Ik heet . . ....... Klas: . . . . .......
Rolly & Molly: De zak p. 8
Mientje de Mier in ArgentiniĂŤ p. 13
Tijdschrift niet-confessionele zedenleer voor de eerste graad lager onderwijs
september - oktober 2014
nr. 1
COLOFON
inhoud
Fakkeltjeskrant nr. 1 September - oktober 2014 Schooljaar 2014 – 2015, jg. 19
2 - 3
In de kijker
4 - 5
Miel en Mus: straf
Tijdschrift niet-confessionele zedenleer voor de eerste graad lager onderwijs
6 - 7
Vrij verhaal: Lama Glama
Fakkeltjeskrant, Fakkeltjesmagazine en Tienerfakkel zijn een uitgave van Fakkeltjes vzw. Ondersteunend comité Laurent Blonden, Annie Hermans, Ann Bogaerts, Filip Debrabandere, Luc De Ro, Robert Joncret, Cindy Gorrebeeck, Marlene Stevens, Martine Konings, Erik Hurts, Tamara Festraets, Ingrid Soetewey, Christel Birchen, Anke Hurts en Anke Ketelslegers Vrijwilligerskern & redactie Ally Steven Severi, Anouk Leys, Britt Raes, Christel Birchen, Lieve Meiresonne, Mira Borghs, Mira Roos, Myriam Kalaï, Nicole Ledegen, Sarah Rathé en Steven Gryspeerdt Hoofdredactie Bert Goossens
8 - 11 Rolly en Molly: De zak 12
Zedenleer is
13 - 15 Mientje de Mier in Argentinië 16 - 17 Beeldenbos 18 - 19 Lunapark 20
Kleurplaatje
21
Ezelsoor en oplossingen
22 - 23 Kompas: Rooie Karel
Kladmuur
Illustrator Floris De Smedt / www.mrfart.be
Heb je ook een leuke tekening, een goeie mop of een mooi gedicht?
Lay-out Wim Pauwels / www.silkentofu.org
Stuur het op naar: Fakkeltjes vzw, Brand Whitlocklaan 87, 1200 Brussel Of naar fakkeltjesvzw@demens.nu Of via onze website: www.fakkeltjes.be
Druk N.V. Verbeke Lijnmolenstraat 34-36, 9040 Gent www.drukkerijverbeke.be Abonnement Via de school: € 8 Persoonlijk abonnement: € 10 Bestellen: via www.fakkeltjes.be/bestellen Contact Fakkeltjes vzw Brand Whitlocklaan 87, 1200 Brussel 02 735 81 92 (ma-vrij tussen 9u en 16u) fakkeltjesvzw@demens.nu www.fakkeltjes.be Meeschrijven of –tekenen? Neem contact met ons op! V.U. Laurent Blonden Brand Whitlocklaan 87, 1200 Brussel
2
Alle teksten en beelden in Fakkeltjeskrant, Fakkeltjesmagazine en Tienerfakkel zijn eigendom van Fakkeltjes vzw. Er steekt heel wat vrijwilligerswerk achter de Fakkeltjes. Niets uit deze publicaties mag zonder voorafgaande toestemming van de uitgever worden overgenomen, uitgezonderd beelden die aangeduid zijn met creative commons (cc) (steeds auteur en oorsprong vermelden).
legende
tekenopdracht
schrijfopdracht
spreekopdracht
kleuropdracht
Gelukkige kippen van Aiko, Siebe, Sam, Amera, Yanis, Febe, Moustapha, Dalia, Yanina, Stien, Laura, Kyan, Jef, en Kobe uit GBS De Kiem Wambeek.
Yanis Aiko Siebe Yanina
Febe
Dalia
Jef
Laura Kobe
Moustapha Kyan
3
Miel en Mus
Foto Wat zie je op de foto? Hoe voelt de juf zich?
4
Hoe voelt het kind zich?
Beeldenboom (c) Eric Rolph @wikimedia
(c) Eric Hunt @wikimedia
Wat past bij het woord straf en wat niet?
groentjes
SORRY
WENEN (c) Gerry Thomasen @Flickr
gevangenis
(c) Allen Watkin @wikimedia
(c) Crimfants @wikimedia
lachen
boos
Beloning Je hebt je kamer opgeruimd. Flink zo! Welke beloning kies jij? (c) Sgt. Samuel R. Beyers @wikimedia
Een knuffel
(c) David Shankbone @wikimedia
Snoep
Speelgoed
Een blije mama of papa
Mopje Jantje vraagt aan de leraar: “Meneer, kan je ook straf krijgen voor iets dat je niet gedaan hebt?” Waarop de leraar zegt: “Natuurlijk niet, jongen.” “Gelukkig maar,” zegt Jantje. “Want ik heb mijn huiswerk niet gemaakt!”
