Exodus, The Voluntary Prisoners of Architecture

Exodus | The voluntary prisoners of architecture ‘’Neither those in the West nor those in the East are free, only those trapped in the wall are truly free’’

‘’As so often in the history of mankind, architecture was the guilty instrument of despair’’

Rem Koolhaas, Madelon Vrisendorp, Elia Zenghelis and Zoe Zenghelis

Exodus | The voluntary prisoners of architecture ‘’ Αρχικά, η πόλη ήταν χωρισμένη σε δύο μέρη. Το ένα έγινε το Καλό Μισό και το άλλο το Κακό Μισό. Οι κάτοικοι του Κακού άρχισαν να συρρέουν στο Καλό, κάνοντας έτσι μια μαζική μετανάστευση. Αν αυτή η κατάσταση επιτρεπόταν να συνεχιστεί για πάντα, ο πληθυσμός του Καλού μισού θα είχε διπλασιαστεί, καθώς το κακό μισό θα γινόταν μια πόλη-φάντασμα. Μετά από κάθε προσπάθεια αυτό να σταματήσει, οι αρχές του Κακού μισού έκαναν μια απεγνωσμένη και σκληρή χρήση της αρχιτεκτονικής: έχτισαν ένα τείχος γύρω από το Καλό μισό της πόλης, καθιστώντας το εντελώς απροσπέλαστο. Όπως συμβαίνει συχνά στην ιστορία της ανθρωπότητας, η αρχιτεκτονική είναι το μέσο που είναι υπεύθυνο για την απόγνωση. ‘’

Η πρόταση του R.Koolhaas είναι να γίνει μια αντιστροφή- να υπάρχει μεν ένα τείχος που προστατεύει τόσο αποτελεσματικά αλλά αντί για απελπισία το τείχος να είναι ένας φορέας καλού σκοπού.

Exodus | The voluntary prisoners of architecture

Social Setting Όπως στο δυτικό Βερολίνο εκείνης της εποχής, το Τείχος εδώ αποτελεί μια κατάσταση ελευθερίας μέσω του οικειοθελούς εγκλεισμού. Οι άνθρωποι βρίσκουν καταφύγιο μέσα στους τοίχους μιας φυλακής που έχει μέγεθος ολόκληρης πόλης. Ο τίτλος αυτού του project υπαινίσσεται το Βερολίνο του Ψυχρού Πολέμου, μια περιορισμένη πόλη περικυκλωμένη από ένα απαγορευτικό τείχος, μια φυλακή σε κλίμακα μητρόπολης στην οποία αναζητούν καταφύγιο οικειοθελώς. Το Exodus προτείνει μια πόλη μέσα στο τείχος το οποίο είναι μια λωρίδα, με ψηλούς τοίχους που κόβουν τον αστικό ιστό του Λονδίνου. – μια παρέμβαση σχεδιασμένη να δημιουργήσει μια νέα αστική κουλτούρα με αρχιτεκτονικές καινοτομίες και πολιτική εποπτεία.

Exodus | The voluntary prisoners of architecture

The Voluntary Prisoners H έρευνα αυτή περιγράφει τα βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν για να δημιουργηθεί μια αρχιτεκτονική όαση στο ‘’μολυσμένο’’ Λονδίνο. Η λωρίδα που ρέει στο κέντρο του Λονδίνου είναι ουσιαστικά ένας φορέας νέας αρχιτεκτονικής με δύο τοίχους να την προστατεύουν από κάθε εξωτερική μόλυνση. Καθώς οι πρώτοι τρόφιμοι αρχίζουν να μπαίνουν μέσα στο τείχος, πραγματοποιείται η έξοδος του Λονδίνου και καθώς η παλιά πόλη δεν μπορεί συναγωνιστεί αυτή τη νέα αρχιτεκτονική παρουσία, το Λονδίνο όπως το ξέρουμε θα γίνει ένας σωρός από ερείπια.

