INHOUD ǡǟ
Foto Klaartje Lambrechts. Model Tanja Minnee@2R Model Management Agency. Styling Elspeth Jenkins. Make-up & haar Ines Borgonjon voor Estée Lauder.
p. 68 Pastelparade
#A}Z ' ZOZ9ZU T'#' 'tN'tw AU ''O# q# }'
}tA::'t
O' 'U AU w}ŧ O
SUBSTANCE 34
ŧ #' }ŧ #
Armenië, volop solidariteit
O} t
ǣǟ ǣǡ ǣǢ ǣǣ ǣǤ ǣǥ ǣǧ
A}: U Wat je niet mag missen : O'tA' AU #' Nŧ N't N Uw} ' tw Z'N'U Onze selectie T ¢A'N Onze favoriete releases U# Puggy 9 AOTw 'U w'tA'w Trending in
Ǥǟ Ǥǥ ǥǟ ǥǣ ǥǧ Ǧǡ
9 'UZT''U Taylor Swift* qw >Z Weer zin in seks* w T'UO' AU: Cursus concentratie* ŧ 9}A:qO ww'tw Leve de leeftijd* TZ#' Parade in pastel* 'O¢ŧ U De jaarlijkse goede
cinema en op tv
t'qZt} :'
voornemense
Links Textile City door AIkunstenaar Joann (@jooo.ann).
Volg ons op marieclaire.be/nl *onze coverartikels
KLAARTJE LAMBRECHTS. JOANN.
ǥ ǧ Ǡǡ Ǡǣ Ǡǥ
STYLE 78 90 92
94 102 108 112 113
114 118 120 124
ANNA DAKI.
129 130
MODE
MODE Zwart met wit SAVOIR-FAIRE Saint James NWS Horloges en juwelen
BEAUTY*
MAKE-UP Een frisse start* SELECTIE New kids on the block DE SCHOONHEIDSGEHEIMEN VAN
de journalisten zelf * GETEST Retinol FOCUS Mascara
LIFESTYLE
BRAZILIË Coupe brésilienne MAURITIUS Het zachte eiland GEORGIË Cultuur en wijn MASTERCLASS François Durand,
Brassière en rok in breiwerk en tas Kelly in leer Hermès, beha ðĊ šūÌÐ Ruohan. Zonnebril in acetaat Gucci by Marc Le Bihan, oorbellen in zilver Uncommon Matters, horloge Mini DolceVita Longines, šÐæÐăīðĊæÐĊ ðĊ æďķÌ Arthus Bertrand.
ecologische pionier
HOROSCOOP ELSPETH HOUDT HET LUCHTIG
p. 78 Hermetisch zwart
oen ik onlangs een TikTok-account aanmaakte, kreeg ik als eerste video een op een kauwgom knabbelende jonge vrouw te zien. “Een reclamevideo voor Stimorol!” dacht ik meteen. Net toen ik de video licht geïrriteerd wilde wegswipen, verscheen de ware toedracht in pastelkleurige letters op het scherm. “Anti-aging hacks from your local 31-year old.” Volgens de vrouw in kwestie kan je lachrimpels tegengaan door dagelijks op een kauwgom te kauwen. Je zou er een “hartvormig gezicht” door krijgen en een “jeugdige uitstraling”. Een volstrekt onwetenschappelijke claim, al is dat niet het punt dat ik in deze edito wil maken. Er is namelijk een reden waarom het algoritme mij soortgelijke content voorschotelt. Ik ben vorig jaar 32 geworden, en dus moet ik volgens de cosmeticasector dringend beginnen smeren, kauwen en spuiten om het totale verval van mijn gezicht en lichaam te voorkomen onder de noemer preventie. Daar is, voor alle duidelijkheid, op zichzelf niets mis mee. Jezelf verwennen met producten en behandelingen is vaak gewoon leuk en ontspannend, en een verzorgde huid geeft nu eenmaal meer zelfvertrouwen. Maar het is wel belangrijk om te beseffen dat je de tijd niet kan terugdraaien en dat we dat ook niet moeten willen kunnen. Nu heb ik als man natuurlijk makkelijk praten. Ik voel wel een bepaalde druk om er niet als een verschrompelde
vijg uit te gaan zien, maar de maatschappij is voor ouder wordende vrouwen veel harder. Het gezegde luidt niet voor niets: men age like fine wine and women age like milk. Klinkklare, achterhaalde onzin natuurlijk, maar ondertussen zijn in de bioscoop, in de reclame, in de media en op de arbeidsmarkt vrouwen boven de vijftig nog steeds grotendeels onzichtbaar. Het is net daarom dat we in Marie Claire al lang de term ‘anti-aging’ niet meer gebruiken, nooit met te jonge modellen werken en in deze beauty special geen klassieke tips geven om je rimpels glad te strijken, maar vrouwen aan het woord laten die vertellen hoe ze met de leeftijd zelfverzekerder en gelukkiger zijn geworden. Mét rimpels, pigmentvlekken en kraaienpootjes. Als serums, lippenstift of haarverf je een beter gevoel geven, dan vind je ook genoeg nieuwigheden in dit magazine. Maar probeer ze vooral voor jezelf te gebruiken, niet om te voldoen aan de objectiverende schoonheidsidealen die al lang de wereld uit hadden moeten zijn. Daar zou uiteindelijk iedereen mooier van worden, jong en oud.
Timon Van Mechelen Hoofdredacteur timonvm
EVA DONCKERS.
T
EDITO Zure melk
BESCHIKBA AR OP DIOR .COM - DIOR ONLINE 02/620.00.98
THE NEW LIPSTICK 7 0 S H A D E S . S AT I N & V E LV E T C O U T U R E F I N I S H E S .
MARIE CLAIRE IS EEN UITGAVE VAN BASTILLE VENTURE CAPITAL N.V. (BTW BE 0875.062.635) CHAUSSÉE DE LOUVAIN 431 D, B-1380 LASNE. HOOFDREDACTEUR
Timon Van Mechelen tvm@marieclaire.be ARTDIRECTOR
Sophie Brevers sbr@marieclaire.be FASHION & STYLE DIRECTOR
Elspeth Jenkins eje@marieclaire.be HEAD OF CULTURE
Joëlle Lehrer jle@marieclaire.be BEAUTY & LIFESTYLE EDITOR
Kim De Craene kdc@marieclaire.be EINDREDACTIE
Marie Geukens mge@marieclaire.be MEDEWERKERS
Ines Borgonjon, Valentine Dams, Johannes De Breuker, Aurélia Dejond, Eva Donckers, Virginie Dupont feat. talkie-walkie srl, Miriana Frattarola, Ringo Gomez-Jorge, Etienne Heylen, Leonieke Karlas, Annelies Kin, Marnix Krekels, Klaartje Lambrechts, Tanja Minnee, Malvine Sevrin, Eva Thurman, Florianne Thys, Anja Van Der Borght, Margo Verhasselt, Walter Vleugels, Anne Wislez.
CHEF DIGITAL MARIECLAIRE.BE/NL
Margo Verhasselt mve@marieclaire. be ARTDIRECTOR DIGITAL
Rosalie Bartolotti rba@venturesmedia.be DEVELOPER
Paul Ansay paul@venturesmedia.be
ABONNEER JE NU OP MARIE CLAIRE
9 nummers voor slechts € 43 Surf naar www.viapress.be/marieclaire/nl Heb je nog vragen? Mail naar info@viapress.be, bel naar 02 556 41 40 (van 8u00 tot 16u30, van maandag tot vrijdag) of schrijf naar amp-viapress.be. Lenniksebaan 451, 1070 Brussel.
SALES DIRECTOR
VENTURES MEDIA CEO
CREATIVE SALES MANAGERS
VENTURES MEDIA COO
Philippe De Jonghe pdj@venturesmedia.be Johanna Webb jwe@venturesmedia.be Kelly Gielis kgi@venturesmedia.be Alexia Neefs alexia.neefs@venturesmedia.be Valérie Decallonne vdc@venturesmedia.be Nathalie Fisse nfi@venturesmedia.be CREATIVE SOLUTIONS LAB
Laura Collu (Campaign Coordinator) lco@venturesmedia.be Marine Petrisot (Junior Campaign Coordinator) mpe@venturesmedia.be Yaël Sempels (Junior Campaign Coordinator) yse@venturesmedia.be
Bernard de Wasseige
Florian de Wasseige fdw@venturesmedia.be VENTURES MEDIA CMO
Lore Mosselmans lmo@venturesmedia.be ALGEMEEN DIRECTEUR
Didier Henet
BASTILLE VENTURE CAPITAL CEO
Bernard de Wasseige
#t NN'tŧ Roularta Printing
EVENTS
Charlotte Villers (Event Coordinator) cvi@venturesmedia.be PRODUCTION
Business Team Corporation / Michel Vanderstocken ADVERTENTIEMATERIAAL
Valérie De Jonghe vdj@venturesmedia.be
PRINT PRODUCTION COORDINATOR
Amélie Eeckman aee@venturesmedia.be IT MANAGEMENT
Dominique Remy - Alpha-Chrome sprl
MARIE CLAIRE INTERNATIONAL
9, place Marie-Jeanne Bassot - 92593 LevalloisPerret, France EXECUTIVE DIRECTOR
Jean de Boisdeffre jdboisdeffre@gmc.tm.fr INTERNATIONAL DEPUTY & FINANCE DIRECTOR
Felix Droissart fdroissart@gmc.tm.fr INTERNATIONAL BRAND DIRECTOR
Nicia Rodwell nrodwell@gmc.tm.fr CHIEF CONTENT OFFICER
Galia Loupan gloupan@gmc.tm.fr CHIEF DIGITAL OFFICER
David Jullien djullien@gmc.tm.fr BELANGRIJK. De overdracht van documenten en informatie aan de redactie van Marie Claire België - S.A. Edition Ventures geeft de auteur de toestemming tot het gratis gebruik of publicatie hiervan. Merken, prijzen en adressen gepubliceerd in Marie Claire zijn op geen enkele manier bindend en worden alleen ter informatie aangekondigd, zonder voorafgaande verificatie van de inhoud door Marie Claire. De laatste wijst elke verantwoordelijkheid af voor toegezonden documenten. De reproductie, zelfs gedeeltelijk, van alle artikels, foto’s, tekeningen, models en illustraties van Marie Claire is verboden, evenals de reproductie van creaties van kunstenaars gepubliceerd in Marie Claire, zelfs als deze worden gepubliceerd als advertentie. Alle rechten voorbehouden ©Marie Claire België 2019.
INTERNATIONAL FASHION & BEAUTY CHIEF EDITOR
Florence Deladrière fdeladriere@gmc.tm.fr SENIOR INTERNATIONAL BRAND MANAGER
Céline Hananel chananel@gmc.tm.fr
INTERNATIONAL EDITORIAL COORDINATOR
Marie Bazin mbazin@gmc.tm.fr
Verhelderende, matte en verzorgende foundation Zeer langhoudend
PERFECTIE: D I R E C T V O O R D E T E I N T, DAG NA DAG VOOR DE HUID. Het onderzoeksteam van Sisley Paris introduceert het Ideal Skin Complex*. Dit complex vormt het hart van de formule van Phyto-Teint Perfection. Het heeft een hydraterende, gladmakende en verhelderende werking voor een betere huidkwaliteit na elk gebruik. *Perfecte Huid Complex
Te ontdekken op sisley-paris.com
Medewerkers
JOURNALIST EN FOTOGRAAF �ingo fotografeerde en inter�ie�de de drie get�igen b� �et arti�el o�er de �o�dbaar�eids� dat�m �an �ro��en� WAAR KOM JE VANDAAN? ��orspron�el�� �it �et �aasland in �imb�rg� �e�ien de stree� �ooral ge�end is om �aar �andel� en �etspaden� ben i� b� de start �an m�n carri�re naar �nt�erpen �er��isd� �innen�ort ga i� in �apan �onen�� tZT #Z' L' #'¢' LZ ȟɁ ��n de eerste plaats omdat i� �erslaafd ben aan �r��eid� �ls freelancereporter �il i� niets lie�er dan op pad gest��rd �orden� �� ben graag op me�elf en m�n eigen baas� �� �o� oo� �an �leine �er�alen� �ls �o�rnalist en fotograaf leg i� de �leine� �l�c�tige mensel��e �er�alen �ast�� JE FAVORIETE MOMENTEN TIJDENS HET MAKEN VAN DIT MAGAZINE? ��at ��n de �orte gespre��en met de personen� �o �ad i� een goede �li� met ��n �an de geportretteerden� �igenl�� �ind i� �et be�oorl�� moeil�� om een persoon te fotograferen als er geen �li� is ��pun intended�� WIE INSPIREERT JE? ��ensen �it ��n st��� �onder promo� babbels of cosmetica � �g��rl�� dan� �otograaf��riend �tig �e �loc� die na �aren ��oegen n� faam maa�t als doc�mentairefotograaf� �adia �e �ries en �enn� ��ll die p�nl�� sc�erpe boe�en sc�r��en� �erder bl��en �a�l �eiter en ��ilip �orca��icorcia m�n all�time fa�oriete fotografen��
Tanja Minnee Ines Borgonjon MAKE-UPARTIESTE �e deed de ma�e��p �oor de co�er� en bea�t�s�oot� WAAR KOM JE VANDAAN? ��� ben geboren en getogen in �nt�erpen�� WAAROM DOE JE DEZE JOB? ��mdat i� er �eel �an me�elf in ���t �an� �reati�iteit� m�n liefde �oor sc�oon�eid� de inspirerende mensen die i� ontmoet� �et ondernemen en geen dag die �et�elfde is� �aardoor �et nooit saai �oelt�� JE FAVORIETE MOMENT TIJDENS DE SHOOT? ��e gespre��en met model �an�a als i� �aar ma�e��p deed� en �lspet���aar ‘too hot moment of wasabi’ t�dens de l�nc� met s�s�i�� WIE OF WAT INSPIREERT JE? ��anneer i� de t�d �an nemen� �omt de inspiratie� �n bad� in de nat��r� op �a�antie� op een nietsdoen�dag t��is�� ‘If you aren’t seeing anything inspiring, you’re walking too fast’.�
MODEL �taat op de co�er �an dit febr�arin�mmer� WAAR KOM JE VANDAAN? ��msterdam� �e mooiste stad ter �ereld� (lacht) �� �er��isde er op m�n ac�ttiende naartoe �oor een opleiding aan de �lassie�e balletacademie en ben er nooit meer �eggegaan�� WAAROM DOE JE DEZE JOB? ��et is een combinatie �an factoren �oor m�� �llereerst �ind i� samen met een team �et �ertalen �an een plan of idee tot een beeld een �eerl�� proces� �� ben oo� ill�strator en daarin �omt die�elfde passie tot �iting� �erder �ind i� �et ge�eldig om al die b��ondere creatie�e geesten te ontmoeten door dit �er�� �� �o� �an mensen�� JE FAVORIETE MOMENT TIJDENS DEZE SHOOT: ��� �an er niet ��n moment �it tillen� �et �as de dag in ��n ge�eel� �et is fantastisc� als �e mer�t dat iedereen op de set de�elfde dri�e �eeft om de allermooiste foto te ma�en� �lles �omt dan samen� sfeer� �armonie� ambitie� respect �oor el�aar� en een mooie plaat ma�en� dat is ec�t genieten�� WIE OF WAT INSPIREERT JE? ��� �ind �et momenteel ��n dat de t�dsgeest �et toelaat dat o�dere modellen serie�s genomen en omarmd �orden door een nie��e generatie� �ersc�illende generaties die el�aar inspireren en �an el�aar �illen leren is een prac�tige� positie�e ont�i��eling in de mode��
Emmanuel Poncet JOURNALIST �� ontc�ferde �et megas�cces �an �angeres �a�lor ��ift� WAAR KOM JE VANDAAN? ��� ben opgegroeid in de b��rt �an �ng�ien�les��ains� net als �lison ��eeler� een �an m�n fa�oriete �omie�en�� WAAROM DOE JE DEZE JOB? ��et is de enige �ob �aar i� ooit �an droomde toen i� �� �as� toen m�n sc�ool�rienden en i� � e���� � Formol maa�ten� een sc�ool�rant�e� �� den� niet dat er een andere baan is� �aarb� �e �o goed op de �oogte bl�ft �an de maatsc�app� en c�lt��r���� JE FAVORIETE MOMENT TIJDENS HET MAKEN VAN DE TAYLOR SWIFT-REPORTAGE? ��e sc�nes in de doc�mentaire Miss Americana� die i� citeer� �aarin �e �aar li�e aan de telefoon met �aar prod�cer �aar �its �ien cre�ren� �� ben alt�d gefascineerd ge�eest door �oe �its tot stand �omen�� WIE OF WAT INSPIREERT JE? ��p dit moment �o� i� �lison ��eeler �eggen� �ier talenten ��omie�� �angeres����� moed en nederig�eid i� al �eel lang be�onder� �n niet alleen omdat �e �it �al�d��ise �omt �oals i���
EIGEN FOTO’S. SIMONE FRANK. E.PONCET.
Ringo GomezJorge
STRESS? VERMOEIDHEID? GEEF JE HUID WEER ENERGIE!
[NIACINAMIDE + ZEEDISTEL EXTRACT]
BESTRIJDT DE
8 EERSTE TEKENEN VAN HUIDVEROUDERING DOOR STRESS
CLARINS.COM *Tekenen van huidveroudering in verband gebracht met stress: poriegrootte, huidtint, mate van rimpels en fijne lijntjes, algehele tekenen van vermoeidheid, gelaatstrekken, glans van de huid, uniformiteit van de teint, hydratatie.
*
Innovatie Multi-Active Duo Dag & Nacht Verzacht rimpels, laat stralen, verfijnt de huidtextuur.
14
IN BEELD
Jacques Sonck (°1949) staat bekend om zijn indringende straat- of studioportretten van excentrieke figuren uit alle lagen van de bevolking. Het afwijkende van de norm is datgene waarnaar Sonck zoekt, zonder hiermee de spot te drijven. Vaak gaat het om zwartwitportretten van individuen die hij sinds de jaren 70 in de straten van Antwerpen, Gent of Brussel vindt en die opvallen door hun excentriek gedrag, uiterlijk of kledij. In Brussel kan je zowat 120 zwartwitportretten ontdekken, waarin de fotograaf telkens de unieke aspecten van elk gezicht blootlegt. Zelf zegt hij hierover: “We zijn allemaal verschillend en toch gelijk. Dat we stuk voor stuk anders zijn is de rode draad, dat we daar trots op zijn, is de boodschap.” Tekst Etienne Heylen
Jacques Sonck, van 25 januari tot 31 maart in A Stichting, Van Volxemlaan 304, Brussel. fondationastichting.com
Jacques Sonck, Untitled, 1986.
JACQUES SONCK / COURTESY GALLERY FIFTY ONE.
ODE AAN DE MENSELIJKE DIVERSITEIT
�n� n�eu�e verf�nde en luxueuze d�eprood. �ntde� Rhône vanaf 1 februari op lecreuset.be.
TRIGGER
ZIEN, DOEN EN BELEVEN
UPDATE
1.
Samenstelling Timon Van Mechelen
Fast beauty
H&M steekt haar makeupcollectie in een nieuw, hedendaags jasje. De modegigant gaat daarvoor in zee met de gerenommeerde make-upartiest Raoúl Alejandre, bekend van zijn samenwerkingen met artiesten als Zendaya en Rosalía.
2.
Kunsttas
De Zuid-Koreaanse schilder Ha Chong-hyun is een van de twaalf artiesten die carte blanche kreeg van Dior om het paradepaardje Lady Dior onder handen te nemen. Met deze kleurrijke eyecatcher als resultaat. Wie graag met een kunstwerk aan de arm over straat flaneert, ontdekt de gelimiteerde Lady Artcollectie op de website van het modehuis. Prijs op aanvraag, dior.com
WITH HA CHONG-HYUN. PERS.
Vanaf € 9,99, hm.com
LIMITED EDITION IN COLLABORATION
16
17
Defilé Dries Van Noten lentezomer 2024.
3.
Scherpe jeans
Zachtblauw maar gestructureerde volumes: dat is de kracht van dit denim silhouet van Dries Van Noten. driesvannoten.com
5.
Self-Portrait with Pink Shorts and Balloons, Juergen Teller, Parijs 2017.
DANIELE OBERRAUCH/LAUNCHMETRICS. JUERGEN TELLER. PERS.
Cultfotograaf
4.
Koffietijd
We vielen als een blok voor deze koffiezet van het iconische Nederlandse merk Moccamaster. Beschikbaar in 21 kleuren, van klassiek tot pop, voor een retrolook in de keuken! S.B. KBG Select, voor 4 tot 10 kopjes koffie, vanaf € 239. moccamaster.be
Als je de retrospectieve gewijd aan het werk van Juergen Teller in Parijs hebt gemist, wil je zeker de catalogus in huis halen, met bijna 700 foto’s en teksten van Leïla Slimani en Anthony Vaccarello. i need to live, van Juergen Teller en Doville Drizyte, uitgeverij Steidl, € 30. steidl.de
•••
18
�������
6. Out & About
yalohotel.com
7.
Unieke collab
�o��inee� de �itgep���de designs ��n ����� �ditions �et het �o�d����e�� ��n ����o�nded �� �o�ses en �e ��i�gt een �nie�e �olle�tie ��ssen ���� ���nden h�nd�e�� ��n �oo���gingen. Draagbare haute couture van �elgis�he �ode�� ���� ons ding. Vanaf € 2750, graanmarkt13.com
8.
Liefde te koop
Valentijn is een commerciële hoogmis van jewelste, maar wie toch niet thuis wil komen zonder presentje kan terecht bij de nieuwe ‘Toi & Moi’ juwelencollectie van Wouters & Hendrix die de grenzeloze liefde viert. wouters-hendrix.com
ALEXANDRE VAN BATTEL. ELIAS DERBOVEN. PERS.
Yalo Urban Boutique hotel opende t�ee ���� geleden de de��en en is onde�t�ssen ��n van onze favoriete ple��en in �ent. Pal in het centrum, op een �oogs�he�t ��n de �o�te�� �et een d��te���s o� l�nge �o�e���onden op �eg te d�in�en. �i�dens de �inte� nodigt ��lo �it o� te genieten in het �est����nt onde� leiding ��n ��� ������ette� en de �o��t�il���. E. J.
20
TRIGGER
COMEBACK
DE BEUGELBEHA 1963
2024
Campagnebeeld van Truline.
Campagnebeeld van Love Stories.
NA DE PANDEMIE, WAARIN COMFORT EN GEMAK CENTRAAL STONDEN, ervaren we een opvallende verschuiving in de wereld van lingerie. Vrouwen kiezen niet enkel voor comfortabel, maar ook voor zelfverzekerd en empowered. De nieuwe generatie beha’s voorziet moeiteloos beide. In deze tijden vol verandering komt Love Stories, het Nederlandse lingeriemerk dat bekendheid verwierf met de bralette, met een opvallende lancering: hun eerste beugelbeha. “Doordat het aanbod in de lingeriemarkt breder is geworden, is het dragen van een beugelbeha vandaag terug een keuze”, zegt Love Stories-oprichtster Marloes Hoedeman. “Geen opgelegde beslissing omdat er simpelweg niks anders bestaat voor wie meer support nodig heeft. Soms wil je een ultieme bralette en soms heb je zin in een beugelbeha. Eindelijk kunnen we aan beide momenten voldoen.” Tekst Elspeth Jenkins.
In nylon, elastaan en polyester Chantelle, € 82.
In gerecycleerd polyester en elastaan Nénés Paris, € 65.
In katoen, nylon en elastaan La Perla, € 160.
In polyester, polyamide en elastaan PrimaDonna, € 115.
GETTYIMAGES.
Onze selectie
22
TRIGGER
Defilé Dries Van Noten lente-zomer 2024.
DE TREND
HIPPE SLIP Defilé Victoria Beckham lente-zomer 2024.
Samenstelling Timon Van Mechelen
Defilé Coperni lente-zomer 2024.
In polyamide Love Stories, € 85.
In polyamide, elastaan en polyester Marie Jo, € 40,90.
In polyamide en elastaan Hunkemöller, € 19,99.
In katoen en polyester Etam, € 16,99.
In kant en katoen Simone Pérèle, € 39,90.
In polyamide, elastaan en katoen Savage x Fenty, € 27,95.
In polyamide en spandex Eres, € 140.
In katoen, kant en tule Intimissimi, € 15,90.
In kant, polyamide, elastaan en katoen Chantelle, € 45.
LAUNCHMETRICS.COM/SPOTLIGHT. PERS.
#Ð šðÆìĴÅīÐ ďĊÌÐīÅīďÐā Åăů åĴ de catwalks seizoen na seizoen ÌďĉðĊÐīÐĊȣ šďăĮ æКðÐĊ Åů ďĊÌÐī ĉÐÐī Dries Van Noten, Miu Miu, Ann Demeulemeester, Victoria Beckham en Isabel Marant.
GENIETEN, OOK ZONDER ALCOHOL ALCOHOLVRIJE COCKTAILS DANKZIJ NONA
“Ik kreeg te vaak mierzoete mocktails wanneer ik een alcoholvrij aperitief bestelde. Met NONA wil ik mensen laten genieten van alcoholvrije cocktails zonder compromissen op vlak van smaak, kwaliteit én beleving.”
NONA GINGER & PINEAPPLE Ingrediënten voor 1 mocktail -
60 ml NONA Ginger
-
20 ml limoensap
-
Cheers, Charlotte }
60 ml ananassap (uit fles) 15 ml suikersiroop
Munt
Crushed ice & ijsblokjes
HOE DRINK JE NONA?
Methode
NONA drink je op precies dezelfde manier als ware het een sterke drank: puur, on the rocks, met tonic of in een mocktail. Laat je inspireren op nonadrinks.com.
1. Vul een shaker* met NONA Ginger, ananassap, limoensap, suikersiroop en wat ijsblokjes. 2. Schud alles.
3. Serveer in een glas gevuld met crushed ice. 4. Garneer met een takje munt
* Heb je geen shaker? Vul het glas met ijs, voeg vervolgens de ingrediënten toe en roer alles.
Gelijkaardige smaaksensaties creëren als bij een alcoholische spirit mét behoud van de authenticiteit en complexiteit. In die uitdaging is de Gentse bioingenieur Charlotte met haar premium non-alcoholic spirits NONA June, NONA Spritz & NONA Ginger glansrijk geslaagd. NONA werd bekroond met tientallen awards en wordt geserveerd in sterrenzaken zoals The Jane & Boury.
WAAR IS NONA VERKRIJGBAAR? NONA is te koop bij concept stores, speciaalzaken, drankenhandelaars maar ook bij supermarkten zoals Delhaize en online via nonadrinks.com.
100% Belgisch, 100% natuurlijk en minder dan 1/10 van de calorieën van een alcoholische cocktail: alcoholvrij drinken had nog nooit zoveel voordelen.
2023 INTERNATIONAL
SPIRITS CHALLENGE
DOUBLE GOLD
WWW.NONADRINKS.COM
ADVERTORIAL
-
24
1
2
Hiernaast: ÌÐť ăÑ ðÆĴďīð ÐÆāìĉ ăÐĊĴÐȭšďĉÐī 2024.
1. Kam Le Tatillon in schildpadkleurig acetaat ZŨ ÆðĊÐ ĊðŒÐīĮÐăăÐ ķăřș € 40.
3
2. Vergulde kam ăĉðĊ qīðĮ >ðī ďķĴķīÐ Œð ĊÐĴȭ¾ȭĨďīĴÐīȘÆďĉș € 46. 3. Spray Fixant Invisible >ðī tðĴķÐă Åř wðĮăÐřș € 82,50 voor 250 ml.
ANALYSE
DE ZIJSCHEIDING Midden, links of rechts? Als we naar de ÆĴœăā ÐĊ ÌÐ īďÌÐ ăďĨÐī āů āÐĊȣ ÅÐăÐÐåĴ ÌÐ šů ĮÆìÐðÌðĊæ ÐÐĊ īÐĊðĮĮĊÆÐȢ
SPOTLIGHT (X2). AFF-USA/SHUTTERSTOCK/SIPA. PRESSE (X2). YOOX NET-A-PORTER GROUP.
Boven: Cate Blanchett op de Costume Designers Guild Awards, Los Angeles, februari 2023. Links, van boven naar beneden: OďМРen >ÐīĉÝĮ ÌÐť ăÑĮ ăÐĊĴÐȭšďĉÐī ǡǟǡǣȘ
DE ZIJSCHEIDING IS IN OPMARS, wat vele catwalkshows (Loewe, Hermès, Gucci, Valentino, Victoria Beckham…) en beroemdheden (Cate Blanchett, Gwyneth Paltrow, Zendaya…) bevestigen. “Het kapsel is geïnspireerd op de jaren 50, met een licht mannelijke uitstraling en een verwijzing naar de opgestoken lokken van Clark Kent (Superman) of Jean Seberg”, legt haarstylist David Mallett uit. Volgens hem heeft deze stijl veel voordelen: het zorgt voor volume, het is simpel en werkt net zo goed met los haar als met chignons en paardenstaarten. Een ander voordeel van het kapsel is dat het de wortels ruimte geeft om te ademen en haarbreuk tegengaat door de lokken in een ander model te leggen. Hoewel deze look een intrinsiek chique connotatie heeft, kan het ook heel casual zijn. “Door de scheiding bijna naar de slapen te verplaatsen, voor een minder glamoureus effect”, suggereert David Mallett. Het belangrijkste accessoire om het te stylen? Een fijne kam. Gebruik om het kapsel af te werken een beetje stylingcrème of een setting spray, die ook voedend werken.
GREGORY SCAFFIDI/LAUNCHMETRICS.COM/SPOTLIGHT. LAUNCHMETRICS.COM/
Tekst Vitoria Moura Guimaraes
Tas C de Cartier East-West, in kalfsleer Cartier, € 3550.
TRIGGER
IDEE-FIXE
KLASSE Met zijn gestructureerd kalfsleer en delicaat gouden afwerking is deze nieuwe baguette van Cartier een lust voor het oog. Tekst Elspeth Jenkins Foto Benjamin Vigliotta Setdesign Camille Rousseau
25
26
TRIGGER
DE A-LIST VAN
ELSPETH JENKINS LEVEN ALS EEN MUZE VAN SOFIA COPPOLA: DELULU & NOSTALGISCH. Elspeth Jenkins, Fashion & Style Director.
Vereeuwigd door Catherine Deneuve in Belle de Jour en nog steeds aan onze voeten. Ballerina Belle Vivier Roger Vivier, ɅɁǦǤǟȘ ɅɁǦǤǟȘ
Knoop ze goed in je oren: letterlijk. Wladimir the Cat stud earrings Boucheron, € 25.500.
Op alle fronten vederlicht: behalve zijn prijs.
Baguette in gerecycleerd bont Fendi, prijs op aanvraag.
Hier brandt de lamp. Handgemaakte lamp Kin Collection, € 590.
Patchoeli done right… Coromandel Eau de Parfum 200 ml Les Exclusifs de Chanel, ɅɁǢǧǟȘ
PERS.
Ken je klassiekers: de Fendi Baguette serveert looks van het ontbijt tot op een laat feestje…
Blouse met pluimen Valentino, € 2500, via Mytheresa.
Van links naar rechts Rouge Dior in 100 Nude Look en 500 Nude Soul Dior, Ʌ ǣǨȘ Ðīāīū æÅī ðĊ ĮĴū Ċ ÐĊ Ŧ ķœÐăÐĊ åœÐīāðĊæȘ
27
IDEE-FIXE
HET NIEUWE NUDE De iconische Rouge Dior uit 1953 kijgt een update. Peter Philips creëerde maar liefst 70 tinten, van rood tot beige en van baksteen tot bruin. Voor iedere persoonlijkheid, humeur en huidskleur. Tekst Kim De Craene Foto Benjamin Vigliotta Setdesign Camille Rousseau
28
TRIGGER
2
IN GESPREK MET
GAËLLE DREVET De oprichtster van het razend populaire modelabel The Frankie Shop geeft uitleg over de urban garderobe die ze de afgelopen zeven jaar heeft opgebouwd en waarom ze deze in de winkel aanvult met een vooruitstrevende selectie van jonge ontwerpers. Tekst Vicky Chahine
1. Gaëlle Drevet. 2. Trench-coat, The Frankie Shop.
Ben je daar geïnspireerd geraakt om de mode in te stappen? “Ik heb lang voor de Amerikaanse televisie gewerkt, als journaliste maar ook als producente, in New York en daarna in Londen. In Engeland werd ik erg geïnspireerd door de marktcultuur, van Portobello tot Brick Lane, de rekken van TopShop en de studenten van Central Saint Martins. Er heerste echt een gevoel van creativiteit, de opkomst van ontwerpers die zich wilden uitdrukken door middel van kleding. Vanuit die gedachte is The Frankie Shop in 2016 geboren, met het verlangen om jonge ontwerpers in de kijker te zetten. Het merk met dezelfde naam volgde, omdat ik geen alledaagse garderobe kon ontdekken die ik mooi vond.” Hoe ga je te werk bij het ontwerpen van je collecties? “Ik hou van een minimalistische, chique en moderne stijl. Ik speel met volumes, kleuren en materialen en put graag uit de mannengarderobe. Het idee van elegantie met een twist staat centraal. Onze kleding is ontworpen om lang mee te gaan.” Hoe selecteer je de jonge ontwerpers van wie je stukken aanbiedt in je winkels?