5
c Johann DrĂŠo @wikimedia
vrij verhaal
Glama lijkt een beetje op een kameel. Maar Glama heeft wel geen b . . . . . . Glama lijkt ook wel een beetje op een schaap.
c J. Patrick Fischer @wikimedia
Wie is Glama?
Maar Glama zijn nek is veel . . . . . . .
Glama mag wel dan op dit lijken en ook een beetje op dat. Glama is eigenlijk gewoon zichzelf. Glama is een fiere lama.
6
(c) Jamain @wikimedia
Soms noemt men Glama wel eens schaapkameel. Maar dat heeft hij niet graag.
Lama Glama Glama woont ver weg van hier, hoog in de bergen.
Glama is een heel sterk dier. Daarom moet hij soms hard werken. Hij zeult met zware zakken. Pfff, zucht Glama. Soms is Glama een beetje ondeugend … Als hij geen zin heeft om te werken, schudt hij met zijn poep. En hop! De zware zakken vallen van zijn rug. Dat ziet baasje niet graag …
c J. Patrick Fischer @wikimedia
Daar is het heel koud. Gelukkig heeft Glama een dikke . . . . . . . . . . . (V + 8)
Nu is Glama zelf heel boos. En als je een lama boos maakt dan … Nu is baasje helemaal nat! Glama lacht. Eigen schuld, dikke bult!
© HDwallpapers.org
Hij wordt heel boos en slaat Glama met een stok. Auw! Dat deed pijn.
Mag baasje Glama slaan? JA – NEE Waarom wel / niet? ................................... ................................... ...................................
Waarom wel / niet? ................................... ................................... ...................................
c Gavin Schaefer @wikimedia
Mag Glama spuwen? JA – NEE
7
Rolly & molly De mama van Molly gaat naar de keuken. Ze heeft een grote zak in haar handen. “Wat zit er in de tas?” vraagt Molly. “Brood,” zegt mama. Molly fronst haar wenkbrauwen. Dan zegt ze tegen Rolly: “Psst, kom eens dichter. Ik wed dat er geen brood in mama’s zak zit. Mama heeft deze ochtend al een brood gekocht.”
“Ja en?” zegt Rolly. “Nou, ik wil wel weten wat er echt in zit.” Ritsel ritsel, klinkt het vanuit de keuken. “Misschien is het een pakje voor mijn verjaardag?” “Ja, dan moet je nog wat geduld hebben”, zegt Rolly. “Je verjaart pas 10 november.”
8
Klak, doet de kastdeur. En dan is mama weg. De tuin in. “De kust is veilig,” zegt Molly. “Wil jij eens kijken wat er in de zak zit, Rolly?” “Nee, Molly, ik ga niet in jouw huis rondsnuffelen. Ik ben jouw gast. Ik gedraag me netjes.” “Flauw!” zegt Molly. “Gewoon eens kijken. Voor mij. Mijn gast moet mij gehoorzamen.” “Nee, Molly, als je wil weten wat er in zit, ga dan zelf kijken.” “Poeh! Ik dacht dat jongens meer durfden …”
De zak
4
Dat laat Rolly zich geen twee keer zeggen. Hij trekt de keuken in. Molly houdt de wacht bij het raam. Ze ziet hoe mama met de buurman praat. “Ik zie de zak liggen, Molly. Maar ik kan er niet bij …”
5
Dan brengt Molly een laddertje. Rolly kruipt erop. Hij grijpt de tas vast. “Snel! Kom eraf!” roept Molly. “Mama komt terug.” In zijn haast valt Rolly van het trapje. De zak valt uit de kast op Rolly. Au! klinkt het. Daar staat mama al. Ze helpt Rolly recht. “Gelukkig ben je sterk.” Ja, knikt Rolly met zijn hoofd. Hij schaamt zich. Mama neemt de zak. “Deze zet ik terug …” “Wat zit er in?” wil Molly weten. “Meel en eieren om pannenkoeken te maken. Maar ja, die hebben jullie nu niet verdiend.” Molly kijkt sip. “Geen pannenkoeken … Maar wel een hongerige buik,” besluit Rolly.
9
(c) Leo Johannes @wikimedia
Vraag jes Waarom krijgen Rolly en Molly geen pannenkoeken? ........................................... ........................................... ........................................... Wat vind jij? o mama is heel streng o mama heeft gelijk: Rolly en Molly verdienen geen pannenkoeken Weet jij een betere straf? Welke? ........................................... ........................................... ...........................................
