Arien

DOORWEEKT

Regen is nat. Koud bovendien. Ik ben niet graag nat of koud. En zeker niet allebei tegelijkertijd. Dus houd ik niet van regen. Mijn aversie tegen wolkvocht vind ik volstrekt logisch. Maar praktisch is het niet. Want regen valt op de breedtegraad waar ik doorgaans vertoef ook op momenten waarop ik dat niet handig vind. Het drupt als ik de container aan de weg wil zetten, stort als ik naar kantoor wil i etsen en in de achterliggende zomermaanden miezerde het zelfs als ik een dagje strand op de planning had staan. Normaliter troost ik me dan met de gedachte dat bomen en planten graag een slokje lusten, maar zelfs die vlieger ging deze zomer niet op. Als het water op een bewolkte dag weer met bakken uit de hemel stort, besluit ik mijn overtuiging dat regen vervelend is tegen het licht te houden. Ik sta op de drempel en weet dat ik binnen een minuut doorweekt ben als ik een stap naar voren zet. Aarzelend zet ik die stap toch. Meteen betreur ik die dappere beweging. Gelukkig is het maar een paar minuten lopen naar huis. Een halve minuut lang zet ik –tegen beter weten in– vliegensvlug stappen van een meter. Dan moet ik de balans opmaken: het is uitgesloten dat ik met een droge draad aan m’n lijf thuiskom. Eenmaal in zo’n oncomfortabele situatie aanbeland, is er maar één verstandig ding dat je kunt doen: de omstandigheden omarmen. Je kunt jezelf immers ook niet dwingen in slaap te vallen. Je kunt jezelf niet onder druk zetten om relaxed te zijn. En jezelf droog denken, dat gaat al helemaal niet. Dus accepteer ik slapeloosheid, stress en vanaf nu hopelijk ook een doorweekte toestand. De rest van de weg naar huis test ik het idee dat het i jn is om nat te regenen. Ik plak een glimlach op m’n gezicht. Doe een huppeltje. En wens haastige passanten een vrolijk doorweken toe. Tot slot neurie ik een vrolijk wijsje. En warempel, het werkt. Mijn pas vertraagt. De glimlach blijft nu vanzelf rond mijn mond spelen. Om en op mij tikt de regen gezellig. Ik geniet. En passanten met paraplu genieten van mijn vrolijkheid. Thuis stap ik meteen onder de douche. Het warme water heeft nog nooit zo behaaglijk gevoeld. Beneden staat een kop koffie voor me klaar. De regen klettert nog steeds tegen het raam. Maar wanneer ik warm en droog op de bank zit, lijkt jezelf nat laten regenen toch hooguit eenmalig een goed idee.

ARIEN VAN GINKEL

JOURNALIST BIJ HET REFORMATORISCH DAGBLAD

Hun woning in Ede, ooit bedoeld als tijdelijk onderkomen, is een blijvertje geworden. Twee jaar geleden keerde het vijfkoppige gezin Boogaard terug uit China omdat een dochter in Nederland aan een vervolgopleiding zou beginnen. „We zouden eigenlijk na een halfjaar weer teruggaan. Maar toen we hier waren, maakte de Heere ons door een aantal gebeurtenissen duidelijk dat we naar Nederland terug moesten verhuizen. We zouden nog voor drie maanden naar China gaan om afscheid te nemen en ons huis op te doeken. Maar dat is er vanwege corona ook niet van gekomen. Het is voor ieder van ons een behoorlijke schok geweest om zo plotseling niet meer terug te komen in het land waar we vijftien jaar hebben gewoond.” De onverwachte terugkeer maakt dat het de eerste tijd voor Ellen, Erik en hun kinderen best lastig is om hun draai in Nederland te vinden. „Daarbij kwam de lockdown met alle beperkingen, die het moeilijk maakten om bijvoorbeeld vrienden te maken en aan activiteiten mee te doen. Met ups en downs vonden we als gezin en elk persoonlijk onze weg.”

