FEDELEC
159
magazine Jaargang 30 - JAN/FEB/maa 2013
Naar een dubbele net- en transportcapaciteit in Genk
“Een goede installatie begint met een goed gesprek”
Industriebouw op een energetisch verantwoorde manier
MEMBER OF: be
Foto © FEDELEC - Afgiftekantoor Brussel X - BC9646 - Driemaandelijks tijdschrift Verantwoordelijke uitgever: Filip Cossement - Bld. des Canadiens 118 - B-7711 Dottignies
citroen.be
Cool Cool
NIEUWE FRESH GPS SERIE MET STANDAARD AIRCO EN INGEBOUWDE GPS. BLIJF TWEE KEER COOL.
Y
Er is al een CITROËN BERLINGO bestelwagen 1.6 HDi 75 MAN euro5 kort Fresh GPS voor 11.270€ zbtw Professionals besteden veel tijd in hun voertuig, zeker wanneer zij de weg niet kunnen vinden. Daarom biedt Citroën de GPS aan op haar speciale serie “Fresh GPS”. En om in alle omstandigheden het hoofd koel te houden, is de airco standaard.
F
Y
(1)
(1) Prijzen zbtw, verminderd met alle promoties, recyclagepremie van 800€ zbtw inbegrepen (2). De aanbiedingen (1) en (2) zijn onder voorwaarden, geldig in februari 2013 en voorbehouden aan professionals. Meer informatie op citroen.be of in de deelnemende Citroën verkooppunten.
Colofon
voorwoorD
Fedelec Magazine. Vakblad voor de elektriciteitsector. Gratis verstuurd naar elektrotechnische ondernemers, architecten, studieburelen, groothandel elektriciteit en industriële bedrijven. PERIODICITEIT Driemaandelijks REDACTIE FCOmedia T 056 771310 | F 056 771311 redactie@fcomedia.be
In mijn vorig voorwoord had ik het over een aantal maatregelen die de regering beslist heeft om werk te maken van de bestrijding van sociale en fiscale fraude. Een nieuwe maatregel die er komt is de verplichte elektronische aanwezigheidsregistratie op de bouwplaats. Recent werd in het Belgisch Staatsblad de wet tot invoering van de elektronische registratie van aanwezigheden op tijdelijke of mobiele bouwplaats gepubliceerd.
RECLAME - ADVIES FCOmedia, Boulevard des Canadiens 118, 7711 Dottignies T 056 771310 | F 056 771311 filip.cossement@fcomedia.be
Deze wet legt enkel de grote principes vast en tal van concrete toepassingsmodaliteiten
VORMGEVING Lien Hoste lien.hoste@fcomedia.be
Een nieuwe bijkomende maatregel dus.
Version française: sur simple demande
wat zij precies moeten doen om volledig in orde te zijn. De vrees is dan ook groot dat men
zullen nog in uitvoeringsbesluiten vastgelegd moeten worden. Maar het zal in elk geval gaan over alle tijdelijke en mobiele bouwplaatsen met een oppervlakte van 1000 vierkante meter en meer of waar er een tussenkomst van minstens 2 aannemers zal zijn.
Kortom, reguliere bedrijven verliezen stilaan het noorden en stellen zich terecht de vraag meermaals boetes zal moeten betalen omdat men iets vergeten zou zijn, daar waar het
VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Filip Cossement Boulevard des Canadiens 118, 7711 Dottignies OFFICIEEL TIJDSCHRIFT VAN DE NATIONALE FEDERATIE VAN ELEKTROTECHNISCHE ONDERNEMERS DIRECTEUR FEDELEC Willy Pauwels J. Chantraineplantsoen 1, 3070 Kortenberg T 02 757 65 12 | F 02 757 65 41
bedrijf nooit de bedoeling heeft om sociale of fiscale fraude te plegen. Samen met de lokale bouwconfederaties zal Fedelec in het voorjaar van 2013 de lidbedrijven tijdens infosessies grondig informeren over de maatregelen die de regering ingevoerd heeft en hoe men die in de praktijk best toepast. De leden zullen hiervoor een uitnodiging ontvangen. Intussen laten verschillende leden ons “aanbiedingen” geworden van bedrijven of instanties die buitenlandse arbeidskrachten aan dumpingprijzen ter beschikking stellen. Wordt daar dan niets aan gedaan? Toch wel, wanneer jullie zulke aanbieding binnenkrijgen mag u ons die overmaken. Een dienst binnen de beroepsorganisatie onderzoekt
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor ondertekende artikels zijn alleen de auteurs aansprakelijk. Voor de inhoud van de advertenties zijn enkel de adverteerders aansprakelijk. De uitgever erkent geen enkel verplichting tot opname van aangeboden advertenties.
die en zorgt er voor dat klacht neergelegd wordt indien blijkt dat aan de wetgeving niet voldaan wordt.
LID VAN DE UNIE VAN DE UITGEVERS VAN DE PERIODIEKE PERS
Antoine Van Lierop, Voorzitter
inhoud
16
20
INSIDE NEWS
05
FEDELEC - INFO VAN DE FEDERATIE - De brandverzekering Multirisk Handel-KMO: Een veelzijdige dekking - NIEUW: Korte praktische basisopleidingen - Nieuwe leden - Nieuwe bedragen
07 08 09 10
TECNOLEC INFORMEERT - Netproblematiek bij warmtepompen
30
12
Projecten - Naar een dubbele net- en transportcapaciteit in Genk - “Een goede installatie begint met een goed gesprek” - State of the art toegangscontrole voor telecom gebouwen - Industriebouw op een energetisch verantwoorde manier
16 20 30 36
reportageS - Techno Specials: Audio, Video en Broadcast bekabelingssystemen 23 - Livingston: Test- en meetinstrumenten huren op maat 24 - Socomec: Innovatieve en energie-efficiënte oplossingen voor de toekomst 26 - Trump – Domintell: Domotica met de D van Design 28 - Wever & Ducré bvba: Doorstart met innovatieve leds 34
36
BeurS
39
product news
41
FEDELEC OOST VLAANDEREN trakteert leden op WINTERDROOM GENT Op zondag 16 december organiseerden Fedelec en ICS Oost Vlaanderen de zoveelste editie van hun ledenactiviteit op de Ijspiste te Gent. Voor het tweede jaar al had WINTERDROOM plaats op het Sint Pietersplein te Gent, waar de activiteit vroeger doorging op het Emiel Braunplein in het stadscentrum. Dit jaar mochten we meer dan 100 aanwezigen verwelkomen in de VIP tent waar hen allemaal de nodige drank en een combinatie van een smakelijke buffetmix van Breydelspek en winters stoofpotje werd aangeboden. Tussendoor werd uiteraard de nodige tijd gemaakt voor een gezellige babbel of werden de schaatsen aangebonden, voor elk wat wils dus.
FEDELEC bezoekt VERGOKAN Op dinsdag 13 november bracht een
Nadien was het terug verzamelen gebla-
toepassingen in de kabeldraagsector en
delegatie van FEDELEC Oost en West
zen in de vergaderzaal van VERGOKAN
de desbetreffende toepasselijke AREI
Vlaanderen een bedrijfsbezoek aan
voor een technische uiteenzetting door
wetgeving.
VERGOKAN te Oudenaarde.
de heer Rudy Van Den Bergh, Activity
Afsluitend was er de gebruikelijke net-
VERGOKAN, de Belgische topprodu-
Development Manager Vinรงotte, die een
werking tijdens de receptie met hapjes
cent van metalen kabeldraagsystemen
gewaardeerde presentatie bracht over
en drank aangeboden door VERGOKAN.
en vloersystemen, en FEDELEC, hadden een programma uitgewerkt dat startte met onthaal door de heer Dirk Deruytere, Commercial Director VERGOKAN, en begeleidende bedrijfsfilm. Vervolgens begaven de installateurs zich naar de productiehal voor een begeleidde rondgang met als hoogtepunt het bezoek aan de volledig vernieuwde kabelladderlijn en de assemblagelijn voor de productie van draadgoten, kabelgoten en accessoires. Meerwaarde van de rondleiding was het feit dat de productielijnen op het moment van bezoek operationeel waren. Echt de moeite waard!
Fedelec magazine | 5
inside news
ALIA Security Day 28 november HET EVENEMENT VAN 2012 320 deelnemers uit de sector verenigd tijdens nationaal congres over diefstal- en brandpreventieALIA Security, de Belgische vereniging van de sector elektronische beveiliging, organiseerde op 28 november 2012 haar eerste ALIA Security Day in het congrescentrum Lamot te Mechelen. De talrijke opkomst van professioneel betrokkenen uit de overheid, politie, brandweer, verzekeringssector, studiebureaus, installateurs en industrie was meteen het levende bewijs dat de sector
de verzekeringssector en een beschou-
om alle inspanningen te bundelen, om
grote interesse heeft in een echte sensibi-
wing door de overheid.
de verschillende initiatieven van diverse
lisering rond preventie. “De maatschappij
ALIA organiseerde dit congres in part-
instanties in preventiebeleid nog beter op
en de sector sensibiliseren rond preven-
nership met ANPI, in samenwerking
mekaar af te stemmen en te versterken,
tie, dat is de ambitie van ALIA”, aldus Yves
met de Algemene Directie Veiligheid
zowel op nationaal, op regionaal als op
Ryckaert, Algemene voorzitter van ALIA
en Preventie van de FOD Binnenlandse
lokaal vlak. Yves Ryckaert van ALIA: “een
Security. Alia Security vertegenwoordigt
Zaken en met de steun van de verzeke-
globale, geïntegreerde aanpak, een bun-
de installateurs, de fabrikanten en de dis-
ringssector (ASSURALIA) en de onder-
deling van de initiatieven van de publieke
tributeurs inzake inbraakdetectie, brand-
nemingsorganisaties UCM en UNIZO.
en de private sector, dat moet de ultieme
detectie, toegangscontrole en camera-
ALIA Security werkt mee aan diverse
doelstelling zijn”. “indien het Belgisch
bewaking.
initiatieven inzake preventie die georga-
Instituut voor de Verkeersveiligheid
Het voormiddaggedeelte van het con-
niseerd worden door de overheid (FOD
(BIVV) de middelen heeft om publicitaire
gres bestond uit 2 simultane program-
Binnenlandse zaken). ALIA Security
spots op tv te financieren, waarom kan
ma’s rond veiligheid van mensen en
wenst eveneens de samenwerking met
onze sector niet hetzelfde doen betref-
goederen, het ene -diefstalpreventie -,
de mensen op het terrein te versterken,
fende veiligheid van mensen en goede-
het andere - brandpreventie -. Diverse
meer specifiek met de techno-preventie
ren”, stelt hij zich de vraag.
experts verdiepten de materie op het vlak
adviseurs die burgers en bedrijven advi-
van trends, mogelijke oplossingen, kwa-
seren op het vlak van veiligheid. Daarom
Alia Security zal haar gedachtegang blij-
liteitsnormeringen, wetgeving, nieuwe
onder meer deze nationale Security Day.
ven promoten en nodigt de sector nu
technologieën. Tijdens de namiddag was
ALIA Security wenst nog een stap ver-
alvast uit op de volgende nationale dag
er de plenaire sessie met een visie door
der te gaan. Zij nodigt haar partners uit
van de preventie op 20 november 2013.
OVER TE NEMEN BEDRIJVEN 1
Onderneming voor elektrotechnische
2
Algemene elektriciteitsonderneming
gebouwinstallaties:
Actief in de bouwsector en de industrie
· informaticabekabeling en industriële elektriciteit
Aanverwante activiteit in de luchtbehandelings-
· configuratie en beheer van ICT-netwerken
· infrastructuurbeheer
· dienstverlening (consulting, audit, engineering, ontwikkeling)
6 | Fedelec magazine
Wallonië, 20 personen, omzet +/- 1.300 K€
techniek (HVAC)
Zuid-Wallonië, 30 personen, omzet +/- 3.000 K€ www.closing.be info@closing.be 081 41 29 23
De brandverzekering Multirisk Handel-KMO Een veelzijdige dekking
“D
e uitoefening van een commerciële activiteit kan gehinderd en zelfs in gevaar gebracht worden door uiteenlopende schadegevallen, zoals een brand, een storm, waterschade, glasbreuk, een elektriciteitsstoring, een botsing met een voertuig,…
Om u te beschermen en u efficiënte bijstand te garanderen bij een scha-
”
• ontploffing, bliksem, rook en roetuitstoot;
Federale Verzekering deelt haar winst met haar klanten
degeval, heeft Federale Verzekering
• de inwerking van elektriciteit (door
Een gunstig tarief voor een dekking
een dekking ontwikkeld die speciaal
overspanning of onrechtstreekse blik-
Multirisk Handel-KMO die u een opti-
afgestemd is op de kleine en middel-
seminslag) voor professionele toestel-
male bescherming biedt, dat is al heel
grote ondernemingen: de verzeke-
len: de vergoeding gebeurt in nieuw-
wat. Maar een deel van de winst van
ring Multirisk Handel-KMO. En dat
waarde tot 2 jaar;
Federale Verzekering krijgen in de vorm
is niet alles… Federale Verzekering deelt haar winst met haar klanten onder de vorm van restorno’s.
• de schade door een inbraak of een daad van vandalisme; • natuurrampen (overstroming en aardbeving);
van een restorno, dat is nog veel beter! Aangezien onze groep bestaat uit onderlinge en coöperatieve vennootschappen, zijn er geen aandeelhouders die vergoed
Uw basiswaarborgen
• aanslagen en arbeidsconflicten;
moeten worden en kunnen wij onze winst
De verzekering Multirisk Handel-KMO
• …
delen met onze verzekerden. Met u dus.
zeer complete dekking en beschermt u
Uw facultatieve waarborgen
www.federale.be
tegen:
U kan uw bescherming nog verder opti-
• Uiteraard het risico van brand;
maliseren, door uw basisdekking uit
• Waterschade: alle schade die aan uw
te breiden met één of meer facultatieve
van Federale Verzekering biedt u een
gebouw of inboedel wordt veroor-
waarborgen:
zaakt door het breken van leidingen
• burgerlijke aansprakelijkheid: scha-
of hydraulische toestellen of door het
de toegebracht aan derden door het
binnendringen van water doorheen het dak;
gebouw of diens inhoud; • diefstal; Gratis bijstand 24u op 24,
• Natuurfenomenen zoals storm, hagel
• derving van beroepsinkomen: de ver-
en druk van sneeuw of ijs: de schade
nieling van uw gebouw kan uw com-
een enkel nummer: 02 773 61 56
aan zonnetenten, zonweringen, uit-
merciële activiteit volledig onder-
Voor een schadegeval gedekt door
hangborden en publicitaire totems als-
breken. Dit kan leiden tot een totale
uw
ook de schade aan afsluitingen (indien
inkomstenderving voor een zelfstandi-
Handel-KMO kan u steeds rekenen op
verankerd in beton) is inbegrepen;
ge die niet zo vooruitziend is geweest!
Federale Verzekering. F-Bijstand staat
• glasbreuk: inclusief schade aan zonnecollectoren en fotovoltaïsche zonnepanelen;
brandver zekering
Multirisk
7 dagen op 7, 24 uur op 24 voor u klaar.
Fedelec magazine | 7
fedelec
NIEUW: Korte praktische basisopleidingen Om elektrische basiskennis en -vaardigheden bij te brengen
“V
ormelek ontwikkelde 4 korte praktische opleidingen om de elementaire basiskennis voor elektrische handelingen bij arbeiders bij te spijkeren. Het is immers een veel gehoorde verzuchting van werkgevers dat heel wat minder ervaren arbeiders, maar ook jongeren die van de schoolbanken komen, praktijkkennis en -vaardighe-
den ontbreken. Met deze korte opleidingen die in een praktijklokaal gegeven worden, kan u hier op zeer korte termijn aan werken.
”
MATERIALENKENNIS (1 dag)
MONTEREN VAN KANALISATIES
CONFECTIONEREN VAN KABELS
• Correct gebruik van de verschillende
(halve dag)
(halve dag)
• Types kabelgoten en kabelladders en
• Correct toepassen en ontmantelen van
tangen, messen en schroevendraaiers • Werking en gebruik van meetgereedschappen • Boren, slijpen en kappen
bewerking ervan • Types wartels, opbouw en montage • Multidichtingsringen
• Plaatsen van dozen en kabels (inbouw
• ROXTEC
• De meest voorkomende symbolen • Lezen van een bouwplan • Opstellen situatieschema • Samenstelling van een eendraad schema
• Soepele kabels klaarmaken en aan-
ervan
• Wanneer welke PBM’s gebruiken én opbouw)
kabels (XVB, EXVB, FXVB, EXAVB) sluiten • Een goede elektrische verbinding maken (insteekklem, lasdop, luster-
• Nieuwe technologieën • Soorten krimpkous en toepassing
klem, druk- en krimpverbindingen) • Een goede soldering maken (voorbe-
ervan
reiden, vertinnen, bevestigen, solde-
• Soorten klemmen, aftakklemmen en schermaansluitklemmen
ren) • Toepassen van data-aansluitingen • Monteren van connectoren • Aansluitschema lezen
COMPONENTENKENNIS (1 dag) • Impulsschakelaar • Trappenhuisautomaat • Verschil tussen relais en impulsrelais • De doorgangsmeting • Meten onder spanning • Stroommeting • Vervangen en plaatsen van een automatische zekering • Herstellen van TL-armaturen
8 | Fedelec magazine
Bekijk de details en planning van alle Vormelek-opleidingen via www.vormelek-formelec.be/vormelek-opleidingen. Al deze opleidingen zijn volledig gratis voor arbeiders in de sector van de elektriciens (PSC 149.01). Door een arbeider in te schrijven, vraagt u meteen ook de opleidingspremie aan. Meer info? Contacteer uw opleidingsadviseur.
info van de federatie
Nieuwe leden - 1e trimester 2013 Nederlandstalige 9960 ASSENEDE
B.V.B.A. Agio Power B.V.B.A. B-Con Company
3130 BEGIJNENDIJK
B.V.B.A. Be Smart Energy
9910 KNESSELARE 8400 OOSTENDE
B.V.B.A. C2-I
1742 TERNAT
De Hr Carion Joeri
3600 GENK
B.V.B.A. Cdes
9300 AALST
De Hr Clopterop Björn
2530 BOECHOUT
B.V.B.A. Cobost Services
M. Hainaux Xavier
S.P.R.L. Inter Belgium Security S.P.R.L. J.D.M. Electricite S.P.R.L. Maison Pierre Securité S.P.R.L. N2m Electricity Solutions M. Paindavoine Franck S.P.R.L. Pelleleck
De Hr Da Silva Nilo Pedro
2018 ANTWERPEN
M. Petrosino David
De Hr Deplancke Geert
8531 HARELBEKE
S.P.R.L.U. S.A.N.E.L.E.C.
