De belastingdienst weet je te vinden

grenzenloze belasting

Waar je ook woont, belasting betalen moet je bijna overal.

Zowel in Nederland als in Spanje zijn de meeste gegevens al bekend en hoef je alleen nog even te checken of alles klopt en eventueel wat aftrekposten in te vullen. Makkelijker kunnen ze het niet maken. Maar wat als je in meerdere landen inkomsten, bezittingen of vermogen hebt? Die gegevens worden binnen Europa gewoon uitgewisseld, sinds 2017 is er tussen Nederland en Spanje sprake van een officiële uitwisseling van financiële gegevens. En dat is waar het moeilijk wordt. Mr. Jan van Doorakkers & Partners Tax Law weet hier alles van. We vroegen hem om een verhaal uit de praktijk.

Tekst: Jan Doorakkers & Maria Kupers

Alle jaaropgaves van pensioen, salarissen en banken worden tegenwoordig automatisch vanuit Nederland naar de Spaanse belastingdienst gestuurd (en vice versa) Het, al dan niet met opzet, verzwijgen van inkomsten en vermogen in het buitenland is dus geen optie meer. Goed voor de Spaanse schatkist van waaruit alle voorzieningen betaald moeten worden. Maar de Nederlandse systemen zijn niet hetzelfde als die van Spanje en dat levert nogal eens problemen op. Problemen die door de belastingplichtige zelf herkend en opgelost moeten worden.

Een voorbeeld uit de praktijk

Een Nederlandse resident in Spanje heeft naast zijn reguliere AOW-pensioen, ook pensioenen opgebouwd bij het Metaal Pensioenfonds en het ABP-pensioenfonds, hiernaast heeft hij nog een tweetal lijfrente-uitkeringen.

In de Nederlandse belastingaangifte vallen al deze uitkeringen in Box 1 en zouden daar in het progressieve tarief worden belast. Nederland geeft dan ook met de code voor oudedagsuitkeringen in Box 1 aan Spanje door dat deze klant deze 5 uitkeringen heeft. Een pensioen van het ABP is opgebouwd door het werken bij een Nederlandse overheidsinstelling en wordt daarom in Nederland belast. De Spaanse belastingdienst zet echter alle vijf pensioenen in dezelfde ‘Base General’ waardoor ook in Spanje over het pensioen van het ABP belasting betaald zou moeten worden. Dat zou dus dubbele belasting zijn en dat is natuurlijk niet de bedoeling, sinds 1971 bestaat er al een verdrag tussen beide landen om dit te voorkomen.

De bewijslast ligt in deze bij de belastingplichtige. Binnen tien dagen na de eerste aankondigingsbrief van de Spaanse fiscus moet een eerste bezwaarschrift gestuurd worden, met de bijbehorende documentatie. Dit hele pakket moet in het Spaans worden aangeleverd. Dit betekent dat niet alleen de jaaropgaves vertaald moet worden, maar ook nog eens een keer bij de Nederlandse belastingdienst een verdragsverklaring opgevraagd dient te worden waarin wordt aangetoond dat het ABP pensioen in Nederland wordt belast. Deze verklaring wordt overigens alleen afgegeven als er een dienstjarenoverzicht van het ABP is bijgevoegd en duurt veelal 4 tot 6 weken. Dit betekent dat in Spanje uitstel aangevraagd moet worden, hetgeen vaak niet wordt toegekend.

Lijfrente

In Spanje is het mogelijk om de lijfrente niet in de Base General (vergelijkbaar met Box 1) op te nemen maar in de Base Ahorro (Spaarbox). Die Base biedt een gunstig tarief en er is een hoge vrijstelling van toepassing. Maar ook hier lopen de systemen niet gelijk. In de aangifte die uit Nederland komt staat de lijfrente automatisch in Box 1. Als je die in Spanje in de Base Ahorro wilt zetten, en dus minder belasting zult betalen, moet je de polis en jaaropgaven in het Spaans aanleveren.

Toch betalen want anders boete

De Spaanse belastingdienst zet meteen bij het opstellen van hun aanslag het betaalproces in gang. En dat proces wordt niet zomaar stopgezet, zelfs niet als je uitstel vraagt vanwege het bezwaarschrift. Niet betalen wordt beschouwd als een fiscale overtreding en dat levert boetes op van 50 – 100% van het te betalen belastingbedrag en ook boeterente van 20% als de aangifte langer dan 1 jaar oud is.

