Norsk GRIP 1
RAGNHILD ANDREASSEN | LISA KJELLBERG ARBEIDSBOKGrip 1 Norsk Arbeidsbok Nynorsk
Ragnhild Andreassen og Lisa KjellbergCopyright © 2023 by
Vigmostad & Bjørke AS
All Rights Reserved
1. utgåve 2023 / 1. opplag 2023
ISBN: 978-82-11-04592-8
Grafisk produksjon: John Grieg, Bergen Prinsippdesign og omslagsdesign: Bøk Oslo AS
Malverk og utforming: Hanne Sjøtrø
Sats: Vatori – Jolanta Stachowiak
Illustrasjonar: Thomas Malme Madsen
Omslagsfoto: bong hyunjung / iStockphoto
Mønster på innsida av omslag: Image by vilmosvarga on Freepik
Spørsmål om denne boka kan rettast til: Fagbokforlaget
Kanalveien 51
5068 BERGEN
Tlf.: 55 38 88 00 e-post: fagbokforlaget@fagbokforlaget.no www.fagbokforlaget.no
Materialet er verna etter åndsverklova. Utan uttrykkeleg samtykke er eksemplarframstilling berre tillate når det er heimla i lov eller avtale med Kopinor.
Vigmostad & Bjørke AS er Miljøfyrtårn-sertifisert, og bøkene er produsert i miljøsertifiserte trykkeri.
Til læraren
GRIP er eit læreverk for vaksne minoritetsspråklege som får opplæring i norsk, engelsk, samfunnsfag, matematikk og naturfag på grunnleggande nivå.
Strukturen i arbeidsboka speglar strukturen i dei 15 kapitla i grunnboka og består av oppgåver til
• myldrebilda
• lesetekstane
• orda og uttrykka
• læringsmåla
• dei skjønnlitterære tekstane
• dei yrkesretta tekstane
• grammatikken
I tillegg er det meir utfyllande Øv meir-skriveoppgåver til slutt i kvart kapittel.
GRIP 1 Norsk Arbeidsbok dekker modul 1 i forsøkslæreplanen i norsk for språklege minoritetar for førebuande vaksenopplæring.
God arbeidslyst!
Ragnhild Andreassen Lisa Kjellberg
1 Nye naboar
Oppgåve 1 Snakk og skriv om bildet
Sjå på bildet til venstre. Jobb saman med ein læringspartnar.
1 Kva ser de på bildet? Snakk saman.
2 Skriv fem ord i skriveboka. Orda skal passe til bildet.
3 Les orda for kvarandre.
4 Lag setningar med orda. Skriv to av setningane i skriveboka.
Oppgåve 2 Sjå, tel og skriv
Finn orda i bildet. Tel og skriv antal i tabellane.
Kor mange? Mange eller ingen?
1 ein grill mange flytteesker
2 to piper ingen fly tre stolar syklar planter menneske kattar
Oppgåve 3 Finn på nettet, set kryss og fortel
1 Gjer eit bildesøk på nettet av orda under. Sei orda på morsmålet ditt. Jobb aleine eller med ein læringspartnar.
blomster tre hage postkasse
terrasse trapp benk gras
sykkel asfalt søppelkasse
2 Kva ser du utanfor heimen din? Set kryss.
3 Fortel læringspartnaren din om korleis det ser ut utanfor heimen din.
Du kan starte setningane med:
• Eg ser …
• Det er …
• Vi har …
Kven bur i Bjørkevegen 14?
Oppgåve 1 Set kryss
Les teksten og set kryss for riktig eller feil.
Riktig Feil
1 Frøya har to barn.
2 Abril bur saman med bror sin.
3 Jakob heiter Karlsen til etternamn.
4 Elias er tolv år.
5 Katten likar tunfisk.
6 Nor går på ungdomsskolen.
7 Jakob er pensjonist.
8 Abril har telefonnummer 415 78 023.
9 Aziz heiter Isa til etternamn.
Oppgåve 2 Svar på spørsmåla
Les teksten og skriv svar med setningar.
1 Kor gammal er Kirsti?
2 Kva heiter Abril til etternamn?
3 Kva yrke har Hibo?
4 Kva er favorittmaten til Jakob?
Lesing er ikkje berre å sjå på ord og setningar. Det er òg å sjå på bilde. Vi lærer meir dersom vi ser på bilda før vi begynner å lese. Bilda gir oss tips til kva teksten handlar om.
Oppgåve 3 Førlesing av bilde
Sjå på bilda saman med ein læringspartnar. Snakk saman om det de ser. Skriv fire ord som passar til kvart bilde.
Grunnbok side 14–15
Hibo flyttar
Oppgåve 1 Jobb med ord og uttrykk
1 Sjå på bilda under. Sei det du ser, på morsmålet ditt.
2 Skriv ord og uttrykk ved riktig bilde over. ei flytteeske, ein varebil, å bere, ein firemannsbustad, tung, ein yrkessjåfør
Oppgåve 2 Svar på spørsmåla
Les teksten på side 14 i grunnboka og skriv svar med setningar.
