12 minute read
Αρχοντική απλότητα, γαλήνιο µεγαλείο», του Ελευθερίου Γ. Σκιαδά
from ΕΣΤΙΑζω 15
by Espresso
Johann Joachim Winckelmann (1717-1768)
Advertisement
Ελαιογραφία Σπύρου Βασιλείου
1 2
1. Σπάνια λήψη του Μεγάρου Παππούδωφ όταν στέγαζε τη Διεύθυνση Αστυνομίας Πόλεων και υποκατάστημα της Εμπορικής Τραπέζης της Ελλάδος. 2. Το μέγαρο τη δεκαετία 1950. 3. Αριστείδης Παππούδωφ
Ο Αριστείδης Παππούδωφ και το νεοκλασικό
μέγαρό του απέναντι από τη Βουλή των Ελλήνων
3
Ποιος ήταν τελικά ο Αριστείδης Παππούδωφ, που ανήγειρε το μέγαρό του απέναντι από τη Βουλή των Ελλήνων, στη συμβολή των οδών Βασιλίσσης Σοφίας (τότε ονομαζόταν Κωνσταντίνου του Διαδόχου) και Πανεπιστημίου; Το μόνο στοιχείο που είναι μέχρι σήμερα γνωστό, είναι ότι ήταν Πρόεδρος της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας! Η απουσία στοιχείων οφείλεται στον τρόπο ζωής, τη μετριοπάθεια, τον ευγενή χαρακτήρα της εύπορης οικογένειας που εγκαταστάθηκε στην Αθήνα στα χρόνια του Χαρίλαου Τρικούπη, όταν η περιοχή γύρω από το Παλάτι κατακλύσθηκε από μέγαρα πλουσίων ομογενών. Μαζί με τον Ανδρέα Συγγρό, τον Στέφανο Σκουλούδη και τους άλλους Κωνσταντινουπολίτες φθάνει στην Αθήνα και ο Αρ. Παππούδωφ, ο οποίος έλκει την καταγωγή του από οικογένεια Κουτσόβλαχων των Ιωαννίνων. Είναι ίσως χαρακτηριστική περίπτωση οικογένειας Ηπειρωτών που απλώνει τις οικονομικές δραστηριότητές της στα μεγάλα οικονομικά κέντρα της Μεσογείου. Μέλη της οικογένειας εντοπίζονται να δραστηριοποιούνται στην Οδησσό, εμπορεύονται στη Μαύρη Θάλασσα και απλώνονται στο Λιβόρνο, στη Μασσαλία και στην Κωνσταντινούπολη, όπου διακρίνονται τα αδέλφια Θεοδόσιος και Φώτιος Χατζηφωτίου, όπως φαίνεται ότι ήταν το πραγματικό τους όνομα. Ο Ανδρέας Συγγρός, Κωνσταντινουπολίτης κι αυτός, που γνώριζε την οικογένεια, μας δίνει την πληροφορία πως ένας τρίτος αδελφός, ο Γεώργιος, ήταν στην Οδησσό και άλλαξε το όνομά του σε Παππούδωφ, προσαρμόζοντάς το στις τοπικές συνθήκες. Έτσι, υιοθέτησε το επώνυμο και ο Αριστείδης, γιος του Θεοδόσιου Χατζηφωτίου. Η οικογένεια συνδέεται με τους πανίσχυρους και πάμπλουτους Χιώτες Ροδοκανάκηδες και επικρατεί στο εξαιρετικά αποδοτικό εμπόριο σιτηρών. Ο εμπορικός οίκος των Παππούδωφ εξαπλώνεται γρήγορα και σε άλλους τομείς. Αναπτύσσουν εφοπλιστικές