Uit de praktijk blijkt dat de belastingdienst pas inhoudelijk naar een bezwaarschrift kijkt als zij de aanslag al definitief hebben gemaakt. Als zij dan vervolgens bepalen dat dit bezwaar gegrond is krijg je het teveel betaalde geld terug. Als er volgens hen één van de bewijsstukken ontbreekt duurt de bezwaarprocedure nog langer. Als je dan toch eerder je geld terug wilt hebben kun je de zaak aanhangig maken bij het TEAC (Hof van de belastingdienst). Die hebben het echter zo druk dat het zeker twee tot drie jaar kan duren voor er een uitspraak is.

Voorkom problemen

Voor dit artikel is een voorbeeld gekozen van een situatie die relatief vaak voorkomt bij Nederlandse en Belgische residenten in Spanje. Het betalen van belasting in Spanje hoeft niet per se drama’s op te leveren, schakel op tijd een specialist in om de aangifte op correcte en voor u zo gunstig mogelijke manier in te vullen.

ESPECIAL SESSIES Aan tafel!

Bekijk een willekeurig menu en je ziet een zee van symbooltjes naast de gerechten staan. Het gezegde ‘zoveel mensen, zoveel smaken’ is nog nooit zo van toepassing geweest als de afgelopen jaren. Vegetariërs, flexitariërs, veganisten, alleseters en pescotariërs* zijn de meest gangbare termen als het gaat om voorkeuren en overtuigingen op het gebied van eten. We gingen met een paar lezers om tafel zitten om te weten te komen wat ze allemaal wel en niet eten, het waarom van hun keuze en hoe makkelijk of moeilijk dat voor hen is in Spanje.

Tekst: Maria Kupers

Als Marjan Schut iedereen vraagt zich voor te stellen komen de meningen over voeding en milieu meteen op tafel. “Twintig jaar geleden was vlees eten nog net zo gewoon als ademhalen. De vegetariërs van toen aten geen vlees omdat ze tegen het dierenleed waren, het was ook maar een beperkte groep die echt op de hoogte was van wat dat leed inhoudt” aldus Alphons Gerritsen, flexitariër. “Er is nu veel meer informatie beschikbaar en dierenleed is al lang niet meer de belangrijkste reden om geen vlees te eten.” Tjaard Gimbrère, 95% vegetariër, valt hem bij. “Ik begon me pas echt bewust te worden van de gevolgen van vlees en vis eten na een lezing van oceanoloog Dos Winkel. We vissen de oceanen leeg want we eten ons suf aan sushi. Dat is niet alleen schadelijk voor de visstand, de hele samenhang van het milieu op de wereld hangt af van de oceanen.”

Huub Douze komt uit een oud slagersgeslacht, hij hoeft niet elke dag een stukje vlees op tafel maar kan er op zijn tijd wel enorm van genieten. “Ik let echter wel op wat ik eet, ik ben een fan van de boeken van William Cortvriendt. Hij beschrijft heel duidelijk hoe we tegenwoordig ons lichaam naar de vernieling helpen door grote hoeveelheden suikers, ongezonde vetten en processed foods te eten. Ik ben terug naar de basis gegaan: gezond en vers eten, mét een stukje vlees of vis.” Huub is niet de enige aan tafel die dit boek gelezen heeft, iedereen heeft meerdere favoriete boeken en documentaires op zijn of haar lijstje staan. Niet alleen over de kwaliteit van voeding maar ook over de manier waarop de mens met de aarde omgaat. Kennis en informatie zijn voor iedereen de reden geweest om hun eetpatronen om te gooien. Dagmar Marien, veganist, was tot vijf jaar geleden een grote liefhebber van vlees. “Dat is veranderd toen ik een cursus voor hondentrainer deed. Een onderdeel daarvan was de psychologie van dieren. We kregen filmpjes te zien van de Pavlov-test met verschillende dieren. Ik was verbaasd over de snelheid waarmee de dieren leerden hoe ze een beloning konden krijgen en straf vermijden. Ik kan toch niet met goed fatsoen intelligente dieren eten, puur voor mijn eigen genot?”

Charo van Hulst is flexitariër en let haar hele leven al op wat ze eet. “Ik kom van oorsprong van Indische afkomt en bepaalde hart en vaatziektes komen genetisch vaker voor binnen haar familie. Toen mijn vader 22 jaar geleden gezondheidsproblemen kreeg veranderde het menu thuis, we aten onder andere zoutarm en minder vlees. Toen ik 2 jaar geleden bij de Butterfly Children Charity ging werken lagen daar in de keuken twee sponsjes voor de afwas: een voor de vleeseters en een voor de vegetariërs.

