BIG 5 RONDJE STADIONPARK BELEEF, ONTDEK EN ONTMOET ROTTERDAM ZUID OP EEN UNIEKE MANIER
IN OPDRACHT VAN EMI OP ZUID & MINOR CITYBRANDING WILLEM DE KOONING ACADEMY, HOGESCHOOL ROTTERDAM 2020-2021
COLOFON
VOORWOORD Ashley van Eijk 0924633@hr.nl 0631596276
In opdracht van EMI en een aantal andere stakeholders hebben wij de opgave gekregen om het Rondje Stadionpark te gaan branden. De opgave maakt onderdeel uit van ‘Vitaal op Zuid’. Er is met veel plezier door vier studenten van de minor Citybranding gewerkt aan de opgave.
Britt Eijs 0950734@hr.nl 0642838884
Graag presenteren wij u in dit conceptboek de uiteindelijke tool. Wij hopen u middels dit conceptboek te inspireren om daadwerkelijk aan de slag te gaan met de branding voor het Rondje Stadionpark. Mogelijk zien wij ons idee in de toekomst daadwerkelijk worden uitgevoerd.
Expertisecentrum Maatschappelijke Innovatie
Rosa van der Meijden 1019728@hr.nl 0638547457
Wij willen onze docent Estée van der Zwan en de stakeholders bedanken voor de begeleiding die wij hebben mogen ontvangen tijdens het ontwikkelen van de tool.
Rochussenstraat 198 3015 EK Rotterdam Kamer RS.14.109
Mariska Wesstein 0952783@hr.nl 0681644644
Jet Houwers h.houwers@hr.nl
Afbeelding voorkant © Arjen-Jan Stada, Rotterdam Make it Happen
Hogeschool Rotterdam Willem de Kooning Academy Blaak 10 3011 TA, Rotterdam Estée van der Zwan e.van.der.zwan@hr.nl
2 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK
Ashley van Eijk 0924633 Leisure & Events Management Britt Eijs 0950734 Ruimtelijke Ontwikkeling Rosa van der Meijden 1019728 Vastgoed & Makelaardij Mariska Wesstein 0952783 Vastgoed & Makelaardij
BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 3
4 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK
DOELGROEP | 20
PROBLEEMVERKENNING | 18
VISIE | 17
DOEL | 16
KERNWAARDEN | 14
INLEIDING | 12
INHOUDSOPGAVE
BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 5
6 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 7
RIVIEROEVERS | 32
STADIONPARK DRIEHOEK | 30
SPORTCAMPUS | 28
PARK DE TWEE HEUVELS | 26
EILAND VAN BRIENENOORD | 24
PROTOTYPE | 22
8 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 9
FINANCIËN | 52
WAARDECREATIE | 50
STORTYELLING | 48
CONCEPTDRAGERS | 46
MOODBOARD | 41
IMPLEMENTATIE | 34
10 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 11
BIBLIOGRAFIE | 58
NAWOORD - DANKWOOORD | 56
AANBEVELINGEN | 54
INLEIDING Rondom het Feyenoord stadion vindt er een gebiedsontwikkeling plaats. Het is een divers gebied waar je kunt wandelen, kunt genieten van de bioscoop en je kunt ontspannen in het park. De afgelopen weken is er veel onderzoek gedaan naar het ‘Rondje Stadionpark’ en de bijbehorende zaken zoals de ontwikkelingen in het gebied die samenhangen met de opzet van het rondje. Het rondje is als het ware de verbindende factor van alle verschillende ontwikkelingen in het gebied. Hierbij staat bewegen in een natuurlijke en sportieve omgeving centraal. In dit conceptboek komen de belangrijkste inzichten van ons onderzoek naar voren. Zo wordt ons doel en de missie omschreven. Naar aanleiding van de inzichten en analyses van de eerste weken is er een probleemstelling geschreven. Hiervoor is een toepasselijk prototype ontwikkeld, genaamd de ‘Big 5’. Wat dit prototype inhoudt en hoe dit wordt uitgewerkt, is ook te vinden in dit conceptboek. We sluiten af met de onderbouwing voor het prototype.
12 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK
BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 13
KERNWAARDEN Als groep vinden wij het belangrijk dat de kernwaarden aansluiten bij het Rondje Stadionpark. Onze kernwaarden zijn dan ook: verbinden, ontmoeten, speelsheid/plezier en vitaliteit. Deze kernwaarden zijn te herleiden uit onze tijdelijke tool om het rondje beter op de kaart te zetten. Ook sluiten deze waarden aan op die van de opdrachtgever EMI op Zuid. Samen hebben wij een gemeenschappelijke visie die terugkomt in het conceptboek.
14 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK
BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 15
16 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK
DOEL
VISIE
Wij willen met onze tijdelijke tool ervoor zorgen dat omwonenden meer gebruik maken van het Rondje Stadionpark. Op deze manier willen wij mensen in beweging brengen en daarbij ook speelsheid stimuleren. Tegelijkertijd heeft zowel het rondje als onze tool het doel om mensen met elkaar te verbinden. Buurtbewoners zullen elkaar ontmoeten in de buitenruimte en tijdens het sporten. Dit alles zal bijdragen aan een vitale leefomgeving voor alle bewoners uit Rotterdam-Zuid
Rotterdam-Zuid is de laatste jaren flink onderhanden genomen en wordt nog steeds verder ontwikkeld. Er wonen veel jongeren die weinig bewegen en een slechte positie hebben op de arbeidsmarkt. Stadionpark valt onder “Vitaal op Zuid”. De bewoners en bezoekers moeten gaan bewegen en naar buiten gaan. De verschillende ontwikkelingen in het gebied dragen bij aan een groter geheel. Dit grotere geheel wordt ook wel omschreven als “Rotterdam sportstad”. Een imago dat met name de gemeente wilt verbeteren. Dit kan op verschillende manieren worden geïnterpreteerd. Zo draagt Feyenoord City bij aan het imago van een professionele sportomgeving. Daarnaast zijn er verschillende amateurclubs die op een eigen manier bijdrage leveren aan dit grotere geheel. Ten slotte zullen ook de bewoners hun eigen stad moeten erkennen als een stad met een sportcultuur. Rondje Stadionpark zal hier dus ook onderdeel van uit maken.
BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 17
PROBLEEMVERKENNING Rotterdam-Zuid kent verschillende ontwikkelingen die op dit moment gaande zijn, bijvoorbeeld Stadionpark. Dit gebied is erg divers dankzij de verschillende deelgebieden en opties voor recreatie, leisure, beleving en sport. Het Rondje Stadionpark wordt de verbindende factor van dit gebied. De wandelroute van circa vijf kilometer loopt door verschillende gebieden in en rondom Stadionpark. De bijbehorende gebieden zijn: Eiland van Brienenoord, Bedrijvenpark Stadionpark, Park de Twee Heuvels, Sportcampus, Stadionpark Driehoek en de Rivieroevers. Het rondje is op dit moment nog niet af en veel mensen weten niet dat het rondje er is. Met een paar alternatieven kan je de route bewandelen, fietsen etc. en genieten van de verschillende identiteiten van het gebied. Het probleem zit hem vooral in de naamsbekendheid. Het rondje moet beter op de kaart worden gezet zodat er meer gebruik van wordt gemaakt. Daarnaast heeft het rondje een verbindende rol in het gebied. Die verbinding is momenteel nog niet duidelijk, waardoor het gebied bestaat uit allemaal onsamenhangende deelgebieden. Deze verbinding moet dus worden verbeterd. Ten slotte moet het rondje bijdragen aan de vitaliteit van Rotterdammers en uiteindelijk ook de kwaliteit van leven op Zuid verbeteren. Zo moet het gebied meer bezocht worden, maar moet het tegelijkertijd schoon en rustig blijven om overlast bij bewoners te voorkomen. Naar aanleiding van deze bevindingen is er een hoofdvraag opgesteld en die luidt als volgt: Welke middelen kunnen er worden ingezet om het Rondje Stadionpark meer onder de aandacht te brengen bij bewoners, bezoekers en bedrijven en daardoor beter te laten fungeren als ĂŠĂŠn geheel?
18 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK
BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 19
DOELGROEP In de wijk IJsselmonde wordt nu lime, geel en groen sterk oververtegenwoordigd. Voor geel geldt dat deze groep vooral omvangrijk is in het zuidelijke deel, aqua is juist omvangrijk in het noordelijk deel. Echter, de toekomstige bewoners, die de nieuwe woonmilieus aan het Waterfront en verdere Stadionpark gaan bewonen zullen vooral bestaan uit de leefstijlen rood, paars en blauw. Dit zal ongeveer voor de helft van de nieuwe bewoners gelden. De (toekomstige) identiteit sluit daardoor het beste aan bij de leefstijlgroepen creatief en inspirerend rood, ondernemend paars, uitbundig geel en in mindere mate ook ingetogen aqua. Deze leefstijlgroepen houden van natuurlijke en wildere natuurgebieden, onverharde paden en ook van de paden af gaan (struinen) en het ontmoeten van grazers .
20 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK
BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 21
PROTOTYPE Zoals in dit conceptboek al een aantal keer is benoemd hebben wij een prototype ontwikkeld. Dit prototype dient bij te dragen aan de verbinding tussen de gebieden en zet tegelijkertijd mensen in beweging. Om te komen bij ons uiteindelijke prototype zijn er verschillende tools ontwikkeld en bijbehorende testen uitgevoerd. Het prototype is dan ook een combinatie van de ontwikkelde tools. Aangezien er verschillende verbeterpunten waren aan het rondje hebben we gedurende het proces keuzes moeten maken. Het prototype is dus geen oplossing voor alle gebreken in het gebied. Daarom willen we naast ons prototype een aantal extra aanbevelingen meegeven in dit conceptboek.
22 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK
Ons uiteindelijke idee heeft de naam “Big 5” gekregen. Het totale gebied bestaat uit zes onderdelen. Echter hebben wij ervoor gekozen om Bedrijvenpark Stadionpark niet mee te nemen in de tool. Dit gebied vonden wij geen positieve bijdrage leveren aan het grotere geheel en tevens onverantwoord om kinderen te laten spelen. Daardoor blijven er nog vijf gebieden over; één grote Big 5, wat dus het overkoepelend thema is geworden voor het gehele gebied. De vijf gebieden hebben ieder een eigen karakter en imago. Dit willen wij in stand houden en daarom is er aan ieder gebied een toepasselijk thema gekoppeld. Bij ieder thema is er weer een Big 5 ontwikkeld. De Big 5 is afgeleid van de zoektocht naar de dieren in Afrika. In ons geval zijn er dus in ieder gebied vijf elementen te vinden. Afhankelijk van het gebied en thema zijn de vijf elementen speels, sportief, uitdagend of educatief. Wat het belangrijkste is, is de beleving voor de bezoekers. Zij worden gemotiveerd om ook echt op zoek te gaan naar de vijf onderdelen. Hiervoor hoeft het rondje niet in zijn geheel te worden bewandeld, maar kan het rondje ook worden opgesplitst. Hieronder wordt er per gebied het thema toegelicht met de vijf bijbehorende elementen.
BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 23
EILAND VAN BRIENENOORD - DIEREN EN NATUUR Eén van de belangrijkste ontwikkelingen op het Eiland van Brienenoord is de aanleg van een getijdenpark. Dit zorgt ervoor dat er meer diversiteit te zien zal zijn in zowel de dier- en plantensoorten op het eiland. Daarnaast hopen de meeste mensen dat de Schotse Hooglanders terug zullen keren na de werkzaamheden. Dit volle aanbod van natuur en de structuur van een getijdenpark leidt tot een interessant en leerzaam thema voor kinderen, namelijk natuur en dieren. Het thema van dit gebied is daarom ook gebaseerd op het toekomstige getijdenpark en de gevolgen daarvan. Daarom is het thema voor dit gebied: “dieren en natuur”. Aan dit thema wordt een educatieve speurtocht gekoppeld voor jong en oud. De speurtocht wordt weergegeven aan de hand van de Big 5. De Big 5 voor het eiland omvat de volgende elementen: 1. De Schotse Hooglander 2. De bever 3. Het konijn 4. De halsbandparkiet 5. De ijsvogel
24 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK
BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 25
PARK DE TWEE HEUVELS - SPELEN Tijdens ons onderzoek is gebleken dat er in de omgeving van het park veel scholen en sportvoorzieningen aanwezig zijn. Daarnaast blijkt uit de omliggende woonvoorzieningen dat de omliggende bewoners het park gebruiken om te spelen (Stadsontwikkeling Rotterdam, 2016). Deze informatie heeft de gemeente verwerkt in de visie en opgenomen in het Programma van Eisen. Daarin staat beschreven dat er in het park een speciale plek moet zijn waar er kan worden gespeeld (Stadsontwikkeling Rotterdam, 2016). Deze speelruimte dient tegelijkertijd als ontmoetingsruimte voor de gehele omgeving. Als thema voor dit gebied hebben wij dan ook voor ogen: “spelen�. Hierbij zijn de volgende vijf elementen te vinden: 1. De kabelbaan 2. Een skatebaan 3. Een klimrek 4. Een schommel 5. Een hinkelbaan
26 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK
BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 27
SPORTCAMPUS - SPORT Sport staat centraal bij de Sportcampus. Het thema van dit gebied is dan ook sport. Tijdens de stakeholdersessie kwam naar voren dat bewoners het idee kregen dat er een te hoge focus lag op Feyenoord, wij willen daarom in dit gebied de focus leggen op amateursport. Er zijn hier namelijk verschillende amateurclubs gevestigd en er heerst een professioneel sportklimaat. Het is de bedoeling dat er door middel van de Big 5 kennis wordt gemaakt met verschillende sporten en de daarbij horende sportverenigingen uit de buurt. Op deze manier willen wij bezoekers/bewoners aansporen om te gaan bewegen, dit is ook ĂŠĂŠn van de doelen vanuit de gemeente. Door het kennismaken met de verschillende sporten zullen mensen eerder de stap zetten om zich aan te melden bij een van de verenigingen in de omgeving. De Big 5 bij de Sportcampus ziet er als volgt uit: 1. Voetbalgoals 2. Slalompaaltjes 3. Basket 4. Tafeltennistafel 5. Verspring zandbak
28 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK
BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 29
STADIONPARK DRIEHOEK - UITDAGING EN SPORT Stadionpark Driehoek is een gebied wat nog volop in ontwikkeling is. Met name het nieuwe Feyenoord stadion zal zorgen voor grote veranderingen in dit gebied. Vanwege de vele werkzaamheden is het momenteel nog lastig om dit gebied volledig te betrekken bij het rondje. Toch willen wij dat de opdrachtgever het totale idee kan implementeren. Daarom hebben wij dit gebied toch een thema gegeven, namelijk uitdagingen door middel van urban sports. In januari is naar buiten gekomen dat de stad Rotterdam vol wilt inzetten op de ontwikkeling van urban sports (Aardoom, 2021). Stadionpark Driehoek is hier ook de ideale plek voor. Urban sports is voor de ‘creatieve sporter’. Iedereen kan namelijk een eigen invulling geven aan de oefening. Voor een stad als Rotterdam is dit interessant, aangezien zij meer bewoners aan het bewegen willen krijgen. Dit is ook een van de doelen van het Rondje Stadionpark. Ten slotte is het toegankelijk voor alle leeftijden. We hebben dus wederom een vijftal attributen samengesteld, bestaande uit: 1. Touwen in boom 2. Atletiekbaan 3. Steps 4. Ladder 5. Bankjes, met fietstrappers of bankjes om buikspieren op te oefenen
30 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK
BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 31
RIVIEROEVERS - ONTMOETEN De Rivieroevers is een van de leisure plekken in Rotterdam-Zuid. Veel mensen komen hier om te recreëren of te ontspannen. Ook hier kan een thema aan worden gekoppeld. De Rivieroevers wordt gezien als een plek waar wonen, beleven en recreëren centraal komen te staan. Er is dus van zichzelf al genoeg te beleven, enkel het element ontmoeten zou nog kunnen missen. Daarom koppelen wij het thema ontmoeten hieraan, waar de Big 5 op inspeelt. Alle vijf de elementen zijn gebaseerd op trends die ergens anders al zijn uitgevoerd en ook realiseerbaar zijn bij de Rivieroevers. De vijf elementen die hierbij zijn bedacht, zijn: 1. Complimenten Poort 2. Park(ing) 3. Public message box 4. Before I die wall
PUBLIC MESSAGE BOX
5. Fotolijst
32 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK
BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 33
IMPLEMENTATIE Er zijn verschillende manieren bedacht om de Big 5 onder de aandacht te brengen bij de doelgroep. Zo komt er bij ieder gebied een informatiebord te hangen met de vijf elementen die in dat gebied te vinden zijn. Ook zal er op die informatieborden worden verwezen naar de andere gebieden om zo meer verbinding te creëren. Ook kan er een social media platform worden opgericht om op een niet-fysieke manier bewoners te bereiken. Hiervoor zouden zelfs de bestaande platforms gebruikt kunnen worden. Wel zal er het één en ander verschillen per gebied. Daarom wordt de aanpak per gebied op de volgende bladzijden extra toegelicht.
34 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK
BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 35
36 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK
IMPLEMENTATIE - EILAND VAN BRIENENOORD
IMPLEMENTATIE - PARK DE TWEE HEUVELS
Gelijk na het Zuiddiepjebrug zijn er momenteel al informatieborden te vinden over het eiland. Hierbij zal er ook een groot informatiebord komen te staan met de informatie over de Big 5. Wat het lastige is aan dit gebied, is dat de Big 5 niet op vaste plekken te vinden is. Daarom kunnen er geen kleine informatieborden geplaatst worden met uitleg over het element (dier). Daarom hebben we ervoor gekozen om een samenwerking aan te gaan met Buitenplaats Brienenoord. Bij de Buitenplaats zijn de flyers op te halen. Op die manier kunnen bezoekers op zoek gaan en zodra ze een dier vinden, kunnen zij de flyer erbij pakken en de informatie over het dier opzoeken. Ook profiteert Buitenplaats Brienenoord van meer bekendheid en sluit de Big 5 goed aan op de recreatievoorzieningen die al georganiseerd worden door de Buitenplaats. Hierdoor wordt de Big 5 op het eiland ook onderhouden door een partij, waardoor het altijd actueel is.
In het park is het vooral belangrijk dat kinderen gaan spelen en ouders zichzelf ook vermaken. Het park is de ideale plek om anderen kinderen te ontmoeten en om vervolgens gezellig samen te spelen. Ouders kunnen een praatje maken met andere ouders op de vele bankjes in het gebied. De onderdelen in het Park de Twee Heuvels spreken voor zich. Toch willen we bij ieder onderdeel een klein informatiebord plaatsen over de andere elementen in het gebied. Dit bord heeft vooral als doel om mensen eraan te herinneren dat er een Big 5 aanwezig is in het park. Op deze manier willen we de gebruikers motiveren om ook de andere elementen te gaan zoeken.
BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 37
38 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK
IMPLEMENTATIE - SPORTCAMPUS
IMPLEMENTATIE - STADIONPARK DRIEHOEK
Aangezien ĂŠĂŠn van de doelen in dit gebied is om mensen aan het bewegen te krijgen, wordt er een link gelegd met de aanwezige amateurclubs in dit gebied. Het is dus van belang dat bewoners weten welke sportclubs er zijn in het gebied. Stel ze vinden een sport die onderdeel uitmaakt van de Big 5 erg leuk, dan kunnen ze meer informatie gaan ophalen bij de desbetreffende club. Daarom worden er bij ieder element informatiebordjes geplaatst. Hierop is vermeld welke sportclub erbij hoort en wat de oefening is. Daarnaast is er ook een mogelijkheid tot samenwerking met die clubs. Zo kunnen er bijvoorbeeld afspraken gemaakt worden voor het uitlenen van ballen die nodig zijn bij een aantal elementen. Op deze manier is er ook in dit gebied een partij die meehelpt om de Big 5 te onderhouden.
Alle vijf de onderdelen zijn uitdagend, aangezien iedereen er een eigen oefening op kan uitvoeren en het zo zwaar kan maken als hij/zij wilt. Daarnaast is alles voor alle leeftijden toegankelijk en hufterproof. De attributen zijn ook geschikt voor een bootcamp. Die kan worden georganiseerd vanuit een sportvereniging of vanuit de bewoners zelf. Het is dan een sport die zorgt voor sociale cohesie in de wijk. Ook mensen met weinig voorzieningen krijgen de mogelijkheid om te sporten (Yalp, 2020). Aangezien de onderdelen uitdagend zijn en er verschillende oefeningen bij ieder onderdeel te bedenken zijn, is de kans aanwezig dat onervaren sporters niet zullen meedoen. Om dit te voorkomen wordt er bij ieder element een informatiebord geplaatst met aanbevelingen voor oefeningen.
BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 39
MOODBOARD Om een idee te krijgen van het toekomstige gebied, waarin vitaliteit, sport, spel, natuur en ontmoeten centraal staan vindt u op de volgende bladzijden een moodboard. In het moodboard staan een aantal afbeeldingen van het toekomstbeeld van het Stadionpark. De wijk IJsselmonde krijgt er een hippe buurt bij. De Big 5 past perfect bij het toekomstbeeld van het Stadionpark, aangezien het alle punten waar de gemeente voor staat aanhaalt.
IMPLEMENTATIE - RIVIEROEVERS Alle vijf de onderdelen bieden ruimte voor ontmoeting en zijn als het ware een “trekpleister� voor bezoekers. Ook hier zullen langs de route informatieborden worden geplaatst. Bij ieder onderdeel wordt er een bord geplaatst met bijbehorende informatie, aangezien niet alle onderdelen vanzelfsprekend zullen zijn voor mensen. De onderdelen zijn voornamelijk ingegaan op trends en het bijdragen aan een gelukkig leven. De onderdelen stimuleren fijne ontmoetingen en meer sociale cohesie in de wijk IJsselmonde. Door de onderdelen zal Rivieroevers een levendig gebied worden aan de Maas.
40 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK
BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 41
MOODBOARD
42 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK
BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 43
MOODBOARD
44 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK
BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 45
CONCEPTDRAGERS
46 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK
FYSIEKE OMGEVING
COMMUNICATIE
ORGANISATIE
NETWERK
De tool wordt geïmplementeerd in het Stadionpark. Het Rondje Stadionpark bestaat uit een aantal verschillende gebieden die middels onze tool met elkaar worden verbonden. De gebieden zijn: Eiland van Brienenoord, Bedrijvenpark Stadionpark, Park de Twee Heuvels, Sportcampus, Stadionpark Driehoek en Rivieroevers. In deze gebieden zal onze tool terug te vinden zijn.
Wij willen de social media kanalen van de belangrijkste stakeholders inzetten om de naamsbekendheid te verhogen. Het gaat om de volgende stakeholders: EMI, Buitenplaats Brienenoord, Gemeente Rotterdam, Feyenoord City en het Observatorium. Deze stakeholders weten het meest van onze tool en vormen een goede basis voor onze communicatie met de buitenwereld.
Als projectgroep hebben wij één gezamenlijk doel voor ogen, namelijk de bewoners van Rotterdam-Zuid vitaler maken door het inzetten van spel-, sport- en natuurelementen. Op deze manier is er een breed aanbod voor verschillende doelgroepen, waardoor iedereen het rondje kan gebruiken. Daarnaast vinden wij verbinding tussen de gebieden enorm belangrijk, zodat we van Zuid meer een geheel kunnen maken. Deze gemeenschappelijke visie komt terug in onze werkstijl en we maken gebruik van de verschillende opleidingsachtergronden.
Wij willen vooral gebruik maken van de stakeholdergroep die bij het kopje communicatie is beschreven. ZIj zijn bekend met het gebied Stadionpark en weten wat er al speelt. De kennis die wij hebben opgedaan met het ontwikkelen van de tijdelijke tool en met de status van de stakeholders kunnen wij de tool op de kaart van Rotterdam zetten.
BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 47
PERSONA MATS
MIRANDA
Leeftijd: 8 jaar
Leeftijd: 38 jaar
Woonplaats: Rotterdam
Woonplaats: Rotterdam
Beroep: n.v.t.