Exodus | The voluntary prisoners of architecture 1/ End of the Strip 2/ The allotments 3/ Park of the Elements 4/ Ceremonial Square 5/ Reception 6/The Escalators 7/The Baths 8/Square of the Arts 9/Park of Aggression 10/Institute of Biological Transactions

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Exodus | The voluntary prisoners of architecture

Reception Area Αφού περάσουν το τείχος , οι φυγάδες παραλαμβάνονται από τους φύλακες σε ένα προθάλαμο ανάμεσα στο τείχος και την αίθουσα υποδοχής. Από την αίθουσα υποδοχής ξεκινά το πρόγραμμα κατήχησης που απαιτεί ελάχιστες ικανότητες από τους φυλακισμένους και κύριος στόχος του είναι οι συμμετέχοντες που είναι το παρόν και το μέλλον του τείχους να προτείνουν αρχιτεκτονικές βελτιώσεις, επεκτάσεις και στρατηγικές όσο αντιφατικές και αν είναι αυτές. Η οροφή της αίθουσας υποδοχής, είναι ένα plateau από το οποίο μπορεί να γίνει αντιληπτό το μεγαλείο του τείχους αλλά και η φθορά της παλιάς πόλης.

Exodus | The voluntary prisoners of architecture

Ceremonial Square Αυτή είναι και η αρχή του αρχιτεκτονικού πολέμου που διεξάγεται στο παλιό Λονδίνο. Εδώ το τείχος εξελίσσεται καθημερινά και η σοφρωνιστική μανία της αρχιτεκτονικής εντείνεται. Σε μια συνεχή αντιπαράθεση με την παλιά πόλη, οι υπάρχουσες κατασκευές καταστρέφονται από την νέα αρχιτεκτονική, και διαμάχες ξεσπούν ανάμεσα στους κατοίκους του παλιού Λονδίνου και τους φυλακισμένους. Ένα από τα βασικά μέρη της πρότασης αυτής είναι η άκρη της λωρίδας. Η άκρη αυτή αποτελεί την πρώτη γραμμή της αρχιτεκτονικής. Αυτή είναι και η περιοχή στην οποία το τείχος κερδίζει νέο έδαφος. Οι κάτοικοι του τείχους, μάχονται με αυτούς της πόλης για περισσότερο χώρο.

Exodus | The voluntary prisoners of architecture

Τhe Park of the Four Elements To πάρκο των τεσσάρων στοιχείων είναι χωρισμένο σε τέσσερα τετράγωνα τμήματα o

Η πρώτη πλατεία, ‘’Αέρας’’, αποτελείται από περίπτερα γεμάτα από δίκτυα αγωγών, οι οποίοι αναδύουν διάφορα μείγματα αερίων που δημιουργούν αρωματικές και παραισθησιογόνες εμπειρίες και προκαλούν αισθήματα όπως χαρά, θλίψη, γαλήνη.

o

Βυθισμένη κάτω από το επίπεδο της επιφάνειας είναι η ‘’ Έρημος’’, μια ανακατασκευή ενός αιγυπτιακού τοπίου. Αποτελεί προσομοίωση των συνθηκών της ερήμου με μια πυραμίδα, μια μικρή όαση και το όργανο της φωτιάς. Μηχανές οφθαλμαπάτης προβάλλουν εξιδανικευμένες εικόνες τις οποίες οι επισκέπτες της ερήμου προσπαθούν μάταια να φτάσουν

Exodus | The voluntary prisoners of architecture

Τhe Park of the Four Elements o

Πιο βαθιά στη γη βρίσκεται το ‘’Νερό’’, μια πισίνα της οποίας η επιφάνεια ταράζεται από την κίνηση ενός τοίχου της, που παράγει γιγάντια κύματα. Μέρα και νύχτα, οι ήχοι αυτής της εσωτερικής θάλασσας αποτελούν το ακουστικό φόντο των δραστηριοτήτων του τείχους.

o

Η τέταρτη πλατεία, η ‘’Γη’’ έχει καταληφθεί από ένα βουνό, που η κορυφή του είναι στο επίπεδο του τείχους. Κάποιοι τοίχοι αυτής της κοιλότητας υπενθυμίζουν το ιστορικό παρελθόν της περιοχής και κάποιοι άλλοι δημιουργούν σπηλιές- κατοικίες αλλά και χώρους συγκέντρωσης για τη φιλοξενία αρχέγονων τελετών.

