±Trebakuntza Gazteok Powered by Europe Digital HUB-2022 urria

Olé 2022an

Jon Lasa Galdos

Bosgarren urtez jarraian,MONDRAGON Sustapen Zentroak,negozio berriak eta ekintzailetasuna sustatzeko plataforma korporatiboak,irailaren 5etik 7ra Salamancan antolatutako nazioarteko ekitaldiaren 8.edizioan parte hartu zuen Key Player eta Partner moduan. Estatu-mailan alor horretako hiru ekitaldi onenen artean kokatzen da,eta azken urteotan Hego Amerikako herrialdeetako ekosisteman ere nabarmendu da,bertako bost herrialdetan urteroko bisitak eginez.Aurtengo edizioan,gainera, Mondragon Unibertsitatea ere bertan izan zen, bertako ekintzailetasunaren alorreko unitatea den Mondragon Team Academy-ren eskutik.Horren barne kokatzen da LEINN gradua,eta berau ordezkatuz hainbat ekimen aurkeztu dituzte ondorengo startup-ek: Smallops,Vidext eta The Good Goal,Bibagu eta La Rioja proiektuekin batera. Leinner parte-hartzaileekin batera,unibertsitateak bere stand-ean aurkeztu ditu bai aipatutako proiektuak baita ekintzailetasun-sarean dauzkan beste hainbat ere.MTAko kideak gustura geratu dira ekitaldiak emandakoarekin.

oinarri teknologikoa duten proiektu berritzaileak batuz,kalitatezko konexioak ahalbidetuz eta tendentzia teknologikoak ezagutaraziz.Azken batean,testuinguru aparta bilakatzen da MONDRAGON Sustapen Zentroak taldeko kooperatiben interesekin bat egin dezaketen proiektuen eta inbertsioen identifikazioaren sustapenean lanean jarrai dezan.

Berrikuntza irekia

Ildo honetatik,100 startup baino gehiagoren finantziazio eta elkarlan beharren inguruko aurkezpenetan parte hartu dugu,baita 30 batekin bildu ere.Aldi berean,Joseba Sagastigordiak, MONDRAGON Sustapen Zentroko zuzendariak, 'Oportunidades para la Innovación Abierta en Empresas y Corporaciones' izenburupean antolatutako mahai-inguruan parte hartu du.Mahaikide izan ditu beste Korporazio batzuetako ordezkariak,hala nola,Renfe,Once Fundazioa, Cinfa,Acciona eta RTVE Korporazioa (Innova proiektua).Bertan,berrikuntza irekiaren alorreko esperientziak partekatu dituzte,startup-ekin eraiki daitekeen harremanaren egituraketan inbertsio korporatiboa balioan jarriz.

Mondragon Team Academy

Mondragon Team Academy (MTA),nazioarteko komunitatea da,eta bertan,2.500 ekintzailek baino gehiagok parte hartzen dugu,gizarte-berrikuntzarako laborategien sare globala sortuz.

Zer egiten dute?

Sektore anitzetako 170 startup baino gehiago, 100 inbertitzaile eta Korporaziotik gora,2.500 bisitari,80 mahai-inguru eta 1.100 bilera baino gehiagorekin,Startup Olé ekitaldi garrantzitsua bilakatu da MONDRAGONentzat,hain zuzen, Korporazio ekintzaile bezela lortu nahi duen posizionamenduari begira.Izan ere,Startup Olé puntako ekitaldia bilakatu da hainbat esparrutan,

❚ Ekintzaileen komunitateak: Laborategiak ekosistema kolaboratiboak dira.Bertan,profesional, talde-ekintzaile,enpresa eta startupen arteko lankidetza sustatzen da gizartera inpaktu positiboa ekarriko duten proposamenak garatzeko. Egunerokoan aurkitzen digutun oztopoak elkarbanatzeko eta gainditzeko espazioak dira ere.

❚ Learning for tomorrow: Bere programek orain arte ezagutu den guztiarekin apurtzen dute,"egiten eta sortzen ikasi" printzipioa ja-

MONDRAGON Sustapen Zentroak eta Mondragon Unibertsitateak Startup

rraitzen baitugu MTAn.Pertsona ausartak prestatzeko pentsatuta daude,orainean eta geroan ditugun erronkei taldean aurre egiteko gai izango direnak.

❚ Errealitate bihurtutako ideiak: MTAn,taldeekintzaileak babesten eta estimulatzen dituzte, beren proiektuak enpresa-errealitate bihur ditzaten.

❚ Elkarrengandik urbilago: Enpresekin eta erakundeekin elkarlanean aritzen dira,aurrean dituzten erronkei ikerketa,berrikuntza eta eraldaketa proiektuen bidez erantzuteko.

Bere helburua,inpaktu lokal eta global bat izan nahi duten talde ekintzaileen komunitate bat sortzea da,elkarrekin eragin erradikala eta positiboa sortzeko.

Salamanca,"aukeren" hiria

Salamanca aukeren hiria izan nahi izan zuen eta berriro parte hartu zuen irailaren 5etik 7ra Kongresu Jauregian ospatu zen Olé Startup Forum-aren zortzigarren edizioan,120 herrialdetako ehunka lagunen presentziarekin, 1.500.startup eta ETE berritzaileak,900 hizlari eta 300 korporazio eta inbertitzaile baino gehiago.

Hiriko kultura ekintzailea sustatzeko helburuarekin,Carlos García Carbayo alkateak lankidetza hitzarmena sinatu zuen Óscar González Usaleko Fundazio Orokorreko zuzendariarekin eta Emilio Corchado Startup Olé Accelerator-eko zuzendari nagusiarekin.Horrek 50.000 euroko ekarpena egin zuen ekintza ezberdinetarako.Horien artean,sustapenerako,komunikaziorako,publizitaterako edo marketinerako ekintzak finantzatzea, protokoloa edo erakusketa eta networking jarduerak egiteko espazioen lagapena,San Blas Peñuelas Plaza,esaterako.

Unibertsitateko Fundazio Orokorrak,bere aldetik,erakunde publikoen eta enbaxaden mahaiinguruan udalen parte-hartzea bultzatu zuen, baita ekintzaile,enpresaburu eta autonomoen parte-hartzea ere.Aldi berean,erakusketa bat jarri zuen Udalaren eskura eta hiria sustatu zuen munduan zehar ekitaldiaren zabalkunde eta komunikazio zeregin guztietan,jakinarazi zuen Icalek.

