Beirach moshe booklet by Esteem Graphics

‫אינהאלט‪:‬‬ ‫פארווארט‬ ‫___________‬ ‫מכתבים‬ ‫___________‬ ‫זכותים‬ ‫___________‬ ‫דברות קודש‬

‫‪...‬אמנם ע”י‬ ‫שנעשה שותף‬ ‫בביהכ”נ‪ ...‬קונה‬ ‫לו עיר למעלה‪,‬‬ ‫דהשורש דלמעלה‬ ‫הוא העיקר‪ ,‬ובכח‬ ‫המצוה שמשתתף‬ ‫לצורכי ביהכ”נ‬ ‫נקנה לו בשמים‬ ‫ערים גדולות‬ ‫ובצורות‪.‬‬ ‫(דברי יואל פ’ ויצא)‬

‫בס"ד‬

‫פארווארט‬ ‫ביהמ"ד "ברך משה" דקהל יטב לב דסאטמאר‬ ‫לאנדאן יצ"ו‬ ‫כי אתן אתכם לשם ולהלה‬ ‫וואס ביהמ"ד "ברך משה דסאטמאר"‬ ‫איז‪ ,‬איז איבעריג מסביר צו זיין‪ ,‬נאכדעם‬ ‫וואס תלי"ת האבן מיר זוכה געווען‪ ,‬אז דאס‬ ‫ביהמ"ד איז פקיע שמיה אינעם גאנצן שטאט‪,‬‬ ‫אלץ א ביהמ"ד וואס איז מיוסד אויף עבודת‬ ‫התפלה‪ ,‬ווען מידי שבת בשבתו נעמען זיך‬ ‫צוזאם צענדליגער אינגעלייט‪ ,‬מסלתה‬ ‫ומשמנה פון קהלתינו הקדושה‪ ,‬אפצורעכטן‬ ‫די תפילות שב"ק מיט א דערהויבנקייט‪.‬‬ ‫א שטייגער ווי צדיקים האבן‬ ‫אפגעטייטשט דעם מאמר הזוה"ק "צלותא‬ ‫דמעלי שבתא"‪ ,‬אז דאס דאווענען טוהט‬ ‫"אויפהייבן" דעם שב"ק‪ .‬און טאקע אזוי;‬ ‫אנגעהויבן פון פרייטאג צו נאכטס‪ ,‬טוהט‬ ‫שוין אפקלינגען אין ביהמ"ד דער "קול ה'‬ ‫בכח"‪ ,‬א קול גדול ולא יסף‪ ,‬פון אברכים‬ ‫החשובים ובעלי בתים נכבדים‪ ,‬וואס האבען‬

‫זיך קובע מקום געווען ביי אונז אין ביהמ"ד‪,‬‬ ‫און הייבן אן דעם "הודו לה' כי טוב" מיט א‬ ‫געוואלדיגן התרוממות הנפש‪ ,‬ווער רעדט‬ ‫נאך די מזמורים פון לכו נרננה‪ ,‬לכה דודו‪,‬‬ ‫לא תבושו‪ ,‬מזמור שיר ליום השבת‪ ,‬דאס‬ ‫התלהבות שטייגט העכער און העכער‪,‬‬ ‫דערנאך קומט א קאכעדיגער מעריב און אזוי‬ ‫אויף דעם אופן ביז צום סיום התפלה‪.‬‬ ‫אויף דעם שטייגער גייט אויך צו דאס‬ ‫דאווענען שבת בייטאג‪ ,‬וואו מען דאווענט‬ ‫מיט א ברען אז ס'קען זיך שפירן ווי די‬ ‫ווענט דאווענען מיט‪ ,‬ביי קריה"ת הערשט‬ ‫א שטילקייט אין גאנצען ביהמ"ד‪ ,‬אפילו בין‬ ‫גברא לגברא איז כמעט שטיל‪ .‬תפלת מוסף‬ ‫איז אן עקסטערע תפילה פאר זיך‪ ,‬כאילו‬ ‫מ'הייבט ערשט יעצט אן‪ ...‬אא"וו‪.‬‬ ‫אבער דער קלימאקס פונעם שב"ק‪,‬‬ ‫איז בשעת סעודה שלישית‪ ,‬רעווא דרעווין‪,‬‬ ‫וואס ווערט אפגעראכטן מיט א גרויסען‬ ‫התעוררות‪ ,‬בפרט די זמירות‪ ,‬קבלת עול‬

‫מלכות שמים און דברי תורה דורך הגה"צ‬ ‫דומ"ץ דבית מדרשינו שליט"א‪ ,‬וואס איז‬ ‫מפורסם אלץ נואם בחסד עליון ומשפיע‬ ‫רוחני אויף א גרויסן פארנעם‪.‬‬

‫להתאסף ולהתחזק‬ ‫און אזוי אויך איז ברייט באקאנט די‬ ‫מסיבות מרעים‪ ,‬און סעודות מלוה דמלכה‪,‬‬ ‫וואס ווערט אפגעראכטן מפעם לפעם‪ ,‬צו‬ ‫מקיים זיין דעם פסוק "איש את רעהו יעזורו‬ ‫ולאחיו יאמר חזק"‪ ,‬ווי ס'שפירט זיך ממש‬ ‫דער "הנה מה טוב ומה נעים שבת אחים‬ ‫גם יחד"‪ ,‬דאס אלעס גיבט א געוואלדיגן‬ ‫חיזוק פאר יעדן איינעם מבאי בית מדרשינו‪,‬‬ ‫זיך צו שטארקן איבער אלע נסיונות און‬ ‫שוועריגקייטן פון לעבן‪ .‬ווי אויבן דערמאנט‪,‬‬ ‫איז דאס אלעס שוין גוט באוואוסט ביים‬ ‫ציבור אנ"ש‪ ,‬און ס'איז א שאד מאריך צו זיין‬

‫איבער דעם‪ ,‬ווייל ס'וועט זיין אין די בחינה פון‬ ‫"כל המוסיף גורע"‪...‬‬ ‫אבער וואס מיר וועלן יא דא‬ ‫איבערגיין מיט עטליכע ווערטער‪ ,‬איז דער‬ ‫כראנאלאגישע סדר‪ ,‬פארוואס און וויאזוי‬ ‫דאס ביהמ"ד איז נתייסד געווארן‪ ,‬און ווי עס‬ ‫וואקסט כסדר עד היום הזה‪ .‬וואס זענען די‬ ‫פראבלעמען וואס האבן זיך געמאכט יעצט?‬ ‫און וואס איז די לעזונג דערפאר?‬

‫ורוח הקודש אומרת כן‬ ‫ירבה וכן יפרוץ‬ ‫ווי יעדער איינער מאנ"ש געדענקט‪,‬‬ ‫איז אין סוף פון די תש"ס יארן האט זיך‬ ‫געמאכט ביי אונז אין ביהמ"ד הגדול דקהלתינו‬ ‫דער "סאטמאר'ער פראבלעם"‪ ,‬וואס פלאגט‬ ‫כמעט יעדן סאטמאר'ן ביהמ"ד איבער דער‬ ‫גארער וועלט‪ ,‬ד‪.‬מ‪ .‬אז די ביהמ"ד ווערט צר‬ ‫מהכיל‪ ...‬פון אריינצונעמען אין זיך דעם ציבור‬ ‫הגדול בלעה"ר‪.‬‬ ‫יעדער געדענקט ווען בשנת תש"ע‬ ‫האט מען צוזאם געשטופט דאס ביהמ"ד‪ ,‬און‬ ‫צוגעלייגט נאך א שורה אויף די דרום זייט פון‬ ‫ביהמ"ד‪ ,‬און אין די הייליגע טעג האט מען‬ ‫געמוזט צובויען א חדר אין פאליש‪ ,‬אבער‬ ‫דאס איז נאך אלץ געווען צו ווייניג צו קענען‬ ‫סעטלען דעם פראבלעם‪ ,‬אז ס'איז נישטא‬ ‫קיין זיץ פלאץ פאר די אברכים‪ ,‬אנ"ש וואס‬ ‫קומען צו יעדן יאר בלעה"ר‪ .‬אסאך עצות און‬ ‫געדאנקען‪ ,‬איינס מער רעאליסטיש און איינס‬ ‫ווייניגער‪ ...‬זענען ארויפגעברענגט געווארן צו‬