Beroep: parttime, kapster
Opleidingsniveau: basisschool
Opleidingsniveau: middelbaar opgeleid
Hobby’s: buiten spelen, steppen en voetballen
Hobby’s: sporten, uitgaan met vriendinnen
STORYTELLING Miranda is de moeder van Mats, samen met haar vriend wonen ze in Sportdorp. Miranda en haar vriend zijn niet getrouwd, maar hebben wel een geregistreerd partnerschap. Momenteel is Miranda zwanger van haar tweede kindje. Miranda en Mats gaan vaak samen wandelen of fietsen in Stadionpark. Ook gaan ze vaak naar het Park de Twee Heuvels om lekker in de natuur te spelen. Daarnaast sport Miranda vaak buiten met haar vriendinnen, het is tevens toch in haar achtertuin. Miranda wilt dat Mats lekker in de natuur kan spelen, in plaats van elke dag op de bank zitten met een iPad. Ze loopt graag door het Stadionpark, maar ze merkt dat Mats niet zo lang kan lopen buiten. Daarnaast mist ze elementen in het gebied waar Mats lekker mee kan bewegen, zoals: speelattributen, een zandbak of speelveldjes. Miranda merkt ook dat de gebieden best verschillend zijn en er eigenlijk geen geheel is. Ze zou het leuk vinden als de gebieden meer op elkaar aansluiten waardoor Rotterdam-Zuid ook echt één geheel wordt. Het inzetten van een Big 5 kan de ideale oplossing zijn. Neem als voorbeeld het Park de Twee Heuvels. Daar worden vijf verschillende spelelementen geïmplementeerd voor jong en oud. De spellen zorgen voor beweging, maar ook het plezier bij de gebruiker wordt naar boven gehaald. Even weg uit de dagelijkse sleur en lekker spelen met het gezin, partner, familielid of een vriend/vriendin. Het is de bedoeling dat de Big 5 wordt gespot en zodra dat doel behaald is, kan erover worden gepraat met andere gebruikers, je familie en/of vrienden. Ontmoetingen in de verschillende gebieden worden hiermee gestimuleerd, zo ook het in beweging blijven en een leefbaar klimaat. Verschillende pijnpunten van Miranda en andere bewoners uit het gebied worden hiermee bestreden. Uiteindelijk komen mensen in beweging, ontmoeten nieuwe mensen en het meest belangrijk: de mensen zullen een memorabele of zelfs transformerende beleving aan het gebied overhouden.
48 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK
BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 49
WAARDECREATIE Met onze tijdelijke tool willen wij een aantal waarden nastreven. Hieronder wordt elke waarde toegelicht:
FYSIEKE WAARDE Door dit rondje wordt beweging gestimuleerd. Lichaamsbeweging heeft een positieve invloed op de gezondheid en vermindert de kans op diverse ziektes. Naast de positieve waarde van bewegen staat de negatieve waarde van inactiviteit. Fysieke inactiviteit wordt meer en meer geassocieerd met verslechtering van de (fysieke) gezondheid (Kenniscentrum Sport, 2020).
EMOTIONELE WAARDE Behalve de fysieke voordelen is er genoeg bewijs dat lichaamsbeweging ook van invloed is op iemands emotioneel welzijn, vooral bij kinderen en jongeren. Het bewijs is sterk als het om zelfvertrouwen en gevoel van eigenwaarde gaat. Ook is het bewezen dat lichaamsbeweging positieve invloed heeft op emotionele stoornissen en stemmingsstoornissen. Lichaamsbeweging zorgt ervoor dat je lichaam efficiĂŤnter om kan gaan met angst en stress.
SOCIALE WAARDE De sociale waarde is onderdeel van de maatschappelijke waarde. Met het ontwikkelde prototype wordt er sociale cohesie gecreĂŤerd in de buurt. Met name de wijk Sportdorp ligt midden in het rondje. Vanuit wijk- of sportverenigingen kunnen er bootcamps worden georganiseerd waarbij de bewoners elkaar ontmoeten of beter leren kennen. Dit geldt ook voor de basisscholen in de omgeving die activiteiten kunnen organiseren in de omgeving, waardoor de kinderen elkaar beter zullen leren kennen en zichzelf verder ontwikkelen op sociaal gebied. Wat bijdraagt aan de sociale cohesie is de diversiteit in het aanbod. Er is voor iedereen iets en ook jong en oud kunnen samen onderdeel uitmaken van het rondje.
50 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK
BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 51
Steps Rubber ondergrond (ladder) Sportbankjes Voetfiets Subtotaal
FINANCIËN In onderstaande begroting ziet u de kosten per gebied. De Big 5 is te implementeren in het gebied. Wij zijn ons er van bewust dat de kosten voor Rivieroevers hoger zijn dan de kosten voor de andere gebieden. Ondanks dit vinden wij Rivieroevers wel de perfecte locatie om ontmoeting te stimuleren. Mogelijk kan de Big 5 in dit gebied nog worden aangepast. Wij willen vooral inspiratie bieden. De LED-schommel is een mogelijke extra toevoeging aan het rondje. Vanwege de hoge kosten komt deze schommel pas aan het einde van de begroting aan bod. Wat Algemeen Informatieborden Kleine informatieborden Subtotaal Eiland van Brienenoord Flyers Big 5 Subtotaal
52 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK
Eenheid
Prijs per stuk
5 20
Totaal
€ 240,79 € 64,95
€ 1.203,95 € 1.299,00 € 2.502,95
100
-
€ 28,55 € 28,55
Park de Twee Heuvels Krijtspray (hinkelbaan) Dubbele schommel Rubber ondergrond Subtotaal
1 1 15
€ 6,66 € 219,99 € 8,95
€ 6,66 € 219,99 € 134,25 € 360,90
Sportcomplex Ijzeren goaltjes Slalompaaltjes Basket Tafeltennistafel (beton) Zandbak Subtotaal
2 6 1 1 1
€ 369,00 € 39,95 € 1.200,00 € 144,95
€ 738,00 € 35,99 € 39,95 € 1.200,00 € 144,95 € 2.158,89
2 5
€ 165,00 € 6,66
€ 330,00 € 33,30
Stadionpark Driehoek Touwen Krijtspray (atletiekbaan)
Rivieroevers Krijtbord Krijtstiften Vintage wandhouder Pallets Kunstgras Fotolijst Subtotaal Bedrijvenpark Stadionpark Eindtotaal LED-schommel Eindtotaal inclusief LED-schommel
4 10 4 2
€ 21,62 € 8,95 € 247,22 € 1.113,20
€ 86,48 € 89,50 € 988,88 € 2.226,40 € 3.754,56
2 10 2 4 2 1
€ 169,39 € 19,95 € 18,95 € 4,85 € 30,00 € 89,99
€ 388,78 € 19,95 € 37,90 € 19,40 € 60,00 € 89,99 € 616,02
1
€ 8.592,00
€ 9.641,86 € 8.592,00 € 18.233,86
BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 53
AANBEVELINGEN Met de Big 5 worden er al een aantal problemen opgelost. Zo wordt er gezorgd voor meer beleving in het gebied. Er is meer verbinding, want de Big 5 is in ieder gebied terug te vinden en is dus de verbindende factor. En ten slotte is het prototype bestemd voor verschillende doelgroepen. Helaas zijn er nog andere problemen die niet worden opgelost aan de hand van ons ontwikkeld prototype. Om toch volledig advies te kunnen geven richting de opdrachtgevers, willen wij een aantal adviezen opnemen in dit conceptboek.
