Reformatorisch Dagblad, woensdag 18 mei 2011, 41e jaargang nr. 40
M ab e et t on ur ie ne o’s nta ev aa lle oo n n rd ee l
UIT NL
Nationale parken Nationale parken, dat is toch iets voor Amerika? Bryce Canyon, Grand Canyon, Yellowstone. Een beetje globetrotter of lezer van reisverslagen heeft de beelden al op z n netvlies. Maar ook Nederland heeft zijn nationale parken. Twintig stuks zelfs, goed voor een oppervlakte van bijna 3 procent van Nederland. Van het Friese Schiermonnikoog tot De Meinweg in Limburg.
36
Op Schiermonnikoog zijn veel roze en gele nonnetjes te vinden.
Elk park heeft bijzondere bewoners. Soms zelfs uiterst zeldzame. Neem bijvoorbeeld het korhoen. Deze blauwzwarte haan met vuurrode staart baltst alleen nog maar op de Sallandse Heuvelrug. In datzelfde park is ook de grootste collectie opgezette Europese diersoorten te bewonderen. Bezoekers staan oog in oog met een burlend edelhert en een stel hazen.
9
De beheerders doen hun best om de natuurgebieden zo aantrekkelijk mogelijk voor bezoekers te maken. Met resultaat. Peddelen in de Biesbosch, mountainbiken in De Maasduinen, zeehonden spotten op de Oosterschelde, paardrijden in de Drentsche Aa of zwerven tussen zonnedauw en veenbessen in de Groote Peel het kan allemaal.
Paardrijden door open geschiedenisboek de Drentsche Aa.
Leeuwarden
26
De Alde Feanen krijgt steeds meer krabbenscheer en zwarte sterns.
Nederland is mooi.
Assen
Gisette van Dalen-Heemskerk
31
Wil Groen woont op het Amsterdamse Begijnhof.
Meppel
44
17
Schermen, pijpen en vanghokken in De Weerribben.
Maartje Terwindt woont op forteiland Pampus.
51
Peter Nagtegaal woont in museumdorp Orvelte.
Amsterdam Apeldoorn
19
In de Kennemerduinen bloeit parnassia naast Thijssebosjes.
23
De kale jonker groeit alleen op de Sallandse Heuvelrug. Utrecht
Den Haag Rotterdam
Arnhem
6
Bukken! Peddelen door de Biesbosch met boomschors in het haar.
47
Altijd stromend water op landgoed Rhederoord.
‘s-Hertogenbosch
5
Cock van den Berg woont in een Kinderdijkse molen. Middelburg
41
Mylan Lin woont op Slot Loevestein.
52
28
Zeehonden in de Oosterschelde hebben vlijmscherpe nagels.
Remmen voor gegak en golfgeklots in De Maasduinen.
13
Op stevige stappers door De Groote Peel.
Colofon Directie Ir. B. Visser Hoofdredactie W. B. Kranendonk Eindredactie Gisette van Dalen-Heemskerk Vormgeving Thijs van Daalen
Maastricht
UIT IN NEDERLAND is een bijlage bij het Reformatorisch Dagblad Postbus 670 7300 AR Apeldoorn
Bos van het jaar Veel nationale parken zijn genomineerd voor de verkiezing van het Bos van het Jaar die deze krant in het Internationale Jaar van de Bossen organiseert. Vanaf 1 juni kunt u laten weten welk bos volgens u het mooiste van het land is. Houd de website refdag.nl/bosvanhetjaar in de gaten!
UIT NEDERLAND
PAGINA 3
SCHOONHOVEN
van harte welkom op de landelijke
ZILVERSTAD
RIKKOERT RINGEN De mooiste en meeste trouwringen vindt u in Schoonhoven en Lekkerkerk. Setprijs incl. diamant € 1189,-
geeft gij hun te eten
• • • • • • • • • •
U betaalt € 649,-*
Workshops door Stichtingen: Bonisa: Cultuur en vertaalwerk in China, Stephanos: Cultuur in Malawi, Isaac da Costa: Hebreeuws en cultuur in Israel Gezamenlijke workshop o.l.v. Riekelt Pastekamp “het geven van de tienden” m.m.v. dhr. Ir. B.J. van der Vlies (Maartensdijk), ds. J.A. v.d. Berg (IJsselmuiden), dhr. A.L. de Boo (Delfgouw) en dhr. J.J. de Jong (Woerden) Zaalprogramma - stichtingen Urker Mannenkwartet o.l.v. Gerwin v.d. Plaats Samenzang met orgelbegeleiding van Peter Sturm Gezellige markt met diverse verkoopwaren Veel speelplezier voor kinderen Roofvogelshow 12.00 - 13.00 uur Fiets- (20 en 40 km) wandeltocht voert langs de prachtige Veluwse bossen. [inschrijven – 10.00 / 12.30 uur] Onderweg kunt u soep, versgebakken vis, snacks, broodjes en drinken kopen en natuurlijk lekker uitrusten! Lege-lessenactie. Wilt u ons aan extra inkomsten helpen? Neem dan uw lege statiegeldlessen mee en lever deze bij de ingang in. Alle merken zijn welkom! Voor meer informatie, zie www.gezinsdag3in1.nl
Setprijs incl. diamant € 1840,-
Ten behoeve van:
29116 Bonisa Gezinsdag RD uitNL 120x157,5.indd 1
K WA L I T EI T SI N T ER IE U R S
SI N DS
19 7 8
En op zoek naar een nieuw interieur? Laat u inspireren in onze toonzaal van liefst 5000 m2. U treft een brede collectie klassiek en landelijk wonen én slapen. Tijdens uw oriëntatie zien wij het als een uitdaging om samen met u een interieur te creeëren waarin u zich volledig thuis voelt. Want daar gaat het om. Daarom bestaat ook de mogelijkheid voor een uitgebreid interieuradvies bij u thuis. Klantvriendelijkheid, deskundig advies en service staan al meer als 30 jaar centraal. U kunt bij ons overigens gemakkelijk parkeren voor de deur. Loop gerust eens binnen. U mag ons natuurlijk ook bellen voor een afspraak. De koffie staat uiteraard klaar!
A N T W ER PS E W EG 9 G OU DA T EL EFO ON 0182 - 692111 W W W. BE V E - M EU BEL . N L
UIT NEDERLAND
De voordeligste ring
Een unieke collectie voor een uniek moment. In geel, wit of meerdere kleuren goud. Ook naar uw eigen ontwerp door onze goudsmeden.
GRATIS U betaalt € 995,-*
Exclusief dealer van o.a.: Aller, Colom, Desiree, Saint Maurice.
Setprijs incl. diamant € 1398,-
De voordeligste ring
GRATIS U betaalt € 745,-* * Prijswijzigingen voorbehouden.
Haven 1-13 Schoonhoven Tel. (0182) 38 26 51 info@rikkoert.nl
Burg. Roosstraat 22 Lekkerkerk Tel. (0180) 66 14 90 www.rikkoert.nl
Vrijdag koopavond. Gratis parkeren nabij het Schoonhovense veer.
05-05-11 09:22
wonen met stijl en klasse
PAGINA 4
GRATIS
GRATIS
graag tot ziens in uddel!
•
MEER DAN 200 MODELLEN, DE VOORDELIGSTE RING
De voordeligste ring
DV zaterdag 28 mei 2011 | 10.00 - 15.30 uur Het Blanke Schot |Garderenseweg 33 | Uddel
•
NIEUW! HUISMERK RIKKOERT TROUWRINGEN
Gr atis Interieur advies
De molens van Kinderdijk & molenaar en bewoner Cock van den Berg (50) tekst Gisette van Dalen-Heemskerk beeld RD, Anton Dommerholt
„Als jochie van zes liep ik hier rond om het molenaarsvak te leren. Elk vrij uurtje ging ik naar Kinderdijk. Inmiddels woon ik 31 jaar op de derde molen van de Nederwaard en beheer en bemaal ik de bezoekersmolen. Ik ben molenaar in hart en nieren. Als het waait, gaat het kriebelen. Dan moeten de wieken draaien. De molens zijn al in 1738 gebouwd. Regent het hard, dan heb je lekkage. Die prijs betaal je voor het wonen in een monument. Je moet ook wel een natuurmens wezen om het hier vol te houden. Ik geniet er elke dag van dat ik hier woon. Maar ik ben dan ook een echt buitenmens. Afgelopen winter lag er veel sneeuw. Als bewoners van de molens hebben we de afspraak dat iedereen zijn eigen stukje kade veegt tot aan de vol-
gende molen. Toen er een halve meter sneeuw lag, waren we daar wel een morgen mee bezig. Het voorjaar vind ik zelf de mooiste tijd. Van april tot en met half mei krijgen we hier veel bezoekers. Als de bloembollen bloeien, komen Japanners massaal naar de Keukenhof en naar Kinderdijk. Dit jaar dachten we dat het wel minder zou zijn door de ramp in Japan, maar tot nog toe hebben we daar maar weinig van gemerkt. Die Japanners komen vaak maar een halfuurtje. Ze snappen helemaal niet wat molens doen. Maar als ze maar een foto hebben van een molen met een paar klompen naast de deur vinden ze het al goed. De toeristen blijven nagenoeg allemaal bij de bezoekersmolen. Alleen op negen zaterdagmiddagen in juli en augustus mogen ze het hele pad waaraan de molens staan aflopen. Voorheen konden ze dat elke dag. Maar dat was niet prettig. Dan heb je zeven dagen in de week mensen in de tuin staan en is al je privacy weg.�
UIT NEDERLAND
PAGINA 5
De Hollandse Biesbosch: klieren met reuzenbalsemien Buitengewoon Grootte: 9000 hectare. Nationaal park sinds: 1994. Soort landschap: De Biesbosch is een van de weinige zoetwatergetijdengebieden in de wereld en het grootste van Europa. Veelvoorkomende dieren: Vogels (heel veel vogels) en insecten (onder meer 44 soorten libellen). Bijzonderste bewoner: De bever, werd in 1988 in de Biesbosch uitgezet. Nu leven er zo’n 250. Opmerkelijk: De Nieuwe Merwede verdeelt de Biesbosch in een Noord-Brabants en een Zuid-Hollands deel.
PAGINA 6
UIT NEDERLAND
Alleen het geluid dat de peddels maken als ze het water raken, is te horen tekst Mariska Dijkstra-Wolters beeld RD, Henk Visscher
Bukken! Terwijl de overhellende boomstam vervaarlijk dichterbij komt, laat de kanovaarder zich op de bodem zakken. Nog net op tijd om niet gespietst te worden. Nu is het duidelijk waarom de visser even terug dit weggetje de avontuurlijke route noemde. Kunnen we hier onderdoor? klinkt het regelmatig. Er is niemand die antwoord geeft. En het blijkt altijd weer te kunnen. Ook al is het niet direct duidelijk hoe. Maar dat inzicht groeit met de boomstam. Wat ook groeit, is de twijfel of dit nog de goede weg is. Natuurlijk krijgt iedere kanovaarder bij de afvaart in Dordrecht een routekaart mee, maar die geeft niet alle waterwegen weer. En het zou best kunnen dat inmiddels een kreekje te vroeg of te laat rechtsaf geslagen is. Bovendien is het hier zo stil dat bijna niet te geloven is dat hier ooit andere mensen zijn geweest. Alleen het geluid dat de peddels maken wanneer ze het water raken, is te horen. En wat vogels, ergens hoog boven de bomen. Er moeten nog andere dieren zijn, maar de meeste houden zich schuil. Zoals de bevers, waarvan er hier zo n 250 moeten rondzwerven. Vandaag laten alleen wat schrijvertjes en spinnetjes zich zien. Ze springen, nadat de kano weer onder een boomtak door is gevaren, in grote aantallen in de boot (en in haren, en onder T-shirts en wie weet waar niet al meer). De eenden verraden dat hier toch echt andere mensen zijn geweest. Ze bedelen duidelijk zichtbaar om wat lekkers en happen, om hun vraag kracht bij te zetten, zelfs in peddels. Met stukken boomschors nog in het haar peddelen de kanovaarders verder.
Op het komende traject is geen hindernis te zien. Dat de natuur in dit enorme zoetwatergetijdengebied voor het grootste deel haar gang mag gaan, geeft de Biesbosch z n charme. Hoewel hier wel het recht van de sterkste geldt. En de sterkste is hier duidelijk de reuzenbalsemien. De bloemen blijken niet alleen de oevers roze te kleuren, maar kunnen ook als plaagobject worden ingezet. Een lichte tik met de peddel van de voorste kanovaarder tegen de bloem zorgt ervoor dat de knoppen openknappen en de zaden als kogels op de achterste stoel belanden. Het handige van een tweepersoonskano is dat je makkelijk revanche kunt nemen. Niemand die het merkt wanneer de achterste even lui achterover zakt. Over lui gesproken. Op de grotere waterwegen varen de luxejachten. Een van de eigenaren heeft een plaatsje tussen het riet gezocht. Hij kijkt naar die eenzame kano. De inzittenden daarvan kijken terug. Echt jaloers kunnen ze niet zijn. Want op de mooiste plekken bijna als eenling tussen de natuur kan deze boot niet komen. De route gaat rechtsaf bij de Stenen Keet. Leuk is dat hier natuur met cultuur verbonden is. Je ziet als het ware de griendwerkers nog naar binnen gaan om hun meegenomen boterhamen te verorberen. Moe van het hakken van de grienden. De kano houdt stil bij een niet ver daar vandaan gelegen aanlegsteiger. Zo moe als de griendwerkers voelen de kanovaarders zich niet. Maar hun schouders kunnen wel wat rust gebruiken. Weer op het beginpunt maken vier vrouwen (moeder met dochters?) hun eerste meters. Wanneer ze na een korte zigzagroute in het riet belanden, pakt er eentje een fototoestel. Op de foto zal niet alleen te zien zijn hoe ze genieten van elkaar, maar ook van de natuur. Het maakt tenslotte ook niet uit hoe je het eindpunt haalt, als je het maar haalt.
>>np-debiesbosch.org
„Reeën en vossen lopen door de tuin” Sinds anderhalf jaar wonen Rob en Suzanne van der Made in de Biesbosch, in Polder de Dood, om precies te zijn. Rob: „Er zullen mensen zijn die er niet aan moeten denken zo afgelegen te wonen –we wonen op een plekje waar je alleen met de boot kunt komen– maar ik vind het hier geweldig. En mijn vrouw gelukkig ook.” Voordat Rob als veldmedewerker in de Biesbosch kwam werken, was hij grafisch vormgever. Maar binnen zitten bleek niets voor hem. Toen de Biesbosch een veldmedewerker zocht, solliciteerde hij. Inmiddels geniet hij dagelijks van het snoeien en onderhouden van dit stuk natuurgebied. Rob hoefde er niet lang over na te denken toen de dienstwoning vrijkwam. Nu lopen de reeen en de vossen door zijn tuin en vliegt de zeearend over zijn huis. Rob: „Dat klinkt natuurlijk heel romantisch, maar dan moet ik ook over de insecten vertellen: wespen, hoornaars, en zo’n 100.000 klustervliegen.” Bevallen in hun eigen huis werd afgeraden. Daarom stapte Suzanne in de boot toen de weeën zich aandiende. De zoon die geboren werd, noemden ze Storm. Vader Rob: „Die naam hadden we waarschijnlijk niet bedacht als we in de stad zouden wonen.”
Triptips ●
●
●
Ongestoord zicht op de sterren vanuit sterrenwacht Mercurius (sterrenwacht-mercurius.nl) in DORDRECHT. Ontdek de BIESBOSCH vanaf het water. Er zijn verschillende bootverhuurbedrijven gevestigd. Simon van Gijn (1836-1922) was een gedreven verzamelaar. Zijn huis in DORDRECHT (simonvangijn.nl) is nu een museum.
UIT NEDERLAND
PAGINA 7
Sfeervol aanbod voor aangenaam woongenot! Voor een mooi bankstel en fauteuils met het best denkbare zitcomfort bent u bij Voorbrood Meubelen aan het juiste adres! Bezoek onze grote collectie topklasse bankstellen en fauteuils, met interieurvering en zittingen in diepte verstelbaar, leverbaar in diverse stoffen en leder.