δραστηριότητες και επεκτείνουν τις επιχειρήσεις τους στους τομείς των τραπεζιτικών, των ασφαλιστικών και χρηματιστικών εργασιών. Έτσι και ο Αρ. Παππούδωφ, που εγκαθίσταται στην Αθήνα, αναμειγνύεται στα τραπεζιτικά πράγματα της εποχής, την κρίσιμη περίοδο των αρχών της δεκαετίας του 1870 και σε συνεργασία με τον Ανδρέα Συγγρό. Εξάλλου, δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι τα μέγαρά τους απείχαν μόλις μερικές δεκάδες μέτρα το ένα από το άλλο και πως και τα δύο «έβλεπαν» το Παλάτι. Ωστόσο, φαίνεται πως ο Αρ. Παππούδωφ, αντίθετα με τους συγγενείς του που επέλεγαν να αποκτήσουν τίτλους ευγενείας στο Λιβόρνο, ακολουθεί μια ήπια κοσμική ζωή και επιδίδεται σε πνευματικές δραστηριότητες. Παραμένει άγνωστο μέχρι σήμερα πως παντρεύτηκε την Αλεξάνδρα, εγγονή του Ιωάννη Βαρβάκη, με την οποία έζησε αρμονικά αλλά δεν απέκτησαν παιδιά. Στο μέγαρο που ανήγειρε, κατοικούσε με τις αδελφές του, Μαρία, Αλεξάνδρα και Πολυξένη, η οποία παντρεύτηκε τον στρατηγό Αντώνιο Μαυρομιχάλη. Στο μέγαρο εκείνο επί πολλά χρόνια μαζευόταν η αθηναϊκή κοινωνία, ενώ με πρωτοβουλία της Αλεξάνδρας εκεί δόθηκαν και τα πρώτα φιλανθρωπικά γκαλά. Ο Αριστείδης Παππούδωφ έφυγε από τη ζωή παραμονή Χριστουγέννων, στις 23 Δεκεμβρίου 1913, και κηδεύθηκε δύο ημέρες αργότερα. Το μέγαρο πέρασε στα χέρια του εκκεντρικού εφοπλιστή Γαβριήλ Αθανασούλη, για τον οποίο γράψαμε άλλοτε. Προπολεμικά θα στεγαστούν εκεί το Υπουργείο Πρόνοιας και στο ισόγειο το Ζαχαροπλαστείο Γιαννάκη. Το 1961 με διυπουργική απόφαση θα ξεκινήσουν οι διαδικασίες απαλλοτρίωσης υπέρ του «Ταμείου Συντάξεων – Προνοίας Προσωπικού Αγροτικής Τραπέζης της Ελλάδος», με σκοπό να επεκταθεί το παρακείμενο ξενοδοχείο «Βασιλέων Μέλαθρον». Θα ακολουθήσουν πολυετείς δικαστικές περιπέτειες, αφού θα εμπλακούν δώδεκα κληρονόμοι, νομικά και φυσικά πρόσωπα. Εν τω μεταξύ, πολλές υπηρεσίες θα στεγαστούν στους ορόφους του, μέχρι που κατεδαφίζεται το κτίριο στις αρχές της δεκαετίας 1970. Λόγω των αντιρρήσεων που προέβαλε ο Δήμος Αθηναίων δεν ανηγέρθη ξενοδοχείο αλλά το κτίριο που στεγάζει υπηρεσίες και δεν συνάδει με τον χαρακτήρα των υπολοίπων κτιρίων της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας.
Οδός Σωκράτους: Το κτίριο που κάποτε
ήταν µνηµείο ευζωίας και καλαισθησίας!
