns‚ A\p-`-h-km-£y-Øn\p tijw DÆq-Ænkm¿ Npcp-°a - mbn kwkm-cn-°m≥ Fgp-t∂-‰t- ∏mgpw P\-Øns‚ kvtXm{XtIm-em-lew AS-ßn-bn-´n-√. s]cp-sh-≈-Øns‚ Cc-º¬t]m-se-bp-ff i_vZw adn-I-S-∂p-sIm-≠t±lw XpSßn: "sNß-∂q¿, apf-°p-g, ]pØ≥Im-hp-{]-tZ-iß - f - nse Fs‚ _‘p-an-{Xm-Zn-I-tf, Fs‚ A\p-`-h-km£yw {]kvXm-hn-°m-\mWv ssZhmflm-shs∂ Cu cm{Xn-bn¬ t{]cn-∏n-°p-∂X - v....Ip´n-°m-eØv Fs‚ IÆn¬ A_-≤-h-im¬ NpÆmºp hoWp. IÆn¬ NpÆmºp hoWm¬ AXn-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
33
\p≈ Hcp {]Xn-hn[n c‡-Øn¬ IÆp Igp-Ip-I-bm-Wv. tImgnsb ]nSnt®m-≠ph∂v AXns\ AdpØv c‡w tiJ-cn-°p-tºm-tg°pw Fs‚ IÆp s]m´n-t∏m-Ip-sa∂v Fs‚ amXm-hn-\-dn-bm-am-bn-cp-∂p. Fs‚ AΩ®n ASp-°-f-bn¬\n∂p s]s´∂p ]n®m-ØnsbSpØv AΩ-®n-bpsS kz¥w ssIhn-c¬ apdn®v c‡-ap-≠m°n Fs‚ IÆp Igp-In. IÆn\v bmsXmcp G\-t°-Sp-ap-≠m-bn-√. Fs‚ AΩ-bpsS c‡w tlXp-hmbn Fs‚ IÆp kpJ-s∏-´p. A√tbm kvt\ln-X-tc, AXn-t\-°mƒ F{Xtbm i‡-amWv tbip-hns‚ ]pWym-l-c-‡w. Cu cm{Xn \nß-fpsS IÆpIsf am{X-a-√, km£m¬ lrZ-b-ß-sfbpw {Iqinse c‡-Øn¬ IgpIp-I. tbip-hns‚ c‡w kIe ]m]hpw t]m°n \sΩ sNm∆m-°p∂p. tbip F-t∂-°pw Pohn-°p-∂p. _p≤≥ acn-®p. apl-Ω-Zp-\_n acn-®p. {io\m-cm-bW Kpcp acn-®n´v c≠p h¿j-am-Im-dm-bn. F∂m¬ tbip acn-®n´v aq∂mw Znhkw Dbn¿sØ-gp-t∂-‰p.' DÆq-Æn-km-dns‚ D]-am-e-¶m-c-߃ kZ- n\p a\- n-em-bn. XpS¿∂-t±lw sbi-øm-{]-h-N\w c≠mw A≤ymbw A©mw hmIyw apX¬- C-cp-]Øn-c≠mw hmIywhsc hmbn®v {InkvXym-\n-I-fpsS A\mNm-c-ß-sf- im-kn-®p. "lm, \n߃ _nw_m-cm-[n-I-fpsS acym-Z-I-fn¬ \S-°p-∂p. tZiØv sh≈nbpw s]m∂pw \nd-™n-cn-°p-∂p. hn{K-l-߃ \nd-™n-cn-°p∂p. _nw_-ßsf Xpc-∏-s\-en°pw \cn-®o-dn\pw Fdn™p If-ho≥.' imk\ Ipsd-°qSn {]Xy-£-ambn: " lm, F{X e÷-m-hlw. sNß∂q¿ ]≈n-°m¿ I\y-a-dn-bm-an-t\mSp {]m¿∞n-°p-∂p. tbip-hns‚ _nw_-Øns≥d ap∂n¬ hWßn t\¿®-I-fn-Sp-∂p.- ]m-t®mdp Ign-°p∂p. Ipcnip \m´n ap´p IpØp-∂p. hn{K-lmcm-[\ hnt´m-Sp-ho≥. acn-®pt]mb aX-t\-Xm-°-fpsS ih-Ip-So-c-ß-fn¬ \S-Øp∂ Bcm-[-\bpw Aÿn-h-W-°hpw sagp-Ip-Xncn IØn-°-epw kmØms‚ ]Wn-∏p-c-bn¬ ]≤-Xn-bn-´p-≠m-°nb hymPm-cm-[-\-bm-sW∂p a\-kn-em-°p-ho≥. I\yma-dn-bm-ap-h-gn-b-√, tbiphgn c£{]m]n-∏o≥. Xncp-ta-\n-am-cpsS ssIapØn a\p-jys\ \a-kvI-cn-®m¬ c£ In´q√.' D]-tZ-in-am-cn¬ Nne¿ "Bta≥' F∂v G‰p-sNm-√n. thsd Nne¿ "Gta≥' F∂m¿Øp-sNm-√n. Bta\pw Gta\pw XΩn-ep≈ _‘-sa-s¥∂v tZhkym Xe]pI™mtemNn-®p-sIm-≠n-cp-∂p. B-flob kt¥mjw h¿≤-n®-t∏mƒ D]-tZ-in-am-cp-sSbpw hnizm-knI-fp-sSbpw hm°p-Iƒ hgn-hn-t´m-Sm≥ XpS-ßn. lt√-ep-øm.... lmte-ep-øm.... lmteeqøm....lmte-eq....lmte-eq.... At√-ep-øm.... Bteeqøm....-B-te-eq....Bte-eq.... Kvtfmdn,- Kvtfm-dn, tfmdn....tKmdn....temdn.... tZh-kym-bpsS Nn¥ XpS¿∂p--˛˛- lmte-ep-ømbpw Bte-ep-ømbpw XΩnep≈ _‘w F¥m-bn-cn°mw! Kvtfmdn F¥v?
34
Ggw-Ipfw kmwIp´n
temdn F¥v? temdnbpw s]¥-t°m-kvXp-Imcpw XΩn-ep≈ _‘w F¥m-bn-cn°pw? Nn¥ ]cn-lm-k-Øns‚ thj-a-Wn-™p. "s]t{Smƒ Hgn-°p-tºmƒ temdn Cc-ºn-bn-f-Ip-∂p. Bflmhp In´ptºmƒ s]¥-t°m-kvXp-Imcpw Cc-ºn-bn-f-In ]¥-ep s]mfn-°p-∂p.' DÆq-Æn-kmdns‚ i_vZw Db¿∂p-b¿∂p h∂p. "kvt\ln-Xsc, ]ptcm-lnX t\Xm-°ƒ \nßsf ASn-a-I-fm-°n-bn-cn-°p-∂p. ItØmen°m k`sb hna¿i-n-°p∂ {]kw-K-߃ tIƒ°tbm ]pkvX-I-߃ hmbn-°p-Itbm sNbvXm¬ im]w hcp-sa∂v aX-t\-Xm-°ƒ \nßsf `b-s∏-Sp-Øp-∂p. \n-߃ kXyw {Kln-®m¬ Zpcp-]tZ-i-߃ tNmZyw sNøp-sa∂v aX-t\-Xm-°ƒ°-dn-bmw. ]m∏m-a-X-Øn¬ \nßsf Xf-®n-´ncn°-bm-Wv. \n߃ kXyw {Kln-®m¬ acn® sa{Xm-∑m-cpsS t^mt´mIƒ `nØn-bn¬ Xq°n sagp-Ip-Xncn IØn®v {]m¿-∞n-°bn--√....-R߃ kXyw At\z-jn-®p. Zp-cp-]-tZ-i-ß-fpsS Nße s]m´n®p. R-߃°v Hcp im]hpw h∂n-√. R߃ A\pKrloX-cm-bn-cn-°p∂p.' kXym-t\z-jn-I-fm-Ip-hm≥ P\sØ Blzm\w sNbvXp-sIm≠v DÆqÆn-km¿ kmbn-∏ns\ t\m°n. D]-kw-lm-c-{]m¿∞-\-bv°mbn kmbn∏pw D]-tZ-in-amcpw kZ-- n-segp-t∂‰p \n∂p. Ah¿ Xe-bn¬ ssIsh®p {]m¿∞n-t°-≠-Xn\v t{imXm°-fn¬ Nne¿ kZ- n\p apºn¬ A-Wn-\n-c-∂p. tZhkym ]cn-lm-kk - z-cØ - n¬ aØm-bn-®s\ IÆp Im-Wn-®p-sIm≠p ]d™p: "Xms\m∂p t]m-bn-t\m-°v, kmbn-∏ns‚ Bflmhv ktXymw t\cpap≈XmsW-¶nev Xs≥d IÆn-- \ p-th≠n H∂p {]m¿∞n-®p-t\m-°v, kuJyw In´p-tam∂v.' Ah¿ Ccp∂ sXßn≥Np-h-´n-eqsS hn´n-ep-Iƒ XØn-\o-ßn. sXtßm-e-bn¬ DcpΩn-s°m-s≠mcp h∆m¬ Nnd-I-Sn®p ]d-∂p. aØm-bn®s≥d lrZ-b-Ønepw h¿Æ-\m-Xo-X-amb Hc-\p-`qXnbpsS Nnd-I-\-ßn. a\ v aptºm´p t]mIm≥ t{]cn-∏n-®p. icocw hne-°n. ico-chpw a\ pw XΩn-semcp kwL-´-\w. aØm-bn-®≥ IÆp ]q´n. I\ym-a-dn-bsØ [ym\n-°p-∂-Xn\p ]Icw, Pohn-X-Øn-em-Zy-ambn tbip-hns\ am{Xw [ym\n-®p. sXßp-hnf aØm-bn-®≥ klmbw hcp∂ ]¿∆-X-Øn-te°v IÆpI-fp-b¿Øn. s]s´-s∂m-c-am-\p-jnI i‡n ico-c-Øns‚ hne-°ns\ Zp¿_-eam°n. B i‡n Xs∂ kZ- ns‚ apºn-te°p X≈n \o°p-∂X -- pt]mse tXm∂n. Bbn-c-Øn-sXm-≈m-bn-cØn Ccp-]-Øn-\m-ense Pe-{]f-b-Øns≥d Hmf-߃ Xs≥d tXmWnsb Ing-°≥ Zn°n-te°p X≈n\o-°n-b-Xp-t]m-se.
\mev ep¶n[mcn-bmb Hcp- N-´ºn kZ- ns≥d apºn-te°v B™p \S°p-∂p.
]mfw sX‰nb Xoh≠n
35
]pcp-j-∑m-cpsS apJØv `oXn-bpsS Npfn-hp-Iƒ. kv{XoI-fpsS a\- n¬ Xoa-g. F¥m-WnXv? ASn-]nSn \S-Øm-\mtWm? Zzn`m-jn-bneqsS kmbn-∏m-cm-™p. "\n߃s°¥p thWw?' "A©m-dp-h¿jw apºp \S-∂ sh≈s∏m-°I - m-eØv F\n°v aeº\n ]nSn-®p. IÆn\v Rc-ºp-sh-´epw XpS-ßn. XWp-∏p-Im-eØpw a\x-{]-bmk-ap-≠m-Ip-tºmgpw CStØ IÆv sh´m-dp-≠v. sh´-ep-≠m-Ip-tºmƒ \√ ImgvN-i-‡n-bn-√.' aØm-bn-®s≥d CS-Xp-I¨t]m-f-Iƒ aq∂m-ep-h´w CdpIn sh´p-∂Xv kmbn∏p {i≤n-®p. "kmbn∏v Fs‚ IÆn-s\-sbm∂p kuJy-am-°n-Ø-∂m-ep-]- I m-c-am. c≠m-gvN-bmbn IÆn\v sh´epw aßepw hfsc IqSp-Xem'. "F\n-°Xn\p Ign-hn-√. F∂m¬ Fs‚ ssZh-Øn\p Ign-bpw. IÆns\ am{X-a√-—\nßsf apgp-h-\m-bpw kuJy-am-°m≥ Ign-bpw. ]m]-tcm-K-sØ....' "F∂m¬ F\n-°p-th≠n a≤y-ÿX sNøWw.' "Rm≥ a≤yÿ\-√. tbip-{In-kvXp-hmWv a≤y-ÿ-≥. \mw c≠pt]cpw IqSn H∂n®v {InkvXp-hns‚ a≤y-ÿ-X-bn-eqsS ]nXm-hmb ssZhtØmSv {]m¿∞n-°p-I-bmW.v' "D∆v' kmbn-∏m-lzm\w sNbvXp: "Rm≥ \n߃°pth≠n {]m¿∞n-°mw. F∂memZyw \nßfp am\-km-¥-c-s∏-S-Ww. sNm∆m-IWw.' "IÆn\p kpJw In´n-bmev am\-km-¥-c-s∏Smw.' "AXp ssZhsØ ]co-£n-°p-I-bm-Wv. ssZh-tØmSp hne-t]-i-cpXv. kuJyw In´n-bmepw Cs√¶nepw ssZhsØ tkhn-°p-sa∂v Xocpam-\n-°Ww.' kz¥w ]nXm-hns‚ ac-W-th-f-bn¬t∏mepw Ic™n-´n-√mØ aØmbn-®s‚ I¨t]m-f-Iƒ s]s´∂p \\-™p. kmbn∏v {]Xn-jvTm-hm-N-I-߃ Zzn`mjn apJm¥cw sNm√n-s°m-SpØp. aØmbn-®≥ G‰p-sNm-√n. G‰p-sNm-√¬ Ic-®n-em-bn. _mjv]-[mc apJw Igp-In-s°m≠v Xmtg-s°m-gp-In. lrZ-b-Ønepw Hcp Igp-I¬ \S-°p-I-bm-bn-cp-∂p. ]m]-°-d-I-fpsS Igp-I¬. {]mb-ap≈ kv{XoIƒ Ipip-Ip-ip-Øp. "sNß-∂q-cns\ hnd-∏n-®n-´p≈ IpSn-b≥ aØm-bn-bt√ B \n∂p Itc-∂Xv?' tIm´q-tcØv B®n-bΩ aq°Øp hnc¬h-®p. "]n∂t√ym! Abmfp Xs∂bm.' kmbn∏v aØm-bn-®s‚ inc- n¬ ssIh-®p. s]s´∂v ssZh-ap-ºn¬ At]-£n-°m≥ as‰m-cm-{K-lw-IqSn aØm-bn-®s‚ a\- n¬ h∂p. sh≈-s∏m°ImeØv `mcy hb-dn-Sn®v h≈-Øn¬ hoWp. DZ-cØnse inip \in-®p. amXm-hm-Im-\p≈ B{K-lw˛˛Hcm¨Ip-™n-\p-th-
36
Ggw-Ipfw kmwIp´n
≠n-bp≈ tamlw˛˛F√mw A∂p \jvS-am-bn. A©p h¿j-ß-fmbn kmdmΩ h‘y-bmbn Pohn-°p-∂p....F∂m-en-\nbpw Hcp Ip™ns\ Xcm≥ ssZ-h-Øn\p Ignbpw F∂-bmƒ hniz-kn-®p. Ip™n-\p-th-≠nbp≈ At]-£bpw Abmƒ ssZh-ap-ºn¬ ka¿∏n-®p. c≠-t]-£-I-ƒ. H∂v ]c-kyw. at‰Xp cl-kyw. inc- n-en-cp∂ kmbn-∏ns≥d Icw Nen-®p. {]m¿∞-\-Iƒ apg-ßn. aØm-bn-®s≥d Xebpw IgpØpw i‡n-bmbn Ipep-ßn. ASp-Øp-\n∂ D]-tZ-in-am-cpsS Ic-X-e-ßfpw a-Øm-bn-®s‚ inc- n-te-°m-K-an-®p. "tbip-hns‚ \ma-Øn¬ tcmKsØ `¿’n-°p∂p.' ]¥fw aØmbn-®-\-e-dn. "tbip-hns≥d BWn-∏-gp-Xp≈ Ic-Ø-m¬ kuJy-am-Is´.' Hcp ssk\ym-[n-]s‚ [z-\n-bn¬ sImSp-¥d DΩ-®-\p-]-tZin B⁄-\¬In. "tcmK-Øns‚ _‘\w Agn-b-s∏-S-s´. kmØmt\ hn´p-t]m-Iq.' cmPIev]-\-bpsS A[n-Im-c-ap-≠m-bn-cp∂p Abn-cq-°p-gn-bn¬ G.-sP.tPm¨km-dns‚ hm°p-Iƒ°v. D]-tZ-in-am-cpsS Ic-kv]¿i-\-߃ A\p-`-hn-®p-sIm≠v aØm-bn-®\-hnsS \n∂p. i_vZ-sam-∂-S-ß-n-b-t∏mƒ IÆo¿ XpS-®p-sIm≠v ]¥-ens‚ ]pdIn-te°v aS-ßn. C{]m-hiyw tZh-kym-bp-sS-IqsS sXßn≥Np-h-´n-e√ Ccp∂-Xv. as‰mcp t{imXm-hn-s‚-b-SpØv Xg-∏m-bpsS aS-°p-\n-h¿Øn-bncp∂p. ]g-b-Xp-t]mse IÆns≥d R-c-ºp-sh-´n. [ym\-Øns‚ ssien-bn¬ ]¥-en-ep-b¿∂ Km\-[-m-c-bn¬ Abmƒ ebn-®p. Iq¿Ø Hcp kqNn-ap-\-t]mse Nn¥bpw hnIm-chpw ssZh-Øn¬ tI{µoI-cn-®p. s]mSp-∂s\ D{K-amb Hcp i‡n A\p-`-h-s∏-´p. klym-{Zn-Isf adnI-S-s∂m-gp-Ip∂ I√-S-bm-dnse shf-f-∏m-®n¬ t]mse. ]¥fw aØm-bn-®≥ k-am-]-\-Km\w XpS-ßn-b-t∏mƒ IqsS-∏m-S-Wsa∂p tXm∂nb aØm-bn-®≥ CS-Xp-h-i-Øn-cp∂ t{imXm-hns‚ ]m´p]p-kvX-I-Øn-te°p ItÆm-Sn-®p. A¤pXw! IÆns‚ aqS¬ amdn-bn-cn-°p-∂p. hesØ IÆv hnc-ep-sIm≠v s]mØn-∏n-Sn®v CSsØ IÆp-sIm≠p-am{Xw t\m°n. G‰hpw sNdnb A£-cw-t]mepw \∂mbn hmbn°mw. Rc-ºp-sh-´epw amdn-bn-cn-°p-∂p. sh≈s∏m-°-Øn\ptijw CStØ IÆp-sIm≠v henb A£-cßtf hmbn-°m≥ km[n-®n-cp-∂p-≈q. Ct∏mƒ G‰hpw sNdnb A£-cßfpw aß-ep-Iq-SmsX hmbn-°mw. ImWn-Isf Aº-c-∏n-®p-sIm≠v Hcm-{I-a-W-Im-cn-bpsS thK-X-bn¬ aØm-bn-®≥ \S-∂p. ]pcp-j-∑m¿ hg-n-amdn. kv{XoIƒ sR´n-t\m-°n. s\‰n-bn¬ s]mSn™ hnb¿∏p XpS-®p-sIm≠v ]¥fw aØm-bn-®≥ B⁄m-]n®p: "\n߃s°-¥p-thWw? AhnsS \n¬°q.' "F\n°p km£n ]td-Ww. Fs‚ IÆn\p kuJyw In´n-.' "]p≈n aptºm´p hc-s´ sImg-∏-an-√.' tXm´pw-Ic h¿Kokv Dd∏p \¬In.
]mfw sX‰nb Xoh≠n
37
X\n-°p-≠mb am\-km-¥-c-sØ∏‰nbpw A¤p-X-tcm-K-im-¥n-sb-∏‰nbpw aØm-bn-®≥ {]kvXm-hn-®p. IÆo-cn¬ Igp-Inb hm°p-I-fmWv _ln-¿Kan-®-Xv. "Zm t\m°q. D]-tZ-in-amsc a¿±n-°m≥ sIm≠p-h∂ Np‰n-I.' sImSp-¥d DΩ-®≥ Ccp-ºp-Np‰nI hmßn CS-Xp-ssI-bn-ep-b¿Øn. he-Xp-ssIbn¬ thZ-]p-kvXIw . "At√-ep-øm. thZ-]p-kvXIw Np‰n-Isb Pbn-°pw. N{I-h¿Øn-amcpsS hmfns\ Pbn-®-Xm-Wo-h-N\w.' "t•mdn. ssZh-\maw al- X z--s ∏-Ss´.' kZ v hnP-b-t`cn apg-°n. tbmK-a-h-km-\n-®-t∏mƒ km-bn∏v Adnbn-∏p-Iƒ \S-Øn. Xncp-hnXmw-Iq-dns‚ sX°p-`m-KØv kphn-ti-j-the sNøm≥ D]-tZ-in-amsc Bh-iy-ap-s≠-∂-dn-bn-®p. "AhnsS sImbvØp hf-sc-bp-≠v. the-°mtcm Npcp°w' kZ- ns\ At±lw Atßm´p t]mIm≥ Blzm\w sNbvXp. aØm-bn-®≥ a\ nem-{K-ln®p: "Rm≥ hN\w ]Tn-°pw. Fs∂-¶nepw, F{X {]Xn- I qew h∂m- e pw, Cu kmbn∏p {]kw- K n- ° p∂ kXykphn-tijw {]kw-Kn-°m≥ sX°≥ {]tZ-iØp t]mIpw.' Abmƒ A\p-X-]n-®p. tImSXn Ib-dm\pw NqXp Ifn-°m\pw aZyw IpSn-°m\pw F¥pΩm{Xw ]Whpw ka-bhpw sNe-hm°n! C\n ssZhØn-s\¥p sImSp°pw? X∂-Øm≥ adp-]Sn ]d™p: "Fs∂-Øs∂ Rm≥ ssZh-Øn\p sImSp-Øn-cn-°p-∂p. tijn-°p∂ \nehpw ]pc-bn-Shpw hn‰p ssZh-thebv°p sImSp-°pw.' Htc e£y-tØmsS Htc hgn-bn-eqsS ]pØ≥Im-hn¬ t]mb aØmbn-®\pw tZh-kymbpw apf-°p-g-hsc H∂n®p\S-∂p. Ahn-sS-h-®-h¿ kz¥w hoSp-I-fn-te°v Xncn-™p. c≠p hyXykvX hgn-I-fn-te-°v. Bfln-I-ambpw hyXy-kvX-amb c≠p hgn-Iƒ. hoSn-t\m-S-Sp-Ø-t∏mƒ lrZ-b-Ønse B{Klw A[-c-߃ hnfw-_cw sNbvXp: "ssZhta, Fs‚- `m-cybpw AΩ®nbpw _‘p-an-{Xm-Zn-Ifpw am\km-¥-c-s∏-Sm-\n-S-bm-°tW.' hgn-b-cn-In-ep≈ ]pjv]-e-Xm-Zn-Iƒ B {]m¿∞\ Xe-Nm-bv®p tI´p. \nim-Po-hn-Iƒ Aev]-t\-c-tØ°p \n»-_vZ-cmbn. hgn-b-cn-Inse sN‰°p-Sn-ep-I-fn¬ Xma-kn-°p∂ P\-߃ cm{Xn-bpsS GIm-¥-X-bn¬ kz]v\ß-fpsS D]m-¥-ß-fn¬ hnl-cn-®p-Xp-S-ßn. "kmdm-tΩ, kmdm-tΩ. IXIp sXmdt∂.' Xte-cm-{Xn-hsc "sXmd-s°So' F∂m-t{Im-in-®n-cp-∂p. Nne-t∏mƒ IXIn¬ apjvSn-sIm-≠n-Sn-°pw. Imep-sIm≠p Nhn-´n-sb∂pw hcpw. Cu cm{Xn AsXm∂pw kw`-hn-®n-√. kmdmΩ IXIp Xpd-∂p-sIm-Sp-Ø-tijw AØmgw hnf-ºn-s°m-Sp°m-\mbn Dd-°-®-S-thmsS \S-∂p. "kmdm-tΩ,- C-tßm-s´m∂p t\m°ntb'. km[m-cW FSo∂pw kmdmsb∂pw hnfn-°p∂ aØm-bn-®≥ `mcysb Hma-\-t∏cp sNm√n hnfn-®p.
38
Ggw-Ipfw kmwIp´n
"Rms\mcp ]pXnb krjvSn-bmbn.' aØm-bn-®≥ ]p©n-cn®p-sIm≠p ]d-™p. Dd-°-®-S-hns‚ tZjy-tØmsS kmdmΩ tNmZn®p: "F¥hm Cu ]pXnb krjvSn? Cs∂¥m I≈p-amdn Nmcm-b-amtWm IpSn-®-Xv....AtXm ]gb I≈p-jm∏p amdn ]pXnb I≈p-jm-∏n¬ t]mb-Xmt∂m ]pXnb krjvSn?' "Zm t\m°v Fs‚ IÆ.v' "Hm˛˛IÆn-set¥m t\m°m-\m....Nmcmbw IpSn-®mev IÆp sNa-∂ncn-°pw. Rm\n-sX{X I≠Xm?' "kmdm-tΩ˛˛I≈pw Nmcmtbmw H∂p-a-√. B s]¥-t°m-knse kmbn-∏v Fs‚ IÆn-\p-th≠n {]m¿∞n-®p. sh´ep amdn. aßepw amdn.' Ahƒ t\m°n. ho≠pw t\m°n. "Hm˛˛s_¥n-t°m-kv. CXp h√ `qtXmw Ib-dn-b-Xm. Ah-Ωm-sc√mw `qX-tk-h-°m-cm-sW∂m \Ω-fpsS A®∑m¿ ]td-∂Xv.' "`qX-Øn\p IÆn\p kuJyw Xcm≥ Ign-bptam?' "]n∂nteym.' "AsX-ß\m?' "Fß-\mt∂m? ]vimNn\pw i‡n-bp-≠v. NmØ≥tk-h-°mcv F{Xt]sc kuJy-am-°p∂p!' "kmdm-tΩ, Aßs\ \o ]d-bt√˛˛`qXw tIdn-bmev am\-km-¥c-ap≠m-hptam? Rm≥ A\p-X-] n®p am\-km-¥-c-s∏-´n-cn-°p-∂p. Fs‚ NoØ PohnXw Dt]-£n-®n-cn-°p∂p.' "IjvSw. D]-tZ-in-amcv he-bn¬ Ip-Sp°n.' "Rm≥ IpSp-ßp-I-b√ sNbvX-Xv. kzX{¥\mbn-cn°zm'. "lqw. kzmX-{¥yw!' "Zm t\m°v.' "s∆m!' "aW-∏n®pt\m°v. I≈p \mdp-t∂m∂v. C∂p cm{Xoev jm∏n¬ t]mbn-√. _oUn-s∏mXn samØw I∏-°m-´n¬ Fdn-™p-I-f-™p. aq°ps∏mSn U∏n-k-lnXw tXm´n-se-dn™p.' kmdmΩ Aev]-k-abw `¿Øm-hns\ t\m°n-\n-∂p. IÆn¬ Cdp-Inb Rc-ºp-sh-´-en-√. hmbn¬ aZy-Øns‚ cq£-K-‘-an-√. IÆp Nph-∂n-´n-√. A¿≤-cm-{Xn-bnepw kpt_m-[-tØm-Sp-IqSn, kvt\l-a-kr-W-ambn kwkm-cn-°p∂ Hcp- ]p-cp-js‚ apºn¬ ZmºXy Pohn-X-Øn-em-Zy-ambn Ahƒ \n∂p. sXßp-hnf aØm-bn-®s‚ am\-km-¥-chpw tcmK-im-¥nbpw tZh-kymbpsS IS-bn¬ NqSp-]n-Sn® N¿®-Iƒ°pw hmZ-{]-Xn-hm-Z-߃°pw ImcW-am-bn. kwi-b-en-]vX-amb {]Xn-I-c-W-߃. "aØm-øosS am\-km-¥cw shdpw I≈-w. kmbn-∏ns‚ ]Ww ]nSpßm≥ \S-Ønb A`n-\-bw'. IrjvW≥ \ºq-Xncn A`n-{]m-b-s∏-´p. "CXp kmbn-∏ns‚ I¨sI´p hnZy-bm.' Ip∂Øpae At¥mWn X´naqfn-®p.
]mfw sX‰nb Xoh≠n
39
hS-°t- \Øp ^nen∏pkm¿ kvIqfn¬ t]mIm≥ AXphgn h∂-t∏mƒ ]e¿°pw Xr]vXn-I-c-amb Hcp hni-Zo-I-c-W-hp-am-bmWv FØn-b-Xv. H∂pc≠p a\-»mkv{X{KŸ-߃ hmbn-®n-´p≈ At±lw B ]›m-Øe-Øn¬Øs∂ hni-Zo-I-cWw \¬In: "sXßp-hnf aØm-bn-bpsS tcmKw am\-kn-I-am-bn-cp-∂p. kmbn∏ns‚ apºn¬ \n∂-t∏mƒ Abmƒ°p Ipsd sshIm- c n- I - i ‡n e`n- ® p. kuJyw In´p- s a- ∂ p- d ®p hniz- k n- ® p. IÆpsh´¬ X\n-°n-s√∂p a\ n¬ \n›-bn-®p. B hnImcw Rc-ºpIsf i‡-am-°n. sh≈-s∏m-°-Øn-ep-≠mb sshIm-cn-I-t£m-`hpw `bhpw sIm≠m IÆp-sh-´ep _m[n-®-Xv. B `bw amdn-b-t∏mƒ Rcºp-I-fpsS kΩ¿±w \ne®p kuJyw In´n. CXp ssZh-Øns‚ i‡nb-√, a\- ns‚ i‡n-bmWp sXfo-°p-∂-Xv.' s]mbvI-bn¬ G{_lmw h°o¬ ^nen∏p kmdns‚ hmZ-KXn \ntj[n®p: "am\-kn-I-am-bm¬ t]mepw CsXm-c-¤pXw Xs∂-bm-Wv. Xs‚ Rc-ºns‚ G\-t°Sp am‰m≥ Ign-bp-sa∂p aØm-bn-®≥ hniz-kn-®Xv Bflo-b-amb Hc-¥-co-£-Øn-emWv; ssZh-sØ-∏-‰n-bp≈ {]kw-K-ßfpw ]m´p-Ifpw Db¿∂ Hcp kZ- n-¬. hnizm-kw h¿≤n-∏n-°p∂ kn≤n-Iƒ a\p-jys‚ a\- n¬ \nt£-]n-®Xv ssZhwXs∂-bm-Wv. sh≈-s∏m-°°m-e-Øp-≠mb hn{`m-¥nsb XpS®p\o°n-bXv ssZhn-I-[ym-\-Øn-eq-sSbmWv; Cu hnizmkw ssZh-Z-Ø-am....ssZhhN-\-w \¬Inb hnizm-kw....Cu tcmK-ku-Jyhpw ssZh-Øn¬\n∂p-¤-hn-®-Xm. kuJy-Øn\p tijw AbmsS kz`mhw `‡nbp-≈-Xm-bXv CXv tlXp-hm-em-Wv.' ]ecpw tcmK-im-¥n°p \¬Inb hni-Zo-I-cWw tI´v aØm-bn-®≥ ]d™p: "F¥n\m shdpsX X¿°n-°pt∂? Bscms° Fs¥ms° ]d-™mepw CXp hn{]n-Xn-b-√. {InkvXp-hns‚ Icw Fs∂ sXm´-Xm. CXv A¤pXtcmK-im-¥n-bm.' \mSmsI ]m´m-bn. IpSn-b≥ D]-tZ-in-bm-Im≥ t]mIp∂p. sXßp-hnf aØm-bnsb Nm°n-´p. kmbn∏p Nm°n´p; DutZ-in-am¿ Nm°n´p. s]¥-t°m-kvXnse bphm-°fpw Im®n-°p-dp-°nb thZ-hm-Iy-ß-fpsS AI-º-Sn-tbmsS apdn-∏m-´p-Iƒ D≠m°n: sXßp--hn-f-b-®m-b≥ ssZh-a-I-\mbn. IcSn ]ip-hn-t\mSp IqsS tabpw sN∂mbv Ip™m-Sn-t\m-sSmØp ]m¿°pw t{Zmlnbmw iu¬ Hscm‰ \nan-jw-sIm≠v `‡\mw ]usemkv «ol-bmbn amdn t]cp amdn, KpWw amdn. Ic-Snbmw sXßp-hn-f-b-®m-b≥ Hscm‰ cm{Xn sIm≠p Ip™m-Smbn ASn amdn, IpSn amdn. kphn-ti-j-Øns‚ cq]m-¥-c-i‡n F¥-¤pXw! AXy-¤pXw!
40
Ggw-Ipfw kmwIp´n
A©v "tam
t\, s\\°p I≈n-t\mSpw Nmcm-b-tØmSpw ]≠p-≠m-bn-cp∂ {]nbw C∏w thZ-]p-kvX-I-tØm-Sm. s]m∂p-tam-t\, CsXms° hmbn®p \ns‚ Xe ]pÆm-°-t√....tIt´m-Sm.' {i≤sb ]nSn-®p-b¿Ønb thZ-hm-Iy-ß-fpsS ASn-bn¬ t]\m sIm≠v AS- b m- f - a n´psIm≠n- c p∂ aØm- b n- ® s\ iIm- c n®psIm≠v tN®Ω {]Xy-£-s∏-´p. cm{Xn-bn¬ \m´p-Imsc√mw Hm´≥Xp≈¬ ImWm≥ sNß-∂q¿ kvIqfn¬ t]mbn-cn-°-bm-Wv. ]≠m-bn-cp-s∂-¶n¬ aØm-bn-®\pw t]mIpam-bn-cp-∂p. F∂m¬ Ct∏mƒ cm{Xn-bn¬ thZ-]p-kvXIw hmbn®psIm≠v InS°-bn¬ hogpw. cmhnse Fgp-t∂-¬°p-tºm-fmZyw X∏p-∂Xv hnf-°v. c≠m-aXp thZ-]p-kvX-Iw. F{X ss{IkvXh amkn-I-I-fmWv tai-∏p-dØv \nc∂pInS-°p-∂Xv! amkn-I-I-fnepw thZ-]p-kvXIØnepw t\m´-an-´p-sIm≠v tN®Ω ho≠pw KpW-tZm-jn®p: "Ipt™, Xe ]pÆm-°-t√. ]´-°mcpw sa{XmΩm-cpsams° hmbn-®mte CXn-s‚-sbms° H≈ A¿∞w ]nSn-In-´-sØm-≈q.' "AtΩ, Cu thZ-]p-kvXIw ]´-°m¿°pw Xncp-ta-\n-am¿°pw am{Xw D≈-X-√. B¿°pw hmbn-°mw. kXyw a\- n-em-°mw. I≈p IpSn®v Xe ac-hn-∏n-°p-∂-Xn-t\-°mƒ \√-Xt√ ssZh-h-N\w Xte¬ tIdp-∂-Xv.' "\ns‚ ssIbn-en-cn-°p∂ thZ-]p-kvXIw \ns‚ A∏-®≥ acn-°pt∂s‚ Xte-h¿jw hmßn-®Xm. acn-°pºw A∏-®s‚ Xte-W-°o-gn¬ thZ-]p-kvXIw D≠m-bn-cp-∂p.' "thZ-]p-kvXIw Xe-bn-W-°o-gn¬ hbv°m-\p-≈-X-√. hmbn®p ]Tn°m-\p-≈-Xm....C∂m-fn¬ DÆq-Æn-km¿ {]kw-Kn-®-t∏mƒ ]d-™-Xp tIƒ°tWm?' "F¥hm?' "C∂v {InkvXym-\n-I-fpsS hoSp-I-fn¬ Xpd-°m-Xn-cn-°p∂ thZ-]p-kvXI-ß-fnse s]mSnbpw NnXepw H∂n®p IpS-™p-I-f-™m¬ Xncp-hn-XmwIqdp samØw Hcp [qfo-hm-X-ap-≠m-Ipw. a\p-jy¿ s]mSn aq°n-t°dn NmIp-sa-∂p-t]mepw!' "\obn-ßs\ hmbnt°w {]m¿∞nt°w sNbvXm¬ apjnhp tXm∂Ønt√?' "Bfl-i‡nbn√msX A©p an\n´p {]m¿∞n-®m¬ A©p aWn-°qdp-t]mse tXm∂pw. Bfl-i‡ - n-tbmsS A©p aWn-°q-dp- {]m¿∞n-®mepw A©p an\n-´p-t]mte tXm∂q.' amXmhv an≠n-bn-√. tN®-Ωbv°v Hcp hkvXp-X-b-dn-bmw. ]≠v Ak`yw Hgp-Inb \mhpI-fn¬ C∂v kvtXm{Xm-¿®-\-I-f-Wv. hoSp XqØphmcm\pw Cs∂-fp∏-amWv. _oUn-°p-‰nbpw NpÆm-ºp-s]m-Snbpw NnX-dn-°n-S- ∏-n√. sh‰neapdp°nb Nph∂ Xp∏¬ \Sp-ap-‰-Øn-√.
]mfw sX‰nb Xoh≠n
41
c≠pamkw apºv ]cnip≤mflm`-n-tjIw {]m]n-®-t∏mƒ Bfl-i-‡nbpsS Hcp-]p-Xnb ]mX-bn-te°v aØm-bn-®≥ Ib-dp-I-bm-bn-cp-∂p. aqVmNm-c-ßsf ]n≥X≈n, hN-\sØ Dƒt®¿Øp-sIm-≠p≈ Hcp ]mX. Zp¿LSw! F¶nepw t\tc-t]m-Ip∂ ]mX. ]nt‰-∂p-®bv°v tNmdpw ao\pw ap´bpw hnf-ºn-h®tijw tN®Ω hnfn-®-t∏mƒ adp-]Sn In´n-bn-√. XnÆ-bn-te°p h∂-t∏mƒ ]pdw-N-´-bn-√mØ Hcp ]pkvX-I-Øns‚ apºn¬ GtXm \n[n X∏n-sb-Sp-°p∂ PnP-Rm-k-tbmsS aØm-bn-®-\ncn-°-bm-Wv. "Ft¥m-∂mSm \o hmbn-t®m-≠n-cn-°p-∂-Xv. t]mesØ Ign-°m≥ t\c-am-bnt√ym?' "sI.-hn. sska¨km-dns‚ {InkvXob kv\m\-{]-t_m-[n-\n. At±lw Fgp-Xn-bn-cn-°p-∂-Xv, hniz-kn-®-tijw sh≈-Øn¬ apßn kv\m\w kzoIcn-°-W-sa∂m.' "Indp°p ]d-bm-sX-Sm. Rm≥ Pohn-®n-cn-°p-∂n-S-tØmfw \o iv\m\s∏S-Øn√.' "s]Sp-a-tΩ, s]Spw.' "s]´m-e∂p Rm≥ InW-‰n¬ NmSn-®m-Ipw. Fs‚ Imew Ign™v \o Ft¥m a≠-Øcw thtWm-¶nepw ImWn-t®m....' "AΩ®o ssZh-I-ev]\ A\p-k-cn-°-≠mtbm?' "tamt\ \ns‚ A∏-\-∏q-∏-Ωm-cmcpw Ie-°-sh-≈Øn apßo-´n-√. ]ns∂¥n\m \o apßp-t∂˛˛Ah-cmcpw ssZh-Ie - v]\ A\p-kc - n-t®m-ct√?' "A∏-\-∏q-∏-Ωmcp \c-I-Øn-t∏m-bm¬ Rm\pw \cI-Ønt∏m-I-W-sa∂mtWm?' {Ip≤-amb -Hcp t\m´-am-bn-cp∂p AXn\p adp-]-Sn. "]d-b-tΩ, ]s≠m-cp-Im-eØv \ΩpsS ]q¿∆n-I-∑m¿ I√n-s\bpw XSnsbbpw hr£-sØbpw k¿∏sØbpw Bcm-[n-®n-cp-∂p. \mapw AXp sNbvXm aXntbm?' "FSm Nt≈, \o an≠m-Xncn'. "AΩ-sb-¥n\m tIm]n-°pt∂!' "sNdp°m \obn∏w s]Æp-sI´-n-sb∂psh®v˛˛\o F{X hteym--\mbmepw \osbs‚ hb-‰n¬ InS-∂-h-\t√?' "ssZh-amWv amXm-hn-t\-°mƒ F\n°p Imcyw.' "t]∏-´n°p sh≈w I≠m¬ ]qXn-bn-f-°-am. s\\°o sh≈-Øn-®mSm≥ C{X sImXn-sb¥m?' "AΩ Fs{Xms° ]p—n-®mepw Rm≥ kv\m\-s∏-Spw. DÆq-Æn-kmdn-s\-s°m≠v kv\m\w \S-Øn°pw.' "Fs‚ sXbvh-ta˛˛B DÆq-Æn-kmdv \ns∂-t∏mse Hcp hn{]n-Xn°m-c-\m. Atß¿°v \s√mcp hmZym-cp-tZymtKmw iºtfmw Hs° H≠mcp-∂p. AsXms° If-™n-´n∏w h´-°-gp-Øp≈ DSp-∏p-an´v thZ-]pkvXtImw FSp-tØm≠v \S-°p-hm. Atßcv sh≈-Øn-ap-ßn-tb-∏ns∂ B ho´n¬ ]´nWn amdo-´n-√.' "kXy-Øn-\p-th-≠n-bp≈ ]´nWn em`am.' "Ipt™ \osb-t∂mSp X¿°n-°m-Xn-cn. \ns∂ H∂p Xfn-®-Xt√?
42
Ggw-Ipfw kmwIp´n
\o Ip™m-bn-cn-°pºw Rm\pw \ns‚ A∏-®-\pw-IqsS \ns∂ amtΩmZokm Ign-∏n-®X - m. Ie-°s - h-≈a - √ - . kpK‘w Ie-°nb sh≈am A®≥ Xte¬ Xfn-®-Xv.' "F\n-s°´pw s]m´pw Xncn-bmØ {]mb-Øn¬, Rm\-dn-bmsX, Fs≥d tZlØv kpK-‘-sh≈w Xfn-®m¬ F¥p Kp-Wam? Fs‚ kz¥ hnizmkØns≥d-b-Sn-ÿm-\-Øn¬ kz¥-k-Ω-X-tØm-Sp -IqSn \S-Øp∂ kv\m\-Ønte F\n°p hnizm-k-ap-≈p....Cu ]p-kvX-Iw hmbn®p-t\m-°tΩ.' "]≠sØ s\e-sØ-gpØp ]Tn® Rms\-ß-\mSm A®-Sn-∏p-kvXIw hmbn-°pt∂?' "AtΩ, sska¨km¿ Ncn{Xw ]Tn-®n-´p≈ Bfm. ]≠p-Im-eØv ]≈n-Iƒ°p-≈ntem ]cn-k-ctØm kv\m\-°p-f-߃ D≠m-bn-cp-∂-Xmbn At±-l-Øns≥d ]pkvX-I-Øn¬ sXfn-hp-Iƒ \nc-Øp-∂p. sh≈w Xfn®m¬ aXn-sb-¶n¬ Ipf-Øns≥d Bh-iy-an-√t√m! kv\m\w F∂ ]Zw-Xs∂ aqe-`m-j-bn¬ apßn-bp≈ Ip-fn-sb-bmWv kqNn-∏-n-°p-∂-sX∂v ]WvUn-X-∑m¿ ]d-bp-∂-Xmbn At±lw Fgp-Xn-bn-cn-°p-∂p. tbip-{InkvXp-Xs∂ hfsc sh≈-ap≈ tbm¿±m≥ \Zn-bn-et√ kv\m\-s∏-´Xv! BZy-\q-‰m-≠p-I-fn¬ inip--k v \ m\w C√m-bn-cp-s∂∂pw Cu ]pkvXIw sXfn-bn-°p∂p.' "\ns≥d t]´p-]p-kvXIw Rm≥ s\cn-t∏m-Sn-en´p Np´p-I-f-bpw, tIt´mSm....\o Xd-hm-Sns‚ am\w Itf-cp-Xv. Ie-°-sh-≈Øn apßn-bm-∏-ns∂ Rm≥ a\p-jy-cpsS samJ-sØ-ßs\ t\m°pw? \o thZ-]p-kvXIw ]nSnt®m≠p \S-°pºw F{X-t]cm Nncn-°p-∂-sX-∂-dn-bmtam?' "Rm≥ sXßn≥I≈p tam¥n \S-°-p∂ Ime--sØßpw AΩ-®n°p am\-t°-Sn-√m-bn-cp-∂p. C∏w ssZh-a-I-\m-b-∏gm am\-t°-Sv! ]s≠ms° Rm≥ Rmb-dmgvN ITmcn ]nSn-t®m≠p I≈p-jm-∏n¬ t]mIpºw Bcpw Ifn-bm°n Nncn-®n-´n-√. C∏w ssZh--Øns≥d hN\w Iøn-∏n-Sn®p \S-°ptºmgm Nncn. CsX-s¥mcp temI-am. a\p-jys≥d Xe Xncn-™Xm.' "FSm, \ns‚ Xebm Xncn-™-Xv. ]mh-ßsf klm-bn-°p∂ XymKnIfmb ]ptcm-ln-X-∑m-scbpw I\ym-kv{Xo-I-sfbpw ad-∂p-sIm≠v \obpw \ns‚ HmtZ-i-n-amcpw \µn-tISp ]td-∂p.' "AtΩ, Bip]-{Xn-Ifpw A\mYime-Ifpw hnZym-eb-ßfpw ÿm]n®v P-\-tk-h\w sNøp∂ ]ptcm--ln-X-∑mcpw I\ym-kv{Xo-Ifpw \ΩpsS _lpam\w A¿-ln-°p-∂p. F∂m¬ adp-h-iØv A®-∑mcpw I\ym-kv{Xo-Ifpw Ip´n-ssZ-hß - s - fbpw hymP a - ≤ - y-ÿs-- cbpw kzoI-cn-°p-∂p. h¿jw-tXmdpw ]pXnb ]pXnb a≤y-ÿsc D≠m-°n-s°m-Sp-°p-∂p. hn{K-lm-cm-[-\sb hne-°p-∂n-√. ImX-emb hnizmkhnj-bß -- -fn¬ Ah¿ hn´p-hogvN ImWn°p-∂p. \n¿Ω-e-kp-hn-ti-j-Øn¬ adnambw tN¿°p-∂p. Ch¿ Ip‰-°mcm-Wv. hnjw Ign®v k` \in-°p-tºmƒ D]-tZ-in-am¿ an≠m-Xn-cn-°ms\m-°ptam?' sNß-∂q¿ ]≈n{]am-Wn-Iƒ tImgn-°q-Sn\pNp‰pw Ipdp-°-s\∂t]mse aØm-bn-®s\ Np‰n-∏‰n {]b-Xv\-ß-fm-cw-`n-®p. aØm-bn-®s\ kv\m-\-P-e-Øn-en-d-°msX XncnsI ItØm-en°m kap-Zm-b-Øn-te°v
]mfw sX‰nb Xoh≠n
43
sIm≠pt]mIp-I-bm-bn-cp∂p e£yw. kmaw Zm\w t`Zw Zfiw NXp-cp-]m-b-߃ Hmtcm-∂mbn {]tbm-Kn-°-s∏-´p. BZysØ D]m-b-hp-ambn h∂ amWn-°-∏ym¿ KZvK-Z-I-WvT-\m-bn-cps∂-¶nepw apJØv {]Xo-£-bpsS Nncn-bp-≠m-bn-cp∂p: "aØm-bn®m Rßsf-sbms° hnt´®p \o s]¥n-t°m-kvXn¬ t]mI-t√. Ip´n-°mew sXmt´ H∂n®p Ifn-®p-Nn-cn®p \S-t∂m-ct√ \Ωƒ.' "Ifow Nncow t]mbn. C∏w Imcy-Øn-em.' "F∂m-epw....Xtew thcpw ad-°-t√.' Hcp thZ-hm-Iy-am-bn-cp∂p adp-]-Sn. "Imt¥, e_m-t\ms\ hn´p t]mcnI sl¿tΩm≥ sImSp-ap-Sn-Iƒ Dt]-£n-°.' amWn-°-∏ym¿°v A¿∞w a\- n-em-bn-√. F¶nepw aØm-bn-®≥ ItØm-en-°m-k` hn´p t]mhp-I-bm-sW-∂-bm-fq-ln®p. ASpØ D]m-b-hp-ambn h∂Xv ]≈n-{]-amWn At¥m-Wn-t®-´-\mWv: "aØm-bn-®m, \ΩpsS ]≈ose sXc-s™-Sp∏v ASpØ amk-Øn-em. Hcp IΩ-‰n-bw-K-Øns‚ ÿm\w Hgn-hp-≠v. aØmbn®s\-Øs∂ sXc-s™Sp-°p-∂Xm Fs‚ Xr]vXn.' aØm-bn-®≥ aqfn-t°-´p. "]ns∂˛˛Hcp Imcyw. Cu s]¥-t°m-kvXp-Im-cpsS he-bn-seßpw sN∂p NmS-cp-Xv.' Hcp thZ-hm-Iy-Øn-eq-sS-bm-W-Xn\pw adp-]Sn \¬In-bXv: "kz¿§o-bZ¿i-\-Øn\v Rm≥ A\p-k-c-W-t°Sp ImWn-°-bn-√.' At¥m-Wn-t®-´\v hmIym¿∞w a\- n-em-bn. apºn¬ h® Im∏n IpSn®p Xo¿°msX ÿewhn´p. Abmƒ \S-∂-I-∂-t∏mƒ aØm-bn-®≥ a\- n-tem¿Øp: "Rm≥ I≈p-jm-∏n¬ Ib-dn-bn-dßn PohnXw \in-∏n® Ime-sØßpw D]-tZiw Xcm≥ ssI°m-c\pw I∏ymcpw Bcpw Fs‚ ho´n¬ h∂n-´n-√. IpSnb≥ aØm-bnsb I≠m¬ hgn-amdn \S-°pw.... ImWmsX t]mb BSns\ B¿°pw th≠m-bn-cp-∂p. C∏w I≠p In´n-b-Xns\ Xmtem-en-°m≥ ]≈n-°m-cpsS X≈v.' Nn¥ XpS¿∂p: "c≠m-bncw sIm√sØ ]mc-º-cy-ap-s≠∂v AhIm-i-s∏-Sp∂ Fs‚ amXr-k` Ct∂hsc Fs∂ thZ-]p-kvXIw FSpØp hmbn-°m≥ ]Tn-∏n-®n-´n-√˛˛]≈nbn¬ ÿnc-ambn t]mIp-∂-h-sc-t∏mepw ]Tn-∏n-®n-´n√. Fs‚ amXr-k` - b - nse Hcp ]ptcm-ln-X≥ Hcp thZ-]p-kvXIw ssIbn¬ ]nSn-®p-sIm≠v ]c-ky-ÿ-eØv \S°p-∂Xv Ct∂-hsc I≠n´n-√. ]p√p-Xn-∂m≥ BSns\ ]Tn-∏n-°mØ CS-b-∑m¿! tcmKn-Isf ImWm≥ t]m-Ip-tºmgpw lrZbØn¬\n∂p hcp∂ Hcp {]m¿∞-\ {]m¿∞n-°m≥ Chsc k` ]cn-io-en-∏n-®n-´n-√. A-®-Sn® Ipsd {]m¿∞-\Iƒ-am{Xw. Rmb-dm-gvN-I-fn¬ A®-Sn® Ip¿_m\ sNm√o-´p-t]m-Ip-∂p. A-®-Sn® Bcm-[-\m-]p-kvXIw A®s‚ apºn-te°v \o´n-s°m≠v sXm´-
44
Ggw-Ipfw kmwIp´n
SpØv I∏ym¿ \n¬°p-∂p....Rmb-dm-gvN hN-\-{]-kwKw C√. IqSn-h-∂m¬ B≠n¬ c≠v {]kw-K-߃....s]¥-t°m-kvXp-Im-cpsS ]≈n-bn¬ F√m Rmb-dm-gvNbpw c≠p {]kw-K-ß-sf-¶nepw ImWpw.' aØm-bn-®≥ _me-\m-bn-cp-∂-t∏mƒ tbip-{In-kvXp-hns‚ hn-{KlsØ \a-kvI-cn-°m≥ ]≈n-hn-Im-cnbpw I∏ymcpwIqsS Xs∂ ]Tn-∏n®Xv Hm¿Ω-bn-se-Øn. s]s´∂p Nn¥ tNmZy-cq]w kzoI-cn-®p: Keo-e-bnepw sbcp-ite-anepw ]c--ky-ip-{iqj sNbvX-t∏mƒ tbip{InkvXp XmSn-aoi hf¿Øn-bn-cpt∂m? kv{XoI-sf-t∏mse apSn \o´n-bncp-t∂m? A√, Xºp-cm≥ kz¿§m-tcm-lWw sNbvX-t∏mƒ XmSnbpw-h®mtWm t]mbXv? tbip-hns≥d bYm¿∞-cq]w sNß∂q¿]≈n-bpsS apºn¬ Db¿Ønbn-cn-°p∂ hn{K-l-Øn-t‚-Xp-t]m-se-bmtWm? tbip Hcp kmbn-∏mtWm? AZriy-\mb ssZh-Øn-s≥d, tXtPm-a-b-\mb tbip-hns≥d {]Xna-Iƒ Bcm-[-\-bv°p-th≠n D≠m-°p-∂-h¿ ssZhsØ Xcw XmgvØpI-bt√? hn{Klw D≠m-°-cp-Xv, hn{K-lsØ \a-kvI-cn-°-bp-a-cpXv F∂ thZ-I-ev]\ ewLn-°p-I-bt√? ho≠pw Nn¥sb Ip´n-°m-e-tØ°v Xncn-®p-hn´p: Ip´n-°m-eØv tbip-{In-kvXp-hns≥d hn{K-lsØ t]Sn-bm-bn-cp-∂p. hf¿∂p Ign-™-t∏mƒ ]≈n-bn¬ t]mIp-tºm-sg√mw hn{K-l-Øns‚ apºn¬ ssIIq∏n \nev°pw. ]e-h´w hn{K-l-sØ-t\m°n {]m¿∞n-®n-´p-≠v. Hcn-°epw adp]Sn In´n-bn-´n-√. aµ-l-kn-®n-´p-≠v. XncnsI Nncn-®n-´n-√. Np≠v A\-°p-I-t]mepw sNbvXn-´n-√. kwkm-cn-®n-´p-≠v. ]Icw IÆ-\°n H∂p t\m°n-bn-´p-t]m-ep-an-√. Iuam-c-{]m-b-Øn¬ Hcn-°¬ amWn-°-∏ym-tcmSp tNmZn-®Xv aØmbn-®s‚ Hm¿a-bn-se-Øn: "a‰p ]te-S-ß-fnepw hn{K-lß -- ƒ kwkm-cn-®Xmbpw IÆo¿ s]mgn-®-Xmbpw ]d-™p-tI-´n-´p-≠v. sNß-∂q¿]≈nbnse hn{K-l-߃ am{Xw Cßs\ A\-ßmsX \nev°p-∂-sX¥v?' "Al-¶mcw tNmZn-°-cp-Xv, tIt´mSm!' Hcp imk-\-bm-bn-cp∂p adp]Sn. hni-°p-∂-h\v Blm-chpw Zmln-°p-∂-h\p sh≈hpw ]m]n-Iƒ°p kphn-ti-jhpw \¬Im≥ ]Ww sNe-hm-°p-∂-Xn\p ]Icw hn{K-l-߃ \n¿Ωn®v ]Ww ]mgvhybwsNøp∂ ss{IkvX-h- ]m-c-º-cy-sØ-∏‰n aØmbn-®\p e÷-tXm-∂n. hn{K-l-߃ Ic™p, Nncn-®p, kwkm-cn®p Fs∂ms° \pW ]d-™p-]-cØn P\-ß-fn¬\n∂v e£-°-W-°n\v ]Ww kºm-Zn-°p∂ k`-I-sf-∏‰n aØm-bn-®≥ ZpxJn-®p. BIm-iØv I\ym-a-dn-b-Øns≥d cq]w Is≠∂p ]d™v F{Xt]¿ Bfn-s\-Iq-´p-∂p. taL-ß-fpsS Ifn. ]≈n-{]-am-Wn-Iƒ°v ]Ww! ]mh-s∏-´-hs≥d ]Ww. ssZhw hen-b-h-\m-Wv. ssZhw \nXy-\m-Wv.
]mfw sX‰nb Xoh≠n
45
ssZh-Øns‚ \ne-\n-ev]n\v a\p-jys≥d I≈-km-£y-ßfpw AXni-tbm-‡n-Ifpw Bh-iy-an-√. hymP-am¿§-ßf - n-te°p Xncn-bm-Xn-cn-°p-hm≥ ssZh-Ir] At]-£n-®p-sIm-≠mWv \o≠ Nn¥bv°v aØm-bn-®≥ hncma-Nn”w C´-Xv. aØm-bn-®s≥d ]pXnb hnizm-k-am¿§-Øn¬ kmdm-Ωbpw BIr-jvSbm-sb-∂-dn-™-t∏mƒ Ah-km-\sØ D]m-bhpw {]tbm-Kn-°-s∏-´p˛˛ZWvUw. sNß-∂q¿ {]mY-anI hnZym-e-b-Ønse amt\-P¿ sFk°vkm¿ kmdm-Ωsb Hm^o-kn-te°v hnfn-∏n-®p. At±lw sNß-∂q¿ ItØm-en°m ]f-fn-bnse {]am-Wn-bm-Wv. "\n߃ s]¥-t°m-kvXn¬ t]mbn apßm-\n-cn-°-bm-sW-¶n-ev, s]¥t°m-kvXp-Im-tcmSp ]d \n\-s°mcp DtZymKw Xcm≥. RßsS k`°m¿ ]Ww kw`m-h-\-sNbvXp ]Wn-bn® hnZym-e-b-Ønse iºfw ]‰nb-tijw s]¥-t°m-kvXp-] - ≈ n-bn¬ t]mIp-∂-sX-s¥mcp \µn-tI-Sm.' kmdm-Ω-bpsS apJw hnb¿Øp. IÆp-Iƒ Xpfp-ºn. "tNmdnßpw Iqd-ßpw, At√-So...?' \c® Xe-bn¬ sNmdn-™p-sIm≠p≈ iIm-c-Øn¬ Acniw \nd-™p-\n-∂n-cp-∂p. tPmen-bn¬\n∂pw ]ncn®p hn´n-cn-°p∂p F∂p tcJ-s∏-Sp-Ønb ISem-kn-e-t±lw H∏n´v kmdm-Ωsb Gev∏n-®p. Znhm≥ _l-Zq¿ kp{_-“-Wy-ø-cpsS apºn¬ sFk°v kmdn-s\Xnsc ]cmXn ka¿∏n-°-W-sa∂p hnNm-cn-®p-sIm-≠m-W-h¿ ho´n-te°p aS-ßn-b-Xv. hnIm- c - ` - c n- X - \ m- b n- ´ mWv aØm- b n- ® ≥ IS- e mkphmßn hmbn®-Xv. Hcp thZ-hm-Iy-ap-≤-cn®v kmdm-Ωsb Biz-kn-∏n-®p. "Ah-¶-te°p t\m°n-b-h¿ {]Im-in-X-cm-bn. Ah-cpsS apJw e÷n-®p-t]m-b-Xp-an-√... Fßpw ]cm-Xn-bp-ambn t]mI-≠˛˛\Ω-°p £an-°mw.' "F∂mepw amkmamkw iºfw In´p∂ Hcp tPmen t]mbnt√?' "\o shj-an-°m-Xn-cn. C\n s\\-°pIqSn ]q¿Æ-k-abw kphn-ti-jthe sNømw.' c≠mgvN Ign-™-t∏mƒ \mep Znh-ksØ thZ-]-T\w kotbm≥ Ip∂n¬h®p \S-∂p. Ipgn-°mem sI.-kn.-sN-dn-bm-\pw Ipº-\mSv F.kn.-im-ap-th-ep-amWv A≤ym-]-I¿. ¢m n¬h®v aØm-bn-®≥ ]≠p ]e{]m-hiyw D∂-bn-®n-´p≈ Hcp tNmZyw Bh¿Øn-®p. "apgp-I¬kv\m\w kzoI-cn-°m-tØm-sc√mw \c-IØ -- n-t∏m-Iptam ]mÃtd?' "aØm-bn-®m, Hcmƒ \c-I-Øn-t∏m-Iptam kz¿§-Øn-t∏m-Iptam F∂p hn[n ]d-bm≥ ssZhw \sΩ A\p-h-Zn-®n-´n-√. lrZ-b-ßsf Adn-bp∂ ssZh-amWp \ymbm-[n-]≥.' CS-dnb sXm≠ \\-bm≥ Aev]w Poc-I-sh≈w IpSn-®p-sIm≠v sNdn-bm≥ ]mÿ XpS¿∂p. "]s£¶nsemcp Imcyw-—hniz-kn®p kv\m\--ta-¬∏o≥ F∂p ssZh-h-N\w kv]jvS-ambn \tΩmSp ]td-s∂m-≠v. hn-iz-kn®v A\p-X-]n®v ]m]w G‰p-]-d-™-ti-j-ap≈ kv\m\w! ....kv\m\-
46
Ggw-Ipfw kmwIp´n
s∏-Sm-Ø-h¿ \c-I-Øn-t∏m-Iptam kz¿§-Øn-t∏m-Iptam F∂Xv A{]-k‡-amb tNmZy-am-Wv. ssZh-I-ev]-\-bpsS apºn¬ \mw IpSp-°p-tNm-Zyß-ƒ sh°-cp-Xv.' "Aß- \ m- t ∂ev s]¥- t °m- k v X p- I mcp am{Xta kz¿§- Ø n- t ∏mIsØmt≈m?' "Zbm-]-c-\mb Hcp ssZh-amWv kz¿§\cI-]m-Xm-f-tem-I-ß-fpsS I¿ØrXzw \S-Øp-∂-Xv. a‰p k`-°m-cpsS Imcyw ssZhw t\m°-s´. Hcp {]tXyI k`-°mcp am{Xta kz¿§-Øn-t∏m-hp-I-bp-s≈∂v thZ-]p-kvXIw ]td-∂n√.' "F∂m-∏ns∂ ]mc-º-cy-k-`-Iƒ hn´p-I-f-™n´v s]¥-t°m-kvXn¬ tNc-W-sa-s∂-¥n\m Aß-tb-t∏m-ep≈ t\Xm-°ƒ ]d-bp-∂Xv?' "Aßs\ Rß-fmcpw BZy-Im-e-sØßpw ]d-™n-´n-√. k`-I-fn¬ Hcp ip≤o-I-cWw \S-Øp-∂-Xn-\p-th≠n R߃ i_vZ-ap-b¿Øn. ]≈nI-fn¬\n∂p _nw_-߃ shfn-bn-se-dn-b-Ww. Ing-t°m´v Xncn-™p-\n∂p-sIm-≠p≈ {]m¿∞\ \n¿-ØWw-—ImcWw AXv kqcy-\-a-kvIm-cam....{kjvSm-hns\ Bcm-[n-°-Ww. krjvSnsb Bcm-[n-°p-∂Xp ]m]am. CØcw Zpcm-Nm-c-ß-sf√mw If™v icn-bmb Bfln-I-ssN-X-\yØn-te°p hcm-\mWv R߃ P\-ßsf DtØ-Pn-∏n-®-Xv. ]ptcm-ln-X{]-am-Wn-Iƒ CsXm∂pw sNhn-s°m≠n√. Rßsf k`m-{`-jvS-cm°n....]mc-º-cy-k-`-I-fn¬ ip≤o-I-cWw km[y-a-s√∂v t_m[y-am-b-t∏mgmWv DÆq-Æn-kmdpw a‰pw kzX-{¥-ambn s]¥-t°mkvXpIq´m-bva-Iƒ ÿm]n-®-Xv. C\nbpw ]mc-º-cy-k-`-Iƒ ip≤o-I-cn-s®Sp°m≥ ]ptcmlnX t{ijvT-∑m¿ {]Xn-⁄-sN-øp∂ ImeØv XncnsI ]gb k`-Ifn¬ t]mIm≥ R߃ Xøm- d m- W v . Aß- s \- s bmcp \√- I mew h∂m¬]ns∂ s]¥-t°mkvXp Iq´m-bva-IfpsS Bhiyw C√-t√m. k`bpsS t]cn-e√ Imcyw. kXy-hn-izm-k-Øn-emWp Imcyw.' F.kn.i-map-th¬ tNmZn®p: "aØm-bn-®m, \nßsS a\- m£n F¥p ]td∂p?' "DSs\ apgp-I¬ kv\m\w kzoI-cn-°-W-sa∂.v' "F∂m¬ a\x- m-£n°p ap≥Xq°w sImSp-°-Ww.' thZ-]-T\w D]-kw-l-cn®p sIm≠v F. kn. imap-th¬ {]t_m-[n∏n®p: "\mw ssZh- h - N \w A\p- k - c n- ° p- ∂ Xv \c- I sØ t]Snt®m kz¿§sØ tamlnt®m am{Xw Bbn-cn-°-cp-Xv.' At±lw Hcp-Zm-l-c-W-tØmSpIqSn Bibw hni-Z-am-°n-bn-´m-Wn-cp∂-Xv. "Hcp P∑n-bpsS the-°mcn tPmen sNøp-∂Xv Abmsf t]Sn-®mbn-cn-°pw. F∂mem the-°m-cnsb P∑n hnhmlw sNbvXv kz¥w `mcybm-°n-sb-∂q-ln-°p-I. ]n∂o-S-hƒ tPmen sNøp-∂Xv `b-Øn¬\n∂v B-bn-cn--°-bn√; Iqen sImXn-®m-bn-cn-°-bn-√. ]Icw `¿Øm-hn-t\m-Sp≈ kv-t\lw sIm≠m-bn-cn-°pw. AXp-t]m-se ssZhsØ kvt\ln-°p-∂XpsIm≠m-bn-cn-°Ww Ahs‚ Iev]-\-Iƒ \mw A\p-k-cn-t°-≠-Xv.' ]nt‰ cm{Xn-bn¬ thZ-]-T-\-Øn\v aØm-bn-®≥ amS-°S tZh-kymsb £Wn-®p. "`q....s]¥-t°m- v-—'Hcp \o´n-Øp-∏m-bn-cp∂p adp-]-Sn. aØm-bn-®\pw kmdm-Ωbpw Hcp Rmb-dmgvN cmhnse Bdm-´p-]pg°S-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
47
hn-te°v GXm\pw ssZh-Zm-k-∑m-tcm-sSm∏w ]pd-s∏-´p. kmdmΩ an∂-gn-®p. ImXn∏q Agn-®p. ssIh-f-I-fq-cn. \·-amb IgpØn\pw B`-c-W-iq-\y-amb ssIØ-≠-Iƒ°pw kuµ-cy-°p-d-hn-s√-∂hƒ BZy-ambn a\- n-em-°n. C\nta¬ efn-X-am-b, B¿`m-S-c-ln-X-amb Hcp PohnXw \bn°psa∂v A-hƒ temIsØ hnfn-®-dn-bn-°p-I-bm-bn-cp-∂p. aØm-bn-®≥ tamXncw Ducn. ]m]-Øn¬ Ah¿ acn®S°-s∏-´p-—sh≈-Øn¬ apßn. {Inkv X p- h ns‚ \oXn- b n¬ Dbn¿sØ- g p- t ∂- ‰ p-— ho≠pw sh≈Øn¬\n∂p s]mßnh∂p. "ssZhw Fs∂ krjvSn-®Xv B`-cW - a - n-√m-sX-bm. ]ns∂ Cu NpaSpIqSn Igp-tØepw sNhn-tbepw tI‰p-∂-sX-¥n\m? ssZhw BZm-an\pw l∆mbv°pw hkv{Xw D≠m-°n-s°m-Sp-Øp.-F-∂m¬ c≠p-t]¿°pw B`-cWw D≠m-°n-s°m-Sp-Øn-√.' ]pXnb thj-hn-[m-\sØ hna¿in-®-h-tcm-Sv kmdmΩ-bpsS adp-]-Sn-bm-bn-cp-∂p. ho´n¬ aS-ßn-sb-Øn-b-t∏mƒ tN®Ω ]X-dn. "C\n \o Fs‚ acptam-f-s√So s\tj-[o. s\\°p an∂pw th≠m amtew th≠m. A®≥ hmgvØn-s°-´nb an∂ns\ \o A]-am-\n-®n-cn-°p-∂p.' aØm-bn-®≥ CSbv°p Ibdn: "AΩ®o, an∂p-sI´v {_m“-Wcn¬\n∂p {InkvXym-\n-Iƒ ]I¿Ønb Hcm-Nm-c-am. `mcym-`¿Ør-_‘w \ne-\n¿Øp∂ a{¥-i-‡n-sbm∂pw an∂n-\n-√. `mcym-`¿Øm-°-∑m¿ XΩnep≈ kvt\lam Imcyw. an∂v If-s™-¶nepw C\ow Rß-fpsS IpSpw_-Po-hnXw ]≠-tØ-°mƒ \qdn-c´n kvt\l-ap-≈-Xm-bn-cn-°pw.' tN®Ω kmdm-Ω-bpsS Igp-Øn¬\n∂p IÆp am‰n-bn-√. "siSo s\-\-°p an∂p th≠m-—-ame th≠m. ]≈n th≠m-—]-´°mcp th≠m. Ip°p-km-bn-∏ns\ aXn. \o Ip°p-km-bn-∏ns‚ kt`ev tN¿∂m¬ kmbn∏ns‚ a°ƒ \ns‚ a°sf IeymWw Ign°p-tam? ]td-So....' "a°-fp-≠mbn hf¿∂p hcp∂ ImeØp aXn Ieym-W-°mcyw Nn¥n°p-∂-Xv. ssZhw Icp-Xn-t°m-fpw.' "X≈-t°mgn Nhn-´n-bm¬ ]n≈-t°m-gn°v tISn-√. \o Rmº-td∂ KpW-tZmjw tI°v.' "Dw.' "IeymtWmw Nm°mtew hcpºw s\\°p \m´p-Imtcw ]≈n-°mtcw th≠nhcpw. As∂m∂pw kmbn∏v IqsS-°m-W-Øn-√. Abmƒ AbmsS ]m´n\p t]mIpw. Ata-cnt° IS-°pw.' tN®Ω hmtXm-cmsX ]d™p X≈nb hm°p-Iƒ hmƒap\ t]mse lrZ-b-Øn¬ ]m™pIb-dn. aØm-bn-®≥ thZ-]p-kvXI hmIy-Øn¬ A`bw {]m]n®p: "\ns‚ \maw \nanØw Rm≥ \nµ hln®p Fs‚ ktlm-Z-c-∑m¿°v Rm≥ ]c-tZ-inbpw Fs‚ AΩ-bpsS a°ƒ°v A\y\pw Bbn-Øo¿∂n-cn-°p-∂p.' aØm-bn-®≥ `b-s∏-´n--√. then-s°-´p-Iƒ Hmtcm-∂mbn s]mfn®p
48
Ggw-Ipfw kmwIp´n
\o°n.... _‘p-°-fpsS ]≈n-°m-cpsS \m´m-cpsS amXm-hns‚....I\Ø then-s°-´p-Iƒ. ]nt‰∂p sshIn´v AØmgw hnf-ºn-s°m-≠n-cp-∂-t∏mƒ ho≠pw tN®Ω k`m-Imcyw Ah-X-cn∏n®p: "tamt\, Cu s]¥-t°m-kn¬ tNcpt∂m¿ HØncn ]mh-s∏-´-h-cm. ]W-°mcpw ]SpØ-°m-cpsam∂pw AhcpsS Iq´-Øn-en-√.' "]mh-s∏´, A≤zm-\n-°p∂ Ipsd ap°p-h-sØm-gn-em-fn-I-sf-bt√ tbip-{InkvXp hnfn®v injy-∑m-cm-°n-bXv? tbip-hns\ A\p-K-an® P\e-£-߃ km[m-c-W-°m-cm-bn-cp-∂p. \nt°m-Zn-tamkv Fs∂mcp ]co-i{]-amWn tbip-hns\ ImWm≥ cm{Xn-bn¬ Hfn®p h∂ Imcyw ss__nfn-ep-≠v....Cu kw`hw Ign-™mgvN Rm≥ ]e-h´w hmbn-®-Xm. \nt°mZn-tam-kn-s\-t∏msebp-≈-h¿ C∂pw D≠v. s]mXp-P-\-Øn-s‚-bn-S-bn¬ X߃-°p≈ aXn∏v \jvS-s∏-Sp-sa∂p `b∂v ]ecpw kXy-kp-hn-tijw ]c-ky-ambn AwKo-I-cn-°m≥ aSn-°p-∂p. {]Xm-]hpw IpSpw-_-_-‘ßfpw B-Zm-b-am¿§-ß-fp-sams° Dt]-£n®v kphn-ti-j-Øn\pth≠n \nµ kln-°m≥ {]am-Wn-am-scm∂pw Xøm-dm-I-Øn-√. h√y XØz-imkv{X-⁄-∑m¿°v tbip-hns‚ efn-X-kp-hn-ti-j-tØmSv ]cn-lm-kta D≈q.' "-tam-t\, \Ωfv ]≠p-sam-Xte ItØm-en-°-cm. ]mc-º-cy- k` hn´pt]m-hp-∂Xp tZmj-am. ssZh-tIm]w hcpw.' Hcp Xm¿°n-Is≥d ss\]p-Wy-tØm-sS-bmWv aØm-bn-®≥ adp-]Sn sImSp-Ø-Xv. "AΩ-®o, ]mc-º-cy-ambn \n∂ PqX-aXw hn´v ]utemkv «o-lm {InkvXp-aXw kzoI-cn-®Xv tZmj-am-bn-t∏m-tbm? Ign-™-bnsS Rm≥ at\m-c-a-]-{X-Ø-n¬ hmbn-®Xp ]d-t™m-s´. h´-t»cn Xncp-ta-\nbpsS injy-\mbn bmt°m_mbn¬ hf¿∂p-h∂ am¿ Chm\ntbmkvXncpta\n D≠-t√m. At±lw h´-t»cn Xncp-ta-\nsb hn´p-I-f-™n´v tdmanse am¿-]m-∏sb AwKo-I-cn® hm¿Ø D≠m-bn-cp-∂p. Chm-\n-tbmkp Xncpta\n C∏w ae-¶c kpdn-bm\n ItØm-en°mk` F∂ t]cn¬ Hcp ]pXnb k` Bcw-`n-®n-cn-°p-∂p. bmt°m-_m-b-°m¿ ]ecpw C∏w ItØm-en-°-cm-bn-cn-°p-∂p....A√, k` amdp∂Xp ssZh-tZm-j-am-sW-¶n¬ Xncp-ta-\n-tbmSp ssZhw tIm]n-°-Ønt√?' amXmhv sXs√m∂p ]cp-ßn. aØm-bn-®≥ hn´n√: "]d-b-tΩ, Cu s]¥-t°m-kvXn¬ tNcp-t∂\p am{Xta ssZhw tIm]n-°-sØmt≈m?' "aXn-sb-Sm, \n¿Øv.' "\n¿Øn-tb-°mw. tNmZy-Øn\p adp-]Sn ]d-bm-sa-¶n¬....Cu temIØn-se-√mcpw s]¥-t°m-kvXn-em-bm¬, kXy-s]-¥-t°m-kvXp-Im-cm-bm¬ AΩbvt°m temI-Ønt\m F¥p \jvSw hcpw?' adp-]Sn In´n-bn-√. "Rm≥ Xs∂ adp-]Sn ]dbmw AtΩ. B¿°pw Hcp \jvtSmw hc-
49
]mfw sX‰nb Xoh≠n
Øn-√. em`wam{Xw. I≈p-jm-∏p-I-sf√mw AS®p ]q´pw— IpSnb∑m-cpsS `mcy-am¿°p em`w. _oUn-°-®-h-S-°m¿°p sXmgn¬ C√m-Xm-Ipw— sNdp∏-°m¿°v Btcm-Ky-w. NoØ-°-Y-Iƒ A`n-\-bn-°p∂ \mS-I-s∏Æp-߃ tZiw hnt´m-Spw. thiyIƒ°v sXmgn¬ C√m-Xm-Ipw. IpSpw-_߃°p em`w-˛˛kzÿX! sNdp-∏-°m-cpsS a\ v ip≤-am-Ipw.' "\jvSw, -hey \jvSw! s]¥-t°m-kvXp-Im-cpsS ]m´pw sIm´pw tI´v I∂p-Im-en-Iƒ Ib-dp-s]m-´n-t®m-Spw. ]mep In´-Øn-s√-Sm-˛˛I´≥Im∏n IpSnt°≠nhcpw. \jvSw AhnSw sIm≠p Xo¿∂n-s√-Sm.... HW¿∆p-Im-cpsS ]m´pwsIm´pw Ae¿®bpw tI´v tZi-°m-cpsS samØw sNhns]m´pw.' amXmhv Xncn-®-Sn-®p. A∂sØ hmZ-{]-Xn-hmZw AhnsS Ah-km-\n-®p. F∂m¬ aØm- b n- ® s‚ s]¥- t °m- k vXp- s sa{Xn Ah- k m\n-®n-√. IqSp-X-embn At±lw ss__nƒ ¢m p-I-fn¬ kw_-‘n®p XpS-ßn. CS-bv°n-sS-bp≈ DW¿hp-tbm-K-ß-fn¬ aØm-bn-®≥ A\p-`h-km£yhpw {]kvXm-hn®p XpS-ßn. {ItaW Bi-b-߃ ]qt]mse hnS¿∂p. ktµ-i-߃ KwKm-{]hmlwt]mse Hgp-In. km£y-߃ {]t_m-[-\ß -- -fm-bn. {]t_m-[-\-߃ {]kw-K-ß-fm-bn. Bfl-i‡n {]kw-K-ßsf kºp-jvS-am-°n.
Bdv a
Øm-bn-®≥ kotbm≥Ip-∂n\p kao-]-ap≈ DÆqÆnkm-dns‚ hkXn-bn-te°p \S-∂p. Ih-e-bv°-Sp-Øp≈ B¬hr-£-Øns‚ XSn-bn¬ BWn-b-Sn®p Xq°n-bn-cp∂ A®-Sn® Hcp hn⁄m-]\w I≠t∏mft±lw \n∂p. BImw-£m-]q¿∆-aXp hmbn-®p. "Gh-tcbpw £Wn®p sIm≈p-∂p. {_n´ojv k¿°m-cns‚ D∏p\n¿Ωm-W-\n-ba-ßsf {]Xn-tj-[n-°m≥ sNß-∂q¿ N¥-ssa-Xm-\Øv 1930 G{]n¬ amkw 6˛mw XobXn Rmb-dmgvN sshIn´v A©p aWn°v \S-°p∂ hºn® {]I-S-\-Øn¬ ]¶p tNcp-I.' amS-°-S-bpsS Nph-cnepw CØcw aq∂p\mep hn⁄m-]-\-߃ H´n®n-cn-°p-∂Xp {i≤n-®p. ISbv°p Np‰pw IqSn-bn-cp∂v \m´p-Im¿ cmjv{Sobw N¿® sNøp-∂p. {io NnØn-c-Xn-cp-\mƒ alm-cm-Pm-hns‚ `cWw CS-bv°nsS N¿®mhnjb-am-bn. kzmX{¥y-k-a-c-t\-Xm-hmb taml\Zmkv Km‘n-bpsS A\p-{Kl-tØmSpIqSn ]ø-∂q¿ IS-∏p-d-Øv, k¿°mcns‚ \nbaw X≈n-°f™psIm≠v D∏p-\n¿ΩmWw \S-Ønb kw`hw N¿®bv°p ckwIq´n. DÆq-Æn-km-dns‚ ho´n-se-Øn-bt∏mƒ, an∂¬∏n-W-cns‚ thK-Øn¬ hnIm-c-ßfpw Nn¥-Ifpw a\- n-eqsS IS∂pt]mbn. sX°p-h-iØv kotbm≥Ip∂v \oem-Im-i-Øn-\-`n-ap-J-ambn akvXI-ap-b¿Øn \nev°p-∂p. I\-I-{]-`-sNm-cn-bp∂ kmbm-”-c-ivan-Iƒ
50
Ggw-Ipfw kmwIp´n
Ip∂ns‚ ]Sn-™mtd sNcn-hn-ep≈ sXtßm-e-I-fn-eqsS Hfn™pt\m°n. sX∂n¥ym s]¥-t°mkvXp ssZh-k-`-bpsS ÿm]-I-t\-Xm-hmWv DÆq-Æn-km¿ F∂-dn-b-s∏-Sp∂ ]mÿ sI. C. G{_-lmw. At±-lØns‚ {]h¿Ø- \ - ^ - e - a m- b p- ≠ mb GXm\pw Iq´m- b va- I ƒ Dƒs°m≈n®psIm≠m-Wv 1924˛¬ Cu {]ÿm\apS-se-Sp-Ø-Xv. 1923˛¬ Xncp-h-\-¥-]p-c-Øn-\-SpØv ]c-Wnbw F∂ ÿeØph®p \S∂ tbmK-Øn¬ kn. a\s» F∂ D]-tZin Xe-bn¬ ssIh®p {]m¿∞n-®t∏mƒ DÆq-Æn-km¿ ]cn-ip-≤m-flm-`n-tjIw {]m]n-®p. A\y-`m-j-Ifn¬ kwkm-cn-®p. At±lw sN-ß-∂q¿ aSßnh∂v a‰p ]e-tcbpw ]cnip-≤m-flm-`n-tj-I-sØ-∏‰n ]Tn∏n-°p-Ibpw Cu A\p-`-h-Øn-te°v \SØp-Ibpw sNbvXp. Cu A\p`hw {]m]n-®-hsc tIm¿Øn-W-°n-bmWv sX∂n¥ym s]¥-t°m-kvXp ssZh-k` D≠m-°n-b-Xv. 1924 apX¬ 1926 hsc c≠p h¿jw kzX-{¥-am-bn {]h¿Øn® sX∂n¥ym s]¥-t°m-kvXp ssZh-k` 1926-˛¬ Ip°pkmbn-∏ns‚ t\-XrXz-Øn-ep≈ sX∂n¥ym ]q¿Æ-kp-hn-tij k`-bp-ambn tbmPn-®p. c≠p{]ÿm-\-߃ H∂n-®-t∏m-gp-≠mb ]pXnb {]ÿm-\-Øn\v ae--¶c ssZh-k-`-sb∂p t]cn-´p. Ip°p-km-bn∏pw DÆq-Æn-kmdpw ]pXn-b {]ÿm-\-Øns‚ H∂pw c≠pw A≤y-£-∑m-cmbn XpS¿-∂ph∂p. 1926 hsc DÆq-Æn-km¿ \bn-®n-cp-∂ sX∂n¥ym s]¥-t°m-kvXp k`m-{]-ÿm\w ]p\-cm-cw-`n-°p-I-bm-Wv. AXns‚ {]h¿Ø-\-tI{µw Ipº-\m´p ÿm]n°m-\mbn DÆq-Æn-km¿ Atßm´p ÿew amdn-t∏mI-bm-Wv. aØm-bn-®≥ hmcym-]p-c-w s]¥-t°mkvXp k`-bnse CS-b-\mbn Ip°pkmbn-∏ns‚ Iogn¬ {]h¿Øn-°m-\m-{K-ln-®n-cn-°-bm-Wv. C°mcyØn¬ DÆq-Æn-km-dns‚ A`n-{]m-b-a-dn-bm-\mWv `h-\-Øn-se-Øn-bncn-°p-∂-Xv. Gsd t\cw Ah¿ kwkm-cn-®p. kt¥m-j-tØm-sS-bmWv DÆqÆnkm¿ {]Xn-I-cn-®-Xv. "aØm-bn-®m, hmcym-]p-cØv thebv°v hnim-e-amb hmXn-sem-≠v. kmbn-∏n\v Ahn-SsØ ]m]n-I-sf-∏‰n henb lrZ-b-`m-c-hp-ap-≠v. kmbn∏n\v th≠ klm-b-sams° sNbvXpsImSp-°-Ww.' Ipº-\mSp tI{µ-am°n Hcp kzX-{¥-s]-¥-t°mkvXp {]ÿm\w ]SpØp-b¿Øm≥ Xocp-am-\n-®-Xns‚ ImcWw DÆq-Æn-km¿ hni-Zo-I-cn®p: "aØm-bn-®m, Ip°p-km-bn-∏p-ambn hy‡n-]-c-amb `n∂-X-sb-s¥¶nepw D≠m-bn-´√ Rm≥ Ipº-\m-t´°p t]mIp-∂-Xv. Bi-b-]-c-amb A`n{]m-b-hy-Xym-k-ßtf D≈q....tI{µo-Ir-X-amb Hcp k`m-`-c-W-co-Xn-bn-emWv Ip°p-km-bn∏p hniz-kn-°p-∂-Xv. F∂m¬, {]mtZ-inI k`-Iƒ°v IqSpX¬ Xocp-am-\-kzm-X{¥yw \¬Ip∂ Hcp k`m-`-c-W-hy-h-ÿn-Xn-bn-emWv Rm≥ hniz-kn-°p-∂-Xv. \ΩpsS \m´p-Im-cmb kphn-ti-j-{]-h¿Ø-I¿°v hfcp-hm\pw {]h¿Øn-°p-hm\pw CØ-c-Øn-ep≈ Hcp `c-W-kw-hn-[m\-am-bn-cn°pw IqSp-X¬ klm-b-Icw F∂v Rm\pw kl-{]-h¿Ø-Icpw hniz-kn-°p-∂p. AXpsIm≠v Ipº-\mSv tI{µ-am°n X\n \mS≥ apJap-{Z-bp≈ Hcp s]¥-t°mkvXp{]ÿm\w cq]o-I-cn-°p-I-bmWv RßfpsS e£yw. HutZym-Kn-I-am-bn, {]tXy-In®v `c-W-]-c-am-bn, Hcp hntZ-
51
]mfw sX‰nb Xoh≠n
i-k-`m-kw-L-S-\-tbmSp _‘-ap≈ Hcp k`m-{]-ÿm\w Bcw-`n-°p-∂Xn¬ R߃°p Xmev]-cy-an-√.' "Rm≥ Ip°pkmbn-∏ns‚ Iogn¬ {]h¿Øn-°p-∂XpsIm≠v kmdn\v hntcm[w h√Xpw Dt≠m?' t\cw Ccp-´n-Xp-S-ßn-bn-cp-∂p. apºn-en-cp∂ asÆÆhnf-°ns‚ Xncnbn¬ ]‰n-∏n-Sn-®n-cp∂ Icn Nq≠phncepsIm≠v X´n-am-‰n-s°m≠v DÆqÆn-km¿ Dd∏p \¬In. "Hcphntcm-[-hp-an√ aØm-bn-®m. aØm-bn-®s‚ \SØn-∏-\p-k-cn®v {]m¿∞n®p {]h¿Øn-°-Ww.' DÆqÆn-km¿ aØm-bn-®s‚ Xe-bn¬ ssIh®p {]m¿∞n-®-\p-{K-ln®p. Ccp-h-cp-sSbpw IÆp-Iƒ Xpfp-ºn.
Ggv X
d-hmSp kzØmb ]dºv kz¥w ssIsIm≠v \\®p hf¿Ønb \mc-I-s®-Sn-Iƒ. Ipcp-ap-fIp h≈n-Iƒ. I∏-am-hp-Iƒ.... F√mw Fs∂-t∂-°p-ambn hn‰p-sIm-≠p≈ {]am-W-Øn-sem-∏n-´t∏mƒ aØm-bn-®≥ hnIm-c-`-cn-X-\m-bn. bm{X]d-bm\pw hmcym-]p-c-tØ-°p≈ bm{Xbv°v kmbn-∏ns‚ Imfh≠n A\p-h-Zn®psImSp-Ø-Xn\v \µn ]d-bm-\p-ambn kotbm-≥-Ip-∂n¬ h∂-t∏mƒ aØm-bn-®≥ HcpIS-em-kp-s]mXn kmbn-∏ns‚ t\tc \o´n. "CsX¥m {_Z¿ aØmbo?' "sImd®p ]Ww. Bbncw cq]m.' "CsX-¥n\m?' "hmcym-]p-cØv sImsd-°-gn™v Hcp k`m-a-µncw ]Wn-bm-\m. th≠nb-t∏mƒ Rms\-gp-Xmw.' "GXm-bmepw CXp aØm-bn-®s‚ hkvXp hn‰ XpI-bt√! Iøn-encn-°-s´.' "th≠m....Rm≥ ssZh-ap-ºn¬ hm°p]d™pt]mbn-˛˛-Fs‚ kIe kºm-Zy-ßfpw hn‰v ssZh-th-ebv°pth≠n sImSp-°m-sa-∂v. hoSphn‰ ]Ww Ign-™mgvN sIm®q-™p-]-tZ-in-bpsS km[p-P-\-k-lm-b-^-≠nte°p sImSp-Øp. hkvXp hn‰pIn´n-b-Xns‚ Hcp `mKam Cu XpI. kzoI-cnt® ]‰q.' "{_Z¿ aØm-bo, \n߃ XymKn-bm-Wv.' "CXmtWm XymKw! kmbn∏v Ata--c n-°-bnse kzØp-°-sf√mw hn‰n´v Cu ]´n-Wn-cm-PyØv kphn-ti-j-the sNøp-∂p. AXmWp XymKw.' kmbn∏v ]W-s∏mXn kzoI-cn-®p. JP-\m-hn¬ \nt£-]n-°m≥ Zzn`mjnsb Gev]n-®p. Npw_n®v bm{X]d-™-t∏mƒ kmbn∏p ]d™p: "{_Z¿ aØm-bnbpsS sNe-hn\pth≠n amkwtXmdpw Hcp XpI Ab®pXcm≥ Rm≥
52
Ggw-Ipfw kmwIp´n
k`-bpsS Hm^o-kn¬ G¿∏mSpsNøm≥ t]mI-bm.' "th≠m kmbn-t∏, ssZhw Bh-iy-ß-sfms° A∏g-t∏mƒ \S-ØnØ-cpw. Dgp∂ Imfbv°v hnØ-dn-b-≠m. kphn-ti-j-hbense ]Wn-°mcpsS Imcyw ssZhw t\m°n-s°m-≈pw.' IrXy-amb Hcp hcp-am\w amkwtXmdpw D≠m-Ip∂ ]£w ssZhØn-ep≈ B{ibw Ipd-bm-\n-S-bp-s≠-∂m-Wv aØm-bn-®≥ hniz-kn-®-Xv. kphn-ti-j-th-e-°m-c≥ amk-i-º-f-°m-c-\m-I-cp-sX∂v \njv°¿j-bp≠v At±-l-Øn-\v. "{_Z-td. hmcym-]p-cØp sN√pºw sNe-hn\p ]Ww tht≠.' "Hcp amksØ sNe-hn\pw ho´p-km-am-\-߃ hmßm-\p-ambn Hcp XpI Fs‚ ]°¬ Icp-Xn-bn-´p-≠v. AXp aXn.' Ip°pkmbn-∏ns‚ Imf-h-≠n-bn¬ k©-cn-°pI aØm-bn-®-s\mcp ]Z-hn-bm-Wv. AI-sØmcp Ib‰p]mbpw AXn\p apI-fn-semcp saØ∏mbpw hncn® h≠n-bm-Wv. Nmcn-bn-cn-°m-s\mcp Xe-bn-W-bpw. BZyw kmdmΩbpw tN®-Ωbpw h≠n-bn¬ Ib-dn. Imf Ipf-º-Sn-®p. h≠n A\-ßn. IÆo-cns‚ \\-hp≈ ssIIƒ Xe-bn¬h®v kmbn-∏m-io¿h-Zn®p: "^oen-t∏m-kn¬°qSn Bfl-\Zn acp-`q-an-bn-te-s°m-gp-In. tXmakn¬°qSn C¥y-bn-te-°v. {_-Z¿ aØm-bn-®\n¬°qSn hmcym-]p-c-tØs°m-gp-I-s´, tZiw DW-c-s´.' bm{Xbbbv°m≥ _‘p°-fn-√m-bn-cp-∂p. sXßp-hnf IpSpw-_Øn¬\ns∂m-cmƒ s]¥-t°m-kvXn¬ D]-tZinthebv°p t]mIp-∂Xp IpSpw-_-°m¿ am\-t°-Smbn Icp-Xn. IpSpw-_-°m-cpsSbnS-bn¬\n∂v ]pI™ apdn-s°m≈nt]mse Xnc-kvI-cn-°-s∏-´n-cn-°p-∂p. sNß-∂q¿-˛t- Im-gt- ©-cn-˛h - m-cym-]pcw tdmU-cn-In-ep≈ hoSp-Iƒ HmWØn\p th≠n Xøm-dm-hp-I-bm-bn-cp-∂p. {]Ir-Xnbpw a\p-jy\pw \thmt∑-j-Øns‚ ]cn-thjw Nm¿Øn. sNß-∂q¿ kvIqfn¬h®v ae-bmf ]mTmhen-bn¬ hmbn® amth-en°-Y-bpsS Hmtcm cwKhpw aØm-bn-®s‚ D≈n-eqsS IS∂p t]mbn-˛˛-Imf-h-≠n-bpsSN{Iw apt∂m´p Id-ßp-∂-X-\p-k-cn-®v-. amthen \mSp hmWncp∂ Imew....PmXn-a-X-h¿Æ-t`-Z-sat\y-, ]´nWnbpw ]c-t{Zm-l-hp-an-√msX {]P-Iƒ kt¥m-jmXn-tcI-tØmsS hkn® Imew. C∂v alm-_en Hcp IY am{X-am-Wv. sI´p-I-Y. bYm¿∞ alm-_-en-bm-b˛- ˛-Im¬h-dn-bnse ]c-a-_-en-bm-b˛˛- a-lmbm-K-amb-˛˛-tb-ip-{In-kvXp-hns\ Ip°p-km-bn-∏ns‚ ]¥-en¬ h®v lrZb-Øn¬ kzoI-cn® cm{Xn apX¬! XncphnXmw-Iq¿ a°ƒ°v amth-en-bpsS taml\kpµc cmPyw Ign™ Ime-Ønse Hc-hÿ am{Xw; aØm-bn-®s‚ a\- n-em-I-s´, `mhn-bn¬ tbip{InkvXp temI-Øn¬ ÿm]n-°m≥ t]mIp∂ ]pXnb sbcp-i-te-sa∂ kam-[m-\- c mPyw \nd™p\nev°p-∂p. AhnsS a\pjy-sc√mw H∂p-t]m-se-bmbn-cn-°pw. InS- a - ’ -c-ßtfm bp≤-ap-d-hnfnItfm C√mØ ]dp-Zo-k. `mhn-Im-e-tam¿Øp ]p©ncn Xqhp∂ aØm-bn-®\v, `qX-Im-e-Ønse Hcp `mh\ am{X-amb N{I-h¿Øn-bpsS Hm¿Ω sIm≠m-Sp∂ HmWm-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
53
tLm-j-Øn¬ A¿∞w ImWm-\n-t∏mƒ Ign-bp-∂n-√. "amth-ensb A√, alm-_-en-bmb tbip{InkvXp-hns\ kzoI-cn-°pho≥.' CS-bv°nsS Ih-e-I-fn¬ Imf-h≠n \ndp-Ønbtijw thZ-]p-kvXI-ap-b¿Øn aØm-bn-®≥ ]c-ky-{]-kwKw \S-Øn. aZy-tkh Ign™p h∂ Hcmƒ A´-l-kn®p: "HmtZ-io, Hm˛-Hm-˛-tZio-˛I - ˛- I - h - t- eemt∂m {]kw-Kn-°p-t∂. h˛-h˛- h - √ ]≈oepw t]mbn {]kwKn-s°-tSm. N¥-{]-kw-Kn-I-sf-s°m≠v sN˛-sN-˛-sN-hn-Xe tI°-≠m.' CSbv°v thZ-]p-kvX-I-ap-b¿Øn ]d™p: "]≈n-I-fn¬ am{X-a√ kphn-tijw {]kw-Kn-t°-≠-Xv. hoYn-I-fnepw N¥-ÿ-e-ß-fn-ep-am-Wv. tbip {]kw-Kn-®Xp IS¬Øo-cØpw ae-I-fn-ep-am-Wv.' ASpØ Ih- e - b n¬ \n∂p. ho≠pw AwK- h n- t £- ] - ß - t fmsS At±lw {]kvXm-hn®p: "alm-_en ]mXm-f-Øn-te°p Nhn´n XmgvØs∏-´p. tbip-hns\ I√-d-bv°p-≈n¬ Nhn-´n-Øm-gvØm≥ {ian-®-hsc tXmev]n®psIm≠v Ah≥ aq∂mwZnhkw Db¿sØgp-t∂-‰p. tbip-hn\p ka-\mbn HcptZh-\p-an-√.' ho≠pw h≠n \oßm≥ Xøm-dm-b-t∏mƒ Dss®-kvXcw {]kvXmhn®p: "amthen \mSp I≠n´p aS-ßn-t∏m-Im\m hcp-∂-Xv. tbip-{InkvXp \mSp-I≠p aS-ßn-t∏m-Im-\√ C\n hcp-∂-Xv. Ah≥ `qan-bn¬ Xs‚ \nXy-cm-PXzw ÿm]n-°pw.' hmcym-]p-cØv Imf-h≠n h∂-Sp-Ø-t∏m-tg°pw ]Sn-™msd N{Ihm-f-Øn¬ kqcy≥ sN©mbw tX®pIgn-™n-cp-∂p. H∂p c≠p \£{X-߃ taL-߃°n-S-bn-eqsS Xe-\o´n aµ-l-kn-®p. s]cn-bm¿ XSm-IØ - n¬\n∂v i_-cn-aehgn ssaep-Iƒ k©-cn®ph∂ Cud≥Im‰v aØm-bn-®s‚ hnb¿∏p XpS®p\o°n-s°m≠v AIse C¥y≥ alm-k-ap-{ZsØ e£y-am-°n-∏m-™p. aØm-bn-®\p Xma-kn-°m≥ aq∂p apdn-I-fp≈, IpΩmbw ]qimØ Hcp hoSv k`m-hn-izm-kn-Iƒ hmS-I-bvs°-Sp-Øn-cp-∂p. k`mw-K-ß-fmb amS-∏≈n kvJdn-bm-®\pw taS-bn¬ Nm≠n-°p™pw aSp-t°m-en¬ aØmbn-®\pw hnizm-k-`-h-\-Øn-se-Øn-°-gn-™n-cp-∂p. h≠n-bn¬\n∂pw kmam-\ß - ƒ Cd°nhbv°p-∂X - n-\n-Sb - n¬ amS-∏≈n kvJdn-bm-®s\mcp ^enXw s]m´n®p: "C∏w hmcym-]p-cØp c≠p aØmbn-®-Ωm-cp-≠v-˛˛sXßpaØm-bn-®\pw aSp aØm-bn-®-\pw.' Igp-Øn¬ Np‰n-bn-cp∂ Xqhme Cf-°n-bn´p sIm≠v ]mÿ sXßphnf aØm-bn-®≥ Xncn-®-Sn®p: "thZ-]p-kvX-I-Øn¬ c≠p Idn-bm-®-∑mcp≠v. H∂v skJcym {]hm-N-I≥. at‰Xv tbml-∂m≥ kv\m]-Is‚ ]n-Xmhv skJcym ]ptcm-ln-X≥.' "c≠p bqZ-amcpw thZ-]p-kvXI - Ø - n-ep-≠v. sI´nRm∂p NØ bqZbpw teJ\ I¿Øm-hmb bqZ-bpw.' "thZ-]p-kvX-I-Øn¬ Hcp aØm-bn-®t\ D≈q. Np¶-°m-c≥ aØmbn. AtX-Xm-bmepw `mKy-am-bn-t∏m-bn.' aSp-t°m-en¬ aØm-bn-®s\ t\m°n sXßp-hnf aØm-bn-®≥ ]d™p. Id-I-f™ ktlm-Zckvt\lØns‚ ^en-X-am-bn-cp-∂p. adp-]Sn ]d-™Xv atlm-{Zhw Nm≠n°p-™m-Wv. "AXp icn. thZ]p-kvXIw Cc-´-I-fpsS ]pkvX-I-am. c≠p kmØm-∑m-cp-≠v. eqkn-t^dpw
54
Ggw-Ipfw kmwIp´n
se-tKym-\pw. Chcp c≠pt]cpw atlm-{Z-h-Im-eØp shfn-s∏-Spw.' X\n°pNp‰pw ImWp∂ kIe kw`-h-ßfpw atlm-{Z-h-Øns‚˛˛alm-I-jvS-X-bp-sS˛˛-e-£-W-am-sW∂v Nm≠n-°p™p hniz-kn-®n-cp-∂p. temIm-h-km-\-Im-e-Øn\p sXm´p apºp-≠m-Im-\n-cn-°p∂ a-lm-I-jvS-Ime-sØ-∏-‰n-bp≈ tbip-{In-kvXp-hns‚ {]h-N\w aØmbn Fgp-Xnb kphntijw Ccp-]-Øn-\memw A≤ym-b-Øn¬ tcJ-s∏-Sp-Øn-bn-´p-≈Xv Nm≠n°p-™n\v ImWm-∏m-T-am-Wv. atlm-{Zhw F∂ ]Zw A-bm-ƒ IqsS°qsS kw`m-j-W-ß-fn-ep-]-tbm-Kn-®n-cp-∂p. C°m-c-W-Øm-em-W-bmƒ atlm-{Zhw Nm≠n-°p™v F∂ t]cn¬ \m´n-e-dn-b-s∏-Sp-∂-Xv. as‰mcp Cc-´-t∏cpIqSn Nm≠n-°p-™n\v \m´p-Im¿ sImSp-Øn-cp∂p˛˛"AXp icn Nm≠n-°p™v'. Abmƒ Ft∏mgpw "AXp icn' F∂ apJ-hp-c-tbmSpIqSn-bmWv kwkm-c-am-cw-`n-°p-∂-Xv. tIƒ°p∂ Imcy߃ sX‰m-bmepw "AXp icn'sb∂m-bn-cn°pw XpS-°w. h≠n-bn¬\n∂v kmam-\-ß-fn-d-°p∂ tPmen Xo¿ØpsIm≠v kvJdnbm-®\mcm™p: "bm{Xaqew \∂m £oWn®n-cn-°p-∂p. At√? Nq-Sp-sIm≠m-bn-cn°pw.' "AsX-bsX, kmdm-Ωbpw AΩ-®nbpw hmSn-°-cn-™p.' Nm≠n-°p™p kl-X-]n®p: "AXp icn AXp icn. CXp atlm{Z-h-Øns‚ Ime-am. {]Ir-Xn-bpsS i‡n-Iƒ Cf-Ip∂ Imew.' apf®phf¿∂ aÆn¬\n∂pw aØm-bn-®≥ ]dn-®p-\-S-s∏-´n-cn-°p-∂p. ]n®-h®pw X√n-°-fn®pw hf¿∂ sNß-∂q¿ sXßp-hnf Xd-hm-´n¬\n∂pw F{Xtbm AIse! hmcym-]pcw k` hf¿∂p. H∏w IpSpw-_-hpw. BZysØ k¥m\w ]nd∂ cm{Xn-bn¬ aØm-bn-®-≥ thZ-]p-kvX-IØns‚ BZysØ Xmfp Xpd-s∂-gpXn: "ssZhw R߃°v 1930 Unkw_¿ 30-˛mw XobXn Hcp s]¨Ip-™ns\ \¬In. kvtXm{Xw.' aØm-bn-®s‚ a\ v Ip°p kmbn-∏ns‚ ]¥-en-te°p Xncn-™p. H∂ch¿j-Øn\papºp kmdm-Ω-bpsS DZ-c-tcm-K-Øn\p kpJw In´m\pw k¥m-\-e_v[n D≠m-Ip-hm\pw th≠n Ip°p kmbn-∏ns‚ apºn¬\n∂p cl-ky-ambn {]m¿∞n® cm{Xn. B¨Ip™msW¶n¬ tPmWn-sb∂p t]cn-Sm-\n-cp-∂-Xm-Wv. ]t£ ssZhw \¬In-bXv s]¨Ip-™n-s\-bm-Wv. t]cv tdmk-Ω. FÆ-Øn¬ h¿≤n®phcp∂ ]mÃ-dpsS IpSpw-_-Øn\v aq∂p t\cw Blmcw sImSpØp t]m‰pI hmcym-]pcw k`-bvs°mcp {]iv\-am-Wv. k`-bpsS AwK-kwJy h¿≤n®p XpS-ßn-sb-¶nepw BZmbw Imcy-ambn h¿≤n®n-√. ]pXn-b-Xmbn k`-bn¬ tN¿∂-h¿ an°-hcpw km[m-c-W-°mcmb Irjn-°m¿. AXn-Yn-Isf kzoI-cn-°p-I, {]kw-Kn-°m-\mbn hcp∂ ssZh-Zm-k-∑msc kev°-cn-°p-I, hnizm-k-`-h-\-Øn\p amkwtXmdpw hmSI sImSp-°pI˛˛`m-cn® DØ-c-hm-Zn-Xz-ß-fmWv k` hln-°p-∂-Xv. ]pd-ta, ]mÿ°pw IpSpw-_-Øn\pw A∂-h-kv{Xm-Zn-Ifpw! A-Øm-g∏ - ´- nWn InS-°p∂ cm{Xn-If - n¬ \µn-]q¿∆w ]d-bm-dp≠v: "kmdmtΩ, At\I ssZh-Zm-k-∑m¿ aq∂p t\chpw ]´nWnInS-°p-∂p. \ap°v c≠pt\csØ Blmcw e`n®t√m.'
]mfw sX‰nb Xoh≠n
55
]´n-Wn-bpsS Imcyw shfn-bn-em-tcbpw At±lw Adn-bn-®n-cp-∂n-√. s]cp-ao-\p-Zn-°p-tºmtg-- aØm-bn®≥---- {]m¿∞-\-bvs°-gpt∂¬°pw. k`sb ]m]n-Isf \m´p-Im-sc, ho´p-Im-sc.... hln®psIm≠v ]pe-cp-thmfw {]m¿∞\ XpS-cpw. ]et∏mgpw ]mXn-cm-\-£-{X-߃ angn Xpd-°p-tºmƒ ap´n-t∑-en-cp∂p [ym\n-°-bm-bn-cn-°pw. ]Øp Znhkw Blmcw Ign-®m¬ ]Xn-s\m∂mw Znhkw ]®-sh≈w am{Xw IpSn®psIm≠v D]-hm-kw. ]Øp-cq] In´n-bm¬ Hcp cq]m ssZh-th-e-bv°v. Aº-Xp- In´n-bm¬ A©pcq]m. Znh-k-Øn\v Ccp-]-Øn-\mep aWn-°q¿. c≠c aWn-°q¿ {]m¿∞-\. amcm-a¨ I¨sh≥j≥ Ign-™-Xns‚ ]nt‰ BgvN hmcym-]p-cØv Hcp {]mtZ-inI I¨sh≥j≥ Bcw-`n-®p. {]kwKI-\mbn hs∂-Ønb Ip°p-km-bn-∏ns\ k`m-{]-h¿Ø-\-ß-fpsS Pbm-]-P-b-ß-sf-∏-‰n-bp≈ hm¿Ø-Iƒ Adn-bn-°m≥ ImØn-cn-°p-I-bmWv k`mw-K-߃. A°q´Øn¬ ]cm-Xn-I-fp-ap-≠v. Nm≠n-°p-™mWv kwkm-c-Øn\v Bcw-`-an-´-Xv. "kmbn-t∏, C∂m-´nen-t∏mƒ Hcp ]pXnb D]-tZin {]kw-Kn®p\S-°p-∂p. Bfp-Isf kv\m-\s∏-Sp-Øp-∂p. ]m∏n-bq-tZ-io∂m F√mcpw hnfn-°p-∂-Xv. kmbn-∏ns‚ ssek≥kn-√msX `qX-ßsf ]pd-Øm-°bpw tcmKn-Iƒ°p th≠n {]m¿∞n-°bpw sNøp-∂p. atlm-{Z-h-Øns‚ e£-Ww.' Zzn`mjn tXm´pw-Ic h¿Ko-kn\p Nncn-h-∂p. kmbn∏p {]Xn-h-Nn®p: "{_Z¿, `qX-ßsf ]pd-Øm-°m≥ Fs‚ ssek≥kv F¥n\v? ]cn-ip-≤m-flm-hns‚ A\paXn-]{Xw aXn.' "AXp-i-cn. AXp-i-cn. ]t£-¶nev Atßsc Bcpw ssIsh®p {]m¿∞n®p \ntbm-Kn-®n-´n-√.' "]cn-ip-≤m-flmhp \ntbm-Kn®m aXn. Bflm-°sf Bcp t\Sn-bmepw ssZh-Øn\p {]km-Zam.' aØm-bn-®\pw ]cm-Xn-bp-≠m-bn-cp-∂p. "kmbn-t∏, ChnsS Ipsd bmt°m_m k`- ° m¿ h∂p. ^mZ¿ Ipcym- t °m- k - ® s\ hnfn®p {]kwKw \S-Øm≥ ]¥-en-Sm≥ \ΩpsS k`m-a-µn-c-Øns‚ ]pd-In-ep≈ hnim-e-amb ]dºv hmS-Ibv°p sImSp-°-W-sa-∂m-h-iy-s∏-´p.' "{_-Z¿ F¥p adp-]Sn sImSpØp?' "Hcn-°epw sImSp-°-Øn-s√-∂v.' "AsX¥m?' "B Ipcym-t°m-k-®≥ ISpØ bmt°m-_m-°m-c-\m. IqSmsX Atßcv s]¥-t°m-kvXp-ImcpsS hnizmk kv\m\-Øn-s\-Xnsc ]pkvXI-sa-gp-Xnb Bft√?' kmbn∏v tXm´pw-Ic h¿§o-kns\ t\m°n. adp-]Sn ]d-™Xv tXm´pwIc h¿§o-km-Wv: "aØm-bn®m, AXp sX‰m-bn-t∏m-bn. ]cn-ip≤m-flmhns≥d Imcy-Ønepw At±-l-Øn\v \tΩmSv A`n-{]m-b-hy-Xym-k-ap-≠v.
56
Ggw-Ipfw kmwIp´n
F¶nepw At±-lw, \nXy-Po-h≥ {]m]n-°p-hm≥ GI-hgn tbip-{InkvXp-hm-sW∂p≈ kXyw i‡n-bmbn {]kw-Kn-°p-∂ Bfm. c£mam¿§w {]kw-Kn°pt∂m-sc√mw \ΩpsS klmbw A¿ln-°p-∂p.' "Atß¿°v s]¥-t°m-kvX-cp-ambn Hcp _t‘m-an√.' "icn-bmbn-cn-°mw....sIm®q-™p]-tZ-inbpw ]p©-a-Æn¬ amΩ-\p-]-tZinbpw Hs° am¿tXm-am-°m-cm. Ah-scms° i‡n-bmbn kphn-tijw {]kw-Kn-°p-t∂m-cm. Ah-sc-sbms° \mw BZ-cn-°-Ww....]mc-ºcyk`I-fnse A\m-Nm-c-ß-tfmSm \ap°v i{Xp-X-bp-≈-Xv. hy‡n-I-tfm-S-√.... C\nbpw tNmZn-®m¬ hmSI hmßmsX ]dºp sIm-Sp-°-Ww.' s]¥-t°mkvXp hnizm-kn-Iƒ Ah-cpsS X\-Xmb hnizm-kw hn´phogvN IqSmsX ImØp-kq-£n-°p-∂-tXm-sSm∏w, a‰p k`-I-fnepw aXß-fn-ep-ap-≈-hsc kvt\ln-°bpw BZ-cn-°bpw sNø-W-sa∂ B≤ymfln-I-]mTw a\- n-em-°n-Øp-S-ßp-Ibmbn-cp∂p aØm-bn-®-\-∂v.
F´v a
°ƒ btlmh \¬Ip∂ Ah-Im-iw. DZ-c-^ew Xºp-cm≥ \¬Ip∂ {]Xn-^-ew. c≠p a°-fpsS ]nXm-hm-b-Xn¬ aØm-bn-®≥ A`n-am-\n-®p. \h-P-mXinip-hn\p Ip™-Ω-sb∂ t]cp \¬In. BZyw P\n-°p∂ B¨Ip- ™ n\p \¬Im≥ h¿j- ß ƒ°paptº Ic- p Xn- s h- ® n- c p∂ "tPmWn' F∂ Hm-a-\-t∏cv ho≠pw Ah-ti-jn-®p. "Cu Ip™p-߃ hf¿∂p-h-cpºw ssZh-h-N\w ]Tn-∏n-°-≠m-tbm. Hcp k¨tUkvIqfp XpS-ß-cp-tXm.' c≠p hb- p≈ tdmk-Ω-sbbpw \hm-K-X-in-ip-hn-s\bpw kqNn-∏n-®p-sIm≠p kmdmΩ ]d-™p. kmdm-Ω-bpsS B{Klw ]nt‰ amkw km£m-XvI-cn-°-s∏-´p. "CXv apSn-b≥]p{X≥. CX-hs‚ \√ ]nXm-hv. A∏s\ If-™n´-h≥ hoSpw \mSpwhnt´m-Sn. Ae™p \S-∂p, Zp¿Ωm¿§n-bm-bn, HSp-hn¬ ]´n-Wn-°m-c-\m-bn....Zm t\m°q ]∂n-Iƒ. Ah≥ ]∂nsb Xo‰p-∂-h-\mbn. ]∂n Xn∂p∂ XhnSp Xn∂-Ø-°-hÆw Ah≥ A[x-]-Xn-®p.' Ip°pkmbn∏p sImSp-Ø-b® thZ-]p-kvXI Nn{X-߃ ^vfm\¬ t_m¿Un-¬ {]Z¿in-∏n-®p-sIm≠p aØm-bn-®≥ Rmb-dmgvN cmhnse k¨tUkv°qƒ XpS-ßn. IY-Ifpw kZp-]-tZ-i-ßfpw _me-a-\- p-I-fn¬ BgØn¬ ]Xn-™p. PmXn-hn-th-N\w k`-bn¬ A\p-h-Z-\o-b-a-√. tdmk-Ωbpw aWn-b≥Ipd-hs‚ aIƒ im¥bpw Htc ]mbn-em-Wn-cp-∂-Xv. sshIn´v aWn-b≥Ip-d-h≥ hnizm-k-`-h-\-Øn¬ h∂p. aØm-bn-®≥ Itkc Nq≠n-°m-Wn-®p. ]mcºcy {InkvXym-\n-I-fp-sSbpw \mb-∑m-cp-sSbpw ho´n¬ sN∂m¬ aWn-b≥Ip-d-h≥ ap‰Øp \nev°p-I-tb-D-≈p. Abmƒ aØm-bn-®s‚ HuZmcyw kzoI-cn-°msX XnÆ-bn¬ \n∂p. "ktlmZcm, \n߃ c£n-°-s∏´v kv\m\s∏´v ]cn-ip-≤m-flmhp {]m]n-®-m-fm. kz¿§-Øn-s®-√pºw \Ωfp c≠pw H∂n-®n-cn-t°-≠-h-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
57
cm....Chn-sSbpw Fs‚ Itk-tcev \nß-fn-cpt∂ ]‰q.' "th≠m X{ºm-s\, -G-\n-hnsS \nt∂m-fmta'. "aWn-b≥ktlmZ-cm. Fs∂ C\o X{ºm-s\∂p hnfn-°-cp-Xv. ]mÃsd∂p hnfn®m aXn. ssZhw am{X-amWv Xºp-cm≥'. \n¿_‘w am\n®v Itk-c-bn-en-cp-∂-t∏mƒ aWn-b≥Ip-d-hs‚ Im¬ hnd-bv°p-∂p-≠m-bn-cp-∂p. k`-bnse ]pXnb AwK-am-W-bmƒ. ASp-°-f-bn¬ tN®-Ω-bpsS sXm≠-ap-cƒ® tI´p. {]Xn-tj-[Øns‚ apcƒ®. aW-nb≥Ipd-h≥ bm{X-]-d-™-tijw tN®Ω aØm-bn-®s\ t\cn´p: "Rßfv sNß-∂qcv ItØm-en°m]≈oev Hscm‰ sImd-ht\w s]mtet\w tI‰-Øn-√m-bn-cp-∂p. ]mcºcyap≈ \{kmWn {InkvXym-\nItf ]≈o¬ tId-sØm-≈q. Ah-i¿°p-th≠n R߃ {]tXyIw ]pe∏-≈nbpw sImd-∏-≈nbpw h®p-sIm-Sp-Øn-´p-≠v.' "s]m∂-Ω-®o, ssZh-Øn\v Xmgv∂-Pm-Xn-sb∂pw Db¿∂PmXn-sb∂pw C√. F√mcpw a\p-jy-Pm-Xn. ]pe-kz¿§an√, sImd-kz¿§-an-√. ]d-b-\pth-≠nbpw {]tXyI kz¿§-an-√. \{kmWn kz¿§-hp-an-√.' "\n¿sØSm.' "]pe-\-c-I-an-√. sImd-\-c-I-hpan-√. ZpjvS-∑m¿ F√mcpw H∂n®v \c-I°p-gn-bn¬ InS-∂p-cp-fpw. am∏-fbpw t]m‰nbpw ]d-b\pw Htc Ip≠dbn¬ InS∂v At\ym\yw am¥n-∏-dn-°pw!' "F∂mepw Fs‚ tamt\, aWn-b≥ Ipd-h-s\∂p hnfn® \m°psIm≠v aWn-b≥ ktlm-Z-c-s\∂p hnfn-°m-s\m-°ptam?' "H°pw. tbiphns‚ kvt\lw Hm¿°p-tºmƒ H°pw.' "thep-∏-d-b-s\∂p hnfn® \m°p-sIm≠v {_Z¿ thep-sh∂v hnfn°m-s\m-°ptam?' "H°pw. tbip {InkvXym-\n-°p-th-≠nbpw ]d-b-\p-th-≠nbpw {]tXyIw {]tXyIw {Iqin¬ Xqßn-bn√. Hscm‰ Ipcn-iv. Ghcpw Xpey¿. c£n--°-s∏-Sm≥ F√m-h¿°pwth≠n Hcp ]≤-Xn-am-{Xw. kpdn-bm\n {InkvXym-\n-°p-th≠n Ffp∏hgn-Ifpw Ipdp°phgn-Ifpw {Iqin¬ sh´nsØ-fn-®n-´n-√.' ]nt‰ Rmb-dmgvN k¨tUkvIq-fn¬ ]Tn-∏n-®p-sIm-≠n-cp-∂-t∏mƒ aØm-bn-®-\m-cm™p: "\nßfpsS Bcp-sS-sb-¶nepw {]m¿∞\ ssZhw tI´n-´pt≠m?' A©mw ¢m n¬ ]Tn-°p∂ Ip™-∏-\mWv BZyw kwkm-cn-®-Xv: "H≠v, tI´n-s´m-≠v. \memw ¢m nev Pbn-∏n-°-W-sa∂v ]m¿Øn-®p. ssZhw Pbn-∏n-®p.' \memw ¢m n¬ ]Tn-°p∂ cmP≥ ssI Db¿Øn. "tamt\, \ns‚ {]m¿∞\ ssZhw tI´n-´pt≠m?' "H≠p ]mÃ-td.' "F∂m-sem∂p tI°s´.' "kmdp Rß-tfmSp ]d™p F©p-hSn ]´nI ImWmsX ]Tn-°tWm-∂v. Rm≥ ad-∂p-t]m-bn ]Tn-°m≥. ]nt‰∂p kmdv ]n≈mtc-s°m≠v ]´nI sNm√n-®p. sNm√m-tØmsc Nqc-ep-sIm-≠-Sn-®p. Rm≥ Ah-km-
58
Ggw-Ipfw kmwIp´n
\sØ _©nem Ccp-∂-Xv. Ft∂mSp ]´nI tNmZn-°t√ F∂p ssZ-htØmSp ]m¿Øn-®p. Fs‚ sXm´p he-Xp-h-i-Øn-cp∂ sNdp-°-t\mSp tNmZn-®∏w \mep-a-Wn-b-Sn-®p. kvIqfphn´p. kmdv ]´n-I-sbt∂mSp tNmZn®n-√. ASn-In-´msX c£-s]-´p. ssZhw Fs‚ ]m¿Ø\ tI´p.' {]mb-amb Ip´n-Iƒ Nncn-®p. Ipcp∂pa\- nse \njvI-f-¶-amb hnizmksØ aØm-bn-®≥ A`n-\-µn-®p. Xcys‚ aI≥ amØp-°p´n NmSn-°-b-dn-∏-d-™p: "{]m¿∞-\-bn-√mØ PohnXw D∏n√mØ I™n-t]m-sebpw NΩ-¥n-bn-√mØ tZmi-t]m-sebp-am-Ip∂p'. ^enXw aØm-bn-®-\n-jvS-s∏-´n-√. "\n¿Ø-hnsS! CsXmcp tZhm-e-ba-t√, ]≈n-°q-S-Øn-∏-td∂ Xam-i-bn-hnsS ]d-™q-Sm.' A∂sØ Bcm-[\ Ign™v Xcy≥ aØm-bn-®s\ kao-]n-®p: "]mÃ-td, Fs‚ tam≥ ]d™ a≠-Øcw £an-°-tW. Rm≥ ho´ns®∂v Ah\p c≠p- X√p sImSp-tØ°mw.' "Bh-iy-Øn\p sImSp-tØ-°v. Ah-\n-®ncn Al¶mcsam≠v.' CS-bv°p-I-bdn atlm-{Zhw Nm≠n-°p™p ]d™p: "AXp icn, AXp-i-cn. CXp atlm-{Z-h-Øns‚ Ime-am. sNdp-∏-°m-scms° hgnsX‰n \S-°p-hm. s]m´-s®m√pw shdn-°qØpw NoØ-h¿Ø-am-\-ß-fpam hmbn-ev. A\p-k-c-Ww-sI´ Xe-samd.' ho´n-seØn Nn¥n-®-t∏mƒ aØm-bn-®≥ ]›m-Ø]n®p. amØp-°p´n-tbmSv A{X-s]-s´∂v tIm]n-t°-≠-Xn-√m-bn-cp-∂p F∂-t±-l-Øn\p tXm∂n. aØm-bn-®≥Xs∂ {]kw-K-th-f-I-fn¬ ^en-X-߃ ]d-bm-dp≠v F∂ hkvXpX Hm¿Øp. Xte-amkw tI´ Hcp I¨sh≥j≥ {]`m-j-Is‚ ^en-XwIe¿∂ Bibw Hm¿Ω-h-∂p. _tbm-f-Pnbpw kpthm-f-Pnbpw Pntbm-f-Pnbp-sams° Adn-bm-hp∂ B[p-\nI a\p-jy\v Cu kwkm-ck - m-Kcw \o¥n°-S-°m-\p≈ \ot¥m-fPn Adn-™p-Iq-Sm-sb-∂v. \ot¥m-fPn F∂ hm°v s]m´-s®m√t√? Ifn-hm-°t√? Rm≥ B¬^bpw Hta-K-bp-am-sW-∂p≈ thZ-hmIyw hnZym-hnlo\-\mb Hcp-]-tZin hmbn-®-t∏mƒ Rm≥ A¬∏\pw Hma-bv°m-bp-amsW∂p hmbn- ® - I mcyw t{imXm- ° sf Nncn- ∏ n- ° m- \ mbn Hcp I¨sh≥j≥ {]`m-j-I≥ ]d™ Imcyhpw Hm¿Ωn-®p-sIm-≠mWv aØm-bn-®≥ Nn¥ XpS¿∂-Xv. "\nß-fn¬ ]m]w sNøm-Ø-h≥ Ahsf Is√-dn-bs´ F∂v tbip{InkvXp ]d-™p. ^enXw ]d-™n-´n-√m-Ø-h¿ amØp-°p-´nsb imkn°s´' aØm-bn-®≥ hnNm-cn-®p. amØp-°p´n A«oew ]d-™n-√. sX‰mb hgn-bn-te°v Nn¥sb Xncn-®p-hn-Sp∂ Xam-i-b√ ]d-™-Xv. \njvI-f-¶-amb Hcp ^en-Xw....icnbmb \¿Ω-t_m[w ssZh-Z-Ø-am-Wv. a\p-jy\p Ic-bm≥ Ignhp \¬Inb ssZhw Nncn-°m\pw Ignhp \¬In-bn-´p-≠v. I∏-amw-aq-´n¬ ]mÿ Ipt™m-Ωm-®≥ Hma-√q¿ hnf-hn-\m¬ ]mkv‰¿ hn.-‰n. tPmk-^ns‚ `h-\m-¶-W-Øn¬ DW¿∆p-tbmKw \S-Øp-I-bm-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
59
Wv. tbmKw Ign™v amS-°-S-bn¬\n∂pw aØm-bn-®≥ A∂sØ at\mc-a-]-{Xhpw hmßn-bmWv aS-ßn-b-Xv. ]{X-hp-ambn aØm-bn-®≥ ASp-°f - b - n-se-Øn. AS-®p-th-hn-°p∂ ]bdp-tXm-c-\n¬\n∂pw Bhn s]mßp-∂p-≠v. "CXp It≠m kmdmtΩ?' "F¥-hm, IS-em- n¬ h√ hnti-tjm-samt≠m?' "Km‘nPn lcn-P≥tk-h-\-Øn-\p-th≠n Ign™-sbm-cp-Zn-hkw hSI-c-bn¬sh®v kw`m-h-\-bm-h-iy-s∏´p.' "F∂n´p ht√mcpw sImSptØm?' "Hmtlm˛˛sImSp-tØm-t∂m, ]Ww CjvSw-t]mse. s]Æp-߃ Nne¿ B`-c-Wß-fqcn ImgvN-h-®p.' kz¿Æm-`-c-W-ßtfm? "AtX, A°q-´-Øn¬ IS-Ø-\m´p cma-h¿Ω-cm-Pm-hns‚ ]p{Xn Ipamcn Iuap-Znbpw ame-Ifpw hf-Ifpw Ducns°mSpØp.' "Km‘n-PosS a\ p kt¥m-jn-®p-Im-Wp-at√m?' "]n∂n- t √ym. C\nbpw kz¿Æm- ` - c - W - ß - f - W n- b m≥ B{K- l n°pt∂m∂p Km‘nPn tNmZn®p.' "Ipam-cn-sbt¥m ]d™p?' "taen-sem-cn-°epw B`-c-W-a-Wn-bp-I-bn-s√∂p ]d-™p.... t\m°v, ]{XØnse hm¿Ø-!' aØm-bn-®≥ tN®-Ω-bpsS t\sc Xncn-™p: "AΩ-®o, CXp-I-t≠m, Km‘n-Pn-°p-th≠n Hcp- Ip-eo\ bphXn F∂-t∂-°p-ambn B`-c-W-apt]-£n-®n-cn-°p-∂p. F¶n¬ \ap-°p-th≠n {Iqin¬ acn® tbip-hns‚ \ma-Øn-\p-th≠n B`-cWw Ducn-h-bv°-cptXm?' tN®Ω Nndn-]q´n `nØn-bn¬ Nmcn \n∂-tX-bp-≈p. Rmb-dmgvN Ipamcn Iuap-Zn-sb-∏-‰n-bp≈ hm¿Ø hmbn-®v, B`-cW-{`-a-Øn-s\-Xnsc thZ-hm-Iy-߃IqSn D≤-cn-®p-sIm-≠mWv aØm-bn®≥ {]kw-Kn-®-Xv. BZyw At±lw H∂p Xnsam-sY-tbmkv c≠mw A≤ymbw Hº-Xpap-X-ep-≈ -hm-Iy-ß-fn-te°v tIƒhn-°m-cpsS {i≤ Xncn-®p-hn-´p. HºXmw hmIyw Bh¿Øn®p hmbn-®p. A∆-Æw-Xt∂ kv{XoIfpw tbmKy-amb hkv{Xw [cn®v e÷m-io-e-tØmSpw kpt_m-[-tØmSpwIqsS Xßsf Ae-¶-cn-°-Ww. XZ-\-¥cw ssIhn-c-ep-Iƒ bnscaym {]h-N\w \memw A≤ym-bØn-te°p Nen-®p. \o c‡mw-_cw [cn-®mepw s]m∂m-`-cWw AWn-™mepw \ns‚ IÆn¬ ajn Fgp-Xn-bmepw hy¿∞-ambn \n\°p kuµcyw hcp-Øp-∂p. Hcp `mKw-IqSn hmbn-®p-sIm≠v {]kw-KØ -- n-te°p IS-°m-\m-{K-ln°p-∂p-sh∂ {]kvXm-h\-tbmSp-IqSn sbl-kvtI¬ {]h-N\w Ccp-]-Ønaq∂mw A≤ym-b-Øns‚ \mev]Xp apX¬ \mev]-sØm≥]Xp hsc-bp≈
60
Ggw-Ipfw kmwIp´n
hmIy-߃ hmbn-®p. Zqc-Øp-\n-∂p≈ ]pcp-j-∑m¿°v Ah¿ Bf-b-®p.... Ah¿°p-th≠n \o Ipfn®p IÆn¬ ajn FgpXn B`-cWw AWn™p F∂m¬ \oXn-am-∑m-cmb ]pcp-j-∑m¿.... Ahsc \ymbw hn[n°pw \n߃ \nß-fpsS hn{K-l-ß-fpsS ]m]ßsf Npa-t°-≠n-h-cpw. kzm`m-hn-IX \jvS-am-°p∂ Nmb-ß-ƒ ]qip∂-Xn-t\mSpw thj-hn[m-\-߃ kzoI-cn-°p-∂-Xn-t\mSpw aØm-bn-®-s\-Xn-cm-bn-cp-∂p. B`-c-Ww, I◊jn F∂o hn{K-l-߃ Npa-°p∂ kv{XoIsf KpWtZm-jn-®p. "Zn\-∏{Xw hmbn-®p-t\m-°q. C∂sØ tamj-W-ßfpw sIme]m-X-I-ßfpw an°-hbpw B`-c-W-Øns‚ t]cn-et√? ssZh-a-°-fmb \ΩpsS sNhoepw Igp-Ønepw Cu B`-c-W-`mcw tI‰-cp-Xv....Im-Wm\p≈ IÆn¬ ajn tX°p-∂Xv tISm. Ch-bn¬ hnj-ap-≠v. `mhn-bn¬ tZmj-ap-≠m-°pw. ssZhw X∂ sNhnbpw aq°pw Xpf-®p-ap-dn®v B`cWw Xq°n-bn-S-cpXv. AXv ico-csØ A]-am-\n-°-bmWv.' Bcm-[\ Ign-™-t∏mƒ atlm-{Zhw Nm≠n°p™v Xs‚ A`n-{]mb-a-dn-bn®p: "aØm-bn-®m, {]kw-Kn-®-sX√mw icn-X-s∂. CsXms° atlm{Z-h-Øns‚ e£-W-ß-fm. Im∏n-°-tSev IÆmSn Ae-amco¬ ]e-lm-cßfp {]-Z¿in∏n°p-∂-Xp-t]mse icocw ImWn-®p-sIm-≠p≈ IÆm-Snh- k v { X- ß fpw, \mSIs∏Æp- ß sf sh√p∂ B`- c - W - ß fpw [cn®v {InkvXym-\n-kv{Xo-Iƒ sRfn™p \S-°p-∂p. ssZh-tIm]w hcm-dmbn.' kµ¿i-I-\mbn IS-∂p-h∂ Hcp \m´p-Im-c≥ CSbv°pIb-dn-t®m-Zn®p: "DutZ-io, \nßfp ]td-∂Xv B`-cW - a - W - o-t∂m-sc√mw \c-IØ - n¬ t]mIpsa-∂mtWm?' aØm-bn-®\p adp-]Sn ]d-bm≥ kabw sImSp-°msX Nm≠n-°p™p ]d-™p: "Xo¿®-. \c-I-Øn-t∏m-Ipw. \c-IØobn¬ s]m∂pw sh≈n-bpsa√mw sh¥p-cpIs´.' aØm-bn-®≥ XncpØn: "kz¿§\c-I-tem-I-ßsf `cn-°p-∂Xp Zbm]-c-\mb Hcp ssZh-am-Wv. Hcmƒ \c-I-Øn-emtWm AtXm kz¿§--ØnemtWm t]mIp-∂-sX∂p Xocp-am-\n-°p-∂Xp ssZhw-X-ºp-cm-\m. hn[n∏m≥ Rm≥ B¿?' kµ¿i-I≥ ho≠pw tNmZn®p: "DutZ-io, ]tg-Im-e-sØ hkv{X-[mc-W-co-Xn-bnte-°p aS-ßn-t∏m-tWm-∂mtWm ]td-∂Xv?' "c≠mbncw h¿jw ]n∂nte°n\n t]mIm-s\m-°-Øn-√. F∂m¬ \ΩpsS Np‰p-ap≈ P-\-ß-fp-sS-bn-Sbn¬ B¿`m-S-sa∂p hn[n-sb-gp-Xm≥ km-[y-X-bp≈ hkv{Xw [cn-°-cp-Xv. as‰m-cm-fn¬ Ima-tam-lm-Zn-Iƒ P\n∏n-°p∂ hkv{Xhpw [cn-°-cp-Xv.' "Cu B`-c-W-h-kv{X-ß-fpsS Imcy-Øn¬ \n߃ Aev]w Abhp ImWn-®m¬ s]¥-t°m-kvXn¬ HØncn Bfp-Iq-Spw.' "hey Bƒs∏cp∏w th≠m. XymK-_p-≤n-bp-≈-hsc aXn. _p≤-aX--Øn-¬ tNcpt∂m¿ Xe apfi\w sNø-Ww. c£m-ssk-\y-°m¿ Nph-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
61
∂ tIm´n-S-Ww. AXn-t\-°mƒ hfsc Ipd®p XymKta R߃ Bhiy-s∏-Sp-∂p-≈p....B¿`m-S-°m-cp-sS-bn-S-bn-en-cp∂v Bcm-[n-®m¬ ssZhm-flmhns‚ A·n IØ-Øn√.' DW¿hp≈ Bcm-[-\-bmWv hmcym-]pcw k`-bn-te-Xv. Hcp ]pcp-jm-c-Øns‚ alm-[z-\n. hmghnfbn¬ a¿t°mkv ktlm-Z-c≥ ]m´p-Xp-S-ßpw. sas√-sas√ Db-cp∂ kvtXm{X-Ko-Xw. ]m´ns≥d thKw h¿≤n-°p-tºmƒ Xtº-d-SnbpsS thK-hpw h¿≤n-°p-∂p. a¿t°m-kns‚ ssIbn¬ Xtº-dn\p X\Xmb hy‡n-Xz-ap-≠v. Nne-bv°m\pw Rc-ßm\pw apg-ßm\pw apc-fm\pw aqfm\pw A\p-X-]n®p hnXp-ºm\pw Blvfm-Zn-®m¿∏p-hn-fn-°m\pw \o´n-s\-Sp-ho¿∏n-Sm\pw ]m]-t_m-[-Øn¬ Zo¿L-izmkw hnSm\pw DW¿∆ns≥d KXnsb \nb-{¥n-°m-\pw....Hs°-bp≈ Ign-hp-≠X - n-\v-. ]m´p ]Ip-Xn-bm-Ip-tºm-tg°pw P\-ß-fpsS {i≤ Hcp kqNn-ap\-t]m-se ssZh-Øn¬ tI{µo-I-cn-°-s∏-Sp-∂p. Nne¿ kvtXm{Xw apg-°p-∂p. Nne¿ A\y-`mj ]d-bp-∂p. Ipsd-°-gn-bp-tºm-tg°pw ]m´p-Iƒ A\y-`mjmKm\-ß-fmbn cq]m-¥-c-s∏-Sp-∂p. ]m´p Xocm-dm-Ip-tºm-tg°pw ]e-cp-tSbpw IÆp-I-fn¬ NpSp-\o¿ Xpfpºn-bn-cn-°pw. A\p-Xm-]-Øn-s‚.... `‡n-bp-sS.... kt¥m-j-Øn-s‚....-Np-Sp-\o¿ AXns‚ NqSv a\- nse hnIm-c-ßsf ho≠pw Xnf-∏n-°p-∂p. B Xnf∏v ico-csØ Nen-∏n®p XpS-ßpw. Nne¿ Ipep-ßp-∂p. thsd Nne¿ \rØw sNøp-∂p. Iptd-t∏¿ amem-J-amsc lrZ-b-ZrjvSnsIm≠v Is≠∂p tXm∂p-amdv aµ-l-kn-°p-∂p. hmcym-]pcw ssZh-k`m hnizm-kn-Iƒ°v ]W-Øn\v £ma-ap-≠m-bncp-∂p. Rmb-dm-gvN-I-fn¬ kvtXm{X-ImgvN t\m´p-I-fmtbm \mW-b-Øp´p-I-fmtbm ka¿∏n-°m≥ ]mßn-√m-Ø-h-cmWp Nne¿. hgn-]m-Smbn Im¿jn-I-hn-f-hp-I-fmWv Ah¿ sIm≠phcmdp≈-Xv. ZpxJ-sh-≈n-bm-gvN-bpsS Xte Rmb-dmgvN cmhnse ]Xn-hn-tesd Im¿jnI ^e-߃ Bcm-[-\m-a-µn-c-Øns‚ ap‰Øv FØn-bn-cp-∂p. kphnti- j- t h- e bv ° pth≠n Hcp [\- t i- J - c Ww DSs\ \S- Ø - W - s a∂p ImWn®v Ip°p-km-bn∏v hnhn[ k`-Iƒs°-gp-Xnbn-cp-∂p. kmbn-∏ns‚ A`y¿∞-\sb am\n-°m≥ Hcp-°-tØmSpIqSn-bmWv hnizm-kn-Iƒ hs∂-
62
Ggw-Ipfw kmwIp´n
Øn-bn-cn-°p-∂-Xv. tXß amß aØßm ]bdv ]mhbv°m ]S-h-eßm tImgn-ap´ sNdp-\m-cßm s\√n°m henb Hcp tN\bpw XSn® Hcp Im®n-ep-ambn aµn-c-ap-‰-sØ-Ønb D]-hmkwX¶-Ω-bpsS apJØv A`n-am-\-Øns‚ ]p©ncn hnS¿∂n-cp-∂p. ]cn-ip-≤m-fl-]-I¿®bv°pth≠nbpw ]cn-N-b-°m-cpsS tcmK-ku-JyØn\pth≠nbpw CS-bv°nsS k`-bn¬ \S-Øm-dp≈ ImØn-cn-∏p-tbm-Kß-fn¬ Blmcw shSn™v \o≠ Znh-k-ß-fn¬ D]-h-kn®p {]m¿∞n°pI X¶-Ω-bpsS Hcp ]Xn-hm-Wv. as‰mcp Cc-´-t∏cpw Ah¿°p-≠v-˛˛Im-Øn-cn-∏p-sIm-®-Ω. hmg-hn-f-bn¬ a¿t°mkv ktlm-Z-c≥ hs∂-Øn-bn-cn-°p-∂Xv Ziap-gp-∏p≈ Hcp ]qh≥tIm-gnsb Xq°n-∏n-Sn®psIm≠m-Wv. Icp-Ø-\mb B ]m≠n-∏q-hs\ aµn-c-ap-‰Øv Hcp h≈n-s°m-´-bpsS Iosg AS-®n-´p. Aev]-t\cw Ign™v amS-∏-≈n¬ kvJdn-bm®≥ FØn-˛˛-Hcp Imf-°n-Smhn-t\bpw sIm≠v. sXm´p]pdtI Xma-c-hn-f-bn¬ Nmt°m-˛˛-sN-º≥XmSn-bp≈ Hcp B´n≥Ip-´nsb Ib-dn¬ sI´n-h-en®psIm≠v. apt∂m´p \S°m≥ H´pw Xmev]-cy-an-√mØ Hcp Ip´n-B-Sv. HSphn¬, Nn∂Ω ktlmZcn Hcp Xmdm-hp-am-bn. Bcm-[\Ign™v ]£n-ar-Km-Zn-Isf teew hnfn-°m\m-Wv. -In-´p∂ XpI hSs° C¥y-bnse kphn-ti-j-th-ebv°v. k¶o¿Ø\w hmb\ Ign-™-p. F√m-hcpw tN¿∂v kn.-Fw.Fkv k`-bnse ]´-°m-c-\m-bn-cp∂ hnZzm≥Ip´n Fgp-Xnb Hcp Km\w ]mSn: kvXpXn-∏n≥ kvXpXn-∏n≥ tbip-tZ-hs\ lt√-epø ]mSn kvXpXn-∏n≥ kvXpXn-∏n≥ tbip-tZ-h-s\. ]m´v Xocp-∂-Xn\p aptº ssZhm-flm-hns‚ i‡n-bmb Ne-\-ap-≠mbn. kvXpXn-bpsS Bc-hw. lt√-ep-øm-bpsS apg-°w. h≈n-s°m-´-bpsS Iogn¬ Dd-ßn-bn-cp∂ ]m≠n-∏q-h≥ s]s´-∂v Fgpt∂‰p. Xe Db¿Øn Xe-∏qhp Ipep°nbtijw CS-bv°nsS \o´n-°qhn aµn-c-Øn-\p-≈nse i_vZ-tLm-j-ß-tfmSv kl-I-cn-°m≥ XpS-ßn. kvJdn-bm®s‚ Imf-°n-Sm-hn\pw \nev]v Dd-bv°p-∂n-√˛˛-No‰n Aadn B™nen-acw Ipep°m≥ XpS-ßn. Ibdps]m´n®v c£-s]-Sm-\p≈ {ia-Øn-emW-h≥. Ip‰n-bn¬ sI´n-bn-cp-∂ Nmt°m-bpsS sNº-\mSpw Ibdp hen®pwsh´n®pw Ic™pXpS-ßn. {]t_m-[-\-߃°ptijw atlm-{Zhw Nm≠n-°p™v kvtXm{XImgvN tiJ-c-W-Øn\v Xøm-dm-bn. \o´n-∏n-Sn® ImWn-°-k©nbn¬ Nne¿ \mW-b-Øp-´p-Iƒ \nt£-]n®pXpS-ßn. H∂p-c≠p t]¿ tImgnap´-IfmWv k©n-bn-en-´-Xv. Xte Rmb-dmgvN Btcm k©n-bn¬ \nt£-]n® -ap-´Iƒ Iq´n-ap´n shfn-bn¬ NmSnb a™-°-cp-hns‚ ]mSv k©n-bpsS ]pdØv ]S¿∂n-cn-°p-∂Xv Nne¿ {i≤n-®p. {]kw-Kn-°m≥ Fgp-t∂‰p\n∂-t∏mƒ £a bmNn®p sIm≠mWv aØm-bn-®≥ hna¿i\w XpS-ßn-b-Xv: "{]nb- a p≈ hnizm- k n- I - s f, kphn- t i- j - t h- e bv ° pth≠n a\x]q¿∆Zm\-߃ sIm≠phcp-∂Xv ssZh-Øn\v {]km-Z-ap≈ Imcy-am-Wv.