Bank model ‘Harald’ Leverbaar in diverse stoffen en afmetingen. Nederlands topproduct met binnenvering en verstelbare zittingen. van € 2195,NU VOOR
€ 1895,-
Fauteuil model ‘Hanna’ van € 1295,NU VOOR
€ 1095,-
Profiteer van ons “alles onder één dak” principe! Bij ons vindt u een eigen stoffeerderij, meubelmakerij, Deco Shop en deskundige woonadviseurs. Kom langs in onze showroom van 6000 m2. En u weet: altijd 10 - 30% korting op onze gehele collectie! Dorpsstraat 119, 2761 AN Zevenhuizen Tel.: (0180) - 63 11 11, Fax: (0180) - 63 30 24 E-mail: info@voorbrood.nl
www.voorbrood.nl
PAGINA 8
UIT NEDERLAND
We
beeld RD, Anton Dommerholt
Drentsche Aa: paardrijden mag, graven niet Buitengewoon Grootte: 10.000 hectare. Nationaal park sinds: 4 december 2002. Soort landschap: Beek- en esdorpenlandschap. Veelvoorkomende dieren: Reeën, hazen, konijnen. Bijzonderste bewoner: De weidebeekjuffer. Boegbeeld van de streek omdat het dier de goede waterkwaliteit van de beken bewijst. Opmerkelijk: Rutger Kopland schreef een gedicht over de Drentsche Aa (de beek). Er staat in: „Morgens aan de rivier, morgens waarin/ hij nog lijkt te overwegen/ waarheen hij die dag weer zal gaan...”
UIT NEDERLAND
Sommige keukens staan bekend om hun pittige kruiden, wat zorgt voor unieke gerechten. En vaak voor een ongekende smaaksensatie, door de zorg die eraan is besteed. Huisman Keukens is een bedrijf dat óók gaat voor dat ene stapje meer. Persoonlijke interesse samen met een groot aanbod topmerkkeukens en -accessoires: u bent onder de pannen!
Doe mij maar pittig gekruid
www.huismanalblasserdam.nl
Geef weeskinderen in Malawi toekomst!
Voor € 15,00 per maand geeft u één kind kans op een betere toekomst!
In het Afrikaanse land Malawi wonen meer dan een miljoen weeskinderen. Door ziektes als HIV/aids en malaria zijn veel kinderen hun ouders kwijtgeraakt. Hun toekomst is zeer onzeker. Stéphanos helpt weeskinderen met (Bijbel)onderwijs, voedsel, kleding, medische zorg en opvoeding. In het Stéphanos Children’s Home wonen 110 kinderen. Op werkdagen komt nog eens een groep van 250 kinderen naar het weesdorp voor dagopvang. Daarnaast bereikt Stéphanos ruim 3.000 kinderen met programma’s in de omliggende dorpen. Ook wordt een consultatiebureau gerund voor kinderen tot 5 jaar.
Wilt u ons helpen? Uw bijdrage is meer dan welkom op banknr. 33 53 07 450 t.n.v. Stéphanos, Uddel
Over Stéphanos Stichting Stéphanos is een interkerkelijke stichting. Het doel van de stichting is het helpen lenigen van de diaconale nood in Malawi. In het bijzonder door hulp aan weeskinderen en diaconale projecten. In het bestuur is de hele breedte van de gereformeerde gezindte vertegenwoordigd.
Wij bevelen het werk van Stéphanos van harte aan! Ds. A.A. Brugge Ds. D.J. Budding Ds. L. Groenenberg Ds. A. den Hartog Ds. J.D. Heikamp
Voltastraat 1, 2952 AW Alblasserdam, tel. (078) 693 25 41, maandag gesloten, vrijdag koopavond
• • • • • •
Ds. L.M. Jongejan Ds. J. Joppe Ds. M. Klaassen Ds. A. Kort Ds. L.W. van der Meij
Ds. J. van Rossem Mr. C.G. van der Staaij Ds. K. Visser Ds. W. van Vlastuin Ds. H. Zweistra
Kaasmakerij IJsmakerij Kinderboerderij Zorgboerderij Pannenkoekrestaurant Landwinkel
Alle ingredienten voor een lekker dagje uit!! ✁ me
em ne de en or s! u it vo rij ip Kn ijs e p n E! tje n d sone TI lle va 8 perbon) AC o t . e b lf ax er 2 he (M p
K ij k oo k e e n s op www.d e m e k k e rste e. n l
UIT NEDERLAND
e!
PAGINA 10
Hofdijksweg 34, Ouddorp (ZH) • t (0187) 68 40 50 • i www.demekkerstee.nl
Stichting Stéphanos, Postbus 1136 3860 BC Nijkerk, tel. 033 - 245 62 22 info@stephanos.nl, www.stephanos.nl
rholt
beeld Dennis F. Beek
beeld A. Brasse Weidebeekjuffer.
Weilandjes met geultjes en toestandjes, wallen eromheen, en dan een bosrand tekst Clasina van den Heuvel
„Stáp-pen”, zegt Helma van boerderijcamping Het Amerveld tegen het paard Polly. Polly stapt. Dwars door Nationaal beek- en esdorpenlandschap de Drentsche Aa. Polly, een ha inger, is 11 jaar. „Zeg maar: een dertiger”, zegt Helma. Vandaag loopt het paard voor een marathonwagen, maar normaal trekt ze –samen met een tweede ha inger– toeristen in een paardentram. Dat is een wagen waarin maximaal twintig volwassenen mee kunnen rijden. Op boerderijcamping Het Amerveld in de buurtschap Amen kunnen mensen die met hun paard op vakantie gaan overnachten. Maar ook toeristen zonder eigen edel dier kunnen hier ervaren hoe het voelt om met een paard door het gebied te trekken. De camping organiseert –onder andere– tochten met de paardentram. „Vanaf hun derde jaar kunnen de haflingers beleerd worden”, vertelt Helma, terwijl ze het paard af en toe vriendelijk toespreekt. („Och. Wat ben je toch een knapperd.”) „Beleren betekent dat het paard eraan went een wagen achter de bips te hebben.” Polly stapt door het beekdal Holmers en Halkenbroek, een van de brongebieden van de Drentsche Aa (de beek). Volgens de website over het nationaal park is nergens in Nederland zo’n beek te vinden als deze. Terwijl elders in Nederland beken „langs de liniaal werden rechtgetrokken om keurige rechte afwateringskanaaltjes te worden” –bij de ruilverkavelingen na de Tweede Wereldoorlog– mocht de Drentsche Aa blijven kronkelen. Ook bleef het Drentse esdorpenlandschap bewaard: „De Saksische boerderijen rond de brink, de akkers op de bolle essen, de hoger gelegen velden en de
hooilanden en weilanden in het lager gelegen beekdal.” Het is groen, het is rustig. Er klinkt geruis van water. Het gebied heeft iets gezelligs. Typisch Drents zijn volgens Helma „de weilandjes met geultjes en toestandjes, en wallen eromheen, altijd afgesloten met een bosrand.” Opeens staat daar een 14 meter hoge uitkijktoren in het gras. „Hij heeft in 2006 een prijs gewonnen omdat hij de mooiste houten toren was”, lacht Helma. „Maar hij is van staal. Bekleed met hout, dat wel.” Rond Holmers en Halkenbroek en in de aangrenzende boswachterijen Hooghalen en Grolloo is veel geïnvesteerd in natuur. Belangrijk onderdeel van een plan uit 1999 was de waterhuishouding. Veen werd afgegraven; sloten en waterlopen gedempt; in het Amerdiep kwam een nieuwe sluis. Beekjes gingen nog natuurlijker kronkelen dan ze al deden. Intussen werd productiebos gekapt, waarmee ruimte ontstond voor eiken, berken en beuken. Tussen het oude en het nieuwe bos dat Helma aanwijst, lopen ruiterroutes en duiken goed onderhouden etspaden op. „Je kunt hier zo vier dagen rijden zonder over hetzelfde paadje te komen”, verzekert Helma. Ze weet zeker dat mensen wat missen als ze niet in dit gebied komen etsen. Eenzelfde bevlogenheid voor het landschap rond de Drentsche Aa spreekt uit een reactie van André Brasse, coördinator voorlichting en educatie van het IVN Consulentschap Drenthe. „Dit gebied is één open geschiedenisboek”, zegt hij. „De Drentsche Aa is het enige nationale park met een archeologisch reservaat. Er zijn hier karrensporen uit de middeleeuwen bewaard gebleven, hunebedden, galgenvelden, vuurplaatsen. Alle tijdlagen liggen nog open. Mensen mogen hier vrij etsen en wandelen – ze mogen alleen niet graven.”
>>drentscheaa.nl >>paardenprovincie.nl
„Ik ben verknocht aan deze plek” Jan Glas (65) is geboren in een boerderij die pal tegen de Drentsche Aa aanligt. Zijn ouders ook, en zijn grootouders, en hún ouders. Rond de boerderij –in Schipborg– lagen vroeger op hogere gedeelten de akkers, en in lager gelegen weilanden liepen de koeien. Varkens en schapen had de familie ook. Vanaf de jaren ’20 kampeerden mensen hier al bij de boer, vertelt Glas. In 1970 werd de familieboerderij helemaal omgevormd tot kampeerterrein De Vledders. Het landschap van het boerderijlandgoed –20 hectare– is afwisselend, met heideveldjes, zandverstuivingen, een recreatieplas en bos. De kleine akkers waarop ooit voer voor de beesten groeide, zoals haver, zijn nu kampeerplekken. Glas wil nooit weg. „Ik ben geweldig verknocht aan deze plek”, zegt hij. „Toen ik de boerderij overnam, had ik een intensieve baan, en mijn vrouw en ik kregen verschillende keren de gelegenheid te verhuizen. Maar we besloten hier te blijven. Ik heb geen enkele behoefte om waar dan ook heen te gaan en mijn boeken en kranten ergens anders te gaan lezen. De gastvrijheid, rust en eenvoud van deze streek spreken mij aan. Wij zijn hier nog niet bevangen door stress en drukte.”
Triptips ●
●
Op het BALLOËRVELD loopt de grootste schaapskudde (400 schapen) van Drenthe. Mee met de herder? Dat kan (v2.schaapskuddeballoerveld.nl). Vanuit GASTEREN start op 24 mei een wandeling onder leiding van een IVN-gids naar een orchideeënveld. En in ANLOO wordt op zaterdag 21 augustus een historische rechtszitting nagespeeld (drentscheaa.nl).
UIT NEDERLAND
Vakantie... gezellig een dagje Barneveld!
Van harte welkom aan de Nairacstraat. In onze eigentijdse winkel hebben wij volop de ruimte om ons assortiment heel overzichtelijk te kunnen presenteren: Er is een hoek waarin u alles vindt voor kinderen, zoals kinderbijbels, prentenboeken, en spannende series. Onze afdeling theologie is onderverdeeld in onder meer catechismusverklaringen, dagboeken en naslagwerken. Wij hebben een uitgebreide en overzichtelijke wand met verantwoorde leesboeken voor ouderen. Er is een steeds wisselende collectie afgeprijsde boeken, met kortingen die oplopen tot wel 80%. In de kaartenhoek hebt u de keuze uit tal van schitterende kaarten in allerlei formaten, waaronder exclusieve en handgemaakte wenskaarten. Verder hebben wij een gevarieerd aanbod cd’s met gewijde muziek: gemeentezang, koorzang, orgel, instrumentaal, en luisterboeken. Ook bladmuziek, zowel op noten als in klavarskribo, leveren wij uit voorraad. Bovendien maakt een unieke collectie Bijbels in de Statenvertaling deel uit van ons uitgebreide assortiment. Wij zijn gespecialiseerd in antiekgebonden Bijbeltjes met zilveren of gouden slot.
Plezier kun je maken!
Kortom, een oase voor de boekenliefhebber!
Graag tot ziens...
Op vakantiee Nairacstraat 17, 3771 AW Barneveld
tel. 0342 – 41 69 86 maandag: 13.30 - 17.30 uur - dinsdag t/m donderdag: 9.00 - 17.30 uur vrijdag: 9.00 - 21.00 uur - zaterdag: 9.00 - 17.00 uur
www.gebrkoster.nl
zitmeubelen koloniaal blank teak grenen riet en rotan accessoires
Een geslaagde vakantie begint met een dagje uit naar Van Ee. Een strandvakantie? De dagen vliegen om met onze strandsetjes, auto’s, scheppen, ballen, (opblaas)boten enz. Thuis vakantie vieren? Ook dan is een week zó om met je nieuwe zand- & watertafel, in je eigen zwembad, speelhuis of speeltoestel. Liever binnen spelen? Ook dat wordt een feest met een leuk spel, een nieuwe pop, je dartbord bo d of één van de vele leuke andere artikelen. Kom dus snel naar Barneveld en geniet de rest van je vakantie nóg meer! De koffie staat klaar.
en thuis!
verlichting U krijgt tegen inlevering van deze advertentie
Sfeervol Wonen
10% KORTING alleen geldig op het moment van aankoop
www.paulineswoonwinkel.nl Anthonie Fokkerstraat 25 • 3772 MP Barneveld Bedrijventerrein De Briellaerd • Telefoon (0342) 421731
PAGINA 12
UIT NEDERLAND
Scan de QR-code met je smartpho smartphone of iPad en vraag de kortingscode aan!
van DIRECT MEENEMEN
P
GRATIS PARKEREN
Online bestellen:
www.vaneebuitenspeelgoed.nl/uitnl Openingstijden: di. t/m do. 9-17.30 uur, vrij. 9-21 uur, za. 8.30-17 uur
SPEEL T GOED Anthonie A h i Fokkerstraat kk 15 Bedrijventerrein De Briellaerd 3772 MP Barneveld, Tel. 0342 443 437
De Groote Peel: zwerven tussen zonnedauw en veenbes Buitengewoon Grootte: 1500 hectare. Nationaal park sinds: 1 juli 1993. Soort landschap: Hoogveen, water, moeras en kleine stukjes bos. Veelvoorkomende dieren: Bruine kiekendief, gladde slang, libelle. Bijzonderste bewoner: De kraanvogel, trekt in oktober en november vanuit Scandinavië en Rusland naar het zuiden en strijkt elk jaar in het gebied neer om te foerageren. Opmerkelijk: Als het water niet te hoog staat, komen hier en daar vreemde uitsteeksels uit de veenplassen omhoog. Het zijn ‘veenpuisten’, oude resten van omgevallen bomen die jarenlang onder het veen bewaard zijn gebleven.
UIT NEDERLAND
Deltapark Neeltje Jans Daar steek je wat van op!
✃ www.neeltjejans.nl
5
euro
Tegen inlevering van deze kortingsbon ontvangt u 5 euro korting op de entreeprijs.
korting!
Max. 6 personen per bon. Geldig t/m 05-11-11. Niet geldig i.c.m. andere acties/ kortingen.
Dagelijks open van 10.00 - 17.30 uur - E. info@neeltjejans.nl - T. 0111-655655
BOUW GESTART
majestueus wonen op een historische locatie 45 luxe appartementen diverse appartementen met uitzicht over de rivier woonoppervlak van ca. 83 m² tot meer dan 200 m² luxe, complete badkamer met bad en douche balkon of terras, op zuiden of westen berging op de begane grond op loopafstand van winkelcentrum prijzen vanaf 187.000 v.o.n. bouw volgens Garantie Instituut Woningbouw (G.I.W.) bouwer werkt volgens Keurmerk Klantgericht Bouwen politiekeurmerk wonen
krimpen aan de lek
In het centrum van Krimpen aan de Lek, pal aan de oever van de rivier, ontwikkelt Bureau Deltahuis De Prins van Oranje , bestaande uit 45 luxe appartementen, direct achter de dijk gelegen op de hoek Rijsdijk / Hoofdstraat, tegenover de pont naar Kinderdijk.
www.deprinsvanoranje.info Vraag het prospectus aan! Van Herk Makelaardij Tel. (0180) 53 00 00 www.vanherk.nl Uw Makelaar!
