BC Licence #77777
آژانس هواپیمایی ونکو
604.998.4056
اشکان چوگانیان
sales@vancotravel.ca www.vancotravel.ca
131-901 3rd st., W.North Vancouver, BC. V7P 3P9
Thursday, Dec. 5, 2019
قیمت مناسب بلیط هواپیما به ایران و سایر نقاط جهان رزرواسیون هتل در سراسر دنیا رزرواسیون پکیجهای مسافرتی نمایندگی فروش بلیط قطار کانادا ()VIA Rail نمایندگی فروش بلیط قطارهای اروپا ()Rail Europe
یونس احمدزاده
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P.
آژانـــس مسـافـرتـی
CAPTAIN COOK TRAVEL
ارایــه ارزان تریــن نــرخ بلیــط بــه ایــران و تمــام نقــاط جهــان و تورهــای تفریحــی بــه سراســر دنیــا مطابــق بــا ســلیقه شــما
انــواع تورهــای کــروز ،رزرو هتــل ،اجــاره خــودرو در هــر نقطــه دنیــا و تهیــه انــواع بیمه های مســافرتی BC Registration #3339
آزاده موسویان 604.780.4005 azi@captaincooktravel.com
Thursday, Dec. 5, 2019
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 2
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 3
Thursday, Dec. 5, 2019
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 4
Thursday, Dec. 5, 2019
ﺷﺮﮐﺖ ﺣﺴﺎﺑﺪاری اراﺋﻪ ﮐﻨﻨﺪه ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎی ﻣﺎﻟﻴﺎﺗﯽ و ﺣﺴﺎﺑﺪاری ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰی ﻣﺎﻟﯽ و ﻣﺎﻟﻴﺎﺗﯽ و ﺗﻬﻴﻪ اوراق ﻣﺎﻟﻴﺎﺗﯽ ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎ و اﺷﺨﺎص ﺣﻘﻴﻘﯽ و ﺗﺮاﺳﺖ ﻫﺎ اراﺋﻪ ﮔﺰارﺷﺎت ﺣﻘﻮق و GST ,WCB,PST
ﺳﺮوﻳﺲ وﻳﮋه
ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺳﻮاﻻت ﻣﺎﻟﯽ و ﻣﺎﻟﻴﺎﺗﯽ ﺑﺮای ﻧﻴﻢ ﺳﺎﻋﺖ اول ﺑﺎ ﻫﺰﻳﻨﻪ 25دﻻر +ﻣﺎﻟﻴﺎت
ﻧﺎﻫﻴﺪ ﭘﺎک
778 340 0231 #4-1680 Lloyd Avenue, Marine Drive, North Vancouver , V7P2N6
www.nastax.com Thursday, Dec. 5, 2019
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 5
را از دست دادهاند که در مجموع آمار جانباختگان اعتراضات مردم در شهریار را دستکم به بیش از یکصد نفر میرساند». نبود آمار رسمی مقامات جمهوری اسالمی ایران با گذشت دو هفته از اعتراضات ایرانیان به گرانی مجموع آمار جانباختگان اعتراضات در شهریار بنزین آمار کشتهشدگان را اعالم نکردهاند .این مقامات آمارهای اعالم شده نهادهای بینالمللی را هم قبول ندارند .برخی از مقامات تعداد بازداشتشدگان را هفت هزار "به ۱۰۰نفر میرسد" معترض گفتهاند. سازمان عفو بینالملل تاکنون سه بار درباره شمار کشتهشدگان در اعتراضات اخیر گزارش داده است. عفو بینالملل در سومین گزارش خود تعداد کشتهشدگان اعتراضهای ایران را دستکم ۱۶۱نفر اعالم کرد .طبق برآورد این سازمان شمار واقعی کشتهشدگان بیشتر از این تعداد است .عفو بینالملل به "دویچه وله" گفت که این آمار در هفتههای آینده تکمیل خواهد شد. عفو بینالملل از جامعه بینالمللی هم خواست که مقامهای ایران را به پاسخگویی در ارتباط با این وقایع ملزم سازند. افزایش تدریجی کشتهشدگان اعتراضات ایران رها بحرینی ،حقوقدان و پژوهشگر سازمان عفو بینالملل ،درباره تعداد جانباختگان سکوت مقامات ایرانی درباره تعداد جانباختگان اعتراضات ادامه دارد .با وجود آن به دویچه وله گفت که تعداد کشتهشدگان بسیار باالتر از ۱۶۱نفر است که سازمان جزئیاتی از شمار کشتهشدگان منتشر شده است که گفته میشود فقط در شهریار عفو بینالملل اعالم کرده است. بر اساس گزارش های تازه تر شمار جانباختگان را بیش از 400نفر است)dw.com( . بیش از ۱۰۰نفر بوده و پیکر ۱۵۶نفر را هم به غسالخانه بهشت زهرا بردهاند. وبسایت کلمه روز شنبه ۹آذر ( ۳۰نوامبر) گزارش داد که از طریق منابع موثق اطالع یافته است که میزان و شدت سرکوب نیروهای گارد ویژه و امنیتیهای لباس "جمهوری اسالمی آمار قربانیان و بازداشتشدگان شخصی در شهریار بسیار گسترده بوده است .طبق این گزارش تعداد کشتهشدگان اعتراضها را اعالم کند" فقط در شهریار در مجموع حدود ۱۰۰نفر است .همچنین به نقل از مسئوالن بهشت زهرا اطالع یافته است که پیکر ۱۵۶نفر از قربانیان اعتراضات اخیر ایران به غسالخانه آرامستان انتقال داده شده و ۸۰پیکر دیگر نیز به شهرستانها فرستاده سازمان دیدهبان حقوق بشر در بیانیهای دولت جمهوری اسالمی ایران را متهم کرد که تعداد قربانیان و بازداشتشدگان اعتراضهای اخیر را "به عمد" مخفی میکند. شده است. درباره جزئیات شمار کشتهشدگان این سایت مینویسد« :در شهریار حداقل ۵نفر ،دیدهبان حقوق بشر خواستار تحقیق مستقل در این باره شد. بخش کهنز ۱۷یا ۲۰نفر ،در بخشهای فردوسیه امیریه و وحیدیه ۱۰یا ۱۳نفر ،در بیانیه این سازمان آمده است« :در اعتراضاتی که از غروب ۱۵نوامبر ۲۰۱۹در بخش مالرد ۸نفر ،قلعه حسن خان ۸یا ۱۰نفر ،یوسفآباد صیرفی ۶نفر ،جاده ساوه بیش از ۱۰۰نقطه در سراسر ایران شروع شد بیش از ۱۴۰نفر کشته شدهاند و ۱۰یا ۱۲نفر ،اسالمشهر ۸یا ۱۰نفر ،حد فاصل مالرد و شهریار شامل روستاهای لم نیروهای امنیتی حدود ۷۰۰۰نفر را دستگیر کردهاند .در ۱۶نوامبر مقامات اینترنت آباد ،اسفند آباد و بکه حدود ۱۲یا ۱۴نفر و اکبرآباد و وجیهآباد بیش از ۲۰نفر از را قطع کردند و تا این لحظه اینترنت به شکل کامل بازنگشته است ،و دسترسی به هموطنانمان با شلیک مستقیم نیروهای نظامی یا استفاده از تیربار مسلسل جان خود اینترنت موبایل به ویژه محدود است» .
Thursday, Dec. 5, 2019
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 6
فرماندار شهر قدس :من دستور شلیک دادم قلعه حسنخان در جنوب غربی تهران ،از کانونهای اعتراضات اخیر بود .فرماندار این شهرستان میگوید نیروی انتظامی فرمان تیراندازی نداشت اما او دستور داد هرکس را که وارد فرمانداری شد بزنند .لیال واثقی از سپاه هم تقدیر کرده است. لیال واثقی ،فرماندار شهر قدس به روزنامه ایران گفته که در جریان تظاهرات مردم شهرستان در روز ۲۵آبان، نیروی انتظامی نمیخواست با مردم مقابله کند و نیروهای فرمانداری هم آنجا را خالی کرده و رفتند...« :فقط تعداد کمی از پرسنل مرد فرمانداری مانده بودند ...مهاجمان رفتند پمپ بنزین ثارالله را آتش زدند و برگشتند ...وقتی رسیدند که تعدادی از نیروهای انتظامی داخل فرمانداری که مسئول حفاظت بودند رفته بودند اطراف شهرداری برای محافظت. یک تعداد محدودی اینجا در فرمانداری ماند و وقتی جمعیت را با آن خشم دیدند ،از در ورودی فرمانداری عقبتر آمدند .معترضان در را شکستند و سینه سپر کردند و گفتند اگر میتوانید ما را بزنید چون میدانستند نیروی انتظامی دستور شلیک ندارد »...واثقی تصریح کرده که خودش به نیروی انتظامی دستور داد به هر کس وارد فرمانداری شد تیراندازی کنند .او اضافه کرده که وقتی معترضان فرمانداری را تصرف کردند ،به سپاه پاسداران رفت و با نیروهای امنیتی بازگشت... او افزوده است :رفتیم مقر سپاه ،نیرو جمع کردیم و بعد از چند ساعت برگشتیم .ساعتش خاطرم نیست اما هوا تاریک شده بود که اینها حمله کردند .ما تا ساعت ۹در مقر سپاه بودیم .خیلی ناراحت و عصبانی بودم .خیلی بحث کردم که چه کسی گفته نیروها نباشند یا جا را خالی کنند .در نهایت یک شورای تأمین دیگری در سپاه تشکیل دادیم و سریع به فرمانداری برگشتیم» او در جواب خبرنگار که پرسیده نیروهای سازمان یافته در تظاهرات شهرقدس چند نفر بودند گفته است« :نمیشود برآورد کرد؛ عزیزان ما در نهادهای انتظامی و امنیتی خیلیها را دستگیر کردند .این وظیفه ما نیست که آمار بدهیم... قلعه حسنخان در جنوب غربی تهران با جمعیتی مهاجر ،از کانونهای اعتراضات آبان بود. در جریان تظاهرات تقریبا تمامی بانکهای این شهرستان ،شهرداری مرکزی ،فرمانداری، دفتر امام جمعه ،ساختمان آگاهی و فروشگاههای زنجیرهای وابسته به سپاه پاسداران به آتش کشیده شدند ....عبدالرضا رحمانی فضلی ،وزیر کشور چند روز قبل ،در یک برنامه تلویزیونی ،از فرماندار شهر قدس و مدیریت او در صحنه در جریان اعتراضات مردم تمجید کرده بود)dw.com( .
Thursday, Dec. 5, 2019
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 7
به پیشواز این روز رفته و با اشاره به سرکوب اعتراضات آبان ماه مینویسد...« : جایجای ایران داغدارِفجایعی است که از رویارویی مردم با مجریان دستگاه سانسور برجایمانده است .هیوالیی که تا پیش از آن چنگالهای حذف ،ارعاب و سرکوب را ِ کانون نویسندگان: موازین خودساخته افراد و گروهها ریاکارانه بر دهان و گلوی مردم میفشرد و با را به سیاهچالههای بازجویی ،بازداشتهای طوالنی ،دادگاههای غیرعلنی ،حبسهای ایران داغدار فجایع ارعاب و سرکوب است تعزیری و تعلیقی و اعترافگیریهای اجباری میفرستاد و با حکمهای واهی ،هر آزاداندیش و کنشگری را به زندانی سیاسی ،ممنوع از کار و ممنوع از خروج تبدیل میکرد ،دیگربار دروازهمکانهای نامعلومش را به دست نهادهای نامعلومش گشود، به نفسهای اعتراض مردم زنده هجوم آورد و بغضهای به فریاد آمده را آشکارا به گلوله بست». در بخش دیگری از بیانیه ،تالش دولت برای عملیاتی کردن ایده "اینترنت ملی"، تمامیت خواهی نظام مبتنی بر سانسور ،برای انحصاری کردن حق سخن گفتن و سیاهی لشکر دانستن مردم خوانده شده است« :اما همگان دیدند مردمان محروم از حق مطالبه و حتی دفاع از خود ،نشان دادند که در تالش برای رسیدن به جامعه مدنی و آزاد ،باید کنش جمعی علیه سانسور و رسیدن به آزادی اندیشه و بیان ،از مهمترین مطالبات و اهداف باشد .پس به رغم خطرات جانی و علیرغم محاصره نظامی مجازی و واقعی ،فریاد اعتراضشان را به صفهای تا دندان مسلح امنیتی کوباندند تا حصارها را بشکنند». کانون نویسندگان در بیانیه صادره ،یاد "جان دادگان دفاع از آزادی بیان و دالوری علیه خفقان" را پاس داشته و خواستار آزادی بی قید و شرط همه کسانی شده که به دلیل اظهارنظر یا اعتراض ،از حقوق انسانی خود محروم شدهاند. همزمان با این بیانیه ،گروهی از هنرمندان حوزه سینما ،تئاتر و موسیقی در ایران نیز بیانیهای در اعتراض به "فاجعه کشتار مردم معترض" دادهاند .در این بیانیه از عامالن سرکوب مردم پرسیده شده که چرا همچنان در صدد آن هستند تا با خشونت ،مردم را از ابتداییترین حقوق انسانی و بدیهیترین نیازهای شهروندیشان محروم کنند« :با مردم چه میکنید؟ کدام روزن را برای شنیدن صدای مردم باز گذاشتهاید؟ کدام تجمع اعتراضی را تاب آوردهاید؟ کدام حزب و تشکیالتی که بتواند کانون نویسندگان ایران در بیانیهای به مناسبت "روز مبارزه با سانسور" ،سرکوب بیانگر خواستهای مردم باشد را باقی گذاشتهاید؟»... مردم معترض در خالل انسدادهای خبری و ارتباطات مجازی را محکوم کرده و یاد سندیکای کارگران شرکت واحد ،کانون مدافعان حقوق کارگر ،کانون معلمان ایران، جان دادگان دفاع از آزادی بیان و دالوری علیه خفقان را پاس داشته است. اتحادیه آزاد کارگران ایران ،شورای بازنشستگان ایران از دیگر تشکلهایی هستند که سیزدهم آذر روز مبارزه با سانسور است .کانون نویسندگان ایران با انتشار بیانیهای در همبستگی با معترضان و محکومیت خشونت علیه آنها بیانیه دادهاند)dw.com( .
Thursday, Dec. 5, 2019
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 8
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 9
Thursday, Dec. 5, 2019
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P.10
Thursday, Dec. 5, 2019
رضا پهلوی :فروپاشی حتمی است و باید برای آن آماده شد
رضا پهلوی ،فرزند شاه سابق ایران در بیانیهای با اشاره اعتراضهای گسترده اخیر در ایران ،گفته است نظام جمهوری اسالمی در حال فروپاشی است و باید کار "بازسازی اتوریته سیاسی نوین برای رهبری فرآیند گذار" از هماکنون آغاز شود. رضا پهلوی میگوید "چشمانداز فروپاشی" نظام سیاسی حاکم در ایران آشکار شده" ،بیت فساد در حال فروپاشی است" و "سقوط جمهوری اسالمی اجتنابناپذیر است" ،از این رو باید در تدارک رهبری سیاسی این دوره گذار بود. فرزند شاه سابق ایران این سخنان را در بیانیهی تازهای نوشته که در روز شنبه ۹ آذر ( ۳۰نوامبر) و در ارتباط با اعتراضهای گسترده اخیر در کشور منتشر شده است. او میگوید« :آبان ۹۸ناقوس مرگ تبهکاران را چنان به صدا در آورده که طنین آن همچنان در چهارگوشهی جهان به گوش میرسد .طنینی که بیشازپیش در اذهان سیاستمداران با این پرسش همراه شده که چگونه میتوان برای سقوط اجتنابناپذیر جمهوری اسالمی آماده شد؟» رضا پهلوی افزوده« :کمتر از دو سال پیش در چنین روزهایی ،پس از خیزش دیماه ،در سخنانی خطاب به جامعهی مدنی ایران ،ضمن تأکید بر نزدیکبودن و اجتنابناپذیربودن روند سقوط جمهوری اسالمی ،یادآور شده بودم که چشمانداز
Thursday, Dec. 5, 2019
فروپاشی نظام و پس از آن ،ضرورت سازمان دادن به یک اتوریتهی نوین را بیش ه است :فروپاشی یک نظام سیاسی از هر زمان دیگری در برابر ما ایرانیان گذاشت به آمادهسازی نیاز دارد». رضا پهلوی با بیان این که "در برابر دوگانهای سهمگین قرار داریم" نوشته است: «دوگانه بقا یا انقراض .مسوولیت ملی و تاریخی هر یک از ما در این بزنگاه دورانساز این است که با تشخیص درست شاخصهای انسانی و گفتمانی نیرویی که بتواند به چنین اتوریتهای شکل بدهد ،راه را برای بازسازی کشور در چارچوب مدنّیتی نوین هموار کنیم». فرزند شاه سابق ایران خواستار "بازسازی اتوریته سیاسی نوین برای رهبری فرآیند گذار" شده و تاکید کرده که این کار باید از هماکنون آغاز شود .به باور او همین رهبری سیاسی است که سرانجام کشور را برای گذار حقوقی ،سیاسی و اقتصادی ،مبتنی بر صندوق رأی ،از حکومت اسالمی به حکومت ایرانی ،آماد ه خواهد کرد .وی در فراهمآوردن "اتوریته سیاسی نوین" یا "رهبری دوره گذار" مسئولیت مهمی بر عهده خود میبیند با اینحال تاکید کرده« :فراهمآوردن ابزارهای آمادگی مّلی برای رهبری سیاسی دوران گذار ،مسوولیت همگی ماست. به عنوان یک سرباز ،لحظهای برای به دوشگرفتن سهم خود در این کارستان م نشست ...هرچند ابزارهای سیاسی را باید به دست توانای ملی از پا نخواه سیاستمدارانی دانا سپرد)dw.com( ».
'بازداشت یک روحانی سنی'؛ اعتراض در سرباز و اعتصاب در چابهار روز شنبه ۹آذر اعتراضها و درگیریهایی در اطراف شهر سرباز رخ داده است. این اعتراضها در واکنش به انتشار خبر احضار مولوی فضلالرحمن کوهی ،روحانی سنی و امام جمعه منطقه پشامگ سرباز رخ داده است. بنا بر گزارشها آقای کوهی هفته گذشته به دادگاه ویژه روحانیت احضار شده و در پی بازنگشتن او از دادگاه احتمال بازداشتش مطرح شده است. گزارشها حاکی است که معترضان روز شنبه ۹آذر جاده سرباز-چابهار و یک راه محلی دیگر را بستهاند. به گزارش سایتها و فعاالن محلی نیروهای سپاه برای پراکنده کردن معترضان "شلیک کرده و گاز اشکآور زدهاند ".در ویدیوهایی که از وقایع روز شنبه منتشر شده صدای ممتد تیراندازی شنیده میشود .گفته میشود در این ناآرامیها دست کم سه نفر زخمی و یک نفر بازداشت شده است)dw.com( .
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 11
a
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 12
Thursday, Dec. 5, 2019
نصرت کریمی بازیگر و کارگردان سینما ر ایران درگذشت و تئات نصرت کریمی بازیگر و کارگردان سینما و تئاتر ایران در ۹۵سالگی در تهران درگذشت. او که به واسطه نقش سریال در "آقاجان" "داییجان تلویزیونی ناپلئون" نزد ایرانیان مشهور است ،خود نویسنده و کارگردان فیلمهای کمدی همچون محلل و درشکهچی بود. آقای کریمی که کار خود را در هنرهای نمایشی با پیشپردهخوانی آغاز کرد و سپس با حضور در کنار عبدالحسین نوشین در تئاتر ادامه داد ،کار خود را در زمینههای دیگر هنری با تحصیل در ایتالیا و چکسلواکی ادامه داد. مجسمهسازی ،عروسکسازی و کارگردانی نمایش عروسکی از جمله فعالیتهای دیگر هنری نصرت کریمی بود. آقای کریمی پس از انقالب ایران -بجز در مواردی معدود و آن هم در زمینه
Thursday, Dec. 5, 2019
عروسکی و پشت صحنه -خانهنشین شد. نگاه انتقادی او در آثارش مانند محلل پس از انقالب ایران برایش دردسرساز شد و به خاطر این فیلم که قبل از انقالب ساخته بود ،دستگیر شد و چند ماهی را در زندان بسر برد. او حدود ۱۲سال پیش در گفتوگویی با بیبیسی گفت" :بعد از انقالب ممنوع الکار و ممنوع التدریس شدم .بعد از رفع گرفتاریها در خانه کالسهای تئاتر عروسکی ،چهره پردازی و مجسمهسازی گذاشتم ".به گفته خانواده آقای کریمی او به علت کهولت در بیمارستانی در تهران درگذشت. بابک کریمی ،فرزند اوست که تدوینگر و بازیگر سینماست و در فیلمهایی چون جدایی نادر از سیمین و فروشنده بازی کرده استbbc .
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 13
نامه نرگس محمدی در باره شکنجه معترضان بازداشتشده
نرگس محمدی ،فعال حقوق بشر که در زندان به سر میبرد در نامهای از مشاهدات خود از وضعیت دردناک دو نفر از بازداشتشدگان اعتراضات اخیر خبر داده است .نرگس محمدی نایب رئیس و سخنگوی کانون مدافعان حقوق بشر با انتشار نامه ای از زندان اوین به وضعیت دردناک دو نفر از بازداشت شدگان اعتراضات اخیر اشاره کرده و از شکنجه روحی و جسمی که بر آنها رفته خبر داده است .او با محکومکردن سرکوب و قتل معترضان از سوی حکومت خواسته است که مجازات عامالن کشتار مردم بی پناه به یک مطالبه عمومی تبدیل شود. محمدی در نامه خود که تاریخ ۱۰آذر را دارد در توضیح مشاهدات خود از یک جوان تیرخورده و رنگپریده در زندان اوین ،مینویسد « :ظاهرش نشان می دهد که خونریزی ،عفونت و تورم غیر قابل تصور پا ،او را از پای دراورده تا زندانبانان بند ۲۰۹امنیت اوین او را از سلول انفرادی به بهداری اورده اند .او جوانی کم سن و سال است از اسالمشهر .جوانی از همان طبقه که قرار بود جمهوری اسالمی خادم شان باشد .وقتی به او گفتیم اصرار کن پایت معالجه شود وگرنه با این وضع قطع میشود گفت من که قرار است اعدام شوم چه فرقی دارد با پا یا بی پا .از روزی که
Thursday, Dec. 5, 2019
بازداشت شده ام حتی بتادین هم روی زخمم نریخته اند». محمدی نمونه دیگری از مشاهدات خود را نیز بیان کرده است .او به دختری ۲۰ساله اشاره میکند که از زندان وزرا به بند زنان منتقل شده است« :چشمانش شدت اضطرابش را نشان می داد .سر راه از ماشین پیاده شده و به طرف عده ای که برای گرانی بنزین تجمع کرده بودند ،رفته و بازداشت شده بود .حین بازجویی یا بهتر بگویم اعتراف گیری ،مرد بازجو از موهایش گرفته و کشیده بود و فحش های رکیکی داده بود که رویش نمی شد تکرارکند .کمر بند دور کمرش را باز کرده و به میز و صندلی کوبیده بود تا دختر جوان ترسیده و هر چه میخواهد را به دوربین بگوید ،نه یک بار بلکه چند بار .او که چون بسیاری از هم نسالنش موفق به تحصیل در دانشگاه نشده و به کار مشغول بود ،به زندان قرچک و میان متهمان قتل و مواد مخدر و ...منتقل شد». خواستی که باید به مطالبه عمومی بدل شود جمهوری اسالمی ایران تا کنون از انتشار آمار دقیق قربانیان ،بازداشتشدگان و مجروحان اعتراضات اخیر خودداری کرده است .برخی نمایندگان مجلس خواهان تشکیل کمیسیون حقیقتیاب شدهاند و سازمان عفو بینالملل نیز در تازهترین آمار خود شمار کشتهشدگان را بیش از ۲۰۰نفر اعالم کرده است .پیشتر سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران از بازداشت "حدود هفت هزار نفر" در اعتراضات اخیر ایران خبر داده بود. محمدی در ادامه نامه خود با اشاره به ادعای حاکمان جمهوری اسالمی که "اعتراض حق مردم است" مینویسد« :اما به یاد نمی اوریم اعتراض و حتی نقدی که به سرکوب توسط حکومت نیانجامیده باشد .حکومت نشان داده که مسالمت امیزترین اعتراض ها را تحمل نمی کند و حتی تظاهرات سکوت را با گلوله پاسخ می دهد». سخنگوی کانون مدافعان حقوق بشر نامه خود از زندان را با تاکید بر لزوم تبدیل خواست مجازات عماالن کشتار مردم به پیاان برده است« :کشتار مردم رنجور و خسته از سرکوب ،آنچنان وحشیانه و خشونتآمیز است که با هیچ عذر و بهانه ای از سوی حکومت توجیه پذیر نیست و تنها یک درخواست میتوان داشت و آن مجازات عامالن کشتار مردم بی پناه است واین مساله باید به یک خواست عمومی تبدیل شود». نرگس محمدی ،نایب رییس کانون مدافعان حقوق بشر ایران از اردیبهشت ۱۳۹۴ به اتهام "تبلیغ علیه نظام" و فعالیت در کمپین گام به گام تا لغو مجازات اعدام در زندان اوین به سر میبرد .او به ۱۶سال زندان محکوم شده و از مالقات و تماس تلفنی با دو فرزندش محروم است .کیانا و علی نزد پدرشان تقی رحمانی در خارج از ایران زندگی میکنند)dw.com( .
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P.14
هرمنوتیک فقهی، آلودگی ادبیات سیاسی به زبان حوزه علمیه عرفان کسرایی بخش بزرگی از ادبیات سیاسی نظام حکومتی کنونی ایران را فقه و محتوای فقهی تشکیل میدهد .ظرافتهای زبانی و مغلطهها و سفسطههای برآمده از حوزه علمیه ،فضای گفتمانی و ادبیات سیاسی ایران را به خود آلوده است. ترمها و مفاهیم سیاسی یا حقوقی در سراسر تاریخ مناقشهبرانگیز بودهاند .بسیاری نیاز به تاویل و بسیاری دیگر قابلیت تفسیر به رای داشتهاند. درعین حال مفاهیمی چون حق حیات ،آزادی اندیشه ،شکنجه یا بردهداری و مصادیق آن (برای مثال در میثاقنامه اعالمیه جهانی حقوق بشر) یا چارچوب مفهومی چون کرامت انسانی در اصل اول قانون اساسی آلمان ،دستکم به شکل بیناالذهانی ()intersubjective مشخص است و زمانی که یک حقوقدان یا حتی یک فرد عادی این اصطالح را به کار میبرد ،به صورت کلی میداند که در باره چه چیزی صحبت میکند. پهنه سیاسی ایران اما آب گلآلودی است که کلمات و واژگان و مفاهیم در آن بار محتوایی خود را از دست دادهاند و هر کسی به فراخور رای خود از این آب گل آلود ماهی میگیرد .این مساله با وقوع انقالب اسالمی و برقراری حکومت اسالمی مبتنی بر آموزههای فقهی حوزه علمیه ،پیچیدهتر از هر زمان دیگر ،به بازیهای کالمی و سفسطه و خدعه و قاعدههای فقهی آلوده شد. روحانیون و روضهخوانهای دیروز ،بر مسند صدارت و وزارت و وکالت نشستند و هر آنچه که از آموزههای حوزوی و بحثهای طلبگی آموخته بودند ،به عرصه سیاست ،حقوق و قانون ایران وارد کردند.
