ΑΠΟΘΗΚΗ ΝΟ.9 Ιστορικό αποτύπωμα της αύρας των ανθρώπων που πέρασαν
Τεύχος 3, Μάρτιος 2011 - www.emthrace.org/apothiki9
2
Αποθήκη Νο 9 - Τεύχος 3, Μάρτιος 2011
Πίσω από τις «μάσκες»
Σ
τα πιο επίφοβα γυρίσματα του κύκλου χρόνου και τα κρίσιμα περάσματα της ζωής τους, οι άνθρωποι της αγροτικής κοινωνίας, τελούσαν ιεροτελεστείες με σκοπό την ετήσια αναγέννηση του κόσμου, την αναβλάστηση της γης. Κρατώντας τον μαγικοθρησκευτικό τους πυρήνα επιβίωσαν δε μέχρι το πρόσφατο παρελθόν, γιατί η απαράβατη τέλεσή τους αφορούσε την ίδια την επιβίωσή τους . Οι πανάρχαιες αυτές λατρευτικές εθιμικές τελετουργίες, λαϊκά δρώμενα η έθιμα των απόκρεω, τελούνταν πάνω στη γη, τη μήτρα κάθε μορφής ζωής. Η γονιμότητα της γης ταυτισμένη με αυτή της γυναίκας, Το θέμα όργωμα- συνουσία χάρις στην αντιμετάθεση των ρόλων τη φαντασία και την ευρηματικότητα δημιουργούσε διάφορες μιμοδραματικές καταστάσεις. Η κυρίαρχη όμως ιδέα σ όλες αυτές τις τελετουργίες, που λάμβαναν χώρα, στο τέλος του χειμώνα και την αρχή της άνοιξης ,με τις προσδοκώμενες κοσμογονικές αλλαγές είναι, το δίπολο Θάνατος –ανάσταση. Ο συνταυτισμός του τότε ανθρώπου με τη φύση και η εξοικείωση του μέσα από το δρώμενο, έκανε το θάνατο προαναγγελία γονιμότητας καθώς τον συνέδεε πάντα με την ανάσταση Γιατί οι νεκροί ‘’μοιάζουν ‘’ με τους σπόρους που ‘’θάβονται’’ στο χώμα και προσδοκούν την επιστροφή στη ζωή (Κιουρτσάκης) Ήταν ο θάνατος μια δύναμη που νικιόταν από τη ζωή, δίνοντας τους μια ελευθερία υπαρξιακή . Η ανατροπή σε κοσμικό επίπεδο Η κατάργηση των ορίων οι μεταμφιέσεις και διακωμώδηση των πάντων, είναι σαν να επιφέρει και την κοινωνική ανατροπή όπου όλα είναι επιτρεπτά και νομιμοποιημένα από τον νόμο του Καρναβαλιού.
Οι ιδέες της αμφισβήτησης της ανατροπής και της αναγέννησης που κυριαρχούν στα δρώμενα αυτά σηματοδοτούν και το σήμερα, εντός η εκτός καρναβαλικών εκδηλώσεων. Αμφισβητούμε τις ΄΄αξίες΄΄ της καταναλωτικής μας κοινωνίας, του πλουτισμού των υπερεγώ και όλων των μηχανισμών που συντηρούσαν την ΄΄ημετεροκρατία ΄΄ και επιβράβευαν τις μικροφιλοδοξίες και την μετριότητα. Αμφισβητούμε την παθητική αποδοχή της κατανάλωσης και το να πίνουμε σαμπάνιες ενώ τα 2/3 της γης πεινάνε, Αμφισβητούμε τη φαντασίωση της οικονομικής ασφάλειας βλέποντας να συνθλίβεται και να λεηλατείται η ζωή μας και το κορμί της πατρίδας μας. Πρέπει να πορευτούμε με την πίστη στις αλήθειες της δικαιοσύνης της αξιοκρατίας της αλληλεγγύης και της παιδείας χωρίς μάσκες και η οικονομική κρίση δεν μας επιτρέπει ευτυχώς να αγοράσουμε άλλες. Ο αγροτικός κόσμος του παρελθόντος, μπρος στα κρίσιμα γυρίσματα του κυκλικού χρόνου υποβοηθούσε την αναγέννηση μέσα από μαγικοθρηγσκευτικές τελετουργίες. Ο σύγχρονος κόσμος εμπρός στην εικόνα της ζωής του, που αλλάζει δραματικά πρέπει να σκεφθεί ανατρεπτικά να δει το θάνατο της μέχρι τώρα αντίληψής του για τη ζωή ως προαναγγελία μιας ύπαρξης αληθινής. Να δει τον φυσικό του κόσμο όπως πρέπει να είναι αληθινά και όχι όπως τον ορίσαμε με την οπτική του καρναβαλιού όπου τα παράλογα γίνονται λογικά και το ψέμα διαψεύδει την αλήθεια. Αγγελική Γιαννακίδου Ερευνήτρια - Ιδρύτρια του Εθνολογικού Μουσείου Θράκης