Rabo Makelaardij
PAGINA 14 UIT
NEDERLAND
RaboMakelaardij Tel. (0180) 55 00 66 www.rabomakelaardij.nl
Het gevaarlijke veenmoeras maakte in vroeger tijden slachtoffers tekst Pieter Ariese beeld RD, Anton Dommerholt
Donker, dodelijk veenmoeras. Roofridders, dwaallichten en witte wieven. Als je leven je lief was, dan meed je de zompige veenvlakte van de Peel. Vroeger dan. Nu zwerven wandelaars veilig tussen zonnedauw en veenbes. Ooit was het een grote, uitgestrekte vlakte. Angstaanjagend weids, vol duistere geheimen. Die weidsheid is er nog, in zekere zin. Verrassend is dat, want rijdend naar Nationaal Park De Groote Peel, een van de laatste hoogveengebieden in Nederland, is het vooral de intensieve veehouderij die opvalt. Hier verwacht je geen verstilde natuur meer. Voor de argeloze wandelaar die bij bezoekerscentrum Mijl op Zeven zijn auto omruilt voor stevige schoenen en tussen de bosschages door De Groote Peel in loopt, is de overgang dan ook abrupt. Geen megastallen en kale weilanden, maar heide, varens en veengrond. Drie wandelroutes zijn er te kiezen, van 2 (geel), 3 (rood) en 6 (blauw) kilometer. Ze voeren langs donkere veenplassen, die s zomers steeds verder dichtgroeien met hoogveenmos. Feitelijk was dat veenmos de olie van de vroegere Peel. Terwijl het plantje van boven groeit, sterft het van onderen af. Zo vormde zich gedurende jaren een almaar dikker wordend veenpakket. Gewapend met stikker en klotspade trokken massa s turfstekers het nauwelijks begaanbare gebied in. Turf immers maakte goede brandstof. Langs zogenaamde Peelbanen de contouren daarvan zijn nog altijd zichtbaar voerden ze karrenvrachten turfblokken af. De grootscheepse, op sommige plekken zelfs industriële vervening verminkte het
gebied, de komst van landbouw en intensieve veehouderij deed de rest. Van de oorspronkelijk 30.000 hectare hoogveen is nog slechts 1500 hectare over, op de grens van Noord-Brabant en Limburg. Toch is De Groote Peel nu een afwisselend, gevarieerd gebied. Wandelaars lopen vanuit het bezoekerscentrum langs een vogelkijkhut, een uitgelezen plek om in het voorjaar ongezien de broedende kokmeeuwen te bespieden. Want dat is toch vooral waar het natuurgebied vandaag de dag zijn faam aan dankt. Als wetland is het een gewilde plek voor broedvogels van allerlei soorten: de geoorde fuut, de blauwborst en de taigarietgans. De kraanvogel strijkt er neer om te foerageren, op doortocht naar verre oorden. De vogels leggen de wandelaar wel beperkingen op: tijdens broedseizoen en vogeltrek mag van de gemarkeerde routes niet worden afgeweken. Niet erg. Ook wie de paaltjes volgt, leert De Groote Peel kennen. Soms over houten knuppelpaden geen wandelaar is immers gebaat bij natte voeten dan weer over verende zandweggetjes gaat het langs vlonders, een monument voor in de Tweede Wereldoorlog gesneuvelde piloten en een uitkijktoren. Toch komt juist buiten de gebaande wegen de historie van het gebied tot leven. Ongestoord rustend tegen een van de vele berkenbomen merkt de Peelbezoeker hoe als vanzelf de verhalen naar boven komen. Het gevaarlijke veenmoeras maakte in vroeger tijden slachtoffers: argeloze reizigers die na een misstap in de diepte verdwenen. Zo ontstonden tal van volksverhalen en legenden. En zij die er niets hadden te zoeken, meden het gebied. Al moesten ze er een enorme omweg voor maken. Waarschijnlijk komt daar de naam van het bezoekerscentrum vandaan: Mijl op Zeven. Een interessante pleisterplaats waar het goed toeven is. Voor of na de wandeling.
>>nationaal-parkdegrootepeel.nl
„Weids, nat en stil” Natte natuur is het mooist, en water is het bloed van de Peel. „Zonder water geen hoogveen, zonder hoogveen geen Peel.” Boswachter Piet Zegers werkt al sinds 1992 in De Groote Peel en kent het gebied op zijn duimpje. „Ik houd van nat en weids. Zoals de een van spruiten houdt en de ander niet. Voordat ik hier kwam, werkte ik jarenlang in het Waddengebied. Dat is ook nat. En weids.” Het unieke karakter van De Groote Peel –vochtig veengebied– vraagt voortdurende aandacht, zegt hij. „De Peel is te vergelijken met een omgekeerd bord. Dat vraagt om slim waterbeheer. Doe je niets, dan stroomt het water weg naar lagere delen en kan het veenmos niet gedijen.” Dus werden er aan de grenzen van het natuurgebied dammen aangelegd. „Bufferzones tussen de intensieve veehouderij en de natuur moeten voorkomen dat al te voedselrijke grond zijn klauwen uitstrekt naar het veen.” En er kwamen IJslandse paarden en limousins, grazers die opschot wegvreten. „Doen we niets, dan staat hier over tien jaar een groot berkenbos.” Zo blijft De Groote Peel met hard werken wat het is, aldus Zegers: „Stil en open, een puur wandelgebied.”
Triptips ●
●
●
In ASTEN bevindt zich het Nationaal Beiaard- en Natuurmuseum (museumasten.nl). Openluchtmuseum Eynderhoof (eynderhoof.nl) in NEDERWEERTEIND voert de bezoeker terug naar het jaar 1900. Streekverhalen, sagen en legenden komen tot leven in streekmuseum ’t Land van Peel en Maas in HELDEN (museumpeelenmaas.nl).
UIT NEDERLAND
Zaterdag 25 juni 2011 Seminars Kinderprogramma Spreker: Henk Stoorvogel Samenzang
Braderie
Worshipnight met Gerald Troost
Aanmelden: www.dehoop.org
Gastenweken Bustochtweken Studieweekends Conferenties Groepsaccommodatie High tea’s
Gastenweken 2-9 juli, 6-13 en 20-27 augustus
Bustochtweken 16-23 juli, 30 juli-6 augustus en13-20 augustus
Misschien is ook een bijbelstudie(mid)week iets voor u? De volgende data staan gepland: • 9-16 juli: Bijbelstudievakantieweek met Bert van Twillert. Thema: ‘Jezus’ voetsporen volgen in de Psalmen’. Het Brandpunt Postweg 18 3941 KA Doorn 0343-412332 info@hetbrandpunt.nl
• 5-9 september: Bijbelstudiemidweek met Gerrit Leuvenink. Thema: ‘Toegewijd geloof’
n
Meer informatie? Vraag ons gratis jaarprogramma aan of kijk op
www.hetbrandpunt.nl
Hartverwarmend!
PAGINA 16
UIT NEDERLAND
Forteiland Pampus & bewoner Maartje Terwindt (36) tekst Gisette van Dalen-Heemskerk beeld RD, Anton Dommerholt
„Het fundament van onze fortwachterswoning op het eiland Pampus legden de Duitsers tijdens de Tweede Wereldoorlog. De muren op de begane grond zijn een meter dik. En de ramen zitten op schouderhoogte. Als we in de kamer zitten, kunnen we alleen door twee deuren die er later in gezet zijn naar buiten kijken. Dat komt doordat onze woning oorspronkelijk als bunker was bedoeld. Pas in de jaren 80 is zij afgebouwd. Drie jaar geleden is het huis compleet gerenoveerd. Sinds die tijd tocht het niet meer. Ook kunnen we altijd over warm water beschikken. Overigens komt dat wel uit een grote watertank. En onze vuilnis brengen we zelf naar de wal. Samen met mijn vriend Kris van de Voorde woon ik hier sinds begin 2008. Vorig jaar is onze baby Olivier geboren. Dat maakt dat je alles beter moet
plannen. Maar de sleur slaat nog niet toe. Je beleeft de seizoenen veel intenser. Heel vaak krijg ik de vraag of ik het op Pampus niet eenzaam vind. Daar geef ik inmiddels een standaardantwoord op. Eenzaamheid hangt niet af van de plek waar je woont. Je kunt je midden in een drukke stad ontzettend alleen voelen. Als je maar gelukkig bent, dan ben je nergens eenzaam. Onze woonsituatie kun je het beste vergelijken met die van een afgelegen boerderij. Bij ons zit er alleen een stukje water tussen ons en onze buren. Wij moeten 3 kilometer varen om aan wal te komen. Ach, andere mensen staan dagelijks in de file. In de wintermaanden is forteiland Pampus gesloten. Maar van 1 april tot 1 november komen er hier zo’n 35.000 bezoekers langs. Vanaf IJburg en Muiden gaat er een veerdienst. Ook leggen mensen spontaan hun bootje vast. Overdag is het dan druk. Maar ’s nachts is het eiland ter grootte van vier voetbalvelden weer voor ons drieën.”
UIT NEDERLAND
PAGINA 17
Als u staat op kwaliteit zit u goed bij Soet
Het zwembad is open! Wij zoeken nog PABO studenten voor het recreatieteam
Kom gezellig naar ons: samen zingen, spelen en sporten enz. T.h.: 4- tot 10-pers. acc. Groepsaccommodaties tot 50-personen en kampeerplaatsen
Voor- en naseizoen V.a. € 150,- p.w. 2-pers. stacar./bung. € 150,- p./14 dgn, toerpl. 2 pers. (niet in schoolvak.)
Comfort op maat Wat is er heerlijker dan een op uw persoonlijke wensen af te stemmen relax-fauteuil. Of u nu een fauteuil zoekt om ontspannen te kunnen lezen of om te genieten van muziek. Bij Soet wonen & slapen vindt u een uitgelezen aanbod relaxfauteuils van gerenommeerde leveranciers in uiteenlopende prijsklassen. Van eenvoudig en degelijk tot zeer comfortabel met een Sta-Op-voorziening. Voor een fauteuil die past bij uw wensen en behoeften, zit u goed bij Soet. U bent welkom in onze showroom. Wij adviseren u graag voor de beste persoonlijke keuze. MEUBELEN
Het land van Bartje en de Reuzen Ellert en Brammert. www.wolfskuylen.nl In het hoogseizoen verhuren wij de groepsaccommodatie aan grote gezinnen, familie of vriendengroep.
Zwemb./waterglijbaan Recreatieprogramma Speeltuin Tennisbaan Sportveld Kantine enz.
GORDIJNEN AL 70 JAAR EEN VERTROUWD ADRES
Hoofdstraat 11-13 – Bergambacht 0182-351518 – www.soetwonen.nl
ZONWERING LINNENSHOP SLAAPKAMERS VLOERBEDEKKING
PAGINA 18
UIT NEDERLAND
Christelijk vakantiepark en camping ”De Wolfskuylen” Holtweg 9, 7863 TA Gees (Dr.) 0524 - 58 15 75
Zuid-Kennemerland: bloemrijke duinvalleien Buitengewoon Grootte: 3800 hectare. Nationaal park sinds: 1995. Soort landschap: Duingebied. Veelvoorkomende dieren: Nachtegaal, zandhagedis, parelmoervlinder, bontbekplevier. Bijzondere plantensoorten: Parnassia, duizendguldenkruid, orchidee, boshyacint. Bijzonderste bewoner: De vos, sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw weer terug. Opmerkelijk: Eind negentiende eeuw begon men met waterwinning. Het grondwaterpeil zakte, waardoor bomen doodgingen en vochtige duinvalleien verdwenen. Inmiddels is de waterwinning gestopt. De parnassia bloeit weer en de kleine watersalamander is ook terug.
UIT NEDERLAND
! E L A S M O O R W O H S A MEG Vele showroommodellen met hoge kortingen! Wees er snel bij!
Bedombouw Fresno compleet
Boxspringset Basic
Boxspringset Economic
van € 2.461,- VOOR € 1.695,-
van € 1.900,- VOOR € 1.295,-
van € 2.995,- VOOR € 1.995,-
Uitrijdbaar ledikant Calgary van Vroomshoop
van € 3.545,- VOOR € 2.495,-
180x200 Elektrisch verstelbaar Incl. 2 x Schotelbodem en 2 Nasa matrassen
180x200 vlak. complete set Natuurlatex dekmatras
180x200 Elektrisch verstelbaar. Complete set met latex dekmatrassen
180x200 compleet met matrassen, inzetboxsprings en nachtkastjes
Schuifdeurkast Miami
Draaideurkast Murano
Hoog Laag bed Derby
Seniorenbed Hamilton
van € 1.031,- VOOR € 750,-
van € 2.920,- VOOR € 1.495,-
van € 1.743,- VOOR € 1.099,-
3-deurs 250 cm breed
4-deurs topkwaliteit draaideurkast 195B 223H 59D
van € 865,-
VOOR € 519,-
90x200 Inclusief papegaai, Inclusief matras
90x200 inclusief bodem en matras
Ledikant Fargo
Ledikant Noud
Linnenkasten, Boxsprings, Matrassen, Complete slaapkamers, Seniorenbedden, Nachtkastjes, Ledikanten, Comfortbedden, Hoog Laag bedden enz.
www.nestorleven.nl Handelsweg 30 3881 LS PUTTEN T 0341 363577 info@nestorleven.nl
PAGINA 20
UIT NEDERLAND
van € 2.297,- VOOR € 1.499,-
180x200 vlak. Complete set. Incl. 2 42-lats bodems en Nasa matrassen
van € 2.806,- VOOR € 1.995,-
160x200 vlak. Massief eiken White Wash Inclusief 2 bodem en 1 groot matras
De parnassia bloeit naast het Thijssebosje en in de verte ruist de zee tekst Ellen van de Beek beeld RD, Henk Visscher
Duik met een gps in de geschiedenis – wandelend door de achtertuin van de Randstad. Je weet het natuurlijk allang. De grond waarop je staat, woont, zit en loopt, diende vroeger ook al ergens toe. Alleen, wanneer sta je daar eigenlijk bij stil? Nou, bijvoorbeeld tijdens een cultuurhistorische wandeling door de Kennemer Duinen. In een natuurgebied lijkt historie wat minder concreet aanwezig je hebt er geen jarendertighuizen of historische geveltjes of een middeleeuwse kerk maar dat is schijn, ontdek je al kort na de start van de tocht. Je hebt een gps meegekregen van het behulpzame meisje dat achter de balie zit in Bezoekerscentrum De Zandwaaier aan de Zeeweg in Overveen, en na even prutsen weet je hoe hij werkt. Je kunt hem alleen niet zomaar aan het koordje om je nek laten bungelen, want dan verliest hij het signaal. Het beste is, had het meisje uitgelegd, om hem horizontaal te houden. Ze gaf je ook een mooi papieren gidsje mee, met informatie over de historische plekken waar het global positioning system je zo meteen zou brengen. Dat was een goede geste, want als de gps je feilloos naar parkeerterrein Koevlak heeft gebracht, sta je daar toch een beetje verdwaasd te kijken. Je voelt je een beetje staan, jij, de historiewandelaar wiens hart hier dan dus sneller zou moeten kloppen, hier op het Koevlak. Maar je ziet een saai parkeerterrein met in een hoek een touringcar en verder niets. Het gidsje brengt leven in de brouwerij. Die vertelt je dat hier aan het einde van de achttiende eeuw de koeien van Maatschappij Middenduin graasden. Die maatschappij bestond uit veertien enthousiaste pioniers die de nutteloze wildernis die het duingebied was wilden herscheppen in vruchtbare akkers. Ze verbouwden
er rogge en aardappelen en lieten er runderen, varkens en schapen grazen. De rechthoekige vlakte waarop je nu naar een touringcar staat te kijken, heeft nog dezelfde vorm als de akkers van toen. De pioniers moesten opgeven, want het zand stoof te veel. Helaas, denk je, en je ziet geen touringcar, maar een boer met een gelooide huid en grote handen. Hij ploegt, stopt, staart richting zee. De wind nam weer veel zand mee vandaag. Je loopt verder, langs een paar bejaarde eiken naar t Wed, een mooi duinmeer waarvan je denkt dat het daar altijd al zo gelegen heeft, maar waarvan de gids zegt dat het hier in 1957 pas werd gegraven. De reden vind je een intrigerende. De mensen hadden de oorlog achter de rug en de wederopbouw was zo n beetje aan het lukken allemaal en toen hadden ze meer vrije tijd en die besloten ze ook leuk te gaan besteden door dagjes weg te gaan. Naar de duinen en het strand bijvoorbeeld, maar er was vrees dat de natuur onder al die bezoekers zou lijden. Dus werden de kwetsbare gebieden afgesloten met prikkeldraad en werd een meertje gegraven op een wat weerbaarder plaats, om de toeristen daarheen te lokken. Je wandelt langs duinen met plukjes bomen erop en je leert dat dat de zogenaamde Thijssebosjes zijn, bomen die daar in de jaren dertig geplant zijn op advies van de bekende natuurbeschermer Jac. P. Thijsse. Bomen voorkwamen verstuiving, maar doordat ze alleen op de duintoppen kwamen, behield het gebied zijn karakteristieke uitstraling en werden de bloemrijke duinvalleien gespaard. Die valleien zijn prachtig. Het is stil. Het is mooi. Je kunt je maar moeilijk voorstellen dat hier jaren geleden verzetsstrijders werden gefusilleerd en begraven. Hannie Schaft het meisje met het rode haar was een van hen. Een eenzaam kruis staat ter gedachtenis op een duintop. In de berm bloeit de parnassia.
