koningin
beatrix 1980-2013
koningin beatrix 1980-2013
Op weg naar de troon Een baby als alle andere kinderen. En toch niet, want eens zal een hermelijnen koningsmantel om haar schouders hangen. Zo was het toen Beatrix Wilhelmina Armgard op 31 januari 1938 werd geboren. tekst Wim Hulsman
D
direct op de troon zal komen. De kroonprinses wordt lid van de Raad van State. De aankoop van kasteel Drakensteyn in Lage Vuursche is een belangrijke stap naar zelfstandigheid. De prinses zal er vanaf 1963 genoeglijke jaren beleven. Vooral de jaren die ze er met prins Claus en de jonge kinderen doorbrengt geven haar veel vreugde. Voordat het zover is, stormt het echter rond het huwelijk van haar zus prinses Irene, die een relatie aangaat met de omstreden rooms-katholieke prins Carlos Hugo de Bourbon de Parme. En ook de onthulling dat de Nederlandse kroonprinses een relatie heeft met de Duitse diplomaat Claus von Amsberg blijkt voor onrust te zorgen. Maar Beatrix zet door. In 1966 trouwt ze in een roerig Amsterdam met haar grote liefde, die haar haar leven lang tot grote steun zal zijn als echtgenoot en adviseur. Het huwelijk wordt gezegend met drie zoons: Willem-Alexander (1967), Johan Friso (1968) en Constantijn (1969). Door reizen, werkbezoeken, staatsbezoeken met haar moeder bereidt de prinses zich voor op de troon. Haar kenmerkende lach helpt haar veel positieve aandacht te krijgen. Al klinken er in de jaren zeventig ook verschillende negatieve geluiden over de monarchie. Het verhaal dat prins Bernhard steekpenningen heeft aangenomen zorgt in 1974 voor veel discussie, uitlopend op de Lockheedaffaire. Anarchisten en andere protestbewegingen blijven zich roeren. Kroonprinses Beatrix beleeft zo een totaal andere opmaat naar de troonswisseling van 1980 dan haar zoon in 2013 zal meemaken.
e peuterjaren van de kleine prinses staan in het licht van de geboorte van haar zusje Irene (1939) en bovenal de vlucht naar Londen en daarna Canada bij het begin van de Tweede Wereldoorlog in 1940. De periode in Noord-Amerika is vrij ongedwongen. In 1943 brengt de geboorte van zusje Margriet vreugde. De Bevrijding van Nederland is een gebeurtenis ver weg. De terugkeer naar Nederland op 2 augustus 1945 is echter een historisch moment. Beatrix’ kinderleven gaat op Paleis Soestdijk rustig verder. De geboorte van prinses Marijke, later Christina geheten, maakt de negenjarige Beatrix bewust mee. Dat geldt ook voor de troonsbestijging van haar moeder een jaar later. Het is een ingrijpende verandering. Beatrix is nu de eerste in de lijn van troonopvolging. In 1950 gaat Beatrix naar de middelbare school. Voor haar en haar zus Irene wordt in de villa Incrementum speciaal een dependance van het Baarns Lyceum opgericht. Zes jaar later haalt Beatrix er haar diploma gymnasium-A. Thuis is het dan niet bepaald rustig. Gebedsgenezers Greet Hofmans heeft grote invloed op koningin Juliana. Dat zorgt voor veel onrust aan het hof en in Nederland. Het huwelijk van haar ouders staat onder druk. De monarchie wankelt zelfs even. Beatrix begint in deze roerige tijd een studie rechten aan de universiteit in Leiden. Ze vestigt zich in de oude stad. In 1961 zal ze afstuderen. In 1956 wordt ze 18 jaar. Dat wordt gevierd. Het betekent ook dat Beatrix bij het wegvallen van koningin Juliana
6
koningin beatrix 1980-2013
7
koningin beatrix 1980-2013
1
2
2000
3
1 Keizer Akihito bezoekt Nederland in verband met 400 jaar relaties Nederland-Japan. 2 Tentoonstelling in het Amsterdams Stedelijk Museum die door koningin Beatrix zelf is samengesteld. 3 Aankondiging verloving prins Constantijn met Laurentien Brinkhorst.
36
koningin beatrix 1980-2013
1
2
2001
3
1 Verloving van prins Willem-Alexander met Mรกxima Zorreguieta. De achtergrond van vader Zorreguieta zorgt voor veel discussie en onrust. 2 De koningin leeft mee met de getroffenen van de MKZ-crisis en woont in Oene een kerkdienst bij. 3 Huwelijk van zoon Constantijn met Laurentien Brinkhorst.
37
koningin beatrix 1980-2013
1
2
3
2012
1 Kabinet-Rutte II treedt aan. 2 De koningin bezoekt met prins Willem-Alexander en prinses Mรกxima de Sjeik Zayed bin Sultan Al Nahayanmoskee in Abu Dhabi. 3 Zoon Friso in Lech door lawine meegesleurd; ernstige hersenschade. De familie bezoekt hem regelmatig in het ziekenhuis in Innsbruck.
52
koningin beatrix 1980-2013
1
2
3
2013
1 Aankondiging abdicatie op 28 januari. 2 Abdicatie in het Koninklijk Paleis op de morgen van 30 april. 3 Prins Friso overlijdt op 12 augustus in Paleis Huis ten Bosch. Enkele dagen later wordt hij begraven in Lage Vuursche.
53