]mfw sX‰nb Xoh≠n
63
F∂m¬ C\ntaen¬ Bcpw tImgn-ap´ ImWn-°-k-©n-bn¬ \nt£-]n°-cp-Xv. ImcWw, Ign-™m-gvN-bn¬ k©n-°p-≈n¬ Iq´n-ap-´n-s]m-´nb ap´-bpsS Icp-hns‚ ]mSv C∂pw am™n-´n-√. Zbhp sNbvXv Bcpw C\n ]£n-ar-Km-Zn-Isf aµn-c-h-f-∏n¬ sIm≠phc-cp-Xv. AXv Bcm-[-\-bpsS GIm-{K-Xsb _m[n-°pw. N¥-bn¬ sIm≠pt]mbn hn‰pIn´nb ]Ww k`-bn¬ sIm-≠ph∂m¬ aXn. IqSmsX \ΩpsS aµn-c-Ønse F√m D]-I-c-W-ßfpw ipNn-bmbn kq£n-°p∂ Imcyhpw {i≤n-°-Ww.' tbmKw ]ncn-™-t∏mƒ Nm≠n-°p-™n-s\mcp kwibw: "]mÃ-td, am¿tXm-a-m°m¿ ]nSn-bcn tiJ-cn-°p-∂p. bmt°m-_m-°m¿ tImgn-Isf t\¿®-bmbn A¿∏n-°p-∂p. ]e s]¥-t°mkvXp ]≈n-I-fnepw Irjn^--e-ßfpw ]£n-ar-Km-Zn-Ifpw kvtXm{X-Im-gvN-bmbn kzoI-cn-°p-∂p. ]ns∂ hmcym-]pcwk`- am{Xw Chbv-°p hne°pIev]n-°-Wtam. CsXms° \ΩpsS ]mc-º-cy-am-bn-°-gn-™nt√? ]mc-ºcyw am‰n-a-dn-®m¬ atlm{Zhw h∂p `hn-°pw.' "s]¥-t°m-kvXp-Imcpw Ipsd ]mcºcy߃ krjvSn-®n-´p-≠v. \√ ]mc-º-cy-߃ apdpsI ]nSn-°Ww. A√m-Øh Dt]-£n-°-Ww.' tI´p-\n-∂-h-cn¬ Ip≠-d-°p-gn-bn¬ amØ≥ HgnsI as‰-√m-hcpw aØm-bn-®s‚ A`n-{]mbw Xe-Ip-ep°n kzoI-cn-®p. ]mc-ºcyk`-I-fnse aWn-\m-Z-ß-fpw, Npcp-fp-I-fm-bn-´p-b-cp∂ kpK‘-[q-a-ß-fpw, ]ckymcm-[-\m-{I-a-Ønse sNm√p-Ifpw I≠pw tI´pw hf¿∂ Nne¿°v hmcym-]pcw k`-bnse Bcm-[\ Atcm-N-I-ambn tXm∂n. ZpxJ- s h- ≈ n- b mgv N aØm- b n- ® ≥ Ih- e - b n¬ \nev ° p- I - b m- W v . ssk°n-fn¬ AXp-h-gnt]mb Ae-Ivkm-≠¿ apX-emfn aØm-bn-®s\ tNmZywsN-bvXp. "DutZ-io, \nßsS ]≈o-se¥zm Xncp-hm-Xn-c-I-fn-bmtWm \S-°p∂Xv? Rm\n-∂m-fn¬ \nßsS ]≈n-hgn t]mbn. i_vZw-tI´p t]Sn®v ssk°n-fns‚ thKX Iqt´-≠n-h∂p.' "samX-em-fo. t]Sn-t°≠Imcy-sam-∂p-an-√. \oXn-am-∑m-cpsS IqSm-cß-fn¬ Pb-Øn-s≥dbpw D√m-k-Øn-s≥dbpw tLmjw Ds≠∂v th-Z-]pkvX-I-Øn¬ hmbn-®n-´nt√?' "Rm≥ ]c-kym-c-m[-\m-{Iaw samØw ImWm-X-dnbmhp-∂-h-\m. AhnsSßpw {InkvXym-\n-Ifv ]qc-∏m´p ]mSn a\p--jysc Cf-°-W-sa∂p I≠n´n-√.' "samX- e m- f o, ]c- k ym- c m- [ - \ m- { Iaw a\p- j y≥ kz¥w kuI- c yØn\pth≠n Fgp-Xn-bp-≠m-°n-b-Xm. AX√ thZ-]p-kvX-Iw. thZ]pkvXIw FSpØv As∏m-kvsXme{]h¿Øn-Iƒ c≠m-a-≤ymbw hmbn®p t\m°n-bm-s´. RßsS ]≈o-teXp Xncp-hm-Xn-c-I-fn-bmtWm AtXm ]cnip-≤m-flm-hmt∂m∂v a\- n-em-°mw.' Ae-Ivkm-≠¿ apX-emfn thZ-]p-kvXIw hmbn-°m-dn-√. A°mcyw kΩ-Xn-°msX Xncn-®-Sn®p: "CsXm∂pw ]cn-ip--≤m-flm-h√. `qX-_m-[-bm'. "]cn-ip-≤m-flmhp h∂-t∏mƒ ]t{Xm-k-s∏m-kvX-e\pw IqSn-bn-cp∂ \q‰n-bn-cp-]Xpt]cpw ]cn-ip-≤mfl ]q¿Æ-cm-bn. Im‰-Sn-°p-∂Xpt]mesØ i_vZ-ap-≠m-bn. A\y-`m-j-I-fn¬ kwkm-cn-®p. tI´p \n∂-h¿ ]cn-l-
64
Ggw-Ipfw kmwIp´n
kn-®p. ]pXp-ho™p IpSn®v aØp-]n-Sn-®n-cn-°p-∂p- F-∂v B-t£-]n-®-p. ]t{Xm-kv adp-]Sn sImSp-ØXv, Ah¿°p In´nb A\p-`hw tbmth¬ {]hm-N-I-\n-eqsS ssZhw Acp-fn-s®bvX hN-\-Øns‚ \nhr-Øn-bmsW∂m.' "CsXms° ]cn-ip-≤m-flm-hm-sW∂p kΩ-Xn®p Xcm≥ Rß-tfbmtcw In´-Øn-√.' "tbip Acp-fn-s®-bvXXv kXy-kp-hn-tijw ⁄m\n-Iƒ°pw hnthIn-Iƒ°pw ad®v inip-°ƒ°p shfn-s∏-Sp-Øn-bn-cn-°p-s∂-∂m. ]mc-ºtcymw _ncp-Z-ß-fp-sams° am‰nh®v inip-hns‚ lrZbw t]mse XmgvatbmsS ssZh-k-∂n-[n-bn¬ hcp-∂-h¿t° ]cn-ip-≤m-flmhp In´q.' "Fs¥mcp ]m´pw IqØpw! DSp-ºn\v c≠p \m°v. s]¥-t°m-kpIm¿°v Bbncw \m°v.' "samX- e mfow \m´p- I mcpw Rßsf AwKo- I - c n- ° - ≠ m. ]s£ \nßsfmcp Imcyw \ntj-[n-°-Øn-√˛˛R-ßsS Be-b-Øn¬ hcp-t∂m¿ am\-km-¥-c-s∏-Sp-∂p. _oUow sh‰ntew hen-s®-do-∂p. NoØhnfn-°mcpsS hmbn¬\n∂pw kvtXm{X-ßfpb-cp-∂p. CXp hnImtcmw `qX_mt[sam∂p-a-√. a\p-jy-\n¬ ]cn-h¿Ø\w hcp-Øp∂ ssZhm-flm-hmWn-Xv.' "shdpw hnImcw!' "]cn-ip-≤m-flmhv shdpw hnIm-c-a√; ssZhn-I-Zm-\-am-Wv. Bcm-[-\bn¬ hnIm-tcm-w D-≠v. hnIm-c-an-√mØ Ah-ÿ NØ-Xn\p Xpeyw. ImbnI-a-’cw I≠p kt¥mjn°p-t∂m¿ hnIm-cm-[o-\-cmbn i_vZ-ap-≠m-°p∂p. cmjv{So-b- ap-{Zm-hmIyw hnfn-°pt∂m¿ hnIm-cm-[o-\-cm-Ip-∂p. ssZhsØ Bcm-[n-°m≥ am{Xw hnImcw ]mSn-s√-∂pt≠m? lnµp-°ƒ i_-cn-ae Aø-∏s\ Hds° hnfn-°p-∂p. ap…o-߃ A≈m-lqs\ D®Øn¬ hnfn-°p-∂p. ]ns∂ {InkvXym-\n-Iƒ am{Xw hnIm-csØ AS°n-h-bv°p-∂sX¥n\v? Af-∂p-Xq°nbmtWm ssZhsØ Bcm-[nt°-≠Xv? Bflm¿∞X-bp-t≈-SØv hnIm-chpw ImWpw. Bcm-[\ shdpw NS-ßm-I-cp-Xv. lrZ-b-Øn¬\n-∂p-≈-Xm-bn-cn-°Ww.' tbmip-hm-sa-{Xm-®≥, Ae-Ivkm-≠¿ apX-em-fn-bpsS aI-fpsS hnhml-ip-{iqj \S-Øm≥ ]Ø-\w-Xn´]≈n-bn¬ h∂-t∏mƒ kZy Ign™v apX-emfn sa{Xm-®-\p-ambn Ipiew]d-™p. Ccp-hcpw c‡-_-‘-ap-≈hcpw H∂n®p ]Tn-®-h-cp-am-Wv. "Xncp-ta-\o, Cu s]¥-t°m-kvXp-Im¿ \ΩpsS kt`∂v Bfp-Isf Nq≠-bn-´p-sIm≠p t]mIp-∂p. Ah¿ ssZh-Øns‚ i{Xp-°-fm. Xncpta\n A\p-h-Zn-®m¬ aXn Rms\s‚ ASn-bm∑m-sc-s°m≠v s]¥t°mkp aµncw Xoh®p \in-∏n-t®°mw.' {]Xo-£n-°mØ DØ-c-amWv Xncp-ta\n \¬In-bXv: "Ah-cpsS {]h¿Ø\w am\p-jn-I-sa-¶n¬ Xmt\ \in-t®m-fpw. ssZ-hn-I-sa-¶n¬ Bsc-¥p-sN-bvXmepw \in-°-bn√.' "Hcn-°epw Cu _l-f-߃ ssZho-I-a-√.' "GXm-bmepw A{Iaw ]mSn-√. c≠p-h¿jw apºv sIm´m-c-°-c-°-he-bn¬ Hcp s]¥-t°m-kvXp-]-tZin {]kw-Kn-®p-sIm≠p \n¬°p-tºmƒ
65
]mfw sX‰nb Xoh≠n
Hcp Cug-h≥ Abmsf ASn®p Xmsg-bn-´p. ]nt‰-h¿jw B XobXn Bb-t∏mƒ B Cug-hs‚ aIƒ ]mºp-I-Sn-tb‰p acn-®p. ssZh-h-N\w {]kw-Kn-°p-∂h - c - psS ta¬ ssIh-bv°c - pXv! a°-fpsS a°-fpsS ImeØpw ssZh-in£ amdp-I-bn-√. s]¥-t°m-kvXn-te°v Bfp-Iƒ t]mIp-∂-Xns‚ ImcWw Ah-cp-sSbn-Sbn¬ DW¿∆p≈ Bcm[-\-bp≈XpsIm≠mbncn°mw. \Ωp-sS-bn-S-bnepw {]m¿∞-\m-°q-´-߃ XpS-ß-Ww. CS-h-I-I-fn¬ Hcp ip≤o-I-cWw \S°Ww.' "Xncp-ta\n ip≤o-I-cWw F∂ hm°p-sIm-s≠-¥m-Wp-t±-in-°p-∂Xv? Bsc ip≤o-I-cn-°m\m?' "]m]-Øn¬ Pohn-°p-t∂msc!' "Xncp-ta-\o, Aßs\ ip≤o-I-cn-s®-Sp-°m-s\m-°ptam? t__n-samX-emfn sXm≈n Nmcmbw IpSn-°pw. F∂mepw ]≈n-°p-th≠n amkw Ccp-]-Ø-©p-cq-]m-hoXw apS-ßmsX Xcpw. t__n-®-\n-t√ev A®\p iºfw Ipd-bpw. tPm¿Pp-kmdv C®ncn sh‰ntew _oUow D]-tbm-Kn°pw. F-∂mepw B¿°p-sam-cp-tZmtjmw Abmfp sNbvXn-´n-√. ]ns∂ eqt°m-kp-am-∏n-fsb hy-`n-Nm-cØn\p ]nSn® Imcyw! ]t£, AsXms° ]- ≠ p-Im-eØp \S-∂-Xm.' "]≠p \St∂m C∏w \St∂m F∂-X√ Imcyw. sX‰p-Imsc hnkvXcn®v A\p-Xm-]-Øn-te°p \bn-°m≥ km[n-°p-∂pt≠m?' Ae-Ivkm-≠¿ apX-emfn au\-a-h-ew-_n-®p. ]Ø-\w-Xn´ Ip∂p-I-fn¬\n∂p sXfn-sh-≈-hp-ambn hcp∂ ssItØm-Sp-I-sf-t∏mse ]cn-ip-≤-am-bn-cp∂p hmcym-]pcw s]¥-t°m-kvXphn-izm-kn-I-fpsS Pohn-Xw. agbpw a™pw, XWp∏pw shbn-ep-ta-‰n´pw Xe Db¿Øn \nev°p∂ tIm∂n aes-©-cn-hp-I-sf-t∏mse _en-jvT-ambn-cp∂p Ah-cpsS hnizm-kw. \m´p-ImcpsS ]cn-l-mkw Ah-cp-sS-bp-≈n¬ Pzen® A-·nsb sISp-Øp-hm≥ i‡-am-bn-cp-∂n-√. B Znhym-flm-hns‚ A·n tN®-Ω-tbbpw IS∂p ]nSn-®p. Ah¿ am\-km-¥-c-s∏-´p. A\p-X-]n-®p. lrZ-b-Øn¬ Xo IØn-b-t∏mƒ \mhp Nen-®p. ]cn-ip-≤mfl ]q¿Æ-bm-bn. B¿°pw ]nSn-In-´mØ hm°p-Iƒ D®-cn®v ssZhsØ kvXpXn-®p. s]¥-t°m-kvX¿ Ie-°-sh-≈-Øn¬ apßp-∂-Xns\ ]e-h´w ]cnl-kn-®n-´p≈ tN®Ω ssI∏-´q-cm-‰n¬ hmfIw bp.- tXm-a-kns‚ ssI°ogn¬ kv\m\w kzoI-cn-®p˛˛Hcp Rm-b-dmgvN cmhn-se. Xte-cm-{Xn-bn¬ s]bvX s]cpag \nanØw ssI∏´qcmdp \ndsb A∂p Ie-°-sh-≈-am-bn-cp-∂p.
H≥]Xv Bcm-[-\-bv°p-th≠n
k`maµncw Xøm-dm-°m≥ aØm-bn-®\pw
66
Ggw-Ipfw kmwIp´n
km-dm-Ωbpw Rmb-dmgvN cmhnse Xs∂ ho´n¬\n∂n-d-ßn. aµn-cw XqØphrØn-bm-°p∂ IrXyw kmdm-Ω-bmWv kt¥m-j-tØmsS kzbw G-s‰-SpØp sNøp-∂-Xv. aµn-c-tØm-S-Sp-Ø-t∏mƒ Hcp P\-k-aqlw Bsctbm {]Xo-£n®p \n¬°p-∂Xp {i≤n-®p. ASp-Øp≈ t£{X-Ønse ]qPm-cn-bp≠p apºn¬. sXm´p ]pd-In¬ \me©p t]meo-kp-Im¿. aµn-c-hm-Xn-en¬ \n¬°p∂ XpWn-hym-]mcn IrjvW≥\m-b-cpsS apºn¬ sNΩÆp ]pc≠ Hcp inh-hn-{K-lw. aØm-bn-®s‚ lrZ-b-an-Sn-∏ns‚ thKX IqSn. thZ-]p-kvXIw s\t©mSp tN¿Ø-t±lw ap‰-tØ°p Ib-dn. ]qPmcn hne°n: "aØm-bq-tZ-io, AhnsS \nev°v.' Nµ-\hpw `kvahpw ]qinb, henb cp{Zm-£-am-e-b-Wn-™, Xe apfi\w sNbvX B a\p-jys\ t\m°n aØm-bn-®≥ \n›-e-\m-bn. "Rß-fn-hn-sS IqSn\nev°p-∂-Xns‚ ImcWw ]d-b-s´.' aØm-bn-®≥ `mh-t`Zw IqSmsX \n∂p. ]qPmcn XpS¿∂p: "\nßsS s]¥-t°mkpaµncw \nev°p∂ ÿm\w {_m“-W¿°p hnip-≤-ÿ-e-am-Wv. ]≠p Ime-Øn-hnsS sslµh al¿jn-am¿ X] psNbvX-Xm-Wv.' aØm-bn-®≥ H‰ izmk-Øn¬ tNmZn®p: "AXp \nß-sf-ß-\-dn™p?' "Znhy-i‡n aqe-a-dn-™p. Zm t\m°q B a¨Iq-\-bn¬. AhnsS\n∂p R߃ inhs‚ Hcp -hn-{Klw Ipgn-s®-Sp-Øp.' "F∏gm Ipgn-s®-Sp-ØXv?' "C∂se cm{Xn-˛˛Cu aµncw s]mfn®p am‰n ChnsS inh-hn-{Klw {]Xn-jvTn-°-W-sa∂v shfn-®-∏m-Sns‚ Acp-f-∏m-Sp-≠v.' "Rßfp s]¥-t°m-kvXp-Im-cm-sW-∂-dn-bm-a-t√m. shfn-®-∏m-Snepw a{¥-ß-fnepw H∂pw R߃°p hnizm-k-an-√.' "\n¿ØtSm DutZ-io. Xt∂m-Smcp ]d™p X¿°n-°m≥. hmb-Sbv°v.' XpWn-hym-]mcn IrjvW≥\mb¿ K¿÷n-®p. apjvSn Npcp´n aØmbn-®s‚ t\sc ]m™p. ]qPmcn ho≠pw XpS¿∂p: "shfn-®-∏mSv Ign-™mgvN ]d-™Xm ˛˛ aµn-c-Øns‚ hSt° tImWn¬ aq∂Sn XmgvN-bn¬ Hcp tZh-hn-{Klw Ds≠-∂v. Rßfv cm{Xn samØw sIf-®p. C∂v shfp-∏ns\ tZhs\ I≠p-In-´n.' Bƒ°q´-Øn-sem-cmƒ inhs‚ sNdnb Hcp hn-{Klw ssII-fn-epb¿Øn. P\w B¿Øphnfn-®p. inh-tZ-ht\ icWw, iwt`m alm-tZhm `K-hmt\ icWw, icWw icWw \o am{Xw. aØm-bn-®≥ s]s´∂p hmNm-e-\m-bn. ss__nƒ heXp ssIbn-epb¿Øn thZ-hm-Iy-߃ D®-Øn¬ hnfn®p ]d™p: hn{K-l-ßsf tkhn-°bpw _nw_-ß-fn¬ {]iw-kn-°bpw sNøp-∂-h-scm-s°bpw e÷n®p t]mIpw-.... hn{K-l-߃°v IÆp≠vv—ImWp-∂n-√. sNhn-bp-≠v—-tIƒ°p-∂n-√.
]mfw sX‰nb Xoh≠n
67
Rm≥ tkhn-°p∂ btlm-hbmw ssZhw ImWp-∂p. tIƒ°p-∂p. h≥Im-cy-߃ sNøp-∂p. F√m apg-¶mepw Ahs‚ apºn¬ aSßpw F√m \mhpw tbip-{InkvXp I¿Ømhv F∂v G‰p ]d-tb-≠p∂ \mƒ hcpw Xs‚ GI-Pm-X-\mb ]p{X-.... ]d-™-h-km-\n-∏n-°pw-aptº ]Øp-ap-∏-Xp-t]¿ aØm-bn-®s\ hf™p. Irjv W ≥\m- b ¿ aµn- c - Ø ns‚ `nØn- b n¬ hen™p Ib- d n. "C≥Uym ]q¿Æ-kp-hn-tij ssZh-k`' F∂m-te-J\w sNbvXn-cp∂ at\m-l-c-amb ]eI hen®p Xmsg-bn-´p. k`-bpsS HutZym-KnI t]sc-gp-Xnb B ]eI AhnsS Xq°n-bn´v c≠ph¿jta Bbp-≈p. c≠ph¿jw apºv Ip°pkmbn-∏ns‚ k` Atacn-°-bnse "ssZh-k`' F∂ {]ÿm-\-hp-ambn ebn-®-t∏mƒ In´nb ]pXnb t]cmWv "C≥Uym ]q¿Ækphn-ti-j-ssZ-h-k-`.' IrjvW≥\m-b¿ aØm-bn-®s\ aµn-c-ap-‰-Øns‚ ]pd-tØ°p X≈nam‰n. \me©pt]meo-kp-Im¿ A\p-Iq-e-`m-h-Øn-¬ t\m°n\n∂p. ]qPmcn \ne-hn-f°v IØn-®p. `mK-h-X-t«m-Ihpw lcn-\m-a-Io¿Ø\hpw Dcp-hn-´p. ]qP Bcw-`n-®p. P\w `‡n-]p-c- cw t\m°n \n∂p. hmcym-]pcw k`-°m¿ tNmc \ocm°n A≤zm-\n-®p-≠m-°nb k`m-aµncw! aØm-bn-®-s‚ hkvXp hn‰v kmbn-∏ns‚ JP-\m-hn-en-´n-cp∂ Bbncw cq]msIm≠p ]Wn-bn® aµncw! F√mw Hscm‰ cm{XnsIm≠v lnµp-°fpsS hI-bm-bn. D® Ign™v k`mw-K-߃ hnizm-k-`-h-\-Øn¬ H∂n®pIqSn-b-t∏mƒ AIse k`m-a-µn-c-Øn¬\n∂pw sslµ-h-kq-‡-߃ Db¿∂p-sIm-≠ncp-∂p. amS-∏≈n kvJdn-bm-®≥ ]d™p: "aØm-bn-®m, CsX√mw lnµp°-fpsS the-bm.' "icntbm?' "\n›-bw.' "AsX-ß\m?' "lpw....-Fß-\mt∂m? hmcym-]p-cØv \nc-h[n lnµp-°ƒ aX-]-cnh¿Ø\w sNbvXv s]¥-t°m-kvXp-hn-izmkw kzoI-cn-°p-∂p. CXv lnµp°ƒ°p Xe-th-Z-\-bp-≠m-°p-∂p. \ΩpsS hf¿® XS-bm-sa-∂-h¿ IcpXn-b-Xm. DS-tbms\ ]nSn-®p-sI-´p∂ Ime-am.' "Hmtlm˛˛-]nSn-In-´n. Ah¿ Icp-Xn-°q´n Iptd-°mew apºv cl-kyambn \ΩpsS aµnc∏d-ºn¬ inh-hn-{Klw Ipgn-®n-´-Xm. C∂se cm{Xoev t\csØ Ipgn-®n-´Xp sXmc-s∂-Sp-Ø-Xm.' "AtX-....\ΩpsS aµn-c-an-cn-°p∂ ]dºv lnµp-°ƒ°p ]pWy-ÿ-eam-sW∂p sXfo-°m≥th-≠nbm Cu Ir{Xn-a-sa√mw Ccp-´ns‚ ad-hn-eh¿ sNbvX-Xv.' "thsdmcp ImcWw....Xmgv∂ PmXn-°m¿°v t£{X-h-f-∏n¬ Ibdn Bcm-[n-°m-\p≈ kzmX{¥yw A\p-h-Zn-®p-sIm-≠p≈ t£{X-{]-th-i-\hn-fw-_cw NnØn-c-Xn-cp-\mƒ alm-cm-Pmhp ]pd-s∏-Sp-hn-®n´v Hcp h¿j-
68
Ggw-Ipfw kmwIp´n
am-bn. ]s£, C∏gpw C∂m-´n-seßpw Ah-i-Pm-Xn-°msc t£{X-h-f-∏nseßpw tI‰Øn-√. F∂m¬ \ΩpsS s]¥-t°m-kvXp-a-µn-c-Øn¬ Ahi-Pm-Xn-°mcpw hcp∂p. Ah¿°p \mw Xpey Ccn-∏nSw sImSp-°p-∂p. Ah-i-sc kt`¬ tN¿Øv \ΩpsS i‡n h¿≤n-∏n-°p-I-bm-sW-s∂mcp `bw \mb-∑m¿°pw {_m“-W-∑m¿°pw ImWpw. \ΩpsS i‡n £bn∏n-°m≥th-≠nbm aµncw Iø-S-°n-b-Xv.lnµp-°-fpsS {IqcX!' k`mw-K-߃ aqfn-t°-´p. aØm-bn-®≥ XpS¿∂p: "]t£ lnµp-°sf am{Xw F¥n\p Ip‰w ]td∂p? CXn-t\-°mƒ henb {IqcX {InkvXym-\n-Iƒ sNbvXn-´p-≠v. ]≠v FÆ-t»cn {Kma-Øn¬ lnµp-°-fpsS t£{X-w hI ÿeØv Ipsd {InkvXym-\n-I-ƒ cm{Xoev Koh¿Kokv ]pWy-hm-fs‚ {]Xna Ipgn-®n-´p. c≠p h¿jw Ign™v sXmc-s∂-Sp-Øp. ]Øp-c-≠m-bncw {InkvXym-\nIfv XSn®pIqSn. H‰ ZnhkwsIm≠v t£{X-Øns‚ ÿew {InkvXym\n-Iƒ ssIh-i-s∏-Sp-Øn. {_n´o-jp-Im-ct√ `cn-°p-∂-Xv. Ahn-SsØ t]meokv {InkvXym-\n-Iƒ°p Iq´p\n∂p.' "GXm-bmepw \Ω°p £an-°mw. \Ωfp ssZh-a-°-fm-....hyh-lmc-Øn\pw hg-°n-\p-sam∂pw t]mI-≠m.' kmdmΩ sIm≠ph® IpSp-h≥]n™m-W-Øn¬ \√ ]pfn-bp≈ tamcn≥sh≈w IpSn-®p-sIm≠v kvJdnbm-®≥ Biz-kn-∏n-®p. CXphsc au\-am-bn-cp∂ atlm-{Zhw Nm≠n-°p™p s]s´∂p hmNme-\mbn: "AXp icn. AXp icn. CXp atlm-{Z-h-Øns‚ Ime-am. Znhm≥ kn. ]n. cma-kzm-an-A-ø-cpsS Incm-X-`-c-W-at√ C∏gp \S-°p-∂-Xv. DØc-hm-Zn-Xz-`-cWw Bh-iy-s∏-´-Xn\v \√-h-\mb B ]´wXmWp-]n-≈-sbt∏mepw Pbn-en-e-S-®p.' aØm-bn-®≥ ]n≥Xmßn: "t\cm Nm≠n-°p-t™-˛˛-G-{_lmw sa{Xmt∏m-eo-Ømsb D]-{Z-hn-°m≥ t]meokv Ac-a\ hf-™-Xm. amΩ≥am∏n-f-sb-hsc Ccp-º-gn-°p-≈n-e-S-®p. at\m-c-a-∏ - { X-am-∏okpw sIm√w _m¶pw Znhm≥ t]meo-kn-s\-s°m≠p ]q´n-®p. CsXms° \ap-°-dn-bmhp∂ Imcy-ß-fm. C∂m-´n¬ Iøq-°p-≈-h\m Ct∏mƒ Imcy-°m-c≥.' Hcm¨Ip-´nsb e`n-°-W-sa∂ Nnc-Im-em-`n-emjw \nd-th-dn. aØm-bn-®≥ thZ-]p-kvX-I-Øns‚ BZysØ Xmƒ \nh¿Øn-sbgpXn: "1938 Unkw-_¿ 20˛mw XobXn kmdmΩ Hcm¨Ip-™ns\ {]khn-®p. kvtXm{Xw. tPmWn-sb∂p Ip™n\v t]cn-´p.' Ip™ns\-°m-Wm≥ taa\ kn.sI. tPmWpw `mcybpw kΩm-\s∏m-Xn-bp-ambn h∂-t∏mƒ tNmZn®p: "aØm-bn-®m, tPmWn-tam≥ hf¿∂ph-cpºw Bcm-bn-Øo-c-W-sa∂m B{Klw?' "Hcp tUmIvS-dm-°-Ww. \√-sbmcp sshZy≥.' "tcmKn-Iƒ°p sshZy-s\-s°m≠v Bhiyw!' "Bflo-b-tcmKw NnIn-’n-°p∂ sshZy≥.' "aØm-bn-®-s\-t∏mse D]-tZ-in-bm-I-Ww, At√?' "AtX, AXp Xs∂-bm-sWs‚ B{K-lw.' ]ncn-bm-t∂-cØv kwkmcw k`m-Im-cy-ß-fn-te°p IS-∂p. "aØm-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
69
bn-®m, temIw F{X i{XpX ]pe¿Øn-bmepw I¿Ømhp ]WnX k`sb ]mXm-f-tKm-]p-c-߃°p-t]mepw Iog-S-°m≥ km[n-°-bn-√. \ΩpsS k`ma-µncw lnµp-°ƒ ssIh-i-s∏-Sp-Øn. Ct∏mƒ Hme-∏p-c-bv°-IØm-bn´pw k` hf¿∂p-h-cp-∂p. kvtXm{Xw.' "tPm¨k-tlm-Zcm, hmcym-]pcw k` am{X-a-√, s]¥-t°m-kvXp-{]ÿm\w samØw hf- c p- I - b mWv . c≠p- h ¿jw apºv DÆq- Æ n- k m¿ ÿm]n® kt`sS t]cpam‰n "C≥Uym s]¥-t°mkvXp ssZh-k`' F∂ ]pXnb t]cp \¬Inb Imcyw Adn-bm-a-t√m. sXt° C¥ybn¬ am{Xa-√, C¥y samØw At±-l-Øns‚ k` hf¿∂phcp∂p F∂-Xns‚ kqN-\-bmWv Cu t]cp-am-‰w-....Iot°m-gq¿°m-c≥ ]n. Fw. imap-th-ens\ Adn-b-Ønt√?' "]n∂nt√ym!' "At±lw C∏fv B{‘m-{]-tZ-i-Øm-Wv-˛˛-D-Æq-Æn-km-dns‚ C≥Uym s]¥-t°mkvXp ssZh-k-`-bpsS {]h¿Ø-I-\m-bn. sXep-¶p-\m-´n¬ [mcmfw k`-Iƒ D≠m-bn-s°m-≠n-cn-°p-∂p. ]mÿ ]n.‰n. Nmt°mbpw Fw.sI. Nmt°mbpw B{‘m XpSßn I¬°´- -hsc Iq´m-bva-Iƒ ÿm]n®psIm≠n-cn-°p-∂p.' "kvtXm{Xw. At√-ep-øm. I¿Øm-hns‚ the hf-c-s´....Ipº-\m-´pIm-c≥ F.kn. imap-th-ens\ Hm¿°p-∂p-≠m-bn-cn-°p-at√m?' "]n∂nt√ym, At±-l-Øns‚ ss__nƒ ¢m n¬ Rm≥ kw_-‘n®n-´p-≠v.' "1930-˛¬ ]mÿ imap-th¬ Xncp-h-\-¥-]p-c-tØ°p amdn. Akwªokv Hm^v tKmUns‚ {]h¿Ø-I-\m-bn. C∏w Xncp-h-\-¥-]p-cØv ]e Iq´m-bva-I-fp-≠v. 1915-˛-emWv Akw-ªokv Hm^v tKmUns‚ anj-\-dn-bmbn tacn-Nm-∏vam≥ F∂ aZmΩ h∂-Xv. ]n∂oSv _¿Pkvkmbn-∏v, Kn≥ aZmΩ F∂n-hcpw Xncp-hn-Xmw-Iq-dn¬ hs∂-Øn. ]mÿ imap-th¬ AhtcmSp tbmPn-®p-\n∂psIm≠mWv kphn-ti-j-the sNøp-∂-Xv.' Aev]w hnjm-Z-`m-h-Øn-emWv kn. sI. tPm¨ bm{X ]d-™-Xv. 1939 s^{_p-hcn BZy BgvN apX¬ CS-a¨k`-bn-te°v aØm-bn-®s\ ÿew-am-‰n-s°m-≠p≈ hnhcw ImWn®v apf-°pg ssZh-k`mapJy-ÿm\- Ø p- \ n- s ∂- g p- X nb \nb- a - \ - ° Øp ImWn- ® - t ∏m- g m- W - t ±- l - Ø ns‚ apJØv hnjm-Z-—mb ]S¿∂-Xv. \mep Imf-h-≠n-Iƒ \ndsb ho´p-km-am-\-߃ Ib-‰n. "Rm≥ Hcph≠n km[-\-ß-fp-am-bn´m hmcym-]p-cØp h∂-Xv. C∏w \mep-h≠ - n. ssZh-sas∂ A\p-{K-ln-®n-cn-°p-∂p.' aØm-bn-®≥ \µn-]q¿∆w {]kvXm-hn-®p. h≠n- b n¬ km[- \ - ß ƒ \nd- ® p- I - g n- ™ - t ∏mƒ XpWn- h ym- ] mcn IrjvW≥\m-b¿ hnizm-k-`-h-\-Øns‚ apºn¬ h∂p. ]Øp-cq]m aØmbn-®s‚ t\sc \o´n. "CsX-¥n\m IrjvW≥\m-btc?' "D]-tZin ÿewhn´pt]mI-bt√? bm{X-s®-e-hn\p Iøn-en-cp-t∂m-s´.' "A¤p-Xw. \nß-ft√ RßsS k`m-a-µncw Iø-S-°n-b-Xnse {][m\-]p-≈n. aµn-c-ap-‰-Øp-\n∂pw Fs∂ X≈n-am‰n iIm-cn-®Xpw \nß-ft√?' "Rm≥ sNbvX sX‰n\p am∏p tNmZn-°m-\qSm h∂-Xv. \nßsS
70
Ggw-Ipfw kmwIp´n
tbip-tZ-h-t\mSv F\n°pth≠n am∏-t]-£n-®m-epw.' aØm-bn-®≥ cq]m kzoI-cn-®p. IrjvW≥\m-bsc Npw_n-®p. Ccph-cp-sSbpw I¨t]m-f-Iƒ \\-™p. Hcp lnµphpw Hcp {InkvXym-\nbpw kvt\l-Øns‚ Nß-eb - n¬ _‘nX-cmb \nan-j-ß-fm-bn-cp∂p AXv. h≠n-®-{I-߃ A\-ßn. tPmWn kmdm-Ω-bpsS amtdmSp tN¿∂pInS∂p. bm{X-b-b-bv°m≥ \\™ \b-\-ß-tfmsSh∂p-Iq-Snb k`m-P-\-ßfp-sS-bn-S-bn¬\n∂pw Nm≠n-°p-™ns‚ i_vZ-ap-b¿∂p: "aØm-bn-®m, kq£n-t®m-tW. CXp atlm-{Z-h-Øns‚ Ime-am. Ign-bp-sa-¶n¬ {hX-∑mscbpw sX‰n®p If-bm≥ kmØm≥ {ian-t®m-≠n-cn-°p-I-bm-....ac-W-]-cy¥w hniz-kvX-\m-bn-cn-°.' At∏m-tg°pw Imf-h-≠n-Iƒ ]Ø-\w-Xn-´bv°p t\sc \oßn-°-gn™p. aWn-In-ep°n \oßp∂ -h-≠n-Iƒ.
]Øv ap°-Shp
]mew IS∂v Imf-h-≠n-Iƒ ]p\-eq-tc°p Xncn-™p. Ipf-Øq-∏pg Ip∂p-I-fn¬ \n∂v sNdp-Nm-ep-I-fmbn Bcw-`n-°p∂ I√-S-bmdv ae-s©-cn-hp-I-fn-eqsS hf-™p-]p-f™v Hfn®p]mbp-∂p. ]p\-eq¿ FØp-tºmƒ Hm´-Øns‚ thKX Ipd-bv°p-∂p. Hmf-߃ sX√p im¥-am-Ip-∂p. Xoc-hm-kn-Iƒ°v IpSn-bv°m\pw Ipfn-°m\pw Pew-\¬In-b-tijw Xq°p-]m-esØ tcmam-©-a-Wn-bn-®p-sIm≠v ho≠pw AXn-io{Lw HgpIn \oßp-∂p. Xncn-™p-t\m-°m-sX. sIm´m-c-°c sIm√w hgn AjvS-ap-Sn-°m-b-en¬ sN∂p tNcp-I-bmWv e£yw˛˛\o≠ Hm´-Øns‚ £oWw am‰m≥. aØm-bn-®\pw e£y-Øn-te-t°m-Sp-I-bm-Wv. £oWwam‰m≥ kabw In´ptam? Fs∂-¶nepw In´ptam? Hm´w XnI-bv°m≥ km[n-°ptam? \oXn-bpsS IncoSw e`n-°p-tºm-gm-bn-cn°pw C\n hn{iaw! Ahn-sSbpw sXßp-hn-f- a-Ømbn®≥ hn{iaw B{K-ln-°-bn-√. ssZhsØ apJm-apJw I≠v kvtXm{Xm¿®-\-Iƒ \S-Øp-∂-Xns‚ _≤∏m-Sn-em-bn-cn-°pw. ]p\-eq¿ ]´-W-Ønse Xq°p-]m-e-Øns‚ sXm´p-In-g°v h-≠nIƒ \n∂p. ho≠pw Ing-°p-Zn-°n-te-°v- Xncn-™p. IpØ-s\-bp≈ Ib‰w XpS-ßp-I-bm-bn-cp∂p Ahn-sS. At©ap°m-eSn s]m°hpw kmam-\yw XSn® ico-chpw sImgpØ t]in-I-fp-ap≈ aØm-bn-®≥ Nnte-S-ß-fn¬ h≠n X≈n-s°m-SpØv ImfI-fpsS `mcw eLq-I-cn-®p. hmf-t°mSp Ign-™-t∏m-tg°pw Imf-I-fpsS izmtkm-—zmkw {ZpX-K-Xn-bn-em-bn. hmcym-]p-cØp\n∂pw _p[-\mgvN cmhnse Cd-ßn-b-Xm-Wv. Ct∏mƒ
]mfw sX‰nb Xoh≠n
71
hymgmgvN D® Ign-™n-cn-°p-∂p. BImi-Øns‚ \oen-a. d∫¿ac-ß-fpsS lcn-X-h¿Æw Im´p-a-c-ß-fpsS \ng-ep-Iƒ-....F√mwIqSn tN¿∂-t∏mƒ ]pI-s]mßp∂ Ccp≠ Hcp ]¿∆-X-K-lz-c-Øn-te°p \oßp∂ {]Xo-Xn-bmWp aØm-bn-®-\p-≠m-b-Xv. hm\w Npw_n®v \n¿hr-Xn-t\Sn \nev°p∂ Ie-b\ - mSpIp∂p-Iƒ. AXn\-∏pdw BIm-iw-aps´ akvX-I-ap-b¿Øn \nev°p∂ ]vfmt®-cn-˛˛-sh-≈n-ae d∫¿tXm-´-߃. CS-bv°pIqSn s]cp-ºm-ºn-s\-t∏mse hf-™p-\o≠p InS°p∂ sIm√w-˛- ˛--sN-t¶m´ tdmUv. AXnte \oßn-b-t∏mƒ Imf-h-≠n-®-{I߃ Rc-ßp-∂p-≠m-bn-cp-∂p. CS-a-Æn-t\m-S-Sp-Ø-t∏mƒ kpK-‘-°m‰p hoin-Øp-S-ßn. AIse Ddp-Ip∂p h\m-¥-c-ß-fnse ]pjv]n® hr£-e-Xm-Zn-Isf Xgp-In-h-cp∂ Ing-°≥Im-‰ns‚ K‘-am-W-Xv. CS-a¨I-h-e-bn¬ h≠n-Iƒ \n∂p. sX∑-e-bpsS ASn-hm-c-Øn¬ {]Ir-Xn-sbm-cp-°nb at\m-l-c- in-ev]w. ka-X-e-Øn¬\n∂pw hfsc Db¿∂p ÿnXn-sN-øp∂ `qhn-`m-Kw. `qa-fi-e-Øn¬\n∂pw hfsc Db¿∂v Hcm-flo-b-tem-I-Øn¬ Ncn-°p∂ P\w-˛˛-C-S-a¨ C≥Uym ]q¿Æ-kp-hn-tij ssZh-k-`m-P-\w. Ahn-SsØ BZysØ c≠p h¿j-߃ A·n-tim-[-\-bpsS ImeL- ´ - a m- b n- c p- ∂ p. Cu¿∏hpw XWp- ∏ p- a p≈ Imem- h ÿaqew kmdmΩbv°pw tN®-Ωbv°pw XpS-sc-Øp-Ssc ]\nbpw Npa-bp-ap-≠m-bn. CXn\nsS ISpØ {]k-hm-kz-ÿ-X-Iƒ XcWwsNbvXv kmdmΩ \mem-aXpw {]k-hn-®p˛˛-C-c-´-°p-™p-߃. c≠n\pw thZ-]p-kvX-I-Ønse t]cp-Iƒ sImSp-Øp˛˛-F-tÿ¿-....ti_m. c≠mw temI-a-lm-bp≤w sImSp-ºn-cn-s°m≠p \S-°p-I-bm-Wv. \m´nse sNdp-∏-°m¿ ]ecpw _¿Ω-bnepw {^m≥knepw CwKvf-≠nepw {_n´ojv km{am-Py-Øn-\p-th≠n bp≤-tk-h\w \S-Øp-∂p. Ah-iy-km[-\-߃°p Xohn-e. Xg® ac-Øn\p XW-ep-≠v. CS-a¨k` Xg-®p-h-f-cp∂ Hcp hr£am-Wv. AhnsS aØm-bn-®\p XW¬ e`n-®p. ]p©- a - Æ n¬ amΩ- \ p- ] - t Z- i n- b psS Nc- a - h m¿Ø- b - d n- ™ - t ∏mƒ tN®Ω aIs\ hnfn®p ]d™p: "tamt\, aØm-bo, C\n F\n°o temIØn¬ HØn-cn-°mew C√. Adp-]-Ø©p hb- m-bn. Fs‚ icocw sZhtkmw £bn®p hcp-∂p.' sNß-∂q¿{]-tZ-i-ß-fn¬ sFIy-ss{I-kvX-h-I¨sh≥j-\p-I-fn¬ {]kw-Kn-°m≥ hcm-dp-≠mbncp∂ amΩ-\p-]-tZ-insb Ih-e-bn¬h®v ]eh´w I≠n-´p≈Imcyw Ah¿ Ab-hn-d-°n. tN®-Ω-bpsS {]h-N\w icn-bm-bn-cp-∂p. CS-a-Æn¬ h∂-Xns‚ aq∂mw h¿jw Ah¿ A¥-cn-®p. Ccp-\q-dn-e-[nIw AwK-ß-fp≈ sNß-∂q¿ sXßp-hnf IpSpw-_Øn¬\n∂pw Hcp ]pcp-j≥ am{X-amWv ih-kw-kvIm-c-Øn\p h∂-Xv. aØm-
72
Ggw-Ipfw kmwIp´n
bn-®\pw tN®-Ωbpw s]¥-t°m-kvXp-k-`-bn¬ tN¿∂-Xns‚ {]Xn-tj[w Ah¿ {]I-Sn-∏n-°-bm-bn-cp-∂p. sXßp-hnf IpSpw-_-ß-fn¬ \S-°p∂ hnhmlw, acWw Ch-sbm∂pw Ah¿ aØm-bn-®s\ Adn-bn-°-t]m-ep-an-√m-bn-cp∂p. Nß-\m-t»cn Ipcn-ipw-aq-´n¬ IpSpw-_-°m¿ kmdm-Ωbv°pw IpSpw-_{`jvSp Iev]n-®n-cp-∂p. Ipdp-°-∑m-cpsS ktlm-Z-c≥ H´-I-∏-£n-Iƒ°p Iq´mfn ]tflmkv Zzo]nse GIm-In. IqSpw hoSpw hn´ Xs‚ GIm-¥-Po-hn-X-sØ-∏‰n aØm-bn-®≥ CSbv°nsS Nn¥m-[o-\-\m-bn. k©m-c-{]-kw-K-Øn-\n-S-bn¬ Nc-a-hm¿Ø Ip°p-km-bn-∏-dn-™p. c≠mgvN Ign-™-t∏mƒ aØm-bn-®s\ Biz-kn-∏n-°m≥ At±-l-sa-Øn. ]Xn-hp-t]mse Imf-h-≠n-bn-e√ h∂-Xv-˛˛a-t\m-l-c-amb Hcp Imdn¬. kmbn-∏ns\ DSs\ aS°n Ab-bv°m≥ aØm-bn-®\p Xmev]-cy-an√m-bn-cp-∂p. Hcm-gvNsØ tbmKw \S-Øn-bn´p t]mIm≥ \n¿_-‘n-®p. kmbn∏pw Akw-ªokv Hm^v tKmUv k`-bnse kn. Ip™p-Ω-\p-am-bncp∂p {]kw-K-I¿. hben¬ ]p-fn-aq-´n¬ Ip©m-≠n-km-dns‚ ho´p-ap-‰Øp ]¥-en-´p. IqSnh∂-h-cpsS {i≤ kZ- ns‚ apºn-en-cn-°p∂ D]--I -c-W-Øn-te°m-bn-cp-∂p. Hcp teml-s∏-´n. sXm´-SpØv A©Sn-tbmfw \ofhpw c≠n©p I\-hp-ap≈ Hcp teml-Øq¨. AXn-s‚-b-‰Øv hmg-°q-ºns‚ hen-∏-ap≈ Hcp teml-Ø-In-Sv. kmbn∏pw Zzn`m-jnbpw P\sØ A`n-hmZyw sNbvXp. At±-l-Øns‚ i_vZw Hcp tImem-l-e [z\n-tbmsS sXm´-Sp-Øp≈ ]pfn-a-c-Øn¬ h®p sI´n-bn-cp∂ teml-t°m-fm-ºn-bn-eqsS ]pd-Øph∂p. P\-°q-´Ø - ns‚ ]pd-In-en-cp∂ adn-bk - t- lm-Zcn sXm´-Sp-Øn-cp∂ Genbm-k-tlm-Z-cn-bpsS sNhn-bn¬ a{¥n®p: "sIm°p-km-bn∏v Hcp ssZh-ZqX-\m. tZisØ hnd-∏n-°p∂ i_vZw.' kmbn-∏ns‚ i_vZw, tImfm-ºn-°p-≈n¬ Hfn-®n-cn-°p∂ amem-J-am¿ ]e-a-Sßv [z\n-∏n-s®-Sp-°p-I-bm-sW∂v Ah¿ [cn-®p. Nne sslµ-h-t{im-Xm-°ƒ A`n-{]m-b-s∏´p: "CXp Ip´n-®m-Øs‚ ]WnXs∂.' a\p-jy-i_vZw sImSp¶m‰mbn am‰p∂ B D]-I-c-W-sØ-∏-‰n- {KmaoW-cmb tIƒhn-°m¿ At\ym\yw a{¥n®pXpS-ßn. sXmgp-Øn¬ ]p√p-Xn-∂p-sIm-≠p\n∂ Hcp Imf-°n-Smhv Ib-dp-s]m-´n®p-sIm≠v sXt°m´v ]m™p. ]ndtI Ipc-®p-sIm≠v Ipsd \mbv°f - pw. Nne-cpsS lrZ-b-an-Sn-∏n\p thKw IqSn. t{imXm-°-fpsS BImw£ IqSp-X¬ cq£-am-Im-Xn-cn-°m≥ kmbn∏v hni-Zo-I-cWw \¬In. "am\y-tc, Cu D]-Ic - W - Ø - ns‚ t]cv D®-`m-jn-Wnsb∂mWv. \ΩpsS i_vZw ]Øn-cp-]-Xn-c´n h¿≤n-∏n®v tIƒ∏n-°m-\p≈ {Iao-I-c-W-߃ CXn-ep-≠v.' tIƒhn-°m-cpsS BImw£ h¿≤n-®-tX-bp-≈p.
]mfw sX‰nb Xoh≠n
73
kmbn∏p XpS¿∂p: "Rm≥ Ign™ h¿jw ^¿tembv°v Ata-cn-°bn-em-bn-cp-∂p. Fs‚ kztZ-i-sØm-cmƒ kΩm-\n-®-XmWo D®-`m-jn-Wn. Rm≥ Ct∏mƒ k©-cn-°p∂ Imdpw AhnsS\n∂p Zm\wIn´n-b-Xm.' At∂°v ]{¥-≠p-h¿jw apºv ]pØ≥Im-hn¬h®v am\-km-¥c - s - ∏´ cm{Xn aØm-bn-®-≥ Hm¿Ωn-®p. A∂p kmbn∏v {]kw-Kn-®Xv Hcp XI-ct°m-fmºn ssIbn¬ ]nSn®psIm≠m-Wv. hnZyp-—-‡ntbm _m‰-dntbm IqSm-sX-bp≈ Hcp D]-I-cWw. {]kw-K-I-s‚ i_vZw c≠paq∂n-c-´nbm°n tIƒ∏n-°mt\ AXv D]-I-cn-®n-cp-∂p-≈q. kmbn-∏ns‚ ]pXnb D®-`m-jnWn CS-a¨{]tZiw apgp-h\pw apg°-ap-f-hm-°n. hnkva-b-`-cn-X-cmb Hcp henb P\Iq´w XSn®pIqSn. ]¥-en\p]pdØv, hnizm-kn-Iƒ hgn-bm-{X-bn¬ sh´w ImWm≥ IcpXn-bn-cp∂ sXtßmeNq´p-I-‰-Iƒ sI´-Sßn ]pI-bp-∂p-≠m-bn-cp-∂p. AIØv, ]m´p-Ifpw Bcm-[-\bpw kmbn-∏ns‚ {]kw-Khpw sImfp-Ønb Xo Bfn-°-Øp-I-bm-bn-cp-∂p. ]Øp-t]sc B XobpsS NqSpw shfn®hpw IS-∂p-]n-Sn-®p. Ah¿ am\-km-¥-c-s∏-´p.
]Xn-s\m∂v a
Øm- b n- ® \pw kmdm- Ω bpw he- h o- i p- I m- c mWv ; Bflm- ° sf {InkvXp-hns‚ he-bn-em-°p-∂-h¿. kphn-ti-j-th-e-bpsS Bghpw ]c∏pw {]m¥-{]-tZ-i-ß-fn-te°p hym]n®p XpS-ßn. kmdm-Ω-bpsS {]m¿∞-\-bp-sSbpw Bfmw-{]Xnkphn-tij the-bpsSbpw ^e-ambn k`bv°v ]pXn-sbmcp a’ysØ In´n-˛˛k-{X-ap-°n¬ t{X-kym-Ω. kwkm-cn-°p∂ a’yw. IÆpw aq°pw sNhnbpw Bflm-hp-ap≈a’yw. sh≈n- a e tXm´- Ø nse I¶mWn IpSn- b ≥sXm- Ω s‚ `mcy t{XkymΩ tbip-{In-kvXp-hns\ kz¥-c-£n-Xm-hmbn kzoI-cn-®p. am{Xa-√, Hcp sh≈n-bmgvN cmhnse Ah¿ ]p\-eq¿ Xq°p-]m-e-Øn-\p apIfnep≈ IS-hn¬ kv\m\w kzoI-cn-°p-Ibpw sNbvXp. kv\m\-ip-{iqj Ign™v aØm-bn-®\pw tPmWnbpw ]p\-eq¿ ]Sn™mtdsXcp-hn-te°p \S-∂p. ]p\-eq¿ Xoh-≠n-bm-∏okv ImWW-sa∂p tPmWn Xmev]cyw {]ISn-∏n-®-X-\p-k-cn®mWv Ah¿ Atßm´p bm{X Xncn-®-Xv. aI≥ kt¥mj-hm-\m-bn-cn-°p-hm≥ aØm-bn-®-\m-{K-ln-®p. [rXn-bn-ep≈ Bflo-b-{]h¿Ø-\-߃°n-S-bnepw aIs‚ \ymb-amb B{K-l-߃ km[n-®p-sImSp-°m-\-t±lw {ian-®n-cp-∂p. Bflo-b-Im-cy-ß-tfmSv tPmWn°v Xmev]-cy-ap-≠m-I-s´-sb-∂m-in-®psIm≠v kv\m\-ip-{iq-j-Iƒ°v Ah-s\-°qSn sIm≠p-t]m-Im≥ {i≤n®n-cp-∂p. Imfh≠n-bn¬, \√ s]m°-ap≈ Hcp-]-tZin Ih-e-bn¬ h∂n-d-ßp-
74
Ggw-Ipfw kmwIp´n
∂-X-t±lw {i≤n-®p. \o≠ Hcp bm{X-bpsS £oWw B Pp∫m-[m-cnbpsS apJØp \ng-en-®n-cp-∂p. A]-cn-Nn-X≥ thZ-]p-kvXIw Xpd-∂p. Ih-e-bn¬ \nev°p-∂-h-tcmSv ]c-ky-{]-kwKw XpSßn: A¥y-Imew h∂-Sp-Øn-cn-°p∂p tbip-{InkvXp temI-`-cWw Gs‰-Sp-°m-dm-bn. bp≤-ßfpw bp≤-{ip-Xn-Ifpw apg-ßp-∂p. Ign™ amkw, AXm-bXv 1945 BKÃv amk-Øn¬ P∏m-\n¬ AWzm-bp[w s]m´n-®p. e£-߃ Nmº-em-bn. AXn-t\-°mƒ `oI-c-bp-≤-߃ hcp-∂p-.... temI-Øns‚ \mep tImWp-I-fnepw NnX-dn-°n-S-°p∂ blq-Z-P\w bn{k-tb-en-te°v Iq´n-t®¿°-s∏-Sp-sa∂v thZ-]p-kvXIw {]h-Nn®p. {]h-N\w \nd-th-dm-dm-bn. {InkvXp hcm-dm-bn. Nne¿ {i≤n-®p. Nne¿ ]cn-l-kn-®p-sIm≠p \S-∂-I-∂p. _ p ImØp-\n∂ C´n-h-°o¬ ]p—-kz-c-Øn¬ ]d™p: "F. Un. Fgp-]-Xn¬ sblq-Z-∑msc bn{k-tb-en¬\n∂v ASn-®n-d-°n-b-Xm. sImtdt∏¿ sIm®n-bnepw hs∂-Øn. Ch-scms° C\o bn{k-tb-en¬ Xncn-sIt∏m-Ip-sa-∂p-t]mepw!! Ft¥mcp hnUvVn-Øw. Xq°p-]mew s]m´n hoWmepw CsXm∂pw kw`-hn-°-bn-√.' "tI´n--t√, Hcq-tZin hmbp-hn¬ {]kw-Kn-°p-∂Xv! Bcp tIƒ°m\m?' tdmUn¬ \n∂ Hcmƒ Bt£-]n-®p. aØm-bn-®≥ Xncn-®-Sn®p: "ImWmsXt]mb BSns\ In´-tWm-¶n¬ Ih-teepw Im´nepw t]mbn {]kw-Knt® ]‰q. Ign™mgvN ]p\-eq¿ ]´-W-Øn¬ JmZn hkv{X-[m-cn-I-fmb tIm¨{Kkp {]h¿Ø-I¿ PmtYw cmjv{So-b-{]-kwtKmw \S-Øn˛˛{_n-´o-jv`-c-W-Øn-s\-Xn-sc-bp≈ {]kw-K߃. F∂m-∏ns∂ ]m]-Øn-s\-Xn-sc, tbip-hns‚ kphn-tijw sXcphn¬ {]kw-Kn-°-cptXm?' tPmWnsb Xoh-≠n-bm-∏okp ImWn-®n´p aSßnh∂-t∏mgpw Pp∫m[m-cn-bpsS {]kwKw Ah-km-\n-®n-´n-√. At±-l-Øns‚ {]kwKw IqSpX¬ Imhym-fl-I-am-b-t∏mƒ Ih-e-bn¬ tXcm-∏mcm \S-∂-h¿ {i≤m-ep°-fm-bn. Fs‚ cmPm-hmb ssZhw Xs‚ hmbv F∂ hSn-sIm≠p `qansb ASn-°pw. bmtlmh Af-hp-\qepw Xq°pI´bpw ]nSn°pw. XfnI XpS®p Ia-gvØn-h-bv°pw. Ah≥ `qko-am-hm-kn-Isf Nqfw-IpØn hnfn-°pw. ZpjvSs\ Im™n-cw-Xo‰n \©p-sh≈w IpSn-∏n°pw sh≈-°p-Xn-cbpw a™-°p-Xn-cbpw {]Xy-£-s∏-Sm≥ t]mIp-∂p. kam-[m\ cmPyw, GI-tem-I-cmPyw hcp-∂p. AhnsS ASn-abpw DS-abpw D≠m-hn-√.
75
]mfw sX‰nb Xoh≠n
Imf-h≠ - n-bn¬ Icp-Xn-bn-cp∂ IqP-bnse XWp-Øs - h≈w Hcp tIm∏ IpSn-®-tijw {]kw-K-I≥ {]h-N\ kq‡-ß-fpsS A¿∞w hni-Zo-I-cn®p-Xp-S-ßn. {]kwKw D]-kw-l-cn-®-t∏mƒ aØm-bn-®≥ h≠n-bpsS kao-]tØ°p \S-∂p. "Aß-bpsS t]sc¥m?' "]mÿ kn.sI. Zm\n-tb¬.' "hosS-hn-sS-bm.' "sIm´m-c-°-c-bv°-Sp-Øv-˛˛-th-ßq¿.' "C\o Ftßm´m bm{X?' "Ftßm-s´-∂n-√. hoSp-hn-´p. IqSp-hn-´p.' "]mÿ C∂n\o Fßpw t]mI-≠m. Fs‚ hoSv CS-a-Æm. ChnsS\n-∂pw \mep-ssa-te-bp≈q.' Ccp-hcpw Imf-h-≠n-bn¬ Ib-dn. At\ym\yw IqSp-X¬ ]cn-N-b-s∏´p. \√ iº-f-ap≈ Hcp k¿°m¿ tPmen Dt]-£n-®n-´m-W-t±lw k©mc-{]-kwKw \S-Øp-∂-sX∂pw At±lw DÆq-Æn-km¿ ÿm]n® C¥yms]-¥-t°mkvXp k`-bnse Hcp kphn-ti-j-I-\m-sW∂pw aØm-bn-®≥ {Kln-®p. AXypjvW Imem-h-ÿ-bn-ep≈ Zo¿L-bm{X, kabw sX‰nbp≈ Blm-cw, h≠n-bpsS IpSp-°-Øn¬ \n∂p-≠mb ico-c-th- Z- \ -˛˛C-h-bp-sS-sb√mw £oWw B apJØp ]Xn-™n-´p-s≠-¶nepw Bflob-Im-cy-߃ kwkm-cn®p XpS-ßn-b-t∏mƒ At±lw hmNm-e-\m-bn. "C{Xbpw XymKn-bmb Hcp ssZh-Zm-k≥ Fs‚ `h-\-Øn¬ ImepIp-Øm-\n-S-bm-b-Xn¬ ssZhsØ kvXpXn-°p-∂p.' ]mÿ Zm\n-tb-ens\ kzmKXw sNbvXp-sIm≠p ]d-™p. kmdmΩ `£Ww Xøm-dm-°m≥ XpS-ßn-b-t∏mƒ AXnYn ]d™p: "Rm\n∂p `£Ww Ign-°-bn-√.' "AsX¥m?' "F√m sh≈n-bm-gvNbpw Rm≥ D]-hm-k-am. sh≈w am{Xta IpSn°q....Fs‚ Hcp kvt\ln-X≥ ZpjvS-\mbn Pohn-°p-∂p. Abmƒ am\km-¥-c-s∏-Sp-∂-Xp-hsc BgvN-bn-sem-cn-°¬hoXw Blmcw shSn-bm≥ Rm≥ ssZh-ap-ºn¬ Xocp-am-\n-®n-cn-°-bm.' Hcm-gvNsØ thZ-]-T-\-¢m v \S-Ønb tij-am-W-t±lw bm{X-bmb-Xv.
]{¥≠v Rm
b-dmgvN cmhnse ]Xn-hp-t]mse tXm´-Ønse I¶m-Wn-am-cpsS IqsS No´p-I-fn-°m≥ sXmΩ-®-\n-d-ßn. Aev]w Ign™v `mcy t{XkymΩ thZ-]p-kvX-I-hp-ambn CS-a¨ ssZ-h-k`m aµn-c-Øn-te°p \S-∂p. sXmΩ-®≥ No´p-I-fn-°m≥ ]vfmt®-cn-bn-te°p t]mbn-√. ]Icw Ddp-Ip-∂n¬ sN∂v hm‰p-Nm-cmbw Ign-®p. D®-I-gn™v Abmƒ CS-a¨ ssZh-k`maµn-csØ e£y-am°n \S-∂p.
76
Ggw-Ipfw kmwIp´n
t{XkymΩ Bcm-[-\-I-gn™v ho´n-te-°p-≈- a-S-°-bm-{X-bn-em-bn-cp∂p. sXm´p-]p-d-In¬ kmdm-Ωbpw aØm-bn-®-\pw. AI-se, ]pd-In¬ ]Øpap-∏Xp k`mw-K-߃. sXmΩ-®≥ t{Xkym-Ω-bpsS apºn¬ Cu‰-∏p-en-sb-t∏mse NmSn-hoWp. kwkm-cn-®n-√. iIm-cn-®n-√. Ic-WØv c≠-Sn.... ]S-°-Øns‚ i_vZw.... Abmƒ Aev]w {]Xo-£n-®p. XpS¿∂v k¿∆-i-‡nbpw kam-l-cn®v Hcp sXmgn. Ahƒ ASn-tb‰ ]mºn-s\-t∏mse Npcp≠p \neØp hoWp. "]tdSo, \o s]¥-t°m-kp-] - ≈ o¬ t]mIp-tam-∂v. C∂m-fnse \nt∂m-Sp ]d-™-Xt√ C\n taem-t∏m-tb-°-cp-sX∂v. Rmº-td-∂Xp \o tI°p-tamSo?' c≠p-h¿jw apºv t{XkymΩ kv\m\-s∏´ hnh-cw, sXmΩ-®-\-dn™Xv aq∂p-amkw apºm-Wv. kv\m\-s∏-´-Xns‚ tIm]w Xo¿°m≥ Abmƒ `mcysb {Iqc-ambn a¿±n-®p. taen¬ s]¥-t°mkvXp aµn-cØn¬ t]mI-cp-sX∂v B⁄bpw \¬In. AXns\ adn-I-S-∂mWv t{Xkym-Ω, sXmΩ-®≥ ho´n-en-√mØ X°wt\m°n ssZh-k-`m-a-µn-c-Ønse- Ø n- b - X v . AsX- ß - s \tbm aW- Ø - d n- ™ mWv sXmΩ- ® - \ n- t ∏mƒ t{Xkym-Ωsb ]nSn-Iq-Sn-b-Xv. Npcp-≠p-In-S∂ `mcysb Abmƒ ho≠pw a¿±n-®p. At∏mgpw am-dØp tN¿Øp ]nSn-®n-cn-°p∂ thZ-]p-kvXIw Abmƒ X´n-sb-SpØp: "lpw. lpw. \ns∂ sXm≠n-k-lnXw Rm≥ ]nSn-®n-cn-°p-∂p.-...Al-¶m-co.' At∏m-tg°pw kmdm-Ωbpw aØm-bn-®\pw t{Xkym-Ωsb c£n-°m\mbn HmSn-b-Sp-Øp. sXmΩ-®≥ aØm-bn-®s\ Xpdn®p t\m°n. Abm-fpsS apJØv hnjw ]S-cp-∂Xp {i≤n® kmdm-Ω-bpsS icocw Ben-e-t]mse hnd-®p. "\obm-t∂mSm Chn-SsØ DutZin?' aØm-bn-®≥ adp-]Sn ]d-™n-√. "\obm-t∂mSm Fs‚ s]ºn-fsb Ie-°-sh-≈-Øn¬ ap°n-bXv?' adp-]Sn ]d-bm≥ Ah-kcw sImSp-Øn-√. Abmƒ aSn-°p-Øn¬ \n∂pw aS-°p-]n-®m-Øn-sb-Sp-Øp. kmdmΩ \ne-hn-fn-®Xpw sXmΩ-®≥ ]n®m-Øn-bpsS X≠p-sIm≠p aØm-bn-®s‚ apJ-Ø-nSn-®Xpw H∂n-®p-I-gn-™p. sabvhg°-ap≈ Hc`ym-kn-sb-t∏mse Abmƒ ho≠pw ho≠pw a¿±n-®p. aØm-bn-®s‚ hmbn¬\n∂pw tNmc! Ccp-fns‚ ]mfn-Iƒ Aev]t\-ctØ°t±-lsØ he-bw-sN-bvXp. k`m-P-\-߃ HmSn-b-Sp-Ø-t∏m-tg°pw t{Xkym-Ωsb hen-®n-g-®p-sIm≠v, A´-lm-k-tØmsS Abmƒ \S-∂-I-∂p. aZy-e-l-cn-bn¬ Abmƒ aØm-bn-®-s\bpw k`m-hn-izm-kn-I-sfbpw ]cn-l-kn®p: BIm-i-Ønse ]d-h-Isf t\m°p-ho≥.
]mfw sX‰nb Xoh≠n
77
hnX-bv°p-∂n-√, sIm˛-sIm˛sImøp-∂n√. s]¥-t°m-knse DutZ-in-amsc t\m°p-hn≥ hnX-bv°p-∂n-√, sImøp-∂n-√. Inf-bv°p-∂n-√, tZl-a-\ßn ]Wn sN˛-sN-˛-sN-øp-∂n-√. sImS-h-bdp sh®p \S-°p∂p s]Æp-ßsf Ie-°-sh-≈-Øn¬ ap°p-∂p. Ata-cn-t°∂p I≈-∏Ww t\Sp∂p samt´w ]mepw I˛-I-˛-I-gn-°p-∂p. l˛-l-˛-l-˛-H-cq-tZ-insb Rms¥m-gn®p Xmsg-bn´p. samt´w ]mepw shfo-®m-Sn-®p. sXm´-SpØ sdbn¬]mfw IS°p-tºmgpw Abmƒ ]pd-tIm´p t\m°n i_vZ-ap-≠m-°n-s°m-≠n-cp-∂p ˛˛ s]¥-t°m-kvXp-Im-cpsS adp-`mjm `mjW-Øns‚ lmkym-\p-I-cWw: loen-bm-˛-]u-Um-em... Im´n-°p-dq˛ I°pdp ˛ Ipdp-Ipdp... ]®ne I{XnI ˛ sh‰ne I{XnI... hn´nev Im´nev ˛ sh‰ne \m´n-ev... I´nev ho´nev ˛ am{In tXm´n-ev... tI´p-\n-∂-h¿ Nncn-®p. k`m-hn-izm-kn-Iƒ aØm-bn-®s\ ]nSn-s®-gp-t∂-ev]n-®p. apJ-Øp-s]mSn™ c‡w H∏n-sb-Sp-Øp. sNß-∂q¿ sXßp-hnf IpSpw-_-Ønse aØm-bn-®≥! hoc-iq-c-]-cm-{Ian! ]≠v ]e-tcbpw ASn-®p-ho-gvØn-bn-´p≈ aØm-bn-®≥. Ct∏mƒ, X‚-{Xbpw t]mepw XSntbm i‡ntbm C√mØ Hcp IpSn-bs‚ ASn-tb-‰-tijw au\-ambn \nev°p-∂p. tcmaw I{Xn-°p-∂-h-cpsS apºn¬ an≠msX \n¬°p∂ BSn-s\t∏mse! sXmΩ-®≥ aSn-°p-Øn¬\n∂pw aS-°p-]n-®m-Øn-sb-Sp-Ø-t∏mƒ HmSn c£-s∏-Sm-am-bn-cp-∂p. sXmΩ-®s\ XncnsI ASn®p hogvØm-am-bn-cp∂p. As√-¶n¬, ]pdtI sN∂p t\cn-Sm-am-bn-cp-∂p. ]s£, aØm-bn-®≥ C∂v Hcp ]pXnb krjvSn-bm-Wv. {]Xn-Imcw sNøp-I-bn-√. sN≈-bv°-Sn-®m¬ ]≈-bv°-Sn-°-bn-√. HmSn-sb-Ønb k`m-P-\-ß-fn¬ c≠p-aq-∂p-t]¿ Ip]n-X-cm-bn. aØmbn-®-\-hsc im¥-cm-°n. Ac-N≥ hoWp, ]Sbpw Xo¿∂p; C\o s]¥-t°m-kvXp-Im¿ Xe s]m°p-I-bn√ F∂ {]kvXm-h-\-tbmSpIqSnbmWv ItØm-en°m ]≈n{]-am-Wn-bmb sh≈n-ae tPmk^v apX-emfn aØm-bn-®\p a¿±-\-ta‰ hm¿Ø kzoI-cn-®-Xv. _me-s\-¶nepw kw`hw tPmWn-bn¬ hnhn-[-ß-fmb hnIm-c-ß-fp≠m-°n. Ahs‚ ]nXmhpw s]¥-t°mkvXp k`mw-K-ßfpw _e-lo-\cm-sW-∂-h\p tXm∂n. ssIsI´n\n∂v A\ys‚ X√p-sIm-≈p∂ Hcp ]nXm-hv. AXn\v {]Xn-Imcw sNømsX kvtXm{Xw ]d™p \nev°p∂ k`mw-K-߃-....]nt‰-Zn-hkw Ab-esØ Nne Ip´n-Iƒ Ah\v "X√p-sIm-
78
Ggw-Ipfw kmwIp´n
≈n-bq-tZ-in-bpsS aI≥' F∂ Cc-´-t∏cp \¬In-b-t∏mƒ Xs‚ ]nXmhv {]Xn-\n-[m\w sNøp∂ s]¥-t°m-kvXp-k-`-tbm-S-h\v shdp-∏mWp tXm ∂n-b-Xv. {]mXn--Iq-ey-ß-fpsS at≤ybpw CS-a-Ænepw {]m¥-{]-tZ-i-ß-fn-ep-ap≈ s]¥-t°m-kvXp-k-`-Iƒ ]ptcm-K-an-°p∂p F∂ hkvXpX Nne ]mc-ºcy-k-`mw-K-ß-fn¬ tcmj-ap-f-hm-°n. F√m B{I-a-W-ßfpw A·n-]¿∆X-Øn¬ I¿∏q-c-_mWw {]tbm-Kn-°p-∂-Xp-t]mse \njv^-e-am-sW∂p a\- n-em-°n-°g - n-™t- ∏mƒ aØm-bn-®s\ \m´n¬ hj-fm-°n-°m-Wn-°m≥ ]pXnb Hcpam¿§w Is≠-Øn-˛˛-A-]-hmZw {]N-cn-∏n-°p-I. Ah¿ AXp sNbvXp. ]‰nb Hcp IYbpw \n¿Ωn-®p. aØm-bn®s\ sXmΩ≥ X√nb kw`hw Ah¿ hf®psI´n. aØm-bn-®\v k{X-ap-°nse t{Xkym-Ω-bp-ambn Ahn-lnX_‘-ap≠m-bn-cp-∂p. sXmΩ-®≥ ho´nen√mØ X°w t\m°n cl-ky-ambn t{Xkym-Ω-bpsS ho´n¬ sN√m-dp-≠m-bn-cp-∂p. Hcp Znhkw sXmΩ-®-\n√mØ ka-bØp aØm-bn-®≥ t{Xkym-Ω-bpsS ho´n¬ sN∂p. Aev]w Ign™v sXmΩ-®≥ bmZr-›n-I-ambn ho´n¬ h∂p. aØm-bn-®s\ ]nSnIq-Sn. ASn-®p. sXmgn-®p. IpØn. Xt∂-°p-dn-®p≈ A]-hmZw aØm-bn-®s‚ ImXp-I-fnepw FØn. Hcp thZ-hm-Iy-am-bn-cp∂p adp-]Sn: \nß-sf-°p-dn®v F√m Xn∑bpw If-hmbn ]d-bp-tºmƒ kt¥m-jn-∏n≥.
]Xn-aq∂v i
\n-bmgvN k{X-ap-°n¬ ]utem-kns‚ ho´n¬ \S∂ D]-hm-k{]m¿∞\ Ign-™-t∏m-tg°pw t\cw Ccp-´n-Øp-S-ßn-bn-cp-∂p. ho´n-te°p aS-ßp∂ kmdm-Ω-bp-sSbpw aØm-bn-®-s‚bpw kwkmcw C¥y-bpsS kzmX-{¥y-sa∂ hnj-b-Øn-te°p IS-∂p. c≠mgvNapºv {_n´ojv B[n-]-Xy-Øn¬\n∂pw C¥y hnap-‡-bmb-Xn¬ kmdmΩ BÀmZw {]I-Sn-∏n-®p. "Hcp cmPyhpw as‰mcp cmPysØ Iog-S°n `cn-°m≥ ]mSn-√. GXmbmepw C\n C¥ym-°m-c\p izmkw-hn-Sm≥ {_n´o-jp-Im-cpsS A\p-hmZw th≠m. \mw kzX-{¥-cm-bn-cn-°p∂p!' aØm-bn-®≥ ]d-™p. "A®m-bm, \ΩpsS alm-flm-Km‘n F{X \√ a\p-jy-\m. At±lw Hcp lnµp `‡-\m-Wv. F∂m¬ {InkvXym-\n-Iƒ°pw ap…o-߃°pw At±lw Bcm-[-\m-kzm-X{¥yw hmKvZm\w sNbvXn-´p-≠-t√m.' "AtX, \ΩpsS -t\-Xm-°ƒ F√m-hcpw alm-∑m-cm-Wv. ImcWw \yq\]-£-Øns‚ Ah-Im-i-߃ Ah¿ AwKo-I-cn-®n-´p-≠v. Ah-\-h\v CjvSap≈ aXw ]n¥p-S-cm-\pw, Ah-\-h≥ hniz-kn-°p∂ Bi-b-߃ {]Ncn-∏n-°p-hm-\pw, a\- m-£n-bpsS t{]c-W-b-\p-k-cn®v aXw-am-dm\pw ]m¿´nam-dm-\p-ap≈ kzmX{¥yw \ΩpsS cmPy-in-ev]n-Iƒ \¬In-bn-´p-≠v.' "aXw amdmw. sXmgn-ep amdmw. ÿew amdmw. C¥y-bn¬ Fhn-sSbpw \ap°p k©-cn-°mw.'
]mfw sX‰nb Xoh≠n
79
"AtX, CØcw kzmX-{¥y-߃ hne°p∂ cmPysØ P\m-[n-]-Xycm-Py-sat∂m kzX-{¥-cm-Py-sat∂m hnfn-°p-∂Xv A¿∞-iq-\y-am-Wv.' "Hcp {InkvXym\n lnµp-a-X-Øn¬ tN¿∂m-tem.' "]gb _nw_m-cm-[-\-bn-te°p ho≠pw Xncn®p t]mIp-∂-Xn¬ Rm≥ A\p-Iq-en-b-√. F∂m¬, Hcp {InkvXym\n lnµp-aXw kzoI-cn-°m≥ B{K-ln-°p-s∂-¶n¬ AXv Abm-fpsS kzmX-{¥y-am-Wv. \nbaw B kzmX-{¥ysØ hne-°-cp-Xv. ImcWw a\x-km-£n-bpsS kzmX-{¥ysØ hne-°n-bm¬ Nne t]¿jy≥ cmPy-ß-sf-t∏mse \mw A[x-]-Xn®p t]mIpw. Nne t]¿jy≥ cmPy-ß-fn¬ Hcp A\y-a-X-°m-c\v ap…ow BImw. F-∂m-¬ Hcp ap…ow {InkvXym-\ntbm lnµpthm Bbm¬ Ahs\ ]oUn-∏n-°p-∂p. Cu coXn GI-]-£o-b-am-Wv.' "GXm-bmepw C¥ysb sh´n-∏n-f¿∂v ]m°n-ÿm≥ Fs∂mcp {]tXy-I-cmPyw D≠m-°n-bXv tJZ-I-c-am-bn-t∏m-bn. C¥y≥ aÆns‚ a°fmWp \msa-√mw. lnµphpw ap…oapw {InkvXym-\nbpw Hcp-t]mse C¥y-sb kvt\ln-°-Ww. C¥y-bpsS sFIy-Øn \pth≠n {]h¿Øn°p--Ibpw thWw.' At∏m-tg°pw Ah¿ IpSn-b≥sXmΩs‚ hoSn-t\m-S-Sp-Øn-cp-∂p. sXmΩs‚ hoSns‚ apºn-eq-sS-bmWv CS-a-Æn-te-°p≈ \S-∏m-X. Ccp-fns‚bpw \nem-hn-s‚bpw iI-e-߃ ]mX-bn-ep-S-\ofw NnX-dn-°n-S-∂n-cp∂p. sXmΩs‚ ho´n¬\n-∂p-ap-b¿∂ thZ-\-bpsS Rc°w aØm-bn-®s‚ ImXp-I-fn¬ ]Xn-®p. Ib-dn-s®∂p Imcy-sa-s¥∂-t\z-jn-°p-∂Xv A]I-S-am-sW∂p aØm-bn-®-\-dn-bm-am-bn-cp-∂p. sXm´-SpØ Pm\-In-bpsS ho´n-e-t\z-jn-®p. "sXmΩ≥am-∏f Pzc-ambn sIS-°p-hm. s\©n-\mØp thZt\w.' aØm-bn-®≥ Btem-Nn-®p \n∂p. "kmdm-tΩ, \ap-s°m∂p {]m¿∞n-t®®p t]mcmw.' "Atøm, IpSn-b≥sXmΩs‚ ho´n-tem. A®m-bs\ ASn®p tNmcsbm-en-∏n-t®ms‚ ho´n-tem-....h¿jw \mep Ign-™p. F∂n´pw ]n®m-ØnsIm≠v CSn® ]mSp am™n-´n-√.' "thZ-t\sS Ic-®nem.' "Dd-ßn-°n-S°p∂ ]pensb hnfn-®p-W¿ØtWm?' "amem-Jsb Ab®v knwl-Øns‚ hmb-S-®- ssZhw.' ho≠p-a-h¿ \S-∏m-X-bn¬ kt¶m-N-tØmsS \n∂p. aØm-bn-®≥ BZysØ NphSph®p. kmdm-Ω-bpsS s\©n¬ sN≠sIm´p∂ i_vZw. kµ¿i-Isc I≠-t∏mƒ t{Xkym-Ω-bpsS apJØv `b-Øns‚ hcIƒ ]S¿∂p. kmdmΩ Aev]-k-abw t{Xkym-Ω-bp-ambn kwkm-cn-®p. aØm-bn-®≥ thZ-]p-kvXIw Xpd-∂p. \q‰n-bn-cp-]-sØm∂mw k¶o¿Ø\w hmbn-®p. BZyw kmdmΩ {]m¿∞n-®p. ]ns∂ aØm-bn-®≥. sXmΩ-®≥ Hc-£cw an≠n-bn-√. ]Sn-I-fn-d-ßn-b-t∏mƒ kmdmΩ Biz-kn-®p. "GXm-bmepw X√p In´nbn-√. NoØbpw tI´n-√.'
80
Ggw-Ipfw kmwIp´n
"AsXmcp hnPbw Xs∂.' cm{Xn-bn¬ sXmΩ-®≥ Nn¥m-[o-\-\m-bn. "Rm≥ tdmUns‚ \Sp-hn¬ ASn®phogvØnb aØmbn D]-tZ-in. Ct∏mƒ Fs‚ tcmK-ia\Øn\pth≠n {]m¿∞n-®n´p t]mbn-cn-°p∂p!' t\cw shfp-Ø-t∏mƒ t{Xkym-Ωsb hnfn-®p. "FSo F¶nepw B aØm--bq-tZ-in-....-Bf{X tami-a-√. Abm-sfs‚ tcmKw amdn kpJ-am-Im≥ {]m¿∞n-®n-cn-°p-∂p.' "Rmºt≠ ]d™Xt√ Atßcv ssZh-Zm-k-\m-sW-∂v.' "Rm≥ Zo\-ambn Hcp amk-ambn sIS-°p-hm. P\n-®p-h-f¿∂ ]≈ose Bƒ°m¿ Xncn-™p-t\m-°o-´n-√. Ah¿°p IpSn-b≥sXm-Ωs\ t]Snbm....At√epw ]mh-s∏-t´ms‚ ho´n-se-¥n\m hcp-∂Xv?' "Zo\-°m-cs‚ ho´n-°-b-dn-bm¬ Zo\w ]I-c-Ønt√? ]s£, aØmbn D]-tZ-in°v Zo\w ]I-cp-∂Xp {]iv\-a-√. Bflm-°sf Biz-kn-∏n-°p∂Xm Atß¿°p Imcyw.' sXmΩ-®≥ ho≠pw Nn¥m-[o-\-\m-bn. c≠mgvN Ign™v aØm-bn-®\pw kmdm-Ωbpw sXmΩ-®s‚ ho´n¬ ho≠pw h∂p. k‘y Ccp-fns‚ ]pX-∏n´p Ign-™n-cp-∂p. sXmΩ®s‚ IdpØp Icn-hm-fn® Np≠p-I-fn¬ _oUn IØnsbcn-™p. Ipi-e-{]iv\߃°ptijw aØm-bn-®≥ Imcy-Øn-te°p IS-∂p. "sXmΩ-®m, C\n sXmΩ-®-s\∂m ssZh-`m-K-tØ°p hcp-∂Xv?' sXmΩ-®\p tNmZyw CjvS-s∏-´n-√. "Rm≥ ]ns∂ BcpsS `mKØm? ]nim-Nns≥d `mK-ØmtWm?' "I≈p-Ip-Snbpw ASn-]n-Snbpw Hs° ]vim-Nns‚ {]hr-Øn-Ifm.' "RßsS A®-∑m¿ HscÆw Ft∂mSv Cß-s\m∂pw ]d-™n-´n-√. Fs‚ _‘p-°ƒXs∂ F{X ]ptcm-ln-X-∑m¿ Ds≠∂v D]-tZ-in-°dn-bmtam?' "]ptcm-ln-X-∑m¿ Xs∂ Nne¿ _oUn-h-en-°p-∂-hcpw sh‰ne apdp°p-∂-hcpw ioa-aZyw IpSn-°p-∂-h-cp-am. ]ns∂-ßs\ Ah¿ sXmΩ-®s\ KpW-tZm-jn°pw?' sXmΩ-®≥ H∂p Npa-®p. "sXmΩ®m \n߃ c£n-°-s∏-´-XmtWm?' "Rm≥ ]ns∂ in£n-°-s∏-´n-cn-°-bmtWm?' tIm]-Øns‚ kzcØn¬ ssINq-≠n-s°m≠v tNmZn-®p. aØm-bn-®≥ au\-ambn sXmΩ-®s\ t\m°n. "tlbv . ...DutZin F¥m Fs∂ C{X kq£n- ® p- t \m°p- ∂ Xv ? Rm\pw Ipº-km-cn-°p-∂p-≠v. tIt´m.' "Ipº-kmtcmw ssIap-Ø-ep-sam∂pw a\p-jys\ c£n-°-bn-√....Hm´\m-gn°p ]qWp sI´n-b-Xp-t]m-te-bp-≈q. a\x-]-cn-h¿Ø-\-ap-≠m-ImsX NS-ßp-I-fn¬ ]¶psIm-≠-Xp-sIm-≠m-bn-√. Bflm-hn\m¬ P\n-°m-Øh≥ ]m]n-bmWv'. Xm≥ Hcp ]m]n-bm-sW∂p sXmΩ-®-\-dn-bm-am-bn-cp-∂p. ]t£ A°mcyw BZy-ambn-´mWv Hcmƒ apJ-Øp-t\m°n ]d-bp-∂-Xv. "s]¥-t°m-kp-Imcp am{Xta kz¿§-Ønt∏msØmt≈m?'
]mfw sX‰nb Xoh≠n
81
"Aßs\ Rm≥ ]td-∂n√'. "]ns∂-¥n\m s]¥-t°mkn¬ Bfns\]nSn®p tN¿°p-∂Xv?' "sXmΩ-®m, ]mc-º-cy-k-`-Iƒ A[x-]-Xn®pIgn-™p. ]mc-º-cy-k-`Iƒ°v ]WvUn-X-∑m¿ [mcm-f-ap-≠v. ]t£, thZ-]p-kvX-I-Øn¬ icnbmb hnizm-k-an-√mØ ]WvUn-X-∑m-cm. a\p-jy≥ sImcßp aqØp≠m-b-Xm-sW∂p ]Tn-∏n-°p-t∂mcpw D≠v.' "F√mcpw Aß-\m∂p ]d-bm-s\m-°ptam?' "Aßs\ Rm≥ Ip‰w ]td-∂n-√. F∂m¬ \nßsS ]≈n-I-fn-tes°m-∂p t\m°v. lnµp-°-fpsS Aº-e-ß-fn-ep-≈-Xn-t\-°mƒ _nw_ß-fp-≠v. ]ØpIev]-\-Iƒ ]d-bp-∂Xv Bcm-[-\-bv°mbn BIm-iØnepw `qan-bn-ep-ap≈ bmsXm-∂n-s≥dbpw hn{Klw D≠m-°-cp-sX∂pw Ah-bpsS apºn¬ Ipºn-S-cp-sX-∂p-am-Wv. kz¿Æhpw sh≈nbpw R߃°n√ F∂p {]kvXm-hn® ]t{Xm-k-t∏m-kvsXmes‚ A\pbm-bn-Isf-∂-`n-am-\n-°p∂ ]ptcm-ln-X-t{i-jvT-∑m¿ kz¿Æ-h-Sn-bp-sSbpw kz¿Æ°p-cn-in-s‚bpw kz¿Æ-knw-lm-k-\-Øn-s‚bpw B¿`m-SØn¬ ab-ßn°-gn-bp-∂p. ssZh-sam-gnsI a‰m¿°pw ]m]-ßsf tamNn-°m≥ A\phm--Z-an-s√∂p hN\w ]td-∂p. thZ-]p-kvX-I-Øn¬ tbip-{InkvXp am{Xta \ns‚ ]m]- ß ƒ Rm≥ tamN- n - ® n- c n- ° p∂p F∂p ]d- ™ n- ´ p- ≈ q. As∏mkvsXm-e-∑mcpw I\ym-a-dn-bhpw Bcpw ]m]-߃ tamNn-®p-sImSp-Øn-´n√.' "icntbm?' "icym, hN\w hmbn-®p-t\m-°v....F∂m¬ C∂p Nne ]ptcm-ln-X∑m¿ ]m]-߃ £an-°p-hm≥ X߃°-[n-Im-c-ap-s≠∂v Ah-Im-i-s∏Sp-Ibpw a\p-jy-sc-s°m≠v Ah-cpsS apºn¬ ]m]w G‰p-]dbn°bpw sNøp-∂p. bYm¿∞-Øn¬, t\cn´v ssZh-tØm-SmWp ]m]w G‰p-]-dtb-≠-Xv. e£-°-W-°n-\m-fp-Iƒ ]´nWn InS-°p∂ Cu cmPyØv sa{Xms\ hmgn-°m-\pw- I-_-d-S-°m\pw k` e£-°-W-°n\p cq] Zp¿hybw sNøp-∂p. _nw_-߃ {]Xn-jvTn-°m\pw Ipcn-ip-sXm-´n-Iƒ ÿm]n-°m\pw HmSn-®mSn \S-°p∂ Ch¿°v ]m]n-Isf c£n°p∂ kphntijw {]kw-Kn-°m≥ t\c-an-√. P\sØ ]cn-ip-≤m-flm-hn-s‚bpw Ir]mh-c-ß-fp-sSbpw A\p-`-h-Øn-te°p \S-Øp-∂-Xn\p]Icw, aqtdm≥ ssXew s\‰n-bn¬ ]pc´n ]cn-ip-≤m-flm-hns\ \¬In-sb-∂-h-Im-i-s∏-Sp∂p. `‡n-bpsS thj-ap≠v˛˛i‡n-bn-√.' "CsXm∂pw ip≤o-I-cn-s®-Sp-°m-s\m-°-Øn-s√-∂mtWm DutZin ]td∂Xv?' "ssZh-sØ-s°m≠v kItemw kpkm-[yw. ]t£, ]ptcm-ln-X-h¿§w hn\-b-s∏-S-Ww. ]mc-º-cysØ ]nSn® ]nSn Hcn-°epw hnSp-I-n-s√∂p≈ a¿°-SapjvSn Dt]-£n-®n´v A\m-Nm-c-߃ XqsØ-dn-b-Ww. H∂mw \q‰m≠nse As∏m- k v s Xm- e nIk`- b psS A\p- ` - h - Ø n- t e°p aS- ß n- h - c Ww....Aßs\ ip≤o-I-cn°-s∏´m¬, hn´p-t]m∂ ItØm-en°mk`-bn¬ aS-ßn-s®-√m≥ Rm≥ Xøm-dm-Wv. ItØm-en-°m-k-`-bpsS D≈-d-bn¬ Aß-s\-sbmcp ip≤o-I-cWw D≠m-hm≥ Rm≥ {]m¿∞n-®p-sIm-≠n-cn°p∂p.' "Cu s]¥-t°m-kvXp-k-`-Iƒs°-¥p≠v {]tXyIX?'
82
Ggw-Ipfw kmwIp´n
"s]¥-t°mkvXp Iq´m-bvaI - f - psS khn-ti-jX - b - d - n-bW - s - a-¶n¬ RßfpsS \me-©p tbmK-ß-fn¬ kw_-‘n-°-Ww. H∂p ]co-£n-®p-t\m°v.' "Rm≥ shfo-\n∂v tI´n-´p-≠v. _l-fw. k¿∆-{X_l-fw. Xtºdp X√n-s∏m-´n-°bm.' "sXmΩ-®m, _l-f-a-√, Bflo-b-k-t¥m-j-am. Cu {InkvXob PohnXw Hcp \Zn-bm-Wv˛˛]cn-ip≤mflmhns‚ \Zn. {InkvXym\n-b-Xn¬ \o¥n-°p-fn-°p-∂-h-\m. Hcp \Zn-bn¬ Ime‰w sh≈-ap≈ `mK-ap-≠v. ap´‰-ap-≈-S-ap-≠v. Igp-Ø-‰-ap-≈-S-ap-≠v. Xe-b-‰-ap-≈-S-ap-≠v. Xe-b‰w sh≈ap≈ `mKØv \o¥m\m F\n-°-njvSw. ]cn-ip-≤m-fl-]q¿Æ-amb Bcm[\ Rß-fpsS Iq´m-bva-I-fn-ep-≠v. AXn¬ apßn-°p-fn-°p∂ Ffnb Hcp kphn-ti-j-I-\mWv Rm≥. k`-Ifpw aX-ßfpw ]e-Xp-≠v. ]t£ F√m-h¿°pw kXy-{]-Imiw In´n-bn-´n-√˛˛In´n-b-h¿ AXp \jvS-s∏-SpØp-Ibpw sNbvXn-´p-≠v. an∂man\p-ßns≥d sh´-Øn¬ ]ecpw X∏nØ-S-bp-∂p. Ime‰w sh≈-Øn¬ apßn-°p-fn-°m≥ hrYm {]bXv\w sNøp-∂p....\nßsS ]≈n-I-fn¬ Bcm-[-\m-kzm-X{¥yw C√. i_vZ-apb¿Øn Hcp kvtXm{Xw ]d-bm≥t]mepw kzmX-{¥y-an√.' "Cu s]¥-t°mkp k`-Iƒ hntZ-i-cm-Py-Øp-\n∂pw Cd-°p-aXn sNbvXXt√?' "ssZh-Øn\v hntZ-in-sb∂pw kztZ-in-sb∂pw C√. C¥y {Zmhn-UaXw BNcn-®n-cp∂ Hcp cmPyambn-cp∂p. hntZ-io-b-cmb Bcy-∑m¿ ASnt®-ev]n® {_m“-W-ta-[m-hn-Xz-amWv Ct∏m-gsØ lnµp-a-Xw. C…mw aXØns‚ thcpw hntZ-i-Øm-W-t√m. C¥y-bnse ss{IkvX-h-k-`-I-sf√mw hntZ-icmPy-Øp-\n∂pw Cd-°p-aXn sNbvX-Xm-W-t√m. tXma-k-s∏mkvsXm-e≥ Hcp hntZ-in-bm-bn-cp-∂p. At√!...C¥y-bn¬ 1905-˛¬ Hcp ]cn-ip-≤m-fl-]-I¿® D≠m-b-Xmbpw A∂v ]q\mbnse ap‡n B{i-aØnse ]finXv cam-`mbn ]cn-ip-≤m-flm-`n-tjIw {]m]n-®-Xmbpw k`mN-cn-{X-Øn-ep-≠v. BZy-ambn C¥y-bn¬ s]¥-t°m-kvX-\p-`hw {]m]n®Xv Hcp lnµp-hm-bn-cp-∂p.' t\cw F´p-a-Wn-bm-b-t∏mƒ t{Xkym-Ωbpw kmdm-Ωbpw ASp-°-fbn-te°p t]mbn. sXmΩ-®\pw aØm-bn®\pw am{Xw Cd-bØp tijn®p. sXmΩ-®s‚ tNmZy-߃ IqSp-X¬ hy‡n-]-c-am-bn. "DutZ-io, \n߃ _oUn hen-°p-∂-h¿°p k`-bn¬ AwKXzw sImSp-°m-dn-√. F\n-°m-sW-¶n¬ Znhkw ]Øn-cp-]Xp _oUn-sb-¶nepw thWw.' "hnj-ap≈ ]pIbpw Idbpw izmk-tIm-i-Øn¬ Ib-‰p-∂Xv AXn{I-aat√? Iym≥kdpw Bkvambpw Npa-bpw....F{X-sb{X tcmK-߃ D≠m-°p∂ ioew. ssZhw X∂ ico-csØ C©n-©mbn \in-∏n-°p∂ ioew. ico-csØ \in-∏n-°p∂ Hcmƒ A¥y-\ym-b-hn[n Znh-kØ -- n¬ IW°p t_m[n-∏n-t°≠nhcpw. Xo¿®....]pI-bne s]mSn-®p-≠m-°nb aq°p-s∏mSn hen®phen®v F{X-t]-¿ sXm≠bv°pw A∂-\m-f-Øn\pw izmk-tIm-i-߃°pw tcmK-߃ hcp-Øp-∂p-s≠-∂-dn-bmtam? F{X-t]¿ hen-®p-h-en®v izmkw-ap´n NmIp∂p? CsXms° tUmIvS¿am¿ ]{X-ßfn¬ sh≠bv°m A£-c-Øn¬ Fgp-Xp∂ Imcy-ß-fm.' "_oUn hen-°-cp-sX∂p thZ-]p-kvXIw ]tdt∂m?'
]mfw sX‰nb Xoh≠n
83
"thZ-]p-kv-XIw Fgp-Xnb ImeØp _oUn-hen C√m-bn-cp-∂p. AXpsIm≠v ]pI-h-en-sb-∏‰n H∂pw ]td-∂n-√. F∂m¬ tdma¿ ]{¥≠mw A≤ym-b-Øn¬ ]d-bp-∂-Xv, \ΩpsS ico-c-ßsf Poh\pw hnip-≤nbpw ssZhØn\p {]kmZ-hpap≈ bmK-ambn ka¿∏n-∏o≥ F∂m-Wv. _oUnbpsS Id-]n-Sn®, Zp¿K‘w han-°p∂, hnjw -I-b‰nb icocw Fßs\ ssZh-ap-ºn¬ hnip-≤-amIpw?' "F∂pwsh®v kt`∂v apS-°tWm?' "apS-°-Ww. sbiøm {]h-N\w Aº-Ø-©mw A≤ym-b-Øn¬ {]hm-N-I≥ KpW-tZm-jn-°p-∂Xv A∏- a - √ m-Ø-Xn\p {Zhyhpw Xr]vXn hcpØm-Ø-Xn\v \ΩpsS {]b-Xv\-^-ehpw sNe-hn-S-cp-sX-∂m-Wv. _oUn F-{X hen-®m-epw, aZyw F{X IpSn-®m-epw, sh‰ne F{X apdp-°n-bmepw Xr-]vXn-h-cp-∂n-√. ho≠pw ho≠pw hen-°-Ww. IpSn-°-Ww. apdp-°-Ww. {InkvXp-hns‚ ASn-a-bmb Hcp kXy-{In-kvXym\n Hcp Zpxkz-`-mhØn\pw ASnabm- I - c p- X v . Blm- c - a - √ mØ- X n\pw Xr]v X n hcp- Ø m- Ø - X n\pw F¥n\m ]Ww ]mgvs®ehp sNøp-∂Xv?' "Hm, F∂m ]W-s®-ehm?' "]n≈m¿°v Bl-mcw hmßn-sIm-Sp-t°≠ Imsi-Sp-Øt√ ]pI®p Itf-∂-Xv?' "∆v' "Nn¥n°q sXmΩ-®m, sXmΩ-®≥ ]pI-hen F∂ Zpio-e-Øn\Sn-abm-Ip-tºmƒ sXmΩ-®s‚ a°ƒ aZy-]m-\n-I-fm-Im≥ AsXmcp t{]cW-bt√? A∏s‚ Im¬®p-h-Sp-I-fn¬ a°fpw!' "_oUn hen-°p-t∂m¿ \c-I-Øn-t∏m-Ip-sa-∂mtWm DutZin ]td∂Xv?' "Hcmƒ \c-I-Øn-t∏m-Iptam kz¿§-Øn-t∏m-Ip-tam∂p hn[n ]d-bm≥ Rm≥ ssZ-hw-X-ºp-cm-\-√-t√m. ]t£ Hcp Imcyw. ]pI-h-en-°m-cs‚ hmbn¬ Ct∏m-tg \c-I-Øns‚ Hcp \m‰-ap-≠v.' sXmΩ-®≥ H∂p Nncn-®p. aØm-bn-®\pw Nncn-®p. Ccp-h-cp-tSbpw lrZb-߃ IqSp-X¬ ASp-Øp-h-cp-∂- e-£-Ww. "DutZ-io, F\n°p \s√mcp `m-cybpw c≠p-aq∂p a°-fp-ap-≠v. Rm≥ NØp-I-gn-™v Fs‚ Bflm-hn\v \nXy-im¥n In´m≥ Ah¿ {]m¿∞n°pw. AXp-t]mtc?' ssIbn-en-cp∂ thZ-]p-kvXIw Xpd-∂p. aØmbn®s≥d ssIhn-cep-Iƒ c≠p sImcn-¥y¿ A©ma≤ymbØn-te°p Nen®p: Ah-\-h≥ ico-c-Øn-en-cn-°p-tºmƒ sNbvX-Xv, \√-Xm-I-nepw Xob-Xm-Inepw AXn\p X°-hÆw {]m]n-t°-≠-Xn\v \mw F√m-hcpw {InkvXp-hns‚ \ymbm-k-\-Øns‚ apºmsI shfn-s∏-tS-≠-Xm-Ip-∂p. XZ-\-¥cw bnc-aym-{]-h-N-\w ap∏-sØm∂mw A≤ym-b-Ønse Nne hmIy-i-I-e-߃ hmbn®p: A∏-∑m¿ ]®-ap-¥n-cnß Xn∂p a°-fpsS ]√p ]pfn®p F∂p \n߃
84
Ggw-Ipfw kmwIp´n
C\n ]d-I-bn√. Hmtcm-cp-Ø≥ Xm¥ms‚ AIrXyw \nan-Ø-at{X acn-°p-∂-Xv. hmIym¿∞w hni-Zo-Ic - n®p: "Ah-\h - ≥ ico-cØ - n¬ Poh-t\m-Sn-cn-°ptºmƒ sNbvX \∑bv°pw Xn∑bv°pw Ah\p ]Icw In´pw. ZpjvS\ - p-th≠n, Ah≥ acn-®p-Ig- n™v F{X {]m¿∞n-®mepw tam£w In´p-Ib - n√.' sXmΩ-®≥ X¿°-Øns‚ ssien kzoI-cn®p: "DutZin ]td-∂Xv A_-≤w. ssZhw Icp-W-bp-≈-h-\t√? Hcp a\p-jy-\p-th≠n a°tfm _‘p-°tfm {]m¿∞n-®m¬ ssZhw tI°m-Xn-cn-°ptam?' "ssZhw Icp-W-bp-≈-h-\m. ]t£ ssZhw \oXn-bp-≈-h-\pw-Iq-Sn-bm. ZpjvS-X-{]-h¿Øn®p Pohn® Hcm-fn\v, _‘p-°ƒ {]m¿∞n ®Xp-sIm≠p am{Xw \nXy-im¥n In´p-s∂-¶n¬ ssZhw \oXn-bp-≈-h-\-√. {]m¿∞n°m≥ _‘-p-an-{Xm-ZnIfn√m-tØm¿ \c-I-Ønepw!! sXmΩ-®≥ acn-°p∂-Xn-\p-aptº sXmΩ-®s‚ `m-cybpw a°fpw acn-®m¬ ]ns∂ sXmΩ®s‚ \nXy-im-¥n-°p-th≠n Bcp {]m¿∞n-°m\m?' "Aßs\ Rm≥ acn-®m¬ Fs‚ Bflmhv ip≤o-I-c-W-ÿ-e-ØqsS IS-∂p-t]mIpw.' "sXmΩ-®m, acn-®-h-cpsS Bflmhv ip≤o-I-c-W-ÿ-e-ØqsS IS-∂pt]m-Ip-sa∂v Hscm-‰-hm-Iyw-t]mepw thZ-]p-kvX-I-Øn-en-√. Pohn-®n-cn°p-tºmƒ Xs∂ \mw \ΩpsS ico-c-mfltZlnIsf ip≤o-I-cn-°-Ww. acn-®p-I-gn™v Ah-kcw In´p-I-bn-√. Bflmhv ip≤o-I-c-W-ÿ-e-ØqsS IS-∂p-t]m-Ipw F∂ A‘hnizmkw k`-bn¬ IS-∂-Xv A©mw- \q-‰m≠n-\p-ti-j-am-Wv. {Ko°p aX-Øn¬ \n∂pw IS-sa-SpØ Hcm-i-b-am-WnXv. I\yma-dn-bm-an¬Iq-Sn-bp≈ a≤yÿ-{]m¿∞-\bpw k`-bpsS A‘ImcbpK-Øn¬ \pg-™p-I-b-dnb Zpcm-Nm-c-am. tbml-∂m≥ ]Xn-\memw A≤ymbw ]Xn-aq∂mw hmIyw ]d-bp-∂Xv \ΩpsS{]m¿∞-\ tbiphns‚ \ma-Øn¬ am{Xw Bbn-cn-°-W-sa-∂m. H∂p Xnsam-sY-tbmkv c≠m-a-≤-ymbw A©mw-hmIyw ]d-bp-∂Xv ssZh-Øn\pw a\p-jy¿°pw CS-bn¬ tbi-p-{InkvXp F∂ GI-a-≤yÿ≥ am{Xta Ds≈-∂m.' "amXmhp ]d-™m¬ ]p{X≥ tI°-Ønt√?' "hN\w ]td-∂-XmWv ASn-ÿm-\w. amXm-hn¬IqSn ]p{Xs\ kao]n-°-b√˛˛]Icw, ]p{X-\n¬IqSn ]nXm-hmb ssZhsØ kao-]n-°-bmWp th≠-Xv.' FXn¿sam-gn-bn-√msX sXmΩ--®≥ hnjbw am‰n: "DutZ-io, C∂p s]¥-t°m-kp-Im-cpsS ]m´nt‚w {]m¿∞-t\tSw Iø-Sn-tbtSw i_vZ-tImem-l-ew-sIm≠p \m´n-em¿°pw sIS-∂p-d-ßms\m°-Øn-√˛˛\nßsS ssZhw hb- \m-bn hcn-I-bmt∂m, \nßsS ssZ-h-Øns‚ tIƒhn-i‡n Ipd-™p-h-cn-I-bmt∂m?' H∂p Nncn-®n-´mWp adp-]Sn \¬In-bXv: "sXmΩ-®m, s]cp-sh-≈Øns‚ Cc-º¬t]mesØ [z\n-bn¬ ssZhsØ kvXpXn-°p∂ Zq-X∑msc∏‰n shfn-]mSp ]pkvX-I-Øn¬ ]e-h´w ]d-™n-´p-≠v. ]gb kpdn-bm\n {InkvXym-\n-I-fpsS ]c-kym-cm-[\ -- -bn¬ ssIb-Sn-°p-ho≥ F∂v ]ptcm-ln-X≥ aq∂p- {]m-hiyw ]d-bm-dp-≠m-bn-cp-∂p. ]gb\nb-a-Im-eØv Imlfw DuXn D®-kz-c-Ønem ssZ-h-sØ kvXpXn-®-Xv. am¿ Xo-tØmkv
]mfw sX‰nb Xoh≠n
85
aq∂mw am¿tXmam sa{Xm-t∏m-eoØ 1873-˛¬ {]kw-Kn-®-t∏mƒ ]ecpw Bflm- h n¬ \rØw sNbv X - X m- b n k`m- N - c n- { X- Ø n- e p- ≠ v . km[p sIm®q™p-]-tZin alm-tbm-K-ß-fn¬ \rØw sNbvXn-´p≠v.' "A∏fo _l-f-Øn¬ am{Xta ssZhw {]km-Zn-°-sØmt≈m?' "Aßs\ Rm≥ ]d-bp-∂n-√....au\-ambn Bcm-[n-t°≠ ka-b-ap≠v; i_vZw Db¿Øn Bcm-[n-t°≠ ka-b-ap-≠v. Bcm-[\ XpS-ßp-∂Xp apX¬ Xocp-∂-Xp-hsc _lfw am{X-am-Im\pw ]mSn-√. [ym\-tØm-sS, kmh-[m-\-Øn¬ A¿∞w {Kln®p ]mtS≠ ]m´p-Iƒ sh≈®m´w t]mse thK-X-Iq-´n-∏mSn Ae-he -- m-Xn-bm-°m\pw ]mSn-√.' "Rm\n-∂m-fn¬ Hcp s]¥-t°m-kvXp-]-≈n-bpsS apºn-ep≈ tdmUn¬ \nß-fpsS Bcm-[\ tIt´m≠p \n∂p. ]m´p XpSßn HcSn ]mSn-°gn™∏w apX¬ ]m´ns‚ t]m°v hnam-\-Øns‚ kv]o-Un-em. F\n°v Ah¿ ]mSp∂ hnjbw Hc-£cw ]nSn-In-´n-bn-√.' "A°m-cy-Øn¬ Rm≥ sXmΩ-®t- \mSp tbmPn-°p-∂p. Rm≥ ip{iqjn-°p∂ k`-If - n¬ ]m´p]mSn Ib-dp-s]m-´n®p NmSm≥ Rm≥ A\p-hZ- n°m-dn-√. ssZh-Øns‚ Bflmhv kpt_m-[Ø - ns‚ Bflm-hm-W.v tIƒ°p∂-h¿°v hm°p-Ifpw A¿∞hpw ]nSn-In-´p∂ coXn-bn¬ ]mSm≥ Rm≥ hnizm-kn-Isf ioen-∏n-°p-∂p. A¿∞w {Kln®v [ym\n®v kmh-[m-\Ø - n¬ ]mSnbtijw Hmtcm ]m´ns‚bpw Ah-km-\Ø - n¬ Ah-\h - s‚ lrZ-bt- {]c-Wb - \ - p-kc - n®v kvtXm{Xm¿®-\I - fpw kt¥m-j{- ]-IS- \ - ßfpw \S-Øm≥ Rm≥ ]cn-io-en-∏n-°p-∂p-≠.v F∂m¬, Bcm-[\ - bv°v kzmX{¥yw A\p-hZn-°p-tºmƒ Nne¿ hnIm-cØ - n\v A[o-\c - mbn Ib-dp-s]m-´n-s®-∂n-cn-°pw. Bcm[-\sb ]´mf®n´bn¬ \nb-{¥n-°m≥ km[y-a√ - . AXns‚ Bh-iyhpw C√. Aßs\ \nb-{¥n-®m¬ \nßsS ]≈n-If - n-te-t∏mse RßsS Bcm[-\bpw bm{¥n-Ia - m-Ipw. Nne-t∏mƒ ]m´p-Iƒ]mSn ]Ip-Xn-bm-Ip-∂X - n-\p aptº hnizm-kn-Iƒ \nb-{¥n-°m-\m-hmØ Bfl-obk-t¥m-jØ - n-em-Ip-∂p. R߃ ]m´p-\n¿Øn Bflm-hn¬ Bcm-[n®p XpS-ßpw.' "Bcm-[-\-°mcyw t]ms´. D]-tZ-in-tbbpw `mcy-tbbpw sNß∂q¿ItØm-en°m ]≈n-bn¬\n∂pw apS-°n-b-Xm-sW∂p tI´p.' "s]¥-t°mkvXp hnizmkØn¬ tN¿∂pIgn-™t- ∏mƒ sshcm-Ky-Øn\v apS-°n-bX - m. A√msX apS-°nb tijw s]¥-t°m-kn¬ tN¿∂-X√ - .' "F∏-gm-bmepw apS-°p- In´nbXt√?' "Bflob \thm-XvYm-\-t\-Xm-hmb am¿´n≥ eqYsd t]m∏v apS-°n-bXt√? G. Un.1054˛¬ tIm¨Ãm‚n-t\m-∏n-fnse sa{Xm≥, Ing-°≥ k`I-sf-sb√mw apS-°n-b-Xt√? tdma≥ ItØm-en-°m-k` bmt°m_mk`°m-scsb√mw Hcp ImeØv al-tcm≥ sNm√n apS-°n-b-Xt√? 1653˛¬ Hcp hn`mKw Iq\≥IpcnipkXyw sNbvX-t√ apS-°-s∏-´Xv? 1911˛¬ bmt°m-_m-bnse h´-t»-cn¬ sa{Xm-t∏m-eo-Øsb At¥ym-Jym-bnse ]m{Xn-b¿°okv apS-°n. 1923˛¬ Xncp-hn-Xmw-Iq¿tImSXn apS°p icn-h®p. CsXms° Ncn-{X-am-Wv. Aß-s\-sb-¶n¬ sNß-∂q¿]≈n-°m¿ Fs∂ apS-°n-b-Xn¬ sImg-∏sam∂pw hcm-\n-√-t√m.' t{XkymΩ `£Ww tai-∏p-dØp sIm≠p-h-®p. H∂n®v AØmgw Ign-°-W-sa∂p sXmΩ-®≥ \n¿_-‘n-®p. k`m-Im-cy-߃ N¿® sNbvXpsIm-≠m-W-h¿ `£n-®-Xv.
86
Ggw-Ipfw kmwIp´n
"D]-tZ-in°v C{X-tbsd Adnhv Fßs\ In´n?' "sXmΩ-®m, Rm≥ [mcmfw {InkvXob]pkvX-I-߃ hmbn-°m-dp≠v. IqSm-sX, ItØm-en-°m-k-`-bpsS A‘-hn-izmkßsf-∏‰n kntem¨ s]¥-t°mkvXp t\Xm-hmb ]mÿt]mƒ ss__nƒ ¢m v \S-Øn-bt∏mƒ Rm\pw kw_-‘n-®n-cp∂p.' "D]-tZ-io, t]mfp ]d-™mepw tXfp ]d-™mepw RßsS k`bv°t√ ]mc-º-cyw. C∂-esØ ag-bn¬ IpcpØ XI-c-bt√ \nß-sSs]-¥-t°mkp k`?' "NØ ]mc-º-cy-hmZØn-s\¥p hne? ]t{Xm-k-s∏m-kvtXm-e≥ ÿm]n-®-XmWp Xß-fpsSk`-sb∂v Nne¿ Ah-Im-i-s∏-Sp-∂p. ]t£ ]t{Xmkpw H∂mw\q‰m-≠nse k`bpw hne-tb-dn-b-Xmbn Icp-Xn-bn-cp∂ A\p-`-h-ß-sfm-∂p-an-h¿°n-√.' "Cs√-∂q-tZ-in-sb-ß-\-dn™p?' "hN\w ]Tn- ® - ∏ - f - d n- ™ p. ]t{Xmkv ]cn-ip-≤m-flm-hn¬ \nd-bpIbpw A¤-p-X-tcm-K-im-¥n-°mbn {]m¿∞n-°bpw sNbvXn-cp-∂p. C∂p Rß-fn-sXms° sNøp-tºmƒ ]ecpw ]td-∂Xv Rß-ƒ°p `qXwtIdnsb-∂m-Wv. H∂mw \q‰m-≠nse k` am\-km-¥cw, ho≠pwP\-\w, kv\m\w, hnip-≤n, ]cn-ip-≤m-flm-hv, Ir]m-h-c-߃, {InkvXp-hns≥d Dbn¿sØ-gp-t∂-ev]v, ]p\-cm-K-a-\w Ch-bn-se√mw hniz-kn-®n-cp-∂p. R߃°v H∂mw \q‰m-≠nse k`-bp-ambn A\p-`-h-Øns‚ Imcy-Øn¬ ]mc-º-cy-_-‘-ap≠v.' t\cw \∂m Ccp-´n-°-gn-™n-cp-∂p. aØm-bn-®≥ bm{X ]d-bm≥ `mhn®p. sXmΩ-®≥ IqSp-X¬ kwkm-cn-°m≥ B{Klw {]I-Sn-∏n-®p. aØm-bn-®≥ N¿®-bpsS KXnbpw ssienbpw am‰n-s°m≠p ]d™p: "sXmΩ-®m, tNmZn® tNmZyØn\pØcw \¬In-bn-√t√m?' "Ft¥m tNmZyam?' "sXmΩ-®≥ C\n F∂m ssZh-`m-KØp hcp-∂-sX∂v?' sXmΩ-®≥ H∂p Nncn-®p. "DutZ-io, \mep-Xcw I≈p-Ip-Sn-b-∑m-cp≠v. h√-t∏mgpw IpSn-b-∑m¿. CS-bv°nsS IpSn-b-∑m¿. N°m-Øn\p IpSnb-∑m¿. apgp-°p-Sn-b-∑m¿....Rm\m-ctSw I≈v N°m-Øn\v Ip-Sn-®n-´n-√. A≤zm-\n-®p-≠m-°nb N{Iw sImSptØ IpSn-®n-´p-≈q.' aØm-bn-®≥ aqfn-t°-´p. "Rm≥ \memw-X-c-Øn-ep≈ IpSn-b\m˛˛apgp-°p-Sn-b≥. Fs∂ c£n°m≥ Hcp ssZh-Øn\pw Ign-b-Øn-√.' "Rm\psamcp apgp-°p-Sn-b-\m-bn-cp∂p.' "DutZ-io, Rms\m-Øn-cn-t∏sc ASn-®n-s´m-≠v. sXmgn-®n-s´m-≠v. ]Øp]-{¥≠psIm√w-apºv Hcp-Øs\ sXmgn-®p. tNmc Ia-´n.' "Rm\pw sXmgn-®n-´p-≠v. kz¥w `mcy-sb-t∏mepw. Ip°p-km-bn∏ns\ sXmgn-°m≥t]mb hgn ssZhw Fs∂ ]nSn-®p.' aØm-bn-®≥ `qX-Im-e-Øns‚ sI´p-I-f-gn-®p. ]Xn-s\´p h¿jwapºv Ip°p-km-bn-∏ns‚ ]¥-en¬ h®v tbip-hns\ kz¥w c£n-Xm-hmbn kzoI-cn® kw`hw hni-Zo-I-cn-®p. ]IpXn hen-®p-Xo¿∂ _oUn sXmΩ-®≥ ap‰-sØ-dn-™p. "Rms\m-cn-°¬ DutZ-insb D]-{Z-hn-®p. F\n°p am∏pXcptam?'
]mfw sX‰nb Xoh≠n
87
"Rm\-sXms° ]t≠ £an-®-Xm. am{X-a-√, sXmΩ-®-\p-th≠n \mep h¿j-ambn Rm≥ {]m¿∞n-®p-sIm-≠n-cn-°p-∂p.' "DutZin £an-®p-Im-Wpw. ]t£ Fs≥d {IqcX ssZhw £an°ptam?' "Rm≥ £an-°p-∂-Xn-\p-aptº ssZhw £an-®n´p-≠v. ssZhw a\pjy-t\-°mƒ \√-h-\m.' sXmΩ-®≥ au\-a-h-ew-_n-®p. "Fs∂ ASn-°m≥ sXmΩ-®s\ t{]cn-∏n-®Xv \nßsS hb-‰n¬ InS∂ aZy-am-Wv. Cu aZy-]m\w Dt]-£n-°Ww.' "∆v˛˛' "tkmtZm-anse ap¥n-cn-h-≈nbm CXv. alm-k¿∏-Øns≥d hnjw.' "Dw˛˛' AIse kly-]¿∆-X-Øn-s≥d- A-Sn-hm-c-Ø-n¬ Duf-∑m¿ Hmen-bn´p. sh≈n-ae tXm´-Øn¬\n∂pw XWpØ izmk-hp-ambn h∂ Im‰v hcm-¥-bn¬ Xq°n-bn-´n-cp∂ ]\-ºp-a-d-bn¬ X´n-bp-c n IS-∂p-t]m-bn. ssZhm-flm-hns‚ Cfw-Im‰v sXmΩ-®s≥d lrZ-b-`n-Øn-I-fn¬ aµ-ambn Dc- p-∂p-≠m-bn-cp-∂p. ]nt‰-amkw ]p\-eq¿ t]∏¿an-√n\p kao-]-Øp-h®v Hcm-gvN-tØ°p \S-Ønb sFIy s]¥-t°mkvXp alm-tbm-K-Øn¬, C≥Uym ]q¿Ækp-hn-tij ssZh-k-`-bpsS {]Xn-\n-[n-bmbn hnf-°pSn aØm-bn-®\pw C¥ym s]¥-t°mkvXp ssZh-k-`-bpsS {]Xn-\n-[n-bmbn ]n. -Fw. -^nen-∏pw, Akw-ªokv Hm^v tKmUv k`-bpsS {]Xn-\n-[n-bmbn ]n. -Un. tXm-akpw {]kw-Kn-®p. alm-tbm-K-Øns‚ ^e-ambn ]Øp-t]¿ am\km-¥-c-∏-´p. tbmK-k-am-]-\-Zn-\-amb Rmb-dmgvN cmhnse kqcy-In-c-W-ß-fm¬ {]tim-`n-X-amb ]p\-eq¿ IShv \oXo-I-cn-°-s∏´ ]Øp ]m]n-Isf kzoIcn-°p-hm≥ Xøm-dm-bn. Hmf-߃ Atßm-´p-an-tßm´pw Nen®v sh≈-hkv{X-[-m-cn-Ifmb P\-߃°v kzmK-X-a-cp-fn. i¶-c-aw-Kew Ipcp-hn-f-km¿ {]m¿∞n-®p. Ic-bn¬ \n¬°p∂ hnizmkn-I-fpsS \\™ IÆp-I-sf km£n-\n¿Øn-s°m≠v, sXmΩ-®\pw _m°n Hº-Xp-t]cpw ]mÿ ‰n.- Pn. -D-Ωs‚ ssI°o-gn¬ hnizm-kkv\m\w kzoI-cn-®p. sXm´p Xmsg-bp≈ IS-hn¬ Ipfn-®p-sIm-≠p\n∂ Ip´n-Iƒ At\ym\yw sh≈-Øn¬ ap°n kv\m\w \S-Øp-I-bm-Wv. apI-fn-esØ IS-hnse s]¥-t°mkvXp kv\m\sØ A\p-I-cn-°p-I-bm-W-h¿! tPmWnbpsS angnbpw a\ pw XmgsØ IS-hn-te-t°m-Sn. Ip´n-Iƒ°p shdp-samcp Ifn. sXm-Ω-®\v Pohn-X-Ønse ]pXnsbm--c-≤ym-bw. Hc-[n-Im-c-ss°-am-‰-am-bn-cp∂p AXv. {_n´o-jp-Imcpw C¥ym-°mcpw XΩn¬ Xte-amkw \S-Øn-b-Xp-t]mse˛˛C¥y-bpsS `cWw hntZ-in--bcn¬\n∂p kztZ-in-b-cn-te°p ssIam-dn-b-Xp-t]mse ˛˛sXmΩ-®s‚ PohnX-\u-I-bpsS \nb-{¥-Wm-[-nImcw kmØm-\n¬\n∂pw tbip-{In-kv-Xp-
88
Ggw-Ipfw kmwIp´n
hn-te°p ssIam-‰-s∏-´p. kv\m\-ip-{iqj Ign™v PmY-bmbn Xtº-d-Sn®p]m´p-]mSn aS-ßp∂ hnizm-kn-Isf I≠p-sIm≠v sh≈n-ae Ih-e-bnse ]e-N-c-°p-hym-]mcn Ip™-∏≥ A`n-{]m-b-{]-I-S\w \S-Øn. IpSn-b≥ sXmΩs\ IpSn-∏n®p. D]-tZ-inam¿ IpSn-∏n-®p. aq°p-aps´ IpSn-∏n®p. I√-S-bm-‰nse Ie-°-sh≈w hb-dp-\n-dsb! BZyw apßn-°p-fn, ]ns∂ ap°n-°pSn. tI´p-\n∂ tPmk^v apX-emfnbpw Imhy-ssi-en-bn-emWv IpSnb≥sXm-Ωs‚ ]pXnb Im¬h-bv]n-t\mSv {]Xn-I-cn-®-Xv. DW-ßnb ]m]n-bmbn IpSn-b≥sXmΩ≥ t]mbn \\™ ]m]n-bmbn sh≈-Øn¬ XmWp IpXn¿∂ ]m]n-bmbn Icbn¬ Ibdn ]mSp∂ ]m]n-bmbn XncnsI h∂p. sXmΩ-®-\n-t∏mƒ ]m]n-b-s√-∂p≈ bmYm¿∞yw AwKo-I-cn-®p-sImSp-°m≥ tPmk^v apX-emfn Iq´m-°n-bn-√.