3400 LANDEN
G.C.V. E.G.T.
9170 SINT-GILLIS-WAAS
B.V.B.A. E-Bus
9850 NEVELE
C.V.B.A. Ecopuur B.V.B.A. Electrical Solutions And
S.P.R.L.U. S.T.E.C.S. M. Schroeder Eric S.P.R.L. Tv Antennes Electronique M. Van Kleef Philippe
4400 FLÉMALLE 1300 WAVRE 7012 JEMAPPES
be
6700 ARLON
5020 NAMUR
7130 BINCHE
6120 NALINNES 6180 COURCELLES 4845 SART-LEZ-SPA 6464 BAILEUX 6717 ATTERT 7500 TOURNAI 6460 CHIMAY
2630 AARTSELAAR
Facilities
2650 EDEGEM
B.V.B.A. Electro J&p Coppens E.B.V.B.A. Elektriciteitswerken Feyen
3990 PEER 9880 AALTER
B.V.B.A. E-Light
9140 TEMSE
B.V.B.A. Evo
8800 ROESELARE
B.V.B.A. In-Tec
2850 BOOM
G.C.V. Jeti Solutions De Hr Lauwers David Mathilde
1785 MERCHTEM 9120 BEVEREN
De Hr Mertens Nico
8550 ZWEVEGEM
De Hr Ovaere Franky
9240 ZELE
B.V.B.A. Security Design
2490 BALEN
De Hr Van Baelen Senne De Hr Van Den Broeck Jan B.V.B.A. Van Gysegem Peter
9255 BUGGENHOUT 9820 MERELBEKE 9220 HAMME (VL)
B.V.B.A. Vda & Cº franstalige
7090 BRAINE-LE-COMTE
S.P.R.L.U. Abp Belux S.P.R.L. Biyik
6042 CHARLEROI
S.P.R.L. Brabant Electronics
6040 CHARLEROI 6031 CHARLEROI
M. Cosenza Cosimo
4053 CHAUDFONTAINE
S.P.R.L. Dallemagne
Domotica voor iedere installateur Totaal ontwerp: Wij ontwerpen en berekenen de installatie merk-onafhankelijk > U installeert. Schema’s: Volledig Domotica As-Builtdossier: situatieschema, ééndraadschema verbruikers, sensoren- schema, actoren schema, materiaallijst. Volledig merk en systeem onafhankelijk. Programmatie: Team based programmeurs gespecialiseerd in het programmeren van domotica systemen. Opleidingen: Verkoop & projectontwerp is een praktisch gerichte opleiding met handige ontweptools. Slaagkans verkoopsucces 100%
U installeert, wij ondersteunen u op maat.
7012 JEMAPPES
M. De Troyer Jean M. Desterbecq Andy
7810 MAFFLE
S.P.R.L.U. E C M V
7140 MORLANWELZ-MARIEMONT
S.C.S. Ecoboutic
1150 WOLUWE-SAINT-PIERRE
S.A. Eco-Energy
7301 HORNU
S.P.R.L. Electricite Carrelage Transformation Batiment S.A. Etablissements Biuso M. Gretzer Dominique
6800 LIBRAMONT-CHEVIGNY
S.P.R.L. Houmard Claude
7331 SAINT-GHISLAIN 6060 CHARLEROI
IDGS Flyinggroup Building Luchthavenlei 1b18 2100 DEURNE T 03.218.57.44 Info@idgs.be www.idgs.be
1170 WATERMAEL-BOITSFORT
Fedelec magazine | 9
fedelec
Nieuwe bedragen
“H
et nieuwe jaar is doorgaans een gelegenheid om overzichten te geven en ook dit jaar is er wel wat stof tot bespreking. In het recente verleden zijn er diverse grensbedragen gewijzigd naar aanleiding van nieuwe maatregelen, indexering of omdat er op de eerste dag van het jaar verschillende bedragen verande-
ren. Wij zetten graag de voornaamste hiervan op een rijtje.
» Stelsel
van werkloosheid met
uitvoering van zijn arbeidsovereen-
”
functie uitsluit
bedrijfstoeslag
komst een vorming volgt op kosten van
• is een scheidsrechterlijk beding
Wanneer een werknemer geniet van het
de werkgever, zich ertoe verbindt om
mogelijk. Een scheidsrechterlijk
stelsel van werkloosheid met bedrijfstoe-
aan deze laatste een gedeelte van de
beding is een clausule in een overeen-
slag, het vroegere brugpensioen, dan ont-
vormingskosten terug te betalen inge-
komst waarbij de partijen zich er toe
vangt hij na zijn ontslag een aanvullende
val hij de onderneming verlaat vóór het
verbinden een geschil aan scheids-
vergoeding. Die aanvullende vergoeding
einde van de overeengekomen periode
rechters voor te leggen in plaats van
is gelijk aan de helft van het verschil tus-
• is voor een handelsvertegenwoor-
sen het laatste loon dat hij verdiende en
diger met een jaarloon hoger dan
• kan een akkoord gesloten worden
de werkloosheidsuitkering. Dat laatste
dit bedrag, een concurrentiebeding
over de duur van opzeggingstermijn
loon dat die werknemer verdiende mag de
mogelijk en ook voor functies uitdruk-
bij het sluiten van de arbeidsovereen-
werkgever beperken. Vanaf 1 januari 2013
kelijk opgenomen in een CAO. Voor
is dit 3.780,69 euro. Verdiende de werk-
een jaarloon lager dan dit bedrag is
nemer een hoger loon, dan mag de werk-
geen concurrentiebeding mogelijk
gever voor de berekening van de aanvul-
• is een concurrentiebeding alleen
lende vergoeding, toch rekening houden
bestaande voor functies aangeduid in een CAO.
met dit lagere bedrag.
» Grensbedragen
komst • kan van de bedienden die een tegenopzegging betekent, een termijn van 4 maanden gevraagd worden • is een afwijkende opzeggingstermijn mogelijk voor zover de bediende min-
Is het jaarloon vanaf 1 januari 2013 hoger voor arbeids-
naar de rechtbank te gaan
dan 38.665 euro, dan kan een proeftijd
stens 15 jaar anciënniteit heeft.
overeenkomsten
tot 12 maanden in de arbeidsovereen-
» Beslag en overdracht
Ook de arbeidsrechtelijke grensbedra-
komsten worden opgenomen.
Wanneer op het loon van de werknemer een beslag of een overdracht wordt uit-
gen zijn gewijzigd vanaf 1 januari 2013. Heeft een bediende een jaarloon hoger
Verdient de bediende vanaf 1 januari
gevoerd, dan wordt in principe niet het
dan 32.254 euro dan:
2013 meer dan 64.508 euro, dan
hele loon maar een deel ervan aan de
• moet er een akkoord gesloten worden
• is een concurrentiebeding mogelijk
schuldeisers afgegeven. Dit deel wordt
over de duur van de opzeggingster-
tenzij er een CAO bestaat die juist die
vanaf 1 januari 2013 als volgt berekend:
mijnen voor zover de bediende voor 1 januari 2012 een arbeidsovereen-
Maandelijks loon na aftrek van RSZbijdragen en bedrijfsvoorheffing
Voor beslag vatbaar deel dat aan de schuldeiser wordt gegeven
Maximale inhouding
0 – 1.059 euro
Niets
0
1.159 euro – 1.138 euro
20 % van de sommen begrepen tussen deze 2 bedragen
15,80 euro
Onder dit bedrag is de duur van de
1.138 euro – 1.255 euro
35,10 euro
tegenopzegging 1 maand • is een scholingsbeding mogelijk. Een scholingsbeding is een clausule waar-
30 % van de sommen begrepen tussen 2 bedrage
1.255 euro – 1.373 euro
40 % van de sommen begrepen tussen 2 bedrage
47,20 euro
1.373 euro en meer
onbeperkt
Onbeperkt
komst had. Is de bediende in dienst vanaf 1 januari 2012, dan zijn er afwijkende opzeggingstermijnen in kalenderdagen • moet de bediende die een tegenopzegging betekent, een opzeggingstermijn van 2 maanden respecteren.
bij de werknemer, die gedurende de
10 | Fedelec magazine
info van de federatie
» Het gewaarborgd gemiddeld minimum maandinkomen Voltijds tewerkgestelde werknemers van 21 jaar en ouder hebben recht op gewaarborgd gemiddeld minimum maandinkomen. Dit bedrag wordt regelmatig geïndexeerd en de laatste keer op 1 december 2012. Vanaf deze datum is het gewaarborgd gemiddeld minimum maandinkomen vastgesteld op 1.501,82 euro. Voor deeltijdse werknemers worden deze bedragen toegepast in verhouding tot hun tewerkstellingsbreuk.
» Leervergoedingen Een industriële leerovereenkomst is een overeenkomst waarbij de patroon de verbintenis aangaat de leerling een opleiding te verstrekken of te laten verstrekken met het oog op het uitoefenen van het gekozen beroep en waarbij de leerling zich ertoe verbindt de praktijk van het beroep onder het gezag van de patroon aan te leren en de nodige lessen volgt. De patroon zal aan de leerling een maandelijkse leervergoeding betalen. Afhankelijk van de leeftijd van de leerling, is dit bedrag vanaf 1 december 2012
Leeftijd
15
16
17
18
19
20
<21
Bedrag
480,60 euro
525,70 euro
570,70 euro
615,80 euro
660,90 euro
705,90 euro
751,00 euro
» RSZ-vermindering naar aanleiding van het in dienst nemen van een eerst, tweede of derde werknemer Een nieuwe werkgever die een eerste, tweede of derde werknemer in dienst neemt, krijgt voor deze werknemers tijdelijk verminderingen op deze werkgeversbijdragen. Deze verminderingen worden beschreven in de zogenaamde plusplannen. Vanaf 1 oktober worden deze verminderingen versterkt. De regering wil op deze manier de drempel voor KMO’s om eerste werknemers aan te werven, verkleinen. Vermindering voor
In dienst voor 01/10/12
In dienst vanaf 01/10/12
Eerste werknemer
1.000 euro voor 5 kwartalen 400 euro voor 8 kwartalen (in 20 kwartalen die volgen op indienstneming eerste werknemer) Tussenkomst in administratiekosten van erkend sociaal secretariaat
1.500 euro voor 5 kwartalen 1.000 euro voor 4 kwartalen 400 euro voor 4 kwartalen (in 20 kwartalen die volgen op indienstneming eerste werknemer) Tussenkomst in administratiekosten van erkend sociaal secretariaat
Tweede werknemer
400 euro voor 13 kwartalen (in 20 kwartalen die volgen op indienstneming tweede werknemer)
1.000 euro voor 5 kwartalen 400 euro voor 8 kwartalen (in 20 kwartalen die volgen op indienstneming tweede werknemer)
Derde werknemer
400 euro voor 9 kwartalen (in 20 kwartalen die volgen op indienstneming derde werknemer)
1.000 euro voor 5 kwartalen 400 euro voor 4 kwartalen (in 20 kwartalen die volgen op indienstneming derde werknemer)
Fedelec magazine | 11
Tecnolec informeert
Netproblematiek bij warmtepompen © Atlantic
“M
eer en meer wordt er rekening gehouden met het toepassen van hernieuwbare energiebronnen om op een meer ecologische manier aan onze energiebehoefte te voldoen. Eén van de oplossingen hiervoor is gebruik maken van een warmtepomp. De warmtepomp wordt voornamelijk gebruikt voor het produceren van warm
water voor zowel ruimteverwarming als sanitair warm water. Bij het aansluiten van een warmtepomp op het elektriciteitsnet kunnen er zich in sommige gevallen storingen voordoen in het distributienet. In dit artikel nemen we deze problematiek onder de loep.
Werking en terminologie
”
Net zoals water stroomt van hoog naar laag, zal warmte stromen van een hoge temperatuur naar lage temperatuur. Om het omgekeerde te bereiken heb je een pomp nodig. Bij water is er een waterpomp nodig en equivalent hieraan is er bij warmte dus een warmtepomp nodig. Met de warmtepomp zal je dus meestal omgevingswarmte met lage temperatuur oppompen naar een hogere, bruikbare temperatuur. Om dit te kunnen verwezenlijken zijn er drie essentiële zaken nodig; een warmtebron, een opweksysteem (bestaande uit een verdamper, een compressor, een condensor en een expansieventiel) en een warmteafgiftesysteem. Hooguit een vierde van de geleverde warmte wordt door het opweksysteem geproduceerd met elektriciteit, dit om een compressor aan te drijven. Drie vierde van de warmte komt uit de natuur en is dus gratis. Men spreekt dan van een Coëfficiënt Of Performance (COP) van 4. Omdat de COP afhankelijk is van het temperatuurverschil tussen warmtebron en warmte afgiftesysteem zal hij variëren in de loop van het jaar. Daarom wordt de COP gemeten bij gestandaardiseerde temperaturen. Daarnaast kan een schatting gemaakt worden van de gemiddelde COP van een concrete installatie over een heel jaar. Dit is de SPF (Seasonal Performance Factor).
Warmteafgiftesysteem
1) Verdamper:
Hoge druk Hoge temperatuur
Condensor
In de verdamper van de warmtepomp krijgt een koelmiddel de ruimte om te verdampen. De energie die daarvoor nodig is wordt met een warmtewisselaar onttrokken aan de warmtebron (op lage temperatuur) van de warmtepomp. 2) Compressor:
Compressor
W Expansieventiel
Het koelmiddel in gasvorm gaat door een compressor. De compressor gebruikt elektrische energie om de druk van het koelmiddel te vergroten. De drukstijging van het koelmiddel resulteert in een temperatuurstijging ervan. 3) Condensor:
Verdamper Lage druk Lage temperatuur
Warmtebron
Figuur 1: Algemeen principe van een (compressie)warmtepomp
12 | Fedelec magazine
Het koelmiddel op hoge druk en hoge temperatuur zal in de condensor gaan condenseren. De warmte die hierbij vrij komt zal via een warmtewisselaar worden afgegeven aan een warmte afgiftesysteem zoals een CV installatie of installatie voor sanitair warm water. 4) Expansieventiel: Het expansieventiel verlaagt de druk en regelt de toevoer van het koelmiddel naar de verdamper.
Netproblematiek
Startstromen
hebben tot doel de distributienetbeheer-
De compressor van de warmtepomp ver-
Naast normering dient men rekening te
der toe te laten een spanning te leve-
bruikt elektrische energie om de warmte
houden met voorschriften die gelden
ren conform de norm NBN EN 50160
van lage temperatuur naar hoge tem-
bij het aansluiten van gebruikers op het
â&#x20AC;&#x153;Spanningskarakteristieken in openbare
peratuur te brengen. Een compressor
laagspanningsdistributienet. Deze eisen
elektriciteitsnettenâ&#x20AC;?.
wordt aangedreven door een inductie-
worden opgelegd door de distributie-
Wat startstromen betreft vermeldt het
motor en van inductiemotoren is gewe-
netbeheerder in het Synergrid voor-
voorschrift dat voor een motor of een
ten dat ze, wanneer er geen extra maat-
schrift C1-107: Algemene technische
geheel van motoren met gelijktijdige aan-
regelen genomen worden, bij het starten
voorschriften voor de aansluiting van
loop met een vermogen van meer dan
een veelvoud van hun nominale stroom
een gebruiker op het laagspannings-
750VA de startstroom tot onderstaande
uit het net trekken. Door de inwendige
distributienet. De eisen in dit voorschrift
waarden dient beperkt te worden.
impedantie van het net treedt er dan een spanningsval op. Omdat deze spanningsval hinderlijk
a) Maximaal toegelaten startstroom als de startfrequentie niet hoger ligt dan eenmaal
is voor andere verbruikers (bv. daling
per uur.
van de lichtsterkte van lampen), moet deze inschakelstroom beperkt worden. Daarnaast bestaat ook de mogelijkheid dat warmtepompen harmonische componenten veroorzaken. Rond deze problematiek bestaan er normen waaraan apparaten met een opgenomen stroomsterkte kleiner of gelijk aan 75A moeten voldoen;
Eenfasig
Driefasig
Driefasig
230V
230V
400V
Minder dan 150 m
50 A
58 A
100 A
Tussen 150 m en 300 m
25 A
29 A
50 A
Meer dan 300 m
20 A
20 A
33 A
Lengte van het LS distributienet tussen de aansluiting en de HS-cabine
Tabel 1
1) NBN EN 61000-3-2: EMC limietwaarden voor de emissie van harmonische stromen waarbij de ingangsstroom
b) Maximaal toegelaten startstroom als de startfrequentie hoger ligt dan eenmaal per
van de toestellen kleiner of gelijk is
uur, maar niet meer dan tienmaal per uur bedraagt.
aan 16 A. 2) NBN EN 61000-3-12: gelijkaardig aan 1) maar voor ingangsstromen groter dan 16 A maar kleiner dan of gelijk aan 75 A. 3) NBN EN 61000-3-3: EMC limietwaarden voor spanningswisselingen,
Eenfasig
Driefasig
Driefasig
230V
230V
400V
Minder dan 150 m
38 A
44 A
76 A
Tussen 150 m en 300 m
19 A
22 A
38 A
Meer dan 300 m
16 A
16 A
25 A
Lengte van het LS distributienet tussen de aansluiting en de HS-cabine
spanningschommelingen en flikker in
Tabel 2
laagspanningsdistributienetten voor apparatuur met een ingangsstroom
De limietwaarden in beide tabellen zijn van toepassing op de piekwaarden van de
kleiner of gelijk aan 16 A.
stroomsterkte gedeeld door â&#x2C6;&#x161;2 (= effectief waarde) gedurende het ganse aanloopproces.