“Mijn nieuwsgierigheid heb ik overgehouden aan mijn jaren als journaliste. Ik voed me met beelden en de manier waarop andere mensen zich kleden. Ik reis dagelijks op sociale media. Je kan jonge merken vinden op Instagram en hun esthetiek begrijpen via hun beelden. Het is spannend om het werk van nieuw talent te ontdekken, zoals het Oekraïense merk GUDU, de Zuid-Koreanen van Low Classic of de Marokkanen van Port Tanger, die we distribueren naast J.W. Anderson en Coperni.” The Frankie Shop heeft meer dan 1,3 miljoen volgers op Instagram. Welke rol spelen sociale media in het succes van het merk? “Onze familie groeit voortdurend! Ik vind het geweldig om te zien hoe klanten onze stukken interpreteren. We beantwoorden alle berichten, we reposten hun foto’s... Er is een diep verlangen om toegankelijk te blijven. Dat zie je ook terug in onze prijzen en de snit van onze kleding. De Frankie Shop is een ‘curatie’, een selectie van stukken die elkaar aanvullen en waar iedereen kan uitzoeken wat hij leuk vindt en het naar eigen smaak kan samenstellen.” thefrankieshop.com
KEETJA ALLARD. PERS.
1
Je hebt lang in New York gewoond en nu in Parijs. Hoe verschillend is de stijl in deze twee steden? “Er is een zekere Franse elegantie tegenover een meer Amerikaanse efficiëntie. Dat gezegd zijnde, denk ik dat het zinloos is om altijd te proberen de stijlen van de grote hoofdsteden tegenover elkaar te zetten. Ik citeer Jane Birkin graag als referentiepunt: zij nam de Parijse codes over maar behield haar funky Engelse benadering. Londen heeft een beslissende invloed gehad op mijn carrière.”
Van boven naar beneden en van links naar rechts Armband Duet in witgoud en diamanten Graff, ĨīūĮ ďĨ ĊŒīæȘ īĉÅĊÌ ķðĴ ÌÐ qķīÐ ȭÆďăăÐÆĴðÐș ðĊ œðĴæďķÌ ĉÐĴ ÌīðÐìďÐāðæ æÐĮăÐĨÐĊ ÌðĉĊĴÐĊ Louis Vuitton Haute Joaillerie, ĨīūĮ ďĨ ĊŒīæȘ Twee armbanden in witgoud en diamanten Recarlo, ĨīūĮ ďĨ ĊŒīæȘ
29
TRIO VAN DIAMANTEN
IDEE-FIXE
Drie witgouden armbanden waarvan de gladde cirkels verrijkt zijn met diamanten. Onweerstaanbaar chic.
Tekst Timon Van Mechelen Foto Benjamin Vigliotta Setdesign Camille Rousseau
x Bonjour Québec
ÌÐĉÅÐĊÐĉÐĊÌÐ ăĊÌĮÆìĨĨÐĊȣ ÌðÐīÐĊ ÌðÐ šď ķðĴ ÐÐĊ åÅÐăĴþÐ ĮÆìůĊÐĊ ĴÐ āďĉÐĊȣ ĴďŒÐīÆìĴðæÐ ÅÐīæìķĴĴÐĊȢȢȢ ɁĮ ðĊĴÐīĮ ăůāĴ ÌÐ æīďďĴĮĴÐ ĨīďŒðĊÆðÐ ŒĊ ĊÌ œÐă ðĊ ÐÐĊ ďĊæÐăďåÐăůā ŒďĊĴķīÐĊĴÐīīÐðĊ ĴÐ ŒÐīĊÌÐīÐĊȧ
CHARLEVOIX © TQ/L. LAGARDE.
EEN SPROOKJESWINTER IN QUEBEC
LAURENTIDES © TQ/V. BRILLANT. LANAUDIÈRE © TQ/ LA SOURCE BAINS NORDIQUES. LAURENTIDES © TQ/C. MERCIER. LANAUDIÈRE © TQ/ LA SOURCE BAINS NORDIQUES.
uniek! Zo is het Massief van Charlevoix, tegenover de indrukwekkende rivier Saint-Laurent, een waar glijparadijs. Ideaal dus om te skiën en te sleeën. Het Nationaal Park La Mauricie, ten noorden van de stad Trois-Rivières, is een heerlijk terrein voor een uitje op sneeuwschoenen. En in de Laurentides, ten zuiden van Quebec, wachten je geweldige winteractiviteiten als ijsschaatsen, een rit met de hondenslee, ijsvissen... Na een goedgevulde dag doe je weer energie op met een traditionele maaltijd in een suikerhut. Je proeft er niet alleen van de gezellige sfeer, maar ook van de beroemde esdoornsiroop. DE PLAATSELIJKE FAUNA Arenden, herten, elanden, beren, wolven, vossen... De streek herbergt maar liefst 650 diersoorten, waaronder 90 zoogdieren en 300 vogelsoorten. Wil je die wilde dieren graag in levenden lijve zien? Maak je dan op voor een flinke wandeling in de dierenreservaten en -parken. ‘s Winters maken de pootafdrukken in de sneeuw de zoektocht trouwens heel wat makkelijker. Voor een onvergetelijke belevenis kun je terecht in de Refuge Pageau bij Amos in Abitibi-Témiscamingue. Een voormalige pelsjager biedt er onderdak aan zieke of gewonde dieren en jonge diertjes die hun ouders zijn kwijtgeraakt.
W
ONTSPANNEN ALS NOOIT TEVOREN Wie ‘relaxen’ zegt, zegt ‘noords spa’! In deze oases van rust kunnen lichaam en geest alle stress eindelijk loslaten. La Source Bains Nordiques in de region Lanaudière ligt midden in de bergen en is een van de beroemdste wellnesscentra van Quebec. De infrastructuur voor de thermotherapie en massotherapie is ingenieus geplaatst en gaat volledig op in de natuur.
ie Quebec tijdens de winter bezoekt, komt in een levensecht sprookje terecht. Dit uitgestrekte gebied in het noordwesten van Canada wordt niet voor niets “de grootste provincie van Canada” genoemd. Je wordt er verwelkomd met adembenemende landschappen, majestueuze wouden en immense watervlaktes. Met zijn witte mantel vormt deze streek de achtergrond voor de mooiste avonturen. Sluit je ogen en stel je voor hoe je een aantal herten rustig door de sneeuw voorbij ziet trekken. Of hoe je vanuit een noordse spa naar de vallende sneeuwvlokken
kijkt. Voeg daar de legendarische gastvrijheid van de inwoners van Quebec aan toe en laat je hart verwarmen. KOM DE WINTERMAGIE VAN QUEBEC EN ZIJN ONVERGETELIJKE ERVARINGEN OPZOEKEN ... DE NATUUR TEGEMOET De steden Quebec en Montreal zijn uiteraard must-visits maar pas wanneer je de volle natuur intrekt, leer je de provincie echt kennen. En ‘s winters zijn de buitenactiviteiten ronduit
NACHTEN OM VAN TE DROMEN Ook wat hotels betreft, heeft Quebec alles wat ons hartje begeert. Voor luxeovernachtingen met alles erop en eraan kun je terecht in het sprookjesachtige Fairmont Le Manoir Richelieu in La Malbaie. Heb je het liever iets origineler? Kies dan voor ‘glamping’ (glamoureus kamperen) op onverwachte plekken: houten hutten, chalets, sterrenkoepels, milieuvriendelijke tiny houses... Ja, hier gaan de ogen van zowel groot als klein van stralen en ontstaan vakantieherinneringen die zullen uitgroeien tot onvergetelijke sprookjes.
Dit artikel is geschreven in nauwe samenwerking met Bonjour Quebec. bonjourquebec.com
p.34 ARMENIË Solidariteit voor
p.40
p.50
CULTUUR Alle disciplines
en door vrouwen
FENOMEEN Tailor-mania
p.60 qw >Z Leren concentreren
p.68 q w}'O Sorbetgarderobe
p.56 LIBIDO Een nieuwe start
p.64 ŧ9}A:qO w OЌРÌÐ ăÐÐåĴūÌ
p.72 :Z'#' ZZtU'T'Uw Niet te
ĮĴīÐĊæ šūĊ
Subs tance
ÉPOQUE
34
BIJ DE TIJD
35
Solidariteit voor en door Armeense vrouwen
wðīĊďķÆì wīæĮðĊ Œďďī ìÐĴ ĮÆÌÐȷ monument in Jerevan. #Ð þďķīĊăðĮĴÐ ķðĴ īĴĮāì ȱUæďīĊďȷ NīÅÆìȲ ĮÆìīÐÐå ďŒÐī ÌÐ ÅăďāāÌÐȣ ÌÐ bombardementen en ÌÐ ÐŘďÌķĮ ðĊ ĮÐĨĴÐĉÅÐī ÐĊ ďāĴďÅÐī ǫǩǫǬȢ
Bedreigd door Azerbeidzjan ziet Armenië met ìÐĴ ÆďĊŪðÆĴ īďĊÌ īĴĮāì ȱUæďīĊďȷNīÅÆìȲ het gevaar voor genocide weer toenemen. AĊ LÐīÐŒĊ ďĊĴĉďÐĴÐĊ œÐ ŒīďķœÐĊ ÌðÐ Ðī ăăÐĮ Ċ ÌďÐĊ ďĉ ÌÐ ÌķðšÐĊÌÐĊ ŒăķÆìĴÐĊÌÐ ĉÐĊĮÐĊ ĴÐ ìÐăĨÐĊ ÐĊ ÌÐ ĉðĮÌÌÐĊ ÌðÐ šÐ ĉďÐĮĴÐĊ ďĊÌÐīæĊ œÐīÐăÌāķĊÌðæ ĴÐ ĉāÐĊȢ Tekst Catherine Durand Foto’s Rebecca Topakian
36
BIJ DE TIJD
I
n een cafeetje op het Cascadeplein in Jerevan, de hoofdstad van Armenië, bestelt Siranouch Sargsian een espresso. “Niet aan koffie geraken, lijkt me verschrikkelijk. Stap ik hier nog maar een winkel binnen, denk ik terug aan die hongerige kinderen”, zegt ze met tranen in de ogen. Net als de 120.000 andere Armeniërs die geboren zijn in Artsakh (NagornoKarabach), onderging Siranouch tien maanden lang de blokkade die alles lamlegde. Daarna begon de exodus van haar volk, weg van het gebied waar ze al drieduizend jaar zonder onderbreking leven. Een etnische zuivering terwijl de internationale gemeenschap zich in een oorverdovende stilte hult. Even wat achtergrond om de tragedie beter te kunnen vatten. Artsakh is de historische bakermat van Groot-Armenië. Stalin hechtte het grondgebied in 1921 terug aan buurland Azerbeidzjan. Toen de Sovjet-Unie in 1991 uit elkaar viel, riep de christelijke enclave – voor 95% bevolkt door Armeniërs – zijn onafhankelijkheid uit, wat daarna leidde tot ettelijke oorlogen met Azerbeidzjan. Het eerste conflict in 1994 liep positief af voor Artsakh, maar na de Oorlog van 44 Dagen in 2020 moest het drie vierde van het grondgebied afstaan. Een Russische vredesmacht bewaakte vanaf dan de Lachin-corridor, de verbindingsweg tussen Nagorno-Karabach en Armenië en de levenslijn voor de bewoners van de enclave.
1
ONMENSELIJK
“Mijn huis in Stepanakert zat vol vluchtelingen”, vertelt Siranouch. “Sinds 2021 kwam geen enkele buitenlander nog de grens over, alle informatie werd geblokkeerd, we leefden in een getto. Ik was leerkracht geschiedenis, maar werd journaliste om te getuigen over de situatie. Het kanaliseerde mijn verdriet een beetje.”(1) De overwinning bleek nog niet voldoende voor Ilham Aliev, president van Azerbeidzjan, want in december 2022 stuurde hij zijn leger uit om de toegang tot de Lachin-corridor geleidelijk aan volledig af te sluiten. “Ze sneden de gas- en elektriciteitstoevoer af ”, vervolgt Siranouch. “We moesten overleven met voedselbonnen, zaten zonder benzine, de mensen verplaatsten zich te paard. Vanaf dag één hebben de Azeri’s ons geterroriseerd. Toen uiteindelijk zowat alles ons ontzegd was, voelde ik me geen mens meer. Op 19 september begonnen de bombardementen. Toen de soldaten Stepanakert binnenkwamen, was ik als journaliste een doelwit en ging zelf op de vlucht.” Zo liet ze haar huis en ooit comfortabele leven voorgoed achter zich. “Ik grabbelde mijn laptop vast, mijn oorbellen, mijn beste kleren en een paar boeken. Na dertig helse uren onderweg naar de grens belandde ik uiteindelijk in Armenië. Ik had al
1. #Ð ÅÐīæ īīĴ āūāĴ uit over de stad Jeravan, een vroegere vulkaan die door de Armeniërs vereerd œďīÌĴȘ ¢ūĊ Ċĉ ŒÐīĮÆìūĊĴ ďĨ åÅīðÐāĮdaken, hotelgevels, ĨāþÐĮ ĮðæīÐĴĴÐĊȜ
2
drie dagen niks meer gegeten. Een hulpverlener bood me een maaltijd aan, toen drong het pas tot me door dat ik een vluchtelinge was geworden.”
ALLES ACHTERGELATEN
Siranouch weet op dat moment niet dat die eerste maaltijd, klaargemaakt was door de bekende Libanees-Armeense chef Aline Kamakian (2) . “Zodra ik kon, heb ik me ernaartoe gerept”, vertelt de chef, “in samenwerking met de World Central
2. Achkhen Vardanian ĴīðĊĴ Åū ZT ș ÐÐĊ niet-gouvernementele organisatie die burgers in Jerevan ďĨăÐðÌĴ ðĊ æÐœĨÐĊÌ verzet en eersteìķăĨŒÐīăÐĊðĊæȘ 3. De advocate Anoush Baghdassarian bereidt een dossier voor om de Azerbeidzjaanse misdaden aan te klagen voor het Internationaal Strafhof. Hier staat ze Åū ìÐĴ :ÐĊďÆðÌÐ Memorial Monument in Jerevan.
37
“Ik stortte in, vooral als ik die uitgehongerde kinderen zag, die huilden om hun gestorven moeder tijdens de exodus” Aline Kamakian, hoofd van de keuken, lid van de AGBU.
3
het leven lieten. Het probleem is minder acuut dan toen, maar we moeten ze blijven helpen om zich te integreren in hun nieuwe leefplek.” In grote ruimtes in Jerevan blijft ze de bereiding en verdeling van voedseldozen organiseren naar steden waar de mensen uit Artsakh terechtkwamen. Als kleindochter van Armeniërs die ontsnapten aan de genocide van 1915, waarbij 1.200.000 Armeniërs uit Turkije afgeslacht werden, kan ze goed haar woede beheersen. “Ik ben opgegroeid met die pijnlijke achtergrond, maar ik ga ervan uit dat zonder televisie en internet de wereld wellicht niet op de hoogte zou zijn van alles wat hier gebeurt. Vandaag valt alles live op het internet te volgen – en nóg steekt niemand een vinger uit. Niet de paus en ook niet de Europese Unie – terwijl Ursula von der Leyen wel gas aankoopt bij de Azeri’s. Wat eigenlijk Russisch gas is dat niet mag gekocht worden omwille van de economische sancties. Zo laat ze een onmenselijke dictator zijn gang gaan!”
INTERNATIONALE HYPOCRISIE
4
4. Melissa Gluck, ŒÐīĊĴœďďīÌÐăūāÐ voor urgentie-interŒÐĊĴðÐĮ Åū ÌÐ ďīăÌ Central Kitchen, maakt elke dag in samenwerking met het AGBU warme ĉăĴūÌÐĊ āăī Œďďī de vluchtelingen uit Nagorno-Karabach. Op de kaart van īĉÐĊðÚ œūĮĴ šÐ ÌðÐ gebieden aan waar æÐŒăķÆìĴÐ æКðĊĊÐĊ ĴÐīÐÆìĴ šūĊ æÐāďĉÐĊȘ
Kitchen (WCK) en de AGBU (de Armenian General Benevolent Union)(3) hebben we een heel systeem opgezet om duizenden warme maaltijden per dag te kunnen aanbieden; lekkere maaltijden met minstens 150 g proteïnen. Mentaal ben ik meer dan eens ingestort, vooral als ik die zwangere vrouwen zag die zo mager waren dat ze hadden kunnen breken, en die uitgehongerde en gedeshydrateerde kinderen. Sommigen van hen huilden om hun verloren moeder tijdens de uittocht. Die mensen zijn alles kwijt: hun land, hun geschiedenis, hun bezittingen, zelfs het graf van hun zonen, die in de strijd
De volgende dag in Jerevan – in het hoofdkwartier van VOMA , een van de paramilitaire groepen die burgers opleiden voor het geval er een oorlog zou uitbreken – deelt Achkhen Vardanian (34) dezelfde verontwaardiging. Achkhen is toeristische gids: “Dat we dat stuk land verloren hebben, is een drama. Na de oorlog van 2020 heb ik gezworen dat ik me persoonlijk zou voorbereiden op een mogelijke volgende oorlog.” Sindsdien volgt Achkhen, samen met andere vrijwilligers van alle leeftijden, elke avond een training. “Dit is de enige plek in Armenië waar er echte gelijkheid bestaat tussen mannen en vrouwen. We volgen dezelfde training, zij aan zij. Ik ben bereid om te vechten, maar ik verwacht niks meer. De Arabische wereld mobiliseert zich voor Palestina, maar de christenen doen niks voor Armenië, nochtans een christelijk land van het eerste uur.” Tigrane Yégavian, auteur van het boek Géopolitique de l’Arménie(4), klaagt zonder omhaal de enorme hypocrisie van Europa en Amerika aan. “De Armeniërs staan niet aan de goede kant. Zij zijn christenen, terwijl er in Europa juist een tendens is om de kerk te verlaten. Ze zijn in geen enkele alliantie opgenomen en worden als verstorend ervaren. Er bestaan allerlei projecten om communicatie- • • •
38
BIJ DE TIJD
“Velen vertrokken met een tapijt onder de arm, om terug een thuis te creëren. Het tapijt is een grondgebied. Het is als een haard en muren” Nairi Khatchadourian, oprichtster van het AHA-collectief.
1
2
wegen aan te leggen langs de Arasvallei, om de nieuwe zijderoutes met elkaar te verbinden, de petroleumvoorraden rond de Kaspische Zee en de Chinese markt. Maar jammer genoeg zijn Armeniërs bij geen van al deze projecten betrokken.”
1. & 2. Chouchan Kechichian, oprichtster van Hub Artsakh, een co-working space die verandering wil promoten, en van Sunrise Stepanakert, een multimediakunstfestival maken.
•••
KUNST
Sinds ze naar Jerevan verhuisde in 2015, stelt Nairi Khatchadourian, Franse curatrice met Armeense roots, via haar organisatie AHA Collective(5) hedendaagse kunst tentoon voor verschillende soorten publiek in Armenië. “Ondanks alles wat er gebeurt, moeten we blijven creëren. In 1915 waren de eerste bedreigde mensen de Armeense intellectuelen en kunstenaars in Istanboel; zij stimuleerden de ontwikkeling van een natie. Toen het staakt-het-vuren werd ondertekend op 9 november 2020 wisten we dat het noord-westen van Artsakh over zou gaan naar de Azerbeidzjaanse autoriteiten en dat het middeleeuwse Armeense Dadivank-klooster gevaar liep. Dus trokken we er naartoe met papier en klei en maakten er 35 afdrukken van, zodat we toch iets van het klooster zouden kunnen bewaren. Het klooster is er op dit moment nog, maar voor hoelang? Er wordt door Azerbeidzjan al jaren een
3. Nairi Khatchadourian, curatrice en oprichtster van het AHA-collectief voor hedendaagse kunsten, Åū ìī ĴìķðĮ ðĊ Jerevan.
3
39
AĊ LÐīÐŒĊ Åū ìÐĴ herdenkingsmonument van Tsitsernakaberd, dat de Armeense genocide van 1915 herdenkt ÐĊ ďĨ ĮĴðăðĮĴðĮÆìÐ œūšÐ de twee toppen van de berg Ararat voorstelt.
politiek van cultuurdestructie gevoerd; ze verbouwen de kerken tot moskeeën of werken Armeense inscripties, versieringen, iconografieën weg. In Jerevan hielden we in het Cafesjian-museum(6) een collectieve expositie rond de oorlog waarin die 35 afdrukken geëxposeerd werden.” Op dit moment leidt ze samen met artiest David Kochunts en vrouwen van een weefatelier een project rond hedendaagse tapijten: ‘Carpet is territory’. “Het tapijt is een grondgebied, een plek met welbepaalde afmetingen waarop we ons thuis voelen. Het is als een haard en muren. Tijdens de genocide en de uittocht in 2023 vertrokken veel Armeniërs met tapijten onder de arm, zodat ze elders weer een nieuwe thuis zouden kunnen opbouwen.”
EXTRA BESCHERMING
In de volle wijnbars en hippe restaurants in Jerevan voelt de oorlog heel ver weg. “Maar schijn bedriegt”, laat Chouchan Kechichian weten. “Jerevan is niet Armenië. Overal is het verdriet voelbaar, omdat de toekomst heel onzeker is.” Chouchan is een jonge Libanees-Armeense vrouw die na de oorlog van 2021 Hub Artsakh ( 7) oprichtte in Stepanakert. Een co-working space voor zij die ver-
andering willen. “Ik stond versteld van de weerbaarheid van de Armeniërs uit Artsakh en van de creativiteit van de jongeren en hun gretigheid om te leren.” Op dit moment bestaat de prioriteit erin om de mensen te helpen integreren. “Voor de meest kwetsbaren onder hen zijn nog veel obstakels, want ze hebben een andere mentaliteit, ze spreken een ander dialect en het trauma dat ze hebben opgedaan, is nog vers.” Toch zijn het niet enkel de vluchtelingen die een onzekere toekomst tegemoet gaan. Niemand weet waar de ambitie van Azerbeidzjan zal stoppen. Gaan ze het Armeense grondgebied beetje bij beetje blijven inlijven of vallen ze vroeg of laat gewoon binnen? “Ik vrees dat de Azeri’s een conflict zullen uitlokken dat ze probleemloos kunnen winnen en daarmee Armenië in tweeën zullen splitsen”, reageert Tigrane Yégavian. “Ze zullen na capitulatie een vrede willen negociëren met een ontzield Armenië. En ditmaal met een ander doel: namelijk water. Armenië heeft water, Azerbeidzjan niet. Daarom willen ze het Sevan-meer inpalmen. Een hybride oorlog met geregelde invallen, is voor hen het meest opportuun. De grote vraag is of ze sancties zullen krijgen; de Azeri’s hebben zich tenslotte gedragen als terroristen. België zegt dat het enkel op Europees niveau sancties kan opleggen. Ondertussen laat het land maar begaan.” Dat is dan ook waar de Amerikaanse advocate Anoush Baghdassarian haar missie van heeft gemaakt. Als veldonderzoekster aan het University Network for Human Rights(8) verzamelt ze getuigenissen over wandaden die de Armeniërs uit Artsakh hebben ondergaan. Op 13 oktober 2023 sloot Armenië zich officieel aan bij het Internationaal Strafhof, dat bij verdrag werd opgericht in 2002. Dat zou het land een aanvullende bescherming kunnen bieden tegenover zijn machtige buur. “In Goris vertelden vluchtelingen me dat ze op weg naar Stepanakert twee of drie Azerbeidzjaanse militaire check-points moesten passeren. Dat bewijst dat de gigantische exodus op voorhand georchestreerd was. 64 mensen zouden onderweg overleden zijn. Ik sprak met minstens drie mensen wier familieleden van de honger, de stress en de wanhoop omgekomen zijn. Gedwongen deportatie is een misdaad tegen de menselijkheid.” De Armeniërs hopen dat dit alles ooit zal verschijnen voor het Internationale Strafhof. Want mocht Europa de verantwoordelijken van deze geplande etnische zuivering niet straffen, vrezen ze dat een nog ergere genocide niet te vermijden zal zijn. 1. Ze publiceerde haar oorlogsdagboek op X (ex-Twitter): @SiranushSargsy. 2. Instagram: @alinekamakian, alinekamakian.com 3. Ugabfrance.org/global-relief // of: https:// agbueurope.org/sections/belgium/ 4. Uitgeverij Bibliomonde. 5. aha.am 6. cmf.am 7. hubartsakh.org 8. humanrightsnetwork.
org/nagorno-karabakh
CULTUUR
UITGAAN
40
KORT GENT
Karlo Kacharava
(Europalia-Georgia) Zijn beroemdste werken zijn schilderijen, creaties op papier en geïllustreerde dagboeken. Alhoewel hij maar dertig was toen hij stierf, laat hij een indrukwekkende culturele erfenis na. Zijn heel kenmerkende stijl effende het pad voor een nieuwe golf Georgische avant-gardekunst. Tot 14 april in het Gentse S.M.A.K., Jan Hoetplein 1. smak.be
'ÐĊ ĮĴīÐÐĨþÐ ÆķăĴķķī ĉāĴ þÐ Ìæ æďÐÌ Tekst Etienne Heylen
MECHELEN
Radical Shapeshifters
Frans Hals, Luitspeler, ca. 1623. Louvre.
Vrolijke Frans
BRUGGE
Sint-Janshospitaal
tijd. Of het nu statige regenten waren, vrolijke muzikanten of lachende kinderen, met zijn talent en lef verbeeldde hij ze zo levendig dat het bijna lijkt of ze echt ademen. Het Rijksmuseum zoekt ook uit wie de afgebeelde personen waren, waardoor ze nog meer tot leven komen. In zijn tijd stond Frans Hals al bekend als een baanbrekend vernieuwer vanwege zijn originele stijl en techniek die alleen werd geëvenaard door tijdgenoten als Rembrandt en Velázques. Frans Hals, van 16 februari tot 9 juni in het ĉĮĴÐīÌĉĮÐ tūāĮĉķĮÐķĉȘ AĊåďȚ īūāĮĉķĮÐķĉȘĊă
Na een grondige verbouwing heropende het hospitaal als een nieuw en eigentijds museum, opgevat als een plek die tot het hart spreekt en waar gastvrijheid en zorg(en) door de eeuwen heen centraal staan. Je ontdekt er ook hoe we vroeger en vandaag omgaan met afscheid en rouw. Mariastraat 38. museabrugge.be BRUSSEL
Affordable Art Fair
Voor haar 15 de jubileumeditie verwelkomt deze kunstbeurs zo’n 85 Belgische en internationale galerieën die op hun beurt dan weer 600 opkomende en gevestigde kunstenaars vertegenwoordigen. Kunst voor elk budget, meteen mee te nemen en veilig verpakt op het ‘Wrapping Station’. Van 7 tot 11 februari in Tour & Taxis. affordableartfair.com/ fairs/brussels
PERS.
EXPO >ů ðĮ ĴďÆì ďďā ÐÐĊ ÅÐÐĴþÐ ŒĊ ďĊĮȣ œĊĴ 9īĊĮ >ăĮ œÐīÌ īďĊÌ ǪǮDZǫ ðĊ ĊĴœÐīĨÐĊ æÐÅďīÐĊ ăĮ šďďĊ ŒĊ ÐÐĊ ăāÐĊāďďĨĉĊȢ ¢ďăĮ šďŒÐăÐ ¢ķðÌȷ UÐÌÐīăĊÌÐīĮ ŒÐīìķðĮÌÐ ìÐĴ æКðĊ ÐŒÐĊ ăĴÐī Ċī >īăÐĉȣ œī ìů šůĊ ìÐăÐ ăÐŒÐĊ œďďĊÌÐ ÐĊ œÐīāĴÐȢ Frans Hals wilde de mensen die hij portretteerde zo overtuigend mogelijk weergeven. Hij ging daarbij op zoek naar een eigen stijl die volstrekt origineel was binnen de Nederlandse schilderkunst van de zeventiende eeuw. Hals koos voor een snelle penseelvoering die zijn modellen een ongekende beweeglijkheid gaf. Hij slaagde er ook in mensen te schilderen die (glim)lachen, wat door de meeste kunstenaars uit de weg werd gegaan wegens te moeilijk. Door deze losse, impressionistische manier van schilderen wordt Hals beschouwd als een van de meest vernieuwende uit zijn
Kunsthal Mechelen is het nieuwe huis voor hedendaagse en beeldende kunsten dat tentoonstellingen en kunst in de openbare ruimte organiseert. Acht artiesten bieden de bezoeker vanuit een kritische blik verschillende perspectieven op wat ‘radicaal zijn’ kan betekenen. Tot 14 april in De Garage, Onder-den-Toren 12. mechelen. be/kunsthal
Kristof Santy, Worst met rode kool.
EXPO
ONGEWOON GEWOON
Anna Vinnitskaya
MUZIEK
JOHAN JACOBS. DOMINIQUE MAITRE. PERS.
HET ONEINDIGE UNIVERSUM VAN DE PIANO Deze elfde editie richt zich op de toekomst en op concerten van het hoogste niveau. Voor de allereerste keer werd het festivalprogramma samengesteld door en met een gastcurator: Anna Vinnitskaya (°1983), winnares van de Eerste Prijs van de Koningin Elisabethwedstrijd in 2007. Met bijzonder fijngevoelige virtuositeit en muzikale veelzijdigheid brengt ze een breed scala aan repertoires. In België heeft ze een trouw en enthousiast publiek voor zich gewonnen, dat haar sinds het begin van haar carrière op de voet volgt. Tijdens het festival speelt ze samen met het Orchestre Philharmonique Royal de Liège werk van Prokofiev en Rachmaninov. Tijdens haar recital brengt ze muziek van Robert Schumann en Jörg Widmann en samen met het Ensemble Appassionato vertolkt ze vijf klavierconcerten van Johann Sebastian Bach. Flagey Piano Days, van 7 tot 11 februari in Flagey, Heilig NīķðĮĮĴīĴ ðĊ 'ăĮÐĊÐȘ ŦæÐřȘÅÐ
Sinds midden 2021 kwam het werk van Kristof Santy onder internationale belangstelling en exposeerde hij in Los Angeles, Wenen, Londen en Brussel en op topbeurzen in New York, Miami, Keulen, Genève en Milaan. Voor het eerst mag hij nu een overzichtstentoonstelling presenteren in zijn geboortestad Roeselare, waar hij woont en werkt. Hier toont hij, naast een twaalftal sleutelwerken, ook vier nieuwe schilderijen, tekeningen en een allereerste lichtinstallatie. Santy’s kleurrijke en vaak monumentale schilderijen zijn doordrongen van volksverhalen en gebruiken. Hij vindt enorm veel vrijheid in het expressief schilderen van het alledaagse, waarbij hij vaak een bevreemdend, collageachtig perspectief hanteert. In het werk van Santy ontbreken menselijke figuren, hoewel je vaak wel een menselijke aanwezigheid voelt. Bric-à-Brac, tot 25 februari in Ter Posterie, Ooststraat 35 in Roeselare. terposterie.be
Zoom
q tūw In aanwezigheid van koningin
Iris Van Herpen, collectie Hypnosis 2019.
Máxima en de Franse first lady Brigitte Macron opende eind november de retrospectieve van de Nederlandse Iris Van Herpen. Een uitbundig eerbetoon aan een van de meest visionaire en creatieve modeontwerpsters van haar generatie. Ze presenteert er maar liefst honderd adembenemende jurken, waarmee ze de traditionele opvattingen over haute couture uitdaagt en herdefinieert.
