Kwiat myśl mą ciągnie przedziwnym urokiem
Stanisław Wyspiański
Ćwiczenie 4
Roślinne kuracje Teksty źródłowe Znacznie lepiej znamy historię Europy, niż paralelną historię zielarstwa. Wiadomo natomiast, iż pierwszym pożywieniem człowieka, duchowym i materialnym, były właśnie rośliny. One to dawały szanse przebłagania bóstw lub uleczenia z ciężkiej nawet niemocy. Towarzyszyły wyprawom wojennym, egzorcyzmom i modlitwie. Jako wzorce przenikały do rzeźby, malarstwa, literatury. Były i są symbolem odradzającego się każdej wiosny życia. Intrygowały one całą starożytną medycynę i sztukę, kapłanów i cesarzy, filozofów i prostych ludzi. Przez wieki wokół roślin zielarskich narastały określone tradycje, legendy, herezje i przeświadczenia. Marian Janusz Kawałko, Historie ziołowe, Lublin 1986, s. 7-8.
Wiedza o nich w pewnych rodzinach przekazywana była z ojca na syna, ugruntowana w doświadczeniach dziesiątków czy nawet setek lat, korzeniami swymi sięgała nieraz greckiej starożytności – wskazówek Dioskorydesa, czy nawet Teofrasa i Hipokratesa. Odpisy, przedruki, przeróbki i wyciągi z dzieł tych autorów poprzez „zielarzy” średniowiecza i renesansu dotrwały do czasów najnowszych, zwłaszcza w popularnych ludowych opracowaniach wiedzy o ziołach. W wielu przypadkach zadziwiająca jest zgodność tych prastarych zasad i przepisów medycznych z osiągnięciami fitoterapii współczesnej. Marian Nowiński, Dzieje upraw i roślin leczniczych, Warszawa 1980, s. 12.
Opis ćwiczenia Uczniowie pracują w kilkuosobowych grupach. Mają do dyspozycji komputery z dostępem do Internetu, czyste kartki oraz ołówki lub długopisy. Ich zadaniem jest odszukanie, a następnie zaprezentowanie na forum klasy informacji dotyczących właściwości i okoliczności stosowania wybranych roślin leczniczych. W czasie pracy korzystają z tekstów źródłowych z XIX i początku XX wieku lub współczesnych treści funkcjonujących w zasobach internetowych. grupa I – fiołek trójbarwny – praca z tekstami źródłowymi (Załącznik 5) Bronisław Gustawicz, Podania, przesądy, gadki i nazwy ludowe w dziedzinie przyrody, Cz. 2, Kraków 1882, s. 107-108. Józef Rostafiński, Zielnik czarodziejski to jest Zbiór przesądów o roślinach, Kraków 1883, s. 9. August Czarnowski, Zielnik lekarski czyli Opis 125 ziół używanych w lecznictwie z podaniem ich uprawy i zastosowania, Berlin 1905, s. 168-169. Jan Biegański, Podręcznik dla zbierających zioła lekarskie i produkty zwierzęce dla użytku aptecznego, Warszawa 1923, s. 105-106.
grupa II – fiołek trójbarwny – praca z wyszukiwarką internetową grupa III – mak – praca z tekstami źródłowymi (Załącznik 6) Jacek August Dziarkowski, Wybór roślin krajowych dla okazania skutków lekarskich ku użytkowi domowemu, Warszawa 1806, s. 107-108. Bronisław Gustawicz, Podania, przesądy, gadki i nazwy ludowe w dziedzinie przyrody, Cz. 2, Kraków 1882, s. 76-77. Józef Rostafiński, Zielnik czarodziejski to jest Zbiór przesądów o roślinach, Kraków 1883, s. 43. Jan Biegański, Podręcznik dla zbierających zioła lekarskie i produkty zwierzęce dla użytku aptecznego, Warszawa 1923, s. 79.
Materiały dydaktyczne wydano w ramach projektu „Wyspiański pod Krakowem. Słowa – Wzory – Konteksty Kultury”, realizowanego w 2017 roku przez Fundację im. Marszałka Marka Nawary we współpracy z Muzeum Etnograficznym im. Seweryna Udzieli w Krakowie • Opracowanie i teksty: Lucyna Jaworska, Urszula Sobczyk • Redakcja: Urszula Sobczyk • Projekt dofinansowano ze środków Zarządu Województwa Małopolskiego, Muzeum Etnograficznego im. Seweryna Udzieli w Krakowie i Gminy Zielonki.