یاوه گویی در سیاست هری فرانکفورت ،فیلسوف مشهور آمریکایی ،جایی گفته بود سیاستمداران "حرف مفت زن" های قهاری هستند .اظهارات کلی و بیمحتوا ،هیجانبرانگیز و یا درگیرکننده عواطف تودههای مردم در سراسر جهان راهی برای جلب آراء و نظر عمومی هستند. تقریبا در ادبیات همه روسای جمهوری حکومت اسالمی میتوان انبوهی جمالت بیمحتوا و بیمعنا و کلی یافت .از محمد خاتمی گرفته تا محمود احمدی نژاد ،هر یک با حضور در اجتماعات شهرهای مختلف ،از امکانات بالقوه آن شهر صحبت میکردند که باید بالفعل شوند .سخنی بیمحتوا که نه ضمانت اجرایی دارد ،نه میتوان کم و کیف آن را سنجید .این سخنان معموال قالب مشترکی دارند و صرفا برای سیاه کردن کاغذ و به عبارتی برای خالی نبودن عریضه بیان میشوند. برای نمونه کافی است جمالت زیر را بخوانیم که مقامات جمهوری اسالمی در دورههای مختلف بیان کردهاند: بايد جوانان را باور كنيم و زمينه بالندگی جوانان را فراهم سازيم (محمد خاتمی) متاسفانه در بسیاری از جاها جوانان را باور ندارند (محموداحمدی نژاد) ما باید جوانان را باور کنیم (اسحاق جهانگیری) Thursday, Dec. 5, 2019
زنانمان و جوانان را باورکنیم (حسن روحانی) مسئوالن همه بخشها باید جوانان را باورکنند (ابراهیم رئیسی) بیان این جمالت ،سوای وعدههای دروغینی است که گاه و بیگاه از سوی مقامات حکومتی طرح میشود .مفاهیم در ادبیات جمهوری اسالمی غالبا تعریف روشنی ندارند .نه تنها مفاهیم و ترمهای مشخص سیاسی یا حقوقی ،بلکه حتی کلمات روزمره نیز به شیوهای غریب ،در معنایی به کار میروند که انتظار نمیرود. محمد خاتمی در آبان ۱۳۸۸با تجلیل از روحالله خمینی گفته بود" :امام همواره بر حضور و فعالیت گرایشها و سالیق مختلف اصرار داشتند ،به طور مثال خود امام تأکید داشتند که مجمع روحانیون مبارز در کنار جامعه روحانیت مبارز فعالیت داشته باشد". این جمالت نشان میدهد که مفهومی چون "گرایشها و سالیق سیاسی مختلف" از نگاه او آن چیزی نیست که قاعدتا انتظار میرود؛ بلکه آنچه که او از سالیق سیاسی مختلف در زمان روحالله خمینی در نظر دارد فقط محدود به دو گروه حوزوی "مجمع روحانیون مبارز" و "جامعه روحانیت مبارز" است و نه بیشتر. همچنین است کاربست مفاهیمی چون جامعه مدنی Civil societyکه با گذشت سالها مشخص شد نه جامعه مدنی به مفهوم سکوالر و مدرن آن بلکه مقصود مدینه النبی بوده و اشاره اصالحطلبان در واقع به هجرت پیامبر اسالم از مکه به مدینه و قراردادی بود که بين پيامبر اسالم و قبايل و طوايف گوناگون یثرب بسته شده بود. به بیان دیگر مفهوم جامعه مدنی از دید اصالحطلبان در جمهوری اسالمی نه بر اساس مفاهیم دنیای مدرن و اعالمیه جهانی حقوق بشر و ارزشهای حقوق بشری، بلکه بر اساس تاریخ اسالم و فقه شيعی و کتابهایی چون "تنبيهاالمه و تنزيهالمله" نوشته آیتالله محمدحسین نائینی بوده است. توریه در فقه و سفسطههای کالمی بخش بزرگی از ادبیات سیاسی نظام حکومتی کنونی ایران را فقه و محتوای فقهی تشکیل میدهد .حتی آن بخش که مرتبط با حقوق است نیز زیر سایه فقه و آموزههای حوزوی قرار گرفته است. قاعده دفع افسد به فاسد (چیزی شبیه به انتخاب بین بد و بدتر) ،قاعده نفی سبیل (مبنای بسیاری از سیاست هایاقتصادی و نظامی حکومت جمهوری اسالمی) ،محارب، مفسد فی االرض ،مهدورالدم ،مرتد و نظایر آن مستقیم در کارگاه فقه تولید شده و به سیاست و دولت مستقر راه پیدا کرده است. بخشی از این آموزهها ،ظرافتهای زبانی و مغلطهها و سفسطههایی است که بیش از هر چیز فضای گفتمانی و ادبیات سیاسی ایران را به خود آلوده است. توریه یکی از این اصطالحات حوزوی و آخوندی است که ممکن است برای بسیاری آشنا نباشد .این روش فقهی که توضیح آن شرح و بسط بسیار میطلبد به شکل خالصه انتقال دادن معنایی به غیر از مقصود گوینده است. به عبارت دیگر ،گوینده با زیرکی عبارتی یا کلماتی میگوید که مخاطب آن را به شیوه دیگری درک کند .با بهکار بستن این روش ،گوینده میتواند ادعا کند سخن کذبی بر زبان نیاورده و بلکه توریه کرده است. به عنوان مثال در جریان اعتراضات خونین آبان ماه ،۹۸گوینده میتواند بگوید در جریان این اعتراضات خون از بینی یک نفر نیامده است( .و مقصودش این باشد که خون از بینی "یک نفر" نیامده ،بلکه صدها نفر به خاک و خون کشیده شدهاند). در چنین روشی گوینده ممکن است بگوید (کتاب تو دست من نیست) و اینطور استدالل کند که دروغی نگفته چون کتاب در آن لحظه واقعا در بین دو دست او نیست .مجموعه این قواعد فقهی و بازیهای کالمی، جان اصلی محتوای سیاسی ایدئولوژیک حکومت روحانیت شیعه بر ایران است. قواعدی که نه تنها از سوی مقامات ملبس بلکه از سوی آنها که لباس حوزه از تن در آوردهاند و در سمت های اجرایی مشغولند نیز به کار برده میشود. ()dw.com Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 15
جمهوری اسالمی برود «تا چه کسی بیاید؟» عرفان کسرایی
محور مشترکی نیافتهاند .آنها بر سر شعا ِر «مرگ بر سران جمهوری اسالمی» و اینکه این حکومت باید برود ،با هم توافق دارند ،اما تمام بحثها و مناقشات از جایی شروع میشود که بپرسیم «اینها بروند تا چه کسی بیاید؟» اسطوره چارچوب ل کارل پوپر ،فیلسوف سیاسی مشهور ،جایی از یک جوان عضو حزب ناسیونا سوسیالیست اهل کارینتیا (در اتریش) صحبت میکند که به گفته او نه نظامی بود نه پلیس ،ولی یونیفرم حزب را پوشیده بود و اسلحهای هم به کمر داشت .ماجرا، آنگونه که پوپر تعریف میکند ،احتماالً در حدود سال ( ١٩٣٣سال به قدرت رسیدن هیتلر) اتفاق افتاده و مرد جوان مسلح خطاب به پوپر گفته است :ببینم! میخواهی بحث کنی؟ من بحث نمیکنم ،من شلیک میکنم. حکومت جمهوری اسالمی از ابتدای شکلگیری بحث نکرده و شلیک کرده و در این چهار دهه هرگز ظرفیت پذیرش دیدگاه منتقد یا مخالف را پیدا نکرده است. بنابراین دستیابی به یک توافق بنیادین که جمهوری اسالمی نیز بخشی از راه حل سیاسی باشد ،در عمل ناممکن است. ایده و رویکرد اصلی جمهوری اسالمی بر حذف دیدگاههای دیگر بنا شده و از این رو قواعد بازی و همزیستی مسالمتآمیز در یک فضای باز دموکراتیک در ظرفیت فکری و عملی حزب جمهوری اسالمی وجود ندارد .از این رو ،واضح است که هیچ چارچوب مشترکی با دو بال این حزب واحد ،یعنی اصالحطلبان و اصولگرایان ،نمیتوان یافت .واقعیت سیاسی ایران تقابل فکری مجمع روحانیون مبارز و جامعه روحانیت مبارز نیست. اما از اینها گذشته ،آیا دهها گروه بزرگ و کوچک اپوزیسیون چارچوب مشترکی برای آغاز گفتوگو پیدا خواهند کرد؟ وجود این چارچوب مشترک به نظر بدیهی میرسد .قاعدت ًا بدون وجود چارچوب اولیه ،گفتوگو حتی آغاز هم نخواهد شد. پوپر میگوید بحث عقالنی یا ثمربخش فقط در صورتی ممکن است که گروههای شرکتکننده در بحث در یک چارچوب مشترک از مفروضات اساسی شریک باشند یا دستکم با این شرط که برای ادامه بر سر چنین مفروضاتی توافق کرده باشند. پوپر چنین چارچوبی را نقد میکند .او معتقد بود شکاف میان چارچوبهای فکری مختلف معموالً قابل پر شدن است و حتی اگر هیچ فرض مشترکی هم وجود نداشته باشد ،دستکم حول یک محور با هم توافق داریم :بقا!
با اوج گرفتن تظاهرات سراسری در ایران ،پایههای حکومت اسالمی در ایران بیش از هر زمانی به لرزه در آمده است .با گسترده شدن اعتراضات ،اینک مشخص شد ایرانی که تحلیلگران وابسته به حکومت جزیره ثبات میخواندند ،آتشی زیر خاکستر و انبار باروتی از نارضایتیها بوده است. اینک مسجل شد که قیام و خیزش تودههای مردم در دهها و صدها شهر کشور نه یک موج بیریشه (آنگونه که وابستگان حکومت مینامیدند) که یک انقالب نوین در ساختار سیاسی و اجتماعی ایران است. درباره علل شکلگیری چنین جنبش اعتراضی و زمینههای اجتماعی و سیاسی آن بسیار گفتهاند و بسیار نوشتهاند .مسئله این یادداشت این است که مخالفان جمهوری اسالمی تا چه حد امکان و توانایی دارند تا بر سر یک چارچوب مشترک توافق کنند؟ چه ِ محورهایی وجود دارد که همه گروههایی که خود را اپوزیسیون برانداز میخوانند مثال تاریخی هرودوت بر سر آن گفتوگو کنند و دور یک میز جمع شوند؟ مثالی که پوپر در توضیح دیدگاه خود میآورد ،از قضا ،مرتبط با تاریخ ایران است. او داستانی به نقل از هرودوت میآورد که بر اساس آن ،داریوش اول ،شاهنشاه پرچم و ایدئولوژی ایران ،قصد داشت به یونانیهایی که در قلمرو حکومت او زندگی میکردند درسی عواملی که گروههای بزرگ اجتماعی را زیر یک سقف میآورند ،بسیارند .بیاموزد. شرکتهای تجاری ،زبان مشترک ،فرهنگ مشترک ،پرچم ،هویت قومی ،مذهب سنت رایج یونانیها در آن زمان این بود که مردگان خود را میسوزاندند .داریوش، و بسیاری موارد دیگر ،گروههای اجتماعی را به هم نزدیک میکنند و از آنها «ما» آنگونه که در تاریخ هرودوت آمده ،یونانیهایی را که در قلمرو او میزیستند میسازند .دو نفر که در یک جمع متکثر به زبانی مشترک صحبت میکنند ،احتماالً احضار کرد و پرسید به چه قیمتی حاضرند مردگان خود را بخورند .آنها پاسخ اشتراکات بیشتری با هم پیدا خواهند کرد. دادند حتی تمام ثروت روی زمین نیز نمیتواند آنها را به انجام چنین کاری وادار در میان دهها میلیون ایرانی در سراسر جهان ،به رغم اختالفات فرهنگی و سیاسی کند .داریوش سپس کاالتیها ( )Callatiansرا احضار کرد که چنین میکردند و و طبقاتی ،اشتراکات بسیار وجود دارد .برای نمونه ،سالیق غذایی مشترک ،تعارف ،در حضور یونانیها که مترجمی به همراه داشتند از آنها پرسید به چه قیمتی رودربایستی ،زبان و کنایه و ضربالمثلهای مشترک و الخ .اما اینها هیچکدام حاضرند اجساد پدران خود پس از مرگ را بسوزانند؟ آنها با صدای ناله و ضجه از بهتنهایی ما را زیر یک هویت واحد در کنار هم نیاورده است و در چهار دهه اخیر ،او خواستند حتی حرف چنین درخواست شنیعی را نیز پیش آنها تکرار نکند. با روی کار آمدن حکومت اسالمی ،دریایی از خون و رنج بین گروههای مختلف و پوپر میگوید داریوش احتماالً قصد داشته نشان بدهد که گفتوگو و توافق بین سلیقههای سیاسی گوناگون موج برداشته است. گروههایی که هیچ چارچوب مشترکی ندارند ،ممکن نیست. به بیان ساده ،اختالفات سیاسی در ایران امروز همچون سیاست در کشورهای این مثال ،اگرچه یک مورد حاد از تقابل و شکافی پرناشدنی را نشان میدهد ،درسی اسکاندیناوی یا سوئیس نیست که نمایندگان احزاب گوناکون یکی پس از دیگری برای ارزنده در خود نهفته دارد و آن هم این است که باید در برابر سنتها و یا قوانین بیان دیدگاههایشان بر صحنه رقابتهای انتخاباتی بروند و دست آخر ،هواداران هر قراردادی که متفاوت با سلیقه ماست ،قدری تسامح داشته باشیم .چنین رویکرد طیف ،در نهایت دوستی و احترام ،راهی خانه خود شوند. آزاداندیشانهای بسیار بسیار پیچیده است ،اما ناممکن نیست .بهخصوص اگر شرایط در تحوالت سیاسی ایران ،جنایتها و کشتارهای شیخ صادق خلخالی و اعدامهای تاریخی و موقعیت را که مسئله در آن طرح شده در نظر بگیریم ،در خواهیم یافت پشتبام مدرسه رفاه ،کشتارها و شکنجههای دهه شصت و فتوای روحالله خمینی که امروز ما مجبور به یافتن یک چارچوب حداقلی مشترک هستیم. برای قتلعام مجاهدین خلق و گروههای چپ و ...جایی برای مصالحه و گفتوگو اگر بر سر مفید یا مخرب بودن احزاب کمونیستی ،مفید یا مخرب بودن نظام باقی نگذاشته است .این شکاف بهقدری وسیع است که باعث شده مفهوم اپوزیسیون پادشاهی ،جمهوری ،سکوالریسم ،درباره اینکه ۲۸مرداد کودتا بود یا حق قانونی در سیاست ایران ،چیزی متفاوت با آن باشد که به معنی عرفی در جهان شناخته شده محمدرضاشاه پهلوی توافق نداریم ،چندان هم بد نیست .اما اپوزیسیون برانداز است .در کشورهای آزاد و دموکراتیک ،زمانی که از یک حزب اپوزیسیون صحبت همچنان میتواند ،به جای درگیری و مناقشه نظری و تئوریک و تاریخی ،بر سر میشود ،الجرم افراد یا گروههایی به ذهن متبادر میشود که در پارلمان آن کشورها هدفی حداقلی مشترک توافق کند. نماینده دارند و حق فعالیت سیاسی از آنها سلب نشده است .در صحنه سیاست در شرایط کنونی ممکن است بر سر مجادلههای تاریخی گذشته و یا فرم حکومت امروز ایران ،گروههای سیاسی اپوزیسیون با پایگاههای اجتماعی مختلف در یک نقطه آینده ،حتی یک چارچوب مشترک بین گروههای مختلف برانداز وجود نداشته باشد. مشترکاند؛ آنها در چارچوب حکومت جمهوری اسالمی حق فعالیت سیاسی و حتی اما این ظاهر کار است .ممکن است هیچ دیدگاه مشترکی نتوان یافت ،اما در این بین حق حیات ندارند و فعالیت آنها مستلزم سرنگونی و براندازی نظام حاکم است. هنوز یک چارچوب حداقلی وجود دارد؛ بقا کمترین چیزی است که همه گروههای در ایران امروز ،تنها یک حزب حاکم است و آنچه با عنوان انتخابات شناخته میشود ،سیاسی با تمام اختالفات ممکن بر سر آن توافق دارند. ِ اصلی یک حزب واحد است. در عمل یک انتخابات درونحزبی بر سر دو جریان از این رو ،در برابر اقلیتی که بحث نمیکند و به همه منتقدان و مخالفان خود اما آیا نفی تمامیت جمهوری اسالمی میتواند محور مشترکی برای اتحاد و توافق شلیک میکند ،میتوان به یک چارچوب حداقلی قانع بود و با پایبندی به قواعد بازی اپوزیسیون باشد؟ پاسخ به این پرسش ،دستکم به لحاظ نظری ،تا این لحظه «نه» دموکراتیک ،اختالفات بزرگتر را به صندوق رأی در یک انتخابات آزاد در آینده بوده است .مخالفان حکومت جمهوری اسالمی هنوز بر سر بسیاری چیزها زبان و موکول کرد( .رادیو فردا) Thursday, Dec. 5, 2019
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P.16
مادر پویا بختیاری: سکوت در این شرایط خیانت به خون پویاهاست شنبه ۲۵آبان در دومین روز اعتراضات سراسری در ایران، پویا بختیاری با شلیک مستقیم گلوله به سرش در مهرشهر کرج کشته شد .مادرش به دویچهوله میگوید پسرش نه به خاطر غم نان که برای دفاع از حق مردم به خیابان رفت.
۲۷سال داشت ،مهندس بود ،به زبان انگلیسی تسلط داشت ۱۹۰ ،سانتیمتر بلندای قامتش بود؛ قامتی که مادرش هرروز با لذت تماشایش میکرد و قربان صدقهاش میرفت« :من و پویا فقط مادر و پسر نبودیم ،ما عاشق هم بودیم ،پویا روزی صدبار مرا بغل میکرد »...ناهید شیربیشه ،مادر پویا بختیاری است .معلمی که همه توشهاش را برای تربیت دو فرزندش داده ،حاال یکی از این دو کشته شده است ،اما مادر میگوید: «من همچنان دو فرزند دارم ،پویا با من است ،وقتی در خانه راه میروم او کنار من است »...گیاهخوار بود ،از کشتن پشه هم پرهیز میکرد ،میگفت کرم خاکی و پشه هم جزو کائنات هستند ،اما با شلیک مستقیم گلوله به سرش کشته شد« :کی به اینها اجازه داد تو مغز پسر من گلوله خالی کنند؟ کی به اینها حق داده مغز پسر مرا متالشی کنند؟ پسر من به کدامین گناه ناکرده کشته شد؟» مادر مصطفی کریمبیگی ،همان که در عاشورای سال ۸۸مغزش را با شلیک گلوله متالشی کردند ،خواهر شهرام فرجزاده ،همان که در عاشورای سال ۸۸با خودرو نیروی انتظامی از روی بدنش رد شدند ،نامزد میثم احمدی ،همان که در همان روز و همان محلی که پویا بختیاری کشته شد ،با شلیک گلوله کشته شد و بسیاری دیگر در این دو هفته به دیدار خانواده بختیاری رفتهاند. مادر پویا میگوید« :ما مثل همیم ،همهمان مثل همیم ،همه آنهایی که در این راه فرزندشان را به کشور و میهن هدیه کردند با هم هماحساسند ،درد هم را بهتر میفهمیم برای اینکه درد از دست دادن عزیز ،پسری که با زحمت بزرگش کردم ،به ثمر رساندمش ،به قد و باالیش نگاه کردم ،برای هیچ مادری آسان نیست». از همین روست که این مادران قصد دارند مثل مادران خاوران ،مثل مادران پارک الله و مثل مادران صلح ،برای دهمین ،صدمین و هزارمین بار کنار هم بشینند و هستهای از مادران دوباره داغدار را تشکیل دهند. ناهید شیربیشه میگوید هنوز فرصت نکرده حتی از خانه بیرون برود ،از بس که میآیند و میروند ،برای تسلی .اما مصمم است به محض بازگشت به زندگی عادی هرطور که میتواند نگذارد خون پسرش به هدر برود« :پسر من آرمانش را درست انتخاب کرده بود .من اگر شایستگی داشته باشم باید در راه آرمانهای او گام بردارم و از خدا میخواهم کمکم کند بتوانم حافظ خون پسرم باشم». به رسم همیشگی و برای تسالی بازماندگان ،آنان که به دیدن خانواده فرد فوت شده میروند برایش آرزوی آمرزش از سوی خدا میکنند .مادر پویا اما میگوید فرزندش نیازی به آمرزش ندارد« :پسر من گناهی نکرده که خدا او را بیامرزد .اگر من به عنوان مادر لحظه به لحظه کنار این پسر زندگی کردم ،یقین دارم که پسر من در ۲۷سال عمرش هیچ گناهی مرتکب نشده و هیچ آمرزشی الزم ندارد .پسر من جز عشق ورزیدن به همه دنیا کار دیگری نکرده بود .آیا این آمرزش الزم دارد؟» شب گذشته مراسم شب هفت پویا بختیاری برگزار شد .مادرش پس از بازگشت به خانه اما آرام و قرار نداشته است« :اینها فکرهایی است که به سر هر مادری میرسد تصور اینکه االن من در این خانه دارم راه میروم ،روی این تخت میخوابم در صورتی که جوان رعنای من با قد ۱۹۰سانتیمتر چرا باید االن روی تختش نباشد؟ زیر خروارها خاک خوابیده باشد ،رویش سنگ گذاشته باشند؟ من باید بروم سر خاک پسرم؟؟» "جنبش گرسنگان" نامی است که برخی تحلیلگران روی اعتراضات خیر در ایران گذاشتهاند .شاید به این دلیل که بهانه اولیه این اعتراضات سه برابر شدن قیمت بنزین بود .مادر پویا اما میگوید« :پسر من فشار مالی نداشت ،زن و بچه نداشت ،مجرد بود ،مهندس بود ،در یک خانه ۱۵۰متری سه خوابه زندگی میکرد ،دو تا ماشین، دفتر کار ،مسلط به زبان انگلیسی ،برای لذت بردن از زندگی دنیوی چیزی کم و کسر نداشت .پس اگر جانش را در این راه از دست داده مطمئن باشید که برای دفاع از حق مردم و اقشار کم درآمد این کار را کرده نه برای خودش .جانش را برای میهن و کشور و مردمش داد». خانواده بختیاری جزو معدود خانوادههای کشتهشدگان اعتراضات اخیر هستند که در باره فرزندشان اطالعرسانی کردند .مادر پویا میگوید« :من به عنوان یک مادر داغدیده و جگرسوخته دلم میخواهد هیچکس سکوت نکند .فریاد رسای پویا را به همه دنیا برسانند که جوانی در اوج رشادت و زمانی که بهترین لذت را میشود برد جانش را کف دستش گذاشته و خونش را ریخته .آیا سکوت در این شرایط خیانت به خون پویا و پویاها نیست؟» ()dw.com Thursday, Dec. 5, 2019
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P.17
بهداشت و تندرستی زیادی شدید و از علت آن مطمئن نیستید ،بهتر است حتما زمانی را برای مراجعه به پزشکتان اختصاص دهید.
خارش پیشانی نشانه چیست؟ علل و درمان خارش پیشانی
بررسی اجمالی آیا مدام در ناحیه ی پیشانی خود احساس خارش می کنید؟ پوست خارش دار ،که به عنوان سوزش نیز شناخته می شود ،می تواند به وسیله طیف وسیعی از محرک ها، عفونت ها یا شرایط روحی ایجاد شود. تشخیص علت خارش پیشانی ممکن است دشوار باشد ،اما احتماال این عارضه ناشی از یک مشکل روانی ساده است که می تواند در خانه نیز درمان شود. با این حال ،اگر خارش پیشانی شما با نشانه های دیگری همراه است یا به وسیله ی استرس ایجاد شده ،بهتر است در اولین فرصت به پزشک معالج خود مراجعه کنید.
سایر علل رایج ابتال به جوش پیشانی عبارتند از: • بثورات ناشی از گرما یا آفتاب سوختگی .اگر در پیشانی خود جوش هایی دارید و در هوای گرم مدام در خارج از منزل هستید ،ممکن است دچار خارش ناشی از گرما یا آفتاب سوختگی شوید .بثورات ناشی از گرما و آفتاب سوختگی معموال در طی چند روز از بین می روند ،اما استفاده از لوسیون ها و ژل های فاقد نسخه می تواند برای از بین بردن خارش و تسکین آن ها مفید باشد .در آینده ،از اقدامات پیشگیرانه ای مانند ماندن در سایه و یا اجتناب از سر پوش و کاله و هد بند استفاده نمایید. • نیش حشرات و عنکبوت .اگر شما در پیشانی خود با بثورات قرمز رنگی مواجه شده اید که در حال افزایش هستند ،بهتر است احتمال گزیده شدن توسط حشرات را نیز مد نظر قرار دهید .شما می توانید این نوع خارش را با استفاده از اسپری های حشره کش یا پوشانیدن سر از بین ببرید .اگر بر روی پیشانی خود شاهد تاول هایی به همراه بخش های ملتهب قرمز رنگ هستید ،ممکن است توسط یک عنکبوت گاز گرفته شده باشید .اگر این تاول ها تا چند روز ناپدید نشوند یا اگر عالئمی مانند تب، تهوع یا استفراغ را مشاهده نمودید ،با پزشک خود مشورت کنید. • استرس .بثورات ناشی از استرس می توانند بر روی هر بخشی از بدن ظاهر شود. چهره و گردن احتماال بهترین بخش هایی هستند که بثورات ناشی از استرس و فشار روحی در آن ها پدیدار می شوند .این گونه بثورات معموال با افزایش فشار روحی و استرس ،بیشتر نیز می شوند .ممکن است شما به علت اضطراب یا اختالل روانی در بخش های مختلف بدنتان احساس خارش کنید و این خارش می تواند با جوش و کهیر همراه بوده و یا عاری از آن ها باشد .اگر این عالئم به طور مداوم ادامه پیدا کرد یا دوباره عود نمودند به پزشک خود مراجعه کنید. بیماری های عفونی .شما ممکن است در تماس با باکتری هایی قرار داشته • باشید که سبب بروز خارش هایی در ناحیه ی پیشانی تان شوند .از جمله ی این بیماری ها می توان به آبله مرغان ،سرخک یا عفونت های قارچی اشاره کرد .اگر فکر می کنید که به یکی از این بیماری ها مبتال شده اید ،باید در اسرع وقت به دکتر خود مراجعه کنید.