]Xn-\mev C
Sa¨ hnZym- e - b - Ø n¬ XSn- ® p- I q- S nb A≤ym- ] - I - s cbpw hnZym¿∞n-I-sfbpw timI-kz-c-Øn-emWv {][m-\m≤ym]I≥ sImt®mbn-km¿ A`n-kw-t_m-[\ sNbvX-Xv: "C∂v 1950 P\p-hcn ap∏Xmw -XobXn BW-t√m. \ΩpsS cmjv{S-]n-Xm-hmb alm-flm-Km‘n shSn-sh®p sIm√-s∏-´n´v c≠p-h¿jw XnI-bp-I-bm-Wv. At±-lsØ kvacn-°phm≥th≠nbmWv \man-hnsS IqSn-bn-cn-°p-∂-Xv. sImt®m-bn-km¿ ]d-™-h-km-\n∏n°pw aptº tPmWnbpw NßmXn X¶-®\pw sI´n-S-Øns≥d ]pd-Inse hmXn-en¬IqSn Hfn®p shfn-bn¬ IS-∂p. AI-se-bp≈ ]d-ºn¬ sN∂v Hme-∏¥p Ifn-°p-I-bm-bn-cp∂p Ah-cpsS e£yw. \S-∏m-X-bn-eqsS Ah¿- C--S -tØm´p Xncn-™p. s]mSp-∂-s\, acp-Xnaq-´n¬ ]m∏n-t®-´≥ aZy-tkh Ign™v Ak`yw ]pe-ºn-s°m≠phcp∂p. tPmWnbpw Nßm-Xnbpw CS-h-gn-bpsS ]m¿iz-Øn-ep≈ tImen©n-°m-´n-te°p ]Xpßn°-b-dn. tPmWn Nm°pk©n-bn¬\n∂pw t\m´p-_p°pw s]≥kn-ep-sa-Sp-Øp. ]m∏n-t®-´s‚ aZyw-]p-c≠ hmbn¬\n∂p hoW A«o-e-]-Z-߃ Hmtcm∂mbn Ipdn-®n-´p. aZy-Øns‚ NqSp≈ hm°p-Iƒ. ITmcn-s°m∏w aq¿®bp≈ hmN-I-߃. ]m∏n-t®-´s‚ {]⁄-b‰ a\ v A«o-e-`m-j-bn¬\n∂v thZ-]pkvXI`mj-bn-te°p IS-∂p: ]mºp-Iƒ°v am˛-am-˛-am-f-ap≠v ]d-h-Iƒ°v B˛-B-˛-B-Im-i-ap≠v F∂mepw acp-Xn-aq-´n¬ ]m˛-]m-∏n°v sXm≈n I≈p In´p-∂n√
]mfw sX‰nb Xoh≠n
89
C-hn-S-Sp-sØßpw I≈p-jm-∏n√ I´p≠m°p∂ hm‰p-Nm-cm-bta F\n°p In˛-In-˛-In-´p-∂p-≈p. ]m∏n-t®-´≥ h∂-Sp-Øt- ∏m-tg°pw tImen-©n-°m-´n¬\n∂pw AS-°nb Nncn-bpsS i_vZ-ap-b¿∂p. "B˛-B-cSm C©n-°m-´n¬! F˛F˛-F-d-ßn-hm-Sm.' tPmWnbpw X¶-®\pw HmSn c£-s∏-Sm≥ {ian-®p. "\n°n-s\Sm Ahn-sS. HmSnbm¬ \ns‚-sbms° ap˛-ap-˛-ap-˛-ap´p X√nsbm-Sn°pw.' hnd-®p-sIm-≠-h¿ CS-h-gn-bn-en-d-ßn-\n-∂p. I≈-∑m¿ t]meo-kns‚ apºn-se-∂-t]m-se. " \o˛\o˛\osb-¥n-\mSm Nncn-®Xv?' "NpΩmXm' hnd-®p-sIm≠v X¶-®≥ ]d-™p. "NpΩmsX Nncns-°-≠m-Sm....C∂m \ns‚ Xte¬ Rm˛-Rm-˛-Rms\mcp I√p ]nSn-®p-shbv-°mw....NpΩn-s°m≠p Nncn®maXn IgptX.' X¶®≥ Ic-bm≥ `mhn-®p. ]m∏n-t®-´≥ Nph∂ ZrjvSn tPmWn-bn¬ ]Xn-∏n®p. "\o s]¥n°qknse aØm-bq-tZ-in-bpsS aI-\-t√Sm.' "B∂p.' "FSm \n‚-∏≥ I≈-bq-tZ-in-bm. \n‚-∏-\n-∂mfn Nt¥¬ {]kw-Kn°p-∂Xp tI´p. \n˛-\n-˛-\n-˛-\n-ß-fpsS \nt£]w kz¿§-Øn¬ kq£n°-W-sa-∂v.' tPmWn an≠n-bn-√. "FSm ]´o, \n‚-∏-t\mSp sN˛sN∂p ]- d ....Fs‚ \nt£]w Fs‚ hb-‰n-em-sW-∂v. hbdp s\d®p Nmcmbw sIS-∏p-s≠∂p sN∂p-]d....tIt´m-Sm.' tPmWn \ni-_vZ-\mbn \n∂p. "Ft¥m-∂n-\mSm \---- obn-hnsS \n¬°p-t∂-˛˛HmSnbvt°m!' ]pd-In¬\n∂v ]m∏n-t®-´≥ hnfn-®p-]-d-bp-∂-X-h-cpsS ImXp-Ifn¬ ]Xn®p: tbm\m IS-em-\-bpsS hb-‰n¬ aq∂p cmhpw aq∂p ]Iepw Ccp-∂- t ]mse Cu acp-Xn-aq´n ]m∏n I≈p-jm-∏n¬ aq∂p cmhpw aq∂p ]Iepw Ccn-°pw. t\cw shfp-Øp. tPmWn t\ctØ hnZym-e-b-Øn-se-Øn. BZyambn ]m∏n-t®-´≥ hnfn®p]d™ thZ-]p-kvXI kmlnXyw Ipdn-®n-´ncp∂ IS-emkv Nßm-Xn-Isf hmbn®ptIƒ∏n-®p. ¢m n¬ Iq´-®n-cn. tPmWn t]m°-‰n-te°p ho≠pw ssIbn-d°n ]pXnb Hcp ISemkpIjWw IqSn shfn- b n- s e- S p- Ø p. ]m∏n- t ®- ´ ≥ A´- l - k n® A«oe]Z-ß-fm-bn-cp∂p AXn¬. Xe ac-hn-∏n°p∂ BZysØ A«oe-]Zw tPmWn-bpsS \mhp-®-cn-®p. s]s´∂v apºn-esØ _©n-en-cp∂ tPmbn-°p´n ¢m n\p shfn-bn-
90
Ggw-Ipfw kmwIp´n
en-d-ßm≥ XpS-ßn. tPmWn°-a¿jw tXm∂n. "\osb-¥mSm tPmbn-°p´o Cd-ßn-t∏m-∂Xv?' "F‚∏≥ am¿tXm-Ωm-bnse ]ptcm-ln-X-\m-sW∂p \n߃°-dn-bma-t√m. A∏-®≥ ]≈o¬ {]kw--K n- ° pºw ]dbpw I≈w ]td-t∂mcpw NoØ ]td-t∂mcpw \c-I-Øn-t∏m-hp-sa∂v. F\n°p \nßsS NoØsbm∂pw tI°-≠.' "FSm a≠-®m-tc, F‚-∏-®\pw D]-tZ-in-bm. Rm≥ A∏-®≥ {]kwKn-°p-∂-sXm∂pw hI-sh-bv°-Øn-√. \o hey `‡n-sbm∂pw Na-b≠m.' "Bscms° Fs¥ms° ]d-™mepw Rm≥ NoØ-°-S-emkp hmbn°-Øn-√.' X¶-®\pw tKmhn-µ\pw tPmbn-°p-´n-bpsS ssII-fn¬ _e-ambn ]nSn®p _©n¬InS-Øn. tPmWn NoØ-hm-°p-Iƒ Hmtcm-∂mbn tPmbn°p-´n-bpsS sNhn-bn¬ D®-cn-®p. sNhn Xpf-bv°p∂ i_vZ-Øn¬. ]nSn-hn-´-t∏mƒ IÆo-scm-en-∏n-®p-sIm≠p tPmbn-°p´n ap∂-dn-bn∏p \evIn: "Rm≥ sImt®m-bn-km-dn-t\mSp ]d-bm≥ t]m∆m....-\n-ß-sf-sb√mw ASn sIm≈n°pw.' tPmWn DSp-∏ns‚ ssI aS°n-°-b-‰n. apjvSnNpcp-´n: "FSm \o kmdnt\mSp]d™v Rßsf ASn-sIm-≈n-®m¬ CSn®p \ns‚ N¶p Ie-°pw! sNmW-tbmt≠ ]td-Sm....' sImt®m-bn-km¿ ¢m n¬ h∂-t∏mƒ tPmbn-°p´n au\-am-bn-cp-∂tX-bp-≈p. sImt®m-bn-km¿ A©mw¢m nse kmam-\y-hn-⁄m\w ]Tn-∏n-°p∂ A≤ym-]-I-\m-Wv˛˛hnZym-e-b-Ønse {][m-\m-≤ym-]-I-s\∂ Npa-X-ebv°p ]pd-ta. At±lw Xncp-hn-Xmw-Iq¿˛sIm®n kwtbm-P-\-sØ-∏‰n ]Tn-∏n°m≥ ]Sw t_m¿Un¬ hc-®p. "Ign™ h¿jw-hsc Xncp-hn-Xmw-Iq¿, sIm®n F∂v c≠p cmPy߃ C¥y-bpsS sXt° tImWn-ep-≠m-bn-cp-∂p. 1949 Pqsse H∂mw XobXn Ah c≠pw IqsS H∂n®v Xncp-s°m®n F∂ t]cn¬ Hcp cmPyam-bn. \mw Xma-kn-°p∂ ]p\-eq¿˛CS-a¨ {]tZiw Xncp-s°m-®n-bpsS sX°pIng°p `mK-Øp≈ Hcp `qhn-`mKamWv.' tPmWn-bpsS {i≤ A«o-e-sa-gp-Xn-bn´ IS-emkv sImt®m-bn-km-dns‚ IÆp-sh-´n®p hmbn-®m-kz-Zn-°p-∂X - n-em-bn-cp-∂p. _©n-en-cp-∂h - c - psS NncnbpsS ISn-™m¨ CS-bv°nsS s]m´n. sImt®m-bn-km¿ tPmWnsb IS-emkp klnXw ]nSn-®p. ssIbn-epw XpS-bnepw Bh¿Øn-®m-h¿Øn®v Nqc¬{]-tbmKw \S-Øn. At±lw B⁄m-]n®p: "Cdßns∏mbvt°m. \ns‚ c£-I¿Ømhns\ hnfn-t®m≠p hm....\ns‚ Nncow Ifow Rm≥ \ndp-Øn-tb°mw.' ]nt‰-∂v aØm-bn-®≥ tPmWn-tbbpw sIm≠v hnZym-e-b-Ø-n te°p Xncn-®p. aØm-bn-®s≥d a\ v IS-em-bn-°-gn-™n-cp-∂p. Hm^o-kn\p apºn-ep≈ hcm-¥-bn¬ ImØp-\n-∂p. ]pI hen-®psIm≠v sImt®m-bn-km¿ Xe \o´n. "\nß-sf-¥n\m h∂Xv?' "Rm\n-hs‚ c£-I¿Øm-hm. Ch≥ sNbvX sX‰n\v am∏p tNmZn-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
91
°m≥ h∂-Xm.' aØm-bn-®s≥d h´-°-gp-Øp-≈ DSp∏pw, ssIbn-en-cp∂ thZ-]p-kvXIhpw \o≠ Ime≥Ip-Sbpw At±lw kq£n-s®m∂p t\m°n. "\nß-fmcm˛˛D]-tZ-in-bmt∂m?' "AtX, kphn-ti-j-I\m' " "kn.- Fw. -F- nse D]-tZ-in-bmt∂m?' "A√.' "am¿tXm-Ωm-bnse Bbn-cn°pw.' "A√. s]¥t°mkvXnse D]-tZ-inbm. C≥Uym ]q¿Æ-kp-hntij ssZh-k-`-bn-se....' "`q˛˛\nß-sS-sbms° ]q¿Æ-X. Fs¥mcp ]q¿ÆX!' At±lw hcm¥-bn-te°v Im¿°n-s®mcp Xp∏v. _oUn- ° p‰n hen- s ®- d n- ™ p- s Im≠v ho≠pw A´- l - k n- ® p: "lpw˛˛s]¥-t°mkv! s]¥-t°m-knse DutZ-in. \osbms° I≈-∑mcm. ]q¿Æ I≈-∑m¿!' "Fs‚ s]m∂pkmtd, Fs∂ Aßs\ sX‰n-≤-cn-°-cp-tX. Rm≥ I≈-\-√. ssZhw hnfn®nd-°nb D]-tZ-in-bm.' "sIm≈mw. ssZhw hnfn-s®-∂v. \osbms° RßsS k`-bnse AwKßsf hi-Øm-°n, Ie-°-sh-≈-Øn¬ ap°n \nßsS kt`¬ tN¿°p∂p. Hcp Xebv°v Bbncw tUmf¿hoXw Ata-cn-t°∂p hcp-Øp-∂p. Ign™ h¿jw RßsS kt`∂v aq∂p-t]sc s]¥-t°m-kp-Imcv ap°nsb-Sp-Øp. RßsS k`mw-K-ßsf tamjvSn-°p∂ Ipdp-°-∑mcm \nßfv.' hnd-]q≠ ssIIƒ sXmgp-Xp-]n-Sn-®p-sIm≠p aØm-bn-®≥ ]d™p: "kmtd, F\n°v Ata-cn-t°∂v Hcp Nt{Imw In´o-´n-√. BcptSw H∂pw A]-l-cn-®n-´n-√. _lp-am-\-s∏´ kmdns\ Btcm sX‰n-≤-cn-∏n-®-Xm.' "I≈w. ]®-°-≈w. ]q¿Æ-I-≈w.' aØm-bn-®≥ sImt®m-bn-km-dns‚ apJØp t\m°n-\n-∂p. "\nßsS tam≥ Aev]w hjfm tIt´m. Xpf-kn°p aWhpw ap≈n\p ap\bpw apf-bv°p-tºmtg D≠v.' Ipsd-t\cw au\-ambn \n∂n´v aØm-bn-®≥ At]-£n®p: "Ah≥ sNbvX sX‰v Ah-t\mSp £an-°tW kmtd,' "£an-°m≥ Rm\mcm ssZh-amtWm?' "kmtd!' "Ch-t\m-sSms° Fßs\ £an°pw? tIhew ]{¥≠p hb- p≈ \nßsS tam≥ ]td∂ NoØ-h¿Ø-am\w! \nßsS tam≥ ]td∂Xv ]q¿-W-kp-hn-tijamtWm, AtXm ]q¿Æ-sX-dn-bmtWm?' "kmtd, C∂se cm{Xn Rm\-h\v Bh-iy-Øn\v ASn-sIm-Sp-Øn´p≠v.' "sXdn-°p-Øcw apdn-∏-Øev.' "apdn-∏-Ø-ep-sIm-≠√ kmsd, \o≠ apgp-∏-Ø-ep-sIm≠m ASn-sImSp-ØXv.' "ASn-®m¬am{Xw t]mcm. ]n≈msc sNmt∆-t\sc hf¿Øm≥ ]Tn°-Ww. tIt´m-tSm...-]q¿Æ≥ aØm-bn-®m.'
92
Ggw-Ipfw kmwIp´n
"s]m∂p-km-td, hf¿Øm-Ø-Xns‚ sImg-∏-a-√. ho´n¬ {]m¿∞-\bp-≠v. ]m´p-≠v. thZ-]p-kvX-I-hm-b-\-bp-≠v. tPmWn°p \mep ktlmZ-cn-am-cp-≠v. Ah-scms° ss]¶nfn kz`m-h-°m-cm. ]t£, Fs‚ aIs‚ Xe Xncn-™p-t]m-bn....F¥p sNømw˛˛C{]m-hiyw kmsdm∂p £an-®pX-cq. C\n taen¬ Ch≥ Cß-s\-sbm∂pw sNøn-√.' "taen¬ Cßs\ sNø-Øn-s√∂p \nß-sf-ß-\-dn™p? \n߃ tPm’y-\mt∂m˛˛{]hm-N-I-\mt∂m?' "s]m∂p kmtd!' "th≠m. Chs-\-sbm∂pw Fs‚ ]≈n-°q-S-Øn¬ ]Tn-∏n-°-bn-√. ]q¿Æ-∑m-cpsS a°sf Cu kvIqfn\p th≠m.' sImt®m-bn-km¿ Xncn™p \S-∂p. At±-l-Øns‚ Xocp-am\w A¥n-a-am-bn-cp-∂p-sh∂v aØm-bn-®-\-dn-bm-a-mbn-cp-∂p. sImt®m-bn-km¿ AwK-am-bn-cn-°p∂ ]p\-eq¿ kn.-F-kv.-sF. CS-hI-bnse GXm\pw t]sc Xte-h¿jw Hcp kntem¨ s]¥-t°m-kvXpt\- X mhv kv \ m\- s ∏- S pØn s]¥--t °m- k v X p- k - ` - b n¬ tN¿Ø- X ns‚ sshcmKyw aØm-bn-®-t\mSp ho´p-I-bm-bn-cp-∂p. ho´n¬ kmdmΩ hnhcw {]Xo-£n-®n-cn-°-bm-bn-cp-∂p. "Fs‚ ssZh-ta, Cu sNdp-°-s\-s°m≠p \mWw-sI-´t√m?' "icym. c≠p-h¿jw apºp-hsc Rm≥ k{X-ap-°nse IpSn-b≥ sXmΩ-®≥ am\-km-¥-c-s∏Sm≥ {]m¿∞n-°-bm-bn-cp-∂p. C\o Fs‚ kz¥aI≥ KpW-s∏-Sm≥ {]m¿∞n-t°-≠n-h-∂n-cn-°p-∂p. \mW-t°Sv!' "D]-tZ-in-am-cpsS a°ƒ ]ng-®m¬ B¿°pw kl-Xm-]-an√.' kmdmΩ-bpsS IÆp \nd-™p. "ssZhw \ap°p XpW. NX™ HmS Ah≥ HSn-°n-√. ASp-Øh¿jw thsd kvIqfn¬ tN¿°mw.' k`- b nse AwK- ß fpw aØm- b n- ® \p XpW- \ n- ∂ p. apcp- t ∏¬ h¿Kokpw thZ-aWn k-tlm-Z-c\pw ho´n-seØn tPmWn-°p-th≠n {]m¿∞n-®p.
]Xn-\©v c
≠p ]g-©≥ IpS-I-fp-ambn IpS \∂m-°p-Im-c≥ hmkp-]n-≈-bpsS ho´p-ap-‰-sØ-Øn-b-t∏mƒ B h¿jw ta™n-´n-√mØ ta¬°qc aØmbn-®s‚ IÆn¬s∏´p. c≠p apdn-I-fp≈ ]p√p-ta™ Hcp hoSv. H∂p c-≠p aWn-°q¿apºp s]bvX-S-ßnb ag-bpsS XWpØ Xp≈nIƒ CS-bv°nsS ta¬°q-c-bpsS kpjn-c-ß-fn¬°qSn NmWIw sagpInb Xd-bn¬ hogp-∂Xpw aØm-bn-®≥ {i≤n-®p. ]\n _m[n® c≠p s]¨a-°ƒ \ne-Øp hncn® Nm°n¬ InS-∂p-d-ßp-∂p. _m°n Ggp a°ƒ Hcp asÆ-Æ-hn-f-°ns‚ Acn-In¬, saS™ Hme-bpsS ]pd-Øncn-°p-∂p. thhn® I∏-bp-sS-bpw Np´ a’y-Øn-s‚bpw cq£-K‘w aq°n¬ X´nbt∏mƒ aØm-bn-®≥ c≠p-aq∂p h´w Npa-®p.
]mfw sX‰nb Xoh≠n
93
hmkp-]n≈ CS-ap-dn-bmsX Npa-bv°p-∂p-≠m-bn-cp-∂p. I´n-en√. ]pX-∏n√. Xe-bn-W-bn√. Ccn-°m-\-hnsS Itk-c-bp-an-√. Hcp XSn-°p-c≠n am{Xw Xdbn-semcp tImWn¬ InS-∏p-≠v. "\msf sshIn´v.' IpS hmßn-s°m≠v hmkp-]n≈ ]d-™p. "Iqen Ft¥m sIm≠p-h-cWw?' "\me-W, D]-tZ-in-bm-b-Xp-sIm≠v c≠W aXn.' ho´n-seØn hmkp-]n-≈-bp-sS sN‰°p-Sn-en-s\-∏‰n Hcp ZrIvkm£n hnh-cWw \¬In. Hcp I´nepw Hcp s_©pw c≠p ]mbpw Xe-bn-Wbpw hmkp-]n-≈bv°p Zm\w sNøm-\mWv aØm-bn-®s‚ XmXv]cyw. tPmWn FXn¿Øp. _me-s\-¶nepw {]mb-]q¿Øn-bm-b- H-cm-fns‚ Kuc-h-Ønepw kzcØn-ep-am-W-h≥ {]Xn-tj-[n-®-Xv. "\ΩpsS ho´nse km-am-\-ß-sf√mw ht√m¿°pw s]dp-°n-s°m-SpØm¬ \Ωp°p ]ns∂-s¥m≠v?' "tamt\, AXym-h-iy-ap-≈-sX√mw \Ω°p≠v.' "AXym-h-iy-ap-≈tXm! sh≈n-ae kq{]-≠ns‚ tams‚ Iq´v Hcp ap®m-S≥ ssk°nfp hmßn-®p-X-cm≥ Rm\-∏-®-t\mSv F{X \mfp-sIm≠p sI©n....-F-∂n´pw hmßn®p X∂n√.' "s\\°p Rms\mcp d∫-dp-]¥v hmßn X∂nt√ tamt\?' "F\n°p ]¥pth≠m. ssk-°nfp aXn.' "AXn\p ]Øp-ap-∏Xp cq]m-bm-Ipw. \Ω-°-Xn\p Imin√.' "hmkp]n≈bv°p sImSp-°m-\n-cn-°p∂ I´n-epw -s_©pw B¿s°¶nepw hn‰m¬ ssk°nfp hmßm≥ Imip-In´pw.' "ssk°nƒ Hcm-h-iy-a-√, B¿`m-S-am-Wv. ]mh-s∏´ hmkp-]n-≈-bpsS IpSpw-_-Øn\v I´nepw ]mbpw Hcm¿`m-S-a-√, Hc-Xym-h-iy-amWv.' kz¥w Bh-iy-߃°pw B¿`m-S-߃°pw kwXr]vXn hcp-ØmsX A\y-cpsS Bh-iy-߃ \S-Øn-s°m-Sp-°p∂ {InkvXob BZ¿i-tØmSv tPmWnbv°v ]p—-amWp tXm∂n-b-Xv. ]nXmhv Hcp s]¥-t°mkvXp `‡-\m-b-Xp-sIm-≠mWv IqsS ]Tn°p∂ Nne Nßm-Xn-I-sf-t∏mse hne-]n-Sn® hkv{X-ßtfm Ifn-∏m-´ßtfm X\n-°n-√m-Ø-sX∂p tPmWn°p tXm∂n. Nne kl-]m-Tn-I-fpsS Xnf-ßp∂ tamXn-c-߃ Ahs\ tamln-∏n®n´p≠v. kn¬°p-Sp-∏p-Ifpw Ah-s\ {]tem-`n-∏n-®n-´p-≠v. Hcp s]¥-t°m-kvXp-]-tZ-in-bpsS aI-\mWp Xms\∂ hkvXpX G‰hpw ASpØ kplr-Øp-°-tfmSp am{Xta tPmWn ]d-bm-dp-≈q. AXpw hfsc hnΩn-´-tØmsS! ]te-SØpw B hkvXpX ad-®p-h-bv°m≥ {ian-®n-´p-≠v. Xm≥ Hcn-°epw Hcp s]¥-t°m-kvXp-Im-c-\m-hp-I-bn-s√∂v kplrØp-°-tfmSv tPmWn Du∂n∏d-bm-dp-≠v. kmdmΩ aØm-bn-®s‚ HuZm-cysØ `mKn-I-ambn AwKo-I-cn®p: "]mbpw Xe-bn-tWw sImSp-°mw. I´nepw _©pw th-≠m.'
94
Ggw-Ipfw kmwIp´n
"\ap-°m-h-iy-Øn\v I´nepw Itk-tc-ap-≠v. B £b-tcmKow Ip™pßfpw sIS-°p-∂Xp \\™ Nmt°-em.' "\Ω°pw Ip™p-ß-fnt√?' "\Ω°p _m°n c≠p I´nepw c≠p _©p-ap-≠v. AXp-a-Xn. \ΩsS hoSv sI´n-ta-™-Xm. \neØp sIS-∂mepw sh≈w tNm¿∂p tZlØp hog-Øn-√. hmkp-]n-≈bv°v HºXp a°-fm.' "\Ω°v {]m¿∞n®v Bizm-k-hm-°p-Iƒ ]d-™n´p t]mcmw.' "Biz-kn-∏n-°p∂ hm°p-Iƒ am{Xw t]mcm. Biz-kn-∏n-°p-∂ {]hrØn-Ifpw thWw.' "F∂mepw?....-kz¥w ho´nse IXIp ]ngpXv A\ys‚ ho´n¬ hbv°tWm?' "\Ω°p kz¥-ambn H∂p-an-√. F√mw ssZhw X∂-Xm.' kmdm-Ωbv°p Imcyw t_m[y-s∏-´p. ]nt‰∂p sshIn´v I´nepw _©pw, ]mbpw, Xe-bn-Wbpw Imf-h≠n-bn¬\n∂pw sN‰-°p-Sn-ens‚ apºn¬ Cd-°n-h-®-t∏mƒ hmkp-]n-≈bpsS IÆn¬ IrX-⁄X Xpfp-ºn. bm{X ]d-bp-tºmƒ \∂m-°nb c≠p IpS Gev]n®p sIm≠p ]d™p. "aØm-bq-tZ-io, CXp \∂m-°nbXn\p Iqen-sbm∂pw Xc-≠m. Cu ]mh-s∏´ Fs‚ kvt\l-{]-I-S\-ambn Icp-Xn-bm-epw.' aØm-bn-®≥ hmkp-]n-≈sb kq£n-®p-t\m-°n-˛˛hm-kp-]n≈ aØmbn-®-s\-bpw. IÆp-I-f-t\ym\yw Bi-b-hn-\n-abw \S-Øn. Hcp lnµp-hn-s‚bpw Hcp {InkvXym-\n-bp-sSbpw IÆp-Iƒ kvt\l]m-i-Øm¬ _‘n-X-amb A\¿L-\n-an-j-am-bn-cp∂p AXv. \∂m-°n-sb-SpØ IpS-Iƒ ho´n¬ sIm≠p-h∂v ]\-ºp-X-´n-bn¬ Xq°n. ASpØ ag s]øp-∂-Xn-\p-aptº aØm-bn-®s\ tXSn Hcp IØv apf-°p-g-\n-∂p-sa-Øn. 1950 Pq¨am-k-Øn¬ aØm-bn-®≥ Xqh-bq¿ k`bpsS ]mÃ-dmbn ÿew amd-W-sa∂v I-Øn¬ \n¿tZ-in-®n-cn-°p-∂p. amXmhns‚ ih-Ip-Socw Hcpt\m°p-IqSn I≠n´v aØm-bn-®\pw kmdm-Ωbpw A©p a°-tfm-sSm∏w _ n¬ Xqh-bq-tc°v bm{X Xncn®p. ho´p-km-am\w \nd® Imf-h-≠n-I-fn¬ CS-a¨ k`-bnse GXm\pw AwK-߃ A\p-bm{X sNbvXp. Ime-Øn-\p-h∂ am‰-sØ-∏‰ - n-bmWv aØm-bn-®≥ Nn¥n-®X - .v bm{X Imfh-≠n-bn¬\n∂p _ n-te°v. C¥ybv°p kzmX{¥yw In´nbn´p aq-∂ph¿jw- X --- nI-™n-´n-√.-\m´n-emsI ]ptcm-K-XnbpsS s]m´pw Ipdn-bpw. tdmU-cn-In¬ ]pXnb hym]mc-im-e-Iƒ. Ahn-S-hnsS ]mew-]-Wn. ]pXnb tdmUp-Iƒ. ]pXnb hml-\-߃. _ v ASq¿ ssaXm-\-Øn\p apºn¬ \n∂-t∏m-gmWv ssaep-Iƒ \o≠p-\n∂ Nn¥bv°p hncm-aan-´Xv. sk‚ v]o-‰¿ ItØm-en°m ]≈n-bn¬ s]cp-∂mƒ s]mSn-]q-c-ambn \S-°p-I-bm-Wv. ssaXm-\-Øn\p apºn-eqsS Hcp henb ]pcp-jmcw \oßp-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
95
∂Xp aØm-bn-®≥ {i≤n-®p. ]ptcm-lnXt{ijvT-cpsS AI-º-Sn-tbm-Sp-Iq-Sn, `‡n-Ko-X-ß-fm¬ apJcn-X-amb A¥-co-£-Øn¬, Ae-¶-cn® tamt´m¿ hml-\-ß-fp-sS-bn-S-bneq-sS, Xnf-ßp∂ Hcp kz¿Æ-°p-cnipw I\y-Im-a-dn-b-Øns‚ at\m-l-camb Nn{Xhpw Fgp-s∂-≈n®p XpS-ßn. Ahn-SsØ tImem-lew tPmWnsb BI¿jn-®p. Iq´a-Wn-I-fpsS \mZ-s∏m-en-abpw apØp-°p-S-I-fpsS IÆ-©∏ n--- n-°p∂ {]Im-i-h-e-bhpw BImiw ]nf¿°p∂ Iº-s°´pw ]nt‰∂p \S-°m-\ncn-°p∂ {]tXyI Ip¿∫m-\-sb-∏‰n P\-߃°p ap∂-dn-bn∏p \¬In. aØm-bn-®\p e÷bpw ZpxJhpw tXm∂n. sagp-Ip-Xncn IØn-°epw IqZm-i-Ifpw XIr-Xn-bmbn \S-°p-∂p. ]cnip-≤m-flm-hns‚ km∂n-≤y-an-√mØ shdpw NS-ßp-Iƒ. BZn-a-k-`-bn¬ Bcm-[-\bv°p i‡n-\¬In-bXv Bflm¿∞-amb kvXpXn-kvtXm{X-ßfpw A\p-Xm-]-Øns‚ IÆ-p\ocpw ]cn-ip-≤m-flmhns‚ \nd-hp-am-bn-cp-∂p. ChnsS Ct∏mƒ i‡n-°p-th≠n BImiw ]nf-¿°p∂ Iº-s°-´p-I-sfbpw CS-tXm-cmsX i_vZn-°p∂ ame-∏-S-°ß-sfbpw B{i-bn-t°≠n hcp-∂p. ]≈n-°m¿ ssZh-Øns‚ t]cn¬ ]Ww Zp¿hybw sNøp-∂p. Np‰p-ap≈ IpSn-ep-I-fn-en-cp∂v NS-ßp-Iƒ {i≤n-°p∂ ]mh-ß-fpsS hb-dp-Iƒ hni∂v H´n-bn-cp-∂p. tPmWn-tbmSp kwkm-cn-®p-sIm-≠mWv aØm-bn-®≥ cwKw ho£n-®Xv. tPmWn-bpsS apºn¬ aØm-bn-®s‚ sNdp-∏-Imew At±lw Ab-hnd°n: "tamt\, Rm\pw Hcp ImeØv CXp-t]mse A‘m-Nm-c-ß-fn¬ IpSpßnbn-cp-∂p. ]pWy-hm-f-∑m-cp-sSbpw tbip-{In-kvXp-hn-s‚bpw {]Xna-Iƒ Fgp-s∂-≈n-®n-´p-≠v. F∂m¬ Ip°p-kmbn-∏ns‚ ]¥-en¬h®v ssZhw F\n°p shfn®w X∂p. I¿Ω-ß-fn¬ IqSn-b-√, hnizm-k-Øm¬ ssZh-a-I-\m-bn-Øo-cm≥ `mKyw e`n-®p. \ΩpsS sXßp-hn-f X-d-hm-´p-Im¿ C∏gpw CØcw NØ NS-ßp-I-fn¬ Ipcp-ßn-°n-S-°p-∂p.' tPmWn H∂pw an≠n-bn-√. Xs‚ apºn-eqsS IS-∂p-t]mb {]Xn-aIfpw ]pcp-jm-c-Øns‚ tImem-l-ehpw A¥-co-£sØ sR´n-∏n® shSns°-´p-I-fp-am-W-hs\ BI¿jn-®-Xv. Xs‚ ]nXmhv s]¥-t°mkvXp k`-°m-c-\m-b-Xp-sIm≠v CØcw BtLm-jm-Zn-I-fn¬ ]s¶-Sp-°p-hm≥ Ah\p km[n-°p-∂n-√t√m F∂-Xn¬ IpWvTn-X-amWp tPmWn°p tXm∂n-b-Xv. sXßp-hnf Xd-hm-´p-Im-sc-∏‰n Ah\p Iºhpw Xd-hm-Sns‚ ]mc-º-cy-kn-≤-amb hnizm-km-Nm-c-ßsf hen-s®-dn™ Xs‚ ]nXm-hnt\mSv Ah-⁄-bp-ap-≠m-bn. Im¬\-S-bmbn Ah¿ Xqh-bq-tc°p Xncn-®p. s\√n-ap-I-fn¬ FØn. tdmU-cn-In-ep≈ ]∏p-]n-f-f-bpsS Im∏n-°-S-bn¬\n∂pw ]cn-∏p-h-Sbpw ]ghpw XWpØ shf-fhpw hmßn-°-gn-®p. ]∏p-]n≈ hnc¬ Nq≠n: "Zm B ]dºp It≠m?' "I≠p.' "AXv s\√n-aq-´n¬ apX-em-fn-am-cpsS Xd-hmSp kzØm. Ahn-sS-bmWv am¿Øm- W v U - h ¿Ω alm- c m- P mhv i{Xp- ° - f n¬ \n∂p c£- s ∏- S m≥ thjwamdn HmSn-b-t∏mƒ h∂p Ib-dn-b-Xv.' "Hmtlm!'
96
Ggw-Ipfw kmwIp´n
"AsXmcp Ncn{Xw Xs∂. alm-cm-Pmhv HmSn-t∏m-b-hgn B ho´n¬ Ibdn Ahn-SsØ hey-Ω-®n-tbmSv £oWw Xo¿°m≥ C®ncn sh≈w tNmZn-®p. Btcm hgn-bm-{X-°m-c-\m-sW∂m hey-Ω®n hnNm-cn-®-Xv. F¶nepw Ah¿ ]ip-hns\ Id∂v ]mep sImSp-Øp. £oWwam‰n cmPmhv ÿew-hn-´p. ]n∂oSv At±lw cmPy-`-cWw Gs‰-Sp-Ø∏w B hey-Ω®n°v [mcmfw `qkzØp°fpw ]Whpw kΩm-\n-®p. ]mep \¬In-bXns‚ \µn ImWn-°m≥.' aØm-bn-®≥ kmdm-Ω-sbbpw Ip™p-ß-sfbpw t\m°n-∏-d™p: "cmPmhv Hcp hey-Ω-®nsb Cßs\ {]Xn-^ew\¬In _lp-am-\n-s®¶n¬ kz¿§-ÿ-\mb ssZhw Xs‚ Ip™p-߃°v Ah-cpsS Hmtcm {]h¿Øn°pw {]Xn-^ew kΩm-\n-°p∂ Znhkw hcpw.' kmdmΩ {]Xn-h-Nn®p: "tbip-{InkvXp ho≠pw hcm-dm-bn. \√ {]hrØn-Iƒ°p {]Xn-^ew hoXn-°p-∂ \mƒ ASp-Øp.' "NoØ {]hr-Øn-Iƒ°pw Iqen In´pw....-\nXy \c-Iw.' aZy-]m-\nbmb ]∏p-]n-≈-bpsS Nph∂p Ie-ßnb IÆp-I-fn-te°v t\m°n-s°m≠v aØmbn-®≥ ]d-™p. ]∏p-]n-≈-tbm-Sp≈ kphn-tijw aØm-bn-®≥ ]tcm-£-ambn Adnbn-®p-I-gn-™p. Znhkw Hcm-tfm-sS-¶nepw kphn-tijw {]kvXm-hn°pw F∂v h¿j߃°p-apºv aØm-bn-®≥ {]Xn⁄ sNbvXXm-Wv. bm{X-°n-S-bnepw AXp ]men-®p. Npcp-ßnb hm°p-I-fn-se-¶n-epw.
]Xn-\mdv I®hS-°m-c≥
em`-sØ-∏‰n Nn¥n-°p-∂p. Irjn-°m-c≥ ASpØ hnf-sh-Sp-∏n-s\-∏-‰n. tPmen-°m-c≥ DtZym-K-°-b-‰-sØ-∏-‰n. D]-tZ-in-am¿°pw Nn¥n-°mw. kz]v\w ImWmw. AXv a\p-jys‚ P∑m-h-Im-i-am-Wv. a°sf sI´n-°p∂ Imcyw. Ip™p-ßsf ]Tn-∏n-°p∂ Imcyw. hoSpw hbepw hmßp∂ Imcyw. kvtXm{X-ImgvN hmßp∂ Imcyw. sXßp-hnf aØm-bn-®\pw Nn¥-I-fp-≠m-bn-cp-∂p. kz]v\-ßfpw BIm-i-t°m-´-Ifpw! Xqh-bq¿ F∂ ÿe-Øp≈ ip{iqj Fßs\ ssZh-\ma al-XzØn-\p-th≠n {]tbm-P-\-s∏-Sp-Ø-Ww....-k-`sb Fßs\ \SWw, \\bv°-Ww, hf¿Øn-sb-Sp-°-Ww.... ASpØ DW¿∆p-tbm-K-Øn¬ c£n-°-s∏-Sm-\n-cn-°p∂ Bflm-°fpsS kwJy ssIhn-c-ep-I-fn-se-Æn-s°m-≠-t±lw Xqh-bq¿ k`m-a-µn-cØn-eqsS \S-°m-dp-≠v. k`-bpsS AXn-cp-Iƒ sXt°m´pw hS-t°m´pw Ing-t°m´pw ]Sn-™m-tdm´pw \o´n-\o´n At±lw at\m-cY k©mcw sNbvXp.
]mfw sX‰nb Xoh≠n
97
aØm-bn-®-s\-t∏mse kz]v\-ß-fp≈ c≠p-t]-cp-IqSn Xqh-bq¿ k`bn-ep-≠m-bn-cp-∂p˛˛-]p-Xp-t»cn intam-®\pw hnfbn¬ DΩ-®-\pw. aqh-cp-sam-∂n®v Nn¥n-®p....-kz]v\w I≠p....-{]-h¿Øn-®p. kXy-kp-hn-tijw {]N-cn-∏n-°p-∂-Xn-\p-th≠n hnhn[ k`-I-fn-ep-≈hsc kwL-Sn-∏n-®p-sIm≠v c≠mgvNsØ thZ-]-T\w {Iao-I-cn-®p. thZm≤ym-]I - \ - mbn Xncp-h\ - ¥ - ] - p-cØ - p-\n∂pw ]mÿ Fw.-kn. tPm¿Pvimkv{Xn hs∂-Øn. Ah-km\ cm{Xn-bnse ]T-\-hn-jbw ]mc-ºcy k`-I-fnse Zpcp-]tZ-i-߃ Bbn-cp-∂p. ItØm-en-°-\mb tImcp-Xp-am-∏n-f-bpsS tNmZy߃ N¿®-bv°p-incpIq´n. "]mÃ- t d, \n߃ I\y- I m- a - d n- b sØ hW- ß m- Ø - s X- ¥ mWv ? kv{XoI-fn¬ h®v G‰hpw `mKy-h-Xn-sb-∂t√ amXm-hn-s\-∏‰n thZ-]pkvXIw ]td-∂Xv?' "`mKy-hXn F∂ ]ZwXs∂ amXm-hn\v Znhy-Xz-an-s√∂p sXfn-bn-°p∂p. ssZh-Øn\v `mKy-Øns‚ Bh-iy-an-√-t√m. tbip-hns‚ injy-∑mtcm, tbip-hns‚ k∂n-[n-bn¬ tcmK-ku-Jy-Øn-\mbpw {]iv\-\n-hm-cW-߃°mbpw h∂ P\-ßtfm a≤y-ÿ-Xbv°v adn-bsb D]-tbm-Kn-®n´n-√. bmZr-—n-I-ambn Im\m-hnse IeymWhncp-∂n¬h®v tbip-hn-t\mSv adnb Hcp bmN\ \S-Øn-b-sXm-gn®v as‰m-cn-SØpw adn-bsb CS-\n-e°m-cn-bmbn ImWp-∂n-√.' "adn-bbv°v ÿm\-ap-s≠-∂t√ B kw`hw hy‡-am-°p-∂Xv?' "kz¥-{Km-a-Øn¬ \S∂ hnhm-l-am-bn-cp-∂XpsIm≠v adn-bbpw kw_-‘n-®p. hncp∂p ka-bØv ap¥n-cn-®mdv Xo¿∂p-t]m-bn. BZyw B hnhcw ]mN-I-Øns‚ t\XrXzw hln® kv{XoIƒ Adn™p ImWpw. A°q-´-Øn¬ adn-bbpw Adn-™p. s]s´∂v adnb tbip-hns\ hnhcw [cn-∏n®p F∂p am{Xw.' "GXm-bmepw a≤y-ÿ-bmbn amXm-hns\ tbip AwKo-I-cn-®t√m!' "Hcn-°-ep-an-√. `mhn-bn¬ Fs¥ms° kw`-hn-°p-sa-∂-Xn-s\-∏‰n tbip-hn\v Zqc-Z¿i\w D≠-t√m. ]nev°m-eØv adn-bsb Bcm-[n-°p∂ Zpcm-Nmcw k`-bn¬ \pg-™p-Ibdp-sa∂v tbip a\- n-em-°n-bn-´p-≠v. AXp-sIm-≠m-bn-cn°mw amXm-hns\ \ncp-’m-l-s∏-Sp-Øn-s°m-≠v-˛˛kv{Xotb F\n°pw \n\°pw XΩn¬ F¥v?-˛˛F∂v tbip adp-]Sn ]d™-Xv. tbml-∂m≥ c≠mw A≤ymbw hmbn-®p-t\m-°v.' tbml-∂ms‚ kphn-tijw I≠p-]n-Sn-°p-hm≥ tImcp-Xp-am-∏nf _≤s∏-Sp-∂Xp a\- n-em-°nb alXzwNmt°m-®≥ {]kvXpX A≤ymbw FSpØp hmbn-®p. tPm¿Pvimkv{Xn hni-Zo-I-cn®p: "AXm-b-Xv, tbip-hns‚ Bflob ip{iq-j-tbm-Sp≈ _‘-Øn¬ adn-bbv°v ssZhw {]tXyI ZuXy-߃ sImSp-Øn√ F∂v ChnsS hy‡-am-Ip-∂p. tbip-hn\p P∑w \¬In DÆn-tb-ip-hns\ `‡n-\n¿`-c-amb A¥co-£-Øn¬ hf¿Øn-s°m-≠phcnI F∂ henb Hcp ZuXyw adn-bbv°v \¬In. AXv adnb `wKn-bmbn \n¿∆-ln-®p. A√msX tbip-hn\pw a\p-jy¿°pw CS-bn¬ amXmhns\ a≤yÿ B°n-bn-√.' "tbip-{InkvXp amXm-hns\ kv{Xotb F∂p ]cp-°≥coXn-bn¬ hnfn-
98
Ggw-Ipfw kmwIp´n
®-sX-¥p-sIm-s≠∂v ]e-t∏mgpw Rm≥ Nn¥n-®n-´p≠v?' tImcpXp am∏nf-bpsS Ab¬hmkn At¥m-Wn-km¿ Pn⁄m-km-]q¿∆w Bcm-™p. "A∂sØ blq-Z-∑m-cpsS k{º-Zm-b-a-\p-k-cn®v kv{Xotb F∂p≈Xv _lp-am-\-]q¿∆w IpSpw-_mw-K-ßsf ]cm-a¿in®v D]-tbm-Kn-°mhp∂ kwt_m-[-\-bm-Wv.' "Hmtlm, ]nSn-In-´n....-F-∂mepw adn-b-bn¬ ]m]-an-√m-™-Xp-sIm-≠t√ amem-J-bpsS kµ¿i\w D≠m-bXv?' "amemJ adn-bsb kwt_m-[\ sNbvXXv Ir] e`n-®-htf F∂mWv. Imc-Ww, Hcp km[m-cW hy‡n-sb-t∏mse adn-bbv°pw ssZh-Ir], ssZhImcpWyw Bh-iy-am-bn-cp-∂p. adnb ssZhsØ kvXpXn-®psIm≠v Hcp Io¿Ø\w ]mSn-bX - mbn eqt°mkv H∂mw-A≤ - ym-bØ - n¬ ImWp-∂p.' C{]m-hiyw A[nIw _≤-s∏-SmsX tImcpXp am∏nf {]kvXpX A≤ymbw I≠p-]n-Sn-®p. "t\m°p-I. adn-b-bpsS kvXpXn-Ko-X-Øn¬-˛˛-c-£n-Xm-hmb ssZhta, Ahs‚\maw ]cn-ip≤wXs∂˛˛-F∂v-v adnb ]mSp-∂p. F√m a\pjy-scbpwt]mse adn-bbv°pw Hcp c£n-Xm-hns‚ Bhiyw D≠m-bn-cp∂p. adnb ssZhsØ ]m]-c-£-I-\mbn AwKo-I-cn-°p-∂p. ssZhw am{Xw ]cn- i p- ≤ - s \∂pw adnb kΩ- X n- ° p- ∂ p. ap∏- Ø n- s b´mw hmIyØn¬˛˛"Rm≥ I¿Øm-hns‚ Zmkn'˛˛F∂pw adnb kΩ-Xn-°p-∂p. BZmay ]m]-Øns‚ Xo≠-te-ev°msX ]cn-ip-≤m-flm-hn-\m¬ P\n® tbip- am-{X-amWv ]cn-ip-≤≥.' "]t£...' "£an-°-Ww, ]d-™p-Xo¿∂n-√...adnb a\p-jy-Ip-e-Øn¬ P\n® Hcp hµy-a-lnf Bbn-cp-∂p. a\p-jy-P∑w e`n-°p-∂-h¿ ]m]n-I-fmWv. adnb Ir]-bm¬ hnip≤ F¶nepw km£m¬ ]m]n Bbn-cp-∂p. k∑m¿§n F¶nepw ]m]n....-Hcp ]m]n as‰mcp ]m]n-bpsS a≤yÿ BIm≥ km[ya- √ . IS- _ m- [ y- X - b p≈ Hcmƒ as‰mcp IS- ° m- c - \ p- t h≠n Pmayw \n¬°m≥ Xp\n-bp-I-bn-√-t√m. adnb Dbn¿sØ-gp-t∂‰p F∂ A`yqlw HutZym-Kn-I-{]-am-W-ambn ItØm-en°m k` AwKo-I-cn-®Xv tIhew \meph¿jw apºm-bn-cp-∂p. 1950 \hw-_dnemWv t]m∏v ]bkv ]{¥≠m-a≥ adn-b-bpsS Dbn¿sØ-gp-t∂¬∏pw kz¿§m-tcm-l-Whpw {]am-Wambn Fgp-Xn-t®¿Ø-Xv. adnb acn-®p-I-gn™v 1900 h¿j-߃°p-ti-jw. \q‰m-≠p-I-fnse sI´p-I-Y-Iƒ°v At±lw hgßn HutZym-Kn-I-amb AwKo-Im-cw \¬Ip-I-bm-bn-cp-∂p. CsXms° ]{X-Øn¬ h∂ hm¿ØI-fm-Wv. sX‰p kΩ-Xn-°m≥ a\- n-√. {]am-W-߃ Fgp-Xn-t®¿ØptN¿Øv sI´p-I-Y-Iƒ kXy-am-°n-sb-Sp-°m-\p≈ {iaw. hn^-e-{i-a-߃. ssZhw tIm]n-°p∂ {ia-߃.' "kv{XoI-ft√ ]pcp-j-∑m-tc-°mƒ Icp-W-bp-≈-h¿?' "tImcp-tX, CXp a\- n-em-°v....-Im¬hdn-bn¬ acn®v alm-Im-cpWywIm´nb tbip-hns\ kao-]n-°m≥ \ap°v a‰m-cp-sSbpw HØmi th≠m. ]Xn-\mdmw \q‰m-≠n¬ t]m∏v ]bkv \mem-a-\mWv I\y-a-dn-bm-an-t\mSp≈ {]m¿∞-\-Iƒ k`-bn¬ \S-∏m-°m≥ A\p-h-Zn-®-Xv. CXp-t]mse \nß-fpsS k`-bn¬ IS-∂p-Iq-Sn-bn-´p≈ At\I Zpcm-Nm-c-߃ ]mÿ
]mfw sX‰nb Xoh≠n
99
sI.-C.-G-{_lmw Fgp-Xnb "al-Xnbmw _m_n-tem¨' F∂ ]pkvX-IØn¬ N¿® sNbvXn-´p-≠v.' "AXns‚ Hcp tIm∏n F\n°p Xcmtam?' "Xo¿®-bm-bpw. X]m-en¬ Ab®p Xcmw....-]p-kvX-I-Ønse Nne Imcy-߃ Rm≥ Xs∂ ]d-bmw....' "Bs´.' "tbip {Iqin¬ acn-°p-∂-Xn\p apºv amXm-hns‚ ]cn-c-£Ww tbipXs∂ tbml-∂ms\ Gev]n-®p. hm¿≤-Iy-Øn-te°p {]th-in-°p∂ adn-bbv°v injy-∑m-cpsS klmbw Bh-iy-am-bn-cp-∂p. tbip-hns‚ kz¿§mtcm-l-W-Øn-\p-tijw At\I P\-ß-tfm-sSm∏w sbcp-i-te-anse amfnI apdn-bn¬ ad-nbbpw ImØn-cp∂p {]m¿∞n-®p, ]cn-ip-≤m-flm-hns\ {]m]n-®p. km[m-cW a\p-jy-sc-t∏mse adn-bbv°pw {]m¿∞-\bpw ]cnip-≤m-flmhpw Bh-iy-am-bn-cp-∂p. A√msX Bcp-tSbpw {]m¿∞-\bv°p adp-]Sn \¬Ip∂ kn≤n-I-sfm∂pw amXm-hns\ tbip Gev]n-®n-√. Hcp s]¨ssZhw thW-sa∂v GtXm Ip_p≤n-Iƒ°p tXm∂n-b-Xp-sIm≠mWv adnb Dbn¿sØ-gp-t∂‰v kz¿§m-tcm-lWw sNbvsX∂ If-f-°Y ]nev°m-eØv {]N-cn-∏n-®-Xv. tbip-{In-kvXp-hns‚ injy-∑mcpw As∏mkvsXm-e-∑mcpw Fgp-Xnb Ccp-]-Øn-aq∂p ]pkvX-I-߃ ss__n-fns‚ ]pXnb\nb- a - Ø n- e p- ≠ v . Cu ]pkv X - I - ß - f n- s em∂pw adn- b sb {]Io¿Øn®v Hcp hmIyw t]mepw C√.' tImcp-Xp-am-∏nf au\-ambn {i≤n-®p. Aev]w Poc-I-sh≈w IpSn-®tijw tPm¿Pvimkv{Xn XpS¿∂p. "Ing-°p-\n∂pw hnZzm-∑m¿ s_Xve-tl-an¬ sN∂-t∏mƒ DÆn-tb-iphns\ am{X-amWv \a-kv°-cn-®-Xv. aqe-`m-j-bn¬\n-∂p≈ ]gb hnh¿Ø\-ß-fn-se-√mw˛˛-in-ip-hns\ AΩ-bmb adn-b-tbmSp IqSn I≠p, hoWp Ahs\ \a-kv°-cn-®p˛˛-F-∂mWv tcJ-s∏-Sp-Øn-bn-cn-°p-∂-Xv.' aØm-bn-®≥ aØmbn c≠m-a-≤ymbw ]Xn-s\m∂mw hmIyw s]s´∂v hmbn-®p-tIƒ∏n-®-tijw ]d™p: "Ah-s\, Ahs\ am{Xw \a-kvI-cn®p.' tPm¿Pvimkv{Xn Bibw ]q¿Øo-I-cn®p: "F∂m¬ ]m›m-Xy-cmPy-ß-fnse Nne ss__nƒ hnh¿Ø-\-ß-fn¬-˛˛-in-ip-hns\ AΩ-bmb adn-b-tbmSp IqSn I≠p, hoWp \a-kvI-cn-®p˛˛-F∂v Xncp-Øn-bn-´p-≠v. t\m°p-I, F{X e÷m-Icw! adn-b-sbbpw \a-kvI-cn®p F∂p sXfnbn-°m≥ k`m-t\-Xm-°-fpsS kΩ¿±-tØmsS Nne hnh¿Ø-I¿ "Ahs\' F∂ ]Zw am‰n°f-™n-cn-°p-∂p. AXp-t]mse ]Øp Iev]-\-I-fnse "Hcp hn{K-lhpw D≠m-°-cpXv' F∂ Iev]\ hn´p-I-f-™n-´p≈ Hcp ss__nfpw ]m›m-Xy-cm-Py-ß-fn¬ Cd-ßn-bn-´p-≠v. ]mc-º-cy-k-`-I-fpsS hn{K-lm-cm-[-\ \ymbo-I-cn-°p-hm-\p≈ X{¥-ß-fm-Wn-h.' "adn-b-tØmSp \n߃°n{X hntcm-[-sa¥m?' "hntcm-[s - am-∂p-an-√. adn-bsb R߃ BZ-cn-°p-∂p, F∂m¬ Bcm[n-°p-∂n√. adnb hnip-≤-bm-Wv, F∂m¬ ]cn-ip-≤-b-√. ssZhw am{Xw ]cn-ip-≤≥. a\p-jysc Bscbpw R߃ Bcm-[n-°-bn-√. As∏m-kvsXme-{]-hrØn ]Ømw A≤ymbw hmbn®p ]Tn-°p-I. Hcp a\p-jy≥ As∏m-
100
Ggw-Ipfw kmwIp´n
kvsXm-es\ \a-kvI-cn-°p-hm≥ kmjvSmwKw hoWp. ]t{Xmkv Abmsf hne-°n. ]nSn-s®-gp-t∂-ev]n-®p. a\p-jys\ \a-kvI-cn-°-cp-sX∂p KpWtZm-jn-®p.' aØm-bn-®≥ CS-bv°p-I-bdn: "C∂sØ aX-t\-Xm-°-fm-bn-cp-s∂-¶n¬ Bcm-[\ kt¥m-j-]q¿∆w kzoI-cn-°p-am-bn-cp-∂p.' tImcp-Xp-am-∏nf H∂p Nncn-®p. "tbml∂m≥ «ol Hcn-°¬ Hcp amem-J-bpsS Imev°¬ hoWp. amemJ tbml∂ms\ imkn-®p. ssZhsØ am{Xta \a-kvI-cn-°mhq F∂p-]-tZ-in-®p. Cu kw`hw shfn-]mSp ]pkvXIw Ccp-]-Øn-c-≠mw A≤ym-b-Øn¬ tcJ-s∏-Sp-Øn-bn-´p-≠v.' tPm¿Pvimkv{Xn \¬Inb hkvXp-XI-fpsS apºn¬ ]mc-º-cy-k-`I-fpsS D]-tZ-i-߃ XI¿°-s∏´p Ign™p F∂p a\- n-em-°nb Nne¿ ]Xn-s\m-∂p-a-Wn-tbmSpIqSn ]pd-In-esØ hmXn-en¬IqSn ÿew hn´p. "kXy-kp-hn-tijw ]Tn-∏n-°m-sa∂p ]d™v Rßsf hnfn-®p-h-cpØn-bn´v RßsS amXr-k-`sb Ip‰w ]d-bp-I-bmtWm? CXmtWm \nßsS kphn-tijw?' ]ncn-™p-t]m--Ip-∂-Xn-\n-S-bn¬ Hcmƒ K¿÷n-®p. Abmƒ hmXn-en¬ FØn-b-t∏mƒ tPm¿Pvimkv{Xn i_vZ-ap-b¿Øn ]d™p: "kv t \lnXm \n߃ ho´n¬sN∂v Nn¥n- ° m≥ th≠n HcpImcywIqsS ]d-bp-I-bm-Wv. k¿∆-i-‡\pw k¿∆-hym-]nbpw k¿∆⁄m-\n-bp-amb Hcmƒ°p am{Xta \ΩpsS {]m¿∞-\-Iƒ tIƒ°m≥ Ign-hp-≈q. ssZhw am{X-amWv k¿∆-i-‡\pw k¿∆-hym-]nbpw k¿∆⁄m-\nbpw. I\y-a-dn-bbv°pw ]pWy-hm-f-∑m¿°pw Cu hnti-j-XIfn√. temI- Ø n¬ ]e cmPy- ß - f n¬ Ccp∂p {]m¿∞n- ° p- ∂ - h - c psS {]m¿∞\ tIƒ°m≥ adn-b-Øn\p km[y-a-√. ImcWw adnb k¿∆hym-]n-b-√. hm°pIƒ sIm≠v D®-cn-°m-\m-hmØ lrZ-b-Ønse au\amb {]m¿∞-\-Iƒ ]nSn-s®-Sp-°m-\p-ff Ignhpw adn-b-Øn-\n-√-˛˛-Im-cWw adnb k¿∆-⁄m-\n-b-√. \n߃ I\y-a-dn-b-tØmSv a≤y-ÿ-X-bv°pth≠n {]m¿∞n-°p-tºmƒ adnb CsXm∂pw tIƒ°p-∂n-√. shdpsX ap‰sØ sIm∂-sØ-ßns‚ aq´n¬ sN∂p-\n∂v sXßn-t\mSp {]m¿∞n°p-∂-Xp-t]mse am{X-amWv adn-b-tbmSpw ]pWy-hm-f∑mtcmSpw D≈ {]m¿∞-\. sXßn\v tIƒ°m≥ Ign-hn-√. adn-bbv°pw C√.' Abmƒ Xncn-™p-\n∂p ]d™p: "adn-bbpw, acn® ]pWy-hm-f-∑mcpw H∂p-In¬ kz¿§-Øn-em-Wv. As√-¶n¬ ]dp-Zo-k-bn¬. Ah¿°v \ΩpsS {]m¿∞\ tIƒ°m≥ k¿∆-⁄m\w e`n®p Ign-™p.' "Hcn-°epw C√. kz¿§-Ønse amem-J-am¿ t]mepw k¿∆-⁄m-\nIfpw k¿∆-i-‡cpw k¿∆-hym-]n-Ifpw A√. ssZhw Iev]n-t®ev∏n°p∂ Nne DØ-c-hm-Zn-Xz-߃ sNøp-hm-\p≈ Ign-hp-am-{Xta amem-Jam¿°p-≈q. Ah¿°m¿°pw k¿∆-tem-I-cp-sSbpw {]m¿∞-\-tIƒ°m\p≈ Ign-hn-√. Ah¿s°√mw ]cn-an-Xn-Iƒ D≠v. hnip-≤-∑m¿ F√mhcpw Hcn-°-¬ kz¿§-Øn¬ hkn-t°-≠-h-cm-Wv. F∂m¬, A∂v Ah¿ ssZh-ßtfm Ip´n ssZh-ßtfm BIp-I-bn-√. ac-W-an-√mØ icocw Hcn°¬ hnip-≤-∑m¿°p e`n-°pw. F∂m¬, At∏mgpw Ah¿ ssZh-ßtfm Ip´n-ssZ-h-ßtfm BIp-I-bn-√. k¿∆-⁄m-\n-Iƒ BIp-I-bn-√. Xo¿®-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
101
bmbpw hnip-≤-bmb adnb Ct∏mƒ ]dp-Zo-k-bn¬ hn{i-an-°p∂p F∂p R߃ hniz-kn-°p-∂p. AhnsS Ah¿ Znhy-k-t¥mjw I≠pw tI´pw \nXyX sNe-h-gn-°p-∂p. F∂m¬ `qan-bnse a\p-jy-cpsS {]m¿∞\ tI´v a≤y-ÿ-X sNøm-\p≈ kn≤n-Iƒ Ah¿°n√.' tImcp-Xp-am-∏n-f-sbbpw At¥m-Wn-km-dn-s\bpw t\m°n-s°m≠v tPm¿Pvimkv{Xn ]d™p: "a\x]q¿∆w Zpjn-°p-I-b-√. kXy-kp-hn-tijw ]Tn-∏n-°p-tºmƒ Zpcp-]-tZ-i-߃ Nq≠n-°m-Wn-t°-≠-X-Xym-h-iy-am-Wv.' "]mÿ hnj-an-°-≠m. hkvXp-XIƒ a\- n-em-°m≥ R߃ °p Xmev]-cy-ap-≠v-˛˛-t\cw ]mXncm ASpsØ-¶n-epw.' "At¥m-Wn-km-td, thZ-]p-kvX-I-Øn¬ ]mc-ºcy k`-Iƒ ImWn®n-´p≈ Ir{Xn-a-߃°v C\nbpw DZm-l-c-W-߃ Xcmw˛˛-F-{X-th-W-sa¶n-epw.' "]mÿ F√mw ]d™p Xo¿Ønt´ t]mIm-hq.' "Ae-Ivkm-≠¿ N{I-h¿Øn-bpsS ]n≥Km-an-Iƒ CuPn-]v‰n¬h®v blq-Z-∑m-cpsS thZ-]p-kvXIw AYhm ]gb\nbaw F{_m-b-`m-jbn¬\n∂v {Ko°p`mj-bn-te°p hnh¿Ø\w sNøn-®p. AXn¬ t\csØ Dƒs∏-Sp-Øn-bn-´n-√mØ ]Xn-\mep ]pkvXI - ß - ƒ Iq´n-t®¿Øp. Ah At∏m-{In^ {KŸ-߃ F∂ t]cn¬ Adn-bs - ∏-Sp-∂p. kXy-hn-izm-knIƒ Hcn-°epw Cu ]Xn-\mep ]pkvXI - ß - sf thZ-]p-kvXI - Ø - ns‚ `mKß-fmbn AwKo-Ic - n-®n-´n-√. F∂m¬ ItØm-en° ss__n-fp-If - n¬ Chbpw AwKo-Ir-X{- K-Ÿß - f - mbn tN¿Øn-´p-≠v. ]mc-ºcy k`-Ifnse Nne A\mNm-cß - sf ]n¥m-ßp∂ Nne {]kvXm-h\ - I - ƒ At∏m-{In-^{- K-Ÿß - f - n-ep≠v. adn-ambw tN¿∂ Cu ss__nƒ C¥y-bnepw {]kn-≤o--Ic - n-°m≥ ]mc-ºcy k`m tI{µ-ßf - n¬ Btem-N\ - I - ƒ D≠m-bn-´p-≠v. ]t£, s]¥t°m-kvX¿ Hcn-°epw B ss__nƒ kzoI-cn-°p-Ib - n-√.' "ssZh-h-N-\-tØmSp sXm´p-I-fn-°p-∂-h¿°p im]-ap-≠v....-b-lq-Z-∑mcpsS ]gb\nb-a-Øn¬ C∂phsc Cu ]Xn-\mep]pkvX-I-߃ tN¿Øn´n-√.' alXzwNmt°m-®≥ CSbv°pIbdn ]d-™p. "icym Nmt°m-®m....-\-thm-∞m-\-t\-Xm-°ƒ ]Xn-\mdmw\q‰m-≠n¬ At∏m-{In^ {KŸ-߃ ss__n-fn¬\n∂p \o°n-°-f-b-W-sa∂v t]m∏nt\mSv Bh-iy-s∏-´-Xm-Wv. ^e-ap-≠m-bn-√.' At¥m-Wn-km¿ ssI Db¿Øn. "tNmZn-®m-epw.' "\thm-∞m-\-{]-ÿm\w RßsS ItØm-en°mk` ]nf¿∂p-≠m-bXt√?' "icn' "\nßsS k`-I-fpsS ASn-ÿm\w Hcp hnhml tamN-\-t°kv Bbncp-∂t√m! CwKvf-≠n¬ GtXm Hcp cmPm-hns‚ hnhm-l-tam-N\w RßsS t]m∏v AwKo-I-cn-®n-√. AXns‚ ]nW°w Xo¿°m≥ B cmPmhv RßsS k` X√n-∏n-f¿Øn s{]m´-Âp k`-Iƒ cq]o-I-cn-®-Xt√?' "CXmcp ]d™p?' "A®≥]´-Øn\p ]Tn-°p∂ Fs‚ A\-¥-c-h≥.' "hkv X p- X - I ƒ hf- ® p- s I- ´ n- b p- ≠ m- ° nb Adn- h m- W - X v . ...- R m≥ ss__nƒkvIqfn¬ ]Tn-°p∂ ImeØv CtX-∏‰n D]-\ymkw Fgp-Xn-
102
Ggw-Ipfw kmwIp´n
bn-´p-≠v. CwKvf-≠nse sl≥{Sn F´m-a≥ F∂ cmPmhv At±-l-Øns‚ hnhm-l-tam-N\ hnj-b-Øn¬ t]m∏p-ambn ]nW-ßnb Imcyw icn-bm-Wv. 1535-˛¬ tdma≥ ItØm-en° k`-bp-am-bp≈ _‘w At±lw hnt—-Zn®p. X∑qew CwKvf-≠n¬ ItØm-en° k`bv°v i‡n-£-b-ap-≠m-bn. cmPm-hns‚ ]n¥pW e`n-®XpsIm≠v s{]m´-Âpk`-Iƒ CwKvf-≠n¬ Aev]w hf-cm≥ CS-bmbn F∂Xpw kXyw Xs∂. F∂m¬ \thm∞m\{]ÿm-\-Øns‚ ^e-ambn BZysØ s{]m´-Âp-k-`-Iƒ D≠mbXv P¿Ω-\n-bn-em-Wv.' "AtXtbm?' "AsX. P¿Ω≥ aX-]fin-X-\mb am¿´n≥ eqY-dm-Wn-Xn\p t\XrXzw hln-®-Xv. 1513 apX¬ At±lw tdma≥ ItØm-en° k`-bpsS Zpcp-]-tZi-߃ A®-Sn®p {]N-cn-∏n-®p-Xp-S-ßn. bqtdm-∏n-emsI Bbn-c-߃ eqYdns\ A\p-Iq-en®v s{]m´-Âp k`-Iƒ cq]o-I-cn-®p. CXmWv s{]m´Ã‚p k`-I-fpsS D¤-h-N-cn{Xw; A√msX hnhm-l-tam-N-\-{]-iv\-a-√. s{]m´-Âpk`-If - psS D¤-hØ - n-\p-tijw ]Øp-h¿jw Ign-™mWv hnhml-tam-N-\-{]iv\w D≠m-bXv; Ccp-]-Øn-c≠ph¿jw Ign-™mWv cmPmhv ItØm-en°m k`-bp-am-bp≈ _‘w ]q¿Æa-mbn hnt—-Zn-®Xv'. "F∂mepw eqY¿ amXr-k` hn´Xp sX‰t√?' "kXyw {]N-cn-∏n-®-Xn\p amXr-k` At±-lsØ hfsc ]oUn-∏n-®p. hf-sc-°mew Hfn-hn¬ ]m¿t°-≠n-h-∂p. ss__n-fn\p {]Nmcw e`n-®m¬, s]mXp-P-\-߃ kXy-kp-hn-tijw a\- n-em°n ItØm-en-°-k` hn´pI-f-bp-sa∂v t\Xm-°ƒ°v `b-ap-≠m-bn-cp-∂p. AXn-\m¬, ss__nƒ km[m-c-W-°m-cs‚ `mjbn-te°p hnh¿ Ø\w sNbvX tPm¨hn¢n^ns\ k` ac-W-tbm-Ky-\mbn hn[n-®p. Poh≥ `b∂v \mSp hnt´mSnb hn¢n^v tcmKn-bmbn acn-®p. F∂n´pw k`m-t\-Xm-°-fpsS sshcw Xo¿∂n√. At±-l-Øns≥d ihw Xpc-s∂-SpØv Np´p Nmº-em-°n.' "AtX-Xm-bmepw IjvS-am-bn-t∏mbn.' "kmtd, thsd-bp-ap≠v {IqcX! ]n∂oSv Sn≥sU-bn¬ F∂ `‡≥ cl-ky-ambn ss__nƒ hnh¿Ø\w Xøm-dm°n {]kn-≤o-Ic - n-®p. ItØmen° t\Xm-°ƒ I≠p-In-´nb tIm∏n-Iƒ Np´p-I-cn-®p-I-f-™p. t]m∏v \nb-an-®m-°nb hneyw hmdw F∂ _nj-∏mWv Cu {IqcX-bpsS ]n∂n¬ {]h¿Øn-®-Xv. k`-bpsS Zpcp-]-tZ-i-߃ eLp-te-J-I-fn¬IqSn ]pdØp sIm≠p-h∂ Sn≥sU-bn-ens\ HSp-hn¬ Hcp XqWn¬ sI´n-bn´v Igp-ØpsR-cn®p sIm∂p.' "IjvSw, IjvSw!' "IjvSw Xs∂. A∂v ss__nƒ Hcp \ntcm-[n-X-{K-Ÿ-am-bn-cp-∂p. ]ptcm-ln-X∑ - m¿°p am{Xta ss__nƒ hmbn-°m\pw hymJym-\n-°m\pw A\p- h m- Z - a p- ≠ m- b n- c p- ∂ p- ≈ q. ]ptcm- l nXh¿§- Ø ns‚ hf- s ®m- S n® hymJym\w k`m-P\ - ß - f - psS ta¬ ASn-t®-ev∏n-°p-Ib - m-bn-cp∂p ]Xn-hv.' At¥m-Wn-km-dns‚ apJØp {]I-S-amb PmfyX tPm¿Pvim kv{Xn {i≤n-®p: "kmsd, thZ-]p-kvX-I-Ønse ]pXnb\nbaw hmbn®p t\m°q. \nßsf ]Tn-∏n-®p-h-®n-cn-°p∂ D]-tZ-i-߃ shdpw hymP-am-sW∂p a\ n-emIpw.' tImcp-Xp-am-∏n-fbpw At¥m-Wn-kmdpw At\ym\yw H∂p t\m°n.
]mfw sX‰nb Xoh≠n
103
"Poh-Im-cpWy {]h¿Ø-\-ßfpw kmaq-ly-tk-h-\-ßfpw IqSp-Xepw ItØm-en-°m-k-`-bt√ sNøp-∂Xv?' "icn-. AXns‚ ]n∂n¬ {]h¿Øn-°p∂ ]ptcm-ln-X-∑m-sc R߃ BZ-cn-°p-∂p. F∂m¬ k¬°¿Ω-߃ sNbvX-Xp-sIm-≠p-am{Xw Bbn√. kXy-hn-izm-k-kw-ln-Xbpw kzoI-cnt® ]‰q.' "s]¥-t°mkvXp-Im¿ kaq-l-Øn\v F¥p KpWw sNøp∂p?' k‘ybv°p XpS-ßn-b-XmWv tPm¿Pvim-kv{Xn-bpsS thZ-]-T\w. C\n kwkm-cn-°m≥ i‡nbn-√-t±-l-Øn-\v. i_vZw ]pd-Øp-hn-Sm≥ _≤s∏-´p-sIm≠v At±lw aØm-bn-®s\ H∂p t\m°n. adp-]Sn ]d-™Xp aØm-bn-®-\m-Wv. "At¥m- W n- k m- s d, hy‡n- ] - c - a mbn sNøm- h p∂ klm- b - ß ƒ R߃ ]mh-s∏-´-h¿°p sNøp-∂p≠vv. `qtem-I-am-k-I-e-ap≈ s]¥t°mkvXpIm¿ s]mXpsh I¿j-Icpw sXmgn-em-fn-Ifpw BWv. [\-hm∑m¿ hnc-en-se-Æm≥ am{Xw. tIc-f-Øn-em-sW-¶n¬ Hcp- \√hn-`mKw ]mh-s∏-´-h-cm-Wv. \nß-fpsS k`bv°v temI-sØ-ºm-Spw-IqSn tImSm-\ptImSn AwK-ß-fp-≠v. Ct∏mƒ s]¥-t°mkvXp {]ÿm-\-Øn\v temIsØ-ºm-Spw-IqSn ]Øp-e£w AwK-߃t]mepw ImWp-I-bn-s√-∂p-tXm∂p-∂p. \n߃ sNøp∂ coXn-bn-ep≈ hn]p-e-amb Imcy-߃ sNøm\p≈ tijn R߃°n-√. F¶nepw sNdnb tXmXn-ep≈ A\m-Y-ime-Ifpw hnZym-e-b-ßfpw Bip-]-{Xn-Ifpw R߃°p-ap-≠v.' "kaq-l-tØmSp \ap°p IS-∏m-Sp≠v!' "Xo¿-®-bm-bpw D≠v....\n߃ ]mh-s∏-´-h\p ]pc-ta-™p-sIm-Sp-°pIbpw Id-h-∏-ip-hns\ hmßns°mSp-°p-Ibpw sNøp-∂p. F∂m¬ B ]pc-bv°-IØp Xma-kn-°p-∂-h-tcmSv bYm¿∞ tam£-Øn-\p≈ am¿§w tbip-{In-kvXp-hm-sW∂ kXyw ]d-™p-sIm-Sp-°m-dpt≠m?' "aØmbqtZ-io, Xm¶ƒ ]d-bp-∂Xv kmaq-ly-tk-h\w sNøp∂ RßfpsS I\ym-kv{Xo-Ifpw ]ptcm-ln-X-∑mcpw \c-I-Øn¬ t]mIp-sa-∂mtWm?' "A°mcyw Xocp-am-\n-°m≥ Rm\mcv? Zbm-]-c-\mb ssZhw hn[n-°s´....F∂m¬ s]mXp-P\w kXy-kp-hn-ti-j-Øn-te°p \oßp-∂-Xn\p XS w\nev°p∂ ]ptcm-ln-X-h¿§w Ip‰-°m-cm-Wv.' "D]-tZ-io, \n߃°v \nßsS kz¥w k`m-{]-ÿm-\sØ hf¿ØW-sa-∂-√msX as‰-s¥-¶nepw e£y-apt≠m? Cu k`m-t{]aw \√Xmt∂m?' "kmtd, \nß-fmWv A‘-cmb k`m-t{]-an-Iƒ. Imc-Ww, sX‰m-bmepw icn-bmbmepw k` ]td-∂Xp am{Xta \n߃ A\p-k-cn-°-bp-≈p. A‘mNm-c-߃ XqsØ-dn-bm≥ \n߃°p a\- n-√.' "\n߃ {]ÿm-\sØ am{Xw Db¿Øp-∂p.' "R߃ tbip-{In-kvXp-hns\ Db¿Øn-°m-Wn-°p-I-bmWp sNøp∂Xv˛˛tbip-{InkvXp ]m]n-Isf c£n-°p-∂p; tcmKn-Isf kuJy-am-°p∂p; ]cn-ip-≤m-flm-hns\ \¬Ip∂p; cmPm-hmbn thKw hcp-∂p˛˛CXmWv s]¥-t°mkvXp ktµ-iw. Cu ktµ-iw \n߃ ]q¿Æ-ambn hniz-kn°p-Ibpw A\m-Nm-c-ßsf XqsØ-dn-bp-Ibpw sNbvXm¬ ItØm-en°m
104
Ggw-Ipfw kmwIp´n
k-`-bn-te°v XncnsI hcm≥ Rm≥ Xøm-dm-Wv. Hcp k`sbb√. Hcp k-tµ-isØ hf¿Øm-\mWp R߃ {ian-°p-∂-Xv.' kmdmΩ sIm≠p-h∂ hSbpw Im∏nbpw Ign-®-tijw thZ-]-Tn-Xm°ƒ Hmtcm-cp-Ø-cmbn bm{X-]-d-™p. tImcp-Xp-am-∏n-fbpw At¥m-Wn-kmdpw tPm¿Pp-im-kv{Xnsb Npw_n®p. lrZ-b-߃ ASp-Øp-I-gn™ {]Xo-Xn. \S-∏m-X-bn--se-Ønb At¥m-Wn-km¿ ]pd-In-tem´p t\m°n: "]mÃtd, Rm≥ \msf- ap-X¬ ]pXnb\nbaw {i≤n®p hmbn-°mw. a\- n-emIp∂ kXy-߃ A\p-k-cn°pw.' "kXyw \nßsf kzX-{¥-cm-°pw.' tPm¿Pvimkv{Xn CS-dnb i_vZØn¬ ]d-™p. tPmWnsb Xqh-bq¿ kvIqfn¬ A©mw -¢m- n¬ tN¿Øn´p aSßn-h-∂-t∏mƒ kmdmΩ aØm-bn-®-t\mSp tNmZn®p: "\ΩsS tdmkΩ˛˛Ahƒs°mcp IeymWw \S-°t≠?' "ssZhw Ahƒ°p-th≠n Hcp hcs\ t\m°n-sh-®n-´p-≠v.' "sIm®n\v Ccp-]Xp hb- m-Im-dm-bn. hmcym-]p-cØp h∂ h¿jw P\n-®Xm Ah-fv. C\o F{X-\mfm ho´n¬ \ndp-Øp-∂Xv?' "ssZh-Øn-\n-jvS-ap≈ ka-bØv AhsS IeymWw \S-°pw. \Ωfp [rXn ]nSn-®m-sem-°Ø - n-√. GXm-bmepw \ΩpsS tbip-I¿Ømhp ho≠pw hcm-dm-bn. Ahsf sI´n-°p-∂-Xn-\p-aptº tbip-I¿Ømhp hcn-I-bn-s√∂m¿°p ]d-bm≥ Ignbpw?' tdmkΩ \o≠ hSn-shmØ Hcp ico-c-Øns‚ DS-abmWv. Xnfßp∂ IÆp-Iƒ. Ccp-\n-dw. \o≠ ]pcn-I-߃. cq]-`wKn hgn-s™m-gpIp∂ s\‰n-Ø-Sw. {]Imiw kv^pcn-°p∂ im¥-h-Z-\w. tXmfn\p c≠Sn Xmsg- hsc InS-°p∂ Im¿Iq-¥¬. apSn-bn¬ ap√-∏q-hn√. Igp-Øn¬ I\-I-an√. ImXn¬ IΩ-en√. Imen¬ Nne-¶-bn√. s\‰n-bn¬ knµq-c-°p-d-nbn√. Ah-fm-scbpw Gdp-I-Æn´p t\m°m-dn-√. Cf-Inb aÆn¬ B\sbt∏mse \S-°m-dp-an-√. F¶nepw Ahƒ kpµ-cnbmbn-cp-∂p. P∑-kn-≤-amb kuµcyw. ssZhw \¬Inb kuµ-cyw. ]t£, Ahƒ ]Tn-°m≥ ka¿∞-b-√m-bn-cp-∂p. ]Ømw-¢m- n¬ c≠p-X-hW tXm‰p˛˛\mep h¿j-Øn\p apºv. A∂p hnZym-`ymkw \n¿Øn. Ab-eØp Xma-kn-°p∂ sN√-Ω-bm-im´n tdmk-Ωsb tNmZyw sNbvXp: "Ipt™ \osb¥m C®ncn Nn¥q-chpw I¨a-jnbpw tXbv°mØXv? \ns‚ apJw I≠n´v He-ØmØ It∏-sS-Iq-´n-cn-°p∂p.' "Rßfp ssZh-a-°-fm. kn\n-am-\-Sn-IsS thj-a√ ssZha-°ƒ°v.' "Ipt™, sImtd Nn¥qtcmw I¨ajow ]pc-´n-b-Xp-sIm≠v \c-I-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
105
Øn-seßpw t]mI-Øn-√. I√nepw sh≈-Ønepw s]mSn-bn-ep-sa√mw Cuiz-c-\p-s≠∂m RßsS {io\m-cm-b-W-Kp-cp-tZ-h≥ ]d-™n-cn-°p-∂Xv. A-t∏m-ƒ Nn¥q-c-Ønepw I¨a-jn-bn-ep-w F√mw ssZh-ap-≠v.' "ssZhw Fs‚ lrZ-b-Øn-sem≠v˛˛B kuµcyw aXn-sb-\n°v.' aØm-bn-®≥ hnNm-cn-®-Xp-t]mse tbip-{InkvXp h∂n-√. ]t£, tdmk-Ωbv°v sNdp-°-∑m¿ h∂p. H∏w Ieym-Wm-tem-N-\-bv°mbn Z√mf-∑m-cpw. _mh-m®-\mWv BZysØ bphm-hv. c≠mw-tem-Ia - l - m-bp-≤t- k-h\w Ign™p aS-ßn-sb-Ønb Hcp-kp-ap-J≥. Abmƒ tdmk-Ωsb t\m´-an-´p. ]e- h ´w tdmUn¬h®v t\m´w- s Im≠v tdmk- Ω - b psS {i≤sb BI¿jn-°m≥ {ian-®p. ]t£ tdmkΩ Ku\n-®n-√. HSp-hn¬ tdmk-Ω-tbmSp t\cn¬ kwkm-cn-°m≥ Xocp-am-\n-®p. tdmkΩ Hcp XpWn-k-©n-bn¬ ]e-N-c-°p-km-[-\-߃ hmßn ho´nte°p aS-ßp-I-bm-bn-cp-∂p. hr£-Øns‚ ]pd-In¬ ad-™p-\n∂ _mhm®≥ tdmk-Ωsb Zqsc-h-®p-Xs∂ I≠p. tdmUn-en-dßn FXntc \S-∂p. Ccp-hcpw XΩn-e-Sp-Øp. ssIbn¬ knK-d‰v ]pI-bp-∂p-≠m-bn-cp-∂p. "tdmk-tΩ, F\n-s°mcp Imcyw ]dbm-\p-≠v. H∂p \nev°v.' tdmkΩ \n∂n-√. hm Xpd-∂n√˛˛thK-X-Iq´n \S-∂-I-∂p. _mhm-®≥ knK-d‰p ]mX-tbm-c-tØ°p hen-s®-dn-™p. IØn-sb-cn™ knK-d‰v am{X-a√ _mhm-®≥ Dt]-£n-®-Xv. H∏w tdmk-Ωsb kz¥-am-°m-\p≈ tamlhpw! Ip°p-km-bn∏pw IpSpw-_-hpw, Zzn`mjn ame-°c tXmam-®-t\m-sSmØv Xqh-bq¿ ssZh-k-`m-a-µn-c-Øn-em-K-X-cm-bn-´p-≠v. 1929-˛¬, Ccp-]-sØm∂p h¿jwapºv, Xs‚ tcmKw-]n-Sn® IÆn¬ kv]¿in®p Ip°p-km-bn∏p {]m¿∞n-®Xpw Xm≥ am\-km-¥-c-s∏-´-Xp-amb cwKw aØm-bn-®≥ Xqh-bq¿ hnizm-kn-I-tfmSv hnh-cn-®pXpSßn. aØmbn-®s\ hnImcw Iog-S-°n. Hcp inip-hn-s\-t∏mse At±lw hnßn-°c-™p. ]d™p XpS-ßn-bXp Xo¿°msX Itk-c-bn¬ sN∂n-cp-∂p. Cud≥ IÆp-I-fp-ambn bm{X-]-d-bm-s\-gp-t∂-‰p-\n∂ Ip°p-km-bn∏ns\ aØm-bn-®≥ kq£n-®p-t\m-°n. ]gb Im©-\-—hn ]c-Øp-∂ apSn \nt»jw sImgn-™p-t]m-bn-cn°p-∂p. ]I-cw, sNhn-∏p-d-In¬ \c® \me©p apSn. am¿±-h-ta-dn-bn-cp∂ Xz°n\v C∂p Npfp-°w. ]√p-Iƒ°v ]g-b-Xp-t]mse Xnf-°-an√. ap≥\nc-bn¬ c≠p ]√pIƒ \jvS-am-bn-´p-≠v. A∂sØ Kw`oc hmKvt[m-c-Wn-bn-√. ]Icw sXm≠-bn-S¿®-tbm-SpIq-Snb ]cp-°≥ i_vZw. Fgp-]Xphb- p≈ Hcp hr≤≥. C\n kphn-tijw {]kw-Kn-®p-\S-°m≥ {]mbhpw ico-chpw i_vZhpw Xs∂ A\p-h-Zn-°n-√. Ip°p-km-bn∏v `£Ww Ign™v Imdn¬ Ib-dn-b-t∏mƒ aØm-bn®≥ Zzn`mjn aptJ\ ]d™p: "Aßv hn{i-an-°m≥ ka-b-am-bn. kz¥w\-m-´n¬ aS-ßn-sbØn hn{i-an-®m-epw.'
106
Ggw-Ipfw kmwIp´n
"Fs‚ kz¥-\mSv Ata-cn-°-b√˛˛kz¿§amWv. C\o \nß-sf-sb√mw Rm≥ ]dp-Zo-k-bn¬h®v ImWpw.' At±-l-Øns‚ i_vZw KZvK-Z-Øn¬ Ah-km-\n-®p. Imdv ad-bp-thmfw aØm-bn-®\pw k`mw-K-ßfpw t\m°n-\n-∂p. C\nsbm-cn-°epw Ip°p-km-bn-∏ns\ Cu `qan-bn¬h®v ImWm≥ km[y-a√t√m F∂ hkvXp-X-bm-W-hsc thZ-\n-∏n-®-Xv. hfsc tPmen-Øn-c° - p≈ Ip°p-km-bn-∏.v Ata-cn-°b - n-te°p aS-ßp∂-Xn-\p-aptº Xqh-bq¿ k`m-P\ - ß - t- fmSp bm{X-tNm-Zn-°m≥ h∂t√m F∂ hkvXpX Hm¿Ø-t∏mƒ Nne-cpsS IÆp-Iƒ ho≠pw NpSp-\o¿ s]mgn-®p. A∂p sshIn´v AØmgw Ign-°m-\n-cp-∂-t∏mƒ tPmWn-bpsS apJw hnf-dn-bn-cp-∂p. DuWp-I-gn™v tdmkΩ tPmWnsb Np‰n-∏‰n \n∂p. HSp-hn¬ tPmWn Imcyw Xpd-∂p-]-d-™p. D®bv°v Ip°p-km-bn-∏n\pw AXn-Yn-Iƒ°pw Cd-®nbpw ap´bpw ao\pw-Iq´n hn`-h-k-ar-≤-amb DuWp-\¬In. AXn-Yn-Isf Du´n-°-gn™-t∏mƒ `£Ww A[nIw tijn-®n-cp-∂n-√. tNmdpw Im®n-b- tamcpw c≠p ap´-°-j-W-ßfpw am{Xw. IpSpw-_mw-K-߃ Ah hoXn-®-t∏mƒ B\-hm-bn¬ Aº-g-ßm-t]m-se. AXns‚ {]Xn-tj-[-amWv tPmWn-bpsS apJw hnfn-®dnbn-®-Xv. Ahƒ tPmWn-bpsS \ockw ian-∏n-°m≥ {ian®p: "FSm sIm®t\, hncp-∂p-Imsc k¬°-cn-°-sb-∂Xv ssZh-Zm-k-∑m-cpsS IS-a-bm. AXn¬ \Ωƒ apjn-b-cp-Xv. A∏-®\pw A-Ω®ow- \Ωsf Hcn-°epw ]´nWn sIS-Øo-´n-√. ]ns∂, Fd®ow samt´w AXn-Yn-Iƒ°v sImSp°p-∂-Xp-t]mse \Ω°p Xcm≥ \ΩsS ho´n¬ kuI-cy-an√.' tPmWn AS-ßn-bn-√: "Cu s]¥-t°mkp kt`-em-b-Xp-sIm≠m \Ω°v Ct{Xw Zpcn-in®v Blmcw Ign-t°≠nhcp-∂-Xv. A∏-®≥ sNß∂q¿ sXßp-hn-f-X-d-hm-´n¬ sIS-∂n-cp-s∂-¶n¬ aq∂p-t\-tcmw Fd®ow samt´w s\øpw ]mepw-Iq´n Blmcw Ign-°m-am-cp-∂p.' "Ipt™ \ob-ßs\ ]d-bm-Xn-cn-sb-Sm. \ΩsS A∏-®≥ s]¥-t°mkn-em-b-XpsIm≠v F{Xtbm ]m]n-Iƒ am\-km-¥-c-s∏-Sm-s\-S-bm-bn. A∏®≥ t]m∂-S-sØ√mw k`-h-f¿∂p h¿≤n-°p∂p.' "Hmtlm, k` hf-cp-∂p. kz¥w hbdp s\d-bv°m-Xmt∂m kt` hf¿Øp-∂-Xv. t\m°v. A∏-®s‚ icocw H∂n-s\m∂v £oWn®p sImdn©n hcp-∂p....k`-bv°p-th≠n A≤zm-\n-®v....F\n°o kt`w th≠m. k`°mtcw th≠m.' "\obnXp tI°p sNdp-°m....s]¥-t°mkvXp {]ÿm\w XpS-ßnbn´v A[n-I-Im-e-am-bn-´n-√. s]¥-t°mkvXpk`-Iƒ°v AwK-kwJy hfsc Ipd-hm. IpSpw-_-_-‘-ßfpw kap-Zm-b-ssa-{Xnbpw DtZym-Khpw \jvS-s∏SpØn Cu ]pXnb {]ÿm-\-Øn¬ tNcm≥ ]Whpw {]Xm-]-hp-ap-≈-hcmcpw Xøm-dm-Ip-∂n-√. AXp-sIm≠v s]¥-t°mkvXp k`mw-K-߃ H´pap-°mepw kmº-Øn-I-ambn km[m-c-W-°m-cm. D]-tZ-in-amsc Xo‰n-t∏m‰m≥ Ign-hp≈ k`-Iƒ hf-sc-Ip-d-hm.' "F\n°o Ncn-{X-sam∂pw tI°-≠m.' "F∂mepw \o tI°v. ]s≠m-cn-°¬ Hcp _-‘p-hns‚ Ieym-W-k-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
107
-Zy--bn¬ £Ww In´nbX\p-k-cn®v dm∂o-°m-c≥ tPmk-^qtZin kw_‘n-®p. s]¥n-t°m-kvXp-Im-c≥ RßsS Ieym-W-Øn-\p-h-c≠m F∂v A´-l-kn-®p-sIm≠v At±-lsØ B IpSpw-_-Ønse Hcp aqØ ImcW-h≥ B´n-∏p-d-Øm-°n....s]¥nt°m kvXpIm¿°v ih-t°m-´bv°v ÿew hnev°-cp-sX∂v ]s≠ms° ]mc-º-cy-]-≈n-°m¿ B⁄sImSpØn-cp-∂p. AXp-sIm≠v ]≠v hmcym-]p-c-Øp-Im¿ ]Øp-]-Xn-\-©p ssa¬ ihw Npa∂v sNß-∂q¿ ih-t°m-´-bn-em-bn-cp∂p Ipgn-®n-´n-cp-∂-Xv. ]ecp-sSbpw ih-߃ ho´p-]-d-ºn¬Xs∂ Ipgn-®n-tS-≠n-h∂p.' "\mW-t°Sv˛- ˛Ijv-S-∏mSv.' "AsX, kXyw ]n≥]-‰p-tºmƒ IjvSw klnt® ]‰q.... ]s≠m-cn°¬ Rm≥ ]co-£-bn¬ tXm‰∏w IW-°p-km¿ Fs∂ ASn-°m≥ ¢m ns‚ apºn¬ Fgp-t∂-ev]n®p \n¿Øn. Rm≥ Ic-bm≥ XpS-ßn. FSo \o ae-bm-f-Øn¬ Ic-bmsX s]¥n-t°m-kvXp-Im-cpsS adp-`-m-tj¬ Ic-bm-sa-¶n¬ \ns∂ ASn-°-Øn-s√∂v km¿ ]cn-l-kn-®p. Ip´n-I-sf√mw-IqSn Iq´-®ncn'. "C®-cn-{X-ß-sfms° F{X-{]m-hiyw shf-ºo-s´m-≈-Xm. tI´p-tI´p aSp-Øp.' tPmWn Dd-ßp-∂-Xp-h-sc, As∏m-kvX-e-∑m¿ kphn-ti-j-Øn-\pth≠n kln® Zpx-J-Zp-cn-Xm-]-am-\-ß-sf∏‰n tdmkΩ hni-Zo-I-cn-®p-sIm≠n-cp-∂p. {Inkvakv Ah-[n°v amth-en-°c tPm¿Pv D]-tZ-inbpw aI≥ Ahdm-®-\pw-IqSn aØm-bn-®s‚ `h-\-Øn-se-Øn. Ah-dm-®\v tdmk-Ωsb Xr]vXn-bm-bn. c≠mgvN Ign™v tPm¿Pp]-tZin ho≠pw aØm-bn-®s\ kµ¿in®p. h∂-Xns‚ Xmev]cyw Adn-bn-®p. "hnhm-l-Øn\v Rß°pw sNdp-°\pw XmXv]-cyw.' "kvtXm{Xw. R߃°pw XmXv]-cyam.' Ft¥m Kuc-h-amb hnjbw kwkm-cn-°m≥ Xøm-sd-Sp-°p∂ coXnbn¬ tPm¿Pp-]-tZin c≠p-aq∂ph´w sas√ Npa-®p. IWvT-ip-≤n hcpØn. "F∂mev....tIt´m....\Ω-fn-Xp-hsc kv{Xo[-\-Øns‚ Imcyw kwkmcn-®n-√t√m?' kv{Xo[\w. kv{Xo[\w. aØm-bn-®≥ Aev]-k-abw Nn¥n-®n-cp-∂p. ho≠pw B hm°v lrZb-Øn¬ apg-ßn. kv{Xo[\w! Xe sNmdn-™p-sIm≠p aØm-bn-®≥ ]d™p: "kv{Xo[-\tam! AhƒXs∂ Hcp [\-am. ss]¶n-fn-kz-`m-hw. c£n-°-s∏-´v, kv\m\s∏´v ]cn-ip-≤m-flm-`n-tjIw {]m]n® s]¨Ip-´n.' "Fs≥d tam\pw c£n-°-s∏-t´m\m.' "kvtXm{Xw.'
108
Ggw-Ipfw kmwIp´n
"Btcm-Ky-hm≥. I≠m¬ sIm≈m-hp∂ sNdp-°≥. Ah\v Bcpw Aøm-bncw cq]m kv{Xo[\w Xcpw. aØm-bn-®-\m-b-Xp-sIm≠v c≠m-bncw cq]m X∂m-aXn.' c≠m-bncw˛˛B kwJy aØm-bn-®s\ sR´n-®p...c≠m-bncw! "tPm¿Pp-]-tZ-in-s°-¥n\m c≠m-bncw cq]m. \nßfp ]W-°m-ct√? a°-sf√mw DtZym-K-°m-ct√?' "]W-°mtcm A√tbm F∂-X√ {]-i-v\w....\nßsS aqØ- tamƒ tdmkΩ Hcp IpSpw-_-Po-hnXw XpS-ßp-tºmƒ Ahƒs°mcp kΩm-\am-bn c≠m-bncw cq]m sImSp-°p-∂sXm´pw A[n-I-∏‰-√. Ah¿°v hoSp]-Wn-sXm-S-ßm-s\m≈ Imim-Is´.' "D]-tZ-in-s°-¥n\m hoSv?' "F¥m R߃s°m∂pw hoSp-tht≠?' "Btd-gp-ap-dn-bp≈ hey ho´n-et√ Ct∏mƒ Xmakw! ]pØ≥ hoSt√!' "D∆v' "sNdp-°\p tPmen P¿a-\n-bn-em-b-Xp-sIm≠v C\n \m´n-se-¥n\m hoSp ]Wo-∂Xv?' DØcwap´nb coXn-bn¬ \n∂n´v tNmZn®p: "Fs≥d tam\-t∏mƒ c≠m-bncw cq]m kv{Xo-[\w hmßm≥ A¿l-X-bnt√?' "A¿l-X-sbm-≠v. ]t£ Fs‚ Iønev ]W-an√.' "]W-an-s√t∂m! aØm-bn-®≥ sNß-∂q¿ sXßphnf Xd-hm-´p-Imc-\t√? \nß-sfms° ]W-°m-cm-sW∂m Rm-t¶-´Xv.' "kphn-ti-j-th-e-bv°n-d-ßn-b∏w sXßp-hnf Xd-hmSp samØw FgpXnhn‰p ssZhth-ebv°p Zm\w sNbvXp.' tPm¿Pp-]-tZ-in-bpsS apJØv A¤p-X-Øns‚ hc-Iƒ ]S¿∂p. "ho´p-km-am-\-߃ hn‰p kv{Xo[\w Xcm-am-bn-cp-∂p. ]t£ Ahsb√mw ]g-©-\m-bn. ]Øn-cp-]Xp h¿jwapºv hmcym-]p-c-Øp-h®p hmßn®Xm ac- m-am-\-߃ an°Xpw.' "aØm-bn-®s\ F√m-h¿°pw hnizm-k-at√?' "∆v' "BtcmsS¶nepw ISw hmßn c≠m-bncw cq]m ASp-∏n®m aXn. aØm-bn-®≥ tNmZn-®m¬ Bcpw Xcpw.' sX√nS au\-Øn-\p-tijw aØm-bn-®≥ Bcm™p: "tPm¿Pp-]-tZin-s°s∂ hnizm-k-amtWm?' "Xo¿®-bmbpw.' "F∂m-sem-cp-]-Imcw sNbvXm-s´. Fs‚ tam≥ tPmWn C∏w ]≈n°q-S-Øn¬ t]mIp-hm. Ah≥ ]Tn®p ]m mbn Hcp tPmen In´p∂ ImeØv sImsd cq]m kzcq- ] n- ® p- X - c mw. kv { Xo[\w X∂p- h o- ´ mw. Xev°mew £an-®m-s´. F√m¿°pw Fs∂ hnizm-k-am-sW-¶n¬ tPm¿Pp]-tZ-in°pw Fs∂ hnizm-k-am-bn-cn-°p-a-t√m. \Ωƒ c≠pw s]¥-t°mkvXp-Im¿. c≠p-t]cpw D]-tZ-in-am¿.' "Atøm tPmWntbm? Ah-\n∏w hb-s {Xm?' "]Xn-aq∂p hb p sXmS-ßn.'
]mfw sX‰nb Xoh≠n
109
"l˛-l-˛l sIm≈mw. Ah≥ ]Tn®p ]m mbn tPmen In´p-tºmtg°pw C\n F{X Imew ]nSn-°pw. Gsg-´p-h¿jw! AXn-\p-aptº \ΩpsS I¿Øm-hmb tbip hcpw. temIm-h-km\w kao-]n-®n-cn-°p-∂p. Xs‚ `‡-∑m¿ kz¿§-Øn-t∏m-Im-dm-bn. \mi-Øns‚ Xo hcm-dm-bn....sN-dp-°\p ht√mw kv{Xo[\w sImSp-°p-s∂-¶n¬ AXn-t∏mtg In´-Ww.' aØm-bn-®\p tIm]w h∂p. ]s£, AX-S°ns°m≠-t±lw {]Xnh-Nn®p: "tPm¿Pp-]-tZ-io, tbip-{InkvXp C{XthKw hcp-sa-¶n¬ c≠mbncw cq]m Rm≥ X∂mepw hoSp-]Wn Xocp-∂-Xn-\p-aptº tbip h∂mtem? kv{Xo[-\-ØpI FÆn-s°m-≠n-cn-°pºw temIw Ah-km\n-®mtem? \qdp-cq-]m-t\m-s´√mw Nmº-em-I-Ønt√?' tPm¿Pp-]-tZ-in-bpsS {Zhym-{K-l-Øn\p \s√m-c-Sn-! ]ns∂ A[n-It\cw At±lw A-hnsS Ccp-∂n-√. tdmkΩ k¬kz-`m-hn-bm-Wv. hnhmlw \S-∂m-se¥m? Cs√-¶nse-¥m....?
]Xn-t\gv "F
¥-Sm, Npabpw Xp∏pw! hb- -\mtbm?' sXßn≥tXm∏n¬ ]¥pIfn®psIm-≠n-cn-°ptºmƒ tKm]n tPmWn-tbmSp tNmZn-®p. "Pe-tZm-j-am-sW∂p tXm∂p∂p.' tKm]n t]m°-‰n¬\n∂pw Hcp _oUnsb-Sp-Øp. Xos∏-´n-bp-c- n-bt∏m-gp-≠mb cq£-amb K‘w tPmWn-bpsS aq°n¬ X´n. "t\m°Sm, NqSp]pI hmbn¬°q-Sn-sb-SpØv aq°n-°qSn shfn-bn-te°p X≈-Ww. It^mw Pe-tZmtjmw QSm∂p amdpw.' "ho´ns®√pºw _oUn \md-Ønt√?' "]pI-®p-I-gn™v Xpf-kosS Fe hmbn-en´p Nh-®p-Xp-∏-Ww. \m‰w t]mIpw. Bcpw Adn-b-Øn-√.' CfInadn™ a\x-km-£nsb km¥z-\-s∏-Sp-Øn-s°m≠v tPmWn _oUn IØn®v ]pI®pXpS-ßn. AXns‚ kzmZv Ah-\n-„-s∏-´p. aq°neqsS Xoh-≠n-∏p-I-t]mse Ipsd [qa-]-Sew shfn-bn-te°v. _m°n hmbneqsS c£-s∏-´p. ]™n-t]mse arZp-eamb hmbp-k-©n-Isf ]pI-sIm≠p Id- ]nSn∏n-°p-∂Xv Btcm-Ky-Øn\p \√-X-s√-∂-h≥ ]nXm-hn¬\n∂pw A≤ym-]I-cn¬\n∂pw ]e-h´w tI´n-´p-≈XmWv. - - a m\w IqsS k`-bpsS ta¬—amXm-]n-Xm-°-fpsS ta¬ as‰m-c] £Wn-®p-h-cp-Øp-I-bmWp tPmWn. _oUn-bpsS ]mSp-Iƒ Np≠n¬.... Ahtb-°mƒ IdpØ ]mSp-Iƒ a\x-km-£n-bn¬. B h¿jw Ah-km-\n-®Xv Hcp kt¥m-j-hm¿Ø-tbm-Sp-Iq-Sn-bm-Wv. tdmk-Ωsb kv{Xo[\w IqSmsX hnhmlw Ign-°m≥ ae-_m-dn¬ Xmakn-°p∂ cmP≥ kΩ-Xn-®p. Hcp kphn-ti-j-I-\mWp {]Xn-{ipXhc≥— k©mc{]kw-Kn. AXn-tesd aØm-bn-®s\ kt¥m-jn-∏n-°m≥ as‰-¥m-
110
Ggw-Ipfw kmwIp´n
Wp-≈Xv! cmP≥ F∂ t]cn-t\mSv "kphn-ti-j-I≥' F∂ hnti-j-W]ZwIqSn tN¿ØmWv Ieym-W-°pdn A®-Sn-®-Xv. aplq¿Øw t\m°msX B¿`m-S-c-ln-X-amb coXn-bn¬ hnhmlw \S∂p. \h-Z-º-Xn-Iƒ ae-_m-dn-te°p Xncn-®-t∏mƒ aØm-bn-®\pw Xqhbq¿ k`-tbmSv hnS-hm-ßm≥ ka-b-a-Sp-Øn-cp-∂p. 1952 Pq¨ amkw apX¬ aØm-bn-®s\ Ggw-Ipfw k`-bpsS CS-b-\mbn \nb-an-®p-sIm≠v apJyÿm-\-Øp-\n∂pw h∂ IØv aØm-bn-®s‚ ssIh-i-ap-≠v. ÿewam‰hn-hcw kmdm-Ω-bpsS apJ-Øp-≠m-°nb `mh-hy-Xymkw aØm-bn-®≥ {i≤n-®p. "C{X s]s´-∂mtWm ÿewam‰w?' "AsX¥m kmdmtΩ?' "ChnsS h∂n´v c≠p-h¿j-a√m Bsbm-t≈m.' "ssZhw Ab-bv°p-∂n-S-sØms° t]mI-Ww. Hcp ÿe-Øp-X-s∂bn-cp∂p thcp-]n-Sn-°-cp-Xv.' "F∂m-epw—-C-hnsSh∂n´v H∂p izmkwhnSm≥ kabw In´n-bn-√t√m.' "]d-°p∂ ]£n°v Ccn-°p∂ sImsºm-cn-°epw ÿnc-a-√.' `¿Øm-hns‚ CjvS-am-bn-cp∂p kmdm-Ω-bpsS CjvSw. `¿Ømhv ssZh-Zm-k-\-m-Wv. At±-l-Øns‚ CjvSw ssZth-jvSw. F{X tPmen-Øn-c-°n-em-bm-epw, k‘y Ign-bp-tºmƒ IpSpw-_mw-Kß-tfm-sSmØv Ipiew ]d-bm\pw ]m´p-]mSn {]m¿∞n-°p-hm\pw aØmbn-®≥ ]Xn-hmbn kabw\o°n-h-®n-cp-∂p. ]I-¬ \S∂ sNdpXpw hepXp-amb kw`-h-ß-sf√mw Ah-scm-∂n®v Ab-hn-d-°pw. ÿewam‰hm¿Ø \oc-k-tØm-sS-bmWv tPmWn kzoI-cn-®-Xv. Xqhbq¿ hnZym-e-b-Øn¬h®v kºm-Zn® Nßm-Xn-Isf hn´p-]ncn-bp-∂-Xn-ep≈ {]Xn-tj-[-am-W-v a\- ns\ Iep-j-am-°n-b-Xv. ÿew amdn-t∏m-Im-\p≈ Xocp-am-\-sa-Sp-Øp-sIm≠v aØm-bn-®\pw kmdm-Ωbpw {]m¿∞n-®p-I-gn-™-t∏mƒ tPmWn-bpsS apJØv tIm]Øns‚ Xo IØn. B Xobp-≠m-°nb hm´hpw hnf¿®bpw {]m¿∞\ Xo¿∂-t∏mgpw apJØp ImWm-\p-≠m-bn-cp-∂p. Ggw-Ip-fØp sN√p-tºmƒ \√ Nßm-Xn-Isf ssZhw \¬Ip-sa∂v aØm-bn-®≥ tPmWnsb Biz-kn-∏n-®p. tPmWn°p \√ Nßm-Xn-Isf th≠m. hm tXmcmsX A«oew ]d-bp-∂-h¿. _oUn-∏pI CjvS-s∏-Sp-∂-h¿. s]¨Ip-´n-Isf Gdp-I-Æn´p t\m°p-∂-h¿. \m´nse Ipam-coIp-am-c-∑msc-∏‰n I≈-°-Y-Iƒ {]N-cn-∏n-°p-∂-h¿. AØcw Iq´p-Im-sc-bm-W-h-\njvSw. s]¥-t°m-kvX-cmb bphm-°sf Ah\p ]p—-am-Wv. Xs‚ ]nXmhp ip{iq-jn-°p∂ s]¥-t°m-kvXp-a-µn-cØnse Xp≈-en-s\-∏-‰nbpw Xtºd-Sn-bpsS _l-f-sØ-∏-‰nbpw kl-]m-Tn-Iƒ ]cn-l-kn-°p-tºmƒ—Hcp s]-¥-t°m-kvXp-`-h-\-Øn¬ P\n-°m-\n-S-bmb hn[nsb Ah≥ i]n-®n-cp∂p.
]mfw sX‰nb Xoh≠n
111
As∂m-cn-°¬ kvIqfn-ep-≠mb Hcp A\p-`-h-sØ-∏‰n tPmWnIqsS°qsS ktlm-Z-cn-am-tcmSv ]cm-Xn-s∏-Sp-am-bn-cp-∂p. h¿jm-h-km-\-]-co-£-bpsS Xte-am-kw. cmhnse tZio-b-Km-\m-em-]\-Øn-\p-tijw hnZym¿∞n-Iƒ samØw ¢mkv apdn-Iƒ°p apºn-ep≈ \o≠-h-cm-¥-bn¬ Cdßn \nev°p-hm≥ A≤ym-]-I¿ Bh-iy-s∏-´p. {][m\ A≤ym-]-I≥ DØ-a≥\m-b¿km¿ hnZym¿∞n-Isf A`n-kw-t_m[\ sNøm≥ Xøm-dm-bn. A∂sØ {][m-\-]-{X-hm¿Ø hnh-cn-®p-sIm-≠mWv At±lw XpSßn-b-Xv. DØ-c-sIm-dn-bbpw Z£n-W-sIm-dn-bbpw XΩn-ep≈ bp≤w Hcp BW-h-bp-≤-ambn ]cn-W-an-°m≥ km[y-X-bp-s≠∂v At±lw Bi¶ {]I-Sn-∏n-®p. djybpw ssN\bpw DØ-c-sIm-dn-b-bpsS ]£-Øv. Ata-cn°bpw kJy-I-£n-Ifpw sFIy-cm-jv{S-kw-L-S-\bpw Z£n-W-sIm-dn-bbpsS ]£-Øv. 1950-˛¬ XpS-ßnb bp≤w c≠p-h¿j-Øn-\p-≈n¬ e£°-W-°n\v Bfp-I-fpsS Poh≥ A]-l-cn-®-Xmbpw bp≤-s°-Sp-Xn-Iƒ A\p-`-hn-°p-∂-hsc ip{iq-jn-°m-\mbn sFIy-cm-jv{S-kw-L-S-\-tbmSp kl-I-cn®v C¥y sshZy-k-lm-b-kw-L-ßsf sImdn-b≥ D]-`q-J-WvUØn¬ FØn-®-Xmbpw At±lw FSp-Øp-]-d-™p. "\nß-fn¬ F{X-t]¿ Znh-khpw ]{Xw hmbn-°m-dp≠v?' At±lw tNmZn-®p. c≠p-aq-∂p-t]¿ ssIIƒ Db¿Øn. "F√m-hcpw Zn\-∏{Xw hmbn®v temI-hn⁄m\w h¿≤n-∏n-°Ww.' D]-tZ-i-Øn¬ `mhn-sb-°p-dn-®p≈ {]Xo-£-bp-≠m-bn-cp-∂p. F∂n´v At±-l-Øns‚ ssIbn¬ Icp-Xn-bn-cp∂ henb Hcp Nn{Xw hncn-®p-b¿Øn-Im-Wn-®p. Hcp sSenhn-js‚ Nn{Xw. "Ata-cn-°b - n¬ Ct∏mƒ ]Øp-e£w `h-\ß - f - n¬ sSenhn-j≥ D≠v. AXp-sIm≠v temI-hm¿Ø-Ifpw imkv{Xo-b-⁄m-\hpw Hcp Ata-cn°≥ ]uc\v s]s´-∂p- e-`n-®p-sIm-≠n-cn-°p-∂p. \ΩpsS cmPyhpw hnIkn®v imkv{X-bp-K-Øn¬ {]th-in-°-W-sa-¶n¬ \n߃ \∂mbn ]Tn-°Ww. hmbn-°-Ww. \q‰m-≠p-Iƒ°v apºv \ΩpsS cmPyw KWn-X-im-kv{XØnepw hm\-im-kv{X-Ønepw sshZy-im-kv{X-Ønepw ap≥]-¥n-bn-em-bncp-∂p. Ct∏m-gsØ ]nt∂m-°m-hÿ am‰n-sb-Sp-°-Ww. C¥y-bpsS `mhn sNdp-∏-°m-cmb \nß-fpsS ssII-fn-em-Wv.' DØ-a≥\m-b¿km-dns‚ i_vZhpw km∂n-≤yhpw hnZym¿∞n-Iƒ°v DtØ-P\w ]I¿∂p. BZy-am-bn-´mWv hnZym¿∞n-Iƒ Hcp sSe-hn-js‚ Nn{Xw ImWp-∂-Xv. "Ign-™-amkw Xncp-h-\-¥-]pcw ImgvN-_w-•m-hn¬h®v B b{¥sØ Fs‚ kz¥ssIsIm≠p sXmSm-\p≈ `mKyw F\n-°p e-`n-®p.' At±lw A`n-am-\-]q¿∆w Iq´n-t®¿Øp. At±lw {][m-\-hn-j-b-Øn-te°p IS-∂p. "{]nb-s∏´ hnZym¿∞n-I-sf, Xncp-s°m®n hnZym-`ym-k-h-Ip-∏ns‚ \n¿t±-im-\p-k-cWw R߃ Hcp {]tXyI ÿnXn-hn-h-c-I-W°v Xømdm-°n-s°m-≠n-cn-°-bm-Wv. Hmtcm kvIqfnepw ]Tn-°p∂ hnZym¿∞n-Iƒ GtXXp aX-Øns‚, kap-Zm-b-Øns‚, k`-bpsS AwK-߃ BWv F∂ hnh-c-amWv k¿°m¿ {][m-\-ambn Bh-iy-s∏-´n-cn-°p-∂-Xv. amXm-]n-Xm°-fpsS sXmgn¬ hnh-c-ßfpw Bh-iy-s∏-´n-´p-≠v.'
112
Ggw-Ipfw kmwIp´n
`wKn-bmbn A‰-w H-Xp-°nb XmSn-bn¬ XS-hn-s°m≠v At±lw tNmZn®p: "\ΩpsS kvIqfn¬ F{X sslµh hnZym¿∞n-Iƒ D≠v?' ]Øp-ap-∂q-dp-t]¿ XnI™ A`n-am-\-Øns‚ Xnf-°-tØmsS ssI s]m°n—Nne¿ Nµ-\-°pdn Nm¿Ønb s\‰n Db¿Øn-s°m-≠v. {][m\m-≤ym-]-I≥ Ah-cpsS FÆw Ipdn-®n-´p. "ap…o-߃?' ]Ø≥]-Xp-t]¿ ssIIƒ Db¿Øn—Np-dp-Np-dp-t°m-sS. B¨Ip´nI-fn¬ Nne¿ sam´-Ø-e-b-∑m¿ Bbn-cp-∂p. s]¨Ip-´n-I-fn¬ Nne¿ CS-Xp-ssI-sIm≠v ]®-\n-da - p≈ intcm-hkv{Xw hen®v I-b‰ - n-s°m-≠mWv he-XpssI Db¿Øn-b-Xv. "C\n {InkvXym-\n-Iƒ?' tPmWn Dƒs∏sS GI-tZiw \qdp-t]¿ ]p©n-cn-tbmsS Ic-߃ Db¿Øn. AXn-\p-tijw DØ-a≥\m-b¿ km¿ Hmtcm aX-Øn-s‚bpw D]-hn-`mK-ß-fn¬s∏-Sp-∂-h-cpsS FÆw Xn´-s∏-SpØnØpS-ßn. lnµp-°-fn¬—{_m-“-W¿, \mb-∑m¿, ]nt∂m-°-k-ap-Zm-b-°m¿. {InkvXym-\n-I-fn¬—-I-tØm-en-°¿, Hm¿Ø-tUm-IvkpIm¿, kn.-Fkv.-sF.-°m¿, am¿tØm-Ωm°m¿. HSp-hn¬ tNmZn®p: "F{X s]¥-t°m-kvXp-Im¿ D≠n-hnsS?' Btdgp-\n-an-j-tØ°v ]q¿W \ni-_vZ-X. AXp-I-gn™v B¨Ip-´n-Iƒ \n∂ `mK-Øp-\n∂v Hcp Iq´-®n-cn. s]¥-t°m-kvXp-Imsc ImWm≥ s]¨Ip-´n-Iƒ Np‰p-h´w ItÆm-Sn-®p˛˛]cn-lm-k-`m-h-Øn¬. Ht´sd A≤ym-]-I-cpsS t\m´-Ønepw ]p—-`mhw \ngen-®n-cp-∂p. B`-cWw [cn-®n-´n-√mØ c≠p-aq∂v s]¨Ip-´n-Iƒ kt¶m-Nt- ØmsS ssIIƒ Db¿Øn. Iptd-t∏¿ Ahsc t\m°n AS-°n-®n-cn-°p-∂p-≠m-bncp-∂p. tPmWn aSn-®p. ssIIƒ Iq´n-Øn-cp-Ωn. s]s´∂v B¨Ip-´n-Iƒ hnfn-®p-]-d™p: "km¿,tPmWn.... tPmWo aØm-bn....s]¥-t°m-kvXp-Im-c-\mtW.' tPmWn a\- n-√m-a-\-t msS kmh-[m-\-Øn¬ ssI Db¿Øn-btijw s]s´∂v ssI XmgvØn-b-t∏mƒ Ahs‚ Igp-Ønse Rc-ºpIƒ H∂p-c-≠p-h´w XpSn-®p. apJØv a™-fn∏v ]S-cp-∂Xv hy‡-ambn ImWm-am-bn-cp-∂p. ho≠pw Iq´-®n-cn. ]mc-ºcy{InkvXym-\n-If - mb Ip´n-If - psS Nncn-bmWv Db¿∂p-tI-´-Xv. s]s´-∂mWv {][m-\m-≤ym-]-Is‚ apJ-`mhw amdn-b-Xv. G‰hpw D®Øn¬ Nncn Db¿∂ `mK-Øp-\n∂ Ip´n-Isf t\m´-an-´p-sIm≠v Xm°oXns‚ kzc-Øn¬ At±lw kwkm-cn-®p-Xp-Sßn: "\yq\-]-£-ßsf BZcn-°pI \ΩpsS kwkvIm-c-Øns‚ hnti-j-X-bm-Wv. Nncn-®p-Iq-hn-b√ Ahsc BZ-cn-t°-≠-Xv. hyXy-kvX-X-bp≈ aX-ßfpw k`-Ifpw hnizmk-kw-ln-X-Ifpw C¥y-bpsS kº-Øm-Wv. `qcn-]-£-a-X-hn-`m-K-Øn¬ Dƒs∏-Sm-Ø-hsc Hcp Im≠m-ar-KsØ t\m°p∂ coXn-bn¬ t\m°-cp-Xv.
]mfw sX‰nb Xoh≠n
113
Cw•-≠n¬ sN∂m¬ lnµp-°ƒ \yq\-]-£w. kntem-Wn¬ sN∂m¬ ap…o-߃ \yq\-]-£w. tdman¬ sN∂m¬ ItØm-en-°¿ `qcn-]-£w. Ata-cn-°-bn¬ s]¥-t°m-kvXp-Im¿°v kwJym-_-ew. CsXms° ad∂p-sIm≠v \mw s]cp-am-dm≥ ]mSn-√. \nß-fpsS Nncn Ak-ln-jvWp-XbpsS {]Im-i\w am{X-am-Wv. \n߃ `mhn-bn¬ C¥y F∂ alm-cmPysØ \bn-t°-≠-h-cm-Wv. ImSØw Dt]-£n-°-Ww.' hnZym¿∞n-Iƒ au\-ambn. F∂m¬ hnc-en¬ FÆm-hp-∂-{X-am{Xw kwJym-_-e-ap≈ s]¥-t°m-kvXp-Im¿ cmPy-Øns‚ kº-Øm-sW-∂p≈ {][m-\m-≤ym-] - I s‚ Bibw {Kln-°p-hm≥ _p≤n-ap-´p≈ hnj-b-amsW∂v Ah-cpsS apJ-`m-h-߃ hy‡-am-°n. Xe Aev]w Ip\n®v ¢m n-te°v \S-°p-tºmgpw tPmWn-bpsS apJsØ a™-fn∏v am™pXpS-ßn-bn-´n-√m-bn-cp-∂p. ]nt‰-Zn-hkw Iq´p-Im-c≥ tam\n-®≥ s]s¥-t°m-kvXp-Im-sc-∏-‰n Hcp ]ms´-gpXn tPmWnsb ]mSn tIƒ∏n®p: tkmZ-c-tc, Iq´p-Im-tc, s]s¥-t°m-kvXn¬ tNc-Ww. s\cßn s\cßn ]c-ºp-Iodmw Xp≈n-Øp≈n XqWp-hogvØmw A\y-`m-j, adp-`m-j, _lp-`mj sNm√n-s°m-≠v, sNm√n-s°m≠v hmbnse \m‰w t]m°mw. ho´n-se-Øn-b-t∏mƒ tPmWn ]cn-lm-k-Km-\-sØ-∏‰n Ip™-Ω-tbmSv ZpxJw {]I-Sn-∏n-®p. tbip-hn-\p-th≠n A]-am\w kln-°p-∂-h-¿-°v kz¿§Øn¬h®v {]Xn-^ew e`n-°p-sa-∂-hƒ Ahs\ Hm¿Ωn-∏n-®p. tPmWn kz¿§-sØ-∏‰n Nn¥n-°m≥ B{K-ln-®n-´pt≠m? Ggw-Ipfw \m¬°-h-ebv°v Hcp ssa¬ Ing-°p≈ ]´m-gn-ap-°n¬ aØm-bn-®\pw IpSpw-_hpw _ n¬ h∂n-d-ßn. sXt°m´p \S-∂p. ]´m-gn-bmdp IS-∂p-h-cp∂ Cfw-Im-‰ns‚ Xtem-S-ep-Ifpw Xmcm-´p-ta‰p hncm-Pn-°p∂ `q{]-tZiw AhnsS Bcw`n°p-I-bm-Wv. πmhnf Xd-hm-´p-]-d-ºnse Xe-aqØ hcn-°-πm-hp-Iƒ Cfw N°Isf amtdm-S-W®v a‰p hr£-߃°p]cn Xe-bp-b¿Øn-\nev°p∂ Zriyw aØm-bn-®s\ lTm-Zm-I¿jn-®p. hey-Ø-®s‚ hnZym-ebw IS∂v H∂c ssa¬ \S-∂-t∏mƒ Ah¿ It√-Øp-ap-°n-se-Øn. t\tc Ing-t°m-´p-Xn-cn-™p. \S-∏m-Xb - psS Ccp-]m¿iz-ßf - nepw ]qNqSn \nev°p∂ kky-߃. then-∏-c-Øn-bp-sSbpw sh´n-∏-g-Øn-s‚bpw K‘w aq°n-e-Sn-®p. ho≠pw Im¬ssa¬ \S-∂-t∏mƒ sX°p-h-iØv hnf-bn¬ IpSpw_mw-K-ß-fpsS \me-©p-ho-Sp-Iƒ ImWmbvh∂p. hS-°ph-iØv KpakvX≥Ipdp-∏ns‚ d∫¿tXm´-hpw. tXm´-Øns‚ a≤y-Øn¬ HmSp-ta™ ap≥hiwam{Xw IpΩmbw]qinb Hcp sI´n-Sw. Ggw-Ipfw k`mw-K-߃ aØm-bn-®\pw IpSpw-_-Øn\pw Xma-kn-°m≥ hmS-I-bvs°-SpØ sI´n-Sam-W-Xv.
114
Ggw-Ipfw kmwIp´n
kqcy≥ Aß-Ise Atd-_y≥ kap-{Z-Øn¬ A¥n-bp-d-ßm-\p≈ Xøm-sd-Sp-∏n-emWv. aØm-bn-®s‚ IÆp-Iƒ Np‰p-h´w k©-cn-®p. BIm-i-Øn¬ hcn-h-cn-bmbn ]£n-Iƒ Xmh-f-ß-fn-te°p aS-ßp∂p. sXm´p-]-Sn-™m-dp≈ Ipf-™n-th-en¬ IpSpw-_-°m-cpsS I∂p-Im-enIƒ A®-S-°-t_m-[-tØmsS sXmgp-Øn¬ h∂p Ib-dp-∂p. s]s´-∂-t±-l-Øns‚ ZrjvSnIƒ hcm-¥-bnse IpΩmbwtX® `nØnbn¬ Xd-™p. A\n-jvS-ssi-en-bn-em-cm™p: "Cu `nØn-I-fn-ßs\ hrØn-tI-Sm-°n-b-h-cmcm?' Ggw-Ipfw k`mw-K-ß-fn¬ {]mbw-Iq-Snb Z¿i\wZm\n-tb¬ kmdmWv DØcw ]d-™Xv : "]mÃ-td, Cu hoSv sImtd \mfmbn Bfp-Xm-a-k-an√msX sIS-°p-hm. hgntb t]m∂ ]n≈m-cpsS the-bm. CXnte t]m∂ sNdp-∏-°m¿ Icn-sIm≠v Ah¿°p tXm∂p-∂-sXms° Fgp-Xn-sh-°pw.' "IjvSw. temI-Ønse NoØhm°p-I-sf√mw `nØn-tb-sem-≠v.' At±lw ]d-™Xp icn-bm-Wv. cmjv{Sob ap{Zm-hm-Iy-߃, \mS≥]m´p-Iƒ, A«o-e-km-ln-Xyw-—F√mw D≠v. \m´nse ]qhm-e-∑m-cpsS {]Wb-I-Y-Iƒ, N´-ºn-I-fpsS cl-ky-th-gvN-Iƒ Ch-bp-sS-sb√mw {lkz-hnh-c-߃. At\ym\yw hntcm[w {]I-Sn-∏n-°p-∂Xpw Cu `nØn-I-fn-emWv. FXn-cm-fn-sb-∏-‰n-bp≈ A]-hm-Z-߃ henb A£-c-Øn-e-hnsS Ipdn®n-Spw. aØm-bn-®≥ `nØn-bn¬\n∂pw IÆp-am-‰n. Xs‚ A\p-`-h-km£yw Zm\n-tb¬kmdn-t\mSv hnh-cn-®p-Xp-S-ßn. "sNdp-∏-Im-eØv CØcw NoØ-Iƒ am{Xta Fs‚ hmbn-ep-≠m-bncp-∂p-≈q. Fs‚ sXm≠ Xpd∂ ih-°p-gn-bm-bn-cp-∂p. F∂m¬ GItZiw Ccp-]-Øn-\mep h¿jw apºv Ip°p-km-bn-∏ns‚ ]¥-en¬h-®v, ssZhw Fs‚ \mhns\ ip≤o-I-cn-®p.' "kvtXm{Xw ]mÃ-td, Fs‚ A\p-`thmw CXp Xs∂-bm-bn-cp-∂p. F∂m¬ Ign-™-h¿jw ]n.-Un. tam kv F∂p t]cp≈ Hcp-]-tZin ChnsS h∂p ImØn-cn-∏p-tbmKw \S-Øn. tbmK-at≤y Rms\s‚ lrZbw tbip-hn-\p-th≠n ka¿∏n-®p.' Iq´w hn´p-h∂ Hcp Im° timI-kz-c-Øn¬ Ic-™p-sIm-≠p-]-d-∂pt]m-bn. Im‰p ]¥m-Sp∂ taL-ß-fpsS hnS-hn-eqsS N{µ≥ Hfn-™p-t\m°n. ]cn-ip-≤m-flm-hns‚ sImSnb Im‰v aØm-bn-®s‚ arZpe hnIm-c-ßsfbpw ]¥m-Sn-Øp-S-ßn. "Zm\n-tb¬kmtd, sNe-®p- ] - d ∂ B Im°-sb-t∏mse Rm\pw Iq´whn´-h-\m-bn-cp-∂p. ssZhw c£n-®p.' ]nt‰∂p shfp-∏n\v Kpa-kvXs‚ d∫¿a-c-߃ Sm∏p-sN-øm≥ h∂ am[-h-\m-W-hsc DW¿Øn-b-Xv. d∫¿ac-Øns‚ ]´-bn-eqsS Hgp-Ip∂ shfpØ Id-t\m-°n-s°m≠v aØm-bn-®≥ ]d™p: "CXp I\m≥ tZiw t]men-cn-°p∂p--—]mepw tX\pw Hgp-Ip-∂n-Sw.' "]mte H≈q. tX\n-√.' am[-h≥ {]Xn-h-Nn-®p. "tX\nt\°mƒ a[p-c-amb hN\w D≠n-hn-sS. ssZh-h-N-\w. kabw In´p-tºmƒ h∂m-a-Xn, Rm≥ hmbn-®p-tIƒ∏n-°mw. \√ tX≥I´. Bflm-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
115
hn\p a[pcw \¬Ip∂ tX≥I-´. d∫-dp-]m-ep-t]mse HgpIn hcp∂ ]cnip-≤m-flmhpw D≠n-hn-sS. Nnc-´-bn-te°v ssZhw Hgp-°n-Ø-cpw. lrZ-bsa∂ Nnc-´-bn-te-°v.' "Bs´ Nnc-´-bpw-sIm-≠p -hcmw.' "Nnc´ Xpd-∂p-h-bv°-Ww. AXn-\p-≈nse Agp°v Igp-In-am-‰-Ww. ]m]-°-d-bpsS Agp-°v.' cmhnse tPmWnsb s\Sp-a¨ hnZym-e-b-Øn¬ Ggmw¢m n¬ tN¿Ø-Xn-\p-tijw aØm-bn-®≥ Hcp sIm´ IpΩmbw hmßn. ]pXnb hoSns‚ hrØn-sI´ `nØn-I-fn¬ sh≈-]q-in. "C\o Cu hoSn\p hnizm-k-`-h-\-sa∂ t]cv tbmPn-°pw.' kmdmΩ A`n-{]m-b-s∏-´p. Rmb-dmgvN F{X s]s´-∂mWp h∂-W-™Xv! d∫¿hym]m-cn-bmb _tY-en¬ Nmt°m-®s‚ ho´n¬sh-®mWv Bcm-[-\. ]pXn-b-Xmbn Bcw`n® k`-bm-bX - n-\m¬ Bcm-[\ - m-aµ - ncw ]Wn-bp-∂X - n-s\-∏‰ - n-bp≈ BtemN\ XpS-ßn-bnt´ D≈p. {]m¿∞-\-bv°p-tijw sNdp-h≈naqe tbml-∂m≥ ktlm-Z-c≥ Bcm-[-\m-KoXw \bn-®p.- Ip-a-cw-hnf eqt°m-kp-aq-∏≥ Xtº-d-Sn-®p. ]X-sh´n--tbm-tk^v ]m´ns‚ NcSv ]te-SØpw s]m´n-s®-¶nepw tbml-∂m≥ ktlm-Z-c≥ CuWw hos≠-Sp-Øp. ]I¬ apgp-h≥ d∫-dn\p Im\ Ipgn-°p∂ tbmtk-^n\v as‰mcp sXmgnepw hi-am-Wv. d∫¿]m¬ Dd-sbm-gn-°p-tºmƒ ]X sh´n-am-‰m-\p≈ XI-c-∏mfnbpsS \n¿Ωm-W-Øn¬ AXn-hn-Z-Kv≤-\m-W-bmƒ. Aßs\ In´nb t]cmWv ]X-sh´n tbmtk-^v. k` s]mXpsh Bflo-b-ambn aµm-h-ÿ-bn-em-sW∂v aØm-bn-®\\p-`-h-s∏-´p. km£yw {]kvXm-hn-®-h-cn¬ ]e-cpw- ]≠v AjvS-apSn DΩ®≥ ]pØ≥ho´n¬ amΩ-®s‚ ho´n¬h®p ImØn-cn-∏p-tbmKw \S-ØnbImeØv tZi-Øp-≠mb Bflob DW¿∆n-s\-∏‰n hnh-cn-®-X-√msX ]pXnb A\p-`-h-ß-sf-∏‰n H∂pw ]d-™n-√- ˛˛]-d-bm-\p-≠m-bn-cp-∂n-√. Nne¿ Dd°w Xqßp-∂p. thsd Nne¿ Dd-°-Øn-\p-th≠n Zmln-°p-∂p. Hcmƒ km£yw {]kvXm-hn-®n-cp-∂-Xn-\p-tijw H∂p-c≠p an\n-´pIƒ°p-ti-j-amWv ASp-Ø-bmƒ Fgp-t∂-ev°p-∂-Xv. D’m-l-an-√. XnSp-°-an-√. Nne¿ km£yw ]d-b-Wtam th≠tbm F∂m-tem-Nn-®n-cn-°p-∂-Xpt]mse tXm∂n. thsd Nne¿ a‰m¿t°m-th≠n Hcp ISa \n¿h-ln-°p∂p-sh∂ `mth\ hnΩn-´-tØmsS {]kvXm-hn-®p. F√m-hcpw tXß-bp-Sbv°p-tºmƒ Rms\mcp Nnc-´-sb-¶nepw DS-bv°-W-at√m F∂ Nn¥-bn¬ _‘\w amØ-®≥ CS-bvs°mcp kvtXm{Xw apg-°n. Aev]w DW¿∆p≈ km£yw, "adp-`m-j-a-dnb' F∂ A]-c-\m-a-Øn-e-dn-b-s∏-Sp∂ Infn-t°m´p adnb ktlm-Z-cn-bp-tS-Xp -am-{X-am-Wv. km[m-c-W-bmbn Hcp ]mt´m-Sp-IqSn adp-`m- j - a -dnb Fgp-t∂-ev°p-∂p. ]m´-h-km-\n-°p-∂-Xn-\p-aptº A\y`mjm-`m-j-W-Øn-te°p {]th-in-°p-
116
Ggw-Ipfw kmwIp´n
∂p. H∂p-c≠p an\n´v hmtXm-cmsX A\y-`m-j-bn¬ kwkm-cn-°pw. AXn\p-tijw Zo¿L-ambn H∂p izkn®v \m°n\v hn{iaw \evIn-b-tijw XteBgvN ssZhw \S-Ønb Ir]-Isf kvacn-®p-sIm≠v km£yw {]kvXm-hn-®p-Xp-S-ßpw. kµ¿`-hn-th-N\w IqSmsX Hmtcm hmN-I-Ønepw c≠pwaq∂pw lt√-ep-øm-kvtXm-{X-߃ D®-cn®pX≈m-dp-s≠-¶nepw, adp`m-j-a-dnb Bflm¿∞-Xbpw Dd® hnizm-k-hp-ap≈ ktlm-Z-cn-bm-sW∂v A-hn-sS-bp-≈h - ¿s°-√mw A-dn-bmw. HSp-hn¬ ]g-In-a™ ® t\cy-Xns‚ Xpsº-SpØv IÆp-\o¿ XpS-®p-sIm≠v km£yw D]-kw-l-cn-°p-tºmƒ A\y-`m-j-bpsS a¿Ω-c-i_vZw Np≠n¬\n∂pw ho≠pw _ln¿K-an-®psIm-≠n-cn-°pw. ]gb Nne A\p-`-h-߃ Ab-hn-d-°n-s°m-≠mWv adnb km£yw Bcw-`n-®Xv: "]Øp-h¿jw apºv Fs∂ Hcp ]mºp-I-Sn-®p˛˛-kvtXm-{Xw. F∂m¬ hnj-lm-cn-bpsS ASp-Øp-t]m-bn-√. ssZhw kuJy-am-°n. k - vtXm{Xw. \me-©p-h¿jw apºv Hcp ]ip Fs∂ sXmgn®p Xmsg-bn-´p--— kvtXm{Xw.- l-te-ep-øm.... Fs‚ t\sc Cuim-\-aq-e≥ HØncn ASn-®pI-bd - n.- F-∂m¬ C∂pw F\n°v tPmen sNøp-hm≥ Btcm-Ky-ap-≠v. t•mdn. s{]bnkv Z temdn.' km£yw ]Ip-Xn-bm-b-t∏mƒ adp-`m-j-a-dnb Ah-cpsS {]Xymi Cßs\ {]I-S-am°n: "Hcp kpZn-\-Ønev Rm≥ tcmK-an-√mØ ico-c-ap≈-h-fm-Ipw. ac-W-an-√mØ kz¿§-Øn¬ Rm≥-—Cu Ffnb adn-b-bmIp∂ Rm≥--—{]th-in-°pw. A∂v Fs‚ icocw t]mkv]n-kn¬ kmbn∏ns‚ aZm-Ω-bpsS sXmen t]mse shfpØp {]Im-in-°pw. atbgvkv aZm-Ω-bpsS shfpØ apJw t]mse sXf-ßpw. kvtXm{Xw. kvtXm{Xw.' Nne¿ Nncn-°m≥ `mhn-®p. aØm-bn-®\v hnZym-hn-lo-\-bmb adn-b -ktlm-Z-cn-bpsS Bflm¿∞-amb {]Xym-i-bn¬ aXn-∏p-tXm-∂n. Xte-amkw ]q¿Æ-kp-hn-ti-j-ssZ-h-k-`-bpsS anj-\-dn-h-\n-X-I-fmb t]mkv]n-kn¬ aZm-Ωbpw atbgvkv aZm-Ωbpw sXt°-∏-d-ºn¬ Nm≠n°p-™ns‚ ho´p-ap-‰Øv {InkvXob Ne-®n-{X-{]-Z¿i\w \S-Øp-I-bp≠m-bn. aZm-Ω-am-cpsS shfpØ ]™n-t]m-se-bp≈ icocw adp-`m-j-a-dnbsb \∂m BI¿jn-®p. shfp-Øp -Xn-f-ßp∂ icocw Ah-cpsS inipk-l-P-amb {]Xym-i-bpsS `mK-am-bn-°-gn™p. k`-bnse Hmtcm AwKhpw Irjn-bn¬\n∂pw DtZym-K-Øn¬\n∂pw e`n-°p∂ BZm-b-Øns‚ ]Øn-sem∂v k`m-{]-h¿Ø-\-߃°p-th≠n \o°n-h-bv°Ww F∂ k`-bpsS hyhÿ k`msk{I-´dn Hcn-°¬ hn⁄m-]\w sNbvX-tijw adp-`m-j-a-dnb ]d™ km£y-hm-NIw ]ecpw Hm¿°m-dp≠v-—"F√mcpw ssZh-Øn\v ]Øn-sem∂v sImSp-°tWm∂v k_m-\n-baw ]td-∂p. Cu ]mh-s∏´ adn-b-bm-Ip∂ F\n°v Irjn-bn√, DtZym-K-an√; Rm≥ ]W-°m-cn-bm-bn-cp-s∂-¶n¬ ssZh-Øn\v ]Ønsem-∂-√, \qdn-sem∂v sImSp-°m≥ aSn-Im-Wn-°-bn√!' sNdp-∏-°m¿ AS-°n-®n-cn-®p. adp-`m-j-a-dnb km£yw {]kvXm-hn-®p-I-gn-™-t∏mƒ aØm-bn-®≥ apdn-bn-emsI H∂p ItÆm-Sn-®p. km£yw {]kvXm-hn-®p-sIm-≠n-cn-°p∂ hnizm-kn-Isf ]ecpw {i≤n-°p-∂n-√.
