infoboek3_2007_thema1
07-08-2007
15:43
Pagina 1
PrOmotie
Cultuur en Maatschappij Infoboek 3
infoboek3_2007_thema1
07-08-2007
16:22
Pagina 2
Colofon Auteurs: Onder redactie van: Met dank aan: Vormgeving: Illustraties: Drukwerk:
Gerda Verhey, Mieke van Wieringen, Caroline van den Kommer, Ruud Schinkel, Mieke de Jager Ina Berlet (SLO), Enschede en Sluiter boekproductie, Lelystad Aveline Dijkman (sociale competentie) Adatodesign, Wijhe Marco Bakker, Uitgeverij Boom en Uitgeverij Edu’Actief b.v. Drukkerij Giethoorn ten Brink, Meppel
Met medewerking van APS, Atlas Onderwijs Adviesgroep, CED/PI, DGS, OSO/Fontys, IVIO, KPC Groep en SLO.
De uitgave is ontwikkeld in samenwerking met KPC Groep, de Vereniging Landelijk Werkverband Praktijkonderwijs en de Referentiegroep Praktijkonderwijs in de Steigers.
Titel: PrOmotie, Cultuur en Maatschappij, Infoboek 3 ISBN: 978 90 6053 759 6 Copyright © 2007
Uitgeverij Edu’Actief b.v. Postbus 1056 7940 KB Meppel telefoon: 0522-235 235 fax: 0522-235 222 e-mail: info@edu-actief.nl internet: www.edu-actief.nl
Eerste druk/eerste oplage © 2007 Uitgeverij Edu’Actief b.v. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, microfilm, fotokopie of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part of this book may be reproduced in any form, by print, photoprint, microfilm or any other means, without written permission from the publisher. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb. 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (Postbus 3060, 2130 KB) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912. De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden.
infoboek3_2007_thema1
07-08-2007
15:43
Pagina 3
Inhoud
Voorwoord / 5 Thema 1 / Ik ga op weg Hoofdstuk 1 Hoe kom ik daar? / 9 Hoofdstuk 2 Reisinformatie over het openbaar vervoer / 18 Hoofdstuk 3 Op tijd komen / 25 Hoofdstuk 4 Wat kost het? / 31 Hoofdstuk 5 Welk vervoermiddel kies je? / 37 Hoofdstuk 6 Reis wijs / 41 3
Thema 2 / Fit voor de stage Hoofdstuk 1 Verzorgd op stage / 49 Hoofdstuk 2 Een goede lichaamshouding / 61 Hoofdstuk 3 Bewegen is goed! / 69 Hoofdstuk 4 Hoe beweegt je lichaam? / 76 Hoofdstuk 5 De grote verleiding / 81 Thema 3 / Tijd voor jezelf Hoofdstuk 1 Vrije tijd / 99 Hoofdstuk 2 Hobby’s / 104 Hoofdstuk 3 Doe iets voor een ander / 114 Hoofdstuk 4 Lekker lezen / 120 Hoofdstuk 5 Naar een club / 130
PrOmotie / Cultuur en Maatschappij – Infoboek 3
infoboek3_2007_thema1
07-08-2007
15:43
Pagina 4
Thema 4 / Rondkomen Hoofdstuk 1 Het gezin Elstak / 143 Hoofdstuk 2 Inkomsten en uitgaven / 148 Hoofdstuk 3 Het budget / 157 Hoofdstuk 4 Een eigen budget / 164 Hoofdstuk 5 Geldproblemen / 168 Thema 5 / De Nederlandse staat Hoofdstuk 1 Democratie / 177 Hoofdstuk 2 Het parlement / 187 Hoofdstuk 3 De regering / 192 Hoofdstuk 4 Provincie en gemeente / 198 Hoofdstuk 5 Stemmen op politieke partijen / 208 Hoofdstuk 6 Meedoen aan de politiek / 222 4
PrOmotie / Cultuur en Maatschappij – Infoboek 3
infoboek3_2007_thema1
07-08-2007
15:43
Pagina 5
Voorwoord
Dit is het 3de Infoboek uit de serie Cultuur en Maatschappij. Er staat veel informatie in. Het gaat over reizen, gezondheid, vrije tijd, geld en de Nederlandse staat. Bij dit Infoboek horen 5 werkboeken. Elk werkboek gaat over een ander thema.
5
PrOmotie / Cultuur en Maatschappij – Infoboek 3
infoboek3_2007_thema1
07-08-2007
15:43
Pagina 6
6
PrOmotie / Cultuur en Maatschappij – Infoboek 3
infoboek3_2007_thema1
07-08-2007
15:43
Pagina 7
T h e m a
1
Ik ga op weg 7
Rondom je ruimte
PrOmotie / Cultuur en Maatschappij – Infoboek 3
infoboek3_2007_thema1
07-08-2007
15:43
Pagina 8
Ik ga op weg
T h e m a
1
Dit thema heeft 6 hoofdstukken. 1. Hoe kom ik daar? / 9 2. Reisinformatie over het openbaar vervoer / 18 3. Op tijd komen / 25 4. Wat kost het? / 31 5. Welk vervoermiddel kies je? / 37 6. Reis wijs / 41 8
PrOmotie / Cultuur en Maatschappij – Infoboek 3
infoboek3_2007_thema1
07-08-2007
15:43
Pagina 9
H o o f d s t u k
1
Hoe kom ik daar? Ken je Roy en Rosa nog? Je hebt ze leren kennen in de vorige boeken.