علت های خارش پیشانی درمان خارش پیشانی خارش پیشانی می تواند توسط انواع مختلفی از محرک های انسانی و طبیعی ایجاد خبر خوب این است که شما می توانید عالئم خارش پیشانی را در خانه و با استفاده از شود .در اغلب موارد ،خارش پیشانی موقت و قابل درمان است. داروها و درمان های خانگی از بین ببرید( ...دنباله در صفحه ی روبرو) خارش پیشانی بدون وجود بثورات تشخیص علت خارش پیشانی بدون وجود هیچ گونه بثورات یا لکه ای می تواند گیج کننده باشد. بدون نشانه های قابل توجه ،تشخیص خارش پیشانی ممکن است دشوار باشد. در اینجا چند علت رایج که ممکن است باعث بروز این مشکل شوند ذکر گردیده اند: • آلرژی .:اگر با چیزی که معموال باعث واکنش آلرژیک می شود ،تماس داشته باشید ،پیشانی شما ممکن است به علت تماس با این ماده ی آلرژیک دچار خارش شود .اگر در تماس با آلرژی شناخته شده ای قرار نگرفته اید ،ممکن است آلرژی شما فصلی باشد .بهتر است چهره ی خود را مدام بشویید تا هر گونه ماده ی تحریک کننده باقی مانده که باعث ایجاد خارش می شود از روی آن زدوده شود .سعی کنید تماس با آلرژن ها را محدود کرده یا با آن ها تماس نداشته باشید. • محصوالت مراقبت از مو .:اغلب محصوالت مراقبت از مو (مانند رنگ مو، شامپو ،اسپری مو و ماوس) می توانند حاوی مواد شیمیایی خطرناکی باشند که ممکن است باعث خارش ،خشک شدن پوست یا خارش سر و پیشانی شما شوند .این گونه محصوالت شامل روغن های معدنی ،سولفات ها ،الکل ها و عطرها هستند .اگر فکر می کنید که یک محصول جدید مراقبت از مو ممکن است باعث خارش پیشانی شما شده باشد ،فورا استفاده از آن را کنار بگذارید. • هدبند و کاله .:وسایل شخصی مانند کاله ،هد بند ،یا انواع سربندها می توانند موجب خارش و تحریک ناحیه ی پیشانی شوند .این امر ممکن است به علت واکنش پوست پیشانی شما با پارچه یا گرما و عرق ناشی از استفاده از کاله یا هد بند به وجود آید .برای چند روز بهتر است از کاه یا هدبند استفاده نکنید تا ببینید که آیا مشکل شما بهبود می یابد یا خیر. • پوست خشک و بهداشت .:خارش پیشانی ممکن است ناشی از پوست خشک یا آکنه باشد .اگر پوست شما به طور کامال واضحی خشک شده باشد ،بهتر است منطقه ای که پوستش خشک شده را بشویید و از یک مرطوب کننده ضدعفونی کننده برای منطقه ی مورد نظر استفاده کنید .اگر مرطوب کننده فایده ای نداشت و یا خارش شما بهبود نیافت ،با پزشک خود مشورت کنید. خارش پیشانی به همراه بثورات بثورات معموال به عنوان یک واکنش التهابی به یک ماده ی تحریک کننده بر روی پوست به وجود می آیند .بثورات پیشانی ممکن است قرمز ،کبود یا سفید رنگ باشند و بافت های متفاوتی داشته باشند .اگر در پیشانی خود متوجه جوش های Thursday, Dec. 5, 2019
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P.18
بابونه به رفع عالئم اضطراب نیز کمک میکند .چای نعناع نیز نوشیدنی قدرتمندی برای مبارزه با بیخوابی است. مصرف این نوشیدنی منجر به کاهش مشکالت گوارشی مانند سوء هاضمه میشود و خواب شبانه را راحتتر میکند. یک ساعت قبل از خواب شیر گرم را امتحان کنید .تریپتوفان موجود در شیر گرم به طور طبیعی سطح سروتونین را که هورمون مرتبط با احساس شادی است ،افزایش میدهد .سروتونین باعث افزایش تولید هورمون تنظیمکننده خواب یعنی مالتونین ...درمان های خانگی می تواند شامل موارد زیر باشد: نیز میشود. • جوش شیرین شیر بادام گزینه دیگر است .این نوشیدنی نیز سرشار از منیزیم ،مالتونین و تریپتوفان • بلغور جو دوسر کلوئیدی است .در سالهای اخیر از منیزیم برای درمان بیخوابی بخصوص در افراد مسن، • کمپرس یخ استفاده شده است. • لوسیون های ضدعفونی کننده اسموتی موز و بادام را فراموش نکنید .موز عالوه بر تریپتوفان و منیزیم ،پتاسیم • صابون مالیم زیادی دارد .پتاسیم و منیزیم ماهیچهها را شل کرده و به کاهش عالئم بیخوابی • آنتی هیستامین های غیر دارویی مانند دیفن هیدرامین (بنادریل) ،فکسوفنادین کمک میکنند)dw.com( . (آللوگرا) یا لوراتادین (آلوارت ،کالریتین) در شرایطی که خارش یا خارش پیشانی شدیدتر شد ،باید از موارد زیر پیشگیری کنید: به جای کالری ،گامهایتان را بشمارید تا الغر شوید • دوش آب گرم • لوسیون های معطر • قرار گرفتن در معرض گرمای بیش از حد • ماندن بیش از حد در زیر نور خورشید • صابون های سخت و شامپو • تماس با تحریک کننده های شناخته شده همچنین بخوانید :چرا خاراندن محل خارش لذتبخش است ؟! خارش پیشانی و حاملگی در دوران بارداری ،زنان دچار تغییرات و اختالالت هورمونی مختلفی می شوند و این امر ممکن است باعث ایجاد انواع مختلفی از بیماری های پوستی در آن ها شود. مشکالت پوستی ناشی از بارداری عبارتند از: • درماتیت آتوپیک • پسوریازیس • آکنه • خارش پوستی ناشی از بارداری • التهاب فولیکولی خارش دار اگر از قبل با مشکالت پوستی مختلفی دست و پنجه نرم می کنید ،تغییرات هورمونی ممکن است این شرایط را بیشتر تحت تاثیر قرار دهند. گزارش شده است که برخی از بیماری ها مانند پسوریازیس و بیماری فاکس در تازههای پزشکی این هفته :به جای کالری ،گامهایتان را بشمارید تا الغر شوید. فوردیس در طی دوران بارداری بدتر نیز می شوند. کدام نوشیدنیها به بهبود خواب شبانه کمک میکنند؟ سکته مغزی بیشتر سراغ خبر خوب این است که بسیاری از مشکالت پوستی که در دوران بارداری ظاهر می قدبلندها میرود .ویتامین Cاز آنفلوآنزا پیشگیری نمیکند! شوند پس از زایمان از بین خواهند رفت. اگر به دنبال راهی برای کاهش وزن هستید ،دست از رژیمهای سخت غذایی بکشید بردن خارش پیشانی می تواند به وسیله محصوالت مو ،نیش حشرات ،گرما و یا و به جای شمردن میزان کالری مصرفی در روز ،از این به بعد تعداد قدمهایتان را بسیاری از علل دیگر پدید آید. بشمارید. به طور معمول ،اگر پیشانی شما دچار خارش شده ،می توانید آن را در خانه با مواد به گزارش وب ام دی ( ،)WebMdدر میان انواع رژیمهای غذایی که وعده کاهش طبیعی و بدون دارو درمان کنید. وزن میدهند ،رژیم غذایی "گام" یک نسخه بسیار ساده پیش روی شما میگذارد: اگر دچار بثورات شدید پوستی شده اید و یا متوجه عالئم دیگری شده اید که خارش روزانه ۱۰هزار قدم بردارید و از حجم غذاهای مصرفی خود در طی روز۲۵ ، ناخوشایندی دارند ،پزشک خود را در جریان امور قرار دهید( .مجله سالمت) درصد کاهش دهید .با این کار میتوانید در هفته نیم تا یک کیلو وزن کم کنید. رژیم غذایی گام یک برنامه مادامالعمر برای کاهش وزن است و عوارض جانبی سایر رژیم های غذایی را ندارد .اصلیترین قانون رژیم غذایی گام بر این نکته تاکید دارد: ایجاد تغییرات سبک و البته سالم در زندگی روزانه برای رسیدن به وزن ایدهآل. کدام نوشیدنیها به بهبود خواب شبانه کمک بنیانگذاران این برنامه در مرکز ملی کنترل وزن ایاالت متحده ( )NWCRتاکید میکنند که شما برای کنترل وزن نیازی به دوی ماراتن یا مصرف غذاهای خاص میکنند؟ ندارید .فقط باید یک جفت کفش ورزشی مناسب بپوشید ،یک گامشمار به همراه داشته باشید و روزانه ۲۰۰۰هزار قدم معادل ۱۵دقیقه راه بروید .هر روز به این کارشناسان توصیه میکنند که بزرگساالن میان سنین ۱۸تا ۶۰سال باید حداقل ۷میزان ۵۰۰قدم اضافه کنید تا این تعداد به تدریج به ۱۰هزار قدم برسد ( ۷۵دقیقه ساعت خواب شبانه داشته باشند. پیادهروی در روز) .البته نباید غذاهای سالم مانند میوه و سبزیجات ،غالت سبوسدار، به گزارش ،Healthlineاین نکته ثابت شده که کاهش زمان خواب شبانه خطر ابتال لبنیات کمچرب و پروتئین بدون چربی را فراموش کنید .اگر برای ۷۵دقیقه وقت به افسردگی ،دیابت ،بیماریهای قلبی و حتی مرگ زودرس را افزایش میدهد .ندارید ،الزم نیست همه مراحل پیادهروی را یکجا انجام دهید .اگر به پیادهروی عالقه اگرچه برای بسیاری از افراد بسیار سخت است که هفت ساعت خواب شبانه داشته ای ندارید ،رکاب بزنید .هر یک دقیقه رکاب زدن ،معادل ۱۵۰قدم پیادهروی است. باشند ،با این حال مصرف برخی نوشیدنیها ،کیفیت خواب شبانه را افزایش میدهد :به گفته بنیانگذاران رژیم غذایی گام ،اصلیترین مرحله کاهش وزن ،حفظ وزن کم چای بابونه یکی از این نوشیدنیها است .مصرف ۴۰۰میلیگرم از این نوع چای شده است .اضافه کردن رژیم غذایی گام به عادات روزانه ،به راحتی میتواند وزن به مدت ۲۸روز متوالی ،کیفیت خواب را به میزان قابل توجهی بهبود میبخشد .را برای مدت طوالنی در محدوده سالم نگه دارد)dw.com( . Thursday, Dec. 5, 2019
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 19
آیا اعتراضات آبان به یک جنبش اجتماعی سراسری تبدیل خواهد شد؟ سعيد پيوندی
زنان و جوانان است. شکل کنش و حرکتهای سالهای اخیر هم بیش از هر چیز به بنبست سیاسی، بیاعتمادی ژرف به دستاندرکاران و نظام اسالمی ،نبودن امکان تغییر از طریق صندوق رأی و اعتراض مسالمتآمیز و سرکوب و محدود کردن سازمانهای مدنی بازمیگردد. شعارهایی مانند «دیکتاتور حیا کن ،مملکتو رها کن»« ،خامنهای حیا کن مملکتو رها کن»» ،روحانی حیا کن مملکتو رها کن» همگی نشاندهنده نارضایی و خشم ژرف مردمی است که هر روز بیش از گذشته با مشکالت زندگی دشوار و پررنج در جمهوری اسالمی دست و پنجه نرم میکنند و شاهد بدتر شدن اوضاع در همه حوزهها از اقتصاد و بازار کار گرفته تا محیط زیست و وضعیت زنان ،جوانان و کودکان و اقلیتها هستند. واکنشهای مسئوالن دولتی و نظامی نشان چندانی از درک ژرفای نارضایتی و سرخوردگی مردم و چرایی کنشهای خشمگین مردمی ندارد .سخنگوی دولت با خونسردی ادعا میکند که «نظام اعتراض را حق مردم میداند» بدون آن که بگوید چگونه در ایران میتوان به طور قانونی دست به اعتراض زد و یا در سالهای گذشته چگونه به این «حق» توجه شده و چند بار به گروههای ناراضی و معترض اجازه داده شده اعتراض خود را به صورت قانونی بیان کنند. زمانی که حتی رسانهها از پوشش گسترده اعتراضات منع میشوند و رسانه ملی به گونهای یکسویه حرفهای مقامات رسمی را تکرار میکند ،چگونه میتوان باور کرد که حکومت به طور واقعی اصل مشروعیت اعتراضات مدنی را پذیرفته است؟ در چند سال گذشته سرنوشت کسانی که به این یا آن سیاست حکومت اعتراض کردند چه بوده است؟ آیا پاسخهای حکومتی به اعتراضها به جز تهدید ،کتک زدن ،زندان، شکنجه ،اعترافات تلویزیونی و یا گلوله چیز دیگری هم بوده است؟ اگر امروز هم مردم برای دیده شدن و اعالم اعتراض خود به بستن راهها و میادین روی میآورند و فضای عمومی را برای بیان مطالبات خود اشغال میکنند ،درست به خاطر نبودن آزادی ،بیاعتمادی به مسئوالن و به رسمیت شناخته نشدن حق تظاهرات و اعتراض به سیاستهای دولتی و حکومتی است. آنچه در سال ۱۳۹۶دیده شد و امروز تکرار میشود ،نتیجه سالهای طوالنی بیاعتمادی ،سرخوردگی ،بیاعتنایی به حقوق شهروندی ،محدودیتها و سرکوب مخالفان است .حکومت ،دولت و نهادهای نظامی نشان دادهاند فرهنگ دیالوگ و پذیرفتن غیرخودی را ندارند ،مذاکره و گوش دادن به جامعه مدنی را یاد نگرفتهاند و یا از حد حرف و ادعا فراتر نرفتهاند .جامعه ایران سالهاست که در این زمینه در بنبست مدنی قرار دارد و تالشهای پرشمار کنشگران مدنی برای دگرگون کردن شیوه حکومتی و رابطه حکومت با جامعه به خاطر برخوردها و سرکوب حکومتی ناکام مانده است.
تظاهرات و حرکتهای اعتراضی در بیش از ۱۰۰شهر ایران و برخورد خشن امنیتی و نظامی حکومت با مردمی که به خیابانها آمدهاند موضوع بحثهای عمومی و سیاسی گسترده در میان افکار عمومی و رسانهها تبدیل شده است. در کنار خبرها و رویدادهای مربوط به تظاهرات ،پرسش اساسی این است که اعتراضات و شورشهای مردمی گسترده به کجا خواهد انجامید؟ آیا این حرکات میتوانند زمینه را برای دگرگونی جدی در ایران فراهم کنند و یا به خطری جدی برای نظام جمهوری اسالمی تبدیل شوند؟ این پرسشها بهویژه از این نظر اهمیت دارند که جامعه ایران در سالهای گذشته تجربه تلخ جنبش اجتماعی سال ( ۱۳۸۸جنبش سبز) و نیز شورشهای مردمی سال ۱۳۹۶و شکست همه تالشهای مدنی برای دگرگون کردن شرایط ایران را زندگی شعارها و خواستها کرده است. نسل جدید جنبشهای اعتراضی پیش از هر چیز باید گفت که بخش مهمی از جنبشهای اجتماعی دو دهه اخیر در چهارگوشه جهان که نظم سیاسی کشورهای گوناگون را نشانه رفتند دارای ویژگیهایی هستند که آنها را از تجربههای جنبشهای پیشین جدا میکنند .این تفاوتها به آن اندازه است که از آنها به عنوان نسل جدید جنبشهای اجتماعی یاد میشود .برای مثال ،در حرکتهای اجتماعی سالهای اخیر در بسیاری کشورها، نقش روشنفکران و نخبگان ،احزاب سیاسی و سازمانهای مدنی شناختهشده حاشیهای است ،رهبری به صورت سنتی و عمودی از باال به پایین وجود ندارد و شبکههای اجتماعی و کنشگران جدید بهویژه با بهره بردن از فضای مجازی به میداندار جنبشهای مطالباتی تبدیل میشوند. همزمان ،ضعف و شکنندگی اصلی آنها هم به همین ویژگیها مربوط میشود، چراکه این جنبشها بدون سازمانهای مدنی ،بدون رهبری و پروژه روشن ،با آنکه از نیروی بسیجکننده مهمی برخوردارند ،در رسیدن به اهداف و عملی کردن پروژه سیاسی خود همیشه موفق نیستند .جنبش سبز در ایران یکی از پیشگامان این نسل جدید جنبشهای اجتماعی و اعتراضی در منطقه خاورمیانه بود .حرکات اعتراضی جدید هم با وجود همه تفاوتها بخشی از ویژگیهای نسل جدید جنبشهای اجتماعی را با خود دارد. بنبست مدنی و فرهنگ سرکوب و تحقیر با آنکه دستاویز اصلی موج جدید تظاهرات گران شدن ناگهانی بهای بنزین است، این اعتراضات بر بستر نارضایتی گسترده مردمی از شرایط زندگی و اداره کشور شکل میگیرد .برای بخش بزرگی از افکار عمومی ،مشکالت پرشمار کنونی کشور نتیجه مستقیم بیکفایتی و ناتوانی مسئوالن یک حکومت دینی ناکارا ،فساد گسترده، نبودن دموکراسی و شفافیت در اداره کشور ،سیاست خارجی ماجراجویانه و پرهزینه، و اَشکال گوناگون تبعیض و بیعدالتی است. آنچه در بیان مسئوالن حکومتی شعارها و رفتارهای ساختارشکنانه نامیده میشود، پیامد مستقیم بیش از دو دهه لجاجت مثالزدنی حکومت دینی در تن ندادن به اصالحات و بنبست سیاسی ،بحران اقتصادی ،فقر و تبعیض عریان و سرکوب اجتماعی Thursday, Dec. 5, 2019
سیاست سرکوب حرکتهای مدنی و به رسمیت نشناختن حق اعتراض و اپوزیسیون در ایران بنبست دیگری را هم به وجود آورده است که به جنبشهای اعتراضی مربوط میشود. اعتراضهای خودجوش مردمی و اَشکال انفجاری آن از جمله نتیجه ضعف و ناکارایی ساختارهای مدنی و یا امکان مخالفت مدنی و قانونی است .شعارهای مطرحشده در روزهای نخست اعتراضات بیشتر بازتاب مستقیم چیزی است که مردم نمیخواهند و یا از آن ابراز انزجار میکنند .حتی شعار «رضا شاه روحت شاد» هم بیشتر نوستالژیک است و نگاه به نوعی نظم سیاسی در گذشته دارد .هیچیک از اینها بهروشنی بیانگر پروژه جنبش اعتراضی نیستند. برای رویش یک جنبش اجتماعی تمامعیار ،هدایت نارضایتیها و اعتراضات و به میدان کشاندن همه گروههای ناراضی باید بهتدریج خواستهایی شکل گیرند که بازتاب نوعی تفاهم جمعی برای چیزی باشد که نیاز امروز جامعه بحرانزده ایران است. برای مثال ،خواستهایی مانند همهپرسی درباره حکومت اسالمی ،انتخابات آزاد با نظارت بینالمللی( ...،دنباله در صفحه ی )22 Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 20
"پیچ کابل"؛ نقش و حضور افغانها در اعتراضهای آبان ۹۸ احسان مهرابی
«فاطیمون» در سالهای گذشته بر سر زبانها افتاده بود .لشکری که با ماموریت احاله شده از سوی جمهوری اسالمی به آنها برای کمک به بقای بشار اسد تعریف شده بودند. اتباع افغان در ایران همچنین به نوعی وجه المصالحه حکومت برای مذاکره با کشورهای اروپایی بودهاند به گونهای که عباس عراقچی ،معاون وزیر خارجه ایران، تهدید کرده بود اگر فروش نفت به صفر برسد ،جمهوری اسالمی «مجبور است» از اتباع افغانستان بخواهد که «به کشور خودشان یا به کشورهای دیگر بروند». به رغم اشارههای پراکنده به حضور اتباع افغان در اعتراضهای امسال ،مقامها و رسانههای وابسته به حکومت جمهوری اسالمی نه تنها درباره کشتهشدگان اتباع خارجی در این اعتراضها سکوت کردهاند ،که اساسا حاضر نیستند هیچ آماری درباره جان باختگان ناشی از تیراندازی ماموران امنیتی به معترضان ارائه کنند. اینک اما نه تنها «پیچ کابل» در زندانهای ایران تکرار شده ،بلکه بر اساس آماری که سازمان عفو بینالملل تاکنون منتشر کرده است ،دستکم حدود پنج درصد از کشتهشدگان در اعتراضهای آبان ۹۸را اتباع افغانستان تشکیل میدهند( .رادیو فردا)
بزودی سیل دهها میلیون گرسنۀ ایرانی همه چیز را ویران میکند زندانیان اعتراضهای سال ۸۸در اوین اصطالحی داشتند با عنوان «پیچ کابل» ،که اشارهای بود به نیمکتی که زندانیان افغان دستگیرشده در این اعتراضها روی آن مینشستند. در اعتراضات سال ۸۸تعدادی از افغانهای ساکن ایران بازداشت شدند و از جمله وبسایت «کلمه» ،تعداد این بازداشتیها را ۲۰نفر اعالم کرد ،هرچند احتماال رقم واقعی بیش از این تعداد بود. بر اساس روایت زندانیان ،حضور اتباع افغان در این اعتراضات برای برخی از بازجویان نیز عجیب بود .یکی از بازجویان از یک تبعه بازداشتی افغان درباره دلیل حضورش در اعتراضات پرسیده بود و او گفته بود «احمدینژاد تقلب کرده است» .بازجو از این جواب خشمگین شده و پرسیده بود« :به تو چه ربطی دارد؟!» و پاسخ این زندانی افغان این بود که «من در ایران زندگی کردهام و موضوعات جامعه ایران به من هم مربوط است». ِ افغان دستگیر شده در آن وبسایت «کلمه» در اردیبهشت ۸۹خبر داده بود که پنج اعتراضها به یک تا سه سال زندان محکوم شدهاند .بر اساس این گزارش ۱۵ ،افغان بازداشت شده نیز به افغانستان بازگردانده شدند. زندانیان افغان نسبت به همقطاران ایرانی خود با مشکالت بیشتری دستوپنجه نرم میکردند ،برخی از آنان در ایران خانواده نداشتند و رفتار ماموران امنیتی و زندان با آنان بدتر از ایرانیان زندانی و یا اتباع زندانی دیگر کشورها بود. به جز ماههای اول اعتراضهای سال ،۸۸در جریان اعتراضات ۲۵بهمن ۸۹نیز تعدادی از افغانها بازداشت و برخی از آنها به افغانستان بازگردانده شدند. با این حال ،افغانها در اعتراضهای آبان ۹۸نیز حضوری بیسابقه داشتند ،به گونهای که بر اساس گزارشهای تایید شده ۹ ،نفر از آنان کشته و ۱۲۱نفرشان بازداشت شدهاند. وزارت خارجه افغانستان اما درباره این موضوع سکوت کرده و به دلیل محافظهکاری آنها در مقابل ایران ،اطالعات چندانی درباره دامنه برخورد با معترضان افغان مشخص نیست .شهرهای استان تهران و البرز از جمله نقاط اصلی حضور افغانها در اعتراضهای آبانماه بودهاند .شهرهایی که به صورت سنتی محل اقامت شمار زیادی از آنان است. بر اساس سرشماری سال ۹۵در استان تهران ۵۱۵ ،هزار و ۵۶۷افغان در استان تهران زندگی میکنند .در استان البرز نیز ۸۴هزار و ۳۲۱نفر از آنها زندگی میکنند. حسین کاغذلو ،فرماندار شهرستان ورامین ،نیز ۲۳شهریور امسال گفته بود که «یک سوم جمعیت ورامین» اتباع افغان هستند. در همین حال روز ۲۵آبان و یک روز بعد از آغاز اعتراضها ،منصور حاجی ،سرپرست اداره کل امور اتباع و مهاجران خارجی استانداری تهران ،در شورای تأمین فرمانداری قدس حضور یافت. آقای حاجی در این جلسه گفت« :اتباع و مهاجران خارجی در شهرستان قدس مطابق با آمارهای ارائهشده در شرایط مطلوبتری مدیریت میشوند اما برای حضور غیرمجازین در این شهرستان تمهیداتی را باید اتخاذ کرد» .یکی از موضوعات نشستهای فرمانداران شهرهای استان تهران نیز موضوع اتباع افغان بوده است. به جز محدودیتهای خاص برای اتباع افغان ،محرومیت در برخی از شهرهای استان تهران بر روی زندگی آنها هم تاثیر دارد و این موضوع احتماال در حضور اتباع افغان در اعتراضهای آبانماه موثر بوده است. پیش از آنکه نام اتباع افغان در ایران با اعتراضهای سال ۹۸مطرح شود ،نام لشکر Thursday, Dec. 5, 2019
سعید معیدفر ،جامعه شناس مقیم ایران در گفتگو با خبرگزاری ایلنا دربارۀ اعتراض های جاری در کشور گفته است که این رویدادها در قیاس با "جنبش سبز" و حتا اعتراض های دی ماه ٩۶ تغییر ماهیت داده و عالوه بر جنس سیاسی آنها عامالن شرکت کننده در اعتراض ها نیز کام ً ال تغییر یافته اند. سعید معیدفر ،گفته است که ویژگی مهم جنبش اعتراضی جاری این است که ثمرۀ اقدام میلیون ها گرسنۀ حاشیه نشینی است که در دروازه های شهرهای بزرگ کشور کمین کرده اند و سرخوردگی آنان نتیجۀ چهل سال سیاست های غلط مقامات حکومت اسالمی ایران است .این جامعه شناس سپس افزوده است که گرایش موسوم به اصالح طلب حکومت اسالمی نیز چنان بی اعتبار شده که توانایی هرگونه تاثیرگذاری بر اعتراض های جاری و مهار و هدایت آنها را از دست داده است. سعید معیدفر گفته است " :امروز ما مانده ایم با یک اقتصاد ورشکسته ،فسادها، تبعیض ها و سیاست های غلطی که طی ۳٠الی ٤٠سال باعث تخلیه روستاها شد. در حاشیه کالن شهرهایی که در آنها ثروت و منابع اقتصادی متمرکز شده لشگر گرسنگانی شکل گرفته است که هر روز برای هجوم به کالنشهرها آماده تر و با انگیزه تر هستند". سعید معیدفر سپس ابراز اطمینان کرده که این "لشگر گرسنگان" که به گفتۀ کارشناسان به زودی جمعیتی بالغ بر ٢٤میلیون نفر را تشکیل می دهد به کالنشهرها هجوم خواهند آورد و "باید هر چه زودتر برای آن چاره ای اندیشید" هر چند خود سعید معیدفر اعتراف کرده که دیگر وقت برای چاره اندیشی باقی نمانده ،زیرا ،به گفتۀ او "نظم و بنیاد اقتصاد و سیاست و فرهنگ و اخالقیات در کشور از بین رفته است" و همۀ اصالح طلبان به اتهام های دزدی و فساد "بی اعتبار شده اند". سعید معیدفر هشدار داده است که در ایران جمعیت "گرسنگان چنان قدرتی خواهد داشت که هیچ کس جلودار آنها نیست" و خالصه اینکه "کشور و جامعه در مسیر تندبادهای شدید" قرار گرفته است. در چنین شرایطی به گفتۀ سعید معیدفر معترضان و گرسنگان "مانند یک سیل همه چیز را ویران خواهند کرد". در اظهاراتی جداگانه ،فرشاد مؤمنی ،استاد اقتصاد در دانشگاه صنعتی شریف ،دیروز یکشنبه سوم آذرماه در یک سخنرانی به استناد به گزارش های رسمی حکومت اسالمی ایران گفته است که جمعیت حاشیه نشین کشور از مرز ١٩میلیون نفر گذشته و تا سال ١۴۰۰دست کم به ٢۳میلیون نفر خواهد رسید .فرشاد مؤمنی سپس گفته است که یک سوم جمعیت کل کشور و دو سوم جمعیت زندان های کشور را حاشیه نشینان تشکیل می دهند .فرشاد مؤمنی برای نشان دادن درجۀ فقر در ایران امروز گفته است که در سال ١۳۶٧سرانۀ مصرف گوشت هر ایرانی در سال ١٢٢کیلوگرم بود در حالی که این رقم در سال ١۳٩۰یعنی در اوج درآمدهای نفتی دولت احمدی نژاد به زیر ٤٠کیلوگرم کاهش یافت .فرشاد مؤمنی نگفته است که سرانۀ مصرف گوشت در وضعیت کنونی کشور یعنی در شرایطی که رشد اقتصادی به منفی ١۰ درصد نزول کرده چند کیلو گرم است( .رادیو فرانسه) Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 21
راهنمای حقوق دمکراتيک ( ...دنباله از صفحه ی )21
آيا اعتراضات آبان ( ...دنباله از صفحه ی )20
...گزارش ها در تلویزیون و رادیو و روزنامه ها و مقاالت مجله ها می توانند مسائل مورد عالقه شما را در معرض توجه سایر شهروندان و نمایندگان منتخب مردم قرار دهند .رسانه های گروهی اغلب برای یافتن و گزارش کردن موضوعات تازه و جالب با گروه های شهروندی تماس می گیرند. گروه شما باید برای تماس با رسانه های گروهی طرح مشخص داشته باشد .برای مثال برای ایجاد ارتباط موثر با رسانه ها ،بسیاری از گروه ها یک یا دو نفر را به عنوان سخنگو انتخاب می کنند( .سخنگو کسی است که به نمایندگی از سوی گروه سخن می گوید و اطمینان حاصل می نماید که رسانه ها از فعالیت های گروه مطلع می گردند).
...تغییر قانون اساسی ،برچیدن والیت فقیه و یا حکومت اسالمی ،و پایان بخشیدن به دخالت دین و روحانیت در حکومت میتوانند به دورنماهایی تبدیل شوند که اعتراضات مردمی را به یک جنبش اجتماعی واقعی تبدیل کنند .این خواستها و شعارها باید بهتدریج به موضوع تفاهم جمعی تبدیل شوند و به روند شکلگیری نوعی رهبری هم یاری رسانند.