„Ik móést elke week het duin in” Tom in den Bosch (58) werkt en woont in het Nationaal Park ZuidKennemerland. Al zijn hele leven. „Als jochie ging ik al elke week met mijn vader mee het duin in. Ik móést. Daar krijg je wel een tik van mee.” In den Bosch raakte verslingerd aan de duinen. Op zijn zestiende ging hij aan het werk op het Kraansvlak, toen nog particulier terrein van „mijnheer Andriessen”, directeur van Havenbedrijf Rotterdam. Twaalf jaar werkte hij er met veel plezier. Toen werd de boel verkocht en zat hij zonder werk. „Ik ben als vrijwilliger bij Staatsbosbeheer aan de slag gegaan en heb laten vastleggen dat zodra er iemand weg zou gaan, ik diens plek in mocht nemen. Dat is allemaal goed gelukt, want al vrij snel kon ik de duinwachter opvolgen en mocht ik in zijn huis wonen.” Bij Staatsbosbeheer behoort In den Bosch inmiddels tot de oudere garde, maar toch heet zijn functie ”boswachter junior”. „Ik wil geen boswachter worden, want tegenwoordig zitten die vier dagen per week achter de computer. Daar word ik diep ongelukkig van. Ik ben altijd buiten. Waarom ik zo van de duinen houd? Gewoon. De ruimte. De zee of zo. Niet dat ik er elke dag kom, maar hij ruist altijd, achter de duinen.”
Triptips ●
●
●
>>npzk.nl
Van de duinen naar de stad. HAARLEM biedt veel historie, leuke winkels en musea (haarlem.nl). In de monding van het Noordzeekanaal ligt Forteiland IJMUIDEN (forteiland.nl). Aangelegd rond 1885 als verdedigingspost van de toegangspoort tot Amsterdam. Linneaeushof: Europa’s grootste familiespeeltuin in BENNEBROEK (linnaeushof.nl).
UIT NEDERLAND
Voorjaarsactie*
Wij jarig, u het voordeel! Profiteer van deze unieke actie
40
40
7
40
KADO!
dagen
KADO!
zaterdagen
bij een
bij een
bij een
bij een
Volledig
WeekendPlus
Zaterdag
E-paper
abonnement
abonnement
abonnement
abonnement
dagen
• 6 dagen p/wk. de papieren krant incl. toegang tot de e-paper
• elke vrijdag en zaterdag de papieren krant, 6 dagen p/wk. toegang tot de e-paper
KADO!
• elke zaterdag de papieren krant
dagen
KADO!
• 6 dagen p/wk. toegang tot de e-paper
*deze aanbieding is geldig t/m 13 juni 2011
Pak uw voordeel op www.RDisjarig.nl/voorjaarsactie
Sallandse Heuvelrug: domein van de kale jonker Buitengewoon Grootte: 2700 hectare. Nationaal park sinds: 2004. Soort landschap: Bos, heidevelden, graslanden en akkers. Veelvoorkomende dieren: Nachtzwaluw, roodborsttapuit, watervleermuis, zandhagedis. Bijzondere plantensoorten: Jeneverbes, grondster, zonnedauw, hondsviooltje, kleinswarkruid, beenbreek. Bijzonderste bewoner: Het korhoen. Opmerkelijk: Bij Haarle loopt een kinderwandelroute. Kinderen ontmoeten Joep de Eekhoorn. Joep is gastheer voor de speelroute vanaf bezoekerscentrum Sallandse Heuvelrug.
UIT NEDERLAND
YALP PANNA Panna is een nieuwe kijk op voetbal, een rage die blijft.
Heerlijk lezen in de vakantie? Deze prachtige romans krijgt u van ons cadeau!
YALP SONA Een interactief geluidsspel voor elke leeftijd met vele mogelijkheden.
• Forellenkwekerij • Rondleiding met DVD-presentatie • Speeltuin met spectaculaire glijbanen (o.a. een waterglijbaan) • Trampolines • Minicarbaan • Kanovijver • Pontjes • Speelboot • Gezellig restaurant • Ruime (gratis) parkeergelegenheid. KAARSENMAKERIJ EMST Op ambachtelijke wijze kunt u zelf uw eigen kaarsen dompelen en kleuren: een leuke bezigheid voor jong en oud! OPENINGSTIJDEN: kijk op WWW.SMALLERT.NL
Smallertsweg 8 • 8166 KD Emst • Tel. Forellenkwekerij (0578) 66 16 21 Tel. Kaarsenmakerij (0578) 66 16 32 • E-mail: info@smallert.nl Internet: www.smallert.nl • AFSLAG A50 ‘EPE-NUNSPEET’ of ‘VAASSEN-TERWOLDE’
Deze twee prachtige, gebonden romans ontvangt u als GRATIS welkomstgeschenken!
Leest u ook zo graag boeken met verhalen van alledag voor mensen van vandaag? Geschreven door Nederlandse auteurs van reformatorische huize? Romans met een boodschap, die niet alleen tot nadenken stemmen, maar die ook een prettige ontspanning vormen voor u en uw gezinsleden? Dan bieden wij u nu heel veel leesvoordeel aan als lid van de bekende Citerreeks. U krijgt dan twee keer per jaar (in maart en september) twee boeiende romans thuisbezorgd voor de allerlaagste prijs: slechts € 8,95 per titel (exclusief € 1,50 per boek als bijdrage in de verzendkosten). Dat betekent dat u profiteert van bijna 40 procent korting op de winkelprijs! Bovendien ontvangt u van ons 2 eerder verschenen romans, ‘De verlatene’ en ‘Onverwerkt verleden’ ter waarde van maar liefst € 27,90 helemaal gratis! De nieuwe romans van de septemberzending
Bon
Ja, noteer mij als lid van de boeiende Citerreeks. Ik ontvang dan twee keer per jaar een zending van twee gloednieuwe, gebonden romans thuis. Per roman betaal ik slechts € 8,95 (exclusief € 1,50 portobijdrage per boek). Bovendien ontvang ik geheel gratis (dus ook zonder portokosten) twee prachtige, eerder verschenen Citerromans ‘De verlatene’ en ‘Onverwerkt verleden’ als uitnodigende WELKOMSTGESCHENKEN. Naam: Adres: Postcode/Plaats: Telefoon:
E-mailadres:
Bank-/girorekening: Datum:
∫ Ik machtig hierbij uitgeverij Kok het bedrag van de boeken per zending automatisch van mijn rekening af te schrijven. ∫ Ik ontvang liever een acceptgiro per zending (administratiekosten € 1,50). Elke Citer-zending wordt per post bij u thuisbezorgd (de pakketjes passen door de brievenbus). De nieuwe jaargang start in
✁
Handtekening:
volle jaargang abonnee bent geweest en uw schriftelijke opzegging vóór 1 augustus is ontvangen.
UITGEVERIJ KOK, ANTWOORDNUMMER 244, 4000 VB TIEL
11NL01
september 2011, maar u kunt ieder gewenst moment lid worden. Het abonnement kan worden beëindigd indien u minstens één
De Kleine Belties
TEL. 0344-637085 / OPGEVEN VIA INTERNET KAN OOK: WWW.CITERREEKS.NL
PAGINA 24
UIT NEDERLAND
Ik krijg er echt kippenvel van als ik ze, met hun felrode staart, zie springen tekst Ad Ermstrang beeld RD, Anton Dommerholt
Tot ver over de landsgrenzen is het natuurgebied bekend door de aanwezigheid van Nederlands laatste populatie korhoenders. Maar Nationaal Park Sallandse Heuvelrug heeft meer te bieden. „De hoogteverschillen, de uitgestrekte heide en het uitzicht doen on-Nederlands aan.” In de verte tekenen enkele nietige zwarte streepjes zich af tegen de door witte wolken lichtgekleurde lucht. In het zuiden de Lebuïnuskerk, in het westen de Peperbus (toren van de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek). Respectievelijk Deventer en Zwolle. Zo ver het oog reikt is er rondom verder niets dan glooiende heidevelden, bossen en akkers. Dit is toch fantastisch? Geen horizonvervuiling, waar vind je dat in Nederland? Arend Spijker blikt vanaf de Oasekop, een van de hoogste punten van de Sprengenberg, uit over de omgeving. Hij bekleedt de bijzondere functie van gastheertoezichthouder. De Sallandse Heuvelrug dankt zijn bekendheid vooral aan de aanwezigheid van de korhoender. Liefhebbers uit binnen- en buitenland trekken in het vroege voorjaar urenlang door het park om op beschutte plekjes te turen naar het baltsen van de blauwzwarte hanen. Spijker is er lyrisch over. Ik krijg er echt kippenvel van als ik ze, met hun felrode staart, soms wel een meter boven de heide uit zie springen. Ondanks alle inspanningen van de beheerders neemt de populatie af. Telde het gebied jarenlang zo n twintig of meer hanen, in het voorjaar van 2010 zijn er slechts zeven gesignaleerd. Gevreesd
wordt dat ook niet door het nationaal park te beïnvloeden factoren, zoals het klimaat, een rol spelen bij het verdwijnen van de dieren. De Sallandse Heuvelrug heeft meer te bieden dan de korhoender. Dankzij alle beheersmaatregelen die het deze zeldzame vogel zo aangenaam mogelijk moeten maken gedijen bijzondere diersoorten zoals nachtzwaluw, zandhagedis en roodborsttapuit er prima. Langs een van de hellingen van de Sprengenberg bevindt zich een uniek kwelgebied op 35 meter boven NAP: zogenaamd hellingveen. Daar groeit onder meer de enige beschermde distel van Nederland, de kale jonker, en komt het bijzondere zilveren maanvlindertje voor. Het nationaal park startte in 2000 door de samenwerking van Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer en kreeg in 2004 de of ciële status. Het omvat een groot deel van het eivormige gebied tussen Nijverdal, Holten en Rijssen, aan de noordzijde grofweg begrensd door de N35, in het zuiden door rijksweg A1. Het gebied wordt gedeeltelijk afgeschermd door twee grote particuliere landgoederen. Vroeger was er nog veel meer land in bezit van de voormalige textielbaronnen, Ze gebruikten de woeste gronden voor de bouw van landhuizen, de aanleg van karakteristieke lanen en als jachtgebied. De Sallandse Heuvelrug kenmerkt zich door het droge en uitgestrekte heidelandschap, maar heeft ook gebieden met oude akkertjes en uitgestrekte bosgebieden. Het park wordt doorkruist door een in de jaren zestig aangelegde asfaltweg van Nijverdal naar Holten. De route wordt s nachts afgesloten. Bijzonder is het Natuurdiorama Holterberg, waar tegen betaling een van de grootste collecties opgezette Europese diersoorten bezichtigd kan worden: meer dan 500.
„Maximale beleving seizoenen” Sinds zestien jaar woont Sjaak van Dijk met zijn gezin in een vrijstaande woning in Nationaal Park Sallandse Heuvelrug. Boven op de ‘berg’, net buiten Nijverdal. Die helling is ook het enige nadeel, lacht hij. „Als je met de fiets naar huis komt, moet je stevig trappen.” Van Dijk, afkomstig uit Harskamp, kwam naar Salland toen hij de functie van boswachter kreeg bij Staatsbosbeheer, de eigenaar van zijn woning. Nu is hij nog enkele dagen aan de natuurbeheerder in dienst en werkt hij daarnaast als kleine zelfstandige. Hij woont op een unieke plek. „Er is maar één ander huis in het park. Maar dat staat op de nominatie om als woning te verdwijnen.” Hoewel hij slechts op 300 meter afstand van het bezoekerscentrum woont, heeft hij geen last van toeristen. „Het centrum fungeert als een verzamelplaats, de wandelroutes liggen op een behoorlijk afstand.” Het wonen in een beschermd gebied heeft veel voordelen, vindt hij. „Je beleeft de seizoenen hier maximaal. Vanmorgen stonden we nog te kijken naar een ree, pal voor het raam. We genieten van de grote tuin, houden schapen, bijen en kippen en hebben een hond. Ook mijn vrouw wil hier nooit meer weg.”
Triptips ●
●
●
>>np-desallandseheuvelrug.nl.
In de zomervakantie zijn er in RIJSSEN de bekende grote lommerdmarkten (vvvrijssen-holten.nl). Een regenachtig dagje is een geschikt moment voor een bezoek aan het Brandweermuseum (brandweermuseum.nl) of het Leemspoor (leemspoor.nl), beide eveneens in RIJSSEN gevestigd. NIJVERDAL heeft een oorlogsmuseum (memorymuseum.nl).
UIT NEDERLAND
De Alde Feanen: nooit helemaal verlaten Buitengewoon Grootte: 4000 hectare. Nationaal park sinds: 26 april 2006. Soort landschap: Veenplassen, rietlanden, moerasbossen. Veelvoorkomende dieren: Ree, vos, meervleermuis. Bijzonderste bewoner: De roerdomp. Zijn roep klinkt alsof er iemand op een holle boomstam slaat. Zodra er gevaar dreigt, strekt de roerdomp zijn nek en lijkt hij net een bosje riet. Opmerkelijk: In de westhoek van De Alde Feanen staat een boerderij met de naam Cuba. Omdat ze zo geïsoleerd lag van de rest van de wereld, zei een bezoeker eens: „Het lijkt Cuba wel.” Sindsdien noemde de bewoners hun boerderij naar het eiland in de Caraïbische Zee.
PAGINA 26
UIT NEDERLAND
Mooiste plekjes van het jongste nationaal park alleen per boot bereikbaar tekst Gerco Verdouw beeld RD, Anton Dommerholt
De mooiste plekjes van De Alde Feanen zijn alleen over het water te bereiken. ’s Zomers krioelt het van de jachtjes, kano’s en andere vaartuigen. Buiten de zomer de schoonheid van het jongste nationaal park van Nederland ontdekken is veel leuker omdat het een stuk rustiger is. Deze sloot kun je in de zomervakantie oversteken door van het ene op het andere bootje te springen , zegt Anton Huitema, varend op de Langesleat, oftewel de lange sloot. De medewerker van het It Fryske Gea is net per boot met een groep bezoekers bij het bezoekerscentrum in Eernewoude vertrokken. Hij geeft samen met Sjoukje een vaarexcursie voor zo n dertig vooral oudere bezoekers. Excursieboot de Blaustirns vaart op zonne-energie en is geschikt om ook mindervalide mensen een goed beeld van het nationaal park te geven. De naam Blauwstirns is ontleend aan het Friese woord voor de zwarte stern. Deze vogel rukt op in het natte gebied. Huitema: Doordat het water steeds schoner wordt, groeit er steeds meer krabbenscheer. Voor de zwarte stern is deze waterplant onmisbaar om te broeden, dus hoe meer krabbenscheer, hoe meer zwarte sterns. De zwarte stern is niet de enige soort waar het goed mee gaat in het nationaal park. Steeds meer bijzondere vogels vestigen zich er, zoals het baardmannetje, de waterral en de roerdomp. In 2008 werd de otter weer gesignaleerd in De Alde Feanen. Dit roofdier eet graag vis en dat zit er volop in het gebied. Niet voor niets is het ook erg in trek bij sportvissers. Terwijl Huitema honderduit vertelt over
De Alde Feanen, glijdt de Blaustirns door de talloze vaarten en plassen van het nationaal park. Omdat het wat miezert, zijn er weinig andere vaartuigen te bekennen. Op een van de plassen dobbert een skûtsje (Fries voor schuitje). De bruine zeilen vangen maar weinig wind, waardoor het schip amper vooruit komt. Een groep jongeren in regenjassen kijkt verlangend naar de Blaustirns, waar we warm en droog zitten. Het echtpaar Pecht uit het Friese Twijzel doet de vaarexcursie om interessante weetjes en plekjes te ontdekken. Ieder jaar varen de 65-plussers wel eens met hun jachtje door De Alde Feanen. Maar we komen nu op plaatsen waarvan we niet wisten dat ze bestonden. We gaan die komend seizoen zeker met onze eigen boot bekijken. De Pechten vinden Friesland een eldorado wat varen betreft. We komen oorspronkelijk uit Den Haag en hebben op verschillende plaatsen in Nederland gewoond. Maar we zeiden altijd tegen elkaar: Als we met pensioen zijn, gaan we in Friesland wonen. Nu is het zo ver en het bevalt ons prima. Opvallend voor zo n uitgestrekt natuurgebied is dat je je tijdens een vaartocht door De Alde Feanen nooit helemaal verlaten voelt. Altijd is er wel enige bebouwing in de buurt. Of het nu een vakantiehuisje, een luxe villa of een boerderij is. Neem nu de Sietse Maaikesleat, een sloot met brede rietkragen, dwars door de natuur. Volgens Huitema het mooiste plekje van De Alde Feanen. Het is er inderdaad prachtig, maar aan begin staat wel een recreatiewoning met bijbehorende opstallen te koop voor ruim 1,2 miljoen euro. Huitema: Van de 4000 hectare nationaal park is inderdaad 1000 hectare particulier bezit. Meer komt er niet bij. Al in 1938 zijn er zijn strenge regels afgesproken over de bebouwing. Alles wat er toen stond, mag blijven staan. Nieuw bouwen mag alleen op de plek waar al iets stond.