"Foro honek Salamancaren helburu handietako bati ikusgarritasuna ematen laguntzen du,hau

da,bere nazioarteko proiekzioa aurrera egitea enpresen inbertsiorako helmuga gisa eta talentu-hiri gisa",nabarmendu zuen alkateak,eta azpimarratu zuen beste behin ere,garai honetan, non ziurgabetasun ekonomikoa eta finantzarioa nagusi diren,Salamanca aukeren hiria da berriro ere.

Horren froga,gogoratu zuen Carbayok,Peña Alta industria-sektorearen garapena da,non enpresa berrien ezarpena dagoeneko baieztatuta dagoen,eta Lehorreko Portuarekin ingurune logistikoa garatzea ere,Portugalekin eta Europako gainerako herrialdeekin merkataritza harremanak sendotuz.

Alkateak ezagutzaren industriarekin duen konpromisoa ere berretsi zuen,lehen urratsetik lan eginez Ekintzailetza eta Prestakuntzarako Tormes+ Zentro berritzailearen bitartez,eta bertatik 300 pertsona baino gehiago igaro dira ireki berri denetik.

Eta agintaldia hasi zenetik,3.700 enpresa eta 33.000 herritar baino gehiagok hartu dute onura Ekonomia Sustapenak sustatutako programetatik,hala nola coworking,Training á la Carte edo Active Card.

Udalak ekitaldi honen laguntza onartu zuen "berrikuntza sustatzeko tresna eraginkor gisa arlo teknologikoan enpresa-jarduera sendotu eta sustatzeko erronkarekin,dagoen ehunaz gain,eta biztanleria,batez ere gaztea,finkatzen lagunduz".

Silver Economy Call-eko irabazleak

Darwin Biomedical eta IngeVital enpresa sortu berriak izan dira BerriUp-ek abian ipinitako Silver Economy Call-aren 15.edizioko garaileak

Jon Lasa Galdos

BerriUp-ek,Funcas 2021/2022 txostenaren arabera estatu-mailako azeleratzailerik onenak,2 proiektu irabazleak hautatu ditu Adinberrirekin (Gipuzkoako Foru Aldundiaren zahartze osasuntsurako estrategiarekin) eta Rural Kutxarekin (behar duten guztian 560.000 bezero baino gehiagori laguntzeko eta aholkatzeko 947 langilerekin,produktu eta zerbitzuen eskaintzari balio erantsi garrantzitsu hori emanez) batera abian jarritako startup-en azelerazio-programaren 15.deialdian.

Edizio honetan,Darwin Biomedical nafarra eta IngeVital donostiarra izan dira irabazleak.Bi enpresek 4 hilabeteko prestakuntza pertsonalizatuaz gozatuko dute eta 50.000 euroko inbertsioa jasoko dute Easo Ventures II SCR fondotik, BerriUp,Adinberri eta Rural Kutxak eskuragarri jarriko dituzten tresnen bitartez,euren produktua edo zerbitzua merkatuan balioztatzeko helburuarekin.

Darwin Biomedical-ek gailu medikoak diseinatzen eta garatzen ditu,erabilera pribaturako zein profesionalerako,eta kostu baxuko adimen artifiziala eguneroko gailuetan ezartzean

espezializatuta dago,eta,horrela,balio handiko ekarpena egiten die laguntza edo tratamendu medikoetan parte hartzen duten eragile guztiei.

IngeVital,bere aldetik,bizitokiko zein etxeko inguruneetan ezinbesteko presentzia urrunetik kontrolatzeko eta erorketak detektatzeko soluzio teknologikoa da,horrela talde horiei berehalako arreta medikoa eta eraginkorra eskainiz.

Laura Ibeas Ingevitaleko zuzendari nagusiaren hitzetan,"azelerazio programak produktuaren garapen-faseak modu eraginkorragoan antolatzen laguntzen nau eta ezagutzen ez nituen bezeroekin komunikazio-metodoak irakasten dizkit".

Darwin Biomedical eta IngeVital dira BerriUp-ek Adinberri eta Rural Kutxarekin lankidetzan Silver Economy alorrean abian jarri duen 15.edizio honetan aukeratutako sortzen ari diren enpresa sortu berriak

Era berean,Adrián Jímenez Darwin-eko zuzendari nagusiak adierazi duenez,“enpresa gisa modu iraunkorrean hazten ikasten ari gara.Bidean,gure adinekoen bizitza ahalik eta modu eraginkorrenean hobetzen ahalbidetuko duten giza sareak eta sare profesionalak ezartzen ikasten ari gara”.

BerriUp-ek programaren onuradun izango diren proiektuak erabakitzeko azelerazio programaren 15.deialdiaren finala egin zuen ekainaren 30ean Donostiako Gipuzkoako Zientzia eta Teknologia Parkean eta guztira 7 proiektu finalistak erakusteko aukera izan zuten,ia 100 gonbidaturen aurrean,baita gero epaimahaiaren galderei erantzun ere.

Adinberriri buruz

Adinberri,zahartze osasuntsuaren zerbitzura berrikuntza-potentziala maximizatzeko Gipuzkoako Foru Aldundiaren estrategia gauzatzen duen fundazio laguntzailea da.3 urte hauetan 55 proiektu esperimental sustatu ditu,3.275.000 euroko inbertsioarekin.Horietako erdiek negozio-fokua dute eta % 80k teknologia berriak aplikatzen dituzte.Adinberrirekin batera,lurraldeak Silver Economy-an erreferentziazko eskualde europarra izan nahi du. Bestalde,Gipuzkoako Foru Aldundiak Adinberri 2022 Laguntzen deialdia onartu du,zahartze aktibo eta osasungarriaren erronkak eta adinekoen arreta eta zaintzaren hobekuntza bultzatzeko.

Laguntza lerroak bi azpilerro ditu,bakoitza milioi bat euroko zuzkidurarekin: batetik,Silver Economy-ren esparruan negozio-aukera berriak edo produktuen eta zerbitzuen “Silverizazioa” sustatzea; eta bestetik,prebentzioa eta adinekoen arreta eta zaintza hobetzea helburu duten berrikuntza sozialeko,soziosanitarioko edo teknologikoko proiektuak garatzea.