ΑΠΟΘΗΚΗ Νο 9 Υπεύθυνος έκδοσης: Αδαμίδης Χριστόφορος. Συντακτική Επιτροπή: Γιαννακίδου Αγγέλα, Γκόγκου Γιαννούλα, Αδαμίδης Χριστόφορος, Γκαμαράζη Μαρία, Σωκράτους Βαλεντίνα, Καραβόλτσιος Δημοσθένης, Πρεπούδη Λαμπρινή Δ/ΝΣΗ: 14ης Μαϊου 63 • ΤΗΛ.: 2551036663 • e-mail:info@emthrace.org • www.emthrace.org
Αποθήκη Νο 9 - Τεύχος 3, Μάρτιος 2011
3
Ναυτικό Μουσείο Άνδρου: μια συλλογή, πολλές ιστορίες
Μ
ια συλλογή, πολλές ιστορίες. Με τον τρόπο αυτό μπορεί να συγκροτείται το αφήγημα ενός ναυτικού μουσείου, το οποίο να αξιοποιεί ένας ναυτότοπος τόσο στην κατεύθυνση της συγκρότησης της ιδιαίτερης ταυτότητάς του, όσο και της ενίσχυσης της πολιτιστικής και τουριστικής του κίνησης. Η Άνδρος διαθέτει πλούσια και πολυδιάστατη ναυτιλιακή ιστορία. Κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, η ναυτιλία του νησιού επωφελήθηκε από την παρακμή των παραδοσιακών ναυτικών κέντρων, τη μετοίκηση στο νησί Χιωτών εμπόρων και Ψαριανών ναυτικών, τη δραστηριοποίηση του στόλου της στο θαλάσσιο εμπόριο σιτηρών και τη συμμετοχή της ανδριώτικης παροικίας στο ναυπηγικό κέντρο που αποτέλεσε για το νεότευκτο ελληνικό κράτος η Σύρος. Η στροφή στον ατμό συνέβη το 1882. Έκτοτε, ο ατμήρης στόλος της Άνδρου διογκωνόταν, βασισμένος στα πληρώματα που παρείχε το νησί, κατατάσσοντάς την το 1914 στη δεύτερη θέση μεταξύ των νηολογίων της χώρας. Το Ναυτικό Μουσείο της Άνδρου απολαμβάνει τη θέα της θάλασσας και της ομώνυμης πλατείας της Χώρας με το μνημείο του Αφανούς Ναύτη που ανοίγεται μπροστά του, σε μια θέση συμβολικά προνομιακή. Όπως και σε άλλα παρόμοια παραδείγματα στον ελληνικό χώρο, το Ναυτικό Μουσείο Άνδρου οφείλεται σε χορηγίες μελών της εφοπλιστικής κοινότητας του νησιού. Το μουσείο στεγάζει σημαντικά τεκμήρια της ανδριώτικης ναυτιλιακής ιστορίας από τα 1750 έως σήμερα, ωστόσο δεν καταφέρνει να ανασυγκροτήσει την ιδιαίτερη ταυτότητα του νησιού, το κοινωνικό/πολιτικό/ιστορικό πλαίσιο και το ανθρώπινο στοιχείο, τόσο όσον αφορά στην πλοιοκτησία, όσο και στα πληρώματα και στελέχη που παρείχε το νησί. Η πρόκληση για το υπάρχον Ναυτικό Μουσείο είναι να μπορέσει συστηματικά να ανταποκριθεί σε μια κοινότητα που διαρκώς ανανεώνεται πληθυσμιακά. Οι δυνητικές ομάδες επισκεπτών είναι οι μόνιμοι κάτοικοι, οι μετανάστες (πρώτης και δεύτερης γενιάς, εσωτερικής μετανάστευσης ή αποδημίας), οι επήλυδες κάτοικοί του και οι τουρίστες του νησιού. Όλες οι παραπάνω κατηγορίες θα πρέπει να συναντούν στο Μουσείο τεκμήρια, μνήμες ή νύξεις οι οποίες θα τους παραπέμπουν στο βιωμένο ή αφηγημένο παρελθόν των ίδιων και της κοινότητας στην οποία ανήκουν και θα προκαλούν εντυπώσεις και συναισθήματα, μένοντας μακριά από μηχανιστική αναπαράσταση του παρελθόντος ή διδακτισμό. Στόχος ενός ναυτικού μουσείου –και ειδικότερα ενός ναυτικού μουσείου σε νησί- είναι να συγκεντρώσει, να καταγράψει και να προβάλλει όλες τις υπάρχουσες πληροφορίες για την ιστορία και το ναυτικό χαρακτήρα του τόπου, εντάσσοντάς το στο ευρύτερο πλαίσιο της ναυτιλιακής ανάπτυξης των ελληνικών περιοχών στο οποίο έζησε και εξελίχθηκε ο πληθυσμός του έως τη σύγχρονη εποχή. Σε περιπτώσεις