استفاده از احزاب مخالف ()Using Opposition Parties بطور معمول ،احزاب اپوزیسیون(مخالف) ،چون کارشان انتقاد کردن از دولت است، دوست گروه های شهروندی هستند .،این احزاب با دقت به گروه های شهروندی که خواهان ایجاد تغییرات هستند گوش فرا می دهند .گروه شما می تواند از ِ ِ معرض توجه دولت، احزاب مخالف استفاده کند تا مسائل مورد عالقه تان را در رسانه های گروهی و شهروندان دیگر قرار دهد. ِ حزب مخالف در پارلمان فدرال یا مجلس عضو در این موارد می توانید با یک ِ عضو عالیرتبه حزب بطور قانونگذاری استانی تماس بگیرید یا حتی می توانید با ِ مستقیم تماس برقرار کنید. ِ احزاب مخالف اغلب اعضایی دارند که منتقدین حزب مخالف (Opposition ِ ِ ِ اپوزیسیون دولت بطور مستقیم حزب نمایندگان )criticsنامیده می شود .این مسئول پاسخگویی و اظهار نظر در مورد مسائل مربوط به وزارتخانه های معین دولت می باشند. (دنباله در شماره ی آينده)
Thursday, Dec. 5, 2019
ترس از ناامنی و هرج و مرج برخی از مسئوالن در برخورد با اعتراضات خیابانی با سالح «خطر ناامنی و هرج و مرج» به سراغ افکار عمومی میروند و تالش میکنند از شکلگیری همدردی و همبستگی فعال و عملی گروههای اجتماعی با حرکتهای اعتراضی جلوگیری کنند. انتخاب واژهها و عبارتهایی مانند «اشرار»« ،کسانی که از خارج پول و دستور میگیرند»« ،خشونتطلبان» و یا «تخریبگران» در برخورد با اعتراضکنندگان و تکیه بر تخریبها و آتش زدنها در جریان تظاهرات بخشی از همین راهبرد است ،چراکه آنها از روانشناسی جامعه بهویژه طبقه متوسط بهخوبی باخبرند و برآناند تا هر نوع مبارزه سیاسی علیه حکومت را همسنگ ناامنی قلمداد کنند و نگذارند افکار عمومی ناراضی به سوی جنبش اعتراضی کشانده شود. این موضوع نشانگر اهمیت انتخاب روشهایی است که بتواند بیشترین گروههای اجتماعی را به میدان بیاورد و سرکوب حکومتی را به یک شکست اخالقی بزرگ برای نظام اسالمی تبدیل کند. چالش اصلی در جنبشهای اجتماعی مسئلۀ توازن نیرو در سطح جامعه است و اگر مخالفان و نیروهای خواستار دگرگونی نتوانند این توازن را به سود خود بر هم زنند ،بخت آنها برای موفقیت هم کاهش خواهد یافت. گروههای معترض باید بتوانند همدردی و همبستگی خاموش گروههای بزرگتر را به مشارکت عملی در جنبش تبدیل کنند .فقط در این صورت است که جنبش همگانی و سرکوبناپذیر میشود و به صورت یک نیروی اجتماعی تعیینکننده درمیآید. اهمیت طرح شعارهایی که رو به آینده دارند و وجه مثبت حرکتهای اجتماعی (آنچه جنبش میخواهد) را منعکس میکنند ،نشان دادن امکانها و افقهای دگرگونی است .اگر جنبشهای اعتراضی نتوانند چنین دورنمایی را در برابر افکار عمومی بگذارند ،ترس از هرج و مرج و رفتن به سوی سرنوشتی نامعلوم میتواند از به میدان آمدن گروههای بزرگتر جلوگیری کند. حرکتهای اعتراضی در ایران مانند هر کجای دنیا با چالش سازماندهی درونی خود ،شکل دادن به پروژه سیاسی ،موضوع رهبری و برهم زدن توازن نیرو در سطح جامعه به سود خود مواجهاند .باید دید آیا این بار در ایران جنبش اعتراضی میتواند از این آزمون تاریخی سربلند به در آید یا نه( .رادیو فردا) ------------------------------------
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 22
بازار امالک
پيش از خريد آپارتمان ،حتم ًا از موارد زير اطمينان حاصل کنيد (بخش دوم)
مهدی عباس زاده، دکترای مهندسی سازه و کارشناس حرفه ای مسکن
شايد زمانی که در حال مطالعه این مطلب هستید ،آپارتمان مورد نظرتان را پیدا کرده اید و از این بابت خیلی هم خوشحال هستید .ولی دست نگه دارید و قرارداد خرید را امضا نکنید ،مگر آن که این مطلب را خوانده باشید .بیشتر اوقات در ظاهر ،آپارتمانی که انتخاب کرده اید فوق العاده است ،ولی چند مورد کوچک اما مهم، به راحتی باعث می شوند تا از خرید خود پشیمان نشده و سرمایه تان را دور نریزید .در مطلب قبل ،برای این که در خرید آپارتمان به شما کمک کنیم تا بهترین تصمیم را بگیرید، به تعدادي از موارد مهمي که قبل از خریدن آپارتمان باید در نظر بگیرید اشاره نموديم. در اين مطلب با شما چند مورد ديگر را در اين زمينه در میان می گذاریم. تعداد مالكان به نسبت مستاجران! اگر در نظر بگیریم که شما در حال حاضر مستاجر هستید ،ممکن است هرگز به تاثیری که مستاجران ممکن است روی ارزش ملک بگذارند ،فکر نکرده باشید .بطور کلی ،هر چه صاحبخانه های بیشتری در سوئیت ها سکونت داشته باشند ،وضعیت نگهداری از ساختمان بهتر خواهد بود و این معموال باعث میشود تا قیمت آپارتمان نیز باالتر برود .صاحبخانه ها معموال از امکانات مشترک مثل راهروها ،استخرها ،سالن ورزش ،بهتر نگهداری می کنند، چون می دانند که اگر نیاز به تعویض یا تعمیر این موارد باشد ،از جیب آنها خرج خواهد شد .درصد سکونت مستاجران در سوئيت های آپارتمان را می توان با مراجعه به گواهی وضعیت مجتمع ساختماني متوجه شد .اگر این رقم باالی ۲۵درصد بود ،باید نگران شوید. البته در صورتی که شما به قصد سرمایه گذاری دارید آپارتمان را می خرید ،باال بودن این نسبت می تواند نکته مثبتی قلمداد شود.
در پایان الزم به ذکر است هدف بنده از ارائه مقاالت در زمینه مسکن ،صرفًا اطالع رسانی و آگاهی بخشی به هموطنان عزیز و کمک به ارتقاء دانش و همچنین انتخاب هوشیارانه و مطمئن جهت بهترین خرید در بخش مسکن که بزرگترین سرمایه مالی هر شخص است می باشد .اینجانب با داشتن بیش از 18سال تجربه کاری و دانشگاهی در صنعت ساختمان آمادگی خود را جهت هرگونه مشاوره و پاسخگوئی به سواالت شما عزیزان در زمینه خرید و فروش امالک مسکونی ،تجاری و پیش فروش اعالم میکنم .شما می توانید دیگر مقاالت و آخرین اطالعات بازار مسکن را در وبسایت و یا صفحه فیس بوک Royahomes پیگیری نمایید. info@MahdiAbbaszadeh.ca www.facebook.com/Royahomes
مديريت ساختمان! شرکتهای مدیریت آپارتمان از نظر کیفیت با هم تفاوت دارند و ساختمانهایی که از مدیریت بهتری برخوردار باشند ،نه تنها ارزش خود را بهتر حفظ می کنند ،بلکه زندگی در آنها نیز لذت بخش تر خواهد بود.هیئت مدیره کاندوی شما مسئول استخدام و نظارت شرکت مدیریت آپارتمان است ،که این شرکت نیز به نوبه خود ،وظیفه استخدام نیروهای مورد نیاز ،مانند مدیر ساختمان ،دربان یا نگهبان و شرکت نظافت را بر عهده خواهد داشت. موقعيت مكاني! مثل تمامی تصمیمهایی که در حوزه امالک و مستغالت گرفته می شود ،در اینجا نیز موقعیت مکانی باید در صدر اولویت های شما قرار داشته باشد .گزینه های حمل و نقل عمومی ،جمعیت شناسی و دموگرافی منطقه و ساختمان و مرحله توسعه محله ،باید مد نظر قرار گیرد .نزدیکی به فروشگاه های مواد غذایی ،پار کها ،مدارس و زندگی شبانه نه تنها برای خرسندی شما مهم است ،بلکه هنگام فروش مجدد ملک نیز اهمیتی حیاتی پیدا می کند. منظره ساختمان! هرگز خود را به چشم انداز بخصوصی محدود نکنید ،مگر آنکه چشم انداز دریاچه باشد، که حتی در آن مورد نیز باید بیشتر فکر کنید .در شهری مثل ونكوور ،با این سرعت تغییرات ،هر اتفاقی ممکن است رخ دهد .مهمتر از همه آن که ،هرگز به پارکینگ های عمومی در خیابانهای شهر اعتماد نکنید ،چون ممکن است ظرف چند سال آینده ،یک آپارتمان به جای آنها ساخته شود .با آنکه ممکن است در هنگام خرید آپارتمان ،هزینه باالیی برای داشتن یک چشم انداز عالی از شهر پرداخته باشید ،یک ساختمان جدید با ۲۰ فوت عقب نشینی قطعا ارزش فروش مجدد خانه شما را تحت تاثیر قرار خواهد داد. نگهداري از ساختمان! تعدادی از زیباترین و همچنین زشت ترین آپارتمان ها را می توان در ونكوور یافت .پس الزم است حتما در این زمینه تحقیق کنید و برای این پرسش ها پاسخ بیابید .آیا ساختمانی که قصد خرید آن را دارید ،برای سایر خریداران هم جذاب خواهد بود؟ آیا از نظر تعمیرات ،در وضعیت خوبی قرار دارد؟ آیا هنگامی که پس از گذراندن یک روز طوالنی در محل کار ،وارد البی آن می شوید ،احساس می کنید که به خانه خود آمده اید؟ Thursday, Dec. 5, 2019
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 23
NANCY MARKET ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺎ ﺻﺪ دﻻر ﺧﺮﯾﺪ 10دﻻر ﻧﻘﺪ ﺗﻘﺪﯾﻢ ﻣﯿﺸﻮد
1589 Garden Ave, North Vancouver
2.99 پودر کیک رشد
پرتقالی -موزی -توت فرنگی -آنانس
2.99
2.99 رب انار دادفر
خیارشور
صادراتی امتیس ایران روغن زیتون خالص ارگانیک ۷.۹۹
روغن هسته انگور خالص اسپانیا ۳.۹۹ Brandywine Falls Thursday, Dec. 5, 2019
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 24
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 25
Thursday, Dec. 5, 2019
زبان و ادبيات
شولوخوف؛ راوی جنگ عشق و زمین نگاهی به زندگی میخائیل الکساندروویچ شولوخوف محمود علیزاده
«اولین چیز در ارزیابی نویسنده این است که آثار او را باید خواند .اما مشکل میشود گفت که یک نویسنده خوب است یا بد .زمان ،داور هنر است .زمان حتما خواهد گفت .اگر مردم عادی بخواهند یک اثر را بیش از یک بار بخوانند احتماال نویسنده آن ،نویسنده خوبی است». این جملهها متعلق به یکی از نویسندگان بزرگ روسیه است .خالق دن آرام؛ میخائیل شولوخوف.
گفتههای او در خصوص نویسنده خوب اکنون ثابت شده است؛ چرا که شاهکار وی «دن آرام» که باعث شد او در سال ۱۹۶۵جایزه نوبل را کسب کند به اکثر زبانها ترجمه شده است .در ایران نیز دو ترجمه از این کتاب وجود دارد .یکی متعلق به «بهآذین» است و دیگری از آن احمد شاملو. میخائیل الکساندروویچ شولوخوف داستاننویس روسی ( )۱۹۰۵-۱۹۸۴در منطقه دن زاده شد و در میان طایفه قزاقها پرورش یافت؛ مادرش از خانواده دهقانان و پدرش از طبقه خرده مالکان بود .شولوخوف برای تحصیل در دبیرستان به شهرهای مختلف از جمله مسکو فرستاده شد و در ۱۹۱۸به هنگام آغاز جنگهای داخلی نزد خانواده بازگشت و در جنگ شرکت کرد ،پس از آن برای تامین معاش به شغلهای کوچک و ساده اشتغال ورزید .در سال ۱۹۲۳به مسکو رفت و به کارهای دشوار تن در داد و از این راه معیشت خود را تامین کرد ،چیزی نگذشت که به گروه نویسندگان جوان پایتخت پیوست و کار ادبی را آغاز کرد ،مقالههایی در روزنامه جوانان دهقان انتشار داد و در ۱۹۲۵اولین مجموعه داستانهای خود را با عنوان «داستانهای دن» منتشر کرد که توصیف ناحیه دن به هنگام جنگ داخلی بود. این مجموعه نظر منتقدان ادبی را جلب کرد و استعداد نویسنده جوان را بر آنان آشکار ساخت .در همین سال شولوخوف به زادگاه خود بازگشت و همان جا مقیم شد و او که پیوسته از دن الهام میگرفت ،نوشتن شاهکار خود را به نام «دن آرام» Thursday, Dec. 5, 2019
آغاز کرد و اولین جلد آن را در ۱۹۲۸انتشار داد که نویسنده را به شهرت رساند. کتاب از طرفی مورد استقبال فراوان عامه مردم قرار گرفت و از طرف دیگر مخالفت شدید منتقدان ،که آن را دفاعی از طایفه مرتجع قزاقها تلقی کردند، برانگیخت .جلد دوم کتاب در ۱۹۲۹و جلد سوم در ۱۹۳۱انتشار یافت و چهارمین جلد در ۱۹۴۰منتشر شد و شولوخوف را در ردیف نویسندگان بزرگ شوروی جای داد و پرفروشترین کتاب عصر به شمار آمد ،چنانکه شش میلیون نسخه از آن به فروش رسید و به چهل زبان رایج در روسیه و چندین زبان بیگانه ترجمه شد. جلد اول دن آرام شامل شرح زندگی طایفه قزاق ناحیه دن است به هنگام بروز جنگ جهانی اول .جلد دوم درباره حوادث اواخر جنگ و اوایل انقالب روسیه و مقاومت روسهای سفید در برابر انقالب است .جلد سوم وقایع جنگهای داخلی ،خاصه جنگهای ناحیه دن را در برمیگیرد .جلد چهارم به سرکوب کردن نهضتهای ارتجاعی و پیوستن قزاقها به انقالب اختصاص یافته است .قهرمان اصلی داستان «گریگوری ملخوف» قزاق جوان و نماینده طبقه متوسط است که در جنگ جهانی رشادت بسیار نشان داده و به بولشویسم ایمان پیدا کرده است ،اما هنگامی که در ۱۹۱۷از جبهه جنگ به خانه بازمیگردد ،درمییابد که خانواده و همه دوستانش علم مخالفت برافراشته و از استقالل طایفه قزاق حمایت میکنند .گریگوری به آنان و به روسهای سفید مخالف حکومت میپیوندد. در جریان مبارزه ،روز به روز امید خود را به پیروزی بیشتر از دست میدهد و ناامیدانه به جنگ ادامه میدهد ،زیرا زمان ،زمان جنگ است و جز جنگ کار دیگری نمیتوان کرد؛ اما سرانجام به صف کمونیستها میپیوندد و در کنار آنان میجنگد .ملخوف از برجستهترین چهرههای قهرمانان ادبیات روسی است ،با چهرهای غمانگیز و احساسی قوی که به سرخوردگی دچار میشود ودر پایان کار از نظر جسمی و روحی درمانده و فرسوده بر جای میماند .گریگوری قهرمان مورد پسند عامه مردم روسیه گشت ،اما در نظر منتقدان «بونچوک» قهرمان دیگر کتاب که بولشویکی مومن بود ،که قهرمان واقعی رمان گشت. برخی از منتقدان روسی و کسانی که دستی در نقد ادبیات روس دارند ،معتقد هستند شولوخف در کتاب دن آرام به صورتی روشن و وسیع تحت تأثیر کتاب «جنگ و صلح» اثر تولستوی قرار دارد ،خاصه از نظر فن تغییر صحنهها و گذر از گروهی به گروه دیگر ،همچنین از نظر پیچ و خمهای وقایع و تعداد کثیر اشخاص داستان؛ اما در نقل عینی صحنههای تاریخی بیش از تولستوی واقعبینی نشان داده است .کتاب دن آرام برای شولوخوف جایزه استالین ،جایزه لنین و نشان لنین و در ۱۹۶۵جایزه ادبی نوبل را به همراه آورد .وی به جز در قلمرو ادبی ،فعالیت اجتماعی خویش را نیز وسعت بخشید و در ۱۹۳۷به عضویت شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی برگزیده شد .شولوخوف در فاصله سالهایی که جلد سوم و چهارم کتاب دن آرام منتشر شد ،داستان دیگری انتشار داد به نام «زمین نوآباد» که بهترین اثر درباره زندگی دهقانان و مزارع اشتراکی به شمار آمد. داستان زمین نوآباد شامل وقایعی است درباره ایجاد مزارع اشتراکی .نویسنده در این اثر با واقعبینی بسیار موانعی را که در راه تحقق بخشیدن به اصالحات ارضی در برنامه پنج ساله اول پیش میآمد و مقاومت طبقه مالکان عمده و دهقانان در برابر این طرح عظیم را با صداقت کامل نشان میدهد و مبارزههای شدید مالکان و سرکوبی آنان را که به تبعید یا وادارساختنشان به قبول طرح اصالحی میانجامید ،با ایمان کامل شرح میدهد .زمین نوآباد عالوه بر جنبه سیاسی از نظر شرح حقایق زندگی اجتماعی و معرفی افراد عادی با همه معایب و محاسنشان و از نظر ادبی ،از بهترین آثار ادبی شوروی محسوب میشود .از آثار دیگر شولوخوف «آنان برای میهنشان میجنگیدند» در ۱۹۵۹انتشار یافت .موضوع اصلی این داستان، به دوره جنگهای روسیه شوروی با آلمانها اختصاص یافته و طایفه قزاقها را در محاصره ارتش آلمان نشان میدهد. داستانهای شولوخوف اگرچه هریک موضوع جداگانهای دارد ،ولی در واقع مکمل یکدیگر هستند ،دورههای مختلف انقالب را پیش چشم میگذارد و قهرمانان را که مظهر افراد ملتند ،در راههای پیشرفت و در طریق و مسلک اشتراکی نمایان میسازد .شولوخوف نویسندهای است که از میان توده ملت برخاسته و هرگز ارتباط خود را با آن قطع نکرده ،مصائب و تیرهروزیهایش را در آثار خود با شیوهای واقعبینانه ترسیم کرده ،پیوسته خود و هنرش را درخدمت این ملت گذارده و از زبان مردم برای بیان حوادث و وقایع داستانهای خویش کمک گرفته است .زبان وصف در آثار شولوخوف بسیار غنی است و بینش او از عالم خارج بسیار دقیق و شایسته اعتماد است .شولوخوف همان راهی را پیش گرفته که تولستوی پیش گرفته بود و آن حفظ رابطه مستقیم با مردم است و کمک به آنان در رفع دشواریهاشان .شولوخوف روشهای تولستوی را که معیار اصلی رمانهای تاریخی دهه ۱۹۳۰و رمانهای جنگی دهه ۱۹۴۰گشت و همچنین ناتورالیسم گورکی را ادامه داده است .وی طی سالهایی که در نویسندگی مقامی استوار یافته بود ،در کار ادبی جنبه محافظهکارانه را برگزید و نویسندگان جوان را به سبب نظرها و روشهای نوجویانه سرزنش کرد و او که سالیان دراز از محبوبترین نویسندگان شوروی نزد عامه مردم به شمار میآمد ،به سبب شیوهای که در حمله به همکارانش مانند «پاسترناک» و «سولژنیتسین» و دیگران پیش گرفت ،از محبوبیت خود کاست( ...دنباله در صفحه ی روبرو) Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 26
...برخی آثار دن آرام Tikiniporاولین رمان شولوخوف دارای جایزه نوبل سال ،۱۹۶۵شامل چهار جلد ،که اولین آن در ۱۹۲۸و چهارمین در ۱۹۴۰ انتشار یافت .شولوخوف نخستین قزاقی بود که به ادبیات روس راه یافت .در اوان جوانی ،در جنگ جهانی اول و جنگ داخلی شرکت کرد .او نخستین دفتر دن آرام را طی دوران نپ به چاپ رساند .با اینکه منتقدان نسبت به آن نظر مساعد داشتند ،موفقیتی نسبی کسب کرد .عینی گرایی و سادگی آن خوانندگانی را که بیشتر به ادبیات جانب دار و بیپروا گرایش دارند چندان جذب نمیکند. دن آرام با جا افتادن رئالیسم سوسیالیستی در نوع خود سرمشق شمرده شد ،لیکن محاسن این رمان آن را ،مستقل از تمام مکاتب
ادبی ،در ردیف آثار بزرگ قرار میدهد. این اثر ،حماسه و تراژدی یک ملت و بهترین فرزندان اوست ،حماسهای با صبغهای عالی و مایه غنایی دراماتیک و بینش عینیگرایانه نسبت به تاریخ ،با بیان کرامت انسانی و مردانه و عشق میهن ،و تاریخ یک عصر با مردمانش و در عین حال اثری حاصل تجربه زندگی نویسنده. همان طور که اشاره شد ،عدهای دن آرام را با جنگ و صلح قابل قیاس شمردهاند. در حقیقت ،شولوخوف در ساخت رمان خود از تولستوی الهام گرفته است و در آن، مانند وی ،آدمهای حقیقی و خیالی را در هم آمیخته است. هر چند وی ،بر خالف تولستوی ،از اظهار نظرهای فیلسوفانه درباره انسان و معنای تاریخ پرهیز میکند ،به عنوان یک انسان به مسائل اساسی سرنوشت بشری ،چون عدالت و شرف و حقیقت ،پاسخ میگوید .برخی از منتقدان از لحاظ تالیف به کیفیت این رمان خرده گرفتهاند ،زیرا فراوانی آدمهای ذینقش در داستان و حواشی دارای اهمیت درجه دوم را ،نشانه فقدان وحدت و یکپارچگی دانستهاند .شولوخوف مدام در حال حرکت به سوی سرنوشت این یا آن فرد ،از نبرد به توصیف زندگی صحرایی یا صحنه عشقی است .جریان روایت داستان تابع قهرمان اصلی است .دن آرام ،همچون آثار بزرگ دیگر شولوخوف« ،زمین نوآباد» و «سرنوشت انسان» ،با ذکر سوابق و تبارنامه چهرههای داستانی آغاز میشود. این مدخل جزو اصل داستان به معنای اخص آن نیست .عمل و حادثه در آن کم است ،در عوض ،توصیف دقیق قوم شناسانه افراد و مکانها :دهکده قزاقی« ،خوترها» امالک بزرگ -قزاقها در آن دیده میشود .زمین داران خشن و دلیر هنوزبدوی و جنگجویند .در همه چیز مقهور غرایز و شهوات خویش ،یعنی تجملپرستی و انتقال خونیناند .از این غرهاند که تزار به آنان استقالل داده است .شولوخوف قشرهای مختلف اجتماعی «استانیستا» ،یعنی دهکده قزاقی ،خانوادههای بزرگ، ملخوفها ،آستاخوفها ،کورچونوفها ...صحنههای زندگی روزمره ،زندگی در صحرا ،ماهیگیری در رودخانه دن ،جشنهای عروسی ،اعیاد و رقصها ،سنتها و پیشداوریهای ریشه دوانیده را به ما نشان میدهد. منتقدان دن آرام را «حماسهای تراژیک» خواندهاند ،تراژدی یک زوج ،یک قوم ،یک عصر؛ ولی حماسه مردی مغرور ،با شهامت و در جستوجوی مطلق .نویسنده نه تنها به عنوان داور ،بلکه همچنین به عنوان بازیگر همواره در اثرش حضور دارد .وقایع را تحلیل میکند ،منازعات و فعل و انفعالهای نیروهای اجتماعی و تاریخی را توضیح میدهد .وی عالقه و ستایش عمیقی نسبت به قهرمانان خویش احساس میکند .این انسان دوستی شولوخوف دردناکترین لحظات سرتاسر اثر را با نوعی صفا و روشنی متمایز میسازد. زمین نوآباد :رمانی است در دو بخش که در سالهای ۱۹۳۱و ۱۹۵۶انتشار یافت. این رمان بلند به مرحله مهمی از تاریخ قزاقهای دون ،یعنی مرحله اشتراکی کردن مزارع (در )۱۹۳۰تخصیص یافته است .ترکیب رمان ساده است :اینجا از طرحهای گوناگونی که در داستان دن آرام هست ،خبری نیست .مکان واحدی به جای چارچوب داستان به کار میرود :و آن دهکده کوچک گرمیاچثی لوگ در اوکراین است ،اما سرنوشت همه دهقانان روسیه در این دنیای کوچک انعکاس مییابد .تقریبا همه قهرمانان رمان قزاقاند ،به استثنای قهرمان اصلی ،داویدوف ،که یکی از آن بیست و پنج هزار کارگری است که حزب به روستاها فرستاده است تا دهقانها را برای ورود به کالخوز ترغیب کنند .داویدوف ،به یاری ناگولنوف ،مسئول حوزه حزب ،و راز متنوف ،رییس شورای محلی ،با شور و حرات تمام در راه ایفای وظیفه خویش میکوشد. این سه تن سخت عالقهمند به نظام جدیدند ،و با ایمانی کامل و سادهدالنه در Thursday, Dec. 5, 2019