Kwiat myśl mą ciągnie przedziwnym urokiem
Stanisław Wyspiański
Ćwiczenie 4 CD
Roślinne kuracje grupa IV – mak – praca z wyszukiwarką internetową grupa V – dziewanna – praca z tekstami źródłowymi (Załącznik 7) Bronisław Gustawicz, Podania, przesądy, gadki i nazwy ludowe w dziedzinie przyrody, Cz. 2, Kraków 1882, s. 104-105. Józef Rostafiński, Zielnik czarodziejski to jest Zbiór przesądów o roślinach, Kraków 1883, s. 19. August Czarnowski, Zielnik lekarski czyli Opis 125 ziół używanych w lecznictwie z podaniem ich uprawy i zastosowania, Berlin 1905, s. 165-166. Jan Biegański, Podręcznik dla zbierających zioła lekarskie i produkty zwierzęce dla użytku aptecznego, Warszawa 1923, s. 103-104.
grupa VI – dziewanna – praca z wyszukiwarką internetową
Na zakończenie Omówienie prezentacji uczniów warto połączyć z rozmową na temat funkcji tekstów oraz wiarygodności materiałów źródłowych (ze szczególnym uwzględnieniem treści internetowych). Opcjonalnie
Wybór roślin krajowych dla okazania skutków lekarskich ku użytkowi domowemu
Podania, przesądy, gadki i nazwy ludowe w dziedzinie przyrody
Zielnik czarodziejski to jest Zbiór przesądów o roślinach
Zielnik lekarski czyli Opis 125 ziół używanych w lecznictwie z podaniem ich uprawy i zastosowania
Podręcznik dla zbierających zioła lekarskie i produkty zwierzęce dla użytku aptecznego
Materiały dydaktyczne wydano w ramach projektu „Wyspiański pod Krakowem. Słowa – Wzory – Konteksty Kultury”, realizowanego w 2017 roku przez Fundację im. Marszałka Marka Nawary we współpracy z Muzeum Etnograficznym im. Seweryna Udzieli w Krakowie • Opracowanie i teksty: Lucyna Jaworska, Urszula Sobczyk • Redakcja: Urszula Sobczyk • Projekt dofinansowano ze środków Zarządu Województwa Małopolskiego, Muzeum Etnograficznego im. Seweryna Udzieli w Krakowie i Gminy Zielonki.
Kwiat myśl mą ciągnie przedziwnym urokiem Załącznik 5
Bronisław Gustawicz, Podania, przesądy, gadki i nazwy ludowe w dziedzinie przyrody, Cz. 2, Kraków 1882, s. 107.
Kwiat myśl mą ciągnie przedziwnym urokiem Załącznik 5
Bronisław Gustawicz, Podania, przesądy, gadki i nazwy ludowe w dziedzinie przyrody, Cz. 2, Kraków 1882, s. 108.
Kwiat myśl mą ciągnie przedziwnym urokiem Załącznik 5
Józef Rostafiński, Zielnik czarodziejski to jest Zbiór przesądów o roślinach, Kraków 1883, s. 9.
Kwiat myśl mą ciągnie przedziwnym urokiem Załącznik 6
Jacek August Dziarkowski, Wybór roślin krajowych dla okazania skutków lekarskich ku użytkowi domowemu, Warszawa 1806, s. 107.
Kwiat myśl mą ciągnie przedziwnym urokiem Załącznik 6
Jacek August Dziarkowski, Wybór roślin krajowych dla okazania skutków lekarskich ku użytkowi domowemu, Warszawa 1806, s. 108.
Kwiat myśl mą ciągnie przedziwnym urokiem Załącznik 6
Bronisław Gustawicz, Podania, przesądy, gadki i nazwy ludowe w dziedzinie przyrody, Cz. 2, Kraków 1882, s. 76.
Kwiat myśl mą ciągnie przedziwnym urokiem Załącznik 7
Bronisław Gustawicz, Podania, przesądy, gadki i nazwy ludowe w dziedzinie przyrody, Cz. 2, Kraków 1882, s. 104.
Kwiat myśl mą ciągnie przedziwnym urokiem Załącznik 7
Bronisław Gustawicz, Podania, przesądy, gadki i nazwy ludowe w dziedzinie przyrody, Cz. 2, Kraków 1882, s. 105.
Kwiat myśl mą ciągnie przedziwnym urokiem Załącznik 7
Józef Rostafiński, Zielnik czarodziejski to jest Zbiór przesądów o roślinach, Kraków 1883, s. 19.