54 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK
VERLICHTING
BEWEGWIJZERING
Wat opvalt, is dat er weinig verlichting aanwezig is over de gehele route. Dit maakt het rondje tegen de avonduren onveilig. Ouders laten hier hun kinderen ook niet meer graag naar buiten. Als men wilt hardlopen na een werkdag, zal hij dus niet meer gaan. Daarom zou er gekeken kunnen worden naar eventuele verlichting.
Momenteel zijn er al een aantal markeringen aangebracht, met name in het Park de Twee Heuvels zijn deze goed te vinden. Echter is het nog niet volledig af en raken mensen al snel de weg kwijt zodra ze een start maken aan het rondje. Uit straatinterviews is zelfs gebleken dat men zich er niet van bewust was onderdeel uit te maken van het rondje. Veel bewoners gaven aan vaak dezelfde ronde te lopen en niet te weten dat er een uitgestippelde wandelroute door het gebied loopt. Dit is al heel makkelijk op te lossen met bewegwijzering.
Wij zijn ons ervan bewust dat Karin ter Laak van Off Grid Studio druk bezig is met de bewegwijzering. Enkele experts gaven ook al aan dat, zodra alle markeringen zijn aangebracht, er voldoende bewegwijzering aanwezig is in dit gebied. Er zou dus nagedacht kunnen worden over tijdelijke bewegwijzering, om mensen nu al kennis te laten maken met het rondje. Het gaat dan met name over de overgangen tussen verschillende gebieden. Bijvoorbeeld het Park de Twee Heuvels en de Sportcampus.
BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 55
BEDANKT Met veel enthousiasme hebben wij mogen werken aan de branding van het Rondje Stadionpark voor de inwoners van Rotterdam-Zuid. Wij vonden het inspirerend opgave en hebben het proces als leerzaam ervaren. Wij hebben ons best gedaan om de wensen van de opdrachtgever en van de stakeholders zo goed mogelijk mee te nemen in ons concept. Hopelijk kunnen wij u kunnen inspireren met ons uiteindelijke prototype. Wij kijken er naar uit om ideeĂŤn vanuit ons concept in de toekomst terug te zien in het rondje. Mochten er nog vragen zijn kunnen deze altijd aan ons worden gesteld. Ons projectlid Ashley van Eijk zal tijdens haar afstuderen nog dieper onderzoek gaan doen naar het Rondje Stadionpark. Uitkomsten van haar onderzoek zullen nog nader gedeeld kunnn worden. Wij willen u bedanken voor deze mooie opgave en het vetrouwen in ons.
56 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK
Ashley van Eijk Britt Eijs Rosa van der Meijden Mariska Wesstein
BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 57
BIBLIOGRAFIE
Geraadpleegd van https://rotterdammakeithappen.nl/ media-objecten/de-kuip/
Tekstuele bronnen:
Bladzijde 4: Romijn, M. (z.d.). Bankje in park IJsselmonde [Afbeelding]. Geraadpleegd van https:// rotterdammakeithappen.nl/media-objecten/bankje-inpark-ijsselmonde/
Aardoom, A. (2021, 6 januari). Rotterdam wil dé stad van urban sports worden: ‘Als ik hier zou kunnen trainen, zou ik dat direct doen’. Geraadpleegd op 7 januari 2021, van https:// www.ad.nl/rotterdam/rotterdam-wil-de-stad-van-urbansports-worden-als-ik-hier-zou-kunnen-trainen-zou-ik-datdirect-doen~a27b7dde/
Rotterdam Partners. (z.d.). De Kuip binnenkant [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://rotterdammakeithappen.nl/ media-objecten/stadion-de-kuip-2/
Kenniscentrum Sport. (2020, 6 februari). De waarde van sport en bewegen. Geraadpleegd op 20 november 2020, van https://www.allesoversport.nl/artikel/de-waarde-van-sporten-bewegen/
Blankestijn, H. (z.d.). De Maashavenkade in Katendrecht [Afbeelding]. Geraadpleegd van https:// rotterdammakeithappen.nl/media-objecten/demaashavenkade-in-katendrecht/
Stadsontwikkeling Rotterdam. (2016, 27 september). Programma van Eisen - Park De Twee Heuvels. Geraadpleegd op 10 december 2020, van https://archief12.archiefweb. eu/archives/archiefweb/20180924125242/https://www. rotterdam.nl/wonen-leven/stadionpark/pve_park2hvastgesteld-lowres.pdf
Bladzijde 5: Eigen foto
Yalp. (2020, 16 juli). Ervaringen openbare ruimte | Yalp sporten speeltoestellen. Geraadpleegd op 15 december 2020, van https://www.yalp.nl/ervaringen/openbare-ruimte/ Afbeeldingen: Voorblad: Stada, A. (z.d.). Uitzicht vanaf het Eiland van Brienenoord [Afbeelding]. Geraadpleegd van https:// rotterdammakeithappen.nl/media-objecten/uitzicht-vanafhet-eiland-van-brienenoord/ Bladzijde 2 en 3: Pijper, G. (z.d.). De Kuip [Afbeelding]. 58 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK
van den Broek, I. (z.d.). Mensen sporten in het Grotekerkplein Park [Afbeelding]. Geraadpleegd van https:// rotterdammakeithappen.nl/media-objecten/mensensporten-in-het-grotekerkplein-park/ Grot, S. (z.d.). Oma met kleinkinderen [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://rotterdammakeithappen.nl/ media-objecten/oma-met-kleinkinderen/ Bladzijde 6: Natuurmonumenten. (z.d.). Kind in de natuur [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www. natuurmonumenten.nl/kinderen/de-leukste-spelletjesvoor-de-tuin Gemeente Rotterdam. (2020). Eiland van Brienenoord [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.stadionparkrotterdam.nl/nieuws/aan-de-slag-op-en-met-het-eilandvan-brienenoord
van Dijk, W. (z.d.). Park de Twee Heuvels [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://wolbertvandijk.nl/projects/ gemeente-rotterdam/ Bladzijde 7: Sportbedrijf Rotterdam. (z.d.). Sportcampus [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www. sportbedrijfrotterdam.nl/locatie/sportcomplex-olympia Gemeente Rotterdam. (2020). Stadionpark Driehoek [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www. vandaagenmorgen.nl/nieuws/trainingscomplex-feyenoordwordt-groene-wijk van der Veeken, C. (2020). Rivieroevers [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.youtube.com/ watch?v=ZzutXJ1ewIY Bladzijde 8: PvdD Leiden. (2020). Plaatsing van een bord [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://sleutelstad. nl/2020/08/06/partij-voor-de-dieren-plaatst-maai-me-nietborden/ Kok, E. (2010). Moodboard [Afbeelding]. Geraadpleegd van http://landscapedesignstudio2.blogspot.com/2010/06/ evita-kok-modellen.html Rilato. (z.d.). Samenwerken [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.rilato.nl/communicatie/interactievebijeenkomsten-1/