انتظار فرارسیدن قریبالوقوع انقالبی جهانی هستند .با این همه ،وظیفهای که به عهده دارند دشوار از آب در میآید .اگر چه دهقانهای بی چیز ،به محض دعوت، به کالخوز میپیوندند ،دهقانهای «میانه حال» ،در حال واگذاری اراضی و اموال خودشان به کالخوز ،دودلی نشان میدهند و نهفتن بذرها و کشتن دامهایشان را بر واگذار کردن آنها به دولت ترجیح میدهند .و ،اما درباره کوالکها که شمارشان هم در آن منطقه بسیار حاصلخیز فراوان است ،باید بگوییم که امالک و اموالشان از دستشان گرفته میشود و خودشان به «شمال» تبعید میشوند ،صحنههای بازداشت این قزاقها و تقسیم و توزیع داراییشان از مهیجترین صحنههای داستان است. وضع ،که خود در این مرحله متشنج است ،بر اثر حضور دو افسر «سفید» از روسهای سفید -در دهکده ،که سعی دارند تا با وسایلی آشکارا نارسا شورشی برانگیزند، پیچیدهتر میشود .وقتی که این «سفیدها» در مقام این شایعه پراکنی بر میآیند که بذرهایی که گرد آورده شده است به خارج از کشور صادر خواهد شد و دهقانها در زمستان نان نخواهند داشت ،شورشی در دهکده بر پا میشود .قزاقها ،که پشت سر زنان خشمگینی به راه افتادهاند که داویدوف را به باد مشت و لگد میگیرند، درهای انباری را میشکنند و به بذرها دست مییابند .ورود واحدی از پلیس به آشوب خاتمه میدهد .سرانجام ،قزاقها ،پس از آنکه اطمینان خاطر پیدا میکنند یا «رام» میشوند ،تقریبا همه برای شخم زدن مزارع کالخوز میآیند -این اثر سترگ شولوخوف ،به سبب تنوع و حقیقت انسانی قهرمانها ،و قدرت صحنههای مهیج و تصویرهای شاعرانه طبیعت اوکراین و مخصوصا لحن صمیمیتی که از آن بر میخیزد، به دل مینشیند؛ و بیدلیل نیست که گفتهاند این اثر بهترین سندی است که راجع به دوره اشتراکی کردن مزارع در دست است. نویسنده در دنباله رمان ،که یک ربع قرن بعد انتشار یافت ،داستان را از همان جایی که رشتهاش را گسسته بود از سر میگیرد .اما اگر چه در بخش اول اثر ،آشفتگی و سراسیمگی دهقانها و طغیان غریزه مالکیت آنان در برابر مسلک جدید با قوت و قدرتی بسیار و عینیتی کم نظیر شرح داده شده بود ،در بخش دوم تمایلی دیده میشود که آشکارا همنوایی و همرنگی بیشتری با نظام موجود در اجتماعی شوروی دارد .افسران سفید ،که یگانه کسانیاند که باز هم از آرمانی که تاریخ محکومش کرده است دفاع میکنند ،هیچ عاطفهای در دل خواننده ایجاد نمیکنند. اکثر قزاقها هم به نظام جدید پیوستهاند .در پایان داستان ،داویدوف و ناگولنوف، که محل اختفای افسران سفید را کشف کردهاند ،میکوشند تا آنها را غافلگیر کنند، اما خودشان هدف گلولههای دشمنان میشوند و از پای در میآیند؛ و زندگی در دهکده همچنان یکنواخت و آرام ،و تابع قوانین فصول ،در آنجا ادامه مییابد .با این همه ،شولوخوف ،به رغم آن امتیازهایی که به ضرورتهای سیاسی داده ،ذرهای از استعداد داستان پردازیاش را از کف نداده است :قهرمانانی که آفریده است از روح و حیاتی طبیعی و حقیقی برخوردارند و زبانش همچنان غنی و همچنان قوی است. جنگ در راه وطن :این رمان داستان چند روزهای از جنگ است ،و وقایع عقبنشینی از رود دن را که در تابستان ۱۹۴۲صورت گرفت دربرمیگیرد .داستان روسیه در جنگ از نظر سه جنگجوست :یک مکانیسین زویا گینتزف ،غول نرمخو و سادهلوح، دیگری کارگر معدن لوپاخین ،گرهگشای مشهور با زبان گزنده و نیشدار ،و سومی مهندس کشاورزی استرلتزوف ،که از زندگی زخم خورده است و اغلب جدی و عبوس است .در گرمایی بیاندازه ،در دشت عریانی که هیچگونه حفاظ و پوششی ندارد ،در زیر حملههای هوایی تقریبا بیانقطاع ،در حینی که قدم به قدم عقب مینشینند ،از وطن خودشان دفاع میکنند .گاهی با غرولند ،متحمل سرزنشهای دهقانهایی میشوند که همه روزه عبور نیروهایی را در حال عقبنشینی میبینند، از ترس بر خودشان میلرزند ،زبان به شکوه بازمیکنند و از خدا مرگ میخواهند. اما همین که به مناسبت آبتنی کردن و برخوردی زودگذر با دختری زیبا دوباره در زندگی عادی شناور میشوند. قهرمانانی اینان بیتکلف و بیخودنمایی هستند استرلتزوف ،که بر اثر ضربهای کامال کر شده است ،برای آنکه به رفقای خودش در جبهه بپیوندد ،از بیمارستان میگریزد. لوپاخین ،به هنگامی که هنگ تار و مارگشتهاش به پشت جبهه برده میشود هر چند تالش میکند تا در خط مقدم جبهه بماند .انگیزه رفتاری که در پیش میگیرند دلبستگی و تعلق خاطری است که به زندگی دارند .این احساس مبهم در دلشان هست که دشمن به سرزمینشان ،یعنی به خود مظهر زندگی چشم طمع دارد« .زویا گینتزف ،در ظرف آن چندین ماهی که در جبهه بود ،کشتگان بسیار ،ماتمها و رنجهای بسیار دیده بود. اما نخستین بار بود که سوختن گندمها را در میان شعلههای آتش میدید ،و از این رو دلش گرفت .با خود گفت که آلمانی با هرچیز زندهای سرجنگ دارد ».رشته داستان هرلحظهای با گفتگوهای سربازان در ساعتهای استراحت گسسته میشود؛ و حالوت زبان و شوخی و خوشمزگی خاطرهها و بحثهایشان دهشتهای جنگ را از یاد خواننده میبرد .البته ،میتوان نویسنده را به سبک کند جریان داستان ،که این گریزهای مداوم آن را از حرکت بازمیدارد ،مالمت کرد .اما این توصیف شخصیتها با رنگآمیزیها و اشارتهای کوچک قلم ،شیوه کار شولوخوف است و در سایه آن همه قدرت استعداد خویش را نشان میدهد. دنیای اقتصاد مد و مه/شنبه ۱۸خرداد ۱۳۹۸ Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 27
تاريخ ادبيات
سبک شناسی (بخش )179
-13کتب علمی از قرن دهم تا سیزدهم در این دوره ی چهارصد ساله که زبان فارسی روی به قهقرا و فراموشی می نهد ،در کتب علمی نیز این انحطاط بارز و ظاهر است و به جز چند تن معدود که آنها هم چندان پایه و مایه ی علمی نداشته اند، باقی علما یا به عربی ناقص می نوشته اند و یا به فارسی ناقص تر ،و کمتر کتاب علمی به نظر می رسد که به فارسی ساده و روان و بی غلط نوشته شده باشد – بلکه غالب ًا کتب علمی فارسی از عربی همان کتاب که ترجمه شده باشد دشوارتر است و به جز روابط و افعال باقی کلمات عربی است و شکل جمله ها نه عربی است نه فارسی! و هرچه به طرف عصر قاجاریه و قرن سیزدهم فرود می آییم علمای ایران را در ذوق سخن فهمی و سواد فارسی فقیرتر و توجه آنان را به زبان نژادی خود ناچیزتر می نگریم! مثل اینکه هر کس عربی دانست عالم است خواه زبان مادری بداند خواه نداند و از زبان مادری نیز جز آنچه در خانواده و در محاوره می آموزند نمی دانند و ای کاش در نوشتن کتاب و نامه همان زبان را که بدان یا پدر و مادر و فرزند و زن ،سخن می کنند ،به کار برند که اگر چنین بودی هم لغات و اصطالحات بسیاری از عهود قدیم برای ما باقی ماندی و هم فهم عبارات آن کتب آسان شدی و هم اینقدر لغت تازی بجای لغت فارسی وارد زبان نشدی و لغات فارسی فراموش نگشتی – ولی افسوس که از قرن پنجم به بعد زبان قلم با زبان عادی فرق پیدا کرد و این معنی یعنی متفاوت بودن زبان مادری با محاوره با لفظ قلم ،در بلدانی که زبان دری با زبان محلی تفاوت فاحشی داشته است (چون بلدان پهله و جبال طبرستان و گیالن و آذربایجان و خوزستان و شاید قسمتی از فارس که در عهد قدیم هر یک به زبانی سخن می رانده اند و هنوز لهجه های پهلوی شمالی و جنوبی ،آذری و رازی و شیرازی و خوزی و گیالنی و طبری و غیره زنده و معمول بوده است) زبان دری را بایستی به درس بخوانند و از استاد فراگیرند مانند قطران شاعر ارمویکه در تبریز لغات مشکل دیوان عسجدی و منجیک را از ناصرخسرو می پرسید. اما بعد از آنکه زبان دری مانند امروز با زبان ها و لهجه های محلی مخلوط گردید و زبان مادری و محاوره ی مردم ایران زبان دری شد دیگر جای بسی افسوس است که باز به عادت دیرین لفظ قلم از لفظ محاوره مستثنی ماند و در نوشتن ،چیزی و در محاوره چیز دیگر نویسند و این جدایی موجب آن گردید که باز هم بایستی زبان ادبی و لفظ قلم را در مکتب و نزد استاد بیاموزند و اگر نیاموزند مانند بسیاری از علمای این چهار قرن اخیر کتاب ها و نوشته های آن ذوات مقدسقابل فهم و الیق خواندن و مورد استفاده نخواهد بود! علی الخصوص امروز که پیرایه های تازه از لغات بی معنی نیز بر آن بسته شده است. مقایسه ی نثر علمی هفتصد سال پیش با نثر صد سال پیش نثر علمی قرن هفتم که از زیر دست استادان و دانشوران ایران بیرون آمده است، با نثر صحیح دری که در قرن چهارم و پنجم نوشته می شد یکی است با این تفاوت که این نثر از حیث روانی و بالغت و سهولت افهام بر نثر قدیم ترجیح دارد – به خالف نثر قرون اخیر که نه از حیث اصول زبان دری و نه از حیث به کار انداختن لغات Thursday, Dec. 5, 2019
فارسی و نه از راه افهام و سهولت قابل توجه است و از هر حیث فاسد و خرابست، نه به عربی شبیه است نه به پارسی ،و مخلوطی است از الفاظ پارسی و تازی بی مزه و ترکیب های زشت و روابط بی رویه و جمله های بی سر و پای و ما برای نمونه چند فصل از کتابی در احکام نجوم که گویا اوایل قرن هفتم در نهایت فصاحت نوشته شده و اول و آخر آن کتاب کهنه افتاده است ،نقل می کنیم و پس از آن فصلی از کتاب دیگر منسوب به امام فخر رازی که به ظن نزدیک به یقین از تحریرات قرن دوازدهم هجری است می آوریم و نام این کتاب "کنز المختوم فی شرح سر المکتوم" می باشد .اکنون به نقل عباراتی از "احکام نجوم" آغاز می کنیم: اندر آفرینش مردم و یاد کردن حالش پیش از والدت "بدانکه نخستین چیزی که از بچه هست شود دل باشد از بهر آنکه وی مسکن زندگانی است یعنی آرامگاه حرارت غریزی است و تقدیم او بدین موجب است آنگاه پس از آن دماغ از برای آنکه معدن حس و حرکت که به حیوانات مخصوص اند اندرین عضو است و آن هر دو بدو تمام شوند و آن دیگر اندامها و آلتها اند. ِ ِ غذاهاء نرم و تر بود و اندامهاء نرم چون رگها و پیوندها از آن و بدانکه هست شدن آنچه سخت بود از اعضا چون استخوانها هست شدن وی از آن غذاها بود که طبیعت زمین دارد و اجزاء آن سخت بود ،چون بچه پرورش می یابد دستها و پایها چون شاخها از او بیرون آیند و پیها اندر آن پیچیده می شود و پیوندها در آن پیوسته می ِ جایهاء حواس شکافته می شود و چون کار آفرینش بدین جایگاه گردد و اندر سر رسد آن دم زدن کودک که پیش ازین از ناف بود از دهان باشد. بدان که نطفه را اندر رحم سه حالت است :یکی آنکه آفرینش او در هفت ماه تمام شود ،دوم آنکه خلقت او در نه ماه تمام شود ،سیم آنکه بده ماه تمام گردد و گویند که به چهار سال و هفت سال اتفاق افتاده است ،پس ازین سه آنچه در سی و پنج روز جنین گردد از پس هفتاد روز بجنبد و از پس دویست و ده روز که هفت ماه باشد بزاید و آن چه در چهل و پنج روز جنین گردد از پس نود روز بجنبد و از پس دویست و هفتاد روز که نه ماه تمام باشد بزاید و آنچه اندر پنجاه روز جنین گردد از پس صد روز بجنبد و از پس سیصد روز که ده ماه باشد بزاید و قانون این شمار چنان است که چون مدت آن روزگار که اندر او جنین گردد مضاعف شود جنبیدن آغاز کند و هرگاه که مدت جنبیدن سه ماه گردد وقت زادن بود و این آن اندازه است که آفریدگار عزشأنه به ارادت تخصیص کرده است. و بدانکه روی بچۀ ماده اندر رحم سوی شکم مادر بود و روی بچه نر سوی پشت او باشد و گردن و زنخ را بر هر دو زانو نهاده باشد و هر دو دست بر روی نهاده باشد گوئیا که او را بر مشیمه بسته اند و بر شکلی بود که اندر آن حالت مردم او را بدیدی بر او ببخشودی و مهربانی نمودی و چون پرورده شود و بالیده گردد و ِ اندامهاء تمام بباشد آن غذا که اندر رحم همی یافت او را بسنده نباشد و بیشتر از آن خواهد که پیش از آن فراز می گرفت و از بهر طلب غذا بجنبد و دست و پای را بجنباند و حرکتی سخت بکند تا به حدی که پوست شکم شکافته شود و پیوندها که او بدان با رحم پیوسته باشد گسسته گردد ،بیش نتوان بودن برگردد و راه بیرون آمدن جوید به الهام ایزدی و از نیمۀ سر بیرون آید از بهر آنکه آن نیمۀ بالیین که سوی سر است گرانتر باشد و نیمۀ زیرین سبکتر و بچه آنگاه بیرون آید ِ اندامهاء وی به حد کمال رسیده و پدید آمدن که ترکیب تن او تمام شده باشد و ِ اندامهاء متشابه االجزاء یعنی آن اندامها که پارهاء آن یکسان نباشد چون استخوان سر و استخوان پای و گوشت پای از اخالط باشد و پدید آمدن اخالط از نیروی ارکان چهارگانه باشد چه ارکان اجسامی اند و مادۀ نخستین اند مر تن آدمی را و جمله کائنات را از آنچه درین عالم در تحت فلک ماه آید ،والله علم. اینک نمونه ای از نثر متأخر کنز المختوم: "اول امور مانعه از تأثیر مفرط که مایل به اعتدال می گردند .دویم کواکب بسبب وقوع در حظوظ خود قوی الحال باشند پس باید که کل واحد این دو سبب را در کل واحد نخستین اعتبار کرده بگوئیم که زحل خاصیت او نحوست است مگر وقتی که در نهار فوق االرض و مشرقی بوده فی ذاته صالح الحال باشد که در این وقت دال است بر سعادت زیرا که طبیعت نهار حرارت معتدله است و طبع تشویق نیز حرارت است و طبع زحل برودت مفرط پس بودن زحل مشرق و وقوع او در بروج نهاریه (تأثیر) به برودت او کرده او را معتدل گردانیده است ،و مذکور شد که معنی سعادت حصول اعتدال است ،الجرم هرگاه زحل به این صفت مذکوره باشد نحوست او منقلب به طبیعت سعادت می گردد ،اما دویم گفته اند که هرگاه حظوظ نحوس مثل بیت و شرف و حد و وجه باشد شر او کم است ،امام می گوید که دراین کالم بحث است زیرا که بودن نحوس در حظوظ موجب انکسار قوت طبیعت او نیست بلکه موجب ازدیاد قوت طبیعت اوست ،به خالف قسم اول که نهاری مشرقی بودن ،موجب انکسار برودت مفرط او بود ،و بودن کواکب نحوس در حظوظ نه چنین است ،پس معلوم شد که بودن نحوس در حظوظ باعث ازدیاد تأثیر اینها و ازدیاد تأثیر موجب افراط نحوست است – (تأمل) و هرگاه دانستی که این دو سبب مذکور نحوست زحل را کم می کند،بدانکه ضد سببین موجب ازدیاد نحوست است ،پس هرگاه زحل تحت االرض بود یا مغربی باشد یا در بروج لیلیۀ مؤنثه بود ،یا در وبال خود یا در هبوط یا مثل اینها در امکنۀ ردیه باشد ،در نحوست تأثیر عظیم دارد هر چند احوال ردیه اکثر داللت بر نحوست اوفرو اقوی و اتم است( 1".نقل از ص 46کنزالمختوم فی شرح سر المکتوم منسوب به امام فخر رازی منطبعۀ بمبئی)"( ...دنباله در صفحه روبرو) Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 28
...شبهه نیست که این ترجمه از امام فخر و از آثار قرن ششم و هفتم بل هشتم و نهم نیز نیست و بعید نیست در عهد صفویه ترجمه شده باشد ،زیرا از امام فخرالدین رازی قبال نمونه ی نثری آورده ایم و نثر امام و دیگرهم عصران او به سبب آشنایی با زبان دری و قدمت عهد قابل خواندن است و صدی پانزده الی سی کلمه زیادتر عربی ندارد – اما این نثر که نقل شد با آنکه بالنسبه به نمونه هایی که ذکر خواهد شد استادانه تر است معهذا صدی چهل الی پنجاه لغت آن عربی است و هر سطری که 18-15کلمه است از 7تا 10لغت عربی دارد و عباراتی که امام فخر و دیگر علما به فارسی می نوشتند به عربی آورده مانند "کل واحد" به جای "هر یک – هر یکی" و "نحسین" به جای "دو نحس" و "فی ذاته صالح الحال" به جای "به ذات خود قوی حال" و یا " به ذات خود صالح الحال" و نیز "قوی الحال" به جای "قوی حال" و "دال است بر سعادت" عوض "داللت بر سعادت دارد" و "برودت مفرط" عوض "سردی به افراط" و "صفت مذکور" و "امور مانعه" و "بروج نهاریه" و "بروج لیلیه مؤنثه" و "امکنۀ ردیه" و "احوال ردیه" و "نحوست او فرواقوی و اتم" که هیچکدام با زبان و زمان و سبک و شیوه ی قرن ششم متناسب نیست چنانکه به اشباع هر یک به جای خود گفته شده است و به تکرار آنها نیازی نیست.
بهروز بوچانی ،نویسنده کرد ایرانی از مانوس خارج شد
(دنباله در شماره ی آینده)
توضیحات: -1حاج خلیفه در ج 2ص 25گوید" :السر المکتومفی مخاطبة النجوم لالمام فخرالدین محمود ابن عمر الرازی المتوفی سنه ی 606قبل انه مختلق عليه فلم یصح انه له ...الخ" و ترجمه ی ما نحن فیه نیز هرچند در مقدمه می گوید از قول امام که او خود این کتاب برای استفاده ی پارسی زبانان ترجمه کرده است؛ لیکن بدون شک و شبهه مجعول است و چون این کتاب از امثال کتب سحر است جاعل آن را به شیخ امام بسته است! بهروز بوچانی ،نویسنده کرد ایرانی که بیش از شش سال در اردوگاه پناهجویان در جزیره مانوس در پاپوآ گینهنو مستقر بود ،این جزیره را ترک کرده است .او گفته هرگز به پاپوآگینه نو و حتی استرالیا برنخواهد گشت. این نویسنده ایرانی که بیش از شش سال در اردوگاه پناهجویان در جزیره مانوس در پاپوآ گینهنو محبوس بود ،اعالم کرد که این جزیره را به مقصد نیوزیلند ترک کرده است. بهروز بوچانی روز پنجشنبه ۲۳آبان ( ۱۴نوامبر) در صفحه توییتر خود نوشت: «همین االن به نیوزیلند وارد شدم .از اینکه پس از شش سال طعم آزادی را حس میکنم ،خوشحالم .به "جشنواره کلمه" در کرایست چرچ نیوزیلند دعوت شدهام و قرار است در رویدادی ادبی در این شهر شرکت کنم .از همه دوستانی که این امر را محقق کردند ،تشکر میکنم». بهروز بوچانی به روزنامه "گاردین" گفته است« :هرگز به آن مکان برنخواهم گشت .فقط میخواهم آزاد باشم ،آزاد از هرگونه سیستم و فرایندی .فقط میخواهم جایی باشم که به عنوان انسان با من برخورد شود ،نه یک عدد ،نه یک برچسب ،برچسبی مانند"پناهجو"». این نویسنده کرد پس از انتشار داستان زندگیاش ،یکی از مهمترین جوایز ادبی استرالیا را به دست آورد .جایزه ادبی ویکتورین و جایزه بهترین کتاب غیرداستانی سال استرالیا برای رمانی به نام "کسی ندارم به جز کوهستان" در فوریه ۲۰۱۹ نصیب بوچانی شد .او برای این کتاب ۱۲۵ ،هزار دالر استرالیا دریافت کرد ،هر چند اجازه ورود به این کشور را به او ندادند. بهروز بوچانی در زمان سکونتش در اردوگاههای پناهجویی در مانوس و پاپوآ گینه نو از چهرههای فعالی بود که صدای اعتراض پناهجویان را به گوش رسانهها میرساند. مستند "چوکا ،االن ساعت چنده؟" نیز محصول مشترک بهروز بوچانی و یک فیلمساز ایرانی ساکن هلند به نام آرش کمالی سروستانی است که به جشنوارههای معتبر بینالمللی راه پیدا کرده و تحسین شده است. این مستند در زمانی که بوچانی یکی از ساکنان اردوگاه پناهندگان جزیره مانوس در پاپوآ گینه نو بود ،به صورت مخفیانه فیلمبرداری و به هلند فرستاده شد. دولت استرالیا پناهجویانی را که میگویند به طور"غیرقانونی" به سواحل این کشور وارد شدهاند ،بازداشت و به اردوگاههایی در جزیره نائورو در اقیانوس آرام و جزیره مانوس متعلق به پاپوآ گینه نو اعزام میکند .این افراد اجازه ورود به خاک استرالیا را ندارند در حالیکه به بسیاری از آنها پناهندگی داده شده است. (دویچه وله) Thursday, Dec. 5, 2019
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 29
حقوق شهروندی
راهنمای حقوق دمکراتيک و مسئوليت های شهروندی در کانادا (بخش سيزدهم)
"Charityنامیده می شود. تحت رهبری کیلبورگر" ،کودکان را آزاد کنید" و داوطلبانش بیش از چهارهزار و پانصد دبستان ساخته اند که آموزش روزانه بیش از پانصد و چهل هزار کودک را ممکن نموده است. با درک اهمیت توسعه توانائی های در توانمندسازی جوانان، "رهبری" کیلبرگر به تاسیس "رهبران امروز" ( )Leaders Todayدر سال 1999همت گمارد" .رهبران امروز" افراد جوان را از طریق آموزش شیوه های رهبری ،با حمایت مشوقانه و ایجاد ابزار برای بوجود آوردن تحول مثبت اجتماعی ،قدرتمند می کند. این سازمان از طریق فراهم آوردن تجربیات آموزشی محلی و بین المللی ساالنه به بیش از سیصد و پنجاه هزار جوان خدمات آموزشی ارائه می دهد. Picture courtesy of Free the children, www.freethechildren.com, now ”is know as “ WE Charity
سازماندهی برای انجام یک فعالیت سیاسی (Organizing for Political )Action کسب حمایت مردمی :هرچه شما حمایت مردمی بیشتری در مورد موضوع مطرح شده داشته باشید ،احتمال اینکه نمایندگان منتخب به شما گوش کنند بیشتر است .اگر پی بردید که مستقال قادر نیستید تاثیری بر سیاست عمومی بگذارید برای یافتن متحدین بیشتری که با شما هم فکر باشند ،بیشتر جستجو کنید. جستجو برای یافتن گروه های شهروندی :ببینید که آیا گروهی دیگر در جامعه، استان ،یا جای دیگری در کانادا وجود دارد که بر روی مسئله مورد نظر شما مشغول ِ چگونگی کمک کار باشد .اگر چنین گروهی را یافتید ،اعضای آن می توانند در مورد شما به پیشبرد آن امر راهنمایی تان کنند. جستجو برای یافتن دیگر شهروندان :اگر چنین گروهی را پیدا نکردید ،با شهروندان دیگری که مسئله مورد توجه شان مشابه مسئله شماست ،تماس بگیرید .شما می توانید این کار را با قرار دادن یک آگهی در روزنامه های محلی و یا روزنامه های جامعه ،یا با جستجو در اینترنت ،قرار دادن پوستر هایی در مراکز گردهمائی های اجتماعی یا از طریق تماس با گروه های شهروندی که ممکن است در مسئله مورد نظرشما ذینفع باشند ،پیش ببرید. تماس گرفتن و مطرح کردن موضوع با افراد جامعه خودتان که صاحب نفوذ هستند نیز ممکن است مفید باشد .شما می توانید توصیه آنها ،حمایت آنها و نام اشخاص مهم دیگری که ممکن است از برنامه شما پشتیبانی کنند را از آنها درخواست نمایید. اگر شما همۀ این کارها را انجام داده اید ولی هنوز حمایت قابل توجهی برای برنامه مورد نظرتان به دست نیاوردهاید ،ایده خود را بازبینی کنید .از خود بپرسید که آیا ارزش دارد تالش هایتان را ادامه دهید؟ اصوال مسائل بحث انگیز جامعه ،برای مطرح شدن و کسب حمایت مردمی تالش زیاد و سازماندهی گسترده ای نیاز دارند .بدون حمایت بخشی از جامعه ،شما احتماالً مبارزه ای دشوار و طوالنی برای ِ ایجاد تغییر مؤثر در پیش دارید. ولی بدانید ،هنوز هم یک شخص به تنهائی می تواند تغییراتی ایجاد کند .تاریخ کانادا ِ شخص فداکار سرشار از نمونه ی اصالحاتی است که با تالش های یک نفره یک شروع شد .در حاکمیت دمکراسی یک شخص می تواند منشأ تغییر باشد اما الزم است شما در مورد امکان موفقیت خود واقعگرا باشید.
سازماندهی مؤثر گروه های شهروندی موفق گروههایی هستند که بخوبی سازماندهی شده اند .چه عضو یک گروه موجود شوید و چه بخواهید گروه خودتان را شروع کنید ،مهم این است که گروه به نحو مؤثری کار کند .در اینجا پیشنهادهایی برای سازماندهی یک گروه موفق داریم: سازماندهی گروه :یک گروه شهروندی به این دلیل می تواند موفق شود که اعضای آن فعالیت های خاصی که در جهت اهداف گروه هست را دنبال می کنند .هر عضو باید وظیفه خاصی داشته باشد .همیشه در گروه یک نفر باید مسئول نظارت برکار بقیه اعضا باشد تا اطمینان حاصل گردد که اعضاء گروه کارشان را انجام می دهند .در گروه باید افرادی مسئول هماهنگی و برگزاری جلسات باشند ،دیگر اعضا باید روی تبلیغات و جمع آوری پول برای فعالیت های گروه کار کنند. جلسات گروه :جلسات گروه شهروندی قسمت مهمی از فعالیت های یک گروه شهروندی می باشند .هر گروه (وهر جلسه) شهروندی باید یک مسئول برای پیشبرد جلسات داشته باشد و دستور جلسات (لیست موضوعات مورد بحث) را فراهم آورد .رئیس جلسه باید اطمینان حاصل نماید که جلسات موثر و کارا است (زیاد طوالنی نباشد) و همه اعضایی که در جلسه حاضر می شوند برای مشارکت در بحث ها احساس راحتی می کنند. اصالح یک قانون یا تبلیغات گروه :تبلیغ در مورد فعالیت های گروه تان برای ِ برنامه دولتی نقش مهمی دارد .تبلیغ کردن نه تنها اعضای جدیدی را به شما جلب خواهد کرد ،بلکه به سیاستمداران هم هشدار خواهد داد که در جامعه آنها مسئله ای وجود دارد که باید به آن پاسخ دهند .اعضای پارلمان فدرال ،اعضای مجلس های قانونگذاری استانی و نمایندگان دولت های شهری (محلی) معموال زمانی که مسائل مورد توجه وسیع رسانه های گروهی قرار گیرند بیشتر پاسخ گو خواهند بود. تبلیغ فعالیت های جلسات عمومی (با حضور مردم) :جلسات عمومی برای کمک به ِ گروهی شما و جمع آوری پول برای انجام فعالیت های تان در جامعه نقش موثری دارند .برگزاری جلسات خوب ،همیشه نیازمند هماهنگی ها و تخصیص وقت زیادی خواهد بود. تظاهرات عمومی تظاهرات عمومی می تواند یکی از روش های بسیار مؤثر برای تحت فشار قرار دادن دولت برای انجام آنچه نمی خواهد انجام دهد ،باشد .اگر تظاهرات خشونت آمیز نباشد و تظاهرکنندگان قانون شکنی نکنند احتمال اینکه مردم از آن حمایت کنند بیشتراست .کانادایی ها تاریخی طوالنی در زمینه استفاده از تظاهرات عمومی ِ درخواست تغییرات دارند. برای ابراز نگرانی هایشان در مورد رفتا ِر دولت و یک مورد تظاهرات به ندرت می تواند دولت را به تغییر نظرش مجبور نماید .اما مجموعه ای از تظاهرات عمومی ،بویژه اگر در زمان های مناسب انجام شوند و بطور صحیح سازماندهی شده باشند ،می تواند توجه مردم را به مسائل مورد عالقه گروه شهروندی جلب کند .اعتراضات عمومی موفق می توانند دولت را وادار به تجدید نظر کنند ،و احتماال موجبات تغییر قوانین و برنامه های آن را فراهم آورند.
