1
B?RL?K DÜKKANI 04/ 16
Ayl?k Mevlevi Kültürü Dergisi
"Levlake levlak lema halaktü'l eflak... Sen olmasayd?n alemleri yaratmazd?m." HAD?S-?KUDS?
KA ?NA TIN NURU HA ZRET? M UHA M M ED
Say?3
2
3
?LET???M www.emav.org www.mevlanarumi.org www.birlikdukkanidergisi.com
info@emav.org (0212) 588 57 80
3
4
5
5
6
7
Hz. Mevlana'n?n manevi temsilcisi ve günümüzdeki sesi Mevlevi Hasan Dede'nin tasavvuf sohbetlerinden olu?an kitab?"Mesnevi Güne?i" tüm kitapç?larda sat??a ç?kt?...
Hazreti Mevlana?ya, ?A?k?bize söyler misin, a?k nas?ld?r?? diye sormu?lar. ?Nas?l söyleyeyim, benim gibi ol da anla? demi?. Mesnevi?yi elinize al?p okumaya ba?lad???n?zda Mevlana ile konu?maya ba?lars?n?z. Fakat okurken kulaklar?n?z?n i?itece?i kadar sesinizi yükseltin ki, o zaman sizin dilinizden sanki O konu?mu? gibi olsun ve siz de dinleyin? Hazreti Mevlana?n?n eseri Mesnevi-i ?erif hakk?nda bugüne kadar farkl?yorumlar yap?lm??t?r. Baz?lar?na göre Mesnevi, Kur?an-?Kerim?in tevili niteli?indedir; fakat baz?lar?na göre de Mesnevi?yi Kur?an-?Kerim?in tevili olarak görmek tamamen ayk?r?bir davran??t?r. Evet, her?eyde oldu?u gibi bu konuda da fikir ayr?l?klar?n?n olmas?kaç?n?lmazd?r ve çok do?ald?r. Fakat bize göre Mesnevi, Kur?an ayetlerinin a?kla yap?lm?? yorumlar?d?r, tevilidir ve insan?insana anlat?r, kesinlikle insan d???nda de?ildir? "Her dükkan?n ayr?bir sanat?, ayr?bir kâr?vard?r. Mesnevi de yokluk dükkan?d?r o?ul. Mesnevi'miz vahdet dükkan?d?r. Orada ?Bir?den ba?ka ne görürsen puttur.? HAZRET?MEVLANA Bu kitapta, Hasan Dede?nin tasavvuf sohbetlerinin kayna?? Mesnevi?den beyitlerle harmanlanm?? sat?rlar?okurken Mevlana?y?yeniden ke?fedeceksiniz? 1965 y?l?nda Hazreti Mevlana?n?n manevi temsilcili?ine ula?m?? olan ve Evrensel Mevlana A??klar?Vakf??n?n Onursal Ba?kan?Hasan Dede, 1935 y?l?nda Makedonya?n?n Üsküp ?ehrinde dünyaya gelmi? ve halen Silivrikap?Mevlana Kültür Merkezi?nde her Per?embe günü halka aç?k düzenlenen toplant?larda, yurtiçinden ve yurtd???ndan gelen Mevlana hayranlar?n?n sorular?n?yan?tlamakta ve Hazreti Mevlana'n?n ilahi birlik mesaj?n?aktarmaya devam etmektedir.
7
8
9
Hz. Muhammed'i Tan?mak...
Teoman Atalay
9
Teoman Atalay
10
11
bilmiyorlar ve habersizler? diye buyurdu. Sahabe: ?Ya Resulullah! Biz beddua et diyoruz; sen onlara dua ediyorsun?dediler. O zaman da, ?u ayet nazil oldu:
yolu gösterensin. Ahir zaman?n gam?na ne?esin Sen.
?Sen, elbette yüce bir ahlak üzeresin.? (Kalem Suresi, 4. Ayet)
Sen, vaktin ?srafil?isin, do?ruca kalk da k?yametten önce binlerce k?yamet kopar...
Hz. Mevlana bir kasidesinde ?öyle buyurur:
Kim; 'Hani k?yamet?' derse, a güzelim! Kendini göster; '??te k?yamet benim!' de.
?Ey yüce Peygamber! Mühürleri kald?rmakta, kapal?kap?lar?açmakta sen hatemsin. Bu fazilet seninledir ve sende bitmi?tir. Ruh ba???layanlar cihan?nda ise, sen cömertlik hatemisin.? Hz. Muhammed?de hiç kimseye nasip olmayan e?siz bir maneviyat vard?. Bu muhte?em maneviyatla beraber sureti de birle?tirmi?ti. O, Hakk?da tamamen mahvolmu?tu. O, Allah??n cemal ve visal ?arab?n?durmadan içer içer, fakat kanmazd?. Mest idi, fakat ay?kt?. ?arab? zattand?; zat?n kendinden, kendi hakikatinden f??k?r?rd?... O, bir kadehti; fakat cihana s??mayan bir kadeh. Allah kadehi, nur kadehi, visal kadehi, zat kadehiydi. O, mekanda görünen lamekan kadehiydi. O, be?eriyette görünen bir nihayetsizlikti; nihayetsizlik içinde bir be?eriyetti. O, bütün peygamberlerin, nurunu, feyzini, kemalini fazlas?yla zat?nda toplam??, Hakk??n seçkin bir ?aheseri, canl?bir hüsn-ü mutlak nak???idi. O, ilahi bir kumandand?. O, ilahi bir sultand?. O, pek büyük bir Peygamberdi. Hz. Mevlana yine bir ba?ka kasidesinde Peygamber Efendimiz hakk?nda ?öyle buyurur: ?Ey ulu Peygamber! Sen mumsun. Mum, geceleri hep ayakta durur. Senin par?lt?n olmad?kça, ayd?n gün bile gecedir. Sana s???nmad?kça, arslan bile tav?ana esirdir. Ey Mustafa! Bu safa nuru denizinde kaptanl?k et! Çünkü sen ikinci Nuh?sun... Ak?ll?lara, her yolda bir yol bilen laz?m. Hele yol, deniz yolu olursa. Sen vaktin H?z?r??s?n, her geminin imdad?na yeti?en sensin. Bu toplulu?un önünde, sen gökyüzünün ?????, güne?i gibisin. Ey ?ifa! Hastay?terketme. Sa??ra k?z?p da körün asas?n?b?rakma. Do?ru yolu gösterenin i?i budur. Sen de do?ru
Ey benim yüce Peygamberim! Kalk, korkunç sura üfür de binlerce ölü, topraktan d??ar?ç?ks?n.
Ey mihnetlere dü?üp de soru soran! Dikkatle bak; bu k?yametten yüzlerce alem kopmada.? Hz. Ali Efendimiz de, çok sad?k oldu?u ve can? pahas?na sevdi?i Hz. Muhammed Efendimiz hakk?nda ?unlar?dile getirmi?tir: ?Sözü anlat??t?r Onun, susmas?bile söz söyleyi?tir. Sizler de tertemiz olan Hz. Muhammed?in huylar?yla huylan?n. Çünkü O, insanlar?n en güzel huylusu, kullar?n en hay?rl?s?d?r. Peygamberine benzemeye çal??an, Onun izini izleyen ki?i ne kutlu ki?idir.? Hz. ?ems-i Tebrizi ise Peygamber Efendimiz hakk?nda ?öyle dil dökmü?tür: ?Bütün Peygamberlerin, ?Ya Rabbi, beni Onun
11
12
13
13
14
15
Çetin Güne?
15
Çetin Güne?
