نسخه کامل نشریه فرهنگ BC شماره 350 by Farhang Persian Newspaper

Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P.

Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 2

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 3‬‬

‫‪APADANA TRAVEL CORP‬‬ ‫)‪(BC Reg. 61054‬‬

‫‪Worldwide Travel Service‬‬

‫آژانس هواپیمایی آپادانا‬ ‫افتخار دارد با دارا بودن کادری مجرب و با ارائه بهترین و مناسبترین‬ ‫قیمت بلیت هواپیما به نقاط مختلف دنیا در خدمت شما عزیزان باشد‪.‬‬

‫بهترین قیمت بلیت به ایران‪:‬‬

‫تهران ‪ 1220‬دالر‬ ‫شیراز ‪ 1350‬دالر‬ ‫مشهد ‪ 1350‬دالر‬

‫بهترین قیمت بلیت از ایران‬ ‫به کانادا و آمریکا‬ ‫نورت ونکوور‪ ،‬خیابان النزدل و هجدهم غربی‪ ،‬شماره ‪106‬‬

‫تلفن‪604-770-4474 :‬‬

‫‪106 - West 18th Street, North Vancouver BC,V7M 1W4‬‬ ‫‪Tel :604 770 4474 Toll Free: 1-855-770-4474‬‬ ‫‪www.apadanatravel.ca sales@apadanatravel.ca‬‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 4‬‬

‫توران ميرهادی‪ ،‬مادر آموزش و پرورش مدرن ايران درگذشت‬ ‫امیر رستاق روزنامه‌نگار حوزه فرهنگ و هنر‬ ‫توران میرهادی‪ ،‬از بنیان‌گذاران‬ ‫شورای کتاب کودک و مولف و‬ ‫سرویراستار "فرهنگنامه کودکان‬ ‫و نوجوانان" امروز ‪ ۱۸‬آبان در‬ ‫سن ‪ ۸۹‬سالگی به علت عارضه‬ ‫مغزی در گذشت‪.‬‬ ‫خانم میرهادی در پی سکته‬ ‫مغزی در شهریور امسال در‬ ‫بیمارستان بستری شد‪.‬‬ ‫"جمع کار را پیش می‌برد نه‬ ‫فرد‪ .‬فرد می‌تواند نقش هماهنگ‬ ‫کننده داشــته باشد‪ ،‬بنابر این در‬ ‫هر ســه زمینه تنها نکته‌ای که‬ ‫بتوانم به حســاب خــود بگذارم‪،‬‬ ‫پیدا کردن راه‌های کار ثمربخش‬ ‫گروهی بود‪ .‬چه در مدرسه‬ ‫فرهاد‪ ۱‬و جمع مربیان‪ ،‬معلمان‬ ‫و دانش‌آموزان‪ ،‬چه در شورای‬ ‫کتاب کودک و جمع عالقه‌مندان‬ ‫به این زمینه از کار و چه اکنون‪،‬‬ ‫در جمع گروه‌های تخصصی و مؤلفان و ویراستاران فرهنگنامه کودکان و نوجوانان"‬ ‫این گفته‌های توران میرهادی است در مصاحبه‌ بلندی که شیوا حریری در سال ‪ ۱۳۸۶‬با‬ ‫او انجام داد و در کتابی به نام "توران میرهادی؛استاد برجسته آموزش وپرورش ایران"‬ ‫منتشر شد‪.‬‬ ‫او را می‌توان نمونه‌ای از زنانی به شمار‌آورد که الگویی خاص در تعلیم و تربیت کودکان‬ ‫و نوجوانان را به یادگار گذاشت و بعدها که امکان کار مستقیم در مدارس از او گرفته‬ ‫شد‪ ،‬به سمت تامین محتوایی روی آورد تا بتواند خالء نبود محتوای مناسب برای کودکان‬ ‫و نوجوانان را جبران سازد‪ .‬او در مدرسه فرهاد به گفته خودش "روش‌هایی را پیدا‬ ‫کرد‪ ،‬آزمود و به نتیجه رساند که بتواند به هر کودک و نوجوان این آزادی و اختیار را‬ ‫بدهد که خودش باشد‪ ،‬توانایی‌ها و استعدادهای خود را بپروراند‪ ،‬نگرش انسانی و مثبت‬ ‫داشته باشد و زیر بار هیچ نوع کار تحمیلی و دستوری نرود‪ ،‬مستقل باشند و خودشان‬ ‫تصمیم بگیرند‪ ،‬با هم همکاری و همیاری داشــته باشند‪ .‬مســئولیت بپذیرند و نسبت به هم‬ ‫احســاس مسئولیت بکنند‪ ،‬رقیب هم نباشــند" و در نهایت "دنیا و مسائل آن را بشناسند و‬ ‫درباره هر موضوع با آگاهی و شناخت الزم تصمیم بگیرند‪".‬‬ ‫توران میرهادی این بخت را داشت که از همان آغاز زندگی در خانواده‌ای تحصیل‌کرده‬ ‫و مدرن به دنیا بیاید و پرورش یابد‪.‬او سال ‪ ۱۳۰۶‬در شمیران تهران به دنیا آمد‪ .‬پدرش‬ ‫(فضل‌اهلل) مهندسی راه و ساختمان را در آلمان فرا گرفت و شد یکی از کارشناسان ارشد‬ ‫رضاشاه در ساخت راه آهن و مادرش(گرتس) که دانش‌آ‌موخته هنر و مجسمه سازی‬ ‫دانشگاه مونیخ بود‪ ،‬به او و چهار برادر و خواهر دیگرش مسیری منضبط در یادگیری‬ ‫را آموخت‪.‬‬ ‫میرهادی آموزش‌های ابتدایی را در سن ‪ ۵‬سالگی در مدرسه فرانسوی‌ها آغاز کرد در‬ ‫حالی که فارسی و آلمانی را هم می‌آموخت‪ .‬مدتی بعد به مدرسه آذر رفت و کل دوران‬ ‫دبستان را در این مدرسه گذراند تا هم فارسی را بیاموزد و هم در کنار آن در تردد دوستان‬ ‫و آشنایان اهل فرهنگ به منزلشان با انواع قصه‌ها و داستان‌های ایرانی و خارجی آشنا‬ ‫شود‪ .‬او دوران دبیرستان را تا سال ‪ ۱۳۲۴‬در دبیرستان نوربخش تهران به پایان رساند‪.‬‬ ‫دانشجوی سال اول رشته طبیعی دانشکده علوم دانشگاه تهران بود که با حضور در‬ ‫کالس جبار باغچه‌بان و آشنایی با محمدباقر هوشیار مسیر زندگی خود را تغییر داد‪ .‬خود‬ ‫می‌گوید" شیوه جذاب‪ ،‬عملی و ساده باغچه‌بان مرا بسیار مجذوب کرد ‪ .‬فهمیدم که به کار‬ ‫معلمی عالقه‌مندم و متوجه شدم که معلمی کاری خالق و پرانگیزه است‪".‬‬ ‫بعد از آن بود که به شوق آموختن بیشتر به اروپا می‌رود که تازه جنگ ویرانگر و جهانی‬ ‫دوم را پشت سرگذاشته بود‪ .‬قرار بود در سوئد درس بخواند اما در نهایت از فرانسه سر‬ ‫در‌آورد و شد دانشجوی رشته روانشناسی تربیتی دانشگاه سوربن که بعدها نیز به انگیزه‬ ‫کسب دانش افزونتر رشته آموزش پیش دبستان را در کالج سوونیه ادامه داد‪.‬‬ ‫در این دوران به کشورهای دیگری اروپایی هم سفر می‌کند و با تاثیرات ویرانگر جنگ‬ ‫بیشتر آشنا می‌شود‪ .‬حضور در کالس‌های درس چهره‌های برجسته روانشناسی اروپا‬ ‫همانند ژان پیاژه و هنری والون به درک عمیق‌تر او از آموزش و پرورش بیشتر مدد‬ ‫رساند تا زمانی که به ایران باز می گردد(‪ )۱۳۳۰‬بتواند این تجربه‌‌ها را در کشورش به‬ ‫کار گیرد‪( ...‬دنباله در صفحه ی ‪)6‬‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 5‬‬

‫‪Farhang-e BC, Feb. 23, 2011, No. 204‬‬

‫‪Page 4‬‬

‫ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺖ ﺣﺪﻭﺩ ‪ ۵۰۰‬ﻧﻔﺮ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ‬ ‫ﺩﺭ ﺗﺠﻤﻊ ﺍﻭﻝ ﺍﺳﻔﻨﺪ‬ ‫‪ ‬‬

‫بازداشتشدگان ديروز را ‪۵٠٠‬‬ ‫نفر اعالم کرد‪ .‬به گفتهی وی‪،‬‬ ‫اکثر بازداشتشدگانی که او‬ ‫مشاھده کرده‪ ،‬در محدودهی‬ ‫خيابان و ميدان آزادی‪ ،‬و توسط‬ ‫پليس امنيت دستگير شده بودند و‬ ‫بسياری از آنھا در ساعات پايانی ديشب و بامداد امروز آزاد شدند‪.‬‬ ‫او که ديشب از مقر نيروی انتظامی فاتب واقع در ضلع جنوبی‬ ‫ميدان انقالب‪ ،‬ابتدای خيابان کارگر جنوبی آزاد شده‪ ،‬خاطرنشان‬ ‫میکند که ھمزمان با دستگيری‪ ،‬مورد ضرب و شتم ماموران قرار‬ ‫گرفته؛ و تاکيد میکند که در زمان بازداشت برخورد بدی با آنھا‬ ‫صورت نمیگرفت‪ ،‬مگر کسانی که به گفتهی او “بلبل زبانی”‬ ‫میکردند که به شدت کتک میخوردند‪.‬‬

‫به گفتهی او‪ ،‬تلفنھای ھمراه ھمهی بازداشتشدگان توقيف شده و به‬ ‫آنھا گفته شده که بعد از عيد برای پس گرفتن آنھا مراجعه کنند‪.‬‬ ‫ھمچنين يک کارگر که او ھم ديشب از ھمين محل آزاد شده‪ ،‬با‬ ‫ابراز تعجب از رفتارھايی که در زمان بازداشت ديده‪ ،‬به برخورد‬ ‫خشن ماموران اشاره میکند و میگويد‪:‬‬ ‫اينھا خودشان ھم کسی را قبول نداشتند و به ھمه فحش میدادند‪،‬‬ ‫خودم شنيدم که حتی به امام ھم توھين میکردند‪ .‬ب‬ ‫ه گفتهی او‪ ،‬افرادی را که قبال ھم سابقهی بازداشت داشتهاند و يا به‬ ‫ھرحال میخواستند نگه دارند‪ ،‬به مقر اصلی پليس امنيت منتقل‬ ‫میکردند‪ .‬او میگويد که تنھا مردان در اين محل بازداشت بودهاند و‬ ‫زنان را از ابتدا به جای ديگری – احتماال بازداشتگاه وزرا – منتقل‬ ‫کلمه‪ :‬يکی از افراد بازداشتشده در تجمع ديروز – اول اسفندماه – کردهاند‪.‬‬ ‫که نيمه شب گذشته آزاد شده‪ ،‬در گفت و گو با کلمه‪ ،‬تعداد تقريبی )ايران امروز(‬ ‫‪ ‬‬

‫ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪﻥ ﻳﮏ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﯼ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ‬ ‫ﺷﻴﺮﺍﺯ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ ﻳﮑﻢ ﺍﺳﻔﻨﺪ‬ ‫خبری‬ ‫منابع‬ ‫و‬ ‫‪ ‬دانشجويی‬ ‫سايتھای نزديک به‬ ‫معترضان گزارش‬ ‫دادهاند روز يکشنبه‪،‬‬ ‫يکی از دانشجويان‬ ‫دانشگاه شيراز به‬ ‫نيروھای‬ ‫دست‬ ‫حکومتی کشته شده‬ ‫است؛ اين در حالی‬ ‫است که خبرگزاری‬ ‫فارس با تکذيب اين‬ ‫خبر گفته است اين دانشجو تصادف کرده و در جريان درگيری‬ ‫کشته نشده است‪ .‬بنا برگزارش وبسايت دانشجونيوز‪ ،‬حامد‬ ‫نورمحمدی‪ ،‬دانشجوی رشته زيستشناسی دانشگاه شيراز‪،‬‬ ‫ساکن خوابگاه دستغيب و اھل خرمآباد يکم اسفندماه در ميدان‬ ‫نمازی مقابل سختمان شماره يک دانشکده مھندسی در حال‬ ‫فرار از دست ماموران حکومتی کشته شده است‪ .‬برپايه‬ ‫گزارش دانشجو نيوز‪ ،‬اين دانشجو به وسيله ماموران امنيتی از‬ ‫روی پل نمازی به پايين پرت شده و پس از برخورد با يک‬ ‫خودرو در خيابان ساحلی کشته شده است‪) .‬راديو فردا(‬ ‫‪ ‬‬

‫‪www.sunhealthcenter.com‬‬

‫‪ ‬‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 6‬‬

‫توران میرهادی ‪...‬‬

‫(دنباله از صفحه ی ‪)4‬‬

‫دومش( خمارلو) کمک‌های بسیاری به او‬ ‫انجام داد‪.‬‬ ‫خانم میرهادی این تجربه ربع قرنی را‬ ‫در چند کتاب با همین نام مدرسه فرهاد‬ ‫به تفضیل شرح داده است که از جمله‬ ‫آنها کتاب سوم از مجموعه " تجربه‌های‬ ‫مدرسه فرهاد" است که به گفته خانم‬ ‫میرهادی " حاصل کار همه همکاران این‬ ‫موسسه است و " فراز و نشیب مدرسه‬ ‫در آن مطرح شده است‪".‬‬ ‫از نگاه زهره قائینی ـ کارشناس ارشد‬ ‫کتاب‌داری و از پایه‌گذاران شورای‬ ‫تاریخ ادبیات کودکان کاری که خانم‬ ‫میرهادی در مدرسه فرهاد و سایر‬ ‫فعالیت‌های فرهنگی‌اش انجام داد متفاوت‬ ‫و عمیقا فرهنگی بود‪ .‬به گفته او "‌ توران‬ ‫میرهادی آموزش و پرورش را برای‬ ‫جست‌وجویی در درون و بیرون انسان‬ ‫می‌دانست‪ .‬او این نکته را دریافته بود که حضور در آموزش و پرورش گستره‌ای عظیم‬ ‫است و تالش زیادی می‌طلبد‪ .‬اومی‌دانست که جست‌وجو در آموزش و پرورش کاری‬ ‫ظریف و پیوسته است وهنگامی که به این کار وارد شد‪ ،‬از بسیاری استادان مانند جبار‬ ‫ن و آموختن‬ ‫باغچه‌بان آموخته بود که اساس کار را باید در مطالعه‪ ‌،‬کشف‪ ‌،‬جست‌وجو کرد ‌‬ ‫قرار داد‪".‬‬ ‫خانم قائینی "صلح‪ ،‬دوستی‌‪ ،‬عشق‌‪ ،‬احترام‌‪ ،‬حس مسؤولیت‌‪ ،‬شادی‌‪ ،‬انسانیت‌‪ ،‬سادگی و‬ ‫یگانگی‌‪ ،‬در بافت جامعه‪ ،‬ساختار آموزش و پرورش و خانواده‌ها ارزش‌هایی است که‬ ‫میرهادی برای آن‌ها تالش کرده است و امروز نیز باید آن‌ها را پاس داشت‪".‬‬

‫سال ‪ ۱۳۳۱‬ازدواج می‌کند‪ .‬همسر اول او که خود بر این باور است" سهمی جدی در‬ ‫شکل‌گیری شخصیت اجتماعی او داشت"‪ ،‬سرگرد جعفر وکیلی‪ ،‬از افسران شاخه نظامی‬ ‫حزب توده بود که بعد از کودتای ‪ ۲۸‬مرداد دستگیر و در سال ‪ ۱۳۳۳‬اعدام شد‪‌ .‬آنها در‬ ‫فرانسه با یکدیگر آشنا شده و بعد از بازگشت به ایران ازدواج کرده بودند و فرزندشان‬ ‫پیروز حاصل این ازدواج بود‪.‬‬ ‫خانم میرهادی بر این باور است که همسر نخستش "عشق به مردم‪ ،‬عشق به استقالل و‬ ‫فرهنگ سرزمین را به آنها آموخت و سبب شد تا او بر ضعف‌های خود چیره شود‪ ،‬نسبت‬ ‫به خود سختگیر باشد و به دنبال حرکت در جهت اعتالی انسانی باشد‪".‬‬ ‫بعد از آن او با محسن خمارلو که دوست همسر اول او و دبیر شــیمی بود آشنا می‌شود‪ .‬آقای‬ ‫خمارلو همزمان با راه‌‌اندازی کودکستان فرهاد به کمک خانم میرهادی می‌آید‪ .‬او درباره‬ ‫همسر دومش می‌گوید" او به کمک من آمد و در همه کارها شرکت کرد‪ .‬شجاعت‪ ،‬صداقت‬ ‫و جوانمردی او پایه زندگی مشترک ما شد‪ .‬تفاهم‪ ،‬همکاری و از خودگذشتگی او زمینه را‬ ‫برای نتیجه بخش بودن تجربه های مدرسه فرهاد‪ ،‬شکل‌گیری شورای کتاب کودک و آغاز‬ ‫کار فرهنگنامه به وجود آورد‪ .‬کاوه را در خردســالی و در ســیل شمال از دست دادیم‪ ،‬ولی‬ ‫پیروز‪ ،‬پندار و دالور‪ ،‬فرزندان ما‪ ،‬بسیاری از خصلت های واالی پدر را در وجود خود‬ ‫دارند‪ ".‬آقای خمارلو سال ‪ ۱۳۵۸‬بر اثر وجود غده‌ای مغزی درگذشت‪.‬‬ ‫مدرسه فرهاد؛ مدرسه‌ای نمونه و منحصر به فرد‬ ‫مدرسه فرهاد یکی از مهترین ایده‌های ابتکاری خانم میرهادی بود که ابتدا با یک کودکستان‬ ‫و به پیشنهاد پدرش ایجاد شد‪ .‬او این مدرسه را به نام برادر کوچکترش گذاشت که سال‬ ‫‪ ۱۳۲۶‬از دستش داده بود‪.‬‬ ‫به گفته خانم میرهادی این کودکستان فرصتی را برایش ایجاد کرد که او پاسخ پرسش‬ ‫بزرگ زندگی خود و شاید زمانه را بیابد "چگونه می‌شود کودکان را بزرگ و تربیت کرد‬ ‫که انسانهایی اسیر نشوند‪ .‬آزاده و متکی به خرد و اندیشه و دانش خود باشند و پله پله از‬ ‫نردبان انسانیت باال بروند؟"‬ ‫شورای کتاب کودک؛ نهادی تاثیرگذار در عرصه کتاب‌های کودکان و نوجوانان‬ ‫ابتدا با کمک پدر و مادرش یک کودکستان ایجاد کرد‪ ،‬بعد چند سال(‪ )۱۳۳۶‬دبستان فرهاد شورای کتاب کودک دیگر ایده‌ای بود که خانم میرهادی به همراه لیلی ایمن در سال ‪۱۳۳۹‬‬ ‫ی کردند و بعد از مشورت با چند تن از اهالی فرهنگ و آموزش در سال‬ ‫و از سال‌ ‪ ۱۳۵۰‬مدرسه فرهاد را راه‌اندازی کرد و در سال ‪ ۱۳۵۶‬آن را به مجتمعی آن را پایه ریز ‌‬ ‫آموزشی در خیابان سهروردی با بیش از ‪ ۱۲۰۰‬دانش‌آموز در مقاطع مختلف تحصیلی ‪ ۱۳۴۱‬به شکل رسمی آن را در قالب یک نهاد خصوصی ثبت کردند‪.‬‬ ‫تبدیل کرد‪ .‬این مجتمع تا ‪ ۱۳۵۹‬ادامه داشت و در این مسیر و به گفته خانم میرهادی همسر اکنون این شورا که فعالیت‌های بین‌المللی هم دارد‪( ...‬دنباله در صفحه ی روبرو)‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 7‬‬ ‫از جمله ستون‌های ادبیات کودک و نوجوانان در ایران به شمار می‌رود‪.‬‬ ‫فرهنگنامه کودکان و نوجوانان؛ مجموعه‌ای تحلیلی با نگاه به فرهنگ ایران‬ ‫از جمله کارهای ماندگار خانم میرهادی فرهنگنامه کودکان و نوجوانان است که به گفته‬ ‫نوش‌آفرین انصاری‪ -‬دبیر شورای کتاب کودک‪" -‬تاریخ انتشار جلد نخست این فرهنگ‌نامه‬ ‫به سال ‪ ۱۳۷۱‬برمی‌گردد که تداوم اندیشه‌ی کارگروهی است که شاید تعداد آن‌ها به ‪۱۰۰‬‬ ‫نفر برسد؛ اما اندیش ‌ه مسلط بر این گروه‪ ،‬یک مادر و ویراستار خبره به نام توران میرهادی‬ ‫است‪".‬‬ ‫حری کتابدار نامدار که سال ‪ ۱۳۹۲‬درگذشت‪ ،‬در مراسم بزرگداشتی که اسفندماه‬ ‫عباس ّ‬ ‫‪ ۱۳۹۰‬برای خانم میرهادی در انجمن زنان پژوهشگر تاریخ برگزار شده بود " نگاه‬ ‫همه‌جانبه به ایران" را از جمله ویژگی‌های فرهنگنامه کودکان و نوجوانان دانست و گفته‬ ‫بود "‪ ۹۰‬درصد مقاالت فرهنگ‌نامه‌ کودکان و نوجوانان تحلیلی است‪ .‬این ارزش بزرگی‬ ‫است و نگاهی است که در کتاب‌ها و آثار تالیفی توران میرهادی همواره وجود داشته است‪.‬‬ ‫غوطه‌ور شدن در فرهنگ از دیگر ویژگی‌های نگاه میرهادی از سال‪ ۱۳۵۹‬تا امروز‬ ‫است‪".‬‬ ‫توران میرهادی در عمر پربار فرهنگی خود دمی از تالش و کوشش و تاثیرگذاری دست‬ ‫نشست‪ .‬در کارنام ‌ه کاری او بیش از ‪ ۱۴‬کتاب تالیفی وجود دارد که برخی از آنها کتاب‌های‬ ‫درسی دوره‌های دبستان است‪ .‬کتاب "مادر و خاطرات ‪ ۵۰‬سال زندگی در ایران "‌ حاصل‬ ‫خاطرات و تجربه‌های دیگر اوست که به کوشش سیمین ضرابی در سال ‪ ۱۳۸۳‬منتشر شد‪.‬‬ ‫او در چند سال آخر عمر خانه نشین و به عارضه سکته مغزی هم دچار شد‪.‬‬ ‫یادت بخیر خانم میرهادی‬ ‫جلوی اسمش می‌نویسند مادر ادبیات کودک و نوجوان ایران‪ ،‬یا مادربزرگ همه بچه‌های‬ ‫ایران‪ .‬خودش می‌گفت "من مثل آن بچه ده ساله‌ام که اول بار این کتاب را باز کرده دنبال‬ ‫چیزی بگردد‪ ،‬این‌جور سخت که نوشته‌اید نمی‌فهمم‪ .‬بروید دوباره بنویسید"‪ .‬این را هرکس در‬ ‫فرهنگنامه کودکان و نوجوانان کار کرده شنیده‪ ،‬هرکس که فکر می‌کرده برای بچه‌ها گفتن‪،‬‬ ‫به زبان بچه‌ها گفتن‪ ،‬آسان است ‪ -‬از پزشک و مهندس بگیر‪ ،‬تا جامعه‌شناس و اقتصاددان‬ ‫و هنرپژوه ‪ -‬هرکس که یک روز یک جا شاگرد توران میرهادی بوده‪ .‬و چه بخت‌یار بوده‬ ‫که بوده‪ .‬چون توران خانم هر آموزگاری نبود‪ .‬دیکته نمی‌گفت‪ ،‬مشق نمی‌خواست‪ ،‬سرکوفت‬ ‫نمی‌زد‪ .‬درسش پرکاری بود‪ ،‬کمتر گفتن و بیشتر عمل کردن‪ .‬درسش مهربانی بود‪ ،‬بدون‬ ‫هوار کردن و بر سینه کوفتن‪ .‬درسش برابری بود‪ ،‬بیزاری از مقایسه و تبعیض‪ .‬درسش‬ ‫دلیری بود‪ ،‬پس زدن خاکستر سختی‌ها و باز زبانه کشیدن‪bbc .‬‬ ‫(عکس خانم توران میرهادی بر روی جلد این شماره فرهنگ از "مجله بخارا")‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 8‬‬

‫تالش پليس امنيت اماکن‬ ‫برای شناسايی مسافران شيراز در مهر و آبان‬

‫حکومت جمهوری اسالمی سر دادند‪.‬‬ ‫بخشنامه جدید انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافری که تاریخ ‪ ۱۵‬آبان‌ماه را بر خود دارد‬ ‫روز دوشنبه‪ ۱۷ ،‬آبان‌ماه‪ ،‬بر وب‌سایت این انجمن قرار گرفته‪ ،‬اما در روز سه‌شنبه نیز‬ ‫با یک اصالحیه در تاریخ بار دیگر روی این وب‌سایت منتشر شده است‪ .‬این بخشنامه با‬ ‫قید «خیلی فوری» خطاب به مدیران «شرکت‌ها و دفاتر خدمات مسافرتی و جهانگردی»‬ ‫در سراسر ایران ارسال شده و امضای رئیس هیئت مدیره این انجمن یعنی محمدحسن‬ ‫کرمانی را بر خود دارد‪ .‬پیشتر دادستان شیراز در روز دوشنبه‪ ،‬دهم آبان‪ ،‬از دستگیری‬ ‫برگزارکنندگان تجمع روز کوروش خبر داده و گفته بود که «برای این افراد پرونده قضایی‬ ‫تشکیل شده و وفق مقررات برخورد قضایی الزم با آنها صورت خواهد گرفت»‪.‬‬ ‫تجمع روز کوروش اعتراض حسین نوری همدانی‪ ،‬از مراجع تقلید شیعه در قم‪ ،‬را نیز‬ ‫به دنبال داشت که با انتقاد از حضور هزاران تن در کنار آرامگاه کوروش در پاسارگاد‬ ‫گفت که چطور این افراد می‌توانند شعارهایی را که برای رهبر جمهوری اسالمی سر داده‬ ‫می‌شود سر دهند و «باز ما زنده‪ ،‬نشسته‌ایم و تماشاگر هستیم»‪( .‬رادیو فردا)‬

‫پلمب ده‌ها مغازه بهاييان در سراسر ايران‬

‫انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافری در ایران در بخشنامه‌ای «خیلی فوری» از اعضای این‬ ‫انجمن خواست تا اسم و مشخصات افرادی را که از تاریخ ‪ ۲۴‬مهرماه گذشته تا دهم آبان به‬ ‫شهر شیراز سفر کرده‌اند به این انجمن ارائه دهند‪ .‬در این بخشنامه‪ ،‬قید شده است که هدف‬ ‫از این کار ارائه مشخصات این مسافران به «پلیس امنیت اماکن» است‪ .‬آنطور که ازین‬ ‫بخشنامه برمی‌آید‪« ،‬پلیس امنیت اماکن ایران» به دنبال کسانی است که «در قالب تورهای‬ ‫داخلی از تاریخ ‪ ۷/۲۴‬تا ‪ ۸/۱۰‬به شیراز سفر کرده‌اند»‪ .‬این بخشنامه حاوی اطالعات‬ ‫مشخصی در این باره نیست و ذکر نمی‌کند که پلیس امنیت به چه دلیل مشخصات این‬ ‫مسافران را می‌خواهد‪ .‬با این حال به نظر می‌رسد هدف از صدور این بخشنامه شناسایی‬ ‫افرادی باشد که برای بزرگداشت روز کوروش در هفته نخستین آبان‌ماه به شیراز سفر‬ ‫کردند‪ .‬در ایران‪ ،‬هفتم آبان‌ماه‪ ،‬به طور غیررسمی روز کوروش نام‌گذاری شده و چند سالی‬ ‫است که گروه‌هایی از مردم از سراسر کشور در چنین روزی در پاسارگاد جمع می‌شوند‪.‬‬ ‫در سال جاری از پاسارگاد گزارش شد که «هزاران نفر» برای بزرگداشت این روز در این‬ ‫محل تجمع کردند‪ .‬بر پایه برخی گزارش‌ها‪ ،‬گروهی از تجمع‌کنندگان امسال در پاسارگاد‪،‬‬ ‫شعارهایی از جمله «ایران وطن ماست‪ ،‬کوروش پدر ماست» و همچنین شعارهایی علیه‬ ‫‪PERSIAN CULTURE AND ART INSTITUTE‬‬

‫خانـه فـرهنـگ و هنـر ایــران‬ ‫مرکـز برگـزاری کـالس‪ ،‬گردهمـایی و رویدادهـای فـرهنـگی‬

‫مرکـز اطالع رسانی رویـدادهای فرهنـگی‬ ‫کودکان و نوجوانان‬ ‫مدرسه پارسی‪ :‬مهناز صالحی‬ ‫نقاشی‪ ،‬کالژ‪ ،‬سفال‪ :‬شیما دهقان‬ ‫موسیقی‪ :‬آرزو ملکی‪ ،‬نازنین صادقی‬

‫‪www . PersianEvents . ca‬‬

‫ادبیات و هنـرهای نمایشـی‬ ‫داستان نویسی‪ :‬محمد محمدعلی‬ ‫تئاتر‪ ،‬منایشنامه نویسی‪ :‬محمد رحمانیان‬ ‫بازیگری‪ :‬مهتاب نصیرپور‬ ‫فیلمسازی‪ :‬حسین فاضلی‬ ‫عکاسی‪ :‬نیما راهنما‬

‫موسـیقـی‬ ‫کمانچه‪ ،‬ویلن‪ :‬سعید فرج پوری‬ ‫آواز‪ :‬پرویز نزاکتی‬ ‫تار‪ ،‬سه تار‪ :‬علی رزمی‬ ‫بربط‪ :‬علی سجادی‬ ‫سنتور‪ :‬ساینا خالدی‬ ‫متبک‪ ،‬دف‪ :‬هامین هنری‬ ‫گیتار‪ :‬کاوه یغمایی‪ ،‬نازنین صادقی‬ ‫پیانو‪ :‬نیلوفر فرزندشاد‬ ‫آکاردئون‪ :‬سعید زرگری‬ ‫آهنگ سازی‪ ،‬نی‪ :‬امیر اسالمی‬ ‫ویلن‪ ،‬کمانچه‪ :‬سینا احتاد‬ ‫ویلن کالسیک‪ :‬علی عسگری‬

‫هنـرهای تجسمـی‬ ‫نقاشی آبرنگ‪ ،‬اکریلیک‪ :‬محمدرضا آتشزاد‬ ‫نقاشی رنگ روغن‪ ،‬میکس میدیا‪ :‬مهتاب فیروز آبادی‬ ‫نقاشی با مداد رنگی‪ ،‬ذغال و آبرنگ‪ :‬نازنین صادقی‬ ‫کاریکاتور‪ ،‬انیمیشن‪ :‬افشین سبوکی‬ ‫مینیاتور‪ ،‬تذهیب‪ :‬فرهاد الله دشتی‬ ‫طراحی‪ :‬حمیدرضا جدید‬ ‫گرافیک‪ :‬فرزان کرمانی نژاد‬ ‫سرامیک‪ :‬املیرا حبیب اله‬ ‫مجسمه سازی‪ :‬مجید شیخ اکبری‬ ‫خوشنویسی‪ :‬مسعود کریمایی‬

‫زبان‬ ‫انگلیسی‪ :‬یلدا احمدوند‬ ‫فرانسه‪ :‬سام زهره وندی‬

‫علوم پایه‬ ‫ریاضی‪ ،‬فیزیک‪ ،‬کامپیوتر‪ :‬دامون طهماسبی‬ ‫شیمی‪ :‬سهند طهماسبی‬

‫‪facebook . com / percai‬‬ ‫‪www . percai . com‬‬ ‫‪info @ percai . com‬‬

‫)‪1181 West 16th Street (at Pemberton Ave‬‬ ‫‪North Vancouver, BC V7P 1R4‬‬

‫)‪778.PERSIAN (737.7426‬‬ ‫‪778 . 889 . 4820‬‬

‫با سـپاس از همـراهـان همیشـگی خـانـه فـرهنـگ و هنـر ایـران‬

‫ما‬

‫ِ‬ ‫فرهنگ‬

‫جامعه جهانی بهایی‪ ،‬مستقر در ژنو سوئیس‪ ،‬روز دوشنبه‪ ۱۷ ،‬آبان‪ ،‬اعالم کرد که بیش‬ ‫از صد مغازۀ متعلق به بهاییان در سراسر ایران از جمله در شهرهای ساری‪ ،‬قائم‌شهر و‬ ‫بندر عباس به دست مقام‌های ایرانی مهر و موم شده است‪ .‬به نوشته سایت این جامعه‪،‬‬ ‫پلمب مغازه‌های متعلق به بهاییان به این دلیل صورت گرفت که صاحبان آنها در دو روز‬ ‫تعطیل ایام بهایی یعنی روزهای ‪ ۱۲‬و ‪ ۱۳‬آبان‌ماه کار نکرده‌اند‪ .‬در این ارتباط‪ ،‬به گزارش‬ ‫خبرگزاری بهایی‌نیوز‪ ،‬محل کسب دست‌کم ‪ ۶۱‬بهایی در شهر قائم‌شهر و ساری به دلیل‬ ‫تعطیلی در ایام تعطیلی دیانت بهایی از سوی ماموران اداره اماکن عمومی پلمپ شد‪.‬‬ ‫ه نوشته بهایی‌نیوز‪ ،‬بنابر این گزارش‪ ،‬طی سال‌های اخیر در دست‌کم ‪ ۴۰۰‬مورد تبعیض‬ ‫اقتصادی از سوی مسئوالن جمهوری اسالمی ایران علیه جامعه بهایی صورت گرفته و‬ ‫«این تبعیض‌ها به طور عمده به صورت غیرقانونی و خالف قوانین موجود نیز روی داده‬ ‫است‪ ».‬بر اساس این گزارش‪ ،‬طبق قوانین صنفی ایران‪ ،‬کسانی که دارای مجوز فعالیت‬ ‫هستند می‌توانند در سال ‪ ۱۵‬روز تعطیلی اعالم کنند و بیش از ‪ ۱۵‬روز تعطیلی را به‬ ‫اداره اماکن اطالع دهند‪ .‬با این همه‪ ،‬به نوشته بهایی‌نیوز‪ ،‬ماموران اداره اماکن‪ ،‬محل‬ ‫کسب بهاییان را «تنها به دلیل تعطیلی محل کسب آنان در ایام تعطیلی دیانت بهایی با پلمب‬ ‫روبه‌رو می‌کنند‪ ».‬چند روز پیش نیز کمیته بین‌المللی بهاییان در گزارشی ‪ ۱۲۲‬صفحه ای‬ ‫اعالم کرد که از زمان ریاست جمهوری حسن روحانی در ایران‪ ،‬هزاران مطلب و نوشته‬ ‫علیه بهاییان منتشر شده است‪ ۱۵۱ ،‬تن بازداشت شده اند و نزدیک به ‪ ۴۰۰‬مورد تبعیض‬ ‫اقتصادی و آموزشی گزارش شده‌است‪( .‬رادیو فردا)‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 9‬‬

‫تالش با هشتگ و کليک برای آزادی ماهی‌گيران بلوچ‬

‫صیادان بلوچ که در دست دزدان دریایی در سومالی اسیرند مرکز توجه کاربران و رسانه‌ها‬ ‫قرار گرفته‌اند‪ .‬هشت نفر از آن‌ها کشته شده‌اند‪ .‬کمپین "تا آزادی صیادان ایرانی" خواستار‬ ‫پاسخ‌گویی و پیگیری دولت ایران است‪.‬‬ ‫کاربران ایرانی در شبکه‌های اجتماعی نظیر توییتر در تالش‌اند تا درباره وضعیت وخیم‬ ‫ملوان‌های بلوچ که اسیر دزدهای دریایی سومالیایی‌اند اطالع‌رسانی کنند‪.‬‬ ‫هشتگ ‪#‬آزادی_صیادان_ایرانی از سوی شماری کاربران ایرانی در رابطه با وضعیت‬ ‫هشت ماهی‌گیر بلوچ که هنوز در اسارت‌اند به کار رفته است‪ .‬شمار قابل توجهی از این‬ ‫کاربران خواستار آن هستند که دولت ایران مبلغ درخواست شده از سوی دزدان دریایی‬ ‫سومالی را پرداخت و آن‌ها را آزاد کند‪ .‬شماری از کاربران هم صرفا خواستار اطالع‌رسانی‬ ‫و شفافیت دولت در رابطه با وضعیت هستند‪.‬‬ ‫بیست و یک صیاد ایرانی که زمستان سال ‪ ۱۳۹۳‬برای صید ماهی راهی دریا شده و در‬ ‫فروردین ‪ ۱۳۹۴‬از سوی دزدان دریایی به گروگان گرفته شده بودند‪ ،‬اکنون پس از ماه‌ها‬ ‫مرکز توجه قرار گرفته‌اند‪ .‬بر اساس گزارش‌های موجود در همه ماه‌های گذشته که چندان‬