Iris Van Herpen, Sculpting the Senses, tot 28 april in Musée des Arts Décoratifs. madparis.fr
CULTUUR
DE GALERIE
42
Armband gesigneerd David Webb in platina, goud, wit en zwart Ðĉðăș īďÅūĊ ÐĊ diamant, circa 1970. Collectie Epoque Fine LÐœÐăĮș NďīĴīūāȘ
Patricia, Bart en Nicole: drie perfectionisten.
met haar zaak. Mijn grootvader was binnenhuisarchitect en moeder voelde vrij snel aan dat er vraag was naar kunst voor die interieurs. Ze begon met een antiekzaak en zocht tegelijk naar antieke juwelen, wat sinds de jaren 80 IN DE KIJKER qĴīðÆð #Ð ðĴ ðĮ ăĴůÌ onze kernactiviteit is. Moeder is nu zesentachtig maar nog steeds de locoďĊÌÐīœÐæ ÐĊ ÆďĊĮĴĊĴ motief van onze zaak. De liefde voor ďĨ šďÐā Ċī ĉďďðÐ ÌðĊæÐĊȢ 'ÐĊ ðĊĴÐīŒðÐœ ĴÐæÐĊ ìďĊÌÐīÌĴœðĊĴðæ esthetica werd ons letterlijk met de ĨÐī ķķīȣ ÐīæÐĊĮ ďĨ ÌÐ ĮĊÐăœÐæ ĴķĮĮÐĊ paplepel ingegeven. We doen alles met ons drieën, kopen en verkopen samen, NďīĴīůā ÐĊ #ļĮĮÐăÌďīåȢ maar leggen toch onze eigen accenten. Tekst Etienne Heylen We zijn alle drie edelsteenkundige, ik studeerde bovendien kunstgeschiedenis en mijn broer is goudsmid.” Epoque Fine Jewels staat garant voor topkwaliteit en specialiseert zich in art nouveau en art deco. Patricia: “We zijn
heel streng in het beoordelen van wat ons wordt aangeboden. Alles moet gemaakt zijn in de juiste periode. Een art-nouveaujuweel bijvoorbeeld moet van 1900 zijn, niet van later en voldoen aan hoge eisen qua materiaal, edelstenen en vakmanschap. We exposeren op beurzen wereldwijd, van Miami tot Hongkong. Daardoor hebben we zoveel contacten: particulieren, handelaars, notarissen… De grote merken - Cartier, Bulgari, Chaumet - kopen ook bij ons voor hun archief. Bovendien is er nu veel vraag naar vintage, oude juwelen die modern ogen en draagbaar zijn voor vrouwen van nu. We zoeken voor elk budget en voor elk doel.” Epoque Fine Jewels, Overbekeplein 33, Kortrijk. Binnenkort te bezoeken op Brafa (Brussels Expo 28/01 – 04/02) en op Tefaf (Maastricht 09/03 - 14/03). Info: epoquefinejewels.com
PERS.
Epoque Fine Jewels
“EIGENLIJK VIEREN WE NU ONZE 65STE VERJAARDAG, want mama startte in 1958
KUNSTBEURS
43
ziet passen zodat er net zoals achter andere meubelstukken een levensverhaal schuilgaat”, omschrijft Clélie.
Verzamelobjecten Na zes succesvolle edities, palmen Liv Vaisberg en Clélie Debehault opnieuw het Vanderborghtgebouw in Brussel in met het beste op vlak van high-end collectible design. Een gesprek met deze twee jonge, ambitieuze vrouwen. Tekst Florianne Thys
Wat is er nieuw tijdens deze zevende ÐÌðĴðÐȟɁ “Vorig jaar voegden we drie nieuwe secties toe aan de drie bestaande: New Garde, Architect/Designer en Dialogue. Het plan is om deze nog verder uit te breiden”, aldus Liv Vaisberg. “Voor Architect/Designer werken we dit jaar samen met Kim Mupangilaï, een Vlaamse designer met Congolese roots. We ontmoetten elkaar voor het eerst in New York, en ondertussen heeft ze haar eigen meubellijn. In de Dialogue-sectie gooien we het dit jaar over de 80’s- en 90’s-boeg.” Maar dat is niet alles: “Dit jaar werken we ook aan een idee voor designobjecten voor buiten op de muren van het Vanderborghtgebouw”, aldus Liv.
EVA DONCKERS.
Clélie Debehault & Liv Vaisberg.
Wat maakt een designobject tot een verzamelobject? “Een van de hoofdcriteria, en misschien wel de meest belangrijke, is de uniciteit van een object. Die zeldzaamheid gaat schuil in de creativiteit, maar ook in het aantal exemplaren dat beschikbaar is. Een beperkte voorraad zorgt ervoor dat een object waardevol en verzamelbaar is. Ook het proces van creativiteit, het verhaal achter het object, de designer, de gebruikte materialen alsook de manier waarop het object tot stand komt, geven een designobject een extra dimensie, wat kan leiden tot een verzamelobject. Minstens even belangrijk is dat de koper dit object in zijn of haar interieur
Op de term ‘limited’ kunnen we volgens Liv geen specifiek getal kleven, maar het balanceert tussen 1 à 20 stuks. “Eén van onze exposanten vernoemde op een vorige editie zijn objecten naar de 13 desserten, waarmee hij verwees naar 13 verkrijgbare exemplaren. Dit kan je beschouwen als ‘limited’. Maar ook mijn op maat gemaakte eettafel die de Rotterdamse designer Johan Viladrich ontwierp, valt onder deze noemer. De idee dat een object enkel en alleen door jou bezit wordt of dat er op zijn minst maar enkele exemplaren van te verkrijgen zijn, het verlangen naar iets dat schaars is, willen we vooropstellen.” Collectible opent in 2024 ook een permanente ruimte in Brussel. Wat kunnen we hiervan verwachten? “Het wordt een hybride ruimte, alleen toegankelijk op afspraak, zodat we het hele jaar door aanwezig kunnen zijn en niet alleen tijdens de beurs. We willen nieuwe aanvullende projecten ontwikkelen, advies geven en dit nadien praktisch implementeren, in samenwerking met onze exposanten en nieuwe klanten, zoals prestigieuze merken, hotels en verschillende sectoren, waaronder de hotelindustrie, mode, muziek en culinaire kunsten”, vertelt Clélie. Welke toekomstplannen liggen er nog ðĊ ìÐĴ ŒďďīķðĴšðÆìĴȟɁ “We kijken ernaar uit om het concept van Collectible te exporteren buiten onze landsgrenzen. Door samen te werken met veel buitenlandse professionals, ontvangen we vaak invitaties voor iteraties in het buitenland. Londen, Kopenhagen, Monte Carlo, Ibiza, Parijs, Wenen, ze staan allemaal op de teller. Het is gek hoe sterk collectible design aan het boomen is en we houden ervan. We zijn geen beurs die meer focus legt op Nederlands of Frans, onze exposanten vormen steeds een diverse mix en dat is ook wat we toekomstgericht verder nastreven. We willen buiten onze cirkels blijven treden”, sluit Liv af. Collectible, 7 tot 10 maart, Vanderborght Building, Schildknaapstraat 50, 1000 Brussel, collectible.design
CULTUUR
BOEKEN
44
UITGELICHT
Tussenhuids van Lene Beelen
Jaren na de verdrinkingsdood van haar vader gaat Moia op vakantie met haar schoonfamilie. Haar vriend Seppe, zijn tweelingzus Frêle en hun ouders vormen een warm en stabiel gezin, Moia zweeft daar ergens tussenin. Haar onvermogen om op zichzelf terug te vallen zorgt ervoor dat ze de wereld om haar heen door steeds troebeler water waarneemt. In deze ontroerende coming-of-ageroman van debutante Lene Beelen staat centraal welke onvermijdelijke invloed ouders hebben op hun kinderen, hoe verwoestend loyaliteiten kunnen zijn en hoe gevaarlijk het is om niet opgemerkt te worden, ook niet door jezelf.
NWS Een geestige reeks over emoties en korte verhalen over geluk: dit zijn de boeken die deze maand boven op de stapel liggen. Tekst Kim De Craene
Uitgeverij Prometheus, € 22,50.
van P.M. Gerard Schrijfster Pascale Baelden werd als meisje zonder naam in een Frans Magdalenahuis voor ongehuwde moeders geboren. In haar fictiedebuut Meisjes Zonder Naam brengt ze, gebaseerd op haar persoonlijke, waargebeurde familiegeschiedenis, onder de auteursnaam P.M. Gerard, het verhaal van drie vrouwen verbonden door een terugkerend patroon in hun familiale geschiedenis. Een verhaal over schaamte, eenzaamheid en verboden liefde: thema’s die bijzonder actueel zijn. Het unieke fictiedebuut is Baeldens eerherstel aan haar moeder en alle heldinnen die in de naam van de liefde hebben gevochten. Uitgeverij Manteau, € 22,99.
Puur Geluk
van Katherine Mansfield Ze werd bewonderd door Virginia Woolf en haar invloed op het korte verhaal is even groot als die van James Joyce op de roman. De Nieuw-Zeelandse Katherine Mansfield stierf in 1923, op haar vierendertigste, maar haar modernistische verhalen zijn nog altijd populair. Ze schreef over mensen die vastzitten in situaties waarin ze permanent tegenover elkaar staan en pijnlijke schade veroorzaken door hun onvermogen om open en eerlijk te kunnen zijn. De veertien verhalen in Puur Geluk gaan over de dingen die meestal niet gebeuren en gevoelens die niet gedeeld kunnen worden. Proza in de ideale vorm. Uitgeverij Athenaeum, € 22,50.
Een kleine filosofie van grote emoties
van Erwin Mortier, Saskia De Coster en Ignaas Devisch Emoties beïnvloeden ons dagelijkse leven, maar ook ons politieke bestel. Sommige emoties worden als goed en wenselijk gezien, andere als verwerpelijk en zwak. Maar is dat zo? Pelckmans Uitgevers startte een nieuwe reeks boeken onder de noemer Een kleine filosofie van grote emoties. De eerste drie delen werden geschreven door Ignaas Devisch, Saskia De Coster en Erwin Mortier. De bekende auteurs gaan elk op hun manier in de clinch met een emotie. Ignaas Devisch behandelt de stilzwijgende emotie, Saskia De Coster heeft het over jaloezie en Erwin Mortier belicht de liefde. Geestig en sterk. Pelckmans Uitgevers, € 19,50.
Veertien dagen
van verschillende auteurs Veertien dagen speelt zich af op het dak van een flatgebouw in Manhattan tijdens de covidpandemie. Na een week in lockdown beginnen de bewoners – van wie sommigen elkaar nauwelijks kennen – in het geheim samen te komen op het dak en verhalen te vertellen. Elke avond komen er meer bewoners bij, die plaatsnemen op stoelen, kratten en omgekeerde emmers; langzamerhand worden ze echte buren. De verrassende twist: elk personage van deze groep verschillende New Yorkers wordt beschreven door een andere grote literaire stem, van Margaret Atwood en Rachel Kushner tot Dave Eggers en Celeste Ng. Uitgeverij De Arbeiderspers, € 23,99.
ALEX SALINAS. PERS.
Meisjes Zonder Naam
MUZIEK NWS >ÐÐīăůā romantische liefdesliedjes, emotionele ballads en Belgische soul en rap: deze albums vallen op deze maand. Tekst Kim De Craene
Shay De 31-jarige rapster Shay heeft twee gouden platen in Frankrijk en meer dan één miljoen Instagramvolgers. Ze prijkte op de cover van Vogue Japan, is ambassadrice van het Britse modemerk Burberry en zetelde in de jury van de populaire Netflix-reeks Nouvelle École. Meer dan genoeg om haar te kronen tot de koningin van de Franstalige rap. In Vlaanderen blijft ze – tot nu toe – ongekend. Shay, ook bekend als Vanessa Lesnick, komt niet uit Parijs of Marseille, maar wel uit Brussel, onze eigen hoofdstad. Ze bracht haar jeugd door in Molenbeek met haar Poolse vader en Congolese moeder. Haar grootvader, Taby Ley Rochereau, een
rumba-artiest en politicus, was de allereerste Congolese artiest die optrad in Olympia, de legendarische concertzaal in Parijs. Shay erfde van hem niet alleen haar liefde voor muziek, maar ook haar artiestennaam, die staat voor ‘zij die het licht brengt’. Haar derde album bevestigt haar veelzijdige persoonlijkheid, durf, authenticiteit en een natuurlijk gevoel voor showmanship. Shay is niet alleen een volleerd rapper, maar ook een krachtige vrouw in een overwegend door mannen gedomineerde hiphopwereld. Shay, Pourvu qu’il pleuve, (Virgin Music).
PERS.
KORT EN GOED
Reinel Bakole
Tom Odell
Zimmerman
Reinel Bakole – 25 jaar jong - wordt beschouwd als de rijzende ster van de avant-gardistische Belgische jazz– en soulscene. Als multidisciplinair artieste verlegt ze grenzen met haar zang, songwriting, dans en performance en creëert ze een uniek en betoverend universum dat niemand onverschillig laat. Haar debuutalbum, dat ze uitbrengt in eigen beheer, telt 12 tracks die zowel melancholisch en dromerig als krachtig en explosief zijn. Op 22 februari stelt ze de plaat voor in de Brusselse Ancienne Belgique, op 17 maart staat ze in Minard Schouwburg in Gent. Reinel Bakole, Healing exhaustion, (eigen beheer).
Tom Odell heeft al een decennium lang een indrukwekkende carrière: vijf ontroerende albums met 27 miljoen maandelijkse luisteraars op Spotify, een Rising Star Award bij de BRIT Awards 2013, songwriter van het jaar bij de prestigieuze Ivor Novello Awards in 2014 en vier miljard streams. Met zijn album Black Friday stapt de meester van emotionele ballads een nieuw hoofdstuk in, gewapend met een fris gevoel van vrijheid en creatieve controle. Black Friday vormt een intrigerende verzameling van organisch opgebouwde nummers, vastgelegd zoals ze zijn geschreven. Tom Odell, Black Friday, (Virgin Music).
De meest romantische plaat van de eenentwintigste eeuw maken: dat was het plan dat Simon Casier, ook gekend als Zimmerman, met Love Songs voor ogen had. Het onderwerp van zijn liefde, de artieste Noémie Wolfs, eerder bezongen in een liefdeslied op Zimmermans debuutplaat, krijgt nu een album vol. De tien nummers graven net iets dieper dan I love you en you’re beautiful: ze zijn een mooi evenwicht tussen cheesy sentiment en oprechte schoonheid, rock-’n-roll, en heerlijk īďĉĊĴðĮÆìȘɁZĊĴÌÐā ¢ðĉĉÐīĉĊ ďĨ ǠǢ ĉīĴ ðĊ Ancienne Belgique in Brussel en op 21 maart in Wilde Westen in Kortrijk. Zimmerman, Love Songs, (PIAS).
Puggy, een geslaagde comeback INTERVIEW Een Belgisch trio? Ja, maar bestaande uit een Brit, een Fransman en een Zweed die elkaar in Brussel troffen. Puggy is verre van een huis-tuin-en-keukenverhaal, hoewel... Met de release van Radio Kitchen en een E.P. volledig opgenomen in hun eigen keuken, komt de band weer helemaal tot leven. Tekst Joëlle Lehrer
CULTUUR
ɋ
VICTOR PATTYN.
e bevinden ons in de bewuste Puggy-keuken, ergens in de buurt van het station Etterbeek in Brussel. Egil, de drummer, bijgenaamd Ziggy (zoals Ziggy Stardust), biedt drankjes en chocolade aan, Matthew, de zangergitarist, staat klaar om thee te zetten, Romain, de bassist, heeft het over zijn nieuwe, perfect getrimde baard. Deze keuken, met echte potten en pannen, bevindt zich in hun opnamestudio, waar al veel Belgische en Franse popsterren zijn langsgekomen, van Angèle (met wie Puggy hetzelfde management en hetzelfde promotieteam deelt) tot Yseult. Dit is het beste wat de Belgische pop-rockmuziek in bijna vijftien jaar is overkomen. Naar hun terugkeer, na een lange afwezigheid, wordt reikhalzend uitgekeken. Jullie komen terug met een nieuwe E.P. en een tournee na zeven jaar stilte. Wat is er gebeurd in die tijd? MATTHEW IRONS: “Na de Colours-tour in 2016/2017 hebben we de band een beetje op pauze gezet. We kregen veel voorstellen voor samenwerking, artiestenontwikkeling, en ook voor productie, televisie en filmmuziek. We hebben soundtracks gemaakt voor vier animatiefilms. Romain en Ziggy hebben verschillende albums geproduceerd voor onder anderen Angèle, Lous and The Yakuza, Charles, Noé Preszow en Adé. Verder spraken we elke middag af in deze keuken, in onze studio, om over de toekomst van Puggy te praten. En zo zijn we uiteindelijk begonnen aan deze E.P.” En koken jullie echt in deze studio? M.I.: “Af en toe.”
ROMAIN DESCAMPE: “We maken pasta en
pizza.”
Nummers schrijven voor andere artiesten wordt steeds gebruikelijker in België. Een beetje zoals wat de Amerikanen altijd al deden. Waarom heeft het zo lang geduurd voordat deze aanpak in ons land werd overgenomen? M.I.: “In België heerste altijd een doe-het-zelfmentaliteit. Een beetje knutselend. Omdat er niet echt een muziekindustrie was, lieten mensen zich leiden door hun passie. Er waren wel samenwerkingen tussen artiesten, maar het verliep weinig gestructureerd. Tegenwoordig is samenwerken met anderen helemaal in de mode, en dat wordt vergemakkelijkt door Instagram. Al is er veel copy-paste. De hele rapbeweging hier kopieert wat er in de Verenigde Staten gebeurt. Je kan het culturele toe-eigening noemen.” Maar in de Verenigde Staten is het zeer geprofessionaliseerd. M.I.: “Ja, en dat begon ook in Frankrijk en een beetje in België. We bevinden ons niet echt meer in die rock- of popgroepensfeer. Wij behoren tot de laatsten. In een groep van muzikanten werken we samen aan de nummers. In het geval van soloartiesten werken ze samen met andere producers of beatmakers.” Jullie hebben je eigen label opgericht, Radio Kitchen, zoals de naam van deze E.P. die alleen digitaal wordt uitgebracht. Waarom? R.D.: “Omdat het uitbrengen van een fysieke plaat erg duur is voor onafhankelijke artiesten.” E.F.: “De meeste mensen hebben zelfs geen cd-speler meer in huis.”
47
M.I.: “We zullen wel cd’s en vinyls maken,
maar meer als merchandisingobjecten. Voor een toekomstig album zullen we nadenken over de aanpak.” Maar waarom hebben jullie ervoor gekozen om terug te komen met een E.P. en niet meteen met een album? M.I.: “Samenwerken met jonge artiesten heeft ons twee dingen geleerd. Ten eerste hebben ze uit onze ervaring kunnen putten. Ten tweede hebben ze ons de wereld laten zien waarin ze leven. Ze hebben ons geleerd over sociale media en digitalisering. Tegenwoordig is het mogelijk om alles zelf te doen. Veel van deze jonge artiesten doen dat. De E.P. is het beste van wat we nu produceren, maar we stoppen nooit met componeren. En dat stelt ons naar de toekomst toe in staat om voortdurend te communiceren. Omdat we ons echt in een tijdperk bevinden waarin constante communicatie verwacht wordt.” Om altijd aanwezig te zijn? M.I.: “Ja, om altijd actief en vrij te zijn in onze creativiteit. Een album staat gelijk aan een jaar aan compositie- en productiewerk, gevolgd door twee jaar aan tournees. We wilden dat ritme doorbreken. En vandaag de dag zijn we alleen afhankelijk van onszelf.” Er is geen leider in jullie groep, dat is wel uniek. M.I.: “Het enige echte gezag binnen de groep is dat van het nummer. En als het klaar is, vragen we ons niet af wie er verantwoordelijk voor was.”
Puggy, Radio Kitchen, Radio Kitchen. Live op 11 maart in de AB en op 20 juli op Dour Festival.
CULTUUR
FILMS & SERIES
48
Brutaal en briljant Na haar succesdebuut Shiva baby is Emma Seligman terug met Bottomsȣ ÐÐĊ æÐŪðĨĴÐ highschool-komedie over twee studentes die ÐÐĊ ŒīďķœÐăůāÐ ɁũæìĴ ÆăķÅɂ ÅÐæðĊĊÐĊ ďĉ āĊĨĨÐ cheerleaders te versieren. Tekst Johannes De Breuker
Waar zijn al die queerpersonages in cinema? Dat vroegen Emma Seligman en haar beste vriendin Rachel Sennott zich af nadat ze samen Shiva baby (2020) ingeblikt hadden, een hilarische komedie over een biseksuele joodse twintiger die op een begrafenis haar ‘sugar daddy’ en diens gelukkige gezinnetje tegenkomt. Als je nu al plaatsvervangende schaamte voelt, begrijp je Seligmans humor helemaal. Zij stookt deze ongemakkelijke ontmoeting immers op tot een koortsige klucht waarin seks, leugens en twintigertwijfels slim samenkomen.
wachtingen voor de opvolger.” En aan die follow-up was Seligman toen al druk bezig. “Een film die niets met joodse onderwerpen te maken heeft, maar wel totaal bij mij en Rachels stijl van belachelijke humor past”, lichtte ze alvast een tipje van de sluier. “Het is fijn om iets te maken dat zo leuk is dat ik die hoge verwachtingen niet voel. Maar gênant zal het zijn. Ongemakkelijke situaties maken personages menselijk. Iedereen heeft weleens zo’n beschamend moment waar je later hoofdschuddend aan terugdenkt. Het zorgt voor empathie.”
“Ik was zo blij dat mijn debuut warm ontvangen werd”, vertelde Seligman in 2021 aan Humbug Magazine. “Alleen zorgt dit succes wel voor enorme ver-
En dus kwam het olijke duo SeligmanSennott op de proppen met Bottoms, een heerlijk dwaze komedie waarin queerpersonages eindelijk ook
eens gebrekkig, beschamend en dus een pak menselijker konden zijn. Een verademing, want queer-rollen worden nog te vaak gedefinieerd door drama of helemaal opgeslorpt door hun seksuele of genderidentiteit. Ook in het heteronormatieve high school comedy-genre – denk aan Pretty in Pink of 10 things I Hate About You – slaat Bottoms een even brutale als briljante weg in. Traditioneel kan je een sekskomedie over de twee knullige studenten PJ (Rachel Sennott) en Josie (Ayo Edebiri, de revelatie uit Apple TV’s-hitserie The bear) die – in een poging om een eerste keer seks voordat ze afstuderen – een vrouwelijke ‘fight club’ beginnen om zo knappe cheerleaders te versieren, bezwaarlijk noemen. Dat Emma Seligman een frisse, welgekomen stem is in Hollywood is dus duidelijk een understatement. Met haar onbevreesde personages, haar onomwonden benadering van gevoelige thema’s en haar slimme komedies die je even ongemakkelijk als meelevend doen lachen, heeft de 28-jarige cineaste nu al haar duidelijke stempel gedrukt. Waar gaat Seligman na Bottoms naartoe? Waarschijnlijk nog verder in stijgende lijn. Bottoms van Emma Seligman, met Rachel Sennott, Ayo Edebiri en Ruby Cruz. Nu te zien via Prime Video.
PERS.
EMMA SELIGMAN
49
NWS Van een platzakse autobouwer met een minnares tot losgeslagen jongeren die een afgelegen woning op stelten zetten. 'ăā ìķðĮþÐ ìÐÐåĴ šůĊ kruisje. Dat wordt ÐŘĴī ÌķðÌÐăůā ðĊ de must-sees van deze maand. Tekst Johannes De Breuker
Om gas te geven
Een film maken over een blitse autocoureur die in de knoop ligt met zichzelf, zijn vrouw, zijn minnares en zijn bedrijf? Laat dat maar over aan Michael Mann, de 81-jarige Amerikaan die in iconische films als Heat (1995), Collateral (2004) en The Insider (1999) reeds getormenteerde mannen in een intense omgeving vol blinde ambitie, gevaar en actie dropte om daarmee een visueel verbluffend verhaal te vertellen. In autogek Enzo Ferrari vindt Mann dan ook zijn perfecte personage: obsessie, snelheid en schoonheid komen bij hem samen. In de Italiaanse zomer van 1957 vindt hij zijn ideale setting. Dat jaar probeert Ferrari (Adam Driver) zijn failliete autobedrijf immers van de pechstrook te halen door alles te zetten op de Mille Miglia, een iconische race van 1000 mijl door Italië die Mann rijkelijk in beeld brengt. Schuilt er onder het blitse koetswerk van zijn Ferrari’s ook een ronkende motor? Ferrari van Michael Mann, met Adam Driver, Shailene Woodley, Penelope Cruz. Vanaf 14 februari in de bioscoop.
SEARCHLIGHT PICTURES ALL RIGHTS-RESERVED. PERS.
MAAR OOK
Om te smullen
Om te mijmeren
Om te gillen
Todd Haynes is de meester van modern melodrama. Niemand kneedt namelijk zo’n doorvoelde films met grote emoties, complexe relaties en pulpy plot twists als de man achter Carol (2015). Ook in May December laaien de emoties weer hoog op. Voor een rol zoekt een actrice een vrouw op die twintig jaar eerder veroordeeld werd voor seks met een jongen van dertien. Nu woont deze vrouw – surprise, surprise – met deze man samen. Als de actrice haar neus in dit schijnbaar gelukkige leventje steekt, barst alles natuurlijk uit zijn voegen. May December van Todd Haynes, met Julianne Moore, Natalie Portman, Charles Melton. Nu in de bioscoop.
De tand des tijds bijt vroeg of laat van zich af. Zeker in de films van Andrew Haigh, waarin het verleden als een venijnig windje door het heden waait. In het wondermooie 45 Years (2015) is het nieuws over een verloren zoon die de huwelijksverjaardag van een koppel overhoop gooit, in All of us strangers is het een ontdekking die een zoon doet over zijn overleden ouders. Als hij voor zijn werk naar zijn geboortedorp trekt, leert hij dat zijn dertig jaar eerder verongelukte ouders daar gewoon nog leven. Dat nieuws zet zijn wereld natuurlijk helemaal op zijn kop. All Of Us Strangers van Andrew Haigh, met Andrew Scott, Paul Mescal, Carter John Grout. Vanaf 14 februari in de bioscoop.
In 2019 debuteerde Halina Reijn als regisseur met Instinct, een thriller over een psycholoog die een relatie start met een geïnterneerde patiënt. Wat later trok de Nederlandse actrice naar Amerika om er Bodies Bodies Bodies (2022) te maken, een van de pot gerukte film over een groep vrienden die zonder internet valt en een drankspel speelt om de tijd (en elkaar) te doden. Is het een moordmysterie? Een horrorkomedie die Gen Z fileert? De meningen lopen uiteen. Wat wel vaststaat: een doods moment valt er in de verste verte niet te bespeuren. Bodies bodies bodies ŒĊ >ăðĊ tÐūĊș ĉÐĴ ĉĊÌă Stenberg, Rachel Sennott, Pete Davidson. Nu te ÅÐāūāÐĊ Œð UÐĴŦðŘ ÐĊ qīðĉÐ ðÌÐďȘ
50
REPORTAGE
Taylor Swift op het podium in Kansas City, TðĮĮďķīðș ĴūÌÐĊĮ ÌÐ Eras Tour op 7 juli 2023.
JOHN SHEARER/TAS23/GETTY IMAGES VOOR TAS RIGHTS MANAGEMENT.
Taylor mania
2023 was zonder meer het jaar van Taylor Swift. De Amerikaanse popartieste scoorde verschillende nummereenhits, ging op wereldtournee en maakte van haar optredens ook de populairste concertfilm aller tijden. Als klap op de vuurpijl werd ze door het tijdschrift Time Magazine uitgeroepen tot Persoon van het Jaar. Het ‘Swifteffect’ ontleed. STORY
Tekst Emmanuel Poncet
52
REPORTAGE 1
1. Taylor als dertienjarige, gefotografeerd door Andrew Orth, de huisfotograaf, voordat ze beroemd werd. 2. Met haar ouders voor hun āÐīĮĴÅďĉÐĊāœÐāÐīū in het begin van de jaren 90.
“Als klein meisje al was mijn erecode dat ik als een goed mens wil worden beschouwd”
2
Taylor Swift
Rihanna. “Het is een pracht van een middelvinger naar een industrie waarin een groot deel van het geld nog in mannelijke handen is”, aldus Sandrine Galand, professor literatuur in Montreal en auteur van een boek over feminisme in de popwereld. “En dat terwijl de headlines – de sterren – bijna altijd vrouwen zijn.” S I N D S T A Y L O R VA N G E E N E N K E L PLATENLABEL MEER AFHANGT – ze is de
enige kapitein van haar schip, want ze heeft al haar eigen nummers teruggekocht en heropgenomen – genereerde ze een omzet die voortaan wordt geanalyseerd zoals het BBP van een land of van een beursgenoteerde multinational. De analisten doopten haar winst zelfs om tot ‘Swiftnomics’ (een samentrekking van Swift en ‘economics’). De voorzitter van de Fed, de Amerikaanse centrale bank, heeft het over het ‘Taylor Swift-effect’ op de Amerikaanse groei. Econome Maria Psyllou van de universiteit van Birmingham raamde de impact van haar concerten in Los Angeles in augustus 2023 op 320 miljoen dollar
(298 miljoen euro) en 3 300 jobs. Wereldleiders zoals de Chileense president Gabriel Boric en de Canadese premier Justin Trudeau smeken haar om hun land niet links te laten liggen bij een volgende tour. De vader van de zangeres, die lange tijd investeerder was bij de effectenbank Merrill Lynch, voordat hij de geldzaken van zijn dochter begon te beheren, kan zelf zijn ogen niet geloven. Dit economisch mirakel lijkt toe te schrijven aan haar mega-fanbase, de Swifties, die haar in alles volgt wat ze doet. Om te begrijpen waar het ‘Swift-effect’ vandaan komt, moeten we terug naar de periode van die kerstboom en naar de zesde verjaardag van Taylor. Op die leeftijd kreeg ze niet alleen een gitaar,
ANDREW ORTH/COLEMAN-RAYNER/BESTIMAGE. @TAYLORSWIFT.
A guitaaaar! I-amHAPPY!” Het is 1995, een tiental dagen na Taylors zesde verjaardag. De familie Swift zit thuis in Reading, Pennsylvania, samen rond de kerstboom. In haar roze pyjama met print maakt ze – of beter gezegd: scheurt ze – het cadeau open dat voor haar bestemd is. Op het amateuristische, bewegende beeld dat de homemade gezinsvideo’s uit die tijd typeert, voel je dat haar vader Scott buiten beeld klaarstaat om de videocamera te beveiligen. Ook haar moeder Andrea is erbij, ze zit in een blauwe pyjama op de kleurige sofa. Op haar knieën stoot Taylor een indianenkreet uit, die het midden houdt tussen een oorlogskreet en een diepe zucht van voldoening: ‘A guitaaaar!’ Alsof ze zopas een verborgen schat heeft opgegraven. Deze scène uit de documentaire Taylor Swift: Miss Americana(1) valt op. Het blijkt zeer veelbetekenend, dit eurekamoment van een vroege roeping en van de ongelofelijke carrière die haar wacht als een van de grootste popsterren aller tijden. Achtentwintig jaren zijn verstreken. Toch is het wel degelijk hetzelfde kleine meisje in roze pyjama dat op haar vijfendertigste in een danspakje met pailletten op de affiche prijkt van Taylor Swift, The Eras Tour(2). De razend populaire film van haar Amerikaanse tournee kwam uit op 13 oktober 2023 en veroorzaakte zo’n mondiale schokgolf dat de grote studio’s, waaronder Universal, de release van hun films uit moesten stellen (Ordinary Angels met Hilary Swank). Sindsdien brak er een tsunami aan cijfers en superlatieven los, tot in de financiële pagina’s van de grote internationale media. Het agentschap Bloomberg schat het huidige fortuin van Taylor op een nettowaarde van 1,1 miljard dollar (1 miljard euro). Daarmee ligt ze ver voor op Beyoncé en Madonna. De in 1989 geboren popartieste vervoegt zo ex-Beatle Paul McCartney in de eregalerij van de rijkste singer-songwriters ooit – en dan hebben we het over singer-songwriters die leven van hun eigen muziek, en minder van investeringen in luxe zoals
53 2
1. AĊ ǡǟǟǤș ÐÐĊ þī ŒďďīÌĴ ìī ÐÐīĮĴÐ ăÅķĉ ĉÐĴ ÌÐ Ċĉ Taylor Swift ķðĴāœĉȘ
ANDREW ORTH/COLEMAN-RAYNER/BESTIMAGE. EMMA MCINTYRE/TAS23/GETTY IMAGES VOOR TAS RIGHTS MANAGEMENT.