16
Bat?l?dü?ünürler derler ki: ?üphesiz ki Muhammed, güne? ?????alt?nda do?an tek ki?idir. Kim Hz. Muhammed Mustafa?y?anlat?rsa anlats?n, O?nu tam anlatma imkan?na sahip de?ildir. Hasan B. Sabit der ki: Ben sözlerimle Muhammed?i övmedim. Fakat onunla sözlerimi methettim. Sözün tesiri fesahat ve belagat?nda de?il samimi olmas?nda sakl?d?r. Sevgili Peygamberimizin dünyaya te?rifleri Rabiülevvel ay?n?n 12. gecesidir [20 Nisan 571, Pazartesi sabaha kar??] ki buna Mevlid?i Nebi [Kutlu Do?um] denir. ?slâm târihçileri, Peygamberimizin do?du?u gece bir tak?m ola?anüstü olaylar?n meydana geldi?ini naklederler. 1. O gece gökyüzünü ayd?nlatan bir y?ld?z do?mu?tu. 2. O gece ?ran Hükümdar?n?n Medâyin ?ehrindeki saray?n?n 14 sütûnu y?k?lm??t?. 3. Mecûsîlerin ?ran'da Istahrâbat ?ehrinde bin y?ld?r yanmakta olan ate?leri sönmü?tü. 4. Sâve (Taberiyye) gölü yere batm??t?. 5. Bin y?ldan beri kurumu? olan Semâve deresinin sular?ta?m??t?. 6. Kâbe'deki 360 put yüz üstü yere devrilmi?ti. Peygamberin do?du?u Cahiliye Döneminde Mekke: Cehalet ça??n?ya??yordu, tam bir karanl?k vard?. Allah?a inan?yorlar ancak putlar?n, Allah ile aralar?nda arac?oldu?una inan?yorlard?. (Yunus 18/ Zümer 3) Hakk?a bat?l bula?t?rd?klar?için mü?rik olmu?lard?. Meleklere inan?yorlar ancak melekleri Allah??n k?zlar?olarak görüyorlard?. ?nsanlar birbirlerini öldürmekten dolay??eref duyuyorlard?. K?z çocuklar?kendilerinden utanç duyuldu?u için topra?a diri diri gömülüyorlard?. (Nahl 58-59/ Tekvir 8-9) Kad?nlara hak, miras verilmek bir yana, kendileri mirasa konu oluyorlard?. Ahlaks?zl?k, alkol tüketimi, kumar yay?lm??t?. Haks?zl?k, kibir, gasp, ya?ma, kaos alm?? ba??n? gitmi?ti. Gerçekten Hz. Peygamber Efendimizin ya?ama getirdi?i ilahi kaynakl? prensipler ile bütün dünyada hüküm sürmekte
17
olan cehâlet ve küfür ate?i sönmü?, putperestlik y?k?lm??, zulmün bask?s?son bulmu?tur. Dini de?erleri hayat?nda ya?ant?haline dönü?türebilmesi için de insan?n, peygamberin örnekli?ine ihtiyac?vard?r. Hz. Peygamber'i örnek almak, bir Müslüman için öncelikli dini bir görev durumundad?r. Müslümanlar için örnek al?nmas?ve hayata geçirilmesi için gereken ?eyler Hz. Muhammed?in ?ekli yönüyle ilgili hususlardan ziyade, örnek al?nacak model insan bilinmeli ve do?ru tan?nmal?d?r. Örnek ç?karmak için elde bir model olmal?d?r. Han?mlar oya yaparken örnekten hareket ederler. Yemek yaparken bir tariften istifade edilir. Bina yaparken projeden, mimardan istifade edilir. Elektrik kablolar? kopunca bir bilen aran?r. Buzdolab?ar?zalan?nca marangoza götürülmez. ??te O'nu örnek almak demek; Merhametli olmak demek; Ho?görülü olmak demek; Sözünde durmak demek; Cömert olmak demek; Alçakgönüllü olmak demek; Çal??kan olmak demek; Dosdo?ru olmak demek; Vefakar olmak demektir. Hz Mevlana?ya göre Hz. Peygamber, en mükemmel rehber ve yol göstericidir. Mevlana, bu kanaatini ?öyle dile getirir: Ba??na örtüyü çekme, yüzünü örtme. Çünkü dünya ?a?k?n bir cisimdir, sense ak?ls?n. ?ddiac?dan utan?p gizlenme sak?n. Çünkü sen, parlayan vahiy mumunu ta??yorsun. Haydi, geceleyin kalk. Çünkü sen mumsun ey sultan; geceleyin mum ayakta durur. Senin nurun olmad?kça ayd?nl?k gündüzde bile gecedir. Sana s???nmad?kça, aslan tav?ana esirdir! Ey Mustafa! Bu safâ denizinde kaptanl?k et! Çünkü sen, ikinci Nuh'sun. Her yolda, özellikle deniz yolunda, ak?l sahibi bir k?lavuz gerekli. Kalk da bak yol yorgunu kervana. Bak her bir yanda kaptan olmu? bir gulyabani. Zaman??n H?z?r?? sensin. Her geminin kurtulu?u sendedir. Ruhullah (?sa) gibi yaln?z yürüme. Bu toplulu?un önünde gökyüzündeki ???k gibisin, güne?e benziyorsun. Halktan kopmay?, kö?ene çekilmeyi b?rak.
17
Çetin Güne?
18
19
A?k Madeni, Kerem Denizi Hz. Muhammed... Yaz?n?n ba?l???, Yüce Pir Hz. Mevlana?n?n sevgili peygamberimiz Hz. Muhammed Efendimizi tarif eden kutlu sözleridir. Kur?an-?Kerim?de Kalem Suresi 4.ayetinde Yarat?c?m?z ?Ve ?üphesiz Sen yüce bir ahlak üzeresin? buyurarak insanl?k ufkunun varaca??son durak olan Hz. Muhammed Efendimizin benzersiz yarat?l?? ve huylar?n? kutsam??t?r.
bir peygamber gelmi?tir ki, sizin s?k?nt?ya dü?meniz ona çok a??r gelir. O, size çok dü?kün, mü?minlere kar??da çok ?efkatli ve merhametlidir.?
?Ben güzel ahlak?tamamlamak için gönderildim. ?slam güzel ahlakt?r? buyuran Hz. Muhammed Efendimizin Yüce Yarat?c?m?z taraf?ndan ?an?n? ilan eden Kur?an ayetlerine gönül kula??m?z? verelim:
Necm-3/ 4; ?O, nefis arzusu ile konu?maz. O, kendisine vahyedilen bir vahiyden ba?ka bir ?ey de?ildir.?
Tevbe-128; ?Andolsun, size kendi içinizden öyle
Ahzab-45/ 46; ?Ey Peygamber! Biz seni bir ?ahit, bir müjdeleyici, bir uyar?c?; Allah??n izniyle kendi yoluna ça??ran bir davetçi ve ayd?nlat?c?bir kandil olarak gönderdik.?
Maide-15; ???te size Allah?tan bir nur ve apaç?k bir kitap gelmi?tir.?
19
20
?Muhammed?in sahip oldu?u güzel huy ve güzel ya?ant?, bizi kapkaranl?k gecelerde çaresiz b?rakmaz.? (Divan-?Kebir, c.II 655.Rubai) ?Bir adam yoklu?a eri?ir, kendisine yoklu?u ziynet edinirse, Muhammed gibi o adam?n da gölgesi olmaz. ?Yokluk benim iftihar?md?r?s?rr?na ziynet yokluktur. Bu çe?it insan, mumun alevi gibi gölgesizdir.? (Mesnevi, c.V b.56) ?Muhammed de etten, deriden meydana gelmi?tir, bu hususta her beden onun cinsindendir. Eti vard?r, derisi vard?r, kemi?i vard?r, fakat hiç bu bedenlere benzer mi? O terkipte öyle mucizeler meydana geldi ki, bütün terkipler mat oldular.? (Mesnevi, c.V b.109) ?Ey Peygamber, mühürleri kald?rmak, kapal? kap?lar?açmaktas?n, Hatem?sin; bu i? seninle ve sende bitmi?tir. Can ba???layanlar âleminde bir Hatem?sin sen. Hâs?l?mühürleri kald?rma ve kap?lar?açmada Muhammed?in i?aretleri, tamamiyle aç?kl?k içinde aç?kl?kt?r, aç?kl?k içinde aç?kl?kt?r, aç?kl?k içinde aç?kl?k. O?nun can?na, evlâd?n?n geli?ine ve zaman?na yüz binlerce aferin! O?nun devlet ve ikbal sahibi halifesinin o?ullar?, onun can ve gönül unsurundan do?mu?lard?r.? (Mesnevi, c. VI b.167-175) Hz. Mevlana?n?n yüksek irfan?ndan bizi ir?ad için sunulan bu gerçekler, Hz. Mevlana gibi Hakk Dostlar?n?n, Hz. Muhammed Efendimizin hakikatini bili?- görü? mertebesinden sonra olu? mertebesinde, tasavvufi deyimle; Hakka-l-yakiyn makam?ndan gördükleri ve bildikleriyle dile getirmeleridir. Bu gerçek tarih içinde en çok Hz. Mevlana?da tecelli etmi?tir dersek yan?lm?? olmay?z. Çünkü Hz. Muhammed?in âlemlere rahmet olan s?n?rs?z ?efkat ve sevgi s?rr?yakla??k alt?as?r sonra Hz. Mevlana ?da büyük bir co?kuyla doru?a ç?km?? ve kendisinin Hakk?a yürümesinden 7 as?r sonra bütün dünyay?ku?atm??t?r. Bugün be?eriyetten insanl?k burcuna yükselebilmek sanc?s?n?çeken her birey; dünyan?n her k?tas?ndan hangi millet, ?rk ve dine mensup olursa olsun Hz. Pir?in manevi huzuruna ko?maktad?r. Bu her veliye nasip olmam??t?r. Denilebilir ki; Hz. Mevlana?n?n Hz. Muhammed?e ba?l?l???, sevgisi ve onun ahlak?yla ya?am?n? taçland?rmas?Hz. Muhammed?in iç âleminin güzelli?ini O?nda göstermesiyle zirveye ula?m??t?r.