‫خبری از آن‌ها نبود‪ ۸ ،‬نفر از آن‌ها به علت شرایط وخیم نگهداری‌شان جان سپرده‌اند‪ ،‬چهار‬ ‫نفر به کمک مقامات سومالی و یک نفر به طور مستقل فرار کرده‌اند‪.‬‬ ‫در حال حاضر ظاهرا هشت نفر هنوز در اسارت دزدهای دریایی‌اند‪ .‬به گفته خانواده‌ها و‬ ‫رسانه‌های داخل ایران‪ ،‬دزدان دریایی برای آزادی ‪ ۴‬نفر از ملوان‌ها ‪ ۱۵۰‬هزار دالر و‬ ‫برای چهار نفر دیگر ‪ ۳۰‬هزار دالر درخواست کرده‌اند‪ .‬گفته می‌شود میزان مبلغ درخواستی‬ ‫پیش از این بیش‌تر بوده است‪.‬‬ ‫گروهی از فعاالن بلوچستان حاال چند روز است که با راه‌اندازی کمپینی آن‌الینی در پی جلب‬ ‫توجه اذهان عمومی به موضوع‌اند‪ .‬مسعود رئیسی‪ ،‬از فعاالن بلوچ در ترکیه‪ ،‬به دویچه‬ ‫وله فارسی می‌گوید که مراجع مربوطه در شهرستان چابهار و کنارک جوابگوی خانواده‌ها‬ ‫نیستند‪ .‬این چیزی است که خانواده‌ها در مصاحبه با رسانه‌های داخلی نیز مطرح کرده‌اند‪.‬‬ ‫پروين صباحی‪ ،‬همسر جمال‌الدين دهواری (ناخدا) در گفت‌وگو با روزنامه اعتماد در این‬ ‫باره گفته است‪« :‬ما هر هفته به زاهدان می‌رويم و از مقامات دولتی كمک می‌خواهيم‪،‬‬ ‫اما آن‌ها تاكنون كاری انجام نداده‌اند و فقط می‌گويند پيگيری می‌كنيم ولی باز هيچ خبری‬ ‫نمی‌شود كه نمی‌شود‪».‬‬ ‫در نهایت روز دوشنبه (‪ ۱۷‬آبان ‪ ۷ /‬نوامبر) و سه روز پس از آغاز به کار کمپین آن‌الین‬ ‫تا آزادی صیادان ایرانی‪ ،‬بهرام قاسمی‪ ،‬سخنگوی وزارت امور خارجه ایران‪ ،‬در نشست‬ ‫خود با خبرنگاران در پاسخ به سئوالی درباره اسارت صیادان ایرانی در سومالی و کمپین‬ ‫جدیدی که برای این اسرا تشکیل شده گفت‪« :‬ما با سومالی رابطه نداریم و قطع رابطه‬ ‫هستیم‪ .‬دولت کارآمدی در سومالی وجود ندارد» با این‌همه فعاالن کمپین نامه‌ای سرگشاده‬ ‫خطاب به محمدجواد ظریف‪ ،‬نوشته‌اند و خواستار امضای شهروندان شده‌اند‪...‬‬ ‫در این نامه آمده است که دستگاه‬ ‫روابط خارجی جمهوری اسالمی‪،‬‬ ‫تاکنون اقدامی برای آزادی این صیادان‬ ‫زحمتکش که از اصیل‌ترین ایرانیان و‬ ‫مرزبانان دریاهای کشور هستند ننموده‬ ‫است و یا حداقل افکار عمومی را در‬ ‫جریان نگذاشته است و چگونه است‬ ‫که نیروی دریایی راهبردی ارتش که‬ ‫حافظ مرزهای ماست از نجات جان‬ ‫فرزندان ایران عاجز مانده است‪».‬‬ ‫در نهایت فعاالن در این نامه خواستار دریافت گزارشی از وضعیت ماهی‌گیرها شده و از‬ ‫ظریف خواسته‌اند تمام تالش‌ها برای آزادی آن‌ها به کار گرفته شود‪ .‬به گفته خانواده‌ها‪،‬‬ ‫ملوان‌ها "زیر آفتاب سوزان نگهداری می‌شوند‪ ،‬به دست و پایشان غل و زنجیر بسته شده‬ ‫است و هر چند روز به آن‌ها تکه نان و غذایی داده می‌شود"‪)dw.com( .‬‬

Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 10

Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 11

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P.12‬‬

‫نامه سرگشاده نويسنده زندانی ترک‪:‬‬ ‫هر عقيده‌ای به شدت سرکوب می‌شود‬ ‫آسلی اردوغان‪ ،‬نویسنده و‬ ‫روزنامه‌نگار ترک‪ ،‬از ماه‬ ‫اوت در زندان به سر می‌برد‪.‬‬ ‫او از زندان در نامه‌ای خطاب‬ ‫به روزنامه‌نگاران خواسته‌های‬ ‫اکیدی را مطرح کرده است‪.‬‬ ‫ترجمه واژه به واژه این نامه را‬ ‫می‌خوانید‪.‬‬ ‫خانم آسلی اردوغان‪ ،‬نویسنده‪،‬‬ ‫روزنامه‌نگار و کنشگر حقوق‬ ‫بشر‪ ،‬از تابستان در زندان "بَکیرکوی" به سر می‌برد‪ .‬این نویسنده که کتاب‌هایش به‬ ‫آلمانی‪ ،‬فرانسوی و نروژی ترجمه می‌شوند‪ ،‬به ارتباط با گروه‌های افراط‌گرای کردی‬ ‫متهم شده است‪ .‬خانم اردوغان عضو شورای مشورتی "اوزگور گوندم"‪ ،‬روزنامه‬ ‫طرفدار کردها بوده است‪ .‬این روزنامه به اتهام تبلیغ برای "حزب کارگران کردستان"‬ ‫(پ‌ک‌ک) در ماه اوت توقیف شد‪ .‬نامه‌ای از آسلی اردوغان از حبس به دست دویچه وله‬ ‫رسیده است که در ادامه واژه به واژه منتشر شده است‪:‬‬ ‫دوستان‪ ،‬همکاران‪ ،‬روزنامه‌نگاران و کارمندان گرامی شاغل در رسانه‬ ‫این نامه را از زندان بکیرکوی برای شما می‌نویسم‪ ،‬پس از آنکه پلیس علیه "جمهوریت"‪،‬‬ ‫یکی از پرسابقه‌ترین روزنامه‌هایمان و صدای سوسیال‌ـ‌‌دمکراسی‪ ،‬وارد عمل شد‪.‬‬ ‫چندین روزنامه‌نگار [این روزنامه] در حال حاضر در بازداشت به سر می‌برند‪ ،‬چهار‬ ‫تن دیگر‪ ،‬از جمله جان دوندار‪ ،‬سردبیر [پیشین روزنامه]‪ ،‬هم تحت تعقیب هستند‪ .‬حتی‬ ‫من هم از شنیدن این موضوع به شدت شگفت‌زده شدم! این اقدام به روشنی نشان می‌دهد‬ ‫که ترکیه تصمیم گرفته به همه حقوق و به احترام به قانون بی‌اعتنایی کند‪.‬‬

‫در حال حاضر بیش از ‪ ۱۳۰‬روزنامه‌نگار [در ترکیه] زندانی هستند – این یک رکورد‬ ‫جهانی است‪ ۱۷۰ .‬روزنامه‪ ،‬مجله و فرستنده رادیویی و تلویزیونی در دو ماه اخیر به‬ ‫تعطیلی کشیده شده‌اند‪ .‬دولت کنونی ما می‌خواهد یگانه مرجع "واقعیت" و "حقیقت" باشد‪.‬‬ ‫هر عقیده‌ای که حتی اندکی با نظر حاکمان تفاوت کند‪ ،‬با خشونت سرکوب می‌شود‪ :‬حمله‬ ‫فیزیکی پلیس‪ ،‬روزها و شب‌ها در بازداشت (تا ‪ ۳۰‬روز)‪ ،‬حبس‪...‬‬ ‫من در نوزدهم اوت [‪ ۲۹‬مرداد ‪ ]۱۳۹۵‬دستگیر شدم‪ ،‬فقط به این خاطر که یکی از‬ ‫مشاوران "اوزگور گوندم"‪" ،‬روزنامه کردی" هستم‪ .‬با وجود این‌که ماده ‪ ۱۱‬قانون‬ ‫مطبوعات به صراحت می‌گوید که مشاوران هیچ مسئولیت حقوقی در ارتباط با روزنامه‬ ‫ندارند‪ ،‬تا کنون به هیچ دادگاهی برده نشده‌ام که ماجرا را شرح دهم‪.‬‬ ‫در این فرایند مضحک‪ ،‬عالوه بر من‪ ،‬نجمیه آلپای‪ ،‬زبان‌شناس و مترجم‪ ،‬هم دستگیر‬ ‫و به [همکاری با] تروریسم متهم شد‪ .‬این نامه یک تقاضای کمک فوری است! اوضاع‬ ‫وحشتناک و به شدت نگران‌کننده است‪ .‬من اعتقاد قلبی دارم که رژیمی تمامیت‌خواه در‬ ‫ترکیه سراسر اروپا را خواهد لرزاند‪.‬‬ ‫اروپا که در حال حاضر بر "بحران پناهجویی" متمرکز شده‪ ،‬به نظر می‌رسد‬ ‫نابودی کامل مردم‌ساالری در ترکیه را دست کم گرفته است‪ .‬اکنون ما – نویسندگان‪،‬‬ ‫روزنامه‌نگاران‪ ،‬کردها‪ ،‬علوی‌ها و البته زنان – در حال پرداخت بهای سنگین "بحران‬ ‫مردم‌ساالری" هستیم‪ .‬اروپا بایست در قبال ارزش‌هایی که در پی سده‌ها کوشش در این‬ ‫قاره شکل گرفته‌اند‪ ،‬مسئولیت‌پذیر باشد‪ .‬ارزش‌هایی که هویت اروپا را تشکیل می‌دهند‪:‬‬ ‫مردم‌ساالری‪ ،‬حقوق بشر‪ ،‬آزادی بیان و آزادی اندیشه‪...‬‬ ‫ما به همبستگی و پشتیبانی کامل شما نیازمندیم‪.‬‬ ‫سپاس از آنچه تا کنون برای ما انجام داده‌اید‪.‬‬ ‫با تقدیم احترام‬ ‫آسلی اردوغان ‪ - ۱/۱۱/۲۰۱۶ -‬زندان بکیرکوی‪C-9 ،‬‬ ‫آسلی اردوغان‪ ،‬زاده ‪ ۱۹۶۷‬در استانبول‪ ،‬در دانشگاه "بغازیچی" این شهر علوم‬ ‫کامپیوتر و فیزیک خوانده است‪ .‬او از سال ‪ ۱۹۹۱‬تا ‪ ۱۹۹۳‬به عنوان فیزیکدان در‬ ‫مرکز پژوهش‌های هسته‌ای اروپا در سوئیس (‪ )CERN‬کار کرده است‪ .‬این نویسنده در‬ ‫همان زمان هم متن‌های ادبی می‌نوشت‪ .‬او در سال ‪ ۲۰۱۰‬به‌خاطر نوشتن رمان "تاش‬ ‫ِبنا" [بنای سنگی] جایزه سعید فائق‪ ،‬مهمترین جایزه ادبی ترکیه را دریافت کرد‪ .‬آسلی‬ ‫اردوغان‬

Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P.

Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 14

‫ورزش‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 15‬‬

‫بار روی سکوی نخست بایستند‪.‬‬ ‫ملی‌پوشان ایران که در چهار دیدار متوالی موفق به کسب پیروزی شده بودند‪ ،‬این بار مقابل‬ ‫شگفتی‌آفرينی شمشيربازان ايرانی با کسب قهرمانی جام جهانی‬ ‫تیم قدرتمند برزیل با نتیجه ‪ ۶‬بر ‪ ۲‬شکست را پذیرفتند‪.‬‬ ‫شاگردان محمدحسین میرشمسی سه پیروزی پیاپی در برابر آمریکا‪ ،‬مصر و روسیه رقم‬ ‫زده بودند تا به عنوان صدرنشین به مرحله بعد راه پیدا کنند‪ .‬در طرف مقابل‪ ،‬برزیل‬ ‫صدرنشین شد تا دیدار نیمه نهایی را روبروی روسیه برگزار کند‪ .‬رقابتی کم دردسر که با‬ ‫پیروزی ‪ ۰-۷‬طالیی پوشان به پایان رسید‪.‬‬ ‫برزیل در مرحله گروهی ‪ ۱۱‬بار دروازه امارات را گشود؛ با حساب ‪ ۵‬بر ‪ ۲‬مقابل لهستان‬ ‫به برتری رسید و ‪ ۱۰‬بر ‪ ۴‬تاهیتی را پشت سر گذاشت‪.‬‬ ‫تاهیتی به عنوان تیم دوم از گروه نخست در برابر ایران قرار گرفت و در مسابقه‌ای پر افت‬ ‫و خیز‪ ۶-۸ ،‬شکست خورد تا رای به فینالیست شدن ایران دهد‪.‬‬ ‫ایران سال ‪ ۲۰۱۳‬هم فینالیست شده و در نهایت به جام قهرمانی رسیده بود اما این بار در‬ ‫کمند تیم قدرتمند برزیل گرفتار شد‪.‬‬ ‫در تاریخ جام بین قاره‌ای فقط سه تیم روسیه‪ ،‬برزیل و ایران سابقه کسب عنوان قهرمانی‬ ‫را دارند‪ .‬ایران با چهار دوره صعود به نیمه نهایی‪ ،‬در مجموع به یک طال‪ ،‬یک نقره‪ ،‬یک‬ ‫برنز و یک عنوان چهارمی دست یافته‪...‬‬ ‫پیش از دیدار ایران و برزیل‪ ،‬مسابق ‌ه رده‌بندی بین روسیه و تاهیتی انجام شد و به برتری‬ ‫تیم ملی شمشیربازی ایران در مسابقات جام جهانی ‪ ۲۰۱۶‬در سنگال شگفتی آفرید‪ .‬تیم ملی روس‌ها انجامید‪ .‬لهستان نیز جایگاه پنجم را به خود اختصاص داد‪...‬‬ ‫اسلحه سابر ایران‪ .‬شمشیربازی ایران که در مسابقات المپیک ‪ ۲۰۱۶‬ریو تحسین همگان ایران در حالی به عنوان نایب قهرمانی جام بین‌ قاره‌ای رسید که پیشتر به دلیل کمبود بودجه‪،‬‬ ‫را برانگیخته‌ بود‪ ،‬در مسابقات جام جهانی ‪ ۲۰۱۶‬در سنگال نیز شگفتی‌آفرین شد‪.‬‬ ‫از اعزام رشته‌های تیمی به بازی‌های آسیایی ساحلی خودداری شد‪ .‬فوتبال ساحلی ایران در‬ ‫تیم ملی اسلحه سابر ایران توانست با پیروزی ‪ ۴۵‬بر ‪ ۳۹‬مقابل ایتالیا در نبرد نهایی مقام آن مسابقات‪ ،‬بخت اصلی قهرمانی بود‪( .‬رادیو فردا)‬ ‫نخست این مسابقات را به دست آورد‪ .‬این تیم از مجتبی عابدینی‪ ،‬علی پاکدامن‪ ،‬فرزاد باهر‬ ‫ارسباران و محمد رهبری تشکیل شده است‪.‬‬ ‫جريمه سنگين فيفا برای فوتبال ايران‬ ‫ک هشتم نهایی با نتیجه ‪۴۵‬‬ ‫ملی‌پوشان ایران برای تحقق این رویا‪ ،‬ژاپن را در مرحله ی ‌‬ ‫بر ‪ ۲۲‬شکست دادند‪ ،‬آمریکا را در پیکاری تنگاتنگ در مرحله یک‌چهارم نهایی با نتیجه‬ ‫‪ ۴۵‬بر ‪ ۴۴‬مغلوب کردند و با قدرت‌نمایی در مرحله نیمه‌ نهایی با نتیجه ‪ ۴۵‬بر ‪ ۳۵‬از سد فدراسیون جهانی فوتبال‪ ،‬فیفا جریمه‌ای نقدی و همچنین اقدامات تنبیهی علیه تیم ملی فوتبال‬ ‫کره جنوبی گذشتند‪ .‬شمشیربازان ایران با این موفقیت نخستین مدال خود در جام جهانی را ایران وضع کرد‪ .‬این جریمه‌ها با اتفاقاتی مرتبط است که در پیکارهای اخیر ملی‌پوشان‬ ‫جشن می‌گیرند‪ .‬مجتبی عابدینی در مسابقات المپیک ‪ ۲۰۱۶‬ریو با کم‌اقبالی از کسب مدال ایران در مرحله انتخابی جام جهانی روی دادند‪ .‬کم و کیف برگزاری و حاشیه‌های دیدارهای‬ ‫برنز باز مانده بود‪ ،‬اما مقام چهارمی او تحسین بسیاری‌ها را برانگیخته بود‪ )dw,com( .‬اخیر تیم ملی فوتبال ایران در چارچوب رقابت‌های مقدماتی جام جهانی برای فوتبال ایران‬ ‫دردسرساز شده است‪ .‬ملی‌پوشان ایران در روزها‌ی ‪ ۱‬سپتامبر (‪ ۱۱‬شهریور) و ‪ ۱۱‬اکتبر‬ ‫(‪ ۲۰‬مهر( میزبان تیم‌های ملی قطر و کره جنوبی بودند‪.‬‬ ‫فوتبال ساحلی ايران نايب قهرمان جام بين قاره‌ای شد‬ ‫فدراسیون جهانی فوتبال روز پنجشنبه (‪ ۳‬نوامبر ‪ ۱۳ /‬آبان) اعالم کرد که ایران را از جمله‬ ‫به خاطر "برگزاری مراسم مذهبی" قبل از بازی فوتبال میان ایران و کره جنوبی و همچنین‬ ‫در بین دو نیمه‌ی این بازی‪ ۴۵ ،‬هزار فرانک سوئیس (‪ ۴۶‬هزار دالر) جریمه می‌کند‪.‬‬ ‫در گزارش رسمی فیفا همچنین به دیدار ایران و قطر اشاره شده است‪" .‬بدرفتاری میان‬ ‫تماشاگران"‪ ،‬حضور افراد غیررسمی در زمین بازی" و نیز "بدرفتاری تیم ملی ایران"‬ ‫مقابل قطر سبب شدند که فدراسیون جهانی فوتبال به ایران اخطاری رسمی بدهد و همچنین‬ ‫جریمه‌ای نقدی بالغ بر ‪ ۴۰‬هزار فرانک سوسیس (‪ ۴۱‬هزار دالر) وضع کند‪.‬‬ ‫کادر فنی ایران نیز با جریمه‌ها و محرومیت‌هایی روبرو شده‌اند‪ .‬کارلوس کی‌روش‪،‬‬ ‫سرمربی تیم ملی ایران به خاطر "بی‌احترامی به محوطه فنی" در دیدار با قطر یک اخطار‬ ‫گرفت و به خاطر اظهاراتش در کنفرانس مطبوعاتی پس از بازی با ازبکستان نیز اخطار‬ ‫دوم دریافت کرد‪.‬‬ ‫بیشترین محرومیت نصیب جواد نکونام‪ ،‬دستیار کارلوس کی‌روش شده‌ است‪ .‬فدراسیون‬ ‫جهانی فوتبال برای او محرومیت در ‪ ۶‬بازی وضع کرده که ‪ ۳‬محرومیت او تعلیقی است‪.‬‬ ‫گفته شده است که نکونام به مدت یکسال تحت نظارت قرار خواهد داشت و تکرار تخلف‬ ‫سبب خواهد شد که او از سه بازی دیگر نیز محروم شود‪ .‬نکونام همچنین به پرداخت‬ ‫جریمه‌ای ‪ ۲۵‬هزار دالری موظف شده است‪.‬‬ ‫تیم ملی فوتبال ساحلی ایران با قبول شکست در برابر برزیل‪ ،‬به عنوان نایب قهرمانی جام ملی‌پوشان ایران در چهار پیکاری که در گروه ‪ A‬پشت سرگذاشته‌اند‪ ۳ ،‬پیروزی (مقابل‬ ‫بین قاره‌ای دست یافت‪ .‬این مسابقات مانند تمام دوره‌های پیشین به میزبانی امارات و در قطر‪ ،‬کره جنوبی و ازبکستان) و یک تساوی (مقابل چین) کسب کرده‌اند‪ .‬دیدار بعدی ایران‬ ‫ساحل جمیرا برگزار شد‪ .‬ساحلی‌بازان برزیل با تصاحب جام قهرمانی توانستند برای دومین مقابل سوریه خواهد بود که این پیکار در روز ‪ ۱۵‬نوامبربرگزار می‌شود‪)dw.com(.‬‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 16‬‬

‫کانادا و اتحاديه اروپا پيمان تجارت آزاد "ستا" را امضا کردند‬

‫‪ ۱۶‬نفر از آنان پیش از ظهر امروز یکشنبه (‪ ۳۰‬اکتبر) بازداشت شدند‪ ،‬چون به محدوده‌ای‬ ‫که پلیس مسدود کرده بود‪ ،‬وارد شده بودند‪ .‬برخی از معترضان مواد رنگی به سمت‬ ‫ساختمان کمیسیون اروپا پرتاب کردند‪)dw.com( .‬‬

‫کاهش بی‌سابقه ارزش پولی ملی ترکيه‬

‫پیمان تجارت آزاد میان کانادا و اتحادیه اروپا پس از هفت سال مذاکره به امضاء رسید‪.‬‬ ‫مخالفان "ستا" که آن را تهدیدی برای اقتصاد برخی مناطق و نیز استانداردهای مصرف و‬ ‫محیط زیست در اروپا می‌دانند هم دست به اعتراض زدند‪.‬‬ ‫جاستین ترودو‪ ،‬نخست وزیر کانادا‪" ،‬پیمان همه‌جانبه تجاری و اقتصادی" (ستا) را که یک‬ ‫پیمان تجارت آزاد میان کانادا و اتحادیه اروپاست‪ ،‬در بروکسل امضا کرد‪.‬‬ ‫امضاکنندگان این پیمان بحث‌برانگیز به نمایندگی از سوی اتحادیه اروپا عبارت بودند از‬ ‫دونالد توسک‪ ،‬رئیس شورای اروپا‪ ،‬و ژان کلود یونکر‪ ،‬رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا‪.‬‬ ‫امضای پیمان‌نامه یک ساعت دیرتر از موعد معین انجام گرفت‪ ،‬زیرا هواپیمای ترودو به‬ ‫دلیل نقص فنی با یک ساعت تأخیر به سمت بلژیک به پرواز درآمد‪.‬‬ ‫در ابتدا قرار بود که اجالس عالی در رابطه با این پیمان‌نامه در روز پنج‌شنبه گذشته (‪۲۷‬‬ ‫اکتبر ‪ ۶ /‬آبان) برگزار شود‪ ،‬اما به دلیل عدم موافقت منطقه والونی در بلژیک با امضاء‬ ‫"ستا" این اجالس به تعویق افتاد‪ .‬بدون موافقت تمامی مناطق بلژیک‪ ،‬دولت مرکزی این‬ ‫کشور اجازه امضای قراردادهایی شبیه "ستا" را ندارد‪.‬‬ ‫مذاکرات بعدی در روز جمعه باعث شد که سازشی میان پارلمان‌های والونی و پایتخت‬ ‫بلژیک‪ ،‬بروکسل‪ ،‬و نماینده جامعه فرانسوی‌زبان این کشور صورت گیرد‪ .‬بلژیک هم‬ ‫آخرین کشور عضو اتحادیه اروپا بود که در روز شنبه (‪ ۲۹‬اکتبر) با امضاء قرارداد‬ ‫موافقت کرد‪.‬‬ ‫مخالفان "ستا" در والونی برخی از مفاد این پیمان را زمینه‌ساز تهدید ثبات اقتصادی مردم‬ ‫این منطقه در آینده می‌بینند‪ .‬آنان همچنین می‌گویند که ممکن است استانداردهای مصرف‬ ‫و حفاظت از محیط زیست تنزل یابد و از جمله مواد خوراکی حاوی هورمون و تراریخته‬ ‫(گیاهانی که ساختار ژنتیکی آن‌ها تغییر یافته شده) به اروپا وارد شود‪ .‬منتقدان معتقدند که‬ ‫شرکت‌های چندملیتی که کانادایی نیستند و تنها مرکز فعالیتشان در این کشور است می‌توانند‬ ‫از این پیمان سوء استفاده کنند‪ .‬از جمله موادی که بر سر آن در روز جمعه گذشته سازش‬ ‫انجام گرفت این بود که کشاورزان بتوانند در صورت ضرورت از حمایت ویژه برخوردار‬ ‫شوند‪ .‬طبق پیمان "ستا" ‪ ۹۹‬درصد عوارض گمرکی و دیگر موانع تجاری میان اتحادیه‬ ‫اروپا و کانادا برداشته خواهد شد و در نتیجه انتظار می‌رود که از این بابت سود کالن به‬ ‫بازرگانان عمده برسد‪.‬‬

‫بازداشت رهبران حزب مخالف دولت ترکیه موجی از فروش سهام و اوراق قرضه در بازار‬ ‫بورس این کشور به راه انداخته و ارزش لیر ترکیه در برابر دالر و یورو‪ ،‬به پایین‌ترین‬ ‫سطح خود سقوط کرده است‪ .‬روز جمعه در ترکیه هر دالر آمریکا ‪ ۳ /۱۵‬لیر و هر یورو‬ ‫‪ ۳ /۵‬لیر به فروش رفت‪ .‬این پایین‌ترین نرخ پول ملی ترکیه در برابر ارزهای خارجی در‬ ‫سال‌های اخیر است‪ .‬براساس گزارش رسانه‌های آلمان‪ ،‬لیر ترکیه هفته‌هاست که زیر فشار‬ ‫قرار دارد‪ .‬تنها در سه ماه و نیم گذشته لیر ترکیه ‪ ۱۰‬درصد ارزش خود را در برابر دالر‬ ‫و یورو از دست داده است‪ .‬این به معنای آن است که سفر به ترکیه برای اروپایی‌ها روز‬ ‫به روز ارزان‌تر می‌شود‪ .‬با این‌وجود در شرایط کنونی چه کسی حاضر است به کشوری‬ ‫که توسط اردوغان به روش اقتدارگرایانه رهبری می‌شود سفر کند؟‬ ‫شمار توریست‌های وارد شده به ترکیه در یک سال گذشته بیشتر از ‪ ۳۰‬درصد کاهش‬ ‫یافته است‪ .‬اتحادیه آژانس‌های مسافرتی آلمان‪ ،‬نشست ساالنه خود را که قرار بود در‬ ‫"قوش‌آداسی" در کرانه دریای اژه تشکیل شود به برلین منتقل کرده است‪.‬‬ ‫نگرانی سرمایه‌گذاران و بازرگانان‬ ‫سرمایه‌گذاران و بازرگانان نگران وضعیت اقتصاد ترکیه هستند‪ .‬از زمان کودتای نافرجام‬ ‫در ‪ ۱۵‬ژوئيه گذشته و موج تصفیه‌‌های پس از آن علیه جنبش گولن‪ ،‬نشانه‌های کاهش آهنگ‬ ‫رشد اقتصادی ترکیه بیشتر ‌شده است‪ .‬کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که نرخ رشد اقتصاد‬ ‫ترکیه در سال آینده تنها به دو درصد خواهد رسید‪.‬‬ ‫تالش‌های رجب طیب اردوغان برای ایجاد یک سیستم ریاست جمهوری و بستن دهان‬ ‫منتقدان به‌طور فزاینده سرمایه‌گذاران را نگران کرده است‪ .‬شامگاه پنجشنبه (‪ ۳‬نوامبر‪۱۳ /‬‬ ‫آبان) پلیس ترکیه ‪ ۱۱‬نماینده حزب کردی دموکراتیک‌ خلق‌ها (‪ )HDP‬را بازداشت کرد که‬ ‫دو تن از آنها صالح‌الدین دمیرتاش و فیگن یوکسکداغ‪ ،‬رهبران این حزب بودند‪.‬‬ ‫پک‌ک)‬ ‫اردوغان حزب دموکراتیک خلق‌ها را دست دراز حزب کارگران کرد ترکیه ( ‌‬ ‫می‌داند که در ترکیه و همینطور در اروپا و آمریکا به عنوان یک گروه "تروریستی"‬ ‫شناخته می‌شود‪ .‬چند روز پیش از آن (دوشنبه ‪ ۳۱‬اکتبر) بازداشت سردبیر و چند عضو‬ ‫تحریریه روزنامه پرسابقه و مشهور "جمهوریت" موجب خشم در سراسر جهان شد‪.‬‬ ‫این حوادث به آن منجر شده که سرمایه‌گذاران روز جمعه سهام و اوراق خود را به فروش‬ ‫بگذارند‪ .‬این موج فروش به کاهش ‪ ۲ /۵‬درصدی شاخص بازار بورس استانبول منجر‬ ‫شد‪ .‬آژانس بین‌المللی اعتبارسنجی "مودی" (‪ )Moody‬که اعتبار مالی کشورها را سنجش‬ ‫می‌کند‪ ،‬در ماه سپتامبر رتبه اعتباری ترکیه را کاهش داد‪.‬‬ ‫آژانس مودی اعالم کرد این خطر وجود دارد که سرمایه‌های خارجی از ترکیه خارج شوند‪.‬‬ ‫هم‌چنین به دلیل بی‌ثباتی و آشفتگی سیاسی در این کشور‪ ،‬ممکن است سرمایه‌گذاران داخلی‬ ‫و خارجی عالقه چندانی به سرمایه‌گذاری نداشته باشند‪)dw.com( .‬‬

‫داعش صدها سرباز پيشين ارتش عراق را ربود‬ ‫تظاهرات مخالفان "ستا"‬ ‫در این میان گروه‌های مخالف پیمان تجارت آزاد "ستا" در آلمان هم دست به اقدامات‬ ‫اعتراضی زده‌اند‪ .‬اندک زمانی پیش از امضاء پیمان‌نامه "ستا"‪ ،‬منتقدان درخواست‌نامه‌های‬ ‫فوری خود را بار دیگر به دیوان عالی فدرال آلمان فرستادند‪ .‬سخنگوی این عالی‌ترین‬ ‫دادگاه آلمان فدرال دریافت درخواست‌نامه‌های سه سازمان "کمپاکت" (سازمانی سیاسی و‬ ‫غیردولتی با هدف تقویت عدالت اجتماعی)‪" ،‬فود واچ" (سازمانی غیردولتی مدافع حقوق‬ ‫مصرف‌کنندگان موادد غذایی" و "دموکراسی بیشتر" (سازمانی غیر دولتی و خواستار‬ ‫دموکراسی مستقیم) را تایید کرد‪.‬‬ ‫در بروکسل نیز مخالفان "ستا" پیش از امضاء قرارداد در برابر کمیسیون اروپا در تجمع‬ ‫اعتراضی شرکت کردند‪ .‬به گزارش پلیس‪ ،‬حدود ‪ ۲۵۰‬نفر در این تظاهرات شرکت داشتند‪.‬‬

‫روز ‪ 8‬نوامبر سازمان ملل اعالم کرد که گروه "دولت اسالمی" در حوالی موصل ‪295‬‬ ‫سرباز پیشین ارتش عراق را ربوده و به گروگان گرفته است‪ .‬هم‌زمان مقامات عراقی اعالم‬ ‫کردند که به‌زودی تحقیق پیرامون یک گور دسته‌جمعی کشف شده در نزدیکی موصل آغاز‬ ‫می‌شود‪.‬‬ ‫کمیسیاریای عالی حقوق بشر سازمان ملل گفته است که از سرنوشت این افراد اطالعی‬ ‫ندارد اما احتمال می‌دهد که "دولت اسالمی" از آنها به عنوان سپر انسانی استفاده می‌کند‪.‬‬ ‫به گزارش سازمان ملل‪ ،‬این گروه تروریستی از آغاز عملیات آزادسازی موصل توسط‬ ‫ارتش عراق و نیروهای کرد و ائتالف بین‌المللی‪ ،‬هزاران نفر را گروگان گرفته و صدها‬ ‫تن از گروگان‌ها را به قتل رسانده است‪ .‬در جریان این عملیات که سه هفته پیش آغاز شد و‬ ‫هنوز ادامه دارد‪ ،‬حدود ‪ ۳۵‬هزار نفر از منطقه گریخته‌اند‪ .‬پیشمرگ‌های کرد روز دوشنبه‬ ‫(‪ ۷‬نوامبر) شهر استراتژیک بعشیقه را که در کنترل "دولت اسالمی" بود به طور کامل‬ ‫آزاد کردند‪( .‬دویچه وله)‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 17‬‬

‫ش به پيروزی ترامپ از سراسر جهان‪:‬‬ ‫واکن ‌‬ ‫پوتين تلگرام تبريک فرستاد‬ ‫با آغاز سرازیر شدن واکنش‌ها و‬ ‫پیام‌ها به پیروزی دونالد ترامپ‬ ‫در انتخابات آمریکا‪ ،‬والدیمیر‬ ‫پوتین‪ ،‬رئیس جمهوری روسیه‪،‬‬ ‫پیروزی او را در کانال تلگرام‬ ‫تبریک گفت‪.‬‬ ‫خبرگزاری‬ ‫گزارش‬ ‫به‬ ‫اینترفکس‪ ،‬کاخ کرملین با‬ ‫صدور بیانیه‌ای اعالم کرد‬ ‫که والدیمیر پوتین با ارسال‬ ‫تلگرامی پیروزی دونالد ترامپ را تبریک گفته و ابراز امیدواری کرده است که مناسبات‬ ‫روسیه و آمریکا بهبود یابد و دو کشور بتوانند برای مواجهه با چالش‌های کنونی جهان‬ ‫پاسخی موثر پیدا کنند‪ .‬رئیس جمهوری روسیه همچنین ابراز اطمینان کرد که برقراری‬ ‫گفت‌وگو میان مسکو و واشینگتن به نفع منافع دو کشور خواهد بود‪.‬‬ ‫آقای پوتین که در یک سال گذشته چند باری دخالت در انتخابات آمریکا را انکار کرده بود‬ ‫در جریان کارزار انتخاباتی ترامپ او را مردی «جالب» توصیف کرد‪ .‬دونالد ترامپ هم‬ ‫در طول کارزارش ضمن ستایش از والدیمیر پوتین وعده داده بود که از جمله برای مبارزه‬ ‫با تروریسم با روسیه همکاری خواهد کرد‪.‬‬ ‫نایجل فاراژ رهبر حزب یوکیپ بریتانیا که توانست ایده برگزیت را در همه‌پرسی به‬ ‫پیروزی برساند‪ ،‬نیز به دونالد ترامپ تبریک گفت‪ .‬آقای فاراژ که در تجمع‌های انتخاباتی‬ ‫ترامپ هم حضور داشته‪ ،‬پیش‌بینی کرده بود که نامزد ریاست جمهوری آمریکا نیر مانند‬ ‫بریتانیا بتواند با اتکا به نارضایتی مردم به پیروزی برسد‪ .‬فاراژ روز چهارشنبه در توییتی‬ ‫نوشت‪« :‬تبریک فراوان! تو شجاعانه در کارزار انتخاباتی شرکت کردی‪».‬‬ ‫در واکنش به پیروزی دونالد ترامپ دیگر رهبران راستگرا نیز به رئیس جمهور منتخب‬ ‫آمریکا شادباش گفتند‪ .‬خیرت ویلدرز‪ ،‬رهبر راست افراطی «حزب آزادی» در هلند‪ ،‬و‬ ‫مارین لوپن‪ ،‬رهبر افراطی جبهه ملی فرانسه‪ ،‬نیز به دونالد ترامپ تبریک گفتند‪.‬‬ ‫لوپن در توییتی نوشت‪« :‬تبریک به رئیس جمهور جدید ایاالت متحده دونالد ترامپ و مردم‬ ‫آمریکا‪».‬‬ ‫رهبر حزب راستگرا افراطی آلترناتیو برای آلمان نیز پیروزی ترامپ را نشان از آن‬ ‫دانست که «شهروندان جهان غرب خواهان تغییر مسیر سیاسی هستند‪ ».‬بئاتریکس فون‬ ‫اشتورخ نوشت‪« :‬نه تنها در آمریکا بلکه در آلمان هم شهروندان مرزهای امن‪ ،‬جهانی‌ شدن‬ ‫کمتر‪ ،‬و سیاست‌های معقول می‌خواهند که بیشتر بر کشور خودشان متمرکز باشد‪».‬‬ ‫اما از سوی دیگر جریانات سیاسی‪ ،‬وزیر دادگستری آلمان روز چهارشنبه در توییتی‬ ‫پیش‌بینی کرد که با پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات اخیر آمریکا از این پس دنیا «قدری‬ ‫جنون‌آمیزتر» شود‪.‬‬ ‫زیگمار گابریل‪ ،‬معاون صدراعظم آلمان‪ ،‬نیز پیروزی ترامپ را «هشداری» برای اروپا و‬ ‫همین طور آلمان دانست و از تمامی سیاستمداران خواست تا برای نگرانی‌ها و خواسته‌های‬ ‫مردم خود گوشی شنوا داشته باشند‪.‬‬ ‫از آن سوی دنیا در آفریقا نیز رئیس جمهور مصر‪ ،‬عبدالفتاح السیسی‪ ،‬از جمله نخستین‬ ‫رهبران و مقامات ارشدی بود که پیروزی آقای ترامپ را به او تبریک گفت‪.‬‬

‫واکنش‌ها به پيروزی ترامپ‪ ،‬در ايران‬ ‫در نخستین واکنش رسمی یک مقام جمهوری اسالمی به پیروزی دونالد ترامپ‪ ،‬محمدجواد‬ ‫ظریف‪ ،‬وزیر خارجه ایران‪ ،‬روز چهارشنبه‪ ۱۹ ،‬آبان‌ماه‪ ،‬به آقای ترامپ گوشزد کرد که‬ ‫آمریکا «موظف به اجرای برجام خواهد بود»‪ .‬به گزارش خبرگزاری رسمی جمهوری‬ ‫اسالمی‪ ،‬ایرنا‪ ،‬وزیر خارجه ایران در نشست مشترک خبری خود با همتای رومانیایی‌اش‪،‬‬ ‫الزار کومانسکو‪ ،‬در بخارست گفت‪« :‬رسم ما این است که در امور داخلی سایر کشورها‬ ‫دخالت نمی‌کنیم‪ .‬با توجه به این که ایران و آمریکا روابط سیاسی ندارند‪ ،‬مهم آن است که‬ ‫رئیس جمهوری آینده آمریکا موظف به رعایت تعهد چندجانبه برجام است و ما یقین داریم‬ ‫که جامعه بین‌المللی نیز این توقع را از ایالت متحده آمریکا خواهد داشت‪».‬‬ ‫ن را یکی از «بدترین توافق»هایی خوانده است‬ ‫دونالد ترامپ پیش از این توافق اتمی با ایرا ‌‬ ‫که در سرتاسر عمر خود دیده و بارها به همین دلیل به باراک اوباما تاخته است‪.‬‬ ‫آقای ترامپ در طول کارزار انتخاباتی‌اش با انتقاد از پس دادن پول‌های بلوکه‌ شده ایران‬ ‫گفته بود که سیاست خارجی باراک اوباما و هیالری کلینتون باعث ظهور داعش‪ ،‬بی‌ثباتی‬ ‫خاورمیانه و تبدیل شدن ایران به قدرتی منطقه‌ای شده است‪ .‬او همچنین وعده داده بود که‬ ‫در صورت پیروزی در انتخابات قرارداد اتمی با ایران را پاره کند‪.‬‬ ‫در همین باره حسن روحانی‪ ،‬رئیس جمهور‪ ،‬نیز روز چهارشنبه سخنانی داشت که می‌تواند‬ ‫نشان از نگرانی جمهوری اسالمی از برخورد ترامپ در مقام رئیس جمهور آمریکا با‬