‫לעזן דעם פראבלעם‪.‬‬ ‫איינס פון די גאר שטארקע פלענער‬ ‫וואס זענען געלעגן דעמאלטס אויפן טיש‬ ‫איז געווען צו מרחיב זיין די גבולי הקדושה‬ ‫בביהמ"ד הגדול‪ ,‬אדער גאר צובויען א‬ ‫וכדו'‪.‬‬ ‫שטאק‬ ‫די חברי הנהלת‬ ‫קהלתינו הקדושה‪,‬‬ ‫אינאיינעם מיט די‬ ‫גבאים‬ ‫געטרייע‬ ‫פון ביהמ"ד‪ ,‬האבען‬ ‫איבער געטראכט‬ ‫אלע פלענער‪ ,‬און‬ ‫געזיצען‬ ‫זענען‬ ‫ביי די אסיפות‬ ‫הנהלת הקהלה‪,‬‬ ‫דן צו זיין וואס‬ ‫קען געטוהן ווערן‬ ‫צו לינדערן דעם‬ ‫גרויסן ענגשאפט‬ ‫אין ביהמ"ד‪.‬‬

‫הרחבת‬ ‫גבולי‬ ‫הקדושה‬ ‫מיטן התייעצות פון הגה"צ אב"ד‬ ‫ור"מ שליט"א איז ארויפגעברענגט געווארן‬ ‫דער געדאנק פון עפענען א ביהמ"ד‪ ,‬מיועד‬ ‫ספעציעל פאר די פרישע אינגעלייט‪ ,‬וואס‬ ‫קומען צו צו אונזער קהילה‪ .‬דער רב שליט"א‬

‫האט זייער שטארק אויסגעלויבט דעם געדאנק‬ ‫לכשעצמו‪ ,‬און האט ארויסגעברענגט‪ ,‬אז דאס‬ ‫וועט אוודאי זיין א געוואלדיגע געלעגנהייט‬ ‫פאר די אינגעלייט זיך צו קענען דערהייבן און‬ ‫שטייגן אין עבודת השם מיט א רואיגקייט‪.‬‬ ‫פארשטייט זיך – האט‬ ‫שליט"א‬ ‫רב‬ ‫דער‬ ‫ארויסגעברענגט – אז‬ ‫מען וועט מוזן שטעלן‬ ‫א איש על העדה‪ ,‬וואס‬ ‫זאל אנפירן מיט'ן‬ ‫ביהמ"ד‪ ,‬און זיין דארט‬ ‫דער מנהיג רוחני‪,‬‬ ‫כידוע וואס רביה"ק‬ ‫בעל ברך משה זי"ע‬ ‫פלעגט אלץ דערמאנען‬ ‫דעם באקאנטן מאמר‬ ‫פון הייליגן רבין רבי‬ ‫אלימלך זי"ע אז א מקום‬ ‫וואס האט נישט קיין‬ ‫ראש‪ ,‬ווערט דער בעל‬ ‫דבר דער ראש‪...‬‬ ‫דער פלאן איז‬ ‫געווארן‬ ‫געברענגט‬ ‫ביים קומענדיגן אסיפת‬ ‫ראשי הקהלה וחברי‬ ‫הנהלת הקהלה‪ ,‬וואס‬ ‫האבן באשטעטיגט דעם‬ ‫פלאן‪ ,‬און האבן מחליט‬ ‫געווען אויפצונעמען אלץ דומ"ץ ביהמ"ד‪,‬‬ ‫הרה"ג ר' יחיאל יחזקאל הלוי אינזליכט‬ ‫שליט"א‪ ,‬וואס איז ברייט באקאנט ביי יעדן‬ ‫איינעם אלץ ת"ח ובר אוריין‪ ,‬עובד ה' ביגיעה‬ ‫ובמסירות נפש‪ ,‬און דערהויבענער משפיע‬ ‫רוחני‪ ,‬באמרותיו הטהורים נוטפות חן‪ ,‬און‬

‫ספעציעל איז דער דיין שליט"א איבערעגעבען‬ ‫בלב ונפש פאר די פרישע אינגעלייט להדריכם‬ ‫בעצה ובתושי' ולדעת את המעשה אשר יעשון‪.‬‬ ‫און ווי פארשטענדליך וועט אלעס‬ ‫ווערן געפירט על פי עצתו הוראתו והדרכתו‬ ‫פון הגה"צ המפו' אב"ד ור"מ דקהלתינו‬ ‫שליט"א‪ ,‬און שטיין בנשיאות כ"ק מרן רבינו‬ ‫הגה"ק שליט"א‪.‬‬

‫והיה ראשיתך מצער‬ ‫שב"ק פר' לך לך תשע"ב ווערט‬ ‫אריינגעקריצט אין ספר "קורות ימי הדורות"‬ ‫פון ק"ק סאטמאר לאנדאן יע"א מיט גאלדענע‬ ‫אותיות‪ ,‬אלץ דעם ערשטן שבת פונעם ניי‪-‬‬ ‫געשאפענעם "ביהמ"ד ברך משה דסאטמאר"‬ ‫וואס ווערט גערופן לשמו ולזכרו הטהור פון‬ ‫רביה"ק בעל "ברך משה" זיעועכי"א‪.‬‬ ‫דער התרגשות ביי חסידי סאטמאר איז‬ ‫געווען ספעציעל גרויס‪ ,‬ווען דער ביהמ"ד איז‬ ‫געווען די סאמע ערשטע ביהמ"ד‪ ,‬אדער מקום‬ ‫תורה ותפלה‪ ,‬על אדמת אייראפע‪ ,‬וואס איז‬ ‫קרוי על שמו פון רביה"ק זי"ע‪.‬‬ ‫א גרויסער ציבור פון אברכים‬ ‫חשובים און בעלי בתים נכבדים האבען זיך‬ ‫צוזאמען גענומען צו דאווענען בצוותא חדא‬ ‫אינעם נייעם ביהמ"ד‪ ,‬וואס איז דאן געווען‬ ‫סטאנציאנירט אינעם צייטווייליגן לאקאל‬ ‫בביהמ"ד בארדיוב אויף מארסב"י ראו"ד‪.‬‬ ‫אבער נאך צוויי וואכן האט מען גלייך‬ ‫געזעהן אז צוליב דער ריבוי עם בלעה"ר‪ ,‬וועט‬ ‫מען נישט קענען דאווענען אין דעם מקום‬ ‫געהעריג‪ ,‬האט מען ביים קומענדיגן אסיפת‬

‫הקהל מחליט געווען‪ ,‬אז‬ ‫מען וועט בעטן די הנהלת‬ ‫הבית רחל צו שענקען א‬ ‫פלאץ‪ ,‬ס'זאל דארט קענען‬ ‫באשטימט ווערן דער‬ ‫מקום לתורה ולתפלה‬ ‫לבית מדרשינו‪ .‬נאכן זיצן‬ ‫מיט די הנהלת הבית רחל‪,‬‬ ‫און נאך וואס מען האט‬ ‫באקומען זייער רשות‬ ‫און גרייטקייט מיט צו‬ ‫שטיין מיט דעם דבר‬ ‫קדוש פון מייסד זיין‬ ‫דעם ביהמ"ד‪ ,‬האבן זיך‬ ‫תיכף אריינגעווארפן‬ ‫עטליכע ענערגישע‬ ‫אינגעלייט‪ ,‬עסקנים‬ ‫נמרצים‪ ,‬ובראשם די‬ ‫צוויי געטרייע גבאים‬ ‫פון ביהמ"ד מיום‬ ‫הווסדה ועד היום‬ ‫הזה‪ ,‬ה"ה האברך‬ ‫המופלג ברוך הכשרון‬ ‫מוה"ר מנשה לייב‬ ‫גלאנץ הי"ו‪ ,‬ומשנהו‬ ‫בדומה לו האברך‬ ‫ברוך‬ ‫המופלג‬ ‫מוה"ר‬ ‫הכשרון‬ ‫קלונימוס אליעזר‬ ‫קארנבלי הי"ו‪ ,‬צו‬ ‫מסדר זיין אלעס‬ ‫על צד היותר טוב‪.‬‬