2. }ūÌÐĊĮ ÌÐ 'īĮ }ďķī ðĊ ăðåďīĊðÚș ďĨ ǢɁķæķĮĴķĮ ǡǟǡǢ ȧÅÐÐăÌ ķðĴ ÌÐ ťăĉ Taylor Swift, The Eras Tour)
1
maar namen haar ouders Taylor ook mee naar haar eerste concert, een van zangeres LeAnn Rimes. “Dat is een van mijn eerste herinneringen aan countrymuziek”, zei ze als twaalfjarige tijdens een van heer optredens. In Swifts tienerjaren trad ze op in talentenjachten en op sportevenementen. Ze schreef haar eerste teksten met pen en inkt in haar dagboeken. S o n g w ri t i n g , dat i s h et geh e i m . Een vroege en nooit aflatende voorliefde voor het schrijven van liedjes (tot nog toe meer dan 250), waarin miljoenen fans zich herkennen. Haar met hartjes versierde notitieboeken uit die tijd zijn nu vervangen door een smartphone, waarin ze al haar woorden en melodieën in wording bewaart. Maar nog steeds is er diezelfde ontwapenende eerlijkheid aan het werk van een Amerikaanse ‘good girl’: ze leerde zingen in een kerk en volgde een opleiding countrymuziek. Dat kent een heel groot draagvlak.
“IK HEB MIJN HELE ZELFBEELD GEBOUWD OP APPLAUS, OP DE LIEFDE VAN HET PUBLIEK,
op arbeidsethos”, zegt ze verder in Miss Americana. “Mijn erecode was als klein meisje al dat ik er behoefte aan heb als een goed mens te worden beschouwd.” Volgens filosoof en musicoloog Peter Szendy moet je de verklaring van Taylor Swifts overweldigende succes voor een stuk net zoeken in de ‘buitengewone gewoonheid’ van haar songs en persoonlijkheid. Die ingeving kreeg hij terwijl hij de clip bekeek van haar song Anti-Hero. “Alsof die hit eigenlijk zegt: ‘Kijk en luister hoe geweldig het is om zoals iedereen te zijn’”, analyseert hij. “Het verleden en de carrière van Taylor Swift maken ook deel uit van dat verhaal: ‘I am a girl like that’, zoals de anderen, maar buitengewoon, net zoals alle anderen. Met haar perfect Instagrammable gezicht en haar reputatie van muzikale kameleon.” Aan de tienduizenden fans die haar kwamen toejuichen in het Stadium van Dallas,
Texas, tijdens haar Reputation Tour(3), z ei Swift tenslotte niets anders. Ze droeg die avond een groen paillettenvestje, en over haar borst hing haar eeuwige akoestische gitaar, ook een groene. Tussen de nummers door praatte ze met haar fans, waarbij ze meteen ook haar bedrijfsgeheim verklapte. “Wat mijn gesprekken met jullie – online of tijdens mijn concerten – me hebben geleerd, is dat de woorden en een bepaald gevoel het belangrijkste zijn voor jullie. Dat wat telt, is dat de persoon naar wie jullie luisteren een gevoel verwoordt dat overeenstemt met wat jullie voelen, of met wat jullie in je leven al hebben meegemaakt.” Op dat moment zoomt de camera in op een huilende man, een der tiger. En daarna op een jonge vrouw die zwaait met een hartvormig bordje, versierd met bloemen: ‘Don’t blame me/ Taylor made me crazy’. Daarmee is alles gezegd. De verering van een stel fans in zijn ‘buitengewoonste gewoonheid’. Voor een rasechte ‘anti-heldin’ met superkrachten. Op sociale media spreekt filmregisseur en -producent Nicolas Saada, een muziekkenner en bewonderaar van ‘de creatieve autonomie die van deze • • •
54
t'qZt} :'
Op het podium in Inglewood (Californië) ĴūÌÐĊĮ ÌÐ 'īĮ }ďķīș ďĨ Ǩ ķæķĮĴķĮ ǡǟǡǢȘ
UðÆďăĮ wÌș ťăĉīÐæðĮĮÐķī ÐĊ ĨīďÌķÆÐĊĴȘ
o nve rs ch ro k ke n j o n ge v ro u w uitgaat’ lovend over haar sinds de release van de Eras Tour. De uitverkochte tournee was doorspekt met solidaire gebaren voor haar teams (zoals een premie van 100.000 dollar voor de vijftig chauffeurs tijdens haar tournee) en haar publiek (een nachtelijke ope-
van de megaster analyseren, maar alle factoren van haar invloed op deze tijd. In het bijzonder haar benadering van het feminisme, van geslacht, geaardheden en LGBTQIA+-rechten. IS TAYLOR SWIFT EEN FEMINISTE? Ze heeft
lang voor het etiket bedankt. Totdat ze het ging claimen. Te laat, volgens sommigen die de popster soms als een soort van ‘cupcake feministe’ zien, een vorm van feminisme dat te consensueel en te kapitalistisch is om volledig eerlijk te zijn. Taylor heeft zich vanaf 201 7 geëngageerd tegen Donald Trump en een vrouwelijke senator uit Tennessee die tegen abortus is. Daarna won ze een spraakmakend proces tegen een deejay die haar tijdens een fotosessie had aangerand en ze prijkte op de cover van Time Magazine die was gewijd aan de ‘klokkenluidsters’ van #MeToo in 2017. Toch wordt ze nog steeds regelmatig van onoprechtheid
KEVIN WINTER/TAS23/GETTY IMAGES VOOR TAS RIGHTS MANAGEMENT.
“Taylor Swift heeft het idee van de vrije kunstenaar die niet onder druk staat, een centrale plek gegeven in haar succes”
ning van de metro, zodat haar fans na haar concert terug naar huis konden): “Taylor Swift heeft de idee van de vrije kunstenaar die niet onder druk staat centraal gezet in haar succes. Haar authenticiteit, haar ongekunsteldheid en haar onafhankelijkheid fascineren. Ze heeft iets wat rijken nooit zullen hebben, namelijk talent en charme. Dat verklaart waarom ze velen fascineert, ook mensen die niet speciaal in haar muziek geïnteresseerd zijn.” Zelfs de academische wereld buigt zich over het fenomeen. Aan de UGent toont professor Elly McCausland in het keuzevak ‘English literature: Taylor’s version’ aan hoe Swift de klassiekers van de Engelse literatuur gebruikt om de moderne tijdsgeest te vatten. En de universiteit van Melbourne in Australië organiseert van 11 tot 13 februari een ‘Swiftposium 2024’. Daarop zullen vooraanstaande onderzoekers niet alleen de economische machtspositie
•••
55 1. Met haar drie �r��ee�n ��dens de �ra��� ��ards �� �� �e�r�ar� ���� �n ��s �n�e�es� de �ra��� ���r �es�e �e��n�en a����� d�e ���r �es�e a���� ������� en d�e ���r �es�e ����e���de� ��ad ����d��
1
2
2. Met Cara Delevingne �a�h�er�� �e�ena ���e� ���n�s� en a��r��e �era�ah �re�h�s� �� de ��� ��de� ��s�� ��ards �n ��s �n�e�es� �� �� a���s��s ����� 3. �� he� ��d��� �e� haar dansers en danseressen �n �a��a ����r�da� ��dens de �ras ���r� �� �� a�r�� �����
OCTAVIO JONES/TAS23/GETTY IMAGES VOOR TAS RIGHTS MANAGEMENT.
FREDERICK M. BROWN/GETTY IMAGES VIA AFP. FRAZER HARRISON/GETTY IMAGES VIA AFP.
3
verdacht. Haar uitspraken zijn nochtans zeer ondubbelzinnig. “We leven in een maatschappij, waarin vrouwen op hun vijfendertigste uitgerangeerd zijn”, zegt ze in Miss Americana. “We zijn twee jaar lang het ‘nieuwe speeltje’ en dan is het voorbij. En dat terwijl alle vrouwelijke artiesten die ik ken, zichzelf twintig keer vaker hebben heruitgevonden dan hun mannelijke collega’s!” Laten we ook niet vergeten dat de popster in de loop van haar carrière “voortdurend beledigingen heeft moeten aanhoren”, herinner t auteur Sandrine Galand ons. Oftewel omdat ze te oppervlakkige popmuziek maakte, ofwel omdat ze haar exen ver-
noemde in haar songs – van Jake Gyllenhaal tot Calvin Harris, over Harry Styles of Joe Alwyn. En er was nog dat vreselijk eenzame moment in 2009, toen ze op de MTV Video Music Awards de prijs voor de beste videoclip won. Die avond vestigde Kanye West het record van ploertigheid door het podium op te gaan, de microfoon uit haar handen te trekken en de prijs te b et w i s te n : h i j m aa k te lu i d ke els wereldkundig dat het “Beyoncé is die de beste videoclip aller tijden had.” Ondanks het protest deed hij dit niet veel later nog eens over, met zijn song Famous, waarin de clou verpakt zat: “I made that bitch famous.” Klasse.
“Het feminisme van Swift interesseert me vanwege de dubbele moraal die het onthult over de plek van vrouwelijke artiesten in dit star systeem”, analyseert Sandrine Galand. “Het gaat hier om een verstandige zakenvrouw met een van de meest succesvolle muziekcarrières van dit tijdperk, maar de Swifties worden als leeghoofdige gansjes of sekteleden behandeld, terwijl het fenomeen van drommen mannelijke fans die zich verplaatsen naar een stadion om daar drie uur voetbal te kijken als bindend cultureel wordt bezien?” Onhoudbaar. Kortom, het feministische ‘Swift-effect’ zou gewoonweg bestaan uit alle contradicties die ze belichaamt als rijke, witte en populaire jonge vrouw. ‘Our capitalist queen’ is de bijnaam die haar fans haar hebben gegeven. “Moeten we haar popfeminisme van elke weerstand ontdoen, puur omdat het niet radicaal is en aan de kapitalistische machine bijdraagt?” vraagt Sandrine Galand zich af, voordat ze fijntjes afrondt: “Als ik vandaag de dag feministe ben, is dat niet dankzij Taylor Swift (of Beyoncé of Madonna of Lady Gaga), maar ook niet ondanks haar.”
1. �an �ana ���s�n ������� �es�h���aar ��
�e������
2. �an �a� �ren�h� ���� 3. �a���r ����� �e���a���n ��ad��� ���r�
d����en�a�re �an �a�� ���da�e� �es�h���aar �� �e������
56
REPORTAGE
57
Na je veertigste
zoveel zin
PSYCHO Steeds meer
STILL UIT DE SERIE ‘EARLY COLOR’.
vrouwen blazen hun libido nieuw leven in, na een jarenlange relatie waarin hun verlangen ondergesneeuwd is geraakt onder vuile sokken en boodschappenlijstjes. Hun wapens? Datingapps en een groot verlangen om weer van seks te genieten. Experten en getuigen aan het woord.
Tekst Agnès Grandel Foto Jo Ann Callis
Tijdens een oudercontact in de gang van de middelbare school, fluistert de ene mama tegen de andere dat ze een minnaar moet nemen: dat heeft haar “leven gered”. Iris, een tandarts met twee opgroeiende dochters die het goed voor elkaar heeft, heeft een laag libido. ’s Avonds in het echtelijke bed zit haar man aan zijn computer vastgekluisterd, terwijl zij zich down voelt en De bevroren vrouw van Annie Ernaux leest. In de nieuwe Franstalige film It’s Raining Men vertolkt Laure Calamy Iris, een wat geremde veertiger die beslist dat ze meer pret in bed wil en een profiel aanmaakt op datingsites. Zoals haar meer ervaren eerste minnaar haar voorspelde, “is er geen weg terug” zodra je je hieraan waagt, want “de grootste ontdekking die jou wacht, ben jezelf.” Iris is eerst doodsbenauwd, maar trekt toch haar stoute schoenen aan. Terwijl ze de dates aan elkaar rijgt, (her)ontdekt zij tot haar grote verbazing hoe heerlijk seks kan zijn. DEZE OPPEPPENDE KOMEDIE toont hoe het vrouwelijke libido
naar de achtergrond verdwijnt door het leven als koppel, de geboorte van de kinderen, de opvoeding, de dagelijkse sleur, het werk, de kilte die langzaam maar zeker in de relatie sluipt… Na tien, twintig, dertig jaar schrikken heel wat vrouwen wakker en vragen ze zich af wat er is gebeurd met hun libido, maar schrijven hun seksleven niet zomaar af. Ze omarmen deze midlifecrisis, of ze nu hun partner verlaten of zichzelf op buitenechtelijke avontuurtjes trakteren. Apps maken het immers gemakkelijk om iemand te ontmoeten of het kan ook ‘op de ouderwetse manier’. Deze generatie eist haar aandeel aan seksueel plezier op en waagt zich steeds vaker aan een ‘seksuele revival’. Marianne had met haar partner – “een goede minnaar nochtans” – bijna elke keer een orgasme, “maar het initiatief kwam nooit van mij, ik had nooit zin.” Seks kwam “na al de rest”: haar zoon, haar vriendinnen, haar job, lezen... Op haar zevenenveertigste besloot ze dat seks er voor haar helaas niet in zat, en bovendien zou de situatie met de jaren alleen maar erger worden. En hoewel ze in haar twintig huwelijksjaren nooit naar een andere man had gekeken, liet ze zich • • •
58
REPORTAGE
plots verleiden: “Ik realiseerde me dat ik helemaal niet verdord was, ik brand van verlangen om te vrijen en ik ontdekte dat ik ook veel zin heb in tongzoenen, terwijl ik daarvan walgde”, constateert ze verbaasd over deze drive, die al ruim een jaar aanhoudt. Cecile, die twee kinderen heeft en al zeventien jaar samen is, “met een geweldige kerel trouwens”, had het gevoel dat ze “een leeg omhulsel” was geworden. Dus begon ze een affaire met een collega, gewoon om te “checken” waar ze aan toe was. Ze zocht iets simpels, zonder gevolgen: “Eigenlijk heb ik het beest in mij wakker gemaakt. Het is in mijn gezicht ontploft, ik was er ondersteboven van.”
“Na mijn scheiding had ik de ene Tinderdate na de andere. Mijn libido was duidelijk in overdrive. (…) Er is iets ontdooid in mij. Maar nu ben ik heel rustig”
OP DE LANGE TERMIJN DAALT HET LIBIDO VAN VROUWEN sneller
Rachel, gescheiden na een lange relatie, heeft een nieuwe partner.
•••
dan dat van mannen, die een stabielere seksdrive hebben. “Vrouwen raken best snel verveeld, omdat bij heteroseksuele mensen het cliché blijft domineren dat een vrijpartij eindigt als de man klaar is gekomen. Doodjammer”, vindt psychoanaliste Catherine Grangeard. “Heel wat vrouwen zeggen dat dat voor hen niet volstaat. In het begin van een relatie doen de mannen nog aan orale seks om haar ‘een pleziertje te gunnen’, maar dat doen ze steeds minder vaak, terwijl vrouwen hem dikwijls wél met een blowjob blijven verwennen.” De vrouwen van vroeger raakten even snel verveeld als de vrouwen van vandaag, maar door het morele keurslijf namen ze dat voor lief. “We leven steeds langer, dus leiden we steeds vaker een tweede leven, en dat op alle vlakken”, merkt de therapeute op. “Het is dus niet verbazingwekkend dat onze levensenergie weer seksueel wordt.” De maatschappij en het gezin als instituut zitten vrouwen nu minder in de weg om zich te ontplooien. Desondanks is er nog een hele weg af te leggen. Temeer omdat kinderen en het gezinsleven de erotiek in het koppel naar de achtergrond verdringen. “Vuile sokken en de afwasmachine hebben mijn libido tot nul herleid”, vertelt Marion. “De seksdrive kan wegkwijnen doordat het moederschap alle ruimte inneemt”, zegt Danièle Flaumenbaum, auteur van een bestseller over het vrouwelijke libido. Deze gepensioneerde gynaecologe, die workshops over seksualiteit geeft, wijst erop hoe de herinnering aan “het verbod om klaar te komen in het ouderlijke huis, een verbod dat zijn hoogtepunt kende in de negentiende eeuw, nog steeds van generatie op generatie wordt doorgegeven.” Als het evenwicht tussen de partners verstoord is, ligt er bij de man meestal frustratie op de loer. “Als ik hem afwees wanneer hij zin had, kon mijn ex-man kwaad worden”, herinnert Maud zich, die nu twee jaar gescheiden is. “Door erover te praten heb ik me gerealiseerd dat de ‘echtelijke plicht’ op die manier toch nog sterk op vrouwen drukt.” Marion verduidelijkt ook dat ze haar man “af en toe tegemoetkwam om gemoedsrust af te kopen.” In zijn boek over het libido pluist auteur Jean-Claude Kaufmann de asymmetrie van de seksdrift uit, want die is schering en inslag bij koppels en leidt tot regelingen met een min of meer dwingend karakter. Het is voor zulke tweederangsvrijpartijen dat deze vrouwen bedanken, of ze nu een minnaar nemen of hun partner verlaten. Cecile, die haar verlangen en genot heeft herontdekt met een collega en niet van plan is om van haar man te scheiden, heeft weer zin in seks gekregen. Daarna heeft ze een oud ex-lief gecontacteerd, omdat ze vermoedde dat “hij beschikbaar zou zijn voor een vrijpartij in de namiddag en ja
hoor, hij vond het prima. Seks voor de seks, dat was precies wat ik zocht.” Tijdens haar eerste scheve schaats voelde ze zich vreselijk schuldig. Dat gevoel is verdwenen: “Genieten van seks… Ik vind dat ik dat verschuldigd ben aan mezelf.” Rachel kreeg na haar studies, op haar drieëntwintigste, een relatie met Nicolas, een studievriend. Hij werd de vader van haar kinderen en ze zouden hun hele leven samenblijven. “Dat klassieke patroon leek me vanzelfsprekend, en ik stortte me erin”, erkent ze nu. “Maar ik ben zelf diegene die alles heeft opgeblazen.” Deze vrouw van in de veertig ziet in dat ze zelf gebrekkig communiceerde, wat hun seksleven ondermijnde: “Ik zei alleen maar dat ik geen zin had, en dan maakte hij zich kwaad. Ik was ervan overtuigd dat het probleem bij mij lag, dus praatte ik er niet over.” Na hun breuk maakte ze een profiel aan op Tinder met de bedoeling om “me zo snel mogelijk weer te settelen met een vaste partner”. Maar wat ze daar aantrof, was haar eigen genot: “Ik had de ene date na de andere. Mijn lust was duidelijk in overdrive…” De sociale media gaven haar de kans om een ‘versnelde cursus seksuele voorlichting’ te volgen. Terwijl ze de ontmoetingen aan elkaar rijgt, geniet ze steeds meer, “er is iets ontdooid in mij: ik ontdekte dat seksualiteit niet mechanisch is, maar dat seks berust op de zelfkennis en het zelfvertrouwen om aan de ander te laten zien wat je wilt.” Rachel noemt zich “momenteel heel rustig” in haar verhouding met seks en ze heeft een man ontmoet op wie ze verliefd is: “Eerlijk gezegd had ik zonder datingapps deze weg nooit kunnen afleggen.” “ZO’N LEVENSKRACHT VERDIENT RESPECT. Het is alsof deze vrouwen een vrijheid aandurven en wraak nemen voor alle vrouwen van hun familie die zo’n vrijheid niet hebben gekend”, vindt de tachtigjarige Danièle Flaumenbaum, die een minnaar heeft en die er geen graten in zou zien om meerdere lovers te hebben. Toch waarschuwt ze: “Kijk uit dat je je niet bindt aan de eerste de beste, want dan riskeer je dezelfde fouten te maken als met de vorige man.” Zodra de opwinding van de eerste stoeipartijen voorbij is, “vraagt het veel werk en communicatie om je seksualiteit, die alchemie tussen lichamen, van binnenuit te beleven.” Deze kritische noot doet Sarah plezier. Zij is drieënveertig, pas gescheiden, en heeft lang gedacht dat ze gelukkig kon zijn ondanks een deprimerend seksleven: “Dat betekent dat wij vrouwen nog een hoop te leren hebben, er wacht ons een fantastische toekomst!”
x Technogym
9A}U'ww#Z'O'U BEHALEN
ů ÌÐ ĮĴīĴ ŒĊ ìÐĴ ĊðÐķœÐ þī āďĉÐĊ ÌÐ æďÐÌÐ ŒďďīĊÐĉÐĊĮ ďĉ ÌÐ ìďÐā āůāÐĊȢ :КďĊÌÐ æÐœďďĊĴÐĊ ÐĊ ũĴĊÐĮĮÌďÐăÐĊ ìďīÐĊ ìðÐī ďĊŒÐīĉůÌÐăůā ÅůȢ Zĉ ÌКРšď æďÐÌ ĉďæÐăůā Œďă ĴÐ ìďķÌÐĊ ȷ ÐĊ ìÐĴ šÐāÐīÐ Œďďī ìÐĴ ďĊšÐāÐīÐ ĴÐ ĊÐĉÐĊ ȷ āĊ þÐ ÅÐĮĴ ðĊŒÐĮĴÐīÐĊ ðĊ ÐÐĊ ìďĉÐ æřĉȢ
D
e Technogym Run, de nieuwste loopband van cultmerk Technogym, maakt het gemakkelijk om je fitnessroutine binnen voort te zetten, ongeacht de omstandigheden buiten. Het toestel maakt niet alleen een ononderbroken en efficiënte training mogelijk, maar voegt ook een vleugje verfijning toe aan je home gym dankzij zijn stijlvol design. STATE-OF-THE-ART ONTWERP
PERS.
De loopband belichaamt meer dan drie decennia aan expertise met als resultaat een hightech, hoogwaardige loopband die zowel geschikt is voor beginners als marathonlopers en fitnessliefhebbers. Met een scala aan work-outs - van hardlopen tot krachttraining en bootcamps - vormt de Technogym Run daarenboven het perfecte toestel voor het hele gezin.
GEPERSONALISEERDE TRAINING
Uitgerust met een geïntegreerde console biedt de Technogym Run toegang tot talloze trainingsprogramma’s en -modi (cardio, kracht of hoge intensiteit), on-demand videowork-outs en trainingssessies. Je kunt kiezen voor begeleide sessies of je onderdompelen in outdoortrainingen, waarbij de loopband zich aanpast aan jouw tempo en de helling van je gekozen route nabootst. Ten slotte biedt de Technogym Run heel wat entertainmentopties zoals Netflix, YouTube, tv-kanalen en meer.
DE TECHNOGYM RUN IS VERKRIJGBAAR VANAF € 9.900 OP TECHNOGYM.COM.
Dit artikel is tot stand gekomen in nauwe samenwerking met Technogym. technogym.com
SOCI ÉT É
REPORTAGE
61
Concentreren kan je leren WELZIJN Een boek uitlezen, een uur aan een
stuk doorwerken zonder sociale media of mails te checken: we kunnen het alsmaar minder goed. We bevinden ons volgens experts in een concentratiecrisis, al valt daar gelukkig wat aan te doen. Hierbij onze tips om weer te focussen.
GETTYIMAGES.
Tekst Géraldine Dormoy-Tungate
Vroeger kon ik uren aan een stuk boeken lezen, languit in de zetel of in bed. De laatste jaren lukt me dat steeds minder omdat ik voortdurend naar mijn telefoon grijp”, vertelt Helena. “Zelfs als ik me forceer om toch enkele pagina’s aan een stuk te lezen, voel ik op den duur dat mijn hart zich opjaagt van verveling. De zinnen zijn te lang, ze zijn niet rechtstreeks tot mij gericht, en vaak moet ik zelfs moeite doen om goed te begrijpen wat er staat…” Een rondvraag op de redactie leert ons dat Helena niet de enige is die worstelt met haar concentratievermogen. In een tijdperk waarin onze aandacht geld waard is, zijn snelle feeds of makkelijk Netflix-entertainment in hun opzet geslaagd: namelijk onze beschikbare hersencellen ••• zodanig op te eisen dat we eraan verslaafd geraken.
62
REPORTAGE
“We krijgen meer prikkels dan onze aandachtscapaciteit aankan. Onze hersenen kunnen het onderscheid niet meer maken tussen wat belangrijk is en wat niet. Dus zappen ze voortdurend.” Gérard Macqueron, psychiater.
Volgens psychiater Gérard Macqueron is de aandachtscrisis te wijten aan twee fenomenen: de toename van onze exogene aandacht (info van buitenaf ) en de aftakeling van onze endogene aandacht (die we zelf controleren). De exogene aandacht behandelt de informatie die als vanzelf vanuit onze omgeving tot ons komt. “In de huidige wereld zijn dat meer prikkels dan onze aandachtscapaciteit aankan”, merkt hij op. “Onze hersenen kunnen het onderscheid niet meer maken tussen wat belangrijk is en wat niet. Dus zappen ze voortdurend en richten ze zich op datgene wat de meeste aandacht trekt, meestal dingen die ons angst aanjagen of dingen die ons plezier verschaffen.” Vandaar onze fascinatie voor reportages over bedwantsen of kattenfilmpjes. Onze endogene aandacht, het vermogen om ons bewust op iets te richten, gaat hier sterk onder lijden. “Het gemak waarmee we informatie kunnen krijgen op het internet maakt dat we steeds minder nadenken”, aldus de psychiater. “De instant antwoorden vragen minder inspanning van ons.”
•••
EEN REGULERENDE WET Vooral bij adolescenten neemt dit dramatische proporties aan. Filosofiedocent Julien Auriach maakt elke dag de onredelijke concurrentie tussen school en scherm mee. “Al naargelang zijn charisma kan een prof de verleiding van TikTok misschien nog een paar uur overstemmen, maar vroeg of laat verbleekt zijn vermogen om te boeien bij de content die snelle media aanbieden”, zegt hij. Zelf merkt hij onmiddellijk aan zijn leerlingen wanneer hun aandacht verslapt.
“Ik zie ze opkijken en om zich heen staren. De verveling slaat toe. Studenten moeten hun telefoon tussen 8 en 17 uur in hun broekzak houden, maar als ze daarna de hele avond achter hun scherm doorbrengen, is het de volgende dag moeilijk om hun aandacht bij de les te houden.” De oorzaak van dit concentratiegebrek ligt volgens hem aan de nadruk op het multitasken, waardoor we ervan uitgaan dat onze hersenen meerdere dingen tegelijk aankunnen. “De schoolcultuur laat ons telkens weer zien dat dit niet mogelijk is. Het is waar dat een jongere sneller reageert op multitasken dan een volwassene. Maar wie zal het volgende vaccin uitvinden, denk je? Zij die hun volle aandacht nog op iets kunnen richten.” Volgens de docent hebben we dringend een wetgeving nodig die de digitale reclame reguleert om minderjarigen te beschermen. In september 2023 liet het Chinese ministerie van Cyberspace (CAC) nog weten dat zij jongeren de toegang tot het internet willen verbieden tijdens de nacht en hun schermtijd willen beperken tot 2 uur per dag. “Europa heeft zelf de sleutels in handen om hier collectief uit te komen”, gelooft Julien Auriach. CONSTANTE BEVESTIGING We zijn natuurlijk ook zelf mee verantwoordelijk om onze concentratie actief aan te scherpen. “We moeten allemaal de discipline opbrengen om onszelf grenzen op te leggen”, vindt psychiater Gérard Macqueron. Het is in de eerste plaats belangrijk om jezelf een gezonde levensstijl aan te meten: voldoende slapen, gezond eten, dagelijks bewegen. Ten tweede zou het goed zijn om onze behoefte aan constante bevestiging aan te pakken. In zijn boek Stolen Focus. Why You Can’t Pay Attention1 gaat de Britse journalist Johann Hari intensief op zoek naar hoe we ons concentratievermogen kunnen aanzwengelen. Toen hij zich drie maanden lang zonder internet isoleerde aan de rand van de zee, kreeg hij echte afkickverschijnselen. “Gedurende meer dan twintig jaar stuurde ik elke dag berichtjes naar vrienden en familie en kreeg ik ook massaal veel berichtjes terug. Sms’jes, voice-berichten, telefoontjes. Allemaal manieren om te zeggen ‘ik zie je, ik hoor je, ik heb je nodig’. Plotseling kreeg ik die signalen niet meer! Het was alsof de wereld me liet weten dat ik niet meer meetelde.” Voortdurend afgestemd zijn op onze schermen voedt immers ons bestaansrecht. Bovendien blijkt je mails checken of scrollen op Instagram ook een manier om stress onder controle te krijgen. Willen we die obsessieve impulsen kalmeren, kunnen we dus niet anders dan ook de bron van dit soort van verslavingen aanpakken. SLAAPHYGIËNE Hoe zorg je er concreet voor dat je je minder laat afleiden door notificaties en andere meldingen? Registreer en verander je dagelijkse gewoontes. Zet bijvoorbeeld je berichtnotificaties op je gsm af. Voortdurend geconnecteerd zijn, houdt je geest in een permanente staat van waakzaamheid. Met het risico dat je lichaam de hele dag in stressmodus verkeert, alsof het op elk moment gevaar kan verwachten. Ten tweede hou je best bepaalde ruimtes stralingsvrij en bouw je ook schermvrije momenten in je agenda in. Zelf houdt docent Julien Auriach thuis zijn laptop en gsm zo ver mogelijk weg uit de woonkamer. “Als de toestelletjes zelf ons al niet ver-
GETTYIMAGES.
leiden, heb je al half gewonnen”, weet hij. Als je de technologie uitbant, lijkt een boek vastnemen plots weer een optie en zelfs iets om naar uit te kijken. Lezen op papier heeft immers niet hetzelfde effect op onze hersenen als lezen op een scherm. “Op het web is de informatie diffuus, overvloedig en gefragmenteerd”, bevestigt doctor in neurowetenschappen Michel Desmurget. Op het scherm loop je het permanente risico om je te laten afleiden van je oorspronkelijke bedoeling. De volgende link aanklikken, is zo verleidelijk. “Een boek op papier lezen stimuleert juist het geheugen, omdat je je ergens in onderdompelt en omdat je zintuigen worden aangesproken. Je hebt het boek fysiek vast in je handen, je kan het omdraaien, bekijken, ruiken… Doordat je het boek driedimensionaal in handen hebt, creëert zich in je hersenen een mentale kaart, een mindmap. Als je bijvoorbeeld terugdenkt aan een bepaalde passage in het boek, kan je je de plek herinneren waar die stond. Daardoor kan je ook de chronologie van de gebeurtenissen makkelijker begrijpen en kan je datgene wat je leest ook beter vatten.” JE GEEST LOSLATEN Verder moet je ook leren om niet-bereikbaar te zijn. Het gevaar om je voortdurend te laten afleiden loert het sterkst op de werkvloer. Probeer je maar eens te concentreren in
een open landschapskantoor, waar ook nog eens van je verwacht wordt dat je instant op mails antwoordt en dat je aanwezig bent op alle vergaderingen. Het is belangrijk om formeel aan te geven wanneer je al dan niet beschikbaar bent, met een bordje op je bureau of met een automatische reply op mails die laat weten wanneer je weer zal antwoorden. Werken aan een betere aandachtspanne doe je tenslotte ook door je geest op tijd en stond los te laten en de vrije ruimte te geven. “Onze gewoonte om de dag zittend door te brengen heeft vanzelf de pauzetijd beperkt die we vroeger als vanzelf tussen twee activiteiten inlasten”, merkt Gérard Macqueron op. “Je kan jezelf die pauzes weer actief gunnen door in je agenda bijvoorbeeld mediatiemomenten in te lassen, waarbij je je hoofd doelbewust leeg maakt.” Het vraagt training om weer te leren ontspannen, niets te doen, leegte te creëren. “Je geest laten dwalen is iets anders dan niet-geconcentreerd zijn”, merkt journalist Johann Hari nog op. “Het is juist door je hoofd los te laten dat onverwachte connecties in je hersenen worden gelegd. Ik wandel zelf een uur per dag zonder gsm om mijn gedachten gewoon te laten zweven waar ze heen willen. Juist door mijn gedachten los te laten krijg ik heldere ideeën en wordt mijn inspiratie gevoed.” 1. Uitgeverij Bloomsbury Libri, niet-vertaald.
REPORTAGE
65
LEVE DE LEEFTIJD
Is er dan een
houdbaarheidsdatum? SAMENLEVING Bijna één op de twee vrouwen
in België is ouder dan 50 jaar. Maar waar zie je ze in de bioscoop, in de reclame, in de media en op de arbeidsmarkt? Gelukkig verheffen de laatste tijd steeds meer vrouwen hun stem om de manier waarop de maatschappij naar hen kijkt te veranderen. Deze drie vijftigplussers gingen zich met ouder worden net vrijer en zelfverzekerder voelen in lichaam en geest.