‫برجام باشد‪ .‬آقای روحانی تاکید کرد که «هوشمندی ایران در توافق هسته‌ای این بود که‬ ‫برجام را نه به عنوان توافق با یک کشور یا یک دولت‪ ،‬بلکه به عنوان یک قطعنامه شورای‬ ‫امنیت سازمان ملل تثبیت کرد که با تصمیم یک دولت قابل تغییر نیست»‪.‬‬ ‫رئیس جمهور ایران همچنین گفت که «نتیجه انتخابات آمریکا اثری در سیاست‌های جمهوری‬ ‫اسالمی ایران ندارد»‪.‬‬ ‫در همین حال بهرام قاسمی‪ ،‬سخنگوی وزارت خارجه ایران‪ ،‬روز چهارشنبه اظهار داشت‬ ‫که آن چه بیشتر اهمیت دارد عملکرد دولت آینده آمریکا است‪ ،‬نه تبلیغات انتخاباتی‪.‬‬ ‫آقای قاسمی سیاست‌های آمریکا را باعث «تشدید خشونت» و «افراطگرایی» در خاورمیانه‬ ‫دانست و با اشاره به این که ایران در خط مقدم مبارزه با گروه‌های «ترویستی» و از جمله‬ ‫داعش است‪ ،‬بر «لزوم بازنگری و بازاندیشی جدی در سیاست منطقه‌ای آمریکا» تاکید کرد‪.‬‬ ‫علی شمخانی‪ ،‬دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران‪ ،‬نیز روز چهارشنبه به پیروزی دونالد‬ ‫ترامپ واکنش نشان داده و چنین گفت‪« :‬اصوال مشی مستقل و رفتار هوشمندانه جمهوری‬ ‫اسالمی ایران برخالف برخی کشورهای منطقه در هیچ مقطع زمانی متاثر از تغییر حاکمیت‬ ‫در دیگر کشورها نبوده» است‪.‬‬ ‫اما نکته مورد اشاره محمدجواد ظریف را روز چهارشنبه یک مقام ارشد فرانسوی نیز به‬ ‫شکلی دیگر به دونالد ترامپ گوشزد کرده بود‪.‬‬ ‫ژان مارک ارو‪ ،‬وزیر خارجه فرانسه‪ ،‬اظهار داشت که پاریس باید سر چند مسئله از جمله‬ ‫بحران سوریه‪ ،‬توافق هسته‌ای با ایران و تغییرات اقلیمی تکلیف خود را با واشینگتن روشن‬ ‫کند‪ .‬وزیر خارجه فرانسه دو کشور آمریکا و فرانسه را متحد یکدیگر دانست و گفت برای‬ ‫برای صلح و ثبات جهانی پاریس و واشینگتن باید با یکدیگر همکاری کنند‪ .‬ژان مارک ارو‬ ‫اظهار داشت که باید دانست که رئیس جمهور آینده ایاالت متحده چه می‌خواهد بکند‪.‬‬

‫در پی پيروزی ترامپ‪ُ ،‬افت شاخص بورس و ارزش دالر‬ ‫از آسيا تا استراليا‬ ‫بازارهای سهام جهان و از‬ ‫جمله بورس تهران روز‬ ‫چهارشنبه‪ ۱۹ ،‬آبان‌ماه‪‌،‬‬ ‫در واکنش به اعالم رسمی‬ ‫خبر پیروزی دونالد ترامپ‪،‬‬ ‫نامزد جمهوری‌خواهان در‬ ‫رقابت انتخابات ریاست‬ ‫‌جمهوری آمریکا‪ ،‬با کاهش‬ ‫چشمگیر ارزش سهام‬ ‫شاخص‌های خود روبه‌رو‬

‫شدند‪.‬‬ ‫بورس تهران تا میانه روز چهارشنبه‪ ،‬با افت حدودا دو درصدی‪ ،‬نزدیک به ‪ ۱۵۰۰‬واحد‬ ‫از ارزش شاخص خود را از دست داد‪.‬‬ ‫افت شاخص سهام در بازارهای مالی دنیا از بازارهای آسیا آغاز شد که روز خود را با‬ ‫احتمال پیروزی و پیشی گرفتن نامزد جمهوری‌خواهان از هیالری کلینتون آغاز کردند‪.‬‬ ‫بیشترین افت در میان بورس‌های آسیا مربوط به بازار سهام ژاپن بود که شاخص آن در‬ ‫روز چهارشنبه با افت بیش از ‪ ۵‬درصد روبه‌رو شد‪ .‬شاخص «اشیا داو» در بازار سهام‬ ‫سنگاپور نیز روز چهارشنبه با کاهش ارزش روبه‌رو شد و حدود سه درصد کاهش یافت‪.‬‬ ‫شاخص «هنگ سنگ» در بازار هنگ کنگ نیز از افت ارزش در روز چهارشنبه بی‌نصیب‬ ‫نماند و بیش از دو درصد کاهش یافت‪ .‬دیگر بورس آسیایی که در پی انتخاب آمریکایی‌ها‬ ‫افت کرد شاخص شانگهای در چین بود که کمتر از یک درصد کاهش یافت‪.‬‬ ‫شاخص بورس استرالیا‪« ،‬ای‪.‬اس‪ .‬ایکس» نیز از جمله نخستین بازارهای مالی بود که در‬ ‫واکنش به نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا بیش از نیم درصد کاهش یافت‪.‬‬ ‫اوضاع در بازارهای اروپایی نیز مشابه بود‪ ،‬بازارهای مالی در اروپا در حالی کار خود را‬ ‫در روز چهارشنبه آغاز کردند که نتیجه انتخابات ریاست‌ جمهوری آمریکا نهایی شده بود‬ ‫و نامزد جمهوری‌خواهان برنده این رقابت‌ها اعالم شد‪.‬‬ ‫از این رو ارزش شاخص کل سهام پاریس با کاهش کمتر از سه درصد روبه‌رو شد‪.‬‬ ‫شاخص بازار سهام لندن با افتی کمتر از یک درصد و باالخره شاخص «داکس» آلمان با‬ ‫کاهش ارزش معادل نزدیک به یک و نیم درصد روز چهارشنبه را آغاز کردند‪.‬‬ ‫پیش از این کارشناسان پیش‌بینی کرده بودند که با انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رئیس‌‬ ‫جمهوری آمریکا بازارهای سهام در سراسر دنیا با افت ارزش روبه‌رو خواهند شد‪ ،‬اما‬ ‫در عین حال احتمال می دادند که این افت ارزش به سرعت تعدیل شده و بازارها روند‬ ‫عادی خود را از سر بگیرند‪ .‬پیش بینی می شود بازگشایی بازارهای مالی آمریکا در روز‬ ‫چهارشنبه به وقت محلی نیز با افت شاخص‌ها در این بازارها همراه باشد‪ .‬تغییر در ارزش‬ ‫برابری ارزهای جهانی نیز از دیگر تبعات اعالم نتایج انتخابات ریاست‌ جمهوری آمریکا‬ ‫بود‪ .‬پیش از این تغییرات ارزش برابری شاخص «پزو»‪ ،‬واحد پول مکزیک‪ ،‬در برابر‬ ‫دالر آمریکا یکی از نشانه‌های قوی و قابل اتکای باال یا پایین رفتن شانس دونالد ترامپ به‬ ‫عنوان رئیس‌جمهوری ایاالت متحده تلقی می‌شد‪.‬از این رو پزوی مکزیک بیشترین واکنش‬ ‫به پیروزی ترامپ را به نام خود ثبت کرد و ارزش پولی ملی این کشور در پی اعالم نتایج‬ ‫انتخابات‪ ۸٫۵ ،‬درصد کاهش یافت‪( ...‬رادیو فردا)‬

‫ارز و سرمايه‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 18‬‬

‫در باره ی ما‪:‬‬ ‫موسسه ی مالی و ارزی عطار در سال ‪ 2002‬تاسیس شده و از سال ‪ 2005‬فعالیت های خود را آغاز منود‪.‬‬ ‫کمی ارائه ی خدمات همواره در سرلوحه ی ما قرار داشته و خواهد داشت‪.‬‬ ‫تالش برای ارتقاء سطح کیفی و ّ‬ ‫در سایه ی همین تالش مداوم و حمایت و پشتیبانی مستمر مشتریان عزیز‪ ،‬فعالیت ما بدون هرگونه‬ ‫تبلیغات جنجالی و کاذب به طبیعی ترین شکل ممکن گسترش یافته است‪.‬‬ ‫مشتریان فهیم و متعهد ما را یافته و می یابند و سبب آشنایی ما با همگنان خود در سرتاسر جهان شده‬ ‫اند و این روند زجنیروار ادامه دارد‪.‬‬ ‫به این ترتیب‪ ،‬مسئولیت شناسی و درستکاری ما باعث افتخار و آشنایی ما با گروه بزرگی از هم میهنان‬ ‫شریفی شده است که از همکاری سالم و شرافتمندانه لذت می برند‪.‬‬

‫ ‬

‫موسسه مالی و ارزی عطار‬

‫گزينش مطالب این بخش از‪ :‬مهندس حسین عطار‬ ‫نقدینگی در نتیجه افزایش مقطعی درآمدهای نفتی در مقاطع مختلف بر می‌گردد‪.‬‬ ‫رحمانی خاطرنشان کرد‪ :‬در حال حاضر چون هیچ چشم‌اندازی برای بهبود درآمدهای‬ ‫سه گام تا رونق مسکن‬ ‫گزاف نفتی نداریم و اقتصاد ما هم از هیچ منشا دیگری پتانسیل رشد باال ندارد پیش‌بینی‬ ‫می‌شود اقتصاد ایران طی یک دهه آینده رشدی بیش از ‪ 4‬درصد نخواهد داشت؛ بنابراین‬ ‫(بخش دوم و پايانی)‬ ‫چون رشد اقتصادی خیلی شدید نخواهد بود منابع گزافی هم تزریق نخواهد شد که بتواند‬ ‫به‌طور جهش‌گونه و شدید اقتصاد را تحت تاثیر قرار بدهد و به ویژه مسکن را دچار جهش‬ ‫قیمت کند‪ .‬با این وجود موضوع سفته‌بازی قابل برطرف کردن نیست و در صورتی که‬ ‫تصویر اول از فاز جدید مسکن‬ ‫تیمور رحمانی‪ ،‬اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه تهران در میزگردی که گزارش تشدید نشود اتفاقا می‌تواند تا حدی در ایجاد تحرک در بازار مسکن موثر واقع شود؛ این‬ ‫کامل آن در «تجارت فردا» به چاپ رسیده است‪ ،‬در تشریح مشخصات فاز جدید بازار موضوع نه تنها در بازار مسکن بلکه در سایر بازارها از جمله بازار سهام هم دیده می‌شود‪.‬‬ ‫مسکن گفت‪ :‬افزایش احتمالی قیمت مسکن در فاز جدید رونق حول و حوش تورم عمومی‬ ‫خواهد بود و از این میزان تجاوز نخواهد کرد‪ .‬غالمرضا سالمی‪ ،‬مشاور وزیر راه و رونق خفیف در بازار ملک‬ ‫شهرسازی همچنین درخصوص چشم‌انداز پیش‌روی فاز جدید رونق در بازار مسکن افزود‪ :‬ملکی در تشریح چشم‌انداز بازار مسکن طی ماه‌های پیش‌رو گفت‪ :‬پس از افزایش شدید‬ ‫از آنجا که رونق منطقی الزاما به معنای افزایش حجم معامالت همراه با افزایش قیمت قیمت مسکن در سال‌های ‪ 90‬تا ‪ 92‬و صدور حجم نامتعارف پروانه‌های ساختمانی(سونامی‬ ‫نیست‪ ،‬بنابراین انتظار افزایش شدید قیمت در فاز جدید رونق مسکن وجود ندارد‪.‬همچنین به ساخت وساز) همان‌طور که انتظار می‌رفت از نیمه دوم سال ‪ 92‬به بعد‪ ،‬رکود بر این بازار‬ ‫اعتقاد بهروز ملکی‪ ،‬کارشناس و تحلیلگر اقتصاد مسکن‪ ،‬رشد قیمت مسکن در سال جاری‪ ،‬حاکم شد‪ .‬البته کاهش درآمدهای نفتی و شرایط تحریم نیز رکود را همراهی کرد‪ .‬ضمن‬ ‫در محدوده نرخ تورم عمومی خواهد بود‪.‬تیمور رحمانی نیز در تشریح وضعیت فعلی بازار اینکه نرخ واقعی سود بانکی نیز افزایش یافت‪ .‬این موضوع ترکیب نقدینگی را در اقتصاد‬ ‫مسکن افزود‪ :‬هم‌اکنون دوران قعر رکود اقتصادی را پشت‌سر گذاشته‌ایم و بازار مسکن به نفع شبه پول تغییر داد‪( .‬سهم پول کاهش و سهم شبه پول افزایش یافت) و بانک‌ها به‬ ‫با شیب مالیم و تدریجی در حال عبور از رکود به سمت رونق است‪ .‬به گفته وی‪ ،‬به‌طور بستری جذاب برای جذب سرمایه‌ها و سپرده‌ها تبدیل شدند‪ .‬این تحلیلگر حوزه مسکن ادامه‬ ‫طبیعی تا زمانی که اقتصاد کشور در رکود است‪ ،‬نمی‌توان انتظار داشت بازار مسکن وارد داد‪ :‬عالوه بر این طی سال‌های ‪ 91‬تا ‪ ،94‬رشد اقتصادی هم به‌عنوان مهم‌ترین نشانگر‬ ‫فاز رونق شود‪ ،‬اما می‌توان گفت نشانه‌هایی از بهبود در وضعیت بازار مسکن هم‌اکنون قدرت خرید خانوارها وضعیت مناسبی نداشت‪ .‬همه این عوامل دست به دست هم داد تا‬ ‫رکود مسکن در فاصله سال‌های ‪ 92‬تا ‪ 94‬تعمیق شود؛ حجم معامالت مسکن کم شد‪ ،‬قیمت‬ ‫قابل مشاهده است‪.‬‬ ‫رحمانی افزود‪ :‬حجم معامالت مسکن با بهبود نسبی همراه شده‪ ،‬سیکل شدید رکودی در واقعی مسکن افت کرد و به تبع آن حجم سرمایه‌گذاری‪ ،‬صدور پروانه و ارزش افزوده‬ ‫بازار مسکن پشت‌سر گذاشته شده و با کاهش قیمت واقعی مسکن و هم اکنون ثبات آن زمینه بخش هم کاهش یافت‪.‬ملکی با بیان اینکه هم اکنون بسیاری از این ترمزها و موانع از جلوی‬ ‫رونق تدریجی در بازار مسکن فراهم است؛ منتها نکته‌ای که در این زمینه وجود دارد آن پای بازار مسکن برداشته شده است‪ ،‬تصریح کرد‪ :‬به مرور آثار بهبود در بازار مسکن‬ ‫است که رونق بازار مسکن طی ماه‌های پیش رو و در فاز جدید رونق‪ ،‬چندان خیره‌کننده قابل مشاهده است؛ افزایش درآمدهای نفتی‪ ،‬کاهش نرخ سود بانکی و افزایش نرخ رشد‬ ‫و جهش‌گونه نخواهد بود‪ .‬وی خاطرنشان کرد‪ :‬دلیل این موضوع عالوه بر بهبود وضعیت اقتصادی موید این مطلب است‪ .‬از سوی دیگر فروش حجم قابل توجهی از واحدهای فروش‬ ‫اقتصاد کالن و سپری شدن سیکل طبیعی رکود در بازار مسکن به عوامل متعدد دیگری نرفته سازندگان که در فاصله سال‌های ‪ 90‬تا ‪ 92‬پروانه ساخت گرفته بودند و همچنین‬ ‫بر می‌گردد که اشتیاق بانک مرکزی و دولت به ایجاد رونق و در نتیجه تزریق منابع مالی افزایش نسبت وام به قیمت مسکن در تامین هزینه‌های خرید مسکن از جمله افزایش سقف‬ ‫بیشتر‪ ،‬ایجاد امیدواری‌های اقتصادی و سیاسی‪ ،‬بهبود نسبی قیمت نفت و کاهش نرخ سود وام خانه اولی‌ها از دیگر اقدامات مثبت درون بخشی در بازار مسکن محسوب می‌شود‪.‬‬ ‫وی تاکید کرد‪ :‬با در نظر گرفتن این مشخصات امسال را می‌توانیم ایستگاه پایانی رکود‬ ‫بانکی چند نمونه از آنهاست‪.‬‬ ‫در نظر بگیریم‪ .‬در چنین شرایطی انتظار می‌رود بازار مسکن به مرور وارد دوره رونق‬ ‫شود‪ ،‬هر چند به نظر می‌رسد عرض رونق(میزان افزایش قیمت) در این دوره خفیف‌تر از‬ ‫منشا اصلی تحوالت بازار مسکن‬ ‫عضو هیات‌علمی دانشگاه تهران در تشریح نقشه راه سازندگان در مسیر فاز جدید بازار گذشته باشد‪.‬‬ ‫ملک‪ ،‬گفت‪ :‬تمام تحوالت بخش مسکن در کشور از گذشته تا امروز منشا تقاضا دارد؛‬ ‫تقاضا کامال در رکود و رونق بخش مسکن نقش موثری دارد؛ تحت‌تاثیر شرایط فعلی سمت‌و‌سوی تقاضای آتی مسکن‬ ‫سازندگان نیز به‌طور طبیعی انتظار کسب سود باال نخواهند داشت‪ ،‬چرا که هم اکنون سالمی نیز در تشریح وضعیت تقاضای آتی در بازار مسکن گفت‪ :‬اگر درک ما از رونق‬ ‫درآمدهای نفتی و شرایط کلی اقتصادی نیز به‌صورتی نیست که تقاضا بتواند شوک بزرگی زمانی باشد که تنها تقاضای سفته‌بازی باعث افزایش قیمت و حجم معامالت مسکن شده است‬ ‫به سمت عرضه وارد کند‪ .‬وی ادامه داد‪ :‬این در حالی است که در بازار مسکن ما هیچ گاه به بیراهه رفته‌ایم‪ ،‬در واقع در وهله اول باید بدانیم که این رونق از چه جنسی و به چه معنا‬ ‫نمی‌توانیم تقاضای سرمایه و سفته‌بازی را حذف کنیم‪ ،‬چرا که خصلت بازار دارایی‌ها چنین است و در نتیجه چه عاملی ایجاد شده است‪ .‬وی ادامه داد‪ :‬تصور می‌شود رونق در دوره‬ ‫است؛ رفتار سیکلی مسکن (نوسانات) در آمریکا همان است که در ایران هم هست؛ هر گذشته رونقی کاذب بود که باعث تضعیف قدرت خرید خانوار و ایجاد شکافی بزرگ بین‬ ‫چند این دو کشور دو اقتصاد کامال متفاوت دارند اما در هر دو و سایر کشورها شاخص‌های قدرت خرید خانوار و سطح قیمت مسکن شد‪ .‬هم‌اکنون ‪ 20‬میلیون نفر از جمعیت کشور‬ ‫قیمتی رفتار سیکلی دارند‪ .‬پس ما نمی‌توانیم این رفتار سیکلی را حذف کنیم اما می‌توانیم در بافت‌های فرسوده و سکونتگاه‌های غیررسمی و حاشیه‌ای زندگی می‌کنند‪ ،‬این در حالی‬ ‫دامنه این سیکل را متعادل‌تر کنیم و علت اینکه سیکل‌های قیمتی و رکود ورونق در کشور است که هنوز آمار دقیقی از بد مسکنی در کشور ما وجود ندارد؛ تمام اینها تقاضا محسوب‬ ‫ما در دوره‌های مختلف شدید بوده تا حدی به تشدید سیر طبیعی سیکل‌های ناشی از تزریق می‌شود‪( ...‬دنباله در صفحه ی روبرو)‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 19‬‬ ‫‪ ...‬بنابراین نمی‌توان گفت که نیاز کمتر شده است‪ ،‬هنوز تقاضای باالیی برای مسکن وجود‬ ‫دارد و این تقاضا تا سال‌های بعد همچنان ادامه دارد‪.‬‬ ‫ملکی در تشریح چشم‌انداز فعلی تقاضا در بازار مسکن‪ ،‬موضوع را از زاویه دیگری‬ ‫ارزیابی کرد‪ .‬این تحلیلگر اقتصاد مسکن به «دنیای اقتصاد» گفت‪ :‬شاخص تراکم خانوار‬ ‫در واحد مسکونی در کشور در سرشماری سال ‪ 55‬معادل ‪ 1 /27‬بوده است یعنی به ازای‬ ‫هر ‪ 100‬واحد مسکونی ‪ 127‬خانوار موجود بوده است‪ .‬برآوردها حاکی است که هم اکنون‬ ‫این شاخص حدود ‪ 1 /04‬باشد یعنی به ازای هر ‪ 100‬واحد مسکونی ‪ 104‬خانوار‪.‬‬ ‫وی ادامه داد‪ :‬شاخص تراکم خانوار بر واحدهای مسکونی روند نزولی داشته است ضمن‬ ‫اینکه با توجه به جمعیت ناشی از متولدان دو دهه ‪ 50‬و ‪ 60‬و با توجه به اینکه متولدان این‬ ‫دو دهه هم اکنون در سن ازدواج و تقاضای مسکن قرار دارند‪ ،‬اوج تقاضای مسکن طی‬ ‫سال‌های گذشته در کشور تجربه شد‪ .‬تعداد ازدواج‌ها در سال ‪ 89‬به حداکثر خود رسید که‬ ‫هر چند هم اکنون روند آن نزولی شده ولی مطابق با برآوردهای صورت گرفته در طرح‬ ‫جامع مسکن‪ ،‬نیاز ساالنه مسکن‪ ،‬حدود ‪ 900‬هزار واحد مسکونی است‪.‬‬

‫یک رقم ثابت باقی بماند که این موضوع خودش یک مانع مهم برای حل مشکل مسکن است‪.‬‬ ‫در تمام کشورهای پیشرفته دنیا نرخ تسهیالت مسکن شناور است‪ ،‬اگر دولت مصمم به‬ ‫الزامات‌تحرک مسکن‌د ‌ر فاز رونق‬ ‫عضو هیات علمی دانشگاه تهران همچنین در تشریح الزامات تحرک بخشی به بازار مسکن کاهش تورم است می‌تواند همزمان با کاهش تورم و کاهش نرخ بهره و میزان اقساط ماهانه‬ ‫در فاز جدید‪ ،‬تاکید کرد‪ :‬از مهم‌ترین الزامات تحرک اقتصادی انعطاف‌پذیری این ابزارهاست به نسبت تورم‪ ،‬سقف تسهیالت خرید را برای دهک‌های ‪ 6‬تا ‪ 8‬افزایش دهد‪.‬‬ ‫اما تا زمانی که تورم به‌طور محسوس کنترل نشود‪ ،‬نمی‌توان به راحتی ابزارهای مالی را‬ ‫گسترش داد‪ .‬رحمانی ادامه داد‪ :‬تا زمانی که نرخ تورم عمومی به زیر ‪ 5‬درصد نرسد پایان دوره مالکی بانک‌ها‬ ‫نمی‌توان چندان به نتیجه‌بخش بودن ابزارهای تامین مالی امیدوار بود‪ .‬الزم است اگر اقدامی اقتصاددانان حوزه مسکن شروع فاز جدید رونق در بازار ملک را مصادف با پایان دوره‬ ‫در این زمینه صورت می‌گیرد وضعیت اقتصاد به‌گونه‌ای باشد که هر دو سمت سرمایه‌گذار مالکی بانک‌ها اعالم کردند‪ .‬رحمانی خاطرنشان کرد‪ :‬در مقطع زمانی فعلی که خبری‬ ‫و متقاضی خرید‪ ،‬چشم‌انداز روشنی از یک دهه پیش‌رو در اقتصاد کشور داشته باشند‪ .‬اگر از درآمدهای سرسام‌آور نفتی نیست اصوال چشم‌انداز رونق سفته‌بازی در بخش مسکن به‬ ‫قرار است مسکن از رکود خارج شود باید رشد اقتصادی صورت بگیرد وگرنه تزریق پول خصوص از ناحیه شرکت‌های زیر مجموعه بانک‌ها پیش‌بینی نمی‌شود؛ به عبارت دیگر هم‬ ‫بدون رشد اقتصادی باعث جهش قیمت‌ها می‌شود‪ .‬بنابراین تا زمانی که تورم مهار نشود اکنون شرایط به گونه‌ای است که نه چشم‌انداز سفته بازی و نه اساسا ابزارهای مورد نیاز‬ ‫و رشد اقتصادی صورت نگیرد حتی اگر ابزارهای مالی هم تعریف شود و گسترش یابد برای آن در اختیار بانک‌ها قرار ندارد‪.‬‬ ‫ملکی در این باره افزود‪ :‬تصور نمی‌شود که بانک‌ها همچون گذشته عالقه‌ای به ورود‬ ‫نمی‌توان چندان به حل مشکل مسکن امیدوار بود‪.‬‬ ‫سالمی درباره دومین الزام برای ایجاد تحرک و تسهیل رونق در بازار مسکن گفت‪ :‬به فعالیت‌های ساختمانی و ملکی داشته باشند؛ از این بابت که جذابیت نرخ بازدهی در‬ ‫تسهیالت مسکن عالوه بر طبقات و اقشار با درآمد پایین‌تر باید به دهک‌های ‪ 6‬تا ‪ 8‬متناسب ساخت‌وسازها دیگر به حدی نیست که بانک‌ها انگیزه ورود بیشتر به این حوزه را داشته‬ ‫با شرایط درآمدی و توان مالی آنان داده شود‪ .‬اگر خانوارهایی به جای پرداخت اجاره‌بهای باشند‪ .‬از سوی دیگر هم اکنون حوزه اصلی مالکی بانک‌ها که ساخت یا تملک واحدهای‬ ‫گزاف حاضر به پرداخت ارقام باالتری از قسط برای خانه‌دار شدن هستند چرا زمینه آن مسکونی و تجاری لوکس بود در وضعیت اشباع قرار دارد‪( .‬پایان)‬ ‫فراهم نشود؟ همچنین اگر برنامه کاهش نرخ تورم را داریم نباید نرخ سود وام مسکن روی (منبع‪ :‬دنیای اقتصاد)‬

‫تعميرات و نوسازی ساختمان‬ ‫‪AAA ALI RENOVATIONS‬‬

‫علی وفائی‬

‫‪Website:‬‬

‫‪aaaalirenovations.com‬‬ ‫&‬

‫‪aaaalirenos.com‬‬

‫‪Cell: 604.603.8254‬‬ ‫‪604.728.3132‬‬

‫اقتصاد سياسی‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 20‬‬

‫انتخابات رياست جمهوری آمريکا و اقتصاد جهانی‬ ‫فریدون خاوند‪ ،‬تحلیلگر اقتصادی‬ ‫نوسان‌های کم و بیش شدید در بازار‌های گوناگون‬ ‫جهان‪ ،‬از سهام گرفته تا طال‪ ،‬نگرانی و سر در‬ ‫گمی محافل مالی بین المللی را در برابر انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری هشتم نوامبر در ایاالت متحده‬ ‫آمریکا به نمایش میگذارد‪.‬‬ ‫سرمایه گذاران و معامله گران طبعا خطر گریزند عمدتا با اسکناس سبز آمریکا انجام میگیرد‪ .‬بخش بسیار مهمی از تکنولوژی‌های مدرن به‬ ‫و از ابهام و ریسک روبرو شدن با رویداد‌های ویژه در عرصه دیجیتال زیر کنترل آمریکا است‪.‬‬ ‫نامنتظره وحشت دارند‪.‬‬ ‫دانشگاه‌های آمریکایی در بسیاری از عرصه‌های علوم دقیقه و علوم اجتماعی (از جمله‬ ‫کند‪...‬‬ ‫اگر آمریکا عطسه‬ ‫اقتصاد) حرف اول را میزنند‪ .‬در دو سازمان بزرگ مالی دنیا‪ ،‬بانک جهانی و صندوق بین‬ ‫با توجه به فرآیند «جهانی شدن» و وجود علقه‌های المللی پول‪ ،‬به دلیل نقش واشنگتن در سرمایه آنها‪ ،‬تصمیم گیری بدون چراغ سبز واشنگتن‬ ‫آشکار و پنهان میان اقتصاد‌های ملی‪ ،‬پیدایش غیر ممکن است‪ .‬آمریکا مهم‌ترین قدرت کشاورزی جهان نیز هست و در این عرصه هم‪،‬‬ ‫فضای نامطمئن حتی در کشور‌های در حال توسعه‪ ،‬سرمایه گذاران را به هراس می از لحاظ حجم و تنوع محصوالت و تکنولوژی هایش‪ ،‬حرف اول را میزند‪ .‬نکته مهم دیگر‬ ‫اندازد‪ ،‬تا چه رسد به پرسش هایی که امروز در رابطه با تحوالت سیاسی در نخستین قدرت این که در عرصه بسیار مهم انرژی نیز به تازگی ایاالت متحده آمریکا به برکت تکنولوژی‬ ‫اقتصادی جهان مطرح میشود‪ .‬در انتظار روشن شدن اوضاع‪ ،‬شمار زیادی از بازیگران نفت «شیل»‪ ،‬در کنار روسیه و عربستان سعودی‪ ،‬به یکی از سه تولید کننده عمده نفت در‬ ‫بازار‌های مالی فعال از دارایی‌های برخوردار از درجه باالی خطر پذیری رویگردان شده دنیا بدل شده است‪.‬‬ ‫و به ارزش‌های «پناهگاهی» به ویژه طال روی آورده اند‪.‬‬ ‫ولی مهم‌ترین عامل پدید آورنده قدرت اقتصادی آمریکا در سطح جهانی‪ ،‬بازار این کشور‬ ‫است‪ .‬این کشور هر سال سه هزار میلیارد دالر کاال و خدمات وارد میکند‪ .‬به بیان دیگر‬ ‫هزاران بنگاه تولیدی و ده‌ها میلیون شغل در خارج از آمریکا به بازار این کشور وابسته‬ ‫اند و به دلیل همین وابستگی‪ ،‬با دالر آمریکا و تاسیاست پولی و مالی آن در ارتباط نزدیک‬ ‫اند‪ .‬هیچ بنگاه و بانک معتبری در جهان وجود ندارد که با بازار آمریکا رابطه نداشته باشد‪.‬‬ ‫امروز و فردا‬ ‫مواردی که بر شمرده شد‪ ،‬پایه‌های اقتدار اقتصادی آمریکا را در سطح جهانی تشکیل‬ ‫میدهند‪ .‬این پایه‌ها طبعا تزلزل ناپذیر نیستند‪ ،‬به این دلیل ساده که هیچ قدرتی نمی تواند‬ ‫رویای «ابدی بودن» را در سر بپروراند‪ .‬قدرت‌های تازه در جهان یکی پس از دیگری سر‬ ‫بر میاورند‪ ،‬خالقیت و نوآوری در دیگر کشور‌ها رو به اوجگیری است و ظهور بازار‌های‬ ‫تازه یکی از پدیده‌های بسیار مهم در زندگی بین المللی است‪ .‬دالر آمریکا همچون بازار و‬ ‫تکنولوژی این کشور نیز در اینده نه چندان دور با چالش‌های بسیار جدی روبرو خواهد شد‪.‬‬ ‫ولی امروز با فردا فرق میکند و یک دیپلماسی اقتصادی فعال‪ ،‬اگر بخواهد در خدمت منافع‬ ‫ملی باشد‪ ،‬باید امروز را در نظر بگیرد و‪ ،‬در رابطه با ایاالت متحده آمریکا‪ ،‬رفتار خود را‬ ‫با مقتضیات کنونی هماهنگ کند‪ .‬این به معنای نادیده گرفتن گرایش‌های آتی نیست‪.‬‬ ‫مرد یا زنی که از انتخابات آمریکا پیروز به در آید‪ ،‬در راس این قدرت بزرگ اقتصادی‬ ‫قانونگذارانی که در ماه سپتامبر ‪ ۱۷۸۷‬در فیالدلفیا قانون اساسی ایاالت متحده آمریکا را به قرار خواهد گرفت‪ .‬در مجموع‪ ،‬به نظر میرسد که شخصیت و گفتمان دونالد ترامپ‪ ،‬که با‬ ‫تصویب رساندند‪ ،‬هرگز تصور نمیکردند که کشور کوچک آنها زمانی بتواند به یک قدرت بنیان‌های سنتی حزب جمهوریخواه آمریکا تفاوت بنیادی دارد‪ ،‬با سوء ظن محافل اقتصادی‬ ‫بزرگ تاثیر گذار بر سیاست و اقتصاد جهانی بدل شود‪ .‬به این معنا‪ ،‬میهمان آینده کاخ سفید آمریکا روبرو است‪ .‬اعتقاد عمیق به بازار و مکانیسم‌های آن و دفاع همه جانبه از آزادی‬ ‫واشنگتن‪ ،‬چه بخواهیم و چه نخواهیم‪ ،‬سر نخ بسیاری از رویداد‌های دیگر کشور‌های جهان داد و ستد و مبادله آزاد‪ ،‬همواره در راس منشور انتخاباتی جمهوری خواهان امریکایی‬ ‫را نیز در دست دارد‪ ،‬بی‌آنکه مردمان این کشور‌ها در انتخاب او به عنوان رییس جمهوری جای داشته است‪.‬‬ ‫نقشی داشته و یا از توان تاثیر گذاری بر تصمیم‌های او برخوردار باشند‪.‬‬ ‫آقای ترامپ با این اصول فاصله گرفته و به ویژه در زمینه مبادله آزاد در سطح بین المللی‪،‬‬ ‫فراموش نکنیم که امنیت بخش بسیار بزرگی از قاره اروپا‪ ،‬از سواحل اقیانوس اطلس گرفته به یک موضعگیری کامال متفاوت روی اورده است‪.‬‬ ‫تا مرز‌های اتحاد جماهیر شوروی سابق‪ ،‬زیر کنترل «پیمان اتالنتیک شمالی» (ناتو) است او مخالف سر سخت آزادسازی بازرگانی هم در سطح منطقه‌ای و هم در سطح جهانی است‪.‬‬ ‫که فرماندهی آنرا آمریکا در اختیار دارد‪ .‬همچنین امنیت مهم‌ترین شاهراه بازرگانی جهان در این راستا او موافقتنامه مبادله ازاد میان امریکا‪ ،‬کانادا و مکزیک (نفتا) و نیز سازمان‬ ‫در دریای چین‪ ،‬که گذرگاه بخش مهمی از کاال‌ها است‪ ،‬از سوی ناوگان هفتم آمریکا تامین جهانی تجارت را برای منافع کشورش فاجعه آمیز توصیف کرده و خارج شدن آمریکا را‬ ‫میشود‪ .‬اقتصاد اروپا نیز با اقتصاد آن سوی اقیانوس اطلس ارتباط تنگاتنگ دارد و معروف از اینگونه نهاد‌ها وعده داده است‪ .‬بدین سان نامزد حزب جمهوریخواه آمریکا که از بخت‬ ‫است که اگر آمریکا عطسه کند‪ ،‬اروپا بالفاصله سرما می خورد‪ .‬در این شرایط رییس جدی ‪ ...‬برای ورود به کاخ سفید واشنگتن برخوردار است‪ ،‬با زیر پرسش بردن پایه‌های‬ ‫جمهوری آمریکا به گونه‌ای نقش ریاست جمهوری اروپا را نیز بر عهده دارد‪ ،‬از جمله نظم جهانی (از جمله ناتو و سازمان جهانی تجارت)‪ ،‬جرخش مهم‌ترین قدرت جهان را در‬ ‫به این دلیل که هیچ کشور اروپایی‪ ،‬بدون چراغ سبز آمریکا و برخورداری از پشتیبانی راستای یک سیاست انزوا گرایانه وعده میدهد و این طبعا محافل اقتصادی را هم در آمریکا‬ ‫لجیستیکی آن‪ ،‬توانایی مداخله نظامی در دیگر نقاط جهان را ندارد‪ .‬بازار‌های سهام اروپا و هم در جهان نگران میکند‪ .‬پرسش مهم این است‪ :‬آیا انتخاب دونالد ترامپ به ریاست‬ ‫نیز‪ ،‬در اکثر روز ها‪ ،‬دنباله رو گرایش بورس‌های آمریکایی هستند‪.‬‬ ‫جمهوری آمریکا نیز‪ ،‬همانند «برگزیت» (خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا)‪ ،‬تحقق خواهد‬ ‫در این شرایط این پرسش ‪ -‬دستکم به گونه یک شوخی پر معنا ‪ -‬مطرح میشود که چرا یافت؟‬ ‫ساکنان کارولینای شمالی و اوهایو با رای خود در انتخاب رییس جمهوری آمریکا شرکت در شرایط کنونی به نظر میرسید که بخش بزرگی از محافل مالی آمریکا خواستار پیروزی‬ ‫میکنند‪ ،‬ولی مردمان برلین و پاریس از این حق محرومند‪ .‬یکی از سفیران سابق فرانسه هیالری کلینتون بودند‪ ،‬ولی در همان حال ترجیح میدادند که‪ ،‬در کنگره آمریکا‪ ،‬اکثریت در‬ ‫در آمریکا به طنز میگفت که حد اقل باید انتخاب چند سناتور آمریکایی به اروپاییان واگذار اختیار جمهوریخواهان باشد‪ .‬در اروپا و آسیا نیز محافل اقتصادی به دلیل ترس از سیاست‬ ‫شود تا صدای آنها در کانون‌های قدرت ایاالت متحده بهتر شنیده شود‪.‬‬ ‫انزواگرایانه آمریکا‪ ،‬آشکارا به پیروزی هیالری کلینتون تمایل نشان میدادند‪.‬‬ ‫و‬ ‫صنعتی‬ ‫مبادالت‬ ‫تحول‬ ‫از شوخی که بگذریم‪ ،‬تردیدی نیست که آمریکا در شکلبندی و‬ ‫ولی در ورای شخصیت این یا آن نامزد و برنامه‌های انها‪ ،‬آنچه آمریکا را از تکان‌ها و‬ ‫پولی و بازرگانی در جهان نقشی بسیار مهم دارد‪ .‬تولید ناخالص داخلی در جهان به هفتاد تنش‌های غیر قابل قابل پیش بینی در امان نگه میدارد‪ ،‬نهاد هایی است که پایه گذاران این‬ ‫و چهار هزار میلیارد دالر میرسد که هیجده هزار میلیارد آن‪ ،‬تقریبا معادل بیست و پنج در کشور در قانون اساسی گنجانده اند‪ .‬رییس جمهوری آمریکا‪ ،‬هر که باشد‪ ،‬از سوی کنگره‪،‬‬ ‫صد‪ ،‬به آمریکا تعلق دارد‪ .‬حدود شصت و دو در صد ذخایر بانک‌های مرکزی در جهان دیوان عالی و نیز اختیاراتی که در برابر دولت فدرال به هر یک از ایاالت تفویض شده‪،‬‬ ‫به دالر نگهداری میشود و نیز برای بعضی از کاال‌ها (به ویژه نفت)‪ ،‬معامالت بین المللی مهار میشود‪( .‬رادیو فردا)‬

‫امور مالی و حسابداری‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 21‬‬

‫مختصری در باره «حساب پس انداز تحصيلی فرزندان» در کانادا‪:‬‬ ‫‪Registered Education Savings Plan‬‬ ‫ناهید پاک‬