‫מזמור שיר חנוכת‬ ‫דאנערשטאג נאכט פר' ויצא תשע"ב‪,‬‬ ‫האבן זיך צוזאם גענומען אנשי שלומינו‬ ‫צו אן עלעגאנטן‬ ‫"חינוך‬ ‫מסיבת‬ ‫הביהמ"ד" וואס איז‬ ‫פארגעקומען אין‬ ‫היכל החדש פונעם‬ ‫ביהמ"ד‪ ,‬בראשות‬ ‫הגה"צ אב"ד ור"מ‬ ‫דקהלתינו שליט"א‪,‬‬ ‫און אלע אנדערע‬ ‫רבני ודייני אנשי‬ ‫שלומינו שליט"א‪,‬‬ ‫מיט‬ ‫אינאיינעם‬ ‫די ראשי הנהלת‬ ‫הקהלה און אלע‬ ‫חברי הקהלה‪.‬‬ ‫בשעת'ן‬ ‫מעמד האט מען‬ ‫געהאט די זכיה צו‬ ‫הערן דברות קודש‬ ‫מלהבות אש פון כ"ק‬ ‫מרן רבינו הגה"ק‬ ‫שליט"א וואס האט‬ ‫גערעדט דורך א‬ ‫הו"ק א"פ‪ ,‬און בתוך‬ ‫דברות קדשו האט ער ארויסגעברענגט די‬ ‫נקודות וואס א סאטמארער ביהמ"ד דארף צו‬ ‫האבן; דער ענין פון תפלה בקול ובהתלהבות‪,‬‬ ‫לערנען פארן דאווענען‪ ,‬און נאך הוראות‬ ‫למעשה‪.‬‬ ‫מיט די צענטראלע דרשה האט‬

‫אויפגעטראטן הגה"צ אב"ד ור"מ שליט"א‪,‬‬ ‫וואס האט ארויסגעברענגט בתו"ד דעם‬ ‫געוואלדיגן תועלת פון א ביהמ"ד וואס איז‬ ‫מיוסד פאר אינגעלייט‪ ,‬ווי זיי וועלען קענען‬ ‫שטייגן‪ ,‬און האט אפעלירט צום ציבור צו‬ ‫שטיין צו הילף פאר‬ ‫די עסקנים פונעם ניי‬ ‫געגרינדעטן ביהמ"ד‪,‬‬ ‫מיט אלע הוצאות‬ ‫וואס קומט אונטער‬ ‫ביים אוועק שטעלן‬ ‫א ביהמ"ד‪ .‬אזוי‬ ‫אויך האט ער ארויס‬ ‫דאס‬ ‫געברענגט‬ ‫חשיבות פונעם דיין‬ ‫שליט"א וואס וועט‬ ‫שטיין – און שטייט‬ ‫ בראש פונעם‬‫ביהמ"ד‪ ,‬אז ער איז‬ ‫דער פאסיגער און‬ ‫ריכטיגער מענטש‬ ‫אויפן פאסיגן און‬ ‫ריכטיגן ארט‪...‬‬ ‫דערנאך האט‬ ‫דער דיין שליט"א‬ ‫אויפגעטראטן מיט‬ ‫דברי ברכה ודברי‬ ‫תורה לכבוד המעמד‪,‬‬ ‫און אוועקגעשטעלט‬ ‫די פעסטע יסודות פאר'ן ביהמ"ד לויט די‬ ‫הוראות פון מרן רבינו שליט"א‪ ,‬וואס ער האט‬ ‫פערזענליך איבער געגעבן‪.‬‬

‫הכל בתר רישא גריר‬ ‫דער ערשטער שבת אינעם נייעם‬ ‫לאקאל איז געפראוועט געווארן מיט א‬ ‫געוואלדיגן ברען‪ ,‬פרייטאג צו נאכטס האבן‬ ‫מיר געהאט דעם כבוד אז כבוד הגה"צ דער‬ ‫רב שליט"א‪ ,‬אינאיינעם מיט די ראשי הקהלה‪,‬‬ ‫און צענדליגער בעלי בתים נכבדים‪ ,‬זענען‬ ‫געקומען דאווענען אינעם נייעם ביהמ"ד‪ .‬נאך‬ ‫מנחה האט דער רב שליט"א אויפגעטראטן‬ ‫מיט דברי תורה‪ ,‬און ארויסגעברענגט אז דער‬ ‫שבת איז די ריכטיגע התחלה און פתיחה פאר‬ ‫נאך שיינע שבתים‪ ,‬וואס וועלן אפגעראכטן‬ ‫ווערן דא אין ביהמ"ד‪ ,‬און נאכגעזאגט דעם‬ ‫באקאנטן מאמר חז"ל אז עתידין בתי כנסיות‬ ‫להקבע בארץ ישראל‪ ,‬דארף מען זעהן אז דער‬ ‫ביהמ"ד זאל אויך זיין ראוי נקבע צו ווערן אין‬ ‫ארץ ישראל‪ ,‬און משיח זאל קענען אנצייגן‬ ‫אויף דעם ביהמ"ד אז דא האבן געדאווענט‬ ‫אינגעלייט וואס האבן מקרב געווען די‬ ‫גאולה‪ .‬אויף דעם פארנעם איז געפראוועט‬ ‫געווארן דער גאנצער שבת קודש‪ ,‬וואס דאס‬ ‫איז טאקע געווען די ריכטיגע הכנה צו די‬ ‫קומענדיגע לעכטיגע שבתים וואס זענען‬ ‫שוין געפראוועט געווארן עד היום הזה‪.‬‬

‫"אמר אדם צר לי המקום"‬ ‫אדורך זענען שוין קרוב צו פיהר יאהר‬ ‫זינטן התייסדות הביהמ"ד‪ ,‬און ב"ה יעדן‬ ‫שב"ק ווערט דאס ביהמ"ד אנגעפילט מיט‬ ‫צענדליגער מתפללים‪ ,‬און ספעציעל אין שיינע‬

‫שבתים אדער ימים טובים‪ ,‬איבערהויפט ווען‬ ‫עס קומט די הייליגע טעג‪ ,‬ווען דער פארלאנג‬ ‫פונעם ציבור איז פאר מערערע זיצן‪ ,‬סיי אין‬ ‫עזרת אנשים און סיי אין עזרת נשים‪ ,‬אבער‬ ‫דאס פלאץ איז צו ענג‪ ,‬צוצושטעלן די נויטיגע‬ ‫צאל פלעצער ווי‬ ‫עס דארף צו זיין‪.‬‬ ‫אזוי אויך פעלט‬ ‫שטארק‬ ‫זייער‬ ‫געהעריגע‬ ‫די‬ ‫פון‬ ‫הצטרכות‬ ‫א ביהמ"ד‪ ,‬א‬ ‫שטייגער ווי ביה"כ‬ ‫פארן ביהמ"ד‪ ,‬און‬ ‫איבערהויפט פאר‬ ‫די עזרת נשים‪,‬‬ ‫א קאווע שטיבל‬ ‫להחיות נפש כל‬ ‫חי וכדו'‪ .‬ובכלל‬ ‫ברויך דאס ביהמ"ד‬ ‫זעלבסט באקומען‬ ‫מער א צורת‬ ‫ביהמ"ד ווי איידער‬ ‫א שולע עס‪-‬זאל‪,‬‬ ‫כדי צו ערמעגליכן‬ ‫דאס דאווענען מיט‬ ‫ריינע מחשבות און‬ ‫הרחבת הדעת‪.‬‬ ‫אסאך קאפ‬ ‫און מח איז שוין אריינגעלייגט געווארן צו‬ ‫טרעפן א לעזונג‪ ,‬וואס מען קען טוהן צו‬ ‫ענדערן דעם צושטאנד‪ .‬פארשטייט זיך‬ ‫אז אויפגעבן אויף דעם יעצטיגן אכסניא‬ ‫איז נישט געווען קיין רעדע‪ ,‬נאך וואס די‬ ‫חשוב'ע און געטרייע הנהלת הבית רחל‪,‬‬

‫טוען אונז געבן דאס פלאץ אומזינסט חנם‬ ‫בלי כסף‪ ,‬אן די הויעכע רענט קאסטן וואס‬ ‫וואלט געקאסט ערגעץ אנדערש‪ ,‬און ווידער‬ ‫זאל מען יעצט גיין זיך אריינלאזן אין די‬ ‫אומגעהויערע הוצאות פון קויפן א פלאץ‬ ‫פאר א מאיאנטעק‬ ‫מיט געלט‪ ,‬און עס‬ ‫איינרישן‪ ,‬אדער‬ ‫אפילו בלויז דינגען‬ ‫א פלאץ וואס וועט‬ ‫אפקאסטן רענט‬ ‫ממון ודמים א יעדן‬ ‫חודש‪ ,‬דאס קומט‬ ‫אינגאנצן נישט אין‬ ‫באטראכט‪.‬‬