Tekst Ringo Gomez-Jorge en Timon Van Mechelen Foto’s Ringo Gomez-Jorge
Eva Rossie (53), fotografe “Wanneer ik mijn leeftijd zeg, ervaar ik een raar gevoel; ik zou wijzer moeten zijn maar ben nog steeds een spring-in’t-veld”, lacht Eva. Als fotografe is zij gefascineerd door ouderdom en portretteert ze personen met een zekere leeftijd naakt, haarzelf incluis. “Dat is allemaal begonnen door zelf kritiek te hebben gekregen op mijn eigen veranderende uiterlijk”, legt ze uit. “Mij werd gezegd dat ik er toch niet meer zo jong uitzag doordat ik was bijgekomen. Dat kwam hard binnen. Als reactie daarop ben ik naaktportretten van mezelf beginnen nemen. Het was haast traumaverwerking. Oudere vrouwen krijgen de boodschap dat hun houdbaarheidsdatum is verstreken. Dat wil ik tegenspreken. We zitten immers vol levenskracht.”
De beste manier om die levenskracht te behouden is volgens Eva eenvoudig: veel bewegen. Dat doet immers wonderen, voor het lichaam en voor de geest. Op vlak van huidverzorging heeft zij al jaren dezelfde routine. “’s Ochtends reinig ik mijn huid goed en ik gebruik een dag- en nachtcrème”, vertelt ze. “Make-up gebruik ik amper: een beetje lipgloss en mascara. Ook als jong meisje was dat zo. Ik werkte als model. Na een shoot verwijderde ik de make-up en ging ik zonder op stap.” Als jong model had Eva het vreemd genoeg moeilijker met haar lichaam dan nu. “Ik was een vat vol complexen. Als ik nu naar foto’s uit mijn jeugd kijk, dan denk ik: wat zag ik er toch goed uit. Jammer dat ik dat toen niet inzag. Doordat
de angsten zijn weggevallen, voel ik me nu begeerlijker dan vroeger. Ik wil daardoor nu nog volop genieten van mijn lichaam. Want het lichaam takelt onherroepelijk af.” Jezelf begeerlijk voelen is de sleutel tot succes en kleine foliekes kunnen daarbij helpen. Zo laat Eva zich af en toe opmaken door een professional. “Voor de vernissage van mijn fototentoonstelling heb ik dat laten doen, en vandaag voor de foto”, zegt ze. “Het kost wat geld maar door er op bepaalde momenten extra goed uit te zien, kweek je zelfzekerheid. Het is een gulden tip voor alle vijftigplussers. Gun jezelf dit! Al is het maar voor een etentje met je partner.” •••
66
REPORTAGE
Ladies, laat niemand je vertellen dat je ooit over je hoogtepunt h e e n b e n t ”, z e i Michelle Yeoh (61) in maart vorig jaar toen ze haar allereerste Oscar voor beste actrice in ontvangst nam. In april schreef de 106-jarige Filipijnse Apo Whang-Od geschiedenis als het oudste covermodel van Vogue. Midden mei verscheen Helen Mirren (78) op de rode loper in Cannes met een felblauwe coupe en een waaier met het opschrift #Worthit. In de zomer postte Amy MacDowell een filmpje waarin ze zei: “I’m tired of trying to be young. I want to be old.” In oktober defileerde de moeder van Demna Gvasalia, creatief directeur bij Balenciaga, mee in zijn show lente-zomer 2024, naast onder meer de Belgische make-upartieste
Inge Grognard (65) en journaliste Diane Pernet (77). Niet veel later vroeg Open Vld-politica Gwendolyn Rutten (48) in een opiniestuk meer aandacht voor de ‘perimenopauze’. Het gevecht tegen leeftijdsdiscriminatie is definitief ingezet in 2023, en op sociale media, in podcasts, lezingen en webinars woedt het protest ook in 2024 in alle hevigheid voort. Want de combinatie van agisme en seksisme is een sluipend gif. Deze vrouwen willen niet langer aan de kant geschoven worden, maar genieten van de nieuwe fase in hun leven. Mét grijs haar en rimpels. IN HAAR BAANBREKENDE ESSAY THE DOUBLE STANDARD OF AGEING, legde Susan Sontag
in 1972 al de vinger op de wonde. “Verouderen is veeleer een sociaal oordeel dan een biologische gebeurtenis”,
schreef de Amerikaanse filosofe.“Mensen laten hun zelfbesef varen voor gecommercialiseerde beelden van geluk en welzijn, die hen aanzetten tot consumeren om dat geluk te bereiken. De meest gebruikte metafoor voor geluk in deze beeldvorming is jeugdigheid. Dit gelijkstellen van welzijn aan jeugdigheid maakt iedereen knagend bewust van leeftijden - die van zichzelf en die van anderen.” Nog volgens Sontag raakt leeftijdsdiscriminatie vrouwen meer omdat de ‘vrouwelijke’ eigenschappen als uiterlijke aantrekkelijkheid, hulpeloosheid en onschuld afnemen naarmate de leeftijd vordert, terwijl de eigenschappen die men ‘mannelijk’ vindt – denk aan autoriteit en zelfvertrouwen – juist toenemen. Daardoor voelen ouder wordende vrouwen zich steeds vaker onzichtbaar en
Anne Marie Lampens (68), model ��� begr�p dat mensen �et moeil�� �ebben met o�der �orden� maar op zi�� zo� dat geen groot probleem moeten z�n�� zegt �nne �arie die sinds �aar �onge �aren �er�t als naa�tmodel �oor ��nst�otogra�en. �el� er�oer z� de omme�eer naar �o�dere persoon� rond �aar �eertigste. ��ana� toen �erd i� opeens niet meer ����ro��t�e maar madamme�e genoemd. �n de �aren die erop �olgen� mer� �e nat��rl�� in de spiegel dat �e ��id �errimpelt en �e �orm �itd�t. �iettemin ben i� bl��en den�en aan dat ����ro��t�e in m� en �eb i� die geest be�o�den.� �nne �arie praat met de snel�eid �an een tiener en �leedt zi�� nog steeds �ambo�ant. ��� �eeg n� t�intig �ilo meer� d�s de smalle broe� tre� i� niet meer aan. �aar �erder ga i� mezel� niet �erloo��enen. �n �a� soms zegt iemand �el eens� ��e den�t nog steeds dat ze t�intig is�. Dan is dat maar zo. �elen �inden dat �e �e als o�dere moet leren be�eersen. �� �ind �an niet. ��n g�lden tip� �ord geen gr�ze m�is.� Die positie�e le�ens�o�ding ��am als een ges��en� na de menopa�ze.
�De menopa�ze �as een lastige periode. �e ��id �erslapt� �e �r�gt stemmings�isselingen en begint te z�eten als een r�nd. �oor m� �as �et �er�el�� een s��arnierp�nt in m�n le�en dat ��� �aar ged��rd �ee�t. �ens i� er o�er�een �as� ging een nie��e �ereld �oor me open. �� �oelde me zel�ze�er en �omple�loos. �er��l i� als �onge �ro�� �einig d�r�de� �eb i� op m�n ��ste een se�s�ele re�ol�tie meegemaa�t. �� �as een e��te �o�gar. Drie �aar geleden �eb i� de lie�de �an m�n le�en ge�onden. �nlangs lazen �e in de �rant o�er een nie�� se�sspeelt�e. �el� dat is onder de �erstboom beland.� �o� n� nog �er�t �nne �arie als naa�tmodel. ���dens de menopa�ze �ilde i� dat o�de l�� �an m� niet meer zien. Daarna ben i� ter�g aan de slag gegaan. �ls i� op naa�tstranden zie �oe �omple�loos o�dere �oppels er naa�t rond�andelen� dan �ind i� dat e��t mooi. �et grote �oordeel aan o�der �orden is dat �et �e geen bal �an s��elen �at de anderen den�en. �� d�r� zo op de dans�loer te springen en te beginnen �i�en als i� daar zin in �eb��
Alice Toen (99), theateractrice “Ik vind negenennegentig een mooi getal maar toch āīūæ ðā ăĴūÌ ÌðÐ ŒīæȚ ‘Wil je honderd worden?’”, zegt Alice. “Dit jaar had ik naar aanleiding van een ŒďďīĮĴÐăăðĊæ Åū ÌÐ N w ÐÐĊ ðĊĴÐīŒðÐœ Œďďī ìÐĴ t}ȭ ĊðÐķœĮȘ TūĊ ăÐÐåĴūÌ ðĮ Åū deze gevierd.” >ďÐ šÐ ďĨ ÌðÐ ăÐÐåĴūÌ Ċďæ steeds het podium weet te ìăÐĊȟ ÐœÐæÐĊ ÐĊ þКÐăå doelen stellen. ȵTūĊ ďĨĴīÐÌÐĊĮ ìďķÌÐĊ ĉÐ ÅКðæ ÐĊ ÌīÌďďī āœūĊ ðā ĊðÐĴ œÐæȘ Zďā ă āīūæ ðā ÐÐĊ āăÐðĊÐ īďăȚ ðā æ ÐīďĨ ðĊȘ Aā wil niet die gepensioneerde šūĊ ÌðÐ šðÆì ðĊ ÌÐ šÐĴÐă nestelt. Als je voor niets nog interesse toont, dan word je snel oud. Ik lees veel en wil ĉÐÐ šūĊȘ ZĨ ĉūĊ ĴœðĊĴðæĮĴÐ koos ik ervoor om nooit te trouwen. Dus ik kan me niet terugplooien op een partner. Het voordeel is dat ik hierdoor lichtjes gedwongen word om contact te houden met vrienden.” De tekenen van ouderdom slaan Alice niet uit haar ăďďÌȘ ȵtðĉĨÐăĮ ŒðĊÌ ðā mooi. De laatste jaren ben ik vermagerd en
gekrompen en ik ben niet gespaard gebleven van kwaaltjes. Zo heb ik een āĊðÐȭ ÐĊ ÐÐĊ ÅďīĮĴďĨÐīĴðÐ ondergaan. Dat is geen ÌīĉȘ TūĊ Ìæðķĉ ðĮȚ dingen gebeuren en ik zal wel ondervinden wat de æÐŒďăæÐĊ šūĊȘȶ De term kranig dringt šðÆì ďĨȘ ȵ¢ď ÅÐĊ ðā ăĴūÌ ă æÐœÐÐĮĴȘ ZĨ ĉūĊ šÐĮĴðÐĊ ðĮ WOII uitgebroken. Ik zat ooit midden in een bombardement en rende Œďďī ĉūĊ ăÐŒÐĊȘ #ī ìÐÅ ðā ÐÐĊ ăÐĮ ķðĴ æÐĴīďāāÐĊȚ Åăūå ĊðÐĴ Åū ÌÐ ĨāāÐĊ šðĴĴÐĊȘ qĮ ďĨȚ ðā ìÐÅ ďďā ĮăÐÆìĴÐ momenten, hoor. Dan zit ik eenzaam in de zetel en ÌÐĊāȚ ĉďīæÐĊ ĉæ ìÐĴ æÐÌĊ šūĊȘ #ďďī ĉďÐðăūāìÐÌÐĊ ĴÐ overwinnen, word je sterker”, zegt Alice nog. ȵ¢ďăĮ ÌðÐ āÐÐī ÌĴ ĉūĊ ŒīūÐī ervoor koos om te trouwen met een danseresje.” (lacht) “Als jonge vrouw was ik eerder meegaand, gaandeweg heb ik meer haar ďĨ ĉūĊ ĴĊÌÐĊ æÐāīÐæÐĊȘ TūĊ ĴðĨ Ċ ĊÌÐīÐĊȚ œÐÐĮ œÐÐīÅīș Åăūå ĨďĮðĴðÐå ÌÐĊāÐĊ ÐĊ ŒďďīăȚ šæ ĊðÐĴ over de dingen die komen.”
krijgen ze het gevoel niet meer mee te tellen. Hoewel onderzoek toont dat vijftigplusvrouwen zich juist beter in hun vel voelen. Liesbeth Woertman, emeritus hoogleraar psychologie (universiteit Utrecht) en experte lichaamsbeeld, vond de discrepantie tussen het beeld dat de maatschappij ophangt van ouder worden en haar ervaring van ouder zijn zodanig groot dat ze er het boek Wie ben ik als niemand kijkt?1 over schreef. “Als groep zijn we nog nooit zo gezond en gelukkig oud aan het worden. Ik vind het een fantastische tijd, maar in de collectieve beeldvorming zien we dat nooit terug. Er is vooruitgang geboekt in de representatie van vollere vrouwen en vrouwen van kleur, maar de oudere vrouw wordt enkel afgebeeld als zielig of iemand die wanhopig jong wil blijven”, vertelt ze. “Het lijkt alsof je leven niets meer gaat voorstellen als je rimpels en grijs haar hebt, terwijl de innerlijke rust, het plezier en het zelfvertrouwen dat je daarvoor terugkrijgt net enorme geschenken zijn. Dat is
een boodschap die ik moet delen, vond ik. Het is voor jonge vrouwen belangrijk om te weten dat niet alles ‘bergaf gaat’.” HOLLYWOODSTERREN EN INFLUENCERS
dwingen de wereld met zachte hand om anders naar oudere vrouwen te gaan kijken, maar we moeten op de nieuwe dictaten letten die subtiel binnensluipen… De luidste stemmen zijn immers bijna allemaal slank en excentriek met een prachtig en creatief verhaal dat doet dromen. Herkennen de anonieme vrouwen die door de menopauze een bolle buik en wangen kregen zich in hen? “Als je Instagrammable bent, kan je met alles wegkomen”, zegt Sophie Dancourt, een activiste die met haar podcast Vieille, c’est à quelle heure?2 potten brak in Wallonië en Frankrijk. “Voor de gemiddelde vrouw boven de vijftig zijn er nog steeds weinig rolmodellen beschikbaar. Wie kan zich identificeren met de honderd machtigste vrouwen ter wereld in de Forbesranglijst? Zeker niet degenen die elke
ochtend om vijf uur opstaan om het huishouden te gaan doen...” Woertman deelt die mening. “Ik merk dat steeds meer vrouwen zich durven uitspreken over het thema, maar het zijn vaak types die ver van onszelf af staan. Ik hoop met mijn boek inspiratie te bieden om in je eigen omgeving rolmodellen te zoeken. Er zijn gelukkige en prachtige oudere vrouwen bij de vleet, alleen schuiven we ze onbewust zelf onder een spreekwoordelijke boom in de schaduw.” Zowel Dancourt als Woertman hopen op een kleine revolutie die het heersende beeld van oudere vrouwen drastisch verandert. “Als je dingen in beweging wilt krijgen, kunnen er maar beter veel van jullie zijn die het #MeToo-model volgen”, aldus de activiste. Boodschap ontvangen. Wanneer beginnen we met #OldToo? 1. Wie ben ik als niemand kijkt? Een andere kijk op de ouder wordende vrouw, Liesbeth Woertman, ðĴæÐŒÐīðþ }ÐĊ >ŒÐș ǡǟǡǡȘ 2. jaipiscineavecsimone.com
LAUNCHMETRICS.COM/SPOTLIGHT. MONIC/COURTESY OF PROENZA SCHOULER. PAOLO LANZI/LAUNCHMETRICS.COM/SPOTLIGHT. ISIDORE MONTAG/LAUNCHMETRICS.COM/SPOTLIGHT.
Style
68
Pastel parade
REPORTAGE
Hiernaast Textile City door AIkunstenaar Joann (@jooo.ann). Linkerpagina, van boven naar onder #Ð ÌÐť ăÑĮ ăÐĊĴÐȭ zomer 2024 van J.W. Anderson, Proenza Schouler, Versace, Akris en Stella McCartney.
JOANN.
MODE Kijken we naar de modeshows lente-zomer 2024, dan
versmelten onze garderobes tot een sorbet. Van botergeel tot pistachegroen, van flets mandarijn tot lavendel. Zou het door de steeds engere actualiteit komen dat we zin krijgen om ons leven in te kleuren met zoete, lieve pasteltinten? Het pastelfenomeen toegelicht. Tekst Charlotte Brunel
69
70
REPORTAGE
4 3
1
Een film van Sofia Coppola belooft altijd een unieke kijk op de vrouwelijke identiteit én een bewust girly esthetiek met pasteltinten en etherische verlichting. Priscilla, de nieuwe speelfilm van Coppola(1), vormt geen uitzondering op die regel. De prent vertelt het sprookjesachtige maar ook tragische levensverhaal van Priscilla Presley - vertolkt door Cailee Spaeny - vanaf haar veertiende toen ze de King ontmoette, tot hun scheiding in 1973. De popglamour van de jaren zestig met bijhorende stijl is weer terug: big hair, veel eyeliner en jurken in zuurstokkleurtjes. Maar niet alleen de cinema laat de nostalgie van dit tijdperk herleven, dwepend met jeugdigheid en vrijheid. Ook de mode, beauty, het design en zelfs de digitale wereld geven de tere en opbeurende tinten een duidelijke plaats in het nieuwe seizoen. “Het wordt een vrolijke, grafische Versace-zomer vol kleur en glans, tailoring en getemperde plooien”, verklaarde Donatella Versace, die voor deze lente en zomer niet alleen modellen in satijnen mini-jurken met A-lijn opvoert, maar ook sorbetkleurige tweedjasjes en cardigans. Bij Nina Ricci brengt de AngloAmerikaan Harris Reed de ‘Jolie Madame’-trend en de kleuren van een door Hockney geschilderd Californië samen. Ook de accessoires – van lindegroene teenslippers (Dries Van Noten) tot de tassen in de kleuren van snoeppapiertjes (Roger Vivier) – zwengelen het suikerzoet aan. “In tegenstelling tot de ietwat designachtige en intellectuele tinten van de afgelopen jaren nemen pastels dit seizoen hun naïeve, optimistische Happy Days-kantje op”, analyseert Thomas Zylberman, stylist en trendwatcher bij trendbureau Carlin Creative. “Door de welvaart van de Glorious Thirties op te roepen werken ze als een balsem tegen somberheid, zodat we deze angstaan-
jagende winter achter ons kunnen laten.” Perzik, babyblauw of lavendel, paarstinten, mint- of lindegroen, botergeel, parelgrijs… Hun lumineuze palet is eindeloos. Maar volgens trendanalist WGSN blijft ‘zachtroze’ dé ster. Dit gepigmenteerde pastel heeft weinig met het hot pink van het Barbiecorefenomeen te maken. Een terugkeer naar de kunst van de nuance? Of naar een zoetere, zelfs conservatievere versie van vrouwelijkheid? “Pastels worden inderdaad van oudsher in verband gebracht met onschuld en puurheid”, vertelt kleurhistoricus Michel Pastoureau, “want ze zijn groot geworden in het intimistische universum van ondergoed en kindertijd.” “Met die kleuren is het stereotype van het kindvrouwtje nooit veraf ”, vervolgt Thomas Zylberman. “Maar sinds #MeToo maakt dat ons niet meer bang, en om die reden kunnen de ontwerpers ermee spelen.” BOVENDIEN KRIJGEN ZE EEN STEVIGE DOSIS SENSUALITEIT MEE . Want achter de pastels van 2024
zit er een lichaam. Het palet van nudetinten en bijna transparante cosmeticakleuren, zoals de trenchcoats van perzikkleurig latex bij Alaïa, of mesh jurken met iriserende reflecties van Paco Rabanne sublimeert het lichaam. “We zien dat er met glanzende, glimmende oppervlakken wordt gewerkt, die nog frissere en meer prikkelende pastels vertegenwoordigen”, gaat Thomas Zylberman verder. “Door het licht zo te vangen brengen die kleuren vrij grafische, bijna minimalistische silhouetten tot leven. Het lijkt wel alsof de pastels van 2024 ons een kijk van vooruitgang bieden en ons aansporen om zonder angst door te gaan.” Bij Prada of Sportmax lijken de zuurstokkleurige, met organzasluiers bedekte tunieken of jassen zo
PERS. NICOLAS GALLON/COURTESY OF ROCHE BOBOIS. A24 DISTRIBUTION/SONY PICTURES/ARP. COURTESY OF ALAÏA.
2
SOCI ÉTÉ
5
6
7
LAUNCHMETRICS.COM/SPOTLIGHT (X2). ANDREA ADRIANI/LAUNCHMETRICS.COM/SPOTLIGHT. COURTESY OF ADEAM.
8
als wolkjes door de lucht te dansen. Ook de schoonheid van de natuur wordt met pastel uitgedrukt, of het nu gaat om de tuinrozen van Balmain, om de waterige tinten van Mugler of de uitzonderlijke landschappen waarvan de impressionisten de schakeringen wisten vast te leggen. “We wilden de kleurnuances weergeven die de lucht op verschillende tijdstippen aanneemt”, vertelt Bénédicte Laloux, artistiek directeur bij Icicle. Zo gunt de ochtend alle ruimte aan paarstinten, witblauw, rozetinten… Ook designer Joana Vasconcelos uit Lissabon heeft haar pastels geïnspireerd op de ultralicht gekleurde zonsondergangen van haar stad om een lijn van canapés en buitenzetels voor Roche Bobois te ontwerpen. De collectie met de ronde vormen roept op tot geluk en kreeg de naam ‘Bombom’. Want ook dit designhuis ontsnapt niet aan de lokroep van pastel. Al in 2023 werd die trend aangekondigd op de meubelbeurs in Milaan: de Spaanse Patricia Urquiola werkte toen voor Budri met travertijn en onyx in aquareltinten en de Scandinavische designers van Muuto zetten in op zuurtjeskleurig comfort met citroenkleurige bergères en poefen. Zelfs de digitale wereld ontsnapt er niet aan. “Generation Z verplaatst die kleur naar het metaversum en maakt haar zo immersief en fantasierijk”, vertelt WGSN over zijn zachtroze. Dat geldt in het bijzonder voor AI-kunstenares Joann(2), die onze
visie op de stad verdraait door ze met textiel of manga-achtig voedsel te bekleden. Maar ook voor de Argentijn Andrés Reisinger(3), die bekende objecten of gebouwen verbergt onder surrealistische, kleurrijke vormen en regressieve texturen (bont, satijnachtige drapages…). Deze kunstenaar heeft een zwak voor pasteltinten en legde zijn kleurkeuze als volgt uit aan het magazine Wallpaper: “Roze duidt op warmte en wekt een gevoel van comfort en veiligheid op: primaire emoties die ons verbinden met onze eerste herinneringen aan bescherming, misschien zelfs al in de baarmoeder.” BLIJFT DE VRAAG HOE DRAAGBAAR DIE KLEUREN ZIJN IN HET ECHTE LEVEN. Want hoewel pastels met alle
liefde een trui of een lange jas opvrolijken in de winter, is het niet zo eenvoudig om ze van top tot teen te dragen met lichte stoffen als organza. “Het is eerder een Angelsaksische dan een Latijnse mode, want de Britten hebben de gewoonte om feestkleding in die tinten te dragen. We kunnen pastel misschien met een jeans of een satijnen jasje combineren”, adviseert Thomas Zylberman. Laat je meevoeren door deze golf van pasteltinten, bekijk je basics met een nieuwe blik en stel je de wereld van morgen voor als een liefdevolle wereld zonder angst.
1. Nu in de zalen. 2. Instagram: @joooo.ann. 3. reisinger.studio
1. Heuptasje, Uniqlo. 2. Outdoorbank ‘Bombom’, Roche Bobois x Joana Vasconcelos. 3. Cailee Spaeny in Priscilla. #Ðť ăÑĮ ăÐĊĴÐȭšďĉÐī 2024 : 4. Alaïa. 5. Fendi. 6. Giada. 7. Prada. 8. Aedam, Resort 2024.
72
REPORTAGE
GOEDE VOORNEMENS: EEN JAARLIJKSE MUST T }w > qqū Of ze nu louter
symbolisch of van groot belang zijn, de doelen die we ons bij het begin van een nieuw jaar stellen, kunnen gevolgen hebben voor ons moreel. Herken je een schuldgevoel als je het vooropgestelde doel niet bereikt? Wat als mild zijn voor onszelf nu eens het mooiste cadeau was om 2024 mee te beginnen? Tekst Aurélia Dejond Foto Paul Rousteau
Seascapes Paul Rousteau, 2021.
73
•••
74
REPORTAGE
“Je moet de tijd nemen om jezelf af te vragen wat je echt wilt. Vooral niet op commando een project starten, in functie van dat goede imago dat je van jezelf wilt geven” Anne-Françoise Meulemans, psychotherapeute.
A
ls we haar over 2024 interviewen, kondigt Laura vol trots aan dat ze het jaar in het teken van welzijn plaatst: “Yoga en kooklessen! Ik heb besloten om mezelf dat cadeau te doen, zodat ik mijn gezondheid meer aandacht geef. Het zal me heel wat discipline en wilskracht vergen, maar in 2023 had ik mezelf gezworen om te stoppen met roken, en dat is me gelukt!” glimlacht de apothekersassistente, overtuigd dat het stellen van nieuwe doeleindes ter gelegenheid van het nieuwe jaar een goede manier is om met een schone lei van start te gaan, “om te proberen een betere versie van mezelf te zijn!” En die heilige voornemens, eigen aan de kaap van het nieuwe jaar, zijn legio. Marie, 45 jaar, heeft zichzelf beloofd om de 5 kilo die ze in 2023 is aangekomen, kwijt te raken. Xandrine, 23 jaar, heeft net een puppy geadopteerd en neemt zich voor om elke dag, na haar werk, een uur met hem te gaan wandelen. Alice en Hugo, 30 en 32 jaar, hebben gezworen om dagelijks aan zero waste te doen, terwijl Lucie, 36, minstens drie keer per week de auto voor de fiets wil inruilen... Persoonlijke uitdagingen, als was het om een nieuwe weg in te slaan, een vorm van een welwillende gewoonte tegenover onszelf, synoniem van vernieuwing en optimisme, een manier om bepaalde tellers op nul te zetten.
VOLGENS PSYCHOTHERAPEUTE ANNE-FRANÇOISE MEULEMANS IS HET EEN MANIER OM HET JAAR STRUCTUUR TE GEVEN, waardoor we ons
de tijd opnieuw eigen kunnen maken en er betekenis aan kunnen geven.“Het is een ritueel vol goede bedoelingen. Dat is het uitgangspunt. Het heeft een geruststellend effect en is zeer symbolisch: de overgang naar een nieuw jaar stelt ons in staat om de balans van het vorige jaar op te maken,
om onszelf op een nieuwe manier te projecteren door lessen te trekken uit de periode die net verstreken is. Goede voornemens maken is alsof je jezelf en je plannen opnieuw actualiseert, wat eerder heilzaam is... zolang je het vooral voor jezelf doet”, legt de specialiste uit. Want de keerzijde van de medaille kan averechts werken. “Je moet vanaf het begin aan lief zijn voor jezelf. Jezelf een nieuw doel stellen betekent niet dat je het ook zal bereiken. Dat vereist dat je jezelf goed kent, realistisch bent en niet het onmogelijke nastreeft”, voegt de psychotherapeute eraan toe. Sterker nog, we zijn met velen die de lat wat (te) hoog leggen, vooral als het over de haalbaarheid van die voornemens gaat. Voor één op vijf Belgische werknemers die tijdens de eindejaarsperiode goede voornemens maakt voor zijn professionele activiteiten, geeft een kwart het na amper drie weken al op(1). En die trend lijkt behoorlijk wijdverbreid te zijn. De titel van de studie ‘Why 80% of New Year’s resolutions fail’, uitgevoerd door de Amerikaanse Universiteit van Scranton, kondigt eenzelfde teneur aan: 12 januari zou een cruciale datum zijn voor uitdagingen die we onszelf stellen. Het is een beslissende dag waarop 80% zou capituleren voor de beloften die ze zichzelf hebben gedaan. Slechts 8% zou hun doelen bereiken. 55% hiervan heeft betrekking op gezondheid. Cijfers die Mia amper verrasten, toen we haar interviewden over haar voornemens voor 2024. “Voor de zoveelste keer ga ik aan iedereen verkondigen dat ik een fitnessabonnement ga nemen om de spiraal van een zittende levensstijl achter me te laten. En voor het derde jaar op rij stop ik op 1 januari met roken. Dat ga ik maximaal een week volhouden... niet dat ik de wilskracht niet heb, maar het is gewoon niet realistisch: mijn job als verpleegster vreet aan me en ik heb geen tijd om te sporten. En wat dat roken betreft, zonder medische begeleiding weet ik dat ik in mijn eentje niet kan stoppen”, betreurt de 40-jarige. Ze put echter troost uit het feit dat er onder haar naasten maar weinigen zijn die hun goede
75
voornemens van oudejaarsavond volledig waarmaken. Slechts één op tien Belgen zou dat doen(2). Julia, 31 jaar oud, is er trots op dat ze één van hen is. “Ik wilde absoluut Spaans leren, ook al kostte me dat mijn avonden en weekends, en ik heb me er het hele afgelopen jaar aan gewijd! In april 2024 geef ik mezelf een onderdompelingscursus cadeau bij een Spaanse vriendin uit Madrid. Een voornemen van 2023 dat ik heb volgehouden en het is een blijvertje!” Voor de overige 9 op 10 Belgen zijn onrealistische doelen, een drukke agenda en een gebrek aan motivatie redenen waarom ze hun goede voornemens niet halen. “De overgang van 31 december naar 1 januari staat niet synoniem met een zelfreset. Een goed voornemen, daar denk je over na, je bereidt je erop voor en je stemt het vooral af op jouw behoeften. Je moet de tijd nemen om jezelf af te vragen wat je echt wilt. Vooral niet op commando een project starten, in functie van dat goede imago dat je van jezelf wilt geven”, benadrukt AnneFrançoise Meulemans.
“We kwellen onszelf omdat we het altijd maar beter willen doen en het nooit goed genoeg zullen doen” 9ÅīðÆÐ TðÌăș ťăďĮďďåȘ
VOOR SOMMIGE MENSEN VOELEN GOEDE VOORNEMENS MAKEN AAN ALS EEN ECHTE MUST, DAT HUN NAASTEN, DE MEDIA, SOCIALE NETWERKEN EN PROFESSIONELE KRINGEN HEN OPLEGGEN. “We maken
goede voornemens om ons geweten te sussen en onszelf wijs te maken dat we het gaan proberen, om het schuldgevoel voor te zijn over berichten die we continu ontvangen. Die bevatten een bepaald idee van perfectie, versterkt door Instagram, waar het eenvoudige mooi lijkt en we ons depressief voelen zodra we ons realiseren dat we niet zo ‘perfect’ kunnen zijn. In professionele middens hoef je maar te kijken naar de opkomst van de Chief Happiness, een soort gelukscoördinator, opgelegd door bedrijven in naam van het welzijn voor iedereen. Niet alleen is het begrip van welzijn een model geworden dat je moet volgen als je gelukkig wilt zijn op het werk, maar is het vooral een consumptiegoed aan het worden zoals elk ander! Yoga op kantoor, een zaal om een middagdutje te doen in het bedrijf... het is het abc/prêt-àporter van goede voornemens, met alle schuldgevoelens die ermee gepaard gaan, want het is natuurlijk alles behalve spontaan”, benadrukt Anne-Françoise Meulemans. Mariel, 41, heeft er de prijs voor betaald en blikt flink verbitterd terug. “Toen mijn baas aan iedereen verkondigde dat hij één keer per week een meditatiecoach op kantoor zou laten komen, was het team heel enthousiast. Maar omdat ik na zes maanden op commando elke woensdag van 14.00 tot 15.00 uur moest mediteren en het niet kon, raakte ik al snel gedesillusioneerd... en depressief. Ik voelde me schuldig omdat ik niet in staat was om los te laten, om me een uur los te koppelen toen dat werd aangeboden door het bedrijf. Erger nog, toen ik slechtere resultaten kreeg of me minder optimistisch voelde, verweet mijn manager me dat ik me niet inzette en vooral dat ik niet investeerde in meditatie, waardoor ik achteraf betere resultaten zou hebben. Hij herinnerde me eraan dat het besluit om werknemers een uur vrij te geven, bedoeld was om hen te helpen beter te presteren, en niet andersom...” Uitgeoefende druk ondergaan, zich ondergewaardeerd voelen, schuldgevoelens ervaren... terwijl het bereiken van een persoonlijke voldoe-
ning, op welk gebied dan ook, lovenswaardig is. De verplichting om resultaten te behalen daarentegen, is contraproductief. Filosoof Fabrice Midal hekelt deze verplichting om goede voornemens na te komen, of het nu in de privé- of professionele sfeer is, en spoort ons aan om elkaar vooral met rust te laten(3). “We kwellen onszelf door normen, verplichtingen en modellen te integreren die niet bij ons passen. We pijnigen onszelf omdat we ‘het beter willen doen’ en het gevoel hebben dat we het nooit ‘goed genoeg zullen doen’. We folteren onszelf omdat we ervan overtuigd zijn dat anderen weten hoe ‘ze het goed moeten doen’. En dat alles zonder dat het ons gevraagd wordt... We zijn verwikkeld in een krampachtig activisme dat ons volledig verblindt. Verstrikt in de urgentie van het ‘doen’, worden we onrustig en vergeten we wat van wezenlijk belang is. We vergeten te durven. Gun jezelf een pauze! Uit ervaring zeg ik dat er geen andere manier is om de mogelijkheden in onszelf te herontdekken die we helemaal vergeten waren”, aldus de filosoof. Anne-Françoise Meulemans benadrukt hier de utopische aard van bepaalde goede voornemens, die meer lijken op zelfopgelegde verplichtingen dan op echte stimulansen. “Gedaan met instructies, sancties of beloningen op basis van of we al dan niet slagen! Je ‘mist’ geen goed voornemen. Goede voornemens zijn niet zomaar nog een bijkomende wedstrijd om te zien wie ‘erin slaagt’, om er zich wel of niet aan te houden. Laten we durven luisteren naar wat ons echt een goed gevoel geeft. Als er één goed voornemen is dat we écht zouden moeten maken, dan zou het zijn om onszelf te zijn!” Anne-Françoise Meulemans besluit: “Geef jezelf de vrijheid!” 1. Volgens een enquête uitgevoerd door een onafhankelijk onderzoeksbureau in opdracht van Tempo-Team, een uitzendbureau. 2. iVox 3. fabricemidal.com en ‘Foutez-vous la paix ! Et commencez à vivre!’, Pocket 2018.
p.78 MODE Zwart met wit
p.92 ACCESSOIRES Horloges en
juwelen met een hart
p.102 UPDATE Beauty-nieuwkomers
p.114 REIZEN Van Brazilië via Mauritius naar Georgië
p.90 SAVOIR-FAIRE Volop strepen
p.94 MAKE-UP Stevige huid,
stralende teint, frisse start
p.108 SCHOONHEIDSGEHEIMEN
Journalisten geven zich bloot
p.124 MASTERCLASS Ecologische
pionier
Style
Hermetisch
zwart
Een wit accent verheft deze perfect zittende jassen, broeken en jurkjes tot de klassieke chic van het seizoen. Foto’s Anna Daki Productie Darcy Backlar
Vest in wol Sportmax, katoenen hesje Hanro. Oorbellen in messing Balenciaga, leren riem Maison Boinet, leren tas Gucci, ringen Sophie Buhai by Whitebird, katoenen sokjes Falke, leren schoenen Adieu. Links Mouwloze vest in wol Boss, katoenen hemd Figaret, brassière in katoentoile Theunissen, broek in lycra Norma Kamali. Oorbellen in rozegoud Vhernier.
