24
Gulliver nederlandsdagblad vrijdag 28 juni 2019
wandeling Arjan Glas beeld Arjan Glas
Verleden en toekomst vallen samen in Strijp-S De straat onder de leidingen.
Nederland kent vele duizenden kilometers wandelpad, alle stoepen en steegjes niet meegerekend. Het Nederlands Dagblad zoekt in de vrije natuur, in steden en in dorpen, naar een frisse neus en nieuwe ervaringen. Vandaag: de Strijp-Swandeling in Eindhoven. Zo ziet het er boven de leidingen uit.
Waar lopen we vandaag?
De Oostblok-look van het station in Eindhoven.
Indoor skatepark Area51.
In stadsdeel Strijp-S in Eindhoven, het voormalige fabrieksterrein van multinational Philips. In Strijp-S werden tijdens de hoogtijdagen van Philips de bekende gloeilampen vervaardigd en radio- en televisietoestellen geassembleerd. Sinds Philips het terrein in de jaren negentig verlaten heeft, is de wijk langzaam maar zeker getransformeerd tot een creatieve hotspot; een mix van industrieel erfgoed en nieuwbouw, waar zich naast innovatieve start-ups ook bewoners hebben gevestigd. Eindhoven is bezig aan een metamorfose en vult met opvallende architectuur de gaten op die Philips heeft laten vallen. ‘We zullen nooit het mooiste meisje van de klas worden, maar willen wel het spannendste meisje worden’, vertelt Erik van Gerwen van Brandstore Eindhoven in de meest hippe VVV van Nederland. Een nieuw logo, bestaande uit drie ‘vibes’, drie energiegolven, symboliseert de energie van Eindhoven en moet de stad nieuw elan geven.
Wat is er te zien?
Het Ketelhuis.
‘De verboden stad’, zoals het industrieterrein Strijp-S voorheen genoemd werd. Herkenbaar aan fabrieksschoorstenen en drie iconische, witte gebouwen met de bijnaam ‘de Hoge Rug’. Jarenlang was het gebied hermetisch afgesloten door een hek. Werknemers meldden zich bij de portiersloge en kregen toestemming om alleen dat gebouw te betreden waar zij werkzaam waren. Vanaf 1915 vestigde Philips zich in het buurtdorp Strijp, omdat de eerste gloeilampenfabriek in het centrum
van Eindhoven te klein werd. De letters S, T en R werden aan deelgebieden van het terrein toegekend om onderscheid in functie aan te duiden. Het fabrieksterrein, gericht op innovatie en productie, groeit sindsdien in hoog tempo. Het Klokgebouw verreist, een bakelietfabriek voor het merk Philite, gevolgd door de apparatenfabrieken op de Hoge Rug. Een machinekamer en een keltelhuis voorzien het terrein van energie. Het Natuurkundig Laboratorium, beter bekend als NATLAB, wordt vanaf 1923 het researchcentrum van de firma. Tegenwoordig biedt het NATLAB onderdak aan een filmhuis, restaurant, architectuurcentrum en vakschool SintLucas. De wandeling door Strijp-S is een ontdekkingstocht door een industrieel verleden en een kennismaking met hedendaagse stadsontwikkeling waarbij innovatie en de vrijetijsmarkt hand in hand gaan. In een oude machinefabriek oefenen skateboarders en BMX’ers hun trucs en capriolen bij indoor skatepark Area51.
Nog een aardig cafeetje onderweg? Genoeg eettentjes en cafeetjes voor de werklui en bewoners van deze buurt. De lunch bij Onder de Leidingstraat is verantwoord en lekker. De Vegan Pesto is bereid uit basilicum en sla die buurman Duurzame Kost in het Veemgebouw heeft geteeld. De voormalige opslagruimte ‘Veem’ is nu een plek voor foodies en herbergt een markthal en diverse food-ondernemers. De Leidingstraat zelf is een van de blikvangers van Strijp-S. Het is een 550 meter lange
pergola van industriële leidingen die vanuit praktisch oogpunt boven de grond aangelegd zijn.
Is er iets christelijks te zien? Geen Philipskerk op het industrieterrein. Veel werknemers van Philips zullen naar de Sint-Trudokerk gegaan zijn, vanouds de parochiekerk van het dorp. Een imposant neogotisch gebouw, enkele honderden meters buiten het terrein. De Sint Catharinekerk in het centrum van Eindhoven heeft de allure van een kathedraal en is een omweg waard.
Het Strijp-S-gebouw vanuit het centrum gezien.
Is de wandeling een beetje aangegeven? Een handzaam boekje met wetenswaardigheden over de gebouwen dient vooral ter inspiratie en is handig voor de oriëntatie van de wandelaar. Strijp-S is een gebied waar je met de plattegrond in de hand niet kunt verdwalen, maar wel heerlijk kunt dwalen.
Wat zijn we wijzer geworden? De socialistische sfeer die het oude Philips uitstraalde door goed te zorgen voor het personeel en de typische, praktische bouwstijl, komt minder vreemd over als je weet dat Karl Marx een volle neef was van de vader van Gerard en Anton Philips. ‘Philips was een kapitalistische onderneming met een communistische inslag’, aldus Erik van Gerwen. Dit verklaart voor de wandelaar de Oostblok-look van station Eindhoven, waarbij aan de voorzijde een bronzen standbeeld van Anton Philips is omgeven door strakke bloemenperkjes. ■
Strijp-S-wandeling, Eindhoven. De Strijp-S-wandeling is voor € 3,50 te koop bij Brandstore Eindhoven/VVV naast station Eindhoven, Stationsplein 17, Eindhoven.