Kolekcjonowanie jest emocjonujące! Kolekcjoner to jakby poszukiwacz skarbów, który tworzy mapę, plan poszukiwania i archiwum swoich zdobyczy. Skarbem nie musi być złoto czy piękne przedmioty, ale też wspomnienia, myśli, wycinki z gazet, nagrania czy dokumenty. Archiwum zbiorów to nie tylko przepastne pudła i stare księgi. To także, a raczej przede wszystkim, to, co jest warte zachowania i przechowania lub po prostu zapamiętania. Jak się okazuje, najciekawszymi zbiorami są te, które tworzone są z pasją i powstają pod wpływem emocji. To właśnie przywiązanie, wzruszenie na myśl o nowym eksponacie, fascynacja, ciekawość właściciela decydują o tym, że ktoś chce poznać jego zbiory. Najpiękniejszym archiwum jesteśmy my sami.
NIEZWYKŁE I WCIĄŻ ODKRYWANE NA NOWO JEST ARCHIWUM ZAŁOŻONE PRZEZ TADEUSZA KANTORA. POWSTAŁO ONO, BY DOKUMENTOWAĆ DZIAŁALNOŚĆ ARTYSTYCZNĄ TADEUSZA KANTORA, A PRZEDE WSZYSTKIM TEATRU CRICOT 2, ALE JEDNOCZEŚNIE, BY WSZYSTKIE ARCHIWALIA I ARTEFAKTY PRZECHOWYWAĆ NIE TYLKO W PUDEŁKACH I SZAFACH, ALE TAKŻE W WYOBRAŹNI I UMYSŁACH LUDZI. ZBIORY TEGO TAJEMNICZEGO ARCHIWUM SĄ UNIKATOWE, ZAWIERAJĄ PISMA TEORETYCZNE, RYSUNKI I PROJEKTY KANTORA, NAGRANIA WIDEO, FOTOGRAFIE, RĘKOPISY, AFISZE, TYSIĄCE RECENZJI W WIELU JĘZYKACH, CZASOPISMA, KSIĄŻKI. ARCHIWUM TO MOŻNA ODWIEDZIĆ. JEST OTWARTE DLA WSZYSTKICH ZWIEDZAJĄCYCH I MIEŚCI SIĘ W KRAKOWIE PRZY ULICY NADWIŚLAŃSKIEJ. Z PEWNOŚCIĄ ZNAJDZIESZ TAM COŚ CIEKAWEGO I ZASKAKUJĄCEGO.
ARCHIWUM, KTÓRE STWORZYŁ TADEUSZ KANTOR, JEST TAK RÓZNORODNE, ŻE ZOSTAŁO PODZIELONE NA PIĘĆ DZIAŁÓW. DZIAŁ I ORYGINALNE SZKICE I RĘKOPISY TADEUSZA KANTORA DZIAŁ II DRUKI DZIAŁ III RECENZJE I ARTYKUŁY DZIAŁ IV MATERIAŁY AUDIOWIZUALNE DZIAŁ V VARIA
OBSERWUJ! KOLEKCJONER TO OBSERWATOR. JEST CZUJNY I POTRAFI ANALIZOWAĆ. NAJPROŚCIEJ OBSERWOWAĆ TO, CO JEST CZĘŚCIĄ ŻYCIA CODZIENNEGO. JAK SIĘ OKAZUJE, CODZIENNOŚĆ JEST NAJCIEKAWSZA.
Obserwacje można prowadzić nawet na swojej ścianie. Wybierz pusty fragment ściany, naklej tam kartkę A4. Obserwuj, czy w ciągu dnia pada tam światło, czy może tworzą się cienie. Czy w nocy jest tam ciemno, czy może dociera tam światło lampki nocnej. Zmiany zaznaczaj ołówkiem lub kredkami. Po dwóch dniach ściągnij kartkę i oglądnij rysunek.