1 Kven eig varebilen?
2 Kva heiter vegen Hibo bur i?
3 Kvar ber dei flytteeskene?
Oppgåve 3 Substantiv – særnamn
1 Les teksten og set strek under alle særnamn.
Bjørkevegen er ein veg i Østby. I Bjørkevegen 14 er det ein firemannsbustad. Det er eit hus med fire leilegheiter. Hibo bur i leilegheita til venstre i andre etasje. Det bur tre personar til høgre i andre etasje. Dei heiter Aziz, Abril og Elias. Det bur òg tre personar i leilegheita til venstre i første etasje. Her bur det ei dame som heiter Frøya, og dei to barna hennar, Nor og Embla. Dei har ein katt som heiter Ratatosk. Ved sida av dei, i leilegheita til høgre i første etasje, bur Jakob og Kirsti. Dei er gift. Dei har ein hund som heiter Milo. Nokre av personane i huset kjem frå Noreg, og nokre kjem frå andre land.
2 Kven bur kvar i Bjørkevegen 14? Skriv namn på personane i boksane rundt bildet.
Jakob ønsker velkommen
Oppgåve 1 Jobb med ord og uttrykk
Vel setningar som betyr det same. Set strek.
1 Han likar seg i leilegheita.
2 Det er riktig.
3 Kan du seie det på nytt?
4 Takk det same.
5 Kva telefonnummer har du?
Oppgåve 2 Vel riktig svar
Kva setning er riktig? Set kryss.
1 Er Hansen etternamnet til Jakob?
Ja, det er det.
Nei, det er det ikkje.
2 Bur Jakob i Bjørkevegen 14?
Ja, det gjer han.
Nei, det gjer han ikkje.
3 Har Jakob telefonnummer 879 311 21?
Ja, det har han.
Nei, det har han ikkje.
4 Har Hibo telefonnummer 445 451 11?
Ja, det har ho.
Nei, det har ho ikkje.
5 Sender Hibo ei melding til Jakob?
Ja, det gjer ho.
Nei, det gjer ho ikkje.
a Kva er mobilnummeret ditt?
b Kan du gjenta, ver så snill?
c Takk i like måte.
d Det stemmer.
e Han trivst i leilegheita.
Grunnbok side
Alle bokstavane i alfabetet har eit namn og ein lyd. Vi bruker lydane når vi les.
Vokalane har likt namn og lyd. Konsonantane har ulikt namn og lyd.
Vokalar: a, e, i, o, u, y, æ, ø, å
Konsonantar: b, c, d, f, g, h, j, k, l, m, n, p, q, r, s, t, v, w, x, z
Oppgåve 3 Vokalar
Les orda. Kor mange vokalar har dei? Skriv orda på riktig plass.
nabo, sofa, Åse, etasje, yrkessjåfør, veranda, venninne, skjorte, leilegheit, flytteeske, firemannsbustad, telefonnummer, leilegheita
Ord med to vokalar
nabo (ao)
Ord med tre vokalar
Ord med fire vokalar
Ord med fem vokalar
Oppgåve 4 Konsonantar
Les orda. Kor mange konsonantar har dei? Skriv orda på riktig plass.
nabo, mann, sofa, Åse, etasje, veranda, hei, venninne, Hibo, skjorte, gjenta, leilegheit, telefon, mobil
Hibo skriv flyttemelding
Oppgåve 1 Set kryss
Les teksten og set kryss for riktig eller feil.
Riktig Feil
1 Åse og Hibo sit i stua.
2 Dei fyller ut ei flyttemelding saman.
3 Hibo må skrive adressa si i skjemaet.
4 Åse må skrive e-postadressa si i flyttemeldinga.
5 Hibo vil at Åse skal sjekke at ho har fylt ut skjemaet riktig.
6 Hibo må skrive flyttedato i skjemaet.
7 Åse forklarer Hibo kva ei flyttemelding er.
Oppgåve 2 Svar på spørsmåla
Les teksten og skriv svar med setningar.
1 Kven skriv ei flyttemelding?
2 Kven sit saman med Hibo?
3 Kven skal sjekke at alt er riktig?
Eit skjema er ein teksttype. Vi skriv inn opplysningar i eit skjema. Vi set kryss eller skriv tal eller ord i eit skjema.
Oppgåve 3 Skjema
Her er eit skjema for å få lånekort på eit bibliotek. Les og fyll ut skjemaet for deg sjølv eller for ein annan elev i klassen.