117
]mfw sX‰nb Xoh≠n
Nne¿ thZ-hm-Iy-߃ X∏p-I-bm-Wv. aq∏-∑m¿ {]t_m-[-\-°p-dn-∏p- Xøm-dm-°p-∂p. hmIy-ßfpw Ipdn-∏p-Ifpw ho´n¬h®v [ym\n®p Icp-Xn-s°m-≠p-h-cWsa∂v aØm-bn-®\v \n¿_-‘-ap-≠m-bn-cp-∂p. s]s´∂v aØm-bn-®s‚ ZrjvSn ]X-sh´n tbmtk^v Ccn°p∂ ]p¬∏m-bn¬ ]Xn-™p. ]p¬∏m-bpsS Cg-Iƒ an°-hmdpw \jvS-am-bncp∂p˛˛Fen Ic-≠-Xp-t]mse tXm∂n. ]Xn-hmbn km£yw ]d-bp∂ Abmƒ km£ym-h-km-\-Øn¬ Hcp thZ-hmIywIqSn hmbn-®-Xn-\p-ti-jta Ccn-°-bp-≈q. hmbn-°m≥ I≠p]n-Sn® hmIy-Øns‚ t]Pn¬, Hcn©p \of-Øn¬ ]p-¬∏m-bpsS Hcng apdn®v AS-bmfw hbv°pw. Hmtcm Rmb-dm-gvNbpw Hm-tcm Cg! tbmtk^ns‚ thZ-]p-kvXIw \nd®pw CØcw Cg-I-fm-Wv. A-bm-fn-cn-°p∂ ]p¬∏mbv°v Hcp h¿j-Øn-tesd Bbp- p-≠m-Im-\n-S-bn-√. Nmb-tem-Sp-a-e-bn¬ ]md s]m´n-°p-∂-h-cpsS Ccp-ºp-Np-‰n-I-bpsS i_vZw CS-bv°nsS Db¿∂p-sIm-≠n-cp-∂p. Rmb-dmgvNbpw hn{i-aa - n-√msX i_vZn-°p∂ Np‰n-I-Iƒ! HcpZml-c-W-tØm-Sp-Iq-Sn-bmWv aØm-bn-®≥ {]kwKw Bcw-`n-®-Xv. "Fs‚ kztZ-i-amb sNß-∂q-cn-\-SpØv hc-´mdv F∂-dn-b-s∏-Sp∂ Hcp sIm®p- \-Zn-bp-≠v. {]kn-≤-amb ]ºm\Zn tImg-t©cn Bd-∑pf ame-°c hgn Bdm-´p-]pg {]th-in-°p-tºmƒ \-Zn-bn¬\n∂pw Hcp sNdnb imJ hS-t°m-s´m-gp-Ip-∂p. AXp ]n∂oSp ]Sn-™m-tdm-s´m-gp-Ip-∂p. c≠p ssa¬ Aßs\ th¿]n-cn-s™m-gp-In-b-tijw ho≠pw sXt°m-s´m-gpIn ]ºm-\-Zn-tbmSp tNcp-∂p. hS-°p-]-Sn-™m-tdm´v Hgp-Ip∂ Cu D]-im-Jbv°mWv hc-´m-sd∂p t]cv. Cu t]cp -In-´m≥ Hcp {]tXyI Imc-W-ap≠v. th\¬°m-eØv Cu imJ h‰nhc≠p-t]m-Ip-∂p. \ΩpsS Ahÿ Cßs\ Bbn-cn-°-cp-Xv. h√-t∏mgpw am{Xa√ DW¿∆n-s‚bpw ]cn-ip-≤mflm-hn-s‚bpw A\p-`-hw- D≠m-tI-≠-Xv. temIw \sΩ hc´p s]¥-t°mkvXp-Im-sc∂p hnfn-°m-\n-S-h-c-cp-Xv. thc‰ achpw \oc‰ \Znbpw ssZhØn\v A\n-jvS-Im-cy-ß-fm-Ip-∂p.' D]- { I-a-hm-°p-Iƒ k`-bn¬ Nne-cpsS Hm¿Ω Ah-cpsS ]q¿∆-ÿe-ß-fn-te°p Xncn-®p-hn-´p. sNß-∂q¿-—-]p-Ø≥Im-hv-—-ap-f-°pg {]tZi-ß-fnse sXt°-∏-d-ºv, Abn-cq°p-gn, ]≈n-°-sØ-t°¬, ]p√m-™n°m-em, ]pXnb ho´n¬ IpSpw-_-im-J-I-fm-bn-cp∂p Ggw-Ipfw hmkn-Ifn¬ ]ecpw. {]kwKw Ah-km-\n-®-t∏m-tg°pw Bcm-[\mapdn-bn¬ Hcp henb Bflob-a-g-bv°p≈ taL-߃ Dcp-≠p-IqSn°gn-™n-cp-∂p.
]Xn-s\´v B taL-߃ Znh-k-߃°p-≈n¬ s]bvXp-Xp-S-ßn. ]nt‰ Rmb-dmgvN k`-bn¬ DW¿∆ns‚K‘w Ie¿∂ Km\-ß-fp-
118
Ggw-Ipfw kmwIp´n
b¿∂p. A®-Sn® Ht∂m ct≠m ]m´p-]p-kvX-I-߃ am{Xw. kz¥w ssI∏S-bn¬ ]m´p-I-sf-gp-Xnb sNdnb t\m´p-_p-°p-I-fm-bn-cp∂p ]e¿°pw. IqSp-X-em-fp-Ifpw Hm¿Ω-bn¬\n-∂v, lrZ-bßsf ssZh-ap-ºn¬ GIm-{Kam-°n-s°m-≠p- ]m-Sn. ssZhhpw a\p-jy\pw Km\-ß-fn-eqsS GI{X ktΩ-fn-®p. Km\-ip{iqj ]Ip-Xn-bm-b-t∏mƒ Xtº-d-Sn-bpsS apg°w h¿≤n-®p. ]m´p apdpIn. Iø-Sn-bpsS thKw IqSn. IÆp-I-fn¬ NpSp-\o¿ Xpfp-ºn. sImSn-tØm-∏n¬ X¶Ω ktlm-Zcn A\y-`m-j-bn¬ {]h-Nn®p; Bta≥tPm¿Pp-Ip´n hymJym-\n-®p. HtaKmtXmam-®≥ A\y`mj-bn¬ ]m´p--X p-S-ßn. sjss°\mNmt°m-®≥ Atßm-´p-an-tßm´pw \S∂v ]e-cptSbpw Xe-bn¬ ssIh®v hnSp-X-en-\p-th≠n {]m¿∞n-®p. s]s´∂v a≤y-h-b-kv°-bmb Hcp kv{Xo Ic-bm\pw Ae-dm\pw CSbv°nsS Xmdm-hn-s\-t∏mse i_vZa - p-≠m-°m\pw XpS-ßn. IÆp-\o-cn-√mØ Ic-®n¬. hmbn¬\n∂v \pcbpw ]Xbpw! Xe B™p-Ip-e-°n. \o≠ apSn hni-dn-t]mse hncn-®m-´n-b-tijw hn{`-a-Øns‚ i_vZ-߃ ]pd-s∏Sp-hn-®p-Xp-S-ßn. ]X-sh´n tbmtk-^ns‚ ktlm-Z-cn-bm-W-hƒ. BZy-am-bn-´mWv GgwIpfw k-`-bn¬ hcp-∂-Xv. t]cv sIm®p-km-dm. s]-s´∂v sjss°\mNmt°m-®≥ sIm®p-km-dm-bpsS ASp-tØ°p \oßn. AhcpsS Xe-bn¬ ssIh-®p: "tbip-hns‚ A[n-Im-c-ap≈ \maØn¬ \n∂n-ep≈ Zp¿i-‡n-Isf imkn-°p-∂p. Cu ktlm-Z-cnsb ]oUn∏n-°p∂ i‡n-tb, hn´p-t]m-Iq. DSs\ t]mIq.' "C√, C√, t]mI-Øn-√. R߃ \mep-t]-cm-Wv. Hcn-°epw t]mIØn-√.' sIm®p-kmdm I´mbw ]d-™p. s]mSp-∂s\ aØm-bn-®≥ Fgp-t∂-‰p-\n-∂p. k`-tbmSv GI-kz-cØ - n¬ "Pbw Pbw'F∂ ]m´p-]m-Sm≥ Bh-iy-s∏-´p. Pbw Pbw lt√-epøm Pbw Pbw Ft∏mgpw tbip-\mY \ma-Øn\v Pbw Pbw Ft∏mgpw Aev]-t\cw ]m´p-]mSn ssZhsØ Bcm-[n-®-tijw aØm-bn-®≥ sIm®p-km-dm-bpsS kao-]-tØ°p \oßn. sXm´p-]p-dtI bmK-]oTws]mSnb-®\pw. aØm-bn-®-s‚bpw s]mSn-b-®-s‚bpw Ic-߃ sIm®p-km-dm-bpsS Xe-bn¬ kv]¿in-®p. aØm-bn-®≥ Db-c-Øn-te°v IÆp-Iƒ Db¿Øn. cmP-I-ev]-\-bpsS [z\n-bp≈ {]m¿∞\ Db¿∂p. GI-kz-c-Øn¬ k` lte-epøm apg°n: c≠m-bncw h¿jw apºv I\y-I-bpsS DZ-c-Øn¬ ]cn-ip-≤m-flm-hn¬ Dev]m-Zn-X-\mbn tKmim-e-bn¬ P\n®v A¤p-X-{]-hrØn-Iƒ sNbvXv Ipcp-S-scbpw apS-¥-scbpw kuJy-am-°n-b.... acn-®-hsc Dbn¿∏n-®....
]mfw sX‰nb Xoh≠n
119
Im¬h-dn-bn¬ acn-®v, AS-°-s∏´v aq∂mw \mƒ Dbn¿sØ-gp-t∂‰v kz¿§-Øn¬ hmW-cp-fp∂ {InkvXp-tb-ip-hns‚ ]mh-\- \m-a-Øn¬ ]nXmhpw ssZh-hp-amb btlmth R߃ At]-£n-°p∂p Cu ktlm-Z-cn-bpsS _‘-\-߃ Agn-b-s∏-Ss´! sIm®p-kmdm im¥-am-b-ti-jw, k`-bn¬ kµ¿i-I-cmbn h∂-h-cpsS Pn⁄mk ian-∏n-°p-hm≥ {ian-®p-sIm≠v aØm-bn-®≥ ]d™p: "BZyambn Cu k`-bn¬ h∂-h-tcm-Smbn H∂p-c≠p Imcy-߃ ]d-bm-\p≈ kzmX{¥yw Rm≥ FSp-°p-I-bm-Wv. Aev]w apºv sIm®p-kmdm ktlmZ-cn-bn¬ I≠ s]cp-am‰w H∂p-c-≠p-Im-c-W-ß-fm¬ D≠m-Imw. Nne-t∏mƒ CXv am\-kn-I-tcm-K-Øns‚ e£-W-am-Imw. As√-¶n¬ kmØm-\y-_m[-sIm≠pw CØcw s]cp-am-‰-߃ D≠m-Imw. ssZhm-flm-hns‚ i‡n tbmK-ß-fn¬ i‡n-bmbn hym]-cn-°p-tºmƒ ss]im-NnI i‡n-Iƒ hn{`-an-®n-f-Insb-∂n-cn-°pw. kz¥-i-cocw NX-®p-ap-dn®v ae-I-fn¬ Ae™p-\-S∂ Hcp a\p-jy≥ tbip-hns\ I≠-t∏mƒ Ae-dn-hn-fn-®- kw`hhpw tbip-{InkvXp Abm-fn¬ IpSn-tb-dn-bn-cp∂ Aip-≤m-flm-°sf imkn-®p-]p-d-Øm°nbXpw kphn-ti-j-ß-fn¬ \mw hmbn-®n-´p-≠-t√m.' "Bta≥'. `‡≥amØp-°p´n hni-Zo-I-c-WsØ A\p-Iq-en-®p. "sIm®p-km-dmbv°v `qX-_m-[-bp-s≠∂v Rm≥ _e-ambn hniz-kn°p-∂p. R߃ \mep-t]-cp≠v F∂v sIm®p-kmd Aev]w apºv hnfn-®p]-d-™-t√m. \mep ZpjvS-i-‡n-Iƒ Cu ktlm-Z-cnsb ]oUn-∏n-°p-∂p≠v. ASpØZnh-k-ß-fn¬ k` D]-h-kn-®p- {]m¿∞n-®m¬ sIm®p-km-dmbpsS ss]im-NnI _‘-\sØ ssZhw s]m´n-®p-I-f-bpw. Ggp `qX߃ ]oUn-∏n-®n-cp∂ aKvZ-e-°m-cØn adn-bsb tbip-{InkvXp kuJyam-°nb kw`hw \mw ]pXnb\nb-a-Øn¬ hmbn-®n-´p-≠-t√m. ASpØ BgvN \ap°v aq∂pZnhkw D]-hm-k-{]m¿∞\ \S-ØWw!' "Bta≥! Bta≥!' k` GI-kz-c-Øn¬ kΩXw aqfn. sIm®p-km-dm-bpsS apJw hnI-kn-®p. ap≥]-cn-N-b-an-√mØ Hcp D]tZ-in. Aev]-kzev]w ]cn-Nbw am{X-ap≈ Ipsd hnizm-kn-Iƒ. Ch¿ Blmcw shSn™v Ah-cpsS kuJy-Øn-\p-th≠n {]m¿∞n-°m≥ Xocpam-\n-®n-cn-°p∂p! k¶o¿Ø\w hmb-\-bv°p-tijw tbmKw XpS¿∂p. ]g-b-Xp-t]mse s]mgn™ km£y-ß-f-√. BZyw Nmb-temSptPm¨ Din-tcmsS Fgp-t∂‰p km£yw {]kvXmhn-®p. sXm´p-]p-dtI _tY-en¬ Nn∂-Ω-—kn-tem¨ s]s¥-t°mkvXp kphn-ti-j-I≥ sF°-c-Ip-cy≥ Fgp-Xnb Hcp ]m´p-]m-Sn-s°m≠v: hmgvØnSpw Rms\s‚ c£-Is\ F∂pw kvtXm{Xw sNøpw Xs‚ h≥Ir-]-bv°mbv i{Xp-hn≥ i‡n-Iƒ GimsX Fs∂bo BgvN-ap-gp-h\pw ImØ-Xn-\m¬.... Nn∂Ω Ccp-∂Xpw Dev]Øn AΩnWn XnSp-°-Øn¬ Fgp-t∂-‰Xpw Htc \nanjw kw`-hn-®p.-—AtX ]m´ns‚ as‰mcp NcWw ]mSn-s°m≠v: BgvN-h-´-Øns‚ H∂mwZn\w \ns∂
120
Ggw-Ipfw kmwIp´n
BZy-]n-Xm-°-∑m¿ hmgvØn-b-t]m¬ Cº-tam-Sn-∂nXm \n≥a-°-sfm-∂n®p Xpº-sat\y \ns∂ Ipºn-Sp-∂p.... tXthm´v A∂Ωs°m®Ω Ah-cpsS A\p-`-h-tØmSp tN¿∂ Hcp thZ-hmIyw hmbn-®-tijw km£yw ]d-bm≥ XpS-ßn. F∂m¬, Xte BgvN ssZhw sNbvX D]-Im-c-߃ \µn-]q¿∆w hnh-cn-®p-Xp-S-ßn-b-t∏mƒ hnImcw Ahsc Iog-S-°n—-]q¿Øn-bm-°msX Ccp-∂p. ]n∂oSv Fgp-t∂-‰Xv shfn-] mSptacn-°p-´n. kvtXm{XwIp™-®\pw ]pd-∏mSp]m∏-®\pw Bh¿Ø\wX¶-®\pw Ah-cpsS A\p-`-h-߃ \me©p-hm-N-I-ß-fn¬ HXp-°n. `‡≥amØp-°p´n IÆp-]q´n [ym\n-®p-sIm-≠mWv Fgp-t∂-‰Xpw km£yw ]d-™p-Xp-S-ßn-b-Xpw. CS-Xp-h-i-Øp-\n∂pw i_vZw-tI´v IÆpXp-d-∂p-t\m-°n-b-t∏m-gmWv ktlm-Z-cn-am¿ Ccn-°p∂ tImWn¬ s]ÆΩ- s °m- ® - Ω bpw km£yw ]d-™p-Xp-S-ßn-sb∂v a\- n-em-°n-b-Xv. h≠n°p t{_°v Nhn-´p∂ thK-X-bn¬ Abmƒ km£yw \n¿Øn. CSw-hew t\m°msX Ip\n-™n-cp-∂p. B¨Ip-´n-Iƒ Nncn-b-S-°m≥ Bhp-∂{X {ian-s®-¶nepw ]‰n-bn-√. tPmWn aq∏-∑m-cpsS IÆp-sh-´n®v sXm´-Sp-Øn-cp∂ Xºn-bpsS sNhnbn¬ Fs¥m-s°tbm a{¥n-°p-∂p-≠m-bn-cp-∂p. dmtl-eΩ km£n-] - d ™p XpS-ßn-b-t∏mƒ ]Xn-s\m-∂p-aWn Bbn°-gn-™n-cp∂p s]s´-∂v, tIgvhni-‡n- Ip-d-hp≈ Gen-bm-s°m-®Ω Fgpt∂-‰p-˛˛dmtl-eΩsb adn-I-S∂v km£yw XpS-ßn. dmtl-eΩ shSn-s]m´n-°p∂ i_vZ-Øn¬, Hcp lmte-epøm apg°n. sXm´p-]p-dtI Hcp kvtXm{X-hpw. CS-Xp-h-i-Øp-\n∂pw i_vZwtI´v Xncn-™p- t\m-°n-b-t∏m-gmWv Gen-bm-s°m-®-Ω-bv°v A_≤w a\- n-em-b-Xv. s]¨Ip-´n-Iƒ ssI∏Sw hmbn¬s]mØn Nncn-®p. Bcm-[-\-bn¬ ]q¿Æ-kzm-X{¥yw A\p-h-Zn-®p-I-gn-bp-tºmƒ D≠mIp∂ CØcw {Ia-`w-K-߃ ]cn-l-cn-°m-\m-hm-ØXpw Ah-K-Wn-®p-Xt≈-≠-Xp-amb \n m-c-{]-iv\-ß-fm-bn-´mWv aØm-bn-®≥ Icp-Xp-∂-Xv. F¶n¬X-s∂, tbmKw Ae-t¶m-e-s∏-Sm≥ km[y-X-bp-s≠∂p a\- n-em°n-bm¬, DSs\ aØm-bn-®≥ Fgp-t∂-‰p-\n∂v km£y-ip-{iq-jsb \nb{¥n-®p- \-bn-°m-dp-≠v. c≠p-aq-∂p-Im-cy-ß-fn¬ aØm-bn-®\p \n¿_-‘-ap-≠m--b n-cp∂p: tbmK-߃ ]´m-f-®n-´-bn-em-I-cpXv Bcm-[-\-Iƒ bm{¥n-I-am-I-cpXv F∂m¬, \mY-\n-√m-I-f-cnbpw BI-cp-Xv. Ah-km\w Fgp-t∂-‰Xv Zn\-hr-Øm¥wZo\m-Ω-bm-Wv. Nne¿ Ahsc k`-bnse Zn\-∏-{X-ambn Icp-Xp-∂p. \m´n¬ \S-°p∂ hrØm-¥-߃, {]tXy-In®v IpSpw-_-ß-fnse cl-ky-߃, Ah¿°p ImWm-∏m-T-am-Wv. ]c-Im-cy-ß-fn¬ CS-s]-Sm≥ {]tXyIw Xmev]-cy-ap≈ Hcp aln-f. Zo\mΩ Zo\-°m-cn-bm-bn-cp-∂p. \pW-bpsS tcmKm-Wp-°ƒ Iog-S°nb-hƒ. hymP-Øns‚ _‘\w. A]-hm-Z-Øns‚ sshd-kp-Iƒ. ]mXm-ftKm-]p-c-ß-fpsS ISm-£-ap≈ _mIvSo-dn-b-߃ Gsd-\mƒ Ahsc ]oUn-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
121
∏n-®n-cp-∂p. Bsc-°p-dnt®m A]-hmZw {]N-cn-∏n-®-Xns‚ t]cn¬ k`-bpsS ap≥]mÿ Ahsc in£n- ® - X m- W v - — aq∂pamk- t Ø°v k`- b n¬ km£yw ]d-b-cp-Xv. ]cmXnIqSmsX Ah¿ in£ Gs‰-Sp-Øp. aØm-bn®≥ Ggw-Ipfwk`-bn¬ hcp-∂-Xn\v ]Øp-amkw apºv in£-bpsS Imemh[n Xo¿∂p. ]›m-Øm-]-Øn-\p-tijw BZy-ambn km£yw ]d-bm≥ Fgp-t∂-‰-t∏mƒ Ah¿ k`sb hmbn-®p-tIƒ∏n® thZ-`mKw C∂pw an°hcpw Hm¿°p-∂p-≠v-—k¶o¿Ø\w 39. \mhp-sIm≠p ]m]w sNøm-Xn-cn-∏m≥ Rm≥ Fs‚ hgn-Isf kq£n-°p-sa∂pw ZpjvS≥ Fs‚ apºn¬ Ccn-°p-tºmƒ Fs‚ hmbv ISn-™m-Wn´p Im°p-sa∂pw Rm≥ ]d-™p. ]gb ]mÿ Zo\m-Ω-bn-ep-≠mb am‰-Øn¬ kt¥m-jn-®p. Ahsc {]mtZ-in-I- k-tlm-ZcnkwL-Øns‚ sk{I-´-dn-bm°n BZ-cn-®p. Ct∏mƒ \m´nepw ]cn-k-c-{]-tZ-i-ß-fnepw \S-°p∂ tbmK-ß-sf-∏-‰n-bp≈ Adnbn-∏p-Iƒ, ]m]n-I-fpsS am\- m-¥-c-hr-Øm-¥-߃, tcmK-im-¥n-hn-h-c߃ Ch-sbms° tiJ-cn®v {]mtZ-in-I-k-`-bnse hnizm-kn-Iƒ°p ssIam-dp-∂p. ]e-tcbpw Zqsc \S-°p∂ tbmK-߃°v Iq´n-s°m-≠pt]m-Ip-∂p. ]≠p- hm-bn® ap∏-sØm≥]Xmw k¶o¿Ø-\w hmbn-®p-sIm-≠mWv Zo\mΩ km£yw Bcw-`n-®-Xv. Ah-cpsS km£yw D]-kw-l-cn-®-t∏mtg°pw {]t_m-[-\-Øn-\p≈ kabw Bbn-°-gn-™n-cp-∂p. kvtXm{X-Im-gvN- ti-J-c-W-Øn-\p-tijw aq∏-∑m¿ D’m-l-Ønan¿t∏msS {]t_m-[n-∏n-®pXpS-ßn. BZyw Z¿i\wZm\n-tb¬. ]ns∂ ssIX∏-dºp aØm-bn. HSp-hn¬ hnem]wt__n-®≥. an°-t∏mgpw ]g-b-\n-b-a-Ønse "hnem-]-߃' F∂ ]pkvX-I-Ønse A≤ym- b - ß ƒ hymJym- \ n- ® p- {]- t _m- [ n- ∏ n- ° p∂ At±lw C∂v ]pXnb\nb-a-Ønse tdmam-te-J-\-Ønse Hcp hmIyw D≤-cn-®p-sIm≠mWv kwkm-cn-®-Xv. kµ¿i-I-\m-bn- h∂ It√-Øp-hn-f-bn¬ tImin tbmKw Ign™v A`n-{]m-b-s∏-´p: "D]-tZ-io, GXm-bmepw Chn-Sn-cp-∂n´v B¿°pw Dd°w hcp-∂n-√. \nßfp s]s¥-t°m-kvXp-Im¿ ck-wsIm-√n-Iƒ BsW∂m Rm≥ tI´n-´p-≈-Xv. kt¥mjw Xcp∂ H∂nepw \n߃ ]¶p-sIm-≈m-dn√. \n߃°p No´p-I-fn-bn-√. NqXp-I-fn-bn-√. _oUn-hen C√. \mS-I-an√. kn\n-a- C-√. Bsc-¶nepw Aev]w kt¥m-j-Øn\v Hcp \mS-Iw- ImWm≥ t]mbm¬ \n߃ Ahsc Ip‰w]d-bpw....]t£ Rm≥ I≠n´v \nß-fpsS tbmKw \√ ck-am. _lp-ckw! t_md-Sn-°-Øn-√.' "R߃ ckw-sIm-√n-Iƒ A√ tImio, ckw krjvSn-°p-∂-hcm....Bflobckw. I¿Øm-hn¬ Ft∏mgpw kt¥m-jn-°p∂ ckw. sIm√p∂ ck-a√-—Pohn-∏n-°p∂ ckw.' "icym. Rß-sS ]≈o¬ ]ecpw Dd°wXqßn-bn-cn-°p-∂Xv ÿncw ImgvN-bm. s]s¥-t°m-kvXp-]-≈o¬ B¿°pw Dd°w hc-Øn-√....\nßfpsS Iq´-Øn¬ F√mw D≠v. C√m-Ø-sXm∂pw C√-—-ssZhw D≠v.
122
Ggw-Ipfw kmwIp´n
tbip D≠v. ]cn-ip-≤m-flm-hp-≠v. `qX-ß-fp-ap≠v! H∂n\pw Ipd-hn-√.' "]t£, Rß-sSIq´-Øn¬ `qX-߃°p kzÿX In´n-√. Cf-IntbmSpw' tImin ]d™ hm°p-Isf∏‰n Nn¥n-®p-sIm-≠mWv aØm-bn-®≥ ho´n-te°p \S-∂-Xv. \nß-fpsS Iq´-Øn¬ F√mw D≠v. C√m-Ø-sXm∂pw C√. H∂n\pw Ipd-hn-√. icn! s]¥-t°m-kvXm-cm-[-\-bn¬ H∂n\pw Ipd-hn-√. F√mw D≠v. ]m´p-≠v. {]m¿∞-\-bp≠v; {]t_m-[t\mw {]kwtKmw D≠v. Xtº-dp-≠v, Xw_p-cp-hp-≠v. Nncn-bp-≠v, Ic-®n-ep-≠v. A\p-Xm-]Ø - ns‚ Ic-®n¬. kt¥m-jØ - ns‚ IÆp-\o¿. am\-km-¥-c-Øns‚ Gß-e-Sn-Iƒ. im¥-X-bp-≠v, _l-f-hpap-≠v; im-k-\-bp≠v. A\-°-ap-≠v. -C-f-°-ap≠v; ck-ap-≠v. Din-cp-≠v. Dbn-cp-≠v. Bflmhp-≠v. Bfl-\m-Y-\p-≠v. in£-bp≠v....c£-bpw. {Inkv-akv Znhkw k‘y Ign-™-t∏mƒ k`m-{]-am-Wn-Iƒ aØmbn-®s‚ hk-Xn-bn¬ H∂n-®p-Iq-Sn. Hº-tX-°¿ae-ap-Ifn¬\n∂pw D°s‚ Iqh-ep-b¿∂p. CS-bv°nsS Rmd-∏-£n-I-fpsS Nne-∏v. Im‰ns‚ lp¶m-cw. ap‰Øv tPmWnbpw ti_mbpw sh≈w\nd-®- In-Æ-Øn¬ asÆ-Æhn-f°v sImfp-Øn-h-®p. Iq´-ambn ]d-∂p-h∂ Cub-ep-Iƒ hnf-°n\p Np‰pw Nnd-I-Sn®p \rØwsNbvXp. ASpØ \nan-j-Øn¬ Nnd-Ip-I-cn™p sh≈-Øn¬ ho-Wp. "]Xn- h n- √ msX ag s]øm- \ m- b n- c n°pw Cuben- f - I p- ∂ Xv . ' Hcp k`m{]amWn A`n-{]m-b-s∏-´p. kmdmΩ Hcp ]m{Xw \ndsb hcn°N°-bpsS Np-f-bp-ambn DΩdsØØn. tXs\m-en-°p∂ hcn-°-®pf hmbn-en-´p-sIm≠p aØm-bn-®\pw {]am-Wn-Ifpw N¿®-bn-te°p IS-∂p. aØm-bn-®≥ Bcw-`-an-´p. "\ΩpsS Bcm-[-\m-ap-dn-bnse Ccn-∏nSkwhn-[m-\-sØ-∏‰n Nne Imcy߃ ]d-bm\m Rm≥ \nßsf hnfn-®Xv.' Bcpw H∂pw an≠n-bn-√. "Bdp-amkwapºv Cu kt`¬ h∂ ZnhkwapX¬ Rm≥ ]d-bm-\m{K-ln-®n-cp∂ Nne Imcy-ß-fm-—' "]d- b m- \ p- ≈ Xp Xpd- ∂ p- ] - d - ™ m- e pw.' _tY- e n¬ Nmt°m- ® ≥ kΩXw \¬In. a‰p {]am-Wn-Ifpw Xe-Ip-ep°n. "\ΩpsS Bcm-[\mapdn-bn¬ Hmtcm PmXn-°m¿°pw {]tXyIw {]tXyIw Ccn-∏n-S-߃ ]mSn√.' aØm-bn-®≥ kqNn-∏n-®-sXs¥∂v {]am-WnIƒ°p a\- nembn. k`-bn¬ ]mc-º-cy-ap≈ kpdn-bm\n{InkvXym-\n-Iƒ°pw Ah-i-PmXn-I-fn¬\n∂p h∂ ]pXp-{In-kvXym-\n-Iƒ°pw {]tXyIw {]tXyIw Ccn-∏n-S-ß-fm-Wv.
]mfw sX‰nb Xoh≠n
123
Bcm-[-\m-ap-dn-bpsS G‰hpw ]nd-In¬ Iodn-s∏m-fn™ Hcp ]cºp hncn-®n-´p-≠v. Xmgv∂ PmXn-°m-cmb kv{Xo]p-cp-j-∑m¿ Cu ]c-ºns‚ CSØpw heØpw Ccn-°p-∂p. sXm´p-ap-ºn¬ at\m-l-c-amb Ipsd Xg∏m-bvIƒ. kpdn-bm\nktlm-Z-cn-am¿ Ah-bn-en-cn-°p-∂p. {]kw-K-ta-i-bpsS he-Xp-h-iØv Ag-Ip≈ Hcp ]p¬∏m-bv. kpdnbm\n ktlm-Zc - ∑ - m¿ AXn-em-Wn-cn-°p-∂-Xv. CS-Xp-h-iØv Iodn apjn™ Hcp Xg-∏m-bv. AXn-emWv tami-aq-∏\pw tbip-Zm-k-\p-an-cn-°p-∂-Xv-—Ccphcpw Ah-i-Pm-Xn-°m¿. {]kwK-ta-i-bpsS sXm´p-]p-d-In¬ at\m-l-c-am-b- Hcp saØ-∏mbv—k`m]mÿ Ccn-°p-∂-X-Xn-em-Wv. lt√-eqømh¿Kokv H∂p Nncn-®p-sIm≠p ]d™p: "]mÃ-td, Fs‚ ]nXm-hns‚ `h-\-Øn¬ At\I hmk-ÿ-e-߃ Ds≠-∂t√ tbip ]d-™Xv?' "AXns\¥m?' "kz¿§-Øn¬ Xmgv∂ PmXn-°m¿°pw {]tXyIw hmk-ÿ-e-am-bncn°pw.' aØm-bn-®≥ H∂p Nncn-®p. Bh¿Ø\wX¶-®≥ Iq´n-t®¿Øp: "AÆm≥ sImºØpw Ba InW-‰nepw!' "AXp-sIm≠v?' "ÿm\w am‰-cp-Xv. Ah-\-h≥ Ccn-°-≠-StØ Ccn-°m-hq.' aØm-bn-®≥ kvt\lm¿{Z-amb kzc-Øn¬ Ccp-hc - p-sSbpw hmZ-KX - nsb FXn¿Øp: "ssZh-Øn\v Ba-sb∂pw AÆm-s\∂pw C√. F√m-hcpw ssZh-a-°ƒ. kz¿§-Ønse hmk-ÿ-e-߃ PmXnbpw \ndhpw A\p-kcn-®-√, \mw ssZh-Øn-\p-th≠n sNbvX \√ {]hr-Øn-I-f-\p-k-cn®m hoXn°p-∂Xv.' "]ns∂ ssZh-sa-¥n\m ]e PmXn-Isf kr„n-®Xv?' "CsXm∂pw ssZhw kr„n-®-X-√. a‰p cmPy-ß-fn-sem∂pw s]te\pw \mbcpw \ºq-Xncow H∂p-an-√. a‰p-≈-hsc NqjWw sNøm≥ \ΩpsS ]q¿∆n-I¿ a\-∏q¿∆w th¿Xn-cn-®-XmWv Db¿∂ PmXn-sb∂pw Xmgv∂ PmXn-sb-∂pw. F√m-h-cnepw Hcp c‡-am-Wv. a\p-jy-c-‡w. F√m-hcpw Hc-∏s‚ a°ƒ.' "a\p-jysc I≠m¬ Aßs\ tXm∂-Øn-√-t√m.' "a\p-jysc NqjWw sNbvX {_mlva-Wcpw, kpdn-bm-\n-{In kvXym\n-Ifpw, Db¿∂ PmXn-I-fn¬ Dƒs∏-´-h-sc∂v kzbw Ah-Im-i-s∏Sp∂ a‰p PmXn-°mcpw {ItaW XSn-®p-cp≠v shfpØp Nph∂p˛˛sa®-amb Blm-chpw Pohn-X-km-l-N-cy-ßfpw Ah¿°p e`n-®-Xp-sIm-≠v. Xcw-XmgvØnb Iq´sc ASn-a-∏-Wn- sN-øn-®p. I∏bpw aØnbpw sImSpØv arKß-sf-t∏mse shbn-eØpw ag-bØpw ]Wn sNøn-®p. Ah-cpsS icocw \q‰m-≠p-I-fmbn timjn-®p-sIm-≠n-cp-∂p. F√p- Ip-dpIn \ndwaßn saen™p-sa-en™v c‡-a-b-an-√msX hnfdn Ah-i-\n-e-bn-em-bn-s°m-≠n-cp-∂p. Ah-i¿ F∂ t]cpw Nm¿Øn. kXy-Øn¬ F√m-hcpw HcpPmXn˛˛-a\pjy-Pm-Xn. Ct∏mƒ s\lvdp a{¥n-k-`bpw ss{IkvX-h-kw-L-S-\-Ifpw
124
Ggw-Ipfw kmwIp´n
]nt∂m° PmXn-°m¿°v kuP-\y-hn-Zym-`ymkw \¬In, Db¿∂ sXmgnep-I-fn¬ {]th-in-°m-\p≈ Ah-k-c-߃ D≠m-°n-s°m-SpØv Ahsc D≤cn- ® psIm- ≠ p- h - c m≥ {ian- ® p- s Im- ≠ n- c n- ° p- ∂ p. bYm¿∞- Ø n¬ kh¿W¿ Ah¿W-cn¬\n∂pw ]≠p-Im-eØv Ih¿s∂-SpØ Ah-Im-i߃ XncnsI sImSp°p-I-bm-Wn-Xv. A√msX HuZm-cy-sam-∂p-a-√.' {]am-Wn-Iƒ au\-am-bn. sbi-øm-{]-h-N\w Aº-Ømdmw A≤ymbw Bdpw Ggpw hmIyßfpw As∏m-kvsXme {]hrØn ]Ømw A≤ymbw ap∏-Øn-\mep hscbp≈ hmIy-ßfpw hmbn®v PmXn-hn-th-N\w hniz-mkn-Iƒ°p ]‰n-b-Xs√∂v aØm-bn-®≥ a\- n-em-°n-s°m-Sp-Øp. ]nt‰amkw F√m-h¿°pw Htc coXn-bn-ep≈ ]p¬∏m-bvIƒ hmßn. Bcm-[-\m-ap-dn-bn¬ hncn-®p: "CXp kz¿§wt]m-en-cn-°p-∂p. F√mcpw Xpey¿.' aØm-bn-®≥ kt¥mjw {]I-S-am-°n. A∂v kpdn-bm\nbmb amØp-°p-´nbpw tami-s∏-te\pw Htc ]mbnem-Wn-cp-∂-Xv. at\m-ca ]{X-Ønse henb Xe-s°´v aØm-bn®s\ BI¿jn-®p. "1954 Pq¨ 28: C¥y-bpsS hntZ-i-\-b-Ønse \mgn-I-°-√v.' {][m-\-a{¥n Ph-l¿em¬ s\lvdphns‚ Hcp {]kvXm-h-\-bmWv Xe-s°-´mbn D]-tbm-Kn-®n-cp-∂-Xv. C¥y≥ {][m-\a - {- ¥nbpw ssN\okv {][m-\a - {¥n Np. F≥. embnbpw U¬ln- b n¬h®v ]©- i o- e - ° - c m- d n¬ H∏p- h - ® - X n- s \- ∏ - ‰ n- b m- b n- c p∂p hm¿Ø. aØm-bn-®≥ Nn¥-bn-em-≠p: sFIysØ∏-‰n--—`n∂Xsb∏-‰n--— kvt\l-sØ-∏‰n F√mw Nn¥n-®p. At∏m-gmWv amØp-°p´n ktlm-Z-c≥ ]Sn-™mtd ap‰-Øp-IqsS Ibdnh∂Xv. aÆns‚ K‘hpw hnb¿∏ns‚ \m‰hpw Abmƒ°p-≠m-bn-cp-∂p. {]`mXwapX¬ {]tZmjwhsc aÆn-t\mSp ]S-sh-´p∂ Hcp Irjn-°m-c≥. Nhn-´p-I-√n¬ h®n-cp∂ In≠n-bnse sh≈w Hgn®v Imense aÆp-Igp-In-b-tijw Abmƒ hcm-¥-bn¬ Ib-dn. aØm-bn-®≥ \o≠ Nn¥bn¬ \n∂pW¿∂p. "C∂sØ ]{Xw It≠m, amØp-°p´n ktlm-Zcm?' "Rß-fp Irjn-°m¿°p ]{Xw hmbn-°m-\mt∂m t\cw!' "C¥ybpw ssN\bpw At\ym\yw BZ-cn-°p-sa∂p ImWn-®p-sIm≠p≈ A©p \n_-‘-\-I-fn¬ H∏ph®n-cn-°p∂p!' "Hmtlm....H∏p sh®m-se-¥m, Cs√-¶n-se¥m! \Ωfp Irjn-°mcv. F√p apdntb ]WnsNbvXmte ]√p ap-dntb Xn∂m-s\m-°q.' "F∂mepw CsXmcp ck- a m- b n- c n- ° p- ∂ p, \nco- i zc cmjv { S- a mb ssN\bpw aX-hn-izm-kn-I-fpsS cm{„-amb C¥ybpw kvt\l-°-cm-dn¬ H∏phbv°p-∂p!' "Cu ssa{Xn-sbms° F{X-\mfv \ne-\n-ev°p-sa∂v ssZhwXºp-cm≥
]mfw sX‰nb Xoh≠n
125
am{Xw Adn-bp∂p.' "GXm-bmepw Ah¿ Hcp taibv°p Np‰p-an-cp∂p kwkm-cn-°p-∂p.... tbip-{In-kvXp-hns‚ kphn-tijw {]kw-Kn-°p∂ ss{IkvX-h-k-`-Iƒ°v A{X-t]mepw At\ym\yw kvt\lw {]Z¿in-∏n-°p-hm≥ Ign-bp-∂n-s√∂p-≈Xv F{X e÷m-I-cw.' "icym]mÃ-td. ItØm-en-°\pw bmt°m-_-m°m-c\pw am¿tØm-Ωm°m-c\pw kn.Fkv.sF.°mc\pw {_Z-dp-Im-c-\pw s]¥-t°mkvXpIm-c\pw F√m- h cpw kz¥w hc- º p- I ƒ°p- ≈ n¬ \n∂p {]h- ¿ - Ø n- ° p∂p. At\ym\yw kl-I-cn-°p-∂n-√. ]ecpw s]¥-t°m-kvXp-Imsc shdp-°p∂p....A√, tbmPn®p {]h¿Øn-°m-s\m-°-Øp-an-√. ]mc-º-cy-k-`-I-fn¬ ip≤o-I-cWw \S-ØmsX \ap-°-h-tcmSp tbmPn-°m-s\m-°ptam?' adp-]Sn ]d-bmsX aØm-bn-®≥ Nn¥m-[o-\-\m-bn. sXt°-ae-bn¬ It√-Øp-Ω-®s‚ ho´n¬ \n∂papb¿∂ k‘ym-Km\-߃ am[-h≥]n-≈-bpsS sXßn≥tXm∏p Xm≠n aØm-bn-®s‚ I¿Æ]p-S-ß-fn¬ ]Xn-®p. aßm-´p-a-e-bnse hr£-e-Xm-Zn-I-fn¬\n∂pb¿∂ XWpØ Im‰v BZn-®≥]m-dsb Xgp-In-s°m≠v Gtg-°¿ Ip∂n≥\n-cIsf e£y-am°n]m™p. {]Ir-Xn-bpsS CS-ap-dn-bmØ i_vZ-ho-Nn-Iƒ aØm-bn-®s‚ lrZ-bØn¬ Ahy‡ hnIm-c-ß-fn-f-°nhn´p. De-t]mse aØm-bn-®≥ H∂p-—zkn-®-tijw amØp-°p-´n-bpsS tNmZy-Øn-\p-Øcw \¬In. "\Ω-°-h-tcmSv F√m Imcy-Øn\pw tbmPn-°m-s\m-°-Øn-√m-bn-cn°mw. ]t£, \Ω-°-hsc kvt\ln-°mw.' "icym, icym.' Xncp- t hm- W - Z n- h kw sshIn´v aØm- b n- ® s‚ ]cn- { i- a - ^ - e - a mbn HsscIy ]c-ky-tbmKw Ggw-Ipfw Ih-e-bn¬h®p \SØm≥ Xocp-am-\n®p. tbmK-ÿ-ehpw ka-bhpw hn⁄m-]\w sNbvXp-sIm≠v aØm-bn®≥Xs∂ ]Ww sNe-hm°n t\m´okv A®-Sn-∏n®v hnX-cWw sNbvXp. ]c-ky-tbm-K-Øn¬ D®-`m-jnWn D≠m-bn-cn-°p-sa∂v t\m´o-kns‚ ASnbn¬ sh≠bv°m A£-c-Øn¬ A®-Sn-®n-cp-∂p. ]≠v CS-a-Æp-h®v Ip°pkm-bn-∏ns‚ D®-`m-jnWn {Kma-hm-kn-Isf samØw BI¿jn-®p-sIm-≠ph∂ A\p-`hw a\- n¬ h®p-sIm≠mWv D®-`m-j-nWn-bpsS ImcywIqsS t\m´o-kn¬ tN¿°m≥ aØm-bn-®≥ \n¿t±iw \¬In-b-Xv. s]¥-t°m-kvXp-Im-cpsS {]Xn-\n-[n-sb∂ \ne-bn¬ Ipº-\m-´p-\n∂pw ]mÿ sI.-sP. imap-th¬ {]kw-Kn-®p. am¿tXmΩm CS-h-I-°m¿ Cc-hnt]-cq¿\n∂v i¶-c-aw-Kew tP°_v A®s\ sIm≠p-h-∂p. kn.Fkv.sF. {]mtZ-inI CS-h-I-bn¬\n∂v anj≥ho-´n¬ aØm-bn-km¿. bmt°m-_mb k`-bn¬\n∂v ]pXp-∏≈n ss\\m≥ D]-tZ-in. ItØm-en°m k`-bpsS {]Xn-\n-[n-bmbn hmf-IØp\n∂v ^mZ¿ tXmakv Ipºp-°m-´v. Hcp Imcy-Øn¬ {]kw-KI - s - c√mw tbmPn-®p-˛˛tbip-{InkvXp alm-_e - n-bmWv; Im¬h-dn-bnse ]c-ab - m-Kw; Ah≥ ]m]n-Isf c£n-°p-∂p. "Cu ]c-ky-tbm-K-Øn¬ ]¶p-sIm≠ F√m-h-tcbpw A\p-{K-ln-°Wta' F∂ hmN-It- Øm-Sp-Iq-Sn-bmWv ItØm-en° ]≈n-{]-amWn Ip©m-
126
Ggw-Ipfw kmwIp´n
t°m-am-∏nf D]-kw-lm-c-{]m¿∞\ Ah-km-\n-∏n-®-Xv. ssZh-Øns‚ A\p-{K-lh - e - b - Ø - n-\p-≈n¬ AhnsS h∂p-Iq-Snb F√m k`m-hn-`m-K-°m-tcbpw At±lw Dƒs∏-Sp-Øn-b-t∏mƒ Nne-cpsSbp≈n¬ kvt\l-Øns‚ hnIm-c-ß-fp-b¿∂p. Nne¿ B›-cy-s∏-´p. Nne¿ Ip]n-X-cm-bn. ]nt‰ BgvN, F√m k`m-hn-`m-K-°m-scbpw tIm¿Øn-W-°n-s°m≠v \n¿≤-\-cmb hn[-h-Isf klm-bn-°m≥ Hcp t£a-\n[n Bcw-`n-®p. bmt°m-_mb k`-bnse ]ptcm-ln-X-\mWv ap≥ssI FSp-Ø-Xv. ]ptcm-ln-X-t\m-sSmØv t£a-\n-[n-bn-te-°p≈ ]W-∏n-cn-hn\v aØmbn-®≥ hoSp-Iƒ Ib-dn-bn-d-ßn-b-t∏mƒ I≠-h-scms° B›-cy-s∏-´p. aØm-bn-®≥ ]d™p: "\nß-sfm-s°-sb-¥n\m B›-cy-s∏-Sp-∂X - v? Rms\mcp-d® s]s¥-t°m-kvXp-hn-izm-kn-bm-Wv. F∂m¬ kl-I-cn-°m-hp∂ cwKß-fn¬ a‰p k`-°m-cp-ambn kl-I-cn-°m≥ Rm≥ Xøm-dm. {InkvXphns‚ kvt\lw k`-bpsS hc-ºp-Isf adn-I-S-°p-∂p.' CSbv°p ag Nmdn-b-t∏mƒ ]ptcm-ln-X≥ aØm-bn-®s‚ IpS-°o-gn¬ Ib-dn\S∂p. Hcp Ip∏m-b-[m-cn. Hcp Pp∫m-[mcn. Htc IpS-°o-gn¬ HØp \S-°p-∂p. cwKw I≠p\n∂ Nne-cn¬ ssZh-kvt\lw Bfn-°-Øn. sshIn´v aØm-bn-®≥ {]m¿∞n-°p-hm-\mbn Dƒap-dn-bn¬ Ib-dn-bt∏mƒ Cd-bØv Btcm \S∂p-I-b-dp∂ i_vZw tI´p. IX-Ip- Xp-d-∂t∏mƒ BZyw kwkm-cn-®Xv Cd-bØp ]p©n-cn-®p-sIm≠p \nev°p∂ ItØm-en° ]≈n-{]-amWn Ip©m-t°m-am-∏n-f-bm-Wv. "F¥m D]-tZ-io, ]Xn-hn-√msX Fs∂ I≠-t∏mƒ A¤p-X-s∏-´pt]mtbm?' "Ft¥m A¤p-Xs - ∏-Sm\m? amk-߃apºv Xncp-thm-WZ- n-hkw H∂n®v ]c-ky-tbmKw \S-Øn-bXp apX¬ Rm≥ \n߃°p-th≠n {]m¿∞n-®psIm-≠n-cnIzm.' "F¥m, Rm≥ NØp-t]m-Im≥ {]m¿∞n-°p-hm-cpt∂m?' Nncn-®psIm≠p tNmZn-®p. "AsX, A‘-hn-izm-k-߃ NmI-Ww. kXyw Pbn-°Ww.' "\n߃°o D]-tZiw ]d-bm\pw a‰p k`-Isf Ip‰w ]d-bm-\pta t\c-apt≈m?' "sshZy-t\mSp NnIn-’n-°-cp-sX∂p ]d-bm-s\m-°ptam? {][m-\-a{¥n-am¿ cm{„obw ]d-bm-Xn-cn-°m-s\m-°ptam? Rm≥ D]-tZ-in-bm....-D-]tZ-int® ]‰q.' Ccp-hcpw IpSpIpsS Nncn-®p. Nncn Xocp-∂-Xn\p aptº Ab¬-hmkn Z¿i\wZm\n-tb¬km¿ Cd-b-Øp-h-s∂-Øn. h∂-Imcyw Ip©m-t°m -am∏nf Adn-bn®p. "Ign™ c≠p tRdmgvtNw \nßsS Bcm-[\m aµn-c-Øns‚ Ab-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
127
e-sØ ho´n-en-cp∂v Rm≥ \nßsS {]kwKw tI´p.' "Hmtlm, em`-°-t®m-Sw....-kvtXm-{X-ImgvN CSmsX Fs‚ {]kwKw N°m-Øn\p tI°m-at√m.' "\„-°-t®m-S-am-˛˛D]-tZ-iosS {]kwKw tI´-Xp-ap-X¬ Fs‚ amXrk-`bv°v Ft¥m XI-cmdp]‰n-bn-cn-°p∂p Fs∂-\n°p tXm∂p-∂p.' "\nß-fpsS amXr-k` ss__n-fn-t\mSpIqsS HØncn Zpcm-Nm-c-߃ Xncp-In-t®¿Øp. AXm ]‰nb XI-cm-dv. \n߃ kXyw At\z-jn®v A\pk-cn-°-Ww.' "A\p-k-cn-°m≥ Xøm-dp-≈-Xp-sIm≠m Cu k‘ym t\cØpw D]tZ-insb ImWm≥ h∂n-cn-°p-∂-Xv.' aØm-bn-®≥ Dƒap-dn-bn¬\n∂pw ]pdw-N´\in® Hcp ss__nfpw H∂p-c≠v ss{IkvX-h-k-`m-N-cn-{X-{K-Ÿ-ßfpw sIm≠p-h-∂p. Ah-bnsemcp ]pkvX-I-Øns‚ Xmfp-Iƒ adn-®p-sIm≠p ]d™p: "CXnse Ncn-{X-h-kvXp-XIƒ \n߃ {i≤n-°-Ww.' "F{X thtWm-¶nepw {i≤n-°mw.' "F∂m¬ tIƒ°v. aq∂mw \q‰m-≠p-hsc tdman¬ {InkvXym-\n-Isf ]oUn- ∏ n- ® n- c p- ∂ p. A∂p- h sc \√ XymK- _ p- ≤ n- b p- ≈ - h ¿ am{Xta {InkvXym\n F∂ t]sc-Sp-°m≥ ss[cy-s∏-´n-cp-∂p-≈p. F∂m¬ \memw \q‰m-≠n¬ IpkvX-¥o-t\mkv N{I-h¿Øn {InkvXp-aXw kzoI-cn-®p. {InkvXp-aXw tZio-b-a-Xambn {]Jym-]n-®p. AtXmsS tdma≥ ]uc-∑m¿ Iq´-ambn {InkvXp-aXw kzoI-cn®p.' "A°q-´-Øn¬ am\-km-¥-c-s∏-SmØ P\-e-£-߃ {InkvXym-\n-Ifm-bn.' ssZhk`-bnse kt≠-kv°qƒ A≤ym-]-I≥Iq-Sn-bmb Z¿i\w Zm\n-tb¬km¿ Iq´n-t®¿Øp. "AsX, a\x-]-cn-h¿Ø-\-an-√msX aX-]-cn-h¿Ø\w \S-Øp-I-bm-bncp-∂p. {InkvXp-aXw cmP-Io-b -a-X-am-b-tXmsS cmP-mhns\ {]oWn-∏n-°phm≥ [\-hm-∑mcpw D∂X DtZym-K-ÿ-∑mcpw {InkvXp-aXw kzoI-cn-®p. AtXmsS tdmam-°m-cpsS A\m-Nm-c-߃ ]eXpw ]pØ≥ Ip-∏m-b-aWn™v k`-bn-te°v Cc-®p-I-b-dn....-tdm-am-°m-cpsS {Xnaq¿Øn-I-fn-sem∂v Hcp kv{Xobm-bn-cp-∂p. ss{IkvX-h-k` X¬ÿm-\Øv adn-bsb a≤yÿ-bm°n tZh-]-Z-hn-bn-te°pb¿Øn. tdma≥ a{¥-hm-Zn-I-fpsS a{¥hSn t]m∏ns‚ Awi-h-Sn-bm-bn. acn-®-h-cpsS Bflm-°ƒ ip≤o-I-c-Wÿ-e-Øp-IqSn IS-∂p-t]mIpw F∂ {Ko°p Nn¥m-KXn ItØm-en-°cpsS _kv]q¿°m-\-bmbn {]Xy-£-s∏-´p. acn® bp≤-ho-c-∑m-cpsS AÿnIsf hW-ßn-bn-cp∂ ]Xnhv ss{IkvX-h-k-`-bpsS Xncp-ti-jn∏phW°-am-bn. c‡-km-£n-I-tfm-Sp≈ {]m¿∞-\bpw Ipcn-ip-h-W-°hpw Bcw`n-®p.' "R߃ Ipcn-ins\ hW-ßp-∂n-√. Ipcn-in-eqsS {InkvXp-hn-s\bm hW-ßp-∂-Xv.' aØm-bn-®≥ ss__nƒ Xpd∂v c≠p cmPm-°-∑m¿ ]Xn-s\´mw A≤ymbw \memw hmIyw hmbn-®p-tIƒ∏n-®p. blq-Z-cm-Pm-hmb lnkv°nbmhv ssZhnI Acp-f-∏mSv e`n-®-X-\p-k-cn®v hn{K-l-ßsf \o°n tamsi \n¿Ωn® ]n®f k¿∏-sØ-t∏mepw XI¿Øp-I-f™ kw`hw hni-Zo-I-
128
Ggw-Ipfw kmwIp´n
cn-®p. Bcm-[-\-tbm-Sp≈ _‘-Øn¬ Hcp {]XoIw t]mepw \n¿Ωn®p {]Xn-jvTn-°-cp-sX∂v aØm-bn-®≥ Du∂n-∏-d-™p. B`-cW-{`aw hn{Klm-cm-[-\-bn-te°v \bn-°m-\n-S-bp-≈-Xp-sIm≠v bn{k-tb¬P\X B`-cW-߃ \o°n°f-b-W-sa∂v tamsi Iev]n-®Xpw A∂p apX¬ bn{ktb¬P-\X B`-cWw [cn-®n√ F∂ hkvXp-Xbpw ]pd∏mSp]pkvXIw ap∏-Øn-aq∂mw A≤ymbw hmbn®psIm≠v N¿® sNbvXp. thsdmcp hnj-b-Øn-te°p {i≤- Xn-cn-®p-hn-Sm≥ B{K-ln-®p-sIm≠v aØm-bn-®≥ tNmZn®p: "Ip©m-t°m-®-≥ sIm¥-P]w \S-Øm-dpt≠m?' "Ign-™m-gvN-bpw \S-Øn.' "sIm¥-bn¬ BsI F{X aWn-I-fp≠v?' "A≥]Øn-aq∂v. Nne P]-am-e-I-fn¬ A≥]sØm≥]Xv... \q‰n-b-dp-]Ømdp aWn-Iƒ hsc-bp≈ sIm¥-Iƒ I≠n-´p-≠v.' "I\ym-a-dn-b-Øn-\p-th≠n F{X aWn-Iƒ?' "an°-hmdpw F√m aWn-Ifpw hnip-≤-am-Xm-hn-\p-th≠n.' "sIm¥-P-]-Øn¬ adn-b-tØm-Sp≈ {]m¿∞-\-Ifpw kvXpXn-Ifpw-˛˛a-dn-b-sb-∏-‰n-bp≈ ]cm-a¿i-\-ßfpw-˛˛F√mw-IqSn F{X D≠mhpw?' "FÆn t\m°n-bn-´n-√.' "Dulw?' "Ipd-™Xv \q‰≥]-Xv.... Ccp-\q-dp-hsc P]n-°p-∂Xpw tI´n-´p≠v.' "tbip-{In-kvXp-hn-t\mSp _‘-s∏-Sp-Øn F{X?' "]≠sØ ]Xn-∏p-I-fn¬ ]Øp]Xn-\©v. Ct∏mƒ ]Øp-\m-ev]-XpIm-Wpw.' "kz¿§-ÿ-\mb ]nXm-hn-s\-∏-‰ntbm?' "]Øp]Xn-\©v. IqSn-bm¬ ]Øp-ap-∏-Xv.' Z¿i\w Zm\n-tb¬km¿ CS-bv°p-I-bdn: "\n߃ tbip {In-kvXp-hnt\-°mƒ IqSp-X¬ adn-bbv°p ÿm\w sImSp-Øn-cn-°p-∂p. ]nXm-hmb ssZh-tØbpw ]pdwt]m-°n¬ am‰n-\n¿Øn-bn-cn-°p∂p....a-\- n-emtbm?' "Ipsd-sbms° a\- n-em°n hcp-∂p.' "]cn-jvIc - n® Nne ]Xn-∏p-If - n¬ tbip-{In-kvXp-hn-s\-°p-dn-®p≈ ]cma¿i-߃ Iq´n-°q´n hcp-∂p. ]pXn-b-Xmbn Xncp-In-t®¿Ø kvXpXnIƒ...]≠p-]-‰nb A_-≤-w a\ n-em°nhcp-∂-Xp sIm≠v!! adnbw t]m¿´p-K-ense ^mØnam {Kma-Øn¬ {]Xy-£-s∏´p F∂ Ah-Im-i-hmZ-Øn-\p-tijw Nne ]Xn-∏p-I-fn¬ adn-b-sØ-∏-‰n-bp≈ ]cm-a¿i--߃ IqSp-X¬ Xncp-In-t®¿Øn-´p-≠v. adn-am-b-ßsf tNmZyw sNøm≥ hnizmkn-Iƒ°p Icp-Øn-√. hnizm-kn-Iƒ H´p-ap-°mepw ss__nƒ {i≤n®p hmbn-°m-Ø-h-cm-Wv. AXp-sIm-≠v adn-am-b-߃ Ie-cp-∂Xv Ah¿ a\ n-em-°p-∂n-√. ss__n-fnse ]pXn-b-\n-baw hnizm-kn-bpsS Dc-I-√mWv. AXp {i≤n-®p-hm-bn-°p-∂-h¿ A_-≤-߃ kzoI-cn-°-bn-√.' aØm-bn-®≥ N¿® ho≠pw Gs‰-SpØp: "ssZh-k-`-bn¬ cmPmhpw {]Pbpw C√. F√m-hcpw ktlm-Z-c-∑m¿. F∂m¬ \nß-sS t]m∏v hØn°m-\n¬ sN√p-∂-h-sc-s°m≠v At±-l-Øns‚ ]mZw sXm´p-ap-Øn-°bpw a‰pw sNøp-∂p. CsXms° a\p-jy-]qP-b-√msX as‰-¥mWv? ]t{Xm-kns‚ knwlm-k-\-Øn-emWv At±lw Ccn-°p-∂-sX∂v Ah-Im-i-s∏-Sp-∂p.
]mfw sX‰nb Xoh≠n
129
F∂m¬ t]m∏ns‚ BZysØ knwlm-k-\-Øn¬ sl¿°p-eokvtZhs‚ t]cv sImØn-sh-®n-´p-≈-Xmbn Ncn-{X-Im-c-∑m¿ tcJ-s∏-Sp-Øn-bn-´p-≠v. GtXm {Ko°p-Im-cn¬\n∂pw X´n-sb-SpØ Itk-c-bm-Wn-Xv.' "t\tcm?' "AsX.' ssIøn-en-cn-°p∂ ss{IkvXh - k - ` - m-Nc - n-{X-{K-ŸØ - ns‚ XmfpIƒ adn-®p-sIm≠v aØm-bn-®≥ ]d-™p. "Ip©m-t°m-®m, \n߃ t]m∏ns‚ A{]-am-Zn-Xz-Øn¬ hniz-kn-°pt∂m?' "Xo¿®-bm-bpw. At±-l-Øn\v sX‰p]‰p-I-bn-s√-∂mWv k` Rßsf ]Tn-∏n-®n-cn-°p-∂Xv.' "F∂m∏ns∂ `qan Dcp-≠-Xm-sW∂p ]d™ Keo-entbm F∂ imkv{X-⁄s\ t]m∏v Pbn-en-en´v ]oUn-∏n-®-sX-¥n\m? t]m∏n\p sX‰p ]‰n-bnt√?' "F∂mepw ]ptcm-ln-X-t{i-jvT-∑msc \mw _lp-am-\n-t°-≠-Xt√? kz¿§-cm-Py-Øns‚ Xmt°m¬ tbip ]ptcm-ln-X-∑m¿°p sImSp-Øn-cn°-bt√?' "A¿ln-°p∂ _lp-am\w sImSp-°-Ww. F∂m¬ ]ptcm-ln-X-]qP ]mSn-√. \n߃ ]ptcm-ln-Xs‚ apºn¬ ]m]-߃ G‰p-]-d-bp-∂p. P\ß-fpsS cl-ky-]m-]-߃ ]ptcm-ln-X≥ ]pd-Øm-°ptam Fs∂mcp `bw \q‰m≠pIfmbn P\-ßsf `cn-®n-cp-∂p. Cu `bw {ItaW ]ptcm-lnXt{ijvT-∑msc ]qPn-°p-hm≥ P\-Øn\p t{]cW\¬In. kz¿§-cm-PyØns‚ Xmt°m¬ F∂p ]d-™m¬ k`sb ]cn-]me\w sNøm\pw kphn--tijw {]kw-Kn-°m\pw tcmKn-Iƒ°p-th≠n {]m¿∞n-°m\pw a‰p-ap≈ Ir]-am-{X-am-Wv. ]ptcm-lnXh¿§w tbip Dt±-in-°mØ A¿∞w ss__nƒ hmIy-߃°p \¬In kzbw Znhy-∑m-cmbn Na-bp-I-bm-Wv.' aØm-bn-®s‚ ]gb ss__nƒ Ip©mt°m am∏n- fbv°p kΩm-\n®p-sIm≠p ]d™p: "Ip©m-t°m-®m, C∂p cm{Xn Xs∂ \n߃ As∏mkvsXme{]h¿Øn-Iƒ ]Xn-\memw A≤ymbw hmbn-®p-t\m-°W - w. As∏mkvsXm-e-\mb _¿∂-_m-kn-s\bpw ]usem-kn-s\bpw Bcm-[n-°p-hm≥ ]qam-e-I-fp-ambn P\w H∂n-®q-Iq-Sn. Ah¿ hkv{XwIodn \ne-hn-fn-®psIm≠v P\sØ XS-™p. BIm-i-`q-an-Isf krjvSn® ssZhsØ am{Xta hW-ßmhq F∂-dn-bn®p.' "D]-tZ-io, acn® sa{Xm-∑m-cpsS I_-dpI-fn¬ sN∂p≈ {]m¿∞-\Iƒ°p adp-]Sn e`n-°m-dp-≠t√m. R߃ sNøp-∂Xp sX‰m-sW-¶n¬ {]m¿∞-\-Iƒs°-ß\m adp-]Sn e`n-°p∂Xv?' "Zbm-]-c-\mb \ΩpsS ssZhw a\p-jys‚ hogvN-Iƒ ad∂v bmN-\Iƒ°p adp-]Sn \¬In-sb-∂n-cn-°pw....-]ns∂ F√m adp-]-Snbpw ssZhØn¬\n-∂m-bn-cn-°-W-sa-∂n-√. NmØ≥tk-h-°m-cpsS {]m¿∞-\bv°pw adp-]Sn In´p-∂p-≠v. kmØm\v k¿∆-i-‡n-bn-s√-¶nepw i‡n-bp-≠v. P\sØ h©n®v kmØms‚ km{amPyw hnI-kn-∏n-s®-Sp-°m≥ sNIpØm≥am¿ At\-I-cpsS {]m¿∞-\-Iƒ°p adp-]Sn \¬Im-dp-≠v. C∂v ]pWy-ÿ-e-ß-fnse I_-dnS-ß-fn-ep≈ kµ¿i-\-߃ kmØms‚ tIm´bpw aXt\-Xm-°-fpsS sIm≈-em-`hpw h¿≤n-∏n-°m-\p-ff ]cn-]m-Sn-
130
Ggw-Ipfw kmwIp´n
I-fm. CØcw ÿe-]q-P-bn¬\n∂p In´p∂ A\p-{K-l-߃ \ne-\n-ev°pI-bn-√. bYm¿∞ kam-[m\w Xo¿∞m-S-I¿°p In´p-I-bp-an-√.' t\cw \∂m Ccp-´n-°-gn-™p. kmdmΩ eLp-`-£-W-hp-ambn CdbØph∂p. Aev]w CS-dnb i_vZ-Øn¬ Ip©m-t°m-am-∏nf tNmZn®p: "aØm-bqtZ-io, hy‡n-]-c-amb Hcp tNmZyw tNmZn-°p-∂-Xn¬ ]cn-`-hn-°ptam?' "Hcn-°-ep-an√.' "Rß-fpsS ]ptcm-ln-X-∑m¿ hnhmlw Ign-°p-∂n-√. IpSpw-_-Po-hnXw Bflo-I-Po-hn-X-Øn\p XS- -at√?' "F\n-°n-Xp-hsc Aßs\ tXm∂n-bn-´n-√. kmdmΩ Fs‚ Bfln-I{]-h¿Ø-\-߃°v henb klm-bn-bm-Wv.' ]e-lm-c-∏m-{X-Øn¬\n∂pw FSpØ Dgp∂phS-Iƒ sImSp-Øp-sIm≠v aØm-bn-®≥ XpS¿∂p: "ss__n-fn¬ tamsi Dƒs∏-sS-bp-ff {]hm-N-I∑m-sc√mw hnhm-ln-X-cm-bn-cp-∂p. {InkvXp-hns‚ injy-∑m-cn¬ an°-hcpw IpSpw-_-ÿ-∑m-cm-bn-cp-∂p. F∂m¬ Zqc-bm{X sNbvX injy-∑m¿ IpSpw_mw-K-ß-sf-sb√mw kz¥-\m-´n¬ hn´n-´mWv t]mbXv.' "IpSpw-_-]-cn-]m-e-\-Øn\v kabw If-bmsX apgp-k-a-bhpw ssZh-cmPy-Øn-\p-th≠n th¿Xn-cn-°p-∂-Xt√ \√-Xv.' "]usemkv«olm AØcw XymKn-bm-bn-cp-∂p. F∂m¬ k`-bpsS {]amWw hnhm-lsØ hne-°m≥ ]mSn-√. Hmtcm ]ptcm-ln-Xs - ‚bpw kzmX{¥y-Øn\p hn´p-sIm-Sp-t°≠ hnj-bam-W-Xv. BZy \q‰m-≠p-I-fnsem∂pw tae-≤y-£-∑m-cpsS-bn-S-bn¬ {_“-Ncyw ASn-t®-ev]n-®n-cp-∂n-√. k`-bpsS A≤y-£≥ GI-`m-cy-bpsS `¿Øm-hm-bn-cn-°-W-sa∂v ]usemkv «ol H∂pXntam-sY-tbmkv aq∂mw A≤ym-b-Øn¬ ]d-bp-∂p. AXm-bXv k`m≤y-£-∑m¿ hnhm-l-tam-N\w t\Sn ]e `mcy-amsc kzoI-cn-°-cp-sX∂¿∞w. k`m-≤y-£-∑m¿ hnhmlw Ign-°p-∂-Xns\ ]usemkv «ol A\p-Iqen®ncp-∂p-sh∂p hy‡w.' "D]-tZ-io, Ah-km\w Hcp tNmZyw-IqSn!' "tNmZn-t®m-fq.' "\nß-fn{Xhey ss__nƒ`‡-∑m-sc∂v hoº-Sn-®n´v \nßsS Hcp hey {]hm-N-I-\p-]-tZ-insb C∂m-fn¬ hy`n-Nm-c-°p-‰-Øn\p ]nSn® Imcyw \msS√mw ]m´m-bn-cp-∂-t√m.' "a\pjy≥ Db-cp-Ibpw hogp-Ibpw sNøpw. \ΩpsS `‡n a\p-jys\ B{i-bn-®-√....-tb-ip-{In-kvXp-hns‚ al-XzsØ B{i-bn-®m-Wn-cn-°p-∂Xv.' "a\p-jy≥ I]-S-`-‡n-°m-c-\m-bmtem?' "Im]-Sy-°msc imkn®p in£n-°-Ww. ]ns∂, s]¥-t°m-kvXn¬ am{X-a-√, F√m k`-I-fn-ep-ap≈ t\Xm-°-∑m¿°v hogvN-I-fp-≠m-bn-´p-≠v.' "sXfn-bn-°mtam?' aØm-bn-®≥ ss{IkvX-h-k-`m-N-cn-{X-{KŸw ho≠pw Xpd-∂p. "Ip©m-t°m-®m, sXfnhp tNmZn-®-XpsIm≠p ]d-I-bm. Cu ]pkvXI-Øns‚ aq∂mw A≤ym-b-Øn-ep≈ Nne Ncn-{X-h-kvXp-X-I-fm-Wv. F.Un. 904-˛¬ ÿm\m-tcm-lWw sNbvX t]m∏v sk¿Pn-bkv aq∂m-a\v
]mfw sX‰nb Xoh≠n
131
cl-ky-`m-cy-bp-≠m-bn-cp-∂p. Cu clky `mcybnep≠mb k¥m\w ]nev°m-eØv t]m∏mbn Ah-tcm-[n-°-s∏-´p. F.-Un. 914-˛¬ ÿm\m-tcmlWw sNbvX t]m∏v tPm¨ ]Øm-a\v ]e cl-ky-`m-cy-am-cp-≠m-bn-cp∂p. Ch-cn¬ Hcp-Øn-bp-ambn thgvNb - n-en-cn-°p-tºmƒ Ah-fpsS `¿Ømhv At±-lsØ IpØn-s°m-∂p. F.-Un. 1032-˛se t]m∏m-bn-cp∂ _\-UnIv‰v Hº-Xm-a≥ ]{¥-≠m-asØ hb-kn-emWv X¬ÿ-m\Øv Ah-tcm-[n-X\m-b-Xv. At±lw ]esc sIme-s∏-Sp-Øp-Ibpw sNbvXp-˛˛-C-cp-]-Ø©mw hb- n¬ At±-lsØ \mSp IS-Øn....\ΩpsS \m´nepw hy`n-Nm-c°p‰Øn\p ]nSn-°-s∏´ ItØm-en°m ]ptcm-ln-X-∑m-cp-≠v. ]c-\nµ F\n-°n-jvS-a-√m-Ø-Xn-\m¬ t]cp ]d-bp-∂n-√....-F√m k`I-fnepw Zpjn® t\Xm-°-∑m-cp-≠m-bn-´p-≠v. kXy-hn-izmkw GsX∂p Xo¿®-s∏-Sp-tØ≠Xv t\Xm-°∑ - m-cpsS hogvNXm-gvNI - sf ASn-ÿm-\s - ∏SpØn-b√ - , ]ns∂tbm, ss__n-fnse D]-tZ-i-{]-am-W-ß-fpsS shfn-®-Øn-em-Wv.' "alm-∑m-cpsS \o≠ ]mc-º-cysØ AwKo-I-cn-°-bt√ th≠-Xv. CSbv°nsS sX‰p sNbvX-h¿ Ds≠-¶n-epw.' "\∑ sNbvX ]ptcm-ln-Xt- {i-jvT∑ - msc Rm≥ BZ-cn-°p-∂p. F∂m¬, IÆn \jvS-s∏-SmØ ]mc-º-cy-Øns‚ _e-ap≈ irwJ-e-bmWv \nßfpsS ]utcm-lnXyw F∂v \nßsS k` Ah-Im-i-s∏-Sp-∂p.' "icym. c≠m-bncw h¿jsØ ]ptcm-ln-X-hw-i- ]-c-ºc!' "Ip©m-t°m-®m, am\-km-¥-c-s∏-Sm-Ø sIme-]m-XI-∑mcpw hy`n-Nmcn-Ifpw hgn ssIam-dnb ]utcm-ln-Xy-Øns‚ ]mc-ºcyirwJ-e -s]m-´n°-gn-™p. ]t≠ s]m´n-°-gn-™p.' "At∏mƒ D]-tZ-in-bpsS ]utcm-lnXyw Fhn-sS-\n∂p In´n?' "R߃ CXn\v ]utcm-lnXyw F∂√ ]d-bp-∂-Xv, ]Icw ip{iqj F∂m-Wv. Hcp hy‡n am\- m-¥-c-s∏´v ssZh-h-N\w ]Tn®v kzbw ssZhth-ebv°pth≠n ka¿∏n-°p-tºmƒ, B hy‡nsb ssZhwXs∂ hy‡n]-c-ambn Hcp ip{iq-jbv°p-th≠n A`n-tjIw sNbvX-\p-{K-ln-°p-∂p. B ssZh-hn-fnsb Rß-fpsS k`-bnse tae-≤y-£-∑m¿ AwKo-I-cn®v B hy‡nsb ip{iq- j - b v ° p- t h≠n {]m¿∞n®p \ntbm- K n- ° p- ∂ p. A√msX Ip°pkmbn-∏p-h-gnbpw a‰p-ta-e-≤y-£-∑m¿hgn-bpw H∂pw In´nb-X√ Fs‚ ip{iq-j. ]mc-ºcyw hgn ssIam-td≠ H∂√ ]utcm-lnXyw. ssZh-hnfn C√mØ Hcmsf tae-≤y-£-∑m¿ ssXew ]pc´n Ip∏mb-an-So®v \ntbm-Kn-®mepw AXv ssZhnI \nb-a-\-a-√.' Ime≥IpS I£-Øn¬ h®psIm≠v Ip©mt°mam∏nf bm{X ]d™-t∏mƒ aØm-bn-®≥ Nncn-®p-sIm≠v \n¿t±-in®p: "Ip©m-t°m-®≥ C\o Ab-eØv Hfn-®n-cp∂v s]¥-t°mkvXpaµn-c-Ønse {]kwKw tIƒ°-cp-Xv. ss[cy-ambn RßsS aµn-c-Øn-\p-≈-n¬ h∂p tIƒ°-Ww.' A\p-Iqe`mh-Øn¬ H∂p t\m°n-bn´v Abmƒ \S-∂-I-∂p.
]sØm≥]Xv kvIqƒh¿jw XpS-ßn.
H∏w \\™ Nnd-Ip-I-fp-ambn CS-h-∏m-Xn-
132
Ggw-Ipfw kmwIp´n
bpw. BImiw ag-°m-dns‚ ]pX-∏-Wn-™p. Ime-h¿j-Øns‚ Iqew-IpØn-sbm-gp°v! acp-Xn-tbm-´p-ae Im‰n¬ hnd-®p-\n-∂p. It√-Øp-tXmSv Ic Ihn-s™mgp-In. BIm-isØ sR´n-°p∂ CSn. IÆ-©n-°p∂ sIm≈n-bm≥. ]\-tbm-e-°p-S-I-fp-ambn hb- -∑m¿ N¥-bn-te°v. ioe-°p-S-I-fpambn Ip´n-Iƒ hnZym-e-b-ß-fn-te-°v. ]e ¢m p-If - nepw tXm‰n-´p≈ tPmWn ]d-t°mSv tKmhn-µ∏ - n≈ kvamcI-hn-Zym-e-b-Øn¬ HºXmw ¢m n¬ ]Tn-°p-∂p. ]Xn-t\gp hb- p-Im-c\mb Ah≥ ¢m nse G‰hpw {]mbw-Iq-Snb hnZym¿∞n-bm-Wv. Nne¿ tPmWn°v "hey-∏-®≥' F∂ t]cp \¬In. thsd Nne¿ "ssX°n-f-h≥' F∂p hnfn-®p. ¢m n¬ t\ctØ FØnb Xºn, tPmWn-tbbpw Iq´ns°m≠p hnZyme-b-Øn\p sXm´-Sp-Øp≈ sXßn≥tXm-∏n-te°p \S-∂p. AhnsS sXßpsN-Øp-Im-c≥ tIi-h≥ Cfw-I≈v IpS-ß-fn¬ tiJ-cn-®p-sIm-≠n-cp-∂p. tPmWnbpw Xºnbpw tIi-h-\p-ambn kulr-Z-kw-`m-jWw XpS-ßn. kw`m-jWw Ah-km-\n-®Xv aZy-]m-\-Øn¬. tPmWn aZy-]n-®p-˛˛aØmbn D]-tZ-in-bpsS aI≥ tPmWn. aZyw {]h¿Øn®p-˛˛c‡Øn¬, Xe-t®m-dn¬ IÆp-I-fn¬. tPmWnbpw kl-]mTn cho-{µ\pw XΩn¬ hmt°-‰-am-bn. hmt°‰w Ak-`y-h¿j-Øn-te°p IS-∂p. HSp-hn-eXv ASn-]n-Sn-bm-bn. Iq¿Ø Hcp I√p-I-jWwsIm≠v tPmWn cho-{µs‚ apXp-In¬ IpØn. ]Xn-t\-gp-Imc≥ tPmWn-bpsS Ipt؉v ]Xn-\-©p-Im-c≥ cho-{µ≥ ]pf-™p. apXpIn¬ \n∂v c‡w hm¿∂p. Hcp Nqc- s em- S n- b p- t hmfw {]l- c n- ® - t ijw {][m- \ m- ≤ ym- ] - I ≥ tPmWnsb hnZym-e-b-Øn¬\n∂pw Cd-°n-hn-´p. ho´n-se-Øn-b-t∏mƒ aØm-bn-®\pw kmdm-Ωbpw amdn-amdn ASn-®p. hnZym- e - b - Ø n- \ - S p- Ø p≈ amS- ° - S - b n¬ tPmWn- b psS {]iv \ w kwkmchnj-bam-bn. tI´-h-scms° aq°-Øp- hn-c¬h-®p. "Hcp {InkvXym-\n-bpsS aI≥ Hcp lnµp-hns‚ aIs\ IpØn-ap-dn-thev]n-®n-cn-°p-∂p. {]iv\w h¿Kob el-f-bn¬ sN∂-h-km-\n-°ptam?' X´pIS-°m-c≥ eqt°m-kns‚ hm°p-I-fn¬ Aº-c-∏p-≠m-bn-cp-∂p. "hS°v U¬ln-bn¬ lnµp˛ap…ow el-f. \ΩpsS sIm®p -{Km-aØn¬ lnµp-˛{- In-kvXym\n Iem]w \S-°ptam?' tI´p-\n∂ aÆn¬ Ip™ph¿Ko-kns‚ i_vZ-Ønepw `b-ap-≠m-bn-cp-∂p. "Hm, Aß-s\m∂pw hc-Øn-√. s]¥t°m-kvXp-Im-c\p Iq´p \nev°m≥ Btcbpw In´-Øn-√. s]¥-t°m-kvXp-Im-c\p X√p In´n-bm¬ ]mc-ºcy {InkvXym-\n-Iƒ ssIsI´n t\m°n-\n∂p ckn-°pw. aØm-øq-tZ-in°pw Iq´¿°pw X√p In´pw-˛˛-A-hnSwsIm≠v {]iv\w Xocpw. \Ω-s°m∂pw Hcp sImgt∏mw hc-Øn-√.' Ipsd-\m-fmbn D≈n¬ XnI-´n-\n∂ s]¥t°m-kvXp-hn-tcm[w ]pd-Øp- hn-´p-sIm≠v tkmUm-°m-c≥ Ip™-®≥ A`n-{]mbw {]I-Sn-∏n-®p.
]mfw sX‰nb Xoh≠n
133
"cho-{µs‚ Imc-W-h-∑m¿ F√mcpw {InkvXym-\n-I-tfmSv hntZzjw h®p]-pe¿Øp-∂-h-cm. am∏-f-h¿§sØ D]-{Z-hn-°m≥ ImcWw t\m°n Ccn°p∂ Ipsd Ic-{]-am-Wn-Iƒ.' Ip™p-h¿Ko-kns‚ hm°p-I-fn¬ D¬°WvT-bpsS NqSp-≠m-bn-cp-∂p. aØm-bn-®\pw kmdm-Ωbpw Akz-ÿ-cm-bn-°-gn-™n-cp∂p: "aIs‚ {]hr-Øn-aqew lnµp-°ƒ s]¥-t°m-kvXp-a-µncw Np´p \-in-∏ n-°m≥ CSh-cp-tam.' s\©Øp ssIh-®p-sIm≠v kmdmΩ CXp ]d-bp-tºmƒ AhcpsS lrZbw thZ-\-sIm≠v hen™p apdp-Ip-I-bm-bn-cp-∂p. "s\©Øp ssIh-bv°msX kz¿§-Øn-te°p ssI Db¿Øn {]m¿∞n°q.' aØm-bn-®≥ kmdm-Ωsb hne-°n-s°m≠p ]d-™p. aØm-bn-®≥ AIsØ apdn-bn¬ Ib-dn. ap´n-t∑¬ Ccp-∂p. apI-fn-te°p t\m°n. ssIIƒ Db¿Øn. kvtXm{Xw ]d-™p-sIm-≠v. CS-bv°nsS ssIIƒ ae¿Øn. `n£-°m-c≥ Zm\w kzoI-cn-°m≥ ssI ae¿Øn \o´p∂ coXn-bn¬. IhnƒØSw hgn Xmtgm´v Hgp-Inb NpSp-\o¿ ssIsh-≈-bn¬ C‰n‰v hoWp-sIm-≠n-cp-∂p. sXßp-hnf aØm-bn-®≥ ]¿∆-X-Øn-te°v Xs‚ IÆp-Iƒ Db¿Øn. klmbw hcp∂ ]¿∆-X-Øn-te-°v. c≠p ]Xn-‰m≠p apºv ]pØ≥Im-hn¬ Hcp ]¥-en¬h®v Ip°p-kmbn-∏ns‚ apºn¬ \n∂p-sIm≠v tcmK-ku-Jy-Øn-\p-th≠n {]m¿∞n-®t∏mƒ ZrjvSn-]-Xn-∏n® AtX ]¿∆-X-Øn-te-°v. kmdmΩ hcm-¥-bn¬ {]m¿∞n-®p-sIm-≠p-\n-∂p. s]s´∂v aØm-bn-®\v Xs‚ t_m[w \nebv°p-∂-Xp-t]mse tXm∂n. Imep-I-fpsS _ehpw £bn-°p-∂p. At±lw Ian-gv∂p-ho-Wp. a\- n¬ A]q¿∆-amb ImgvN-Iƒ {]Xy-£-s∏-Sp-∂p. kqtcym-Z-bØn¬ aßn-aßn ad-bp∂ \£-{X-ß-sf-t∏mse Ah A{]-Xy-£-am-Ip∂p. Hcp sh≈-knw-lm-k\w. Np‰pw amem-J-am¿ a≤y-Øn¬ tXP- n-t∑¬ tXP- -Wn™ Hcp Znhycq]w he-Xp-`m-KØv {Iqins‚ \ng-en¬ Hcp alm-]p-cp-j≥ `b-s∏-tS≠ F∂ i_vZw AhnsS apg-ßp-∂p.... Rm≥ BZy\pw A¥y-\p-am-Ip∂p Fs∂mcp {]Jym-]-\hpw! Aev]w apºv a\- n¬ I≠ ]¿∆Xw˛˛AXv hep-Xmbn alm-]¿∆-Xam-bn-Xo-cp-∂p. ]¿∆-X-in-J-c-ß-fn¬ ]pI-s]m-ßp-∂p. I´-∏p-I. ]¿∆-XØns‚ apI-fn¬ Np‰p-h´w taL-]m-fn-Iƒ Dcp-≠p-Iq-Sp-∂p. IdpØ taL-]m-fn-Iƒ. BZyw ]¿∆X-Øn¬ Xo IØp-∂p. ]ns∂ s]cp-ag. IØnb Xo sI´--S-ßp-∂p. BIm-i-Øn¬ kqcy-In-c-W-߃ an∂n-sØ-fn-bp-∂p. AIse Hcp aghn√v. C{X at\m-l-c-amb Hcp ag-hn√v apsºm-cn-°epw I≠n-´n-√. ag-hn-√ns\ sXm´p-]p-Wc - m≥ ssI \o-´n-bXpw Bfl-hn-hi - X - b - n¬ \n∂v sR´n DW¿∂Xpw Htc \nan-j-Øn¬. {]m¿∞\ Ign™v sX√p-hn-I-kn® apJ-tØmsS ]pd-Øp-h-∂p. \mep-aWn Ign™v aØm-bn-®≥ cho-{µs‚ ho´n-te°p Xncn-®p. IqsS
134
Ggw-Ipfw kmwIp´n
tPmWn-bpw. ss__nƒ s\t©mSp tN¿Øp-h-®p-sIm-≠mWv ]Sn-Iƒ Ib-dn-b-Xv. CS-bv°nsS aSn-®p-\n-∂p-sIm-≠v. cho-{µs‚ ]nXmhv i¶-c° - p-dp∏v hcm-¥b - n-en-cp-∏p-≠v. sXm´-SpØv apJwhm-Snb cho-{µ-\pw. aØm-bn-®-s\bpw tPmWn-sbbpw I≠-t∏mƒ i¶-c°p-dp-∏ns‚ apJØv tIm]-Øns‚ hnjw I´-]n-Sn-®p. ImSp-]n-Sn®v aq°ps∏mSn ]‰n-bn-cn-°p∂ Abm-fpsS \mkm-c-{‘-߃ c≠p-aq∂ph´w XpSn®p. Ccn-°m≥ ]d-™n-√. aØm-bn-®≥ hcm-¥-bn¬ \n∂p. Imep-Iƒ hnd-bv°p-∂p-≠m-bn-cp-∂p. At\ym\yw AwK-{]-XywKw H∂p t\m°n. aØm-bn-®-\m-cw-`-an´p: "Ipdp∏p tN´m....' IWvT-Øn¬ Ft¥m XS-™p. apJw ISp-∏n-®n-cn-°p∂ i¶-c-°p-dp∏ns‚ apºn¬ \mhv A\-°m≥ i‡n-bn-s√∂p tXm∂n. i¶-c-°p-dp∏v apJw sh´n-Øn-cn-®p. ho≠pw kwkm-cn-°m≥ {ian-®p. "Ipdp-∏p-tN-´m, Fs‚ tam≥ sNbvX sX‰n\p £a tNmZn-°m\m Rm≥ h∂n-cn-°p-∂-Xv. i¶-c-°p-dp∏v aØm-bn-®s‚ t\sc s]s´∂v apJw Xncn-®p. IÆ-\°msX Aev]-t\cw t\m°n-."tN´m, £an-®p-X-c-tW.' i¶-c° - p-dp∏v \nt›-jvS\ - m-bn. ag-s]-bvXp-\o-ßnb CS-h∏ - m-Xn-bm-Imiw t]mse Abm-fpsS apJw sXfn-™p-h-cp-∂Xp ImWm-am-bn-cp-∂p. "Bs´, Rm≥ £an-®n-cn-°p-∂p. D]-tZin shj-an-°-≠m.' "Imep-]nSn®p £a tNmZn-°m\m Rm≥ h∂n-cn-°p-∂-Xv.' "Hm, Imepw Iøpw H∂pw ]nSn-°-≠m. CXp \nßfp sNbvX sX‰-√. \nßsS tam≥ sNbvX sX‰m.' "Rm≥ ]Ø-se-SpØv Ahs\ HØncn ASn-®p. t\m°n-bm´v Ahs‚ Imepw Iøpw XpS-bpw. Nph∂p sXWpØ ]mSp-Iƒ.' i¶-c-°p-dp∏vv tPmWnsb kq£n-s®m∂p t\m°n. "tN´m, Xo¿∂n-√. ho´n¬sN∂v C\ow ASn-sIm-Sp-°p-∂p-≠v.' "th≠m, C\ow Ahs\ ASn-°-cp-Xv. R߃ £an-®n-cn-°p-∂p.' {]Xo-£n-°mØ DØ-c-w. ag-hn-√ns‚ {]kmZw apJ-Øp-ho-W-t]mse aØm-bn-®≥ H∂p ]p©n-cn-®p. IÆp-Iƒ Xpfp-ºp-∂p-≠m-bn-cp-∂p. ""D]-tZ-in-bpsS t]sc¥zm?' ""sXßp-hnf aØmbn.' "\msS-hnSm?' "sNß-∂q¿.' "Ccn°q aØm-bn-am-∏-tf, Im∏n-Ip-Sn-®n´p t]mbm aXn.' "Atøm £an-°-Ww. t\cw Ccp-´p-∂-Xn\p aptº ho´n-se-Ø-Ww. Ccn-°m\pw IpSn-°m\pw t\c-an-√.' "s]s´∂v Hcp Icn-bv°p-sh-´n-Ø-cmw.' "AXn\pw ka-b-an-√. C\n Hcn-°¬ hcmw. sshIn´v F\n-s°mcp {]m¿∞-\m-tbm-K-Øn\p t]mh-Ww.' ae-t]mse h∂ {]iv\sØ ae-cp-t]mse am‰n-Ø∂ ssZhsØ kvXpXn-®p-sIm≠mWv aØm-bn-®≥ hoSp-hsc \S-∂-Xv.
]mfw sX‰nb Xoh≠n
135
]Xn-hp-t]mse aØm-bn-®\pw IpSpw-_hpw AØmgw Ign™v {]m¿∞\-bv°n-cp-∂p. Ip™Ω ]m´p-Xp-S-ßn. Ftÿ¿ ]pXnb \nb-a-Øn¬-\n∂v Hc-≤ymbw hmbn®p; ti_mbpw kmdm-Ωbpw ]gb\nb-aØ - n-¬\ - n∂pw. tPmWn k¶o¿Ø\w hmbn-®p. {]m¿∞-\-bv°p-th≠n IpSpw-_mw-K-߃ IÆ-S-®p. aØm-bn-®s‚ Icw tPmWn-bpsS tXmfn¬ Xgp-In. IÆp-\otcmsS tPmWn°p th≠n {]m¿∞n-®p. {]tXyI hnIm-c-ß-sfm-∂p-an√msX Ah≥ ]p¬∏m-bn-en-cp-∂p-˛˛-C-S-bv°nsS IÆp Xpd-∂p-sIm-≠v. {][m\m-≤ym-]-I\pw Icp-W-Im-Wn°pw F∂ {]Xo-£-bn¬ cmhnse aØm-bn-®≥ At±-l-Øns‚ `h-\-Øn-se-Øn. Ahn-sSbpw {]Xo£ k^-e-am-bn. tPmWn hnZym-e-b-Ønse Hmtcm ¢m pw Ib-dn-bn-dßn Xs‚ {IqcIr-Xy-Øn\p £am-]Ww \S-Øn—{]-[m-\m-≤ym-]-I≥ tPmWn°p \n›bn® in£-bm-bn-cp∂p AXv. tPmWn ]T\w XpS¿∂p. CSa¨ {]tZ-i-Øp-ht® inYn-e-am-bn-Øp-S-ßnb aØm-bn-®s‚ BImi-t°m-´-Iƒ \nt»jw XI¿∂pIgn-™p. s]men-™p-t]mb kz]v\sØ-t∏mse aIs‚ `mhn-sb-∏-‰n-bp≈ B{K-l-߃ A{]-Xy-£-am-bXmbn tXm∂n. KpW-tZm-j-߃ tNºn-e-bn¬hoW sh≈w t]mse. XI¿∂ tIm´-Iƒ ]p\¿\n¿ΩmWw \S-Øm≥ Ign-hp≈ Hcmtf D≈q-˛˛-tPm-Wn. tNX- ‰ lrZ-b-Øns‚ ASn-Ø-´n¬ Hcm-{Klw hmSn-°cn-bmsX InS-°p-∂p. tPmWn \∂mbn hcpw. ]T\w ]q¿Øn-bm-°pw. Hcp tPmen t\Spw. Cfb s]¨Ip-™p-ßsf sI´n-®p-hn-Spw. ssZhhn-fn-bp-s≠-¶n¬ Hcp kphn-tijI\m-Ipw. ag-°mew Ign-™p. Nmb-tem-Sp-ae-bnepw It√-Øp-Im-hnepw IqS-ßfp-sSbpw Np‰n-I-I-fp-sSbpw i_vZ-ap-b¿∂p. ]md-s]m-´n-°p∂ bXv\-Ønem-Wv H-cp-Iq´w Iqen-∏-Wn-°m¿. tamt´m¿hm-l-\-߃ A[nIw Xo≠n-bn-´n-√mØ B {]tZ-i-Øn-eqsS temdnIƒ hcp-tºmƒ Ip´n-Iƒ IuXp-I-]q¿∆w tdmU-cn-In¬ Iq´-ambn H∂n-®p-Iq-Sn-bn-cp-∂p. ]md-°-jW-ß-fp-ambn Hcp temdn ASq-tc-°v. as‰mcp temdn Nmbtem-Sns‚ Ing-t°-t°m-Wn¬ {]mY-anI hnZym-ebw ]Wn-bp∂ ]pc-bn-SØn-te-°v. IpΩm-b-h≠nIfpw sh´p-I√p Npa-°p∂ kv{XoIfpw Nmb-tem-t´°p \oßn. H∏w, ]dt°m´p In´p-°p-dp-∏ns‚ B\-Iƒ XSnbpw hen-®p-sIm≠v. ]c-ky-tbm-K{- ]-kwKw Ign-™t- ijw IÆp-\n-dsb s]mSn-bp-am-bn-´mWv aØm-bn-®≥ ho´n¬ FØn-bXv. Infn-t°mSp apX¬ ]´mgn hsc-bp≈ tdmUneqsS Imdpw temdnbpw
136
Ggw-Ipfw kmwIp´n
t]mIp-tºmƒ a\p-jys\ aqSn-s°m≠p s]mSn Db-cpw. ]≠m-e-km-dns‚ hn√p-h-≠n-®-{I-ß-fpsS ]mSp-Iƒ tdmUp-\osf ImWmw. kmdmΩ D∏p-amßm Xn∂p-sIm-≠n-cn-°-bm-Wv. aØm-bn-®≥ `c-Wn-bpsS hnkvXm-c-ap≈ hmbn¬ Xhn-bn´v Ds∏m-en°p∂ Hcp amßm tImcn-sb-Sp-Øp. AXns‚ D∏pw ]pfnbpw Bkz-Zn-®psIm≠p ]d™p: "kmdmtΩ am‰-ap-≠v.' "F¥v, ÿewam‰tam?' "AtX.' "Ftßm´m?' "]mºm-Sn-bn-te-°v.' "AsX-hnSm?' "tIm´-b-Øn-\-Sp-Øv.' "A∏w Aßp hS-°m-W-t√m.' "Ing°v CS-aÆv kphn-ti-j-the sNbvXp. C\o hS°p ]mºm-So¬.' "]Sn-™mdpw sX°pw C\n F∂m t]mt∂?' "ssZhw hnSp∂ ImeØp t]mImw.' apJy-ÿm-\-Øp-\n∂pw h∂ ÿewam‰ \nb-a-\-°Øv ssIbn¬ ]nSn®p-sIm≠v aØm-bn-®≥ ap‰Øp Itk-c-bn-´n-cp-∂p. Kncn-k-Z-\-°m-cpsS ]d¶namhn≥tXm-´-Øn-te°p t\m°n-sIm-≠v. Xan-gv\m-´n¬\n∂pw ]m≠n-Iƒ h∂v ]d¶nh\w sXfn-°p-I-bm-Wv. XSn-Iƒ sh´n Ij-W-ß-fmbn apdn®v Ipgn-bn¬ ASp-°p-∂p. AXns‚ apI-fn¬ Nhdpw aÆpw C´p aqSp-∂p. Hcp hi-Øp-ff Zzmc-Øn-eqsS a¨Iq-\bv°p Xo sImfp-Øp-∂p. Hcp Znh-k-tØmfw XSn-°-j-W-߃ \odn-∏p-I-bp-∂p. I\-em-Ip-tºmƒ sh≈w Xfn-°p-∂p. I\-ep-Iƒ XWpØp Icn-bmbn cq]m-¥-c-s∏-Sp-∂p. Ah Xan-gv\m-´n-te°v temdn-Ifn-e-b-bv°p-∂p. AhnsS Ah `£Ww ]mIw sNøm-\p≈ C‘-\-am-Ip∂p. ]Xn-hp-t]mse a¨Iq-\-I-fn¬ ]pI- D-b¿∂p. H∏w aØm-bn-®s‚ lrZ-b-Øn¬ hnIm-c-ß-fpw. IrX-⁄-X-bpsS hnIm-c-߃, kwXr-]vXn-bpsS hnIm-c-߃. Ccp-]-tØgph¿jw- apºv sNß-∂q¿ ]pØ≥Im-hn¬ Hcp ]¥-en-emcw-`n® Xs‚ {InkvXo-b-Po-hnXw C{X-tØmfw hnP-b-I-c-am-bn XpS-cphm≥ ssZhw XpW-®n-cn-°p-∂p. A]-hm-Z-ß-fpw, ASn-bp-w C-Sn-bpw, hmZ{]-Xn-hm-Z-ßfpw adn-I-S-∂p-sIm≠v, At\-Isc am\-km-¥-c-Øn-te°pw \nXy Poh-\n-te-°p-w B-I¿jn-s®-Sp-°m≥ aØm-bn-®\p Ign-™n-´p-≠v. Cu alm-tk-h-\-Øn\p Xs∂ i‡-\m-°nb ssZh-Ir-]sb kvacn°-bm-Wv.
Ccp-]Xv Xncp-s°m-®n-bpsS s\√-db- mb Ip´-\m-S≥ hb-ep-Iƒ IS∂v tIm´bw hgn ]mºmSnap°n¬ h∂n-d-ßnb aØm-bn-®\pw IpSpw-_hpw ssZh-k-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
137
`-bpsS hnizm-k-`-h-\-Øn-te°p \S-∂p. a[p-c-\o¿°p-S-ß-fp-ta¥n kzmK-X-a-cpfn \nev°p∂ tIc-hr-£-߃ tdmUns‚ Ccp ]m¿iz-ß-fnepw ImWmbvh∂p. sXm´p ]pdtI thKw \S-∂p- h∂ c≠p sNdp-∏-°m¿ aØm-bn-®s‚ ioe-°p-S-bnepw XI-c-s∏-´n-bnepw amdn amdn t\m°n. \o≠p hf™ Imep≈ B IpS aØm-bn-®s‚ k¥X kl-Nm-cnbm-Wv. _lp-hn[klm-bn- BbXpsIm-≠p-X-s∂-bmWv Pohn-X-Øn-¬CXv C{X {]m[m\yw t\Sn-sb-Sp-Ø-Xv. ag \\-bm-sX, shbnepsImf-fmsX \S-°mw. `h\ kµ¿i-\-Øn\p t]mIp-tºmƒ ISn-°p∂ ]´n-Iƒ apºn¬ NmSnho-gmdp≠v. \o≠ IpS Hmßp-tºmƒ \mbv°ƒ hnc-t≠m-Spw. k‘ybv°p hb-en-d-º-ØqsS \S-°p-tºmƒ IpS-°m¬ B™pIpØn \S-°m-dp-≠v. h√ £p{Z-Po-hn-Ifpw ]p√n-\n-S-bn-ep-s≠-¶n¬ HmSnsbm-fn-°pw. ]tcm-]-Imcw sNøm≥ IpS \s√m-cp-]m-[n-bm-Wv. ag s]øp-tºmƒ Hcmfn-s\-°qSn AIØp Ib-‰pw. k`mw-K-ßsf hgn-bn¬h®p ImWp-tºmƒ IpS-bv°p-f-fn-e-h-tc-°qSn Ib-‰n-\n¿Øn XW-en¬ \n∂v Gsdt\cw Ipiew ]d-™-ti-jta hnSp-I-bp-f-fq. _ n\p ssI ImWn-°m\pw ioe-°pS D]-tbm-Kn-°m-dp-≠v. IpS Db¿Øn-bm¬ aXn. GXp ss{Uhdpw {i≤n-°pw. s]¥-t°m-kvXnse D]-tZ-in-bm-sW-∂-dn-™-t∏mƒ sNdp-∏-°m-cpsS apJØv ]p—-`mhw. t\cnb hntZ-i-Øp-Wn-sIm≠p \n¿Ωn® DSp-∏ns‚ t]m°-‰n¬ \n∂pw Iem-]-c-ambn hen-s®-SpØ knK-c´p IØn-®p-sIm≠v Hcp sNdp-∏-°m-c-\m-cm™p: "D]-tZin Fhn-Sp-Øp-Im-c\m?' "R߃ sNß-∂q¿°m-cm. C∏w Ggw-Ip-fØp\n∂p hcp-∂p.' tXm´-°m-c-s\-t∏mse hfsc ]Wn-s∏´p hf¿Øn-sb-Sp-Ø-sX∂p tXm∂n-°p∂ XmSn-ao-i-bn¬ XS-hn-s°m-≠-h≥ ap∂-dn-bn∏p \¬In: "kq£n-t®m-Ww. CXp ]mºm-Sn-bm. ]mºv BSp∂ ÿe-am.' F∂n´v ]cn-lm-k-tZymX-I-am-sbmcp Nncn! "Rß°v ]mºns\ t]Sn-bn-√.' "AsX¥m?' "I≠n-t√, \o≠ ioe-°p-S. HcSn sImSp-°pw.' "Chn-SsØ ]mºv Aßs\ ASn-®m-sem∂pw Nmh-Øn-√.' "tbip-{InkvXp ]gb ]mºmb kmØms\ XI¿Øn-cn-°p-∂p. ]ns∂ CS-a-Æp-h®v ]ØSn \of-ap≈ Hcp s]cp-ºm-ºns\ Ahn-S-Øp-Im¿ ASn®p-sIm-√p-∂Xp Rm≥ I≠-Xm. ]mºns\ F\n°p t]Sn-bn-√.' "DutZ-in, ChnsS ]mºp am{X-a√ BSp-∂-Xv. Chn-SsØ s]¥-t°mkv X p- I mcpw BSpw ]mSpw Xp≈pw. ]mºm´n aIp- S n- b q- X p- t ºmƒ aq¿J≥]mºv BSn-Øp-S-ßpw. Xtº-d-Sn tI°pºw Chn-SsØ s]¥t°m-kvXp-Imcpw BSn-∏mSn adp-`mj XpS-ßp-∂p.' "Ipt™, ]Øn-cp-]-tØgp h¿j-ambn Rms\mcp s]¥-t°m-kvXp hnizm-kn-bm. F\n-°n-sXms° Adn-bmw.'
138
Ggw-Ipfw kmwIp´n
]ns∂m∂pw ]d-bmsX ap≠p-a-S-°n-°p-Øn-s°m≠v tImtfPv Ipam-c∑m¿ \S-∂-I-∂p. Hcp amkw Ign™v ]mºm-Sn-I-h-e-bn-ep≈ XpWn-°-S-bn¬ Ib-dn-bt∏mƒ DS-a-ÿ≥ _mhm-dm-hp-Ø-cpsS kwkmcw tI´-t∏m-gmWv ]mºns‚ hnj-∏ - √ ns‚ aq¿® aØm-bn-®-\-\p-`-h-s∏-´-Xv. "\nß-sf-hn-Sp-Øp-Im-c\m?' dmhp-Ø¿ Bcm-™p. "sNß-∂q¿Im-c≥?' "Hm, am∏n-f-am-cpsS tZiw?' "AtX.' "\nß-sf¥p sNøp∂p?' "Rm\n-hn-SsØ s]¥-t°m-kvXp-k-t`se ]mÃ-dm.' "A∏w kpJ-am-b-t√m. tPmen sNømsX tNmdp-Æm-a-t√m, Af-fmlq AIv_¿!' hnj-ap≈v Xpf-®n-d-ßp-∂-Xp-t]mse tXm∂n. \nan-j-߃ \o≠p-\n∂ au\-Øn-\p-tijw aØm-bn-®≥ adp-]Sn ]d™p: "dmhp-Ø-tc, \n߃ ]d-™Xp icn-b-√. Rm\pw tPmen-sN-øp∂p! kphn-tij the.' "Hmtlm, D]-tZ-in-tPmen!! AsXt¥m tPmenbm? hmbn¬ sh-dpsX InS--°p∂ \m°p-sIm≠v tRb-dmgvN Hcp {]kwKw X´n-hn-S-Ww. AXmt∂m tPmen?? Bdp Znhkw Iøpw sI´n-bn-cp∂p kpJn-°-Ww. Ggmw Znhkw hmN-I-°-k¿Øp \S-Ø-Ww. k_-°m-cpsS t\¿®-ImgvtNw ]Whpw Ioi-bn-em-°-Ww.' IS-bn-en-cp∂ sk_m-Ãy≥am-∏f Iq´n-t®¿Øp: "tbip A©t∏mw c-≠p ao\pwsIm≠v Aøm-bncw t]sc t]mjn-∏n-®-Xp-t]mse A©p {]kwtKmw thWw, c≠p ]m´pw thWw. sN√p-t∂-SsØms° AXp am‰ow- a-dn®pw {]kw-Kn-°-Ww. ]m´p-]mSn a\p-jysc Ff-°-Ww. Igp-Øn\p Np‰pw \m°p-≠m-bm¬ aXn. DutZ-in-the kpJ-am.' aØm-bn-®≥ \o≠ Hcp adp-]-Sn-°p-th≠n Xøm-dm-bn. "\nßfp hnNm-cn-°p-tºmse A{X Ffp-∏-a√ D]-tZ-in-∏-Wn.' "Dw.' _mhm-dm-hp-Ø¿ aqfn. "Mvdv.' sk_m-Ãy≥am-∏f sXm≠ apc-fn. "HcmgvN F¥p-Ωm{Xw tPmen-bp-s≠∂p Rmº-d-bmw....' "RΩfp tImt´m-fmw.' dmhp-Ø¿ kΩXw \¬In. "Xn¶-fmgvN cmhnse Fgp-t∂-ev°pw. c≠p-a-Wn-°q¿ {]m¿∞n-°pw. AXp Ign™v k`-bn¬ Zo\-°mcp ht√m-cp-ap-s≠-¶n¬ ho´n-t∏mbn {]m¿∞n-°pw.' "\nßfp {]m¿∞n-°p-t∂m-sc√mw kuJy-am-bm¬∏ns∂ Bip-]-{XnI-sfms° AS-®p-]q-t´-≠n-h-cptam?' sk_m-Ãy≥am-∏n-f-bpsS B tNmZyØn\v ]cn-lm-k-Øns‚ Omb-bp-≠m-bn-cp-∂p. H∂p ]p©n-cn-®p-sIm≠p aØm-bn-®≥ XpS¿∂p: "k`mw-K-߃ ]ecpw Xma-kn-°p-∂Xv c≠pw aq∂pw ssae-I-se-bp-ff Ip{Km-a-ß-fn-em. h≠ow _ pw sN√m-Øn-S-ß-fn¬. Ip∂pw aebpw Ib-dn-bn-d-ß-Ww. sNm∆mgvN ]I¬ apgp-h≥ D]-hm-k-{]m¿∞-\-bm. F√m sNm∆mgvtNw sshIn´v GsX-¶n-ep-samcp ho´nev Iq´m-bva-tbmKw D≠m-bn-cn-°pw.' "Af-fm-lq...-A-t{Xta Ht≈m?' dmhp-Ø¿ tNmZn-®p.
]mfw sX‰nb Xoh≠n
139
"]d-™p-Xo¿∂n-√. _p[-\mgvN ]I¬ ho´p-tPmenIƒ sNøpw. Ae°nb hkv{X-߃ tX®p-hb - v°pw. ]eNc-°p-km-[\ - ß - ƒ hmßn-t®m≠p hcpw. ]ns∂ sshIn´v ss__nƒ¢m- n¬ ]Tn-∏n-°-Ww. hymgmgvN ]cky-tbm-K-Øn\p t]mI-Ww. shf-fn-bmgvN ]Iev a≤y-ÿ-{]m¿∞\-˛˛C∂m-´nse ]m]n-I-fpsS t]cp-Iƒ Hmtcm-∂mbn FSp-Øp-]-d™v AhcpsS am\-km-¥-c-Øn-\p-th≠n {]m¿∞\ \S-Øpw.' "F\n-°p-th≠ow {]m¿∞n-°ptam?' sk_m-Ãy≥ am∏nf ]p—-kz-cØn¬ tNmZn-®p. adp-]Sn ]d-bmsX aØm-bn-®≥ XpS¿∂p: "i\n-bmgvN ]I¬ `h-\-kµ¿i\w \S-Ø-Ww. sshIn´v bph-P-\-tbm-Kw. D]-{I-a -{]-kw-Khpw D]kw-lm-c-{]-kw-Khpw Rm≥ Xs∂ \S-Ø-Ww. Rmb-dmgvN cmhnse Bcm-[n-°p∂ Nmbn∏v hrØn-bm°n ]mbvhncn°-Ww. Hcp aWn-°q¿ ]n≈msc thZ-]p-kvXIw ]Tn-∏n-°-Ww. AXp-I-gn™v {]mb-ap-≈-h¿°pth≠n Bcm-[\ \S-Ø-Ww. ]e-t∏mgpw ]m´p-Iƒ \bn-°-Ww. Hcp aWn-°q¿ {]kw-Kn-°-Ww. an°-hmdpw F√m CS-tbm-K-ß-fnepw Rm≥ {]kw-Kn-t°≠n hcp-∂p. {]kw-K-Øn\v Bibw In´m≥ [ym\n-°-Ww, ]pkvXI-߃ hmbn-°-Ww, CXn-\nsS k`-bnse AwK-߃°p-≠mhp∂ an°-hmdpw F√m {]iv\-ßfpw ssIImcyw sNø-Ww. tcmKn-Iƒ°pth≠n {]m¿∞n-°-Ww. acn-t®msc Ipgn-®n-S-Ww. Ieym-W-߃ \S-Øns°m-Sp-°-Ww. kv\m\-s∏-Sp-Ø-Ww....' "C∏gpw \n߃ Ie-°-sh-f-f-Øn-emt∂m ap°p-∂Xv? sk_m-Ãy≥ am∏nf CS-bv°p-I-bdn tNmZn-®p. aØm-bn-®≥ adp-]Sn ]d-bmsX ho≠pw XpS¿∂p: "BgvN-bn-sem-cn°¬ kt`se hc-hp-sN-ehp IW°p ]cn-tim-[n-°-Ww. CS-bv°nsS I¨h≥j≥ tbmK-߃°p-th≠n {Iao-I-cWw sNø-Ww. AXn-Yn-Isf k¬°-cn-°-Ww. CXn-s\√mw ]pdta Fs‚ kz¥w IpSpw-_-Øns‚ ta¬t\m´w hln-°-Ww.' "Af-fm-lq....-A-Iv_¿!' Zo¿L-ambn H∂p izkn-®-tijw aØm-bn-®≥ ho≠pw _mhm dmhpØsc t\m°n-∏-d™p: "Npcp-°n-∏-d-™m¬ dmhp-Ø-tc-°mƒ IqSp-X¬ Rm≥ tPmen sNøp-∂p. dmhp-Ø¿°v shf-fn-bmgvtNw tRdm-gvtNw XpWn-°S Xpd-°-≠m. BgvtN¬ c≠p Znhkw Hgn-shm≠vv. F\n-°mt∂¬ F√m Znhtkmw A≤zm-\-sam-≠v. \m°p-sIm≠p am{X-a√ Rm≥ tPmen sNøp-∂-Xv. Imep-sIm≠pw ssIsIm≠pw Xe-t®m-dp-sIm≠pw sNøp-∂p.' kphn-ti-j-the C{X-am{Xw `mcn® DØ-c-hm-Zn-Xz-ap≈ Hcp tPmenbm-sW∂v _mhm-dm-hp-Ø¿ BZy-am-bn-´mWp a\- n-em-°p-∂-Xv. "Fs‚ ]St®ms\! dmhp-Ø¿ _lp-am-\-]q¿∆w D®-cn-®p. "\nß-fn-ßs\ F∏gpw {]m¿∞t\w ]m´p-ambn Ign-™m¬ \nßfpsS Pohn-X-Øn-set¥m kt¥mjap≠v? a\p-jy-\m-bm¬ Ipsd ckw thWw aØm-bq-tZ-io.' sk_m-Ãy≥am∏nf A`n-{]m-b-s∏-´p. "\nßsS ck-sam∂p tIƒ°s´!' "cktam? CS-bv°nsS kn\nam ImWpw. amk-Øn-sem-cn-°-se-¶nepw
140
Ggw-Ipfw kmwIp´n
\mSIw ImWpw. ]ns∂ Xncp-\-°c ssaXm-\Øv \rØ ]-cn-]mSnIƒ hcpºw apS-ßmsX t]mbn-°m-Wpw. Nncn-b-c-ßp-Iƒ°pw t]mIpw.' "sk_m-Ãy≥ am∏n-tf, \nßsS ckhpw kt¥m-jhpw \ne-\n-ev°pI-bn-√. hb- -\mbn ]√p-sIm-gn™v BtcmKyw \in-°p-tºmƒ kn\nambpw \mS-Ihpw Xcp∂ kt¥mjw Xocpw. A\y-kv{Xo-I-fpsS icocØns‚ hSnhpw kuµ-cyhpw Bkz-Zn®v \n߃ kt¥mjw Is≠-Øp∂p--˛˛kn-\n-am-Xm-c-ß-fp-sSbpw \rØ-°m-cn-I-fp-sSbpw kuµcyw \jvS-amIp-tºmƒ temIw Ahsc Nh-‰p-Ip-∏-bn-se-dn-bpw. Ah-cpsS hm°p-Itfm {]hrØn-Itfm Pohn-X-{]-iv\-ßsf A`n-ap-Jo-I-cn-°mt\m ac-WsØ t\cn-Smt\m Btcbpw klm-bn-°-bn-√....-F-∂m¬ Rß-fpsS kt¥mjw \nXy-X-tbmfw \ne-\n-ev°p∂ kt¥m-j-am-Wv. ImcWw RßsS BÀmZ-tI{µw kuµ-cytam ]Wtam PUn-I-kp-J-ßtfm H∂p-a-√. ssZh-amWv RßsS BÀm-Z-Øns‚ Dd-h. B Ddh h‰p-I-bn-√.' "ssZh-amWv \nßsS Ddh Fs∂ms° \n߃ hoº-Sn-°p-∂p. \nßsS a°ƒ°v tImf-Pp-hn-Zym-`ym-k-Øns‚ kabw BIp-tºmƒ RßsS k`°m¿ ]Wn-Xp-b¿Ønb tImf-Pp-I-fn¬ \n߃°v {]th-i\w thWw. tcmKn-I-fm-Ip-tºmƒ RßsS k` ]WnX Bip-]-{Xn-Iƒ \n߃°pth-Ww. F¥m hnZym-`ym-k-Øns‚ Imtcymw Bip-]-{Xn-°mtcymw hcptºmƒ \nßsS Ddh h‰n-t∏m-Ip-∂Xv? \nßsS ]n≈msc ]Tn-∏n-°m≥ \nß-sf¥m tImf-Pp-Iƒ ]Wn-bm-ØXv?' "{InkvXym-\n-Iƒ lnµp-°-fpsS tImf-Pp-I-fn¬ ]Tn-°p-∂nt√? lnµp°ƒ {InkvXym\nI-fpsS tImf-Pp-I-fn¬ ]Tn-°p-∂nt√? \nco-iz-c-hm-Zn-IfpsS a°ƒ ssZh-hn-izm-kn-Iƒ ]Wn-bn® ÿm]-\-ß-fn¬ ]Tn-°p-∂p. tPmen sNøp-∂p. Xan-g¿ lnµn-°m-cpsS Bip-]-{Xn-I-fn¬ t]mIp-∂t√m. C-¥y-bn¬ P\n® GsXmcp ]uc-\pw Xs‚ a°sf GXp tImfPn¬ hn´p- ]-Tn-∏n-°m\pw Ah-Im-i-ap-≠v. GXm-ip-]-{Xn-bnepw NnIn’ tXSmw.' ]mºm-Sn-k` hf¿®-bpsS e£-W-߃ Im´n-Øp-S-ßn. Bcm-[-\m-aµncw ]Wn-bn-°m≥ Ipsd ]Whpw ]ncn-s®-Sp-Øp. ]W-am-bn. ]t£ ÿe-sa-hnsS? s]¥-t°m-kvX¿°p ]≈n-]-Wn-bm≥ ÿew hnev°-cp-sX-∂mWv ]mcºcy k`m-{]-am-Wn-Iƒ Np‰p-]mSpap≈ {InkvXym-\n-Iƒ°p \n¿t±iw \¬In-bn-cn-°p-∂-Xv. aØm-bn-®s\ I≠-t∏mƒ _mhm-dm-hp-Ø¿ tNmZn®p: "]≈n-sh-bv°m≥ s]¥-t°m-kp-Imcv ÿew sXtcs∂∂p tI´p.' "icn-bm. ]tØm Ccp-]tXm sk‚p ÿew In´n-bm-s°m-≈mw.' "F\n°p sImsd ]ptcSw hnev°m-\p-≠v.' "FhnSm hkvXp?' hnS¿∂ ]p©n-cn-tbmsS tNmZn-®p. "Zm t\m°q sXt°m-´v. B tdmtU t]mI-Ww. ]Øp-sIm√w apºv Hcp \mb-cn¬\n∂pw hmßnb hkvXp-hm.' "tXSn-b-h≈n Imen¬ Np‰n-bn-cn-°p∂p!' "sk‚n\p ]Xn-\©p cq]m- sh®p X∂m-a-Xn. ]S-t®m-\p-th≠n ]≈n-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
141
sh-°m-\m-W-t√m.' "Bs´. Btem-Nn-®n´p ]d-bmw.' dmhp-Ø-cpsS apJw hnS¿∂p. ]dºp hmßn-°p∂ hnjbw aØm-bn-®≥ k`-bn-e-h-X-cn-∏n-®p. "]mÃtd, ÿe-sa-hnSm?' ae-b-a-‰Øp h¿§okv Bcm-™p. "_mhm-dm-hp-Ø-cpsS IS-bpsS sX°v.' DÆn-k-tlm-Z-cs‚ apJØv A¤p-X-Øn-s‚bpw {]Xn-tj-[-Øn-s‚bpw kΩn-{i-`m-h-߃ {]I-S-am-bn. "AXp sNIp-Øms‚ h-c-Øpt]m°p-≈ ÿe-am. c≠-paq∂p t]c-hn-sS-sbmcp πmth¬ Xqßn-®-Ø-Xm.' s]mSn-b-®≥ ktlm-Z-c≥ ]n¥m-ßn. "Ign-™-bn-tSem Hcp ]ip amS\-Sn®p NØ-Xv. shdptX In´n-bmepw \ap°m hkvXp th≠m.' "_mhm-dm-hp-Ø¿ F√m thtew ]Tn® ]p≈n-bm. Bcpw hmßm Ø ]d-ºn-\v \q‰-ºXp cq]m In´n-bm-eXp em`-at√!' DÆn-k-tlm-Z-c≥ Iq´nt®¿Øp. k`mw-K-ß-fpsS Nn¥ `qX-Im-e-Øn-te-t°m-Sn. hkvXp-hn\p im]-aps≠∂v Ipsd h¿jwapºv cma≥IWn-bm≥ {]iv\w-h®p I≠p-]n-Sn® Imcyw tXmakv ktlm-Zc - ≥ Hm¿Ωn∏n-®p. im]-]c - n-lm-cØ - n-\mbn _mhmdm-hp-Ø¿ BZyw C…mw aX-ÿ-cmb Nne-sc-s°m≠v sh≈w HmXn Hgn∏n-®p. ^e-ap-≠m-bn-s√∂p I≠-t∏mƒ Hcp a{¥-hm-Znsb hcpØn a{¥hpw Xp≈epw \S-Ønb Imcyhpw \m´p-Im¿ ad-∂n-´n-√....-a-{¥-hm-Zn-bpsS apJw Nph-∂p. IrjvW-aWn tatem´p X≈n-°-b-dn. _mhm-dm-hp-Ø¿ apdp°m≥ hmbn¬ h®p-sIm-Sp-Øp. AXp-N-h-®-c®p ]d-ºns‚ \mep-Zn-°nepw Xp∏n-bn´p aSßn-h-∂p-—]d-ºns‚ im]w Xp∏n am‰p-I-bm-bn-cp-∂p. HSphn¬v ip≤-Pew ssIbn¬ tImcn hr£-in-J-c-ß-fn¬ Xfn-®p. ]n∂oSp \S∂ kw`-h-ßfpw \m´p-Im¿ ad-∂n-´n-√. a{¥-]q-Pm-Zn-Iƒ°ptijw c≠m-asØ BgvN AhnsS ]p√p-Xn-∂m≥ sI´n-bn-cp∂ Hcp Idh]ip -N-Øp-In-S-°p∂Xp I≠p. B hkvXp B-cp-sS-sb-¶nepw Xe-bn¬ ]nSn-®p-hb - v°m≥ -- X°w t\m°nbn-cn-°p-tºm-gmWv aØm-bn-®≥ he-bn¬h∂p hoW-Xv. k`mw-K-ß-fpsS {]Xn-tj-[-ØneSßnb hnImcw hy‡-ambn a\- nem-°n-s°m-≠p-Xs∂ aØm-bn-®≥ DÆn-k-tlm-Z-cs\ t\m°n-: "ssZh-a°sf ]nim-Nn\v H∂pw sNøm-s\m-°-Øn-√.' "a\p-jy\pw I∂meow Nmhp-∂tXm?' "kmØm-\p-s≠-∂p-≈Xp-- kXyw-X-s∂.---. ]t£ ---- \m´n¬ tIƒ°p∂ ]nimNpIY-I-fn¬ HØncn A‘-hn-izm-khpw AXn-i-tbm-‡n-bp-ap-≠v. ]ip- Ibdp Ipcpßn NØ-Xm-bn-cn-°mw.' "Dcnb sImSpØv Du∏ hmßmsX \mgn sImSpØp \√Xp hmß-cptXm?' "B ]dºp hmßn aµncw ]Wo-∂-Xp-sIm≠v \Ω-°m¿°pw Hcp tZmtjmw D≠m-I-Øn-s√∂v ssZh-Øn¬ hniz-kn-®p-sIm≠v Rm≥ ]td∂p. C{Xbpw em`-Øn\p thsd hkvXp In´-Øn-√.' Hcp aWn-°q-tdmfw \o≠p-\n∂ N¿®bv°p-tijw ]dºp hmßm≥ k`mw-K-߃ Xocp-am-\-sa-Sp-Øp.
142
Ggw-Ipfw kmwIp´n
Znh-k-߃°p-f-fn¬ aµncw ]d-ºn-ep-b¿∂-t∏mƒ ]mºmSn ssZh-k`mw-K-߃ s\S-p\mƒ emfn® Hcm-{Klw k^-e-am-I-bm-bn-cp-∂p. ]ns∂ _mhm-dm-hp-Ø¿°v aØm-bn-®s\ t]Sn-bm-bn-cp-∂p. ]nimNns‚ h-c-Øpt]m°p-≈ ]d-ºn¬ ]≈n-sh®v ss[cy-ambn Bcm-[\ \SØp-∂p. cm{Xn-bm-a-ß-fn¬ t]mepw aØm-b-n®≥ X\ntb aµn-c-Øn-encp∂p [ym\n-°p-∂Xp I≠v _mhm-dm-hp-Ø¿ A¤p-Xs∏-´n-´p-≠v. kmØms\ sh√p-hn-fn-°p∂ aØmbn D]-tZ-in°v dmhp-Ø¿ Hcp ]pXnb t]cp-an-´p-˛˛sNIp-Øm-s\-s°m√n D]-tZin! A¿≤cm{Xn Ign-™-t∏mƒ ]pc-bn-S-Øns‚ sXt° tImWn¬ ]´n XpS¿®-bmbn Ipc-bv°p-∂Xp tI´v kmdmΩ aØm-bn-®s\ DW¿Øm≥ {ian-®p. "h√ ImSt\m ap≈t\m Bcn-°pw. tImgnsb ]nSn-°m≥ h∂-Xm. tImgn-°q-S-S-®n-s´mt≠m?' "H≠v' "F∂m \o t]Sn-°msX sIS-s∂m-d-ßv.' kmdmΩ Dd-ßm≥ {ian-®p. Xncn™pw adn™pw InS-∂p. a™p-Xp-f-fn-I-fn¬ \ocm´p Ign™ hr£-e-Xm-Zn-Iƒ {]`m-X-Øns‚ ]pXp-h-kv{X-a-Wn-™n-f-In. \n{Z-bn-em-bn-cp∂ {Kmaw DW¿s∂-gp-t∂-‰p. CStØ ssIsh-≈-bn¬ \nd® Dan-°-cn-bn¬ Nq≠p-hn-c¬ ap°n ]√ptX-®p-sIm≠v cm{Xn-bn¬ ]´n Ipc® ÿm\-tØ°p aØm-bn-®\pw kmdmΩbpw \S-∂p. sXt° tImWn¬ ]pXp-a-Æn-f-In-°n-S-°p-∂Xp I≠t∏mƒ Pn⁄mk h¿≤n-®p. Np‰pw t\m°n. ]d-ºn-\-∏p-d-ap≈ hoSp-I-fpsS ap‰Øv Icn-bnen IØn®v IpSpw-_mw-K-߃ Xo Imbp-∂p. aØm-bn-®≥ Xqº-bp-ambn h∂p. Hcp a¨I-e-Øns‚ tImWn-emWv Xqºm sN∂p sIm≠Xv. Ie-Øn-\p-f-fn¬ c≠p tImgn-Ø-e-Iƒ. \me©p sNº-c-Øn-∏q. c‡w ]pc≠ Hcp-]nSn Im¥m-cn. Nmcm-b-Øns‚ cq£K‘w.... kq£va-]-cn-tim-[\ \S-Øn. Ie-Øn-\p-≈nse Hcp Xp≠p-I-S-em-kn¬ aØmbn D]-tZ-in, _e-cm-a≥ F∂o c≠p t]cp-Iƒ Fgp-Xn-bn-cn-°p-∂p. Hcp Iºp-sIm≠v aØm-bn-®≥ tImgn-Øe-bn¬ sXm´p. kmdmΩ Hm°m-\n-®p-. "CsX∂m A®m.' "CXn\m IqtSm-{X-sa∂p ]td-∂-Xv.' "\Ω-°mcm IqtSm{Xw sNøm≥?' "t\m°v, IS-em-kp-I-j-Ww.' "c≠p t]cp-Iƒ. F\n-s°m∂pw ]nSn-In-´p-∂n-√.' "F\n-°p ]nSn-In-´n....-_e - c - m-as\ am\-km-¥cs∏-SpØn s]¥-t°m-kvXnem-°o´v c≠m-gvN-bm-bn-cn-°p-∂p. Ahs\ XncnsI lnµp-a-X-Øn-te°p sIm≠p-t]m-Im≥ IqtSm{Xw sNbvX-Xm.' "A®m-bs‚ t]sc-¥n\m FgpXn sht®-°p-∂-Xv.'