„De grote variatie, die is uniek” „Het mooie en het unieke van De Alde Feanen vind ik de grote variatie in het gebied. Zomerpolders, veenplassen, rietlanden, moerasbossen, natte hooilanden en smalle vaarten wisselen elkaar af.” Anton Huitema (42) werkt al bijna twintig jaar bij It Fryske Gea en kent het gebied op zijn duimpje. „Zeker mensen die van water houden, kunnen hier hun hart ophalen. Bezoekers van buiten Friesland komen vooral in de zomervakantie, de Friezen komen buiten het seizoen, omdat het dan zo lekker rustig is.” Een aanrader vindt Huitema de kano-excursie die It Fryske Gea organiseert. „Dan gaan we ook de plassen op die voor iedere andere bezoeker verboden gebied zijn. Schitterend!” De kano-excursies zijn al snel volgeboekt, dus wie mee wil, moet niet te lang wachten. Wel is het op diverse plaatsen mogelijk zelf een kano te huren. Samen met de politie houden de medewerkers van It Fryske Gea de watersporters goed in de gaten. „In de meeste vaarten mag hier maximaal 6 kilometer per uur worden gevaren. Maar de laatste tijd komen er steeds meer jongeren met snelle boten deze kant op. We moeten nogal eens een bekeuring uitschrijven.”
Triptips ●
●
●
>>dealdefeanen.nl
In EERNEWOUDE bevinden zich behalve het skûtsjemuseum De Stripe (houtenskutsje.nl) ook meubelmakerij Wester en Galerie Koopmans (galeriekoopmans.nl). De grootste botenboulevard van Nederland is in GROU, vindt Aquaverium (aquaverium.nl). Waterdieren kijken kan in Aqua Zoo Friesland, ten oosten van LEEUWARDEN (frieslandzoo.nl).
UIT NEDERLAND
PAGINA 27
De Maasduinen: oase van rust Buitengewoon Grootte: 4500 hectare. Nationaal park sinds: 1996. Soort landschap: Bossen, heidevelden, stuifzanden, beken, plassen en vennen. Gelegen op een hoge zandrug. Bevat de langste rivierduinengordel van Nederland. Veelvoorkomende dieren: Marterachtigen (bunzing, das, hermelijn, wezel), reptielen en amfibieĂŤn, vogels, vleermuizen en insecten, waaronder 26 soorten libellen. Bijzonderste bewoner: De Europese kraanvogel rust tijdens zijn trektocht in het voor- en najaar in De Maasduinen. Het dier prijkt in het logo van het nationaal park. Opmerkelijk: In het park liggen zogeheten paraboolduinen, duinen in een hoefijzervorm.
PAGINA 28
UIT NEDERLAND
Rode mountainbikeroute is een eitje voor een beetje etser tekst Gert de Looze beeld RD, Henk Visscher
„Het is soms pittig doortrappen in het glooiende landschap”, waarschuwt de site van De Maasduinen. Dat blijkt reuze mee te vallen. Alle tijd dus om volop van het groen te genieten. Hoewel, de rode ATB-route bevat een paar venijnige klimmetjes. Stel dat er een wedstrijd wordt uitgeschreven voor het bijzonderst vormgegeven nationaal park. Zeker weten dat De Maasduinen in Noord-Limburg met de hoofdprijs aan de haal gaat. Dit plukje groen, gelegen tussen de Maas en Duitsland, is zo n 30 kilometer lang en nergens breder dan enkele kilometers. In zo n langgerekt gebied afwisselende mountainbikeroutes uitstippelen, betekent woekeren met de ruimte. De beheerders van De Maasduinen bedachten een uitstekend bewegwijzerde rode (28 km), blauwe (16 km) en groene route (26 km) in de omgeving van Bergen. De laatste tocht voert ook door Duitsland. Fietsers van de rode route passeren de smalle strook naast het Reindersmeer twee keer, maar dat is absoluut geen straf. De tochten kunnen op verschillende plekken worden gestart worden. Onder meer bij restaurant De Wellsche Hut in Well, op een steenworp afstand van de oosterburen. De omgeving waar Jan den Duvel ooit een logement voor daklozen en stropers had. De rode ATB-route begint net na een etsknooppuntenbord. Heuvelopwaarts. Het asfalt maakt plaats voor rulle ondergrond. Wie onvoldoende vaart heeft, staat weer met beide benen op de grond. De plotselinge afdaling vraagt ook aandacht. Zo n start lijkt een voorbode voor vuur-
werk, maar dat pakt anders uit. De tocht voert veelal over vlakke, gebaande wegen. Een lichte stijging in het landschap slokt af en toe wat extra calorieën op. Mountainbikers krijgen alle tijd om de omgeving in zich op te nemen. Naaldbos, in de jaren veertig aangeplant om gebruikt te worden in de mijnbouw, heeft hier de overhand. Loofbomen en struiken winnen echter terrein. Het bos wordt afgewisseld met heidevelden en soms akkerland. De zandheuvels van De Maasduinen zijn vooral op dunbeboste plekken te bewonderen. Het Reindersmeer voorbij razen, is ondenkbaar. Bij zo n weids uitzicht kun je niet van de remmen afblijven. Ook vanwege het gegak van ganzen en het golfgeklots in de grote ontzandingsplas. Zwemmen is hier not done, maar twee honden hebben daar lak aan. Andere dieren laten zich weinig zien, gelukkig wel horen. Het krekelconcert is niet te versmaden en het geroffel van een specht geeft het gevoel niet alleen aan het werk te zijn. Mountainbikers zijn de grote afwezigen op deze zonnige zaterdag, in tegenstelling tot wandelaars en etsers. De laatsten willen het asfalt best met mountainbikers delen, maar wagen zich niet op de zandpaden van zo n 15 centimeter breed. Ze beginnen al helemaal niet aan de steile hobbels op twee derde van de route. Hoewel je je soms omhoog moet vechten, is deze rode route een eitje voor een beetje etser. Iedereen is vrij van de uitgestippelde route af te wijken. Om te ontdekken dat De Maasduinen nog meer moois petto hebben. Een aanrader vormt de Looierheide ten oosten van Wellerlooi vanwege het prachtige zicht op het lager gelegen Heerenven. Net als veel plekken in dit gebied een oase van rust. Een heerlijk oord voor bezinning.
„Toeterende kraanvogels” „Het is een feest om zo vrij, zo stil en volledig tussen het groen te wonen.” Keesjan van den Herik, Ilse Verkaart en hun dochter Sacha (2) zijn nog altijd dolblij met hun stek, even buiten Wellerlooi. Zeven jaar geleden streek het echtpaar in Noord-Limburg neer. „We kwamen uit Nijmegen en we wonen nu in De Maasduinen aan de onverharde Bosrandweg, waar drie huizen staan. Het paard van mijn vrouw staat in een weitje achter ons huis.” Van den Herik groeide op in Sliedrecht. Ook in Wellerlooi heeft hij een rivier in de buurt. „’s Nachts hoor ik boten over de Maas varen en nachtzwaluwen snorren in het bos. Waar vind je zo’n plek? Ik houd van Schotland. Als ik hier op een mistige winterdag door de duinen loop, doet dat Schots aan.” Met een paar stappen staat de inwoner van Wellerlooi in het bos. Hij geniet met volle teugen van de natuur. „Ik houd van hardloopen en mountainbiken en een wandeling bij maanlicht is ook niet te versmaden. Er lopen reeën in onze tuin, de rugstreeppad bivakkeert in de wei, terwijl de kraanvogels soms voorbijkomen. Het getoeter van deze vogels kende ik van vroeger, van dierentuin Blijdorp. Hier vliegen deze dieren over ons huis!”
Triptips ● ●
●
>>np-demaasduinen.nl >>lemmentweewielers.nl
In ARCEN bevindt zich Kasteeltuinen Arcen (kasteeltuinen.nl). Het Nationaal Oorlogs- en Verzetsmuseum in OVERLOON (oorlogsmuseum.nl) presenteert de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog. Landgoed Roepaen in OTTERSUM is het uitgangspunt van een kanotocht op de Niers (roepaen.nl).
UIT NEDERLAND
PAGINA 29
NAAR DE VELUWE... *
1000 m² winkelplezier
*
Van een ansichtkaart van Garderen tot een compleet bankstel
*
Serviezen
*
Bestekcassettes
*
Pannensets
*
Exclusieve cadeaus
*
Tafels, banken, kasten
*
Eigen meubelmakerij
Loop eens geheel vrijblijvend binnen.
op het gehele assortiment (niet i.c.m andere acties, geldig t/m 30 september 2011)
...WANNEER U MAAR WILT.
Naam: Adres: Postcode:
Woonplaats:
E-mail: Openingstijden: Ma: 13.30 - 18.00 Di t/m Do: 9.30 - 18.00 Vr. 9.30 - 21.00 Za. 9.30 - 17.00
PAGINA 30
UIT NEDERLAND
Dorpsstraat 1 • Garderen • T (0577) 461 441
Dat kan met een eigen chalet op de Gerrit Jan’s Hoeve. Comfortabel en onderhoudsvrij. Zodat u in uw vrije tijd ook echt kunt genieten. Van de Veluwse bossen bijvoorbeeld, of van uw eigen tuin. Op ons park zijn ook regelmatig occasions te koop, kompleet met aangelegde tuin etc. De door ons nieuw gebouwde chalets leveren wij door geheel Nederland. Keuze uit standaard modellen of maatwerk. Wij nodigen u uit voor een bezichtiging van de showmodellen, het park, etc.
Gerrit Jan’s Hoeve • Langezuiderweg 126 • 3781 PL Voorthuizen Telefoon (0342) 47 15 71 • www.gerritjanshoeve.nl
Het Amsterdamse Begijnhof & bewoner Wil Groen (61) tekst Gisette van Dalen-Heemskerk beeld RD, Anton Dommerholt
„Jarenlang woonde ik in Duivendrecht, net buiten Amsterdam. Ik deed toen ook al vrijwilligerswerk bij de rooms-katholieke Krijtbergkerk in het centrum van Amsterdam. Wekelijks was ik daardoor veel reistijd en parkeergeld kwijt. Ik besloot om woonruimte in het hart van de stad te zoeken. Samen met een zus schreef ik me in bij het Begijnhof. Daar zijn eisen aan verbonden. Zo mag je niet getrouwd zijn. Hondenbezit is verboden. Een kat mag wel. Verder vraagt de stichting of je lid bent van de Rooms-Katholieke Kerk. Maar dat is geen vereiste. Ook krijg je dan niet sneller woonruimte toegewezen. Ongeveer een jaar na inschrijving kregen we bericht dat er twee woningen achter elkaar vrijkwamen. Mijn zus kijkt uit over het hofje. Ik zie vanuit mijn raam de Nieuwezijds Voorburgwal.
Onze trap delen we met nog zes andere vrouwen. Ik heb 28 vierkante meter woonoppervlakte ter beschikking. Het lijkt nog het meest op een soort studio. Achter mijn halletje ligt een vertrek waarin ik slaap, kook en woon. De woningen worden zowel vanbinnen als vanbuiten goed onderhouden. Als ik nog maar denk aan een potje verf, staan de schilders al bij me binnen. Het Begijnhof is eigenlijk een dorp in een stad. Er wonen hier 105 vrouwen, in de leeftijd van 23 tot 85. Als de nood aan de man komt, staat er altijd wel iemand klaar. Van de vele toeristen heb ik geen last. Gidsen met megafoon mogen hier niet komen. Ik kan uren zitten lezen zonder dat ik erg heb in langslopende mensen. De Kalverstraat ligt om de hoek. Van alle drukte daar merk ik hier niets. Ik kan het draaiorgel wel horen spelen. Maar dat vind ik juist leuk. Net zoals ik erg kan genieten van het orgelspel in de Engelse kerk op het Begijnhof.�
UIT NEDERLAND
PAGINA 31
f e i t r o p S uit! er op
ARMA - JACKPOT - MCGREGOR MARK - GAASTRA - THE BARN SUSSKIND - L’ ARGENTINA SCARVA ALAN RED - PL-LAND VAN AVENDONCK - SPORT FRANSA - JOSEPHINE&CO VENDUCCI - JO&CO PULLS QUESTION - PRIDE - ROBERTO SARTO - VIA APPIA - ERFO - SEDA GERRY WEBER - FRANK WALDER GOLLÉ HAUG - RABE - TENCE MARCONA
Dam 48 en 50 • Alblasserdam tel. 078 - 6990145 maandagmorgen gesloten vrijdagavond koopavond
GRATIS PARKEREN VOOR DE DEUR
PAGINA 32
UIT NEDERLAND
www.vlotdamesmode.nl – www.marlenejongemode.nl
gekruid
â‚Ź 16,5
n Bartje e mert. www ren wij de
FRANCINE R
NCPVX")SFTOP"D
q
horlog antiek klokke
YAL
Een in geluidss
tje el 2 (1. n het habo, ka).
5 fg
4;
46
Deze tw ontvangt
84
19 SINDS
Zomerse ideeĂŤn
Het ultieme thuisgevoel De kunst van mooi wonen, daar draait het om bij Mart Kleppe. Hoe heerlijk het ook is om
Breng je huis in zomersfeer
er op uit te trekken, in een fijne sfeer thuiskomen is minstens zo belangrijk. Als het goed is vormt je interieur een reflectie van je persoonlijkheid, waardoor je in je eigen huis dat ultieme thuisgevoel kunt creëren. We nodigen je van harte uit om de zoektocht naar jouw
Met goede interieuritems als basis, is het eenvoudig om per seizoen met slechts kleine aanpassingen
ideale interieur om in thuis te komen, te starten in onze showroom in Apeldoorn.
een heel eigentijdse sfeer te creëren.
van Mart
Vrolijke getinte kussens of een uitbundig bloemstuk brengen direct het zomergevoel. Heb je wat hulp nodig bij de keuze van de juiste accessoires? Of vraagt de basis van je interieur eerst nog aandacht? In beide geval-
De stad Apeldoorn en de bosrijke omgeving zijn zeker het bekijken waard. Een prima
len nodig ik je van harte uit in onze
bestemming voor een dagje uit dus. Combineer een bezoek aan onze showroom
showroom. We geven je graag advies
bijvoorbeeld met een bezichtiging van Paleis het Loo. Ook wij zullen zorgen voor een
op maat, uiteraard kosteloos. Kom dus inspiratie opdoen voor jouw
vorstelijke ontvangst. Van harte welkom.
persoonlijke stijl, en vergeet de zomerse accenten niet! Margreet, interieurstylist
De nieuwe stijlen van Mart
Gratis
magazine?
Mart IV is uit! Shoppingroute Wijk bij Duurstede, prachtige binnenkijkers, rustieke tuinen: u vindt het in Mart IV. Lees het magazine op www.martkleppe.nl
,5 9
12
Pronkkast
Ook leverbaar in zwart
Mart Kleppe Vlijtseweg 206, Apeldoorn T. (055) 526 22 72
of vraag een exemplaar aan via info@martkleppe.nl.
Kijk ook eens op martsoutlet.nl
www.martkleppe.nl
Schiermonnikoog: op zoek naar moois op het strand Buitengewoon Grootte: 5400 hectare. Nationaal park sinds: 19 juli 1989. Soort landschap: Zee, strand en kwelders. Veelvoorkomende dieren: Koperwiek, scholekster en haas. Bijzonderste bewoner: De bergeend, beeldmerk van Nationaal Park Schiermonnikoog. Opmerkelijk: Schiermonnikoog wandelt naar het oosten. Aan de westkant gaat grond verloren. De laatste twintig jaar is er aan de oostkant 3 kilometer bij gekomen. Het eiland liep zelfs over de grens met de provincie Groningen. Die is daarom in 2005 officieel aangepast.