یک نمونه از اشخاصی که به تنهایی تغییر ایجاد کردند کرگ کیلبورگر ( )Craig Kielburgerیک مدافع حقوق بشرکودکان و یک متخصص امور راهبری است .اوهمچنین یک نویسنده برنده جوایز مختلف و یک سخنران مشهور است .در بیستم فوریه 2007فرماندار کل کانادا او را بعنوان شهروند برنده "نشان دستور کانادا" ( )Order of Canadaانتخاب کرد. وقتی ِ کرگ کیلبرگر 12ساله بود با خبردار شدن از قتل“ اقبال مسیح” -یک کارگر خردسال که به یک ِ فعال حقوق کودکان تبدیل شد -دچار تکان روحی شد .او بنیاد "کودکان را آزاد کنید" ( )Free the Childrenرا تاسیس کرد .این گروه عالقمند به اقدام و مصمم به کمک به رهایی کودکان از ضعف ،بهره کشی و فقر بود .این استفاده از رسانه های گروهی ()Using the Media تشکل از گروهی کوچک از همکالسی ها در تورن هیل شروع شد ولی امروز یک رسانه های گروهی میتوانند بهترین یار یک گروه شهروندی باشند .رسانه ها در شعبه مرکزی در تورنتو و دفاتری در سراسر دنیا دارد.این گروه امروز به نام " Weکانادا بسیار تاثیرگذارند( ...دنباله در صفحه ی )22 Thursday, Dec. 5, 2019
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 30
داستان کوتاه
چنار داستانی از هوشنگ گلشیری نزدیکیهای غروب بود که مردی از یکی از چنارهای خیابان باال میرفت .دو دستش را به آرامی به گرههای درخت بند میکرد و پاهایش را دور چنار چنبره میزد و از تنه خشک و پوسیده چنار باال میخزید .پشت خشتک او دو وصله ناهمرنگ دهنکجی میکردند و ته یک لنگه کفشش هم پاره بود. مردم که به مغازهها نگاه میکردند برگشتند و باال رفتن مرد را تماشا کردند. ِ زن جوانی که بازوهای بلوریش را بیرون انداخته بود دست پسر کوچک و تپلمپلش را گرفت و به تماشای مرد که داشت از چنار باال و باالتر میرفت پرداخت .جوان قدبلندی با دو انگشت دست راستش گره کراوتش را شل و سفت کرد و بعد به مرد خیره شد. آنگاه برگشت و نگاهش را روی بازو و سینه زن جوان لغزاند. سوراخهای آسمان با چند تکه ابر سفید و چرک وصله پینه شده بود و نور زرد رنگ خورشید ِ ِ نصف تنهی چنار را روشن میکرد .مرد که کاله شاپو بر سرش بود با تعجب پرسید« :برای چی باال میره؟» مرد خپله و شکم گندهای که پهلوی دستشایستاده بود ِ زیر لب غر زد « :نمیدونم. شاید دیوونهس». جوانک گفت« :نه دیوونه نیس .شاید میخواد خودکشی بکنه». مرد قد بلند و چاقی که موهای جلو سرش ریخته بود با اعتراض گفت« :چه طور؟ کسی که خودکشی میکنه دیوونه نیس؟ پس میفرماین عاقله؟» پاسبانی از میان مردم سر درآورد و با صدای تودماغیش پرسید« :چه خبره؟» اما مردم هیچ نگفتند ،فقط باال را نگاه میکردند .مرد تازه از سایه رد شده بود. آفتاب داشت روی کت و شلوار خاکستریش میلغزید .پاسبان که از باالی درخت رفتن مرد آنهم در روز روشن عصبانی شده بود باتومش را محکم توی مشتش فشرد و داد زد« :آهای یابو بیا پایین! اون باال چکار داری؟» مردی که تازه خودش را میان جمعیت جا به جا میکرد ریز خندید .پاسبان برگشت و زلزل به او نگاه کرد و دستش را روی باتومش لغزاند و دوباره چشمهای ریزش برگشت و روی مردم سر خورد بعد غر زد« :چه خبره؟ مگه نون و حلوا قسمت میکنن؟» آنگاه چند نفرا را هل و هیل داد و برگشت .مرد را که باالی چنار رسیده بود نگاه کرد .با دو انگشت دست راستش نوک سبیلش را که وی لب باالییش سنگینی میکرد تاب داد و ساکتایستاد. زن ژنده پوشی که بچهای زردنبو به کولش بود توی جمعیت ولو شد .دستش را جلو یکی دراز کرد و گفت« :آقا ده شاهی!» اما وقتی دید همه باال را نگاه میکنند او هم نگاه تو خالیش را روی درخت لغزاند .مف بچهاش مثل دو تا کرم سفید تا روی لب پایینش لغزیده بود. زن چادر به سری که دو تا بچه قد و نیم قد دنبالش میدویدند از آن طرف خیابان بهاین طرف دوید و وقتی مرد را باالی چنار دید گفت« :وای خدا مرگم بده! اون باال چکار داره؟ جوون مردم حاال میافته هیچ کس جوابی نداد .فقط زن گدا دستش را جلو مردی عینکی که با سماجت داشت مرد را باالی چنار میپایید دراز کرد و گفت « :آقا ده شاهی!» بچهاش با چشمهای ریز و سیاه مردم را میپایید و با نوک زبان مفش را میلیسید .دستهای کثیف و زردش را که استخوانی و الغر بود تکان میداد .چند تار موی سیخ سیخی از زیر لچک سفید و کثیفش بیرون زده و روی صورتش ولو بود .زن گدا چادر نمازش را روی سرش جابه جا کرد .چارقد چرک تابی که موهایش را پنهان میکرد با سنجاق زیر گلویش محکم شده بود. مرد عینکی به آرامی گفت« :خوبه یکی بره باال بگیردش تا خودشو پایین نندازه». جوانک گفت« :نمیشه…تا وقتی یکی به اونجا برسه اون خودشو تو خیابون انداخته. بعد به زن گدا که جلوش سیخ شده بود گفت« :پول خرد ندارم». ماشینها یکی یکی توی خیابان ردیف میشدند .از سواری جلویی دختر جوانی سرش را بیرون آورده بود و مرد را که داشت باالی چنار تکان میخورد میپایید .مرد شکم گندهای که کراوات پهنی زیر یقه سفیدش آویزان بود از سواری پایین آمد و به جمعیت نزدیک شد .چند پاسبان از راه رسیدند و در میان مردم ولو شدند .پاسبانها Thursday, Dec. 5, 2019
مردم را متفرق کردند .اما مردم عقب و جلو رفتند و دوباره جمع شدند .مرد چاق کراواتی از پاسبان سیبیلو پرسید« :چه خبره؟ اون مرتیکه باالی چنار چکار داره؟» پاسیان با ترس دو پاشنه پایش را محکم به پایش را محکم به هم کوبید و سالم داد. بعد زیر لب گفت« :جناب سرهنگ! میخواد خودکشی…کنه». مردم نگاهشان را اول به پاسبان سبیلو و بعد به مرد چاق خوشپوش دوختند و آن وقت دوباره سرگرم تماشای مرد شدند که از باالی درخت خم شده بود .از پشت جمعیت صدای روزنامه قروشی در فضا پخش شد. فوقالعاده امروز! قتل دو زن فاحشه به دست یک جوان .فوق العاده یه قران!بعد از اندک زمانی صدای روزنامه فروش برید .فکری توی کله ام زنگ زد سرم را باال کردم و داد زدم« :آهای عمواینجا ما یه پولی برات جمع میکنیم .از خر شیطون بیا پایین». صدایم از روی سر جمعیت پرید. بعد دست کردم توی جیبم دو تا یک تومانی نقره به انگشتهایم خورد آنها را درآوردم و انداختم جلو پایم .یکی از سکهها غلتید و زیر پای مردم گم شد .مردم همدیگر را هل دادند تا وقتی پول پیدا شد آنوقت هرکس دست کرد توی جیبش و سکهای روی پولها انداخت .پولها پیدا نکرد .بعد آهسته اما طوری که من بشنوم گفت« :بخشکی شانس! پول خردم ندارم». زن چادر به سر کیسه چرک گرفتهاش را از زیر جورابش بیرون کشید و دو تا دهشاهی سیاه شده از آن درآورد و انداخت روی پولها .یکدفعه صدای مرد از باالی درخت مثل صدایی که از ته چاه به گوش برسد توی گوش مردم زنگ زد: «من که پول نمیخوام… پوالتونو ببرین سرگور پدرتون خرج کنین». صدایش زنگدار بود ،اما مثلاینکه میلرزید .دیگر کسی پول نینداخت .زن گدا به پولها خیره شد بعد از میان مردم غیبش زد .مرد شیکپوش چیزی به پاسبان سیبل گفت .پاسبان برگشت و رو به باال داد زد« :آهای عمو ،بیا پایین ،جناب سرهنگ حاضرن کمکت کنن». افسر قد کوتاهی که سبیل نازکی پشت لبش سبز شده بود از پشت به مردم فشار میآورد و آنها را پس و پیش میکرد .وقتی جلو رسید سر پاسبانها داد زد« :زود باشیناینا رو متفرق کنین». افسر تازه رسیده باال را نگاه کرد و بعد از پاسبانها که خبردارایستاده بودند پرسید: «اون باال چکار داره؟» یکی از آنها زیر لبی گفت« :میخواد خودکشی کنه». افسر گفت« :خوب خودکشی جمع شدن نداره .یاال اینا را متفرق کنین .بعد رو به مردم کرد و داد زد« :آقایون چه خبره؟ متفرق بشین». دراین وقت یکدفعه چشمش به سرهنگ افتاد .خود را جمع و جور کرد و محکم خبردارایستاد و سالم داد. پاسبانها توی مردم ولو شدند .صدای سوت پاسبانهای راهنمایی که ماشینها را به زور وادار به حرکت میکردند توی گوش آدم صفیر میکشید .پولها زیر دست و پای مردم میرفت و بعضیها خم شده بودند و پولها را جمع میکردند .زن جوان که جا برایش تنگ شده بود بچهاش را برداشت و از میان جمعیت بیرون رفت. پسرک جوان هم پشت سر زن غیبش زد( ....دنباله در صفحه ی )44 Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 31
جدول و سرگرمی جدول ويژه نشریه فرهنگ شماره ی 429 (یک فعال کارگری نامدار)
طراح جدول :بهمن
-ونکوور
(حل جدول در صفحه ی )43
افقی: -1فعال کارگری ،نمایند ٔه شورای مستقل کارگری در سندیکای کارگران کشت و صنعت نیشکر هفتتپه و زندانی سیاسی نامدار ایرانی که چهره ی وی را در میانه ی جدول این شماره فرهنگ بی سی می بینید -نصیحت -2انسان اسیر که در گذشته خرید و فروش می شد - از جانوران خون آشام -شاعر آن را سرمایه ی جاودانی خوانده است -وای به روزی که بگندد -3پست و فرومایه -ستیزه و بگومگو -دانشی در زمینه ی شناخت روح و روان آدمی -4پایتخت دومین کشور پهناور جهان -عالمت -5نوعی داستان و نوشته ی ادبی -بزرگترین پستاندار روی خشکی -کم و ناچیز -6هم زمان -از مخاطرات سفرهای دریایی -از درجه های افسری در ارتش -7اتم یا گروهی از اتمها که به دلیل گرفتن یا از دست دادن الکترون دارای بار منفی یا مثبت اند -شکوه و جالل -از فلزها -8راه و جاده ی بزرگ و اصلی -یزدان و پروردگار -9فراسو -شاخه ای از رياضیات -10نام چند تن از پادشاهان اشکانی -نامی به معنی راستی و پارسایی و جایگاه مقدس و نیز نام یکی از طایفه های کرد ایران که در منطقه ی سنندج سکونت دارند -11ذکاوت و قوه ی دریافت -نت چهارم موسیقی - سخت ترین و شدیدترین -12با رهبری او قوم نیمه وحشی هون بخش های بزرگی از اروپا را به ویرانی کشاندند -از ابزارهای آهنگران -گلوله نخ های پشمین یا پنبه ای که با قالب بدان جامه بافند -13از جزیره های ایران در خلیج پارس -از شهرهای کانادا که در نزدیکی شهر اتاوا قرار دارد -از پرندگان ماهیخوار با نوک و گردن و پاهای دراز -14نشان دادن چیزی یا کسی با حرکت چشم یا انگشت کنایه از زن زیباروی و خوش سیماست -15از موسیقیدانان نامدار روس در نیمه ی اول قرن بیستم -خمیر از تنور برگشته -افسر و دیهیم -16پول خارجی -زمستان -سیاهرگ -کشیده -17نوعی ضربه با مشت در مشت زنی -دیوانه خانه و نیز نام یکی از داستان های محمدعلی جمال زاده
عمودی: -1زمان بی پایان -گلی زردرنگ با بوتۀ کوتاه و برگهای دراز و ستبر که در تمام تابستان گل میدهد جوانمرد -2از سازهای بادی -نیروهای نظامی -کویری گسترده در ایران -محموله -3دریایی میان سه قاره آسیا و اروپا و آفریقا -رویین تن نامدار اسطوره های یونان و فاتح تروآ ...نوعی گیاه نهانزا و بی آوند که در کناره ی جویها یا روی سنگ ها و دیوار های خیس و نمدار می روید Thursday, Dec. 5, 2019
-4در مثل بعضی ها آن را هم ندارند تا با ناله سودا کنند -دستور -شیوه و متد -مورد نیاز و ضروری -5برنا و شاب -صد مترمربع -چراغ دریایی - سرشک و ِ آب دیده -6خداوند -مرکز و پایتخت تبت -از فیلسوفان نامدار آلمانی -7گنگ و بی زبان -شارالتان و کالهبردار -8نام خانوادگی مخترع کانادایی تلفن -واحد شمارش انسان و شتر -سرپوشیده و مخفی -9در مرکز منظومه ی ما قرار دارد و زمین هم به گردش می گردد -منطقه ای جنگ زده در سودان -10بزرگ مرتبه -عقاب -نشانه ی مفعول بی واسطه -11دسته ای از اعداد -درازترین رودخانه ی آفریقا -12از ضمیرهای فاعلی -انجام و پایان کار -پیاپی -13یکی از رشته های دو و میدانی -کرکس -میوه مرز و محدوده -14کمیاب -غله ی آسیا شده -شانزده تایش یک روپیه می شود -از پسوندهای همانندی -15بلندترین قله در رشته کوه های زاگرس - وسیله ای برای جوشاندن آب -شاعر و ادیب نامدار فرانسوی قرن نوزدهم که "آهنگ های شاعرانه" از جمله آثار اوست -16مشهورترین داستان کافکا نویسنده ی چک - نوعی پلنگ -مرد مقدس و مینوی -تهی -17شهری در شمال جمهوری آذربایجان -از معروفترین داستان های جک لندن نویسنده ی نامدار آمریکایی -نوعی مشروب الکلی
جدول سودوکو
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 32
جدول واژه يابی دوهفته نامه ی فرهنگ BC
(طراح جدول :بهمن -ونکوور) واژه های زير را می توانید در جدول واژه يابی این هفته بیابید .این واژه ها از جهت های گوناگون - چپ به راست یا برعکس ،باال به پایین یا برعکس، مورب از همه ی جهت های ممکن -نوشته شده اند و در جاهایی می توانند تالقی کرده یا ادغام شده باشند. آبدانه -آموزشگاه و دانشگاه -انتشار -باریک
بینی -بافرهنگ و میهن دوست -پایان - پایداری -پنکه و بادبزن -پوشاک -پیشخوان
-پیشوند -پیشه -تندر و باران -جواهر
خبرنگاران -خرد و هوشمندی -خروش -خسرو خوبان -داروین -دانایی و بینش -
درفش کاویانی -دیروز ،امروز ،فردا -راننده
راهزنی -رستم و اسفندیار -روشن بینی ودانش -زرگر -سربازخانه -شلیل و زردآلو
شنیدن -شهبانو -شیراز -شیروان -کاشانو کاشمر -کانون -کاوشگران -کپلر -کرم ابریشم و پروانه -کمانگیر -کوبا و اکوادور
کوششگر -ماهور -مسیر و راه -میانوند -ناپدید -نارنج -ناکامی -ناگزیر و وادار -
نگران و دلواپس -نوچه -نی زن -نیشگون -
یارسان -یگانگی
جدول سودوکو
Thursday, Dec. 5, 2019
جدول سودوکو
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 33
شعر امروز
خطبه ی زمستانی
شعری از:
نادر نادرپور
ای آتشی که شعله کشان از
درون شب
برخاستی به رقص
اما بدل به سنگ شدی در سحرگهان ای یادگار خشم فروخورده ی زمین
در روزگار گسترش ظلم آسمان ای معنی غرور
تنهاترین صدایم و تنهاترین کسم
نقطه ی طلوع و غروب حماسه ها
تنهاتر از خدا
ای خانه ی قباد
تنهاتر از صدای دعای ستاره ها
ای کوه پرشکوه اساطیر باستان
در کار آفرینش مستانه ی جهان
ای آشیان سنگی سیمرغ سرنوشت
ِ دست درختان بی زبان در امتداد
ای قله ی شگرف
در شهر خفتگان
ای سرزمین کودکی زال پهلوان
گور بی نشانه ی جمشید تیره روز
تنهاتر از سرود سحرگاهی نسیم هان ،ای ستیغ دور
ای صخره ی عقوبت ضحاک تیره جان
آیا بر آستان بهاری که می رسد
ای جنگجوی پیر
امکان انعکاس تواند داد؟
ای کوه ،ای تهمتن،
تنهاترین صدای جهان را سکوت تو
ای آنکه خود به چاه برادر فرو شدی
آیا صدای گمشده ی من نفس زنان
در لحظه ی سقوط
آیا دهان سرد تو را،
اما کاله سروری خسروانه را
راهی به ارتفاع تو خواهد برد؟
از تنگنای چاه رساندی به کهکشان
لحن گرم من
چون کله قند سیمین در کاغذ کبود
آه ای خموش پاک
چون میخ غول پیکر بر خیمه ی زمان
ای شیر خشمگین
ای قله ی سپید در آفاق کودکی
ای کوه نوظهور در اوهام شاعری
آتشفشان تازه تواند کرد؟
ای چهره ی عبوس زمستانی
من در شبی که زنجره ها نیز خفته اند
آیا من از دریچه ی این غربت شگفت
از هیچ سو ،به هیچ صدایی نمی رسم
از گرده ی فراخ تو خواهم دید؟
تنهاترین صدای جهانم که هیچ گاه
من در سکوت یخ زده ی این شب سیاه Thursday, Dec. 5, 2019
بار دگر برآمدن آفتاب را
آیا تو را دوباره توانم دید؟
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 34
مشیری مردم ایران را با شعر نو آشتی داد احمدرضا احمدی در سالمرگ فریدون مشیری گفت :به نظر من مشیری مردم ایران را با شعر نو آشتی داد .زبان مشیری ساده بود و مردم شعر او را می فهمیدند .مردم قبل از مشیری به شعر نو اهمیتی نمی دادند و او پل ارتباطی بین مردم و شعر نو بود. سوم آبان ماه نوزدهمین سالمرگ شاعر کوچه، فریدون مشیری بود ،شاعری که در سال های عمرش آثار بسیار ارزشمندی تولید کرد که برخی از این آثار ارزشمند را با صدای خوانندگان مطرحی مانند محمدرضا شجریان ،همایون شجریان ،علیرضا افتخاری و محمد اصفهانی شنیده ایم .وی عالوه بر سرودن شعرهای ناب از سال 1332تا 1351مسئول صفحه ی شعر مجله ی "روشنفکر" بود و بسیاری از شاعران مشهور معاصر اولین بار با چاپ شعرهایشان در این صفحات معرفی شدند .سالمرگ این شاعر بهانه ای شد تا به سراغ احمدرضا احمدی برویم و در باره ی این شاعر با او صحبت کنیم. احمدرضا احمدی در سال های پایانی عمر مشیری رابطه بسیار خوبی با او داشت. نخستین آشنایی شما با زنده یاد مشیری به چه شکلی بود؟ ما در جوانی با هم ارتباطی نداشتم و سابقه ی دوستی ما به چند سال پیش از فوت مشیری بر می گردد .سال 1370بود که من سکته کردم .در آن سال ها مشیری را از راه دور می شناختم و زیاد با او برخورد نداشتم .تازه از بیمارستان آمده و در خانه خواب بودم .وقتی بیدار شدم خانمم گفت که یک آقایی به اسم مشیری به دیدنت آمده است .من از روی تختخواب بلند شدم و به اتاق آمدم و دیدم که روی مبل نشسته و دسته گل بزرگی هم با خود آورده بود .من هم آمدم کنار او نشستم و شروع به صحبت کردیم؛ مرد خیلی نازنینی بود و همان جا متوجه شدم که حسادت های دیگران را ندارد. بعد از آن دیدار چه اتفاقی رخ داد؟ آیا بهتر که شدید به دیدن او رفتید؟ من قبل از آن دیدار او را نمی شناختم و او در دیدار اول به قدری مهربان و دوست داشتنی نشان داد که ارتباط بسیار خوبی با هم پیدا کردیم ،بعد از آن سکته در سال 70حالم خیلی بد بود .یک اصطالحی است که می گوید سکته مانند گیوتین می ماند ،یا قطع می کند یا کار نمی کند .پزشکی هم برای سکته کاری نمی تواند بکند .به بیماری که سکته می کند کمی دارو می دهند و بعد او را به سی سی یو می برند تا خون رقیق شود و لخته رد شود ،اگر لخته رد شد ،فرد زنده می ماند و اگر رد نشد فرد می میرد .بنابراین همه چیز به شانس خود آدم بستگی دارد. بعد از آن سکته من شانس آوردم و عمرم ادامه پیدا کرد .بعد از دیدار اول یک شب صفورا نیری (شاعر) به همراه همسرش مهمانی ترتیب داده بود و ما را هم دعوت کرد .در آنجا بار دیگر همدیگر را دیدیم .در آن مهمانی به او اصرار کردم که شعرهایش را بخوانم که او به من گفت که "وقتی خودم اینجا هستم تو چرا اصرار می کنی؟ خب خودم می خوانم" .از آنجا به بعد رابطه ی نزدیکی پیدا کردیم و دائم با او در تماس بودم و هر دوشنبه او را می دیدم .البته با اینکه همه با من بد بودند ،من همه ی شاعران را دوست داشتم ،شاملو ،اخوان ،فروغ ،مشیری، رحمانی ،کسرایی ،رویایی ...به همه احترام می گذاشتم. چرا هر دوشنبه مشیری را می دیدید؟ مشیری روزهای دوشنبه به نشر چشمه می رفت و کتاب هایش را برای مردم امضاء می کرد .من بعد از آشنایی با او روزهای دوشنبه ماشین می گرفتم و به نشر چشمه می رفتم .بعد او را سوار می کردم و به منزل می بردم و بعد به خانه می رفتم .این اتفاق هر هفته رخ می داد .معموال در راه کلی با هم صحبت می کردیم. قبل از انقالب که در کانون فعالیت می کردید ،شعرهای شاعران بسیاری را با آهنگ های آهنگسازان مطرح ضبط و منتشر کردید؛ آیا به سراغ مشیری نرفتید؟ ضبط کردم اما پرسه انتشار آن به انقالب خورد و منتشر نشد .به همین دلیل نوار را به مشیری رساندم و گفتم که این خدمت خودتان باشد و هر کاری که دوست داشتید انجام دهید؛ چراکه دیگر من در کانون سمتی ندارم. Thursday, Dec. 5, 2019
نقش مشیری در شعر معاصر ایران پس از آن اتفاق با هم آشنا شدیم .با اینکه کار ما باهم خیلی تفاوت داشت اما به هم احترام می گذاشتیم .به نظرم مشیری مردم ایران را با شعر نو آشتی داد .زبان مشیری ساده بود و مردم شعر او را می فهمیدند .از طرفی شعرهای عاشقانه ای می گفت که دختر و پسرهای جوان با آن به خوبی ارتباط برقرار می کردند .به نظر من مردم قبل از مشیری به شعر نو اهمیتی نمی دادند و او پل ارتباطی بین مردم و شعر نو بود. در آن سال ها استقبال از کتاب های مشیری چگونه بود؟ یادم است که کتاب هایش همیشه پرتیراژترین بود. با کسی بد بود؟ او به همه احترام می گذاشت و من ندیدم از کسی بد بگوید. اما با نادرپور بیشتر از همه خوب بود .درست است؟ فریدون مشیری و نادرپور جزو مکتب شاعران مجله ی "سخن" بودند و تقریبا هر ماه شعری از آنها منتشر می شد و مردم هم واقعا منتظر بودند تا مجله منتشر شود و شعری از این شاعران را بخوانند .به یاد دارم وقتی کتاب "گناه دریا" منتشر شد به یک آقایی دشنام داده بود و نادرپور با قدرت پشت او درآمد و از مشیری دفاع کرد. از فعالیت های مطبوعاتی مشیری چیزی به خاطر دارید؟ مشیری در سال های جوانی مسئول صفحه ی هنر و ادب مجله ی "روشنفکر" بود و به واسطه ی آن مجله استعدادهای زیادی را به شعر و ادبیات ما معرفی کرد .به یاد دارم که در آن زمان افراد شناخته شده ادبیات هر کدام در مجالت و روزنامه ها صفحه ی ادبی داشتند .مثال درآنزمان نصرت رحمانی مسئول صفحه ی شعر روزنامه ی "پست تهران" بود .صفحه ی ادبی مجله ی سپید و سیاه دراختیار فریدون کار و "خوشه" نیز توسط شاملو اداره می شد. خاطره ای از مشیری برای ما تعریف کنید. یک بار در تعطیالت عید با علی دهباشی به خانه ی مشیری رفتیم تا سال نو را رسیدیم تبریک بگوییم .خوب یادم است آن روز باران می آمد .به در منزل که ّ دیدیم که در باز است .با دهباشی به داخل منزل رفتیم .مشیری روی مبل بود و یک کتاب ناتمام هم در دست داشت .خوابش برده بود .چاره ای نداشتیم ،ماهم نشستیم و منتظر شدیم با خودش بیدار شود .پس از چند دقیقه بیدار شد و گفت که ای بابا چرا من را بیدار نکردید .من به او گفتم خوابت برده بود ،دلمان نیامد بیدارت کنیم .خالصه تا چند ساعت نشستیم و کلی حرف زدیم. شما در فیلمی هم که برای مشیری ساخته شد صحبت کردید .لوکیشن شما و استاد شجریان یکجا بود .آیا با هم برای ضبط رفته بودید؟ بله اما اتفاقی بود .فرشته طائرپور آن فیلم را چند سال قبل از مرگ مشیری ساخت .طائرپور برای ساخت این فیلم با افراد مختلفی مصاحبه می کررد .یک روز که برای انجام مصاحبه در خانه ی مشیری بودم ،در زدند .در را که باز کردند متوجه شدم که محمدرضا شجریان و فرهاد فخرالدینی نیز برای عیادت مشیری به خانه ی او آمده اند .آن روز این دیدار بهانه ای شد و طائرپور خوش شانس بود که توانست از شجریان و فخرالدینی هم فیلمبرداری کند( .خبرگزاری کتاب ایران) Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 35
موسيقي
فرشاد سنجری و مرگ در آتش؛ درگذشت موسیقيدان ایرانی در وین پژمان اکبرزاده روزنامه نگار
در سال ۱۹۹۵زمانی که حسین سرشار ،یکی از ستارگان اُپرای ایران ،مفقود شد یکی از روزنامههای پرتیراژ در تهران عکس او را در صفحه "گمشدگان" چاپ کرد .تلختر اما متنی بود که زیر آن نوشته شده بود" :نامبرده حسین سرشار مدتی است که از خانه خارج شده و دیگر بازنگشته "...در روز ۲۲نوامبر ۲۰۱۹ هم روزنامههای اتریشی از درگذشت"مردی ۷۲ساله" خبر دادند که در پی آتشسوزی در آپارتمانش جان خود را از دست داده است .این "مرد ۷۲ساله" یکی از سرشناسترین رهبران ارکستر در دهه ۱۹۷۰در ایران بود :فرشاد سنجری. فرشاد سنجری گرچه ارتباطی با دنیای سیاست نداشت ولی یکی از قربانیان وقوع انقالب ایران بود .در سالهای پس از انقالب نام او دیگر هیچگاه به عنوان رهبر ارکستر در برنامهای دیده نشد. فرشاد سنجری در سال ۱۹۴۷/۱۳۲۵در تهران متولد شد و مقدمات موسیقی را نزد پدرش حشمت سنجری ،رهبر وقت ارکستر سمفونیک تهران فرا گرفت .در کودکی همراه با خانواده راهی اتریش شد و در آکادمی موسیقی وین در رشته پیانو تحصیل کرد .چند سال بعد پس از بازگشت به تهران ،تحصیالت خود را در هنرستان عالی موسیقی پی گرفت و با اجرای کنسرتو پیانوی چایکوفسکی به رهبری پدرش موفق به دریافت دیپلم پیانو شد .در سال ۱۹۶۵از نو به اتریش بازگشت. اینبار برای تحصیل در رشته رهبری ارکستر و اُپرا زیر نظر هانس اسواروسکی، رهبر اپرای دولتی وین.