]mfw sX‰nb Xoh≠n
143
"F\n°p tZmjw hcm-\m. _e-cm-a≥ {InkvXp-aXw Dt]-£n-°-Ww. A√m-Ø-]£w aØmbn D]-tZ-in-Nm-I-Ww-—CXm-bn-cn°pw Ah-cpsS tamlw. _e-cm-as‚ amXm-]n-Xm-°ƒ ]Ww sImSpØp sNøn-®-Xm.' "CX-®m-b-s\-ß-\-dn™p?' "Dulns®SpØp. ]≠v imtcm≥ k`-bnse ]n.-sP. tXmam-®s‚ ]nXmhv Aøm-]n≈ km¿ {InkvXp-aXw kzoI-cn® ImeØv lnµp-°ƒ sImtd-t∏¿ tN¿∂v At±-lsØ sIm√m≥ IqtSm{Xw sNbvX-Xm. HSphn¬, IqtSm{XwsNbvX IWn-bms‚ GIaIƒ ]nt‰-amkw izmkw-ap´n acn-®p-ho-Wp.' {]Ir-Xn-bpsS Ipfncv ico-csØ hnd-∏n-®p. tNmc-]p-c≠ tImgn-Øe kmdm-Ω-bpsS a\- n-s\-bpw. "HmSn-s®∂p thZ-]p-kvX-I-sa-Sp-tØm≠p hm.' ]mºns\ ImWp-tºmƒ hSn X∏n-s°m≠p hcp∂ thK-Øn¬ kmdmΩ ]pkvX-I-sa-Sp-Øp-sIm≠ph∂p. "sXmÆqs‰m∂mw k¶o¿Ø-\-sa-SpØp hmbn-®m-s´.' CS-dnb kzc-Øn¬ kmdmΩ hmb\ XpS-ßn. Xocm-d-mb-t∏m-tg°pw i_vZw IqSp-X¬ _en-jvT-am-bn...aØm-bn-®≥ Ip\n™v a¨I-e-sa-SpØp. Htc-dv. Iehpw D≈nse km[-\-ßfpw sXm´-SpØ Ip∏-°p-gn-bn¬ hoWp. aØm-bn-®≥ hnP-b-t`cn apg°n: tbip-hns‚ \ma-Øn¬ Pbw kmØms\ `¿’n-°p∂p. ssZh-a-°ƒ°p IqtSm{Xw ^en-°-Øn-√. hnP-b-t`cn {]m¿∞-\-bmbn amdn: "ssZhta Cu \oN-IrXyw sNbvXh-cpsS ]m]-߃ £an-°-Wta. Ah¿ A\p-X-]n®p am\- m-¥-c-s∏-Sphm≥ CS-bm-ItW. Ah-scbpw Ah-cpsS a°-sfbpw {InkvXp-hns‚ {]nb-a-°ƒ B°Wta.' AIse s\¬]m-S-ß-fn¬ Ipfn¿Im-‰Sn®p. Cfw shbn-ens‚ kpXmcy-X-bn¬ {]IrXn {]`mXkv\m\w \S-Øp-I-bm-bn-cp-∂p. 1956 \hw-_¿. tIc-f-∏n-dhn Zn\w. Xncp-s°m-®nbpw ae-_mdpw tbmPn®v, ae-bmfw kwkm-cn-°p∂ Ht∂-Im¬ tImSn P\-ß-fp-tS-Xmb Hcp kwÿm-\-ap-≠m-Ip-∂p. hS°v Imk¿tIm-Sp-ap-X¬ sX°v ]md-»m-e-hsc \o≠p-In-S-°p∂ tIcf-kw-ÿm-\w. P\w Bthiw ]q≠p. h¿Æ- i - _ - f - a mb tXmc- W - ß - f p- b ¿Øns°m≠v bphm-°ƒ BtLm-j-߃°p Xøm-sd-Sp-Øp. sFIy-Øns‚ ktµ-i-apƒs°m-≈p∂ Cuc-Sn-I-fp-b¿∂p. t]mcp-hn-≥ bphm-°sf tNcp-hn≥ kJm-°sf tNmc-sb-¶n¬ tNmc-bmeo tIcfw hc-bv°p-hn≥. tZio-b-]-Xm-Ibpw hoin hnZym¿∞n-Iƒ PmY-bmbn \S-∂p. ame-∏-S-°-߃ s]m´n. Rmb-dm-gvNsØ aØm-bn-®s‚ {]kwKw tIc-f-∏n-d-hn-tbmSp _‘-
144
Ggw-Ipfw kmwIp´n
s∏-Sp-Øn-bp-≈-Xm-bn-cp-∂p. ssZhw a\p-jys‚ `mj Ie-°nb hkvXpX Dev]Øn ]Xn-s\m-∂m-a-≤ym-b-Øn¬ \n∂p-≤-cn-®p-sIm≠v aØm-bn-®≥ {]kw-Kn-®p. tbip-{InkvXp `qan-bn-te°v ho≠pw hcp-tºmƒ ÿm]n°m-\n-cn-°p∂ kl-{km-_vZ-`q-an-bn¬ a\p-jy-sc√mw Htc `mj kwkmcn-°p-sa∂v `hy-X-tbmSpw DNn-X-amb `mh-tN-jvS-I-tfm-Sp-a-t±lw Nq≠n°m-´n. ]mºmSn hnZym-eb - Ø - ns‚ hcm-¥b - n¬\n∂pw tIc-f∏ - n-dh - n-bpsS h¿Æi-_-famb IS-em-kp-tXm-c-W-߃ Agn-®p-am-‰p-∂-Xn\p aptº {Inkvakv ]co£ h∂-W-™p. ]Xn-s\´p hb- p-≈, \√ X≠pw XSn-bp-ap≈ tPmWn-tbm-Sv Aev]w kt¶m-N-`m-h-Øn-emWv Fgp-t∂‰p \nev°m≥ Iri-Km-{X-\mb Zm\ntb¬km¿ B⁄m-]n-®-Xv. tPmWn A\pkcn®n√. "Fgpt∂‰p \nev°m\m \nt∂mSp ]d™Xv.' tPmWn H´pw Ku\n®n√. "Fgpt∂‰p \n∂ns√¶n¬ Rm\n∏w slUvamÿkmdns\ hnfnt®m≠p hcpw.' Aev]w hnΩn´tØmSh≥ Fgpt∂‰p \n∂p. "Fs¥Sm \ns‚ t]m°‰n¬?' "H∂pan√.' "FSm, I≈w]dbmsXSm. Rms\√mw I≠p. Cßp XmSm Ipdn∏v.' tPmWn IqkmsX ¢m phn´ndßm≥ Xømdmbn. Zm\ntb¬km¿ hmXn¬°¬ FØn tPmWnsb XS™p. kzXth ap≥tIm]nbmb tPmWn apjvSn Npcp´n: "Cømfp kmsdms°bm, ]t£....kq£nt®m. hgo∂p amdn \nev°v.' Zm\ntb¬km¿ A]ISw a\ nem°n Hgn™p amdn. "sshIn´p ]≈n°qSw hnSs´. Cømsf Rm≥ hgosh®p It≠mfmw.' Hcp ap∂dnbnt∏mSpIqSn tPmWn \S∂I∂p. km[mcW t]mIp∂ hgntb ho´nte°p t]mImsX, thsdmcp hgntbbmWv Zm\ntb¬km¿ aSßnbXv. tPmWnsb hnZymebØn¬\n∂pw Fs∂t∂°pambn ]ncn®phn´ncn°p∂psh∂p ImWn®psIm≠pff IØpambn {][m\m≤ym]Is‚ in]mbn ho´nseØnbt∏mgpw tPmWn AhnsS hs∂Ønbn´n√. im¥ambn HmSp∂ I∏ens\- CSn®pXI¿°p∂ Hcp a™pI´n t]msebmbncp∂p B IØv. aIs\ in£n°m≥ \o≠ Hcp hSnbpw Xømdm°n \n¬°bmWv aØm-bn®≥. ]Xns\´p hb pff Hcp aIs\ sIm®p ]n≈msct∏mse C\n ASn°ms\m°ptam? {]m¿∞\-XpScpIbmWp-th≠sX∂p- kmdmΩ A`n{]mbs∏´p. aØmbn®≥ hSn Xmsgbn´p. \m´n¬ kzm[o\ap≈ ]etcs°m≠v tPmWnsb hnZymebØn¬ Xncns®Sp°m≥ ip]m¿i sNøn®p. Ah¿s°√mw {][m\m≤ym]I≥ \¬Inb adp]Sn H∂p Xs∂bmbncp∂p: "Fs‚ hnZymebØnse Hc≤ym]Is\ a¿±n-°m\pZyan® Hcp hnZym¿∞nsb R߃°p th≠m.
]mfw sX‰nb Xoh≠n
145
C¥y≥ {][m- \ a{¥n h∂p ]d™mepw Rm\hs\ Fs‚ ]≈n°qSØn¬ C\n Ib‰Øn√.' tIm´apdnbn¬ h°®s‚bpw Ipdpt¥m≠nhnfbn¬ Nm≠n® s‚bpw {]XnIcWØn¬ F¥p≠v AXnibn°m≥?? CcptXmWnIfn¬ Imep Nhn´nbncn°bmWv Nm≠n®≥. Abmƒ°v ssZhsØbpw thWw, amtΩms\bpw thWw. ]©mbtØm^oknse DtZymKÿ\mb Nm≠n®≥ ssI°qen hmßnbXn\v k¿°m¿ Abmƒ°v in£ \¬Inbn´v amkßfmbn. k`bpw Abmsf in£n®p: taen¬ ssI°qen hmßns√∂p ]ckyambn {]Xn⁄ sNbvXtijta Abmƒ k`bn¬ kw-km-cn-°m≥ ]mSq≈q. h°®≥ clkyambn _oUn hen® Ip‰Øn\v aØmbn®≥ Abmsf imkn®p \n¿Ønbncn°bmWv. bYm-ÿm-\-s∏S-p-∂-Xp-hsc k`bn¬ km£n ]dbmt\m ImcymtemN\mtbmKßfn¬ A`n{]mbw ]dbmt\m ]mSns√∂v Xm°oXp \¬Inbn´v BgvNItf Bbp≈q. CcphcpsSbpw hoSpIƒ ]eh´w kµ¿in®v Ahsc A\p-Xm-]-Ønte°p \bn°phm≥ aØmbn®≥ {ian®XmWv . ]t£, k`bpsS apºn¬, CSbs‚ apºn¬ Fßs\ Xe-Ip-\n°pw? A`nam\Øns‚ Imcyat√? k` \¬Inb in£bn¬ Ip]nXcmbncp∂ Ah¿ k`tbmSpw CSbt\mSpw {]XnImcw ho´m≥ X°w t\m°nbncn°bmbncp∂p. au\ambn k`bnencn°mdpff Ah¿ B RmbdmgvN Bcm[\ Ign™t∏mƒ i_vZapb¿Øn. "kz¥w aIs\ t\sc sNmt∆ hf¿Øm\dnbm≥ hømØ a-Øm-øqtZ-in cmPnhbv°Ww' h°®≥ A`n-{]mb{]IS\w \SØn. "Cu D]tZinsb Xmßn\ndpØp∂ k`m{]amWnamsc k`m I-Ωn‰nbn¬\n∂p ]ncn®phnSWw. tPmWnsb hnkvXcn®p kt`¬\n∂p apS°n XqsØdnbWw' Nm≠n®≥ K¿÷n®p. aeba‰Øp h¿§okv A´lmk°msc im¥kzcØn¬ t\cn´p: "h°®m, Nm≠n®m, aØmbn D]tZin cm-Pnhbvt°≠ Bhiyan√. At±lw Ip™pßsf sNm-t∆-t\-tc-bm hf-¿Øp∂Xv F∂ Imcyw Abtem°°msc√mw kΩXn°pw. aØm-bq-tZinbpw `mcybpw s]¨-Ip™pßfpw amXrIm Pohn-X-ap-≈-hcmWv. k-t≠kv°qfn\pw tbm-K߃°pw tPmWnsb XpS-¿-®-bmbn Ah¿ sIm≠phcp∂p. Ah≥ \∂mbn hcm≥ Ignbp∂sX√mw amXm-]nXm-°-fpw k`bpw sNøp∂p. F∂n´pw Ah≥ hjfmbnt∏mbXn¬ D-]tZinsb Ip‰w]d™n´p Imcyan√.' thßaq´n¬ Ioh¿®≥ CSbv°p Ibdn: "tbiphnt\msSmØv aq∂ch¿jw tXmfpcpΩn \S∂ bqZm s]g®pt]mbn. bnkvlm °ns‚ tam≥ G-imhv s]g®pt]mbn. tbiphpw bnkvlm°pw cmPnhbv°Wsa∂v A°meØmcpw ]d™n√. aØmbn D]tZinsb £oWn∏n°msas∂m∂pw \nßfp hnNmcn°≠m....' Aw{_bn¬ Nmt°m®≥ Ioh¿®s‚ BibsØ ]qcn∏n®p: "k`bpsS CSb\v {]iv\ap≠mIptºmƒ At±lsØ Xmßn Bizkn-∏n-
146
Ggw-Ipfw kmwIp´n
t°-≠Xv {]amWnIfpsS ISabm.' Im°\m´p kvJdnbm®s‚ hmZKXn h°®s\bpw Nm≠n® s\bpw \n»_vZcm°n: "tPmWn am\km¥cs∏´h\√. k`bpsS AwKhpa√. k`bn¬ AwKa√mØhs\ Fßs\ apS°pw? Ah≥ t\¿hgn Xncnbm≥ ]IzXbp≈ \mw {]m¿∞n°bmWp th≠Xv.' A∂v hmSnb apJtØmsSbmWv aØmbn®\pw kmdmΩbpw hnizmk`h\Ønte°p aSßnbXv . ]Xnhpt]mse aØmbn®≥ thZ]pkvXIsØ B{ibn®p. sbiøm{]hN\w \mev]-Øn-aq∂mw A≤ymbØnse Nne hmIyßfnet±lw IÆpd∏n®ncp∂p. btlmh C{]Imcw Acpfns®øp∂p `bs∏tS≠m \o F\n-°p-≈-h≥ Xs∂ \o sh≈Øn¬IqSn IS°ptºmƒ Ah \ns‚ aosX IhnbpIbn√ \o Xobn¬IqSn \S∂m¬ sh¥pt]mIbn√ A·nPzme \ns∂ Zln∏n°bpan√. GXp {]iv\Øns‚ apºnepw lrZbw ]XdmsX ssZhØns‚ k¿∆⁄m\Øn¬ Dd®phnizkn°p∂ aØmbn®≥ ]mºmSn bpsS Hcp tImWn¬. GXp \n mc{]iv\Øns‚ apºnepw ]Xdnt∏mIp∂ lrZbØns‚ DSabmb _mhmdmhpØ¿ as‰mcp tImWn¬. Cu c≠p hy‡nIƒ ZpxJsh≈nbmgvN cmhnse ]mºmSn Ihebn¬-h®p I≠t∏mƒ _mhmdmhpØcpsS apJw Ccp≠ncn°p∂Xp aØmbn®≥ {i≤n®p. "F¥p]‰n dmhpØtc?' "A≈mlp \tΩmSp tIm]n®ncnIzm' "AsX¥hm?' "Ft¥m ]dbm\m, RΩsS tamfv \_okm iht°m´bpsS XmgsØ ]mXbneqsS \S°ptºmƒ s\\bmØ∏w Hce¿® tI´p. t_m[wsI´p hoWp. ]vimNmsW∂m Ahtfm¿ØXv.' "t]Sn In´nbXm, At√?' "AtX, ]p√p Xn∂m≥ Btcm sI´ntb®p t]mb B´n≥Ip´n Ibdn¬ Ipcpßn Ae®Xm. GXmbmepw sIm®v ]n®pw t]bpw ]td∂p. cm{Xoev Ddt°man√.' "F{X sZhkambn sXmSßo´v?' "HcmgvNbmImdmbn. sIm®ns‚ tZlw saen™p hcp∂p. ]St®m≥ ssIhnSns√∂dnbmw. Rm≥ `£Wwt]mepw Ign°m-sX {]m¿∞\ \SØns°m≠ncn°zm. sIm®ns‚ Xe XWp°m≥ sImbºpw s]c´os´m≠v.' "sImdhpt≠m?' "Hcp sImdhpan√; ISpØ at\mtcmKam. ASpØ h¿jw AhfpsS \n°mlp \SØm\ncp∂Xm.' "ssZhtØmSp {]m¿∞n°mw. ssZhw hnSphn°pw.'
]mfw sX‰nb Xoh≠n
147
"icnbm- W p]tZin. Rm≥ aplΩZp\_n P\n® ÿew kµ¿in°m\ncn°bm. \_nbpsS Im¬ Nhn´nb ÿeØp Ipºn´p-sIm-≠pff {]m¿∞\ Affmlp tIƒ°mXncn°n√.' "dmhpØtc, \_ntb°mƒ henb Hcmfns\ F\n°dnbmw. ASpØp≈ Hcmƒ. Zqscsbßpw t]mI≠m.' "AXmcm?' "tbip{InkvXp. kuJyZmbI≥.' "tbip{InkvXpthm?....sIm≈mw. At±lw {InkvXym\nIfpsS ssZhat√? R߃°v tbip Ft¥m sNøm\m?' "tbip Hcp aXØns‚bpw hIb√. temIØns‚ hIbm. tbiphns‚ \maØn¬ ]nXmhmb ssZhtØmSv Bcp {]m¿∞n®mepw DØcw In´pw. \_n acn®S°s∏´p. tbiphpw acn®S°s∏´p. F∂m¬ tbip aq∂mw \mfn¬ Dbn¿sØgpt∂‰p.' "Fs‚ tamfev]w ]®acp∂p Ign°p∂p≠v. \n߃ s]¥-t°mkvXpIm¿ acp∂p Ign°pt∂m¿°p th≠n {]m¿∞n°ptam?' "acp∂p Ign°pt∂mtcw Ign°mtØmtcw kuJyam°m≥ tbiphn\p Ignbpw.' _mhmdmhpØ¿°v aØmbn D]tZinbnep≈ ssZhnI-i‡n-bn¬ hnizmkap≠v. kmØm≥ Ibdnbndßp∂ ]dºn¬ km-Øm-s\-bpw a{¥hmZnsbbpw sh√phnfn®v ]≈nh®mcm[n°p∂ aØmbn®\v sNIpØm≥ sIm√nsb∂v t]cn´ Imcyabmtfm¿Øp. "dmhpØtc, Rm≥ hs∂m∂p {]m¿∞n®n´pt]mcmw.' "clky-am-bn-cn-°-Ww. {InkvXym\nIsf hnfn®p {]m¿∞n∏ns®∂dn™m-ev RΩsS PmXn°m¿ sImg∏ap≠m°pw.' k‘y Ign™t∏mƒ aØmbn®≥ GXm\pw k`mwKßfpambn _mhmdmhpØcpsS ho´nseØn. ]®acp∂pIfpsS K‘w aq°n¬ X´n. \_okm `bhnlzeamb apJtØmsS I´nen¬ InS°p∂p. AhfpsS kz¿Waq°pØn asÆÆhnf°ns‚ {]ImiØn¬ sh´nØnfßn. aØmbn®≥ thZ]pkvXIw hmbn®v kuJyZmXmhmb tbip-hns\∏‰n \_okm_ohntbmSpw _mhmdmhpØtcmSpw Xebn¬ ]® aqSp]San´ DΩtbmSpw kwkmcn®p. XZ\¥cw k`mwK߃ GIkzcØn¬ kuJyZmXmhns\ {]Io¿Øn®p Km\m-em-]-\-amcw`n®p. tcmKnIƒ°p \√ sshZy\mIpt∂ip Xm≥ ]e tcmKnIƒ X-≥-\maØn¬ Bizmkw {]m]n®p. AhmNyamb Hcp \n¿hrXnbpsS {]Imiw \_okbpsS apJØp ImWs∏´p. `oXnbpsS hnImcsam∂Sßnb {]XoXn. aØmbn®≥ amXm]nXm°sf Bizkn∏n®p: "tbiphns‚ i‡n Ip™ns\ sXmSpIbmWv.' Km-\mem]\w XpS¿∂p. tcmKnbpsS IÆn¬ PeIW߃ Xpfpºnhcp∂Xv IqSn\n∂h¿ {i≤n®p. kmdmΩ I´nent\mSp tN¿∂p\n∂v \_okbpsS Xebn¬ kv]¿in®p. AhfpsS IhnƒNpgnIfn¬ {]XymibpsS IncW߃ ]S¿∂p.
148
Ggw-Ipfw kmwIp´n
aØmbn®≥ i_vZapb¿Øn: "tbiphns‚ \maØn¬ kuJy-amIpI. `bØns‚ Nn¥Isf tbiphns‚ \maØn¬ `¿’n-°p-∂p. `bØns‚ hnImcßsf IÆp\o¿ IgpIn°fbs´.' Np‰pw \n∂h¿ kvtXm{Xm¿®\Iƒ \SØn. \_okm s\SpXmbn H∂p \nizkn®p. {]m¿∞\bv°ptijw DΩ \¬Inb eLp`£Ww Ign-®-tijw aØmbn®\pw klhnizmknIfpw aSßn. ]IpXn hgnbmbt∏mƒ DÆnktlmZc\mcm™p: "aØmbn®m, dmhpØcpsS ho´n¬ ]®acp∂ns‚ aWw. Cu acp∂pw {]m¿∞-t\w-IqsS tbmPn-°ptam?' "DÆnktlmZcm, acp∂p Ign°p∂Xp \√ amXrIbs√∂v thZ-]pkvXIØnseßpw ]td∂n√.' "]ns∂ acp∂p Ign°pt∂msc s]¥t°mkvXpIm¿ Ip‰w ]td∂sX¥n\m?' "ssZhØn\v tcmKim¥n \¬Im≥ Ignhps≠∂ hkvXpX \ΩpsS hnizmk{]amWØn¬ AwKoIcn®n´p≠v . AX√msX, acp∂p Ign°cpsX∂v \ap°v D]tZi{]amWan√.' "Nne¿ acp∂p Ign°pt∂msc kt`¬\n∂p apS°p Iev ] n®p ]pdØm°psa∂p `ojWns∏SpØnbn´p≈Xmbn ]d™p-tI-´n-´p-≠t- √m?' "icnbmbncn°mw. s]¥t°mkvXp{]ÿm\Øn¬ Ht∂m ct≠m hn`mK߃ acp∂p hne°p∂p≠v. Ah¿ Hcp \yq\-]£w am{Xw.' "Nne¿ A¤pX tcmKim¥n {]m]n°ptºmƒ taen¬ acp∂p Ign°Øns√∂v {]Xn⁄sbSp°mdp≠t√m.' "kzbw FSp°p∂ Xocpam\amWXv. k`bpsS D]-t-Z-i-{]am-Ww Aßs\sbmcp {]Xn⁄sbSp°m\mtcw \n¿-_‘n®n´n√. ssZhw Genbmhn\v acp`qanbn¬sh®v A-¤p-XI-c-ambn A∏hpw sh≈hpw \¬In. AXpsIm≠n\n Bcpw tKm-XºpIrjn sNøcpsXt∂m A∏w NpScpsXt∂m InWdp Ip-gn-°cpsXt∂m ssZhw {]Xn⁄-sbSp-∏n®n√. tbip A-©-∏w-sIm-≠v AømbncsØ t]mjn∏n®p. AXpsIm-≠n\n aq-∂p-t\chpw kz¿§Øn¬\n∂pw A∏w {]m¿-∞n-®n-d-°-W-sa-∂p-t≠m?' "acp∂p Ign®m¬ F√m tcmK߃°pw kuJyw In´p-∂n-√t√m.' "sNecpsS ]m]ßsf in£n°m≥ ssZhw tcmKw A-\p-h-Zn-°mdp≠v. Aßs\ hcp∂ tcmK߃ acp∂psIm≠p amdØn√. ssZ-hØn\p am{Xta am‰m≥ Ignbq. tcmKn A\pX]nt® ]‰q.' "amdmsX sIS°p∂ tcmKßsf√mw ssZh-in£bmtWm?' "Hcn°epa√. Npcp°w NneXp am{Xw ssZhin£bm. Iev]-\mewL-\Øm¬ im]Øn\ncbmb BZmans‚ icochpw c‡-hpamWv a\pjyh¿§Øns\√mw! Cu icocw s]mXpth ]m]Øn\pw tcmKØn\pw ASnabmWv. A√msX Hmtcm hy-‡n-bpw sNøp∂ {]tXyIw ]m]Øns‚ in£b√ tcmKw.' "aØmbn®\p tcmKw h∂m¬ acp∂p IpSn°ptam?' "a\pjy\pth≠n ssZhw krjv S n® ]Zm¿∞߃ tcmK- Ø n\p]tbmKn°p∂XpsIm≠v Fs¥¶nepw sX‰p≈Xmbn F\n°p tXm∂p∂n√. ssZhw KnsebmZp ]¿∆XsØ Hu-j-[-k-kyßfm¬ \nd®ncn-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
149
°p-∂Xmbn bnscaym{]hN\w F´mw A-≤y-m-bØnepw \mev]Ømdmw A≤ymbØnepw kqN\bp≠v. AhnsS \√ sshZy-∑mcp-≠mbncp∂Xmbn hN\w ]dbp∂p. \√-hÆw NnIn-’n-°-W-sa∂v ]pd-∏mSv Ccp]-sØm-∂mw A≤ymbw Iev]n-°p-∂p. Zo\-°m¿°v sshZy-s\-s°m≠v Bh-iy-ap-≠∂v tbip-{InkvXp ]d™ Imcyw aØmbn HºXmw A≤ymb-Øn¬ tcJ-s∏-Sp-Øn-bn-´p-≠v. F\n°p tcm-Kw h∂m¬ Rm≥ {]m¿∞n °pIbpw acp∂p Ign°pIbpw sNøpw.' "ssZhw lnkvInbmhns‚ amdmtcmKw kuJyam°nbXmbn hN\Ønep≠t√m.' "AtX, ssZhw lnkvInbmhns\ kuJyam°nbt∏mƒ {]hm-NI≥ AØn∏g°´ lnkvInbmhns‚ apdnhnt∑¬ C´Xmbn c≠p cmPm°∑mcpsS ]pkvXIØn¬ ImWp∂p. AØn-∏g-°-´-bv°v Huj-[Kp-Wap≠v. tcmKim¥n°mbn `uXnI am≤ya߃ D]-tbmKn°m≥ ssZhwXs∂ A\phmZw \¬InbXn\p sXfn-hm-WnXv. CXv Hc¤pX tcmKim-¥nbmWv. F¶nepw `uXn-I-hkvXp D]tbmKn°s∏´p.' "ssZhw Xs‚ hN\sØ Ab®v bmsXmcp `uXnIhkvXphpw IqSmsX kuJyw \¬Inbn´p≠t√m.' "icnbm. c≠p coXnbnepw kuJyw \¬Im≥ ssZhØn\p Ignbpw. eqt°mkv c≠mw A≤ymbØn¬ I≈∑mcpsS ]nSn- b n- e - I s∏´ a\pjys‚ apdnhpIsf \√ iacym°mc≥ FÆbpw ho-™pw ]I¿∂p sI´nbXmbn ImWp∂p. FÆbpw ho™pw Huj[ambn´mWp-]tbmKn®-Xv.- XnsamsYtbmkn\v Zl\t°Sns‚ AkpJap≠mbt∏mƒ Aev]w ho-™pIqSn IpSn-®p-sIm≈m≥ ]utemkv As∏mkvsXme≥ A\p--hmZw \¬InbXmbn H∂p XnsamsYtbmkv A©mw A-≤ym-bØ - n¬ ImWp∂p.' "At∏mƒ aZywIpSn°m≥ ssZhw A\phZn°ptam?' "elcn ]nSn® ho™√ AXv. aZy]m\w \SØm≥ t{]m-’m-ln∏n®X√. Zl\t°Sp ian∏n°m≥ ap¥ncn®mdv apJy-L-S-Iambn \n¿Ωn®ncp∂ HcpXcw AcnjvSamWv ho™v F∂ ]ZwsIm≠p kqNn∏n°p∂sX∂pw thZ]WvUnX¿ ]td∂p. AsX-ß\ - m-bmepw tcmKia\-Øn\pth≠n ChnsS Hcp `uXnIhkvXp sN-dnb Afhn¬ D]tbmKn°m≥ ]u-semkv A\phZn®ncn°p∂p.' "acp∂p IpSn°p∂Xp ]m]amsW∂v Nnecv ]td∂Xp Rm≥ tI´ns´m≠v.' "DÆnktlmZcm, acp∂p ]m]amsW¶n¬, acp∂p IpØnsh®p ]s√Sp°p∂Xpw shs≈gpØpIÆmSn shbv°p∂Xpw SqØpt]ÃpsIm≠p ]√p tXbv°p∂Xpw Hs° ]m]amsW∂p hcpw.' "AsXß\m?' "]√pIfpsS hnShnencn°p∂ tcmKmWp°sf sIm√m\p≈ acp∂m SqØvt]Ãv. acp∂p ]m]amsW¶n¬ tUmIvS¿amcpw s\gvk-Ωmcpw ]m]nIfmWv . Ah¿ Bip]{Xo¬ sNøp∂ ip{iqjbpw ISp- Ø ]m]{]hrØnIfmWv. AXpsIm≠v s]¥- t °mkvXnemcpw Bip]{Xo¬ DtZymKw kzoIcn°m≥ ]mSns√∂p hcpw. A√,
150
Ggw-Ipfw kmwIp´n
acp∂psNøp∂Xp ]m]amsW¶n¬ acØn¬\n∂p hoWp Im-sem-Sn™ Hcmsft∏mepw Bip]{Xo¬ sIm≠p-t]m-IcpXv.' DÆnktlmZc≥ aØmbn®s‚ Nn¥mKXnsb XncpØm≥ {ian®p: "ImsemSnbp∂Xv Hcp tcmKa√˛˛Hc]ISamWv . A- ] - I - S - Ø n\v Bip]{Xo¬ t]mIp∂XpsIm≠p sX‰n√.' aØmbn®≥ Xs‚ A`n{]mbsØ Dd∏n°phm≥ {ian-®p-sIm≠p ]d™p: "ktlmZcm, F√m tcmKßfpw A]-ISßfm. s]s´∂v Np‰p]mSn¬\n∂pw tcmKmWp°ƒ \ΩpsS icocØn¬ Ibdp∂p. DS≥Xs∂ \ΩpsS c‡Ønep≈ tiz-Xm-Wp°ƒ tcmKm-Wp°fpambn G‰pap´p∂p. tizXmWp Pbn®m¬ \Ω°p tcmKw D≠mIp∂n√. tcmKmWp Pbn®m¬ tcmKw ]nSns]Sp∂p.' "Cu imkv{Xsams° aØmbn®s\ß\dn™p?' "]n≈mcpsS ]mT]pkvXIßfn¬ CsXms° hnhcn°p∂p≠v.' DÆnktlmZc≥ ho≠pw N¿® thZ]pkvXIØnte°p Xn-cn-®phn´p: "aØmbn®m, sshZy∑msc B{ibn®Xn\v Hcp cmPmhns\ ssZhw in£n®nt√?' "icn. BkmcmPmhns\. c≠p Zn\hrØm¥w ]Xn-\mdmw A≤ymbw hmbn®pt\m°v. Bkm F√m Imcy߃°pw a\pjys\ B{ibn®p; ssZhsØ ]pdtºm°nsedn™p. acp∂p Ign®X√ At±lØns‚ sX‰v. sshZy∑msc ssZ-h-tØ°mf[nIw B{ibn®XmWp sX‰v. A∂sØ hn-PmXob sshZy∑m¿ ]ecpw a{¥NnIn’bpw `qXtkhbpw \SØnbncp- ∂ p. Aßs\bp≈ sshZy∑msc B{i- b n°p∂- X v ]m- ] - a mWv . ... cYßsfbpw IpXncIsfbpw B{ibn°p∂hsc k¶o¿Ø\ °mc≥ imkn°p∂p. AXpsIm≠v Bcpw cYßsfbpw IpXncIsfbpw D]tbmKn°cpsX∂¿∞amIp∂n√. ssZ-h-tØ-°m-f[nIw Ahsb B{ibn°cpsX∂p am{Xw. ssZhw Fs‚ IÆns\ Ip°pkmbn∏ns‚ ]¥en¬h®p kuJyam°n. Fs‚ `mcybpsS DZctcmKsØbpw kuJyam°n. ssZhw A¤pXw {]-h-¿-Øn-°p-∂h\mWv. ]t£, AXpsIm≠v acp∂p ]tbmKn°p∂hsc Rm≥ Ip‰w ]dbn√.' kw`mjWw {i≤n-®p-sIm≠p \S∂ ae-b-a-‰Øp h¿§okv-: "]mÃdp ]td-∂Xv `uXn-Ih - k - vXp-°ƒ \mw D]-tbm-Kn-°p-tºmgpw \ΩpsS B{ibw ssZh-Øn-em-bn-cn-°-W-sa-∂m, At√?' "AtX. Blm-c-Øn-\mbn \mw I∏-bn-Sp-∂p. hnØp hnX-bv°p-∂p. F¶nepw \ΩpsS B{ibw ssZh-Øn-em-bn-cn-°-Ww. {Iqinse ac-WØn¬ \ΩpsS kIe {]iv\-߃°pw ]cn-lm-c-ap-≠v. ssZhw tcmKØn\p am{X-a√ aXn-bm-b-h≥. \ΩpsS kmº-Øn-Ihpw imco-cn-Ihpw Bflo-bh - p-amb F√m Bh-iy-߃°pw aXn-bm-bh - \ - m-Wv. ssZhw kmºØn-Im-h-iy-߃°p aXn-bm-b-h-\mWv F∂-Xp-sIm≠v C\n _m¶n¬\n∂pw ]Ww ISw hmßp-I-bn-s√t∂m _m¶n¬ ]Ww \nt£-]n-°-bns√t∂m Hcmƒ {]Xn-⁄s-- b-Sp-t°≠ Bh-iy-an-√. ssZhw tcmK-im¥n \¬Inb-Xp-sIm≠v C\n Bip-]-{Xo¬ t]mI-bn-s√∂p {]Xn-⁄-sb-Spt°≠ Bh-iyhpw C√. ssZhsØ ]co-£n-°-cp-Xv.' Aev]-t\cw Nn¥n-®p-\n-∂-tijw At±lw ho≠p-am-cm™p: "\_okm-_o-hn-bpsS Akp-J-sØ-∏‰n ]mÃ-sd¥p ]td∂p?'
]mfw sX‰nb Xoh≠n
151
"sIm®n\v am\-kn-I-tcm-K-am. Huj-[w-sIm≠p hey {]tbm-P-\-an-√. F∂m¬ sshZy-∑m¿ sImSpØ acp∂p Ign-°p-t∂m≠p sImg∏-an-√. s]¨Ip-´n-bpsS t]Snam‰n ss[cyw hos≠-Sp-°-Ww. AXn\v ssZho-Ii‡n-t]mse as‰m∂pan-√....-th-sdm-cp-Xcw tcmK-hp-ap-≠v-˛˛-km-Øm-\y- _m[-bm-ep-≠m-Ip∂ hym[n-Iƒ. D]-hm-k-Ømepw {]m¿∞-\-bm-ep-a-√msX Ah amdn-°n-´-Øn-√.' kwkmcw k`m-Im-cy-ß-fn-te°v Xncn-®p-hn-´p-sIm≠v DÆn- k-tlm-Zc≥ tNmZn®p: "]mÃtd, \ΩpsS s]¥-t°m-kvX¿ hnip-≤-Po-hnXw \bn°m≥ hfsc {ian-®n´pw Nne¿ \sΩ I]-S-`-‡n-°m-sc∂p hnfn-°p-∂sX-¥n\m?' Aev]-t\cw Nn¥n-®-tijw aØm-bn-®≥ {]Xn-h-Nn®p: "thZ-{]-amW߃ Dcp-hn-´-tijw AX-\p-k-cn®p Pohn-®n-s√-¶n¬ a\p-jy¿ \sΩ I]-S-`-‡n-°m-sc∂p hnfn-°pw. \mw kq£n®p Pohn-°-Ww.' "F{X kq£n-®n´pw \sΩ ]p—n-°p-∂p-≠t√m!' "AXn\v Imc-W-߃ ]e-Xm-Wv. H∂m-a-Xv, a\p-jy-cmcpw ]q¿Æ-c-√. hogvN-Xm-gvN-Iƒ s]¥-t°m-kvX¿°pw D≠m-Imw. a‰p-≈-h¿ AXv DuXnho¿∏n®v hep-Xm°n°mWn-°p-∂p-sh∂p am{Xw.' AXp-hsc an≠msX \S∂ D]-hmkwIp™-®≥ Iq´n-t®¿Øp: "]mcº-cy-k-`-bn¬ AwK-Xz-ap-≈-h-cn¬ Aº-Xp-t]¿ I≈p-Ip-Sn-®mepw Bcpw henb hnj-b-am-°p-∂n-√. F∂m¬, s]¥-t°m-kvXp-k-`-bn¬ h√-t∏mgpw hcp∂ Hcmƒ, AwK-Xzw-t]mepw C√mØ Hcmƒ aZyw Ign-®m¬ henb Ip{]-Nm-cWw \S-°pw.' DÆn-k-tlm-Z-c≥ Xe-bn¬ sNmdn-™p-sIm-≠w-Ko-I-cn®p: "icym Ign™-h¿jw sIm®n-bn¬ Hcp bphmhv cm{Xn-bn¬ Hcp XpWn-°S IpØnØp-d∂v tamjWw \S-Øn. t]meokp ]nSn-®p. ]{X-hm¿Ø-bn¬ Ah≥ Hcp s]¥-t°m-kvXp-Im-cs‚ aI-\m-sW∂v FSp-Øp-]-d-™n-cp-∂p. F∂m¬, Znh-tk\ F{X-sb{X {InkvXym-\n-Iƒ tamjvSn-°p-∂p! Ah¿ bmt°m-_° - m-sc-t∂m, am¿tXm-am-°m-sc-t∂m, ItØm-en-°s - ct∂m ]{Xw FSpØp ]d-bm-dn-√. a‰p aX-°mcpw tamjv-Sn-°p-∂nt√? Ah¿ \mb-cmsWt∂m Cug-h-\m-sWt∂m Bim-cn-bm-sWt∂m ]{X-hm¿Ø-I-fn¬ ]d-bm-dn-√. ]mc-º-cy-k-`-I-fnse sa{Xm-∑m-cpsS Bcm-[I -- -cmWv ]{X-ßfnse FUn-‰¿am¿ ]ecpw. s]¥-t°m-kvXp-Imsc CSn®p XmgvØnImWn°p-∂-Xn¬ Ah¿°p Xm¬]cyw ImWpw.' aØm-bn-®\pw icn-h®p: "\ΩpsS Ip™p-߃ \∂mbn hcp-∂-Xnep≈ Akq-bbpw a\p-tjy¿°p-≠v. s]¥-t°m-kvX-cpsS ]pXnb Xeapd hntZ-iØv tPmen I≠p-]n-Sn®v kmº-Øn-I-ambn Db¿∂p-h-cp-∂p. ]e¿°pw CXn¬ IÆp-I-Sn-bp-≠v. \sΩ Icn-tX®pImWn-°m≥ \m´pIm¿ {ian-°pw. \ΩpsS s]¨]n-≈m¿ \√-sbmcp kmcn [cn-®p-sIm≠v shfn-bn-en-d-ßn-bm¬ henb H®-∏m-SmWv.' "Akq-b, Akq-b.' ae-b-a-‰Øp h¿Kokv Iq´n-t®¿Øp. \o≠ N¿® Ah-km-\n-°p-∂-Xn\p aptº Ah¿ DÆn-k-tlm-Z-cs‚ ho´p-]-Sn-°-se-Øn. At\ym\yw bm{X-]-d™p ]ncn-™p. cmhnse aØm-bn-®≥ InS-°-bn¬\n-s∂-gp-t∂-‰-t∏m-fmZyw I≠Xv Xp¿°n-sØm∏n [cn® _mhm-dm-hp-Ø-sc-bm-Wv. H‰-izm-k-Øn-e-bmƒ
152
Ggw-Ipfw kmwIp´n
]d™p: "D]tZ-io, C∂se cm{Xn sIm®v \∂mbn Dd-ßn. ]n®pw t]bpw ]d-™n√.' "kvtXm{Xw. tbip Ahsf kuJy-am-°n-bn-cn-°-bm.' "Aß\m F\n°pw tXm∂p-∂-Xv. D]tZin C∂p sshIn´pw A{X--Swh-sc- hc-Ww. ]m´pw {]m-¿-∞t\w \S-Øn-Ø-c-Ww.' XpS¿∂p≈ cm{Xn-I-fn¬ _mhm-dm-hp-Ø-cpsS hoSv s]¥-t°mkvXp {]m¿∞-\m-e-b-am-bn. i\n-bmgvN D®-Ig - n™v _mhm-dm-hp-Øcpw Abm-fpsS XpWn-°S- b - nse IW-s°-gp-Øp-Im-c≥ am[-h≥ \ºq-Xn-cnbpw hnizm-k `-h-\-Øn-se-Øn. Gsd t\cw \m´p-h¿Ø-am-\-߃ At\ym\yw ssIam-dn-b-Xn-\p-tijw kwkmcw aX-hn-j-b-ß-fn-te°p IS-∂p. _m-hm-dm-hp-Ø¿ Bcw-`-an´p: "aØm-øq-tZ-io, tbip-{InkvXpam{Xta c£-I-\m-bn-´p≈q F∂m-Wt√m DutZin hniz-kn-°p-∂-Xv. bYm¿∞ c£-Is\ Fßs\ Xncn-®-dnbpw?' "Hcp hr£sØ AXns‚ ^ew-sIm≠p Xncn-®-dn-b-Ww. ]q¿Æ hnip≤-\mbn Pohn® Hscm‰ Ah-Xm-cta D≠m-bn-´p-≈q. as‰√m {]hm-N-I∑mcpw Ah-Xmc ]pcp-j∑ - mcpw PU-tam-lØ - ns‚ cwKØv Hcn-°s - e-¶nepw ]cm- P - b - s ∏- ´ n- ´ p- ≠ v . tbip- { In- k v X p- h ns‚ ico- c m- fl - t Z- l n- I ƒ Hcn°¬t∏mepw taml-Øn\v hg-ßn-bn-´n-√. Hcn-°¬t]mepw tbip-hn\v ]nXmhmb ssZh-tØmSv ]m]-£a bmNn-t°-≠n-h-∂n-´n-√.' "RßsS apl-Ω-Zp-\-_nbpw tbip-hns\ {]hm-NI\mbn AwKo-I-cn®n-´p-≠v.' "icn-bm-Wv. apl-Ω-Zp-\_n a°-bn¬ hym]mcn Bbn-cp∂ ImeØv AhnsS IpSn-tbdn ]m¿Øn-cp∂ blq-Z-∑m-cp-ambn ssZ\w-Zn\ _‘w ]pe¿Øn-bn-cp-∂p. blq-Z-∑mcpsS aX-{K-Ÿ-amb ]g-b-\n-ba-Øn¬\n-∂pamWv \_nbv°v GI-ssZ-h-hn-izm-k-Øn-ep≈ ASn-bp-d® Xo£vWX e`n-®-Xv. blq-Z-a-X-{K-Ÿ-Øn¬ temIsØ samØw c£n-°m-\mbn Hcp aiolm P\n-°p-sa∂v {]h-N\w D≠v. Cu hkvXpX \_n \∂mbn a\ n-em-°n-b-Xp-sIm-≠mWv tbip aio-lmsb At±lw AwKo-I-cn-®-Xv. \nßsS Jpdm≥ tbip-hns\ kXy-{]-h-mN-I-\mbn hnh-cn-°p-∂p-≠v. "H∆v, H∆v.' "dmhp-Ø-tc, a\p-jys\ c£n-°m-s\∂p ]d™v temI-N-cn-{X-Øn¬ {]Xy-£-s∏´ At\I Ah-Xm-c-߃, {]hm-N-I-∑m¿ Ima-t{Im-[-a-Z-am’-cy-߃°v ASn-a-I-fmbn-cp-∂p. Nne¿ kz¥-kpJw am{Xw t\m°n.' "DutZ-io, Rm≥ tbip-{In-kvXp-hns\ kXy-{]-hm-N-I-\mbn AwKo-Icn-°p-∂p.' "tbip-hns\ kXy-{]-hm-N-I-\mbn AwKo-I-cn-°p-∂-h¿ tbip-hns‚ hm°p-I-sfbpw kXy-ambn AwKo-I-cn-°-Ww.' "AXp icn-bm.' "ss__n-fn¬ tbml-∂m≥ ]Xn-∂memw A≤ym-b-Øn¬ tbip Cßs\ ]d-bp-∂p-—-Rm≥ Xs∂ hgnbpw kXyhpw Poh-\pw BIp-∂p. F∂n¬°q-Sn-b-√msX Bcpw ]nXm-hmb ssZh-Øns‚ ASp-°¬ FØp∂n-√— -- -H-∂p-In¬ tbip]d™ hN\w AwKo-I-cn-°-Ww. As√-¶n¬
]mfw sX‰nb Xoh≠n
153
tbip {]kvXm-hn-®Xv shdpw s]mß-®-am-sW∂v kΩ-Xn-°-Ww.' am[-h≥ \ºq-Xn-cn-bpsS apJØv Pn⁄m-k-bpsS hc-Iƒ ]S¿∂p: "amØm-øp-]-tZ-io, ]p\¿P-∑-Øn-eqsS tam£w Ds≠∂p Rm≥ hnizkn-°p-∂p.' "\ºq-Xn-co, aX-hn-izm-ksØ {hW-s∏-Sp-Ø-W-sa-s∂-\n-°m-{K-l-an-√. F∂m¬ Xm¶sf Rm≥ Bflm¿∞-ambn kvt\ln-°p-∂X - p-sIm≠v Fs‚ hnizmkw Xpd-∂p-]-d-bm≥ Rm≥ ss[cy-s∏-Sp-I-bm-Wv.' "F√m hnizm-k-kw-ln-X-Ifpw tIƒ°m≥ F\n-°n-jvS-am.' "ss__n-fnse ]pXnb\nb-a-Ønse kphn-tijw a\p-jy≥ Nn¥n-®v, Btem-Nn-®v, kXym-t\z-jWw \SØn a\p-jys‚ Xe-t®m-dn¬ Na-s®SpØ Hcp [m¿anI kwln-X-b√; ]n∂tbm AXv ssZhw {InkvXp-hneqsS {]Jym-]n® shfn-]m-Sm-Wv.' "Dw....' "Nne kn≤m-¥-{]-Imcw bYm¿∞ tam£w F¨]-Øn-\m-ep-e£w P\-\-a-c-W-߃°-∏p-d-Øm-Wv. F∂n´pw a\p-jys‚ Bflmhv HSp-hn¬ ]c-am-flm-hn¬ ebn-°p-I-bmWv! a\p-jy\v FØpw ]nSn-bp-an-√msX tam£w Aß-I-se-bmWv! Hcp N{I-Øns‚ A¥-an-√mØ Id°w t]mse! F∂m¬ tbip-{InkvXp {Iqinse I≈-t\mSv ]d-™p-—-C∂p \o Ft∂m-Sp-IqsS ]dp-Zo-k-bn¬ Ccn-°pw. F{X {]mhiyw P\n®p acn®mepw ]m]w ambp-Ib - n√. ]m]-tam-N\ - Ø - n\v ssZhw \¬Inb Hcp hgntb D≈q. \ΩpsS ]m]-Øns‚ in£ tbip-{InkvXp {Iqin¬ kln®p F∂p hniz-kn-®p-sIm≠v ]nXm-hmb ssZ-h-tØmSv ]m]w G‰p ]d-bp-I. B \nan-j-Øn¬ Ah\v tam£w e`n-®p-I-gn-™p. Ah≥ acn-®m-epS≥ Ahs‚ Bflmhv ]dp-Zo-k-bn-em-Ip-∂p....-{]-]-©-Øns‚ `mhn h≠n-®{I-Øns‚ Id-°w-t]m-se-bm-sW-¶n¬ ZpjvS-Xsb \in-∏n-®mepw ho≠pw Idßn°dßn ZpjvSX {]Xy-£-s∏-Spw. Hcn-°epw `qan°v hnSp-X¬ D≠mI-bn-√. F∂m¬ ss__nƒ ]td-∂Xv ZpjvS-Xsb Fs∂-t∂-°p-ambn kwl-cn-®n´v Cu `qan-bn¬ \nXy-k-am-[m\w ÿm]n°pw F∂m-Wv.' "]pWy-{]-hr-Øn-sIm≠v tam£w In´p-I-bnt√?' "a\p-jys‚ kz¥w {]hr-Øn-sIm≠v tam£w In´p-I-bn-√. a\p-jys‚ \∑bv°v Ah-s\-Øs∂ c£n-°m≥ Ign-hp-s≠-¶n¬ tbip `qan-bn¬ Ah-X-cn®p acn-t°≠ Bh-iy-an-√m-bn-cp-∂p. a\p-jys‚ ]pWy-I¿Ωw ssZh-ap-ºn¬ Id ]pc≠ XpWn-t]m-se-sb∂v ss_-_nƒ ]d-bp-∂p. a\p-jy≥ ]m]n-bm-Wv. F∂m¬ tbip-hn¬°qSn ]m]n-bmb a\p-jy≥ \oXoI-cn-°-s∏-Sp-∂p. Aßs\ \oXoI-cn-°-s∏-´-tijw sNøp∂ ]pWyI¿Ω-߃°v kz¿§-Øn¬ sN√p-tºmƒ {]Xn-^ew e`n-°pw.' "D]-tZin Ft∏mgpw ss__nƒ D≤-cn®m hnizmkw sXfn-bn-°p-∂Xv....-Rm≥ ss__n-fn¬ hniz-kn-°p-∂n-s√-¶ntem?' "\ºq-Xn-co, \nß-fpsS ]q¿∆-]n-Xm-°ƒ Hcp ImeØv GI-ssZ-h-Øn¬ hniz-kn-®n-cp-∂p. _nw_-ßsf hW-ßn-bn-cp-∂n-√. \nß-fpsS thZ-ßf - nepw D]-\n-j-Øp-I-fnepw aX-kq-‡-ß-fnepw a\p-jys\ c£n-°p-hm≥ {]Pm]-Xn-bm-K-ambn Hcp Znhy ]pcp-j≥ shfn-s∏Spw F∂v {]h-Nn-®n-´p-≠v. B ]pcp-js‚ e£-W-߃ HØ hy‡n tbip-{InkvXp am{Xw....-Ip-cn-in¬
154
Ggw-Ipfw kmwIp´n
bmK-amb tbip-{InkvXp!' "Aß-s\tbm?' "AsX, {]Pm-]-Xn-bm-K-sØ-∏‰n ]e ]pkvX-I-ßfpw ss{IkvX-h- ]pkvX-I°-S-I-fn¬ In´pw.' "{InkvXym-\n-I-fpsS aqØ ]WvUn-X-∑m¿ t]mepw CØcw IpSp- mb Imcy-߃ {]kvXm-hn®p tI´n-´n-√.' "Nne ss{IkvX-h- a-X-t\-Xm-°ƒ a‰p-≈-h-cpsS hntZzjw t]Sn®p bYm¿∞ c£m-am¿§w ImWn®p sImSp-°n-√. bYm¿∞ a\p-jy-kvt\ln s]mXp-P-\ -{]oXn t\m°msX kXyw {]Jym-]n-°-Ww.' "C{X henb Hcp ssZhw C{X k¶p-Nn-X-amb Hcp tam£-]-≤-Xn--— -c-£m-am¿§w-—-\n¿t±-in-°p-sa∂p tXm∂p-∂pt≠m?' "\ºq-Xn-co, Rm≥ ]td-∂-sX√mw Xm¶ƒ AwKo-I-cn-°-Wsa-∂n-√. Xm¶ƒ kXyw At\z-jn-°p-I. thZ-ßfpw D]\n-j-Øp-°fpw Jpdm-\pw Hs° hmbn-®p-t\m-°-Ww. tbip{InkvXp-hns‚ kphn-tijw ASßp∂ ]pXnb\nb-ahpw hmbn-°-Ww.' "Bs´.' "ssZhta kXyw F\n°p a\- n-em-°n-Ø-c-Wta F∂v XpS¿®-bmbn {]m¿∞n-®p-sIm-≠n-cn-°W - w. At∏mƒ ssZhw a\- m£nbn¬°qSn \nßtfmSp kwkm-cn-°p-∂Xp am{Xw AwKo-I-cn-°p-I.' Nmb IpSn-®-tijw _mhm-dm-hp-Øcpw am[-h≥ \ºq-Xn-cnbpw bm{X ]d-™p. aØm-bn-®≥ \ºq-Xn-cn-bpsS tXmfn¬ X´n-s°m≠p ]d™p: "Rm≥ - m≥ Xm¶sf hniz-kn-°p-∂Xv \ºq--Xncn AwKo-Ic - n-®mepw Cs√-¶nepw-—R Fs‚ kz¥w ktlm-Z-c-s\-t∏mse kvt\ln-°p-∂p.' "D]-tZ-insb Rm\pw kvt\ln-°p-∂p. Rm≥ ]pXn-sbmcp hoSv-shbv°m-\n-cn-°p-I-bm. D]-tZin BZyw h∂v hoSns‚ sFiz-cy-Øn-\p-th≠n H∂p {]m¿∞n-°-Ww.' "Bs´, Rmt\- ‰ p. F∂m¬ Rm≥ hc- t Wm- ¶ n¬ aplq¿Øw t\m°msX {]m¿∞n®p Ib-dm≥ A\p-hmZw Xc-Ww.' s]s´∂v \ºq-Xncn H∂p \n∂p: "AsX¥m Aßs\ ]d-bm≥?' "ssZhw F√m ka-b-sØbpw krjvSn-®-h-\m. tZmj-bm-ahpw \√-bmahpw C√. bYm¿∞ssZhsØ tkhn-°p∂ Hcmƒ Znh-k-Øns‚ Ccp]-Øn-\mep aWn-°q-dp-I-fn¬ GXp ka-bØpw {]m¿∞-\-tbmsS Imcy߃ sNøpw; \£-{X-{K-l-ß-fpsS KXntbm ÿm-\-tam AXn\p _m[I-a√ - . \£-{X-{K-lß - sf krjvSn® ssZhw \Ωn¬ {]km-Zn-°p-∂p-t≠m....A-Xp-am{Xw Nn¥n-®m¬ aXn.... A‘-hn-izm-k-®-ß-esb s]m´n-°Ww. "Nß-etbm? cmlp-Im-ehpw iIp-\-hp-sams°!' "AsX. Nß-e. _‘-\w. Hcp sNdp-°\pw s]Æn\pw XΩn¬ F√m Imcy-ß-fnepw tbmPn-∏p-s≠-¶nepw PmXIw HØp In´-nbn-s√-¶n¬ Ah¿ hnhm-ln-X-cm-Im≥ A\p-h-Zn-°p-∂n-√..-..H≈ Imcyw Rm≥ sXmd∂p ]d-bmw. Hcmƒ P\n-°p∂ kabw \£-{X-{K-l-ß-ƒ FhnsS \n∂mepw Hcp Np°pw hcm-\n-√. kXy-aXw a\p-jy\p kzmX{¥yw \¬Ipw. Nße-bn¬ Ipcp-°n-bn-Sn-√.'
]mfw sX‰nb Xoh≠n
155
"kXy-aXw GsX∂v Fßs\ Adn-bm≥ km[n°pw?' "kXy-aXw {kjvSm-hn\p ]Icw krjvSnsb hW-ßm≥ a\p-jys\ t{]cn-∏n-°-bn-√. kq-cy-N-{µ-\-£-{XmZnI-sf, hr£-k-kymZnI-sf, \Zn-sb, \cs\ hW-ßp-I-bn-√-. \£-{X-^ew tXSn tPym’ys\ kao-]n-°ptºmƒ krjvSm-hn¬\n∂v ssZh-kr-jvSn-If - mb \£-{X-ßf - n-te°pw {Klß-fn-te°pw \ΩpsS `‡nbpw hnizm-khpw Xncn-®p-hn-Sp-I-bm-Wv.-ssZhsØ tIm]n-∏n-°p∂ Imcy-am-Wn-Xv.' "D]-tZ-in-bpsS A`n-{]m-bw.! ]t£ F\n-°X - n¬ tbmPn-∏n-√.' "Hcp _‘p- a-cn-®m¬ \n߃°v ]Xn-\m-dp-Zn-hkw ]pe-bm-Wv.' "AtX. NØmepw {]k-hn®mepw ]pe-.' "-]p-e-tZm-jw.! ]ns∂ ]Xn-\mdp Znh-k-tØ°v t£{X-Øn¬ ]pcpj\pw kv{Xobv°pw {]th-i-\-an-√. Aß-s\-bt√ \ºq-Xnco?' "icnbmWp-]-tZio, {_m“-W\p ]Øp-Zn-hkw ]pe-bpsS Imem-h[n. sshiy\p ]{¥-≠v. iq{Z\p ]Xn-\-©v. Ah-i-Pm-Xn-°m-c\p ]Xn-\mdv. hn[n-{]-Imcw KW-]-Xn-tlm-ahpw \S-Øpw.' "kXy-aXw a\p-jys\ A\p-{K-ln-°m≥ Ah[n {]Jym-]n-°ptam? {_m“-W-s\bpw iq{Z-s\bpw c≠p-hn-[-Øn¬ ImWptam? ssZh-Øn\v h¿Æ-hn-th-N-\-apt≠m? PmXn-t`Z-apt≠m?' "]pe-tam-N-\-Øn\v \n›nXImew I¿Ω-߃ sNø-pI \q‰m-≠p-Ifmbn R߃ sNøp∂ NS-ßm-Wv. AXn-se¥m sX‰v?' "Ime-∏-g°w sIm≠v sX‰v icn-bm-In-√. a\p-jys‚ Bcm-[\ kzoIcn-°m≥ ]Xn-\mdp Znhkw Ah[n ]d-bp∂ ssZhw kXy-ssZ-h-amtWm? k¿∆-i-‡-\mtWm? Xo¿∞m-S\ tI{µ-ß-fn¬ kv{XoIsf hne-°p∂ ssZhw kXy-ssZhw BtWm? sXmS-cp-Xv, ASp-°-cpXv Fs∂ms° hne°p Iev]n®v kv{Xosb am‰n \n¿Øp∂ aXw kXy-a-Xtam?' "Nne {]tXyI ]pWy-ÿ-e-ß-fn¬ am{Xta Aßs\ R߃ sNømdp-≈q. IqSmsX kv{XoIƒ Aip-≤a - m-bn-cn-°p∂ thf-If - n¬ am{Xw \mtem At©m Znh-k-ß-fn-te°p am{X-ap-ff hne-°v.' "kv{Xo Hcp h¿j-Ønse ap∂q‰dp-]-Ø©p Znh-k-ß-fnepw ip≤n-bp≈-h-fm-Wv. Ahƒ ssZh-Øns‚ hnti-j-kr-jvSn-bm-Wv. ss{I-kvXh k`bpsS H∂mw Znhkw apX¬ kv{XoIfpw ]pcp-j-∑mcpw H∂n-®p-IqSn Bcm[n-®p. tbip-hpw injy-∑mcpw acn-®h - c - psS `h-\ß - ƒ kµ¿in®v Bizmkw \¬In. acn-®-hsc Dbn¿∏n-®p. Hcp `h-\-Øn-\pw ]pe-tZm-jw Iev]n-®n√. ]pe-tam-N-\-Øn\v Bsc-s°m≠pw I¿Ω-߃ sNøn-®n-´n-√. ]Ww Zp¿hybw sNøn-®n-´n-√. Hcn-°¬ c‡-{km-h-tcmKw aqew i‡n-£-bn® Hcp kv{Xo tbip-hns‚ hkv{X-Øn¬ sXm´p. DSs\ Ahƒ ku-Jyw {]m]n-®p. tbip Hcp kv{Xobv°pw hne°p Iev]n-®n-√. tbip-{In-kvXphns‚ kphn-tijw kXy-am-Wv. AXv a\p-jys\ kzX-{¥-am-°pw.' Rmb-dmgvN _mhm-dm-hp-Øcpw DΩbpw Btcm-Ky-h-Xn-bmb \_okm-_o-hnbpw s]¥-t°mkvXp aµn-c-Ønse Bcm-[-\-bv°p-th≠n Xncn®-t∏mƒ dmhp-Ø-cpsS t]m°-‰n¬ \q‰-ºXp cq]-bp-≠m-bn-cp-∂p. Bcpw
156
Ggw-Ipfw kmwIp´n
hmßm-\n-√m-sX, sNIp-Øm≥ Ib-dn-°n-S∂ hkvXp hn‰v s]¥-t°mkvX-cn¬\n∂pw Xteh¿jw t\Snb B ]Ww Abm-fpsS a\- m-£nsb IpØn-t\m-hn-®p-sIm-≠n-cp-∂p. ssZh- a-°sf I_-fn-∏n-°p-hm≥ \S-Ønb {ia-Øn\p am∏p-tNm-Zn-®p-sIm-≠mWv ]Øp-cq-]-bpsS ]Xn-\©p t\m´pIƒ dmhp-Ø¿ aØm-bn-®s\ Gev]n-®-Xv. cwKw I≠p-\n∂ h°-®\pw Nm≠n-®\pw hnkvab`cn-Xcmbn-. Bcm-[\ ]Ip-Xn-bm-b-t∏mƒ _mhm-dm-hp-Ø¿ Fgp-t∂-‰p-\n∂v tbiphns\ kz¥-c-£n-Xm-hmbn kzoI-cn-®p-sIm≠v km£yw {]kvXm-hn-®p. tbip-{InkvXp Xs‚ aIsf kuJy-am-°n-b-Xn-\m¬ C\n a°-tØ°v Xo¿∞-bm-{Xbv°v t]mIp-∂n-s√∂pw, Xo¿∞m-S-\-Øn-\p-th≠n kzcq]n®ph® ]Ww Ab-esØ Xf¿hm-Xt- cm-Kn-bmb {io\n-hm-k≥ \mb¿°v Hcp hoSp-hbv-°m≥ kw`m-h-\-bmbn \¬Im≥ B{K-ln-°p-∂-Xmbpw Adnbn-®p. ASpØ \nanjw h°-®≥ Fgp-t∂-‰p. cl-ky-ambn _oUn-h-en® Ip‰w k`-bpsS apºmsI G‰p-]-d-™p. sXm´p-]p-dsI Nm≠n-®\pw! taen¬ ssI°qen hmßpIbn-s√-∂p≈ {]Xn-⁄-bp-ambn. _mhm-dm-hp-Ø-cpsS hc-hpw, h°-®-s‚bpw Nm≠n-®-s‚bpw aS-ßn-hchpw k` kvtXm{X-i_vZw apg°n BtLm-jn-®p. aØm-bn-®s‚ IÆpI-fn¬\n∂v kt¥m-j-Øns‚ c≠p apØp-Iƒ \neØp hoWp. dmhp-Ø-cpsS _‘p-°ƒ Cf-In-°-gn-™n-cp-∂p. Hcp C…mw- a-Xÿ≥ {Inkv X ym- \ n- b m- I m≥ t]mIp- ∂ p- s h∂ hkv X pX Fßs\ kln°pw! Bcm-[-\-bv°p-tijw ho´n-tebv°p \S∂ aØm-bn-®-s\bpw k`mw-Kß-sfbpw _mhm-dm-hp-Øc - psS A\p-P≥ Al-ΩZ- p-Ip™v t\cn-´p. tIm]w AXns‚ ^Ww hncn-®p. _mhm-dm-hp-Ø¿ ]X-dn-bn-√. Xe Db¿Øn ]d™p: "FtS, aø-ØmIm-dmb Fs‚ tamsf kuJy-am-°nb tbip-hn-\p-th≠n Pohn-°m≥ t]mhzm Rm≥. tbip-hn-s\-t∏mse Hcp {]hm-N-I≥ C√. Ah≥ {]hmN-I≥ am{X-a-√. ssZh-]p-{X-\p-amWv.' tIm]w-sIm≠p Xp≈n-h∂ Al-Ω-Zp-Ip-™n\v kz¥w tPy-jvT-s‚ A\p-`-h-km-£ysØ FXn¿°m≥ hm°p-I-fn-√m-bn-cp-∂p. In´nb Ah-kcw ]mgm-°msX aØm-bn-®≥ Abmsf t\m°n-∏-d™p: "Al-Ω-Zp-Ip-t™, tbip{InkvXp ho≠pw hcm-dm-bn.' "AXn\p Rms\t¥m thWw?' "]d-bmw....-c-£m-bpKw Ah-km-\n-°m-dm-bn. temIm-h-km\w kao-]n®n-cn-°p-∂p. temIw A¿≤-cm-{Xn-tbmSp kao-]n-®n-cn-°p-∂p. Xm¶fpw am\-km-¥-c-s∏-S-Ww. I¿Øm-hmb tbip-{In-kvXp-hns‚ B¿∏p-hnfn tIƒ°m-dm-bn. A¿≤-cm-{Xn-bnse B¿∏p-hn-fn-sb-∏‰n thZ-]p-kvX-IØn¬ ]td....' hmNIw ]q¿Øn-bm-°m≥ A\p-h-Zn-°msX Al-Ω-Zp-Ip™v ]p—-kzc-Øn¬ ]d™p: "Hm tlm! am\-km-¥cw! \nßsS I¿Ømhv A¿≤-cm{Xn-bn-et√ hcp-∂Xv? Rm≥ A¿≤-cm-{Xn°p am\-km-¥c - s - ∏-t´m-fmw. C∏w \nßfp \nßsS Imcyw t\m°v.' "\n߃ 11:59-˛\p acn-®mtem?
]mfw sX‰nb Xoh≠n
157
Abmƒ adp-]Sn ]d-bmsX tPyjvT-s\bpw aØm-bn-®-s\bpw {Ip≤ns®m∂p t\m°n-bn´v ]ns∂-°t≠mfmsa∂ `mh-Øn¬ \S-∂-I-∂p. FXn¿∏p hI-h-bv°msX am°¬kn-≤s‚ t\Xr-Xz-Øn¬ dmhp-ØcpsS ho´n¬ ImØn-cp-∏p-tbmKw {Iao-Ic - n-®p. Ah-km-\c - m-{Xn-bn¬ Ab¬hm-kn-I-fmb ap…ow-Iƒ hcm-¥-bn-tebv°p It√dp XpS-ßn. ]cp-t°-‰h-cpsS Iq´-Øn¬ kmdm-Ωbpw D≠m-bn-cp-∂p. cm-{Xn-bn¬Xs∂ Hcp SmIvknbn¬ ]cp-t°-‰-hsc tIm´bw saUn-°¬ tImfPv Bip-]-{Xn-bn¬ FØn®p. tUmIvS¿ t]meo-kns\ hnhcw [cn-∏n-®p. t]meo-kp-Im¿ Bip]-{Xn-bn¬ FØn-b-t∏mƒ aØm-bn-®\pw AhnsS D≠m-bn-cp-∂p. "]cmXn Fgp-Xn-Ø-c-Ww. tIkv ^b¬ sNømw. A{I-an-I-fpsS t\Xmhv apl-ΩZveØo-^ns\ Ad-Ãp-sN-ømw.' k_v C≥kvs]-IvS¿ cma≥\mb¿ Biz-kn-∏n-®p. "eØo-^ns\ Ign-™-h¿jw as‰mcp ASn-]n-Sn-t°-kn¬ ]nSn-®-Xm. R߃ ssIImcyw sNbvXp-sIm-≈mw.' slUv tIm¨Ã-_nƒ sXmΩ≥ h¿§okv hm°p-sIm-SpØp. "th≠m km¿. R߃ Ign™ cm{X-nbn¬Øs∂ tIkp sImSpØn-´p-≠v. kz¿§o-b-tIm-S-Xn-bpsS apºn¬. hn[n ssZh-Øn\v hn´psIm-SpØp-I-gn-™p. Hcp Ip-‰-Øn\v R߃ c≠p ÿeØv c≠p-{]m-hiyw tIkp ^b¬ sNøm-dn-√.' t]meo-kp-Im¿ IÆn¬ IÆn¬ t\m°n. Rmb-dmgvN km£yw {]kvXm-hn-®-t∏mƒ kmdmΩ \nXy-X-bp-ambn _‘-s∏-Sp-Øn-bmWv apdn-hns\ ho£n-®Xv: "As∏m-kvsXm-e∑ - m¿ {InkvXphn-\p-th≠n hln® apdn-hp-Iƒ ImWn®v {]Xn-^ew hmßp-tºmƒ F\n°pw ImWn-°m-s\mcp sNdnb apdnhp≠v.' s]¥-t°m-kvXp-{]-ÿm-\-Øns‚ Bcw-`-Im-eØp Ipgn-°mem ]p∂aq-´n¬ Ip™p-km-dns‚ ho´n¬h®v s]¥-t°m-kvXp-Im¿ tbmKw \S-Øns°m-≠n-cp-∂t- ∏mƒ ]mc-ºc - y-k` - ° - m¿ It√dp \S-Øn-bX - ns‚ ^e-ambn Hcp ktlm-Zcn sIm√-s∏´ kw`hw aØm-bn-®≥ k`-bn¬ hnh-cn-®p. Is√dn-™h - c - n¬ {][m-\n-bpsS Hcp a-I≥ ]nt‰-h¿jw CSn-sh-t´-‰p acn® kw`-hhpw aØm-bn-®≥ hni-Zo-Ic - n-®p. hnizm-kn-Iƒ ss[cy-s∏-´p.
Ccp-]-Øn-sbm∂v hn
Zym-e-b-߃ AS-®n´v HcmgvN Ign-™-tX-bp-≈q. aW¿ImSp Ihebv°p kao]w _p[-\mgvN cm{Xn-bn¬ Hcp sFIy-kp-hn-ti-j-hn-ln-Xk-`m-a-lm-tbmKw Bcw-`n-°p-∂-X-dn™v k‘y-bm-b-t∏mƒ aØm-bn-®≥ tPmWn-tbm-sSmØv aW¿Im-t´°p Xncn-®p. ao\-®q-Sns‚ AXn-{]-k-cw At±-lsØ £oWn-X-\m-°n-bn-cp-s∂-¶nepw, Xqsh≈ t\cyXp [cn® ktlm-Z-cn-Ifpw thZ-]p-kvXIw ssIbnte¥nb ktlm-Z-c∑mcpw s\√p I≠ tImgn-sb-t∏mse ]¥-en-te°p \S-∂p-I-b-dp-∂Xp I≠-t∏mƒ B icocw ho≠pw HmP- p-‰-Xm-bn. Gsg´p {]kw-K-I¿ kZ- n-ep-≠v. ]mÿ ]n.-sI. Nmt°m kZ- n-encp∂ kphntijIsc ]cn-N-b-s∏-Sp-Øn.
158
Ggw-Ipfw kmwIp´n
]n.-Un. tPm¨k¨, ‰n.]n. h¿Ko-kv, ]n.-F.-hn. kmw, sI.-Pn. tXmakv, amXyp imap-th¬, tPm¿Pv h¿Ko-kv. c≠p hkvXp-XIƒ aØm-bn-®s\ kt¥m-jn-∏n-®p. H∂v, {]kw-K-I¿ ]ecpw bphm-°fm-bn-cp-∂p. c≠v, hnhn[ s]¥-t°mkvXp kwL-S-\-Ifnse {]h¿Ø-I-cm-W-h¿. {_Z-d¨k-`-bnse {]apJ t\Xm-hmb sI.Pn. tXmakv kpkvta-c-h-Z-\-\mbn kZ- n-en-cn-°p-∂Xp I≠-t∏mƒ At±lw ]pf-In-X-\m-bn. Km\-ip-{iqjbv°nS-bn¬ Dd-°-Øn-te°v Nmbp∂ tPmWn-bpsS t\tc aØm-bn-®≥ \me©p-h´w IÆ-pcp´n. {_Z-d¨ k`-bnse {]h¿Ø-I¿, s]¥-t°m-kvX-cpsS tbmK-Øn-encn-°p-∂Xp I≠-t∏mƒ aØm-bn-®s‚ kao-]-an-cp∂ ae-b-a-‰Øv h¿Kokv ktlm-Zc - ≥ A¤pXw {]I-Sn-∏n-®p. "CXv BImiw CSn™phoW-t]mse A¤p-X-am-bn-cn-°p-∂p. \ΩpsS ]cn-ip-≤m-flm-`n-tj-Im-\p-`-h-Øn-s\-Xncmbn ]pkvX-I-sa-gp-Xp∂ {_Z-d¨ t\Xm-°ƒ \ΩpsS tbmK-Øn¬ {]kw-Kn-°pt∂m?' "Ioh¿®m, hnizm-k-Øm-ep-ff ]m]-tam-N-\w tbip-hns‚ \ma-Øn¬ {]kw-Kn-°p-∂-h-sc√mw At\ym\yw kl-I-cn-®p-Xp-S-ßn-bn-cn-°p-∂p.' ]mÿ tPm¨k≥ {]kw-K-th-Zn-bn-te°p {]th-in-®p. bphXzw {]kcn-°p∂ i_vZhpw ico-c-hpw. {]kw-K-hn-j-bw: tbip-{InkvXp GI c£mam¿§w--. "kvt\ln-X-tc, \n߃ Ncn{Xw ]cn-tim-[n-°p-hn≥. kam-[m-\-Øn-\pth≠n a\p-jy≥ ]e-hn[ kn≤m-¥-ß-fpw, hyh-ÿn-Xn-Ifpw ]co-£n®p-t\m-°n. F√mw ]cm-P-b-s∏-´p. cmP-`-cWw ]co-£n®p--—^ew c‡s®m-cn-®n¬. IpSn-bm≥ P∑n k{º-Zm-bhpw Znhm≥ `c-Whpw apX-em-fnØhpw ]co-£n®p t\m°n--—-^ew Nqj-Ww. Ct∏m-gnXm temI-saßpw IΩyq-Wnkw ]S¿∂p ]¥-en-°p-∂p. Hcn-°¬ AXpw ]cm-P-b-s∏-Spw.' P\w lt√-epøm apg°n At±-lsØ ]n¥m-ßn. "tbip-hns\ kzoI-cn-°p∂ Hcp hy‡n-bpsS lrZ-b-Ønse iq\yX amdp-∂p. Ah\v bYm¿∞ kam-[m\w e`n-°p-∂p.' tIgvhn-°m-cp-sS apJØv Znhy-k-am-[m\w \ng-en´pXpS-ßn. XpS-¿∂-t±lw hn{K-lm-cm-[-\sb im-kn-®p: "ssZhsØ hn{K-l-ß-fneqsS [ym\n-°p-hm≥ ]mSn-√. ssZh-Øns‚ hy‡n-XzsØ arK-߃, a\p-jy≥ F∂n-h-bpsS cq]-Øn-em°n _nw_-߃ hm¿sØ-Sp-°p∂ {]h-W-Xsb ]utemkv As∏m-kvsXm-e≥ tdma¿ H∂mw A≤ym-b-Øn¬ imkn-°p-∂p. _nw_m-cm-[-I¿ kz¿§-cmPyw Ah-Im-i-am-°p-I-bn-s√∂v shfn-]mSp ]pkvXIw Ccp-]-Øn-c≠mw A≤ymbw ap∂-dn-bn∏p \¬Ip∂p. ]Øp _nw_-ßfp≈ ]≈n A©p _nw_-ß-fp≈ ]≈n-bmbn am‰n-bm¬ icn-bmb am\-km-¥-c-am-bn-√. A©pIp∏n I≈p IpSn-°p-∂h≥ c≠pIp∏n-bm°n Ipd-®m¬ bYm¿∞ am\-km-¥-c-am-bn-√.' tIƒhn-°m¿ Nncn-®p. sXm´-Sp-Øp≈ ]e-N-c-°p-I-S-bpsS apºn¬ {i≤n®p sIm≠p \n∂hsc t\m°n ]mÿ tPm¨k≥ {]kvXm-hn®p: "Ak-Xy-Øn¬ \n∂pw kXy-Øn-te°p \bn-t°-Wta F∂v `mc-X-Ønse al¿jn-h-cy-∑m¿
]mfw sX‰nb Xoh≠n
159
{]m¿∞n-®p. CXm bYm¿∞ kXy-amb tbip-{InkvXp! Ahs\ hWßp-ho≥. \n߃ Bcm-[n-°p∂ ]Øp ssZh-߃ Ds≠-¶n¬ ]Xn-s\m∂m-asØ ssZh-ambn tbip-{In-kvXp-hns\ AwKo-I-cn-®m-cm-[n-®-Xp-sIm≠m-bn-√. ]e Ah-Xm-c-ß-fpsS Iq´-Øn¬ {InkvXp-hns‚ t^mt´mIqSnh®v Bcm-[n-®m¬ tbip-{In-kvXp-hns\ Xcw-Xm-gvØp-I-bm-Wv. ]nXm-hmb ssZhw kz¿§-Øn¬\n∂pw Ab® GI-]p-{X≥ {InkvXp am{X-am-Wv. Ah\v A¿ln-°p∂ ÿm\w sImSp-∏n≥.' tdmU-cn-In-ep-≈-h¿ IqSpX¬ {i≤m-ep-°-fm-bn. "kvt\ln-X-tc, Nne¿ Ft∂mSp hmZn®n´p≠v. tbip-{InkvXp am{Xta c£-I-\p-s≈-¶n¬ {InkvXp `qan-bn¬ P\n-°p-∂-Xn-\p-apºv P\n®p acn® Xe-ap-d-I-fpsS ÿnXn F¥mIpw! Ah-scms° \c-I-Øn¬ t]mIp-sa∂p ]d-bp-∂Xp t`mj-Xz-at√? tbip-{In-kvXp-hn-s\-∏‰n tI´n-´n-√m-Ø-h¿ C∂pw temI-Øn-ep-≠t√m. Ah-¿-s°m-∂pw c£-bn-s√∂p ]d-bp-∂Xp \ymb-amtWm F∂v!....Aßs\ ap´m-Ø¿°w ]d-bp-∂-h-tcmSp Rms\mcp Imcyw tNmZn-°-s´-˛˛I-S-en¬hoWv acWsh{]m-f-s∏-Sp∂ Hcmƒ°v c£s∏-Sm≥ Hcp Ib¿ XmgvØn-s°m-Sp-Øm¬ F\n-°p-apºv IS-en¬hoW ]e¿°pw Ib¿ In´n-bn-´n-√-t√m, AXp-sIm≠v Rm≥ am{Xw Ib-dn¬ Xqßn c£-s∏-Sp-I-bn-s√∂p X¿°n®p InS-°p-tam....-]-d-bq.... {InkvXp-hns\-∏‰n tI´n-´n-√m-Ø-h-cpsS Imcyw Zbm-]-c-\mb ssZhw \ymb-ambn Xo¿Øp-sIm-≈pw. C∂p Pohn-°p∂ \ΩpsS Imcyw \ap°p t\m°mw-—-In-´nb Ib-dn¬ Xqßn c£-s∏-Sp-ho≥. Cu cm{Xn-bnse Fs‚ {]kwK-Øn-eqsS bYm¿∞ c£m-am¿§w \n߃ tI´n-cn-°p-∂p. Hcp kXymt\z-jWw \S-Øm≥ \n߃ _m≤y-ÿ-cm-Wv.' {]kw-K-Øn-\n-S-bn¬ At±lw Xncp-h-\-¥-]p-c-Øn\p sX°p≈ {]tZi-ß-sf-∏‰n kwkm-cn-®p. a≤y-tI-c-f-Øn¬ [mcmfw kphn-ti-j-{]-h¿ØI-cp-≈-t∏mƒ sX°≥ {]tZ-i-ß-fn¬ hnc-en-se-Æm≥ t]mepw {]h¿ØI-cn-s√-∂-t±lw Adn-bn-®p. kphn-tijw tI´n-´n-√mØ P\-e-£-ß-fpsS Bflm-°-sf-∏-‰n-bp≈ `mcw B hm°p-I-fn-ep-≠m-bn-cp-∂p. s\øm-‰n≥I-cbpw I\ym-Ip-am-cnbpw \nßsf amSn-hn-fn-°p∂p F∂ Blzm-\-tØm-Sp-Iq-Sn-bmWv {]kwKw D]-kw-l-cn-®-Xv. ÿe-t∏cp tI´-t∏mtg aØm-bn-®s‚ a\ v ]pd-tIm´p ]m™p. Ccp]-Øn-sb´p h¿jw apºv-— - 1929˛¬ Ip°p-km-bn∏v ]pØ≥Im-hn¬ {]kwKn® cm{Xn. kmbn∏v Nne kphn-ti-j-I-∑msc sX°≥ {]tZ-i-tØbv°v Blzm\w sNbvX cm{Xn. A∂p cm{Xn aØm-bn-®≥ Xocp-am-\n-®-XmWv sX°≥{]-tZ-i-tØ°v kphn-ti-j-I-\mbn t]mI-W-sa∂v. Ct∂-hsc B {]Xn⁄ ]men-°p-hm≥ km[n-®n-´n-√. cm{Xn-bn¬ InS°-bn¬ InS∂p [ym\n-®p-sIm≠v ssZhm-flm-hp-∂b - n® tNmZy-Øn\v aØmbn-®≥ adp-]Sn \¬In. "ssZhta Rm≥ t]mImw.' ]mºm-Sn-k` aØm-bn-®s\ \ncp-’m-l-s∏-Sp-Øn. "]mÃ-td, ChnsS h∂n´v Hcp h¿j-am-btX D≈q. C{X s]s´∂v amdn-t∏m-tI≠ Bh-iy-an-√.' Ip™q-™p-k-tlm-Z-c≥ tJZw {]I-Sn-∏n-®p. "]mºm-Sn-tZiw kphn-tijw tI´p Ign-™p. s\øm-‰n≥I-c-tZiw tIƒt°-≠-Xp-t]mse tI´n-´n-√.' aØm-bn-®≥ {]Xn-h-Nn-®p.
160
Ggw-Ipfw kmwIp´n
Bbp- ns‚ kmbw-k-‘y-bn-te-°-SpØ aØm-bn-®s‚ \c® apSnbn¬ t\m°n-s°m≠v ae-b-a-‰Øv h¿Kokv ktlm-Z-c≥ ]d™p: "]mÿ°v hb v Aº-tØ-gm-bnt√? sX°≥\m´n¬ InS∂p IjvS-s∏StWm? AhnsS Iq´pktlm-Z-c-∑m¿ Ipd-hm.' "kmc-an-√. ssZhw Iq´n-\p-≠v.' "sXt°m´v ]≠v kmbn∏p Ipsd D]-tZ-in-amsc ]d-™-b-®-X-√ntbm? Ah-scms° F¥ntb?' "IjvS-Xbpw ]´n-Wnbpw h∂∏w t]Sn®p XncnsI t]m∂p.... F√m-hcptSw tPmen Hcp-Øt‚w tPmen-b-√. aq∂p s]Æp≈ ho´n¬ ap‰w Xq°m≥ Bfn- s √∂p tI´n- ´ nt√? Hcmƒ DØ- c - h m- Z n- X z- a mbn sX°≥\m´nse the Gs‰-SptØ ]‰q.' "]mÿ°p t]Sn-bnt√?' "F¥n\m t]Sn! henb Imcy-߃ t\Sm≥ henb Imcy-߃ \jvSam-°-Ww.' "]´nWn-—?'"hm Iodnb ssZhw Ccbpw I¬∏n-®n-´p-≠v.' "]mÃ-td, ]mºmSnk` hf¿∂p hcp-∂p. k`-bpsS BZmtbmw h¿≤n®p. CsX√mw XyPn®v sXt°m´p t]mItWm?' "Pbn-°p-∂-Xn-\p-aptº XyPn-°-Ww. {Iqin-√msX Dbn¿∏n-√.' "s\øm-‰n≥Ic a≤y-tI-c-f-tØ-°mƒ hfsc hyXy-kvX-am. Xan-g-∑m¿ HØn-cn-bp-≠v. `mtjw Blmtcmw Hs° hyXy-kvX-am.' "kz¿§- t Ø- ° mƒ F{Xtbm hyXy- k v X - a mWv `qan- — F- ¶ n- e pw tbip{InkvXp `qan-bn-te°p hcm≥ Xøm-dm-bn.' aØm-bn-®≥ s\øm-‰n≥I-cb - n-te°p amdn-t∏m-Im≥ Xmev]cyw ImWn-®psIm≠v ssZh-k`- b - psS apJy-ÿm-\t- Ø°v Fgp-Xn. apJy-ÿm-\Ø - p-\n∂p e`n® \nb-a\ - ° - Ø - n¬ s\øm-‰n≥I-cb - n-ep≈ GI ]q¿Ækphn-tij ssZhk-`m-hn-izm-kn-bmb KtW-j\ v m-Sm-cpsS ta¬hn-em-khpw D≠mbn-cp-∂p. ]sØm≥]Xp h¿jw apºv CS-a¨k-`-bn-te°v ÿew-am-dn-t∏mb Znhkw aØm-bn®-t\m¿Øp—\mep-Im-f-h≠n \ndsb kmam-\-ß-fp-ambn. C∂v kmam-\-h-≠n-Iƒ s\øm-‰n≥I-c-bn-te°p ]pd-s∏-´n-√. ac-km-am-\-߃ NneXv Zm\w sNbvXp. tijn-°p-∂h ]g-©-\m-bn°-gn-™p. BSp∂ ac-km-am-\-ß-fp-ambn \q‰n-ap-∏Xp ssa¬ A-I-e-Ønte°v Imf-h≠n hnSp-∂-Xns‚ t`mjØw aØm-bn-®-\-dn-bm-am-bn-cp∂p— kmam\-ßfpsS hnetb-°m-f-[nIw h≠n-°q-en-bm-Ipw. `mcw-Ip-d™ Hcp ho™-s∏-´n-bn¬ AXym-hiy ]pkvXI - ß - ƒ \nd®v aØm-bn-®-s\-Sp-Øp. sh¶-e-∏m-{X-߃ kmdmΩ Hcp Nm°n-em-°n. tPmWn Xe-bnWIfpw ]mbvIfpw ]pX-∏p-Ifpw ASp-°n\p sI´n. Ip™Ωbpw ti_mbpw Ftÿdpw Hmtcm XI-c-s∏-´n-°p-≈n¬ hkv{X-ßfpw ]e-hy-RvP-\-ßfpw HXp°n sh®p. ]gb ]pkvX-I-߃ ]mºmSn k`bnse bphm-°ƒ°p sImSp-Øp.
]mfw sX‰nb Xoh≠n
161
sX°≥{]-tZ-itØ°p t]mIm-\p≈ aØm-bn-®s‚ Xocp-am\w IpSpw_sØ Adn-bn-®-t∏mtg tPmWn°p {]Xn-tj-[-am-bn-cp-∂p. _ n¬ Ib-dn-b-t∏mƒ Ahs‚ apJw B {]Xn-tj[w hnfw-_cw sNbvXp. _ p \oßn. Sn-°-‰n\v ]ecpw A©p-ss]-km-Øp-´p-Ifpw ]Øpss]-km-Øp-´p-Ifpw FÆn-s°m-Sp-°p-∂Xp I≠-t∏mƒ aØm-bn-®≥ `qXImew Ab-hn-d-°n. sNdp-∏Im-eØv Imipw N{I-hp-am-bn-cp∂p. ]Xn\mdpImiv Hcp N{Iw. Ccp-]-sØ´pN{Iw Hcp cq]m. ]n∂oSv AWbpw cq]-bp-am-bn. ]Xn-\m-dW Hcp cq]m. Ggw-Ip-fØp-\n-∂pw ]mºm-Sn-bn¬ h∂-t∏mƒ _ p-Iqen AW-bm-bn-´mWp sImSpØ-Xv. Ct∏mƒ AXpw amdn-°-gn-™n-cn-°p-∂p. ]Icw \bm- s s]- k bpw cq]-bpw. \qdpss]km Hcp cq]m. \mW-b-߃ am{X-a√—a‰p]eXpw amdn-°-gn-™p, amdn-s°m-≠n-cn°p∂p F∂ hkvXpX Nn¥n®psIm≠mWv aØm-bn-®-\n-cp-∂-Xv. _ ns‚ N{I-߃ t\tc aptºm´v—aØmbn-®s‚ a\ v aptºm´pw ]ntºm-´pw. Ign™ Ime-Øns‚ t\ms°-ØmØ Adp-Xn-I-fn-te°v— ho≠pw h¿Ø-am-\-Im-e-Øn-te°v—CS-bv°nsS `mhn-bn-te-°v. _ v aptºm´p t]mIp-t¥mdpw ÿe-߃ amdp∂p! a\p-jycpw amdnamdn hcp∂p F∂ Imcyw aØm-bn-®-t\m¿Øp. ]g-b-h¿ t]mIp-∂p. ]pXn-b-h¿ hcp-∂p. P\n-°p-∂p. acn-°p-∂p. cmjv{Sob-ÿn-Xn-K-Xn-Iƒ amdp-∂p. {]h¿Ø-\-ssi-en-Iƒ amdp-∂p. ap{Zm-hm-Iy-߃ amdp-∂p. a{¥n-k-`-Iƒ XI-cp-∂p. cmPm-°-∑m¿ Xf-cp∂p. ]\-º≈n a{¥n-k` XI¿∂p. F.-sP. tPm¨ a{¥n-k` XI¿∂p. Nn-Ønc Xncp-\mƒ cmPmhv Ft∂-°p-ambn cmP-{]-ap-J-ÿm-\-Øp\n∂pw hnc-an-®p. tNmc-sIm≠p Ncn-{X-sa-gpXnb C¥y≥ cmP-Xz-߃ Hmtcm-∂mbn Xmsg hoWp. knwlw Imf-sb-t∏mse ]p√p Xn∂p-∂p. IncoSw am‰n cmPm-°-∑msc XInSw adn-°p-sa∂ thZ-hmIyw aØm-bn-®t\m¿Øp. cmPy-ßfpw kwÿm-\-ßfpw ]pØ≥ Ip∏m-b-a-Wn-bp-∂p. Xncp-hn-Xmw-Iqdp amdn. sIm®n amdn. c≠pw-IqSn tN¿∂v Xncp-s°m-®n-bm-bn. Ct∏mƒ ae-_m¿IqSn tN¿∂v AXv tIc-f-am-bn-cn-°p-∂p. hy‡n-Iƒ Chn-sSbpw Fhn-sSbpw amdn-a-dn-bp-∂p. hmgp-∂Xpw Xmgp-∂Xpw h≠n-®{Iw t]mse. kv{Xo {]k-hn® a\p-jy≥ Hcn-SØpw {]_-e-\m-Ip-∂n-√. ln‰ve¿ temIsØ apgp-h≥ AS°n hmgm≥ tamln-®p. k^-e-amIp-∂-Xn\p aptº sIm√-s∏-´p. Ãmen≥ djysb InSp-InsS hnd-∏n-®p. Ct∏mƒ Ne-\-a‰p ih-°p-gn-bn-ep-≠v. ChnsS Xncp-hn-Xmw-Iq-dn¬ Znhm≥ kn.]n. cma-kzman Aø¿ sht´-‰p. ]√p-t]mb ]mºn-s\-t∏mse \mSp-hnt´m-Sn.
162
Ggw-Ipfw kmwIp´n
Km‘nPn sIm√-s∏-´p. ]t´¬—Dcp°pa-\p-jy≥—acn-®p. kp`mjv N{µ-t_m-kns\ ImWm-\n-√. hmKvt[m-c-Wn-bpsS shSn-bp-≠-I-fm¬ {]kw-K-th-Zn-Isf {]I-º\w sIm≈n® Bflo-b-t\-Xm-°ƒ an∂n-a-d-bp-∂p. G{_lmw sa{Xm-t∏m-eoØ Imew sNbvXp. km[p sIm®p-Ip-™p-]-tZin A¥-cn-®p. sI. hn. sska¨km¿ \ncym-X-\m-bn. sI. kn. sNdn-bm≥ I¿Øm-hn¬ \n{Z {]m]n-®p. km[p kpµ-c-knw-Kns\ ImWm-\n-√. `qan-bnse a\pjyPohnXw Hcp hr£w t]mse-bm-sW∂p aØm-bn®\p tXm∂n. ]® Ce-Iƒ. Poh≥XpSn-°p∂ X≠p-Iƒ. Xfn¿°p∂p. hf-cp-∂p. inJ-c-߃ s]m´n-hn-S-cp-∂p. Xe s]m°n BIm-isØ sh√p-hn-fn-°p-∂p. ]q°p-∂p. Imbv°p-∂p. ]n∂o-Sh hmSp-∂p. ipjv°n-°p-∂p. Xe-XmgvØn Xmf-Sn-bm-Ip-∂p. hf¿®bpw Xf¿®bpw hnf¿®bpw! \o≠ h¿j-߃. \izc-amb temIw. am‰-ß-fpsS tLmj-bm-{Xbv°p≈n¬ Fs¥√mw AWn-\n-c-°p-∂p. kqcy\-kvX-an-°mØ {_n´ojv km{amPyw At[m-K-Xn-bn¬. C¥y B km{am-Py-Øn¬\n∂pw hnap-‡-bm-bn. ]pXnb cmjv{Sob kwL-S-\-Iƒ. ]g-b-Xn-t\mSp shdp-∏v. Acn-hm-fns‚bpw Imf-bp-sSbpw Nn”-߃ Iøm-e-I-fn¬\n∂p am™n-´n-√. ho≠pw ]pXnb Xnc-s™-Sp-∏p-Iƒ. ]pXnb Nn”-߃. ]pXnb Nph-sc-gp-ØpIƒ. imkv{Xhpw kmt¶-Xn-I-⁄m-\hpw hf¿∂p hnI-kn-°p-∂-X-\p-kcn®v Pohn-X-ssienIfpw amdp-∂p. Imf-h-≠n-bm{X amdn. Xoh-≠n-bm-bn. aq°p≈ tamt´m¿ h≠n-I-fm-bn. aq°n-√mØ \o≠ _ p-I-fm-bn. ssk°n-fm-bn, tamt´m¿ ssk°n-fm-bn. hnam-\-am-bn. aØm-bn-®\pw amdn-Øp-S-ßn. amdn-s°m-≠n-cn-°p-∂p....A√, amdn-°gn-™p....]gb aØm-bn-®-\-√. hoc-iq-c-]-cm-{I-an-bmb aØmbn. sXßp-hnf aØmbn IpSn-b-\mbn. tZh-kym-bpsS IS-bnse ]‰p-h-c-hp-Im-c-\m-bn. s]¥-t°m-kvXp-Im-cpsS i{Xp-hm-bn. Ip°p-km-bn-∏ns‚ injy-\m-bn. s]¥-t°m-kvXp-Im-cpsS an{X-am-bn. D]-tZ-in-bm-bn.
]mfw sX‰nb Xoh≠n
163
A∏-\mbn. AΩm-bn-b-∏-\m-bn. hb- \m-bn. Ct∏mƒ tcmKn-bp-am-bn. Imen¬ H∂p-c≠p {hW-߃. IqsS°qsS aq{X-hm¿®. {]ta-lØns‚ e£-W-߃! sNdp-∏-Im-eØv ico-c-Øn\v Ccp-\n-d-am-bn-cp-∂p. Ct∏mƒ jjvSn-]q¿Øn-tbm-S-Sp-Ø-t∏mƒ Npfp°w _m[n® Xz°v I-dpØp-h-cp-∂p. AW-∏-√p-Iƒ sImgn-™p-Xp-S-ßn. IÆ-S-Iq-SmsX thZ-]pkvXIw hmbn-°m\pw hø. s\øm-‰n≥I-c F-Øn-b-t∏mƒ k‘y-bm-Im-dm-bn. Xan-gv\mSnt\mSv A-[nIw Zqsc-b-√msX InS-°p∂ tIc-f-Øns‚ sX°≥{]-tZ-iw. _ n¬\n-∂n-d-ßn-. Ih-e-bn¬ \n∂ Hcp _me≥ s]s´∂v aØm-bn-®s‚ kao--]-tØ°v \S-∂p-\o-ßn. XangpIe¿∂ ae-bm-fØn¬ tNmZn®p: "km¿, D¶ƒ t]cv F¥hm?' "Fs‚ t]cv aØm-bn-®-s\∂m.' "D¶ƒ Fs¶ t]mcnwsK km¿?' A¿∞w Duln-s®-Sp-Øp-sIm≠v aØm-bn-®≥ {]Xn-h-Nn®p: "Rm≥ KtWiv\mSm-cpsS ho´n¬ t]mIzm. hgn Adn-™q-Sm.' "\m≥ Xm≥ KtWiv \mSm-cpsS aI≥. A∏m D¶sf ho´p°v Iq´nt°m-≠p-h-cp-hm≥ Fs∂ Ab-®-Xm.' "A∏-Snbm! kvtXm{Xw.' aØm-bn-®-s‚ apJØv {]Imiw kv^pcn-®p. aØm-bn-®≥ c≠m-gvN-aptº Xm≥ s\øm-‰n≥I-cbv°p sN√p∂ Znhkw IØp-aqew KtW-iv\m-Smsc Adn-bn-®n-cp-∂p. At±-lsØ {]Xo£n®v \mSm-cpsS aI≥ Ih-ebn¬ \nev°p-I-bm-bn-cp-∂p. Ac-ssa¬ \S-∂-t∏mƒ _me≥ ssI Nq≠n: "AXv R¶sS hoSm.' "B≠-hsc kvtXmØ-cn-®p-sIm-≈p-∂p.' ho´p-ap-‰-tØ-t°m-Sn-h∂v a≤y-h-b-kvI-\mb KtWjv \mSm¿ kzmK-X-a-cp-fn. " ssZh-Øn\p tkmØncw.' aØm-bn-®-≥ Blvfm-Z-k-taXw Aev]w Xangv tN¿Øv {]Xy-`n-hm-Z\w \S-Øn. At\ym\yw hnip-≤-Npw-_\w \¬In. "bm{X F∏-Sn-bn-cp¥p?' "kpJ-am-bn-cp-∂p. ]mºm-So∂v cmhnse Xncn-®Xm'. "Im¬h-dnsb ]pIgpwIƒ. R¶fp cmhnse apX-ep°p \n¶sf ImØn-cn-°p-hm-cp-¥p.' ASp-°-f-bn-te°p t\m°n-b-tijw KtW-jv\m-Sm¿ £Ww \¬In: "Fs‚ `mcy D¶-fp°p im∏m-Sv D-≠m°n h®n-cn-°p¥p.' `£-W-Øn\p tijw ]\-ºp-sIm≠p ad® hcm-¥-bn-te°p Nq≠n: "]mbv As¶ D≠v . D¶- f p- I - s f√mw Ipfn- ° - W w; ]ns∂ Dd- ß ns°m≠mepw.' aØm-bn-®\pw IpSpw-_-Øn\pw a\- n-em-Im≥ th≠n IqSpX¬ ae-bm-f-]-Z-߃ tN¿ØmWv KtWjv \mSm¿ kwkm-cn-®-Xv. c≠p apdn-Ifpw hnim-e-amb Hcp hcm-¥-bp-ap≈ hoSm-W-Xv. KtWjv\m-Sm¿°v F´p a°-fpw. a‰p kuI-cy-ap-≠m-Ip-∂-Xp-hsc \mSm-cpsS ho´n¬ Xma-kn-°m-\mWv aØm-bn-®s‚ ]≤-Xn.
164
Ggw-Ipfw kmwIp´n
AKkvXyIqS-Ønep¤-hn-®v, sX°≥ {]tZ-iß - sf Iodn-ap-dn®v, s\øm‰n≥I-c-bn-eqsSsbmgpIn ]q∆m-dn\p kao]w IS-en¬ ebn-°p∂ \Zn. Ncn-{X-{]-kn-≤n-bm¿÷n® s\øm¿! B \Zn-bpsS Xtem-Ste‰v, Im‰ns‚ lqwImcw tI´v, kphn-ti-j-a-dnbn®p \S-°p∂ Hcp IpSpw-_w. Aº-tØ-gp-Im-c-\mb aØm-bn-®≥. Iri-Km-{Xn-bmb `mcy kmdmΩ. ]sØm≥]-Xp-Im-c-\mb aI≥ tPmWn. Ccp-]-Øn-\mephb- m-bn´pw hnhm-ln-X-bm-bn-´n-√mØ Ip™-Ω. ]Xn-t\-gp-Im-cn-I-fmb Cc-´-s]¨InSm-߃—ti_mbpw Ftÿ-dpw. {]mbw a[p-c-∏-Xn-t\-gv. ]t£, PohnXw Ibv]pw a[p-chpw CS-Ie¿∂-Xv. Bdw-K-ß-fp≈ aØm-bn-®s‚ IpSpw-_sØ t]m‰n-∏p-e¿Øm≥ ]Øw-K-ß-fp≈ KtW-jv\m-Sm-cpsS IpSpw-_-Øn\v km[n-°ptam? IpSpw_sØ t]m‰m≥ Hcp sXmgn¬IqSn sNøm≥ aØm-bn-®≥ Xøm-dmbn—]pkvX-I-߃ _b‚psNøp∂ sXmgn¬. IqSmsX Ccp-]Xp-sk‚p ÿew ]m´-Øn-s\-SpØp—]®-°dnIrjn sNøm\pw I∏-bnSm\pw. kmdmΩ XS w ]d™p: "\Ωfp kphn-ti-j-th-ebv°p h∂-hct√? ]bdpw tNºpw \Sm≥ h∂-h-cmt∂m?' "As∏m-kvsXm-e-\mb ]usemkv D]Po-h-\-Øn-\mbn IqSm-c-∏Wn sNbvXp. Rm\pw Aev]w tPmen-sN-bvXm¬ sImg-∏-an-√. A¿≤-]-´n-Wn°m-cmb \ΩpsS k`mw-K-ß-fpsS Xte¬ \ΩpsS IpSpw-_-Øns‚ `mcwIqSn X-≈n-t°-‰c - p-Xv. sXmgp-Xp-Æp∂ tNmdn-s\-°mƒ Dgp-Xp-Æp∂ tNmdm \√Xv.' ]ecpw ]gb ]pkvX-I-ß-fp-ambn aØm-bn-®s\ kao-]n-®p. CSbv°nsS ]gb thZ-]p-kvX-I-ßfpw ]c-kym-cm-[-\m-{I-a-{KŸß fpw Xangv ]m´p-]p-kvX-I-ßfpw sslµ-h-]p-cm-W-ßfpw In´n-Øp-S-ßn. I´n-bp≈ \qep-sIm≠v IpØn-s°-´n, ta\n-bp≈ XpI¬ ]i-bn¬ ap°n-sbm-´n-®v, ]pXnb ]pkvX-I-am°n XncnsI Gev]n-°pw. BZysØ amkw BsI ap∏-Xp-cq]m {]Xn-^ew In´n. hcp-am-\-Øp-I-bpsS Hcp `mKw sImSpØv Hcp Xtºdpw Nn©nepw hmßn. Xmf-ta-fm-Zn-I-tfmSp-IqSn ssZh-\m-a-Øn\p alXzw Itc-‰m≥! _m°n ]Ww sImSpØv Acnbpw AXym-hiy ]mN-I-km-[-\-ßfpw hmßn—aØm-bn-®\pth≠n tKmX-ºpw. {]ta-l-tcm-Kn-bmb At±lw s\√-cn-t®mdv hfsc Ipd-®p-h-cn-I-bm-Wv. ]®-°-dn-Ir-jn-bm-bmepw ]pkvX-I-∏-Wn-bm-bmepw ]I¬ ]{¥-≠paWn Ign-™m¬, ]ns∂ bmsXmcp sXmgnepw aØm-bn-®≥ sNøp-I-bn√. {]m¿∞\, `h-\-k-µ¿-i-\w, Bfmw{]Xn kphn-ti-j-the—Bflob-Im-cy-߃ am{Xw. ]pkvX-I-∏Wn sNøp-tºmƒ A∂Ω amΩ≥ Fgp-Xnb Km\-am-e-]n°p-∂-sXmcp ]Xn-hm-bn-Øo¿∂p. sRcp-°-Øn-\∏w Rm≥ Xns∂-∂mepw IjvSØn≥ IÆo¿ IpSn-s®-∂mepw
]mfw sX‰nb Xoh≠n
165
tZln ZpxJ-Øm¬ £bn-s®-∂mepw F√mw {]Xn-Iq-e-am-sb-∂m-epw.... bm{X-sNøpw Rm≥ {Iqsi -t\m°n bp≤w-sNøpw Rmt\-ip-hn\mbv Poh≥ h®nSpw c£-I-\mbv A¥y-izmkw htc-bpw. apºn-en-cn-°p∂ Nne Xan-gv{K-Ÿ-߃t]mse Pohn-Xhpw Nne-t∏mƒ aØm-bn-®\p Zp¿{K-la - mbn tXm∂n. Pohn-XØ - nse ]e-Xn-s‚bpw A¿∞w a\- n-em-Ip-∂n-√. F¥p-sIm≠v tPmWn am\-km-¥-c-s∏-Sp-∂n√? F¥p-sIm≠v s]¨Ip-´n-I-fpsS hnhmlw \S-°p-∂n√? F¥p-sIm≠v {]ta-ltcm-Kn-bmbn? F¥p-sIm≠v ]´nWn D≠m-Ip∂p? F¥p-sIm≠v ]cn-lmkw Np‰nepw Ae-b-Sn-°p∂p? C¥y kzX-{¥-am-b-tXm-Sp-IqSn Hmtcm ]uc-s‚bpw A`yp-∂-Xn-°pth≠n sNøm-hp-∂-Xns‚ ]c-am-h[n k-lmbw s\{lp-hns≥d tI{µ-a{¥n-k` sNbvXp- Xp-S-ßn. lcn-P-\-߃°v B\p-Iq-ey-߃—]t£ sXßp-hnf aØm-bn-®≥ lcn-P-\-ß-fpsS Iq´-Øn-epƒs∏-Sp-∂n-√....At±lw kpdnbm\n {InkvXym\n-bm-Wv. A≤ym-]-I¿°p iº-f-°q-Sp-X¬—]t£, aØm-bn-®-\Xp In´pIbn-√....At±lw Hc-≤ym-]-I-\-√. AwK-lo-\¿°v hoSp-h-bv°m≥ h≥XpI—]t£ AXpw aØm-bn®-\p In´p-I-bn-√....At±-l-Øn\p ssIøpw Imep-ap-≠v. IÆpw aq°p-ap≠v. H∂n\pw tISn-√. kzmX-{¥y-k-a-c-Øn¬ ]s¶-SpØ k∂-≤-`-S-∑m¿°v B\p-Iq-ey߃—]t£, aØm-bn-®≥ ka-c-Øn\p t]mbn-√... A∂v CS-a¨{]tZiØv kphn-tijthebmbn-cp-∂p. [\-hm-∑m¿°pw B\p-Iq-ey-߃. d∫¿tXm´w h®p-]n-Sn-∏n-°m\pw hyhkmbw XpS-ßm\pw k¿°m¿ ]Ww hmbv] \¬Ip∂p—]t£, aØm-bn-®≥ [\-hm-\-√. AtX, [-\-hm-\-√. Zcn-{Z-\-√. `n£-°m-c-\-√. ]WvUn-X-\√. ]ma-c-\-√. a{¥n-k` ISm-£n-°p∂ Hcp kwL-Ønepw kwLS-\-bnepw Dƒs∏Sp-∂n√—At±lw Hcp D]-tZ-in-bm-Wv. knµm-_mZv hnfn-°p-∂-hsc am{Xta a{¥n-k` ISm£n°mdp≈q. aØm-bn-®≥ - - D]-tZ-in-sFIyw knµm_mZv hnfn-®n-´n-√. F¶nepw [\-hms\-t∏mse X\n°p hb-dp-≠v. Zcn-{Z-s\-t∏mse hmbp-≠v.
166
Ggw-Ipfw kmwIp´n
AwK-lo-\-s\-t∏mse hni-∏p-≠v. A≤ym]I-s\-t∏mse Zml-ap-≠v. k∂-≤-`-S-s\-t∏mse hb-‰n¬ Blmcw sN√-Ww. lcn-P-\-sØ-t∏mse Xe-bn-seÆ thWw. tZlØp hkv{Xw thWw. hkv{Xw Igp-Im≥ tkm∏pw Imtcmw thWw. {ItaW F√m {]iv\ß - fpsSbpw DØcw thZ-]p-kvXI - Ø - n¬ Is≠Øm≥ ]Tn-®p. ]´nWn—]t{Xmkpw ]utemkpw ]e-h´w ]´nWn kln-®p. tcmKw—]utem-kn\v PU-Øn¬ Hcp iqew D≠m-bn-cp-∂p. IjvSX—AXp em`-am-Wv. tX® cXv\-Øn\v sXfn-hp-Iq-Spw.
Ccp-]Ø n-c≠v hnX®p. sImbvXp. ]t£ If-∏p-c-bn¬ Iq´n-h-®n-√. Ccp-]-Xp-sk‚p ÿe-Øp-\n∂pw e`n® Im¿jn-I-hn-f-I-fpsS ]IpXn N¥-bn¬ hn‰p. In´nb XpI- Xriq¿\n∂pw DW¿hp-{]m-kw-Kn-I-cmb hn. sI G{_-lm-an-s\bpw F.-sF. tPmk-^n-s\bpw £Wn-®p-hc - pØn tbmK߃ \S-Øp-∂-Xn-\p≈ sNe-hn-\p-th≠n \o°n-sh-®p. Hcp `mKw A¿≤]-´n-Wn-°m-c-\mb _©-an≥ \mSm-cpsS IpSpw-_-Øn\p sImSp-Øp. _m°ntb aØm-bn-®\pw IpSpw-_hpw A\p-`-hn-®p-≈q. HuZm-cysØ tPmWn tNmZywsNbvX-t∏mƒ aØm-bn-®≥ ]d™p: "tamt\, B-\-bvs°mcp Imew h∂m¬ ]q\-bv°p-samcp Imew hc-Ww. \Ω°p KpWwhcpºw Ab-e-Øp-Im¿°pw hcWw'. Irjn aØm-bn-®s‚ ]´n-Wnsb AI-‰n-\n¿Øn-bn-√. Imc-Ww, ASpØ-bnsS aØm-bn-®\pw IpSpw-_hpw Hcp hmS-I-ho-´n-te°v Xmakw am‰n. k`-bn¬\n∂pw kvtXm{X-Im-gvN-bmbn e`n-°p∂ ]W-Øns‚ Hcp `mKw hmS-I-bv°p-th≠n \o°n-h-bv°-Ww. -Iq-SmsX ]pkvX-I-∏-Wn-bn¬\n∂pw e`n-°p∂ BZmbw \t∂ Ipd-™p. s\øm-‰n≥I-c-bnep≈ ]e sslµh—ss{IkvXh IpSpw-_-߃ s]¥-t°mkvXp hnizm-kØ - n-te-°m-I¿jn-°s - ∏-´p. AtXm-Sp-IqSn sslµh-cn¬\n∂pw ]m-c-ºcy ss{IkvX-h-k-`-I-fn¬\n∂pw FXn¿∏p-Iƒ h¿≤n®p. BcpsSbpw ]pkvX-I-߃ aØmbn D]-tZ-in-sb-s°m≠v _b‚p sNøn-°-cp-sX∂v FXn-cm-fn-Iƒ \n¿t±iw \¬In. Ab-e-Øp≈ h¿°n-am-∏n-f-bpsS InW-‰nse sh≈w-t]mepw aØmbn-®\p hne-°-s∏-´n-cp-∂p. Im¬ssa¬ AI-se-bp≈ lao-Zp-dm-hp-ØcpsS InW-‰n¬\n∂mWv kmdmΩ sh≈w sIm≠p-h-cp-∂-Xv. aØm-bn-®\p ]cm-Xn-bn-√m-bn-cp-∂p. "A∂-hn-Nmcw ap∂-hn-Nm-c-am-Icp-Xv. Fs‚ k`bn¬ ]ecpw apgp-∏-´n-Wn-°m-cm. \Ω°v Ac-∏-´n-Wntb D≈q. Ip™p-ßsf CXp-hsc ]´nWn sIS-Øo-´n-√. kvtXm{Xw.' aØm-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
167
bn-®≥ kmdm-Ωsb Biz-kn-∏n-®p. sNm∆mgvN cmhnse {]m¿∞-\bpw I™n-Ip-Snbpw Ign™v thZ-]pkvXIw hmbn-®p-sIm-≠n-cp-∂t- ∏mƒ s]s´∂v A]-cn-Nn-X\ - mb Hcp bphmhv ]SnIS-∂p-h-∂p. Hcp IØv aØm-bn-®s\ Gev]n-®p-sIm≠p ]d™p: "CXv tUmIvS¿ PbnwkvtPmk^v Ah¿Iƒ X∂-b-®-Xm-Wv. D]-tZin C∂p sshIn´v Ahn-Sw-hsc H∂p sN√-tWm∂p ]d-™p.' IØp Xpd-∂p. apI-fn¬, IsØ-gp-Xnb Bfns‚ ]q¿Æ-amb t]cv A®-Sn-®n-´p≠v: ]mÿ tUmIvS¿ Pbnwkv sNdn-bm≥ tPmk-^v. t]cnt\mSp tN¿Øn-cp∂ _ncp-Z-Øn¬ Cw•ojv `mj-bnse an°-hmdpw F√m A£-c-ßfpw D≠m-bn-cp-∂p. aØm-bn-®≥ tPmk-^ns≥d ho´n-te°p Xncn-®p. Ih-e-tbm-SSp-Øt∏mƒ Hcp henb PmY Xs‚ t\sc hcp-∂Xv At±lw {i≤n-®p. apºn¬ Hcp Po∏n¬ a∂Øp]fl-\m-`]n≈. sXm´p ]pd-In¬ JZ¿ hkv{X-[m-cn-I-fmb Hcp kwLw cmjv{So-b-t\-Xm-°ƒ. aq∂mw \nc-bn¬ A™q-tdmfw bphm-°ƒ. ASpØp h∂--t∏mƒ ap{Zm-hm-Iy-߃ IqSpX¬ hy‡-am-bn. C. -Fw. -F-kv. \ºq-Xn-cn-∏m-Sns‚ a{¥n-k` XI-c-s´. Icnw-Imen IΩyq-WnÃv a{¥n-am¿ Xmsg-bn-d-ß-s´. Nne-cpsS ssII-fn¬ {Xnh¿Æ-]-Xm-I. kvt^mS-Im-fl-I-amb A¥co-£w. hnπ-h-Km-\-Øns‚ Cuc-Sn-Iƒ. Ad-_n-°-S-en≥ XocØv ^vtfmdn-sb-s∂mcp K¿`n-Wnsb shSn-sh-®p-sIm∂ k¿°mtc Hmtcm -Xp-≈n-t®m-cbv°pw ]Icw R߃ tNmZn-°pw. sNdn-b-Xp-d-bn¬ t]meo-kns‚ shSn-tb‰p acn® ]q¿Æ-K¿`n-Wn-bm-bncp∂ ^vtfmdn F∂ kv{Xosb Ah¿ c‡-km-£n-bm-°n-bn-cn-°b - m-Wv. A¶amen t]meokv tÃj\p apºn¬ \S∂ shSn-shbv]n¬ sIm√-s∏-´-h-scbpw c‡-km-£n-I-fm-°n-bn-cn-°-bm-Wv. A¶-amen I√-d-bn¬ \ΩpsS tkmZ-c-cmWt√m I√-d-bmtW I´mbw ]Icw R-߃ tNmZn-°pw. PmYsb A`n-ap-Jo-Ic - n®p \S-°p∂ aØmbn D]-tZ-insb I≠-t∏mƒ, apºn¬\n∂ Hcp t\Xmhv ]√n-√mØ tamW-Im´n Hcp Km‘n®ncn Nncn®p. thZ-]p-kvXIw ]nSn®phcp∂ aØm-bn-®s\ ]cn-lm-k- Zr-jvSn-I-tfmsS-bmWv bphm-°ƒ ]ecpw ho£n-®-Xv. ]p≈n-bp-Sp-∏n´ Hcp bphmhp tNmZn®p: "D]-tZ-io, Pm-Y-bn¬ tNcp∂nt√? IΩyq-Wn-Ãp-Imsc Xmsg-bn-d-°m≥?' "F\n-°mtcw Xmsg-bn-d-°-≠. IΩyq-Wn-Ãp-Imsc Fd-°-≠. tIm¨{K- p-Imtcw Fd-°-≠m.' "t]mX-t°Sp ]d-bm-Xn-cn DutZ-io. IΩyq-Wn-Ãp-Im¿ cmPy-Øns‚ i{Xp-°-fm. Xmsgbn-d-°-Ww.'
168
Ggw-Ipfw kmwIp´n
"Hm—a\p-jy-cmcpw Fs‚ i{Xp-°-f-√. Fs‚ i{Xp kmØm≥ am{Xw. ]m]-tØmSp am{Xta F\n°p ka-c-ap-≈q. apX-em-fnbpw sXmgnem-fnbpw ]m]n-Iƒ.' "F∂mev PmtY-tem´p itS∂p tIdn \nev°p-]-tZ-io....]m]-tØmSp \ap°p kacw sNømw.' "AXn\p PmY th≠, ap{Zm-hmIyw th≠m....kphn-tijw aXn.' adp-]Sn Ft¥m ]d-bm≥ bphmhv hm Xpd-∂-t∏mƒ i_vZsØ adnI-S-∂p-sIm≠v D®-`m-jn-Wn-bn¬ IqSn B¿. i¶-dns‚ {]kvXm-h\ tI´p. "am\y-tc, Ct∏mƒ hntam-N-\-k-a-c-Øns‚ kmc-Yn-Iƒ \tΩmSp {]kw-Kn-°p-∂-Xm-bn-cn-°pw.' PmY Ih-e-bpsS Hcp hiØp h´-an´p\n∂p. Po∏n¬ LSn∏n-®n-cp∂ D®-`m-jn-Wn-bpsS apºn-te°v a∂Øp]fl-\m`≥ \oßn. H∂p Npa-®p; IWvT-ip≤n hcp-Øn. "{]nb-s∏´ \m´p-Im-tc, C¥ybv°p kzmX{¥yw In´n-bn´v ]{¥≠p h¿j-am-Im-dm-bn. -C-{X-bpw-Imew ChnsS {Ia-k-am-[m-\-ap-≠m-bn-cp-∂p. Ct∏m-gnXm i¶-c≥\-ºq-Xn-cn-∏m-Sns‚ a{¥n-k` `c-W-ta-‰-Xp -ap-X¬ ChnsS A{I-a-Øns‚ tX¿hmgvN \S-°p-∂p....1957-˛¬ A[n-Im-c-Øn¬ h∂ \ºq-Xn-cn-∏m-Sns‚ a{¥n-k` Ign™ c≠p-h¿jw `cn-®n´v F¥p KpW-ap-≠mbn? Cu a{¥n-k` C\o `cn-®m¬ ChnsS aX-kzm-X{¥yw C√m-Xm-hp-w. \ΩpsS tImtf-Pp-Iƒ Cu c‡-cm-£-k-∑m¿ ssIb-S-°pw.' kwlm-c-Xm-WvU-h-Øn-\p≈ ]pd-∏m-Sns‚ coXn-bn¬ P\w apjvSn Db¿Øn. P\w B¿Øp-hn-fn-®p. Acn-hmƒ ]m¿´n XI-cs´ tNmc-s°m-Sn-Iƒ Iods´ hnZym¿∞n sFIyw knµm-_mZv C¥y≥ \mj-W¬ tIm¨{Kkv Io˛sPbv Im°n- \n-°¿ [cn® t]meo-kp-Im¿ emØn Npg‰n P-\sØ A{Iam-k-‡-cm-ImsX HXp°n\n¿Øn. aØm-bn-®≥ \S∂p—Pbnwkv tPmk-^ns‚ hoSns\ e£y-am-°n. s\øm-‰n≥I-c-bn¬ ]pXnb Xma-k-°m-c-\mb ]mÿ Pbnw-kn-s\∏‰n aØm-bn-®≥ t\ctØ tI´n-´p-≠v. ]≠-bmƒ Hcp s]¥-t°mkvXp hnizm-kn-bm-bn-cp-∂p. A-©p-sIm√w apºv Ata-cn-°-bn¬ t]mb At±lw thZ-im-kv{X-Øn¬ H∂n\p ]n-dtI H∂mbn X]m¬hgn _ncp-Z-߃ t\Snb tij-amWv aS-ßn-sb-Øn-b-Xv. Nne {]ÿm-\-߃°v kw`m-h\ \¬In t\Snb _ncp-Z-߃! c≠p tUmIvS-td-‰p-_n-cp-Z-߃ e`n-®n-´p-≠v. H∂v Bcpw tI´n-´n-√mØ Hcp kwL-S\ \¬Inb HmW-ddn tUmIvS-td‰v. at‰Xv Hcp BgvN-∏-Xn-∏n¬ I≠ ]c-ky-Øns‚ ASn-ÿm-\-Øn¬ Fgp-Øp-IpØp \SØn e`n® sabn¬ Hm¿U¿ tUmIvS-td-‰v. hymP tUmIvS-td-‰p-Iƒ Bb-Xp-sIm≠v tUmIvS-td-‰p-In-´nb hnj-b-Øn¬ Hcp tPmen \¬Im≥ Ata-cn-°-bnse Hcp ÿm]-\hpw apt∂m-´p-h-∂n-´n-√. \yqtbm¿°p kwÿm-\-Øn-emWv At±lw A©p-h¿jhpw Xmakn-®-Xv. F∂m¬ In´n-bn-cn-°p∂ _ncp-Z-߃ Bbncw ssa¬ AI-sebp≈ Ae-_m-a-bn¬ \n∂pw aqhm-bncw ssa¬ AI-se-bp≈ Iment^m¿Wn-b-bn¬\n-∂p-amWv F∂ hkvXp-X Nn¥n-°p-∂h-cn¬ B›-cy-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
169
ap-f-hm-°p-∂p. \yqtbm¿°n¬ Hcp A°u-≠nwKv Hm^o-kn-emWv At±lw tPmen sNbvX-Xv. ]t£ In´n-bn-cn-°p∂ tUmIvS-td-‰p-Iƒ thZ-im-kv{XØnepw tkmtjym-f-Pn-bnepw!!! \n›n-X-amb ^okv CuSm°n tUmIvS-td‰p_ncpZw \¬Ip∂ I≈°-º-\n-Iƒ ]eXpw At±-l-Øns‚ ]cn-N-b-Øn-ep-≠v. Cu Iº-\n-Iƒ hgn At±- l - Ø ns‚ `mcybv ° pw Ipsd _‘p- ° ƒ°pw tUmIv S td‰p_ncpZ߃ H∏n-®p-sIm-Sp-Øn-´p-≠v. F∂m¬ Ah-cn¬ B¿°pw Ct∂-hsc Ah¿°p tUmIvS-td‰p In´nb hnj-b-Øn¬ Hcp AwKo-IrX-ÿm-]-\-Øn¬ tPmen In´n-bn-´n-√. sX‰p-Iq-SmsX Cw•otjm ae-bmftam Fgp-Xm≥ Ign-hn-√m-Ø-h-cmWv Ah-cn¬ an°-h-cpw. \m´n¬ tImfPp-hn-Zym-`ymkw ]q¿Øo-I-cn-®n-´n-√mØ At±-l-Øns‚ Nne _‘p-°ƒ Ata-cn° kµ¿in®v H∂p-c≠p h¿j-Øn-\p-≈n¬ tUmIvS-td-‰p-am-bn´mWv aS-ßn-sb-Øp-∂-Xv. `mhn-t°-≠-Xn-\p-aosX `mhn-®p-b-c-cpXv F∂Xv ssZh-h-N-\-Ønse I¬∏-\-bm-Wv. A¿ln-°mØ _ncp-Z-߃ tXSp-∂Xpw, A¿ln-°mØ _lp-a-Xn-I-ƒ kz¥-am-°p-∂Xpw, hymP-Un-{Kn-Iƒ D]tbm-Kn®v s]mXpP-\-ß-fpsS {i≤ ]nSn-®p-]-‰m≥ {ian-°p-∂Xpw Iev]-\m-ew-L-\-ß-fmbn aØm- b n- ® ≥ Icp- X p- ∂ p. Pbnw- k v t Pm- k - ^ n- s \- ∏ ‰n BZyw tI´t∏mƒØs∂ At±-l-sØ-∏‰n aØm-bn-®\p ZpxJw tXm∂n. ]≠-sØ-t∏cv CSn-s®-dnbm Hutk-∏p-Ip´n F∂m-bn-cp-∂p. adp-\m´n¬ h®v t]cn\p ]m›m-Xy-—mb \¬In—CSn-s®-dnbm sNdn-bm-\mbn— Hutk-∏p-Ip´n tPmk^v Bbn. kmbn-∏-∑m¿°v t]cp-hnfn IqSp-X¬ kpK-aa - m-°m≥ Pbnwkv F∂ Hma-\t- ∏-cp-IqSn tN¿Øp. Aßs\ ]mÿ Pbnwkv sNdn-bm≥ tPmk^v F∂ ]pXnb \mat-[-b-Øn-em-W-t±lw Adn-b-s∏-Sp-∂-Xv. Ct∏mƒ At±lw Ata-cn-°-bnse Hcp ss{IkvXh k`-bpsS {]Xn\n-[n-bm-bn, "`mc-Xob kzX{¥ ]pXn-b-\n-ba Iq´mbva' F∂-t]-cn¬ Hcp ]pXnb k`m-kw-L-S\ cq]o-I-cn®p {]h¿Øn-®p-sIm-≠n-cn-°-bm-Wv. At±-l-Øns‚ k`-bpsS t]cn\p am{X-a√ ]pXp-a-bp-≈-Xv. hnizmk-{]-am-W-߃°pw ]pXp-a-bp-≠v. ]mÿ Pbnw-kns‚ k` \c-I-Øn¬ hniz-kn-°p-∂n-√. \oXn-am∑m¿°v kz¿§-ap-≠v. ]t£ ZpjvS\p \c-I-an-√. {InkvXp-hns‚ imco-cnI ]p\-cp-∞m-\-Øn¬ hniz-kn-°p-∂n-√. Ahs‚ Bflmhp am{Xw Dbn¿sØ-gp-t∂-‰p. {InkvXp-hns‚ ssZh-Xz-Ønepw hnizm-k-an-√. tIhew Hcp \√ a\p-jy-\m-bn-cp∂p {InkvXp. AXn-am-\p-j≥! ho´n-en-cp∂v aZy-]n-°p-∂-Xn¬ sX‰n-√. I≈p-jm-∏n¬ t]mIm-Xn-cp∂m¬ aXn. ]pI-h-en-°m-scbpw aZy]m-\n-I-sfbpw At±-l-Øns‚ kzX-{¥-k` AwK-ß-fmbn AwKo-I-cn-°p-∂p. ]cn-ip-≤m-flm-hnepw A\y-`mjm `mj-W-Ønepw ]pXnb k` bv°p hnizm-k-ap-≠v. ]t£ lrZbw Bflm-hn-\m¬ \nd-bp-tºm-gp-≠m-Ip∂ A-\y--`m-j-b-√. D]-tZ-in-am¿ Fs¥m-s°tbm A-⁄m-Xhm-°p-Iƒ {]m¿-
170
Ggw-Ipfw kmwIp´n
∞-\m-th-f-bn¬ hnizm-kn-Iƒ°p sNm√n-s°m-Sp-°p-∂p. Hmtcm hnizmknbpw AtX‰p sNm√p-∂p. kz¥w CjvS-{]-Imcw Ft∏mƒ thW-sa¶nepw -hm-°p-Iƒ Btem-Nn®p \n¿Ωn-s®-SpØv D®-cn-°mw. lrZ-bhpw \mhp-ambn _‘w thW-sa-∂n-√. _p≤nbpw \mhp-am-bn-´mWp _‘w. ]mÿ Pbnwkv ]cn-ip-≤m-fl]q¿Æ-\m-Ip-tºmƒ {^©p-`m-j-bmWp kwkm-cn-°p-∂-sX∂v At±-lw- Xs∂ A`n-am-\-]q¿∆w ]d-bm-dp-≠v. ]t£, At±lw A-ta-cn-°-bn¬h®v Aev]w {^-©p-`mj ]Tn-®-XmWv F∂ kXyw \m´n-emcpw Adn-™n-´n-√. At±-l-Øn\v tcmK-im-¥n-hcw Ds≠∂v I¨sh≥j≥ ]c-ky-ßfn¬ A®-Sn®p {]N-cn-∏n-°m-dp-≠v. tcmKn-I-fpsS Ipdp-Inb Imen-s‚\ofw h¿≤n-∏n-s®-Sp-°m≥ {]tXyI hcap-s≠∂v Ah-Im-i-s∏-Sm-dp-≠v. kv{XoI-fpsS Imev hen-®p-\o-´m-\mWv sPbnwkv tPmk-^n\v IqSpX¬ D’m-l-sa∂v s]mXp-P-\-ß-fp-sS-bn-S-bn¬ Hcp kwkm-c-ap-≠v. DuXnhogvج Fs∂m-cp- N-Sßpw At±lw {Iao-I-cn-°p∂ tbmK-ßfn¬ D≠v. {]kw-K-Øn-\n-S-bn¬ At±lw \o´n DuXpw. D®-`m-jnWn AXv sImSp-¶m-‰mbn am‰p-∂p. tIgvhn-°m-cn¬ Hcp-Iq´w ae¿∂p hogp∂p. hoW-hsc At±-l-w-Xs∂ ssI]n-Sn®v Fgp-t∂-ev]n-°p-∂p. ho≠pw Ah-sc-Xs∂ DuXp-∂p. ho≠pw Ah¿ hogp-∂p. At±-l-Øns≥d Ignhp-I-fn¬ Hcp-Iq´w tIgvhn°m¿°v aXn-∏p-tXm-∂p-∂p. hogm-Ø-hsc D¥p-Ibpw X≈p-Ibpw sNøp-∂p. ssIhn-c-epIƒsIm≠v Ah-cpsS s\‰n-bn¬ s]s´∂p X´p-∂p. sIm´p-∂p. HSphn¬ A-hcpw hogp-∂p. kv{XoIƒ hoWp-In-S-°p∂ ÿm\-tØ°v IqS-°qsS At±lw \S∂p \oßm-dp-≠v. Ccp-ºp-I-jWw Im¥-Øn-te°v BI¿jn-°-s∏-Sp∂-t]m-se. ]≠v H∂p-c-≠p-h´w Ip°p-km-bn-∏ns‚ tbmK-ß-fn¬ Nne¿ Bflhn-h-i-X-bn¬ Ian-gv∂p-hoWv kvtXm{Xm¿®-\-Iƒ \S-Øp-∂Xpw a‰p-Nne¿ au\-ambn InS-°p-∂Xpw aØm-bn-®≥ I≠n-´p-≠v. F∂m¬, Ahsc D]-tZ-in-am¿ ]nSn-s®-gp-t∂-ev]n-®-tijw ho≠pw {]m¿∞n®v hogvØp-∂Xp I≠n-´n-√. CØcw A\p-`-h-߃ tbmK-ß-fpsS ÿncw ]cn-]m-Sn-bmbn am‰n-sb-Sp-°p-∂-Xpw I≠n-´n-√. ]mÿ Pbnwkv tPmk^v ss__nƒ ssIIm-cyw-sN-øp∂ coXnbpw hna¿i-\-hn-j-b-am-bn-´p-≠v. At±-l-Øn\v ss__nƒ Hcp Ifn-∏-¥p-t]mse-bm-Wv. {]kwKw NqSm-Ip-tºmƒ Nne-t∏mƒ At±lw ss__nƒ hfbv°p-Ibpw HSn-°p-Ibpw Npcp-´p-Ibpw tai-∏p-d-tØ°v Fdn-bp-Ibpw sNøp-∂p. tImgn-°-®-h-S-°m-c≥ ]nS-t°m-gn-Isf Nnd-In¬Xq°n Atßm´p-an-tßm´pw \S-°p-∂-Xp-t]mse ss__n-fns‚ ]pdw-N-´-Iƒ ssIbn¬ Xq°n AIsØ Xmfp-Iƒ Xmtg-°n´p ]d-Øn-s°m≠v thZn-bn¬ Atßm´p-an-tßm´pw HmSn-®mSn \S∂v tbip-{In-kvXp-hns‚ alXzw hnfn-t®m-Xp∂Xpw At±-l-Øns‚ {]kw-K-ssi-en-bpsS `mK-am-Wv. C{]-Imcw DemØp-tºmƒ Nne-t∏mƒ {]kw-K-°p-dn-∏p-Iƒ ]gp-Øp-W-ßnb πmhne sImgn-bp-∂X - p-t]mse {]kw-K] - o-TØ - n\p Np‰pw NnX-dn-∏d - ∂p hogp-∂p. ssZhh-N-\-Øn¬ Dd®p \nev°Ww F∂ Bibw hy‡am-°m≥ th≠n
]mfw sX‰nb Xoh≠n
171
At±-lw Hcn-°¬ ss__nƒ \ne-Øn-´-tijw tIgvhn-°m-cn¬ Hcmsf hnfn®v ss__n-fns‚ ]pdØv Im¬N-hn´n Dd®p \n¬°m≥ B⁄m]n® kw`-hhpw k`m-a-WvU-e-Øn¬ H®-∏m-Sp-≠m-°n. Bfl-hn-h-i-X-bn¬ BIp-∂-h¿ B Ah-ÿ-bn¬ InS∂v ssZhsØ Bcm-[n-°s - ´. Znhy-Z¿i-\ß - ƒ Bkz-Zn-°s - ´. Ahsc DW¿Øn F¥n\v Cu {]l-k-\-߃ \S-Øp∂p? {]kw-Kn-°p-∂-h¿ bmsXmcp BZ-chpw IqSmsXbmtWm thZ-]p-kvXIw ssIImcyw sNtø-≠Xv? {]kwKw ]¥pI-fn-bmtWm? hntZ-i ßfn¬ \n∂p hcp∂ Nne {]hm-N-I-∑m-tcmSv aØmbn-®≥ tNmZn-°m-dp≈ hnj-b-am-Wn-Xv. ]mÿ Pbnwkv tPmk-^ns‚ k`-bpsS t]cn\v kzX{¥w F∂ hnti-j-W-ap-s≠-¶nepw Ata-cn-°-bnse Hcp k`-bp-ambn ÿmbn-bmb _‘-ap-≠v. Cu _-‘-Øns≥d IÆn-Isf Iq´n-bn-W-°p-∂Xv Ata-cn°≥ tUmf-dm-Wv. aØm-bn-®s\ I≠-t∏mƒ At±lw ]m›mXy amXr-I-bn¬ lkvXZm\w \¬In. ap∏-Øn-c≠p ]√p-Isf km£n-\n¿Øn-s°m-s≠m∂p Nncn-®-t∏mƒ c≠p kz¿Æ-]√p-Iƒ aØm-bn-®s‚ ZrjvSn-bn¬ s]´p. Nncn-bpsS sh´w aßp-∂-Xn-\p-aptº At±lw Itkc Nq≠n-°m-Wn-®p. Aev]w kt¶m-N-tØmsS, kz¿Æ-°-khp ]nSn-∏n® Ipjy-\n´ Itkc-bn-en-cp-∂p. H∂p-c-≠n-SØv Xp∂n-Øbv® Pp∫ [cn-® Xm≥ B Itkc-bn-en-cn-°p-∂-Xn-set¥m s]mcp-Ø-t°-Sp-s≠∂p aØm-bn-®-\mZyw tXm∂n. Xs‚ hkv{Xw Aev]w ]g-©s\¶nepw \∂mbn Ae°n ipNn-bm°n-b-Xm-sW-∂p≈ hkvXpX At±-l-Øn\p ss[cyw \¬In. IjvS-X-bpsS Xo®q-f-bn¬ DuXn-bqXn kv^pSw-sNbvX Pohn-Xw. AXns≥d ]cn-ip-≤n aØm-bn-®s‚ apJØp ImWm-\p-≠v. "ssZh-Øn\p kvtXm{Xw.' aØmbn-®≥ hµ\w ]d-™p. "{]bnkv Z tem¿Uv. •mUv ‰p ao‰v bq.' Cw•o-jn-emWv ]mÿ Pbnwkv {]Xy-`n-hm-Z-\w \S-Øn-b-Xv. "I≠-Xn¬ F\n°pw hfsc kt¥m-j-ap-≠v. kmdns‚ kz¥-ÿew FhnSm?' "P\n®p hf¿∂Xp tImg-t©-cn-bn¬. Ign™ A©p-h¿jw Atacn-t°-em-bn-cp-∂p. ae-bmfw ad-∂p-t]m-bn. CS-bv°nsS Cw•ojv ]Z߃ hcp-∂Xv £an-°Ww.' "Hm, kmc-an-√. Rm≥ sNß-∂q-cn¬ Ip°p-km-bn-∏ns‚ injy-\mbn {]h¿Øn-®n-´p-≠v. Aev]w Cw•ojv F\n°pw hi-ap-≠v.' "Hmtlm. shcn-Kp-Uv. Ip°p-km-bn-∏ns‚ kt`se an\n-Ãdm D]-tZin. At√?' "AtX.' "Rm\pw Aßs\ tI´p. D]-tZ-insb t\cn¬ ImWm≥ B{K-ln®mWv IØp-sIm-Sp-Ø-b-®-Xv. FhnSm C∏w Xma-kw?' "ChnsS h∂n´v c≠p-h¿j-am-bn. BZy-h¿jw KtW-jv\m-Sm¿ F∂ hnizm-kn-bpsSIqsS Xma-kn-®p. Ct∏mƒ Hcp hmS-Iho´n¬. ap∏-Xp hb p tXm∂n-°p∂ Hcp kv{Xo Nmb-bp-ambn apºn-se-Øn. "CsXs‚ ssh^m. hnhmlw Ign-™n´v ]Xn-\©p h¿j-am-bn.