We lunchen samen en maandag was altijd al een vleesloze dag maar nu heb ik voor mezelf veel meer vleesloze dagen ingevoerd.” Monique Vink heeft vanwege haar werk als eigenaar van het restaurant SamSam dagelijks te maken met mensen die voorkeuren hebben als het gaat om eten. “Ik ben zelf alleseter, ik eet soms vlees, soms vis en soms vegetarisch, afhankelijk van waar ik zin in heb. Wij hebben een vrij uitgebreide kaart met standaard meerdere vegetarische en veganistische gerechten. In de afgelopen jaren is de vraag naar deze gerechten behoorlijk toegenomen, vooral in zomer als er meer toeristen zijn. Wat voor ons soms lastiger is zijn de vele diëten en allergieën, we vinden daar echter altijd wel een oplossing voor maar het vraagt creativiteit.”

Modeverschijnsel?

In Nederland en in iets mindere mate in België is vegetarisch eten al jaren normaal, in de schappen van de supermarkten zijn allerlei soorten vleesvervangers te vinden. In Spanje is er pas in de laatste jaren sprake van een speciaal vak in de koeling waar vegetarische alternatieven te vinden zijn. Je hoeft dus niet meer naar een reformwinkel voor een stukje tofu. Maar hoe zit het eigenlijk met de restaurants? In Málaga waren vijftien jaar geleden twee vegetarische restaurants maar tegenwoordig is de keuze enorm uitgebreid. Ecologisch, veganistisch, alleen producten uit de regio en vegetarisch: overal in de stad zijn specialistische restaurants te vinden maar ook de ‘gewone’ restaurants bieden steeds vaker een uitgebreid menu zodat ieder kan kiezen wat bij hem of haar past.

Ook in andere kustplaatsen komen steeds meer restaurants die alleen vegetarische of veganistische maaltijden serveren. Marbella lijkt echter een beetje achter te lopen. Volgens Tjaard is dat te wijten aan de toch ietwat behoudende voorkeuren van de inwoners en toeristen daar. “Kijk naar de grote steden overal ter wereld, daar waar meer jongeren zijn wordt de trend op het gebied van eten gezet, in Barcelona en Madrid is veel meer keuze dan hier.” En daarmee komt het gesprek op jongeren en de toekomst. Huub is van mening dat jongeren veel beter voor de planeet zorgen dan de oudere generatie. “Zij maken zich zorgen en willen wat doen, het zijn de jongeren die de initiatieven nemen voor veranderingen.” Volgens iedereen is er sprake van een wereldwijde verandering van het bewustzijn en dat komt ook geen moment te laat.

Vroeger was alles beter

De algemene mening aan tafel is dat de situatie op deze wereld niet langer meer houdbaar is. Was alles vroeger dan beter? De vader van Dagmar is opgegroeid op een boerderij en daar werd een koe geslacht als er vlees nodig was. “Heel simpel: één koe, één schot en alle onderdelen werden verwerkt. De groente kwam direct van het land en daar zaten ook nog voedingsstoffen in. Die mentaliteit heb ik ook meegekregen: eenvoudig en lekker.” Ook de niet vleeseters begrijpen dat je op die manier wél van een stukje vlees kunt genieten. Huub vertelt dat er in zijn familie altijd sprake was van liefde voor het vak. “Je wist waar een dier vandaan kwam en dat het goed gegeten had, slager zijn was een vak. Tegenwoordig leven dieren in vernietigingskampen. Ik geniet nog steeds van een stukje vlees op z’n tijd maar ik koop dat bij een vertrouwde slager, van z’n levensdagen niet in de supermarkt.”

Wat zet je op tafel?

Alles goed en wel, maar wat is het alternatief voor de gekookte aardappels met groente en een stukje vlees? Tjaard en Alphons zijn beiden groot fan van wokken en zorgen ervoor dat ze afwisselend eten. De heren zeggen geen nee tegen een stukje vlees als ze het makkelijker is om met de groep mee te eten. “Maar ik merk wel dat ik moe word als ik vlees heb gegeten, dus ik doe dat zo min mogelijk. Ik wil energiek en fit ouder worden.” Tjaard herkent dat gevoel en vindt dat logisch “je stopt iets doods in je spijsverteringssysteem en dat kost het lichaam 30 uur om er weer uit te krijgen.”