21
??te O?nun Hz. Muhammed sevdas?n?n kendi dilinden ifadesi: ?Ben sa? oldu?um müddetçe Kur?ân??n kölesiyim. Ben Muhammed Muhtâr??n yolunun tozuyum. Benim sözümden bundan ba?kas?n?kim naklederse, ben ondan da bîzâr?m, o sözlerden de bîzâr?m.? (Divan-?Kebir, c.II 1331.Rubai) S?n?rs?z sevgi ve a?k?yla insan?n be?erlikten insanl?k mertebesine terfi etmesinin önündeki en büyük engel olan benlik ve bencillik s?fatlar?ndan kurtulu?unun, i?te bu âlemlere rahmet s?rr?içinde ancak yokluk bilincine erip bütün topluma yay?lmak ile mümkün olaca??n?, bunun da Hz. Muhammed Efendimizin ahlak? oldu?unu tüm dünyaya göstermi?tir. Hz. Muhammed Efendimizin iç âleminin güzelli?ini idrak ancak Hz. Mevlana gibi Hak Dostlar?n?n irfan ve ir?adlar?yla gerçekle?ebilir. O yolun ba??n?n edep oldu?unu hepimiz biliyoruz. Kur?an-?Kerim?de Yarat?c?m?z Hz. Muhammed Efendimize hiçbir ayette ?Ey Muhammed!? diye hitap etmemi?, s?fatlar?n?anarak ?Ey Nebi!, Ey Elçi!? diye hitap ederek bizi de nezakete davet edip Hz. Muhammed Efendimizin ulu kat?ndaki kadrini ilan etmi?tir. Hatta Hucurat suresinde huzurda davran??lar için inananlar?uyarm??t?r: ?Ey iman edenler! Seslerinizi o Peygamber'in sesinin üstüne yükseltmeyin! Kiminizin kiminize ba??rarak konu?tu?u gibi, onun huzurunda sözü yükseltmeyin! Yoksa siz hiç fark?nda olmadan amelleriniz eriyip gider.? (Hucurat-2) Sözlerimizi Evrensel Mevlana Vakf?Onursal Ba?kan?, Mevlevi Postni?ini, Manevi Önder Hasan Ç?kar Dedemizin ir?atlar?yla bitirelim; ?Hazreti Ali Efendimiz, çok sad?k oldu?u ve can? pahas?na sevdi?i Hazreti Muhammed Efendimiz hakk?nda ?öyle buyurur: ?Sözü anlat??t?r Onun, susmas?bile söz söyleyi?tir. Sizler de tertemiz olan Hazreti Muhammed?in huylar?yla huylan?n. Çünkü O, insanlar?n en güzel huylusu, kullar?n en hay?rl?s?d?r. Peygamberine benzemeye çal??an, Onun izini izleyen ki?i ne kutlu ki?idir.? A?k olsun... ERDEM ERG?N
21
22
23
23
24
25
U??ak Mevlevi Sema Ayini... Söz: Hasan Dede ? Müzik: Mete Edman I. SELAM
Cihan seninle diridir, aziz olmak, murad sürmek sendendir. Can?m Muhammed Mustafa?
Sevgilim; Ya Hazreti Muhammed? Yüzyirmidörtbin nebide, say?s?z velide Nur olan sensin, Ya Hazreti Muhammed Ey ebediyetin padi?ah?Muhammed. Ey gökyüzünün kameri, sen dirilik kayna??, Lâmekân?n gül bahçesi Muhammed. Sevgilim; Nur Muhammed? Senin berrak suyunu görünce, can hikayesini duydum. Can gibi hayat?n gizli derinli?inde, görünmez oldum. Sen! O güzel kokulu Muhammed?
II. SELAM Sevgilim; Ya nur Muhammed? Senin sevginle dolu olan ruhum diyor ki: Böyle bir Hakk sakisi varken, kendimde kalmak küfürdür. Kendinde kalma; Yüce Sultan Muhammed?e ko?. O dilber, bir nurdur; iman edersin. ?nsana can verendir; Rabb?im dersin. Gönlünü verirsen, yüceli?e erersin. Cihan?n Sultan?Muhammed?e erersin?
Sevgilim; mestedip a????n?ko?turunca, o a??k her tarafa mestane gider. Ahular avlar. Muhammed Sevgilim!.. Sevdi seni bu gönül, yand?sana bu gönül.
III. SELAM Kainat nuru, Sultan?m, Can?m Muhammed?
Ey gül beden sevgilim Muhammed Mustafa?
Sen hem gören göz, hem habersin.
Alemin göz bebe?i; Sen bana cans?n, hem de canans?n.
Ayd?n aylar içinde, en parlak ays?n.
25
Söz: Hasan Dede ? Müzik: Mete Edman I. SELAM
Cihan seninle diridir, aziz olmak, murad sürmek sendendir. Can?m Muhammed Mustafa?
Sevgilim; Ya Hazreti Muhammed? Yüzyirmidörtbin nebide, say?s?z velide Nur olan sensin, Ya Hazreti Muhammed Ey ebediyetin padi?ah?Muhammed. Ey gökyüzünün kameri, sen dirilik kayna??, Lâmekân?n gül bahçesi Muhammed. Sevgilim; Nur Muhammed? Senin berrak suyunu görünce, can hikayesini duydum. Can gibi hayat?n gizli derinli?inde, görünmez oldum. Sen! O güzel kokulu Muhammed?
II. SELAM Sevgilim; Ya nur Muhammed? Senin sevginle dolu olan ruhum diyor ki: Böyle bir Hakk sakisi varken, kendimde kalmak küfürdür. Kendinde kalma; Yüce Sultan Muhammed?e ko?. O dilber, bir nurdur; iman edersin. ?nsana can verendir; Rabb?im dersin. Gönlünü verirsen, yüceli?e erersin. Cihan?n Sultan?Muhammed?e erersin?
Sevgilim; mestedip a????n?ko?turunca, o a??k her tarafa mestane gider. Ahular avlar. Muhammed Sevgilim!.. Sevdi seni bu gönül, yand?sana bu gönül.
III. SELAM Kainat nuru, Sultan?m, Can?m Muhammed?
Ey gül beden sevgilim Muhammed Mustafa?
Sen hem gören göz, hem habersin.
Alemin göz bebe?i; Sen bana cans?n, hem de canans?n.
Ayd?n aylar içinde, en parlak ays?n.