‫ֲהכִ ינֹנּו‬ ‫לִ ְבנֹות לְ ָך‬ ‫ַביִ ת לְ ֵׁשם‬ ‫ׁשָך (דה”י א'‬ ‫ָק ְד ֶ‬ ‫כט טז)‬

‫בסייעתא‬ ‫דשמיא און מיט די‬ ‫הילף פון אונזערע‬ ‫געטרייע בעלי אכסניא‪ ,‬די הנהלה פון בית‬ ‫רחל‪ ,‬זענען די ענערגישע עסקנים פון‬ ‫אונזער ביהמ"ד‪ ,‬ובראשם העסקן הנמרץ‬ ‫הרב יהודה ארי' קאפף הי"ו‪ ,‬מראשי הנהלת‬ ‫הביהמ"ד‪ ,‬אויפגעקומען מיטן יעצטיגן‬

‫פלאן צו פאגרעסערן און פארדאפלען‬ ‫דעם ביז יעצטיגן היכלא דביהמ"ד‪ .‬און אויך‬ ‫צו בויען א שיינעם גרויסן ווייבער שוהל‪,‬‬ ‫צוגעשטעלט מיט אלע באקוועמליכקייטן‪,‬‬ ‫און א פראכטפולער אוצר הספרים‪ ,‬מיט‬ ‫אלע ספרים וואס א ביהמ"ד דארף צו האבן‪,‬‬ ‫כדי צו זיין א צענטראלער מקום פאר תורה‬ ‫און תפילה אא"וו‪ .‬דער פלאן איז געווארן‬ ‫אויפגעארבעט דורך א באוואוסטן ארכיטעקט‬ ‫וואס דאס אליין האט אפגעקאסט א שיינע‬ ‫מטבע‪ .‬און אזוי אויך איז עס באשטעטיגט‬ ‫געווארן דורך די הנהלה פון בית רחל כדי‬ ‫לפאר ולרומם את בית ה'‪.‬‬

‫ויקחו לי תרומה ‪ -‬ועשו לי‬ ‫מקדש‬ ‫אבער פארשטייט זיך פון זיך אליין אז‬ ‫אונטערנעמען אזא פראיעקט קומט נישט‬ ‫צופיס און איז נישט לייכט‪ ,‬און דאס ציהט‬ ‫אריין אין אומגעהויערע הוצאות‪ .‬וואס‬ ‫נעמענדיג און באטראכט אז אזא רעלאטיוו‬ ‫יונגער ביהמ"ד וואס האט נישט קיין שום‬ ‫געהעריגע הכנסה‪ ,‬ווי צ‪.‬ב‪.‬ש‪ .‬מקוה‪ ,‬אדער‬ ‫אפילו עליות וואס ווערן פארקויפט פאר‬ ‫בעלי בתים פאר העכערע סכומים וכדו'‪,‬‬ ‫מיינט דאס אז די עסקנים וועלן בשו"א נישט‬ ‫קענען אנגיין אן דעם הילף פונעם ציבור‪ .‬און‬ ‫ווי עס ווערט געברענגט‪ ,‬אז די הקדמה צו‬ ‫"ועשו לי מקדש" איז "ויקחו לי תרומה"‪...‬‬ ‫אזוי ווי די וועלט דערציילט‪ ,‬אז‬ ‫דער הייליגער רבי ר' זושא זי"ע האט אמאל‬ ‫געזאגט אז אידן האבן אינזין ביי ובכן תן‬

‫עליות לתורה מנדב געווען גרויסע‬ ‫סכומים – הרבה יותר מכפי יכלתם ‪-‬‬ ‫וואס קומט אן צו א סך הכל פון קרוב‬ ‫צו פופציג טויזענט פונט!‬ ‫אבער אין הקומץ משביע את‬ ‫הארי‪ ,‬און דער גרעסערער חלק פונעם‬ ‫פראיעקט ליגט אויפן איבריגן ציבור‬ ‫מאנ"ש החשובים והנדיבים בעם‪ ,‬צו‬ ‫נושא בעול זיין עם הציבור צו העלפן‬ ‫ענדיגן די בוי ארבעט כדי שנוכל לברך‬ ‫על המוגמר בקרוב ובשעטומ"צ‪.‬‬

‫פחדך; ובכן געלט‪ ,‬תן געלט‪,‬‬ ‫פחדך געלט‪ ...‬האבן צדיקים‬ ‫דאס ממתיק געווען אז כדי‬ ‫צו האבן יראת שמים דארף‬ ‫מען האבן געלט א בחינה פון‬ ‫אם אין קמח אין תורה‪ ,‬אזוי‬ ‫אויך האבן זיי געזאגט "ובכן תן‬ ‫כבוד"‪ ,‬און "ובכן יתקדש שמך‬ ‫ה"א" איז אויך געלט‪ .‬כדי צו‬ ‫בויען א שיין ביהמ"ד ס'זאל‬ ‫זיין לתפארת ולכבוד להשי"ת‬ ‫דארף מען האבן א געוואלד‬ ‫מיט געלט‪.‬‬

‫הזמן קצר והמלאכה‬ ‫מרובה‬

‫בואו חשבון‬ ‫דער אויבנאן ביים מעמד היסוד פון ביהמ"ד ברך משה‬ ‫פון ר‪ .‬צו ל‪ .‬הרה"ח ר' יעקב עסטרייכער שליט"א מטובי קהלתינו‪ ,‬הרה"ח הישיש ר' יוסף‬ ‫אייזיק לעוו שליט"א מטובי קהלתינו‪ ,‬הרה"ג ר' מאיר מארקאוויטש שליט"א מו"ץ בקה־‬ ‫לתינו‪ ,‬הגהצ אב"ד ור"מ דקהלתינו שליט"א‪ ,‬הרה"ג ר' יחזקאל אינזליכט שליט"א דומ"ץ‬ ‫ביהמ"ד‪ ,‬הרה"ח ר' אלי' שרייבער שליט"א מטובי קהלתינו‬

‫ווי אויבן דערמאנט איז‬ ‫מען שוין געזעסן מיט בארימטע‬ ‫ארכיטעקטן‪ ,‬און אזוי אויך‬ ‫מיט גוטע און פארלעסליכע‬ ‫בוי‪-‬מייסטערס‪ ,‬וואס נאכן אדורכגיין אלע‬ ‫פלענער זענען מיר ערשטוינט געווארן‬ ‫צו הערן אז אזא פראיעקט ציהט זיך אריין‬ ‫אינעם אומגעהויערן סכום פון א "פערטל‬ ‫מיליאן פונט"! אבער נישט אזא קהילה און‬ ‫ביהמ"ד ווי "סאטמאר" ווערט דערשראקן פון‬ ‫הערן אזא סכום‪ ,‬און זיכער נישט אין לאנדאן‪,‬‬ ‫וואס דא איז דער צענטער פון צדקה וחסד‬ ‫פאר אלע סאטמארער מוסדות איבער דער‬ ‫גארער וועלט‪ ,‬ומכאן יוצא צרכי עמך בית‬ ‫ישראל לכל העולם כולו‪ ,‬און חזקה אויף אנשי‬ ‫שלומינו אז זיי וועלן אויפנעמען די עסקנים‬

‫בסבר פנים יפות‪ ,‬און אנטקעגן קומען מיט‬ ‫שיינע און גרויסע סכומים‪.‬‬

‫ויתנדבו הקהל לבנות‬ ‫הבית‬ ‫עס איז וויכטיג צו באטאנען אז די‬ ‫חשוב'ע אינגעלייט ומתפללי הביהמ"ד האבן‬ ‫במשך דעם פארגאנגענעם יו"ט פסח ביי די‬

‫ווי אויך ווערט די גאנצע‬ ‫ארבעט געמאכט אין זייער א קורצע‬ ‫תקופה‪ ,‬צוליב וואס די שולע איז‬ ‫יעצט פארשפארט אויף די זומער‬ ‫האלידעיס‪ ,‬און ביז געציילט וואכן מוז‬ ‫מען זיין גרייט צו קענען צוריק עפענען‬ ‫דעם בנין פאר די שולע‪ .‬פון איין זייט‬ ‫איז דאס א מעלה אז וואס שנעלער עס‬ ‫ווערט געמאכט אלץ ביליגער קאסט‬ ‫דאס‪ ,‬אבער פון די אנדערע זייט איז מען‬ ‫אנגעוויזן אויף די שנעלע און באלדיגע‬ ‫פינאנציעלע הילף פונם ציבור כדי צו‬ ‫קענען באצאלן די געשיקטע ארבעטער‬ ‫זייער פארדינטע געהאלט‪.‬‬