“Ik wil fit en energiek oud worden”

Het valt Dagmar op dat er zoveel voedingsspecialisten blijken te zijn als zij zegt dat ze veganistisch eet: “mensen vragen dan of ik wel voldoende Omega 3 en 6 en vitamine B12 binnenkrijg. Blijkbaar overheerst nog steeds het idee dat je dierlijke producten nodig hebt om gezond te blijven terwijl al lang bewezen is dat dit niet het geval is.”

Charo slikt wel voedingssuplementen, vooral vitamine C vanwege het genetische risico op een te hoge bloeddruk. ¨Ik doe sinds 6 maanden ‘intermittent fasting’ (consuminderen) waarbij ik alleen in een dagdeel van 8 uur eet en 16 uur niet eet. Sindsdien kan ik me veel beter concentreren. Het lichaam went aan te veel consumeren en is dan de hele dag bezig energie te besteden aan het verteringsproces.” Huub laat elk jaar zijn gezondheid uitgebreid checken en is tot op heden volledig gezond.

Alphons Gerritsen

flexitariër www.splez.com

Huub Douze

Voor jezelf een maaltijd maken is relatief makkelijk, maar hoe is het om aan de voortdurend wijzigende trends op het gebied van voeding te voldoen als je een restaurant hebt. Monique vertelt dat sowieso altijd al een deel van de gerechten geschikt is voor vegetariërs en veganisten. “We maken bijna alle sauzen met kokosmelk bijvoorbeeld, de smaak komt dan beter tot z’n recht en het product is voor vele dieten en voorkeuren geschikt. En omdat alles ter plekke wordt bereid kunnen we ingrediënten vervangen of weglaten, we zijn flexibel. Maar ik moet toegeven dat veganistisch wat lastiger is dan vegetarisch, glutenvrij is ook geen probleem. De specialistische ingrediënten zijn echter wel vaak duurder. En dan is het frustrerend om te zien dat iemand vraagt om bijvoorbeeld glutenvrij en je dan ziet dat ze toch een stukje brood van hun tafelgenoot meepakken. ‘Ja, het zag er zo lekker uit en ik ben ook op vakantie’ krijg je dan als

antwoord.”

alleseter

Charo van Hulst

flexitariër www.pieldemariposa.es

Monique Vink flexitariër www.facebook.com/pg/samsambistro.alhauri

En de boodschappen? *Wat is wat?

Iedereen let dus op wat hij of zij eet maar ook Vegetariër: eet geen vlees, vis of zeevruchten waar ze hun boodschappen doen. Biologisch Veganist: eet geen dierlijke producten of ecologisch is absoluut geen vereiste, sterker Flexitariër: vleeseter met vleesloze dagen nog, volgens Huub en Alphons is dat vaak pure Pescotariër: eet geen vlees, wel vis en zeevruchten marketing. De boerenmarkten in de diverse steden en dorpen zijn voor hen de belangrijkste De tips van de deelnemers inkooppunten. De boeren hebben dan niet het Documentaire: The Game Changers – Netflix certificaat ‘biologisch’ maar de producten zijn wel Boek: Yural Noah Harari – Sapiens vers en komen in ieder geval uit de buurt. Monique Boek: Hoe word je 100? – William Cortvriendt kiest bewust voor vers en lokaal. “We horen van Boek: Medical Medium – Anthony William onze gasten vaak dat het zo moeilijk is om in de gewone restaurants goede verse vegetarische of veganistische gerechten te krijgen. Wij werken altijd met verse producten, de diepvries vermijden we zoveel mogelijk. We kopen zowel vlees als groenten lokaal, dat betekent dat we de mensen kennen en ook dat we daarmee de lokale economie steunen.” “Het zijn de jongeren

die veranderingen eisen en we kunnen hen niet

Dagmar Marien veganist www.blevinsfranks.com

Tjaard Grimbrère langer negeren”

vegetariër www.gimbrere.es

Ook dit jaar gaan we weer om tafel zitten om met lezers over verschillende onderwerpen te praten. Artikelen van eerdere Sessies vind je terug op www.especial-life.com

Met dank aan Barbara Ingenbleek van EuroEconomics, zij verzorgt voor alle ESpecial Sessies de locatie en de versnaperingen.