Rolkraagtrui in ĮĴīÐĴÆìĮĴūĊș īďā ðĊ œďăĮĴūĊș ĴĮ ÐĊ loafers in leer Prada. Oorbellen in messing Uncommon Matters, zilveren ring Julia Bartsch, zilveren ring 4 Crosses, alliance in zilver Whitebird, zilveren ring Sophie Buhai by Whitebird.
Vest in polyester The Frankie Shop. Zonnebril in acetaat Gucci by Marc Le Bihan, oorbellen in messing Uncommon Matters.
Vest in wol Alexander McQueen, katoenen beha DnuD. Oorbellen in rozegoud Vhernier, halsketting in messing Perrine Taverniti, tas Baguette in leer Fendi, vergulde ring 4 Crosses, zegelringen in goud en diamanten Arthus Bertrand.
Jurk in wol Versace, Hesje in katoen Hanro. Oorbellen in messing Balenciaga, leren tas Celine by Hedi Slimane.
Mantel in wol Givenchy, top in breiwerk Theunissen, broek in wol Patou. Oorbellen in rozegoud Vhernier, ring in vermeil Julia Bartsch, zegelringen in goud Arthus Bertrand, katoenen sokken Calzedonia, loafers in leer Philosophy di OďīÐĊšď wÐīťĊðȘ
Zonnebril Tom Ford by Marc Le Bihan, Oorbellen in rozegoud Vhernier. Leren jurk Miu Miu.
Zonnebril Tom Ford by Marc Le Bihan, oorbellen in rozegoud Vhernier. Leren jurk en tas Miu Miu., horloge Mini DolceVita Longines, zilveren ring Julia Bartsch, zilveren ring Sophie Buhai by Whitebird, alliance in zilver Whitebird, zilveren ring 4 Crosses.
Spencer en rok in wol en viscose Mugler, beha in jersey Eres. Oorbellen in messing Balenciaga, zilveren ring Sophie Buhai by Whitebird, alliance in zilver Whitebird, leren tas Valextra. Stylingassistente Héloïse Poggioli. Model Rosa Franjic/ Next Models. Casting Julie Sinios. Haar Kazue Deki/Callisté Agency. Make-up Victoria Reuter. Opmaak Nicolas Huet Greub/37.2 Paris en Lola Drai/37.2 Paris.
Katoenen hemd Galeries Lafayette, beha in jersey Eres, ťÐĴĮÅīďÐā ðĊ ÅīÐðœÐīā Gucci. Oorbellen en ring in goudroze Vhernier, āĴďÐĊÐĊ ĮďāāÐĊ Calzedonia, leren schoenen Adieu.
MODE
SAVOIR-FAIRE
Je strepen verdiend Saint James maakt al meer dan honderddertig jaar gestreepte ĮìðīĴĮ ÐĊ ĴīķðÐĊ ðĊ šůĊ ĴÐăðÐī ðĊ UďīĉĊÌðÚȢ ů ĊďÌðæÌÐĊ onszelf uit om hen een bezoek te brengen. Tekst Timon Van Mechelen
Eind 2022 gaf Emmanuel Macron tijdens een staatsbezoek een marineblauwe Cancale-trui van Saint James cadeau aan president Joe Biden”, vertelt onze gids Caroline Collin blakend van trots. “Drieëntwintig kilometer wolgaren, achttien paar handen en meer dan vijftien dagen waren nodig om het kledingstuk te maken”, gaat ze enthousiast verder. De iconische visserstrui vormt samen met het gestreepte shirt – de marinière - het vlaggenschip van het bedrijf dat in 2013 werd geclassificeerd als een Living Heritage Label. Deze klassiekers maakten het merk bekend en worden vandaag nog steeds in het atelier in Normandië, niet zo ver van de Mont Saint-Michel, vervaardigd. De productie is met de jaren deels gemechaniseerd, maar de menselijke kennis en het vakmanschap blijven van cruciaal belang.
PERS. GETTYIMAGES.
90
91
LINKS Een campagnebeeld uit de jaren 70. 1. De lentezomercollectie 2024. 2. In het atelier wordt elke maand 70.000 km aan garen gebreid. 3. De marinière Naval in pastelkleuren voor lente-zomer 2024.
3
De marinière Naval in een notendop
4,4 km 1
HAUTE COUTURE In de enorme werkplaats van 15.000 vierkante meter werken 300 mensen, bijgestaan door een 80-tal machines die 24 uur per dag, zes dagen per week draaien. De ‘meesterbreiers’ voeden de breimachines met garen en voeren technische aanpassingen uit die variëren, afhankelijk van het te produceren kledingstuk en het gebruikte materiaal. De stukken gebreide stof, panelen genaamd, worden dan verzameld en gecontroleerd door de breitechnici wanneer ze de weefgetouwen verlaten. Stel dat een van de panelen een defect heeft, wordt dat aangegeven met een wit etiket, zodat het herstelatelier (atelier de raccoutrage) aan het einde van het breiproces tussenbeide kan komen. Elk los steekje wordt daar met de hand gecorrigeerd. De breiers geven de stoffen panelen vervolgens door aan de naaisters, een honderdtal vrouwen die de kledingstukken assembleren en reconstrueren als ware het een haute-couturec o l l e c t i e . Z o p a s s e n z e b i j vo o r b e e l d d e remaillage-techniek toe, waarbij de kraag steek voor steek en op een totaal unieke manier vastgemaakt wordt aan de halslijn en het lijf van de trui. Het verklaart voor een groot deel de extreme soepelheid van de truien van het merk. Als de kledingstukken eenmaal gestreken en gelabeld zijn, gaan ze nog een laatste keer langs de kwaliteits-
2
controle. Items die niet helemaal voldoen, worden afgekeurd. MODERNITEIT De marinière, de visserstrui en de peacoat-jas vormen de basis, maar bij Saint James schuwen ze vernieuwing niet. Elk seizoen brengt het merk een volledige prêt-à-portercollectie uit, inclusief broeken, hemden en zelfs schoenen. Jacqueline Pepitas staat aan het hoofd van de collecties: “We beginnen steeds met het uitkiezen van nieuwe kleuren en beginnen dan te spelen. De klassiekers krijgen doorgaans een update, denk aan een felle fluokleur voor de strepen of een meer oversized pasvorm, en in hetzelfde thema volgen de andere items. Inspiratie vind ik in het rijke erfgoed van het merk en in reizen. Zo staan pastelkleuren centraal in de collectie lente-zomer 2024, omdat ik net terug was van een vakantie naar Los Angeles.” Om het merk een boost te geven, lanceert het ontwerpteam regelmatig samenwerkingen, zoals met Kappa, het jonge Parijse merk Le Slip Français, en zanger Étienne Daho, wiens collectie binnen twee weken uitverkocht was. “Onze klanten dragen authenticiteit en Made in France hoog in het vaandel, maar ze zijn niet bang voor moderniteit. Die combinatie is, denk ik, het geheim van ons succes.”
Aan garen
104
Katoenplanten
11
Productiestappen
5
Productiedagen
15
Strepen op de body
15
Strepen op de armen
92
MODE Single oorbellen, geelgoud. € 575.
NWS
Juwelen & horloges Van een kunstzinnige samenwerking en juwelen van eigen bodem tot de mooiste groene creaties: lumineuze ideeën voor de winter. Tekst Anja Van Der Borght
Haar kunst flankeerde reeds die van Banksy en Mr. Brainwash tijdens internationale expo’s. Nu presenteert ze een limited edition horlogecollectie in samenwerking met het Zwitserse luxehuis Franck Muller. Haar karaktertje Pjipje speelt opnieuw de hoofdrol. IS PJIPJE EEN SOORT ALTER EGO? “Mijn schilderijen reflecteren altijd wel een beetje de fase waar ik in mijn leven door ga. Etaleert het werk veel kleurgebruik en straalt het vrolijkheid uit, dan zit ik gewoon goed in mijn vel. Is het wat donkerder en is de mimiek van Pjipje wat strenger, dan gaat het minder goed. Kunst is een soort dagboek voor mij.” JE CREËERDE EEN HORLOGE VOOR FRANCK MULLER, MAAR DE WIJZERPLAAT IS MAAR ENKELE CENTIMETER GROOT? “Een fles of elektrische auto beschilderen is inderdaad iets heel anders. Maar ik ben niet bang voor iets nieuws. In tegenstelling, ik vond het bijzonder leuk. Eerst heb ik het werk op doek gemaakt. Nadien hebben we dat verschaald naar de wijzerplaat van een Franck Muller Vanguard. Het horloge komt met een zwarte in rubber ingelegde krokoleren polsband en een gekleurde polsband naar keuze in een beperkte oplage van vijftig exemplaren.” KRIJGT DE KOPER NIET ALLEEN EEN HORLOGE? “Elke nieuwe eigenaar krijgt ook een door mij getekende en genummerde litho mee van het kunstwerk op de horlogewijzerplaat.” Vanguard Color Dreams Limited Edition LVD, € 21.500. www.loesvandelft.com - www.franckmuller.com
thewildjwls.com
1
3 2
WEAR YOUR GREENS 1. Het Monegaskische huis APM Monaco opende na Luik en Knokke zopas ook een boetiek in Brussel. 18 kt vergulde kralenring met zirkonia en een hart van malachiet APM, € 110. apm.mc 2. Ring Greenlover in 18 kt geelgoud met XXL-malachiet op maat geslepen. Iris Mondelaers, € 2450. irismondelaers.be 3. Rolex Oyster Perpetual Day-Date 36, in 18 kt Everose goud ÐĊ ÌðĉĊĴ ĉÐĴ œū šÐīĨăĴ ðĊ æīďÐĊ ŒÐĊĴķīū Ċș ÐÐĊ ĮĴÐÐĊ ĉÐĴ ÐÐĊ ť þĊ æÐāīðĮĴăăðĮÐÐīÌ ďĨĨÐīŒăāș Rolex, € 61.600. rolex.com
STEPHANIE SMEETS. MARIE DOUPLE HOOP. PERS.
3 vragen aan Loes Van Delft
100% BELGISCH Gäëlle Verwest was al even vruchteloos op zoek naar kwalitatieve en stijlvolle juwelen tegen een betaalbare prijs en kwam dan maar zelf op de idee van The WILD Jwls, een collectie Belgische juwelen in 14-karaats goud en natuurlijke diamanten geslepen in India die authenticiteit, ethiek en toegankelijkheid combineren. Het merk focust op essentiële ontwerpen en biedt in eerste instantie oorbellen, piercings en ringen in geel- of witgoud al dan niet met kleurstenen zoals groene smaragd.
93
CURRICULUM
Recarlo: een hart voor diamant }ďÐĊ īăď tÐ ðĊ ǪDzǯǰ tÐÆīăď ďĨīðÆìĴĴÐȣ ìÌ ìů ăĮ ÌďÐă ĮðÐīÌÐĊ ĴÐ ĉāÐĊ ÌðÐ ĮÆìďďĊìÐðÌ šďķÌÐĊ ŒÐīÐÐķœðæÐĊȢ Uķ ÅīÐðÌĴ ìÐĴ AĴăðĊĮÐ þķœÐăÐĊĉÐīā šů Ċ ĊĊðŒÐīĮīř TZt'ȷÆďăăÐÆĴðÐ ķðĴ ĉÐĴ Œů å ÐÐķœðæìÐðÌĮīðĊæÐĊ ĉÐĴ ìīĴæÐĮăÐĨÐĊ ÌðĉĊĴÐĊȢ UðāĮ ĉďďðÐīĮ ĴďÆìȣ ďĉ þÐ ăðÐåÌÐ ĴÐ ŒÐīāăīÐĊȦ Tekst Anja Van Der Borght
1
2
3
PERS.
1. & 3. De Anniversary MOREcollectie die in 2023 werd geïntroduceerd, bevat nog heel wat meer ringen zonder hartvormige diamanten. Gedragen aan verschillende vingers maak je er een trendy statement mee. 2.De nieuwe Anniversary MORE- ringen met hartvormige diamanten combineren prachtig met de solitairen van het huis.
SUNSET GOUD Meer en meer liefde. Dit is zoals de naam al laat vermoeden de belofte achter Anniversary MORE. Het in Valenza gevestigde juwelenmerk breidde deze collectie uit met vijf nieuwe ringen, drie in witgoud en twee in ‘sunset’ goud. Met dit goud maakte ook geelgoud zijn intrede in de collecties van het huis. De
nieuwe ringen ontworpen om te worden gemixt en gematcht tot onverwachte combinaties, brengen ook een vleugje romantiek door gebruik te maken van hartgeslepen diamanten, intussen de signatuur van het huis. Het opvallende design van deze diamanten wordt versterkt door de geprongde zetting en iconische hartvormige omlijsting.
HARTVORMIGE DIAMANT Recarlo introduceerde de hartvormige diamant in zijn Anniversary Love Collection in 2016. Maar de historie van deze must-have gaat al zeker terug tot Zonnekoning Lodewijk XIV die als diamantkenner een grote blauwe diamant bestelde en hem in hartvorm liet slijpen om zijn liefde voor zijn toenmalige vlam Madame de Montespan te symboliseren. Bekend als de Hope diamant of French Blue is deze spectaculaire blauwe diamant van 68 karaat vandaag te bezichtigen in het National Museum of National History in Washington D.C. De keuze voor zo’n universeel erkende, exclusieve slijpvorm weerspiegelt een romantisch sentiment dat nooit uit de mode raakte, maar nu moderner en actueler is dan ooit. CONFLICTVRIJ EN DUURZAAM Recarlo maakt alleen gebruik van natuurlijke diamanten afkomstig uit la n de n d ie z ich ho u den aa n h et Kimberley-proces. Dit internationaal samenwerkingsverband waarborgt de ethische afkomst van ruwe diamant en garandeert dat het niet om conflictdiamanten gaat. Recarlo bereikte een belangrijke mijlpaal in juli 2020 toen het gecer tificeerd werd do or de Responsible Jewellery Council, een bewijs dat ze streven naar een duurzame bevoorradingsketen. Verder is Recarlo lid van het internationale g a r a n t i e s y s t e e m v a n d e Wo r l d Diamond Council (WDC) dat inspanningen die de handel in ‘conflictdiamanten’ stoppen ondersteunt en als missie heeft de integriteit van de gehele diamantwaardeketen te bewaren.
94
BEAUTY
Make-up: een frisse start
Katoenen bloemenjurk in kant, Dior. Skincare Advanced Night Repair Synchronized Multi-Recovery Complex. Revitalizing Supreme+ Youth Power Crème. Revitalizing Supreme+ Youth Power Eye Balm. Alles Estée Lauder.
HANDLEIDING Technieken, kleuren, texturen:
drie experts delen hun tips om de huid te verstevigen en de teint weer stralend te maken. Foto’s Klaartje Lambrechts Styling Elspeth Jenkins Make-up & haar Ines Borgonjon voor Estée Lauder Tekst Kim De Craene en Nolwenn Du Laz
95
Trenchcoat in polyester met nepbont en gifgroene kraag, Essentiel Antwerp. Make-up Double Wear 24H Waterproof Gel 'řÐ qÐĊÆðăɁðĊ ĊĴðĪķÐ Burgundy. Pure Color Envy Luxe EyeShadow sķÌɁðĊ #ÐĮÐīĴ #ķĊÐĮȘ Alles Estée Lauder.
BEAUTY
Make-up Double Wear AĊťĊðĴÐ ĴÐīĨīďďå 'řÐăðĊÐīɁ'ĮĨīÐĮĮďȘ Pure Color Revitalizing īřĮĴă ăĉɁðĊ Cosmic Crystal. Alles Estée Lauder. LINKS Juste Un Clou
oorbellen in 18 karaat geelgoud. Trinity ring in 18 karaat wit-, roséen geelgoud. Just Un Clou armband in 18 karaat geelgoud. Horloge Baignoire in 18 karaat geelgoud met zwarte horlogeband in
āăåĮăÐÐīȘ Alles Cartier. Katoenen bloemenjurk in kant, Dior. Skincare Advanced UðæìĴ tÐĨðī Synchronized Multi-Recovery ďĉĨăÐŘȘɁtÐŒðĴăðšðĊæ
wķĨīÐĉÐɎ ďķĴì Power Crème. tÐŒðĴăðšðĊæ wķĨīÐĉÐɎ Youth Power Eye Balm. Alles Estée Lauder. Make-up Futurist wāðĊ}ðĊĴ wÐīķĉɁðĊ ǡ ǢȘ 9ķĴķīðĮĴ wďåĴ }ďķÆì
Brightening Concealer ðĊɁǡ Ș īďĊšÐ :ďÌÌÐĮĮɁðĊ ǟǡ Medium. Pure Color 'ĊŒř wÆķăĨĴðĊæ ăķĮì ðĊɁǠǡǟ wÐĊĮķďķĮ tďĮÐȘ qķīÐ ďăďī 'ĊŒř OðĨ tÐĨðī qďĴðďĊȘ wķĉĨĴķďķĮ tÐÅÐă
97
Mascara. Double Wear ǡǣ> ĴÐīĨīďďå :Ðă 'řÐ qÐĊÆðăɁðĊ 'ĮĨīÐĮĮďȘ qķīÐ ďăďī 'ĊŒř OķŘÐ 'řÐwìÌďœ sķÌ ðĊɁ ďìď tďĮÐȘ Alles Estée Lauder.
98
BEAUTY
���e� s���� �e� �ri��, Hermès.�s���e�ris��e �����e��e��r� ��� ��� e� ����e�, Dior. Make-up ��re ����r ���� ������i�� ���s��i� ��� �e�s���s ��se� ��re ����r ����
������i�� ���s� i� ��� �e�e��i��s ��se� ��re ����r ����e �i�s�i�� i� ��� ���� ��� Alles Estée Lauder. RECHTS Zwarte �r��s��r���e ����se i� viscose, Chanel.
��re ����r ����e �i�s�i�� i� ��� D�r� Desire, Estée Lauder.
Model Tanja Minnee@2R Model Management ��e���� �ssis�e�� �����r��e ��r�i� �re�e�s� �ssis�e��e ���e��� � ���r ���e��i�e D��s�
BEAUTY
De pro’s
Maak je eigen blush
“Creëer je eigen ‘eau de blush’, een luchtige, vloeibare blush. Breng een kleine hoeveelheid van je favoriete serum aan op de bovenkant van je hand. Gebruik vervolgens een grote kwast om het serum gelijkmatig te verdelen over je jukbeenderen. Breng vervolgens een poederblush aan: door op de hoogste delen van je jukbeenderen te focussen, geef je extra dimensie aan je gezicht. Roze brengt een doffe teint tot leven, abrikoos- of perziktinten frissen een bleke of roze huid op. Een ‘eau de blush’ geeft je een subtiele, natuurlijke en gezonde uitstraling.”
Een zachte, egale teint Patrick Lorentz,
global pro make-up artist Estée Lauder
Zorg voor een ontspannen blik
“Naarmate we ouder worden, wordt de huid vaak droger en gevoeliger, en de teint een beetje dof en minder egaal. Om een gelijkmatige teint te verkrijgen, gebruik je lichte, satijnachtige serumtexturen boordevol voedende en ÆĴðЌРðĊæīÐÌðÚĊĴÐĊȘ 'ÐĊ Ĩī ÌīķĨĨÐăĮ ďĨ ÌÐ ĊÐķĮș āðĊ en jukbeenderen zijn voldoende. Om donkere kringen en een vermoeide blik te verbergen, breng je met je vingertoppen een concealer aan, gemengd met een toefje oogcrème. Besteed indien nodig extra aandacht aan de binnenste ooghoeken - die altijd een tikje blauw zijn - en de buitenste ooghoeken, die vlekjes of irritaties kunnen vertonen. Oneffenheden vervaag je door een dun laagje concealer aan te brengen vóór je foundation. Een perzik- of zalmkleurige concealer neutraliseert blauwe of paarse tinten, breng hem aan voor je je normale concealer smeert. Voor wat extra glans gaat er niets boven een vleugje highlighter, in een crème- of geltextuur, op het bolle gedeelte van de wangen.
“Gedefinieerde wenkbrauwen liften je ogen. Breng je wenkbrauwen in model: borstel ze eerst omhoog en kam opstaande puntjes vervolgens plat. Als het nodig is, accentueer ze dan subtiel met een potlood in een tint die overeenkomt met je haarkleur of iets lichter. Met een lichte oogschaduw onder je wenkbrauwbot accentueer je de ogen. Een eyeliner geeft een te harde uitstraling, op de plooitjes van het ooglid gebruik je beter een zacht potlood. Trek een lijntje langs de bovenste wimperlijn en vervaag het aan de buitenkant zachtjes met een borsteltje. Geef je wimpers een flinke dosis volume met zwarte of donkerbruine mascara.”
Vul je glimlach op
“Om het dunner worden van de lippen te verminderen en het uitlopen van lippenstift te voorkomen, meng je een beetje concealer met een hydraterend serum op je hand. Met dit mengsel verzacht je fijne lijntjes rond de mond. Kies daarna voor een hybride lippenstift die kleurt en verzorging biedt. Roze, beige en klassiek rood passen bij de meeste huidskleuren, donkere tinten kunnen de glimlach wat harder en smaller laten lijken. Gebruik een bijpassend potlood om de lippen opnieuw vorm te geven en de kleur vast te houden. Zo blijft je mond perfect, zelfs na een drankje of een kus.”
Onze best of voor extra stevigheid en hydratatie 1
3
4
1. Iconisch Een complex afkomstig uit zeldzame bloemen en planten dat in staat is om drie stadia van veroudering aan te pakken. Sublimage L’Extrait de Nuit van Chanel, € �00 voor 50 ml.
2
2. Cutting Edge Een biotechnologische åďīĉķăÐ ÐĊ ďĊæÐÅīķðāÐăū āÐ ðĊæīÐÌðÚĊĴÐĊȘ The Omnipotent Concentrate van Orveda, € �30 voor 30 ml.
5
6
7
3. �e�eneren� Een krachtige combinatie ŒĊ ĮăďœȭæðĊæ ÆĴðЌРðĊæīÐÌðÚĊĴÐĊ ÌðÐ ȸĮ nachts op de behoeften van de huid werkt. ���rem�� �� ��i� �e �r�n� �oin �n�i� ��in� �kin ��re v�n �i�le�� € ��0 voor 50 ml. �. �i��en� pakt het afnemen van het ĊĴķķīăū āÐ ĊĴðšœīĴÐāīÆìĴ ĮřĮĴÐÐĉ ĊȘ �i��l �er�e��ion �i���e�ne ���i�n�e v�n ��i�ei�o� € 153 voor �0 ml.
5. Uniek Een verzorging met een hoge concentratie truffelextract, voor een stevigere huid. �e����riv Ul�im��e �i�mon� �r�n��orm��ive �ner�� �r�me �i��e v�n ����e ����er� € �5� voor 50 ml. �. �er��ellen� De biologische klok van de ìķðÌ œďīÌĴ ȸĮ ĊÆìĴĮ ďĨĊðÐķœ æÐĮřĊÆìīďĊðĮÐÐīÌș ĉÐĴ ăĮ īÐĮķăĴĴ ÐÐĊ jongere huid. �e ���me �e �in�i� �re��i�e v�n �ior� € 530 voor 30 ml. �. �er��evi�en� Een verzorging op basis van ìřăķīďĊšķķī ÐĊ ĊðÆðĊĉðÌÐȘ �ell �ene��l �re�m ���l�ron ���iv �3 v�n �v�ne� € �� voor 50 ml. PERS.
100
101
Gebruik geen zwarte mascara als je een meer natuurlijke uitstraling wilt behouden, vooral als je wimpers al van nature donker zijn. Door minder zwarte mascara te gebruiken, creëer je een zachter effect.”
Een gezonde blos zonder contouring Carole Colombani, make-up artist
“Lang leve blushpoeders! Ze zijn ideaal om volume te creeren zonder injecties. Kies een goed gepigmenteerde crème- of sticktextuur in koraal, roze of zelfs granaatrood om de wangen royaal te kleuren en ze voller te laten lijken en de gezichtscontouren te accentueren. Vervaag de blush met je vingertoppen en eindig met een vleugje op de neus voor een gezonde gloed: zo lijkt het alsof je net terugkomt van een wandeling in de frisse lucht. Bronspoeder is ook een bondgenoot, zolang je de slapen niet probeert uit te hollen. Creëer een luchtige sunkissed look door het poeder met een grote kwast over de jukbeenderen, kin en het puntje van de neus te vegen.”
Teken een lijntje lipliner
“Een lijntje rondom de lippen werd vroeger als ordinair beschouwd, maar een lippotlood is eigenlijk de ideale tool om dunne en verkleurde lippen te corrigeren. Gebruik een ton-sur-ton potlood, samen met een balsem of hydraterende lippenstift voor een voller effect. Hou je van een matte finish, dep hem dan zachtjes met je vingertoppen over de lippen, voor een fluwelig, transparant effect. Werk je lipstick in de loop van de dag bij in plaats van ‘s ochtends te veel aan te brengen.”
Hydrateer à volonté
“Om je gezicht gedurende de dag op te frissen of wanneer vermoeidheid zichtbaar is, schakel dan de hulp in van enkele druppels vochtinbrengende crème. Verwarm de crème door hem op twee vingers van elke hand aan te brengen en dep hem zachtjes in op plekken die wat extra hydratatie kunnen gebruiken. Blijf gehydrateerd gedurende de dag door regelmatig water te drinken, verzorg je lippen met een balsem en geef je huid een boost met een verfrissende nevel of bloemenwater. Gemakkelijk mee te nemen in zakformaat.”
Speel vals met sproetjes
“Dankzij TikTok zijn valse sproetjes helemaal terug. Sproeten geven een natuurlijke, levendige uitstraling en zijn verrassend flatterend. Plaats enkele stipjes op de appeltjes van je wangen en boven op je neus. Gebruik een lichtbruine vloeibare eyeliner die je vervolgens met je vingertoppen vervaagt, of een oogpotlood of wenkbrauwpotlood in een taupe- of koelbruine tint. Varieer in grootte en intensiteit om een natuurlijk effect te verkrijgen. Dep zacht met je vinger over de stipjes om ze subtiel te vervagen.”
Ga voor kleur
“Breng een royale laag matte oogschaduw in één kleur aan over de oogleden. Kleuren zoals blauw, violet, kaki, goud en koper passen bij vrijwel iedereen. Bij koele huidtinten kunnen geel, oranje of anijsgroen de look iets verzwaren. Gemengde en donkerdere huidtinten kunnen vrijwel elke kleur dragen, behalve zachtroze of beige, omdat deze tinten de neiging hebben om wat grijs over te komen.”
ALYSSA TAELMAN. PERS.
Verzorg je wimpers en wenkbrauwen
“Als je wimpers of wenkbrauwen niet lang of vol genoeg zijn, kies dan voor een topische behandeling om ze te voeden en te versterken. Het dagelijks aanbrengen langs de wimperlijn kan helpen bij het verdikken en verlengen van de wimpers, wenkbrauwserums hebben speciale formules die de groei van de wenkbrauwhaartjes bevorderen. Gebruik ‘s ochtends een wimperkruller om je wimpers een lift en de ogen een open en wakkere uitstraling te geven.
Sterke punten benadrukken Ines Borgonjon, make-up artist
“Let op de behoeften van je huid en denk op lange termijn. Een goede huidverzorgingsroutine vormt de basis. Probeer verschillende producten uit en neem de tijd om te ontdekken wat het beste bij jouw huid past. Eens je skincare op punt staat, kan je beginnen experimenteren en vooral spelen met make-up. Vrouwen concentreren zich vaak op hun tekortkomingen, maar we moeten naar onze sterke punten kijken. Gebruik make-up niet om ‘foutjes’ te verbergen, maar net om je troeven te benadrukken. Richt je aandacht niet op de donkere kringen onder je ogen of een vlekje onder je neus, maar focus op bijvoorbeeld je prachtige jukbeenderen en de unieke kleur van je ogen. Aanvaard de complimenten die je krijgt en laat ze tot hun recht komen in je uitstraling. Mijn belangrijkste tip: vloeibare texturen zijn vaak beter voor een rijpere huid dan poeders. Zware en matte texturen kunnen de huid dof doen lijken of zich ophopen in fijne lijntjes. Je kan losse poeders gebruiken, maar breng ze subtiel aan als finishing touch voor je look.”
102
BEAUTY
New kids on the block SELECTIE Van trendy cultproducten tot updates
van iconische klassiekers: onze beautyredactie brengt een overzicht van de opmerkelijke nieuwigheden. Tekst Kim De Craene
103
Eyecatcher
Een handgeblazen flacon die zo bijzonder is dat de geur, ambrette, cederhout en sinaasappel, bijna bijzaak wordt. Eau de Parfum Manta van Arpa, € 266 voor 50 ml, via skins.nl
Zeg het met bloemen #Ðť ăÑ ăÐĊĴÐȭšďĉÐī ǡǟǡǣ #īðÐĮ Ċ UďĴÐĊȘ
LAUNCHMETRICS.COM/SPOTLIGHT. PERS.
Vlekkenverwijderaar
Handcrèmes kregen de laatste jaren een luxueuze make-over. Zoals deze: je verhelpt huidvlekjes en wordt bovendien getrakteerd op een delicate geur van sinaasappelbloesem, framboos en sandelhout. The Dark Spot Correcting Hand Cream van Nuxe, € 29,90 voor 75 ml.
Biologisch, 100 % natuurlijk en speciaal voor de 50+ huid: blauwe gentiaan en edelweiss verhogen het collageengehalte van je huid, verminderen diepe rimpels en verbeteren de contouren van je gezicht. Versterkend Serum met Edelweiss van Weleda, € 34,99 voor 40 ml.
Blues
Een felblauw pilletje dat de huid beschermt tegen de s ch a d e l i j ke i m p a c t va n blauw licht. Food Supplement Skin Blue Filter van Advanced Nutrition Programme via The Happy Skin, € 56 voor ••• ǥǟɁÆĨĮķăÐĮȘ
104
' }
New look, New smell
Het eerste couture defilé van Christian Dior op 12 februari 1947 wordt gevierd met een intense, blo emige geur, bedacht door neus Francis Kurkdijan. 'ķ ÌÐ qīåķĉ UÐœ Oďďā ŒĊ #ðďīș Ʌ ǡǥǤ Œďďī ǠǡǤ ĉăȘ
#Ðť ăÑ ăÐĊĴÐȭšďĉÐī ǡǟǡǣ ìīðĮĴðĊ #ðďīȘ
Basis
Wil je een écht gezonde bos haar, dan begin je bij de basis. En dat is dus de hoofdhuid onder je haar.