4) NBN EN 61000-3-11: gelijkaardig aan
De aanloopstroomwaarden zijn deze die het gevolg zijn van het in gang zetten van de
3) maar voor ingangsstromen van
totale installatie die door de motor en zijn eventuele aanloop- en regelingsapparatuur
maximaal 75 A.
wordt aangedreven. Indien een gebruiker niet voldoet aan deze limieten zal hij moeten investeren in hetzij een HS/LS transformatiepost, hetzij een rechtstreekse laagspanningsverbinding tussen de HS/LS transformatiepost en zijn eigen installatie.
Fedelec magazine | 13
Tecnolec informeert
De distributienetbeheerder zal evenwel in bepaalde gevallen, na voorafgaand onderzoek en tijdelijk, kunnen aanvaarden dat de uitvoering van
ΔU kunnen we ook schrijven als: ΔU = p x ΔUgeleider [V]
de HS/LS-transformatiepost of de rechtstreekse laagspanningsverbin-
• met ΔUgeleider= Zℓ x ℓ x IB =
ding wordt uitgesteld, op voorwaarde dat gebruik wordt gemaakt van aanloopinstallaties die speciaal werden ontworpen om de aanloop- en compensatiestromen te beperken, en dat er uit hoofde van de aansluiting
spanningsval over één geleider [V] • met Zℓ = de impedantie van de leiding/kabel per lengte-eenheid [Ω/m]
geen enkele storing wordt vastgesteld. Wanneer aan deze voorwaarden
• met ℓ = de lengte van de leiding/kabel [m]
niet meer gelijktijdig wordt voldaan, wordt de tijdelijke toelating om de
• met IB = de belastingsstroom [A]
opgegeven waarden te overschrijden, niet meer verleend.
• met p = waarde afhankelijk van de netsoort » Eénfasig of tweefasig
c) Toelichting bij de tabellen
» Driefasig
De maximale startstromen waarvan sprake in de tabellen uit de C1-107
- fasespanningsval (lijn + nulgeleider) - lijnspanningsval (twee lijnen)
verhouden zich op een bepaalde manier tot elkaar. Dit kan worden ver-
p=2 p=1 p = √3
klaard a.d.h.v. formules voor het berekenen van de spanningsval over een leiding/kabel. Ue = Ub – ΔU [V]
In deze formule (namelijk de waarde p) veronder-
• met Ue = spanning aan het einde van de leiding/kabel [V]
ke secties voor zowel fasegeleider(s) als nulgeleider
• met Ub = spanning aan het begin van de leiding/kabel [V]
en dat de belasting symmetrisch is (geen stroom
• met ΔU = de absolute spanningsval over de leiding/kabel [V]
door de nulgeleider in geval van een 230V/400V
stelt men dat er gebruik wordt gemaakt van identie-
net). Soms gebruikt men ook de procentuele spanningsval volgens de formule (ΔU: U n) x 100 %, waarin Un de nominale voedingsspanning voorstelt (230V of 400V). Uitgaande van eenzelfde toegelaten procentuele spanningsval kan met behulp van de hierboven vermelde p-waarden de verhouding tussen de maximaal toegelaten startstromen van motoren, die vermeld worden in de C1-107 voor de verschillende netsoorten, verklaard worden. Nemen we een driefasig net 400V waarbij de lengte tussen de aansluiting en de HS-cabine minder dan 150m bedraagt en een warmtepomp waarbij de startfrequentie niet hoger ligt dan eenmaal per uur als basis. (zie tabel 1) 100 A voor een symmetrisch belast driefasig 400V-net SHOWROOM ATELIER
ngsval(lijn+nulgeleider). Verlichting, die zeer gevoelig is voor spanningsdalingen, werkt op 230 V, van-
Sortimo Centrum Schaarbeeklei 207 1800 Vilvoorde Sortimo West Gentseweg 749 8793 Sint-Eloois-Vijve Sortimo Oost Industrieweg 49/7 3980 Tessenderlo
geen stroom door de nulgeleider,
enkel voor fasegeleider p = 1 voor de fasespanni
daar de fasespanningsval in rekening brengen. MONTAGE STATION
50 A voor een éénfasig 230V-net stroom door
7822 ATH
nulgeleider en door fasegeleider p = 2 voor de
4520 WANZE
spanningsval 100 A: 2 = 50 A voor eenzelfde pro-
1300 WAVER
centuele spanningsval.
GRATIS TEL. 0800 857 59
58 A voor een driefasig 230V-net alleen de lijn-
fax 0800 857 60 • info@sortimo.be
spanningsval kan in dit driefasig net in rekening gebracht worden p = √3 à 100 A: √3 = 58 A voor eenzelfde procentuele spanningsval.
14 | Fedelec magazine
Daar ΔU recht evenredig is met de lengte van de leiding/kabel halveert de toegelaten stroom bij een verdubbeling van de lengte met als ondergrens 20 A voor één start per uur (zie tabel 1) en 16 A voor maximaal 10 starten per uur (zie tabel 2). Flikkering Wanneer de in de C1-107 aangehaalde grenswaarden voor de startstromen van motoren niet gerespecteerd worden dan leidt
Figuur 2: nominale stroom en piekstroom veroorzaakt door een warmtepomp, gemeten over een aantal dagen.
dit tot klachten in de buurt van warmtepompen die te grote startstromen vragen. Bij metingen ter plaatse kan dan vastgesteld worden dat de betrokken warmtepomp te grote startstromen trekt. Figuur 2 toont het gedrag van een bepaalde warmtepomp met betrekking tot startstromen. De groene curve stelt de piekstroom voor terwijl de rode curve de normale stroom weergeeft. Het gevolg van deze piekstromen zijn spanningsdalingen die zeer hinderend overkomen bij alle betrokkenen (ook de buren).
Figuur 3: Flikkerwaarde veroorzaakt door een warmtepomp gemeten over een aantal dagen.
Het regelmatig opstarten en dus het optreden van frequente spanningsdips heeft in de nabije omgeving flikkering als effect. Deze flikkering wordt in figuur 3 zichtbaar gemaakt. Een flikkerwaarde boven 1 wijst op zichtbare hinder voor de betrokkenen, tussen de lijnen L1 en L2 gaat deze frequent tot 2,5! Deze warmtepomp veroorzaakt zowel overdag als ’s nachts een permanente hinder door flikkering. Dergelijke fenomenen zijn te vergelijken met zware werfkranen of direct startende elektrische motoren in de buurt. Door de juiste maatregelen (bvb
Figuur 4: Normale stroom en piekstroom, gemeten bij een warmtepomp met beperkte startstromen, over een aantal dagen
softstartmodule) te treffen kan men tot volgende situatie komen. De startstromen zijn hier beperkt (< 30 A) (zie groene curve) in vergelijking met de normale afname 12 tot 17 A (zie rode curve) De meting van de flikkerwaarde ligt in dit geval dan ook ruim onder 1 waardoor de betrokkenen (de buren) geen hinder zullen ondervinden (zie figuur 5).
Figuur 5: Flikkerwaarden, gemeten bij een warmtepomp met beperkte startstromen, over een aantal dagen
Aanbevelingen Op de technische specificatie van een warmtepomp wordt meestal de startstroom vermeld. Op basis van voorschrift C1-107 en de plaatselijke situatie kan men dus beoordelen of de stroom al dan niet onder deze limietwaarden ligt. Wanneer blijkt dat de startstromen onder de limietwaarden liggen, dan zal er geen probleem zijn met betrekking tot spanningsdalingen en flikkering. Bevindt men zich in de buurt van een limiet (net er boven) dan is het aan te bevelen om de distributienetbeheerder een netstudie te laten uitvoeren om na te gaan of er zich problemen kunnen voordoen. Indien de limiet ruimschoots overschreden wordt dan zullen bijkomende maatregelen moeten genomen worden zoals een softstartmodule.
Besluit Ongetwijfeld zal de warmtepomp in de toekomst meer en meer opduiken in diverse installaties. Om er voor te zorgen dat er, na de plaatsing van een warmtepomp, geen problemen op het net worden veroorzaakt dient men zich goed te informeren over de plaatselijke situatie en de technische specificaties van de warmtepomp. Bij twijfel neemt men best contact op met de distributienetbeheerder en/of fabrikant/groothandel van de warmtepomp. www.vei.be
Fedelec magazine | 15
project
Naar een dubbele net- en transport capaciteit in Genk
“E
lia, de uitbater van het Belgische hoogspanningsnet, wil de capa-
van de huidige werking van het oude
citeit van het net tussen Genk en de grens in Kinrooi verdubbelen.
onderstation zijn. Enkel is het zo dat de
Hiervoor worden onder meer in het Genkse transformatorstation
nieuwe infrastructuur zal worden geëx-
van Langerlo grote aanpassingswerken uitgevoerd, waarbij de firma Tegro
ploiteerd door Infrax – en niet door Elia.
uit Maaseik instaat voor het aanleggen van de ondergrondse
Ook de koppeling en de meting van de
nutsleidingen.
”
railspanningen worden voortaan geëxploiteerd door Infrax. De trunkverbinding tussen het bestaande ‘TS B’ en het nieu-
Net- en transportcapaciteit
centrale verder onderverdeeld naar dis-
we ‘TS C’ wordt schakelbaar gemaakt.
verdubbelen
tributiecabines, her en der in de Genkse
De bestaande verbinding tussen ‘TS
Volgens Elia is de verdubbeling van
omgeving. Vanuit deze distributieposten
A’ en ‘TS B’ is een vaste verbinding.
de netcapaciteit in de Genkse regio
gebeurt de verdere omzetting naar 380V
Kenmerkend voor de nieuwe werking zijn
nodig om de transportcapaciteit van
– laagspanning. Het oudste transforma-
de borden met dubbele rail ABB-ZS4,
en naar het buitenland te versterken nu
torstation op de centrale van Langerlo –
twee transformatorstations - met in totaal
er steeds meer stroom wordt uitgewis-
‘TS A’ - is inmiddels meer dan 40 jaar oud
3 transformatoren - en een schakelbare
seld. Daarnaast wil de uitbater van het
en uitgerust met verouderd materiaal:
koppeling in ‘TS C’.”
Belgische hoogspanningsnet ook anti-
een 15-tal koperen cellen. Dit station zal
ciperen op de geplande bouw van een
binnenkort buiten dienst worden gesteld
Uitbreidbaar met vierde transfo
elektriciteitscentrale in Rotem (Dilsen-
en afgebroken. Ernaast werd inmiddels
Met het oog op de toekomstige plaatsing
Stokkem). Elia heeft de nodige bouw-
een nieuw transformatorstation – ‘TS C’
van een vierde transformatorstation door
en milieuvergunningen op zak voor de
- gebouwd met capaciteit voor 25 com-
Elia worden de beide transformatorsta-
grootscheepse werkzaamheden, waarin
pacte cellen met wagentjes met elk een
tions zo ontworpen dat een uitbating
ook de ingrijpende aanpassing van het
capaciteit van 630 Ampère. Het andere,
als twee onafhankelijke transfostations
transformatorstation van Langerlo in
bestaande transfostation - ‘TS B’ - blijft
mogelijk is. Zolang de vierde transfor-
Genk kadert.
operationeel.
mator niet geplaatst is, zullen de ‘TS B’ en ‘TS C’ als één TS uitgebaat worden.
Langerlo
Infrax neemt over van Elia
Bij deze wijziging komen de 3 nulpunt-
Tot voor kort telde de Genkse verdeel-
Walter Finotto, hoofdingenieur van Infrax
transformatoren eveneens in beheer
centrale van Langerlo 2 transforma-
Limburg, schetst de grote lijnen van het
van Infrax. Een tweede netsturing wordt
torstations, waar 30.000 V lijnen worden
Langerlo-project: “In eerste instantie
enkel noodzakelijk wanneer de vierde
omgezet naar middenspanning 10.000
zal de werking van het nieuwe transfor-
transformator door Elia geplaatst wordt.
V. De 10.000 V lijnen worden vanuit deze
matorstation van Langerlo een kopie
Na de wijzigingen zullen de twee trans-
16 | Fedelec magazine
formatorstations uitgebaat worden met
om te vormen en opnieuw operationeel
cleerd PMD en met zuiver zand. In een
gesloten trunkverbinding tussen de rails,
te maken. Bouwheer Infrax maakt een
laatste fase graven wij nog een sleuf van
waarbij er in normale omstandigheden
ontwerp op, en ELIA, de uitbater van het
om en bij de 50 meter uit, om bekabeling
een transfo per TS actief wordt gezet.
Belgische hoogspanningsnet, laat een
- die niet langer functioneel is -, te kun-
Dit betekent dat er twee transformatoren
cabine bouwen. ELIA staat ook in voor de
nen verwijderen. Het doorverbinden van
parallel worden geëxploiteerd. De cen-
bovengrondse bekabeling en het aan-
de bestaande bekabeling met de nieuw
trale zal traditioneel worden uitgebaat
passen van de transfo’s. De firma Spie
gelegde kabels gebeurt niet door Tegro,
op een rail - met de tweede rail span-
staat in voor de zogenaamde ‘hulpdien-
maar door een andere, externe aanne-
ningsloos – en de koppeling tussen de
stenbouw’: verlichting, alarminstallatie…
mer - in opdracht van Infrax.”
railstellen open. De installatie zelf heeft
De ondergrondse bekabelingswerken
onder meer volgende kenmerken: iso-
worden verricht door de firma Tegro uit
De ene bundel is de andere niet
latieniveau 12 kV, stroomsterkte baren-
Maaseik – zie kaderstuk. Erik Thijs, zaak-
Bij het uitvoeren van bekabelingswerken
stel: 3150 A, stroomsterkte cellen: 3150
voerder van Tegro: “Eerst voeren we de
blijft het precies uitmeten en lokalise-
A /1250 A, weerstand tegen doorgaande
grondwerken uit. Op deze locatie werd
ren van leidingen een delicaat punt. Erik
kortsluitstroom: 31.5 kA 3 s, weerstand
tot op een diepte van 1,5 meter grond
Thijs: “Vaak liggen er 10 tot 12 bundels
tegen de interne boog: 31.5 kA 1 s AFLR,
uitgegraven. Daarna worden er in de
met diverse soorten leidingen bij elkaar.
en hulpspanning: 110 V=. Het hoog-
gleuven 2 soorten PRC-kabels met dia-
Er moet dus zeer omzichtig tewerk
spanningsmateriaal is van het type ZS4
meters van, respectievelijk, 240 en 400,
gegaan worden. De beschikbare gege-
van ABB. Ook de beveiligingsrelais van
gelegd. Deze kabels worden afgedekt
vens op de bestaande plannen vormen
het type Max I 543/541 zijn van dezelfde
met speciale ‘afdekplaatjes’ uit gerecy-
uiteraard het uitgangspunt. Maar door
fabrikant. De beveiligingsrelais lijn. diff., van het type 7SD6001, zijn van Siemensmakelij. Net impact controle In een latere fase zullen dus - naast het aantal toegewezen vertrekken – 4 reservevertrekken worden bijgebouwd. Hiervan zullen er twee reservecellen met TI 1000/5/1 voor decentrale productieeenheden met een maximaal toegelaten stroomsterkte van 1250 A zijn. In het gebouw wordt er ruimte gelaten voor vier - nog niet gemonteerde - extra reservecellen voor toekomstige uitbreiding. De definitieve trunkverbindingen op de beide railstellen worden uitgerust met een uitrijdbare vermogensschakelaar, zodat in een toekomstige configuratie de beide stations onafhankelijk kunnen uitgebaat worden. 23 opeenvolgende stappen Hoe gaat een complex aanpassingsproject met een dergelijk hoge techniciteit in zijn werk? Na een voorbereidende detailstudie van het project volgen er niet minder dan 23 opeenvolgende stappen om het transformatorstation van Langerlo
Fedelec magazine | 17
project
het uitvoeren van infrastructuurwerken in
Kleine KMO, grote flexibiliteit
doen. Ook een eventuele beschadiging
de loop der jaren zijn deze niet altijd vol-
De sterkte van Tegro is haar grote flexibili-
van bestaande ondergrondse nutslei-
ledig up to date, bijvoorbeeld door het
teit als kleine KMO. Het bedrijf uit Maaseik
dingen is nooit 100 procent uitgesloten.
verleggen van het traçé van autowegen
werkt reeds 18 jaar in opdracht van
Om dit laatste risico volledig uit te slui-
en fietspaden. Een andere, praktische,
Infrax. “Op de werf Langerlo zullen we 2
ten werken bepaalde nutsbedrijven nu
tool is uiteraard het door middel van een
werken actief geweest zijn. Maar waar -
met GPS-coördinatoren die heel precies
ampèretang proberen te detecteren
ergens in de provincie Limburg - we bin-
kunnen detecteren waar een bepaalde
van signalen. Bij het uitvoeren van deze
nen 2 weken aan de slag zullen zijn voor
leidingenbundel zich bevindt. Er zijn zelfs
werkzaamheden moet altijd een wel-
Infrax, weten we nu nog niet. Het gebeurt
toestellen op de markt die men op een
omlijnde procedure gevolgd worden:
zelden dat we - na het afronden van onze
grondverzetmachine kan monteren en
om veiligheidsredenen mogen kabels
werkzaamheden - moeten ‘terugkeren’,
waarmee het vrij eenvoudig en accuraat
bijvoorbeeld enkel doorgeknipt worden
maar volledig uitgesloten is dat nooit.
werken is”, aldus nog Thijs.
met een geaarde schaar.”