1
2 3
1. To Μέγαρο της «Κοντέσσας Θεοτόκη». 2. Το ξενοδοχείο Ambassadeurs. 3. Σκίτσο Κ. Δημητριάδη. 4. «Κοντέσσα Θεοτόκη»
Στην οδό Σωκράτους 65 παραμένει να ανεγερθούν τα Ανάκτορα. Δηλαδή στην καρδιά της»! Αυτά μάθαινε η βασίλισσα Αμαλία σιωπηλό ένα πολυώροφο κτίριο. Οι οδό Σωκράτους και χρησιμοποιώντας ως και γινόταν έξω φρενών! παλαιότεροι το γνώρισαν ως ξενοδοχείο αρχιτέκτονα τον Κλεάνθη. Εν πάση περιπτώσει, οι περιπέτειες της Ambassadeurs. Σχεδίασε, λοιπόν, με μεράκι «Κοντέσσας» συνεχίστηκαν στη Συρία. Οι νεότεροι ως Εφετείο το αρχοντικό στο οποίο θα Επισκέφθηκε την Αθήνα το 1856 για Αθηνών και η τελευταία στέγαζαν τον έρωτά τους να τακτοποιήσει τα κληρονομικά της, γενιά το προσπερνά ο Σπύρος Θεοτόκης και η μεταβιβάζοντας το ακίνητο στον αγαπημένο αδιάφορα. Ελάχιστοι κοντέσα του. Θεωρείτο, δε, της Χατζηπέτρο. Ο τελευταίος το πώλησε ανατρέχουν στην ιστορία «χάρμα κομψότητος μέ τήν στον καθηγητή πανεπιστημίου Περικλή του, που συνδέθηκε δαντελλωτή ἐξωτερική του Αργυρόπουλο. Κατοικήθηκε από την κόρη άρρηκτα με τη νεότερη ἐμφάνισι, τά πλούσια δένδρα του, σύζυγο του Χρ. Δαλλαπόρτα, υπασπιστή ιστορία της πρωτεύουσας. καί τίς πρασινάδες του, τίς του βασιλέως Κωνσταντίνου. Τις δύο πρώτες Εκεί ανήγειρε πρώτη το ἀπέραντες καί μεγαλοπρεπεῖς δεκαετίες του 20ού αιώνα μετατρέπεται σε αρχοντικό της μια ανήσυχη αἴθουσές του». Και όπως Γυναικολογική Κλινική και λειτουργεί κάτω Αγγλίδα γαλαζοαίματη, ήταν αναμενόμενο, έγινε από διάφορες διευθύνσεις. που τάραξε τη ζωή της γρήγορα κοσμικό κέντρο της Μέχρι τα τελευταία προπολεμικά χρόνια, το μικρής ακόμη πόλης του αριστοκρατίας. Στον όμορφο κτίριο γύρω-γύρω ήταν προστατευμένο με Όθωνα. Ήταν η «Κοντέσσα κήπο του εντυπωσίαζαν οι ψηλά σιδερένια κάγκελα, από τα οποία εξείχαν Θεοτόκη», δηλαδή η χουρμαδιές και οι μανταρινιές. μερικά φύλλα μυτερών φοινικοειδών. Οι τοίχοι, Τζαίην Ελισάβετ Ντίγκμπυ Το τι ακολούθησε δύσκολα με σκούρες δουλεμένες πέτρες, δεν πρόδιδαν (1807-1881), με τη φρενήρη περιγράφεται. καθόλου την ηλικία του. Αλλά το σύνολο και περιπετειώδη ερωτική 4 Στις αδυναμίες της του κτιρίου, το αρχιτεκτονικό του σχέδιο, η ζωή. Χήρα από 23 ετών και «Κοντέσσας» καταγράφονται διακοσμητική επιμέλεια που διέκρινε την εύπορη δεν άφηνε τίποτε ο βασιλιάς Όθων, ο κατασκευή του, οι λεύκες και τ’ άλλα δένδρα στο πέρασμά της. Το σύνολο του κτιρίου, πρεσβευτής της Γαλλίας που σχημάτιζαν ένα μικρό δασάκι στο πίσω Ξετρέλανε τον Λουδοβίκο Α΄, πατέρα του Όθωνα. το αρχιτεκτονικό του Θεοβάλδος Πισκατόρυ και εντέλει ο γηραιός, μέρος του σπιτιού, όλα διατηρούσαν ζωντανά τα χρώματα της εποχής του Όθωνα. Παντρεύτηκε έναν σχέδιο, η διακοσμητική αλλά θαλερός, αγωνιστής Το μέγαρο πουλήθηκε και κατεδαφίστηκε το νεότερό της Βαυαρό βαρόνο. Μόλις απέκτησε επιμέλεια που διέκρινε της Επανάστασης Χριστόδουλος Χατζηπέτρος. 