Eider Mendoza bozeramaileak urriaren 11n egindako agerraldian eman zuen neurri horren berri.Bertan gogoratu duenez,Gipuzkoako Foru Aldundiak,Etorkizuna Eraikiz ekimenaren bidez, gure lurraldearen funtsezko erronkei erantzutea sustatzen du,gizartearekin lankidetzan.“Funtsezko erronketako bat da eraldaketa demografikoaren erronkari erantzutea.Eta,horregatik, Adinberri estrategiaren bidez,adinekoen bizikalitatea bermatzeko lan egiten da,zahartze aktibo,osasungarri eta zentzua eta esanahia dituena,eta bizi-proiektu oso bat garatzeko sustatuz.Beraz,zeharkako estrategia bat da, hainbat interes taldetara bideratua eta hura hedatzeko beharrezkoak diren elementuetan oinarritua,eta Foru Aldundi osoa inplikatzen duena”, adierazi zuen.

Mendozak nabarmendu zuenez,Gipuzkoako bilakaera demografikoa bera,eta zahartze aktiboaren,osasungarriaren eta zentzuaren eta esanahiaren aldeko apustua,bai eta bizi-proiektu oso bat garatzeko apustua ere,aukeraz betetako erronka da.“Horri erantzun behar zaio,eta Gipuzkoan Adinberri estrategiaren bidez garatzen

ari da”,esan zuen.Gaineratu zuenez,gaur onartutako deialdiaren xedea da espezializazio adimenduna (RIS3) indartzea Gipuzkoako lurraldean,eta guztiz erantzutea Zahartze Osasuntsua zeharkako ekimen eragileari.“Ildo horretan,lotuta dago zahartzearekin lotutako erronkekin,bai eta Gipuzkoako Zilarrezko Ekonomiaren esparruan identifikatutako aukera-eremuekin ere: etxea eta bizi-luzerarako ingurunea,arreta eta zaintza eredu berriak,osasunaren prebentzioa eta sustapena,zahar-tze osasungarria eta adinekoen zahartze aktiboa”,azaldu zuen.

Informazio gehiago: www.adinberri.eus

Easo Ventures II SCR funtsetik

50.000 euroko inbertsioa eta prestakuntza pertsonalizatua jasoko dute 4 hilabetez, azeleragailuaren 45 tutore baino gehiagoren sarearen esperientziarekin

BerriUp-i buruz

2015ean sortua,BerriUp Estatu mailako azeleragailurik onena da Funcas 2021/2022 txostenaren arabera,eta Adinberri edo Gasteizko Udala bezalako eragile pribatuekin elkarlanean aritu da.Gaur egun,bere azelerazio programan parte hartu duten 45 tutore eta 36 enpresa baino gehiagoz osatutako sarea du Donostiako Zuatzuko Parkeko egoitzan.

Informazio gehiago: www.berriup.com

Rural Kutxari buruz

Rural Kutxak,hurbileko zerbitzuan eta bezeroen aholkularitzan oinarritutako bere negozioereduari fidela da EAEko,Nafarroako eta Errioxako 254 bulegotan,947 langilerekin 560.000 bezero baino gehiagori behar duten guztian laguntzeko eta aholkatzeko prestatuta,gehigarri garrantzitsu hau emanez: produktu eta zerbitzuen eskaintzari balioa ematea.

Lan egiteko euskal enpresarik onenak

Ibermática eta PepsiCo-ren Arabako egoitza dira euren langileek gehien baloratzen dituztenen Forbes zerrendan dauden Euskal Herriko bi enpresa bakarrak

Jon Lasa Galdos

Planetako pertsonarik aberatsenenak zerrendaeta herrialde bakoitzeko aberatsenena berezikida Forbesek urtero ekoizten dituen zerrendetatik ezagunena,ziur aski.Baina aldizkariak,horrez gain,Espainian lan egiteko 75 enpresa erakargarrienen izenak argitaratzen ditu urtero.Gogobetetzerik handieneko langileak dituztenak dira, Sigma Dos-en laguntzarekin 250 pertsona baino gehiagoko plantilla duten enpresa batzuetako langileen artean egindako inkesta baten arabera. Inkestak langileen gogobetetze-parametro batzuk neurtzen ditu,hala nola,kalte-ordainarekin lotutakoak.Adibidez,soldata-berdintasuna,barne-sustapeneko sistema,pizgarriak eta hobariak.Soldata emozionala deritzona ere kontuan hartzen du.Hau da,soldataz kanpoko onurak eta hobekuntzak,hala nola lana eta bizitza uztartzeko neurriak,telelanak,motibazioa edo aitortza. Hirugarrenik,inkestaren egileek kultura korporatiboari lotutako alderdiei buruz galdetzen diete langileei: berehalako nagusiekin eta lankideekin harremana,enpresa-erantzukizun sozialeko programaren bat egotea edo ingurumen-konpromisoa.Azkenik,adierazle horien guztien balorazio globala egiten da.

Ez dago onenetik txarrenera sailkapenik,baizik eta enpresa hauek ordena alfabetikoan agertzen dira.Aurten aukeratutakoen artean bi euskaldun baino ez daude.Horietako bat,gainera,autonomia erkidegoko hiri batean egoitza duen multinazional bat da.Hauek Ibermática eta PepsiCo dira.

Ibermática

Forbesek administrazioei eta enpresei zerbitzu teknologikoak eskaintzen dizkien enpresa gipuzkoar hau sartu du bere zerrendan.4.000 langile pasatxo ditu eta bere ekintzen artean,argitalpe-

nak "karrera teknologikoa,batez ere neskentzat, sustatzeko boluntario plana" nabarmentzen du. Alberto Meynial enpresako Pertsonen Zuzendariak nabarmendu du "gurea bezain disruptiboa eta aldakorra den sektore batean,talentu berritzaileena izateari" ematen diogu garrantzia,"zibersegurtasun proiektuei,AI (Adimen Artifiziala) edo konputazio kuantikoari" aurre egiteko.Bere ustez,erakundeak "talentua elikatu eta garatu behar du,norbanakoaren eta taldeen hazkundea bultzatu".