10
Krijg jij wel eens straf? Waarvoor? Als je iets goed doet, word je er soms voor beloond. Ken jij al de beloningen uit het woordenrooster ? compliment – geschenk – knuffel – zoen – snoep
K
M
E
B
D
L
H
N
A
P
H
F
Z
O
E
N
Y
O
W
L
C
O
M
P
L
I
M
E
N
T
K
N
U
F
F
E
L
X
Z
A
U
A
I
P
O
P
M
N
H
Q
P
U
W
Y
K
U
L
B
Q
N
Z
I
K
D
S
C
K
B
P
T
G
E
S
C
H
E
N
K
M
U
W
C
A
J
U
N
E
Z
N
S
B
S
N
O
E
P
F
T
E
L
V
I
L
O
R
T
B
O
L
G
Welke beloning kreeg jij al eens? Waarvoor?
Rolly’s Rollenspel Spelen jullie graag toneel? In de zak uit het verhaal zit meel. Haal nu een ander voorwerp uit de zak. Voorbeelden: een springtouw - een autootje een ring - een banaan. Je mag geen geluid maken, alleen uitbeelden. De andere kinderen moeten raden!
11
Zedenleer is De wereld De fakkel
Eigen mening
Vrede
Nee tegen pesten! 12
Mientje de Mier in ArgentiniĂŤ 13
1
Mientje is fan van Messi. Messi een grote voetbalster. Haar kamer hangt vol met foto’s. Van Messi. Hou jij van voetbal?
2
of
Messi is geboren in Argentinië. Mientje leest alles over Argentinië. Argentinië is het 8ste grootste land ter wereld. Het ligt in Zuid-Amerika. Kijk op de wereldbol waar het land ligt.
3
Ach, denkt Mientje. Kon ik maar in Argentinië zijn. Dan zou ik de bergen beklimmen. De bergen van de Andes. Weetje: In Argentinië is het tot wel 30 graden. In de hoge bergen ligt er sneeuw!
4
En meevliegen op de vleugels van de condor. Een grote roofvogel. Ik heb ik er geen schrik van. Ik ben dappere Mientje! Wat ben jij? o Eerder dapper o Eerder een bangerik
14
Ik ga met de boot varen in Ushu … ushua … wacht … In Ushuaia. Daar zie ik de zeeleeuwen!
5
Wat is jouw lievelingsdier?
Ik wil ook naar Salta. Met de rode rotsen, en de cactussen. Het lijkt wel een woestijn!
6
Wat zou jij willen bezoeken : o een stad o de bergen o de woestijn o niks
Ik ga koeien temmen. Dan ben ik een echte gaucho. “Olé!” roept Mientje. In Argentinië spreken ze Spaans.
7
Ken jij mensen die een andere taal spreken?
Weetje: een gaucho is een Argentijnse cowboy
Mientje schrikt wakker. “Komen eten!” roept de koningin. Argentinië is ver weg … Mmm. Mientje ruikt frietjes. Ook niet slecht, mijn leven hier, denkt ze dan.
8
Kleur de prent in.
15
Beeldenoerwoud Er wonen meer dan 40 miljoen (40 000 000) mensen in Argentinië.
De vlag van Argentinië.
De meeste mensen in Argentinië spreken Spaans.
(c) Michaël Catanzariti @wikimedia
¡hola! Zo zeg je hallo.
De tango is een zwoele dans afkomstig uit Argentinië.
Grote afstanden doe je in Argentinië met de auto, het vliegtuig of de bus. Er rijden maar zeer weinig treinen in Argentinië.
16
(c) Diode @wikimedia
Buenos Aires is de hoofdstad van Argentinië. Het is één van de grootste steden ter wereld. De president woont er in ‘het roze huis’.
De Andes is een gebergte. Het vormt de grens tussen Argentinië en Chili.
(c) Sascha Grabow @wikimedia
Een groot deel van Argentinië bestaat uit pampa’s. Pampa’s zijn uitgestrekte graslanden. Ze zijn zeer geschikt voor landbouw en veeteelt. De meeste Argentijnen zijn dol op rundsvlees.
(c) Alberto Korda @wikimedia
Mate is een warme bittere drank. Argentijnen zijn er dol op.
Op de pampa’s leefden vroeger gaucho’s, Argentijnse cowboys.
Veel mensen in Argentinië hebben het goed, toch is er ook nog veel armoede.
(c) Papa Rock Star @wikimedia
(c) Andrew Malone @wikimedia
Che Guevara is voor veel Argentijnen een idool. Hij vocht voor een betere wereld.
De huidige paus, Franciscus I, komt uit Argentinië.
Straathonden zie je overal in Argentinië.
17
Eekhoorn
Speeltuin
Op welk pad vindt de eekhoorn de meeste nootjes?