όπως η Άνδρος, στην Χώρα της οποίας υπάρχουν διάσπαρτα μνημεία του ναυτικού παρελθόντος υπάρχει μια επιπλέον πρόκληση: η προσπάθεια διασύνδεσης του μουσείου με το ευρύτερο ναυτικό τοπίο. Τα ναυτικά χαράγματα και μνημεία και άλλα σημάδια της ναυτοσύνης στο νησί μπορούν να θεωρηθούν «δυνητικά» εκθεσιακά σύνολα και αναπόφευκτα σημεία μιας διαδρομής που θα προτείνεται για τους επισκέπτες από το Ναυτικό Μουσείο Άνδρου αλλά δεν θα εξαντλείται στον κλειστό χώρο του. Προς την συγκρότηση μιας ανανεωμένης έκθεσης που θα αναπαριστά τον τοπικό ναυτικό βίο είναι απαραίτητη μια μεθοδολογική προσέγγιση που θα αναδεικνύει τα οικογενειακά αρχεία της ναυτικής και ναυτιλιακής κοινότητας του νησιού και τις προφορικές μαρτυρίες που «ζωντανεύουν» το λόγο της ναυτικής κοινότητας. Επίσης, από μια πλήρη μουσειακή προσέγγιση της ναυτικής ιστορίας δεν μπορούν να λείπουν οι ακόλουθες παράμετροι: ο χώρος (γεωγραφικός/φυσικός προσδιορισμός του ναυτότοπου), ο χρόνος ως συνεχές ολοκληρωμένο αφήγημα που αφήνει στον επισκέπτη την αίσθηση της χρονικότητας και της εξέλιξης των γεγονότων και δομών αντίστοιχα, τα εμπορικά και θαλάσσια δίκτυα, το ανθρώπινο δυναμικό σε όλη την ιεραρχία πλοίου και γραφείου και τα ναυτικά ατυχήματα, ο αστικός και κοσμοπολιτικός χαρακτήρας της ζωής στο ναυτότοπο, η εκπαίδευση και αναπαραγωγή της κοινότητας, ο γυναικείος λόγος, η ευποιία και ο ευεργετισμός των μελών της κοινότητας προς την ίδια ή άλλες, τα οικογενειακά δέντρα και οι γαμήλιες στρατηγικές των μελών της κοινότητας. Το Ναυτικό Μουσείο Άνδρου, ως περίπτωση τοπικού μουσείου σε μια διαρκώς μεταβαλλόμενη νησιωτική κοινότητα, οφείλει να διαδραματίσει έναν επικοινωνιακό και ανανεωμένο παιδαγωγικό ρόλο, να στεγάσει τις πολύμορφες μικρές ιστορίες που συναποτελούν την πολιτισμική ταυτότητα του νησιού, να δημιουργήσει ένα περιβάλλον όπου θα αντανακλώνται τα μέλη της κοινότητας. Προς μια τέτοια κατεύθυνση θα επιτύχει να γίνει ενεργός συμμέτοχος στην διαμόρφωση της τοπικής ιστορίας, την προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς, τη διατήρηση της συλλογικής μνήμης, την τόνωση της τοπικής αυτογνωσίας και την στήριξη της τουριστικής ανάπτυξης του νησιού. Νατάσα Φιλιππουπολίτη, Ελένη Μπενέκη *Το κείμενο αποτελεί μέρος ερευνητικού προγράμματος με τίτλο Εν Άνδρω, τω 1882. Από του ιστίου εις τον ατμόν: Ενδυνάμωση της τοπικής ταυτότητας με εκπαιδευτικές δράσεις στο Ναυτικό Μουσείο Άνδρου που εκπονήθηκε με χορηγία από το Κοινωφελές Ίδρυμα Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης. Στο πλαίσιο του προγράμματος σχεδιάστηκαν (α) μουσειολογική μελέτη για την πιθανή επανέκθεση του Ναυτικού Μουσείου και (β) εκπαιδευτικές δραστηριότητες, για παιδιά 8-12 ετών, σχετικές με την ιστορία της ναυτιλίας της Άνδρου.