Ibermáticak administrazioei eta enpresei zerbitzu teknologikoak eskaintzen dizkien enpresa gipuzkoar bat da,4.000 langile pasatxo dituena

Ibermáticak bere bizitzaren mende erdia ospatuko du datorren urtean eta munduko hamar herrialdetan jarduten du.Bere eginkizuna,webgunean adierazi bezala,"kalitate goreneko zerbitzu teknologikoekin erakunde dinamiko eta arduratsua sustatzea" da.

Horrez gain,"lan egiteko erakunde bikain gisa koherentziaz aitortua izatea" du helburu,munduari "konponbide inspiratzaile eta sortzaileak, baliagarriak eta ikaragarriak direnak" eskaintzeko gai dena.

Duela gutxi,Ayesa multinazional sevillarrak ProA Capital-i (enpresaren % 65 zuen),Kutxabank eta ONCEri erosi dio.Bertako akziodunak galdu ditu, nahiz eta oraingoz egoitza Euskadin mantenduko duen.Eragiketa agintari eskudunen esku dago. Harekin,zerbitzu digitalen talde liderra berretsi nahi da,bezero handiei beren eraldaketa digitala-

ren proiektu nagusietan laguntzeko.Ayesa eta Ibermáticaren baterako fakturazioa 600 milioi eurokoa da,11.000 langiletik gorako plantillarekin.

PepsiCo

Forbesek bere zerrendan sartzen du PepsiCo-ren Arabako egoitza,23 marka biltzen dituen janari eta edarien talde ezaguna.Multinazionalak ekoizpen planta bat du Etxabarri-Ibiñan,Gasteizko kanpoaldean,eta % 100 birziklagarriak diren plastikozko ontziak ontziratzen dituen taldeko lehena izan da berriki.Fabrika duela 30 urte erosi zuten Kas freskagarrien konpainia mitikoen jabeei. Horrez gain,Kas egoitza zaharretik -Gasteizko Gamarra industrialdean- Arabako Parke Teknologikora transferitzen ari den administrazio-sail bat dauka.

Pepsico multinazionalak ekoizpen-instalazio bat du Etxabarri-Ibiñan,Gasteizko kanpoaldean,eta % 100 birziklagarriak diren plastikozko ontziak ontziratzen dituen taldeko lehena izan da berriki

Pepsicoren Giza Baliabideetako zuzendari nagusia Belén Moreu da Hego-mendebaldeko Europan.Konpainiak "bizi garen munduaren errealitatera,enpresa mailan zein komunitate eta pertsonal mailan" nola moldatu nahi duen azpimarratzen du.Helburua "kultura-ekimenetan eta kudeaketa-praktiketan eta baliabideetan, hala nola WellMe ongizate fisiko eta psikiko programan edo lanaren malgutasun eta eraginkortasun planean,Work That Works",zehazten da. Azken lan-eredu hau -munduan zehar dituen bulegoetan ezarria- bulegoak lantoki nagusia izateari uzten diola datza,langileek beren nagusiekin batera erabaki dezaten zein egunetan egingo duten lan pertsonalki eta zein urrunetik.

Forbes

Forbes estatubatuar argitaletxe bat da.Bere argitalpen nagusia,Forbes aldizkaria,bi astean

behin argitaratzen da.Bere lehiakide nagusiak, enpresa aldizkarien kategorian,nazio mailan, Fortune,bi astean behin argitaratzen dena,eta Business Week dira.Aldizkaria mundu osoan ezaguna da bere zerrendengatik,amerikar aberatsenen zerrendengatik (Forbes 400) eta milioidunen zerrendengatik. B.C.Forbesek,Hearst-eko finantza-zutabegileak eta bere bazkide Walter Dreyk,Wall Streeteko Magazine-ko zuzendari nagusiak,Forbes aldizkaria sortu zuten 1917an.Forbes-ek eman zuen kapitala eta izena,eta Drey-k kazetaritza-esperientzia.Aldizkariaren jatorrizko izena Forbes zen: egiten duten eta zer egiten duten pertsonei eskainia.Drey konpainiako presidenteorde bihurtu zen,B.C.Forbes editore kudeatzaile bihurtu zen.Kargu hori izan zuen 1954an hil zen arte. Forbesi bere bizitzako azken urteetan lagundu zioten bere bi seme zaharrenek,Bruce Charles Forbes (1916-1964) eta Malcolm Stevenson Forbes (1917-1990).

Bruce Forbes-ek bere aita hil ostean hartu zuen aldizkaria,eta bere indarra eragiketak eta negozioen garapena erraztea zen.Bere agintaldian,1954-1964 bitartean,aldizkariaren tirada bikoiztu egin zen.Dena den,tirada handitzeak zerikusi handia du inbertitzaileekin eta aldizkariari eman zioten konfiantzarekin.

Malcolm Forbesek kargua hartu zuenean,ez zuen operaziorik egin,baina Forbes betiko aldatu zuten bi ekimen estrategiko eman zituen.Etxeko talde bat sortu zuen,kazetari autonomoak erabili beharrean,eta zerrendako lehen artikulua argitaratu zuen,Forbes famatu egin duena.

Laguntzen du

Time to Move 2022,Europa ezagutu!

Time to Move deialdiak Europa modu ezberdinetan ezagutzeko aukera ematen du

Jon Lasa Galdos

Iritsi da ordua: Mugitzeko garaia da! Urtero bezala,Eurodesk Europako informazio zerbitzuak 'Time to Move' (Mugitzeko Garaia) kanpaina antolatzen du urrian zehar.

'Time to Move' Eurodesk sarearen parte diren ehunka gazte-erakundek eta entitate publikok Europa osoan zehar egiten dituzten ekitaldi presentzialen eta online ekitaldien multzoa da, eta gazteei Europar Batasunaren esparruan dituzten mugikortasun-aukerak ezagutzera ematen du helburu.

Online boluntariotza? Truke akademikoa? Prakti-

'Time to Move' Eurodesk sarearen parte diren ehunka gazte-erakundek eta entitate publikok Europa osoan zehar egiten dituzten ekitaldi presentzialen eta online ekitaldien multzoa da

ko aukera eskaintzen dizu.Inguruan dituzun webinar,informazio-saio,orientazio-aukera pertsonalizatua edo jarduera presentzialak ezagutzeko,arakatu Time to Move webgunearen mapak'.