1856. Στη θέση του ανηγέρθη το ξενοδοχείο Ambassadeurs, σχεδιασμένο από τον παιδί τον εγκατέλειψε, την κατασκευή του, Δικαιολογημένα, λοιπόν, αρχιτέκτονα και πολεοδόμο Σπύρο Στάικο. για να ακολουθήσει στην οι λεύκες και τ’ άλλα κυκλοφορούσε η φήμη Το 1981 θα εγκατασταθεί σε αυτό το Εφετείο Ελλάδα τον τυχοδιωκτικού χαρακτήρα φουστανελοφόρο δένδρα που σχημάτιζαν πως στο μέγαρο συνέβαιναν «τρομερά πράγματα». Την Αθηνών, αφού το κτίριο όπου στεγαζόταν (Αρσάκειο) πλήγηκε από τον σεισμό. Αλλά ο υπαξιωματικό Σπυρίδωνα ένα μικρό δασάκι στο ωραιότερη περιγραφή έκανε, επόμενος σεισμός (1989) έπληξε και το κτίριο Θεοτόκη. Στην Αθήνα επέλεξε να ανεγείρει το πίσω μέρος του σπιτιού, με κομψό τρόπο, η ευγενής Μαρία Καρατζά, γράφοντας της οδού Σωκράτους. Το Εφετείο μετακινήθηκε στο μέγαρο της λεωφόρου Αλεξάνδρας. Το αρχοντικό της σε μια περιοχή όλα διατηρούσαν ότι «η Τζαίην Ντίγκμπυ ακίνητο της οδού Σωκράτους, κτίριο που στην οποία όλοι οι επιφανείς ήθελαν να δημιουργήσουν ζωντανά τα χρώματα της συνήθιζε να αλλάζει φίλους όπως άλλαζε γάντια, και όταν εκφράζει τη μορφολογία ενός μοντέρνου και εμβληματικού κλασικισμού, παρέμεινε τις επαύλεις τους. Κοντά εποχής του Όθωνα βαριόταν έναν άνδρα, ζητούσε ανενεργό και τίποτε δεν θυμίζει στους εκεί όπου προβλεπόταν κάποιο άλλο παιχνίδι για την περαστικούς την ιστορία του.
1
Ο ευεργέτης Γεράσιμος Κούππας
και το μέγαρό του
Το νεοκλασικού χαρακτήρος Μέγαρο Γεράσιμου Κούππα είναι από τα πλέον κεντρικά και γνωστά των Αθηνών. Το συναντούν όλοι όσοι εισέρχονται από το Σύνταγμα στη λεωφόρο Πανεπιστημίου. Καλύπτει την πρόσοψη (προς τη λεωφόρο) του τετραγώνου που περικλείεται από τις οδούς Κριεζώτου και Βουκουρεστίου και κάποτε, μεταξύ άλλων, στέγασε και τη Στρατιωτική Λέσχη.
Ηπροσφορά του Γερ. Κούππα στην πατρίδα είναι σημαντική και ο βίος του αψεγάδιαστος και δημιουργικός. Ελάχιστοι, όμως, γνωρίζουν την οικογένεια Κούππα και την ιστορία της, η οποία χάνεται στα χρόνια της Αλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως. Έδωσε στην Ελλάδα άνδρες και γυναίκες που συνέβαλαν τα μέγιστα στην απελευθέρωση της χώρας από τους Τούρκους αλλά και στην οικονομική και πνευματική ανάπτυξή της.
