17
2021 #16
COLUMN
Kennis helpt je verder Tekst: Beeld:
Bas Haring Heidi de Gier
Als filosoof krijg ik vaak de vraag toegeworpen waartoe al dat gedenk nou dient: “Kun je niet beter wat zinvols gaan doen?! Je zit maar wat op je luie reet te staren!” Ik ben eraan gewend en feitelijk is die vraag al eeuwen oud. Thales van Milete – een van de allereerste filosofen, nog van vóór Aristoteles en Plato – werd ooit diezelfde vraag gesteld. Thales had er een mooi antwoord op: Hij kocht alle olijfpersen in een hele regio. (Blijkbaar was hij vermogend genoeg om dat te doen, maar misschien leende hij wel geld.) En hij wachtte rustig af. Maanden later, toen de olijven rijp waren om geperst te worden, was er een probleem. Niemand had nog een pers en bovendien konden die dingen niet zomaar worden aangeschaft. Het duurt een tijdje om zo’n pers te maken. De enige die olijfpersen in de verkoop had, was Thales van Milete en hij kon vragen wat hij wilde. Voor een veelvoud van wat hij ervoor had betaald, verkocht hij zijn olijfpersen weer. “Dit heb je aan al dat gedenk,” zei Thales er feitelijk mee. “Het helpt je. Je kunt er zelfs geld mee verdienen.” De beste financieel adviseur die ik ooit heb gehad leerde me eigenlijk dezelfde les als Thales van Milete. Hij vertelde mij niet wat ik moest doen, maar leerde mij hoe een en ander werkt. Hij legde me uit wat een hypotheek feitelijk is, en een verzekering, en wat je doet wanneer je belegt. Met flink wat geduld gaf hij me kennis waarmee ik verstandige beslissingen kon nemen. Thales van Milete liet het zien, evenals die goede adviseur: Kennis maakt weerbaar. Het helpt wanneer je begrijpt hoe de wereld werkt. _
Bas Haring Bas Haring is filosoof en informaticus. Aan de universiteit van Leiden is hij bijzonder hoogleraar publiek begrip van wetenschap en oprichter van het masterprogramma media technologie van LIACS. Hij is daarnaast schrijver. Hij schreef onder meer Kaas en de evolutietheorie, Voor een echt succesvol leven, Waarom cola duurder is dan melk en Why Biodiversity Loss is Not a Disaster. Op televisie presenteerde hij voor de RVU de programma’s Stof, Haring en Wisebits. Hij schrijft ook columns voor onder meer de Volkskrant.
WEERBAAR