Een grondverzakking omwille van ‘te nat geworden’ aarde kan zich altijd voor-
www.tegro.be
Ook een beetje wegenbouwer zijn Erik Thijs weet waarover hij spreekt als hij het aanleggen van ondergrondse nutsleidingen een specialisme noemt. Thijs: “Het is zeker niet evident om geschikte werknemers voor dit soort werkzaamheden te vinden. In onze niche moet een arbeider niet enkel de juiste motivatie hebben maar tevens heel breed onderlegd zijn. De taakomschrijving van mijn medewerkers omvat meer dan het uitvoeren van graafwerken en het leggen van bekabeling. De personen in kwestie moet ook een beetje wegenbouwer zijn, zij moeten bijvoorbeeld klinkers kunnen leggen en asfalt gieten.”
Tegro kort De firma Tegro – afkorting voor ‘Thijs Erik Grondwerken’ - is gespecialiseerd in het leggen van ondergrondse nutsleidingen. Het bedrijf uit Maaseik werd opgericht in 1994 door Erik Thijs die eerst als werknemer actief was bij andere aannemers in deze branche. Tot de activiteiten behoren zowel grondwerken als het leggen van bekabeling voor middenspanning, laagspanning, openbare verlichting- inclusief het plaatsen van de verlichtingspalen -, gas en kabeltelevisie. Momenteel zijn er 11 werknemers met een vrij jonge gemiddelde leeftijd. Sinds de opstart in ’94 is het bedrijf lid van Fedelec. Sinds 2006 is Erik Thijs voorzitter van de Fedelec-afdeling Limburg die 116 leden telt. “Voor de administratieve opstart en verdere professionele begeleiding van bedrijven, die in de brede zin van het woord actief zijn in de elektro-installatiebranche, is Fedelec de geknipte beroepsorganisatie. Ieder lid-bedrijf kan voluit voor zijn eigen keuze gaan: algemene elektriciteitswerken uitvoeren of eigen specialisaties uitbouwen, zoals bv. het leggen van ondergrondse nutsleidingen, in ons geval.”
18 | Fedelec magazine
Passie voor vakmanschap, dat verzekeren wij.
Kies Federale Verzekering, de specialist van de bouwsector
Federale Verzekering, opgericht door bouwondernemers, beschermt al vele jaren alle vakmensen van de bouwsector tegen de risico’s van hun activiteiten. Ons eigen netwerk van adviseurs en kantoorhouders staat u rechtstreeks bij met raad en daad. Wij bieden u:
•
kwalitatieve dekkingen: wij zijn de enige verzekeraar die specifieke garanties geeft in onze verzekeringen Burgerlijke Aansprakelijkheid Bouwwerken en Alle Risico’s Bouwplaats;
• •
een gratis preventiedienst; voordelige tarieven en exclusieve voorwaarden.
Wij hebben geen externe aandeelhouders en kunnen dus al onze tijd en middelen aan onze klanten voorbehouden. Bovendien delen wij onze winst met hen!
Meer info: www.federale.be
Om de adviseur uit uw streek te ontmoeten:
De verzekeraar die alles met u deelt, zelfs zijn winst
project
“Een goede installatie begint met een goed gesprek”
“B
EBO Elektro uit Schoonaarde-Dendermonde is een buitenbeentje onder de elektro-installatiebedrijven. Met reeds meer dan 20 jaar ervaring op de teller heeft zaakvoerder Marc Van Boven een eigen visie op het installateursberoep en een methodische manier van aanpakken van pro-
jecten ontwikkeld, zo blijkt uit een residentieel project dat hij realiseerde in Sint-Gillis-Waas.
”
Methodisch
Erik Huysmans – ontwerpt en produceert
greerd zien. Uiteraard geef ik hierbij het
Marc Van Boven richtte zijn bedrijf BEBO
de ‘Nautic’ en de’ FLAT Spots’, maar is
nodige advies. Deze gegevens worden
Elektro (zie kaderstuk) op in 1992: “Bij het
tevens gespecialiseerd in verlichtingsad-
dan mee geïntegreerd in de lichtstudie. In
uitvoeren van mijn elektrotechnische en
vies. Marc Van Boven: “Ik stuur u eerst bij
de meeste gevallen gaan de bouwheren,
verlichtingsprojecten ga ik op een zeer
iemand die u het ‘licht’ zal laten zien”, zeg
voor wat beeld en klank betreft, ook langs
methodische manier te werk. Ik werk
ik altijd bij wijze van grap tegen de bouw-
bij de firma Heyman Reference in Temse.
nauw samen met enkele architecten-
heer of -vrouw die ik over de vloer krijg.
Stel dat de klant niet enkel muziek wil in
bureaus die mij polsen voor bepaalde,
De klant komt bij Tekna terecht in een
het leefgedeelte, maar ook in pakweg het
meestal residentiële of tertiaire, pro-
lichtstudio, met diverse lichtsettings. Hun
bureel en de badkamer, dan moet dit ook
jecten. Meestal sturen zij de bouwheer
manier van werken biedt het voordeel dat
op de juiste manier worden ingepland.
in kwestie dan voor een verkennend
de klant de lichtkwaliteit van één bepaal-
Ook van deze partner krijg ik alle techni-
gesprek over het project naar mij door.
de spot – waarnaar zijn voorkeur uitgaat
sche specificaties, die ik in mijn werkplan
Aan de hand van een persoonlijk gesprek
– kan bekijken, waarnemen en inschat-
kan integreren zodat ik over voldoende
probeer ik voeling te krijgen met wat de
ten, precies op dezelfde manier zoals
informatie beschik en kan starten met het
mensen precies van hun toekomstige
het licht tot zijn recht zou komen in zijn
leggen van de bekabeling”, aldus Marc
elektrische en verlichtingsinstallatie ver-
eigen woning. Op basis van die bevindin-
Van Boven.
wachten. Ik laat hen ook enkele voor-
gen wordt er een lichtplan op maat voor
beelden van reeds gerealiseerde projec-
de klant gemaakt. Pas dan weet ik wat
Drie open ruimtes
ten zien. Wat zijn hun verwachtingen op
er van mij verwacht wordt en kan ik op
Recent realiseerde BEBO Elektro een
het vlak van verlichting van de woning?
basis van de lichtstudie een offerte voor
residentieel project in Sint-Pauwels,
Kan domotica in hun specifieke geval een
de klant opmaken.”
een deelgemeente van Sint-Gillis-Waas,
meerwaarde bieden?”
waar een moderne, witte villa - naar een Van lichtstudie tot volledig werkplan
ontwerp van architect Luc Delouw van
Gespecialiseerde partners
“Vooraleer de werkzaamheden aan te
het architectenburo ARCAD uit Sinaai
Voor de concrete uitwerking van zijn pro-
vatten bezorg ik de klant een lijst met alle
– werd gebouwd. Het betreft een ruime
jecten werkt hij nauw samen met enke-
lichtpunten in de woning, en vraag ik hem
eengezinswoning, voorzien van grote
le gespecialiseerde partners.; voor het
verder aan te duiden op welke plaatsen
glaspartijen en dus een maximale dag-
luik verlichting is dat de firma Tekna. Dit
ze bijvoorbeeld graag dimmers en bewe-
lichtinval. Op drie verschillende plaat-
bedrijf uit Lokeren - met als zaakvoerder
gings- of aanwezigheidsmelders geïnte-
sen in de woning zijn er open ruimtes die
20 | Fedelec magazine
doorlopen over het gelijkvloers en de
Speciale beugels voor trimless Flat
verdieping, met name in de inkomhal en
spots
(twee) in de living. Er werd ook geïnves-
Voor spots in spanplafonds ontwikkelde
teerd in hernieuwbare energie met onder
Estrikor samen met voornoemde ver-
met crepi plafond. “Het doorgedreven
meer de installatie van een warmtepomp
lichtingsspecialist een speciale beugel
gebruik van led-technologie in een pand
van Nibe.
die ervoor zorgt dat de trimless spots
is volgens mij enkel verantwoord indien
probleemloos kunnen worden geïnte-
de klant daar voldoende effectief rende-
Spots in spanplafonds
greerd. “Deze Flat spots zijn uiteraard
ment kan uithalen. Voor het verlichten
Opmerkelijk aan deze residentiële nieuw-
high end toepassingen. Opmerkelijk is
van winkel- en kantoorruimtes bijvoor-
bouw is ook de afwerking van de pla-
ook dat er niet gewerkt werd met centrale
beeld liggen leds momenteel goed in de
fonds. Deze zijn meer dan betonnen welf-
transfo’s. De spots werden door ons nog
markt en kan dit een rendabele oplossing
sels die geplamuurd en overschilderd
aangepast om een vlotte transfowissel te
zijn. De lichtkwaliteit is goed en de prijzen
werden. Er werd gebruik gemaakt van
garanderen. Ook bij het klassieke inwer-
gaan in dalende lijn. Onlangs zijn we erin
speciale spanplafonds van de Kortrijkse
ken van spots in een betonnen plafond,
geslaagd een winkelruimte – inclusief de
firma Estrikor. Deze zijn vervaardigd uit
gaan we zeer omzichtig te werk. We wer-
uitstalramen – met led en cdm te verlich-
een indrukbare en afwasbare kunststof
ken dan niet van boven naar onder – wat
ten, waarbij het energieverbruik minder
die strak als een ‘vel’ over de volledige
de snelste en eenvoudigste manier is –
dan 600 W bedraagt, dit omwille van het
oppervlakte van het plafond gespannen
maar wel van onder naar boven. Deze
feit dat de verlichting er quasi constant
wordt. De volledige woning wordt verlicht
manier van werken is technisch een stuk
brandt. In een dergelijke winkelomge-
door middel van 3 soorten Flat spots van
moeilijker, maar garandeert dat de spots
ving kan een investering in led en CDM-
Tekna. Er werden 45 ‘Flat 1’ spots, 16
zich perfect op één rechte lijn zullen
technologie op een periode van pakweg
‘Flat 2’ spots en 1 ‘Flat 3’ spot gebruikt.
bevinden”, aldus Marc Van Boven.
vier jaar worden terugverdiend“, aldus
Het leggen van de bekabeling en het aan-
nog de zaakvoerder van BEBO Elektro.
brengen van de Flat spots – en geluids-
Beperkt gebruik van leds
boxen - gebeurde in nauw overleg tussen
In bijna alle ruimtes werd met klas-
Domotica: ja, maar…
BEBO Elektro en Estrikor. De spots zijn
sieke, lees IRC, verlichtingsoplossin-
Voor schakelmateriaal werkt Marc Van
trimless en hebben dus geen opstaan-
gen gewerkt. De led-verlichting werd
Boven samen met de firma Gira: “Deze
de rand, een door Tekna gepatenteerd
beperkt tot twee plaatsen in de woning:
partner heeft een zeer uitgebreid gam-
concept. In het leefgedeelte werden Flat
in de stoomdouche in de badkamer wer-
ma: eenvoudige schakelaars maar ook
spots van het type 1 geïnstalleerd, in de
den inox waterdichte ledspots gebruikt.
high end domotica. De installatie in Sint-
badkamer werd een type 2 gebruikt en in
Ook in de luifel aan de voordeur zitten
Pauwels werd opgebouwd met elektroni-
bepaalde andere ruimtes werd nog een
ledspots met een speciale inox-ring
sche multifunctionele relais en dimmers.
derde type Flat spot aangewend.
verwerkt in het isolatiemateriaal, bezet
Dit maakt bijvoorbeeld ‘alles aan-uit’
Fedelec magazine | 21
project
schakelingen mogelijk maar biedt ook
systemen die Bebo Elektro reeds plaats-
dezelfde manier. Op de werf volstaan
een grote flexibiliteit naar uitbreiding”,
te, zijn - om optimale flexibiliteit naar
enkele woorden om elkaar te begrijpen.
aldus Marc Van Boven. Aanpassingen
merk, onderhoud en garantie voor de
In het verleden werkte ik vaak samen met
kunnen later zonder breek- of kapwerk
toekomst te kunnen bieden -steeds uit-
onderaannemers, wat toch dikwijls tot
in de verdeelkast gerealiseerd worden. In
gevoerd in KNX/EIB.” Voor bliksembevei-
problemen leidde. Vaak heb ik moeten
tegenstelling tot wat deze woning op het
liging werkt BEBO Elektro samen met de
vaststellen dat de kwaliteit van het werk
eerste gezicht laat vermoeden werd er
Duitse fabrikant DEHN, in ons land ver-
omgekeerd evenredig is met het aantal
geen domotica geïntegreerd. Marc Van
deeld door Stagobel, voor alarminstal-
mensen dat op een werf aan het werk is.”
Boven: “Ik ga niet mee met de hype van
laties wordt samengewerkt met de firma
Marc Van Boven haalt zijn werklust en
sommigen om klanten in de richting van
MVH security uit Sint-Niklaas.
enthousiasme vooral uit het creëren van
domotica te pushen. Ik probeer altijd zeer
installaties: “Het doet me immens veel
flexibele installaties op maat te leveren.
‘Kleinschalig staat voor kwaliteit’
plezier als ik voor mijn klanten een mooie
Indien klanten mij uitdrukkelijk om domo-
Marc Van Boven wil zijn installateurszaak
en complete installatie kan ontwerpen en
tica-toepassingen in hun woning vragen,
bewust kleinschalig houden, en heeft
bouwen.”
pols ik naar hun specifieke drijfveren. Ik
daarom ook slechts één medewerker in
zie nogal wat mensen problemen hebben
dienst, en dit sinds 14 jaar. “Een gemo-
om op een touch screen het licht te doen
tiveerde arbeidskracht die met een leer-
branden. De meeste domotica-systemen
contract in dienst is gekomen en die ik
zijn nog altijd vrij duur en niet altijd even
volledig zelf heb opgeleid. Inmiddels
gebruiksvriendelijk. Maar de domotica-
‘denken en werken wij elektriciteit’ op
www.bebo-elektro.be
Bebo Elektro kort Marc Van Boven, afkomstig uit Berlare, studeerde elektriciteit aan het VTI in Aalst, maar was eerst actief in niet met elektriciteit gerelateerde sectoren. Hij was korte tijd schrijnwerker in de ruwbouw, en werkte van 1980 tot 1992 bij de NMBS, o.a. in de Antwerpse haven. In ’92 kwam de zelfstandige microbe opzetten, en uit liefde voor het vak startte hij - samen met een familielid - de firma BEBO Elektro, gespecialiseerd in elektriciteitswerken en verlichting, op in Schoonaarde, een deelgemeente van Dendermonde. Tot de activiteiten behoren elektrische installaties in de ruime zin van het woord: nieuwbouw, uitbreiding, renovatie en herstellingen in woningen, winkels, openbare gebouwen en industriële panden, alsook het uitvoeren van verlichtingsstudies en het ontwerpen van armaturen in samenwerking met verschillende partners. Na 5 jaar nam hij de aandelen van zijn vennoot over en bouwde de zaak alleen verder uit. BEBO Elektro bvba is sinds 2004 lid van Fedelec.
22 | Fedelec magazine
reportage
Techno Specials Audio, Video en Broadcast bekabelingssystemen
“M
et vooral gespecialiseerde connectiviteitsoplossingen heeft Techno Specials zich een stevige plaats veroverd op de Belgische kabelmarkt. Tot het productaanbod van het Gentse bedrijf dat deel uitmaakt van de TKH-groep - behoren onder meer ook de bekabelingssyste-
men voor Audio, Video en Broadcast toepassingen.
”
De Franse TKH-fabriek, CAE, ontwikkelt
terugvallen. TKH is uitgegroeid tot een
AXCEB: Public address 100-Volt
en fabriceert bekabelingssystemen voor
innovatieve niche-speler met Industriële,
Met het merk AXCEB, biedt Techno
zwakstroom. De aanzienlijke ervaring en
Building en Telecom oplossingen, geba-
Specials een globale oplossing voor
de sinds meer dan 25 jaar opgebouwde
seerd op technologisch geavanceer-
geluidssystemen over 100 Volt. Dit com-
knowhow maakt van deze fabriek een
de systeemconcepten, producten en
plete gamma van 100-Volt oplossin-
globale marktspeler op het vlak van
dienstverlening. Samen met, en volgens
gen maakt het mogelijk professionele
zwakstroom. Inmiddels werd een inter-
de specificaties van, de klant worden er
installaties te realiseren. Voor dergelijke
nationale structuur uitgebouwd en werd
oplossingen ontwikkeld.
projecten kan de klant beroep doen op
reeds een verkoopskantoor in Marokko
Techno Specials om zich te laten bij-
geopend. De groep telt 12.500 actieve
S2CEB: Audio, Video en Broadcast
staan in het uitwerken van zijn project. Dit
klanten, 10.000 verschillende kabelpro-
Tot het productaanbod van Techno
omvat onder meer calculatie, werfbezoe-
ducten en 4.500 referenties in de con-
Specials behoort ook het merk S2CEB.
ken en opleidingen. Naast alle professio-
nectiviteitswereld. Momenteel haalt de
S2CEB omvat onder meer diverse
nele kabels, bevat het gamma ook allerlei
Franse divisie van de TKH-groep een
kabels, snoeren, connectoren en acces-
versterkers, tuners, CD/MP3-spelers,
omzetcijfer van 140 miljoen euro. Naast
soires voor audio-, video- en lichttoepas-
luidsprekers en oproepsystemen waar-
een sterk uitgebouwde R&D-afdeling
singen. S2CEB wil tegemoet komen aan
door Techno Specials een complete
beschikt de Franse fabriek over een pro-
de noden van de professionele audio- en
oplossing kan aanbieden. Ook kan er op
ductie-netwerk, bestaande uit 12 pro-
videomarkt. Met dit gamma is Techno
basis van een lastenboek of een plan een
ductiesites.