4
Αποθήκη Νο 9 - Τεύχος 3, Μάρτιος 2011
Το λιμάνι της Αλεξ/πολης, ο άξονας Αλεξ/πολης – Ορμενίου και οι αγωγοί πετρελαίου
Η
απόφαση της βουλγαρικής κυβέρνησης να καταγγείλει μονομερώς τη διακυβερνητική συμφωνία του 2007 αναφορικά με την κατασκευή του αγωγού Μπουργκάς – Αλεξ/πολης αποτελεί θετική εξέλιξη για το μέλλον του λιμένα της Αλεξ/πολης ως κέντρου του διαμετακομιστικού εμπορίου καθώς και του άξονα Αλεξ/ πολης – Ορμενίου ο οποίος έχει ενταχθεί στον Πανευρωπαϊκό Διάδρομο IX. Αν μάλιστα ακυρωθεί και η κατασκευή του αγωγού Σαμψούντα – Τσευχάν που συμφωνήθηκε σχετικά πρόσφατα μεταξύ Ρωσίας – Τουρκίας προκειμένου να μειωθεί δραστικά ο αριθμός των δεξαμενόπλοιων πετρελαίου που διέρχονται από τα Στενά τότε θα δημιουργηθούν οι ιδανικές συνθήκες για το λιμάνι, για τον Έβρο και τη Θράκη, αρκεί βέβαια να αξιοποιηθούν. Γιατί; Διότι η ανάπτυξη της περιοχής με επίκεντρο το λιμάνι της Αλεξ/πολης ως κέντρου του διαμετακομιστικού εμπορίου είναι ασυμβίβαστη με την κατασκευή και τη λειτουργία αγωγών που θα παρακάμπτουν τα Στενά του Βοσπόρου. Η ανάπτυξη του λιμένα της Αλεξ/πολης και η αξιοποίηση του άξονα Αλεξ/πολης – Ορμενίου είναι άρρηκτα συνδεδεμέ-
να με την κυκλοφορία στα Στενά του Βοσπόρου η οποία παρουσιάζει συνεχείς αυξητικές τάσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι την εποχή της σύναψης της Σύμβασης του Μοντρέ (1936) διέρχονταν από τα Στενά 150 εμπορικά πλοία ετησίως, το 1960 9.000 πλοία, το 1988 ο αριθμός αυτός ανήλθε σε 22.000 πλοία και το 2009 σε 51.400 πλοία. Αυτή η εκθετική αύξηση των διελεύσεων οφείλεται στην εκρηκτική αύξηση του εμπορίου μέσω των Στενών. Σύμφωνα με στοιχεία του Turkish Marine Research Foundation, ανάλογα εκρηκτική είναι και η αύξηση των διελεύσεων των δεξαμενόπλοιων αφού από 4.200 το 1996 ανήλθαν σε 10.000 το 2005 και η ποσότητα του μεταφερόμενου πετρελαίου και προϊόντων του στους 145 εκ. τόνους. Δεδομένου ότι μετά το 2005 ο αριθμός των διελεύσεων των δεξαμενόπλοιων και της μεταφερόμενης ποσότητας πετρελαίου έχουν σταθεροποιηθεί αποδεικνύεται ότι η χωρητικότητα των Στενών έχει κορεσθεί και επομένως για να αυξηθεί ο αριθμός των διελεύσεων των δεξαμενόπλοιων θα πρέπει αντίστοιχος αριθμός εμπορικών πλοίων διαφορετικού φορτίου να εκτραπεί σε εναλλακτικές οδούς πέραν των Στενών. Ως προσφορότερη οδός προσφέρεται ο άξονας Αλεξ/πολης – Ορμενίου η οποία προσδίδει στο λιμάνι της Αλεξ/ πολης τη δυνατότητα να μετατραπεί σε κέντρο του διεθνούς διαμετακομι-
στικού εμπορίου και ως εναλλακτική το λιμάνι της Θες/νίκης. Είναι αυτονόητο ότι οι δύο αγωγοί πετρελαίου Αλεξ/πολης–Μπουργκάς και Σαμψούντας – Τσευχάν θα αποσυμφορήσουν τα Στενά κατά ποσότητα πετρελαίου ίση με την ποσότητα που θα μεταφέρουν μειώνοντας τις διελεύσεις των δεξαμενοπλοίων στο ήμισυ περίπου και ακυρώνοντας έτσι την προοπτική εκτροπής φορτίων στο λιμάνι της Αλεξ/πολης ή της Θες/νίκης λόγω του κορεσμού της χωρητικότητας των Στενών. Χαρακτηριστικό είναι ότι σε συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στις 1/7/2010 στην Κων/ πολη με