buiten-sporten-in-slijk-ewijk van Poorten, R. (2018). Financiën [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://wijzerondernemen.nl/overig/ financieel/financien-op-orde-krijgen/ Bladzijde 10 en 11: Kerckebosch. (z.d.). Verlichting [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www. kerckeboschzeist.nl/kerckebosch/duursaam-kerckebosch/ verlichting/ IVN. (z.d.). Bomen Park de Twee Heuvels [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.ivn.nl/afdeling/rotterdamen-omstreken/activiteiten/uitgesteld-park-de-tweeheuvels-rotterdam-zuid Tresna. (z.d.). Boekenkast [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.tresna.nl/blog/boekenkast-maken/ Bladzijde 12: Eijkelestam, R. (z.d.). De Kuip buitenkant [Afbeelding]. Geraadpleegd van https:// rotterdammakeithappen.nl/media-objecten/de-kuipfeyenoord-stadion/ Bladzijde 15: Eijkelestam, R. (z.d.). Eiland van Brienenoord doorkijkje naar Rotterdam [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://rotterdammakeithappen.nl/media-objecten/eilandvan-brienenoord-doorkijkje-naar-op-rotterdam/
Bladzijde 9: Photo, T. (2018). Moeder met zoon [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.shutterstock.com/imagephoto/mother-son-holding-hand-1164646765
Bladzijde 16 en 17: Worcflow. (z.d.). Van Brienenoordbrug vanaf de Maas [Afbeelding]. Geraadpleegd van https:// rotterdammakeithappen.nl/media-objecten/eiland-vanbrienenoord-doorkijkje-naar-op-rotterdam/
Huijbers, R. (2020). Buiten sporten [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://over-nederbetuwe. gemeentenieuwsonline.nl/nieuws/algemeen/105447/
Bladzijde 18: Demmenie, V. (z.d.). Rotterdam-Zuid van bovenaf [Afbeelding]. Geraadpleegd van https:// rotterdammakeithappen.nl/media-objecten/ BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 59
Droppert, C. (z.d.). Rotterdammers aan het honkballen [Afbeelding]. Geraadpleegd van https:// rotterdammakeithappen.nl/media-objecten/mensen-aanhet-honkballen-in-het-zuiderpark/ Bladzijde 21: Boute, J. (z.d.). Mensen aan het wandelen in Rotterdam [Afbeelding]. Geraadpleegd van https:// rotterdammakeithappen.nl/media-objecten/zuiderparkcharlois/ Bladzijde 22 en 23: Zuid-Hollands Landschap. (z.d.). Wandelen op het Eiland van Brienenoord [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.zuidhollandslandschap.nl/ routes/eiland-van-brienenoordroute Bladzijde 25: Hummel, H. (2020). Schotse Hooglander [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.rtvdrenthe. nl/nieuws/156761/Kudde-Schotse-hooglanders-opHijkerveld-verwelkomt-blondje S. (2019). Bever [Afbeelding]. Geraadpleegd van https:// www.reismeemetsandra.nl/op-zoek-naar-de-voetsporenvan-de-bever/ Viennos. (z.d.). Konijn [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://nl.pinterest.com/pin/463518986647006527/ Birdsupply. (z.d.). Halsbandparkiet [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.birdsupply.nl/ encyclopedie/halsbandparkiet-psittacula-krameri/
60 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK
speeltoestellen-voor-delf-ieken
ijburg-zeeburgereiland/ogo-onderwijs/groene-speeltuin/
van Hoof, J. (2020). Skatebaan [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.deparelvanbrabant.nl/nieuws/ algemeen/1017089/jongeren-knappen-skatebaan-op
Bladzijde 30: De bruine speeltoestellen. (z.d.). Touwen [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www. debruinespeeltoestellen.nl/boomschommel-met-6-meterph-touwen-verstelbaar.html
van de Pas, J. (2020). Klimrek [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.mamsatwork.nl/speeltuin-noord-brabant/ Playnetic. (z.d.). Schommel [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.destentor.nl/zutphen/iedereenvond-hem-maar-dom-nu-is-hij-topondernemer-roystein-maakt-speeltoestellen-die-zingen-als-je-zebeweegt~a760ce961/167431851/ Speelprikkels. (z.d.). Hinkelbaan [Afbeelding]. Geraadpleegd van http://www.speelprikkels.nl/hinkelbanen/ Bladzijde 29: Voetbaldoeltje. (z.d.). [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.marktplaats.nl/a/sport-enfitness/voetbal/m1644051057-houten-voetbaldoel-bk-160x-100-cm-voetbal-goal-hout-343.html Scheepers sport. (z.d.). Slalompaaltjes [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.scheepers-sport.be/nl/ webshop/d/detail/slalomstangen-met-grondpin Alles voor buiten. (2017). Basket [Afbeelding]. Geraadpleegd van http://allesvoorbuiten.blogspot.com/2017/08/ complete-schoolplein-inrichting.html
Bentwoud. (2018). IJsvogel [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://bentwoud.info/?p=1143
ATC Wijhe. (2019). Tafeltennistafel [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://atcwijhe.nl/2019/11/03/outdoortafeltennistafel-geplaatst/
Bladzijde 26: Platform buitenspelen. (2014). Kabelbaan [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www. platformbuitenspelen.nl/project/100314/nostalgische-
ABBS De Zuiderzee. (z.d.). Verspring zandbak [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.abbsdezuiderzee.nl/school-
Eigen foto Eigen foto Nordfalk. (z.d.). Ladder [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.bol.com/nl/p/trainingsladder-6-meterfitness-agility-ladder-loopladder-speedladder-incldraagtas/9200000117299343/ Eigen foto Bladzijde 33: Duic. (2017). Complimentenpoort [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.duic.nl/ opmerkelijk/complimentenpoort-bij-hoog-catharijne/ Three green dots. (2011). Park(ing) [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://threegreendots.wordpress. com/2011/08/26/international-parking-day/ Evoke. (2010). Public message box [Afbeelding]. Geraadpleegd van http://contrastreetart.blogspot. com/2010/05/evoke-5-public-message-box-installation. html A. (2017). Before I die wall [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.weekendnotes.com/before-i-die-cube-trinitycity/ indebuurt Den Haag. (2019). Fotoframe [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://indebuurt.nl/denhaag/nieuws/ opmerkelijk/wat-is-dit-nou-weer-voor-ding~87390/