Sare sozialetan ikusi nahi al duzue Time to Move kanpainan gertatzen dena? Begiratu #timetomove2022 traola sare sozialetan eta,ekitaldi batean parte hartzen baduzu,partekatu zure esperientzia!

Lehiaketak

Time to Move-ren edizio honetan,bi lehiaketa zirraragarri prestatu dira.Bietan parte hartu dezakezu 2022ko urriaren 31ra arte,12:00etan CET: ❚ Greetings from Europe - Photo & description challenge: Irlandako muino berdeetatik Greziako ertz harritsuetara,Frantziako kale dotoreetatik Hungariako iturri termaletaraino,Europan altxor natural ikaragarriak eta gizakiak egindako mirariak daude.Zerk liluratzen zaitu? Hartu argazki batean eta igo ezazu Time to Move webguneko lehiaketari eskainitako atalera,deskribapen labur batekin batera (gehienez 10 esaldi).

Bi sari izendatuko dira.

kak atzerrian? 'Time to Move' jarduerek zure proiektuak prestatzeko eta interesatzen zaizkizun nazioarteko aukerei buruzko orientazioa jasotze-

❚ Design your Time to Move - Illustration/design challenge: Time to Move kanpainak eta Europa ezagutzeak zer esan nahi duen hobekien irudikatzen duen A4 formatuan ilustrazio bat sortu,igo ezazu Time to Move webguneko lehiaketari eskainitako atalera eta sari zoragarriak irabazteko aukera izango duzu.

Publikoaren bozketaren irabazleak Polaroid eta Time to Move 'merchandising' bat jasoko du.

- Gehien bozkatuen diren 5 proposamenek Eastpak motxila eta Time to Move 'merchandising'-ak jasoko dituzte.

Eurodesk Sariaren irabazleak -13 eta 18 urte bitarteko parte hartzaileak- kirol kamera bat eta Time to Move merchandising-a jasoko ditu.

Eurodesk Sariaren irabazleak - 19 eta 30 urte bitarteko parte hartzailea - 5 eguneko interrail txartela jasoko du hilabetez.

Informazio gehiago:

Gazte-sentsibilizazioa bilatzen

'Joan,parte hartu eta konta iezaguzu' programak gazte-sentsibilizazioa eta -elkartasuna lortzea du helburu

Jon Lasa Galdos

'Joan,parte hartu eta konta iezaguzu' Nafarroako gazteen artean sentsibilizazioa eta elkartasunaren balioa sustatzeko helburua duen programa bat da, eta,horretarako,nazioarteko lankidetza-programetan edo garapenerako lankidetzako ikastaro teoriko-praktikoetan parte hartzen da.Hori guztia lurraldeko garapenerako gobernuz kanpoko erakundeek sustatzen eta gauzatzen dute.

Programa horretan parte hartzeko interesa duten gazte nafarrek bi modu hauetako batean parte har dezakete:

'Joan,parte hartu eta konta iezaguzu' programak hainbat ekimenen bidez gazteen sentsibilizazioa eta elkartasuna lortzea du helburu

A modalitatea

Gazteek boluntario gisa parte hartzen dute Garapen Lankidetzako programetan edo proiektuetan.

❚ Iraupena: hiru hilabetetik hamabi arte (iraupena destinoen araberakoa da).

❚ Helburuak: elkartasuna garatzea eta herritartasun aktiboa eta pertsonen arteko elkar ulertzea sustatzea,kulturarteko ikaskuntza eta beste kulturekin zuzeneko harremanean gaitasun berriak garatzea sustatzea eta tokiko komunitateei laguntza ematea.

B modalitatea

Gazteek Eremuan Garapenerako Lankidetzako ikastaro teoriko-praktikoetan parte hartzea.Garapenerako Lankidetzaren esparruan helmugako tokian trebatzeko interesa duten gazteei zuzendua.Edizio honetan ez dago plaza eskaintzarik.

❚ Parte hartzeko baldintzak: 20 eta 30 urte bitarteko gazteak (matrikula egiteko unean) eta Nafarroako bizilagunak (2 urte).

❚ Izen-ematea eta dokumentazioa: Internet bidezko izen-ematea www.juventudnavarra.es helbidean.Eskaerak aurkezteko epea zabalik egongo da 2022ko urriaren 1etik 15era.Erantsi beharreko dokumentazioa: NANaren aurrealdea eta atzealdea.

- Bizilekuaren egiaztagiria Autonomia Erkidegotik kanpo jaiotako pertsonen kasuan. Curriculum vitaea,honako hauek jaso behar dituena: Izena eta abizenak; Jaioteguna eta lekua; Posta helbidea; Telefonoak; Posta elektronikoa; Titulazio akademikoak eta ezagutza osagarriak; Motibazioa eta esperientziak; Eskatutako proiektuak eta helmugako lehentasuna

Honako alderdi hauek hartuko dira kontuan:

Garapenerako GKEek aurreikusitako programak garatzeko eskatzen duten profilera egokitzea. Kolaboratuko duen NGDOk sustatutako programaren ekintzetara hobekien egokitzen den eskatzaile bakoitzaren titulu akademikoa,lanbide-kualifikazioa eta gainerako ikasketak. Boluntarioen proiektuetan parte hartzea. Hizkuntzen ezagutza,lekuak eta proiektuak hala eskatzen badu.

Eskabideen balorazio onena errazteko,Hautaketa Batzordeak parte-hartzaileei eskatu ahal izango die aurkeztutako dokumentuetan jasotako informazioa edo egoki deritzon informazio osagarria zabaltzeko,hobetzeko edo probatzeko.

"Ekintzailetzak zure bizitzako alderdi guztietan hazteko atea irekitzen dizu"

Jon Lasa Galdos

Jon Ander Merodio,Yaiza Barandiarán,Aroa Ugarte,Clara Abades eta Yago de la Rica Mondragon Unibertsitateak bere Nazioarteko adarrean ematen duen LEINN,Lidergo Ekintzailea eta Berrikuntza Graduko bost ikasle dira.Bost gazte hauek MyWay Heels proiektua jarri dute abian,eta laster takoi trukagarriak dituzten oinetakoak merkatura ateratzeko asmoa dute, erabiltzaileen lesioak saihesteko.Modu horretan,zapata bi altueratan erabil daiteke.Proiek-

tu horri eta askoz gehiagori buruz MyWay Heels-eko Inbertsio eta Bideragarritasun Arduraduna Jon Ander Merodiok hitz egingo digu elkarrizketa honetan.