Η οικογένεια
Μετά την Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως, τρία αδέλφια της οικογενείας Κώπα, όπως ήταν το αρχικό επώνυμό της, σκορπίσθηκαν στην Ιταλία, στη Ζάκυνθο και στην Κεφαλονιά. Από τον κλάδο της τελευταίας προήρχετο το πιο διάσημο ίσως μέλος της οικογενείας, ο ανήσυχος και δημιουργικός Γεράσιμος Ιακώβου Κώπας (1778-1832). Άνθρωπος πολυμαθής και πολυγραφότατος. Μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και όταν ξέσπασε η Επανάσταση αγόρασε πλοίο και ρίχθηκε στις μάχες αγωνιζόμενος στο πλάι του Ναυάρχου Αποστόλη. Διετέλεσε Γενικός Γραμματεύς της Τριμελούς Επιτροπής η οποία διοικούσε τις ναυτικές υποθέσεις. Ο Αναστάσιος Γούδας έχει βιογραφήσει τον άνδρα.
Γεράσιμος Κούππας
Ένας από τους ανεψιούς του, ο συνονόματός του Γεράσιμος Κούππας (1814-1901), δραστηριοποιείτο στη Νότιο Ρωσία. Περισσότερο στη Βαρδένσκα, η οποία τη δεκαετία 1890 είχε πληθυσμό 35.000 κατοίκους και ανάμεσά τους πολλούς Έλληνες που κατήγοντο από την Κεφαλονιά, τη Μύκονο, τη Θήρα και τη Χίο. Εκεί είχε αναπτύξει επιτυχημένες εμπορικές δραστηριότητες ο Γ. Κούππας, ο οποίος ήταν γνωστός για τον ενθουσιασμό με τον οποίο μιλούσε για την πατρίδα. «Εἶμαι Ἕλλην καί ἀνήκω εἰς τό εὐγενέστατον Ἔθνος τῆς ὑφηλίου. Εἰς τήν Ἑλλάδα θ’ ἀποκαταστήσω τά τέκνα μου, ἐκεῖ θ’ ἀφήσω τά ὀστᾶ μου», έλεγε και ξανάλεγε ο Γερ. Κούππας, ο οποίος διέθετε σεβαστή περιουσία. Αυτό ήταν το όνειρό του και κατόρθωσε να το πραγματοποιήσει το 1894. Ήταν, όμως, από χρόνια σε επαφή με τα ανίψια του, από τον κλάδο του αγωνιστού της Επαναστάσεως, που είχαν εγκατασταθεί στην Αθήνα. Υπήρξε βασικός χρηματοδότης των δραστηριοτήτων τους αλλά και της ανεγέρσεως του μεγαλοπρεπούς μεγάρου της λεωφόρου Πανεπιστημίου. Εξάλλου, γι’ αυτό ονομάσθηκε Μέγαρο Γεράσιμου Κούππα. Χρηματοδοτούσε ταυτοχρόνως διάφορες δραστηριότητες και ανταπεκρίνετο σε όλα τα αιτήματα που έφθαναν υπ’ όψιν του είτε από Έλληνες του κέντρου είτε από Έλληνες της διασποράς. Οι περισσότερες από τις δωρεές του παραμένουν άγνωστες, όπως ο ίδιος επιθυμούσε και επέβαλλε. Αθορύβως, όμως, διέθεσε τεράστια ποσά σε όλες τις εθνικές κινήσεις που πραγματοποιήθηκαν στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνος.
«Πικρή» εμπειρία
Από τις πλέον αρνητικές εμπειρίες που έζησε ο Γεράσιμος Κούππας ήταν το 1878, όταν από κοινού με τους ανεψιούς του Οράτιο και Νικόλαο απεφάσισαν να εξοπλίσουν την
2 1. Το Μέγαρο Κούππα στη συμβολή των οδών Πανεπιστημίου και Κριεζώτου (1912). 2. και 5. Το Μέγαρο Κούππα, σήμερα. 3. Προτομή Γεράσιμου Κούππα, έργο Δ. Φιλιππότη 4. Οικία Κούππα, σχέδιο Ερν. Τσίλλερ.