Specials in staat te beantwoorden aan
installatie uitgewerkt worden.
90% van de marktbehoeften, mede Solide groep
dankzij een productgamma dat beant-
De TKH-groep, waar van Techno
woordt aan de laatste nieuwe technolo-
Specials deel uitmaakt, haalt een jaarlijks
gieën. Verder werd een partnership afge-
omzetcijfer van ongeveer 1 miljard euro.
sloten met de belangrijkste audio- en
Voor Techno Specials is het brede pro-
videofabrikanten om deze kennis in de
ductaanbod van TKH één van de sterke
nieuwste technologieën te verrijken.
www.technospecials.be
pijlers waarop het Gentse bedrijf kan
Fedelec magazine | 23
reportage
Livingston
Test- en meetinstrumenten huren op maat
“M
Voor het monitoren van netspanning of het registreren van de temperatuur heeft de elektro-installateur tijdelijk specifieke meetapparatuur nodig. Belangrijk is dat hij de juiste test- en meetinstrumenten op de juiste plaats en het juiste moment ter beschikking heeft. “Bij Livingston kan hij deze instrumenten – geijkt,
voorzien van de juiste accessoires en een duidelijke handleiding, en meestal uit voorraad leverbaar – à la carte huren”, aldus Reinier Treur.
”
De nieuwe technologische ontwik-
Transparante kostenstructuur
lingen op het vlak van test- en meetap-
kelingen in de installatiewereld volgen
Voor de meeste gespecialiseerde tech-
paratuur op de voet volgen en volledig
zich aan een snel tempo op. Terwijl de
niekers – zoals bijvoorbeeld elektro-
brandonafhankelijk werken.”
ene technologie nog niet voor de vol-
installateurs – is het belangrijk dat ze de
le 100% in de praktijk operationeel is,
juiste test- en meetapparatuur op de juis-
Huur-koop mogelijkheden
wordt er reeds een andere, aanverwante
te plaats en het juiste moment beschik-
In een tijd waar cash schaars is en waar
technologie gelanceerd. Reinier Treur,
baar hebben. Treur: “Livingston heeft
banken en financiële instellingen terug-
Marketing & Inventory Director Livingston
binnen de 24 uur de modernste appara-
houdend zijn met het verlenen van kre-
(zie kaderstuk): “Elke technologie vereist
tuur – waar ook in Europa – ter beschik-
dieten biedt Livingston flexibele huur-
tegenwoordig specifieke test- en meet-
king. Dit neemt voor de klant een aantal
koop mogelijkheden. “Onze klanten
apparatuur. Wie ten allen tijde over per-
praktische kopzorgen weg, zoals het
kunnen zelf in overleg met de test- en
formante en up to date test- en meetap-
opvragen van offertes en het nemen van
meetfabrikant of distributeur de juiste
paratuur wil beschikken, moet heel wat
de juiste aankoopbeslissing. Onze lea-
configuratie van een instrument samen-
investeren om deze apparatuur in huis
singovereenkomsten daarentegen kun-
stellen.
te halen. Bovendien zijn deze instru-
nen snel worden afgesloten en hebben
Vervolgens koopt Livingston deze confi-
menten op technologisch vlak vaak na
een volledig transparante kostenstruc-
guratie bij deze fabrikant of distributeur
enkele jaren reeds achterhaald. Vanuit
tuur. Verrassingen zijn uitgesloten. Of
aan en verhuurt deze voor, bijvoorbeeld,
deze basisfilosofie biedt Livingston de
men een instrument nu huurt of least, in
12 maanden. Na deze 12 maanden kan
mogelijkheid om moderne test- en meet-
beide gevallen blijft de investering voor
de klant besluiten om deze apparatuur
apparatuur te huren of te leasen. Eigen
de gebruiker beperkt, wat op termijn
alsnog aan te kopen, uiteraard tegen een
test- en meetapparatuur die niet opera-
leidt tot een betere ROI voor zijn bedrijf.
veel lager bedrag. Maar het is ook moge-
tioneel is, brengt voor de gebruiker enkel
Bepaalde bedrijven die bij ons test- en/
lijk om de apparatuur nog langer te blijven
kosten met zich mee, en is als dusdanig
of meetapparatuur huren, zijn er in
huren of om de apparatuur terug te zen-
niet rendabel. We zorgen ervoor dat de
geslaagd om hun kosten voor het gebruik
den indien deze niet meer nodig is. Op
huur- of lease periode perfect kan wor-
van meetapparatuur met 40 procent te
deze manier heeft onze klant maximale
den afgestemd op de behoeften van de
verminderen. Onze grote sterkte is dat
flexibiliteit zonder dat hier extra kosten
gebruiker.”
we de laatste technologische ontwikke-
aan verbonden zijn”, aldus Treur.
24 | Fedelec magazine
Onafhankelijk advies
maar heeft weinig of geen inzicht in de
om een web-based managementtool ter
Tot de uitgebreide service-activiteiten
jaarlijkse vervolgkosten. Over een peri-
beschikking waarbij klanten zowel hun
van Livingston behoord ook het verstrek-
ode van 4 jaar bedragen deze gemiddeld
eigen apparatuur als eventueel gehuur-
ken van advies met betrekking tot test-
80% van de oorspronkelijke aankoop-
de apparatuur kunnen opvolgen. Zo is
en meetapparatuur. Treur: ”Veel van onze
prijs. Bijvoorbeeld: een toestel dat oor-
het voor alle gebruikers op elk gewenst
klanten vertrouwen blindelings op de
spronkelijk 10.000 euro kost, heeft een
moment 100% transparant over welke
verkoper van een bepaald merk, vraag
totale “cost-of-ownership” over 4 jaar van
meetinstrumenten men beschikt, waar
is echter hoe onafhankelijk het advies is
18.000 euro. Let wel, dit zijn gemiddelde
deze zich bevinden en wat het gebruiks-
dat men krijgt? Livingston is niet gelinkt
kosten, er zijn altijd voorbeelden te vin-
niveau is. Indien een klant besluit om
aan welke leverancier of fabrikant dan
den waar deze bedragen veel hoger of
Livingston te contracteren voor het uit-
ook. Voor de klant betekent dit dat alle
lager uitvallen.”
voeren van Equipment Management Services krijgt deze niet alleen de
informatie die wij geven, gebaseerd is op onze eigen, onafhankelijke ervaring.
Equipment-management
beschikking over deze management
Industriële bedrijven hebben meestal
Vanuit de optiek van Livingston dient
tools, maar faciliteert Livingston ook
onvoldoende tijd om zich ook nog eens
meetapparatuur maximaal gebruikt te
de logistiek en de eventuele financiële
met test- en meetapparatuur bezig te
worden. Immers apparatuur die stil staat
afhandeling om een instrument van de
houden. Of het nu gaat om eigen appa-
kost alleen maar geld. Een heel belangrijk
ene business unit naar de andere te ver-
ratuur of om gehuurde apparatuur - of
aspect qua inzetbaarheid van meetap-
plaatsen.”
een combinatie van beide – altijd kan de
paratuur is: zichtbaarheid. Treur: “Bij heel
beste mix gemaakt worden zodat de
wat bedrijven wordt er apparatuur voor
inzet van de instrumenten gegarandeerd
een bepaalde afdeling ingekocht, ter-
is tegen zo laag mogelijke kosten”, aldus
wijl andere afdelingen hier niet van op de
Treur. Als Livingston advies geeft wordt
hoogte zijn. Of nog erger, de ene afde-
er niet alleen gekeken naar de aankoop-
ling koopt apparatuur terwijl hetzelf-
prijs versus prestaties, maar ook naar
de instrument in een andere afdeling
de bijkomende kosten zoals ijkings- en
ongebruikt staat. In een recent rapport
reparatiekosten, kosten voor onderhoud,
van Frost & Sullivan blijkt dat bijna 80%
prijzen voor accessoires, complexiteit
van de recent aangekochte meetin-
van het instrument en kosten voor soft-
strumenten minder dan 50% gebruikt
ware updates. Treur: “Heel wat bedrijven
wordt. Veelal heeft dit te maken met
onderschatten deze kosten. Men staart
onwetendheid van de eigen test- en
zich blind op de initiële aankoopprijs,
meetinventaris. Livingston heeft daar-
www.livingston.be
Livingston volgt de markt Oorspronkelijk was Livingston Laboratories een verkoopagent voor bedrijven als Hewlett-Packard, Tektronix en Fluke. Toen genoemde Amerikaanse bedrijven één voor één eigen verkoopkantoren opzetten in het UK, maakte Livingston van verhuur haar kernactiviteit, en werd de naam ‘Livingston Hire’. Kantoren werden geopend in heel Europa, onder andere in Nederland, Frankrijk, Duitsland, België en Spanje. Dit leidde tot een uitbreiding van aanvullende dienstverlening, zoals bijvoorbeeld de verkoop van gebruikte apparatuur. Inmiddels behoort Livingston wereldwijd tot de grootste verhuurbedrijven van test- en meetapparatuur voor vakgebieden zoals elektronica, telecommunicatie, defensie, luchtvaart/ruimtevaart, transport en IT. De dienstenportefeuille omvat verhuur, leasing, verkoop van apparatuur en diensten gericht op het optimale gebruik van apparatuur.
Fedelec magazine | 25
reportage
Socomec
Innovatieve en energieefficiënte oplossingen voor de toekomst
“O
p zijn recente opendeurdag pakte Socomec België onder meer uit met de Green Power 2.0 UPS, ontwikkeld als antwoord op de veranderende behoeften van de consument. Hiermee verstevigt de onafhankelijke Franse
”
fabrikant van UPS-systemen zijn positie als marktleider.
4 Business Applications
gen in cloud computing -, moeten orga-
Dankzij de topologie op drie niveaus,
Met het oog op een optimale markt- en klantenbenadering zijn de activiteiten van Socomec in vier strategisch georiënteerde Business Applications opgesplitst: Energy-efficiency, Solar Power, Critical Power en Power, Control & Safety. Onder de eerste Business Application ressorteren het Diris en Countis materiaal en de bijbehorende software, alsook alles wat retrofit en energiebeheer betreft. ‘Solar Power’ groepeert niet enkel alle knowhow rond fotovoltaïsche toepassingen maar tevens de Combiner Box en Sunsys oplossingen. Onder ‘Critical Power’ ressorteren alle UPS-systemen en ATyS-systemen + by-pass. Onder ‘Power, Control & Safety’ tenslotte groepeert Socomec de specifieke toepassingen met het Sirco-materiaal.
nisaties en bedrijven ervoor zorgen dat
die Socomec voor het eerst op de markt
hun UPS-apparatuur volledig compati-
heeft gebracht in 2008, biedt Green
bel is met de recentste ontwikkelingen in
Power 2.0 een zeer hoge energie-effici-
serverarchitectuur. Het nieuwe gamma
ëntie - geverifieerd bij 96% in VFI-modus
Green Power (GP) 2.0 UPS van Socomec -
door de onafhankelijke bureaus TÜV,
beschikbaar van 10 kW tot 400 kW – biedt
SÜD en Bureau Veritas. In dubbele con-
een antwoord op de groeiende behoef-
versiemodus of VFI-modus garandeert
ten van data centers en biedt tevens een
de Green Power 2.0 een totale belas-
oplossing om belangrijke doelstellingen
tingsbeveiliging voor kritische toepas-
- waaronder een hoog rendement, toe-
singen, waarbij het risico wordt gemini-
komstgericht ontwerp, gegarandeerde
maliseerd en de beschikbaarheid wordt
ononderbroken werking, milieuvriendelij-
gemaximaliseerd. In VFD-modus kan tot
ke oplossingen en goede ondersteunen-
99% efficiëntie worden bereikt met de
de services - aan te pakken.
nieuwe oplossing met Snelle EcoModus, in staat om de belasting op de omvormer
Power factor 1
over te dragen in minder dan 2 millise-
De GP 2.0 heeft een effectieve uitgangs-
conden bij een stroomonderbreking op
vermogensfactor van 1 (PF = 1), biedt
het net.
gebruikers het volledige nominale vermogen (kW = kVA), ondersteunt volle-
TCO aanzienlijk beperkt
dige belastingen tot 35 °C, in overeen-
Met een vermogensfactor van 1 en de
stemming met IEC 62040-3 - met 25%
hoogste totale efficiëntie op de markt,
meer vermogen in vergelijking met een
kan tot 50% energie worden bespaard
Antwoord op recentste ontwikkelin-
UPS met PF = 0,8 en 11% meer vermo-
in vergelijking met een oude UPS, waar-
gen in serverarchitectuur
gen in vergelijking met een UPS met PF
door de Green Power 2.0 de Total Cost
De Green Power 2.0 UPS die Socomec
= 0,9. Bovendien biedt deze vermogens-
of Ownership aanzienlijk beperkt. Met
lanceert, speelt maximaal in op de veran-
factor het voordeel dat de GP 2.0 meer
een front-end IGBT-gelijkrichter optima-
derende behoeften van de consumenten.
vermogen kan leveren vanuit een kast
liseert de Green Power 2.0 de infrastruc-
Naarmate de hoeveelheid verzonden en
met dezelfde afmetingen. De GP 2.0
tuur stroomopwaarts, zonder de trans-
ontvangen gegevens toeneemt - doordat
formatoren, generatoren en daaraan
er steeds meer gebruik wordt gemaakt
biedt de hoogste vermogensdichtheid in de sector - tot 358 kW/m2 - en is hiermee
van het internet en door de ontwikkelin-
efficiënt wat ruimte en energie betreft.
te overbelasten.
26 | Fedelec magazine
gekoppelde distributie stroomopwaarts
Conform Europese Gedragscode voor Datacenters De Socomec Green Power 2.0 maakt kritische stroomvoorziening klaar voor de toekomst. Naarmate het ontwerp van de huidige servers verbetert en een vermogensfactor van 1 bereikt bij alle belastingen, is het niet meer nodig om de ondersteunende kritische stroomsystemen te upgraden. Bovendien stemt de GP 2.0 van Socomec reeds overeen met de huidige en toekomstige Europese Gedragscode voor Datacenters tot 2014. Verder kan de Green Power 2.0 innovatieve vermogensfactorbelastingen ondersteunen, zoals Blade Servers tot 0,9 zonder dat de stroomvoorziening onderbelast wordt. De diepgaande kennis van de markt, de klanten en hun specifieke behoeften, stelde Socomec in staat een intuïtieve “wizard” te ontwikkelen, om de inbedrijfstelling van UPSsystemen interactief te ondersteunen en deze zo eenvoudig,veilig en betrouwbaar mogelijk te maken. ‘Referentie op de markt van morgen worden’ “Als Europees marktleider inzake productie, met een grote capaciteit voor onderzoek en ontwikkeling en een wereldwijd netwerk van gespecialiseerde ingenieurs, biedt Socomec een gamma totaaloplossingen op maat voor de meest veeleisende kritische stroomapplicaties”, aldus Renato Fratta, Algemeen directeur van UPS Divisie. “Het sterkste punt van Socomec is dat we in staat zijn innovatie te integreren
Socomec zet in op zes marktsegmenten Om zich van de concurrentie (vaak beursgenoteerde ondernemingen, nvdr.) te differentiëren start Socomec 2013 met een nieuwe bedrijfsstrategie en dito bedrijfsstructuur. “Socomec zet volop in op differentiatie met eigen specialismen in bedrijfskritieke omgevingen. Die scherpe focus moet ons tegen 2020 een omzetverdubbeling opleveren,” aldus Hans Van Avermaet, Director van Socomec België. Een en ander vertaalt zich in een nieuwe profilering van het bedrijf via 4 activiteitenpijlers, met name Power Control & Safety, Critical Power, Energy Efficiency en Solar Power. De eerste twee divisies overkoepelen de bestaande activiteiten rond respectievelijk schakelapparatuur en UPS-oplossingen. De twee laatste divisies, die thans ook in België worden opgestart, worden wereldwijd uitgerold. Bedoeling is vanuit de 4 business-applicaties 6 marktsegmenten zeer actief te bewerken. Het betreft Hernieuwbare Energie, Gebouwen (vooral kantoorgebouwen), Industrie, OEM’s (die Socomec-apparatuur in hun toepassingen integreren), Kritieke Omgevingen (banken en verzekerings-maatschappijen, datacenters) en Infrastructuur (transportwereld, luchthavens, spoorwegen, …). Binnen deze nieuwe constellatie mikt Socomec op een jaarlijkse groei van gemiddeld 12%, wat tegen 2020 een omzetverdubbeling moet opleveren. Voorts wil de onderneming ook in de toekomst een zelfstandig Europees bedrijf blijven. “Omdat we werken met kritieke apparatuur en producten wilden we onze productie niet naar China delokaliseren. De productie in China en India is enkel voor de lokale markten bestemd”, aldus Van Avermaet.
in onze oplossingen, waardoor ze, net als de technologieën voor datacenters, voortdurend evolueren en de referentie op de markt van morgen worden. Als toonaangevende oplossing voor statische UPS-technologie, is Green Power 2.0 de recentste ontwikkeling in energieefficiënte kritische stroom, klaar voor de toekomst.” www.socomec.com
Fedelec magazine | 27
reportage
Trump – Domintell
Domotica met de D van Design
“I
nmiddels is Domintell in 36 landen wereldwijd actief en in 23 talen beschikbaar. Dit belet domotica-specialist Trump niet om verder te investeren in het versterken van haar marktpositie en in productinnovatie. Op Batibouw pakt Trump uit met een nieuw assortiment design drukknoppen, ‘Italiaanse stijl’, luisterend naar de
namen Eco, Cube en Rainbow.
