‘Die zestig minuten gaan het het verschil niet maken’
Nederland gaat opnieuw gebukt onder nieuwe maatregelen om het coronavirus te bestrijden. Zo moeten retailers sinds 28 november de winkeldeuren om 17:00 uur sluiten. Wat betekent dit voor de onafhankelijke ondernemer en hoe kijken zij terug op het afgelopen jaar?
DOOR: JEROEN VAN TRIERUM
Fysieke retailers zitten al meer dan anderhalf jaar in een wilde achtbaanrit. Een periode van hoge pieken en diepe dalen. Met als dieptepunt de maandenlange verplichte sluiting eind 2020 en begin 2021. Sinds eind november zijn er weer nieuwe regels van kracht. Winkeliers moeten voor tenminste drie weken om vijf uur de deuren sluiten. Dit zorgde er onder andere voor dat koopavonden voorafgaand aan Sinterklaas geschrapt moesten worden. Desondanks lijkt de Nederlandse retail zich niet heel druk te maken over het feit dat de deuren een uur eerder dicht moeten.
Toekomst
Het overgrote gedeelte van de onafhankelijke ondernemers ziet het eerder sluiten niet als een heel groot probleem. Al houden de meeste winkeleigenenaren wel hun hart vast voor verdere maatregelen als de regering met een nieuwe persconferentie komt op 14 december. Wat de uitkomst daarvan ook is, de Nederlandse winkelier toont zich strijdvaardig en kijkt vol vertrouwen naar de toekomst.
'Van alle scenario’s die we van tevoren hadden bedacht, is dit toch echt de beste'
Online-oorlog
Joost Bart van BMM Vinyl & Games in Beverwijk haalt zijn schouders op. “Van alle scenario’s die we van tevoren hadden bedacht, is dit toch echt de beste. Als iedereen compleet moest sluiten was dat natuurlijk een heel ander verhaal. Het is een raar jaar en dat uurtje minder open overleven we ook wel weer. Terugkijkend kan ik stellen dat 2021 de boeken ingaat als een verloren jaar. Als we daadwerkelijk tot het einde open kunnen blijven, hoeft er geen geld bij. Maar daar is dan ook alles mee gezegd. Op het gebied van gamereleases was het niet al te best. We draaien op dit moment op Pokémon en Nintendo. Ik hoop dat volgend jaar de andere twee platformhouders de achterstand in gaan halen en er mooie titels zullen verschijnen. Als je naar vinyl kijkt hebben we natuurlijk geprofiteerd van releases als die van ABBA en Adele. Daar staat tegenover dat door de prijsstijgingen een heel stuk backcatalog niet meer interessant is. We hebben wel een website, maar daar zetten we niet vol op in. Dat is een bewuste keuze. Online is een oorlog die ik niet ga winnen. Het is onmogelijk om het als kleine zelfstandige op te nemen tegen het marketing- en prijsgeweld van de grote jongens. De unieke propositie van BMM is dat de winkel een regiofunctie heeft en die raken we zeker niet zomaar kwijt.”
'Voor de persconferentie achtte ik de kans op een complete lockdown groot, maar dan vallen die zestig minuten dat je eerder moet sluiten toch wel mee.'
Meer Kerstman dan Sinterklaas
Ruud Kikstra, eigenaar van Satisfaction Records in Heerlen, vindt het uurtje eerder dicht ‘wel meevallen’. “Voor de persconferentie was ik in de veronderstelling dat de kans erg groot was dat er opnieuw gekozen zou worden voor een complete lockdown waarin alle niet essentiële winkels dicht moesten. Dan vallen die zestig minuten dat je eerder moet sluiten toch wel mee. Dat we compleet dicht moesten, was een ronduit vervelende periode, maar ook dat hebben we overleefd. Ik heb geen website, dat was geen toevoeging op de fysieke winkel qua verkopen en bovendien zorgde dat voor heel veel extra werk. Wel heb ik platen rondgebracht. Toen we weer open mochten zag ik dat mijn vaste klanten meer dan normaal kochten. Niet zo gek, want ze konden bijvoorbeeld hun geld niet uitgeven aan uit eten gaan. Onderaan de streep was 2021 voor mijn winkel best een goed jaar. Daar gaat dat uurtje geen verandering in brengen. De Sint-koopavonden die vervallen, vormen ook geen probleem. Hier in het zuiden is kerst een stuk populairder dan Sinterklaas. Het was de afgelopen weken opvallend druk in de winkel. Zo’n mini-Record Store Day als Black Friday helpt daar natuurlijk ook bij. Wij blijven gaan gewoon vrolijk verder met waar we goed in zijn: het verkopen van muziek.”
'Als het bij deze maatregelen blijft, zie ik niet al te veel issues'
Succesvol jaar
Ook Rieks Vogelzang, eigenaar van Music & More in Coevorden, is redelijk tevreden. “Als het bij deze maatregelen blijft, zie ik niet al te veel issues. Dat uurtje dat je eerder dicht moet is geen probleem. Daarnaast zijn koopavonden hier toch niet heel spectaculair. Je praat dan over een minimale omzet. Laten we hopen dat alles in 2022 weer normaal is.” Vogelzang kijkt terug op een roerig, maar relatief succesvol anderhalf jaar. “Zwarte cijfers gaan we niet schrijven, maar we komen er wel in de buurt. Het begint drukker te worden en naast de winkel verkoop ik ook via onze eigen website, Discogs en bol.com. Daarnaast hebben we natuurlijk steun gehad van de overheid. Als die er niet was geweest, dan hadden we een heel groot probleem gehad.”
Niet enkel vinyl
Henk Visser van Kroese Arnhem stelt dat het uurtje eerder dicht het verschil niet gaat maken in de winkel. “Nee joh. Wij sluiten normaal om half zes de deuren, dus je praat zelfs over dertig minuten. Dat gaat geen problemen opleveren. Over het feit dat we de koopavonden voor Sinterklaas gaan missen, maak ik mij ook niet heel veel zorgen. Eerlijk gezegd waren die de afgelopen jaren toch al niet heel bijzonder. Je ziet dat consumenten gedurende de tijd dat de winkel open is hun cadeaus halen. Sinds eind november wordt wel steeds vaker gevraagd of we de cd of lp kunnen inpakken. Opvallend is wel dat iedereen bijna iets anders koopt en men niet enkel voor de nieuwe releases gaat. Bovendien zijn het niet enkel lp-verkopen die de klok slaan. De cd is hier nog steeds heel populair. Ondanks het toch wel rare jaar kijken we straks terug op een succesvolle 12 maanden. Naast bestaande klanten zie je ook steeds meer jongeren langskomen. Je hoort vaak dat platenzaakpubliek vooral bestaat uit oude grijze mannen met een linnen tasje, maar dat beeld is allang niet meer zo. Mede doordat de jeugd zijn weg weet te vinden naar de platenzaak ziet de toekomst er dan ook goed uit. De markt zit in een opwaartse spiraal en dat is hoopgevend.”
'We sloten de deuren al om half zes, dus in ons geval gaat het zelfs maar om een half uurtje'