3
4 5
υπό ανέγερση τότε Βιβλιοθήκη της (Παλαιάς) Βουλής. Να προσφέρουν τον απαιτούμενο αριθμό βιβλίων, τεραστίας οικονομικής αξίας, ώστε να είναι πλήρης. Την προσφορά είχε προκαλέσει ο δημοσιογράφος − εκδότης της εφημερίδος «Αιών» Τιμολέων Φιλήμων, ο οποίος ήταν βουλευτής Αττικής, διατελώντας ταυτοχρόνως και Έφορος της Βιβλιοθήκης. Παρέλαβε τη Βιβλιοθήκη με 5.000 τόμους και την παρέδωσε με 120.000 τόμους! Συγκινημένος λοιπόν από τη δωρεά, ο Τ. Φιλήμων ανέβηκε στο βήμα της Βουλής και ανεκοίνωσε προς το Σώμα την ιδιαιτέρως σημαντική από απόψεως κόστους προσφορά. Συμπλήρωσε την ανακοίνωση λέγοντας πως ο δωρητής είχε διευκρινίσει ότι δεν επρόκειτο να δεχθεί οιαδήποτε διάκριση ή παράσημο για την προσφορά του. Πρότεινε, ωστόσο, να ονομασθεί «Αίθουσα Κούππα» η μεγάλη αίθουσα της νέας Βιβλιοθήκης και να εκφράσει η Βουλή τις ειλικρινείς ευχαριστίες της. Περίμενε, δε, ο Τ. Φιλήμων ότι η πρότασή του θα γινόταν ομοθύμως και ενθουσιωδώς αποδεκτή.
Απλές… ευχαριστίες
Παραδόξως όμως, προεκλήθησαν ατέρμονες συζητήσεις και σχολαστικές αντιρρήσεις, που προκάλεσαν αλλεπάλληλες και αμφίρροπες ψηφοφορίες. Ακόμη και ο πρωθυπουργός Αλέξανδρος Κουμουνδούρος έλαβε μέρος στη συζήτηση και τους διαξιφισμούς, επισημαίνοντας πως ο Κούππας δεν ήταν ο μόνος δωρητής προς το κράτος. Έκπληκτος ο σεμνός και ευγενής Τ. Φιλήμων παρακολουθούσε πως για ένα απλούστατο θέμα είχαν προκληθεί απροσδόκητες λογομαχίες. Μεταξύ άλλων προσέβαλλαν και διαπόμπευαν τον δωρητή, ο οποίος προκαταβολικώς είχε αξιώσει να μη γίνει θόρυβος γύρω από το όνομά του. Ο Τ. Φιλήμων, με την καλοπροαίρετη πρότασή του, έγινε ο ακούσιος δημιουργός του ζητήματος. Αγανακτισμένος και αηδιασμένος υπέβαλε την παραίτησή του από το αξίωμα του Εφόρου της Βιβλιοθήκης της Βουλής. Σημειωτέον ότι αντικείμενο βυζαντινολογίας απετέλεσε το γεγονός εάν η Βουλή θα εξέφραζε προς τον δωρητή Κούππα «εἰλικρινεῖς εὐχαριστίες», σύμφωνα με την πρόταση Τ. Φιλήμονα, ή απλές «εὐχαριστίες»! Το γεγονός πίκρανε τον άδολο ευεργέτη, ο οποίος έκτοτε φρόντισε οι προσφορές του να μην κατευθύνονται προς το δημόσιο και να παραμένουν μακριά από τα φώτα της δημοσιότητος.