‫ונתתי להם בביתי‬ ‫ובחומותי יד ושם‬ ‫"הנותן מתנה לחברו צריך‬ ‫להודיעו" לרגל די געלעגנהייט פון‬ ‫און‬ ‫פארגרעסערן‪,‬‬ ‫איבערבויען‪,‬‬ ‫פארשענערן דעם ביהמ"ד‪ ,‬ווערט‬ ‫געגעבן די מעגליכקייט צו קויפן‬ ‫זכותים לנצח אינעם היכל ובנין‬ ‫ביהמ"ד‪ .‬אנגעהויבן פונעם "שם היכל‬ ‫הביהמ"ד" אא"וו אלע אנדערע זכותים‬ ‫ווי בייגעלייגט דא אינעם בראשו"ר‪,‬‬ ‫וואס אוודאי וועלן זיך אנשי שלומינו‬ ‫צוכאפן צו דעם און קויפן גרויסע‬ ‫זכותים לעולמי עד‪ ,‬וואס די תורה‬ ‫ותפילה פון דעם ביהמ"ד וועט גיין לזכות‬ ‫פון די חשובע נדבנים און חלק כחלק יאכלו‪,‬‬ ‫ויאכלו פירותיהם בעולם הזה והקרן קיימת‬ ‫לעלם הבא‪ .‬און אזוי ווי רביה"ק בעל דברי יואל‬ ‫זי"ע האט אמאל געזאגט פארוואס הייסט א‬ ‫זיץ אין א ביהמ"ד א שטאט (אזוי פלעגט מען‬ ‫רופן אינדערהיים א זיץ אין ביהמ"ד)‪ ,‬ווייל‬ ‫ווען מען קויפט אויף דער וועלט א זכות אין‬ ‫א ביהמ"ד איז דאס א זכות וקנין נצח לעולם‬ ‫הבא‪ ,‬און אפילו אויב דא קוקט עס אויס ווי א‬ ‫קלייניגקייט‪ ,‬אבער בעולם העליון ווערט עס‬ ‫גערעכנט ווי א גאנצע שטאט‪ .‬די אלע זכותים‬ ‫וואס וועלן געקויפט ווערן וועלן פאראייביגט‬ ‫ווערן לעולמי עד‪ ,‬למזכרת נצח‪ ,‬לאות ולעדות‪,‬‬ ‫פארן נדבן לו ולזרעו אחריו עד עולם‪.‬‬ ‫דאס אלעס קען באצאלט ווערן מיט‬ ‫לייכטע פעימענטס דורך "דיירעקט דעביטס"‬ ‫אויף א לענגערע תקופה‪ ,‬וואס מיר קענען‬

‫העלפט פארגרעסערן און‬ ‫פארשענערען דאס ביהמ"ד‬ ‫עס זאל קענען האבן א קיום‬ ‫אויף ווייטער ביתר שאת‬ ‫וביתר עוז‪ .‬און אין דעם זכות‬ ‫וועלן מיר אלע געהאלפן ווערן‬ ‫מיט שפע ברכה והצלחה‪ ,‬און‬ ‫זוכה זיין צו השראת השכינה‪,‬‬ ‫וואס דאס איז די סגולה פון‬ ‫א ביהמ"ד‪ ,‬אזוי ווי עס שטייט‬ ‫אין די ספרים הקדושים אויפן‬ ‫פסוק ועשו לי מקדש‪ ,‬אויב‬ ‫מען מאכט פארן אויבערשטן‬ ‫א מקדש מעט‪ ,‬דעמאלסט איז‬ ‫ושכנתי בתוכם‪ ,‬איז מען זוכה‬ ‫צו השראת השכינה‪ ,‬און אויב‬ ‫עס איז דא השראת השכינה‪,‬‬ ‫א טייל פונעם ציבור ביים מעמד היסוד בשעת די איז מען דאך זוכה צו אלעם גוטן‪,‬‬ ‫דב"ק פון כ"ק מרן רבינו שליט"א‬ ‫אם אני כאן הכל כאן‪ ...‬און בקרוב‬ ‫וועלן מיר זוכה זיין אז דער ביהמ"ד‬ ‫דערפאר באקומען הלוואות תומ"י אויף צו‬ ‫וועט גיין קיין ארץ ישראל צוזאמען מיט אלע‬ ‫קענען אנגיין מיט די ארבעט אומגעשטערט‪.‬‬ ‫אנדערע בתי מדרשים‪ ,‬עתידין בתי כנסיות‬ ‫ובתי מדרשות שבחו"ל להקבע בארץ ישראל‪,‬‬ ‫און אוודאי וועט זיין א כבוד און פראכט אז‬ ‫אזא שיינער ביהמ"ד וועט אנקומען קיין‬ ‫ירושלים‪ ,‬שתבנה ותכונן במהרה בימינו‪ ,‬און‬ ‫א ספעציעלע שמחה און זכות וועט זיין פאר‬ ‫די עוזרים ומסייעים צו אהער שטעלן אזא‬ ‫צום שלוס קומען מיר מיט א בקשה‬ ‫שיינעם ביהמ"ד‪.‬‬ ‫מעומק הלב צום גאנצן ציבור אנ"ש‪ :‬ביטע‬ ‫און ביז צו די קרעטשמע‪ ...‬זאל מען‬ ‫שטרעקט אויס א יד עזרה צו העלפן מיט דעם‬ ‫אויך געבענטשט ווערן מיט אלעם גוטן‬ ‫גראנדיעזן פראיעקט להגדיל כבוד קהלתינו‬ ‫שתרחמינו עוד בגלותי לגאלנו‪ ,‬מיט שמחה‬ ‫הקדושה‪ ,‬מען ברויך אייער הילף‪ ,‬מען ברויך‬ ‫ונחת והרחבת הדעת בקרוב גיין קעגן משיח‬ ‫אייער שטיצע‪ ,‬און מען ברויך אייער חיזוק!‬ ‫צדקינו ומלכינו בראשינו אמן‪.‬‬

‫למען בית ה' אלוקינו‬ ‫אבקשה טוב לך‬

‫יום ב' לס' ועשית הישר והטוב וגו' תשע"ה לפ"ק‬

‫למען אחי ורעי אדברה נא‪ ,‬ולמען בית השם‬ ‫אלקינו אבקשה‪ ,‬ולמען ידידות בית‪ ,‬בית המדרש‬ ‫דקהילתינו קהל יטב לב ה"ה הבית מדרש ברך‬ ‫משה לשמו ולזכרו של מרן זצללה"ה‪ .‬וכידוע‪,‬‬ ‫הביהמ"ד יסודתו יסוד איתן ע"פ פקודת קודש של‬ ‫מרן רבינו שליט"א‪ ,‬אשר הקים דברו מריחוק מקום‬ ‫ ופלל בעזרה וירדה האש ‪ -‬ודבר המלך ודתו הגיע‬‫לתוך עמקי לבבות של בני קהילתינו ‪ -‬ועמדו ושמעו‬ ‫מרחוק מהו דבר השם ברמה ‪ -‬וע"פ הוראת והדרכות‬ ‫אלופינו ומדריכנו הגה"צ האב"ד ור"מ שליט"א ‪-‬‬ ‫פתחו שערים שערי צדק לבא בם להודות לשם השם‬ ‫ ובשבת יפתח ‪ -‬וגם בימים טובים ובראשם בימים‬‫הנוראים ‪ -‬והן הן התפילות בהתלהבות ובחמימות ‪-‬‬ ‫וגם לרבות עת רעוא דרעוין ‪ -‬בקול השם בכח וקול‬ ‫השם בהדר ‪ -‬הדרא דלא אפשר למיפרט בשפתוותא‬ ‫ כולם אהובים וכולם ברורים ‪ -‬וכולם רוצים בהמ"ה‬‫לעשות רצון קונם ‪ -‬ושואפים ומשתוקקים כאיש‬