‫(ونکوور)‬

‫آمارها نشان می دهد که بیش از نیمی از شهروندان کانادایی که مستحق استفاده از مزایای‬ ‫حساب پس انداز تحصیلی فرزندان ‪ RESP‬هستند ‪ ،‬از این حساب استفاده نمی کنند و این در‬ ‫حالی است که تعداد قابل مالحظه ای از والدین کانادایی در تامین هزینه های نگهداری فرزندان‬ ‫خود‪،‬از هزینۀ تامین پوشاک گرفته تا خورد و خوراک آنها‪ ،‬تحت فشار و مضیقه قرار دارند‪.‬‬ ‫از این رو‪ ،‬بسیار طبیعی به نظر می رسد که آنان قادر به تامین بودجه ای برای تحصیالت آیندۀ‬ ‫فرزندان خود نباشند‪.‬‬ ‫اما دولت فدرال کانادا‪ ،‬بودجه ای معادل میلیون ها دالر را به این امر اختصاص داده است که به‬ ‫والدین کانادایی کمک می کند تا آنان از عهدۀ مخارج تحصیلی فرزندان شان در آینده‪ ،‬بر آیند‪ .‬با‬ ‫این همه‪ ،‬همانطور که پیش تر اشاره شد ‪ ،‬بسیاری از والدین کانادایی نسبت به آن بی اعتنا مانده‬ ‫و بودجۀ تعیین شده را تقریبا دست نخورده برای دولت کانادا باقی می گذارند‪.‬‬ ‫هر شهروند کانادایی که دارای فرزند (یا فرزندانی) است می تواند برای هر فرزند خود یک‬ ‫« حساب پس انداز تحصیلی » باز کند و از مزایای آن برخوردار شود بدین معنی که به ازای‬ ‫هر دالر که از جانب والدین به این حساب اختصاص داده می شود‪ ،‬دولت فدرال نیز به سهم‬ ‫خود مقداری به این حساب واریز خواهد کرد و بدین ترتیب فرزند هر شهروند کانادایی در ‪18‬‬ ‫سالگی دارای مبلغ قابل توجه ای پس انداز در این حساب خواهد بود که می تواند به کمک آن‪،‬‬ ‫بخوبی از عهدۀ هزینه های تکمیل تحصیالتش‪ ،‬در دانشگاه های کشور بر آید‪.‬‬ ‫جهت استفاده از این حساب‪ ،‬قدم اساسی همانا باز کردن این حساب به نام فرزند تان است که‬ ‫اقدامی است بدون پیچیده گی و بسیار ساده‪ ،‬حتی اگر در هنگام باز کردن این حساب پولی برای‬ ‫پس انداز نداشته باشید‪ .‬پس از آن‪ ،‬هر گاه اندک پولی برای پس انداز کردن موجود بود‪ ،‬آن را (‬ ‫هر چند هم که اندک باشد ) به این حساب واریز کنید‪ .‬دولت فدرال نیز به ازای هریک دالر شما‬ ‫‪ 20‬درصد و گاهی بیشتر به این حساب واریز خواهد کرد‪.‬‬ ‫شراکت دولت فدرال در حساب پس انداز تحصیلی از بودجه ای به نام « ذخیره بودجه تحصیلی‬ ‫» تامین می گردد‪ .‬مشارکت دولت در حساب پس انداز فرزند شما بسته به درآمد ساالنۀ خانواده‪،‬‬ ‫می تواند متغیر باشد‪ .‬بطور معمول ‪ 20‬درصد آن چه که شما در حساب پس انداز فرزند تان‬ ‫واریز کرده اید از جانب دولت به آن اضافه می شود‪ .‬اما همان طور که گفته شد این میزان ‪،‬‬ ‫بستگی به درآمد ساالنۀ خانواده نیز دارد‪ .‬هر چه درآمد خانواده کمتر باشد‪ ،‬درصد فوق بیشتر‬ ‫خواهد بود‪ .‬بطور معمول اگردرسال از جانب شما ‪ 2500‬دالر در حساب" پس انداز تحصیلی‬ ‫فرزندان " اندوخته شود‪ ،‬دولت فدرال‪ ،‬مبلغ ‪ 500‬دالر به آن اضافه خواهد کرد‪ ،‬اما در صورتی‬ ‫که شما جزو خانواده های کم درآمد باشید‪ ،‬سهم دولت می تواند تا ‪ 40‬درصد مبلغ پس انداز‬ ‫شما افزایش یابد‪ .‬اضافه بر آن‪ ،‬برای خانواده های کم درآمد بودجه ای به نام « اوراق قرضه‬ ‫آموزشی کانادا » وجود دارد که اگر شامل حال شما بشود‪ ،‬از جانب دولت کانادا تا مبلغ ‪2000‬‬ ‫دالر به حساب پس انداز تحصیلی فرزند شما واریز خواهد شد بدون آن که شما حتی یک دالر‬ ‫به این حساب واریز کرده باشید‪.‬‬ ‫طبق آمار و اطالعات منتشرشده کمتر از یک سوم کانادایی های واجد شرایط ( در استفاده از‬ ‫کمک دولتی ‪ 2000‬دالری برای پس انداز تحصیلی فرزندان خود) از این موقعیت استفاده می‬ ‫کنند که این امر تنها و تنها از عدم آگاهی خانواده های کانادایی ناشی می شود‪.‬‬ ‫نکتۀ بسیار مهم دیگری که باید به آن اشاره شود این است که اگر شما در طی یک سال نتوانستید‬ ‫تا سقف تعیین شده در این حساب پس انداز کنید‪ ،‬می توانید این میزان را تا دو برابر‪ ،‬برای سال‬ ‫بعد‪ ،‬افزایش دهید به این معنا که هر کانادایی می تواند ساالنه تا سقف ‪ 2500‬دالر در این حساب‬ ‫پس انداز کند اما اگر موفق به انجام این کاردر سال جاری نشدید‪ ،‬سال بعد می توانید تا سقف‬ ‫‪ 5000‬دالر در این حساب پس انداز کنید‪.‬‬ ‫به نظر می رسد که یکی از بهترین راه هایی که می توان در این حساب پس انداز کرد‪ ،‬واریز‬ ‫کردن آن مبلغی است که خانواده ها به عنوان چایلد تکس بنفید ‪ Child Tax Benifit‬دریافت‬ ‫می کنند‪ .‬این مبلغ دریافتی از دولت ‪،‬متعلق به کودکان است و چه بهتر که برای هزینۀ تحصیالت‬ ‫آتی آنان پس انداز گردد‪.‬‬ ‫اما ممکن است عده ای بگویند ‪ :‬چه کسی می تواند در مورد ‪ 17‬سال بعد اظهار نظر کند؟‬ ‫چه کسی می داند کودک یک سالۀ امروز بخواهد یا بتواند ‪ 17‬سال بعد به تحصیل دانشگاهی‬ ‫بپردازد؟ پاسخ این است که شما می توانید پس از گشایش این حساب آن را تا مدت ‪ 31‬سال حفظ‬ ‫کنید‪ .‬دیگر این که اگر فرزند شما به دانشگاه نرفت می توانید مبلغ ذخیره شده در این حساب را‬ ‫به حساب آر آر اس پی ‪RRSP‬خود منتقل نماید‪ .‬طبیعی است که در صورت انجام چنین کاری‪،‬‬ ‫کمک های دولتی به حساب پس انداز تحصیلی فرزند خود را باید به حساب دولت برگردانید‪ .‬و‬ ‫نکتۀ قابل توجه این است که اگر فرزند شما به تحصیالت عالی عالقمند نبود و مثال ازدواج کرد‬ ‫و خود او صاحب فرزند شد و شما مبلغ ذخیره شده را به حساب آر آر اس پی ‪RRSP‬خود واریز‬ ‫نموده اید‪ ،‬آن گاه می توانید شخص ذینفع در حساب خود را نوۀ خود تعیین کنید‪ .‬در این رابطه‬ ‫امکانات بسیاری وجود دارد‪ .‬اگر دارای شرایط الزم باشید ‪ ،‬حتی گاه می توانید ساالنه تا سقف‬ ‫‪ $7200‬از کمک های دولتی بهره مند شوید‪.‬‬ ‫اگر می خواهید در مورد هزینه های تحصیلی فرزندان تان در آینده نگرانی نداشته باشید از‬ ‫هم اکنون اقدام کنید‪ .‬اگر درست برنامه ریزی نماییم و از فرصت هایی که دولت کانادا برای‬ ‫شهروندان خود ایجاد کرده است بیشتر بدانیم آن گاه اجباری نیست که بار همه مشکالت را‬ ‫به تنهایی بر دوش بکشیم‪ .‬آگاهی و کمک گرفتن ازمتخصصین در این گونه امور‪ ،‬می تواند‬ ‫بسیاری از سختی های زندگی را از پیش پای شما بردارد‪.‬‬

‫‪www.nastax.com‬‬ ‫‪eAccounting‬‬ ‫‪WCB ,PST , GST‬‬

‫تاريخ و سياست‬ ‫تبارشناسی آل سعود‬ ‫علیرضا مناف زاده‬

‫عرب بنوحنیفه است که قبیله ای مسیحی بود و در قرن پنجم میالدی‬ ‫آل سعود از قبیلۀ‬ ‫ِ‬ ‫در مرکز عربستان جایگیر شده بود‪ .‬این خاندان با قبیلۀ پیامبر یعنی قریش نسبتی ندارد‪.‬‬ ‫سعودی‌ها پیش از گرویدن به مذهب اهل سنت از نوع ّ‬ ‫وهابی‪ ،‬پیرو فرقۀ خوارج بودند که‬ ‫ّ‬ ‫ُس ْیلِمة کذاب‬ ‫ُس ْیلِمة یا م َ‬ ‫جهاد را ُرکن ششم اسالم می‌شمردند‪ .‬در آغاز اسالم نیز مدتی به م َ‬ ‫گرویده بودند که در سال دهم هجری در نجد ادعای پیامبری‌کرد‪.‬‬ ‫چندی پیش کنگرۀ آمریکا الیحه ای را به تصویب رساند که به خانواده‌های قربانیان عملیات‬ ‫تروریستی ‪ 11‬سپتامبر اجازه می‌دهد برضد عربستان سعودی شکایت کنند‪ .‬احتمال می‌دهند‬ ‫افرادی وابسته به رژیم آن کشور در آن عملیات دست داشته اند‪ .‬از همین رو‪ ،‬خانواده‌های‬ ‫قربانیان می‌توانند از دولت آن کشور درخواست غرامت کنند‪ .‬باراک اوباما روز جمعه ‪23‬‬ ‫سپتامبر آن مصوبه را وتو کرد‪ .‬اما سنای آمریکا چهارشنبۀ گذشته ‪ 28‬سپتامبر وتوی رئیس‬ ‫جمهوری آمریکا را باطل کرد‪ .‬احتمال نمی‌رود که دولت عربستان سعودی در آن عملیات‬ ‫سرراست دست داشته باشد‪ .‬اما چون ‪ 15‬تن از ‪ 19‬تروریست آن عملیات از اتباع آن کشور‬ ‫بودند‪ ،‬بعضی از مقامات بلند پایۀ آمریکا نظام سعودی و علمای ّ‬ ‫وهابی را برانگیزندۀ آن‬ ‫حمالت می‌دانند‪ .‬با نگاهی به تاریخچۀ آل سعود شاید بهتر بتوان استواری یا نااستواری‬ ‫چنین ادعایی را سنجید‪.‬‬ ‫ُقرن می‌رسد‪ .‬او از سال ‪ 1720‬تا ‪ 1725‬میالدی‬ ‫نسب خاندان َسعود به سعود بن محمد آل م ِ‬ ‫حکمران واحۀ دَرعیة در فالت نجد در ‪ 20‬کیلومتری شمال شرقی ریاض بود‪ .‬پسر او‪،‬‬ ‫ِ‬ ‫ُقرن‪ ،‬پس از پیمانی که با محمد بن عبدالوهاب‪ ،‬واعظ نجد‪،‬‬ ‫م‬ ‫آل‬ ‫محمد‬ ‫بن‬ ‫سعود‬ ‫بن‬ ‫محمد‬ ‫ِ‬ ‫بست نخستین دولت سعودی را در سال ‪ 1744‬میالدی در واحۀ دَرعیة بنیان گذاشت‪ .‬دَرعیة‬ ‫ُ‬ ‫مار شبه جزیرۀ عربستان بود که از قلمرو امپراتوری‬ ‫در آن زمان جزو مناطق انگشت‌ش ِ‬ ‫شریف مکه بیرون مانده بودند‪.‬‬ ‫عثمانی و دایرۀ نفوذ‬ ‫ِ‬ ‫ُقرن یکی از دو طایفۀ بزرگ قبیلۀ بنوحنیفه بود‪ .‬طایفۀ دیگر آن قبیله آل َوطبان‬ ‫طایفۀ آل م ِ‬ ‫ُقرن بر واحۀ دَرعیة چیره شده بود‪ ،‬اما در سال ‪1720‬‬ ‫م‬ ‫آل‬ ‫طایفۀ‬ ‫از‬ ‫پیش‬ ‫که‬ ‫نام داشت‬ ‫ِ‬ ‫عرب‬ ‫ُقرن آن طایفه را از قدرت برکنار و از دَرعیة بیرون راند‪ .‬قبیلۀ‬ ‫ِ‬ ‫سعود بن محمد آل م ِ‬ ‫بنوحنیفه در اصل قبیله ای مسیحی بود که در قرن پنجم میالدی در مرکز عربستان جایگیر‬ ‫شده بود‪ .‬آن قبیله در سال ‪ 634‬میالدی یعنی دو سال پس از درگذشت پیامبر‪ ،‬تسلیم خالد بن‬ ‫ولید‪ ،‬یکی از فرماندهان جنگاور قبیلۀ قریش‪ ،‬شد و اسالم آورد و در سال‌های ‪ 1446‬تا ‪47‬‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 22‬‬ ‫کنی گزید‪.‬‬ ‫میالدی در دَرعیة ُس ٰ‬ ‫بازماندگان طایفۀ آل َوطبان به نام‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ‫‪،1725‬‬ ‫سال‬ ‫در‬ ‫محمد‬ ‫پس از مرگ سعود بن‬ ‫ِ‬ ‫ِزید بن مُرخان قدرت را در دَرعیة به دست گرفت‪ .‬اما محمد بن سعود در سال ‪ 1727‬او را‬ ‫ّ‬ ‫عبدالوهاب‪ ،‬چنان که‬ ‫برانداخت و کشت‪ ،‬و در سال ‪ 1744‬با بستن پیمان دَرعیة با محمد بن‬ ‫گفته شد‪ ،‬پایه‌های نخستین دولت سعودی را استوار کرد و دیری برنیامد که قدرتش را بر‬ ‫سراسر نجد گسترانید‪ .‬آل سعود با قبیلۀ پیامبر یعنی قریش نسبتی ندارد و پیش از گرویدن‬ ‫ّ‬ ‫عبدالوهاب آن را تبلیغ می‌کرد‪ ،‬دنباله رو فرقۀ خوارج بود که‬ ‫به مذهب اهل سنت‪ ،‬چنان که‬ ‫ُس ْیلِمة ّ‬ ‫ْ‬ ‫کذاب‬ ‫م‬ ‫یا‬ ‫مة‬ ‫ل‬ ‫ی‬ ‫ُس‬ ‫م‬ ‫به‬ ‫مدتی‬ ‫نیز‬ ‫اسالم‬ ‫آغاز‬ ‫در‬ ‫‌شمردند‪.‬‬ ‫ی‬ ‫جهاد را ُرکن ششم اسالم م‬ ‫َ‬ ‫َ ِ‬ ‫گرویده بود که در سال دهم هجری در نجد ادعای پیامبری‌کرد‪.‬‬ ‫با پیمان دَرعیة سعودی‌ها به زور شمشیر و به نیروی آموزه‌های ّ‬ ‫وهابی نخست بر نجد و‬ ‫رفته رفته بر سراسر شبه جزیرۀ عربستان و در آغاز قرن نوزدهم بر مکه و مدینه حاکم‬ ‫شدند‪ .‬آنان در سال ‪ 1801‬به شهر کربال تاختند‪ ،‬بسیاری از شیعیان را در کوچه و بازار‬ ‫کشتند‪ ،‬گنبد حرم امام حسین را ویران کردند و جواهرات حرم را به غارت بردند‪ .‬در سال‌‬ ‫‪ 1803‬نیز به شهر طا ِئف در حجاز تاختند‪ ،‬مردان شهر را کشتند و زنان و کودکان را به‬ ‫اسارت بردند‪ .‬آنان در مکه و مدینه نیز به اماکن مقدس بی‌حرمتی کردند‪ .‬عثمانی‌ها برای‬ ‫امیر آل سعود‬ ‫سرکوب ‌‬ ‫ی آنان چندین بار به عربستان لشکر کشیدند و سرانجام در سال ‪ِ 1818‬‬ ‫ّ‬ ‫عبدالوهاب‪ ،‬در دَرعیة دستگیر و روانۀ استانبول کردند و هر دو‬ ‫را همراه امام سلیمان‪ ،‬نوۀ‬ ‫ی و سیاسی سعودیان را نیز تبعید کردند و بدین‌سان‪،‬‬ ‫را در آنجا کشتند‪ .‬دیگر رهبران دین ‌‬ ‫به حیات نخستین دولت سعودی پایان دادند‪ .‬اما نتوانستند خاندان سعودی را یکسره از میان‬ ‫بردارند و جلو پیشروی ّ‬ ‫وهابیت را بگیرند‪.‬‬ ‫ُ‬ ‫دومین دولت سعودی را ترکی‬ ‫بن عبداهلل‪ ،‬فرزند آخرین امیر‬ ‫سعودی‪ ،‬که از دست عثمانی‌ها جان‬ ‫بدر برده بود‪ ،‬در سال ‪ 1824‬در‬ ‫ریاض تشکیل داد‪ .‬او توانست بر‬ ‫سرزمین‌های از دست رفته جز‬ ‫حجاز و امارت َجبَل َشمَّر که به‬ ‫دست دودمان آل رشید افتاده بود‪،‬‬ ‫دست یابد‪ .‬این دولت را نیز عثمانی‬ ‫ها در سال ‪ 1891‬به دست آل رشید‬ ‫برانداختند‪ .‬آل سعود ناگزیر به‬ ‫کویت‪ ،‬که تحت‌الحمایۀ بریتانیا بود‪ ،‬پناهنده شد‪ .‬در ژانویۀ سال ‪ 1902‬در کویت یکی از‬ ‫جوانان آن خاندان به نام عبدالعزیز بن عبدالرحمن به گشودن نجد همت گماشت و بی‌درنگ‬ ‫به ریاض تاخت و آن شهر را از آل رشید پس گرفت و تا سال ‪ 1913‬بر سراسر نجد چیره‬ ‫شد‪ .‬در ماه مه ‪ 1914‬عثمانی‌ها فرمانروایی عبدالعزیز را بر نجد پذیرفتند و او را در مقام‬ ‫«والی نجد» به رسمیت شناختند‪ .‬در جنگ جهانی دوم عبدالعزیز به بریتانیایی‌ها نزدیک شد‬ ‫و در سال ‪ 1915‬با آنان پیمان همکاری بست و هم‌چنان به گشودن سرزمین‌های دیگر شبه‬ ‫جزیرۀ عربستان ادامه داد‪.‬‬ ‫عبدالعزیز در ‪ 22‬سپتامبر ‪ 1932‬با یکپارچه کردن نجد و حجاز پادشاهی عربستان سعودی‬ ‫عنوان ملک عبدالعزیز و ابن سعود یاد می‌کنند‪.‬‬ ‫را بنیان گذاشت‪ .‬در تاریخ‌ها از او زیر دو‬ ‫ِ‬ ‫او در نوامبر ‪ 1953‬در ‪ 78‬سالگی درگذشت‪ .‬آل سعود از چندین طایفه تشکیل شده است‪.‬‬ ‫جمعیت خاندان را هرگز اعالم نمی‌کنند‪« .‬شورای بیعت» که پس از درگذشت هر پادشاه‬ ‫جانشین او را تعیین می‌کند‪ ،‬در سال ‪ 2006‬تشکیل شده است‪ .‬این شورا ‪ 35‬عضو دارد که‬ ‫همۀ طایفه‌های آل سعود را نمایندگی می‌کنند‪ .‬ده سال پیش‪ ،‬چهار هزار شاهزادۀ سعودی‬ ‫می‌توانستند مدعی سلطنت بشوند‪ .‬آنان شاهزاده‌های سلطنتی اند‪.‬‬ ‫آل سعود ‪ 20‬هزار شاهزادۀ دیگر نیز دارد که به آنان شاهزاده‌های خونی می‌گویند‪ .‬همۀ‬ ‫شاهزاده‌ها حقوق ماهانه می‌گیرند که بر حسب پیوند نزدیک یا دور آنان با خاندان حاکم‬ ‫تعیین می‌شود‪ .‬میزان قدرت طایفه‌ها و شاهزاده‌ها را از اهمیت استراتژیکی مقام‌هاشان‬ ‫می‌توان فهمید‪ .‬قدرت در انحصار پادشاه نیست‪ .‬از همین رو‪ ،‬طایفه‌ها و شاهزاده‌های آل‬ ‫سعود گاه می‌توانند دست به کارهایی بزنند که خود صالح می‌دانند‪( .‬رادیو فرانسه)‬

Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 23

Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 24

Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 25

‫زبان و ادبيات‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 26‬‬

‫اسطوره کيخسرو در شاهنامه‬ ‫(بخش دوم و پايانی)‬ ‫دکتر ابوالقاسم اسماعیل‌پور‬ ‫اگر بخواهیم به یک محاسبه تقویمی مطابق با‬ ‫روایت شاهنامه بسنده کنیم‪ ،‬می‌توانیم هزاره سوم‬ ‫را بدین‌گونه برسنجیم‪ :‬پادشاهی کیخسرو خودش‬ ‫فقط ‪ ۶۰‬سال بود که در تاریخ اساطیری ایرانی‪،‬‬ ‫جزو هزاره سوم (حالت گومیزش یا آمیخته)‬ ‫قرار می‌گیرد‪ .‬این دوره هزار ساله در آغاز‬ ‫‪ ۵۰۰‬سال با پادشاهی فریدون همزمان است‪،‬‬ ‫‪ ۱۲۰‬سال پادشاهی منوچهر است‪ ۱۵۰ ،‬سال‬ ‫پادشاهی کاوس و ‪ ۱۵۰‬سال پادشاهی لهراسب‬ ‫و گشتاسپ است که رویهم رفته دوره‌ای هزار‬ ‫ساله را فرا می‌گیرد‪ .‬سه هزاره پس از کیخسرو‬ ‫و گشتاسپ‪ ،‬هزاره‌های زرتشت –اوشیدر‪ ،‬اوشیدرماه و سوشیانس‪ -‬است‪( .‬یارشاطر‪،‬‬ ‫‪)۴۹۷-۴۹۶ :۱۳۶۸‬‬ ‫بی‌شک‪ ،‬کیخسرو با اسطوره نجات‌بخشی در پایان جهان – طبق روایات زرتشتی‪ -‬پیوندی‬ ‫تنگاتنگ دارد‪ .‬او با فرشکرد و نوسازی جهان مربوط است و دین‌ستایی و دیناوری جزو‬ ‫کارکردهای مهم اوست‪ .‬در روایت پهلوی آمده است‪:‬‬ ‫«پس از آن‪ ،‬به پایان هزاره اوشیدرماه‪ ،‬سوشیانس‪ ،‬به سی‌سالگی‪ ،‬به دیدار هرمزد رسد‪.‬‬ ‫آن روز خورشید بایستد‪ ،‬تا سی روز به باالی {آسمان} بایستد و سوشیانس چون از‬ ‫وای درنگ خدای[‪ ]۹‬نشسته است‪ ،‬به پیشباز او آید‪.‬‬ ‫دیدار باز آید‪ ،‬آنگاه کیخسرو که بر ِ‬ ‫سوشیانس برسد که «تو کدامین مردی که بر وای درنگ خدای روی {که} تو را فراز‬ ‫تن اشتر؟» کیخسرو پاسخ گوید که «من کیخسروام» و سوشیانس گوید که تو‬ ‫گشت بدان ِ‬ ‫{همان} کیخسروی {که} به دانایی و به هوش دوریاب بردیدی {این زمان را} هنگامی‬ ‫که بتکده‌ای را به دریای چیچست بکندی؟»[‪]۱۰‬‬ ‫کیخسرو گوید که «من آن کیخسروام» سوشیانس گوید که «تو ایدون نیکو کنشی ورزیدی‪،‬‬ ‫چه اگر تو {چنان} نمی‌کردی‪ ،‬همه آن گردا ِنش که فرشکرد سازی نیکو است‪ ،‬دشوار‬ ‫می‌شد‪».‬‬ ‫دگر پرسد که «تو از میان بردی افراسیاب تورانی تبهکار را؟» گوید که «من از میان‬ ‫بردم‪ ».‬سوشیانس گوید که «ایدون نیکو کنشی ورزیدی‪ ،‬چه اگر تو از میان نمی‌بردی‬ ‫افراسیاب تورانی تبهکار را‪ ،‬همه آن َگردا ِنش که فرشکردسازی نیکو است‪ ،‬دشوار‬ ‫می‌شد»‪.‬‬ ‫سوشیانس گوید که «ای کی! برو و دین بستای»‪ .‬کیخسرو دین بستاید‪ .‬پس اندر آن پنجاه‬ ‫و هفت سال‪ ،‬کیخسرو شاه هفت کشور باشد و سوشیانس موبدان موبد شود‪( ».‬بهار‪،‬‬ ‫‪)۲۸۱-۲۸۰ :۱۳۷۵‬‬ ‫منابع اسالمی بیشتر به گریختن کیخسرو از توران زمین و نبردهای بعدی او با افراسیاب‬ ‫اشاره کرده‌اند‪ .‬مطابق این روایات‪ ،‬بسیاری از پهلوانان به فرمانروایی کیخسرو به توران‬ ‫زمین می‌تازند و با دالوران تورانی نبرد می‌کنند و پهلوانان خاندان ویسه را از پای‬ ‫درمی‌آورند‪ .‬خداینامه بیشتر مطالبش درباره کیخسرو از روایات پهلوانی اخذ کرده است‪،‬‬ ‫اما متون دینی پهلوی بیشتر به جنبه‌های آیینی‪ ،‬دینی و رستاخیزشناختی او اشاره دارند‪.‬‬ ‫گزارش ناپدید شدن کیخسرو در برف با شماری جنگاوران پرآوازه‌اش احتماال در نتیجه‬ ‫همان نسبت دادن امر جاودانگی به اوست‪( .‬یارشاطر‪ )۵۶۲ :۱۳۶۸ ،‬نامرئی شدن یکباره‬ ‫کیخسرو به معنی پایان یک دوره مهم حماسی است‪ .‬در واقع‪ ،‬با پایان یافتن سرگذشت‬ ‫پرماجرای کیخسرو دوران اساطیری حماسه ملی ایران نیز به پایان می‌رسد‪.‬‬ ‫فره ایزدی از او می‌تافت‪ ،‬پیش آمد و‬ ‫فره ایزدی بود و «درحالی که ّ‬ ‫کیخسرو صاحب ّ‬ ‫پیران {ویسه} را نماز برد و پیش او ایستاد‪ .‬زیبایی کودک پیران را سخت خوش آمد و‬ ‫فره ایزدی‬ ‫از تابش و روشنایی وی بسیار در شگفت شد‪( .‬ثعالبی‪ )۱۴۱ :۱۳۷۲ ،‬تنها ّ‬ ‫فره‪-‬اومند را در میان شخصیت‌های اساطیری و حماسی ایران ممتاز‬ ‫نبود که کیخسرو ّ‬ ‫می‌کرد‪ ،‬بلکه یک نکته مهم دیگر او را از بسیاری از شخصیت‌های مهم اساطیری جدا و‬ ‫منحصر به فرد می‌کرد و آن «جام گیتی‌نما» بود‪.‬‬ ‫در نوشته‌های اوستایی و پهلوی از این جام گیتی‌نما یا جام جهان‌نما سخنی به میان نیامده‬ ‫است و در واقع در هیچ یک از منابع اساطیری و داستانی پیش از شاهنامه نیز «قرینه‌ای‬ ‫یا الگویی برای مفهوم «جام جهان‌نما» دیده نمی‌شود‪( ».‬آیدنلو‪ )۱۲۶ :۱۳۷۶ ،‬کتایون‬ ‫زرینی‬ ‫مزداپور جام گیتی‪-‬نمای کیخسرو را تصوری دیگر از همان طشت سیمین و ّ‬ ‫آن هوم است و در مراسم دینی به کار می‌رفته است‪( .‬مزداپور‪:۱۳۷۱ ،‬‬ ‫می‌داند که از ِ‬ ‫‪)۳۳۶‬‬ ‫نگارنده با سجاد آیدنلو همداستان است در این که پیرامون مطلب مورد نظر در یسنا (هات‬

‫‪ ،۱۰‬بند ‪ )۱۷‬درباره طشت هوم‪« ،‬کامال آشکار می‌شود که منظور از هوم در اینجا‪ ،‬گونه‬ ‫گیاه – نوشابه آن است نه شخص خاص که احیانا طشتی ویژه هم داشته باشد‪ .‬ثانیا ارتباط‬ ‫هوم و طشت از نوع مالکیت و تخصیصی که در نمونه‌های جام ویژه و صاحبان آن (به‬ ‫زرین و سیمین را به طور عام شامل‬ ‫سان جام کیخسرو) وجود دارد‪ ،‬نیست و هر طشت ّ‬ ‫می‌شود که طی آیینی خاص‪ ،‬افشره هوم را در آن فراهم می‌کنند یا می‌ریزند‪ .‬از این‌رو‪،‬‬ ‫نمی‌توان طشت هوم‪-‬گیری را در یسنا‪ ،‬نمونه کهن جام جهان‌نما در اساطیر و روایات‬ ‫ایرانی دانست‪( ».‬آیدنلو‪)۱۲۶ :۱۳۸۶ ،‬‬ ‫از سویی‪ ،‬روایت جام کیخسرو به گونه‌ای دیگر در عجایب‌المخلوقات و غرایب‌الموجودات‬ ‫ن محمودهمدانی (اواسط قرن ‪ ۶‬ه‪.‬ق‪ ).‬نیز آمده و آن را برآمده از آسمان دانسته‬ ‫محمدب ‌‬ ‫است که بر پشت اسب مردی افتاده و به کیخسرو رسیده است‪.‬‬ ‫روایت جام گیتی‌نما در داستان بیژن و منیژه و انتساب آن به کیخسرو بی‌شک ماخذی‬ ‫اشکانی دارد[‪( ]۱۱‬همدانی‪۱۹۵-۱۹۴ :۱۳۷۵ ،‬؛ به نقل از آیدنلو‪)۱۲۷-۱۲۶ :۱۳۸۶ ،‬‬ ‫آن‬ ‫برخالف منابع دیگر که جمشید را مالک این جام می‌دانند‪ ،‬در شاهنامه‪ ،‬این جام از ِ‬ ‫کیخسرو است و او با نگریستن در آن‪ ،‬محل زندان بیژن را می‌یابد‪( .‬عادل‪:۱۳۷۲ .‬‬ ‫‪)۳۷۴‬‬ ‫در شاهنامه می‌خوانیم‪:‬‬ ‫بدو اندرون هفت کشور پدید‬ ‫ ‬ ‫یکی جام برکف نهاده نبید‬ ‫همه کرده پیدا چه و چون وچند‬ ‫ ‬ ‫زمان و نشان سپهر بلند‬ ‫نگاریده پیکر همه یکسره‬ ‫ز ماهی به جام اندرون تا بره ‬ ‫چو کیوان و بهرام و ناهید و شیر چو خورشید و تیر از بر و ماه زیر‬ ‫بدیدی جهاندار افسونگرا‬ ‫ ‬ ‫همه بودنی‌ها بدو اندرا‬ ‫(شاهنامه‪)۴۳/۵ ،‬‬ ‫این جام که با نام‌های جام جهان‌نما‪ ،‬جام گیتی‌نما‪ ،‬جام جهان‌بین‪ ،‬جام عالم بین و جام‬ ‫جهان‌آرا نیز در فرهنگ‌ها و متون کهن به کار رفته است‪ ،‬جامی بوده است که «احوال‬ ‫ص َور نجومی و‬ ‫عالم و راز هفت فلک را در آن می‌دیده‌اند‪ .‬در خداینامه‌ها آمده‌است که ُ‬ ‫سیارات هفت کشور زمین بر آن نقش شده بودند و خاصیتی اسرارآمیز داشت‪ ،‬به طوری‬ ‫که هر چه در نقاط دوردست کره زمین اتفاق می‌افتاد‪ ،‬بر روی آن منعکس می‌شد‪.‬‬ ‫(یاحقی‪ )۲۷۴ :۱۳۸۶ ،‬به هر حال‪ ،‬جام گیتی‌نمای کیخسرو هر چه بوده جزو ابزار مهم‬ ‫کشف و شهودی و جزو نیروهای مافوق‌طبیعی او بوده در راه شکست ظلمت و بازکردن‬ ‫سد راه نور و کمک به نجات و رستگاری جهان و هموار ساختن راه فرشکرد در پایان‬ ‫هزاره سوم‪ .‬از این‌رو‪ ،‬او در شمار یاران سوشیانس پیروزگر است‪.‬مقام تقدس و جنبه‬ ‫روحانی یافته کیخسرو در آیین مزدیسنا بسیار اهمیت دارد‪ .‬تا آنجا که به گفته حمزه‬ ‫اصفهانی‪ ،‬ایرانیان وی را پیغمبر می‌دانسته‌اند‪( .‬همان‪( )۶۸۲ :‬دنباله در صفحه روبرو)‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 27‬‬ ‫‪ ...‬کیخسرو در اواخر عمر از دنیا کناره گرفت‪ ،‬یک هفته به نیایش ایستاد و در به روی‬ ‫همگان بست‪ .‬یکی از شب‌ها «سروش را در خواب دید که به او مژده سفر مینوی داد و گفت‬ ‫لهراسب را جانشین خود گردان‪ .‬کیخسرو از آن پس با بزرگان به کوه و بیابان رفت و دیگر‬ ‫او را نیافتند‪ .‬در شاهنامه داستان سفر کیخسرو به جهان باقی چنین آمده است که شبانگاه در‬ ‫چشمه‌ای تن بشست و چون بامداد شد‪ ،‬از او اثری نیافتند… چنان‌که از مجموعه روایات‬ ‫برمی‌آید‪ ،‬کیخسرو برخالف بسیاری از پادشاهان بدنام و دژخوی‪ ،‬نه تنها پادشاه کامل بلکه‬ ‫انسان کامل نیز هست‪ .‬او چون جمشید دارای جام جهان‌نماست که با چشم‌های همه بین‬ ‫خورشید و با بینش رازدان خدا‪ ،‬عین بینایی و دل‌آگاهی است‪ ،‬با دلی که آیینه گیتی‌نماست‪».‬‬ ‫(همان‪)۶۸۳-۶۸۲ :‬‬ ‫پادشاهی پرهیزگارانه کیخسرو و فرمانروایی نابخردانه کیکاووس در شاهنامه نمونه‌ای‬ ‫آشکار از دو الگوی شهریاری در ایران زمین است و «قرار گرفتن این دو الگو در کنار‬ ‫هم در شاهنامه‪ ،‬نمونه‌ای از روش آموزش غیرمستقیم و بسیار موثر الگوهای رفتاری در‬ ‫ادبیات ماست‪ .‬نفرت فردوسی از الگوی کیکاوسی و ستایش از الگوی کیخسروی نشانه‬ ‫روشنی است که فردوسی به مطلق سلطنت نمی‌اندیشد‪ ،‬بلکه او فقط به نمونه پرتقوای آن‬ ‫نظر دارد و آن را می‌ستاید‪( .‬بهار‪ )۱۲۲ :۱۳۸۶ ،‬شخصیت کیخسرو در روایات اسالمی‬ ‫آنچند اهمیت دارد که گفته‌اند روز ششم فروردین‪ ،‬که نوروز بزرگ نام داشت‪ ،‬کیخسرو‬ ‫در این روز بر هوا عروج کرد‪« .‬در این روز ایرانیان غسل می‌کنند و سبب آن این است‬ ‫که چون کیخسرو از جنگ با افراسیاب برگشت‪ ،‬در این روز به ناحیه ساوه عبور نمود‬ ‫و به کوهی که به ساوه مشرف است‪ ،‬باال رفت و تنها خود او بدون هیچ یک از لشکریان‬ ‫به چشمه‌ای وارد شد و فرشته را دید و فی‌الفور مدهوش شد‪ .‬ولی این کار با رسیدن بیژن‬ ‫پسر گودرز مصادف شد و قدری از آب چشمه بر روی کیخسرو ریخت و او را به سنگی‬ ‫تکیه داد و گفت ای پادشاه (ماندیش) و قریه‪-‬العین را در آنجا ساخت و نام آن را ماندیش‬ ‫گذاردند و کم‌کم تخفیف یافت و اندیش شد و رسم اغتسال و شست‌وشوی به این آب و دیگر‬ ‫آب‌های چشمه‌سارها باقی و پایدار ماندند از راه تبرک و اهل آمل در این روز به دریای خزر‬ ‫می‌روند و همه روز را آب‌بازی می‌کنند‪( ».‬بیرونی‪)۳۳۶-۳۲۹ :۱۳۶۳ ،‬‬ ‫نتیجه‬ ‫الگوی شاه – پیامبری کیخسرو در زمره الگوهای اساطیری حماسی شاهنامه است که او را‬ ‫از همه شهریاران نیکو خصلت اساطیری ایران ممتاز می‌سازد‪ .‬پایان کار و حاصل کار او‬ ‫به راستی رسیدن به پایگاه انسان کامل است‪ .‬بُن‌مایه‌ای که حکیم توس پیش از عصر عرفانی‬ ‫یا در آغاز آن‪ ،‬مطرح ساخته است و پایگاه کیخسرو را به پایگاه ایزدی و پیامبری ارتقا‬ ‫بخشیده‌ است‪ .‬آنچه در فرجام زندگی پرماجرای کیخسرو اهمیت دارد‪« ،‬مشی و معاملت‬ ‫عارفانه اوست که نخستین نمونه کامل را از این دست به دست می‌دهد‪ .‬او درحالی که جهان‬ ‫را به اطاعت آورده و دشمنی آشکار یا نهان برایش نمانده‪ ،‬درست در جایی که مطابق منطق‬ ‫برخورد و حکومتی به کام دل برا َند‪ ،‬در اندیشه‬ ‫رایج آدمیان باید پس از آن همه رنج بیاساید‪،‬‬ ‫َ‬ ‫می‌شود‪ :‬مبادا قدرت فراوان وی را چون جم‪ ،‬ضحاک‪ ،‬سلم و تور و افراسیاب از راه یزدان‬ ‫به در کند‪ .‬پس‪ ،‬به دنیای دل و درون پناه می‌برد… با پوزخندی بر کار جهان! آنکه جهان‬ ‫در مشت او باشد و آن را از دست بگذارد‪ ،‬اهل پایمردی و مرد راه است نه آنکه از ناداشت‬ ‫مُراد نمی‌را َند… نه همسری گزیده و نه به فرزندی دلشاد بوده است‪ ]۱۲[.‬تنها چیزی که‬ ‫خواسته پاالیش زندگی از عوامل آلودگی است‪( .‬حمیدیان‪)۳۲۳ :۱۳۷۲ ،‬‬ ‫از سویی داستان سیاوش و کیخسرو در واقع بازتابی از اسطوره یکی از ایزدان در آسیای‬ ‫غربی (به‌ویژه بین‌النهرین) است ایزدی که شهید می‌شد و دوباره باز می‌گشت‪ .‬در اساطیر‬ ‫سومری‪ ،‬این ایزد دوموزی و در اساطیر بابلی تموز نام داشت‪ .‬سیاوش می‌میرد‪ ،‬آنگاه‬ ‫فرزندش‪ ،‬کیخسرو برمی‌گردد و با بازگشت خود به این جهان‪ ،‬همچون ایزد گیاهی‪ ،‬برکت‪،‬‬ ‫نعمت و استقالل می‌آورد و افراسیاب را که دیو خشکی است‪ ،‬از بین می‌برد و به زیر زمین‬ ‫می‌راند (بهار‪۲۲۶ :۱۳۸۴ ،‬و ‪)۲۶۶‬‬ ‫کیخسرو به راستی شاخه‌ای از درخت خون سیاوش است‪ .‬اکنون که کیخسرو برومند شده‬ ‫شهر بازمانده پدر می‌رسد‪ ،‬گیاهی که از خون او ُرسته بود‪ ،‬به درختی سترگ و سربه‬ ‫و به ِ‬ ‫فلک کشیده تبدیل می‌شود‪( .‬شاهنامه‪ )۱۶۸-۱۶۳ /۳ ،‬فردوسی کیخسرو را «به شاخی‬ ‫از درختی برکنده (سیاوش) ماننده می‌کند و بی‌درنگ به توصیف گیاه معروف به «خون‬ ‫سیاوش» می‌پردازد‪( .‬شاهنامه‪۱۶۷ /۳ ،‬؛ حمیدیان ‪ )۳۱۱ :۱۳۷۲‬به راستی که کیخسرو از‬ ‫خون سیاوش روییده است و این یکی دیگر از ویژگی‌های ممتاز اوست‪.‬‬ ‫فرجام کیخسرو واقعا شگفت‌آور بود‪ ،‬چون او در اوج نیکنامی و پُرآوازگی درحالی که‬ ‫فرمانروایی جهان را برعهده داشت‪ ،‬یکباره کنار گذاشت و راه معنوی پیمود‪ .‬او که پس‬ ‫از مرگ افراسیاب‪ ،‬دیگر ساالر جهان شده بود و همه شهریاران‪ ،‬پهلوانان و َگوان دلیر‬ ‫پیش او سر خم می‌کردند‪ ،‬از کار گیتی کناره گرفت و خود را به مراقبه و نیایش سپرد و به‬ ‫شکلی اسطور ‌ه وش ناپدید شد‪ .‬او از جاودانان بود که در پایان جهان‪ ،‬برای نوسازی زمین‬ ‫و انسان‌ها و فرشکرد سازی در روز رستاخیز بازخواهد آمد‪ ،‬در روزی درخشان و منور‪،‬‬ ‫در جهان شادمانه‌ای که آسمان به زمین خواهد پیوست‪.‬‬ ‫کتابنامه‬ ‫آیدنلو‪ ،‬سجاد‪ .۱۳۸۶ ،‬از اسطوره تا حماسه‪ :‬هفت گفتار در شاهنامه‌پژوهی‪ ،‬مشهد‪ :‬جهاد‬ ‫دانشگاهی ‪.‬‬ ‫بهار‪ ،‬مهرداد‪« .۱۳۵۷ ،‬کنگ دژ و سیاوش‌گرد»‪ ،‬شاهنامه‌شناسی‪ ،‬مجموعه گفتارهای‬ ‫نخستین مجمع علمی بحث درباره شاهنامه‪ ۲۳ ،‬تا ‪ ۲۷‬آبان ‪ ،۱۳۵۶‬تهران‪ :‬بنیاد شاهنامه‬ ‫شناسی‪.‬‬ ‫———–‪ .۱۳۷۵ ،‬پژوهشی در اساطیر ایران‪ ،‬ویراسته کتایون مزداپور‪ ،‬تهران‪ :‬آگه‪ ،‬چ‬