«Μέγαρο» και οικογένεια
Στην αρχική του Πηγή της πληροφορίας, την οποία αναφέρει μορφή το μέγαρο το δημοσίευμα, φέρεται να είναι ο υιός του στρατηγού και επίσης αρχιτέκτων Αναστάσιος δεν ήταν όπως Μεταξάς, γεγονός το οποίο πρέπει πλέον σήμερα και δεν να απασχολήσει τους ειδικούς ερευνητές. Πάντως, στην αρχική του μορφή το μέγαρο λειτουργούσαν δεν ήταν όπως σήμερα και δεν λειτουργούσαν καταστήματα στο καταστήματα στο ισόγειό του. Η ανέγερση του μεγάρου ήταν μέρος του ονείρου του Γερ. ισόγειό του. Κούππα, ο οποίος μαζί με την οικογένειά του Η ανέγερση του έμελλε να το απολαύσει τα τελευταία επτά χρόνια της ζωής του. μεγάρου ήταν μέρος του ονείρου Τύπος της εποχής του Γερ. Κούππα, Απέριττος, εύθυμος, πράος και ευφυής, απεχθάνετο τις κοσμικότητες και τις επιδείξεις Το μέγαρο, όπως αναφέραμε, ο οποίος μαζί με και κατέκρινε τη διαφθορά στο δημόσιο. Με ανηγέρθη το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνος από τον Γεράσιμο την οικογένειά του άσπρα μακριά μαλλιά, ψηλό καπέλο και ρεντιγκότα, ήταν ένας από τους γνωστούς Κούππα και τους ανιψιούς του έμελλε να τύπους της εποχής. Έφυγε από τη ζωή στις Οράτιο και Νικόλαο. Μέχρι τώρα καταγράφεται ως έργο του Ερνέστου το απολαύσει 4 Μαΐου 1901 αφήνοντας πίσω τη γυναίκα του, Βιολέττα, και τα τέσσερα παιδιά τους, τον Τσίλλερ και υπήρξε ένα από τα τα τελευταία επτά Αντώνιο, την Αριάδνη, σύζυγο Λέανδρου μεγαλύτερα και πολυτελέστερα κτίρια της εποχής. Ωστόσο, χρόνια της ζωής του Μεταξά, τον Αναστάσιο και την Ελένη, η οποία ήταν η δεύτερη σύζυγος του Ναύαρχου πληροφορία δημοσιευμένη στην και Προέδρου Δημοκρατίας Παύλου «Εστία» (29 Μαΐου 1968) αναφέρει Κουντουριώτη. πως ο Γερ. Κούππας ήταν γαμπρός Έναν χρόνο πριν φύγει από τη ζωή, είχε χάσει έναν του στρατηγού Γεράσιμου Μεταξά, ανεψιού του αγωνιστού γιο, τον Κωνσταντίνο, ο οποίος δραστηριοποιείτο στη του 1821 και στη συνέχεια πρωθυπουργού, Γεράσιμου Μασσαλία. Την επιχειρηματική δραστηριότητα της Μεταξά. οικογενείας συνέχισε ο αξιομνημόνευτος βιομήχανος Συμφώνως προς το υπό τον τίτλο «Τό Μέγαρον Κούππα» Αχιλλεύς Κούππας (1852-1937), στον οποίο περιήλθε δημοσίευμα αυτό, το οποίο αντιμετωπίζουμε με ιδιαίτερη και το μέγαρο, πριν περάσει στην ιδιοκτησία ιδρυμάτων επιφυλακτικότητα, ο Γερ. Μεταξάς «ὑπηρετῶν εἰς τό και ιδιωτών. Ήταν εκ των ιδρυτών βιομηχανίας που Σῶμα τοῦ Μηχανικοῦ ἦτο καί ἀρχιτέκτων, ὡς τοιοῦτος μεγαλούργησε στον Πειραιά επί έναν περίπου αιώνα δέ ἐξεπόνησε τά σχέδια τοῦ μεγάρου τοῦ γαμβροῦ του». (1882-1987).