SKJEMA FOR LÅNEKORT
Namn:
Adresse:
Postnummer:
Poststed:
Telefon:
E-postadresse:
KRYSS AV
Eg vil ha meldingar frå biblioteket på: SMS E-post
Fødselsdato:
Kjønn: KVINNE MANN
Eg har lese og godtar lånereglane til biblioteket.
Dato Underskrift
Hibo finn ei lommebok
Oppgåve 1 Jobb med ord og uttrykk
1 Sjå på bilda under. Sei det du ser, på morsmålet ditt.
2 Skriv ord og uttrykk ved riktig bilde over.
å ta opp, ei lommebok, eit ID-kort
3 Skriv ord og uttrykk i riktig setning.
svare, tar opp, ID-kort, snakkast, lommebok
a Jakob har mista ei med eit .
b Det er Hibo som lommeboka frå bakken.
c Jakob er opptatt, så han kan ikkje på telefonen.
d Åse og Hibo skal i morgon.
Oppgåve 2 Svar på spørsmåla
Les teksten på side 20 i grunnboka og skriv svar med setningar.
Teikn ringar rundt substantiv (særnamn). Set strekar under pronomen.
Bjørkevegen ho
Skriv orda i skriveboka. Skriv særnamn først og så pronomen.
Les setningane og set strek under personlege pronomen.
Eg ber ei eske. Ho er veldig tung.
Ser du mannen der borte? Han òg bur her.
Vi skal flytte på laurdag. Kan de hjelpe til?
Dei må vaske heile huset. Det er mykje jobb.
Eg trur ho må skrive ei flyttemelding.
2 Skriv pronomen frå setningane over. Skriv dei i eintal og fleirtal.
Pronomen i eintal: Pronomen i fleirtal:
Oppgåve 5 Pronomen
Grunnbokside 22–23 han
Kva pronomen passar? Sjå pronomen på side 23 i grunnboka og fyll ut. 1
Aziz = Jakob og Kirsti =
Frøya = Elias og eg = Milo = du og Hibo =
huset i Bjørkevegen = vennen min og eg = 2
Hei! flytta inn i Bjørkevegen 14 på laurdag. Ei
venninne hjelpte meg. heiter Åse og er veldig grei. møtte kvarandre for mange år sidan. Vi gjekk på skolen saman.
Eg møtte ein hyggeleg nabo på laurdag. heiter Jakob. Han er gift med Kirsti. har ein hund. heiter Milo.
Huset i Bjørkevegen er kvitt. er veldig fint. Lurer på kor mykje leilegheita kosta? Det skal eg fortelje deg når du kjem på besøk. Kanskje kan komme til sommaren, begge to?
Oppgåve 1 Skriv kontaktinformasjon
Skriv ei melding til læraren din. Skriv meldinga i skriveboka. I meldinga skriv du namnet ditt, adressa di og telefonnummeret ditt. Skriv setningar og bruk desse orda i meldinga:
• hei
• eg
• adresse
• mobilnummer
• helsing
Oppgåve 2 Søk på nettet
Alle i Bjørkevegen 14 har forskjellig favorittmat. Nokre likar mat med kjøtt, og andre likar fisk. Søk opp matrettane under på nettet. Kva har fisk, og kva har kjøtt? Skriv matrettane på riktig plass.
moqueca, bacalao, lammegryte, suqaar, kabuli pulao
Kjøttrettar:
Fiske- og skaldyrrettar:
Oppgåve 3 Skriv om favorittmaten din
Kva er favorittmaten din? Skriv minst tre setningar og fortel om ein matrett du likar veldig godt.
Hjelpespørsmål:
Kva heiter matretten? Kva er det i retten? Kor lang tid tar det å lage han?
GRIP 1 Norsk
GRIP er eit læreverk for vaksne minoritetsspråklege som får opplæring i norsk, engelsk, samfunnsfag, matematikk og naturfag på grunnleggande nivå.
GRIP presenterer fagstoff på ein enkel måte, og språket er tilpassa deltakarar med lite skulebakgrunn frå heimlandet.
GRIP 1 Norsk Arbeidsbok inneheld varierte og differensierte oppgåver som gir deltakarane trening i å lese, skrive og snakke norsk. Ord og uttrykk, grammatikk, læringsstrategiar og tema frå grunnboka blir repeterte i arbeidsboka.
GRIP 1 Norsk Arbeidsbok er strukturert som grunnboka og består av 15 kapittel.
Læreverket har òg ein nettstad der deltakarane finn oppgåver til kvart kapittel.
GRIP 1 Norsk Arbeidsbok dekker modul 1 i forsøkslæreplanen i norsk for språklege minoritetar for førebuande vaksenopplæring.
Forfattarane Ragnhild Andreassen og Lisa Kjellberg har begge erfaring med undervisning av vaksne minoritetsspråklege. Andreassen har arbeidd i vaksenopplæringa i Fredrikstad sidan 1998, og Kjellberg underviser ved Oslo voksenopplæring Helsfyr.