آغاز فعالیتهای اجرایی در تهران فعالیتهای اجرایی فرشاد سنجری کمی پیش از پایان تحصیل در اتریش ،در تهران آغاز شد .در یکی از نخستین کنسرتهایش با ارکستر سمفونیک تهران در سال " ،۱۹۷۰راپسودی مازندرانی" ساخته هرمز فرهت را رهبری کرد .هرمز فرهت که پس از انقالب در ایرلند ساکن شده میگوید" :در نخستین جلسه تمرین با ِ رهبر بسیار واردی آمد .از بابت ارکستر ،فرشاد -علیرغم جوانی -به نظرم ریزهکاریهای دینامیک ،موارد را بسیار رعایت میکرد ولی در عین حال ،برداشت Thursday, Dec. 5, 2019
خود را نیز از اثر داشت .روشن بود که برای پیش رفتن در کار رهبری ارکستر فردی است جدی .متاسفانه ضبطی از آن اجرا برجای نمانده است". مهدی جامعی ،تکنواز فلوت که پس از انقالب در آلمان زندگی میکند نیز در آن دوره با فرشاد سنجری همکاری داشت .آنها کنسرتی با ارکستر سمفونیک تهران اجرا کردند .جامعی که در هنرستان نیز چند سالی با فرشاد سنجری همکالسی بوده میگوید" :یکی از معروفترین خاطرات از او بین دوستان و همکالسیها این بود که میگفت "تنها یک میزان از هر پارتیتوری که میخواهید به من نشان بدهید تا بگویم چه اثری است ".در بسیاری از کنسرتها نیز کل اثر را از حفظ و بدون نگاه کردن به پارتیتور رهبری میکرد". "بومی وار"؛ ادامه همکاری با آهنگسازان ایرانی به نظر میرسد تنها اثر ضبط شدهای که به رهبری فرشاد سنجری در دسترس است "بومی وار" ساخته ثمین باغچهبان است؛ آهنگسازی که او نیز پس از انقالب ایران را ترک کرد و در تبعید درگذشت .باغچهبان "بومی وار" را به صورت یک سوییت برای ارکستر با الهام از ترانههای محلی ایران آفریده بود و سالها برای اجرای آن انتظار کشیده بود تا در نهایت در سال ۱۹۷۲با ارکستر سمفونیک تهران به رهبری فرشاد سنجری اجرا شد. فرشاد سنجری در آن سالها با تعدادی از دیگر آهنگسازان مطرح ایرانی که برای ارکستر سمفونیک آثاری مینوشتند نیز همکاری کرد؛ بخشهایی از "افسانه آفرینش" اثر امانوئل ملیک اصالنیان" ،راپسودی" از احمد پژمان و سه بخش از باله "هفت پیک" ساخته مصطفی پورتراب از جمله آثاری هستند که فرشاد سنجری از آهنگسازان ایرانی با ارکستر سمفونیک تهران اجرا کرد .وی همزمان به عنوان رهبر میهمان با ارکستر مجلسی رادیوتلویزیون ملی ایران و ارکستر اپرای تهران نیز کنسرتهایی اجرا کرد. دوره کوتاه و شکوفای فعالیت در ایران و اروپا ی گستردهای از اهالی از سالهای آغازین دهه ۱۹۷۰وزارت فرهنگ و هنر پشتیبان موسیقی در رشتههای گوناگون به عمل آورد .بسیاری از تکنوازان و ارکسترهای سرشناس برای اجرا به ایران دعوت شدند؛ دهها تن از هنرجویان هنرستان عالی موسیقی با دریافت بورسهای دولتی برای ادامه تحصیل به اروپا اعزام شدند و نهادهای هنری در تهران مانند تاالر رودکی ،سازمان باله ،اپرای ملی ایران ،انجمن جوانان دوستدار موسیقی و ...در سراسر کشور فعالیتهای وسیعی داشتند .در سال ۱۹۷۲برای متحول کردن ارکستر سمفونیک تهران ،فرهاد مشکات به عنوان رهبر تازه (به جای حشمت سنجری) برگزیده شد .او در میان رهبران ایرانی عالیترین تحصیالت در رشته رهبری ارکستر را داشت و از سوی سازمانهای دولتی نیز امکانات گستردهای در اختیارش گذاشت شد. فرشاد سنجری در فاصله سالهای ۱۹۷۲تا ۱۹۷۹کنسرتهایی به ویژه در اتریش ،چکاسلواکی و لهستان اجرا کرد؛ از جمله برنامهای با ارکستر فیالرمونیک اسلواکی در جشنواره پیستانکسی (ژوییه )۱۹۷۷که در آن کنسرتو پیانوی شماره یک از سرگی راخمانینوف را با تکنوازی مارتا ژانُوا رهبری کرد .رفت و آمدهای او به ایران به عنوان رهبر میهمان نیز به شکل مرتب ادامه پیدا کرد .یکی از آخرین برنامههای او در کشور ،اجرای اپرای فالستاف ،اثر ِوردی ،آهنگساز ایتالیایی بود که در دسامبر ۱۹۷۷با ارکستر اپرای تهران در تاالر رودکی روی صحنه رفت. انقالب و توقف فعالیت به عنوان رهبر ارکستر تنها چند هفته پیش از پیروزی انقالب اسالمی در ایران ،آخرین کنسرتهای فرشاد سنجری به عنوان رهبر ارکستر در لهستان اجرا شد .وی به طور دائمی از همان زمان در وین اقامت گزید و دیگر به ایران بازنگشت .نام او دیگر در برنامهای به عنوان رهبر ارکستر دیده نشد .پس از آن چندین سال به عنوان پیانیست اپرا و باله ِ (رپِتیتور) در وین فعالیت کرد. فرشاد ثمره نخستین ازدواج حشمت سنجری بود و از کودکی به دور از مادر زندگی میکرد .ازدواج خود او نیز چندان دوام نیاورد و پس از جدایی به تنهایی در اتریش زندگی میکرد .دوستان و همکارانش معموال او را فردی با روحیهای بسیار حساس و بدون انعطاف توصیف میکردند که ترجیح میداد در انزوا زندگی کند. بسیاری دیگر از هنرمندان همنسل فرشاد سنجری نیز پس از انقالب سرنوشتی کمابیش مشابه پیدا کردند :فرهاد مشکات یکی از این شخصیتهاست .او از سال ۱۹۷۲تا ۱۹۷۹رهبری ثابت ارکستر سمفونیک تهران را در دست داشت و در چندین جشنواره اروپایی نیز موفقیتهایی به مراتب گستردهتر به دست آورده بود اما با وقوع انقالب فعالیتهای او به عنوان رهبر ارکستر به کل متوقف شد. برای بسیاری از هنرمندانی که در زمینه آهنگسازی برای ارکستر سمفونیک فعالیت میکردند نیز وقوع انقالب آغازگر دوره فترت طوالنی و یا اساسا توقف کار شد. هوشنگ استوار یکی از این آهنگسازان بود که حتی درگذشت او در فرانسه پس از ماهها تاخیر در رسانهها اعالم شد. در میان رهبران ایرانی ،علی رهبری یک استثنا بود .او در سالهای پیش از انقالب مانند بسیاری از دیگر همکارانش از پشتیبانی وزارت فرهنگ و هنر برخوردار بود ولی پس از قطع این کمکها نیز توانست( ...دنباله در صفحه ی روبرو) Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 36
نصرت کریمی و سرنوشت هنرمندان پیش از انقالب؛ از 'محلل' و 'درشکهچی' تا کاشت و فروش کاکتوس آزاده کریمی
...همچنان به عنوان رهبر ارکستر سالها در اروپا فعال بماند. نام کوچک خود را البته به الکساندر تغییر داد و سی سال از ایران دور ماند .به نظر میرسد توقف پشتیبانی دولتی و همچنین چهره تازهای که از ایران در پی انقالب در خارج پدید آمد، ِ هنرمندان این نسل را به یک تراژدی سرنوشت بسیاری از کامل بدل کرد. مرگ در آتش فرهاد عباسیان-میالنی ،موسیقیدان ایرانی مقیم برلین و یکی از همدورهایهای فرشاد سنجری ،میگوید" :سفارت جمهوری اسالمی در سالهای آغازین حتی رشته موسیقی را به رسمیت نمیشناخت و ما برای ارائه مدارک به پلیس آلمان دچار مشکالت فراوان شده بودیم .در چنین شرایطی حمایت تهران از هنرمندان برای فعالیت در اروپا کامال متوقف شد و بسیاری به دلیل شرایط تازه از ادامه کار دلسرد شدند". آقای عباسیان-میالنی میافزاید" :در دوران تحصیل در هنرستان به یاد دارم وقتی یکبار برای تماشای فیلمی به سینما میرفتیم فرشاد در بازگشت بالفاصله با پیانو موسیقی بخشهای متعددی از فیلم را با آکورد و بسیار مرتب با پیانو مینواخت .او گوش مطلق داشت و نظیر او در داشتن یک حافظه موسیقایی درخشان را بعدها تنها در آلمان دیدم .ولی با این همه ،رفتارهای نامتعادلی هم داشت که فکر میکنم بعدها او را از ادامه کار بازداشت". آپارتمانی که فرشاد سنجری در آن میزیست در روز ۲۲ نوامبر دچار آتش سوزی شد .در گزارش رسانههای اتریشی آمده زمانی که ماموران آتشنشانی به آپارتمان رسیدند با پیکر "مردی" مواجه شدند که همچنان زنده بود" .مرد ۷۲ ساله" پیش از رسیدن به بیمارستان در آمبوالنس درگذشت.
فرهنگ BCنشريه ای مستقل ،متن ّوعُ ،پُربار و آموزنده ،با 17سال سابقه ی درخشان و بهترين خدمات آگهی
778.317.4848 Thursday, Dec. 5, 2019
اردیبهشتماه سال ۱۳۵۰مردم بر سر سینماهای ایران ،تصویر پیرمردی با یک کالهنمدی و شالق را با این عنوان دیدند" :درشکهچی :یکفیلم صددرصد خالص ایرونی.". اثری که سناریست ،بازیگر و ه به کارگردانش؛ را یک شب چهرهای مشهور نزد مردم و حتی منتقدان سینما بدل کرد. حاال ،چهلوهشتسال پس از آن روزهای طالیی ،نصرتالله کریمی در سن ۹۵سالگی در تهران درگذشت ،در حالیکه ۴ دهه از فعالیت در عرصه بازیگری و کارگردانی محروم بود. کریمی اولین فیلمساز اجتماعی سینمای ایران بود که زبان عبیدزاکانی در ادبیات فارسی را در سینمای ایران به نوعی داشت ولی برخورد تند برخی از مذهبیون ،این فیلمساز و بازیگر را به محاق برد .اکران فیلم "محلل" در بهمنماه ۱۳۵۰با موضوع حکم فقهی "سهطالقه" کردن و طرح مسئلهی محلل ،نقدهای تُند مذهبیون و سنتی ها را به دنبال داشت .مرتضی مطهری یکی از این منتقدان بود که با نگارش نقدی، ساخت "محلل" را توهین به اسالم و تحریف فقه دوازده امامی اعالم کرد. این واکنش ،پس از وقوع انقالب و درجریان دادگاه های آغاز انقالب تا حکم سنگین دادگاه برای نصرت کریمی که فیلمنامه محلل را نوشته بود ،پیش رفت .اما این حکم آنگونه که بابک کریمی فرزند نصرت کریمی می گوید ،به دلیل عالقه شخصی قاضی به نصرت کریمی ،به ممنوعیت بازیگری و کارگردانی تا پایان عمر بدل میشود. او جزو فیلمسازانی است که بعد از انقالب در رسانهها و مجالت سینمایی کمتر بدانها پرداخته شده است. اینکه فیلم "محلل" خطوط قرمز عقاید و ایدئولوژی فکری نظام جمهوری اسالمی را به چالش کشیده است، باعث شد تا سینمای اجتماعی نصرت کریمی و دستاوردهایی که برای سینمای ایران داشت ،به طور کلی نادیده گرفته و سانسور شود. از این رو ،نصرت کریمی بواسطه شاخههای گستردهی فعالیتش چون انیمیشین ،مجسمهسازی و عروسکسازی در طول این سالها به مردم معرفی شد ولی از یادآوری فعالیتهایش به عنوان بازیگر پرهیز می شد به رغم آنکه مردم بازی اش در سریال "داییجان ناپلئون" را همواره ستایش میکنند. او در طول سالهای ممنوعیت کار در زمینه های بازیگری و کارگردانی سینما ،به کاشت و فروش کاکتوس، مجسمهسازی و عروسکسازی ،ساخت تیزرهای تبلیغاتی در مورد کنترل آلودگی هوا ،صرفهجویی سوخت ،و اجرای یک تئاتر عروسکی با نام "میهمانناخوانده" و یک سریال انیمیشن تلویزیونی پرداخت .در دهه های ۶۰و ۷۰نیز به عنوان دستیار کارگردان با مسعود کیمیایی ،احمدرضا درویش ،سیفالله داد و عزیزالله حمیدنژاد همکاری کرد. این درحالیست که نصرت کریمی با ساخت سهگانه "درشکهچی" " ،۱۳۵۰محلل" ۱۳۵۰و "تختخواب سهنفره" ،۱۳۵۱یکی از مهمترین سینماگران اجتماعی ایران است .هم گیشه سینماها را داشت و هم استاندارد سینمای روز دنیا را به آثارش تزریق کرده بود .این ترکیب کمنظیر ،حاصل قریب به دو دهه مشق و دستیاری کریمی در سبک رئالیسم سینمای ایتالیا و همکاری با فیلمسازانی چون ویتوریو دسیکا و لوکینو ویسکونتی بود. تنفس در هوای ناب رئالیسم و شناخت جامع و وسیعش از جامعه ایران ،از نصرت کریمی فیلمسازی پدید آورده بود که قادر به شناسایی معایب و نقصان فرهنگی اجتماع خود بود و از اشتراکگذاری آن با مردم هراس نداشت .قرار گرفتن در حد واسط سینمای موج نو و "فیلمفارسی" ،آنهم با چاشنی طنز ،مهارتی است که فیلمسازان سینمای اجتماعی کنونی ایران به دنبالش هستند .در آثار کریمی باورهای خرافهی ه ایران به کاریکاتوری خندهدار بدل شد و از این باورها در راستای خنداندن برخاسته از عرف و شرع جامع مخاطب به اشتباهات بهره گرفته شد. این خنده در "محلل" به مناسبات پیچیده حکم فقهی مربوط به مسئله "سه طالقه" کردن و پیدا کردن "محلل" از مخاطب گرفته میشود ،در "درشکهچی" از تعصب پسر خانواده برای ازدواج مجدد مادرش و در "تختخواب سه نفره" به مجوز شرعی چندهمسری برای مردان. سالها فعالیت در تماشاخانههای ایران ،همکاری با گروه تئاتر عبدالحسین نوشین و تجربهی تئاتر موزیکال در رم ،در کنار دیگر تجربیاتش ،رگ خواب مخاطب ایرانی را به دستش داده بود .با اینکه ،پس از "تختخواب سه نفره" بیشتر به عنوان بازیگر فعالیت کرد ،ولی سینمای اجتماعیاش ،خانواده ایرانی و مشکالت آن را ه اصلی موثر بر اجتماع بدان پرداخت و سعی در آگاهیبخشی به مردم در سوژه قرار داد و به عنوان هست این باره و نیز برابری زن و مرد در روابط خانوادگی داشت .شاید یکی از دالیل خشمی که بر وی نشانه گرفته شد ،نیز همین باشد .چنانکه نظام حاکم و منتقدان دیروز و امروز سینمای نصرت کریمی ،همچنان بر نمایش الگوی خانواده ایرانی بر اساس چارچوبهای تایید شده ،تاکید دارند و نمایش آثار خالف آن - مانند فیلم "خانهپدری" -را تاب نمیآورند .نصرت کریمی در کنار طیف گستردهای از سینماگران پیش از انقالب چون هژیر داریوش ،فرخ غفاری ،فریدون گله و بازیگرانی چون بهروز وثوقی ،محمدعلی فردین و ناصر ملکمطیعی ،در سال های حکومت جمهوری اسالمی از پرده سینماهای ایران حذف گردید و به انزوا کشیده شدbbc . Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 37
رياضيات گزينش و گردآوری مطالب برای اين بخش از:
عليرضا خاتون آبادی
زنان پیشگام در تاریخ ریاضیات آمریکا (بخش نخست) نویسنده :دکتر نسیم سهایی شاید امروزه آمریکا بزرگترین کشور پیشرو در ریاضیات مدرن باشد .هرچند اروپا سابقه طوالنی تری در علوم و بويژه ریاضیات دارد ،ولی عم ً ال پس از اینکه در امریکا زندگی به سبک مدرن شروع شد ،کم کم مراکز بزرگ علمی و صنعتی به این کشور انتقال پیدا کردند .البته برخی حوادث بزرگ تاریخ نیز در این زمینه بی تاثیر نبودند .حوادثی چون جنگ های جهانی بویژه جنگ جهانی دوم که موجب شد بسیاری از متفکران بزرگ اروپایی برای بقا و ادامه تحقیق و مطالعه ،جایی مناسب مورخان ،جنگ جهانی دوم یکی از عوامل تر از آمریکا پیدا نکنند .به اعتقاد برخی از ّ مهم در شکوفایی سریع علمی آمریکا است .همچنین تأثیر برخی وقایع بزرگ تاریخ امریکا ،مانند جنگ های داخلی را نیز نمی توان نادیده گرفت. هر آنچه امروزه به عنوان تاریخ ریاضی آمریکا می شناسیم دستاورد مهاجرت اروپاییان به آمریکا می باشد و هیچ اثری از ریاضیات ساکنان اصلی آمریکا ،در آن دیده نمی شود .البته دستاوردهای ریاضیات سرخ پوستان را نمی توان نادیده گرفت .سرخ پوستان به خاطر برخی اعتقاداتشان ،گام های بزرگی در ریاضیات ابتدایی برداشته بودند؛ از آن جمله می توان به اختراع سیستم شمارش و روشی برای عدد نویسی اشاره کرد. شاید به دلیل عدم ارتباط با جهان پویای علم ،ریاضیات ساکنان اصلی آمریکا فقط در حد ریاضیات ساده و محاسباتی باقی مانده بود .قوم مایا ،یکی از قدیمی ترین اقوام و تمدن های آمریکایی ،بدون اطالع از دستگاه شمارشی که قرن ها پیش توسط آسیایی ها ابداع شده بود ،یک دستگاه شمارشی در مبنای 20داشتند که روشی برای نگارش آن به کار می بردند .هر چند اعمالی که به آن واقف بودند در حد جمع و تفریق بود ،ولی نمونه های شگفت انگیزی از محاسبات مایاها به شمار می رفت. بنای ریاضیات سرخ پوستان با فتح آمریکا توسط اروپاییان درهم شکست .کامالً بدیهی است که در مقابل پیشرفت علمی آن دوران در اروپا ،ریاضیات کام ً ال ساده و ابتدایی سرخ پوستان حرفی برای گفتن نداشت و اگرچه در بدو ورود اروپاییان به این سرزمین پهناور ،شرایط ایده آلی برای رشد علمی به چشم نمی خورد، ولی کم کم جاذبه های این سرزمین تعداد مهاجران را افزایش داد و به تدریج زمینه انتقال مراکز علمی ،فراهم آمد .کسانی که به امریکا آمدند دیگر مانند اروپاییان قبل از دوران رنسانس تصور منفی نسبت به علم نداشتند .به همین دلیل رشد و بلوغ علمی آمریکا سریع تر و شگفت انگیزتر از اروپا بود .این جریان رشد چنان واضح بود که تعداد زنان دانشمند در آمریکا نسبت به اروپا قابل توجه بود. دیگر در زندگی آنان اثری از بی مهری های جامعه و تف ّکرات پوسیده علیه زنان
Thursday, Dec. 5, 2019
دیده نمی شد .البته ،به خاطر بافت فرهنگی و آمیزش نژادهای مختلف ،آمریکا با مشکالت فرهنگی ویژه ای مواجه بود که مهمترین آنها اختالف نژاد بین ساکنان امریکا بود در ابتدای تشکیل آمریکا ،سیاهان آفریقایی با زور به این کشور آورده شدند تا کارهای سخت بدنی را انجام دهند .به همین دلیل از بسیاری امکانات اولیه ی زندگی که در آن دوران به راحتی برای هر سفیدپوستی فراهم بود ،بی بهره، بودند .در نتیجه دانشمندان سیاه پوست پس از 200سال و در اواخر سده 19 وارد تاریخ علمی آمریکا شدند. در هر حال تاریخ ریاضیات امریکا در 200سال اخیر ،زنان ریاضیدان بسیاری به خود دیده است. وینیفرد اجرتن مریل ()Winifred Edgerton Merrill وینیفرد اجرتن مریل در ویسکانسین به دنیا آمد .تحصیالت مقدماتی را به طور خصوصی در خانه به پایان رسانید. درجه لیسانس را از کالج وسلی دریافت کرد و پس از فارغ التحصیلی مدتی در دانشگاه هاروارد به کار مشغول شد. سپس برای ادامه تحصیل در ریاضیات و نجوم به دانشگاه کلمبیا رفت .پس از 2سال تحصیل در این دانشگاه با ارائه پایان نامه ای کام ً ال ابداعی در زمینه تعبیر هندسی حاصلضرب انتگرال ها و ارتباط بین دستگاه های مختصات مختلف ،موفق به گرفتن درجه دکترای
ریاضی شد. ماجرای دکترای ریاضی گرفتن وینیفرد بسیار جالب است .پس از پایان تحصیل و دفاع از پایان نامه ،هیئت امنای دانشگاه با اعطای مدرک دکترا به یک زن مخالفت کردند ،لذا وینیفرد تصمیم گرفت شخص ًا با آنها صحبت کند .در جلسه بعدی هیئت امنا ،وینیفرد توانست آنها را متقاعد کند؛ در نتیجه به اتفاق آرا اعطای مدرک دکترا به وینیفرد مورد موافقت قرار گرفت ،او به عنوان اولین زن در امریکا ،در سال 1886با درجه عالی ،دکترای ریاضیات گرفت و راه را برای زنان دیگر گشود. در پنجاهمین سالگرد بزرگداشت فارغ التحصیلی وینیفرد اجرتن مریل تصویری از او به دانشگاه کلمبیا اعطا شد که هم اکنون نیز در یکی از ساختمان های دانشگاه نصب شده است و زیر آن چنین نوشته شده است « :او دروازه ها را گشود» . وینیفرد همچنین یکی از اعضای کمیته ی بررسی کننده درخواست ادامه تحصیل دانشگاه کلمبیا در کالج برنارد بود .کالج برنارد اولین مؤسسه علمی در نیویورک بود که به زنان درجه علمی اعطا می کرد. وینیفرد در سال 1887با فردریک مریل ازدواج کرد .فردریک سال 1890دکترای زمین شناسی خود را از دانشگاه کلمبیا گرفت و بعد از فارغ التحصیلی برای مدتی به عنوان زمین شناس در ایالت نیویورک کار می کرد .بعد از آن تا زمان مرگش مسئول موزه ایالتی نیویورک بود. وینیفرد نیز پس از فارغ التحصیلی ،در مؤسسه های علمی مختلفی تدریس می کرد .حتی به او پیشنهاد استادی در کالج وسلی داده شده بود ،اما او به خاطر شرایط خاص خانوادگی آن را نپذیرفت .در سال 1906مدرسه اکسمر ،ویژه دختران را پایه گذاری کرد و تا سال 1928نیز مدیر آنجا بود .این مدرسه به خاطر شیوه های تدریس بسیار خوب ،معروف شد؛ طوری که در سال 1912شعبه ای از آن در پاریس تأسیس شد( ....دنباله در صفحه ی روبرو)
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 38
آشپزی ...در سال 1928وینیفرد مدیریت مدرسه را رها کرد و به نیویورک بازگشت و تا زمان مرگش در سال ،1951تمام کارهایش را روی آموزش علوم متمرکز کرد .در این زمینه نیز مقاالت بسیاری نوشت و در سخنرانی های زیادی شرکت داشت کریستین لد فرانکلین ()Christine Ladd-Franklin کریستسن لد فرانکلین در اوایل دسامبر سال 1847در شهر ویندسور ایالت کنتی کات به دنیا آمد .پدر کریستین بازرگان بود و مادرش وقتی او فقط 13سال داشت درگذشت. در دوران کودکی ،کریستین سودای تحصیل و آموختن داشت .در سنین 12تا 16سالگی به مدرسه ای در پورت اسموت می رفت .پس از آن نیز دو سال دانشجوی آموزشگاه وسلیان در ماساچوست بود .در این مدت او تنها دانشجوی دختر آموزشگاه بود و با عالقه بسیار درباره زبان یونانی پژوهش و مطالعه می کرد در سال تحصیلی 1866 -1867 مطالعاتش را در کالج وسار ادامه داد .سپس به نیویورک رفت و در آنجا مطالعاتی در زمینه مثلثات و زیست شناسی انجام داد ،همچنین شروع به یاد گیری پیانو و چند زبان خارجی دیگر نمود .در سال 1868دوباره به وسار بازگشت تا مطالعاتش را درباره زبان ،فیزیک و اختر شناسی تمام کند .در همین مدت ،کم کم به ریاضیات عالقه پیدا کرد و تا زمان فارغ التحصیلی چنان مجذوب آن شد که تصمیم گرفت در این زمینه ادامه تحصیل دهد .اگرچه فیزیک عالقه ی او را به شدت بر می انگیخت ،ولی معتقد بود که ریاضی رشته ای است که او می تواند مستقل از امکانات آزمایشگاهی دانسته های خود را افزایش دهد .در سال 1871همزمان با تدریس در دانشگاه های واشنگتن و پنسیلوانیا ،سؤاالت بخش ریاضی مجله تایمز آموزشی را هم طراحی می کرد. سال بعد از آن ادامه تحصیل در ریاضیات را در دانشگاه هاروارد و زیر نظر بیرلی و جیمز میلز پیرس شروع کرد .تا سال 1878چندین مقاله در مجالت ریاضی به چاپ رسانده بود و تعداد زیادی مسأله ریاضی طراحی کرده بود. در همان سال برای دوره تحصیالت تکمیلی در دانشگاه جان هاپکینز درخواست پذیرش کرد .تا آن موقع هیچ زنی در این دانشگاه به عنوان دانشجو پذیرفته نشده بود .پروفسور سیلوستر استاد انگلیسی تبار که با کارها و مسایل طراحی شده توسط کریستین کام ً ال آشنا بود ،پذیرفت که استاد راهنمای او باشد .به این ترتیب او اولین زن دانشجوی دانشگاه جان هاپکینز شد .پس از ورود به آنجا سه مقاله در مجالت معتبر ریاضی درباره منطق نمادین به چاپ رساند. پس از پایان تحصیالتش ،دانشگاه جان هاپکینز قبول نکرد که به او به عنوان یک زن درجه دکترا اعطاء کند و او بدون هیچ مدرکی دانشگاه را ترک کرد .با وجود این ،دانشگاه تز دکترای او را در سال 1883به چاپ رساند! وی همچنان کار مطالعه در زمینه منطق نمادین را ادامه داد که به موضوع فیزیولوژی چشم هم عالقمند شد و مقاالت بسیاری در این زمینه نوشت .اولین مقاله اش را در سال 1887با عنوان روشی برای تعیین عملی هوروپتر نوشت. این مقاله در واقع یک تحقیق ریاضی از دید دو چشمی بود .در سال 1892 نظریه اش درباره دید رنگی و درک رنگ های مختلف سازنده طیف نور قابل دید را در نشست بین المللی فیزیولوژی لندن ارایه کرد .مطالعات و مقاالتش در این زمینه تا سی و هفت سال بعد همچنان ادامه پیدا کرد .مجموعه کارهای او درباره دید رنگی ،وقتی او هشتاد و یک ساله بود در کتابی با عنوان رنگ و نظریه دید رنگی به چاپ رسید .او در سال 1902ویرایشگر بخش منطق و روان شناسی دایرة المعارف فلسفه و روان شناسی شد .در تمام این مدت نیز مقاالت متعددی در مجالت و روزنامه های مختلف به چاپ رساند. کریستین لد -فرانکلین در تمام زندگی اش با مداومت و پشتکار فراوان در زمینه ریاضیات و علوم کار می کرد ،همچنین در بقیه زمینه ها نیز انسانی فوق العاده بود .کریستین بیشتر وقت و دارایی اش را صرف حمایت از زنان برای دستیابی آنان به مدارج باالی دانشگاهی می کرد .نبوغ ،پشتکار و ویژگی های خاص او همه را به احترام وا می داشت ،طوری که کالج و سار تنها مدرک افتخاری خود را در سال 1887به او اعطا کرد .باالخره دانشگاه جان هاپکینز مدرک دکترای کریستین را در سن هفتاد و هشت سالگی ،درست چهل و چهار سال پس از پایان تحصیالتش به وی اعطا کرد این زن دانشمند در 5مارس ،1930در سن هشتاد و دو سالگی درگذشت. (دنباله در شماره ی آينده) منبع :آی هوش Thursday, Dec. 5, 2019
کروتن سيب زمينی ُرز اسالمی
مواد الزم: سیب زمینی پخته شده 2عدد تخم مرغ 1عدد بزرگ نمک ،فلفل قرمز ،زعفران به میزان الزم سوسیس 6عدد آرد سوخاری به میزان الزم طرز تهیه: ابتدا سوسیس¬ها را در سیخ¬های کباب چوبی فرو کرده و روی آن را چند برشی می¬زنیم و آن¬ها را سرخ می¬کنیم تا مغز پخت شود سیب¬زمینی آب پز را با نمک ،فلفل ،تخم مرغ مخلوط کرده ،سپس دور تا دور سوسیس¬های پخته شده مایع سیب-زمینی قرار می¬دهیم و در آرد سوخاری می-غلتانیم و در روغن سرخ می¬کنیم.
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 39
At the Movies 21 Bridges (PG)
ِ Get out!
By Robert Waldman, Vancouver
G
et out or stay in. That’s the dilemma facing some criminals when the authorities try to bring them to justice in VVS Films new thriller 21 Bridges from STX Studios, Blessed with a break out star mosey on down to your nearest Cineplex Cinema or Landmark Theatre across B.C. to see the squeeze.
،وقتی دستی را به یاری میگیری
.بدان که دست دیگرت در دست خداست حراج خيريه براي فروش مجسمه
فروش مجسمه ها براي فرزندان٪١٠٠ نيازمند سيستان و بلوچستان خرج خواهد شد Please join our efforts to support the needs of underserved children in Iran By purchasing our sculptures, you will give the opportunity to kids in the impoverished area of Baluchistan (Iran) to go to school.
Sculpture Sale 50% off Did you know the island of Manhattan has 21 bridges. Well, now you do. When a routine robbery turns into a bonafide killing spree it’s up to the police To bring in their number one gun to find the culprits. Said to be the cream of the crop when it comes to solving crime and with a pristine pedigree officer Andre Davis Is considered to be a role model for the force. Charming Chadwick Boseman makes good use of his Black Panther persona to come on strong as a good guy cop just trying to do the right thing. But alas not everything goes according to plan. Tension abounds in this robberycome undone. Plenty of red herrings are sprinkled liberally throughout this smart whodunnit which will keep you intrigued. Alongside stalwart J.K.Simmons 21 Bridges is a tightly paced well executed thriller that will appeal to fans of the genre. Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 40
100 % of the sales proceeds will be donated to this project and money goes directly to families in need. Sunday December 08 , 2019 2 PM - 7PM 281 Industrial Ave , Vancouver Ati Ahkami Thursday, Dec. 5, 2019
اطالعيه انجمن ايرانيان برنابی احتراما به آگاهی میرساند جلسات فرهنگی انجمن ایرانیان برنابی شامل :حافظ خوانی؛ ترانه خوانی؛ شعر همراه آهنگ؛ شاهنامه همراه ضرب؛ موسیقی کر؛ مقاله میباشد. زمان :شنبه ها از ساعت 2و نیم بعدازظهر مکان :ساختمان سینیور سنتر جنب کتابخانه شمال لوهید مال خیابان کمرون شماره۹۵۲۳ تلفن ۶۰۴۷۷۹۴۴۲۲ روابط عمومی انجمن
متنوع، فرهنگ BCنشريه ای مستقلّ ، پُربار و آموزنده ،با 17سال سابقه ی انتشار بی وقفه با بهترين خدمات آگهی
604-544-0960و يا 778.317.4848 فرهنگ هر دو هفته يک بار در دسترس شماست.
اتاق برای اجاره:
دو اتاق مبله با حمام و دستشویی در يک طبقه مستقل در منزلی بسیار دنج و دلباز و تمیز با تمام امکانات .ایستگاه اتوبوس و
پارک در نزدیکی منزل .با قیمت مناسب اجاره داده می شود.