ZACZNIJ! KAŻDA KOLEKCJA ZACZYNA SIĘ OD PIERWSZEGO ZEBRANEGO LIŚCIA, PIERWSZEGO ZDOBYTEGO KAMIENIA, PIERWSZEJ MONETY. NIE CZEKAJ NA IDEALNY MOMENT, BY ZACZĄĆ TWORZYĆ KOLEKCJĘ, WYBIERZ TO, CO JEST W TWOIM ZASIĘGU I… ZACZNIJ.
Sprawdź, ile Twoich butów zgromadzonych zostało od dnia urodzenia do teraz. Które z nich przywołują Twoje wspomnienia? Pamiętasz, kiedy zostały kupione i w jakich okolicznościach? Jak myślisz, które buty przeszły najwięcej kroków? Odrysuj swoją stopę, zmierz jej długość, a następnie zmierz wybrane buty i sprawdź, czy lub jaka jest różnica długości.
WYBIERZ KLUCZ! KOLEKCJĘ MOŻNA TWORZYĆ PRZEZ CAŁE ŻYCIE, ALBO BUDOWAĆ RÓŻNE, CO CHWILĘ NOWE. WARTO JEDNAK ZDECYDOWAĆ, JAKIEGO TYPU OBIEKTY SĄ DLA NAS NAJCIEKAWSZE, MOŻE TE ZWIĄZANE Z PODRÓŻAMI, MOŻE TAKIE, KTÓRE MAJĄ NIEBIESKI KOLOR, ALBO MAJĄ WYJĄTKOWY KSZTAŁT?
Ułóż różne przedmioty tego samego rodzaju na każdej kropce. Mogą to być kamienie, zapałki o różnym kolorze końcówek, pierścionki, papierki po cukierkach, nici. Odrysuj te przedmioty. Czynność można powtarzać wielokrotnie.
DZIEL SIĘ PASJĄ! ROZMAWIAJ Z INNYMI OSOBAMI. ROZMOWY MOGĄ PRZYNIEŚĆ NIESPODZIANKI – MOŻE KTOŚ ZNA KOGOŚ, KTO TEŻ TWORZY PODOBNĄ KOLEKCJĘ, MOŻE KTOŚ CHĘTNIE ODDA COŚ, CO ZBIERASZ.
Zorganizuj rodzinną naradę. Poznaj myśli innych ludzi. Często słowa przywołują wspomnienia. Każdy ma własną kolekcję wspomnień związaną z jednym słowem. Może stworzycie wspólną kolekcję słów i skojarzeń, chowając zapisane wspomnienia do pudełka?
SZAFA
KAPANIE
DREWNO
ŁASKOTKI
NADAJ NAZWĘ KOLEKCJI! NAZWA KOLEKCJI MOŻE POCHODZIĆ OD ZEBRANYCH PRZEDMIOTÓW ALBO OD SPOSOBU PRZECHOWYWANIA. CZASAMI W NAZWIE ZNAJDUJE SIĘ IMIĘ I NAZWISKO KOLEKCJONERA LUB OSOBY, KTÓREJ KOLEKCJA ZOSTAŁA DEDYKOWANA.
Co może skrywać w sobie kolekcja o nazwie
RE
WE RS
ŚNE RUNO LE
AA
CJ LEK KO
PO W Y G I NA NE
E OTN SAM R PE SKA
AMI K S E YD Z D Ę MI
TKI
ZNAJDŹ ROZWIĄZANIA! ZDARZA SIĘ, ŻE ZBIORY ARCHIWUM NAS PRZERASTAJĄ. WARTO ZNALEŹĆ SPOSÓB NA SWOJĄ KOLEKCJĘ. ROBIĆ FOTOGRAFIE TEGO, CZEGO NIE MOŻEMY MIEĆ, ZAPISYWAĆ ULOTNE MYŚLI, RYSOWAĆ LUB ODBIJAĆ ZNALEZISKA, PRZETWARZAĆ, NAGRYWAĆ.
Nie masz miejsca na stertę patyków? Niektóre przedmioty można kolekcjonować w ukryciu, nie zawsze potrzebujemy po nie sięgać. Stwórz schowki dla swojej kolekcji. Może to być dziurka w ziemi przykryta kolorowym szkiełkiem. Albo własna głowa – to doskonałe miejsce do przechowywania myśli.