Exodus | The voluntary prisoners of architecture

Square of the Arts Αφιερωμένη στη δημιουργία, την εξέλιξη και την έκθεση αντικειμένων, η πλατεία των τεχνών είναι η βιομηχανική ζώνη του τείχους. Στην πλατεία βρίσκονται τρία βασικά κτίρια. Το ένα είναι ένα παλιό μουσείο και τα άλλα δύο χτίστηκαν από τους εθελοντές φυλακισμένους. Αυτά τα δύο κτίρια είναι ουσιαστικά ένα καθώς το πρώτο χτίστηκε με υλικά του δεύτερου όταν αυτό αποκόπηκε από την πλατεία και στην πραγματικότητα αποτελεί εσωτερικό του πρώτου. Οι επισκέπτες ανακαλύπτουν μια σειρά από γκαλερί, κάποιες υπό κατασκευή γεμάτες έργα διαφόρων γωνιών της ιστορίας της τέχνης. Το παλιό κτίριο περιέχει άδεια κάδρα που περιμένουν όσους επισκέφτηκαν τα προηγούμενα κτίρια να προβάλλουν μέσα σε αυτά τις αναμνήσεις τους από αυτή τη διαδρομή.

Πέρα από αυτά τα βασικά κτίρια, τα μόνα απτά εκθέματα στην πλατεία είναι μικρά κτίρια που μοιάζουν με πιόνια και έχουν πέσει σαν μετεωρίτες πάνω στην πλατεία.

Exodus | The voluntary prisoners of architecture

The Baths Η λειτουργία των μπάνιων είναι να δημιουργήσουν και να επαναπροσδιορίσουν φαντασιώσεις, να εφεύρουν, να ελέγξουν και πιθανόν να εισάγουν νέους τρόπους συμπεριφοράς. Το κτίριο είναι ένας κοινωνικός συμπυκνωτής. Είναι ένα μέρος για παρατήρηση και πιθανόν αποπλάνηση των συμμετεχόντων, οι οποίοι προσκαλούνται να συμμετάσχουν ενεργά σε διάφορες φαντασιώσεις. Οι δύο ψηλοί τοίχοι του κτιρίου αυτού αποτελούνται από διάφορα κελιά στα οποία μεμονομένα άτομα, ζευγάρια ή γκρουπ μπορούν να αποσυρθούν. Η συνοχή ανάμεσα στο δημόσιο χώρο και τα ιδιωτικά κελιά γίνεται μια δημιουργική αλυσιδωτή αντίδραση.

Exodus | The voluntary prisoners of architecture

Institute of Biological Transactions Υποστηρίζει τους voluntary prisoners για βιολογικές επείγουσες ανάγκες και φυσικές κρίσεις και επιδεικνύει την αβλαβή φύση της θνητότητας. Είναι χωρισμένο σε 4 μέρη από ένα σταυροειδές κτίριο. o Το νοσοκομείο: αποτελείται από περίπτερα που συνδέονται με μια ζώνη. Εδώ υπάρχουν νοσοκόμες με διάφανες στολές, ο ιατρικός εξοπλισμός μοιάζει με πύργους τοτέμ και αρώματα κατακλύζουν το χώρο. Ο γιατρός επιλέγει τον ασθενή και τον εξετάζει, αν δεν τα καταφέρει προσπαθεί άλλος γιατρός αλλιώς η ζώνη οδηγεί στο κοιμητήριο, όπου επικρατεί γιορτινό κλίμα. o Τα 3 Παλάτια της Γέννησης: εδώ καθορίζεται η ισορροπία γεννήσεων-θανάτων. Εδώ φροντίζονται και εκπαιδεύονται τα μωρά ώστε να μετατραπούν σε έξυπνους ενήλικες που θα συμμετάσχουν ενεργά στη ζωή στη λωρίδα. o Τέταρτο μέρος: οι ψυχικά ασθενείς γίνονται μια καλά οργανωμένη έκθεση των ψευδαισθήσεων τους, ντυμένοι με κατάλληλα κοστούμια.