Zer da MyWay Heels?

Guk beti esaten dugu publikoarentzat takoi trukagarriak garela,baina hori baino gehiago gara. Ekintzailetasun sentimendua sustatu nahi dugun marka bat gara,batez ere gazteengan,eta horretarako,gure produktu propioa sortuz beste batzuentzat eredu izan nahi izateaz gain, beste ekintzaileei laguntzen diegu,bertakoei bereziki,beraien markekin,ekitaldien,elkarlanen eta abarren bidez.

Nola bururatu zitzaizuen ideia?

Ideia hau arazo batetik dator.Hiru neska ditugu taldean,eta haietako bik zauriak izan zituzten gauez takoi altuak janzteagatik.Gaiari buruzko ikerketa batzuk eginez,konturatu ginen munduko 100 milioi emakumek baino gehiagok zauriak, ondoeza edo osasun arazoak jasaten dituztela takoiak eramateagatik.Hortik abiatuta,irtenbide posible bat bilatzen hasi ginen,hau aurkitu genuen,podologo batek azterketa bat egin zituen eta osasun kontuetan bideragarria dela erakutsi zuen,eta hori da guk konpontzen dugun arazoa.

Nola ezagutu zineten?

Mondragon Unibertsitatean Lidergo Ekintzailea eta Berrikuntzako Gradua hasi genuen eta Na-

"Gihar finantzarioa da gehien kostatzen zaiguna eta hain gazteak izanik,gehiago kostatzen da"

zioarteko gradua egiten dugu,besteek ez bezala,urtean bizpahiru aldiz bidaiatu beharrean, urtero leku ezberdin batean eta nazioarteko jendearekin egiten da.Taldean txinatarrak,korearrak,vietnamdarrak,belgikarrak,kolonbiarrak edo bizkaitarrak izan ditugu,eta horri esker ezagutzen dugu elkar.2019ko irailean hasi ginen denok Txinan eta elkarrekin hazten jarraitu dugu.

Gaur egun,graduko azken urtean gaude,eta horri esker,proiektuan guztiz zentratu gaitezke, MyWay Heels-en,eta tutoretza-laguntzekin,espazio batekin eta guzti,baina proiektuan zentratuta.Startup Processes deitzen diote.

MyWay Heels karrera proiektu batetik haratago doa,batez ere karrerak duen profilagatik.Ez da besteak bezalako karrera bat,non ikasi eta azterketak egiten diren,eta horrek unibertsitate proiektu bat errealitate bihurtzen lagundu gaitu. Fakturatzen ari gara,patentea egiteko prozesuan,finantzaketa bila...errealitate bat da eta, logikoa denez,aurrera aterako da.

baten ekoizpena,baina baita patentatu behar dugun mekanismo bat ere,hau da,merkatuan baliozkotzea ere,tokikoak edo nazionalean ez ezik,nazioartekoan ere bai,nola eskalatu behar duzun eta zeintzuk diren beharrak ikusi.Gure kasuan,finantzaketa beharrak eta taldea handitzekoak ere,baina beste kasu batzuetan berrelikatzailea izan daiteke,proiektu bera finantzatu daitekeela,alegia.

Finantzaketa zaila izan al da? Bai,erronka bat da,eta erronka bat da,batez ere,talde gaztea garelako.Bizkaia mailan,maiz hitz egiten dugu talentu gaztea sustatzeko beharraz,baina diru-laguntzei eta finantzaketari dagokienez,zaila da hori egitea.Egia da hainbat gauzatan laguntzen gaituen jendea dagoela, aholkularitzan,tutoretzan,espazioan...baina gihar ekonomikoa da gehien kostatzen zaiguna eta hain gazteak izanik,gehiago kostatzen da.

Zein da produktuaren filosofia?

Gure filosofia gure ametsa jarraitzea da.Badakigu zaila dela,batez ere gazteak izanda,baina filosofia benetan ezagutzen duten eta profesionalak diren pertsonengan konfiantza izatea,eta ekintzaile gazteen ametsarekin jarraitzea,gure helburuak egitearen bitartez lortuz,kasu honetan MyWay Heels egiten.

Zein izan da prozesua ideia bururatu zitzaizuenetik aurrera egin arte?

Ekintzailetza prozesua egitean eta abian jartzean oinarritzen da.Ez da geldi egon,zer gertatzen den ikusi eta gauzak noiz iritsiko diren zain egotea,ez.Prozesua lehenengo egunetik zeure burua abian jartzea da,zure ideia hasieran merkatuan funtziona dezakeela egiaztatzea, eta hortik aurrera,ikusi,gure kasuan,oinetako

"Munduko 100 milioi emakumek baino gehiagok zauriak, ondoeza edo osasun-arazoak dituzte takoiak janzteagatik"

Nolakoak dira zuen oinetakoen ereduak?

Momentuz ez daude merkatuan,finantzaketa behar dugulako,mekanismoa patentatu eta fabrikatzea.Hiru ildo horietan ari gara lanean.Eta gure produktuei dagokienez,bi profil ditugu,bata 35 eta 50 urte bitartekoa,lanera joaten dena, orpoa behar duena,bizimoduak eta ekitaldiek oso lanpetuta dituena; eta gero,gazteago bat dago,lehen lanekin,errentekin eta parrandekin hasi dena.

Beraz,sandalia irekiak ditugu,ekitaldietarako, festetarako,erakargarriak direnak eta hainbat alditan erabiltzeko modukoak direnak; eta gero, bilbotarrak garenez,badakigu hemen euria egiten duela eta zapata itxia atera behar dugula.

Gure mekanismoarentzat ere bota itxia erronka bat da bere funtzionaltasunagatik.Dena diseinatuta dago,baina oraindik ezin ditugu martxan jarri.

Nola lor daitezke?

Lehenengo bi urteetan,gure salmenta-banaketa bezeroari zuzeneko salmenta izango da,batez ere sarean,baina gure bezeroek probatu,ukitu eta jantzi ahal izango dituzte 'showroom' eta pop-up batzuetan,aldi baterako martxan jarriko ditugunak,hainbat hiritan.Eta hirugarren urtetik aurrera,kolaboratzaileen bitartez,salmenta puntu fisikoen bidez,denda tradizionalentan.