‫‪ ،۱‬ویراست ‪.۲‬‬ ‫———–‪ .۱۳۸۴ ،‬از اسطوره تا تاریخ‪ ،‬گردآورنده و ویراستار‪ :‬ابوالقاسم اسماعیل‌پور‪،‬‬ ‫تهران‪ :‬چشمه‪ ،‬چ ‪.۴‬‬ ‫———–‪ .۱۳۸۶ ،‬جستاری در فرهنگ ایران‪ ،‬گردآورنده و ویراستار‪ :‬ابوالقاسم‬ ‫اسماعیل‌پور‪ ،‬تهران‪ :‬اسطوره‪ ،‬چ ‪.۲‬‬ ‫بیرونی‪ ،‬ابوریحان‪ .۱۳۶۳ ،‬آثارالباقیه‪ ،‬ترجمه اکبرداناسرشت‪ ،‬تهران‪ :‬امیرکبیر‪ ،‬چ ‪.۳‬‬ ‫پارسی تاریخ غررالسیر‪ ،‬ترجمه سید محمد‬ ‫ثعالبی‪ ،‬حسین بن محمد‪ .۱۳۷۲ ،‬شاهنامه کهن‪،‬‬ ‫ِ‬ ‫روحانی‪ ،‬مشهد‪ :‬دانشگاه فردوسی‪.‬‬ ‫حمیدیان‪ ،‬سعید‪ .۱۳۷۲ ،‬درآمدی بر اندیشه و هنر فردوسی‪ ،‬تهران‪ :‬مرکز‪.‬‬ ‫دوستخواه‪ ،‬جلیل‪ .۱۳۷۰ ،‬اوستا‪ :‬کهن‌ترین سرودها و متن‌های ایرانی‪( ،‬گزارش و پژوهش)‪،‬‬ ‫تهران‪ :‬مروارید‪.‬‬ ‫سرکاراتی‪ ،‬بهمن‪ .۱۳۷۸ ،‬سایه‌های شکار شده‪ ،‬گزیده مقاالت فارسی‪ ،‬تهران‪ :‬قطره‪.‬‬ ‫عادل‪ ،‬محمدرضا‪ ،۱۳۷۲ ،‬فرهنگ جامع نام‌های شاهنامه‪ ،‬تهران‪ :‬صدوق‪.‬‬ ‫فردوسی‪ ،‬ابوالقاسم‪ ،۱۳۸۲ ،‬شاهنامه‪ ،‬برپایه چاپ مسکو‪ ،‬تهران‪ :‬هرمس‪.‬‬ ‫یاحقی‪ ،‬محمد جعفر‪ .۱۳۸۶ ،‬فرهنگ اساطیر و داستان‌واره‌ها در ادبیات فارسی‪ ،‬تهران‪:‬‬ ‫فرهنگ معاصر‪.‬‬ ‫یارشاطر‪ ،‬احسان‪« .۱۳۶۸ ،‬تاریخ ملی ایران»‪ ،‬تاریخ ایران‪ ،‬از سلوکیان تا فروپاشی دولت‬ ‫ساسانی‪ ،‬پژوهش دانشگاه کمبریج‪ ،‬ج ‪ ،۳‬ق ‪ ،۱‬ترجمه حسن انوشه‪ ،‬تهران‪ :‬امیرکبیر‪.‬‬ ‫(پايان)‬ ‫________________________________________‬ ‫توضيحات‪:‬‬ ‫[‪ )]۱‬پیران‪ ،‬پسر ویسه‪ ،‬وزیر افراسیاب و شاه ختن که همراه افراسیاب به ایران تاخت ولی‬ ‫از رستم شکست خورد‪ .‬پس از پناهندگی سیاوش‪ ،‬دختر خود‪ ،‬جریره‪ ،‬را به سیاوش داد‪ .‬پس‬ ‫از کشته شدن سیاوش نیز جان فرنگیس و کیخسرو را نجات داد‪ .‬پس از فرار گیو و کیخسرو‬ ‫به سوی ایران‪ ،‬او به دنبالشان تاخت‪ .‬گیو او را اسیر کرد ولی به وساطت کیخسرو رهایش‬ ‫کرد‪ .‬در حمله اول طوس به توران‪ ،‬پیران بر ایرانیان شبیخون زد و آنان را شکست داد‪ .‬در‬ ‫حمله دوم طوس‪ ،‬مجددا پیران ایرانیان را شکست داد و آنان در کوه پناه گرفتند‪ .‬با رسیدن‬ ‫رستم‪ ،‬تورانیان شکست خوردند و پیران از برابر رستم گریخت‪ .‬پس از دستگیری بیژن‪،‬‬ ‫هنگامی که افراسیاب فرمان مرگ او را صادر می¬کرد‪ ،‬پیران سررسید و مانع مرگ وی‬ ‫شد‪ .‬چندی بعد او با پنجاه هزار سپاه به ایران تاخت و برابر گودرز در کوه اردو زد‪ .‬پس از‬ ‫کشته شدن تمامی پهلوانان توران و ایران‪ ،‬وی و گودرز هم¬نبرد شدند‪ .‬یکدستش کنده شد‬ ‫و به باالی کوه گریخت‪( .‬عادل‪)۱۳۳-۱۳۲ :۱۳۷۲ ،‬‬ ‫[‪ )]۲‬اوستا‪ ، kavay :‬نامواژه¬ای به معنی «روحانی و دیناور» است‪ .‬وجود این لقب‬ ‫گویای نقش روحانی کیانیان است و محتمال مربوط به دوره¬ای است که روحانی‪-‬پهلوان‬ ‫بر جامعه ایرانی آسیای میانه فرمان می¬رانده است‪ .‬عنوانی که بعدها صورت شاه‪-‬موبد‬ ‫گرفت‪ .‬رک‪ .‬بهار‪.۱۷ :۱۳۸۶ ،‬‬ ‫[‪Susravas )]۳‬‬ ‫[‪ )]۴‬در متن‪« ،‬ما» به جای «من» آمده است‪.‬‬ ‫[‪ )]۵‬این دو جمله آشفته است‪ .‬چنین می‌¬نماید که در اصل بدین‌¬گونه بوده است‪« :‬اندروای‬ ‫زبردست‪ ،‬او را کامیاب نکرد و در برابر‪ُ ،‬همستار او کیخسرو را پیروزی بخشید‪».‬‬ ‫(دوستخواه‪)۴۵۳ :۱۳۷۰ ،‬‬ ‫[‪ )]۶‬برای آگاهی بیشتر درباره شخصیت کیخسرو در متون پهلوی‪ ،‬رک‪ .‬دینکرد‪ ،‬کتاب‬ ‫هشتم‪ ،۴۰/۱ ،‬کتاب نهم‪.۱۰/۲۸ ،‬‬ ‫[‪ )]۷‬پهلوی‪ ،wagiragān :‬منسوب به ‪ ،bagir/ bakir/ wagir‬نام کوهی است که مقر‬ ‫افراسیاب بود‪.‬‬ ‫[‪ )]۸‬اَرم به معنای بازوست و اصطالحا به بندهایی اطالق می¬شده است که چادر و خیمه‬ ‫را به میخ¬‌های اطراف پیوند می¬‌دهد‪.‬‬ ‫[‪{ )]۹‬وای} در پهلوی ‪ ،way :‬اوستا‪ vayu / vayav :‬به معنای فضا و نیز نام ایزد‬ ‫جنگ است‪ .‬واژه دروای و اندروای در فارسی با این واژه مربوط است‪ .‬در ادبیات جدیدتر‬ ‫زرتشتی‪ ،‬وای به دو موجود هرمزدی و اهریمنی تقسیم می‌¬شود که وای نیک یا رام‪ ،‬و‬ ‫وای بد یا استویهاد نام دارند‪ .‬فضای میان جهان روشنی و تاریکی به این دو وای تعلق دارد‬ ‫وای نیک را وای درنگ خدای نیز خوانند‪ .‬رک‪ .‬بهار‪.۴۰ :۱۳۷۵ ،‬‬ ‫[‪ )]۱۰‬این نکته مربوط به زمین کیخسرو به دژ بهمن و گرفتن آن است‪ .‬در این سفر‪،‬‬ ‫چنان¬که در باال ذکر کردیم‪ ،‬گیو پهلوان همراه او بود‪ .‬رک‪ .‬شاهنامه‪ ۷۵۸/۳ ،‬به بعد‪ .‬نیز‬ ‫رک‪ .‬بهار‪ ،۲۸۹ :۱۳۷۵ ،‬یادداشت ‪.۱۲‬‬ ‫[‪ )]۱۱‬درباره فرضیه بن‌¬مایه‌¬های سامی‪-‬تورانی جام گیتی¬‌نما و نیز ترکیب جام‬ ‫کیخسرو پس از شاهنامه در ادب فارسی از جمله در منظومه¬‌های پهلوانی پیرو فردوسی‬ ‫(مانند بهمن¬‌نامه و کوش‌¬نامه رک‪ .‬سجاد آیدنلو‪« ،‬جام کیخسرو و جمشید» در اسطوره تا‬ ‫حماسه‪ :‬هفت گفتار در شاهنامه پژوهی‪ ،‬مشهد‪.۱۴۴-۱۲۵ :۱۳۸۶ ،‬‬ ‫آخرور ‪ Axrura‬که عنوان کوی نداشته‪ ،‬در‬ ‫[‪ )]۱۲‬هرچند خاطره پسری از کیخسرو به نام‬ ‫َ‬ ‫یادها مانده است‪ .‬رک‪ .‬سرکاراتی ‪.۷۷ :۱۳۷۸‬‬ ‫(منبع‪ :‬مجله بخارا)‬

‫تاريخ ادبيات‬ ‫سبک شناسی‬

‫(‪)102‬‬ ‫قاضی حمیدالدین سعی داشته است که مقاماتش سهل و‬ ‫ممتنع باشد‪ ،‬از این رو در دشخواری عبارات و آوردن‬ ‫لغات غریب فارسی زیاد اصرار نورزیده است و بعضی‬ ‫مقامه های او بسیار ساده و سهل است ولی از حیث پختگی‬ ‫و جزالت به پای کلیله و دمنه نمی رسد‪ ،‬و همچنین از حیث‬ ‫لطافت و روانی سهولت به گرد گلستان سعدی‪.‬‬ ‫دیگر آنکه مقامات او همه یک طور شروع می شود و‬ ‫به یک نوع ختم می گردد‪ ،‬در آغاز همواره می گوید‪:‬‬ ‫"حکایت کرد مرا دوستی که" و در خاتمه نیز همیشه‬ ‫پهلوان روایت خود را گم می کند و می گوید ندانستم که‬ ‫ِ‬ ‫کجا رفت‪ ،‬و این معنی را همه جا با یک قطعه شعر می نمایاند مثل‪:‬‬ ‫ معلوم من نشد که سرانجام وی چه بود؟‬‫ معلوم من نشد که زمانه کجاش برد؟‬‫ از بعد آن زمانه ندانم از او چه خواست؟‬‫ تا دهر تند و چرخ حرونش کجا کشید؟‬‫ معلوم من نشد که بر آن پیر و جوان؟‬‫ گردون و روزگار چه کردند در جهان؟‬‫و قس علی هدا آخر المقامات‪ ...‬ولی باید انصاف داد که شعرهای قاضی حمیدالدین گاهی‬ ‫بسیار خوب و مطبوع است و از طراز اشعار قرن پنجم و ششم است و تشبیه ها و بهاریه ها‬ ‫و قطعه های دلچسب دارد‪ ،‬و نیز در ضمن مقامات مطالب علمی بسیاری از ادب و فلسفه‬ ‫و فقه و تصوف گنجانیده است که گواه فضل و استادی او است‪.‬‬ ‫اکنون ما مقامه ی ‪ 22‬را از کتاب مستطاب مقامات حمیدی که موسوم است به مقامه‬ ‫"سکباجیه" و ترجمه و تقلید "مقامات المضیریه" بدیع الزمانست و بسیار خوب هم از عهده‬ ‫برآمده است منباب اُ َ‬ ‫نموذج نقل کردیم‪ ،‬و برای تشویق خوانندگان در این مقامه دقایق نقطه‬ ‫چینی و جمله بندی جدید را از خود دخالت دادیم تا بیشتر به لطف آن مقامه برخورده و پی‬ ‫برده آید‪.‬‬ ‫‪ -7‬مقامه ی سکباجيه‪1‬‬ ‫حکایت کرد مرا دوستی که در گفتار امین بود‪ ،‬و در اسرار ضمین‪ ،‬پیشرو اربات وفا بود‬ ‫و سردفتر اصحاب صفاکه‪.‬‬ ‫ّ‬ ‫صبی خویش بود و شیطان شباب در َغ ّی خویش ُحله کودکی از‬ ‫وقتی از اوقات که‬ ‫کسوت ِ‬ ‫ِ‬ ‫نقش خالعت طرازی داشت‪ ،‬و ُغصن جوانی از نسیم امانی اهتزازی‪ ،‬عمر را ِنضرتی و‬ ‫طراوتی بود و عیش را خضرتی و حالوتی‬ ‫قطعه‬ ‫آن دم که چرخ را سوی من دسترس بود‬ ‫چشم بَد سپهر حرون در سپس نبود‬ ‫واندر طواف بیهده در کوی کودکی‬ ‫خوف اَذای شحنه و بیم عسس نبود‬ ‫وقتی که می چکید ز لب شیر کودکی‬ ‫دست شیب در قدح عمر خس نبود‬ ‫وز ِ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َز ُ‬ ‫ُرور‬ ‫ ‬ ‫ضیا ُء‬ ‫دای ِته ّس ُ‬ ‫مان ِفی اسَّر ِت ِه ِ‬ ‫و َعیش فی ِب ِ‬ ‫و لَ ُ‬ ‫بح العيش را َی َت ُه َّ‬ ‫ُدور‬ ‫ ‬ ‫الدراری‬ ‫یل العُمر ُحليَتُه الب ُ‬ ‫ص ُ‬ ‫َف ُ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫من در غلوای این غرور‪ ،‬و در خیَالی این سرور‪ ،‬با زمره ای از ظریفان و فرقه ای از‬ ‫صف و چون بادۀ م ّ‬ ‫ُصفا از َکف ِب َکف می گذشتم‪ ،‬و بساط‬ ‫صف ِب َ‬ ‫حریفان‪ ،‬چون باد صبا از َ‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 28‬‬ ‫نشاط را به قدم انبساط می‬ ‫نوشتم‪ ،‬و با دوستان در بوستان‬ ‫از سر طیش و عیش می گشتم‪.‬‬ ‫هر روز مُضیفی تازه روی‬ ‫می دیدم و هر شب حریفی‬ ‫خوشخوی می گزیدم‪ ...‬تا‬ ‫روزی یکی از جماهیر دهر‬ ‫و مشاهیر شهر که در فتوّت‬ ‫نامی داشت و در مروّت کامی‪،‬‬ ‫خواست که اِخوان صفا را بر‬ ‫گوشۀ خوان سخا جمع کند و‬ ‫َ‬ ‫بکار افکار هر یک را بداند‪،‬‬ ‫ا ِ‬ ‫و دَرج هنر هی یک را بخواند‪،‬‬ ‫با آن قوم همکاسه و کاس‬ ‫گردد‪ ،‬و با آن طایفه هم الفاظ‬ ‫و انفاس شود‪ ،‬با یکی از آن‬ ‫طایفه که آشنائی داشت و باَمر‬ ‫و نهی فرمانروایی‪ ،‬میقاتی‬ ‫مرقوم و میعادی معلوم نهاد‪،‬‬ ‫از شبها شب یلدا معیّن بود‪ ،‬و‬ ‫از خوردنی ها خورش ِسکبا‬ ‫َهن م َ‬ ‫مبیّن‪ ،‬بر ِسکبا مزع ِفرمعطر قرار دادند و لوزینۀ ُمد َّ‬ ‫ُک َّفن اختیار کردند‪.‬‬ ‫آهار معده به احتماء یک هفته‬ ‫چون اصحاب آن اشارت بدیدند‪ ،‬و این بشارت بشنیدند ِ‬ ‫بپیراستند و احراز این فایده را بیاراستند‪ ،‬و حضور این مائده را به پای خاستند و صوفی‬ ‫وار لبّیک اجابت را جملگی لب و دندان شدند‪ ،‬و خوارزمی وار لقمۀ دعوت را همگی معده‬ ‫و دهان گشتند‪.‬‬ ‫چونان روم به سوی تو ای همچو ماه و خور‬ ‫چون حاجیان به موقف و چون صوفیان بخور‬ ‫چون اوقات محسوب باَ َجل َمضروب رسید‪ ،‬و ایام َمعدود بشب موعود کشید‪ ،‬که آن اِصناف‬ ‫اَضیاف و کرام اشراف من َ‬ ‫لی ال َغ َسق بر یک صفت و َن َسق بر زاويۀ مُضیف با معده‬ ‫القلَق اِ َ‬ ‫های مدبوغ و اناهای مفروغ‪ ،‬ریاضت مجاعت کشیده‪ ،‬و رنج احتمای پنجروزه دیده هر یک‬ ‫چون نعامه آتش خوار گشته‪ ،‬و چون همای استخوان خای شده‬ ‫هر یک جویان بطبع پاک و دل خوش ‬ ‫مانند نعامه لقمه های آتش‬ ‫پیش از طلب آن غنیمت‪ ،‬و اتفاق این عزیمت‪ ،‬پیری ادیب غریب‪ ،‬با ما همراز بود و در‬ ‫مباحثه و مناقشه هم آواز‪ ،‬خواستیم تا از فایدۀ آن مائده محروم نماند‪ ،‬و بی ما آن شب مغموم‬ ‫و مهموم نگردد صورت آن اجتماع از وی ننهفتیم‪ ،‬و قصۀ آن لوت و سماع با وی بگفتیم‪.‬‬ ‫پیر را در مسند استماع بنشاندیم و نص‪ :‬لَو ُد َع ُ‬ ‫یت الَی ُکراع لاََحبتُ ُه بر وی خواندیم!‪ .‬پیر به‬ ‫ّ‬ ‫لاََ‬ ‫ُ‬ ‫ّهاالساده‪َ ،‬مالَی به َعه ُد َو عا َدة‪ ،‬اسباب لذاتتان مهیا باد‬ ‫زبانی قاطع و بیانی ساطع گفت ای ّ‬ ‫َ‬ ‫ّ‬ ‫و کئوس راحاتتان مهنّا‪ ،‬که َت َّ‬ ‫َ‬ ‫تز ُل بطریق تطفُل عادت کریمان نیست‪ ،‬و استجالب فوائد‪ ،‬به‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫سر َة بَی ِت ِه‪.‬‬ ‫اجتماع موائد‪ ،‬جز سیرت لئیمان نه‪ ،‬الکری ُم یس َتض َئ ٍی ِب َزی ِت ِه و یَل َت ِقط ک َ‬ ‫در کاس تو یک جرعه اگر هست بکش‬ ‫وز کاسه و کاس دگران دست بکش‬ ‫از جگر خود کباب کردن بهتر که از کاس مردمان شراب خوردن‪ ،‬درین قالب مجوّف‪ ،‬چه‬ ‫خمر و چه جمر‪ ،‬و درین ِتن مُعلَّف چه خار و چه َتمر‪ ،‬نه هر که نان دهد حاتم طی است و‬ ‫نه هر که خوان نهد صاحب ری‪ ،‬به سعادت بروید که من سر َت َط ُّفل و دل َت َس ُّفل ندارم‪.‬‬ ‫گفتیم‪ :‬اهلل اهلل درین ضیافت فرع مائیم و اصل تو و درین هیجا تیر مائیم و نصل‪ 2‬تو‪ ،‬بر‬ ‫خار‪ 3‬باد بساطی که بی تو سپریم‪ ،‬و بدگوار باد طعامی که بی تو خوریم‪.‬‬ ‫پیر گفت‪ :‬آنچه من می گویم َت َعلُّم ارباب حقیقت است‪ ،‬و آن چه شما می جویید ُّ‬ ‫تحکم اصحاب‬ ‫طریقت‪ ،‬چون سخن از روی ّ‬ ‫تحکم رود نه از روی تعلّم‪ ،‬شما را بر جان من فرمان بُود‪ ،‬و‬ ‫مرا جان در میان‪...‬‬ ‫َ‬ ‫سرود بنشستیم و ِعقدهای احترام از گردن احتشام به‬ ‫چون بر آن مائدۀ موعود‪ ،‬کالحل ِق ال َم ُ‬ ‫انبساط و ابتسام بگسستیم‪ ،‬به وقت آنکه آفتاب منوّر بر چرخ مدوّر از گریبان مشرق به دامن‬ ‫ُ‬ ‫ذار نهار دمید‪،‬‬ ‫مغرب رسید و ّ‬ ‫کحال شب سرمۀ ظالم در چشم روز کشید و مشک تاتار در ِع ِ‬ ‫َ‬ ‫حالت روز مُت َغیَّر گشت و ردای صبح مُقیّر‪.‬‬ ‫بگرفت از برای دل کینه توز را‪ 4‬زنگی شب والیت رومی روز را‬ ‫از آفتاب تابش و گرمی و سوز را‬ ‫بنشاند آب تیرۀ سیل شب سیاه ‬ ‫مضیف ظریف‪ ،‬با جبۀ لطیف ‪ ،‬و دستار نظیف بیامد و گستردنی بگسترد‪ ،‬و خوردنی‬ ‫َرج‬ ‫بیاورد‪ ،‬خوانی بنهاد از روی عروسان آراسته تر‪ ،‬و از زلف شاهدان پیراسته تر چون د ِ‬ ‫ارتنگ مزیّن به هزار رنگ‪ ،‬به هر ظرف اِبائی و به هر گوشه ای اِنائی‪ ،‬اِبا از اِنا لطیفتر‪،‬‬ ‫طری‬ ‫و ظرف از مظروف ظریفتر‪ ،‬حیوان بری و بحری را شامل و شایع‪ ،‬و الوان عتیق و ّ‬ ‫را حامل و جامع‪ ،‬ثور با َح َمل در یک بُرج انباز گشته و َسمک با طیر در یک ُدرج همراز‪.‬‬ ‫اندر اطراف صحن او پیدا گور بَیدا و ماهی دریا‬ ‫بره با حلوا‬ ‫یار و انباز‪ ،‬کبک با تیهو جفت و همراز ّ‬ ‫هاالت کاسات ِسکبا‪ ،‬چون‬ ‫در هر نوع ُخضرتی و طراوتی‪ ،‬و در هر لقمه ّلذتی و حالوتی‪،‬‬ ‫ِ‬ ‫بَدر در صدر جای گرفته‪( ...،‬دنباله در صفحه ی روبرو)‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 29‬‬ ‫‪ ...‬و چشمۀ خورشید از صفای آن‬ ‫تیره شده‪ ،‬و دیده در آن ِسکباج‬ ‫خیره گشته‪ ،‬سرکۀ او چون روی‬ ‫بخیالن و زعفران او چون رنگ‬ ‫علیالن‪ ،‬چون چهرۀ عاشقان مُخلّل‬ ‫معسل‪ ،‬بمغز‬ ‫و چون لب معشوقان ّ‬ ‫بادام مُلَوَّز و بشکر عسکری‬ ‫مطرز‪ ،‬و بزعفران مطیّب و‬ ‫ّ‬ ‫مزعفر‪.‬‬ ‫به رنگ چهرۀ بیمار لیک اندر‬ ‫دوای دلشدگی و شفای‬ ‫وی ‬ ‫بیماری‬ ‫به وقت صبح درو کرده است‬ ‫خوانساالر ‬ ‫ز رنگ و بوی بسی زرگری و‬ ‫عطاری‬ ‫چون پیر را چشم بر اِنای ِسکبا‬ ‫افتاد‪ ،‬لرزه بر اعضا و اجزا افتاد‪.‬‬ ‫حالی از جمع دستوری خواست‪،‬‬ ‫و چون شمع بر پای خاست‪ ،‬چون‬ ‫باد رفتن را رآی کرد و پای افزار‬

‫در پای‬ ‫جماعت متحیر آن حالت شدند و متفکر آن مقالت گشتند‪ ،‬در قیل و قال افتادند‪ ،‬بعضی به زبان‬ ‫(ظ‪ :‬به میزبان) مالمت کردند و برخی به پیر غرامت (کذا؟)‪5‬‬ ‫پیر بر فرار اصرار کرد و خود را بی ثبات و قرار‪ ،‬و مالمت و غرامت بر سکون و قامت‬ ‫اختیار‪ .‬پس هر یکی از یاران و همکاران زبان به تلطف بیاراستند و موجب این تفریق از‬ ‫وی بازخواستند‪ ،‬آن مجادله به تطویل رسید و آن مکالمه به تثقیل کشید‪:‬‬ ‫در ناسفته نیکوترست و این سخن ناگفته بهتر پس اگر‬ ‫پیر گفت‪َ :‬ماشا َءاهللُ َفاِ َّن لَها شاَن‪ ،‬این ّ‬ ‫از اظهار این خبیه و اجهار این خفیه چاره نیست‪ ،‬و این الحاح و اقتراح را کناره نه‪ ،‬به همه‬ ‫حال امشب تنعم فرو باید گذاشت‪ ،‬و این مایده از پیش بر باید داشت‪ ،‬که شرط میان من و این‬ ‫مطعوم بُعدالمشرقین است‪ ،‬و جمع میان من و این معلوم کالجمع بین ُ‬ ‫االخ َتین این انعام در‬ ‫حق من موجب تکدیر است و این طعام در نزد من علت تعزیر‪ ،‬من از آن قوم نیستم که به‬ ‫رب َن َظر ٍة ُدونها اَ َس ُ‬ ‫طمع دانه در دام آویزم‪ ،‬و از مالمت عاجل و غرامت آجل نپرهیزم ُف َّ‬ ‫الت‬ ‫و َر ُّب اُکلَ ٍة َتم َن ُع اَ َکالت‪.‬‬ ‫از پی آز و حرص و افزونی‬ ‫مخور از روی شهوت و دونی ‬ ‫از بسی لقمه های صابونی‬ ‫ ‬ ‫لقمه ای نان بود که دارد باز‬ ‫حاصل الحال بعدالمقال‪ ،‬آن بود که بر گرسنگی سه روزه صبر کردیم و طبع را بر قطع آن‬ ‫فایده و رفع آن مایده جبر‪ ،‬تخم صابری در سینه بکاشتیم و خوان و سفره از پیش برداشتیم‪،‬‬ ‫او‪ 6‬می رفت و دلهای غمناک و دیدهای نمناک همگان بر فتراک او‪...‬‬ ‫جان رآی شتاب کرد چون او بشتافت دل بر اثرش برفت چون روی بتافت‬ ‫(دنباله در شماره ی آینده)‬

‫توضیحات‪:‬‬ ‫‪ -1‬سکباج و سکباجیه‪ ،‬به کسر اول‪ :‬معرب "سکبا" است و آن آشی است که با بقوالت و‬ ‫سرکه پزند‪ ،‬و این مقامۀ ‪ 22‬از مقامات حمیدی است و مؤلف آن قاضی ابوبکر حمید الدین‬ ‫عمربن محمود بلخی متوفی به سال ‪ 559‬هجری است‪ .‬نقل از مقامات تصحیح شده ی آقای‬ ‫شمیم طبع تبریز – و این مقامه تقلید ناتمامی است از مقامه مضیریه بدیع الزمان که از‬ ‫شیرین ترین مقامات بدیعی است و ما زواید این مقامه را حذف کرده و آن را با نقطه گذاری‬ ‫جدید صورت طبیعی تری بیرون آورده ایم‪.‬‬ ‫‪ -2‬در نسخه‪ :‬فصل – و در حاشیه آن را پیکان معنی کرده اند – و نصل به معنی چوبه‬ ‫تیر است‪.‬‬ ‫‪ -3‬کذا – پرخار هم به نظر می رسد‪.‬‬ ‫‪ -4‬اینجا "را" زایده است که برای تأکید معنی "برای" و ضرورت شعر آمده است‪.‬‬ ‫‪ -5‬غرامت با فعل کردن که در قرینه ی اول آمده است مناسبت ندارد‪.‬‬ ‫‪ -6‬ضمیر "سکباج" را "او" آورده است‪.‬‬

‫رابطه ی ايميلی‬ ‫شعر طنزی از هادی خرسندی‬ ‫گله ميكرد ز مجنون ليلي‬ ‫كه شده رابطه مان ايميلي‬ ‫حيف از آن رابطه ي انساني‬ ‫كه چنين شد كه خودت ميداني‬ ‫عشق وقتي بشود داتكامي‬ ‫حاصلش نيست بجز ناكامي‬ ‫نازنين خورده مگر گرگ ترا‬ ‫برده يا دات نت و دات ارگ ترا‬ ‫بهرت ايميل زدم پيشترك‬ ‫جاي سابجكت نوشتم به درك‬ ‫به درك گر دل من غمگين است‬ ‫به درك گر غم من سنگين است‬ ‫به درك رابطه گر خورده ترك‬ ‫قطع آنهم به جهنم به درك‬ ‫آنقدر دلخور از اين ايميلم‬ ‫كه به اين رابطه هم بي ميلم‬ ‫مرگ ليلي نت و مت را ول كن‬ ‫همه را جاي ‪ OK‬كنسل كن‬ ‫آف (‪ )OFF‬كن كامپيوتر را جانم‬ ‫يار من باش و ببين من ‪ ON‬ام‬ ‫اگرت حرفي و پيغامي هست‬ ‫روي كاغذ بنويسش با دست‬ ‫نامه يك حالت ديگر دارد‬ ‫خط تو لطف مكرر دارد‬ ‫خسته از ‪ font‬و ز ‪ format‬شده ام‬ ‫دلخور از ِگر ِدلي @ (ات) شده ام …‬ ‫كرد ريپالي به ليلي مجنون‬ ‫كه دلم هست از اين سابجكت خون‬ ‫باشه فردا تلفن خواهم كرد‬ ‫هرچه گفتي كه بكن خواهم كرد‬ ‫زودتر پيش تو خواهم آمد‬ ‫هي مرتب به تو سر خواهم زد‬ ‫راست گفتي تو عزيزم ليلي‬ ‫ديگر از من نرسد ايميلي‬ ‫نامه اي پست نمودم بهرت‬ ‫به اميدي كه سرآيد قهرت‬

‫داستان کوتاه‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 30‬‬

‫در حيرت ميان رفتن و ماندن‬ ‫عبدالقادر بلوچ‬ ‫تخت فر ِد گلوله خورده‏ای بود‬ ‫روبروی تخت من‪ِ ،‬‬ ‫که بعد از من او را آورده بودند‪ .‬اما دکتر و‬ ‫پرستارها دور تخت من جمع‏شدند‪ .‬می‏دانستم که‬ ‫این عالمت خوبی نیست‪ .‬شخصی که به میخانه‬ ‫حمله کرد به هر کجای هرکس که می‏توانست چاقو‬ ‫را فرو کرده بود‪ .‬در نور کم میخانه صورتش‬ ‫را ندیدم اما سمت چپ سینه‏ام‪ ،‬درست زیر قلب‪،‬‬ ‫سوخت و بعد پیراهنم غرق خون شد‪.‬‬ ‫توان جواب دادن به سئواالت پرستاران را نداشتم‪.‬‬ ‫آنها فکر می‏کردند باز هم بیهوش شده‏ام‪ ،‬اما نشده‬ ‫بودم‪ .‬از شدت درد نمی‏توانستم چشمانم را باز کنم‪.‬‬ ‫مُسکن کاری نمی‏کرد‪ .‬از دیدن ماسک اکسیژن‪،‬‬ ‫سرم خون و سیم‏های مختلفی که به من وصل‬ ‫بودند و تجمع و توجه پرستارها ترسیدم که مبادا‬ ‫دیر شده باشد و به مرحلۀ خطرناکی رسیده باشم‪َ .‬سرم به دوران ‏افتاده بود‪ .‬تا يک لحظه‬ ‫خوابم می بُرد خواب می‏دیدم دارم از روی یک بلندی به پایین پرتاب میشوم‪ ،‬هراسان بیدار‬ ‫می‏شدم‪ .‬بدنم می‏سوخت و نفس کشیدن برایم مشکل شده بود‪.‬‬ ‫موقعی که مرا به این اطاق آوردند‪ ،‬نگاهم با نگا ِه پرستار زیبایی گره خورد‪ .‬نمی‏دانم چرا‬ ‫فکر کردم سرپرستار است‪ .‬شاید چون با کسی حرفی نمی‏زد و فقط به کار همه نظارت‬ ‫می‏کرد‪.‬‬ ‫نگاهش که می‏کردم به من لبخند می‏زد‪ .‬برای چند لحظه که اتاق خلوت شد‪ ،‬جلو آمد‪ .‬روی‬ ‫صورتم خم شد‪ .‬با انگشتانش‪ ،‬پلک‏هایم را باز کرد‪ .‬صورتش انگار توده‏ای بود از گلبرگ‪.‬‬ ‫دلم ضعف رفت‪ .‬نبضم را که گرفت‪ ،‬نفسم به شمارش افتاد و خندۀ او محو شد‪.‬‬ ‫عده‏ای با عجله به داخل اتاق آمدند‪ .‬کسی که به نظر می‏رسید دکتر باشد‪ ،‬به سایرین‬ ‫سوزن سرمی را‬ ‫دستورهایی داد‪ .‬فهمیدم که مرا به بخش دیگری منتقل می‏کنند‪ .‬پرستاری‬ ‫ِ‬ ‫که به من وصل بود بررسی کرد و چسب دیگری روی آن زد‪ .‬به اشارۀ سرپرستار دو مرد‬ ‫قوی که نفهمیدم از کجا پیدایشان شد‪ ،‬بلندم کردند و روی تخت دیگری گذاشتند‪ .‬دکتر و‬ ‫پرستارها به من چسبیدند و مرا می‏کشیدند که به تختم برگردانند‪ .‬اما لحظاتی بعد سرپرستار‬ ‫و آن دو مرد تختم را هل دادند و راه افتادیم‪.‬‬ ‫از سر و صداها فهمیدم که جلوی آسانسور ایستاده‏ایم‪ .‬تالش کردم چشمهایم را باز کنم‪ .‬کمی‬ ‫باز شدند‪ .‬نوری خیره کننده چشمانم را آزرد‪ .‬خورشید بود؟ پس چرا آنقدر نزدیک آمده بود؟‬ ‫راست تخت‪ ،‬کنارم ایستاده‬ ‫قبل از آنکه دوباره چشمانم بسته بشوند‪ ،‬دیدم سرپرستار‪ ،‬سمت‬ ‫ِ‬ ‫است! دستش را گرفتم‪ .‬یخ بود‪ .‬یعنی آنقدر تب داشتم؟‬ ‫مردی داد زد‪:‬‬ ‫ "گفتم به خانواده‏اش زنگ بزنید‪".‬‬‫از خودم پرسیدم‪ :‬به خانوادۀ چه کسی؟ نکند منظورش خانوادۀ من باشد!‬ ‫یخ سرپرستار هنوز در دستم بود‪ .‬برای دیدنش چشم گشودم‪ .‬دستش را جلوی نور‪،‬‬ ‫دست ِ‬ ‫حایل کرد و در چشمانم خیره شد‪ .‬محو زیباییش شدم‪ .‬آهسته و پر از کرشمه و ناز پرسید‪:‬‬ ‫ برویم؟‬‫مگر می‏شد که نروم؟ با این که می‏دیدم روی تخت‪ ،‬دراز کشیده‪ ،‬جا مانده‏ام‪ ،‬با او راه‬ ‫حیرت میان ماندن و رفتن بودم که پدر و مادرم را دیدم که پریشان و دوان دوان‬ ‫افتادم‪ .‬در‬ ‫ِ‬ ‫می‏آمدند‪ .‬آغوش باز کردم تا مادرم را در بغل بگیرم اما آنها مرا ندیدند و رفتند‪ .‬ترسیدم‪.‬‬ ‫ایستادم‪ .‬به پدر و مادرم که با عجله به سمت اتاقی پیش می‏رفتند نگاه کردم‪ .‬خواستم از‬