26
27
Hz. Muhammed... Ferman?nda ?Sen olmasayd?n gökleri yaratmazd?m? hadisi yaz?l?olan zat, bir zatt?r ki herkes onun nimetlerine, onun r?z?k taksimine muhtaçt?r. O olmasayd?gökyüzü olmazd?, dönmezdi, nurlanmazd?, meleklere yurt kesilmezdi. O olmasayd?denizler olmaz, denizlerdeki heybet vücut bulmaz, bal?klar ve padi?ahlara lay?k inciler meydana gelmezdi. O olmasayd?yeryüzü olmaz, yeryüzünün içinde defineler, d???nda yaseminler yarat?lmazd?. (Mesnevi, c.VI, b.2103-6) ?Ben onu muntazam bir insan k?vam?na getirip içine ruhumdan üfledi?im zaman, derhal onun için secdeye kapan?n!? (Hicr; 29) ayeti ile buyruldu?u üzere, Yüce Yarat?c? Allah?tan bir nefes ta??d???ndan dolay?her insan, gerek fiziksel, gerek ruhsal yap?s?yla en güzel ?ekilde yarat?lm?? mukaddes ve benzersiz bir varl?kt?r. Yine bu nedenle buyrulmu?tur ki; ?Biz insan?en güzel biçimde yaratt?k.? (Tin, 4) Kainat?n nuru Hazreti Muhammed, ahlak ve ?ahsiyeti itibariyle insanlar?n en üstünü ve en mükemmeli olarak yarat?lm??t?r. Çocuklu?undan beri Cenab-?Hakk'?n e?itimi, terbiyesi ve kontrolünde himaye edilip yeti?tirilen Yüce Peygamberimiz; "Beni Rabbim terbiye etti ve güzel terbiye etti" (Süyüti, el-Ca-miu's-Sa?îr 1/ 14) buyurmu?; Allah??n bütün güzellikleri Hazreti Muhammed Efendimizin yüce varl???nda görünmü?tür. Ya?am?boyunca Yüce Allah??n güzelliklerini anlat?p; cehaletin hüküm sürdü?ü bir dönemde insanlar?n karanl?k fikir ve inançlar?na ???k tutmak, do?ruyu, iyili?i, adaleti k?saca güzel ahlak?ö?retmek için çal??m??t?r. Küfür, insanl???n yüzünü karartm??t?. Hazreti
Muhammed'in nuru imdada yeti?ti. Sonsuza kadar ya?ayacak olan manevi saltanat geldi, ölümsüzlük davulunu çald?lar. Yeryüzü manen nurland?, ye?illere büründü. Gökyüzü sevincinden yenini, yakas?n?y?rtt?. Ay ikiye bölündü, tamam?yla ruh oldu. (Divan-?Kebir, c. II, b.882) ?ki cihan serveri Hazreti Muhammed, bütün aleme kucak aç?p, hiç ayr?m yapmadan hepsine birlikten, karde?likten, sevgiden söz etmi? ve "Ben, ancak güzel ahlak? tamamlamak için gönderildim" (Muvatta, Husnü'l-Hulk, 8) buyurmu?tur. ?nsanlara dünya ve ahrette mutlu olman?n ayd?nl?k yolunu gösteren Peygamber Efendimiz, ö?retti?i ahlak ilkelerini önce kendisi uygulayarak en güzel örnek olmu?tur. ?nsanlara güzel ve ayd?nl?k fikirler a??layarak ya?amlar?n?kolayla?t?rm??, mühürlenmi? kalplerine sevgi tohumlar?n? ekmi?, kalplerdeki yanl?? inançlar silinmi?; cehalet yerini ilme, zulüm yerini hak ve adalete, kin ve dü?manl?k yerini sevgiye, ac?mas?zl?k yerini ?efkat ve merhamete b?rakm??t?r. Bir gün Hazreti Salih kavminden bir ki?i Peygamber Efendimize dinini ö?renmek için gönderilir. Huzurunda sorar: ?Dininiz nedir?? Peygamber Efendimiz; ?Ahlak? diyerek yan?tlar. Adam kavmine döner ve yan?t? söyler; eksik anlad???dü?ünülünce, geri döner ve tekrar sorar. Bu kez Peygamber Efendimiz sesini biraz daha yükselterek ?Ahlak, ahlak, ahlak? der. Yüce Allah, Kur?an-?Kerimde Peygamberimiz hakk?nda: ?Sen elbette yüce bir ahlak üzeresin? (Kalem; 4) buyurarak O?nun çok yüksek ahlak sahibi bir ?ahsiyet oldu?unu bildirmi?tir. O, ahlak?n?Kur?an?dan alm??,
27
28
fazileti, güzel huy ve davran??lar?kendisinde toplam??t?r. Güzel ahlaka sahip olman?n önemini ?öyle dile getirmi?tir: ?Bana en sevgili olan?n?z ve bana ahrette de en yak?n olan?n?z, ahlak?en güzel olan?n?zd?r. Sizden en çok k?zd?klar?m ve ahrette bana en uzak olanlar?n?z da, ahlak?kötü olanlar, gevezeler, böbürlenenler ve bo? bo?azlard?r.? (Ahmed, Taberani, ?bni H?bban, Tirmizi) O, davran??lar? ve üstün ki?ili?i ile insanl?k için en güzel örnektir. Bununla ilgili olarak Yüce Allah Kur?an-? Kerimde; ?Andolsun Allah??n Elçisinde sizin için uyulmas?gereken güzel örnek vard?r? (Ahzab; 21) buyurmu? ve onun ya?ay???n? örnek almam?z?istemi?tir. Çocuklu?undan itibaren do?ruluk ve dürüstlükten ayr?lmam??, hiç yalan söylememi?tir. Gençli?inde ve peygamberli?inden önceki döneminde de herkes taraf?ndan kabul edilen, do?rulu?u ve güvenilir ki?ili?inden dolay?kendisine, ?Muhammed-Emin? yani, ?Her sözü do?ru, güvenilir Muhammed? denilmi?tir. Do?ru sözlülü?ü, dürüstlü?ü, adaleti, merhameti ve her türlü güzel ahlak?ile takdirler kazanm?? insanl???n kemalat?, bilgilerin özü, ?efkatin sonsuzu hep ondan tecelli etmi?tir. Hazreti Muhammed, peygamberli?inden sonra da Rabbinin Kur'an?la bütün insanlara emretti?i tüm ahlaki de?erlere s?ms?k?sar?lm?? ve bunlar? büyük bir disiplin ve özveri ile yerine getirmi?tir. ?Do?ruluktan ayr?lmay?n. Zira do?ruluk iyilikle beraberdir. Do?ru ve iyi olanlar cennettedirler. Yalandan kaç?n?n, çünkü yalan kötülükle beraberdir. Yalan söyleyen ve kötülük edenler de cehennemdedirler? buyurarak, kendisi do?ru sözlü oldu?u gibi bizim de do?ru olmam?z?ve yalandan sak?nmam?z? istemi?tir. Yalandan her zaman uzak durulmas?n?toplumuna devaml?söylemi?, ?aka bile olsa yalan?n söylenmemesini istemi?tir. ?Ey Muhammed! Biz seni ancak alemlere rahmet olarak gönderdik.? (Enbiya;
29
107) Peygamber Efendimiz bütün Kainat?n Peygamberidir. Hiç bir ayr?m yapmadan insanlara sevgi ile hizmette bulunmu?, her zaman do?ru yolu göstermi?tir. Her kesimden insanla; kavimlerin ileri gelenlerinden zengin kimselere; fakir, zay?f, kimsesiz yetimlerden kad?n ve çocuklara kadar herkesle görü?mü?tür. Sosyal yap?lar?, ya?ay?? tarzlar?, huylar?, inançlar?, al??kanl?klar?birbirinden tamamen farkl?olan bu insanlar?n hepsinin gönlünü ho? tutmak için u?ra?m??, her birine kar??anlay??l?, sab?rl?ve güzel davranm??t?r. Sevgili Peygamberimiz muhabbetlerinde Allah??n güzelliklerini sunarken, ya?, s?n?f ayr?m? yapmadan, herkese sevgiden, birlik ve karde?likten söz edip, yard?m?n?kimseden esirgememi?tir. Kalbi ?efkat, merhamet ve insan sevgisi ile dolu olan Peygamber Efendimiz, bu güzel duygular?göstermekten çekinmemi?tir. Hiç kimseye bir kötülü?ün dokunmas?n?, hiç kimsenin incinmesini istememi?tir. Taif halk?n??slamiyete davet etmeye gitti?inde, Taifliler ?slam?kabul etmedikleri gibi Peygamberimizi ta?a tuttuklar?ve olmad?k kötülükleri yapt?klar? halde; ?Allah??m kavmimi ba???la! Çünkü onlar do?ruyu bilmiyorlar.? (Buhârî, Enbiyâ 54; Müslim, Cihâd 105) diye Rabbine dua ederek ne kadar merhamet ve ho?görü sahibi oldu?unu göstermi?tir. Sadece insanlara, yetim ve muhtaçlara de?il, hayvanlara kar??da ?efkat ve merhamet doludur. Güzelli?i, temizli?i sevmi?; yumu?ak huylu ve güler yüzlü olmay? ö?ütlemi?; Yüce Allah??n nuru, tüm güzelli?i ile kendisinde vücut bulmu?tur. Ömrünü insanl???n kurtulu?u için harcam?? ve hizmet verdi?i toplumu her ?eyin önünde tutup, tüm insanl??a zekas?, fazileti ve yüksek ahlak?ile örnek olmu?tur. Biz kendi dinimizi, kendi dilimizi küçük görmeyelim. Bilgisiz insanlar?n sohbetlerini dinlersek kendimizi küçük görelim. Muhammediye her ?eyin üstündedir. Yüz yirmi dört bin peygamber hepsi ?slamd?r.