"Gure oinetakoak eguneko ordu ezberdinetara molda daitezke, eta hori da eskaintzen dugun irtenbidea,ez duzula beste oinetako pare bat eraman behar ekitaldi batera edo festa batera joaten zarenean"

Nola gomendatuko zenuke zure produktuak erabiltzea?

Bakoitzak nahi duen moduan erabiltzen ditu oinetakoak.Gure oinetakoak eguneko ordu desberdinetara moldagarriak dira,eta hori da eskaintzen dizugun irtenbidea,ez duzula beste oinetako pare bat hartu behar ekitaldi batera edo festa batera joaten zarenean; poltsiko batean sartzen den beste oinarri batekin nahikoa da.Beraz,gure produktua eguneko zati ezberdinetan erabil daiteke.

Noiz egongo dira eskuragarri?

Ahalik eta azkarren espero dugu,baina aurreikuspena urtebetekoa da,gutxi gorabehera,dena ondo badoa eta espero dugun moduan,baina diru-laguntzen menpe gaude.

Garrantzitsua da azpimarratzea gure produktuek behar bat dutela profil jakin batzuetan.Ez zaigu gustatzen gizon eta emakumeen arteko desberdintasunak egitea.Takoiak janzten dituzten pertsona guztientzat dira.

Gure irtenbidearekin lotzen duen profil baten bila gabiltza,ez ditugu emakumeak,gizonak...bereizten.

Beti nahi izan al duzue ekintzaileak izatea?

Taldeko kide bakoitzak bere istorioa du.Nik hasieratik argi nuen gauzak egin nahi nituela,eta batez ere hasieran zenbat eta gauza gehiago egin,gero eta gehiago ikasi eta haziko zarela, bai profesionalki bai pertsonalki.Uste dut denok lortzen ari garela gure helburuak eta ametsak honaino iritsi bagara,laugarren urtera arte,ekintzailetza-ibilbide berezi eta ezberdin samar honetan.Uste dut nola edo hala nahi dugun lekuan gaudela.

Zer dauka ekintzailetzak zure burua erakarri izateko?

Uste dut askatasuna,huts egitekoa,adibidez, eta niri ekarpena egiten didan jendez inguratuta egotea,egunerokoan egiten dudana gehitzen duten esperientzia eta ezagutza duten pertsonak.

Askatasuna arriskutsua izan daiteke askotan, eta horren erantzule izan behar duzu,baina ekintzailetzak ateak zabaltzen dizkizu zure bizitzako alderdi guztietan hazteko.

Zer da zure ustez ekintzailetzaren onena eta txarrena?

Onena da zenbat eta lehenago huts egin,orduan eta lehenago ikasten duzula,zenbat eta jende lagunduko zaituen jende gehiago ezagutu,orduan eta hobeto; eta okerrena,askatasunak dakarren erantzukizuna arrisku bat dela.Kasu honetan,atzean ez duzula "hau,hau eta hau egin" esaten dizun pertsona bat,edo "egon hemen momentu honetan".Zu zara arduratu behar zarena esateaz "tira,egunero altxatzen naiz hau aurrera ateratzeko".Eta hori,batzuetan,batez ere gauzak gaizki doazenean,asko kostatzen da,baina autolidergoa ezinbestekoa da hor.

Nola ikusten duzu gaur egun lan merkatua?

Egia esan,oso harrituta nago ditugun langabeziaren datuekin,batez ere gazteen langabeziarekin,eta gero enpresa askok dituzten laneskaera ugariekin,batez ere zerbitzuen enpresekoak.

Lan kontuari dagokionez,ikusten dudana da,logikoki sektore batzuetan agian iraganean gauzak hobeto egin zitezkeela,nahiz eta hori erraza den esatea hura bizi gabe,baina jendeari motibazioa falta zaiola uste dut.Sufrimendu gaitasuna falta da gero benetan nahi duzuna lortzeko.

Enpresa askorekin elkartzen gara eta nonahi bilatzen dute jendea,baina ez dute aurkitzen, eta gazteek dute arduraren parte bat.Gainera, uste dut aprobetxatu dezakegun laguntza asko dagoela eta ez dugula egiten.

"Prozesu ekintzailea egitean eta martxan jartzean oinarritzen da. Ez da geldirik egon,zer gertatzen den ikusi eta gauzak noiz iritsiko diren zain egotea"

Nola animatuko zenituzke gazteak ekintzailetzara abiatzera?

Azkenean,zure ideia zure semea edo alaba bezalakoa izan daiteke.Ez baduzu aurrera eramaten eta ez baduzu zaintzen,jende gutxik egingo du,edo inork ez.Zure haurra bezalakoa da.Hori dela eta,zure ideia bada, abiatu zaitez,nonahi dago lagunduko zaituen esperientzia handiko jendea,eta zure buruari konfiantza ematen diona.Zuk egiten ez baduzu,nork egingo du?

Etorkizuneko zer asmo dituzue?

Gure ametsarekin jarraitzea,hau aurrera eramatea,egingo duela,eta ateratzen ez bada,ez da ezer gertatzen,irakasketa bat izango litzateke,baina horren alde borrokatzea,eta etorkizunean hau ateratzeko saiatzen benetan dena eman dudaneko sentsazioa izatea.Gainera,taldea,enpresa eta,batez ere,kalitatezko pertsonak zabaltzen jarraitu.

www.mywayheels.com (Garrantzitsua azpimarratzea bai webgunean bai Instagran-en -@myway_heels ezin dutela beren mekanismoa eta produktua atera,patente-prozesuak direla eta)

Emakume ikertzaileak aitortuak

Hezkuntza Sailak eta Ikerbasquek emakume ikertzaileen lana aitortu eta bistaratu dute

Jokin Bildarratz Hezkuntzako sailburu eta Ikerbasqueko presidentea buru zela,Euskal Autonomia Erkidegoan ikerketan diharduten hiru emakumeri aitortzak banatu zitzaizkien irailaren 28an,Jasone Cenoz,Amanda Sierra eta Marta Olazabali,hain zuzen ere.Ekitaldian,Fernando Cossío Ikerbasqueko zuzendari zientifikoa,Adolfo Morais Unibertsitate eta Ikerketako sailburuordea,Eva Ferreira EHUko errektorea eta Vicente Atxa Mondragon Unibertsitateko errektorea ere izan ziren,bai eta Euskadiko unibertsitate,ikerketa-zentro eta zentro teknologikoen ordezkariak ere.Ekitaldirako beren-beregi etorria,Bilboko Botikazar Institutuko Batxilergoko ikasle talde bat ere bertan izan zen.