‫پر خیالش نبود و اشاره می‏کرد که به دنبالش‬ ‫سرپرستار‪ ،‬بپرسم که چرا آنها مرا ندیدند‪ .‬اما ِ‬ ‫بروم‪ .‬به عقب برگشتم‪ .‬به او گفتم‪:‬‬ ‫ نمیام!‬‫از صدای خودم‪ ،‬بیدار شدم‪ .‬اما دوباره همه چیز کمرنگ‏تر‏شد‪ .‬صداها آهسته تر شدند و‬ ‫کم کم تصویر دیگری رنگ گرفت‪ .‬سرم گیج ‏رفت‪.‬‏ داشتم می افتادم‪ .‬به هر طرف دست‬ ‫‏انداختم‪ .‬دستم به جایی بند نمی‏شد‪ .‬آخر‪ ،‬دست سردی دستم را گرفت‪ .‬محکم به او چسبیدم ‪،‬‬ ‫انگار پا به دنیای دیگری گذاشتم‪ .‬دوباره سرپرستار کنارم بود‪ .‬خیلی بیشتر از قبل زیبا و‬ ‫مهربان بود‪ .‬از من پرسید‪:‬‬ ‫ سرت باز هم گیج می‏رود؟‬‫جواب مثبت دادم‪ .‬دستم را گرفت‪ .‬هوس کردم ببوسمش‪ .‬درجا صورتش را جلو آورد‪.‬‬ ‫بوسیدمش‪ .‬حسی مثل جویدن یخ به من دست داد‪ .‬خندید و گفت‪ :‬بعد از مدتی این حس را‬ ‫هم نخواهی داشت‪.‬‬ ‫مانده بودم که به کجا دارم میروم؟‬ ‫کمی دقت کردم‪ .‬نمی‏فهمیدم که درد دارم یا ندارم‪ .‬فقط به سر پرستار خیره شده بودم‪ .‬هوس‬ ‫داشتم که ببوسمش‪ .‬زیر لب آهنگی زمزمه می‏کرد‪ .‬خوب گوش دادم‪ .‬می‏خواند‪:‬‬ ‫بوسه‏ات را نگه دار‪ ،‬میهمان منی‪ ،‬نوبت بوسیدن من است‪.‬‬ ‫میان رفتن و نرفتن مردد بودم‪ .‬تا آمدم چیزی بگویم تعادلم را از دست دادم و نزدیک بود که‬ ‫بیافتم‪ .‬سرپرستار دستم را گرفت و گفت‪ :‬آه‪ ،‬نه! برگشتم به صورتش نگاه کردم‪ .‬رنگش مثل‬ ‫گچ سفید شده بود‪ .‬لبهایش می‏لرزید‪ .‬دستم را محکم از دستش بیرون کشیدم و داد زدم‪ :‬نه‪.‬‬ ‫از فریاد خودم از خواب پریدم و چشم هایم را باز کردم‪ .‬حیرت کردم‪ .‬هنوز در اتاق‪ ،‬روی‬ ‫تختم دراز کشیده بودم‪ .‬دکتر و چند پرستار باالی سرم بودند‪ .‬دکتر حالم را پرسید‪ .‬خواستم‬ ‫بگویم که خوبم اما از ذوق و شوقی مبهم اشک در دیدگانم دوید‪ .‬سرم را تکان دادم‪ .‬دکتر‬ ‫لبخندی زد و گفت‪ :‬نزدیک بود تو را از دست بدهیم‪.‬‬ ‫بعدها فهمیدم که چند روز گذشته بود‪ .‬فرد گلوله خورده را سرپرستار زیبایی که تالش کرده‬ ‫بود مرا ببرد با خودش برده بود‪ .‬فهمیدم که او همان کسی بود که در میخانۀ وسط شهر به‬ ‫ما حمله کرده بود‪.‬‬

‫شعر امروز‬ ‫ ‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 31‬‬

‫شعری از آيدا عميدی‬

‫با تو نه‬ ‫با برج مراقبت حرف می زنم‬ ‫نشانم بده آن طوفانی را که پشت رشته کوه های سیاهت پنهان کرده ای‬ ‫نشانم بده دره هایت را‬ ‫و میل جنون آمیزت را به آتش زدن‬ ‫به غرق کردن‬ ‫به من‪...‬‬ ‫با تو نه‬ ‫با برج مراقبت حرف می زنم‬ ‫این ماه تلخی که با پاهای بریده از آسمانی به آسمان دیگر می پرد منم‬ ‫اینکه کوه هایت را به غبار بدل می کند‬ ‫دره هایت را به بوی علف می آمیزد‬ ‫و از شعله های تنت آب روان می سازد‬ ‫نشانم بده آن راهی را که به تو ختم می شود‬ ‫برج مراقبت‬ ‫قلبم تند می زند‬ ‫دستم شکل چاقو گرفته‬ ‫هوای بریدن دارد‬ ‫و این موجی که صدای مرا به تو می رساند از بیم مرگ می لرزد‬ ‫عزیزم‬ ‫با تو حرف می زنم‬ ‫اجازه ی فرود می خواهم‬ ‫آتش به استخوان مسافران رسیده است‬

‫دوشعر از مصطفا فخرايی‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫چرا دلم را‬ ‫در جریان رنگ آمیزی آب‌‌ها نگذارم‬ ‫و به ترمیم پوست ترکیده‌‌ام نپردازم‬ ‫دریا هم‬ ‫دلش به حال خودش موج می‌‌زند‬ ‫نبض جهان‬ ‫به موسم عقربه‌‌های دست تو می‌‌وزد‬ ‫حرارت لب‌‌هایم پایین نمی‌‌آید و‬ ‫به پرده‌‌های آویخته بر غروب‬ ‫رنگ مویی پریشان است‬

‫با همین کفش‌‌ها راه افتادم‬ ‫از خمیدگی پل ها گذشتم و از همین همین ها‬ ‫ایستادم کنار صخره‌‌ای‬ ‫با حباب های بی حوصله‬ ‫خودم را دیدم ‪ :‬خودم دیدم‬ ‫وزش باد در خطوط صدایم‬ ‫شن‌‌ها دور مرگم حلقه می زدند‬ ‫دیگر‬ ‫هیچ خاطره‌‌ای صخره‌‌ی تازه را نجات نمی‌‌داد‪.‬‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 32‬‬

‫آن‌ها که گفتند "نه"!‬ ‫نوشته‌ای از امبرتو اکو درباره مطبوعات‬ ‫با عنوان "دشمن مطبوعات"‬ ‫اومبرتو اکو فیلسوف نامدار‪ ،‬استاد دانشگاه و برجسته ترین نشانه شناس معاصر بود‪.‬‬ ‫او در دانشگاه بولونیا و دیگر دانشگاه های جهان به تدریس پرداخت‪ .‬در جهان ادبیات‬ ‫با آفریدن «به نام گل سرخ» خوش درخشید‪.‬‬ ‫نزدیک به پنجاه سالگی اکو این داستان بلند را نگاشت که با اقبالی فراوان رویارو شد‬ ‫و به زبانهای گوناگون ترجمه شد و نشر یافت و میلیون ها نسخه از آن به فروش رسید‪.‬‬ ‫اکو در مباحث و مسایل اجتماعی نیز قلم می زد و زمانی هر هفته در مجله «اسپرسو»‬ ‫یادداشتی می نوشت‪:‬‬ ‫در زمان صدارت «برلوسکونی» سخت با وی به نبرد پرداخت و گفت برلوسکونی‬ ‫هم همچون هیتلر با آرای هدایت شده به قدرت رسیده است‪ .‬وی آن چنان که در این‬ ‫یادداشت با عنوان «دشمن مطبوعات» آمده‪ ،‬به روشنی اندیشه ی خویش را بیان می‬ ‫دارد‪ .‬این یادداشت یکی از نوشته های اجتماعی او درباره ی مطبوعات است‪.‬‬ ‫غالمرضا امامی‬ ‫می تواند از بدبینی دوران‬ ‫کهن سالی باشد و یا از‬ ‫روشن بینی ای که انسان‬ ‫در گذر زمان به دست‬ ‫می آورد‪ .‬به هر حال‬ ‫وقتی که مجله ی ایتالیایی‬ ‫«اسپرسو» از من پرسید‬ ‫که آیا مایلم در دفاع از‬ ‫آزادی مطبوعات‪ ،‬در‬ ‫ایتالیا یادداشتی بنویسم‬ ‫برخوردم تردیدآمیز بود‪.‬‬ ‫وقتی که آزادی مطبوعات‬ ‫به حامی نیاز داشته باشد‬ ‫معنای خوبی برای جامعه‬ ‫و مطبوعات آن جامعه‬ ‫ندارد‪ .‬در یک جامعه ی‬ ‫سالم نیازی به دفاع از آزادی مطبوعات نیست‪ ،‬چرا که هیچ کس در خواب هم در‬ ‫اندیشه ی محدود کردن آن نیست‪.‬‬ ‫این اولین دلیل از دالئل بسیار تردید من است‪.‬‬ ‫در ایتالیا تنها نخست وزیر «سیلویو برلوسکونی» مسئله نیست‪ .‬از زمان سیاستمدار‬ ‫رومی «کاتیلینا» تا به امروز ملت ایتالیا مجبور به تحمل یک صف طوالنی از‬ ‫سیاستمداران فرهمند بی مالحظه بوده است‪ .‬سیاستمدارانی که امور دولتی برای آنها‬ ‫به اندازه ی نیازهای شخصیشان اهمیت نداشته و هر کدام از آنها چارچوب قدرت خود‬ ‫را بی هیچ مالحظه ای گسترش داده اند‪ .‬در این مسیر مجلس‪ ،‬قوه ی قضاییه و قانون‬

‫اساسی را لگدمال کرده اند‪ .‬خودی ها از امتیاز بهره مند گردیده و بدکاره ها نیز گه گاه‬ ‫از امتیاز بی نصیب نمانده اند!‬ ‫در این روند‪ ،‬منافع عمومی متکبرانه با عالقه های شخصی یکسان قلمداد می شوند‬ ‫البته آنها همیشه قادر نیستند قدرت خود را آنچنان که دوست دارند گسترش بدهند‪،‬‬ ‫چراکه جامعه مانع آنهاست‪ .‬اما وقتی که به هر حال موفق می شوند‪ ،‬چرا ما می بایستی‬ ‫از آنها گله مند باشیم و نه از جامعه ای که اجازه می دهد چنین افرادی تا این حد پیش‬ ‫بروند‪.‬‬ ‫مادرم داستانی برای من تعریف کرد که من هیچگاه آن را از یاد نمی برم‪:‬‬ ‫مادرم در بیست سالگی منشی یک نماینده ی «لیبرال» مجلس شد‪ .‬من در این جا بر‬ ‫روی کلمه ی لیبرال تاکید می کنم‪ .‬در روز به قدرت رسیدن موسولینی آن نماینده به‬ ‫مادرم می گوید؛ شاید این مرد موفق شود کمی نظم در ایتالیا برقرار کند‪ .‬فاشیسم در‬ ‫ایتالیا تنها توسط موسولینی حاکم نشد‪ ،‬بلکه توانست به دلیل نااستواری و سستی کسانی‬ ‫مثل رئیس مادر من گسترش بیابد‪.‬‬ ‫بنابراین بی حاصل است همه چیز را در برلوسکونی متمرکز کنیم که فقط در پی‬ ‫معامالت خویش است‪ .‬این اکثریت ملت ایتالیاست که در سازماندهی اعتراض سستی‬ ‫و اهمال کرده است‪ .‬اعتراض علیه تضاد منافع با سیاستمدارانش‪ ،‬اعتراض علیه رژه‬ ‫ی غیرنظامیان مسلح در خیابان ها‪ ،‬اعتراض علیه تصویب قانون آلفانو و قانونی که‬ ‫به چهارتن از اعضاء دولت امکان می دهد تا زمانی که مصدر کار هستند از تعقیب‬ ‫قضایی مصون باشند‪ .‬این ملت ایتالیا است که اگر رئیس جمهور مخالفت خود را بیان‬ ‫نکرده بود محدویت (موقتی) آزادی مطبوعات را هم به راحتی می پذیرفت‪.‬‬ ‫گذشته از این اگر کلیسای کاتولیک در این بحث عمومی دخالت نمی کرد‪ ،‬ملت بدون درنگ‬ ‫ً‬ ‫احتماال با حدی از تبانی پنهانی امر مسلم بهره مندی برلوسکونی از خدمات بدکاره ها‬ ‫حتی‬ ‫را هم می پذیرفت‪.‬‬ ‫البته این موضوع به هر حال به زودی فراموش خواهد شد چرا که بسیاری از ایتالیایی ها‪،‬‬ ‫حتی کاتولیک های متدین هم گه گاهی خود به چنین اعمالی دست می زنند‪.‬‬ ‫بنابراین من چرا باید درباره ی این وضعیت نگران کننده مقاله ای بنویسم و مجله ای برای‬ ‫آن حق الزحمه بپردازد؟‬ ‫این نوشته را کسانی خواهند خواند‪ ،‬کسانی که با خطراتی که دموکراسی را تهدید می‬ ‫کند آشنا هستند‪ ،‬اما حاضرند تا زمانی که جیره ی روزانه خود را از برنامه های بی‬ ‫محتوای تلویزیون دریافت می کنند چنین وضعیتی را بپذیرند‪ .‬همان کسانی که در اصل‬ ‫چیزی درباره آبروریزی های روابط جنسی سیاستمداران نمی دانند‪ .‬برلوسکونی تقریباً‬ ‫تمام فرستنده های تلویزیون ایتالیا را تحت کنترل دارد و آنها درباره ی این افتضاحات هیچ‬ ‫گزارشی پخش نمی کنند‪.‬‬ ‫بنابراین چرا باید این زحمت را پذیرفت؟ دلیلش روشن است‪.‬‬ ‫در سال ‪ ۱۹۳۱‬حکومت فاشیستی ایتالیا تمامی استادان دانشگاه ها را که در آن زمان‬ ‫تعدادشان ‪ ۱۲۰۰‬تن بود‪ ،‬مجبور کرد که نسبت به رژیم سوگند وفاداری یاد کنند‪.‬‬ ‫تنها دوازده تن از آنها (یعنی یک درصد) از این کار سرباز زدند و بی کار شدند – گاهی‬ ‫از چهارده تن امتناع کننده سخن گفته می شود – همین که آگاهی‪ ،‬در این زمینه این چنین‬ ‫ناروشن است نشانه ای است که مسئله در آن زمان چه قدر کم اهمیت تلقی می شده است‪.‬‬ ‫شاید به توصیه ی افرادی مانند «پال لیمرو تولیاتی» یکی از فعالین چپ و یا «بندتوکروچه»‬ ‫فیلسوف خیلی ها سوگند وفاداری یاد کردند تا بتوانند به تدریس ادامه بدهند و برخی از آنها‬ ‫بعدها در دوران پس از جنگ از مهره های مهم مبارزه ی ضد فاشیستی شدند‪.‬‬ ‫ً‬ ‫کامال خوب و شرافتمندانه ای داشتند‪.‬‬ ‫شاید آن ‪ ۱۱۸۸‬تنی که سوگند وفاداری یاد کردند دالیل‬ ‫اما آن دوازده تنی که امتناع کردند و از سوگند سرباز زدند آبروی دانشگاه و بی شک‬ ‫آبروی کشور را نجات دادند‪.‬‬ ‫از این رو ضروری است که گاهی امتناع کنیم‪ ،‬حتی اگر تأثیر چندانی نداشته باشد‪ .‬در این‬ ‫صورت دست کم نسل بعدی می داند بودند کسانی که سر باز زدند‪ ،‬امتناع کردند و همکاری‬ ‫نکردند‪( .‬منبع‪ :‬مجله ی آزما ‪ -‬شماره ‪)107‬‬

‫موسيقی‬ ‫گزينش مطلب برای بخش موسیقی از "استاد شاملو"‪،‬‬ ‫مدرس برجسته ی ویولن‬ ‫نوازنده و ّ‬

‫عارف قزوينی موسيقيدان و آزاديخواه بزرگ‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 33‬‬ ‫است‪ ۳ .‬تصنیف سازی که نامشان در تاریخ جاودانه است (شیدا‪ ،‬عارف‪ ،‬جاهد) دارای این‬ ‫خصوصیات بوده اند‪.‬‬ ‫عارف خود در این خصوص می گوید‪:‬‬ ‫طبیعت هنر داد بر من چهار‬ ‫که آن چار در صفحه روزگار‬ ‫ندادت و ندهد از این پس دگر‬ ‫به تنهایی آن چار بر یک نفر‬ ‫عارف در این دو بیت اشاره به‬ ‫شعر‪ ،‬آهنگ‪ ،‬صدا و خط خود‬ ‫دارد ‪ .‬بنا به نوشته سیدهادی‬ ‫حائری تولد عارف حدود سال‬ ‫‪ ۱۳۰۰‬ه ‪.‬ق در شهر قزوین بوده‬ ‫است‪« .‬چایکین» خاورشناس‬ ‫روسی‪ ،‬تولد عارف را در سال‬ ‫‪ ۱۲۹۵‬ه ‪.‬ق و محمد هزار که‬ ‫دوست عارف بوده در حدود‬ ‫سال ‪ ۱۲۹۷‬ه ‪.‬ق ذکر می کند‪.‬‬ ‫در دیوان عارف به نقل از یکی‬ ‫از سیاستمداران آمده است‪:‬‬ ‫«بیچاره عارف را ‪ ۲‬چیز‬ ‫نابود و از زندگی ساقط کرد به‬ ‫طوری که سر به کوه و بیابان‬ ‫گذاشته بود و کمتر در مجالس عمومی دیده می شد‪ .‬آن دو چیز یکی مرگ کلنل بود‬ ‫(محمدتقی خان پسیان) و دیگری ضربه عارف نامه ایرج چنان کاری و عمیق بود که عارف‬ ‫می گفت‪ :‬توهین ایرج مرا پیر کرده است و باالخره هم مرا خواهد کشت‪».‬‬ ‫عارف اولین تصنیف خود را در ‪ ۱۸‬سالگی ساخت‪.‬‬ ‫دکتر باستانی پاریزی در کتاب حماسه کویر در مورد تاثیر صدا و سحر آواز عارف نوشته‬ ‫است‪« :‬آقای دکتر عیسی صدیق روایت می کرد وقتی عارف قزوینی در یک مجمع خیریه‬ ‫در الله زار کنسرتی می داد (قبل از کودتای‪ )۱۲۹۹‬چنان جمعیت را مسخر کرده بود که‬ ‫اگر فرمان میداد بروید فالن جا را خراب کنید همه راه می افتادند‪».‬‬

‫عالوه بر محتوا و جنبه های توامان تغزلی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬سیاسی و حماسی‪ ،‬تصانیف عارف به‬ ‫لحاظ ساختار نیز از یک بافت ملودیک غنی برخوردارند و خود عارف معتقد بود تصنیف‬ ‫نباید تحریر داشته باشد تا مردم عادی هم بتوانند آن را بخوانند‪.‬‬ ‫از سوی دیگر آنچه اهمیت عارف را بیشتر می نمایاند‪ ،‬دوره زمانی ساخت تصانیف اوست‪.‬‬ ‫از زمان صفویه به بعد سنت آهنگسازی و ساخت تصنیف رو به افول گذارده و تقریبا‬ ‫فراموش شده بود‪ .‬خودش می گوید‪ « :‬نه تنها فراموشم نخواهد شد‪ ،‬بلکه معاصرین دوره‬ ‫انقالب نیز هیچ وقت از خاطر دور نخواهند داشت که وقتی من شروع به ساختن تصنیف و‬ ‫سرودهای ملی و وطنی کردم مردم خیال می کردند تصنیف برای دربار و گربه شاه شهید‬ ‫عارف قزوینی‪ ،‬اگر نه مهم ترین که از تاثیرگذارترین و جریان سازترین موسیقیدانان (ناصر الدین شاه) است‪».‬‬ ‫یکصد سال اخیر در تاریخ موسیقی ایران است‪.‬‬ ‫ارشد طهماسبی‪ ،‬نوازنده تار که تصانیف او را گردآوری و منتشر کرده می نویسند‪ :‬در کتاب روزشمار تاریخ ایران تالیف باقر عاقلی آمده است‪:‬‬ ‫«عارف را می توان حساس ترین‪ ،‬مردمی ترین و با ذوق ترین آهنگساز تاریخ موسیقی «در روز ‪ ۲‬بهمن عارف قزوینی شاعر بزرگ معاصر در همدان و ‪ ۵۲‬سالگی درگذشت‪».‬‬ ‫ایران محسوب کرد‪ .‬آثار او جاودانه و در خاطره ها نقش بسته است‪ .‬یکی از علل عمده بر سنگ مزار عارف تاریخ وفات ‪ ۱۳۱۲‬شمسی ذکر شده است‪( .‬جام جم)‬ ‫زیبایی تصنیف های او این است که خود هم شاعر و هم آهنگساز تصنیف هایش بوده‬ ‫‪---------------------------------------‬‬

‫بهداشت و تندرستی‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 34‬‬

‫اضطراب سالمتی 'احتمال بيماری قلبی را افزايش می‌دهد'‬ ‫ِ‬ ‫پژوهشگران نروژی پس از اینکه هفت هزار نفر را در طول ده سال از نظر اضطراب‬ ‫سالمتی زیر نظر داشتند به این نتیجه رسیدند که این نوع اضطراب احتمال بیماری‌های‬ ‫قلبی را افزایش می‌دهد‪.‬‬ ‫تاثیر اضطراب بر افزایش احتمال بیماری‌های قلبی پدیده‌ای شناخته شده است اما پژوهشگران‬ ‫نروژی اکنون می‌گویند که اضطراب سالمتی ممکن است از اضطراب عمومی تاثیر منفی‬ ‫بیشتری بر سالمت قلب داشته باشد‪ .‬برخی متخصصان قلب معتقدند کسانی که دچار‬ ‫اضطراب سالمتی هستند‪ ،‬بهتر است با پزشک مشورت کنند‪.‬‬ ‫اضطراب سالمتی بنا به تعریف‪ ،‬اشتغال ذهنی دائم با نگرانی از یک بیماری جدی و‬ ‫مراجعه فوری به پزشک است‪ ،‬بدون اینکه عالئم بیماری واقعی وجود داشته باشند‪.‬‬ ‫کسانی که در این پژوهش شرکت کردند همگی متولد سال‌های ‪ ١٩٥٣‬تا ‪ ١٩٥٧‬بودند و‬ ‫پرسش‌نامه‌ای را درباره سالمتی‪ ،‬نحوه (سبک) زندگی‪ ،‬تحصیالت خود پر کردند و وزن و‬ ‫فشارخون آنها مرتبا بین سال‌های ‪ ١٩٩٧‬تا ‪ ١٩٩٩‬اندازه‌گیری شد‪.‬‬ ‫میزان اضطراب آنها هم با یک شیوه شناخته شده به نام ضریب وایتلی ارزیابی شد‪.‬‬ ‫پژوهشگران سپس با استفاده از آمار ملی‪ ،‬وضعیت سالمت‪ ،‬بستری در بیمارستان یا مرگ‬ ‫این افراد را تا سال ‪ ٢٠٠٩‬بررسی کردند‪.‬‬ ‫از این هفت هزار نفر‪ ٢٣٤ ،‬نفر (‪ ٣/٣‬درصد) در این محدوده زمانی یا دچار سکته قلبی‬ ‫یا دچار حمالت آنژین صدری بودند‪ .‬حتی با در نظر گرفتن دیگر عوامل زمینه‌ساز‬ ‫بیماری‌های قلبی باز هم بروز بیماری قلبی در کسانی که اضطراب سالمتی داشتند دو برابر‬ ‫دیگران بود‪ ،‬و هر چه این اضطراب بیشتر بود‪ ،‬احتمال بیماری‌های قلبی هم بیشتر بود ‪.‬‬ ‫دکتر لین ایدن برگ سرپرست این پژوهش می‌گوید‪" :‬پژوهش ما به این نکته اشاره می‌کند‬ ‫که ویژگی‌های رفتاری کسانی که اضطراب سالمتی دارند‪ ،‬مثل پایش و چک کردن مرتب‬ ‫عالئم خود‪ ،‬احتمال بیماری قلبی را کاهش نمی‌دهد‪".‬‬ ‫"این یافته‌ها پزشکان را بر سر دوراهی قرار می‌دهد که آیا بر خالف دانسته‌های جدید به‬ ‫بیمار اطمینان خاطر بدهند که عالئم اضطراب آنها نشانه بیماری قلبی نیست یا اینکه بگویند‬ ‫این اضطراب به مرور زمان احتمال بیماری رگ‌های قلب را افزایش می‌دهد‪".‬‬ ‫امیلی ریو پرستار متخصص بیماری‌های قلبی در بنیاد قلب بریتانیا می‌گوید‪" :‬اینکه مردم‬ ‫وقتی فکر می‌کنند حالشان خوب نیست نگران شوند کامال طبیعی است‪".‬‬ ‫"اما استرس و اضطراب ممکن است باعث عادت‌های ناسالمی مثل سیگار کشیدن یا بد غذا‬ ‫خوردن شود که این خود‪ ،‬احتمال بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد‪".‬‬ ‫"با اینکه ما نمی‌دانیم نگرانی درباره سالمتی مستقیما باعث افزایش احتمال سکته قلبی‬ ‫می‌شود اما کاهش اضطراب غیرضروری می‌تواند برای سالمتی مفید باشد‪".‬‬ ‫"اگر اضطراب سالمتی دارید‪ ،‬با پزشک مشورت کنید‪bbc " .‬‬

‫خطری به نام کلسترول بد‬ ‫بدن ما به کلسترول نیاز دارد‪ ،‬اما افزایش میزان کلسترول خون‪ ،‬آن هم از نوع "بد" آن‬ ‫خطر ابتال به بیماری‌های قلبی و حمله‌های قلبی و مغزی را افزایش می‌دهد و کاهش نوع‬ ‫"خوب" آن نیز همین تاثیرات منفی را به همراه دارد‪.‬‬ ‫کلسترول نوعی مولکول از دسته چربی‌ها و نقش اصلی آن انعطاف‌بخشی و داد استحکام‬ ‫به سلول‌هاست‪ .‬کلسترول در بیشتر بافت‌های بدن به‌ویژه بافت کبد وجود دارد و نقش مهمی‬ ‫در استحکام غشای سلولی و نیز تولید هورمون‌هایی چون کورتیزول و یا استروژن ایفا‬ ‫می‌کند‪ .‬دو سوم کلسترول در سلول‌های کبد و یا روده تولید می‌شود و یک سوم آن از طریق‬ ‫مواد غذایی به بدن راه می‌یابد‪ .‬کلسترول در خون حل نمی‌شود بلکه به وسیله ناقلینی به‌نام‬ ‫"لیپوپروتئین" در بدن جابه‌جا می‌شود‪.‬‬ ‫ال‌دی‌ال و اچ‌دی‌ال‬ ‫لیپوپروتئین‌ها دو نوع هستند‪" :‬ال‌دی‌ال" و "اچ‌دی‌ال"‪ .‬لیپوپروتئین ال‌دی‌ال که در اصطالح‬ ‫به آن "کلسترول بد" می‌گویند روی دیواره رگ‌ها می‌نشیند و موجب تشکیل پالک کلسترول‬ ‫می‌شود‪ .‬پالک کلسترول به مرور زمان موجب ضخیم شدن دیواره رگ‌ها و نازک و تنگ‬ ‫شدن مجرای عبور خون می‌شود‪ .‬لیپوپروتئین اچ‌دی‌ال که به آن "کلسترول خوب" می‌گویند‬ ‫دیواره شریان‌ها را از کلسترول پاک و از انتقال آن به کبد جلوگیری می‌کند‪ .‬هنگامی که‬ ‫میزان ال‌دی‌ال از اچ‌دی‌ال باالتر باشد خطر انسداد عروق یا تصلب شرائین وجود دارد‪ ،‬در‬ ‫حالی‌که چنانچه میزان آن نسبت به اچ‌دی‌ال پائین‌تر باشد برای بدن مفید است‪.‬‬ ‫عواملی چون مصرف سیگار و الکل و همچنین کم‌تحرکی و استرس در افزایش کلسترول‬ ‫بد در خون نقش دارند‪.‬‬ ‫عوارض افزایش کلسترول‬ ‫به نظر دکتر ژان‪-‬میشل لوسرف‪ ،‬رئیس بخش تغذیه انستیتو پاستور در شهر لیل فرانسه‬ ‫مهم‌ترین خطر افزایش کلسترول‪ ،‬بروز بیماری‌های قلبی‪-‬عروقی و نیز حمله‌های مغزی‬ ‫است‪ .‬افزایش کلسترول خون هم براى زنان و هم براى مردان مضر است‪ ،‬اما هورمون‬ ‫زنانه استروژن از زنان در برابر عوارض بد کلسترول محافظت مى‌کند‪ .‬ميزان استروژن‬ ‫خون در زنان پس از يائسگى کاهش و در نتیجه ‌عوارض بد کلسترول افزايش مى‌يابد‪.‬‬

‫از‌این‌رو زنان بايد به‌ويژه پس از يائسگي‪ ،‬مواظب میزان کلسترول خون خود باشند‪.‬‬ ‫افزایش کلسترول باعث بروز "تنگی عروق محیطی" مانند شریان‌های دست و‌پا می‌شود که‬ ‫از عوارض آن درد شدید در این نقاط است‪ .‬از دیگر عوارض افزایش کلسترول خون ابتال‬ ‫به کبد چرب است زیرا کبد در معرض مستقیم رسوب چربی‌های اضافه خون قرار دارد‪.‬‬ ‫روش‌های درمانی کلسترول‬ ‫کارشناسان عالوه بر درمان‌های دارویی چون "استاتین" بر اهمیت نقش تغذیه در کاهش‬ ‫کلسترول تاکید می‌کنند‪ .‬استاتین یکی از داروهای کاهش‌دهنده کلسترول خون است که‬ ‫ی می‌دهد را متوقف می‌کند‪.‬‬ ‫واکنش‌های شیمیایی که در کبد برای تولید کلسترول رو ‌‬ ‫دکتر لوسرف معتقد است با انتخاب صحیح رژیم غذایی و تحرک کافی می‌توان از افزایش‬ ‫میزان کلسترول در خون جلوگیری کرد‪ :‬مصرف مواد غذایی فیبردار‪ ،‬میوه‌جات و‬ ‫سبزی‌جات‪ ،‬آنتی اکسیدان‌ها‪ ،‬امگا ‪ ،۳‬گوشت سفید به جای گوشت قرمز‪ ،‬مواد لبنی کم‌چرب‪،‬‬ ‫کاهش مصرف قند و شکر و پرهیز از خوردن غذاهای حاوی چربی‌های اشباع شده مثل‬ ‫فست‌فودها از بهترین روش‌های جلوگیری از تراکم چربی در خون هستند‪.‬‬ ‫از نظر کارشناسان آمریکایی علم تغذیه حذف صبحانه از وعده‌های غذایی موجب تولید‬ ‫کلسترول نوع بد در خون می‌شود‪ .‬افرادی که برای کاهش وزن‪ ،‬صبحانه را از برنامه‬ ‫غذایی خود حذف می‌کنند در بلند مدت بیش از دیگران در معرض خطر ابتال به چربی‬ ‫خون‪ ،‬اضافه وزن و بیماری‌های قلبی‪-‬عروقی قرار می‌گیرند‪.‬‬ ‫پزشکان و کارشناسان ورزش را روش ثابت‌‌شده‌ای برای کاهش کلسترول خون‪ ،‬افزایش‬ ‫کلسترول اچ‌دی‌ال و کاهش کلسترول ال‌دی‌ال می‌دانند‪ .‬پیاده‌روی بهترین روش برای کنترل‬ ‫و کاهش کلسترول است و مدت و سرعت آن به میزان اثربخشی آن می‌افزاید‪ .‬نکته مهم‬ ‫گنجاندن آن در برنامه‌ریزی‌های روزانه است‪)dw.com( .‬‬

‫دانش و فن‬ ‫مارها قبال پا داشتند!‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 35‬‬

‫خواص «جادويی» زردچوبه‪ ،‬زنجبيل و هويج‬ ‫اگر فکر می‌کنید که غذاهای سالم را حتماً باید در فروشگاه‌های لوکس و با قیمت گزاف‬ ‫خرید‪ ،‬سخت در اشتباهید‪ .‬به گزارش نچرال نیوز‪ ،‬هویج‪ ،‬زردچوبه و زنجبیل اقالمی‌اند‬ ‫که با قیمت ارزان در دسترس همه ما هستند و هر سه سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هایی اند که‬ ‫برای مبارزه با بیمارهای مزمن و سخت‪ ،‬بسیار به کمک بدن می‌آیند‪.‬‬ ‫زردچوبه و زنجبیل خاصیت ضد التهاب دارند که نه تنها برای بیماری‌های مفصلی مثل‬ ‫آرتروز مفیدند بلکه در بهبود حال بیماران مبتال به بیماری‌های قلبی و عروقی ‌‪ ،‬قند و حتی‬ ‫سرطان موثرند ‪ .‬بیماری‌های مزمن از این دست می‌توانند باعث ایجاد درد در بدن شوند‪.‬‬ ‫هم زنجبیل و هم زردچوبه ضد دردهای طبیعی قوی هستند‪.‬‬ ‫زنجبیل‬

‫پژوهش ها بر روی فسیلی ‪ ۹۵‬میلیون ساله نشان داده اند که مارها در گذشته پا داشتند‪.‬‬ ‫این پژوهش ها این فرض که مارها از نژاد مارمولک‌ها هستند را تقویت کرده و نشان‬ ‫می‌دهد که مارها در روند تکامل به مرور پاهای خود را دست دادند‪.‬‬ ‫مطالعات بر روی فسیلی ‪ ۹۵‬میلیون ساله از ماری به نام ‪Eupodophis descouensi‬‬ ‫نشان داد که این مار از پاهای پشتی (عقبی یا پسین) برخوردار بوده است‪.‬‬ ‫دانشمندان توانستند با کمک تصاویر بسیار دقیق سه بعدی توسط اشعه‌‌ی ایکس از این‬ ‫فسیل که از لبنان به دست آمده بقایای پاهای عقبی این مار را مشاهده کنند‪.‬‬ ‫به گفته الکساندرا هوسایا از مؤسسه‌ی پژوهشی ‪ ،MNHN / CNRS‬پاهای این مار‬ ‫شباهت زیادی به پاهای مارمولک دارند ‪ ،‬اما این مار از استخوانک یا قوزکی به طول‬ ‫حدود ‪ ۲‬سانتی‌متر برخوردار بوده و این نکته نشانگر آن است که پاها به مرور ناپدید‬ ‫شده‌اند‪.‬‬

‫زنجبیل که برای خاصیت ضد تهوع‬ ‫بودن و همینطور کمک به دستگاه‬ ‫گوارش بسیار معروف است‪،‬‬ ‫می‌تواند به عنوان یک داروی طبیعی‬ ‫ضدالتهاب و ضد درد هم عمل کند‪.‬‬ ‫همینطور برای درمان سردردهای‬ ‫ناشی از تنش و سینوس مؤثر است‪.‬‬ ‫به گزارش ساینس نیوز‪ ،‬پژوهش ها‬ ‫نشان داده است که عصاره زنجبیل‬ ‫در کاهش دردهای ناشی از ورم‬ ‫مفاصل (آرتروز) بسیار مؤثر است‪.‬‬ ‫همینطور از روغن و پماد زنجبیل می‌شود برای کاهش درد استفاده کرد‪ .‬پژوهشگران‬ ‫همچنین می‌گویند که از عصاره زنجبیل می‌شود در کاهش دردهای بیماران سرطانی‬ ‫استفاده کرد‪ .‬زنجبیل سلول‌های سرطانی را نابود می‌کند‪ ،‬در حالیکه سلول‌های سالم بدن‬ ‫دست نخورده باقی می‌مانند‪.‬‬ ‫زردچوبه‬

‫مانند زنجبیل‪ ،‬زردچوبه هم خاصیت ضد ورم و ضد درد قوی دارد‪ .‬زردچوبه ریشه گیاه‬ ‫کورکومین است که به علت وجود سه ماده شیمیایی در آن رنگ زرد دارد‪ .‬کورکومین و‬ ‫زردچوبه در قوی‌تر کردن دستگاه ایمنی بدن موثر است و از ریسک ابتال به بیماری‌های‬ ‫قلبی و سکته کم می‌کنند‪ .‬نتایج یک پژوهش که در سال ‪ ۲۰۱۳‬در ژاپن انجام شده‪ ،‬نشان‬ ‫می‌دهد که مصرف قرص‌های گیاه کورکومین به اندازه ورزش‌های سبک در پیشگیری‬ ‫از بیماری‌های قلبی و پیر شدن قلب مؤثر است‪ .‬زردچوبه همچنین خاصیت ضد سرطانی‬ ‫هم دارد‪ .‬اما خواص جادویی زردچوبه بیشتر از اینهاست‪ :‬پژوهشگران می‌گویند که‬ ‫مصرف زردچوبه ممکن است از ابتال به بیماری حواس‌پرتی (ناشی از پیری) بکاهد و‬ ‫حتی با آن مبارزه کند‪ .‬پژوهشی که در سال ‪ ۲۰۱۴‬انجام شد نشان می‌دهد که مصرف‬ ‫روزانه یک گرم زردچوبه باعث افزایش قدرت حافظه در افرادی می‌شود که در خطر‬ ‫ابتال به بیماری‌های حواس‌پرتی و آلزایمر هستند‪.‬‬