Bladzijde 34: van Kreveld, A. (z.d.). Bord [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.tijdelijkenatuur.nl/ beeldmateriaal/ Fresh Retail. (z.d.). Instagram pagina [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.freshretail.nl/cases/centralpark-voorburg/ Bladzijde 36: Natuurmonumenten. (z.d.). Speurtocht kind en vader [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www. natuurmonumenten.nl/kinderen/bezoekerscentrum-gooien-vechtstreek/tip/geogame-park-gooi-vecht Bladzijde 37: Harmsen, B. (2017). Kabelbaan met kind [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.gelderlander. nl/liemers/kinderen-in-rijnwaarden-bedenken-eigenspeeltuin~ad1d8e9d/108028633/ PressArt. (z.d.). Bordje om mogelijk de Big 5 op te plaatsen [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://pressart.nl/fitispictogrambordjes/ Bladzijde 38: de Korte, M. (2017). Informatiebord bij tafeltennistafel [Afbeelding]. Geraadpleegd van https:// www.headis-sports.nl/nl/2017/06/infobord-headisgeplaatst-sportplaza/ Bladzijde 39: Eigen foto Eigen foto Bladzijde 40: Parking Day. (2017). Park(ing) in uitvoering [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.omroepwest. nl/nieuws/3495193/Haagse-parkeerplekken-verandereneen-dag-in-parkjes Bladzijde 42 en 43: Van Oord. (2018). Eiland van BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 61
Brienenoord uitkijk [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.ad.nl/rotterdam/groene-parel-eilandvan-brienenoord-groeit-een-stukje-en-krijgt-nieuwgetijdenpark~a6bda2d8/ KCAP. (z.d.). Impressie Stadionpark [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.kcap.eu/nl/projects/v/ stadionpark/
Gemeente Rotterdam. (2018). Sportcomplex Olympia [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.westlanders. nu/vastgoed/sportcomplex-olympia-gevestigd-opvarkenoord-27438/
De Urbanisten. (2015). Impressie getijdenpark [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.ad.nl/rotterdam/ getijdenpark-langs-oevers-van-de-nieuwe-maas~a9c6f868/
van Dijk, W. (z.d.). Impressie Park de Twee Heuvels markering [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://wolbertvandijk.nl/ projects/gemeente-rotterdam/
OMA & LOLA. (z.d.). Waterfront [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.feyenoord-city.nl/waterfront/
van Dijk, W. (z.d.). Impressie voorzijde Park de Twee Heuvels [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://wolbertvandijk.nl/ projects/gemeente-rotterdam/
OMA & LOLA. (z.d.). Mallegatpark [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.feyenoord-city.nl/ mallegatpark/ Feyenoord City. (2020). Image project [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.feyenoord-city.nl/actueel/ eerste-project-gebiedsontwikkeling-feyenoord-cityimagine/ OMA & LOLA. (z.d.). De Kuip en het park [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.feyenoord-city.nl/de-kuipkuip-park/ OMA & LOLA. (z.d.). De nieuwe Kuip [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.feyenoord-city.nl/hetnieuwe-stadion/ Bladzijde 44 en 45: Gemeente Rotterdam. (2019). Impressie Park de Twee Heuvels [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.stadionpark-rotterdam.nl/nieuws/rondleidingpark-de-twee-heuvels 62 | BIG 5 RONDJE STADIONPARK
Gemeente Rotterdam. (2020). Impressie de Kreek [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.stadionparkrotterdam.nl/nieuws/de-kreek
LAP Landscape & Urban Design. (2020). Impressie speeltuin [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://architectenweb.nl/ nieuws/artikel.aspx?ID=48275#photoid=372011 van Dijk, W. (z.d.). Impressie natuur [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://wolbertvandijk.nl/projects/ gemeente-rotterdam/ Bladzijde 46: Gemeente Rotterdam. (2020). Kaart Rondje Stadionpark [Afbeelding]. Geraadpleegd van https:// www.stadionpark-rotterdam.nl/nieuws/update-rondjestadionpark Damngoodbrands. (2020). Social Media op een mobiel [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://damngoodbrands. nl/2020/03/19/acht-redenen-socialmedia-bedrijf/ Bladzijde 47: Zorgimpuls. (2018). Puzzelstukjes [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.zorgimpuls.nl/ nieuws/multidisciplinair-team-in-actie-voor-een-betere-
transmurale-samenwerking-in-de-palliatieve-zorg-621 Sterk in media. (2020). Netwerking [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://sterkinmedia.nl/sterk-in-mediaen-zakelijk-netwerken/ Bladzijde 48: ITV. (2019). Vrouw en jongen [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.itv.com/news/ wales/2019-09-16/boy-8-saves-his-mum-s-life-after-allergicreaction-from-chocolate Bladzijde 51: Droppert, C. (z.d.). Hardlopen Rotterdam [Afbeelding]. Geraadpleegd van https:// rotterdammakeithappen.nl/media-objecten/hardloper-opeen-brug-over-de-rotte/ M. (2019). Kinderen aan het voetballen [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://blogo.nl/je-kinderen-buitenlaten-spelen-6-leuke-ideeen/ Gladskikh, T. (z.d.). Oma met kleinzoon [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://nl.123rf.com/photo_12965539_ oma-met-kleinkind-oude-vrouw-met-kleinzoon.html Bladzijde 54: Nieuws uit Delden. (2020). Lantaarnpalen [Afbeeldingen]. Geraadpleegd van https://www. nieuwsuitdelden.nl/nieuws/provincie-wil-50-lantaarnpalenverwijderen-langs-n346-bij-delden ter Laak, K. (z.d.). Markeringen [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://offgridstudio.nl/markering-stadionpark/ Bladzijde 56 en 57: KCAP. (z.d.). Toekomstbeeld Stadionpark [Afbeelding]. Geraadpleegd van https://www.kcap.eu/nl/ projects/v/stadionpark/
BIG 5 RONDJE STADIONPARK | 63