172
Ggw-Ipfw kmwIp´n
sF lmhv ‰q Nn¬{U≥.' aØm- b n- ® ≥ an n v Pbnwkv tPmk- ^ ns\ BI- ∏ msS H∂p t\m°n. kz¿Æ-°-khp ]nSn-∏n® Im©o-]pcw kmcn. Ac-bn©p hoXn-bn¬ kz¿Æ-s{^-bva-p≈ IÆ-S. IÆn\v Akp-Jap-≠m-bn´p h®-X√—Hcp `wKn-°p-th≠n am{Xw. kz¿Æ Kn¬‰n´ sNcp-∏v. IÆmSn t]mesØ ªukv. Ihn-fn¬ knµq-cw. IÆn¬ ajn. Ac-bn©p hoXn-bp≈ kz¿Æhf-bn¬ LSn-∏n® Hcp hm®v ssIbn¬ sI´n-bn-´p-≠v. bYm¿∞-Øn¬ AsXmcp kz¿Æ-hf; F∂m¬ Bsc¶nepw hna¿in-®m¬ hm®ns≥d sNbn-\m-sW∂p ]d™p c£-s]-Smw. apJØv Hcp kn\n-am-\-Sn-bpsS ]p©n-cn. Nncn-®-t∏mƒ ap≥\n-c-bnse kz¿Æ-∏-√p-Iƒ Xnf-ßn. an n v Pbnwkv Nmb-°∏p apºn¬ h®p. Ahƒ°v Igp-Øn¬ ame-bn-√. sNhn-bn¬ IΩ-en-√. hnc-en¬ tamXn-c-an-√. ]t£, I\-I-°-´n-bpsS {]`sb sh√p∂ Xnf°w IÆ-S-bn¬\n∂pw hm®n¬\n∂pw ]√p-I-fn¬\n∂pw {]Xn-^-en-®p. IØn® ame-∏-S-°w-t]mse Ahƒ Nncn-°bpw kwkm-cn°bpw sNbvXp. "I≈-s∏-¥-t°m-kvXp-Imcn.' aØm-bn-®s≥d lrZ-b-Øn¬ im]-hm°p-Iƒ Xnf-®p-s]m-ßn. "s]¥-t°mkvXp {]ÿm-\-Øns‚ emfn-Xyhpw hkv{X-[m-c-W-Ønep≈ amXr-Ibpw ]W-bw-sh-® I≈n. Al¶m-cn.' ho≠pw ho≠pw a\- n¬ i]n-®p. Nmb-Ip-Sn-®p-sIm-≠n-cp-∂-t∏mƒ ]mÿ Pbnwkv H∂p Nncn-®p. Ft¥m ]d-bm≥ hcp-∂-Xns‚ XpS-°-am-bn-cp∂p Nncn. "aØm-bp-]-tZ-io, Ipgn-Øpd F∂ ÿeØv RßsS `mc-Xob kzX{¥ ]pXnb\nba Iq´m-bva-bpsS Hcp imJ Bcw-`n-°m≥ Rm≥ Xocp-am-\n-®n-cn-°pIbm. AXn\v D-]-tZ-in-sb-t∏m-sem≈ \√ a\p-jy-cpsS sl¬∏p-IqSn thWw.' "AsX¥m Aßs\ ]dbm≥?' "bq ko, D]-tZ-insb RßsS k`-bnse Hcp ]mÃ-dmbn In´m≥ Rm≥ B{K-ln-°p-∂p. Ipgn-Øp-d-bn¬ Hcp ]pXnb k` XpS-ßm≥....D]tZin RßsS k`-bn¬ tNcWw.' aØm-bn-®s‚ Np≠p-Iƒ F¥p adp-]S-nbmWp \n¿Ωn-°m≥ t]mIp∂-sX-∂-t±lw kkq£vaw ho£n-®p. "F¥m D]-tZio, H∂pw an≠m-ØXv?' "kmtd. Ign™ ap∏Xp h¿j-ambn Rm≥ C≥Uym ]q¿Æ-kp-hnti-j-ssZ-h-k-`-bn¬ Dd®p \nev°p-∂p. Cu k` hn´p-am-dm≥ Xmev]-cyan-√.'
]mfw sX‰nb Xoh≠n
173
"Zm‰v Cukv t\m´v sshkv....Ip°p-km-bn∏v \mSp hn´n´v HºXp h¿jam-bn. C\o Atß-cpsS kt`¬ \n∂n-s´t¥m t\Sm\m?' "t\t´mw tImt´mw H∂pw t\m°n-b-√. D≠ tNmdn\p \µn ImWn°t≠? kmbn∏p acn-s®-¶nepw At±lw hnX® Irjn \jvS-am-bn-´n√.' "slmdn-_nƒ—D]tZin hnNm-cn-°p-∂Xv Ip°p-km-bn-∏ns‚ k` F∂pw \ne-\n-ev°p-sa-∂mtWm? Hcn-°-ep-an-√, DÆqÆnkm-dns‚ k` AwK-kw-Jy-bn¬ hep-Xm-bn-h-cp-∂p. Hcp-Im-eØv DÆq-Æn-km-dn-s‚- k` Ip°p-km-bn-∏ns‚ k`sb hngp-ßpw.' "Hcn-°e - p-an-√. ssZh-a° - ƒ At\ym\yw hngp-ßp-Ib - n-√. DÆqÆnkmdns‚ k` hep-Xm-Ip-∂-Xn¬ R߃°m¿°pw Akqb C√. Ip°pkm-bn∏v kz¿§-Øn-en-cp∂p kt¥m-jn-°-tb-bp-≈q. tbml-∂m≥kv\m]I≥ ]d-™Xv Fs‚ ]n∂mse hcp-∂h - ≥- Ft∂°mƒ hen-bh - ≥ F∂mWv. Fs∂-¶nepw Hcp-Im-eØv DÆqÆnkm-dns‚ k`bpw Ip°p-km-bn∏ns‚ k`bpw F.-kn.-im-ap-th-ens‚ k`bpw a‰p s]¥-t°mkvXp kwLS-\-Ifpw tbmPn-°pw. AXv At\ym\yw hngp-ßp-I-bm-bn-cn-°p-I-bn-√. kvt\l-Øn¬ ebn-°p-I-bm-bn-cn-°pw. CXm-sWs‚ B{K-lw.' "A_-≤w. AsXm-cn-°epw kw`-hn-°-n√. s\h¿.' "Fs‚ Bbp-jv°m-eØv AXv km≤ya√m-bn-cn-°mw. ASpØ Xeapd-bn¬ AXp kw`-hn-°mw.' "D]-tZin ]td-∂Xv k` Hcn-°epw—Hcn-°epw hn´p-t]m-I-bn-s√∂mtWm?' "Rm≥ NØmepw Cu k` hnSp-I-bn√.' "Aßs\ Hcp {]tXyI k`- t bmSv kv t \lw \√- X - √ , tbiphn¬am{Xw Dd-®p \nev°-Ww. k`-bn¬ Ddbv°-cp-Xv. bq A≠¿-Ãm≥Uv?....-]ns∂ kzX-{¥-ambn {]h¿Øn-°p∂ k`-I-fmWv C∂v temI-Øn¬ hf-cp-∂-Xv. tI{µo-IrX k`-Iƒ°v henb hf¿® D≠m-Ip-∂n√.' "AXp icn-bm-bn-cn-°pw kmtd.' "Fs‚ k` kzX-{¥-am-Wv.' "kzX-{¥-amb Hcp k`-tbm-sSmØp Rm≥ {]h¿Øn-°p-hm≥ ssZhw B{K-ln-°p-∂ps≠-¶n¬ ssZhmflmhv A°mcyw Fs≥d lrZ-btØmSp kwkm-cn-°pw. \nßfp \n¿_-‘n°≠m.' "tkmdn, \n¿_-‘n-°-b-√.' "kmsd, hfsc Kuc-h-ap≈ Hcp Imc-W-Øn-s‚-tbm, ]mh-\-amb Hcm-Z¿i-Øns‚tbm, As√-¶n¬ hnizm-k-{]-am-W-tØm-Sp≈ _‘-Øn¬ ImX-emb A`n-{]m-b`- n-∂X - b - psStbm t]cn¬ Hcp k`-bn¬\n∂p as‰mcp k`- b n- t e°p amdmw. icn- b mb Imc- W - ß - f n- √ msX k` amdp- ∂ Xv cmjv{Sob cwKsØ Imep-am-‰-sØ-°mƒ tæ—-am-Wv.' "at‰-sX-¶nepw Imc-W-Øm¬ k` amdmtam?' Aev]w Nn¥n-®n´v aØm-bn-®≥ XpS¿∂p. "ssZhw Hcmsf Gev]n® Hcp ip{iqj \n¿h-ln-°m≥ Abmƒ AwK-a-mbncn°p∂ k`-bn¬ kzmX-{¥y-an-s√-¶n¬, As√-¶n¬ amXr-k-`bn¬\n∂pw XpS¿®-bmbn Akqb \nd™ s]cp-am-‰-ap-≠m-bm¬, Nnet∏mƒ izmkw-hn-Sm≥th≠n thsdmcpk`-bn-te°p amtd-≠n-h-cpw. amXr-
174
Ggw-Ipfw kmwIp´n
k-`-bn¬ Xs∂ Dd-®p-\n∂v {]iv\-߃ ]cn-l-cn-°m≥ Bhp-∂{X {ian°-Ww. AXn\p≈ F√m hgn-Ifpw AS-™m¬ k` amdmw.' "D]-tZ-io, Fs‚ kt`-tem´p amdp-∂-Xn¬ AtbmKy-ambn H∂p-an-√. ImcWw Fs‚ kt`w D]-tZ-in-bpsS kt`w XΩn¬ Imcy-amb hyXymk-sam-∂p-an√.' "AXp-sIm-≠p-X∂m Rm≥ k` amdp-∂n-s√∂p ]d-™-Xv. \ΩpsS k`-Iƒ XΩn¬ hyXym-k-an-s√-¶n¬ ]ns∂-¥n\m Fs‚ k` hn´v kmdns‚ kt`-tem´p Rm≥ tNcp-∂Xv?' ]mÿ Pbnw-kn\v DØcw ap´n. Aev]t- \-csØ \n»-_vZX - b - psS hnS-hn-\p-tijw kwkmcw XpS¿∂p. "D]-tZ-io, Ip°p-km-bn∏p ÿm]n® kt`¬ Dd-®p-\n-ev°p-sa-s∂m∂pw imTyw ]nSn-°-cp-Xv. GXp kt`¬ \n∂mepw ssZh-Øn-\n-jvS-am. bq ko!' "F¶n¬ Rm\n∏w \n¬°p∂ kt`¬Xs∂ \nt∂m-fmw.' ]mÿ Pbnw-kn\v ho≠pw DØ-cw-ap-´n. F¶nepw aØm-bn-®s\ {]tem-`n-∏n-°p-hm-\p≈ {iaw At±lw Dt]-£n-®n-√. "D]-tZin Hcp-Imcyw ]d. N¿®v hf¿ØnsbSp°m≥ {ian-°p-∂-XpsIm≠v Fs¥-¶nepw sX‰pt≠m?' "sXs‰m-∂p-an-√. ]t£ k`bpsS e£yw ]m-]n-Isf t\Sp-I-bm-bncn-°Ww—D]-tZ-in-amsc t\Sp-I-b-√. Hcp k`-bn¬ Dd®p \nev°p-∂hsc as‰mcp kt`-tem´p sImØn-hn-fn-t®m≠p t]mIp-∂-X√ kphn-tij-the. kmdns‚ k` Zpcp-]-tZ-i-ß-fp≈ k`-bm. AXp hf-cm≥ ]mSn√.' "bq enk¨. Fs‚ kt`¬ tN¿∂m¬ Aº-Xp-cq]m iºfw. Xma-kn-°m≥ \s√mcp hoSv. Bcm[n-°m≥ aµn-chpw sh®p-X-cmw. D]-tZin-bpsS ]´nWow {]bmtkmw Hs° Xocpw.' "Fs‚ ]´nWow {]bmtkmw H∂pw Rm≥ hI-h-bv°p-∂n-√. NØa’yw Hgp-°n¬ Hgp-Ip-∂p. Poh-\p≈ a’yw Hgp-°n-s\-Xnsc \o¥p∂p.' "H∂p Nn¥n®p t\m°v. D]-tZin Ip°p-km-bn-∏ns‚ kt`ev ]Øpap-∏Xp h¿jw the-sNbvXp. Ft¥m Kp-W-ap-≠mbn? C∏gpw \n߃ Ac-∏-´n-Wn-°m-c≥. C∏gpw \n߃ Dan-°-cn-sIm≠p ]√p-tX-bv°p-∂p. Ft¥m ]ptcm-KXn D≠mbn?' "]ptcm-K-Xntbm? KpWtam? At\Iw Bflm-°sf t\Sn. IpSn-b∑m¿ hnizm-kn-I-fm-bn. -]m-]n-Iƒ c£n-°-s∏-´p....]ns∂ ]´n-Wn-bpsS Imcyw. kz¿§-Øn-s®-√pºw ]´n-Wn-sbms° amdpw.' "CXp tI°p-]-tZ-io. Rm\o `qan-bn¬ sh®p-Xs∂ \nßsS ]´n-Wnsbms° am‰n-Ø-cmw. D]-tZ-insb Xncp-h-\-¥-]p-cw—s\øm-‰n≥I-c Pn√I-fpsS apJy ]mÃ-dmbn \nban-°mw. F¥m, sIm®p-Im-cy-amt∂m? Fs‚ kt`¬ tNcp∂ Znh-kw-Xs∂ Pn√m ]mÃ-dmbn {]tam-j≥ Xcmw. Xn¶v F_u´v C‰v.' "F\n°o temI-Ønse s{]mtam-j-s\m∂pw th≠m. Rm≥ {]tal-tcm-Kn-bm. hb v Aº-sØm≥]-Xm-bn. kz¿§-Øn-te°p s{]mtamj≥ In´m-dm-bn.' ]mÿ sPbnwkv H∂p Nncn-®p. Hcp cmjv{So-b-t\-Xm-hns‚ Nm°n-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
175
So¬ Nncn-bm-bn-cp∂p AXv. Hcp kwi-bhpw Ah-ti-jn-°mØ adp-]-Sn-Iƒ \¬In aØm-bn-®≥ ]mÿ Pbnwkv tPmk-^ns‚ k`m-]-cn-h¿÷-\ {]tem-`-\sØ ]cm-Pb-s∏-Sp-Øn. ]mÿ Pbnw-kns‚ apJØv C—m-`w-K-Øns‚ \ng¬ ]S¿∂p. aS-°-bm-{X-bn¬, ]mÿ Pbnw-kn-s\bpw D]-tZ-in-amsc Nm°n-Sm≥ Abm-sf-t∏mse Zpcp-]-tZiw {]N-cn-∏n®p \S-°p∂ t\Xm-°-tfbpw a\ n¬ i]n-®p. ssZh-Øns‚ P\sØ ]Wbw hbv°p∂ hmWn-`-°m¿. D]-tZ-in-amsc hn¬°p-Ibpw hmßp-Ibpw sNøp∂ I®-h-S-°m¿. AhcpsS ]nSnbn¬ sN∂p-ho-gp∂ Ai-‡-cmb hnizm-kn-Iƒ! sh≈-Øn¬ HX-f-ßm-t]mse Atßm-´p-an-tßm´pw Hgp-Ip-Ibpw s]mßp-Ibpw XmgpIbpw sNøp-∂-h¿! Xte-amkw {]kw-K-Øn-\m-[m-c-ambn D]-tbm-Kn® Hcp thZ-`m-K-Ønte°p Nn¥t]mbn. sbiøm {]h--N\w HºXmw A≤ym-b-Ønse Ahkm\ hmIy-ß-fn-te-°v: Hcp-Ø\pw Xs‚ k-tlm-Z-cs\ BZ-cn-°p-∂n-√. Hcp-Ø≥ he-Øp-`mKw ISn-®p-]-dn-®n´pw hni-∂n-cn-°pw. CS-Øp-`m-Khpw Xn∂pw; Xr]vXn hcn-I-bn√. Hmtcm-cp-Ø≥ Xm¥ms‚ `pP-Øns‚ amwkw Xn∂p-I-f-bp-∂p. k`-sb∂ GIico-c-Ønse AwK-߃ At\ym\yw Nm°n-So¬ \SØp-∂p. A]-h-Zn-°p-∂p. Nn¥ apdp-In-b-t∏mƒ s\©n-\-IØp `mcw tXm∂n. hoSn-t\m-S-Sp-Ø-t∏mƒ, tIm¨{Kkv PmY AWn-\n-c-∂-Xns‚ sXm´SpØ \mev°-h-e-bn¬ ap{Zm-hmIyw hnfn-®p-sIm≠v Hcp-]‰w IΩyq-WnÃp-Im¿ IqSn-bn-cn-°p-∂Xv aØm-bn-®≥ {i≤n-®p: tIm¨{Kkv ]m¿´n°p kΩm\w ih-s∏´n Xs∂ kΩm\w sXmgn-em-fn-h¿§sØ Nqj-Ww-sNøpw apX-em-fn-h¿§w \in-°s´!
Ccp-]Ø n-aq∂v s]mSp-∂s\ Hcp tamdnkv Im¿ I-h-e-bn¬ h∂p- \n-∂p. "aØm-bq-tZ-io, KpUvtam¿Wnw-Kv.' Imdn-en-cp∂ kpap-J≥ hµ\w ]d-™p. "Hm....CXmcm? ]mÿ sPbnwkv tPmkt^m?' "Fkv, Ftßm´p t]m∂p?' "CsX-s‚ -kvt\-ln-X≥ \Ym-\n-tb-ep-]-tZ-in-bm. Rßfv Xncp-h-\t¥m-cw- hsc t]mIp-hm.'
176
Ggw-Ipfw kmwIp´n
"Rm\pw Atßm-´m. sK‰v C≥.' Ah¿ XnSp-°-Øn¬ Imdns‚ ]n≥ko-‰n¬ Ib-dn-bn-cp-∂p. aØm-bn-®≥ ]mÿ sPbnw-kns\ \Ym-\n-tb-ep-]-tZ-in°p ]cn-N-bs∏-Sp-Øn: "CXv ]mÿ Pbnwkv sNdn-bm≥ tPmk-^m. Ct±lw "`mcXob kzX{¥ ]pXn-b-\n-ba Iq´mbva' F∂ {]ÿm-\-Øns‚ Xe-h\m.' ]mÿ sPbnw-kv CSbv°p Ibdn Xncp-Øn: "tkmdn, aØm-bq-tZ-io. Rm\n-t∏mƒ ]gb Ata-cn-°≥ kt`sS t\Xm-h-√. bqtdm-]y≥ k`bmb "A¥y-Ime ss__nƒ k`' F∂ ]p-Xnb {]ÿm-\-Øns‚ {]Xn\n-[nbpw Xe-h-\p-am. tKmUv Cukv ªknwKv Akv.' c≠p-am-kta Bbp≈q aØm-bn-®≥ At±-lsØ ]cn-N-b-s∏-´n-´v. ]mÿ Pbnw-kns‚ k`m-am-‰-Øns‚ hnhcw tI´-t∏mƒ a\- n¬ Nncn s]m´n. sshIn´v ho´n-seØ-nb-t∏mgpw Pbnwkv tPmk-^ns‚ ]pXnb bqtdm-]y≥k`bpw bqtdm-]y≥ Imdpw aØm-bn-®s‚ Nn¥sb aYn-®psIm-≠n-cp-∂p. k`-m-am-‰w. Imep-am‰w? aØm-bn-®s‚ k`-bnepw am‰-ß-fp-≠m-bn. am‰-Øns‚ \mµn Ipdn®Xv aØm-bn-®-\m-cw-`n® kwKo-X-¢m- m-bn-cp-∂p. aØm-bn-®-\mZyw Hmtcm ASnbpw ]mSpw. A¿∞w hni-Zo-I-cn®p sImSp-°pw. bphm-°ƒ G‰p-]m-Spw. Xtºdpw Nn©nepw kwKo-X-Øn\p `mthm¿÷w Iq´p-∂p. CS-bv°nsS thZ-]p-kvX-I-Ønse A≤ym-b-߃ hmbn®v tbip-{In-kvXp-hn¬Iq-Sn-bp≈ c£-sb-∏‰n hni-Zo-I-cn-®p-sIm-Sp°pw. an° Km\-ß-fp-sS-bpw tI{µ-hn-jb߃ ]nXm-hmb ssZhhpw ]p{X-\mb tbip-{In-kvXp-hp-w. "\Ω-°v kwKo-X-hn-Zzm-∑m-cpsS hoWbpw hmtZym-]-I-c-W-ß-fp-an-√. ]I-cw, ]Øp Iºn-bp≈ hoW-bp-≠v.' ssIhn-c-ep-Isf Dt±-in-®mWv aØm-bn-®-\Xp ]d-™-Xv. ssIb-Sn®p bphm-°ƒ ]mSpw. ]m´p ]Ip-Xn-bm-Ip-tºmtg knc-I-fnemsI ssZh-kvt\-l-Øns‚ hninjvSm\p-`qXn hym]n-°pw. Nne¿ A\p-X-]n®p. Nne¿ am\-km-¥-c-s∏-´p. tPmjzm-am-∏n-f-bpsS aI≥ ]m∏≥ ]cn-ip-≤m-flm-`n-tjIw {]m]n-®p. tPmWn-tbbpw Kmb-Ik - w-LØ - n-epƒs∏-Sp-Øn. ]t£, Ah\v ssIbSn-°m\pw IÆ-S®p [ym\n®p ]mSm\pw e÷-bm-bn-cp-∂p. tPmWn-bpsS \mhpw Np≠p-Ifpw Gsd-°psd Km\-ß-fn¬ ]¶-ptN¿∂p. a\t m?...! Xs‚ aI≥ l -\pw ss{IkvX-h-Km-\-ßfme]n®v tbip-{In-kvXphns\ [ym\n-°p-∂p-sh∂ hm¿Ø lao-Zp-dm-hp-ØcpsS ImXp-I-fn-seØn. hgn-bn¬h-®-t±lw aØm-bn-®s\ t\cn-´p. "DutZ-io, CXp kwKo-X-¢m-s m-∂p-a-√, s]¥-t°m-kn¬ Bfns\ tN¿°m-\p≈ the-bm. kwKoXw ]Tn-∏n®p ]Tn-∏n®p RßsS ]n≈mtc kv\m\-s∏-SpØn aXw am‰m-\m, At√? taem¬ Fs‚ tams\ ]m´p-]mSm≥ hnfn-t®-°-cp-Xv.' Ahn-Sw-sIm≠pw \n∂n√: "C\o taem¬ DutZiow s]m≠m´ow Fs‚ sIW-‰o∂v sh≈w tImtcy-°-cp-Xv.'
]mfw sX‰nb Xoh≠n
177
k`-bn-ep-≠mb am‰-Øns‚ XcwK-߃ \n›-e-am-Im≥ A\p-h-Zn-®pIq-S-t√m. XpS-sc-Xp-Ssc Ipsd [ym\-tbm-K-߃ \S-Øm≥ Xocp-am-\n-®p. {]tXyI [ym\-tbm-K-߃ {Iao-I-cn-°p-∂-Xn\p aptº k`-bv°p-≈n¬ Hcp ip≤o-I-cWw \S-ØpI ]Xn-hm-bn-cp-∂p. Nn√d {]iv\-ß-fm-bn-cn°mw. F∂m¬, Ah ]cn-l-cn-°msX apt∂m´p t]mbm¬ ]cn-ip≤mfl{]hm-l-Øn\v XS- -ap-≠m-Ip-a-t√m. c≠p amk-߃ apºv I¨h≥j≥ ^≠p]ncn-hns\ Np‰n-∏‰n H∂pc≠p hnizm-kn-Iƒ XΩn¬ ]c-ky-ambn hm°p-X¿°-ap≠mb kw`hw aØm-bn-®s\ thZ-\n-∏n-®n-cp∂p.Rmb-dmgvN Bcm-[\ Ign™v hnizm-kn-Iƒ h-´w-IqSn \n∂mWv A\p-c-RvP\ ip{iqj \S-Øn-b-Xv. hmKzm-Z-Ønte¿s∏´ ]md-∏p-dØp amØ\pw I√p-hnf sXmΩnbpw At\ym\yw £a tNmZn®p cay-X-bn-embn. tPmjzmam∏nf IqSn\n∂-hsc t\m°n: "Hcp henb Bfln-Im-\p-{Kl-Øn\pth≠n \mw Xøm-dm-bn-cn-°p-∂p. C\n {]m¿∞n-®m¬ aXn.' "GIa-\-t msS {]m¿∞n-°p-tºmƒ ssZhw C∂m-´nse kmØm-\ytIm-´-Iƒs°-Xnsc hnPbw Xcpw.' amhp-hn-f-bn¬ AΩnWn ktlm-Z-cnbpsS hm°p-I-fn¬ henb {]Xo-£-bp-≠m-bn-cp-∂p. "am{X-a-√, ]m]n-Iƒ am\- m-¥-c-s∏-Sp-∂-Xn-s\-Xnsc kmØm≥ krjvSn-®p-sIm-≠n-cn-°p∂ XS¶¬]md-Iƒ s]m´n-®n-X-dp-Ibpw sNøpw.' "icym AΩn-Wo, \mw ap´n-∏mbn {]m¿∞n-°pºw kmØm≥ ]º IS-°pw.' aØm-bn-®≥ tPmjzm-am-∏n-fsb t\m°n H∂p ]p©n-cn-®p. "]º ISØn-b-Xp-sIm-≠m-bn√ ktlm-Z-cm.' kmdmΩ ]qcn-∏n-®p. "]ºm-\-Zn-bpsS adp-I-c-bp-≈-h¿ F¥p-sNøpw? A∏p-dØv {Kma-ß-fn-ep-≈-h¿ F¥p sNøpw? G‰p-am-\q¿°mcpw tIm´bw-Imcpw Hs° F¥p sNøpw? Ah-sc-sbms° kmØm≥ iey-s∏-SpØp-I-bn-t√...-HmSn°bm-sW-¶n¬ sImsd-°qSn Zqtcm-t´m-Sn-°-Ww.' F√m-hcpw Nncn-®p. "kmdm-Ω-sIm-®-tΩ, F∂m¬ ]ns∂ sXmSp-]pg IS-Ømw. As√¶n¬ s]cn-bmdp hsc ]nim-Nns\ HmSn-°mw.' "F∂m¬ Imthcn ISØn I¿Wm-S-I-Øn-te°p NmSn-°-cptXm?' sslkv°q-fn¬ ]Tn-°p∂ Xºnbpw CSbv°p Ib-dn. "tPmjzm-t®´m, AXp-t]m-cm. Be-∏pg hgn Atd-_y≥ -k-ap{Zw hsc HmSn-°-Ww.' ti_m-bmWv ]ns∂ kwkm-cn-®-Xv. "AXpw t]mcm, ss\¬ \-Znhgn A‰vem‚nIv kap-{Z-Øns‚ adp-Ic hsc HmSn-°-Ww.' `qan-im-kv{XØn\v kvIqfn¬ G‰hpwIqSp-X¬ am¿°p hmßp-∂Xv ti_m-bm-Wv. Xºn Xncn-®-Sn-®p. "AsXm-cn-°epw ]mSn-√. Ah≥ kmbn-∏-∑m¿°v GSm-IqSw krjvSn-°pw. \ΩpsS Ip°p-km-bn-∏ns‚ \m´p-Im¿°v.' aØm-bn-®-\mWv Ah-km-\-hm°p ]d-™-Xv. "icn. icn. kmØms\ \Ω°v \cIw hsc HmSn-°mw. Xncn™p \nev°m≥ CSw sImSp-°m-sX. ]t£, kwKXn \S-°-W-sa-¶n¬ \n߃ sNdp-∏-°m¿ F√mcpw [ym\-
178
Ggw-Ipfw kmwIp´n
tbm-K-߃°p hc-Ww. Hscm‰ tbmtKmw apS-°-cp-Xv.' F√m-hcpw IpSp-IpsS Nncn®v kΩXw \¬In. "Ip™p-ß-tf, Hcp Imcyw Hm¿°-Ww. kmØms\ ]º-I-S-Øp∂Xpw kap{Zw IS-Øp-∂Xpw H∂pw Ip™p-Ifn A√. AsXms° \S°-W-sa-¶n¬ \n߃ hnZym-e-b-ß-fn¬ hfsc hnip-≤n-tbmSpIqSn s]cpam-d-Ww. hfsc {]m¿∞n®pthWw tbmK-߃°p hcm≥.' F√m-hcpw Xe-Ip-ep-°n. tPmjzm am∏n-f-bpsS ho´n¬h®pXs∂ [ym\-tbm-K-߃ \S-Øm\m-Wp Xocp-am-\w. Xncp-h-√m-bn¬ \n∂p IpSn-tb-dnb IpSpw-_-amWv At±-l-Øn-t‚-Xv. ]pXnb hnizm-kn-Iƒ ]ecpw Xncp-h-√m-°m-cm-Wv. Xangv Nph-bn√mØ ae-bmfw kwkm-cn-°p-∂-h¿. Ab-eØv Dd-ßp-∂h - sc Xtº-dp-sIm´n iey-s∏-Sp-Øc - p-sX∂p IcpXn Xn¶-fmgvN cm{Xn-bnse [ym\-tbm-K-Øn¬ Xtº¿ Hgn-hm-°n. XpS¿®bmb D]-tbmKwsIm≠v ]e¿°pw Xtº-dn-t\mSv sshIm-cn-I-amb HcSp∏w tXm∂n-bn-cp-∂p. Ah-cpsS \ncmi am‰n-sb-Sp-°m≥ {ian-®p-sIm≠mWv aØm-bn-®≥ apJ-hpc ]d-™Xv: "]Øp Iºn-bp≈ hoW CjvSwt]mse D]-tbm-Kn-®p-sIm-≈p-I.' ]Øp ssIhn-c-ep-Isf Dt±-in-®m-WXp ]d-™-Xv. "\mw ssIø-Sn®p ]mSp-tºmƒ Hmtcm sIm´pw ssZh-ap-ºn¬ ka¿∏n°p∂ Hmtcm kΩm-\-ambn IcpXn `‡n-]q¿∆w ssI sIm´-Ww.' apJhpc KpW-tZm-j-ambn: "\m´p-Im-cpsS sNhn s]m´n-°p-I-b√ \ΩpsS e£yw. \Ωp-sS-bn-S-bn¬ BflnI DW¿∆p-s≠∂p ImWn-°m≥th≠n Bcpw B\-s°m-´p-sIm´n sXm≠- h- e n®p Iotd≠ Bh-iy-an-√. Bcm[\ Hcp -{]-l-k\w A√, bmKm¿∏Ww BWv. bmKw A¿∏n-°p-tºmƒ hnImcw D≠m-Ipw. AXv kzm`m-hn-I-am-bn-cn°Ww. A√msX a\x]q¿∆w Icp-Xn-°q´n D≠m-°p∂ DW¿∆v bYm¿∞ DW¿∆-√.' tbmK-ß-fn¬ ]pXnb ]m´p-Iƒ am{X-a-√, ]gb ]m´p-Ifpw ]mS-Wsa∂v aØm-bn-®\p \n¿_-‘-ap-≠m-bn-cp-∂p: "]q¿∆-]n-Xm-°ƒ°p e`n® ssZhnI ktµ-i-߃ Ah¿ Fgp-Xnb Km\-ß-fn¬ Dƒs°m-≈n-®n-´p≠v. B Km\-߃ Ah-K-Wn-°p-∂Xv ssZhw Ah-cn-eqsS \¬Inb ktµi-ß-sf- Ah-K-Wn-°p-I-bm-Wv. AhcpsS A\p-`-hßsfbpw \ntj-[n°p-∂-Xn\p Xpey-am-Wv. k`bv°v AXv Xocm-\-jvS-am-bn-cn-°pw.' "Ct∂°v \q‰n-c≠p h¿j-߃ apºv—1857¬—P\n-®, kn.-Fw.-Fkv. k`-bnse ]ptcm-ln-X\ - m-bn-cp-∂ Btflm-]I - mcn tImin A®≥ cNn® Hcp Km\w BZy-ambn \ap°p ]mSmw.' aØm-bn-®≥ {]kvXm-hn-®p. tbip-a-tl-is\ Rm≥ Nn¥n-∏-sX≥ D≈-Øn-\m-\-µta sNm∆m-gvNt- Ø-°p≈ Krl-]m-Tß - ƒ Xøm-dm-°p∂ Ab-esØ Ip´nIƒ°v {]bm-k-ap-≠m-°m-Xn-cn-°m≥ i_vZw \∂m Xm-gvØn-bmWv KtWjv \mSm¿ ]m´p-\-bn-®Xpw hnizm-kn-Iƒ ]mSn-b-Xpw. ]md»me ]´-W-Øn¬ Xma-kn-°p∂ hnZzm≥ thWp-ta-t\m≥, tIcf k¿∆-I-emime -Xn-cp-h-\-¥-]p-c-Øph®p kwL-Sn-∏n® Hcp N¿®m-tbm-KØn¬ ]¶p-sIm≠tijw ssk°n-fn¬ aS-ßp-I-bm-bn-cp-∂p. ]md-»me
]mfw sX‰nb Xoh≠n
179
kc-kzXohnemkw kwkvIr-X-kv°q-fnse A≤ym-]-I-\mb At±lw H∂mw dm¶n-emWv hnZzm≥]co£ ]m m-b-Xv. thWp-ta-t\m≥ Bflm¿∞-X-bp≈ Hcp kXym-t\z-jn-bm-Wv. lnµp°-fpsS aX-{]-kw-K-߃ H∂pw At±lw apS-°m-dn-√. CS-bv°nsS ap…nwI-fpsS B≤ym-flnI tbmK-߃ tamkv°n\p shfn-bn-en-cp∂v {i≤n-°m-dp≠v. ItØm-e-n°cpsS ]≈n{]Xn-jvT-I-tfm-S-\p-_-‘n®p \S-°p∂ IYm{]-kw-K-ß-tfmSpw henb Iº-am-Wv. bmt°m-_m-b-°m-cpsS ]≈n-s∏-cp-\mfp-Iƒ°v ]e-h´w t]mbn-´p-≠v. Hcph¿jw apºmWv ]cp-a-e- s]-cp-\m-fn\p t]mb-Xv. D®-`m-jn-Wnbn¬IqSn h∂p-sIm-≠n-cp∂ Ip¿∫m-\bpw Xncp-ta-\n-am-cpsS A¤p-X-{]hr-Øn-I-sf-∏-‰n-bp-ff {]kw-K-ßfpw ]≈n-b-¶-W-Øn-en-cp∂v {i≤n-°bp≠mbn. h©n-∏m-´ns‚ CuW-Øn¬ hnizm-kn-Iƒ ]mSnb ]cp-a-e -Xncp-ta-\n-bpsS kvXpXn-Iƒ BWv G‰hpw BI¿j-Wobambn tXm∂n-bXv. Ipsd Znhy-∑m-cpsS t^mt´m-Iƒ hmßn-bmWv aS-ßn-b-Xv. ]n∂o-sSm-cn-°¬ ]md-»me ItØm-en°m]≈n-bn¬ h®v Hcp ]pWyhm-fs‚ Xncp-kz-cq]w sh©cn-°p-∂Xv {i≤m-]q¿∆w I≠p-\n-∂p. Xncpkz-cq-]-Øns‚ apºn¬ t\¿®-Im-gvN-Ifpw A¿∏n-°-bp-≠m-bn. \m´n¬ \S-°p∂ Iem-]-cn-]m-Sn-Iƒ°v At±lw ka-b-Øn\p aptº sN∂v Ccn-∏nSw Dd-∏n-°pw. cmjv{So-b-tbm-K-ß-fn¬ tIgvhn°mcpsS ap≥]¥n-bn¬ ImWpw. ap‡n, \n¿∆m-Ww, ac-Wm-\-¥c PohnXw CXymZn hnj-b-ß-sf-∏‰n Bsc-¶nepw kwkm-cn-®m¬ At±lw sNhn Iq¿∏n-°pw. kXyw tXSp∂ I¿Æ-߃ kz¿§w tXSp∂ IÆp-Iƒ A¿∞w tXSp∂ a\ v ]pWyw tXSp∂ lrZbw acp-Xn-hnf Ih-ebn¬ FØn. ssk°nƒ Nhn´n thWp-ta-t\ms‚ Imep-Iƒ Ipg-™n-cp-∂p. tdmU-cn-In¬ I≠ B¬Ø-d-bpsS kao]w Aev]-t\cw hn{i-an-®p. Imep-I-fpsS s]cp-∏p-am‰n. AhnsS Hcp Acbm¬ hf¿∂p ]¥-en®p \nev]p-≠v. ]≠v apØ-—s‚ tZlØp Nmcn \n∂p-sIm≠v B hr£sØ \a-kv°-cn®tXm¿Øp. sXm´p-sXm-gp-Xtijw bm{X XpScmw F∂m-tem-Nn®p. s]s´-∂v, i\n-bm-gvNI - f - n¬ am{Xta A\p-{K-l-{]m-]vXn-°mbn Ac-bm¬hr£sØ kv]¿in-°mhq F∂v ]pcmW-ß-fn¬--- \n¿t±-in-®n-´p-f-f-tXm¿Øp. ""C∂p Xn¶-fm-gvN-bm-Wv. ]‰nb Znh-k-a-√.' kzbw a{¥n®p sIm≠v apt∂m´ph® Im¬ ]n≥h-en-®p. bm{X ]p\-cm-cw-`n-®-t∏mƒ, c≠p h¿jw apºv _olm-dn¬ t]mbn {io_p-≤\p t_mt[m-Zbw e`n® ÿm\Øp \nev°p∂ t_m[n-hr-£Øns‚ apºn¬ \a-kvImcI¿Ω-߃ \S-Ønb cwKw Hm¿Ω h∂p. _p≤s‚ Hcp {]Xn-a-bp-am-bn-´mWv aS-ßn-sb-Øn-b-Xv. ZpxJ-\n-hm-c-W-Øn\p≈ _p≤s‚ AjvSm-wKam¿§w At±lw \∂mbn ]Tn®p a\- n-em-°nbn-´p-≠v. acp-Xn-hnf Ign-™-t∏mƒ Nn¥ Xncp-h-\-¥-]p-c-tØ-t°m-Sn. ]I¬ \S∂ N¿®m-tbm-K-Øn¬ GXm\pw s{]m^-k¿am¿ hmbn® {]_-‘߃ Ab-hn-d-°n-s°m-≠mWv bm{X XpS¿∂-Xv. {]_-‘-ß-fnse Nn¥m-
180
Ggw-Ipfw kmwIp´n
hn-jbw: imkv{Xw Ftßm´v? temIw Ftßm´v? a\p-jy≥ Ftßm´v? c≠p-h¿jw apºv—1957¬—djy _ln-cm-Im-i-tØ°v kv]pSv\n°v F∂ Hcp Ir{Xn-tam]-{Klw hnt£-]n-®p. A∂papX ¬ djybpw Atacn-°bpw XΩn¬ InS-a-’cw. AXns‚ ]›m-Ø-e-Øn-emWv BZysØ {]_‘w Fgp-Xn-bn-cn-°p-∂-Xv. djybpw Ata-cn-°bpw Ab® tdm°‰p-Iƒ N{µs‚ {`a-W-]-Y-Øn¬ k©-cn®p Ign-™p. Ata-cn-°-bpsS _ln-cm-Im-i-hm-l-\-Øn¬ ]d-∂p-b¿∂ c≠p Ipc-ßp-Iƒ Poh-t\msS `qan-bn¬ aS-ßn-sb-Øn-bn-cn-°p-∂p. a\p-jys\ N{µ-\n¬ FØn-°p-IbmWp e£yw. a\p-jy-\∑-bv°p-th≠nsb∂p ]d™v CsXms° sNøp∂p. At∏mƒ Xs∂ Zo¿L-Zqc anssk-ep-Iƒ Ab®v BW-hm-bp-[߃ {]tbm-Kn-°m-\p≈ am¿§-ß-sf-∏-‰nbpw h≥i-‡n-Iƒ Kth-jWw \S-Øp-I-bm-Wv. {]_‘I¿Ømhv Nq≠n-°m-´n. c≠masØ {]_-‘-Øn\pw a\p-jys‚ `mhn-sb-∏‰n ip`m]vXn hnizmkw C√m-bn-cp∂p F∂ Imcyw thWp-ta-t\m≥ Hm¿Ωn-®p. C¥ybnse BZysØ lrZb ikv { X- { Inb sh√q¿ {Inkv X y≥ saUn°¬tImf-Pn¬h®v hnP-b-I-c-ambn \n¿∆ln® kt¥m-j-hm¿Ø Hcp hi-Øv. adp-h-iØv ZpxJ-hm¿Ø! ]©-io-e-I-cm¿ ewLn-®p-sIm≠v ssN\ lnam-e-b≥ AXn¿Øn IS-∂m-{Ian®v C¥y-bpsS `qhn-`m-K-߃ ssIb-S-°n-bn-cn-°p-∂p. HcphiØv kv{Xo BZ-cn-°-s∏-Sp-∂p. Cµn-cmKm-‘nsb C¥y≥ \mj-W¬ tIm¨{K-kns‚ {]kn-U‚mbn Xnc-s™Sp-Øn-cn-°p-∂p. Hcn-°¬ Cµnc {][m-\-a-{¥n-bm-Ip-sa∂ {]Xo-£. adp-hi-Øv, h≥ \K-c-ß-fn¬ ]pXnb ]pXnb thiym-e-b-߃. Ahbv°p t\sc tI{µk¿°m¿ IÆ-S-bv°p-∂p. Ah-km-\sØ {]_‘w ASp-Ø-bnsS U¬ln-bn¬ ÿm]n® C¥y-bnse BZysØ sSehn-j≥ tI{µsØ cmPy-Øns‚ t\´-ß-fnsem-∂mbn FSpØpImWn-®p. sSehn-j≥ Ip´n-I-fn-te°v Fs¥√mw aen\-hn-Im-cß - ƒ IS-Øn-hnSpw! Km\-K‘ - ¿∆-∑m¿ Ahn-lnX ssewKnItaml߃ Ie¿∂ Km\-߃ tdUn-tbm-bn-eqsS {]t£-]Ww sNbvXv C¥ybpsS A¥-co£sØ aen-\-s∏-Sp-Øn-bn-cn-°p-∂p. C\n sSehn-j≥ C¥ysb IqSp-X¬ aen-\-am-°ptam? {]_-‘-Im-c≥ D∂-bn® {]iv\-ßfm-Wv. B[p- \ nI Xe- a p- d - b nse hntcm- [ m- ` m- k - ß ƒ Nq≠n°mWn®p sIm≠p \S-Ønb N¿®m-tbmKw! an°-hcpw `mhnsb∏‰n Dev°-WvTm-Ipe-cm-bn-cp-∂p. t\´-ß-fp-≠m-°p∂ tIm´-߃ hf¿®-bp-≠m-°p∂ Xf¿®-Iƒ "Fs‚ ]n©p-Ip-™p-߃ hf¿∂p-h-cp-tºmƒ C¥y-bpsS ÿnXn F¥m-bn-cn°pw?' `mhn-sb-∏‰n D≈n¬ tNmZy-ß-fp-b¿Øn ssk°nƒ Nhn´n. s]s´∂v hgn-tbm-cØv Htc \nc-bn¬ Ipsd hoSp-Iƒ I≠p. GXm\pw amk-߃ apºv `qZm-\-{]-ÿm-\-Øns‚ D]-⁄m-Xmhv hn-t\m_m`msh tIc-f-Øn¬ ]Z-bm{X \S-Øn. sXt° A‰w apX¬ hSt° A‰whsc. Ccp-]-sØÆm-bncw G°¿ `qan Zm\-ambn kzoI-cn-®p. s\øm-‰n≥I-c-bnse Nne P∑n-Ifpw `qan Zm\w sNbvXp. B ]d-ºp-I-fn¬ km[p-°ƒ°p th≠n
]mfw sX‰nb Xoh≠n
181
h® hoSp-I-fm-W-h. B hoSp-Iƒ IS-∂p-I-gn-™-t∏m-tg°pw s\øm-‰n≥Ic ]´-W-Øn¬ FØn- ° - g n- ™ n- c p- ∂ p. tdmU- c n- I n- e p- f f Hcp ho´n¬\n∂pw ssIsIm´ns°m≠p≈ ]m´ns‚ i_vZw. "GtXm Iem-]-cn-]mSn Bbn-cn-°pw.' a\- n¬ Duln-®p. Aev]-t\cw aSn®p\n∂p. F∂n´v ho´p-ap-‰-tØ°v ssk°nƒ Dcp-´n\o-°n. \Sp-ap-‰Øv Cg-°-b-dp-sIm≠v hen-®p-sI-´nb Ab-bn¬ DW-ßm\n-´n-cp∂ XpWn-Iƒ hI-™p-am-‰n-s°m-≠v. \oe-Øn-s‚bpw I™n-∏-ibp-sSbpw K‘w aq°n¬X-´n. `nØn-tbmSp tN¿∂p hf¿∂p \n∂n-cp∂ I¿∏qc Xpf-kn-bpsS kao]w ssk°nƒ Nmcn-h-®p. A\-°w-tI´v Xpfkn-bpsS Iogn¬ ÿnc-Xm-a-k-°m-cmb sIm®p-{]m-Wn-Iƒ Atßm-´p-antßm´pw HmSn- H-fn-®p. Ipsd d∫¿ sNcn-∏p-Iƒ XnÆ-bn¬ InS-∏p-≠v. Xs‚ tXm¬sNcn∏v Ducn-h-bv°m≥ thWp-ta-t\m≥ Ip\n-b-p∂-Xp-I≠v XnÆ-bn¬ ]m´pw {]m¿∞-\bpw Bkz-Zn-®p-In-S-∂n-cp∂ ]m≠≥\mbv H∂p apdp-ap-dp-Øp. thWp-ta-t\ms‚ sh≈ JZ¿j¿´v hnb¿∏p-sIm≠v \\-™n--cp-∂p. Xe-bpsS t\¿\-Sp-hn¬ ]Ip-sØ-Sp-Øp-No-Inb Xg-®-ap-Sn. No∏ns\ \qdpi-Xa - m-\hpw A\p-kc - n-°p∂ apSn-bn¬ XtemSns°m≠v i_vZp-≠m-°msX apdn-bn¬ Ib-dn. ]pd-In¬ XSn-°-tkc-bn¬ sN∂n-cp-∂p. ssIøn-en-cp∂ ^vfmjvsse‰v Itk-c-bpsS Iogn¬ h-®p. P\m-e-∏-Sn-bn¬ Ccp∂ Hcp Icn-ºq-®-bmWv At±-lsØ BZyw-t\m-°n-b-Xv. hnim-ehpw kPo-hhp-amb apdn. AhnsS \S-°p-∂Xv A]-cn-Nn-Xamb Hcp ]cn-]m-Sn-bmbn tXm∂n. Ccn-∏p-db - v°m≥ Iptd-t\cw th≠nh∂p. Igp-Ø-\-°msX IÆp-Iƒ Np‰p-h´w Ab-®p. an°-hcpw kna‚p Xdbn¬ hncn® Xg-∏mbvIfn-em-Wn-cn-°p-∂-Xv. Ipsd-t∏¿ \o≠ c≠p _©pI-fn¬. kv{XoIƒ CS-Øv. ]pcp-j-∑m¿ heØv. s]s´-s∂mcp kwi-bw. Bcm-[-\m-Km-\-ß-fmWv Ch¿ ]mSp-∂-Xv— F∂m¬ Bsc-bmWv Bcm-[n-°p-∂Xv? apºn¬ ssZh-ßf - n-√. tZh-∑mtcm tZhn-Itfm C√. ]pWy-hm-f-∑mcpw C√. t^mt´m-I-fn-√, I√n¬ sImØnb cq]-ß-fn-√. IrjvW-\n-√, {InkvXp-hn-√, I\y-a-dn-bm-ap-an-√. Ch-¿ Fß-s\-bmWv {]m¿∞\ \S-Øp-∂Xv? FÆ-bn-√, Xncn-bn-√, Ipcn-in-√, \ne-hn-f°p-an-√. CS-bv°nsS ]m´p-Iƒ. {]m¿∞-\-Iƒ. Nne¿ thZ-hm-Iy-߃ hnfn®p]d-bp-∂p. a‰p Nne¿ ASp-Øn-cn-°p-∂-h-cpsS Xe-bn¬ ssIh®v ss[cyw \¬Ip∂ hm°p-Iƒ ]d-bp∂p. {]m¿∞-\-°m-cpsS ssIIƒ Db-cp-∂-X-\p-k-cn®v P\m-e-∏-Sn-bn-en-cp∂ Icn-ºq-®-bpsS IgpØpw sh≈n°-Æp-Ifpw CS-tØm´pw he-tØm´pw Nen-°p-∂p. Db-cp-∂p. ssIIƒ Xmgp-tºmƒ ]q®-bpsS IgpØp Xmgp-∂p. Xncn-bp∂p...B´p-I-√nse Ipghn-t]m-se. {io_p≤\p In´nb t_mt[m-Z-b-Øn-emtWm Ch¿? ]m´p-If - n-sebpw {]m¿∞-\I - f - n-sebpw hm°p-Iƒ {i≤n-®p. {InkvXym\n-I-fpsS tbmK-am-sW∂p a\- n-em-bn.
182
Ggw-Ipfw kmwIp´n
apdn-bnse Hmtcm Ne-\hpw ho≠pw {i≤n-®p. Hmtcm-cp-Øcpw Ahc-h-cpsS lrZ-b-Øns‚ t{]-c-W-b-\p-k-cn®v ]mSp-∂p. {]m¿∞n-°p-∂p. Ic-bp-∂p. ]p©n-cn-°p-∂p. Nne¿ ap´p-a-S-°n-bn-cp-∂p-sIm-≠v, thsd Nne¿ ap´n-t∑¬ \n∂p-sIm≠v. Nne¿ Xe-s]m-°n, thsd Nne¿ Xe-Ip-\n-®v. Nne¿ IÆp-Iƒ ]q´ns°m-≠v, a‰p Nne¿ IÆp-Iƒ ta¬°q-c-bn-te°v Db¿Øn-s°m-≠v. Nne¿ Xe CS-tØm´pw he-tØm´pw ]sø A\-°n-s°m-≠v, thsd Nne¿ Xe apI-fn-te°pw Xmtgm´pw aµw-aµw Nen-∏n-®psIm≠v. Ipsd-t∏-cpsS ssIhn-c-ep-Iƒ hnd-bv°p-∂p. Im‰n-em-Sp∂ ]pfn-bnet]mse. \me-©pt]¿ Rm\n∏w am\Øp hen-™p-tIdpw F∂ a´n¬. c≠p-aq∂p t]¿ am\Øp tIdn-∏-‰n-°-gn-™n-cn-°p-∂p F∂ hnP-b-`m-h-Øn¬. Nne-cpsS Np≠p-Iƒ A\-ßp-∂p. i_vZw ]pd-Øp-h-cp-∂n-√-Xm-\pw. H∂pc≠p-t]¿ Ahy-‡-amb hm°p-Iƒ D®-cn-°p-∂p. A¿∞w ]nSn-In-´p-∂n-√. ]≠v tImf-Pn¬ ]Tn-®-Im-eØv kXym-t\z-j-W-Øn-\mbn ItØmen°, Hm¿Ø-tUm-Ivkv, am¿tXma ]≈n-Iƒ kµ¿in-®-tXm¿Øp. A∂pI≠ Bcm-[-\-Iƒ BZn- apX¬ A¥w hsc ]´m-f-®n-´-bn-em-bn-cp-∂p. A®-Sn® sNm√p-Iƒ. ImWmsX ]Tn® {]m¿∞-\Iƒ. A\-°hpw \o°hpw t\m´hpw ]ptcm-ln-Xs‚ \nb-{¥-W-Øn¬. i_vZw apX¬ D®m-cWwhsc \nb-{¥n-°s∏-Sp∂ A¥-co-£w. Hcp ]cn-[n-hn´v Bcpw H∂pw sNøp-∂n-√. A∂v kw_-‘n® ]≈n-bm-cm-[-\-I-fn¬ ]m´p-Isf \nb-{¥n-°p-∂Xv `nØn-I-fn¬ Xq°n-bn-´n-cp∂ henb t¢m°p-I-fpsS an\n´pkqNn-I-fm-bn-cp-∂p. F√mw IrXy-k-a-bØp XpS-ßpw, Ah-km-\n°pw. Hcp ]m´p XpS-ßn-bm¬ IrXy-ambn Nc-W-ßfpw A\p-N-c-Wßfpw Be-]n-°pw. Hcp ]m´v Hcp {]mhiyw am{Xw. Chn-sStbm? Chtcm? Nne-t∏mƒ Hcp ]m´p Xs∂ c≠pw aq∂pw- XhW ]mSp-∂p. Icn-ºpI-jWw N∏p-∂X - p-t]m-se. Hmd©v Ddn-©n-°p-Sn-°p-∂X - p-t]m-se. tX≥I´ \pI-cp-∂-Xp-t]m-se. ]gp-Ø -amß ho≠pwho≠pw CdpΩn Bkz-Zn-°p∂-Xp-t]m-se. sImXn ian-°p-∂-Xp-hsc Bkz-Zn-°p-∂p. B¿ØntbmsS ho≠pwho≠pw ]mSp-∂p. ]≠p t]mbn-´p≈ ]≈n-I-fnse an° ]m´p-Iƒ°pw sNm√p-Iƒ°pw hntZ-i-`m-j-I-fpsS Nph-bp-≠v-—-e-Øo≥, {Ko°v, kndn-b≥ cmK-߃. \m´p-Im-cpsS A`n-cp-Nn-bv°v C-W-ßmØ {ipXn-Ifpw Btcm-lm-h-tcm-lW-ß-fpw. hntZ-io-b-cpsS A\p-`h ]›m-Ø-e-Øn¬ cNn-®-Xv. hnh¿Ø\-Øns‚ I√p-I-Sn. thWp-ta-t\m≥ kwKoXw ]Tn® Bfm-Wv. Chn-SsØ ]m´p-Itfm? X\n \mS≥ Km\-߃. \mS≥ A\p-`-h-߃. cmKhpw Xmfhpw XnI®pw `mc-Xo-bw. I¿Æm-\-µ-I-c-ambn ]mSmw. lrZ-bm-\-µ-I-c-ambpw ]mSmw. Ch¿ lrZ-b-Øns‚ B\-µ-Øn-\mWv ap≥Xq°w sImSp-Øn-cn-°p-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
183
∂-Xv. Ch¿ Htc A®n¬ hm¿sØ-Sp-Ø-h-c-√. ChnsS ]m´p-I-sfbpw {]m¿∞-\-I-sfbpw GtXm Hc-am-\p-jn-I-i‡n \nb-{¥n-°p∂ {]Xo-Xn. ]´m-f-®n-´-bn√; F∂m¬ Ae-t¶m-e-a-√-Xm-\pw. Cl-tem-IsØ ]msS ad∂v ]c-tem-IsØ Bt«-jn®psIm≠v ]mSp-∂p. Bfl-Npw-_-\w-t]mse-bp≈ {]m¿∞-\-Iƒ. {]m¿∞-\-I-fnse Hmtcm hm°pw D]-tbm-Kn®v A\-¥-tem-I-Ønse GtXm i‡n-bp-ambn _‘w Dd-∏n-°p∂ coXn. _ln-cm-Im-i-Øn¬\n∂v ktµ-i-߃ ]nSn-s®-Sp-°p-I-bmtWm Ch¿! djy≥ tdm°-‰p-Iƒ N{µs‚ {`a-W-]-Y-Øn¬ k©-cn-®-Xp-t]mse A\¥temI- ß - f psS {`a- W - ] - Y - ß - f n- e qsS thyma- b m\w \S- Ø p- I bmtWm? Ic-bp-∂-h-cpsS apJ-Øp-t]mepw Hcp kwXr-]vXn-bp-≠v— - `mcw Cd°n-h®hcpsS apJ-Øp≈ B\-µhpw kwXr-]vXn-bpw. N{µ-tem-I-Ønse `mcwtXm∂mØ A¥-co-£-Øn-emtWm Ch¿! Cu `mc-°p-d-hp-sIm≠mtWm Im‰n-em-Sp∂ coXn-bn¬ icocw Nen-∏n-°p-∂Xv? ]¥p-t]mse IpXn-bv°p-∂Xv? Ipsd-°-gn-™-t∏mƒ D≈n¬ Hcp Incp-In-cp-∏v. s\©n¬ Hcp s]cp∏v. Cd-ßn-t∏m-bm-se-s¥∂v thWp-ta-t\m\p s]s´∂p tXm∂n. F∂m¬ kzm`m-hn-I-amb Pn⁄mk XS w \n∂p. kabw apt∂m´p t]mb-X-dn-™n-√. Ac-a-Wn-°q-dmbn apdn-bn¬ Ibdn-bn-cp-∂n-´v. ]m´p-Ifpw {]m¿-∞-\-Ifpw H∂n-s\m∂v IqSp-X¬ i‡-ambn hcn-Ibm-Wv. Km\-߃ IrX-⁄-X-bp-sSbpw A\p-Xm-]-Øn-s‚bpw IÆp-\ocn¬ s]mXn-b-s∏-Sp-∂p. {]m¿∞-\-I-fnse Hmtcm hm°pw Xs‚ lrZ-bØn¬ _e-{]-tbmKw \S-Øp-∂-Xp-t]mse tXm∂n. thWp-ta-t\ms‚ Imep-Iƒ kvtXm{X-Km-\-߃s°mØv A\-ßnØp-S-ßn-bXv BZyw At±lw Adn-™n-√. ssIhn-c-ep-Iƒ Itk-c-Ø≠n¬ A\-°nbpw Cg®pw Xmfw-]n-Sn-°m≥ XpS-ßn. apsºßpw D≠m-bn´n-√mØ Hc-\p-`q-Xn. "Ch¿ {]m¿∞n-°p∂ i‡n-bp-ambn F\n°pw kwkm-cn-°m≥ Ignbptam? Ch¿ adp-tem-I-Øn¬\n∂v H∏n-sb-Sp-°p∂ kt¥mjw F\n°pw ]nSn-s®-Sp-°m≥ ]‰ptam?' B{Klw a\- n-ep-Zn-®Xpw Im¥w-t]mse At±-lsØ Hcp {]Imi-h-ebw BI¿jn-®Xpw H∂n®p kw`-hn-®p. lrZ-b-Øn¬ ho≠pw Hc-\-°w. izmk-tIm-i-ß-fn¬ Hcp ]X-∏v. \m°n\p NqSv. s]s´∂v IÆp-I-fn¬ s]mSn™ c≠p-aq∂p Xp≈n-Iƒ ssIte-kp-sIm≠v XpS-®p-am-‰n. \me-©p-h¿jw apºv apØ-—≥ acn-®-t∏mƒ B cwKw ho£n-®p sIm≠v thWp-ta-t\m≥ apdn-bn-ep-≠m-bn-cp-∂p. ]t£ Ic-™n-√-—-I-cbm≥ B{K-ln-s®-¶nepw. Xs∂ hfsc kvt\ln-®n-cp∂ apØ-—≥. Xm≥ hfsc kvt\ln-®n-cp∂ apØ-—≥.At±lw acn® Znhkw kv{XoI-sf-√mhcpw Ic-™p. Ipsd ]pcp-j-∑m-cpw. arX-tZlw h® NnXbv°v AΩm-h≥ Xo sImfp-Ønb cwKhpw Hm¿a-
184
Ggw-Ipfw kmwIp´n
bn-se-Øn. ZpxJ-ap-≠m-bn-cp-∂p. ]t£ IÆp-\o¿ h∂n-√. sIm®p-Ip-´n-bmbn-cp-∂-t∏mƒ Ic-bp-am-bn-cp-∂p. {]mb-]q¿Øn-bmb ]pcp-j-\m-b-t∏mƒ lrZbw ITn-\-am-b-XmtWm Ic-bm≥]-‰m-Ø-Xns‚ Imc-Ww-—-kzbw tNmZn-®n-´p-≠v. Ic-bm≥ klm-bn-°p∂ Rc-ºp-Isf Btcm _‘n-®n-cn°bmtWm! Ct∏mƒ, h¿j-߃°p-tijw Ic-®n¬ hcp-∂p. Ic-bm≥ km[n-°p∂p. {]tXyIw Hcp kpJw tXm∂n. Ic-bp-∂Xv Bcpw ImW-cp-Xt√m! apJw IqSp-X¬Ip\n-®p. A]-cn-Nn-X-amb ÿew. A]-cn-Nn-X-cmb Bfp-Iƒ. Ic-bp-∂-Xn-ep≈ A\uNn-Xyw Hm¿Ø-t∏mƒ kt¶mNw tXm∂n. sNdnb Hcp ]cn-{`-aw. Cd-ßn-t∏m-bm-se¥v? Btem-Nn®p. kzm`m-hn-I-amb Pn⁄mk ho≠pw XS w\n∂p. Bcm-[\ apt∂m´p t]mIp-t¥mdpw thWp-ta-t\ms‚ lrZ-b-Øn-ep≠mb kpJw h¿≤n®p hcp-∂p. GtXm Hcp Znhyamb -k-am-[m\w lrZb-Øn-eqsS Hgp-Ip-∂p. HSp-hn¬, kvtXm{Xm¿®-\-I-fpsS AI-º-Sn-tbmsS aØm-bn-®≥ {]kwKn-°m≥ Fgp-t∂‰p \n∂p. "F¥m t]cv? apºp I≠n-´n-√-t√m.' BapJw ]d-bm≥ XpS-ßn-bt∏mƒ aØm-b-n®≥ thWptat\ms\ t\m°n tNmZn-®p. "thWptat\m≥. ]md-ime kvIqfnse A≤ym-]I-\m.' ssIIq∏n aØm-bn-®s\ H∂p sXmgp-Xp-sIm-≠mWp ]d-™-Xv. "Fs‚ t]cv aØmbn D]-tZ-in....-kzm-K-Xw....-tbmKw Ign™v IqSpX¬ ]cn-N-b-s∏-Sm≥ B{K-ln-°p-∂p.' thWp-ta-t\m≥ Xe-Ip-ep-°n. ]Øp-ap-∏-Xp-t]¿ apdn-bn-ep-≠v. ]Ød-p]Xp IÆp-Iƒ thWp-ta-t\m-\n¬ ]Xn-™p. thWp-ta-t\m\v ho≠pw kt¶m-Nw. aØm-bn-®≥ {]kw-K-Øn-\m-[m-c-ambn tbml-∂m≥ Fgp-Xnb kphntijw aq∂mw A≤ym-b-Øn¬\n∂pw Hcp hmIyw hmbn-®p. tbip \nt°m-sZ-tam-kn-t\mSp ]d™ hm°p-Iƒ. "Bta≥ Bta≥ Rm≥ \nt∂mSp ]d-bp-∂p. ]pXp-Xmbn P\n-®n√ F¶n¬ ssZh-cmPyw Im¨am≥ B¿°pw Ign-bp-I-bn-√.' "\nt°m-sZ-tamkv Hcp t]Sn-sØm-≠≥ Bbn-cp-∂p. hna¿i\w `b∂v cm{Xn-bn-emWv At±lw cl-ky-ambn tbip{InkvXp-hns\ ImWm≥ h∂Xv. F¶nepw tbip At±-l-Øns‚ kXym-t\z-jW Xm¬]-cysØ AwKoI-cn-®p.' apdn-bn-en-cp-∂-h¿ H∂p Nncn-®p. {]kwKw Ac-aW - n-°q¿ XpS¿∂p. kam-]\ - K - m\w Ign-™t- ∏mƒ aWn]Øv Ign-™n-cp-∂p. aØm-bn-®≥ Bio¿∆mZw ]d-™p-Xo¿°p-Ibpw thWp-ta-t\m≥ Itk-c°o-gn¬\n∂v ^vfmjvsse‰v FSp-Øp-sIm≠v ÿew-hn-Sm≥ Xømdm-hp-Ibpw H∂n®p \S-∂p. aØm-bn-®≥ Xe-s]m-°n. "F¥m- tbm-K-Øn\p h∂n´v Hcp Nmb
]mfw sX‰nb Xoh≠n
185
IpSn-°m-sX t]mIm≥ Xp\n-bp-∂Xv?' "Rm≥ tbmK-Øn\p h∂-X-√. Cu hgntb t]mb-t∏mƒ shdpsX Ctßm-´p Ib-dn-sbt∂ D≈q.' "ktlm-Z-cn-am¿ Nmb Xøm-dm-°p-∂p.' "Ccn-°m≥ B{K-l-ap-≠v....-]-t£....' "]t£∂p ]d-bm≥?' "Rm≥ F√m -a-X-°m-cp-sSbpw tbmK-߃°p t]mbn-´p-≠v. ]t£ Chn-Sn-cp-∂t- ∏mƒ h√mØ Hc-\p-`q-Xn. Hcp Incp-In-cp∏.v apsºßpw Cßs\ D≠m-bn-´n-√. ChnsS \S-∂-sXm∂pw F\n°p ]nSn-In-´p-∂n-√. Fs‚ a\ n\pw ico-c-Øn\pw Hcp `mc-°p-d-hp-t]mse tXm∂p-∂p.' "t]Sn-°m-s\m-∂p-an-√. R߃ D]-{Z-h-Im-cn-Iƒ A√. amPn°pw at{¥mw tkhbpw H∂pw R߃°n-√. R߃ Bcm-[n-°p∂ ssZhw Xm¶sf sXm´-Xm-Wv. Bflm¿∞-ambn kXyw At\z-jn-°p-∂-hsc Xncn®-dn™p ISm-£n-°p∂ ssZhw. a\p-jys‚ `mcw Npa-s∂m-gn-°p∂ ssZhw.' "\n߃ Bsc Bcm-[n-°p∂p?' "GI- k - X y- s sZ- h - s Ø. Rm\m- I p- ∂ - h ≥ Rm\m- I p∂p F∂v AcpƒsNbvX ssZh-sØ.' "{]kwtKmw ]m´pw tI´-t∏mƒ AsXms° Aev]w a\- n-em-bn. F∂m¬ \nß-fpsS apºn¬ cq]-ß-sfm∂pw ImWp-∂n-√. {InkvXp`Khms‚ ]Shpw ImWp-∂n-√.' "RßsS ssZhw t^mt´m FSp-°m\pw ]Sw hc-bv°m\pw Ccp∂pXcp∂ ssZhw A√. RßsS ssZhsØ I√nepw XSn-bnepw HXp-°n-hbv ° m≥ km[y- a - √ . k¿- ∆ - c m- P y- ß - f n- t e°pw kphn- t i- j - h p- a mbn t]mIp∂Xn\p-apºv {InkvXp-hns‚ cq]w IrXy-ambn {]Xn-^-en-∏n-°p∂ Hcp ]Swh-c-bv°mt\m {]Xna \n¿Ωn-°mt\m {InkvXp BtcmSpw Bhiy-s∏-´n-√. ]Swh-c-bv°m\pw {]Xna \n¿Ωn-°m\pw {Inkv-Xp injy-∑msc A`y-kn-∏n-®n√. {]m¿∞n-°m\pw hN\w {]kw-Kn-°m\pw ]mh-ßsf kµ¿in®p klm-bn-°m\pamWv Xºp-cm≥ Ahsc \∂mbn ]Tn-∏n-®Xv. ]S-߃ sIm≠pw {]Xn-a-Iƒ sIm≠pw {]tbm-P\w Ds≠-¶n¬, Xºpcms\ apJm-apJw I≠n-´p≈ injy-∑m-sc-s°m≠v BZysØ ss{I-kvXh {]Xn-a-Iƒ tbip \n¿Ωn-∏n-°p-am-bn-cp-∂p; ]S-߃ hc-∏n-°p-am-bn-cp-∂p. ]I-cw, ImØn-cp∂p ]cn-ip-≤m-flm-hns\ {]m]n-°m-\mWv tbip B⁄m]n-®-Xv. tbip-{InkvXp a\p-jys\ kvt\ln-°p∂p˛˛-a-\p-jy-s\-s°m≠v hrYm-{]-b-Xv\-߃ sNøn-°p-∂-h-\√ tbip. tbip a\p-jys\ NXn-°bn-√. ]S-ßfpw Iem-in-ev]-ß-fp-w D-]-tbm-Kn®v Nne-t∏mƒ R߃ thZ]-T\w \S-Øp-Ibpw kt≠kv°qfn¬ ]Tn-∏n-°p-Ibpw sNøm-dp-≠v. F∂m¬ Bcm-[n-°p-tºmƒ R߃ Ah-sbm∂pw apºn¬ hbv°m-dn-√.' "FÆbpw Xncnbpw sagp-IpXn-cnbpw H∂pw ImWp-∂n-√t√m.' "sh´w ImWm≥ Xncn-I-Øn-°pIbpw hnf-°p-sIm-fp-Øp-Ibpw sNøp∂p. F∂m¬ ssZhsØ {]km-Zn-∏n-°m≥ AsXm-∂pw sNøm-dn-√. hnf°ns‚ Icnbpw Xncn-bpsS ]pIbpw A√ R߃ ssZh-Øn\p ka¿∏n°p-∂-Xv. ]Icw D≈nse kvtXm{Xhpw IÆnse Xp≈nbpw.' "apºn¬ H∂pw ImWmsX iq\y-Xsb Bcm-[n-°m-s\m-°ptam?'
186
Ggw-Ipfw kmwIp´n
"iq\y-Xsb A√. F√m-‰nt\w \n¿Ωn® {kjvSm-hns\ a\- n¬ [ym\n-®p-sIm-≠mWv R߃ Bcm-[n-°p-∂-Xv. Xºp-cms‚ tXP- n-s\, Dƒ°-Æp-sIm≠v Bkz-Zn-®p-sIm-≠v. R߃ krjvSnsb Bcm-[n-°pIbn-√. {kjvSm-hns\ am{Xw. krjvSn-bn¬ IÆp-]X - n-∏n-®p-sIm≠pw R߃ Bcm-[n-°pI-bn-√. hr£-߃, \Zn-Iƒ, \£-{X-߃, Ch-bn-sem∂pw {i≤]Xn-∏n®v R߃ Bcm-[n-°-bn-√. a\p-jysc Bscbpw apºn¬ \n¿Øn Bcm-[n-°-bn-√-—]-c-a-hn-ip-≤≥ Bbm¬-t]m-epw. Hcp a\p-jys‚bpw ssI ap-Øp-I-bp-an-√-—]p-Wy-hm-f≥ Bbm-¬t]mepw.' "{]]-©-kr-jvSn-I-fn¬ Cuiz-cs‚ {]Xn-—mb Ct√?' "{]]-©-kr-jvSn-I-sf-∏‰n R߃ \µn-bp-≈-hcmWv. ]t£ Bcm[\ ssZh-Øn\p am{Xw. a\p-jy≥ F¥ns\ hW-ßp-∂p-thm, BcpsS apºn¬ ap´p IpØp-∂p-thm, BtcmSp {]m¿∞n-°p-∂pthm Ah-sb-√mw, Ah-sc√mw {ItaW Ip´nssZh-ß-fm-Ipw....-`q-an-tZ-hn, BIm-i-tZ-h≥ Fs∂ms°!' "Xn∑-bvs°-Xnsc t]mcm-Sn-b-htcm? Ah¿ Bcm-[y-ct√?' "Xn∑-bvs°-Xnsc bp≤w sNbvXp hnP-bn-® -[oc-∑m¿ ss__nƒ Ncn-{X-Øn-ep-≠v. ZmhoZpw KnZ-tbm\pw ss__n-fnse anI® ]S-\m-b-I∑m¿ Bbn-cp-∂p. F∂m¬ Ahsc Bscbpw R߃ tZh-∑m-cp-sS ÿm\tØ°v Db¿Øn Bcm-[n-®n-´n-√. Ah-cpsS Poh-N-cn-{X-߃ R߃ ]Tn-°p-∂p. B \√ amXr-I-Iƒ ]n¥p-S-cm≥ {ian-°p-∂p. A{X-am-{Xw.' tPmjzm-am-∏nf CSbv°p Ibdn: "temI-Ønse ]≈n-I-fn¬ IØn®p If-bp∂ sagp-Ip-Xn-cnbpw Ip¥p-cp-°hpw em`n-®m¬ c≠p ]´n-Wn-cm-Pyß-fnse ]mh-s∏´h¿°v c≠p-aq∂p amk-ß-fn-te°v Blmcw sImSp°mw. ssZhsØ {]km-Zn-∏n-°m-\m-sW∂p ]d™v IS-en¬ tXßm Fdn™pw If-Øn¬ ]q°ƒ hnX-dnbpw \jvS-am-°p∂ ]Ww em`n®m¬ e£-°-W-°n\mfp-Iƒ°v DSp-Xp-Wnbv°v hI-bm-Ipw. Hcp s]≥knep-apdn t]mepw \jvS-s∏-Sp-Ø-cp-sX-∂t√ Km‘nPn ]Tn-∏n-®n-cn-°p-∂Xv!' "A¥-co£w aen-\-am-°p-Ibpw IjvS-s∏´p hnf-bn® Im¿jn-tImev]-∂-߃ \jvS-s∏-Sp-Øp-Ibpw sNøp∂ NS-ßp-Iƒ. CXn-s\ms° Ifbp∂ ]Ww R߃ kphn-ti-j-th-ebv°p sImSp-°pw. As√-¶n¬ RßsS Ip™p-߃°v Blmcw hmßn-s°m-Sp-°m≥ D]-tbm-Kn-°pw. CXn-s\ms° sNe-hm-°p∂ kabw D]-tbm-Kn®v R߃ ]mh-s∏-´-hs‚ IpSn-ep-Iƒ kµ¿in®v Ah¿°v Bizmkw \¬Ip-Ibpw tcmKn-Isf kµ¿in®v {]m¿∞n-°-p-Ibpw sNøpw.' aØm-bn-®≥ Iq´n-t®¿Øp. Cu tIƒ°p∂ ]pXnb Bi-b-߃ thWp-ta-t\m\v CjvS-s∏-s´∂v At±-l-Øns‚ apJ-`mhw hy‡-am-°n. "\n߃ GXp k`°mcm?' "s]¥-t°m-kvXp-Im¿. ssZhsØ kXy-Ønepw Bflm-hnepw Bcm[n-°p-∂-h¿.' "Hm, tI´n-s´m-≠v. BZy-am-bn´m \nßsS Hcp Iem-]c - n-]m-Snbv°p kw_‘n-°p-∂-Xv.' hnizm-kn-Iƒ IÆn¬ IÆn¬ t\m°n. "CXp Iem-]-cn-]m-Sn-sbm-∂p-a√ km¿. R߃ {]mIv-Sokp sNbvXv
]mfw sX‰nb Xoh≠n
187
Ah-X-cn-∏n-°p-∂-X-√. R߃ CXns\ BflnI -Iq-´mbva F∂p hnfn°p-∂p.' "I≠-t∏mƒ a\- n-em-bn. \nßsS ]m´n\pw {]m¿∞-\bv°pw Hcp kzm`m-hn-I-X-bp-≠v.' "\nßsf I≠n´v Hcp kXym-t\zjn BsW∂p tXm∂p-∂p.' "AtX, Rm≥ Hcp kXym-t\z-jn-bm-Wv. PohnXw samØw Hcp kXymt\zjn Bbn-cn-°pI—AXm-sWs‚ B{K-lw.' "£an-°Ww km¿, \nßsS B{Klw bp‡n°p tN¿∂-X√.'"AsX¥m Aßs\ ]d-bm≥.' "kXym-t\z-jWw \√-Xv. ]t£ PohnXImew apgp-h≥ At\z-jI≥ BI-cp-Xv.' "Imcyw hy‡-am-Ip-∂n-√.' "hy‡-am-°mw....-Po-hnXImew apgp-h≥ kXym-\p-K-an, kXyw A\pk-cn-°p-∂-h≥ BIm\m B{K-ln-t°-≠-Xv. Ãm≥Un¬ h®n-cn-°p∂ Hcp ssk°n-fns‚ N{Iw Znhkw apgp-h\pw ]nSn-®p-I-d-°n-s°m-≠n-cn°p-∂Xp t`mjXzat√?' "Xo¿®-bm-bpw.' "N{Iw AXn-thKw Id-ßp-∂p. _≤-s∏-Sp-∂p. ]t£ ssk°nƒ aptºm´p \oßp-∂n-√. Fßpw t]mIp-∂n-√....-kXyw I≠p-]n-Sn®v kXymt\z-jWw Ah-km-\n-∏n-°m-\m-Wv \n߃ B{K-ln-t°-≠-Xv. At\z-jn®-t\z-jn®v InS-∂p-Id - ß - c - p-Xv. \nß-fpsS e£yw kXym-t\z-jWw am{Xw Bbn-cn-°-cp-Xv. ]ns∂tbm kXyw I≠p-]n-Sn-°pI F∂-Xm-bn-cn-°-Ww. kXyw Is≠-Øp∂ \nan-j-Øn¬ At\z-jWw Ah-km-\n-°-Ww. A\pK-a\w Bcw-`n-°bpw thWw.' "At\z-jn-°msX Is≠-Øm-s\m-°ptam?' "PohnXw samØw sIm®n-bn¬ t]mIp-∂-hgn I≠p-]n-Sn-°m≥ {ian°-bn-√-t√m. hgn s]s´∂p I≠p-]n-Sn®v ÿeØv FØm-\t√ {ian-t°≠Xv? Hcn-SØv kXyw I≠n-s√-¶n¬ ]ns∂ AhnsS NmSp-I-d°n kabw ]mgm-°c - p-Xv. \ΩpsS kXym-t\z-jW - Ø - ns‚ IY-tb-°mƒ, kXyw I≠p]n-Sn-°p-Ibpw kXyw A\p-k-cn-°p-Ibpw kXysØ A\p-K-an-°p-Ibpw sNbvX IY-bmWv \mw ASpØ Xe-ap-d-bv°p-th≠n ssIam-td-≠-Xv.' "icn. D]-tZin ]d-bp∂Xns‚ a¿Ωw F\n°p ]nSn-In-´p-∂p. ]t£, \q‰m-≠p-I-fnse kXym-t\z-j-W-Øns‚ IY-I-ft√ aX-{K-Ÿ-߃. kXyw I≠p-]n-Sn-°pI A{X Ffp-∏-ap≈ Imcy-a-√t√m!' "hfsc Ffp-∏w. kXyw hfsc efn-Xw. kXyw hfsc ASp-Øm-Wv, H´pw Zqsc-b-√. a\ v hn\-b-]q¿∆w Xpd∂phbv°-Wsa∂p am{Xw.' "Rm≥ ]Øn-cp-]Xp h¿j-ßf - mbn hmbn-°p-∂p. ]Tn-°p-∂p. C∏gpw FØpw ]nSnbpw In´p-∂n√—kXyw Fs¥-∂v.' "]m]n-bmb a\p-jy≥ \q‰m-≠p-I-fmbn kXyw I≠p-]n-Sn-°m≥ kzbw {ian-®p-sIm-≠n-cp-∂p. Xe]pI™v Btem-Nn®psIm≠n-cp-∂p. Imat{Im[a-Z-am-’-cy-߃°v ASn-a-bmb a\p-jys‚ Xe-t®mdv c£m-am¿§-߃°pth≠n ]e-]e A`n-{]m-b-ßfpw XXz-im-kv{X-ßfpw FgpXnsbgpXn I¬∏-e-I-Ifpw Npcp-fp-Ifpw IS-em-kp-Xp-≠pIfpw \nd-®p-sIm-≠n-cp-∂p.
188
Ggw-Ipfw kmwIp´n
F∂n´pw kXyw AIse. a\p-jys‚ Xe-t®mdv Ahs\ IqSp-X¬ Ipg®n-en¬ sIm≠p NmSn®p.'"icn Xs∂. Fs‚ Nn¥bpw Ducm-°p-Sp-°n-em-sW∂v F\n°p Xs∂ tXm∂m-dp-≠v.' "icym kmtd. AXn\p Imc-W-ap-≠v. bYm¿∞-Øn¬ kXyw Nn¥-bpsS ^e-a-√, Xe-t®m-dns‚ Dev]-∂-a-√. kXyw Hcp shfn-]m-SmWv. kXy-aq¿Øn-bmb ssZhw kXyw Fs¥∂v a\p-jy\p shfn-s∏-SpØp-∂p. Hcp b{¥sØ \n¿Ωn® F≥Pn-\o-b¿ B b{¥-sØ-∏-‰n-bp≈ kXyw \ap°p a\- n-em-°n-Ø-cp-∂p. AXn-\p-th≠n \mw Xe-]p-I™v Btem-Nn-t°-≠-Xn-√-t√m. a\- n-\p-≈nse Ccp´v \mw am‰n-s°m-Sp-°ptºmƒ kXyw D≈n¬ sXfn-™p-h-cpw. ssZh-]p-{X-\mb {InkvXp `qanbn¬ Ah-X-cn-®p kXyw shfn-s∏-Sp-Øn. {InkvXp Ccpfpam‰n shfn®w \¬In-°-gn-™p.' "Xatkm am tPymXn¿K-a-b.' "AtX thWp kmtd, Ccp-´n¬ \n∂p {]Im-i-Øn-te°p \bn-°-Wta. `mc-X-Ønse al¿jn-am-cpsS {]m¿∞-\-bm-bn-cp∂p CXv. \q‰m-≠pI-fnse {]m¿∞-\.' ]m]-Øns‚ Ccp-´v. taml-Øns‚ Iqcn-cp-´v. ac-W-`o-Xn-bpsS A‘-X-a v. "tbip-{InkvXp {]Jym-]n-®p-—Rm≥ temI-Øns‚ shfn-®-am-Ip-∂p. \nß-fpsS al¿jn-am-cpsS {]m¿∞-\-bpsS adp-]Sn tbip-{In-kvXp-hn¬ e`n®pIgn-™p. H∂p-In¬ tbip-{InkvXp shdpw s]mß®w ]d-™-XmWv. As√-¶n¬ {InkvXp ]d-™Xv kXyw. c≠n¬ H∂v kΩ-Xnt® ]‰q. kΩ-Xn-®m¬ am{Xw t]mcm. shfn®w Ib-d-W-sa-¶n¬ A‘-hnizm-k-ß-fpsS N∏pw Nhdpw XqØp am‰-Ww.' kt≠-kvIqƒ A≤ym-]nI-bmb h¬kΩ Iq´n-t®¿Øp. "shdpw s]mß-®-am-sW∂p Rm≥ Hcn-°epw ]d-bp-I-bn-√....-A-ktXm a kXv Kab; artXym¿am AarXw Ka-bm.' "AtX, Ak-Xy-Øn¬\n∂p kXy-Øn-te°p \bn-°-Wta. ac-WØn¬\n∂p \nXy-Po-h-¶-te-°p- \-bn-°-Wta! ]≠p -Im-esØ BNm-cy∑m¿ \q‰m-≠p-I-fmbn {]m¿∞n-®-Xm-W-t√m. AXn\pw tbip-{In-kvXp adp]Sn \¬In-°-gn-™p. Rm≥ Xs∂ hgnbpw kXyhpw Poh\pw BIp∂p F∂ Ah-Im-i-{]-Jym-]-\-Øn-eqsS! acn-®v, AS-°-s∏´v aq∂mw-\mƒ Dbn¿sØ-gp-t∂‰ {InkvXp ac-W-Øn¬\n∂v \nXy-Poh-\n-te°p {]thin°m-\p-ff hgn Xpd∂p. h’Ω ktlm-Zcn ]d-™-Xp-t]m-se-—-H-∂p-In¬ tbip kXyw]d™p F∂v kΩ-Xn--°-Ww. As√-¶n¬ s]mß®w ]d-™Xm-sW∂p ]d-tb≠n hcpw.' "hn\- b - Ø ns‚ aq¿Øn- b mb {Inkv X p s]mß®w ]d- s ™∂p F\n°v ]d-bm-s\m-°ptam D]-tZ-io....-C-sXms° Bbm-epw, Dt]-Zin RßsS thZ-߃ \∂mbn ]Tn-®n-´p-s≠∂p tXm∂p-∂p.' "]Tn-®n-s´m-∂p-an-√. ]mºm-Sn-bn¬h®v F\n°p \√ Hcp kvt\lnX≥ D≠m-bn-cp-∂p. am[-h≥ \ºq-Xn-cn. sslµ-h-th-Z-߃ At±lw
]mfw sX‰nb Xoh≠n
189
F\n°p hni-Zo-I-cn®p Xcp-am-bn-cp-∂p. R߃ HØncn---- X¿°n-°p-am-bncp-∂p. \---- √ Hcp-- a\p-jy\m---- At±-lw.' tPmjzm-am-∏n-f-bpsS `mcy im¥Ωs°m®-Ωbpw h¬kΩ ktlm-Zcn-bpw tN¿∂v eLp-`-£Ww hnf-ºn. H∏w Nmb-bpw. Nmb-°∏v thWp-ta-t\ms‚ apºn-te°p \o°n-h-®p-sIm≠v tPmjzm am∏n-f-bpsS ktlm-Z-c≥ sFkIv am∏nf N¿® ]p\-cm-cw-`n®p: "Aev]w apºv aØmbn D]-tZin ]d-™t√m kXyw hfsc efn-X-am-sW-∂v. At±lw ]d-™Xv icn-bm-Wv. thWpkmdn\v kΩ-X-sa-¶n¬ ssZhw shfn-s∏-Sp-Ønb kXyw H‰ izmk-Øn¬ Rm≥ ]d-™p-X-cmw.' "c≠p izmk-Øn-em-bmepw Ipg-∏-an-√, tN´m!' F√m-hcpw Nncn-®p. sFkIv am∏nf ]d-bp-∂Xp tIƒ°m≥ F√m-hcpw sNhn Iq¿∏n®p. "k¿∆-i-‡-\mb ssZhw {]]-©-sØbpw kIe Ncm-N-cß-sfbpw Xºp-cms‚ hm°p-sIm≠p krjvSn-®p. HSp-hn¬ ssZhw a\p-jys\ hntij-kr-jvSn-bmbn D≠m-°n....F∂m¬ a\p-jy≥ ]m]w sNbvXp. Aßs\ tcmKhpw im]hpw ac-Whpw temI-Øn¬ {]th-in-®p-. \q‰m-≠p-I-fmbn a\p-jy≥ ]m]-im-¥n-bv°m-bn I¿Ω-߃ sNbvXpsNbvXv ]cm-P-b-s∏´p. a\p-jys‚ \∑-{]-hrØn-I-fn¬t]mepw ]m]-Øns‚ emRvO-\bpw kzm¿∞-Xbpw D≠m-bn-cp-∂p....-F-∂m¬ kvt\l-aq¿Øn-bmb ssZhw a\pjy-c-£-°mbn kz¿§-knw-lm-k-\-Øn¬\n∂v tbip-{In-kvXp-hns\ temIØn-te°v Ab-®p. {InkvXp tKmim-e-bn¬ P\n-®p....-]q¿W-hn-ip-≤-\mbn ap∏-Øn-aq∂p h¿j-߃ `qan-bn¬ Pohn-®p. a\p-jy-cpsS ]m]-߃ £an®p-sIm-≠v, tcmK-߃ kuJy-am-°n-s°m-≠v, acn-®h - sc Dbn¿∏n-®p-sIm≠v ]nXm-hmb ssZhw Gev]n® ip{iqj {InkvXp \n¿∆-ln-®p.' thWp-ta-t\m≥ ]p©n-cn-®p-sIm≠v XS- s - ∏-SpØn: "H‰- izm-kØ - n\p ]d-bm-sa∂p ]d-™n´v C∏w izmkw F{X-bmbn?' F√m-hcpw Nncn-®p. sFk°v am∏nf XpS¿∂p: "HSp-hn¬ a\p-jy-h¿§-Øns‚ samØw ]m]-Øns‚ {]mb-›n-Øambn Im¬h-dn-bnse {Iqin¬ {InkvXp Xs‚ Poh≥ A¿∏n-®p. aq∂mw \mƒ Dbn¿sØ-gp-t∂‰v kz¿§m-tcm-lWw sNbvXp.... a\pjy≥ C∂se sNbvXXpw C∂p-sN-øp-∂Xpw C\n sNøm-\n-cn-°p-∂-Xp-amb F√m ]m]ß-fp-sSbpw Ibv]p-Im-Sn-bpsS ]m\-]m{Xw {InkvXp \ap-°p-th≠n {Iqin¬h®p IpSn®pXo¿Øp. ]nXm-hmb ssZhw Du\-an-√mØ Ip™mSm-Ip∂ {InkvXp-hns‚ bmK-Øn¬ {]km-Zn-®p. {InkvXp-hn¬ hniz-kn°p∂ Gh¿°pw \nXy-Po-h≥—c£, ap‡n—Dd-∏m-°n. {InkvXp Im¬hdn-bn¬ sNmcn™ c‡-Øm¬ hos≠-Sp-°-s∏´ Hcmƒ acn-°p-tºmƒ B hy‡n-bpsS Bflmhv ]dp-Zo-k-bn¬ {]th-in-°p-∂p. ssZhw \n›bn® Znhkw B hy‡n-bpsS icocw Dbn¿sØ-gp-t∂¬°pw....-{In-kvXphn¬ hos≠-Sp-°-s∏´ F√m-hcpw \nXy-ku-`m-Ky-Øn¬ hkn-°pw. ]ns∂ ZpxJan-√,- tcm-K-an-√, ac-W-an-√.- bp-≤-an-√, thZ-\-bn-√. CXmWv kphn-tijw.- C-XmWp kXyw. CXmWv shfn-]m-Sv. CXv bp‡n-hn-cp-≤-a√, F∂m¬ bp‡n°v AXo-X-am-Wv....'
190
Ggw-Ipfw kmwIp´n
"]d-™p-Xo¿°m≥ ]Øp-]-{¥≠p izmkhpw \me©p Npabpw aq∂mep sXm≠-ap-cfpw th≠n-h-∂t√m tN´m!' F√m-hcpw ho≠pw Nncn-®p. "tN´s‚ cXv\-®p-cp-°-Øn\v Ig-ºp-s≠∂p tXm∂p∂p.' "Fs‚ cXv\-®p-cp-°-a-√. Ign-™-bnsS ]p\-eq¿\n∂pw hb-en¬ Ip©m-≠n-km¿ ChnsSh∂v {]-kwKw \S-Øn. At±lw "kphn-ti-j[z\n' F∂ amkn-I-bpsS amt\-PnwKv FUn-‰¿ Bbn-cp-∂p. At±lw thZ-]p-kvXI - Ø - nse kXy-߃ samØw Npcp°w hmN-Iß - f - n¬ tIƒhn°m¿°p ]d™p X∂p. At±lw ]d™ cXv\-®p-cp°w Rm≥ IqS°qsS Ab-hn-d-°m-dp-≠v.' "tN´≥ ]d™ cXv\-®p-cp-°-Ønse {InkvXp-hns\ F\n-°n-jvS-amWv. {InkvXp-`-K-hms\ Hcp Kpcp-hm-bn, {]hm-N-I-\mbn Rm≥ AwKo-Icn-°p-∂p.' aØm-bn-®≥ hni-Zo-I-cn®p: "thWp-km¿, tbip-{InkvXp tIhew Hcp Kpcp am{X-a-√, Xºp-cm≥ c£-I-\m-Wv. ]m]-Øns‚ tN‰p-Ip-gnbn¬ InS-°p∂ Hcm-fn\v \∑-bpsS am¿§w D]-tZ-in-®p-sIm-Sp-°p-∂h - \ - mWv Kpcp. AXm-b-Xv apßn-®m-Im≥ XpS-ßp-∂ Hcm-fn\v c£-s]-Sm-\p≈ am¿§-߃ Ic-bn¬\n∂v ]d™p sImSp-°p∂ Bƒ—X-Xz-imkv{Xw HmXn-s°m-Sp-°p∂ ]qPy≥. tbipthm? sh≈-Øn¬ NmSn B lX-`mKys\ Ic-bn¬ hen-®p Ib‰n c£n-°p-∂-h≥. CXmWv Kpcphpw c£I\pw XΩn-ep≈ hyXym-kw. {InkvXp c£n-Xm-hm-Wv. {Iqinse _enbn-eqsS {InkvXp a\p-jys\ c£n-°m≥ thZ-\-bpsS IS-en¬ NmSn. a\p-jy-h¿§sØ Ic-bn¬ Ib-‰n. Im¬h-dn-bnse B _ensb k¿∆mfl\m AwKo-I-cn-°p-∂-h\v ap‡n e`n®pIgn-™p.' "D]-tZin ]td-∂Xv ]nSn-In-´p-∂p-≠v.' "IS-`mcw D≈-ht- \mSv C\n ISw hmß-cp-sX∂v D]-tZ-in-°p-∂h - \ - mWv Kpcp-—-{]-hm-N-I≥! c£-It\m? C∂-se-h-sc-bp≈ \ns‚ ISw ho´n-bncn-°p-∂p, C\n ISw hmßcp-Xv F∂v D]-tZ-in®v Ahs\ IS-Øn¬\n∂pw hnap-‡\ - m-°p-∂h - ≥. ap‡n-t\-SW - s - a-¶n¬ C\n ]m]w sNø-cp-Xv, k¬°¿Ω-߃ sNøWw F∂p ]d-bp-∂-h≥ Kpcp. c£n-Xmthm? \ns‚ ]m]w Im¬h-dn-bnse {Iqin¬ Fs‚ kz¥w Poh≥ \¬In Rm≥ ho´n-bn-cn°p-∂p. C\n ]m]w sNø-cp-Xv, XpS¿∂v k¬I¿Ω-߃ sNøWw F∂p]-tZ-in-°p-∂p-h≥....-]m-]a - n-√mØ Hcp ]q¿W\p am{Xta ]m]-Øn-\p-th≠n ]c-a-bm-K-am-Im≥ km[n-°-bp-≈q. B ]q¿W≥, ]q¿Wa\p-jy≥, ]q¿WssZhw {InkvXp am{X-am-Wv.' "D]-tZ-io, \n߃ ]d-bp∂ hiw F\n°p ]nSn-In-´p-∂p-≠v. FXn¿hihpw ]d-bm-\p-≠v. F∂m¬, \n߃ Bcm-[n-®-t∏mƒ Fs‚ lrZ-b-ØneqsS Xgp-In-sbm-gp-Inb Znhy-ka - m-[m-\Ø - ns‚ apºn¬ FXn¿\ym-bß - fpw a\p-jy-bp-‡nbpw Aÿm-\-Øm-Wv. AXp-sIm-≠mWv Rm≥ X¿°n°msX C{Xbpw t\cw \nß-fpsS hm°p-Iƒ {i≤n-®-Xv. apsºßpw D≠m-bn-´n-√mØ Hcp kt¥m-jm-\p-`hw Fs‚ lrZ-b-Øn\v Cu cm{Xnbn¬ D≠m-bn-cn-°p-∂p. A°mcyw F\n°p \ntj-[n-°m≥ km[y-a-√. AXp-sIm≠v Fs‚ Xe-t®m-dns‚ hgntb t]mIm-sX, Fs‚ lrZ-b-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
191
Øns‚ hgntb t]mIm-\mWv Fs‚ B{K-lw.' "F¶n¬ \msf cm{Xn-bnepw hc-Ww.' "Xo¿®-bmbpw.' "ASpØ amkw s\øm- ‰ n≥Icbn¬ Hcp I¨h≥j≥ \S- ° p∂p≠v—am¿tØm-Ωm- k`°m-cpsS. Xan-gv\m-SpImc-\mb kmap-h¬ KtWjm-bn-cn°pw {]kw-Kn-°p-∂-Xv. R߃ t]mIp-∂p-≠v. kmdpw hc-Ww.' tbip-{In-kvXp-hn-s\-∏-‰n-bp≈ kp-hn-ti-j-{K-Ÿ-߃ Dƒs°m-≈n-®n-´p-ff "]pXnb\nba'Øns‚ Hcp tIm∏n kΩm-\n-®p-sIm≠v aØm-bn-®≥ £Ww \¬In. "AXn\pw hcmw.' "AXn-\p-aptº ]pXn-b-\n-baw hmbn-®p-Xo¿°-Ww.' "C∂p cm{Xn Xs∂ hmbn-®p-Xp-S-ßpw. Rm≥ ss{IkvX-h-{K-Ÿ-߃ Ipsd hmbn-®n-´p-≠v.' "GsXms° {KŸ-߃?' "{]o bqWn-th-gvkn‰n hnZym¿∞n-bm-bn-cn-°p-tºmƒ Fs∂ Cw•ojv ]Tn∏n®Xv Hcp ]ptcm-ln-X\ - m-bn-cp-∂p. At±lw t]m¿´p-Ke - nse ^mØnam {Kma-Øn-te°v Hcp Xo¿∞m-S\w \S-Øn. 1917˛¬ I\y-m-a-dnbw {]Xy-£s∏´ {Kmaw. At±-l-Øns‚ bm{Xm-]-cy-S-\- {KŸ-Øns‚ Hcp tIm∏n F\n°p kΩm-\-ambn X∂p. Iq´p-tZym-K-ÿ-cmb Nne A≤ym-]-I¿ ]pWy-hm-f-∑m-¿hgn-bp≈ a≤y-ÿ-{]m¿∞-\-bpsS ta∑-Iƒ hnh-cn-°p∂ ]pkvX-I-߃ X∂n-´p-≠v.' "a‰p ]p-kvX-I-߃?' "Fs‚ Ab-eØv Hcp ]ptcm-ln-X\ - p-≠v. At±lw I\ym-ad - n-bØ - ns‚ A¤p-X-{]-hr-Øn-Iƒ hnh-cn-°p∂ H∂p-c≠p Imhy-߃ \¬In-bn-´p≠v. hmgvØ-s∏´ ]´-°m-cpsS ]S-ßfpw CjvSw-t]mse e`n-®n-´p-≠v. Rm≥ Xs∂ Ipsd ss{IkvXh XXz-imkv{X{K-Ÿ-߃ hmßn hmbn-®n-´p-≠v. tXmakv dºm≥ Fgp-Xnb kºq¿Æ ss__nƒ hymJym\w F∂ IrXnbpw ho´n-ep-≠v.' "hymJym\w t]mcm. aqe-Ir-Xn-Xs∂ hmbn-°-Ww. ]pXn-b-\n-b-aw. {Inkv X p- h n- t \m- S p- I qsS tXmfp- c pΩn \S∂ injy- ∑ m¿ Fgp- X nb kphntij߃. a\p-jy-cpsS hymJym-\-߃ Xncp-In-t®¿°mØ ]pXnb-\n-b-aw. ]pXn-b-\n-b-aw XXz-im-kv{X-sam-∂p-a-√. shfn-]m-Sm-Wv. tbip{In-kvXp-hn-s\-∏‰n Fgp-Xnb ZrIvkm£n hnh-c-W-߃. \n߃ tIƒ°p∂ Cu adn-b-—-]p-Wy-hmf {]Xy-£-X-I-sf√mw kmØms‚ X{¥-ßfm--sW∂p R߃ hniz-kn-°p-∂p. GI -a-≤yÿ-\mb {InkvXp-hn¬\n∂pw P\-ß-fpsS {i≤ Xncn-®p-I-f-bm\p≈ ss]im-NnI {]l-k-\߃. \nc-]-cm-[n-Ifpw hnth-I-iq-\y-cp-amb a\p-jysc D]-tbm-Kn®v kmØm≥ {]N-cn-∏n-°p∂ \pW-Iƒ.' "Bs´. hmbn-®p-Xo¿°mw. BZy-am-bn-´mWv "]pXnb\nba'Øn s‚ Hcp tIm∏n e`n-°p-∂-Xv.' thWp-ta-t\m≥ ho´n-te°p aS-ßp-tºmƒ ssk°nƒ Hgp-In-\o-ßp∂-Xp-t]mse tXm∂n. H‰-b-Sn-]m-X-bn-eqsS ssk°n-fns‚ s_√-Sn-®p-sIm≠v ho´p-]-d-ºn-
192
Ggw-Ipfw kmwIp´n
se-Øn-b-t∏mƒ tImgn-°q-´n¬ \o≠ sIm°-ct°m i_vZw. ]mXn-cm{Xn Ign-™n-cp-∂p. `mcy Dd-°-Øn¬hoWn-cp-∂p. s]s´-∂mWv c≠p Rmd-∏-£n-Iƒ ]d-ºn-eqsS sNe-®p-]-d-°p∂ i_vZw tI´-Xv. Rmd-∏£n hoSn-\-Sp-Øp-IqsS sNe®p ]d-∂m¬ ho´ntem ASpØ _‘p-°-fpsS ho´ntem acWw \S°pw F∂mWv \m´p-Im-cpsS hnizm-kw. Ip´n-°m-eØv AΩq-Ω-bn¬ \n∂mWv Cu hnizmkw BZy-ambn tI´-Xv. A∂p apX¬ Rmd-∏£nIfpsS i_vZw tI´m¬ ]ns∂ Ipsd aWn-°q-dp-I-fn-te°v thWp-ta-t\ms‚ D≈n¬ `bw Dd-™p-Iq-Sns°m-≠n-cn-°pw. "Fs‚ lrZ-b-Øn-s\-¥p-]‰n? Ct∏mƒ `bw tXm∂p-∂n-√t√m!' Xt∂mSp Xs∂ tNmZn-®p. ]nt‰∂p sshIn´v ka-b-Øn\p aptº thWp-ta-t\m≥ tPzmjzm-am∏n-f-bpsS ho´n-se-Øn. tbip-{In-kvXp-hns‚ Kncn-{]-`m-j-W-Ønse Hcp `mK- a m- b n- c p∂p aØm- b n- ® s‚ {]kw- K - h n- j - b w- —- a - Ø mbn A©mw A≤ymbw aq∂mw hmIyw: "Bflm-hn¬ Zcn-{Z-cm-b-h¿ `mKy-hm-∑m¿.' "BflnI Imcy-ßf - n-ep≈ \ΩpsS Zcn-{Zm-hÿ , ]m∏-cØw ssZh-apºn¬ \mw G‰p]d-bW - w. \ΩpsS ]Tn∏pw Adnhpw shdpw ]qPy-ambn ImWp∂ Xmgvabp≈ lrZbw \ap-°p-≠m-IW - w. Zcn-{Z\p hni-∏p-≠v, Zm-lap≠v. BflnI-Im-cy-߃°p-th≠n \ap-°pw Zmlw thWw. hni-∏p--≠mI-Ww. At∏mƒ Ic-bp∂ Ip™n\v amXmhv ]mep sImSp-°p-∂X - p-t]mse ssZhw kz¿§ob kam-[m\w \ap-°p Xcpw.' {InkvXp-hns‚ hm-°p-Iƒ°v efn-Xa - mb Hcp \mS≥ hymJym-\a - mWv aØm-bn-®≥ \¬In-bX - v. thWp-ta-t\m≥ [ym\-tbm-K-߃ H∂pw apS-°n-bn-√. Rmb-dmgvN cm{Xn. Ah-km-\sØ [ym\-tbmKw Ign™p. thWpta-t\m≥ aØm-bn-®s‚ ASp-tØ°p \oßn \n∂p: "D]-tZ-io, Rm≥ Atßm´pw Ctßm´pw IqSn ]Øp-ssa¬ ssk°nfp Nhn-´nbm ChnsS tbmK-Øn\p hcp-∂-Xv. ]mXn-cm-{Xn-bmIpw Xncn-®p-ho-´n¬ sN√p-tºmƒ. `mtcyw Ip™p-ßfpw X\n-®m-ho-´n¬.' "Ah-sc-°qSn Cßp sIm≠pt]mcv.' "`mcy-tbmSp ]d-™n-´n√ s]¥-t°mkvXpImcpsS tbmK-Øn\m hcp∂-sX∂v. Ahƒ hg-°p-≠m-°pw.' "kmh-Im-i-ambn ]td-Ww. sImg-∏-sam∂pw hc-Øn-√. R߃ {]m¿∞n-t®m-fmw.' £am-]W cq]-Øn-emWv _m°n ]d-™Xv: "D]-tZ-io, Rm≥ Xmakn-°p∂ {Kma-Øn¬ ]md-»m-e-bpsS sXt°-tIm-Wn¬ s]¥-t°m-kvXpIm-cpsS Hcp k` Ds≠∂v Rm≥ C∂p cmhnse tI´p. B k`-bnse Hcp {]am-Wn-bpsS ho´n¬ cmhnseXs∂ t]mbn At±-lsØ I≠p. \√ a\p-jy-\m. At±lw Hcp A≤ym-]-I-\m. Fs‚ ho´n¬ \n∂v H∂c-ssate D≈q Ah-cpsS Bcm-[-\m-a-µn-c-Øn-te-°v. h¿Ko-sk∂m AhnSsØ D]-tZ-in-bpsS t]cv.' "Rm≥ tI´n-s´m≠v At±-l-sØ-∏-‰n. \√ ssZh-Zm-k-\m.' "Rm≥ C\o apX¬ AhnsS tbmK-߃°p t]m∂-Xp-sIm≠v Chn-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
193
sS-bp-f-f-h¿°p \√ hntcmt[mw D≠m-Iptam?' "Hcn-°-ep-an-√. km¿ ChnsS hcp-∂Xp Rß°p hey kt¥m-j-am. F∂m¬ C{X Zqcw ssk°nfp Nhn-´p-∂Xv _p≤n-ap-´m. C\o Ahn-sSt]mbn Bcm-[n-®p-sIm-≈q.' "ChnSsØ kt¥mjw AhnsS In´ptam?' "Xo¿®-bmbpw In´pw.' thWpkmdns‚ tXmfn¬X´n Dd∏p \¬In: "Chn-SsØ kt¥mjw tPmjzm-am-∏-tfsS ho´p-ap-dn-bp-sStbm RßsS Bcm-[-\m-a-µn-c-Øn-s‚tbm ]pWyw sIm≠p In´p-∂-X-√. R߃ Bcm[n-°p∂ GI-k-Xy-ssZhw \¬Ip∂ B\-µ-amWv \n߃°p e`n-®n-cn°p-∂-Xv. "Chn-SsØ kt¥mjw hnh-cn-°m-s\m-°-Øn-√.' "ssZh-Øn\v Chn-sSbpw Ahn-sSbpw XΩn¬ hyXym-k-an-√. ssZhw ÿe-Im-e-]-cn-an-Xn-Iƒ°-Xo-X-\m-Wv. AXp-sIm≠m R߃ Xo¿∞m-S\-߃°pw ]pWy-ÿe kµ¿i-\-߃°pw H∂pw Hcn-°epw t]mImØ-Xv. ChnsS In´mØ A\p-{Klw ]cp-a-ebntem thfm-¶-Æn-bntem In´p-sa∂v R߃ Icp-Xp-∂n-√.' "Rm\m-t∂¬ HØncn ÿe-ß-fn¬ t]mbn-´p-ap-≠v. Ah-[n-°m-e-ßfn-se√mw Xo¿∞m-S-\-am-bn-cp∂p—]Øn-cp-]Xv h¿j-am-bn.' "{]tXyI ÿe-ß-fn¬, {]tXyI sI´n-S-ß-fn¬, i‡n-bn¬ G‰°p-d-®n-ep-I-fp≈ ssZh-ßsf Btcbpw R߃ IpSn-bn-cp-Øm-dn-√. GIk-Xy-ssZhw Aßs\ a\p-jy≥ ]td-∂n-SØv IpSn-bn-cn-°p∂ Ifn∏mhssZh-a-√. a\pjys‚ `mh-\bpw A‘-hn-izm-k-ß-fpam ssZh-ßfpsS FÆw s]cp-∏n-s®-Sp-Øn-cn-°p-∂-Xv.' "D]-tZ-in-bpsS {]kwKw F\n°p hey CjvS-am. AXp If-™n´p t]mIp∂ Imcyw Hm¿°p-tºmƒ hnj-aw. Zqcw Hm¿°p-tºmƒ ChnsS hcm\pw {]bm-kw.' "h¿Kokv D]-tZin \∂mbn {]kw-Kn-°p∂ Bfm-.' "Fs∂ ]cn-N-b-s∏-SpØn At±-l-Øns\mcp IØ-b-bv°-tW.' "Xo¿®-bmbpw....\n߃°-hnsS \√ kzoI-cWw In´pw.- ÿ-e-`‡nbpw a\p-jy-`‡ - nbpw Hs° hn´p-If - b-Ww. a\p-jysc kvt\ln-°Ww. _lp-am-\n-°-Ww. F∂m¬ `‡n ssZh-tØm-Sp am{Xw.' "Znhy-∑m¿ Cuiz-cs‚ {]Xn-\n-[n-Iƒ At√? Ah¿°pw Ah-cp-sS Xncp-ti-jn-∏p-Iƒ°pw i‡n-bnt√?' "tbip-{InkvXp injy-∑msc k¿∆-cm-Py-ß-fnepw kphn-tijw Adnbn-°m≥ ]d-™p-hn-´-t∏mƒ Ah¿°v Xºp-cms‚ hkv{X-°-j-W-ßtfm sNcp-∏p-ap-dn-Itfm Xe-ap-Sntbm H∂pw sImSp-Ø-b-®n-√. tbip-hns‚ Cu `qan-bnse amXm-]n-Xm-°ƒ D]-tbm-Kn® ho´p-km-am-\-ß-fpsS Nofp-Ifpw sImSp-Ø-b-®n-√. tXmam «olm C¥y-bn¬ h∂Xv tbip-hn-s‚tbm a‰v As∏m-kvX-e-∑m-cp-sStbm apSn-bn-g-Ifpw \J-®o-fp-Ifpw k©n-bn-en-´p-sIm≠-√. Keo-e-bnse s]mSnaÆpw tbm¿±m-\nse sh≈hpw H∂pw sIm≠ph-∂n-√. ]Icw kXy-h-N-\-hp-am-bn-´mWv h∂-Xv. ÿe-]q-Pbpw hkvXp hW-°hpw Hs° R߃ shdp-°p-∂p. Hcp hkvXp-hnepw Xncp-ti-jn∏nepw B{ibw hbv°-cpXv.'-
194
Ggw-Ipfw kmwIp´n
"a\- n-embn' "t]mÃp-am≥ FgpØpw aWnHm¿Udpw sIm≠p-Ø-cp-∂p. F∂m¬ ]Ww t]mÃp-ams‚ IpSpw-_-kz-Ø-√. IØpw Abm-fpsShI A√. Rm≥ ssZh-k-tµiw Adn-bn-°p∂ Hcp sIm®p X]m¬in-]mbn am{Xw. ktµiw Ft‚-X-√. ]md-»m-e-bnse h¿Ko-kp-]-tZ-inbpw Rm\pw Htc ssZh-Øns‚ ktµ-i-hm-l-I-cm-Wv. R߃ C∂p I≠p \msf ambp∂-h-cm-Wv....-]mcºcy ss{IkvX-h k-`-°m¿ ]ptcm-lnXt{ijvT-∑m-cpsS P∑-ÿe - ß - - fnepw ih-Ip-So-cß - f - nepw ]Xn-\m-bnc-ßsf Iq´p-∂p. R߃ CsXm∂pw sNøm-dn-√. tbip-{InkvXp CsXm∂pw t{]m’m-ln-∏n-®n-´n√. Xºp-cm≥ P\n® tKmim-etbm A¤p-X-߃sNbvX ÿe-ßtfm I≠p-]n-Sn®v Xo¿∞m-S-\- kw-L-ßsf \bn-°-W-sa∂v tbip injy∑m¿°v \n¿t±iw \¬In-bn-´n-√. FΩ-hp-kn-te°p t]mIp∂ injy-∑mcpsS apºn¬ tbip {]Xy-£-s∏-´p. F∂m¬ B ÿew ]pWy-ÿ-eambn {]Jym-]n®v Bfns\ Iq´-m≥ injy-∑m-¿ {ian-®n-√. thfm-¶-Ænbnepw a‰pw Im´n-°q-´-p∂-Xp-I≠v Xºp-cms‚ lrZbw C∂p ZpxJn-°p∂p-≠m-bn-cn-°pw. hy‡n-]q-P, ÿe-]q-P, hkvXp-h-W°w Ch-sb√mw hymPm-cm-[-\-bm-Wv.' "]nSn-In-´p-∂p-≠v.' "ÿnc-ambn ChnsS hcm≥ kml-Ncyw A\p-h-Zn-°p-∂n-s√-¶nepw h√-t∏m-gp-sams° km¿ RßsS tbmK-߃°p hc-Ww. DW¿∆p-tbmK-߃ CS-bv°nsS R߃ \S-Øm-dp-≠v.' "XobXn Adn-bn-®m¬ aXn. hcmw. Xo¿®.' "hnS ]d-bp-∂-Xn-\p-apºv Hcp ImcywIqsS ]d-t™ms´ thWp kmtd, \n߃°p e`n® am\- nI kam-[m-\-Øn¬ R߃ kt¥m-jn-°p-∂p. F∂m¬ C\n apºn-ep-≈Xv {]iv\-c-ln-X-amb Hcp Pohn-X-am-sW∂v \n߃ hnNm-cn®p-t]m-I-cp-Xv. \n߃ ssZh-tØmSv ASpØp Pohn-°phm≥ {ian-°p-tºmƒ kmØm\pw a\p-jycpw XS-¶¬]md-Iƒ krjvSn°pw. \nßsS hnizm-ksØ De-®p-I-f-bm≥ {ian-°pw. kwi-b-hn-Nm-c߃ a\- n¬ apf-∏n-°pw. tbip-hns‚ injy-∑m-sc√mw c‡-km-£n-Ifm-sb∂v kmdn-\-dn-bm-a-t√m.' "Adn-bmw. tXmam-«o-lmsb ssaem-∏q-cn¬h®t√ Ip¥w Fdn-™psIm-∂-Xv.... {]iv\-ß-fn¬\n∂pw Hfn-t®m-Sm-\√ Rm≥ kXyw ]n≥]-‰phm≥ B{K-ln-°p-∂-Xv.' "kXym-\p-K-a\w ]´p-sa-Ø-b-√. am\-km-¥-c-s∏´pIgn™v F\n°pw {]iv\-߃ Ipd-h-√m-bn-cp-∂p. Fs‚ IpSpw-_-°mcpw Ab¬°mcpw \m´p-Imcpw F\n°p {`jvSpIev]n-®p. _‘p-°-fpsS Ieym-W-ßtfm acW-ßtfm Fs∂ Adn-bn-°-t]m-ep-an-√. Fs∂ \m´nepw _‘p-ho-Sp-Ifnepw Ib-‰-cp-sX∂v IpSpw-_-tbmK IΩ‰n ]t≠ Xocp-am-\n-®-Xm-Wv....F-∂m¬ {]iv\-ß-fpsS \Sp-hn¬ kam-[m\w In´n-s°m-≠n-cp-∂p.' "F\n°pw lrZ-b-Øn\p kam-[m\w In´n-bm¬ aXn.' "sImSp-¶m-‰ns‚ \Sp-hnepw ]m´p-]m-Sp∂ Ipcp-hn-°n-fn-bpsS Imcyw Adn-bm-at√m?' "Adnbmw....D]- t Zinbpw D]- t Z- i n- b psS Iq´phnizm- k n- I fpw AØcw Ipcp-hn-°n-fn-Iƒ BWv.'
]mfw sX‰nb Xoh≠n
195
aØmbn D]-tZ-in-bp-am-bn, At±-l-Øns‚ k`-bnse hnizm-kn-I-fpambn thWp-ta-t\m\v IjvSn®v Gsg´p Znh-k-ß-fnse ]cn-Nbw am{Xw. F∂m¬ hnS ]d-™-t∏mƒ Gsg´p h¿j-ß-fnse ]cn-N-b-ap-ff Ipsd Nßm-Xn-I-fn¬\n∂v ]ncn-bp-tºm-gp-≠m-Ip∂ ZpxJ-amWp tXm∂n-b-Xv. aØm-bn-®≥ c≠p ssIIfpw thWp-ta-t\ms‚ ico-c-Øn\p Np‰pw hcn-™p-ap-dp°n Benw-K\w sNbvXp. thWp-ta-t\m≥ Xncn-®pw. amwkhpw a÷vbpw NqSpw XpSn-∏p-ap≈ \mep-I-c-߃ \n¿Ωn® kvt\l-]miw. AXns‚ sI´-gn-bm≥ Ipsd-t\cw th≠n h∂p. "kzkvXn, kzkvXn.' ssk°n-fn¬ Ib-dn-bn-cp-∂p-sIm≠v thWp-tat\m≥ hnS-]-d-™p. Hscm‰ BgvN-sIm≠v Pohn-X-Øn-ep-≠mb am‰-ß-sf-∏‰n Bfl-K-X߃ Bhn-jv°-cn-®p-sIm-≠mWv thWp-ta-t\m≥ ho´n-te-°p≈ \me©p-ssa-ep-Iƒ ssk°n-tfm-Sn-®-Xv. N{I-ß-fn¬ B™p-c- nb Im‰ns\ [n°-cn®v ssk°nƒ aptºm-´v. Nn¥ ]pd-tIm-´v-—A-‘-hn-izm-k-ßsf [n°-cn-®p-sIm-≠v. Ign™ ]Øn-cp-]Xp h¿j-ß-fm-bn a\x-im-¥n-°p-th≠n F{Xtbm B¬Ø-d-Ifpw AƒØm-c-Ifpw ]pWy-k-t¶-X-ßfpw Nhn-´n-°-b-dn. hgnb-º-e-ß-fn¬ A¥n-bp-d-ßn-s°m≠v. Fen-b-º-e-߃ apX¬ k¿∏-°mhp-Iƒ hsc! Fhn-sS-sb√mw Ipfn®p sXmgp-Xp. I√S apX¬ Imthcn hsc s\ømdp apX¬ s]cn-bmdp hsc `mc-X-∏p-g-bn¬, ]ns∂ aqhm-‰p-]p-g-bn¬ F{Xtbm Aº-e-°p-f-ß-fn¬! BZyw Imbw-Ip-f-Øv, ]ns∂ shÆn°p-f-Øv. HSp-hn¬ Ggw-Ip-f-Øv—-H-scm‰ Znh-kw-sIm-≠mWv AhnsS Bdp Ipf-ßfn¬ apßn Bfl-ip-≤n-bv°p-th≠n tZl-ip≤n hcp-Øn-bXv. Ggm-asØ Ipfw h‰n-°n-S-∂-Xp-sIm≠p ]‰n-bn-√. aX-hy-Xymkw IqSmsX F{Xtbm Xo¿∞m-S\tI{µ-߃ kµ¿-in®p Ign™p! I√m-\n-°pgn, ]p√m-\n-°mhv tImSn-a-e, ]cp-ae, ]pXp-∏≈n NmØ≥tIm-hn¬, ]ns∂ thfm-¶Æn _meyw apX¬ Fs¥√mw `b-߃ lrZ-bsØ Ae-´n-s°m-≠n-cp∂p. IqtSm-{X-`-bw, b£n-`-bw, ]pe-tZm-j-`bw acW`bw....-`-bw.- `-bw. ASp-Ø-P-∑-Øn¬ Xh-f-bmbn P\n®p hf¿∂v ]mºn-\m¬ hngp-ß-s∏-Sptam F∂ `bw! `bw a°-fpsS `mhn-sb-∏‰n Bbmtem? aqØ-a-Iƒ AjvS-a- cm-in°m-cn. c≠m-asØ aI-fpsS P∑-\-£{Xw NnØn-c. apØ-—s‚ ho´n¬ ]qP \S-Øm≥ ]Xn-hmbn h∂n-cp∂ sN√-∏-\m-im-\mWv BZy-ambn P∑cm-in-I-fpsS s]mcpƒ Imhym-flI ssien-bn¬ ]Tn-∏n-®-Xv-—-A-jvSan
196
Ggw-Ipfw kmwIp´n
]nd-∂m¬ sXm´-sX√mw \jvSw. NnØnc ]nd-∂m¬ B Xd tXm≠pw. aIw ]nd∂ a¶tbm? `mKy-hXn!! Cfb aI≥ aIw ]nd-∂-h-\m-Wv. F∂m¬, s]¨Ip-´n-bm-sW-¶n¬ am{Xta B P∑\£{X `mKy-Øn\p Imc-W-am-hp-I-bp-ffq! Icn-ºq® Ipdp°p NmSp-tºmƒ Rmd-∏£n Nne®p ]d-°p-tºmƒ Im° sXt°m´p hmep-\o´n Ic-bp-tºmƒ ]I¬t\-cØv ]Øm-b-Øn¬ ]√n-sNm-√p-tºmƒ AcW XnÆ-bn-ep-d-ßp-tºmƒ....-`-bw.- `bw. `oXn-bpsS Bh¿Ø-\-N-{Iw. Ab-esØ Nmt°m-I-]ym¿ ]≠p ]d-™p-sIm-Sp-ØXpw `b-Øn\p Imc-W-ambn—Cu-ÿhm-c-Øn¬ InÆ-\∏w shSn-®p-Io-dn-bm¬ IpSpw_-Øn¬ AIme ac-Ww. t]mbh¿jw `mcy D≠m-°nb InÆ-\-∏-Øns‚ t\¿ a≤y-`mKw shSn-®p-Io-dn. hn≈-en-eqsS Bhn ]d-∂p. Pohs‚ Bhn B¿°m-bn-cn°pw \jvS-s∏-Sp-∂-Xv? taen¬ {InkvXym-\n-I-fpsS s]cp-\mƒhm-c-ß-fn¬ ho´n¬ InÆ-\∏w D≠m-°-cp-sX∂v `mcybv°v \n¿t±iw \¬In-°-gn-™p. ac-W-`-b- \n-hm-c-W-Øn-\p-th≠n am{Xw F¥pΩm{Xw ]Ww sNehn-´p. F∂n´pw `b-Øn-\-dp-Xn-bpt≠m! ssZh-ß-sfbpw `b-am-bn-cp-∂p. tImf-Pn¬ ]Tn-°p∂ Ime-Øpt]mepw ssZh-ßsf kz]v\wI≠v izmkw-ap´n hnb¿sØm-en®v Fgp-t∂‰n-´p≈ Imcyw Hm¿Ωh∂p. Iq¿Ø-\-Jhpw No¿Ø Np≠pw ho¿Ø hmep-ap≈ _m_n-temWnse tZh-∑m¿. k¿∏-Øns‚ \m°pw hym{L-Øns‚ aq°pw ]penbpsS ]√pw Igp-Is‚ IÆp-ap≈ {Koknse tZhn-Iƒ. \mep Xebpw Ggp sNhn-bp-ap≈ tdma≥ b£nIƒ. k¿∏-Øns‚ hmbn¬ Ip¥w Cd-°p∂ Koh¿§okv ]pWy-hm-f≥ F∂ Ip´n-ssZ-hw!!- I-Æp-X≈nb k¿∏w. Acniw aqØv tNmcNo‰n-°p∂ ]pWy-hm-f≥. temI-Ønse F√m `qJ-WvU-ßfntebpw ssZh-ß-fpsS ]S-߃ tiJ-cn-®n-´p-≠v. Chsb t\m°p-tºmƒ `b-am-sW-¶n¬X-s∂. Ch¿ `mc-Xo-bs‚ ssZh-ß-f-√. kpta-cn-b-°m-cp-sS, s^\o-jy-cpsS, I¬Zm-b-cpsS, \n\-sh-°m-cpsS ssZh-߃....ssh-tZ-inI ssZh-߃. Chsc t]cp-am‰n, thjw am‰n `mc-X-Øns‚ aÆn¬ sIm≠p-h-∂Xv B¿? ]≠v GI-ssZ-hØ - n¬ hniz-kn-®n-cp∂ `mc-X\ - m-Sns\ Bcp NXn®p! kky-`p-°p-Ifpw im¥-io-e-cp-amb `mc-Xo-b¿ Cu {Iqc-ap-J-ßsf Fßs\ kzoI-cn®p! Chsc kz]v\w ImW-cptX F∂v Btcm-sS-∂n-√msX {]m¿∞n ®psIm≠m-bn-cp∂p Nne-t∏mƒ Dd-ßm≥ InS-∂n-cp-∂-Xv. Ch-cn¬ Nne ssZh-߃ ASpØ ImeØpw kz]v\-ß-fn¬ {]Xy-£-s∏-Sm-dp-≈Xpw InSnew sIms≠-gp-t∂-¬°m-dp-≈Xpw Nn¥-bn-se-Øn. Nn‰-∏s‚ ]qPmap-dn-bn¬ Ib-dp-tºmƒ C∂pw N¶n-Sn∏p h¿≤n-°pw. ISn®pIodp∂ ssZh߃. Xo Xp∏p∂ ssZh-߃. k¿∏-°m-hp-I-fn¬ t\¿®bv°p Ib-dp-tºmƒ `‡n-tb-°mf[nIw
]mfw sX‰nb Xoh≠n
197
`b-amWv tXm∂mdp≈-Xv. `mc-X-a-°-ƒ aS-ßn-h-cptam? GI-ssZ-h-hn-izm-kn-I-fm-bn-cp∂ ]gb ap\n- t {i- j v T - c psS hgn- b n- t e°v ! k¿∆hym]nbpw k¿∆- i - ‡ \pw k¿∆⁄m\n-bp-amb Cuiz-c-\n-te°v! thjwamdn-h∂ sshtZ-inIssZhßsf `mcXw Dt]-£n-°ptam! Hcp AΩ-bpsS amdnS-Øn¬ inip AW-bp-∂-Xp-t]mse kvt\ltØmSpw ss[cy-tØmSpw Bfl-hn-izm-k-tØmSpw IqSn ssZhsØ kao]n-°m≥ km[n-°-W-a-t√m. AΩ-bpsS cq]hpw km∂n-≤yhpw `bw Dfhm-°n-bmtem? s]s´∂v Im¬h-dn-bnse {Iqin¬ Xqßnb tbip-{InkvXp Df-fn¬ sXfn-™p-h-∂p. B IÆp-Iƒ! thZ-\-sIm≠p \ne-hn-fn-°p-tºmgpw kvt\l-tØmsS a\p-jys\ t\m°p-∂p. hmbv! \o Ft∂mSpIqsS ]dp-Zo-k-bn¬ Ccn-°p-sa∂v I≈-t\mSp ]d-bp-∂p. \m°v! ]nXmth Ch-tcmSp £an-°-Wta F∂v tIW-t]-£n-°p∂p. lrZbw! Xs‚ GI-Pm-X-\mb ]p{Xs\ a\p-jy-\p-th≠n \¬Im≥ X°-hÆw temIsØ kvt\ln® kz¿§-ÿ-\mb ]nXm-hns‚ B¿{ZlrZ-bw. Ic-߃! a\p-jys\ amdn-e-W-bv°m≥ a\- -en-thmSp \o´p∂ Ic߃. a\p-jy-h¿§-sØ- samØw ap‡n-bn-te°p kzmKXw sNbvXpsIm≠v {Iqin¬ c≠p hi-ß-fn-te°pw hncn-®p-\o-´nb Ic-߃. tcmKnIsf sXm´p kuJy-am-°n-b, BtcmSpw bp≤w sNbvXn-´n-√mØ Ic߃. Aºpw hn√pw KZbpw Ip¥-hpw....-t]-dn-bn-´n-√mØ `pP-߃. bp≤-Øn-\p-th≠n Btcbpw t{]cn-∏n-®n-´n-√mØ kam-[m-\ -{]-`p. Hcm-gvN-bmbn ]pXn-b-\n-b-a-Ønse \mep kphn-ti-j-߃ Bh¿Øn®m-h¿Øn®v hmbn-°p-I-bm-Wv. Hmtcm A≤ymbw hmbn-®p-\o-ßpt¥mdpw {InkvXp-hns‚ hy‡nXzw IqSp-X¬ BI¿j-Wo-b-am-Ip-∂p.- C-Xp-t]mse Hcp hy‡nsb Ncn-{X-Øntem XXz-im-kv{X-Øntem ]pcm-W-ß-fntem I≠p-ap-´n-bn-´n-√. ssZh-ß-sf-∏‰n e÷-tXm-∂n-bn-´p≈ kµ¿`-ßfpw Hm¿Ω-bn-se-Øn. BgvN-∏-Xn-∏p-I-fn¬ I≠n-´p≈ ssZh-ß-fpsS Nn{X-߃. {Kokn-sebpw tdman-sebpw t£{X-ß-fnse I√n¬sIm-Ønb cXn inev]-߃. kzImcy-`m-K-߃ A\m-hr-X-am-°n-s°m≠v am¿_nƒ ]oT-ß-fn¬ tamln-∏n°p∂ coXn-bn¬ Ih-®n-cn-°p∂ ssZh-߃. B¨ssZ-hß - ƒ, s]¨ssZh-߃. tZh-∑mcpw tZhn-Ifpw H∂n-®n-cp∂v irwKm-ct- N-jvSI - ƒ \S-Øp∂ cwK-߃. Nne¿ \·¿, Nne¿ A¿≤-\-·-¿. ]S-߃ I≠p apJw Xncn®n-´p-≠v. enwK-\-a-kv°mcw hsc \S-Øp∂ `‡-P-\-ß-fpsS t^mt´m-
198
Ggw-Ipfw kmwIp´n
Iƒ I≠v F{X-h´w IÆp-s]m-Øn-bn-´p-≠v. Ch-sbms° I√n¬ sImØn-h® Iem-Im-c-∑m-¿°p {]tNm-Z-\taInb i‡n GXv? ssZh-tam, AtXm ]nimtNm? Ch-sbms° Bcm-[-\m-ÿ-e-ß-fn¬ {]Z¿in-∏n-°m≥ ss[cyw ImWn-®-hsc kzm[o-\n-®Xv ]cn-ip-≤m-flm-thm, AtXm Zpcm-flm-°tfm? amem-J-am-tcm, AtXm Zp¿`q-X-ßtfm? Hcn-°epw ip≤m-flm-°ƒ Bbn-cn-°n-√. a\p-jys\ arK-ß-fpsS ]Sn-bn-te°p XcwXmgvØp∂ ZpjvSi-‡n-I-fmWo tæ—-X-I-fpsS ]n∂n¬. thWptat\m≥ kzbw ]d-™p. Hcm-gvN-bmbn aØmbnD]-tZin ]cn-N-b-s∏-Sp-Øn-s°m-≠n-cn-°p∂ btlm-hbmw ssZhw D≈n¬ sXfn™ph∂p. Znhy-amb {]I-miØn¬ hkn-°p∂ hnip-≤-ssZ-hw. ssZh-]p-{X≥. \k-td-Ønse {InkvXp. t_-Xve-tl-anse a\p-jy-]p-{X≥. Keo-e-bnse {InkvXp. Hen-hp-a-e-bnse tbip. F√m cwK-ß-fnepw kwb-a\w ]men® ain-lm-X-ºp-cm≥. Ch\n¬ Rm≥ Hcp Ip‰hpw ImWp-∂n√ F∂v ]oem-tØmkv hn[n FgpXnb ssZh-]p-{X≥. kIe kv{XoI-sfbpw kz¥w ktlm-Z-cn-sb-t∏mse I≠h ≥. A-s√-¶n¬ kz¥w amXm-hn-s\-t∏m-se. ]m]-Øns‚ emRvO\-bp≈ euIn- I - k p- J - ß ƒ H∂pw Hcn- ° epw B{K- l n- ® n- ´ n- √ mØh≥. \t{kØnse sIm®p-ho-´n¬ XpSßn Im¬h-dn-bn¬ Poh≥ A¿∏n® \nan-jw-hsc {_“-Ncyw A\p-jvTn-®-h≥. Ima-tam-lm-Zn-Iƒ Xo≠n-bn´n-√m-Ø-h≥. Hcn-°epw hnhmlw B{K-ln-®n-´n-√m-Ø-h≥. kpµ-cn-I-fpsS ]pdtI IÆp-Iƒ ]mbn-°mØ kXy-k-\ym-kn. IpjvTtcmKn-Wn-I-sfbpw cmPkp-µ-cn-I-sfbpw Hcpt]mse kvt\ln-°p-∂-h≥. kv{Xosb Ima-hn-Im-ctØm-Sp-IqSn t\m°p-∂-h≥ F√mw lrZbw sIm≠v Ah-tfmSp hy`nNmcw sNbvXp-t]m-bn F∂p-]-tZ-in® k¿∆-kw-K-]-cn-Xym-Kn. _mey-ImetØm bu∆-\Z- i - b - ntem Ab-esØ s]¨Ip-´n-If - p-ambn A\p-cmKeoeI-fn¬ G¿s∏´n´n√mØ t{ijvT-b-Xn. irwKm-c-Km-\-߃ Btcbpw ]mSntIƒ∏n-®n-´n-√m-Ø-h≥....-t{]-a-®p-cp-fp-Iƒ B¿°pw Fgp-Xn-bn-´n-√m-Ø-h≥. ssZh-]p-{X≥. ssZh-]p-cp-j≥. ]pcp-tjm-Ø-a≥ DØ-a≥ DØ-a-]p-cp-j≥ ]pcp-j-∑m-cn¬ DØ-a≥ _meyw apX¬ {Iqinse acWw hsc amXr-I-]c-ambn hkv{Xw [cn-®-h≥. HSp-hn¬, Dbn¿sØ-gp-t∂‰v kv{XoI-fp-sSbpw ]pcp-j-∑m-cpsSbpw apºn¬ {]Xy-£-s∏-´-t∏mƒ {]Im-i-h-e-b-Øn¬ BhrX-\m-bh≥....-{]m-¿∞-\-bm-bmepw ]m´m-bmepw {]kw-K-am-bmepw aØmbn D]tZ-inbv°pw Iq´¿°pw Cu tbip-hn-s\-∏‰n ]d-bmt\ t\c-ap-≈q. ]≠v tImf-Pn¬ ]Tn-®n-cp∂ ImeØv thWp-ta-t\m≥ Ihn-X-Iƒ Fgp-Xn-bn-´p-≠v. At±-l-Ønse Ihn ho≠pw DW¿∂p. ssk°nƒ apt∂m-t´m-Sp∂ thK-Øn¬ tbip-{In-kvXp-hn-s\-∏‰n hnti-j-W-߃ \n¿-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
199
Ωn-®pXpS-ßn. ]m]w Adn-bmØ _en-bmSv [¿Ω-imkv{XKpcp [¿Ω-]m-e-I≥ [¿Ω-Zo]vXn [¿Ωaq¿Øn Pohn-X-Øn¬ apsºßpw A\p-`-hn-®n-´n-√mØ kam-[m\w Hcm-gvNbmbn X\n°p \¬Inb {iotbip-hn-s\-∏‰n: ]qPy-cn¬ ]c-a-]q-Py≥ PntX-{µn-b≥ kXvKpW aq¿Øn Znhy-tbmKn. t\csØ Nn¥n-®p-sIm-≠n-cp∂ hnj-b-Øn-te°p aS-ßn-h-cm≥ an\n´p-Iƒ th≠nh∂p. BflK-X-sa-t∂mWw Ign-™-Im-e-sØ-∏‰n ho≠pw tNmZy-߃ D∂-bn-®p. kzbw DØ-c-ßfpw \¬In-—ssk-°n-fns‚ N{I߃ tdmUnse Ip≠p-Ip-gn-I-fn¬ hgp-Xn-ho-gmsX t\¿]m-X-bn-te°v Xncn-®p-hn-´p-sIm≠v. Fs¥√mw thZ-\-Iƒ Ipsd h¿j-ß-fn-embn a\- ns\ DS-°n-hen®psIm≠n-cp∂p! Ip‰-t_m-[-Øns‚ thZ-\ AkvXn-Xz-hyY iq\y-Xm-t_m-[-Øns‚ s\mº-chpw a\ paSp∏pw A\n-›n-X-Xz-Øns‚ ss\cm-iyhpw hnßepw Pohn-X-Øns‚ A¿∞w ]nSn-In-´m-Ø-Xns‚ k¶-Sw.... ]i-bn¬ ]‰nb ]m‰-bpsS Ahÿ! thZ\m\nhm-c-W-Øn-\mbn Btcm-sS√mw {]m¿∞n®p! ]nXr-°-tfmSv, ]nXr-i-‡n-I-tfm-Sv, BIm-i-tZ-h-t\m-Sv, ]r∞zo-tZ-hn-tbm-Sv. amk-Ønsem-cn-°¬ hoXw ]r∞zn]qP. sFiz-cy-Øn-\p-th≠n Bcp-sS-sb√mw a≤y-ÿX tXSn! IpSpw_k¥pjvSn \¬Ip∂ tZh-s‚. k¥m-\-`mKyw kΩm-\n-°p∂ tZhnbpsS. ]co-£-bn¬ Pbn-∏n-°p∂ tbmKn-bp-sS. Hm¿Ω-i‡n Xcp∂ I\ymkv{XobpsS. ]nim-Nns\ HmSn-°p∂ IØ-\m-cp-sS. hnf-h¿≤-\hv Xcp∂ kzman-bp-sS. DtZym-K-°-b-‰-a-cp-fp∂ ]q¿∆-∑m-cpsS. BtcmKyw {]Zm\w sNøp∂ acn® Imc-W-h-cp-sS. AarXw sNmcn-bp∂ D]-tZ-hs‚ kpIrXw s]mgn-bn-°p∂ D]-tZ-hn-bpsS t{ibkp \¬Ip∂ BNm-cys‚ i{Xp-hns\ [zwkn-°p∂ Aº-e-am-Xm-hns‚ an{XsØ c£n-°p∂ apØ-∏-s‚.... im]-s∏m-dp-Xnbv°pw a\- -am-[m-\-Øn-\p-ambn B¿s°√mw t\¿®Iƒ sImSp-Ø-b®p! IS-a-‰Øp IØ-\m¿°v CS-a-‰Øp kzman-bmƒ°v ]pd-a-‰ØΩqΩbv°v c≠p ]Xn-‰m-≠p-I-fmbn kz¿§-tem-I-ß-fp-ambn kº¿°-Øn\v Fs¥√mw hmßn-°q´n!