Hauxe da Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak eta Ikerbasquek emakume ikertzaileen jarduna aitortzeko antolatzen dituen aintzatespenen laugarren edizioa.Berez ez da sari bat,Euskadiko emakume ikertzaileak eta horien lana bistaratzeko modu bat baizik,ikertzaileen belaunaldi berrien eredu eta inspirazio izan daitezen.

Emakume ikertzaileen aukeraketa Ebaluazio Batzorde batek hartu zuen bere gain eta aho batez,erabaki zuen 2022ko edizioan sarituak izango ziren ikertzaileak euren ikerketa lanen hiru kategoriatan,alegia,ibilbide zientifiko osoa, ikerketa-esparru bateko lidergoa eta ikertzaile gazte baten ekarpen nabarmena.

Jasone Cenoz,Amanda Sierra eta Marta Olazabal emakume ikertzaileek euren ibilbideagatik aitorpena jaso dute

Honako hauek dira hiru ikertzaileak:

❚ Advanced, ikerketa arloko karrera osoaren aitorpena:

Jasone Cenoz, UPV/EHUko Hezkuntzarako Ikerkuntza eta Diagnosi Metodoen Saileko katedraduna.

❚ Consolidator, bere ikerketa-arloko lidergoaren aitorpena:

Jon Lasa Galdos

❚

Amanda Sierra, Ikerbasqueren Research Professor ikertzailea,Achucarro - Basque Center for Neurosciences ikerketa zentroan.

❚ Starting, ikertzaile gazte baten ekarpen nabarmenaren aitorpena: Marta Olazabal, Ikerbasqueren Research Associate ikertzailea BC3 Basque Centre for Climate Change ikerketa zentroan. Aitortutako emakume ikertzaileak aukeratzeko,Ikerbasquek Euskadiko emakume ikertzaileen ekoizpen nahiz ekarpen zientifikoei buruzko datuak aztertu zituen.Amaierako hautaketa Ikerbasqueko Patronatuaren Ordezko Batzordeak egin zuen,Fundazioko Batzorde Zientifikoak baliozkotu zuelarik.Batzordeak hiru kategorietako ikertzaileen maila zientifiko altua azpimarratu zuen,eta horrek agerian uzten du, batzordearen esanetan,Euskadin emakume ikertzaileek egiten duten zientziaren ahalmen handia.

❚ Advanced: Jasone Cenoz: UPV/EHUko Hezkuntzarako Ikerkuntza eta Diagnosi Metodoen Saileko katedraduna. Euskal Herriko Unibertsitatean doktore,honako tesi honekin: ”Ingelesaren irakaskuntza eta ikaskuntza,bigarren edo hirugarren hizkuntza gisa”.

Cenozen ikerketan ardatz dira: hezkuntza elebiduna eta eleanitza,paisaia linguistikoa,adinaren faktorea,jarrerak eta pragmatika bigarren eta hirugarren hizkuntzak ikasterakoan. Batzordeak honako hauek nabarmendu zituen Cenozen ibilbidean: hezkuntza arloko ibilbide bikaina; lidergo gaitasuna; nazioarte mailan ikerketa arloko erreferente izatea; Euskadiko zientziarekiko konpromisoa; bai eta nazioarteko sare zientifikoetan duen parte-hartzea ere.

Consolidator: Amanda Sierra: Ikerbasque Research Professor ikertzailea, Achucarro - Basque Center for Neurosciences ikerketa zentroan.

Neurozientziatan doktore (UCM).

Garuna birsortzeko mekanismoak aztertzen ditu,hainbat gaixotasun neurodegeneratibori erantzuteko,eta,zehazki,garunaren autogarbiketa sistema,neurona hilak azkar eta eraginkortasunez desagerraraztea ahalbidetzen baitu.

Batzordeak Sierraren neurozientzien ikerketako lidergo zientifikoa nabarmendu du,bere ekoizpen zientifikoaren kalitatea eta nazioarteko inpaktua,bai eta zientzia gizartean zabaltzeko jarduerekin duen konpromisoa ere,eta, bereziki,zientzian emakumeen berdintasunera bideratutako jardueretan duen inplikazioa.

❚

Starting: Marta Olazabal: Aldaketa klimatikora egokitzeko taldea gidatzen du BC3 - Basque Centre for Climate Change ikerketa zentroan. Lurraren Ekonomian doktore Cambridgeko Unibertsitatean.

Olazabalen ikerketaren ardatz dira aldeketa klimatikorako egokitzapena eta hiri-resilientzia.

European Research Council erakundearen ERC Starting Grant dirulaguntza lortu du.

- Batzordeak bere ikerketa-esparruan aitzindari izan dela nabarmendu du,bai eta gai oso berritzaile batean ikertzaile gazte gisa lortu berri dituen lorpenak ere; izan ere,hiri-eremuak klima-aldaketara nola egokitzen diren ikertzea helburu duen ERC Starting Grant laguntza bat lortu du.

Urteko aitorpenak

Ekimena Ikerbasqueren Plan Estrategikoaren esparruan gauzatzen da,plan horren 12 erronketako bat baita Ikerbasqueren ikertzaileen komunitatean sartzen diren ikertzaileen generoberdintasunean aurrera egitea.Alde horretatik, Zientziarako Euskal Fundazioak gauzatutako Berdintasun Planean jasota dago emakume ikertzaileei urtero aitorpena egiteko ekimen hau. Aurreko edizioetan Ikerbasquek eta Hezkuntza Sailak hurrengo ikertzaile hauek aitortu dituzte:

Advanced: Maria Isabel Arriortua. Helen Matute. Miren Cajaraville.

Consolidator: Aitziber López-Cortajarena. Clara Martín. Malu Martínez-Chantar.

Starting:

Maia García Vergniory. Matxus Perugorria.

- Paola Ferrario.