”
Investeren in ERP-systeem & website
van land tot land. Sommige markten – ik
lijn is het - eveneens Italiaans geïnspi-
De Nijvelse domotica-specialist inves-
denk aan Spanje en Griekenland - maken
reerde - ‘Cube’ drukknoppen concept.
teert in de verdere uitbouw van haar infra-
een zeer moeilijke periode door. Vooral
Daarnaast lanceert Trump ook nog de
structuur en haar commerciële struc-
nieuwe groeimarkten zoals bijvoorbeeld
‘Rainbow’ drukknoppen in glas met inge-
tuur. Niet enkel de infrastructuur en de
Oekraïne, Egypte en Kazachstan blij-
bouwde leds – enkel verkrijgbaar in witte
showroom-applicaties worden aange-
ven vrij regelmatige afnemers van onze
en zwarte kleur. Een en ander impliceert
past en gemoderniseerd. Samen met de
domotica-systemen.”
dat Trump binnenkort niet minder dan 8
Brusselse firma Avvisi werd ook de mar-
productlijnen met drukknoppen zal kun-
keting onder handen genomen. Er werd
Drukknoppen met Italiaans design
geïnvesteerd in een nieuw ERP-systeem
Ook de Domintell-technologie en acces-
en een nieuwe website. Binnenkort zullen
soires staan ondertussen niet stil. Zo
Schermen blijven het goed doen
ook de klanten - groothandels en installa-
wordt het reeds ruime assortiment
“Merkwaardig is dat de toevloed aan
teurs - bestellingen on line kunnen plaat-
aan drukknoppen verder uitgebreid
nieuwe communicatiemiddelen - denk
sen. Gezien de techniciteit van de acti-
met een eigen design-lijn ‘Italiaanse
aan iPad, iPhone en tablet – geen noe-
viteiten gaat het niet om een ‘webshop’
stijl’. Robert Michel, zaakvoerder van
menswaardige invloed heeft op de ver-
zonder meer.
Trump-Domintell: “Naast de Axolute en
koop van onze schermen. Niet enkel
Er komt meer bij kijken: technische assis-
Livinglight gamma’s van Bticino en de
onze ethernet/internet communicatie-
tentie, beschikbaarheid van de pro-
interfaces van Niko commercialiseren we
modules met grafische software – model
ducten…. Pluspunt is eveneens dat de
nu ook de drukknoppen van deze laat-
DETH02 - doen het goed, ook onze
klant met dit systeem onmiddellijk on
ste fabrikant. Ook worden twee nieuwe
industriële schermen zoals het DTSC04-
line de totale kostprijs van het door hem
productlijnen straks voorgesteld op
LG kleurenaanraakscherm met video-
gevraagde productaanbod zal kunnen
Batibouw.
foon blijven goed in de markt liggen.
raadplegen. Dit biedt meer transparan-
Er is de nieuwe drukknoppenlijn – enkel
iPad, iPhone en tablet oplossingen lig-
tie in de onderlinge communicatie met
in de witte kleur en met geïntegreerde,
gen momenteel goed in de markt. Door
de klant en biedt Trump-Domintell tevens
gebruiksvriendelijke elektronica - die
het feit dat ze echter werken op basis van
de mogelijkheid om de stock beter te
onder de naam ‘Eco’ op de markt wordt
batterijen is de levensduur ervan niet te
beheren. Yvon Hudsyn schetst de hui-
gebracht. Deze lijn zal niet op de klas-
vergelijken met deze van onze industriële
dige marktpositie van Domintell in domo-
sieke manier via de groothandel verdeeld
schermen. De meeste van onze klanten
tica-land: “Meer dan de helft van ons
worden, maar enkel via Trump zelf ver-
kiezen dan ook eerder voor duurzame
omzetcijfer gaat naar exportactiviteiten.
krijgbaar zijn. ‘Eco’ gaat in première op
oplossingen dan voor tijdsgebonden
De marktsituatie verschilt echter sterk
Batibouw. Een tweede, nieuwe product-
gadgets”, aldus Yvon Hudsyn.
28 | Fedelec magazine
nen aanbieden.”
Ethernet/internet communicatie-
Naast die zeer praktische functies is het
gemeengoed. In ons land zijn de pro-
modules
tevens mogelijk om bijvoorbeeld luiken
jectontwikkelaars op dat punt nog eer-
De ethernet/internet communicatiemo-
te openen of de muziekinstallatie in de
der terughoudend. Nochtans kan het
dules met grafische software – model
woonst via de iPhone aan te schakelen.”
integreren van domotica in deze appar-
DETH02 van Domintell – liggen momen-
tementen zo mogelijk nog meer dien-
teel goed in de markt. Yvon Hudsyn
Appartementen: biedt videofonie
sten bewijzen dan in de woningbouw het
verduidelijkt: “De verbinding met de
oplossing?
geval is. Misschien kan de videofonie hier
Domintell-interface gebeurt dankzij het
In het betere appartementensegment is
een uitweg bieden. Indien de bewoner
wifi-netwerk van de woning, of via het
het gebruik van domotica reeds gerui-
voortaan met één enkel scherm - zowel
GPRS-netwerk, wanneer men buitens-
me tijd geïntegreerd. Opmerkelijk is dat
in de functie van parlofoon als voor de
huis is. Wie over een oude Domintell-
de markt van de klassieke appartemen-
bediening van zijn volledige domotica-
installatie beschikt, kan de huidige versie
ten - althans in ons land - achterblijft.
installatie - zou kunnen werken, opent
van de centrale eenheid van het systeem
“In de Belgische doorsnee woning is
dit perspectieven voor het integreren van
gratis upgraden en de interface imple-
het gebruik van domotica duidelijk aan
domotica in onze appartementen”, aldus
menteren in zijn configuratie. De afdeling
een opmars bezig. In nogal wat ande-
nog Hudsyn.
technische ondersteuning van Trump
re landen - zoals bijvoorbeeld Israël
staat ter beschikking voor eventuele
en Kazachstan - is domotica ook in de
assistentie. Bijkomend pluspunt is dat de
‘klassieke’ appartementsbouw reeds
www.domintell.com
Domintell faciliteiten flexibel en schaalbaar zijn. De klant kan zijn installateur contact laten opnemen met Domintell om de DETH02 module te verkrijgen.” Tal van functies en faciliteiten Bijna alle nieuwe installaties van Domintell zijn met deze module - die de gebruiker heel wat faciliteiten biedt - uitgerust. Yvon Hudsyn: “Wie vaak op reis is, kan dankzij de Domintell-toepassing op zijn of haar iPhone – van op afstand - kiezen of men het huis in modus “afwezig” of modus “automatisch” wil zetten, en ook checken of er geen ‘anomalieën’ zijn. Ook verstrooide types zijn ermee geholpen. Wie het huis verlaat na een lange avond, en gehaast is, vergeet soms ergens een lamp uit te schakelen. Dankzij de GPRS van de telefoon kan de Domintell-gebruiker met één druk op het scherm de elektrische circuits van de stopcontacten en de lampen van zijn woning of appartement uitschakelen.
Fedelec magazine | 29
project
State of the art toegangscontrole voor telecom gebouwen
“M
omenteel voert de Zwevegemse firma Vercoutere Jacques - in onderaanneming voor securityspecialist Stanley Security Solutions - een grootschalig project rond toegangscontrole uit in de Vlaamse en Brusselse gebouwen van Belgacom. We gingen een kijkje nemen in gebouw 02STR in het centrum van
Brussel, waar de omschakeling naar het nieuwe toegangscontrole systeem volop aan de gang is.
”
Enkele jaren geleden besliste Belgacom
zaakvoerder van de gelijknamige bvba:
om de toegangscontrole systemen in
“Wij voeren alle bekabelingswerkzaam-
Voor de aanvang van elk deelpro-
een aantal van haar gebouwen ver-
heden uit en plaatsen alle toestellen in
ject wordt een gedetailleerd voorbe-
spreid over het hele land te vernieuwen.
onderaanneming voor Stanley Security
reidingstraject doorlopen. Marc Van
Het gaat hierbij zowel om kleine en gro-
Solutions. Inmiddels werd in het kader
Steenbergen van studiebureau Scope
te gebouwen, als metalen cabines. Een
van de hen gegunde opdracht, de toe-
uit Opglabbeek dat de coördinatie van
deel van de opdracht werd toevertrouwd
gangscontrole van 118 Belgacom
de werkzaamheden in opdracht van
aan security integrator Niscayah – inmid-
gebouwen volledig omgebouwd.
Belgacom opvolgt: “Een dergelijk pro-
dels omgevormd tot Stanley Security
Volgens de vierjarenplanning zouden alle
ject start met een voorafgaand bezoek
Solutions - uit Mechelen.
werkzaamheden in principe kunnen vol-
door specialisten van Belgacom om na te
tooid zijn in de loop van 2013. Het project
gaan op welke plaatsen er een kaartlezer
Stanley Security Solutions en Niscayah
behelst in hoofdzaak installatiewerken
moet komen of blijven, en waar er even-
hebben hun krachten gebundeld. Als
voor toegangscontrole, en op bepaal-
tueel één kan afgeschaft worden. Daarna
onderdeel van het Amerikaanse Stanley
de locaties ook voor inbraakdetectie en
volgt de site visit zelf, waarbij Belgacom,
Black & Decker voorziet de Belgische
cctv.”
Stanley Security Solutions en Vercoutere
afdeling, gelegen te Mechelen en te
Site visit
Jacques bvba aanwezig zijn. In deze fase
Diegem, bedrijven van beveiligings-
5 deelprojecten
wordt onder meer nagegaan op welke
oplossingen, afgestemd op de lokale
Momenteel heeft Belgacom twee voor-
plaatsen al dan niet bekabeling kan wor-
behoefte. De security integrator is
name toegangscontrole projecten lopen
den doorgetrokken en waar er badgele-
actief in 14 Europese landen.
in de Brusselse regio. Naast werkzaam-
zers en magneetcontacten moeten wor-
heden in één van de Belgacom datacen-
den aangebracht. Dit alles wordt duidelijk
Jan Celis, bij dit bedrijf eindverantwoor-
ters in de Brusselse regio, zijn er wer-
op een plan aangebracht. Na de site visit
delijke voor de werfopvolging - van de
ken in het Belgacom gebouw 02STR
worden samen met de elektro-instal-
site visit tot en met de oplevering van al
in de Brusselse Lebeaustraat, een van
lateur de uitvoeringsdetails planmatig
hun voor Belgacom uitgevoerde projec-
de grote technische centrales in onze
vastgelegd. In een volgende fase wordt
ten - kon niet bij het gesprek aanwezig
hoofdstad die het centrum van Brussel
de offerte opgemaakt en door Belgacom
zijn, maar collega Bert Loos, algemeen
voorziet van telefonie en data. In dit
goedgekeurd.“
project manager, was zo vriendelijk
gebouw werken een 1.000-tal personen.
zijn plaats te willen innemen. Voor de
De werkzaamheden werden daar aan-
Secure migratie van systemen
Belgacom projecten in Vlaanderen en
gevat in februari 2012. Omwille van de
Samen met Belgacom wordt beslist
Brussel werkt Stanley Security Solutions
grote oppervlakte werd het project fysiek
welke kaartlezers er uit dienst mogen
samen met Vercoutere Jacques bvba
opgedeeld in 5 blokken, deelprojecten
worden gesteld en welke zullen worden
uit Zwevegem. Jacques Vercoutere,
zeg maar.
overgekoppeld naar het nieuwe toe-
30 | Fedelec magazine
gangscontrolesysteem, waarna er wordt
deze meldingen klopt. Daarnaast zijn er
Loos: “In grote lijnen zijn er in dit gebouw
gestart met het leggen van de nieuwe
ook nog de centrale bewakingssyste-
3 soorten ruimtes: kantoren, technische
bekabeling. Giovanni Depelchin, wer-
men waar alle informatie wordt gemo-
ruimtes en gangen. Het uitvoeren van
fleider voor bvba Vercoutere Jacques:
nitord. Niet enkel wat toegangscontrole
werkzaamheden in de technische ruim-
“Het spreekt voor zich dat een deur die
betreft, in bepaalde gevallen betreft het
tes geeft weinig praktische problemen.
‘s morgens volgens het bestaande toe-
ook brandbeveiliging, CCTV en par-
Voor werken in kantoorruimtes moet
gangscontrolesysteem buiten dienst
lofonie. Voor de Belgacom gebouwen
steeds vooraf worden nagegaan wan-
werd gesteld, dezelfde avond opnieuw –
in Vlaanderen gebeurt het testen van
neer de werken best kunnen worden
volgens het nieuwe systeem – in dienst
de systemen in samenwerking met de
uitgevoerd en hoe de werkplek het best
moet gesteld zijn. Niet alle deuren moe-
Belgacom Security diensten vanuit Gent,
kan worden afgebakend. Dit om de vei-
ten evenwel van een badgelezer voor-
voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
ligheid in en rond de werkzone te kun-
zien worden. Bepaalde deuren worden
vanuit Brussel. Nadien neemt de centrale
nen garanderen en de eventuele over-
enkel met toegangscontrole uitgerust en
dispatching - via een netwerkverbinding
last ten gevolge van de werken voor de
dus van een magneetcontact voorzien.
- de controle van deze systemen over.
kantoorbedienden steeds tot een mini-
Per blok gaat het over een 50 à 60-tal
Indien ook deze procedure zonder pro-
mum te beperken. Iedere Belgacom-
deuren.”
blemen wordt doorlopen, wordt het deel-
medewerker binnen het gebouw wordt
project opgeleverd. Momenteel zijn bijna
vooraf per mail gewaarschuwd dat
vier blokken afgewerkt.”
bepaalde toegangen tijdelijk zullen afge-
Systeem configureren en testen Daarna komen de medewerkers van
sloten worden. Hetzelfde geldt trouwens
Stanley Security Solutions in actie. Bert
Goede afspraken
ook voor werkzaamheden buiten het
Loos van Stanley Security Solutions:
Tot nu toe verliep de samenwerking tus-
gebouw: afzetten van de parkeerruimte,
“We installeren de kasten met de cen-
sen de diverse betrokken partijen zeer
buiten dienst stellen van de buitenver-
trale apparatuur voor toegangscontrole
vlot. Marc Van Steenbergen: “Eventuele
lichting etc.” Aan de hoofdingang van het
en sluiten de diverse componenten en
kleine problemen kunnen softwarematig
gebouw werd de toegangscontrole van
kabels aan. Het configureren van het
en zeer snel worden opgelost, vaak nog
de poort volledig vernieuwd en werd een
systeem op elke deur gebeurt via een PC
tijdens de oplevering zelf. Bijvoorbeeld
nieuwe kaartlezer toegekend. De kabels
die op deze controllers wordt aangeslo-
indien de centrale dispatching bij ont-
werden volledig ingewerkt in de bestaan-
ten. Het uittesten van de nieuwe instal-
vangst van deurstatus meldingen een
de granieten muur.
latie gebeurt per blok en neemt ongeveer
verkeerde benaming van de betreffende
een volledige dag in beslag. Elke deur
deur binnenkrijgt. Vooral de voorberei-
De ene deur is de andere niet
wordt afzonderlijk uitgetest om te zien
dingsfase dient zeer grondig te gebeu-
De strakke planning vraagt niettemin een
of alle eventmeldingen correct doorko-
ren om een vlotte uitvoering van de
flexibele aanpak. Giovanni Depelchin:
men en of de benaming van de deur in
werkzaamheden te kunnen garanderen.
“Soms is de installatie in een bepaalde zone sneller afgewerkt dan voorzien, soms kunnen de werkzaamheden net iets meer tijd in beslag nemen. Doorgaans kunnen per dag 4 à 5 (enkele) deuren omgebouwd worden. Het aanpassen van de toegangscontrole op dubbele deuren of schuifdeuren neemt meer tijd in beslag. Bij bepaalde toegangsdeuren – die in principe niet mogen open blijven - moet tijdens het uitvoeren van de werkzaamheden – permanent een veiligheidsagent aanwezig zijn. Het aanpassen van de toegangscontrole installatie op houten deuren kan snel worden afgewerkt, al hangt dit ook af van de door de opdrachtgever gevraagde afwerking.
Fedelec magazine | 31
Nieuwe kabels kunnen dan - door mid-
het nieuwe toegangscontrolesysteem.
onderhoudscontract”, aldus Bert Loos.
del van een kabelgootje – de bestaande
Dit wordt zo uitgevoerd om te vermijden
“Een eventueel technisch probleem
bekabeling volgen. Nieuwe deuren bie-
dat ze bij nieuwe verbouwingswerken bij
met de toegangscontrole installaties
den uiteraard perspectieven voor een
vergissing zouden worden beschadigd.
in één van de Belgacom gebouwen in
trole project in het 02STR gebouw betreft
Snelle interventie
dellijk gemeld. Het kan hierbij gaan om
niet enkel de installatie op binnen- en bui-
“De flexibiliteit en ervaring van een KMO
een technisch probleem maar het kan
tendeuren, maar ook op enkele poorten
zoals de firma Vercoutere Jacques maakt
ook dat een gebruiker een verkeerde
en schuifdeuren.”
het voor ons mogelijk om de vooropge-
handeling gesteld heeft. Afhankelijk van
stelde Belgacom-planning nauwgezet
de ernst van het probleem en de door
Deurlussing
op te volgen. In het kader van de bredere
Belgacom gespecificeerde urgentieklas-
De planning van de werkzaamheden
opdracht kan de installateur zelf de volg-
se komen we zo snel mogelijk ter plaatse
wordt mede bepaald op basis van de
orde van de uitvoering van de kleinere
om het probleem op te lossen, dit binnen
werking van de bestaande toegangs-
projecten binnen een bepaalde zone en
de contractueel per categorie vastgeleg-
controlesystemen. Van Steenbergen legt
tijdbestek bepalen. Momenteel wordt
de maximale interventietijden. Meestal
uit: “Indien er beslist wordt een bepaalde
de laatste hand gelegd aan de verdere
gebeurt de herstelling nog de dag zelf.”
interface voor een specifieke busbeka-
planning voor 2013. De opvolging van de
beling uit te trekken, zal dit voor gevolg
Belgacom-toegangscontroleprojecten
hebben dat er bijvoorbeeld 5 kaartle-
wordt geregeld door middel van een
mooiere afwerking. Het toegangscon-
Vlaanderen of Brussel wordt ons onmid-
www.bvba-vercoutere.be
zers uitvallen, en er dus 5 deuren naar het nieuwe systeem kunnen gemigreerd worden. Maar het kan bijvoorbeeld ook slechts over 3 kaartlezers - en dus deuren - gaan, het zogenaamde deurlussing. Ook zal het verleggen van de werkzaamheden van de ene naar de andere verdieping binnen het gebouw meer tijd in beslag nemen dan dat er doorgewerkt kan worden op dezelfde verdieping. Vaak kan een werknemer van de installateur, bij wijze van spreken, de installatie van een badgelezer aan één deur opstarten terwijl zijn collega ondertussen de oude badgelezer van een andere deur demonteert.”