Grote Bambiogen
Om je wimpers een handje te helpen, breng je een fraai wimperserum aan. Uďðī : ÐÐ qīðĉÐī ŒĊ :ķÐīăðĊș Ʌ ǣǡȘ
Voor een sunkissed glow het hele jaar door, op basis van druivenpitolie en met mica van 100 % natuurlijke oorsprong uit verantwoorde bronnen. ðĊďÆīķĮì OďĊæȭOĮĴðĊæ īďĊšÐī qďœÌÐī ŒĊ ķÌăðÐș Ʌ ǢǢșǣǟȘ
LAUNCHMETRICS.COM/SPOTLIGHT. PERS.
wÐĊĮďīðă īÐĉ wÆīķÅ ŒĊ ķĴìÐĊĴðÆ ÐķĴř ďĊÆÐĨĴș ɅɁǣǟșǤǟ Œďďī ǡǤǟ ĉăȘ
Ticket naar de zon
105
Wat een wonder
Een huis-, tuin-, en keukenmiddeltje dat uitgegroeid is tot een favoriet in de beauty-industrie: appelazijn. Deze versie wordt aangevuld met pre- en postbiotica. Chic en eenvoudig. Face Vinegar van Gallinée, € 29,38 voor 200 ml.
De kunst van muskus
Muskus, het favoriete ingrediënt van Narciso Rodriguez, krijgt dit seizoen het gezelschap van jasmijn, roze peper, rozen en patchoeli. Eau de Parfum Musc Nude for Her van Narciso Rodriguez, € 78 voor 30 ml.
Driewerf hoera!
Een foundation die eruitziet als make-up, aanvoelt als huidverzorging en een glowy teint geeft. Phyto-Teint Perfection van Sisley € 92,50 voor 30 ml.
Say cheese
Een luxebehandeling die het tandglazuur op natuurlijke wijze witter maakt, en dat terwijl je slaapt.
LAUNCHMETRICS.COM/SPOTLIGHT. PERS.
Tooth-Whitening Night Serum van The Smilist, ɅɁǣǟ Œďďī Ǣǟ ĉăȘ
Wellness op maat
Wat is er leuker dan een massage? Een duomassage! Je wellnessuitje voor Valentijn maak je op maat: ontspannend, energiegevend of herstellend, maar sowieso romantisch. Ambassade Biologique Recherche, Waterloosesteenweg 30, Brussel.
•••
106
' }
Roze voor iedereen Magic mushroom
Voor het gebruik van deze mushroom heb je geen speciale vaardigheden nodig. Het is eenvoudig en intuïtief in gebruik, ideaal voor newbies. TķĮìīďďĉ :ķ wì ŒĊ OȸZÆÆðĴĊÐș Ʌ ǡǨȘ
“Iedereen staat goed met een vleugje roze op de lippen”, zegt visagiste Violette Serrat. Ze zocht én vond een tint die bij elke huidskleur past: donker én bruisend. qÐĴă ďķÆìÐ TĴĴÐ ðĊ ďÐķī AĊåðÌÝăÐș ðďăÐĴĴÐȲ9tș Ʌ ǢǟȘ
Smeren tegen stress
TķăĴð ÆĴðŒÐ Lďķī ɪ UķðĴ ŒĊ ăīðĊĮș Ʌ ǦǦ ÐĊ Ʌ ǧǡ Œďďī Ǥǟ ĉăȘ
14-karaats goud
Onmisbaar om de perfecte zijscheiding te creëren: een kam. Als je ons laat kiezen, gaan we voor goud. :ďăÌ wĴřăðĊæ ďĉÅ ŒĊ ăĉðĊ Œð #Ð ðþÐĊāďīåș Ʌ ǤǧȘ
LAUNCHMETRICS.COM/SPOTLIGHT. PERS.
#Ðť ăÑ ăÐĊĴÐȭšďĉÐī ǡǟǡǣ ðÆĴďīð ÐÆāìĉȘ
Ons intense levensritme hangt samen met stress ageing. Aan te pakken met een complex van niacinamide en blauwezeedistel. De dagcrème zorgt voor meer uitstraling, de nachtversie herstelt de opperhuid.
107
La vie en peach
Een kleur die we dit jaar veel gaan zien, want uitgekozen door Pantone als Color of the Year: Peach Fuzz. De perzikachtige, roze kleur is veelzijdig, zacht en romantisch. #Ðť ăÑ ìĊÐă TÑĴðÐīĮ Ìȸ īĴȘ
LAUNCHMETRICS.COM/SPOTLIGHT. PERS.
SPF met bonus
We kunnen het niet genoeg herhalen: dagelijks een SPF smeren is een must. De verzorgende ingrediënten als niacinamide en vitamine E krijg je als bonus. 'ŘĨÐīĴ wķĨī wÆīÐÐĊ ŒĊ OĊÆĒĉÐș Ʌ ǤǤȘ
tďķæÐ ďÆď ķĉÐ ðĊ ìðăăðĊæ qðĊā ŒĊ ìĊÐăș Ʌ ǣǟȘ ZďæĮÆìÌķœ OÐĮ ÐðæÐĮ ŒĊ ìĊÐăș Ʌ ǥǡȘ
Romantisch & rebels
Spray de rozengeur rijkelijk op je polsen, nek en hartslag punten: je lichaamswarmte zal helpen om de geur te verspreiden naarmate de dag vordert. tďĮÐ ăķĮì ďăďæĊÐ ŒĊ Lď TăďĊÐ OďĊÌďĊș Ʌ Ǩǧ Œďďī Ǥǟ ĉăș Œð wÐĊĴÐķīĮ Ìȸ ðăăÐķīĮȘ
BEAUTY
109
DE SCHOONHEIDSGEHEIMEN VAN
5 beautyjournalisten van Marie Claire ¢Ð šů Ċ ÐŘĨÐīĴĮ ðĊ ĉāÐȷķĨȣ ìķðÌŒÐīšďīæðĊæȣ ĊæÐăĮ ďå ìī ÐĊ ĮÆìīů ŒÐĊ Ìæ ðĊ Ìæ ķðĴ ďŒÐī ĊðÐķœðæìÐÌÐĊ ðĊ ÌÐ ĮÐÆĴďīȢ Tī œĴ ÌďÐĊ ÅÐķĴřþďķīĊăðĮĴÐĊ šÑăå ďĉ Ðī æďÐÌ ķðĴ ĴÐ šðÐĊȩ ů ŒīďÐæÐĊ ìÐĴ Ċ ŒðÐī ðĊĴÐīĊĴðďĊăÐ ÐÌðĴďīĮ ŒĊ Marie Claireȣ ÐĊ ŒÐīāăĨĨÐĊ ďďā šÐăå ďĊšÐ æÐìÐðĉÐĊȢ Tekst Kim De Craene
Paola Deodoro
BEAUTY EDITOR MARIE CLAIRE BRAZILIË
q' 'Ow ȯ wZt w>AT ¢ NAȢ q'twȢ
OM HOE LAAT STA JE OP? “Mijn vierjarige dochter Maya maakt me wakker rond zeven uur, vol energie en klaar om te spelen. De eerste uren van de dag brengen we samen door. We ontbijten, tekenen, spelen met poppen en gaan naar de speeltuin.” KOM JE WEL EENS DE DEUR UIT ZONDER MAKE-UP? “Zelfs als ik naar de supermarkt ga, breng ik make-up aan. Maar ik draag weinig: ik breng foundation aan als concealer, vooral op mijn donkere kringen, mascara en lippenbalsem. Als ik voluit wil gaan, kies ik voor rode, koraalroze of zelfs paarse blush. Een streepje blush is handiger dan lippenstift. Ik hou van rode lipstick maar die moet je te vaak bijwerken. Sinds ik moeder ben, denk ik zo praktisch mogelijk.” DOE JE IETS GROENS VOOR DE PLANEET? “Ik kies voor navulbare producten.
Cleane formules zijn een punt van zorg, maar het overmatig weggooien van verpakkingen is een kwestie die dringend extra aandacht nodig heeft.” SPORT JE GRAAG? “Sinds een jaar doe ik aan krachttraining, op aanraden van mijn gynaecologe. Volgens haar is dat een must vanaf je 45ste, omdat de spiermassa met het vorderen der jaren afneemt.” DIËTEN, JA OF NEE? “Ik hou van zoetigheden en snoepen. Ik compenseer de ijsjes, chocoladetruffels en taart door af en toe een stukje meloen of een banaan te eten.”
1
2
HOE GA JE OM MET OUDER WORDEN? “Toen ik 40 werd, bereidde ik me voor op een existentiële crisis. Maar die kwam er niet. Ik besefte dat ik alle mooie en belangrijke ervaringen die ik al had beleefd, niet zou hebben gehad als ik jonger was geweest. Ik werd zwanger toen ik 42 was, een nieuw en groots avontuur. 47 jaar zijn, én mama, vind ik geweldig.” JE ULTIEME BEAUTYTIP? “Er is niets mooiers dan een persoon die het beste uit zichzelf weet te halen. Investeer in zelfkennis om te ontdek••• ken wat voor jou werkt.”
3
3 favorieten 1. Baume Essentiel Rouge Frais Chanel, € 42. 2. Hydra-Essentiel Hydrating, multi-protection mist Clarins, € 34. 3. Photoderm Cover Touch Mineral SPF 50+ Bioderma, € 23.
110
BEAUTY
Sarah Rasheed
BEAUTY & WELLNESS DIRECTOR, MARIE CLAIRE ARABIA 2
HOE VERZORG JE JE HUID? “Ik heb twee essentials: een gua sha die de huid ontgift en de bloedcirculatie bevordert en een laag zonnecrème.” DOE JE IETS GROENS VOOR DE PLANEET? “Van een gezichtsscrub en lichaamsolie tot tandpasta en kruidenthee: ik verwerk zoveel mogelijk natuurlijke en ethisch verantwoorde verzorgingsproducten in mijn routine. Zo vermijd ik de blootstelling aan chemicaliën die schadelijk zijn voor mijn gezondheid, vooral hormoonverstoorders. Een essentieel gegeven waar je als vrouw rekening mee moet houden.”
DIËTEN, JA OF NEE? “Vier dagen per week volg ik de regels van intermittent fasting: deze manier van vasten helpt me om gefocust te blijven, helder te denken en zorgt voor een beter humeur.”
1
3
WELKE GEUREN HERINNEREN JE AAN JE KINDERTIJD? “ I k g ro e i d e o p i n d e Ve r e n i gd e Arabische Emiraten en werd omringd door parfums die warmte en gastvrijheid oproepen. Oud en bukhoor hebben een rustgevend effect op mij.”
3 favorieten
JE ULTIEME BEAUTYTIP? “Drink veel water en draag zorg voor jezelf.”
1. Classic Face Mist Sunscreen Coola, € 39 voor 100 ml, via beautybykroonen.com 2. Easy Bake Loose Powder Huda Beauty, € 40,50. 3. Clarifying Mask Tata Harper, € 80 voor 30 ml.
2
Sang Eun Kim
SENIOR BEAUTY EDITOR, MARIE CLAIRE KOREA
3
3 favorieten 1. Balancing Pure-Fume Mist Aveda, € 42 voor 100 ml. 2. Serene Body Oil Aromatica, € 33,95 voor 100 ml, via zalando.be. 3. Essence Calming Pads Dewy Tree, € 26,23 Œďďī ǥǟɁĨÌĮȘ
DOE JE IETS GROENS VOOR DE PLANEET? “Ik koop vooral beautyproducten in verpakkingen die recycleerbaar of gerecycleerd zijn. Elk beetje helpt.” DIËTEN, JA OF NEE? “Ik maak al een tijdje smoothies met boerenkool, bosbessen en banaan. Ze zijn makkelijk en vezelrijk, het ideale ontbijt.” HOE VERZORG JE JE HUID? “’s Morgens focus ik op hydratatie met de hulp van hyaluronzuur, overdag smeer ik voldoende zonnecrème en ’s avonds geef
ik mijn - droge en ruwe - huid een extra boost met een serum met vitamine C. Ik besteed ook veel aandacht aan het verzorgen van mijn hoofdhuid, door middel van voedende ampullen.” HOE GA JE OM MET OUDER WORDEN? “Ik maak me er geen zorgen over. Ik vind het net stimulerend dat oudere vrouwen meer en meer respect, waardering, aandacht en kansen krijgen in de beauty-industrie.” JE ULTIEME BEAUTYTIP? “Je mag de duurste producten ter wereld smeren maar die zijn nutteloos als je geen goede basis hebt. Concentreer je op de fundamentals, zoals zelfzorg en rust.”
PERS.
1
111 1
2
Deena Campbell
BEAUTY DIRECTOR, MARIE CLAIRE USA
3
3 favorieten 1. Shade and Illuminate Concealer Tom Ford, € 78 voor 5,4 ml. 2. C E Ferulic Vitamine C AntiAging Serum Skinceuticals, € 177 voor 30 ml. 3. Kussensloop in zijde Slip, € 99, via debijenkorf.be
OM HOE LAAT STA JE OP? “Ik begin rustig aan mijn dag rond 7 uur en drink een kop groene thee terwijl ik mijn intentie van de dag zet. Ik maak mijn kinderen wakker en we ontbijten gezellig samen. Een droomscenario. De realiteit is dat mijn ochtenden een race tegen de klok zijn om mijn kinderen op tijd de deur uit te krijgen voor school.”
hanteren vaak het less is more-principe omdat we overspoeld worden door producten.”
KOM JE WEL EENS DE DEUR UIT ZONDER MAKE-UP? “Ik voel me beter als ik me opmaak, maar ik overdrijf niet: beauty editors
JE ULTIEME BEAUTYTIP? “Ik ben geobsedeerd door zonnecrème, het ultieme slow-aging tool.”
Kim De Craene
HOE WIL JE ERUITZIEN OP JE ZEVENTIGSTE? “Fris en rimpelvrij. Ik probeer zoveel mogelijk rimpels te voorkomen zodat de 70-jarige Deena me dankbaar zal zijn. Maar ik ben er gerust in: mijn moeder is 74 en heeft geen rimpels, ook al heeft ze nooit slow-aging producten gesmeerd. Hoe je ouder wordt, heeft veel te maken met genetica, dus op dat vlak zit ik goed.”
2
1
BEAUTY & LIIFESTYLE EDITOR MARIE CLAIRE BELGIË & BELGIQUE
EVA THURMAN. PERS.
OM HOE LAAT IK OPSTA? “Ik bewonder mensen die om zes uur opstaan om te lopen of te mediteren. Maar ik blijf ’s morgens liever een uurtje langer in bed liggen. Ik heb veel slaap nodig, wat soms als uncool beschouwd wordt. Actrice Dakota Johnson die onlangs in een interview zei dat ze 14 uur slaap per nacht nodig heeft, is mijn muze.” KOM IK WEL EENS BUITEN ZONDER MAKE-UP? “Hoe langer ik over beauty schrijf, hoe meer make-up ik gebruik. Ik krijg de
kans om het advies van ‘s werelds beste visagisten uit eerste hand te proberen en de nieuwste producten op de markt te testen. Een voorrecht.” DOE IK IETS GROENS VOOR DE PLANEET? “Ik vermijd producten die schadelijk zijn voor mij en de planeet, er zijn genoeg cleane alternatieven op de markt. Het principe van duurzaamheid probeer ik ook toe te passen op het gebied van mode, design en voeding.” MIJN ULTIEME BEAUTYTIP? “Eentje die ik kreeg van topvisagist Peter Philips: gebruik iedere dag een wimperkruller. Het zorgt voor een open en frisse blik. Advies dat ik al vijftien jaar volg.”
3
3 favorieten 1. Rouge Dior Satin 999 Dior, € 49. 2. Perfume Oil Moon Vibration Bodha, € 130 via blos-shop.com 3. Wimperkruller Chanel, ɅɁǢǡȘ
112
������
GETEST EN (GOED)GEKEURD
Retinol
tÐĴðĊďă ðĮ ÌÐ ÆìďķÆìďķ ďĊÌÐī ÌÐ ìķðÌŒÐīšďīæðĊæĮðĊæīÐÌðÚĊĴÐĊȢ ðă þÐ ũ þĊÐ ăů ĊĴþÐĮ verzachten of acne behandelen, smeer dan langzaamaan en wees geduldig. Samenstelling Kim De Craene
€ 69,95 voor 50 ml.
★★★★☆ MARGO VERHASSELT, CHEF DIGITAL NL WAAROM GETEST? “Het nachtser�m belooft zichtbaar ��� �an de rimpels te �erminderen en �erbetert de ste�igheid met ���� �etinol is t�ee stappen �er��derd �an retino�nez��r, retinal slechts ��n stap� �ees� snellere, �erhoogde res�ltaten�� MINPUNTEN?���� loop de eerste �ee� hard �an stapel en smeer te �itb�ndig� i� zie zo rood als een tomaat� �a de derde �ee� raa�t m�n h�id ge�end aan het prod�ct en stoppen de irritaties� �m het optreden �an irritaties te minimaliseren, �ordt geleidel�� gebr�i� aanbe�olen�� GOEDGEKEURD?���� heb geen re�ening geho�den met de retiniseringsperiode� een periode �an aanpassing �an de h�id aan het gebr�i� �an topische retino�den� �andaar de roodheden� �el���ig doet de cr�me na ��f �e�en ��l echt �at h� belooft� ��n h�id ziet er stra��er en stralender �it��
Retinol 0.3 Refining Night Cream van SkinCeuticals, € 101 voor 30 ml.
★★★★☆ TIMON VAN MECHELEN, HOOFDREDACTEUR WAAROM GETEST? “SkinCeuticals is een referentie op het vlak van �etenschappel�� ge�alideerde h�id�erzorging� �� �en h�n ser�m ���� �er�lic �itamine � al, het zorgt �oor een zachte en stralende h�id� �e nachtcr�me belooft �roegt�dige h�id�ero�dering en een ongel��matige teint te �erminderen� ��n �er�achtingen z�n hooggespannen�� MINPUNTEN? ��et pr�s�aart�e is aan de hoge �ant en het d��rt e�en �oor m�n ge�oelige h�id de concentratie �an retinol goed �erdraagt� �e eerste �e�en heb i� last �an schilfers en b�lt�es�� GOEDGEKEURD? ���n ged�ld �ordt beloond� na t�ee maanden ziet m�n h�id er egaler en gezonder �it� ��ne l�nt�es z�n �erzacht, acnelitte�ens �er�aagd� �et effect is �nog� niet spectac�lair, �el �ergel��baar met hoe fris m�n h�id er�itziet na een gezichtsbehandeling��
Retinol Correxion Line Smoothing Max Hydration Cream van RoC, € 44,49 voor 50 ml.
★★★☆☆ JOËLLE LEHRER, CHEF CULTUUR WAAROM GETEST? ��o� ontde�te als eerste de methode om retinol te stabiliseren door het te combineren met andere ingredi�nten, zoals �itamine � en z��rstofboosters, om het �eilig en effectief �oor dagel��s gebr�i� te ma�en�� MINPUNTEN? ��ls �e retinol smeert, moet �e �iterst zorg��ldig z�n� ��n h�id heeft �eel meer h�dratatie nodig na het gebr�i� �an de cr�me� ��s smeer i� regelmatig �oedende mas�ers� ��dens het gebr�i� �an�retinol�is de h�id e�tra ge�oelig �oor de zon, d�s breng i� oo� een laag zonnecr�me aan� �est �er�elend, die e�tra maatregels�� GOEDGEKEURD? ���n h�id is zacht, spectac�laire res�ltaten bl��en �it� �o� m�n d�nne, ge�oelige en r�pere h�id een andere behandeling nodig hebben� �f misschien heb i� de perfecte dosis nog niet ge�onden��
Super Facial Serum van Verso, € 125 voor 30 ml.
★★★★☆ KIM DE CRAENE, LIFESTYLE & BEAUTY EDITOR WAAROM GETEST? “Het steringredi�nt, retinol �, is een door het ��eedse mer� �erso gepatenteerde �orm �an retinol die acht �eer effectie�er is dan de standaard�ersie, en half zo irriterend� �angezien het ser�m �einig of zelfs geen irriterende ne�eneffecten zo� hebben, geef i� het een �ans�� MINPUNTEN? ��et toege�oegde ingredi�nt ��� zorgt �oor een gele �le�r� �ls i� een afspraa� b�itensh�is heb, moet er een laa�e fo�ndation o�er�� GOEDGEKEURD? ��n tegenstelling tot m�n collega�s breng i� iedere dag, �s morgens �n �s a�onds, een di��e laag cr�me aan� �� �oel na het aanbrengen en�ele tintelingen, tot irritaties leidt het gebr�i� gel���ig niet� ��nt�es, rimpels en fronsen �erd��nen helaas niet, maar m�n h�id is �el zachter, soepeler, egaler en heeft zo�aar een glo�� �en allro�nd slo��aging ser�m��
PERS.
Retinal Intense van Isdin,
113
1
2
FOCUS
1. Intense kleur High Impact High-Fi Full Volume Mascara Clinique, € 33,50. ǡȘ ĊĨĮÅīÐ ťĊðĮì M.A.CStack Waterproof Mascara M.A.C, € 36. 3. Minerale pigmenten Volume Mascara in nr. 01 Zwart #īȘ >ķĮÆìāș € 24.
3
Mascara Nieuwe formules voor verzorgde en opvallend lange wimpers.
4
Tekst Kim De Craene Foto’s Jean-Paul Goffard
4. Extra dik Volume Million Lashes Panorama L’Oréal Paris, € 14,90. ǤȘ qīÐÆðÐĮÐ ìĊÌÐăðĊæ Trait d’Hermès Mascara Soin Revitalisant in n° 02 Brun Bistre Hermès, € 65. 6. Cleane formule Turbo Lash High Powered Volume + Length Mascara Estée Lauder, € 39.
5
6
7. Erg voedend Eye Want You Mascara in Pitch Black Westman Atelier, € 48. 8. Veel langer L’Interdit Mascara Couture Volume in n° 01 Black :ðŒÐĊÆìřș € 40, ŒÐīāīūæÅī ŒĊå ǡǥɁåÐÅīķīðȘ
7
8
LIFESTYLE
REIZEN
Coupe Brésilienne Wie Brazilië zegt, zegt voetbal, carnaval en en caipirinha. Maar Brazilië is veel meer dan een handvol clichés. In dit grootse land ĮÆìķðå þÐ Ċ ĴåÐă Åů ÌÐ ÅÐĮĴÐ ÆìÐåȷāďāĮ ĴÐī œÐīÐăÌ ďå ďĊĴÌÐā þÐ ðĊ ìÐĴ ĉðÌÌÐĊ ŒĊ ÌÐ þķĊæăÐ ĉÐÐĮĴÐīœÐīāÐĊ ŒĊ ìÐÌÐĊÌæĮÐ āķĊĮĴȢ Tekst Kim De Craene
BRENDON CAMPOS. PERS.
114
Het strand van Copacabana. Links Het openluchtmuseum Inhotim van bovenaf gezien.
116
LIFESTYLE 1. De façade van Copacabana Palace, een meestermerk van art deco. 2. Helena Rizo, chef van het sterrenrestaurant Maní, aan het werk. 3. Per boot ontdek je op een authentieke manier het Amazoneregenwoud. 4. Het beste van Bahia krijg je in Txai, een resort in Itacaré.
2
4
COPA, COPACABANA Copacabana Palace is groots, relaxed en geeft je alles wat een hotel van dit kaliber moet bieden. Achter de witte buitenkant schuilt een speciale sfeer, te danken aan de locatie en het bijzondere interieur. Er is veel aandacht besteed aan de geschiedenis van een vervlogen tijdperk, en om die discreet te actualiseren. De Franse architect Joseph Gire bouwde in 1923 het art-decomeesterwerk naar het evenbeeld van het Carlton in Cannes. Sinds Fred Astaire en Ginger Rogers er tapdansten in de klassieker Flying Down to Rio uit 1933, trok de Copa sterren als Brigitte Bardot, prinses Diana en Madonna aan. Ze houden van de uitmuntende service, Michelinrestaurants en het halfolympisch zwembad. Pitstops zoals de botanische tuin, de kabelbaan van de Suikerbroodberg en de bossanovabars van Ipanema zijn gemakkelijk per taxi te bereiken. Maar op een zonnige dag wil je nergens anders zijn dan in Copacabana, dus blijf gewoon aan dat zwembad of op het strand. belmond.com
AXÉ! Bahia is een prachtige staat in het noordoosten van Brazilië, en de favoriet van heel wat Brazilianen, vanwege zijn axé,
wat levenskracht of goddelijke energie betekent. De plek is gekend om zijn rijke culturele erfgoed, prachtige stranden, opgewekte muziek en heerlijke keuken. De hoofdstad Salvador is doordrenkt van geschiedenis, met kleurrijke koloniale gebouwen, levendige markten en een sterke Afrikaanse invloed op de cultuur. Vissersdorpen Trancoso en Caraíva zijn net al een tikje te gekend naar onze zin, het beste van Bahia krijg je in Txai in Itacaré: palmbomen, wit zand, het hele jaar door een warme, kristalheldere blauwe oceaan en bungalows op de hellingen van de groene heuvels met prachtig uitzicht op het strand. Vergeet je piepkleine bikini niet in te pakken: ben je op zoek naar strand, dan heb je met Txai de jackpot gewonnen. txairesorts.com
BADEN IN KUNST Alles in Brazilië is bigger, better en gedurfder, ook wat kunst betreft. Inhotim, in het zuidoosten van Brazilië, in het stadje Brumadinho, is één van ‘s werelds grootste openluchtmusea voor hedendaagse kunst. Bezoekers wandelen door prachtige tuinen, langs meren en exotische planten, terwijl ze kunstwerken ontdekken die harmonieus zijn geïntegreerd in het landschap. Inhotim biedt een unieke ervaring waar
PERS. GUI GALEMBECK.
1
3
117
Een werk van de Braziliaanse artiest Hélio Oiticica, in Inhotim.
kunst, natuur en architectuur samenkomen. Meer dan 1300 werken van honderd kunstenaars, waaronder Olafur Eliasson, Matthew Barney en Yayoi Kusama zijn hier te bewonderen. Naast kunst herbergt Inhotim ook de grootste collectie palmbomen ter wereld, de botanische tuin telt meer dan 4300 planten. Zelfs als je geen museumtype bent, zal je met plezier twee of zelfs drie dagen uittrekken om deze plek te ontdekken. Al is het maar om een duik te nemen in Piscina, een kunstinstallatie die ook als zwembad dienstdoet. Geen wonder dat Inhotim vaak het Disneyland voor kunstliefhebbers wordt genoemd.
JOÃO KEHL.
inhotim.org.br
BOOTJE VAREN Welke avonturier droomt niet van een reis naar het Amazoneregenwoud? Een expeditie door de jungle doe je niet alleen, daarvoor is het regenwoud te groot en te gevaarlijk. Kies een gids die geld investeert in de lokale gemeenschap. Zoals Kaiara en Katerre: hun doel is het promoten van authentieke ervaringen met de inheemse bewoners uit het woud. Tijdens een bootreis van vijf dagen vaar je drie rivieren af. Zo’n trip is de meest authentieke manier om de schoonheid en mysteries van het grootste ecosysteem ter
wereld te ontdekken. Verwacht geen Discovery Channelachtige ervaringen - jaguars in elke boom en anaconda’s op elke oever – maar wel kanoën door een overstroomd bos en wegdommelen in een hangmat op de boot. kaiara.com.br en katerre.com.br
AAN TAFEL Met meer pizzeria’s dan welke Italiaanse stad ook, vijftig verschillende nationale keukens en zo’n 20.000 restaurants en bars heeft São Paulo geen gebrek aan culinaire opties. De dagen dat Brazilië gekend was voor zijn nationale schotel van rijst met bonen liggen lang achter ons. Met dank aan chef Alex Atala, die de Brazilianen aanmoedigde hun lokale ingrediënten en gewoonten te herontdekken en waarderen. Atala’s D.O.M. is niet meer het enige op de lijst van The World’s 50 Best Restaurants. In de top 50 prijken nu ook A Casa do Porco, Maní en Nelita, waar chefs op een moderne manier experimenteren met Braziliaanse producten zoals priprioca, tapioca en maniok. De wereldstad is dan ook een droom voor fijnproevers.
118
LIFESTYLE
1. Droomvilla met concierge. 2. Strandbar. 3. Blauwe lagune. 4. Het zwembad, zo zen.
REIZEN
Mauritius, het zachte eiland Er wordt wel eens gezegd dat je hier maar twee seizoenen hebt: zomer en winter. Het ene lijkt bovendien vaak op het andere, dat merkten we op La Plantation d’Albion, waar de nieuwe filosofie van Club Med zijn intrede deed. Hier kom je voor de vrije geest en zachte levensstijl.
Vijftig jaar geleden vestigde Club Med zich op Mauritius, en dat is niet niks. Club Med heeft de ontwikkeling van deze kleine republiek, intussen een van de rijkste Oost-Afrikaanse landen, niet alleen meegemaakt, maar er ook aan bijgedragen. En het stopt niet alleen bij Mauritius zelf, het omvat ook de eilanden Rodrigues en St. Brandon. In dit deel van de wereld zijn conflicten uit den boze. Misschien hebben Mauritianen daarom juist de reputatie zo vriendelijk te zijn. Daarnaast staan de inwoners ook bekend om hun harde werk. Ze hebben deelgenomen aan de ontwikkeling van vakantieoorden als La Plantation d’Albion, een van de mooiste en meest exclusieve Club Medresorts in Afrika. De kleuren van de gebouwen, de aarde en de plantengroei gaan op in het omliggende landschap. Dat komt ook omdat in het hart van dit landgoed een authentieke botanische tuin en plantenkwekerij liggen. De zorg om de natuur te behouden is hier groot. Het is ook een thuis voor tientallen vogelsoorten, zoals de roodoorbuul-
1
PRESSE.
Tekst Joëlle Lehrer
Het oneindig blauw ontvouwt zich in vrolijke nuances
2
3
heeft speciaal voor deze locatie een cursus SUP-yoga ontworpen. Jawel, de zonnegroet doen op een SUP-board is een hele belevenis!
4
PERS.
buul, een schuwe vogel die je croissants al eens wil delen bij het ontbijt in restaurant Le Phare met uitzicht op de Indische Oceaan. ÉÉN PLEK, VERSCHILLENDE SFEREN De 21 hectare van het landgoed Albion een naam die ons eraan herinnert dat het eiland ook door de Engelsen werd bezet - bieden je de kans om te genieten van verschillende sferen, activiteiten en omgevingen op eenzelfde dag. Terwijl de buulbuuls ‘s ochtends naar je ontbijtkoeken lonken in Le Phare, kan je helemaal tot rust komen in de ontspanningsruimte met zijn zwembad. Op een steenworp afstand ligt de Spa Cinq
Mondes, als een tempel van welzijn. Wij hebben er de Kobido-gezichtsmassage uitgetest, waarbij gebruik wordt gemaakt van de kleurenleer om de huid te reinigen, te hydrateren en te liften. Onze kleur was die dag blauw. Het oneindige blauw ontvouwt zich ook in prachtige schakeringen en zo ver het oog reikt wanneer je over het strand wandelt. Comfortabele ligbedden, parasols, een bar in Indische kleuren, een zeilhut en honderden bomen zorgen voor een heerlijke plek om de dag door te brengen. De Club organiseert bovendien elke dag boottochten voor wie wil gaan snorkelen. En de briljante Braziliaanse yogi Heberson Oliveira
EEN VILLA OP MAURITIUS De ultieme ontspanning zit hem in de details. Zo hoef je je bijvoorbeeld geen zorgen te maken dat je je kamersleutel zou vergeten, omdat ze vervangen zijn door slimme armbanden. Je kan je hier ook doorheen het domein verplaatsen in elektrische buggy’s bestuurd door supervriendelijke chauffeurs. De groene buggy’s rijden voor het resort, de witte voor de villa’s. Want ja, La Plantation d’Albion heeft ook magnifieke villa’s die je voor een week, een maand of langer kan huren en die als klap op de vuurpijl ook nog eens een conciërgeservice hebben. Van hieruit kan je kiezen om wat tijd voor jezelf te nemen of om een eiland met vele gezichten en landschappen te verkennen. Een van de bekendste uitstapjes is natuurlijk het Île aux Cerfs. En vergeet de ‘The seven coloured earth’-heuvels in Chamarel niet. Overal waar je kijkt, zie je de interessante bijdragen van de verschillende culturen - Westers, Indisch, Chinees en natuurlijk Afrikaans - die Mauritius zo rijk maken.