778.919.6372
شماره ی آينده ی فرهنگ در تاريخ 19دسامبر 2019 ()DECEMBER 19, 2019 منتشر خواهد شد
مر ّمت تابلوهای نقاشی
مرمت و بازسازی انواع تابلوهای نقاشی رنگ روغن جدید یا قدیمی
778.874.3931
اطالعيه بنياد کانادا و ايران بنیاد کانادا و ایران از کلیه عالقمندان به داشتن اطالعات در مورد پیوند اعضای بدن دعوت می نماید که در این برنامه بسیار جالب حضور بهم رسانند خانم مارگارت بنسون که خود دریافت کننده ریه و کلیه می باشد داستان زندگی خود و اهمیت اهدا کردن عضو را با مدعوین در میان خواهند گذاشت. خانم دکتر زهره انصاری در مورد چگونگی اهدا عضو در استان بی سی اطالعاتی را در اختیار شما عزیزان قرار خواهند داد. زمان :یکشنبه 8دسامبر ، 2019ساعت 2تا 3بعد از ظهر لطفا جهت رزرو با شماره ۶۰۴-۸۰۰-۱۹۷۷و یا ایمیل admin@cif-bc.com تماس حاصل فرمایید ورود برای عموم رایگان می باشد. Address: Welsh room West Vancouver Memorial Library 1950 West Vancouver, B.C.V7V 1J8وMarine Drive, Thursday, Dec. 5, 2019
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 41
آژانس مسافرتی
( Advanced Travelتینا خدایی) 604-904-4422 604-770-4474 آژانس هواپیمایی آپادانا ونکو تراول (604-998-4056 )Vanco Travel 604-780-4005 آزاده موسویان آژانس مسافرتی کاپیتان کوک) (آزاده موسویان: -------------------------------------------------
آرایشگاه و سالن زيبایی
اکستنشن مژه "ميترا" -کوکيتالم 604-825-3887 604-980-5464 King Hair Design --------------------------------------------------
آموزش هنر
خانه فرهنگ و هنر (خط ،نقاشی ،موسیقی778-737-7426 )... مرکز هنری نوا( :موسیقی ،نقاشی 604-985-6282 ).. نقاشی: 604-349-6326 نازنین صادقی (آبرنگ) www.nazanin-artist.com رامین جمالپور (رنگ روغن /آبرنگ) 604-924-1475 موسیقی: ( Jahan Musicکودکان/بزرگساالن) 778-688-9234 حمیرا بشیری (سه تار برای خانم ها) 778-839-1375 مهران مهراب زاده (تار ،سه تار ،آواز604-812-9025 ).. 604-375-1272 اشرف آبادی (تار و سه تار) 604-983-3985 استاد شاملو (ویلن و سه تار) شبنم شاملو (تنبک /موسیقی کودکان) 604-983-3985 778-833-4778 ُرهام بهمنش (پیانو) نازنین صادقی (پیانو برای کودکان) 604-349-6326 رامین جمالپور (پیانو ،تئوری/هارمونی) 604-924-1475 778-893-6766 فرشته فرمند (آواز) 604-913-3486 پرویز نزاکتی (آواز) 604-551-3963 محمد خرازی (گیتار) عکاسی: حمید زرگرزاده (604-925-6800 )Perfect Shot Studio 778-372-0765 گالری عکس کارون کارتون و کاریکاتور: گالری کالغ سفید (افشین سبوکی) 778-898-4575 خطاطی: 778-889-4820 انجمن خوشنویسان ایران رقص: 604-983-0015 باله ملی پارس --------------------------------------------------
اپتومتری /عينک سازی
604-464-7726 ( IRISکوکيتالم) -------------------------------------------------
آموزش زبان
604-782-3530 بهاره بهداد (زبان فرانسه) -------------------------------------------------
آموزش زبان فارسی
آموزش رانندگی
604-928-2224 ونکوور مترو ( مینو) 604-710-0550 ( Green Wayمحسن) 778-899-7790 سعيد صالحی 778-896-1420 آموزشگاه رانندگی بهروز 604-644-8960 حسین الهیجی 604-990-4844 کاپیالنو (جوان) -------------------------------------------------
اتوموبیل
604-781-7478 هوندا (سعيد لطفی ) نيسان کوکيتالم (فهیم عزيزی) 778-232-2183 میتسوبیشی (شاهرخ محبوبیان) 778-846-6778 604-616-1214 میتسوبیشی (منصور) -------------------------------------------------دنیا (وست ونکوور) عطار (کوکیتالم) سينا (کوکيتالم) صرافی محله (کوکيتالم) چارلیز (داون تاون)
شرکت رايان
778-682-3213
----------------------------------بازرسی فنی ساختمان
604-500-0303 دکتر امير به کيش 778-231-3040 هاشم سیفی -------------------------------------------------
604-913-2324 604-945-3266 604-442-4446 778-245-1042 604-688-2516
Thursday, Dec. 5, 2019
خدمات چاپ
کتابفروشی
604-990-7272 کاپیز دیپو (نورت ونکوور) خدمات چاپ604-710-5234 Print & Design
نیما (کتاب ،فیلم و آالت موسیقی) 604-904-0821 778-372-0765 کتاب کارون 604-671-9880 پان به (کتاب و فیلم) --------------------------------------------------
-------------------------------------------------
باشگاه ورزشی /ورزش های رزمی
خدمات زيبايی /ماساژ
604-990-1331 باشگاه سانی کيم تکواندو -------------------------------------------------
-------------------------------------------------
پزشک /مرکز پزشکی /خدمات پرستاری پزشک خانوادگی: دکتر ساناز فاموری (604-925-9277 )West Van
فیزیوتراپی: هارمونی (فیزیو /ماساژتراپی) 604-468-2300 ناتوروپاتیک: دکتر ماندانا عدالتی (604-987-4660 )North Van خدمات پرستاری: 778-927-1348 گروه پرستاران "آرين" 604-945-5005 Safe Care Home Support -------------------------------------------------
تدریس خصوصی
نيلوفر علمداری(شیمی /ساینس) 778-926-2995 طاهره بزرگمهر (شیمی دبیرستان) 778-960-0057 دکتر فريبرز موجبی (ریاضی و فیزیک) 778-903-4750 نادره ترکمان (فيزیک و رياضی) 604-396-6622 دکتر علیرضا خاتون آبادی (ریاضی) 778-926-1382 دکتر حمیدرضا رضازاده (ریاضی) 604-700-9560 -------------------------------------------------
ترجمه
حسین عندلیب (مترجم رسمی) 604-868-9800 فریبرز خشا (مترجم رسمی) 604-377-9225 حاتمی (مترجم رسمی) (کوکيتالم) 604-338-7364 دارالترجمه رسمی ترای سیتی 604-492-0666 778-773-0723 بهارک کیادی 604-817-4689 دالور قدرشناس ()Ph.D حمید دادیزاده (مترجم رسمی) 604-889-5854 آرش اندرودی (مترجم رسمی) 604-365-6952 -------------------------------------------------
تعمیرات و خدمات ساختمانی
علی وفایی (604-728- 3132 )AAA Ali Renovations 778-929-2489 حميد شرکت ساختمانی لوفا -پارسا خاکپور 778-893-7277
-------------------------------------------------
تعمیرات لوازم خانگی /برقی /کامپیوتر
778-870-6716 آذر امین مقدم 604-261-6564 ایرانیان 604-913-0601 دهخدا (نورت ونکوور) 604-442-9431 نور دانش -------------------------------------------------
ارز و ارسال پول
امور برقی /سيمکشی /تعمیرات
حسن ()Wise Appliance Techno Electro سعید ابراهیمی
604-764-6911 604-770-0660
604-346-8925 -------------------------------------------------
تعمیرات اتوموبیل
604-438-0222 ( KMFخسرو خاندشتی) تعمیرگاه و مکانیکی 604-960-0389 Auto Tek -------------------------------------------------
حسابداری
ناهید پاک (778-340-0231 )NasTax-N.Van ناهید پاک (604-781-8153 )NasTax- Langley - PBSرضا هوشمند (604-990-6668 )N. Van - PBSرضا هوشمند (برنابی) 604-638-3104 - PBSرضا هوشمند (ترای سيتی) 604-945-6664 778-285-8830 حسابداری صبا 604-468-4222 تراز (کوکیتالم) تراز (حسن نراقی -نورت ونکوور) 604-986-3704 -----------------------------------------------
حمل و نقل /اثاث کشی ()Moving
604-603-9099 آلبرت (حمل و نقل و اثاث کشی) 604-970-2233 Merto Vancouver Movers --------------------------------------------------
خدمات بیمه
جهانگیر فامیلی ميالد رحمتی سعيده کمونه
604--836-5663 604-987-9356 778-580-5616
خدمات زيبایی و ماساژ زهره
604-365-4610
خدمات کنسولی /اسناد رسمی /مهاجرت
دفتر حقوق و مهاجرتی الدن حسن ولی 604-729-9449 شهرزاد فرزين (امور مهاجرت) 604-499-2530 دفتر حقوقی و مهاجرتی آتی سا 604-500-2420 فریبرز خشا (گواهی امضاء) 604-922-4600 سازمان مهاجرتی منصوری 604-619-8564 mcisfirm.com فرشته رحیمی (امور مهاجرت) 778-893-2275 604-924-4452 محمد همائی نژاد 604-986-3704 حسن نراقی (امور مهاجرت) 778-285-2866 راه کانادا (کوکیتالم) ------------------------------------------------
خدمات کامپیوتر
داريوش آرین
778-918-2815 604-220-1808
-------------------------------------------------
داروخانه
داروخانه مدیس (پورت کوکيتالم) 604-944-5544 داروخانه فارماسیو (وست ونکوور) 604-925-3304 ------------------------------------------------
دندانپزشک
604-985-7032 دکتر بابک چهرودی 604-985-7032 دکتر سام صوفی دکتر توران ايزدی يار(604-734-2114 )Van. West 604-321-8001 دکتر روشنک شفقی ------------------------------------------------
لوله کشی /سیستم های حرارتی
604-833-2869
CSS Heating
--------------------------------------------------
مبارزه با حشرات و جوندگان موذی
778-549-4554
رضا
--------------------------------------------------
مشاور امالک
604-727-4044 604-603-0704 604-506-8668 604-603-0762 604-445-2030 604-626-1033 604-307-6830 604-441-7733 604-861-8883 604-720-8001 604-500-2420 778-893-2275 604-340-8182 604-518-3992
محمد خلیل بیگی مرتضی رضایی پرتو مشرف نادر معتمد سام سالم ایرج بابایی مصطفی سليميان مهدی عباس زاده Saun Ghandyar محسن اسکويی سودابه زارع فرشته رحیمی سهيال طوسی کورس پزشک
---------------------------------------------
محوطه سازی ،زمين آرايی ()Landscaping
778-855-9645 Great Spaces Landscaping 604-724-9645 خدمات فضای سبز شاهرخ 778-322-2995 West North Landscaping
---------------------------------------------
روان شناس /مشاوره و روان درمانی
نان /شیرینی
دکتر گيتی اقبال (روانپزشک) 604-782-9573 دکتر سعيد ممتازی (روان درمانی) 778-878-0399 -------------------------------------------------
شیرینی مینو (کوکیتالم) شیرینی گلستان شیرینی رکس افرا
604-971-5113 خلیج فارس (نوت ونکوور) 604-904-3904 گیالنه 604-980-7373 کازبا 604-987-9000 کپیالنو کافه -------------------------------------------------
نشریات و دیگر رسانه ها
رستوران
عکاسی و فیلمبرداری
604-925-6800 پرفکت شات استودیو 778-372-0765 استودیو عکاسی کارون حمید 604-358-7060 slicephotography.ca 778-355-4445 دات آرت استودیو 604-358-6045 Rosewood photography 604-987-1413 یونکس ------------------------------------------------
فروشگاه مواد غذایی
604-552-3336 604-990-7767 604-973-0119 604-987-7454
---------------------------------------------
فرهنگ فرهنگ BC BC
شهروند پیوند دانستنیها دانشمند تلویزیون پرواز تلویزیون آريا رادیو فارسی زبان ونکوور
604-544-0960 778-317-4848
BC
604-988-9262 604-921-4726 604-697-0344 604-913-0399 604-723-4307 604-396-1919 778-709-9191
--------------------------------------------------
مشاوره خدمات دولتی فرهاد شمس
60-721-1693
سوپرمارکت نانسی (نورت ونکوور) 604-987-5544 604-472-8888 ( Urban Gateکوکيتالم)
--------------------------------------------------
604-682-8816 آریا (داون تاون) 604-669-6766 دانیال (داون تاون) 604-987-7454 افرا (نورت ونکوور) فروشگاه بزرگ دایانا (کوکيتالم) 604-941-1881 604-988-8100 المپیا (نورت ونکوور) 604-988-3515 پارس (نورت ونکوور) میت شاپ اند دلی (نورت ونکوور)604-983-2020
604-341-0566 امیر بوترابی 604-603-0762 نادر معتمد 604-725-7230 بهنام نیک اختر --------------------------------------------------
وام /وام مسکن
وکالت /خدمات حقوقی در بی سی و کانادا
متیو فهی (604-561-4644 )Matthew Fahy
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 42
نصب و تعمير سيستم های حرارتی
فرنِس ،بويلر؛ شومينه Hot Water Tank -
لوله کشی آب سرد و گرم و گاز (تجاری و مسکونی) (سيامک)
604-833-2869
Email: cssheating@gmail.com
)100 Rubbish (Everything Rubbish Removal
www.sunhealthcenter.com
مدرسه ی نور دانش اطالعیه برگزاری کالس های رسمی در مناطق شهری نورث ونکوور ،برنابی ،کوکیتالم و یو بی سی
هر گونه اثاثيه اضافی ،بی استفاده و دورافکندنی شما را -اعم از مبل، یخچال ،میز و صندلی و - ...با نازلترين قيمت از منزل يا محل کار شما برخواهيم داشت. خدمات اين شرکت در نورت ونکوور، وست ونکوور ،کوکيتالم ،داون تان و ديگر نقاط ونکوور بزرگ در دسترس شماست.
)Tel: 604.500.0953 (Ami
حل جدول نشريه ی فرهنگ (شماره ی )429
مدرسه ي نوردانش به عنوان اولين مدرسه ي رسمي ايراني در ونكوور کانادا آماده ي ارائه ي خدمات آموزشي و فرهنگي به فرزندان عزيزمان در آغاز سال تحصیلی جدید مي باشد .مدرسه ی نور دانش با مجوز رسمی برگزاری امتحانات پایان سال تحصیلی ایران و برخورداری از سی سال سابقه ی مدیریتی و آموزشی در مدارس دولتی و غیر انتفاعی داخل کشور و چندین سال فعالیت آموزشی در مناطق مختلف ونکوور بزرگ و بهره مندی از کادری مجرب و کارآزموده ،دارای کالس های خصوصی و گروهی آموزش زبان فارسی برای خردساالن و بزرگساالن ،آموزش تمامی دروس ابتدایی و راهنمایی و نیز آموزش تک درس دبیرستان می باشد .ما به میزبانی وخدمت رسانی به بیش از یکصد نفر از دانش آموزانی که داوطلب شرکت در امتحانات پایان تحصیلی ایران در سال گذشته و جاری در حوزه ی ونکوور هستند اعم از افراد توریست و یا هموطنان مقیم ،مفتخریم. برنامه های سال تحصیلی جدید مدرسه در سه منطقه ي برنابي در روزهاي سه شنبه بعدازظهر ،كوكيتالم در روزهاي شنبه و نورث ونکوور در روزهاي یک شنبه خواهد بود .تاریخ شروع کالس ها از هفته اول سپتامبر بوده و تا ماه می سال آینده ادامه خواهد یافت. الزم به ذكر است كه ثبت نام مدرسه براي سال تحصيلي جدید نیز براي پايه هاي اول ابندایی تا پيش دانشگاهي با ارائه ي كارنامه ي رسمي ايران شروع شده است.. عالقمندان مي توانند جهت ثبت نام و كسب اطالعات بيشتر با شماره تلفن 6047269430تماس حاصل فرمايند محل تشكيل كالس هاي برنابي در کتابخانه کامرون و محل نشکیل کالس های نورث ونکوور در کالج آلکوین می باشد. Thursday, Dec. 5, 2019
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 43
ورزش چنار...
(دنباله از صفحه ی )34
...یکی از پشت سرش تو دماغی غرید« :چه طور میشه گرفتش؟ مگه توپ کاشیه؟» بعد دستمالش را جلو بینیش گرفت و چند فین محکم توی دستمال کرد. مردم اخمم کردند .اما او بیاعتنا دستمالش را مچاله کرد و چپاند توی جیبش و باز به باالی درخت خیره شد. در طرف دیگر جمعیت جوان چهارشانهای که سیگار دود میکرد گفت« :اگرم بیفته دو سه تا را نفله میکنه! اما مثاینکه عین خیالش نیست .داره مردمو نگاه میکنه!» بعد به مردی که از پشت سرش فشار میآورد گفت« :عمو چرا هل میدی؟ مگه نمیتونی صاف وایسی؟» ردی که بچهای به کول داشت سعی میکرد بچه موبور را متوجه باال کند« :باباجون اون باال را ببین! اوناهاش روی چنار نشسته». ی خودش را با یک مجلهای که عکس یک خانم سینه این طرفتر آقای الغر اندام بلوری و خندان روی جلدش بود باد میزد .پشت چنار مردم از روی شانه همدیگر سرک میکشیدند .ماشینها پی در پی رد میشدند و از پشت شیشههای اتوبوس مسافرها باالی چنار را نگاه میکردند .پاسبان راهنمایی مرتب سوت میکشید چند پاسبان هم میان مردم میلولیدند. از پشت جمعیت صدای شوخ جوانکی بلند شد« :یارو به خیالش چنار امامزادهس، رفته مراد بطلبه». دوباره داد زد« :آهای باباجون بپا نیفتی… شست پات تو چشت میره!» چند نفر اخم کردند صدای جوانک برید .بعضیها تک تک غرغری کردند و از میان جمعیت بیرون رفتند .تازه رسیدهها میپرسیدند« :آقا چه خبره؟ بعد به باالی چنار نگاه میکردند». روشنایی کمرنگی روی تیرهای چراغ برق دوید .چند دوچرخه سوار در خیابان آن طرف پیاده شده بودند و بهاین طرف میآمدند .پاسبان راهنمایی آنها را رد میکرد .گاهی صدای خالی شدن باد دوچرخهای توی هوای خفه فسی میکرد و خاموش میشد .بعد هم غرغر دوچرخه سوار تیو گوشها پرپر میکرد. مرد باالی چنار تکانی خورد و خم شد .بعد دستهایش را به گره چنار محکم کرد و دوباره سرجایش نشست .صدا از جمعیت بلند نمیشد .همه باال را نگاه میکردند. یکدفعه مرد خپله زیر گوشم ونگ ونگ کرد« :حاال خودشو پایین نمیاندازه ،میذاره خلوت بشه». از روی سر جمعیت سرک کشیدم .دیدم اتومبیل سواری رفته و خیابان تقریبا خلوت شده است ولی پیاده رو وسط از جمعیت پیاده و دوچرخه سوار سیاه شده بود و صدای پچ پچشان بهاین طرف میرسید. خسته شدم چند دفعه پا به پا کردم و آخر به زحمت از میان جمعیت بیرون رفتم. چند دختر پشت جمعیتایستاده بودند .یکی از آنها خیلی قشنگ بود ،خال سیاهی باالی لبش داشت .برگشتم و باال را نگاه کردم دیدم مرد پشتش را به خیابان کرده بود واین طرف پشت مغازهها را نگاه میکرد .خسته و گیج تمام خیابان را پیمودم. وقتی برگشتم دیدم جمعیت کمتر شده ،اما مرد هنوز نوک درخت نشسته بود. همان نزدیکیها یک بلیط سینما خریدم و میان مردم گم شدم .اما دائم عکس مردی که روی صفحه سیاه خیابان پهن شده بود و از دو سوراخ بینیش دو رشته باریک خون بیرون میزد پیش رویم توی هوا نقش میبست و بعد محو میشد. باز دوباره همان هیکل ژنده پوش با سر شکسته ومغز پخش شده میان خیابان رنگ میگرفت و زنده میشد. از فیلم چیزی نفهمیدم .وقتی بیرون آمدم در خیابان پرنده پر نمیزد .اما دکانها هنوز باز بودند .جمعیت توی خیابان پخش شده بود .شاگرد شوفرها با صدای نکرهشان داد میزدند« :مسجد جمعه ،پهلوی ،آقا میآی؟… بدو بدو». به چنار که رسیدم دیدم دور و برش خلوت بود و مرد هم باالی آن دیده نمیشد. روبروی چنار دو مردایستاده بودند و با هم حرف میزدند .از یکیشان که وسط سرش مو نداشت و دستهای پشمالوش را تا آرنج بیرون انداخته بود پرسیدم: «آقا ببخشین اون مردک خودشو پایین انداخت؟» مرد سر طاس نگاه بی حالش را روی صورتم دواند و گفت« :آقا حوصله داری؟ وقتی دید خیابان خلوت شده پایین اومد بعد خواست بره اما…» مرد پهلو دستیش که انگار هفت ماهه به دنیا آمده بود پرسید« :راسی اون برا چی باالی چنار رفته بود؟» رفیقش جواب داد« :نمیدونم شاید میخواس خودکشی کنه بعد پشیمون شد». شاگرد دکان که پسرک جوانی بود در حالی که میندید سرش را از مغازه بیرون کرد و گفت« :حتما فیلمو تماشا میکرده». مردک بی حوصله گفت« :لعنت بر شیطون حرومزاده… حاال حاال باید کنج زندون سماق بمکه تا دیگه هوس نکنه فیلم مفتی تماشا کنه». فردا صبح چند سپور شهرداری چنار کهنسال خیابان چهارباغ را میبریدند. مجله پیام نوین / ۱۳۳۹از کتاب نیمهی تاریک ماه ،انتشارات نیلوفر ،بهار ۸۰ منبعmadomeh.com : Thursday, Dec. 5, 2019
مسابقه ی استادان تخته نرد سی و چهارمین مسابقه استادان تخته نرد در روز شنبه چهاردهم دسامبر ساعت ده صبح در طبقه فوقانی رستوران گیالنه پالک ۲۲۲خیابان پمبرتون نورت ونکوور برگزار میگردد از استادان محترم تقاضامندیم تخته نرد خود را همراه داشته باشند. بازی به روش سوئیسی اجرا میشود. لطفا جهت اطالع و نام نویسی با اینجانب به شماره تلفن ۷۷۸۸۹۵۰۲۴۵تماس حاصل نمایید. ارادتمند شما ،ايرج
PERSIAN CULTURE AND ART INSTITUTE
خانـه فـرهنـگ و هنـر ایــران مرکـز برگـزاری کـالس ،گردهمـایی و رویدادهـای فـرهنـگی
مرکـز اطالع رسانی رویـدادهای فرهنـگی کودکان و نوجوانان مدرسه پارسی :مهناز صالحی نقاشی ،کالژ ،سفال :شیما دهقان موسیقی :آرزو ملکی ،نازنین صادقی
www . PersianEvents . ca
ادبیات و هنـرهای نمایشـی داستان نویسی :محمد محمدعلی تئاتر ،منایشنامه نویسی :محمد رحمانیان بازیگری :مهتاب نصیرپور فیلمسازی :حسین فاضلی عکاسی :نیما راهنما
موسـیقـی کمانچه ،ویلن :سعید فرج پوری آواز :پرویز نزاکتی تار ،سه تار :علی رزمی بربط :علی سجادی سنتور :ساینا خالدی متبک ،دف :هامین هنری گیتار :کاوه یغمایی ،نازنین صادقی پیانو :نیلوفر فرزندشاد آکاردئون :سعید زرگری آهنگ سازی ،نی :امیر اسالمی ویلن ،کمانچه :سینا احتاد ویلن کالسیک :علی عسگری
هنـرهای تجسمـی نقاشی آبرنگ ،اکریلیک :محمدرضا آتشزاد نقاشی رنگ روغن ،میکس میدیا :مهتاب فیروز آبادی نقاشی با مداد رنگی ،ذغال و آبرنگ :نازنین صادقی کاریکاتور ،انیمیشن :افشین سبوکی مینیاتور ،تذهیب :فرهاد الله دشتی طراحی :حمیدرضا جدید گرافیک :فرزان کرمانی نژاد سرامیک :املیرا حبیب اله مجسمه سازی :مجید شیخ اکبری خوشنویسی :مسعود کریمایی
زبان انگلیسی :یلدا احمدوند فرانسه :سام زهره وندی
علوم پایه ریاضی ،فیزیک ،کامپیوتر :دامون طهماسبی شیمی :سهند طهماسبی
facebook . com / percai www . percai . com info @ percai . com
)1181 West 16th Street (at Pemberton Ave North Vancouver, BC V7P 1R4
)778.PERSIAN (737.7426 778 . 889 . 4820
با سـپاس از همـراهـان همیشـگی خـانـه فـرهنـگ و هنـر ایـران
ما
Farhang-e BC, No. 429,ِ Vol.17 / P. 44 فرهنگ
دانش و فن آوری
آیا بیمیلی به سبزیجات عامل ژنتیکی دارد؟ از خوردن بعضی از سبزیجات متنفرید؟ برپایه پژوهش های تازه ی دانشمندان آمریكایی ،این مساله می تواند مربوط به ژنهای شما باشد .به گفته آنها ،داشتن دو نوع ژن باعث حس مزه تلخ برای سبزیجاتی مانند کلم بروکلی و جوانهها میشود. این میتواند دلیل این باشد که چرا بعضی افراد نمیتوانند به اندازه کافی در رژیم غذایی خود از سبزیجات استفاده کنند. داشتن این ژن ممکن است حتی طعم آبجو ،قهوه و شکالت تلخ را نیز ناخوشایند کند. حساس بودن به طعم تلخ ممکن است به نفع ما تمام شود و ما را از خوردن چیزهایی که میتوانند سمی باشند ،محافظت کند. دکتر جنیفر اسمیت و همکارانش از دانشکده پزشکی دانشگاه کنتاکی میگویند که این حساسیت میتواند به معنای این باشد که بعضی از افراد برای خوردن مقدار الزم روزانه میوه و سبزیجات با مشکل مواجه شوند. همه ما دو نوع ژن مربوط به طعم به نام ( TAS2R38عضو ) ۳۸را به ارث میبریم. این ژن و پروتئینش نقش مهمی در شناخت مزه تلخی دارد .این ژنها باعث می شوند گیرندههای روی زبان به پروتئینی که تلخی راشناسایی می کند ،حساس شوند. افرادی که دو نوع متفاوت ژن TAS2R38به نام AVIرا به ارث می برند ،نسبت به مزه تلخ برخی مواد شیمیایی حساس نیستند. کسانی که دو ژن طعم AVIو PAVرا دارند ،تلخی این مواد شیمیایی را حس میکنند، اما نه به شدت افرادی که هر دو ژنشان از نوع PAVاست ،این گروه غالب ًا به عنوان "سوپر تیستر" (کسانی که حس چشایی بسیار قوی دارند) شناخته میشوند. دانشمندان ۱۷۵نفر را مورد مطالعه قرار دادند و دریافتند که کسانی که هر دو ژن چشایی شان از نوع PAVاست به دلیل حساسیت زیادی که به تلخی دارند ،تنها میتوانند تعداد اندکی از انواع سبزیجات برگ دار را که برای قلب مفید هستند بخورند. دکتر اسمیت در جلسه انجمن قلب آمریکا به پزشکان گفت" :اگر بخواهید بیمارتان
Thursday, Dec. 5, 2019
از دستورالعملهای تغذیه پیروی کند ،باید در نظر بگیرید که غذاها برای او چه مزهای دارند ".پژوهشگران امیدوارند که با کمک ادویهها و ترشیجات طعم تلخ این سبزیها را بگیرند تا افرادی که به تلخی حساسند نیز بتوانند به راحتی این گونه سبزیجات را مصرف کنندbbc .
موفقیت واتسآپ در زمینه حذف خودکار پیامها و چتها
واتسآپ در حال آزمایش برنامهای است که از طریق آن پیامهای شخصی و چتهای گروهی در مدت مشخصی به طور اتوماتیک حذف خواهند شد .این برنامه تاکنون موفقیتآمیز بوده است. روز شنبه ،نهم آذر ( ۳۰نوامبر) خبرگزاریها گزارش دادند که آزمایشهای اولیه واتسآپ برای حذف خودکار پیامها موفقیتآمیز بوده است. برنامهدر حال آزمایش قادر است ،پیامها را در مدتی که کاربر تعیین میکند ،به طور اتوماتیک حذف کند. بازه زمانی برای ذخیره پیامها از یک ساعت تا یک سال خواهد بود. بر اساس گزارشهای منتشر شده ،حدف چتهای شخصی و گروهی دوطرفه خواهد بود ،یعنی از تلفن همراه مخاطب هم حذف خواهد شد. مدتها طول کشید تا واتساپ قابلیت کاربردی حذف پیام بعد از ارسال توسط کاربران را عرضه کرد .در حال حاضر میتوان چتها را پس از ارسال پیام از گوشی شخص مقابل نیز حذف کرد اما در صورت عدم اقدام کاربر برای حذف آن ،در تلفن همراه دو طرف خواهد ماند( .رادیو صدای آلمان ) Deutsche Welle /
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 45
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P.
46
Thursday, Dec. 5, 2019
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 47
Thursday, Dec. 5, 2019
متنوعُ ،پربار و فرهنگ BCنشريه ای مستقلّ ، آموزنده با بهترين خدمات آگهی 604-544-0960 778.317.4848
Thursday, Dec. 5, 2019
Farhang-e BC, No. 429, Vol.17 / P. 48