‫אחד ובלב אחד‪.‬‬ ‫אבל בזאת תדע‪ ,‬כי לא משום שנתקיים בנו כי‬ ‫ירחק ממך המקום ‪ -‬ובנית על מקומך ‪ -‬ואדרבא‬ ‫הלא זהו חלק בלתי נפרד מהביהמ"ד הגדול ‪ -‬אשר‬ ‫מאפס מקום אמרנו ‪ -‬הכר נא זאת מצאנו ‪ -‬חדר‬ ‫לפנים מחדר מאחינו בשרינו ‪ -‬ועוד מעלה אחת‬ ‫לפני המקדש בעזרה ‪ -‬כי והיה וכי אברך בא יבא‬ ‫ברנה להתחתן פה ‪ -‬הלא בזמן ובתקופה המוקדם ‪-‬‬ ‫עומדות היו רגליו ‪ -‬מלבא לפנים מן הפתח ‪ -‬כי הבית‬ ‫הגדול צר מהכיל ומלא על גדותיו ‪ -‬וע"כ יהי' נא‬ ‫בעיניכם בית מדרשינו כחדר קטן המחובר להגדול‬ ‫ ובה ימצא לנפשו נחת ‪ -‬עד עת ישובון הנה ‪ -‬ואיש‬‫אל אחיו יחדיו ידבקו ‪ -‬ונמצא כעומד ומתפלל בזוית‬ ‫זו ונמצא בזוית אחרת ‪ -‬ובאמת יהיו תואמים יחדיו‪.‬‬ ‫ובשיטה אחרונה ‪ -‬אחרון הכביד ‪ -‬כבוד בית המדרש‬ ‫ אשר אמנם לעת כזאת יאמר מה טובו אוהליך ‪-‬‬‫בעזהשי"ת ‪ -‬וכן יעזור וישלח עזרתו מקדש להתפלל כדת כראוי וכנכון‬ ‫ אכן כבר נודע הדבר כי באמת כבוד בית המדרש אין כאן‪ ,‬ותואר‬‫פני מקדש מעט איננה על תילה בנוי' ‪ -‬וע"כ שיחי"ם לקוממ"ה לדמו"ת‬ ‫וחידו"ש מסימ"ה ‪ -‬אבל לאידך גיסא עדני"ם עצמ"ה ופרחי"ם לשלמ"ה ‪ -‬וכל‬ ‫העול מוטל על המתפללים שיחי' וכל זה אכניס בק"ל וחומ"ר אשר טרחו‬ ‫בגופא ובממונא ‪ -‬יתר הרבה מכפי יכלתם ‪ -‬כדי שלא להטיל ממון על שאר‬ ‫היהודים וידידים ונכבדים ‪ -‬וע"כ אין אנו מבקשים אשר בכסף מלא יתננה ‪-‬‬ ‫אלא לעת חננה כי בא מועד ‪ -‬וכבר מצפים לראותה בבנינו ‪ -‬ובסיוע שיש‬

‫שיסייע‬ ‫למוסדותיו הק'‪,‬‬ ‫וגם ישמח מש"ה ‪ -‬ויואל מש"ה‬ ‫בתפלה למש"ה ‪ -‬ובבר"ך מש"ה ‪ -‬להטיב לנו‬ ‫בייט"ב ל"ב ובייט"ב פני"ם בכלל‪ ,‬ובקדושת שבת ובקדוש"ת יו"ט בפרט‪,‬‬ ‫ובזכות הרחבת גבולי הקדושה במקדש מעט נזכה למקדש הגדול והקדוש‬ ‫ע"ל הגאול"ה בקרוב ומלכינו בראשינו‪ ,‬אמן‪.‬‬

‫בו ממש די להשיב מה שאין הבור מתמלא מחולייתו‪ ,‬ובודאי כאו"א‬ ‫יתן לפי הבנתו וטובת לבו וכריע וכאח אתו עמו כן ינתן‪.‬‬

‫הכו"ח למען קדושת ביהמ"ד‪,‬‬ ‫ולמען כבוד הציבור אנ"ש החשובים והנכבדים שיחי'‬

‫ובטוחים אנו בכוחו של מייסדי הקהלה ‪ -‬רביה"ק זצוק"ל ‪ -‬אשר הבטיח מי‬

‫יחיאל יחזקאל הלוי אינזליכט‬

‫זכותים‬ ‫ונתתי להם בביתי ובחומתי יד ושם טוב‬ ‫שם עולם אתן לו אשר לא יכרת‬

‫שם הבנין‬ ‫‪£50,000‬‬

‫קויפט אייך איין איינס פון די גיוואלדיגע זכותים‬ ‫א זכות לנצח נצחים‬

‫היכל הבית‬ ‫המדרש‬

‫עזרת נשים‬ ‫וחדר השיעורים‬

‫ארון‬ ‫הקודש‬

‫‪£36,000‬‬

‫‪£25,000‬‬

‫אוצר‬ ‫הספרים‬

‫חדר‬ ‫הקאווע‬

‫שער ביהמ"ד‬ ‫החיצון‬

‫‪£18,000‬‬

‫שער ביהמ"ד‬ ‫הפנימי‬

‫שער‬ ‫עזרת נשים‬

‫זכות‬ ‫הבימה‬

‫‪£10,000‬‬

‫עיר‬ ‫קאנדישען‬

‫נר‬ ‫למאור‬

‫נר‬ ‫תמיד‬

‫‪£10,000‬‬

‫‪£5,600‬‬

‫‪£5,000‬‬

‫עמוד‬ ‫הדיין שליט"א‬

‫עמוד‬ ‫הרב שליט"א‬

‫עמוד‬ ‫הבעל תפלה‬

‫‪£5,000‬‬

‫אבני‬ ‫שהם‬

‫אבני‬ ‫זהב‬

‫אבני‬ ‫כסף‬

‫אבני‬ ‫נחשת‬

‫אבני‬ ‫מילואים‬

‫‪£3,600‬‬

‫‪£2,500‬‬

‫‪£1,800‬‬

‫‪£1,000‬‬

‫‪£500‬‬

‫נאך א‬ ‫סאטמארער‬ ‫בית המדרש‬

‫נאך א רינגעלע‬

‫מיר‬ ‫געפינען די‬ ‫וואך אין די‬ ‫סדרה יעקב אבינו‬ ‫א‬ ‫האט געזאגט מה נורא‬ ‫גוטן טאג‬ ‫המקום הזה אין זה כי אם בית‬ ‫אייך אלע‪ ,‬ביי אונז איז‬ ‫אלקים‪ ,‬יעקב אבינו האט געדאווענט אין‬ ‫נאך טאג אבער איך שטעל מיך‬ ‫מקום המקדש מתקן געווען תפלת ערבית‪,‬‬ ‫פאר אז ביי אייך איז שוין ביינאכט‪ ,‬א‬ ‫האט ער געזאגט מה נורא המקום הזה אין זה‬ ‫גוטן אווענט כל הקהל הקודש וואס איז‬ ‫כי אם בית אלקים‪ ,‬יעדעס מקום וואס אידן‬ ‫זיך צוזאמגעקומען לכבוד די נייע ביהמ''ד‬ ‫קומען זיך צוזאם ‪ -‬מ'איז מייחד פאר א מקום‬ ‫וואס מ'בויט אויף‪ ,‬ועל צבאם די חשוב'ע רב‬ ‫תפלה – איז א מקדש מעט און אויף דעם איז‬ ‫־‬ ‫פון די קהלה אין לאנדאן ואתו עמו כל העוס‬ ‫שייך צו זאגן מה נורא המקום הזה אין זה כי‬ ‫קים במלאכת הקודש‪.‬‬ ‫אם בית אלקים דארף מען זען די אלע וואס‬ ‫קומען זיך צוזאם דאווענען אין דעם ביהמ"ד‪,‬‬ ‫מ'איז זיך צוזאמגעקו־‬ ‫ בעזהשי"ת‪ ,‬מ'איז מייחד‬‫מען וועגן די נייע ביהמ"ד‪,‬‬ ‫אזויווי דאס אלטע ביהמ"ד חסיד’ישע אידן האבן מייחד א נייע מקום תפלה ‪ -‬זאל‬ ‫מען טאקע וויסן‪ ,‬זאל מען‬ ‫איז ענג אויף שבת‪ ,‬נישטא‬ ‫גענוג פלאץ‪ ,‬נישטא גענוג געווען א בית התפלה ‪ ...‬זיך האלטן פאר די אויגן‪ ,‬מה‬ ‫פלאץ צו זיצן און דאווענען דאס איז געווען וואס מ'האט נורא המקום הזה אין זה כי‬ ‫געהעריג‪ ,‬האט מען מייחד מקבל געווען בלב ובנפש צו אם בית אלקים‪ ,‬ס'איז נישט‬ ‫עפעס אנדערש נאר א בית‬ ‫געווען א נייע מקום תפלה‬ ‫וויסן ‪ ...‬ס'איז א מקום נורא‪ ,‬אלקים‪ ,‬וזה שער השמים‬ ‫פאר שב"ק‪ ,‬יעצט איז מען‬ ‫‪ ...‬מ'קומט זיך צוזאם צו די תפלות פון א איד גייען‬ ‫זיך צוזאמגעקומען לכבוד‬ ‫דאווענען און לערנען און דיע ארויף צום הייליגן באשע־‬ ‫די פעולה חשובה וואס‬ ‫פער‪.‬‬ ‫קומט פאר ביי אונז אין די נען דעם הייליגן באשעפער‪.‬‬ ‫חסיד'ישע אידן האבן‬ ‫קהלה אין לאנדאן‪.‬‬