120
LIFESTYLE
2
1
REIZEN
Proeven van Georgië De natuur is er overweldigend mooi, de bevolking ŒīðÐĊÌÐăůā ÐĊ æĮĴŒīůȣ ÌÐ āÐķāÐĊ ÆīÐĴðÐåȣ ÌÐ œůĊ ìÐĉÐăĮȢ ů æðĊæÐĊ ďĨ ŒÐīāÐĊĊðĊæĮĴďÆìĴ Ċī ìÐĴ ăĊÌ ĉÐĴ ìÐĴ æÐìÐðĉšðĊĊðæÐ ăåÅÐĴȣ ďĨ ìÐĴ ĮĊůŒăā ĴķĮĮÐĊ ZďĮĴȷ'ķīďĨ ÐĊ ÐĮĴȷ šðÚȣ œÐææÐÌďāÐĊ ĴķĮĮÐĊ ÌÐ šķðÌÐăůāÐ NķāĮķĮ ÐĊ ÌÐ ¢œīĴÐ ¢ÐÐȢ Tekst Etienne Heylen
Met een hartelijk Gamarjoba (hallo, zowat het meest gebruikte woord in Georgië), verwelkomt onze gids ons op de luchthaven van Tbilisi. We vertrekken met de bus op verkenning naar de oostelijke wijnstreek Kakheti. VAN PRINSEN, BOEREN EN MONNIKEN Zowat 80 kilometer van Tbilisi, in de vruchtbare Alazanivallei ligt het Tsinandali-domein van de 19de-eeuwse aristocraat Alexander Chavchavadze. Schrijvers en dichters zoals Lermontov, Alexandre Dumas en Pushkin waren kind aan huis in het Italiaans geïnspireerde paleis met zijn bijzonder mooie tuin van 12 hectare. Alexander legde eveneens het oudste en grootste wijndomein in Georgië aan, waar hij zowel Europese technieken aanwendde om wijn te maken als oer-
oude Georgische tradities (qvevri). In het plaatselijke museum dat zowat 16.500 historische wijnflessen telt, legt gids Nitsa ons uit hoe de druiven destijds blootsvoets geplet werden en de wijn daarna in dierenhuiden getransporteerd. We proeven ook van chacha, de lekkere Georgische brandy op basis van druivenresidu en de lievelingscognac van Churchill. Het Alaverdi-klooster, met zijn kathedraal die tot 2005 de hoogste was in Georgië, ligt op enige afstand van de hoofdplaats Telavi maar is beslist de moeite waard. Het huidige klooster met prachtige fresco’s stamt uit de 11de eeuw, met sommige delen zelfs uit de 6de. Het werd gesticht door de Assyrische monnik Joseph die uit Antiochië kwam en uiteindelijk koos voor de rust van Alaverdi. Leuk is ook dat de monniken - er zijn er nog zo’n twintig constant werkzaam hun eigen wijn maken die je soms ter plaatse maar ook tegenover het klooster kan proeven en kopen. Ook de bisschop weet blijkbaar dat het er goed toeven is, want zijn residentie bevindt zich binnen het kloostercomplex. In het onooglijke dorpje Zemo Khodasheni bezoeken we de Biological Farming Association Elkana die zich inzet voor de ontplooiing van organische landbouw en de bescherming van het milieu. Indrukwekkend zijn de zwarte Kakhetivarkens die in de bergen van de Kaukasus leven maar haast verdwenen zijn. De organisatie startte een speciaal project op om de soort voor uitsterven te behoeden.
121 1. Druiven, een levensnoodzakelijk exportproduct. 2. De plaatselijke slager. 3. Tsinandali. 4. Het Alaverdi-klooster. 5. Op de markt in Telavi. 6. Qvevri.
wijnshop/boetiek uitbaat. Als telg uit de derde generatie wijnbouwers bottelde hij in 1996 zijn eerste eigen wijn, een productie die nu goed is voor jaarlijks 100.000 flessen. Voor die tijd was alles van de staat. “Alhoewel je altijd wel wat onder tafel aan privéklanten kon verkopen”, knipoogt hij. We proeven er wijn volgens de klassieke methode en wijn uit qvevri die zes maanden onaangeroerd bleef in de ondergrondse aarden kruiken. Creativiteit kent hier geen grenzen want twee jaar geleden startte Gogi’s vrouw met het maken van pralines. “Chocolade van Callebaut”, zegt hij trots, “die voeren we in uit België en verwerken we hier.
3
BIJ DE QVEVRIMAKER De uitlopers van de Kaukasus verstoppen zich in de mist wanneer we Gremi passeren, de vroegere hoofdstad van Kakheti, nu gereduceerd tot enkel ruïnes. We gaan op bezoek bij Zaza Kbilashvili (‘vili’ betekent trouwens zoon van). Hij is een van de dertien qvevri-makers in Georgië, een vak dat vooral vakkennis en veel geduld vereist. Na twee/drie dagen drogen wordt de qvevri telkens met 10 centimeter opgehoogd, zodat de amfoor na zowat vier maanden klaar is om gebakken te • • •
6
KARMEN AYVAZYAN. AMPELO-PLUS/MARK DE BAKCER. ETIENNE HEYLEN. GNTA.
4
5
IN KANNEN EN KRUIKEN Wijn wordt in Georgië al sinds 6000 v.C. verbouwd. In het plaatsje Shulaveri werd een 8000 jaar oude amfora gevonden. Ook het woord wijn zou trouwens uit het Georgisch stammen (ghvino). Uniek voor Georgische wijn zijn de traditionele aardewerken kruiken (qvevri), waarin de gisting op natuurlijke wijze gebeurt, zonder enige additieven. Traditionele Georgische wijnen dragen, net als de Franse regionale wijnen, de naam van het brongebied. “De Saperavi-druif is de absolute koningin”, lacht Kathy van de wijngaard Rtoni op 150 kilometer van Dagestan en Tsjetsjenië, “de druif zorgt voor een wijn met een dieprode kleur die uitzonderlijk lang houdbaar is. Georgische wijnbouwers zijn gepassioneerd voor wijn, ik ben er zeker van dat ze meer van wijn houden dan van hun eigen vrouw.” WIJN EN CHOCOLADE In de hoofdplaats Telavi ontmoeten we Gogi Dakishvili die zijn wijngaard op het platteland heeft en in de stad een
122
LIFESTYLE
Tbilisi met vooraan de solferbaden en in de achtergrond de Blauwe Moskee.
Wijn en chocolade EEN HEMELS HUWELIJK WAT IS BETER, WIJN OP TRADITIONELE MANIER OF UIT QVEVRI? GOGI: “Dat hangt natuurlijk van je smaak af. De ene prefereert klassiek gebottelde wijn, de andere wijn uit qvevri. Die laatste is natuurlijker, het gebruik ervan gaat terug naar 6000 voor Christus. De smaak is compleet anders, je proeft de knowhow van de wijnboer en de geschiedenis van Georgië. Het is een unieke technologie.”
•••
TERUG NAAR TBILISI Na een bezoek aan de wijngaard van Ori Marani in midden-Georgië, waar de liefde voor zijn vrouw Nino de Fransman Bastien Warskotte heenvoerde, hij de taal leerde en een bloeiende wijnhandel stichtte, rijden we richting de hoofdstad. Een verschil van dag en nacht tussen het platteland en de bruisende metropool. Van de 3.800.000 Georgiërs wonen er maar liefst 1.300.000 in de hoofdstad. Tbilisi is een hippe stad, bezaaid met bistro’s en restaurantjes. Het theater, het parlement en een reeks imposante gebouwen bevinden zich langs de brede Rustavelilaan, maar wie een indrukwekkend panorama van de hoofdstad wil, neemt de kabellift naar de hooggelegen Narikala-vesting. Beneden zie je het presidentieel paleis en de Mtkvari-rivier die zich onder de Vredesbrug door een weg baant naar de Kaspische Zee. Opvallend voor Tbilisi is de blauwe moskee, naast de solferbaden waar je je een uur lang goedkoop kan laten verwennen. Aan gezelligheid geen gebrek. Uitgekeken raak je niet in Georgië…Na enkele dagen begrijpen we al perfect waarom het sympathieke en vrouwvriendelijke Georgië steeds beter en beter in de markt ligt bij westerse toeristen. Georgia twelve points, la Géorgie douze points…
EN DE CHOCOLADE? “Daar houden mijn vrouw en mijn schoondochter zich exclusief mee bezig. Zij doen letterlijk alles, van de bestellingen over het design en de packaging tot de verkoop. De productie gebeurt ter plaatse en we hebben ook maar één shop, waar klanten kunnen degusteren en de pralines kopen. We houden het bewust kleinschalig.”
Erheen Wij vlogen met Georgian Airways vanuit Amsterdam naar Tbilisi. ETEN EN LOGEREN Wij logeerden in
Château Mere, Telavi, mere.ge Radisson Blu Iveria,Tbilisi, radissonblu.com/hotel-tbilisi Mercure, Tbilisi, mercure.accor.com/mercure/tbilisi Bezochte wijndomeinen
Tsinandali, Kakheti, tsinandali.ge Rtoni Winery, Ruispiri, email biorui@gmail.com Dakishvili, Telavi, dakishvili.ge Nekrasi Estate, Kvareli, Kakheti, + 995 599 893 366 Ori Marani, Igoeti, Karlti ormarani.com Iago Bitarishvili, Chardakhi, Mtskheta, iago.ge MUNTEENHEID Voor één euro krijg je ongeveer 2,80 lari. DOCUMENTEN Belgische identiteitskaart. BESTE REISTIJD April-mei en september-oktober. INFO: Georgische wijn vind je o.a. bij Colruyt, een uitgebreider assortiment bij Ekaterina Latsabidze in Antwerpen-Borgerhout (georgianqvevriwine.com). Algemene info: gnta.ge
KARMEN AYVAZYAN. GNTA.
worden. Eén qvevri weegt tussen de 700 à 800 kilo zodat acht of negen mensen nodig zijn om ze te verplaatsen. Zaza is de vierde generatie qvevri-makers en doet zijn stiel nog altijd op de traditionele manier. De klei haalt hij op een vijftal kilometer van zijn atelier. Gedurende het brandproces moet de oven constant in het oog gehouden worden omdat de temperatuur tussen 1050° en 1200° moet blijven. In de oven is telkens plaats voor maximaal zeven stuks. Op onze vraag of een qvevri nooit stukgaat, antwoordt hij dat zoiets enkel gebeurt bij aardbevingen.
WAAR LEERDE JE DE STIEL? “Het was altijd een passie voor me, alhoewel er geen verplichting was van vaderskant om wijnbouwer te worden. Ik groeide op tussen de wijnranken, studeerde oenologie in het Oekraïense Odessa, deed praktijk op in de VS en exporteer nu naar Amerika, Groot-Brittannië, Nederland en België. Toch blijven we een familiebedrijf met mijn twee zonen, mijn vrouw, mijn schoondochters en een paar helpsters.”
Let’s Get It Started? Play Nostalgie Geen betere manier om je dag te starten dan met de allerbeste muziek en ons fris gewassen Team Ochtend! Laat je informeren, inspireren maar vooral entertainen door Bart De Raes en zijn Friends. Wanna be startin`something? Welkom bij de fonkelnieuwe ochtendshow van Play Nostalgie.
Team Ochtend met Bart & Friends
MAANDAG TOT VRIJDAG 6.00 - 9.00 u
124
LIFESTYLE
MASTERCLASS
François Durand, een ecologische pionier
Actief bijdragen aan de ecologische transitie en in harmonie zijn met de natuur die hem zo dierbaar is. Dat is wat François Durand drijft als hij achter de potten staat. Als chef van het jonge restaurant Pollen in Naxhelet tilt hij de Belgische terroir naar een hoger niveau en maakt hij van de korte keten een vaste waarde. Tekst Aurélia Dejond
H
ij is in de wolken! Hoewel zijn restaurant pas in oktober o p e n d e, w e rd h et door Gault&Millau 2024 al bekroond met een score van 13/20. Overigens kreeg Pollen niet zomaar zijn naam. “Het verwijst naar onze bijen, maar ook naar het ultieme deel van de bloem, dat ik graag in mijn recepten gebruik en dat herinnert aan hoezeer de natuur de kracht heeft om te verwonderen.” Op amper 33-jarige leeftijd deinst deze jonge Fransman er niet vo or terug om in het rurale
Wallonië te wonen en met dit nieuwe adres zijn steentje bij te dragen aan de ecologische transitie. VAN DE MOESTUIN NAAR HET BORD, dat is het credo van de jongeman die authenticiteit hoog in het vaandel draagt, zowel op zijn borden als in de keuken. Zozeer zelfs dat hij weigert dat zijn team hem ‘Chef ’ noemt. “Toegankelijk zijn is essentieel, zowel voor mijn werknemers als voor mijn klanten, die ik
overigens regelmatig uitnodig om in de keuken een kijkje te nemen.” Een opvallende geclaimde eenvoud voor iemand die ervaring opdeed in sterrenrestaurants en op zo’n jonge leeftijd zijn eigen restaurant heeft. Al past Pollen wel binnen de filosofie: het project verspreidt zich over meer dan tweehonderd hectare en is volledig gewijd aan terroir en lokale producten, telt vijfduizend vierkante meter moestuin, twee fulltime groentetelers, drie-
125
honderd kippen, een kudde schapen, veel zelfgemaakte honing , eigen gebrouwen bier van de granen van het landgoed, een wijngaard van tien hectare die dit jaar een eerste oogst belooft en een eigen productie van rode, witte en mousserende wijn vanaf 2025. “Dit is een project dat echt zinvol is voor mij, mijn milieugevoeligheid is een van mijn drijfveren. Deze spectaculaire voorraadkast stelt me in staat om een keuken te creëren die volledig past bij de milieuproblemen van deze tijd en bij de educatie van het grote publiek. België is een locomotiefland!” D E E S S E N T I E VA N Z I J N K E U K E N ?
Ultralokaal. “Een zeer evoluerende menukaart, afhankelijk van de seizoenen, waar ik volledig afhankelijk van ben. De moestuin is een onuitputtelijke bron van vreugde, mijn smaakpapillen worden elke week verrast.” En de naderende lente is een nieuwe uitdaging voor Durand die ook leert inspelen op het Belgische weer. “Het tempo ligt lager. Asperges, morieljes, tuinerwten, kruiden, bloemen... Ik hou vooral van plantaardige voorgerechten, zoals degene die ik je voorstel, geïnspireerd door de lente, terwijl de natuur ontwaakt, het is magisch.” naxhelet.be
Het ultieme recept
MAURINE TOUSSAINT.
Pompoenen uit de tuin, crème van Brillat-Savarin INGREDIËNTEN 1 middelgrote hokkaidopompoen, 20 g boter, ��mi��e�grote s���otten� ���e�ic�t���om�oen� ��� g �ri���t�����rin� ��� g ��oei��re room ������ � c� �onne��oemo�ie� � �om�oen����eren� �� g �itte ��i�n� �� g �oning� �� g ��ter� ��teent�e �no��oo�� � t���e ti�m� �� g �om�oen�itten� �o�t� �e�er��s�e�ette��e�er.
BEREIDING �ni� �e �o���i�o��om�oen in �e �engte �oormi��en� �er�i��er �e ���en en �et ���rt. �ni� �e rest van de pompoen in grove st���en. �oor �e �e�ic�t�� �om�oen� sni� �� g in ��eine ��o��es en �e rest gro�. �e� en sni��er �e s���otten� ���t �e ��eten met �e �oter en �oeg �e gro� gesne�en st���en �om�oen toe. ���t s���eren en roer o� mi��e��oog ���r. �oe ���es in een o�ensc���� en ga verder met het bakken in de o�en ge��ren�e �� min�ten o�
��� ��. ��� �e �om�oen���rt�es op een bakplaat met een sc�e�t�e o�i��o�ie� �o�t en �e�er. Zet apart en plet met een vork tot een g����e ��ree. �er��rm ��� g room� �oeg �e �ri���t� ����rin toe. �oor �e ��g�r�en� �reng �e ��i�n� �oning� ��ter� �no��oo� en ti�m ��n �e �oo�� giet �et mengse� o�er �e ��o��es �e�ic�t���om�oen en �e�e� met ���stic�o�ie. �oor �e �om�oen� ����o�ie� �er��rm �e �onne� ��oemo�ie tot �� ��� mi� met �e �om�oen����eren. ����t �e �om�oen�itten �i�n sc�oon�
gem���t en ge�roog�� rooster �e ��n ge��ren�e �� min�ten o� ��� ��� ��et �e met een �i��e� tot een romige consistentie. PRESENTATIE ���� een ��ene��e en ���rn� een ��i�t�e om �e �r��in� toe te �oegen� �oeg �e �e�ic�t�� ��g�r�en toe. ����ts �e gerooster�e ���rt�es ��n �e �i���nt. �er�eer �o�� o� ��rm.
Cadeaucode Wonderbox JOUW VOORDEEL
ǨŘ TīðÐ ăðīÐ ĴȘœȘŒȘ Ǡ Ř ÆÌÐķÆďÌÐ ŒĊ ďĊÌÐīÅďŘ Uďīĉă Uķ Œďďī ĉī
ɅɁǤǢșǤǤ Ʌ ǢǤɁ ɅɁǧǧșǤǤ ɅɁǣǢ
ABONNEMENT
127
9X MARIE CLAIRE + EEN CADEAUCODE VAN WONDERBOX SAMEN VOOR MAAR
€ 43 Bekijk nu alle abonnementsaanbiedingen voor MARIE CLAIRE, er zijn veel verschillende cadeaus beschikbaar!
DROMEN, DURVEN, DOEN Omdat het leven zoveel mooier is als je je dromen durft waar te maken, nodigt Wonderbox je uit om nieuwe ervaringen op te doen. In een van de vele Wonderboxen vind je vast iets om je batterijen weer op te laden. Ontdek nu de wereld van Schoonheid & Wellness, Gastronomie, Verblijf, Avontuur & Sport. Voor jezelf of als cadeau. Geniet! wonderbox.be
ABONNEE WORDEN? Ga snel naar marieclaire.be/nl of scan de QR code.
PERS.
#Ċāšū ÌКРĴū ÌÐăū āÐ ĊÅðÐÌðĊæ æÐĊðÐĴ þÐ ŒĊ ÐÐĊ ť āĮÐ āďīĴðĊæ ďĨ ÐÐĊ þīÅďĊĊÐĉÐĊĴ ďĨ TīðÐ ăðīÐ ÐăæðÚ ȧǨɁĊķĉĉÐīĮ ĴÐī œīÌÐ œīÌÐ ŒĊ Ʌ ǤǢșǤǤȨȘ LÐ ďĊĴŒĊæĴ ăĮ ÆÌÐķ ÐÐĊ ÆÌÐķÆďÌÐ ŒĊ ďĊÌÐīÅďŘ ĴÐī œīÌÐ ŒĊ ɅɁǢǤȘ ĊÅďÌ æÐăÌðæ ŒĊå ǟǠȥǠǡȥǡǟǡǢș ÐĊāÐă ðĊ ÐăæðÚ ÐĊ šďăĊæ ÌÐ ŒďďīīÌ ĮĴīÐāĴȘ >ÐÅ þÐ Ċďæ ŒīæÐĊȟ Tðă Ċī ðĊåďɩŒðĨīÐĮĮȘÅÐș ÅÐă Ċī ǟǡ ǤǤǥ ǣǠ ǣǟ ȧŒĊ ǧ ĴďĴ ǠǥķǢǟș ŒĊ ĉĊÌæ ĴďĴ Œīū ÌæȨ ďå ĮÆìīū å Ċī ĉĨȭŒðĨīÐĮĮȘÅÐș OÐĊĊðāĮÐÅĊ ǣǤǠș ǠǟǦǟ īķĮĮÐăȘ
CLYDE FOR MEN MEN ONLY
Dit is het eerste Belgische merk voor verzorgingsproducten voor mannen dat ook nog eens een biokeurmerk draagt. Het assortiment is sinds september op de markt en focust zich op de essentie. Het zijn cleane verzorgingsproducten die voor 99% bestaan uit vegan en hypoallergene ingrediënten van natuurlijke oorsprong. Je snapt het al: dit is de ideale routine voor de huid en voor het milieu! Info en prijzen: clydeformen.com
LACOSTE x ARTHUR FILS EEN WINNEND DUO
Wanneer de rijzende ster van het tennis en mode-icoon Lacoste de handen in elkaar slaan, krijg je gegarandeerd een stijlvolle en sportieve samenwerking. Die wordt nog hoger gestuwd dankzij een gedeelde visie over elegante sportkleding en het belang om talent te stimuleren. Het is een combinatie van atletische topvorm en verfijnd design. lacoste.com
CLOSE-UP Samengesteld door de commerciële dienst.
SMILES BY MARIA SMILE!
De orthodontische kliniek SmilesByMaria is vermaard voor haar orthodontische, esthetische en pediatrische tandheelkunde. De kliniek wordt geleid door professor Maria Orellana en behoort tot de top van de branche. Kinderen, tieners en volwassenen... iedereen kan rekenen op gespecialiseerde zorg die een zelfverzekerde glimlach op het gelaat tovert! brussels.smilesbymaria.com
ICE WATCH
LOVE IS IN THE AIR
MAUBOUSSIN
Dit jaar schiet Cupido zijn pijlen af met een collector’s editie. Ja, soms is liefde echt voor altijd! Deze collectiecapsule is een mooie liefdesverklaring waar je dag na dag van geniet. Ideaal dus voor een origineel valentijnscadeau dat je het hele jaar door kan dragen. Opgelet, dit is echt een super limited edition! Ice Fantasia, € 79 - ice-watch.com
LIEFDESTALISMAN
Ring Union Chance 925 Argent, € 375. mauboussin.be
VOLVO EX30
100% ELEKTRISCH De Volvo EX30 is de kleinste SUV van het merk en tegelijk ook het model met de kleinste ecologische voetafdruk. Met zijn uitgesproken Scandinavisch design, slim en strak interieur, veiligheid, legendarisch comfort, geavanceerde technologie en veelzijdigheid, maakt hij een onuitwisbare indruk. Het is dan ook een duurzaam, intelligent, compact en milieuvriendelijk alternatief voor een heel aantrekkelijke prijs. Vanaf € 38.990 in België - volvocars.com
PERS. AURÉLIA DEJOND.
Een ring is en blijft een onwankelbaar symbool voor de liefde. En net daarom heeft Mauboussin het prachtige model Union Chance ontworpen. De ring is gemaakt van sterlingzilver en versierd met het ‘klavermotief’, waar de juwelier zo aan gehecht is. Het wordt zelfs zeven keer herhaald, de hele vinger rond. Het is een sieraad, maar ook een eerbetoon aan de liefde, vrouwelijkheid en elegantie, tot aan de vingertoppen.
LIFESTYLE
Ram 21.3 – 21.4
PASSIE Mercurius en Venus wekken emoties bij je op. Samen werken jullie aan een dynamische vernieuwing. Solo kan je opwindende avonturen met iemand beleven. CREATIVITEIT Mars helpt je om een zeer stimulerende periode te beginnen, bevorderlijk voor de ambitie maar de sfeer zal behoorlijk gespannen zijn. Gebruik je openheid van geest en je inventiviteit (vanaf de 5de).
Stier 22.4 – 21.5
PASSIE De planeten bieden je spannende perspectieven. Een ontluikende relatie kan groeien. Verwacht je privé aan een hernieuwd verlangen en samenhorigheid, na de 15de. CREATIVITEIT Mars steunt je volop. Gevolg: geen obstakels te bespeuren, energie genoeg en prima omstandigheden om je ideeën te valoriseren en je projecten te realiseren (vanaf de 5de).
Tweelingen 22.5 – 21.6
Tekst Carole Vaillant
PASSIE Venus start met een leuke periode, geschikt voor dates, een romantische dialoog en sensualiteit. Als koppel voelen jullie je nauw met elkaar verbonden (tot de 23ste). CREATIVITEIT Dankzij Mercurius kijk je helderder naar de zaken en ben je in staat om op meerdere fronten tegelijk actief te zijn. Een uitstekend moment om je standpunten te verduidelijken.
Kreeft 22.6 – 22.7
WATERMAN 21.1 – 18.2
GETTYIMAGES. BEWERKING ETIENNE HEYLEN.
PASSIE
Mercurius en Venus harmoniseren je relatie met de anderen. Reken als koppel op een boost aan energie, projecten en verlangens. Voor solisten loert een romantische vriendschap om het hoekje. CREATIVITEIT
Dit is de periode bij uitstek om te ondernemen of je werkterrein uit te breiden. Je hebt energie en ideeën te over, aanvallen dus! Helemaal bovenaan: communicatie.
PASSIE Mars heeft het voor verlangen en passie maar riskeert spanningen in je relatie te veroorzaken. Solo neemt de wederzijdse aantrekkingskracht vanaf de 23ste alleen maar toe. CREATIVITEIT De context wordt dynamisch en constructief maar ook hier krijg je te maken met diverse ego’s. Je moet vechten om je ideeën door te drukken.
Leeuw 23.7 – 23.8
PASSIE Projecten, dialoog, verlangen: dankzij Mercurius en Venus ziet alles er weer rooskleurig uit. Een vastgelopen situatie kan binnen de veertien dagen een oplossing krijgen. CREATIVITEIT Je begint met een lucratieve periode. Wellicht het perfecte moment om jouw universum en jouw ideeën wereldkundig te maken. Bonus: energie ten top.
Maagd 24.8 – 23.9
PASSIE De planeten waarderen emotionele zekerheid en intimiteit, ideaal om de banden aan te halen. Als bonus: een onvermoeibaar libido (vanaf de 5de). CREATIVITEIT Je surft op een
129
dynamische golf, zodat je meer durft. De besprekingen leiden vanaf de 15de tot een positief resultaat.
Weegschaal 24.9 – 23.10
PASSIE Venus moedigt romantische interacties aan. Als koppel zijn jullie twee handen op één buik. Vrijgezel, je zou op reis wel eens iemand kunnen ontmoeten. CREATIVITEIT De context is dynamisch en bevordert de teamspirit. Anderzijds ben je soms wat overgevoelig voor stress, vergeet niet om even op adem te komen.
Schorpioen 24.10 – 22.11
PASSIE Alles kan bij het begin van de maand een totaal onverwachte wending nemen. Een date, verliefdheid, een nieuw project? Venus zorgt voor antwoorden tegen het einde van de maand. CREATIVITEIT Mars helpt je om je energie te kanaliseren en jezelf te doen gelden. Dit is een uitstekend moment om je kijk op de dingen te verdedigen en je competentie onder de aandacht te brengen.
Boogschutter 23.11 – 21.12
PASSIE Je wordt getroffen door de gratie van Venus. Resultaat: je verleidingskracht schiet de hoogte in en passie wordt opnieuw een aangename prioriteit. Iemand op het oog? Mik op de 8ste. CREATIVITEIT Mercurius en Mars scherpen je geest en maken je bijzonder strijdlustig en welsprekend wanneer je je belangen en ideeën moet verdedigen (tot de 14de).
Steenbok 22.12 – 20.1
PASSIE Mag het begin van de maand er dan wat besluiteloos uitzien, reken op Venus om al je amoureuze projecten nieuw leven in te blazen (vanaf de 24ste). Jouw bonus: verleidingskracht. CREATIVITEIT Gestimuleerd door Zon en met de hulp van Mars kan je niet anders dan schitteren. Dit is hét moment om je projecten ingang te doen vinden.
Vissen 19.2 – 20.3
PASSIE De planeten schudden je emoties weer wakker. Er moet een evenwicht gevonden worden tussen je romantische ambities en bepaalde praktische overwegingen. Solo mag je je verwachten aan opwindende zaken vanaf de 24ste. CREATIVITEIT Sociale interactie, afspraken en collectieve projecten worden unaniem gewaardeerd en openen deuren voor je. Vastgelopen onderhandelingen worden vanaf de 15de hervat.
130
LIFESTYLE
DE UITSMIJTER
ELSPETH HOUDT HET LUCHTIG AFSCHEID NEMEN BESTAAT NIET.
Toch als we Marco Borsato moeten geloven. Ik denk daar a n d e r s o ve r. Ko m e n d v a n iemand die al heel vaak afscheid heeft moeten nemen van dierbaren (lees: mensen en dieren), kan ik getuigen dat afscheid meestal gewoon echt wel voor altijd is. We associëren afscheid nemen vaak met de dood van een geliefde. Maar soms neem je ook afscheid van een periode in je leven. De eerste keer gebeurde dat toen mijn kater Bruce vijf jaar geleden overleed. Ik heb een week hysterisch gehuild. Voor hem, en ook voor het feit dat ik iets later besefte dat ik samen opgegroeid was met deze tomcat van mijn leven. Zijn dood staat symbool voor het einde van mijn jeugd. De grijze tabby was meer dan 14 jaar eerder in mijn leven gekomen. Op de donkerste dag van mijn leven. Een miezerige herfstdag die was begonnen met een abortus. Ik was een prille twintiger: zonder diploma, zonder job en met een hoop plannen. Ondanks dat dit van ons vrouwen meestal verwacht wordt, moet ik ook geen verdere uitleg geven over het hoe en waarom van mijn keuze. Gewoon, ik wist die week dat deze moeilijke beslissing op dat moment het beste was voor mij en mijn toekomst. Hoor je dat? Ergens in een zuiderse staat van de VS valt nu een woedende republikein van zijn stoel, of paard, maar dat kan mij gestolen worden. Terug naar 2004. Toen ik diezelfde avond ziek en miserabel voor de tv lag, stelde mijn vriend voor om iets lekkers voor mij te halen in de nachtwinkel. Het stormde buiten, zoals dat in oktober wel vaker voorkomt, maar die avond toch erger dan anders. Toen hij nog geen halfuur later terug in de woonkamer van ons kleine appartement stond, deed hij zijn jas open waarin naast een doos Oreo-koekjes een kitten verborgen zat. Het was het kleinste katje dat ik ooit had gezien, met blauwe oogjes waar het amper uit kon zien. Mijn vriend vertelde dat hij een jonge kattin voor de deur had zien lopen met in haar bek wat hij
dacht dat een muis was. Maar het bleek bij nadere inspectie haar eigen jong te zijn. Ze had hem uit haar bek laten vallen en was weggelopen, dus mijn vriend had het kleintje dan maar opgeraapt om vol ongeloof boven aan mij te laten zien. Van alle dagen in mijn leven, net die avond. Ik ben zeker niet gelovig, maar op zo’n momenten zou je toch beginnen twijfelen... Er zaten wel vaker zwerfkatten rond het geb ouw waar wij woonden, en ik zette geregeld wat eten voor hen klaar. Dus de link met één van deze dieren was snel gelegd. We namen de kitten weer mee naar beneden om ‘terug te geven aan zijn moeder’. Op de parking voor het gebouw in de gietende regen, spotten we plots de kattin die er zat te wachten. Bij het openen van de deur liep ze meteen het gebouw binnen. Terwijl we moeder en zoon probeerden te herenigen, nam de kattin plots het kleintje terug in haar bek. Wat toen gebeurde, zal ik nooit vergeten. Ze sleepte de kitten trede voor trede naar boven. Tot vlak voor onze deur op de eerste verdieping, draaide zich om, liep de trap terug af, en stond daarna luid voor de voordeur te miauwen. Mijn vriend deed die open, en weg was ze. Om nooit meer terug komen. Daar zat ik dan. Met een kitten van twee weken. Qua symboliek kon dit wel tellen. Bruce is daarna altijd bij mij gebleven. Ik verhuisde naar het buitenland om te gaan studeren, en hij trok diezelfde week ook de wijde wereld in. De wijde wereld rond Kapellen dan, want toen ik na zes weken terug was voor de kerstvakantie, stond hij diezelfde dag ook terug voor de deur. Alsof er niets aan de hand was. Dat was mijn jeugd: thuiskomen was wanneer Bruce voor de deur stond. En na zijn dood, nu vijf jaar later, lijkt het nog altijd alsof ik elke keer alleen thuiskom. Al zit mijn huis vol geliefden en dieren die op mij wachten. Van mijn jeugd en alle dromen die erbij kwamen kijken heb ik vijf jaar geleden, op de één na donkerste dag van mijn leven, voorgoed afscheid genomen. Het bestaat wel, Marco.
EIGEN FOTO.
Fashion Director Elspeth Jenkins plukt de dag op haar Antwerpse manier en laat haar (diva)-gedachten de vrije loop.
BELUX
COMING January 2024
FORBE S .BE - FOR BE S .LU