‫دانشمندان به این نتیجه رسیده‌اند که مارها پاهای خود را در روند تکامل از دست داده‌اند‪،‬‬ ‫چون از آنها کمتر استفاده کرده و به جای استفاده از پاها بیشتر به خزیدن در علف‌ها و‬ ‫بوته‌ها روی آورده‌اند‪.‬‬ ‫به گفته پاول تافورئا از مرکز اروپایی شتاب‌دهنده‌ی ذرات در شهر گرنوبل فرانسه‪ ،‬در‬ ‫این کار تحقیقاتی با استفاده از یک شتاب‌دهند‌ه‌ی ذره‌ای از همه‌ی جوانب این فسیل توسط‬ ‫اشعه‌ی ایکس عکس‌برداری شده است‪.‬‬ ‫به گفته‌ی وی‪ ،‬با استفاده از این تکنیک می‌توان بدون وارد آوردن صدمه به فسیل‬ ‫کوچکترین جزئیات را مشاهده کرد‪.‬‬ ‫گزارش این کار پژوهشی که از جمله به قلم پاول تافورئا نوشته شده در مجله‌ی علمی‬ ‫‪ The Journal of Vertebrate Paleontology‬به چاپ رسیده است‪)dw.com( .‬‬

‫هویج‬ ‫هویج بخورید و بیشتر زنده بمانید‪ .‬این سبزی ارزان و در دسترس سرشار از کاروتئید‬ ‫است که منبع غنی برای ویتامین ‪ A‬به‬ ‫شمار می‌رود‪ .‬در کنار کمک به نیروی‬ ‫بینایی‪ ،‬هویج می‌تواند در مبارزه با‬ ‫سرطان هم بسیار به کمک بیماران بیاید‪.‬‬ ‫همچنین پژوهش ها نشان داده که افرادی‬ ‫که در رژیم غذایی‌شان میزان باالیی از‬ ‫کاروتئید دارند‪ ،‬عمر طوالنی‌تری می‌کنند‪.‬‬ ‫ماده شیمیایی طبیعی دیگری که در هویج‬ ‫یافت می‌شود فال کارینو نام دارد و باعث کاهش ریسک شکل‌گیری تومور در بدن‬ ‫می‌شود‪( .‬رادیو فردا)‬

‫آموزش عکاسی‬ ‫گفتار دوازدهم‪ :‬نحوه ساخت "سين‌سيتی افکت" در فتوشاپ‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 36‬‬ ‫قسمت ‪Layers‬دایره‌ای به شکل سیاه و سفید ظاهر می‌شود‪ .‬روی آن کلیک و گزینه‌ سیاه‬ ‫& ‪Black‬‬ ‫و سفید را انتخاب کنید‪‪ White .‬‬

‫محمد خيرخواه‬ ‫در این گفتار به تشریح "سین‌سیتی افکت" در‬ ‫نرم‌افزار فتوشاپ می‌پردازیم‪ .‬افکتی که از‬ ‫طریق آن می‌توانید با تغییر رنگ یا سیاه و سفید‬ ‫کردن بخش‌هایی از عکس‪ ،‬سوژه اصلی را در‬ ‫نظر مخاطب برجسته‌تر جلوه داد‪.‬‬ ‫تا به حال شاید چشم‌تان به عکس‌هایی خورده‬ ‫باشد که به غیر از قسمت مشخصی از آنها‪،‬‬ ‫مابقی عکس‪ ،‬سیاه و سفید و یا کم‌رنگ‌تر از‬ ‫موضوع اصلی است‪ .‬در نرم‌افزار فتوشاپ می‌توان این حالت جالب را به دست آورد‪.‬‬ ‫پس از انتخاب این گزینه الیه‌ای جدید در قسمت ‪Layers‬باز می‌شود و رنگ عکس شما‬ ‫را هم به سیاه و سفید تغییر می‌دهد‪.‬‬

‫روش‌های مختلفی برای انجام این کار می توان به کار برد که من در اینجا یکی از‬ ‫آسان‌ترین آنها را توضیح خواهم داد‪.‬‬ ‫با انتخاب گرینه‌ ‪Brush tool‬چنان که در عکس پایین مشاهده می‌کنید و همین‌طور قرار‬ ‫دادن قسمت انتخاب رنگ به صورتی که در شکل مشخص است (سیاه در قسمت باال و‬ ‫سفید در قسمت پایین) می‌توانید شروع به رنگی کردن جاهایی کنید که دوست دارید در‬ ‫چشم مخاطب مهم‌تر و برجسته‌تر به نظر برسند‪.‬‬ ‫دو نکته مهم‬

‫ابتدا عکس‌تان را در فتوشاپ باز کنید و تغییراتی که می‌خواهید بر روی آن انجام دهید را‬ ‫اعمال کنید‪ .‬سپس گزینه‌ ‪Layers‬را از قسمت ‪Window‬در باالی منوی فتوشاپ انتخاب‬ ‫کنید و یا کلید (‪ )F7‬را روی کیبورد فشار دهید‪.‬‬

‫‪ )۱‬نسخه‌های گوناگون نرم‌افزار فتوشاپ‪ ،‬در برخی موارد با هم تفاوت‌هایی دارند‪ ،‬اما‬ ‫گرینه‌هایی که توضیح داده شد در تمامی فتوشاپ‌ها یافت می‌شود‪.‬‬ ‫‪ )۲‬برای پاک کردن قسمت‌های رنگی (که به اشتباه رنگ شده‌اند) کافی است همان‌طور‬ ‫که در شکل پایین می‌بینید‪ ،‬قسمت سیاه را در قسمت انتخاب رنگ به پایین و قسمت سفید‬ ‫را به باال ببرید‪.‬‬ ‫پس از باز کردن قسمت ‪ ،Layers‬همان‌طور که در عکس مشاهده می‌کنید‪ ،‬در پایین‬

‫(گفتار سيزدهم را در شماره ی آينده بخوانید)‬

Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 37

‫شبکه متخصصان ايرانی‬

‫رياضيات‬ ‫گزينش مطلب برای اين بخش از‪:‬‬ ‫عليرضا خاتون آبادی ‪ -‬ونکوور‬

‫نوبل فيزيک ‪ ٢٠١٦‬به پاس اثبات وجهی از عينيت رياضيات‬ ‫تأثير رياضيات بر شناخت بهتر مواد‬

‫از راست به چپ‪« :‬مایکل کاسترلیتز» «دونکان هالدین» «دیوید تولس»‬ ‫جایزه نوبل امسال را می‌توان مهر تأیید دیگری در امتداد سایر دستاوردهای فیزیک جدید‬ ‫بر عینیت دست‌کم برخی حوزه‌های ریاضیات محض تلقی کرد‪ .‬هرچند شاید هیچ‌گاه نتوان‬ ‫دریافت تا کجا می‌توان از تمهیدات ریاضیات محض برای تدوین فرضیات فیزیکی بهره‬ ‫جست‪ ،‬اما قدر مسلم‌ آنکه تا وقتی امکان اثبات تجربی این فرضیات وجود دارد‪ ،‬نباید حتی‬ ‫مسئله‌ای به سادگی هفت پل کونیگسبرگ را هم چیزی نامرتبط با جهان عینی و خالی از‬ ‫داللت‌هایی به زوایای ناپیدای آن تلقی کرد‪.‬‬ ‫بنابر تصمیم آکادمی سلطنتی علوم سوئد‪ ،‬نیمی از جایزه نوبل فیزیک امسال به «دیوید‬ ‫تولس»‪ 1‬از دانشگاه واشنگتن و نیم دیگر آن نیز مشترکا به «دونکان هالدین»‪ 2‬از دانشگاه‬ ‫پرینستون و «مایکل کاسترلیتز»‪ 3‬از دانشگاه براون‪ ،‬به پاس «کشفیات نظری‌شان مبنی‌بر‬ ‫وجود تغییر حالت‌های توپولوژیکی و حالت‌های توپولوژیکی ماده» تعلق یافت؛ مفاهیم‬ ‫نامأنوسی که کمتر کسی حتی نامشان را در خارج از دنیای فیزیک شنیده است‪ .‬در این‬ ‫مقاله می‌کوشم تا اهمیت دستاوردی را که نوبل فیزیک امسال به آن اهدا شد‪ ،‬در پرتو آن‬ ‫چشم‌اندازی که با کشف «حالت‌های توپولوژیک ماده» در برابر جامعه فیزیک و توسعا‬ ‫واقعیت فیزیکی گشوده شد‪ ،‬بیان کنم‪.‬‬

‫ورود به قلمرو بزرگ‌مقیاس‬ ‫نظریه کوانتوم پیامدهای بسیار شگفت‌انگیزی دارد که با تجربه‌های ما از زندگی‬ ‫روزمره سازگار نیست‪ .‬مثال به پدیده‌ای موسوم به «درهم‌تنیدگی کوانتومی» (‪quantum‬‬ ‫‪ )entanglement‬توجه کنید‪ :‬اگر در جریان یک فرایند فیزیکی‪ ،‬یک جفت‌ ذره تولید‬ ‫بشوند‪ ،‬برخی خصوصیات این دو ذره‪ ،‬مثال قطبشان یا بار الکتریکی‌شان‪ ،‬ضرورتا‬ ‫مخالف دیگری خواهد بود (مثال اگر بار الکتریکی یکی از این ذرات مثبت باشد‪ ،‬بار‬ ‫آن‌یکی‪ ،‬ضرورتا منفی است)‪ ،‬اما مادامی که محاسبه‌ای روی هیچ‌کدام از این ذرات‬ ‫صورت نپذیرفته‪ ،‬تعیین اینکه کدامشان از چه خصوصیتی برخوردار است‪ ،‬ممکن‬ ‫نیست‪ .‬ضمنا برای پی‌بردن به این دسته از خصوصیات این دو ذره‪ ،‬کافی‌ است که فقط‬ ‫ویژگی‌های یکی از آن دو ذره را محاسبه کنیم‪ ،‬چراکه خصوصیات ذره دیگر قاعدتا‬ ‫مخالف آن چیزی که به دست آورده‌ایم‪ ،‬خواهد بود‪.‬‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 38‬‬

‫اگرچه در نگاه اول این‌طور به نظر می‌رسد که خصوصیات مدنظر‪ ،‬تا پیش از انجام‬ ‫محاسبه عمال در ذرات وجود دارند و صرفا این ماییم که از آنها نامطلعیم‪ ،‬اما طبق‬ ‫سرراست‌ترین تعبیر از ریاضیات نظریه نوین کوانتوم‪ ،‬این «محاسبه» است که تعیین‬ ‫می‌کند آن ذرات چه خصوصیتی داشته باشند‪ .‬این به این معناست که چنانچه مثال بار‬ ‫الکتریکی ذره ‪ A‬منفی به دست بیاید‪ ،‬معنی آن این نخواهد بود که ما در آن واحد‬ ‫مثبت‌بودن بار ذره ‪ B‬را «دانسته‌ایم»‪ ،‬بلکه به این‌معناست که در آن واحد‪ ،‬ذره ‪ B‬بار‬ ‫مثبت را «کسب کرده است»‪.‬‬ ‫«آن واحد»‬ ‫نزدیک‌ترین تعبیری هم که در چارچوب فیزیک موجود می‌توان برای یک ِ‬ ‫یافت‪ ،‬سرعت نور است؛ به‌طوری‌که هیچ تأثیری قادر نیست یک مسافت معین را با‬ ‫سرعتی بیش از سرعت نور بپیماید‪ ،‬اما درخصوص جفت‌ذرات نام‌برده‪ ،‬آزمایش‌های‬ ‫فزاینده‌ای از اواخر دهه ‪ ١٩٧٠‬تاکنون حکایت از آن داشته که صرف‌نظر از میزان‬ ‫مسافت مابین جفت ذرات‪ ،‬تأثیر محاسبه در «آن واحد» بر ذره دیگر رقم خواهد خورد؛‬ ‫یعنی حتی سریع‌تر از سرعت نور‪ .‬ازهمین‌رو‌ هم این‌چنین ذراتی را به‌اصطالح ذرات‬ ‫«درهم‌تنیده» (‪ )entangled‬می‌نامند‪.‬‬ ‫پدیده درهم‌تنیدگی کوانتومی تاکنون موثق‌ترین معیار برای تعیین محدوده تأثیر قوانین‬ ‫نظریه نوین کوانتوم بوده است‪ ،‬چراکه با افزایش‌دادن فاصله بین ذرات درهم‌تنیده (یا‬ ‫افزودن بر تعداد آنها) می‌توان رفته‌رفته مقیاس‌های جهان میکروسکوپیک را پشت‌سر‬ ‫گذاشت و دید که این پدیده‌ها تا کجا به شگفت‌زدگی فیزیک‌دانان ادامه می‌دهند‪.‬‬ ‫امروزه طوالنی‌ترین رکورد تأثیر بالواسطه ذرات در جریان پدیده درهم‌تنیدگی‬ ‫کوانتومی‪ ،‬عدد سرسام‌آور ‪ ١٤٣‬کیلومتر است؛ یعنی قوانین کوانتومی حتی در چنین‬ ‫فاصله‌ای هم برقرار هستند‪ .‬بنابراین گرچه در این تردیدی نیست که گستره تأثیرات‬ ‫کوانتومی را تا حتی جهان بزرگ‌مقیاس هم می‌توان پی گرفت‪ ،‬اما قاعدتا این گستره‬ ‫باید بسیار فراتر از تأثیر تنها دو ذره خاص بر یکدیگر باشد‪ .‬این موضوع‪ ،‬به‌ویژه با‬ ‫کشف پدیده‌های گیج‌کننده‌ای همچون «ابرسیالیت» (‪ )superfluididty‬و «ابررسانایی»‬ ‫(‪ ،)superconductivity‬به‌ترتیب در اوایل دهه ‪ ١٩١٠‬و اواخر دهه ‪ ،١٩٣٠‬دیگر‬ ‫معمایی نیست که حتی به قلمرو فیزیک اتمی هم محدود بماند‪.‬‬ ‫در دماهای نزدیک به صفر مطلق (معادل منفی ‪ ٢٧٣‬درجه سانتی‌گراد)‪ ،‬ماده (صرف‌نظر‬ ‫از جنس و ابعاد آن) به حالت‌هایی درمی‌آید که نه‌فقط در قالب‌های سنتی گاز‪ /‬مایع‪ /‬جامد‪،‬‬ ‫بلکه اساسا در قالب فهم فیزیک‌دانان نمی‌گنجد‪ .‬به‌عنوان نمونه‪ ،‬یک سیم ابررسانا اساسا‬ ‫فاقد مقاومت الکتریکی است‪ ،‬اما مادامی ‌که دمای آن باالتر می‌رود‪ ،‬ابررسانایی خود‬ ‫را به‌یکباره از دست خواهد داد‪ ،‬اما چنانچه همین ماده را به‌جای یک سیم به شکل یک‬ ‫«ورقه» درآوریم‪ ،‬با باالتررفتن دمای آن‪ ،‬ابررسانایی‌اش نه به شکلی یک‌باره‪ ،‬بلکه به‬ ‫طریقی پله‌به‌پله و موضعی از دست می‌رود‪ ،‬به‌طوری‌که تحت برخی شرایط‪ ،‬قسمت‌هایی‬ ‫از آن ورقه هنوز ابررسانا هستند‪ ،‬حال‌آنکه دیگر قسمت‌های آن چنین نیستند یا مثال‬ ‫«اثر هال» را مدنظر بگیرید‪« :‬ادوین هال»‪ ،‬فیزیک‌دان آمریکایی‪ ،‬در سال ‪ ١٨٧٩‬پی‬ ‫برد که اگر جریانی از الکتریسیته را از دو ضلع یک ورقه فلزی (مثال از باال به پایین‬ ‫آن) بگذرانیم و سپس آن ورقه را در معرض یک میدان مغناطیسی عمود بر جریان‬ ‫الکتریسیته قرار دهیم‪ ،‬آنگاه این میدان مغناطیسی‪ ،‬الکترون‌های جاری را از مسیر‬ ‫اصلی‌شان در جهت عمود بر جریان و هم‌راستا با میدان مغناطیسی منحرف خواهد کرد‪.‬‬ ‫در نتیجه‪ ،‬قدری از ولتاژ القایی کاسته می‌شود‪ .‬از این تغییر ولتاژ (موسوم به «ولتاژ‬ ‫هال») می‌توان مثال برای ساخت حسگرهایی جهت تعیین شدت میدان‌های مغناطیسی‬ ‫بهره جست‪ ،‬اما «کالوس فون‌کلیتسینگ»‪ ،‬فیزیک‌دان آلمانی‪ ،‬در سال ‪ ١٩٨٠‬اثر هال را‬ ‫یک گام پیش‌تر برد‪:‬‬ ‫اگر ورقه فلزی را با ورقه‌ای به ضخامت تنها یک اتم جایگزین کنیم و دمای آن را‬ ‫هم تا نزدیکی صفر مطلق کاهش دهیم‪ ،‬آنگاه با اِعمال میدان مغناطیسی مذکور‪ ،‬اتفاق‬ ‫منحصربه‌فردی (موسوم به «اثر هال کوانتومی») رقم خواهد خورد‪ :‬میزان ولتاژ عبوری‬ ‫از ورقه‪ ،‬همواره مقداری یکسان و دقیق است و به مجرد تغییر شدت میدان مغناطیسی‪،‬‬ ‫ولتاژ هال هم نه به‌طور پیوسته‪ ،‬بلکه به نحوی گسسته و با حفظ یک نسبت ثابت دچار‬ ‫تغییر خواهد شد و اینها همه صرف‌نظر از جنس آن ورقه رقم خواهد خورد‪ .‬یعنی‬ ‫این‌طور به نظر می‌رسد که تحت چنین شرایطی‪ ،‬اساسا «ماده» دچار تغییرات مذکور‬ ‫می‌شود‪ .‬اگرچه کشف پدیده هال کوانتومی جایزه نوبل فیزیک ‪ ١٩٨٥‬را برای «کالوس‬ ‫فون‌کلیتسینگ» به ارمغان آورد‪ ،‬اما تا مدت‌ها دست فیزیک‌دانان از هرگونه توضیح‬ ‫متقاعدکننده‌ای برای این پدیده خالی بود‪ .‬به نظر می‌رسید ریاضیات کالسیک که در قرن‬ ‫گذشته همانند نورافکنی‪ ،‬مسیر پیش‌پای فیزیک اتمی را روشن می‌کرد تا گام‌های بلندی‬ ‫بردارد‪ ،‬هم‌اینک این شاخه را در پشت مرزهای فیزیک حالت جامد تنها گذاشته بود و حال‬ ‫برای ورود به این حوزه‪ ،‬نیاز به یک ریاضیات کامال متفاوت حس می‌شد‪ ،‬ریاضیاتی‬ ‫که بتواند رفتار ماده را نه بر حسب «ذرات» تشکیل‌دهنده آن‪ ،‬بلکه بر حسب «چیدمان»‬ ‫کلی آن ذرات توصیف و پیش‌بینی کند‪ .‬در آن مقطع‪ ،‬بالغ بر ‪ ٢٥٠‬سال از پیدایش چنین‬ ‫ریاضیاتی می‌گذشت‪ ،‬بی‌آنکه در این مدت هیچ احتیاجی به آن در ساحت فیزیک احساس‬ ‫شود‪ .‬حال‪ ،‬این احتیاج احساس شده بود‪ ،‬احتیاج به یک منظر «توپولوژیک»‬ ‫(بخش دوم و پایانی در شماره ی آینده) ‪ -‬منبع‪ :‬رادیو زمانه‬

‫گزارش فرهنگی ‪ -‬هنری‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 39‬‬

‫تنديس "منشور کوروش" در لس‌آنجلس‬

‫تندیسی که با الهام از آرمان‌های آزادی‌خواهانه‌ کوروش طرح‌ریزی شده‪ ،‬به زودی‬ ‫شاهراه‌ بزرگ "سانتا مونیکا بولوار" لس‌آنجلس را تزیین خواهد کرد‪ .‬این مجسمه که‬ ‫"آزادی؛ رویای مشترک" عنوان دارد به همت "بنیاد فرهنگ" برپا می‌شود‪.‬‬ ‫بنیاد فرهنگ" ایران در لس‌آنجلس دست به کار فرهنگی بزرگی در ستایش از ارزش‌های‬ ‫آزادی‌خواهانه‌ی جهانی زده است‪ :‬برپایی تندیسی در بورلی هیلز شهر لس‌آنجلس که‬ ‫با الهام از آرمان‌های "منشور آزادی" کوروش بزرگ‪ ،‬پادشاه هخامنشی ایران باستان‬ ‫طرح‌ریزی شده است‪.‬‬ ‫این منشور که مفاد آن مبنای تنظیم بسیاری از قوانین اساسی کشورهای دموکراتیک جهان‬ ‫قرار گرفته‪ ،‬کهن‌ترین فرمان نوشته شده در باب آزادی‪ ،‬تفاهم و همزیستی مسالمت‌آمیز‬ ‫میان ملت‌ها است‪ .‬نسخه‌ی کپی این لوح که به عنوان "نخستین منشور حقوق بشر" شناخته‬ ‫شده‪ ،‬در حال حاضر در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک نگهداری می‌شود‪.‬‬ ‫آغاز کار‬ ‫دست‌اندرکاران "بنیاد فرهنگ" اجرای این پروژه‌ی‬ ‫فرهنگی عظیم را در سال ‪ ۲۰۱۴‬با انتشار فراخوانی‬ ‫از هنرمندان جهان برای شرکت در مسابقه‌ی‬ ‫بهترین طرح تجسمی با عنوان "آزادی؛ رویای‬ ‫مشترک" آغاز کردند‪ .‬بنا بر گزارش صفحه‌ی‬ ‫اینترنتی این بنیاد‪ ،‬این مرحله چندی پیش به پایان‬ ‫رسیده و طرح سیسیل بالموند‪ ،‬هنرمند و معمار‬ ‫پرآوازه‌ی بریتانیایی سریالنکایی‌تبار برگزیده شده‬ ‫است‪ .‬سیسیل بالموند هنرمند شناخته‌شده‌ای است‬ ‫که از جمله سال‌ها در ایران کار کرده است‪ .‬نماد‬ ‫المپیک ‪ ۲۰۱۲‬لندن که ‪ ۱۱۴‬متر ارتفاع دارد و با بودجه‌ای نزدیک به ‪ ۲۲‬میلیون پوند‬ ‫ساخته شده‪ ،‬یکی از کارهای برجسته‌ی او است‪ .‬بالموند با اشاره به این که مجسمه‌ی‬ ‫"شاه‌عباس" را نیز در ایران ساخته‪ ،‬در باره‌ی شرکت در فراخوان بنیاد می‌گوید‪« :‬من‬ ‫معموال در رقابت‌های آزاد شرکت نمی‌کنم‪ ،‬ولی این بار به دلیل این که به ایران عالقه‌ی‬ ‫زیادی دارم‪ ،‬پیشنهاد مدیر هنری‌ام را قبول کردم و طرح‌هایی در این زمینه کشیدم‪».‬‬

‫نماد پویای آزادی‬ ‫مجسمه‌ی "آزادی؛ رویای مشترک" برخالف نماد المپیک که به صورت برج عمودی‬ ‫پر پیچ و خمی ساخته شده‪ ،‬افقی و به شکل استوانه‌ای با خطوط روشن و درخشان‬ ‫طرح‌ریزی شده است؛ شکلی که در اصل فرم لوح استوانه‌ای "منشور" را در یاد زنده‬ ‫می‌کند که ابتدا در نیایشگاه مردوک‪ ،‬خدای بابل‪ ،‬یافت شد و پیشتر در موزه‌ای در آمریکا‬ ‫نگهداری می‌شد‪ .‬ساخت عناصر و اجزای این مجسمه بر پایه‌ای منحنی که تأللوی‬ ‫الیه‌های گوناگون استوانه‌ها را هم باز می‌تاباند‪ ،‬آن را نمادی پویا و متحرک جلو ‌ه می‌دهد‪.‬‬ ‫بالموند در این رابطه می‌گوید‪« :‬من از آن‌جا که این مجسمه قرار است نزدیک بولوار‬ ‫سانتا مونیکا که خودروهای زیادی در آن در رفت و آمدند‪ ،‬نصب شود‪ ،‬می‌خواستم که‬ ‫مجسمه هم در حال حرکت به‌نظر برسد‪».‬‬ ‫پویایی تندیس "آزادی؛ رویای مشترک" تنها با ساختار بیرونی آن به بیننده منتقل نمی‌شود؛‬ ‫در این رابطه ساختار درونی آن هم که از دو استوانه با رنگ‌های طالیی و نقره‌ای تشکیل‬ ‫شده‪ ،‬نقش مهمی بازی می‌کند‪ :‬الیه‌ی درونی با درخشش طالیی‪ ،‬نماد گنج با ارزشی‬ ‫(ارزش‌های آزادی‌خواهانه) است که در دل استوانه پنهان شده و باید آن را با الیه‌ی‬ ‫نقره‌ای بیرونی محافظت کرد‪ .‬ضرورت حفظ این ارزش‌ها هم‌چنین گویای حساسیت و‬ ‫شکنندگی آن‌ها هم هست‪.‬‬ ‫بالموند در باب پیچیدگی مفهوم آزادی و چشم‌اندازهای گوناگون آن می‌گوید‪"« :‬منشور‬ ‫کوروش" یکی از رویاهای بزرگ انسان‌ها است و من امیدوارم که طرح من جلوه‌گر‬ ‫معنای ژرف آن باشد‪».‬‬ ‫رسایی طرح‬ ‫هیات داوران ‪ ۵‬نفره‌ی مسابقه‌ی "بنیاد فرهنگ" با گزینش طرح بالموند از میان ‪۳۰۰‬‬ ‫طرح رسیده‪ ،‬نشان می‌دهند که دست‌کم از نگاه کارشناسانه‌ی آنان‪ ،‬این آرزو برآورده‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫کامران دیبا‪ ،‬کارشناس معماری و پایه‌گذار "بنیاد فرهنگ"‪ ،‬شهزاد قنبری‪ ،‬رئیس هیات‬ ‫داوران‪ ،‬لیندا کوماروف‪ ،‬مدیر موزه‌ی هنر لس‌آنجلس‪ ،‬اسکات شفر‪ ،‬معاون رئیس موزه‬ ‫پل گتی‪ ،‬و بنت سیمپسون‪ ،‬مدیر موزه‌ی هنرهای معاصر لس‌آنجلس اعضای این هیات‬ ‫را تشکیل می‌دادند‪.‬‬ ‫شهزاد قنبری با اشاره به این که "طرح برجسته و بی‌نظیر بالموند به خوبی آرمان‌ها و‬ ‫خواست‌های کوروش کبیر را نشان می‌دهد"‌در این رابطه می‌گوید‪"« :‬منشور کوروش"‬ ‫ستایشی از آزادی و مدارا است‪».‬‬ ‫این منشور در واقع لوحی از گل پخته است که در سال ‪ ۵۳۸‬پیش از میالد به فرمان‬ ‫کوروش به دست کاهنان مردوک و به خط میخی نوشته شده است‪ .‬فاتح بابل در آن شرح‬ ‫می‌دهد که چگونه پس از پیروزی برای بابلی‌ها و سومری‌ها آرامش و صلح به ارمغان‬ ‫آورده است‪.‬‬ ‫پایان کار‬ ‫به گفته‌ی دست‌اندرکاران "بنیاد فرهنگ" از تندیس "آزادی؛ رویای مشترک" در بهار سال‬ ‫‪ ۲۰۱۷‬پرده‌برداری خواهد شد‪ .‬در حال حاضر این بنیاد در صدد گردآوری کمک‌مالی‬ ‫برای تامین هزینه‌های ساخت آن است که مبلغی بالغ بر ‪ ۲‬میلیون دالر برآورد شده است‪.‬‬ ‫برای آن که پشتیبانی اعانه‌دهندگان بی‌اجر نماند‪ ،‬امکان این که هر کس بتواند در ازای‬ ‫پرداخت کمک‪ ،‬نام خود را در گوشه‌ای از پایه‌ی تندیس حک کند‪ ،‬وجود دارد‪ .‬به گفته‌ی‬ ‫مسئوالن بنیاد تا ‪ ۷‬نوامبر ‪ ،۲۰۱۶‬بیش از یک میلیون دالر گردآوری شده است‪.‬‬ ‫"بنیاد فرهنگ" ایران در لس‌آنجلس نهادی است که برای شناسایی فرهنگ و هنر‬ ‫ایران به نسل دوم مهاجران ایرانی و هم چنین غیرایرانی‌ها در کالیفرنیا تالش می‌کند‪.‬‬ ‫برگزاری نمایشگاه‌های گوناگون‪ ،‬اجرای برنامه‌‌های موسیقی و تئاتر‪ ،‬برگزاری ساالنه‌ی‬ ‫جشنواره‌ی فیلم‌های کوتاه از جمله فعالیت‌های این بنیاد است‪bbc .‬‬

‫علیرضا خاتون آبادی‬ ‫دکتری ریاضی‬

‫‪778-926-1382‬‬

‫‪Math Tutoring High School & College: Math 8-12, Pre-Calculus, Calculus, SAT, AP, IB, Online, GRE, MCAT, GMAT‬‬

‫تدریس راییض مطابق رسفصل دروس اب اتکید بر حل مساهل توسط هیات علمی دانشگاه اب ‪ 15‬سال سابقه تدریس‬

‫جدول و سرگرمی‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 40‬‬

‫سه جدول سودوکو‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 41‬‬

‫جدول ويژة‬ ‫نشرية فرهنگ‬ ‫(يک تاريخ نگار نامدار)‬

‫شماره ی ‪350‬‬ ‫طراح‪ :‬بهمن‬

‫‪ -‬ونکوور‬

‫(حل جدول در صفحه ی ‪)44‬‬

‫افقی‪:‬‬ ‫‪ -1‬از تاریخ نگاران نامدار ایرانی در قرن هشتم هجری‬ ‫که عنوان یکی از آثارش را در میانه ی جدول این‬ ‫شماره ی "فرهنگ ‪ "BC‬می بینید ‪ -‬قرمز‬ ‫‪ -2‬تبار و نژاد و نیز ریشه و بنیاد ‪ -‬محموله ‪ -‬قلعه‬ ‫یا قصری کوچک که در میان قلعه ای بزرگ ساخته‬ ‫شود ‪ -‬صومعه‬ ‫‪ -3‬شکوه و جالل ‪ -‬وسیله ای برای روفتن برف یا‬ ‫راندن قایق به پیش ‪ -‬سنگ مرمر ‪ -‬مفقود‬ ‫‪ -4‬از پستانداران وحشی بزرگ پیکر ‪ -‬فیلسوف و‬ ‫نویسنده قرانسوی قرن هجده و یکی از دو تدوین کننده‬ ‫ی انسایکلوپدی فرانسه که کتاب "اندیشه های فلسفی"‬ ‫نیز از جمله آثار اوست ‪ -‬اسم‬ ‫‪ -5‬از درختان همیشه سبز ‪ -‬نوعی مار ‪ -‬از درازترین‬ ‫رودخانه ها در جنوب آسیا ‪ -‬پستانداری وحشی از‬ ‫خانواده ی سگسانان‬ ‫‪ -6‬ترشرویی ‪ -‬قطعه شعری کوتاه برای خوانده شدن به‬ ‫همراه آهنگ ‪ -‬نام دیگر رود جیحون‬ ‫‪ -7‬نام همسر مهراب شاه کابلی که مادر رودابه و مادر‬ ‫بزرگ رستم بود ‪ -‬نام یکی از خلیفه های عباسی‬ ‫‪ -8‬دژچشمی و حسادت ‪ -‬خالی‬ ‫‪ -9‬از موجودات ذره بینی ‪ -‬کشوری در شرق آسیا‬ ‫‪ -10‬فوری ‪ -‬تن پوش درختان و بوته ها‬ ‫‪ -11‬شهری در استان هرمزگان ‪ -‬از شاعران نامدار‬ ‫شعر حجم‬ ‫معاصر و واضع ِ‬ ‫‪ -12‬امر به خودداری از گفتن چیزی ‪ -‬یکی از قاره‬ ‫ها ‪ -‬در شیرینی بدان مثل می زنند‬ ‫‪ -13‬برش و انقطاع ‪ -‬باحرارت ‪ -‬آزاد و رها ‪ -‬فرزن ِد‬ ‫فرزند‬ ‫‪ -14‬گستردنی و قالی ‪ -‬نزدیکان ‪ -‬بعید و در فاصله‬ ‫ای دراز‬ ‫‪ -15‬صدمتر مربع ‪ -‬حصار ‪ -‬هنری مرکب از نمایش‬ ‫و موسیقی و رقص ‪ -‬بزرگ و کوچکش را در آسمان‬ ‫بجویید‬ ‫‪ -16‬پرتو و روشنایی ‪ -‬فراسو ‪ُ -‬سر و لغزنده ‪ -‬دورویی‬ ‫‪ -17‬شهر و استانی در ایران ‪ -‬نوعی منقرض شده از‬ ‫انسان نما ها که حدود چهار میلیون سال پیش در آفریقا‬ ‫پدیدار شدند‬

‫عمودی‪:‬‬ ‫‪ -1‬از نامدارترین شاعران ایرانی که به او لقب لسان الغیب‬ ‫داده اند ‪ -‬یکی از تقسیمات کشوری ‪ -‬دلواپسی‬ ‫‪ -2‬کشوری در شمال شرقی آفریقا ‪ -‬گشاده دست و بخشنده‬ ‫ حشره ای موذی ‪ -‬با پایان شب آغاز می شود‬‫‪ -3‬قلب ‪ -‬توده ی درو شده ی غالت ‪ -‬پیامبر خوش سیمای‬ ‫بنی اسرائیل ‪ -‬جای پا‬ ‫‪ -4‬کشوری در آمریکای جنوبی ‪... -‬‬

‫‪ ...‬نگهبان و حاجب ‪ -‬ظریف و شکننده‬ ‫‪ -5‬جامه ‪ -‬اسب رستم دستان ‪ -‬خالص ‪ -‬فصیح‬ ‫‪ -6‬شهری در استان فارس ‪ -‬نفی کردن و دروغ‬ ‫خواندن سخنی ‪ -‬از رودخانه های مرزی ایران‬ ‫‪ -7‬از تاریخ نگاران نامدار یونان باستان ‪ -‬رشته‬ ‫کوهی در مرز ایران و ترکیه‬ ‫‪ -8‬دوست و رفیق ‪ -‬تاب و توان‬ ‫‪ -9‬کوهی در استان آذربایجان شرقی ‪ -‬نام نیزه‬ ‫دار رستم دستان‬ ‫‪ -10‬طناب و ریسمان ‪ -‬سالخورده‬ ‫‪ -11‬برعکس و واژگون ‪ -‬میوه ای ترش مزه‬ ‫‪ -12‬خجسته ‪ -‬خود بزرگ بین ‪ -‬وسیله ای برای‬ ‫دود کردن و کشیدن تنباکو‬ ‫‪ -13‬واحد ارتشی ‪ -‬برنجی که بدون آب کشیدن‬ ‫پخته شده باش ‪ -‬شیوه و متد ‪ -‬خیاط‬ ‫‪ -14‬نوعی از حبوبات ‪ -‬خصوصیت ‪ -‬بانگ‬ ‫و نغمه‬ ‫‪ -15‬بر روی رودخانه می بندند ‪ -‬گودال و چاله‬ ‫ یکی از تمدن های باستانی منطقه میاندورود‬‫(بین النهرین) ‪ -‬صریح و بی پروا‬ ‫‪ -16‬سنگریزه ‪ -‬شهری در استان مازندران ‪-‬‬ ‫یگانه و تنها ‪ -‬از موجودات افسانه ای‬ ‫‪ -17‬نوعی میوه ی پاییزی ‪ -‬سلسله و بندی‬ ‫متشکل از حلقه های به هم پیوسته ی فلزی ‪ -‬از‬ ‫نام های پسرانه عربی به معنی بسیار عبوس‬ ‫و اخمو‬