ODPOWIEDNIO PRZECHOWUJ! SZAFA ENTOMOLOGICZNA TO NAJLEPSZY MEBEL DO TRZYMANIA WIELU DROBNYCH PRZEDMIOTÓW. SZAFA ZECERSKA JEST JESZCZE LEPSZA, KIEDYŚ SŁUŻYŁA DRUKARZOM DO UKŁADANIA CZCIONEK.
Masz w domu niepotrzebne pudełko tekturowe, w którym trzymane były bombki choinkowe? Jeśli nie, to w zwykłym pudełku stwórz przegródki. Zaplanuj ułożenie przedmiotów w pudełku. Możesz poćwiczyć na tej stronie.
PREZENTUJ, POKAZUJ, UDOSTĘPNIAJ! KOLEKCJONERZY BYWAJĄ DUMNI ZE ZGROMADZONYCH DÓBR I PREZENTUJĄ JE PODCZAS POKAZÓW, GIEŁD HOBBYSTYCZNYCH, NA WYSTAWACH W GALERIACH I MUZEACH, A TAKŻE W SIECI INTERNETOWEJ. DZIĘKI TEMU ZBIORY MOGĄ STAĆ SIĘ ZNANE I PODZIWIANE.
Wybierz parapet w domu, na którym wyeksponujesz swoje zbiory. Zadbaj o odpowiednie oświetlenie – możesz użyć lampki z biurka. Przygotuj zaproszenia dla wszystkich, których możesz w tym dniu zaprosić na prezentację.
ZAPROSZENIE
ZAPROSZENIE
ZAPROSZENIE
BĄDŹ WYTRWAŁY! TEN, KTO CHCE OSIĄGNĄĆ SUKCES W JAKIEJŚ DZIEDZINIE, JEST WYTRWAŁY. NIEKTÓRE KOLEKCJE POWSTAJĄ W JEDEN DZIEŃ, INNE – LATAMI, A JESZCZE INNE NAZYWANE SĄ DZIEŁAMI ŻYCIA.
Czy wiesz, ile to jest 15 minut? Ustaw budzik lub stoper. Staraj się nie poruszyć przez cały ten czas. Bądź wytrwały – niewielu osobom się to udaje.
PODZIWIAJ KOLEKCJE INNYCH LUDZI! KAŻDY CZŁOWIEK MA W SOBIE POTRZEBĘ ZBIERANIA, NAJCHĘTNIEJ JEDNAK KOLEKCJONUJĄ DZIECI I OSOBY STARSZE.
Wybierzcie się całą rodziną na spacer kolekcjonerski. Niech każdy wybierze coś ciekawego i stwórzcie wspólnie zupełnie nową kolekcję. Zapisz, kto co wybrał.
KTO
CO WYBRAŁ
Publikacja powstała w ramach programu edukacyjnego Laboratorium w Archiwum. Laboratorium w Archiwum to propozycja dla juniorów i seniorów, której celem jest przełamanie schematycznego i bezkrytycznego odbioru sztuki, szczególnie w odniesieniu do wystawy stałej Tadeusza Kantora, a także odkrycie zasobów Archiwum Cricoteki. Na projekt składa się cykl warsztatów dla juniorów i seniorów prowadzonych przez artystów w Cricotece, seria spotkań dla seniorów skupionych wokół Archiwum i archiwów prywatnych, a także niniejsza publikacja, której słowa klucze to: kolekcja, kolekcjonowanie, archiwum, pamięć, zbiory, prywatność. Tekst Justyna Droń, Justyna Mazur Redakcja, korekta Krystyna Stefaniak Ilustracje Kasia Walentynowicz Projekt Beata Dejnarowicz Wydawca Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora CRICOTEKA ul. Nadwiślańska 2–4, 30-527 Kraków tel. 12 442 77 70 www.news.cricoteka.pl Publikacja jest udostępniona na licencji Creative Commons. Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 3.0 Polska Pełny tekst licencji dostępny na stronie: www. creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/pl/legalcode ISBN 978-83-61213-03-1