29
30
31
31
32
33
33
34
bir ihtiyaç sahibine; "Do?ruca çar??ya git, dükkandan ne laz?msa al, sonra da 'mal benim, borç Resulullah'?nd?r?de!" diyen Muhammed... "Rahmet etmeyene rahmet olunmaz!" diye ö?üt veren Muhammed! Kendisinden bir ?ey istenildi?inde hiç bir zaman 'hay?r' demeyen Allah'?n Resulü, alemlere rahmet olmaya gidiyor... Onun bütün kalbiyle güvendi?i tek vekil Yüce Allah! Tek ba?l?oldu?u yol, onun tebli? etti?i yol. "Cenab-?Ahmed'in nam?ve devleti ölmez, bakidir. Onun nöbetini ezanlarla günde be? defa vuruyorlar. Bu k?yamete kadar böyle devam edip gidecek." Fat?ma'n?n "Fat?ma benim parçamd?r; onu sevindiren beni sevindirmi?, onu üzen de beni üzmü? olur" diyen ?efkat dolu babas?. Fat?ma yava?ça kap?y?kapat?yor. Yüzünde bir tebessüm. "Rabb'e dayananlar emindir!" Peygamber Efendimiz diyor ki: "Nimetleriyle sizi doyuran Allah'?sevin. Beni de Allah sevgisi için sevin. Ehl-i Beytimi de benim sevgim için sevin." Peygamberimizin yüzy?llar öncesinden alemlere yans?tt???nuru kalplerimizde ya??yor, sonsuza kadar ya?ayacak! ÖZLEM B?LGE
35
35
36
37
Teoman Atalay
37
Teoman Atalay
38
39
Umman ?çre Umman... Rahman ve Rahim olan Allah??n ad?yla... ?Ben ya?ad?kça, Hz. Muhammed Muhtar?n aya??n?n tozuyum, O?nun eseri Kur?an-? Kerim?in kölesiyim. Beni kim bunun d???nda görürse, bilsin o ki?iler ki ben onlardan ?ikayetçiyim.? (1) Hüdavendigar Hz. Mevlana, bu sözü ile kainat?n nuru, alemlerin yarat?l???n?n sebebi (2) Hz. Muhammed Efendimize duydu?u sayg?, sevgi ile O?nun varisi ve eseri Kur?an??n da kölesi oldu?unu ifade etti. Çünkü sahip oldu?u tüm feyiz ve güzellikleri Kur?an-?Kerim?den ald?. ?Ben sevgilimin sözünü dile getirirken onun manalar?na inmeye kalkt?m. Kuran??Kerim?in bir ayetine mana verirken denizler mürekkep oldu, yapraklar kâ??t oldu, a?açlar kalem oldu. Tam mana vermeye kalkt?m sevgilimin sözüne denizler kurudu, kâ??t kalmad?, kalem kalmad?; ama mana hala bitmedi. Ey hoca efendi, iki yüz elli gram mürekkep ile bir Kuran??Kerim meydana getiriyorsun. Alt?bin alt?yüz altm??alt?ayeti o kitaba yaz?yorsun. Ben bir ayetinin manas?n?daha yazamad?m. Demek ki sen, kitap sahibine â??k de?ilsin. Kitap sahibine sevgin, iman?n yok. Ak?l ile bak?p, kuru tefsirler veriyorsun? dedi. Muhammedi nurun varisi olan Mür?id-i Kamili Hz. ?ems?in rehberli?i ile tüm varl???n? yak?p; gerçek sahibine, Rabbine ula?t?rd?. Yüce Mevlanam?z, mana okyanusunda yarat?l?? s?rlar?n?çözmeye u?ra?an gönülleri ferahlatacak nurlar saçan Mesnevi?sinin ilk onsekiz beyitine ba?larken, insan?n Rabbinden ayr?oldu?u zann?n?n verdi?i ac?dan ?ikayeti ?öyle dile getirmektedir: "Dinle, bu ney nas?l ?ikâyet ediyor, ayr?l?klar? nas?l anlat?yor..." (3)
?ikayetin içinde, bu ayr?l???giderecek Kainat?n Nuru Hz. Muhammed'in hakikatinin anla??lmamas?n?n ?ikayeti de gizlidir. "Herkes, benim iç âlemimin s?rlar?n? ara?t?rmadan kendi zann?nca dostum oldu...? (4) Hz. Mevlana kendisinin, çevresi ve di?er insanlar taraf?ndan gerekti?i ?ekilde anla??lamad???ndan ?ikâyet etmektedir. Bu ayn? zamanda Kuran-?Kerim?de Elest Meclisinde "Bela!" diyerek Yaratan?na söz veren ruha ?ikayetidir. Kesafet giyerek göründü?ü dünya ki madde boyutunun derinliklerine gizlenmi?, üstü örtülmü? olan nurunu, asl?olan letafete geri dönü?türecektir; Allah??n özüne üfledi?i ilahi isme; ?s?r?ra ula?amay?p, be?eri boyutta kendi rüya aleminin zindan?nda ac?çeken insana ?ikayetidir. Ancak Yüce Hüdavendigar ondokuzuncu beyitte hemen cevab?n?da verir (5); "Ba??çöz o?ul, hür ol. Ne vakte dek alt?na-gümü?e ba?lanacaks?n?" Asl?nda küfrün getirdi?i zan zindan?n?n d???nda ayr?l?k da yoktur. "Andolsun insan?biz yaratt?k ve nefsinin kendisine f?s?ldad?klar?n?biliriz. Ve biz ona ?ah damar?ndan daha yak?n?z." (6) "Bulu?may?dileme, zaten bulu?mak cismin s?fat?d?r; ben öylesine bir yak?nl?k görüyorum ki, yak?nl?ktan da yak?n." (7) Hz. Ali?de buyuruyor ki: "?nsanlar?n en cahili, kendi kadrinden habersiz oland?r.? ?Sen kendini küçük bir alem san?yorsun; oysa en büyük âlem sende gizlidir.? Hz. Mevlanam?z: ?Sen su de?ilsin, toprak de?ilsin, ba?ka bir ?eysin sen? Balç?k dünyadan d??ar?das?n,
39
40
41
Çetin Güne?
41
42
edilen yerde torununu buldu." (14) Mevlânâ, Peygamberimizin yüce vas?flar?n?n Kur'ân-?Kerim'den evvelki kitaplarda da geçmesine i?aretle ?öyle der: "?ncil'de Hz. Mustafa'n?n, o peygamberler kafilesinin ba? tac?n?n, o safa denizinin ad?vard?." Yine devamla "S?fatlar?, ?ekli, sava??, orucu ve yemesi anlat?lm??t?" diye ilâve eder. Mevlânâ'ya göre, H?ristiyanlar onun ismini anarak yard?m isterlerdi: "Hz. Ahmed'in ismi böyle yard?m ederse, acaba nuru nas?l korur ve imdada yeti?ir. Ahmed ad?, sa?lam bir kale olunca, o emin rûhun zât?ne olur? Dü?ünün! (15) Mevlânâ'n?n Divân-?Kebir'inde Peygamberimizi övdü?ü beyitlerden baz?lar?n?zikredelim: "Hz. Ahmed'in nuru, cihanda dinsiz b?rakmas?n! Onun saadet gölgesi, herkese parlas?n! Sapm??lar?, e?ri yoldan do?ruya iletsin! Mustafa ebediyete kadar Hak yolunun rehberi olsun."(16) "Muhammed Mustafa'n?n hat?ras?n?n bunca seneler geçmesine ra?men sapasa?lam nas?l devam etti?ine bak!" "Ruh müjdeyi i?itince, can?n perdesi aç?ld?, Hz. Ahmed'in sanca??yeti?ince, küfür zâr zâr inledi." (17) Peygamberimize risalet vazifesinin verilmesine dâir âyeti Mevlânâ ?u beyitlerle aç?klar: ?Ey örtüye bürünen, kalk etraf?n? ayd?nlat, çünkü sende vahiy mumunun nurlar?vard?r. Senin nurun olmad?kça ayd?n gün bile gecedir. Ey Mustafa! Bu nur denizinde kaptanl?k et... Zira sen, ikinci Nuh'sun! Ak?llara bir yol gösterici lâz?m...Hele yol, deniz yolu olursa! Bu toplulu?un önünde gökyüzündeki ???k gibisin. Güne?e benziyorsun. Sen do?ru yolu gösterensin...Ahir zaman?n yas?na ne?esin! Sen vaktin H?z?r'?s?n, herkesin imdad?na yeti?en sensin. Ey takva sahiplerinin ?mam?, bütün insanlar?hidayete ça??r.? (18) Hz. Peygamberin Cebrâil ile konu?mas?ve Mi'râca ç?kmas?n?Mevlânâ ?öyle anlat?r: "Hz. Mustafa Cebrâil'e; "Ey dost, suretin nas?lsa o ?ekilde bana görün de, seni göreyim, sana
43
bakay?m" deyince Cebrâil, ona; "takatin yoktur, göremezsin; duygu zay?ft?r, sana zor gelir" dedi. Peygamber ?srar edince Cebrâil göründü, Hazreti Mustafa korkusundan bayg?n bir hale dü?tü. Bu de?i?me bedene ait bir haldir. Hz. Ahmed'in bedeninin o yüce rûhla alâkas?vard?. Hz. Ahmed, e?er o ulu ve yüce kanad?n?açarsa, Cebrâil ebediyete kadar bayg?n kal?r. Hz. Ahmed Sidre'den ve Cebrâil'in gözetme yerinden, s?n?rdan geçince, Cebrâil'e "Haydi ard?mca uçarak gel" dedi. Cebrâil dedi ki "Ey benim nurlu arkada??m, bir kanat buradan ileriye geçersem, kolum kanad?m yanar." Bu hakikatler hayret içinde hayrettir. Allah'?n has kullar?, daha has olanlar?n hallerini görünce kendilerinden geçerler. (19) "Sidre'den öteye sefer olunca, Cebrâil Ahmed'den geride kald?, gelirsem yanar?m dedi." (20) Hz. Peygamberin geli?i ile insanlar aras?ndaki dü?manl???n ortadan kalkmas?n?Hz. Mevlânâ ?öyle anlat?r: "Onlar?n Mustafa'ya olan eski kinleri, ?slâm ve samimiyet nurlar?yla mahvoldu. ?Müminler karde?tir?nasihati an?ndan itibaren karde?likten de öte tek bir vücut haline geldiler." (21) ?slâm??kabul eden bir ?ahs?n diliyle Yüce Mevlânâm?z, Peygamberimizi ?öyle över: "Kim senin sofrandan ba?ka bir sofraya giderse bil ki, ?eytan, onunla bir kâseden yer. Kim senin kom?ulu?undan kaçarsa ?üphe yok ki ?eytan, ona kom?u olur. Ey Allah'?n Elçisi; bulutsuz bir güne? gibi peygamberli?i sen tamamlad?n, apayd?n bir hale koydun.? (22) Mevlânâ, Hz. Muhammed'in hadislerinden yakla??k olarak bin tanesine Mesnevi'sinde temas etmi?, baz?lar?n?Arapça ibareleri ile naklederek ?erh etmi?, bir k?sm?n?ise meâlen zikretmi?tir. Bu hadislerin yan?nda, yukar?da sunulanlardan ba?ka, Peygamberimizi anlatan ve öven binlerce beyit Mesnevi'de mevcuttur. Divân-?Kebir'inde ise, yüzden fazla hadisi sat?rlar?na alm?? ve aç?klamalar? ?iirlerine serpi?tirmi?tir.