τη συμμετοχή είκοσι μεγάλων εταιρειών πετρελαίου και θέμα την αποσυμφόρηση των Στενών του Βοσπόρου από τα δεξαμενόπλοια που μεταφέρουν το πετρέλαιο της Κασπίας στις αγορές της Δύσης ώστε να αποδυναμωθεί το ενδεχόμενο οικολογικού ατυχήματος στην Κων/πολη, ο τότε τούρκος υπουργός Ενέργειας Τανέρ Γιλντίζ επισήμανε ότι «υπάρχουν δύο εναλλακτικές λύσεις για την παράκαμψη των Στενών: είναι οι αγωγοί Μπουργκάς – Αλεξ/πολης και Σαμψούντα – Τσευχάν». Επομένως η απόφαση της Βουλγαρίας να ακυρώσει την κατασκευή του αγωγού Μπουργκάς – Αλεξ/πολης ευνοεί την ανάπτυξη του λιμένα της Αλεξ/ πολης ως κέντρου του διαμετακομιστικού εμπορίου. Το ίδιο ισχύει και για τον αγωγό μεταξύ Σαμψούντας
Το να βρεις κάτι μοναδικό δεν είναι μόνο θέμα τύχης.
Ανακάλυψέ το!
5
Αποθήκη Νο 9 - Τεύχος 3, Μάρτιος 2011
Εν Επι Δια
δραση
Μια
Ρ
εσιτάλ Κλασικής Κιθάρας με τον Γιάννη Γιαγουρτά, Παρασκευή 23 Δεκεμβρίου 2011 στην Καθολική Εκκλησία Αλεξανδρούπολης στις 8:30 μ.μ.
Π
αρασκευή 27 Ιανουαρίου στις 8:00 μ.μ. Παρουσίαση του βιβλίου “Από την Κλεπτοκρατία στη Χρεοκοπία” του Σταύρου Λυγερού σε συνεργασία με το βιβλιοπωλείο Ελευθερουδάκη και τις εκδόσεις Πατάκη, Για το βιβλίο μίλησε ο συγγραφέας και ο Δημοσθένης Δούκας, οικονομολόγοςδημοσιογράφος.
Κοπή της βασιλόπιτας, του Σωματείου Φίλων του Ε.Μ.Θ.
Μ
ια ζεστή βραδιά με το μουσικό σχήμα «Αμμάν και Έρως», την υπέροχη φωνή της Καίτης Μακρή και το ξεχωριστό κρασί, που πρόσφεραν τα «Εβρίτικα Κελλάρια», έζησαν οι φίλοι του ΕΜΘ στην Κοπή Βασιλόπιτας των Φίλων του Μουσείου (16-1-2012) Ιδιαίτερη μνεία αξίζει στο συγκρότημα «Αμμάν και Έρως» τόσο στα ελατήρια που πριν 3 χρόνια τους έκαναν να ξεκινήσουν τη μελέτη τους στις μουσικές της Μεσογείου όσο και στο υψηλής ποιότητας καλλιτεχνικό αποτέλεσμα. Κανονάκι: Αθανασία Βαρσάμη, Νέι: Βαγγέλης Δεμιρόπουλος, Ούτι: Γιώργος Σεβαστάτος, Πολίτικη Λύρα: Χριστίνα Πολυκάρπου, Γιαλί Ταμπούρ: Τόλης Πρεπόνης, Κρουστά: Δημήτρης Κουκομέριας και Ηλίας Κακαλής)
Δ
ευτέρα 30 Ιανουαρίου 2012 και ώρα 07:30 μ.μ. παρουσίαση του νέου μυθιστορήματος του Πασχάλη Λαμπαρδή "Κάθετη έξοδος" σε συνεργασία με το βιβλιοπωλείο Ελευθερουδάκη και τις εκδόσεις Πατάκη
«Το Βυζάντιο, στο χώρο και στο χρόνο»
Σ
υνεχίστηκαν οι ποιητικές βραδιές αφιερωμένες στον Οδυσσέα Ελύτη από το Σωματείο Φίλων του Ε.Μ.Θ. με τη δεύτερη ομιλία του κύκλου από την κ. Βασιλική Κοντογιάννη, Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας Δ.Π.Θ., με τίτλο: «Ο Οδυσσέας Ελύτης και η ποίηση του πολέμου: Αντιστάσεις στην εποχή», την τρίτη από την κ. Χελιδώνη Στέλλα, Λέκτορα Νεοελληνικής Φιλολογίας Δ.Π.Θ., με τίτλο: «Ο Οδυσσέας Ελύτης αναγνώστης του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη» και η τελευταία απότον Βσιλειάδη Βασίλης, ερευνητής του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας «Ο πλασμένος για τα νησιά του Αιγαίου»: Ο ποιητής και η συνείδηση του κόσμου
Πολιτιστικό Καφενείο
Σ
υνεχίζονται οι ποιητικές βραδιές του αφιερώματος για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Οδυσσέα Ελύτη 19 ΜΑΡΤΙΟΥ 2012 7μ.μ.