200
Ggw-Ipfw kmwIp´n
sImØnb cq]-߃, sNØnb _nw_-߃ hc-®-]-S-߃, an\p-°nb t^mt´m-Iƒ hm¿Ø {]Xn-a-Iƒ, ap{ZWw sNbvX a{¥-߃ ]\-tbm-e-bn-se-gp-Xnb ss__nƒ hmIy-߃. IWn-bm-∑m¿ apX¬ Ic-{]-am-Wn-Iƒ hsc \n¿t±-in® Fs¥ √mw km[-\-߃ tiJ-cn-®p. F{X {]mhiyw ssXeß-fp-≠m°n ]qPm-ap-dnbn¬ te]\w sNbvXp! KwK-bnse ]pWy-Pew a°-bnse s]mSn-a-Æv, tbm¿±m-\nse Ifn-aÆv ssaem-∏q-cnse abn-em©n Fcp-a-∏m-ev, Bº¬∏q-hv, Ipdp-t¥m-´n-thcv shcp-In≥]p-gp, {]mhn≥Im-jvTw, tKmaq{Xw Znhy-∑m-cpsS apSn-bn-g-Iƒ, \J-®o-fp-Iƒ ]pWy-hm-f-∑m-cpsS Ip∏m-b-°-j-W-߃ I\ym-kv{Xo-I-fpsS intcm-h-kv{X-Øp-≠p-Iƒ.... GsX√mw coXn-I-fn¬ ssZh-ßsf At\z-jn-®p. Ip´n-°mew XpSßn GsX√mw hml-\-ß-fn¬! tIcfw XpSßn _olm¿ hsc. A∏q-∏s‚ tXmfn¬, AΩq-Ω-bpsS Ffn-bn¬ ]ns∂ _ n¬, ssk°n-fn¬ Aw_m-k-U¿ Imdn¬ Imf-h-≠n-bn¬, dn£mbn¬, Xoh-≠n-bn¬ hf-f-Øn¬, ]ns∂ t_m´n¬ B\-∏p-dØv, Igp-X-∏p-d-Øv, H´-I-Øns‚ apXpIn¬. kXym-t\z-j-W-bm-{X-I-fpsS Ncn{Xw \o≠ Hcp IY-bm-Wv. BgvN∏-Xn-∏nse \o≠IY-Iƒt]mse ssZ¿Ly-ap-≈-h. \ofw am{X-a√ hoXnbp-ap≈ IY-Iƒ. ]md-»me apX¬ _olm¿ hsc \ofw. ]q∆m¿ apX¬ ]mf-bw-tIm-´-hsc hoXn. ]pWyw tXSn-bp-ff \´w-Xn-cn-®n-ep-Iƒ A¿∞w tXSn-bp≈ h´w Id-ß-ep-Iƒ Ct∏m-gnXm sXm´-SpØ ]´-W-Øn¬ {]m¿∞n-®p-sIm≠ncp∂ km[mc-W° - m-cmb Ipsd I¿j-Ic - psS Gsg´p [ym\-tbm-Kß - f - n-eqsS apsºßpw e`n-®n-´n-√mØ kam-[m\w e`n-®n-cn-°p-∂p. a\- n\v Hcp kpJw. ZnhyXzw H∂pw Ah-Im-i-s∏-Sm-Ø, _ncp-Z-ß-sfm-∂p-an-√mØ Hcp]-tZ-in-bpsS hmbn¬\n∂p hoW hN-\-ß-fn-eqsS Pohn-X-Øns‚ A¿∞w Is≠Øn-bn-cn-°p-∂p. tXSn-b-h≈n Imen¬ Np‰n-bn-cn-°p-∂p. s]s´-∂v, Xn¶-fm-gvN-cm-{Xn-bnse N¿®m-th-f-bn¬ aØmbn D]-tZin ]d™ Hcp hmNIw thWp-ta-t\ms‚ \mhn-ep-W¿∂p: kXyw hfsc efn-Xw, hfsc ASpØv, Ffp∏w I≠p-]n-Sn-°mw. hn\-b-ap≈ a\- p≠m-bm¬ aXn. efnXw Ffp∏w hfsc ASpØv Gsd-\mƒ Xe-]p-I-™m-tem-Nn® hnj-b-߃ hfsc efn-X-ambn
]mfw sX‰nb Xoh≠n
201
a\- n-embnXpS-ßp-∂p. ssIbn¬ In´nb XXz-im-kv{X-{K-Ÿ-߃ Acn®ps]dp°n At\z-jn®n´pw I≠p-In-´n-bn-´n-√mØ a¿Ω-߃ Gsg´p cm{XnIƒ sIm≠v a\- n¬ sXfn-™p-h-cp-∂p. kuP-\y-c-£. A¤pX ]m]-im-¥n. \nXy-X-bpsS `mKy-°pdn Sn°-‰p-hm-ßm-sX, \dp-s°-Sp-∏n-√msX `mKyw {]m¿∞n-®pIc-ÿ-am°p∂ Ipsd hnizm-kn-Iƒ. AΩ-bpsS amdnSØnse ]n©p-Ip-™n-s\t∏mse IÆo-scm-gp°n {]kmZw s]mgn-bn-°p∂ ktlm-Zcoktlm-Z-c∑m¿. sXßp-hnf aØmbnD]-tZ-inbpw At±-l-Øns‚ kl-hn-izm-knIfpw! Pohn-°m≥ th≠n {]m¿∞n-°p-∂-h-cp≠v {]m¿∞n-°m≥ th≠n Pohn-°p-∂-h-cp≠v aØm-bn-D-]-tZ-inbpw Iq´cpw Ch-cn¬ c≠m-asØ Iq´-Øn-epƒs∏Sp-∂p. `wKn-bmbn apJw hSn®p an\p-°nb Hcp Iq´w ]pcp-j-∑m¿. I©mhpw Idp∏pw sXmSm-Ø-h¿. _oUn-°-d-bn-√mØ Np≠p-I-fm-sW-√m-h¿°pw. ImSpw N∏pw, adbpw adn∏pw apdnaoi-bp-an-√m-Ø-h¿. apJØp t\m°nbm¬ aXn, Hmtcm-cp-Ø-cp-sSbpw lrZ-b-Øns‚ ASn-Ø-´p-hsc ImWmw. ImSpsXfn®ssaXm-\w-t]mse apJØv kqcy-{]-Imiw kzoI-cn-°p-∂-h¿. Cubw-]q-inb sNºp-N-cphw t]mse {]Imiw Bhm-ln®p {]Xn-^-en∏n°p-∂h¿. B`-c-W-ß-fpsS Ir{Xna Xnf-°-an-√mØ Ipsd kv{XoIƒ. F∂m¬ Xs∂ {]Im-i-Øn¬ Ipfn®p\nev°p-∂ kt¥mjw Ah-cpsS apJ-ß-fnep-≠v. kvtXm{X-Øns‚ AI-º-Sn-tbmsS GXp {]iv\-sØbpw t\cnSp∂ ktlm-Z-cn-am¿. h’Ω ktlm-Z-cn-bpsS tPmen \jvS-s∏´ Imcyw hymgm-gvN-cm-{Xn-bnse km£y-Øn¬ Ah¿ kqNn-∏n®tXm¿Ωh∂p....]t£ hm°p-I-fn¬ \ncm-i-bn-√m-bn-cp-∂p. hnizm-khpw ip`m]vXnhnizmk-hpap≈ bph-Xn. tPmjzm-am-∏nf IcƒtcmKn-bm-Wv. IqSn-bm¬ c≠p h¿jwIqSn Pohn°pw. F∂m¬ Abm-fpsS hm°p-I-fn-¬ BtcmSpw Hcp ]cm-Xnbpw C√mbn-cp∂p F∂ hkvXpX thWp-ta-t\m≥ Hm¿Øp. tcmK-ku-Jy-Øn\p am{X-a√, tcmK-Øn\pw ssZh-Øn\p \µn]d-bp∂ a\p-jy-cmWv aØmbn D]-tZ-in-bpsS k`mw-K-߃. I®-hSw s]mfn-™-t∏mƒ hnjw Ign®v Bfl-lXysNbvX Xs‚ AΩm-h-t\bpw Bkvva aq¿—n-®-t∏mƒ InW-‰n¬ NmSn acn® Nn‰-Ωtbbpw kl-Xm-]-]q¿∆w thWp-ta-t\m≥ kvacn-®p. tbip-{In-kvXp-hns\ I≠p-ap-´n-bncp-s∂-¶n¬ Ah¿ Bfl-lXy sNøp-am-bncpt∂m? Ata-cn-°-bn¬ Bfl-lXy G‰hpw Ipdhv s]¥-t°m-kvXp-ImcpsSbnS-bn-em-sW∂v kmaq-ly-im-kv{X-⁄-∑m¿ \S-Ønb Hcp ]T\w shfn-s∏-Sp-Øp-∂X - mbn aØmbn D]-tZin {]kw-KØ - n¬ A`n-am-\t- ØmsS kqNn-∏n® Imcyhpw thWp-ta-t\ms‚ Nn¥-bn-se-Øn. Bflm-hn¬ Zcn-{Z-cm-b-h¿ kº-Øns‚ Imcy-Øn¬ icm-i-cn-°m¿....kt¥m-j-Øns‚ Imcy-Øn¬ kº-∂¿
202
Ggw-Ipfw kmwIp´n
]ns∂ Ch¿ F¥n\v Bfl-lXy sNøp∂p! Bflm-hn¬ Zcn-{Z-cm-b-h¿ `mKy-hm-∑m¿. `mKy-hm-∑m¿ F¥n\v Bfll-Xy-sN-øp∂p! Aar-Xns‚ kpIr-X-ap≈ Ah-cpsS kvXpXnkvtXm{X-߃ Xs‚ ssk°n-fns\ ]n¥p-S-cp-∂-X-pt]mse tXm∂n. ssk°n-fn¬ Ccp-∂p-sIm-≠pXs∂ thWp-ta-t\m≥ he-XpssI s\©Øp h®p: "GI-k-Xy-ssZ-h-amb btlm-th, k¿t∆-iz-cm, PK-Zoizcm, kz¿§-ÿ-\mb ssZhta hµ-\w. Keo-e-bnse kzmantb \µn. tKmim-e-bnse Ah-Xm-cta \a-kv°m-cw. btlm-h-bpsS GI-Pm-X-\mb kzmantb ic-Ww....-i-cWw \o am{Xw....-Rm≥ Aßsb kzoI-cn-°p-∂p.' kzbw a{¥n-°m≥ XpSßn: - mcyw km[n-®-h≥ Rm≥ kn≤m¿∞-\m-Wv-—I Rm≥ _p≤-\m-Wv-—-t_m[w e`n-®-h≥ km£m¬ kXy-sØ-∏-‰n-bp≈ t_m[w! h¿j-ßf - mbn thWp-ta-t\ms‚ D≈n¬ sI´n-°n-S∂ - n-cp∂ `b-ßfpw thZ-\-Ifpw s]bvXp\oßnb {]Xo-Xn. Hmtcm [ym\-tbm-K-Øn\p t]mIpt¥mdpw Hmtcm `mcw Hgn-bp∂ A\p-`hw. Ct∏mƒ Ah-km-\sØ `mcs°´pw s]m´n-ho-Wn-cn-°p-∂p. "lt√-epøm kvtXm{Xw. Kvtfmdn.' s]¥-t°mkvXp ssien-bn¬ At±lw ssZhsØ kvXpXn-®p. s]s´∂v \m°n\p NqSp tXm∂n. izmk-tIm-i-߃ hnI-kn®p hcp∂-Xp-t]mse Hc-\p-`q-Xn. X\n°p ]nSn-In-´mØ GtXm hm°p-Iƒ \mhv D®-cn®p XpS-ßn. hnZzm≥ _ncp-Z-Øn\p th≠n k¿°m¿ \S-Ønb hymIc-W]-co-£bv°v H∂mw ¢mkn¬ ]m mb thWp-ta-t\m≥. F∂m¬ hymI-cW \nb-a-߃°-Xo-X-amb hm°p-Iƒ, hmN-I-߃, D®m-c-W߃ A[-cß - f - n- e - qsS _ln¿K-an-°p-∂p. H∂pw ]nSn-In-´p-∂n-√. ssZhsØ kvXpXn-°bm-sW∂p am{Xw Adn-bmw. kvXpXn Ic-®n-embn amdn. IÆns‚ _‘-\-߃ Agn™ {]Xo-Xn. D≈n¬ Hcp l¿tjm-∑m-Zw. Bflm-hn-s‚bpw ico-cØ - n-s‚bpw \mhns‚bpw F√m sI´p-Ifpw Agn-b-s∏-s´∂p tXm∂n. s\bvt]m se hgßp-∂ \mhv. A[-cß - ƒ sXdn-°p-∂p. XmSn-sb-√p-Iƒ hnd-bv°p-∂p. Bfl{]-hm-l-Øns‚ then-tb-‰w. tPmjzm am∏n-f-bpsS ho´n-en-cp∂p {]m¿∞n®-h¿°p-≠mb AtX A\p-`-hw. BImiw `qansb hnfn-°p-∂p. ]cn-ip-≤m-flmhv thWp-ta-t\ms\ Xgp-Ip-∂p. s]s´∂v ssk°nƒ \n¿Øn. Imep-Iƒ \neØph®v ssk°n-fn¬ Xs∂ Ccp∂p. \me-©p-an-\n-´p-Iƒ. Np‰p-h´w ItÆm-Sn®p: "Bsc-¶nepw ImWp-∂pt≠m? ]d-™-Xpht√mw tIƒ°p-∂pt≠m? {`m¥-\m-sW∂p hnNm-cn-°ptam?' CjvS-s∏´ ]m¬∏m-bkw In´nb Hcp Imc-W-h-cpsS kt¥m-j-tØmsS-bmWv ho≠pw ssk°n-fn¬ Ibdn bm{X XpS¿∂-Xv. taen¬ kn\n-am -Xn-tb-‰-dn¬ Im¬N-hn-´p-I-bn-√. sk°p-e¿ \mS-Ißfpw a‰pw ImWm≥ t]mIp-Ib - n-√. Fs‚ ]Ww Xn∑sb Du´n hf¿Øp-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
203
∂-h-cpsS t]m°-‰n¬ sN∂p hogp-I-bn-√. c≠paq∂p Xocp-am-\-߃ sNbvXp-sIm-≠mWv H‰-bS- n-∏m-Xb - n-eqsS ho´p-]d - ºn-te°v ssk°nƒ Nhn´n-°-b-‰n-b-Xv. cm{Xn-bnse {]kw-K-Øn¬ aØm-bn-®≥ Cu hnj-b-sØ-∏‰n kwkmcn-®n-cp-∂p. kv{Xo]pcp-j-_-‘sØ ]®-bmbn Ah-X-cn-∏n-°p∂ IYm-]pkvX-I-߃. `mcym `¿Øm-°-∑m¿ XΩn-ep≈ kzIm-cy-_-‘sØ s]mXp{]-Z¿i-\-Øn\p h®n-cn-°p∂ kn\n-a-Iƒ. a\p-jys\ sX‰mb Nn¥-I-fnte°p \bn-°p∂ Zriy-I-e-Iƒ. IpSpw-_-Po-hn-X-Øns‚ ]mh-\-Xsb \in-∏n-°p∂ kmln-Xyw. Ip´n-I-fn¬ Ip‰-hm-k-\-bp-sSbpw ssewKnI sshIr-Xß-fp-sSbpw hnj-hn-Øp-Iƒ hnX-bv°p∂ Iem-]-cn-]m-Sn-Iƒ. Ch-bvs°-Xnsc kwkm-cn-®-t∏mƒ aØm-bn-®s‚ D≈n¬ [m¿Ωn-I-tcmjw Bfn-°-Øp-∂p-≠m-bn-cp∂p F∂ Imcyw thWp-ta-t\m≥ Hm¿Øp. aØm-bn-®≥ ]d™ c≠p-aq∂v hmN-I-߃ D≈n¬ apgßn: "{]nbhn-izm-kn-I-sf, ]W-Øn\pw {]kn-≤n°pwth≠n Nne kmln -Xy-Im-c∑m¿ aen-\-Pew Xpd∂phn´n-cn-°-bm-Wv. ]m]w IpSn-bn-cn-°p∂ Ah-cpsS lrZ-b-ß-fn¬ \n∂pw Xpd∂phnSp∂ HmS-sh-≈w. tbip-hns‚ bYm¿∞Zm-k-∑m¿ AXp IpSn-°m≥ t]mIn-√.' IYm-IrØv kmØms‚ Z√m-fm-Ip-Itbm? Ihn \c-I-Øns‚ h‡m-hm-Itbm? kv\m]-I-tbm-l-∂m≥ tbip-hn\p hgn-sbm-cp°n Iem-Im-c≥ Ien-bp-K-Øn\p hmXn¬ ]Wn-bp∂p! `mcy Dd-ßn-°-gn-™n-cp-∂p. thWp-ta-t\m≥ ]T-\-ap-dn-bn¬ Ibdn `nØn-bn-sem-´n-®n-cp∂ kn\n-am-\-Sn-I-fp-sSbpw \S-∑m-cp-sSbpw Nn{X-߃ Iodn-sb-Sp-Øp. Ima-hn-Im-c-߃ Cf-°n-hn-Sp∂ hkv{X-߃ [cn-®-h¿ A[-a-hn-Im-c-߃ Cf°nhnSp∂ AwK-hn-\ym-k-߃ sRfn™pw hf™pw \n¬°p∂ \S-∑m¿ \Sn-Iƒ "Ch¿ A\ysc \in-∏n-°p-∂-h-cm-Wv. C\n Fs‚ ho´n¬ Ch¿°v ÿm\-an-√.' Nn{X-߃ Nh‰pIp´-bn-en-´p-sIm≠p ]d-™p. Aev]-t\cw Btem-Nn®p\n∂p. P\m-e-I-fpsS ]Sn-I-fn¬ BWn-bSn-®p Xq°n-bn-´n-cp∂ \me©p t^mt´m-I-fpsS apºn¬. BgvN-∏-Xn-∏p-Ifn¬\n∂p sh´n-sb-SpØ Ipsd ]m›m-Xy-Im-bn-I-Xm-c-ß-fpsS ]S-߃. ASn-h-kv{X-Øns‚ hen-∏w-t]m-ep-an-√mØ ]o°ncn Im¬N-´-Iƒ [cn® bphm-°ƒ. amwk-f-amb XpS-Iƒ {]Z¿in-∏n®v sS∂okv Ifn-°p∂ \me©p bph-Xn-Iƒ. "C\o \osbm∂pw Fs‚ ho´n¬ ]¥p-I-fn-°-≠m,' kzbw a{¥n®p-sIm≠v ]S-߃ ]n®n-®o-¥n. aØm-bn-®-\n¬ IØnDb¿∂ AtX [m¿ΩnI-tcmjw thWp-tat\ms‚ apJØpw ImWm-am-bn-cp-∂p. Xn¶-fmgvN tPmenIgn™v aS-ßp∂hgn thWp-ta-t\m≥ ]md-»me Ih-e-bnse X´ms‚ IS-bn¬ Ib-dn. Igp-Øn¬ InS∂ kz¿Æ-amebpw sh≈n-sIm-≠p-≠m-°nb tXmƒh-fbpw Ducn X´ms\ Gev]n-®p. acp-Xnhnf Aº-e-Øn¬ IpSn-bn-cn-°p∂ tZhn-bpsS cq]w sImØnb ame.
204
Ggw-Ipfw kmwIp´n
Koh¿Kokv]pWy-hm-f≥ IpXn-c-∏p-d-Øn-cp∂v k¿∏sØ sIm√p∂ cwKw ap{ZWwsNbvX h-f. c≠pw Dcp-°n-hn‰p. In´nb ]Ww sImSpØv ]pXnb hoSp-h® hI-bn-ep-≠m-bn-cp∂ ISw ho´n. _m°n cq]m sImSpØv `mcybv°p th≠n at\m-l-c-amb Hcp kmcn hmßn. c≠p a°ƒ°pw hkv{X-߃. ]pkvX-I-°-S-bn¬ Ibdn C≥Uymss__nƒ skmssk‰n {]kn-≤o-I-cn® "]pXnb\nba'Øns‚ \mep tIm∏n-Ifpw. _‘p-°ƒ°pw kplr-Øp-°ƒ°pw kΩm\w sImSp-°m≥. CSbv°v {Kma-Ønse {KŸ-im-e-bn¬ Ib-dn. ]Xn-hmbn sshIn´v Hcp aWn-°q¿ AhnsS sNe-h-gn-°m-dp-≠v. ho´n-te-°p-Xn-cn-®-t∏mƒ Nn¥ `mc-X-Øns‚ Ct∏m-gsØ ÿnXn-sb-∏‰n Bbn-cp-∂p. `mc-Xo-b¿ temI-Ønse G‰hpw _p≤n-am-∑mcpw A≤zm-\-io-ecpw ka¿∞cpw BWv. F∂n´pw `mcXw C∂pw ]´n-Wn-cm-Py-ß-fpsS Iq´Øn¬ InS-°p-∂p. ImcWw F¥m-bn-cn°mw? Abmƒ Btem-Nn-®p. C¥ym-°m¿ temI-Øn¬ GXp cmPy-Øp-sN-∂mepw ]®-]n-Sn-°p∂p. hf-cp-∂p. Db-cp-∂p. F∂m¬ Chn-sStbm? Db¿®-bn-√. D≤m-c-W-an-√. hf¿®-bn-√. ]´n-Wn. ]I¿®-hym-[n-Iƒ. ssI°q-en. Bfl-l-Xy. hni∏v. Fhn-sSbpw hni-∏v. hm\-im-kv{Xhpw KWn-X-im-kv{Xhpw ck-X-{¥hpw Du¿÷-X-{¥hpw P\n-®Xv `mc-X-Øn¬. sshZy-im-kv{X-Øns‚ XpS-°hpw ChnsS Bbncp-∂p. C∂v Cu cwK-ß-fn-se√mw C¥y ]n∂n-em-bn-cn-°p-∂p. ]≠v Chn-SsØ P\w GI kXy-ssZ-h-Øn¬ hniz-kn-®n-cp-∂p.GI kXy-ssZ-hsØ Bcm-[n-®n-cp-∂p—AXn-{]m-No-\-Im-e-Øv. `uan-Ihpw am\-kn-Ihpw Bfln-I-hp-amb hf¿®-bpsS Ime-L-´-ß-fm-bn-cp∂p Ah. Bcp ]ng®p? thWp-ta-t\m≥ Xt∂m-Sp-Xs∂ tNmZn-®p. adp-]-Snbpw Abmƒ Xs∂ \¬In. a\p-jy≥ ]ng-®p. ]pcp-j\pw kv{Xobpw _me\pw hr≤\pw ]WvUn-X\pw ]ma-c\pw [\-hm\pw Zcn-{Z\pw Hcp-t]mse ]ng®p. Fßs\ ]ng®p? {kjvSm-hmb ssZhsØ ad-∂p. krjvSnsb Bcm-[n-®p-Xp-Sßn. I√ns\bpw Im‰n-s\-bpw. a\p-jy-s\bpw arK-sØ-bpw. b£n-I-sfbpw hr£ß-sf-bpw. Ahn-sS-bt√ ]X\w Bcw-`n-®Xv! {kjvSm-hns\ ad-∂-t∏m-ƒ Cuizc{]-kmZw \jvS-s∏-´-XmtWm? Hcp `qhn-`m-Kw- samØw A‘-X-bn-em-≠XmtWm? hymPm-cm-[-\-bpsS im]w! A‘-hn-izm-k-ßfpw Zpcm-Nm-c-ßfpw ssIXp-d∂p kzoIcn-®-Xns‚ im]w! `mcXw kap{Zw t]mse BbXmtWm Ip‰w? N∏pw Nhdpw N≠nbpw kI-e-am-en-\y-ßfpw hm Xpd∂pkzoI-cn-°p∂ kap-{Z-sØ-t∏mse!! hnth-N-\-an-√msX Bgnsb apX¬ ]qgnsb hsc Bcm-[n-®-XmtWm im]-Øns‚ ImcWw? Bgnbpw Dugnbpw \n¿Ωn-®-hs‚ apºn¬ I≈ ssZh-ßsf \nc-Øn-h-®-XmtWm Ip‰w?
]mfw sX‰nb Xoh≠n
205
_nw_-ßsf \in-∏n-®m¬ im]w amdptam? AtXm Ah Dcp-°n-sbSp-∏n®v Xq°n-hn-‰m¬ aXntbm? hn‰p-In-´p∂ ]Ww sIm≠v ]mh-߃°v DSp-XpWn hmßn sImSp-°m-a-t√m. temI-Øn-em-I-am\w \q‰m-≠p-I-fmbn {InkvXym-\nbpw lnµphpw ssP\\pw _p≤-a-X-hn-izm-knbpw \n¿Ωn-®pIq-´nb {]XnaIƒ Dcp°n-hn-‰m¬ temI-Ønse km[p-°ƒ°p-samØw DSp-Xp-Wn-°p- h-I-bm-bnt√? im]-s∏m-dp-Xnbv°p as‰mcp am¿§w! _nw_-ß-fpsS ÿm\w am‰nbmse¥m? Bcm-[-\m-ÿ-e-ß-fn¬ \n∂pw FSp-Øp-am-‰p-I. Ic-Iu-i-eh-kvXp-°ƒ kq£n-°p∂ ImgvN-_w-•m-hp-I-fn-te-°v. a\p-jys‚ Iemhn-cpXv Bkz-Zn-°m-at√m! C¥y°p ]gb {]Xm]w XncnsI In´ptam? ]≠-sØ-t∏mse Hcp \√-Imew hcptam? hcpw. F∂m¬ P\w ]›m-Ø-]n-°-Ww. hy‡n-X-e-Øn¬ A\p-X-]n-°Ww. tZio-b-X-e-Øn¬ am\- m-¥-c-ap-≠m-I-Ww. hymP-ssZ-h-ßsf krjvSn-s®-SpØ Ip‰w G‰p-]-d-b-Ww. GI-k-Xy-ssZ-hsØ am{Xw Bcm[n-°-Ww. Hcp \√- I m- e sØ kz]v \ w I≠p- s Im- ≠ mWv thWp- t a- t \m≥ ho´pap‰-tØ°v ssk°nƒ Nhn-´n-°-b-‰n-b-Xv. ]nt‰ Rmb-dmgvN thWp-ta-t\m≥ shfp-∏n\v A©p aWn°v Fgpt∂-‰p. `mcy Fgp-t∂-ev°p-∂-Xn\p aptº. ]qPm-ap-dn-bn¬ Ib-dn. sslµ-h-˛-{In-kvXo-b-˛-_p-≤-aX {]Xn-a-Iƒ Hmtcm-∂mbn FSp-Øp-am-‰n. Xncp-ti-jn-∏p-Iƒ, Znhy-∑m-cpsS ]S-߃. F√mw-IqSn \me©p Nm°p-I-fn-em°n XnÆ-bn¬ h®p. _p≤-s‚bpw I\ym-a-dn-b-Øn-s‚bpw {]Xn-a-I-fm-bn-cp∂p G‰hpw hen-∏-ap-≈-h. IS-a‰-Øp-I-Ø-\m-cpsS Ip∏m-b-Øns‚ Hcp Ij-Whpw Nm°n-\p-≈n-ep-≠mbncp∂p. aØmbnD]-tZin \bn® [ym\-tbm-K-Øn¬h®v X\n-°p-≠mb am‰ß-sf-∏‰n `mcy-tbmSp kwkm-cn-®-ti-j-amWv ]md-»m-e-bn-ep≈ s]¥t°mkvXp aµn-c-Øn-te°p ]pd-s∏-´-Xv. Pm\In Cf-In-°-gn-™n-cp-∂p. \q‰m-≠p-I-fnse ]mc-ºcyw `¿Ømhv NW-®m-°p-I-fn-em-°n-b-Xns‚ {]Xn-tj[w. Pm\In HmSn. ]md-»m-eb - psS hSt° tImWn¬ Xma-kn-°p∂ {io[cta-t\ms‚ ho´n-te-°v. thWp-ta-t\ms‚ aqØ ktlm-Z-c≥. _ncp-Z-[mcn-bmb At±lw Xmeq-°nse {]Pm tkmjy-enÃv ]m¿´n-bpsS {]apJ t\Xm-hm-Wv. Xe-bn¬ c≠p ssIIfpw h®v kwkm-cn®p XpS-ßn-b-t∏mtg ]cmXn Ic-®n-embn amdn. "s]m∂p tN´m, thWp-t®-´\v H∂p c≠m-gvN-bmbn Fs¥m-s°tbm am‰-߃ D≠m-bn-s°m-≠n-cn-°p-∂p.' "F¥hm {]iv\w?' "thWp-t®-´≥ CSbv°nsS cm{Xo¬ IYm-{]-kw-K-Øn\pw Iem-]-cn-
206
Ggw-Ipfw kmwIp´n
]m-Sn-Iƒ°pw t]mIm-dp-f-f-Xp-sIm≠v Rm≥ {]tXy-Ins®m∂pw At\zjn-®n-√. C∂p cmhn-tebm ]d-™Xv Hcm-gvN-bmbn s]¥-t°m-kvXp-ImcpsS [ym\-tbm-K-Øn\m t]msb-∂v. AhnsS sN∂v Ft¥m kam-[m\w In´n-sb∂p t]mepw.' "thWp Ft∂mSv Ign™Znhkw C°mcyw kwkm-cn-®n-cp-∂p.' {]tXyI hnIm-c-ß-sfm∂pw C√m-sX-bmWv {io[-c-ta-t\m≥ {]Xn-I-cn-®-Xv. "kwKXn C∏w hj-fm-bn-cn-°zm. aXw-am-dp-I-bm-sW∂p tXm∂p-∂p. ]qPm-ap-dnbnse tZh-cq-]ß - s - f√mw Nm°n¬ sI´n-sh-®n-cn-°p-∂p. Xebv°p h√ Akp-J-hp-am-tWm∂m Fs‚ t]Sn.' "Hm...-A-h\p Xebv°p sImg∏w H∂p-an-√. Ahs‚ a\- -am-[m-\Øn-\p-th≠n a\- m-£n-b\ - p-kc - n®p {]h¿Øn-°m≥ t]m∆m∂m Ft∂mSv Ign-™mgvN ]d-™Xv.' "F¥m tN´m, tN´≥ Cßs\ ]td-∂X - v. C{X \n m-ca - mbn C°mcyw FSp-°p-∂-Xv. A—≥ acn-®-Xn-∏ns∂ tN´\v ho´n¬ ]nXm-hn-s‚ ÿm\am.' "Ah≥ a‰p iey-߃ H∂pw sNøp-∂n-√t- √m. I≈p-Ip-Sn-bn-√. s]ÆpßsS ]pdtI t]mIp-∂n-√. \ns∂ Imcy-ambn t\m°p-∂pt≠m?' "Ab-eØv F{X kpµcns]Æp-߃-—NoØ-bmbn H∂p t\m°pI t]mepw sNbvXn-´n-√. Zp»o-e-ß-sfm-∂p-an-√. Ign-™m-gvNbpw F\n°v \s√mcp kmcn hmßn-Ø-∂p.' "Ah≥ \ns∂ D]-{Z-hn-°m-dpt≠m?' "IeymWw Ign-™n´v ]Øp h¿jamhzm. H∂p- \p-≈n-bn´p t]mepan-√.' "F∂m \o shj-an-°m-Xn-cn.' "F¥m tN´m CXn{X sIm®p-Im-cy-ambn FSp-°p-∂Xv?' "\ΩpsS Xd-hm-´n¬ F{X-t]¿ \ΩpsS aXwhn´v \nco-iz-c-hm-Zn-Iƒ Bbn-s´m-≠v. \ΩsS cma≥Nn‰-∏s‚ aI≥ N{µ≥ sIm®n-bn¬ \nco-izc-hmZ kwL-S-\-bpsS sk{I-´dn BsW∂v \n\-°-dn-bm-a-t√m. thWp GXm-bmepw Cuiz-c-hn-izmkw Dt]-£n-®n-´n-√-s√m. {]m¿∞\ IqSn-bX√m Dt≈m?' "C∏w ]gb a{¥-ß-sfm∂pw ]mSn tIƒ°p-∂n-√. Ign-™mgvN "btlm-h- ssZhamw hnip-≤-Pm-Xn \mw' F∂p ]mSn-s°m≠p \S-°p∂Xp tI´p. Rmt\m¿Øp h√ tdUntbm ]m´pw ]mSn-s°m≠p \S°phm-∂v. C∂p cmhn-se-bt√ym Imcyw ]nSn-In-´n-b-Xv. Fß\n\o a\p-jycpsS samJØp t\m°pw. am\w t]mI-Ønt√?' "tamtf, \ΩsS sN√ΩNn‰Ω Bkva-tcmKw IqSn-b-t∏mƒ InW-‰n®m-Sn-bt√ Poh-s\mSp°n-b-Xv. AΩm-hs‚ aIs\ I≈-°-S-Øn\p ]nSn®v ]{X-Øn¬ t]cphsc h∂-X-t√. I®-hSw s]mfn-™∏w \ΩpsS aqØ AΩm-h≥ Fen-hnjw Xn∂v Bfl-lXy sNbvXn-t√. Nmcmbw hm‰p∂ F{X-t]¿ Chn-SsØ hey Xd-hm-Sp-I-fn-ep-≠v. AsXm-s°-bt√ am\t°-Sv.' "Dw' "cmjv{Sob t\Xm-°fpw hnZym-k-º-∂cpw k¬kz-`m-hn-Ifpw [mcm-f-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
207
ap≈ IpSpw-_-amWv \Ωp-tS-Xv. H∂pc≠v A\njvSkw`-h-ßtfm hnIrXn-Itfm D≠m-sb∂ph®v \ΩpsS am\w CSn™p hog-sØm∂pw C√. thWp-hns‚ Imcyw Hcp hnIr-Xn-bmbn am{Xw Bfp-Iƒ Fgp-Xn-Ø≈pw.' "tN´≥ thWp-t®-´s\ imkn®p t\sc-bm-°-Ww.' "Rm≥ Ahs\ imkn®v a\w Xncn-t®m≠p h∂m¬, Ah\p In´nb kam-[m\w \jvS-ambn Ah\pw Bfl-lXy sNbvXmtem!' "F¥hm tN´m C∏-td-∂Xv? tN´≥ cmjv{Sob t\Xm-hm-b∏w IpSpw_-]m-c-ºcyw F√mw adt∂m?' "Rm≥ tkmjy-enÃp]m¿´n-bpsS t\Xm-hm-sW∂v \n\-°d - n-bm-at√m?' "tN´≥ RßsS A`n-am-\-am. tN´≥ \√ c≠p hg-°p-]-d-™m¬ thWp-t®-´≥ t\sc hcpw.' "Ipt™, C¥y-bpsS atX-X-c-Xzhpw C¥y≥ ]ucs‚ hy‡n-kzmX-{¥yhpw AwKo-I-cn-°p∂ Hcp ]m¿´n-{]-am-W-amWv R߃°v. Rm≥ ]m¿´n-bpsS t\Xm-hm-bn-cn-°pºw Hcmƒ a\x-km-£n-bpsS t{]c-W-b-\pk-cn®v {]h¿Øn-®-Xns\ Rm≥ Fßs\ imkn°pw?' A\p-Iq-e-a-√mØ kzc-Øn-em-WXp ]d-™-Xv. "tN´m ]m¿´n-bmtWm ]mc-º-cy-amtWm Imcyw?' "]mc-ºcyw!! `mc-XØ - ns‚ ]mc-ºcyw a\- m-£n°p hne-Iev]n°p∂ ]mc-º-cy-am-Wv. cmP-`-c-W-Øns‚ Ime-Øp-t]mepw ChnsS F√m aX߃°pw Ah-cpsS hnizm-k{]am-W-߃ {]N-cn-∏n-°m-\p≈ kzmX{¥yw \m´p-cm-Pm-°-∑m¿ \¬In-bn-cp-∂p. temI-Ønse F√m aX-ßfpw \ΩpsS aÆn¬ thcq∂n hf¿∂p. tXmam-«o-lmbv°v \ΩpsS cmP-[m-\n-I-fn¬ kzoI-cWw \¬In-bn-´p≠v F∂mWv sFXn-lyw. apl-ΩZ- p-\_ - nbpw tbip{In-kvXphpw I¨^yq-jykpw `mc-X-Øn¬ h∂n-cp-s∂-¶n¬ Ahsc ]qame-bn´p kzoI-cn-°p-am-bn-cp-∂p. tbip-tZ-hs\ {Iqin¬ Ib-‰p-I-bn-√m-bncp-∂p. \ΩpsS kwkvIm-chpw aX-ssa-{Xnbpw ad∂v Rm≥ {]h¿Øn-°W-sa-∂mtWm \o ]td-∂Xv?' "tN´≥ \m´n¬ kzm[o-\-ap≈ Bfm. ]Ø≥]Xp-t]sc Iq´n D]-tZin-amsc Xm°oXp sNbvXm aXn. Ah-∑mcv GtXm I¨sI´p hnZy \SØn tN´s\ hio-I-cn-®-Xm.' {io[-c-ta-t\m≥ Aev]-t\cw Xd-bn-te-°p t\m°n- \n-∂-tijw apJw Db¿Øn. "Pm\Io, Kp≠-Isf \njv{]-bmkw Iq´mw.' "AXp-a-Xn. ^en-°pw.' "]t£, kwKXn AhnSw sIm≠p \nev°-Øn-√. \ΩpsS \m´n¬ Xs∂ F{Xtbm Xo{h-∑m¿ D≠v. IpØpw-sh´pw \S-°pw. s]¥-t°mkvXp-Im-cpsS hoSpw IqSpw Np´p-I-cn-°pw. km[p-°sf D]-{Z-hn-°tWm? Ah-cpsS A≤zm-\-^ew Np´p-I-cn®v Ah-cpsS Ip™p-ß-sf-s°m≠v IpØp-]m-f FSp-∏n-°tWm?' "AsXm∂pw th≠m.' "\nc-]-cm-[n-I-fpsS c‡w \ΩpsS {Kma-Øns‚ aÆn¬ hogvØtWm?' "At{Xw th≠m. F∂m¬ thWp-t®-´s\ hio-I-cn® D]-tZ-in°pw Iq´¿°pw c≠p X√p-sIm-Sp-°-Ww.'
208
Ggw-Ipfw kmwIp´n
"Cuiz-c≥ tIm]n®v `qan ]nSn®p Ipep-°n-bmtem? CSn-sh-´n-®mtem? ]mºns\ hn´p \ns‚ a°sf ISn-∏n-®mtem?' Pm\In Aev]-t\cw au\-ambn \n∂-tijw s\©Øp ssIh-®p. "`K-hm-t\, £an-°t- W....-F\ - n-°mtcw ASn°≠m. D]-{Z-hn-°bpw th≠m. thWp-t®-´s\ XncnsI In´n-bm-a-Xn. s]¥-t°m-kvXp-Im¿ tN´s‚ XeXncn-°m-Xn-cp-∂m¬ aXn.' "FSo, F\n°v c≠p-aq∂p s]¥-t°m-kp-Imsc Adn-bmw. Ah¿ I¨sI´p hnZy-°mscm∂p-a-√. sImg-∏-°m-c-√. sImsd Ff-°-s∏-cp-∏°m-cm-sW∂p am{Xw. Hcp apdn-_oUnt]mepw hen-°p-t∂m-c-√...IqSmsX, Ah¿ h¿§o-b-hm-Zn-Ifpw A√. lnµp-°-fpsS _nw_-߃s°-Xn-cmbn kwkm-cn-°p-∂-Xn-s\-°mƒ IqSp-X¬ i‡n-bmbn Ah¿ {InkvXym-\n-IfpsS _nw_-ßs - fbpw hna¿in-°p-∂p. lnµp Ft∂m {InkvXym\n Ft∂m Ah¿ hI-Xn-cn®p ImWp-∂n√. ]ns∂ Ahsc Fßs\ Ip‰w ]dbpw?' `¿Øm-hns\ hio-I-cn-®-h-sc-∏‰n ]d™ \√hm°v Pm\-Inbv°p Xosc ]nSn-®n-√. "tN´m, thWp-t®-´≥ \msS√mw Np‰n-°-dßn hmßn® _nw_-ßsf√mw Nm°n¬ sI´n- h-®n-cn-°p-∂tXm?' "DSs\ Bsc- s °m- s ≠- ¶ nepw FSp- ∏ n®v Nm°p- s I- ´ p- I - s f√mw CßpsIm≠p t]mcv.' "Chn-sS- ÿ-e-apt≠m?' "CjvSwt]mse. Fs‚ ]qPm-apdn ap°mepw Hgn™p sIS-°zm. ]n≈m-¿ ]pXnb hoSp-Iƒ h®-t∏mƒ {]Xn-a-Iƒ an°-hbpw FSp-tØm≠p t]mbn.' "]ns∂ tN´-s\-ß\m C∏w ]qP \S-Øp-∂Xv?' "F\n°pw ]g-bX - p-t]mse C∏w Cu _nw_m-cm-[\ - b - n¬ hey hnizmk-an-√. _lp-ssZ-hm-cm-[\ F\n°p Zln-°p-∂n-√.' "`K-hm-t\, Rms\¥m Cu tIƒ°p-∂Xv!' "GXm-bmepw \ns‚ ssZh-ßsf Rm\n-hnsS Hcp sImgt∏mw IqSmsX kq£n-t®m-fmw. \n\°p sXm´p sXmg-W-sa∂p tXm∂p-tºmƒ Ctßm´p t]m∂m aXn.' "tN´≥ i{Xp ]£-Øm. IpSpw-_-Øns‚ ]£-Ø-√. Rm≥ Fs‚ kz¥w ho´nepw \m´nepw sN∂v _‘p-°t- fmSv Imcyw [cn-∏n®p sIm≈mw. Ah¿ ssIImcyw sNbvXp sIm≈pw.' "Ipt™, Cu hnjbw ]c-ky-am°n {]iv\w hep-Xm-°m-Xn-cn-°p∂Xm \√-Xv. _p≤n-]q¿∆w ssIImcyw sNø-Ww.' "Fß\m _p≤n-]q¿∆w?' "thWp-hns\ XncnsI sIm≠p-h-cm≥ \o Iptd t\¿®-I-sfms° \S-Ø-Ww. Ab-esØ km[p-°ƒ°p I™n-sIm-Sp-°-Ww. Ah≥ sImsd-°-gn™v Cßp aSßnhcpw. Bcw-`-iq-cXzw Xocp-tºmƒ Ah≥ Cßpt]mcpw. D]- t Z- i n- a m¿ Ahs\ Xtº- d p- s Im´n Cf- ° n- b - X m. sIm´pXocpºw Ah-\nßphcpw.' "Dw.' "s]¥-t°m-kp-Im-sc-√m-hcpw ip≤-∑m-cm-sW∂mtWm \ns‚ hnNmcw!
]mfw sX‰nb Xoh≠n
209
Ah-cp-sS-bn-sS-bnepw I≈-∑mcpw NXn-b∑ - mcpw kv{Xoe-ºS- ∑ - mcpw ImWpw F∂p \ap°v Duln- ° mw. AsXms° ImWpºw Ah≥ Cßp XncnsIht∂m-fpw.' CXp-t]mse Hcp {]Xn-I-c-W-a√ Pm\In `¿Øm-hns‚ aqØ ktlmZ-c-\n¬\n∂p {]Xo-£n-®-Xv. adp-]Sn ]d-bmsX Ahƒ XncnsI \S∂p— -h-e-Xp-ssI-bnse X≈-hn-c-ens‚ \Jw ISn®p sIm≠v. IΩyq-WnÃp `c-W-Iq-SsØ Xmsg-bn-d°nb hnPbw tIm¨{Kkv {]h¿Ø-I¿ ]S-°w-s]m-´n-®m-tLm-jn® Znh-k-ß-fn¬, thWp-ta-t\ms\bpw GXm\pw bphm-°-sfbpw hnizmk Pohn-X-Øn-te-°m-I¿jn® hnPbw s\øm-‰n≥Ic ]q¿Æ kphn-ti-j-ssZ-h-k` kvtXm{X-i-_vZ-apb¿Øn BtLm-jn-°-bm-bn-cp-∂p. kPoh cmjv{So-b-Øn¬ ]¶p-sIm-≠n-s√-¶n¬Xs∂, kaq-l-Øn-\pth≠n KpW-I-c-amb kw`m-h-\-Iƒ sNøm≥-—-k-aq-l-t{Zm-ln-Isf kaq- n\p Ign-bp-sa∂v l-kvt\-ln-If - m°n am‰m≥—s]¥-t°mkvXp ktµ-iØ aØm-bn-®≥ hniz-kn-®n-cp-∂p. Xncph-\-¥-]p-c-Øp-\n∂pw {]kn-≤o-I-cn°p∂ "ss{IkvX-h-`q-jWw' amkn-I-bn¬ s]¥-t°mkvXp {]ÿm-\sØ-∏‰n {]kn-≤o-I-cn® Hcp teJ-\w, s]¥-t°mkvXp ktµ-i-Øns‚ kmaq-ly-X-e-Øn-ep-ff kzm[o\w hnfn-®-dn-bn-°p-∂-Xm-bn-cp-∂p. hnhn[ ]mc-ºcy ss{IkvX-h-k-`-I-fn-ew-K-Xz-ap≈ Nne¿ tbmPn®p {]kn-≤o-Icn-°p∂ Hcp kzX{¥ amkn-I-bm-W-Xv. s]s´∂v ASp-°-f-bn-te°p t\m°n aØm-bn-®≥ tNmZn®p: "kmdmtΩ, \n\°p hmbn-°tWm Hcp kphm¿Ø?' "F¥m?' "henb hnj-b-am.' "F¥m C{X henb hnjbw?' "s]¥-t°m-kvXp-{]-ÿm-\sØ {]iw-kn-®p-sIm≠v Hcp ]mc-ºcyk`°m-c≥ Fgp-Xn-bn-cn-°p∂p!!' "H∂p hmbn-®p-tIƒ∏n-®m-s´. Rm≥ tamcp Im®n-s°m-≠n-cn-°p-hm.' kmdmΩ sNhn Iq¿∏n-®p. 1959 BKÃv e°-amWv ssIbn-en-cn-°p-∂-Xv. BZyw Xe-s°´p hmbn®p: "s]¥vt°mkvXp {]ÿm\w: Hc-h-tem-I-\w.' XpS¿∂v {]k‡`mK-߃ hmbn®p: "s]¥-t°m-kvXp-Imsc D]-{Z-h-Im-cn-I-fmbn sX‰n-≤-cn-∏n®v XcwXmgvØn ImWn-°m-\p≈ {iaw CXck`-I-fn¬ \n∂pw D≠m-bn-´p-≠v. F∂m¬ s]¥-t°m-kvX¿ GXp kaq-l-Ønepw D]-Im-cn-I-fm-sW∂v kq£va-]-T\w sXfn-bn-®p-sIm-≠n-cn-°p-∂p. aZy-]m-\w, ]pI-hen Chbn¬\n∂pw s]¥-t°mkvXp k`mw-K-߃ hnap-‡-cmWv F∂ Hscm‰ hkvXpXaXn Ch¿ kaq-l-Øns‚ {Ia-k-am-[m-\-Øn\v Hcp apX¬°q´m-sW∂p sXfn-bn-°m≥.' "lt√-ep-øm,' kmdmΩ CS-bv°p-I-bdn BÀmZw {]I-Sn-∏n-®p. "_m°n-IqSn tI´n´v lt√-epøm ]d™m aXn.'
210
Ggw-Ipfw kmwIp´n
"Bs´, hmbn-®m-s´. Rm≥ tI°mw.' "]m›m-Xy-]u-c-kvXy-cm-Py-ß-fn¬, Ip‰-Ir-Xy-ß-fpsS t]cn¬ Pbnen-e-S-bv°-s∏-Sp-∂-h-cpsS icm-icn FÆw s]¥-t°m-kvXcp-sS-bn-S-bn¬ hfsc Ipd-hm-Wv. e£-°-W-°n-\m-fp-Iƒ°v aZy-]m\w Dt]-£n-°p-hm\p≈ t{]cW Cu {]ÿm\w \¬In-bn-´p-≠v. Bfl-l-Xybpw at\m-tcmK-ßfpw s]¥-t°m-kvX-cp-sS-bn-S-bn¬ hfsc Ipd-hm-sW∂v ÿnXn-hn-hc-°-W°v shfn-s∏-Sp-Øp-∂p.' "kvtXm{X-a-t√-eq-øm.' "tIƒ°v. C\n-bp-ap-≠v.' IÆS sNhn-∏p-d-In¬ _e-ambn Dd-∏n-®p-sIm≠v hmb\ XpS¿∂p: "s]¥-t°m-kvX¿ s]mXpsh kam-[m-\-Imw-£n-I-fm-Wv. cmjv{So-b-Øn¬ kPo-h-ambn ]s¶-Sp-°p-∂-h¿ Npcp-°w. F∂m¬, am\p-jn-I-aq-ey-߃ BZ-cn-®p-sIm-≠p≈ tZiob Xmev]c - y-߃°p hg-ßp-hm\pw cmPy-Øns‚ \nb-a-߃ A\p-k-cn-°p-hm\pw Cu {]ÿm\w AwK-ßsf D’m-ln-∏n°p-∂p-≠v. sk°p-e¿ kn\n-am-—\m-S-I-߃ s]¥-t°m-kvX¿°v \njn≤-am-b-Xn-\m¬ [m¿Ωn-I-aq-ey-]-cn-c-£-W-Øn\v \s√mcp amXr-I-bmWv s]¥-t°mkvXp {]ÿm\w kaq-l-Øn\p ImgvN-h-®n-cn-°p-∂-Xv. Cu {]ÿm-\-sØ- ap≥hn[nIqSmsX Z¿in-t°≠ Imew AXn-{I-an-®n-cn-°p∂p.' "ssZhw s]mXp-P-\-at≤y \sΩ am\n-®n-cn-°p-∂p.' kmdmΩ A`n-am-\-]q¿∆w ]d-™p. "BZy-am-bn-´mWv Hcp s]mXp-am-kn-I-bn¬ \sΩ A\p-Iq-en-®p-sIm≠v Hcp teJ\w A®-Sn®p ImWp-∂-Xv. A-Xn-ibw!' "a‰p k`-°m-scms° Cu teJ-\-sam∂p hmbn-®n-cp-s∂-¶n¬!' "Hcp Imcyw ad-°-cp-Xv. \ΩpsS {]ÿm-\-Øns‚ aln-a-bn¬ \mw A-l-¶-cn-°-cp-Xv. Imc-Ww, {]ÿm-\-߃ hcn-Ibpw t]mIbpw sNøpw; Db-cp-Ibpw Xmgp-Ibpw sNøpw. s]¥-t°mkvXp {]ÿm\w Db¿Øn-∏nSn-°p-∂Xv tbip-{In-kvXp-hns‚ ]q¿Æ-kp-hn-tij ktµ-i-am-Wv. Cu ktµ-i-Øn¬ am{Xta \mw A`n-am\w sIm≈m-hq. k`tbm {]ÿm\tam a\p-jys\ c£n-°-bn-√. tbip-{InkvXp am{Xw c£-I≥.' kw`m-jWw D]-kw-l-cn-°p-∂-Xn\p aptº tPmjzm-am-∏nf XnÆ-bn¬ FØn-bn-c-p∂p. amk-Øn¬ aq∂mep {]mh-iy-sa-¶nepw Abmƒ AhnsS hcpw. \m´p-h¿Ø-am\w ]d-bm≥. Bap-J-an-√msX XpSßn: "{]ÿm\w c£n-°-bn-√.' "F¥m ]mÃtd?' "{]ÿm-\-߃ hcnIbpw t]mIbpw sNøpw.' "]nSn-In-´p-∂n-√-t√m...-Ft¥m {]ÿm-\am?' "£an-°Ww ktlm-Z-cm, Bap-J-an-√msX hnj-b-Øn-te°p {]thin-®-Xn-\v.' "BapJw D]-kw-lm-c-Øn¬ ]d-™m-a-Xn.' c≠p-t]cpw Nncn-®p. "Rm\pw kmdm-Ωbpw s]¥-t°mkvXp {]ÿm-\-Øns‚ Imcyw ]dt™m-≠n-cn-°-bm-bn-cp-∂p. ]mc-º-cy-k-`-°m¿ \S-Øp∂ Hcp amkn-I-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
211
bn¬ \ΩpsS {]ÿm-\sØ {]iw-kn-®p-sIm≠v Hcp teJ\w {]kn-≤oI-cn® Imcyw. "ss{IkvXh `qjW'Øn¬.' ep¶n-bpsS A‰w-sIm≠v IÆS XpS-®-Xn-\p-tijw tPmjzm-am-∏nf teJ\w hmbn®p XpSßn. "CXp `qj-W-hm¿Ø Xs∂.' kmdmΩ CSbv°p Ib-dn. "Fs∂ hm≤ym-cp-tZym-K-Øn¬\n∂v ]mcº-cy-k-`-°m¿ ]ncn-®p-hn´Imew apX¬ s]¥-t°m-kvXp-Im-sc-∏‰n Zpjn® hm¿Ø-Iƒ am{Xta Ah¿ ]d™p tI´n-´p≈q. ZqjWhm¿Ø-Iƒ am{Xw. Ct∏m-gnXm `qjWhm¿Ø.' "icym kmdm-Ω-s°m-®-tΩ. In´nb AwKo-Imcw \ap-s°mcp `qjWw Xs∂. kt¥m-jw.' aØm-bn-®≥ apJ-ap-b¿Øn. "tPmjzm-k-tlm-Z-cm, \ap°p ZpxJn°m\pw hI-bp≠v?' "AsX¥m Aßs\ ]d-bm≥?' "Hcp hiØv \sΩ temIw AwKo-I-cn®p XpS-ßn-bn-cn-°p-∂p. adph-iØv \ΩpsS k`-I-fn¬ ]pgp-°pØp XpS-ßn-bn-cn-°p-∂p.' "a\- n-em-bn-√....' "a\- n-em-°n-Ø-cmw. Rm≥ Infn-t»-cn-bn¬ Ign-™mgvN Hcp IeymW-Øn\p t]mbImcyw ]d-™-t√m.' "]mÃ-cpsS ]gb kvt\ln-Xs‚ aIs‚ I√ym-W-Øn-\v.' "Ign-™mgvN AhnsS I≠ Imcy-߃. tI´- hm¿Ø-Iƒ....' "\mW-t°-Sp-≠m-°n-bn-cn-°p∂p.'kmdm-Ω-bmWv ]qcn-∏n-®-Xv. "F¥p kw`-hn®p?' "tPmjzm ktlm-Z-cm, Infn-t»cn k`-bn¬ Hcp hnizmkn D≠v. \m´pIm¿ Abmsf hnfn- ® n- c p- ∂ Xv lt√- e pømtXmakv F∂m- b n- c p- ∂ p. Ft∏mgpw--- lt√-epøm kvtXm{X-߃ D®-cn-®p-sIm≠v ssZhsØ Bcm[n-®n-cp∂ Hcp NqS≥ `‡-\m-bn-cp-∂p.' "Abmƒ°v F¥p-]‰n?' "]‰n-b-tXm....-A-bmsf \m´p-Im¿ Ct∏mƒ hnfn-°p-∂Xv At√epw høm tXmakv F∂m-Wv. k¬t∏cv \jvS-am-bn.' "Abmƒ F¥p sNbvXp?' "Abmƒ°v c≠v B¨a-°ƒ. aqØ-h≥ t]¿jy-bn¬. Cf-b-h≥ Ata-cn-°-bn¬. c≠p h¿jw-apºv Btcm _‘p-°ƒ hokm hmßns°m-Sp-Ø-Xm. ]n≈mcp c≠p-t]cpw HØncn ]Ww Ab-®p-sIm-SpØv A∏s\ klm-bn-®p-sIm-≠n-cp-∂p.' "AXp ssZh-m-\p-{K-l-at√?' "]t£-¶n¬, Abmƒ Al-¶-cn-®p. ]©m-b-Ønse G‰hpw hey hoSp-hbv°pw F∂p hmin-]n-Sn®v sIm´m-cw- t]m-esØ Hcp Iq‰≥ hoSph-®p. \mep-t]cp ImW-W-sa∂p ]d™v tdmUns‚ h°-ØmWv hoSpsh-®X - v. Abmƒ Hcp tdmfIvkv hm®pw hmßn.--- ]e-Xc - Ø - n-ep≈ tdmfIvkv D≠-t√m....- A-Xn¬ G‰hpw IqSnb C\w. DSp-∏ns‚ ssIa-S°n B hm®pw {]Z¿in∏n-®p-sIm≠m C∏w k`m-tbm-KØ - n\p t]mIp-∂X - v. Ct∏mƒ Abmƒ°v ]e t]cp-I-fp-≠v. sIm´mcw tXmakv. tdmfIvkvtXmakv Fs∂ms° \m´m¿ hnfn-°p-∂p.'
212
Ggw-Ipfw kmwIp´n
"\m´p-Im-cpsS Akq-b.' "Akq-b-sbm-∂p-a-√. ]Ww I≠-t∏mƒ Abmƒ Cf-In-t∏m-bn. B Hcp hm®p hmßnb ]WwsIm≠v {Kma-Ønse AºXp ]´n-Wn-∏m-h߃°v Hcp h¿jw I™n-sIm-Sp-°m-am-bn-cp-∂p.' "icym ]mÃ-td, Ipº-\m´v H∂pc≠p hnizm-kn-Iƒ Imdp hmßn kpJn®p \S-°p∂p F∂p tI´p.' "Imdn\v Hcp {]mtbm-KnI D]-tbm-K-ap-≠v....-F-fp∏w bm{X sNømw. \ymb-amb kpJ-ß-sfm∂pw ssZhw a\p-jy\p hne-°n-bn-´n-√. F∂m¬ G‰hpw hne-Iq-Snb Imdnte bm{X sNøq F∂v iTn-®mtem? kabw Adn-bm≥ hm®p-th-Ww. G‰hpwIqSnb hmt® sI´q F∂v hnNm-cn-®mtem?' "]W-Øns‚ Al-¶m-cw....-sIm-√Øv Hcp hnizmkn A™p-dp-cq] sImSpØv SmPva-lm-fns‚ Hcp Nµ-\Ø-Sn-inev]w IcIui-e-im-e-bn¬ \n∂pw hmßn kz¥w ho´n¬ kµ¿i-\ap-dn-bn¬ h®n-cn-°p-∂p. AbmfpsS kz¥w - _ - ‘ - Ø n- e p≈ s]¨Ip- ´ n- I ƒ s\gv k nwKv k v I qfn¬ t]mIm≥ ]W-an-√msX shdpsX ho´n¬ \nev°p-∂p. AbmsS k`bnse ]mÿ°v `h- \ - k - µ ¿i- \ - Ø n\p t]mIm≥ Hcp ssk°nƒ hmßm≥ ]W-an-√.' "Nµ-\-inev]w hmßnb XpI-sIm≠v c≠p-aq∂p ssk°n-sf-¶nepw hmßm-am-bn-cp-∂p.' "km[p-°-fmb \me-©p-hn-Zym¿∞n-I-fpsS ^okv AS-bv°m≥ AXp aXn-bm-bn-cp-∂p. \qdp ]´n-Wn-∏m-h-߃°v Bdp-amkw I™n-sIm-Sp-°mam-bn-cp-∂p.' "SmPva-lm-fns‚ apºn-en-cp∂v Abmƒ Fßs\ {]m¿∞n-°pw. k‘ybv°v IpSpw-_-{]m¿∞-\m-th-f-bn¬ \m´n¬ Blm-c-an-√msX hnjan-°p-∂-h¿°v Blmcw \¬I-Wta F∂v Fßs\ {]m¿∞n °pw? s]¨Ip-´n-Isf sI´n-®p-hn-Sm≥ Ieym-W-s®-e-hn-\p-t]mepw ]W-an-√mØ kl-hn-izm-k-nIƒ°pth≠n Fßs\ a≤y-ÿ-{]m¿∞\ \SØpw!' "]≠v \ΩpsS BflnI A\p-`-h-ß-tfmSp _‘-s∏-SpØn Bbncp∂p shfn-bn-ep-≈-h¿ \sΩ t]cp hnfn-®n-cp-∂-Xv.' "icym....-kvtXm{XwDÆq-Æn-®≥. adp-`mjadn-b. `‡≥Ip´n-b-®≥. D]-hmkwX¶Ω Fs∂m-s°.' "Ct∏mtgm!!?' "Ct∏mƒ \ap°v Hcp tdmfIvkvtXmam-®\ - p-≠v. Hcp I≈-{Xmkph¿§okp-ap≠v?' "AsX-hnSm?' "Abmfpw Infn-t»cnk`-bn¬ Xs∂. h√y I®-h-S-°m-c-\m. ]e-Nc-°p-hym-]m-cn. AbmsS ItS∂v \mep-Intem Dgp-∂p-hmßn ho´n¬ sN∂p Xq°n t\m°n-bm¬ aq∂-c-In-temtb ImWq. Xq°-Øn¬ X´n∏v.' IW-°n¬ sh´n-∏v.... ]W-Øn¬ apt∂‰w. Bflm-hn¬ ]n∑m-‰w.... Bflmhv _e-lo\w. PUtam Hcp-°-ap-≈-Xv.... F\n°p Pohn-°p-∂Xp ]Ww, acn-°p-∂Xp \jvSw.... Rm≥ hf-c-Ww. {InkvXpthm Ipd-b-Ww.
]mfw sX‰nb Xoh≠n
213
Xf-c-Ww. HSp-hn¬ Fs‚ {Zhym-{K-l-Øns‚ Ibv]p-ImSn IpSn®v Ah≥ acn°Ww. AS°w sNø-Ww. aq∂-√, aq∂q-dp-Zn-hkw Ign-™mepw Dbn¿°cp-Xv. "D]-hmkwX¶-Ωb - psS ÿm\Øv en]vÃnIvenkn-bmΩ hcptam? Bcdn™p!' kmdmΩ s\Sp-ho¿∏n-´p. "ASpØ Xe-ap-dbn¬ kvtXm{XwDÆq-Æn-®\p ]Icw Hcp I≈-°SØpX¶-®≥ D≠m-hptam?'aØm-bn-®s‚ `bw AXm-bn-cp-∂p. "]ns∂ \¿ØIn\n¿Ω-e....-ta-°∏vkqkn....-I¨ajntPmfn.... adp`mjadn-b-bp-sSbpw Z¿i\w Zm\n-tb-en-s‚bpw hnip-≤-Po-hnXw shdpw Ncn-{X-ambn amdptam?' ]Ww aXn KpWw th≠m.... CXm-bn-cn-°ptam ASpØ Xe-ap-d-bpsS \oXn-imkv{Xw! "]≠p s]m´n-®p-I-f™ A‘-hn-izm-k-ß-fpsS Nß-e-Isf C\o ]qam-e-I-fmbn kzoI-cn®v k`-bn¬ IS-Øptam!' "ISØpw. IS-Øpw. ]≠v sIm√-Øp-h®v Rm≥ I≠ Imcyw ]d™-tXm¿°p-∂nt√ ]mÃtd?' "Ft¥m Imcyam?' "Hcp ]≈n-b-¶-W-Øn¬ henb Bƒ°q-´w. Hcp B¿®p-_n-j-∏ns‚ Aÿn-IqSw Hcp IÆm-Sn-s∏-´nbnem°n- s]mXp-Z¿i-\- Øn\p h-®n-cn-°p∂p. Xe-tbmSp apX¬ Imeÿn-Iƒhsc sImfp Ønt®¿Øp InS-Ønbn-cn-°p-∂p. {Zhn-®p-Xp-S-ßnb Aÿn-Iƒ ipNn-bm-°nb tij-amWv tN¿Øn-W-°n-bn-cn-°p-∂-Xv. \·-amb Aÿn-Iq-Sw. XpWn-sIm≠v H∂p ]pX-∏n-®n-´p-t]m-ep-an-√!' "Atøm....{]mIr-Xw. _o`’w!' "Hcp Iq´w Bfp-Iƒ ssI Iq∏n IÆm-Sn-°q-Sns‚ apºn¬. Iptdt∏¿ H∂p t\m°n-bn´p a\w-]p-c´n Xe Xncn-®p-I-f-bp-∂p. Rm≥ I≠ Imcy-am.' "hne-£-Ww. Ad-∏p-fh -- m-°p∂ ]cp-°≥ NS-ßp-Iƒ.' Nne¿ `b∂p IÆpXpdn®p \n¬°p-∂p. AÿnhW°w \S-Øp-∂h-cpsS apJ-Øp-t]mepw `bw \ng-en®ncp∂p.' "`b-°m-Xn-cn-°ptam? a\p-jy≥ arK-sØ-°mƒ A[x]Xn-®n-cn-°p-∂p.ar-K-ß-ft√ ihw Xpc∂p shfn-bn¬ sIm≠p-h-cp-∂Xv?' "_nj-∏ns\ hnip-≤-\mbn {]Jym-]n-®v hmgvØ-s∏-´-h-cpsS KW-Ønte-°v D-b¿Øm\p≈ \S-]-Sn-I-fpsS {]mcw-`-N-S-ßm-Wv A-hnsS \S-∂-Xv. Ipsd ]ptcm-ln-X-∑m¿ sXmgp-Xp-]n-Sn®v Aÿn-Iq-S-Øns‚ Xe-bv°¬ \n¬°p-∂p. P\sØ hymPm-cm-[-\-bn¬ \n∂v AI‰n \n¿tØ≠ ]ptcmln-X-∑m¿ hgn-sX-‰n-b- `-‡n°v Xmßpw XWepw \¬Ip-∂p. IjvSw Xs∂. ' "IjvSw....]pXn-b-\n-b-a-Ønse BZy-c-‡-km-£n-bmb kvtX^m-t\mkns‚ icocw Bsc-¶nepw Xpc-s∂-SptØm? at‰-sX-¶nepw hnip-≤-∑mcpsS Ah-in-jvS-߃?'
214
Ggw-Ipfw kmwIp´n
"C√. F∂m¬ ]g-b-\n-b-a-Ønse tbmtk-^ns‚ Aÿn I\m≥tZi-tØ°p sIm≠p-t]m-bnt√?' "ASn- a - \ m- S mb CuPn- ] v ‰ n¬ ico- c m- h - i n- j v S - ß ƒ InS- ° msX kz¥\mSmb I\m-\n¬ AS°w sNøm-\mWv sIm≠p-t]m-b-Xv. hWßm-\-√. kzmX-{¥y-Øns‚ aÆn¬ kwkv°mcw \S-Øm≥ th≠n am{Xw. CuPn-]v‰n¬ Ah¿ icocw Dt]-£n-®n-cp-s∂-¶n¬ B \m´n-ep-≈-h¿ tbmtk-^ns‚ Ah-in-jvS-߃ ]nc-an-Up-I-fn-em°n Aÿn-h-W°w \SØp-am-bn-cp-∂p. tbmtk^v CuPn-]v‰nse Bflo-b-Kp-cp Bbn-cp-∂t√m. Aÿn-h-W°w \S-°m-Xn-cn-°p-∂-Xn-\p≈ Hcp ap≥I-cp-X-em-bn-´mWv tbmtk-^ns‚ `uXo-Im-h-injvSw Ahn-sS-\n∂pw am‰n-b-Xv.' "sIm√Øv IÆm-Sn-°q-Sns‚ apºn¬ hW°w \S-Øn-b-h-cpsS Iq´Øn¬ Hcp kzX-{¥-kp-hn-ti-j-I\pw D≠m-bn-cp-∂p.' "Hmtlm, -C-t∏m-tfm¿°p-∂p. ]≠v tPmjzm-am-∏nf ]d-™-Im-cyw....X-cy-\p-]-tZin, At√? Iqh-∏≈n Xcy-≥. At±lw Hcp hnizm-k-Xym-Knbm-Wv. Nne kphn-ti-j-I-∑m¿ {]kn-≤n-In-´p-tºmƒ ZpcmNmcß-fn¬ IpSpßp-∂p. ]W-Øn-\p-th≠n ssItekp apX¬ Hen-shÆ hsc hn¬°p∂p. Dt]-£n® Imcy-߃ k`-bn¬ IS-Øp-∂p. hne-°-s∏´ NS-ßp-Ifn¬ ]¶p-sIm-≈p-∂p. \mbv O¿±n-®-Xn-te°v Xncn-bp-∂-Xn-s\-∏‰n ss__nƒ ]d-bp-∂p-≠-t√m.' B™p-iz-kn-®p-sIm-≠mWv tPmjzmam∏nf Itk-c-bn¬\n∂v Fgpt∂-‰-Xv. "hcp-∂-t]msehc-s´, ssZhw Iqen sImSp-tØm-fpw.' "hcp-∂-Xpt]mse hcm≥ A\p-h-Zn-°p∂ kz`m-h-°m-c-√ \mw. ]mcº-cy-k-`-°m¿ Aßs\ A\p-h-Zn-®p. HSp-hn¬ k` hj-fm-b-t∏mƒ ssIa-e¿Øn.' "BIs´ \ap°v ssI D-b¿Øn -{]m¿∞n-°mw. C¥y-bnse k` hnizm-k-Xym-K-Øns‚ tN‰p-Ip-go¬ hogm-Xn-cn-°m≥.' ]ncn-bm-t∂-cØv tPmjzm-am-∏nf aØm-bn-®s‚ tXmfn¬ H∂p X´n. "BapJw ]d-™n-√t√m ]mÃtd!' "AXv Rmb-dm-gvNsØ {]kw-K-Øn¬ ]d-t™m-fmw.' "D]-kw-lm-ctam?' "AXv D]-{I-a-Øn¬ ]d-t™m-fmw.' c≠p-t]cpw IpSp-IpsS Nncn-®p. XpS-sc-Øp-Ssc IXn-\m-sh-Sn-bpsS i_vZw tI´-t∏mƒ aØm-bn-®≥ KmV-\n-{Z-bn¬ \n∂p-W¿∂p. s\øm-‰n≥Ic N¥-ssa-Xm-\Øv D’-h-taf-bm-Wv. sR°p-hn-f°v X∏n-bn´p In´m-™-t∏mƒ kmdm-Ωsb DW¿Øn. aq∂p apdn-Itf hnizm-k-`-h-\-Øn-\p-≠m-bn-cp-∂p-≈q. s]¨ a-°ƒ ASp-°-f-bn¬ hcn-h-cn-bmbn ]p¬∏mbv hncn-®m-Wp-d-ßn-bn-cp-∂-Xv. AhnsSbpw sR°p-hn-f°p ImWm-™-t∏mƒ tPmWn-bpsS apdn-bpsS hmXnen¬ ap´n. A\-°-an-√. IX-In¬ ho≠pw B™p-ap-´n. "tPmWo, tPmWo Fgp-t∂-°-Sm. Fs‚ sR°p hnf-°v....'
]mfw sX‰nb Xoh≠n
215
adp-]-Sn-bn-√. aØm-bn-®≥ IX-In¬ X≈n. Hcp Rc-°-tØmsS IXIp Xpd-∂p. tPmWn-bpsS InS° Hgn™p InS-°p-∂p. `b-Øns‚ taL-߃ a\- n-ep-cp-≠p-Iq-Sn. a\ p ]e]e Nn¥-Ifn¬ ]c-Xn. Ccp-´n¬ k©-cn-°p∂ alm-am-cn-bmtWm CXv? kmØm-\hs\ FhnsS sIm≠p-t]mbn? ht√-SØpw Cd-ßn-t∏m-b-XmtWm? Ab-e-Øv A-t\z-jn-°m≥ aØm-bn-®-s\m-cp-ßn. kmdmΩ hne°n: "D]-tZ-iosS tam≥ cm{Xo¬ ho´n-en-s√-∂-dn-™m¬ Fs¥ms° Zp¿hymJym\w \S°pw! C∏w Bcpw Adn-b-≠m.' asÆ-Æ-hn-f-°ns‚ K‘w apdn-bn¬ hym]n-®p. s]¨a-°-fpsS IÆpIƒ \nd-™p. aØm-bn-®-≥ ap´n-t∑-en-cp∂p {]m¿∞\ XpS-ßn—-tPmWn-°p-th-≠n. kmdm-Ωbpw s]¨a-°fpw XnÆ-bn-en-cp-∂p. A¥-co£-Øn-te°v IÆpw-\-´v. Hcp aWn-°q¿ Ign-™-t∏mƒ Zqsc sR°p-hnf-°ns‚ {]Imiw I≠p. Ah¿ {]Xo-£-tbmsS izmkw]nSn®p t\m°n\n-∂p. bmsXmcp IqkepwIqSmsX tPmWn ]SnIb-dn. aØm-bn-®≥ XS™p. "\osb-hn-sS-t∏m-sbSm?' "IYm-{]-kwKw tI°m≥.' \nizm-k-Øn\v aZy-Øns‚ K‘-ap-≠m-bncp-∂p.' "s]¥-t°m-kvXp-Im-c-\mtWm NoØ-°-Y-Iƒ ]d™p ckn-°p-∂nSØp t]m∂Xv!' "Rm≥ s]¥-t°m-kvXp-Im-c-\-√. F‚-d∏\pw AΩ-bpam s]¥t°m-kvXp-Im¿.' "tams\, Cu PohnXw \ns∂ \c-I-ØnseØn°pw.' "kmc-an-√, Rm≥ \c-I-Øn¬ s]mt°m-fmw.' aØm-bn-®s‚ kzcw amdn. "\nt∂m-Smcp ]d™p tNmZn-°mtXw ]d-bmtXw hoSp hn´n-d-ßm≥. Fs‚ sR°p-sh-f-s°Sp°m\mcp ]d™p? a\p-jys\ t]Sn-∏n®p If™-t√m.' "Zm sIS-°p∂p sR°p-hn-f-°v.' tPmWn sR°p-hn-f-s°-Sp-sØm-tcdv. Nn√p-Iƒ s]m´n-®n-X-dn. Ah≥ InS-°-ap-dn-bn-te°p \S-∂p. aØm-bn®≥ ]pdsI apjvSn Npcp-´n-b-Sp-Øp.... Hmßnb ssI XncnsI hen®p. ASn-sIm-≈m-\p≈ {]mbw Ign-™p. Znh-khpw amXm-]n-Xm-°ƒ°p Xe-th-Z-\-bp-≠m-°p∂ aIs\ ho´n¬ \n∂p shfn-bn-en-d°n hn´m-tem....? kmdmΩ Nn¥n-®p. X∂-Øm≥ XncpØn: "Ahs\ ho´n¬\n∂pw ]pd-Øm-°n-bm¬?....A-h≥ IqSp-X¬ [n°m-cn-bm-Ipw. ]d-°-ap-‰nb Infnsb Iq´n¬\n-∂p-an-d°n-hnSpwt]mse. BImiw samØw kz¥whI-bm-bn. Fhn-sSbpw t]mImw. apSn-b≥ ]p{X-\m-Imw.' aØm-bn-®≥ {]m¿∞-\-bv°n-cp-∂-t∏mƒ kz¥w `qX-Im-em-\p-`-h-߃
216
Ggw-Ipfw kmwIp´n
a\- n-te-t°m-Sn-sbØn: "Rm\pw sNß-∂q¿ sh®v tPmWn-tb-°mƒ hjfm-bn-cp-∂p. Ah-t\-°mƒ aZy-]n-®n-cp-∂p. cm{Xn-bn¬ A∏-t\bpw AΩ-tbbpw Hfn®v \mS-IØ - n\v t]mbn-´p-≠v. Ft∂mSp IcpWImWn® ssZhw Fs‚ tamt\mSpw IcpW ImWn-°pw.' {]m¿∞-\-bn-eqsS kl-\-i‡n h¿≤n-°p-I-bm-bn-cp-∂p. `mhn-°p-th≠n H∂pw sNøp-∂n-√. `qX-Im-e-sØ-∏‰n ]›m-Øm-]-an-√. h¿Ø-am-\-Imew Hcp {]iv\-hp-a-√. ]mºmSn hnZym-eb - Ø - n¬\n∂pw ]pd-Øm-°s - ∏-´X - n¬ ]ns∂ tPmWnbpsS Pohn-X-ssi-en-bn-Xm-bn-cp-∂p. Zm\n-tb¬km-dns\ X√m≥ sN∂ tPmWn°v {][m-\m-≤ym-]-Is‚ kz`m-h-k¿´n-^n-°‰v In´p-I-bn-√. AXn-√msX s\øm-‰n≥Ic kvIqfn¬ tNcm\pw]‰n-√. ]Tn-°m-\p-ff {]mbhpw Ign-™p. Ccp-]-sØm∂p hb-kv. ]Ømw ¢m nse G‰hpw {]mbw-Iq-Snb hnZym¿∞n-bmbn Ign-bp-I. ssX°n-fh≥ tPmWn-sb∂ Cc-´-t∏cp tIƒt°-≠n-h-cn-I. "F¥n-\n-sXms°?'....Ah≥ Nn¥n-®p. s\øm-‰n≥Ic Ih-eb - nse XpWn-hym-]mcn `mkvIc - a - q¿ØnbpsS A\pP≥ \mK∏m Ah-[n°p h∂-t∏mƒ tPmWn°v t_mws_-bn¬ tPmenhm-ßn-s°m-Sp-°m-sa∂v ]d-bp-I-bp-≠m-bn. \mK∏m t_mws_-bn¬ sN∂v tPmWn-bpsS t]¿°v IsØ-gp-Xn-— -D-Ss\ sN∂m¬, Abmƒ tPmen-sN-øp∂ acp∂p Iº-\n-bn¬Xs∂ DtZymKw hmßn-s°m-Sp-°m-sa-∂v. `mkvI-c-aq¿ØnbpsSbpw \mK-∏m-bp-sSbpw HuZmcyw \m´n¬ kwkmc- h n- j - b - a m- b n. sslµ- h - c psS _lp- s sZ- h m- c m- [ - \ sb ]c- k y- a mbn hna¿in°p∂ aØmbn D]-tZ-in-bpsS IpSpw-_sØ klm-bn-°m≥ ]mSn√ F∂p Icp-Xnb Nne-cm-bn-cp∂p i_vZ-ap-b¿Øn-b-Xv. s]¥-t°m-kvXp-Im-cs‚ aI\p tPmen hmßn-s°m-SpØp klm-bn°p-Itbm? kz¥w aX-Øn-ep≈ At\-I¿ sXmgn¬ C√msX shdpsX ho´n¬ \n¬°p-tºmƒ! `mkvI-c-aq¿Øn Ch-cpsS i_vZw tI´ `mhw t]mepw ImWn-®n-√. am{X-a-√, tPmWn-°p-th≠n t_mws_-bn¬ Xma-k-ku-Icyw IqSn {IaoI-cn-°-W-sa∂v Bh-iy-s∏-´p-sIm≠v At±lw c≠p IØp-Iƒ \mK-∏mbpsS t]cn¬ FgpXn Ab-bv°p-Ibpw sNbvXp. kmdmΩ Ab-e-Øp-\n∂v ap´bpw ]mepw ISw hmßn tPmWn sb HcmgvN \∂mbn kev°-cn-®p. t_mws_-bn-te°v bm{X-bm-Ip∂ Znhkw Ab-e-Øp-Imcpw k`m-hn-izm-kn-Ifpw ho´n¬ XSn-®p-Iq-Sn. bm{X-°q-en°p-th≠n ISw hmßnb XpI aØm-bn-®≥ tPmWnsb Gev]n-®p. kmdmΩ Hcp IS-em-kp-s]mXn \o´n: "tamt\, CXp \ns‚ Iøn-en-cpt∂m-s´. Ccp-]Xp cq]m. sNºp-]m-{X-߃ ]W-bw-sh®p In´n-b-Xm.' "AΩ®o, F‚-Ω-®nsb Rms\m-cn-°epw ad-°-Øn-√. iºfw In´nbm-ep-Ss\ cq]m Ab®pXcmw.' "cq]m H∂pw Xc≠. \o \√-h-\mbn Pohn-®m aXn.'
]mfw sX‰nb Xoh≠n
217
ti_m-bpsS Iodn-Øbv® ]mhmSbnte°v tPmWn t\m°n: "tamsf, \n\°p Rm≥ \√c≠p ]mhm-Sbv°p cq]m Ab-bv°mw.' Ah-fpsS IÆp-\nd-™p. a\ v kz]v\-߃ s\bvsX-Sp-Øp. s]´n-sb-SpØp hcm-¥-bn¬h-®p. h∂pIqSn-b-h¿ {]m¿∞-\-bv°mbn h´-an-´p-\n-∂p. ssZhØns‚ \∑-Isf kvacn-®p-sIm-≠-h¿ ]m-´p-]m-Sn. Ft∂m-Sp≈ \n≥ k¿∆ \∑-Iƒ°mbn Rm≥ F¥p sNtø≠p \n\-t°-ip-]-cm. \nan-jß - ƒ°p-≈n¬ ]m´v Ic-®n-embn amdn. KtWjv \mSm¿ {]m¿∞n®p. Xncp-h-\-¥-]pcw Xoh-≠n-bm-∏o-kn-se-Øn. bm{X-°m-cpsS Hcp henb Iq´w. XΩn¬ ]ncn-bp-∂-h¿ Ic-™p. XΩn¬ I≠p-ap-´p-∂-h¿ Nncn-®p. aØm-bn-®≥ tPmWnsb sI´n-∏n-Sn®p Npw_n-®p. "tams\, \o t_mws_-s®∂v {]m¿∞-\m-Iq-´-߃°p t]mI-Ww. tIt´m?' tIs´t∂m tI´n-s√t∂m Ah≥ ]d-™n-√. \o≠ Nqfw-hnfn tI´p. aWn-\mZw apg-ßn. h≠n Cf-In. Ft¥m ssItamiw h∂-Xp-t]mse aØm-bn-®\pw IpSpw-_mw-K-߃°pw tXm∂n. \oßn-Øp-S-ßnb h≠n-bpsS P\m-e-bn-eqsS Xe shfn-bn-te-°n´v tPmWn bm{X ]d-™p. Xoh-≠n-bpsS thKw IqSn. aØm-bn-®s‚ thZ\ apdp-In. h≠n ad-bp-thmfw Ah¿ t\m°n-\n∂p. tPmWn BZysØ iºfw kºm-Zn-®p—-H∏w \mK-∏m-bpsS hntcm-[hpw. \mK-∏m-bpsS ^vfm‰n¬Xs∂-bmWv tPmWn Xma-kn-°p-∂-Xv. \mK∏m-bpsS aIƒ ]Xn-\-©p-Im-cn-bmb cmPm-`m-bn-sb, t\m°m≥ ]mSn-√mØ hn[-Øn¬ tPmWn-sbm∂p t\m°n. Ah-fpsS ssIhiw Hcp IØpw Gev]n-®p. Hcp ]pcp-j≥ Hcp kv{Xobv°v Fgp-Xm≥ ]mSn-√mØ hnh-cß-fm-bn-cp∂p AXn-se-gp-Xn-bn-cp-∂-Xv. tPmWn aZy-]n-®n-´p-≠m-bn-cp-∂p. ASpØ \nanjw Ahƒ ]cm-Xn-bp-ambn ]nXm-hns\ kao-]n-®p. \mK∏m tPmWnsb ho´n\p ]pd-Øm-°n. acp-∂-pI-º-\n-bnse tPmenbn¬\n∂p ]ncn-®p-hn-´-Xn-se-¥m-W-Xn-i-bn-°m-\p-≈Xv! {Inkvakv Ah-[n-°m-eØv ae-bmfn IpSpw-_-ß-fnse Ip™p-߃ ame-∏-S-°hpw \£-{X-hn-f°pw At\z-jn®p \S-∂p. tPmWn-b-t∏mƒ D]-Po-h-\-Øn-\p-th≠n Hcp tPmen At\z-jn®p \S-°p-I-bm-bn-cp-∂p. kmam\yw \√ Hcp tPmen-bp-am-bn-´mWp ]pXp-h¿jw hs∂-Øn-bXv. ]t´¬ tkmUm Iº-\n-bn¬\n∂p In´nb I-Ønse Ah-km\ hmNIw tPmWn Bh¿Øn®p hmbn®p: "Xm¶ƒ 1960 P\p-hcn Ccp-]Xmw XobXn-sb-¶nepw tPmen-bn¬ {]th-in-®n-cn-°-Ww. A√m-Ø-]£w thsd At]-£-Isc Xm¶-fpsS XkvX-nIbn¬ \nb-an-°p-∂-Xm-Wv.' B Iev]\ ]men-°m≥ tPmWn°p {]bm-k-ap-≠m-bn-√. iºfw In´nb Znhkw sshIn´v KpP-dmØn Nßm-Xn-I-tfm-Sp-IqSn tPmWn aZy-jm-∏n-te°p Xncn-®p.
218
Ggw-Ipfw kmwIp´n
B amksØ sNe-hn-\p≈ ]Ww \o°n-h-®p. apdn-hm-SI sImSpØp. ]ns∂, \m´n-te-°-b-bv°m≥ ]Ww an®-an-√m-bn-cp-∂p. ho´n-te°v BgvN-bn-sem-sc-gpØp-ho-X-a-b-®n-cp-∂p. {ItaW amk-Ønsem-∂m-bn. FÆw am{X-a-√, hen-∏hpw Ipd-™p. Hcp t]Pv. Ac t]Pv. \me©p hcn. HSp-hn¬ IsØ-gp-Xmt\ a\- n-√m-Xm-bn.
Ccp-]-Øn-\mev i\n-bmgvN sshIn´v tPmWn \S-°m-\n-d-ßn. ap°nepw aqe-bnepw Ae™pXncn-™p. ImSp ioen® ISp-hm-sb-t∏mse. Ip≠pw Ipgnbpw CS-I-e¿∂ tdmUp-Iƒ. ]m¿iz-ß-fn¬ Cu®-b-cn°p∂ a’y-߃ hnev°p-∂-h¿. Hcp-h-iØv _mt_¬tIm-´- t]m-esØ aWn-a-µn-c-߃ Be-‡n-IZo-]-ß-fn¬ apßn-°p-fn-®p-\n¬°p-∂p. adp-hiØv tamhm-_y-Iq-Sm-c-ß-sf-t∏m-se-bp≈ timNy-amb Nmf-Iƒ Ac≠ shfn-®-Øn-em≠p InS-°p-∂p. ]pcp-jm-c-Øns‚-bn-S-bn¬ PUn-I-kp-J߃ tXSn-b-e-bp∂ a\p-jy-ar-K-߃. Ahsc BwKyw Im´nbpw IÆndp-°nbpw hnfn-°p∂ thiy-Iƒ. ap´bnte Iqhn apf-bn¬ Icn-bp∂ sNdp-∏-°m¿ Ah-cpsS he-bn-e-I-s∏-Sp-∂p. irwKm-c-tKm-]p-c-ß-fpsS apºn¬ sNdp-∏-°m-cpsS Xf-fm-Wv. ]m›mXy-\m-K-cn-I-X-bpsS DjvWm-Lm-X-ta-‰p-f-hmb hnf¿®bpw hm´hpw FhnsSbpw Zriy-am-Wv. FhnsS t\m°n-bmepw ae-bm-fn-Iƒ! NqSp-am-dmØ _ncp-Z-ß-fp-ambn Ah¿ DtZym-K-tam£w sXc-bp-∂p. ]¶Pv tlm´-ens‚ apºn¬h®v ae-bm-fn-bmb ca-Wnsb I≠-t∏mƒ tPmWn hnNm-cn-®Xv Ahfpw DtZymKwtXSn h∂-Xm-sW-∂m-Wv. IqSpX¬ kwkm-cn-®-t∏mƒ a\- n-embn Ah-sfmcp thiy-bm-sW∂v. Ah¿ tlm´-en¬ Ib-dn. BZyw c≠p-t]cpw Nmb IpSn-®p-sIm≠p kwkm-cn-®p. ]n∂oSv tPmWn IpSn-®p-sIm≠pw caWn IpSn-°m-sXbpw kwkm-cn-®p. AXn-\p-tijw caWn IpSn-®p-sIm≠pw tPmWn IpSn-°m-sX-bpw. HSp-hn¬ Ccp-hcpw IpSn-°msX kwkm-cn-®p. sNdp-∏-°mcpsS kwkm-c-Øns‚ F√m e£-W-ßfpw Ah-cpsS hm°p-I-fnepw AwK-N-e-\-ß-fn-epap≠v. shfn- b n¬ hml- \ - ß - f psS Cc- º ¬; AIØv bm{X- ° m- c psS tImeml-ew, ]m{X-ß-fpsS Inep-°w-— - -C-{Xbpw i_vZ-ß-fp-sS-bn-S-bn¬ tPmWn-bp-sSbpw ca-Wn-bp-sSbpw kwkmcw {i≤n-°p-hm≥ Bcp≠v! ]nt‰-Zn-hkw sshIn´v ca-WnsbImWm≥ Ah-fpsS thiym-Kr-lØn¬ sN√mw F∂ hmKvZm-\-tØm-Sp-IqSn tPmWn bm{X ]d-™p.
]mfw sX‰nb Xoh≠n
219
Gsd Ccp-´n-b-ti-j-amWv tPmWn apdn-bn-se-Øn-b-Xv. \K-c-Øns‚ X\n-∏-I¿∏m-bn-cp∂p Ahs‚ Xma-k-ap-dn. P\m-e-tbmSv tN¿Øp-h-®ncp∂ Ae-am-c-I-fn¬ \ndsb aZy-°p-∏n-Iƒ. ]eXpw Imen-bm-bn. `nØnbn¬ lnµn-kn-\n-am-\-Sn-I-fpsS A¿≤-\-·-Nn-{X-߃. tai-bpsS D≈-dbn¬ ssewKn-I-am-kn-IIƒ. t_mws_ PohnXw ]pdw-sXm-en-ap-X¬ Dƒ°m-ºp-hsc Ah≥ BkzZn-°-bm-Wv. Hcp-]-tZ-in-bpsS ho´n¬ Iq´-nen´p hf¿Ønb Ah≥ C∂v alm-\-K-c-Øns‚ ambm-Pm-e-∏-c-∏n¬ BZy-ambn Nnd-Ip-ap-‰nb Igp-I-s\t∏mse hnl-cn-°p-∂p. Ah-\p-d°w h∂n-√. Nn¥n®p Nn¥n-®-h≥ H∂p sR´n: "Hm— \msf Rm≥ Bbp- n-en-Xp-hsc AI-s∏-´n-´n-√mØ Hcp sX‰n¬ AIs∏-Sp-hm≥ t]mIp-∂p. ca-Wnsb ImWpw. hy`n-Nmcw Fs∂ IS-∂p-]n-Sn°pw.' Ah≥ Xncn™pw adn™pw InS-∂p. "hy`n-Nmcw, hy`n-Nm-cw....-a-s‰√m ]m]-ßfpw Rm≥ sNbvXp-I-gn™p. C\o \msf cm{Xn hy`n-Nm-c-hpw.' CS-a¨k-`-bn¬h®v k¨tU-kv°q-fn¬ ]Tn® hmIy-߃ Hm¿Ωh-∂p. sIme sNø-cpXv hy`n-Nmcw sNø-cpXv tamjvSn-°-cpXv Ah≥ ho≠pw sR´n. Ggmw Iev]-\....-hy-`n-Nmcw sNø-cp-Xv....-Ggmw I√n¬ X´n-ho-Wm¬ ]ns∂ Fgp-t∂-ev°m-s\m-°ptam? Ip‰- t _m- [ - Ø ns‚ Dan- Ø o- ° p- W v U - Ø n¬ tZlhpw tZlnbpw Bflmhpw \odn-∏p-I-bp-∂p. ho≠pw tPmWn Aev]w aZyw Ign-®p. Rc-ºp-Iƒ hoW-°-ºnt]mse hen-™p-ap-dp-In. PUhpw a\x-km-£nbpw XΩn¬ \S∂ tLmc-k-acw a\- n-emsI IpØepw t]md-ep-ta-ev]n-®p. ca-Wnsb \msf cm{Xn ImW-Ww. Xo¿®-bmbpw ImWWw IÆp-f-f-t∏mƒ ImWWw ]√p-≈-t∏mƒ Nncn-°Ww sNdp-∏-Øn¬ kpJn-°-Ww. ........-A-cpXv ImW-cp-Xv. PohnXw kpJn-°m-\p-≈-X-√. ........H-cn-°-epa√. ]m]-Øns‚ iºfw ac-Ww. aZy-Øns‚ ss]im-Nn-I-i‡n a\x-km-£n-bpsS arZp-e-im-k-\-Isf Aa¿Øn. PUw Pbn®p! a\x-km£n tXm‰p! ssIhn-c-ep-Iƒ°n-S-bn-encp∂p \odn-∏p-I-bp∂ knK-c´v apdn-bn-emsI
220
Ggw-Ipfw kmwIp´n
aqS¬ D≠m-°n. a\- n\p Np‰pw Hcp ]pI-a-d-h-∂-Sp-°p-∂-Xp-t]mse Ah\p tXm∂n. Hcp henb Ipgn. AXn-\Iw Xoh-≠n-bnse F≥Pn≥ap-dn-°p-≈nse-∂-t]mse Iev°-cn-bn¬ IØn-sb-cn-bp-∂p. A´bpw ]pgphpw Xo°´sb Acn-°p-∂p. ]≠p I≠n-´p≈ Nne¿ AXn-\p-≈n¬ InS∂v Aev]w XWpØ Pe-Øn-\p-th≠n tIgp-∂p. s]s´-∂mtcm Xs∂ B Xo°pWvU-Øn¬ X≈n-bn-´p. "Atøm, \c-Iw.' sR´n-hn-fn-®p-sIm-≠mWv tPmWn cmhnse I´nen¬ \n∂pw ]nSs™-gp-t∂-‰-Xv. AsXmcp kz]v\-am-sW∂v a\- n-em-°n-b-t∏m-gm-W-hs‚ kw{`aw \ne-®-Xv. Rmb-dmgvN sshIn´v tPmWn _kv Ib-dn. ZmZ-dn¬ Cd-ßn. {Km≥Uvtdm-Un-te-°p-ff kn‰n _ n¬ ho≠pw Ibdn. tdmU-cn-In-ep-ff hoSp-I-fn¬\n∂pw A´-lm-k-ßfpw ]pf∏p Ie¿∂ kwkm-c-ß-fp-ap-b-cp-∂p-≠m-bn-cp-∂p. io¿jm-k\w IpØn InS-°p∂ c≠p Imdp-Isf adn-I-S-∂p-sIm≠v _ p \oßn. tPmWnbpsS a\- p-\n-dsb Xne-I-°p-dn-b-Wn™p Np≠n¬ Nmbw tX® ca-Wn-bm-Wv. Ac-a-\-bn¬ Dem-Øn-s°m-≠n-cp∂ Zmho-Zp-cm-Pm-hns‚ lrZbthZn-bn¬ Hcp bph-kp-µcn \rØw Nhn-´n-b-Xp-t]m-se. t\c-tØ, Xs∂ Ak-ly-s∏-Sp-Ønb a\x-km-£n-°pØv ho≠pw ap≈p-t]mse thZ-\-bp-f-hm-°n-Øp-Sßn. Acp-Xv, hy`n-Nmcw lo\-am-Wv. \oN-am-Wv, {Iqc-amWv. lrZ-b-Øn¬ Hcp i_vZw apgßn: "caWn \ns‚ kz¥w ktlm-Z-cnbm-bn-cp-s∂-¶n¬ \o Cu thgvNbv°p t]mIp-tam....?' Ah≥ Biz-kn®p: "caWn Fs‚ ktlm-Z-cn-b-√. Fs‚ PmXn°mcnt]m-ep-a-√.' ho≠pw B i_vZw apgßn: "Ahƒ \ns‚ ktlm-Z-cn-b-√. F¶nepw, Ahƒ Bcp-sS-sb-¶nepw ktlm-Z-cn-bm-Wv. Ahsf kvt\ln-°p∂ Hcp amXmhpw ]nXmhpw Fhn-sS-sb-¶nepw D≠v. Ahƒ°v Hcp lm\nbpw hc-cp-tX-sb∂v {]m¿∞n-°p∂ A∏\pw AΩ-bpw....Ahsf sXmS-cp-Xv.' tPmWn ho≠pw Biz-kn®p: "Ahsf Bcp kvt\ln°pw! thiys∏-Æns\!' lrZ-b-Øn¬ Btcm a{¥n®p: "\ns‚ ]nXmhv aØmbn D]-tZin thiy-I-tfbpw IpSn-b-∑mtcbpw am\-km-¥-c-s∏-SpØn ssZh-Øns‚ {]nba-°ƒ B°n-sb-Sp-°p∂ a\p-jy-\m-Wv. thiy-Iƒ°pw Bflm-hp-≠v. k¿∆-tem-I-tØ-°mƒ hne-bp≈ Bflm-hv....Ahsf sXmS-cp-Xv.' sshIn´v AI-Øm-°nb aZyw kncIsf NqSp]nSn-∏n®p XpS-ßn. a\xkm£n ho≠pw tXm‰p. _ v {Km≥Uvtdm-Uns‚ sXt° tImWn¬ \n∂p. he-Øp-h-i-Øv, \oe-®mbw ]qinb Hcp sI´nSw tPmWn-bpsS {i≤-bn¬s]´p. AhnsS caWn Xs∂ {]Xo-£n-®n-cn-°p-sa-∂mWv Xte-Zn-hkw hmKvZm\w sNbvXXv....-Ggmw Iev]-\m-ew-L-\hpw tPmWnbpw XΩn¬ an\n-´p-Iƒ am{Xw AI-ew.
]mfw sX‰nb Xoh≠n
221
ss]im-Nn-I-amb GtXm Hcp Xmf-Øn\p Nph-sSm-∏n®v Ahs‚ tZltZ-ln-Iƒ Nen-®p. _ n¬ \n∂n-dßn t\sc he-tØm´p Imep \o´n-h®p. tdmU-cn-In-ep-≈-h¿ AXn-thKw h∂ Hcp Im¿ s]s´∂p \n¿Ønb i_vZw tI´p. Sb¿ Dc-bp∂ i_vZw. sXm´p-]p-dtI hen-sbmcp Zo\-tcmZ-\-hpw. hgn-bm-{X-°mcpw Ccp-h-i-ßfn-ep≈ hoSp-I-fn¬ Xma-kn-°p-∂-hcpw HmSn-°q-Sn. Imdns‚ Iogn¬ hc-b-\p-Sp∏pw IdpØ ]m‚pw [cn® Hcp bphmhv c‡-Øn¬ Ipfn®p InS-°p-∂-X-h¿ I≠p. \oe-®mbw ]qinb sI´n-SØ - n¬\n∂pw caWn Cd-ßn-h∂ - p. Bƒ°q´-Øn-\n-S-bn-eqsS t\m°n. Xte-Zn-hkw ]cn-N-b-s∏´ tPmWn-—-A-hƒ {]Xo-£n-®n-cn-°p∂ tPmWn Xs∂-bmWv c‡-Øn¬ Ipfn®p InS-°p-∂sX∂p a\- n-em-°n. caWn Xncn™p ]Sn-Iƒ Ibdn apdn-bn-seØn. IXpI `{Z-ambn AS-®p. tdUntbm Hm¨ sNbvXp. Km\-e-l-cn-bn¬ ebn-®p. IkvXq¿_m satΩm-dn-b¬ Bip-]-{Xn-bn¬ apdn-hp-Iƒ Igp-Ip∂ acp-∂pIfpsS K‘w aq°n¬ X´n-b-t∏m-gmWv tPmWn°p t_m[w sXfn™-Xv. ae-bm-fn-bm-sW-∂-dn-™-t∏mƒ aq∂mw hm¿Un¬ \n∂pw ae-bmfn t\gvkv A®m-Ω- HmSn-sbØn hnh-c-߃ tNmZn-®-dn-™p. "t_mwt_¬ _‘p-an-{Xm-Zn-I-sfmt≠m?' "C√.' "Bcp-ant√?' "C√. Hcp-Ø-cp-an-√.' tPmWn ]d-™Xp icn-bm-bn-cp-∂p. Xs‚ hgn]ng® PohnXw \m´pIm-cmcpw Adn-bc - p-sX-∂m-{K-ln® Ah≥ Ign-hXpw ae-bm-fn-If - n¬ \ns∂mgn-™p-am-dn-bmWv Ign-™n-cp-∂-Xv. A®mΩ t\gvkv tPmWn-bpsS ]nXm-hns‚ t]cpw \mSpw hoSp-sams° tNmZn-®-dn-™p. c‡w hm¿∂p-sIm-≠n-cp-∂p. thZ-\bpw apdp-In-h-∂p. tPmWn ho≠pw t_m[-c-ln-X-\m-bn. ]n∂o-S-h≥ DW¿∂Xv aq∂mw hm¿Unse Hcp InS-°-bn-em-bn-cp-∂p. kao-]Øp ]cn-N-cn-®p-sIm≠p \n∂ A®m-Ω-tbm-Sm-cm™p: "tUmIvS¿ Fs∂ ]cn-tim-[nt®m?' "]cn-tim-[n-®p.' "Ft¥m ]d™p?' "Imsem-Sn-™n-´p≠v. ssIbv°p NX-hp-ap-≠v. Btdgp apdn-hp-Iƒ. cs≠Æw henb apdn-hp-I-fm-Wv. \me-©mgvN ChnsS sIS-°-Ww. ]ns∂ c≠pamkw ho´n¬ hn{i-an-°-Ww.' "Bcp-an-√mØ Rms\-ß\m ChnsS \memgvN sIS-°p-∂Xv? hoSpw IqSp-an-√mØ Rms\-ßs\ c≠p amkw hn{i-an°pw!' "tPmWn, t]Sn-t°-≠m. Rm≥ ho´n-te°v Iºn-k-tµiw sImSp-Øn´p-≠v. ho´p-Im-cm-sc-¶nepw hcpw.'
222
Ggw-Ipfw kmwIp´n
"Atøm NXnt®m? F¥n\m Fs‚ ho´n¬ Adn-bn-®Xv? CXn-\mtWm Fs‚ t]cpw hnemtkmw tNmZn-®Xv?' "AtX, ho´p-Imsc Adn-bn-t°-≠Xv Bip-]-{Xn-bpsS Npa-X-e-bm. t_mwt_-emcpw Cs√-∂t√ ]d-™-Xv. c‡w]pc≠ icocw I≠-t∏mƒ Rß-tfm-¿ØXv tPmWosS \ne Kpcp-X-c-am-sW-∂m-Wv. ]ns∂ tUmIvS¿ h∂p ]cn-tim-[n-®-∏gm Adn-™Xv N¶n\pw Ic-fn\pw AI-sØßpw Hcp sImgt∏mw ]‰n-bn-s√-∂v.' "`mKy-am-bn-t∏m-bn.' "tPmWo, `mKy-a-√, CXp ssZh-I-cp-W-bm. apdnhv s\©nt\m Xebvt°m Bbn-cp-s∂-¶n¬ At∂cw NtØ-t\.' ssZhw F∂ ]Zw apJØv `mh-t`-Z-߃ hcp-Øn. amk-߃°p-tij-amWv B ]Zw Ah≥ tIƒ°p-∂-Xv. "F¶nepw ho´n-te°p Iºn-b-Sn-°-≠m-bn-cp-∂p.' "AsX-¥m, ho´n-e-dn-™m-se¥m sImg∏w?' "A®mΩ knÃ-td, Rms\mcp t{Zmln-bm. Cu t_mws_ h∂n´v Gsg´p amk-am-bn. ]Øp-ss]km ho´n-te°v Ab®p sImSp-Øn-´n-√. F‚-∏-®-s\mcp IØ-b-®n´p Xs∂ amk-ß-fm-bn.' "F∂mepw \n߃ ho´nse GI aI-\t√?' "Rm≥ GI ap≈m-Wv. Fs∂ Ah¿°m¿°pw th≠m. Rm≥ Nmhp-∂-Xm-bn-cn°pw ho´p-Im¿°n-jvSw.' acp∂p \¬In-bn´v A®mΩ \S-∂-I-∂-t∏mƒ tPmWn Ahsc \∂mbn-s´m∂p t\m°n. ap∏-Ø©p hb p tXm∂n-°pw. knµq-chpw s]m´p-an-√mØ apJw. B`-c-W-ß-fn-√mØ Igp-Øv. Xnf-ßp∂ IÆp-Iƒ-—-]s£ I¨a-jnbn-√. I≠p-ap-´p∂hcn-te°v I\-en¬\n-s∂-SpØ I\-Iw-t]mse {]Imiw {]k-cn-∏n-°p∂ hy‡n-Xz-Øns‚ DS-a. t\cw shfp-Ø-t∏mƒ ho≠pw acp-∂p-ambn A®mΩ h∂p. "tPmWo, C∂vv ]vfmÿ CSpw. HSnhv Icn-t™m-fpw.' "]gp-Øm-se¥p sNøpw?' "]gp-°-Øn-√. Rm≥ {]m¿∞-n-°p-∂p≠v; kvtXm{Xw.' Ahs‚ apJ-sam∂p Npfn-™p. amk-߃°p-ti-j-amWv {]m¿∞-\sb∂ hm°-h≥ tI´-Xv. Xte-cm-{Xn-bn¬ kz¥w a\- n¬ s]mßnb tNmZy-ap-∂-bn-°m≥ Ah-kcw In´n. "A®mΩ knÿ s]¥-t°mkvXpIm-cn-bmtWm?' "AsX¥m Aßs\ tNmZn-®Xv?' "NpΩmsX tNmZn-s®t∂ D≈q.' "F∂m-epw—-?' "tZlØv B`-ctWmw Ae-¶m-tcm-an-√. F∏gpw kvtXm{X-sa∂pw {]m¿∞-\-sb∂pw ]td-∂p.' "s]¥-t°mkvXp kt`-e√ Rm≥. F∂mepw s]¥-t°m-kvX-\p-`h-ap-≠v. Rm≥ bmt°m-_m-—-Hm¿Ø-tUmIvkv k`-°m-cn-bm. Ign™bnsS ssZh-sas∂ ]cn-ip-≤m-flm-hn-\m¬ \nd-®p.' "A\y-`mj ]dt™m?'
]mfw sX‰nb Xoh≠n
223
"]d-™p.' "CsX-¥hm C∏-td-∂Xv? bmt°m-_m-°m¿ ]cn-ip-≤m-flm-hn¬ \ndbptam! A\y-`mj ]tdtam? Xp≈ptam?' "Bflmhp hcp-tºmƒ Nen-°m-dp-≠v.' "A¤pXw A¤pXw!' "tPmWo A¤p-X-s∏-Sm-s\m-∂p-an-√. A¥y-Im-eØv kIe PUØn-t∑epw ]cn-ip-≤m-flm-hns\ ]I-cp-sa∂v tbmth¬ {]hm-N-I≥ Acpfn-s®-bvXn-´p-≠v. ChnsS Bip-]-{Xn-bpsS kao-]w Hcp sI´n-S-Øn¬ hnhn[ k`m-hn-`m-K-ß-fn-ep-≈-h¿ H∂n-®n-cp∂v {]m¿∞n-°m-dp-≠v. A°q´-Øn¬ bmt°m-_m-°mcpw s]¥-t°m-kvXp-Imcpw am¿tXm-am-°mcpw ItØm-en-°-cp-ap-≠v. ]ecpw ]cn-ip-≤m-flm-hns\ {]m]n-°p-∂p.' "ItØm-en-°-tcm...-.hn-iz-kn-°m≥ hø.' "kXyw-X-s∂. ssZhw Hcp-W¿∆v Ab-®n-cn-°p-I-bm-Wv. tbip-{InkvXp-hn¬IqSn-bp≈ c£bv°pw ]cn-ip-≤m-flm-hn¬IqSn-bp≈ ip≤o-Ic-W-Øn\pw R߃ ZrIvkm-£n-I-fm-Wv. Cu Bip-]-{Xn-bn¬ \mev]Xp t\gvkp-If - p-≠v. Ggp-t]cv ae-bm-fn-If - m. aq∂p-t]cv ]cn-ip-≤m-flmhp {]m]n®-h-cm. Fs‚ `¿Ømhv Sm‰m-I-º-\n-bnse Hcp-tZym-K-ÿ-\m. tPmentbmSpIqSn At±lw kphn-ti-j-th-ebpw sNøp-∂p.' "`¿Øm-hn\pw s]¥-t°m-kvX-\p-`-h-apt≠m?' "D≠v. R߃ \m´n¬ Ah-[n°p t]mb-t∏mƒ F√m k`-°mcpw tbmPn-®p≈ sFIy Iq´m-bva-I-fn¬ kw_-‘n-®p. bmt°m-_m-˛-I-tØmen-°m-˛-am¿tXmΩm k`-I-fnse {]am-Wn-Iƒt]mepw IÆp-\o-tcmsS ]cnip-≤m-flm-hn-\p-th≠n ImØn-cn-°p-∂Xp I≠p. henb Hcp-W¿hp-≠mIm≥ t]mIp-hm. s]¥-t°mkvXp {]ÿm\w hf-cm≥ t]m∂ e£-Wß-fm.' "F‚∏-®≥ \m´n-en-cp∂v kt¥m-jn®p Xp≈n-®m-Sp-I-bm-bn-cn-°pw. s]¥-t°m-kvXns‚ DW¿hv C¥y-bn-emsI Bfn-°-Øp-hm≥ A∏-®≥ {]m¿∞n-°p-∂Xv Rm≥ ]eh´w tI´n-´p-≠v.' "tPmWosS A∏-®≥ s]¥-t°m-kvXp-Im-c-\mtWm?' "AsX, s]¥-t°m-kvXnse Hcp]-tZ-in-bm. sXßp-hnf aØmbn D]-tZ-in-sb∂m Adn-b-s∏-Sp-∂-Xv.' "aIs‚ A]-I-S-hm¿Ø-bp≈ Iºn-k-tµiw ImWp-tºmƒ At±lw ZpxJn®v Ic-bp-I-bm-bn-cn-°pw.' tPmWn Aev]-t\cw au\-a-h-ew-_n-®-Xn-\p-tijw tNmZn®p: "A®mΩ-kn-Ãdpw tXmam-®m-b\pw ]cn-ip-≤m-flm-`n-tjIw {]m]n-s®∂p ]d™t√m!' "AsX.' "A\y-`mj ]d-bp-tºmƒ GXp `mj-bmWp ]d-bm-dp-≈Xv?' "tPmWo, lrZbw ssZh-hp-ambn GIm-{K-s∏-Sp-tºmƒ \mhp Nen°p-∂p. kt¥m-j-Øns‚ D®m-c-W-߃ Xo\m-fw-t]mse \mhn¬ Db-cp∂p. AXp GXp `mj-bm-sW-s∂-\n-°-dn-™p-Iq-Sm. A¿∞w Xs∂ F\n-°-dn-™p-Iq-Sm. ]t£ Fs‚ D≈w ssZh sØ Bcm-[n-°p-I-bmsW∂pw lrZbw ssZh-ap-ºn¬ ]I-cp-I-bm-sW∂pw F\n-°-dn-bmw.' "Fs‚ A∏-®≥ aWn-°q-dp-I-tfmfw cm{Xn-bm-a-ß-fn¬ A\y-`m-
224
Ggw-Ipfw kmwIp´n
jbn¬ {]m¿∞n-°m-dp-≠v.' "]cn-ip-≤m-flmhv ssZhn-I-Zm-\-am-Wv. \ΩpsS \n¿∆-N-\-ß-fnepw hniZo-I-c-W-ß-fnepw HXp°n\n¿Øn AXns\ a\- n-em-°m≥ Rm≥ {ian°m-dn-√.' "s]¥-t°m-kvX-\p-`-h-Øn¬ h∂-t∏mƒ \nßsS ]≈n-°m¿ F¥p ]d™p?' "A\p-Iq-en-Ifpw {]Xn-Iq-en-Ifpw D≠v. Ct∏mgpw Rmb-dmgvN cmhnesØ {][m\ Bcm-[\ ]cn-ip-≤m-fl-\n-b-{¥-W-Øn¬ \S-Øp-hm-\p≈ kzmX-{¥y-an-√. _nw_-ß-fpsS km∂n-≤y-Øn-ep≈ ]gb bm{¥nI Bcm[\ am{Xw. F∂m¬ hoSp-I-fn-ep≈ tbmK-߃ kzmX-{¥y-ambn \SØm≥ A\p-h-Zn-®n-´p-≠v. Rß-tfm-Sn-{Xbpw hn´p-hogvN ImWn-°p-∂Xv kXym-cm-[-\-tbm-Sp≈ aa-X-sIm-≠mtWm F∂-dn-™p-Iq-Sm....-G-Xm-bmepw kXym-cm-[\ - bpw A\m-Nm-cß - f - pw-IqSn H∂n®p tN¿Øv F{X-\mƒ sIm≠pt]m-Im≥ km[n-°p-sa-s∂-\n-°-dn-™p-Iq-Sm.' "Fs‚ A∏-®≥ amXr-k` hn´-bm-fm.' "R߃ Xev°mew amXr-k-`-bn¬ Dd-®p-\n∂v k`-bn¬ Hcp ip≤oI-c-W-Øn-\p-th≠n {]m¿∞n-®p-sIm-≠n-cn-°p-I-bm....-k-`m-t\-Xm-°ƒ AXn\p XS w\n∂m¬ Rßfpw amXr-k-`-hn´v ]q¿Æ-kp-hn-tijw Dƒs°m-≈p∂ Hcp k`-bp-ambn tbmPn-°pw....-G-Xm-bmepw Bibv°p hI\¬Ip∂ HØncn hyXym-k-߃ RßsS k`-bn¬ D≠m-bn-s°m≠n-cn-°p-∂p. I\y-a-dn-b-tØm-Sp≈ {]m¿∞\ Ipd-™p-h-cp-∂p. ]pXn-bXmbn ]Wn-bn-°p∂ ]f-fn-I-fn¬ hn{K-l-ß-fpsS FÆhpw Ipd-™p-hcp-∂p. Hcp hn[-Øn¬, Xncp-ta-\n-amcpw a‰p tae-≤y-£-∑mcpw \q‰m-≠pI-fmbn A_-≤-Øn-em-bn-cp-∂p-sh∂v k` ]tcm-£-ambn kΩ-Xn®p Ign™n-cn-°-bm-Wv. Nne A_-≤-ß-sfms° Xncp-Øn-Xp-S-ßn-bn-cn-°p-∂p.' ASpØ apdn-bnse tcmKnsb t\m°m-\n-d-ßp∂Xn\p-aptº A®mΩ tPmWn-bpsS t\sc Hcp ]pkvXIw \o´n. "F¥m-WnXv?' "Hcp ]m´p-]p-kvX-Iw.' "F¥n\m F\n°p ]m´p-]p-kvXIw? h√ ]{Xtam kn\n-am am-kn-Itbm Bbn-cp-s∂-¶n¬ sIm≈m-am-bn-cp-∂p.' "X\ntb InS-°p-h-t√ym. ]mSp-tºmƒ Ipsd Bizmkw In´pw.' "D]-tZ-in-am¿°pw D]-tZ-in-\n-Iƒ°pam ]m´p-]m-Spºw Bizmkw In´p∂-Xv. Fs∂-t∏m-sem≈ sNdp-∏-°m¿°v `‡n-Km-\-߃sIm-s≠t¥m KpWw hcm-\m-....-C∏w Imen¬ hnßn-s∏m-´p∂ thZ-\-bp-≈-∏-gmt∂m ]m´p]m-Sp-∂Xv?' "thZ-\-bp-≈∏w ]m´p-]mSn [ym\n-®m¬ Bizmkw In´pw.' "Hm—-F-\n°o `‡n-∏m-´p-I-sfm∂pw CjvS-a-√.' "s»m...-D-]-tZ-in-bpsS aI\v kvtXm{X-Km-\-߃ CjvS-a-s√t∂m!' "Rm\√ D-]-tZ-in. Fs‚ A∏-\m.' "Rm≥ Hcp ]m´p-]mSn {]m¿∞n-t®ms´?' "Hcp hntcm-t[m-an-√.' tPmWn-bn¬ ssZh-t_m-[-Øn-s‚-sbmcp hnØp hnX-bv°m-\-h-kcw
]mfw sX‰nb Xoh≠n
225
In´n-bn-cn-°-bm-Wv. A®mΩ Hcm-izm-k-KoXw AS-°nb kzc-Øn¬ ]mSn: ImWp∂p Rm≥ bmln¬ F\n-°m-{i-b-am-sbmcp imizX ]md.... ]m´p-I-gn™v Ahƒ Npcp-°-ambn {]m¿∞n-®p. A®mΩ apdn hn´-t∏mƒ tPmWn-bpsS Np≠n¬ ]cn-lm-k-Øns‚ Nncn hnS¿∂p. "lpw. Hcp ]m´pw {]m¿∞-\bpw! Fs‚ A∏-\p-]-tZ-inbpw s]¥t°m-knse D]-tZ-inam-sc-√mcpw IqSn {ian-®n´v Fs∂ am\-km-¥-c-s∏-SpØn-sb-Sp-°m-s\m-Øn-√. ]n∂mtWm Cu kv{Xo hnNm-cn-®m¬!' Xn¶-fmgvN D®bv°v t]mÃp-am≥ "kphn-ti-j-[z\n' amkn-I-bpsS ]pXnb e°-hp-am-bn-´mWv h∂-Xv. k`m hm¿Ø-I-fpsS t]Pn-ep≈ Hcp hm¿Ø aØm-bn-®s‚ {i≤sb BI¿jn-®p. "G{]n¬ amkw 17 apX¬ 22 hsc hmcym-]pcw ssZh-k-`-bn¬ I¨sh≥j≥tbm-K-߃ \S-∂p. kp{]-kn≤ DW¿∆p-{]m-kw-Kn-I-\mb ]mÿ ]n.-‰n. tkmf-a≥ {]kw-Kn-®p. At±-l-Øns‚ {]kw-K-^-e-ambn ]©m-bØp {]kn-U‚mb apf-aq-´n¬ tPm¨km¿ am\-km-¥-c-s∏-´p. Pn√m ]mÿ t]mƒ amXyqkns‚ ssI°o-gn¬ tPm¨km¿ kv\m\w kzoI-cn-®p.' AtX e°-Øn¬ Xs∂ apf-aq-´n¬ tPm¨kmdns‚ Hcp A\p-`-hkm-£y-te-J-\hpw t^mt´m klnXw A®-Sn-®n-cn-°p-∂p. am\-km-¥-cØn-te°p \bn® hgn-Isf tPm¨km¿ Ab-hn-d-°p-I-bmWv teJ-\Øns‚ aq∂mw JWvUn-I-bn¬. "Ccp-]-Øn-sb´p h¿jw-apºv A∂v hmcym-]pcw k`-bnse D]-tZ-inbm-bn-cp∂ ]mÿ sXßp-hnf aØm-bn-®≥ km[p-sIm-®p-Ip-™p-]-tZin Fgp-Xnb "c£m-k-tµiw' F∂ sNdp-{KŸw F\n°p X∂p. AXp hmbn-®t- ∏m-gmWv ssZh-hN - \ - Ø - ns‚ Hcp sNdnb hnØv BZy-ambn Fs‚ lrZ-b-Øn¬ hoW-Xv. F∂m¬ B ]pkvX-I-Ønse ktµiw kzoI-cn°p-hm≥ A∂p Rm≥ Xøm-dm-bn-√. ]n∂oSv ]e D]-tZ-in-amcpw Fs‚ `h-\-Øn¬ h∂v kZp-]-tZ-i-ß-fpsS hnØp-Iƒ Fs‚ lrZ-b-Øn¬ hnX-®n-´p-≠v. F¶nepw Fs‚ lrZ-bsØ ssZh-Øn\p Xpd-∂p-sIm-SpØn-√. F∂m¬ Ign-™-amkw ]mÿ ]n.-‰n. tkmf-as‚ {]kwKw Fs∂ i‡-ambn kv]¿in-®p. Fs‚ lrZ-b-Øn¬ Imem-Im-e-ß-fn-embn hoWpsIm-≠n-cp∂ hnØp-Iƒ s]s´∂p s]m´n-ap-f-®p. Rm≥ ]q¿Æ-ambn Fs‚ Pohn-XsØ ssZh-Øn\pth≠n ka¿∏n-®p. F∂n¬ ssZh-h-N-\Øns‚ hnØp-Iƒ hnX® F√m-h¿°pw \µn.' tPm¨km-dns‚ teJ\w hmbn-®p-sIm-≠n-cp-∂-t∏mƒ ss{IkvX-h{K-Ÿ-߃°v hy‡n-I-fn-ep≈ henb kzm[o-\-sØ-∏‰n aØm-bn-®≥ Nn¥n®psIm≠n-cp-∂p. "amkn-I-Iƒ I¨sh≥j≥ {]`m-j-I¿°pw Pn√m ]mÿ-am¿°pamWv AwKo-Im-chpw {]iw-kbpw \¬Ip-∂-Xv. F∂m¬ kz¿§-cm-PyØn¬ sN√p-tºmƒ Hcp hy‡n kXy-hn-izm-kn-bm-Ip-∂-Xn\p ]n∂n¬
226
Ggw-Ipfw kmwIp´n
{]h¿Øn-®, {]m¿∞n® F√m hy‡n-Iƒ°pw AXns‚ ]n∂n-ep≈ {]Xy-£hpw ]tcm-£h - p-amb F√m {]b-Xv\ß - ƒ°pw AwKo-Imcw In´pw. {]Xn-^ew In´pw.' aØm-bn-®≥ Biz-kn-®p. sshIn´v A©p-a-Wn. KtWjv \mSm¿ Gev]n® Hcp ]g-©≥ thZ]p-kvXIw _b‚p sNøp-I-bmWv aØm-bn-®≥. ]g-b-Xp-t]mse icocw sIm≠-≤zm-\n-°m≥ Ign-hn-√. Gsd-t\cw Hcn-S-Øn-cp-∂m¬ h√mØ Xe-Np-‰¬ tXm∂m-dp-≠v. ssIsIm≠p Iptdt\cw tPmen-sN-bvXm¬ s\©n-\I - Øp ISpØ thZ-\b - pw. s\øm-‰n≥Ic h∂-Xp-ap-X-ep≈ Blm-c-°p-dhv aØm-bn-®-s‚bpw IpSpw-_-Øn-s‚bpw ico-c-Øn¬ {]Xn-^-en-®ncp-∂p. thZ-]p-kvX-I-Øns‚ Nph-´n¬ Hmtcm \qep hen-°p-tºmgpw ssZhØns‚ Ir]-Isf [ym\n-®p-sIm-≠n-cp-∂p. aØm-bn-®\v {]tXyI kt¥m-j-ap≈ Ah-k-c-am-Wn-Xv. Ip™-ΩbpsS hnhmlw aq∂m-ep-am-k-Øn-\Iw \S-°pw. tIm´bw kztZ-inbpw Hcp s]¥-t°mkvXp bphm-hp-amb Xºm-≥Ip™v kv{Xo[\w IqSmsX A-hsf hnhmlw Ign-°m≥ kΩXw {]I-Sn-∏n-®n-cn-°-bm-Wv. ]mºm-Sn-bn¬ Xma-kn-°p∂ ImeØv aØm-bn-®s‚ IpSpw-_hpw Xºm≥-Ip™ns‚ Ip-Spw-_hpw At\ym\yw ]cn-N-b-s∏-´n-cp-∂p. ti_mbv°pw Ftÿ-dn\pw Xºm≥Ip™v tPmen-sN-øp∂ ssIØdn hkv{X-\n¿ΩmW Iº-\n-bn¬ tPmen hmßn-s°m-Sp-°m-sa∂pw Abmƒ ]d-™n-´p≠v. HmWm-h-[n°v hnhmlw \S-°pw. ae-_m-dn¬ `¿Øm-hn-t\m-sSmØp kphn-ti-jthe sNøp∂ aqØa-Iƒ tdmk-Ωbv°v Hcm¨Ip´nIqSn P\n-®n-cn-°p∂p F∂ hm¿Ø-—X\n°p c≠p sIm®p-a-°-fp-s≠∂ hkvXp-X—A-t±-l-Øn\p IqSp-X¬ kt¥m-j-Øn\p hI \¬In. Ip™-Ω-bpsS hnhmlw Xma-kn-®Xv Ahƒ kpµ-cn-b-√m-Ø-XpsIm≠pw kv{Xo[\w sImSp-°m≥ aØm-bn-®\p ]mßn-√m-Ø-Xp-sIm≠p-am-sW-∂mWv \m´p-Im-cpsS A`n-{]m-bw. aØm-bn-®s‚ A`n-{]mbw AX-√m-bn-cp-∂p. ssZh-lnXw \S-∏m-°m≥ Ime-Xm-akw ht∂-°m-sa-∂t±lw hniz-kn-®p. a\p-jys‚ ka-b-a√ ssZh-Øn-t‚-Xv. ssZhw X°-ka-bØv Imcy-߃ {Iao-I-cn-°p-∂p. A{_-lm-an\v BZysØ k¥m-\-ap≠m-bXv `mcybv°v sXmÆqdp hb- p-≈-t∏m-gm-bn-cp-∂p. a\p-jy-Zr-jvSnbn¬ AXp Ime-Xm-a-k-am-Wv. ssZh-Øns‚ ]©mw-K-Øn¬ X°-k-abw. thZ-]p-kvXI-Øns‚ Nph-´n¬ ]i-]p-c-´n-Øo¿∂-t∏mƒ ap‰Øp Imsem® tI´p. "]´n ISn-°t√?' "Ibdn h∂m-epw, ChnsS ]´n-bn-√.' "CXp sXßp-hnf aØm-tøsS hoSmtWm?' "AtX.' "Hcp Iºn-k-tµ-i-ap-≠v.' hnhcw hmbn-®p-Xo¿°m-\p≈ i‡n aØm-bn-®-\n-√m-bn-cp-∂p. kmdm-Ω-bpsS i_vZw Hc-e¿®-bmbn: "tamt\, Fs‚ tamt\;
]mfw sX‰nb Xoh≠n
227
tPmWo!!' \n¬°m≥ Ign-™n-√. aØm-bn-®≥ kmdm-Ωsb Xmßn-∏n-Sn®v hoSn\-IØp Ibdn. Iºn-k-tµ-i-Øns‚ apI-fn-esØ XobXn {i≤n-®p. 1960 Pq¨ 26 Rmb¿. "C∂se cm{Xoem Iºn-b-Sn-®n-cn-°p-∂-Xv. Rm\-hs\ H∂p sN∂p ImW-s´.' "Rm\pwIqSn hcmw.' "\o h∂meo s]¨Ip-™p-ßsf X\n®v Cu ho´n-en-´n´p t]mIms\m-°ptam?' kmdm-Ω-bpsS IhnƒØ-S-Øn-eqsS NpSp-\o-cns‚ Hcp [mc Xmtgms´m-gp-In. "F∂m Rm\n-hnsS \nt∂m-fmw. A®m-b≥ t]mbn I≠m-s´....-bm{Xbv°p Imsimt≠m?' XI-c-s∏-´nbpw t]m°‰pw X∏n. F√mw-IqsS c≠p-cq]. kmdmΩ G‰hpw ASpØ kvt\l-_-‘-ap≈ aq∂mep k`mw-K-ßfpsS hoSp-I-fn-te°p Xncn-®p. aS-ßn-h-∂-t∏mƒ aØm-bn-®≥ BImw£m-`-cn-X-\mbn tNmZn®p: "ht√mw In´ntbm?' "sImd®p In´n. ]Xn-\©pcq]m.' "]Xn-\t©m?' "AtX.' km[m-c-W-°m-cmb k`mw-K-ß-fn¬\n∂pw AXn-e-[nIw {]Xo-£nt°-≠-Xn-s√∂p aØm-bn-®-\-dn-bm-am-bn-cp-∂p. "Bs´. In´n-b-Xm-I-s´....-t_mw-t_¬ t]mbn hcm≥ bm{Xbpw `£Whpw F√mw IqSn ]Øn-cp-∂qdp cq]-sb-¶n-ep-am-Ipw.' "C\n BtcmSp tNmZn-°m\m?' "ssZh-tØm-Sv....a-‰m-cp≠v \ap°o A\y-\m-´n¬?' InS-°-ap-dn-bn¬ t]mbn {]m¿∞n-®-X-n-\p-tijw aØm-bn-®≥ ASp°-f-bn¬ h∂p. "kmdm-tΩ, F\n-s°mcp Imcyw tXm∂p-∂p. \msf cmhnse bm{XXn-cn-°mw. sNß-∂q¿ hgn t]mImw. apf-°pg ssZh-k-`-bpsS apJy-ÿm\Øp tIdn k`-bpsS ^≠n¬ \n∂pw sImtd ]Ww ASn-b-¥nc hmbv]bmbn hmßmw. Iu¨kn¬ sk{I-´dn tXm´pw-Ic h¿Ko-kn-s\-°≠p tNmZn®m aXn. F∂n´v Fd-Wm-Ip-fw-hgn t_mwt_°p t]mImw. "icym. At±lw \√ a\p-jy-\m. klm-bn-°pw.' A¬∏w Ign™v tPmWn-bpsS A]-I-S-hn-hcw Adn™v, Ab-esØ Zmtam-Z-c≥ ho´p-ap-‰-Øp-h-∂p. d∫¿hym]m-cn-bmb At±lw {io\mcmbW [¿Ω ]cn-]m-e-\-tbm-K-Øns‚ {]mtZ-inI I¨ho-\¿ IqSn-bm-Wv. Ccp-]-Xp-cq-]-bpsS Hcp t\m´p \o´n: "D]-tZ-in-bpsS ssIbn-en-cn-°-s´. Zqsc-bm-{X-b-t√.' Zmtam-Z-cs‚ IÆpXpfp-ºn-bn-cp-∂p. c≠p amkw apºv aØm-bn-®≥ s\øm-‰n≥IcIh-e-bn¬ \S-Ønb Hcp kphn-ti-j-{]-kwKw \m´nse HcpIq´w sslµ-hsc Ip]n-X-cm-°n-bncp-∂p. _nw_m-cm-[-\-bvs°-Xnsc aØm-bn-®≥ \S-Ønb ]cm-a¿i-\-ßfmWv d∫¿I-S-bn-en-cp∂p {]kwKw {i≤n® Zmtam-Z-cs\ IqSp-X¬ sNmSn-
228
Ggw-Ipfw kmwIp´n
∏n-®Xv: "D]-tZin tbip-tZ-hs‚ KpW-߃ F{X-th-Ws - a-¶nepw ]d-t™mfq. Hcp hntcm-[-hp-an-√. ]t£ a‰p aX-ßsf F¥n\p hna¿in-°p∂p. D]-tZ-in-am¿°pw \bw tht≠? A\y-a-X-ÿsc apdn-s∏-Sp-Ø-cp-Xt√m!' Zmtam-Zc - s‚ \ymb-hm-Zs - Ø \nc-kn®p-sIm-≠mWvv aØm-bn-®≥ A∂v adp-]Sn ]d-™-Xv: "a\x]q¿∆w apdn-s∏-Sp-Øp-I-b-√. F∂m¬ ip≤-P-eØns‚ KpW-߃ Bh¿Øn®p \o´n ]d-bp-tºmƒ aen-\-P-e-Øns‚ tZmj-߃ IqSn ]d-b-≠mtbm? tIm¨{K-kp-Im¿ Km‘n-Pn-bpsS KpW߃ FSp-Øp-]-d-bp-tºmƒ Imƒ am¿Ivkns‚ XXz-ß-fpsS tZmj-߃ IqSn hni-Zo-I-cn®p-]-d-bm-dp-≠t√m! icnbpw sX‰pw hI-Xn-cn®pImWn-°≠mtbm? P\-tØmSp kXy-at√ ]d-tb-≠Xv? k¿∆-tem-I-tØ-°mƒ hne-bp≈ a\p-jys‚ Bflmhns‚ Imcy-at√ hnjbw! Imcy-߃ ad®p-h®p kwkm-cn-°m-s\m-°ptam? a\p-jysc NXn-°-cp-Xt√m!' aØm-bn-®s‚ {]Xyp-Øcw Zmtam-Z-c\p ]nSn-®n-√. ]n∂o-sSm-cn-°¬ aØm-bn-®s\ hgn-bn¬h®p I≠-t∏mƒ B tZjyw Zmtam-Z-cs‚ apJØv {]I-S-am-bn-cp-∂p. ]gb tZjyw Ah-K-Wn-®p-sIm-≠mWv Ct∏mƒ ZmtamZ-c≥ kvt\l-Øns‚ Icw \o´n-bn-cn-°p-∂-Xv. aØm-bn-®≥ \µn-]q¿∆w Ccp-]-Xp-cq-]-bpsS B ]pØ≥ t\m´p hmßn kmdm-Ω-bpsS ssIbn¬ sImSp-Øp. "Zmtam-Z-c≥tN´m, \µn.' kmdm-Ω-bpsS IÆp-Ifpw Xpfp-ºn-.