43
44
45
"Ben ya?ad?kça Hazreti Muhammed Muhtar??n aya??n?n tozuyum. Eseri Kur?an-?Kerim?in kölesiyim. Beni bunun d???nda kim görürse, ben o ki?ilerden de, onlar?n sözlerinden de bizar?m."
?Ben kafiye dü?ünürüm; sevgilim bana der ki:
Yüzümden ba?ka hiçbir ?ey dü?ünme! Ey benim kafiye dü?ünenim! Rahatça otur, benim yan?mda devlet kafiyesi sensin. ?
?Ey apaç?k alemi ayd?nlatan güne?,
gökyüzünde övülmü?sün sen... yer de seni tan?s?n, yeryüzünde de ebediyen övül! Övül de yere mensup olanlarda, yüce gök ehliyle gönülleri bir, k?bleleri bir, huylar?bir olsunlar! ?
?Hazreti Muhammed, elde bulunan, görünüp
duran yüzlerce k?yametti. Çünku? O, her hakikati, her s?rr?çözüp ba?lama yoklu?unda hal olmu?, hakiki varl??a ula?m??t?. Ahmed bu dünyaya ikinci defa do?mu?tu. O, apaç?k yüzlerce k?yametti.? MEVLANA CELALEDD?N RUM?
Hz. Mevlana'dan öz
Hasan Dede'd
45
Hz. Mevlana'dan รถz
Hasan Dede'd
46
47
Peygamber, Velayet Ekseninde Mevlevilik... Belirlenmi? bir zamana yay?lm??, k?ldan ince, k?l?çtan keskin bir s?rat köprüsü olan bu dünyaya getirilen Ademo?luna, Cenab-? Allah, hikmetinin lütfu ve yard?m?n?n sonucu olarak, dinlerin temeli olan Allah'?n varl???n? anlatmak, hevâ ve heveslerinin esiri olmaktan kurtarmak ve yarat?l?? maksatlar?n?n ne oldu?unu bildirmek üzere peygamberler göndermi?tir. ?lk yarat?lan varl?k olan güne?, Hz. Muhammed Efendimizin nurudur. Bütün dünyaya yay?lm??t?r ve bu dünya da o güne?ten do?mu?tur. ?lk ve son peygamber olarak, kendisinden önceki ve sonraki bütün peygamberleri ve velileri nuru ile beslemi?,
zaman?n ilerleyen görünümleri hakikatte hep O'nu göstermi?tir insano?luna. Kendilerinden sonra nebilik müessesesi devri kapanarak, velâyet devri insanl??a yüzünü göstermi?tir bu defa. Yani iki cihan?n serveri ve her bir zerrenin onun mânevî sofras?ndan yiyip içti?i Hz. Muhammed Efendimiz, dini ahlâk olarak ya?ant?lar?m?za sokmu?, hiçbir varl???n dayanamayaca??eziyetleri çekerek, ?efkat ve merhametinden bir nebze ödün vermeden ?u dünyada Cenab?Yaradan'?n sesi olmu?lard?r. Mübarek kalplerine, ?Ey Muhammed! ?nsan? bir kan damlas?ndan yaratan Rabbinin ad?yla
47
48
49
Yüzy?l?m?zda, dünyam?z?geçen yüzy?llar?n tad?ile ?ereflendiren Ulu Mevlâna'n?n manevi temsilcisi Hasan Dedemiz de, her per?embe Silivrikap?Mevlâna Kültür Merkezi'ndeki halka aç?k sohbetlerinde ?öyle bir dil döker: Hz Peygamber, yaln?z kendi ümmetinin peygamberi de?il, bütün insanl?k âleminin peygamberidir. Musevîsine de, Îsevisine de rahmet olarak ç?kt?. Sevenine zaten ba?tan a?a??rahmettir. Hatta ateistini de, budistini de; herkesi Hz. Muhammed Efendimiz kucaklam??t?r. Zerre kadar ayr?cal?kta bulunmam??t?r. Bugün bilginlerimiz sa? olsunlar, Hz. Muhammed'imizi bir kanun adam?olarak insan toplumuna tan?tm??lard?r. Hz. Peygamberin üstünde bir kudret görüp, onun da ismini Allah diye koymu?lard?r ve bugüne kadar Peygamber Efendimizin güzelliklerini, kimli?ini, ne kadar rahmet, merhamet ve ?efkat dolu oldu?unu söylememi?lerdir. Peygamber Efendimizi tam manas?yla tan?mam??lard?r ve topluma da tan?tmam??lard?r. Hz. Muhammed Efendimiz, ilk ve son peygamberdir. Onun nuruyla yüz yirmi dört bin peygamber bu âleme gelmi?tir. ? hir zaman hakk?nda, e?er ibadetimizi tam yerine getiremezsek ne olur halimiz diye kendisine soruldu?unda; 'Biz, insanlar?n teferruat?na bakm?yoruz, gönlüne bak?yoruz. Sen bana ba?l?ysan, her ?eyin üstünde bana kar??sevgin sunulmu?sa, sen nerde olursan ol ibadet etmi? say?l?rs?n ve son nefesinde de ben ç?kar?m kar??na, ?efaatini veririm' diye buyurmu?tur. ?imdi böyle bir peygamber hep sevgiden söz etmi?, her ?eyi birlemi?. Fakat maalesef bugün karde? karde?i öldürmektedir. ?ehâdet getirmi?ler ama ?slam olamam??lar. Bar??ç?de?iller, kavgac?lar... ?slam olmak ne demektir? Muhammed?le?mek demektir. ?slam??n kemâlat?Hz. Resûlullah'ta tecelli etmi?tir. Allah en güzel yüzünü Resûlullah'tan göstermi?tir.
de?ildir. O, bu âleme kendisini sevdirmek için geldi, bizleri korkutmak için gelmedi. Bizleri ate?lerde yakmaya, ?zd?rap vermeye, cehenneme atmaya gelmedi. Mevlâna bak?n ne der: ?Mâh?eri görmek isterseniz gündüze bak?n, ahireti görmek isterseniz geceye bak?n.' Hz. Muhammed'e, Allah?a â??k olanlar; onlara ne mâh?er gerek, ne âhiret. Onlar hep sevgilisiyledirler. Bu dünya rüyâ âlemidir. Hz. Muhammed'in yolu gerçekçidir. Peygamberlerin en ak?ll?s?d?r. Bir di?er ismi de Muhammed Akl-?Küll dür. Manas?, Hz. Muhammed'in her zerresinden ak?l f??k?r?yor. Ayr?ca en devrimci peygamberdir. Yenilikleri seven bir peygamberdir. ?Beni sevenler, beni kendilerine ruh edinenler, s?dk-?bütün bir gönül ile, sevgi ile, muhabbetle bana bende olanlar gelmi? geçmi? bütün peygamberlerden üstündürler? demi?tir. ??te koca Mevlâna: 'Hz. Muhammed'in d???na ç?kmak, kendinizi Allahs?z b?rakmakt?r? diyerek, cemaatine 'çok s?k tövbelerde bulunuyorsunuz, ne zaman o tövbeye bir tövbe edeceksiniz?' demi?tir. Her zerren Yarat?c?yla diri. Ona göre yeryüzünde son varl?ks?n. Say?s?z varl?k yaratt?, hiçbirinden dile gelmedi. En son insan?yaratt?. ?nsanda kendini yaratt?. ?nsanla dile geldi. Toplumdaki insanlar?n?n ba??ndaki ak?llar Peygamber Efendimizin zerreleridir. Akl?m?z? büyütmemiz için bir Allah dostuna yüz tutmam?z laz?m. Ba? kesmemiz laz?m ki, oras? ile gerçek kimli?imize ula?al?m. Gönüllerdeki yaralar?m?z?n tek merhemi, kalplerimizdeki hastal?klar?m?z?n ?ifâc?s?, rahmetine ve ?efâatine nail olmay?yürekten diledi?imiz âlemin can?, nûr deryas?Efendimiz'i içinde bulundu?umuz kutlu do?um haftas?nda özlemle an?yoruz. Bilim ve teknolojinin ilerledi?i ve insano?lunun beyin gücünün zirvesinde ya?ad???ça??m?zda, t?pk?O'nun gibi kalbiyle akleyleyen insanlar?n say?s?n?n artmas?n?n can?gönülden i?tiyaki içerisindeyiz.