‫דברות קודש‬ ‫מכ"ק מרן רבינו הגה"ק שליט"א‬

‫ע"י הוק‪-‬אפ‪ ,‬אצל מסיבת לחיים ליל ששי פ' ויצא תשע"ב‬

‫לרגל פתיחת שערי בית מדרשינו‬ ‫פארן הייליגע באשעפער‪ ,‬איידער מ'זאגט‬ ‫מייחד געווען א בית התפלה דארף מען וויסן‬ ‫נשמת כל חי‪ ,‬מוז מען ארויסברענגען‪ ,‬די נשמה‬ ‫אז דאס איז א מקום "מה נורא המקום הזה"‬ ‫יתירה זאל אויך האבן נהנה געווען‪ ,‬די נשמה‬ ‫דאס איז געווען וואס מ'האט מקבל געווען בלב‬ ‫יתירה איז נישט נהנה נישט פון עסן און נישט‬ ‫ובנפש צו וויסן אז דאס מקום מה נורא המקום‬ ‫פון טרינקען‪ ,‬די נשמה יתירה איז נהנה פון לער־‬ ‫הזה ס'איז א מקום נורא‪ ,‬ס'איז נישט געמאכט‬ ‫נען און דאווענען‪ ,‬מ'דארף אנזעטיגן די נשמה א‬ ‫געווארן א פלאץ וואו מ'קומט זיך צוזאם צו‬ ‫דאפעלטע ‪ -‬יתירה ‪ -‬ווי א געהעריגע נשמה‪ ,‬די‬ ‫שמועסן‪ ,‬מ'קומט זיך צוזאם צו דאווענען און‬ ‫נשמה יתירה אויף שבת דארף מען לערנען עס‬ ‫לערנען און דינען דעם הייליגן באשעפער‪ ,‬א‬ ‫זאל זיין לחם משנה דאפע־‬ ‫חסיד'יש ביהמ"ד אפי' עס‬ ‫איז בלויז אויף שבת‪ ,‬שבת שבת קודש אינדערפע לט תורה דאפעלט תפלה‪,‬‬ ‫א גאנצע וואך דאווענט מען‬ ‫איז נאך דאפעלט אז ס'איז‬ ‫ע‬ ‫לע‬ ‫קומען‬ ‫מען‬ ‫דארף‬ ‫רי‬ ‫מיט התלהבות‪ ,‬שבת דארף‬ ‫דאך דא א נשמה יתירה‪,‬‬ ‫די נשמה יתירה דארף אויך רנען פאר מ'שטעלט זיך מען דאווענען מיט מער‬ ‫נהנה זיין פון לערנען און דאווענען‪ ... ,‬איידער מ'זאגט התלהבות‪ ,‬א גאנצע וואך‬ ‫לערנט מען פארן דאווענען‪,‬‬ ‫דאווענען‪.‬‬ ‫פארן‬ ‫ותשבחות‬ ‫שירות‬ ‫שבת דארף מען מער לע־‬ ‫מ'איז מייחד א ביהמ"ד הייליגע באשעפער‪ ,‬איידע רנען‪ ,‬מען דארף דאפעלט‬ ‫פאר שב"ק דארף מען ער מ'זאגט נשמת כל חי‪ ,‬לערנען‪ ,‬ס'איז דאך דא א‬ ‫וויסן‪ ,‬שבת קודש אינד־‬ ‫נשמה יתירה נישט שניידן‬ ‫ערפרי דארף מען קומען מוז מען ארויסברענגען‪ ,‬די פון דעם דארף נאר מען צו־‬ ‫לערנען פאר מ'שטעלט נשמה יתירה זאל אויך האבן געבן מזון רוחני‪.‬‬ ‫זיך דאווענען‪ ,‬מ'קען נישט‬ ‫געווען‪,‬‬ ‫נהנה‬ ‫מ'איז מייחד א מקום‬ ‫אויפשטיין קומען אין‬ ‫פאר תפלה פאר אינגעלייט‪,‬‬ ‫ביהמ"ד גיין אין מקוה‬ ‫מ'זאל זען עס זאל זיין א חסיד'יש ביהמ"ד‪ ,‬א‬ ‫מ'שטעלט זיך דאווענען‪ ,‬און אזוי זאגט מען‬ ‫חסיד'יש ביהמ"ד איז נישט בלויז דאס חיצו־‬ ‫נשמת‪ ,‬נשמת כל חי תברך את שמך ה' אלקי־‬ ‫ניות‪ ,‬מ'קומט אין ביהמ"ד מ'גייט א שטריימל‬ ‫נו דאס זאגט זיך נישט אזוי פשוט‪ ,‬דאס דארף‬ ‫מיט א בעקיטשע – אוודאי ס'איז זייער גוט‪ ,‬א‬ ‫מען האבן איידער מ'זאגט שירות ותשבחות‬

‫חסיד'יש לבוש איז זייער‬ ‫חשוב – אבער א חסיד'יש‬ ‫ביהמ"ד מיינט וואו‬ ‫מ'דאווענט ווי חסיד'ישע‬ ‫אינגעלייט מ'דאווענט ווי‬ ‫א חסיד מיט א ברען מיט‬ ‫א פלאם פייער‪.‬‬

‫די ערשטע זאך דארף מען זיך‬ ‫מקבל זיין נישט צו שמועסן‬ ‫ביים דאווענען ‪ ...‬די גבאים‬ ‫זאלן אכטונג געבן אז מ'זאל‬ ‫נישט שמועסן‪ ,‬נישט ביי‬ ‫פסוקי דזמרה‪ ,‬נישט ביי הויכע‬ ‫שמו"ע‪ ,‬און נישט ביים ליינען‬

‫די ערשטע זאך‬ ‫דארף מען זיך מקבל זיין‬ ‫נישט צו שמועסן ביים‬ ‫דאווענען‪ ,‬מ'קומט אריין‬ ‫דאווענען שטעלט מען זיך דאווענען‪ ,‬יעצט‬ ‫דארף מען דאווענען דע לפני מי אתה עומד‬ ‫פאר וועם שטייט מען מ'איז עומד ומתפלל‬ ‫לפני מלך מלכי המלכים הקדוש ברוך הוא דע‬ ‫לפני מי אתה עומד וואו שטייט מען פאר וועם‬ ‫דאווענט מען פארן הייליגן באשעפער מ'דארף‬ ‫שטיין באימה ופחד פארן הייליגן באשעפער‬ ‫אין ביהמ"ד‪ ,‬מה נורא המקום הזה‪ ,‬א מקום‬ ‫נורא‪ ,‬מורא מקדש‪ ,‬דאס דארף מען צו וויסן‬ ‫ווען מ'קומט אין ביהמ"ד‪.‬‬

‫סדרה‪ ,‬אבער מ'טוט עפעס‪,‬‬ ‫מ'מוז עפעס לערנען פארן‬ ‫דאווענען און אזוי קען מען‬ ‫זיך שטעלן דאווענען פארן‬ ‫הייליגן באשעפער‪.‬‬

‫קומען אין ביהמ"ד‬ ‫ווען מ'שטעלט זיך‬ ‫דאווענען דעמאלטס זיך‬ ‫דערמאנען איך גיי הערשט‬ ‫יעצט צו טרינקען א קאווע‪,‬‬ ‫דאס טאר נישט זיין‪ ,‬אוודאי‬ ‫אז מ'דארף טרינקען א קאווע דארף עס זיין‬ ‫פארן דאווענען אבער נישט טרינקן קיין קאווע‬ ‫בשעת'ן דאווענען‪ ,‬צי מ'טרינקט קאווע בשעת'ן‬ ‫דאווענען צי מ'דאוענעט בשעת'ן טרינקן קאווע‬ ‫דאס איז נישט קיין וועג פון חסיד'ישע אידן‪,‬‬ ‫חסיד'ישע אידן גרייטן צו אלע צרכי גשמיות‬ ‫גענוג צייטליך אז מ'זאל קענען באצייטענס זיך‬ ‫שטעלן דאווענען‪ ,‬און נאכדעם דאווענען מיט‬ ‫אן התלהבות‪.‬‬