Δεν είμαστε μόνο εμείς...
Σ
υνεχίζοντας τη γνωριμία με τους πολιτιστικούς φορείς της περιοχής μας, και στα πλαίσια της προσπάθειας για την μεταξύ τους διάδραση στις 13 Φεβρουαρίου 2012, βρεθήκαμε στο χώρο του Μορφωτικού Συλλόγου Ποντίων Έβρου «Αλέξιος Κομνηνός» . Ο σύλλογος ιδρύθηκε το 1935 και με τις ποικίλες δράσεις του διατηρεί ζωντανή την ποντιακή παράδοση, που έφεραν οι πρόγονοί τους από τον Πόντο. Στεγάζεται σε ιδιόκτητο κτίριο επί της Αδριανουπόλεως (102) Επικοινωνία:τηλ: 2551026947 e-mail: info@alexioskomninos.gr
Ευγενής αρωγός
6
Αποθήκη Νο 9 - Τεύχος 3, Μάρτιος 2011
Η παγίδα της μνήμης...
Σ
ήμερα είναι πια αποδεκτό οτι η γνώση της ιστορίας του, είναι χρέος και εχέγγυο επιβίωσης για κάθε λαό.Βέβαια θυμάμαι σημαίνει όχι μόνο διατηρώ και προσδιορίζομαι μέσα από την μνήμη αλλά έχω συνάμα την ευκαιρία να αποκαθηλώσω,να αποκηρύξω λάθη και κακές πρακτικές του παρελθόντος . Με τον τρόπο αυτό η μνήμη αποτελεί μια απο τις βασικές συνισταμένες μιας μορφής ελευθερίας απαράίτητης για κάθε σύγχρονο έθνος. Συχνά όμως κάπου εκεί συντελείται μια παρανόηση που ενέχει και την παγίδα της μνήμης.Είναι η μνήμη που δεν αποβλέπει στην επανεύρεση αλλά στον τραυματισμό, οταν η μνημη πεισματικά εμμένει και τέλος εκτρέπεται σε μνησικακία.Οι αδικίες, οι σφαγές και οι πόλεμοι καταλαμβάνουν δυστυχώς μεγάλο μέρος στην παγκόσμια ιστορία.Χωρίς αμφιβολία σεβασμός και αναγνώριση αξίζει στους
αδικημένους καθώς και τιμή στους ήρωες. Η αναμόχλευση όμως παλαιών παθών δεν μπορεί να καθίσταται λόγος ύπαρξης μιας σημερινής κοινωνίας και δυστυχώς αυτή είναι η παγίδα την οποία η μνήμη πολλές φορές στήνει.Ακόμα και η Ευρώπη, αιχμή της εξέλιξης των σύγχρονων κοινωνιών δεν έχει πάψει να είναι ευάλωτη στην διολίσθηση αυτή της μνήμης που συχνά εκφράζεται με ρατσιστικές, ακραίες εθνικιστικές και άλλες παρεκτροπές. Παρεκτροπές που ανατροφοδοτούν τον φαύλο κύκλο τους προφασιζόμενες πίστη σε δήθεν υψηλά ιδανικά του χθές.Ας επιτρέψουμε επιτέλους σε μια επιλεκτική λήθη να εξαλείψει ασαφείς προσβολές αναγόμενες σε αμνημόνευτους χρόνους.Οι κοινωνίες πρέπει να εχουν την επιλογή της ζωής χωρίς το βάρος παλιών εχθροτήτων. Χριστόφορος Αδαμίδης
7
Αποθήκη Νο 9 - Τεύχος 3, Μάρτιος 2011
Σκεπτόμενες ευχές, ευχόμενες σκέψεις
Γεωργία Νικολάου-Μαυρανεζούλη, αντιπεριφερειάρχης Περιφερειακής Ενότητας Έβρου
Πάσχα σημαίνει πέρασμα
Ο