PAGINA 36
UIT NEDERLAND
Een scheenbeen, een schedel en een linksgedraaide wulk waren bijzonder tekst Gijsbert Bouw beeld RD, Henk Visscher
Schiermonnikoog is ruig, afwisselend en rustgevend. Een oase voor de toerist. En een toevluchtsoord voor een jutter. Want jutten kunnen de mensen van Schiermonnikoog. Het zit de eilanders in het bloed. Met Thijs de Boer voorop. De medewerker van het bezoekerscentrum mag met recht ervaringdeskundige worden genoemd. Al bijna zijn hele leven loopt hij het strand af op zoek naar moois. En hij vindt veel: schelpen, speelgoed, etenswaar, delen van gecrashte vlieguigen, restanten van vergane schepen, menselijke overblijfselen. Je kunt het zo gek niet bedenken of De Boer kwam het ooit tegen in het zand van Schiermonnikoog. Nog steeds struint hij de stranden af; wind en weer trotserend. Vaak alleen, soms als gids. Vooral vroeger werd veel gejut. Toen verging er nogal eens een zeilschip op de zandbanken van de Noordzee. In 1973 strandde het laatste schip voor Schiermonnikoog. Eben-Haëzer heette het. Niet alleen dood materiaal spoelt aan op Schiermonnikoog. Soms ligt er een nog levende bruinvis op het strand. De Boer: Vorig jaar heb ik er een de zee in gedragen, over de zandbank. Ik liet hem los, en weg was-ie. Lang geleden vonden jutters vaak overleden drenkelingen op het strand. Als ze die al begroeven, deden ze dat op het strand. Later kregen ze hun rustplaats achter de duinen. Onder meer bij de bunker is een begraafplaats: verwaarloosd, hier een daar een scheef kruis, en een stenen monument voor de bemanning van een Zweeds zeilschip dat in 1863 aanspoelde op de kust van Schiermonnikoog. Inmiddels liggen er meer dan honderd drenkelingen op Schiermonnikoog, aldus De Boer. De
laatste werd in 1968 begraven. Nog steeds vindt De Boer geregeld menselijke overblijfselen. Vorig jaar stuitte hij op een menselijk scheenbeen; in augustus op een kokosnoot. Dacht hij. Bij nader inzien bleek het een zwarte schedel. Die kleur betekent dat het bot erg oud is. Naturalis heeft het in onderzoek. Het zand op het strand van Schier is jn. Net meel, zegt De Boer, terwijl hij het tussen zijn vingers laat glijden. De zee is rustig op het moment van de jutterstocht. Bij windkracht 9 of 10 zijn de golven 10 meter hoog en slaan ze tegen de duinen. De laatste jaren hebben we weinig harde stormen gehad. Helaas. Lugubere vondsten doet De Boer niet tijdens de tocht. Maar dat betekent niet dat de gids niets te vertellen heeft. Bij elke aangespoelde schelp heeft hij een verhaal. Zo liggen er hopen zogenaamde scheermessen, die pas sinds 1980 op de Nederlandse stranden te vinden zijn. En gele en roze nonnetjes. Een breekbare, platte schelp heet heel verrassend tere platschelp. Op het strand, in de wind is het fris. Halverwege de tocht krijgen de deelnemers een glaasje juttersbitter, gemaakt van een geheim recept. Hartelijk welkom, zo n opwarmertje. Bij alles wat er op het strand ligt, hoort een verhaal. Een stuk geel steen is in de gouden eeuw waarschijnlijk gebruikt om een leeg schip ballast te geven. Zeewier is niet zomaar zeewier, maar is afkomstig uit het Franse Bretange. Een paar overgebleven veren met bot zijn de restanten van een scholekster. Het bijzonderste dat De Boer ooit vond, behalve de mensenschedel, is een linksgedraaide wulk. Normaal is de schelp rechtsgedraaid. In 1969 liep ik met een vriendje op het strand. Hij vond toen een linksgedraaide. Ik was stikjaloers op hem. In 2009, veertig jaar later dus, vond ik er ook één.
>>np-schiermonnikoog.nl
„Oppassen voor bureaubioloog” Jan Berend Bazuin (68) woont sinds zijn derde op Schiermonnikoog. Hij kwam er in 1946 met zijn ouders. Zijn vader moest als marconist helpen bij het opruimen van de Duitse verdedigingslinie Atlantikwall. Nu is Bazuin eigenaar van restaurant Brakzand in het dorp Schiermonnikoog. Over de vraag of het goed is dat Schiermonnikoog een nationaal park is, zijn de meningen verdeeld. Bazuin: „Het eiland wordt goed beheerd.” Bazuin zit namens de ondernemers in het overlegorgaan Nationaal Park Schiermonnikoog. „Er wordt goed naar ons geluisterd. Maar soms legt een bureaubioloog ons iets op. We moeten alert zijn dat we niet genegeerd worden.” Bazuin geniet van het leven op het eiland. „Ik woon hier nu 65 jaar en ben nog steeds niet uitgekeken. Het is hier elke dag anders.” Het enige probleem van hier wonen is het ontbreken van een verzorgingscentrum. „Als oudjes krakkemikkig worden moeten ze naar de wal.” Bazuin heeft zich altijd actief ingezet in de Schierse samenleving. Zo is hij al 51 jaar bestuurslid van de voetbalvereniging, secretaris van het shantykoor en jagermeester. „Mensen die al veel doen, doen er makkelijk nog wat bij.”
Triptips ●
●
●
Op SCHIERMONNIKOOG staat Schelpenmuseum Paal 14 (schelpenmuseum.nl). Bunkermuseum Schlei op SCHIERMONNIKOOG was ooit communicatiecentrum (bunkermuseumschlei.nl). SCHIERMONNIKOOG kent acht landschappen, zo is in het bezoekerscentrum (activiteitenopschiermonnikoog.nl) te zien.
UIT NEDERLAND
PAGINA 37
Erdee Shop
extra voordelig inkoop oud goud ● in- en verkoop van (occasion)sieraden ● horloges ● antieke en nieuwe klokken ● vakkundige reparaties ●
Abonneevoordeel
Emobiel
Alle artikelen
Foto
Activiteiten
Er op uit in Nederland? Wandelbox ’Hou van Holland’ Voor de autorit...
PER STUK
29,95 Mercatorplein 34 - Winkelcentrum Kerschoten Apeldoorn-Noord - Tel. 055 - 521 58 65 www.antiekeuurwerken.nl
Kindervertel CD’s Luister jij ook mee? Deel 1, 2 en 3) van € 29,95 voor € 24,95 Op elke CD heeft Ria Mourits-den Boer weer 3 spannende maar ook wel verdrietige verhalen verteld. Deel 1(1. Ouwe Hannes, 2. Greetje Sjakie, 3. De zigeunerjongen), deel 2 (1. Geert en zijn verdriet, 2. Jessica en het 3 delen weesmeisje, 3. Luka), deel 3 (1. Thabo, 2. Een eenvoudige vraag, 3. Noeska). 29,95
24,95
Kinderzang CD’s Leer ons bidden en God heb ik lief Leer ons bidden - De kinderkoren Asaf, Deo Juvante, De Kleine Lofstem, Harpe Diem (Psalm 98, Handjes gevouwen, Dag en nacht, Heer’ e.v.a.) God heb ik lief - 250 kinderen uit Genemuiden en omstreken zingen o.l.v. Ria Kalkman en Johan van Arnhem, Peter Wildeman: orgel (Psalm 66, Psalm 116, Ga zo zegt een vader e.v.a.)
2 delen
30,00
25,00
Profiteer van uw abonnement en betaal geen verzendkosten. Kijk voor meer aanbiedingen op
www.erdeeshop.nl
Bestelbon Omschrijving
Aantal
Bedrag
400150 Wandelbox Hou van Holland
x € 29,95
€
400305 set van 3 Kindervertel CD’s
x € 24,95
€
400304 set van 2 Kinderzang CD’s
x € 25,00
€
Ik ben geen abonnee en betaal € 5,25 verzendkosten.
Totaal € Vul deze machtiging in. Schrijf a.u.b. duidelijk. Ik machtig hierbij Erdee Shop, Apeldoorn om het totaalbedrag éénmalig via incasso af te schrijven van mijn bank/girorekeningnr: Handtekening
Datum:
Naam: Adres: Postc.: Plaats: Tel.: E-mail:
De bestelbon opsturen in een envelop met postzegel naar: Erdee Shop, Postbus 75, 7300 AB Apeldoorn. U mag de bestelbon ook kopiëren.
PAGINA 38
UIT NEDERLAND
Op pad zonder portemonnee Een bezoekje aan een dierentuin, speeltuin of andere attractiepark is leuk, maar kent ook een groot nadeel. De entreeprijs slaat een gat in de portemonnee. Gelukkig zijn er ook genoeg leuke uitjes te vinden waarbij de beurs gesloten kan blijven. Vijf tips. tekst Gisette van Dalen-Heemskerk beeld RD
Nationaal Monument Kamp Vught Onder meer een maquette, nagebouwde barak, kindergedenkteken, crematorium en nagebouwde wachttorens vertellen het verhaal van het voormalige SS Konzentrationslager Herzogenbusch, beter bekend als Kamp Vught. Geschikt voor kinderen vanaf 10 jaar. >>nmkampvught.nl
Turen door een verrekijker naar Maasvlakte 2
Stoomcursus F-16-piloot
Hoe wordt Nederland groter gemaakt? Ontdek het met het blote oog, de verrekijker of de toekomstkijker. Informatiecentrum FutureLand laat bezoekers ontdekken hoe een haven wordt aangelegd. Leuk voor iedereen die nieuws-gierig is naar Maasvlakte 2. Een rit met de FutureLand Express over het bouwterrein kost 5 euro.
In twee grote hallen en op het buitenterrein van het Militaire Luchtvaart Museum in Soesterberg staan helikopters, vliegtuigen en ander historisch materiaal opgesteld. Te zien is hoe het militaire vliegtuig zich van een fragiel toestel, vervaardigd van linnen en hout, tot een computergestuurde machine ontwikkelde. Leuk voor kinderen is het Flying Centre. In een uurtje tijd krijgen ze een stoomcursus tot F-16-piloot.
>>maasvlakte2.com
>>militaireluchtvaartmuseum.nl
Bredevoort Boekenstad
Luisterkeien op de Ginkelse Heide
Een regenachtig dagje en nog steeds op zoek naar dat ene boek? Ga naar nationale boekenstad Bredevoort. In het historisch centrum zijn zo’n twintig antiquariaten te vinden. Maar ook voor toeristen die niet zo veel met boeken hebben, biedt (de omgeving van) Bredevoort vertier. Er starten diverse fiets-, skeeler- en wandelroutes.
Wat speelde zich in 1944 en 1945 rond Arnhem, Nijmegen en op de Veluwe af? Ontdek het door te wandelen langs luisterkeien op de Ginkelse Heide. Bij de lokale VVV’s liggen gratis brochures met een overzicht van de locaties van luisterkeien, oorlogsbegraafplaatsen, musea en monumenten in de regio. De verhalen van de luisterkeien zijn ook te beluisteren via 0900-5423728 en gratis te downloaden.
>>bredevoort.nu
>>liberationroute.com.
UIT NEDERLAND
PAGINA 39
Duikenburgse Dagen gezellige ontmoetingsdagen voor 't hele gezin
2011
Voor de achtiend e keer hopen wij deze gezelli ge dagen in en rond ons bedrijf te organiseren. Ook dit jaar wor dt het met ruim 250 kramen en stands weer een gevarieerd prog amma.
Familiedagen & Zomermarkt gratis entree
ZALENCENTRUM - PARTYRESTAURANT
VOOR MEER INFO: WWW.DUIKENBURG.NL RECEPTIE - BUFFET - DINER - BARBECUE - VERGADEREN
VAKANTIELEESTIPS VAN UITGEVERIJ KOK NICK VUJICIC
Leven zonder beperkingen Niets is onmogelijk Inspirerend en motiverend boek, waarin Nick Vujicic over zijn leven zonder armen en benen vertelt. Hij laat zien dat je ondanks alles, zaken kunt bereiken. Regelmatig spreekt hij overal ter wereld voor grote groepen mensen en verkondigt zijn christelijk geïnspireerde boodschap.
€ 16,50 paperback, 224 blz. FRANCINE RIVERS
Verkrijgbaar in de boekhandel. Prijswijzigingen voorbehouden - 110518-RDuit
Mijn dochters droom Mijn dochters droom is het vervolg op de bestseller uit 2010, Mijn moeders hoop. Samen vormen zij Marta’s erfenis: een aangrijpende familiesaga over de onvoorwaardelijke liefde van moeders voor hun dochters.
€ 23,90 paperback, 592 blz. € 22,50, paperback, 560 blz. www.kok.nl
PAGINA 40
UIT NEDERLAND
Slot Loevestein & bewoner Mylan Lin (31) tekst Gisette van Dalen-Heemskerk beeld RD, Anton Dommerholt
„Sinds half februari woon ik samen met Manon en onze hond in de voormalige herberg op het vestingterrein. Dit jaar viert Slot Loevestein zijn 650jarig bestaan. Zo oud is ons straatje niet. De soldatenhuisjes die tegen onze woning aan staan, stammen uit de 17e eeuw. Onze herberg, die vroeger In den Princen van Orangiën heette, is waarschijnlijk nog iets ouder. De woning is zo veel mogelijk in de sfeer van vroeger gehouden. Houten delen zijn bijvoorbeeld in oud-Hollandse kleuren geverfd. Grappig detail: alles in ons huis is krom. Zelfs de kozijnen staan scheef. Aan de voorkant kijken we uit op het straatje. Aan de achterkant staat ons huis in de vestingwal. Onze kelder loopt zelfs tot onder de vestingwal door. Pas in onze slaapkamer op de eerste verdieping kijken we over de wal heen.
Jaarlijks trekt de vesting zo’n 120.000 bezoekers. Dat varieert van mensen die het kasteel willen bezoeken tot buurtbewoners die komen genieten van de vrij toegankelijke vesting. We zijn dus wel een stukje van onze privacy kwijt. Maar het is geven en nemen. Want daartegenover staat dat zodra de poort gesloten is, we de hele vesting voor ons zelf hebben. Overdag ben je druk bezig. Maar als je ’s avonds rond een uur of zeven nog even een rondje over de wallen loopt, realiseer je je weer dat je op een heel bijzondere plek woont. In januari –tijdens de inwerkperiode– viel ik overigens met mijn neus in de boter. Het water stond zo hoog dat alle toegangswegen waren afgesloten. Toen heb ik hier al twee weken gewoond om ook die situatie mee te maken. De laatste keer dat het water zo hoog stond, was in 2003. Dat je bijvoorbeeld kistdammen moet plaatsen, maak je niet elk jaar mee.”