Çünkü o ?efkat ve merhamet doludur. Güzel keremleri sonsuzdur. O, bir kanun adam?
NUR YILDIZ
49
50
51
Hz. Ali ve Hz. Mevlana'n?n Dilinden Hz. Muhammed... Hz. Muhammed hiçbir söze ve manaya s??mayacak kadar yücedir. Sadece Ay?e?ye, Fatma?ya de?il, bütün aleme gelmi? bir rahmet peygamberidir. O her türlü hayalin ve idrakin üzerinde bir manaya sahiptir. Hz. Ali onun hayat?ndaki en büyük s?rda??ve yolda?? olmu?tur. Gelin Hz. Muhammed?i Hz. Muhammed ile bir nur ve bir ruh olan Hz. Ali?nin mübarek dilinden dinleyelim; ?Allah onu öyle bir ça?da yollad?ki insanlar sapk?n yollara dü?mü?tü. Fitne yolunda gezmekteydiler. Sapk?nl?k onlar?do?ru yoldan al?koymu?tu. Ulu say?lanlar insanlar? kötü yola sapt?rm??lard?. Hz. Muhammed onlara ö?üt vermekten hiç vazgeçmedi. Do?ru yolda yürüdü; insanlar?hikmete, güzel ö?üte ça??rd?.
Hz. Muhammed?in durdu?u yer, durulacak yerlerin en hay?rl?s?d?r. Yeti?ti?i yer, yeti?ilen yerin en yücesidir. Keramet madenlerinde yeti?mi?, selametin yay?ld???yerlerde geli?mi?tir. ?yi ki?ilerin gönülleri ona yönelmi?tir. ?nsanlar?n gözleri ona yönelmi?tir. Allah eski kinleri Hz. Muhammed ile gömmü?tür. Gönüllerdeki dü?manl?klar? onunla söndürmü?tür. Onunla insanlar? uzla?t?rm??, karde? etmi?tir. Onunla ?irki imandan ay?rm??t?r. Onunla alçal??? yüceltmi?tir. Sözü anlat??t?r onun, susmas?bile söz söyleyi?tir. Siz de tertemiz olan Hz. Muhammed?in huylar?yla huylan?n. Çünkü o insanlar?n en güzel huylusudur. Kullar?n en hay?rl?s?, peygamberine benzemeye çal??an, onun izini takip eden ki?idir.
51
52
53
53
54
55
55
56
57
Gölgesiz ?nsan... Nur ala nur yüzlü güzel Muhammed! Allah??n temsilcisi, dünyada ne kadar güzel varsa hepsi ondan do?du. Tanr?y?bilenler bilir ki o yüce Muhammed?in ac?mas?olmasayd?bizler kul olabilir miydik? Onun yüzü suyu hürmetine kurulmu? bu cihanda onun nur damlalar?ndan suret bulmu? veliler A??kl?k makam?na erebilirler miydi? A?k?n suret bulmu? hali yüce Muhammed. (Gölgesiz ?nsan) Hz. Muhammed?e Allah: ?Sen olmasayd?n, gökleri yaratmazd?m? niçin dedi? Bil ki, seçkin olan Ahmed a?k madeni idi de onun için. (Divan-?Kebir Cilt 1) Ma?uk, ayn?zamanda a??k; a??k, ayn? zamanda ma?uktur. Bu Kur?ân??n tebli?iyle sabittir. Kur?ân diyor ki ?Yühibühüm ve yühibbunehu= Allah onlar?sever, onlar da Allah??severler.? ?lk önce Allah a??k oluyor, iyi kullar ma?uk oluyorlar. Sonra iyi kullar a??k oluyorlar, Allah ma?uk oluyor. (Midhat Bahari Beytur - Mesnevi Gözüyle Mevlana) Sultan Veled Hazretleri, Niyaz ilahisinde nas?l bir dil döküyor; ?A????n nesi varsa ma?uka fedad?r. Sema safa, cana ?ifa, ruha g?dad?r? diyor. En büyük a??k Allah?t?r. Cenab-?Mevlana?ya bir soru sormu?lar: ?Allah??n kimli?inden söz eder misin?? Mevlana da dönüp demi? ki: ?Allah ba?tan a?a??A?k?t?r, onun zat?n? görmek isterseniz Hz. Muhammed?e bak?n.? Allah??n bütün güzelliklerine Hz. Muhammed vak?ft?. Vak?f oldu?u için yarat?c?ona sevgilim diye hitap etti. Habibim! Habibullah, Allah??n sevgilisi. Allah ne yapt?Muhammed a?k?na; bütün bu kainat?yaratt?. Bütün bu kainat A?k?tan yarat?ld?. Allah hepsini yaratt?, hepsini onun emrine verdi, birde kendini ona verdi. Bu yüzden Hz. Muhammed Efendimiz kanun adam?de?ildir. Ba?tan a?a??rahmettir,
ba?tan a?a??lutuftur, ba?tan a?a??sevgidir. Onda insanlara ceza vermek, incitmek, gönül k?rmak gibi ?eyler yoktur. En büyük hakaretler ona yap?ld?, en büyük i?kenceler ona yap?ld?; hiçbir peygamber onun kadar çile çekmedi; bütün çilelere r?za gösterdi. Neden r?za gösterdi, çünkü hepsi onun zuhuru. (Hasan Dede) Peygamberler halka ; Sevdi?iniz Allah??bu putlar?n?zla bulamazs?n?z, çünkü onlar ölüdürler. Allah?a en yak?n olan ve diri olan insand?r. Bana geliniz, bana uyunuz ki ben sizi sevdi?iniz Allah?a ula?t?ray?m, dediler. Herkes bir perdeye ula?m??t?r; ula?t???m O?dur san?r ama bu kendi vehmidir. ??te peygamber, bu yüzden o vehim sahibinin yanl??a dü?üp de hülyalara kap?lmamas?için vehmini gidermi?tir. (Mesnevi c.IV b.3703-3704) Hz. Muhammed, ?slam??n ba?lang?c?nda temkin gösterdi, ruhundaki bu hakikatlerin hepsini apaç?k belirtmedi. ?stediklerine ve kabiliyetlerini gördüklerine, Muhammedi nazar?yla hakikat ?arab?n?içirdi. Toplumu ?slamiyet?in ba?lang?c?nda çocuk seviyesinde idiler. ?slamiyet?i ruhlar?na a??lamak için Peygamberimiz, o çocuk seviyesindekilere temkin ile hareket etti, hastal?klar?na göre tedavi ederek ilaç verdi. (Midhat Bahari Beytur - Mesnevi Gözüyle Mevlana) "Halka, kendi akl?n?z miktar?nca de?il, onlar?n ak?llar? miktar?nca söz söyleyin ki Tanr?' ya ve Peygamber' ine yalan demesinler." (Hz. Muhammed) Hz. Muhammed?de hiç kimseye nasip olmayan e?siz bir maneviyat vard?. Bu muhte?em maneviyatla beraber sureti de birle?tirmi?ti. O, Hakk?ta tamamen
57
58
mahvolmu?tu. Fakat bu mahv?içinde de gene kendinde idi. O Allah??n cemâl ve visâl ?arab?n?durmadan içer, içer fakat kanmazd?. Mest idi, fakat ay?kt?. ?arab?zattand?; zat?n kendinden, kendi hakikatinden f??k?r?rd?. O bir kadehti, fakat cihana s??mayan bir kadeh. Allah kadehi, nur kadehi, visâl kadehi, zat kadehiydi. O, mekânda görünen lâmekân kadehiydi. O, be?eriyette görünen bir nihayetsizlikti; nihayetsizlik içinde bir be?eriyetti. O, bütün peygamberlerin nurunu, feyzini, kemalini fazlas?yla zat?nda toplam??, Hakk??n seçkin bir ?aheseri, canl?bir hüsn-ü mutlak heykeli idi. O, ilahi bir kumandand?. O, ilahi bir sultand?. O, pek büyük bir peygamberdi. (Midhat Bahari Beytur Mesnevi Gözüyle Mevlana) Hz. Muhammed, kendinden önce gelen peygamberler taraf?ndan da müjdelenmi?, peygamberler onun ümmetinden olmay?istemi?lerdir. ?Yarabbi; beni as?rlar?n derinliklerine dald?r, dald?r da sonra Hz. Muhammed?in ümmeti
59
olarak ç?kar. O daima taze olan gülistan? Ahmedi?yi, o zengin tecelli nuru hazinesini bana da aç göster.? (Hz. Musa) Barnabas ?ncili 44, "Allah?n elçisi Muhammed yarat?lan hemen her ?eye mutluluk getirecek bir nurdur." ?Bu nedenle size diyorum ki, Allah'?n elçisi, Allah'?n yaratt???hemen her ?eye mutluluk getirecek olan bir nurdur; çünkü o, anlay?? ve mü?avere ruhuyla, hikmet ve kudret ruhuyla, korku ve sevgi ruhuyla, ak?l ve itidal ruhuyla donat?lm??t?r; rahmet ve merhamet ruhuyla, adalet ve takva ruhuyla, yumu?akl?k ve sab?r ruhuyla donat?lm??t?r ki, bunlar?o Allah'-tan, bütün di?er yarat?klar?na verdi?inden üç kat daha fazla alm??t?r. Ey O'nun dünyaya gelece?i kutlu zaman! ?nan?n bana, O'nun ruhunu görenlere Allah peygamberlik verdi?inden, her peygamber gibi ben de O'nu gördüm ve O'na sayg?gösterdim. O'nu görünce, ruhum teselli ile doldu (ve) dedim
Çetin Güne?