9
Rosa en Roy gaan voor het eerst buiten hun school op stage. Rosa gaat naar een stagebedrijf in de stad. Rosa wil naar het stageadres fietsen. Maar hoe komt ze bij het stageadres? Dat gaat ze samen met Roy uitzoeken. In dit hoofdstuk lees je hoe ze dat gaan doen.
PrOmotie / Cultuur en Maatschappij – Infoboek 3
infoboek3_2007_thema1
07-08-2007
15:43
Pagina 10
Ik ga op weg
Thema
1
De plattegrond Ga je voor de eerste keer naar je stage? Dan moet je uitzoeken hoe je daar komt. Daarvoor kun je een plattegrond gebruiken. Op een plattegrond staan de straten van een stad of een dorp. Hoe kom je aan een plattegrond? Een plattegrond kun je kopen. Bijvoorbeeld bij een tankstation. Of in een boekwinkel.
10
Alle straten Er zijn ook dikke boeken met plattegronden. Daarin staan plattegronden van elke stad in Nederland. Ook plattegronden van grote dorpen in Nederland staan erin. Een voorbeeld van zo’n boek is het 100.000 Stratenboek. Veel mensen hebben dat boek in de auto. In het boek kunnen ze opzoeken hoe ze ergens moeten komen. Bijvoorbeeld als ze de weg kwijt zijn.
PrOmotie / Cultuur en Maatschappij – Infoboek 3
infoboek3_2007_thema1
07-08-2007
15:44
Pagina 11
Hoe kom ik daar?
H o o f d s t u k
1
Gratis plattegrond Er zijn ook gratis plattegronden. Je vindt ze bijvoorbeeld in de gemeentegids. Of in het telefoonboek. Vaak staan de plattegronden helemaal voorin. Zoek maar eens een plattegrond op in het telefoonboek. Informatiebord Aan de rand van elke stad en elk dorp staat een informatiebord. Het informatiebord staat langs de weg. Een bordje met i wijst je de weg naar het bord. Het is de i van informatie. Op het informatiebord staat een plattegrond van de stad. Of van het dorp. In grote steden zie je ook plattegronden in tramhaltes. En op het treinstation.
PrOmotie / Cultuur en Maatschappij – Infoboek 3
11
infoboek3_2007_thema1
07-08-2007
15:44
Pagina 12
Ik ga op weg
Thema
1
Internet Ook op internet kun je plattegronden vinden. Er zijn websites die zelfs de route voor je uitzoeken. De computer laat je dan precies zien hoe je ergens naartoe kunt reizen. En je ziet ook hoeveel kilometer de reis is.
12
Navigatiesysteem In de auto kun je een navigatiesysteem gebruiken. Een navigatiesysteem is een apparaat. Dit apparaat helpt bij het bepalen van de route. Dat is erg gemakkelijk. Je typt eerst in waar je naartoe wilt. Je begint dan aan de reis. Onderweg geeft het navigatiesysteem aan welke kant je op moet. Je hebt geen plattegrond meer nodig.
PrOmotie / Cultuur en Maatschappij – Infoboek 3
infoboek3_2007_thema1
07-08-2007
15:44
Pagina 13
Hoe kom ik daar?
H o o f d s t u k
1
Hoe gebruik je een plattegrond? Hoe kan Rosa het beste naar haar nieuwe stageadres fietsen? Samen met Roy zoekt ze dat uit. Rosa en Roy gebruiken de grote plattegrond van de stad. Op school hebben ze geleerd hoe je met de plattegrond werkt. Ze werken met 10 stappen. Deze 10 stappen staan aan het eind van dit hoofdstuk op bladzijde 17. Hoe vind ik de straat op een plattegrond? Rosa kijkt eerst op de achterkant van de plattegrond. Op de achterkant staan alle straatnamen. Achter de straatnamen staan letters en cijfers. Rosa ziet G18 staan achter de straat waar zij woont. Dat is de Henri Dunantstraat. De straat staat dus op de kaart in hokje G18. Rosa schrijft de letter en het cijfer op.
Rosa en Roy kijken goed op de achterkant van de kaart. Ze zoeken nu de straat van Rosa’s stageadres. Die ligt in hokje D15. Rosa schrijft het weer op.
PrOmotie / Cultuur en Maatschappij – Infoboek 3
13
infoboek3_2007_thema1
07-08-2007
15:44
Pagina 14
Ik ga op weg
Thema
1
Dan draait ze de plattegrond om. Hoe kan Rosa van haar huis naar hokje D15 komen? Ze zet eerst een kruisje met potlood in hokje G18. Daarna zet ze een kruisje in hokje D15. Want daar moet Rosa straks in het echt heen fietsen. Rosa ziet dat ze langs de sporthal moet fietsen. Ze weet hoe ze daar moet komen. En ze herkent de naam van een straat die vlakbij hokje D15 ligt.
15 14
16
17
18
D
E
F
G
PrOmotie / Cultuur en Maatschappij – Infoboek 3
infoboek3_2007_thema1
07-08-2007
15:44
Pagina 15
Hoe kom ik daar?
H o o f d s t u k
1
Roy en Rosa pakken hun fiets. Ze gaan naar het stageadres fietsen. Ze nemen de plattegrond mee.
Tip
Neem de eerste keer je plattegrond mee. Misschien raak je de weg kwijt. Dan kun je altijd nog even op de plattegrond kijken.
15
Een plattegrond op internet Rosa vertelt thuis dat ze een plattegrond kan gebruiken. Rosa’s vader vertelt dat ze ook op internet de weg kan zoeken. Er zijn websites die de snelste weg met de auto voor je uitzoeken. Op zo’n website kun je zien hoe je moet reizen. En hoe lang de reis duurt.
PrOmotie / Cultuur en Maatschappij – Infoboek 3