BOEK Nu, twee jaar later, gaat het beter. En daarmee is ook Ellens ondernemingszin teruggekeerd. Zo schreef ze samen met haar zus Elise PaterMauritz een boek over zwangerschap en geboorte vanuit christelijk perspectief. Dat komt in oktober uit. Ook heeft Ellen in Ede een praktijk opgezet als doula (geboortecoach, red). „Ik vind het fijn om hier in Nederland wat te doen met de ervaringen die ik in China heb opgedaan in de geboortezorg. Want ik vind zwangerschap en geboorte zo’n uitermate mooi terrein, waarin je ziet hoe bijzonder de schepping is. Dat maakt me nog elke keer verwonderd, dat raakt echt mijn hart.” Haar ervaringen in China zal ze echter nooit vergeten. Het Aziatische land verovert Ellens hart als jongvolwassene al, als ze er als verpleegkundige korte tijd in een kindertehuis aan de slag gaat. Het werk raakt haar ontzettend en ze voelt zich er op haar plek. Korte tijd later leert ze haar man Erik kennen en ze blijken het verlangen te delen om naar China te emigreren. Vijf jaar na hun huwelijk vertrekken ze om er een bedrijf op te zetten in tekensoftware voor architecten. Het land stelt hen voor uitdagingen. Een van die uitdagingen is het onderwijs aan hun drie jonge kinderen. Ellen: „Aan een Chinese school zitten veel haken en ogen vanwege het gedachtegoed van waaruit er onderwijs gegeven wordt. Thuisonderwijs zag ik op dat moment niet zitten. Maar een internationale school is verschrikkelijk duur. Dan heb je het over bedragen van 25.000 dollar per jaar.” Er komt een oplossing. De internationale school heeft een schoolverpleegster nodig. Ellen krijgt het verzoek of zij deze taak op zich wil nemen. Ze ontvangt er geen salaris voor, maar haar kinderen mogen gratis naar school. Ellen springt erop in en doet dit werk zeven jaar lang. Na twee jaar vertrekt een collega die onder meer buitenlanders in China ondersteunde bij zwangerschap, geboorte en in de kraamtijd. Bij haar vertrek vraagt de Amerikaanse of Ellen haar taken op zich wil nemen. Of nou ja, vraagt? „Ik zal jou mijn spullen geven, dan kunnen ze jou hier voortaan voor benaderen, deelde ze mee”, vertelt Ellen lachend. Al snel vindt ze het heel leuk om te doen. Ellens werkveld breidt zich uit. „Vrouwelijke Chinese docenten die op de internationale school werkten, hoorden van mijn vrijwilligerswerk onder zwangeren en vroegen of ik hen ook kon helpen. Maar de taal was een uitdaging. Ik kon me in het dagelijks leven goed redden in het Chinees, maar de woorden rondom zwangerschap, geboorte en kraamtijd zijn heel specifiek. Gelukkig kende ik een verloskundige die in een ander deel van China werkte. Zij stuurde me haar powerpointpresentatie toe. Zo had ik een goede basis om aan het werk te kunnen gaan.” Samen met Erik geeft ze een huwelijkscursus en later ook opvoedingsavonden. Zelf volgt ze trainingen die haar in staat stellen

om als doula, borstvoedingscoach en zwangerschapscursusleider aan de slag te gaan. „Sommige stellen volgden ze allemaal, waardoor we een heel traject met hen meeliepen. Dat was heel leuk.” Door haar werk als doula onder de Chinese bevolking leert ze de cultuur steeds beter kennen, waaronder de gewoontes rondom de geboorte van een baby. „Ik mocht bijvoorbeeld nooit aanwezig zijn bij de bevalling van een Chinese

„Vanwege de volle ziekenhuizen mag er niemand bij de geboorte zijn”

vrouw. Want de ziekenhuizen zijn zo vol dat er soms meerdere vrouwen tegelijk op een verloskamer liggen. Zwangerschap en geboorte worden in China heel medisch benaderd. Dat is best bijzonder, als je bedenkt dat nog niet zo heel lang geleden ook in China de meeste vrouwen thuis bevielen.” Een belangrijk deel van haar werk is het geven van voorlichting aan zwangere vrouwen: wat gebeurt er met hun lichaam, wat staat hun bij de bevalling te wachten en hoe kunnen ze de kraamtijd het beste invullen? Deze voorlichting is geen overbodige luxe, merkt ze, want in China zijn tradities al generaties lang leidend bij geboorte en kraamtijd.