59
Çetin Güne?
60
61
Çetin Güne?
61
Çetin Güne?
62
adam kuyudaki suyun yeterli olmayaca??n? söyler. Ancak Hazreti Muhammed kovay? kuyuya salar. Su kuyuda azalaca??na dolmaya ba?lam??t?r. Bir vakit sonra tek ba??na tüm hurmal???sulam??t?r Peygamber Efendimiz. Adamca??z ?a?k?nl?kla Peygambere hitaben ?Bu, kul i?i de?il. Kim oldu?unu aç?kla lütfen!? diye seslenir. Hazreti Peygamber kendisini tan?t?r. Adam tüm hurmal???n sulanmas?na ve buna ra?men kuyunun su dolu olmas?na sevinir ve üç hurmadan daha fazlas?n?vermek ister ancak Cenab?Muhammed Efendimiz bunu kabul etmez. Öyle ki hurmal?k tam yedi sene
63
bereketi ile mahsul verir. Kuyu ise ne kadar su al?n?rsa al?ns?n daima dolu olarak kal?r.? De?erli okurlar?m?z; Hazreti Peygamberimizin kutlu do?umu vesilesi ile haz?rlanan üçüncü say?m?z?okudu?unuz için te?ekkür ediyor, hepimizin Muhammed Mustafa Efendimizin kutlu sanca??alt?nda birlik olmam?z?, Muhammed Mevlanâm?z?n Birlik Dükkan??n?n mü?terisi olmam?z?ulu Tanr?'dan niyaz ediyorum. Gelecek say?da görü?mek üzere... YUSUF KÖRO? LU
63
64
65
Evliyalar?n Tac?Güzel Muhammed'e Methiyeler... Ayd?n fikirli Türk kad?nlar?için bir iftihar olan Mevlevi can karde?im Sibel Safiye Avc??n?n derledi?i Hasan Dede?nin Dilinden Peygamber Efendimiz kitab?nda Hasan Dede der ki: Hz. Muhammed Efendimizin güzelliklerini ne kadar methetmeye kalkarsak kalkal?m, yine kab?m?z?n ald??? kadar ondan bahsedebiliriz. Çünkü o, manevi okyanustur; onun rahmeti sonsuzdur; o iki cihan?n nurudur; onun güzelliklerinin ne ba?? vard?r ne de sonu. Hazreti Muhammed Efendimiz, dünyada ma?uk s?fat?n?alm??t?r. Ma?uk s?fat?sevgili s?fat?d?r. Allah hiç bir peygamberine sevgilim diye hitap etmedi. Sevgili s?fat?n?bir tek Hazreti Muhammed?e verdi. Hakk gizli bir hazine idi. Pek dolu oldu?undan gayb perdesini kald?rd?, kendisini belirtti. Hazreti Muhammed o e?siz kainat sultan?Allah??n sevgilisiydi. O sevgili ki, Hasan Dede Divan?'nda onun için ?öyle diyor:
Yine ben iki cihan serveri Sevgilim Muhammed derim... Hazreti Peygamber Efendimiz bizim tac?m?zd?r. Bütün Piran kendi mür?id-i kamilleri vas?tas?yla ona yola ç?kt?lar, onunla var oldular. Ona sonsuz methiyede bulundular. Güzel Muhammed sadece Müslüman olanlar?n peygamberi de?ildir. O hakikatte bütün alemin peygamberidir. O Rahmetellil Alemin?dir. Hicr suresi, 88. ayetinin (Kanad?n?müminler üzerine ger) en güzel manas?n??iirle aç?klayan Mevlevi Mithat Bahari Beytur, Mihrab-?A?k Divan?nda ?öyle buyurmu?tur: Peygamber Efendinin Kanad? O kanat gölgesine girdim efendim Müminine kanad?n ger; sana Allah dedi Ya nebi; sen bize bir Rahmet-i Hakk's?n ebedi Rabbimin müjdesidir, lutf ile ettin teb?ir
Sevgilim Muhammed
??te Kur?an-?mübin, ayet-i linnas-i be?ir
A?k?nla yansa bu ten,
Kanad?n alt?na kim girse olur hep magfur
Yine ben Allah derim,
O kanattan görünür: Nükte-i Allah-u Gafur
Yine ben iki cihan serveri Sevgilim Muhammed derim.
Kevser?in ç?kt???yer, cennet-i meva orada
Yansa kül olsa bu beden, Yine ben Allah derim,
Ar?-?lahut, haremgah-?ilahi orada Bade-i a?k orada, ne?ve-i mesti orada Gül-ü reyhan-?naim, dem-i Cibril orada
Yine ben iki cihan serveri Sevgilim Muhammed derim.
Her saadet orada, Ravza-i Rahman orada
E?er beni yand?rsalar,
Orada, hep orada Al-i Aba, Nur-?Huda
Külümü gö?e savursalar,
Dem-i ?sa, yedi Beyza ve asa-yi Musa
Her zerremi bedenimden ay?rsalar,
Öyle bir ?ehper-i Hakt?r ki o ey ehl-i vela
Yine ben Allah derim,
Mesnevisinde bize bak ne diyor Mevlana;
65
66
67
Ebubekir, Ömer, Osman, Ali dostun ve yaran?nd?r
Enbiyan?n gözünün nuru, bizim gözümüz ve çera??m?z sensin
Her iki cihanda çihar yar-?güzinin lütuf ve seba menba?
Hazreti Hakk??n nazl?nebisi, kainat?n evveli ve bedr-i müniri
Ey alemin gözünün nuru, ey nebilerin imam?
Hazreti Zü?l celalin seçilmi?, pak ve misilsiz kulu sensin
Ey Hazreti Allah??n Resulü, ey Habib-i Kibriya Mustafa ve Mücteba, O Efendiler Efendisi sensin Mevlana, Peygamber-i zi?an?n na?t?n?, vasf?n? yüce tutar Ba?s?z ayaks?z acizlerin önderi, kurtar?c?s? sensin Ya Resullah, sen bilirsin ki ümmetlerin acizdir, günahkard?r Ye?il gök kubbesinin üzerine ?eref aya??n? koyan sensin Cebrail üzengide, bir gecede miraç vaki olmu?tur
Ya Habibullah Halik?in Rasul-i Zi?an?sensin Ey Ahmed, Mahmud, Ebu?l Kas?m Muhammed Mustafa ... Kainat?n ilahi me?alesi, hidayet ????? Peygamber Efendimizin; ??iirde hikmet, beyanda sihir vard?r,? dedi?i gibi ?airler için de; ??Ar??n alt?nda Allah??n hazineleri vard?r. Bu hazinelerin anahtarlar?, ?airlerin dilleridir?? denmi?tir. Evliyaullah??n hepsi Hazreti Muhammed Efendimizin karde?leridir. Hepsi Hazreti Muhammed Efendimizin nuruyla nurlanarak bu topluma ç?km??lard?r. Onlar?n hepsi bende-i Resul?dürler.
67
68
69
69
70