θάνατος που μας απειλεί κάθε στιγμή και ο πόθος για ζωή που μας διακατέχει, είναι τα υπαρξιακά μας προβλήματα, τα δύο άκρα που ορίζουν το εκκρεμές της ζωής μας. Μιας ζωής γεμάτη με δηλητηριώδης εκπνοές θανάτου που καθημερινά μας πνίγουν. Ασθένειες και απώλειες αγαπητών προσώπων, αδικία και συκοφαντία, φθόνος και μίσος, φανατισμός και βία, σκληρότητα εκείνων που δύνανται αλλά δεν πράττουν παρά μόνον όσα για να ευτελίζουν τη ζωή μας. Στο «σύνορο» του θανάτου και της ζωής για τους πιστούς του Χριστιανισμού η ΑΝΑΣΤΑΣΗ του Ιησού. Το πέρασμα από το θάνατο στην αιώνια ζωή, από τα φθαρτά στα άφθαρτα από τα γήινα στα επουράνια από το ψέμα στην αλήθεια. Για τους αρνητές η Ανάσταση «σημείο» δείκτης της ελευθερίας, η άρνηση του φόβου εμπρός στην αναγκαιότητα και τον προκαθορισμό της τύχης. Με η χωρίς την πολυτιμότητα της πίστης, από όποια πλευρά και να βρεθείς το αντίδοτο είναι το «πέρασμα» σε μια εσωτερική αντοχή για αντίσταση για να ανοίξει ο κλειστός μας ορίζοντας. Μικρά η μεγάλα περάσματα, όπου το καθένα χωριστά, αλλά και συναθροιζόμενα, μας οδηγούν στα μεγάλα μεγέθη της ζωής, Δημόσιος η ιδιωτικός βίος, παίρνει νόημα από το τι προσδοκούμε και δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς την πολυτιμότητα της πίστης στην ανατροπή. Αυτή είναι η δύναμη που κάνει τη μνήμη του θανάτου μνήμη ανάστασης, αληθινής ζωής. μετατρέπει την άνευ νοήματος καθημερινότητα σε δημιουργία, και στηρίζει κάθε συνειδησιακή μαρτυρία, ανεξάρτητη φωνή και εύλογη διαμαρτυρία στα αδιέξοδα που επαναστατεί. Είναι γεγονός ότι οι ολονύχτιες ακολουθίες και οι επιβλητικές λιτανείες της Μ. Εβδομάδας, δημιουργούν μια ατμόσφαιρα ανεπανάληπτης πνευματικότητας Αποδεχόμενοι η μη, το γεγονός της Αναστάσεως, συνεγείρουν τις ψυχές μας. Aποδεσμεύοντας μας από την αγωνία της καθημερινότητας για επιβίωση, που δεν μπορεί τελικά να υπάρξει αν δεν πιστέψουμε στην προοπτική της αξιοπρέπειας της δικαιοσύνης και της αγάπης. Αγγελική Γιαννακίδου
Αντί ευχών «Η ημέρα της Λαμπρής», του Διονυσίου Σολωμού, που αναδύει ομορφιά και μοναδική γλύκα, που τόσο έχουμε ανάγκη στη γκρίζα εποχή που ζούμε, «Η Λαμπρή» του Κωστή Παλαμά, που φέρνει την ελπίδα της αναγέννησης και ένας στίχος από τη « Μεγάλη Εβδομάδα» της Κικής Δημουλά, που μας υπενθυμίζει ότι η αλληλεγγύη είναι απαραίτητη, όσο ποτέ σήμερα, έτσι απλά, για να κρατήσουμε τη λαμπάδα-ελπίδα πάντα αναμμένη μέσα μας... Η ημέρα της Λαμπρής …Χριστός ανέστη! Νέοι, γέροι και κόρες, όλοι, μικροί – μεγάλοι, ετοιμαστήτε μέσα στες εκκλησίες τες δαφνοφόρες με το φως της χαράς συμαζωχτήτε ανοίξετε αγκαλιές ειρηνοφόρες ομπροστά στους Αγίους και φιληθήτε! Φιληθήτε γλυκά, χείλη με χείλη, πέστε Χριστός ανέστη, εχθροί και φίλοι!... Διονύσιος Σολωμός Λαμπρή …Στο στόμα ως έχουν το φιλί του Πάσχα, όλοι, μεγάλοι, μικροί δείξε φιλί αναστάσιμο και στην Ελλάδα πάλι… Κωστής Παλαμάς «Μεγάλη Εβδομάδα» …«οι εκκλησιές ξεχειλίζουν αγάπα το πλησίον σου..» Κική Δημουλά • Καλή Ανάσταση -ΑΝΑΤΑΣΗ, Γιώργος Χρονάς, ποιητής •Ε ύχομαι υγεία στην οικογένειά μου και σ' όλους, Σεφεριάδης Νικόλαος, ψαράς
ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ
8 Προσεχείς δράσεις Μάρτιος 2012 - Μάιος 2012 Πάσχα 2012
Μεγάλη Δευτέρα 9-4-2012 8:30μ.μ. «Εκ Νυκτός Ορθρίζει το πνεύμα Πρός σε ο Θεός, διότι Φως μου τα προστάγαματά σου επί της γης» Ανδρεάδης Φιλοποίμην Μεγάλη Τρίτη 10-4-2012 8:30μ.μ. «Ένα ταξίδι στο Σινά - Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς» Άλκης Πρέπης, Καθ. Αρχιτεκτονικής Δ.Π.Θ., μέλος του ICOMOS για τη συντήρηση μνημείων (η παρουσίαση έγινε στην UNESCO - Παρίσι) Ημερίδα Στις 19 Μαΐου με αφορμή την ημέρα των Μουσείων, το Ε.Μ.Θ σε συνεργασία με το Δήμο Αλεξανδρούπολης, το Παιδαγωγικό Τμήμα του Δ.Π.Θ. και τα άλλα Μουσεία της πόλης, οργανώνουν στην Αλεξανδρούπολη, ημερίδα με θέμα Μουσεία και κοινωνία –Η μνήμη στο πλεξιγκλάς. Η πρώτη ενότητα των εισηγήσεων αφορά τις θεωρητικές προσεγγίσεις και το απόγευμα θα γίνουν βιωματικά σεμινάρια. Πέρα των ειδικών που θα μιλήσουν από τον Ελλαδικό χώρο, στο συνέδριο έχουν κληθεί και δέχτηκαν να συμμετέχουν από Βουλγαρία (Μουσείο της Σόφιας) και από την Κωνσταντινούπολη. Επίσης θα γίνει και η παρουσίαση του Μουσείου της Τενέδου, ένα ιδιωτικό Μουσείο που προβάλλει μέσα από το υλικό του και το Ελληνικό στοιχείο. Στη δεύτερη ενότητα, όπου θα θέλαμε να συμμετάσχετε, ο κεντρικός άξονας των εισηγήσεων θα αφορά τα Μουσεία και την Εκπαίδευση με προτεινόμενες ενδεικτικές θεματικές: μνημειακοί χώροι και κοινωνία, ο ρόλος της εκπαίδευσης στην επικοινωνία Μουσείων και κοινωνίας. έκθεση με θέμα: “Η Ελληνική Ενδυμασία - Έντυπες Πηγές από τον 16ο έως τα τέλη του 19ου αιώνα” σε συνδιοργάνωση με το Μουσείο Μπρενάκη και το Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης τον προσεχή Μάιο στην Αλεξανδρούπολη
Αποθήκη Νο 9 - Τεύχος 3, Μάρτιος 2011
Από το πωλητήριο του Μουσείου Πρωτότυπα δώρα θρακικής έμπνευσης και δημιουργίας για τους αγαπημένους σας από το πωλητήριο του Μουσείου.
Ελάτε να γνωρίσουμε τα Βυζαντινά Μνημεία του Έβρου Μονοήμερη εκδρομή στο Βόρειο Έβρο. Δηλώστε συμμετοχή στα τηλέφωνα 2551036663 & 6974793220 Τιμή: 15€
ΑΡΤΟΠΟΙΪΑ - ΖΑΧΑΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ «Ο ΦΟΥΡΝΟΣ ΤΗΣ ΕΥΓΕΝΕΙΑΣ»
Κ. ΚΕΒΡΕΚΙΔΗΣ
Ν. Χηλή Αλεξανδρούπολης • Τηλ.: 25510.39003