Vercoutere Jacques bvba: VCA-pionier Vercoutere Jacques bvba werd opgericht in 1988 in Heestert bij Zwevegem. Vercoutere studeerde metaal en ging aan de slag bij Bekaert Zwevegem, waar hij ploegbaas van de centrale installeerdienst (cid) werd. Hij volgde niet minder dan 13 jaar avondschool aan het PTI in Kortrijk: elektriciteit, industriële elektronica, bedrijfsbeheer... In bijberoep had hij inmiddels ook zijn eigen bedrijfje in elektriciteitswerken opgestart, vooral naar de particuliere markt. Door de sterke groei van de activiteiten bleek de combinatie niet langer haalbaar en koos hij volop voor de uitbouw van zijn eigen bedrijf. Inmiddels heeft Vercoutere Jacques bvba elektriciteitsprojecten lopen in alle Vlaamse provincies en in het Brusselse, zowel op de particuliere als op de industriële markt. Inmiddels maken databekabeling - en nu ook toegangscontrole - deel uit van de activiteiten. Vroeger werden grootschalige databekabelingsprojecten gerealiseerd voor o.m. Alcatel en Securex. Als eerste West-Vlaams aannemingsbedrijf behaalde Vercoutere Jacques bvba in ‘98 het VCA-certificaat. Sinds jaren maakt de zaakvoerder deel uit van de examenjury voor de leerlingen van het laatste jaar elektriciteit in het KA Avelgem. De onderneming is sinds november 2001 lid van Fedelec en telt 13 medewerkers.
Kabels voor toegangscontrole gelabeld Per blok bedraagt de totale bekabeling ongeveer 5 km. Enkel de bekabeling van de kaartlezers – doorgaans een 50-tal per blok - neemt al een groot deel hiervan in beslag. Met het oog op optimale beveiliging worden alle kabels voor toegangscontrole binnen dit (en alle andere reeds aangepaste Belgacom) gebouw(en) door gesloten buizen of kabelgoten getrokken. Om de zoveel meter zijn deze duidelijk gelabeld als deel uitmakend van
32 | Fedelec magazine
Vlnr Jean-Claude Soenens van bvba Vercoutere, Jan Van Holder van Belgacom, Marc Van Steenbergen van studiebureau Scope, Jacques Vercoutere van de gelijknamige bvba, Bert Loos, algemeen project manager Stanley Security Solutions, Giovanni Depelchin, werfleider bvba Vercoutere, en Coby Vanderbeken van bvba Vercoutere (foto PDC)
Verhuur van meetapparatuur Power QualIty analysers
Cable testers
InFrareD Camera’s
› Europa’s grootste verhuurder van test- en meetapparatuur › Meer dan 5.000 instrumenten uit voorraad leverbaar › Leverbaar binnen 24 uur › Attractieve prijzen voor elke huurperiode
Dataloggers
InstallatIon testers
FIber InstallatIon tools
› Ready to use, voorzien van de juiste accessoires, handleiding en kalibratie-certificaat
12100394
Livingston.com Livingston Belgium Grote Steenweg 48, B-2550 Kontich, Tel.: +32 (0) 15 286 281, Fax: +32 (0) 15 286 287 infobe@livingston.com, www.livingston.be
12100394 LIV ADV A5 Fedelec BE.indd 1
Energy Solutions Provider
be.sdmo.com SDMO nv/sa - Wijnegembaan 2 / unit 34 B 2900 Schoten Tél.: 03/646 04 15 - Fax : 03/646 06 25
15-11-12 09:30
Fabrikant van stroomaggregaten van 1 tot 3300 kVA
reportage
Wever & Ducré bvba
Doorstart met innovatieve leds
“M
et opgemerkte deelnames aan Light+Building en Interieur staat het vernieuwde Wever & Ducré op scherp. Binnenkort opent ook de nieuwe look & feel showroom in Roeselare de deuren.
”
Complementair partnership
jecten en publieke ruimtes. Wij genie-
meer Duitsland, Frankrijk en het Midden-
Vorig jaar nam de Oostenrijkse groep
ten mee van hun technische knowhow
Oosten kan Wever & Ducré ook terugval-
XAL de eigendomsrechten voor de pro-
maar zijn iets meer gestandaardiseerd
len op het verkoopsnetwerk van XAL in
ductie van armaturen over van het vroe-
ten opzichte van hun maatwerkmoge-
een 70-tal landen, waaronder Zuid-Afrika
gere Wever & Ducré. Onder de vleugels
lijkheden. Ons gamma residentiële ver-
en Rusland.
van XAL werkt het vernieuwde Wever
lichting is dan weer zeer uitgebreid.”
& Ducré verder aan nieuwe toestel-
Naast de eigen sales filialen in onder
len. De R&D-afdeling van XAL telt een 60-tal medewerkers in haar hightech Competence Center. Dankzij state of the art technologie is het mogelijk om zowel led armaturen in corian als bijvoorbeeld design tuinmeubilair te vervaardigen, en dit alles met éénzelfde machinepark. Nathalie Lagae, sales director van Wever & Ducré bvba, dat een 15-tal medewerkers telt: “Al onze led armaturen worden getest in Graz. Voorheen verdeelden we reeds XAL. Het Oostenrijkse familiebedrijf, opgericht in ’89 door Andreas Hierzer, staat vooral bekend omwille van zijn geavanceerde led verlichting. Door dit partnership zijn we er in geslaagd op L+B 400 nieuwe producten te tonen en onze internationale aanwezigheid op de markt te bestendigen. XAL - zeer sterk in technische verlichting die ook architecturaal mag worden genoemd – is vooral actief op de markt van retail, office pro-
34 | Fedelec magazine
Kruisbestuiving
Look & feel in nieuwe showroom
Nathalie Lagae geeft een voorbeeld van
Recent werd de nieuwe Wever & Ducré-
de kruisbestuiving tussen XAL en Wever
cataloog, een compilatie van bestaande
& Ducré. “Voor de A111 halogeen lamp
bestsellers en L+B 2012 nieuwigheden,
– een model dat momenteel zeer goed
gelanceerd. En momenteel wordt de
in de markt ligt - bleek het aanvankelijk
laatste hand gelegd aan een showroom,
moeilijk om een led-equivalent te ont-
aanpalend aan de kantoren langs de
wikkelen. Nu is men er toch in geslaagd
E403 in Roeselare. Alle ingrediënten van
om een led – met 38° bundel – en een
een moderne showroom zijn aanwezig:
bijbehorende reflector te ontwikkelen.
een inkom met een profielenwand van
Deze sorteert een identiek afgebakend
klein naar groot, een uitgekiend assorti-
lichteffect als de halogeenversie. Deze
ment buitenverlichting, themagebonden
module - door XAL ontwikkeld - wordt
boxen met centraal een lounge, en een
ook geïntegreerd in de Wever & Ducré-
vergaderzaal/opleidingsruimte. Lagae:
armaturen“, aldus Lagae.
“Bedoeling is architecten en bouwheren via look & feel kennis te laten maken
Nieuwe producten en ontwikkelingen
met de producten. Via een soort laden-
Op Interieur toonde Wever & Ducré zich
systeem kan men alle led spots inte-
vooral aan (interieur)architecten, studie-
graal bekijken. Alle installatietechnische
bureaus en verdelers. “Bij architecten
aspecten - type veren, trekontlasting…
is ons inhaalmanoeuvre op het vlak van
- kunnen worden geverifieerd. Ook het
led zeker niet onopgemerkt gebleven. Ik
lichteffect van één bepaald toestel kan
denk dan o.m. aan de rendementen en
perfect worden nagegaan.”
de lumen outputs van onze leds en de lichtkwaliteit. Net als in Frankfurt stond
www.wever-ducre.com
op onze stand de minimalistische – fijne, strakke en afgeronde - vormgeving centraal. Met de zwevende gigant armaturen – waarbij leds ‘overvloeien’ van de ene in de andere armatuur -, konden we reeds winkel- en kantoorprojecten realiseren.” In Kortrijk introduceerde Wever & Ducré ook een eigen app, een handige tool die architecten en installateurs gratis kunnen downloaden. Met deze software kan een foto van de ruimte bij de klant worden genomen waarop simulaties met diverse armaturen – pendel, inbouw en opbouw - en productmodellen kunnen worden getoond. Kers op de Interieur-taart waren de 3 site-events voor architecten - met als thema ‘Party with a view’ - in de Kortrijkse binnenstad.
Fedelec magazine | 35
project
Industriebouw op een energetisch verantwoorde manier
“O
Onlangs nam een producent van kunststof artikelen uit
economische crisis. Tot onze core busi-
Ghislenghien een gloednieuw gebouw in gebruik. De firma LABIS
ness behoren zowel industriële als terti-
Ingelec uit Moeskroen stond er in voor de industriële elektrici-
aire projecten. Op jaarbasis realiseren we
teit, de verlichting, het plaatsen van verdeelborden en het integreren van
een 100-tal projecten, het plaatsen van
domotica. “We zijn het project gestart met grondig studiewerk rond het
fotovoltaïsche installaties niet inbegre-
elektriciteitsverbruik van de machines en de verlichting”, aldus
pen. Een elektro-installatiebedrijf dat wil
zaakvoerder Fred Labis.
”
meegaan met zijn tijd, is verplicht om te investeren in nieuwe technologieën. Dat maakt deel uit van de service naar onze
Onlangs nam de firma Belgo Prism - een
burelen - 10 hallen voorzien. Op de eer-
klanten. Om het even of het nu gaat om
producent van kunststof artikelen - uit
ste verdieping worden - naast een verga-
leds, detectiesystemen, informatica-
Ghislenghien, een deelgemeente van Ath,
derzaal en nog enkele burelen - ook twee
netwerken, geïnformatiseerd beheer of
een nieuw gebouw in gebruik in dezelfde
stockeerruimtes ingepland.”
een doorgedreven domotica-systeem.
gemeente. Het nieuwe gebouw in Zoning
Alle mogelijke technieken moeten kun-
II heeft een grondoppervlakte van 4.500
Complexer, maar ook boeiender
nen geïntegreerd worden, wat het wer-
m². Architect Jean Pierre Degeyne uit
Voor de uitvoering van de elektro-instal-
ken in onze branche steeds complexer,
Rekkem-Menen: “Met de verdiepingen
latiewerken werd beroep gedaan op
maar ook steeds boeiender maakt.” De
inbegrepen bedraagt de totale bebouw-
de firma Ingelec. Fred Labis is oprich-
perimeter waarbinnen Ingelec actief is, is
de oppervlakte zo’n 6.000 m². De bouw-
ter en zaakvoerder van dit bedrijf uit
vooral de driehoek Ieper – Ghislenghien
plannen werden enkele malen aangepast
Moeskroen: “Onze sector telt vooral
– Ghlin.
omdat de bouwheer nog wijzigingen en
kleinere installatiebedrijven met 1 tot 3
uitbreidingen aan het concept wilde aan-
werknemers, enerzijds, en grotere bedrij-
Totaalproject
brengen. De bodem van het bedrijfster-
ven met om en bij de 50 personeelsle-
Voor het project in Ghislenghien voerde
rein was van minderwaardige kwaliteit,
den, anderzijds. Het middensegment als
LABIS Ingelec de elektriciteitswerk-
waardoor niet minder dan 111 funderings-
dusdanig is zo goed als onbestaande.
zaamheden in de ruime zin van het woord
palen - met een lengte van 11 meter - in
Daarom ging ik bij het opstellen van mijn
uit: industriële elektriciteit, verlichting,
de bodem dienden geboord te worden.
businessplan uit van een bedrijf met een
het plaatsen van verdeelborden en het
De structuur van het gebouw zelf werd
zestal mensen - dat focuste op kleinere
integreren van domotica - om zoveel
geleverd door de firma Van Maercke uit
projecten in de tertiaire sector, en in twee-
mogelijk energiebesparing te genereren
Oudenaarde, gespecialiseerd in indus-
de instantie op KMO’s. Maar inmiddels
in de ateliers en de burelen. Ook voor
triebouw. Op het gelijkvloers zijn - naast
staan er reeds 12 medewerkers op de
het leggen van de databekabeling en
de hoofdingang van het gebouw en de
loonlijst, ook al is er sinds 2008 de zware
het informaticanetwerk – tot en met de
36 | Fedelec magazine
certificering van de bekabeling – stond
studie onderworpen met het oog op een
Bewegings- en aanwezigheids
het Moeskroense bedrijf in. Wat brand-
zo prijsgunstig mogelijke installatiekost.
melders
beveiliging en valbeveiliging betreft,
Fred Labis: “ Voor de berekening van het
In de studie van de verlichtingsaspecten
legde Ingelec enkel de bekabeling. “Het
elektriciteitsverbruik van de machines
was er uiteraard ook aandacht voor het
opstellen van de planning voor een der-
werd gebruik gemaakt van de ECODIAL
energetische aspect. “We konden de
gelijk totaalproject is niet evident, aldus
software van Schneider Electric voor het
bouwheer overtuigen om op bepaalde
Fred Labis. “Bij de aanvang van de werk-
dimensioneren van de bekabeling en van
plaatsen in het gebouw detectiesyste-
zaamheden waren hier slechts twee van
het vermogen. Op die manier konden
men te installeren. In bepaalde burelen,
mijn medewerkers actief. Dat volstond
de kabelsecties en de door de machi-
doorgangshallen, het sanitaire blok en
omdat er toen vooral werken op grote
nes vereiste vermogens precies worden
de kleedkamers werden bewegings- of
hoogte moesten worden uitgevoerd en
aangeduid, en voor de kortstroomcir-
aanwezigheidsmelders geïnstalleerd. Dit
de gehuurde hoogwerkers maximaal
cuits de gepaste stroomonderbreker
zorgt niet enkel voor een energiebespa-
moest renderen. Aanwezig zijn met een
gekozen worden.” Ook aan de keuze van
rend effect maar bijvoorbeeld ook voor
complete ploeg heeft dan geen zin. We
de verlichting ging een grondige studie
een betere hygiëne in het sanitaire blok”,
doen er altijd alles aan om de voorop-
vooraf. “Op basis daarvan konden we
aldus Fred Labis.
gestelde planning te respecteren en de
de bouwheer overtuigen van het nut van
voorziene oplevering van het project niet
fluorescente verlichting in de hallen en
in het gedrang te brengen.”
de stockeerruimtes. Aan de buitenzijde
Het project in cijfers In het gebouw in zijn totaliteit werden zo’n
van het gebouw werd er geopteerd voor
350 elektronische ballast systemen geïn-
Grondig studiewerk
LED-verlichting. In onze service naar de
stalleerd: T5 lampen voor de burelen en
Vooraleer de werkzaamheden aan te vat-
klant is ook de communicatie met ORES
T8 lampen voor de stockeerruimtes. De
ten werden studies verricht rond het elek-
inbegrepen. We stemmen de planning
bekabeling voor de elektriciteitsvoorzie-
triciteitsverbruik van de machines en de
van onze werkzaamheden optimaal met
ningen bedraagt ongeveer 25 kilometer,
verlichting. Het uitgebreide machinepark
hen af en onderhandelen met de diverse
dit vooral omwille van de grote opper-
– dat zo’n 50-tal kleinere machines met
energieleveranciers om tot de - voor de
vlakte van het gebouw – 6.000 m² - en de
een vermogen variërend tussen 2 kW en
klant kostenefficiëntste – oplossing te
vele productiemachines op de werkvloer.
20 kW omvat – werd aan een grondige
komen”, aldus Labis.