ZITTENDE MAAND Zo is er de ”zittende maand” . „Dan doet een bevallen vrouw bijna niets en heeft haar moeder of schoonmoeder, die meestal al tijdens de zwangerschap in huis is gekomen, de leiding in huis. Op zich is een maand rustig aan doen natuurlijk heel goed, om je lichaam te laten herstellen. Maar vroeger mocht je dan zelfs niet douchen, je haren wassen of buiten komen. Dat is nu wel anders geworden. Al gaan culturele gewoontes diep. Daarom liet ik de vrouwen tijdens de laatste cursusavond allerlei voorschriften beoordelen: wat is goed om te doen in de kraamtijd en wat is juist slecht voor je? Het niet douchen valt natuurlijk onder de laatste categorie. Evenals gebrek aan ventilatie. Het komt namelijk voor dat jonge moeders in een dikke pyjama in een vrijwel donkere kamer zitten, zonder frisse lucht omdat alle ramen potdicht en airco’s uit moeten blijven. Daar kun je niet van opknappen.”

Doula

Het woord doula komt uit het Oudgrieks en betekent ”dienende vrouw”. Een doula wordt ook wel een geboortecoach genoemd. Ze is een aanvulling op het geboorteteam dat bestaat uit de aanstaande moeder en haar partner, de verloskundige/arts en de kraamverzorgende/verpleegkundige. Een doula hoeft geen medische achtergrond te hebben.

st

“Chinese mannen zijn erg

gevoelig voor de ideeën van

hun moeders.”

st

“Het was mijn gebed of God

de juiste mensen op onze weg

wilde brengen.”

Nog een voorbeeld van een Chinese traditie: „Baby’tjes krijgen bijna altijd bijvoeding naast de borstvoeding, terwijl je dat juist niet moet doen als je de borstvoeding goed op gang wilt brengen. En dus kreeg ik steevast twee dagen na een geboorte appjes: het ziekenhuis of mijn moeder zegt dat ik echt bijvoeding moet geven. Wat moet ik doen? Sommige oma’s gingen zelfs stiekem in de kamer ernaast zitten met hun kleinkind om het kindje te voeden.” Oma’s hebben veel invloed, heeft Ellen gemerkt. „Tegen oma’s in opstand komen is lastig. Vooral mannen zijn erg gevoelig voor de ideeën van hun moeders. Ze luisteren soms liever naar hen dan dat ze in gesprek gaan met hun vrouw. Dat maakt sommige jonge moeders heel eenzaam.” Of oma’s haar nooit als een buitenlandse indringer hebben gezien die zich bemoeit met hun tradities? „Soms wel, denk ik. Bijvoorbeeld als het ging om het onnodige van bijvoeding. Aan de andere kant waren ze vaak ook wel nieuwsgierig naar mijn gedachten, omdat ik een buitenlandse ben. Soms kwam de moeder van de zwangere vrouw mee naar de cursus. Ik heb er zelfs een keer een vader bij gehad, een man van ruim 60. Die wilde weten wat hij moest doen als de baby snel kwam en ze niet meer naar het ziekenhuis konden, omdat ze nogal ver van het ziekenhuis woonden. Dat vind ik prachtig.”

ABORTUS Schrijnend wordt het als Ellen over de eenkindpolitiek vertelt. „We vonden het indrukwekkend dat abortus in China als iets heel gewoons werd gepresenteerd. Op billboards langs de kant van de weg

stond bijvoorbeeld waar je een baby kon laten aborteren. Alsof het om het kopen van een zak drop ging. Ik heb weleens opgezocht hoeveel abortussen er in China gepleegd worden: in 2017 waren dat er ruim 9 miljoen. Dat is meer dan 24.000 per dag, ruim 1000 per uur en 17 per minuut. Dag in, dag uit. Daar word je koud van.” Een van de redenen van de vele abortussen is de grote wens om een gezond kind op de wereld te zetten. „Want als je maar één kind mag, wil je niet dat het iets mankeert. Verkoudheid tijdens de tweede maand van de zwangerschap was soms al een reden voor abortus. Want zo’n verkoudheid is vast niet goed voor de ontwikkeling van de baby, werd gedacht. Wij probeerden daar tegenwicht aan te bieden door voorlichting te geven. Ik liet ook altijd een modelletje van een kindje van tien weken in de zwangerschap zien, op ware grootte. Zodat ze kunnen zien dat dan alles erop en eraan zit. Daar hebben de meesten geen idee van. Zo’n kindje gaat dan echt leven voor hen.” De Boogaards maakten eens in