‫روانشناسی‬ ‫دنيای متناقض خودشيفتگان‬

‫شناسایی افراد خودشیفته بسیار دشوار است زیرا این برچسب گاه به درستی به کار گرفته‬ ‫نمی‌شود‪ .‬این افراد وجوه شخصیتی متناقضی دارند‪ .‬آنها افرادی سرگرم کننده و هیجانی و‬ ‫درعین حال پرخاشگر و سوء استفاده‌جو هستند‪.‬‬ ‫امروزه واژه خودشیفته برچسبی است که مردم برای توصیف طیف گسترده‌ای از افراد‬ ‫به کار می‌برند‪ .‬اما روان‌شناسان معتقدند خودشیفتگی اختاللی شخصیتی است که به لحاظ‬ ‫آسیب‌شناختی تعریفی مشخص دارد‪.‬‬ ‫بیشتر خودشیفتگان قربانیان بی‌گناه یک برچسب هستند که بدون مالحظه کاربردی عام و‬ ‫گسترده یافته‌اند‪ .‬ممکن است به اشتباه در مورد افراد سالمی به کار برده شود که گاه دچار‬ ‫خودمحوری می‌شوند و از موفقیت‌هایشان سخن می‌گویند‪ .‬این صفت روانشناختی که ما‬ ‫گاه از سر ناآگاهی نسبت به مختصات آن به خویشاوندان‪ ،‬دوستان و همکالسی‌ها نسبت‬ ‫می‌دهیم از نظر روانشناسان تنها به کسی اطالق می‌شود که تمام نیروی روانی‌اش معطوف‬ ‫به خودش است و عشقی افراطی به خود دارد و تکیه‌اش بر خودانگاشت‌های درونی است‪.‬‬ ‫خودشیفته کیست؟‬ ‫خودشیفتگی "سالم" در هر انسانی کم و بیش وجود دارد‪ .‬دکتر کریگ مالکین روانشناس‬ ‫و استاد دانشگاه هاروارد خودشیفتگی سالم را "توانایی افراد در ارزیابی مثبت از خود‬ ‫و دیگران" قلمداد می‌کند‪ .‬این ویژگی می‌تواند سودمند باشد چرا که داشتن کمی احساس‬ ‫"خاص بودن" برای همه مفید است و می‌تواند قدرت ریسک‌پذیری را با اتکا به اعتماد‬ ‫به‌نفس افزایش دهد‪ ،‬برای مثال درخواست ترفیع و یا برقراری ارتباط با افراد ناآشنا‪ .‬اما‬ ‫اگر این احساس از حد و اندازه خارج شود مشکالتی را پدید می‌آورد‪.‬‬ ‫تشخیص آسیب‌شناسانه خودشیفتگی که نوعی اختالل روانی است معیارهای گوناگونی‬ ‫دارد‪ .‬ادی بروملمن روانشناس دانشگاه استنفورد آمریکا خودشیفتگی را "ابراز افراطی‬ ‫ویژگی‌‌های شخصی" تعریف کرده است که تنها توسط یک کارشناس حرفه‌ای مسائل روانی‬ ‫قابل تشخیص است‪ .‬خودشیفتگی زمانی یک مشکل روانی قلمداد می‌شود که ویژگی‌های‬ ‫خودپسندانه باعث اختالل عملکردهای روزانه شود‪.‬‬ ‫وجوه گوناگون خودشیفتگی‬ ‫شخصیت خودشیفته در فرهنگ عامه به دفعات در داستان‌هایی چون "دوریان گری" و‬ ‫فیلم کارتنی "دیو و دلبر" توصیف و به تصویر کشیده شده است‪ .‬شخصیتی سبک‌مغز‬ ‫و خودبزرگ‌بین که بارزترین صفت افرادی است که به خودشیفتگی دچار هستند‪ .‬افراد‬ ‫خودشیفته تصور می‌کنند از باالترین سطح استعداد‪ ،‬ظاهر‪ ،‬موفقیت و ویژگی‌های مثبت‬ ‫برخوردار هستند‪ .‬اما این بدان معنی نیست که همه افراد خودشیفته به دنبال شهرت و یا‬ ‫ثروت هستند‪.‬‬ ‫دکتر مالکین می‌گوید برخی خودشیفتگان ممکن است افرادی باشند که زندگی خود را‬ ‫صرف کمک به افراد دیگر می‌کنند و حتی می‌گویند‪ « :‬من مفیدترین انسان روی زمین‬ ‫هستم» یا « همه من را به عنوان فردی خیر می‌شناسند»‪.‬‬ ‫خودشیفتگانی نیز وجود دارند که درون‌گرا و آسیب‌پذیر هستند‪ .‬این افراد تصور می‌کنند‬ ‫حساسیتی بیش از دیگران دارند‪ .‬واکنش آنها نسبت به انتقاد بسیار شدید است و نیاز زیادی‬ ‫به تائید شدن از سوی دیگران دارند‪ .‬آنها ممکن است تصور کنند در داشتن ویژگی منفی از‬ ‫دیگران خاص‌تر هستند‪ :‬برای مثال زشت‌ترین فرد در یک مهمانی هستند یا تصور کنند که‬ ‫دیگران قادر به تشخیص نبوغ و استعدادهای آنها نیستند‪ .‬اما همه انواع انسان‌های خودشیفته‬ ‫در یک ویژگی اشتراک دارند و آن "خودبزرگ‌بینی" است‪ .‬آنها خود را در افکار‪ ،‬رفتار‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 42‬‬ ‫و گفته‌هایشان متمایز از دیگران می‌دانند و این حس تمایز آنها را تسکین می‌دهند چون در‬ ‫غیر این صورت با احساسات ناپایدارشان در نبردی دائمی خواهند بود‪.‬‬ ‫بروملمن می‌گوید‪« :‬افراد خودشیفته خود را باالتر از دیگران می‌دانند اما الزاما در درون‬ ‫از خود رضایت ندارند‪».‬‬ ‫خودشیفتگی و ارتباط آن با افسردگی‬ ‫بر اساس فرضیه برخی از روانشناسان‪ ،‬فرد خودشیفته نیازمند است به طور مداوم بزرگ ‌‬ ‫ی‬ ‫و برتری‌اش از سوی دیگران تائید شود و هنگامی که تائیدی نمی‌گیرد دچار سرخوردگی‬ ‫می‌شود‪ .‬تصویر صیقل یافته‌ای که شخص خودشیفته از خود در ذهن دارد در رویارویی با‬ ‫چند رویداد ناخوشایند چون از دست دادن شغل‪ ،‬جدایی و یا نقشه‌ای که به شکست انجامیده‬ ‫است مخدوش می‌شود و او را به سوی افسردگی سوق می‌دهد‪.‬‬ ‫البته افراد دارای روان سالم نیز در رویارویی با چنین شکست‌هایی دچار سرخوردگی‬ ‫می‌شوند اما برای شخصیت‌های خودشیفته هضم این فقدان بی‌اندازه دشوار است چرا که این‬ ‫امر برای او مترادف با آسیب‌پذیری و ضعف و ایمن نبودن در برابر چالش‌های زندگی و‬ ‫فراز و نشیب‌هایش است‪.‬‬ ‫شخص خودشیفته هنگامی که موفق نشود تحسینی که طالبش است دریافت کند رفتار‌های‬ ‫تدافعی و خشمگینانه از خود بروز می‌دهد‪ ،‬احساس سرافکندگی می‌کند‪ .‬اما افرادی که‬ ‫سالمت روانی دارند چنین واکنش‌های افراط‌آمیزی نشان نمی‌دهند‪.‬‬ ‫ی شخص خودشیفته نفوذ‬ ‫هنگامی که ناامیدی به الیه ضخیم خودبزرگ‌بینی و خودبرتربین ‌‬ ‫می‌کند‪ ،‬مالیخولیا و خشم جوشان ناشی از این دلسردی ممکن است موجب شود از دیگران‬ ‫در خواست کمک بکنند‪ .‬با این حال به ندرت اتفاق می‌افتد که این افراد برای درمان‬ ‫خودشیفتگی خود به متخصص مراجعه کنند‪ .‬این امر بدین معنا نیست که افراد خودشیفته‬ ‫نسبت به ویژگی‌های خود بی‌توجهند‪.‬‬ ‫گزارش پژوهشی که در نشریه "شخصیت و روان‌شناسی اجتماعی" منتشر شده است نشان‬ ‫می‌دهد که خودشیفتگان نسبت به ویژگی‌های شخصیتی خود آگاهی دارند‪ .‬آنها به خوبی به‬ ‫تکبر خود واقفند و می‌دانند که دیگران برداشت مثبتی از شخصیت آنها ندارند‪ .‬اما معموال‬ ‫این را یک مشکل تلقی نمی‌کنند‪ .‬بحث بر سر این نکته ادامه دارد که آیا این خودبزرگ‌بینی‬ ‫ناشی از اعتقادی راسخ به برتری‌شان است یا در حقیقت عدم اعتماد به نفسی که در الیه‌های‬ ‫شخصیتی آنهاست را پنهان می‌کند‪.‬‬ ‫استیون هاپریچ رئیس انجمن مطالعات ناهنجاری‌های شخصیتی و همکارانش خودشیفتگی‬ ‫را " عزت نفس مخرب" تلقی می‌کنند‪ .‬تعریفی بالقوه برای یک سلسه ناهنجاری‌های‬ ‫شخصیتی که به لحاظ بالینی با دیگر ناهنجاری‌ها چون افسردگی‪ ،‬خودآزاری و مازوخیسم‬ ‫اشتراکاتی دارد‪.‬‬ ‫خودشیفتگان آسیب‌پذیر هنگامی که مورد حمله قرار می‌گیرند به جای دفاع از خود که‬ ‫نخستین واکنش یک خودشیفته خودبزرگ‌بین است‪ ،‬بالفاصله در الک خود فرو می‌روند و‬ ‫دچار افسردگی می‌‌شوند‪.‬‬ ‫خودشیفتگی ذاتی است یا اکتسابی‬ ‫کارشناسان معتقدند که خودشیفتگی آمیخته‌ای از تاثیر ژن‌ها و نوع تربیت است‪ .‬بسیاری از‬ ‫ویژگی‌ها ذاتی است و با ما زاده می‌شوند‪ .‬ممکن است این ویژگی‌ها توسط محیط تقویت و‬ ‫یا تضعیف شوند‪ .‬اما افرادی نیز هستند که نسبت به محیط واکنشی نشان نمی‌دهند و مقاومت‬ ‫می‌کنند‪.‬‬ ‫از دو پژوهشی که در این زمینه انجام شده یکی بیانگر این است که خودشیفتگی یک ویژگی‬ ‫ارثی است‪ .‬تحقیقی دیگر نشان داده است که کودکانی که در سنین پیش‌دبستانی رفتارهای‬ ‫پرخاشگرانه و توجه‌طلبانه از خود بروز داده‌اند در سنین بزرگسالی تبدیل به افراد خودشیفته‬ ‫شده‌اند‪ .‬اما شیوه‌های فرزندپروری‪ ،‬تاثیر روابط با دیگران و محیط اجتماعی و فرهنگی‌ای‬ ‫که فرد در آن رشد می‌کند می‌تواند در گسترش یا پرهیز از آن نقش داشته باشد‪.‬‬ ‫دیوید لودن استاد روانشناسی کالج جورجیا گوینت آمریکا می‌گوید‪« :‬در جوامع دارای‬ ‫فرهنگ جمعی که گروه بر فرد مقدم است‪ ،‬کودک از اوان کودکی می‌آموزد که به دیگران‬ ‫توجه بیشتری بکند و نیازهای دیگران را بر نیاز خودش مقدم بداند‪».‬‬ ‫دکتر برولمن می‌گوید‪« :‬خودشیفتگی با عزت نفس تفاوت دارد‪ ».‬وقتی والدین رفتاری گرم‬ ‫و صمیمانه و شفقت‌آمیز دارند و برای کودکانشان وقت کافی می‌گذارند و به فعالیت‌هایشان‬ ‫عالقه نشان می‌دهند‪ ،‬کودک به تدریج با این باور رشد می‌کند که فردی ارزشمند است‪ .‬این‬ ‫عزت نفس که در وجود کودک شکل گرفته به خودشیفتگی تبدیل نمی‌شود‪ .‬بر خالف آن‬ ‫والدینی که در ارزشگذاری به کودکان افراط می‌کنند آنها را به سوی خودشیفتگی سوق‬ ‫می‌دهند‪ .‬بهتر است پدر و مادر برای جلوگیری از گسترش خودشیفتگی در کودکانشان به‬ ‫آنها بگویند‪« :‬کارت را خوب انجام دادی» تا این که بگویند‪« :‬لیاقت برنده شدن را داشتی»‬ ‫یا «چرا کار آن دیگری از تو بهتر بود؟»‬ ‫تاکید و تمرکز زودهنگام بر موفقیت در کودکان موجب پدید آمدن وابستگی ناامن میان‬ ‫فرزند و والدینش می‌شود‪ .‬اعتماد به نفس کودکی که می‌آموزد تنها در صورت برآورده‌کردن‬ ‫خواسته‌های پدر و مادر مورد توجه آنها قرار می‌گیرد شکننده می‌شود و در بزرگسالی تالش‬ ‫می‌کند بر ضعف و شکنندگی خود با افکار و رفتار خودشیفتگانه سرپوش بگذارد‪.‬‬ ‫دکتر لودن می‌گوید‪ « :‬والدینی که فرزندانشان را خودشیفته بار می‌آورند آنها را وارد دنیای‬ ‫رقابت می‌کنند‪ ،‬دنیایی که در آن افراد برنده و بازنده وجود دارند و فرزندان آنها باید همیشه‬ ‫برنده باشند‪ ».‬والدینی که رویکردی سالم نسبت به موفقیت دارند به آنها می‌گویند‪ « :‬الزم‬ ‫نیست بهترین باشید بلکه کاری را که می‌کنید به نحو احسن انجام دهید‪)dw.com( ».‬‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 43‬‬

‫آژانس مسافرتی‬

‫بازرسی فنی ساختمان‬

‫‪( Advanced Travel‬تینا خدایی) ‪604-904-4422‬‬ ‫‪604-770-4474‬‬ ‫آژانس هواپیمایی آپادانا‬ ‫‪604-986-0094‬‬ ‫آریا تراول‬ ‫‪604-401-0222‬‬ ‫مهشيد طاهری‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫‪604-500-0303‬‬ ‫دکتر امير به کيش‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫آرایشگاه و سالن زيبایی‬

‫‪604-980-5464‬‬ ‫‪King Hair Design‬‬ ‫‪--------------------------------------------------‬‬

‫آموزش هنر‬

‫خانه فرهنگ و هنر (خط‪ ،‬نقاشی‪ ،‬موسیقی‪778-737-7426 )...‬‬ ‫مرکز هنری نوا‪( :‬موسیقی‪ ،‬نقاشی ‪604-985-6282 )..‬‬ ‫نقاشی‪:‬‬ ‫‪604-349-6326‬‬ ‫نازنین صادقی (آبرنگ)‬ ‫‪www.nazanin-artist.com‬‬ ‫رامین جمالپور (رنگ روغن‪ /‬آبرنگ) ‪604-924-1475‬‬ ‫موسیقی‪:‬‬ ‫‪778-839-1375‬‬ ‫حمیرا بشیری (سه تار)‬ ‫‪604-375-1272‬‬ ‫اشرف آبادی (تار و سه تار)‬ ‫‪604-983-3985‬‬ ‫استاد شاملو (ویلن و سه تار)‬ ‫‪778-833-4778‬‬ ‫ُرهام بهمنش (پیانو)‬ ‫نازنین صادقی (پیانو برای کودکان) ‪604-349-6326‬‬ ‫گالری موسیقی (پیانو‪ ،‬گیتار‪ ،‬ویلن) ‪604-980-4913‬‬ ‫‪604-990-1278‬‬ ‫مازیار امامی (گیتار)‬ ‫‪604-441-9442‬‬ ‫کامران (گیتار پاپ)‬ ‫رامین جمالپور (پیانو‪ ،‬تئوری‪/‬هارمونی) ‪604-924-1475‬‬ ‫‪778-893-6766‬‬ ‫فرشته فرمند (آواز)‬ ‫‪604-913-3486‬‬ ‫پرویز نزاکتی (آواز)‬ ‫‪604-551-3963‬‬ ‫محمد خرازی (گیتار)‬ ‫عکاسی‪:‬‬ ‫آموزش عکاسی کارون‬

‫‪778-372-0765‬‬

‫کارتون و کاریکاتور‪:‬‬ ‫گالری کالغ سفید (افشین سبوکی) ‪778-898-4575‬‬ ‫خطاطی‪:‬‬ ‫انجمن خوشنویسان ایران‬

‫‪778-889-4820‬‬

‫رقص‪:‬‬ ‫‪604-983-0015‬‬ ‫باله ملی پارس‬ ‫‪604-224-0011‬‬ ‫گروه رقص آتش‬ ‫‪--------------------------------------------------‬‬

‫اپتومتری ‪ /‬عينک سازی‬

‫‪604-464-7726‬‬ ‫‪( IRIS‬کوکيتالم)‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫آموزش زبان‬

‫‪778-882-4087 Discover English Academy‬‬ ‫‪604-782-3530‬‬ ‫بهاره بهداد (زبان فرانسه)‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫آموزشگاه زبان فارسی‬

‫‪604-261-6564‬‬ ‫ایرانیان‬ ‫‪604-913-0601‬‬ ‫دهخدا (نورت ونکوور)‬ ‫‪604-442-9431‬‬ ‫نور دانش‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫آموزش رانندگی‬

‫‪604-710-0550‬‬ ‫‪( Green Way‬محسن)‬ ‫‪778-899-7790‬‬ ‫سعيد صالحی‬ ‫‪778-896-1420‬‬ ‫آموزشگاه رانندگی بهروز‬ ‫‪604-644-8960‬‬ ‫حسین الهیجی‬ ‫‪604-990-4844‬‬ ‫کاپیالنو (جوان)‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫اتوموبیل‬

‫‪604-781-7478‬‬ ‫هوندا (سعيد لطفی )‬ ‫‪778-898-0701‬‬ ‫اکورا (هوشنگ دیده بانی)‬ ‫‪604-649-3618‬‬ ‫فولکس واگن (بهداد نخعی)‬ ‫فولکس واگن (علی بنی صدر) ‪604-250-6711‬‬ ‫‪--------------------------------------------------‬‬

‫ارز و ارسال پول‬

‫دنیا (وست ونکوور)‬ ‫چارلیز (داون تاون)‬ ‫دانیال (کوکيتالم)‬ ‫عطار (کوکیتالم)‬

‫‪604-913-2324‬‬ ‫‪604-688-2516‬‬ ‫‪604-763-1512‬‬ ‫‪604-945-3266‬‬

‫باشگاه ورزشی ‪ /‬ورزش های رزمی‬

‫‪604-990-1331‬‬ ‫باشگاه سانی کيم تکواندو‬ ‫بهاره دهکردی (کيک باکسينگ) ‪778-872-3781‬‬ ‫مجتبی دانشی (کيک باکسينگ) ‪778-871-7572‬‬ ‫باشگاه ورزشهای رزمی اليت المپيک ‪604-971-3362‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫پزشک ‪ /‬مرکز پزشکی ‪ /‬خدمات پرستاری‬ ‫پزشک خانوادگی‪:‬‬ ‫دکتر پروانه بهشتی (‪604-925-9277 )West Van‬‬ ‫فیزیوتراپی‪:‬‬ ‫هارمونی (فیزیو ‪ /‬ماساژتراپی) ‪604-468-2300‬‬ ‫ناتوروپاتیک‪:‬‬ ‫دکتر ماندانا عدالتی (‪604-987-4660 )North Van‬‬ ‫طب گياهی ‪ /‬هرباليست‪:‬‬ ‫دکتر اسماعيل حسينی‬ ‫خدمات پرستاری‪:‬‬

‫‪778-706-3538‬‬

‫‪604-945-5005 Safe Care Home Support‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫تدریس خصوصی‬

‫دکتر علیرضا خاتون آبادی (ریاضی) ‪778-926-1382‬‬ ‫دکتر حمیدرضا رضازاده (ریاضی) ‪604-700-9560‬‬ ‫نيلوفر علمداری(شیمی‪ /‬ساینس)‪778-926-2995‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫ترجمه‬

‫تعمیرات و خدمات ساختمانی‬

‫علی وفایی (‪)AAA Ali Renovations‬‬

‫‪604-603- 8254‬‬

‫شرکت ساختمانی لوفا ‪ -‬پارسا خاکپور ‪778-893-7277‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫تعمیرات لوازم خانگی ‪ /‬برقی ‪ /‬کامپیوتر‬

‫‪604-764-6911‬‬ ‫‪604-770-0660‬‬

‫‪604-346-8925‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫تعمیرات اتوموبیل‬

‫‪604-438-0222‬‬ ‫‪( KMF‬خسرو خاندشتی)‬ ‫تعمیرگاه و مکانیکی ‪604-960-0389 Auto Tek‬‬ ‫‪604-722-4175‬‬ ‫زاهد هفت لنگ‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫حسابداری‬

‫ناهید پاک (‪778-340-0231 )NasTax-N.Van‬‬ ‫ناهید پاک (‪604-781-8153 )NasTax- Langley‬‬ ‫‪ - PBS‬رضا هوشمند (‪604-990-6668 )N. Van‬‬ ‫‪ - PBS‬رضا هوشمند (برنابی) ‪604-638-3104‬‬ ‫‪ - PBS‬رضا هوشمند (ترای سيتی) ‪604-945-6664‬‬ ‫‪778-285-8830‬‬ ‫حسابداری صبا‬ ‫‪604-468-4222‬‬ ‫تراز (کوکیتالم)‬ ‫تراز (حسن نراقی ‪ -‬نورت ونکوور) ‪604-986-3704‬‬ ‫‪-----------------------------------------------‬‬

‫حمل و نقل ‪ /‬اثاث کشی (‪)Moving‬‬

‫‪604-603-9099‬‬ ‫آلبرت (حمل و نقل و اثاث کشی)‬ ‫‪604-970-2233 Merto Vancouver Movers‬‬ ‫‪--------------------------------------------------‬‬

‫خدمات بیمه‬

‫جهانگیر فامیلی‬ ‫ميالد رحمتی‬

‫‪604-990-7272‬‬ ‫کاپیز دیپو (نورت ونکوور)‬ ‫خدمات چاپ‪604-710-5234 Print & Design‬‬

‫‪604-770-1784‬‬ ‫فرش پازیریک‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫خدمات زيبايی ‪ /‬ماساژ‬ ‫خدمات زيبایی و ماساژ زهره‬

‫‪604--836-5663‬‬ ‫‪604-987-9356‬‬

‫‪604-365-4610‬‬

‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫کتابفروشی‬

‫نیما (کتاب‪ ،‬فیلم و آالت موسیقی) ‪604-904-0821‬‬ ‫‪778-372-0765‬‬ ‫کتاب کارون‬ ‫‪604-671-9880‬‬ ‫پان به (کتاب و فیلم)‬ ‫‪--------------------------------------------------‬‬

‫خدمات کنسولی‪ /‬اسناد رسمی‪ /‬مهاجرت‬

‫مشاور امالک‬

‫شهرزاد فرزين (امور مهاجرت) ‪604-499-2530‬‬ ‫فریبرز خشا (نوتاری پابلیک) ‪604-922-4600‬‬ ‫فرشته رحیمی (امور مهاجرت) ‪778-893-2275‬‬ ‫‪604-924-4452‬‬ ‫محمد همائی نژاد ‬ ‫‪604-986-3704‬‬ ‫حسن نراقی (امور مهاجرت)‬ ‫‪604-987-1413‬‬ ‫یونکس‬ ‫‪778-285-2866‬‬ ‫راه کانادا (کوکیتالم)‬ ‫‪604-973-0102‬‬ ‫سوزان بشیری‬ ‫‪------------------------------------------------‬‬

‫محمد خلیل بیگی ‬ ‫مرتضی رضایی‬ ‫پرتو مشرف‬ ‫نادر معتمد‬ ‫مریم غفاری‬ ‫ایرج بابایی‬ ‫فرشته رحیمی‬ ‫فريبرز خشا‬ ‫سهيال طوسی‬ ‫مژگان شیخ االسالمی‬ ‫کورس پزشک‬ ‫پروین نارچی‬ ‫مارسی پناه‬ ‫فاطی دارا‬

‫خدمات کامپیوتر‬

‫‪604-657-4318‬‬ ‫شهرام شعبانی‬ ‫‪604-220-1808‬‬ ‫آرین‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫خدمات پوست و زيبايی‬

‫حسین عندلیب (مترجم رسمی) ‪604-868-9800‬‬ ‫امیربانو قاسمی نژاد (مترجم رسمی) ‪778-998-8402‬‬ ‫فریبرز خشا (مترجم رسمی) ‪604-377-9225‬‬ ‫حاتمی (مترجم رسمی) (کوکيتالم) ‪604-338-7364‬‬ ‫دارالترجمه رسمی ترای سیتی ‪604-492-0666‬‬ ‫‪778-773-0723‬‬ ‫بهارک کیادی‬ ‫‪604-817-4689‬‬ ‫دالور قدرشناس (‪)Ph.D‬‬ ‫حمید دادیزاده (مترجم رسمی) ‪604-889-5854‬‬ ‫آرش اندرودی (مترجم رسمی) ‪604-365-6952‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫حسن (‪)Wise Appliance‬‬ ‫‪Techno Electro‬‬ ‫سعید ابراهیمی‬

‫خدمات چاپ‬

‫فرش (فروش ‪ /‬تعمیرات ‪ /‬شستشو)‬

‫(‪)facial/skincare‬‬

‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫داروخانه‬

‫داروخانه مدیس (پورت کوکيتالم) ‪604-944-5544‬‬ ‫‪604-982-0981‬‬ ‫داروخانه نورت وست‬ ‫داروخانه فارماسیو (وست ونکوور) ‪604-925-3304‬‬ ‫‪------------------------------------------------‬‬

‫دندانپزشک‬

‫‪604-985-7032‬‬ ‫دکتر بابک چهرودی‬ ‫‪604-474-4155‬‬ ‫دکتر رضا آران (ارتودنسی)‬ ‫‪604-321-8001‬‬ ‫دکتر روشنک شفقی‬ ‫‪------------------------------------------------‬‬

‫رستوران‬

‫‪604-971-5113‬‬ ‫خلیج فارس (نوت ونکوور)‬ ‫‪604-566-4222‬‬ ‫شاليز (پورت مودی)‬ ‫‪604-904-3904‬‬ ‫گیالنه‬ ‫‪604-980-7373‬‬ ‫کازبا‬ ‫‪778-340-1500‬‬ ‫زیتون‬ ‫‪604-987-9000‬‬ ‫کپیالنو کافه‬ ‫‪------------------------------------------------‬‬

‫عکاسی و فیلمبرداری‬

‫‪604-925-6800‬‬ ‫پرفکت شات استودیو‬ ‫‪778-372-0765‬‬ ‫استودیو عکاسی کارون‬ ‫حمید ‪604-358-7060 slicephotography.ca‬‬ ‫‪778-355-4445‬‬ ‫دات آرت استودیو‬ ‫‪604-987-1413‬‬ ‫یونکس‬ ‫‪------------------------------------------------‬‬

‫فروشگاه مواد غذایی‬

‫چهارباغ (نورت ونکوور) ‪604-522-5254‬‬ ‫‪604-472-8888‬‬ ‫‪( Urban Gate‬کوکيتالم)‬ ‫‪778-279-8909‬‬ ‫گالره (وست ونکوور)‬ ‫‪604-682-8816‬‬ ‫آریا (داون تاون)‬ ‫‪604-669-6766‬‬ ‫دانیال (داون تاون)‬ ‫‪604-987-7454‬‬ ‫افرا (نورت ونکوور)‬ ‫فروشگاه بزرگ دایانا (کوکيتالم) ‪604-941-1881‬‬ ‫‪604-988-8100‬‬ ‫المپیا (نورت ونکوور)‬ ‫‪604-988-3515‬‬ ‫پارس (نورت ونکوور)‬ ‫‪604-985-2288‬‬ ‫پرشیا (نورت ونکوور)‬ ‫میت شاپ اند دلی (نورت ونکوور)‪604-983-2020‬‬ ‫‪604-987-5544‬‬ ‫نانسی (نورت ونکوور)‬ ‫‪604-877-0139‬‬ ‫یک و یک (ونکوور)‬ ‫‪------------------------------‬‬

‫‪604-727-4044‬‬ ‫‪604-603-0704‬‬ ‫‪604-506-8668‬‬ ‫‪604-603-0762‬‬ ‫‪778-389-8615‬‬ ‫‪604-626-1033‬‬ ‫‪778-893-2275‬‬ ‫‪604-377-9225‬‬ ‫‪604-340-8182‬‬ ‫‪604-898-4333‬‬ ‫‪604-518-3992‬‬ ‫‪604-790-7484‬‬ ‫‪604-761-7546‬‬ ‫‪604-787-6562‬‬

‫‪---------------------------------------------‬‬

‫نان ‪ /‬شیرینی‬

‫‪604-552-3336‬‬ ‫‪604-990-7767‬‬ ‫‪604-973-0119‬‬ ‫‪604-986-6364‬‬ ‫‪778-340-1773‬‬ ‫‪604-987-5881‬‬ ‫‪604-987-7454‬‬

‫شیرینی مینو (کوکیتالم)‬ ‫شیرینی گلستان‬ ‫شیرینی رکس ‬ ‫شیرینی الله‬ ‫کلبه نان‬ ‫‪Better Bakes & Eats‬‬ ‫افرا‬

‫‪---------------------------------------------‬‬

‫نشریات و دیگر رسانه ها‬ ‫فرهنگ‬ ‫فرهنگ ‪BC‬‬ ‫‪BC‬‬

‫‪604-544-0960‬‬ ‫‪778-317-4848‬‬

‫‪604-988-9262‬‬ ‫شهروند ‪BC‬‬ ‫‪604-921-4726‬‬ ‫پیوند‬ ‫‪604-721-5315‬‬ ‫راه موفقيت‬ ‫‪604-697-0344‬‬ ‫دانستنیها‬ ‫‪778-968-9081‬‬ ‫مهاجر‬ ‫‪604-913-0399‬‬ ‫دانشمند‬ ‫‪604-723-4307‬‬ ‫تلویزیون پرواز‬ ‫‪604-396-1919‬‬ ‫تلویزیون آريا‬ ‫‪778-709-9191‬‬ ‫رادیو فارسی زبان ونکوور‬ ‫‪--------------------------------------------------‬‬

‫وام‬

‫‪604-307-8674‬‬ ‫مهرداد نویس‬ ‫‪604-603-0762‬‬ ‫نادر معتمد‬ ‫‪604-341-0566‬‬ ‫امیر بوترابی‬ ‫‪604-725-7230‬‬ ‫بهنام نیک اختر‬ ‫‪--------------------------------------------------‬‬

‫وکالت ‪ /‬خدمات حقوقی‬

‫متیو فهی (‪604-561-4644 )Matthew Fahy‬‬ ‫‪604-925-6005‬‬ ‫زهرا جناب‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫تلفن نيازمندی ها‪:‬‬

‫‪778.317.4848‬‬

‫ ‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 44‬‬

‫‪Wise Appliance Service‬‬ ‫تعميرات انواع لوازم برقی خانگی‬

‫)حسن(‬

‫‪604.764.6911‬‬

‫مرمت و بازسازی انواع تابلوهای نقاشی رنگ روغن جدید یا قدیمی‬

‫‪778.834.3931‬‬

‫حل جدول نشريه ی فرهنگ (شماره ی ‪)350‬‬

‫)‪100 Rubbish (Everything Rubbish Removal‬‬ ‫هر گونه اثاثيه اضافی‪ ،‬بی استفاده و دورافکندنی شما را ‪ -‬اعم از‬ ‫مبل‪ ،‬یخچال‪ ،‬میز و صندلی و ‪ - ...‬با نازلترين قيمت از منزل يا محل‬ ‫کار شما برخواهيم داشت‪.‬‬ ‫خدمات اين شرکت در نورت ونکوور‪،‬‬ ‫وست ونکوور‪ ،‬کوکيتالم‪ ،‬داون تان‬ ‫و ديگر نقاط ونکوور بزرگ در‬ ‫دسترس شماست‪.‬‬

‫)‪Tel: 604.500.0953 (Ami‬‬

‫مدرسه ی نور دانش‬ ‫اطالعیه برگزاری کالس های ترم پاییزی درسه منطقه نورث ونکوور‪ ،‬برنابی و کوکیتالم‬ ‫چون شکر شیرین و چون گوهر‪ ،‬زبان فارسی است‬ ‫فارسی‪ ،‬فرهنگ و آیین و نشان پارسی است‬ ‫زبان مهم ترین عامل حفظ و ارتباط بین نسل هاست‪ ،‬پس بکوشیم تا با آموزش زبان فارسی به‬ ‫فرزندان مان ارتباط خود را با نسل جدید‪ ،‬حفظ و تقویت نماییم‪ .‬مدرسه ی نور دانش با مجوز‬ ‫رسمی برگزاری امتحانات پایان سال تحصیلی ایران و برخورداری از سی سال سابقه ی مدیریتی‬ ‫و آموزشی در مدارس دولتی و غیر انتفاعی داخل کشور و چندین سال فعالیت آموزشی در‬ ‫استان بریتیش کلمبیا و بهره مندی از کادری مجرب و کارآزموده‪ ،‬دارای کالس های خصوصی‬ ‫و گروهی آموزش زبان فارسی برای خردساالن و بزرگساالن‪ ،‬آموزش کلیّه ی دروس ابتدایی و‬ ‫راهنمایی و نیز آموزش تک درس دبیرستان می باشد‪.‬‬ ‫ما به میزبانی و خدمت رسانی به بیش از هفتاد نفر از دانش آموزانی که داوطلب شرکت در‬ ‫امتحانات پایان تحصیلی ایران در سال جاری در حوزه ی ونکوور می باشند‪ ،‬مفتخریم‪.‬‬ ‫تلفن تماس‪604.726.9430 :‬‬

‫ایمیل‪noordanesh.school@yahoo.com :‬‬

‫‪Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 45‬‬ ‫‪"I collect these reports from the Real Estate Board, STAT Canada and‬‬ ‫‪economists. But I welcome your input and suggestions as this section is‬‬ ‫‪designed to address your market concerns, whether you are an existing‬‬ ‫‪property owner or just starting your search in the Greater Vancouver‬‬ ‫‪Real Estate Market. For further detailed information you can reach me at:‬‬ ‫"‪604.722.7202 (Foad Ahmadi) or FoadAhmadi.com‬‬

‫‪BC Home Sales Reflect Regional‬‬ ‫‪Demand Variations‬‬

‫ ‬

‫‪By FOAD AHMADI, Vancouver‬‬

‫اطالعيه انجمن ايرانيان برنابی‬ ‫احتراما به آگاهی میرساند جلسات فرهنگی انجمن ایرانیان برنابی شامل‪ :‬حافظ‬ ‫خوانی؛ ترانه خوانی؛ شعر همراه آهنگ؛ شاهنامه همراه ضرب؛ موسیقی کر؛‬ ‫مقاله میباشد‪ .‬زمان‪ :‬شنبه ها ساعت دو و نیم تا پنج و نیم بعدازظهر‬ ‫مکان‪ :‬ساختمان سینیور سنتر جنب کتابخانه شمال لوهیدمال خیابان کمرون‬ ‫شماره‪۹۵۲۳‬‬ ‫روابط عمومی انجمن‬ ‫تلفن ‪۶۰۴۷۷۹۴۴۲۲‬‬

‫کانون شاد ایرانیان برگزار میکند‬ ‫همراه با برنامه های متنوع شاد‪ ،‬موسیقی‪ ،‬آواز‪ ...‬و پذیرایی‪،‬به جمع ما بپیوندید‪.‬‬ ‫زمان‪ :‬هرهفته روزهای شنبه راس ساعت ‪ 11‬صبح الی ‪ 1‬عصر‬ ‫مکان‪ :‬خیابان النزدل‪ ،‬خیابان ‪ 22‬شرقی شماره ‪ (144‬سیلورهاربر) نورت ونکوور‬ ‫تلفن تماس‪6047005958 :‬‬ ‫یادآوری‪ :‬این کانون برنامه های متنوع تابستانی شامل پیک نیک وگردش های‬ ‫گروهی را نیز درپیش دارد‪.‬‬

‫آرايش مو توسط "نازی"‬ ‫ ‬ ‫کوتاه کردن موی زنانه‪:‬‬ ‫کوتاه کردن موی مردانه‪ :‬‬ ‫ ‬ ‫رنگ ریشه موی زنانه‪:‬‬ ‫ ‬ ‫رنگ موی مردانه‪:‬‬ ‫هایالیت برای هر فویل‪ :‬‬ ‫ ‬ ‫ابرو‪:‬‬ ‫برای بقيه خدمات سئوال شود‬

‫(نورت ونکوور)‬

‫بنیاد کانادا و ایران برگزارمی کند‬ ‫به ما بپیوندید‬ ‫قابل توجه دانش آموزان ودانشجویان عالقمند به دریافت کمک هزینه دانشجویی‬ ‫وعالقمندان به فعالیت داوطلبانه دربنیاد‪.‬‬ ‫برای گرفتن اطالعات بیشتروآشنایی با نحوه دریافت کمک هزینه دانشجویی ‪ ،‬فعالیت‬ ‫داوطلبانه وچگونگی شرکت دربرنامه های بنیاد کانادا و ایران ( روز زن ‪ ۵‬مارچ ‪-‬‬ ‫بازارچه نوروزی ‪۱۱‬مارچ ‪ -‬جشن نوروزی ‪۱۸‬مارچ و‪ ) ...‬دراین گردهمایی شرکت‬ ‫کنید‪.‬‬ ‫زمان ‪ :‬یکشنبه ‪ ۸‬ژانویه ‪ ۲۰۱۷‬ساعت ‪ ۴‬الی ‪ ۶‬بعدازظهر‬ ‫مکان ‪ :‬شماره ‪ ۲۱۲۱‬خیابان مرین درایوکومیونیتی سنتر وست ونکوور‬ ‫برای اطالع بیشتربا تلفن و یا ایمیل زیرتماس حاصل نمایید‪.‬‬

‫‪$20‬‬ ‫‪$15‬‬ ‫‪$30‬‬ ‫‪$20‬‬ ‫ ‬ ‫‪$10‬‬ ‫‪$10‬‬

‫‪778.859.4393‬‬

‫‪Tel:‬‬

At the Movies

Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 46

Free State of Jones (PG) ***

Our Kind of Traitor (PG) ***

Swamp Man!

Wannabe Bond!

By Robert Waldman, Vancouver

ots of symbolism lights up the screen in Free State of Jones. Brought to B.C. by Elevation Pictures this head turning assault is now creating a buzz on DVD. Set in the Deep South Mississippi way in the mid seventeenth century academy award winning Matthew McConaughey anchors this ambitious effort. Here we have warring factions take no prisoners as a band of renegade military soldiers try to put the squeeze on law abiding citizens who won't take up the cause.

Politics of the day pits the plantation running industrialists against local Negroes and those into democracy. Emotions run high as the innocent rebels head to the swamp In hope of saving their lives and building a society of equals. Racism and money play pivotal roles in this graphic account of democracy slowly making inroads against entrenched interests and the obvious racism running rampant in the region. Directed by acclaimed filmmaker Gary Ross and funded with Chinese money Free State of Jones paints a bleak picture of a troubled time in the birth of a nation and is overly long and bleak. Based on true events this sad tale will appeal to those who like historical films

By Robert Waldman, Vancouver

spionage can make for murky bedfellows. Corruption and greed weave a mighty tangled web in Our Kind of Traitor. Tandem producers Lionsgate Films and EOne Entertainment got it right for this not so fine set of affairs now circling the wagons on DVD

Chance encounters can prove fatal. On a stopover in of all places Marrakesh the mystery deepens for a British Couple. Well matched are Ewan McGregor and Naomie Harris. Do the right thing is in The DNA of this mild mannered professor whose Boy Scout attitude leads to some major jeopardy for him and his alluring wife. During a Chance meeting with an outwardly friendly bear of a Russian the pair are thrust into the murky world of crime and espionage. Devised by master spy novelist John Le Carre the stakes are sky high in this tale of bribery, Nieves and Justice, Russian style. Able to take it and keep on coming is Stella. Skarsgard as a gregarious mobster who just wants the best for her family. Trappings of the rich and famous are front and centre here as an opulent lifestyle masks a dark secret winding its way into the upper echelons of British society. Empires are lost; empires are won serving up a delightful journey into decadence and tribal Justice. Drop dead gorgeous scenery of some delicious European playgrounds almost want you to pack your bags and leave.

‫تعميرات و نوسازی ساختمان‬ AAA ALI RENOVATIONS Website:

‫علی وفائی‬

aaaalirenovations.com &

aaaalirenos.com

Cell: 604.603.8254 604.728.3132

Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P. 47

palagon.com/appointment Ph: 604-331-6004 lease@palagon.com

Farhang-e BC, Nov. 11, 2016, No. 350, Vol. 14 / P.

‫بزرگترين موسسه ايرانی وام مسکن در کانادا‬

Mehrdad Nevis

‫مهرداد نـويس‬

Mortgage Specialist

‫مشاور و متخصص وام مسکن‬

Mortgage Services for Life

Cell: 604.307.8674

Suite 103 - 850 Harbourside Drive,

Tel: 604.988.8766

North Vancouver BC V7P 0A3

Fax: 604.988.8736

www.yespros.com

rodnevis@yespros.com