18
Bolle beer
Herftkleuren
Welk fruit heeft de bolle beer opgegeten?
Kleur de boom.
Lieve lama
pingu誰ns
Welke schaduw past bij deze lama?
Trek een lijn omheen alle zwarte pingu誰ns zonder je pen op te heffen.
A
B
C
Waterspiegel Zoek de 5 verschillen.
19
Kleurplaatje 20
ezelsoor Het boek van Akim Claire De Lombaert Met illustraties van Ann De Bode
Sien leest een boek. En nog een boek, en nog een. Sien weet al heel wat. Ze wil nog een boek. Raaf is haar vriend. Hij brengt boeken uit de bieb. Sien leest de bieb leeg. Nu is Sien slim. Maar is ze ook wijs? Raaf vertelt over het boek van Akim. Sien en Raaf gaan op reis. Ze gaan op zoek naar het boek van Akim. Sien wil het boek van Akim zo graag. Ze merkt niet dat Raaf uitgeput is door de reis ... Ga mee op avontuur met Sien en Raaf in een wereld van verhalen. Een heerlijk leesgroeiboek over een meisje dat dolgraag leest. Met aantrekkelijke illustraties.
Wedstrijd
boek door een mooie Win dit tekening te sturen naar fakkeltjesvzw@demens.nu of naar: Fakkeltjes vzw Brand Whitlocklaan 87 1200 Sint-Lambrechts-Woluwe
en g N i s s o l p o De eekhoorn vindt op pad 3 de meeste nootjes. Schaduw B is de juiste. Bolle beer heeft een appel gegeten.
21
kompas
Rooie Karel
Ballonracer Je hebt nodig: - Een doorzichtige ballon - Een muntje (1 of 2 cent) 1 Stop het muntje in de ballon 2 Blaas de ballon op en leg er een knoop in. 3 Leg je hand op de onderkant van de ballon en draai hem rond. Het muntje draait nu in de ballon. Als je stopt zal het muntje nog even langs de rand blijven draaien!
Uitdaging 1 Ga met je rug en je hielen tegen de muur staan. 2 Probeer je tenen te raken 3 En, lukt het?
antwoord
Moeilijk hĂŠ? Ben je op de grond gevallen? Waarom lukt dit niet? Wel, als je buigt, steek je je poep een beetje naar achter. Daarom is het onmogelijk om je te bukken als je met je rug tegen de muur staat!
22
Draaikolk Wat gebeurt er als je de stop uit een vol bad haalt? Het water loopt weg en boven het gat zie je een kleine draaikolk ontstaan. Ik leer je hoe je nog zo’n draaikolk kan maken! Je hebt nodig: - lege glazen pot met deksel - afwasmiddel - water 1 Vul de pot voor ongeveer driekwart met water. 2 Voeg een klein beetje afwasmiddel toe. 3 Draai het deksel goed vast. 4 Schud de pot met een draaiende beweging. 5 Hou de pot stil en bewonder jouw draaikolk! Dit is nog een betere manier om een draaikolk te maken. Voor deze proef heb je wel de hulp van een volwassene nodig! Je hebt nodig: - 2 lege plastic flessen met doppen - stevige tape - water - hulp van een volwassene 1 Plaats de doppen omgekeerd tegenover elkaar. Plak ze langs de zijkant vast met een stevige tape. 2 Laat een volwassene een gat maken in de doppen. 3 Vul één fles met water tot waar de fles smaller wordt. 4 Draai de flessen en de doppen op elkaar. 5 Als je de constructie rustig omdraait gebeurt er niets. Het water kan niet naar beneden omdat er lucht in de onderste fles zit. 6 Schud nu met een draaiende beweging. Het water begint naar beneden te stromen en een draaikolk ontstaat! Je kan het proefje zoveel keer herhalen als je wil.
23
Ga met Hujo op 6-9 jaar herfstvakantie! SMIKKELEN IN DIKKELE
Iedereen kan koken! Als echte lekkerbek kan je met de Professor en Hujo deze week veilig aan de slag in de keuken. Samen met de andere chefs kook je er de potten van het dak. Van zotte soepen tot gekke gebakjes. Op Hujo’s Smikkelen in Dikkele kook je niet zomaar voor een buikje rond, maar ook lekker én gezond! Zit je al te watertanden en wil jij ook met ons aan de slag? Schrijf je snel in en mail of stuur ons een Facebookbericht met daarin jouw lievelingsgerecht, dan staat dat misschien op het menu!
€
Oud Klooster Dikkele, Dikkele
afspraak 10u, huiswaarts 18u
190, €175 2e kind €160 3e kind
25 tot 30 oktober
Zin om fijn te proeven? Schrijf je in op hujo.be/smikkelen