een Driezelfkerk een dienst mee die indruk maakte. „De predikant had het lef om het over abortus te hebben, en over de nationale schuld tegenover God vanwege al die abortussen”, vertelt Ellen. „Hij vroeg wie in de kerk al eens abortus had laten plegen. Zeker driekwart van de vrouwen ging staan. Sommige vrouwen raakten overstuur. Het was schokkend om te zien. Vooral ook omdat altijd wordt gedaan alsof mensen geen last hoeven te hebben van een begane abortus. Maar je ziet zelfs dat in een land als China, waar abortus zo geaccepteerd is, er toch schuld gevoel, verdriet en pijn kan ontstaan na een abortus.” Of het enorme aantal abortussen haar als doula soms niet moedeloos maakte? „Ik bedacht altijd dat ik er in elk geval kon zijn voor de mensen met wie ik in contact kwam, om voor hen een richtingaanwijzer te zijn. Het was mijn gebed of God de juiste mensen op onze weg wilde brengen.”

VERWACHTEN Nu ze terug is in Nederland wil ze via haar doulapraktijk Ginkgo Tree opnieuw met echtparen delen hoe mooi zwangerschap en geboorte zijn. Haar praktijk is vernoemd naar een boom die veel in Azië voorkomt. „Er groeiden ook zes ginkgobomen in het Japanse Hiroshima toen er een atoombom op deze stad viel. Deze zes doorston-

den het bombardement. Daarom noemen Japanners deze boom wel ”drager van hoop”. Ik wil graag zo’n drager van hoop zijn. In mijn werk als begeleider van jonge ouders hoop ik steeds te wijzen op de Schepper van nieuw leven.” Als christenen volgen we min of meer klakkeloos de algemene cursus die aangeboden wordt bij de verloskundige of het consultatiebureau, zegt Ellen. „Daar komt niets christelijks aan te pas. Maar waarom niet? Het is toch een uitgelezen moment waaruit Gods schepping blijkt en waarin we het te midden van de pijn van de Heere mogen verwachten.” Ellen ziet het als haar taak om enerzijds zwangere vrouwen meer kennis bij te brengen over hun lichaam en de sleutel die daarin ligt om met pijn om te gaan en anderzijds te leren hun vertrouwen op de Heere te stellen. Het boek ”Ik loof U”, dat ze samen met haar zus samenstelde, is dan ook nadrukkelijk vanuit christelijk perspectief geschreven. Het boek, dat eerst klein was opgezet, is uitgegroeid tot een handboek van formaat. „Nog steeds denk ik: ik had daar nog wel iets meer over willen zeggen, of hierover. Maar het is een mooie mix van praktische zaken gecombineerd met bezinning. Ik hoop er iets van mijn verwondering over de geboorte mee over te dragen.” Het schrijfwerk, evenals haar doulapraktijk, heeft Ellen wat laten wortelen in Nederland. Al kan ze niet zeggen dat ze zich Nederlandse voelt. „We zullen hier niet meer voor 100 procent aarden. We zijn in vijftien jaar tijd veel kwijtgeraakt, waaronder een stukje feeling met de Nederlandse cultuur. En we zouden heel graag nog eens terug willen naar China. Wie weet. Mijn man geeft nog steeds leiding aan het bedrijfje in China.”

„Hij vroeg wie in de kerk al eens abortus had lagen plegen. Het was schokkend om te zien dat driekwart van de vrouwen ging staan”

N.A.V. ”IK LOOF U, HANDBOEK BIJ ZWANGERSCHAP, GEBOORTE EN KRAAMTIJD”, DOOR ELISE PATER-MAURITZ EN ELLEN BOOGAARD-MAURITZ, € 24,90. VERSCHIJNT 15 OKTOBER.