UIT NEDERLAND
PAGINA 41
Gtfgg"Ujqr
Cdqppggxqqtfggn Cswc"¥qq"Htkguncpf."" Nggwyctfgp"
Ctejgqp." Cnrjgp"c1f"Tklp
yyy0htkguncpf|qq0pn
yyy0ctejgqp0pn
Cxkhcwpc/xqignrctm."Cnrjgp"c1f"Tklp" yyy0cxkhcwpc0pn
25% korting op de entreeprijs
€ 3,- korting op de entreeprijs
25% korting op de entreeprijs
Cxkqftqog." Ngn{uvcf"Nwejvjcxgp"
Dcvcxkcygth." Ngn{uvcf"
Fg"Dgvwyug"Uvtqogp." Gpurklm
yyy0cxkqftqog0pn
yyy0dcvcxkcygth0pn
yyy0mcpq0pn
25% korting op de entreeprijs
25% korting op de entreeprijs
Ejtkuvgpgp"xqqt" Kutcgn."Pklmgtm
Dkldgnu"Owugwo." Couvgtfco" yyy0dkldgnuowugwo0pn
25% korting op de entreeprijs
€ 3,50 korting op het Combitocht Arrangement
ÔEqtrwu"tgku"fqqt" fg"ogpuÔ." Qgiuvigguv"
yyy0ejtkuvgpgpxqqtkutcgn0pn
Gratis DVD ”met de moed der hoop”
Fkgtgprctm"Ykuugn." Grg
FqnÞ"pctkwo." Jctfgtyklm"
yyy0ykuugn|qq0pn
yyy0fqnÞ"pctkwo0pn
25% korting op de entreeprijs
€ 3,50 korting op de entreeprijs
yyy0eqtrwu/gzrgtkgpeg0pn
€ 2,50 korting per ticket
Mcogngqpfqtr." Vgtjgtpg" yyy0mcogngqpfqtr0pn
10% korting op de combikaart
Mklmvwkpgp." Pwpurggv"
Mcuvggnvwkpgp. Ctegp
yyy0mklmvwkpgp0pn
yyy0mcuvggnvwkpgp0pn
gratis set kaarten t.w.v. € 2,50
25% korting op de entreeprijs
Nkdgtv{"Rctm." Qxgtnqqp"
Ngigtowugwo."Fgnhv "yyy0ngigtowugwo0pn
50% korting op de entreeprijs
Mkpfgtrctcfklu" Ocnmgpuejqvgp." Crgnfqqtp
yyy0qqtnqiuowugwo0pn
tf" g"Ec g f t G "pw" jggv /
yyy0mkpfgtrctcfkluocnmgpuejqvgp0pn
25% korting op de entreeprijs
Owugwo"Uvqqovtco" Jqqtp/Ogfgodnkm. Jqqtp" yyy0owugwouvqqovtco0pn
€ 0,50 korting op de entreeprijs
Pcvkqpccn" Dgxtklfkpiuowugwo" 3;62/3;67."" yyy0dgxtklfkpiuowugwo0pn Itqgudggm
€ 3,- korting op de dagkaart
RtqÞ"vggt"pw"gzvtc"xcp"wy"cdqppgogpv# Kijk voor meer aanbiedingen op
yyy0gtfggujqr0pn
30% korting op de entreeprijs
Cdqppggxqqtfggn
G PPG CDQ GGN# TF XQQ
Meer informatie of gebruik maken van een aanbieding? Ga naar Abonneevoordeel op www.erdeeshop.nl en print de aanbiedingscoupon. Beschikt u niet over internet? Bel dan Abonneeservice, tel. 055-5390498.
Gtfgg"Ujqr
Cdqppggxqqtfggn Fgnvcrctm" Pggnvlg"Lcpu." Xtqwygprqnfgt " " " yyy0pggnvlglcpu0pn
Jgv"Pcvkqpcng"Rctm" Jqig"Xgnwyg." Jqgpfgtnqq" yyy0jqigxgnwyg0pn
€ 5,- korting per persoon
Gratis routekaart t.w.v. € 2,50
Urggnrctm" Qwf"Xcnmgxggp." Pcctfgp " yyy0qwfxcnmgxggp0pn
Pgfgtncpfu"Qrgpnwejvowugwo."Ctpjgo" "yyy0qrgpnwejvowugwo0pn
€ 3,50 korting op de entreeprijs
Qwygjcpfu" Fkgtgprctm." Tjgpgp
Qwfg"Codcejvgp"(" Urggniqgfowugwo." Vgtuejwwt
yyy0qwygjcpf0pn
yyy0codcejvgpowugwo0pn
15% korting op de entreeprijs
10% korting op de entreeprijs
€ 3,50 korting op de entreeprijs
Tgfgtkl"Nggtfco. Nggtfco" " yyy0tgfgtklnggtfco0pn
Tckn|"Okpkyqtnf." Tqvvgtfco Swcfegpvtwo"Dqgtu."Dqfgitcxgp" yyy0swcfegpvtwodqgtu0pn
yyy0tckn|okpkyqtnf0eqo
20% korting op de entreeprijs + attractiegids
10% korting op de huurprijs
€ 2,- korting op de rondvaart
Tgfgtkl"Vtkvqp. Mcvyklm"¥J" yyy0tgfgtklvtkvqp0pn
Urceg"Gzrq." Pqqtfyklm"" yyy0urceggzrq0pn
Tgetgcvkgrctm"Łv"Uocnngtv."Gouv
yyy0uocnngtv0pn
4 personen voor de prijs van 3
€ 1,- korting op de forellenkwekerijen
Fg"Urgngtkl." Fkgtgp yyy0urgngtkl0pn
Ouders € 3,50 korting op de entreeprijs
Urkfq" Tqvvgtfco"
Uvqqovtgkp Iqgu"/"Dqtuugng
yyy0urkfq0pn
yyy0fguvqqovtgkp0pn
Gratis pendeldienst Spido - De Rotterdam
Xggprctm."Dctigt/ Eqorcuewwo
25% korting op de entreeprijs
Volw. € 2,-, kinderen € 1,- korting op 3e kl. volledig traject
Ôv"Xgnwyu"¥cpf/ uewnrvwtgp"hguvklp." Ictfgtgp" "
yyy0xggprctm0pn
tf" g"Ec Gtfg pw" " jggv /
yyy0|cpfuewnrvwtgphguvklp0pn
€ 2,- korting op de entreeprijs
€ 1,- korting op de entreeprijs
Cdqppggxqqtfggn
G PPG CDQ GGN# TF XQQ
Meer informatie of gebruik maken van een aanbieding? Ga naar Abonneevoordeel op www.erdeeshop.nl en print de aanbiedingscoupon.
¥qq"Rcte"Qxgtnqqp. Qxgtnqqp" yyy0qxgtnqqp|qq0pn
¥wkfgt|ggowugwo."Gpmjwk|gp yyy0|wkfgt|ggowugwo0pn
25% korting op de entreeprijs
RtqÞ"vggt"pw"gzvtc"xcp"wy"cdqppgogpv# Kijk voor meer aanbiedingen op
yyy0gtfggujqr0pn
2e kaartje gratis
Beschikt u niet over internet? Bel dan Abonneeservice, tel. 055-5390498.
Weerribben: achter de schermen van de kooiker Buitengewoon Grootte: 35 vierkante kilometer Nationaal park sinds: 1992. In januari 2009 werden De Weerribben samengevoegd met het zuidelijker gelegen natuurgebied De Wieden. Het Nationaal Park Weerribben-Wieden is bijna 100 vierkante kilometer groot en behoort tot de belangrijkste moerasgebieden van Europa. Soort landschap: Water- en rietland en moerasbos. Veelvoorkomende dieren: Kiekendief, rietzanger, karekiet. Bijzonderste bewoners: Otter en boommarter. Opmerkelijk: Op 27 november 2004 werden De Weerribben in de finaleuitzending van het NCRV-programma �De mooiste plek van Nederland� tot winnaar uitgeroepen.
PAGINA 44
UIT NEDERLAND
In het water drijven de lelie, de gele plomp en de woekerende krabbenscheer tekst Huib de Vries beeld RD, Anton Dommerholt
Wie er eens is geweest, blijft er komen. De Weerribben, paradijs voor watervogels, ademen rust en vrede. Alleen voor eenden was het een gevaarlijk oord. Met de boswachter naar de Kloosterkooi. De stalling voor de platte schuit van Staatsbosbeheer is nauw bemeten. Buiten het boothuis moet Marieke van Schuppen ook de uisterboten van De Gele Lis nog zien te ontwijken. Het gaat de boswachter goed af. Langs de passantenhaven voor pleziervaartuigen gaat het naar de Lokkenvaart, een slagader in De Weerribben. Onder waterliefhebbers is het gebied een begrip. Tussen 1 april en 1 november passeren in Ossenzijl pakweg 70.000 jachten waarvoor de brug open moet. Het bezoekerscentrum van Staatsbosbeheer in Ossenzijl biedt op dinsdag en donderdag de excursie Varen met de boswachter aan en op woensdagmiddag een excursie naar De Kloosterkooi, bij Kalenberg. De open rondvaartboot volgt de route die is uitgezet voor kanoërs. Het elektrisch voortgedreven vaartuig past maar nauwelijks in de smalle waterlopen van De Weerribben. Het karakteristieke landschap ontstond door de noeste arbeid van turfgravers. In lange banen haalden ze het veen naar boven, waardoor de waterwegen of ”weeren ontstonden. De turf droogde op de tussenliggende stroken land, de ribben. Na de turfcultuur ontstond de rietteelt. Die bloeit tot vandaag, al verdient nog maar een deel van de bevolking er de kost mee. Tussen het riet schieten struikgewas en geboomte op. Belangrijke taak van Staatsbosbeheer is het intomen daarvan. „Anders herken je De Weerribben over twintig jaar niet meer. Staatsbosbeheer
krijgt hulp van rietlandpachters en deelnemers aan natuurwerkkampen. Tussen het riet bloeien kattenstaart en haagwinden. In het water drijven de waterlelie, de gele plomp en de woekerende krabbenscheer. Vogelliefhebbers kunnen hier hun hart ophalen. Niet alleen de kiekendief en de blauwborst, ook de zeldzame purperreiger valt in het moerasgebied te spotten. In 2002 zette Staatsbosbeheer enkele otters uit, maar die laten zich zelden zien. Ook de reeën houden zich schuil. De boommarter op een tronk in het kreupelhout zien we wel, dankzij het scherpe oog van de medewerkster van Staatsbosbeheer. Na anderhalf uur varen, meren we aan aan een kade in Kalenberg. Daarvandaan gaat het te voet naar de Kloosterkooi. Alleen deelnemers aan de excursie van Staatsbosbeheer kunnen een kijkje achter de rieten schermen nemen. De kooi werd in 1902 door Hendrik ten Klooster gebouwd. In het kooikershuisje hangt zijn portret nog aan de wand. Enkele kilometers verderop verrees de Penkooi, de grootste eendenkooi van West-Europa. In de waterplas van de Kloosterkooi dobbert slechts een handvol schuwe eenden. Zelfs door het voer van de boswachter laten ze zich niet laten lokken. Dat was vroeger wel anders”, lacht ze. „Ten Klooster had zo n 500 lokeenden. Over het drasse land trekken we langs de schermen, pijpen en vanghokken. In de gloriedagen vonden hier wekelijks zo n 200 wilde eenden hun einde. Bepakt met kennis keren we via de Kalenbergergracht terug naar Ossenzijl. Onder het ophaalbrugje van Kalenberg door, waar de brugwachter met een houten klompje in het seizoen een vermogen binnen hengelt. Langs met riet bedekte woningen, uitsluitend per boot en ets bereikbaar. Alle opvarenden van passerende jachten steken de hand op. Zo kan het ook nog, in Nederland.
„Plezierig volk” De middenstand in Ossenzijl is grotendeels om zeep, maar Wieger Braad houdt met zijn Troefmarkt manmoedig vol. Tot vreugde van fietsers en varensgasten, die in de vooroorlogse winkel aan de Kalenbergergracht alles vinden wat een mens nodig heeft. Vader Roelof (80) vult onder een afdak dozen eieren. Wieger zit in het kantoortje achter de winkel, een wonderlijke doolhof. Voor een ondernemer is het hier niet eenvoudig, erkent hij. Toch kan hij zich geen leven buiten De Weerribben voorstellen. „Ik ben in dit gebied geboren en getogen. Je had hier toen veel kleine boertjes, die in het seizoen in het riet werkten. Ik bezorgde voor mijn vader de boodschappen, met de boot. Inmiddels zijn de vaste bewoners bijna allemaal verdwenen.” Zelf komt hij nauwelijks meer in het waterland achter Ossenzijl. De tijd ontbreekt hem. Maar als er ’s winters ijs ligt, pakt hij de schaatsen. „Dan zijn De Weerribben op hun mooist.” De pleziervaart in het zomerseizoen ervaart hij niet als storend. „Zonder die mensen zou ik niet kunnen bestaan. En het is plezierig volk. Ze komen voor de natuur en de rust.”
Triptips ●
●
●
>>np-weerribbenwieden.nl
Museumboerderij ’t Olde Maat Uus in GIETHOORN (oldemaatuus.nl) en schelpengalerie Gloria Maris (gloria-maris.nl). Bezoekerscentrum De Weerribben (staatsbosbeheer.nl) in OSSENZIJL. Het Otterspel laat kinderen ervaren hoe de otter leeft en woont. Galerie Kunst en kleur (ateliermarlene.nl) in BLOKZIJL.
UIT NEDERLAND
UIT PAGINA 46 NEDERLAND
Veluwezoom: nestor onder de natuurparken Buitengewoon Grootte: 5000 hectare. Nationaal park sinds: 11 april 1930. Soort landschap: Bos, heide, stuifzand en landbouwgrond. Veelvoorkomende dieren: Gekraagde roodstaart, zwarte en bonte specht, roofvogels, edelhert en wild zwijn. Bijzondere bewoner: De boommarter. Opmerkelijk: Niet minder dan zes van de zeven in Nederland inheemse reptielensoorten komen in het park voor. Het gaat om de adder, de gladde slang, de ringslang, de hazelworm, de zandhagedis en de levendbarende hagedis.
UIT NEDERLAND
Ochtendprogramma Apeldoorn
Tijd
Den Haag
09:00 - 13:00
Tijd
Wij ontvangen u met koffie/thee en gebak. Op het programma staat onder meer een rondleiding door ons pand, een gesprek met de directie of hoofdredactie. Aan het einde van de ochtend serveren wij een lunch. Maak gebruik van het actieve kinderprogamma + crèche! Aansluitend kunt u vertrekken naar het middagprogramma van keuze.
09:30 - 13:00
De redactie Politiek ontvangt u met koffie/ thee en gebak. U krijgt een rondleiding door het gebouw van de Tweede Kamer. U bent in de gelegenheid om in gesprek te gaan met de redactie Politiek. Aan het einde van de ochtend serveren wij een lunch. Aansluitend kunt u vertrekken naar het middagprogramma van keuze.
Vergoeding ochtendprogramma Kinderen tot 5 jaar: Kinderen tot 12 jaar: Vanaf 12 jaar: Gezinsprijs*:
gratis € 5,€ 9,50 € 34,-
De bijdrage in de kosten is incl. lunch, een mooi boek en een familiefoto (alleen Apeldoorn). *
Geldig bij opgave van 2 volwassenen met thuiswonende kinderen.
Middagprogramma met 25% korting! Apeldoorn
Den Haag
Paleis Het Loo normaal voor u volwassen € 12,50 € 9,39 6 t/m 17 jaar € 4,€ 3,t/m 5 jaar gratis gratis Apenheul volwassen € 18,50 € 13,88 3 t/m 9 jaar € 15,50 € 11,63 t/m 2 jaar gratis gratis Kinderspeelpark Malkenschoten 65+ € 5,50 € 4,13 2 t/m 64 jaar € 6,50 € 4,88 t/m 1 jaar gratis gratis Nationaal Park Hoge Veluwe volwassen € 8,€ 6,6 t/m 12 jaar € 4,€ 3,t/m 5 jaar gratis gratis De Veluwsche Stoomtrein Maatschappij volwassen € 9,€ 6,75 4 t/m 11 jaar € 7,€ 5,25
Madurodam normaal 65+ € 13,50 volwassen € 14,50 3 t/m 11 jaar € 10,50 SEA LIFE Scheveningen 65+ € 13,volwassen € 15,3 t/m 11 jaar € 10,tot 2 jaar gratis Mauritshuis volwassen € 12,t/m 18 jaar gratis
zo ma
di wo do vr
zo ma
April za
zo ma
di wo do vr za
di wo do zo ma
€ 9,gratis
voor
Legenda:
Juni April Juni
ma didi wo wo do do vrvr za za zozoma
di wo do vr za
zo ma
di wo do vr za
25%
korti
Legenda:
Kalender Mei
Mei vr za
€ 9,75 € 11,25 € 7,50 gratis
Abonneedag Apeldoorn Kalender
Kalender April
voor u € 10,13 € 10,88 € 7,88
Abonneedag Apeldoorn
Juli Mei Juli
zo ma zo ma di di wo wo do do vrvr zaza zo ma
di wo do vr za
ng
u
Abonneedag Den Haag
Legenda:
A
Abonneedag Den Haag
Augustus Juni
Augustus zo ma di wo
zo zo ma
Septem Ju
September zo ma di wo
dodovr vrza za ma di wodidowo vr za zo ma di zo wo ma do vrdiza
In de tuin met kronkelpaadjes staat de beleving van de wandelaar centraal tekst Bert Monster beeld RD, Henk Visscher
Nederlandse oudste nationale park, Veluwezoom, kent behalve fraaie natuur zoals bos en heidevelden ook een parel van een landgoed: Rhederoord, grofweg tussen Arnhem en Dieren. Het landhuis vormt als het ware het hart van een park waarvan de architectuur nog zo goed als intact is. Majestueus steken de contouren van het landhuis af tegen het frisse groen van de omringende bomen. Een statige trap leidt naar de hoofdingang van waaruit de bezoeker zijn ogen over een groot, net gemaaid gazon kan laten gaan. Zeker niet minder fraai is het vergezicht dat zich aan de achterkant de zuidkant van het landhuis ontvouwt. Met de voeten in een tuin vol buxushaagjes kijkt de bezoeker richting de voormalige Postweg nu de Hoofdstraat geheten die tussen Arnhem en Deventer loopt. In de verte glinsteren de rails van de spoorlijn Arnhem-Deventer in het heldere zonlicht. In de negentiende eeuw kon je hier nog veel verder weg kijken , zegt parkbeheerder Paul-Robert van der Zouw. Voor mensen die in deze tuin zaten was het zelfs mogelijk de schepen op de IJssel te zien varen. In de loop der jaren hebben uit de kluiten gegroeide bomen de typische zichtlijnen in het park doorbroken. Tot de achttiende eeuw had de tuin een strak, Frans ontwerp. Vanaf de negentiende eeuw verdween de symmetrie, naar Engels voorbeeld. Daarin stond de beleving van de wandelaar meer centraal, met kronkelpaadjes die het landschap doorsnijden.