De bekabeling voor het informatica-net-
Fedelec magazine | 37
project
werk bedraagt om en bij de 3 kilometer. Er
schermen kunnen eventueel van deze
werd voor kwalitatieve, vaak Belgische,
informatie afgesloten worden. Op die
materialen gekozen: schakelapparatuur
manier werd er een audio-visueel distri-
van Niko en Legrand, kabelgoten van
butiesysteem voor afgewerkte produc-
Vergokan, lampen van Sylvania, beka-
ten opgezet. Dit laat bijvoorbeeld toe om
beling van Nexans, verdeelkasten van
alle decoders op één bepaalde plaats te
Eldon… Voor de verlichting van de bure-
centraliseren, en de schermen vervol-
len op het gelijkvloers koos de bouwheer
gens als monitors te gebruiken.”
voor een mix van verlichtingsoplossingen: naast klassieke T5-wandlampen
PV-installatie blijft rendabel
zijn er LED-wandelementen en LED-
Ingelec heeft ook een afdeling fotovolta-
lichtlijnen. Het elektriciteitsverbruik voor
ïsche panelen die tot op heden vooral op
het volledige gebouw werd berekend op
de residentiële en de industriële markt
slechts 100 kW.
actief is. “In het Waalse Gewest werden de premies voor het plaatsen van fotovol-
Aanpak op industriële schaal
taïsche installaties begin februari 2013
Eén van de eerste vragen die zich stelde
verlaagd. Maar het installeren van foto-
bij dit project, was hoeveel verdeelbor-
voltaïsche zonnepanelen zal – ook zon-
den er dienden te worden geïnstalleerd.
der subsidiëring vanwege de overheid –
Labis: “Verschillende mogelijke oplossin-
een rendabele zaak blijven, zeker voor de
gen werden tegen mekaar afgewogen.
kleine en middelgrote ondernemingen”,
Eén bord in elk van de 10 productiehallen
aldus nog Fred Labis.
of één enkel verdeelbord voor het ganse gebouw? Uiteindelijk werd geopteerd
wwww.ingelec.be
voor twee verdeelborden: één - centraal gelegen - algemeen verdeelbord, en een tweede verdeelbord in de productiehal waar de machines zich bevinden. De verdeelkasten voor de elektriciteit werden volledig geprefabriceerd in onze ateliers. De assemblage van één verdeelkast neemt ongeveer een 20-tal uren in beslag.” Audio-visueel distributiesysteem Industriële automatisatie als dusdanig werd er door Ingelec in dit project niet toegepast, enkel de voeding van de machines behoorde ook tot het takenpakket. In het nieuwe fabrieksgebouw werd tevens een geautomatiseerd domotica-video systeem geïnstalleerd. Labis: “Dit systeem werkt via FTP-kabels en patch panels en stuurt alle TV- en computerschermen in het gebouw. Elk scherm heeft in principe toegang tot diverse informatiebronnen, bepaalde
38 | Fedelec magazine
LABIS Ingelec & Fedelec Fred Labis studeerde af als ingenieur elektromechanica en deed ervaring op bij bedrijven, actief in industriële elektriciteitswerken. In 2008 richtte hij zijn eigen bedrijf ‘Ingelec’ op dat na een zestal maanden reeds vier medewerkers telde. Hij runt zijn bedrijf op een moderne manier en schakelt daarbij zoveel mogelijk de moderne communicatiemiddelen in. Bij ons ligt het accent op de kwaliteit van het uitgevoerde werk en op de inzet van de medewerkers.” LABIS Ingelec investeert in en verhuist straks naar een nieuw bedrijfsgebouw met een oppervlakte van 1.000 m² in de Industriezone van Moeskroen. Sinds 2009 is LABIS Ingelec lid van Fedelec: “Uit contacten met collega’s-installateurs steek je altijd interessante zaken op”, aldus Labis die eerst bestuurder was van de Fedelecafdeling Henegouwen-West. Sinds 2010 is hij voorzitter van deze afdeling die een 70-tal leden telt. Daarmee is hij niet aan zijn proefstuk toe want hij is tevens oud-voorzitter van de lokale Jeune Chambre de Commerce. Verder maakt hij ook deel uit van de examenjury voor de leerlingen van de richting Elektriciteit aan het Institut Saint-Henry in Moeskroen. Sommige jongeren krijgen de kans om als stagiair ervaring op te doen bij Ingelec. Ook een ingenieur in spe kon zijn eindverhandeling bij LABIS Ingelec maken.
BEURS
Batibouw 2013
“V
an donderdag 21 februari tot en met zondag 3 maart ’13 zijn het weer de jaarlijkse hoogdagen voor de Belgische bouw-, interieur en renovatiewereld. Batibouw 2013 is opgebouwd rond drie thema’s: de terugkeer naar de stad, hernieuwbare energie en van stress naar zen.
”
Krijgt de Belg de vrije keuze en moet hij
Aan energie hangt een steeds steviger
Leven in de stad is niet alleen energiek en
geen rekening houden met financiële of
prijskaartje. Duurzame bouw moet is
bruisend, maar ook drukte en stress. Om
bouwkundige beperkingen, dan kiest
ondertussen volledig ingeburgerd, zowel
tot rust te komen moeten de omstandig-
hij met absolute meerderheid resoluut
bij de bouwer als de verbouwer maar ook
heden binnenshuis worden gecreëerd.
voor een vrijstaande woning. Maar deze
bij de politici. Hernieuwbare energie
Slaapkamer, dressing en badkamer
droom durft meer dan eens op de rea-
(het tweede thema van Batibouw 2013)
worden tot één grote ruimte omgevormd
liteit te botsen. Gronden worden steeds
speelt daarbij een cruciale rol. De toe-
waar rust heerst. Dit is het derde thema:
schaarser en duurder. Ondanks de his-
komst ligt wellicht bij hybride toestellen,
van stress naar zen.
torisch lage rente zien de verwachtingen
waarbij fossiele brandstoffen worden
voor nieuwbouw er op korte termijn niet
gecombineerd met hernieuwbare ener-
goed uit. Renovatie en hernieuwbouw
gie en die zowel voor warmte als koeling
spannen de kroon, waardoor er ook een
kunnen zorgen. In Paleis 10 en het ver-
einde komt aan de jarenlange stads-
nieuwde en grotere Paleis 12 valt hierover
vlucht.
alles ontdekken.
www.batibouw.be
Praktisch » Professionele dagen Donderdag 21 februari ’13
De terugkeer naar de stad is het eer-
van 10u tot 18u30
ste thema van Batibouw 2013. “Mensen
Vrijdag 22 februari ’13
gaan letterlijk dichter bij elkaar wonen”,
van 10u tot 21u
vertelt Geert Maes, algemeen directeur van beursorganisator FISA. “Open gaten
» Dagen voor particulieren
in de stad worden opgevuld. Industriële
Van zaterdag 23 februari tot en met
sites worden heropgebouwd en omgeto-
zondag 3 maart ’13
verd tot volledig nieuwe wijken. Er wordt
van 10u tot 18u30
bovendien steeds vaker aan cohousing
Nocturne op donderdag 28 februari ’13
gedaan en hoogbouw mag opnieuw.
van 10u tot 23u
Maar ook buiten de woning worden inspanningen geleverd, zoals met creatieve of gedeelde stadstuintjes en het succes van groendaken.” Niet alleen de bouwgronden worden steeds schaarser en dus ook duurder.
Fedelec magazine | 39
BEURS
Energie 2012
“V
an 19 tot 21 oktober ’12 vond in Tour & Taxis (Brussel) de beurs Energie 2012 plaats. De eerste dag was voorbehouden aan de vakman om zijn licht op te steken over bestaande en nieuwe technie-
ken die het energieverbruik kunnen verlagen. Renovatie en mobiliteit waren de twee centrale thema’s van de derde editie van dit event.
”
“Het is niet altijd eenvoudig om bij een
regio’s in Europa) én maakt zich op om
300.000 m2 verwezenlijkte of in aan-
renovatie de juiste keuze te maken om
vanaf 2015 voor iedere nieuwe con-
bouw zijnde passieve gebouwen. Wat
tot maximale energiebesparingen te
structie de passiefstandaard op te leg-
voor de overheid kan, moet voor ieder-
komen”, vertelt beursorganisator Didier
gen. “In 2010 is de passiefstandaard de
een kunnen. Dus zal vanaf 1 januari
Hermans. “Voorlichting en informatie zijn
norm geworden voor alle nieuwe sociale
2015 voor iedere bouwvergunning voor
hier zeer belangrijk. Daarom hadden we
woningen van de Brusselse Gewestelijke
een woning, een kantoorgebouw of een
op de beursvloer een Adviesruimte inge-
Huisvestingsmaatschappij en middel-
school de passiefstandaard gelden. Dus
richt, een rustige plaats waar bezoekers
grote koopwoningen van de Gewestelijke
zullen we ons beleid ter zake – opleiding,
bij specialisten en auditeurs uit de ener-
Ontwikkelingsmaatschappij voor het
bewustmaking, financiële stimulan-
giesector terecht konden. Dit leidde al
Brussels Hoofdstedelijk gewest”, ver-
sen, enz. – nog versterken. Zo heeft het
snel tot een ‘to do’-lijstje voor de verbou-
telt Evelyne Huytebroeck, Brussels
Brussels Hoofdstedelijk Gewest onlangs
wer met onder meer prioritaire aanpas-
minister van Leefmilieu, Energie en
nog sommige energiepremies verhoogd,
singswerken en integratie van energie-
Stadsvernieuwing. “Vandaag telt het
sommige zelfs verdrievoudigd. Brussel
zuinige technieken. Uiteraard vormden
Brussels Hoofdstedelijk Gewest al
wordt een duurzame stad!”
de verschillende types warmtepompen, ventilatie en thermische en fotovoltaïsche zonnepanelen hier een vast onderwerp.” Een belangrijke troef van Energie 2012 was dat alle spelers binnen de keten om de energieprestaties van een woning te verbeteren – technisch, administratief, financieel – onder één dak stonden. Opvallende aanwezige was het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Gedurende vele jaren huppelde Brussel achterop om tot energiebesparende maatregelen binnen de bouw te komen. Maar daar is verandering in gekomen. Meer nog, Brussel trekt nu de kar (vandaag behoort Brussel tot de top drie van passieve steden en
40 | Fedelec magazine
Nu ook witte en zwarte Niko Hydro Niko produceert zijn spuitwaterdicht schakelmateriaal ‘Niko Hydro’ nu ook in wit en zwart, en komt hiermee tegemoet aan de trend van witte en zwarte gevels. Dankzij het sobere, subtiele design integreren schakelaars en stopcontacten zich harmonieus in hun omgeving. Door de toon-op-toon oplossing verdwijnt de buiteninstallatie tegen de achtergrond en wordt de aandacht afgeleid van de elektrische functie. De nieuwe kleuren creëren ook rust en harmonie. Met het witte of zwarte inbouwkader kan deze reeks ook netjes ingewerkt worden in metselwerk en panelen. De witte en zwarte varianten zijn - net als de grijze
SysCon System-Container
Niko Hydro - veerkrachtig, zo goed als onbreekbaar, barsten niet bij belasting en zijn geschikt voor vochtige omgevingen (IP-
leeg of met inhoud
55 waterdicht).
Niko brengt nu ook een USB-lader voor montage in een inbouwdoos op de markt waarmee alle toestellen die via USB opladen, snel en op hetzelfde oplaadpunt kunnen geladen worden. Ook de installateur doet zijn voordeel: deze USB-lader laat zich even gemakkelijk en snel installeren als een stopcontact en kan in dezelfde kring worden aangesloten. De USB-lader wordt afgewerkt met een afdekplaat uit de Niko Pure, Niko Intense en Niko Original reeks, passend bij de rest van het schakelmateriaal. www.niko.be
Video
New Security: 24ste editie Van 23 tot en met 25 januari had in de Brabanthal te Leuven de 24ste uitgave van de vakbeurs New Security plaats. Op New Security 2013 konden de exposanten hun nieuwigheden voorstellen. Er waren onder meer primeurs inzake veiligheid bij inbraak, brand, toegangscontrole, videobewaking, camerabewaking, domotica en IP technologie. De bezoekers konden zich op de beursvloer informeren over alle mogelijke evoluties van de veiligheidsmarkt. Kwamen onder meer aan bod: inbraak- en branddetectie, videobewaking, domotica, bewaking op afstand, elektronische bewaking, interventies, mechanische en elektronische toegangscontrole en het beheer ervan, video en parlofonie, telecommunicatiesystemen, datamanagement en gegevensbewaring, alarmverificatie, intelligente systemen, security management, IP-toepassingen, video, toegangscontrole en management,
HAUPA SysCon Vraag nu onze uitgebreide catalogus aan: info@haupa.com S.A. Huppertz N.V. Rue Golden Hope Straat 35 B • 1620 Drogenbos Tel. 02/334 34 34 • Fax 02/334 34 40 e-mail: info@huppertz.be www.huppertz.be Alle artikelen kunnen via de elektrische groothandel verkregen worden.
en tenslotte de normen en certificatiemethoden. www.new-security.be
Fedelec magazine | 41
Product News
Aleo solar: nieuwe highefficiency panelen
Marc Amblard (EFQM) & Raf Raymaekers (SVL)
RECHTZETTING: In Fedelecmagazine nr 158 op pagina 45 is bij het artikel "Recupel ontvangt de Benelux Excellence Award" een
Aleo solar introduceert panelen die
verkeerde foto gepubliceerd. Hierboven de correcte foto.
nog efficiënter gebruik maken van het zonlicht met behulp van antireflex glas, transparante folie voor de inbedding en speciale celconnectoren. De monokristallijne panelen S_19 en S_79 en de polykristallijne panelen S_18 en S-24 van aleo vallen daardoor in een hogere vermo-
Qbus lanceert de ViZiR Room Controller: Switch the Future ON
gensklasse. Voor dakintegratie zijn de high-efficiency-panelen
Met de ViZiR Room Controller stuurt u eenvoudig en intuitief
ook met Solrif-frame verkrijgbaar. Bij de high-efficiency-pane-
een uitgang, een kamer, een verdiep een woning. Het OLED
len worden de aleo S_19 in vermogensklassen tot 265 watt, de
scherm toont wat u bedient. De bediening zelf of het scrollen
zwarte S_79 tot 260 watt, de S_18 tot 255 watt en de S_24 tot
naar andere uitgangen gebeurt via het capacitieve afdekkader
205 watt aangeboden. De IEC-certificering is voltooid. Ook na
in wit of zwart Corian. De ViZiR
10 jaar vertonen zonnepanelen van aleo solar een minimaal ver-
heeft een temperatuursensor
lies aan vermogen als gevolg van ouderdom. In Bremen heeft
aan boord, wordt gevoed en
de onafhankelijke specialistische dienstverlener MBJ Services
gestuurd via de bus en past in
een 5,44 kW installatie onderzocht die bijna 10 jaar in bedrijf is.
een standaard inbouwdoos.
Met een flasher werd het vermogen van elke aleo-module afzon-
De innovatieve, gebruiksvrien-
derlijk gemeten. De degradatie bedraagt gemiddeld 2,73%.
delijke technologie van Qbus
Gewoonlijk gaat men bij de planning van fotovoltaïsche instal-
nu gecombineerd met minima-
laties uit van 0,5 procent verlies aan vermogen per jaar. Bij aleo-
listische design geschikt voor
modules is dit ongeveer de helft daarvan.
elk interieur.
www.aleo-solar.be
www.qbus.be
AS Solar Benelux wordt Grid Parity Concepts Europe Hoewel de PV-markt moeilijke tijden doormaakt, heeft GPC Europe - voorheen AS Solar Benelux - het vertrouwen in de toekomst. Door een buy-out komt het bedrijf voor 100% in Belgische handen. Voor de partners verandert enkel de naam. Ignace Dumon, medeoprichter en zaakvoerder: “De Benelux blijft onze thuismarkt. Ook onze internationale activiteiten zullen we verder uitbouwen. Dit benadrukken we met de wijziging van de firmanaam naar Grid Parity Concepts Europe of kortweg GPC Europe.” Geert Maenhout, managing director: “De buy-out betekent dat wij het volste vertrouwen hebben in de PV-markt en verder onze rol als sterke speler willen vervullen, zowel op de binnenlandse als op de Europese markt. Onze sterke punten blijven service, een compleet productengamma, korte leveringstermijnen, sterke logistiek en een gebruiksvriendelijke webshop.” Ignace Dumon besluit: “Nichebedrijven als het onze zijn het aan zichzelf verplicht de kaart van hernieuwbare energie te trekken. De stijgende energiekost zal de consument verder in de richting van zonnepanelen sturen. Grid Parity houdt in dat de opwekkosten van zonnestroom gelijk zijn aan de verkoopprijzen van grijze stroom, waardoor investeren in zonne-energie kostenneutraal is. GPC Europe weerspiegelt dit idee en wil dan ook een rol als voortrekker opnemen om Grid Parity spoedig mogelijk te maken en samen met onze partners een groene toekomst uit te bouwen.” www.gpceurope.com
42 | Fedelec magazine
arch: François Martens
In nieuwe woningen worden steeds meer domotica-
persoonlijker
systemen geïnstalleerd. Klanten willen inderdaad hun
de
verschillende
kunnen
behoefte aan gespecialiseerde installateurs groeit.
bedienen – en op die manier heel wat energie
Waarom wordt u niet een van onze erkende partners-
besparen – vanaf touchscreens in huis of vanaf
installateurs? Een gratis opleiding van twee dagen
hun mobiele toestellen. Domintell, dat al vele
is voldoende om volop te profiteren van de groei
jaren
gebied,
van deze nieuwe markt. Geïnteresseerd? Aarzel niet
besteedt al zijn kennis en een belangrijk deel van
ons te bellen voor een demonstratie. 067 88 82 50
zijn middelen aan onderzoek en ontwikkeling om
info@domintell.com - www.domintell.com
lang
woningfuncties
een
referentie
op
is
afstand
op
dat
markt
en
van
toegankelijker de
domotica
zijn.
www.avvisi.com
1 NIEUWE WONING OP 5 WORDT UITGERUST MET DOMOTICA LAAT DIE KANS NIET VOORBIJGAAN: WORD DOMINTELL INSTALLATEUR
explodeert
Resultaat: en
de
producten te kunnen ontwikkelen die nog beter,
Fedelec magazine | 43
“Duurzame, energiezuinige en
innovatieve ledverlichting” •
Hoogste lumen per watt
•
DALI (bi-directionele aansturing)
•
Verblindingsvrij (lage UGR)
•
5 jaar garantie
•
Resistent tegen water én stof (IP66)
•
Slagvast en schokbestendig (IK 10+)
•
Zeer snel te installeren
•
Bestand tegen zeer lage temperaturen
•
Bekabeling geïntegreerd www.technospecials.be
44 | Fedelec magazine
BB-Ledlightpipes, een nieuw ledverlichtingssysteem
voor ondergrondse bouwwerken zoals parkeergarages, voetgangers- en verkeerstunnels, metro- en treinstations, ....
Deze onderhoudsvrije ledverlichting is uiterst zuinig
in verbruik. BB-Ledlightpipes garanderen meer dan 100.000 branduren, is een bijzonder duurzame oplossing en cradle to cradle vervaardigd.
info@technospecials.be tel: +32 (0)9 325 82 12