Ccp-]Ø n-b©v A
®mΩ Hcp-]-tZ-in-bm-Wv. hmbvsIm-≠m-bn-cp-∂n√ Ah-fpsS D]tZ-ihpw {]kw-K-hpw....-]-Icw ssIIƒsIm-≠v! ac-W-h-{‡-Øn¬ ]nSbp∂ tcmKn-I-fm-bn-cp∂p tIƒhn-°m¿. acp∂p sImSp-°p-∂p. apdn-hp-Iƒ sI´p-∂p. Blmcw \¬Ip-∂p. F√mw B ssIIƒsIm-≠v. Xn¶-fmgvN A®mΩ tPmWn-bpsS apdn-bn¬ h∂-t∏mƒ IqsS `¿Ømhv tXma-kp-ap-≠m-bn-cp-∂p. tPmWn-°p-th≠n D]-lm-c-ambn sIm≠p-h∂ a[p-c-]-e-lm-c-߃ \o´n-s°m-≠mWv Ah¿ kwkm-c-am-cw-`n-®-Xv. Xte∂p tPmWn-bpsS c‡w ]cn-tim-[n-®-Xns‚ hnh-c-sa-gp-Xnb Ipdn∏v A®mΩ ssIbn-ep-b¿Øn-b-t∏mƒ tPmWn BImw-£m-`-cn-X-\mbn. "F¥m A®mΩ knÃ-td, B IS-emkv? "CtXm-—-CXv Ccp-]-Øn-aq∂mw k¶o¿Ø-\w.' "F¥v, k¶o¿Ø-\tam?' "AsX, CS-b-k-¶o¿Ø-\w.' "F¥n-\m-WnXv?' "tPmWnsb H∂p hmbn-®p-tIƒ∏n-°m≥.' "Hmtlm—Rm-\Xp ]t≠ hmbn-®n-s´m-≈-Xm. Ip´n-°m-eØv ImWm∏m-T-am-bn-cp-∂p.' "CXev]w hyXym-k-ap-≈-Xm.'
]mfw sX‰nb Xoh≠n
229
"F∂m hmbn-°v. Rm≥ tIt´m-fmw.' A®mΩ _mKn¬\n∂p as‰mcp IS-em-sk-SpØv tXma-kns‚ ssIbnte-ev]n-®p: "F\n°p]Icw tXmam-®mb≥ hmbn-°pw.' "Bs´.' tXmakv Xe-s°´p hmbn®p: "IpSn-bs‚ ZpjvIo¿Ø-\w.' "F¥m tXmam-®m-bm, ZpjvIo¿Ø-\tam?' "AtX tPmWo, tIƒ°v!' tXmakv hmb\ XpSßn: "aZyw Fs‚ CS-b-\m-Ip-∂p. F\n°p ap´p-≠m-Ipw. K´-dp≈ tdmUns‚ \Sp-hn¬ aZyw Fs∂ InS-Øp-∂p. hgn-b-cn-sIbp≈ Ip≠p-Ip-gn-I-fn-te-s°s∂ hogvØp∂p. tamt´m¿hm-l-\-ß-fpsS Iogn¬ Fs∂ X≈n-bn-Sp∂p. Fs‚ {]mWs\ aZyw NqSm°p-∂p. el-cn-\n-anØw h{I-]mXIfnte°p \S-Øp-∂p. tdmUn¬°qSn \S-°p-tºmƒ kIe A\¿∞hpw Rm≥ `b-s∏-Spw. jm∏p \ndsb Fs‚ D≈n¬ InS-°p-∂p-ht√m! t]meo-kp-Im-cs‚ emØnbpw tImepw Fs∂ Biz-kn-∏n-°pw. Fs‚ i{Xp-°-fpsS apºn¬ aZyw F\n°p X√pw sXmgnbpw D≠m°n-Ø-cp-∂p. Fs‚ Xesb im]wsIm≠v A`n-tjIw sNøp-∂p. Fs‚ hoSpw IelwsIm≠v \nd-™p-I-hn-bp-∂p. Xn∑bpw Zp¿`m-j-Whpw N{I-izmkw hen-°p-thmfw Fs∂ ]n≥XpS-cpw. Rm≥ Imcm-Kr-l-Øns‚ Ccp-º-gn-Iƒ°p-≈nepw Bip-]{Xn InS°-I-fnepw Zo¿L-Imew hkn°pw!' CSw-hew t\m°msX tPmWn-sbm∂p Nncn-®p. DW-ßm≥ XpS-ßnb apdn-hp-I-fpsS thZ\ hI-h-bv°m-sX. A®mΩ Nncn-®n-√. "Bcm tXmΩm-®mbm Cu Io¿Ø\w Fgp-Xn-bXv?' "Rm\pw A®m-Ωbpw IqSn Fgp-Xn-b-Xm.' "Fs∂ Ifnbm-°m-s\-gp-Xn-b-XmtWm?' "A√, KpW-tZm-jn-°m-s\-gp-Xn-bXm....- tPmWn-tbmSp R߃°p Nne KpW-tZm-j-߃ ]d-bm-\p-≠v.' "Ft¥m thtWm-¶nepw ]d-t™m-fq. Rm\n∏w Bip-]-{Xo-em-Wt√m. ]td-∂-sX√mw tI´√m H°p-tam....-Hm-Sn-t∏m-Im-s\s‚ Imen\p kptJmw C√.' A®mΩ Aev]w apºv Db¿Øn-°m-Wn® IS-emkv tXmakv ssIbn¬ hmßn. "tPmWo t\m°q Cu IS-em-kn¬. \nß-fpsS c‡w ]cn-tim-[n® hnhcw tcJ-s∏-Sp-Ønb IS-emkm CXv. Imd-]-I-Sw-]-‰nb ka-bØv \nßsS c‡-Øn¬ aZyw henb tXmXn¬ Ie¿∂n-cp-∂p. aZy-]m-\-at√ \nßsf Cu Zpc-¥-Øn-se-Øn-®Xv?' tPmWn-bpsS IÆp-Iƒ tXma-kn¬ ]Xn-™p. "tPmWo, s]m∂p ktlm-Z-cm, Rm\pw Hcn-°¬ Hcp IpS-nb-\m-bn-cp-
230
Ggw-Ipfw kmwIp´n
∂p. Ir]-bm¬ t\¿hgn Xncn-™p. Ct∏mƒ sbtlmh Fs‚ CS-b-\mWv. Xm¶-fpsS CS-b≥ Bcm? aZytam ssZhtam?' tPmWn-bpsS ZrjvSn apdn-bpsS `nØn-bn¬ ]Xn-®p. "tPmWo, Xm¶ƒ°p-th≠n Rß-sfm∂p {]m¿∞n-°-s´tbm? hntcm[-apt≠m?' tPmWn-bpsS au\w kΩ-X-am-bn-´-h¿ Icp-Xn. \mSpw hoSp-an-√msX InS-°p∂ Hcp bphm-hv. kmØm≥ sIm≈-bSn® sNdp-∏-°m-c≥. Ah-\p-th≠n {]m¿∞n-®-t∏mƒ tXma-kns‚ {]m¿∞\ Ic-®n-embn amdn. shfp-∏n\v acp-∂p-sIm-Sp-°m≥ A®mΩ h∂-t∏mƒ tPmWn tNmZn®p: "Fß-s\-bmWv A®mΩ knÿ hnizm-kn-bm-bXv?' Gsd t\c-ambn ]d-bm-\m-{K-ln® Hcp hm¿Ø Adn-bn-°m≥ Hc]q¿∆m-h-kcw e`n® `mh-Øn¬ A®mΩ am\-km-¥-cm-\p-`-h-Øns‚ Xpdb-gn-®p. "Rm≥ t_mws_-bn¬ h∂n´v ]Xn-\©p h¿j-am-bn. Hcp h¿jw apºp-hsc Rm≥ ]≈o¬ t]mItbm ssZh-sØ-∏‰n Ku\n-°p-Itbm sNbvXn-cp-∂n-√. \o≠ h¿j-߃°p-≈n¬ Cu Bip-]-{Xn-bn¬ h®v At\I tcmKn-I-fpsS ac-W- cw-K-Øn\v Rm≥ ZrIv-km-£n-bm-bn-´p-≠v. Btcm-Ky-ap-≈-h¿-—-C-√m-Ø-h¿, {]Xm-]-im-en-Iƒ—km-[m-c-W-°m¿, kuµ-cy-ap-≈-h¿-—-C-√m-Ø-h¿, shfp-Ø-h¿-—-I-dp-Ø-h¿, ]W-°m¿— -\n¿≤-\¿....-F√m Xpd-I-fn-ep-ap-ff a\p-jy¿ acn-°p-∂Xp I≠n-´p-≠v. an°hcpw ac-WsØ `b-∂n-cp∂p.' "At√epw acn-°m-t∂-c-sØ-√m-h¿°pw `bw hcpw. Ct√?' "tIh-e-samcp `b-a-√-Xv. ac-W-\n-an-j-Øn-e-h¿°p {]Xym-itbm {]Xo-£tbm C√m-bn-cp-∂p. taml-`w-K-Øn-s‚bpw hy¿∞-Xm-t_m-[Øn-s‚bpw IY-Itf Ah¿°p ]d-bm-\p-≠m-bn-cp-∂p-≈q.' "ac-W-k-a-b-sØt¥m {]Xo-£n-°m\m?' "tPmWo, F√m¿°pw `bhpw kw{`-ahpw C√m-bn-cp-∂p. Npcp°w Nne¿ ac-WsØ {]Xym-itbmSpw {]Xo-£tbmSpwIqSn t\cn-Sp-∂Xp Rm≥ I≠p. Ah-sc√mw tbip-{In-kvXp-hns\ kz¥ c£n-Xm-hmbn kzoI-cn-®-hcpw ssZh-Øn-ep-d®p hniz-kn-®-h-cp-am-bn-cp-∂p. ac-W-tijw Ah¿ ]dp-Zo-k-bn-se-Øp-sa∂pw tbip-hns\ apJm-apJw ImWp-sa∂pw Ah-cpsS A¥y-hm-°p-I-fn¬ kqN-\-bp-≠m-bn-cp-∂p.' "icym. Fs‚ hey-Ω®n CS-a-Æp-h®v acn-®-t∏mƒ ]dp-Zo-k-bpsS Imcyw ]d™v {]Xym-i-tbm-SmWp acn-®-Xv.' "Nne lnµp-a-Xhn-izm-kn-Iƒ acn-°p∂ cwKhpw Rm≥ ho£n-®n-´p≠v. Ah-cn¬ Nne¿, ASpØ P∑-Øn¬ ]pen-bmtbm ]mºmtbm Xh-fbmtbm ]p\¿P-\\w \S-Øp-∂-Xn-s\-∏-‰n-tbm¿Øv kw{`aw {]I-Sn-∏n-®ncp∂p.' tPmWn H∂p sR´n. ]d-™-Xns‚ kmcw A®mΩ hni-Zo-I-cn-®p. "CXn¬\n∂pw icnbmb {]Xym-ibpw kam-[m-\hpw tbip-{In-kvXp-hn¬ hniz-kn-®p-sIm-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
231
≠p≈ ac-W-Øn¬ am{Xta D≈q F∂v a\- n-em-°n. Rm≥ thZ-]pkv X IØnse "]pXnb\nba' `mK- ß ƒ hmbn- ® p- X p- S - ß n. {]Xymi \¬Ip∂ tbip-hn-\p-th≠n Fs∂-Øs∂ ka¿∏n-®p. XpS¿∂v Fs‚ `¿Ømhpw Hcp hnizm-kn-bm-bn.' A®mΩ apdn-hn-´t∏mƒ Xe-bnW H∂-\-°n-h-®-tijw tPmWn Xs‚ Ign-™-Ime Pohn-X-Øn-te°v H∂p ]n¥n-cn-™p-t\m-°n. CS-a-Æn¬h®v ckn-°m≥th≠n IpSn-b≥ ]m∏n-bpsS NoØ-h¿Øam\w hnf-ºn—ck-Øn-\p-]-Icw A≤ym-]-Is‚ \oc-k-amWp In´n-b-Xv. Xqh-bq¿h®v Pe-tZmjw amdm≥ _oUn-∏pI hen-®mkzZn-®p—PetZmjw amdn-bn-√. _oUn-°-d-]n-Sn® ]√pw Nndnbpw In´n. CS-bv°nsS ]c-´n-®p-a-bv°p∂ sXm≠-bpw. Din-cn-\p-th≠n ]d-t°m´p ]≈n-°q-S-Øn¬ ]Tn-°p-tºmƒ tIih≥ Nm∂m-cpsS sXßn≥I≈p IpSn®p—Dincp In´n-bn-√. cho-{µs‚ im]w In´n. kzmX-{¥y-Øn\pth≠n t_mws_-bn¬ h∂p—aZyØns‚ Nß-ebn¬ _‘n-X-\m-b-tX-bp-≈q. kpJ-Øn-\p-th≠n caWn F∂ thiysb ImWm≥ ]pd-s∏-´p— IÆp Xpd-∂-Xm-ip-]-{Xn-bn¬. BI-∏msS Hcp hy¿∞-Xm-t_m-[w. Bkz-Zn-®-tijw a\p-jys\ Icn-ºn≥N≠n t]mse Nh-‰p-Ip-´-bn¬ hen-s®-dn-bp∂ temIw. iºfw In´p-tºm-f-Sp-Øp-Iq-Sp∂ Nßm-Xn-Iƒ— Bhiyw hcp-tºm-f-hsc ImWm-\n-√. taml-\-kz-]v\-ß-fpsS AI-º-SntbmsS apt∂dp∂ bphm-°ƒ—s]s´∂v acW-w A-hsc ]Xn-bn-cp∂p ]nSn-°p-∂p. hy¿∞X. taml-`w-Kw. amb. kqcy\p Iosg kI-ehpw amb. Cu hy¿∞-tem-I-Øn-epw, ]m]-Øn\p Iog-S-ßmsX Pohn-°p∂ Npcp°w Nne hy‡n-I-sf-∏‰n tPmWn kvacn-®p. Ah-cn-semcp hy‡n-bmWv Xs∂ c≠p-Zn-h-k-ambn ip{iq-jn-°p∂ A®mΩ t\gvkv. as‰m-cmƒ Ah-cpsS `¿Ømhv tXma-kv. C\nbpw Hcm-fp-Iq-Sn-bp≠v—Xs∂ Hma-\n®p hf¿Øn-s°m-≠p-h∂ ]nXmhv—]mÿ sXßp-hnf aØm-bn-®≥. GXp {]Xn-k-‘-nbnepw \√_p≤n- hn-SmsX kam-[m-\-ambn Ch¿ Pohn-°p-∂p. Pohn-X-Øn\v A¿∞hpw am\hpw \¬Ip∂ Dcp°p a\pjy¿! h¿j-߃°p-tijw Xs‚ ]nXm-hns\ kvt\l-_-lp-am-\-ß-tfmsS tPmWn kvacn-®p. {]`m-X-`-£-W-Øn-\p-ti-jhpw tPmWn Nn¥ XpS¿∂p. \m´n¬h®v kz¥w IpSpw- _ mw- K - ß - f n¬\n∂pw e`n- ® n- ´ p- ≈ - X p- t ]m- s e, Ct∏mƒ \nkzm¿∞-am-b- k-lmbw \¬In-s°m-≠n-cn-°p∂ tXma-kpw A®m-Ωbpw
232
Ggw-Ipfw kmwIp´n
Ahs‚ Nn¥-bn¬ sXfn-™p-\n-∂p. tPmen-Øn-c-°n-\n-S-bnepw Xs∂ h∂p-I-≠m-iz-kn-∏n-°p-hm≥ kabw th¿Xn-cn® tXma-kv! sshIp-t∂cw Abmƒ°v Iq´p-tZym-K-ÿ-tcm-sSmØv k√-]n-°p-Ibpw D√-kn-°p-Ibpw sNø-mam-bn-cp-∂p. F∂m-e-t±lw acp∂ns‚ cq£-K‘w hym]n® Xs‚ apdn-bn¬ Hcp thZ-]p-kvX-I-hp-ambn h∂p....ap≥]-cn-N-bw- t]m-ep-an-√mØ Hcp aZy-]m-\n-bpsS apdn-bn¬. Hcmip-]-{Xn-bpsS thZ-\- \n-d™ apdn-I-fn¬ \o≠ ]{¥≠p aWn-°q¿hoXw tNmc \ocm°n A≤zm-\n-°p∂ A®m-Ω. F¶nepw ]m]n-Iƒ°p-th≠n {]m¿∞n-°p-hm≥ kabw Is≠-Øp-∂p. Xs‚ ]nXmhpw Ch-sc-t∏mse XymKnbpw HuZm-cy-io-e-\p-am-sW∂ hkvXpX tPmWn kvacn-®p. AXn-Yn-Isf k¬°-cn-®-tijw AØm-g-∏-´nWn InS-°p∂ aØmbn D]-tZ-in. kz¥w ho´n¬ sRcp-ßn-°n-S-∂-t∏mgpw £b-tcm-Kn-bmb hmkp]n≈bv°v I´nepw _©pw Zm\wsNbvX aØm-bn-®≥. ]mºm-Sn-bn¬ \√ BZm- b - a p≈ CS- b - i p- { iqj Dt]- £ n®v , s\øm- ‰ n≥I- c - b n- s eØn ]´nWnhcn® kphn-ti-j-I≥....As∂ms° ]nXm-hns‚ DZm-c-a-\-ÿn-XntbmSv tPmWn°v shdp-∏m-bn-cp-∂p. Ct∏mƒ tXma-kn-s‚bpw A®m-Ωb - p-sSbpw \nkzm¿∞-Po-hnXw Xs‚ {hWn-X-lr-Z-bsØ Bizm-k-{]-Z-am-°n-bn-cn-°p-∂p. Ah-cn-eqsS Xs‚ ]nXm-hns‚ lrZ-b-Øn-te-°-h≥ Hfn-™p-t\m-°n. XymtKm-÷z-e-amb B lrZ-bw, kvt\l-kv\n-Kv≤-amb B a\ v At\I ]m]n-Isf tXtPm-]q¿Æ-cm-°n-bn-´p-≠v. aØm-bn-®s‚ {]Im-ih-e-b-Øm¬ A\p-Kr-lo-X-cmb IpSn-b≥sXmΩ-s\bpw _e-cm-a-s\bpw _mhm-dm-hp-Ø-scbpw tPmWn Hm¿Øp.
Ccp-]-Øn-bmdv hnse ]pd-s∏´ aØm-bn-®≥ Xncp-h-\-¥-]p-cw—sIm´m-c-°c hgn ]¥-f-sØ-Øn-b-t∏mƒ aq∂p-aWn Ign-™n-cp-∂p. ]pXnb a{¥n-k-`-bpsS kmc-Yn-bmb ]´w XmWp-]n-≈-bpsS {]kwKw tIƒ°m≥ F≥.Fkv.Fkv. tImsf-Pns‚ apºn¬ XSn®p IqSnb ]pcpjmcw _ n¬ X≈n-°-b-dn. ]´-Øns‚ A\p-Iq-en-Ifpw {]Xn-Iq-enIfpw H∂n-®m-Wn-Sn®p Ib-dn-b-Xv. Ipf-\S Ih-e-bn¬ _kv \n¿Øn-b-t∏mƒ \o≠ Hcp PmY ap{Zm-hmIy-߃ apg°n hcp-∂Xp {i≤n®p: tbip-{InkvXp Io sPbv! hos≠-Sp-∏p-Im-c≥ Io sPbv! C¶zn-em_v knµm-_mZv! Bflob C¶zn-em_v knµm_mZv! _kv Hcp Nmb-°-S-bpsS apºn-te°p \o°n-bn-´p. ss{Uhdpw I≠IvSdpw eLp-`-£-W-Øn\p Ib-dn. ap{Zm-hm-Iy-ß-fpsS ]pXpa bm{X°m-cpsS IuXp-I-ap-W¿Øn: hcp∂q hcp∂q \ymb-hn[n ssZhw Xs∂ cmPmhv lmP¿ hnfn°pw k{am´v
cm
]mfw sX‰nb Xoh≠n
233
apºn¬ \nev°pw P\-e£ -- -߃.... Nmb-°-S-tbm-Sv sXm-´p-In-S-°p∂ ]d-ºn¬ PmYmw-K-߃ h´w-IqSn \n¬°m≥ XpS-ßn. aoi-h-®n-´n-√mØ Hcp-Iq´w ]pcp-j-∑mcpw B`-c-W߃ AWn-™n-´n-√mØ Ipsd kv{XoIfpw thZ-]p-kvX-I-߃ ssIIfn-ep-b¿Øn: ssZh-h-N\w Np‰n-I-bmtW kXy-h-N\w Acn-hm-fmtW Acn-™p-ap-dn°pw kmØms\ \c-I-°p-≠n¬ _‘n-°pw. aoiapf-®n-´n-√mØ ]Øn-cp-]Xv B¨Ip-´n-Iƒ Cuc-Sn-Iƒ Gs‰-SpØ-t∏mƒ ]®-∏m-hm-S- [-cn® Ipsd s]¨Ip-´n-I-fmWv ssIhoin ]n¥mßn-bXv: ssaem-∏q-cnse I√-d-bn¬ tXmam«olm Ds≠-¶n¬ I√-d-bmtW I´mbw D∞n-X-\mIpw Rß-sS tXmakv e÷n-X-cmIpw Ip¥-sa-dn-t™m¿ Acn-a-∞ym-bnse tbmtk-^ns‚ Hgn™ I√d- I´mbw. Hgn™ I√d- I´mbw. "PmY-bnse sNdp-∏-°m-sc-t∏mse {InkvXp-hn-\p-th≠n Pohn-°m\pw {]h¿Øn-°m\pw Fs‚ aI≥ tPmWn°p km[n-°p-∂n-√t√m'. Hm¿Øt∏mƒ aØm-bn-®\p izmkw ap´n. IΩyq-WnÃp]m¿´n Dt]-£n®v kphn-ti-j-I-\m-bn-Øo¿∂ ]n.- hn.B-imcn D]-tZ-in-bmWv D®-`m-jn-Wn-bn-eqsS ]n∂oSv Cuc-Sn-Iƒ sNm√ns°m-Sp-ØXv: tKm¬tKmYmbnse Ipcn-in-t∑¬ tbip Fs∂mcp s]m≥kp-Xs\ BWn-b-Sn®p XI¿Ønt√ c‡w hm¿∂p acn-®nt√ ss{Uhdpw I≠-IvSdpw eLp-`-£-W-Øn\ptijw _kns‚ kao]-tØ°v \oßn. Bimcn D]-tZ-in-bpsS i_vZw Cc-´n®p: c‡w ]mtS X≈p-Itbm? kpXs\ ]mtS Xg-bp-Itbm? Im¬h-dn-bmtW I´mbw Hmtcm Xp≈n-t®m-cbv°pw ]Icw ssZhw tNmZn-°pw. ]Icw ssZhw tNmZn-°pw. ]d-ºns‚ tImWnse Ac-bm-ens‚ Nph-´n-te°p amdn-\n-∂p-sIm≠mWv _m°n sNm√n-s°m-Sp-ØXv: D≈p \pdpßn {]m¿∞n-®m¬ ssZhw \ns∂ c£n-°pw.... IÆpXpfpºn hµn-®m¬ ]p{X≥ \ns∂ Ic-tI‰pw.... ssII-fp-b¿Øn Io¿Øn-®m¬ c‡w \ns∂ hnSp-hn°pw. c‡w \ns∂ hnSp-hn°pw....
234
Ggw-Ipfw kmwIp´n
ImØn-cp∂p {]m¿∞n-®m¬ Bflm-hp-≈n¬ {]h-ln°pw. Bflm-hp-≈n¬ {]h-ln°pw. CucSnIƒ \ne-®-t∏mƒ IWvT-ip≤n hcp-Øn-s°m≠v At±lw Hcp hn⁄m-]\w \SØn: "\msf apX¬ Ipf-\S tXm∏n¬ kmap-h¬ kmdns‚ `h- \ m- ¶ - W - Ø n¬ Xøm- d m- ° p∂ ]¥- e n¬h®v kmØm- \ y- t Km- ] p- c ߃s°-Xnsc hnPbw t\Sm-\mbn A©p Znh-k-ß-fnse hnip-≤-\n-cmlm-c-k-Xym-{Klw \S-°p-∂p.' Imhym-fl-I-ssi-en-bn-emWv At±lw Adnbn∏p XpS¿∂Xv: Pohn-X-{]-iv\-ß-fn-em-≠p-e-bp-∂-htc tXmWn Xpg-™p-X-f¿∂-htc Bfl-l-Xy-bpsS h°n-se-Øn-bp-g-ep-∂-htc AIØpw ]pdØpw ]oU-\-ta-‰-h-i-cm-b-htc CSØpw heØpw ]gpXp ImWm-X-e-bp-∂-h-tc.... \nß-ƒ Ghtcbpw ASpØ Znh-k-ß-fn¬ \S-°p∂ D]-hm-k{]m¿∞-\m-tbm-K-ß-fn-te°v £Wn-°p-∂p. ssZhw \n߃°p hnSpX¬ \¬Ipw. hnPbw hsc \n߃°pth≠n kmØm-s\-Xnsc {]m¿∞\m-k-acw sNøm≥ R߃ Xøm-dm-Wv.... Bimcn D]-tZin ]c-ky-{]-kwKw Bcw-`n-®p. Dev]Øn ]pkvX-IØn¬ hnh-cn-°p∂ Pe{]-f-b-sØ-∏‰n. "ZpjvS∑msc in£n-°m\pw \oXn-am-∑msc c£n-°m-\p-ambn temIØns‚ samØw Bim-cn-bmb ssZhw, k¿∆-i-‡-\mb s-- sZ-hw, Hcp ]≤Xn Xøm-dm°n Xs‚ `rXy-\mb t\mlsb Adn-bn-®p. in£-bv°mbn Hcp {]f-bw. c£-bv°mbn Hcp s]´Iw.' P\w ImtXm¿Øp. IS-I-fn-en-cp-∂-h¿ {i≤m-ep-°-fm-bn. At±lw XpS¿∂p: Fs‚ ]nXm-hns‚ ]nXm-hns‚ aq∏≥ ]nXm-hns‚ apXp-aq-∏≥ ]nXm-hns‚ A∏-q∏s‚ hey-∏q-∏s‚ hey-h√y∏q∏s‚ A—s‚ h√y-—s≥d apØ-—s≥d apXp-ap-Ø-—s‚ ]nXm-hns‚ ]nXm-hns‚ ]nXm-hm-b....Hcp Bim-cnsb BWv s]´Iw ]Wn-bm-\p≈ DØ-c-hm-ZnØw t\ml G¬∏n-®-Xv. IS-I-fn-en-cp-∂-h¿ Nncn-®p. PmYmw-K-߃ lt√-epøm apg-°n. aØmbn-®≥ ]cn-kcw ad∂v Hcp kvtXm{Xw ]d-™p. _ n-en-cp-∂-h¿ aØmbn-®s\ kq£n-s®m∂p t\m°n. At∏m-tg°pw I≠-IvS¿ hnkn-e-Sn-®p-I-gn-™n-cp-∂p. _kp \oßn. ]gb \mSns‚ K‘w aØm-bn-®\v A\p-`-h-s∏´p XpS-ßn. _kv apf-°pg Ih-e-bn¬ \n¿Øn-b-t∏mƒ Np‰p-sam∂p ItÆm-Sn®p. ]gb Hme-∏p-c-Iƒ an°-hbpw HmSp-ta-™-h-bm-bn-cn-°p-∂p. a¨`nØn-Iƒ amdn IpΩm-b-Øns‚ sh≈-\ndw AWn-™p \n-ev°p-∂p. hmWw-hn-´-t]mse ssk°n-fn¬ IpXn-°p∂ sNdp-∏-°m¿. XmWvUh-Xmfw apg-°n-tbm-Sp∂ tamt´m¿ ssk°n-fp-I-fpsS ]pdtI Ipc-®p-sImt≠m-Sp∂ \mbv°ƒ. tZh-kym-bpsS amS-°S \n∂ ÿm\Øv Icn-¶-√p-sI-´n-bp-b¿Ønb
]mfw sX‰nb Xoh≠n
235
at\m-l-c-amb Hcp sI´n-Sw. tZhkym AXn-ept≠m Fs∂-Øn-t\m-°n. {]mb-ap-≈-h-scbm-scbpw I≠n-√. F√mcpw sNdp-∏-°m¿. sXm´SpØp \n∂n-cp∂ hr£-߃ Ct∏m-gp-a-hnsSbp≠v. B Iq‰≥ hr£-ßfpw Ah-tbmSp tN¿∂p-Im-Wp∂ Iøm-ebpw ]gb Ime-Øns‚ kvarXn-`m-WvU-ß-fpw- t]dn Xe Db¿Øn \nev°p-∂p. Ahn-sS-bn-cp∂p No´p-I-fn-®-n´p-≠v. \pW ]d-™p-]-c-Øn-bn-´p-≠v. D]-tZ-in-amsc NoØ-hn-fn-®n-´p-≠v. FÆ-∏m-S-ß-fpsS cmPy-ß-fn-te°v FÆ-a‰ kz]v\-ß-fp-ambn Cdßn-Øn-cn® ae-bmfn bphm-°-fpsS ]Whpw {]uVnbpw hnfn-t®m-Xp∂ Iq‰≥ hoSp-Iƒ tdmUns‚ Ccp-]m¿iz-ß-fnepw \nc∂p \nev°p-∂p. AhnS-hnsS hoSp-I-fpsS apºn¬ IÆm-Sn-km-cn-bpw- I-em-kp-`-K-X-tbmsS sa\s™-SpØ B`-c-W-ß-fp-a-Wn™ Xcp-Wn-Iƒ \nev°p-∂Xpw {i≤n-®p. t]¿jy≥ ]W-Øns‚ Al-¶mcw hZ-\-Ønepw hkv{X-Ønepw sh´nØn-f-ßp-∂p. ]e hoSp-I-fp-sSbpw ap‰Øp \mep-`m-KØpw _e-h-Ømb kna‚p `nØn-I-fp-b¿Øn-bn-cn-°p-∂p. Hcp ho´p-ap-‰Øp \n∂m¬ at‰ ho´p-ap‰Øp \nev°p-∂-hsc ImWm≥ høm-Ø-hn[w Db¿∂ `nØn-Iƒ. ]gb Ab¬]°kvt\l-Øns‚ AS-bm-f-ßsf√mw am™p-I-gn-™p. ]nc-f-t»cn Ih-e-bn-se-Øn-. I≠-IvS¿ hnkneSn®p. \o≠ Hcp Rc°-tØmsS _kv \n∂p. XI-c-s∏´n CS-Xp-ssI-bnepw IpS he-Xp-ssIbnepw Xq°n-bn-dßn aØm-bn-®≥ hS-t°m´p \S-∂p. Ih-e-bn¬\n∂v Ac-ssa¬ ]Sn-™m-tdm´p \S-∂m¬ aØm-bn-®s‚ aqØ D∏m-∏≥ h¿°n apX-em-fn-bpsS ho´n-se-Ømw. h¿°n apX-emfn sXßp-hnf Xd-hm-´nse G‰hpw henb ]W-°m-c-\m-Wv. Xoh-≠n-bn-e√, thW-sa-¶n¬ hnam-\-Øn¬ aØm-bn-®s\ t_mws_-bn-se-Øn-°m≥ ]W-ap-≠-bmƒ°v. Ahn-sS-°-bdn Bh-iy-a-dn-bn-®m-se¥m F∂p s]s´∂p aØm-bn®\p tXm∂n. a\ v hne-°n. A\-¥-c-h≥ s]¥-t°mkvXp k`-bn¬ tN¿∂-Xns‚ hn-tcm[w h¿°n-ap-X-em-fn°v Ct∏m-gp-ap-≠v. ho´n¬ ImepNhn-´m≥ A\p-h-Zn-®n-s√∂n-cn-°pw. ]≈n-tbbpw ]´-°m-tcbpw hn´v s]¥-t°mkvXp k`-bn¬ tN¿∂-Xns‚ ssZhn-I-im]w Fs∂-¶nepw aØm-bn-®\p In´p-sa∂v Hcn°¬ Abmƒ aØm-bn-®s‚ apJØp-t\m°n ]d™Xm-Wv. tN®-ΩbpsS ihw Im-Wm-≥-t]mepw Abmƒ CS-a-Æn¬ sN∂n-√. "\ns‚ AΩ A\y-tZ-iØp InS∂p acn-t°≠n h∂Xv \o s]¥-t°m-kvXn¬ tN¿∂Xns‚ im]-am-Wv. C\nbpw \ns‚ im]w \oß-Øn-√.' F∂p {]h-Nn-®psIm-≠mWv A\p-tim-N-\-°Øv Ab-®-Xv. IØn\v Cßs\ Hcp ASn°p-dn∏pw: "RßsS am\w sISp-Ønb \o....\ns‚ A-Ωbv°v IpSpw-_-°√d hne-°nb \o....C\o Cu \m´n¬ Imep-Ip-Øn-bm¬ \ns‚ ap´p X√nsbm-Sn°pw. Ip∏-°p-gn-bnepw ]pd-tºm-°p- `qan-bn-ep-am-tWmSm sXßphnf Xd-hm-´nse kv{XoI-fpsS icocw kwkv°-cn-°p-∂Xv?' tPmWn-bpsS A]-ISw Abmƒ kt¥m-j-tØmsS am{Xta kzoI-
236
Ggw-Ipfw kmwIp´n
cn-°q. {]h-N\w \nd-th-‰-s∏-´-Xn-ep≈ kt¥m-jw. ho≠pw aØm-bn-®≥ hS-t°m´p \S-∂p. ]ecpw A]-cn-Nn-X-\mb aØm-bn-®s\ Xpdn-®p-t\m-°p-∂p-≠m-bn-cp∂p. Nne¿ I≠ `mhw \Sn-®n-√. ]n®-h®pw X√n-°-fn®pw \S∂ P∑-tZiØv Xms\m-c-]-cn-Nn-X-\pw ]c-tZ-in-bp-am-bn-cn-°p-∂p. ]mX-h-°ØpI≠ sNdp-∏-°m-c-t\mSp tNmZn®p: "sNdn-b-Xp-≠nse tZhkym kpJ-am-bn-cn-°p-∂pthm?' "GXp tZh-kymbm?' "apf-°p-g-ap-°n¬ amS-°-S-°-®-hSw \S-Øn-bn-cp∂ tZh-kym.' "Hm, Acn-ºmd tZh-kymtbm?' "AtX.' "Atßcp NØn´v c≠p h¿j-am-bn. C∏w AbmsS aqØ aI\m IS \S-Øp-∂X - v. ]gb IS-sbms° s]mfn®p am‰n. ]pØ≥ IS-bm....c≠masØ aI≥ t]¿jy-bn-em. ]W°mcm.' "Fß\m acn-®Xv?' "Atß¿°p ]Ø-dp-]Xp hb-kp-≠m-bn-cp-∂p. ]ns∂ Ic-fn\v tcmKw. Nmcmbw IpSn®p Icfp {Zhn-®p-t]m-sb∂m tUmIvS¿ ]d-™-Xv.' CSn-hmƒt]mse-bmWv tZh-kym-bpsS ac-W-hm¿Ø-b-\p-`-h-s∏-´-Xv. Aev]-t\-c-tØ°p tPmWnsb ad-∂p. tZhkym Hcn-°¬ aØm-bn-®s‚ G‰hpw ASpØ kplr-Øm-bn-cp∂p. Ah¿ H∂n®p ]Tn-®p, Ifn-®p, IpSn-®p, hg-°p-≠m-°n. Ip°p-km-bn∏n-s\ ASn-°m≥ ]¥-en-te-°-h-scm-∂n-®mWp t]mb-Xv. B cm{Xn aØm-bn-®≥ am\-km-¥-c-s∏-´p. tZhkym ]cn-l-kn-®p. ]e-h´w tZh-kymsb Bcm-[-\bv°p hnfn-®n-´p-≠v. Im¿°n®p Xp∏mbn-cp∂p adp-]-Sn. Abmƒ°pw am\-km-¥-c-s∏-Sm-am-bn-cp∂p! XI-cs - ∏´n tdmU-cn-In¬ h®n´v IpS \neØp IpØn Zo¿L-\n-izmkw hn´p. Xs‚ `qX-Im-e-Øns‚ _eØ Hcp IÆn-bm-bn-cp∂p tZhkym-— B IÆnbpw A‰p-t]m-bn-cn-°p-∂p. "tZh-kym-tb, \o FhnsS? kz¿§-Øntem \c-I-Øntem?' i_vZw AS°n tNmZn-®p. "C{X henb c£sb \o AK-Wy-am-°n-bt√m!' XI-c-s∏´n ho≠pw ssIbn¬ Xq°n-s°m≠v aØm-bn-®≥ ]d-™p. "ssZhta \ns‚ IcpW am{X-am-sWs∂ c£n-®-Xv. tZh-kym-tb°mƒ IqSp-X¬ F∂n-semcp \∑-bp-an-√m-bn-cp-∂p. F∂m¬ ssZhØn\pth≠n Fs‚ lrZbw Xpd-∂p-sIm-Sp-°p-hm≥ Rm≥ Xøm-dm-bn. AXp am{Xw! ]m]-ßsf G‰p-]-d-bp-∂-h\p IcpW e`n-°pw.' AS- ° nb kzc- Ø n¬ ]m´p ]mSn- s °m- ≠ mWv aØm- b n- ® ≥ kotbm≥Ip-∂ns‚ ASn-hm-c-Øn-te°p \S-∂-Xv. At∂ acn-®p-t]m-sb-¶n¬ F≥ ssZhta Rm≥ sNt∂ h≥ \c-I-a-Xn¬
]mfw sX‰nb Xoh≠n
237
X∂p \n≥Ir]mZm\w C∂pw Pohn-®n-Sp-hm≥ \n∂mfl i‡n-bmse F∂pw \S-Øn-tSWw ]√hn FSp-Øp-]m-Sn-b-t∏mƒ c≠p IÆp-Ifpw NpSp\ocn\m¬ Xpfpºn. temI-Øn≥ taml-߃sIm≠p hnc-t™mSn Rm≥ kz¿§-`m-Ky-߃ shSn™p ]m]n-bmbn Po-hn®t∏mƒ ]mXbv°p Zo]-an√ kz¿§-k-t¥m-j-an-√, \nXy-kvt\-ln-X-cn-√.... ASpØ ASn ]mSn-Øp-S-ßn-b-t∏m-tg°pw kotbm≥Ip∂ns‚ ASnhmcw Zqsc-°-≠p. B¿°pw h¿Æn-®p-Iq-SmØ kz¿§-k-t¥mj am¿§Ønem-°n-bt√m \o am‰w hcm-sX-sbs∂ Im°Ww s]m∂p-\mYm Cu temIw hn´p \ns‚ tatemIw tNcp-thm-fw.... Km\w Xo¿∂-t∏m-tg°pw kotbm≥Ip-∂ns‚ ASn-hm-cØ - n-se-Øn. Ip°pkm-bn-∏ns‚ aWw G‰- a-Æm-WX - .v C∂p Ip°p-km-bn-∏ns‚ icocw Atacn°bn¬ XWpØ aÆp-\n-d™ Hcp ih-Ip-So-cØ - n¬ hn{i-an-°p-∂p. hni∂p s]mcn™ aØm-bn-®≥ Hcp ssIsIm≠v IpS-bq-∂n, at‰ ssIbn¬ s]´n-Xq°n Fw.-kn.-tdm-Un¬ \n∂pw kotbm≥ Ip∂n-te°p \bn-°p∂ ]Sn-Iƒ Hmtcm-∂mbn Nhn-´n-°-b-dn. sNdnb Nm‰¬a-g. ssIbn¬ `mc-ap-≠m-bn-cp-∂X - n-\m¬ IpS \nh¿Ønbn-√. F{Xtbm Ncn-{X-kw-`-h-߃°p ZrIvkm-£n-bmb {]tZ-iw. DÆqÆn-km¿ ]md-°q-´-Øn-\n-Sbn-en-cp∂p {]m¿∞n® ÿew. s]´n-bpsS `mcw am{X-a√ ]Sn-I-b‰w IqSp-X¬ ¢njvSam°n-b-Xv. t_mws_bn¬ Bip-]-{Xn-bn¬ InS-°p∂ tPmWn-bpsS ico-c-`mcw samØw Xs‚ a\- n¬ Xqßn-°n-S-°p∂ {]Xo-Xn. ho≠pw ssZhsØ [ym\n-®-t∏mƒ `mcw eLp-hmb A\p-`q-Xn-bp-≠m-bn. "tPmWn acnt®m? AtXm Pohn-°pt∂m?' C√ Ah≥ acn-®n-´n-√. A√ ac-n®mepw ssZh-a-dn-bmsX acn-°n-√. Xe-bnse tcmaw s]mgn-bp-∂-Xp-t]mepw ssZhw Adnbp-∂p. atbgvkv aZm-Ω-bpsS kvamc-I-ambn ]Wn-bn® aµn-c-Øns‚ apºnse-Øn-b-t∏m-tg°pw \msbt∏mse AW-®p. sNdp-∏-Im-eØv AhnsS ]Sn-I-fn-√m-bn-cp-∂p. ]®-]p-X® Ip∂m-bn-cp-∂p. HmSn-°-b-dp-Ibpw NmSn Cd-ßp-Ibpw sNbvXn-cp-∂p.
238
Ggw-Ipfw kmwIp´n
Ct∏mƒ hb- -\m-Wv. tcmKn-bm-Wv. i_-cn-ae ]Xn-s\-´mw-]-Sn-tb°mƒ ITn-\-amb B ]Sn-Iƒ Ib-dn-Øo¿∂-t∏mƒ \Sp-hns‚ Iticp Cf-In-b-t]mse tXm∂n. aµn-c-Øn\p apºn¬ \n∂p-sIm≠v Fw.-kn.-tdm-Un-te-°n-d-ßn-°n-S°p-∂Xpw Aev]w apºv At±lw ]n∂n-´-Xp-amb kna‚p-]-Sn-I-fn-te°p t\m°n. \qdp ]Sn-I-sf-¶n-ep-ap-≠v. aØm-bn-®-≥ CXn-\Iw Nhn-´n-°-S∂ IjvSX-I-fpsS {]Xo-I-ambn B ]Sn-Iƒ Xmtgm´p \o≠p-In-S-°p-∂p. "kvtXm{Xw I¿Øm-th, C{X-tØmfw sIm≠p-h∂p.' Ign-™-Im-ePo-hn-XsØ [ym\n-®p-sIm≠v At±lw ]d-™p. -a-Øm-bn-®s‚ Ip´n-°m-eØv B Ip∂n≥]p-d-ß-fpsS DS-a-Iƒ Abncq-°pgn IpSpw-_mw-K-߃ Bbn-cp-∂p. Ah¿ B ]d-ºp-Iƒ hn‰n´v ASq¿, an{X-]p-cw, Ggw-Ip-fw, dm∂n, ]Ø-\m-]pcw F∂o {Kma-ß-fnte°p IpSn-tb-dnb hkvXpX At±lw Hm¿Øp. Hcp hi-Øp≈ tUm¿an-‰-dn-bpsS at\m-l-c-amb P\m-e-I¿´-\p-Iƒ s]m°n H∂p-c≠p ss__nƒ hnZym¿∞n-Iƒ, apjn™ H‰-ap≠p [cn®v Xpcp-ºp-]n-Sn® s]´nbpw Npa-∂p-h-cp∂ aØm-bn-®s\ ]p—n-®p-t\m-°n. AXnte Znhkw ]e-h´w `mWvU-s°-´p-I-fp-ambn Ib-dn-bn-d-ßp∂ `n£°mcpw aØm-bn-®\pw XΩn-ep≈ hyXymkw a\- n-em-°m-\-h¿°p {]m]vXn-bn-√m-bn-cp-∂p. Ah¿ P\n-°p-∂-Xn\p aptº, Ah-cn-t∏mƒ ]Tn-®p-sIm-≠n-cn-°p∂ thZ-]p-kvX-I-k-tµiw a≤y-Xn-cp-hn-Xmw-Iq-dnepw Ing-°≥ {]-tZ-iØpw hS-°≥ {Kma-ß-fnepw, HSp-hn¬ sX°≥{]-tZ-iØpw hnX®v ^ew-sImbvsX-SpØv Ct∏mƒ {]mbm-[n-Iy-Øn-seØnbncn-°p∂ Hcp [oc-ss{IkvX-h-]-S-bm-fn-bmWo Ib-dn-h-cp∂ a\p-jy-s\-∂-h¿°-dn-bn-√. Adn-™ncp-s∂-¶n¬ ]cn-lm-k-en]v-X-amb \b-\-_m-W-ß-f-b-bv°p-∂-Xn\p ]Icw HmSn-s®∂v Ccp ssIIfpw \o´n kzoI-cn-°p-am-bn-cp-∂p. Ip°p- k m- b n- ∏ p- ≠ m- b n- c p- s ∂- ¶ n¬ Zqsc- s h- ® p- X s∂ HmSn- s ®∂v BenwK\w sNbvXv s]´nbpw ssIbn¬ hmßn aØm-bn-®s\ Iq´n-s°m≠p-t]m-Ip-am-bn-cp-∂p. aØm-bn-®≥ Np‰p-sam∂p ItÆm-Sn-®p. ]pØ≥ Ip∏m-b-ßfpw ]pXnb Bh-c-W-ßfpw! ]gb kotbm≥ Ip∂√. Ip°p-km-bn-∏ns‚ Imew Ign-™p-t]m-bn. a®pw amfn-Ibpw Db¿∂p-I-gn-™p. ]gb Ico-em-©n-h-≈n-I-fn-√. tX°n≥ hr£-߃ apdn®p \o°n-bn-cn-°p-∂p. DW-°-ap-f-I-fpsS A]kz-cß - fpw ]®-°p-Xn-cI - f - psS Nnd-IS- nbpw tIƒ°m-\n-√. ]I-cw, Ip∂ns‚ Hcp hi-Øp≈ s]cpw-t]m-Ø≥ ap{Z-W-b-{¥-ß-fpsS NSvISv i_vZw sNhn-bn¬ ]Xn-™p. ]pXnb kmbn-∏ns‚ _w•m-hns‚ apºnse Im‰mSn-a-c-߃ ASp-Øp-\n-ev°p∂ XW¬a-c-ß-fpsS sNhn-bn¬ Ipi-e-a-t\zjn-°p∂ lqwIm-c-kz-chpw Hm^o-kp-I-fnse ss‰∏p-b-{¥-ß-fpsS SnIvSnIv [z\nbpw A¥-co-£-sØ i_vZm-b-am-\-am-°p-∂p. aØm-bn-®≥ ss__nƒkvIqƒ Hm^o-kn-te°p \S-∂p. AhnsS \n∂n-cp∂ \me©p ss__nƒ hnZym¿∞n-Iƒ HmSn-h∂v aØm-bn-®s\ ]cn-N-b-s∏-´p. s]´n-hmßn \ne-Øp-h-®p.
]mfw sX‰nb Xoh≠n
239
sNdp-∏° - m-cpsS kvt\l-ak - r-Wa - mb kwkm-chpw s]cp-am-‰hpw {i≤n®-t∏mƒ aØm-bn-®s‚ a\- n¬ s]¥-t°mkvXp {]ÿm-\-Øns‚ `mhnsb-∏‰n {]Xo£-I-fp-W¿∂p. Xs‚ aI≥ tPmWnbpw ac-W-Øn¬\n∂p c£-s∏´v Ah-sc-t∏mse Hcp bph-kp-hn-ti-j-I-\mbnØo¿s∂-¶n¬...? At±lw B{K-ln-®p. Hm^o-kn-se-Øn-b-t∏mƒ ss__nƒkv°qƒ A≤ym-]-I-cmb Fw.hn.-Nm-t°mbpw ame-°c tXmam-®\pw tN¿∂v a-Øm-bn-®s\ BZ-c-]q¿∆w kzoI-cn-®p. "Fs¥m-s°-bp≠v hnti-j-߃ aØm-bp-]-tZin?' Fw.-hn.-Nm-t°m®≥ lkvX-Zm\w \¬In-s°m-≠m-cm-™p. "ssZhw \S-Øp-∂p.' thZ\ kv^pcn-°p∂ Hcp Nncn aØm-bn-®s‚ apJØp hncn-™p. "F\n°v tXm´pw-Ic h¿Kokvkmdns\ H∂p ImWWw'. "At±-l-Øns‚ Hm^okv apI-fn-esØ sI´n-S-Øn-em.' aØm-bn-®≥ Hm^o-kns‚ apºn-se-Øn IX-In¬ ap´n. "Ibdnh∂m-epw.' IXIp Xpd-∂p. h¿Kokv km¿ Itk-c-bn¬\n-s∂-gp-t∂-‰p. sI´n-∏nSn®p Npw_n-®p. tXmfn¬ ssIsIm≠pX´n. If-¶-a‰ ktlm-Z-c-kvt\-lØns‚ Xtem-St- e-‰t- ∏mƒ aØm-bn-®\ - ev]w Bizmkw tXm∂n. s]´nbpw IpSbpw Xmsg h®-tijw Itk-c-bn-en-cp-∂p. ss__nƒ At∏mgpw ssIbn- e p- ≠ m- b n- c p- ∂ p. thZ- ] p- k v X - I - a n- √ msX aØm- b n- ® ≥ N¥bn¬t∏mepw t]mbn-´n-√. B´n-S-bs‚ hSn-t]m-se, ]S-bm-fn-bpsS tXm°pt]m-se, Idp-Ø]pdw-N-´-bn´ B ]pkvXIw At±-l-Øns‚ k¥-X-kl-Nm-cn-bm-Wv. tXm´pw-I-c-h¿Kokv aØm-bn-®s\ kq£n-s®m-∂p-t\m-°n. ]gb aØm-bn-®-\-√. apºp-≠m-bn-cp∂ {]k-cn∏v apJ-Øn-√. {]ta-l-tcmKw icocsØ timjn-∏n-®n-cn-°p-∂p. F√p-Iƒ Fgp∂p \nev°p-∂p. Zim-_vZ-߃ tbip-hn-\p-th≠n tNmc \ocm°n A≤zm-\n® aØmbn-®≥ hmSnb apJ-tØm-sS, Xp∂n-Øbv® Pp∫m-bn-´v, ag-sh≈w sXdn® H‰-ap≠pw [cn®v ssZh-k-`-bpsS AJn-te-¥ym-sk-{I-´-dn-bpsS d∫¿ Ipjy\n´ Itk-c-bn¬ ]‰n-∏n-Sn-®n-cp-∂p. "Fs¥m-s°bm aØm-bn®m hnti-j-߃?' "ssZhw \S-Øp-∂p.' Aev]w apºv Fw.-hn.-Nm-t°m-®-t\mSp ]d™ adp-]-Sn-bmWv ho≠pw \¬In-b-Xv. Nm‰-a-g-bp-s≠-¶nepw sN∂n-bn-eqsSsbmgp-Inb hnb¿∏v hc-b≥Xqhm-e-sIm≠v XpS-®p. at\m-Zpx-J-Øns‚ hnb¿∏m-W-Xv. "F¥m aØm-bn-®m, ]Xn-hn-√msX Ctßm´v?' AXn-\p-Øcw \¬Im-\ev]w Xma-kn-®p. Pohn-XØ - n-em-Zy-am-bmWv k`-bpsS Hcp t\Xm-hns‚ apºn¬ `uXnImhiyhpambn aØm-bn-®≥ t]mIp-∂-Xv. ]Ww ISw tNmZn-°m≥ Xs‚ A`n-am\w A\p-h-Zn-®n-cp-∂n-√. hgn ]cn-N-b-an-√mØ ]Yn-I-s\-t∏mse hm°p-Iƒ hmbn¬ X∏n-Ø-S-™p. "kmtd, Hc-Xym-h-iy-Øn\p h∂-Xm. Fs‚ aI≥ tPmWn Imdp-ap´n t_mwt_-em-ip-]-{Xn-bn-em. bm{X-°qen XnI-bp-∂n-√. ]Øn-cp-∂q-dp-
240
Ggw-Ipfw kmwIp´n
cq]m ISw In´n-bm¬ sIm≈-mam-bn-cp-∂p.' At±lw aØm-bn-®s\ H∂p-IqSn kq£n-®p-t\m-°n. ]W-Øns‚ £maw thj-Ønepw apJØpw {]I-S-am-bn-cp-∂p. £-am-]Wkzc-Øn-em-Wt±lw adp-]Sn \¬In-b-Xv. "aØm-bn-®m, Ct∏mƒ ]≠-sØ-t∏mse hntZ-i-Øp-\n∂pw ]Ww hcp-∂n-√. k`m-Im-cy-߃°pt]mepw ]Ww XnI-bp-∂n-√.' "kmtd, ASnb¥ncmh-iy-am-bn´m _p≤n-ap-´n-°m≥ h∂-Xv.' "s]m∂paØm-bn-®m, h√mØ ]cp-ßem Chn-sS. Ign™ P\-d¬ I¨sh≥j≥ \S-Ønb ISw Xo¿∂n-´n-√. Ign™amkw hntZ-i-Øp\n∂p h∂p-tN-tc≠ ]Ww CtX-hsc h∂n-´n-√. Ccp-∂q-dp-cq] t]mI-s´, Ccp-]-Ø©p cq]m FSp-°m≥ Chn-Sn-√.' aØm-bn-®≥ Itk-c-bn¬ ]Xp-ßn. lrZ-b-I-h-N-߃ t`Zn®v Ic®n¬ s]m´m≥ t]mIp-∂-Xp-t]mse tXm∂n. IÆp-Iƒ \nd-bm-Xn-cn-°m≥ k¿∆-i-‡nbpw D]-tbm-Kn-t°-≠n-h-∂p. Ccp-hcpw IÆn¬ amdn-amdn t\m°n. F¥p-sN-ømw! At±lw ]d-™Xp kXyw-X-s∂-bm-Wv. ]W-an-s√¶n¬ Fßs\ klm-bn°pw! B\bv°p XSn `mcw. Fdp-ºn\v Acn `mcw. F√m-h¿°pw Ah-c-hcp-tS-Xmb {]iv\-ß-fp-≠v. aØm-bn-®s‚ Ipgn™ IÆp-I-fn¬\n∂pw Ft¥m aqI-kz-c-߃ tXm´pw-Ic h¿Kokv hmbn-s®-Sp-°p-∂X - p-t]mse tXm∂n. Aev]t- \-csØ \n»-_vZ-X-bv°p-tijw At±lw tNmZn®p: "aØm-bn-®m, F∂m A]ISw ]‰n-bXv?' "RmbdmgvN cm{Xo-em Iºn-k-tµiw ASn-®n-cn-°p-∂-Xv. Fs‚ ssIbn¬ In´n-b-Xn-∂se sshIn´m.' "tPmWnsb klm-bn-°m≥ t_mws_-bn-em-sc-¶n-ep-apt≠m?' "Ahn-sS-bmcpw C√.' "\ΩpsS k`m-hn-izm-kn-I-fnt√?' "Ah≥ am\-km-¥-c-s∏-´-h-\-√. k`bpambn Hcp _t‘m-an-√. AtXm¿°ptºmgm F\n-bvt°sd ZpxJw.' Ipsd-t\cw apJØp IÆp-sh-´n-°msX t\m°n-b-tijw ]d™p:" hm aØm-bn-®m, \ap°p ho´n-te°p t]mImw. Imip h√-Xp-ap-t≠m∂p t\m°s´.' At±-lØ - ns‚ hm°p-If - n-ep-b¿∂ A\p-Iº - b - psS kv^pcWw At]£-Is‚ a\- n¬ {]Xo-£-bpsS Xncn sImfp-Øn. kotbm≥Ip∂ns‚ ASn-hm-c-Øn-te°v Ah¿ \S-∂p. ]IpXn hgnbm-b-t∏mƒ At±lw s]´nhmßn aØm-bn-®s‚ `mcw Ipd-®p. AIsØ apdn-bn¬ t]mbn. `mcy-bp-ambn Aev]-k-abw kwkm-cn®p. Hcp IS-em-kp-s]m-Xn-bp-ambn h∂p: "F√mw-IqSn \q‰n-b-ºXp cq]bp≠v. ssIbn-en-cn-°s´.' ZpxJw Dd-™p-Iq-Snb IÆp-Iƒ sXs√m∂p hnI-kn-®p: "kmtd, Hcn°epw ad-°Øn√ Cu D]-Im-cw. Xma-kn-bmsX ]Ww XncnsI X∂p ho´mw.' "aØm-bn-®m...CXp IS-a-√. kw`m-h-\-bmbn Icp-Xn-bm-epw. Fs‚
]mfw sX‰nb Xoh≠n
241
`mcy Hcp ]ip-hns\ hmßm≥ sh®n-cp∂ Imim. k`-bpsS ]W-a-√. AXp-sIm≠v aØm-bn-®-s\-Sp-Øp-sImƒI.' "kmtd \µn. Hcn-°epw ad-°-Øn-√.' "aØm-bn-®m, \n߃ Ipcp-S¿°p IÆm-bn-cp-∂p. apS-¥¿°p Imembn-cp-∂p. \nßsf klm-bn-°pI Fs‚ kt¥m-j-amWv.' tXm´pw-Ic h¿Kokv aØm-bn-®s‚ Xe-bn¬ ssI h®p. Aev]t\cw {]m¿∞n-®p. ho≠pw \µn ]d-™p-sIm≠v sNß-∂q¿ Xoh-≠n-bm-∏o-kn-te°p Xncn-®p.
Ccp-]-Øn-tbgv sh≈n-bmgvN D®-. h≠n t_mws_ \K-c-tØm-S-Sp-Øp. Ign™ Adp-]Xp h¿jsØ Pohn-X-bm-{Xbpw aq∂p-Zn-h-ksØ Xoh- ≠ n- b m- { Xbpw aØm- b n- ® s\ imco- c n- I - a mbpw am\- k n- I - a mbpw Xf¿Øn-bn-cn-°p-∂p. bm{X-bn-ep-S-\ofw thZ-]p-kvXIw hmbn-®p-sIm-≠n-cp-∂p. thZ-hmIy-ß-fn-eqsS ItÆm-Sn-°p-tºmƒ ag-°m-dp-I≠ aWvUq-I-sØ-t∏mse a\ p {]Xym-i-bn¬ apgp-Ipw. tPmWnsb∏‰n-bp≈ Nn¥m-`mcw Aev]w eLq-I-cn-°-s∏-Spw. ]q\-bn-se-Øn-b-t∏m-tg ]pkvXIw Xpd∂p hmbn-°m\m-hm-Ø-hn[w Xf¿∂n-cp-∂p. Bflmhv Hcp-°-ap-≈-Xv. PUtam _e-lo\w. Xoh≠n ZmZ¿ tÃj-\n¬ \n∂p. apJsØ Iev°-cn-s∏mSn XpS-®psIm≠v s]´nbpw ss__n-fp-sa-SpØp shfn-bn-en-d-ßn. Xm≥ kpJambn t_mws_-bn-se-Øn-t®¿s∂∂p ImWn®v Xoh-≠n-bm-∏o-kn-en-cp∂v kmdm-Ω-bvs°-gp-Xnb IØv X]m¬s]-´n-bn-en-´p. ssIbn¬ s]´n-bpsS `mcw. a\- n¬ tPmWn-bpsS `mcw. hb‰n¬am{Xw `mc-an-√. B¿t°m-W-Øp-h®v A]-cn-Nn-X-amb `£Ww Ign®v Zl-\-t°Sp ]nSn® aØmbn-®≥ ]ns∂ I´n-bmb Blm-c-sam∂pw Ign®n-´n-√. s]´n-sb-SpØp \S-°m≥ i‡n-bn-s√∂p h∂-t∏mƒ ASp-Øp-\n∂ _mes\ hnfn®p s]´n-sb-Sp-∏n®p dn£m-bn¬ hbv∏n-®p. an\n-´p-Iƒ°p≈n¬ IkvXq¿_m satΩm-dn-b¬ Bip-]-{Xn-bpsS apºn¬ h∂p-\n-∂p. s]´n-sb-Sp-°m-\m-tcbpw ImWm-™-Xn-\m¬, X\ntb ssIbn¬ Xq°n Bip-]-{Xn-bpsS ]Sn-Iƒ Ib-dn. tbip tKm¬tKm-Ym-ae Ib-dn-b-Xp-t]mse. Hm^o-kn¬ Ib-dn tPmWnbpsS apdn- A-t\z-jn-®-dn-™p. ]Sn Nhn´n c≠p \ne-Iƒ Ib-dn-b-t∏mƒ Xoh-≠n-bn¬h®v ]e-h´w tXm∂nb s\©p-th-Z\ ho≠p-a\p`h-s∏´p. hI-h-bv°msX F´mw \º¿ apdn sXc-™p. Gsg-´p-am-k-ambn ImWm-Xn-cp∂ tPmWn-bpsS apJw ImWm-\p≈ B{Klw apdp-In. lrZ-b-Ønse t]in-Ifpw apdp-Ip∂t]mse tXm∂n.
242
Ggw-Ipfw kmwIp´n
Ft¥m hnIm-c-߃ a\- n-s‚ IhNw t`Zn®p ]pd-Øp-h-cm≥ shºn. apdnbpsS apºn-se-Øn. IX-In\p ap´n-bn-√. {]Xo-£n®p\n∂n-√. IXIp X≈n-Øp-d-∂p. ta¬°q-c-bn¬ IÆp-\-´vIn-S∂ tPmWn H∂p sR´n. "tamt\, tamt\-, CXp \obm-t∂mSm? \ns∂ I≠n-s´{X \mfm-sbSm. Fs‚ s]m∂p-tamt\!' Ic™p sIm≠v InS-°-bp-sS-b-cn-In-te-t°m-Sn. Npw_n-®-Xn\p tij-amWv s]´n Xmsg h®-Xv. "A∏-®m, A∏-®m,' B hnfn-bn¬ kw{`-a-ap-≠m-bn-cp-∂p. "tamt\, tamt\. \ns‚ Imsem-Sn-t™m-Sm. F¥m Imep s]mXn™p-sI´n sh®n-cn-°pt∂?' Adp-]-Xp-Im-cs‚ IÆn¬\n∂pw IpSØn¬\n-s∂-∂-t]mse NpSp-\o¿ NmSn. tPmWn-bn¬ hnIm-c-Øns‚ AW-s°´p s]m´n: "A∏-®m, CsX‚-∏®-\mtWm? F‚-Ω-®n-sb-¥ntb?' adp-]Sn ]d-bmsX aØm-bn-®≥ s\©n¬ ssIh-®p. Aev]w-apºp ]Sn Ibdnb-t∏mƒ tXm∂nb s\©p-th-Z\ IqSp-X¬ i‡-am-bn. \∂mbn hnb¿Øp. i‡n-bmbn ]pd-tIm´p Nm™p. Itk-c-bn¬ X´n \new- ]-Xn-®p. \ne-Øp-In-S∂p i‡n-bmbn O¿±n-®p. tPmWn NmSn-sb-gp-t∂¬°m≥ {ian-®p. Imen\p thZ\ tXm∂n-bt∏m-gmWv Imsem-Sn-™-Xm-sW∂pw πmÃ-dns‚ `mcw Xs∂ I´n-en¬ _‘n-®n-cn-°-bm-sW∂pw t_m[-ap-≠m-b-Xv. tPmWn Dds° hnfn®p. ]e-h´w hnfn-®p. \n¿Ωe t\gvkv HmSn-sbØn. c≠p-aq-∂p-t]¿ Xmßn-∏n-Sn®v aØm-bn-®s\ Fa¿P≥kn dqan-seØn-®p. Ir{Xna izmtkm-—zm-kw \¬In. ASpØ apdn-bn-te°p amdn-\n-∂tijw tUmIvS¿ Kp]vX \n¿Ω-e-tbmSp ]d™p: "CXp lrZ-bm-Lm-X-amWv.' "Kuc-h-amtWm?' "c‡-[-a-\n-Iƒ XI¿∂n-cn-°p-∂p.' Ipg-ep-h®v At±lw lrZ-bkv]-µ\w {i≤n-®n-cp-∂p. "c£-bnt√?' "C√. IqSn-h-∂m¬ HcmgvN Pohn-°pw. lrZ-b-kvXw-`-\-Øn-e-h-km\n-°pw.' Bdp-a-Wn°v A®mΩt\gvkv h∂-t∏mgpw \n¿Ω-ebpw tUmIvS¿ Kp]vXbpw aØm-bn-®-s‚ lrZ-bsØ c£n-°m≥ {ian-°-bm-Wv. A®mΩ-bn¬\n∂pw tPmWn-sb-∏‰n IqSp-X¬ hnh-c-߃ tUmIvS¿ tNmZn-®-dn™p. t_m[w sXfn-™-t∏mƒ aØm-bn-®-\n¬\n∂v bm{Xm-hn-h-c-ßfpw Btcm-Ky-ÿn-Xnbpw tNmZn®p a\- n-em-°n. Hm^o-kn-se-Øn-b-t∏mƒ A®m-Ω-t\-gvkn-t\mSp tUmIvS¿ ]Xn™ kzc-Øn¬ ]d™p: "Ct±lw hb- -\m. Adp-]Xp hb- p-s≠∂m ]d™Xv. tZlØv {]ta-l-Øns‚ {hWw. Ipsd-°m-e-ambn CS-bv°nsS s\©p-th-Z\bp≠m-Im-dp-s≠∂pw ]d-™p. aq∂p Znh-ksØ Xoh-≠nbm-{XbpsS £oWw. Dd-°-an-√m-bva. ]cn-N-b-an-√mØ Blm-cw. Zl-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
243
\-t°-Sv. hni-∏v. Bbp- n-emZyw hoSp-hn´v Zqtc-bv°p≈ bm{X. `mcytbw Ip™p-ßtfw X\ntb C´n-´p-h-∂-Xn-ep≈ Nn¥m-`m-cw. aIs‚ A]-IS-sØ-∏-‰n-bp≈ Bi-¶. `mc-ap≈ s]´n hln-®p-sIm-≠p≈ ]Sn-I-b-‰w. s]s´∂p aIs\ I≠-t∏m-gp-≠mb hnIm-cm-[n-Iyw. aIs‚ HSn™ Imev I≠-t∏m-gp-≠mb AXnZpxJw—CsX√mwIqSn tN¿∂-t∏mƒ lrZbw XI¿∂p. Hcp a\p-jys‚ lrZ-b-Øn-\n-sX-√mw-IqSn H∂n®p kln-°m\p≈ Icp-Øn-√.' A®mΩt\gvkv tPmWn-bpsS apdn-bn-te°p \S-∂p. kw`-hn-®s - Xms° tNmZn-®-dn-™p. ZpxJ-Øns‚ Bh-c-W-a-Wn™ i_vZ-Øn¬ B hm¿Ø ]d-bm≥ Xøm-dm-bn. "tPmWo t]Sn-°-cp-Xv. ]t£ kXyw Adn-tb-≠-Xm-h-iy-am-b-Xn-\m¬ Rm≥ ]d-bp-Im.' A®m-Ω F¥mWp ]d-bm≥ t]mIp-∂s-- X∂v tPmWn Duln-s®SpØp. "F¥m A∏-®s‚ \ne Kpcp-X-c-amtWm?' "AtX, lrZbw XI¿∂n-cn-°p-∂p. c‡-hm-ln-\nIƒ°p tISvv. t¢m´nwKpap-≠v. FIvkvtd FSpØp. lrZbw {Iam-Xo-X-ambn hnI-kn-®n-´p-≠v.' "NnIn-’n®p kpJ-s∏-Sp-Ø-cptXm?' "sNøm-hp∂ NnIn-’-sbms° sNbvXp-I-gn-™p. thZ\ Ipd-bv°m≥ acp∂pw sImSp-Øp. ]t£ AXp-sIm-s≠m∂pw lrZbw t\sc-bm-h-Øn√. C\n ssZh-Øns‚ Iøn¬ `c-ta¬∏n-°mw.' tPmWn \n»-_vZ-\m-bn. Hº-Xp-a-Wn-bm-b-t∏mƒ tPmWn-bpsS apdn-bn¬ Hcp I´n-ep-IqSn ]nSn®n-´p. aØm-bn-®s\ sIm≠p-h∂v I´n-en¬ InS-Øn. Ipsd°gn™v aØm-bn-®≥ IÆp-Xp-d-∂p. "tPmWo, tPmWo!' "F¥m-∏®m?' "\o F‚-Sp-tØm´p hm. F\n-s°mcp Imcyw ]d-bm-s\m-≠v.' tPmWn A®m-Ωsb hnfn-®p. c≠p in]m-bn-amsc A®mΩ sIm≠ph-∂p. Ah¿ tPmWnsb Xmßn Fgp-t∂¬∏n-®p. HSn™ Im¬ A\°msX ho¬sNb-dn¬ Ccp-Øn. aØm-bn-®s‚ I´n-en-\-cn-In-te°v \o°nbn´v Ah¿ apdn hn´p. ]nXmhpw ]p{X\pw Ca-sh-´msX apJm-apJw t\m°n. aØm-bn-®≥ F∂ Aÿn-]-RvPcw sh≈-Øp-Wn-bn¬ ]pX-®p-In-S-°p-∂p. sImgn-™phoW Hcp Xqh¬ t]mse. izmk-X-S- -tØmsS aØm-bn-®≥ hnfn®p: "tamt\....' "A∏®m—' s]m∂p-tam-t\....' "s]m∂-∏®m—Fs‚ s]m∂-∏®m—' Ccp-hc - p-sSbpw IÆp-Iƒ Xpfp-ºn, Ipsd t\cw \n»-_vZc - m-bn. Zo¿L-\m-fmbn IS-s∏-´n-cp∂ B £am-bm-N\ - bv°p tPmWn Xømdm-bn.
244
Ggw-Ipfw kmwIp´n
"A∏®m—£an-°t- W. Fs‚ sX‰p-Is - f√mw £an-°t- W. F‚-∏®s‚ apJ-Øp-t\m-°m≥ Rm≥ e÷n-°p-∂p.' "tamt\ \ns∂ Poh-t\msS ImWm-s\m-ØXp-Xs∂ `mKyw.' "F{Xtbm h¿j-ß-fmbn Rm≥ A∏-®s\ hnj-an-∏n-®p. Rm≥ A∏-®-t\m-Spw- kz¿§-tØmSpw ]m]w sNbvXn-cn-°p-∂p. aI-s\∂ t]cn\p-t]mepw Rm≥ tbmKy-\-√.' "tamt\ kmc-an-√. \o Fs‚ GI aI-\t√? \ns‚ AΩ-®n-bpsS Hma\aI-\t√? \ns‚ Imsem-Sn-™-Xn-em-sWs‚ hnj-aw.' "A∏®m. ImsemSn™-X√ Fs‚ {]iv\w. Fs‚ A∏-®s\ Rm≥ ZpxJn-∏-n®-XmWp {]iv\w. Ft∂mSp £an-°-tW.' ]›m-Øm-]-Øns‚ \o¿®m-ep-Iƒ IÆn-eqsS {]h-ln-®p. "tPmWo, \nt∂m-sS-\n-s°mcp sIdphpw C√. \n\-°p-th≠n {]m¿∞n-°mØ Hcp Znhtkmw C√.' "A∏-®s‚ {]m¿∞-\bm Fs∂ ac-W-Øo∂p c£n-®-Xv....A∏®m, Rm≥ Fgp-sØm∂pw Ab-bv°m-Xn-cp-∂Xp £an-°-tW. A∏-®\p Ipsd ]W-sam∂pw Ab-®p-X-cm≥ ]-‰n-bn-√.' "kmc-an√ tamt\. ssZhw Rßsf \S-Øn. \S-Øp-∂p. Ip™-ΩbpsS IeymWw kv{Xo[\w IqSmsX HmWm-h-[n°p \S-°pw. sNdp-°\v sXep-¶p\m-´n¬ DtZym-K-am. DtZym-K-tØm-Sp-IqSn kphn-ti-j-th-ebpw sNøp-∂p. Ah≥ tPmen-sN-øp∂ Iº-\n-bn¬Øs∂ Ip™-Ωbv°pw ti_mbv°pw Ftÿ-dn\pw tPmen hmßn®p sImSp-°pw. Aßs\ ssZh-I-cp-W-bm¬ \ΩpsS IpSpw-_-Øns‚ Imcy-ß-sfms° {Iao-I-cn°-s∏-´n-cn-°p-∂p.' aØm-bn-®s‚ izmk-Øns‚ hnΩn´w h¿≤n-®p: "tamt\, tPmWo. \ns≥d A∏-®≥ Dd-ßpw. Imem-h-km-\-tØmfw Dd-ßpw. C\o A[nIw \mƒ Cu temI-Øn¬ Pohn-°-bn-√.' "A∏-®m, A∏-®≥ Dd-ßp-I-bn-√. acn-°p-I-bn-√.' "tamt\, Rm≥ Bh-iy-Øn\p Pohn-®p. {]mbw Adp-]-Xm-bn. C\o acWw em`-am....Fs‚ lrZbw XI¿∂-Xp-t]mse tXm∂p-∂p. izmkw hnSm\pw høm.' "A∏-®≥ acn-°p-I-bn-√.' tPmWn IÆn-eq-dnb Pemwiw XpS-®p. "tamt\, \o Ft∂mSp am∏p tNmZn-®p. ssZh-tØmSp \o am∏p tNmZnt®m?' "ChnsS Aev]w-aptº h∂ A®mΩt\gvkpw Ah-cpsS `¿Ømhpw Fs∂ KpW-tZm-jn-t®m-≠n-cn-°p-hm. Rm≥ am\-km-¥-c-s∏-S-W-sa∂v Ipd®p Znh-k-ß-fmbn Ah¿ ]d-t™m-≠n-cn-°p-hm....-A-h¿ F\n-s°mcp thZ-]p-kvXIw X∂p.' "\o hmbnt®m?' "Ipd®p hmbn-®p.' "F∂n-s´¥p a\- n-em°n?' "Rm≥ apSn-b≥ ]p{X-\m-sW-∂v.' "icn-bmWp tamt\. \o apSn-b≥ ]p{X-\m-Wv. ]mfw sX‰nb Xoh-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
245
≠n-t]mse tN‰p-Ip-gn-bn-te°p \o ]mbp-I-bm-Wv. \c-I-°p-gn-bn¬ \o sN∂p-ho-gpw.' "AsX, Rm≥ hgn-sX-‰n-b-h-\m. ]mfw sX‰nbh≥.' "\ns∂ t\¿h-gn°p Xncn®v ssZh-Øns‚ {]nb- ]p-{X-\m-°m≥ tbiphn\p Ign-bpw.' "A∏®m Rm≥ sImSpw-]m-]n-bm.' "tamt\, Rm\pw Hcn-°¬ ]mfw sX‰nb Xoh-≠n-bm-bn-cp-∂p. ssZhw t\cmb hgn-bn-em-°n.' "Fs‚ amXm-]n-Xm-°sf ZpxJn-∏n-°bpw ISpw-]m-]-߃ {]h¿Øn°bpw sNbvX Fs∂ ssZhw shdp-°p-∂p.' "sX‰v, henb sX‰v. tPmWo, \o amXm-]n-Xm-°sf Dt]-£n®v IpSpw-_Øn-s\-Xnsc ]m]w sNbvXh\t√? R߃°-]a - m\w hcp-Øn-bh - \ - t- √? F¶nepw \ns‚ A]-IS- h - m¿Ø Adn-™b - p-St\ Rm\n-hnsS HmSn-sb--Ønbnt√? F\n°p \nt∂m-Sp≈ kvt\l-Øn\v Fs¥-¶nepw Ipdhp ht∂m?' "C√. A∏-®s‚ kvt\l-Øn\p \µn.' "tPmWo, Nn¥n-°q, tIhew a\p-jy-\mb \n‚-∏-®s‚ kvt\l-amWn-Xv. AXn-t\-°mƒ AKm-[-amb Hcp kvt\l-ap-≠v. B kvt\l-Øns‚ {]Z¿i-\-cwKw Im¬h-dn-bnse {Iqim-Wv. {Iqin¬ acn-®p-bn¿sØ-gp-t∂‰ tbip \ns∂ kvt\ln-°p-∂p.' "A∏-®\o Zpc¥w hcp-Øn-bXp Rm\t√? Fs∂ ImWm≥ t_mws_-bn-¬ h∂-Xp-sIm-≠t√ A∏-®s‚ N¶ps]m´n-bXv?' "\o c£-s∏-S-s´—Rm≥ acn-°-s´. \o bp-hm-hv—Rm≥ hb- ≥. ssZhw kI-ehpw \∑-bv°mbn hym]-cn-∏n-°p-∂p.' aØmbn®s‚ apJØv sshcm-Ky-an-√m-bn-cp-∂p. £a-bp-sS, kvt\lØns‚ hnIm-c-ß-fm-W-hnsS {]Xn-^-en-®-Xv. ]nXmhpw ]p{X\pw ssIIƒ tIm¿Øp-]n-Sn-®p. IÆp-Iƒ ]q´n. tPmWn Xe-Ip-\n-®p. {]m¿∞n-®p-—]m]߃ ssZh-tØmSv G‰p-]-d-™p-sIm≠v.... tbip lrZ-bØ - n-te°p hcm≥ £Wn-®p-sIm≠v....Xs‚ PohnXw C\nbpw ssZhØn-\p-th≠n {]Xn-jvTn-®p-sIm-≠v. tPmWn DSp-∏ns‚ t]m°-‰n¬\n∂pw knKc´pIqSv shfn-bn-se-Sp-Øp. apdn-bpsS tImWn-te°v Htc-dv. "aZy-ta, knK-c-t´. Rm≥ \nt∂mSp bm{X-]-d-™n-cn-°p-∂p.' Ah≥ Dd®p ]d-™p. aØm-bn-®s‚ a\- nse Npg-en-°m-s‰m-Xp-ßn. IÆp\o¿ XpS®p-sIm≠v tPmWn Xe-s]m-°n-b-t∏mƒ Ah¿Æ-\obhpw {]Xym-im-P-\-I-hp-amb Hcp ]pXnb {]]©w lrZ-b-I-hm-S-Øn\p apºn¬ Xpd-°-s∏-´-Xp-t]mse tXm∂n. "tamt\, Fs‚ Pohn-Xm-`nemjw \nd-th-dn. \o ssZh-a-I-\m-bn-cn-°p∂p. tami Zqsc-\n∂v hmKvZØ \mSp I-≠p. \obm-sWs‚ hmKvZ-Øw.' XI¿∂p-I-gn™ B ]nXr-lr-Z-b-Øn¬ IrXm¿∞X bpsS Nnt‰m-f߃ kwPm-X-am-bn. Aev]-t\cw aØm-bn-®≥ hnßn-°-c-™p. Xs‚ aIs\ hnizm-kn-
246
Ggw-Ipfw kmwIp´n
bm-°n-b-Xns‚ kΩm\w IÆo¿ap-Øp-I-fn¬°qSn ssZh-ap-ºn¬ ImgvNh-bv°bm-bn-cp-∂p. izmk-Øns‚ KXn ho≠pw-am-dn. \n¿Øn \n¿Øn At±lw kwkmcn-®p. "tPm˛tPmWo....\o Hcp kphn-ti-j-I-\m-I-Ww. ss_˛-ss__nƒ kvIqfn¬tN¿∂p ]Tn-°-Ww. \√....Hcp....hnhmlw Ign-°-Ww. kphnti-j-th-ebv°p sIm≈m-hp∂ s]¨Ip-´n-bm-bn-cn-°-Ww.' "Rm≥ Fs∂-Øs∂ kphn-ti-j-th-e-bv°p-th≠n {]Xn-jvTn-®n-cn°p-∂p. A∏-®s‚ ]mX ]n≥Xp-Scmw.' "tamt\, C¥y-bnse P\-tIm-Sn-Iƒ A‘-hn-izm-kßfnepw hn{Klm-cm-[-\-bnepw hgn X∏n-Øn-cn-bp-∂p. A....-A-h-tcmSp \o.... \o kXykp-hn-tijw {]kw....-{]-kw-Kn-°-Ww.' "Aßs\ sNømw, A∏®m.' "tam˛-tamt\....' - mepw Rm≥ tbip-{In-kvXp"s]m∂-∏®m—c‡-km£n BtI-≠n-h∂ hn-s‚ kphn-ti-j-tØm-Sp≈ ka¿∏WØn¬\n∂pw C\n ]n≥am-dp-Ibn-√-∏-®m.' D≈ i‡n hos≠-Sp-Øp-sIm≠p ]d™p:"tamt\, Rm≥ an°-hmdpw Npcp-ßnb aWn-°q-dp-Iƒ°p-≈n¬ Cu temIw hn´p IS-∂p-t]m-Ipw. IqSn-t∏m-bm¬ GXm\pw Zn˛-Zn-˛-Zn-h-k-߃IqsS Pohn-®n-cn-°pw....Fs‚ icocw t_mws_-bn¬ GsX-¶nepw Hcp ih-Ip-So-c-Øn¬ kwkv°...-kwkvI-cn-°-Ww. \m˛-\m-´n¬hsc sIm≠p-t]m-Im≥ \Ωp-˛-\-Ωp-˛-\-ΩpsS IpSpw-_-Øn\p ]W-an-√. aÆn-t\mSp tNcm-\p≈ Cu icocw aq∂p Znhkw Xoh-≠n-bn¬sh®v Agp-In-°-cp-Xv....kmdm-Ωbpw Ip™p-ßfpw ]p\-cp-∞m-\-Zn-hkw kz¿§-Øn¬sh-s®s‚ apJw ImWpw....\o Imen\p kpJw-In-´n-bm-˛-bm˛--bm-ep-S≥ tPmen cmPn-sh®v \m´n¬ t]mbn kmdmΩsb Biz-kn-∏-n-°-Ww—Rm≥ acn-°-bmWp tamt\....' "A∏-®m, A∏-®≥ acn-°-bn-√.' "tamt\, tPmWo, acWw A˛-A-˛-A-¥y-a-√. XpS-°-am....-tb-ip-hn-t\mSp-Iq-Sn-bp≈ \nXy-hm-k-Øns‚ XpS°w....-a-cWw Hcp hmXn-em-Wv....-Ip˛Ip-˛Ipgnb-√.' apdn-bn¬ Iptd t\c-tØ°p \n»-_vZX \nd™p \n∂p. aØm-bn®s‚ izmtkm-—zm-k-Øns‚ i_vZw am{Xw B \n»-_vZ-Xsb `RvPn-®p. A®mΩ h∂v aØm-bn-®\p ho≠pw acp∂p \¬In. sas√ aØm-bn-®≥ Dd-°-Øn-te°p hoWp. tPmWn ]nXm-hns‚ apJw kkq£vaw ho£n-®p-sIm-≠n-cp-∂p. A¿≤-cm-{Xn-tbm-S-Sp-Ø-t∏mƒ aØm-bn-®s‚ apJ-Øp-≠mb am‰w tPmWn {i≤n-®p. ag-°mdp \oßnb BIm-iw-t]mse B apJw sXfn™p-h-∂p. Bsc-tbm I≠p ]p©n-cn°pw t]mse. aØm-bn-®≥ H∂-\-ßn. IÆp Xpd-∂p. "tams\, C®n-cn....-sh-≈w.' tai-∏p-dØncp∂ Hcp Kvfmkv sh≈w tPmWn ssIsb-Øn-sb-SpØp.
]mfw sX‰nb Xoh≠n
247
aØm-bn-®s‚ Np≠p-Iƒ A\ßn: "tbip A∏-®m, tbip A∏®m!' Xm\n-{Xbpw Imew Bcm-[n-°bpw kvt\ln-°bpw {]kw-Kn-°bpw sNbvX tbip-hns\ CS-dnb kzc-Øn-e-t±lw hnfn-°p-I-bm-bn-cp-∂p. sh≈w hmbn¬ Hgn-®psImSpØp. "aXn....-a-Xn.' izmk-X-S- -tØmsS At±lw ]d-™p. ]mÿ sXßp-hnf aØm-bn-®\v sh≈w aXn-bm-bn. temIhpw aXnbmbn. Np≠p-Iƒ Aa¿∂p. IÆp-Iƒ AS-™p. H∂p ]nS-™p. izmkw \ne-®p. ]nXm-hns‚ IÆp-Iƒ Fs∂-t∂-°p-ambn AS-™Xp ho£n-®-t∏mƒ tPmWn-bpsS \b-\-߃ s]cp-ag sNmcn-™p. tdmUp-I-fn¬ Bsfm-gn-™n-cp-∂p. hml-\-߃ hfsc Ipd-®p-am{Xw. ]cn-k-c-amsI \n»-_vZ-X. Aß-Ise IS-ens‚ apIƒØ-´n¬ N{Ihmfw \£-{X-c-ivan-tb‰p InS-°p∂ taL-ß-fm¬ Bh-cWw sNø-s∏-´n-cp-∂p. h¿Æ-s∏m-en-a-sIm≠v lrZ-bsØ Ipfn-c-Wn-bn-°p∂ N{µs‚ ]msemfn Bip-]-{Xn-bpsS ta¬°q-c-bn¬ \nd-s™m-gp-In. \nem-hn¬ hnS¿∂ sh≈-∏q-°-fn¬ Xmh-f-a-Sn-®n-cp∂ Ipfn¿Im‰v P\m-e-bpsS Iºn-b-gn-I-fneqsS AIØp {]th-in-®p. ipt`m-Z¿°-amb B A¥-co-£-Øn¬ c≠p Imcy-߃ kw`-hn®p: Hcp hnip-≤≥ \nXy-X-bn¬ tN¿°-s∏´p; Hcp-ap-Sn-b≥ ]p{X≥ am\km-¥-c-s∏-´p. Hc-∏≥ acn®p; Hcp aI≥ P\n-®p. Hcmƒ imco-cn-Iambn acn®p; as‰m-cmƒ Bflo-b-ambn P\n-®p. Hc-∏s‚ IÆ-S™p; Hcp aI-t‚Xp Xpd-∂p. t\tc HmSnb Hcp Xoh≠n ]dp-Zo-k-bn-te°p IS∂p; ]mfw sX‰nbXv t\¿hgn Xncn-™p. aØm-bn-®≥ km£n-I-fpsS kaq-l-Øn-embn; tPmWn hnizm-kn-IfpsS Iq´-Øn-epw. P\-\hpw ac-Whpw H∂n®p ktΩ-fn-°p-I-bpw, acWw P\-\sØ Df-hm-°p-IbpwsNbvX Hc]q¿∆ cwK-am-bn-cp-∂p AXv.
Ccp-]-Øn-sb´v tXm
a-kns‚ t^m¨ i_vZn-®p. "ltem....' "ltem.' "CXmcm?' "Hm. Rm\m.' "F¥m A¿≤-cm-{Xo-ev....?' "Bip-]{- Xo¬ tPmWosS ]nXmhv \m´n¬\n∂p h∂n-cp-∂p. s]s´∂v lrZ-b-kvXw-`\waqew acn-®p.' tXmakv A¬]-t\-c-tØ°p \n»-_vZ-\m-b-tijw CS-dnb kzc-Øn¬ tNmZn®p: "F∏gm kw`hw?'
248
Ggw-Ipfw kmwIp´n
"Ac aWn-°qdp Ign-™p.' "Rm\-tßm´p hctWm?' "DSt\ hc-tWm-∂n-√....-tPm-Wn-°n-hnsS Bcp-an-√. Fß-s\-¶nepw ihw \m´n-se-Øn-°-Ww.' "tISp-Iq-SmsX Asß-Ø-Øn-√. \mep-Zn-h-ksØ Xoh-≠n-bm-{X-bm, ihw Agp-In-t∏m-Ipw.' "Xoh≠n th≠m. hnam-\-Øn-em-bm-se¥m? \m´n-en-cn-°p∂ `mcysb ImWn-°msX ihw ChnsS Ipgn-®n-Sp-∂Xp tZmj-at√?' "hnam-\tam? AXn\p ]Ww tht≠?' "C{Xbpw ae-bm-fn-I-fp≈ t_mws_-bn¬ sImsd cq]m ]ncn-s®-Sp°p-∂Xp henb {]iv\-an-√. A®m-b≥ {ian-®m-°n-´pw. \Ω°pw Ign-h\p-k-cn®v Hcp kw`m-h\ sImSp-°mw.' "Bs´ Btem-Nn-°mw. ssZh-ln-Xw-t]mse \S-°-s´.' t^m¨ Xmsgh®n´v A®mΩ tPmWn-bpsS apdn-bn-se-Øn. ZpxJw \nd™ IÆp-I-fp-b¿Øn Ah≥ H∂p t\m°n. "tPmWo, Rm≥ `¿Øm-hns\ hnfn®p]d-™n-´p-≠v. Fß-s\-sb¶nepw arX-tZlw \m´n-se-Øn-°m≥....ssZhw hgn Xpd-°pw. ho´n-te°p sSe{Kmw Ab-®n-´p-≠v.' Ah≥ Zo¿L-am-sbm∂p \niz-kn-®-tX-bp-f-fq. ZpxJ-Øns‚ \nizmk-am-bn-cp∂p AXv. tXmakv Sm‰m Iº-\n-bnse Hcp-b¿∂ DtZym-K-ÿ-\mW.v At±lw cm{Xn-bn¬ Iº-\n-bnse {][m\s∏´ ae-bmfn DtZym-K-ÿ-sc t^mWn¬ hnfn-®p-W¿Øn. `mcybpw Ip™p-ßfpw \m´n-em-bn-cn°p-∂n-S-tØmfw aØm-bn-®s‚ icocw t_mws_-bn¬ kwkvI-cn-°p-∂Xv DNn-X-a-s√∂ A`n-{]mbw tXmakv Iq´p-tZym-K-ÿ-tcm-Sq-∂n-∏-d-™p. am\p-jn-I-amb klm-\p-`qXn ImWn-t°-≠Xv ae-bm-fn-I-fpsS IS-a-bm-sW-∂-t±lw A`n{]m-b-s∏-´p. t\cw shfp-Ø-t∏mƒ hnam-\-Sn-°-‰n-\p≈ ]W-hp-ambn Gsg-´p-tZymK-ÿ-¿ Bip-]-{XnbpsS apºn-se-Øn. G‰hpw henb XpI kw`m-h\ sNbvXXv sNß-∂q¿ kztZ-in-\n-bmb tUmIvS¿ kc-kzXn \mb-cmWv— ap∂qdp cq]. tPmWn Ah-km-\-ambn ]nXm-hns‚ ico-c-Øn-semcp {]mh-iyw-IqSn Npw_n-®p. arX-tZlw apdn°p shfn-bn-te°p \o°n. a{Zm-kn-te-°p≈ cmhn-esØ bm{Xm-hn-am-\-Øn¬ ih-s∏´n Ib-‰n. tIc-f-Øn-ep-S-\ofw kphn-ti-j-Zo-]-hp-ambn Im¬\-S-bmbpw Imf-h-≠nbnepw k©-cn® aØm-bn-®s‚ icocw hln-°p∂ hnam\w A\-¥-amb hnlm-b- n-te°v Ccºn Db¿∂p. arX-tZlw ho´n-se-Øn-b-t∏mƒ D®-bm-bn. \qdp-IW - ° - n\p P\-߃ PmXn-aX - k - ` - m-t`-Zs - at\y kmdm-Ωsb Bizkn-∏n-°p-hm≥ hnizm-k-`-h-\-Øn¬ XSn-®p-Iq-Sn. sslµ-h¿, apkvfow-Iƒ, {InkvXym-\n-Iƒ Xan-g¿, ae-bm-fn-Iƒ ItØm- e n- ° ¿, bmt°m- _ m- ° m¿, am¿tXm- a m- ° m¿, e≠≥
]mfw sX‰nb Xoh≠n
249
anj≥Im¿, kn.-F-kv.-sF-˛-°m¿. ]pdta s\øm-‰n≥Ic Xmeq°n-ep≈ s]¥-t°m-kvXp-k-`-I-fnse hnizm-kn-I-fpw. BZyw A\p-tim-N-\-k-tµiw Adn-bn® ]©m-bØv Hm^o-k¿ tKmhn-µ≥\m-b-cpsS hm°p-Iƒ aØm-bn-®s‚ Pohn-X-sØ-∏-‰n-bp≈ Hcp A\y-a-X-ÿs‚ hne-bn-cp-ج Bbn-cp∂p: "Fs‚ Hcp \√ kvt\ln-X-\m-bn-cp∂ aØmbn D]-tZ-in-bpsS \ncymW-Øn¬ A\p-tim-N\w tcJ-s∏-Sp-Øm-\mWv Rm≥ ChnsS h∂n-cn-°p∂-Xv....c≠p s]¥-t°m-kvXp-Im-cp-ambn am{Xta ASpØv ]cn-N-b-s∏-Sm≥ F\n°v CS-bm-bn-´p-≈q. H∂v sXßp-hn-f-a-Ømbn D]-tZ-in. c≠m-asØ Bƒ aq∂p-h¿jw apºv \ncym-X-\mb Bdm-aS sIm®p-Ip™p k∂ymkn. Ch¿ c≠p-t]cpw aXhnj-b-Øn¬ Xo{h-hm-Zn-Iƒ Bbn-cp-∂p. kXysa∂p tXm∂p∂ hnizm-kh - n-jb - ß - f - n¬ Ah¿ c≠p-t]cpw ISn®p]nSn®p Xqßn-°n-S-°p-∂-h¿ Bbn-cp-∂p. hn´p-ho-gvN-bn-√m-Ø-h¿. F∂m¬ Ah¿ Btcbpw t{Zmln-°p-Itbm shdp-°-pItbm sNøp-∂-h¿ A√m-bn-cp-∂p. almflmKm‘n Alnw-km-XX - z-ßf - n¬ Dd-®p-\n-∂p-sIm≠v At±-lØ - ns‚ Bi-b-߃ {]N-cn-∏n-®-Xp-t]mse aØmbn D]-tZin tbip-tZ-hs‚ Bib-߃ {]N-cn-∏n-®p. At±-l-Øns‚ ]e Bi-b-ß-fp-ambn F\n°p tbmPn-∏n-√m-bn-cp-∂p. R߃ XΩn¬ aX-hn-j-b-ß-sf-∏‰n N¿®-Ifpw hmKzm-Z-ßfpw D≠m-bn-´p-≠v. At±lw Hcn-°¬t]mepw tIm]n-®n-´n-√. BImØ hm°p ]d-™n-´n-√. Nmb IpSn®v kt¥m-j-am-bn-´mWv R߃ Ft∏mgpw ]ncn-bm-dp-≈-Xv. Hcp s]¥-t°m-kvXp-Im-c≥ F∂-Xn-ep-]-cn, Hcp \√ a\p-jy-\mbn Rm≥ At±-lsØ F∂pw Hm¿°pw.' tI´p-\n-∂-h¿ tKmhn-µ≥\m-b-cpsS A`n-{]m-bsØ Xe-Ip-ep°n AwKo-I-cn-®p. s]¥-t°m-kvX-cpsS {]Xn-\n-[n-bmbn ]mÿ `mK-h-X¿ ]m∏-®≥ A\p-tim-N\w Adn-bn®p: "]mÿ sXßp-hnf aØm-bn-®s\ Ccp-]-Xph¿jw apºmWv Rm≥ BZy-ambn ]cn-N-b-s∏-´-Xv.... At±lw {InkvXphns‚ Hcp k∂-≤-`-S≥ Bbn-cp-∂p. h¿j-Øn¬ ap∂q‰n Adp-]-Ø-©pZn-h-k-ß-fnepw At±lw bp≤-°-f-Øn¬ Bbn-cp-∂p. ]m]-Øn-s\-Xnsc, A‘-hn-izm-k-߃s°-Xn-sc, Hcp k‘n-bn√m ka-c-amWv At±lw \S-Øn-b-Xv. AXp-sIm-≠v At±-l-Øn\v i{Xp-°ƒ [mcm-f-ap-≠m-bn-cp∂p. AXn-tesd an{X-ßfpw D≠m-bn-cp-∂p. At±-l-Øns‚ acWw \ap°v Xocm-\-jvSw. kXy-hn-izm-k-Øn-\p-th≠n t]mcm-Sp-hm≥ aØm-bn-®-s\t∏m-se-bp≈ kphn-ti-j-I-∑msc ssZhw C\nbpw A`n-tjIw sNtø≠-Xn-\p-th≠n \ap°p {]m¿∞n-°mw.' hnizm-k-{]-am-W-ß-fn¬ CXc aX-ß-fp-ambpw k`-I-fp-ambpw A`n{]m-b-hy-Xym-k-ß-fp-≠m-bn-cp-s∂-¶n-epw, GXp aX-°m-c-s\bpw a\p-jys\∂ coXn-bn¬ aØm-bn-®-≥ B-Z-cn-®n-cp-∂p. k`bpw aXhpw t\m°msX tcmK-Zpx-Jm-Zn-I-fn-eqsS IS-∂p-t]m-Ip∂ `h-\-ß-fn¬ HmSn-sbØn Ahsc Biz-kn-∏n-°p-I aØm-bn-®s‚ ]Xn-hm-bn-cp-∂p. D]-tZ-i-km-ay-ap≈ k`I-fpsS sFIyhpw eb-\hpw Pohn-Xm-`n-em-j-ambn At±lw AwKo-I-cn®n-cp-∂p. aØm-bn-®s‚ hy‡n-Xz-Øn\p tbmPn® P\-k-©-b-am-W-hnsS h∂pIq-Sn-b-Xv.
250
Ggw-Ipfw kmwIp´n
kmbm-”-Øn¬ arX-i-cocw ivaim-\-Øn-te°p am‰m≥ Xøm-dm-bt∏mƒ h∂p-Iq-Snb ]pcp-jmcw k`m-t`-Z-sat\y GI-kz-c-Øn¬ Ah-km\sØ Nc-a-Km-\-am-e-]n-®p. ka-bamw cY-Øn¬ Rm≥ kz¿K-bm{X sNøp-∂p. F≥kz-tZiw Im◊-Xn-\mbv _≤-s∏-t´m-Sn-Sp-∂p.... sh≈-Øp-Wn-bn¬ s]mXn™ sXßp-hnf aØmbn D]-tZ-in-bpsS `uXn-I-i-cocw Adp-]Xp h¿jsØ ka-bamw cY-Øn-ep-ff bm{X Ahkm-\n-∏n-®n-´v, BdSn \of-ap≈ Hcp IdpØ s]´n-bn¬, hnizm-k-`-h-\Øns‚ Ing-t° hmXn-en¬°q-Sn, Ic-bp∂ kmdm-Ωt- bbpw apd-hnfnIq´p∂ s]¨Ip-™p-ßt- fbpw ]n∂n-em-°n-s°m≠p ih-IpSoc-Øn-te°p \oßn. kqcy≥ Ip¶paw tX® Ingt° N{I-hm-f-Øn¬ Xe-\o-´n. XΩn¬ ]ncn-bp∂ P\-k-©-b-Øns‚ \Sp-hn¬, ]pI Noddn AW-®p-\nev°p∂ Xoh-≠n-bpsS kao]w A®m-Ω-t\gvkpw `¿Ømhpw tPmWnbpw H∂n-®pIq-Sn. Imd-]-I-Sw- ico-c-Øn-ep-≠m°nb apdn-hp-Ifpw NX-hp-Ifpw kpJ-ambn-°-gn-™p. ]t£, ]nXmhv acn-®n´v BgvN-Iƒ Ign-™n-cn-°p-∂p-sh¶nepw B kw`hw tPmWn-bpsS lrZ-b-Øn-ep-≠m-°nb apdn-hp-Iƒ kpJam-ImsX tijn-°p-∂p. Hcp ]pXnb krjvSn-bm-bn-´m-W-h≥ A®mΩ t\gvkn-s‚bpw tXmakn-s‚bpw apºn¬ \n¬°p-∂-Xv. ]´p-\q¬∏p-gp-hn-s\-t∏mse X∂-Øm-\p-≠m-°nb he-bn¬ kwl-cn°-s∏-Sm-Xn-cn-°m-\p≈ hnthIw C∂-h-\p-≠v. £Wn-I-amb buh-\-hk-¥-Øn-\p-th-≠n, \msf DS-bm-\n-cn-°p∂ Pohn-X-N-j-I-Øn-\p-th≠n, IÆn-a-bv°p-∂-Xn-\n-S-bn¬ hmSnho-gp∂ hnIm-c-Z-f-߃°p th≠n C\nta-en¬ Ah≥ hne-t]-ip-I-bn-√. aÆn\pw s]Æn\pw s]m∂n\pwth≠n C\n Ae-bp-I-bn-√. ]Icw hnÆn-\p-th≠n A≤zm-\n-°m≥ t]mI-bm-Wv. aØmbn D]-tZin t{]mPz-en-∏n® kphn-tijZo]w Db¿Øn-∏n-Sn-°m≥ Dd® Xocp-am-\-tØm-Sp-Iq-Sn-bm-W-h≥ \nev°p-∂-Xv. tPmWn-bpsS amXm-hns\ Gev]n-°m≥ t_mws_-bnse ae-bmfn s]¥-t°mkvXp hnizm-kn-Iƒ ]ncn-s®-SpØ c≠m-bncw cq]-bpsS ]Ws∏mXn ssIbn-te-ev]n-®p-sIm≠v tXmakpw A®m-Ωbpw bm{X ]d™p: "tPmWo, \n\°p \∑ hc-s´.' "ssZhw \nßsf A\p-{K-ln-°-s´. Fs‚ amXm-hn-\p-th≠n X∂ Cu henb XpIbv°p \µn.' "BIpw-Im-eØp sNbvX \∑-bpsS ^ew NmIpw-Im-eØp In´pw. \nß-fpsS ]nXmhp sNbvX \√ {]hrØn-I-fpsS ^ew \nß-fpsS IpSpw_-Øn\p h∂p tN¿∂n-cn-°p-I-bm. At±-l-Øns‚ \∑ A\p-`-hn® aebm-fn-Iƒ ]ecpw ssI Xpd∂p klm-bn-®p. AXp-sIm≠m C{Xbpw henb Hcp XpI ]ncn-™p-In-´n-b-Xv.'
]mfw sX‰nb Xoh≠n
251
aØm-bn-®s‚ Nc-a-hm¿Ø s]s´-∂mWv t_mws_-bnse ae-bm-fnI-fp-sS-bn-S-bn¬ {]N-cn-®-Xv. hmcym-]p-cw, CS-a¨, Ggw-Ipfw F∂o ÿe-ß-fn¬ aØm-bn-®≥ {]h¿Øn-®n-cp∂ ImeØv At±-l-Øns‚ {]m¿∞-\-bp-sSbpw Bfmw-{]Xn kphn-ti-j-th-e-bp-sSbpw ^e-ambn am\km-¥-c-s∏´ ]e bphm-°ƒ C∂v t_mws_-bn¬ DtZym-K-ÿ-cm-Wv. Zo¿L-Im-esØ kphn-ti-j-tk-h-\-Øns‚ Ncn{Xw ]n∂n-ep-s≠-¶nepw kz-¥-ambn hotSm hbtem kºm-Zn-®n-´n-√mØ sXßp-hnf aØmbn D]tZ-in! At±-l-Øns‚ `mcybv°v Hcp hoSp-h®p sImSp-°-W-sa-∂p-≈Xv t_mws_-bnse ae-bm-fn-bp-hm-°-fpsS {]tXyI Xmev]-cy-am-Wv. AXn\pth≠n ]ncn-s®-SpØ XpI-bmWv tXmakv Gev]n® c≠m-bncw cq]. "tXmam-®m-b\pw A®m-Ω-kn-Ãdpw sNbvX D]-Im-c-߃ Rms\m-cn°epw ad-°-Øn-√.' IÆp-\o-¿sIm≠p \\™ ssIte-kp-sIm≠p apJwXpS-®p-sIm-≠-h≥ ho≠pw \µn ]d-™p. "tPmWo, R߃ Rß-fpsS ISa \n¿∆-ln-®-tX-bp-f-fq, k`-sb∂ ico-cØ - nse Hc-hb - hw thZ-\b - \ - p-`h - n-°p-tºmƒ AXns\ klm-bn-°m≥ a‰-h-b-h-߃°pw IS∏mSp≠v.' henb XI-c-s∏-´nbpw aØm-bn-®≥ D]-tbm-Kn-®n-cp∂ thZ-]p-kvXIhpw ssIbn-te¥n tPmWn Xoh-≠n-bn¬ Ib-dn. ]nXr-kz-Ømb thZ]p-kvX-Iw. Hcp ]¥b Hm´-°m-c-s\-t∏mse h≠n apt∂m´v HmSn-—-]mfw \osf N{I-ap-cp-´n-s°m-≠v, hm\w\osf ]pI Xp∏n-s°m-≠v. tPmWn ko‰n¬ Nmcn Nn¥n-®p-sIm-≠n-cp-∂p. c≠-‰hpw ap´msX \o≠p-In-S° - p∂ sdbn¬∏m-fß - sf Ah≥ t\m°n. Pohn- X hpw Aß- s \- b m- s W- ∂ - h \p tXm∂n. \∑bpw Xn∑- b pw, kmØm\pw ssZh-hpw, PU-kz-`m-hhpw Bfl-kz-`m-h-hpw, Ccpfpw shfn®-hpw, \c-Ihpw kz¿§hpw Hcn-°epw Hcn-SØpw Iq´n-ap-´p-∂n-√. adn®pw Xncn®pw Ah≥ Nn¥n-®p. Rm≥ kmØms‚ ASn-a-bm-bn-cp-∂p—C-t∏mƒ ssZh-a-I-\m-Wv. - t- ∏mƒ {InkvXp-hn¬ \∑-bm-bn-Øo¿∂n-cn-°p∂p. Xn∑-bm-bn-cp-∂p-—C Ccp-fm-bn-cp-∂p-—C-t∏mƒ Ir]-bm¬ Pohs‚ shfn-®w. Xoh≠n ]q\-bn-se-Øn-b-t∏mƒ tÃjs‚ πm‰vt^m-an¬ Hcp Iq´am-fp-Iƒ h≠n {]Xo-£n®p \nev°p-∂p. an°-h-cp-sSbpw \b-\-߃ Cud\Wn™ncp-∂p. a\p-jy¿ At\ym\yw bm{X ]d-bp∂ cwK-a-h≥ ho£n-®p. `¿Øm°-∑m¿ `mcy-am-cn¬\n∂p ]ncn-bp-∂p. a°ƒ A∏-\Ω - a - m-cn¬\n∂v. ktlmZ-c-∑m¿ ktlm-Z-cn-I-fn¬\n∂v. DtZym-K-ÿ-∑m¿ Iq´p-tZym-K-ÿ-∑mcn¬\n∂v! acWw Hcp Xoh-≠n-bm-Wv—-a-\p-jy≥ a\p-jy-t\mSp bm{X ]d-bp∂p. BZm-ans‚ ]m]-Øns‚ iº-f-amWp ac-Ww. PohnXw Hcp Xoh-≠n-bm-{X-bm-Wv-—-C-l-tem-I-Øn¬ XpSßn ]ctem-I-tØmfw \o≠p-t]m-Ip-∂ -bm-{X. Nne¿°nXp tam£bm-{X. thsd Nne¿°p im]-bm-{X. a\p-jy-sc√mw bm{X sNøp-∂p. Nne¿ kz¿§-
252
Ggw-Ipfw kmwIp´n
Øn-te-°v. Nne¿ \c-I-Øn-te°v. Xoh-≠nsb apt∂m´p Nen-∏n-°p-∂Xv Iev°cn IØn-®p-≠m-°p∂ Du¿÷w. Fs∂ aptºm-´n-\nbpw \bn-°p-∂Xv ]cn-ip-≤m-flm-hns‚ Xo. a\ pw Hcp Xoh-≠n-bm-Wv. Hm¿Ω-bpsS ]mf-ß-fn-eqsS `qX-Im-eØn-te°v IqS-°qsS HmSp-∂p. s]s´∂v h¿Ø-am-\-Im-e-Øn-te°v aSß-nh-cp-∂p. CS-bv°nsS {]Xo-£-I-tfmsS `mhn-Im-e-tØ-°pw. PohnXw Xoh-≠n-t]mse amdn-a-dn-bp-∂p-—-C-∂se Ccp-∂-h-c√ C∂ncn-°p-∂-Xv. hcp-∂p, t]mIp-∂p. Ib-dp-∂p, Cd-ßp-∂p. tbip-{In-kvXp-am{Xw C∂-sebpw C∂pw Ft∂°pw am‰-an-√m-Ø-h≥. BZmw hnX® ac-WsØ Ah≥ Iog-S-°n. -{In-kvXp-aqew Fs‚ {]nb A∏-®≥ F∂pw Pohn-°pw. Ct∏mƒ Fs‚ A∏-®s‚ Bflmhv ]dp-Zo-k-bn¬ hn{i-an-°p-∂p. Hcn-°¬ amem-J-am¿ Imlfw apg-°pw. {InkvXp taL-ß-fn¬ {]Xy£-s∏-Spw. acn-®-h¿ Dbn¿sØ-gp-t∂-¬-°pw. Poh-t\m-Sn-cn-°p-∂-h¿ cq]m¥-c-i-co-cn-I-fm-Ipw....-`q-an-bn¬ \nXy ]dp-Zo-k- ÿm-]n-°-s∏-Spw. ]ns∂ acWw D≠m-I-bn-√. Xoh-≠n-bpsS Nqfw-hnfn ZqX-∑m-cpsS Iml-f-[z-\n-t]mse Ah\p tXm∂n. Xoh≠n \oßp-tºmƒ Nnte-S-ß-fn¬ ]®-s°m-Snbpw Nph-∏p-sImSnbpw Db-cp-∂-X-h≥ {i≤n-®p. Pohn-X-bm-{X-bnepw kpJ-k-‘n-Ifpw ZpxJ-k-‘n-I-fp-ap-s≠∂ hkvXp-X-b-h-t\m¿Øp. sNs¶m-Sn-sb-¶n¬ \nev°pw h≠n ]®-]-d-∂m¬ \oßpw h≠n. Fs‚ PohnXw CtX-hsc Nph-∂-sIm-Sn-bpsS—A]-I-S- Øns‚— ta-J-e-bn-em-bn-cp-∂p. tbip-{In-kvXp-aqew ]®-s°m-Sn-bpsS—tam£-h-gnbpsS taJ-e-bn-em-bn-cn-°p-∂p. Xoh-≠n-s°mcp e£y-ap-≠v. AhnsS GXp ka-b-sØ-Øp-sa∂p \n›-b-ap-≠v. Pohn-X-Øn\pw Hcp e£yw-th-Ww. Cs√-¶n¬ ]cm-P-b-ambn-cn-°pw. cm{Xnbpw ]Iepw tPmWn Dd-°-an-√msX Nn¥n-®p. CS-bv°nsS ]c-tem-I-Øn¬ \n∂pw Cl-tem-I-Øn-te°v Ahs‚ Nn¥ Xncn-®p-h-∂p. Fß-s\-bmWv AΩ-®n-bpsS apºn¬ ]nXm-hns‚ ac-W-cwKw hnh-cnt°-≠Xv? Fß-s\-bm-bn-cn°pw Fs∂ AΩ-®nbpw \m´p-Imcpw kzoI-cn-°p-∂Xv-—-ap-Sn-b≥]p{X\p In´nb kzmKXw In´ptam? AtXm, B´n-∏m-bn-°ptam? Hcn-°e - p-an-√. Fs‚ AΩ®n kvt\l-hX - n-bm-W.v £an-°p-∂h - f - m-W.v Xoh≠n ]pI-°p-ge - p- hgn Iev°c - n-s∏mSn Ie¿∂ I´-∏pI ]pd-tØ°p X≈n. hnImcw ]pdØp X≈m≥ tPmWn CS-b° v nsS Zo¿L-izmkw hn´p. B¿t°m-W-sØ-Øn-b-t∏mƒ Hcp Xoh≠n ]mfw sX‰n InS-°p∂Xv tPmWnbpw bm{X-°mcpw Xe shfn-bn-te-°n´p t\m°n-°-≠p. I¿Ømth C\n Rm≥ ]mfw-sX-‰nb Xoh≠nb√. hgn sX‰nbh-\-
]mfw sX‰nb Xoh≠n
253
√. Pohs‚ hgn-bn-tem-Sp-∂-h-\m-Wv. t\tc HmSp-∂-h-\m-Wv. ]mfw sX‰m-tXm-SWw C\o Xmfw sX‰m≥ ]mSn√! `mc-X-Øns‚ alm-[-a-\n-bneqsS, aWn-a-µn-c-ßfpw DØpw-K-tKm-]p-cßfpw I´-∏pI DZz-an-°p∂ ^mIvS-dn-Ifpw ]n∂n-´p-sIm-≠v, ImSp-Ifpw Im´m-dp-Ifpw Ih-®p-h-®p-sIm-t≠m-Sp-I-bmWv Xoh-≠n. A]q¿∆ kpµ-c-amb h≥ImSp-I-fn¬\n∂pw IpWp-ßn-sbm-gp-In-hcp∂ Im´-cp-hn-I-fpsS arZp-e-kw-Ko-Xhpw, \mkm-c-{‘-ßsf \n¿hr-Xn-bq´p∂ kpK-‘-]p-jv]-ß-fpw, kly-]¿h-X\n-c-I-fpsS ]®-®p-≠p-I-fn¬\n∂p-Xn-cp∂ a[p-c-∏p-©n-cn-bpw-—-F-√m-sa√mw Bkz-Zn-®p-In-S-°p∂ ae-bmf-°-c-bpsS hncn-am¿hn-te-°-W-bp-I-bmWp Xoh≠n. bm{X-°m¿ ]ecpw Dd-°-am-Wv. HmSp∂ h≠n-bpsS Xmf-Øn-s\m-∏n-®v, Xs‚ ]nXm-hn-t\‰w {]nb-¶-cam-bn-cp∂ Km\w ]Xn™ kzc-Øn¬ tPmWn Be-]n-®p. Xoh-≠n-bm{X-tb-°mƒ AXy-[nIw Kuc-h-ta-dnb as‰mcp bm{X-sb-∏-‰n—-tam-£bm-{X-sb-∏‰n D≈ Km\-am-bn-cp∂p AXv. bm{X-sNøpw Rm≥ {Iqsi t\m°n bp≤w sNøpw Rmt\-ip-hn-\mbv Poh≥ h®oSpw c£-I-\mbv A¥y-izmkw hscbpw. Xoh-≠n-bpsS \o≠-Nq-f-߃ hoW-ao-´n. Dcp-fp∂ Dcp°pN{I-߃ i_vZ-tLm-j-tØmsS Xtº-d-Sn-®p. t_mKn-Isf _‘n-∏n-°p∂ Iq‰≥ Nß-e-Iƒ Xmf-Øn-s\mØv \rØw Nhn-´n. ]pI-°p-g-ep-Iƒ [q]w hoin. F©n≥ap-dn-bnse Iev°-cn-°-j-W-߃ A·n-\m-hp-Iƒ kzoI-cn®v Du¿÷-Øns‚ DS-b-h\v Hmim\m ]mSn. sdbn¬tdm-Uns‚ ]m¿iz-ß-fnep≈ Iøm-e-Iƒ ImtXm-¿-Øp. Ah-bn¬ ]S¿∂p-In-S-°p∂ h≈n-s®Sn-Iƒ Xe XmgvØn {kjvSm-hns\ hµn-®p-—-hr-£-k-kym-Zn-Iƒs°√mw `wKnsb \¬Ip∂ A£b\mw ssZhsØ! temIamw Kw`oc hmcn-[n-bn¬ hnizm-k-I-∏en¬ HmSn-bn´v \nXy-ho-sSm-∂p-≠-hn-sS-sbØn I¿Ø-t\m-Sp-IqsS hn{i-an°pw s\Sp-\o-f-Øn¬ Iq´n-bn-W-°nb t_mKnIfpsS A\-°hpw Rc°hpw Cf-°-hpw, ho≠pw ho≠pw FSpØp ]mSnb Km\-i-I-e-߃°p Xmfhpw tafhpw \¬In. bm{X-sNøpw Rm≥ {Iqsi t\m°n bp≤w-sNøpw Rm≥ tbip-hn-\mbv Poh≥h-®oSpw c£-I-\mbv A¥y-izmkw hsc-bpw.
254
Ggw-Ipfw kmwIp´n
A\p-_‘w (H-∂mw-]-Xn-∏v)
Ccp]Xmw \q‰m-≠ns‚ {]mcw` Zi-I-ß-fn¬ ss{IkvX-h-tem-I-Ønep-≠mb Hcp B≤ym-flnI \thm-∞m-\-Øns‚ Dt]m-ev]-∂-am-bn-´mWv s]¥-t°m-kvXp-{]-ÿm\w DS-se-Sp-Ø-Xv. Ata-cn-°-bnepw bqtdm-∏nepw Bcw-`n® s]¥-t°m-kvXp-W¿hns‚ ams‰men temI-Øns‚ F√m h≥Ic-I-fn¬ apg-ßn. temI-Øn-em-Zy-ambn ]cn-ip-≤m-flm-hns‚ kºq¿Æ-hym-]m-c-ap-≠m-bXv c≠m-bncw h¿jw apºv sbcp-i-te-anse "s]¥-t°m-kvXp-\mƒ' F∂-dnb-s∏-´n-cp∂ Hcp-’-h-Zn-h-k-am-bn-cp-∂p (ss_-_nƒ: As∏m-kvX-e-{]-hrØn-Iƒ 2:1˛20). Bb-Xn-\m¬, Cu khn-ti-jm-\p-`-h-Øn¬ hniz-kn-°p∂-h¿ s]mXpsh s]¥-t°m-kvXp-Im¿ F∂-dn-b-s∏-Sp-∂p. ]cn-ip-≤m-fl∏- I ¿® F√m \q‰m- ≠ p- I - f nepw Aßn- ß mbn D≠m- b n- ´ p- s ≠- ¶ nepw temIsØ BI-am\w kv]¿in® Hcm-≤ym-flnI hnπhambn CXp cq]w sIm≠Xv Ccp-]Xmw \q‰m-≠n¬ am{X-am-Wv. C¥y-bnse ss{IkvX-h¿°v c≠m-bncw h¿jsØ ]mc-ºcyw AhIm-i-s∏-Sm-\p-≠v. \n¿`m-Ky-I-c-sa∂p ]d-b-s´, ]mc-º-cy-k-`-I-fn¬ \q‰m≠p-I-fmbn A‘-hn-izm-k-ßfpw A\m-Nm-c-ßfpw bm{¥n-I-amb Bcm-[\m-kw-hn-[m-\hpw ]Xps° \pg-™p-I-b-dn-s°m-≠n-cp-∂p. Cu Zpÿn-Xnbn¬ Hcp-Iq´w hnizm-kn-Iƒ ho¿∏p-ap-´n-bn-cn-°p-tºm-gmWv s]¥-t°m-kvXpW¿hns‚ Im‰p hoin-Øp-S-ßn-b-Xv. k`-bpsS `cW hnizm-km-Nm-c-a-WvUe-ß-fn¬ Ip∂p-Iq-Snb N∏pw-N-hdpw XqsØ-dn™v k`m-Km-{XsØ ip≤oI-cn°-W-sa∂ Bhiyw D∂-bn-®-h-cpsS i_vZw Ah-K-Wn-°-s∏-´n-cn-°bm-bn-cp-∂p. \ncm-icmb ip≤o-I-c-W-hm-Zn-Iƒ amXr-k-`-Isf Dt]-£n-®v, ]q¿Æ-kp-hn-tijw Dƒs°m-≈p∂ BZysØ s]¥-t°m-kvXp-k-`-Iƒ°v ASn-Ød ]mIn. Aß-s\-bmWv ]mc-º-cy-k-`-I-fmb ItØm-en-°m-˛-bmt°m-_mb˛am¿tXmΩm kap-Zm-b-ß-fn¬\n∂pw s]¥-t°m-kvXp-{]-ÿm\-Øn-te-°p≈ "]pd-∏mSv' Bcw-`n-®-Xv. 1836-˛¬ A{_lmw a¬]m-\m-cw-`n® \ho-I-c-W-Øns‚ NqSpw shfn®hpw Hcp B≤ym-flnI DW¿∆n-te°v am¿tXm-Ωm-k-`sb \bn-®p. Cu \ho-I-c-W-{]-ÿm\w s]¥-t°m-kvXp-k-`-I-fpsS hf¿®sb ]tcm-£ambn klm-bn-®p. ASpØ ImeØv ItØm-en°m k`-bn-ep-≠mb "Icnkvam-‰nIv Iq´mbva', bmt°m-_m-b-˛-Hm¿Ø-tUmIvkv k`-bn-ep-≠mb "kotbm≥ kwLw' XpS-ßnb {]ÿm-\-ßfpw s]¥-t°m-kvXp-W¿∆ns‚ Bghpw ]c∏pw h¿≤n-∏n®p-sIm-≠n-cn-°p-∂p. km[m-cW Ncn-{X-t\m-h-ep-I-fn-se-t∏mse (D-Zm-l-cWw: kn.-hn. bpsS "am¿Øm-WvU-h¿Ω') "]mfw sX‰nb Xoh-≠n'-bnse {][m\ IYm-]m{X-ß-fmcpw Ncn-{X-hy-‡n-I-f-√. Ah-sc√mw km¶-ev]n-I-]m-{X-ß-fm-Wv. CXnse D]-I-Ym-]m-{X-ß-fn¬ Nne¿ am{X-amWv bYm¿∞-Øn¬ Pohn-
255
]mfw sX‰nb Xoh≠n
®n-cp-∂n-´p-≈-Xv. (DZm-l-c-W-߃: Ip°p-km-bn-∏v, a∂Øp ]fl-\m-`]n≈, DÆq-Æn-km¿). {][m\ IYm-]m-{X-ß-tfmSp _‘-s∏-SpØn Nn{XoI-cn-°p∂ kw`-h-߃ bYm¿∞ Ncn-{X-a-√. D]-I-Ym-]m-{X-ß-tfm-S-\p_-‘n®p Nn{Xo-I-cn-°p∂ Npcp°w Nne kw`-h-߃°p am{Xta hmkvXhn-I-X-bp-f-fq. XIgn inh-i-¶-c-∏n-≈bpsS "GWn-∏-Sn-Iƒ' t]mse `mh\-bpsS Awiw ap¥n-\n-ev°p∂ Hcp Ncn-{X-t\m-h-em-Wn-Xv. XnI™ Hcp Ncn-{X-t\m-h-en¬ t]mepw (N-cn-{Xm-Jym-bn-I) kw`-h-ßfpsS ]c-am¿∞w, Imew F∂n-hsb AWp-t]mepw hyXym-kw-Iq-SmsX {]Xn-]m-Zn-t°≠ Bh-iy-an-s√∂v ae-bmf t\mh¬ \ncq-]W aWvU-eØnse apXn¿∂ BNm-cy-\mb Fw.-]n. t]mƒ ]d-™n-´p-≠v. Ncn-{X-hpambn Gsd-°psd tbmPn®p t]mbm¬ aXn. CXn-hr-ØØ -- ns‚ KXnbpw {]ta-bm-h-X-c-Whpw kpK-a-am-°m≥-th≠n Ncn-{X-h-kvXp-X-Iƒ hf-®psI-´m≥ t]mep-ap≈ kzmX-{¥yw kmln-Xy-tem-I-Ønse Iogvhg°ßƒ Hcp t\mh-en-Ãn\p \¬Ip-∂p-≠v. B[p-\n-Ik - m-ln-Xy-Øns‚ KXn-hn-KX - n-Is - f-∏‰n Hcp hkvXpX Nq≠n°m-Wn-®p-sIm≠v Cu Ipdn∏v Ah-km-\n-∏n-°mw. kmln-Xy-aW - U v e - Ø - nse B[p-\n-Ic - psS XmXznI \ne-]m-Sn-s\-∏‰n a\- n-em-°m≥ Xmsg-°p-dn-°p∂ D≤-cWn {i≤n-°pI: "Aßs\ {]]-©sØ A\y-tem-Ia - mbpw ac-WsØ kztem-Ia - mbpw ho£n-°p∂ B[p-\nI Nn¥m-KXn Pohn-XsØ Xs∂ \ntj[n-°p∂ XXz-im-k{v X-Øn¬ FØn \nev°p-∂p. \ΩpsS Ime-L´- Ø - ns‚ G‰hpw henb Zm¿i\n-I{- ]iv\w Bfl-lX - y-bm-sW∂p tLm-jn® B¬_¿ Imap-hpw, Xm≥ GI-\m-sW∂p Xs‚ IYm-]m-{X-ßs - f-s°m-≠p ]d-bn® km¿{Xpw Cu Z¿i-\sØ \ymbo-Ic - n-°p-∂p-s≠∂p hnNm-cn-t°-≠n-bn-cn°p-∂p.' ({]-_‘w: "B[p-\n-Ik - m-ln-Xy-Im-cs‚ a\p-jy-Z¿i\w', Fw. sI. am[-h≥\m-b¿). B[p-\nI kmln-Xy-Øns‚ hnI-ea - mb a\p-jy-Z¿i-\Øn\p \s√mcp \n¿∆-N\ - a - m-Wn-hnsS \¬In-bn-cn-°p-∂X - .v kmln-Xy-Øn¬ kZm-Nmc {]t_m-[\ - ß - ƒ°v ÿm\-ap-s≠∂v Dd-®p-hn-iz-kn-°p∂ Hcm-fmWv {]_-‘I - ¿Øm-hmb {io. Fw.-sI. am[-h≥\m-b¿. kmln-Xy-{]-h¿ØI kl-Ic - W kwL-Øns‚ sk{I-´d - n-bmbn Zo¿L-h¿j-߃ tkh-\a - \ - pjvTn® At±lw Hcp ap∂-dn-bn-s∏-∂h - Æ - a - mWv B[p-\nI kmln-Xy-Øns‚ hgn-sX-‰nb t]m°n-s\-∏‰n \sΩ [cn-∏n-°p-∂X - .v Pohn-XØ - ns‚ A¿∞hpw aqeyhpw Is≠-Øm-\pw, Bfl-lX - y-bn-eqsS Pohn-XØ - n¬\n∂v Hfn-t®m-Sp-∂X - n-\p-]I - c - w Pohn-XsØ k[ocw t\-cn-Sm\pw Ahsc t{]cn-∏n-°p∂ IrXn-If - mWp th≠-Xv. ZpjvSXsb Xm-gvØp-Ibpw injvSX - sb Db¿Øp-Ibpw sNøp-∂, X∑-Xn-∑I - sf hI-Xn-cn®p ImWn°p∂ kmlnXy krjvSn-Iƒ ImgvNh - b - vt°-≠Xv Ime-L´- Ø - ns‚ Hcm-hiy-am-Wv. Cusbmcp hnNm-ca - mWv tIcf ss{I-kvXh k-`m-Nc - n-{X-Ønse kap-÷z-ehpw XymK-Zo-]vX-hp-amb Hc-≤ym-b-Øn\v BJym-bn-Im-cq]w \¬Im≥ Fs∂ t{]cn-∏n-®X - v. ssZthm-∑p-Ja - mbn hf-cm≥ Bscsb¶nepw Cu t\mh¬ klm-bn-s®-¶n¬ Fs‚ Ffnb {iaw k^-ea - m-bn.
HIvtSm-_¿ 20, 1983
Ggw-Ipfw kmwIp´n
256
Ggw-Ipfw kmwIp´n
am\y hmb-\-°m-c-\v, Cu IrXn A\p-hm-N-I\v Fßs\, F{X-am-{Xw {]tbm-P-\-s∏´p F∂-dn-bp-hm≥ F\n°v hfsc Xmev]cy-ap-≠v. CXns‚ ]n∂n¬ hfsc {]m¿∞-\bpw A≤zm\hpw ]W-s®-ehpw D≠v. Xm¶sf Cu IrXn kzm[o\n-°p∂p F¶n¬, GsX-¶nepw coXn-bn¬ CXnse Bib- ß ƒ Xm¶ƒ°v {]tbm- P \w sNøp∂p F¶n¬, A°mcyw Xpd-s∂-gpXn Fs‚tbm {]km-[-I-cp-sStbm hnem-k-Øn¬ Ab-®p-X-c-W-sa∂v A`y¿∞n-°p-∂p. Xm¶ƒ°v Cu ]pkvXIw {]tbm-P\w sNbvX hnhcw Adn™v kt¥m- j n- ° p- h m≥ F\n°pw Hc- h kcw \¬Ip-I. IØnse hnh-c-߃ Rm≥ am{Xta hmbn°mhq F∂v \n¿∫-‘-ap-s≠-¶n¬, IØns‚ ]pdØpw Hm∏-WnwKv ^vfm∏nepw ‘personal’ Fs∂-gp-Xn-bm¬ aXn. IØp Xpd-°m-sX, kzIm-cy-ambn Fs‚ t]cn¬ Ab- ® p- X - c m≥ {]km- [ - I - t cmSv A`y¿∞n- ® n- ´ p≠v . ]pkv X - I - Ø ns‚ {]mcw- ` - Ø n¬ sImSp- Ø n- c n- ° p∂ Fs‚ Ata-cn-°b - nse hnem-kØ - n¬ t\cn´v Ab-bv°p∂-Xm-bn-cn°pw DØ-aw. sk]-v‰w-_¿ 17, 2010
Ggw-Ipfw kmwIp´n
NB: {KŸ-Im-cs‚ {]tXyI \n¿t±-im-\p-k-cWw Cu IrXn bph-P\ kwL-S-\-Iƒ hgnbpw {]mtZ-inI k`-Iƒ hgnbpw Nne -kµ¿`ß-fn¬ kuP-\y-ambn hnX-cWw sNøm-dp-≠v. F∂m¬ _p°v tjm∏p-I-fnepw I¨sh≥j≥ Ãmfp-I-fnepw Cu {KŸw kuP-\y-ambn e`n-°p-∂-X-√.