Er zijn vergevorderde plannen van Natuurmonumenten om het vergezicht op de IJssel weer terug te laten keren. Van der Zouw: De zichtlijnen in het landschap worden in ere hersteld. In 2013 moet de klus zijn afgerond. De toppen van een groepje zogeheten mammoetbomen steken boven alle andere soortgenoten, zoals de Zuid-Amerikaanse arocaria en de rode beuk, uit. Het zijn met 40 meter waarschijnlijk de hoogste mammoetbomen een van oorsprong Amerikaans naaldboom in Nederland , zegt Van der Zouw. Van dichtbij is de stam van de mammoetboom met een omtrek van 6 meter imponerend. Van onder de takkenweelde is de top niet te zien. Rechts van het landhuis ligt de moestuin. Van der Zouw wijst moeiteloos de vele soorten kruiden en groenten aan. Die gebruiken we allemaal in de keuken. In het landhuis houden we kookworkshops waarbij de deelnemers met de kok de moestuin in gaan om ingrediënten voor de maaltijd te verzamelen. De mensen weten precies wat ze op hun bordje krijgen. De noordkant van het landgoed bestaat vooral uit bos waarin de kastanjeboom en de Amerikaanse eik welig tieren. Ergens daartussen, niet ver van het landhuis, bevindt zich een verhoging in het landschap. Boven op de heuvel stond ooit het theehuis , zegt Van der Zouw. Dat is weg, maar eronder ligt een waterkelder. Door het hoogteverschil gaf een leidingsysteem altijd stromend water in het landhuis. Evenals vanuit de achtertuin is het zicht vanaf de hoger gelegen heuvel van het theehuis richting de rivier de IJssel beperkt. Je kunt niet van hier in één keer opstomen naar de IJssel. Daardoor ervaar je het landgoed niet als een geheel. Ik zie die openheid graag terugkeren.
Zwemmen in een zelfgegraven bad Wietse Hermanns woonde tot zijn zestiende op landgoed Rhederoord. Zijn ouders gaven leiding aan de internationale school die er tot 1977 was ondergebracht. De school was een internaat voor zo’n twintig kinderen van onder anderen ontwikkelingswerkers en ouders die voor een bedrijf in het buitenland werkten. Daarnaast waren er circa tien kinderen van buitenlandse ouders die in de buurt woonden en er onderwijs volgden. „Rhederoord is een unieke plek”, zegt Hermanns. „Vooral de ruimte in en om het huis, met de bijzondere niet-Nederlandse omgeving: het weidse uitzicht over het dal van de IJssel, de bijzondere bomen in het park. Ik heb er veel goede herinneringen aan: boswandelingen met mijn vader, paddenstoelen zoeken en houthakken. Als er sneeuw lag in de winter konden we op de heuvel voor het huis en in de buurt sleeën. Ik herinner me de zomers bij het zwembad dat in de beginjaren van de school door mijn vader met leraren, vrienden en oudere schoolkinderen is gegraven. Op de plek van het zwembad is nu de moestuin van het landgoed. Sinds enkele jaren kom ik weer regelmatig op Rhederoord, omdat ik een van de nieuwe eigenaren ken.”
Triptips ●
●
●
>>rhederoord.nl >>veluwezoom.nl
In LOENEN staat papierfabriek de Middelste Molen, gebouwd in 1622 en nog in originele staat (demiddelstemolen.nl). De Posbank blijft mooi. Het gebied kan nu ook verkend worden op een electroscooter (peteroversteegen.nl). Kruip eens in het riool in het Nederlands Watermuseum (watermuseum.nl) te ARNHEM.
UIT NEDERLAND
Feeste met d lijk brunc e Rom h einenen ?
Het wordt ‘n avontuurlijk jaartje In Archeon is altijd wat te doen! Vechten in de arena, roofvogel demonstratie, boogschieten, ijzersmeden, armbandjes vilten, varen in een boomstam, vuur maken, zoek de weg in het doolhof, speeltuin en nog veel en veel meer! Kijk op onze site voor het actuele programma.
109 - boom adv Reservering Uit in NL fc
30-03-2010
09:10
Pagina 1
BOOM TWEEWIELERS VOOR EEN FIETS OP MAAT Het juiste adres voor een deskundig advies in een winkel waar alle bekende merken aanwezig zijn! Door middel van bodyscanning en zadelmeting kan iedere fiets perfect op maat afgesteld worden.
De pluspunten van BOOM TWEEWIELERS zijn: • Voorrang op reparaties • Leenfiets ter beschikking • Bedrijfsfietsenplan • Deskundig advies • Zadelmeting • Bodyscanning
In Berkenwoude een KORTINGSKELDER boordevol scherp afgeprijsde fietsen met normale service en garantie. Hollandsch Diep 2 · 2904 ER Capelle a/d IJssel · Telefoon 010 - 4517071 Jac. Dutilhweg 201 · 3065 KA Rotterdam · Telefoon 010 - 4470110 Oosteinde 8 · 2825 AH Berkenwoude · Telefoon 0182 - 362955 Kerkstraat 7-11 · 2871 ED Schoonhoven · Telefoon 0182 - 329555 info@boomtweewielers.nl · www.boomtweewielers.nl
PAGINA 50
UIT NEDERLAND
Museumdorp Orvelte & bewoner Peter Nagtegaal (60) tekst Gisette van Dalen-Heemskerk beeld RD, Anton Dommerholt
„Toen onze kinderen kleiner waren, fietsten we regelmatig door deze omgeving. We hadden verhuisplannen en wilden graag naar een woning met wat grond eromheen zodat we ook een paar dieren konden houden. Toen deze boerderij uit 1922 te koop stond, waren we gelijk verkocht. Aan de contouren kun je nog steeds zien dat het een boerderij is geweest. Maar de stal is niet meer intact. Die gebruiken we als keuken en werkkamer. We kozen bewust voor Orvelte. Het is geen grote plaats, maar ook beslist geen slapend dorp. In 1967 werd Orvelte aangewezen als beschermd dorpsgezicht. Dat betekent bijvoorbeeld dat bewoners niet zomaar een willekeurige kleur pannen op hun dak mogen leggen. Ook bij de keuze van bouwmaterialen moeten ze daar bijvoorbeeld rekening mee houden.
Orvelte trekt in het voor- en naseizoen vooral veel passanten in de vorm van wandelaars en fietsers. In het hoogseizoen komen de toeristen vaak voor een halve of een hele dag. Er zijn in die periode veel demonstraties, zoals smeden en glasblazen. Rond 12 uur is het erg druk. De vorige eigenaar van onze woning zei altijd: „Als de winkeltjes om vijf uur dichtgaan, is het dorp weer van ons.” De klinkerstraatjes in ons dorp zijn smal. Dat komt doordat ze aangepast zijn aan de kadastrale kaarten van vroeger. Parkeren is verboden en officieel geldt er in het hoofdseizoen een inrijverbod. Maar daar houdt helaas niet iedereen zich aan. Dat komt de veiligheid en het karakteristieke dorpsbeeld niet ten goede. De es, de oorspronkelijk gemeenschappelijke akker die hoger lag dan het dorp, is nog altijd goed te zien. Zeker als ik een paar dagen ben weggeweest of terugkom uit de Randstad valt het me iedere keer weer op hoe mooi ons dorp ligt.”
UIT NEDERLAND
PAGINA 51
Oosterschelde: varen over verdronken dorpen Buitengewoon Grootte: 37.000 hectare. Nationaal park sinds: 8 mei 2002. Soort landschap: Water en kustlijn. Veelvoorkomende dieren: Scholekster, mossel en schol. Bijzonderste bewoner: De bruinvis. De Oosterschelde is de enige kraamkamer in Nederland van het dier. Opmerkelijk: Met het getij stroomt 800 miljard liter de Oosterschelde in en uit. Gemiddeld wordt al het zeewater in de Oosterschelde eens in de twee weken gezuiverd door schelpdieren. Daardoor is de waterkwaliteit er erg goed.
PAGINA 52
UIT NEDERLAND
Zakpijpen.
Op zoek naar zeehonden en zakpijpen in Nederlands grootste nationaal park tekst Gisette van Dalen-Heemskerk beeld André Dorst
Eeuwen geleden stapten dorpsbewoners rond in plaatsjes als Brieskerke, ’s-Heer Arendshaven en Zuidkerke. Nu ligt op de plaats van die verdronken dorpen een enorme zandplaat en speuren toeristen er naar zeehonden en lepelaars. De spanning stijgt. Gids Maaike van Wilde heeft de passagiers van de ms Onrust net verteld dat ze de zandplaat naderen waarop de zeehonden meestal te zien zijn. Hét doel van de tweeënhalf uur durende natuurtocht. Verrekijkers aan de ogen. Want dicht bij de platen komt het rondvaartschip niet. Dat zou de rust van de beesten kunnen verstoren, legt de gids uit. Want de zeehonden gaan niet voor niets bij eb op de platen liggen. In slechts vier weken tijd moet een jong van 7 kilo doorgroeien naar 28 kilo. Bij voldoende rust- en voedertijd lukt dat, want zeehondenmelk is dertien keer zo vet als koemelk. Met het blote oog zijn de grijsbruine dieren nauwelijks te zien. Door de verrekijker bespioneren levert veel mooiere beelden op. Zeker zes zeehonden liggen te genieten van het zonnetje. De kinderen aan boord kunnen ze nog beter bekijken door de speciaal voor hen opgestelde telescopen. Ik heb ze gezien! jubelen ze naar hun ouders. Ondertussen loopt het knuffelachtige imago van het dier een forse deuk op. Van Wilde toont namelijk de tanden, snorharen en nagels van de zeehond. Alleen al de laatste blijken zo n 8 centimeter lang en vlijmscherp te zijn. Handig om een aalgladde paling te stropen.
De deelnemers aan de tocht hebben geluk. Vlak bij de boot duikt een nieuwsgierige zeehond op. Als een donkere voetbal op de golven drijvend lijkt het beest de opvarenden nauwlettend in de gaten te houden. Zijn grotere broer, een bruinvis, laat zich deze avond niet zien. Niet alleen zeehonden nemen tijdens eb bezit van de zandplaten. Ook onder meer aalscholvers, bergeenden, zilverplevieren, futen, kokmeeuwen, wulpen en kluten laten zich zien. En zelfs een groepje van vijf lepelaars staat met de snavel voedsel uit het water te lteren. Ook over de wereld onder water somt De Wilde moeiteloos allerlei wetenswaardigheden op. Over de snotolf bijvoorbeeld. Deze straalvinnige vis komt in het voorjaar naar de Oosterschelde om te paren en eieren te leggen. En over Yersekes trots: de mossel. Voor iedere tocht haalt schipper Marcel een netje door het water. Zijn vondsten deponeert hij in een groot aquarium. Daar maakt De Wilde tijdens de vaartocht dankbaar gebruik van. Enthousiast toont ze de verschillende soorten zakpijpen in de bak. Zakpijpen lijken net planten in allerlei pastelkleuren, maar het zijn dieren. Chordadieren om precies te zijn. Een chorda is een elastische, weefselachtige streng die langs de rug van het beestje loopt. Met een stok toont de gids aan dat het levende wezens zijn. Voorzichtig tikt ze tegen de bovenkant. Als een slak trekt het diertje zich in elkaar. De tocht kan de familie Wassenberg uit Utrecht niet lang genoeg duren. Moeder Jeltje (43) geniet zichtbaar. Zo pikken onze vier stadse kinderen ongemerkt heel wat van de natuur op. Ze wilden heel graag mee, want zeehonden hadden ze alleen nog maar in de dierentuin gezien. Alleen al wat dat betreft is de tocht erg geslaagd. >>np-oosterschelde.nl >>ms-onrust.nl (ook voor activiteiten zoals schoolreisjes, fietsvoetveer en sportvissen)
„Een regenbui zie je komen en gaan” Van mei tot en met eind oktober verblijven Marcel en Jacqueline van Mill aan boord van de ms Onrust. De overige maanden wonen ze in Zierikzee. Ook dan zijn ze nog vrijwel dagelijks aan boord van het voormalige duikbergingsvaartuig te vinden. Marcel heeft schippersbloed in zich, Jacqueline niet. „Ik kom uit Noord-Holland. Daar keek je niet verder dan de volgende flat.” Negentien jaar geleden kwam ze Marcel een dagje helpen en ze is nooit meer weggegaan. „Het is hier zo mooi. Een regenbui zie je hier komen en gaan. Ik houd van de afwisselende luchten en van het water. Elk jaargetijde heeft wel wat.” Aan de voeten van Marcel liggen twee grote herdershonden: Dokus en Max. Ook lopen er twee zoons rond. Marcel: „Hun wieg en box hebben aan boord gestaan.” In het hoogseizoen is het erg druk. Marcel eet dan vaak in de stuurhut met zijn bord op schoot. Maar ’s avonds na halftien wordt het rustig. Marcel: „Dan valt er in de haven vaak een complete stilte en genieten wij van de rust. Hebben we overdag even tijd? Dan varen we een stuk. Of we zetten onze kleine boot overboord. Die vrijheid is heerlijk. Het is op het water altijd weer anders. Door de afwisseling blijft het mooi.”
Triptips ●
●
●
In OUWERKERK bevindt zich in vier caissons het Watersnoodmuseum (watersnoodmuseum.nl). Regen of koud weer? Bij speelboerderij ’t Klok’Uus (klokuus.nl) in ’s-HEER ARENDSKERKE vermaken kinderen zich altijd. Fort Rammekens (fortrammekens.nl) in VLISSINGEN is het oudste zeefort van West-Europa en ligt midden in een natuurgebied.
UIT NEDERLAND
PAGINA 53
Exclusive interior design www.janfrantzen.nl De creativiteit van de jaren 20 & 30 herleet met onze uitgebreide nieuwe collectie
Art Deco meubelen
“Bankgeheim” in iedere gewenste maat leverbaar (De verkoop van deze aanbiedingen start woensdag 18 mei 2011 om 10.00 uur, geldig t/m 28 mei)
halve prijs! Old cow hide leder Waarde € 1765,-
Boekenkast Waarde € 1536,-
3 Stuks Waarde € 6850,-
Alle meubelen op de eerste etage
Voor
€ 3450,-
massief mahonie 330 x 250
Art Deco Waarde € 2078,-
Voor
€ 992,Wijntafeltje Waarde € 168,-
Secretaire
Voor
Waarde € 1985,-
Voor
€ 1059,-
Voor
€ 1246,-
Voor
€ 1365,-
€ 99,-
Magazine-rek Waarde € 298,Voor
€ 178,-
Open boekenkast Waarde € 1264,-
Voor
€ 892,-
De laatste 6 stapelbare boekenkasten
Boekenkast met facet geslepen glas Waarde € 1536,-
Voor
€ 992,-
Old cow hide leder Waarde € 3265,-
Waarde per deel 230 x 86cm. € 1198,-
Voor
Knibbelweg 8a, 2761 JD Zevenhuizen, Zuid Holland Tel. +31 (0)180 632 259, e-mail: info@janfrantzen.nl
€ 399,-
Voor
€ 1959,-