‫דאס זעלבע איז‪ ,‬מ'שטעלט גבאים זאלן‬ ‫אכטונג געבן‪ ,‬זאל זיין די גבאים אין ביהמ"ד‬ ‫מ'קומט אין ביהמ"ד דארף מען זען‬ ‫דירעקט אויף דעם‪ ,‬ביי הויכע שמו"ע און ביי‬ ‫זייער שטארק מדייק צו זיין הן פרייטאג צו־‬ ‫פסוקי דזמרה‪ ,‬שמו־‬ ‫נאכטס און הן שבת‬ ‫עסט מען נישט‪ ,‬די‬ ‫בייטאג אריינצוקומען‬ ‫אין ביהמ"ד צייטליך אריינצוקומען אין ביהמ"ד צייטליך דאווענען הייבט זיך אן‬ ‫ביי מה טובו‪ ,‬מה טובו‬ ‫דאווענען‪,‬‬ ‫פארן־ דאווענען‪ ,‬פאר'ן דאווענען שבת‬ ‫אהליך יעקב משכנו־‬ ‫דאווענען שבת אינדע‬ ‫רפרי ‪ -‬ווי מ'האט געש־ אינדערפר י ‪ ...‬מוז מען קומען אין ביהמ"ד ל�ע תיך ישראל‪ ,‬ביי מה‬ ‫מועסט ‪ -‬מוז מען קומען רנען‪ ,‬זיך קובע זיין א שיעור‪ ,‬צי זאגן תהלים‪ ,‬אדער טובו הייבט זיך אן די‬ ‫אין ביהמ"ד לערנען‪ ,‬לערנען גמ' תוס'‪ ,‬אדער לערנען מיט א קינד‪ ,‬אדער דאווענען‪ ,‬דעמאלטס‬ ‫זיך קובע זיין א שיעור‪ ,‬איז מען מעביר סדרה‪ ,‬אבער מ'טוט עפעס‪ ,‬מ'מוז דארף מען שוין זיין‬ ‫אין ביהמ"ד‪ ,‬דעמאל־‬ ‫צי זאגן תהלים‪,‬‬ ‫אדער עפעס לערנען פארן דאווענען און‬ ‫טס דארף מען אנהייבן‬ ‫לערנען גמ' תוס'‪ ,‬אדער‬ ‫לערנען מיט א קינד‪ ,‬אזוי קען מען זיך שטעלן דאווענען צו דאווענען‪ ,‬דאווענען‬ ‫מלה במלה‪ ,‬די גבאים‬ ‫אדער איז מען מעביר‬ ‫פארן הייליגן באשעפער‪.‬‬

‫זאלן אכטונג געבן‬ ‫אז מ'זאל נישט‬ ‫שמועסן‪ ,‬נישט‬ ‫ביי פסוקי דזמרה‪,‬‬ ‫נישט ביי הויכע‬ ‫שמו"ע‪ ,‬און נישט‬ ‫ביים ליינען‪.‬‬

‫א חסיד’יש ביהמ"ד מיינט וואו‬ ‫מ'דאווענט ווי חסיד’ישע אינגעלייט‬ ‫מ'דאווענט ווי א חסיד מיט א ברען‬ ‫מיט א פלאם פייער‬

‫די זעלבע זאך‪ ,‬חסיד'ישע אידן קומען זיך‬ ‫צוזאם ביי של"ס‪ ,‬מ'זינגט זמירות‪ ,‬ס'שטייט‬ ‫שוין אין ישמח משה פ' ברכה מ'זאגט אין די‬ ‫זמירות ביי של"ס די דריי טעותים וואס די ס"מ‬ ‫גייט זיך לעתיד טועה זיין‪ ,‬פרעגט מען די קשיא‬ ‫וויאזוי קען ער זיך טועה זיין מ'זאגט עס יעדע‬ ‫וואך וויאזוי קען ער מאכן א טעות האט די‬ ‫ישמח משה געזאגט ווען אידן קומען זיך צוזאם‬ ‫און מ'זינגעם זמירות פארן הייליגן באשעפער‬ ‫איז די שטן נישטא געפינט ער זיך נישטא‪ .‬אזוי‬ ‫דארף מען פירן א של"ס ווי חסיד'ישע אידן‪,‬‬ ‫פילן אן ערנסטקייט אינעם שבת קודש‪ ,‬זמירות‬ ‫פארן הייליגן באשעפער לכבוד שבת קודש‪,‬‬ ‫מ'זעצט זיך ארום די טיש אויף א חסיד'ישע‬ ‫אופן‪ ,‬ווי חסיד'ישע אינגעלייט‪.‬‬ ‫אויף דעם‬ ‫זאל די חשובע רב‬ ‫ממנה זיין איינער‬ ‫וואס זאל דארט‬ ‫זיין‪ ,‬אן איש מורם‬ ‫מעם‪ ,‬פון די חשו־‬ ‫בי העדה‪ ,‬מורי‬ ‫הוראה‪ ,‬איינער‬ ‫פון דער וואס‬ ‫האט זקנה – וואס‬ ‫זה שקנה חכמה‪,‬‬ ‫זאל ער זיין דארט‬ ‫אין ביהמ"ד‪ ,‬לע־‬ ‫רנען ביי של"ס‪,‬‬

‫דאווענען‪ ,‬כדי עס זאל געבן‬ ‫כבוד‪ ,‬מרומם זיין די כבוד‬ ‫פון די ביהמ"ד‪.‬‬

‫בכלל‪ ,‬מ'איז נישט‬ ‫אפגעטיילט פונעם אלטן‬ ‫ביהמ"ד‪ ,‬דאס איז א רינג־‬ ‫עלע די נייע ביהמ"ד‪ ,‬מ'זאל‬ ‫זען זיך צו האלטן צוזאמען‪ ,‬ס'איז דאך נאר אויף‬ ‫שבת‪ ,‬א גאנצע וואך דארף מען זען ווייטער צו‬ ‫קומען אינעם גרויסן ביהמ"ד‪ ,‬און צו האלטן‬ ‫די שיעורים‪ ,‬לערנען‪ ,‬צי בחברותא צי ברבים‪,‬‬ ‫דאווענען א גאנצע וואך אינאיינעם‪ ,‬מ'זאל‬ ‫האלטן א קשר‪.‬‬

‫און אוודאי די רב זאל האלטן אן אויג‪ ,‬אן‬ ‫עינא פקיחא אויף די נייע ביהמ"ד די נייע מקום‬ ‫תפלה‪ ,‬ס'זאל זיך טאקע פירן אזויווי עס דארף‬ ‫צו זיין‪ ,‬אזויווי עס פאסט פאר א סאטמאר'ע‬ ‫ביהמ"ד‪.‬די אייבירשטער זאל העלפן מ'זאל‬ ‫האבן סייעתא דשמיא מרומם זיין קרן התו־‬ ‫רה‪ ,‬די אייבירשטער זאל העלפן די תפלות‬ ‫וואס מ'דאווענט דארט זאל נתקבל ווערן בר־‬ ‫חמים וברצון‪ ,‬ביז די הייליגע באשעפער וועט‬ ‫העלפן‪ ,‬מיר‬ ‫וועלן זוכה‬ ‫בכלל‪ ,‬מ'איז נישט אפגעטיילט פונעם אלטן זיין אקעגן צו‬ ‫ביהמ"ד‪ ,‬דאס איז א רינגעלע די נייע ביהמ"ד‪ ,‬גיין דעם גואל‬ ‫מ'זאל זען זיך צו האלטן צוזאמען‪ ,‬ס'איז דאך צדק בב"א ‪.‬‬

‫נאר אויף שבת‪ ,‬א גאנצע וואך דארף מען זען‬ ‫ווייטער צו קומען אינעם גרויסן ביהמ"ד‪ ,‬און צו‬ ‫האלטן די שיעורים‪ ,‬לערנען‪ ,‬צי בחברותא צי‬ ‫ברבים‪ ,‬דאווענען א גאנצע וואך אינאיינעם‪,‬‬ ‫מ'זאל האלטן א קשר‪.‬‬