Το σταυροειδές κτίριο περιέχει αρχεία από όλα τα σημαντικά γεγονότα των παλιών και των τωρινών κρατουμένων. Η γραφειοκρατία οδηγεί σε ένα νέο είδος αθανασίας. Τα δεδομένα συνδέονται με τους πιο ευφάνταστους υπολογιστές και παράγουν μίξεις γεγονότων και προεκτάσεων που βοηθούν στην κατανόηση του παρόντος και στον προγραμματισμό του μέλλοντος.

Exodus | The voluntary prisoners of architecture

Park of Aggression Σε αυτό το πάρκο, στόχος είναι να εκδηλωθούν τα επιθετικά ένστικτα των φυλακισμένων, μέσα από μια δημιουργική διαδικασία. Το πάρκο είναι μια δεξαμενή έντασης που περιμένει να ελευθερωθεί, ένας παιδότοπος που στεγάζει το μοναδικό άθλημα του τέιχους: την επιθετικότητα. Εδώ, στημένες μάχες απαλλάσσουν τους φυλακισμένους από το μοντέλο καλών τρόπων στο οποίο είχαν συνηθίσει να υπακούν. Στο χώρο αυτό βρίσκονται δύο πύργοι. Ο ένας μία ατελείωτη σπείρα και ο άλλος αποτελείται από 42 πλατφόρμες. Μέσα στον πύργο υπάρχουν κελιά στα οποία οι επισκέπτες αποσύρονται για να ανακουφίσουν οποιαδήποτε ένταση αισθάνονται ο ένας για τον άλλον. Ολόκληρη η επιφάνεια αυτού του πάρκου είναι ένα μεγάλης κλίμακας πεδίο μάχης.

Exodus | The voluntary prisoners of architecture

The Allotments Για να αναρρώσουν από τις απαιτήσεις της έντονης συνύπαρξης με τον υπόλοιπο κόσμο, κάθε εθελοντής φυλακισμένος έχει ένα μικρό μερίδιο γης για ιδιωτική καλλιέργεια. Αυτά τα τεμάχια γης περιέχουν και σπίτια για τους χρήστες, χτισμένα από ακριβά υλικά, σαν μικρά παλάτια. Έτσι υποσυνείδητα η αρχιτεκτονική επιτυγχάνει την κρυφή της φιλοδοξία, αποσπώντας την ευγνωμοσύνη και ικανοποίηση των χρηστών. Αυτά τα τεμάχια είναι καλά εποπτευόμενα έτσι ώστε να αποφεύγονται κάθε είδους ενοχλήσεις προς τους κατοίκους. Τέλος, η παρουσία των μέσων μαζικής ενημέρωσης σε αυτή την περιοχή είναι μηδαμινή καθώς εφημερίδες απαγορεύονται και ραδιόφωνα δεν λειτουργούν. Ο χρόνος έχει κατασταλεί. Τίποτα δεν συμβαίνει ποτέ εδώ, ακόμη και η ατμόσφαιρα είναι βαριά από αγαλλίαση.

Exodus | The voluntary prisoners of architecture Η πρόταση αυτή είναι σε μεγάλο βαθμό προσανατολισμένη προς την εξερεύνηση και την προσπάθεια κατανόησης των διαδικασιών που καθορίζουν τους σχηματισμούς της κοινωνίας. Καθώς και επηρεασμένος από το τείχος του Βερολίνου (και της πρότασης του αυτής) ο R. Koolhaas στα περισσότερα project του αντιμετωπίζει τα πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα και πιο πολύ ασχολείται με κάποια ακραία ιδέα.

Exodus | The voluntary prisoners of architecture

Bιβλιογραφία •

S,M,L,XL , Rem Koolhaas and Bruce Mau,1995

•

http://www.aaschool.ac.uk/downloads/awar ds/Sylvie_Taher_DennisSharpAwardPaper.pdf

•

http://collageandarchitecture.com/wpcontent/uploads/2012/02/Rem_Koolhaas.pdf